12
داودیحیم جديد اصرقاوع ژنتيكی برخی ارسی تن برات مورفولوژيكیده از صفستفا ان با ايرا)Chrysanthemum morifolium( Evaluation of genetic diversity among some of Iranian chrysanthemum cultivar using morphological characteristics 1 ، سكينه عرب3 حمد رضا شفيعی ، م2 ن مرادی ، پژما1 ، وحيد عبدوسی1 حمدیه كيا م فاطم چكيده گلدانیی وگياهانغچها، گياهان با بريدهای شاخه منظور گله به)Chrysanthemum morifolium( ی از گل داودی رقمهای جديدر ساله هی مورفولوژيكیيق صفات كمی و كيف. در اين تحقيی هستندقتصادی با دارای ارزش اه گلدانیده و گيات گل شاخه بري صور كه به دوح میشوند اصجودگی ساده صفات و همبست شد. تجزيهدهرزيابی مشاهت مورد ا در صفايی راتا باوع نسبد. تنرسی شدن گل داودی برحی رقم جديد اص20 ط با مرتب از يك درگتر ويژه بزری و مستقل با مقادير اصل عامل2 ،د. در تجزيه عاملین دارتفاع گياه نشاع سر گل و ا صفات نوداری را بينبستگی منفی معنی هم نس كل را توجيهريارصد از وا د35/319 جموع گل در م نوع سررتفاع وت اول صفامل ا. در عا ندا توجيه كردريانس كل ررصد وا د59/337 جموع ميكی قابل توجهیوع ژنت داودی از تنحیم جديد اصرقا لعه، اين مطايج ااس نتايم شدند. بر اس گروه اصلی تقسرقام به سهستر ا. در تجزيه ك ند نمود میباشند.ی به نژادیی پژوهشهازشمندی براده و منبع ارخوردار بو برستر، تجزيه عاملی، تجزيه كگی صفاتورفولوژيكی، همبستيكی، صفات موع ژنت گل داودی، تنهای كليدی: واژه، تهران، ايراناتح نباتوه زراعت و اص تهران، گرحقيقاتم وتاحد علومی، وه آزاد اسنشگا دا-1 وه، ايرانات، ساح نباتوه زراعت واصحد ساوه، گرمی، واه آزاد اسنشگا دا-2 زی، تهران، ايرانويج كشاورزش و ترحقيقات، آمو سازمان ت-3 ويسنده مسئول: ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟ ن* اتح نبات مجله زارعت و اص1391 ، زمستان4 ، شماره8 جلد43-54 صفحات

دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

بررسی تنوع ژنتيكی برخی ارقام جديد اصالحی داودی )Chrysanthemum morifolium( ايران با استفاده از صفات مورفولوژيكی

Evaluation of genetic diversity among some of Iranian chrysanthemum cultivar using morphological characteristics

فاطمه كيا محمدی1، وحيد عبدوسی1، پژمان مرادی2، محمد رضا شفيعی3، سكينه عرب1

چكيده

هر ساله رقم های جديدی از گل داودی )Chrysanthemum morifolium( به منظور گل های شاخه بريده، گياهان باغچه ای وگياهان گلدانی

اصالح می شوند كه به دو صورت گل شاخه بريده و گياه گلدانی دارای ارزش اقتصادی بااليی هستند. در اين تحقيق صفات كمی و كيفی مورفولوژيكی

مرتبط با 20 رقم جديد اصالحی گل داودی بررسی شدند. تنوع نسبتا بااليی را در صفات مورد ارزيابی مشاهده شد. تجزيه همبستگی ساده صفات وجود

همبستگی منفی معنی داری را بين صفات نوع سر گل و ارتفاع گياه نشان داد. در تجزيه عاملی، 2 عامل اصلی و مستقل با مقادير ويژه بزرگتر از يك در

مجموع 59/337 درصد واريانس كل را توجيه كردند. در عامل اول صفات ارتفاع و نوع سر گل در مجموع 35/319 درصد از واريانس كل را توجيه

نمودند. در تجزيه كالستر ارقام به سه گروه اصلی تقسيم شدند. بر اساس نتايج اين مطالعه، ارقام جديد اصالحی داودی از تنوع ژنتيكی قابل توجهی

برخوردار بوده و منبع ارزشمندی برای پژوهش های به نژادی می باشند.

واژه های كليدی: گل داودی، تنوع ژنتيكی، صفات مورفولوژيكی، همبستگی صفات، تجزيه عاملی، تجزيه كالستر

1- دانشگاه آزاد اسالمی، واحد علوم وتحقيقات تهران، گروه زراعت و اصالح نباتات، تهران، ايران2- دانشگاه آزاد اسالمی، واحد ساوه، گروه زراعت واصالح نباتات، ساوه، ايران

3- سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزی، تهران، ايران* نويسنده مسئول: ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟

مجله زارعت و اصالح نباتاتجلد 8، شماره 4، زمستان 1391

صفحات 43-54

Page 2: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

44

مجله زارعت و اصالح نباتات، جلد 8، شماره4، زمستان 1391

مقدمه Aceraceae تيره به متعلق گياه شناسی لحاظ از داودی گل

.)Wilkins and dole., 1998( .می باشد (Compositae)

9x= پايه كروموزومی آن اين گياه دگر گشن است و عدد هستند داودی گونه ترين رايج هگزاپلوئيد گونه های است، تعداد و نيستند كمياب هم آنيوپلوئيدها و هپتاپلوئيد اما مي باشد متفاوت مختلف گونه هاي و ارقام در كروموزوم چين كشور داودی منشا .(Chatterjee et al., 2005)

دهه در داودي (Wilkins and dole., 1998). گل می باشد هفتاد ميالدي در صدر توليد گل جهان قرار داشت و در دهه نود در رديف دومين گل شاخه بريده پس از رز قرار گرفت )پيوندی و همكاران، 1389(. تكثيرداودی بوسيله بذر، بدليل ديگری استفاده ی اصالحی برنامه های در بجز تفرق صفات ندارد و اين گياه از طريق رويشی بوسيله قلمه ازدياد می شود. Chrysanthemum grandiflorum (Ramat) Kitamuraگل داودی .(Teixeira da silva., 2003) يكی از گياهان دارويی می باشدو چين پزشكی در گياهی چای يك بعنوان آن سرگل های قرار استفاده مورد كش انگل و كش حشره يك بعنوان ضروری روغن های .)Teixeira da silva., 2004( می گيرد و عصاره ها ی اين گياه شامل تركيبات مهم دارويی مثل عوامل

anti HIV هستند (Teixeira da silva et al., 2005). عموما

جهت ارزيابی تنوع ژنتيكی در موجودات مختلف از نشانگرها تفاوت های از برخی .(Kumar., 1999) می شود استفاده موجود در بين رديف بازی DNA كروموزوم های موجودات اين به است. تشخيص قابل افراد ظاهر در مشاهده با زنده نشانگرهای مورفولوژيك می گويند. صفات نشانگرها از نوع می شوند، كنترل ژن يك توسط عمدتا كه مورفولوژيكی می توانند به عنوان نشانگرهای ژنتيكی مورد استفاده قرار گيرند

)نقوی و همكاران، 1386(. دامنه بودن دسترس در اساس بر اصالحی موفق برنامه هر وسيعی از والدين استوار است. گياهان بومی ژرم پالسم مناسبی برای برنامه های اصالحی می باشند. روش های متداو ل اصالح

گياهان بر اساس گزينش ژنوتيپ های مطلوب از بين جوامع با پيش تنوع جمعيت از آگاهی بنابراين می باشند. ژنتيكی تنوع شرط اصلی و اولين گام در اصالح گياهان می باشد به همين دليل به منظور اصالح ارقام جديد بايد از ژنوتيپهای موجود استفاده و پتانسيل های موجود در آنها را شناسايی و صفات مطلوب را از

اين ژنوتيپ ها به ژنوتيپ های دلخواه و برتر انتقال داد. كشور ايران از منابع غني ژنتيكي برخوردار است و در شرايط به گياهان جديد ارقام معرفي و نژاد اصالح براي مساعدي بازارهاي جهاني قرار دارد. با توجه به اينكه در كشور ما شناخت كافی از پتانسيل ژنتيكی گل داودی وجود ندارد، بنابراين بررسی

تنوع در ژنوتيپ های داودی ضروری به نظر می رسد.

مطالعات متعددی با استفاده از نشانگرهای مورفولوژيكی روی گياهان مختلف انجام شده كه از جمله آنها می توان به موارد

زير اشاره كرد:گنجی مقدم و طاليی )1385(، تنوع ژنتيكی 17 دانهال محلب را با استفاده از صفات مورفولوژيكی مورد بررسی قرار دادند. نتايج تفاوت معنی داری را در صفات مورد بررسی نشان داد و اين در شد. مشاهده صفات برخی بين معنی داری همبستگی از نظر قدرت رشد در چهار گروه بررسی دانهال های محلب

قرار گرفتند. ژنتيكی تنوع بررسی به )2007( Tabaei�Aghdaei et al

ژنوتيپ های گل محمدی در سطح وسيع تر از كشور با استفاده نتيجه رسيدند به اين از پنج صفت مورفولوژيكی پرداختند و

كه صفات مورد بررسی دارای تنوع هستند. با استفاده از ارقام آلو را ارتباط ژنتيكی )2009( Hend et al

صفات مورفولوژيكی مورد بررسی قرار دادند كه در اين بررسی گروه بندی ارقام مستقل از منشا جغرافيايی آنها بود.

هدف از اين تحقيق بررسی تنوع ژنتيكی ارقام جديد اصالحی تعيين منظور به مورفولوژيكی صفات از استفاده با داودی دارای والدين تعيين برای ژنتيكی ژنوتيپ های موجود قرابت

صفات مطلوب جهت انجام تالقی های مناسب بود.

Page 3: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

بررسی تنوع ژنتيكی برخی ارقام جديد اصالحی داودی )Chrysanthemum morifolium( ايران با استفاده از صفات مورفولوژيكی

45

مواد و روش هادر اين مطالعه 20 رقم گل داودی اصالح شده به روش دورگ محالت زينتي گياهان و گل تحقيقات ملي مركز در گيری قالب در تحقيق اين .)1 )جدول گرفتند قرار بررسی مورد و درآمد اجرا به تكرار 3 با تصادفی كامال بلوك های طرح از ميانگين 3 تكرار در محاسبات استفاده شد. صفات كمی و ارتفاع گياه، قطر سر گل، به گل داودی شامل كيفی مربوط نوع سر گل، تعداد رديف گلچه شعاعی در سر گل و شكل

با توجه به ديسكريپتور مربوطه، كه طبق راس گلچه شعاعی، دستور العمل هاي تدوين شده مؤسسه تحقيقات، ثبت و گواهي UPOV بذر و نهال كشور و منطبق بر دستورالعمل هاي جهاني

گل داودي است، يادداشت برداری شد )جدول2(. ها، شاخص های ميانگين مقايسه واريانس، تجزيه انجام برای نرم افزار از عامل ها به تجزيه و همبستگي ضرايب آماری، نرم افزار از استفاده با نيز مربوطه استفاده شد. كالستر SPSS

NTSYS�pc Ver 2. 02 ترسيم شد.

جدول1- اسامی ژنوتيپ های مورد بررسیTable 1� Genotype’s Name

name number name number شماره نام شماره نام bita 11 zohreh 1

keshavarz 12 azadi 2 kiarash 13 helia 3 shafagh 14 paniz 4 kiana 15 mir 5 toloa 16 mahboob 6 shafia 17 ofogh 7 maria 18 ashoob 8 afrooz 19 mehr 9 keivan 20 kafi 10

Page 4: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

46

مجله زارعت و اصالح نباتات، جلد 8، شماره4، زمستان 1391

جدول 2- صفات اندازه گيری شده، واحد اندازه گيری وعالمت اختصاری آنها در ارقام داودیTable 2. Measured traits, Measurement unit and their abreviation in Chrysanthemun cultivars

Measurment method

Cod-measurement abreviation traits

کد –واحد اندازه گیري روش اندازه گیري

عالمت

اختصاري

صفات

ruler P:H Centimeter Plant height ارتفاع گیاه

caliper Centimeter FH:D Flower head diameter

قطر سر گل

perceptional

(1)without ray floret,(2)single, (3)semi double, (4) daisy-eyed double, (5) double

FH:T Flower head type نوع سر گل

perceptional

(1)one, (2)two, (3)more than two

FH:NTR

Flower head: number of types of ray floret تعداد ردیف گلچه شعاعی در سر گل

perceptional

(1)pointed, (2)rounded, (3)truncate, (4)emarginated, (5)dentate, (6)mamillate, (7) fringed, (8)laciniate

RF:SH

Ray floret: shape of tip

عی شکل راس گلچه شعا

نتايج و بحثتجزيه واريانس و مقايسه ميانگين صفات كمی مورد بررسی در ارقام داودی، به روش چند دامنه ای دانكن در سطح احتمال 5 درصد محاسبه شده و به ترتيب در جداول 3 و 4 آمده است. نظر از بررسی ارقام مورد نشان داد كه نتايج تجزيه واريانس

صفات كمی مورد مطالعه شامل ارتفاع گياه و قطر سر گل، در سطح احتمال 5 درصد دارای تفاوت معنی دار هستند. مقايسه كمی صفات بين معنی دار تفاوت وجود بيانگر نيز ميانگين

اندازه گيری شده در ارقام مورد بررسی بود.

Page 5: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

بررسی تنوع ژنتيكی برخی ارقام جديد اصالحی داودی )Chrysanthemum morifolium( ايران با استفاده از صفات مورفولوژيكی

47

جدول 3- تجزيه واريانس صفات كمی مورد بررسی در ارقام داودیTable 3�Analysis of variance in quantitative traits of Chrysanthemum cultivars

Model Sum of square df Mean square F Sig

Plant height 1.694 386.376 19 7341.150 ارتفاع گیاهE 3 0.000

Flower head diameter 0.000 129.007 3.027 19 57.520 قطر سر گل

جدول 4- مقايسه ميانگين صفات كمی مورد بررسی در ارقام داودیTable 4. Comparison of mean in quantitis trait of Chrysanthemum cultivars

NO

شماره

Name

نام

Plant height

ع گیاهارتفا

Flower Head: diameter

قطر سر گل

1 Zohreh 16.2500 b 3.9250 cd

2 Azadi 33.2500 f 3.2000 a

3 Helia 48.2500 n 4.1250 de

4 Paniz 39.5000 i 6.9000 j

5 Mir 37.2500 h 3.7000 bc

6 Mahboob 47.2500 m 3.7750 bc

7 Ofogh 15.2500 a 4.1000 d

8 Ashoob 33.0000 ef 4.3750 ef

9 Mehr 42.5000 k 4.8250 g

10 Kafi 40.7500 j 5.1750 hi

11 Bita 46.7500 lm 5.4250 i

12 Keshavarz 30.5000 d 4.9720 gh

13 Kiarash 46.0000 l 4.4500 f

14 Shafagh 61.5000 p 5.0500 gh

15 Kiana 49.2500 o 3.8750 bcd

16 Toloa 30.2500 d 3.9000 bcd

17 Shafia 35.5000 g 7.0250 j

18 Maria 39.5000 i 4.4000 f

19 Afrooz 23.2500 c 4.9750 gh

20 Keivan 32.2500 e 3.6250 b

ميانگين های با حروف مشابه در هر ستون در سطح احتمال 5% اختالف معنی دار ندارند

Means with the same letter in each columns are not significantly different at 5% level of probability

Page 6: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

48

مجله زارعت و اصالح نباتات، جلد 8، شماره4، زمستان 1391

تنوع هر ميزان ضريب اندازه گيری شده و مشخصات صفات دارای ضريب ارتفاع است. صفت آمده 5 در جدول صفت ارقام بين در زيادی تغييرات و بود ارقام بين در بااليی تنوع

ارتفاع يا زياد صفت مقادير كم برای ميتوان مشاهده شد كه متناسب با هدف اقدام به انجام انتخاب كرد.

جدول 5- آمار توصيفی صفات مورد بررسی در ارقام داودی Table 5�Descriptive Statistic of evaluated traits of Chrysanthemum cultivars

Trait

صفت

unit

واحد

Minimum

حداقل

Maximum

حداکثز

Mean

میانگین

Sid.Deviation

انحراف معیار

CV%1

ضریب

1 تنوع

Plant Height Centimeter 15.25 61.50 37.40 11.34 30.32 ارتفاع گیاه

Flower Head Diameter قطر سر گل

Centimeter 3.20 7.025 4.59 1.00 21.28

Flower Head Type - Code (1-5) 2 5 3.60 0.99 نوع سر گل

Flower Head: Number of Types of Ray floret

تعداد ردیف گلچه شعاعی در سر گل Code (1-5) 1 2 1.25 0.44 -

Ray Floret: Shape عاعیشکل راس گلچه ش Code(1-8) 1 8 5.15 2.25 -

1: ضريب تنوع هر صفت برابر نسبت انحراف معيار به ميانگين ضربدر عدد 100 است1: (Std. Deviation/Mean) × 100

ضرايب همبستگی ساده صفات ضرايب همبستگی بين صفات محاسبه شده در جدول 6 ارائه شده است. در اين جدول ضرايب همبستگی پيرسن و اسپيرمن به ترتيب برای صفات كمی و كيفی استفاده شده است. از ميان ارتفاع گياه و نوع سر گل تنها صفات بررسی شده 5 صفت

درصد 1 احتمال سطح در معنی دار منفی همبستگی دارای بودند )r= -0/596(. در مجموع اكثر ارقام با ارتفاع كم دارای سر گل پرپر بودند و اكثر ارقام دارای ارتفاع زياد سر گل نيمه

پرپر داشتند.

جدول 6- ضرايب همبستگی 5 صفت مورفولوژيك در ارقام داودیTable 6- Morphological trait correlation coefficients in chrysathemum cultivar

P:H FH:D FH:T FH:NTR RF:SH

P:H 1

FH:D 0.151ns 1

FH:T -0.596** -0.220ns 1

FH:NTR 0.160ns 0.030ns -0.115ns 1

RF:SH -0.086ns 0.119ns -0.081ns 0.229ns 1

ns و ** به ترتيب غير معنی دار و معنی دار در سطح احتمال %1 ns , ** are non-significant and significant at 1% probability level, respectively

Page 7: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

بررسی تنوع ژنتيكی برخی ارقام جديد اصالحی داودی )Chrysanthemum morifolium( ايران با استفاده از صفات مورفولوژيكی

49

تجزيه به عامل هادر تجزيه ارقام داودی 2 عامل اصلی و مستقل با مقادير ويژه را كل واريانس درصد 59/337 مجموع در يك از بزرگتر 8 جدول و عامل ها به تجزيه نتايج 7 جدول نمودند. توجيه ضرايب عاملی صفات مختلف در 2 عامل اصلی را برای ارقام داودی نشان می دهد. در عامل اول صفات ارتفاع گياه و نوع سر گل با ضرايب عاملی بزرگتر از 0/51 قرار گرفتند و در مجموع عامل در نمودند. توجيه را كل واريانس از درصد 35/319دوم صفات قطر سر گل، تعداد رديف گلچه شعاعی و شكل

راس گلچه شعاعی قرار گرفتند و در مجموع 24/018 درصد از واريانس كل را توجيه كردند. بر اساس نتايج عوامل اصلی نوع سر گل ارتفاع گياه و بررسی ارقام مورد بين فرق گذار )2008( Kengkarj et al بودند. نتايج اين تحقيق با يافته هایقابل مقايسه است. او از 7 رقم تجاری، گياهان جديدی بوجود آورد و تغييرات مورفولوژی و مولكولی آن ها را مورد بررسی مولكولی بررسی بواسطه ی مورفولوژيكی تفاوت داد. قرار گلچه رديف تعداد و شعاعی گلچه شكل صفات شد. تاييد

شعاعی، عامل اصلی فرق گذار بين كولتيوارها بود.

جدول 7- مقادير ويژه، درصد واريانس و درصد تجمعی واريانس ها برای 2 عامل اصلیTable 7� Eigen value, percentage of variance and cumulative percent vaiance for main factor

Cumulative percent variance درصد تجمعی واریانس

Percent variance درصد واریانس

Eigen value مقادیر ویژه

Factor عامل

35.319 35.319 1.766 1

59.337 24.018 1.201 2

جدول 8- ضرايب عاملی صفات مختلف برای 2 عامل اصلی بدست آمده از ارقام داودیTable 8 - Factor coefficients for the two main characters

Trait

صفت

Factor1

1عامل

Factor2

2عامل

Plant height ارتفاع گیاه

Flower head diameter لقطر سر گ

0.890

0.291

0.002

0.526

Flower head type نوع سر گل

-0.867 -0.146

Flower head: number of types of ray floret تعداد ردیف گلچه شعاعی در سر گل

0.115 0.600

Ray floret: shape of tip شکل راس گلچه شعاعی

-0.180 0.796

Page 8: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

50

مجله زارعت و اصالح نباتات، جلد 8، شماره4، زمستان 1391

فواصل اقليدسی بين ارقام داودی از نظر صفات مورفولوژيكی مورد بررسی در جدول 9 آمده است. كمترين فاصله اقليدسی بين ارقام هليا )3( و كيارش )13( به مقدار 0/144 و بيشترين مقدار به )17( و شفيع )6( ارقام محبوب بين اقليدسی فاصله

24/700 بدست آمد. بر اساس نتايج اين تحقيق اگر از دو رقم محبوب )6( و شفيع )17( دو رگ گيری شود نتاج حاصله بسيار متنوع خواهند بود ولی دو رگ گيری بين دو رقم هليا )3( و

كيارش )13( توصيه نمی شود.

Page 9: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

بررسی تنوع ژنتيكی برخی ارقام جديد اصالحی داودی )Chrysanthemum morifolium( ايران با استفاده از صفات مورفولوژيكی

51

سیرر

د بور

ی ميك

وژفول

ورت م

صفاظر

ز نی ا

ود دا

قم2 ر

ن 0ی بي

دساقلي

ل اص

فو-9

ول جد

Ta

ble

9� E

uclid

ean

dist

ance

s bet

wee

n m

orph

olog

ical

trai

ts o

f 20

type

s of C

hrys

anth

emum

1

2 3

4 5

6 7

8 9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

1 0

2 60

3/9

0

3

033

/12

47

5/

13

0

4

797

/17

17

4/

23

012

/9

0

5 51

7/7

25

2/

11

118

/1

973

/10

0

6 25

5/9

00

1/

14

943

/5

105

/19

59

7/6

0

7

235

/0

172

/9

695

/12

57

4/

16

156

/8

204

/11

0

8 19

3/8

47

8/

10

639

/3

842

/6

363

/2

060

/13

35

1/7

0

9

344

/13

58

7/

12

891

/3

123

/5

617

/4

953

/14

10

0/

12

098

/1

0

10

08

9/

17

429

/15

36

7/8

94

7/

12

089

/9

379

/11

45

2/

18

252

/13

85

4/

14

0

11

282

/14

34

9/

20

479

/2

712

/5

436

/4

939

/6

257

/15

48

0/7

58

1/7

60

5/5

0

12

483

/8

209

/12

93

3/4

49

7/4

73

6/3

73

2/

14

394

/7

405

/0

337

/1

006

/13

17

1/7

0

13

18

88/

11

691

/13

14

4/0

06

3/7

15

2/1

27

7/6

70

2/

11

089

/3

383

/3

573

/7

733

/1

910

/3

0

14

96

6/

22

697

/18

98

2/3

34

6/7

14

3/8

31

4/

14

333

/22

75

8/6

05

0/3

51

0/

15

748

/6

467

/7

993

/3

0

15

391

/24

53

5/

11

918

/7

079

/16

99

7/8

28

8/

21

975

/23

37

5/8

52

2/7

33

1/

10

426

/13

00

6/

10

285

/8

610

/8

0

16

29

4/3

62

2/5

38

0/8

82

1/

13

234

/6

344

/9

574

/2

325

/4

252

/6

660

/18

38

0/

13

188

/5

039

/8

935

/12

99

6/

16

0

17

248

/20

54

7/

15

444

/17

41

4/6

82

7/

18

700

/24

52

6/

18

084

/13

45

0/

11

700

/11

51

6/

14

436

/10

27

4/

15

191

/15

34

2/

15

968

/15

0

18

301

/15

77

3/5

50

7/7

45

6/

11

363

/7

047

/17

55

2/

14

395

/5

512

/5

692

/7

436

/11

02

3/6

16

8/7

24

3/9

02

2/2

02

1/

10

962

/7

0

19

260

/2

162

/9

398

/10

76

5/9

96

2/7

81

9/

10

452

/1

334

/5

729

/7

446

/16

68

0/

11

674

/4

121

/9

605

/15

80

7/

20

722

/1

603

/11

68

4/

11

0 20

90

7/6

21

6/

14

023

/3

184

/14

98

7/0

00

9/6

28

1/8

48

1/5

32

7/9

20

5/8

84

3/4

74

9/6

93

0/2

57

5/

13

303

/13

06

8/9

53

3/

22

990

/10

62

6/9

Page 10: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

52

مجله زارعت و اصالح نباتات، جلد 8، شماره4، زمستان 1391

تجزيه كالستر

20 رقم با صفات مشترك در فاصله 20 به 3 گروه اصلی تقسيم

13 )هليا(، 3 ارقام شامل اول اصلی گروه .)1 )شكل شدند

)كيارش(، 11 )بيتا(، 5 )مير(، 20 )كيوان(، 6 )محبوب( و 10

)كافی( بود كه در فاصله حدود 7 به دو زير گروه تقسيم شدند.

زير گروه اول گروه اصلی اول، ارقام 3 )هليا(، 13 )كيارش(،

11 )بيتا(، 5 )مير(، 20 )كيوان(، 6 )محبوب( را شامل شد كه

اين ارقام دارای ارتفاع زير 48/50 سانتی متر، قطر سر گل زير

10 رقم بودند. شعاعی گلچه رديف 1 و متر سانتی 5/450

اين قرار گرفت. اول اصلی زير گروه دوم گروه در )كافی(

رقم 2 رديف گلچه شعاعی داشت كه آن را از زير گروه اول

18 )كيانا(، 15 ارقام شامل دوم اصلی گروه می كند. متمايز

12 )آشوب(، 8 )شفيع(، 17 )پانيذ(، 4 )آزادی(، 2 )ماريا(،

)كشاورز(، 9 )مهر( و 14 )شفق( بود كه در فاصله حدود 15

به 2 زير گروه تقسيم شدند. زير گروه اول گروه اصلی دوم

شامل ارقام 15 )كيانا(، 18 )ماريا(، 2 )آزادی( بود كه اين ارقام

از 49/50 سانتی متر و قطر سر گل كمتر ارتفاع كمتر دارای

رديف 2 ارقام اين همگی همچنين بودند. متر سانتی 4/5 از

گلچه شعاعی و شكل راس گلچه شعاعی موجی داشتند. زير

گروه دوم گروه اصلی دوم شامل ارقام 4 )پانيذ(، 17 )شفيع(،

8 )آشوب(، 12 )كشاورز(، 9 )مهر( و 14 )شفق( بود كه دارای

ارتفاع كمتر از 61/75 سانتی متر و قطر سر گل كمتر از 7/1

سانتی متر بودند. گروه اصلی سوم ارقام 1 )زهره(، 7 )افق(، 16

)طلوع( و 19 )افروز( را از بقيه ارقام جدا كرد. از خصوصيات

گل سر نوع به می توان گروه اين در موجود ارقام مشترك

موجود ارقام كرد. اشاره شعاعی گلچه رديف يك و پرپر

در گروه اصلی سوم دارای كمترين ارتفاع در بين ساير ارقام

مورد بررسی بودند و در فاصله حدود 3 به 2 زير گروه تقسيم

شدند. زير گروه اول گروه اصلی سوم شامل ارقام 1 )زهره( و

7 )افق( بود كه به ترتيب دارای ارتفاع 16/25 و 15/25 سانتی

زير گروه دوم )افروز( در و 19 )طلوع( ارقام 16 بودند. متر

و 30/25 ارتفاع ترتيب به كه گرفتند قرار سوم اصلی گروه

23/25 سانتی متر را دارا بودند. به طور كلی در تجزيه كالستر،

در اولين گام گروهبندی، ارقام به دو گروه تقسيم شدند كه در

يك گروه ارقام زهره، افق، طلوع و افروز )گروه اصلی سوم(

قرار گرفتند. ارقام اين گروه دارای ارتفاع زير 30/3 سانتی متر

بودند كه مناسب برای كاربرد به عنوان داودی های گلدانی و

باغچه ای هستند و گروه ديگر كه شامل ساير ارقام بود ارتفاع

باالی 30/3 سانتی متر داشتند كه مناسب برای كاربرد به عنوان

داودی های شاخه بريده خوشه ای هستند كه اين نتايج با نتايج

Kengkarj et al )2008( كه داودی های اصالحی او، در اولين

گام گروه بندی، بر اساس شكل گلچه شعاعی و تعداد رديف

گلچه شعاعی به دو گروه تقسيم شدند قابل مقايسه است.

Page 11: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

بررسی تنوع ژنتيكی برخی ارقام جديد اصالحی داودی )Chrysanthemum morifolium( ايران با استفاده از صفات مورفولوژيكی

53

سپاسگزاریبدين وسيله از جناب آقای مهندس شفيعی، عضو هيئت علمی

UPGMA شكل1- كالستربندی 20 ژنوتيپ داودی با استفاده از صفات مورفولوژيك به روشFig 1� Clustered group for 20 chrysanthemum cultivars with UPGMA method

سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزی، به خاطر فراهم كردن نمونه های گياهی مورد بررسی تشكر می شود.

Page 12: دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج · 2016. 6. 28. · دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرج

54

مجله زارعت و اصالح نباتات، جلد 8، شماره4، زمستان 1391

References منابعبی نام، دستورالعمل ملی آزمونهای تمايز، يكنواختی و پايداری در گل داودی، 1386. موسسه تحقيقات، ثبت و

گواهی بذر و نهال. 67 ص. پيوندی م، مرادتهرانی م و مجد ا، 1389. كالوس زايی و اندام رايی گياه داودی. فصلنامه علوم زيستی دانشگاه آزاد اسالمی

واحد زنجان. ج 3، ش 2، ص59-53. گنجی مقدم ا و طاليی ع، 1385. بررسی تنوع ژنتيكی در توده های جمع آوری شده محلب (.Prunus mahlab L) با استفاده

ازخصوصيات مورفولوژيك. نهال و بذر. ج 22، ش 1، ص 29-43. نقوی م، قره ياضی ب، حسينی سالكده ق، 1386. نشانگرهای ملكولی. انتشارات دانشگاه تهران، 324 ص.

Chatterjee J, Mandal AK, Ranade SA and Datta SK ,2005. Estimation of genetic diversity of four chrysanthe�

mum Mini cultivars using RAPD. Pakistan Journal of Biological Sciences 8, 546�549.

Hend B T, Ghada B, Mustapha Sana B , Mohamed M , Mokhtar T and Salhi-Hannachi A ,2009. Genetic

relatedness among Tunisian plum cultivars by random amplified polymorphic DNA analysis and evaluation of

phenotypic characters. Scientia Horticulturae 124, 440�446.

Kengkarj P,Smitamana P and Fujime Y ,2008. Assessment of somaclonal variation in Chrysanthemum (Den�

dranthema grandiflora Kitam.) using RAPD and Morphological analysis. Plant tissue culture and biotech. 18 (2),

139�149.

Kumar LS ,1999. DNA markers in plant improvement. Biotechnology Advances. 17,143�13.

Tabaei-Aghdaei SR, Babaei R, Khosh-Khui M, Jaimand M, Rezaee K, Assareh M and Naghavi M ,2007.

Morphological and oil content variations amongst Damask rose (Rosa damascena Mill) landraces from different

regions of Iran. Scientia Horticulture 113, 44�48.

Teixeira DA Silva JA, 2003. Anthemideae: advances in tissue culture, genetics and transgenic biotechnology. Afr.

J. Biotechnol. 2, 547–556.

Teixeira DA Silva JA, 2004. Mining the essential oils of the Anthemideae: a review. Afr. J. Biotechnol. 3, 706–720.

Teixeira DA Silva JA, Yonekura L, Kaganda J, Mookdasanit J, Nhut DT and Afach G ,2005. Important sec�

ondary metabolites and essential oils of species within the Anthemidae (Asteraceae). J. Herbs Spices Med. Plants

11, 1–46.

Wilkins H F and Dole GM, 1998. Floriculture principle and species , Prentice Hall Upper Saddle River: Newjer�

sey. 612 PP.