หนงสอ : เกณฑคณภาพ เครอขายบรการปฐมภม

(Primary Care Award : PCA)

ISBN : 978-616-11-0091-9

จดพมพโดย : สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ

กรมสนบสนนบรการสขภาพกระทรวงสาธารณสข

พมพเมอ : กนยายน2552

จำนวนพมพ : 15,000เลม

พมพท : โรงพมพสำนกงานพระพทธศาสนาแหงชาต

ทปรกษา :ดร.นพ.สมยศ ดรศม

นายแพทยชวทย ลขตยงวรา

นายแพทยบญชย สมบรณสข

นายแพทยวศษฎ ตงนภากร

นายแพทยชาญวทย ทระเทพ

แพทยหญงอภรมย เวชภต

นายแพทยนวฒน จกงวาฬ

นายศภชย เมองรกษ

แพทยหญงสพตรา ศรวณชชากร

กองบรรณาธการ :ทนตแพทยหญงกนยาบญธรรม

นางสนทร อภญญานนท

นางศรสมร นยปร

นางเกวลน ชนเจรญสข

นางสมสน เกษมศลป

การพฒนาระบบบรการปฐมภม ไดมการพฒนาและฟนฟขนหลงจากการปฏรประบบ

บรการสขภาพ ในระบบหลกประกนสขภาพถวนหนา ซงไดเกดการเปลยนแปลงการจดระบบ

บรการปฐมภม โดยเรมตงแตการกำหนดใหมศนยสขภาพชมชนขน ใหมบทบาทสำคญในการให

บรการทใกลบานใกลใจประชาชนสามารถเขาถงบรการไดสะดวกและไดรบบรการขนพนฐานทม

คณภาพและไดมาตรฐาน กรมสนบสนนบรการสขภาพ ไดจดทำมาตรฐานศนยสขภาพชมชนขน

เพอใหหนวยบรการใชเปนเครองมอในการพฒนาและประเมนรบรอง เพอใหศนยสขภาพชมชน

มคณภาพมาตรฐานเปนทยอมรบและพงพอใจของประชาชน

กรมสนบสนนบรการสขภาพ สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข โดยสำนกบรหาร

การพฒนาระบบบรการปฐมภม และสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดเลงเหน

ความสำคญของการพฒนาคณภาพของหนวยบรการปฐมภม ในรปแบบของเครอขายบรการ

โดยมงเนนเชอมโยงระบบบรการ ระหวางปจจยนำเขา กระบวนการบรการ รวมทงการบรหาร

จดการซงจะทำใหเกดการจดการเปนระบบทงองคกร โดยการนำกรอบคณภาพของMalcolm

Baldrige National Quality Award มาประยกตใชเปนกรอบในการพฒนา และไดจดทำเปน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม(PrimaryCareAward:PCA)ขนโดยไดทดลองนำรอง

ใน 17 จงหวด และไดนำผลมาปรบปรงแกไขใหสอดคลองกบบรบทบรการปฐมภม จงถอวา

เอกสารฉบบนเปนมาตรฐานเลมใหมทมการบรณาการงานครอบคลมทงกระบวนการ และ

แนวทางการดำเนนงานของผทเกยวของ จงหวงวามาตรฐานเลมนจะใชเปนแนวทางพฒนา

คณภาพเครอขายหนวยบรการปฐมภมตอไป

ในการนตองขอขอบคณคณะกรรมการและผทเกยวของในการดำเนนงานบรการปฐมภม

ทงในสวนกลางและสวนภมภาค และโดยเฉพาะอยางยงสำนกงานหลกประกนสขภาพ

แหงชาตทไดสนบสนนงบประมาณในการดำเนนงาน

กรมสนบสนนบรการสขภาพ

กนยายน2552

คำนำ

หนา

บทท 1 บทนำ 1

การพฒนาคณภาพหนวยบรการปฐมภม 2

ความเชอมโยงของระบบคณภาพกบมาตรฐานดานตางๆ 7

บทท 2 มาตรฐานคณภาพของเครอขายบรการปฐมภม 19

สวนพนฐาน ลกษณะสำคญขององคกร 20

สวนท 1 การบรหารจดการองคกร 23

หมวดท1การนำองคกร 23

หมวดท2การวางแผนเชงกลยทธ 28

หมวดท3 การใหความสำคญกบประชากรเปาหมายชมชนและ 33

ผมสวนไดสวนเสย

หมวดท4 การวดวเคราะหและการจดการความร 36

หมวดท5 การมงเนนทรพยากรบคคล 41

สวนท 2 ระบบงานและกระบวนการสำคญ 47

หมวดท6 ดานระบบบรการ 47

สวนท 3 ผลลพธการดำเนนงานของเครอขายบรการปฐมภม 58

หมวดท7 ผลลพธการดำเนนงานของเครอขายบรการปฐมภม 58

บทท 3 ระบบการประเมนองคกรตามแนวทางการพฒนาคณภาพของ 63

เครอขายบรการปฐมภม

แนวทางการใหคะแนนหมวด1-6 66

แนวทางการใหคะแนนหมวด7 71

ภาคผนวก 75

แบบสอบถามการประเมนการใหบรการผปวยนอกของหนวยบรการปฐมภม 77

คำสงคณะกรรมการ 81

เอกสารอางอง 86

คำศพททสำคญ 88

สารบญ

�

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

บทนำ

บทท 1

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�

การพฒนาคณภาพหนวยบรการปฐมภม

แนวคดหลก

หวใจสำคญทเปนคณภาพของหนวยบรการปฐมภม คอ ตองเปนบรการองครวม

ตอเนอง ผสมผสานและสนบสนนการพงตนเองของประชาชนอยางสมดล ซงคณสมบตเหลาน

เปนหลกการทผใหบรการตองใชเปนฐานในการดำเนนงานบรการในทกดานของหนวยบรการ

ปฐมภม ในการดแลประชากรแตละคนหรอแตละกลม ตองพยายามทจะบรณาการดานการสง

เสรมสขภาพ การปองกนโรค การรกษาพยาบาล และการฟนฟสขภาพไปพรอมกน และ

กระบวนการดำเนนงานตองคำนงถงมตทางดานจตใจ สงคม และสภาพแวดลอมของประชาชน

หรอผรบบรการดวย

การพฒนาคณภาพหนวยบรการปฐมภมไดนำแนวคด CQI (Continuous Quality

Improvement) มาใช ซงจะเนนการประเมนเพอการพฒนาระบบบรการอยางตอเนอง โดยใช

มาตรฐานและการประเมนตนเองเปนเครองมอใหเกดกระบวนการเรยนร / พฒนา ใหกบหนวย

บรการ

เปาหมาย

เปาหมายของระบบการพฒนาคณภาพหนวยบรการปฐมภม คอการกระตนใหหนวย

บรการปฐมภม เกดกระบวนการเรยนรรวมกนระหวางผปฏบตในหนวยบรการปฐมภม ผบรหาร

และผเกยวของในระดบอำเภอ และเครอขายบรการปฐมภม (CUP) ตลอดจนหนวยงานท

เกยวของและชมชน เพอพฒนาระบบบรการปฐมภมใหตอบสนองความตองการ ความจำเปน

ดานสขภาพของประชาชนและนำไปสการมสขภาพดชมชนพงตนเองไดอยางมประสทธภาพ

�

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

แกนคณคาของการทำงานพฒนาคณภาพของเครอขายบรการปฐมภม

ประกอบดวย

1. การนำหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภมอยางมวสยทศน

2. ความรบผดชอบตอชมชนและสงคม

3. มมมองเชงระบบ

4. การมงเนนอนาคตและการใชประโยชนจากการคาดการณแนวโนมในอนาคต

5. การมองประชาชนเปนศนยกลางหรอความเปนเลศทตองไดมาจากการใหความสำคญ

กบประชากรเปาหมาย

6. การทำงานเปนทม และมสวนรวมกบกลมเปาหมาย รวมทงหนวยงานทเกยวของ

ทงภาครฐและเอกชน

7. การมความคลองตว

8. การยด“ผลสมฤทธ”และ“การสรางคณคา”เปนเปาหมายในการทำงาน

9. การบรหารจดการเพอสรางนวตกรรม

10. การเรยนรของหนวยบรการปฐมภมเครอขายบรการปฐมภมและทมสขภาพ

11. การบรหารจดการดวยการใชขอมลและขอเทจจรง

หลกคดแกนคณคาของการทำงาน

Strategic Leadership Execution Excellence Organizational Learning

1

2

4

3 7

5

6

8

9

10

11

มมมองเชงระบบ

การมงเนนอนาคต

รบผดชอบตอชมชนและ

สงคม

การนำหนวยบรการปฐมภม

การมองประชาชน

เปนศนยกลาง

การยดผลสมฤทธและ

การสรางคณคา

การเรยนรของ

หนวยบรการปฐมภม

การบรหารจดการดวยขอเทจจรง

การทำงานเปนทม

และมสวนรวม

การนำองคกร การบรหารจดการองคกร การปรบปรงและพฒนาองคกร

การมความคลองตว

การสรางนวตกรรม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�

เนอหาสำคญของเกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม

ประกอบดวยสวนพนฐานและองคประกอบขององคกร3สวน7หมวดคอ

สวนพนฐาน ลกษณะสำคญขององคกร

ลกษณะองคกร

ความทาทายขององคกร

สวนท 1 การบรหารจดการองคกร

หมวด 1 การนำองคกร

1.1 การนำองคกร

1.2 ความรบผดชอบตอสงคม

หมวด 2 การวางแผนเชงกลยทธ

2.1การจดทำยทธศาสตรและกลยทธ

2.2การนำกลยทธไปปฏบต

หมวด 3 การใหความสำคญกบประชากรเปาหมาย ชมชน และผมสวนไดสวนเสย

3.1ความรเกยวกบประชากรเปาหมายชมชนและผมสวนไดสวนเสย

3.2ความสมพนธและความพงพอใจของประชากร เปาหมาย ชมชน และ

ผมสวนไดสวนเสย

หมวด 4 การวดวเคราะหและการจดการความร

4.1การวดวเคราะหและพจารณาผลการดำเนนงานขององคกร

4.2การจดการสารสนเทศและการจดการความร

หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล

5.1ระบบบรหารงานบคคลทกอใหเกดการมงเนนผลสมฤทธของงาน ตาม

ภาระหนาทความรบผดชอบ

5.2การเรยนรและการสรางแรงจงใจบคลากรในเครอขายบรการปฐมภม

5.3การสรางความผาสกและความพงพอใจแกบคลากร

�

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

สวนท 2 กระบวนการสำคญของเครอขายบรการปฐมภม

หมวด 6 ดานระบบบรการ

6.1กระบวนการใหบรการทสรางคณคาของระบบบรการปฐมภม

6.2 กระบวนการสนบสนนการใหบรการทสรางคณคาของระบบบรการปฐมภม

สวนท 3 ผลลพธการดำเนนงานของเครอขายบรการปฐมภม

หมวด 7 ผลลพธการดำเนนการของเครอขายบรการปฐมภม

7.1ผลลพธการดำเนนการดานประสทธผล

7.2ผลลพธการดำเนนการดานคณภาพการใหบรการ

7.3ผลลพธการดำเนนการดานประสทธภาพของกระบวนการใหบรการ

7.4ผลลพธการดำเนนการดานการพฒนาองคกรเครอขายบรการปฐมภม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�

แผนภ

มแสด

งกรอ

บระบ

บคณ

ภาพ

ของเ

ครอข

ายบร

การป

ฐมภม

ทมา:ป

ระยก

ตจาก

กรอ

บระบ

บคณภา

พของ

Malco

lmB

aldr

igeN

ationa

lQua

lityAw

ard

�

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

แผนภ

มแสด

งกรอ

บระบ

บคณ

ภาพ

ของเ

ครอข

ายบร

การป

ฐมภม

ทมา:ป

ระยก

ตจาก

กรอ

บระบ

บคณภา

พของ

Malco

lmB

aldr

igeN

ationa

lQua

lityAw

ard

ความเชอมโยงของระบบคณภาพกบมาตรฐานดานตางๆ

องคประกอบสำคญทเกยวของกบคณภาพของระบบบรการสขภาพและกระบวนการ

บรการ คอ ปจจยนำเขา กระบวนการบรการ และการบรหารจดการ เพอใหไดผลผลต และ

ผลลพธบรการทมคณภาพ ตอบสนองความตองการและความจำเปนดานสขภาพของประชาชน

ซงปจจบนระบบของกระทรวงสาธารณสขและสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต ไดกำหนด

ใหมมาตรฐานตางๆ เพอเปนเครองมอในการกำกบและประกนคณภาพของระบบในสวนตางๆ

ดงภาพ ท 1 ซงในแตละมาตรฐานมสวนเกยวของกบการทำใหเกดคณภาพในจดทตางกน

กลาวคอ

1) มาตรฐานการขนทะเบยนหนวยบรการประจำทกำหนดโดยสำนกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาต หรอ มาตรฐานการขนทะเบยนคลนกเอกชน เปนสวนทกำกบตงแตจดเรมตนท

เปนปจจยนำเขาทกำหนดมาตรฐานดานบคลากรทงเชงจำนวน และเชงคณภาพ มาตรฐาน

อปกรณ เครองมอ และเงอนไขระบบการจดบรการทเปนมาตรฐานขนตำกวาแตละหนวยบรการ

ตองมอยางไรจงจะขนทะเบยนได

2) มาตรฐานศนยสขภาพชมชน (HCA) เปนมาตรฐานของชดกระบวนการหลายสวน

และมาตรฐานงานยอยดานตางๆ เชน มาตรฐานการพยาบาลชมชน มาตรฐานดานสขศกษา

มาตรฐานการปองกนการตดเชอ (IC) เปนมาตรฐานทกำกบ ควบคมและสวนทเปนกระบวนการ

บรการ โดยกำหนดเกยวกบลกษณะคณภาพของกจกรรมหรอขนตอนสำคญของระบบยอยนนๆ

วาควรทำอยางไร

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�

3) ผลผลต ผลลพธงาน นนมไดถกกำหนดคณภาพในลกษณะของมาตรฐาน

แตกำหนดเปนเปาหมายทตอง/ควรดำเนนการใหบรรล ตามแผนงาน โครงการตางๆ ทงสวน

ทเปนเปาหมายผลผลตกจกรรม และผลลพธทเปนตวชวด เชน อตราปวย อตราตาย อตราการ

ตดเชอ หรอ ความครอบคลมในการจดการบรการดานสงเสรมสขภาพ ผลงานตามนโยบาย

ทสำนกตรวจราชการฯตดตาม รวมทงการกำหนดเปาหมายทมผลตอการใหงบประมาณเพม

เมอมผลลพธงานทมปรมาณ คณภาพตามทพงประสงค เชน Pay for Performance (P4P)

ทดำเนนการโดยสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตทใหงบแกCUPเปนตน

4) ระบบคณภาพทกำหนดในลกษณะทเปนการประกนคณภาพขององคกรทงองคกร

ทครอบคลมองคประกอบมากกวาหนงสวน (ดงภาพท 2) และเนนการเชอมโยงระหวางปจจย

นำเขา กระบวนการบรการ รวมทงการบรหารจดการ ทประกนวาจะทำใหเกดการจดการ

ทสงผลใหงานมคณภาพไดอยางยงยน ทวถง เปนระบบทงองคกร มใชเกดบรการคณภาพ

เฉพาะกบผใหบรการบางคน หรอบางบรการ ระบบนใชฐานคดจากเรอง Total Quality

Management ตวอยางท ใชระบบนไดแก เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศ

สหรฐอเมรกา (MalcolmBaldridgeNationalQualityAward:MBNQA)หรอเกณฑรางวล

การนำแผนและ

บรหารจดการ

กระบวนการบรการปจจยนำเขา

ภาพท 1

มาตรฐานการขนทะเบยน

มาตรฐาน HCAมาตรฐานงาน : พยาบาล การรกษา สขศกษา IC

l ผลลพธงาน ตามแผนงาน โครงการ ตวชวดผลงาน : P4Pl ผลลพธคณภาพ มาตรฐานบรการ สาธารณสข

ผลผลตและผลลพธ

กรอบคณภาพกบมาตรฐานตางๆ

�

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

คณภาพแหงชาตประเทศไทย (ThailandQuality Award : TQA) เกณฑคณภาพการบรหาร

จดการภาครฐ (PMQA : Public SectorManagementQuality Award) รวมทงระบบการ

รบรองคณภาพโรงพยาบาล (Hospital Accreditation : HA) และระบบคณภาพทพฒนาใน

เอกสารฉบบน ในชอวา เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award :

PCA)ซงเปนระบบทประกนคณภาพทงองคกร(ภาพท2)

กรอบคณภาพกบมาตรฐานตางๆ

การนำ แผน และบรหารจดการ

ปจจยนำเขา

ลกษณะสำคญขององคกรสภาพแวดลอม ความสมพนธ และความทาทาย

1. การนำองคกร

5. การมงเนนทรพยากรบคคล

6. การจดการกระบวนการ

2. การวางแผนเชงยทธศาสตรและกลยทธ

3. การใหความสำคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

4. การวด การวเคราะห และการจดการความร

ระบบคณภาพ TQM : TQA HA, HPH PMQA PCA

กระบวนการบรการ

ปจจยนำเขา กระบวนการ ผลผลตและผลลพธ

ผลผลตและผลลพธ

7. ผลลพธการดำเนนการ

กรอบคณภาพกบมาตรฐานตางๆ

การนำ แผน และบรหารจดการ

ปจจยนำเขา

ลกษณะสำคญขององคกรสภาพแวดลอม ความสมพนธ และความทาทาย

1. การนำองคกร

5. การมงเนนทรพยากรบคคล

6. การจดการกระบวนการ

2. การวางแผนเชงยทธศาสตรและกลยทธ

3. การใหความสำคญกบผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

4. การวด การวเคราะห และการจดการความร

ระบบคณภาพ TQM : TQA HA, HPH PMQA PCA

กระบวนการบรการ

ปจจยนำเขา กระบวนการ ผลผลตและผลลพธ

ผลผลตและผลลพธ

7. ผลลพธการดำเนนการ

ภาพท 2

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

เกณฑคณภาพในเอกสารฉบบน เปนลกษณะของการพฒนาระบบคณภาพทงระบบ

ทงองคกรทครอบคลมทงการบรหารจดการ การจดบรการ รวมทงการกำหนดกลยทธการดำเนนงาน

การกำกบตดตาม แผนดำเนนงาน การพฒนาบคลากร การใชขอมลเพอการวางแผน และ

การจดระบบงานใหตอบสนองตอกลยทธและเปาประสงคของการดำเนนงานลกษณะเดยวกบ

ระบบ(สวนท4)ทเปนTQMแตเนอหาในสวนกระบวนการทเปนหมวด6ของTQAไดปรบให

สอดคลองกบระบบงานของหนวยบรการปฐมภม และมาตรฐานศนยสขภาพชมชน (HCA)

ซงบางขอในสวนHCAเดมปรบใหอยในหมวด4ทเปนการวดวเคราะหการจดการความรและ

หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล รวมทงสวนทเปนการทำแผน หากเปรยบเทยบระหวาง

มาตรฐานศนยสขภาพชมชน (HCA) กบระบบคณภาพทเปนเกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม

(PCA)ดงน

รายละเอยดการเทยบเคยงมาตรฐาน

ลำดบ มาตรฐานศนยสขภาพชมชน (HCA) มาตรฐานทปรบปรงใหมตาม

ระบบ PCA/TQA/PMQA

1 ประสานงานใหประชาชนมสวนรวม ในการ

วางแผน/ทำกจกรรมสาธารณสขในชมชนตนเอง

และ สนบสนนการจดกจกรรมสขภาพทรเรมจาก

องคกรชมชน/ทองถน

หมวด6ขอ6.1.4

2 รวมดำเนนงานกบหนวยราชการ/องคกรทเกยวของ

เพอการจดกจกรรมสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค

สรางความเขมแขงใหชมชน

หมวด6ขอ6.1.3(3)

หมวด6ขอ6.1.4(3,4)

3 บรการเชงรกเพอใหชมชนสามารถ ประเมนสภาวะ

สขภาพของครอบครว และปจจยทจะกระทบ

ตอสขภาพ เพอวางแผนในการสรางเสรมสขภาพ

การปองกนโรคและคมครองผบรโภคดานสขภาพ

หมวด6ขอ6.1.3(2,3)

หมวด6ขอ6.1.4(4)

4 มและใชแฟมครอบครว( Family Folder)เพอการ

ดแลสขภาพ

หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

ขอมล:หมวด4ขอ4.1

5 มและใชแฟมชมชน(CommunityFolder) หมวด6ขอ6.1.3

ขอมล:หมวด4ขอ4.1

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

รายละเอยดการเทยบเคยงมาตรฐาน

ลำดบ มาตรฐานศนยสขภาพชมชน (HCA) มาตรฐานทปรบปรงใหมตาม

ระบบ PCA/TQA/PMQA

6 มรปแบบบรการทเหนชดเจนดานการดแลสขภาพ

แบบองครวม(กายจตสงคม)

หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

7 มระบบขอมลทสามารถสบคนขอมลกลมเสยง กลม

ผปวยการตดตามและการสงตอไดสะดวก

หมวด6ขอ6.1.3(1)

หมวด4.1

8 ทมสขภาพสามารถเชอมโยงขอมลการเจบปวยของ

ผมารบบรการไปสการปองกนปญหา เสรมสราง

สขภาพ(กายจตสงคม)ในกลมเสยงไดอยางถกตอง

ตามแนวทางกระบวนการมาตรฐานคมอ

หมวด6ขอ6.1.3(2,3)

หมวด5

9 มการบรการรกษาพยาบาล ทกกลมอาการ ทผสม

ผสานกบการสงเสรมปองกนฟนฟสภาพ เชอมตอ

กบการบรการภายในเครอขายและการดแลฉกเฉน

ทงในและนอกเวลาราชการ

หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

10 มการจดบรการดานทนตกรรมและการสงเสรม

ปองกนโรคทางดานทนตกรรม

หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

11 มบรการดานการชนสตรทครบตามมาตรฐาน หมวด6ขอ6.2

12 มบรการดานยา ทงดานระบบการจดหายา การจด

เกบการจายยาการกำกบคณภาพมาตรฐานยา

หมวด6ขอ6.2

13 มบรการการแพทยแผนไทย/การแพทยทางเลอก หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

14 มบรการดานการสงเสรมสขภาพ และการปองกน

โรคในหญงตงครรภและเดกอาย0-5ป

หมวด6ขอ6.1.1

15 มและใชบนทกสขภาพรายบคคล (Personal

Record)

มขอมล:หมวด4ขอ4.1

ใชขอมล:หมวด6.1.1,6.1.2

16 มการบรการใหคำปรกษา(Counseling) หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

17 มระบบสงตอทมคณภาพทงไปและกลบในกรณ

ฉกเฉนไดอยางรวดเรว

หมวด6ขอ6.1.1

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

รายละเอยดการเทยบเคยงมาตรฐาน

ลำดบ มาตรฐานศนยสขภาพชมชน (HCA) มาตรฐานทปรบปรงใหมตาม

ระบบ PCA/TQA/PMQA

18 มการบรการเยยมบาน เพอใหการบรการ รวมทง

ตดตามเยยม เพอทำความรจก สรางความเขาใจ

ในการดแลสขภาพใหแกครอบครว และการให

บรการแกผทมปญหาสขภาพตามความจำเปน

หมวด6ขอ6.1.1,6.1.2

19 มทมสขภาพใหการบรการตอเนองเปนทมประจำ มาตรฐานการขนทะเบยน

และหมวด5ขอ5.1

20 มการพฒนาบคลากรตอเนอง หมวด5ขอ5.2.1

21 บคลากรมความสามารถในการวางแผนแบบมงเนน

ผลสมฤทธ

หมวด5

22 มการพฒนามาตรฐานบรหารจดการทมคณภาพ แทรกอยในกระบวนตางๆใน

หมวด1-6

23 มแผนพฒนาและตดตามประเมนผลงานทงดาน

ปรมาณและคณภาพ

หมวด3,หมวด7

หมวด1ขอ1.1.3,

หมวด2ขอ2.2.1,

หมวด4ขอ4.1.2

24 มแนวทาง กระบวนการ มาตรฐาน คมอการให

บรการ

หมวด6

25 มนวตกรรมดานตางๆในศนยสขภาพชมชน หมวด4ขอ4.2.2

26 มการดำเนนงานวจยในพนท หมวด4

(จดการความร)

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ประเดนการประเมนทแตกตาง

กรอบแนวคดการพฒนาเกณฑคณภาพชดน มไดกำหนดรายละเอยดกจกรรมวาตอง

ทำอยางไรทตายตวแตพจารณาวา

n แนวปฏบตตางๆ มการออกแบบ มเหตผลความเปนมา และวางแผนอยางเปน

ระบบทชดเจนหรอไมหรอเปนการทำตามสถานการณเฉพาะหนา

n แนวปฏบตดำเนนการอยางทวถงทกคนในองคกรหรอเปนเฉพาะบคคล

n แนวการทำงานดานตางๆ นนมความสอดคลอง เชอมโยงกบปจจย และระบบงาน

ดานอนๆ เชน สอดคลองกบวสยทศน พนธกจของหนวยงาน คณคาหลก และ

แผนกลยทธหรอไม แผนกลยทธสอดคลองกบบรบทและทรพยากรบคคลหรอไม

ผลลพธการทำงานขององคกรสอดคลองกบแผน หรอเปาหมายทตงไวหรอไม

อยางไรเปนตน

ฉนนการประเมนจากบคคลนอกองคกรจงมใชการไปบอกวาทำถก หรอผดใน

รายละเอยด แตเนนทสรางการเรยนร เปนการแลกเปลยนมมมองการพจารณาความเชอมโยง

ความสอดคลองของระบบยอยตางๆ และพจารณาในแงทศทางการทำงานขององคกรวาทำงาน

อยางเปนระบบ และสอดคลองกบบรบทหรอไมอยางไร ฉะนน บคคลภายนอกทจะเขาไป

รวมประเมนภายใตเกณฑคณภาพน จงควรเปนบคคลทมองในภาพรวมของระบบได หรอ

มองความเชอมโยงระหวางระบบยอยทพจารณากบระบบใหญขององคกร และเนนการให

ขอสะทอน เพอใหบคคลภายในองคกรนำไปพจารณาทบทวน ปรบปรงใหมการพฒนาทด

มากยงขน

ขอแนะนำสำหรบแนวทางปฏบต

แตละหนวยบรการ และหนวยบรหารระดบตางๆ ทเกยวของ ทงในระดบอำเภอ

จงหวด และประเทศ ควรทำความเขาใจอยางชดเจนตอแกนของมาตรฐานและระบบคณภาพ

ทงหมดแลวจดเรยงองคประกอบในระบบคณภาพทตอเชอมกนทงในลกษณะทเชอมกนในดาน

เนอหาและชวงเวลาการดำเนนการตวอยางเชน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

แนวทางสำหรบหนวยบรการปฐมภมและเครอขาย (PCU & CUP) 1. เรมตนจากการประเมนดวยเกณฑการขนทะเบยนหนวยบรการประจำและ

หนวยบรการปฐมภม ภายใตระบบหลกประกนสขภาพ ทกหนวยบรการสขภาพและเครอขาย

ภายใตระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต ควรไดรบการประเมนตนเอง หรอ ประเมนจาก

ภายนอกในดานเกณฑการขนทะเบยนหนวยบรการประจำ และหนวยบรการปฐมภม เพอ

พจารณาวาสวนทเปนปจจยนำเขา อนไดแก บคลากร อปกรณ ระบบงานพนฐาน ไดตาม

มาตรฐานหรอไม มสวนขาดอยางไร หากมสวนขาดใหมการวางแผน และการดำเนนการเพอ

แกไข ใหแลวเสรจตงแตเรมตนปงบประมาณ และหากเปนสวนขาดทตองแกไขระยะยาว เชน

การขาดแคลนบคลากร ควรวางแผนวาจะแกปญหาเฉพาะหนาโดยการจาง หรอ การประสาน

ใหบคลากรในหนวยอนมาชวยอยางไร และจะแกปญหาระยะยาวในการสรรหาบคลากรมา

เพมใหมใหไดตามมาตรฐานในชวงเวลากป ในสวนทเปนหนวยบรหารระดบอำเภอ จงหวด

ควรประเมนจดขาดของทกหนวยงานและทำเปนแผนการพฒนาทชดเจน

2. ทกหนวยบรการนำแนวทางปฏบตตามมาตรฐานยอยของระบบงานตางๆ มา

ทบทวน เนองจากงานบรการปฐมภมประกอบดวยงานยอยๆ อกหลายงาน ซงแตละงาน

กมมาตรฐานคณภาพของงานทกำหนดโดยหนวยงานเจาของเรองตางๆ ฉะนนจงควรนำเอา

มาตรฐานงานแตละงานมาทบทวนวาหนวยบรการไดดำเนนการปฏบตตามมาตรฐานเหมาะสม

แลวหรอไมหากยงไมไดตามมาตรฐานกควรปรบปรงและวางแผนการปรบปรงใหชดเจน

3. นำระบบคณภาพของเครอขายบรการปฐมภม (PCA) ในสวนทเปนโครงสราง

องคกร และระบบในหมวด 3 มาดำเนนการ

โดยท CUP เปนตวหลกในการทำ ประสานและรวมทบทวนกบหนวยบรการปฐมภม

CUP ควรเรมจากการสรางความเขาใจระบบคณภาพแบบตางๆ ใหแกหนวยบรการปฐมภม

และผเกยวของในโรงพยาบาล และเปนผเขยน unit profile ในภาพรวมของ CUP เมอ

หนวยบรการปฐมภมไดรบการชแจงใหเขาใจแลว จงนำระบบ PCA เขามาดำเนนการ แต

ไมจำเปนตองดำเนนการทกเรอง ทกหมวดพรอมกน ใหเรมจากหนวยบรการทบทวนเขยน

โครงสรางองคกร (unit profile) และทบทวนหมวด 3 (การใหความสำคญกบผรบบรการและ

ผมสวนไดสวนเสย) กอน เพอทบทวนองคกรในดานบรบท สภาพการเปลยนแปลงของบรบทท

เกยวของ ทบทวนตนทนขององคกรทมในปจจบน (ซงอาจใชผลประเมนการขนทะเบยนในขอ 1

มาพจารณาประกอบ) และทำความเขาใจวาประชาชน ผรบบรการตองการอะไรจากองคกร

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

หนวยงานและหนสวนตางๆ จะมสวนเขามารวมมอกบองคกรอยางไร รวมทงนำแผน นโยบาย

ระดบจงหวด อำเภอมาพจารณาวามทศทางอยางไร แลวนำขอมลทงหมดมากำหนดทศทางการ

ดำเนนงานและกลยทธการทำงานขององคกรใหชดเจนมากขน

4. ขยายเรองการทบทวนตามระบบ PCA ไปสหมวด 6 และหมวดอนๆ เมอเขาใจ

สถานการณองคกรตนเอง และบรบทรอบขางในขอ 3 แลว จงนำทศทางทไดมาใชเปนกรอบใน

การทบทวนระบบงานในหมวดอนๆ ตอไป รวมทงนำผลการดำเนนงานตามเกณฑคณภาพอนๆ

ในขอ 2 มาพจารณารวมกนวาระบบการทำงานในสวนตางๆมความสอดคลองกนและเสรมการ

ทำงานตามทศทางทตองการ และไดผลงานตามเปาหมายทตงไวหรอไม โดยพจารณาวาสวนใดท

เปนจดออนสำคญทตองเรงพฒนาอยางเรงดวน วางแผนแกไขระยะยาว เพอเปนรากฐานของ

การพฒนางานสวนอนๆ เปนตน จากนนกำหนดแผนปฏบตงาน บคคลรบผดชอบ และจดสรร

งบประมาณเพอรองรบการทำงานตามแผนทตงไวอยางชดเจน

5. ใชแนวทางจากหมวด 4 มาวางระบบจดการขอมลและตดตาม ประเมนผลงาน

เพอใหรถงความกาวหนา และปญหาอปสรรคตางๆ ควรมการจดการเกบบนทกขอมล เพอ

ตดตาม ประเมนผลวางานเปนไปตามแผนงาน และเปาหมายหรอไม โดยใชแนวทางในหมวด 4

เปนตวชวย มการสรปผลความคบหนาการดำเนนงานเปนระยะอยางนอยปละ 2 ครง ในการ

จดการขอมลและตดตามประเมนผลจะตองดำเนนการทงในระดบPCUและระดบCUPโดยท

CUPทำหนาทเปนผประสานและวเคราะหในภาพรวมของอำเภอ

6. ทบทวน และวเคราะหขอมลตามหมวด 7 และทกหมวด เมอครบรอบป ใหทบทวน

ผลลพธงานตามหมวด 7 และวงจรทงหมดขางตนอกรอบเพอทำแผนปฏบตการประจำป และ

ทบทวนใหญเมอครบรอบ3ปเพอวางแผนกลยทธสำคญขององคกร

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

แนวทางสำหรบผรบผดชอบงานในสำนกงานสาธารณสขจงหวด 1. ใหมการปรบแนวคดแบบตรวจสอบ เปนการสงเสรมการเรยนรรวมกน ชวยเหลอ

เปนพเลยง ทบทวน และทำความเขาใจตอระบบคณภาพทงหมดทเกยวของกบหนวยบรการ

ปฐมภม แสดงความเชอมโยงของเกณฑคณภาพทงหมดใหแกผปฏบต ผบรหาร และผนเทศ

ทราบ

2. กระบวนการพฒนาคณภาพในระบบ PCA น ควรใชแนวทางของคำถาม หรอ

เกณฑคณภาพเปนเครองมอของการพดคย เพอตรวจสอบจดแขงและโอกาสการพฒนารวมกน

ไมควรทำโดยการตอบแบบสอบถามทละขอโดยไมไดพดคยกน และควรเนนใหเปน

กระบวนการเรยนรรวมกนมากกวาการตรวจสอบจบผดกน

3. สำนกงานสาธารณสขจงหวดควรสรางทมพเลยงในระดบจงหวดทดแลการพฒนา

คณภาพอยางตอเนอง มการพฒนาทกษะของพเลยงใหเปนผสะทอนภาพแบบสรางสรรค สราง

กระบวนการเรยนรรวมกนมากกวาการตรวจสอบแบบchecklistใหมลกษณะของรบฟงขอมล

ความรสก อปสรรค ชวยพจารณาเรองความเปนไปไดในสถานการณจรง และรวมกนหาทาง

พฒนามากกวาการตำหน

องคประกอบของทมพ เลยงระดบจงหวดน ไมจำเปนตองเปนบคลากรจาก

สำนกงานสาธารณสขจงหวดทงหมด ควรมผปฏบตงาน ผบรหารทมประสบการณการทำงานใน

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายรวมดวย มการจดการเพอใหทมนสามารถทำงานได รวมทง

มการพฒนาใหเปนทมผเชยวชาญในดานนอยางตอเนอง

4. สำนกงานสาธารณสขจงหวดควรประสานการดำเนนงานของจงหวดในฝายตางๆ

ใหเปนไปในแนวเดยวกนกอนถายทอดไปใหอำเภอ

5. สำนกงานสาธารณสขจงหวดควรสนบสนนใหมการสรางทมพเลยงพฒนาคณภาพ

ในระดบอำเภอ สรางความเขาใจตอแนวทางการพฒนาใหแก CUP รวมทงทมพเลยงระดบ

จงหวดควรเขาไปรวมเปนทมพเลยงในระดบอำเภอ ในการสรางกระบวนการเรยนรเพอการ

พฒนาคณภาพดวย เพอปรบความเขาใจและแนวทางดำเนนการรวมกน รวมทงเขาไปรบร

สถานการณของพนทดวย

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ขนตอนการทำงานโดยรวมของระบบประกนคณภาพหนวยบรการปฐมภม และเครอขาย ในระดบประเทศ ประกอบดวย3สวนคอ

สวนทหนง เปนเกณฑคณภาพขนตำของคณภาพหนวยบรการปฐมภมและเครอขาย

โดยเนนการทบทวน ประเมนและพฒนา ในหมวด 6 ทเปนระบบปฏบตการของหนวยบรการ

สวนนเปนสวนทตองดำเนนการในทกหนวยบรการทขนทะเบยนกบสำนกงานหลกประกน

สขภาพแหงชาตและทกหนวยบรการในสงกดกระทรวงสาธารณสข

สวนทสอง เปนการพฒนาใหไดคณภาพขนสงของเครอขายบรการปฐมภม คอ ระบบ

PCA (Primary Care Award) ทมกรอบการทบทวน ประเมน และพฒนาทงระบบ รวมทง

ระบบการนำ การบรหารจดการ (หมวด 1-5) ระบบปฏบตการ (หมวด6) และผลลพธงาน

(หมวด 7) ซงกระบวนการพฒนาในสวนทสองนนจะมขนตอนการพฒนาทหนวยบรการแตละแหง

มการทบทวนประเมนตนเองตามเกณฑคณภาพทงหมด และมกระบวนการประเมน ทบทวน

ภายในหรอทบทวนโดยพเลยงเพอใหมการพฒนาใหสมบรณมากขน

สวนทสาม หนวยบรการทมคณภาพในระดบสงทควรไดรบรางวล (Award) ใหสมคร

เขามาทสวนกลางเพอใหทมประเมนภายนอกไปพจารณาระบบและผลงานวาไดระดบคณภาพ

ตามเกณฑหรอไม ซงรางวลคณภาพนเปนคณภาพของระบบทกดาน หรอเปนรางวลคณภาพ

ในบางดานหรอบางระบบทจะมการกำหนดในรายละเอยดตอไป ฉนนระบบนจงเปนระบบสมครใจ

ยงไมเปนระบบทบงคบถวนหนาแตเปนการกระตนใหมการพฒนามคณภาพอยางตอเนอง

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

บทท 2 เกณฑคณภาพของเครอขาย

บรการปฐมภม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

สวนพนฐาน ลกษณะสำคญขององคกร

หมวด P ลกษณะสำคญขององคกร

สวนนเปนสวนสำคญมากทองคกรตองเขาใจตนเองวามพนธกจอะไร สภาพแวดลอม

เปนอยางไร ความทาทายตอการพฒนาคออะไร เพอใหรวาประเดนสำคญทองคกรตองให

ความสนใจทจำเพาะกบบรบทขององคกรเปนเรองอะไร

สวนนถอวาเปนการประเมนตนเองเบองตน หากโครงรางองคกรยงขาดขอมลสำคญใน

บางเรอง หรอขดแยงกนเอง กควรตองพฒนาสวนนใหสมบรณกอนทจะประเมนตนเองในราย

ละเอยดสวนอนตอไป

1. ลกษณะสำคญขององคกร ใหพจารณา และวเคราะหสภาพแวดลอมในการปฏบตภารกจของหนวยบรการปฐมภม

และความสมพนธทสำคญกบประชาชนผรบบรการภาคเครอขายสขภาพ

1.1 ลกษณะพนฐานของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม มทศทาง แนวทางการให

บรการบคลากรเทคโนโลยกฎหมายกฎระเบยบและขอบงคบทสำคญไวเปนลายลกษณอกษร

ทสามารถตรวจสอบไดดงตอไปน

ก. พนธกจหรอบทบาทหนาทตามกฎหมาย รวมถง วสยทศน เปาประสงค

วฒนธรรมและคานยมขององคกร

ข. สภาพโดยรวมทสำคญของทมสขภาพ เชน ระดบการศกษา อาย สายงาน

ระดบตำแหนง รวมถงขอกำหนดพเศษในการปฏบตงาน เพอเปนองคประกอบในการพจารณา

คดเลอกบคลากรทเหมาะสม

ค. เทคโนโลย อปกรณ สงอำนวยความสะดวกทสำคญในการใหบรการและการ

ปฏบตงานขององคกรทเหมาะสมและปลอดภย

ง. กฎหมายกฎระเบยบและขอบงคบทใชและเกยวของในการปฏบตงาน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

1.2 ความสมพนธภายในและภายนอกหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการ

ปฐมภม รวมทงภาคเครอขายสขภาพ (ผมสวนไดสวนเสย)

ใหพจารณาและทบทวนประเดนตอไปน

ก.โครงสรางขององคกรรวมทงระบบการกำกบดแลตนเองทดสายการบงคบบญชา

ข.กลมเปาหมายรบผลงาน ทงทเปนผรบบรการประเภทตางๆ กลมผมสวนได

สวนเสยในพนททงทเปนรฐเอกชนชมชนทองถนความตองการความคาดหวงของผรบบรการ

และผมสวนไดสวนเสยแตละกลมบรการและความแตกตางของความคาดหวง

ค. บทบาทของผสงมอบ คความรวมมอ ผจดการสนบสนนทรพยากรในการ

ดำเนนงานประเภทตางๆและผลกระทบตอการจดบรการขององคกร

ง.แนวทางและวธการสอสารกบภาคเครอขายสขภาพและกลมผรบบรการ

ททำใหเกดความสมพนธและความรวมมอทดในการปฏบตงาน

2. ความทาทายทสำคญของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม ตองวเคราะหสถานการณ สภาพ

การแขงขน และผลกระทบทจะเกดขน เปรยบเทยบกบพนธกจ กำหนดประเดนทาทายทสำคญ

ความไดเปรยบเชงกลยทธ เพอใชในการพฒนา และการปรบปรงผลการดำเนนการทสำคญใน

การยกระดบองคกรดงตอไปน

2.1 การเปรยบเทยบเพอการพฒนา

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภมตองมการวเคราะหสถานการณ

พจารณาวาองคกรอยทลำดบใดในการแขงขน หรอมสวนรวมตอการพฒนาสขภาพของ

ประชาชนในพนทมากนอยเพยงใด และแนวโนมเปนอยางไร มปจจยสำคญอะไรทเกยวของ

หนวยงาน/บคคลอนทมผลตอบรการสขภาพเปนอยางไร และกำหนดประเดนสำคญทจะ

ปรบปรง โดยเปรยบเทยบกบภารกจของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม

หรอจดระดบเทยบเคยง (Benchmarking) กบหนวยงานทมลกษณะบรการคลายคลงกน

เพอการปรบปรงพฒนาองคกรใหสอดคลองทนตอสภาพการเปลยนแปลงในปจจบน ทงน

การเปรยบเทยบดงกลาวตองมขอมลทถกตองเปนจรงสามารถแสดงไดอยางชดเจน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

2.2 ความทาทายเชงกลยทธ

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม จดระดบประเดนความสำคญ

ของการปรบปรงและพฒนาองคกร มากำหนดเปนความทาทายเชงกลยทธ เปาหมาย และระยะ

เวลาในการดำเนนการใหบรรลเปาหมายทสอดคลองกบ3องคประกอบดงน

ก. ความทาทายเพอใหบรรลผลตามพนธกจของหนวยบรการปฐมภมและเครอ

ขายบรการปฐมภมทตอบสนองตอความตองการของประชาชนชมชนและผมสวนไดสวนเสย

ข. ความทาทายดานปฏบตการ เพอใหเกดกระบวนการพฒนาภายในองคกรและ

เพมประสทธภาพในการทำงาน

ค. ความทาทายดานทรพยากรบคคล เพอพฒนาบคลากร ใหมสมรรถนะทเหมาะสม

กบการใหบรการตามพนธกจและสถานการณดานทรพยากรบคคล

2.3 ระบบการปรบปรงผลการดำเนนการ

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม พจารณาและทบทวนถง

แนวทางทองคกรประเมนผลการดำเนนงานทตอบสนองตอพนธกจ แผนการดำเนนงาน การ

เรยนรองคกรอยางตอเนองอยางไร และมแนวทางอยางไรในการนำผลการประเมนมาปรบปรง

ประสทธภาพการปฏบตงานสรางกระบวนการเรยนรในองคกรเพอใหเกดความตอเนองของการ

พฒนาและยกระดบองคกร

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

สวนท 1 การบรหารจดการองคกร

หมวด 1 การนำองคกร

เกณฑคณภาพท 1.1 ภาวะผนำของผบรหารองคกร ขอกำหนดโดยรวม ทมนำขององคกร กำหนดทศทาง แนวทางการกำกบดแลตนเองทด ถายทอดสอสารทศทางและแผนไปสการปฏบตทวทงองคกร และกำหนดวธการทบทวนผลการดำเนนการของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายหนวยบรการปฐมภม เพอใหบรรลพนธกจขององคกร อยางตอเนองและยงยน

องคประกอบ 1.1.1 การกำหนดและถายทอดทศทางของเครอขายหนวยบรการปฐมภม 1.1.2 การกำกบดแลตนเองทดของเครอขายหนวยบรการปฐมภม (Organizational Governance)

1.1.3 การทบทวนผลการดำเนนการของเครอขายหนวยบรการปฐมภม

1.1.1 การกำหนดและถายทอดทศทางของเครอขายหนวยบรการปฐมภม

ขอกำหนดโดยรวม

ทมนำสขภาพชนำองคกร กำหนดวสยทศน เปาประสงคระยะสน ระยะยาว และ

ผลการดำเนนการทคาดหวงของเครอขายหนวยบรการปฐมภม รวมทงการถายทอดสอสารและ

สรางบรรยากาศใหบคลากรในเครอขายมงมนนำไปปฏบตเกดผลการดำเนนงานทด

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. ทมนำสขภาพรวมกนกำหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคระยะสน ระยะยาว

และกลยทธหลก โดยตองคำนงถงความตองการหรอผลประโยชนของประชาชน ชมชน สงคม

และผไดรบผลกระทบในเขตพนทรบผดชอบจดออนและจดแขงขององคกร เชนวสยทศน และ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

เปาประสงค อาจกลาวถงผลลพธดานสขภาพของประชาชนหรอรปแบบบรการทปรารถนาใน

อนาคต3-5ปซงอาจใชSWOTเปนเครองมอหนงในการชวยกำหนดทศทางดงกลาว

2.ทมนำสขภาพ ดำเนนการสอสารสองทาง สรางบรรยากาศทด ในทกรปแบบท

สามารถดำเนนการได กระตนใหบคลากรในองคกร ผมสวนไดสวนเสย รบทราบและเขาใจถง

เจตนารมณของทศทางดงกลาวรวมกน สามารถดำเนนงานไดอยางมประสทธภาพ และมความ

ผาสก

1.1.2 การกำกบดแลตนเองทด ( Organizational Governance)

ขอกำหนดโดยรวม

ทมนำสขภาพจดการใหมการควบคมกำกบและตรวจสอบผลการดำเนนการของ

เครอขายหนวยบรการปฐมภม เพอสรางหลกประกนในดานความรบผดชอบ และโปรงใส

ในการดำเนนงานของเครอขายบรการปฐมภม

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

การควบคมกำกบและตรวจสอบหมายรวมถงการกำกบดานผลลพธของงานการเงน

และการปองกนการทจรต ประพฤตมชอบ จดระบบใหบคลากรทเกยวของ ผรบบรการและ

ผมสวนไดสวนเสยมสวนรบรและมสวนรวมตรวจสอบไดซงอาจออกมาในรปแบบของ

- โครงสรางการบรหาร

- ระเบยบปฏบตการกำกบดแลตนเอง

- มาตรฐานหรออนๆทสอดคลองกบโครงสรางการบรหาร

- กฎระเบยบหรอนโยบายทเกยวของ

- แนวทางการตรวจสอบประสทธภาพการปฏบตราชการ

1.1.3 การทบทวนผลการดำเนนการของเครอขายหนวยบรการปฐมภม

ขอกำหนดโดยรวม

ทมนำสขภาพกำหนดวธการในการดำเนนการทบทวนผลการดำเนนการของเครอขาย

หนวยบรการปฐมภมทตอเนอง และนำผลการประเมนมาจดลำดบความสำคญ เพอใหเกด

การปรบปรงอยางตอเนองและกาวกระโดด

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. ทมนำสขภาพรวมคด วางแผนและทบทวนผลการดำเนนงานทผานมาโดยยด

ประชาชนเปนศนยกลาง เชน การบรหารงาน การจดระบบสนบสนนบรการ การใหบรการ

การพฒนาดานวชาการ การเรยนรและสรางแรงจงใจ ระบบประเมนผลงาน อาจรวมถง

การจดทมนำสขภาพทเหมาะสมกบสภาพปญหาของพนท โดยการจดลำดบความสำคญของ

ประเดนทไดจากการทบทวนและคนหาโอกาสในการพฒนา

2. ทมนำสขภาพนำผลการประเมนมาจดทำแผนการปรบปรงทงอยางตอเนองและ

อยางกาวกระโดด อกทงอาจใชเปนขอมลในการสรางนวตกรรมทเหมาะสมในการแกปญหา

สขภาพของประชาชนในพนท

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

เกณฑคณภาพท 1.2 ความรบผดชอบตอสงคม

ขอกำหนดโดยรวม

ทมนำสขภาพดำเนนการอยางมสวนรวมทแสดงความรบผดชอบตอสงคมอยางม

จรยธรรมและเปนองคกรทคำนงถงประโยชนสวนรวม ซงสอดคลองกบความตองการและ

ความคาดหวงของสงคม

องคประกอบ

1.2.1 ความรบผดชอบตอสงคม

1.2.2 การดำเนนการอยางมจรยธรรม

1.2.3 การใหการสนบสนนตอชมชนทสำคญ

1.2.1 ความรบผดชอบตอสงคม

ขอกำหนดโดยรวม

ทมนำสขภาพดำเนนการแสดงความรบผดชอบ และจดการในกรณทการบรการ และ

การปฏบตงานมผลกระทบในทางลบหรอคาดการณวาจะเกดผลกระทบทางลบตอสงคม

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

ทมนำสขภาพวเคราะหผลกระทบของการบรการ และการปฏบตงานในทางลบตอ

สงคม เพอปองกน ลดความเสยง แลวนำมากำหนดใน กระบวนการ เปาประสงค ตวชวด

และเปาหมายในการวางแผนยทธศาสตรของเครอขายบรการปฐมภม เชน ความเชอ คานยม

วฒนธรรม ประเพณ อาจรวมถงเศรษฐกจความเปนอยแบบพอเพยงทดในปจจบน เชน

การมพนธกจหรอภารกจทแสดงถงความรบผดชอบผลกระทบของการบรการอนกอใหเกด

ความเสยหายทงดานรางกายจตใจของบคคลชมชนและสงคม

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

1.2.2 การดำเนนการอยางมจรยธรรม

ขอกำหนดโดยรวม

ทมนำสขภาพมการจดการ ตดสนใจการปฏบตการ และการปฏสมพนธกบผมสวนได

สวนเสย เปนไปตามมโนธรรมและหลกการของเครอขายบรการปฐมภมและควรสอดคลองกบกฎ

ระเบยบขอบงคบ รวมทงเปนพนฐานของคานยมและวฒนธรรมของเครอขายบรการปฐมภม ซง

จะตดสน “ความถกตอง” และ “ความผด” ของการกระทำใด ๆ เพอเปนการพทกษสทธของ

ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. ทมนำสขภาพมการตดสนใจในการปฏบตการทอาศยหลกมโนธรรม สอดคลองกบ

กฎระเบยบขอบงคบ กำหนดเปนคานยมและวฒนธรรมในการทำงานของบคลากรในเครอขาย

บรการปฐมภม

2. ทมนำสขภาพตดสนความถกตองและความผด ของการกระทำใดๆ ของเครอขาย

บรการปฐมภมเปนไปเพอการพทกษสทธของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

1.2.3 การใหการสนบสนนตอชมชนทสำคญ

ขอกำหนดโดยรวม

การกำหนดชมชนทสำคญและสงทจะใหการสนบสนน ทมนำสขภาพใหการสนบสนน

และมสวนรวมในการดำเนนโครงการหรอกจกรรมรวมกบชมชนนอกเหนอหนาททรบผดชอบ

โดยตรงหรอเปนสวนขยายของงานในหนาทของเครอขายบรการปฐมภมเพอใหเกดภาพลกษณ

ทดตอชมชน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

ทมนำสขภาพอาจเปนเจาภาพรวมกจกรรมทางศาสนากบชมชนหรออาจสงเสรมหรอ

สนบสนนการตงชมรมอาสาสมครสอนหนงสอเดกรวมกบ อสม.,อบต. ใหกบเดกดอยโอกาส

เปนตน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

หมวด 2 การวางแผนเชงกลยทธ

องคกรมการวางแผนเชงกลยทธ โดยใชขอมลสถานการณองคกร รวมกบสภาพปจจย

ภายนอกในการกำหนดยทธศาสตรระยะสนระยะยาวและกลยทธการดำเนนงานใหเปนไปตาม

พนธกจ และวสยทศนขององคกร รวมทงการนำแผนไปสการปฏบต และมการวดผลความ

กาวหนา

เกณฑคณภาพท 2.1 การจดทำยทธศาสตรและกลยทธ

ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภมมวธการกำหนดเปาประสงคเชงยทธศาสตร กลยทธการ ดำเนนงาน รวมทงการยกระดบความสามารถในการดำเนนงานขององคกร ซงตอบสนองตอความทาทายขององคกร และกำหนดเปาหมายผลการดำเนนงาน ตวชวดความสำเรจในการดำเนนงานของเครอขายบรการปฐมภมทตองการในอนาคต ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ 1.สอดคลองกบสถานการณปจจยภายนอกปจจยภายใน 2.ตอบสนองตอพนธกจของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม 3.การมสวนรวมของผมสวนไดสวนเสย 4.ความตอเนองของการดำเนนงานตามแผนกลยทธ(ความทาทายในการดำเนนงาน) องคประกอบ 2.1.1การจดทำยทธศาสตรและกลยทธ 2.1.2เปาประสงคเชงยทธศาสตรและกลยทธ 2.1.1 การจดทำยทธศาสตรและกลยทธ

ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภมมวธการวางแผนยทธศาสตร และแผนปฏบตการ เพอนำไปสความสำเรจของเครอขายบรการปฐมภมทงในระยะสนและระยะยาว ไดแก แผนปฏบตงาน4ป

แผนปฏบตงาน1ปรวมถงกรอบเวลาทใชในการวางแผนตงแตเรมตนจนถงสนสดในการจดทำแผน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. การวางแผนยทธศาสตร (แผนยทธศาสตร 4 ป และแผนปฏบตงาน 1 ป) มการ

นำขอมลดงตอไปนมาประกอบไดแก

n ปญหาสขภาพและความจำเปนดานสขภาพของชมชนทรบผดชอบ

n ความตองการ ความคาดหวง ทงระยะสน ระยะยาว ของผรบบรการ และผม

สวนไดสวนเสย

n สภาพการแขงขนและความสามารถของเครอขายบรการปฐมภมเมอเปรยบเทยบ

กบองคกรอนทมภารกจใกลเคยงกน

n นวตกรรมและการเปลยนแปลงทสำคญทางดานเทคโนโลย และดานอนๆ ทม

ผลตอการดำเนนงานขององคกร

n จดแขง จดออน ทรพยากรบคคล ทรพยากรอนๆ รวมทงลกษณะเฉพาะหรอ

เอกลกษณของเครอขายบรการปฐมภม

n ความเสยงในดานการเงนสงคมและจรยธรรมกฎหมายขอบงคบและดานอนๆ

n วเคราะหถงโอกาสการปรบเปลยนทรพยากรทมอยไปใชกบบรการหรอกจกรรม

ทมความสำคญกวา

2. การวางแผนควรมเนอหาทครอบคลมประเดนตางๆตอไปน

n ภารกจทงแผนงานแผนเงน(รวมทงแผนลงทน)และแผนคน

n แนวทางการตดตามการดำเนนการตามแผนทวางไว อาจนำเอาตวชวดทสำคญ

มาทำเปนแผนเพอตดตามผลการดำเนนงานรายงวด

n แนวทางการประเมนผลการดำเนนการตามแผนทวางไว เพอความสำเรจตาม

เปาหมายทตงไวทงดานบรหารบรการและวชาการ

2.1.2 เปาประสงคเชงยทธศาสตร และกลยทธ

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม กำหนดแผนยทธศาสตร ซงประกอบดวยเปาประสงคเชง

ยทธศาสตร(Objectives)ตวชวด(KeyPerformanceIndicators)เปาหมาย(Target)ระยะ

เวลาทจะบรรลเปาประสงค และกลวธ (initiatives) เพอใหบรรลผล ของแตละประเดน

ยทธศาสตรทมความชดเจนเปนรปธรรมทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพ เพอใหบรรลพนธกจ

ของเครอขายบรการปฐมภม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. เครอขายบรการปฐมภม กำหนดเปาประสงคเชงยทธศาสตรซงเปนประเดนหลกท

หนวยงานตองดำเนนการเพอใหตอบสนองตอวสยทศน และความทาทายขององคกร ซง

เปาประสงคควรครอบคลมทงดานประสทธผลทเปนไปตามภารกจขององคกร ดานคณภาพ

การใหบรการในมตของประชากรกลมเปาหมาย มตดานประสทธภาพของกระบวนการบรการ

และมตดานการพฒนาองคกร

2.ในแตละเปาประสงคมการกำหนดตวชวดทสอดคลอง เปาหมาย และกลยทธ

การดำเนนงานใหบรรลตามเปาประสงค โดยคำนงถงความสมดลระหวางโอกาสกบความทาทาย

ทงระยะสนระยะยาวและความสมดลของความตองการของผมสวนไดสวนเสยทสำคญทงหมด

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพท 2.2 การนำกลยทธไปปฏบต

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมมการดำเนนการแปลงเปาประสงคเชงยทธศาสตรและกลยทธ

หลกไปสแผนปฏบตการและกำหนดตวชวดทสำคญ กำหนดการสอสารและการสนบสนน

แผนปฏบตงานทสำคญไปสการปฏบต และกำหนดแนวทางในการประเมน ตวชวดทสำคญ

เพอสนบสนนและปรบปรงใหบรรลพนธกจของเครอขายบรการปฐมภม

องคประกอบ

2.2.1 การจดทำแผนปฏบตการ ถายทอดแผนไปสการปฏบต และสนบสนน

ทรพยากรในการดำเนนงานใหเพยงพอทนเวลา

2.2.2 การประเมนผลการดำเนนการและการคาดการณผลการดำเนนงาน

2.2.1 การจดทำแผนปฏบตการ และถายทอดแผนไปสการปฏบต

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมมการจดทำแผนปฏบตการทตอบสนอง สอดคลองกบ

แผนยทธศาสตรจดสรรทรพยากร (คนงบประมาณ)ใหเพยงพอตอการดำเนนงานไดสำเรจตาม

เปาประสงคเชงยทธศาสตรและกลยทธหลก ถายทอดแผนปฏบตการใหบคลากรทกคนใน

เครอขายบรการปฐมภมตระหนกและมสวนรวมในการนำไปปฏบตใหบรรลตามแผนปฏบตงาน

และกำหนดตวชวดทใชตดตามความคบหนาของแผนปฏบตงาน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. เครอขายบรการปฐมภมจดทำแผนปฏบตการถายทอดแผนปฏบตใหแกผรบผดชอบ

ภายในเวลาทกำหนดสอดคลองกบสถานการณในการแกปญหา

2. เครอขายบรการปฐมภม จดสรรทรพยากรใหพอเพยงตอการปฏบตการตามแผน

ปฏบตการทกำหนดเพอสนบสนนใหผปฏบตการสามารถดำเนนงานตามแผนไดทนเวลา

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

2.2.2 การคาดการณผลการดำเนนการ

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม คาดการณผลการดำเนนงานตามกรอบเวลาของการวางแผน

ระยะสนและระยะยาว คาดการณผลการบรรลเปาหมายการดำเนนการของแผนปฏบตงาน ตาม

ตวชวด และดำเนนการเปรยบเทยบกบเปาประสงค เพอปรบปรงการดำเนนงานและบรหาร

ความเสยง

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

เครอขายบรการปฐมภมคาดการณผลการดำเนนงานตามเปาประสงค (อาจใชตวชวด

ของเปาประสงคเปนตวกำหนดเชงเปรยบเทยบ)และเปรยบเทยบกบ

- เปาประสงคเชงยทธศาสตรและเชงกลยทธ

- ผลการดำเนนการทผานมา

- ผลการดำเนนการทคาดไวของทอนหรอระดบชาต

- ระดบเทยบเคยงทสำคญ(Benchmarking)

และนำผลทไดรบมาปรบปรงงานและจดทำแผนบรหารความเสยง

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

หมวด 3 การใหความสำคญกบประชากรเปาหมาย ชมชน และผมสวนไดสวนเสย

เกณฑคณภาพท 3.1 ความรเกยวกบประชากรเปาหมาย ชมชน และผมสวนได สวนเสย ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภม รบร เขาใจ สถานการณสขภาพของประชากรกลมเปาหมายและสถานการณชมชนทรบผดชอบเขาใจรบรความตองการความคาดหวงและความนยมของประชากรเปาหมาย ผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย ททนสมย เพอใหมนใจวาจดการดำเนนงานไดตอบสนอง และสอดคลองกบความตองการไดอยางมประสทธภาพทงในปจจบนและอนาคต องคประกอบ 3.1.1 ความรเกยวกบประชากรเปาหมายชมชนและผมสวนไดสวนเสย 3.1.1 ความรเกยวกบประชากรเปาหมาย ชมชน และผมสวนไดสวนเสย ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภมมการกำหนด จำแนก ประชากรเปาหมาย และผมสวนได สวนเสยเปนกลมตางๆ ศกษาความตองการ ความคาดหวง และความนยมของประชากร เปาหมาย ชมชน ผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยนนๆ เพอกำหนดขอกำหนดบรการ และแนวทางการดำเนนงานใหตอบสนองและสอดคลองกบความตองการ ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ 1.เครอขายบรการปฐมภมรวมประชมและทบทวนเพอกำหนดหรอจำแนกกลมประชากรเปาหมายผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยทงในปจจบนและอนาคต 2.มการศกษารบฟงเรยนรความตองการและความคาดหวงหลกๆลกษณะทกำหนดของประชากรเปาหมาย ผมสวนไดสวนเสย เปนขอๆ นำขอมลมาวางแผนปฏบตงาน และ ดำเนนการปรบปรงกระบวนการ รวมถงพฒนากระบวนการใหมๆ ทเกยวของกบกระบวนการ ใหบรการ

3.มการทบทวนปรบปรงวธการรบฟงเรยนรใหเหมาะสมและทนสมยอยเสมอ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

เกณฑคณภาพท 3.2 ความสมพนธและความพงพอใจของประชากรเปาหมาย ชมชน และผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดโดยรวม

บคลากรของเครอขายบรการปฐมภม มการสรางความสมพนธทดและความประทบใจ

ตอประชากรเปาหมาย ชมชน ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ทกอใหเกดความความเชอมน

ศรทธาการยอมรบและความพงพอใจในระบบบรการปฐมภม

องคประกอบ

3.2.1 การสรางความสมพนธกบประชากรเปาหมายชมชนและผมสวนไดสวนเสย

3.2.2 การวดความพงพอใจของประชากรเปาหมายชมชนและผมสวนไดสวนเสย

3.2.1 การสรางความสมพนธกบประชากรเปาหมาย ชมชน ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดโดยรวม

บคลากรของเครอขายบรการปฐมภม มวธการสรางความสมพนธกบประชากร

เปาหมาย ชมชน และผมสวนไดสวนเสย ทเหมาะสมกบบรบทของพนท ทนสมย มการจด

ชองทางการสอสารและจดการกบขอรองเรยนตางๆ

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. บคลากรของเครอขายบรการปฐมภมมวธการตางๆ ในการสรางความสมพนธกบ

ชมชนและประชากรเปาหมายแตละกลมเพอตอบสนองความตองการและไดรบความรวมมอ

2.มกลไกทชมชน ประชากรเปาหมายและผมสวนไดสวนเสย สามารถเขาถงขอมล

หรอขอรบบรการหรอรองเรยนตอเครอขายบรการปฐมภม

3.มกระบวนการจดการขอรองเรยนของผรบบรการ/ผรบผลงานเพอใหมการแกไข

อยางไดผลและทนทวงท ลดความไมพงพอใจของผรบบรการ/ผรบผลงาน มการรวบรวมและ

วเคราะหคำรองเรยนเพอใชในการปรบปรงทวทงองคกร

4.มการคดคนหาแนวทางใหมๆหรอนวตกรรม เพอสรางความสมพนธทด เหมาะสม

ทนสมยกบการเปลยนแปลงอยเสมอ

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

3.2.2 การวดความพงพอใจของประชากรเปาหมาย ชมชน และผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดโดยรวม

บคลากรของเครอขายบรการปฐมภม มวธการวดความพงพอใจ และไมพงพอใจของ

ชมชนประชากรเปาหมายผรบบรการและผมสวนไดสวนเสยแตละกลมอยเสมอและนำขอมล

ดงกลาวมาปรบปรงเพอสรางความมนใจศรทธายอมรบความพงพอใจและภาพลกษณทด

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. มการวดความคดเหนการยอมรบความพงพอใจและไมพอใจตอหนวยบรการปฐมภม

ของชมชน ประชากรเปาหมาย กลมผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสยแตละกลม และนำขอมล

มาพฒนากระบวนการดำเนนงาน

2. มการตดตามขอมลปอนกลบทเกยวกบคณภาพการบรการจากประชากรเปาหมาย

/ผรบผลงานอยางรวดเรวและนำมาใชในการปรบปรง

3. มการปรบปรง พฒนาวธประเมนความพงพอใจของประชากรเปาหมาย ผมสวนได

สวนเสยใหเหมาะสมทนสมยกบสถานการณและทศทางการจดบรการสขภาพ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

หมวด 4 การวด วเคราะห และการจดการความร

การวด วเคราะห และการจดการความรเปนหมวดหลกของเกณฑ ในดานการวด

การเลอกรวบรวมวเคราะหและจดการขอมลสารสนเทศจดการความรทสำคญเพอผลกดนให

เกดการประเมนผล ทบทวนผลการดำเนนงาน และนำมาใชในการวางแผนพฒนาการจดการ

และกระบวนการดำเนนงานขององคกรใหมประสทธภาพ เปนไปตามแผนกลยทธ และ

วตถประสงคการดำเนนงาน กอใหเกดการปรบปรงและเพมขดความสามารถของเครอขาย

บรการปฐมภมและหนวยบรการปฐมภม

เกณฑคณภาพท 4.1 การวด วเคราะห และพจารณาผลการดำเนนการขององคกร

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมจดใหมการวดวเคราะหผลงานการจดการความรทสอดคลอง

เชอมโยง ไปในทศทางเดยวกน ตอบสนองเปาหมาย/พนธกจของหนวยบรการปฐมภม มการ

ทบทวนประเมนผลและปรบปรงผลงานภายในเครอขายบรการปฐมภมอยางตอเนอง

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1.ขอมลทเกยวของกบระบบสขภาพและผลการดำเนนงานมความครบถวนถกตอง

เปนปจจบนนาเชอถอทนสถานการณและงายตอการสบคน

2.การจดระบบวดผลททนตอสถานการณขององคกรและทนตอการเปลยนแปลงของ

ปจจยภายในและปจจยภายนอก

3.การทบทวน ประเมนผล เพอปรบปรงกระบวนการและตวชวดทสำคญอยางเปน

ระบบและตอเนอง

องคประกอบ

4.1.1การวดผลงาน

4.1.2การวเคราะหและทบทวนประเมนผลงาน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

4.1.1 การวดผลงาน

ขอกำหนดโดยรวม

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม เลอก รวบรวม เชอมโยง ขอมลท

เกยวของกบสขภาพและตวชวดสำคญ เพอใชประโยชนในการตดตาม กำกบการดำเนนงาน

ใหบรรลวตถประสงคตามแผนกลยทธและแผนปฏบตการ รวมถงการสนบสนนขอมลเพอ

การตดสนใจ การสรางนวตกรรมอยางเหมาะสม รวมทงพฒนาระบบวดผลงานใหทนกบ

ความตองการขององคกรและทศทางของระบบสขภาพ ตอบสนองตอการเปลยนแปลงทงจาก

ปจจยภายในและภายนอก

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. การจดทำระบบฐานขอมล(HCIS,ขอมล18แฟม,FamilyFolder,Community

Folder, ทะเบยนกลมประชากรเปาหมายตางๆ, ขอมลพฤตกรรมสขภาพรวมทงปจจยท

เกยวของกบสขภาพฯลฯ)ทงายตอการจดเกบสบคนและใชประโยชนสามารถนำมาใชประเมน

ผลและเปรยบเทยบกบเปาหมายตามแผนปฏบตการหรอผลการดำเนนงานทผานมา

2. การจดระบบขอมลทเกยวของกบสขภาพ ใหมความครบถวน ถกตอง เปนปจจบน

นาเชอถอทนสถานการณและงายตอการสบคน

3. การทบทวนขอมลในสวนทบรรลเปาหมายและไมบรรลเปาหมาย เพอนำมาใชใน

การตดสนใจบนพนฐานของขอมลจรง เพอการพฒนางาน การสรางนวตกรรม และการปรบปรง

งานอยางตอเนอง

4. การจดระบบวดผลททนตอสถานการณขององคกรและทนตอการเปลยนแปลงของ

ปจจยภายในและปจจยภายนอก(ตวอยางสปสช.จดสรรเงนตามผลงานของเครอขายฯ)

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

4.1.2 การวเคราะหและทบทวนประเมนผลงาน

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมมการวเคราะหและทบทวนประเมนผลงานปจจบนและทผานมา

ตามแผนกลยทธ/แผนปฏบตการ (แผนงาน/โครงการ) เพอประเมนความกาวหนา ความสำเรจ

ตามกลยทธ/แผนปฏบตการ (แผนงาน/โครงการ) และความสามารถในการตอบสนองการ

เปลยนแปลงสภาพแวดลอมภายใน สภาพแวดลอมภายนอก รวมทงสอสารผลการวเคราะห

ใหบคลากรทเกยวของทกระดบทราบ เพอปรบปรงกระบวนการดำเนนงาน หาโอกาสสราง

นวตกรรมและใชขอมลเพอการตดสนใจ การบรหารจดการ การวางแผนงาน/โครงการ ใหบรรล

ตวชวดสำคญและตอบสนองความตองการของเครอขายบรการปฐมภมและชมชนได

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. เครอขายบรการปฐมภม มการสรปขอมลของชมชน วเคราะหปญหาชมชน

วางแผนแกไขปญหาแบบมสวนรวม รวมทงมระบบการประสานขอมลและสงตอขอมลแกผม

สวนไดสวนเสยเพอใหเกดการวางแผนและการจดการดแลสขภาพชมชนอยางตอเนอง

2.มการวเคราะหผลการดำเนนงานของโครงการตางๆ วาเปนไปตามวตถประสงค

หรอแผนงาน/โครงการหรอไมมประเดนใดทควรปรบปรงพฒนาเพมเตม

3.เครอขายบรการปฐมภม มการนำสงทไดจากการทบทวน มาสอสารใหกบบคลากร

และผมสวนไดสวนเสย เพอการปรบปรงและหาโอกาสสรางนวตกรรมพรอมทงถายทอดวธการ

ปฏบต(ในสวนทเปนBestPractice)เพอสรางกระบวนการเรยนรรวมกนรวมถงการพฒนางาน

กบชมชนไดอยางมประสทธภาพ รวมทงนำมาใชในการปรบเปาหมายและแผนกลยทธในการ

ทำงาน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพท 4.2 การจดการสารสนเทศและการจดการความร

ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภม มการจดการขอมลและสารสนเทศทจำเปน มคณภาพและพรอมใชงาน มการจดการความรเพอปรบปรงประสทธภาพและประสทธผลของหนวยบรการปฐมภม ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ 1. ขอมลมความนาเชอถอทนเหตการณเขาถงไดงาย 2. การรกษาความปลอดภยของขอมลและสารสนเทศ 3. โปรแกรมและคอมพวเตอรพรอมใชงาน 4.พฒนาการจดการความรอยางตอเนองสการปฏบตทเปนเลศ องคประกอบ 4.2.1ความพรอมใชงานของขอมลและสารสนเทศ 4.2.2การจดการความรขององคกร 4.2.3การจดการขอมลสารสนเทศและองคความรใหมคณภาพ 4.2.1 ความพรอมใชงานของขอมลและสารสนเทศ

ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภมมการจดการดานตางๆ(วสดอปกรณเครองมอในการจดเกบHardware&Softwareการจดการขอมล) เพอใหมขอมลททนสมยพรอมใช เขาถงไดงายโดยบคลากรผใหบรการ ผรบบรการ ชมชน และผมสวนไดสวนเสยตางๆ นำมาใชในการจดบรการการบรหารจดการ และการวางแผนทเหมาะสมกบขนาดและความซบซอนของเครอขายบรการปฐมภม ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ 1. ผลสำรวจการใชขอมลและสารสนเทศของบคลากร ผรบบรการและผมสวนได สวนเสย

2. รวบรวมและจดเกบขอมลของบคลากร ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย ใหม

ความนาเชอถอทนสมยเขาถงไดงาย

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

3. ระบบรกษาความลบและปองกนการรวไหลในบรการขอมลและสารสนเทศ

4. โปรแกรมและคอมพวเตอรพรอมใชงาน

4.2.2 การจดการความรขององคกร

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมมการจดระบบขอมลสารสนเทศทสามารถนำความรทเปน

ประโยชนจากผมสวนไดสวนเสย หรอหนวยงานอน รวมกบความรจากการปฏบต มาบรหาร

จดการใหเปนองคความรทเหมาะสม ตอบสนองตอการจดบรการสขภาพปฐมภมทมคณภาพ

และสามารถนำไปถายทอดแลกเปลยนเพอแสวงหาวธการปฏบตทเปนเลศ

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1.การรวบรวมและถายทอดความรของบคลากร

2. การถายทอดและแลกเปลยนความรทเปนประโยชนจากผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย

และองคกรภายนอก

3.การแลกเปลยนเรยนรวธการปฏบตทเปนเลศและนำไปสการปฏบต

4.การประมวลและนำความรทเกยวของมาใชในการวางแผน

4.2.3 การจดการขอมล สารสนเทศ และองคความรใหมคณภาพ

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมมการจดการขอมลสารสนเทศและองคความรของเครอขาย

บรการปฐมภมทมคณภาพสอดคลองกบสภาพปญหาของพนท

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

บคลากรมสวนรวมในการจดการขอมลสารสนเทศ และองคความรทตองการ ให

ครอบคลมรวดเรวถกตองทนสมยเชอมโยงนาเชอถอสามารถเขาถงตรวจสอบไดมการรกษา

ความปลอดภยและการกำหนดชนความลบ

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

หมวด 5 การมงเนนทรพยากรบคคล ขอกำหนดโดยรวม หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม ตรวจประเมนระบบงาน ระบบการเรยนรของบคลากร การสรางแรงจงใจ ใหบคลากรพฒนาตนเอง และใชศกยภาพอยางเตมท เพอใหมงไปในแนวเดยวกบเปาประสงค และแผนปฏบตการโดยรวมของหนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภมรวมทงตรวจประเมนความใสใจการสรางและรกษาสภาพแวดลอมในการทำงาน สรางบรรยากาศทเออตอการปฏบตงานของบคลากร ซงจะนำไปสผลการดำเนนงานทเปนเลศและความเจรญกาวหนาของบคลากรและหนวยบรการปฐมภม องคประกอบ 5.1 ระบบบรหารงานบคคลทกอใหเกดการมงเนนผลสมฤทธของงานตามภาระหนาท ความรบผดชอบ 5.2การเรยนรและการสรางแรงจงใจบคลากรในเครอขายบรการปฐมภม 5.3การสรางความผาสกและความพงพอใจแกบคลากร

เกณฑคณภาพท 5.1 ระบบบรหารงานบคคลทกอใหเกดการมงเนนผลสมฤทธ ของงานตามภาระหนาท ความรบผดชอบ ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภมมการจดระบบบรหารบคลากรในเครอขายบรการปฐมภมในรปแบบตางๆ ทงทเปนทางการและไมเปนทางการ ตามภาระหนาทโดยกำหนดความรบผดชอบอำนาจหนาทของบคลากรแตละคน ครอบคลมกระบวนการในการกำกบดแลผทมคณสมบตเฉพาะตำแหนงใหครบตามทกำหนดไวการจดระบบประเมนและพฒนาผลงานของบคลากรการบรหารคาตอบแทน และวธปฏบตทเกยวของกบบคลากร เกอหนนใหบคลากรในหนวยบรการปฐมภมมผลงานทดมขวญกำลงใจเกดการเรยนรและปรบตวเขากบการเปลยนแปลง องคประกอบ 5.1.1การจดระบบและบรหารงาน

5.1.2ระบบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร

5.1.3การจางงานและความกาวหนาในการงาน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

5.1.1 การจดระบบและบรหารงาน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1.เครอขายบรการปฐมภม มการวางรปแบบ จดการระบบงาน ในเครอขายบรการ

ปฐมภมโดยคำนงถงความรความสามารถของบคลากรตามบทบาทหนาทภาระงานทไดรบมอบ

หมายคำนงถงวฒนธรรมความคดของบคลากรและชมชน โดยสงเสรมใหบคลากรในเครอขาย

เกดความรวมมอมความคดรเรมภายใตอำนาจการตดสนใจทเหมาะสมเปนธรรม

2. มการจดการใหบคลากรทำงานตามภาระงานทมอบหมาย และองคกรมความ

คลองตว

3.มการสอสารภายในองคกรทดรวมทงมการแลกเปลยนความรทกษะระหวางผท

ทำงานตางหนาทตางสถานทและตางหนวยงาน

5.1.2 ระบบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. เครอขายบรการปฐมภม มการจดระบบการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร

อยางโปรงใสเปนธรรม

2.มการสอสาร แจงผลการประเมนใหบคลากรทราบ เพอใหเกดการพฒนาและ

ปรบปรงการทำงาน

3.มแนวทางในการยกยองชมเชยการใหรางวลและสงจงใจเพอสนบสนนใหบคลากร

มขวญ กำลงใจ มการทำงานทมประสทธผล มจตสำนกในการทำงานทมงเนนผลประโยชน และ

ความตองการของผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย

5.1.3 การจางงานและความกาวหนาในการงาน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1.เครอขายบรการปฐมภม มวธการกำหนดคณลกษณะและสมรรถนะทจำเปนของ

บคลากรในการปฏบตตามบทบาทภารกจทตองการ

2.มวธการสรรหาวาจางและรกษาบคลากรไดตรงตามความตองการ

3.มวธการสรางความกาวหนาในหนาทการงานใหแกบคลากรอยางเปนธรรม และ

มแผนการพฒนาบคลากรการสบทอดตำแหนงผนำและผบรหาร

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพท 5.2 การเรยนรและการสรางแรงจงใจบคลากรในเครอขาย บรการปฐมภม

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม จดใหมระบบการเรยนร และการสรางแรงจงใจของบคลากร

ในเครอขายบรการปฐมภม ใหสามารถปฏบตงานบรรลเปาประสงคโดยรวม สอดคลองกบ

พนธกจและแผนกลยทธสงผลใหมผลการปฏบตงานทเปนเลศ รวมทงสนบสนนใหมการเพมพน

ความรทกษะและความสามารถของแตละบคคล

องคประกอบ

5.2.1การพฒนาบคลากร

5.2.2การสรางแรงจงใจและการพฒนาความกาวหนาในงาน

5.2.1 การพฒนาบคลากร

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม จดใหมระบบการเรยนรของบคลากร อนประกอบไปดวย

การคนหาความจำเปน และความตองการในการฝกอบรมการจดทำแผนพฒนาและดำเนนการ

พฒนาบคลากรใหสอดคลองกบพนธกจแผนกลยทธและแผนปฏบตการรวมทงการประเมนผล

สำเรจของการดำเนนงานการพฒนาตามแผนฯทกำหนด

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. การจดระบบการเรยนรของบคลากรทสอดคลองพนธกจ แผนกลยทธ และแผน

ปฏบตการขององคกร

2. การประเมนผลการพฒนาบคลากรวามผลกระทบตอวธการทำงานของบคลากร

และผลงานของเครอขายบรการปฐมภมโดยรวม

3. การนำเอาความรจากคลงความรทสะสมจากการเรยนรขององคกรมาใชในการ

ฝกอบรมและพฒนาบคลากร

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

5.2.2 การสรางแรงจงใจ และการพฒนาความกาวหนาในงาน

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม จดใหมระบบการสรางแรงจงใจ สนบสนนใหบคลากรมการ

พฒนาตนเองและใชศกยภาพอยางเตมทสงผลใหเกดความกาวหนาในหนาทการงาน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

เครอขายบรการปฐมภมมระบบการสรางแรงจงใจใหบคลากรมการพฒนาตนเอง

สงเสรมบคลากรใหใชศกยภาพไดอยางเตมท สอดคลองกบความตองการของบคลากรและ

พนธกจของเครอขายบรการปฐมภม

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพท 5.3 การสรางความผาสกและความพงพอใจแกบคลากร

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมมการจดบรรยากาศ และสภาพแวดลอมในการทำงาน

จดระบบสนบสนนการดำเนนงาน ททำใหบคลากรในองคกรมความผาสก ความพงพอใจ และ

แรงจงใจในการปฏบตงานทด

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1.สถานททำงานมความปลอดภยตอผใหบรการและผรบบรการ

2.บคลากรมความพงพอใจและมความผาสกในการทำงาน

องคประกอบ

5.3.1สภาพแวดลอมในการทำงาน

5.3.2การใหการสนบสนนและสรางความพงพอใจใหแกบคลากร

5.3.1 สภาพแวดลอมในการทำงาน

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม มการจดสถานททำงาน ออกแบบวธทำงาน ทสงเสรม

สขอนามย ความปลอดภย และการปองกนภย มการกำหนดตววดผลงานและปรบปรงระบบ

การทำงานเชงรกโดยการมสวนรวมของบคลากรในองคกร

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. บคลากรมสวนรวมในการจดสถานททำงานและออกแบบวธทำงาน ทสงเสรม

สขอนามยความปลอดภยของบคลากร

2. มการเตรยมบคลากรเพอรองรบการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยหรอการปรบ

โครงสรางและการเตรยมความพรอมตอภาวะฉกเฉนอยางเหมาะสม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

5.3.2 การใหการสนบสนนและสรางความพงพอใจใหแกบคลากร

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม มการวเคราะหปจจยทมผลตอความผาสกและความพงพอใจ

ของบคลากรในแตละระดบ แตละประเภท มการจดระบบสวสดการ และระบบงานใหเออ

อำนวย ตอบสนองตอความตองการของบคลากรในแตละระดบ และแตละประเภท ประเมน

ความผาสก ความพงพอใจ และแรงจงใจของบคลากรดวยวธการทเปนทางการและไมเปน

ทางการนำผลการประเมนมากำหนดลำดบความสำคญในการปรบปรงสภาพแวดลอมในการ

ทำงานและบรรยากาศการทำงานของบคลากร

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. มการคนหาปจจยสำคญทมผลตอความผาสก ความพงพอใจ และแรงจงใจของ

บคลากรและจำแนกปจจยดงกลาวตามลกษณะของบคลากรทแตกตางกน

2. มการจดบรการ สวสดการ นโยบายและความชวยเหลอทสอดคลองกบความ

ตองการของบคลากรแตละกลม

3. มระบบการประเมนความผาสก ความพงพอใจ และแรงจงใจของพนกงาน ทงโดย

วธทเปนทางการและไมเปนทางการ

4. มการนำผลการประเมนขางตนมาวเคราะห เชอมโยงกบผลลพธงานขององคกร

และสภาพแวดลอมการทำงานขององคกรเพอนำผลทไดไปปรบปรงระบบการทำงานและสภาพ

แวดลอม

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

สวนท 2 ระบบงานและกระบวนการสำคญของ เครอขายบรการปฐมภม

หมวด 6 ดานระบบบรการ ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภมจดใหมระบบงานและกระบวนการบรการปฐมภมทครอบคลม

การบรการทสรางคณคาแกผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย รวมทงจดใหมกระบวนการ

สนบสนนการใหบรการดงกลาวเพอใหบรรลพนธกจของเครอขายบรการปฐมภม

องคประกอบ

6.1กระบวนการใหบรการทสรางคณคาของระบบบรการปฐมภม

6.2กระบวนการสนบสนนการใหบรการทสรางคณคาของระบบบรการปฐมภม

เกณฑคณภาพท 6. 1 กระบวนการใหบรการทสรางคณคาของระบบบรการปฐมภม

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม มการจดกระบวนการและขอกำหนดการใหบรการทสำคญ

เพอสรางคณคาแกผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย และการบรรลพนธกจของเครอขายบรการ

ปฐมภม ซงประกอบดวยการจดการระบบบรการโดยรวม และการจดกระบวนการสำคญตาม

ลกษณะประชากรดงน

1. การจดระบบบรการสขภาพโดยรวม ทเออตอการเขาถงบรการ และบรการทเปน

องครวมตอเนอง

2.การบรการปฐมภมระดบบคคลและครอบครวแบบผสมผสาน เปนองครวม และ

ตอเนอง

3. การดแลสขภาพของกลมประชากรเชงรกอยางครอบคลมทนการณ

4.การสรางกระบวนการเรยนรรวมกบองคกรชมชน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

องคประกอบ 6.1.1การจดระบบบรการสขภาพโดยรวมของหนวยบรการปฐมภมและเครอขาย 6.1.2 การบรการปฐมภมระดบบคคลและครอบครวแบบผสมผสานเปนองครวมตอเนอง 6.1.3การดแลสขภาพของกลมประชากร 6.1.4การสรางกระบวนการเรยนรรวมกบองคกรชมชน 6.1.1 การจดระบบบรการสขภาพโดยรวมของหนวยบรการปฐมภมและเครอขาย

ขอกำหนดโดยรวม หนวยบรการปฐมภมจดระบบบรการดานสขภาพในหลายลกษณะทงทจดใหแก กลมประชากรทวไปทไมไดเจบปวย บรการแกบคคลและครอบครวทมปญหาสขภาพ/การเจบปวยทมาขอรบบรการทสถานพยาบาล หรอ ทบาน โดยมงหวงใหประชาชนมพฤตกรรมสขภาพและการจดการสภาพแวดลอมทเหมาะสมททำใหประชากรมสขภาพด ลดความเสยงตอการเกดโรคและภาวะคกคามสขภาพ และประชาชนไดรบการดแลเพอรกษาความเจบปวย ลดภาวะแทรกซอน อยางถกตอง ทนการณ โดยพจารณาเรอง/ปญหานนแบบองครวม (HolisticApproach) จดการดำเนนงานอยางผสมผสาน ตอเนอง ตามความสามารถ หากดำเนนการเองไมไดกมประสานงานและสงตอใหแกผเชยวชาญหรอหนวยงานทเกยวของไดอยางทนเวลา ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ 1. มการจดระบบบรการเพอใหประชาชนเขาถงบรการไดงายอยางเทาเทยม (Accessibility) หนวยบรการปฐมภมจดระบบบรการใหประชาชนทกกลมเขาถงไดงาย ทงใน ดานสถานทตง การเดนทางไปใชไดสะดวก มชวงเวลาใหบรการทมากพอทประชาชนจะใชไดงาย ขนตอนการใชบรการไมยงยาก ซบซอนเกนไป บคลากรมมนษยสมพนธด สอสารดในการใหบรการ ไมทำใหประชาชนรสกมกำแพงขวางกนเมอตองมาใชบรการ มการจดทางเลอกของ ชองบรการอนๆททำใหประชาชนในพนทปรกษาปญหาสขภาพและเขาถงบรการไดงาย 2. จดใหมบรการครอบคลมผปวยทมปญหาเฉยบพลน ฉกเฉน ปญหาเรอรง และการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรค (Availability of care) หนวยบรการปฐมภมจดบรการดานสขภาพทจำเปน ไดครอบคลมปญหาสขภาพทพบบอยในชมชนทงทเปนปญหาฉกเฉน เฉยบพลน ปญหาทวไป และปญหาเรอรง บรการดาน

การสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค โดยใชขอมลเกยวกบพฤตกรรมสขภาพ สภาพแวดลอม

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ภาวะสขภาพ และโรคของคนในชมชน ประกอบการวางแผน และ เตรยมบคลากรใหมความรความสามารถ มเครองมอ อปกรณทเพยงพอในการจดบรการทงในเชงรกและเชงตงรบไดอยางสอดคลอง 3. จดระบบงาน และบคลากรทพรอมใหบรการอยางผสมผสาน เบดเสรจ เปน องครวม เสรมการพงตนเองของประชาชน (Comprehensive and holistic care) หนวยบรการปฐมภมจดระบบงานและบคลากรใหมความพรอมเพอบรการแบบผสมผสานทงดานการรกษาพยาบาล การสงเสรมสขภาพ การปองกนโรคและการฟนฟสภาพ ไมแยกแผนกเกนจำเปน มกระบวนการดแลทเขาใจเงอนไขบรบทของประชาชน เขาใจปจจยทางดานสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจทกระทบตอสขภาพอยางเปนองครวมและมการจดระบบงานทสงเสรมศกยภาพของประชาชนใหขอมลทเพยงพอในการดแลตนเองไดเหมาะสม 4. มการจดการดานตางๆ ทสงเสรมใหประชาชนมศกยภาพในการดแลตนเองไดเหมาะสม (Empowerment) การสงเสรมการพงตนเองน หมายรวมทงการใหขอมล สรางความเขาใจ และ การฝกทกษะทจำเปนในเรองสขภาพ กระบวนการดแลตนเองทเหมาะสม วธวนจฉยและ การดแลตนเองเบองตน การเลอกใชบรการจากสถานพยาบาลทสอดคลองกบความรนแรง ไดอยางทนเวลา การจดกระบวนการมทงทเปนการผสมผสานเขากบการดแลสขภาพรายบคคลและการจดกจกรรมเพมเฉพาะใหกบประชากรเปาหมายและครอบครว 5. มการจดระบบใหดแลผปวยหรอประชากรเปาหมายแบบตอเนอง (Continuity care) ความตอเนองน หมายรวมทงความตอเนองของการดแลสขภาพทงทปวยและ ไมปวย อยางตอเนอง ในกรณทเปนปญหาเฉยบพลน (acute problem) หรอความตอเนอง ของการดแลผปวยเรอรง หรอการดแลบรการสงเสรมสขภาพทตองมความตอเนอง เชนการดแลหญงตงครรภ การดแลพฒนาการเดก การดแลประชากรในความรบผดชอบอยางตอเนองตงแตเดกจนโต และการดแลตอเนองในกรณทมการสงตอประชากรในความรบผดชอบไปรบบรการทสถานพยาบาลอนๆ การจดระบบนไดแก การจดระบบการใหบรการทพบผใหบรการคนเดมตอเนอง มระบบขอมลตอเนองและใชขอมลรวมกน มระบบทใชเตอนในกรณทขาดบรการ และ มการประสานสงตอขอมลรวมทงเชอมตอบรการระหวางหนวยบรการทไดรบการสงตอ 6. ประสาน และเชอมตอการดแล ทงภายในหนวยบรการและกบหนวยบรการอน เมอหนวยบรการไมสามารถดแลไดเอง (Co-ordination) มการรวมมอ และประสานทรพยากรทงภายในหนวยงาน ประสานกบหนวยงานอนๆในการดแลสขภาพและชวยเหลอปจจยทกระทบตอสขภาพเชนทางดานสงคมสงเคราะหการเรยนรการเสรมอาชพเปนตน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

6.1.2 การบรการปฐมภมระดบบคคลและครอบครวแบบผสมผสาน เปนองครวม ตอเนอง

ขอกำหนดโดยรวม

หนวยบรการปฐมภมจดบรการใหแกประชาชนรายบคคลและครอบครวทมปญหา

สขภาพทมาขอรบบรการทสถานพยาบาล หรอ ทบาน โดยเนนใหเปนบรการแบบองครวม

ผสมผสานตอเนองโดยทผรบบรการจะไดรบการดแลทงสวนทเปนปญหาสขภาพหรอโรคทวไป

และไดรบการคนหาปญหาและแกไขแบบองครวม (Holistic Approach) ตลอดจนไดรบความร

พฒนาทกษะเพอสนบสนนการสรางสขภาพปองกนการเจบปวยซำ

ในการบรการแตละครงควรมการประเมนสภาวะปญหาปจจบน สภาพทางดานสงคม

จตใจ เชอมโยงกบครอบครวและชมชน แลวประมวลเปนแผนการดแลสขภาพของผรบบรการ

และผเกยวของทงทเปนบรการเฉพาะหนาและบรการตอเนอง จากนนใหบรการสวนทตรงกบ

สภาพปญหา โดยทใหครอบครวและชมชนมสวนรวม ครอบคลมทงดานสงเสรม ปองกน รกษา

ฟนฟ ในลกษณะองครวม ผสมผสาน และมบรการตอเนองในครอบครวและชมชน รวมทง

ตดตามผลการใหบรการ

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. สรางสมพนธภาพทดระหวางผใหและผรบบรการ (Good relationship)

ทมผใหบรการในหนวยบรการปฐมภม สรางสมพนธภาพทดกบผรบบรการ ใน

ระดบททำใหผรบบรการไวใจ เชอถอยอมรบจนทำใหผใหบรการเขาใจปจจยของการเจบปวย/

ปญหาสขภาพทงดานกายและจตใจ เขาใจถงปจจยทสมพนธกบการเจบปวยนน ทงทเปนปจจย

ดานบรบทแวดลอม(กายภาพ/สงคมวฒนธรรม/เศรษฐกจ/เทคโนโลย)และปจจยทเชอมโยงกบ

สภาพครอบครวอนเปนผลใหมการดแลสขภาพรวมกนระหวางผเกยวของไดอยางพอด

2. ใหบรการอยางเปนองครวม (Holistic care)

ทมผใหบรการในหนวยบรการปฐมภมใหบรการสขภาพแกผมารบบรการ โดยท

ดำเนนการตงแตประเมนสภาพวนจฉยและจดการแกปญหาสขภาพไดอยางครอบคลมประเดน

สำคญของปญหาทางดานกาย และจตใจ ประเมนปจจยและผลกระทบทงทางดานกายภาพ

ครอบครว สงคม และวฒนธรรม ดำเนนการแกไขปญหาไดครอบคลมตามประเดนปญหาและ

ปจจยทเกยวของ รวมทงแกไขปญหาสำคญทบรณาการทงดานการรกษาพยาบาล การฟนฟ

สภาพการสงเสรมสขภาพและการปองกนโรคทเกยวของ

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

3. ใหบรการสขภาพไดอยางถกตองตามมาตรฐานทางคลนก (Clinical competency)

ทมผใหบรการมความสามารถประเมน วนจฉย และจดการแกปญหาสขภาพทาง

ดานคลนกทพบบอยในชมชน(บรการดานการรกษาพยาบาลบรการสงเสรมสขภาพปองกนโรค

และการฟนฟสภาพ) รวมทงคดกรองภาวะเสยงดานสขภาพใหแกผมารบบรการไดอยางถกตอง

เหมาะสมตามมาตรฐานวชาชพทางการแพทยและสาธารณสข

4. มการตดตาม ดแลอยางตอเนอง (Continuity)

ทมผใหบรการในหนวยบรการปฐมภมมการจดการขอมลณจดบรการและการจด

บรการเพอการดแล ตดตาม ตอเนอง รวมทงการตดตามตอเนองทบาน หรอสถานททสงตอไป

แกประชาชนทมารบบรการทงทเปนปญหาเฉยบพลน ผมปญหาสขภาพเรอรง การสงเสรม

สขภาพ การปองกนโรค เพอใหเกดการเฝาระวง การวนจฉย และการจดการปญหาสขภาพ

ดำเนนการไดอยางมประสทธผลทนเวลาและตอเนอง

5. สรางการมสวนรวมและเสรมพลงการดแลตนเองของประชาชน (People

participation and empowerment)

ทมผใหบรการมการจดการดานขอมลสำคญ และขอมลทางเลอกแกประชาชนและ

ผเกยวของเพอสนบสนนการดแลสขภาพของตนเองและครอบครว ตามระยะตางๆ รวมทง

การเปดโอกาสใหประชาชนและผเกยวของไดมสวนรวมในการประเมน รวมตดสนใจ รวม

วางแผน และรวมดแลสขภาพ ตลอดจนการฝกทกษะเพมเตมตามความจำเปนเพอใหม

ความสามารถในการดแลตนเองและครอบครวไดอยางเหมาะสม

6. ประสาน เชอมโยงบรการ หรอสงตอเพอใหประชาชนไดรบการดแลทเหมาะสม

(Co-ordination)

มการจดการเพอประสานขอมล และบรการ สงตอขอมล หรอสงตอผรบบรการไป

ยงทมสหวชาชพภายในเครอขายบรการหรอสงตอไปยงหนวยบรการอนเพอใหผรบบรการไดรบ

บรการอนๆ ทมความซบซอนมากขน หรอบรการเฉพาะทหนวยบรการปฐมภมดแลเองไมได

อนจะสงผลใหเกดผลดตอสขภาพของประชาชน ทงในสวนทเปนบรการทางการแพทย และ

บรการทางสงคมอนๆทเกยวของกบปจจยกระทบตอสขภาพ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

6.1.3 การดแลสขภาพของกลมประชากร

ขอกำหนดโดยรวม หนวยบรการปฐมภมจดการดแลสขภาพของประชากรในลกษณะของประชากรรวมเปนกลม (Population based) มใชรายบคคล เนนปจจยเสยงทเปนปจจยรวมของกลมประชากรนน (Common risk) ดวยกระบวนการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรคและควบคมปจจย

เสยงทมผลกระทบตอสขภาพ (เชน พฤตกรรม สงแวดลอม) ดวยกระบวนการมสวนรวม

ของชมชนและองคกรทองถน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. จดระบบการเฝาระวงภาวะสขภาพและความเสยงของประชากรทกกลมตามท

จำแนก เพอใหทราบถงแนวโนมสถานการณสขภาพ และปจจยเสยงทเกยวของทงดานบวก

และดานลบ(ทงดานการแพทย สงคม วฒนธรรม การเมอง เศรษฐกจ) ไดอยางครอบคลม

ทนสถานการณ เพอใชประกอบการวางแผนและดำเนนการดแลประชากรกลมเปาหมายอยาง

เหมาะสม ระบบการเฝาระวงฯ นหมายรวมตงแตการกำหนดประชากรเปาหมายแตละกลม

ท เปนกลมสำคญในพนท การจดการฐานขอมลทแสดงสภาพท เกยวของท เปนปจจบน

การประมวลผล ตดตาม วเคราะหขอมลเพอใหทราบสภาพการเปลยนแปลงของปจจยทกำหนด

ภาวะสขภาพ

2. คดกรอง ประชากรเปาหมาย เพอคนหาสภาพปญหา ปจจยเสยง ประชากร

กลมเสยง และผปวยรายใหม ไดอยางครอบคลม ตรงประเดน ตามมาตรฐานกลางและ

ตามบรบทของพนท และนำผลทไดจากการคดกรอง มาวางแผนและดำเนนการดแลสขภาพ

รวมทงสงตอเพอรบการวนจฉยและดแลตอเนองอยางเหมาะสม

3. ดำเนนกจกรรม/โครงการ/จดระบบบรการทตอบสนองการดแลประชากร

ตามความเสยงอยางเหมาะสม สอดคลองทนสถานการณ เพอปองกน ควบคม และลด

ความเสยง ลดปญหาแทรกซอนทเกดจากปญหาสขภาพ โดยการมสวนรวมของชมชน องคกร

ปกครองสวนทองถนและหนวยงานทเกยวของ

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

หมายเหต ตวอยางการแบงกลมประชากรทสำคญตามขางลางน มการจำแนกไดหลายแบบ

ขนกบมตการใชงาน และสภาพบรบทของแตละพนท แตละพนทอาจมการจำแนกประชากร

เปาหมายแตกตางกน ทงนขนกบสถานการณจรงของแตละพนท และกลยทธการทำงาน

ซงหนวยบรการปฐมภมควรมการเฝาระวงสภาพประชากรแตละกลม มแผนการดำเนนงาน

การพฒนาและการตดตามผลทจำเพาะแตกตางกน

1. ประชากรตามพฒนาการของอาย

หมายถงการดแลกลมประชากรโดยจาแนกตามกลมอาย ภายใตงานสาธารณสข

ปจจบนจาแนกกลมประชากรเปน 5กลม คอกลมอาย 0-5ป, 6-12ป, 13-18ป, 19-59ป

และ60ปขนไป

2. ประชากรกลมดอยโอกาส/พการ

“ผดอยโอกาส”หมายถงบคคลทมขอจำกดในการเขาถงบรการอนเนองมาจาก

ความพการ/ขอจำกดทางสงคม

“คนพการ” หมายถงบคคลซงมความสามารถจำกดในการปฏบตกจกรรมในชวต

ประจำวน

3. ประชากรภาวะเสยงอนๆ

หมายถง กลมประชากรทอยในพนทเปาหมายและมเงอนไข ปจจยททาใหเกด

ภาวะเสยงตอการเกดโรคสาคญทเปนปญหาของพนทไดแก

(1)กลมโรคตดตอ

(2)กลมเคลอนยาย

(3)กลมตางดาว

(4)กลมโรคไมตดตอ:DM.HT.โรคจากการประกอบอาชพอบตเหต

4. ประชากรตามลกษณะพนท หรอลกษณะอาชพ

หมายถง กลมประชากรทมลกษณะปจจยสำคญทกระทบตอสขภาพแตกตางกน

เชนกลมประชากรชาวเกาะชาวสวนยางชาวนาชาวประมงเขตรอยตอหรอเขตชายแดนหรอ

การแบงประชากรตามหมละแวกพนท

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

6.1.4 การสรางกระบวนการเรยนรรวมกบองคกรชมชน

ขอกำหนดโดยรวม

หนวยบรการปฐมภม สรางความสมพนธทดกบชมชน จดกระบวนการเรยนร

สนบสนน ขอมล วชาการ เสรมสรางศกยภาพของชมชนในการเฝาระวงปญหาสขภาพและ

จดการพฒนาระบบสขภาพของชมชน(Empowerment)

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. หนวยบรการปฐมภมมระบบงาน และการสอสารสรางความสมพนธทดกบกลม

องคกรชมชน กลมตางๆ ในระดบททำใหเขาใจ รจกสภาพชวตของประชากรในชมชน ปจจยท

เกยวของกบสขภาพของชมชน เขาใจศกยภาพ และกลไกการจดการโดยชมชนเพอการพฒนา

ดานตางๆ

2.จดการใหมการสอสารขอมลสำคญทางดานสขภาพใหแกกลม/องคกรชมชนอยาง

ตอเนองทวถงและสรางใหเกดกระบวนการเรยนรรวมกบชมชนในดานสถานการณสขภาพและ

การพฒนาสขภาพ

3. มการจดการท เปดโอกาสใหองคกรชมชน องคกรปกครองสวนทองถนและ

หนวยงานทเกยวของมสวนรวมในการวางแผนและการบรหารของหนวยบรการปฐมภม

4.มการจดการประสานงานแสวงหาทรพยากรและปจจยสนบสนนเพอนำมาสการ

เรยนร การเฝาระวงภาวะสขภาพ การพฒนา และการแกปญหาสขภาพของชมชน อยางมสวน

รวมของทกภาคสวน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพท 6.2 กระบวนการสนบสนนการใหบรการทสรางคณคาของระบบ บรการปฐมภม

ขอกำหนดโดยรวม เครอขายบรการปฐมภม มการจดกระบวนการสนบสนนการดำเนนงานของหนวยบรการปฐมภม ทประกอบดวยการสนบสนนทรพยากร วชาการ และองคความร รวมทง การบรการตอเนอง ประสานเชอมโยงใหหนวยบรการปฐมภมดำเนนการตามกระบวนการสรางคณคาไดอยางมประสทธภาพ และสงเสรมใหหนวยงานบรการปฐมภม ประสบความสำเรจ ตามพนธกจและวสยทศนภายใตการมสวนรวมของทองถนชมชนและหนวยงานตางๆ องคประกอบ 6.2.1การจดระบบสนบสนนบรการ 6.2.2การสนบสนนและมสวนรวมของทองถนชมชนหนวยงานตางๆ 6.2.1 การจดระบบสนบสนนบรการ

ขอกำหนดโดยรวม ทมนำสขภาพของเครอขายบรการปฐมภม วางระบบการสนบสนนกระบวนการสรางคณคาในสวนของการบรการ การบรหารทรพยากร (อาคารสถานท วสด ครภณฑ เวชภณฑ)เพอใหหนวยบรการปฐมภม สามารถสรางผลงานทมประสทธภาพ และประสทธผลสงสด ตามพนธกจของเครอขายบรการปฐมภมและขอกำหนดคณภาพของกระบวนการ(6.1) ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ 1. การจด อาคารสถานท และพฒนาสงแวดลอม หนวยบรการปฐมภมจดสถานทใหบรการและสงแวดลอมทวไปใหสะอาดสะดวกปลอดภย มการระบายอากาศภายในอาคาร แสงสวางเพยงพอ และมระบบกำจดของเสยทเหมาะสม แตละสวนบรการมพนทใหบรการทจดเปนสดสวน ไมแออด เออตอการใหบรการทมคณภาพการสรางเสรมสขภาพและความพงพอใจของผมารบบรการและบคลากรสาธารณสข

2. ระบบเฝาระวง ปองกนการตดเชอและแพรกระจายเชอ

หนวยบรการปฐมภมเฝาระวง ปองกนและควบคมการแพรกระจายเชอทถกตอง

ตามมาตรฐาน เพอใหเกดความปลอดภยทงผใหบรการและผรบบรการ โดยทบคลากรมความ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

พรอมทงดานความร ความสามารถ และมการสนบสนนทรพยากรทเพยงพอ มระบบควบคม

กำกบตามแนวปฏบต และการทบทวนปรบปรงแนวปฏบตในการปองกนควบคมการตดเชอ

การแพรกระจายเชอทเหมาะสมในหนวยบรการ

3. การบรหารยาและเวชภณฑทมใชยา

หนวยบรการปฐมภมมการบรหารยาและเวชภณฑทมใชยาทถกตองตามมาตรฐาน

และหลกวชาการ เพอใหผรบบรการไดรบมอบยา เวชภณฑทมใชยา ทถกตอง (ถกชนด ถกคน

ถกขนาด ถกเวลา ถกวธ) มคณภาพ ปลอดภย โดยทบคลากรมความพรอมทงดานความรความ

สามารถ และทกษะในการปฏบตงาน มการสนบสนนทรพยากรทเหมาะสม เพยงพอ (ปรมาณ

และประเภท) สำหรบการบรการทจำเปนทกดาน มระบบการจดหา จดเกบ การเบกจาย

การตรวจสอบยาและเวชภณฑทมใชยา การกำกบคณภาพมาตรฐานยา และการบนทกขอมลท

ถกตองเปนปจจบนและมประสทธภาพ

4. การจดระบบการบรการดานชนสตร

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม มบรการตรวจวเคราะห

เบองตนทางพยาธวทยาทจำเปนและสอดคลองกบสภาพปญหาของชมชน และเปนไปตาม

มาตรฐาน ซงครอบคลมตงแตการเตรยมผปวย การเกบสงสงตรวจ การเกบรกษาสภาพ

สงสงตรวจ การตรวจวเคราะห การรายงานผล การตดตามผลการสงตรวจ การควบคมคณภาพ

การรกษาความปลอดภยและการรกษาสทธผปวยทถกตองตามมาตรฐาน เพอชวยใหประชาชน

ผรบบรการไดรบการตรวจวนจฉยทถกตองสะดวกรวดเรวทนเวลา

5. การจดหา บำรงรกษา การซอม เครองมอ วสด และอปกรณ

หนวยบรการปฐมภมและเครอขายบรการปฐมภม จดหา เครองมอ วสด อปกรณ

ใหเพยงพอ และสอดคลองกบบรการในหมวด 6.1 รวมถงมแนวทางการตรวจสอบ ทดสอบ

และการบำรงรกษาใหเครองมอ มความเทยงตรง พอเพยง ปลอดภยและพรอมใชงาน

ตลอดเวลาและมอายใชงานทยนนาน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

6.2.2 การสนบสนนการมสวนรวมของทองถน

ขอกำหนดโดยรวม

เครอขายบรการปฐมภม ประสานงานและสรางความสมพนธ ใหทองถน ชมชน และ

หนวยงานตางๆ ยอมรบ เขาใจบทบาทของหนวยบรการปฐมภม และมสวนรวมในการดำเนน

กจกรรมทางดานสขภาพ

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

เครอขายบรการปฐมภม ประสานงานและสรางความสมพนธ ใหทองถน ชมชน และ

หนวยงานตางๆยอมรบ เขาใจบทบาทของหนวยบรการปฐมภมและประสานใหหนวยงานตางๆ

เหลานมสวนรวม ในการวางแผน/ทำกจกรรมสาธารณสขในชมชนตนเอง สนบสนนการทำ

กจกรรมดานสขภาพจากองคกรชมชน ชมรมภาคเครอขายตางๆ เพอใหเกดชมชนเขมแขง

พงตนเองไดและเกดภาพลกษณทดแกหนวยบรการปฐมภม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

สวนท 3 ผลลพธการดำเนนงานของเครอขาย บรการปฐมภม

หมวด 7 ผลลพธการดำเนนการของเครอขายบรการปฐมภม

องคกรดำเนนการกำหนดรปแบบและขอบเขตของผลลพธทตองการ พรอมทงดำเนน

การตรวจประเมนผลการปฏบตงาน / วเคราะห ในมตดานประสทธผล มตดานคณภาพการให

บรการมตดานประสทธภาพของการใหบรการและมตดานการพฒนาองคกรนอกจากนยงตรวจ

ประเมนผลการดำเนนการของเครอขายบรการปฐมภมเปรยบเทยบกบหนวยงานอนหรอองคกร

ทมภารกจคลายคลงกนเพอการปรบปรงและพฒนาอยางตอเนองยงยน

เกณฑคณภาพท 7.1 ผลลพธการดำเนนการดานประสทธผล

ขอกำหนดโดยรวม

องคกรมการสรปผลลพธดานประสทธผลของการดำเนนงานตามแผนยทธศาสตร

นโยบายทสำคญของจงหวดจำแนกตามประชากรเปาหมายและผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

แสดงผลการดำเนนการตามตววดหรอตวชวดดานประสทธผลการดำเนนงานตามแผน

งานยทธศาสตรของเครอขายบรการปฐมภมและตอบสนองยทธศาสตรจงหวด

1.ดานการดแลรกษาพยาบาล แบบผสมผสาน และการฟนฟสขภาพ เชน ตวชวด

อตราการใชบรการ อตราการมาตรวจตามนด ความครอบคลมของผรบบรการ สดสวนของ

ประชาชนในเขตรบผดชอบทใชบรการทหนวยบรการปฐมภมเทยบกบไปใชทโรงพยาบาลผลลพธ

ภาวะแทรกซอนของผปวย อตราการรบเปนผปวยในของประชากรในพนทดวยโรคทดแลปองกน

ไดดวยบรการปฐมภม

2.ดานการสงเสรมสขภาพ การปองกนโรคตามกลมประชากรเปาหมาย เชน ตวชวด

ความครอบคลมของประชากรเปาหมายทไดรบบรการสงเสรมสขภาพ ปองกนโรคดานตางๆ

ความครอบคลมของการคดกรองภาวะเสยงของประชากรกลมตางๆ อตราการปวยดวยโรคท

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ปองกนไดโดยวคซน รอยละของประชากรทมความเสยงดานสขภาพดานตางๆ เชน ความอวน

การสบบหร การดมแอลกอฮอล การออกกำลงกายไมเพยงพอ ความสามารถของประชาชนใน

การดแลสขภาพดวยตนเอง

3. ดานการเสรมการเรยนรขององคกรชมชน ไดแก ความสามารถของชมชนในการ

เฝาระวงโรคและภาวะเสยงดานสขภาพ และจดการปญหาสขภาพในชมชน ระดบความรของ

ประชาชนและชมชนในการดแลสขภาพ

โดยแสดงถงขอมล

n ระดบปจจบน เปรยบเทยบกบเปาหมายตามยทธศาสตรจงหวด/ยทธศาสตรของ

องคกร

n แนวโนม

n เปรยบเทยบกบองคกรอนทมภารกจคลายคลงกน

จำแนกตามประเภทของบรการและประชากรเปาหมาย

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

เกณฑคณภาพท 7.2 ผลลพธการดำเนนการดานคณภาพของกระบวนการและ คณภาพในมมมองของประชาชนและผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดโดยรวม

องคกรดำเนนการสรปผลลพธดานคณภาพการใหบรการ โดยเนนในมมมองของ

ประชากรเปาหมาย ผรบบรการ และผมสวนไดสวนเสย รวมทงความพงพอใจ ของผรบบรการ

และผมสวนไดสวนเสย

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. ผลลพธดานความพงพอใจของประชาชน ผรบบรการ ผมสวนไดสวนเสย (ไดแก

คณภาพบรการปฐมภมในมมมองของประชาชน:PCUQ)

2. คณคา และความนยมของประชากรเปาหมาย (ไดแก พฤตกรรม และความนยม

ของประชาชนในการเลอกใชบรการทสถานพยาบาลตางๆ)

3. ผลลพธดานคณภาพของกระบวนการใหบรการในหมวด6.1 (ไดแกผลลพธคณภาพ

บรการทดขนของผปวยเรอรงผลลพธดานความตอเนองภาวะแทรกซอนทลดลง)

4. ผลลพธดานคณภาพของกระบวนการสนบสนนในหมวด 6.2 (ไดแก คณภาพของ

ระบบยาระบบปองกนการตดเชอความปลอดภยของอาคารสถานท)

โดยแสดงขอมล

n ระดบปจจบนเปรยบเทยบกบเปาหมายตามแผนยทธศาสตรของเครอขายบรการ

ปฐมภม

n แนวโนม

n เปรยบเทยบกบองคกรทมภารกจใกลเคยงกน

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพท 7.3 ผลลพธการดำเนนการดานประสทธภาพของกระบวนการ ใหบรการ

ขอกำหนดโดยรวม

องคกรสรปผลลพธดานประสทธภาพการดำเนนงานของเครอขายบรการปฐมภมและ

ดานการเงน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. ผลการปฏบตงานตามเกณฑคณภาพของกระบวนการสรางคณคาในหมวด 6.1

เปรยบเทยบกบทรพยากรทใช

2.ผลตามตวชวดทางดานงบประมาณ และการเงน ความรบผดชอบทางดานการเงน

การปฏบตตามกฎระเบยบ ขอบงคบ และกฎหมาย โดยแสดงผลการดำเนนการในปจจบน

เปรยบเทยบกบเปาหมาย พรอมทงศกษาแนวโนม และผลการดำเนนการเปรยบเทยบกบองคกรอน

ทมภารกจคลายคลงกน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

เกณฑคณภาพท 7.4 ผลลพธการดำเนนการดานการพฒนาองคกรเครอขาย บรการปฐมภม

ขอกำหนดโดยรวม

องคกรสรปผลงานดานการพฒนาองคกรดานตางๆ ไดแกการพฒนาการเรยนรและ

พฒนาบคลากร ความพงพอใจของบคลากร คณธรรม จรยธรรม การสรางนวตกรรมและ

เทคโนโลยทเหมาะสม การเปนองคกรทด โดยแสดงผลลพธแยกตามความหลากหลาย และ

ประเภทของบคลากรรวมทงแสดงขอมลเปรยบเทยบกบเปาหมายทตองการของเครอขายบรการ

ปฐมภม พรอมทงศกษาแนวโนม และผลการดำเนนการเปรยบเทยบกบองคกรอนทมภารกจ

คลายคลงกน

ขอกำหนดรายละเอยดคณภาพ

1. ระดบปจจบน แนวโนมของตววด หรอดชนชวดทสำคญทแสดงผลดานความผาสก

และความพงพอใจของบคลากร

2. ระดบปจจบน แนวโนมของตววด หรอดชนชวดผลดานการเรยนรและพฒนาของ

บคลากรและองคกรรวมทงผนำ

3. ระดบปจจบน แนวโนมของตววด หรอดชนชวดผลดานการมสวนรวมขององคกร

ทองถน/ชมชนและหนวยงานทเกยวของ

4.ระดบปจจบน แนวโนมของตววด หรอดชนชวดผลดานพฤตกรรมของบคลากร

ทมจรยธรรมและการมระบบธรรมาภบาล

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

บทท 3 ระบบการประเมนองคกร

ตามแนวทางการพฒนาคณภาพ ของเครอขายบรการปฐมภม

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

ในการประเมนตามเกณฑคณภาพของเครอขายบรการปฐมภมฉบบน ไดปรบเปลยนใหม

โดยเนนการประเมนตดตามผลของตนเองอยางเปนระบบและตอเนองซงประยกตจากแนวทาง

การประเมนตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) และกรอบการพฒนาคณภาพการบรหาร

จดการภาครฐ(PMQA)

การประเมนองคกรทงหมดจะมการประเมนใน2มตคอ

1)มตของกระบวนการ

2)มตของผลลพธ

ในแตละมตจะมการประเมนในเชงระบบ และความสอดคลองกบพนธกจ วสยทศน และบรบท

ขององคกรรวมทงการปรบตวการเรยนรอยางตอเนอง

1) มตของกระบวนการ

กระบวนการ หมายถง วธทองคกรดาเนนการและปรบปรง เพอตอบสนองตอ

ขอกาหนดของหวขอตางๆ ในเกณฑ โดยมปจจยทใชในการประเมน 4 ปจจย ไดแกแนวทาง

(Approach) การถายทอดเพอนาไปปฏบต (Deployment) การเรยนร (Learning) และ

การบรณาการ(Integration)

แนวทาง (Approach - A) หมายถงวธการทใชเพอใหกระบวนการบรรลผลซง

แนวทางนนตอง สามารถนำไปใชซำได ตอบสนองขอกำหนดของหวขอตางๆ และอยบนพนฐาน

ของขอมลสารสนเทศทเชอถอไดประเมนจาก

n มเปาหมายวตถประสงค

n มวธการหรอแผนทมงบรรลผลองคกรพรอมกบผรบผดชอบ

n มตววดเปาหมายและวธการตดตามประเมนผล

การถายทอดเพอนาไปปฏบต (Deployment – D) หมายถง ความครอบคลม

และทวถงของการนำแนวทางไปถายทอดนำไปสการดำเนนการ เพอตอบสนองขอกำหนด

ในเกณฑการถายทอดเพอนำไปปฏบตจะประเมนจาก

n ความครอบคลมขนตอนของการนำแนวทางไปดำเนนการ

n การใชแนวทางในทกหนวยงานทกคนทเกยวของ

n ทำทกขนตอนทำอยางจรงจง

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

การเรยนร (Learning – L) หมายถง การปรบปรงแนวทางใหดขน โดยใชวงจร

การประเมนและการปรบปรง มการกระตนใหเกดการเปลยนแปลงอยางกาวกระโดดโดยใช

นวตกรรมและการแลกเปลยน แบงปนความรในระดบองคกร ซงเปนความรหรอทกษะใหมทได

รบจากการประเมนการศกษาประสบการณและนวตกรรมการเรยนรประกอบดวย2สวนคอ

การเรยนรของหนวยงานและการเรยนรของบคลากรประเมนจาก

n การตดตามประเมนผลลพธ

n การแลกเปลยน แบงปนความรจากการปรบปรงทดขนและนวตกรรม ใหแก

หนวยงาน/กระบวนการอนทเกยวของทวทงองคกร

n การนำบทเรยนไปปรบปรงกระบวนการใหดขนและสรางนวตกรรมในองคกร

การบรณาการ (Integration – I) หมายถง ความครอบคลม และทวถงของการใช

แนวทางทสอดคลองไปในแนวทางเดยวกนกบความตองการขององคกรตามทระบในขอกำหนด

ในหวขอตางๆประเมนจาก

n ความสอดคลองของเปาหมายแผนปฏบตวดวเคราะหและปรบปรง

n ความสอดคลองกบกระบวนการอนทเกยวของ

n ความสอดคลองกบเปาหมายองคกร

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

A 1.ก

ารตง

วตถป

ระสง

คท

ชด

เจนท

เหมา

ะสมก

บ

เป

าหมา

ยสำค

ญอง

คกร

2.ก

ารวา

งแผน

โดยอ

าศย

ขอ

มลแล

วกำห

นดขน

ตอน

กร

อบเว

ลาแล

ะผรบ

ผด

ชอ

บอยา

งเปน

ระบบ

3.ก

ารกำ

หนดต

วชวด

และ

คา

เปาห

มายข

องผล

ใน

ระ

หวาง

การด

ำเนน

งาน

แล

ะผลล

พธต

ามวต

ถ-

ปร

ะสงค

รวม

ทงมก

าร

กำ

หนดแ

ผนกา

รตดต

าม

ประ

เมนผล

อยาง

เปน

ระ

บบดว

ย

ไมม

แนวท

าง

อยาง

เปนร

ะบบ

เรมม

แนวท

างท

ตอบสน

องตอ

ขอกำ

หนดโ

ดย

รวม

มแนว

ทางอ

ยาง

เปนร

ะบบแ

ละม

ประ

สทธผ

ลท

ตอบสน

องตอ

ขอกำ

หนดโ

ดย

รวม

แตไม

ครอบ

-

คลมท

งหมด

มแนว

ทางอ

ยาง

เปนร

ะบบแ

ละม

ประ

สทธผ

ลท

ตอบสน

องตอ

ขอกำ

หนดโ

ดย

รวมท

งหมด

มแนว

ทางอ

ยาง

เปนร

ะบบแ

ละม

ประ

สทธผ

ลท

ตอบสน

องต

อ

ขอกำ

หนดร

าย

ละเอ

ยดคณ

ภาพ

มแนว

ทางอ

ยาง

เปนร

ะบบแ

ละม

ประ

สทธผ

ลท

ตอบสน

องตอ

ขอกำ

หนดร

าย

ละเอ

ยดคณ

ภาพ

อยาง

สมบร

ณ

แนวท

างกา

รใหค

ะแนน

ของห

มวด

1-6

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

D 1.ก

ารดำเ

นนงา

นตาม

แผ

นงาน

และข

นตอ

นท

วา

งแผน

ไวอย

างถก

ตอง

คร

บถวน

2.ค

วามรบ

ผดชอ

บขอ

ง

บค

คลทเ

กยวข

องมก

าร

กร

ะทำต

ามทก

ำหนด

ไว

ทก

คน

3.ค

วามม

งมนตง

ใจขอ

ง

บค

คลทเ

กยวข

องมค

วาม

พย

ายาม

ในกา

รกระ

ทำส

ผล

สำเรจอ

ยางไ

มยอท

อ

ทก

คน

ไมม

การน

ำ

แน

วท

างไ

ป

ปฏบต

หรอ

ม

เพยง

เลกน

อย

นำแ

นวท

างไป

ถายท

อดเพ

อนำ

ไปปฏ

บตใ

นขน

เรมต

นเกอ

บทก

หนวย

งาน

นำแ

นวท

างไป

ปฏบต

แมว

าบาง

หนวย

งานเพ

ง

อยใน

ขนเรมต

น

นำแ

นวท

างไป

ปฏบต

เปนอ

ยาง

ดแม

วาอา

จจะ

แตกต

างกน

ใน

บางห

นวยง

าน

นำแ

นวท

างไป

ปฏบต

เปนอ

ยาง

ดโด

ยไมม

ความ

แตกต

างทส

ำคญ

นำแน

วทาง

ไป

ปฏ

บต

อย

าง

สม

บรณ

ไมม

จดออนห

รอ

ความ

แตกต

างท

สำคญ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

L 1.ก

ารประ

เมน

ผลลพ

ธ

เท

ยบกบ

คาเป

าหมา

ยทง

ตว

ชวดร

ะหวา

งการ

ดำเน

น

งา

นแล

ะผลล

พธต

าม

วต

ถประ

สงค

ทำได

ครบ

ทก

ประเดน

2.ก

ารสร

ปบทเรยนทได

จา

กการ

ดำเน

นงาน

และ

กา

รแลก

เปลย

นเรย

นร

ใน

บทเรยน

ทได

มการ

กร

ะทำอ

ยางเปน

ระบบ

3.ก

ารนำ

บทเรยน

ไปสร

าง

เป

นนว

ตกรร

มเพอก

าร

แก

ไขปรบ

ปรง

อยา

ง

ตอ

เนอง

ไมแส

ดงให

เหน

วามแ

นวคด

ใน

การป

รบปร

งแต

จะมก

ารปร

บปรง

เมอเ

กดปญ

หา

เรมเ

ปลยน

แปลง

จากก

ารตง

รบ

ปญ

หาม

าเปน

การ

ปรบ

ปรง

ทวๆ

ไป

เรมมแ

นวท

าง

อยาง

เปนร

ะบบ

ในกา

รประ

เมน

แล

ะปรบ

ปรง

กระบ

วนกา

รท

สำคญ

ใชขอ

มลจร

งใน

การป

ระเม

นและ

ปรบ

ปรง

อยาง

เปนร

ะบบ

เรมใช

การเ

รยนร

ของ

องคก

รไปป

รบปร

ง

กระ

บวน

การ

สำคญ

ใชกา

รเรย

นรขอ

ง

องคก

รเปนเ

ครอง

-

มอสำ

คญใน

การ

จดกา

รเก

ดการ

ปรบป

รงให

ดขน

และก

ารสร

าง

นวตก

รรม

ใชก

ารเร

ยนร

ของอ

งคกร

เปน

เครอ

งมอส

ำคญ

ในกา

รจดกา

ร

ทวท

งองค

กร

เกดก

ารปร

บปรง

และก

ารสร

าง

นวตก

รรมท

วทง

องคก

ร

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

I 1.ค

วามส

อดคล

องทด

ของ

(A

DL)ขอ

มลทน

ำมาใ

ช

วา

งแผน

วตถ

ประ

สงค

แผ

นงาน

ขนตอ

นกา

ร

ปฏ

บตก

ารวด

ประเมน

ผล

แล

ะการ

นำบ

ทเรยนส

กา

รปรบ

ปรง

2.ก

ารบ

รณ

าการ

กบ

กระบ

วน

การ

อน

ท

เก

ยวข

องท

ำไดอ

ยาง

สอ

ดคลอ

งกนเ

ปนอย

างด

3.ก

ารดำ

เนนงา

นมคว

าม

สอ

ดคลอ

งและ

มงสค

วาม

สำ

เรจตา

มเป

าหมาย

อง

คกรโดย

ตรง

ไมแส

ดงให

เหน

วามค

วามส

อด-

คล

องไป

ใน

แน

วท

าง

เดย

วก

นใน

ระดบองค

กร

หรอ

หนวย

งาน

ดำเน

นก

าร

อยาง

เอกเ

ทศ

มแน

วท

างท

สอดคลองไ

ป

ในแน

วท

าง

เดยวก

นสว

น

ใหญเก

ดจา

ก

การร

วมกน

แก

ปญหา

เรมม

แนวท

างท

สอดค

ลองไ

ปใน

แนวท

างเด

ยว

กบคว

ามตอ

ง-

การพ

นฐาน

ของ

องคก

รทระ

บไว

ในเก

ณฑ

หมวด

อนๆ

เรมม

แนวท

างท

สอดค

ลองไ

ปใน

แนวท

างเด

ยวกน

กบคว

ามตอ

งการ

ของอ

งคก

รท

ระบไ

วในเ

กณฑ

หมวด

อนๆ

เรมม

แนวท

างท

บรณ

าการ

กบ

ความ

ตองก

าร

ของอ

งคก

รท

ระบไ

วในเ

กณฑ

หวขอ

อนๆ

มแน

วท

างท

บรณ

าการ

กบ

ความ

ตองก

าร

ของอ

งคก

รท

ระบไ

วในเ

กณฑ

หวขอ

อนๆ

เปน

อยาง

ด

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

2) มตเชงผลลพธ

ผลลพธ หมายถงผลผลต(Output)และผลลพธ (Outcome)ของหนวยงานท

ไดจากการดำเนนการตามขอกาหนดในหมวดท7ขอ7.1–7.4ประกอบดวย4มตคอผลลพธ

การดำเนนการดานประสทธผลผลลพธการดำเนนการดานคณภาพของกระบวนการผลลพธการ

ดำเนนการดานประสทธภาพของกระบวนการใหบรการ และผลลพธการดำเนนการดานการ

พฒนาองคกรเครอขายบรการปฐมภมประเดนทใชในการประเมนผลลพธม4เรองไดแก

n ผลการดาเนนการของเครอขายบรการปฐมภมในปจจบนโดยเปรยบเทยบ

กบเปาหมายทองคกรกำหนด(Level)

n แนวโนมของผลการดำเนนการของเครอขายบรการปฐมภม (Trend)

เพอแสดงทศทางของผลลพธและอตราการเปลยนแปลง ของการปรบปรง

ผลการดำเนนการ

n ผลการดาเนนการของเครอขายบรการปฐมภม เปรยบเทยบ (Comparison)

เพอแสดงผลลพธเมอเปรยบเทยบกบหนวยงานอนทมภารกจคลายคลงกน

และหรอระดบเทยบเคยงทเหมาะสม

nความครอบคลมสอดคลองและความสำคญของผลลพธ (Linkage) เพอแสดง

การเชอมโยงของตวชวดผลตางๆ กบผลการดำเนนการดานผลผลตและ

บรการ ผรบบรการและผมสวนไดสวนเสย กระบวนการและแผนปฏบตการท

สำคญตามทระบไวในลกษณะสำคญขององคกร และในหวขอทอยในหมวด

ท 1-6 วามรายงานผลลพธทครอบคลมในประเดนหลก และ ความสำคญ

ตอองคกรทงหมด

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

แนวท

างกา

รใหค

ะแนน

ของห

มวด

7

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

Le

1.ราย

งานผ

ลลพธเ

ทยบ

กบ

คาเป

าหมา

ยในท

ก

ตว

ชวดท

กำหน

ดไว

2.ระด

บผล

ลพธข

องกา

ร

ดำ

เนนง

านบร

รลผล

ตาม

คา

เปาห

มายใ

นทกต

วชวด

-ไม

มการ

ราย-

งานผ

ลลพธ

-มผล

ลพธท

ไมด

-มรา

ยงาน

ผล-

ลพธน

อยเรอง

-มกา

รปรบ

ปรง

บาง

-เรมม

ระดบ

ผล

การด

ำเนน

การ

ทดนอ

ยเรอ

ง

-มผล

การด

ำเนน

งานทดหลา

ย

เรอง

-มรา

ยงาน

การ

ปรบป

รงตา

งๆ

-มผล

การด

ำเนน

งานท

ดเกอ

บทก

เรอง

-มราย

งานถง

แนวโ

นมของ

การป

รบปร

ง

-มผล

การด

ำเนน

งานใ

นปจ

จบน

ทดถง

ดเลศ

-มผล

การด

ำเนน

งานใ

นปจจ

บน

ทดเล

ศเปน

สวน

ใหญ

T 1.ราย

งานแ

นวโน

มของ

ผลลพ

ธเทย

บจาก

ขอมล

ยอนห

ลงใน

อดตท

ำได

ครบท

กตวช

วด

2.ระด

บแนว

โนมข

อง

ผลลพ

ธการ

ดำเน

นงาน

มทศท

างทด

หรอ

เหมา

ะสมใ

นทกต

วชวด

-ไมม

การ

ราย-

งาน

ขอมลท

แสดง

แนวโ

นม

-มขอ

มลทแ

สดง

แนวโ

นมใน

ทาง

ลบ

-ไมม

การ

ราย-

งาน

ขอมลท

แสดง

แนวโ

นม

-เรมม

การพ

ฒนา

ของแ

นวโน

ม

-ไมมลก

ษณ

ะ

แนวโ

นมใน

ทาง

ลบแล

ะไมม

ผล

การด

ำเนน

การ

ทไมด

ในเรอง

ท

สำคญ

-สาม

ารถร

กษา

แนวโ

นมการ

ปรบป

รงร

ะดบ

ผลกา

รดำเ

นน

งานใ

นปจจ

บน

ไดเป

นสวน

ใหญ

-มกา

รราย

งาน

แนวโ

นมการ

ปรบป

รงทด

เลศ

-สาม

ารถร

กษา

ระดบผลการ

ดำเน

นกา

รทด

เลศ

เปน

สวน

ใหญ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

C 1.ร

ายงา

นกา

รเปรย

บ

เท

ยบผล

ลพธก

บหนว

ย

งา

นอนใ

นทกต

วชวด

ท

สำ

คญ

2.ร

ะดบ

ของผ

ลการ

เป

รยบเ

ทยบค

าผลล

พธ

กบ

หนวย

งานอ

นมผ

ล

ใน

ระดบ

แนวห

นาขอ

ง

กล

มใน

ทกต

วชว

ดท

สำ

คญ

-ไมม

การ

ราย-

งานส

ารสน

เทศ

เชงเปร

ยบเท

ยบ

-ไมม

การ

ราย-

งานส

ารสน

เทศ

เชงเปร

ยบเท

ยบ

-เรมม

สารส

นเทศ

เชงเปร

ยบเท

ยบ

-แนว

โนม/

ระดบ

ผลกา

รดำเ

นน

งานใ

นปจจ

บน

บางเรอ

งดถง

ด

มากเ

มอเป

รยบ

เทย

บกบ

ตว

เปรย

บเท

ยบ/

ระดบ

เทยบ

เคยง

-แนว

โนม/

ระดบ

ผลกา

รดำเ

นน

การใ

นปจจ

บน

สวนม

ากแส

ดง

ถงค

วามเป

น

ผนำแ

ละมผล

งานท

ดมาก

เมอ

เปรย

บเทย

บกบ

ตวเป

รยบเ

ทยบ/

ระดบ

เทยบ

เคยง

-แสด

งถงค

วาม

เปน

ผนำแ

ละ

เปน

ระ

ดบ

เทยบเค

ยงใ

ห

องคก

รอนห

ลาย

เรอง

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ปร

ะเดน

พจา

รณา

ตามเ

กณฑ

1 2

3 4

5 6

0-5%

10

-25%

30

-45%

50

-65%

70

-85%

90

-100

%

Li

1. ราย

งานผ

ลลพธ

ทครอ

บ-

คล

มครบ

ถวนแ

สดงถ

ง

คว

ามสำ

เรจต

ามเป

า-

หม

ายขอ

งแผน

ปฏบต

กา

รทสำ

คญ(St

rate

gic

Pr

ojec

t)

2. ราย

งานผ

ลลพธ

ทครอ

บ-

คล

มครบ

ถวนแ

สดงถ

ง

คว

ามสำ

เรจขอ

งการ

สน

องคว

ามตอ

งการ

ผร

บบรก

ารแล

ะผม

สว

นได

สวน

เสยขอ

ง

อง

คกรโ

ดยตร

งในท

ก

กล

มเปา

หมาย

-ไมม

การ

ราย-

งานผล

ลพธท

สำคญ

-มรา

ยงาน

ผล-

ลพ

ธทส

ำคญ

นอยเรอ

ง

-ราย

งานผล

-

ลพ

ธทส

ำคญ

หลาย

เรอง

-ผลล

พธต

อบ

สน

องค

วาม

ตองก

ารของ

ผรบบ

รการ

และ

ผมสว

นไดส

วน

เสยแล

ะกระ

-

บวนก

ารทส

ำคญ

เปนส

วนให

ญ

-ผลล

พธต

อบ

สน

องค

วาม

ตองก

ารของ

ผรบบ

รการ

และ

ผมสว

นไดส

วน-

เสยก

ระบว

นการ

และแ

ผนปฏ

บต

การ

ทสำค

ญ

เปนส

วนให

ญ

-ผลล

พธต

อบ

สน

องค

วาม

ตองก

ารของ

ผรบบ

รการ

และ

ผมสว

นไดส

วน-

เสยก

ระบว

นการ

แล

ะแ

ผน

ปฏบตการ

ท

สำค

ญอยาง

สมบร

ณ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

ภาคผนวก

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

(สำเนา)

คำสงกระทรวงสาธารณสข ท 312 /2550

เรอง แตงตงคณะกรรมการพฒนาคณภาพระบบบรการปฐมภม -------------------------------------------------

กระทรวงสาธารณสข รวมกบสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต มเจตจำนงตอ

การพฒนาคณภาพหนวยบรการปฐมภม โดยมการพฒนากรอบระบบคณภาพของเครอขาย

หนวยบรการปฐมภม ในการทจะนำมาตรฐานไปใชในหนวยบรการปฐมภมตางๆ จำเปนตองม

กระบวนการสรางความเขาใจในมาตรฐานทจะนำไปใช ตองมการพฒนาศกยภาพทมพฒนา

คณภาพหนวยบรการปฐมภมในระดบจงหวด ซงจะเปนทมพเลยงภายในซงเปนกลไกทสำคญใน

การพฒนาคณภาพหนวยบรการปฐมภม จงไดจดทำโครงการเพอพฒนากระบวนการดงกลาวใน

พนท13จงหวด

ดงนน เพอใหการดำเนนงานบรรลวตถประสงค กระทรวงสาธารณสข จงไดมการ

จดตงคณะกรรมการพฒนาคณภาพระบบบรการปฐมภมซงมองคประกอบดงตอไปน

ทปรกษา

1. นพ.มานต ธระตนตกานนท สำนกงานปลดกระทรวงสาธารณสข ทปรกษา

2. นพ.อนวฒน ศภชตกล สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล ทปรกษา

3. นายศภชย เมองรกษ สถาบนเพมผลผลตแหงชาต ทปรกษา

คณะกรรมการ

1. นพ.ชวทย ลขตยงวรา สำนกตรวจราชการ ประธานคณะกรรมการ

กระทรวงสาธารณสข

2. นพ.บญชย สมบรณสข กรมสนบสนนบรการสขภาพ รองประธานกรรมการ

3. นพ.นทศน รายยวา สำนกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

4. นพ.ทวเกยรตบญยไพศาลเจรญ สำนกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

5. พญ.วลาวลย จงประเสรฐ สำนกตรวจราชการกระทรวงสาธารณสข กรรมการ

6. นพ.วระวฒน พนธครฑ สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรรมการ

7. พญ.อภรมย เวชภต สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรรมการ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

8. นพ.นวฒน จกงวาฬ สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรรมการ

9. นพ.ชาญวทย ทระเทพ กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรรมการ

10.นพ.วราวธ สรพฤกษ สถาบนพฒนาและรบรองคณภาพโรงพยาบาล กรรมการ

11.ผอำนวยการสำนกหลกประกนสขภาพแหงชาตสาขาเขตพนทนครราชสมา กรรมการ

12.ผอำนวยการสำนกหลกประกนสขภาพแหงชาตสาขาเขตพนทพษณโลก กรรมการ

13.ผอำนวยการสำนกหลกประกนสขภาพแหงชาตสาขาเขตพนทระยอง กรรมการ

14.ผแทนสำนกงานสาธารณสขจงหวดทเขารวมในโครงการทดลอง กรรมการ

15.พญ.สพตรา ศรวณชชากร สำนกบรหารการพฒนาระบบบรการปฐมภม กรรมการและ

เลขานการรวม

16.นพ.จกรกรช โงวศร สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรรมการและ

เลขานการรวม

17.นางสนทร อภญญานนท กรมสนบสนนบรการสขภาพ กรรมการและ

ผชวยเลขานการ

18.นางบำรง ชลอเดช สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต กรรมการและ

ผชวยเลขานการ

19.ทพญ.กนยา บญธรรม สำนกบรหารการพฒนาระบบบรการปฐมภม กรรมการและ

ผชวยเลขานการ

บทบาทหนาทและความรบผดชอบ มดงน

1. กำหนดทศทาง และ เปาหมายการดำเนนงานเพอพฒนากลไกการพฒนาและ

ประกนคณภาพเครอขายหนวยบรการปฐมภม

2. สนบสนนและสงเสรมใหการดำเนนงานพฒนาโครงการเปนไปอยางมประสทธภาพ

3. ตดตามกำกบและประเมนผลการดำเนนงาน

ทงนตงแตบดนเปนตนไป

สงณวนท29มนาคม2550

(ลงชอ) ปราชญบณยวงศวโรจน

(นายแพทยปราชญบณยวงศวโรจน)

ปลดกระทรวงสาธารณสข

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

(สำเนา)

คำสงกระทรวงสาธารณสข ท 391/2550

เรอง แตงตงคณะทำงานพฒนามาตรฐานศนยสขภาพชมชนฉบบปรบปรง -------------------------------------------------

อนสนธคำสงกระทรวงสาธารณสข ท 112/2548 ลงวนท 26 มกราคม พ.ศ.2548

เรอง แตงตงคณะทำงานประเมนผลคมอประเมนรบรองมาตรฐานศนยสขภาพชมชน และเพอ

ใหการดำเนนการบรรลตามวตถประสงค จงเหนสมควรแตงตงคณะทำงานจดทำมาตรฐานศนย

สขภาพชมชนฉบบปรบปรงดงน

1. นางสาวสพตรา ศรวณชชากร สำนกบรหารการพฒนาระบบ ประธานคณะทำงาน

บรการปฐมภม

2. นายอนโรจน เลกเจรญสข สำนกงานสาธารณสข รองประธานคณะทำงาน

จงหวดปราจนบร

3. นางสาวกนยา บญธรรม สำนกบรหารการพฒนาระบบบรการปฐมภม คณะทำงาน

4. นายอาคม ประดษฐสวรรณ สำนกนโยบายและยทธศาสตร คณะทำงาน

5. นางบำรง ชลอเดช สำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต คณะทำงาน

6. นางศรพร ปญญาพฤทธพงศสำนกงานสาธารณสขจงหวดนครราชสมา คณะทำงาน

7. นางสกลทพย สารบตร โรงพยาบาลวงทองจงหวดพษณโลก คณะทำงาน

8. นางวชรนทร ตรสานนท ศนยสขภาพชมชนบานคลองบางปง คณะทำงาน

จ.สมทรปราการ

9. นางบปผา แกวทพย สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงาน

10.นางนพา วฒนมงคล สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงาน

11.นางวรรณ ยทธชย สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงาน

12.นางศรสมร นยปร สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงาน

13.นางสนทร อภญญานนท สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงานและ

เลขานการ

14.นางเกวลน ชนเจรญสข สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงานและ

ผชวยเลขานการ

15.นางสมสน เกษมศลป สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ คณะทำงานและ

ผชวยเลขานการ

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

โดยใหมหนาทและความรบผดชอบดงน

1.จดทำมาตรฐานศนยสขภาพชมชนฉบบปรบปรงใหม

2.จดทำแนวทาง/คมอการตรวจประเมนตามมาตรฐานศนยสขภาพชมชน ฉบบ

ปรบปรงใหม

ทงนตงแตบดนเปนตนไป

สงณวนท26เมษายนพ.ศ.2550

(ลงชอ) กตตศกดกลบด

(นายกตตศกดกลบด)

รองปลดกระทรวงรกษาราชการแทน

ปลดกระทรวงสาธารณสข

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

สำเนา

คำสงกระทรวงสาธารณสข ท 143 /2551

เรอง แตงตงคณะทำงานพฒนามาตรฐานศนยสขภาพชมชนฉบบปรบปรง (เพมเตม) -------------------------------------------------

อนสนธคำสงกระทรวงสาธารณสข ท 391/2550 ลงวนท 26 เมษายน พ.ศ.2550

เรองแตงตงคณะทำงานพฒนามาตรฐานศนยสขภาพชมชนฉบบปรบปรงและเพอใหบรรลตาม

วตถประสงคอยางบรณาการ จงเหนสมควรแตงตงคณะทำงานพฒนามาตรฐานศนยสขภาพ

ชมชนฉบบปรบปรงเพมเตมดงน

1.นายธรวฒน กรศลป ผอำนวยการโรงพยาบาลระโนด คณะทำงาน

จงหวดสงขลา

2.นายเฉดพนธ ภทรพงศสนธ ผอำนวยการโรงพยาบาลหนองบวระเหว คณะทำงาน

จงหวดชยภม

3.นางสาวปรดา โนวฤทธ สำนกงานสาธารณสขจงหวดหนองบวลำภ คณะทำงาน

4.นางบษบา ใจกลา สำนกงานสาธารณสขจงหวดนครนายก คณะทำงาน

ทงนตงแตบดนเปนตนไป

สงณวนท8กมภาพนธพ.ศ.2551

(ลงชอ) พพฒนยงเสร

(นายพพฒนยงเสร)

รองปลดกระทรวงปฏบตราชการแทน

ปลดกระทรวงสาธารณสข

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

เอกสารอางอง

1. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. กรณศกษาBest Practices การมงเนนททรพยากร

บคคล:กรงเทพฯ:เรดเฟรนครเอชน:2547

2. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต . เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตเพอองคกรท เปนเลศ

2550:กรงเทพฯ:จราวฒนเอกซเพรส:2550

3. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตเพอองคกรทเปนเลศ ป 2549

(พมพครงท1).บรษทจรวฒนเอกซเพรสจำกด

4. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. แกะรอยผพชตรางวลBaldrige:กรงเทพฯ:จราวฒนเอกซ

เพรส:2549

5. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. ความรพนฐานเกยวกบTQC:กรงเทพฯ:สยามเอมแอนดบ

พบลชชง:2544

6. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. เรยนจากแชมปเพอเปนแชมปสำหรบองคกรธรกจการผลต

และบรการ.กรงเทพฯ:จราวฒนเอกซเพรส:2548

7. สถาบนเพมผลผลตแหงชาต.BestPractices :TQCWinner2005.กรงเทพฯ:ศรวฒนา

อนเตอรพรนท:2550

8. สถาบนวจยและพฒนาระบบสขภาพชมชน. (2550). กรอบระบบคณภาพของเครอขาย

หนวยบรการปฐมภมฉบบปฐมบท.อษาการพมพ

9. สำนกงานกพ. คมอการพฒนาระบบการบรหารมงผลสมฤทธ. กรงเทพฯ:สวสดการ

สำนกงานกพ:2545

10. สำนกคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2549). เกณฑคณภาพการบรหารจดการ

ภาครฐพ.ศ.2550.(พมพครงท1).กรงเทพฯ:บรษทวชนพรนทแอนดมเดยจำกด

11. สำนกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. คมอคำอธบายตวชวดการพฒนาคณภาพ

การบรหารจดการภาครฐปงบประมาณพ.ศ.2551สำหรบสวนราชการระดบจงหวด:

กรงเทพฯ:อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง:2550

12. สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ, กรมสนบสนนบรการสขภาพ, กระทรวงสาธารณสข.

(2547). คมอประเมนรบรองมาตรฐานศนยสขภาพชมชน. (พมพครงท1). โรงพมพชมนม

สหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำกด.

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

13. สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ, กรมสนบสนนบรการสขภาพ, กระทรวงสาธารณสข.

(2550), คมอพฒนาระบบงานศนยสขภาพชมชนเพอใหไดตามมาตรฐานกระทรวง

สาธารณสข.(พมพครงท1).โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำกด.

14. สำนกพฒนาระบบบรการสขภาพ. กรมสนบสนนบรการสขภาพ, กระทรวงสาธารณสข.

(2551),มาตรฐานการบรหารและพฒนาเครอขายบรการปฐมภม.(พมพครงท1).โรงพมพ

ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทยจำกด

15. StarfieldB. Primary care: Balancinghealthneeds, services and technology.

OxfordUniversityPress.1998.

16. สถาบนวจยและพฒนาระบบสขภาพชมชน (สพช.), สำนกบรหารการพฒนาระบบบรการ

ปฐมภม,กระทรวงสาธารณสข.(2550),แผนยทธศาสตรความรวมมอพฒนาระบบบรการ

ปฐมภมพ.ศ.2550-2554.โรงพมพนโมพรนตงแอนดพบบลชชง.

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

คำศพททสำคญ “ระบบบรการปฐมภม” (พ.ศ. 2542) 1 คำจำกดความระบบบรการปฐมภมในเชงแนวคดและหลกการ หมายถงระบบทใหบรการสขภาพในระดบทเปนดานแรกของระบบบรการสาธารณสข(First line health services) ทำหนาทรบผดชอบดแลสขภาพของประชาชนอยางตอเนองรวมกบประชาชน โดยประยกตความรทงทางดานการแพทย จตวทยา และสงคมศาสตร ในลกษณะผสมผสาน(Integrated)การสงเสรมสขภาพการปองกนโรคการรกษาโรคและการฟนฟสภาพไดอยางตอเนอง (Continuous) ดวยแนวคดแบบองครวม (Holistic) ใหแกบคคล ครอบครวและชมชน (Individual, family and community) โดยมระบบการสงตอและเชอมโยงกบโรงพยาบาลไดอยางเหมาะสม รวมทงประสานกบองคกรชมชนในทองถน เพอพฒนาความรของประชาชนในการดแลสงเสรมสขภาพของตนเอง และสามารถดแลตนเองเมอเจบปวยไดอยางสมดลย ความหมายของระบบบรการปฐมภม ในเชงปฏบตการ 1. เปนหนวยงานทรบผดชอบตอสขภาพของประชาชนในความรบผดชอบ อยางตอเนอง โดยมไดจำกดเฉพาะประชากรทมาใชบรการทสถานพยาบาลแตตองดแลทงหมดทงทเปนการรสภาวะสขภาพและหามาตรการสรางเสรมสขภาพ 2. เปนทปรกษาของประชาชนในดานการดแลสขภาพในภาพรวม 3. ใหบรการพนฐานทจำเปนแกประชาชนทกกลมอาย และบรการทงทเปนการรกษาพยาบาล การสงเสรมสขภาพ การปองกนโรค และการฟนฟสภาพ โดยเรยงลำดบตามความสำคญและตามลกษณะการดำเนนงานดงน 3.1ใหบรการดานสงเสรมสขภาพและปองกนโรค โดยตรง ซงประกอบดวยการใหบรการสงเสรมสขภาพทผสมผสานกบการรกษาพยาบาล ดำเนนการคดกรองปญหา ความเสยง ใหวคซน ควบคมปองกนโรคในระดบบคคล ใหคำแนะนำ ความรและทกษะเพอการสรางศกยภาพประชาชนในการดแลสขภาพพนฐานและการดแลเบองตนเมอเจบปวย 3.2 รวมมอประสานงาน สนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ทเปนการปรบเปลยนพฤตกรรมในระดบชมชน ตลอดจนการปรบเปลยนสภาพแวดลอมใหเออตอการมสขภาพด

1แนวทางการพฒนาหนวยบรการปฐมภมพ.ศ.2547

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

โดยงานสวนนหนวยบรการปฐมภมจะมบทบาทในสวนการเสนอประเดน แตการดำเนนงานจะเปนลกษณะททำรวมกบประชาชนและหนวยงานอนทมบทบาทเกยวของโดยตรง (โดยทม หนวยงานอนมบทบาทโดยตรงในการวางแผนดำเนนการสรางเสรม สขภาพในระดบกวาง และสวนทเปนpublichealthpolicyและการดำเนนงานดานสาธารณสขอนๆจะเปนบทบาทของหนวยงานทองถนโดยทมงบประมาณตางหากทมใชงบUC) 3.3 ใหบรการ รกษาพยาบาล ดแลเบองตนในปญหา/โรค ทพบบอย โดยมการกำหนดขอบเขตของสภาพปญหาหรอรายชอโรคทควรดแลไดใหชดเจน 4. ตดตาม ประสาน การใหบรการประเภทตางๆ เพอใหเกดบรการทบรณาการ ตอเนอง “หนวยบรการปฐมภม” ภายใตระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต 2

หนวยบรการปฐมภม หมายความวา สถานบรการทไดขนทะเบยนหนวยบรการปฐมภมในเครอขายของหนวยบรการประจำ ซงสามารถจดบรการสาธารณสขระดบปฐมภมดานเวชกรรมหรอทนตกรรมขนพนฐานไดอยางเปนองครวม ทงการสรางเสรมสขภาพ การปองกนโรค การตรวจวนจฉยโรคการรกษาพยาบาลและการฟนฟสมรรถภาพ โดยผมสทธของหนวยบรการประจำดงกลาวสามารถใชบรการสาธารณสข ณหนวยบรการปฐมภมในเครอขายได ทงนหนวยบรการปฐมภมมสทธไดรบคาใชจายเพอบรการสาธารณสขจากหนวยบรการประจำหรอจากกองทนตามทคณะกรรมการกำหนด ศนยสขภาพชมชน (PCU) กระทรวงสาธารณสข 3 “เปนหนวยบรการระดบปฐมภมทางการแพทยและสาธารณสข ทมหนาทและ ความรบผดชอบจดบรการตอบสนองตอความจำเปนทางดานสขภาพของประชาชนขนพนฐาน มความเชอมโยง ตอเนองของกจกรรมดานสขภาพในลกษณะองครวม บรณาการ ประชาชน เขาถงบรการไดอยางสะดวก และมระบบการใหคำปรกษาและสงตอ ทงนเพอการสรางสขภาพการสรางความเขมแขงใหแกประชาชนเพอปองกนหรอลดปญหาทปองกนไดทงทางกาย จตสงคมโดยประชาชนมสวนรวม”

2ขอบงคบสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต วาดวยหลกการ วธการ และเงอนไข การขนทะเบยนเปน

หนวยบรการและเครอขายหนวยบรการพ.ศ.25473 คมอประเมนรบรองมาตรฐานศนยสขภาพชมชนกระทรวงสาธารณสข

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

�0

ความเชอมโยง ความหมายของ ระบบบรการปฐมภม บรการปฐมภม สถานอนามย ศนยบรการสาธารณสข และ PCU 4

คำเหลานมสวนทเหมอนกนคอเกยวของการจดบรการปฐมภมเหมอนกนมสวนตางคอ คำวา “บรการปฐมภม” หมายถง สวนทเปน “บรการ” อนเปนกระบวนการททำใหแกกลมเปาหมายทมลกษณะเอกลกษณตามคำจำกดความ สวน“ระบบบรการปฐมภม”หมายถงสวนทเปน“ระบบ”อนเปนการจดการใหเกดกระบวนการบรการปฐมภม ซงผใหบรการนมใชหมายรวมเฉพาะเจาหนาทสาธารณสข แตครอบคลมไปถงการดแลโดยประชาชนหรอทองถนหรอหนวยงานทเกยวของไดดวย หนวยบรการปฐมภมหมายถง“หนวยงาน”องคกรหนงททำหนาทใหบรการปฐมภมซงอาจเปนหนวยงานในสงกดใดกได PCU(PrimaryCareUnit)หรอหนวยบรการปฐมภมเปนชอทวไปทใชเรยกองคกรหรอ หนวยงานททำหนาทใหบรการปฐมภมไดตามคำจำกดความ จะเปนหนวยงานในสงกดใดกไดเปนรฐหรอเอกชนกไดถาสามารถทำหนาทไดตามทกำหนด แตเนองจาก คำวา “PCU” . เกดขนใหมในระหวางทมการพฒนาระบบหลกประกนสขภาพแหงชาต คำน ทแปลเปนภาษาไทยวา “หนวยบรการปฐมภม” จงไดถกกำหนดในตอนหลงวาเปนหนวยงานจำเพาะทมคณสมบตตามขอกำหนดทกำหนดโดยคณะกรรมการหลกประกนสขภาพแหงชาต สวน “สถานอนามย” ถอวาเปนหนวยงานเฉพาะในสงกดกระทรวงสาธารณสข ททำหนาทใหบรการปฐมภมในลกษณะเดยวกบพซยหรอหนวยบรการปฐมภมตามทกลาวขางตน “ศนยบรการสาธารณสข” หรอ “คลนกเอกชน” กถอวาเปนชอเฉพาะของหนวยงาน ทมบทบาทในการใหบรการปฐมภมบางสวนเชนเดยวกน แตอาจไมครอบคลมเหมอนกบ หนวยบรการปฐมภม คำวา “ศนยสขภาพชมชน” ถอเปนคำใหม ทกำหนดขนมาใชแทนคำวาพซย ทมคณสมบตตามมาตรฐานทสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตกำหนด แตไมไดแปลวาตงศนยสขภาพชมชนแลว จะยบสถานอนามย หรอ ลมเลกสถานอนามยไป เปนการใชคำตามวาระโอกาสเปนสำคญมไดแปลวายบเลกของเดม ในเอกสารทจะกลาวตอไปน จะใชความหมายของระบบบรการปฐมภม หรอ หนวยบรการปฐมภม ในความหมายทคำทวไป หรอ ขอบเขตทกวาง มไดยดวาจะตองเปนหนวยงาน ในสงกดกระทรวงสาธารณสข หรอหนวยเอกชน หรอ หนวยใด แตยดทบทบาทหนาท และผลลพธเปนสำคญ

4 พฒนาการแนวคดหลกการพฒนาบรการปฐมภมพ.ศ.2548

��

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

คณลกษณะสำคญของระบบบรการปฐมภม ม3กลมหลกคอ 1) บรการองครวม 2) การสงเสรมสขภาพและปองกนโรค 3) สนบสนนการพงตนเองของประชาชน เครอขายหนวยบรการปฐมภม หมายถง หนวยบรการปฐมภมทรวมตวกน โดยประกอบดวยหนวยบรการประจำหนงหนวยเปนแกนกลางรวมตวกบหนวยบรการทรบสงตอและหนวยบรการปฐมภมทงนอาจมเครอขายหนวยบรการรวมใหบรการเขารวมกได และไดขนทะเบยนเปนเครอขายหนวยบรการตามทสำนกงานหลกประกนสขภาพแหงชาตประกาศ ทงนเครอขายหนวยบรการมสทธไดรบคาใชจายเพอบรการสาธารณสขจากหนวยบรการหรอจากกองทนตามทคณะกรรมการกำหนด ผลสมฤทธ หมายถงผลผลตและผลลพธทเกดจากการนำยทธศาสตรสการปฏบต ผมสวนไดสวนเสย หมายถง กลมทกกลมทไดรบผลกระทบหรออาจไดรบผลกระทบจากการปฏบตการและความสำเรจขององคกร ตวอยางของผทมสวนไดสวนเสยทสำคญ รวมถงลกคา บคลากร คคา คความรวมมอ คณะกรรมการกำกบดแล ผสงมอบ องคกรทดแลกฏระเบยบ ผกำหนดนโยบายผใหทนดำเนนงานผถอหนองคกรชมชนในทองถนและสมาคมวชาชพ นวตกรรม (Innovation) หมายถง การเปลยนทสำคญเพอปรบปรงผลตภณฑ โปรแกรม บรการ กระบวนการหรอประสทธผลขององคกรรวมทงสรางมลคาใหมใหแกผมสวนไดสวนเสยนวตกรรมเปนการรบเอาความคด กระบวนการ เทคโนโลย หรอผลตภณฑ ซงอาจจะเปนของใหมหรอนำมาปรบใชเพอการใชงานในรปแบบใหม นวตกรรมทประสบความสำเรจในระดบองคกร เปนกระบวนการทประกอบดวยหลายขนตอนทเกยวของกบการพฒนาและการแบงปนความรการตดสนใจทจะดำเนนการการดำเนนการการประเมนผลและการเรยนร แมวานวตกรรมมกเกยวของกบเทคโนโลยแตนวตกรรมสามารถเกดไดในทกกระบวนการทสำคญขององคกร ซงอาจไดประโยชนจากการเปลยนแปลง ไมวาจะเปนการปรบปรงอยางกาวกระโดดหรอการเปลยนแปลงแนวทางหรอผลผลตนวตกรรมอาจรวมถงการเปลยนแปลงพนฐานของโครงสรางองคกรใหบรรลงานขององคกรอยางมประสทธผลขน

เกณฑคณภาพเครอขายบรการปฐมภม (Primary Care Award : PCA)

��

ระดบเทยบเคยง (Benchmark) หมายถง กระบวนการและผลลพธ ซงแสดงวธปฏบตการและผลดำเนนการทเปนเลศของกจกรรมทคลายคลงกน องคกรเขารวมการจดระดบเทยบเคยง เพอใหเขาใจผลการดำเนนการระดบโลกในปจจบน และเพอใหบรรลผลการปรบปรงอยางกาวกระโดด ระดบเทยบเคยงเปนรปแบบหนงของขอมลเชงเปรยบเทยบ ขอมลเชงเปรยบเทยบอนๆ เชน ขอมลผลการดำเนนการของคแขงหรอองคกรทคลายคลงกนในพนทภมศาสตรเดยวกน ธรรมาภบาล (Governance) หมายถง ระบบการจดการและควบคมตางๆทใชในองคกร รวมทงความรบผดชอบในดานตางๆของเจาของหรอผถอหนคณะกรรมการบรหารและผนำระดบสงขององคกร กฎบตรองคกร (Corporate Charters) กฎระเบยบทบงคบใช (By-laws) และนโยบายขององคกรจะระบเปนลายลกษณอกษรถงสทธและความรบผดชอบของผทเกยวของแตละกลมรวมทงอธบายถงวธการกำหนดทศทางและการควบคมเพอสรางหลกประกนในดาน 1. ความรบผดชอบตอเจาของธรกจหรอผถอหนและผมสวนไดสวนเสยอน 2. ความโปรงใสของการปฏบตการ 3. การปฏบตอยางยตธรรมตอผมสวนไดสวนเสยทกกลม กระบวนการตางๆ ดานธรรมาภบาล อาจรวมถง การอนมตทศทางเชงกลยทธ การตรวจตดตามและประเมนผลการดำเนนการของผบรหารสงสดขององคกร การกำหนดคาตอบแทนและผลประโยชนของระดบบรหาร การวางแผนการสบทอดตำแหนง การตรวจสอบทางการเงนการจดการความเสยงการเปดเผยขอมลขาวสาร รวมทงการรายงานการดำเนนการแกผถอหน การทำใหมนใจวาธรรมาภบาลมประสทธผล มความสำคญตอความเชอถอของ ผมสวนไดสวนเสยและสงคมโดยรวมตลอดจนตอประสทธผลขององคกร ภาคเครอขาย หมายถง กลมบคคล องคกรทมเปาหมายรวมกน มารวมตวกนดวยความสมครใจ เพอทำกจกรรมใหบรรลเปาหมาย (รวมคด / วางแผน รวมทำ รวมประเมนผล) โดยม ความสมพนธแนวราบมความเสมอภาคและเรยนรรวมกนอยางตอเนอง P4P (Pay for Performance) หมายถงแนวทาง/เกณฑการจายเงนตามคณภาพผลงานหนวยบรการปฐมภม