សហពន័ធែខមរកមពុជេ កមបនដឹកនំតំ ងរបស់ខួនចូលរមួ បជុកំនុងេវទកិអចិៃ នយ៍ៃនអងគករសហ បជជត ិ សីអំពបីញជនជតេិដម នបុរញូីយ៉ក ប ពតឹេទអស់រយៈេពល ១០ ៃថង គឺចប់ ំងពីៃថងទី ១៥-២៦ ែខឧសភ ឆន ំ ២០០៦ កនងេទេនះ ។ េនះជេលកទី ៣ េហយ ែដលសហពន័ធែខមរ កមពុជេ កមបនចូលរមួកចិច បជុំេនកនុងអងគករសហ បជជត ិនិង បនបនតួនទីតំ ងឲយ បជជតែិខមរេ កម ប់ ននក ់ ែដលកពុំងរស់េនេលែដនដីសណទេនេមគងគ េ កមរបប

និគមយួនកុមមុយនីស ។ េវទកិអចិៃ នយ៍េលកទ ី ៥ បនចប់េផមជពិេសសេ យមនកមមវធិីសកមមភពស មប់ទសវត រទ៍ី ២ ៃន បជជនជជនជតិេដមេលពភិពេ ក ។ គណៈ បតភូិសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម បមណជង ២០ រូប បនចូលរមួកនុ ងងកចិច បជុំ

ែដល តវបនេធជេលកទី ១ កនុង លសននបិតទូេទេនទីន ក់ករអងគករសហ បជជតនិបុរញូីយ៉ក ។

មរយៈសម័យ បជុំេនៃថងចន័ទ ទី ១៥ ែខឧសភ េវទកិអចិៃ នយ៍ៃនអងគករសហ បជជត ិ បនអនុញញ តឲយអងគករជនជតេិដមេឡងែថងអំពី បធនបទបី ែដលបងញេឡងវញិអំពីេគលបំណងអភវិឌ រយៈេពលមួយពនឆ់ន ំ ។ េ ក

េជ ហ ី គីម តំ ងយុវជនែខមរេ កម មកពី បេទសក បនបញជ ក់ឲយរ ភបិលេវ ត ម ដឹងអំពីេសចកី តវករ របស់ជនជតិេដម ែដលកពុំងសថិតកនុង បេទសេវ ត ម ។ សហពន័ធែខមរេ កម ជអងគករតំ ងឲយ បជជតែិខមរេ កមប់ ននក ់ ែដលកពុំងរស់េនេលែដនដីសណទេនេមគងគ

បនផល់អនុ សនថ៍ ជនជតិេដមបនគំ ទករផល់ជនួំយ េហយជនួំយេនះគួរែត តវបនែបងែចក ស មប់ករទប់ ក ត់ អ មរណៈកុមរ និងផល់សិទធឲិយ សីជនជតិេដម មរយៈអងគករ UNFPA និង UNIFEM ។ (តេទទពំ័រទ ី៨)

េលខ ៣០ ឆន ទំី ០៣ ែខមថុិន គ.ស. ២០០៦ - ព.ស. ២៥៥០

ទី ន កក់រ ៖ P.O. Box 0193, Pennsauken, NJ 08110-0193, USA, Tel: (856) 655-3838, email: kkfnewsletter@khmerkrom.net, http://www.khmerkrom.net

-ែខមរេ កមកនុងេវទកិអចៃិ នយ៍...................................១

-សមុ នៃនករវនិស................................................២

-ជវី បវតសិេងខបសព.................................................៣

- បតកិមមរបស់យួនជុវំញិ............................................៥

- ជញ ធរ សកកេញច ង...............................................៦

-វត ប ទផុស តវបន.........................................១១

-ករ កៃឡវបបធម៌ែខមរ..............................................១២

-ែខមរេ កម តវ ជញ ធរយួន....................................១៣

- បវតសិេងខប ពះពុទធ...............................................១៦

-កំ ពយ ជវីតិអពមងគល,ទកឹែភនក..........................១៨

-យួនបនេលសសេំឡះែខមរ......................................១៩

ម កេរង

ែខមរេ កមកនុងេវទិកអចិៃ នយ៍

ៃនអងគករសហ បជជតិ

បតិភូសហព័នធែខមរកមពុជេ កម កនុងេវទិកអចិៃ នយ៍ៃនអងគករសហ បជជតិ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី2 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

និពនធនយក ៖ ថច ់ចនធ ូផ ពផ យ ៖ សនឺ រតនៈ, សនឺ ចន័ទ

ឯក រ PDF មនេនកនុងេគហទំពរ័ www.khmerkrom.net

សមុ នៃនករវនិសរបស់ និគមយួនពីែដនដីកមពុជេ កម

េយង មឯក រ បវតិ សននបស់ជត ិ នងិ

អនរជតផិង សបញជ ក់ឲយេឃញថ យួនជអបូំរជតិ សន៍

មួយរស់េនតបំនយូ់ ន់ៃនច កភពចនិ ។ យួនចបេ់ផម

េ ជ តចូល សកែខមរេនឆន ំ ១៦២០ ។ េគចូលមក សកែខមរកនុង

នមជអនកសុំ ន ក់ ស័យបេ ះ សនន ។ បនចិមង ៗ េគ

បនព ងកីអំ ចរបស់ខួន គបដណប់មកេលដែីខមរ េហយ

ដេណ ម តត កមពុជេ កមេនៃថងទ ី៤ មថុិន ឆន ំ១៩៤៩ ។

េតរបប និគមយួន នឹងរ យ បសូនយពែីដន

ដកីមពុជេ កមេទ ? ចេមយគថឺ រ យ ឬ មនិរ យ

ស័យេល បជជតែិខមរកមពុជេ កម គបរូ់បែតប៉ុេ ះ ។

េយងបនដងឹេហយថ យួនជជតិ សនរ៍ស់េន

តបំន់យូ ន់ៃនច កភពចនិ េហយេគេ ជ តចូល សកែខមរចប់

ពីឆន ំ ១៦២០ ។ ករេ ជ តចូលរបស់េគ គជឺករេ ជ តចូល

េ យកមងំ បជ ស ។ េគចូលមកកនុងនមជសមូមយចក ជ

អនកសុកំរងរេធ សុកំែនង បកបមុខរបរចញិចឹមជវីតិ សុដំេីបះ

ជ មក ន ក់េនបេ ះ សនន ករពរេករងរ បចៃំថង ។ េគ

ព ងងឹអំ ចរបស់េគកនុង សទប់ បជ សែខមរ គអឺំ ច

សុភព ប រ ទន់ភន់ ។ បនទ ប់ពី បជ សែខមរបកច់តិ

ណិត ស ញ់ពួកេគ ពួកេគបនសុែំចក សុទំញិ និងសុំ

េ យែបបមនុស ធម ៌ នូវដធីរីបស់ែខមរេដមបី ងំទលីេំនទនទឹម

នឹងសែមង ករៈសុភព ប រទន់ភនន់ឹង បជ សែខមរ ។

ពួកេគបនបេញចញ បៃពណីមយមញុ កិមញក៉ ់ ឱនលុត កបនងឹ

ម នី ជករែខមរ រេណបរណបសុបុំណយសុសំក ិ សុំ ភសកក រៈ

ពីែខមរ ។ ពួក បជ សយួនគជឺេមអេណ កែដលអនទងឲយេសច

េគ អនកកនអ់ំ ចេគចូលមកេសពគបម់ នី ជករែខមរ រេណប

រណបនងឹម នី ជករែខមរ ឲយែខមរេមលេឃញថេគេ ម ះភកនីងឹ

ែខមរខងំ ស់ ។ េ កយពីពួកម នី ជករយួន បជ សយួន

បនករទុកចតិ ករសេនស បណី ណិត ស ញ់ពមី នី

ជករែខមរ ពួកេគក៏េឆ តឱកសយកទេង ណិត ស ញ់

ភកភីពរបស់ែខមរេនះ ព ងងឹអំ ចរបស់ពួកេគ មលំ ប់

ថន ក់ខពស់ទបជបនបនទ ប ់។

មឯក រមួយចនួំនបនឲយេយងដងឹថ េ កយពី

កូនេសចយួនេឈម ះ ទចូីវ ឬង៉ុកយុងឹ ឬកូចនិ បនេធជ

មេហសរីបស់ ពះបទជ័យេជ ទ ី២ េហយ សយួីនរូបេនះបន

សុអំភ័យឯកសទិធជិេ ចនពីែខមរ ឲយដល់ បជ សយួនរបស់េគ

ែដលមករស់េនេលដែីខមរ ។ េយងសួរថ េពលេនះេបយួនេគ

ប ពឹតខុសមកេលែខមរសូត តង ់ េតមនែខមរ ៊ នតបតនឹង

េគឬេទ ? បកដជមនិ ៊ នេទ ។ មនិ ៊ ននងឹេហយ ែដលពួក

េគតេំឡងធមុងជះិជន់សងកតិសងកន់ែខមរ បេ មនងឹែខមរ មជន់

មថន ក់ ម គបល់បិចកចិចកល គបេ់ពលេវ េធឲយែខមរវលិ

កបុងនឹងទេងរបស់េគ េហយក៏ដកជ់ប់កនុងផនតគ់នំតិរបស់ខួននូវ

ភពភ័យខច និងេសចកី តវករចេំពះយួន ។

បចចុបបននផនតគ់នំតិភយ័ខច និង តវករយួនេនះ េធឲយ

ែខមរខះផ រភជ បជ់វីតិេគេទនឹងយួន េមលេឃញយួន កដូ់ច

ជឥសែីដលជប់រូបេគេឡង ។ េគេពលសរេសរថ េគមនផទះ

េន មនបយហូប មនេភងអគគសិនេី ប មនផូវថនល់ កល

េកសូ៊េដរ មនសមភ រៈទេំនប ៗ េ ប គឺ ស័យេ យយួនបងក

េឡងឲយេគ ។

ឱែខមរ ! ែដលជអនកភន័ ចឡទំងំអមបលមណេអយ !

ចូរឆុះកញចកេ់មល ៗ ខួនឯងជនរ ? ខួនេយងជមនុស

ែដលេកតេឡងេ យករផ ធំតុទងំ ៤ ដូចជតិ សនដ៍ៃទ

េទ តអុចីងឹែដរ ។ អនកដៃទេគេធេកត េគេធអបីន េយងក៏គួរែត

េធឲយបនដូចេគែដរ ។ ចេំពះែខមរេយង េយងជមច ស់េដមេន

មតុភូមកិមពុជេ កម ដូន េយងជអនកក ងទកឹដេីនះេឡង

េ យេញសឈមរបស់ខួនេយង ពុំបនពឹងជតិ សនដ៍ៃទ

មកនផូំវេនះេទ ។ ែខមរជ ថ បតយករដ៏ចំ ន ែដល ច ង

បងគ ប ទ វត មដស៏កមឹៃសកល បៃព ែដលគម នជតិ

សន៍ េធដូច ពិេសសជតិ សនយួ៍ន គម នសមតថភព

ចេធដូចែខមរបនេនះេទ ។ ែខមរមនវបបធមដ៌៏ល បៃពលបី

េពញពិភពេ ក តួ យ៉ង បៃពណី ប ងំទូក និងសលិបៈ

េ ខ នប ក់ជេដម ។

េយងសមងឹេមលេនមុនឆន ំ ១៩៧៥ គមុឺន

វិចរណកថ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី3 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ព័ត៌មន

ជីវ បវតិសេងខបសពេ ក ងំ េរត៉ បធនមតិសមគមែខមរកមពជុេ កម

េ ក ំង េរត៉ េ េក ង ំងេឈន េកតេនឆន ំ១៩៥២ េនភូម ិ រម៉ ឃុរំដួំល សកថកូវ េខត ពះ តពំង កមពុជេ កម ជបុ ែតមួយគត់របស់េ ក ឧបសក េក ង

ំង នងិេ កយយឧបសក ថច់ សួន ែដលជពុទធ ស-នូបតថមភដ៏ឧតុងគឧតមរបស់វតស ថ មវន័ រម៉ ក៏ដូចជវតននេទ តកនុងឃុរំដួំល សកថកូវៃនេខត ពះ តពំងផងែដរ ។ េ ក េក ង ំងេឈន គឺជកូនៃន គ រអនកមនទពយសុកសមភមួយ បនម បិ ឧបតថមភឲយចូលសិក េរ នសូ តែផនកសកលវទិយបនដល់ករំតិដ៏សមរមយមួយ េហយចូល

ងផនួសកនុងវយ័ ១៦ ឆន ំកនុងវតស ថ មវន័ធ រម៉ ។ កនុងរយៈេពល ៩ វស ទង់ ពះផនួសេនះ េ ក េក ង ំងេឈន បនសិក ចប់មុខវជិជ ធមមវនិយ័ថន កឯ់ក នងិបលីទ ី២ ។ េ កយពីចប់ឆន ំ សនសិក េនះមក េ កកប៏នម បិ អនុញញ តឲយ ចកសិកខ បទមករស់កនុងសងគម គ រវញិ ។ បនទ ប់មកេ កឧបសក េក ង ំង នងិេ កឧបសិក ថច ់សួន ក៏បនេរ បចំ ពហ៍ពពិហ៍យុវន័ េក ង ំងេឈន ឲយជួបជមួយគូ សករនងឹកញញ ថច ់ ែរន៉ ែដលជបុ តរីបស់អនកភូមផិងរបងែតមួយ ។ ករក ង គ រសុភមងគលេនះ បកប

េ យេសចកីសុខដុមរមន េ ក េក ង ំងេឈន នងិេ ក សី មនបុ បុ តី ទំងអស់ ៦ នក ់។

បវតកិរងរ នងិករតសូ៊របស់េ ក េក ង ំងេឈន ៖ ករតសូ៊េន សកកំេណតនែខវចិឆក ឆន ំ ១៩៧៦ ជឆន ំ បវតិ សៃនករតសូ៊របស់ែខមរកមពុជេ កម ។ ខណៈេនះ េ ក តវបនែតង ំងជេមទព័ សក េដមបីដកឹនំចលនតសូ៊

ករចូលកនអ់ំ ចរបស់យួនកុមមុយនិស មកេលែដនដកីមពុជ

េ កម ។ េនេពលេនះ បជជនែខមរេ កមមនជវីភព

សមបូរណ៍ សបបយ ដធីកី៏មនេ ចន ផទះសែំបងក៏ធ ំៗ សកមឹៃសក ។

ែខមរមនិែដលយល់ មនិែដលដងឹនូវកររត់េចល សក ករេទេធ

ខញុបំេ មេគឃតពីផទះសែំបង ភូមិ សក េន បេទស ឬ មទី បជុំ

ជនននដូចបចចុបបននេឡយ ។

ចូរែខមរសមងឹេមលជវីភពែខមរពីអតតីកល េហយ

េ ប បេធ បមកបចចុបបនននងឹេឃញថ េបែខមរក ងខួនឲយបន

តមឹ តវ អនុវតនូវ បេយជនប៍ចចុបបនន មពុេទធ ទ ៤ បករ

េនះគ ឺ េចះបងកបេងកត េចះែថរក រស់េនេ យ បៃព និងករ

េសពគប់មតិល ។ ករែដលែខមរេសពគបម់តិ កកដូ់ចជយួន

សពៃថង េធឲយែខមរបតប់ងបូ់រណភពទកឹដ ី ែខមរេ កម ប់ ន

នក់ តវបតស់ទិធជិមច ស់ សក បត់ដធី ីែ សចកំរ ទពយសមបតិ

េករ ករ ធក់ខួន កលបំកេវទន ។

េពលេនះេដមបី រកតិយិសជត ិ េដមបីបនទទួល

សទិធមិច ស់ សកមកវញិ ែខមេ កម គបរូ់ប តវ មគគគីន អនុវត

ភពកតញញូ ធម៌ចេំពះបុពបុរសេហយ បតបិតិ ម បេយជន៍

បចចុបបនន មពុេទធ ទ េហយនិងបបំតេ់ចលនូវធម៌ ៣ បករ

គភឺយ័ ខច និង តវករ ។ េពលគកុឺភំយ័ខចនឹងយួន កុំ តវករ

ពឹងយួនតេទេទ ត េ ពះថ ចរន កលភវូប-នយីកមម

មនុស េ កេគយកចបប់ជធ ំ េហតុេនះយួនមនិ ចគ មម

ែខមរ កបស់មបែ់ខមរ េកង បវញ័ចផល បេយជន៍ែខមរ មែតអេំព

ចតិដូចមុនបនេនះេទ តេទ ។ ែខមរមនសមតថភព គប់យ៉ង

េដមបីក ងខួនេ យខួនឯងដូចដូន ែខមរ ។ េបកុែំតែខមរេសព

គបម់តិខុស មតិ កកដូ់ចជយួនេនះ ទកឹដកីមពុជេ កមសព

ៃថង មនិែមនមន តមឹែតផូវថនល់ ឬេភងអគគសិនីដល់ជនបទ

ប៉ុេ ះេទ ទកឹកមពុជេ កមនឹងកយជភូមេិទពនិមមតិែដល

សុខ ន និងលេលសេនះ ប់រយដងេទេទ ត ។

េហតុេនះ សូមបងបូនែខមរ ែដលេនដក់ជប់គនំិត

ភ័យ ខច នងិ តវករយួនេនះ ចូរលះបង់គនំិតអពមងគលេនះ

េចល េហយែបរមកក ងខួនេ យខួនឯង េទបេឈម ះថជ

ជនកតញញូ ចេំពះដូន ែខមរ ៕ លី ៉

េ ក សី សឺន សុីវុឌ ន៍ (េធង) តំ ងសហព័នធ ចូលរួមរែំលកទុកខ គ រសព

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី4 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ព័ត៌មន

រេំ ះកមពុជេ កម េហយេនៃថងទ ី ១៦ វចិឆក ឆន េំនះែដរ េ កបនចូលរមួយ៉ងសកមមកនុងករ បយុទធតសូ៊របស់ចលនេនះ េនកនុងទូទំងឃុរំដួំល សកថកូវ េខត ពះ តពំង ។ េ យពុំ ច ទំបននឹងករ មផនទ កទ់មងន់ គបសងកត់របស់ ជញ ធរយួនកុមមុយនិស មកេលសងគម គ រេនះ េ ក េក ង ំងេឈន ក៏បនេភ សខួនេទ ជកេកនេនឯបេទសកមពុជេនឆន ំ ១៩៨២ េហយេនេលមតុភូមកិមពុជជទីេសន េនះ កនុងបំណងចូលរមួចំែណកកនុងករករពរ នងិ ក ងជតិមតុភូមេិនឆន ំ ១៩៨៥ ។ បនទ ប់មកេ កកប៏នចូលបេ មកងទព័េទ ត េហយកប៏នទទួល ននរស័កជិអនុេសនីយ៍ឯក ែផនកដឹកជញជូ នេយធ បចំេខត ែកវ ។ ឆន ំ ១៩៩៣ េ កបនចូលរមួជសមជកិ ថ បនកិ កនុងករបេងកតេឡងវញិនូវ “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” បនេវនពីេ កឧកញ៉ ំ ឯម នឆន ំ ១៩៣៧ ។ េ កបនទទួលតែំណងជអនុ បធន ណតិកលទ ី ១ ៃនករេកតេឡងវញិនូវ “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” ។ ដល់ឆន ំ១៩៩៩ េ កយម សននបិតនែខេម ឆន ំ១៩៩៩ េ កក៏ តវបនែតង ំងជអនុ បធនៃន “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” កនុងណតិកលទ ី២ ជបនេទ ត ។

ឆន ំ២០០៣ ែខធនូ េ ក េក ង ំងេឈន តវបនេ ជស ំងជ បធនស មប់ ណតិកលទ ី៣ ៃន “មតិសម-គមែខមរកមពុជេ កម” បចំេន បេទសកមពុជ េហយកជ៏បធនជំនន់ទី ៨ បនពី ៖ ទី១ េ កឧកញ៉ ំ ឯម ជំនន់ទី១ នឆន ំ១៩៣៧, ទ២ី ឯកឧតម គមឹ ងួន ច, ទ៣ី េ ក គឹម េកត,ទ៤ី េ ក េច េ ,ទី៥ េ ក ថច ់ ំង, ទ៦ី េ ក គមឹ េភ ន នងិ ទ៧ី េ ក ន ង ។ េនះជ បធន ណតិទ ី ៣ ៃនករបដសិនធេិឡងវញិរបស់ “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” បចំេន បេទសកមពុជ គិតចប់ ំងពីឆន ំ១៩៩៣ េនះមក ។ ទនទមឹេនះែដរ េ កក៏បនសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមពិភពេ ក េ ជស ំងជសម-ជិកប មងស មប់ចូលរមួ បជុំសីពីបញកមពុជេ កម េនេលេវទកិអចិៃ នយ៍អនរជតសីិពជីនជតេិដម ែដលេរ បចំេឡងេ យអងគករសហ បជជតេិនទី កងញូ៉វយក (New York) សហរដ េមរកិ និងម សននបិតអនរជតជិផូវករ សីពីបញកមពុជេ កម កនុងតុ ករអនរជតនិទី កង េអ ៃនបេទសហូឡងេ់ទ តផង ។

ឆន ំ ២០០៤-២០០៥ េ កបនដកឹនំចលនកីបៃពណីជតរិបស់ “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” អំពវនវចំេពះសបបុរសជនទំងកនុង នងិេ ក បេទស ជួយឧបតថមភ នងិដឹកនំ កមកី ករទូកង “ែខមរកមពុជេ កមមនជយ័” ឲយចូល

រមួអំុ ប ំងកនុង ពះ ជ ច កកមពុជ កនុងពធិីបុណយ បៃព-ណីជត ិ អំុទូក អកអំបុក បែណត បទីប និងសំពះ ពះែខ េនមុខ ពះបរម ជ ងំន ជធនីភនេំពញ ។ េនែខេម ឆន ំ២០០៦ េ ក ំង េរត៉ េ េក ង ំងេឈន តវបនសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមពិភពេ ក និងអងគករ UNPO េចញលិខតិអេញជញឲយចូលរមួកនុង េវទកិអចិៃ នយ៍ៃនអងគករសហ បជជត ិ សីពបីញជនជតិេដមេនទី ន ក់ករក លៃនអងគករសហ បជជតនិទី កង ញូ៉វយក សហរដ េមរកិ ែដល ប ពតឹេទចប់ពីៃថងទី ១៥ ដល់ ២៦ ែខឧសភ ២០០៦ េនះ ។ ែតជអុសលេ យេ កមនជំងឺ បចំកយ េ កពុំ ចអេញជញេទចូលរមួកនុងេបស-កកមមបេ មជតដិ៏ឧតងគឧតមេនះបន េហយបនទ ប់មកេ ក

ំង េរត៉ េ េក ង ំងេឈន បធន “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” បចំេន ពះ ជ ច កកមពុជ ក៏បនទទួលអនិចចធមមេនេវ េម៉ង ០៤ នងិ ១៥ នទ ីៃថង ទតិយ ទ ី១៤ ែខឧសភ ឆន ំ ២០០៦ គចឺំនងឹៃថងែដលតំ ងសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមពិភពេ ក បចំ ពះ ជ ច កកមពុជ តវេចញដេំណរេទកនស់ហរដ េមរកិ េដមបចូីលរមួកនុងអងគ បជុំ

ជ បវតិ សេនះែតមង ។ េនះជ បវតសិេងខបរបស់េ ក បធន “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” បចំ ពះ ជ ច កកមពុជ ែតេទះជយ៉ង កពុ៏ំ គប់ ជងេ ជយេឡយ ។ េយងខញុ ំនងឹពយយមខិតខំ បែម បមូលរកេហតុករណ៍េផ ង ៗ ែដលេកតមនេឡងទកទ់ិននឹង បវតិតសូ៊កនុងដំេណរជីវតិរបស់េ ក េដមបជី មបជូន ធរណៈជន និងកត់ ទុកជ បវតិ សនូវករវវិឌ របស់ “មតិសមគមែខមរកមពុជេ កម” បចំ ពះ ជ ច កកមពុជ ពីមួយជនំនេ់ទមួយជំនន់ កនុងេពលដឆ៏ប់ ៗ ខងមុខេនះ ៕

សីរត័ន

ពិធីតមកល់សពេ ក ងំ េរត៉ េលទីេមន៍ នវតទួលទំពូង ភនំេពញ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី5 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ព័ត៌មន

ប កមមរបស់យួនជុ ញអងគករសហពន័ធែខមរកមពជុេ កម

េបេយង ម បភពព័តម៌នពី ពះសងឃនងិ ចរយ េន សក យទង េខតមត់ ជក បនឲយដឹងថ កលពៃីថងទ ី១៦-១៩ ែខឧសភ កនងេទេនះ រដអំ ចយួនកុមមុយនិស េខតមត់ ជក សហករជមួយសនសុិខថន ក់ សក យទង បនេកះេ ពះសងឃ នងិ ចរយ បមណ ៣៥ វត ឲយេទជួបជុំគន េនវត សឡូង ឃុេំល ងភ ី សក យទង កនុងេគលបំណងអប់រញុំះញង ់ េដមបីឲយ ពះសងឃ និង ចរយេធ ករផ ពផ យបនគន កុំឲយ បជពលរដែខមរេ កមេជ មអងគករសហពន័ធែខមរកមពជេ កម ែដលកពុំងែសងរកសិទធសិេ មចសនខួនេ យខួនឯងជូនបងបូនែខមរេ កម និងែដលកំពុងតវបនអងគករអនរជតនិនគំ ទេនះផងែដរ ។

បជពលរដែខមរេ កម ប់ ននក់ ែដលកពុំងរស់េនេលែដនដីកេំណតរបស់ខួន ែដលមនៃផទដទីំហ ំ ៦៨៦០០ គីឡូែម៉ ត ក សពៃថង ត ្ូវបនរដអំ ចយួនកុមមុយនិសេធ

និគមេល នងិរបឹអូសយកដីធ ី គបសងកត់បំបតសិ់ទធិេសរភីព េហយ តវរត់េភ សខួនេចល សកកំេណតេទ ពះជ ច កកមពុជជេរ យ ៗ េនះ បនបេងប បប់អនកយក

ព័តម៌ន “ ពតឹប តរបស់សហពន័ធែខមរកមពុជេ កម” ថ េ កយពីែខមរេ កម តវបនអងគករមួយេឈម ះ “សហពន័ធែខមរកមពុជេ កម” ត ៉ទមទររកសិទធេិសរភីព សិទធសិេ មច សនខួនេ យខួនឯង ជូនបងបូនែខមរេ កម មផូវចបប់អនរជតមិក រ ភបិលយួនកុមមុយនសិែតងែតបញចុ ះបញចូ លញុះញង ់ ឲយបងបូនែខមរេនកនុង សកសប់េខពមអងគករេនះជនចិច ។ ជកែ់សងកលពៃីថងទ ី១៦ ែខឧសភ កនងេទេនះ រដអំ ចយួនបនេកះេ ពះសងឃ ៣៥ វត កនុងមួយវតមួយ ពះអងគ នងិ -ចរយមួយរូប ឲយចូលរមួ បជុំ ប់ករពនយល់នូវេគលនេយ-បយរបស់បក កុមមុយនសិ និងឧតមគតិេខម ច េ ជីមញិ សីេគេនះ ។ ពះភកិខុមួយអងគកំពុងេរ បចំ គងចីវរ នមិន តឡប់េទវតវញិ ពះអងគមន ពះជនម បមណ ៣២ វស សូមមនិបេញចញ ពះនម សពៃថង ពះអងគជ ពះេចអធិករវតេន សក

យទង ពះអងគមនសងឃដកី បប់អនកយកព័តម៌នថ“ ល់សកមមភពរបស់សហពន័ធែខមរកមពុជេ កម ែខមរេ កមែតងែតទទួលដណឹំង មប ញវទិយុសំេឡងកមពុជេ កម (VOKK) វទិយុសហរដ េមរកិ (VOA), សីុេសរ ី(RFA), ពឹតបិ តសហ-ព័នធែខមរកមពុជេ កម, CD និង VCD ជេដម េហយបងបូនែខមរេ កមមនិែដលនកឹគតិថ បងបូនែខមរេនេ ក បេទស ក៏ដូចជអងគករសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម ជ កម បតកិិរយិេនះេទ ។

មនែតយួនេទែដលេចះែតញុះញងឲ់យបងបូនែខមរេ កមេនកនុងសកសប់បងបូនែខមរេនេ ក បេទស ។ ជក់ែសងរដអំ ចយួនេគបនេ ពះសងឃ នងិ ចរយមកេនះ គឺេដមបី ប់នូវករញុះញង ់ នងិបញចូ លមេនគមវជិជ របស់េខម ចេ ជីមញិ ែតបុ៉េ ះ ។ េ ពះេគបនដឹងថ អងគករសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម សពៃថងកពុំងែតមន បជ បិយភពេនេលឆកអនរជត ិ។ ដូេចនះេបជបងបូនែខមរគំ ទនូវមគ៌អហងិ របស់សហព័នធ គឺែសងរកសិទធសិេ មច សនខួនេ យខួនឯងេនេលែដនដីកមពុជេ កមេនះ គកឺនែ់តេធឲយអនរជតបិនដឹងបនឮ កនែ់តចបស់ថ ែខមរេ កមជមច ស់ទកឹដ ី ជជនជតេិដម មនិែមនជជនអេន បេវសនដូ៍ចែដលពកយរបស់យួនេចទ បកន់េនះេទ” ។ ពះភកិខុអងគេនះបនជូនឯក រគេ មងៃនកមមវធិីអប់រដំល់អនកយកព័តម៌នេយងខញុេំ យ ពះភ័ កញញឹម ពះអងគបនបនេទ តថ “េស វេភ ៥ កបលេនះជឯក រែដលយួនែចកជូនដល់ ពះសងឃ នងិ ចរយ កនុងេពល បជុនំ ។ គឺទី ១ ឯក រសីពទីស នៈេគលករណ៍នេយបយរបស់បកកុមមុយនសិយួន, ទ ី ២ ឯក រសីអំពីករងរជនជត ិ មគគីជនជតសីិេគេនះ, ទ ី ៣ ករអភវិឌ េសដកិចច, ទ ី ៤ មគ៌ ក ង បេទសស មប់ បជជន និងទី ៥ គឺឯក រញុះញង ់ឲយ បជពលរដែខមរេ កមសប់ែខមរេនេ ក បេទសែតមង ។ ជពិេសសេទ តេនះេនកនុងឯក រេនះេ ត កមេរ បចំឯក

រយួន បនេចទ បកនថ់ ល់វទិយុសំេឡងសហរដ េម- រកិ (VOA), សីុេសរ ី (RFA) បនផ យព័តម៌នមួលបងក ច់បំេផសពកីរពិត ែកែ ប បវតិ សែខមរេ កម និងជេំន

សន” ។ ចំែណកឯេ ក ចរយេឈម ះ េច ធី យុ ៦៥ ឆន ំ េ ក ជគណៈកមមករវតមួយេនភូមអូិរឡឹម សក

ឯក រញុះញងប់ងបូនែខមរេ កម ទងំ ៥ កបល ែដលអនកយកព័ត៌មនទទួលបន

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី6 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ព័ត៌មន

យទង ។ េ ក បនេរ ប ប់ឲយដងឹថ “ ករែដលេគេមក បជុំេនះ េ ពះេគខចកូនេចែខមរេជ មសមគម ឬ អងគករែខមរេ កមេនេ ក បេទស បឆងំនឹងបក កុមមុយនសិរបស់េគ ។ ដូេចនះ េគេកះេ ពះសងឃ នងិ ចរយមកអប់រៃំថងេនះ គេឺដមបឲីយ តឡប់េទ បកូក បកស បប់កូនេចែខមរ កុំឲយេជ ែខមរេនេ ក បេទស ។ មយ៉ងេទ ត គឺករ ងវត មែតមង េគ មមនិឲយទទួល ឬ ប រ បចចយ័ក ងពបីងបូនែខមរេនេ ក បេទសេទ តេទ េ យេគេចទថ ពួកសមគម ឬអងគករសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម ែដលកពុំងតសូ៊េដមបីែខមរេ កមេនះ គជឺ កមជន បតកិិរយិ ។ េលសពេីនះ ថន ក់ដឹកនំយួនបន មថ “េបមនិចប់បច់េទ កុំេបកវទិយុ ប់ព័តម៌នេធអី” ។ គួរបញជ ក់ផងែដរថ ករេកះេ ពះសងឃ និង ចរយេទពនយល់ែណនំែបបេនះ មនិែមនជេលកទីមួយេនះ

េទ េហយបនកយជេរ ងធមម របស់រដអំ ចយួនកុមមុយ-និសេទេហយ ។ បុ៉ែនក សំខនេ់នះ គអឺងគករសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម សពៃថងកំពុង តវបនទទួលករគំ ទយ៉ងខំង ពីប អងគករននេនេលឆកអនរជត ិដូចជអងគករ UNPO ជេដម រហូតដល់ កមអនកេរ បេរ ងឯក រយួន េចទ បកន់ថ ល់ព័តម៌នវទិយុសំេឡងសហរដ េមរកិ (VOA) និង សីុេសរ ី (RFA) បនផ យព័តម៌នមួលបងក ច់បំេផសពីករពតិ ។ មយ៉ងេទ តេបរ ភបិលយួនកុមមុយនសិបេ យឲយែខមរេ កមមនឱកសទទួលព័តម៌ន ពកីរេជគជ័យកនុងករត ៉ទមទរែសងរកសិទធសិេ មច សនខួនេ យខួនឯង ជូនបងបូនែខមរេ កម ែដលកំពុងរស់េនេលែដនដីកមពុជេ កម ឬេវ ត មខងតបូងសពៃថងេនះ នងឹ តវ បជពលរដែខមរេ កម ែដលជជនជតេិដម េ កកេឡងបះេបរ បឆងំនងឹករគបសងកត់

របស់រដអំ ចយួនជមនិខនេឡយ ៕ េ ភណ័

ជញ ធរ សកកេញច ងពយយមបំបត់ទំេន មទំ ប់បុណយកំ ន សករបស់ែខមរ វតកេញច ងកពំង់ វ ជវតមួយសថិតេនភូមលិិចកី ឃុំកេញច ង សកកេញច ង េខត ពះ តពំង កមពុជេ កម ។ កលពីៃថងបុណយចូលថមី ឆន ចំ អដស័ក ព.ស ២៥៥០ ពុទធបរស័ិទេកមងចស់ គប់រូបេនកនុង ទនវតកេញច ងកពំង់ វ ជលចបល់សំែដងនូវករភញ កេ់ផលេ យ ម នមនិដល់ េ ពះហួសចិតខំងេពកជមួយេសចកី បកសដណឹំង កកព់ីរដអំ ចយួន មរយៈ បធនគណៈកមមករវតនម សីុវ បនឲយដឹងថ ជញ ធរយួន បនសំណូមពរឲយពុទធបរស័ិទចណុំះេជងវតកំពង់វ ផស់បូរកមមវធិីបុណយកំ នភូម ិ ែដលជទេំន មទំ ប់

ធប់េធពបីីយប់បីៃថងេនះ ឲយមកនូវែតមួយយប់មួយៃថងវញិ ។ ម បភពពត័៌មនបនឲយដឹងថ េ កយេពលែដលបនឮដូេចន ះភម ពុទធបរស័ិទទំងមូលមន កមគណៈ មម -ភបិលជ បមុខផងេនះ បនរអូ៊រទំ នងិបដិេសធយ៉ង ច់អហងក រ នងិមនិអនុវតេទ មេសចកី បកសេនះេឡយ ។ ករបដិេសធរបស់ពុទធបរស័ិទែខមរបនេធឲយេឈម ះ ថច ់ ែខន ែដលមនវតមនេនករយិល័យ បជុភូំម ិបននំពកយពី ជញ ធរយួនមក បកសឲយពុទធបរស័ិទដឹងថ ជញ ធរមនិែមនបំបិទសិទធមិនិឲយេយង បតបិតទិំេន មទំ ប់ បៃពណីរបស់ែខមរេយងេនះេទ ែតសូមឲយ បជជនែខមរេយងគិតពិចរ េមល េតករេធែតមួយៃថងមួយយប់ នងិករេធបីៃថងបីយប់េនះ េតមួយត្ូវបងខ់តជង ឯករែដល ជញ ធរមនគេ មងចង់ែកែ បរេប បេនះ េ ពះេគចងឲ់យ បជជនែខមរកតប់នថយនូវករបង់ខតថវកិ និងេច ស ងែ កងមនអធកិរណ៍េកតេឡង ។

េទះជ ជញ ធរយួននយិយលួងេ មយ៉ងេនះក ី ក៏គណៈកមមករចត់ ំងកមមវធិីបុណយ បនេធញញតេិឡងេទជំ បដល់ ជញ ធរយួនថ តវែតេធបីយប់បីៃថងជធមម មទំេន មទំ ប់េដម េ ពះពុទធបរស័ិទេយងមនិយល់ ពមេនះេទ ។ ពះភកិខុសងឃមួយអងគនម សីុ សំ គង់នូវវតកេញច ងកពំង់វ ពះអងគបនមនសងឃដកីថ េនះជពកយសំដីែដល ជញ

ធរយួនយកមកេធជេលស ស មប់លុប ងនូវករខកចតិរបស់េគ េ ពះគនំិតេនះ សមដូចជករែកែ បកមមវធិបុីណយកឋនិទនេនេខតឃងំឯេនះែដរ ។ េ ក ថច ់ េធ ន ជពុទធបរស័ិទចណុំះេជងវតកំពង់

វ បនមន ប សនថ៍ គតធ់ប់ឮពកយសំដរីះិគន់ពយួីនថ េ ពះែតែខមរេធបុណយេ ចន េទបប លឲយែខមរ ក ។ ទក ់ទិននឹងករណីេនះគតប់នបនេទ តថ បសិនជេយងេយង

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី7 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

-វិទយុសំេឡងកមពជុេ កម ជសេំឡងរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម ផ យេចញពី កង សុ៉នីេ ន រដធនីៃន សហ

រដ េមរកិ ស មប់បេ មដល់ បយិមតិអនកនិយម ប់ករផ យរបស់វទិយុេយងខញុ ំ។

-កមមវិធផី យ ៖ ផ យកនុងមួយសបហ៍មង េរ ង ល់ៃថងអងគ រ ចបព់េីម៉ង ៩ ដល់េម៉ង ១០ យប ់ េម៉ងេនកមពុជ

េ កម មកមពស់រលកធតុ កសខ ី១៥.៦៩០ គឡូីហឺត ។

- បយិមតិ ក៏ ចេបក ប់បន គប់េពល មរយៈេគហទពំរ័ www.khmerkrom.org/radio ។

ព័ត៌មន

េទ មេគ ចបស់ជៃថងេ កយេយងមនិ ចែកែ បមករកភពេដមវញិបនេឡយ េ ពះេនះគឺជគំនតិចង់លុបបំបតទ់ំេន មទំ ប់ បៃពណីរបស់ែខមរេយងបនចិមង ៗ ែតមង ។ ែខមរេយងបចចុបបនន េយងបន តមឹែតរក នូវេករមរតកពីដូន ឲយបនគងវ់ង ែតបុ៉េ ះ គម នសិទធឯិ េទបេងកត ឬែកលំអឲយបនរុងេរ ងបែនថមេនះេទ ដូេចនះ ករណីេនះអនគតកូនេចែខមរនងឹកយេទជយ៉ង ។ េ ក ថច ់សម ជសមជកិគណៈកមមករចត់ ំងកមមវធិីបុណយ បនឲយដងឹថ េសទរែត ល់ឆន ំមនកមម ភបិលយួនែតងែតមកសួរជកីឫសជីកគល់គតអំ់ពីបុណយកំ នភូមេិនះ ។ េ ក ថច ់សម មន ប សនេ៍ទកនប់ងបូនអនក សកភូមទំិងអស់ថ ជីដូនជី េយងពីមុនេនកី ក ជីវភពលំបកេវទន សូមបីែតជកប់រកី៏ជមួយនឹងសឹកសែងកែដរ ែតដល់េពលមនកមមវធិីបុណយមង ៗ គត់ បរពធេឡងបនពិ រ ស់ ។ ដូចជមនជួល កមរបំៃឆយំុ េភងពណិពទយ េភងសម័យ េហយពុទធបរស័ិទេកមងចស់មកចូលរមួអបអរេ ចនកុះករខំង ស់ ែថមទំងគម នរកំរកូសអីេទ តផង ។ សម័យេនះ េយងបនឮ ជញ ធរយួន បកូក បកសអួតងថ ជវីភពរបស់ បជជនមួយៃថងកនែ់តរកីចេំរន សមបូរ

សបបយេ យ រែតករអនុវតេទ មេគលនេយបយរបស់បក និងរ ភបិល ចុះេហតុអីែបរជខចបងខ់ត េ ពះែតករេធបុណយទន ែដលជទេំន មទំ ប់ បៃពណីជតេិទវញិ ។ មយ៉ងេទ ត ជញ ធរែតង ំងនគរបលបងកប់ខួនេនមវត ម នងិ សកភូម ិ េហតុអីេនខចមនអធកិរណ៍េកត

មនេឡង ែដល តវចំបចែ់កែ បកមមវធិបុីណយឯេ ះវញិ ។ ចំែណកឯេ ក នម អំ៊ ែដលជ ពឹទធ ចរយគណៈកមមករវតមន ប សន៍ មលំ ប់លំេ យថ ទី ១ “គត់

ធប់បនដឹងបនឮថ យួនេគខចែខមរេយងេធបុណយមនិេ ម ះ ខចេយងឆក់យកឱកស បងកបេងកតជសមគមនេយបយ សបនងឹបចចុបបនន មនសមគមែខមរកមពុជេ កមេយងជេ ចនេនឯេ ក បេទសែ កងមនែខ រយៈទកទ់ងគន េ យ ង ត់ ។ រឯីចណុំចទ ី២ គឺ “េនះមកពីករ បែជងខង សនក៏ ចថបន ពេី ពះែខមរេយងេធបុណយអីនមួីយ ៗ សុទធែតេយងេទមលកខណៈពុទធ សន” ។ ឯេ ក ថច់ សួន ជ បធន

បុណយកំ នភូម ិ ភូមិ យមងី (ខងេកត) បនបរយិយខះ ៗ ថ ជេរ ង ល់ឆន ំ ទំេន មទំ ប់ពុទធបរស័ិទចណុំះេជងវតកេញច ងកពំង់ វ ែតងែត បរពធកមមវធិបុីណយេនះេឡង េ កយពីឱកសបុណយចូលឆន ំ១ ៃថង ។ ពុទធបរស័ិទចណុំះេជងវតទំង មូលែបងែចកជបួន កម គឺ កមទី ១ កមភូមែិ ពកអំពលិ, ទី ២ កមភូមលិិចកី, ទី ៣ កមភូមិ យមងី (ខងេកត) នងិកមទី ៤ គឺភូមិ យមងី(ខងលិច) េហយកនុងមួយ កម ៗ េធេឡងចនួំនបីៃថងបីយប់ កនុងកំឡុងេពល ចេ់ យែឡកពីគន គឺមលំ ប់ពីភូមែិ ពកអំពលិ រហូតមកដល់ កមភូមិ យមងី

ខងលិច នងិខងេកតេធកនុងកឡុំងេពលែតមួយ ។ ខឹម រេនបុណយេនះអមេទេ យលកខណៈបីយ៉ង ទី ១ គឺ មគគី, ទី ២ កំ ន សក នងិទី ៣ គឺេឡងអនក ។ ដូេចនះ បុណយេនះមន រៈសំខន់ ស់ ត មវឲយពុទធបរស័ិទមកជួបជុំគន មនិ តវបត់ គ រ មួយេឡយ ។ ទីបំផុតពុទធបរស័ិទទូទំងចណុំះេជងវតកេញច ងមនេយបល់បដិេសធ ដូចគន ថ នឹងមនិេធ មយួនេនះេទ ពីេ ពះខូចខតដល់ទំេន ម ទំ ប់ជតិ ជពេិសសខចមនេ គះមហន យេផ ង ៗ េកតមនេឡងេទ តដូចបុ៉នម នឆន មុំនេនះ ៕

ថច់ សន

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី8 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

(តមកពទីំពរ័ទី ០១) េ កយមក េនេពលរេស ល បជជតិែខមរេ កមែដលសមបូរេទេ យវបបធម៌ បនសំែដងសិលបៈរបស់ខួនកនុងខណៈេពលៃនករេបកពធិីបងញវបបធម៌ ។ កនុងសេម កបំពក់ បៃពណីែខមរយ៉ង សស់ ត យុវតីែខមរេ កម មកពីទី កងញូេជសីុ បនទកទ់ញករយកចិតទុក កព់ីសំ ក់ទស និកជន ប់រយនក ់ ជមួយនងឹចលនេរ យ៉ំងលសកសិម ពមជមួយនងឹេភង បៃពណីជត ិ ែដលមនែតមួយគត ់ បនឮេចញពី ជងមខ ងៃនអងគករសហ បជជត ិ ។ មរយៈករចូលរមួេនះែដរ សហពន័ធែខមរកមពុជេ កមបនបន

ករផ ពផ យ បកបេទេ យេមទនភពនូវវបបធម៌ដ៏សមបូរែបប ៃន បជជតែិខមរេ កម ែដលខុសគន សឡះពី បជជន េវ ត ម ។ សបេពលជមួយគន េនះ មនករសែមងសិលបៈពីសំ កជ់នជតិេដមេន បេទសអូ លី ផងែដរ ។ មរយៈសុនទរកថៃនអងគករជនជតេិដម ភន កង់រអនជត ិ ដូចជអងគករសុខភពពភិពេ ក ធនគរពិភពេ ក និងអងគករ UNESCO បនេឡងែថងនូវសុនទរកថបញជ ក់អំពីករសនយរបស់េគ ចេំពះេគលបំណងអភវិឌ កនុង រយៈេពលមួយពនឆ់ន ំ និង រៈសំខនៃ់នករចូលរមួពីសំ ក់ជនជតិេដមកនុងករសេ មចចិត គប់ក មតិ ។ កនុងេពលេនះ តំ ងយុវជនែខមរេ កម កំពុងមមញឹកកនុងករទំនក់ទនំងជមួយនងឹភន ក់ងរអនរជតិ េដមបពំីនំនូវករយកចិតទុក កេ់ទេល ថ នភព បជជនែខមរេ កម នងិ កងល់របស់ពួកេគជមួយ នងឹេសចកី តវករជំនួយអនរជតមិកដល់ៃដ បជជនេនកនុង សក ។ តំ ងមកពភីន កង់រ ដូចជធនគរអភវិឌ សីុ បនបញជ ក់នូវចំ ប់ រមមណ៍របស់ពួកេគ នងិគំ ទេបសកកមមសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមកនុងករែសងរកសិទធេិសរភីព និងសិទធមិនុស ជមូល នតំ ងឲយ បជជនេនេលែដនដីកមពុជេ កម ។ ៃថងពុធ ទី១៧ ែខឧសភ បធនបទចំនួន ៣ េទ ត បនបនេ យមន បេទសេផ ង ៗ បនេឡងែថងសុនទរកថរបស់ពួកេគរមួទំងតំ ងរ ភបិលក អូ លី ណឺម៉ក នងិេវ ត ម ។ ខណៈេពល បជុំេនះ េ ក

ផម យ ន ់គណៈេបសកកមមអចិៃ នយ៍មកពី រធរណៈរដសងគមនយិមេវ ត ម បនេឡងែថងសុនទរកថ ែដលេនកនុងសុនទរកថរបស់គត ់ េវ ត មេនែតេ បពកយថ “ែខមរជ ជនជតភិគតិច” េហយបនករពរពកយេនះេ យអះ ងថ “ បជជនែដលជជនជតិេដម មនិ តវបនផល់អតថន័យេទ រឯីែខមរេ កម គឺ ស័យេទេល បជជនេគបញជ ក់ខួនឯងែតបុ៉េ ះ” ។ េវ ត ម បនអះ ង រជថមអំីពីេសចកី បឹង

ែ បង និងករសនយរបស់េគចេំពះ បជជនជនជតិេដម នងិ បំភកឺនុងេវទកិ អំពកីរ កប់ងខជំ ធរណៈេទេលេគលបំណងអភវិឌ រយៈេពលមួយពនឆ់ន ំ ។ ជបែនថមេទ ត េវ ត

មបនទទូចថ ជនជតិភគតចិេនេវ ត ម តវបន ផល់វតមនកនុងកិចច បជុជំត ិ ក៏ដូចជករចូលរមួយ៉ងសកមមកនុងករក ង និង បតបិតកិនុងយុទធ សអភវិឌ សងគមេសដ-កិចច ។ ែតេទះបីជយ៉ង ក៏េ យ េនទបីញច ប់ៃនសុនទរកថរបស់ពូកេគ េវ ត មបននយិយថ “ពួកេគ ចនេចលគប់ព័តម៌នែដលគម នេហតុផលយ៉ងអង់ ចក ន ជុំវញិបញេនេវ ត មមនជនជតិេដម” ។ ពួកេគអះ ងថ េគលបំណងៃនអងគករេ ក ដូចជសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម និង មូនធិិម៉ុង ញ៉ បនបងកនូវករមនិទុកចិតកនុងចំេ មជនជតភិគតិច េ ចនជងឯកភពកនុង បេទសេវ ត ម ។ សុនទរកថខងេល បនអះ ង ជថមអំីពកីរពិតែដលថ េវ ត មេធឲយអន យជបន និងបដិេសធនូវតួនទសីហពន័ធែខមរកមពុជេ កម កនុងករផល់អនុ សនដ៍៏មនតៃមចំេពះេវទកិអចិៃ នយ៍តំ ងឲយជនជតេិដមែខមរេ កម េនកនុងែដនដីកមពុជេ កម ។ ករបញច ប់សុនទរកថរបស់េវ ត ម សមជកិអងគេវទកិជេ ចននក ់ និងគណៈ បតភូិប បេទសជេ ចន បនសែមងនូវករអស់សងឃឹម នឹងេធបទអន គមន៍េទេលករអធបិបយរបស់េ ក ផម យ ន ់ ។ ជពិេសសេ ក Willie Littlechild តវបនេគ គ ល់ចបស់ នងិេពរេពញេ យេសចកេីគរព ជតំ ងជនជតិេដមៃន បេទសក បនេធករអធបិបយេទេលធតុពិតៃនករឈនពន របស់បេទសេវ ត ម រមួទំងករកតសំ់គល់អំពីករ ចនេចលគប់ព័តម៌នែដលគម នេហតុផល ។ គតក់៏បនេលកេឡងផងែដរអំពអីតសញញ ណផទ ល់ខួន េហយេទះជេវ ត ម បន

ព័ត៌មន

ទិដភពគណៈ បតិភូមកពីប បេទស ចូលរួមកនុងអងគករសហ បជជតិ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី9 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ចតចូ់លជជេំ ះផទ ល់ េ យ រែតអន គមន៍របស់េ កជំនួស បតភូិេផ ងេទ តក៏េ យ ។ េ ក Parasharm ជសមជកិមន ក់ៃនអងគេវទកិ បនេធបទអន គមន៍េ យករសួរសំនួរយ៉ងសំខន ់ គឺថ “េតេនេពល េទបេវ ត ម ពមទទួលយក បជជន ែដលជជនជតិេដមរបស់េគ” ។ សបេនះែដរ មនសំេឡងខទរអបអរសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម េ យគតប់ននយិយថ េតេយងសងឃឹមយ៉ងដូចេមច កនុងករទទួលយកជំនួយករអភវិឌ រយៈេពលមួយពនឆ់ន ំ បសិនេបេវ ត មបដិេសធមនិទទួល គ ល់ជនជតិេដមៃន បេទសេវ ត ម ? គត់បនជ មញ បេទសេវ ត មឲយេ ះ យជេំ ះ នងិចប់េផមគិតអំពដីំេ ះ យបញកនុង បេទសេវ ត ម ជជងបនករបដិេសធអតថភិពតំ ងជនជតិេដម ។ គួរឲយចប់រមមណ៍ជងេនះេទេទ ត បេទសេវ ត មដូចជ បេទស

មួយមនសិទធកិរពរខួនឯង េ យករេធអន គមនយ៉៍ង តមឹតវ បុ៉ែន តវប ជ័យកនុងកេធដូេចនះ ថីេបមនករផល់ឱកសពីអងគេវទកិកេ៏ យ ។ មនិែមនរងចំរហូតដល់ករចូលដល់ បធនបទទី ៤ េនះេទ អងគេវទកិបនផល់ឱកសឲយសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម េឡងេធបទអន គមនសី៍អំពីកររេំ ភសិទធិមនុស ។ កញញ េក ង សុធ ី តំ ងសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមមកពីអូ លី បននយិយថ រយៈេពលពរីសបហ៍ៃនកចិច បជុំេវទិក សហ-ព័នធែខមរកមពុជេ កម បនខិតខំ បឹងែ បងេធសកមមភព មករទូតេ ចនជងពីរសតវត រ ៍ េដមបទីំនក់ទនំងឲយមន បេយជន៍េដមបីផស់បូរវបបធម៌េឈះគន េទជវបបធម៌ៃនករសេនស យុតធិម៌ នងិសនិភព ។ កញញ នយិយសំេ ដល់សំដ ី នងិកបបករិយិរបស់តំ ងេវ ត មេនៃថងពុធមុនេនះ ែដល

ជំនួសេ យករសនយជវជិជមន សុនទនយ៉ងមន បេយជន ៍េហយរ ភបិលេវ ត ម បនរក ទុកជវជិជមននូវ “ករចនេចលពត័៌មនែដលគម នេហតុផលយ៉ងក ន” ែដលបនបដិេសធ បជជនែខមរេ កមកនុងករសេ មចចិត គប់ក មតិជដែដល ។ កញញ េក ង សុធ ី បនទទួល គ ល់ និងែថងអំណរគុណេ ក Litllechild នងិេ ក Parasharm ចេំពះអន គមន៍របស់េ កេទេលសុនទរកថរបស់េវ ត ម ។ កនុងករកតស់មគ ល់ជចុងេ កយរបស់កញញ េហយកញញ បនេសនសំុជនួំយពីអងគេវទិកកនុងករេរ បចំករ បជុំដូចគន េនះេនឆន ំេ កយ ែដលកនុងេនះមនតំ ងែខមរេ កម នងិរ ភបិល េវ ត ម សថិតកនុង កមពិភក កនុង ម រតីសហ បតបិតកិរ ។

េ ក ថច ់ មុន េឡងែថងសុនទរកថតំ ង ពះេតជគុណ លីវ េព និងសហគមន៍ ពះសងឃែខមរកមពុជេ កម ែដលគម នសងឃឹមថនងឹ តវបនផល់ឱកសចនួំន ៥ នទេីដមបីបញច ប់ បធនបទទី ៤ េនះេទ ។ សុនទរកថរបស់េ ក ថច ់

មុន បនគូសបញជ ក់អំពីតួនទដី៏មន រៈសំខនៃ់ន ពះសងឃ កនុងកិចចែថរក ករពរវបបធម៌ និង បៃពណីែខមរេ កម េ កមករដកឹនំ បកបេ យ ម រតីេសន ជត ិ ករបេ ង នភ ដល់ជនជតេិដម នងិអនុវតពិធបុីណយ ម បៃពណី ។ គតប់នជ មញឲយរ ភបិលេវ ត ម េគរពសិទធិ ពះសងឃ េដមបីបន បតិបតិនូវពិធបុីណយ សន នងិ សកមមភពកនុងសហគមន៍ មេពលេវ ែដលបនកណំត់ ម បៃពណីជជងករេធអន គមន៍របស់ ជញ ធរ និងមនករពិភក េពញេលញកនុងករេគរព ពះសងឃ ចំេពះេសរភីពជដបូំង និងយល់ ពមនឹងជនជតេិដម ។ គតប់ននយិយអំពីករចុះហតថេលខេទេលសនធសិញញ ៧ នងិ ១២ េ យរ ភបិលេវ ត

ម និងបនផល់អនុ សនថ៍ សនធសិញញ េនះចំបច់ តវបកែ បជភ ជនជតេិដម និងផ ពផ យឲយបនទូលំទូ យ េដមបីបេងកតនូវករយល់ដងឹ និងេបកចំហនូវករចូលរមួ ។ គតប់នបញច ប់ជចុងេ កយេ យករផំេផញឲយមនករបជុដូំចគន េនះែដរ ែដល តវបនេរ បចំជមួយនឹង ពះសងឃែខមរេ កម និងរ ភបិលេវ ត មសថិតកនុង កមពភិក េទេលសនធសិញញ និងករជប់ទកទ់ងស មប់ករ បតបិតិរបស់ពះសងឃ ដូចជភពវជិជមនមួយ និង បកបេ យ រៈបេយជនស៍ មប់កិចច បជុំេលកទី ៦ ។

េ ក ថច ់ មុន ែដលតំ ងសហពន័ធែថងសុនទរកថេនះ បនទទួលជេំន ទុកចិត នងិមនករគំ ទយ៉ងខំងេទេលករងរេនៃថងអនគតៃនអងគេវទកិ ។ សុនទរកថរបស់េ ក បនអះ ង ជថមនូីវអនុ សនេ៍ដមបីឲយមនកិចច បជុំ

ព័ត៌មន

រូបថតអនុស វរយី៍ គណៈ បតិភូសហព័នធចូលរួមកិចច បជុំ េវទិកអចិៃ នយ៍ជនជតិេដម

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី10 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ដូចគន េនះ េនឆន េំ កយ ែដលមន កមពិភក ែខមរេ កម នងិតំ ង បេទសេវ ត ម ចូលរមួពភិក បកបេ យលកខណៈវជិជមន នងិកចិចសនទនដ៏មន រៈ បេយជន ៍ េទេលករបកសរបស់ បេទសេវ ត មេនេពលថមី ៗ េនះអំពីគេ មងអភវិឌ រយៈេពលមួយពនឆ់ន ំ។ កនុងករសរេសរ នងិ េរ បចំសុនទរកថក មតិមូល ន តំ ងសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមជេ ចននកម់មញឹកកនុងករផ ពផ យនូវទនំស់ ែដលសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម បឈមមុខ រឯីថន កដ់ឹកនំសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមជប់រវល់កនុងកិចចបជុមួំយចំនួនេទ ត នងិជអនកទទួលេភញ វេទ តផង នងិបនបងញនូវឯក រេ យែឡកអំពីែខមរេ កម ។ ៃថងទ ី ២១ ឧសភ សននបិតសហគមន៍ ពះសងឃែខមរកមពុជេ កម តវបនបរពធេធកនុងទី កងភី ែដលផយ េ យមន បជជនែខមរ ចូលរមួសេងកត និង ប់ផងែដរ ។ កិចច បជុទូំេទមួយរបស់សហពន័ធែខមរកមពុជេ កម តវបន បរពធេធេនៃថងបនទ ប់េទ ត េ យមនេភញ វពិេសសមកពគីណៈនយកៃនអងគករយូអិនភអូី រមួមនេ កបណិតចស័រេឃេភ ែដលបនអះ ង ជថមី

េទ តអំពីករគំ ទចេំពះសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម កនុងេបសក-កមមែសងរកសិទធសិេ មច សនខួនេ យខួនឯង ។ តំ ងសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម តវបនអេញជ ញេទកន់ ថ នទូត លឺមង៉ ់ េដមបផីលិតែខ ភពយនជនជតិេដម និងេរ បចំឯក រេ យកញញ Rebecca Summer ។ ដំ ងអនករបំែខមរេ កមមកពី San Jose, California បនេធដេំណ រេទចូលរមួកនុងកចិច បជុំដព៏ិេសសេនះផងែដរ ។ សមជកិែដលេគ គ ល់យ៉ងចបស់ បនសែមងកនុងសកមមភពេគរពេទវ គឺជកុមរែីខមរេ កមមន ក់ ែដលមន យុ តឹមែត ៨ ឆន ំ បនេបកកមមវធិីសែមង ចលនេរ ពំត់េពនយ៉ងសកិសមរបស់នង បនទកទ់ញករយកចិតទុក កព់ីទស និកជន ែដលបនចូលរមួ ។ កមរបំ Apsara Royal េនទី កង San Jose ក៏បនសែមងរបំជូនពរផងែដរ។ េលសពេីនះេទេទ តឧបករណ៍េភង ទ តវបន បគកំំដរេ យមនរបំហនុមនសែមងជូន ទស នផងែដរ ។ សហពន័ធែខមរកមពុជេ កម បនបនករេធសកមមភពអំពវនវ តំ ងឲយ បជជនែខមរេ កម ប់ ននក់ ែដលកពុំងរស់េនឯកមពុជេ កម មរយៈសកមមភពអហងិ ករបូជកមងំកយចតិេដមបីែសងរកសិទធេិសរភីព និង សិទធ ិមនុស ជមូល ន បនបនករ បកសឲយពិភពេ កបនដងឹអំពីេគលបំណងែខមរេ កម កនុងករស័យសេ មច សនខួន ។ ករចូលរមួៃនអងគេវទិកេនះ គឺ គនែ់តជសកមមភពមួយកនុង

ប សកមមភពជេ ចនេទ ត ែដលសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមបនខិតខំ បឹងែ បងឥតសំៃច កនុងករែសងរកនូវសងគមយុតធិម៌មួយស មប់ បជជនែខមរេ កម ។ តំ ងឲយសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម កម បតភូិក៏បនសែមងនូវេសចកីែថងអំណរគុណចំេពះសមជកិអងគេវទ-ិក គប់រូបែដលបនលះបង់េពលេវ កមងំកយ និងថវកិេដមបីគំ ទចលនសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម និងែថងេសចកីអំណរគុណជពេិសស ចំេពះសមជកិសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម មកពីរដភី ែដលផយ ែដលបនបនករទទួលអនកតំ ងរបស់េគេ យមនមូប នងិ ផល់កែនង ន ក់េនផងែដរ ។ ជចុងេ កយ ក៏បនែថងអំណរគុណចំេពះករលះបង់របស់ថន កដ់ឹកនំសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម រមួទំងយុវជនជអនកតំ ងចេំពះករលះបង ់ និង ករបូជកមងំកយចតិបជញ ម រតីចេំពះបុពេហតុែដលកពុំង បឈមមុខ និងេនៃថងអនគត ។ កិចច បជុបំនបញច ប់យ៉ងេជគជ័យ បកបេ យ ម រតី

មគគភីព មតិភព និងភតរភពរ ងអងគករជនជតេិដមេនេលពភិពេ ក ។ លទធផលែដលសហពន័ធែខមរកមពុជេ កមសេ មចបនគឺទ១ី គណៈ បតភូិសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម បនយល់ដងឹេ ចនអំពី បពន័ធអងគករសហ បជជត ិ និងយល់ដងឹអំពីេគលករណ៍សននបិតជនជតេិដម ។ ទី ២ មនករគំ ទពីគណៈកមមករៃនអងគសននិបត កនុងេនះមនអនកដឹកនំជនជតេិដមលបី ៗ េនកនុងគណៈកមមករនយកៃនអងគសននិបតពរីរូប គឺេ ក Willie Littlechild និងេ ក តឹង ម៉ន ន េ កយពរី ភបិលយួនេឡងែថងត ៉ នឹងសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម េ កទំងពរីរូបេនះបនេឡងជទំស់ និងករពរសហ-ព័នធែខមរកមពុជេ កម េដមបរីកសិទធេិសរភីពឲយែខមរេ កម ។ ចណុំចទ ី ៣ េនកនុងកចិច បជុំឆន េំនះ គណៈ បតភូិសហពន័ធែខមរ

ព័ត៌មន

បតិភូែខមរកមពុជេ កមេនកនុងអងគករសហ បជជតិ សីពីបញជនជតិេដម

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី11 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

វត ប ទផុស េ វតថម ីសថិតកនុងភូមិ ដុក ឃុំខទ័រ សក យទង េខតមត់ ជក ។ វត ប ទផុស តវបនក ងកនុងព.ស.២៤៩៤ េ យេ កប ត់ សកនម មូល លិម នងិភរយិ ពមទំងពុទធបរស័ិទែខមរជេ ចនេទ ត ។ ពះេចអធកិរវត ែដលគង់េនវតេនះមុនដបូំងបំផុតមន ពះនម គុណ ទិន ។ វត ប ទផុស តវបនយួនេយ កកុងកេំទចេនឆន ំ ១៩៧៨ រហូតមកដល់េពលេនះេ យ ជញ ធរយួនកុមមុយ-និស េនែតរុកគួនមនិឲយពុទធបរស័ិទចណុំះេជងវត ថ បនទីវត

មេនះ ជថមេីឡងវញិេឡយ ។ វត ប ទផុសក ងេឡងកនុងព.ស.២៤៩៤ តវនងឹឆន េំថះ ឋតិេនែកបរភូមិដុក និងមនិឆង យពវីតេពធ ស់កនុងភូមេិចតិយបុ៉នម នេនះ េទ េ កអំ៊មន កប់នមន ប សនថ៍ “ពីេដមវតេនះមនសភពសមបូរណ៍សបបយខំង ស់ េ យ រែតអរយិយធម៌ និងវបបធម៌ទំេន មទំ ប់ែខមរដល៏បលីបញ បុ៉ែនវបិតៃិនស ងគ មរ ងយួន និងយួនបនេធឲយទី មេនះបនែ បកយ បសូនយគម នេសសសល់អីេ ះ ។ េ កយពឆីន រំេំ ះរបស់យួនខងេជងមក េ កអំ៊ និងបជជនែខមរេ កមទំងអស់ តវបនជេន សចកេចញពី សកកំេនតេ យ រករគបសងកត់ពសំី ក់ ជញ ធរយួនកុមមុយ-និស ។ លុះេ កយមកកប៏នវលិ តឡប់មកភូមិ សកវញិេ យបនេទសំុអនុញញ ត ជញ ធរយួន េដមបជួីសជុលទីវតេនះេឡងវញិ ែតអី ៗ មនិែមនងយ សលដូចជករគិតទុកមុនេនះេទ គឺពួកយួនបនគំ មកំែហងមនិឲយពុទធបរស័ិទជួសជុល ែតេទះ ជយ៉ង ក៏ពុទធបរស័ិទែខមរ បនលួច បកដ់ំបូលឲយ ពះពុទធរូបែដលគង់ លៃថង លេភ ង ។ ែត តវបនគំ មពីសំ កជញ ធរយួនឲយរុះេចលនូវដំបូលេនះ ។ រហូតកមដល់សពៃថង

ពះពុទធរូបេនែត លេភ ង លខយល់ គួរឲយ សេ ះសេ កេ កសេ ងងៃ កែលង ចែំណកឯជញជ ំង ពះវ ិ រ និងេចតយិ ក៏ទទួលរងនូវភពបក់ែបក ទឌេ ទមេសទរគម នសល់ ។ វត ប ទផុសេនះ អនកខះេ ថវតថម ី បុ៉ែនេប មផទ ំងថមចរកឹបិតជប់នងឹបល័ងក ពះ បនបងញថ “វត ប ទផុស” ។ សូមបញជ ក់ផងែដរថ សពៃថងេនះយួនបនខិតខំរះិរកលបចិកលេដមបបំីផចិបំផញវតេនះខំង ស់ ែតេធេទមនិរចួ េ ពះពុទធបរស័ិទែខមរេចះែតករពរ ងំជនិចច ក៏បុ៉ែនេទះជយ៉ង យួនមនិយល់ ពមឲយែខមរក ងវត ប ទផុសេនះេឡងវញិែដរ រឯី បជជនែខមរវញិបន ំងចិតថ តវែតក ងវត ប ទផុសេឡងវញិឲយបន ។ េ យពួកគត់អំពវនវឲយសហពន័ធជួយអន គមន៍ េដមបកុីំឲយយួនបនករបំផចិបំផញ

វតរបស់ែខមរតេទេទ ត ៕ េច កបុឹប

ព័ត៌មន

កមពុជេ កម មនេសចកសីបបយរកី យខំង ស់ េ យបននំយកនូវរបំ បៃពណីជតេិទសែមងេនពរីកែនង ទ ី ១ េនកនុងអងគករសហ បជជតផិទ ល់ែតមង និងទី ២ េនកនុងថ នទូត លឺមង៉់ បចំេនអងគករសហ បជជត ិ ែដលបន

េធឲយប ទូតៃន បេទស និង កមអងគករជនជតេិដម ពមទំងអងគករេ ករ ភបិល ែដលេទចូលរមួេនះ មនករសបបយរកី យ និង គ ល់ែខមរេ កមេ យេឃញថ គន់ែតជឆន ទំ ី ៣ បុ៉េ ះ សហពន័ធែខមរកមពុជេ កមបនេធឲយពិភពេ កបន គ ល់ បនយល់ បនដឹងនូវកររងេ គះ ករឈឺចប់ ែដលរបប និគមយួន េធមកេលបងបូនែខមរេ កមេនែដនដីកមពុជេ កម ។ ទំងេនះជចណុំចពេិសសែដលគួរ

ឲយកត់សមគ ល់ េ កពីេនះ េយងេឃញថ េនមនករ ប់ នកនុងលកខណៈជមតិភពទំងអងគករតូច ធ ំ ។ ជពិេសសមនកមមវធិីជួបជុមួំយេនទី កងភី ែដលផយ កនុងេនះមនបងបូនែខមរេនទី កងញូេជសីុ ភី ែដលផយ ែដលមនេ កអធិបតីអងគករយូអិនភអូី និងបុគគលិកមួយចំនួន កនុងេនះមនអនក សី Mary មកពី ហកិ នងិបុគគលិកេផ ង ៗ េទ តមកពី បេទសមួយចំនួនែប៉កខង សីុ ។ កនុងកចិចជនួំបេនះែដរ សហពន័ធបនេធឲយេភញ វកតិយិសទំង យ កនែ់ត ជត ជបចបស់អំពីភពរងេ គះរបស់ែខមរកមពុជេ កមរេំលចឲយេឃញកនែ់តចបស់អំពីករត ៉ករទមទររបស់ែខមរេ កម ឲយរចួពកីរជិះជនម់នពតិបកដែមន ៕ VOKK

ជញ ធរយនួគំ មមិនឲយែខមរេ កមក ងវត ប ទផសុ

ពះពុទធរូបេនកនុង ពះវិ រវតមួយកនុងចំេ មវត ែដល តវយួនបំផិចបំផញ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី12 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ព័ត៌មន

ែខមរេ កម តវ ជញ ធរយនួេធទរណុកមមរហតូសនបប់ត់ ម រ

ថមី ៗ េនះ េ កយពមីនករ បឈមមុខគន រ ងសហ-ព័នធែខមរកមពុជេ កម ជមួយរ ភបិលយួនកុមមុយនសិេនកចិចបជុសីំពបីញជនជតេិដម េនកនុងអងកករសហ បជជត ិ នបុរញូីយ៉ក សហរដ េមរកិមក រដអំ ចកុមមុយនិសយួនកនែ់ត កគ់ំនបសងកតែ់ខមរេ កមេទេឡង ។ ជពេិសសកលពីៃថងទី ៣០ ែខឧសភ កនងេទេនះ ជញ ធរយួនេនភូមេិពធឃុំ ងគឺ សក កេប បនេកះេ បជពលរដែខមរេ កមចំនួន ៣ រូប េទ ឃុំ ងគឺ េដមបសួីរចំេលយ និងេធទរុណកមមេលជនទំង ៣ រូបេនះ រហូតដល់សនប់បត់ ម រត ីេ យ គនែ់តពួកេគែចកគន ន ពឹតបិ តសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម, ប់ចំេរ ងេសន ជតរិបស់ែខមរេ កម នងិVCD ែដលជផលិតកមមែខមរេ កម សីពកីិចច បជុជំនជតេិដមកនុងអងគករសហ បជជត ិ ែដល ប ពតឹេទកលពៃីថងទ ី ១៦ ែខឧសភ ឆន ំ២០០៥ កនងេទេនះ ។ ម បពភពត័៌មនរបស់បងបូន បជពលរដែខមរ េនសក កេប នងិករអះ ងរបស់ជនសូត តង់ែខមរេ កមចនួំន ៣ រូប ែដលបនរតេ់ភ សខ្ួនរចួផុតពី កញំុៃដបិ ចយួនកុមមុយនសិ េពលគរឺចួផុតពេីសចកី ប់ បនផល់ព័តម៌នដល់អនកយកព័តម៌ន ពតឹបិ តែខមរកមពុជេ កម ថ ថ នភពេនកមពុជេ កមសពៃថងេនះ មនិខុសអីពី ននរកេនះេទ ។ ជពិេសស គឺករេរសេអង នងិ ក់គនំបកនែ់តខំងមកេលែខមរេ កម ែដលជជនជតិេដម មនេដមកំេណតេនេលទកឹដី

របស់ខួន ប់ពន់ឆន េំហយេនះែតមង ។ េ ក េច សុខ យុ ២៩ ឆន ំ មន សកកំេណតភូមេិពធ ៌ ឃុំ ងគឺ សក កេប េខតមត់ ជក កមពុជេ កម បនរតេ់ភ សខួនេទ ពះ ជ ច កកមពុជកលពៃីថងទ ី១ ែខ ឧសភ កនងេទេនះ េ យបន ល់នូវ ក ន មេហមជំ េពញរូប ងកយផងេនះ បនេរ ប ប់ បប់អនកយកព័តម៌នេយងខញុថំ េ ក និងបក ពួករបស់េ កពរីនកេ់ទ ត តវបនជញ ធរយួនេកះេ េទជួបេនឯ ឃុ ំ ពីបទផ ពផ យ

ពតឹបិ តែខមរេ កម និងបញច ំង VCD ែដលជកចិច បជុំរបស់សហពន័ធែខមរកមពុជេ កម េនកនុងេវទកិអចិៃ នយ៍សីពបីញជនជតេិដម ែចកជូនបងបូន បជពលរដែខមរេ កមេមលផងេនះ ។ េ ក សុខ ែដលេទបែតេធដំេណរ តឡប់មកពីបឹងអងគករសហ បជជតទិទួលបនទុកជនេភ សខួន បចំេន ពះជ ច កកមពុជ ែដលេ កតថ់ UNHCR េនះ េ ក

បន ន ក់េនបេ ះ សននជមួយ ពះសងឃ និងជនេភ ស

ខួនដៃទេទ តេនកនុងវត មគគីរង ីសងក តស់ទឹងមនជ័យ ខណ័មនជ័យ ជធនីភនេំពញ េ យេ កបនបនទំង រមមណ៍ កុកកួលថ “ខញុ ំមនករឈចឺប់ខំង ស់ ទំងផូវចតិ នងិផូវកយ ខញុ ំ តវឃតឆង យពី បពនធកូនដែ៏សន ស ញ់របស់ខញុ ំចប់ពីៃថងេនះតេទ គម ននរ ជួយេមលែថ គ រខញុ ំេទ ។ ចំែណកឯរូបខញុ ំ ថតីបតិែតបនរតរ់ចួផុតពកីរេធទរុណកមមរបស់យួនកុមមុយនសិ ែតខួន បណរបស់ខញុ ំមនសុទធសឹងែត ន មជំ និងេហម ទំងេនះេ យ រករេធទរុណកមមសួរចំេលយពីសំ ក់ ជញ ធរយួន ។ េ កយេពលែដលពួកខញុ ំ តវ ជញ ធរកុមមុយនសិយួនេកះេ េទកនុងបនទប់សួរចេំលយ មន ជញ ធរមន កម់កពីថន ក់ សក បនេចទសួរេយងខញុ ំជេ ចនសំនួរ ដូចជ ពួកឯងចងេ់ធនេយបយអី? េតអនក ជអនកនំ ពតឹបិ ត និងថសចេំរ ងមកឲយពួកឯង? េតបក ពួករបស់ពួកឯងមនគនបុ៉នម ននក់? េ យពួកខញុពុំំ ពមេឆយនងឹសំនួរទំងេនះ េឈម ះេង ង ុ ងំ ហុវី (Nguyen Van Hieu) កប៏នបញជ ឲយកូនេចរបស់េគពរីនកេ់ទ ត េធទរុណកមមមកេលពួកខញុរំហូតសនប់ បត់ ម រតីែតមង ។ បនទ ប់មកពួកយួនទំងេនះ កនំ៏ពួកខញុេំទកឯ់មនទីរេពទយ េ កយេពលែដលពួកខញុដំឹងខួន គេឺនៃថងទ ី១

ឧសភ ក៏រតេ់ទកមពុជេដមបសំុីអន គមន៍ពអីងគករសិទធមិនុសបចំេន បេទសកមពុជ ។ ដូេចនះ កនុងនមពួកខញុ ំជពលរដែខមរសូត តង ់ តវទទួលករ យដំេធទរុណកមមយ៉ងអមនុស ធម៌ែបបេនះ សំុអំពវនវដល់អងគករសហពន័ធែខមរកមពុជេ កម ក៏ដូចជអងគករអនរជតិនន ជុំវញិពភិពេ ក សំុជួយរកយុតធិម៌ជូនេយងខញុ ំ ក៏ដូចជបងបូនែខមរេ កមែដលកពុំងរស់េនេលមតុភូមែិដលជែដនដីកេំណតរបស់ខួនផង” ។ ចំែណកឯេ ក េច េស ម យុ (តេទទពំទ័ ី១៧)

ពះសងឃ និងបងបូនជនេភ សខួនែខមរកមពុជេ កម េន ពះ ជ ច កកមពុជ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី13 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

វ ជវ

វត កច - េរ បេរ ងេ យ ចរយ ឃឹន សុខ

អតថបទកំ ពយេនះ តវបនរក ទុកអកខ វរិុទធ

មចបប់េដមទងំ សង

៩២៣-កលេនះអសល់បត ឮថពញ ជ

បនឆងទេន មកដលក់ពំងុ

េស មកនុងេខតេគ ពីរបីៃថងេទ

មកដលប់ យ ។

៩២៤-អស់ គរទៃីទ ភញ កេ់ផលភតិភយ័

ញ័រអសអ់ងគកយ បង បន បយត័ន

រងគ តស់ព យ គបផូ់វទងំ យ

េដរេសរេស រៃ ព ។

៩២៥-កលេនះឮេលច

ឮអសព់កយេពជយ អនកផងទៃីទ

ថពញ ជដល ់ពកួពលេ ចនៃ ក

េគឆងេជងៃ ព ែសកដលប់ យ ។

៩២៦-ឯពញ ពហម ជេម គធ ំ

ចត់ ចងខលខយ ឲយគយលបតេទ

គបផូ់វទងំ យ ទព័េស មហួសឆង យ

េទបវលវងវញ ។

៩២៧-កលែខ មរពុំសខុ េស មេលកជន់ សក

មកសិក1ឆន មំ ញ់ លះុដល់ ខបសុ បសក់បេ់ស ម

វញ មឃធំ តវេចញ េចល សករកុៃ ព ។

៩២៨-ដល់ ខផលគុន ទព័េ កេចឃនុ

ថយេទវញៃន ឯអសេ់មទព័ គបផូ់វទៃីទ

មឃនុភៃូយយ អសឥ់តមនហមង ។

៩២៩- គរែខ មរទងំ យ សិងសកុសបបយ

ឥតទកុខភយ័ផង គរេឡងចមក រ គតិគន អឺងកង

េយងេនេនះេ ង លំបកេពក ស ់។

៩៣០-ៃ ពចកំរេល ទកឹរងេហយេត

េ ម េ តមនិ ស ់នឹងឲយ កបី េគសុីសគម ស ់

លេ កមេ ម ស ់ កបីសុីបន ។

៩៣១-េហយអស់ រ ត ចក់ី

មិនអតម់ិនឃន គប់ គររះគតិ គនិំត គប់ បណ

ពមគន េ ម ះ ម ន មិនមនថអី ។

៩៣២- គតិេ សចដេូចនះ ពមគន េ សច សះ

ទងំ បសទងំ ស មេត នកនូេច

រកេ គនគីន ដកឹេគ កបី រេទះទមឹេន ។

៩៣៣-អស់ គរ គបគ់ន េចញៃ ពចមក រ

កតម់ករកផូវ គដកិគគកឹ សនធឹកៃ កេ កយ

បរែបមុខេទ មផូវ លេ កម ។

៩៣៤-អរឯងអសគ់ន សបបយចនិ

េកមងចស់ ពស ពម តច ស់ តងេ់ទ

មរក លេ កម ហុយដី ទេ ម

េ មដលេ់វហស ៍។

យួនយកកបលែខមរេធជមុចំ ងក នកល់ ែំតអងុ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី14 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

វ ជវ

៩៣៥-និងេមលេទ ល សពសត ត ល

សុីេ ម េ ត ប េលេ ះ តសង

េ សប សងកលគន មេ យហូង

ឥតឯអំពល ់។

៩៣៦-អស់ គរទងំ យ សកជិត សកឆង យ

េទ មេ យកល េ យចតិ គប សក

ឥតទកុអំពល ់េទ មេ យយល ់

បឹងបួរទៃីទ ។

៩៣៧-បរបនេទដល ់ទទីកឹមនេ ម

មន លមនៃ ព មនទី ដល ក ់

ដំ កេ់នះនយ័ គបទ់កូទៃីទ ចតឈបនិ់ នទ ។

៩៣៨-ខះរកេន ទ ត ចស់ងត

ពីរកេភក គបទ់រួទងំ យ សបបយចនិ

រះរក រ ត ចសឹ់ងបន ។

៩៣៩-អស់ គរទងំេនះ សេងខបទកុេសះ

និងននិំទន េទឯ ពះម ក ត បធន

កលេ កយយនួបន េដញេស មអសេ់ទ ។

៩៤០-េទបឯអងុថញ វញីេនះមិញ ទកុេសចឲយេន

គងេ់ស មកនុងថន ញ ថញវញីេទ គតិេដញស តវ

ទព័េស មទងំ យ ។

៩៤១-ចតេ់ បម ន េយម ជច ក ចេចញ បញប ់

េទែកនកងទព័ បញបខ់លខ់យ គបផូវទងំ យ

េលក មេស មេទ ។

៩៤២-ដល់ព សកែខ មរ កងទព័ឯងឯ

យេនះនិងេន េហយមនបំេរ រ សំបុ តបងឹេទ

ថញ់វញីេន បនទ យភនេំពញ ។

៩៤៣-ដលេ់ដញទព័េស ម ថយេទេនេសង ម

កនុងឆន មំ ញ់ ែខ តចលូឆន ំមមីមកវញ រឯអងុបញ់

េនះេន តត ។

៩៤៤-កលេនះ សកយនួ នគរជបួជនួ

អងគេសចេទព េ បអងុថមំ ន ជយជនមកថ

ខមំង ជញ លងួមក សកែខ មរ ។

៩៤៥-មកយកអងុថញំ វញីេនះមិញ

េទដល់សកេហ េទបេសចេទព សរួ ជនួែថ

ជករ សកែខ មរ ឥតឯចេនះ ។

៩៤៦-េទបឯអងុបញ់ វញីេនះមិញ ទលូេទសព

រ ពីកលកងទព័ ជបជ់ន់ សកេនះ

ឥតឯចេនះ ទលូសពេសចក ី។

៩៤៧-េទបេសចេទព ពិចរ ថ ឯបញ់វញី

េនះមនគនុគប ់េដញទព័េស មពី

សកែខ មរេទទ ីនគរវញបន ។

៩៤៨-េទបេសចេទព ឲយអស់ ទពយ សមបតធិនុធន

យសសក័ជិធ ំឧតមេថកងថក ន េ សចេហយេសចមន

បនទូល សថ់ ។

៩៤៩- ឲយអងុធ ំៗ រះគតិជនំុំ ពិេ គះេទ

កលបញវញី គតិកបតក់ សមបេ់សន

នវូអសព់លេ់រ ។

៩៥០- មុនេស មឆន មំ ញ់ េនះឯងអងុបញ់

ចលូនិងផេវ គតិកបតម់ច សឯង ក់ តងពលេរ

េទបេសចេ បេគ សមបវ់ញបន ។

៩៥១- េទបេសចេទព មនបនទូលថ

ឲយអងុថមំ ន េធជេទ ងគនុ ធពំនុ បមន

នេំសចេយងបន វលវញមក សក ។

៩៥២- េហយេសចេទព ឲយអងុមួយជ

ខមំងថងុតកុប េ បមកកដំរ សករេរ ប សក

ឲយអងុថងុតកុ ជ ជញ លងួ ។

៩៥៣- េសច សប់ងគ ប ់អងុពីរបន ប ់

បនទូលទងំពងួ កញ កបេ េ

លះុ នលំងួ ពលពលទងំបនួ ដែងវលវញ ។

៩៥៤- បទពុំេនលេនះែចងេចញ

ឯអងគក ័ តមិញ ពះបទឧៃទ ជ ។

(េនមនត)

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី15 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

វបបធម៌

ពះវ ិ រ ជសំណង់ដម៏ន រៈសំខនេ់នកនុងវតមនមួីយ ៗ ។ ពះវ ិ រ តវបនក ងេឡង បកបេ យ

កបូរកបច់រចនយ៉ងលឯក ជមួយនឹងរូបគនូំរដរ៏ស់រេវ ក បសូតេចញពី ន ៃដវចិិ តករែខមរ ។ រូបគំនូរែដលវចិិ តករបនគូរលមពះវ ិ រ គសុឺទធសឹងជរូបគនូំរទកទ់ងេទនងឹ ពះពុទធ សន ជពេិសសអំពីពុទធ បវត ិ។ ជកែ់សងេនេលពិ នៃន ពះវ ិ រភគេ ចនែតងែតមនរូបភព ពះពុទធទំង ៥ ពះអងគែដលបន

ស់ដងឹកនុងភទទកបបេយងេនះ ។ ចេំពះរូបគនូំរេនះែដរ េគេឃញរូបេនេ កម ពះពុទធ ទង់ ពះនមកកុសេនធ េគគូររូបមន,់ ពះពុទធ ទង់ ពះនមេកនគមេន េគគូររូបនគ ជ, ពះពុទធ ពះនមកស េប េគគូររូបអេណ ក, ពះពុទធ ទង់ ពះនមេគតេម េគគូររូបេគ និង ពះពុទធ ទង់ ពះនមអរយិេមតិេយ េគគូររូបខ (ឬសីហៈ) ។ េតរូបគនូំរេនះមនអតថន័យដូចេមច េហយមន បវតិទកទ់ងយ៉ង ខះ េទបបនជវចិិ តកររចនរូបភពដូេចនះ ? ទកទ់ិនេទនងឹ បវតកិេំណ ត ពះពុទធទំង ៥ ពះអងគេនះ មរយៈឯក រ “ បវតិ ពះពុទធទំង ៥ ពះអងគ” របស់េ ក លី សុវរី បនបញជ ក់ថមនដំ លពតិ បកដេនកនុង

ែកកស និង ធមម ម ននគុណែខ ៣ តងស់នកឹ ៦B តេទ ែដលមនដំេណ រេរ ងដូចតេទ ៖

ពីអតីតកលដយូ៏រលងក់នងផុតេទជេ ចនមកេហយ មនេសចែកកសទំងគូញីេឈម ល នំគន កចជ់សមបុកពងេនេលេដមេឈធំមួយែកបរេឆនរសមុ ទ ។ លុះពងបនចំនួន ៥ ែកកសញីេឈម ល ក៏ចំែថរកពងេ យយកចិតទុក ក់ ស់ ។ ៃថងមួយ កកម ែកក មនករ ពយែបកកនុងចិតខំង ស់ ពីេ ពះមនខយល់ពយុះបក់េបកខំងធកទំ់ងពងទំងសំបុកេទកនុងទកឹ រុះ យរពយ អែណត មទកឹអស់េទ ។ េពលេនះែកកសញីេឈម ល ក៏យំេ ក សេ ះេ ះ ល័យពង ហចិេហរេឆឆេទ មឆបឆកយ់កពងពី

កនុងទឹកមកវញិកពុ៏ំបន ។ ែកកសញីេឈម ល ពយចិតខំងទល់ែត ប់ ។ ែកកសញីេឈម លបនេទចប់កំេណ តេនថ ន ពហមេ កទំងពរីមនេឈម ះេ ថ «កកម ពហម»

េ យសមបតរិហូតមកដល់សពៃថងេនះ ។ ពងទំង ៥ េចះែតអែណតេចញពគីន ឆង យេទៗ ។ ែតតួអងគ ពះពុទធពុែំដលេវទនដូចពងមន់ពងទេឡយ ។ ពងែកកអែណត ចសទកឹ មនពនមឺហមិគួរឲយអ ច រយ ស់ ។ ពងទី ១ អែណតេទដល់សតមន ់មន់េរ សយកេទ

រក ទុក ។ ពងទ ី ២ អែណតេទដល់េសចនគ ជ េសចនគ ជេរ សយកេទែថរក ទុក ។ ពងទី ៣ អែណតេទដល់សតអេណ ក អេណ កេរ សយកេទែថរក ទុក ។ ពងទី ៤ អែណតេទដល់សតេគ េគេរ សយកេទែថរក ទុក ។ ពងទី ៥ អែណតេទដល់សតខ ខេរ សយកេទែថរក ទុក ។ សតទំង ៥ គឺ មន ់នគ ជ អេណ ក េគ ខ ខំយកពងែដលខួនេរ សបនេទទុកែថរក ភញ ស់ រហូតដល់គ មប់ៃថងែខ ពងទំង ៥ ញស់ ពមគន ។ សតទំង ៥ េនះ េពលធេំឡងកល ក៏ែ បក ជមនុស ទំងអស់ ។ េដមបេីធខួនឲយបន ស់ដងឹជ ពះពុទធ មនុស ក ខួនទំង ៥ នក់ខេំធចិតឲយបនបរសុិទធខំរក សីល ខំចេ មនេម ភវន ឲយសុ កតឹមួយៃថងបនិច ៗ ជដ ប ។ លុះខំេធចិតឲយបនបរសុិទធយូរ ៗ េទ េឃញថមនិសូវបនផលល មនុស ទំង ៥ បន អនកែថរក ពយបលខួនេចញេទេធធម៌ ។ អនកទំង ៥ បនេចញដេំណ រដំ លគន េទជួបគន េនកែនងមួយ ។ អនកទំង ៥ នក់ កសួរគន េទវញិេទមក េទបដឹងថសុទធែតជអនករក សីលដូចគន ។ អនកទំង ៥ បបួលគន ចុះឆងទកឹសទឹងេទេ តយនយ ែតទកឹសទឹងេនះេ ជេពកមនិ ចឆងេទបន កនំ៏គន ឈររង់ចំេមលែ កងមនអនក មន កេ់គអំុទូកមក នងឹសំុេគឲយជួយចមងេទេ តយសទឹងមខ ង នឹងបនេទរក សីលចេ មនេម ភវនេនទីេនះ ។ េពលេនះ ប់ែតមន សីមន កេ់ឈម ះនងមយីមយ បនេរ បបយទកឹនចំណីំ រ ជូនម បិ ពិ ររចួេហយ នងប លចតិឲយេទរកឱស រកបែន រកែផេឈ េធជ រជូនម បិ េហតុែតសំ ងនង នឹងបនជពុទធម កនុង

ពះសមម សមពុទធ ពះអងគ ទងជ់ ពះបរម គៃនេយងទងំអស់គន

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី16 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

វបបធម៌

ភទទកបបេនះ ។ នងចប់ែចវ ច អំុទូកេល នេសវេទដល់បុរសទំង ៥ ែដលេនឈររងចំ់ មផូវេនះ ។ បុរសទំង ៥ កលេបេឃញនងមយីមយអំុទូកមកដល់ ក៏ែ សកេ នងសំុឲយនងជួយចមងខួនេទេ តយមខ ង នងមយីមយអំុទូកេទដល់លឺសែ មកេ នងក៏បងងទូ់ក បុរសទំង ៥ េនះសទុះេទសួរថ អនកនឹងអេញជ ញេទ មក

សំុចមងេយងផង ? នងតបថ អនកឆងេទ ? បុរសេនះេឆយថ សំុេទេ តយសទឹងមខ ង ។ នងសួរេទ តថ អនកឆងេទ បថន ករអី ? បុរសេឆយថ នងេអយខញុទំំងេនះ នងឹរកកែនងរក សីល ។ នងសួរេទ តថ អនកេទរកកែនងរកសីល េត បថន អី ? បុរសទំង ៥ េឆយថ បថន ឲយបន ស់ដងឹជ ពះពុទធ ។ េបដូចេនះ អនក បថន ជ ពះពុទធ ខញុ ំសំុជមយអនកទំង ៥ ខញុ ំនងឹសុខចតិចមងអនកទំង ៥ េទេ តយសទឹងនយ ឯបុរសទំង ៥ េនះ េ តកអរ ស់ េឆយតបវញិថ ធុ ៗ សមីនងពីេ ះេពកេ ង ។ នងមយីមយបនចមងបុរសទំង ៥ េនះ េទ ក់េ តយសទឹងនយ មបំណងបុរសទំង ៥ េនះ ។ ដូចេនះេទបនងមយីមយ តវបនជពុទធម ពះពុទធទំង ៥ ពះអងគកនុងភទទកបបេនះឯង ។ កលេប ពះពុទធទំង ៥ ពះអងគេនះបន ស់ដងឹេឡងកនុងេ ក ពះអងគបននឹកេឃញដល់ពកយប ំរបស់

សតទំង ៥ គមឺន ់ នគ ជ អេណ ក េគ ខ (កនុង ែកកសថ ជសីហ៍) កនុងេពលែដល ពះអងគមួយអងគ ៗ បនេចញេធធម៌ សតទំង ៥ បនផំថ េបកូនបន ស់ជ ពះពុទធ សូមឲយកូនយកេឈម ះមយជអនកែថរក េទ កជ់េឈម ះ របស់ខួន កនុងេពលែដលកូនបន ស់ដងឹជ ពះពុទធេនះ ឯង ។ លុះជតជិទបំីផុត ពះអងគបន ស់ដងឹេឡងកនុងេ ក េទបយកេឈម ះមយជអនកែថរក េទ កជ់េឈម ះខួនមប ំគឺ៖ បុរសែដលមនច់ិញច ឹមែថរក ក់េឈម ះថ កកុ

សេនធ ។ បុរសែដលនគ ជចិញច ឹមែថរក ក ់េឈម ះថ េក-នគមេន ។ បុរសែដលអេណ កចញិច ឹមែថរក ក់េឈម ះថ កស េប ។ បុរសែដលេគចិញច ឹមែថរក កេ់ឈម ះថ េគតេម ។ បុរសែដលខ ឬ ជសីហ៍ចញិច ឹមែថរក កេ់ឈម ះថ អរយិេមេតេយយ ( ពះសិ រយេម តី) ។ មូលេហតុេនះេហយ េទបបុពបុរសែខមរែផនកខងវចិិ តករ (ជងគនូំរ) េ កយករូបមនេ់ទគូរ កេ់នេ កម ពះពុទធទង់ ពះនម កកុសេនធ , យករូបនគ ជេទគូរ ក់េនេ កមពះពុទធ ទង់ ពះនម េកនគមេន, យករូបអេណ កេទគូរ ក់េនេ កម ពះពុទធ ទង់ ពះនមកស េប, យករូបេគេទគូរ ក់េនេ កម ពះពុទធ ទង់ ពះនមេគតេម, យករូបខ ឬ ជសីហ៍េទគូរ កេ់ កម ពះពុទធ ទង់ ពះនម អរយិេមេតេយយ ( ពះសិ រយេម តី) ទុកជ បវតេិទរហូតមកដល់សពៃថងេនះ ៕

(តមកទពំរ័ទ ី១៣) បមណ ២៧ ឆន ំមន សកកេំណតជមួយជនរងេ គះខងេល បនបេងប បប់ែដរថ េ កគជឺកសិករសូត តងេ់ទ សពៃថង បកបរបរេឡងេ ន ត េដមបីយកកៃ មមកចិញច ឹម បពនធកូន ែតៃចដនយៃថងេនះ េ ក និងបងបូនែខមរដៃ៏ទេទ តជេ ចនបននំគន ំបញច ំងេមល CD ែដលជសកមមភពរបស់សហពន័ធ បនទ ប់មកក៏ តវយួនេកះេ េទ ឃុ ំេហយកេ៏ធទរុណកមមរហូតដល់សនប់បត់ ម រតីែតមង ។ រ ីឯេ ក េច េច ង មន យុ បមណ ២៣ ឆន ំ ក៏ជ បជកសិករសូត តង ់ េនភូមិ សកជមួយជនរងេ គះែដរេនះ ក៏តវបន ជញ ធរកុមមុយនសិយួន េកះេ សួរចំេលយ េហយេធទរុណកមមដល់សនប់ផងែដរ ។ ទកទ់ិនជមួយនងឹបញ ជញ ធរកុមមុយនសិយួន េកះេ ជនទំង ៣ រូបេនះេទសួរចំេលយ និងេធទរុណកមមេនះ ែដរ បុរសចំ ស់មន កេ់ឈម ះ េច យម យុ ៤២ ឆន ំមនសកកេំណតេនភូមេិពធ ឃុំ ងគឺ សក កេប ក៏បន បប់អនកយកព័តម៌នេយងខញុែំដរថ “េ ក េច សុខ និងបក ពួករបស់គតជ់េ ចននកេ់ទ តេនះ តវបនយួន ម នជយូរ

ស់មកេហយ បែហលចប់ ំងពីឆន ំ ២០០២ មកេមះ៉ េ ពះកនុងឆន េំនះ ពួកេគបនចូលរមួ បមូល បជ សកនុងភូមិេធករត ៉ជញឹកញប់ បឆងំនងឹកររបឹអូសយកដីធរីបស់បងបូនែខមរេនភូមេិពធ ពីសំ ក់ ជញ ធរកុមមុយនសិយួន ។ មយ៉ងេទ តថម ី ៗ េនះ ពួកេគបនផ ពផ យមគ៌ែសងរកសិទធិសេ មច សនខួនេ យខួនឯង របស់អងគករសហពន័ធែខមរ កមពុជេ កមជូនបងបូនែខមរេ កម ែដលកពុំងរស់េនេលែដនដី

កំេណតរបស់ខួន ែដលមនទី ន ក់ករេនឯេ ក បេទស េហយកក៏ំពុង តវបន ជញ ធរកុមមុយនសិយួន េចទ បកនថ់ជ កមជន បតកិិរយិេនះផងែដរ ។ គូរបញជ ក់ផងែដរ រហូតមកដល់េពលេនះ ែខមរេ កមេនែត តវរត់េភ សខួនេចល សកកំេណត េ យ រែតករកគ់ំនបគបសងកត ់ ពីសំ ក់ ជញ ធរកុមមុយនសិយួនជ

ដែដល ។ ជកែ់សង ដូចជករណីរបស់ជនេភ សខួនែខមរេ កមទំងបីរូបថមី ៗ េនះ គឺ តវបនយួនេធទរុណកមមយ៉ងៃ ពៃផ និងរេំ ភបំពនសិទធមិនុស រកទបំីផុតគម ន ៕

VOKK

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី17 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ទពំ័រកវនពិនធ

កំ ពយ

រេនចបងំែខែខ មរយនួជិះជន ់ កមុមុយនិសបំភន័ែភនកអនរជត ិ

សងកតស់ងកិនេខម គបេ់សន ត បំផញសញជ តិ ខ មរឲយហិន យន ៍។

ជីវតលិចលងផ់ងុកនុងភក់ ជ ំ ែខ មរ ករ ម មកលឧបយ

ជីវភពពកុផយុពីកនូដលម់យ ទកុខផទុកេពញកយឆង យចកទកុខ ។

កនុងចតិចង ់ សកឲយែបកទបីេ ក ថែខ មរវេយគេ កឥតឧបម

មួយៃថង ៗ កតវង ជីវតអនថដចូកនូឥតឪ ។

ធងនេ់អយធងនហួ់សធងនល់ះុែលងែរក ធងនទ់លទ់កឹែភនកេហ រហូរ គបផូ់វ

ធងនដ់លអ់នកលងងថ់ងូរេ ែម៉ឪ ធងនទ់លស់កស់កូវមរ ជីវត ។

េជងៃដ កនេ កះេ ពះ សេ ះែ ស នឹងបូរែកែ បមុខរបរថមី

កបូ៏រពុំបនភព នអវច ី ជីវតសពៃថងទកុដចូទសករ ៕

េ យៈ េច មនុីេខម

ែខ មរេ កមេភ សខនួយនួេធទកុ ខ រតេ់ចញេចល សកភយ័តកកម

ជីវតវកវរេ យេ ក ខចយនួឫសយ ប របង ់។

ដលក់មពុជថផតុេ គះ ដងឹអីមករសក់នុងអនង ់

េនេ កមជបអ់នទ កេ់ឡងេលជបជ់ងុ ែខ មរេ កមលិចលងក់នុងេ ជះេ ជ ។

ចះុទកឹ កេពេឡងេលខ េទពឹងអងគករេគថែខ មរេផ

ទល់ចកខកចតិតបតិអសផូ់វ រសឥ់តេគលេ ដេំបជីវត ។

សរូែខ មរេ កមទងំ បស ស ឃតចកទកឹដដីពិ៏សិដ

តស៊ូ បងែ បងែសងរកសិទ ធ ិ ែដលយនួឧ កដបិទេសរ ។

សពៃថងជីវតជបួេ គះធ ំ េ គះគម នជំរុ ំជក សយ័

ខះេសប ង រមូបចណីំ ជំងឺរងៃររមួរត បណ ។

គម នសនិសខុគម នសវុតថភិព កយអនដ់នុ បពុំសខុ ន

សខុភពធកច់ះុេ គរខំន េ ពះយនួ មនយ ចនបំភយ័ ។

ដណំកទ់កឹែភនកជនេភ សខនួ សកម់កផទួន ៗ លយ់បៃ់ថង

គក់ ទងទញួយំ បបេ់ កយី ៍ េមចមិន បណីមនសុ ដចូគន ។

ឱ ែខ មរេ កមេអយកុសំមងំ តវេ កក បឈមបងឹទមទរ

ឲយយនួផលសិ់ទ ធិ បគលភ់ េទបេយង លគ្់ន ផតុទកុខេអយ ៕

ភិ. សុផត

ជ ត

អព

មងគល

ទឹក

ែភនក

ជន

េភ ស

ខនួ

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី18 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ករ កៃឡវបបធមែ៌ខមរពីសំ កយ់ួន

ែខ មរកមពុជេ កមេគរព ពះពទុ ធ សន យក ពះ

ពទុ ធ សនេធជទពឹីងេសមេ យជវីត ។ វបបធម ៌ បៃពណី

ទេំន មទមប ់ លតូ សរ់ស់ នមនជីវតែតកនុងវត ម

ែតផនតគ់និំតរបស់ ខ មរេ កម ែតងែតផ រភជ បជ់មួយនឹង

ពហមញញ សនែដរ េហតដុេូចនះេហយបនជេយងេឃញ

កនុងពិធមួីយចនំនួ ពទុ ធ សន និង ពហមញញ សន

ស មបខនួជមួយគន ដចូជែសនេ ពនេលក សីជេដម ។

េន មភមិូ សកែដលមនែខ មររសេ់ន ឲយែតមន

េដមេឈធខំ ពស ់ ដបូំក ផូវ តែឡងែកង កបលភមិូ ចងុភមិូ...

េយងេឃញមនខ ទមអនក ជទសីកក រៈបូជ ពសេពញទី

កែនង ។ ែតសកក រ នទងំេនះ មួយចនំនួ តវសញជ ត ិ

េវ ត មបំពនយកេទទងំកេំ ល េហយបំ លងេឈម ះ

េទជភ េគេទ តផង ចណុំចែដលគរួឲយខម សេ់ទ តេនះ

គេឺគ បឌិតេរ ងេ ពង ឲយសមេទ មកែនងេនះេទ តផង

ដចូជភនបំេថរ (បត់ ពះេថរ) េនេខតមត់ ជកជេដម េគ

បំភនេ់ទជ ភនបំងបេថរ ( Nui anh Ba The ) ។

េដមបីជសកខភីព ខ ញុសំមូេលកយក បវតសិកក រ ន

មួយេន សកកពំង ់ ព ន េខត ពះ តពងំ មកបំភដឺចូតេទ

េនះ ៖ េសចកដីំ លថ ចស់ ពទធ ចរយកនុងភមិូបន

ែសងរកកែនងសំ ប់ ងសងវ់ត ម ទកុជទសីកក រៈ

បូជ េពលេនះកប៏នេឃញកែនងសមរមយមួយ េនះគភឺមិូ

ប៉េ បក ។ វតេនះបនក ងេនគ.ស.១៧៧៨ មននម

បកដថ វតេពធលិងក មនចណុំះពទុ ធបរសទ័ បមណ

ជង ៣៣ គ រ េ យឧបសកនម លឹម និងឧបសិក

នម តនុ ជអនកមនសទធ បេគនដចីនំនួ ១២.០០០ ែម៉ ត

កេរ ៉ ពះេចអធកិរដកឹនកំ ងមុនដបូំង ពះនម ពះ

សនបណិត ែកវ ជ េញម ពះអងគគេឺ ក លង័ក ។

េ យ រភមិូេនះេនេលទទីលួខ ពស ់ េហយមនករខះខត

ទកឹេ ប បសផ់ងេនះ ពទុ ធបរសទ័កេ៏រ ទវីតេនះេទខងតបូង

វញ ចមង យពីកែនងចស់ បែហល ៥០០ ែម៉ ត វតថមីេនះ

ចបេ់ផមក ងកនុងឆន មំែម បញច សក័ ព.ស.២៤២៦ តវ

នឹងៃថងទ ី២ កមុភៈ គ.ស.១៨៨៣ ។

និយយពីេ ក េញម ពះអងគ ពះនម លង័ក

គតម់នកនូ សេទលជទី ស ញ់គបហ់ឫទយ័ែតមន ក់

គត ់ មនេឈម ះនង េទ ង យ ុ ១៨ ឆន ំ ែតគរួឲយអភព័

េ ពះនង តវេ គេល ងយយីរហូតដល់ ប ់។ េ ក

កប៏នចត់ ចងេធបុណយឧទ ទសិកសុលដលក់នូ េទ ម

បៃពណីទេំន មទមប ់ េហយកយ៏កសពនងេទបូជេន

ភមិូប៉េ បក គតប់នជវ ពះបដមិ បជញ បរមី រចួេធ

ពិធអីភេិសក េហយតមកលទ់កុេនកនុងផទះ ទកុជសកក រៈ

បូជ ។ លះុេ កយមកេ ក កេ៏ធមរណកលេទ ពទុ ធ

បរសទ័េយងែតងែតេទកែនងេនះដតុធបូបន់ សនេ់គរព

បូជេដមបីសុំេសចកសីខុ ។ ែតេ កយមក េ យពទុ ធ

សនមនេ ប បជង េម៉ះេហយែខ មរមិនសវូចប់

រមមណ៍ េទបប លឲយជនជតេិវ ត មចលូេទ

េគរពបូជ ។ ខងេ កយមកេទ ត ពកួេគបនបំពនយក

េ យឥតេអ នខម ស ែថមទងំែកែ បសំណង ់ និងេរ បច ំ

តបុែតងរេប បថមី េធឲយសកក រ នេនះែ ប បលចកភព

េដម ។ កលេដមេឡយសកក រ នេនះមនេឈម ះថ វត

ពលឹង លង័ក ែតយរូ ៗ េទេ យរេទជ វតអនក លីង

លង័ក េទវញ ។

េនះសឲយេឃញថ ជញ ធរ និង បជជនយនួែតង

ែតរេំ ភយកដី ខ មរេ កម គបទ់កីែនង ។ វសយ័វបបធម ៌

រងនវូករជិះជនយ៉់ងធងនធ់ងរ រហូតដលម់នករបំផញ

េចលទងំ សង ដចូជ វត យស សក យទង េខត

មត់ ជក ជញ ធរេគះបំផញេចលទងំ សងេនឆន ំ

១៩៧៨ ឥឡូវេនសល់ តេខ ន និងេចតយិបក់ បកឈរ

ទងគរួឲយ សេងះ សេងចជទបំីផតុ ។ េនទកីែនងខះ

េដញ ពះសងឃេចញពីវត មិនឲយគងេ់ន ដចូជវតសវុណ

ែណងណង (ែណងណង) េន សក កេប េខតមត់ ជក

េដញ ពះសងឃេចញពីវតេនឆន ំ ១៩៧៨ រហូតមកដលស់ព

ៃថងេនះ ពះសងឃមិនទនម់នសិទ ធរិសេ់ន ៗ េឡយេទ ។

កែនងខះេដញ ពះសងឃេចញពីវត េហយយក ពះ

វ រេធជជ ងក កជ់ី ក់ សវ រហូតរងដលក់រខចូខត

ទងំ សង ដចូជវតជេីកងេ កម សក យទង េខត

មត់ ជក និង បលី តវទទលួរងនវូករពកុផយុរលយួ

េ យ រជតគិមីី ៕

(អនក នមួយរបូេនេខតពល វ)

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី19 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម

មុននឹងពណ៌នអំពីេរ ងេនះ ខ ញុសំមូរលឹំកេឡងវញ

ខះ ៗ ៃនេដមចមបញ ែដលប លឲយែខ មរេដកមិនលក់

បកមិ់នេលយជមួយយនួ គមឺន បវតជិសេងខបដចូខង

េ កមេនះ ៖

េដមេឡយនរ កដ៏ងឹែដរថ ប ងំបនឃបុ

ឃិតនឹងយនួលចួដី ខ មរេ កម ។ េចរទងំពីរេនះ មន

ប ងំជអនកឲយ ឯយនួជអនកទទលួយកដី ខ មរេធជកមមសិទ ធិ

របសរ់ហូតដលស់ពៃថងេនះ ។

េចរយនួេនះលចួដបីនេហយ មិនអសច់តិដបិត

សននចតិជរូជត ិកម៏នចតិចង ឃដបំបតព់ជូ សន៍

ែខ មរឲយ បសនូយអសពី់ទកឹដ ី ែដលខនួលចួបនេនះេទ ត

រហូតទលនឹ់ងេពលបចចុបបនន យនួេនែតមិនេចលពតុតបុត

ដនូ ខនួេឡយ ។ ទេងេ ទសឃនងរមិលគណុរបសយ់នួ

យ៉ងេនះសរួថ េតនរ មួយ ចធន់ ទបំន ?

ដេូចនះ អី ដលែខ មរេ កមេចះែតបនចលនតស៊មូត ិ

មនជ ទ ករបេងកតជសមគម ឬជសហពន័ធ រហូត

ថមី ៗ េនះបេងកតដលេ់ទរ ភបិលនិរេទសជេដមេនះ គឺ

សយ័មកពីយនួេនះឯង េធឲយែខ មរេ កមរសស់ខុផងមិន

បន ។ ដចូេនះេយងដងឹ បេ់ហយេឈម ះថ «សិទ ធេិសរ

ភព» គយឺនួមិនែដលបន បគលឲ់យែខ មរេ កមមង េទ ។

ជក់ សងថមី ៗ េនះេទ តេ ត េមដកឹនយំនួ ៊ ន បកស

ទងំមិនេចះខម សេអ នថ «ែខ មរេ កម មិនែមនជមច សដ់ ី

មច ស់ សកយ៉ងេនះេទវញ» ។ នេយបយដឆ៏កួតលី

របសយ់នួ េនះជនេយបយដតុផទះខនួឯងេហយ ។ កុថំ

េឡយែខ មរេ កមេនសល់ លព់ន ់ លមឺុ់ននក ់ េទះបីជ

ែខ មរេ កមេនសល់ តមន ក ់ កេ៏គ តវេ កកតស៊ែូដរ គម ន

នរ ទបំនជ ចខ់ត ។

ករបេងកតសមគម ឬបេងកតអី ៗ កេ៏ យកុឲំយែត

ខសុចបប ់ គឺ ជសិទ ធេិសរភពរបសម់នសុ គម នអីគរួឲយ

ែបកេនះេទ ។ បុ៉ែនយនួែបរជយកបញ ែដលឥស រជន

ែខ មរេ កមមួយចនំនួបេងកតជរ ភបិលនិរេទស េនឯ

សហរដ េមរក ែដលដកឹនេំ យេ ក ថច ់ចន ់អតតី

នយទ នេជងចសរ់បូេនះ េធជេលសេដមបីសំេឡះែខ មរ

េ កម េ យេចទថពកួេនះ ពកួេនះជៃដជេជងៃន

ចលនរ ភបិលនិរេទសេនះេទវញ ។ េនះេហយជខមឹ

រែដលខ ញុចំងនិ់យយនេពលេនះ ។

ករេលកេឡងេនះមិនែមនមននយ័ថ ឲយែខ មរ

េចមសបយ់នួ ឬកឲ៏យបងបូនចលូរមួសកមមភពៃនរ ភ-ិ

បលនិរេទសេនះកេ៏ទែដរ ។ ករចលូរមួ ឬមិនចលូរមួ ជ

សិទ ធេិសរភពរបសប់ងបូនមន ក ់ ៗ េទ ។ បុ៉ែនសំខនេ់ន

តងខ់ចែខ មរមួយចនំនួយល់ចឡំថ «មកែតពីរ ភបិល

និរេទសសីេគេនះេហយ បនជសមមិតយនួេធបបែខ មរ

េ កម» ។ ចរូគតិផងថ «ចះុ ងំពីេដមេរ ងមក ែដលែខ មរ

ឱនកបលសុំេសចកសីខុពីយនួេនះ េតយនួមនែដលផល់

េសចកសីខុដល ់ ខ មរែដរឬេទ ?» ដេូចនះករេចទ បកនរ់បស់

យនួេនះ ជេលសរបសយ់នួ េដមបីបនសំេឡះែខ មរែថម

េទ តែតប៉ុេ ះ ៕

េច ជិនវង

យួនបនេលសសំេឡះែខមរេទ តេហយ!

េលខ ៣០ ែខមថុិន ឆន ំ២០០៦ ទពំរ័ទ ី20 ពឹតបិ តរបស់សហព័នធែខមរកមពុជេ កម រូបថតអនសុ វរយី៍ កមសិលបៈែខមរកមពជុេ កម និងករចលូរួមសែមងេនកនុងអងគករសហ បជជតិ កលពីែខឧសភ កនងេទេនះ

សហព័នធែខមរកមពុជេ កម នឹងេរ បចសំននិសទី

អនរជតសិពីីបញកមពុជេ កម េនៃថងទ ី ២៥-២៧ ែខ

សី ឆន ំ២០០៦ េនទី កង េអ បេទសហូឡង់ ។

ែខមរេ កម បនរស់េនេ កមនឹម និគមជ

េ ចនទសវត រម៍កេហយ ចប់ ងំពជីនជតយួិនចូលរុក

នទ ទទ នឈនពនេធ និគម េលទកឹដេីករមរតក

ៃនេយង ។

និគមប ងំបនរេំ ភបពំនយកទកឹដ ី

កមពុជេ កមជកមមសទិធរិបស់ខួន េទះបគីម នករអនុញញ ត

ពពីលរដែខមរែដលជមច ស់ សកេនះក៏េ យ ។ ជអេំព

អយុតធិម៌មួយ ែដលរ ភបិលប ងំបនឃុបឃតិ

ជមួយអធិ ជយួនបវ យ បគល់ទកឹដកីមពុជេ កម

ទងំ សងឲយេទយួនេធ និគមជបន ។

េដមបឲីយមនករគ ំ ទ មផូវចបប់ និង សបេទ

មចបប់អនរជតសិពីីបញ និគមេនះ សហព័នធ

ែខមរកមពុជេ កមេ យមនករគ ំ ទពអីងគករ យូអនិភអូី

ផងេនះ បនេរ បចឲំយមនសននិសទីអនរជតមួិយសពីី

កមពុជេ កម ។ កនុងេគលបណំង បែម បមូលឯក រ

តមឹ តវ េ យមនករគ ំ ទពសីំ ក់អនកឯកេទស

ចបប់អនរជតសិពីី និគម សទិធសិេ មច សនខួន

េ យខួនឯង ស័យភព សទិធមិនុស ឧ កដិកមម និង បវត ិ

សកមពុជេ កម ។

ស័យេហតុេនះ េយងខញុសូំមអពំវនវដល់ជន

រួមឈមែខមរេសន ជតិ គប់ សទប់ និង គប់និនន ករ

នេយបយ សូមេម ជួយផល់វភិគទនេដមបីជរុំញឲយ

សននិសទីកមពុជេ កមបនទទួលេជគជ័យ ។

សូមេម ទនំក់ទនំងមកសមគម ឬ ខសហ-

ព័នធែខមរកមពុជេ កមពភិពេ ក ឬេ ក តងឹ យ៉ប

ម ស័យ ន និងទូរស័ពទដូចខងេ កម៖

Office of Treasurer

P. O Box 193, Pennsauken, NJ 08110 U. S. A

Tel: (856) 655 3838

Fax: (856) 583 1503

សូមអរ ពះគុណ និងសូមអរគុណ !

បធន បតបិតសិហព័នធែខមរកមពុជេ កម

ថច់ ង៉ុក ថច់