001- Fizigin Dogasi kapak - pdfkitapindir.netpdfkitapindir.net/dosya/karafizik.pdf.pdf · FİZİK: Madde ve enerji arasındaki etkileşmeyi ince-leyen, doğadaki olaylarla ilgili

F İZ İKF İZ İK

9. SINIF Mustafa Kara

EYLÜL 2013

Her türlü yayım hakkı ………………………. aittir. Bu kitabın baskısından

5846 ve 2936 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Yasası Hükümleri gereğince

alıntı yapılamaz, fotokopi, dijital vs. yöntemiyle çoğaltılamaz, resim, şekil

şema, grafik vb.leri yazarın izni olmadan kopya edilemez.

ISBN : 978-605-4867-00-4

Yayına Hazırlama : BİL-FOT – DURSUN SIRIKLIGİL

Baskı : Ada Matbaası

Baskı Tarihi : EYLÜL 2013

Dizgi ve Redakte : Mustafa SARI

ÖNSÖZ

Sevgili Öğrenciler,

Dört yıllık müfredata uygun olarak hazırladığım, 9. Sınıf Fizik kitabımın güncellenmiş baskısında; konular kısa ve anlaşılır bir şekilde ele alındı, öğrenmeyi kolaylaştırmak amacı ile çözümlü sorular hazırlandı, öğrendiklerinizi pekiştirmek amacı ile doğru-‐yanlış ve boşluk doldurma etkinliklerine yer verildi. Ayrıca kolaydan zora doğru giden bol miktarda bölüm testleri ilave edildi.

Bu kitap okul derslerinize faydalı olacağı gibi, gireceğiniz sınavlarda sizin başarınıza başarı katacaktır.

Bu kitabın siz sevgili öğrencilerimize faydalı olması dileklerimle.

Mustafa KARA

Fizik Öğretmeni

İÇ İNDEK İLER:

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ ............................................................................. 7

MADDE VE ÖZELLİKLERİ ...................................................................... 33

Dayanıklılık, Adezyon, Kohezyon ........................................................... 71

KUVVET VE HAREKET .......................................................................... 93

Newton’un Hareket Yasaları .................................................................. 129

İŞ-GÜÇ VE ENERJİ .............................................................................. 155

ISI VE SICAKLIK ................................................................................... 205

Hal Değişimi .......................................................................................... 224

Genleşme ve Büzüşme ......................................................................... 239

BİRİNCİ BÖLÜM

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ

9 . S I N I F 7 F İ Z İ K

FİZİK: Madde ve enerji arasındaki etkileşmeyi ince-

leyen, doğadaki olaylarla ilgili mantıklı açıklamalar

üretmeye çalışan bir bilim dalıdır.

Fizik hayatımızın her alanında vardır. Günlük haya-

tımızda kullandığımız elektrikli araçların çalışmaları,

yıldızların hareketleri, atomun parçalanması gibi bir-

çok olayı fizik bilimi incelemektedir.

FİZİĞİN ALT ALANLARI:

• Mekanik

• Manyetizma

• Optik

• Katıhal fizik

• Nükleer fizik

• Atom fiziği

• Termodinamik

• Elektrik

Mekanik: Kuvvetlerin etkisi altında kalan cisimlerin

nasıl hareket ettiğini ve nasıl etkileştiklerini inceler

Manyetizma: Dünyanın manyetik alanını, manyetik

maddelerin ve elektrik akımından oluşan manyetik

alanı inceler.

Optik: Işığın doğasını, özelliklerini, ışığın yansıması-

nı, kırılmasını, yani ışıkla ilgili olayları inceler.

Katıhal Fiziği: Yoğun haldeki maddelerin, elektrik-

sel, manyetik, optik ve esneklik özelliklerini inceler.

Katılardaki kristal yapıları inceler.

Nükleer Fizik: Atom çekirdeğinin yapısını, kararsız

çekirdeklerin nasıl ışıma yaptıklarını inceler.

Atom Fiziği: Atomların yapısını oluşturan unsurların

nasıl etkileştiğini inceler.

Termodinamik: Enerjinin madde içinde nasıl yayıl-

dığını, nasıl iletildiğini inceler. Sıcaklık ve ısı kavram-

larını, genleşmeyi inceler.

Elektrik: Maddenin yapısındaki elektron ve protonla-

rın sahip olduğu elektrik yükleri ile bunların neden ol-

duğu elektriksel alan ve elektriksel kuvveti inceler

� Fiziğin alt alanları, hayatımızın her anında vardır

ve olumlu kullanıldığında hayatımızı, yaşantımızı ko-

laylaştırmaktadır.

Göz kusurlarının tedavisinde, ultrason, x-ışınları

(röntgen), EKG, NMR gibi cihazların kullanımında,

haberleşmede, hava tahmininde (Meteoroloji), astro-

nomide, fizik bilimi kullanılmaktadır.

GÖZLEM: Bir olayla ilgili, duyu organları veya duyu

organlarını kuvvetlendirecek araç ve gereçler kullanı-

larak yapılan incelemelerdir.

Fiziksel iki farklı gözlem vardır.

1- Nitel Gözlem:

Bir insanın beş duyu organını kullanarak, ölçü aracı

kullanmadan yapılan gözlemdir. Sonuçları kişiden ki-

şiye değişebilir.

Araba çok hızlı, hızı 100 km/h olabilir diyen çocuk ni-

tel bir gözlem yapmıştır.

2- Nicel Gözlem:

Bir ölçme aracı kullanılarak yapılan gözlemdir. Kesin-

lik ifade eder. Nicel gözlem sonuçları herkes için ay-

nıdır.

Aracınızın hızını radar, 115 km/h olarak ölçtü diyen

polis nicel bir gözlem yapmıştır.

ÖRNEK

Bugün hava çok sıcak diyen Celal nitel bir gözlem

yapmıştır.

Şuanki havanın sıcaklığını termometre ile 40° C ola-

rak ölçen Ceylin, nicel bir gözlem yapmıştır.

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ Bölüm -1


F İ Z İ K 9 . S IN I F 8

ÖRNEK

Sınıfta üç öğrenciye bir uç kutusunun boyunun kaç

cm olduğunu; tahmin etmelerini söyledik.

1. öğrenci 10 cm

2. öğrenci 12 cm

3. öğrenci 14 cm

tahminde bulundular

Bu öğrenciler nitel bir gözlem yapmışlardır.

● Bu öğrencilere bir cetvel vererek uç kutusunun

boyunu ölçmelerini istedim.

1. öğrenci 8 cm

2. öğrenci 8.1 cm

3. öğrenci 8 cm

değerlerini buldular.

Bu öğrenciler nicel bir gözlem yapmışlardır.

● Nitel gözlemler kişiden kişiye değişmekte, nicel

gözlemde ise değişkenlik çok daha azdır. Nicel göz-

lemler kesin bir sonuç bildirir.

ÖLÇME:

Bir büyüklüğün kendi cinsinden birim olarak kabul

edilmiş başka bir büyüklükle karşılaştırılmasıdır.

Uzunluk ölçümünde metre kullanılırken, kütle ölçü-

münde kilogram kullanılır. Zamanı saat ile ölçersek,

kullandığımız elektriği elektrik sayacı ile ölçeriz.

� Fiziksel büyüklükler, temel büyüklükler ve tü-

retilmiş büyüklükler olarak ikiye ayrılır.

Temel büyüklükler:

Uzunluk ....................................... Metre

Kütle ............................................ Kilogram

Zaman ......................................... Saniye

Sıcaklık ........................................ Derece(°C, °K)

Işık şiddeti.................................... Candela

Elektrik akımı ............................... Amper

Madde miktarı .............................. Mol

Türetilmiş Büyüklükler :

Kuvvet .......................................... Newton

Enerji ............................................ Joule

Hız ............................................... m/s

İvme ............................................. m/s2

Alan .............................................. m2

Hacim ........................................... m3

Güç .............................................. Watt

Özkütle ......................................... gr/cm3

Momentum ................................... newton.Saniye

Basınç .......................................... pascal

�

Ton (t)

Kental (q)

Kilogram (kg)

Hektogram (hg)

Dekagram (dag)

Gram (g)

Desigram (dg)

Santigram (cg)

Miligram (mg)

1 kg = 10 hg

1 kg = 100 dag

1 kg = 1000 g

1 kg = 104 dg

1 kg = 105 cg

1 kg = 106 mg

1 gram = 10 desigram = 100 cantigram

1 gram = 1000 miligram

24g = 2,4 dekagram (dag)

12g = 0,12 hektogram (hg)

35gr = 0,035 kilogram (kg)

1 kental (q)= 100 kg

1 ton (t)= 1000 kg

250 dag= 0,025 ….. kental (q)

45 kg= 450000 …… dg

125 mg = 125.10-5 …..hg

90 g + 8 dg + 5 dag = 140800 mg

800 g + 80 dag + 8 hg = 24 hg

450 kg + 45 hg = 45450 dag


9 . S IN I F F İZ İK 9

�

Kilometre (km)

Hektometre (hm)

Dekametre (dam)

Metre (m)

Desimetre (dm)

Santimetre (cm)

Milimetre (mm)

1metre = 10 desimetre (dm)

1metre = 100 cantimetre (cm)

1 metre = 1000 milimetre (mm)

1metre = 0,1 dekametre (dm)

1metre = 0,01 hektometre (hm)

1 metre = 0,001 kilometre (km)

36 dm = 0,036 hm

165 mm = 0,0165 dam

8 km = 800000 cm

200 m + 40 cm + 10 mm = 20041 cm

50 m + 80 dm = 5,8 dam

6 km + 30 hm + 700 cm = 6307 m

�

Gigaamper (GA)

Megaamper (MA)

Kiloamper (KA)

Amper (A)

Miliamper (mA)

Mikroamper(µA)

Nanoampe (nA)

Pikoamper (pA)

1 amper = 103 miliamper (mA)

1 amper = 106 mikroamper (µA)

1 amper = 109 nanoamper (nA)

1 amper = 1012 pikoamper (PA)

1 amper = 10-3 kiloamper (kA)

1 amper = 10-6 Megaamper (MA)

1 amper = 10-9 gigaamper (GA)

135 nA = 135.10-9 A

250 mA = 250.10-12 GA

500 kA = 5.10-1 MA

40 kA = 4.1010 µA

ÖLÇMEDE YAPILAN HATA VE HATALARIN

KAYNAKLARI

- Ölçme yapan kişiden kaynaklanan hata

- Ölçme aracından kaynaklanan hata

- Ölçümün yapıldığı ortamdan kaynaklanan

hata

- Ölçme yönteminden kaynaklanan hata

� Fizikte, skaler ve vektörel büyüklük olarak iki

ölçme vardır.

• ...... Bir birim ve sayı kullanılarak tanımlanan büyük-

lüklere skaler büyüklük denir.

• ...... Sayı ve birimin yanında yönü de bulunan bü-

yüklüklere vektörel büyüklük denir.(İvme)

Skaler Büyüklük Vektörel Büyüklük

20 metre 15 Newton(Kuvvet)

5 kilogram 50 m/s(Hız)

12 C° 4 m/s2(İvme)

5 m3 Yer değiştirme

10 joule Ağırlık

BİLİMSEL YÖNTEM

Bilimsel bir çalışmayı, diğer çalışmalardan ayıran en

önemli fark, verilere dayalı olmasıdır.

Bilimsel bir çalışmanın olabilmesi için bir probleme

ihtiyaç vardır. Problemi belirledikten sonra, problem



durumunu açıklayan verileri elde etmek için gözlem-

ler, deneyler, araştırmalar yapılır.

Verileri topladıktan sonra HİPOTEZ kurulur.

Hipotez: Bilimsel bir problemin çözümü için, verilere

dayalı olarak kurulan geçici çözüm yoludur.

Bilim adamları, inceledikleri problemi çözebilmek için,

veriler toplarlar. Topladıkları verilere göre bir dizi hi-

potez kurarlar. Sonra kurulan hipotezleri “Test et-

me” sürecine tabi tutarlar. Bu süreç sonunda bazı

hipotezler önem kazanır. Deneylerle destek bulur-

ken, bazılarının ise geçerli olmadığı sonucuna varılır.

Teori: Gözlenen bir doğa olayı ile ilgili yapılan genel-

lemelerin açıklamalarıdır.

Yasa: Doğruluğu kanıtlanmış varsayımlardır.

BİLİMSEL YÖNTEM BASAMAKLARI

1- Problemin belirlenmesi

2- Problemle ilgili verilerin toplanması

3- Verilere uygun hipotezin kurulması

4- Hipoteze dayalı deneyler tasarlama

5- Hipotezin doğruluğu için kontrollü deneyler

yapma

6- Deney sonuçlarının tekrarlanabileceğini

kontrol etme, verileri analiz etme, önceden

yapılan tahminlerle karşılaştırma.

7- Verilerden sonuç çıkarma

8- Sonuçların hipotezi ne ölçüde desteklediği-

ne ve literatürdeki bilgilerle ne ölçüde tutarlı

olduğuna karar verme.

FİZİKTE MODELLEME

Günlük yaşamda gerçeğine benzetilerek yapılan olay

ve olgulara modelleme denir. Gemi maketi, cansız

mankenler, oyuncaklar, atom modeli, güneş sistemi

modeli modellemeye birer örnektir.

• ...... Modelleme ile, olaylar tekrar tekrar denenebilir.

• ...... Modelleme, gerçeğine benzetilerek yapıldığı

için ekonomiktir.

• ...... Modelleme ile olaylar görsellik kazanır ve anla-

şılmayı kolaylaştırır.

• ...... Modeller, o konu hakkında düşünmeyi ve yeni

buluşlar gerçekleştirmeyi kolaylaştırır.

ÖRNEK

010

22,5 g

10

x

7

Eşit kollu terazi şekildeki gibi dengededir. Binicinin bir bölüme yerleştirilmesi 0,3 grama karşılık gelmek-tedir. X cismi kaç gramdır?

Çözüm

22.5 = x +7 . 0,3 22.5 = x + 2,1

X = 20,4 gr.

………………………………………………………….

ÖRNEK 010

x

10

28 g

4

19 g

Eşit kollu terazi dengededir. Binici hassasiyeti 0,2

gramdır. X cismi kaç gramdır?

Çözüm

x + 19 = 28 + 4 . 0,2 x + 19 = 28,8

x = 9,8 gr.

………………………………………………………….

ÖRNEK 020 20

F

12

43 gr.

Eşit kollu terazi dengededir. Binici kütlesi 5 gramdır.

F cismi kaç gramdır?



Çözüm

4

1

20

5

Sayısı Bölme

Kütlesi Binici Hassasiyet ===

gram40F

3F43

4

1.12F43

=

+=

+=

………………………………………………………….

ÖRNEK 0 1010

T 36 gr.

2 0 1010

P

6

T

Eşit kollu terazi dengededir. Binici hassasiyeti 0,5

gramdır. P cismi kaç gramdır?

Çözüm

T= 36+2.0,5 P= T+6.0,5

T= 36+1 P= 37+6.0,5

T= 37 gram P= 40 gram

ÖRNEK

L

0 1010

K L= 16 gr.

5 0 1010

K

6

M

0 1010

K

4

TM

Eşit kollu özdeş teraziler dengededir. Binicinin bir bölme yer değiştirmesi 0,1 grama karşılık gelmekte-dir. T cismi kaç gramdır?

ÇözümK + 0,1.5 = 16 K + L = 6 . 0,1 + M

K = 15,5 gram 15,5 + 16 = 0,6 + M

M = 30,9 gram

K + M = 4 . 0,1 + T

15,5 + 30,9 = 4 . 0,1 + T

46,4 = 0,4 + T T= 46 gram

ÖRNEK

23 gr.

0 1010

16,8 gr. 16 gr.

2 0 1010 ?

20,2 gr.

Eşit kollu ve özdeş teraziler dengededir. 2. terazide

binici kaçıncı bölmededir?

Çözüm

- 16,8 = 16 + 2 . x X = Hassasiyet

0,8 = 2 . x Hassasiyet = 0,4

X = 0,4

2,8 = n . 0,4

N = 7 Yedinci bölmeye getirilmeli.

………………………………………………………….

ÖRNEK

90 gr. x

l1

10 gr.

l2

x

l1 l2

Kolları eşit olmayan teraziler dengededir. X’in kütle-

si kaç gramdır?

Çözüm90 . l1 = x . l2 x . l1 = 10 . l2

gram30x

900x

10

x

x

90

2

=

=

=



ÖRNEK

1010

P 25 gr

5

Binici

46 gr

Eşit kollu terazi dengededir. Binici kütlesi 20 gramdır.

P’nin kütlesi kaç gramdır?

Çözüm

gram210

20 Hassasiyet ==

P + 25 + 5.2=46

P + 35 = 46

P = 46- 35 P = 11 gram

ÖRNEK

Eşit kollu teraziler şekildeki gibi dengededir. Binicinin

bir bölme yer değiştirmesi 1 grama karşılık gelmek-

tedir. x’in kütlesi kaç gramdır?

Çözüm

2T = 3x + 6 2(x + 8) = 3x + 6

T = x + 8 2x + 16 = 3x + 6

16 – 6 = 3x – 2x

x = 10 gram

ÖRNEK 0 1010

K

8 0 1010 1

L P P L

0 1010

L

3

K

Eşit kollu özdeş teraziler şekildeki gibi dengededir.

Binicinin bir bölme yer değiştirmesi 1 grama karşılık

gelmektedir. K, L ve P cisimlerinin kütlelerini sıra-

layınız?

Çözüm

K + L = P + 8 K + L = L + 1 + 8

P = L + 1 K = 9 gram

K = L + 3

9 = L + 3 P = 6 + 1

L = 6 P = 7

K > P > L

………………………………………………………….

ÖRNEK

Aşağıdakilerden hangileri türetilmiş büyüklüktür?

I) Zaman II) Newton III) Hız IV) Hacim

Çözüm

II, III ve IV

………………………………………………………….

ÖRNEK

Aşağıdakilerden hangileri temel bir büyüklüktür?

I) Metre II) Saniye III) Joule IV) Gram

Çözüm

I, II ve IV



ÖRNEK

Atomların yapısını ve özelliklerini atomların birbiri ile

ilişkilerini inceleyen fiziğin alt dalına ………. denir.

Noktalı yere ne gelmelidir?

Çözüm

Atom Fiziği

………………………………………………………….

ÖRNEK

Yoğun haldeki maddelerin, elektriksel, manyetik

özelliklerini, maddelerin kristal yapılarını incele-

yen fiziğin alt alanına ne denir?

Çözüm

Katıhal Fiziği

………………………………………………………….

ÖRNEK

Madde ve enerji arasındaki etkileşmeyi inceleyen,

doğadaki olaylarla ilgili mantıklı açıklamalar üre-

ten bilim dalına ne ad verilir?

Çözüm

Fizik

………………………………………………………….

ÖRNEK

Yalnız duyu organlarımızla yaptığımız gözleme ne

ad verilir?

Çözüm

Nitel Gözlem

………………………………………………………….

ÖRNEK

Aşağıdaki büyüklüklerden hangileri vektörel bir

büyüklüktür?

I) Amper II) Volt III) Newton IV) Metre

Çözüm

Yalnız III

ÖRNEK

Aşağıdakilerden hangileri fiziğin uğraş alanına

girmez?

I) Astronomi II) Güneş Sistemi III) Yıldız Falı

IV) Bilgisayar V) Cep Telefonu VI) Fotosentez

Çözüm

III ve VI

………………………………………………………….

ÖRNEK

Gerçek bir olayla ilgili, üzerinde çalışma yapıla-

bilmesi için, olguya benzetilerek yapılan örnekle-

re ne ad verilir?

Çözüm

Modelleme

………………………………………………………….

ÖRNEK

Bilimsel bir problem ile ilgili, gözlemler sonucu

elde edilen verilere dayanılarak kurulan geçici

çözüm yoluna ne ad verilir?

Çözüm

Hipotez

………………………………………………………….

ÖRNEK

Kanın vücudumuzda dolaşması hangi fiziksel ka-

nun ile gerçekleşir?

Çözüm

Basınç

………………………………………………………….

ÖRNEK

Gözümüzdeki görme olayı, hangi fizik yasasının

bir uygulamasıdır?

Çözüm

Optik



( ) 1) Aynı ölçü aleti kullanarak, Masanın boyu-nun öğrenciler tarafından farklı ölçülmesi, ölçen kişiden kaynaklanan hatadır.

( ) 2) Problem çözümü için, gözlemler sonucu öne sürülen geçici çözüm yoluna hipotez denir.

( ) 3) Suyun sıcaklığını dokunarak tahmin etme nicel bir gözlemdir.

( ) 4) Şekerin kütlesini terazi ile ölçme nitel bir gözlemdir.

( ) 5) Saat, temel bir büyüklüktür.

( ) 6) Kilometre türetilmiş bir büyüklüktür.

( ) 7) Litre türetilmiş bir büyüklüktür.

( ) 8) Termodinamik maddenin ısı alışverişini ve ısının iletilmesini inceler.

( ) 9) Isı termometre ile ölçülür.

( ) 10) Akım şiddeti ampermetre ile ölçülür.

( ) 11) Enerji birimi joule, skaler bir büyüklük-tür.

( ) 12) Kuvvet birimi Newton, vektörel bir bü-yüklüktür.

( ) 13) Ölçmenin yapıldığı ortamın sıcaklığı, ölçme sonucunu etkiler.

( ) 14) Hipotez, doğruluğu kanıtlanmamış geçi-ci çözüm yoludur.

( ) 15) Katıhal fiziği, yoğun haldeki maddelerin fiziksel özelliklerini inceler.

( ) 16) Kurulan bir hipotezin doğrulunu kanıtla-mak için kontrollü deneyler yapılır.

( ) 17) Atom çekirdeğinin içindeki etkileşmeyi ve çekirdek parçalanmasını inceleyen fiziğin alt bilim dalına Atom fiziği denir.

( ) 18) Vücudumuzdaki kan dolaşımı, fizikte basınç olayı ile ilgilidir.

( ) 19) Gözde meydana gelen görme bozukluk-ları için gözlük kullanılması fizik ile ilgilidir.

( ) 20) Tıpta kullanılan lazer, MR cihazı, rönt-gen cihazı, fiziğin uygulama alanlarındandır.

( ) 21) Kütle dinamometre ile ölçülür.

1-D 2-D 3-Y 4-Y 5-D 6-Y 7-D 8-D 9-Y 10-D

11-D 12-D 13-D 14-D 15-D 16-D 17-Y 18-D

19-D 20-D 21-Y

AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİ DOĞRU VE YANLIŞ OLARAK İŞARETLEYİNİZ



1) Fiziğin alt bilim dalı olan ……….. ışıkla ilgili

olayları inceler.

2) Bilimsel bir bilgiyi diğer bir bilgi türlerinden

ayıran şey, ………… dayalı olmasıdır.

3) Bir problemle ilgili hipotez kurmadan önce

………. yapılır.

4) Bir büyüklüğün ölçülmesinde, bulunan öl-

çüm değerinin, gerçek değerden farklı ol-

masına ………… denir.

5) Doğada gerçekleşen olayları inceleyen, bu

olayları açıklamada deneysel bilgileri kulla-

nan ve formulüze eden bilim dalına ………

denir

6) Bir arkadaşımızın kilosunu, bakarak tah-

minde bulunma ………… bir gözlemdir.

7) Fizik yasa ve teorilerini ifade etmek için kul-

lanılan dil ……………

8) Bilim adamları yaptıkları araştırmalarda,

…………. Yöntem basamaklarını kullanır.

9) Herhangi bir ölçü aleti kullanmadan yapılan

gözlemlere ………….. denir.

10) Bir cismin kütlesini ölçmek için …….… kul-

lanılır.

11) Zaman ……….. büyüklüktür.

12) Ağırlık ………… büyüklüktür.

13) Direnç birimi ………….. dur.

14) Isı, ……….. ile ölçülür.

15) Akım şiddeti ………… ile ölçülür.

16) Cisimlerin hareketlerini inceleyen fiziğin alt

alanına ……………. denir.

17) Bir ülkenin yerini bulabilmek için, harita kul-

lanırız. Harita bizim için bir ……………. dir.

18) Bir büyüklüğün kendi cinsinden birim kabul

edilen başka bir büyüklükle karşılaştırılma-

sına ………………….. denir.

19) Yalnız sayı ve birimi ile ifade edilen büyük-

lüklere ……………. büyüklük denir.

20)

21) Kararsız atom çekirdeklerinin nasıl ısıma

yaptıklarını inceleyen fiziğin alt alanına,

………… denir.

1- Optik 11- Temel (Skaler)

2- Deneylere 12-Türetilmiş (Vektörel)

3- Gözlem 13- Ohm

4- Ölçmede hata 14- Kalorimetre

5- Fizik 15- Ampermetre

6- Nitel 16- Mekanik

7- Matematiktir 17- Model

8- Bilimsel 18- Ölçme

9- Nitel Gözlem 19- Skaler

10- Terazi 20- Nükleer Fizik

AŞAĞIDAKİ CÜMLELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN CEVAPLARI YAZINIZ.



TEST - 1

1) Aşağıdakilerden hangisi nitel bir gözlemdir?

A) Ağaçlar çiçek açmış.

B) Sınıfımız 125 m3 tür.

C) Açık hava basıncı 76 cm- Hg dır.

D) Suyun özkütlesi 1 g / cm3 tür.

E) Bugün hava sıcaklığı 12 C° dir.

2) Aşağıdakilerden hangisi nicel gözlem olarak

değerlendirilebilir?

I- Kırmızı ayakkabı giymiş.

II- Depo 8 litre su aldı.

III- Benim boyum 165 cm dir.

IV- Ali, Ceylin ’ den 3 cm daha uzun.

A) I-III B) II-IV C) I-III-IV

D) II-III-IV E) II-III

3) Aşağıdakilerden hangisi temel bir büyüklük-

tür?

A) Hacim B) Zaman C) Enerji

D) Kuvvet E) Hız

4) I- Kg, II- Saniye, III- Newton

Yukarıdaki büyüklüklerden hangileri türetilmiş

büyüklüktür?

A) I B) I-II C) III

D) II-III E) I-III

5) I- Hız II- Enerji III- Sıcaklık IV- İvme

Yukarıdaki büyüklüklerden hangileri skaler

büyüklüktür?

A) I-II B) II-III-IV C) I-III-IV

D) II-III E) III-IV

6) 5 dm + 20 dam + 100 mm = Kaç metredir?

A) 20,6 B) 200,6 C) 250,6

D) 215,6 E) 251,6

7) 80 g + 10 cg + 30 hg = Kaç kilogramdır?

A) 3,0801 B) 0,8031 C) 0,1083

D) 0,3081 E) 0,0801

8) Aşağıdakilerden hangileri doğrudur?

I- Katıhal Fiziği, doğadaki katı cisimlerin fiziksel

özelliklerini inceler.

II- Nükleer Fizik, ısı aktarımını, ısı iletkenliğini in-

celer.

III- Hipotez, doğruluğu deneylerle kanıtlanmış te-

oridir.

IV- Gözlem, duyu organlarıyla, duyu organlarının

hassasiyetini artırıcı araç ve gereçlerle doğa-

nın incelenmesidir.

A) I-II-III B) II-III-IV C) I-II-IV

D) I- II-III-IV E) I ve IV

9) Aşağıdakilerden hangileri fiziğin uygulamala-

rına örnek verilmez?

A) Gökyüzünün teleskopla incelenmesi.

B) Mıknatısın manyetik alan çizgilerinin varlığının

gösterilmesi.

C) Ampermetre ile akım şiddetinin ölçülmesi.

D) Elementlerin birbirleri ile bileşik oluşturması.

E) Hareket halindeki cisimlerin ivmelerinin ölçül-

mesi.



10) Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) 550 cg = 55.10-5 hg

B) Tekerlek basıncının 30 atm olarak ölçen ta-

mirci, nicel bir gözlem yapmıştır.

C) Mekanik, durgun haldeki cisimleri incelemez.

D) Kütle, dinamometre ile ölçülür.

E) Bilimsel bir çalışmada, kurulan hipotez her

zaman doğrudur.

11) Aşağıdakilerden hangisi yapılan ölçmede ha-

tanın nedeni değildir?

A) Ölçme yöntemi.

B) Ölçmeyi yapan kişiden.

C) Ölçme aletinden.

D) Ölçmenin yapıldığı ortamdan.

E) Ölçmede fazla ölçüm yapmasından.

12) Gözleme dayanan, duyu organlarının kullanıl-

dığı, ölçümün olmadığı gözleme ne ad verilir?

A) Nicel gözlem B) Hipotez

C) Deney D) Nitel gözlem

E) Temel büyüklük

13) Şekildeki grafiğe göre x-t

arasındaki bağıntı nedir?

A) x = 2t2 B) 2

tx

2

= C) x = t2 D) x = 10t E) 5t2

14)

Temel Büyüklük Türetilmiş Büyüklük

Amper

Metre

X

Newton

Joule

Y

Yukarıdaki kavram haritasında, X ve Y kutula-

rına aşağıdaki büyüklüklerden hangileri yazı-

lırsa doğru olur?

X kutusu Y kutusu

A) Volt Gram

B) Kilogram Saniye

C) Saniye Watt

D) Mol Derece

E) Calori Volt

15)

Skaler Büyüklük Vektörel Büyüklük

Enerji

Kütle

X

Hız

İvme

Y

Yukarıdaki kavram haritasında X ve Y kutula-

rına aşağıdaki büyüklüklerden hangileri yazı-

lırsa doğru olur?

X kutusu Y kutusu

A) Uzunluk Sıcaklık

B) Kuvvet Yerdeğiştirme

C) Sıcaklık Hacim

D) Zaman Kuvvet

E) Zaman Uzunluk

1-A 2-D 3-B 4--C 5-D 6-B 7-A 8-E 9- D 10-B

11- E 12-D 13-A 14-C 15-D

5 10

50

200

x(m)

t(s)



TEST - 2

1) Madde ve enerji arasındaki etkileşimi incele-

yen ve doğadaki olaylarla ilgili mantıklı açık-

lamalar getiren bilim dalına ne ad verilir?

A) Kimya B) Fizik C) Biyoloji

D) Matematik E) Felsefe

2) Aşağıdakilerden hangisi temel büyüklük de-

ğildir?

A) Uzunluk B) Zaman C) Enerji

D) Kütle E) Akım

3) 0,9 nA = ………..µA Akım dönüşümünde nokta-

lı yere ne gelmelidir?

A) 9.10-4 B) 9.104 C) 9.10-7

D) 9.10-5 E) 9.105

4) 1,4 mA = ……. GA akım şiddeti dönüşümünde

noktalı yere ne gelmelidir?

A) 14.10-10 B) 14.10-12 C)14.10-6

D) 14.10-13 E) 14.10-11

5) 200 cg = …………..hg kütle birimi dönüşü-

münde noktalı yere ne gelmelidir?

A) 2.106 B) 2.105 C) 0.2

D) 0, 002 E) 0,02

6) 0,25 dam …………mm uzunluk birimi dönü-

şümünde noktalı yere ne gelmelidir?

A) 250 B) 2500 C) 25000

D) 25.10-3 E) 25.10-5

7) Doğruluğu yeteri kadar deneylerle kanıtlanmış

olan varsayıma ne ad verilir?

A) Hipotez B) Gözlem C) Yasa

D) Veri E) Ölçme

8) Fiziğin alt bilim dalı olan termodinamik hangi

konuyu inceler?

A) Optik B) Işıma C) Isı

D) Hareket E) Mıknatıs

9) Fiziksel bir büyüklüğün ölçülmesinde aşağı-

dakilerden hangisinin yapılması hatayı en aza

indirger?

A) Ölçüm sırasında ortamın sürekli değişkenlik

göstermesi

B) Uzunluğun metre yerine kulaçla ölçülmesi

C) Ölçüm aracının hassaslığının bozulması

D) Akım şiddetini ölçerken ampermetre yerine

miliampermetre kullanmak

E) Sıcaklığın ölçülmesinde °F termometresi yeri-

ne °R termometresi kullanmak

10) Aşağıdaki birimlerden hangisi temel bir bü-

yüklüğe aittir?

A) Joule B) 2

s

m C)

s

m

D) Metre E) Newton



11) Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kuvvet, türetilmiş ve vektörel bir büyüklüktür.

B) Ampermetre, temel büyüklük ölçer.

C) Eşit kollu terazi temel büyüklük ölçer.

D) Sıcaklık türetilmiş bir büyüklüktür.

E) Kronometre, temel büyüklük ölçer.

12) I. Hız temel bir büyüklüktür.

II.Hız vektörel bir büyüklüktür.

III. İvme türetilmiş bir büyüklüktür.

Yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III

D) I ve III E) II ve III

13) Şekildeki ci-

simlerin kuş

bakışı (üstten)

görünüşleri

nasıldır?

K L M

A)

B)

C)

D)

E)

14) X 2 3 4 5 6 7

Y 8 18 32 50 72 98

Bir öğrenci yaptığı deneyde X ile Y değişkenleri

arasında tablodaki değerleri elde etmiştir. X ile Y

arasındaki değişim grafiği nasıldır?

A) Y

X

B) Y

X

C) Y

X

D) Y

X

E) Y

X

15) K: Fotoğraf makinalarında

L: Yeni yıldızların keşfedilmesinde

M: Gezegenlerin hareketlerini gözlemlemede

Yukarıda verilenlerden hangilerinde fiziğin alt

alanı optikten yararlanılmaktır?

A) Yalnız K B) Yalnız L C) Yalnız M

D) K ve L E) K, L ve M

16) I. Bugün kar yağıyor hava sıcaklığı 0°C’nin al-

tındadır.

II. Metre ile ölçülen Ceylin’in boyu 65 cm’dir.

III. Ağaçlar yapraklarını dökmeye başladı.

Yargılarından hangileri nitel ve nicel gözlem-

dir?

I II III

A) Nicel Nitel Nitel

B) Nitel Nicel Nitel

C) Nicel Nitel Nicel

D) Nitel Nitel Nitel

E) Nicel Nicel Nitel

1-B 2-C 3-A 4-D 5-E 6-B 7-C 8-C 9-D 10-D

11-D 12-E 13-A 14-C 15-E 16-B

MK

L



TEST - 3

1) Aşağıdakilerden hangisi fiziğin uğraş alanı

değildir?

A) Işık ve optik

B) Isı sıcaklık ve genleşme

C) Astronomi ve yıldız falı

D) Madde ve Enerji

E) Atom çekirdeğinin incelenmesi

2) Manyetik alanları ve manyetik kuvvetleri ince-

leyen fiziğin alt bilim dalına ne ad verilir?

A) Atom fiziği B) Katıhal Fiziği

C) Mekanik D) Manyetizma

E) Elektrik

3) Yoğun haldeki maddelerin elektriksel, manye-

tik, optik ve esneklik özelliklerini inceleyen fi-

ziğin alt alanına ne ad verilir?

A) Katıhal fiziği B) Termodinamik

C) Optik D) Manyetizma

E) Nükleer Fizik

4) Enerjinin madde içersinde nasıl yayıldığını ve

nasıl iletildiğini inceleyen fiziğin alt dalı nedir?

A) Mekanik B) Termodinamik

C) Atom fiziği D) Optik

E) Katıhal Fiziği

5) Bir olay ilgili duyu organları araç ve gereç kul-

lanılarak yapılan incelemelere ne ad verilir?

A) Gözlem B) Hipotez C) Teori

D) Yasa E) Ölçme

6) Doğadaki olayları inceleyerek anlamaya yar-

dımcı olan, mantıklı ve akılcı açıklamalar

üretmeye çalışan bilim dalına ne ad verilir?

A) Fizik B) Kimya

C) Biyoloji D) Yer Bilimleri

E) Matematik

7) Gerçek bir olayla ilgili araştırma yapılırken, bu

olaya benzeyen başka bir olay kurgulanarak,

üzerinde çalışma yapılmasına, gerçek olgulara

benzetilerek yapılan kopyalara, zihinde tasarla-

nan, olay ve olguların canlandırılmasına ne ad

verilir?

A) Modelleme B) Teknoloji

C) Kanun D) Navigasyon

E) Nanoteknoloji

8) Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Teknoloji yaşam kalitesini artırır.

B) Her teknolojik gelişme faydalıdır.

C) Fizik ve teknoloji sürekli iç içedir.

D) Matematiksiz fizik dilsiz insana benzer.

E) Bilimsel çalışmalar sorularla başlar.

9) Bilimsel çalışmalarda elde edilen bilgilerin,

insan yaşamının kalitesini artırmak için gün-

lük yaşama aktarılmasına ne ad verilir?

A) Bilgisayar B) Matematik C) Model

D) Ölçme E) Teknoloji



10) Bilimsel çalışmalar sonucunda ispatlanmış

hipotezlerle ilgili yapılan çalışmalar ne ad veri-

lir?

A) Yasa B) Teori

C) Gözlem D) Modelleme

E) Deney

11) Aşağıdakilerden hangisi temel bir büyüklük

değildir?

A) Zaman B) Akım Şiddeti C) Sıcaklık

D) Özkütle E) Kütle

12) Aşağıdakilerden hangisi temel bir büyüklük-

tür?

A) Joule B) Miligram C) Newton

D) Metre/Sn E) Litre

13) Bir ölçme aracı kullanılarak yapılan gözleme

ne ad verilir?

A) Nitel gözlem B) Nicel gözlem

C) Fizik yasası D) Terazi

E) Akım şiddeti

14) Aşağıdakilerden hangisi nicel bir gözlemdir?

A) Akım şiddetinin ampermetre ile ölçülmesi

B) Dokunarak sıcaklık ölçülmesi

C) Bir cismin uzunluğunu bakarak söyleme

D) Kitabın ağırlığını kaldırarak tahminde bulun-

mak

E) Aracın hızını sesinden tahmin edebilme

15) 15 dm = …………………………… hm

A) 0,015 B) 0,15 C) 1,5

D) 150 E) 1500

16) 2500 µm = …………………………… m

A) 25.10-8 B) 25.10-6 C) 25.10-4

D) 25.10-2 E) 25

17) 65 Kg = ……………………………. mg

A) 0,65 B) 650 C) 65.104

D) 65.106 E) 65.109

18) 5400 mA = ……………………………… MA

A) 54.10-8 B) 54.10-7 C) 54.10-5

D) 54.10-4 E) 54.10-2

19) Gözlemler sonucunda elde edilen bulgulara

dayanılarak oluşturulan geçici çözüm yoluna

ne ad verilir?

A) Gözlem B) Yasa C) Hipotez

D) Teori E) Model

20) Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Sıcaklık temel bir büyüklüktür.

B) Kütle skaler bir büyüklüktür.

C) Kalori bir enerji birimidir.

D) Özkütle türetilmiş bir büyüklüktür.

E) Astronomi fiziğin alt alanıdır.

1-C 2-D 3-A 4-B 5-A 6-A 7-A 8-B 9-E 10-B

11-D 12-B 13-B 14-A 15-A 16-C 17-D 18-B

19-C 20- E



TEST - 4

1) I. Uyduların dünya çevresinde dolanması

II. İletkenlerden elektrik akımının geçmesi

III. Elementlerin bileşik oluşturması

Yukarıdakilerden hangileri fiziğin uygulamala-

rındandır?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

2) I. Elektronlarla çekirdek arasındaki çekim kuv-

veti

II. Mıknatısın demiri çekmesi

III. Kışın ağaçların yapraklarını dökmesi

Yukarıdakilerden hangileri fiziğin uğraş ala-

nındadır?

A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III

D) I ve II E) Yalnız II

3) Fiziğin alt bilim dalları ile ilgili olarak;

I. Mekanik, cisimlerin hareketini inceler

II. Atom fiziği atomun yapısını inceler

III. Katıhal fiziği yoğun haldeki maddelerin man-

yetik, optik, esneklik özelliklerini inceler

IV. Nükleer fizik, ısının madde içinde yayılmasını

inceler

Yargılarından hangileri doğrudur?

A) I, II ve III B) I, III ve IV C) I ve II

D) I ve III E) II, III ve IV

4) Aşağıdakilerden hangisi fiziğin uğraş alanı

değildir?

A) Geminin yüzmesi

B) Helikopterin uçması

C) Peynirin küflenmesi

D) Motorun çalışması

E) Teleskop

5) Bilim insanı ile ilgili olarak,

I. Olaylarla ilgili gözlem yapar,

II. Olaylarla ilgili veriler toplar,

III. Kontrollü deneyler yapar,

IV. Kurduğu hipotezin her zaman doğru olduğunu

savunur.


A) I ve II B) I, II ve III C) II ve III

D) III ve IV E) II ve IV

6) Aşağıdakilerden hangisi günlük hayatta kul-

landığımız fizik bilimine örnek değildir?

A) Asansör B) Mıknatıs

C) Mikrodalga fırını D) Fotoselli musluk

E) Suyun oluşumu

7) Yüklü parçacıkların manyetik alanda hareketi-

ni inceleyen fiziğin alt bilim dalına ne ad veri-

lir?

A) Manyetizma B) Elektrik

C) Nükleer Fizik D) Katıhal Fiziği

E) Atom Fiziği

8) Fiziğin ışık ile ilgilenen alt bilim dalına ne ad

verilir?

A) Plazma B) Aurora

C) Genetik D) Termodinamik

E) Optik

9) Isı ve sıcaklık kavramlarını inceleyen fiziğin alt

bilim dalına ne denir?

A) Optik B) Güneş

C) Termodinamik D) Elektrik

E) Frekans



10) I. Saniye II. Newton

III. Volt IV. Joule

Yukarıdakilerden hangisi temel büyüklükler-

dendir?

A) I, II ve III B) II ve III C) Yalnız I

D) I ve III E) I, II ve IV

11) I. Metre II. Amper

III. Metre/Saniye IV. Joule/Metre

Yukarıdakilerden hangileri türetilmiş büyük-

lüklerdendir?

A) I ve II B) III ve IV C) I ve III

D) II ve IV E) I, III ve IV

12) I. Hız II. İvme III. Kuvvet

IV. Sıcaklık V. Zaman VI. Güç

Yukarıdakilerden hangileri temel büyüklükler-

dendir?

A) IV, V ve VI B) II, III ve VI C) I, II ve IV

D) IV ve V E) I, III ve V

13) I. Enerji II. Uzunluk

III. Kütle IV. Isı

Yukarıdakilerden hangisi türetilmiş büyüklük-

lerdendir?

A) I ve IV B) II ve III C) I, II ve III

D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV

14) Aşağıdakilerden hangisi vektörel büyüklük-

tür?

A) Sıcaklık B) Enerji

C) Akım Şiddeti D) Özkütle

E) Hız

15) Aşağıdakilerden hangisi skaler büyüklüktür?

A) Kuvvet B) İvme

C) Ağırlık D) Yerçekim İvmesi

E) Zaman

16) 9500 µA kaç MA eder?

A) 95.10-8 B) 95.1010 C) 95.10-5

D) 95.10-2 E) 95.10-10

17) 2000 GA kaç mA eder?

A) 2.1010 B) 2.1015 C) 2.10-3

D) 2.10-5 E) 2.106

18) 450 dm kaç hm eder?

A) 45.106 B) 45.104 C) 45.103

D) 45.10-2 E) 45.10-3

19) 1500 dg kaç Kg eder?

A) 15.105 B) 15.103 C) 15.10-2

D) 15.10-3 E) 15.10-4

1-B 2-D 3-A 4-C 5-B 6-E 7-A 8-E 9-C 10-C

11-B 12-D 13-A 14-E 15-E 16-E 17-B 18-D

19-C



TEST - 5

1) Celal, defterindeki bir yaprağın kalınlığını ölçmek

istiyor. Bu ölçüme uygun ölçü aleti aşağıdaki-

lerden hangisidir?

A) Cetvel B) Mezro C) Kumpas

D) Metre E) Terazi

2) Ali: Oda sıcaklığının termometre ile 22 °C olarak

ölçtü.

Burak: Çantasını eşit kollu terazi ile tartarak 6 kg

olarak ölçtü

Meral: Ocaktaki suyun sıcaklığını, dokunarak

40°C olabileceğini söyledi.

Yukarıdakilerden hangisi nicel bir gözlem

yapmıştır?

A) Meral B) Burak C) Ali, Meral

D) Ali, Burak E) Burak, Meral

3) Bir ölçmede hatayı en aza indirmek için;

I. Hassasiyeti yüksek olan ölçü aleti kullanılmalı

II. Ölçü aleti bozuk olmamalı

III. Sıcaklığı sabit ve aydınlık bir ortamda ölçme

yapmalı

IV. Ölçmede göz kararı olarak sonuçlar yazılmalı

İşlemlerinden hangileri yapılmalıdır?

A) I ve II B) I ve III C) I, II ve IV

D) I, III ve IV E) I, II ve III

4) Celal: Işık ile ilgili olayları inceliyorum.

Derya: Atomların yapısını oluşturan unsurları in-

celiyorum.

Ege: Isı ve sıcaklık ile ilgili olayları inceliyorum.

Mine: Manyetik maddeleri inceliyorum.

Eda: Kararsız çekirdeklerin ışımalarını inceliyo-

rum.

Yukarıdaki öğrencilerden hangisi fiziğin alt

alanı olan manyetizma yerine kendini koymuş-

tur?

A) Celal B) Derya C) Ege

D) Mine E) Eda

5) I. Hipotez Kurma

II. Olaylarla ilgili gözlem yapmak

III. Verilerden sonuç çıkarma

IV. Kontrollü deneyler yapmak

Yukarıdaki bilimsel basamaklarının bilimsel

yönteme uygun olarak sıralaması aşağıdaki-

lerden hangisi gibidir?

A) I, IV, II, III B) II, I, IV, III

C) III, I, IV, II D) I, II, IV, III

E) IV, II, I, III

6) Ceylin: Ben temel bir büyüklüğüm.

Gizem: Ben türetilmiş bir büyüklüğüm.

Derya: Ben temel bir büyüklüğüm.

Buna göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

Ceylin Gizem Derya

A) Enerji İvme Kütle

B) Hız Uzunluk Kuvvet

C) Zaman Hız İvme

D) Güç İş Uzunluk

E) Zaman Kuvvet Kütle



7) Bilimsel yöntemle ilgili olarak aşağıdaki veri-

lerden hangisi, hipotez kurulduktan sonraki

durumlardan biri olamaz?

A) Olaylarla ilgili gözlem yapma

B) Kontrollü deneyler yapma

C) Verileri önceden yapılmış verilerle karşılaştır-

ma

D) Sonuçların hipotezi ne ölçüde desteklediğini

değerlendirme

E) Verilerden sonuç çıkartılması

8) s

mK = Z= metre

L = Joule N = Newton

Yukarıdaki harflerden hangisi vektörel büyük-

lüklerdendir?

A) K ve L B) K ve N C) C, L ve Z

D) K, L ve N E) L, Z ve N

9) Aşağıdaki ölçümlerden hangisi kesin bir so-

nuca varma açısından en güvenilirdir?

A) Bir fidanın boyunun her gün ölçülmesi

B) Bir haftalık sürelerle nehrin derinliğinin ölçül-

mesi

C) Her saat başı hava sıcaklığının ölçülmesi

D) Bir aylık sürelerle birim alana düşen yağış

miktarının ölçülmesi

E) Bir günlük sürelerle bir çocuğun saç uzunlu-

ğunun ölçülmesi

10) Ali: Aracın hızını 25 m/s olarak ölçtü

Ayşe: Pazardan 4 kg Patates aldı.

Aslı: Evden okula 200 metre yürüdü.

Murat: Kendi ağırlığını 72 Newton ölçtü.

Yukarıdaki öğrencilerden hangisi skaler bir

ölçüm yapmıştır?

A) Ali ve Aslı B) Ayşe ve Murat

C) Ayşe ve Aslı D) Ali, Ayşe ve Aslı

E) Ali, Aslı ve Murat

11) Burak: Kapalı bir camekan içinde altın tartıyor.

Cemal: Rüzgarlı bir ortamda bir beher suyun küt-

lesini tartıyor.

Büşra: Gözlüğü olduğu halde gözlük takmadan

arkadaşının boyunu ölçüyor.

Ece: Kafesi arızalı bir terazi ile ölçüm yapıyor.

Seda: Yanan sobanın yanında metal cetvel ile

defterinin boyunu ölçüyor.

Yukarıdaki öğrencilerden hangisi ölçmede en

az hata yapar?

A) Burak B) Cemal C) Büşra

D) Ece E) Seda

1-C 2-D 3-E 4-D 5-B 6-E 7-A 8-B 9-C 10-C

11-A



TEST - 6

1)

S300 gr.

20 20120

Şekildeki eşit kollu terazi dengededir. Binicinin

bir bölme yer değiştirmesi 5 grama denk gel-

mektedir. S cisminin kütlesi kaç gramdır?

A) 220 B) 240 C) 360 D) 400 E) 500

2)

105 gr.120 gr.

8 50 8

Eşit kollu terazi şekildeki gibi dengededir. Binici

kütlesi kaç gramdır?

A) 16 B) 24 C) 32 D) 40 E) 60

3)

P50 gr.

15 100 155

Eşit kollu terazi dengededir. Binicilerin duyarlı-

lığı 2 gramdır. P cismi kaç gramdır?

A) 55 B) 45 C) 40 D) 35 E) 30

4)

P

(Sag)

18 gr.

(Sol)

10 90 10

Eşit kollu terazi şekildeki gibi dengededir. Binici-

nin kütlesi 8 gramdır. Binici sağ tarafta 3. böl-

meye getirildiğinde, terazinin tekrar dengeye

gelebilmesi için kaç grama ihtiyaç vardır?

A) 2.4 B) 3.6 C) 4.2 D) 4.8 E) 5.2

5)

55

K

2 1010

19,4 gr.

6

11 gr. 9 gr. 17 gr.

0 0

Eşit kollu teraziler şekildeki gibi dengededir. Bi-

nici kütle oranı F

K

m

m kaçtır?

A) 3

1 B)

2

1 C)

2

3 D)

6

5 E)

4

5

6)

1010 4 1010 1

X T X

0 0

Y YT

Eşit kollu özdeş teraziler şekildeki gibi dengede-

dir. Y’nin kütlesi kaç gramdır?

(Binicinin bir bölme yer değiştirmesi 1 grama kar-

şılık gelmektedir.)

A) 1,5 B) 2 C) 2,5 D) 3,5 E) 5



7)

1515 10 1515 ?

R R

0 0

35 gr. 28 gr.

Eşit kollu ve özdeş teraziler dengededir. Binici-

nin bir bölme yer değiştirmesi 0,5 grama kar-

şılık gelmektedir. II. Terazide binici kaçıncı

bölmede olmalıdır?

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

8)

55 4

K

0

M P

55 10

M K P

Eşit kollu ve özdeş teraziler şekildeki gibi denge-

dedir. Binicin bir bölme yer değiştirmesi 1 grama

karşılık gelmektedir. K’nin kütlesi kaç gramdır?

A) 1,5 B) 2,5 C) 3,5 D) 5 E) 7

9)

F 22 g

X

10 30 108

K L

Eşit kollu terazi K ve L binicileri ile dengededir.

K’nin kütlesi 1 gram, L’nin kütlesi 5 gramdır. F

cismi 22 gram ise, X cismi kaç gramdır?

A) 17,7 B) 20,7 C) 26,3 D) 29 E) 32

10)

K38 gr.

10 60 104

X Y

Eşit kollu terazi dengededir. X binicisinin kütlesi 2

gram, Y binicisinin kütlesi 5 gramdır. K cismi kaç

gramdır?

A) 32,2 B) 33,7 C) 34,6 D) 35,8 E) 37,2

11)

1010 1010 60 0

K M F K M F

4

Eşit kollu özdeş teraziler

şekildeki gibi dengede-

dir. K, F, M cisimlerinin

kütleleri arasındaki

ilişki nedir?

A) K > M > F B) K > F > M C) F > K > M

D) M > F > K E) F > M > K

12)

1010 1010 50 0

29 gr. P P T

2

Eşit kollu ve özdeş tera-

ziler şekildeki gibi den-

gededir. Binicinin bir

bölme yer değiştirmesi 1

grama karşılık gelmek-

tedir. 3. terazide binici kaçıncı bölmede olma-

lıdır?

A) 3 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

1-B 2-B 3-C 4-D 5-E 6-C 7-B 8-A 9-C 10-D

11-B 12-C

1010 90

K F M

1010 0

T P 50 gr.



TEST - 7

1)

X8 gr.

10 40 10

Bir x cismi şekildeki gibi dengededir. Binici-

nin bir bölme yer değiştirmesi 0,5 grama kar-

şılık gelmektedir. X cismi kaç gramdır?

A) 6 B) 7 C) 8 D) 10 E) 12

2)

ZX

10 20 10

Y

Eşit kollu terazi şekildeki gibi dengededir.

X = 12 g

Z = 19 g

Binici kütlesi 4 gram olduğuna göre Y nin küt-

lesi kaç gramdır?

A) 9,6 B) 9,2 C) 8,8 D) 8,2 E) 7,8

3)

1010 1010 80 0

K M

3

F K M F

Özdeş teraziler şekildeki gibi dengede ve te-

razilerin duyarlılığı 1 gramdır. K nın kütlesi

kaç gramdır?

A) 11 B) 9 C) 7 D) 5,5 E) 3,5

4)

1010 1010 30 0

7,5 gr.

7

K LK

Eşit kollu özdeş teraziler dengededir. Binicinin bir

bölme yer değiştirmesi 0,2 grama karşılık gel-

mektedir. L nin kütlesi kaç gramdır?

A) 6,8 B) 6,1 C) 5,5 D) 4,2 E) 3,8

5)

1010 1010 80 0

X m

4

mm mmY

Eşit kollu özdeş teraziler dengededir. Binici kütle-

si m dir. X ve Y cisimlerinin kütleleri oranı Y

X

kaçtır?

A) 10

7 B)

14

17 C)

9

5 D)

3

8 E)

2

3

6)

6 0

X T

1010 0

T Y

41010

Özdeş ve eşit kollu teraziler dengededir. Binici

hassasiyeti 0,1 gramdır. X, T ve Y cisimlerinin

kütleleri arasındaki ilişki nedir?

A) X > T > Y B) X > Y > T C) T > Y > X

D) T > X > Y E) Y > X > T



7)

1010 55 20 0

K65 gr.

6

F MF

Eşit kollu teraziler dengededir. Binici kütlesi 5

gramdır. K’nın kütlesi 65 g olduğuna göre,

M’nin kaç gramdır?

A) 68 B) 66 C) 60 D) 58 E) 56

8)

ZT

20 150 20

T

Eşit kollu terazide binici hassasiyeti 0,2 gramdır.

Z Cisminin kütlesi 40 gramdır. T’nin kütlesi kaç

gramdır?

A) 21,5 B) 23,5 C) 25 D) 28,5 E) 35

9)

1010 1010 90 0

K

2

F K FK

Özdeş teraziler ( eşit kollu) şekildeki gibi denge-

dedir. K ve F’nin kütleleri oranı F

K

m

mkaçtır?

A) 4

9 B)

5

7 C)

3

7 D)

7

5 E)

2

3

10)

1010 1010 20 0

Y

8

X Y P P P X

Eşit kollu özdeş teraziler dengededir. Binici has-

sasiyeti 1 gramdır. P’ nin kütlesi kaç gramdır?

A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

11)

X

10 40 10

5 gr.

Eşit kollu terazi dengededir. Binici kütlesi 2 gram-

dır. X cismi kaç gramdır?

A) 3,2 B) 3,6 C) 3,8 D) 4,0 E) 4,2

12)

1010

0

K

8

M F

1010

0

K

4

M F

1010

0

K

1

MF


dir. K, F, M cisimlerinin kütleleri arasındaki

ilişki nedir?

A) M > K > F B) K > F > M C) M > F > K

D) M = K > F E) F > K > M



13)

4 g

5ll3l

binici

X

Kolları eşit olmayan terazi dengededir. Binici

kütlesi 2 gramdır. X cismi kaç gramdır?

A) 4,5 B) 5 C) 5,5 D) 6, E) 6,5

14)

2 0

F

1010 0 855

150 g F M

Şekildeki eşit kollu terazilerin binicileri 50 gram-

dır. M cismi kaç gramdır?

A) 110 B) 130 C) 170 D) 210 E) 240

15)

1010 0

80 gr.

5

X= 90 gr.

1010 0

X= 90 gr.104 gr.

Sekil - IISekil - I


dir. Şekil – II’de binici kaçıncı bölmeye getiril-

melidir?

A) 2 B) 3 C) 7 D) 8 E) 10

16) X Y Y Y Z

10 10

X Y Y Z

10 10

2

Y

4

Eşit kollu özdeş teraziler dengededir. Binicinin bir

bölme yer değiştirmesi 1 grama karşılık geliyor. Y

cisminin kütlesi kaç gramdır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 6 E) 8

1-A 2-E 3-D 4-C 5-B 6-C 7-C 8-A 9-B 10-D

11-E 12-A 13-A 14-B 15-C 16-B

İKİNCİ BÖLÜM

MADDE

VE

ÖZELLİKLERİ

Dayanıklılık,

Adezyon ve Kohezyon,

Yüzey Gerilimi

9 . S I N I F 33 F İ Z İ K

Su; katı, sıvı ve gaz haline dönüşebilmektedir. Su

buharlaşırken gaz, yağmur halinde veya okyanuslar-

da sıvı donduğunda (kar, dolu) katı haldedir.

Maddelerin ortak özelliklerine baktığımızda; kütle, hacim, eylemsizlik ve tanecikli yapıya sahip olmalıdır.

• Her maddenin bir kütlesi ve hacmi vardır.

• Maddeler duruyorsa durmaya, hareket ediyorsa hızlarını ve yönlerini değiştirmeden harekete de-vam etmelerine eylemsizlik denir.

• Tüm maddeler atomlardan oluştuğu için tanecikli ve boşluklu yapıdadır.

• Maddelerin bazılarını gözle görebilmemize rağ-men, bazılarını göremeyiz. Örneğin hava vardır diyoruz, fakat göremiyoruz. Hava renksizdir ve belirli bir şekli yoktur.

� Maddeler doğada Katı, Sıvı, Gaz ve Plazma ha-

linde bulunurlar.

1. Katı Hal: Belirli bir şekilleri ve hacmi vardır. mad-

denin molekülleri arasındaki kimyasal bağlar, mole-

külleri bir arada tutacak kadar güçlüdür.

2. Sıvı Hal: Belirli bir şekli yoktur. Konuldukları kabın

şeklini alırlar. Moleküller arasındaki bağlar daha zayıf

olduğundan moleküller birbiri üzerinden kayarak sıvı

halini oluşturur.

3. Gaz Hali: Belirli bir şekilleri ve hacmi yoktur. ko-

nulduğu kabın şeklini alırlar ve hacmi de konuldukları

kabın hacmi kadardır.

Moleküller arası bağlar yok denilecek kadar azdır.

4. Plazma Hali: Plazma için iyonize olmuş gaz ifade-

si de kullanılır. En fazla Güneş ve Gezegenler arası

ortam ve gezegen atmosferinin dış katmanları plaz-

ma halindedir. Yüksek ısılı fırınlarda da elde edilir,

fakat çok pahalıdır.

• Plazma hali elektriksel olarak nötrdür.

• İyi bir iletkendir.

• Elektrik ve manyetik alandan etkilenir.

• Güneş, yıldızlar, mum alevi, yıldırım floresan lamba, neon lamba, volkan lavları plazma hali-ne örnektir.

Kürenin Hacmi:

3r

3

4V π=

……………………………………………………………..

Küpün Hacmi:

V = a.a.a

V = a3

……………………………………………………………..

Dikdörtgenler Prizmasının Hacmi:

a

b

c

b

c

a

V = a.b.c

……………………………………………………………..

Koninin Hacmi:

3

h.rV

2π

=

……………………………………………………………..

Kare Piramidin Hacmi

3

h.aV

2

=

MADDE VE ÖZELLİKLERİ Bölüm - 2

r

a

a

a

r

h

h

a

a

MADDE VE ÖZELLİKLERİ

FİZ İK 9 . S IN I F 34

ÖZKÜTLE

Bir maddenin birim hacminin kütlesine denir.

d harfi ile gösterilir.

3cm

g

v

md ==

Bir maddenin sabit sıcaklıktaki özkütle grafikleri aşa-

ğıdaki gibidir.

m

V

d

V

d

m

� Karışan Sıvıların Özkütlesinin Hesaplanması:

21

2211

21

21

VV

d.Vd.V

VV

mmd

+

+

=

+

+

=

� Sıvılar Eşit Hacimde Karışırsa;

2

ddd

21k

+

=

� Sıvılar Eşit Kütlede Karışırsa;

21

21k

dd

d.d.2d

+

=

MADDELERİN AYIRT EDİCİ ÖZELLİKLERİ

Maddelerin kendine ait özellikleri vardır. Aynı ölçü-

lerde, aynı renge boyanmış iki maddeyi nasıl ayırt

ederiz? Tabii ki, ilk önce özkütlelerine bakarız.

� Maddelerin Ayırtedici özellikleri

• Yoğunluk

• Erime veya donma sıcaklığı

• Kaynama sıcaklığı

• Özısı

• Isı iletkenliği

• Elektrik iletkenliği

• Genleşme özelliği

• Çözünürlük

• Erime ısısı

• Kaynama ısısı

• Özkütle, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir

özelliktir.

• Çözünürlük, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir

özelliktir.

• Erime noktası, katı maddeler için ayırt edici bir

özelliktir.

• Kaynama noktası, sıvılar için ayırt edici bir özel-

liktir.

• Boyca uzama katsayısı, katı maddeler için ayırt

edici bir özelliktir.

• Genleşme katsayısı, katı ve sıvı maddeler için

ayırt edici bir özelliktir.

• Öz ısı, katı, sıvı ve gaz maddeler için ayırt edici

bir özelliktir.

• Erime ısısı, katı maddeler için ayırt edici bir özel-

liktir.

• Hava, kokusuz ve renksizdir.

• Hava akışkandır.

• Su, doğalgaz, ateş, öteleme hareketi yaparlar.

• Doğalgaz, ateş, sıkıştırılabilir

MADDELERİN DEĞİŞİMİ

� Fiziksel Değişme:

Bir maddenin dış görünümünde meydana gelen de-

ğişmedir.

Fiziksel değişmede, maddenin toplam kütlesinde,

atom, molekül ve iyon şeklinde değişiklik yaşanmaz.

• Şekil değişikliği

• Boyut değişikliği

• Hal değiştirme

• Konum değiştirme

� Kimyasal Değişme:

Bir maddenin iç yapısında (atom, molekül) meydana

gelen değişmedir.

Maddenin tanecikli yapısının değişmesi, yeni madde



oluşmasıdır.

Pişme, paslanma, yanma, çürüme kimyasal değiş-

melere örnektir.

� Radyoaktif Elementler:

Doğadaki elementlerin büyük bir kısmı dış etki olma-

dıkça değişime uğramazlar.

Kimyasal değişmede, atomlar elektron kaybeder ve-ya elektron kazanırlar. Atom çekirdeğindeki proton ve nötron bu kimyasal reaksiyonlardan etkilenmez.

Fakat bazı elementler, çekirdeklerinde bulunan pro-ton ve nötron sayılarının veya dizilişlerinin kendiliğin-den değişmesi ile farklı bir elemente dönüşebilir. Bu tür elementlere radyoaktif element denir. Bu ger-çekleşen olaya da nükleer reaksiyon denir.

Elementlerin dengeli yapıları bir dış etki ile bozulunca yapısında bir değişiklik olur ve depoladığı enerjiyi sa-lıverir.

Bu durum, yapay radyoaktivite diye adlandırılır.

FİSYON OLAYI

Uranyum atomu bir dış etki ile uyarılırsa yapısı bozu-

lur. Atom bir birine yakın iki parçaya ayrılır ve bu es-

nada büyük bir enerji ve iki nötron açığa çıkar. Bu iki

nötron başka iki atomu kararsız hale getir ve dört

nötron açığa çıkar. Olay bu şekilde devam eder.

Atom çekirdeğinin parçalanmasıyla gerçekleşen bu

tür reaksiyonlara fisyon denir.

Atom bombasında gerçekleşen olay budur.

FÜZYON

Çekirdekteki kimyasal değişim, çekirdeklerin birleşe-

rek yeni çekirdeklerin oluşması şeklinde de gerçekle-

şebilir.

Kütle numarası küçük çekirdeklerin birleşmesi ile küt-

le numarası büyük çekirdekli atomlar elde edilmesine

füzyon denir.

Güneşte gerçekleşen olay füzyon olayıdır. İki hidro-

jen atomunun bir araya gelerek helyum atomu oluş-

ması.

ÖRNEKLER

ÖRNEK r= 1 cm

Su

4 cm

Silindirik kaptaki su, boş prizma şeklindeki kutu-

ya boşaltılırsa, kutuda kaç cm yükselir?

Çözüm

Suyun hacmi değişemeyeceğinden,

V1 = V2

π.r2.h = a.b.c

3.12.10 = 4.2.x

30 = 8.x

x= cm 3,75 cm 4

15=

ÖRNEK Yaprak kalınlığı 0,02 cm olan bir kitabın eni 20 cm,

boyu 40 cm’dir. Kitap 100 yapraktan oluşmakta ve bir

kitabın bir kapağının kalınlığı 0,05 cm’dir. Bu kitabın

hacmi kaç cm3’tür?

ÇözümYapraklardan birinin hacmi,

V = 0,02.20.40 = 16 cm3

V = 16.100 = 1600 cm3

Kapakların hacmi,

V = 0,05.20.40 = 40 cm3

40.2 = 20 cm3

Vkitap = 1600 + 80 = 1680 cm3



ÖRNEK r= 4 cm

r= 2 cm

Yarım küre şeklindeki kap ile yukarıdaki boş koni su

ile doldurulmak isteniyor. Koniyi doldurmak için

kaç kap su konulmalıdır? (π = 3)

Çözüm

konulmalı su kap 1216

12.16

cm 12.163

12.4.3

3

h.r.V

cm 162

1.2.3.

3

4

2

1.r..

3

4V

322

koni

333kap

=

==

π

=

==π=

ÖRNEK

2r

r

4r

h

2h3

2h

I II III

Su dolu I. ve II. silindirleri, boş III. silindire boşaltılı-

yor. Silindirlerin yarı çapları 2r, r ve 4r’dir. Su, III. si-

lindirde kaç h yükselir?

Çözüm

Suyun toplam hacmi değişmeyeceğinden,

h16

7x

x.16hh6

x.r16.h.r.h2

3.r4.

222

=

=+

π=π+π

ÖRNEK Şekildeki boş kutunun içine yarıçapı 1 cm olan kürelerden kaç tane konulabilir?

Çözüm

Çapı 2 cm olur.

Tabana = 2

10= 5 tane

Yana = 2

4= 2 tane

Yüksekliğe = 2

8= 4 tane

Toplam: 5 x 2 x 4 = 40 tane

.

ÖRNEK

K L

4h

2r

3r

r

2h

Silindirik kabın 2r ve 3r yarıçaplı bölmelerinde 4h ve

2h yüksekliklerinde su bulunmaktadır. r yarıçaplı

bölme boştur. Musluklar açıldığında su yüksekliği

kaç h olur?

Çözüm

π.4r2.4h + π.9r2.2h = (π.4r2 + π.9r2 + πr2).x

16h + 18h = 14.x

h7

17h

14

34x ==

10 cm

2 cm



ÖRNEK

Kütle – hacim grafiği

verilen X ve Y sıvıları

eşit hacimde karışırsa,

karışımın özkütlesi

kaç g/cm3 olur?

Çözüm

3k

3Y

3

X

cm/g2

9

2

45d

cm/g45

20d

cm/g54

20d

=+

=

==

==

.

ÖRNEK

Bir kap boşken 20 g, su ile dolu iken, 100 g geliyor.

Suyun yarısı alınıp, kalan kısmı d özkütleli sıvı ile

doldurulduğunda kap 120 g geliyor. d kaç

g/cm3’tür?

Çözüm

Suyun kütlesi 100 – 20 = 80 g

80 = V.1 V = 80 cm3 (kabın hacmi)

40 + 40.d = 100 3cm/g2

3d =

ÖRNEK

100 cm3’lük boş kabın

5

3ü K sıvısı ile, kalan

kısmı M sıvısı ile dol-

duruluyor. Kap kaç

gram ağırlaşır?

Çözüm

g320M

2.404.60M

cm/g260

120d

cm/g440

160d

3M

3K

=

+=

==

==

ÖRNEK

Bir kenarı 4 cm olan tahta küpün içinden, yarıçapı 1

cm olan küre çıkarılıp yerine su konuluyor. Tahta

küpün son kütlesi kaç gram olur? (dt= 0,6 g/cm3)

Çözüm

m = 4.4.4.0,6 = 38,4 g

∆m= 4,0.1.3.3

4)6,01(r.

3

4 33=−π

∆m = 1,6 g

Mson= 38,4 + 1,6 = 40 g

ÖRNEK

30

15

05 10 15

m(g)

V(cm3)

A

B

A ve B sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki

gibidir. A sıvısından 20 cm3 hacminde, B sıvı-

sından 60 g kütleli sıvı alınıp karıştırılıyor. ka-

rışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

Çözüm

3

BA

BAK

B

3

B

3

B

A3

A3

A

cm/g6,350

180

3020

60120

VV

mmd

g60mcm30Vcm/g215

30d

g120mcm20Vcm/g65

30d

d.VmV

md

==

+

+

=

+

+

=

====

====

==

m(g)

20

4 5 V(cm3)

X Y

m(g)

160

40 60 V(cm3)

K

M120

0



ÖRNEK

Oyun hamurun-

dan yapılmış

yandaki prizma

bozulup, yarıçapı

2 cm olan küreler

yapılıyor. En faz-

la kaç tane küre

elde edilir? (π=3)

Çözüm Bozulan prizmanın hacmi ile, yapılan kürelerin

hacimleri eşit olmak zorundadır.

.yapılırküreetan180X

X.8.420.18.16

X2.3.3

420.18.16

sayısıküreXXr3

420.18.16

3

3

=

=

//

=

=π=

ÖRNEK

500 cm3 kuru

kum bulunan

kaba 40 cm3 su

konulunca su

seviyesi 200

cm3 hizasına

geliyor. kuru

kumun % kaçı boşluktur?

Çözüm

Su, kuru kum içindeki boşlukları doldurur. Demek

ki 200 cm3 kuru kumun 40 cm3’ü boşlukmuş.

200 cm3 kuru kumun = 40 cm3’ü boşluk

100 cm3 kuru kumun = X

X = %20 boşluktur.

ÖRNEK

400 cm3 kuru kum

bulunan kaba 30

cm3 su ilave edilin-

ce, su seviyesi 120

cm3 hizasına geli-

yor. Su seviyesi-

nin 400 cm3 hiza-

sına kadar gelebilmesi için, kaba kaç cm3 da-

ha su ilave edilmelidir?

Çözüm

120 cm3 kuru kumun = 30 cm3’ü hava

100 cm3 kuru kumun = X

X = %25’i hava (boşluk)

400 – 120 = 280 cm3 kuru kum var.

280 cm3 kuru kumun %25’i hava ise,

.varhavacm704

1.280

100

25.280

3==

70 cm3 daha su ilave edilmelidir.

.

ÖRNEK

Bir kenarı 40 cm

olan boş küpün

içine yarıçapı 2

cm olan küreler-

den en fazla kaç

tane konulabilir?

Çözüm

Kürenin çapı = 4 cm

40 cm’lik uzunluğa 10 tane küre konulabilir.

Toplam küre sayısı:

10 x 10 x 10 = 1000 tane

20 cm

18 cm

16 cm

500 cm3

400 cm3

40 cm

40 cm

40 cm4 cm



ÖRNEK

Yandaki içi boş ku-

tunun içine, bir ke-

narı 4 cm olan küp-

lerden en fazla kaç

tane konulabilir?

Çözüm

etan75010x5x15Toplam

etan104

40Yüksekliğ

etan54

20Yana

etan154

60Tabana

=

==

==

==

.

ÖRNEK

30 cm

60 cm

90 cm5 cm

2 cm

3 cm

Ölçüleri 90 x 30 x 60 cm3 olan içi boş kutunun içi-

ne, ölçüleri 5 x 2x 3 cm3 olan cisimden en fazla

kaç tane koyabiliriz?

Çözüm

etan540020x15x18Toplam

etan203

60Yüksekliğü

etan152

30Yana

etan185

90Tabana

=

==

==

==

ÖRNEK

10

5

010 20 30

m(g)

V(cm3)

K

F

M

K, F, M sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki

gibidir. Bu sıvılardan eşit hacimde alınıp karış-

tırılırsa karışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

Çözüm

3K

K

MFKK

cm/g2

1d

3

6

1

3

11

d

3

dddd

=

++

=

++

=

3

M

3F

3K

cm/g6

1

30

5d

cm/g3

1

30

10d

cm/g110

10d

==

==

==

………………………………………………………….

ÖRNEK

Özkütlesi 1 g/cm3 olan sıvı ile, özkütlesi 4 g/cm3

olan başka bir sıvı eşit kütlede türdeş olarak ka-

rıştırılıyor. Karışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

Çözüm

3

21

21K cm/g6,1

5

8

41

4.1.2

dd

d.d.2d ==

+

=

+

=

20 cm

40 cm

60 cm



ÖRNEK

Özkütleleri 2 g/cm3, 5 g/cm3, 10 g/cm3 olan sıvılar

eşit kütlede türdeş olarak karıştırılıyor. Karışımın

özkütlesi kaç g/cm3 olur?

Çözüm

3K

3K

321

321

321K

cm/g75,3d

cm/g4

15

8

30

10

8

3

10

m

5

m

2

m

m3d

d

m

d

m

d

m

mmm

VVV

mmmd

=

===

++

=

++

++

=

++

++

=

ÖRNEK r= 4 cm

Su

10 cm

6 cm

20 cm

Şekildeki su dolu silindirik kap içindeki su, yanda-ki kutu içine boşaltılıyor. Su kutu içinde kaç cm yükselir? (π= 3)

Çözüm

Suyun hacmi değişmez.

İki kap içinde de suyun hacimleri eşittir.

V1 = V2 3.42.12 = 10.6.x

πr2 = a.b.c 3.16.12 = 10.6.x

x = 9,6 cm yükselir.

ÖRNEK

K M

1,4 d 3,2 d

K ve M muslukları özdeştir. Musluklar aynı anda açılıp kap dolduğunda kaptaki sıvı karışımının özkütlesi kaç d olur?

Çözüm

Musluklar özdeş olduğu için, sıvılar eşit hacimde karışmıştır.

d3,22

6,4

2

2,34,1

2

ddd

21K ==

+

=

+

=

ÖRNEK

A ve B muslukları özdeştir. Musluklar aynı anda açılıp, kabın yarısı dolun-ca, B musluğu ka-patılıyor. Kabın di-ğer yarısı A muslu-ğu ile dolduruluyor. Kap tamamen dolduğunda kaptaki sıvı karışı-mının özkütlesi kaç d olur?

Çözüm

dA

d1

A

A+B

Musluklar özdeş olduğu için eşit hacimde sıvı akı-

tırlar.

d52

d4d6d

d62

d8d4d

K

1

=

+

=

=

+

=

kaptaki karışımın özkütlesi dK = 5d

………………………………………………………….

ÖRNEK

A ve B sıvı-

larının

kütle – ha-

cim grafiği

şekildeki gi-

bidir. A sıvı-

sından 60

cm3, B sıvı-

sından 40 cm3 hacminde sıvılar alınıp karıştırılı-

yor. Karışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

400

0100 200

m(g)

V(cm3)

A

B

800

A B

4 d 8 d



Çözüm

3

BA

BAK

B3

B3

B

A

3

A

3

A

cm/g2,3100

320

4060

80240

VV

mmd

g80mcm40Vcm/g2200

400d

g240mcm60Vcm/g4200

800d

==

+

+

=

+

+

=

====

====

…

ÖRNEK

İçinde 70 cm3 su bu-

lunan kaba, bir cisim

bırakılınca cisim suya

tamamen batıyor ve

su seviyesi 90 cm3

oluyor. Cismin hac-

mi kaç cm3’tür?

Çözüm

Su bırakılan cisim, hacmi kadar hacimde sıvıyı

yükseltir.

V = 90 – 70 = 20 cm3

.

ÖRNEK

İçinde 120 cm3

su bulunan kaba,

80 gram kütleli

cisim bırakılınca

su seviyesi 160

cm3 oluyor. cisim

suya tamamen

battığına göre, cismin özkütlesi kaç g/cm3

olur?

Çözüm

3

3

cm/g2d.g80m

40

80

V

mdcm40120160V

==

===−=

………………………………………………………….

ÖRNEK

200 cm3’lük kapta,

140 cm3 hizasına ka-

dar su vardır. 120

gram kütleli cisim, su-

ya tamamen batıyor

ve kaptan 20 cm3 su

taşıyor. Cismin

özkütlesi kaç g/cm3’tür?

Çözüm

3

3

cm/g2

3d.g120m

80

120

V

mdcm802060V

20)140200(V

==

===+=

+−=

ÖRNEK

Kütlesi 12000 gram

olan bir cismin ölçü-

leri şekildeki gibidir.

İçi dolu olan bu

cismin özkütlesi

kaç g/cm3’tür?

Çözüm

3

3

cm/g4d.g12000m

3000

12000

V

mdcm300030.20.5V

==

====

ÖRNEK

Özkütlesi 0,8

g/cm3 olan yanda-

ki şeklin kütlesi

kaç gramdır?

(π= 3)

Çözüm

gram4008,0.500d.Vm

cm50020.253

20.5.3

3

hrV 3

22

===

===

π

=

100 cm3

70 cm3

200 cm3

120 cm3

200 cm3

140 cm3

20 cm

r= 5 cm

r

30 cm

20 cm

5 cm



ÖRNEK

I. Atom bombası bir fizyon olayıdır.

II. Kimyasal değişmelerde enerji açığa çıkar.

III. Kimyasal reaksiyonlarda, atom, elektron kay-

beder veya elektron kazanabilir.

Yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

Çözüm

I, II ve III

ÖRNEK

a) Demirin paslanması …………..…. değişmedir.

b) Buzun erimesi ……………………. değişmedir.

c) Sonbaharda yaprakların renk değiştirmesi

……………………. değişmedir.

d) Domatesin çürümesi ……………………. de-

ğişmedir.

e) Bir binanın çökmesi ……………………. de-

ğişmedir.

f) Atom çekirdeğinin parçalanması ile gerçekle-

şen reaksiyona ……………………. denir.

g) Atom çekirdeklerinin birleşmesi ile daha bü-

yük çekirdekli atomların oluşmasına

……………………. denir.

a) Kimyasal b) Fiziksel c) Kimyasal d) Kimyasal e) Fiziksel f) Fizyon g) Füzyon

ÖRNEK

Aşağıdakilerden hangileri doğrudur?

a) Fiziksel değişmelerde maddenin öz kütlesi

değişmez

b) Hacim, katı maddeler için ayırt edici bir özel-

liktir.

c) Özısı, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir

özelliktir.

d) Kaynama sıcaklığı, sıvılar için (saf) ayırt edici

bir özelliktir.

e) Genleşme katsayısı, katı, sıvı ve gazlar için


f) Radyoaktif elementler, çekirdek bozunması

sırasında radyasyon açığa çıkarır.

g) Güneşte gerçekleşen reaksiyon füzyon olayı-

dır.

a) Doğru b) Yanlış c) Doğru d) Doğru e) Yanlış f) Doğru g) Doğru

ÖRNEK

Aşağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

P: Su döngüsü fiziksel bir olaydır.

R: Kütle, hacim ve eylemsizlik maddenin ortak özelliklerindendir.

S: Reçelin şekerlenmesi fizikseldir.

T: Sütten yoğurt yapılması kimyasaldır.

A) P ve R B) P, R ve T C) P, S ve T

D) R, S ve T E) P, R, S ve T

Çözüm

Cevap = E

ÖRNEK Aşağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

F: Genleşme katsayısı, katı, sıvı ve gaz madde-ler için ayırt edici bir özelliktir.

K: Radyoaktif elementler, çekirdek bozunması sırasında radyasyon açığa çıkarır.

M: Güneşte gerçekleşen reaksiyon füzyon olayı-dır.

A) Yalnız F B) Yalnız M C) F ve K

D) K ve M E) F, K ve M

Çözüm

Cevap = D

ÖRNEK

I. Domatesin çürümesi kimyasal bir değişmedir.

II. Kışa girerken yaprakların renk değiştirmesi fi-

ziksel bir değişmedir.

III. Bir binanın çökmesi, fiziksel bir değişmedir.


A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III

D) I ve III E) I, II ve III

Çözüm

Cevap = D



( ) 1. Özkütle, maddenin ayırt edici bir özelliğidir.

( ) 2. Sıcaklığı değişen cisimlerin özkütleleri de de-

ğişir.

( ) 3. Sabit basınç ve sıcaklık altında, her maddenin

özkütlesi farklıdır.

( ) 4. Tüm maddeler atomlardan oluştukları halde

tanecikli ve boşluklu yapıya sahiptirler.

( ) 5. Moleküller arası kimyasal bağlar, molekülleri

bir arada tutacak kadar güçlüdür. Tanecikler

birbirine sıkıca bağlıdır. Bu maddenin sıvı ha-

lidir.

( ) 6. Bir katının hacmi kuvvet uygulanarak değiştiri-

lebilir.

( ) 7. Bir sıvının hacmi sabit olup, bulunduğu kabın

şeklini alırlar.

( ) 8. Birim hacim başına düşen kütle miktarına ey-

lemsizlik denir.

( ) 9. Bir maddenin şekil değiştikçe özkütlesi de de-

ğişir.

( ) 10. Kararsız yapıdaki elementler radyoaktif ele-

mentlerdir.

( ) 11. Atomların çekirdek bozunmaları durumunda

radyasyon açığa çıkar.

( ) 12. Maddeyi oluşturan moleküllerin dönmeden

ilerleme hareketi yapmasına öteleme hareketi

denir.

( ) 13. Maddenin, boyutu, görünümü gibi dış yapı-

sında meydana gelen değişmelere fiziksel

değişim denir.

( ) 14. Atomların bir dış etki olmaksızın kendiliğinden

ışıma yayarak kararlı hale geçmesine füzyon

denir.

( ) 15. Genleşme katsayısı, katılar ve sıvılar için

ayırtedici bir özelliktir.

( ) 16. Maddenin katı halden sıvı hale geçtiği sıcaklık

noktası, erime noktasıdır.

( ) 17. Özısı, sadece sıvılar için ayırt edici bir özellik-

tir.

( ) 18. Nükleer santrallerde yakıt olarak kullanılan

uranyum elementi radyoaktiftir.

( ) 19. Büyük çekirdekli atomların daha küçük atom

çekirdeklerine parçalanarak enerji çıkması

olayına fizyon denir.

( ) 20. Güneş, enerjisini füzyon yoluyla sağlar.

1-D 2-D 3-D 4-D 5-Y 6-Y 7-Y 8-Y 9-Y 10-D 11-D 12-D 13-D 14-Y 15-D 16-D 17-Y 18-D 19-D 20-D

AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİ DOĞRU VEYA YANLIŞ OLARAK İŞARETLEYİNİZ.



1. Bulundukları kabın şeklini alan …………… dır.

2. Demirin paslanması, tenekenin paslanarak de-

linmesi ………………………. olaydır.

3. Bir dal parçasının kırılması ……………………

olaydır.

4. Suyun buz haline dönüşmesi ……………………

bir olaydır.

5. Suyun kaynayarak bular halini alması ………….

bir olaydır.

6. Belirli bir hacmi olan, fakat belirli bir şekli olma-

yan maddelere ………………………. denir.

7. Bir maddenin birim hacmindeki kütlesine ………

…………… denir.

8. Nükleer santrallerde, uranyum gibi ……………..

maddeler kullanılır.

9. Marulun çürümesi ………………………. olaydır.

10. Nükleer santraller, ………………………. olayı-

nın kontrollü bir şekilde enerjiye dönüştürülmesi

ile çalışır.

11. Kütle numarası ………………………. atom çe-

kirdeklerinin birleşmesi ile büyük çekirdekli

atomların oluşturulması füzyon olayıdır.

12. …………… bombası füzyon olayına bir örnektir.

13. Şimşek, yıldırım maddenin ……………………

halidir.

14. Belirli bir şekilleri olmayan katı maddelerin ha-

cimleri ………………………. ile ölçülür.

15. Kuru kumun hacmi ………………………. ile bu-

lunur.

16. …………… içinde bulunduğu kabı tamamen

doldururlar ve sıkıştırılabilirler.

17. Saf bir sıvıya ait kütle – hacim grafiğinde eğim,

………………………. verir.

18. Güneş, yıldızlar ve floresan lambası, maddenin

………………………. haline örnektir.

19. Evdeki tahta masayı bozup, sandalye yapılması

……………………. değişmedir.

20) Bir dış etki olmaksızın, kendiliğinden ışıma yapa-

rak kararlı hale geçen elementlere ……………….

elementler denir.

1) Sıvılar 2) Kimyasal 3) Fiziksel 4) Fiziksel 5) Fiziksel 6) Sıvı 7) Özkütle 8) Radyoaktif 9) Kimyasal 10) Fizyon 11) Küçük 12) Hidrojen 13) Plazma 14) Dereceli Silindir 15) Dereceli Silindir 16) Gazlar 17) Özkütleyi 18) Plazma 19) Fiziksel 20) Radyoaktif

AŞAĞIDAKİ BOŞLUKLARA UYGUN KELİMELERİ YERLEŞTİRİNİZ.



TEST A

1)

2r

2r

2r

2r

Küp Küre Şekildeki küp ve kürenin kütleleri eşittir.

Özkütleleri oranı küre

küp

d

d kaçtır? (π = 3)

2)

h=4r

4r

2r

3r

r

m1

m2

Şekildeki dikdörtgenler prizması ve silindir aynı maddeden yapılmıştır. Kütleleri oranı

2

1

m

m kaçtır? (π= 3)

3)

140g 260g 540g

2V 2V 2V

V

d1 d2

Şekilde 2V hacimli kap boşken 140 gram geliyor.

Bu kaba yarıya kadar d1 = 1,5 g/cm3 yoğunluklu

sıvı konulduğunda 260 gram geliyor. Bu kap ta-mamen d2 yoğunluklu sıvı ile doldurulduğunda 540 gram geliyor. d2 kaç g/cm3’tür?

4) Düşey kesiti

şekildeki gibi olan 1 cm ve 2 cm yarıçaplı kapta 15 cm ve 5 cm yüksekli-ğinde su bulunmak-tadır. Aradaki musluk açıldığında su yüksekli-ği kaç cm’de dengeye gelir? (π= 3)

ÇÖZÜM:

(4)

ÇÖZÜM:

(2)

ÇÖZÜM:

2

5

ÇÖZÜM:

(7)

15 cm

5cm

1 cm 2 cm



5)

600 gr170 cm3

320 cm3

XX

170 cm3 su bulunan kaba X cismi bırakıldığında

su seviyesi 320 cm3 hizasına geliyor. X cisminin

yoğunluğu kaç g/cm3’tür?

6)

300 gr 90 cm3

150 cm3

LL

150 cm3

40 cm3

90 cm3 su bulunan kaba L cismi bırakıldığında,

kaptan 40 cm3 su taşıyor. 300 gram kütleli L

cisminin yoğunluğu kaç g/cm3’tür?

7)

r= 3 cm

40 cm

r= 1cm

5 cm

Silindir şeklindeki bardak ile koni şeklindeki boş

sürahi su ile doldurulmak isteniyor. Koninin ta-

mamen doldurulması için kaç bardak su ko-

nulmalıdır? (π= 3)

8) Bir kenarı 10 cm olan, 0,5 g/cm3 özkütleli içi dolu

küpün içinden, yarıçapı 2 cm olan küre çıkarılıyor.

Küpün kalan kütlesi kaç gramdır? (π= 3, dküp=

0,5 g/cm3)

ÇÖZÜM:

(4)

ÇÖZÜM:

(3)

ÇÖZÜM:

(24)

ÇÖZÜM:

(484)



TEST - B

1)

m(g)

V(cm3)

40

040

X

m(g)

V(cm3)

60

040

Y

m(g)

V(cm3)

80

060

Z

Kütle – hacim grafiği verilen X, Y, Z sıvılarının

yoğunluklarını sıralayınız?

2) m(g)

V(cm3)

100

050

K

m(g)

V(cm3)

50

0100

M

K ve M sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki

gibidir. K sıvısından 60 cm3, M sıvısından 40

cm3 alınıp karıştırılırsa, karışımın toplam küt-

lesi kaç gram olur?

3)

3 cm

16 cm

36 cm

10 cm

6 cm

6 cm

6 cm

Kesiti şekildeki gibi olan iki boş silindirik kap, küp

şeklindeki bardak ile üstten su ile dolduruluyor.

Kaç bardak su konulursa kap tamamen dolar?

4) Boyutları verilen

şekildeki içi boş

kutunun içine, ya-

rıçapı 2 cm olan

küre şeklindeki

toplardan en fazla

kaç tane koyabiliriz?

ÇÖZÜM:

(dY > dZ > dX)

ÇÖZÜM:

(140)

ÇÖZÜM:

(52)

ÇÖZÜM:

(240)

24 cm

20 cm

32 cm



4)

3h Su

3r 2r r

3hK L Su

I II III

Kesiti verilen silindirik kaplardan, I. ve III. bölme-

lerde su vardır. K ve L muslukları aynı anda

açıldığında bölmelerdeki su yükseklikleri kaç

h olur?

5)

150 cm3 150 cm3

190 cm3

150 cm3 kuru kum bulunan kaba 100 cm3 su ilave

edildiğinde su seviyesi 190 cm3 hizasına geliyor.

Kuru kumun % kaçı boşluktur?

7) m(g)

V(cm3)

90

030

M

m(g)

V(cm3)

90

045

K

M ve K sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki

gibidir. M’den 60 gram, K’dan 40 gram alınıp ka-

rıştırılıyor. Karışımın yoğunluğu kaç g/cm3

olur?

8) X ve Y sıvılarının

kütle – hacim

grafiği şekildeki

gibidir. X sıvısın-

dan 80 gram, Y

sıvısından 60

cm3 alınıp karıştı-

rılıyor. Karışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

ÇÖZÜM:

7

15

ÇÖZÜM:

(40)

ÇÖZÜM:

2

5

ÇÖZÜM:

(2,5)

10

05 10

XY

20

V(cm3)

m(g)



TEST - 1

1)

10 cm

8 cm12 cm

II

4 cm

4 cm

4 cm

I

Küp ve dikdörtgenler prizmasının kütleleri eşittir.

Özkütleleri oranı II

I

d

dkaçtır?

A) 15 B) 12 C) 9 D) 6 E) 3

2)

120

400

208

400

120 cm3 su bulunan kaba 4 özdeş bilye atılıyor.

Su seviyesi 208 cm3 çizgisine geldiğine göre, bir

bilyenin hacmi kaç cm3’tür?

A) 16 B) 18 C) 20 D) 22 E) 28

3)

700

1000

200

1000

200 cm3 su bulunan kaba, bir bilye bırakılınca, su

seviyesi 700 cm3 oluyor. Bilyenin yarıçapı kaç

cm’dir? (π=3)

A) 10 B) 6 C) 5 D) 4 E) 2

4)

100

150

Y

X X

100 cm3 su bulunan kaba, özkütlesi 3 g/cm3 olan

özdeş iki bilye bırakıldığında Y kabına 10 cm3 su

taşıyor. Bir bilyenin kütlesi kaç gramdır?

A) 150 B) 120 C) 90 D) 60 E) 30

5)

60 g

Boş Su XSıvısı

260 g 360 g

Bir şişe boş iken 60 g, su ile dolu iken 260 g, X

sıvısı ile dolu iken 360 g geliyor. X sıvısının


A) 1,2 B) 1,5 C) 1,8 D) 2 E) 2,5

6) Boyutları 6 x 6 x 4

olan dikdörtgenler

prizması üzerine, yük-

sekliği 12 cm olan

pramit şekildeki gibi

yerleştiriliyor. Bu yeni

şeklin hacmi kaç

cm3’tür?

A) 212 B) 216 C) 256 D) 264 E) 288

6 cm

6 cm4 cm



7)

150 cm3

90 cm3

İçinde 90 cm3 su bulunan kaba, katı bir cisim bı-

rakılınca, su seviyesi 150 cm3 oluyor. Cismin


A) 40 B) 50 C) 60 D) 100 E) 120

8)

X X

Y

İçinde 100 cm3 su bulunan kaba, X cismi bırakı-

lınca su seviyesi 120 cm3, Y cismi de bırakılınca

170 cm3 oluyor. Cisimlerin hacimleri oranı

VX/VY kaçtır?

A)4

5 B)

5

2 C)

2

7 D)

7

2 E)

4

1

9)

80 cm3

130 cm3

80 cm3 su bulunan kaba, bir cisim bırakılınca su

seviyesi 130 cm3 oluyor. Cismin kütlesi 200

gram olduğuna göre, özkütlesi kaç g/cm3’tür?

A)3

4 B)

2

5 C) 3 D) 4 E) 5

10)

100 cm3

70 cm3

100 cm3

10 cm3

70 cm3 su bulunan kaba, bir cisim bırakılınca,

kaptan 10 cm3 su taşıyor. Cismin kütlesi 60

gram olduğuna göre, özkütlesi kaç g/cm3’tür?

A)2

3 B)

5

7 C)

5

6 D)

3

4 E)

2

7

11) Yarıçapı 10 cm olan kürenin

kütlesi 20000 gramdır. Kü-

renin özkütlesi kaç

g/cm3’tür? (π=3)

A)2

5 B) 3 C)

5

9 D) 4 E) 5

12) Yarıçapı 8 cm olan silindirik

cismin özkütlesi 1/3

g/cm3’tür. Cismin kütlesi

kaç gramdır? (π=3)

A) 820 B) 640 C) 560 D) 520 E) 480

1-A 2-D 3-C 4-C 5-B 6-E 7-C 8-B 9-D 10-A 11-E 12-B

r= 8 cm

10 cm



TEST - 2

1) I. Kütle maddelerin ortak özelliklerindendir.

II. Katıların ve sıvıların belirli bir hacimleri vardır.

III. Katı maddelerin tanecikleri arası çekim kuvve-

ti en fazladır.


A) Yalnız II B) I ve III C) II ve III

D) I ve II E) I, II ve III

2) I. Taş bir maddedir.

II. Işık bir maddedir.

III. Hava bir maddedir.

IV. Su bir maddedir.


A) I ve III B) III ve IV C) I, III ve IV

D) I, II ve III E) II, III ve IV

3) I. Sıvılar sıkıştırılarak hacmi değiştirebilir.

II. Gaz halindeki maddelerin belirli bir şekli ve

hacmi yoktur.

III. Bütün gazların genleşme kat sayıları aynıdır.

IV. Sıvı haldeki maddelerin molekülleri, birbirleri

üzerinde kayma hareketi yapar.


A) I, II ve III B) I, III ve IV E) III ve IV

D) II, III ve IV E) II ve III

4) Güneş, yıldızlar, maddenin ………………. haline

birer örnektir.

Yukarıdaki cümlede, boş bırakılan yere ne ya-

zılırsa doğru bir anlam ifade eder?

A) Sıvı B) Plazma C) Gaz

D) Katı E) Eylemsizlik

5) I. Mum alevi plazma haline örnektir.

II. Yıldırım plazma haline örnektir.

III. Gökkuşağı plazma haline örnektir.

IV. Floresan lamba plazma haline örnektir.


A) I ve II B) I, III ve IV C) I, II ve IV

D) II ve IV E) I, II ve III

6)

Enerji

Uranyum

Enerji

Toryum

Enerji

Radyum

Enerji

Kurşun

Yukarıdaki şema ile ilgili olarak,

I. Uranyum radyoaktif bir maddedir.

II. Toryum radyoaktif bir maddedir.

III. Kurşun kararlı bir yapıya sahiptir.

IV. Şema füzyon olayını göstermektedir.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

A) I, II ve III B) I, II ve IV C) III ve IV

D) II, III ve IV E) I ve II



7) Aşağıdaki verilmiş fiziksel değişim ve kimya-

sal değişim eşleştirmelerinden hangisi yanlış-

tır?

Fiziksel Değişim Kimyasal Değişim

A) Demirin erimesi Demirin paslanması

B) Suyun buharlaş-

ması

Mumun yanması

C) Tuzun suda çö-

zünmesi

Peynirin küflenmesi

D) Naftalinin süblim-leşmesi

Petrolden mazot el-de edilmesi

E) Yoğurttan ayran

elde edilmesi

Sütten yoğurt elde

edilmesi

8)

1

2

3

Fiziksel Değişim

TatlınınŞekerlenmesi

SuyunElektorilizi

Su döngüsü

5

4

Kimyasal Değişim

AğacınYanması

Sütten PeynirYapılması

Yukarıdaki eşleştirmelerden hangi eşleştirilme

yanlıştır?

A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1

9)

Yeraltı su akısı

Buharlaşma

Yağış

Su BuharıTransferi

Terleme

Süzülme Su

Su döngüsü yukarıdaki gibi verilmiştir. Bu su

döngüsünde X kutusu içine döngüyü tamam-

layacak ne yazılmalıdır?

A) Çimen B) İnsan C) Yüzey Akışı

D) Ev E) Ateş

10) Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Eylemsizlik, maddenin ayırtedici özelliğidir.

B) Kütle, maddenin ayırt edici özelliğidir.

C) Maddeler tanecikli yapıdadırlar.

D) Özkütle maddenin ortak özelliğidir.

E) Maddeler boşluklu yapıya sahip değildir.


A) Kütle ve hacim maddenin ortak özelliklerin-

dendir.

B) Fisyon, çekirdek parçalanmasıdır.

C) Güneşte gerçekleşen olay fisyondur.

D) Gazlar, bulundukları kabın şeklini alırlar.

E) Tuzun suda çözünmesi fiziksel bir olaydır.



12)

Özkütle, katı, sıvı vegazlar için ayırt edici

bir özelliktir.

Öz ısı, katı, sıvı vegazlar için ayırt edici

bir özelliktir

Çözünürlük, katı,sıvı ve gaçzlar için


K L

M

K, L, M kutularındaki bilgilerden hangileri

doğrudur?

A) Yalnız K B) Yalnız L C) L ve M

E) K ve L E) K, L ve M

13) Maddenin plazma haliyle ilgili olarak;

I. Evrenin yaklaşık %96’sı plazma halindedir.

II. İyonize olmuş gazlardan oluşurlar.

III. İletişim teknolojisinde kullanılırlar.

IV. Sanayide kullanılırlar

Yukarıdaki bilgilerden hangileri doğrudur?

A) I ve III B) I ve IV C) I, II ve III

D) II, III ve IV E) I, II ve III ve IV

14) M: Belirli bir şekli vardır

L: Belirli bir şekli yoktur, sıkıştırılamazlar.

N: Hacmi, içine konulduğu kabın hacmi kadardır

ve sıkıştırılabilirler.

Yukarıda, M, L, N maddelerinin özellikleri ve-

rilmiştir. Bu maddelerin fiziksel durumları ile

ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğru-

dur?

M L N

A) Sıvı Katı Gaz

B) Katı Gaz Sıvı

C) Katı Sıvı Gaz

D) Sıvı Gaz Katı

E) Gaz Katı Sıvı

15)

Maddenin iç yapısı değişmedensadece biçimi, şekli ve

görünüşünde meydana gelendeğişmeye fiziksel değişme

denir

Suyun donmasıfiziksel değişmedir.

Şekerin sudaçözünmesi fiziksel

değişmedir.

Ağaçtan kürdanyapılması fiziksel

değişmedir.

Kömürün yanmasıfiziksel değişmedir.

D D

D

D DY Y

YY

1

5

2 3 4

Yukarıdaki bilgileri doğru ve yanlış olarak ta-

kip eden bir öğrenci kaç numaralı yerden çıkış

yapar?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

16)

Gazlarla ilgili olarak

Ötelemehareketi yaparlar.

Sıkıştırılabilirler.

Kütleleri yoktur.

Belirli birhacimleri yoktur.

4

3

1

2

Yukarı kavram haritasında hangi çıkışlar doğ-

rudur?

A) Yalnız 2 B) 1,2 ve 3 C) 2 ve 3

D) 2, 3 ve 4 E) 1, 3 ve 4

1-E 2-C 3-D 4-B 5-C 6-A 7-D 8-D 9-C 10-C 11- C 12-E 13-E 14-C 15-D 16- D



TEST - 3

1) Ali: Üzerime kuvvet uygulandığında sıkıştırıla-

mam, şeklim değişmez.

Ceylin: İçine konulduğum kabın şeklini alırım ve

sıkıştırılamam.

Burak: İçinde bulunduğum kabın şeklini alırım ve

sıkıştırılabilirim.

Yukarıdaki öğrenciler, maddenin hallerini

temsil etmektedir. Buna göre, aşağıdakilerden

hangisi doğrudur?

Ali Ceylin Burak

A) Sıvı Katı Sıvı

B) Katı Gaz Sıvı

C) Katı Sıvı Gaz

D) Sıvı Gaz Gaz

E) Katı Sıvı Sıvı

2) I. Maddenin dış yapısında meydana gelen de-

ğişmeye fiziksel değişim denir.

II. Demirin erimesi fiziksel değişmedir.

III. Yoğurdun ekşimesi fiziksel değişmedir.

Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) II ve III

D) I ve II E) I ve III

3) Betül: Ben fiziksel değişmeye uğradım

Dilara: Ben kimyasal değişmeye uğradım.

Gül: Ben Fiziksel değişmeye uğradım.

Yukarıdaki bilgiye göre aşağıdakilerden han-

gisi doğrudur

A) Betül, mumun yanmasıdır.

B) Dilara, gökkuşağının oluşmasıdır.

C) Gül, hamurun mayalanmasıdır.

D) Dilara, buzun erimesidir.

E) Betül, camın kırılmasıdır.

4) P ve R sıvılarının

kütle – hacim grafiği

şekildeki gibidir. Sı-

vıların özkütleleri

oranı dP/dR kaçtır?

A) 2 B)2

5 C)

5

3 D)

6

5 E)

4

7

5) I. Özkütle, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir özel-

liktir.

II. Özısı, katı, sıvı ve gazlar için ayırt edici bir

özelliktir.

III. Genleşme Katsayısı, katı, sıvı ve gazlar için



A) I, II ve III B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) Yalnız I

6) Kütle – hacim gra-

fiği şekildeki gibi

olan A, B, C sıvıla-

rının özkütleleri

arasındaki ilişki

nasıldır?

A) dA > dB > dC B) dC > dB > dA

C) dA = dB = dC D) dA > dB = dC

E) dA = dB > dC

7) Bir kenarı 5 cm olan şe-

kildeki küpün kütlesi 600

gramdır. Küpün öz küt-

lesi kaç g/cm3’tür?

A) 4,8 B) 5 C) 5,4 D) 5,5 E) 6

m(g)

V(cm3)

50

010 25

P

R

m(g)

V(cm3)

120

010 40

A

80

40

20 30

B

C

a

a

a



8)

h

h4h

h

h

h

h

Prizma Küp Kenar uzunlukları 4h x h x h olan dikdörtgenler

prizmasının kütlesi m1, bir kenarı h olan küpün kütlesi m2’dir. Cisimler aynı maddeden yapıldı-ğına göre m1/m2 oranı kaçtır?

A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

9) Burcu: Bazı atomların birleşerek daha büyük çe-

kirdekli atomların oluşmasını inceliyor.

Recep: Bazı atomların birbirlerine yakın iki par-

çaya zincirleme bir şekilde bölünmesini inceliyor.

Münteha: Atomların dengeli yapılarını dış etki

olmaksızın kendiliğinden ışıma yayarak kararlı hale geçmesini inceliyor.

Yukarıdaki öğrenciler hangi olayları incele-miştir?

Burcu Recep Münteha

A) Fisyon Füzyon Radyoaktif

element

B) Füzyon Fisyon Radyoaktif element

C) Füzyon Radyoaktif

element

Fisyon

D) Fisyon Radyoaktif

element

Füzyon

E) Fisyon Füzyon Fiziksel Değişim

10)

r= 3 cm

r= 2 cm

Küre Silindir Şekildeki küre ve silindirin hacimleri oranı

VK/VS kaçtır?(π= 3)

A) 4

9 B)

5

7 C)

14

9 D)

8

7 E)

2

3

11) X ve Y cisimleri-

nin kütle – hacim

grafiği şekildeki

gibidir. Sıvılar

eşit hacimde ka-

rıştırıldığında ka-

rışımın özkütlesi

kaç g/cm3’tür?

A) 2

5 B) 3 C)

2

7 D) 4 E)

2

9

12) 2h

2h

12h 10h

r= 2h

Şekildeki prizmanın ve koninin hacimleri oranı

VP/VK kaçtır? (π= 3)

A) 9

10 B)

7

6 C)

5

4 D)

5

6 E)

4

3

13) Şekildeki cismin


(π=3)

A) 62 B) 68 C) 76 D) 92 E) 108

1-C 2-D 3-E 4-B 5-B 6-A 7-A 8-B 9-B 10-A 11-B 12-D 13-C

m(g)

V(cm3)

200

050 100

X

Y

4 cm

r= 3 cm

r= 2 cm



TEST - 4

1) Nükleer reaksiyonlarda, kütle numarası büyük

olan atom çekirdeğinin parçalanarak daha kü-

çük çekirdekli atomlar oluşmasına ne ad veri-

lir?

A) Füzyon B) Fisyon

C) Fiziksel değişim D) Radyoaktivite

E) İyon

2) Bir kaba, özkütlesi 1 g/cm3, 2 g/cm3, 3 g/cm3 olan

X, Y, Z sıvılarından eşit hacimde konulduğunda

kap 600 g ağırlaşıyor. Aynı kaba X ve Y sıvıla-

rından eşit hacimde konulduğunda kap kaç g.

ağırlaşır? (Her iki durumda kap tamamen doldu-

ruluyor.)

A) 275 B) 350 C) 450 D) 550 E) 750

3) Özkütlesi 1 g/cm3 olan X sıvısından 100 cm3,

özkütlesi 3 g/cm3 olan Y sıvısından 50 cm3 alınıp

türdeş bir karışım yapılıyor. Bu karışım 100

gramında kaç cm3 X sıvısı bulunur?

A) 25 B) 30 C) 40 D) 45 E) 60

4) Atomların dengeli yapıları bir dış etki olmaksızın

kendiliğinden ışıma yaparak kararlı hale geçebilir-

ler. Bu olaya ne ad verilir?

A) Fisyon B) Füzyon

C) Doğal Radyoaktivite C) Fiziksel değişim

E) Çözünürlük

5) I. Fotosentez olayı

II. Sonbaharda yaprakların sararması

III. Suyun donarak buz halini alması

IV. Mumun yanması

Yukarıdaki olaylardan hangileri kimyasal de-

ğişmeye bir örnektir?

A) I, II ve IV B) II ve IV C) II, III ve IV

D) I, II ve III E) I ve IV

6) I. Uranyum ve toryum radyoaktif elementtir.

II. Fisyon olayında canlıların sağlığına zarar ve-

rici birçok ışıma yayılır.

III. Radyoaktif elementler kendiliğinden başka

elementlere dönüşebilir.


A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II




7) Aşağıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?

I. Fisyon, çekirdek birleşmesidir.

II. Sıvıların hacmi dereceli silindir ile ölçülür.

III. Kütle, maddeler için ayırt edici bir özelliktir.

IV. Suyun hacmi, bir kuvvet etkisiyle değiştirilebi-

lir.


D) III ve IV E) I, II ve III


A) Maddeyi oluşturan moleküllerin dönmeden iler-

leme hareketine öteleme hareketi denir.

B) Hacimleri, konuldukları kabın hacmi kadar

olan, belirli bir hacmi olmayan maddenin hali-

ne gaz hali denir.

C) Bir maddenin dış yapısında meydana gelen

değişime kimyasal değişim denir.

D) Radyoaktif bir elementin, parçalanması olayı-

na nükleer reaksiyon denir.

E) Sıraların belirli bir hacmi vardır.

9) I. Elma suyundan sirke yapılması

II. Odunun talaş haline getirilmesi

III. Suyun elektrolizi

Yukarıdakilerden hangileri fiziksel değişime

örnektir?

A) Yalnız III B) Yalnız II C) I ve II

D) II ve III E) I ve III

10) I. Plazma, çok iyi bir iletkendir.

II. Katı cisimlerin tanecikleri arası çekim kuvveti

en fazladır.

III. Sıvıların hacimleri sıkıştırılarak değiştirilemez-

ler.

Yukarıdaki ifadelerin hangileri doğrudur?

A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III


11) I. Boyca uzama katsayısı, katı maddeler için


II. Özısı, katı, sıvı ve gaz halindeki maddeler için


III. Genleşme katsayısı, katı ve sıvı maddeler için





12) I. Hamurun mayalanması

II. Peynirin küflenmesi

III. Camın Kırılması

IV. Tuzun suda çözünmesi

Yukarıdaki olaylardan hangileri fiziksel bir de-

ğişmeye örnektir?

A) Yalnız III B) Yalnız IV C) I ve III

D) III ve IV E) II ve III

1-B 2-C 3-C 4-C 5-A 6-E 7-B 8-C 9- B 10- E 11- E 12- D



TEST - 5

1) Kenar

uzunlukları

verilen

prizma içi-

ne, yarıçapı

1 cm olan kürelerden kaç tane koyabiliriz?

(π= 3)

A) 30 B) 50 C) 60 D) 80 E) 120

2) Kenar uzunlukları

verilen prizmanın

içine, yarıçapı 1 cm

olan kürelerle doldu-

rulduğunda, arada

kalan boşluğun


(π=3)

A) 72 B) 80 C) 100 D) 115 E) 140

3) Dikdörtgenler

şeklindeki

kap boştur.

Bu kaba ya-

rıçapı a olan

yarım küre

şeklindeki

bardaktan kaç bardak su koyarsak kap tama-

men dolar? (π= 3)

A) 40 B) 30 C) 25 D) 20 E) 15

4)

h

Su

5h

2h

Yarıçapı h, yüksekliği 4h olan silindir su ile dolu-

dur. Bu su boş kutuya boşaltıldığında su yük-

sekliği kaç h olur? (π= 3)

A) 1,2 B) 1,5 C) 2 D) 2,2 E) 2,8

5. 3s

2s

Musluk5h

Kabın sol tarafı 5h yüksekliğine kadar su ile dolu,

sağ tarafı boştur. Musluk açıldığında su yük-

sekliği kaç h seviyesinde dengeye gelir?

A) 4 B) 3 C) 2 D)3

5 E)

2

5

6)

4h

3hSu

Su

3s 2s s

Boş

Musluklar aynı anda açıldığında su yüksekliği

kaç h olur? (3s, 2s, s kesit alanıdır.)

A) 3h B) h2

5 C) 2h D) h

3

5 E) h

3

4

10 cm

8 cm

2 cm

4 cm

6 cm

10 cm

4a

3a

5a

a



7)

80 cm

20 cm

40 cm

Boyutları 80 x 20 x 40 cm3 olan dikdörtgenler

prizması şeklindeki boş kabın içine yarıçapı 5 cm

olan küreler konuluyor. Kap en fazla kaç tane

küre alır? (π= 3)

A) 32 B) 64 C) 72 D) 82 E) 96

8) r= 5 cm

Su

25 cm

10 cm

30 cm

Yarıçapı 5 cm, yüksekliği 20 cm olan silindir suyla

doludur. Silindirdeki suyun tamamı, 25 x 10 x 30

cm3 boyutlu boş kutuya boşaltılıyor. Su kutuda

kaç cm yükselir? (π= 3)

A)15 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4

9)

15 cm

60 cm

36 cm

Şekildeki içi boş kutu içine yarıçapı cm2

3r =

olan kürelerden kaç tane koyabiliriz?

A) 1500 B) 1200 C) 1000 D) 800 E) 500

10)

3hSu

3r 2r r

hK L Su

I II III

Şekildeki silindirik kaplarda II. bölme boştur. K ve

L muslukları aynı anda açıldığında su seviyesi

kaç h olur? (3r, 2r, r yarıçaptır.)

A) 2 B)2

5 C)

2

3 D)

4

3 E)

3

4

11) Boyutları

10 x 12 x 8

cm3 olan şe-

kildeki kutu

içine, yarıça-

pı 1 cm olan

kürelerden 2 sıra konuluyor. Daha sonra yarıçapı

2 cm olan kürelerden bu kürelerin üzerine 1 sıra

daha konuluyor. Kutunun içinde kalan boşlu-

ğun hacmi kaç cm3’tür? (π=3)

A) 384 B) 432 C) 486 D) 576 E) 512

12) Boyutları 10 x 10 x

10 olan küp içine, ya-

rıçapı 1 cm olan kü-

relerden 50 tane ko-

nuluyor. Küpün kalan

boş kısmına yarıçapı

2 cm olan bir küre daha konuluyor. Küpün içinde kalan boşluğun hacmi kaç cm3’tür? (π=3)

A) 768 B) 734 C) 688 D) 672 E) 656

12 cm

8 cm

10 cm

10 cm

10 cm

10 cm



13) r= 4cm

h= 10cm

Bardak Kap

Silindir şeklindeki boş bir kap, 12 bardak su konu-

lunca tamamen doluyor. Bardağın iç hacmi kaç

cm3’tür?(π= 3)

A) 20 B) 22 C) 25 D) 30 E) 40

14)

3R

Y

2R

X

Aynı maddeden yapılmış içi dolu X ve Y küre-

lerinin kütleleri oranı mX/mY kaçtır?

A) 9

1 B)

27

8 C)

4

9 D)

9

2 E)

9

8

15)

r=4cm

h=10cm

r=2cm

H

X Y

Aynı maddeden yapılmış X ve Y silindirlerinin küt-

leleri eşittir. H yüksekliği kaç cm’dir? (π=3)

A) 10 B) 12 C) 16 D) 20 E) 40

16) Şekildeki içi

boş prizma-

nın tabanına

bir sıra r ya-

rıçaplı küre

konuluyor.

Prizmanın kalan kısmı 2r yarıçaplı kürelerle dol-

duruluyor. Prizmanın içine kaç tane küre ko-

nulmuştur (π=3)

A) 54 B) 30 C) 22 D) 20 E) 18

17)

6h

2h

Su

Boş

2r 3rr

Su

Yarıçapları verilen silindirik kaplarda 4h ve 2h

yüksekliklerinde su vardır. Musluklar açıldığında

ortadaki kaptaki su yüksekliği kaç h olur?

A)3

5 B)

2

5 C) 3 D) 4 E)

3

10

18)

r= 2 cm

Su

10 cm

r= 4 cm

Su

Kutu

Şekildeki su dolu silindirlerdeki sular, boş kutuya

boşaltılıyor. Su bu kutu içinde kaç cm yükse-

lir? (Taşıma yok, π= 3)

A) 5 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12

1-A 2-B 3-B 4-A 5-B 6-A 7-B 8-D 9-B 10-A 11-D 12-A 13-E 14-B 15-E 16-E 17-C 18-B

10r

4r

12r



TEST - 6

1) İçi boş iki silindir şekil-

deki gibi üst üste konu-

luyor. Sabit debili bir

musluk kabı L seviyesi-

ne kadar t sürede dol-

duruyor. Kabın tama-

men dolması için kaç

t süre geçmelidir?

A)3

7 B)

3

11 C)

8

9 D)

7

8 E)

5

4

2) Macundan yapılmış 5 cm ya-

rıçaplı küre bozulup, bir ke-

narı 2 cm olan küpler yapılı-

yor. Kaç tane küp elde edi-

lir? (π=3)

A) 62 B) 58 C) 52 D) 42 E) 30

3)

4r

2r

6r

r

2r

r yarıçaplı, 2r yüksekliğindeki silindir bardak ile

yandaki içi boş kap doldurulmak isteniyor. Bu

kap kaç bardak su alır? (π=3)

A) 24 B) 16 C) 12 D) 10 E) 8

4) İçinde r yarıçaplı

boşluk bulunan 2r

yarıçaplı X küresi ile

r yarıçaplı Y küresi-

nin kütleleri eşittir.

Cisimlerin

özkütleleri oranı dX/dY kaçtır?

A)3

1 B)

2

1 C) 1 D)

5

2 E)

7

1

5) Yarıçapı 5 cm olan alüminyum kürenin kütlesi

810 gramdır. Alüminyumum özkütlesi 2,7

g/cm3 olduğuna göre, kürenin içindeki boşlu-

ğun hacmi kaç cm3’dür? (π=3)

A) 225 B) 200 C) 180 D) 150 E) 135

6) Yarıçapı 10 cm olan metal kürenin kütlesi 3000

gram, özkütlesi 1,2 g/cm3’tür. Küre içindeki boş-

luğun hacmi kaç cm3’tür? (π=3)

A) 1110 B) 1200 C) 1450 D) 1500 E) 1620

7) Bir kenarı 20 cm olan tahta küpün içinden, çapı

10 cm olan küre çıkartılıp su ile dolduruluyor. kü-

pün kütlesi kaç gram değişir?

(dt= 0,6 g/cm3, π=3)

A) 200 B) 180 C) 160 D) 150 E) 125

r r

M

L

K

h

2h

5 cm

r

2r

r

X

Y



8)

I II III

Özdeş üç kap su ile dolduruluyor. Denge duru-

munda kaplardaki su hacimlerini sıralayınız?

A) V1 = V2 = V3 B) V1 = V3 > V2

C) V1 > V3 > V2 D) V1 = V2 > V3

E) V1 > V2 > V3

9) Yarıçapı 10 cm olan kürenin özkütlesi 2 g/cm3’tür.

Bu kürenin kütlesi 6000 g. gelmektedir. Kürenin

içinde kaç cm3 boşluk vardır?

A) 500 B) 750 C) 1000 D) 1200 E) 1250

10) Bir kenarı 2 cm olan küpleri yan yana ve üst üste

koyarak hacmi 8000 cm3 olan bir küp elde edili-

yor. Küçük küplerden kaç tane kullanılmıştır?

(π= 3)

A) 1400 B) 1200 C) 1000 D) 800 E) 400

11) Özkütlesi 5 g/cm3 olan sıvıdan 30 cm3, özkütlesi

2 g/cm3 olan sıvıdan V hacim alınıp karıştırıldı-

ğında karışımın özkütlesi 4 g/cm3 oluyor. V hac-

mi kaç cm3’tür?

A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 40

12) Bir kap su ile dolu iken, 150 gram, yoğunluğu 1,2

g/cm3 sıvı ile dolu iken 170 gram geliyor. Bu kap,

yoğunluğu 1,5 g/cm3 olan sıvı ile doldurulursa

kaç gram gelir?

A) 175 B) 180 C) 200 D) 205 E) 215

13) Bir kenarı 50 cm olan içi boş küp içine yarıçapı

2,5 cm olan küreler konuluyor. Küp, kürelerle

doldurulduğunda arada kalan boşluğun hacmi

kaç cm3’tür? (π= 3)

A) 62500 B) 65500 C)66500

D) 6200 E) 10000

14) Bir şişe su ile dolu iken 500 gram, özkütlesi

d= 1,5 g/cm3 sıvı ile dolu iken, 700 gram geliyor.

Şişenin boş kütlesi kaç gramdır?

A) 80 B) 100 C) 120 D) 150 E) 180

15)

200 cm3

220 cm3

Tamamı 220 cm3 olan kap 200 cm3 hizasına ka-

dar su ile dolduruluyor. Bu kaba özkütlesi 4

g/cm3, hacmi 5 cm3 olan bilyelerden kaç tane

bırakılırsa kabın kütlesi 110 gram artır?

A) 12 B) 10 C) 8 D) 7 E) 6

1-C 2-A 3-E 4-E 5-B 6-D 7-A 8-B 9-C 10-C 11-B 12-C 13-A 14-B 15-E



TEST - 7

1) Özkütlesi 2,2 g/cm3 olan sıvı ile d özkütleli sıvı

eşit hacimde homojen olarak karıştırıldığında ka-

rışımın özkütlesi 2 g/cm3 oluyor. d özkütlesi kaç

g/cm3 tür?

A) 2,0 B) 1,8 C) 1,6 D) 1,4 E) 0,8

2)

120

020

80

40

60

S

40

P

m(g)

V(cm3)

R

80

Kütle – hacim grafiği verilen P, R, S sıvılarından

eşit hacimde homojen bir karışım oluşturuluyor.

Karışımın özkütlesi kaç g/cm3’tür?

A) 2 B) 2

5 C) 3 D)

3

10 E) 4

3)

0

30

180

90

9060

K

m(g)

V(cm3)

L

Kütle – hacim grafiği verilen K ve L sıvılarından

eşit kütlede alınıp homojen bir karışım oluşturulu-

yor. Karışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

A) 2

3 B) 2 C)

2

5 D)

3

7 E)

3

4

4) Kütle

Hacim

3m

0

V

2m

m

3V

Karışım

Y

2V

(cm3)

(g)

X

X ve Y sıvıları ile bunlardan oluşturulan karışımın

kütle – hacim grafiği şekildeki gibidir. Sıvıların

karışımında kullanılan VX ve VY hacimleri oranı

VX/VY kaçtır?

A)3

5 B)

7

5 C)

5

2 D)

5

1 E)

7

1

5)

015

30

15

30

K

m(g)

V(cm3)

M

Kütle – hacim grafiği verilen M ve K sıvılarından

bir karışım oluşturuluyor. Bu karışımın özkütlesi

kaç olabilir?

A) 1,0’dan büyük B) 1,0 ile 0,5 arasında

C) 1,0 D) 0,5

E) 0,5’den küçük

6) Bir şişe boşken 600 gram geliyor. Bu şişe su ile

dolu iken 1600 gram geliyor. Bu şişeyi yoğunlu-

ğu 0,88 g/cm3 olan sıvı ile tamamen doldurur-

sak kaç gram gelir? (dsu= 1 g/cm3)

A) 888 B) 1240 C) 1360 D) 1480 E)1520



7)

160 cm

100 cm3

Özkütlesi 2 g/cm3 olan 10 özdeş bilye içinde 100

cm3 su bulunan kaba konulduğunda su seviyesi

160 cm3 çizgisine geliyor. 1 bilyenin kütlesi kaç

gramdır?

A) 6 B) 10 C) 12 D) 15 E) 16

8)

10

05 10

P

R

20

V(cm3)

m(g)

Şekilde P ve R sıvılarının kütle – hacim grafiği ve-

rilmiştir. Bu sıvılardan oluşan karışımın

özkütlesi 2,5 g/cm3 olduğuna göre, karışımda-

ki sıvı hacimleri oranı VP/VR kaçtır?

A) 2 B) 3

4 C)

2

1 D)

2

3 E) 1

9) Kütle

Hacim

3m

0V

2m

m

3V

Karışım

Y

2V

X

X ve Y sıvıları ile bunlardan yapılan karışımın küt-

le – hacim grafiği şekildeki gibidir. Karışımda

kullanılan sıvıların kütleleri oranı mX/mY kaç-

tır?

A) 6

5 B)

4

3 C)

2

3 D)

2

5 E)

3

7

10) X ve Y sıvıları-

nın oluşturdu-

ğu karışım ve

X sıvısının küt-

le – hacim gra-

fiği şekildeki

gibidir. karışı-

mın hacimce

%60’ını Y sıvısı oluşturmaktadır. Y sıvısının


A)2

5 B) 1 C) 4 D)3 E)

2

7

11) X, Y, T sıvı-

larının kütle

– hacim

grafiği şe-

kildeki gibi-

dir. Bu sı-

vılardan

eşit hacimde yapılacak karışımın özkütlesi kaç

g/cm3’tür?

A)3

5 B)

2

5 C)

2

7 D)

3

7 E)

2

3

12) K, M, F sıvıla-

rın kütle – ha-

cim grafiği şe-

kildeki gibidir.

Bu sıvılar eşit

kütlede karış-

tırıldıklarında

karışımın

özkütlesi kaç g/cm3 olur?

A) 5 B)2

9 C) 4 D)

3

10 E) 3

1-B 2-C 3-A 4-E 5-B 6-D 7-C 8-E 9-D 10-D 11-A 12-E

2

02 4

m(g)

V(cm3)

Karışım

X

4

6

3

0

m(g)

V(cm3)

X Y

T

2 4 6

m(g)

V(cm3)

60

010

K

40

20

20 30

MF



TEST - 8

1) X ve Y sıvı-

larının kütle /

hacim grafiği

verilmiştir.

X’den 60 gram,

Y’den 40 cm3

sıvı alınıp karış-

tırılırsa, karışı-

mın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

A) 3,8 B) 3,4 C) 3,2 D) 2,8 E) 2,4

2) M ve K sıvıla-

rının

kütle – hacim

grafiği şekil-

deki gibidir.

Sıvılar eşit

kütlede karış-

tırıldığında karışımın özkütlesi kaç dir?dir?dir?dir?''''VVVV

mmmm

A) 5

8 B)

10

8 C)

5

6 D)

5

2 E)

10

6

3) Boş kabı, K mus-

luğu t sürede, M

musluğu 3t süre-

de dolduruyor.

Musluklar aynı

anda açılıp kap

dolduğunda karı-

şımın özkütlesi

kaç d’dir?

A) 3

7 B)

2

13 C)

3

10 D)

4

11 E)

4

13

4) X, Y, Z sıvıla-

rının kütle,

hacim grafiği

şekildeki gibi-

dir. Sıvılardan

10 cm3 alınıp

oluşturulan

türdeş karışımın özkütlesi kaç g/cm3’tür?

A)4

7 B)

3

7 C)

4

5 D)

3

5 E) 1

5) M ve K sıvıla-

rından, eşit

hacimde alı-

nıp yapılan

türdeş karı-

şımın kütlesi

220 gramdır.

Karışımdaki

M sıvısının kütlesi kaç gramdır?

A) 110 B) 120 C) 140 D) 150 E) 160

6)

m(g)

V(cm3)

120

020

M

80

40

40 60

N P

M, N, P sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki

gibidir. M ve N sıvıları eşit hacimde karıştırıldı-

ğında karışımın özkütlesi d1, N ve P sıvıları eşit

kütlede karıştırıldığında karışımın özkütlesi d2’dir.

d1/d2 oranı kaçtır?

A)4

11 B)

3

8 C)

8

15 D)

4

7 E)

3

4

20

05 10

m(g)

V(cm3)

X

Y

30

2m

0V 2V

Kütle

Hacim

M

K

4m

40

30

010 20 30

m(g)

V(cm3)

X Y

Z

12

02 4

m(g)

V(cm3)

M

K

16

K M

3 d 4 d



7) X ve Y sıvılarının

kütle – hacim gra-

fiği verilmiştir. Sı-

vılardan 20 cm3

alınıp karıştırılırsa karışımın özkütlesi kaç g/cm3 olur?

A)3

1 B)

8

3 C)

5

4 D)

6

5 E)

8

5

8) K musluğundan

6d, M musluğun-

dan d özkütleli sı-

vılar akmaktadır.

Boş kabı, tek başı-

na K musluğu t sü-

rede, M musluğu

2t sürede dolduru-

yor. Musluklar beraber boş kabı doldurduğun-

da, karışımın özkütlesi kaç d olur?

A)3

10 B)

4

7 C)

4

11 D)

3

13 E)

3

11

9)

K ve M musluklarından 2d ve 4d özkütleli sıvılar

akmaktadırlar. Boş kabın %40’ını birlikte doldu-

runca, M musluğu kapatılıyor. Kabın kalan kısmı-

nı K musluğu dolduruyor. Kap tamamen doldu-

ğunda, kaptaki karışımın özktülesi kaç d olur?

(Musluk debileri eşit.)

A) 2,4 B) 2,5 C) 2,6 D) 2,8 E) 3

10)

K L

3 d 5 d

Musluklar özdeştir. Musluklar aynı anda açılıp,

kabın 2/3’ü dolduğunda K musluğu kapatılıyor.

Kap tamamen dolduğunda karışım özkütlesi

kaç d olur?

A)3

8 B)

3

11 C)

3

10 D)

2

11 E)

3

13

11) X ve Y sıvılarının kütle – hacim grafiği şe-

kildeki gibidir.

Sıvılardan 40

cm3 alınıp

oluşturulan ka-

rışımın 50 cm3 ünde kaç gram X sıvısı bulunur?

A) 30 B) 50 C) 60 D) 80 E) 100

12) F ve M sıvılarının kütle – hacim grafiği şekildeki

gibidir. F sıvısından 40 cm3, M sıvısından V ha-

cim alınıp ka-

rıştırıldığında

, karışımın

özkütlesi 1,8

g/cm3 oluyor.

V hacmi kaç

cm3’tür?

A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 10

1-D 2-A 3-E 4-B 5-E 6- C 7-B 8-D 9-A

10-E 11-E 12-A

m(g)

V(cm3)

25

050 100

X

Y

20

010 20

X

Y

40

V(cm3)

m(g)

30

15

0

m(g)

V(cm3)

F

M

5 10 15



TEST - 9

1) 600 cm3 kuru kum

üzerine 100 cm3 su

konulunca su seviye-

si 400 cm3 çizgisine

geliyor. su seviyesi-

nin 800 cm3 çizgisine gelmesi için kaç cm3

daha su ilave edilmelidir?

A) 275 B) 250 C) 125 D) 120 E) 100

2) 200 cm3 su bulunan

kaba 60 cm3 kuru kum

konulunca su seviyesi

245 cm3 oluyor. Kuru

kumun kütlesi 180 g

ise, özkütlesi kaç g/cm3’tür?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

3) V cm3 kuru kum bulunan

kabın içine 200 cm3 su


320 cm3 oluyor. Kuru

kumun %20’si hava

(boşluk)’dır. V hacmi kaç cm3’tür?

A) 150 B) 130 C) 120 D) 100 E) 80

4) 250 cm3 kuru kum bu-

lunan kaba 100 cm3 su

ilave edilince su sevi-

yesi 300 cm3 çizgisine

çıkıyor. kuru kumun %

kaçı havadır?

A) 35 B) 30 C) 25 D) 20 E) 10




50 cm3 çizgisine geli-

yor. Kaç cm3 daha su

ilave edilirse, su seviyesi 500 cm3 çizgisine

gelir?

A) 200 B) 150 C) 125 D) 120 E) 90

6) V hacmindeki kuru ku-

mun %25’i havadır. Bu

kaba 200 cm3 su ilave

edilince su seviyesi V hi-

zasına geliyor. V kaç

cm3’tür?

A) 1200 B) 1100 C) 1000 D) 800 E) 750

600 cm3

200 cm3

V cm3

250 cm3

500 cm3

V cm3



7) Bir kapta

5

2

kumKuru

Boşluk= olan

200 cm3 kuru kum var-

dır. Bu kaba 100 cm3

su konulduğunda su

seviyesi kaç cm3 çiz-

gisine gelir?

A) 100 B) 120 C) 160 D) 200 E) 220




50 cm3 hizasına geli-

yor. Bu kaba 20 cm3

daha su ilave edilirse su seviyesi kaç cm3 hi-

zasına gelir?

A) 112 B) 116 C) 126 D) 132 E) 148


kaba 120 cm3 kuru

kum konulduğunda, su

seviyesi 360 cm3 olu-

yor. Kuru kumun %

kaçı havadır?

A) 50 B) 40 C) 30 D) 25 E) 10


kaba %20’si hava olan

kuru kum konulunca su

seviyesi 300 cm3 olu-

yor. Kuru kumun


A) 125 B) 110 C) 100 D) 80 E) 75

11) Şekildeki silindir

kap 150 cm3 hiza-

sına kadar kuru –

kum ile doldurulu-

yor.

5

1

V

V

kumkuru

hava= olduğuna göre, kaba 100 cm3 su

ilave edildiğinde, su seviyesi kaç cm3 çizgisine

ulaşır?

A) 180 B) 200 C) 220 D) 250 E) 265

12)

250 cm3

500 cm3

250 cm3 hacimli kuru kum içine 100 cm3 su konu-

lunca su seviyesi 275 cm3 çizgisine çıkıyor. Kuru

kumun % kaçı havadır?

A) 50 B) 35 C) 30 D) 25 E) 20

13) İçinde 600 cm3 kuru

kum olan kaba, 100

cm3 su ilave edilin-

ce, su seviyesi 500

cm3 çizgisine geli-

yor. Bu kaba kaç

cm3 daha su ilave edilirse, su seviyesi 700

cm3 çizgisine gelir?

A) 110 B) 120 C) 125 D) 140 E) 150

1-B 2-C 3-A 4-D 5-E 6-D 7-E 8-C 9-A 10-A 11-C 12-C 13-B

200 cm3

Kuru Kum

120 cm3

300 cm3

Su

200 cm3

150 cm3

600 cm3

700 cm3



TEST - 10

1) Boyutları 10 x 6 x 4 cm3 prizmadan yarıçapı 1

cm, yüksekliği 4 cm olan

silindirik parça çıkarılıp

yerine özkütlesi d= 2,6

g/cm3 olan sıvı konuluyor.

Prizma tahtadan oldu-

ğuna göre prizmanın

son kütlesi kaç gram-

dır? (dt= 0,6 g/cm3, π=3)

A) 140 B) 142 C) 168 D) 172 E) 184

2) Tahtadan yapılmış 2 cm

yarıçaplı silindirden, şe-

kildeki gibi, yan tarafından

1 cm yarıçaplı silindir boy-

lu boyunca çıkarılıyor, çı-

karılan silindir yerine su

konuluyor. Silindirin son

kütlesi kaç gram olur?

(dt= 0,6 g/cm3; π=3)

A) 75 B) 80 C) 84 D) 92 E) 100

3)

r

2r

4r r

2r

Şekildeki küre ve silindirin içinden r yarıçaplı kı-

sımları çıkarıldığında, kalan kısımların kütleleri

eşit oluyor. Bu cisimlerin özkütleleri oranı kaç-

tır? (Cisimlerin içi doludur.)

A)9

4 B)

11

16 C)

9

7 D)

8

5 E)

3

10

4) Özkütlesi 5 g/cm3 olan küreden r

yarıçaplı kısmı çıkarılıp yerine

özkütlesi 2 g/cm3 olan sıvı konu-

luyor. Kürenin son kütlesi kaç

gramdır? (r= 2 cm, π= 3)

A) 1064 B) 1172 C) 1184 D) 1194 E) 1376

5) Yarıçapı 5 cm olan kürenin or-

tasından yarıçapı 3 cm olan en

uzun silindir çıkarılıyor. Çıkarı-

lan silindirin hacmi kaç

cm3’tür? (π=3)

A) 188 B) 194 C) 202 D) 216 E) 236

6) 2r yarıçaplı silindirden rI yarı

çaplı silindir şekildeki gibi çıka-

rılıyor. Kalan ve çıkan silindirin

kütleleri birbirine eşittir. rI kaç

r’dir?

A) 2 B) 1 C)2

2 D) 3 E) 2

7) Yarıçapı r olan boş silin-

dir içine su dolu koni şe-

kildeki gibi yerleştiriliyor. Koninin tabanına bir delik açılırsa su yük-sekliği kaç h olur?

A)9

h B)

6

h C)

4

h D)

3

h E)

2

h

10 cm

r

2r

0

h

r

rr

10 cm

6 cm

4 cm

rı

2r



8) 2r yarıçaplı silindir içine r

yarıçaplı silindir konuluyor. İçteki silindir su ile dolu-dur. Silindirin yarısına ta-kılı musluk açılırsa, su yüksekliği, dıştaki silin-dirde kaç h yükselir?

A) 2

h B)

3

h C)

4

h D)

5

h E)

6

h

9) m

3r

Küre

4r

2r

2m

Koni 2m ve m kütleli koni ve kürenin özkütleleri d1 ve

d2 ‘dir. d1/d2 oranı kaçtır?

A) 2

15 B)

9

20 C)

3

25 D)

2

25 E)

2

27

10) 2r yarıçaplı, 2h yüksekli-

ğindeki tahta silindirden r

yarıçaplı h yüksekliğinde

bir parça çıkarılıp, yerine civa konuluyor.

Silindirim ilk kütlesi m ise, son kütlesi kaç m’dir? (dciva= 13,6 g/cm

3,

dt= 0,6 g/cm3)

A)24

89 B)

8

21 C)

3

20 D)

7

21 E)

5

12

11) Kütlesi 1200 g. olan tahta üzerine bir oyuk açılıp,

oyuk tamamen civa ile dolduruluyor. Tahtanın

son kütlesi 1460 g. oluyor. Çıkarılan tahtanın

kütlesi kaç g.’dir?

(dtahta= 0,6 g/cm3, dciva= 13,6 g/cm

3)

A) 75 B) 50 C) 24 D) 15 E) 12

12) 6r yarıçaplı (h + hI) yük-

sekliğindeki silindirde 5r

yarıçaplı, hI yüksekliğinde-

ki parça çıkarılıyor. Silindi-

rin çıkan parçasının ve ka-

lan parçasının kütleleri bir-

birine eşittir. hI, kaç h’tır?

A)3

11 B)

5

16 C)

7

18 D)

7

20 E)

9

23

13) Şekildeki kap,

6 cm yüksekli-

ğine kadar su

ile doludur.

Kabın yüksek-

liği 10

cm’dir. Bu ka-

bın tamamen

su ile dolması için 2 cm yarıçaplı kürelerden

kaç tane konulmalıdır? (π= 3)

A) 12 B) 15 C) 20 D) 22 E) 25

1-C 2-C 3-C 4-C 5-D 6-E 7-D 8-B 9-E 10-A 11-E 12-C 13-E

r r

2r

Su

h

h

Musluk

20 cm

10 cm

10 cm

r 5r

hI

h

r r

h

h

9 . S I N I F 71 F İ Z İ K

� DAYANIKLILIK

Cisimler, belirli bir hacme, kütleye sahiptir.

Düzgün geometrik cisimlerin genişlik, derinlik ve uzunluk

ölçüleri eşit oranda arttırıldığında, en büyük artış cisim-

lerin hacimlerinde olacaktır. Hacimdeki bu artış, kütle ar-

tışı anlamına gelir.

Bu artışı bir örnekle açıklayalım:

Yukarıdaki örnekte görüldüğü gibi, cismin uzunlukları

arttırıldıkça, en büyük artış hacminde meydana gelmek-

tedir.

▪ Bu artışın dayanıklılığa etkisini inceleyelim.

Hacim

AlanıKesit Eden Temas Yere =ıkDayanıklıl

▪ Yukarıdaki cisimlerin dayanıklılıklarını bulalım.

6

1

72

12D

5

1

30

6D

4

1

8

2D

III

II

I

==

==

==

� Bir cismin ebatları orantılı bir şekilde arttırıldığında,

dayanıklılık o orantıda azalır.

� Canlıların dayanıklılığı, ağırlığı arttıkça azalır.

� Bu bölümde ele alınan dayanıklılık, cismin kendine

olan dayanıklılığıdır.

▪ Şimdi bir insan modelinin dayanıklılığını bulalım.

İnsan modelinin hacmini hesaplayalım

■ Başın Hacmi:

3

1

1

3

1

cm4000V

1000.3.3

4V

r.n3

4V

=

//

=

=

■ Kolların Hacmi:

V2 = [π.(10)2.100].2

V2 = 10000π.2

V2 = 20000π=60000cm3

■ Bacakların Hacmi:

V3 = [π.(10)2.60].2

V3 = 6000π.2

V3 = 12000π=36000cm3

■ Gövdenin Hacmi:

V4 = π.(15)2.80

V4 = 18000π=54000 cm3

■ Toplam Hacim:

VT = 4000 + 36000 + 60000 + 54000

VT = 52500.π cm3

■ Kesit Alanı:

S = π.r2 = π(10)2. = 300 cm3

İki ayak olduğu için S= 2.300 = 600 cm3

■ Dayanıklılık:

770

3

1540

6

15400

600

Hacim

AlanıKesitD ====

2a

a

4a

3a

2a

5a

4a

3a

6a

10 cm

10 cm

15 cm

r=10 cm

t

Bölüm -2 MADDE VE ÖZELLİKLERİ



r

h

SİLİNDİR

Taban Alanı: S = πr2

Yüzey Alanı: A = 2.πr2 + 2πr.h

Hacmi: V = π.r2.h

h

1

h.r

r

Hacim

AlanıTaban ığıDayanıklıl

2

2

=

π

π

==

KÜP

Taban Alanı: S = a2

Yüzey Alanı: A = 6.a2

Hacmi: V = a3

a

1

a

a

Hacim

AlanıTaban ığıDayanıklıl

3

2

===

KÜRE

Kesit Alanı: S = πr2

Yüzey Alanı: A = 4.πr2

Hacmi: V = 3r

3

4π

DİKDÖRTGENLER PRİZMASI

Taban Alanı: S = a.b

Yüzey Alanı: A = 2(a.b + a.c + b.c)

Hacmi: V = a.b.c

c

1

c.b.a

b.a

Hacim

AlanıTaban ığıDayanıklıl ===

� Canlılar hacimleri oranında enerji üretirken yüzey

alanları oranında enerji yayarlar.

� Fare gibi yüzey alanının hacmine oranı büyük olan

canlıların enerji kaybı fazla olacağından metaboliz-

malarının hızlı çalışması gerekir.

� Fil gibi yüzey alanın hacmine oranı küçük olan canlı-

lar, fazla enerjilerini dışarıya verebilmek için vücutla-

rında yüzey alanını arttıracak fiziksel özelliklere ihti-

yaç duyarlar. Bunu büyük kulakları ile karşılarlar.

� Bir böceğin yüzey alanı ile hacim oranı, onun ağaç-

tan güvenli bir şekilde düşmesine elverişlidir.

� Küçük patateslerin, büyük patateslere göre daha

çabuk kızarması, yüzey alanı / hacim oranının büyük

olmasından kaynaklanır.

� Küçük odun parçalarının, büyük odun parçasına gö-

re daha çabuk yanması, yüzey alanı / hacim oranı-

nın büyük olmasından kaynaklanır.

� Küçük buz parçalarının, büyük buz parçasına göre

daha çabuk erimesi, yüzey alanı / hacim oranının

büyük olmasından kaynaklanır.

Not: Cisimlerin ebatları küçüldükçe, yüzey alanı / hacim

oranı büyür.

a

a

a

r

a

b

c



X ve Y küplerinin dayanıklılıkları oranı Y

X

D

D kaçtır?

X Küpü Y küpü

Taban alanı = a2

Hacmi = a3

a

1

a

aD

3

2

X ==

Taban alanı = 16a2

Hacmi = 64a3

a4

1

a64

a16D

3

2

X ==

4

a4

1

a

1

D

D

Y

X==

Şekildeki ku-

tunun yüzey

alanı kaç cm2

dir?

Y.A = 10.4.2. + 10.6.2 + 6.4.2

= 80 + 120 + 48

= 248 cm2

Yarıçapları ve yükseklikleri verilen şekildeki K ve F

silindirlerinin dayanıklılıkları oranı F

K

D

Dkaçtır?

K Silindiri F Silindiri

Kesit alanı = πr2

Hacim = πr2.h

h

1

h.r

rD

2

2

K =

π

π

=

Kesit alanı = π4r2

Hacim = 12πr2.h

h3

1

h.r12

r4D

2

2

F =

π

π

=

3DF

DK=

Yarıçapı 4 cm olan yan-

daki kürenin yüzey ala-

nının hacmine oranı

kaçtır?

Yüzey alanı = 4πr2 = 4.π.42 = 4π.16

Hacmi = 64.3

44.

3

4r

3

4 33π=π=π

4

3

64

16.3

64.3

4

16.4

Hacim

AlanıYüzey==

π

π

=

ÖRNEK

4aa

a

aX

4a

4aY

Çözüm

ÖRNEK

Çözüm

ÖRNEK

r

Kh

2r

F 3h

Çözüm

ÖRNEK

Çözüm

r= 4 cm

10 cm

4 cm

6 cm



M ve K cisimlerinin ölçüleri yukarıdaki şekilde verilmiştir.

Cisimlerin dayanıklılıkları oranı K

M

D

D kaçtır?

5

1

5.2.

2.D

6

1

6.2.4

2.4D

2

2

K

M

=

π

π

=

==

6

5

D

D

K

M=

Şekil –I ve Şekil –II deki kutuları kaplamak için kullanılan

kaplıkların yüzey alanı Y1 ve Y2 dir. 2

1

Y

Y oranı kaçtır?

Şekil –I:

Y.A = 4.2 + 4.2 + 6.4 + 6.4 + 6.2 + 6.2 = 88 cm2

Şekil – II:

Y.A = 2.1 + 2.1 + 3.2 + 3.2 + 3.1 + 3.1 = 22 cm2

422

88

Y

Y

2

1==

Yukarıda ebatları verilen K, L, M cisimlerinin

dayanıklılıklarını sıralayınız?

KML

M

L

K

DDD

a2

1

a2.a2.a2

a2.a2D

a2

1

a2.a.a

a.aD

a4

1

a4.a.a

a.aD

>=

==

==

==

R yarıçaplı homojen ip mg

ağırlığındaki yükü ancak

taşıyabilmektedir. İpin yarı

çapı 3r yapılırsa, ip en

fazla kaç mg ağırlığını

taşıyabilir?

2

1

1

r

gm

π

= 222

2

2

r9

X

r

mg

r

gm

π

=

ππ

X = 9 mg

ÖRNEK

r= 2 cm

K

4 cm

6 cm

2 cm

5 cmM

Çözüm

ÖRNEK

2 cm

1 cm

4 cm

2 cm

Şekil -I Şekil -2

Çözüm

ÖRNEK

a

a

4a

a

2a

2a

2a

2a

2a

K

L M

Çözüm

ÖRNEK

r

mg

ip

Çözüm



1) Şekildeki küpün

taban alanı kaç

cm2 dir?

A) 5 B) 25 C) 100 D) 125 E) 150

2) Şekildeki

dikdörtgen-

ler prizma-

sının taban

alanı kaç

cm2 dir?

A) 160 B) 120 C) 60 D) 48 E) 20

3) Yarıçapı 3 cm yüksekliği

6 cm olan silindirin taban

alanı kaç cm2 dir? (π= 3)

A) 18 B) 27 C) 36 D) 54 E) 81

4) Yandaki silindirin

yüzey alanı kaç

cm2dir? (π= 3)

A) 525 B) 650 C) 675 D) 750 E) 900

5) Yarıçapı 10 cm

olan yandaki kü-

renin hacmi kaç

cm3dür? (π= 3)

A) 400 B) 2000 C) 4000 D) 5000 E) 8000

6) Dikdörtgenler

prizması şeklin-

deki yandaki ku-

tunun hacminin,

taban alanına

oranı kaçtır?

A) 10 B) 20 C) 40 D) 50 E) 100

7)

r ve 2r yarıçaplı h ve 4h yüksekliğindeki X ve

Y silindirleri ile ilgili olarak:

I. X'in taban alanı, Y'nin taban alanından büyük-

tür.

II. X'in hacmi, Y'nin hacminden küçüktür.

III. X'in yüzey alanı, Y'nin yüzey alanından bü-

yüktür.



D) II ve III E) I ve II

TEST - 1

5 cm

5 cm

5 cm

12 cm

4 cm

r= 3 cm

0

r= 10 cm

5 cm

10 cm

10 cm

2r

r

4h

h

X Y



8)

Şekildeki yükseklikleri ve yarıçapları verilen

silindirlerin yüzey alanları oranı Y

X

A

Akaçtır?

A) 11

14 B)

20

27 C) 1 D)

10

17 E)

2

3

9)

Şekillerde verilen X ve Y kutularının hacimleri

oranı Y

X

V

V kaçtır?

A) 4

3 B)

2

1 C)

4

1 D)

8

1 E)

16

1

10) Yandaki şekilde veri-

len r yarıçaplı kürenin

yüzey alanı kaçtır?

A) 2πr B) 4πr2 C) 2πr2 D) 4πr3 E) 3r

3

4π

11) Şekildeki 2r yarıçaplı

kürenin yüzey alanının

kesit alanına oranı

AlanıKesit

AlanıYüzey kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8

12)

3r ve r yarıçaplı P ve R kürelerinin hacimleri

oranı R

P

V

Vkaçtır?

A) 3 B) 9 C) 16 D) 27 E) 81

13)

Yarı çapı 5 cm ve 1 cm olan P ve R kürelerinin

kesit alanları oranı R

P

S

S kaçtır?

A) 5 B) 15 C) 25 D) 30 E) 45

1- B 2-D 3-B 4-D 5-C 6-A

7-B 8-B 9-E 10-B 11-C 12-D

13-C

h2= 6r

2r

3r

(X) (Y)

h1= 8r4h

2a

a

2a

(X)

4a

4a

4a

(Y)

r

0

2r

3r

P

r

R

5r

P

r

R



1) I. Ağırlığının dört katını taşıyan bir karıncanın

boyutları iki katına çıkartılırsa, ağırlığının se-

kiz katını taşır.

II. Farenin metabolizmasının file göre daha hızlı

çalışması yüzey alanının hacmine olan oranın

küçük olmasındandır.

III. Bir kenarı iki kat artan küpün hacmi sekiz kat

artar.


A) I ve III B) II ve III C) I ve II

D) Yalnız I E) Yalnız III

2) I. Cisimlerin ebatları aynı oranda küçültülürse,

dayanıklılıkları artar.

II. Kedinin ağaçtan güvenli şekilde düşmesi, yü-

zey alanı ile hacim oranının elverişli olmasın-

dan kaynaklanır.

III. Eşit hacimde küçük boy patateslerden, büyük

boy patateslere göre daha fazla kabuk çıkar.


A) I ve II B) I ve III C) Yalnız II

D) I, II ve III E) II ve III

3) I. Boyutları aynı oranda artan bir küpün kesit

alanı artar.

II. Boyutları orantılı olarak arttırılan küpün hacmi

artar.

III. Boyutları orantılı olarak arttırılan küpün

özkütlesi artar.


A) Yalnız I B) I ve III C) I ve II

D) II ve III E) Yalnız III

4) Bir buz parçası küçük parçalara bölündüğünde

daha çabuk erir.

Bu durumun sebebi nedir?

A) Buzun hacmi artmıştır.

B) Buzun kütlesi artmıştır.

C) Buzun toplam yüzey alanı artmıştır.

D) Buzun kesit alanı artmıştır.

E) Buzun özkütlesi azalmıştır.

5) I. Maddelerin boyutları eşit oranda arttırıldığında

en büyük artış hacminde olur.

II. Kendi vücut ölçümüz iki kat artarsa daha da-

yanıklı oluruz.

III. Küçük patatesler, büyük olanlara göre daha

çabuk pişer.


A) I ve III B) II ve III C) Yalnız I

D) Yalnız II E) I, II ve III

6) I. Bir arının boyutları orantılı olarak arttırıldığın-

da dayanıklılığı azalır.

II. Bir farenin boyutları orantılı olarak arttırıldı-

ğında .azalıroranıHacim

AlanıYüzey

III. Farenin enerji kaybı fazla olduğu için metabo-

lizmaları yavaş çalışır.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II


TEST - 2



7)

Şekil -I'deki gibi kenarları 2a olan küp, düşey ola-

rak Şekil -II'deki gibi ikiye bölündüğünde,

I. Hacmi azalır.

II. Yüzey alanı artar.

III. Dayanıklılığı değişmez.

yargılarından hangileri yanlıştır?



8)

Yarıçapları ve yükseklikleri verilen silindirlerin

dayanıklılıkları arasındaki ilişki nedir?

A) DX > DZ > DY B) DX = DY = DZ

C) DX = DZ > DY D) DX = DY > DZ

E) DY > DZ > DX

9)

Yarıçapları ve yükseklikleri verilen P, R, S silindir-

leri ile ilgili olarak;

I. Dayanıklılıkları eşittir.

II. Yüzey alanı en büyük olan S'dir.

III. Kesit alanı en küçük olan P'dir.


A) Yalnız II B) I ve II C) II ve III


10)

Şekil -I ve Şekil -II'de aynı ağaçtan toplanmış 1

kg. elma vardır. Buna göre;

I. Elmalar aynı ayarda soyulduklarında şekil -

I'deki elmaların kabukların yüzey alanı daha

fazladır.

II. Elmalar aynı ayarda soyulduklarında kabukla-

rın yüzey alanı her iki şekilde de aynı çıkar.

III. Şekil I ve şekil II'deki elmaların hacimleri eşit-

tir.


A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III


1- E 2-D 3-C 4-C 5-A 6-C

7-E 8-D 9-C 10-B

2a

2a

2a

a

2a

2a

a

2a

2a

Şekil -I Şekil -II

2r

h

X

r

h

Y

r

2h

Z

3r

r

h

2r

2h

3h

P R S




1) Kenar

uzunluk-

ları

10x5x8

cm3 olan

kutuyu

kaplamak için en az kaç cm2 lik kaplık kullanı-

lır?

A) 380 B) 340 C) 220 D) 170 E) 120

2)

Şekildeki X ve Y cisimlerinin taban alanları

oranı Y

X

A

A

kaçtır?

A) 1 B) 2

3 C)

7

6 D)

3

4 E)

5

4

3) Yandaki silindirin da-

yanıklılığı 1/cmdir?

A) 2

1 B)

5

1 C)

10

1 D)

5

2 E)

10

3

4) Yarıçapı r, yüksekliği h

olan silindir ile ilgili olarak:

I. Sadece r artırılırsa daya-

nıklılığı artar.

II. Sadece h artırılırsa da-

yanıklılığı azalır.

III. h ve r aynı oranda artırı-

lırsa dayanıklılığı azalır.


A) Yalnız II B) Yalnız III C) I ve II


5)

Yukarıdaki cisim ile ilgili olarak;

I. Yalnız a uzunluğu arttırılırsa dayanıklılığı ar-

tar.

II. Yalnız b uzunluğu artarsa dayanıklılığı artar.

III. Yalnız c uzunluğu arttırılırsa dayanıklılığı aza-

lır.


A) Yalnız III B) II ve III C) I ve III


6)

Bir kenarı 2b olan X küpünün dayanıklılığı DX, bir

kenarı 6b olan Y küpünün dayanıklılığı DY dir.

Y

X

D

D oranı kaçtır?

A) 3

1 B) 1 C) 3 D) 3 E) 6

TEST - 3

10 cm

5 cm

8 cm

4a

4a

4a

X

6a

2a

8a

Y

h

r

a

b

c

2b

2b

2bX

6b

6b

6bY



7)

r yarıçaplı K silindirinin dayanıklılığı DK, 2r yarı-

çaplı L silindirinin dayanıklılığı DL dir.

L

K

D

D oranı kaçtır?

A) 3

5 B)

3

4 C)

2

3 D)

4

3 E)

2

1

8) Şekildeki 2r yarıçaplı

kürenin kesit alanının

hacmine oranı kaçtır?

A) r5

2 B)

r8

3 C)

6

r5 D)

r4

3 E)

3

r2

9)

Bir kenarı 3r olan küpün dayanıklılığı DK, r yarı-

çaplı 8r yüksekliğindeki silindirin dayanıklılığı DS

dir.

S

K

D

D oranı kaçtır?

A) 3

4 B)

2

3 C)

3

5 D)

3

8 E)

2

9

10)

Kenar uzunlukları verilen küp ve dikdörtgenler

prizmasının yüzey alanları oranı izmaPr

Küp

Y

Ykaç-

tır?

A) 15

4 B)

25

12 C)

55

12 D)

21

10 E)

28

15

11) Şekildeki silindirin dayanıklılığı

D dir. Silindirin yarıçapı 2 katına,

yüksekliği 4 katına çıkarılırsa,

dayanıklılığı kaç D olur?

A) 4

1 B)

2

1 C)

3

2 D) 1 E) 2

12) Kenar uzunlukları

verilen şekildeki

kutudan iki tane

yanyana konulup

bir hediye paketi

yapılıyor. Hediye

paketi yapmak

için kullanılan

kaplığın yüzey

alanı kaç cm2 dir?

A) 344 B) 312 C) 310 D) 288 E) 256

1- B 2-D 3-C 4-E 5-A 6-D

7-A 8-B 9-D 10-E 11-A 12-E

r

K

2r

L 5h

3h

2r

0

3r

3r

3r 8r

r

5b 10b

5b

6b5b

2b

5b

h

r

8 cm

4 cm

4 cm



ADEZYON (Yapışma)

Farklı iki madde arasında var olan ve bu iki

maddeninin birbirine yapışmasını sağlayan çekim

kuvvetine denir.

� Adezyon Kuvvetine Örnekler:

- Yağmur damlalarının cama yapışması

- Denizden çıktığımızda vücudumuzda su damlala-

rının kalması

- Su üzerinde hareket eden geminin suyu sürükle-

mesi

- Su bardağının altına su damlasının yapışması

- Islak çay tabağının bardakla birlikte kalkması

Yaprağın altına su dam-

lasının yapışması adez-

yon kuvveti sayesinde

gerçekleşir.

- Üzerimize giydiğimiz tişört ıslandığında, ıslak ti-

şörtü çıkarmak kuru tişörtü çıkarmaktan daha zordur.

bu olay adezyon kuvvetinin etkisiyle tişörtün vücu-

dumuza yapışmasından kaynaklanmaktadır.

KOHEZYON (Tutma)

Aynı madde molekülleri arasındaki çekim kuvvetine

denir.

- Sıvıların bir noktadan başka bir noktaya akma-

sında kohezyon etkilidir.

- Yere damlatılan su damlasının küresel şekil al-

masında kohezyon etkilidir.

� Adezyon ve Kohezyon Arasındaki İlişki:

- İki kılcal boruya sıvılar koyduğumuzda sıvının yü-

zeylerinde iç bükey ya da dış bükey kavis oluşur.

- Adezyon kohezyondan büyük ise, sıvı kabın ke-narlarından daha fazla yükseleceği için iç bükey şekil alır.

- Kohezyon adezyondan büyük ise, sıvı molekülleri arası çekim fazla olacağından, kaptaki sıvı dış bükey

şekil alır.

Su ve cıva bulunan iki kaba kılcal borular batıralım.

- Şekil -I'de suyun boruda yükselmesi, adezyonun

kohezyondan büyük olmasından kaynaklanmaktadır.

- Şekil - II'de cıvanın boruda alçalması ise, kohez-

yonun adezyondan büyük olmasından kaynaklan-

maktadır.

- Cıvayı elimize koyduğumuzda, elimizden kayma-

sı ve elimizi ıslatmaması, kohezyon kuvvetinin adez-

yon kuvvetinden büyük olmasıdır.

- Cıvayı bir kaba koyup, boşalttığımızda kapta hiç

cıva damlası kalmaz.

Bu tür maddelere ıslatmayan madde denir. Islatma-

masının nedeni ise kohezyonun adezyondan büyük

olmasıdır.

YÜZEY GERİLİMİ

Sıvı molekülleri arasındaki kohezyon kuvvetinin etkisi

ile sıvı yüzeylerinde meydana gelen gerilim, sıvı yü-

zeyi ile hava arasında bir tabaka varmış gibi bir du-

ruma yol açar.

Bu duruma yüzey gerilimi denir.

- Su örümceği gibi böceklerin su üzerinde hareket

etmeleri yüzey gerilimi sayesinde gerçekleşir.

- Toplu iğnenin su üzerinde durması yüzey gerilimi

sayesinde gerçekleşir. Adezyon > Kohezyon Kohezyon > Adezyon

Su Cıva




- Suya batırılmış fırçanın sudan çıkarılırken uçları-

nın birbirlerine yaklaşması yüzey gerilimi sayesinde

gerçekleşir.

- Suya tuz karıştırıldığında yüzey gerilimi artar.

- Suyun sıcaklığı arttırıldığında yüzey gerilimi aza-lır.

- Suya deterjan veya sabun köpüğü karıştırıldığın-

da suyun yüzey gerilimi azalır.

- Sıvılarda yüzey geriliminin azalması, sıvıların di-

ğer maddelerle etkinleşmesini kolaylaştırır.

- Suya temizlik malzemesi konulduğunda, suyun

yüzey gerilimi azalacağından, suyun maddeyi ıslat-

masını arttırarak kirlere daha iyi nüfuz etmesini sağ-

lar.

KILCALLIK

Sıvıların çok ince borularda yükselmesi veya alçal-

ması olayına fizikte kılcallık denir.

- Gaz lambası fitilinde gaz yağının yükselmesi,

- Havlunun ve peçetenin suyu çekmesi,

- Bitkilerin suyu topraktan alıp üst kısımlara çıkar-ması, kılcallık olayına örnektir.

Suya çok ince boru daldırılırsa su bu boruda yükselir. Boru inceldikçe su yüksekliği artar. Bu olaya kılcallık denir.

Cıva gibi, kabı ıslatmayan sıvı içine ince borular dal-dırıldığında boru inceldikçe cıva seviyesi daha çok azalır.

AURORA

Aurora, büyüleyici bir göz ziyafetine dönüşen doğa

olayıdır.

Auroralar genellikle kutup bölgelerinde gözlenir.

Doğa olayı auroranın temel kaynağı güneş patlama-

larıdır.

Güneş rüzgarlarıyla Dünya'mıza gelen elektrik yüklü

parçacıklar, Dünya'nın manyetik alanı tarafından ku-

tup bölgelerine itilir. Bu yüklü parçacıklar atmosferde

bulunan oksijen ve azot atomlarıyla çarpışarak iyoni-

ze olmalarını sağlar. Böylelikle ışıma gerçekleşir ve

renk tayfı olarak gözlenir. Genellikle yeşil olarak göz-

lenen bu ışık tayfına aurora denir.

ATMOSFER

Atmosferin kalınlığını, hava moleküllerine etkiyen

yerçekimi kuvveti ile bu moleküllerin kinetik enerjileri

belirler. Moleküller kinetik enerjilerini güneş enerji-

sinden sağlamaktadırlar.

PLAZMALAR

Maddenin plazma hali günlük hayatta az görülen hal

iken, evrenin %96'sı plazma halindedir.

- Güneş, yıldızlar, güneş rüzgarları maddenin

uzaydaki plazma haline örnektir.

- Şimşek, yıldırım, auroralar, florasan lamba, neon

lamba, mağma, mum alevi, plazma topu, maddenin

yeryüzündeki plazma haline örnektir.

- Güneş, yıldızlar, yıldırım, sıcak plazmalardır.

- Florasan lamba, neon lamba, mum alevi,

auroralar soğuk plazmaya örnektir.

� Plazmalar:

- Isı ve elektriği iletirler.

- Eşit sayıda pozitif ve negatif yüklere sahiptirler.

- Yüksek veya düşük sıcaklık enerji yoğunluğuna

sahiptir.

- Elektrik ve manyetik alandan etkilenirler.

Su

3r 2r r

Cıva

3r 2r r



1) Bir sıvının kendi molekülleri arasındaki çekim

kuvvetine …………… denir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere ne ya-

zılırsa anlamlı ve doğru bir cümle oluşur?

A) Özkütle B) Dayanıklılık C) Adezyon

D) Kohezyon E) Kılcallılık

2) Bir kapta bulunan sıvının yüzeyinin zar gibi

davranarak esnek bir hal almasını sağlayan

kuvvete ne ad verilir?

A) Plazma B) Kılcallılık C) Adezyon

D) Kohezyon E) Yüzey gerilimi

3) Yüzey gerilimi ile ilgili olarak;

I. Sıcaklık arttıkça azalır,

II. Bazı böceklerin su üzerinde yürümesini sağ-

lar,

III. Deterjan, suyun yüzey geriliminin arttırır.




4) I. Suya tuz konulursa, suyun yüzey gerilimi ar-

tar.

II. Toplu iğnenin su üzerinde durmasını sağlayan

olay, suyun yüzey gerilimidir.

III. Su dolu bardağın üstünde suyun bombe-

leşmesi olayı bardağın şeklinden kaynaklanır.

Yukarıdaki olaylardan hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve III


5) Adezyon ve kohezyon etkisiyle sıvılar çok ince

borular içinde yükselebilir. Bu olaya fizikte ………

denir.

Yukarıdaki cümlenin doğru olabilmesi için

boş bırakılan yere hangi kelime getirilmelidir?

A) Dayanıklılık B) Kılcallık C) Yapışma

D) Yüzey Gerilimi E) Aurora

6) I. Denizden çıktığımızda vücudumuzda su dam-

lasının kalması adezyon kuvvetine örnektir.

II. Yağmur damlalarının cama yapışması, ko-

hezyon kuvvetine örnektir.

III. Durgun su üzerinde hareket ettirilen yaprağın

suyu sürüklemesi adezyona örnektir.



D) I ve III E) I ve II

7) Farklı iki madde arasında var olan ve bu iki mad-

denin birbirine yapışmasını sağlayan çekim kuv-

vetine …………….. denir.

Yukarıdaki ifadenin doğru olabilmesi için boş

bırakılan yere hangi kelime yazılmalıdır?

A) Adezyon B) Kohezyon C) Kılcallık

D) Plazma E) Yerçekimi

TEST - 4



8)

Su bulunan yukarıdaki kapta, su seviyesinin ince

boruda daha fazla yükseldiği gözlenmektedir.

Sıvıların ince boruda daha fazla yükselmesi

olayına fizikte ne ad verilir?

A) Kohezyon B) Kılcallık C) Dayanıklılık

D) Tutucu E) Yapıştırıcı

9) Bir sıvının cam bir tüp içindeki

denge durumu şekildeki gibi

olmaktadır.

Bu olayın sebebi aşağıdaki-

lerden hangisinde doğru

olarak verilmiştir?

A) Kohezyon > Adezyon

B) Kohezyon = Adezyon

C) Adezyon > Kohezyon

D) Tutucu Kuvvet > Yapıştırıcı Kuvvet

E) Tutucu Kuvvet = Yapıştırıcı Kuvvet

10) I. Adezyon > Kohezyon ise, sıvı katıyı ıslatır.

II. Kohezyon > Adezyon ise, sıvı katıya yapış-

maz.

III. Bitkilerde suyun yapraklara kadar taşınması

kılcallık olayına örnektir.




11)

Yukarıdaki kavram haritasında adezyon ve ko-

hezyonun bağlı olduğu kavramlar verilmiştir.

Bu kutuya hangi kelime yazılmalıdır?

A) Plazma B) Aurora

C) Dayanıklılık D) Kutup Işıkları

E) Yüzey Gerilimi

12)

Cıva içerisinde batırılmış farklı kalınlıktaki boru-

larda cıva yükseklikleri şekildeki gibi dengede ka-

lıyor.

H1, h2, h3 yükseklikleri arasındaki ilişki nasıl-

dır?

A) h1 = h2 = h3 B) h3 > h2 > h1 C) h1 > h2 > h3

D) h1 = h2 > h3 E) h3 = h2 > h1

13) Havlunun suyu çekmesi olayına fizikte ne ad

verilir?

A) Kılcallılık B) Yüzey Gerilimi C) Adezyon

D) Kohezyon E) Fisyon

1- D 2-E 3-D 4-E 5-B 6-D

7-A 8-B 9-C 10-E 11-E 12-B

13-A

Cam Tüp

Adezyon ve KohezyonBağlıdır.

Isınma Sıcaklık SıvıYoğunluğu

?

h1 h2 h3



1) I. Sabun köpüğü, suyun yüzey gerilimi azaltır.

II. Sıvının yüzey gerilim kuvveti, sıvı yüzeyine

dik olarak etki eder.

III. Gaz lambasında, gaz yağının fitilde yüksel-

mesi kılcallılık olayıdır.




2) I. Adezyonun kohezyondan büyük olması ıs-

lanma şartıdır.

II. Kohezyon farklı sıvı molekülleri arasında ger-

çekleşir.

III. Yüzey gerilimi oluşumunda sadece kohezyon

etkendir.




3) I. Kohezyon kuvveti sıcaklığa bağlıdır.

II. Adezyon kuvveti sıcaklığa bağlıdır.

III. Su içindeki fırçanın sudan çıkarılırken uçları-

nın birbirine birbirine yaklaşmasında yüzey

gerilimi etkilidir.


A) I, II ve III B) II ve III C) I ve II

D) I ve III E) Yalnız III

4)

Cıva ve su içine batırılmış ince borularda cıva ve

su yükseklikleri şekil -I ve şekil -II'deki gibidir.

Bu durum aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

Şekil-I Şekil-II

A) Adezyon > Kohezyon Kohezyon > Adezyon

B) Kohezyon > Adezyon Adezyon > Kohezyon

C) Kohezyon = Adezyon Kohezyon > Adezyon

D) Adezyon > Kohezyon Adezyon = Kohezyon

E) Kohezyon > Adezyon Adezyon = Kohezyon

5)

Şekil -I'de su damlamasının cama yapışması,

Şekil -II'de toplu iğnenin su üzerinde durması,

Şekil -III'de musluktan damlayan su damlasının küresel bir şekil alması verilmiştir.

Bu olayların gerçekleşmesinde hangi kuvvet-ler etkili olmuştur?

Şekil -I Şekil -II Şekil -III

A) Kohezyon Adezyon Kılcallılık

B) Adezyon Yüzey Gerilimi

Kohezyon

C) Adezyon Kılcallılık Kohezyon

D) Yüzey Gerilimi

Adezyon Adezyon

E) Kohezyon Yüzey Gerilimi

Kılcallılık

TEST - 5

SuCıva


Cam

Şekil -I

Su

Şekil -II

Toplu iğne

Su Damlası

Şekil -III



6) Maddenin plazma hali ile ilgili olarak;

I. Elektrik akımını iyi iletirler.

II. Isıyı iletmezler

III. Elektriksel olarak nötr haldedirler.




7) I. Güneş ve yıldızlar maddenin plazma halidir.

II. Florasan lamba ve mum alevi plazma haline

örnektir.

III. Yıldırım ve mağma plazma haline örnektir.




8) Maddenin plazma hali ile ilgili olarak;

I. Manyetik alandan etkilenir.

II. Güneş sıcak bir plazmadır.

III. Neon lambası soğuk plazmadır.

IV. Kutuplara yakın bölgelerde görünen aurora

plazma haline örnektir.


A) I ve II B) II ve III C) I, II ve III

D) I, II, III ve IV E) II, III ve IV

9) I. Evrenin yaklaşık %96'sı plazmadır.

II. Florasan lamba, insan yapımı plazmadır.

III. Yıldırım soğuk plazmadır.




10) Güneş rüzgarlarıyla dünyamıza gelen elektrik

yüklü parçacıklar, kutup bölgelerinde oksijen ve

azot atomlarıyla çarpışarak bir ışama gerçekleşti-

rir.

Bu olaya ne ad verilir?

A) Atmosfer B) Plazma C) Aurora

D) Yüzey Gerilim E) Manyetosfer

11) Hava moleküllerinin yerin çekim etkisiyle yere

doğru çekilmesi, moleküllerin güneş etkisiyle ki-

netik enerjiyi kazanarak dağılma eğilimi göster-

mesi arasında bir denge vardır.

Bu denge neyin varlığını ortaya çıkarmıştır?

A) Atmosfer B) Plazma C) Kutup Işıkları

D) Aurora E) Gelgit Olayı



12) I. Florasan lamba

II. Mum alevi

III. Yıldızlar

IV. Yıldırım,

Yukarıdakilerden hangileri plazmadır?

A) I, III ve IV B) II, III ve IV C) I, II ve III

D) I, II ve IV E) I, II, III ve IV

13) I. Yıldızlar sıcak plazmadır.

II. Yıldırım dünyada gözlenen plazmadır.

III. Mum alevi sıcak plazmadır.




14)

Yukarıda verilen P, R ve S kutupları içindeki

olaylardan hangisi sıcak plazmaya örnektir?

A) P, R ve S B) P ve R C) R ve S

D) P ve S E) Yalnız S

15) I. Kutup bölgelerinde gözlenen değişik renkler-

deki ışık olayına aurora denir.

II. Atmosferdeki gaz yoğunluğu yeryüzünden iti-

baren azalmaktadır.

III. Yerçekim kuvveti olmasaydı atmosfer oluş-

mazdı.


A) Yalnız I B) Yalnız III C) II ve III


16)

Şekil -I'de ıslatılan kaşığın altında kalan su dam-

lası,

Şekil -II'de sudan çıkarılan fırçanın uçlarının bir-

leşmesi,

Olayları gösterilmiştir.

Bu olayların gerçekleşmesinde etkili olan

kuvvetler nedir?

Şekil-I Şekil-II

A) Kohezyon Adezyon

B) Adezyon Yüzey Gerilimi

C) Kohezyon Kohezyon

D) Adezyon Adezyon

E) Kohezyon Yüzey Gerilimi

1- D 2-D 3-A 4-B 5-B 6-D

7-E 8-D 9-B 10-C 11-A 12-E

13-C 14-D 15-E 16-B

Yıldırım(P)

Mum Alevi(R)

Güneş(S)

Kaşık

Su Damlası

Fırça

Su İçinde

Fırça

SudanÇıkınca




1)

Bir cisim Şekil -I ve Şekil -II'deki gibi konuluyor.

Cismin dayanıklılığı Şekil -I'de D1, Şekil-II'de D2

dir. D1/D2 oranı kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 3

2 E)

3

1

2)

Hacimleri ve ağırlıkları aynı olan dört ayaklı ve üç

ayaklı K ve L masaları Şekil -I ve şekil-II'deki gibi

yere konuluyor. (masa ayaklarının kesit alanları

eşit.)

Buna göre;

I. K masası, L masasına göre daha dayanıklıdır.

II. L masası, K masasına göre daha fazla yük

taşır.

III. K masası, L masasına göre kendi ağırlığında-

ki masalardan daha çok taşır.




3)

Şekil -I'deki cisim, boylu boyuna düzgün olarak

kesilip Şekil -II ve Şekil -III'teki gibi konuluyor.

Cisimlerin dayanıklılıkları, Şekil -I'de D1, Şekil -II'

de D2, Şekil -III'te D3 ise, bunlar arasındaki ilişki

nedir?

A) D1 = D2 = D3 B) D1 > D2 > D3

C) D3 > D2 > D1 D) D1 > D2 = D3

E) D2 = D3 > D1

4)

Şekil -I'deki cismin üstünden, h yüksekliğindeki

kısmı kesilip yanına konuluyor. (Şekil - II'deki gibi)

Buna göre;

I. Kalan parçanın dayanıklılığı artar.

II. Kesilen parçanın dayanırlılığı, kalan parçanın

dayanıklılığına eşittir.

III. Kesilen parçanın dayanıklılığı, cismin ilk an-

daki (Şekil -I) dayanıklılığından büyüktür.


A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve III

D) I ve II E) II ve III

TEST - 6

3S S


K

Şekil -I

L

Şekil -II

h h h

3S S 2S

Şekil -I Şekil -II Şekil -III

3h2h

h

S S S




5) K → Suyun sıcaklığı arttıkça, yüzey gerilimi de ar-

tar.

M→ Suyun içine deterjan konulduğunda, suyun

yüzey gerilimi azalır ve kirleri daha kolay çı-

karır.

F→ Suya tuz karıştırıldığında, suyun yüzey geri-

limi artar.

Yukarıdaki K, M, F yorumlarından hangileri

doğrudur?

A) Yalnız M B) Yalnız F C) K ve F

D) K ve M E) M ve F

6) K→ Küp şekeri, çayın üzerine dokundurduğu-

muzda çayın, şekerin içinde yükselmesi

M→ Suyun içine çok ince bir boru batırıldığında

suyun, bu boruda bir miktar yükselmesi

F→ Elimizi yıkadıktan sonra, havluyla sildiğimiz-

de, havlunun ıslanması

Yukarıdaki K, M, F yorumlarından hangileri

kılcallıkla ilgilidir?

A) Yalnız M B) K ve M C) M ve F

K ve F E) K, M ve F

7)

Şekillerdeki çay kaşıkları özdeştir. I. Çay kaşığı

10°C'deki su damlalarından n1 tane, II. Çay kaşığı

20°C'deki su damlalarından n2 tane, III. Çay kaşı-

ğı 30°C'deki su damlalarından n3 tane alabiliyor.

n1, n2, n3 arasındaki ilişki nedir?

A) n1 = n2 = n3 B) n1 > n2 > n3 C) n3 > n2 > n1

D) n1 = n2 > n3 E) n1 > n2 = n3

8) K→ Yağmur yağdığında su damlalarının şemsi-

yeye yapışması, adezyon kuvvetine örnektir.

L→ Suyun sıcaklığı arttıkça, kohezyon kuvveti

zayıflar.

M→ Suyun sıcaklığı arttıkça, yüzey gerilimi de

artar.


A) K, L ve M B) L ve M C) K ve M

D) K ve L E) Yalnız K

9) I. Bazı böceklerin su üzerinde yürümesi

II. Su damlalarının yaprak üzerine yapışması

III. Gaz lambasında gazın fitilde yükselmesi

Yukarıdaki ifadelerden hangisi sıvının yüzey

gerilimi ile ilgilidir?



10)

I. Farenin metabolizması, aslana göre daha hız-

lı çalışır.

II. Aslanın Hacim

alanıKesit oranı, kediye göre daha

azdır.

III. Fare ve aslan, aynı yükseklikten yere düştük-

lerinde, fare daha az hasar görür.




I II III

Fare Kedi Aslan



11)

Plazmalarla ilgili yukarıdaki ifadelerden hangi

numaralı çıkış yanlıştır?

A) 1 ve 2 B) 3 ve 4 C) Yalnız 4

D) Yalnız 2 E) 2 ve 3

12) r yarıçaplı bir ip en fazla P

ağırlığındaki yükü taşıyabil-

mektedir. Bu ipin yarıçapı 2r

yapılırsa, kaç P ağırlıklı yük

taşıyabilir?

A) P B) 2P C) 4P D) 8P E) 9P

13) Bir boya ustası, 12000 cm3 hacmindeki boyayı, 3

metre yüksekliğinde, 2 metre genişliğindeki duva-

ra sürüyor. Boyanın tamamı duvara aynı kalınlık-

ta sürülüyor.

Boyanın duvardaki kalınlığı kaç mm dir?

A) 0,2 B) 2 C) 2,5 D) 3 E) 4

14)

Bir yüzeye bir sıvıdan farklı sıcaklıkta damla dam-

latıldığında damlalar K, L, M şeklini almaktadırlar.

Bu damlaların sıcaklıkları arasındaki ilişki ne-

dir?

A) TK > TL > TM B) TM > TL > TK C) TK = TL = TM

D) TM > TK > TL E) TK > TM > TL

1- C 2-D 3-A 4-C 5-E 6-A

7-B 8-D 9-A 10-E 11-C 12-C

13-B 14-A

Plazmalar

Elektrik ve ısıyıiyi iletirler.

Şimşek ve yıldırımsıcak plazmadır.

Elektrik ve manyetikalandan etkilenirler.

Lazer ışığı vegezegenler

soğuk plazmadır.

1

2

3

4

r

P

KL

M

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KUVVET

VE

HAREKET

9 . S I N I F 93 F İ Z İ K

HAREKET:

Bir cismin seçilen bir noktaya göre zamanla yer de-

ğiştirmesine hareket denir.

� Yer değiştirme:

Bir hareketlinin, son konumu ile ilk konumu arasın-

daki en kısa mesafesidir.

� Alınan yol:

Bir hareketlinin hareketi sırasında gittiği toplam yola

denir.

� Konum:

Herhangi bir noktanın, seçilen bir referans noktasına

göre yönlü uzaklığıdır.

� Hız :)(ϑr

Bir cismin birim zamandaki yer değiştirme miktarıdır.

konumSon:X

konumİlk:X

tt

XX

t

X

2

1

12

12

−

−=

∆

∆=ϑ

� Sürat (ϑ):

Bir cismin birim zamanda aldığı yola denir.

SüreGeçen

YolAlınanSürat =

� İvme :)a(

Birim zamanda, hızda meydana gelen değişmeye

ivme denir.

12

12

tt

VV

t

Va

−

−=

∆

∆=

KUVVET: )F(

Duran cisimleri hareket ettiren, hareket halindeki ci-

simleri durduran, uygulandığı cismin şeklini değişti-

ren etkiye kuvvet denir.

Kuvvet dinamometre ile ölçülür.

Birimi Newton (N)’dir. (SI birim sis.)

� Doğada Dört Temel Kuvvet Vardır:

� Elektromanyetik kuvvet

� Güçlü nükleer kuvvet

� Zayıf nükleer kuvvet

� Kütle çekim kuvveti

1) Güçlü Nükleer Kuvvet:

Atomun çekirdeğini oluşturan, tüm parçacıkları bir

arada tutan çok şiddetli bir kuvvettir.

2) Zayıf Nükleer Kuvvet:

Pek çok parçacığın, hatta pek çok atom çekirde-

ğinin kararsız olmasının en önemli nedenidir.

Zayıf nükleer kuvvetin etki ettiği parçacık bozuna-

rak kendisiyle akraba bir parçacığa dönüşür.

Bu kuvvet kısa menzillidir.

Güneşin çekirdeğinde hidrojenin helyuma dö-

nüşmesinde bu kuvvet etkilidir.

3) Elektromanyetik Kuvvet:

Elektrik yüklü parçacıkların birbirine, birbirlerine

itme veya çekme şeklinde uyguladıkları, yüklerin-

den kaynaklanan bu kuvvetlere elektromanyetik

kuvvet denir.

Mıknatısın demir tozlarını çekmesi, elektroman-

yetik kuvvet sayesindedir.

Atom çekirdeğindeki protonların, dolanan elekt-

ronlarla arasındaki kuvvet bu kuvvettir.

KUVVET VE HAREKET Bölüm - 3

KUVVET VE HAREKET


4) Kütle Çekim Kuvveti:

Evrendeki iki varlığın, kütlelerinden dolayı birbirle-

rine uyguladıkları kuvvettir. Aralarındaki uzaklık

ne olursa olsun, her iki kütle birbirlerine çekim

kuvveti uygular.

Güneşin çevresinde dolanan gezegenlerin düzen-

li ve sistemli bir şekilde dolanmasını sağlayan

kuvvet bu kuvvettir.

F -F

Ay

Dünya

d

m1

m2

sabiti çekim Genel G

Kg

Nm10.7,6G

d

m.m.GF

2

211

2

21

=

==−

……………………………………………………………..

� Bir cisme etki eden kuvvet, Temas gerektiren

ve Temas gerektirmeyen kuvvet olarak ikiye

ayrılır.

� Temas Gerektiren Kuvvet:

Etki eden kuvvet ile etkilenen cisim arasında mut-

laka fiziksel temas olması gerekir.

Bir çocuğun masayı itmesi, bir futbolcunun topa

vurması gibi.

� Temas Gerektirmeyen Kuvvet:

Aralarında fiziksel bir temas olmadan ortaya çı-

kan kuvvete denir.

Mıknatısın demir tozlarını çekmesi, iki mıknatısın

birbirlerini itmesi veya çekmesi gibi.

Ağaçtaki bir elmanın yere düşmesi, dünya ile ay

arasındaki çekim kuvveti bu kuvvete örnek olarak

verilebilir.

� Hareketi nedeniyle birlikte inceleyen fizik dalına

DİNAMİK denir.

Dinamik, Newton’un hareket yasaları ile açıkla-

nabilmektedir.

NEWTON’UN HAREKET YASALARI

1. Hareket Yasası (Eylemsizlik Yasası):

“Bir cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfır ise o

cisim hareket durumunu korur,” şeklinde ifade

edilen bu yasaya eylemsizlik yasası denir.

Sabit hızla giden otobüste, şoför frene bastığı

anda yolcular öne doğru hareket ederler. Bu olay

yolculara bir eylemsizlik kuvveti etki etmesi sonu-

cu gerçekleşir.

Bir ilk hız verilen cisme herhangi bir net kuvvet

etki etmezse cisim, hareketine sabit hızla sonsu-

za kadar devam eder.

2. Hareket Yasası (Temel Yasası):

“Bir cisim net bir kuvvetin etkisinde kalırsa ivmeli

hareket yapar,” şeklinde ifade edilen yasadır.

a.mF

)Kütle(ma

F

Sabita

F

a3

F3

a2

F2

a

F

=

=

=

==

3. Hareket Yasası (Etki – Tepki Yasası):

Ayakta duran bir çocuk yere kuvvet uygular. Yer

de çocuğa eşit büyüklükte ve zıt yönde bir kuvvet

uygular.

Çocuğun uyguladığı kuvvet etki, yerin uyguladığı

kuvvet tepki dir.

Her etki kuvvetine karşı, eşit ve zıt yönlü bir tepki

kuvveti vardır.

Kuvvet

3F

0

a

2F

F

2a 3a İvme

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Bir hareketlinin

hız – zaman grafiği

şekildeki gibidir.

Hareketli 0-12 sa-

niye aralığında kaç

metre yer değiş-

tirmiştir?

Çözüm

Hız – zaman grafiğinde alan, yer de-

ğiştirme miktarını verir.

X = ϑ.t = 20.12 = 240m

ÖRNEK

Bir cismin hız – za-

man grafiği şekilde-

ki gibidir. Cismin 0

– 8 saniye aralı-

ğında yer değiş-

tirmesi kaç metre-

dir?

Çözüm

ϑ - t grafiğinde alan yer değiştirme

miktarını verir.

m9060304.152

4.15X =+=+=

ÖRNEK

Doğrusal bir

yolda hare-

ket eden K

ve M cisimle-

rinin konum

– zaman gra-

fiği şekildeki

gibidir. K ve

M cisimlerinin hızları oranı ϑK/ϑM kaçtır?

Çözüm

Konum – zaman grafiğinde eğim hızı

verir.

t5

X4

t2

X6

t

X

M

K

=ϑ

=ϑ

=ϑ

4

15

M

K=

ϑ

ϑ

ÖRNEK

l. Hareket halindeki bir cisme dengelenmiş kuv-

vet etki ederse cisim durur.

ll. Güneş ve Dünya arasındaki kütle çekim kuv-

veti temas gerektirmeyen kuvvettir.

lll. Mıknatısın toplu iğneyi çekmesi temas gerek-

tirmeyen bir kuvvettir.

lV. Atomun çekirdeğini oluşturan tüm parçacıkları

bir arada tutan kuvvet, Zayıf nükleer kuvvetir.

V. Güneş sistemini bir arada tutan kuvvet, Kütle -

Çekim kuvvetidir.

Vl. Birim zamanda hızda meydana gelen değiş-

meye ivme denir.

Vll. Düzgün doğrusal hareket yapan cismin hızı-

na, sabit hızlı hareket denir.

Vlll.Hareketi nedenleri ile birlikte inceleyen fiziğin

bölümüne dinamik denir.


Çözüm

l- Y V- D

ll- D Vl- D

lll- D Vll- D

lV-Y Vlll- D

ϑ(m/s)

t(s)

15

04 8

6

02t 5t

Konum(m)

X

4X

Zaman(s)

K

M

ϑ(m/s)

t(s)

20

06 12

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Doğrusal bir

yolda, aynı nok-

tadan harekete

başlayan C ve

K araçlarının

hız – zaman

grafiği şekildeki

gibidir. 5 sani-

ye sonra ara-

larındaki uzaklık kaç metredir?

Çözüm

C ve K araçları zıt yönlü hareket etmiş-

lerdir.

m752

5.30X

m1002

5.40X

K

C

==

==

m175X

75100X

=

+=

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Durgun halden

harekete başla-

yan bir aracın

ivme-zaman gra-

fiği şekildeki gibi-

dir. Aracın 10 s.

sonunda hızı ϑ1,

20 s. sonunda

hızı ϑ2’dir. ϑ1/ϑ2 oranı kaçtır?

Çözüm

İvme – zaman grafiğinde alan hız de-

ğişimini verir.

ϑ1 = 5.10 = 50 m/s

ϑ2 = 5.10 + 10.10 = 150m/s

3

1

150

50

2

1==

ϑ

ϑ

ÖRNEK

İzmir – Uşak arası kuşbakışı 150 km, karayolu

uzunluğu 210 km’dir. Bir araç bu mesafeyi 3 saat-

te alıyor. Aracın sürat ve hızını bulunuz?

Çözüm

s/m503

150Hız

s/m703

210Sürat

==

==

ÖRNEK

Bir hareketlinin

hız – zaman gra-

fiği şekildeki gi-bidir. Bu hare-ketlinin 0 – 6 s. aralığında orta-lama hızı m/s’dir?

Çözüm

SüreToplam

DeğiştirmeYerToplamhızOrtalam =

s/m126

2448

6

2

2.24

2

4.24

Ort

Ort

=+

=ϑ

+

=ϑ

ÖRNEK

Doğrusal yolda

giden cismin

hız – zaman gra-


dir. Cismin orta-

lama sürati kaç

m/s’dir?

Çözüm

s/m2510

5.205.30

SüreToplam

YolAlınanSürat =

+

==

40

24

6

ϑ(m/s)

t(s)

010

ϑ(m/s)

20

30

5

t(s)

0

K

40

30

5

Cϑ(m/s)

t(s)

10

010

t(s)

a(m/s2)

20

5

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Doğrusal bir yolda 5 m/s ile koşan çocuk, dur-

makta olan aracın yanından geçtikten 20 s. sonra

araç 40 m/s sabit hızla harekete başlıyor. Araç

harekete başladıktan kaç saniye sonra çocu-

ğu yakalar?

Çözüm

40 m/s

5 m/s 5 m/s

t

t

100 + 5t = 40t

100 = 35t

s7

20

35

100t ==

……………………………………………………………..

ÖRNEK

İvme –

zaman

grafiği ve-

rilen ara-

cın 9. sa-

niye so-

nunda hızı

kaç m/s’dir? (İlk hızı sıfır.)

Çözüm

İvme –

zaman

grafiğin-

de e gra-

fik ile

zaman

ekseni

arasında kalan alan hız değişimini verir.

V = V0 + a.t İlk hızı sıfır olduğu için

V = a.t = 5.9 = 45 m/s

ÖRNEK

20

0

2 6

Zaman

Hız

84

Bir aracın hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.

Aracın 6 s. sonunda yer değiştirmesi kaç met-

redir?

Çözüm

Hız – zaman grafiğinde, grafik ile za-

man ekseni arasında kalan alan yer değiştirme

miktarını verir.

X = V.t X = 20.6 = 120 m

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Hız – zaman

grafiği verilen

aracın ivmesi

kaç m/s’dir?

Çözüm

2

2

s/m410

40a

s/m45

20a

t

Va

==

==∆

∆=

5

03 6

t(s)

a(m/s2)

9

a

0 Zaman

İvme

t

∆V = a.t

0

40

20

5 10

ϑ(m/s)

t(s)

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Durgun halde

hareket eden

cismin ivme-

zaman grafiği ve-

rilmiştir.

Buna göre;

K aralığında hızı sabittir.

M aralığında yavaşlamaktadır.

K aralığında hızlanmaktadır.


Çözüm

a) K aralığında alan arttığı için hızı ar-

tar.

b) M aralığında alan arttığı için hızı artar.

Cevap= yalnız III

……………………………………………………………..

ÖRNEK

t(s)02t

ϑ(m/s)

-V

t 3t 4t

V

Hız – zaman grafiği verilen aracın, konum -

zaman grafiği nasıldır?

Çözüm

02t

-X

t 3t 4t

X

Zaman

Konum

ÖRNEK

02t

-X

t 3t 4t

X

Konum

Zaman

Konum – zaman grafiği verilen aracın hız -


Çözüm

02t

-V

t 3t 4t

V

Hız

Zaman

……………………………………………………………..

ÖRNEK

X

4mm

Y

d

Kütlelerin birbirlerine uyguladığı kuvvet F’tir. sa-

dece aralarındaki uzaklık 2d yapılırsa, birbirleri-

ne uyguladığı kuvvet kaç F dir?

Çözüm

4

FF

d4

m.m4.G

)d2(

m.m4.GF

d

m.m4.GF

I

22

I

2

=

==

=

a

0t 2t

K M

Zaman

İvme

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Pınar: Bir cisim üzerine etki eden net kuvvet sıfır

ise, cisim hareket durumunu korur.

Ceren: Net bir kuvvet etkisi altında kalan cisim

ivmeli hareket yapar.

Mehmet: Her etki kuvvetine karşı bir tepki kuvveti

mevcuttur.

Yukarıdaki öğrenciler hangi hareket yasalarını

temsil etmektedirler?

Çözüm

Pınar: Eylemsizlik yasası

Ceren: Temel yasa

Mehmet: Etki – Tepki yasası

ÖRNEK

Kuvvet –

ivme gra-

fiği veri-

len X ve Y

cisimleri-

nin kütle-

lerini bu-

lunuz?

Çözüm

F= m.a

kg48

32m

kg84

32m

a

Fm

Y

X

==

==

=

ÖRNEK

I. Statik sürtünme katsayısı, kinetik sürtünme

katsayısından büyüktür.

II. Sürtünme kuvveti her zaman hareket yönüne

terstir.

III. Sürtünme kuvveti cisimleri hareket ettirmez.

IV. Sürtünme kuvveti yüzeyin cinsine bağlıdır.

Yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

Çözüm

Cevap: I, II, III ve IV

ÖRNEK

Hız – zaman

grafiği şekildeki

gibi olan hare-

keti ile ilgili ola-

rak;

I. Düzgün ya-

vaşlayan

hareket

yapmaktadır.

II. İvmesi negatiftir.

III. Düzgün hızlanan hareket yapmaktadır.


A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

Çözüm

Grafikte cismin hızı azalmaktadır. Hız

grafiği, zaman eksenine yaklaşıyor. Zaman arttık-

ça hız azalmaktadır. Yani düzgün doğrusal ya-

vaşlayan hareket yapmaktadır.

Cismin hızı yavaşladığı için ivmesi negatiftir. ya-

vaşlayan hareketlerde ivme negatiftir.

Cevap: I ve II, (A)

16

04 8

Kuvvet(N)

İvme(m/s2)

X Y32

0t

Zaman

Hız

V

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Düzgün doğ-

rusal yavaş-

layan, hare-

ket yapan

cismin hız –

zaman grafiği

şekildeki gi-

bidir. Cismin

ivme – zaman grafiği nasıldır?

0

-5

6

-a

t(s)

a(m/s2)

5

06

a(m/s2)A)

t(s)

10

06

a(m/s2)B)

t(s)

C)

t(s)0

-10

6

-a

a(m/s2)D)

Çözüm

2

2

2

12

12

s

m5

6

30

06

300aaralığındas60

s

m5

4

20

04


s

m5

2

10

02


tt

VV

t

Va

değişimiZaman

değişimiHızİvme

−=

−=

−

−=−

−=

−=

−

−=−

−=

−=

−

−=−

−

−=

∆

∆=

=

hız, düzgün

yavaşladığı

için ivme sabit-

tir ve negatiftir.

Doğru cevap

C’dir.

ÖRNEK

V

0

t 2t

Zaman

Hız

3t

l ll lll

Hız – zaman grafiği şekildeki gibi olan hare-

ketlinin I, II, III aralıklarındaki hareketiyle ilgili

aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

I II III

A) Hızlanan Sıfır Yavaşlayan

B) Sabit Sıfır Sabit

C) Hızlanan Sabit Yavaşlayan

D) Sabit Sabit Sabit

E) Sabit Sabit Sabit

Çözüm

I. Cisim düzgün doğrusal hızlanan hareket

yapmaktadır.

II. Cisim sabit hızlı hareket yapmaktadır.

III. Cisim düzgün doğrusal yavaşlayan hareket

yapmaktadır.

Cevap: C

ÖRNEK

0

-10

1 3 4

10

Zaman

Hız

l ll lll

lV

Hız – zaman grafiği şekildeki gibi olan hare-

ketli ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi

yanlıştır?

A) I aralığında cismin hızı artmaktadır.

B) II aralığında cismin ivmesi sabittir.

C) II aralığında cismin hızı sabittir.

D) IV aralığında cismin hızı artmaktadır.

E) III aralığında cismin hızı azalmaktadır.

ϑ(m/s)

0

30

20

10

2 4 6

t(s)

0

642

-5

a

-a

t(s)

KUVVET VE HAREKET


Çözüm

I aralığında cismin hızı artmakta, ivmesi sabittir.

II aralığında cismin hızı sabit, ivmesi sıfırdır.

III aralığında cismin hızı azalıyor, ivmesi sabittir.

IV aralığında cismin hızı artıyor, ivmesi sabittir.

Cevap B (II aralığında ivme sıfırdır.)

ÖRNEK

X(m)

t(s)

32

0

4

K

X(m)

t(s)

24

06

L

Hareketli K ve L cisimlerine ait konum – zaman

grafiği şekildeki gibidir. K cisminin hızının, L

cisminin hızına oranı VK/VL kaçtır?

Çözüm

s/m2:Cevaps/m24

8

V

V

s/m46

24V

s/m84

32V

Zaman

YolHız

L

K

L

K

==

==

==

=

ÖRNEK

Hareketli K ve L ci-

simlerinin konum –

zaman grafiği şe-

kildeki gibidir. K

cisminin hızının L

cisminin hızına

oranı VK/VL kaç-

tır?

Çözüm

s/m2:Cevaps/m24

8

V

V

s/m410

40Vs/m8

8

40V

L

K

LK

==

====

ÖRNEK

Yol – zaman grafi-

ği şekildeki gibi

olan hareketlinin

8s sonundaki al-

dığı yol kaç met-

redir?

A) 80 B) 115 C) 128 D) 144 E) 156

Çözüm

Grafikte görüldüğü gibi 5s. sonunda aldığı yol 80

m. dir.

Yol = hız x zaman X = V.t

Cismin hızını bulalım.

s/m165

80V

Zaman

YolHız

==

=

X = V.t = 16.8 = 128 m. olur.

ÖRNEK

Yol – zaman grafiği

şekildeki gibi olan K

ve L hareketlileri ile

ilgili olarak aşağıda-

kilerden hangisi yan-

lıştır?

A) K cisminin 4s. sonunda aldığı yol 24 m. dir.

B) L cisminin 6 s. sonunda aldığı yol 48 m. dir.

C) K cisminin hızı 6 m/s dir.

D) L cisminin hızı 12 m/s dir.

Çözüm

Grafikte görüldüğü gibi;

K cisminin 4s. aldığı yol 24 m.

L cisminin 6s. aldığı yol 48 m.

Cisimlerin hızlarını bulalım;

K cisminin hızı s/m64

24

t

XV ===

L cisminin hızı s/m86

48

t

XV ===

D şıkkında cismin hızı 12 m/s değil, 8 m/s olacak.

Doğru cevap D şıkkıdır.

t(s)

40

05 10

X(m)LK

X(m)

t(s)

80

0

L

5

48

0

24

4 6

L

K

t(s)

X(m)

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Bir bisikletli önce güneye 30 m. sonra da doğuya

40 m. hareket ediyor. Hareketi başlangıç nokta-

sına göre kaç metre yer değiştirmiştir?

A) 10 B) 30 C) 50 D) 70 E) 100

Çözüm

Bisikletli güneye 30 m.,

doğuya 40 m. hareketi şe-

kildeki gibi çizilmiştir.

Yer değiştirme: Son ko-

num ile ilk konum arasın-

daki hareket idi.

Buradan pisagor bağıntısını uygularsak;

c2 = a2 + b2 c2 = 302 + 402

c2 = 900 + 1600 c2 = 2500 c = 50 m.

ÖRNEK

0

2 4

X(m)

6

t(s)

50

80

Konum – zaman grafiği verilen aracın hız –


Çözüm

X – t grafiğinde eğim hızı verir.

ÖRNEK K C

d

4m m

K ve C gezegenlerinin birbirlerine uyguladığı kütle

çekim kuvveti F dir. d uzaklığı yarıya indirilip, C

gezegeninin kütlesi 3 katına çıkartılırsa, kütle

çekim kuvveti kaç F olur?

Çözüm

F12F

d

m.m48.G

4

d

m3.m4..GF

)2

d(

m3.m4.GF

d

m.m4.GF

ı

22

ı

2

ı

2

=

==

==

ÖRNEK

0

2 6

ϑ(m/s)

10

t(s)

60

30

Hız – zaman grafiği şekildeki gibi olan aracın

(0-10) saniye arasındaki ortalama hızı kaç

m/s’dir?

Çözüm

0

2 6

ϑ(m/s)

10

t(s)

60

30

120m

240m

-30m

ϑ - t grafiğinde alan yer değiştirmeyi verir.

s/m33

10

330

t

x

m33024012030x

ort ==∆

∆=ϑ

=++−=∆

50 m

ca

b

40 m30 m

0

2 6

t(s)

-15

4

ϑ(m/s)

KUVVET VE HAREKET


ÖRNEK

Başlangıçta yan

yana olan K ve M

araçlarının (ϑ-t)

grafiği şekildeki gi-

bidir. 12 saniye

sonunda araların-

daki uzaklık kaç

metredir?

Çözüm

0

50

20

K

420 m

t(s)

ϑ(m/s)

12

0

20M

t(s)

ϑ(m/s)

12

120 m

X = 420 – 120 = 300 m

……………………………………………………………..

ÖRNEK

0

3 6

ϑ(m/s)

9

t(s)

15

10

25

Hız – zaman grafiği verilen aracın, 9 saniye

sonunda aldığı yol kaç metredir?

Çözüm

Hız – zaman grafiğinde alan, aldığı yolu verir.

X = 10.3 + 25.3 + 15.3 = 150 m

ÖRNEK

Hız – zaman

grafiği verilen

aracın 6 saniye

sonundaki yer

değiştirmesi

kaç metredir?

Çözüm

X = 30.2 – 10.2 + 20.2 = 80 m

ÖRNEK Durgun halden hareke-

te geçen aracın ivme -

zaman grafiği şekildeki

gibidir. Bu aracın 4

saniye sonunda aldığı yol kaç metredir?

Çözüm

(a – t) grafiğinde alan hız değişimini verir. (ϑ - t)

grafiğinde alan yer değiştirme miktarını verir.

m642

4.32X == ..

ÖRNEK

Durgun

halden ha-

rekete baş-

layan ara-

cın ivme –

zaman gra-

fiği şekildeki gibidir. Bu aracın 30 saniye so-

nundaki yer değiştirmesi kaç metredir?

Çözüm

X = 300 + 750 +

900 = 1950 m

..

0

50

20

K

M

t(s)

ϑ(m/s)

12

0

2 4

ϑ(m/s)

6

t(s)

30

20

-10

0

4

a(m/s2)

t(s)

8

0

10 20 30

t(s)

3

6

a(m/s2)

0

10 20

ϑ(m/s)

30

t(s)

60

90

300m

750m

900m

KUVVET VE HAREKET


( ) 1. Sabit hızla hareket yapan, düzgün doğrusal

hareket yapar.

( ) 2. Düzgün hızlanan bir aracın ivmesi sabittir.

( ) 3. Sabit ivmeli hareket yapan cismin hızı sabittir.

( ) 4. Bir cismin son konumu ile ilk konumu arasın-

daki vektörel farka yer değiştirme denir.

( ) 5. Cismin hareketi sırasında izlediği yola, cismin

konumu denir.

( ) 6. Sürtünmesiz yatay zeminde bir cisme, zemine

paralel kuvvet etki ederse cisim sabit hızlı ola-

rak hareket eder.

( ) 7. Sürtünme kuvveti, her zaman cisimlerin hare-

ket yönüne terstir.

( ) 8. Sürtünme kuvvetinin cisimleri hareket ettirme

özelliği de vardır.

( ) 9. Statik sürtünme kuvveti, kinetik sürtünme

kuvvetinden büyüktür.

( ) 10. Düzgün hızlanan harekette hız-zaman grafiği-

nin eğimi ivmeyi verir.

( ) 11. Düzgün yavaşlayan harekette hız-zaman gra-

fiğinin eğimi konumunu verir.

( ) 12. Bir aracın gittiği yolun, hareket süresine oranı

süratini verir.

( ) 13. Hız – zaman grafiğinde grafik ile zaman ek-

seni arasında kalan alan ortalama hızı verir.

( ) 14. Bir aracın yer değiştirme miktarının hareket

süresine oranı aracın hızını verir.

( ) 15. Bir araç, eşit zaman aralıklarında eşit yer de-

ğiştirme yapıyorsa düzgün hızlanan hareket

yapmaktadır.

( ) 16. Kuvvet Galvanometre ile ölçülür.

( ) 17. Cisimlerin şekillerini değiştiren, hareket halin-

deki cisimleri durduran, cisimlerin hareket

doğrultularını değiştiren etkiye kuvvet denir.

( ) 18. Ay’ın, Dünya çevresinde hareket edebilmesi,

kütle çekim kuvveti sayesindedir.

( ) 19. Atomun taneciklerini bir arada tutan güçlü

kuvvete, güçlü nükleer kuvvet denir.

( ) 20. Yüklü parçacıkların birbirine uyguladıkları itme

ve çekme kuvvetine elektro manyetik kuvvet

denir.

( ) 21. Mıknatısların demir tozlarını çekmesi, elektro

manyetik kuvvet sayesindedir.

1-D 2-D 3-Y 4-D 5-Y 6-Y 7-D 8-Y 9-D 10-D 11-Y 12-D 13-Y 14-D 15-Y 16-Y 17-D 18-D 19-D 20-D 21-D

AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİ DOĞRU VEYA YANLIŞ OLARAK İŞARETLEYİNİZ.

KUVVET VE HAREKET


1. Yolda yürüyebilmemizi, araçların hareketini

sağlayan kuvvet …………………… kuvvetidir.

2. Bir cismin yaptığı yer değiştirmenin, yer değiş-

tirme zamanına oranına ……………………

denir.

3. Kütle çekim kuvveti doğadaki ………………

kuvvetlerden bir tanesidir.

4. Bir hareketlinin hareket süresince katettiği

mesafeye …………………… denir.

5. Bir cismin, birim zamanda hızında meydana

gelen değişime …………………… denir.

6. ,)saniye(

metre2

…………………… birimidir.

7. Bir at arabasının atları, arabayı çekerek hare-

ket ettirmesi …………………… kuvvettir.

8. Bir mıknatısın yakındaki toplu iğneyi çekmesi

…………………… kuvvettir.

9. Yapay bir uydunun Dünya çevresinde sabit bir

yörüngede dönmesi …………………… kuv-

veti sayesindedir.

10. Yukarıya atılan taşın tekrar yere düşmesi,

…………………… kuvveti sayesindedir.

11. Duran cisimleri hareket ettiren, hareket halin-

deki cisimleri durduran, yönünü değiştiren et-

kiye …………………… denir.

12. Seçilen bir referans noktasına göre cismin bu-

lunduğu yere …………………… denir.

13. Bir aracın seçilen bir noktaya göre zamanla

yer değiştirmesine …………………… denir.

14. Hareket halindeki bir cisim üzerine etki eden

net kuvvet sıfır ise o cisim ……………………

olarak hareket eder.

15. Net bir kuvvet etkisinde kalan cisim …………

hareket eder.

16. Kütle çekim kuvveti, kütlelerin çarpımı ile doğ-

ru, aralarındaki uzaklığın karesi ile …………

orantılıdır.

17. İvme, …………………… bir büyüklüktür.

18. ,saniye

metre ……………………, birimidir.

19. Hız – zaman grafiğinde, hız vektörü zaman

ekseninden uzaklaşıyorsa, cisim ……………

hareket yapar.

20. Hız – zaman grafiğinde, hız vektörünün za-

man eksenini kesip geçtiği yerde cisim

…………………… değiştirmiştir.

1) Sürtünme 2) Hızı 3) Temel 4) Aldığı yol 5) İvme 6) İvme 7) Temas gerektiren 8) Temas Gerektirmeyen 9) Kütle Çekim 10) Yer Çekim 11) Kuvvet 12) Konumu 13) Hareket 14) Sabit hızlı 15) İvmeli 16) Ters 17) Vektörel 18) Hız 19) Hızlanan 20) Yön

AŞAĞIDAKİ BOŞLUKLARA UYGUN KELİMELERİ YERLEŞTİRİNİZ.

KUVVET VE HAREKET


TEST - A

1)

3X

0

C

t

K

Konum

Zaman

-2X

Konum – zaman grafiği verilen K ve C araçla-

rının 3t anında aralarındaki uzaklık kaç X olur?

2) X(m)

0

C

t(s)

M-16

20

4

8

Konum – zaman grafiği verilen C ve M araçla-

rının 10. saniye anında aralarındaki uzaklık

kaç metredir?

0

15

25

t(s)

ϑ(m/s)

3 6 9 15

Hız – zaman grafiği verilen araç, (0-15) saniye

aralığında kaç metre yer değiştirmiştir?

4)

04

ϑ(m/s)

10t(s)

8

2

24

-12

Doğrusal yolda hareket yapan bir aracın hız –

zaman grafiği şekildeki gibidir. (0-10) saniyeler

arasında ortalama hızı kaç m/s’dir?

ÇÖZÜM:

(15x)

ÇÖZÜM:

(78)

ÇÖZÜM:

(255)

ÇÖZÜM:

(6)

KUVVET VE HAREKET


5)

4

08

t(s)

5

15

a(m/s2)

10

Doğrusal yolda durgun halden harekete başlayan

bir aracın ivme – zaman grafiği şekildeki gibidir.

15 saniye sonunda bu aracın hızı kaç m/s’dir?

6)

0

7 10

-8

5

10

t(s)

a(m/s2)

İlk hızı 10 m/s olan, doğrusal hareket yapan cis-

min ivme – zaman grafiği verilmiştir. Bu cismin

10 saniye sonunda hızı kaç m/s olur?

7)

0

ϑ(m/s)

t(s)5 10

ϑ

Doğrusal yolda hareket eden bir aracın hız za-

man grafiği şekildeki gibidir. Aracın (0-10) saniye

arası yer değiştirmesi 150 metredir. Bu aracın

yavaşlama ivmesi kaç m/s2 dir?

8)

60 m/s

ϑ

280 metre

Otobüs ve bisikletli şekildeki konumdan birbirleri-

ne doğru harekete başlıyorlar. Harekete başladık-

tan 4 saniye sonra karşılaşıyorlar. Bisikletlinin

hızı kaç m/s dir?

ÇÖZÜM:

(95)

ÇÖZÜM:

(10)

ÇÖZÜM:

(4)

ÇÖZÜM:

(10

KUVVET VE HAREKET


TEST - 1

1)

ϑ1

X

Y

X

Y

K L

100 m

60 mϑ2

X ve Y araçları aynı anda K hizasından sabit hız-

larla harekete başlayıp, aynı anda L hizasından

geçiyor.

Buna göre;

I. X ve Y’nin yer değiştirmeleri eşittir.

II. X ve Y’nin süratları eşittir.

III. X ve Y’nin hızları eşittir.




2)

TEMEL KUVVETLER

Güçlü NükleerKuvvet

Kütle ÇekimKuvveti

Zayıf NükleerKuvvet

Yukarıdaki kutulara dört temel kuvvetten üçü

yazılmıştır. Boş kutuya yazılacak eksik kuvvet

hangisidir?

A) Sürtünme Kuvveti

B) Eylemsizlik Kuvveti

C) Etki – Tepki Kuvveti

D) Elektromanyetik Kuvvet

E) Nükleer Kuvvet

3) I. Yolcu almak için yavaşlayan otobüs

II. Sürati sabitlenmiş olarak giden tren

III. Ağaçtan düşen portakal

IV. Havalanmak için harekete başlayan uçak

Yukarıdaki hareketlerin hangilerinde hızın bü-

yüklüğü artmaktadır?

A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III

D) II, III ve IV E) I, III ve IV

4)

40 metre

30 metre

LK

Bir çocuk sabit süratle K noktasından harekete

başlayıp, şekildeki yörüngeyi izleyerek L noktası-

na 10 saniyede ulaşıyor.

Buna göre;

I. Çocuk 40 metre yer değiştirmiştir.

II. Çocuğun hızı, 4 m/s’dir.

III. Çocuğun sürati 7 m/s’dir.

IV. Çocuğun gittiği yol 50 metredir.


A) I, II, III ve IV B) I, III ve IV C) I ve II

D) II ve III E) II, III ve IV

KUVVET VE HAREKET


5) Doğrusal yolda hareket eden cisim, eşit zaman

aralıklarında eşit yol alıyorsa, cismin bu hareketi-

ne ………………….. hareket denir.

Yukarıdaki ifadede boş bırakılan yere yazılabi-

lecek en uygun kelime aşağıdakilerden hangi-

sidir?

A) Hızlanan B) Yavaşlayan

C) Sabit ivmeli D) Artan ivmeli

E) Sabit hızlı

6)

HAREKET KAVRAMLARI

Konum

Hız

İvme

P

R

Yukarıda bazı hareket kavramları verilmiştir.

Boş olan P ve R kutularına hangi hareket kav-

ramları yazılmalıdır?

P R

A) Sürat Sıcaklık

B) Özkütle Isı

C) Sürat Yer değiştirme

D) Alınan yol Termometre

E) Kuvvet Hacim

7)

12 m

8 m2 m/s

3 m/s

Uzunlukları 12 metre ve 8 metre olan iki araç pa-

ralel yollarda sabit hızlarla birbirlerine zıt yönde

hareket ediyorlar. Araçlar şekildeki konumdan

kaç saniye sonra birbirlerini tamamen geçer-

ler?

A) 2 B) 4 C) 5 D) 7 E) 10

8)

14 m

10 m

5 m/s

8 m/sK

M

Uzunlukları 14 metre ve 10 metre olan iki araç

paralel yollarda sabit hızlarla aynı yönde hareket

etmektedirler.

K aracı L aracını, şekildeki konumdan kaç sa-

niye sonra tamamen geçer?

A) 10 B) 8 C) 4 D) 2 E) 3

4

9)

120 m

LK

30 m/s10 m/s

Doğrusal yolda hareket eden K ve L araçları sabit

hızlı hareket etmektedirler.

Şekildeki konumdan harekete başlayan araçlar-

dan K aracı L'yi yakaladığında, L aracı kaç met-

re yol almış olur?

A) 30 B) 50 C) 60 D) 80 E) 120

10) I. Sabit hızla giden bisiklet

II. Dağ yamacından kayakla iniş yapan sporcu

III. Kalecinin duran topa vurmasıyla topun yaptığı

hareket

Yukarıdaki ifadelerden hangileri dengelenmiş

kuvvet etkisindeki harekete örnektir?



1-C 2-D 3-B 4-C 5-E 6-C 7-B 8-B 9-C 10- A

KUVVET VE HAREKET


TEST - 2

1) I. Bir cismin, bir noktaya göre yer değiştirmesine

hareket denir.

II. Sürat ve hız vektörel büyüklüktür.

III. Yer değiştirme vektörel büyüklüktür.

Yukarda ki ifadelerden hangileri doğrudur?



2) I. Kütle çekim kuvveti, doğadaki temel kuvvet-

lerden biridir.

II. Bir aracın yaptığı yer değiştirmenin zamana

oranı hızı verir.

III. Bir cismin, konumundaki değişim ivmeyi verir.

Yukarda ki ifadelerden hangileri doğrudur?



3) Aşağıdakilerden hangisi ivmeyi ifade eden bir

tanımdır?

A) Cismin hareketi boyunca aldığı yol.

B) Birim zamanda alınan yol.

C) Birim zamanda hız değişimi.

D) Birim zamandaki yer değiştirme.

E) Birim zamanda harcanan enerji.

4) I. Duran bir aracın hızlanması.

II. Havalanan uçak.

III. Ağaçtan düşen elma.

IV. Sürati sabitlenmiş olarak giden araç.

Yukarda ki hareketlerin hangisinde, hızın bü-

yüklüğü sabit kalmaktadır?

A) Yalnız IV B) III ve IV C) I ve III

D) I,II ve IV E) I, III ve IV

5) I. Mıknatısın aynı kutupların birbirini itmesi te-

mas gerektirmeyen kuvvettir.

II. Ağırlık, kütle çekim kuvvetinden kaynaklanır.

III. Dünya ile Ay arasındaki kuvvete kütle çekim

kuvveti denir.




6) I. Güçlü nükleer kuvvet doğadaki en güçlü kuv-

vettir.

II. Mıknatısların uyguladığı kuvvet, elektroman-

yetik kuvvettir.

III. Zayıf nükleer kuvvet çok kısa menzillidir.


A) I, II, III B) II ve III C) I ve II


KUVVET VE HAREKET


7)

t 2t

Zaman

Konum

X

0

Konum – zaman grafiği verilen aracın hız –


A)

0t

Hızϑ

C)

E)

2t

0t 2t

Zaman

ϑ

Hız

Zaman

B)

0

D)

t 2t

Hız

Zamanϑ

0t 2t

ϑ

Hız

Zaman

0t

Hız

ϑ

2t

Zaman

8)

t 2t

Zaman0

ϑ

3t

Hız

Doğrusal yolda hareket eden aracın hız – zaman

grafiği verilmiştir. Bu aracın yol – zaman grafiği

nasıldır?

A)

C)

E)

B)

0t

Yol

3tZaman

2t

x

0t

Yol

3tZaman

2t

x

0t

Yol

3tZaman

2t

x

2xD)

0t

Yol

3tZaman

2t

x

0t

Yol

3tZaman

2t

x

9)

20

0

20

ϑ(m/s)

t(s)

15

10

Doğrusal yolda hareket eden aracın hız – zaman

grafiği verilmiştir. Bu aracın (0-20) saniyeler

arası yer değiştirmesi kaç metredir?

A) 600 B) 350 C) 300 D) 200 E) 150

10) X(m)

0 t(s)

200

20

100

40

Konum – zaman grafiği verilen aracın hızı kaç

m/s’dir?

A) 2,5 B) 5 C) 10 D) 20 E) 50

11)

0 t(s)

64

4

32

8

ϑ(m/s)

Hız – zaman grafiği verilen aracın ivmesi kaç

m/s2’dir?

A) 2 B) 4 C) 8 D) 10 E) 16

1-D 2-C 3-C 4-A 5-E 6-A 7-A 8-C 9-B 10- B 11-C

KUVVET VE HAREKET


TEST - 3

1) Yol(m)

0 Zaman(s)

150

20

Doğrusal bir yolda, bir aracın yol – zaman grafiği

verilmiştir. Bu araç (0-20) saniyeler arasında

kaç metre yol almıştır?

A) 300 B) 150 C) 75 D) 15 E) 7,5

2) X(m)

0 t(s)

-50

250

10

Doğrusal bir yolda, aracın yer değiştirme – za-

man grafiği verilmiştir. Bu araç (0-10) saniyeler

arasında yer değiştirmesi kaç metredir?

A) 300 B) 250 C) 200 D) 150 E) 100

3) X(m)

0 t(s)

80

10

Doğrusal bir yolda, bir aracın yol – zaman grafiği

verilmiştir. Bu araç 30 saniye sonunda, hareke-

te başladığı noktanın kaç metre uzağındadır?

A) 160 B) 200 C) 240 D) 320 E) 400

4) X(m)

0 t(s)

30

200

P

X(m)

0 t(s)

30

450

R

Doğrusal yörüngede, aynı noktadan aynı anda

hareket eden P ve R araçlarının yol – zaman gra-

fiği verilmiştir. 30. saniyede araçlar arası uzak-

lık kaç metredir?

A) 650 B) 600 C) 450 D) 250 E) 200

5) K

X(m)

0 t(s)

100

20 40

M

Doğrusal yörüngede hareket eden K ve M araçla-

rının yol – zaman grafiği verilmiştir. 20. saniyede

araçlar arası uzaklık kaç metredir?

A) 0 B) 20 C) 50 D) 100 E) 150

6)

X(m)

0 t(s)

15

150

X(m)

0 t(s)

20

240M

K

Aynı noktadan aynı anda harekete başlayan M ve

K araçlarının konum – zaman grafiği verilmiştir.

Harekete başladıktan 25 saniye sonra arala-

rındaki uzaklık kaç metredir?

A) 550 B) 325 C) 250 D) 125 E) 50

KUVVET VE HAREKET


7)

0

25

ϑ(m/s)

t(s)

8

Doğrusal yörüngede hareket eden aracın hız –

zaman grafiği verilmiştir. Bu araç (0-8) saniye

arasında kaç metre yol almıştır?

A) 100 B) 150 C) 200 D) 250 E) 500

8)

120

ϑ(m/s)

t(s)

10

6 18

20

30

Doğrusal yörüngede hareket eden cismin hız –

zaman grafiği verilmiştir. Bu aracın (0-18) sani-

yeler arası yer değiştirmesi kaç metredir?

A) 160 B) 220 C) 240 D) 300 E) 360

9)

0

ϑ(m/s)

t(s)

30

15

4 8 12 16

Doğrusal yörüngede hareket eden aracın hız –

zaman grafiği verilmiştir. Araç 16 saniyede ha-

rekete başladığı noktadan kaç metre uzaklaş-

mıştır?

A) 240 B) 300 C) 360 D) 380 E) 420

10)

X(m)

0 t(s)

120

15

60

30

Bir aracın konum – zaman grafiği verilmiştir. Bu

aracın hızı kaç m/s’dir?

A) 4 B) 8 C) 15 D) 22 E) 30

11) X(m)

0 t(s)

40

600

P

X(m)

0 t(s)

30

950S

50

P ve S araçlarının konum – zaman grafikleri şe-

kildeki gibidir. Bu araçların hızları oranı ϑP/ϑS

kaçtır?

A) 3

5 B)

2

3 C)

3

2 D)

2

1 E)

5

2

12)

X(m)

0 t(s)

800

20

Yol – zaman grafiği verilen aracın sürati kaç

m/s’dir?

A) 20 B) 40 C) 50 D) 80 E) 100

1-B 2-A 3-C 4-D 5-C 6-E 7-C 8-E 9-C 10- A 11-D 12-B

KUVVET VE HAREKET


TEST - 4

1) K ve M

araçları-

nın

konum –

zaman

grafiği

şekildeki

gibidir. 8

saniye sonunda araçlar arası uzaklık kaç met-

redir?

A) 100 B) 50 C) 40 D) 30 E) 0

2) Konum – za-

man grafiği

verilen K ve C

araçlarının 5.

saniye anında

aralarındaki

uzaklık kaç

metredir?

A) 105 B) 90 C 75 D) 60 E) 35

3)

X

0

t 2t 3t

K

Zaman

Konum

Konum – zaman grafiği verilen bir hareketli,

hangi zaman aralığında başlangıç noktasın-

dan uzaklaşmaktadır?

A) K B) R C) K,M

D) K, R E) K, M, R

4)

x

0

t 2t

Konum

3t 4t

2x

Zaman

Konum – zaman grafiği verilen hareketli hangi

zaman aralıklarında durmuştur?

A) 0-t, 2t-3t B) 3t-4t C) 0-t, t-2t

D) t-2t E) 0-t, 2t-3t, 3t-4t

5)

0

t 2t

Hız(m/s)

3t

Zaman(s)

ϑ

2ϑ

Sürtünmesiz ortamda bir cismin hız – zaman gra-

fiği şekildeki gibidir. Cismin hızı hangi zaman

aralığında artmıştır?

A) 0-t B) t-2t C) 2t-3t

D) 0-t, 2t-3t E) 0-2t

6)

0

t 2t

Hız(m/s)

3t

Zaman(s)

K

ϑ

Bir cismin hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.

Hangi aralıkta cisim harekete başladığı nokta-

dan uzaklaşmaktadır?

A) N B) K C) K, M

D) K, R E) K, M, R

0

K40

-20

4

C

X(m)

t(s)

0

40

-10

8

K

Konum(m)

Zaman(s)M

KUVVET VE HAREKET


7)

0

t 2t

Hız(m/s)

3t

Zaman(s)

ϑ

−ϑ

Yatay, sürtünmesiz yolda hareket eden cismin hız

– zaman grafiği şekildeki gibidir. Hangi aralıkta

cisim başlangıç noktasından uzaklaşmakta-

dır?

A) t-2t, 2t-3t B) 0-t, t-2t C) 2t-3t

D) 0-t, 2t-3t E) 0-t

8)

0

t 2t

Hız(m/s)

3tZaman(s)

3ϑ

2ϑ

Yatay bir yolda hareket eden cismin hız – zaman

grafiği şekildeki gibidir. Cismin yer değiştirmesi

0-t aralığında X ise, 0-3t aralığında kaç X olur?

A) 5 B) 6 C) 6,5 D) 8 E) 8,5

9)

0

2 4

ϑ(m/s)

6

t(s)

8

5

15

Bir cismin hız – zaman grafiği şekildeki gibidir.

Cismin (0-8)s arası yer değiştirmesi kaç met-

redir?

A) 65 B) 75 C) 85 D) 95 E) 115

10) Yatay bir yolda

hareket eden cis-

min hız – zaman

grafiği şekildeki

gibidir.

04

ϑ(m/s)

12t(s)

82

20

-10

Cismin başlangıç noktasına göre yer değiş-

tirmesi kaç metredir?

A) 40 B) 60 C) 70 D) 80 E) 90

11)

05

ϑ(m/s)

15Zaman (s)

10

20

10

-10

N

M

M ve N araçlarının hız – zaman grafiği şekildeki

gibidir. 15. saniyede araçlar arası uzaklık kaç

metredir? (t= 0 anında araçlar yan yana)

A) 125 B) 175 C) 200 D) 225 E) 250

12)

04

ϑ(m/s)

2

Zaman (s)

20

40

-30

K

M

t=0 anında aynı noktadan harekete başlayan

araçların hız – zaman grafiği verilmiştir. 4 saniye

sonunda K ve M araçları arası uzaklık kaç

metredir?

A) 160 B) 190 C) 210 D) 220 E) 240

KUVVET VE HAREKET


13) Durgun halden

harekete ge-

çen bir cismin

ivme-zaman

grafiği şekilde-

ki gibidir. 20

saniye so-

nunda cismin hızı kaç m/s’dir?

A) 40 B) 80 C) 120 D) 140 E) 150

14) Durgun

halden ha-

rekete ge-

çen bir cis-

min ivme-

zaman gra-

fiği şekilde-

ki gibidir. 10

saniye sonunda cismin yer değiştirmesi kaç

metredir?

A) 115 B) 135 C) 155 D) 165 E) 175

15) Aynı nokta-

dan harekete

başlayan K ve

M araçlarının

hız – zaman

grafiği şekil-

deki gibidir. 8

saniye so-

nunda araçlar arası uzaklık kaç metredir?

A) 105 B) 120 C) 140 D) 150 E) 175

16) Düzgün yavaşla-

yan bir aracın hız

– zaman grafiği

şekildeki gibidir.

Araç durduğun-

da kaç metre

yer değiştirmiş-

tir?

A) 800 B) 600 C) 500 D) 400 E) 300

17) Doğrusal bir yolda, Burak 6 m/s sabit hızla Ce-

lal’in yanından geçtikten 5 saniye sonra, Celal 10

m/s sabit hızla Burak’ın arkasından koşmaya

başlıyor. Celal, Burak’ı kaç saniye sonra yaka-

lar?

A) 2,5 B) 5 C) 7,5 D) 8 E) 10

18) t = 0 anında yan

yana olan ve doğru-

sal yolda hareket

eden K ve M araçla-

rının hız zaman gra-

fiği şekildeki gibidir.

40

0

5

Hız (m/s)

24

Zaman (s)

K

M

5. saniye sonunda araçların birbirlerine göre

konumu nedir?

A) K aracı 20 metre önde

B) K aracı 40 metre önde

C) Yanyanalar

D) K aracı 20 metre geride

E) K aracı 60 metre geride

1-B 2-C 3-A 4-D 5-A 6-E 7-B 8-C 9-A 10-E 11-C 12-B 13-C 14-E 15-B 16-A 17-C 18-D

0

20

t(s)

10

4

8

a(m/s2)

0

10

t(s)

5

4

2

a(m/s2)

0 t(s)

10

8

30

M

K

ϑ(m/s)

0 t(s)

60

5

80

ϑ(m/s)

KUVVET VE HAREKET


TEST - 5

1)

0

10

t(s)

5

4

15

a(m/s2)

İlk hızı 10 m/s olan aracın ivme – zaman grafiği

şekildeki gibidir. Bu aracın 15 saniye sonunda

yer değiştirmesi kaç metredir?

A) 350 B) 425 C) 450 D) 525 E) 550

2)

0

10

t(s)

5

20

10

15

ϑ(m/s)


Aracın 15 saniye sonundaki yer değiştirmesi

kaç metredir?

A) 250 B) 275 C) 300 D) 375 E) 400

3) Doğrusal bir yörüngede

aynı noktadan harekete

başlayan K ve L araçla-

rının hız – zaman grafi-

ği şekildeki gibidir. 8

saniye sonunda araç-

lar arasındaki uzaklık kaç metredir?

A) 40 B) 120 C) 150 D) 180 E) 200

4) İlk hızı 30 m/s

olan aracın ivme

– zaman grafiği

şekildeki gibidir.

6 saniye so-

nunda aracın


A) 24 B) 20 C) 16 D) 12 E) 8

5) Durgun halden

harekete başla-

yan aracın ivme –

zaman grafiği şe-

kildeki gibidir.

Aracın hız - zaman grafiği aşağıdakilerden

hangisi gibidir?

A)

t

-12

0

15

30

6 93

ϑ B)

t

-12

06 93

ϑ

C)

t0

15

6 93

ϑ D)

t

-12

0

3

18

6 9

3

ϑ

E)

t

-12

0

15

6 9

3

ϑ

0

2 4

a(m/s2)

6

t(s)

5

-4

-10

0

3 6

a(m/s2)

9

t(s)

5

-4

04 8

t(s)

−20

ϑ(m/s)

20

KUVVET VE HAREKET


6) İlk hızı 10 m/s olan ara-

cın ivme-zaman grafiği

şekildeki gibidir. Bu ara-

cın hız – zaman grafiği

nasıldır?

A)

06 10

t

40

ϑ B)

06 10

t

40

ϑ

10

C)

06 10

t

30

ϑ

10

D)

06 10

t

40

ϑ

-20

E)

06 10

t

40

ϑ

7) Bir cismin

hız – za-

man grafi-

ği şekildeki

gibidir.

Cismin

konum –


A)

0t 3t

(s)2X

(m) B)

C) D)

E)

2t

3X

0t 3t

(s)X

(m)

2t

3X

0t 3t

(s)

2X(m)

2t

X

0t 3t

(s)

2X

(m)

2t

3X

X

0t 3t

(s)

(m)

2t

X

8) Bir cismin

hız – zaman

grafiği şekil-

deki gibidir.

Buna göre;

I. K aralığında başlangıç noktasından uzaklaş-

maktadır.

II. L aralığında başlangıç noktasına yaklaşmak-

tadır.

III. M aralığında başlangıç noktasına yaklaşmak-

tadır.




9) Konum – za-

man grafiği

verilen aracın

hız - zaman

grafiği nasıl-

dır?

A)

0t

t

ϑ B)

0 t

ϑ

C) D)

0 t

ϑ

E)

2t 3t t 2t 3t

0t

t

ϑ

2t 3t

0 t

ϑ

t 2t 3t

t 2t 3t

0

t

Hız

2t

Zaman

V

2V

3t

0

Hız

Zamant 2t 4t

V

-V

K

L M

0

Konum

Zaman

t

2t 3t

X

-X

06

a(m/s2)

10t(s)

5

KUVVET VE HAREKET


10)

0

t

Konum

2t

Zaman

X

2X

3t

Konum – zaman grafiği verilen bir aracın hız -


A)

0t

t

ϑ B)

0

ϑ

C) D)

0

ϑ

E)

2t 3t t 2t 3t

0t

t

ϑ

2t 3t

0 t

ϑ

t 2t 3t

t 2t 3t

11)

X

M

K

N

h

2α

Y

T

L

F

h

α

m m

Sürtünmesiz sistemlerde X ve Y cisimleri aynı

anda serbest bırakılıyorlar.

|MN| = |FT| dir.

Buna göre;

I. Cisimlerin M ve T noktalarından geçme hızları

eşittir.

II. Cisimlerin N ve F’den geçme hızları eşittir.

III. Cisimlerin N ve F’den geçme süreleri eşittir.

yargılarından hangileri doğrudur?



12)

10m/s 15m/s

190 m

K L

Şekildeki konumdan, K aracı harekete başladık-

tan 4 saniye sonra L aracıda harekete başlıyor. L

aracı harekete başladıktan kaç saniye sonra K

ile karşılaşır? (Araçların hızları sabit)

A) 12 B) 10 C) 9 D) 6 E) 4

13) 20m/s

M

15m/s

L

400m

M ve L araçları sabit hızlarla şekildeki konumdan

aynı anda harekete başlıyorlar. M aracı L aracını

harekete başladıktan kaç saniye sonra yaka-

lar?

A) 80 B) 50 C) 20 D) 12 E) 8

1-C 2-A 3-E 4-D 5-D 6-B 7-B 8-C 9-E 10-B 11-B 12- D 13-A

KUVVET VE HAREKET


TEST - 6

1) Hız – zaman

grafiği verilen

aracın ivme -

zaman grafiği

nasıldır?

A) B)

C) D)

0 Zaman

a

0

a

t

2t

t 2t

0

a

t 2t0

a

t 2tZaman

Zaman

Zaman

E)

0 Zaman

a

t 2t

2)

0(s)

Konum

t 2tX

2X

K

0(s)

Konum

t 2t

X

L

0(s)

Konum

t 2t

X

M

Konum – zaman grafiği verilen K, L, M araçla-

rının hangileri 2t süresi sonunda başlangıç

noktalarına geri dönmüştür?

A) K, L, M B) K, L C) L, M

D) K, M E) K

3) 20m/s

K

30m/s

L

Aynı noktadan, verilen hızlarla sabit hızla ha-

reket eden K ve L araçlarının 5 saniye sonra

aralarındaki uzaklık kaç metre olur?

A) 150 B) 125 C) 100 D) 50 E) 30

4)

ϑ1

X

Y

Z

K L

ϑ2

ϑ3

X, Y, Z araçları K’dan L’ye sabit ϑ1, ϑ2, ϑ3 hızla-

rıyla hareket ediyor. K’dan L’ye X aracı t sürede,

Y aracı t2

3sürede, Z aracı 2t sürede ulaşıyor.

ϑ1, ϑ2, ϑ3 hızları arasındaki ilişki nasıldır?

A) ϑ1 > ϑ2 > ϑ3 B) ϑ3 > ϑ2 > ϑ1

C) ϑ1 = ϑ2 = ϑ3 D) ϑ2 > ϑ3 > ϑ1

E) ) ϑ1 = ϑ3 > ϑ2

0

t 2t

Zaman

Hız

ϑ

KUVVET VE HAREKET


5)

K2X

L

4X

M

X

ϑ

2ϑ

3ϑ

K, L, M çocukları sabit ϑ, 2ϑ, 3ϑ hızları ile 2X,

4X, X yollarını gidiyorlar.

K, 2X yolunu t1 sürede,

L, 4X yolunu t2 sürede,

M, X yolunu t3 sürede alıyor.

t1, t2, t3 arasındaki ilişki nasıldır?

A) t1 = t2 = t3 B) t1 = t2 > t3

C) t1 > t2 > t3 D) t3 > t2 > t1

E) t3 > t2 = t1

6)

200m/s

A B

Bir uçak A şehrinden B şehrine 200 m/s hızla 8

saniyede ulaşıyor. Aynı uçak B şehrinden A

şehrine 5 saniyede ulaştığına göre, uçağın hı-

zı kaç m/s’dir?

A) 350 B) 320 C) 280 D) 120 E) 130

7)

K

L

M

L

ϑ1

ϑ2

ϑ3

K, L, M noktalarından sabit ϑ1, ϑ2, ϑ3 hızları ile

harekete başlayan araçlar L hizasına aynı anda

ulaşıyorlar. ϑ1, ϑ2, ϑ3 hızları arasındaki ilişki

nasıldır?

A) ϑ1 = ϑ2 = ϑ3 B) ϑ1 > ϑ2 > ϑ3

C) ϑ3 > ϑ2 > ϑ1 D) ϑ2 > ϑ3 = ϑ1

E) ϑ2 > ϑ3 > ϑ1

8)

0 (s)

Hız

t 2t

Kϑ

0 (s)t 2t

Mϑ

Hız

0t 2t

Lϑ

Hız

−ϑ

(s)

Hız – zaman grafiği verilen K, L, M araçlarının

hangileri 2t süresi sonunda başlangıç nokta-

sına geri dönmüştür?

A) K ve L B) L ve M C) Yalnız L

D) K ve M E) K, L ve M

KUVVET VE HAREKET


9)

0

t

Konum(m)

2t

Zaman(s)

X

2X

3t

LK M

Bir aracın konum – zaman grafiği şekildeki gibidir.

Buna göre;

I. Araç L aralığında durmuştur.

II. Aracın K aralığındaki hızı artmıştı.

III. Aracın 3t süresi sonunda yer değiştirmesi

2X’tir.


A) I ve II B) I ve III C) II ve III

D) I, II ve III E) Yalnız II

10)

0

Hız

Zaman

t 2t

3tK L

M

ϑ

−ϑ


Buna göre;

I. Araç K aralığında başlangıç noktasından

uzaklaşıyor.

II. Araç L aralığında başlangıç noktasından

uzaklaşıyor.

III. Araç M aralığında başlangıç noktasından

uzaklaşıyor.



D) II ve III E) Yalnız II

11)

30m/s

K

10m/s

L

X 50m M

K ve L araçları verilen hızlarla aynı anda harekete

başlıyor. Araçların hızları sabit. K aracı L aracını

M noktasında yakalıyor. Başlangıçta K ve L

araçları arasındaki uzaklık kaç metredir?

A) 200 B) 150 C) 100 D) 50 E) 20

12) Bir aracın hız

– zaman gra-

fiği şekildeki

gibidir. Buna

göre;

I. K aralı-

ğında aracın ivmesi sıfırdır.

II. L aralığında aracın ivmesi sabittir.

III. L ve M aralıklarındaki ivmeler eşittir.



D) I, II ve III E) Yalnız I

0

Hız

Zaman

t 2t 3t

K

L

M

ϑ

−ϑ

KUVVET VE HAREKET


13) K ve L araçları-

nın hız – zaman

grafiği şekildeki

gibidir. Buna gö-

re;

I. K ve L’nin

ivmeleri eşittir.

II. Araçlar durduğunda L daha fazla yer değiş-

tirmiştir.

III. Hareketleri süresince L, K’dan uzaklaşmakta-

dır.



D) I ve III E) Yalnız II

14)

0

Konum

Zaman

X

t 2t

K L


Buna göre;

I. Aracın K ve L aralığındaki hızları eşittir.

II. Araç 2t anında başladığı yere dönmüştür.

III. Araç K aralığında düzgün hızlanmıştır.



D) I ve III E) Yalnız II

15) K, L, M araçlarının

hız – zaman grafiği

şekildeki gibidir.

Araçların ivmeleri

arasındaki ilişki

nasıldır?

A) AK = AL = AM B) AM > AL = Ak

C) AK > AL > AM D) AL > AK > AM

E) AM > AL > Ak

16)

200 m

120 mK

X

Y

L

X ve Y araçları K hizasından ayın anda sabit sü-

ratle harekete başlayıp L hizasından aynı anda

geçiyorlar. X aracının sürati 30 m/s olduğuna

göre, Y aracının sürati kaç m/s dir?

A) 30 B) 32 C) 35 D) 40 E) 50

1-A 2-C 3-D 4-A 5-B 6-B 7-B 8-C 9-B 10-B 11-C 12-D 13-A 14-B 15-C 16- E

Hız

Zaman

K

L

M

0

Hız

t 2t

ϑ

2ϑ

Zaman

K

L

KUVVET VE HAREKET


TEST - 7

1)

5 50

10

t(s)

K

ϑ(m/s)

0

20

t(s)

L

ϑ(m/s)

Başlangıçta yan yana olan K ve L araçlarının hız

– zaman grafikleri şekildeki gibidir. 5 saniye son-

ra araçlar arası uzaklık kaç metredir?

A) 25 B) 50 C) 75 D) 125 E) 150

2)

0

K

Zaman

Hız

ϑ

L M


Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) K aralığında hızı artmıştır.

B) K aralığında aldığı yol artıyor.

C) L aralığında aldığı yol artmıştır.

D) M aralığında aldığı yol azalmıştır.

E) L aralığında hızı azalmıştır.

3)

0

Konum(m)

Zaman

X

2X

LK M

t 2t 3t


Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) K aralığında başlama noktasından uzaklaşı-

yor.

B) L aralığında hızı sabittir.

C) M aralığında hızı sabittir.

D) L aralığında araç durmaktadır.

E) K aralığında hızı sabittir

4)

30m/s

10m/s

120 m

Aralarında 120 metre bulunan iki araç verilen hız-

larla hareket ediyor. Araçlar kaç saniye sonra

karşılaşırlar?

A) 3 B) 4 C) 6 D) 12 E) 20

5)

K L M N

Celal Zeynep

K ve N noktalarından Celal ve Zeynep birbirlerine

doğru hareket ediyorlar. Noktalar eşit aralıklı ve

çocukların hızları sabittir. Celalin hızı Zey-

nep’ten büyük olduğuna göre aşağıdakilerden

hangisi doğrudur?

A) Celal L’ye geldiğinde Zeynep M’de olur.

B) Celal ve Zeynep L’de karşılaşırlar.

C) Celal ve Zeynep M’de karşılaşırlar.

D) Celal N’ye geldiğinde, Zeynep K’ya gelir.

E) Celal M’ye geldiğinde Zeynep L’ye gelir.

6) Dairesel pistte, Ce-

lal K’da, Burak

M’de ok yönünde

sabit hızla harekete

başlıyorlar. Burak,

Celal’i ilk kez L

noktasında yakala-

dığında, Burak ve

Celal L’den ilk kez

geçiyorlar. Burak, Celali ikinci kez hangi nok-

tada yakalar?

A) M B) N C) K

D) L E) M- N arası

N

M

L

K

KUVVET VE HAREKET


7)

K L300 m

Yarıçapı r= 10 cm olan teker K’dan L’ye geldiğin-

de aynı şeklini alıyor. Teker kaç tur atarak

K’dan L’ye gelmiştir? (π=3)

A) 30 B) 20 C) 10 D) 5 E) 4

8) Sabit hızlarla hareket eden üç araç için aşağıdaki

bilgiler veriliyor.

K aracı, 40 km’den 140 km’ye 20 dakikada ulaşı-

yor. L aracı 10 km’den 90 km’ye 10 dakikada ula-

şıyor. M aracı 20 km’den 200 km’ye 60 dakikada

ulaşıyor.

Buna göre, araçların hızları arasındaki ilişki

nedir?

A) ϑK > ϑL > ϑM B) ϑL > ϑK > ϑM

C) ϑK = ϑL = ϑM D) ϑM > ϑL > ϑK

E) ϑL > ϑM > ϑK

9)

0

Hız (m/s)

Zaman (s)

10

4 8

Hız – zaman grafiği verilen aracın 8 saniye

sonunda aldığı yol kaç metredir?

A) 40 B) 60 C) 80 D) 100 E) 110

10)

0

Hız (m/s)

Zaman (s)

t 2t 3t

ϑ

−ϑ

Hız – zaman grafiği verilen araç ile ilgili olarak

aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Araç t anında yön değiştirmiştir.

B) Araç (0-t) aralığında yavaşlamıştır.

C) Araç (t-2t) aralığında hızlanmıştır.

D) Aracın (2t-3t) aralığında hızı sıfırdır.

E) Araç 2t anında başlangıç noktasındadır.

11)

−10

0

ϑ (m/s)

Zaman (s)

2 4 6

10

Hız – zaman grafiği verilen aracın 6 saniye

sonundaki yer değiştirmesi kaç metredir?

A) 60 B) 40 C) 30 D) 20 E) 10

12)t = 0 anında

aynı yerden

harekete ge-

çen K ve L

araçlarının

hız – zaman

grafiği şekil-

deki gibidir. Buna göre;

I. t anında araçların hızları eşittir.

II. K, sabit hızlı; L, sabit ivmeli hareket ediyor.

III. 0-t arasında yer değiştirme miktarı L’nin yer

değiştirme miktarının iki katıdır.



D) I, II ve III E) Yalnız III

0

Hız (m/s)

Zaman (s)

ϑ

t

K

L

KUVVET VE HAREKET


13)

0

Hız (m/s)

Zaman(s)

ϑ

t

K

L

−ϑ

t = 0 anında aynı yerden harekete başlayan K ve

L araçlarının ϑ - t grafiği şekildeki gibidir. Buna

göre;

I. Araçlar birbirlerinden uzaklaşmaktadır.

II. K, sabit hızlı; L, hızlanan hareket yapıyor.

III. K’nın ivmesi sıfır, L’nin ivmesi sabittir.




14) X, Y, Z araçları

sabit hızlarla K

noktasından

aynı anda ha-

rekete başla-

yıp,

K

X

Z

LY

L noktasına aynı anda ulaşıyorlar.

Buna göre;

I. Araçların süratleri eşittir.

II. Araçların yerdeğiştirmeleri eşittir.

III. Araçların aldıkları yollar eşittir.

IV. Araçların hızları eşittir.


A) Yalnız I B) I ve III C) II ve IV

D) I, II ve III E) Yalnız IV

15)

0

t

ivme

a

t(s)

K

2t 3t

2a

0t

ivme

-a

t(s)

M

2t 3t

2a

Durgun halden harekete başlayan K ve M araçla-

rının ivme - zaman grafiği şekildeki gibidir.

3t süresi sonunda araçların hızları oranı ϑK/ϑM

kaçtır?

A) 3 B) 2 C) 2

3 D) 1 E)

3

2

16) Doğrusal yolda ha-

reket eden K ve M

araçlarının hız-

zaman grafiği şekil-

deki gibidir. Araçlar

10. Saniyede

yanyanadırlar. t= 0

anında aralarındaki

uzaklık kaç metre

dir?

50

0

10

Hız (m/s)

30

t(s)

K

M

A) 300 B) 250 C) 200 D) 150 E) 100

1-C 2-D 3-B 4-A 5-C 6-B 7-D 8-B 9-B 10-D 11-D 12-D 13-A 14-C 15-A 16-B

KUVVET VE HAREKET


TEST - 8

1) Herhangi bir cismin bulunduğu noktanın belirli bir

referans noktasına göre yönlü uzaklığına ……

…………. Denir.

Yukarıdaki boşluğa hangi kelime yazılırsa, an-

lamlı ve doğru bir cümle olur?

A) Konum B) Yerdeğiştirme

C) Hız D) Kuvvet

E) Eylemsizlik

2)

30

20

10

0

2 4 6 8

K M

N

a(m/s2)

F(N)

Şekilde K, M, N cisimlerinin kuvvet – ivme grafiği

verilmiştir. Bu cisimlerin kütlelerinin büyüklük

sırası nedir?

A) MK > MM > MN B) MK = MM = MN

C) MN > MM > MK D) MM > MK > MN

E) MK = MM > MN

3) I. Kütle çekim kuvveti doğadaki temel kuvvetler-

den bir tanesidir.

II. Bir cisim sabit hızla hareket ediyorsa denge-

lenmiş kuvvetler etkisindedir.

III. Kinetik sürtünme kuvveti cismin ağırlığı ile

doğru orantılıdır.




4) I. Her etki kuvvetine karşılık bir tepki kuvveti

oluşur.

II. Kütle çekim kuvveti, temas gerektirmeyen

kuvvetlerden biridir.

III. Sürtünme kuvvetinin büyüklüğü, cisim ile yü-

zey arasındaki tepki kuvveti ile doğru orantılı-

dır.


A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III


5) Cisim kuvvet et-

kisinde hareket

ederken cisme

sürtünme katsayısı k= 0,8 olan sürtünme kuvveti

etki ediyor. Cismin ivmesi kaç m/s2’dir?

A) 2,5 B) 4 C) 4,5 D) 5,5 E) 6

6)

15

10

0

2 4 6

Zaman(s)

ivme(m/s2)

Durgun haldeki bir cismin ivme zaman grafiği şe-

kildeki gibidir. Cismin 6 saniye sonundaki hızı

kaç m/s’dir?

A) 10 B) 40 C) 60 D) 70 E) 80

7)

20

10

0

3 6 10

t(s)

ϑ(m/s)

Doğrusal bir yolda hareket eden cismin sürat –

zaman grafiği şekildeki gibidir. Bu cismin 0-10

saniyeleri arası ortalama sürati kaç m/s’dir?

A) 20 B) 19 C) 18 D) 15 E) 13

4 kg

K= 0,8

F= 50N

KUVVET VE HAREKET


8) Aynı noktadan

aynı anda hare-

kete başlayan K

ve M araçlarının

hız – zaman gra-

fiği şekildeki gi-

bidir.

Buna göre;

I. Araçlar arası mesafe sürekli artmaktadır.

II. K’nın ivmesi, M’nin ivmesinden skaler olarak

daha fazladır.

III. Araçlar zıt yönlü hareket etmektedirler.




9) Bir cismin birim zamanda meydana gelen hız

değişimine ne ad verilir?

A) Sürat B) Hız C) Konum

D) İvme E) Kuvvet

10)

0

Hız

Zaman

t 2t 3t

ϑ

−ϑ

Bir aracın hız-zaman grafiği şekildeki gibidir.

Buna göre;

I. (0-t) aralığında başlangıç noktasından uzak-

laşıyor.

II. (t-2t) aralığında hızı azalmaktadır.

III. (2t-3t) aralığında başlangıç noktasına yaklaşı-

yor.




11)

2ϑ

0

t 2t

Hız

4t

3ϑ

Zaman

M

N T


Bu araçla ilgili olarak;

I. M aralığında düzgün hızlanmaktadır.

II. N aralığında düzgün hızlanmaktadır.

III. T aralığında başlangıç noktasına yaklaşmak-

tadır.



D) II ve III E) I, II ve II

12) m

M

K

F

Sürtünmesiz ortamda m kütlesi K’dan serbest bı-

rakılıyor.

|KM| = |MF| dir.

Buna göre; I. Cisim KM arasında ivmeli hareket yapar.

II. Cisim MF arasını sabit hız ile alır.

III. Cisim KM arasında düzgün hızlanan hareket

yapar.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I, II ve III


1-A 2-A 3-E 4-A 5-C 6-D 7-E 8-E 9-D 10-A 11-B 12-C

0

K

t

M

ϑ(m/s)

(s)

2ϑ

−ϑ

9 . S I N I F 129 F İ Z İ K

ÖRNEKLER

ÖRNEK

Sürtünmesiz or-

tamda 3 kg’lık

cisme 15N’luk

kuvvet şekildeki gibi uygulanıyor. Cismin ivmesi

kaç m/s2’dir?

Çözüm

2m/s5

3

15

m

Fam.aF ====

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Sürtünmesiz or-

tamda cisme

kuvvet şekildeki

gibi uygulanıyor.

Cismin ivmesi kaç m/s2’dir?

Çözüm

Cisme ivmeyi

hareket ettiren

kuvvet kazandı-

rır.

2s/m4

5

20

m

Fa ===

.

ÖRNEK

Sürtünmesiz or-

tamda cisimlere

şekildeki gibi

kuvvet uygulanı-

yor. Cisimlerin ivmesi kaç m/s2’dir?

Çözüm

2

T

nets/m5

12

60

M

Fa ===

• Kuvvet iki cismi de hareket ettirdiği için ivme-

leri eşittir.

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Sürtünmesiz

ortamda ci-

simlere kuv-

vet şekildeki gibi uygulanıyor. İp gerilmesi kaç

N’dur?

Çözüm

Cisimler aynı kuvvet etkisinde hareket ettiği için

ivmeleri eşittir. Kuvvet iki cismi çekerken T ipi 5

kg kütleli cismi çekmektedir.

N306.5a.mT

s/m612

72

m

Fa

2

===

===

NEWTON’UN HAREKET YASALARI Bölüm - 3

m= 3 kg

F= 15N

m= 5 kgF= 25N

37

25N

37

15N

20N

8 kg4 kg

60N

7 kg5 kg

F= 72NT

İp



ÖRNEK

4 kg12 kg

F= 80NT

İp

Şekildeki sürtünmesiz sistemde T ip gerilmesi

kaç N’dur?

Çözüm

N605.12a.mT

s/m516

80

m

Fa

2

===

===

ÖRNEK

30N

5 kg3 kg2 kgT1 T2

Sürtünmesiz sistemde T1 ve T2 ip gerilmeleri

kaç N’dir?

Çözüm

N153.5a.mT

N63.2a.mT

s/m310

30a

2

1

2

===

===

==

.

ÖRNEK

Sürtünmesiz sistem ser-

best bırakılıyor. Siste-

min ivmesi kaç

m/s2’dir? (g=10 m/s2)

Çözüm

Sistemi hareket ettiren

kuvvet 20N’dur.

2

T

nets/m5

4

20

M

Fa ===

ÖRNEK

1 kg

4 kg

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. 4 kg

kütleli cismin ivmesi kaç m/s2’dir? (g=10 m/s2)

Çözüm

Sistemi hareket etti-

ren kuvvet 10N’dur.

Cisimlerin ivmeleri

eşittir.

2s/m2

5

10a ==

……………………………………………………………..

ÖRNEK

4 kg

5 kg

1 kg

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. 1 kg

kütleli cismin ivmesi kaç m/s2’dir? (g=10 m/s2)

Çözüm

5 kg

10N 40N

2

T

nets/m3

M

F

10

1040a ==

−

=

Kütlelerin ivmeleri eşit ve 3 m/s2’dir.

2 kg

2 kg

2 kg

2 kg

20N

1 kg

4 kg

10N



ÖRNEK

Sürtünmesiz sistem ser-

best bırakılıyor. T ip ge-

rilmesi kaç N’dur?

(g=10 m/s2)

Çözüm

N244.6T

a.6a.mT

s/m410

40a

2

==

==

==

.

ÖRNEK

3 kg

3 kgT

4 kg

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. T ip ge-

rilmesi kaç N’dur? (g=10 m/s2)

Çözüm

N93.3a.mT

s/m310

30a

2

===

==

ÖRNEK

4 kg

4 kg

2 kg

T2 T1

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. T1 ve T2

ip gerilmeleri kaç N’dur?

Çözüm

4 kg

20N

T2 T1

40N

N32T

2.4T_40

a4T40

N24T

2.220T

a.220T

s/m210

2040a

1

1

1

2

2

2

2

=

=

=−

=

=−

=−

=

−

=

ÖRNEK

Sürtünmeli or-

tamda cismin

ivmesi kaç

m/s2’dir?

Çözüm

fs = k.N

fs = 0,5.50 = 25N

2s/m5a

5

25

5

2550

m

fsFa

=

=

−

=

−

=

.

ÖRNEK

4 kg2 kg

60N

k= 0,5

Sürtünmeli ortamdaki cismin ivmesi kaç

m/s2’dir?

4 kg

6 kgT

m= 5 kg

F= 50N

k=0,5

50N

50N

fs



Çözüm

4 kg2 kg

60N

k= 0,5

20N 40N

fs = k.N

fs1 = 0,5.20 = 10N

fs2 = 0,5.40 = 20N

2

s/m5a

6

30

6

201060a

=

=

−−

=

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Sürtünmeli or-

tamdaki cismin

ivmesi kaç

m/s2’dir?

Çözüm

fs = k.N

fs = 0,2.40 = 8N

2

s/m9a

4

36

4

844

m

fsFa

=

=

−

=

−

=

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Sadece yatay zemin

sürtünmeli. T ip ge-


(g=10 m/s2)

Çözüm

fs = k.N

fs = 0,5.20 = 10N

N24T

7.210T

a.mfsT

s/m7a

10

70

10

1080

m

fsFa

2

=

=−

=−

=

=

−

=

−

=

ÖRNEK

Şekildeki sistemde

sadece yatay zemin

sürtünmeli. T ip ge-


(g=10 m/s2)

Çözüm

fs = k.N

fs = 0,3.60 = 18N

N2,31T

2,2.618T

a.6fsT

s/m2,2a

10

22

10

1840

m

fsFa

2

=

=−

=−

=

=

−

=

−

=

……………………………………………………………..

ÖRNEK

Sistemde sadece ya-

tay zemin sürtünmeli.

T ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g=10 m/s2)

Çözüm

fs = k.N 60 – T = 6.4

fs1 = 0,5.10 = 5N T = 60 - 24

fs2 = 0,5.30 = 15N T = 36N

2

s/m4a

10

40

10

15560a

=

=

−−

=

m= 4 kg

F= 44N

k= 0,2

8 kg

2 kgT

k= 0,5

4 kg

6 kgT

k= 0,3

6 kg

1 kg 3 kg

k= 0,5T



ÖRNEK

Sürtünmesiz sistem

serbest bırakılıyor. Sis-

temin ivmesi kaç

m/s2’dir? (g=10 m/s2)

Çözüm

2

s/m2a

10

20

10

3050a

=

=

−

=

ÖRNEK

Şekildeki sürtün-

mesiz sistemin

ivmesi kaç

m/s2’dir?

(g=10 m/s2)

Çözüm

2

s/m8,2a

5

14

5

1630a

=

=

−

=

ÖRNEK

Sürtünmesiz sistem

serbest bırakılıyor.

T ip gerilmesi kaç

N’dur? (g=10 m/s2)

Çözüm

N2,19T

6,3.212T

a.m12T

s/m6,3a

5

18

5

1230a

2

=

=−

=−

=

=

−

=

ÖRNEK

37 53

5 kg 5 kg

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. Sistemin

ivmesi kaç m/s2’dir? (g=10 m/s2)

Çözüm

37 53

30N30N40N

50N 50N

40N

2s/m1

10

10

10

3040a ==

−

=

37

5 kg

5 kg

37 50N30N

50N

40N

53

3 kg

2 kg

53

16N

20N

12N 30N

37

3 kg

2 kg

T

3712N

20N

16N 30N

T

2 kg

3 kg



ÖRNEK

30 30

4 kg 6 kg


rilmesi kaç N. dur? (g=10 m/s2)

Çözüm

30 30

20N

40N 60N

30N

T T

2s/m1

10

10

10

2030a ==

−

=

T – 20 = 4.a

T – 20 = 4.1

T = 24 N

ÖRNEK

37 30

3 kg2 kg

Sürtünmesiz sistemin ivmesi kaç m/s2’dir?

(g=10 m/s2)

Çözüm

37 30

18N

30N 20N

10N

T T

2s/m6,1

5

8

5

1018a ==

−

=

ÖRNEK

Şekildeki sistem serbest bırakıl-

dığında T ip gerilmesi kaç N

olur? (g=10 m/s2)

Çözüm

2s/m2a

5

10

5

2030a

=

=

−

=

T – 20 = 2.a

T – 20 = 2.2

T = 24 N

2 kg 3 kg

T

20 N 30 N

T

2 kg

3 kg



TEST - A

1) 9 kg4 kg

F=65N

T

Sürtünmesiz ortamda, kütleler F kuvveti etki-

sinde hareket etmektedir. T ip gerilmesi kaç

Newton’dur?

2)

F=112NP

SK

3kg

5kg

6kg

Sürtünmesiz ortamda, kütlelere F kuvveti şekilde-

ki gibi etki ediyor. P kütlesinin S kütlesine uy-

guladığı etki kuvveti kaç Newton’dur?

3)

F

T=16N

5kg4kg 8kg

R SP

Sürtünmesiz ortamda kütleler, F kuvvetinin etki-

sinde hareket etmektedir. T ip gerilmesi 16 N

olduğuna göre, F kuvveti kaç Newton’dur?

4)

3 kg

2 kg

X

2 kg

1 kg

Y

Şekildeki sürtünmesiz sistemler serbest bırakılı-

yor. X cisminin ivmesi aX, Y cisminin ivmesi aY ol-

duğuna göre, aX/aY oranı kaçtır?

ÇÖZÜM:

(20)

ÇÖZÜM:

(48)

ÇÖZÜM:

(68)

ÇÖZÜM:

5

3



5)

X

20N

Y

30N

Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimlerine şekildeki

gibi kuvvetler uygulanıyor. X cisminin ivmesi 5

m/s2, Y cisminin ivmesi 10 m/s2’dir. X ve Y cisim-

lerinin kütleleri oranı mX/mY kaçtır?

6)

K F=160N

5kg

N

Şekildeki sürtünmesiz sistemde K cisminin ivmesi

10 m/s2 olduğuna göre, N cisminin kütlesi kaç

kg’dır?

7) Şekildeki sürtünmesiz

sistem serbest bırakı-

lıyor. T ip gerilmesi

kaç N.dur?

8) Şekildeki sistemde sa-

dece yatay zemin sür-

tünmeli ve k= 0,2 dir.

Sistem serbest bırakıl-

dığında T ip gerilmesi

kaç N. dur? (g= 10

m/s3)

9) Şekildeki sürtün-

mesiz sistem ser-

best bırakılıyor T

ip gerilmesi kaç N.

dur? (g= 10 m/s2,

sin 30°=0,5)

ÇÖZÜM:

3

4

ÇÖZÜM:

(11)

ÇÖZÜM:

(10)

ÇÖZÜM:

(6)

ÇÖZÜM:

(15)

2 kg

2 kgT

1 kg

1 kg

k= 0,2

T

30

2 kg

2 kg

T



TEST - 1

1) Sürtünmesiz ortam-

da m kütleli cisme F = 12Nm

12 N luk kuvvet şekildeki gibi uygulandığında

cismin ivmesi 4m/s2 olmaktadır. m kütlesi kaç kg

dır?

A) 3 B) 4 C) 6 D) 12 E) 48

2)

4FK 6FL

Sürtünmesiz ortamda eşit kütleli K ve L cisimleri-

ne 4F ve 6F kuvvetleri şekildeki gibi uygulandı-

ğında, cisimlerin ivmeleri oranı ak/aL kaçtır?

A) 2 B) 2

3 C)

3

1 D)

3

2 E)

3

4

3)

20N5 kg 8N

YX

4 kg

Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimlerine kuvvetler

şekillerdeki gibi uygulanıyor. Cisimlerin ivmeleri

oranı aX/aY kaçtır?

A) 2

1 B) 1 C)

2

3 D)

4

5 E) 2

4)

20N4 kg 10N

LK

m

Sürtünmesiz ortamda K ve L cisimlerine kuvvetler

şekillerdeki gibi uygulandığında cisimlerin ivmele-

ri eşit olmaktadır. L cisminin kütlesi m kaç kg

dir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

5)

m

F

X

m

2F

Y

2m

4F

Z

Sürtünmesiz ortamda X, Y, Z cisimlerine kuvvet-

ler şekillerdeki gibi uygulanıyor. Cisimlerin ivme-

leri aX, aY, aZ ise bunlar arasındaki ilişki nedir?

A) aX = aY = aZ B) aX > aY > aZ C) aY = aZ > aX

D) aZ > aY > aX E) aY > aZ = aX

6)

3FX

4F

Y

2FZ

Sürtünmesiz ortamda X, Y, Z cisimlerine kuvvet-

ler şekillerdeki gibi uygulandığında, cisimlerin iv-

meleri eşit olmaktadır. Cisimlerin kütleleri ara-

sındaki ilişki nedir?

A) mX = mY = mZ B) mZ > mX > mY

C) mX > mZ > mY D) mY > mX > mZ

E) mX > mY = mZ

7) Sürtünmesiz or-

tamdaki C cis-

minin ivmesi

kaç m/s2’dir?

A) 15 B) 12 C) 10 D) 8 E) 5

8) Sürtünmesiz sistemde

cismin ivmesi kaç

m/s2’dir? (Kuvvetler ay-

nı anda uygulanıyor.)

A) 25 B) 10 C) 6 D) 4 E) 2

F1

5kg20N30N

F2

m= 5 kg

F= 40NC



9)

M F = 120NK C

5 kg10 kg15 kgT

Sürtünmesiz ortamda cisimler 120N’luk kuvvet ile

çekiliyor. M ile K cisimleri arasındaki T ip ge-

rilmesi kaç Newton’dur?

A) 95 B) 80 C) 75 D) 60 E) 45

10) Sürtünmesiz

ortamdaki M

cisminin

ivmesi kaç

m/s2’dir?

A) 20 B) 5 C) 4 D) 2 E) 1

11) Şekildeki

sürtünmesiz

sistemde C

cisminin iv-

mesi kaç m/s2’dir?

A) 45 B)7

90 C) 10 D) 7 E) 2

12)

m

4FK

2m

10FM

Şekillerdeki ortamlar sürtünmesizdir. K’nın ivme-

si aK, M’nin ivmesi aM ise, aK/aM oranı kaçtır?

A)5

2 B)

3

2 C)

2

5 D)

2

4 E)

5

4

13)

P FR T

12m8m4mT1 T2

Sürtünmesiz ortamda cisimler F kuvveti ile hare-

ket ettiriliyor. İp gerilmeleri oranı T1/T2 kaçtır?

A)3

1 B)

2

1 C) 1 D)

6

1 E)

4

1

14)

6 kg9 kg

F= 80NT

Sistem sürtünmesiz. T ip gerilmesi kaç N’dur?

A) 66 B) 54 C) 48 D) 36 E) 30

15)

2F M

N

4m2m

Şekil -I

F

P

R

m2m

Şekil -II

Sürtünmesiz ortamda kuvvetler kütlelere şekiller-

deki gibi uygulanıyor. Cisimler arasındaki etki-

leşme kuvveti, şekil –I’de T1, şekil –II’de T2’dir.

T1/T2 oranı kaçtır?

A) 2 B) 3 C)5

2 D)

2

7 E) 1

1-A 2-D 3-E 4-C 5-C 6-D 7-D 8-B 9-D 10-C

11-C 12-E 13-D 14-C 15-A

10 kg40 kg

F= 200NK M

2 kg7 kg

F= 90NC K



TEST - 2


tamda, şekilde-

ki cismin ivme-

si kaç m/s2’dir?

A) 12 B) 10 C) 8 D) 6 E) 4

2) Şekildeki

sürtünme-

siz sistem-

de K cismi-

nin ivmesi kaç m/s2’dir?

A)3

5 B) 4 C) 3 D)

3

4 E) 2

3)

100N

K C

10 kg6 kg4 kgT

53M

Sürtünmesiz sistem şekildeki gibi 100N’luk

kuvvet ile çekiliyor. T ip gerilmesi kaç N’dur?

A) 48 B) 32 C) 24 D) 12 E) 8

4)

F= 120N15 kg7 kg8 kg

T

Şekildeki sürtünmesiz sistemde T ip gerilmesi

kaç N’dur?

A)16 B) 32 C) 60 D) 80 E) 400

5)

5 kg

F= 20NN

6 kg

F= 60NK

k= 0

Şekil - I

k= 0,4

Şekil - II

Şekil – I’de zemin sürtünmesiz, şekil –II’de zemin

sürtünmeli ve sürtünme katsayısı k= 0,4’dür. N

cisminin ivmesinin, K cisminin ivmesine oranı

aN/aK kaçtır?

A) 3

2 B)

3

4 C)

3

1 D)

5

3 E)

2

1

6)

4m 4mT 40N

F

Sürtünmesiz sistemde kütleler 40N’luk F kuvve-

tiyle hareket ettiriliyor. T ip gerilmesi kaç N’dur?

A) 15 B) 20 C) 24 D) 30 E) 32

7) Sürtünmesiz

sistemde m

kütleli cisme

kuvvetler şe-

killerdeki gibi

uygulanıyor. Cisimlerin

ivmesi

şekil –I’de, aI, şekil –II’de, aII dir. II

I

a

a oranı

kaçtır?

A)5

2 B)

5

4 C)

2

5 D)

3

4 E)

3

5

10 kg120N

60

m 4F

F

Şekil I

m 4F

Şekil II

F

4 kg2 kgF= 15N

K M

37



8) Tüm zeminde

sürtünme katsa-

yısı k= 0,5’dir.

Sistemin hareketi

F kuvveti ile hız-

landırılıyor. X’in

Y’ye etkisi T1, Y’nin Z’ye etkisi T2 olduğuna

göre; T1/T2 oranı kaçtır?

A) 4 B) 2 C)2

5 D)

5

2 E)

3

1

9) Sürtünmesiz

sistemlerde küt-

lelere kuvvetler

şekillerdeki gibi

uygulanıyor.

2

1

T

T ip gerilme-

leri oranı kaç-

tır?

T1

5m m

2F

T2

4m 2m

F

A)2

5 B)

3

5 C)

5

4 D)

5

7 E)

8

5

10) Sürtünmesiz sis-

temlerde kuvvet-

ler şekillerdeki

gibi uygulanıyor.

X’in ivmesi aX,

Y’nin ivmesi aY

ise Y

X

a

aoranı kaçtır?

A) 3

8 B)

6

7 C)

4

3 D)

8

7 E)

3

7


da kütlelere F kuv-

veti şekildeki gibi

uygulanıyor. T cis-

minin S cismine

uyguladığı etki kuvveti kaç F’dir?

A)3

2 B)

5

3 C)

2

1 D)

5

4 E) 2


da 72N’luk kuvvet

kütlelere şekildeki

gibi uygulanıyor. M’nin K’ya etkisi

kaç N dur?

A) 24 B) 36 C) 40 D) 42 E) 54

13) Sürtünmesiz

ortamda küt-

lelere kuvvet

şekildeki gibi

etki ediyor. Cisimler

arası etkileşme kuvveti W ile T arasında F1, T

ile P arasında F2 ise F1/F2 oranı kaçtır?

A)7

9 B)

3

5 C)

4

9 D)

4

3 E)

2

3

F= 72N

M

K

7 kg5 kg

7m m

X

2F

3m FY

F

T

S

6m4m

5F

W

T

2m3m

4m

P

Y

6m

X

3mm

ZF

k= 0,5



14)

7 kg8 kg

F= 150NT

Şekildeki sistem sürtünmesizdir. T ip gerilmesi

kaç N’dur?

A) 60 B) 70 C) 80 D) 90 E) 120

15)

8 kg4 kg

F

T=32N

k= 0,5

Kütleler eşit sürtünme katsayısına sahip zeminde

F kuvveti ile çekiliyor. T ip gerilmesi 32N oldu-

ğuna göre, F kuvveti kaç N’dur?

A) 76 B) 88 C) 96 D) 100 E) 110

16)

F1 kg2 kg7 kg

k= 0,1

T2 T1

Tüm zeminde sürtünme katsayısı sabit ve k=

0,1’dir. Sistem F kuvveti ile çekiliyor. T1/T2 oranı

kaçtır?

A)4

1 B)

5

6 C)

2

7 D)

7

9 E)

7

10

17)

F= 80N6 kg10 kg4 kg

k= 0,2

T

Tüm yüzeyde sürtünme katsayısı k= 0,2’dir. Sis-

tem 80N’luk kuvvet ile çekiliyor. T ip gerilmesi

kaç N’dur?

A) 16 B) 20 C) 22 D) 28 E) 32

18)

5 kg3 kgF= 64N

K

L

Sistem sürtünmesiz. 64N’luk F kuvveti şekildeki

gibi uygulandığında, K’nın L’ye etkisi kaç N

olur?

A) 22 B) 26 C) 28 D) 32 E) 40

19)

L

4 kg

F= 90NK

2 kg

k= 0,5

Tüm zeminde sürtünme katsayısı k= 0,5’tir.

90N’luk kuvvet sisteme uygulandığında K’nın

L’ye etkisi kaç N’dur?

A) 20 B) 30 C) 35 D) 40 E) 60

20)

L

5m

K

3m m

NF

Şekildeki sürtünmesiz sistem F kuvveti ile hareket

ettiriliyor. L’nin N’ye etkisi kaç F olur?

A)5

1 B)

9

1 C)

9

4 D)

5

3 E)

3

1

1- D 2-E 3-D 4-B 5-A 6-B 7-E 8-A 9-A 10-C

11-B 12-D 13-E 14-C 15-C 16-D 17-A 18-E 19-B

20-B



TEST - 3

1)

4m8m

F

T

X Y

Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimleri şekildeki

gibi F kuvveti ile hareket ettiriliyor.

Buna göre;

I. X’in ivmesi, Y’nin ivmesinden büyüktür.

II. T ip gerilmesi 3

Ftür

III. T ipi koparılırsa, X cismi sabit hızlı hareket

eder.




2)

5m6m

F

T

XY

Sürtünmesiz ortamda kütleler şekildeki gibi F

kuvveti etkisinde hareket etmektedirler.

F kuvveti zamanla artırılırsa;

I. T ip gerilmesi azalır.

II. X kütlesinin ivmesi artar.

III. Y kütlesinin hızı artar.




3) Bir cisme etki eden net kuvvet sıfır ise, cisim o

andaki hareket durumunu korur. Duruyorsa dur-

maya devam eder, hareket halinde ise sabit hızla

hareketine devam eder.

Yukarıdaki ifade, Newton’un hangi hareket

kanuna aittir?

A) Etki – Tepki B) Kütle Çekimi

C) Temel Prensip D) Eylemsizlik

E) Sürtünme Kuvveti


tamda, 0,2 kg’lık

cisme şekildeki

gibi 4N’luk kuvvet uygulanıyor. Cismin ivme-


B) a

tt

20

0

A) a

tt

4

0

C) a

tt

8

0

D) a

tt

20

0

E) a

tt

20

0

5) Şekildeki

sürtünmesiz

sistemde,

kütlelerin

hız – zaman grafiği aşağıdakilerden hangisi

gibidir?

A)

t(s)4

20

0

C)

2

24

0

ϑ(m/s) B)

5

60

0

ϑ(m/s)

t(s)

ϑ(m/s)

t(s)

D)

2

5

0 t(s)

ϑ(m/s)

E)

1

20

0

4

t(s)

ϑ(m/s)

0,2 kg

4N

8 kg4 kg

60Nİp



6) - Bir aracın birim zamanda aldığı yola sürat de-

nir.

- Bir aracın birim zamanda hız değişimi aracın

ivmesini verir.

- Yer değiştirme vektörel bir büyüklüktür.

- Sürtünme kuvveti, sürtünen yüzeyin cinsine

göre değişir.

- Yüzeye etki eden temas yüzeyi arttıkça aynı

cisme etki eden sürtünme kuvveti artar.

Yukarıdaki ifadelerden kaç tanesi doğrudur?

A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1

7)

FNMK

T2T1

5m 3m m

Sürtünmesiz ortamda kütleler F kuvveti ile hare-

ket ettiriliyor. Bir süre sonra T1 ipi kopuyor.

Buna göre;

I. K cismi yavaşlayarak durur.

II. M cisminin hızı sabit kalır.

III. T2 ip gerilmesi azalır.



D) II ve III E) II ve III

8) X ve Y cisimleri-

ne durgun halde

iken şekildeki gi-

bi kuvvetler etki

ediyor.

Buna göre;

I. Y’nin ivmesi X’ten büyüktür.

II. X’in birim zamandaki hız değişimi,

Y’ninkinden büyüktür.

III. Birim zamandaki yer değiştirme miktarı X’in,

Y’den küçüktür.


(Sürtünme yok)



9) Sürtünmesiz ortamda

sistem serbest bıra-

kılıyor. T ip gerilme-

si 32N ise, Y’nin

kütlesi kaç kg’dir?

(g=10 m/s2)

A) 4 B) 8 C) 12 D) 15 E) 16

10)

A FB C

5m4mm

K = 0

T1 T2

Sürtünme katsayısının sabit olduğu ortamda küt-

leler F kuvvetinin etkisinde ivmeli hareket yapı-yorlar.

T1 ipi koparılırsa; I. A cismi yavaşlayarak durur.

II. B cisminin ivmesi artar.

III. T2 ip gerilmesi artar.


A) I, II ve III B) I ve III C) I ve II



eğik düzlemdeki cisim


Cismin ivmesi kaç

m/s2 dir? (g= 10 m/s2

,

sin37°= 0,6)

5 kg

37

A) 1 B) 2 C) 3 D) 6 E) 8

1-B 2-C 3-D 4-E 5-A 6-B 7-B 8-D 9-E 10-C

11-D

4F

6m

X

2F

2m

Y

K= 0

yer

Y

X

4 kg

T



TEST - 4


hareket eden şekildeki

sistemin ivmesi kaç

m/s2’dir? (g= 10 m/s2)

A) 1 B) 2 C) 4 D) 6 E) 8


hareket eden şekilde-

ki sistemde 0,6 kg’lık

cismin ivmesi kaç

m/s2’dir? (g= 10 m/s2)

A) 0 B) 2 C) 4 D) 6 E) 10

3) Şekildeki sistemin

ivmesi kaç m/s2 dir?

(g= 10 m/s2, sistem

sürtünmesiz.)

A)2

1 B) 1 C) 2 D) 2,5 E) 4


sistemde X cisminin

ivmesi kaç m/s2 dir?

(g= 10 m/s2)

A) 3 B) 2 C) 2

3 D) 1 E)

4

1

5) Sürtünmesiz sistem ser-

best bırakıldığında ip ge-

rilmesi 21N oluyor. M küt-

lesi kaç kg’dır?

(g= 10 m/s2)

A) 4 B) 6 C) 7 D) 8 E) 10

6) Sürtünmesiz sistem

serbest bırakılıyor. T2 ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 12 B) 15 C) 21 D) 25 E) 30



T1 ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 28 B) 25 C) 22 D) 18 E) 15

8)

10 kg

5 kg 10 kg

T

Şekildeki sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor.

T ip gerilmesi kaç Newton’dur? (g= 10 m/s2)

A)50 B) 45 C) 40 D) 25 E) 20

m

3 kgT= 21N

6 kg

3 kg 6 kg

T2 T1

T1

3 kg

5 kg

2 kg

T2

0,4 kg

0,6 kg

2 kg

8 kg

0,1 kg

0,4 kg

1 kg

m

X

T= 8 N



9) Şekildeki sürtünme-

siz sistemde 0,2 kg’lık

cisim serbest bırakıl-

dığında hız – zaman

grafiği nasıldır?

A)

t(s)1

4

0

C)

2

8

0

ϑ(m/s) B)

1

8

0

ϑ(m/s)

t(s)

ϑ(m/s)

t(s)

D)

5

40

0 t(s)

ϑ(m/s)

E)

4

20

0 t(s)

ϑ(m/s)

10)

3753

2 kg

1 kg

2 kg

T



A) 13,6 B) 14,4 C) 15,2 D) 16,4 E) 17,7

11) Şekildeki sür-

tünmesiz or-

tamda, m kütleli

cisim K’dan

serbest bırakı-

lıyor. Cismin

K – L ve L – M

arasındaki hız – zaman grafiği nasıldır?

A)

t(s)

ϑ(m/s) B) ϑ(m/s)

t(s)

D)

t(s)

ϑ(m/s)C) ϑ(m/s)

t(s)

E)

t(s)

ϑ(m/s)

12) Yatay zeminin sürtünmeli

olduğu sistem, şekildeki

konumda serbest bırakı-

lıyor. 4 kg kütleli cismin

ivmesi kaç m/s2’dir?

A)2

9 B) 4 C)

2

7 D) 3 E)

2

5

1- B 2-C 3-C 4-B 5-C 6-A 7-B 8-E 9-D 10-A

11-B 12-E

4 kg

2 kg 2 kg

k= 0,5

K

L M

m

α

0,8 kg

0,2 kg



TEST - 5


sistemde ip gerilmesi

10N dur. M kütlesi

kaç kg dır?

A) 0,5 B) 2 C) 2,5 D) 3 E) 4

2) Şekildeki sistem düşey F kuvveti ile

hareket etmektedir. X cisminin iv-

mesi kaç m/s2 dir?

A) 6 B) 5 C) 4 D) 2 E) 1

3) Şekildeki sür-

tünmesiz sis-

temde F cis-

minin ivmesi

kaç m/s2 dir?

(g= 10 m/s2, sin 30°= ½ )

A)3

1 B)

2

1 C) 1 D) 3 E) 5



T ip gerilmesi kaç

N’dur?

A) 26 B) 28 C) 32 D) 35 E) 42

5)

53 37

3 kg 2 kg

T



A) 10,4 B) 12,6 C) 14,5 D) 15,6 E) 16,8



T ip gerilmesi kaç

N’dur?

A) 26 B) 24 C) 22 D) 20 E) 16

7) Sürtünmesiz sistem serbest bı-

rakılıyor. T ip gerilmesi kaç

N’dur?

A) 54 B) 60 C) 65 D) 75 E) 90

2 kg5 kg

3 kgT

37

5 kg

2 kg

T3 kg

5 kg 15 kg

T

1,5 kg

m

10 N

X

Z

2 kg

1 kg

F= 48 N

2 kg

1 kg

30

M F



8)

Pm S 2m

R

7m

Şekildeki sürtünmesiz sistemde P cisminin

ivmesi kaç g dir? (g= yerçekim ivmesi)

A)3

2 B)

2

1 C)

3

4 D)

10

1 E)

2

3

9)Şekildeki

sürtünme-

siz sistem-

de serbest

bırakıldık-

tan bir süre

sonra T ipi

kopuyor. Bundan

sonra W

kütlesinin

hareketi nasıl olur? (sin 30°= ½ )

A) 1 yönünde düzgün hızlanır.

B) 2 yönünde düzgün hızlanır.

C) 2 yönünde sabit hızlı hareket eder.

D) 1 yönünde sabit hızlı hareket eder.

E) Önce 1 yönünde yavaşlar durur, sonra 2 yö-

nünde hızlanır.

10) Şekildeki sistem


Sürtünme sadece

yatay zemindedir. 2

kg kütleli cismin

ivmesi kaç

m/s2’dir?

(g=10 m/s2)

A) 0,8 B) 0,6 C) 0,5 D) 0,4 E) 0,2

11)

4 kg

8 kg

T

8 kg



A) 58 B) 60 C) 64 D) 66 E) 72

12)

30

8 kg

4 kg

T3 kg



A) 12 B) 15 C) 22 D) 28 E)3

20

13) I. Hareket halindeki cisme, hareket yönünde net

bir kuvvet etki ederse cisim düzgün hızlanır.

II. Her etkiye eşit ve zıt yönde bir tepki oluşur.

III. Durgun haldeki cisme bir kuvvet etki ederse,

cisim ivmeli hareket yapar.

Yukarıdaki ifadelerden hangileri kesinlikle

doğrudur?



1- D 2-A 3-E 4-D 5-E 6-B 7-D 8-D 9-D 10-D

11-C 12-A 13-C

2 kg4 kg

4 kg

k= 0,4

1

2

W

T

303m

2m m

4m



TEST - 6

1) Sürtünme katsa-

yısı k= 0,3 olan

yüzeyde 5 kg’lık

cisme şekildeki

gibi kuvvet uygu-

lanıyor. Cismin ivmesi kaç m/s2’dir?

A) 8 B) 10 C) 11 D) 12 E) 14

2)

8 kg12 kg

F= 100N

k= 0,4

Şekildeki sürtünmeli ortamda sistemin ivmesi

kaç m/s2’dir?

A) 1 B)2

3 C) 2 D)

3

4 E)

2

5


mesiz sistem ser-

best bırakılıyor. X

cisminin ivmesi

kaç m/s2’dir?

A) 1 B) 2 C) 2

5 D) 3 E) 4

4) Şekildeki sistemi ha-

rekete geçiren en

küçük m kütlesi kaç

kg olmalıdır? (8 kg ile

masa arası sürtünme

katsayısı k= 0,4’tür)

A) 5,6 B) 4,2 C) 3,8 D) 3,2 E) 2,2

5) Şekildeki sistemde

sadece masa ile 3

kg arası sürtünmeli

k= 0,5’tir. Sistemin

ivmesi 5 m/s2 ol-

duğuna göre, m

kütlesi kaç kg’dir?

A) 3 B) 4 C) 5 D) 5,5 E) 6

6) Şekildeki sistemde

sadece yatay ze-

min sürtünmeli.

Sistem serbest bı-

rakıldığında 1 kg

kütlesi cismin iv-

mesi kaç m/s2’dir?

A) 2 B) 2,5 C) 3 D) 4,5 E) 6

7) Şekildeki sistem serbest bırakılı-

yor. Sistem sürtünmesiz. 6 kg

kütleli cismin ivmesi kaç

m/s2’dir? (g=10 m/s2)

A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

5 kg

F= 70N

k= 0,3

m

8 kg

k= 0,4

m

3 kg

k= 0,5

6 kg

2 kg

6 kg

3 kg1 kg

X

4 kg1 kg

5 kg

k= 0,2



8) Yerçekim ivmesinin g olduğu or-

tamda, sürtünmesiz sistem ser-

best bırakılıyor. Sistemin ivme-

si kaç g dir?

A) 5

4 B)

5

3 C)

8

1 D)

5

2 E)

8

3

9)

53

4 kg

1 kg

Sürtünme katsayısı 3

1 olan eğik düzlemdeki sis-

tem şekildeki konumdan serbest bırakılıyor. Sis-

temin ivmesi kaç m/s2’dir?

(g= 10 m/s2, Cos53 º =0,6; Sin53º= 0,8)

A) 5 B) 6 C) 8 D)10 E)3

10


siz sistem serbest

bırakılıyor. T ip ge-


(g= 10 m/s2)

A) 20 B) 24 C) 26 D) 32 E) 34

11)

30

X

1 kg

4 kg


X cisminin ivmesi kaç m/s2’dir?

(g= 10 m/s2, Sin 30º=0,5)

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

12) Sürtünmeli eğik düz-

lem üzerindeki cis-

me F kuvveti şekil-

deki gibi uygulanı-

yor. Cismin ivmesi

kaç m/s2’dir?

(g= 10 m/s2, Sin37º= 0,6)

A) 5,2 B) 4,8 C) 2 D) 2

3 E) 1

13)

37 53

4,5 kg 5,5 kg

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. Cisimle-

rin ivmesi kaç m/s2’dir?

(g= 10 m/s2, Cos53 º =0,6; Sin53º= 0,8)

A) 2,6 B) 2,4 C) 2,2 D) 1,8 E) 1,7

1-C 2-A 3-B 4-D 5-E 6-A 7-C 8-B 9-B 10-A

11-D 12-C 13-E

m

4m

37

5 kg

F= 12N

2 kg

2 kg 2 kg

2 kg

T



TEST - 7


tamda bulunan ci-

simler 2N’luk kuv-

vet ile hareket etti-

riliyor. T ip gerilmesi kaç N’dur?

A) 2

1 B)

5

1 C)

8

1 D)

10

1 E)

20

1

2) Şekildeki sis-

temde X

cismi sür-

tünmesiz, Y

cismi sür-

tünmeli or-

tamda iken cisimler 60N’luk kuvvet ile çekiliyor.

Sistem şekildeki konumda iken T ip gerilmesi

kaç N’dur? (Sürtünme katsayısı 0,5, g= 10 m/s2)

A)20 B) 18 C) 16 D) 12 E) 8

3) Sürtünme katsayısı k= 3

1

olan yatay zeminde, 12 kg

kütleli cisim bulunmaktadır.

Sistem serbest bırakıldı-

ğında T ip gerilmesi kaç N

olur? (g= 10 m/s2)

A) 72 B) 64 C) 40 D) 32 E) 12


mesiz sistem ser-

best bırakılıyor. T

ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2,

Sin53º=0,8)

A) 40 B) 45 C) 48 D) 50 E) 60

5)

37 53

10 kg 15 kg

T

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. Sistemin

ivmesi kaç m/s2’dir? (g= 10 m/s2)

A) 7,2 B) 6 C) 4,5 D) 3 E) 2,4

6) Sürtünmesiz sis-

tem şekildeki ko-

numda serbest bı-

rakılıyor. T ip ge-

rilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 160 B) 120 C) 100 D) 80 E) 60

7)

2m4m

3mm

T2

T1


T1/T2 oranı kaçtır? (g= 10 m/s2)

A)5

12 B)

5

8 C)

5

4 D)

3

2 E)

3

1

15 kg5 kg

2N

T

6 kg4 kg

F= 60NT

K L

X Y

8 kg

12 kgT

k=1

3

10 kg20 kg

20 kgT

53

10 kg

5 kg

T5 kg



8) Şekildeki sürtünmesiz sis-

tem serbest bırakılıyor. T ip

gerilmesi kaç N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 81 B) 70 C) 48 D) 28 E) 14

9) Şekildeki sür-

tünmesiz sistem

serbest bırakılı-

yor. T1/T2 oranı

kaçtır?

(g= 10 m/s2)

A)4

1 B)

6

5 C)

7

4 D)

10

3 E)

3

1

10)

6 kg

T2 kg

2 kg

k= 0,5

30

Sürtünme sadece yatay zeminde ve katsayısı k=

0,5’tir. Sistem serbest bırakılıyor. T ip gerilmesi

kaç N’dur? (g= 10 m/s2)

A) 18 B) 20 C) 24 D) 32 E) 44

11) Sistemde zemin sürtün-

meli ve k= 0,4’tür. Sistem

serbest bırakıldığında T

ip gerilmesi kaç N olur?

(g= 10 m/s2)

A) 12,2 B) 14,4 C) 15,2 D) 16,2 E)16,8

12) Sürtünmeli yüzeyde sis-

tem serbest bırakılıyor.

k=0,2 olduğuna göre T

ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 9 B) 12 C) 16 D) 18 E) 19

13)

m

FT1

3m m 4m

T2F

Şekildeki sistemler sürtünmesizdir. T1/T2 oranı

kaçtır?

A)16

5 B)

5

4 C)

5

1 D)

4

1 E)

16

1

14)

3m4m

F

K

L

F

M

N

2m3m

Şekildeki sistemler sürtünmesizdir. K’nın L’ye et-

kisi T1, N’nin M’ye etkisi T2’dir. T1/T2 oranı kaç-

tır?

A)7

5 B)

14

15 C)

2

3 D)

7

2 E)

4

3

4 kg 9 kg

T

2 kg

5mm

T1

2m

2m

T2

2kg

3 kgT

k=0,4

2 kg

T4 kg

k= 0,2



15) Sürtünmesiz sistem ser-

best bırakıldığında ip ge-

rilmesi 10N oluyor. M küt-

lesi kaç kg’dir?

(g= 10 m/s2)

A)3

1 B) 1 C)

2

3 D) 2 E) 3


sistemde sistemin iv-

mesi 2 m/s2’dir. m kütlesi kaç kg’dir?

(g= 10 m/s2,

Sin 37º= 0,6)

A)3,5 B) 3 C) 2,5 D) 2 E) 1,5


sistem serbest bırakılı-

yor. T ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 45 B) 40 C) 35 D) 30 E) 25

18) Sürtünmeli sistem


T ip gerilmesi kaç

N’dur?

(g= 10 m/s2)

A) 12 B) 18 C) 20 D) 24 E) 28

19) Sistem serbest bıra-

kıldığında 2 kg küt-

leleri arasındaki ip

gerilmesi T oluyor. 2

kg ve 1 kg arasın-

daki K ipi koparsa,

2 kg kütleleri ara-

sındaki ip gerilme-

si kaç T olur?

(g= 10 m/s2)

A) 6

5 B)

3

4 C)

8

3 D)

9

7 E)

5

3

20)

30

3 kg

7 kg

T

k= 0,5

Sistemde sadece yatay zemin sürtünmeli. T ip

gerilmesi kaç N’dur? (g= 10 m/s2)

A) 15 B) 16 C) 21 D) 24 E) 28

1-A 2-D 3-B 4-B 5-E 6-A 7-C 8-C 9-D 10-A

11-E 12-C 13-A 14-B 15-D 16-C 17- C 18-B 19-A

20-C

3 kg

2 kg

5 kg

T

T2 kg

3 kg

1 kg

k= 0,2

T

2 kg

2 kg

1 kg

K ipi

M

2 kgT= 10N

T5 kg

m

37

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

İŞ – GÜÇ – ENERJİ

9 . S I N I F 155 F İ Z İ K

Günlük hayatta çevremizi incelediğimizde, enerjinin

birbirinden farklı birçok biçimde olduğunu görürüz.

Oyuncak bir arabayı çalıştıran pildeki kimyasal enerji,

elektrik enerjisine ve hareket enerjisine dönüşmekte-

dir. Evdeki lamba, ütü gibi araçların çalışmasını sağ-

layan elektrik enerjisidir.

Güneş en önemli enerji kaynağıdır.

Bu çağda, rüzgâr enerjisinden, gel-git enerjisinden,

dalga enerjisinden yararlanılmaya başlanmıştır.

Ütü, elektrik enerjisini ısı enerjisine, mikser, elektrik

enerjisini hareket enerjisine, lamba, elektrik enerjisini

ışık enerjisine dönüştürmektedir.

Her geçen gün enerjiye duyulan ihtiyaç artmaktadır.

Teknolojik gelişmeler, enerjiye olan bağımlılığı daha

da artırmaktadır.

Enerji kaynaklarından en önemlisi güneşin yanında,

fosil yakıtlardan da yararlanılmaktadır.

— Fosil yakıtlar; Kömür, doğalgaz, petroldür.

Fosil yakıtların gün geçtikçe azalmakta olduğu ve bi-

teceği tahmin edilmektedir.

Enerji kaynakları, yenilenebilir ve yenilemez enerji

kaynakları olarak ikiye ayrılır.

� Yenilenebilir Enerji Kaynarları:

- Güneş enerjisi

- Rüzgar enerjisi

- Okyanus enerjisi

- Jeotermal enerji

- Hidroelektrik enerjisi

- Biyokütle enerjisi

- Gel – git enerjisi

- Hidrojen enerjisi

� Yenilemez Enerji Kaynakları:

- Kömür

- Petrol

- Doğalgaz

- Odun

- Nükleer enerji

Enerji kaynaklarını bilinçsiz kullanmak, doğada büyük

bir tahribata yol açmaktadır. Hangi enerji kaynağını

kullanırsak kullanalım, bu kaynakları her zaman tasar-

ruflu kullanalım.

� İŞ:

Fiziksel anlamda iş yapılabilmesi için uygulanan kuv-

vet cismi hareket ettirebilmelidir.

X

F

m m

Uygulanan kuvvet, cisme X kadar yol aldırdığında bir

iş yapmış olur. Yapılan iş, kuvvet ile cismin yer değiş-

tirme miktarının çarpımına eşittir.

W = F . X

W: Yapılan iş (Joule)

F: Kuvvet (Newton)

X: Yer değiştirme miktarı (metre)

Joule = Newton . metre

İş yapılabilmesi için, uygulanan kuvvetin cismi

kendi doğrultusunda hareket ettirmesi gerekir.

Bir çocuk çantayı yerden kaldırdığında bir iş yapıyor.

Çantayla yürüdüğü zaman fiziksel anlamda bir iş

yapmaz.

ENERJİ Bölüm - 4

İŞ – GÜÇ - ENERJİ


� SÜRTÜNME KUVVETİ

Sürtünme kuvveti, cismin hareketine zıt yönde oluşur

ve hareket ettirici özelliği yoktur.

Sürtünme kuvvetinden dolayı kayıp enerji, ısı enerjisi-

ne dönüşür.

● Cismin hareket edebilmesi için F ≥ fs olmalıdır.

fs m F

K

F = fs ise cisme bir itme verildiğinde cisim sabit hızla

hareket eder.

F > fs olduğunda, cisim düzgün hızlanır.

● Sürtünmeli yüzeyde kuvvet X kadar uygulandığında;

fs m F

K

Yapılan net iş=kinetik enerjisi değişimi= (F – fs).X

Isıya dönüşen enerji = fs . X

Sürtünme kuvveti = fs = k.N = k.mg

N: Yerin tepki kuvvetidir.

g: Yerçekimi ivmesi

K: Sürtünme katsayısı

ÖRNEK

k = 0,5

F = 40N

2 kg

X = 20 m

Durgun haldeki cisme kuvvet 20 m uygulanıyor.

a) Kayıp enerji kaç Joule dir?

b) Yapılan iş kaç Joule dir?

(g= 10 m/s2)

Çözüm

fs = k.N = k.mg = 0,5.2.10 = 10 Newton

a) ws = fs.X = 10.20 = 200 Joule

b) w = Fnet.X = (40 – 10).20 = 30.20 = 600 Joule

� POTANSİYEL ENERJİ

Cisimlerin bulundukları konuma göre sahip oldukları

enerjidir.

Barajlarda biriken su, potansiyel

enerjiye sahiptir. şekildeki m küt-

leli cismin yere göre potansiyel

enerjisi

E = m.g.h

E: Potansiyel enerji (joule)

m: Kütle (kg)

g: Yerçekim ivmesi (m/s2

h: Yükseklik (m)

� Şekildeki cismin yere göre po-

tansiyel enerjisi,

Ep = m.g.h bağıntısıyla hesapla-

nır.

h: Cismin kütle merkezinin yerden yüksekliği.

ÖRNEK

yer

h

2m

m

K

L

2h

Şekildeki 2m ve m kütleli K ve L cisimlerinin yere

göre toplam potansiyel enerjisi kaç m.g.h dır?

Çözüm

K ve L cisimlerinin kütle merkezlerine göre işlem ya-

pacağız.

mgh2

9h2.mg2

2

hmpEp =+=

m

h

yer

yer

2hh

m



� KİNETİK ENERJİ

Cisimlerin hızlarından dolayı sahip

oldukları enerjidir. Şekildeki m küt-

leli ϑ hızıyla hareket eden aracın

kinetik enerjisi,

EK = 2.m.

2

1ϑ

ÖRNEK

2m2ϑK

4mϑ

L

Şekildeki K ve L araçlarının kinetik enerjileri oranı

EK/EL kaçtır?

Çözüm

2E/E

m2m42

1E

m44m22

1)2(m2

2

1E

LK

22L

222

K

=

ϑ=ϑ=

ϑ=ϑ=ϑ=

ÖRNEK

20 m/s hızla gi-

den 500 kg kütleli

aracın kinetik

enerjisi kaç joule’dür? (g=10 m/s2)

Çözüm

kj100joule100000E

400.5002

120.500

2

1m

2

1E

K

22

K

==

==ϑ=

ÖRNEK

Araç hızını 20 m/s den 30 m/s ye çıkarıyor. Aracın

kinetik enerji değişimi kaç joule’dür?

Çözüm

∆EK = Eson - Eilk

joule250020004500E

20.102

130.10

2

1m

2

1m

2

1E

K

222

i

2

sK

=−=∆

−=ϑ−ϑ=∆

� GÜÇ:

Bir makinanın gücü, birim zamanda yaptığı iş olarak

tanımlanır.

t

X.FP

t

wP

Zaman

İşGüç ===

P: Güç (watt)

F: Kuvvet (Ağırlık) (N)

X: Yol (m)

t: Süre (s)

ÖRNEK

Bir motor, 50 N. luk yükü 4 saniyede 12 metre yükse-

ğe çıkarıyor. Motorun gücü kaç watt’tır?

Çözüm

watt1504

12.50

t

X.FP ===

� VERİM:

Bir sistemin yaptığı işin, harcadığı enerjiye oranı ola-

rak tanımlanır.

EnerjiHarcanan

İşYapılanVerim =

ÖRNEK

Bir vinç, 600 joule enerji harcayarak 100 N.luk yükü 3

metre yükseğe çıkarıyor. Vincin verimi % kaçtır?

Çözüm

Yapılan iş = F.X = 100.3= 300 joule

50%verim2

1

600

300Verim ===

mϑ

20 m/s500 kg



ÖRNEK

X = 4 m

F = 22 N5 kg

5 kg lık cisme kuvvet 4 metre uygulanıyor. Yapılan iş

kaç joule’dur?(Sürtünme yok)

Çözüm

w = F . X w = 22.4 = 88 Joule

ÖRNEK

ürtünmesiz ortamda

cisme 45 N’luk kuvvet

12 metre boyunca uygu-

lanır. Cismin 12 metre

sonunda enerjisi kaç

joule’dur?

Çözüm İ

ş = Kuvvet . Yol

w = F . X = 45.12 = 540 Joule

ÖRNEK

8 kg50 N20 N

5 m

Sürtünmesiz ortamda 8 kg lık cisme kuvvetler şekilde-

ki gibi aynı anda uygulanıyor. 5 metre sonunda yapı-

lan iş kaç joule’dur?

Çözüm

w = Fnet . X = (50 – 20) . 5 = 30 . 5 = 150 Joule

ÖRNEK

5 kg 37

X = 10 m

40 N

Bir cisme kuvvet şekildeki gibi uygulanıyor. 10 metre

sonunda yapılan iş kaç joule’dur? (Sürtünme yok)

Çözüm

5 kg

37

24 N 40 N

32 N

50 N

w = F . X, w = 32 .10 w = 320 Joule

ÖRNEK

53

F= 15N9 kg

20 m

9 kg lık cisme kuvvet şekildeki gibi uygulanıyor . 20

metre sonunda yapılan iş kaç joule ‘dur? (Sürtün-

me yok)

Çözüm

9 N

12 N

w = F . X, w = 9 . 20 w = 180 joule

12 m

4 kgF = 45 N



ÖRNEK

Kuvvet- Yol grafiği

verilen cismin (0-8)

metre arasındaki Ki-

netik enerji değişimi

kaç joule’dur?

ÇözümF-X grafiğinde alan yapılan işi, yani Kinetik enerji de-ğişimini verir.

w = 12040802

4.204.20 =+=+ joule

ÖRNEK D

urgun haldeki 2 kg

kütleli cisme uygu-

lanan F-X grafiği

yandaki gibidir. 20

metre sonunda

yapılan iş kaç

joule’dir?

Çözüm A

lan, yapılan iş kadardır.

W = 2

1530 +.10 + 15.10 = 225 + 150 = 375 joule

ÖRNEK İ

lk hızı 10m/s olan

4kg kütleli cisme

uygulanan F – X

grafiği verilmiştir. 5

m. Sonunda cis-

min enerjisi kaç

joule olur?

Çözüm

4002002005.4010.42

1E

2=+=+= joule

ÖRNEK

Kuvvet - Yol grafiği

verilen cismin,

(0-7 ) metre arasındaki

kinetik enerji değişimi

kaç joule’dür?

Çözüm

Grafiğin alanı, kinetik enerji değişimini verir.

joule987.2

1810EK =

+=∆

ÖRNEK

M ve K cisimleri şekildeki

konumdan serbest bırakılı-

yor. K cismi yere çarptığı

anda, M cisminin kinetik

enerjisi kaç mgh olur?

(Sürtünme yok)

Çözüm İ

lk enerji = Son enerji

mgh4

3E

mgh4

3gh

2

1m3

2

1m3

2

1E

gh2

1m4mgh2

m52

1m3

2

1h2.mg3mgh5mgh3

M

2

M

22

22

=

==ϑ=

=ϑϑ=

ϑ+ϑ+=+

20

0

F(N)

(m)

84 X

30

0

F(N)

(m)2010 X

15

0

F(N)

(m)20 X

40

0

F(N)

(m)7 X

18

10

3m

h

yer

5m

M K



ÖRNEK

X cismi 8 kg, Y cismi 4

kg. Sistem serbest bı-

rakıldığında X cismi-

nin yere çarpma kine-

tik enerjisi kaç joule

dür? (Sistem sürtün-

mesiz, g= 10 m/s2)

Çözüm

joule3

160

3

40.8

2

18

2

1E

3

40680

3.10.442

18

2

11.10.42.10.8

EE

2x

22

22

sonilk

==ϑ=

=ϑϑ=

+ϑ+ϑ=+

=

ÖRNEK

C ve K cisimleri serbest

bırakılıyor. Cisimler yan

yana geldiğinde K’nın

hızı kaç m/s dir? (sür-

tünme yok)

Çözüm

s/m3

20

.102

15

2

150

EE2.10.102.10.53.10.101.10.5

22

CK

=ϑ

ϑ+ϑ=

+++=+

ÖRNEK

8 metre yükseklikten 2 m/s

hızla atılan cismin, yatay-

dan geçerken hızı kaç m/s

dir? (sürtünme yok, g= 10

m/s2)

Çözüm İ

lk enerji = Son enerji

s/m412

.2

12.

2

18.10

m2

1m

2

1mgh

2son

2

2son

2ilk

=ϑ

ϑ=+

ϑ=ϑ+

ÖRNEK

7m

12m

m

K

R

ϑ

K noktasından ϑ hızıyla atılan cisim R noktasında du-

ruyor. Sistem sürtünmesiz olduğuna göre ϑ hızı

kaç m/s dir?

Çözüm

s/m10

1202

70

12.102

17.10

mghm2

1mgh

2

2

2

=ϑ

=ϑ

+

=ϑ+

=ϑ+

8 kg

yer

1m

X

Y

1m

4 kg

2m

yer

1m

K

C

5 kg

10 kg

8m

5 kg2 m/s

yatay



ÖRNEK

Sürtünmesiz ortam-

da, yerden 4 metre

yükseklikten serbest

bırakılan K cisminin,

yere çarpma hızı kaç

m/s dir? (g= 10 m/s2)

Çözüm

K cismi yere çarptığı anda, K ve M cisimleri hızları eşit

olur.

s/m102

40

6240

62

16

2

14.10.6

EE

2

2

22

sonilk

=ϑ

=ϑ

ϑ=

ϑ+ϑ=

=

ÖRNEK

X

h h

2h

yer

Y

Z

2T 3T 4T

X, Y, Z cisimleri şekildeki gibi dengededir. Yere göre

potansiyel enerjilerini sıralayınız?

Çözüm İ

p gerilmesi cismin ağırlığını gösterir

EX = 2T.h EY > EZ > EX

EY = 3T.2h

EZ = 4T.h

ÖRNEK

K ve L cisimleri şekildeki gibi

dengededir. Yere göre po-

tansiyel enerjileri oranı

L

K

E

Ekaçtır?

Çözüm

T3M

T2M

K

L

=

=

h.T2E

h2.T3E

L

K

=

=

32

6

E

E

L

K==

ÖRNEK

X ve Y cisimlerinin zemine gö-

re potansiyel enerjileri eşittir.

Kütleleri oranı mX/mY kaçtır?

Çözüm

Ep = m.g.h EX = EY dir

Mx.g.3h = mY.g.5h 3

5

m

m

Y

X=

ÖRNEK

Özdeş iki cisim

Şekil –I ve Şekil

–II deki gibi üst üs-

te konuluyor. Yere

göre potansiyel

enerjileri oranı

E1/E2 kaçtır?

Çözüm

E1 = mg.1,5h + mg.3,5h = 5mgh

E2 = mg.0,5h + mg.2,5h = 3 mgh

3

5

E

E

2

1=

h

h

yer

2T

5T

K

L

yer

Y

X

2h

3h

Yer

4m

6 kg

6 kg

K

m

Sekil -I

E1

YerSekil -II

E2



ÖRNEK

Sekil -I

E1

YerSekil -II

E2

a

a

a

a

a

a

a

Bir kenarı a olan özdeş küpler, şekillerdeki gibi üst üs-

te konuluyor. Yere göre potansiyel enerjileri E1 ve

E2 dir. E1/E2 oranı kaçtır?

Çözüm

14

5

E

E

mga7E

a2

5mga

2

3mga

2

3mg

2

amg

2

amg

2

amgE

mga2

5a

2

3.g.m

2

amg

2

a.mgE

2

1

2

2

1

=

=

+++++=

=++=

II. Yol

14

5

E

E

mga7a2

5mg2.a

2

3mg3.

2

amgE

mga2

5a

2

3mg2.

2

amgE

2

1

2

1

=

=++=

=+=

ÖRNEK

Durgun halden harekete

geçen bir cismin kuvvet –

yol grafiği şekildeki gibi-

dir. Cismin kinetik ener-

jisi 8 s. sonra kaç joule

olur?

Çözüm

Kuvvet – Yol grafiğinde alan yapılan işi verir. Grafiğin

alanı= 40 + 80 = 120 joule.

ÖRNEK

0

F

X 2X 3X

Yol

Kuvvet

2F

Kuvvet – yol grafiği verilen durgun haldeki aracın

kinetik enerjisi hangi aralıklarla artmıştır?

Çözüm

F – X grafiğinde alan kinetik enerji değişimini verir.

I, II, III aralıklarında alan sürekli artmıştır.

Bütün aralıklarda kinetik enerji artmıştır.

ÖRNEK 2 kg

1,5 m

fs = 5N

K

Şekilde sadece yatay zemin sürtünmeli ve fs= 5N’dur.

K noktasından serbest bırakılan cisim, yeterince

uzun yatay zeminde en fazla kaç metre yol alabi-

lir?

Çözüm

mgh = fs.X

2.10.1,5=5.X

X= 6m

0

20

4 8

F(N)

X(m)



ÖRNEK

Sürtünmesiz ortamda sis-

tem serbest bırakılıyor. Y

cismi 2 metre yol gitti-

ğinde X’in kinetik ener-

jisi kaç joule olur?

Çözüm

Sistem serbest bırakıldı-

ğında X ve Y nin hızları

eşit olur. Aynı ipe bağlı

oldukları için enerji eşitli-

ğini yazalım,

222

2

13

2

12.10.3 ϑ+ϑ=

Buradan ϑ hızını bulalım.

joule24E24.2.2

1Eden'm

2

1E

242

560

XX2

X

22

==ϑ=

=ϑϑ=

ÖRNEK

Sürtünmesiz sis-

tem serbest bırakı-

lıyor. Y cismi yere

çarptığında X’in

kinetik enerjisi

kaç joule dir?

Çözüm

Enerji eşitliğini ya-

zalım. Cisimlerin

hızları eşit olur.

36

31202300

.62

13.10.44

2

15.10.6

2

22

22

=ϑ

ϑ++ϑ=

ϑ++ϑ=

joule72E

36.42

1E

m2

1E

X

X

2

X

=

=

ϑ=

ÖRNEK

X cismi yere çarptığında

Y nin hızı kaç m/s olur?

Çözüm

Cisimlerin hızları eşittir. Enerji eşitliğini yazalım,

3

20

3

20

2.10.322

14

2

12.1024.101

2

22

=ϑ

=ϑ

+ϑ+ϑ=+

ÖRNEK

6h

K

2h

M

m

3h

T

yer

Sürtünmesiz ortamda m kütleli cisim K’dan serbest bı-

rakılıyor. Cismin M’deki kinetik enerjisinin, T’deki yere

göre potansiyel enerjisine oranı EM/ET kaçtır?

Çözüm

mg6h = EM + mg2h EM = 4mgh

ET = 3mgh

3

4

E

E

T

M=

2 kg

yer

X

Y 3 kg

2 kg

X

Y3 kg

2m

37

X

Y 6 kg

5m

37

6 kg

Y

ϑ

37

4m

ϑ

X

4 kg

2m

X

Y

1m

2 kg



ÖRNEK

X= 2m

8 kg

4 m/s

K

fs= 24N

L

8 kg kütleli cisim P noktasından 4/ms hızla geçiyor.

Yolun yalnız KL bölümü sürtünmeli ve sürtünme kuv-

veti 24N.dur. cismin L’den çıkış hızı kaç m/s dir?

Çözüm

2

3

2

3

2

2

1

2

1

44864

.82

12.244.8

2

1

m2

1X.fsm

2

1

ϑ+=

ϑ+=

ϑ+=ϑ

s/m2s=ϑ

ÖRNEK

W1

m

5F

37

W2

2m

10F

53

Sürtünmesiz düzlemde kütlelere kuvvetler t süre uy-

gulanıyor. Yapılan işin oranı W1/W2 kaçtır?

Çözüm

9

8

W

W

t.m2

F6

2

1.F6at

2

1.F6X.F6W

t.m

F4

2

1.F4at

2

1.F4X.F4W

2

1

22

2

22

1

=

===

===

ÖRNEK

Sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor. Y cisminin

yere çarptığında

kinetik enerjisi

kaç mgh olur?

Çözüm

Y cisminin enerjisinde azalma olduğu için;

4

1.mghE

E22

hmg

EE2

hmgmgh

K

K

KK

=

=

++=

ÖRNEK

F1

2L

h

W1

F2

L

h

W2

F3

4L

h

W3

Özdeş cisimler F1, F2, F3 kuvvetleri ile sabit hızla h

yüksekliğine çıkartılıyor. Yapılan işler ve kuvvetler

arasındaki ilişki nedir?

Çözüm

312

321

FFF

WWW

>>

==

mghW

mghW

mghW

3

2

1

=

=

=

L4

h.mgF

L

h.mgF

L2

h.mg:sin.mgF

3

2

1

=

=

α=

30

X

Y m

h



ÖRNEK

Şekildeki sistem F kuvveti etkisi ile sa-

bit hızla yan yana getiriliyor. F’nin

yaptığı iş kaç mgh dır?

Çözüm

Sistemin sabit hızla yan yana

gelmesi için,

F = 2mg olmalı,

w = F.X

w = 2mg.h

Cevap = 2mgh

ÖRNEK

5h

K

L

2h

M

hN

E= mgh

K noktasından mgh kinetik enerji ile atılan cisim N

noktasında duruyor. Sistemde sadece LM arası sür-

tünmelidir. Aynı cisim L’den 6 mhg kinetik enerji ile

atılırsa, M’den sonra en fazla kaç h yükselir?

Çözüm

mgh + 5mgh = ws + mgh

ws = 5mgh

6mgh + 2mgh = ws + mgh1

8mgh = 5mgh + mhg1

h1 = 3h

Cevap = 3h

ÖRNEK

R

K ML N

Ph

E

Şekildeki sistemde noktalar arası eşit uzaklıkta ve iki

nokta arasındaki sürtünmeden dolayı kayıp enerji ay-

nıdır. L’den E kinetik enerji ile atılan cisim R’ye kadar

çıkıp, dönüşte M’de duruyor. Cismin R noktasındaki

yere göre potansiyel enerjisi kaç E’dir?

Çözüm

E = 7 ws. (E, 7 sürtünmeli yolda harcanıyor)

E = ER + 4 ws

E = ER E7

4+

E7

3E

3

4EER =−=

E7

3ER =

ÖRNEK

Yatay konum-

dan serbest bı-

rakılan cismin,

düşeyden ge-

çerken hızı kaç

m/s dir?

Çözüm

40

2

12.10

2

1h.g

m2

1mgh

2

2

2

2

=ϑ

ϑ=

ϑ=

ϑ=

s/m102=ϑ

m

2h

3m

Y

XF

m

h

3m

YX

F=2mg

h

2m

ip

4 kg

yatay

Düşey

0

ϑ= ?



ÖRNEK

4mL

fs= 10N

M

4 kgK

5m h=?

K noktasından serbest bırakılan cisme sadece LM

arasından 10 N luk sürtünme kuvveti etki ediyor.

Cisim M noktasından sonra, yerden en fazla kaç met-

re yüksekliğe çıkar? (g= 10 m/s2)

Çözüm

mgh1 = fs.X + mgh2

4.10.5 = 10.4 + 4.10.h2

200 = 40 + 40h

h = 4m.

ÖRNEK5 kg

F= 60N

R fs= 40N S

4m 1m

P

Şekilde sadece RS arası sürtünmeli ve sürtünme kuv-

veti 40 N.dur.

Durgun haldeki cisme kuvvet P’den R’ye kadar uygu-

lanıyor ve R’de kaldırılıyor. Cismin S’den çıkış kine-

tik enerjisi kaç joule’dür?

Çözüm

F.X = fs.X + EK

60.4 = 40.1 + EK

EK = 200 J

ÖRNEK

m= 1 kg

K

2m5m

E

L

Sürtünmesiz ortamda K’dan E kinetik enerji ile gönde-

rilen cisim L noktasında duruyor. E kaç joule’dür?

(g= 10 m/s2)

Çözüm

E + mgh1 = mgh2

E + 1.10.2 = 1.10.5

E = 30 J

ÖRNEKm

K

h

X

4h

L

Y2m

YatayYatay

Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimleri K ve L noktala-

rından serbest bırakılıyor. Cisimlerin yataydan geç-

me hızları oranı Y

X

ϑ

ϑkaçtır?

Çözüm

mgh = 2

Xm

2

1ϑ

2mg4h = 2

Ym2

2

1ϑ

2

1

28

1

Y

X

2

Y

2

X

=ϑ

ϑ

ϑ

ϑ=



( ) 1. Odun, fosil yakıtlara örnektir.

( ) 2. Rüzgar enerjisi yenilenebilir enerji kaynakların-

dandır.

( ) 3. Güneş enerjisi, yenilenemez enerji kaynakların-

dandır.

( ) 4. Joule, güç birimidir.

( ) 5. Sıkıştırılmış yaydaki enerji, yay potansiyel ener-

jisidir.

( ) 6. Güç, birim zamanda yapılan iş olarak tanımla-

nabilir.

( ) 7. Bir cismin kinetik ve potansiyel enerjileri topla-

mına mekanik enerji denir.

( ) 8. Newton X metre = Joule

( ) 9. Kilowatt – saat enerji birimi olarak kullanılmak-

tadır.

( ) 10. Sürtünme kuvvetinden dolayı oluşan kayıp

enerji ısı enerjisine dönüşür.

( ) 11. Kömür ve petrol fosil yakıttır.

( ) 12. Doğal gaz yenilenebilir enerji kaynaklarından-

dır.

( ) 13. Bir motorda harcanan enerjinin, motora verilen

enerjiye oranı motorun verimini verir.

( ) 14. İş yapabilme yeteneğine güç denir.

( ) 15. Bir cisme uygulanan kuvvet, cismi hareket etti-

remese de iş yapmış olur.

( ) 16. Güç, skaler bir büyüklüktür.

( ) 17. İş, temel bir büyüklüktür.

( ) 18. Sürtünmesiz ortamda, yatay zeminde, zemine

paralel olarak cisme kuvvet etki ederse, kuvvet iş

yapar.

( ) 19. Kullanmadığımız odaların ışıklarını kapalı tut-

malıyız.

( ) 20. Yatmadan önce, televizyonumuzu stand – by

konumunda bırakmalı düğmesinden kapatmamalıyız.

1-Y 2-D 3-Y 4-Y 5-D 6-D 7-D 8-D 9-D 10-D

11-D 12-Y 13-D 14-Y 15-Y 16-D 17-Y 18-D

19-D 20-Y

AŞAĞIDAKİ CÜMLELERİ DOĞRU VE YANLIŞ OLARAK İŞARETLEYİNİZ.



1. Jeotermal enerjisi ………………… bir enerji kay-

nağıdır.

2. Kömür ve doğal gaz ……………….. enerji kaynak-

larındandır.

3. ……………….. kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine

dönüştürür.

4. Enerji tasarrufu için evlerde düşük ………………..

lambalar kullanmalıyız.

5. Fosil yakıtlar, termik santralden ………………..

ısınmaya sebep olmaktadırlar.

6. Yatay düzlemde hareket eden bir cismin sahip ol-

duğu enerjiye ……………….. enerji denir.

7. Sürtünmesiz ortamda, yerden belirli bir yükseklik-

ten serbest bırakılan cismin ……………….. enerji-

si artar.

8. Enerji bir biçimden başka bir biçime dönüşse de

toplam enerji sabit kalır. Bu duruma

……………….. yasası denir.

9. Nükleer enerji atıklarının ……………….. olması,

canlılar için bir tehdittir.

10. ……………….. santraller, potansiyel enerjiyi hare-

ket enerjisine, oradan elektrik enerjisine dönüştü-

rür.

11. ……………….. santraller, kimyasal enerjisi ısı, ha-

reket ve oradan elektrik enerjisine dönüştürür.

12. ……………….. yakıtlar çevre kirliliği oluşturur.

13. Enerji kaynaklarının hızla tükenmemesi için, evle-

rimizde de, işyerlerinde de enerjiyi ………………..

kullanmalıyız.

14. Hidrojen enerjisi ……………….. enerji kaynakla-

rındandır.

15. ……………….. gün geçtiktçe azalmaktadır.

16. Atom çekirdeğinin parçalanması ile açığa çıkan

enerjiye ……………….. enerji denir.

17. Çevre kirliliğini önlemek ve küresel ısınmayı

azaltmak için ……………….. ……………….. araç-

larını kullanmalıyız.

18. ……………….. canlıların yaşaması için gerekli,

temiz bir enerji kaynağıdır.

19. Enerjinin ……………….. kullanılmaması ülke eko-

nomisine zarar verir.

20. Sürtünme kuvveti, yatay düzlemde hareket eden

cisimlerin kinetik enerjisini ………………..

1- Yenilenebilir 2 - Yenilenemez 3 – Pil (Akü)

4- güçte 5- Küresel 6- Kinetik

7- Kinetik 8- Enerjinin Ko-

runumu 9- Radyoaktif

10- Hidroelektrik 11- Termik 12- Fosil

13- Tasarruflu 14- Yenilenebilir 15- Fosil yakıtlar

16- Nükleer 17- Toplu taşıma 18- Güneş

19- Tasarruflu 20-Azaltır

AŞAĞIDAKİ CÜMLELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN CEVAPLARI YAZINIZ.



TEST A

1)

80 kg F= 120N

Sürtünmesiz ortamda, durgun haldeki 80 kg’lık

araca 120 N.luk kuvvet 15 metre uygulanıyor.

Aracın 15 metre sonundaki kinetik enerjisi kaç

joule’dür?

2)

100 kg F= 64 N

Sürtünmesiz ortamda durgun haldeki araca kuvvet

şekildeki gibi uygulanıyor. 50 metre sonunda

aracın hızı kaç m/s olur?

3)

Şekil-I Şekil-II

Üç özdeş küp, şekillerdeki gibi konuluyor. Şekil-

I’deki küplerin yere göre toplam potansiyel enerjisi

E1, şekil-II’deki küplerin yere göre toplam potansi-

yel enerjisi E2 dir. E1/E2 oranı kaçtır?

4)

h

h

h

2T 3T 4T

S

T

R

Yer

S, T, R cisimleri şekildeki gibi dengededir. Bu ci-

simlerin yere göre potansiyel enerjilerini sıra-

layınız?

ÇÖZÜM:

(1800)

ÇÖZÜM:

(8)

ÇÖZÜM:

9

5

ÇÖZÜM:

(ES = ET > ER)



5)

2h

h

M

C

8T 3T

Yer

M ve C cisimleri şekildeki gibi dengededir. İpler

kesildiğinde, cisimlerin yere çarpma kinetik enerji-

leri oranı EM/EC kaçtır?

6)

3h

h

M

K

2T 4T

Yer

h

6T

F

F, K, M cisimleri şekildeki gibi dengededir. İpler

kesildiğinde cisimlerin yere çarpma hızlarını

sıralayınız?

7)

24 cm

Bir çocuk, boyutları 24 cm olan küplerle, uzunluğu

120 cm, yüksekliği 72 cm olacak şekilde küpleri bi-

rer sıra dizerek duvar yapıyor. Bir küpün kütlesi

0,5 kg olduğuna göre, çocuğun yaptığı iş kaç

joule’dür? (g= 10 m/s2)(Küplerin hepsi yerde)

8) C ve K cisimleri şekildeki

gibi dengededir. Cisimle-

rin yere göre potansiyel

enerjileri oranı EC/EK

kaçtır?

ÇÖZÜM:

9

8

ÇÖZÜM:

(ϑF > ϑM > ϑK)

ÇÖZÜM:

(18)

ÇÖZÜM:

5

2

9T

2h

3T

C

3h

K



TEST B

1) Bir çocuk 20 kglık yükü 1

dakikada 12 metre yüksek-

liğe çıkartıyor. Çocuğun

gücü kaç watt’tır?

(g= 10 m/s2)

2)

60 kg

Motor

Bir motor 60 kglık bir yükü 20 saniyede 15 metre

yüksekliğe çıkarıyor. Motorun gücü kaç watt’tır?

(g= 10 m/s2)

3) Bir asansör motoru 500

joule enerji harcayarak

20 kg kütleli kabini 2

metre yüksekliğe çıkar-

tıyor. Motorun verimi

% kaçtır? (g= 10 m/s2)

4) 9 kg

F= 36N

4m

60

Sürtünmesiz düzlemde durgun haldeki cisme kuv-

vet şekildeki gibi uygulanıyor. 4 metre sonunda

cismin hızı kaç m/s olur?

ÇÖZÜM:

(40)

ÇÖZÜM:

(450)

ÇÖZÜM:

(%80)

ÇÖZÜM:

(4)

20 kg

Motor



5)

0

5

10

4 8 12 16 20

X(m)

F(N)

Sürtünmesiz yatay düzlemde m= 2kg kütleli cisme

uygulanan Kuvvet – Yol grafiği verilmiştir. 20 met-

re sonunda cismin kinetik enerji değişimi kaç

joule olur?

6)

0

10

15

10 20 30

X(m)

F(N)

Sürtünmesiz yatayda, durgun haldeki 10 kg kütleli

cisme uygulanan kuvvet – Yol grafiği verilmiştir. 30

metre sonunda cismin hızı kaç m/s olur?

7) Bir yüzücü, 5 metre yüksek-

likten kendini serbest bırakı-

yor. Yüzücünün havuz su-

yuna ayakları kaç joule’lük

kinetik enerji ile çarpar?

8)

6mK M

2 kg F F

ϑ= 4 m/s ϑ= 8 m/s

Sürtünmesiz yatay düzlemdeki 2 kg kütleli cisme

kuvvet K’dan M’ye kadar uygulandığında cismin

hızı 4 m/s’den 8 m/s’ye çıkıyor. F kuvveti kaç

Newton’dur?

ÇÖZÜM:

(140)

ÇÖZÜM:

( )35

ÇÖZÜM:

(1500)

ÇÖZÜM:

(8)

Havuz

5 m

30 kg



TEST - 1

1)

3m

5FY

6X

2m

4FT

12X

Sürtünmesiz ortamda Y ve T cisimlerine kuvvetler

şekildeki gibi uygulanarak 6x ve 12x yol aldırıyor.

Bu yollar sonunda yapılan işler oranı kaçtır?

A) 4

5 B)

2

1 C)

5

3 D)

9

4 E)

8

5

2) 5 kg

F= 12N

15m

Sürtünmesiz yatay düzlemde kuvvet şekildeki gibi

durgun haldeki cisme 15 metre yol aldırıyor. Cis-

min 15 metre sonunda kinetik enerjisi kaç joule

dür?

A) 180 B) 200 C) 220 D) 250 E) 300

3) 8 kg

F= 20N

25 m

Sürtünmesiz yatay yolda 8 kg kütleli cisim 20

newton'luk kuvvetle 25 metre çekiliyor. Kuvvetin

yaptığı iş kaç joule’dur? (g= 10 m/s2)

A)750 B) 600 C) 500 D) 400 E) 60

4)

2X 6X

2m

F

A B C

Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan cisme

F kuvveti A noktasından C noktasına kadar uygu-

lanıyor. Cismin B noktasındaki kinetik enerjisi

E ise, C noktasındaki kinetik enerjisi kaç E’dir?

A) 2E B) 3E C) 4E D) 6E E) 8E

5) Aynı hizada dur-

makta olan m ve

2m kütleli cisimlere

kuvvetler şekildeki

gibi uygulanıyor.

L’den geçerken

hızları oranı kaç-

tır?

A) 1 B) 2 C) 2 D) 3 E) 3

6)

F1

2x

4 m

K L

Şekil - I

F2

3x

3 m

P R

Şekil - II

Durgun haldeki cisimlere F1 ve F2 kuvvetleri uy-

gulanıyor.

Kuvvetlerin |KL| ve |PR| noktaları arasında yaptık-

ları işler eşit olduğuna göre, 2

1

F

Foranı katır?

(Ortam sürtünmesiz)

A) 2

1 B) 2 C)

3

4 D)

2

3 E)

9

8

m

K

2m

K L

L

6F

12F



7)

mF

LX 3X

M

Sürtünmesiz yatay düzlemde K noktasında dur-

makta olan cisme kuvvet yatay olarak M noktasına

kadar uygulanıyor. Cismin kinetik enerjisi L nokta-

sında EL, M noktasında EM ise, EL/EM oranı kaçtır?

A) 1 B) 3

2 C)

2

1 D)

4

1 E)

3

1

8)

KF

L

3X

2m

L2F

4X

2m

M4F

2X

m

Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan K, L,

M, cisimlerine uygulanan F, 2F, 4F kuvvetleri ci-

simlere, 3X, 4X, 2X yol aldırıyor.

Kuvvetlerin yaptıkları işler EK, EL, EM ise, bu iş-

ler arasındaki ilişki nedir?

A) EK = EL = EM B) EK > EL > EM C) EM = EL >EK

D) EL > EM > EK E) EM > EL > EK

9)

K

3F

L

X1

2m

L

4F

X2

m

M

2F

X3

m

Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan K, L,

M cisimlerine 3F, 4F, 2F kuvvetleri X1, X2, X3 yolu

boyunca uygulanıyor. Bu yollar sonunda cisimlerin

kinetik enerjileri eşit olduğuna göre; X1, X2, X3 yol-

larının uzunlukları arasındaki ilişki nedir?

A) X3 > X2 > X1 B) X3 > X1 > X2 C) X1 > X2 > X3

D) X1 = X3 > X2 E) X1 = X2 = X3

10)İlk hızı 10 m/s

olan 2 kg lık

cisme, K dan L

ye kadar kuvvet

uygulanıyor. .

Cismin L deki hızı kaç m/s olur? (Ortam sürtünmesiz)

A) 8 B) 10 C) 12 D) 15 E) 20

11)

F1K

2 m

2 kg

F2L

5 m

4 kg

Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan K ve

L cisimlerine F1 ve F2 kuvvetleri 2 metre ve 5 met-

re yol aldırıyor. Bu yollar sonunda kuvvetlerin yap-

tıkları işler eşit ve 30 joule olmaktadır. F1/F2 oranı

kaçtır?

A) 2

3 B)

2

5 C)

3

4 D)

2

1 E) 2

12)

F

K

2 m

m

2F

L

3 m

m

Sürtünmesiz yatay düzlemde durmakta olan K ve

L cisimlerine F ve 2F kuvvetleri uygulanıyor. K

cisminin 2 metre yolu sonunda kinetik enerjisi 10

joule ise, L cisminin 3 metre sonunda kinetik

enerjisi kaç joule olur?

A) 20 B) 24 C) 28 D) 30 E) 60

1-E 2-A 3-C 4-C 5-B 6-D 7-D 8-C 9-B 10- E 11-B 12-D

2 kg

F= 50N

6m

ϑ= 10 m/s

LK



TEST - 2

1) F= 40N

534 kg

6mK M

Sürtünmesiz yatay düzlemde durgun haldeki cis-

me kuvvet K’ dan M’ ye kadar uygulanıyor. Kuvvetin yaptığı iş kaç joule' dür?

(sin 53°= 0,8; cos 53°= 0,6)

A) 72 B) 122 C) 144 D) 168 E) 288

2) Sürtünme sa-

dece K – L

arasındadır. 7

m/s hızla

gönderilen

cismin, sür-

tünmeli yolu geçince kinetik enerjisi kaç joule

olur?

A) 67 B) 72 C) 78 D) 84 E) 93

3)

XK L

2kgϑ1= 8 m/s ϑ2= 2 m/s

Sürtünmeli zeminde K’dan 8 m/s hızla atılan cisim,

L’den 2 m/s hızla geçiyor. Cismin K – L arasında

kayıp enerjisi kaç joule’dür?

A) 85 B) 70 C) 60 D) 50 E) 35

4)

K

XP

4F

m

L

Y R6F

2m

4d

5d

60

Sürtünmesiz ortamda X ve Y cisimlerine kuvvetler

şekildeki gibi K-P ve L-R arasında uygulanıyor .

Cisimlerin P ve R deki kinetik enerjileri oranı

EP/ER kaçtır?

A) 15

4 B)

3

5 C)

4

3 D)

5

2 E)

5

4

5) 4 kg

6 m/s

K L2m

Şekilde sadece K – L arası sürtünmeli ve sürtün-

me kuvveti 20 Newtondur. K’dan 6 m/s hızla ge-

çen cisim, L’den kaç m/s hızla çıkar?

A) 22 B) 5 C) 4 D) 2 E)1

6)

5m

5 kg

ϑ= 10 m/s

K Lfs= 10N

ϑ

Sürtünme sadece K-L arasında ve sürtünme kuv-

veti 10 N dur. 10 m/s hızla gönderilen cismin,

sürtünmeli yolu geçince hızı kaç m/s dir?

A) 5 B) 24 C) 35 D) 54 E) 32

8m

m= 6 kg

ϑ= 7 m/s

K Lfs= 10N



7)

8X 5X

m F

K L M

KL sürtünmesiz, LM sürtünmeli. Durgun haldeki m

kütlesine kuvvet K’dan L’ye kadar uygulanıyor.

Kuvvet L’de kaldırıldığında cisim M’de duru-

yor. Cisme etki eden sürtünme kuvveti kaç

F’dir?

A) 5

8 B)

5

7 C)

4

7 D)

3

7 E)

4

9

8)

5m

4 kg

10 m/s

K L M Nk= 0,4

ϑ

Sadece 5 metrelik yol sürtünmeli ve sürtünme kat-

sayısı k = 0,4’dür. K’dan 10 m/s hızla atılan cis-

min N’den geçerken hızı kaç m/s dir?

A) 70 B) 60 C) 50 D) 30 E) 10

9) Sürtünmesiz yatay

düzlemde durgun

haldeki cisme

kuvvet şekildeki

gibi uygulanıyor. 5

metre sonunda

cismin kinetik

enerjisi kaç joule dür?

(sin 37°= 0,6; cos 37°= 0,8)

A) 180 B) 240 C) 300 D) 460 E) 900

10)

2X 3X

m F

K L M

X

N

KL sürtünmesiz, LN sürtünmeli. K noktasında

durmakta olan cisme kuvvet uygulanıp M’de kaldı-

rılıyor. Cisim N’de duruyor. Cisme etki eden

sürtünme kuvveti kaç F’dir?

A) 7

4 B)

3

5 C)

5

4 D)

4

3 E)

5

2

11)

5 kg

K N

60N

4mL 8m M

12m

Şekilde, K – L arası sürtünmesiz, L – N arası sür-

tünmelidir. 5 kg kütleli cisme kuvvet K’dan L’ye

kadar uygulanıp, L’de kaldırıldığında, cisim M’de

duruyor. Cisme L – M arası etki eden sürtünme

kuvveti kaç Newton’dur?

A) 15 B) 18 C) 25 D) 30 E) 35

1-C 2-A 3-C 4-A 5-C 6-D 7-A 8-B 9-B 10- D 11-D

60N

377 kg

5m



TEST - 3

1)

Baraj

Kayan Çocuk

At arabası

Şekil - IŞekil - II

Şekil - III

Şekil – I: Barajda biriken su

Şekil – II: At arabasını çeken at

Şekil – III: Karda kayan çocuk

Yukarıdaki olaylardan hangileri bir enerjiye sa-

hiptir?



2)

Şekil - III

Şekil - I Şekil - II

Şekil – I: Sırtında çantayı taşıyan çocuk

Şekil – II: Bir yükü yukarıya çıkaran çocuk

Şekil – III: Arabayı iterek hareket ettiren çocuk

Yukarıdaki olaylardan hangilerinde çocuk fi-

ziksel alanda iş yapmaktadır?



3)

5m

2m

Pınar40 kg

Pınar, 40 kg kütleli bir cismi, eğik düzlem yardı-

mıyla 2 metre yüksekliğe sabit hızla çıkarıyor. Pı-

narın yaptığı iş kaç joule’dür? (g= 10 m/s2, or-

tam sürtünmesiz)

A) 600 B) 800 C) 1000 D) 1500 E) 2000

4)

X m 2m 3mY Z

h h h

Aynı yükseklikten serbest bırakılan X, Y, Z ci-

simlerinin yere çarpma hızlarını sıralayınız?

A) ϑX = ϑY = ϑZ B) ϑZ > ϑY > ϑX

C) ϑX > ϑY > ϑZ D) ϑY > ϑZ > ϑX

E) ϑZ > ϑX > ϑY

5)

I II III

Şekil – I: Halter kaldıran çocuk

Şekil – II: Elinde yük taşıyan çocuk

Şekil – III: Kuyudan çıkrıkla su çıkaran çocuk

Yukarıdaki olaylardan hangilerinde fiziksel an-

lamda iş yapılmaktadır?





6) I. Ağaçta duran elma

II. Yay geren sporcu

III. Salıncakta sallanan çocuk

IV. Kitap okuyan çocuk

Yukarıdaki eylemlerden hangileri fiziksel an-

lamda bir enerjiye sahiptir?

A) I, II, III B) II, III, IV C) I ve III

D) II ve III E) I, III, IV

7)

Yenilenebilir Enerji Kaynakları

Rüzgar

Biyokütle

Odun

Güneş

Jeotermal

1

2

3

4

5

Yukarıdaki şemaya göre hangi numaralı çıkış

yanlıştır?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

8)

8kg 10 km/h

K

4kg 20 km/h

L

6kg 20 km/h

M

10kg 15 km/h

N

10kg 10 km/h

P

Yukarıda araçların hızları ve kütleleri verilmiştir.

Hangi aracın kinetik enerjisi en büyüktür?

A) K B) L C) M D) N E) P

9)

40 cm

10 cm

I II

Kenar uzunlukları 10 cm ve 40 cm olan 8 kg

kütleli kutuyu, I konumundan II konumuna ge-

tirmek için yapılan iş kaç joule’dür?

(g= 10 m/s2)

A) 24 B) 20 C) 18 D) 12 E) 10

10) Yerden ϑ hızıyla dü-

şey yukarı atılan m

kütleli cisim, şekil-

deki yörüngeyi izle-

yip atıldığı noktaya

düşmektedir. Cis-

min hareketi süre-

sinde kinetik ener-

jisi nasıl değişir?

A) Önce azalır sonra artar.

B) Sürekli azalır

C) Önce artar sonra azalır.

D) Sürekli artar

E) Hiç değişmez

11) m kütleli bir cisim h yüksek-

liğindeki K noktasından ser-

best bırakılıp, L noktasından

geçiyor. Ortam sürtünme-

siz olduğuna göre, cismin

K – L arasındaki kinetik ve

potansiyel enerjisi nasıl

değişir?

A) Kinetik artar, potansiyel azalır.

B) Kinetik değişmez, potansiyel artar.

C) Kinetik azalır, potansiyel azalır.

D) Kinetik artar, potansiyel artar.

E) Kinetik değişmez, potansiyel azalır.

Yer

ϑ

m

mK

h

L



12) Termik santrallerden enerji üretimi, hangi ener-

ji dönüşümü sırasına göre gerçekleşir?

A) Isı → Hareket → Kimyasal → Elektrik

B) Hareket → Kimyasal → Isı → Elektrik

C) Kimyasal → Hareket → Isı → Elektrik

D) Kimyasal → Isı → Hareket → Elektrik

E) Isı → Kimyasal → Hareket → Elektrik

13)

yer

6r

2r

2r

K

F

m kütleli özdeş ve türdeş K ve F cisimleri şekildeki

gibi ipler yardımıyla asılıyor. Cisimlerin yere göre

potansiyel enerjileri oranı F

K

E

E kaçtır?

A) 3

8 B)

3

5 C) 2 D)

3

4 E)

2

5

14)

K 4kg

L 5kg

M

8kg

7kgN

3kg P

hh

h

2h 2h

yer

İplerle yerden belirli yüksekliklere asılan K, L, M,

N, P cisimleri şekildeki gibi dengededirler.

Hangi cismin yere göre potansiyel enerjisi en

büyüktür?

A) K B) l C) M D) N E) P

15)

m

2m

2h X

Y

h

Yer

2h

m ve 2m kütleli türdeş X ve Y cisimlerinin boyları

2h, basamak yüksekliği h’tır. X ve Y cisimlerinin

yere göre potansiyel enerjileri oranı EX/EY kaç-

tır?

A) 4

3 B)

3

2 C)

2

1 D)

3

1 E)

4

1

16)

h


Şekil -III

Şekil – I: Çantayı çekerek götüren çocuk

Şekil – II: Bir yükü iterek h yüksekliğine çıkaran

çocuk

Şekil – III: Duvarı itmeye çalışan çocuk

Yukarıdaki çocuklardan hangileri fiziksel an-

lamda iş yapmaktadır?



1-E 2-D 3-B 4-A 5-D 6-A 7-C 8-C 9-D 10- A 11-A 12- D 13-B 14-D 15-E 16-C



TEST - 4

1)

25kg3m

yer

Bir çocuk 25 kg kütleli sandığı sabit hızla yerden 3

metre yüksekliğe çıkarıyor. Çocuğun yaptığı iş

kaç joule’dür? (g = 10 m/s2)

A) 75 B) 150 C) 600 D) 750 E) 1000

2)

h

h

h

X

Y

Z

yer

K

R

4m

7m

R ve K cisimleri X ve Y hizasından serbest bırakı-

lıyorlar. Cisimlerin Z hizasından geçerken yere

göre potansiyel enerjileri oranı ER/EK kaçtır?

A) 3

4 B)

4

7 C)

2

7 D)

4

3 E) 1

3)

4m

200 kg

yer

Bir vinç 10000 joule enerji harcayarak 200 kg küt-

leli cisim 4 metre yüksekliğe çıkarıyor. Vincin ve-

rimi % kaçtır? (g= 10 m/s2)

A) 40 B) 50 C) 60 D) 75 E) 80

4)

8 cm

Küre

12 cm

Küp Yer

Yarıçapı 8 cm olan 2 m kütleli küre ve 1 kenarı 12

cm olan 4m kütleli küp yan yana konuluyor. Ci-

simlerin yere göre potansiyel enerjileri oranı

EKüre/EKüp kaçtır?

A) 3

2 B)

4

3 C)

5

4 D)

5

7 E)

9

8

5)

2m

50 kg

yer

Bir vinç, yerdeki 50 kg kütleli cismi 20 saniyede 2

metre yükseğe çıkarıyor. Vincin gücü kaç

watt’tır? (g= 10 m/s2)

A) 200 B) 100 C) 50 D) 40 E) 25



6)

m FP

X

2m2F

R

2X

m2F

T

3X

Şekil-I

Şekil-II

Şekil-III

Durgun haldeki cisimlere kuvvetler şekildeki gibi P,

R ve T noktalarına kadar uygulanıyor. Şekil–I’deki

cismin P’deki kinetik enerjisi E’dir. Şekil – II ve

Şekil – III’teki cisimlerin R ve T’deki kinetik

enerjileri kaç E’dir?

A) B) C) D) E)

R E 2E 2E 4E 4E

T E 3E 2E 6E 3E

7)

h

h

h

Yer

X

Y

Z

4m

3m

m

Şekildeki konumda duran X, Y, Z cisimlerinin

yere göre potansiyel enerjilerini sıralayınız?

A) EX = EY = EZ B) EY > EX > EZ

C) EZ > EY > EX D) EX > EY > EZ

E) EY > EX = EZ

8)

P

4 m/s

3 kg

h

8 m/s

R

Sürtünmesiz sistemde P’den 4 m/s hızla gönderi-

len cisim, R’den 8 m/s hızla geçiyor. h yüksekliği

kaç metredir? (g = 10 m/s2)

A) 7,2 B) 4,8 C) 2,8 D) 2,4 E) 1,2

9)

2hm

Yer

ϑ

Sürtünmesiz sistemde yerden ϑ hızıyla gönderilen

m kütleli cisim 2h yükselebiliyor. Cismin kütlesi 3

katına çıkarılıp, yerden aynı ϑ hızıyla gönderil-

diğinde en fazla kaç h yükselebilir?

A) h B) 2h C) 3h D) 6h E) 9h

10) 2m kütleli cisim 3h

yüksekliğinden ser-

best bırakılıyor. Ci-

sim yerden h yük-

sekliğinde iken ki-

netik enerjisi kaç

mgh olur?

A) 8mgh B) 6mgh C) 4mgh D) 2mgh E)mgh

2m

3h

yer



11)

m

F

X

A

2m

F

X

B

2m

F

X

Cα

Sürtünmesiz düzeneklerde A, B, C cisimlerine eşit

F kuvvetleri X yolu boyunca uygulanıyor. Kuvvet-

lerin yaptıkları işleri sıralayınız?

A) WA = WB = WC B) WA > WB > WC

C) WA = WB > WC D) WB > WA > WC

E) WA = WC > WB

12)

3h

m

6E

K

M

L

h

K’dan 6E kinetik enerji ile atılan cisim L’den 8E ki-

netik enerji ile geçiyor. Cismin M’den geçerken

kinetik enerjisi kaç E olur? (Sürtünme yok)

A) 4E B) 3E C) 2E D) E E) 0

13)

2h

4h

İpİp

Mx

My

yer

İplerle şekildeki gibi asılan X ve Y cisimlerinin

yere göre potansiyel enerjileri eşittir. mX/mY

oranı kaçtır?

A) 5

3 B)

2

3 C)

3

4 D)

3

1 E)

5

2

14)

h= 20

N

6 kg

M

ϑ

Sürtünmesiz ortamda, M’den ϑ hızıyla atılan 6 kg

kütleli cisim N noktasında duruyor. ϑ hızı kaç

m/s’dir? (g= 10 m/s2)

A) 10 B) 15 C) 20 D) 25 E) 30

15)

4m

m

2m2h

h

Şekil - I

m

2m

4m

Şekil - II

h

h

h

Şekil-I deki sistemi, Şekil-II deki duruma getir-

mek için yerçekimine karşı yapılan iş kaç mgh

tır? (Cisimler türdeştir.)

A) 3 B) 3,5 C) 4 D) 4,5 E) 6

16) Aynı maddeden ya-

pılmış r ve 2r yarı-

çaplı silindirler şe-

kildeki gibi üst üste

konuluyor. Üstteki

silindirin kütlesi m

dir. Silindirlerin ye-

re göre toplam potansiyel enerjisi kaç mgh tır?

A) 12 B) 10 C) 8 D) 7 E) 5

1-D 2-B 3-E 4-A 5-C 6-D 7-B 8-D 9-B 10- C 11-C 12-C 13-B 14-A 15- A 16-D

2h

2h

2r

r

m

yer



TEST - 5

1) K ve L cisimleri denge-

dedir. İpler kesildiğin-

den cisimlerin yere

çarpma kinetik enerjile-

ri oranı EK/EL kaçtır?

A) 3 B) 2 C) 1 D) 3

2 E)

5

2

2)

h

h

h

F

T

K

5m

3m

4m

yer

F, K, T cisimleri şekildeki konumda dengededir.

Yere göre potansiyel enerjilerini sıralayınız?

A) EF = EK = ET B) EF > EK > ET

C) ET > EK > EF D) EK > ET > EF

E) EF > EK = ET

3)

4m

7m

5m

X

Z

h

3h

2h

Y

X, Y, Z cisimleri şekildeki gibi dengededir. Cisim-

lerin yere göre potansiyel enerjilerini sıralayı-

nız?

A) EX > EY > EZ B) EY > EX > EZ

C) EY > EZ > EX D) EZ > EY > EX

E) EY = EX = EZ

4)

K

T M

S

h

2hm

Bir çocuk m kütleli cismi K den T ye götürmek için

yer çekimine karşı yaptığı iş W1, M den S ye gö-

türmek için W2 dir. W1/W2 oranı kaçtır?

A) 4

3 B)

3

2 C) 1 D) 2 E) 3

5)

30

h

5m

Y

2h

3mX

yer

X ve Y cisimleri şekildeki gibi dengededir. Kütlele-

rin yere göre potansiyel enerjileri oranı, EX/EY

kaçtır? (sin 30° = ½)

A) 5

6 B)

5

3 C)

12

6 D)

5

12 E)

10

3

6) X, Y, Z cisimleri şe-

kildeki gibi dengede-

dir. Cisimlerin yere

göre potansiyel

enerjilerini sırala-

yınız?

A) EX = EY > EZ B) EX > EY = EZ

C) EY > EX > EZ D) EY > EZ > EX

E) EX > EY > EX

h

h

Yer

3T 2T

İpK

L

İp

4T 4T

X

2h

h h

h2T 3T

Z

Y

yer



7) K, L, M cisimleri şekildeki

gibi dengededir. L ve M

cisimlerinin yere göre

potansiyel enerjileri

oranı WL/WM kaçtır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 2

5 E)

3

7

8)

Yer E1 E2 E3 Özdeş ve türdeş cisimler üç farklı konumda şekil-

lerdeki gibi dengededir. Sistemlerin yere göre potansiyel enerjileri E1, E2, E3 arasındaki ilişki nasıldır?

A) E1 > E2 = E3 B) E2 > E1 > E3

C) E2 > E3 > E1 D) E1 = E2 = E3

E) E2 > E1 = E3

9)

X Y Z

2r

2rr

yer

Eşit kütleli üçgen, kare ve dairesel levhalar şekil-

deki gibi konuluyor. Cisimlerin yere göre potan-

siyel enerjilerini sıralayınız? (Cisimler türdeş.)

A) EY > EZ > EX B) EX = EY = EZ

C) EY = E Z > EX D) EZ > EY > EX

E) EX > EY > EZ

10)

T

K

2T

L

M

h h

2T

2h

K, L, M cisimleri iplerle bağlandığında iplerdeki ge-

rilim kuvvetleri şekildeki gibi oluyor. İpler kesildi-

ğinde cisimlerin yere çarpma kinetik enerjileri

arasındaki ilişki nasıldır? (Ortam sürtünmesiz.)

A) WK = WL = WM B) WM > WK = WL

C) WL > WM > WK D) WM > WL > WK

E) WK > WM = WL

11)

yer

Özdeş ve türdeş cisimler şekildeki gibi dengede-

dir. Cisimlerin yere göre potansiyel enerjileri

oranı kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 4

5 D)

5

7 E)

2

3

12)Şekildeki sistem dengede-

dir. Cismin yere göre po-

tansiyel enerjisi nedir?

A) 2mgh B) 3mgh C) 5mgh D) 6mgh E) 8mgh

1-A 2-B 3-C 4-D 5-A 6-B 7-C 8-C 9-C 10-D

11-C 12-D

5T

L

h

h3T

yer

K

4T

K

M

T

3h

2m

yer



TEST - 6

1)

K M P yer

Özdeş ve türdeş iki üçgen levha üç farklı şekilde

üst üste konuluyor. Yere göre potansiyel enerji-

lerini sıralayınız?

A) EK = EP > EM B) EK > EM > EP

C) EK > E M = EP D) EK > EP > EM

E) EM > EP > EK

2) Bir cisim şekildeki konumdan

serbest bırakılıyor. K’daki hı-

zının N’deki hızına oranı

ϑK/ϑM kaçtır?

A) 3

2 B)

2

1 C)

2

2 D)

3

1 E) 2

3)

h

4h

K

L

L

K

I IIyer

MK = 8m, ML = 12m

Türdeş K ve L cisimleri şekillerdeki gibi dengede-

dir. cisimlerin yere göre potansiyel enerjisi Şe-

kil –I’de E1, Şekil –II’de E2’dir. E1/E2 oranı kaç-

tır?

A) 8

3 B)

3

5 C)

9

7 D)

5

7 E)

3

2

4)

I II IIIyer

4m

4m

5m

3m

6m

2m

Boyutları aynı olan küpler şekildeki gibi konuluyor.

I, II, III konumdaki küplerin yere göre potansi-

yel enerjileri EI, EII, EIII arasındaki ilişki nedir?

A) EI = EII = EIII B) EI > EII > EIII

C) EIII > EII > EI D) EIII > EI > EII

E) EII > EIII > EI

5) Aynı madde-

den yapılmış, r

yarıçaplı 4h ve

2 h yüksekli-

ğindeki K ve L

cisimleri şekil-

deki gibi asılı-

yor. Cisimle-

rin yere göre

potansiyel enerjileri oranı L

K

E

E kaçtır?

A) 3 B) 2 C) 3

4 D)

5

6 E)

2

3

6)

E1 E2 E3 yer

Özdeş ve türdeş üç cisim, üç ayrı şekilde konulu-

yor. Yere göre potansiyel enerjilerini sıralayı-

nız?

A) E1 > E2 = E3 B) E1 > E2 > E3

C) E2 > E1 > E3 D) E2 > E3 > E1

E) E2 > E1 = E3

h

h

h

h

h

K

L

M

N

ϑ= 0

yer

K

r r

2h

2h

h

L



7)

3m

4m

2m

3m h

h

yerl ll

2m ve 4m kütleli cisimlerin konumu şekil –I, 3m

kütleli cisimlerin konumu ise şekil – II deki gibidir.

Yere göre potansiyel enerjileri toplamı şekil –I’ de

E1, şekil –II’de E2’dir. E1/E2 oranı kaçtır?

(Cisimler türdeştir,)

A) 6

7 B)

5

11 C)

4

9 D)

3

7 E)

6

5

8) m kütleli türdeş bir cisim

yere şekildeki gibi konulu-

yor. Her bir bölme h yük-

sekliğindedir. Cismin yere

göre potansiyel enerjisi

kaç mgh tır?

A) 3

5 B) 2 C)

3

7 D)

2

5 E)

2

3

9)

E1 E2 E3

Türdeş bir cisim üç farklı konumda şekildeki gibi

dengededir. Cisimlerin yere göre potansiyel

enerjileri E1, E2, E3 arasındaki ilişki nasıldır?

A) E2 > E3 > E1 B) E3 > E2 > E1

C) E1 > E2 > E3 D) E1 = E2 = E3

E) E1 > E2 = E3

10)

yer

2h

4h

Özdeş ve türdeş üç cisim şekildeki gibi konuluyor.

Bir cismin kütlesi m olduğuna göre, cisimlerin

yere göre toplam potansiyel enerjisi kaç mgh

olur?

A) 5 B) 8 C) 9 D) 10 E) 12

11)

yer

Kenar uzunlukları 1 metre olan özdeş ve türdeş

küpler şekildeki gibi üst üste konuluyor. Bir küpün

kütlesi 2 kg olduğuna göre, sistemin yere göre

potansiyel enerjisi kaç joule’dir? (g= 10 m/s2)

A) 75 B) 115 C) 230 D) 245 E) 305

12) Türdeş bir ci-

sim yerden

alınıp 14 h

yüksekliğine

şekildeki gibi

konuluyor.

Yapılan iş kaç

mgh’tır?

(Cismin kütlesi m’dir)

A) 8 B) 10 C) 11 D) 13 E) 15

1-D 2-B 3-E 4-C 5-E 6-C 7-E 8- A 9-A 10-C

11-C 12-C

yer

h

h

8h

8h

14h

2h

2h



TEST - 7


düzlemde durgun

haldeki 2 kg kütleli

cisme uygulanan

kuvvetin yola bağlı

grafiği şekildeki gibi-

dir.

20

03 6 9

X(m)

F(N)

10

30

9 metre sonunda aracın kinetik enerjisi kaç

joule'dür?

A) 220 B) 180 C) 150 D) 90 E) 60

2)

L M

3h

m

K

h

N

Bir vinç, bir cismi K dan L ye kadar kaldırıyor.

Sonra dönerek M hizasına geliyor ve cismi N nok-

tasına bırakıyor. Vincin KL arasında yaptığı iş

W1, MN arasında yaptığı W2 ise, W1/W2 oranı

kaçtır?

A) 1 B) 2

3 C)

3

4 D)

4

9 E)

2

3

3) Bir motor, 2000 joule enerji harcayarak, 12 kg küt-

leli cismi 10 metre yükseltiyor. Bu motorun veri-

mi % kaçtır?

A) 90 B) 80 C) 70 D) 60 E) 50


düzlemde, durgun


cisme uygulanan



dir.

15

02 4 6

X(m)

F(N)

6 metre sonunda kuvvetin yaptığı iş kaç

joule'dür?

A)0 B) 15 C) 30 D) 60 E) 90

5) Kütlesi 30 kg olan bir cisim yerden 6 metre yük-

sekliğe sabit hızla kaldırılıyor. Yapılan iş kaç

joule’dur? (g= 10 m/s2)

A) 1800 B) 1200 C) 500 D) 180 E) 90

6) sürtünmesiz yatay

düzlemde durgun


araca uygulanan



bidir.

8

-62 4 6

X(m)

F(N)

0

10

6 metre sonunda aracın kinetik enerjisi kaç

joule'dür?

A) 48 B) 36 C) 24 D) 18 E) 12

7) Bir motor, 50 kg kütleli bir yükü dakikada 12 metre

yüksekliğe çıkarıyor. Bu motorun gücü kaç

wattır? (g= 10 m/s2)

A) 120 B) 100 C) 80 D) 60 E) 40



8) Yatay, sürtün-

mesiz düzlem-

de bir cisme

etki eden Kuv-

vet – Yol grafiği

verilmiştir.

0 – X aralığın-

da yapılan iş W ise, 0 – 3X aralığında yapılan iş

kaç W dir?

A) 2

1 B) 1 C)

2

3 D) 2 E) 4

9) Sürtünmesiz, yatay

düzlemde durmakta

olan m kütleli cisme uy-

gulanan Kuvvet – Yol

grafiği şekildeki gibidir.

Cismin X noktasında-

ki hızı ϑ ise, 5X noktasındaki hızı kaç ϑ dir?

A) 1 B) 2 C) 3 D) 5 E) 8

10)

100

0

62 8Yol(m)

Kuvvet(N)

-50

10

Sürtünmesiz yatay düzlemde, bir cisme etki eden

kuvvet – yol grafiği şekildeki gibidir. 0 – 10 metre

arası kuvvetin yaptığı iş kaç joule’dur?

A) 450 B) 400 C) 350 D) 300 E) 250

11) Yatay düzlemde

durgun haldeki 4 kg

kütleli cisme uygu-

lanan Kuvvet-Yol


bidir. 15 metre so-

nunda cismin hızı

kaç m/s dir? (Or-

tam sürtünmesiz.)

A) 35 B) 34 C) 33

D) 2 E) 52

12) Sür-

tünmesiz ya-

tay düzlem-

de 4 m/s hız-

la hareket

eden 2 kg lık

cisme uygu-

lanan F-X grafiği şekildeki gibidir. Cismin 12 met-

re sonundaki hızı kaç m/s dir?

A) 8 B) 12 C) 14 D) 16 E) 20

13)

h1

h2ϑ

mK

L

K noktasından serbest bırakılan m kütlesi, L nok-

tasından ϑ hızıyla geçiyor. Ortam sürtünmesizdir.

ϑ hızının artması için;

I. h1 artırılmalı

II. h2 azaltılmalı

III. m kütlesi artırılmalı




0 X 2X

F

Kuvvet

Yol

3X

2F

0 X 5X

F

Kuvvet

Yol

0 4 8

20

F(N)

X(m)12

40

0 10 15

20

F(N)

X(m)



14)

3mF1

3h2m

F3

2hhm

F23h

2h

h

3m, m ve 2m kütleli cisimler, F1, F2, F3 kuvvetleri

ile sabit hızla h, 2h ve h yüksekliklerine çıkarılıyor.

Kuvvetlerin yaptıkları işler W1, W2 ve W3 ara-

sındaki ilişki nasıldır? (Ortamlar sürtünmesiz.)

A) W1 = W2 = W3 B) W1 > W2 = W3

C) W2 > W3 = W1 D) W1 = W2 < W3

E) W2 > W1 > W3

15)

2h

Z

Yer

m

Y

3m

X

m

h

X, Y, Z cisimleri şekildeki konumdan serbest bıra-

kılıyor. Yere çarpma hızlarını sıralayınız?

A) ϑX = ϑY = ϑZ B) ϑZ > ϑX = ϑY

C) ϑZ > ϑY > ϑX D) ϑY > ϑZ > ϑX

E) ϑY = ϑZ > ϑX

16) X ve Y cisimleri şekildeki ko-

numdan serbest bırakılıyor.

Yere çarpma hızları oranı

Y

X

ϑ

ϑ kaçtır? (Ortam sürtün-

mesiz.)

A) 3 B) 2

3 C)

3

2 D)

9

16 E)

2

2

17) X ve Y cisimleri serbest bıra-

kılıyor. Yere çarptıklarında

kinetik enerjileri oranı EY/EX

kaçtır?

A) 1 B) 2

5 C)

3

4 D)

4

3 E)

15

8

18) K hizasından serbest bırakılan

cismin L’den geçerken kinetik

enerjisi E1, M’den geçerken ye-

re göre potansiyel enerjisi

E2’dir. E1/E2 oranı kaçtır?

(g= 10 m/s2)

A) 5

3 B)

5

4 C)

3

2 D)

3

1 E)

5

1

19)K hizasından serbest bırakı-

lan cismin L hizasından ge-

çerken kinetik enerjisi kaç

joule olur? (g= 10 m/s2)

A) 180 B) 160 C) 120 D) 80 E) 60

1-B 2-B 3-D 4-D 5-A 6-C 7-B 8-D 9-C 10-A

11-A 12-D 13-A 14-B 15-B 16-C 17-E 18-E 19-D

2m

3m

K

L

4kg

4h

Y

X 9h

5m

m

2h

X

Y 5h

3m

4m

yer

3m

5m

K

L

1m

Yer

M

m



TEST - 8

1) Şekildeki sistemde sa-

dece R-T arası sür-

tünmelidir. K’dan ser-

best bırakılan cisim

T’de duruyor. T’den

geri dönen bu cisim

nerede durur?

A) N B) M C) L

D) P-N arası E) N-M arası

2) Şekilde sadece M-

S arası sürtünme-

lidir. K’dan serbest

bırakılan cisim

T’de duruyor. Bu

cisim T’den ser-

best bırakılırsa ilk

kez hangi nokta-

larda durur?

A) L B) M C) N

D) L-M arası E) M-N arası

3)

m

K

P

4hR

hE=7 mgh

Sürtünmesiz ortamda K noktasından bir cisim

7 mgh lık kinetik enerjiyle geçiyor. Bu cismin P

noktasındaki kinetik enerjisi EP, R noktasındaki ki-

netik enerjisi ER dir. R

P

E

E oranı kaçtır?

A) 3

1 B)

2

1 C)

3

2 D)

4

3 E)

6

5

4)

m

h

2m

K L

Yerden aynı yükseklikten m ve 2m kütleleri ser-

best bırakılıyor. m kütlesi K noktasından ϑK, 2m

kütlesi L noktasından ϑL hızıyla geçiyor.

Buna göre,

I. ϑK = ϑL

II. K ve L noktalarındaki kinetik enerjileri eşittir.

III. Başlangıçta potansiyel enerjileri eşittir.

Yargılarından hangileri doğrudur?(Ortam sür-

tünmesiz.)

A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II


5) Ortam sürtün-

mesiz. K dan

serbest bırakı-

lan cisim, ya-

taydaki M nok-

tasından kaç

m/s hızla ge-

çer? (g=10m/s)

A) 12 B) 10 C) 8 D) 22 E) 10

K

L

M

N R

S

T

U

mh

h

h

h

P

K

L

M

N R

S

T

U

mh

h

h

h

P

8 kg

5m

ϑ= 0

M

K



6) 5 kg

7m

3m

F

ϑ= 0 K

K dan serbest bırakılan cismin F den geçme hızı

kaç m/s dir? (Ortam sürtünmesiz, g= 10m/s2)

A) 32 B) 102 C) 35 D) 54 E) 23

7) K dan serbest bırakı-

lan cisim yataydan EK,

T den serbest bırakı-

lan yataydan ET kine-

tik enerji ilegeçiyor.

T

K

E

Eoranı kaçtır? (Or-

tam sürtünmesiz)

A) 2

1 B) 2 C)

9

1 D)

3

2 E)

3

1

8)

yatay

Tm

3h

h

3m

S

Sürtünmesiz ortamda T ve S cisimleri şekildeki

konumdan serbest bırakılıyor.

Buna göre;

I. Yataydan geçerken hızlar eşittir.

II. Yataydaki kinetik enerjileri eşittir.

III. Başlangıçta potansiyel enerjileri eşittir.





tamda P’den E

kinetik enerji ile

atılan cisim S

noktasında duru-

yor.

Buna göre;

I. E kinetik enerjisi 2mgh tır.

II. T deki kinetik enerjisi mgh tır.

III. S deki potansiyel enerjisi 2mgh tır.


A) Yalnız III B) II ve III C) I ve III


10) Şekilde sadece L-R

arası sürtünmeli ve

her aralıkta kayıp

enerji aynıdır.

K’dan bırakılan ci-

sim S’de duruyor.

Bu cisim S’den

dönüşte ilk kez

nerede durur?

A) M B) M-N arası C) N

D) N-P arası E) P

11) m

4m4h

h

Yatay

Sürtünmesiz ortamda h ve 4h yüksekliklerinden

serbest bırakılan 4m ve m kütlelerinin yataydan

geçerken hızları ϑ1 ve ϑ2 dir. ϑ1/ϑ2 oranı kaçtır?

A) 2

1 B)

2

1 C) 1 D) 2 E) 3

1-B 2-B 3-B 4-A 5-B 6-D 7-D 8-E 9-A 10-C

11-A 12-B 13-A 14-C 15-E

2m

3h

T

4m

h

K

yatay

m

E

P

T

Sh

h

K

L

M

N R

S

mh

h

h

h

P



TEST - 9

1)

4h

hL

K

m

Sürtünmesiz ortamda bir vagon K noktasından

serbest bırakılıyor. Vagon şekildeki yolu izliyor.

Vagonun L noktasındaki kinetik enerjisi K nok-

tasındaki potansiyel enerjisinin (%) yüzde ka-

çıdır?

A) 20 B) 25 C) 60 D) 75 E) 80

2)

Km

L2m

2h

K L

h


Şekil -I'deki sürtünmesiz sistem serbest bırakılıyor.

Bu cisimler Şekil -II'deki konuma geldiklerinde

sistemin yere göre potansiyel enerji değişimi

ne olur?

A) mgh artar B) mgh azalır

C) 2mgh azalır D) 3mgh azalır.

E) 3mgh artar

3)

6h

2h

L

K

m

K noktasından serbest bırakılan bir oyuncak araba

L noktasında duruyor. Sürtünme kuvvetinin yaptığı

iş E1, arabanın L noktasındaki yere göre potansi-

yel enerjisi E2 ise, 2

1

E

E oranı kaçtır?

A) 1 B) 2 C) 2

5 D) 3 E) 4

4) Sürtün-

mesiz or-

tamda K

nokta-

sından

serbest

bırakılan

h2h1

K Mm

2υ

υ= 0υ

cisim, L noktasından 2ϑ, M noktasından ϑ hızıyla

geçiyor. h1 ve h2 yükseklikleri oranı h1/h2 kaç-

tır?

A) 3

4 B)

2

3 C) 2 D)

2

1 E) 1


da bir cisim K nok-

tasından serbest bı-

rakılıyor. Cismin S

noktasındaki kinetik

enerjisi, P nokta-

sındaki kinetik

K

L

M

N R

S

T

V

m

h

h

h

h

P

enerjisinin (%) yüzde kaçıdır?

A) 20 B) 40 C) 50 D) 60 E) 100




mesiz sistem ser-

best bırakılıyor. X

cismi M hizasına

geldiğinde, siste-

min potansiyel

enerji değişimi

kaç mgh olur?

X

Y

h

h

hm

3mK

L

M

N

A) 8 B) 6 C) 5 D) 4 E) 2

7) Özdeş ve türdeş

küplerden oluşan

K, L, M cisimleri

şekillerdeki gibi ip-

lerle asılmaktadır-

lar. Cisimlerin ye-

re göre potansi-

yel enerjileri ara-

sındaki ilişki ne-

dir?

yer

h

K h

h

h

h

L M

A) EK = EL = EM B) EL > EM > EK

C) EL > EM = EK D) EM > EK > EL

E) EM > EL > EK

8) Özdeş ve türdeş

küplerden oluşan K

ve M cisimleri ipler-

le şekildeki gibi

dengededir. Cisim-

lerin yere göre po-

tansiyel enerjileri

oranı EK/EM kaç-

tır? yer

h

K

M

A) 7

6 B)

5

4 C)

4

3 D)

3

2 E) 1

9)

h1

h2

m ϑ= 0

ϑ

h1 yüksekliğinden serbest bırakılan cisim h2 yük-

sekliğinden ϑ hızıyla geçiyor.

ϑ hızıyla ilgili olarak;

I. h1 artarsa ϑ artar.

II. m artarsa ϑ artar.

III. h2 artarsa ϑ azalır.




10)

h

mC

3m

yer

K

h

Aynı yükseklikten, sürtünmesiz ortamda ser-

best bırakılan C ve K cisimlerinin yere çarpma

hızları oranı ϑC/ϑK kaçtır? (Sürtünme yok.)

A) 1 B) 3

1 C) 3 D) 3 E) 2

11)Bir cismin yere göre po-

tansiyel enerjisi I. Ko-

numda E1, II. Konumda

E2 dir. E1/E2 oranı kaç-

tır?

A) 7

5 B)

13

6 C)

17

9 D)

11

8 E)

19

5

1-D 2-B 3-B 4-A 5-C 6-D 7-E 8-A 9-B 10-A 11-C

I II



TEST - 10

1) Rüzgar enerjisi ile ilgili olarak,

I. Yenilenebilir bir enerji kaynağıdır.

II. Çevre kirliliği oluşturmaz.

III. Her yere kurulabilir.




2) I. Kömür

II. Güneş enerjisi

III. Petrol enerjisi

IV. Gel-git enerjisi

V. Jeotermal enerjisi

Yukarıdakilerden hangileri yenilenemez enerji

kaynaklarıdır?

A) I, II ve III B) I, III ve V C) III ve IV

D) I ve III E) I, II ve IV

3) I. Kömür, fosil yakıttır.

II. Petrol, fosil yakıttır

III. Odun, fosil yakıttır.

IV. Doğalgaz, fosil yakıttır.


A) I, II, III, IV B) I, II ve III

C) II, III ve IV D) I, III ve IV

E) I, II ve IV

4) I. Güç birimi watt tır.

II. Joule = watt.saniye

III. İş ve güç skaler büyüklüklerdir

IV. İş yapabilme yeteneğine enerji denir.


A) III ve IV B) II ve III C) I, II ve III


5) I. Su dalgası enerjisi

II. Rüzgar enerjisi

III. Odunun sahip olduğu enerji

IV. Jeotermal enerji

Yukarıdakilerden hangileri yenilenebilir enerji

kaynağıdır?

A) I, II ve IV B) II, III ve IV C) I, III ve IV

D) II ve IV E) I ve II

6) I. Fosil yakıt kaynakları hızla tükenmektedir.

II. Hidrojen enerjisi yenilenebilir bir enerjidir.

III. Termik santraller, ısı enerjisini harekete, hare-

ket enerjisini elektriğe dönüştürür.




7) I. Nükleer atıklar radyoaktiftir.

II. Nükleer enerji yenilenemez bir enerji kaynağı-

dır.

III. Fosil yakıtlar hava kirliliği oluşturur.


A) I ve II B) I, II ve III C) II ve III

D) Yalnız III E) I ve III

8) I. Kilowatt saat enerji birimi olarakta kullanılabilir.

II. Bir makinada yapılan işin, makinaya harcanan

enerjiye oranı verimdir.

III. Bir cisme uygulanan kuvvet, cisme yol aldır-

masa da bir iş yapmış olur.






9) I. Dünya için en büyük enerji kaynağı güneştir.

II. Enerji kaynakları en verimli şekilde kullanılma-

lıdır.

III. Dünyamız enerji krizine doğru sürüklenmekte-

dir.


A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III

D) II ve III E) II ve III

10) I. Isı enerjisi, sıcaklığı yüksek olan cisimden, dü-

şük olan cisme akmasıdır.

II. Sıcaklık bir enerjidir.

III. Isı, kalorimetre kabıyla ölçülür.




11) I. Pilde depolanan enerji mekanik enerjiye dönü-

şebilir.

II. Rüzgar enerjisi mekanik enerjidir.

III. Gel – Git enerjisi mekanik enerjidir.

IV. Barajlardaki su enerjisi mekanik enerjiye dönü-

şebilir.


A) I ve II B) II ve III C) Yalnız III


12) I. Termometre sıcaklık ölçer.

II. Termometreler maddelerin genleşmesinden

faydalanarak yapılır.

III. Bir maddenin moleküllerinin ortalama kinetik

enerjisine sıcaklık denir.



D) I ve II E) Yalnız I

13) Hidroelektrik santralleri ile ilgili olarak;

I. Zararlı atık üretmezler.

II. Yenilenebilir enerji kaynağıdır.

III. Çevresinde hava kirliliği oluşturur.



D) I, II ve III E) II ve III

14. Aşağıdakilerden hangisi yenilenebilir enerji

kaynağı değildir?

A) Güneş enerjisi B) Okyanus enerjisi

C) Rüzgar enerjisi D) Jeotermal enerjisi

E) Doğal gaz enerjisi

15) Aşağıdakilerden hangisi yenilenebilir bir enerji

kaynağıdır?

A) Petrol enerjisi B) Gel – Git enerjisi

C) Nükleer enerjisi D) Kömür enerjisi

E) Doğal gaz enerjisi

16. I. Biyokütle enerjisi, odun, bitki ve hayvan atıkla-

rının (biyokütle) yakılması sonucu oluşur.

II. Jeotermal, yer ısısı anlamına gelir.

III. Fosil yakıtlar havaya karbondioksit salar ve

atmosferde sera etkisi gösterir.




1-C 2-D 3-E 4-E 5-A 6-E 7-B 8-C 9-C 10-D

11-E 12-A 13-C 14-E 15-B 16-E



TEST - 11

1) 1 m yüksek-

likten 2 m/s

hızla atılan

cisim, diğer

tarafta en

fazla kaç m

yükselir?

(Ortam sürtünmesiz, g = 10 m/s2)

A) 0,8 B) 1,1 C) 1,2 D) 1,4 E) 1,8

2)

5m

5 kg

ϑ= 8 m/s

X Yk= 0,4

h

Sürtünme sadece X – Y arasında ve sürtünme

katsayısı k= 0,4 tür. 8 m/s hızla gönderilen ci-

sim, diğer tarafta en fazla kaç metre yükselir?

(g = 10 m/s2)

A) 1,2 B) 0,8 C) 0,6 D) 0,5 E) 0,4

3)

4m

fs= 5N

h

3 kg

6m

6 m. Yükseklikten 3 kg kütleli cisim serbest bı-

rakılıyor. 4 metrelik sürtünmeli yolu geçen ci-

sim, eğik düzlemde kaç metre yükselir? (Cisme

5 N’luk sürtünme kuvveti etki ediyor. g= 10 m/s2)

A) 3

7 B)

2

11 C)

3

11 D)

4

15 E)

3

16

4)

m

EK

L

M

N

h

h

h

R

S

T

K’dan E kinetik enerji ile atılan cisim R’den 4mgh,

T’den 3mgh kinetik enerji ile geçiyor. RS arasında

sürtünmeye harcanan enerji Ws ise E\WS oranı

kaçtır? (Sürtünme sadece RS arasında)

A) 4 B) 2 C) 2

3 D) 1 E)

2

1

5) m

h

K L M

T

T noktasında serbest bırakılan m kütlesi L’de du-

ruyor. T – K yolu sürtünmesiz, K – M yolu sürtün-

meli. m kütlesinin M noktasında durabilmesi için;

I. h artırılmalı

II. Sürtünme kuvveti artırılmalı

III. Cisim T noktasından bir hızla atılmalı.

İşlemlerinden hangileri yapılmalı?



m

ϑ= 2 m/s

1m



6)

2m

3m

2kg

4 m/s L

h

K

K noktasından 4 m/s hızla gönderilen cisim 2 m.lik

sürtünmeli yolu geçiyor. Cisme 5N’luk sürtünme

kuvveti etki ediyor ve cisim L’de duruyor. h yük-

sekliği kaç metredir? (g = 10 m/s2)

A) 2,4 B) 3,3 C) 3,6 D) 4,2 E) 5,1

7)

M

K

6 kg

2m

3mL

Şekildeki sistemde K – L arası sürtünmesiz, L – M

arası sürtünmeli ve sürtünme kuvveti 15N’dur. 6

kg kütleli cisim K noktasından serbest bırakılı-

yor. Cismin M’den çıkış hızı kaç m/s’dir? (g= 10

m/s2)

A) 8 B) 5 C) 4 D) 2 E) 2

1

8) İp, F kuvveti ile sabit hızla

aşağı doğru h kadar çekili-

yor. m kütleli cismin yere

göre potansiyel enerjisi

kaç mgh olur? (Sürtünme

yok)

A) 1 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6

9) Makara ağırlıklarının ve

sürtünmelerin önemsiz

olduğu sistemde K ve L

cisimleri şekildeki gibi

dengededir. K ve L ci-

simlerinin yere göre po-

tansiyel enerjileri oranı

EK/EL kaçtır?

A) 2 B) 1 C) 2

1 D)

4

1 E)

3

2

10) X ve Y cisimleri şekil-

deki gibi dengededir.

Makaralar ağırlıksız ve

ortam sürtünmesizdir.

X ve Y nin yere göre

potansiyel enerjileri

oranı EX/EY kaçtır?

A) 3

1 B)

2

1 C)

3

2 D)

5

4 E)

5

3

11) 0 merkezli kasnak ok yönün-

de bir tur atıyor. Sistemin

potansiyel enerji değişimi

kaç mgπr dir?

A) 5 B) 8 C) 10 D) 12 E) 15

2h

m

yer

h

F

K

h

h

L

Y

h

yer

X

h

3r

r

m 2m

1 tur

K L

0



12) Çıkrık 0 noktası etrafın-

da 1 tur döndürülüyor.

Sistemin potansiyel

enerji değişimi kaç

mgπr artar?

A) 8 B) 10 C) 14 D) 16 E) 18

13) Sürtünmesiz sistemde 4p ve p

ağırlıklı cisimleri sabit hızda yan

yana getirmek için F kuvvetinin

yaptığı iş kaç ph olur? (Makara-

lar ağırlıksız.)

A) 2

1 B) 3 C)

2

3 D)

2

5 E)

3

2

14) Şekilde sadece

M-N arası sür-

tünmelidir. K’dan

E kinetik enerji

ile atılan m kütleli

cisim T’de durup,

dönüşte L’de du-

ruyor. E kaç

mgh’tır?

A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 2

5

15) r ve 2r yarıçaplı ağırlıksız ma-

karalarla kurulu sistemde, F

kuvveti sabit hızla 20h yukarı

çekiliyor. m kütlesinin potan-

siyel enerjisi değişimi kaç

mgh olur? (Sürtünme yok.)

A) 1,5 B) 2 C) 3,5 D) 4 E) 5

16)Ağırlıksız ve sürtünme-

siz makaralardan oluşan

sistem dengededir. X

cisminin yere göre po-

tansiyel enerjisi kaç

mgh’tır?

A) 1 B) 3 C) 4 D) 6 E) 12

1-C 2-A 3-E 4-D 5-B 6-B 7-B 8-B 9-D 10-B

11-C 12-D 13-E 14-A 15-E 16-B

h

yer

X6m

4p

p

F h

r

2r

m

F

20h

2r

r

m 6m

1 tur

K

M

N

L

Tm

6h

2h

h

5h

E



TEST - 12

1)

K

L

3h

8h

m kütleli cisim K’dan serbest bırakılıyor. Ortam

sürtünmesiz. Cismin L’den geçerken hızını ve-

ren bağıntı nedir?

A) gh10 B) gh7 C) gh22

D) gh5 E) gh2

2) Şekildeki sistem serbest bırakılı-

yor. Cisimler yan yana geldi-

ğinde K’nın kinetik enerjisi kaç

mgh’tır?

A) 3

10 B)

5

8 C)

3

4 D)

5

6 E)

5

3

3) Şekildeki kütleleri sabit hız ile

yan yana getirmek için F’nin

yaptığı iş kaç joule’dür?

(g= 10 m/s2)

A) 120 B) 160 C) 80 D) 60 E) 40


siz sistem serbest

bırakılıyor. X yere

çarptığı an kinetik

enerjisi kaç

Joule’dir?

(g= 10 m/s2)

A) 170 B) 160 C) 150 D) 120 E) 100

5) İp 0 noktası etrafında

dönebiliyor. 5 kg küt-

leli cisim şekildeki

konumdan serbest bı-

rakılıyor. En büyük

hızı kaç m/s olur?

(g= 10 m/s2)

A) 5 B) 6 C) 8 D) 9 E) 10

6) İp 0 noktası etrafında

dönebiliyor. m kütlesi

şekildeki konumdan


K’dan geçerken hızı

ϑ ise, L’den geçer-

ken hızı kaç ϑ’dir?

(sin 30°= 2

1, sin 60°=

2

3, g= 10 m/s

2)

A) 22 B) 5 C) 2 D) 3 E) 2

X

8 m

4 kg

Y

30

0

5 kg

5 m

düsey

0

K

l

düsey

m

L

30

2m

8mL

K

2h

8 kg

F

4m

12 kg



7) İp, F kuvveti yardımı ile h

kadar yukarı çekiliyor. Bu

durumda 4m kütleli cismin

yere göre potansiyel ener-

jisi kaç mgh olur?

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12

8) X den 2 m/s hızla şekildeki gibi gönderilen

cismin K dan

geçerken hı-

zı haç m/s

dir?

(Ortam sür-

tünmesiz,g=

10m/s2)

A) 63 B) 55 C) 74 D) 412 E) 103

9) 4 kg

F

8m

h= 3mM Nfs= 20N

ϑ= 0

4 kg kütleli cisim F den serbest bırakılıyor. Cisme

yeterince uzun ve sürtünmeli MN yolunda 20 N luk

sürtünme kuvveti etki ediyor. Cisim M den kaç

metre uzakta durur? (g= 10 m/s2)

A) 6 B) 8 C) 10 D) 12 E) 14

10) Sürtünmesiz eğik

düzlemde K dan ϑ

hızıyla atılan cisim

F noktasında duru-

yor. ϑ hızı kaç m/s

dir?

A) 2 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

11)

7h

K

3h

M

ϑ= 0

m

F

Sürtünmesiz ortamda K dan m kütleli cisim ser-

best bırakılıyor. Cismin F deki kinetik enerjisinin

M deki potansiyel enerjisine oranı kaçtır?

A) 3

7 B)

4

7 C)

3

4 D)

3

10 E)

10

7

12) Yalnız yatay ze-

min sürtünmeli ve

yeterince uzun. F

den serbest bı-

rakılan cisim, M

den kaç metre

uzakta durur?

(g= 10 m/s2, yatay sürtünme kuvveti fs = 10N.)

A) 8 B) 10 C) 12 D) 18 E) 24

13)

2m

5 kg

ϑ= 8 m/sK

M N

h

ϑ= 0

4m

fs= 10N

Bir cisim K dan 8 m/s hızla atılıyor. MN arası sür-

tünmeli ve fs= 10N. dur. Cisim N den sonra eğik

düzlemde kaç metre yükselebilir? (g= 10 m/s2)

A) 4,4 B) 4,2 C) 4 D) 3,8 E) 3,2

1-A 2-D 3-C 4-B 5-E 6-E 7-C 8-D 9-C 10-E

11-A 12-C 13-A

h

yer

} h

4m

F

3m

m= 4 kg

ϑ= 0F

fs= 10NM

2 m/s

5 kgX

12m

4m

K

m

K

T

ϑ

ϑ= 0

F

3,2 m



TEST - 13



10 kg kütleli cis-

min yere çarpma

kinetik enerjisi kaç

joule’dir? (Yatay

düzlem yeterince

uzun, g= 10 m/s2)

A) 3

200 B)

3

700 C)

3

1600 D)

3

400 E)

3

800

2) Sürtünmesiz

sistem ser-

best bırakılı-

yor. 2m küt-

lesi yere

çarptığında,

4m kütleli

cismin kine-

tik enerjisi kaç mgh olur? (Yatay düzlem yete-

rince uzun)

A) 5

4 B)

3

4 C)

3

2 D)

3

1 E)

5

1

3) Sürtünme-

siz sistem

serbest bı-

rakılıyor. 12

kg kütleli

cismin ye-

re çarpma


(Eğik düzlem yeterince uzun, g= 10 m/s2)

A) 22 B) 32 C) 5 D) 3 E) 6

4) Yeterince uzun

eğik düzlemde

sürtünmesiz

sistem serbest

bırakılıyor. M

cisminin yere

çarpma kine-

tik enerjisi kaç joule dir? (g= 10 m/s2)

A) 184 B) 216 C) 224 D) 336 E) 350

5) Sürtünmesiz sistem serbest bı-

rakılıyor. P ve K cisimleri yan

yana geldiğinde K cisminin

kinetik enerjisi kaç mgh olur?

A) 10

1 B)

8

1 C)

6

1 D)

5

1 E)

3

1

6) Sürtünmesiz

sistem serbest

bırakılıyor. 4 kg

kütleli cismin

yere çarpma

hızı kaç m/s

dir?

(g= 10 m/s2)

A) 3

50 B)

3

80 C)

3

100 D)

7

128 E)

7

130

Yer

8m

10kg

20kg

Yer

h

2m

4m6m

Zemin

1m

12 kg8 kg

30

2m

5m

h

M

K

m

P

Zemin

10 m

6 kg4 kg

37

K M

Yer

4 m

4 kg2 kg

53

1kg



7) Şekildeki sür-

tünmesiz sis-

tem serbest bı-

rakılıyor. 2 kg

kütleli cismin

yere çarpma

kinetik enerjisi

kaç joule dur?

(g= 10 m/s2, sin37°=0,6; cos37°=0,8; sin53°=0,8)

A) 3

20 B)

3

40 C)

3

50 D)

3

80 E)

3

100

8) Sürtünmesiz sistem şekil-

deki konumda serbest bı-

rakılıyor. K cismi yere

çarptığı anda F cisminin

kinetik enerjisi kaç joule

olur? (g= 10 m/s2)

A) 10 B) 20 C) 30 D) 50 E) 60

9) h yüksekliğinden 20 m/s

hızla atılan cisim yere

520 m/s hızla çarpıyor. h

yüksekliği kaç metredir?

A) 80 B) 60 C) 45 D) 25 E) 20

10) 100 m yükseklikten

atılan cisim yere ϑ

hızıyla çarpıyor. ϑ hızı kaç m/s dir?

A) 2100 B) 1800 C) 1100

D) 1050 E) 700

11) Şekildeki gibi atılan

cismin yere çarpma


A) 510 B) 55 C) 53 D) 24 E) 64

12)

r

r

r= 5 cm

0

Lm

K

30 cm

m kütleli cisim sürtünmesiz ortamda K noktasın-

dan serbest bırakılıyor. L noktasındaki hızı kaç

m/s dir? (g= 10 m/s2)

A) 2 B) 3 C) 4 D) 22 E) 3

1-E 2-C 3-A 4-B 5-B 6-D 7-E 8-C 9-A 10-A

11-B 12- A

1 kg2 kg

37 53

Yer

4 m

3 m

M

K

F

Yer

2 kg

3 kg

1 kg

4 kg

20 m/s

h

ϑ= 20 5 m/s

m

10 m/s

h= 100 m

ϑ

m

5 m

37ϑ= 5 m/s

ϑ

BEŞİNCİ BÖLÜM

ISI-SICAKLIK

VE

GENLEŞME

9 . S I N I F 205 F İ Z İ K

TERMOMETRELER

- Sıcaklık ölçmek için kullanılan araçlara termomet-

re denir.

- Termometreler, kullanım amaçlarına göre üçe ay-

rılır.

1. Sıvılı termometreler

2. Metal termometreler

3. Gazlı termometreler

1. Sıvılı Termometreler:

- Sıvıların genleşme prensibine göre çalışırlar.

- Günlük hayatta cıvalı ve alkollü sıvı termometre-

leri sık olarak kullanılır.

- Orta sıcaklık değerlerini ölçmek için tercih edilebi-

lir.

2. Metal Termometreler:

Metal çiftlerinin genleşme prensibine göre çalışır-

lar.

- Yüksek sıcaklıkları ölçmek için kullanılır.

- Fabrikalarda, fırınlarda yüksek sıcaklıkları ölçmek

için kullanılır.

- Erime sıcaklığı çok yüksek metaller kullanılır.

3. Gazlı Termometreler:

Gazların genleşmesinden yararlanılarak yapılan

termometrelerdir.

- Düşük sıcaklıkları ölçmek için tercih edilir.

Sıvı Termometrelerin Bölmelendirilmesi

Günlük hayatta kullandığımız sıvı termometreleri,

suyun donma noktası ve kaynama noktası dikka-

te alınarak bölmelendirilir.

Sıvı termometreleri, sıcaklık art-

tığında haznedeki sıvının genle-

şerek kılcal boruda yükselmesi

ile ortamın sıcaklık değerini gös-

terir.

� Sıvı termometrelerinin daha hassas ol-ması için:

- Haznesi büyük olmalı

- Genleşme katsayısı büyük olan sıvı kullanılmalı

- Kılcal borunun inceliği azaltılmalı

C

100

0

Celcius( C)

F

212

32

Fahrenheit( F)

K

373

273

Kelvin( K)

X

B

A

X-termometresi( X)

SuyunKaynama

Noktası

SuyunDonmaNoktası

AB

AX

100

273K

180

32F

100

C

−

−

=

−

=

−

=

ÖRNEK

33ºK kaç ºC’dir?

Çözüm

C240C

27333C

273KC

100

273K

100

C

°−=

−=

−=

−=

ISI VE SICAKLIK DEĞİŞİMİ

� Sıcaklık:

Maddenin rastgele hareket eden moleküllerinin orta-

lama kinetik enerjisidir.

- Sıcaklık ısının bir yansımasıdır.

- Sıcaklık enerji değildir.

- Termometre ile ölçülür.

� Isı:

Sıcaklık farkından dolayı bir maddeden başka bir mad-

deye veya aynı maddelerin bölgeleri arasında aktarılan

enerjidir.

- Yalıtılmış ortamda, sıcaklıklıkları farklı iki cisim

dokundurulursa, sıcaklığı yüksek olan cisimden

sıcaklığı düşük olan cisme enerji akar. Bu enerji

ısı enerjisidir.

- Isı bir enerji çeşididir.

- Kalorimetre ile ölçülür.

ISI VE SICAKLIK Bölüm - 5

Kılcal

Boru

Sıvı

Haznesi

ISI VE SICAKLIK


� Isı ve Sıcaklık Arasındaki Bağıntı:

t Q = m.c. ∆ t t

Q = Isı miktarı (kalori)

m = Kütle (gram)

c = Özısı (cal/g.ºC)

∆t = Sıcaklık değişimi (ºC)

ÖRNEK

10ºC’deki 60 gram suyun sıcaklığını 35ºC’e çı-

karmak için kaç kalori ısı gereklidir? (Csu = 1

cal/g.ºC)

Çözüm

Q = m.c.∆t = 60.1.(35-10)

Q = 60.25 = 1500 cal.

t ISI ALIŞ – VERİŞİ t

Alınan ısı = Verilen ısı

Qalınan = Qverilen

t2

t

t1

0

m2

m1

m1.c1(t-t1) = m2.c2(t2-t)

…………………………………………………………….

ÖRNEK

250 gram 70ºC su ile, 500 gram 40ºC su karıştırılı-

yor. Denge sıcaklığı kaç ºC’dir?

Çözüm

QA = QB

500.1(t-40) = 250.1(70-t)

2(t-40) = (70-t)

2t – 80 = 70 – t

3t = 150

t = 50ºC

ÖRNEK

3T

QQ

cal

2T

T

2Q 3Q

K

F

C

Kütleleri eşit K ve F sıvılarının sıcaklık - ısı grafiği

şekildeki gibidir. Bu sıvıların özısıları oranı

CK/CF kaçtır?

Çözüm

Q = mC∆T genel bağıntı

2Q = mCK.3T

3Q = m.CF.T

9

2

C

C

C

C3

3

2

F

K

F

K

=

=

ÖRNEK

Kütleleri oranı

4

1

m

m

F

K= olan K

ve F sıvılarının

sıcaklık ısı

grafiği şekildeki

gibidir. Bu sıvı-

larının özısıları

oranı CK/CF

kaçtır?

3T

QQ cal

2T

T

2Q

K

F

C

Çözüm

Q = mK.CK.(3T-T)

2Q = mF.CF.(T-0) T.C4

T2C

T.C.m

T2.C.m

Q2

Q

F

K

FF

KK==

1C

C

C4

C2

2

1

F

K

F

K===

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

60°C kaç °K eder?

Çözüm

K= 273 + ºC = 273 + 60 = 333ºK

ÖRNEK

Suyun donma sıcaklığını -20 °X, kaynama sı-

caklığını ise 120 °X kabul eden X termometre-

si, 60 °C değerini kaç °X olarak gösterir?

Çözüm C

60

X-20

X120

100

0

140 bölme

vardır.

XX

X.

x

x

)(XC

°=−=

+=

/

+=

/

+=

/

/

−−=

642084

20146

014

20

01

6

140

20

010

06

140

20

100

ÖRNEK

Hangi sıcaklıkta celcius termometresin de

okunan sayı fahrenheit termometresinde oku-

nan sayıya eşittir?

Çözüm olsun XFC nolacağında eşit F ve C =°=°°°

18

32

10

018

32

010

180

32

100

−=

/

−=

/

−=

XX

XX

FC

-40X

3208x

-32010X-8X 1

320-10X18X

32)-10(XX.18

=

=

=

=

=

ÖRNEK

Suyun donma sıcaklığını -20 °X, kaynama sı-

caklığını 130 °X gösteren X termometresinde,

30 °C değeri, X termometresinin kaçıncı böl-

mesine denk gelir?

Çözüm

C

X-20

X130

100

0

150 bölme

vardır.

X252045X

20X15.3

015

20X

01

3

150

20X

010

03

150

)20(X

100

C

°=−=

+=

/

+=

/

+=

/

/

−−=

X termometresi +25°C değerini gösterir. Bu ter-

mometrenin 45. bölmesine denk gelir. Cevap 45.

bölme.

ÖRNEK

Şekilde suyun donma ve

kaynama noktaları veril-

miştir. Celcius termo-

metresinin 20° C değe-

rini gösterdiği ortamda,

X ve Y termometreleri

hangi değeri gösterir?

Çözüm

Y70YX40X

100

50Y

100

20

200

X

100

20

100

50Y

200

X

100

C

°=°=

−==

−==

100 200 150

20 X Y

0 0 50

C X Y

X

X-20

X+25

045 bölme

vardır.

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

K ve M termometrelerinin,

suyun donma ve kaynama

değerlerini şekildeki gibi al-

mıştır. K termometresinin

50° K değerini gösterdiği

ortamda, M termometresi hangi değeri göste-

rir?

Çözüm

m55M

20M2

70

100

20M

200

)20(50

°=

−=−

=−−

ÖRNEK

Celcius ve X termomet-

resinin sıcaklık değerleri

şekildeki gibidir. Hava

sıcaklığının 20° C ol-

duğu ortamda X ter-

mometresi kaç °X değerini gösterir?

Çözüm

X34X

220

)10(X

100

20

°=

−−=

ÖRNEK

° C ve X termometrelerinin

sıcaklık grafiği şekildeki gi-

bidir. Su sıcaklığının 60°

C olduğu yerde, X ter-

mometresi ile bu sıcaklı-

ğı kaç °X olarak ölçülür?

Çözüm

X7

800

14

160X

1600X14

160

X

140

100

°==

=

=

ÖRNEK

Bir X termometresi suyun donma noktasını -20°

X, kaynama noktasını + 140° X değerini gösterir.

Y termometresi suyun donma noktasını + 40° Y,

kaynamasını 340° Y olarak ölçüyor. X termomet-

resinin 50° X değerini gösterdiği ortamda Y

termometresi kaç °Y değerini gösterir?

Çözüm

Y171,25Y

Y16

2740

640Y162100

300

40Y

160

70

300

40Y

160

)20(50

°=

=

−=

−=

−=

−−

180

50

-20

K M

+20

M

120

100

C

-10 0 210

X

100

C

0

160

X

-40

100

60

-40

160

X

0

C X

140

50

+40

340

-20

YX

Y

100

20

-10

210

0

XC

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

Muslukların debileri

eşit. Musluklar aynı

anda açılıyor. Kabın

3

1i dolunca L kapa-

tılıyor, kabın kalan

kısmı K musluğu ile dolduruluyor. Kap doldu-

ğunda denge sıcaklığı kaç °C olur?

Çözüm

Kabın 3

1ini beraber doldur-

duğu için

C30V3

50.V20.V20.Vt

C502

8020t

d

1

°=°+°+°

=

°=+

=

ÖRNEK

Boş kabı K muslu-

ğu t sürede, L

musluğu 2t sürede

dolduruluyor. Mus-

luklar aynı anda

açılıp kabın yarısı

dolduğunda, L

musluğu kapatılıyor. Kabın kalan kısmı K

musluğu ile dolduruluyor. Kap dolduğunda

denge sıcaklığı kaç °C dir?

Çözüm

K, kabı daha

çabuk doldur-

duğu için, debi-

si L’nin iki katı-

dır.

sıcaklığı denge C20

2

1030t

sıcaklığı yarısının C 303V

V.702V.10t

d

1

°=+

=

°=+

=

ÖRNEK

Özdeş

musluklar-

dan, kabın

yarısını K

ile L, diğer

yarısını K

ile M doldu-

ruluyor. Kap dolduğunda denge sıcaklığı kaç °C olur?

Çözüm

Ct

Ct

°=+

=

°=+

=

452

7020

352

5020

2

1

Ct

t

d

d

°=

+=

40

2

4535

ÖRNEK

Musluklar özdeş. Ka-

bın 5

3 ünü K, kalan

kısmını L musluğu

dolduruluyor. Kap

dolduğunda denge

sıcaklığı kaç °C olur?

K L

C20 C80

C20

C20

C50

K L

C10 C70

K L

2V V

C10

C30

K M

C20 C50 C70

L

K L

C30 C80

ISI VE SICAKLIK


Çözüm

CV

.V.Vtd °==

+= 50

5

250

5

802303

ÖRNEK

Kabın yarısı 8 °C su ile

doludur. Kabın diğer

yarısı 12 °C de su ile

doldurulursa kaptaki su

karışımının denge sı-

caklığı kaç °C olur?

Çözüm

Denge sıcaklığı, kütlesi büyük olan sıvı sıcaklığı-

na daha yakındır.

Kabın üst kısmı daha geniştir.

Önce eşit hacim gibi düşünelim,

10

10

102

1281

>>

°°⇒

°=+

=

d

d

t12

olur. arasında C12 ile Ct

Ct

ÖRNEK

Kap h yüksekliğine

kadar, 1 °C de su ile

doludur. Kap 2h

yüksekliğine kadar,

9 °C de su konuluyor. Su türdeş karışım yapı-

yor. Denge sıcaklığı kaç °C dir?

Çözüm

C34

12

V4

9.V1.V3td °==

+=

ÖRNEK

20 °C deki 50 g suyun sıcaklığını 80 °C ye çı-

karmak için gerekli olan ısı kaç cal. ve joule

dür?

Çözüm

Q = m.c.∆t ∆t= t2 – t1

Q= 50.1.(80 – 20) Csu= 1 cal/g°C

Q= 50.60= 3000 cal

1 cal= 4.18 ≅ 4.2 joule kabul edersek

Q= 3000.4.2 joule = 12600 joule

ÖRNEK

10 °C deki 50 g su ile 80 °C deki 20 g su karış-

tırılıyor. Karışımın son sıcaklığı kaç °C dir?

Çözüm

Karışım sıcaklığını

bulmak için;

QA = QV

m1.c1(t-t1) = m2.c2.(t2-t)

50.1(t-10) = 20.1.(80-t)

50t-500 = 1600-20t

50t+20t=1600+500

70t= 2100

Ct °== 3070

2100

ÖRNEK

50 °C de kaç °F dir?

Çözüm

F1223290F 32-F90

32-F5.18 F

F

010

05

FC

°=+==

=/

−=

/

−=

/

/−=

018

32

01

5

180

32

180

32

100

h

h C8

Ct

h

h

C

t2 = 80

t

t1 = 10

Q

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

Erime ısısı 50

cal/g olan kabı

bir maddenin

sıcaklık verilen

ısı grafiği şekil-

deki gibidir. Maddenin

özısısı kaç cal/g.°C’dir?

Çözüm

Maddenin tamamının erimesi için verilen ısı,

Q = 300-100 = 200 cal

Q = m.L 200 = m.50 m = 4 g.

Sıcaklık 0°C’den 60°C’ye kadar 100 cal ısı veril-

miş.

Q = m.c.∆t 100 = 4.c.60

Ccal/g. 12

5

240

100c °==

ÖRNEK

Katı haldeki K ve m1 ci-

simleri birbirlerine do-

kundurulduğunda sıcak-

lık – zaman grafiği şekil-

deki gibidir. Isı alış – ve-

rişi sadece cisimler ara-

sında olduğuna göre;

I. Kütleleri eşittir.

II. Isı sığaları eşittir.

III. Isı alış – verişleri eşittir.


Çözüm

Qalınan = Qverilen

mk.ck.t = mM.cM.t

ısı sığaları (M.C) eşittir.

Isı alış – verişleri eşittir.

Cevap: II ve III

C

60

0

100 300 Q(cal)

Sıcaklık

Zaman

2t

t

0

M

K

ISI VE SICAKLIK


TEST - 1

1) Çok düşük sıcaklıkları ölçmek için kullanılan

termometre çeşidi hangisidir?

A) Hasta Termometresi

B) Gazlı Termometre

C) Metal Termometre

D) Kalorimetre Kabı

E) Civalı Termometre

2) I. Çok yüksek sıcaklıkları ölçmek için kullanılır.

II. Metallerin genleşme prensibine göre çalışırlar.

III. Sıvılı Termometrelere göre daha hassastır.

Metal termometre ile ilgili yukarıdaki ifadeler-

den hangileri doğrudur?



3) Sıvılı termometrelerle ilgili olarak;

I. Sıvıların genleşme prensibine göre çalışırlar.

II. Genleşme katsayısı büyük sıvı kullanılırsa

daha hassas olurlar.

III. Termometrede kullanılan sıvının donma ve

kaynama noktaları arasında ölçüm yapar.





A) Sıcaklık termometre ile ölçülür.

B) Aynı sıvı bulunan iki termometrede haznesi

büyük olan daha duyarlıdır.

C) Sıcaklık bir enerjidir.

D) Ekmek fırını gibi yüksek sıcaklıkları ölçmek

için metal termometre kullanılır.

E) Hasta termometreleri genellikle civalıdır.

5) I. -273ºC mutlak sıfır noktasıdır.

II. Bir ortamdaki maddelerin ısısı maddenin cin-

sine bağlıdır.

III. Gazlı termometre, metal termometreye göre

daha hassastır.




6) - 41°C, Kelvin termometresinde kaç °K değeri-

ni gösterir?

A) 232 B) -232 C) 141 D) 300 E) 314

ISI VE SICAKLIK


7) 90°C kaç °F eder?

A) 172 B) 188 C) 194 D) 202 E) 208

8) 77ºC kaç ºK eder?

A) 350 B) 343 C) 333 D) 303 E) 277

9) 50ºF kaç ºK eder?

A) 278 B) 283 C) 288 D) 306 E) 318

10) Bir X termometresi normal şartlarda suyun don-

masını -40ºX, suyun kaynama sıcaklığını 210ºX

gösterecek şekilde tasarlanmıştır. Bu termomet-

re 40ºC’deki suya daldırıldığında hangi değeri

gösterir?

A) 170 B) 150 C) 120 D) 80 E) 60

11)Bir P termometresinin

celcius termometresine göre

bölmelendirilmesi verilmiştir.

P termometresi, 20ºC’deki

hava sıcaklığını kaç ºP ola-

rak ölçer?

A) 15 B) 20 C) 25 D) 30 E) 45

12)

-8 0

25

X

C

Celcius termometresi ile X termometresi arasın-

daki sıcaklık ilişkisi şekildeki gibidir. X termomet-

resi suyun kaynama sıcaklığını kaç ºX olarak

ölçer?

A) 16 B) 22 C) 24 D) 36 E) 48

13) Celcius termometresi

ile X termometresi

arasındaki sıcaklık

ilişkisi şekildeki gibi-

dir. X termometresi

80ºX değerini gös-

terdiği bir ortamda

celcius termometre-

si hangi değeri gösterir?

A) 12 B) 25 C) 32 D) 40 E) 64

1-B 2-E 3-E 4-C 5-E 6-A 7-C 8-A 9-B 10- E 11-D 12-C 13-A

100

0

C

70

20

P

50

0

-20

X

C

ISI VE SICAKLIK


TEST - 2

1) Celcius ve fahrenheit termo-

metreleri şekildeki gibi göste-

rilmektedir. Fahrenheit ter-

mometresi 122°F değerini

gösterdiğinde celcius ter-

mometresi hangi değeri gös-

terir?

A) 35 B) 40 C) 50 D) 55 E) 65

2) Kelvin termometresi 333°K

değerini gösterdiği bir or-

tamda fahrenheit termomet-

resi hangi değeri gösterir?

A) 152 B) 140 C) 138 D) 122 E) 103

3) 80°C’deki suya daldırılan

Kelvin termometresi hangi

değeri gösterir?

A) 300 B) 312 C) 327 D) 343 E) 353

4) M – termometresi celcius ter-

mometresine göre şekildeki gi-

bi bölmelendirilmiştir. Ortam

sıcaklığının 40°C olduğu bir

yerde M – termometresi


A) 90 B) 100 C) 110 D) 120 E) 160

5) Suyun donmasını -60°X, kaynamasını

160°X olarak bölmelendirilen X ter-

mometresi, 70°C’deki suya daldırıldı-

ğında hangi değeri gösterir?

A) 94 B) 96 C) 104 D) 118 E) 124

6) X – termometresinin celcius

termometresine göre bölme-

lendirilmesi şekildeki gibidir.

X - termometresi suyun kay-

nama sıcaklığını kaç °X ola-

rak gösterir?

A) 190 B) 220 C) 225 D) 240 E) 255

7) X – termometresinin fahrenheit

termometresine göre

bölmelendirilmesi şekildeki gi-

bidir. X - termometresi suyun

kaynama sıcaklığını kaç °X

olarak gösterir?

A) 60 B) 80 C) 90 D) 115 E) 135

8) X – termometresinin celcius

termometresine göre

bölmelendirilmesi şekildeki gi-

bidir. X - termometresi suyun

donma sıcaklığını kaç °X ola-

rak kabul edilmiştir?

A) -10 B) -8 C) -4 E) 5 E) 15

212

32

F

100

0

C

373

273

K

212

32

F

333

373

273

K

100

0

C

80

270

+20

M

100

0

C

40

160

-60

X

100

0

C

-10

X

4020

212

+10

X

32

F

5015

100

X

0

C

2514

80

ISI VE SICAKLIK


9) Suyun donma noktasını --

40°X, kaynama noktasını

260°X derece olarak kabul

eden X - termometresi, ha-

va sıcaklığının 60°C oldu-

ğu yerde hangi değeri

gösterir?

A) 100 B) 130 C) 140 D) 180 E) 200

10) °C – °X termometrele-

ri arasındaki ilişki şe-

kildeki gibidir. Sıcak-

lığı 50°C olan suya

daldırılan X – ter-

mometresi hangi

değeri gösterir?

A) 55 B) 65 C) 70 D) 95 E) 110

11) Suyun donmasını 20°M,

kaynamasını 80°M olarak

gösteren M – termometresi

ile fahrenheit termometresi

aynı sıcaklıktaki su içine

daldırılıyor. M- termometre-

si 60°M değerini gösterdiğine göre fahrenheit


A) 98 B) 122 C) 152 D) 174 E) 186

12) Suyun donmasını -50°X, kaynamasını 350°X ola-

rak alan bir termometre, hava sıcaklığının 40°C

olduğu bir günde hangi değeri gösterir?

A) 90 B) 100 C) 110 D) 150 E) 250

13) Yanda, celcius ve fahrenheit

termometreleri verilmiştir.

Celcius termometresi 80°

değerini gösterdiğinde,

fahrenheit termometresi


A) 132 B) 154 C) 166 D) 176 E) 198

14) P-termometresi suyun don-

masını 0°P, kaynamasını

200°P olarak gösteriyor.

Celcius termometresi 65°

değerini gösterdiğinde, P-

termometresi hangi değeri

gösterir?

A) 130 B) 140 C) 150 D) 165 E) 175

15) Bir Z-Termometresi suyun donmasını 40°Z, kay-

namasını 120° olarak gösteriyor. Hava sıcaklığı-

nın -20°C olduğu bir yerde Z-Termometresi


A) 46 B) 38 C) 32 D) 28 E) 24

16) Bir X- Termometresi suyun

donmasını -100°X, suyun

kaynamasını 400°X olarak

gösteriyor. Fahrenheit

termometresi 50°F değe-

rini gösterdiğinde, X-

Termometresi hangi değeri gösterir?

A) 40 B) 20 C) -10 D) -20 E) -50

1-C 2-B 3-E 4-D 5-A 6-D 7-A 8-B 9-C 10-B

11-C 12-C 13-D 14-A 15-E 16-E

100

0

XC

260

-40

0

100

140

C

X-10

212

32

80

20

MF

100

0

C

200

0

P

100

0 32

C

212

F

212

32

F

400

-100

X

ISI VE SICAKLIK


TEST - 3

1)

C15

400g

15°C’deki 400 gram suya, 2000 cal ısı verilirse

suyun son sıcaklığı kaç °C olur?

A) 20 B) 25 C) 30 D) 35 E) 40

2)

C20

250g

C35

300g

20°C’deki 250 gram suyun sıcaklığını 32°C’ye

çıkaran ısı miktarı, 35°C’deki 300 gram suyun

sıcaklığını kaç °C’ye çıkartır?

A) 40 B) 42 C) 45 D) 47 E) 52

3) 50°C’deki 1500 gram demirin sıcaklığını

100°C’ye çıkaran ısı, 250 gram 14°C’deki su-

yun sıcaklığını kaç °C’ye çıkartır?

(Cdemir=0,2 cal/g.°C)

A) 44 B) 56 C) 62 D) 68 E) 74

4)

3T

0Q

Isı

2T

T

2Q 3Q

Sıcaklık X(4m)

Y(m)

X ve Y sıvılarına verilen ısı miktarı ile sıcaklık de-

ğişim grafiği şekildeki gibidir. X’in kütlesi 4m,

Y’nin kütlesi m’dir. Öz ısıları oranı CX/CY kaçtır?

A)2

1 B)

3

1 C)

8

3 D)

7

4 E)

12

1

5)

800

0

400

Isı (Cal)

X

Y

C)(

20 C 40 C

X ve Y sıvılarının ısı-sıcaklık grafiği şekildeki gi-

bidir. X ve Y sıvıları aynı cins madde olduğuna

göre, kütleleri oranı mX/mY kaçtır?

A) 3

2 B)

3

5 C)

2

7 D) 4 E) 5

6)

Madde

Verilen

Isı Kütle

İlk

Sıcaklık

Son

Sıcaklık

K 4Q 2m T°C 4T°C

F 5Q 3m 2T°C 7T°C

Yukarıdaki tabloda verilen K ve F sıvılarının öz

ısıları oranı CK/CF kaçtır?

A)4

3 B)

3

2 C)2 D)

2

5 E) 3

ISI VE SICAKLIK


7) Madde Donma

Sıcaklığı

Kaynama

Sıcaklığı

X -70 -5

Y -20 180

Z 40 250

X, Y, Z maddelerinin donma ve kaynama değerle-

ri °C olarak verilmiştir. 0°C’de maddelerin hal

durumları nasıldır?

A) B) C) D) E)

X Katı Katı Gaz Gaz Sıvı

Y Sıvı Gaz Sıvı Sıvı Katı

Z Gaz Katı Katı Sıvı katı

8) C

10

(Cal)0

70

600

Kütlesi 200 gram olan sıvının ısı-sıcaklık grafiği

şekildeki gibidir. Bu sıvının özısısı kaç cal/g.°C

dir?

A) 0,02 B) 0,05 C) 0,1 D) 0,4 E) 0,8

9) C

-10

(Cal)0

40

100 500

Özısısı C= 0,4 cal/g.°C olan bir sıvının sıcaklık –

ısı grafiği şekildeki gibidir. Bu sıvının kütlesi kaç

gramdır?

A) 10 B) 20 C) 25 D) 50 E) 75

10)

C20

300g

C30

200g

Yukarıdaki kaplarda verilen sular geniş bir

kapta homojen olarak karıştırılırsa, denge sı-

caklığı kaç °C olur?

A) 22 B) 24 C) 25 D) 26 E) 28

11)

Su

5 C

100g

Su

35 C

100g

Su

50 C

100g

Yukarıdaki kaplarda eşit kütlelerde su bulunmak-

tadır. Bu kaplardaki sular daha geniş bir kapta

karıştırılırsa denge sıcaklığı kaç °C olur?

A) 22 B) 25 C) 30 D) 40 E) 42

12)

400g 100g

C15 C40

Su Su

Yukarıdaki kaplarda bulunan sular geniş bir

kapta karıştırılırsa denge sıcaklığı kaç °C

olur?

A) 18 B) 20 C) 24 D) 28 E) 32

ISI VE SICAKLIK


13)

500g 50g

CT C20

X - Sıvısı Su

T°C’deki X-sıvısı ile su homojen olarak geniş bir

kapta karıştırılıyor. Denge sıcaklığı 60°C’dir. T

kaç °C’dir? (CX= 0,2 cal/g.°C)

A) 64 B) 70 C) 76 D) 80 E) 85

14) 12°C ve 36°C su

akıtan K ve L mus-

lukları özdeştir.

Musluklar aynı

anda açılıp kap

dolduğunda den-

ge sıcaklığı kaç

°C olur?

A) 16 B) 20 C) 24 D) 28 E) 32

15) K ve M muslukları

özdeştir. Musluklar

aynı anda açılıp,

kabın yarısı doldu-

ğunda M musluğu

kapatılıyor. Kap

tamamen doldu-

ğunda denge sı-

caklığı kaç °C’dir? (Musluklardan su akmakta-

dır.)

A) 28 B) 30 C) 32 D) 33 E) 38

16) K musluğundan

20°C’de , L muslu-

ğundan T°C’de su

akıyor. Muslukların

debileri eşittir. Mus-

luklar aynı anda açı-

lıp kap dolduğunda

denge sıcaklığı 32°C oluyor. T sıcaklığı kaç °C

olur?

A) 28 B) 34 C) 36 D) 40 E) 44

17) ∆Q(cal) m(g) ∆t(°C)

X 400 50 10

Y 1200 150 10

P 2000 50 30

X, Y, P maddelerine ait ısı miktarı, kütle, sıcaklık

değişim grafiği verilmiştir. Bu maddelerle ilgili

olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) X ve Y aynı, P farklıdır.

B) X ve P aynı, Y farklıdır.

C) Y ve P aynı, X farklıdır.

D) Üçü de aynıdır.

E) Üçü de farklıdır.

18) Boş kabı tek başına

K t sürede, L 4t süre-

de dolduruyor. Mus-

luklar aynı anda açı-

lıp kabın yarısı doldu-

rulduğunda L muslu-

ğu kapatılıyor. Kap

dolduğunda kaptaki denge sıcaklığı kaç °C

olur? (Musluklar su akıtıyor.)

A) 20 B) 22 C) 23 D) 24 E) 26

1-A 2-C 3-E 4-E 5-D 6-C 7-C 8-B 9-C 10-B

11-C 12-B 13-D 14-C 15-D 16-E 17-A 18-B

K L

C12 C36

K M

C22 C66

K L

C20 CT

K L

C20 C40

ISI VE SICAKLIK


TEST - 4

1)

2T

0

T

Isı (cal)

X

Y

C)(

Q 3Q

Sıcaklık

m

2m

X ve Y cisimlerinin sıcaklık – ısı grafiği şekildeki

gibidir. mX = m, mY = 2m olduğuna göre, CX/CY

oranı kaçtır?

A) 3

4 B) 1 C)

3

2 D)

2

1 E)

3

1

2) Sıcaklığı 40°C olan 150 g suya 1200 cal ısı ve-

rildiğinde sıcaklığı kaç °C olur?

(CSu= 1 cal/g.°C)

A) 45 B) 46 C) 48 D) 50 E) 55

3) 20°C’de 800 g su içine 80°C’deki 400 g katı cisim

bırakılıyor. Denge sıcaklığı kaç °C olur? (Ccisim=

0,25 cal/g.°C)

A)3

160 B) 40 C) 50 D)

3

80 E)

3

40

4) 40°C’deki 200 g su ile 90°C’deki 300 g su karıştı-

rılıyor. Denge sıcaklığı kaç °C olur?

A) 54 B) 60 C) 70 D) 76 E) 82

5)

C20

4m

C80

m

X Sıvısı Y Sıvısı

20°C’deki 4m kütleli sıvı ile 80°C’deki m kütleli sı-

vı karıştırılıyor. CY = 2CX olduğuna göre, denge

sıcaklığı kaç °C’dir?

A) 40 B) 45 C) 50 D) 55 E) 60

6)

C20 C80

C60

Kabın yarısı 60°C’de su ile doludur. Musluklar

özdeş. Musluklar aynı anda açılıp kap doldu-

ğunda denge sıcaklığı kaç °C olur?

A) 42 B) 46 C) 50 D) 52 E) 55

7) 80°C’deki 1000 g sıvı ile 20°C’deki 300 g su ka-

rıştırılıyor. Denge sıcaklığı kaç °C’dir?

(Csıvı = 0,2 cal/g.°C)

A) 44 B) 48 C) 52 D) 60 E) 66

ISI VE SICAKLIK


8) 20°C’deki 50 g su, 40°C’de 100 g su ve 60°C’de

50 g su karıştırılıyor. Denge sıcaklığı kaç

°C’dir?

A) 25 B) 30 C) 32 D) 36 E) 40

9)

4T

0

2T

Zaman (s)

X

Y

C)(

2t 3t

Sıcaklık

T

Eşit sürede eşit ısı veren özdeş ısıtıcılarla ısıtılan

X ve Y sıvılarının sıcaklık – zaman grafiği şekil-

deki gibidir. 3CX = 2CY olduğuna göre mX/mY

oranı kaçtır?

A)3

2 B)

2

3 C)

4

3 D)

3

1 E) 1

10) 25°C’deki 50 g sıvıya kaç kalori ısı verildiğinde

son sıcaklığı 60°C olur? (Csıvı= 0,1 cal/g.°C,

kaynama yok)

A) 75 B) 150 C) 175 D) 200 E) 400

11) 200 g suya 4000 cal ısı verildiğinde suyun son sı-

caklığı 70°C oluyor. Suyun ilk sıcaklığı kaç °C

olur?

A) 60 B) 50 C) 40 D) 30 E) 10

12) 500 g suyun sıcaklığını 40°C artıran ısı miktarı,

800 g suyun sıcaklığını 10°C’den kaç °C çıka-

rır?

A) 22 B) 28 C) 30 D) 35 E) 40

13)

2m

80 C 10 C 50 C

m m

2m, m, m kütleli su bulunan 80°C, 10°C,

50°C’deki kaplar, büyük bir kaba boşaltılıyor. Su-

lar homojen karıştığına göre, karışımın denge

sıcaklığı kaç °C olur?

A) 36 B) 45 C) 55 D) 62 E) 68

14)

K M

C10 C30 C70

L

Musluklar özdeş. Boş kabın yarısını K ve L mus-

luklarından akan su, diğer yarısını L ve M mus-

luklarından akan su dolduruyor. Kap dolduğun-

da denge sıcaklığı °C olur?

A) 20 B) 24 C) 30 D) 32 E) 35

1-E 2-C 3-D 4-C 5-A 6-E 7-A 8-E 9-A 10-C 11-B 12-D 13-C 14-E

ISI VE SICAKLIK


TEST - 5

1) Saf, aynı cins

K ve L sıvıla-

rının sıcaklık

- ısı grafiği

şekildeki gi-

bidir. Bu sıvı-

ların kütlele-

ri oranı

mK/mL kaç-

tır?

3T

0Q

cal

2T

T

2Q

KLC

3Q

A) 2

1 B)

3

2 C) 1 D)

2

3 E) 2

2) Saf K ve L sıvıla-

rının sıcaklık - ısı

grafiği şekildeki

gibidir. Cisimlerin

kütleleri arasında-

ki ilişki 2mK=mL

olduğuna göre

özısıları arasın-

daki ilişki nedir?

3T

0Q

cal

2T

T

2Q

K

L

C

A) CL = 3CK B) 2CK = CL C) CL = 6CK

D) 2CK = 3CL E) 3CK = 4CL

3) Eşit kütleli saf

K, L, M sıvıla-

rının sıcaklık

- ısı grafiği

şekildeki gi-

bidir.

Bu sıvıların

özısıları ara-

sındaki ilişki

nedir?

3T

0Q

cal

2T

T

2Q

KLC

3Q

M

A) CL = CK > CM B) CM > CK > CL

C) CK > CL = CM D) CM > CL = CK

E) CL > CM > CK

4) Saf K ve L sıvıla-

rının sıcaklık - ısı

grafiği şekildeki

gibidir. Bu sıvıla-

rın ısı sığaları

oranı MK/ML kaç-

tır?

3T

0Q

cal

2T

T

2Q

K

L

C

A) 3

2 B) 4 C)

3

4 D) 2 E) 3

5) Özdeş ısıtıcılarla ısı-

tılan 2m kütleli K sı-

vısı ile 4m kütleli L

sıvısının sıcaklık -

zaman grafiği şekil-

deki gibidir. Sıvıların

özısıları oranı CK/CL

kaçtır?

40

0(s)

20

t

L

K

C

A) 2

1 B)

4

1 C) 1 D)

2

3 E) 2

6) Saf haldeki X ve Y

katı cisimlerinin

sıcaklık - ısı grafi-

ği şekildeki gibidir.

cisimlerin

özısıları oranı

CX/CY = 2 ise küt-

leleri oranı

mX/mY kaçtır?

3T

0Q

cal

2T

T

2Q

X

Y

C

4T

A) 2

1 B)

4

1 C)

2

3 D) 3 E) 2

ISI VE SICAKLIK


7) K ve L sıvılarının

sıcaklık - ısı grafiği

şekildeki gibidir. K

sıvısından 60°C, L

sıvısından 10°C

alınıp karıştırıldı-

ğında, karışımın

denge sıcaklığı

kaç °C olur?

0200

cal

40

20

400

K

L

C

(Isı alış-verişi, sadece sıvılar arasındadır.)

A) 18 B) 20 C) 25 D) 30 E) 35

8) Yalıtılmış ortam-

da, K ve L sıvıları

karıştırıldığında

karışımın sıcaklık

- zaman grafiği

şekildeki gibi olu-

yor.

Buna göre;

C

Q0

50

15

K

(s)

I. K'nın kütlesi L den büyüktür.

II. L'nin özısısı K'dan büyüktür.

III. K'nin ısı sığası, L'den küçüktür.

Hangileri kesinlikle doğrudur?



9) Yalıtılmış ortamda K

ve L sıvılarından eşit

kütlede alınıp karıştı-

rılıyor. karışımın sı-

caklık zaman grafiği

şekildeki gibidir. Sı-

vıların özısıları ora-

nı Ck/CL kaçtır?

C

t

0

80

20

K

(s)

-20

A) 3

4 B)

3

2 C)

3

1 D) 2 E) 4

10)

C

3T

0Q cal

FC

2T

0Q cal

KC

3T

0Q cal

M

T

Saf haldeki F, K, M sıvılarının sıcaklık ısı grafiği

şekildeki gibidir.

Kaplar aynı ortamda ve verilen ısıyı sadece

sıvılar aldığına göre;

I. F ve M aynı cins sıvı olabilir.

II. F ve K sıvılarının kütleleri eşittir.

III. M'nin kütlesi F'den büyüktür.




11) Aynı or-

tamda bu-

lunan kap-

larda saf

haldeki X,

Y, Z sıvıları

bulunmak-

tadır. Bu

kaplara öz-

deş

4T

0Q

cal

2T

T

2Q

X Z

C

3Q

Y

ısıtıcılarla ısı verildiğinde, sıcaklık - ısı grafiği şe-

kildeki gibi oluyor.

Verilen ısıyı sadece de sıvılar aldığına göre;

I. Sıvıların öz ısıları eşittir.

II. X'in kütlesi en büyüktür.

III. Z'nin kütlesi en küçüktür.


A) Yalnız I B) yalnız II C) Yalnız III


1-C 2-A 3-D 4-E 5-C 6-B 7-B 8-C 9-B 10-D 11-A

ISI VE SICAKLIK


ISI AKTARIMI

Isı bir yerden başka bir yere üç farklı yolla aktarı-

lır.

1. İletim yoluyla

2. Konveksiyon yoluyla

3. Işıma yoluyla

1. İletim yoluyla Isı Aktarımı:

Katı maddelerin ısıyı iletmesi, iletim yoluyla olur.

- Çorbayı tahta kaşık ve metal kaşıkla karıştırdı-

ğımızda, metal kaşığı tuttuğumuz elimiz daha ça-

buk yanar. Bu durum, metalin tahtadan daha iyi

ısıyı ilettiğini gösterir.

- Soğuk havada, tahta oturağa ve beton oturağa

oturduğumuzda, beton oturakta daha çabuk üşü-

rüz.

Bu durum betonun ısı iletkenliğinin, tahtadan da-

ha iyi olduğunu gösterir.

2. Konveksiyon Yoluyla Isı Aktarımı:

Isının konveksiyon yoluyla yayılması, sıvı ve gaz-

larda gerçekleşir.

- Kaloriferin odayı ısıtması

- Sobanın odayı ısıtması

- Soğuk suyu ocağa koyduğumuzda suyun sıcak-

lığının artması

Konveksiyon yoluyla gerçekleşir.

� Ayrıca, yanan sobanın üzerine asılı havlunun tit-

reşmesi, kaloriferin yanındaki perdenin titreşmesi,

ısının konveksiyon yoluyla iletilmesine örnektir.

3. Işıma yoluyla Isı Aktarımı:

Sıcak cisimler etrafa ışıma yayarlar. Isının boşluk

yayılması olayına ışıma (radyasyon) denir.

- Güneş'in Dünya yüzeyini ısıtması ışıma yoluyla

gerçekleşir.

- Elektrikli sobaların tellerinin kızararak dışındaki

cam korumasını ısıtma ışıma, dışından sonra

odayı ısıtması konveksiyon yoluyla gerçekleşir.

ÖRNEK

Boyları ve

kalınlıkları

aynı olan K,

L, M metal

çubuklarının

bir uçlarına

mum takılıp

diğer

K

I. Mum

Isıkaynağı

L

M

II. Mum

III. Mum

uçlarına özdeş ısıtıcılarla ısı veriliyor. Önce I,

sonra II, daha sonra III mum eriyor. metallerin ısı

iletkenlikleri arasındaki ilişki nedir?

Çözüm

Önce eriyen muma ısı daha çobuk gelmiştir.

Dolayısıyla o metalin ısı iletkenliği daha iyidir.

QK > QL > QM

ÖRNEK

Boyları ve

kalınlıkları

aynı olan K,

L, M metal

çubukları

yapıştırılıp

uçlarına

mum takılı-

yor.

K

X. Mumu

Isıkaynağı

L

MY. Mumu

Z. MumuM

L

K

Çubukların diğer uçlarına ısı verildiğinde önce Z,

sonra Y, daha sonra X mumu eriyor. Çubukların

ısı iletkenlikleri arasındaki ilişki nedir?

Çözüm

Z ve Y mumlarının çubuklarında M çubuğu ortak

önce Z eridiğine göre L > K

Y, X'den önce eridiğine göre, K çubukları ortak

M > L dir.

M > L > K

ISI VE SICAKLIK


HAL DEĞİŞİMİ Maddelerin bir halden başka bir hale geçmesine

hal değişimi denir.

Katı halden sıvı hale geçmeye erime, sıvı halden

katı hale geçmeye donma, sıvı halden gaz haline

geçmeye buharlaşma denir.

� Erime sıcaklığındaki m gram katı maddeyi sıvı ha-

le getirmek için gereken ısı miktarı:

Q = m.Lee

Le= Erime ısısı

� Kaynama sıcaklığındaki m gram maddeyi, buhar

haline getirmek için gereken ısı miktarı

Q = m.Lbb

Lb = Buharlaşma ısısı

Suyun hal değişim grafiği:

C

100

0

-T

Su + Buz

Buz

Su + Buhar

Su

Buhar

ÖRNEK

0°C'deki 50 gram buzun 100°C de su haline

getirmek için kaç kalori ısı gereklidir? (LBuz=80

cal/g)

Çözüm

Önce 0°Cdeki buzu 0°C'de su haline dönüştüre-

ceğiz.

Sonra 0°C'deki suyu 100°C haline getireceğiz.

Q = m.L + m.c∆T

Q = 50.80 + 50.1.100 = 4000 + 5000

Q = 9000 Cal.

ÖRNEK

Isıca yalıtılmış kapta 40°C'de 3m gram su vardır.

Kaptaki su içine 0°C'de 2m gram buz bırakılıyor.

Denge durumunda kapta kaç m gram buz ka-

lır? (Lbuz = 80 cal/g, Csu= 1 cal/g.°C)

Çözüm

40°C'deki suyu 0°C'ye getirip, suyun verdiği ısıyı

bulalım. Bu ısının ne kadar buzu eriteceğini he-

saplayalım.

Qsu= m.c∆T = 3m.(1.40-0) = 3m.40 = 120m

120m = m.L

120m = m.80

.erirbuzgramm2

3

m2

3

80

m120m ==

Kapta 2m gram buz vardır.

.kalırbuzgram2

mKapta

2

mm

2

3m2

.eridim2

3

=−

ÖRNEK

-20°C'deki m gram buzu 10°C'deki su haline ge-

tirmek için 6000 cal ısı gerekmektedir. m kütlesi

kaç gramdır? (Lbuz = 80 cal/g, Csu= 0,5 cal/g.°C)

Çözüm

Q = m.c∆T + m.L + m.c∆T

6000 = m.0,5.20 + m.80 + m.1.10

6000 = 10m + 80m + 10 m

6000 = 100m

m = 60 gram

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

120°C'deki 20 gram su buharı kaç joule ısı

enerjisi kaybederse, 0°C'de buz haline gelir?

(Lbuz = 80 cal/g, Cbuhar= 0,5 cal/g.°C, Lbuhar = 540

cal/g) (1 cal = 4,2 joule)

Çözüm

Q1 = m.c∆t = 20.0,5.(120-100)

Q1 = 20.0,5.20 = 200 cal

Q2 = m.L = 20.540 = 10800 cal

Q3 = m.c ∆T = 20.1.(100-0) = 2000 cal

Q4 = m.L = 20.80 = 1600 cal

QT = 200 + 10800 + 2000 + 1600 = 146000 cal

1 cal = 4,2 joule ise

Q = 14600.4,2 = 61320 joule

ÖRNEK

Saf haldeki bir

maddenin sı-

caklık - ısı gra-

fiği şekildeki gi-

bidir. Bu mad-

denin özısısı

C=0,4 cal/g ol-

duğuna göre,

erime ısısı Le

kaç cal/g dir?

C

80

0

20

600 1100 cal

Çözüm

Q = m.c ∆T

600 = m.0,4(80-20)

600 = m.0,4.60

600 = 24.m

m = 25 gram

Q = m.Le

1100 - 600 = 25.L

500 = 25.L

L = 20 cal/g

ÖRNEK

-40°C'deki 20 gram buzu 10°C'deki su haline

getirmek için kaç kalori ısı gereklidir?

(Lbuz = 80 cal/g, Csu= 0,5 cal/g.°C)

Çözüm

Önce -40°C'deki

buzu 0°C'de buz

haline getirece-

ğiz.

Sonra 0°C'deki

buzu 0°C'deki su

haline getirece-

ğiz.

C

0

10

-40

ısı

Daha sonra, 0°C'deki suyu 10°C'deki su haline

getireceğiz.

Q1 = m.c ∆T = 20.0,5.40 = 400 cal

Q2 = m.L = 20.80 = 1600 cal

Q3 = m.c∆T = 20.1.10 = 200 cal

QT = Q1 + Q2 + Q3 = 2200 cal

ÖRNEK

0°C'deki 30 gram buzu, 40°C'de su haline ge-

tirmek için kaç kalori ısı gereklidir? (Lbuz = 80

cal/g)

Çözüm

QT = m.L + mc∆T

QT = 30.80 + 30.1.40

QT = 2400 + 1200

QT = 3600 cal

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

0°C'deki 10 gram buz üzerine 100°C'de m gram

su buharı gönderiliyor. Denge sıcaklığı 40°C ol-

duğuna göre, m kütlesi kaç gramdır?

(Lbuz = 80 cal/g, Lbuhar= 540 cal/g.)

Çözüm

m.Le + mc∆T = m.Lb + mc∆T

10.80 + 10.1(40-0) = m.540 + m.1.(100-40)

800 + 400 = 540m +60m

1200 = 600m

m = 2 gram

ÖRNEK

46°C'deki 30 gram su üzerine 100°C'de kaç gram

su buharı gönderilirse, suyun sıcaklığı 100°C

olur? (Lbuhar = 540 cal/g)

(Isı alış-verişi su -subuharı arasında)

Çözüm

mc∆T = m.L

30.1.(100-46) = m.540

30.54 = m.540

m = 3 gram su buharı

ÖRNEK

0°C'deki 15 gram buzu, 20°C'de su haline ge-

tirmek için gereken ısı kaç kaloridir?

(Lbuz = 80cal/g)

Çözüm

Q = m.L + mc∆T

Q = 15.80 + 15.1.(20-0)

Q = 1200 + 300 = 1500 cal

ÖRNEK

-20°C'deki 30 gram buzu 50°C'deki su haline

getirmek için gerekli ısı kaç kaloridir?

(Lbuz = 80 cal/g, Cbuz= 0,5 cal/g.°C)

Çözüm

C

0

50

-20

ısı

Q = m.c∆T + m.L + mc∆T

Q = 30.0,5.20 + 30.80 + 30.1.50

Q = 300 + 2400 + 1500 = 4200 cal.

ÖRNEK

Safa bir katının

sıcaklık - ısı

grafiği şekildeki

gibidir. Bu

katının erime

ısısı Le = 50

cal/g ise, özısı

c kaç cal/g °C

dir?

C

80

0

400 600 cal

Çözüm

600-400 = m.Le

200 = m.50

m = 4 gram

400 = mc∆T

400 = 4.c.(80-0)

400 = 4.c.80

400 = 320 C

Cg/cal4

5C °=

ISI VE SICAKLIK


ÖRNEK

0°C'deki 20 gram buz, 30°C'deki 40 gram su içine

bırakılıyor. Denge durumunda fiziksel hallerin-

de ne gözlenir?

(Le = 80 cal/g, ısı alışverişi su - buz arasında)

Çözüm

Suyun verdiği ısıyı, buz alacak

Qsu = mc∆T = 40.1.(30-0) = 40.30 = 1200 cal.

Qbuz = m.L = 20.80 = 1600 cal

Suyun verdiği ısı, buzun tamamının erimesi için

yeterli değil.

1200 kalorilik ısı, kaç gram buz eritir diye baka-

cağız.

1200 = m.80 gram1580

1200m ==

Su, 15 gram buzu eritir.

Denge durumunda;

0°C'de 5 gram buz, 55 gram su

ÖRNEK

0°C'deki 30 gram buz, 60°C'de 40 gram su içi-

ne bırakılıyor. Denge durumunda fiziksel hal

için ne söylenebilir?

(Le = 80 cal/g, ısı alışverişi su - buz arasında)

Çözüm

Suyun verdiği ısıyı bulalım

Q = 40.1.60 = 2400

Buzun tamamının erimesi için gerekli asıyı bula-

lım;

Qbuz = m.L

Q = 30.80 = 2400 cal.

Suyun verdiği ısının tamamı, buzun erimesi için

kullanılacak.

Denge durumunda;

0°C'de 70 gram su

ISI VE SICAKLIK


TEST - 1

1) 0°C'deki 30 gram buzun 15 gramını eritmek

için kaç kalori ısı gereklidir? (Le = 80 cal/g)

A) 800 B) 1200 C) 1500 D) 2000 E) 2400

2) 0°C'deki 10 gram buzu 40°C'de su haline ge-

tirmek için gerekli ısı kaç kaloridir?

(Lbuz = 80 cal/g)

A) 800 B) 1000 C) 1200 D) 1400 E) 1800

3) -40°C'deki 50 gram buzu 20°C'de su haline ge-

tirmek için en az kaç kalori ısı gereklidir?

(Lbuz = 80 cal/g, Cbuz = 0,5 cal/g°C)

A) 6000 B) 6400 C) 6800 D) 7200 E) 8000

4) -20°C'deki kaç gram buzu 10°C'deki su haline

getirmek için 1200 cal ısı gereklidir?

(Lbuz = 80 cal/g, Cbuz = 0,5 cal/g°C)

A) 8 B) 10 C) 12 D) 14 E) 15

5) Saf haldeki katı

bir maddenin

sıcaklık - ısı

grafiği şekildeki

gibidir.

C

80

0

400 900 cal

Bu maddenin erime ısısı Le= 20 cal/g olduğu-

na göre, kütlesi kaç gramdır?

A) 100 B) 50 C) 40 D) 30 E) 25

6) 60°C'deki m gram su içine 0°C'de en fazla kaç

m buz konulursa, buzun tamamı erir?

(Lbuz = 80 cal/g, ısı alışverişi su - buz arasında)

A) 4

1 B)

2

1 C)

3

2 D)

5

4 E)

4

3

7) Saf haldeki katı

maddenin sıcaklık -

ısı grafiği şekildeki

gibidir. Bu madde-

nin öz ısısı c= 0,1

cal/g°C ise, erime

ısısı Le kaç cal/g

dir?

C

70

0

10

300 800 cal

A) 60 B) 50 C) 25 D) 10 E) 8

8) 0°C'deki 40 gram buza 2000 cal ısı veriliyor.

Kaç gram buz erimeden kalır? (Lbuz = 80 cal/g)

A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 25

ISI VE SICAKLIK


9) 0°C'deki 50 gram buzun tamamını 0°C'de su

haline getirmek için kaç kalori ısı gereklidir?

(LBuz = 80 cal/g)

A) 0 B) 2000 C) 4000 D) 6000 E) 8000

10) 0°C'deki m gram buzun tamamını 0°C'de su hali-

ne getirmek için 800 cal ısı gerekmektedir. m küt-

lesi kaç gramdır? (LBuz = 80 cal/g)

A) 5 B) 10 C) 15 D) 20 E) 40

11) 0°C'deki 20 gram buzu T°C'de su haline getirmek

için 1800 cal ısı gerekmektedir. T sıcaklığı kaç

°C'dir?

(LBuz = 80 cal/g, CSu = 1 cal/g°C)

A) 10 B) 12 C) 15 D) 20 E) 40

12) -40°C'deki m gram buzu 40°C'deki su haline ge-

tirmek için 700 kalori ısı gerekmektedir. m kütlesi

kaç gramdır?

(CBuz= 0,5 cal/g°C, LBuz=80 cal/g, CSu=1 cal/g°C)

A) 5 B) 8 C) 10 D) 15 E) 20

13) 25°C'deki 100 gram suyun tamamını 0°C'deki

buz haline getirmek için suyun dışarıya ver-

mesi gereken ısı kaç kalori olmalıdır?

(LBuz = 80 cal/g, CSu = 1 cal/g°C)

A) 5500 B) 6450 C) 8550 D) 9050 E) 10500

14) 0°C'deki 60 gram su içine, 0°C'de 10 gram buz

bırakılıyor. Su içindeki buz kütlesinin 4 gram

olması için dışarıdan su-buz karışımına kaç

kalori ısı verilmelidir?

(Isı alış-verişi, su-buz arasındadır. LBuz= 80 cal/g)

A) 320 B) 420 C) 480 D) 620 E) 1200

15) Isıca yalıtılmış ortamda, 0°C'deki 10 gram buzu,

100°C'de su buharı haline getirmek için kaç

kalori ısı gereklidir?

(LBuz = 80 cal/g, LBuhar = 540 cal/g, CSu=1 cal/g°C)

A) 3400 B) 6200 C) 6400 D) 7200 E) 9600

16) Isıca yalıtılmış bir kapta 0°C'de bir miktar su bu-

lunmaktadır. Kaptaki su içine -8°C'de bir parça

buz bırakılıyor.

Buna göre;

I. Buzun sıcaklığı artar.

II. Buzun kütlesi artar.

III. Suyun özkütlesi azalır.




1-B 2-C 3-A 4-C 5-E 6-E

7-D 8-C 9-C 10-B 11-A 12-A

13-E 14-C 15-D 16-B

ISI VE SICAKLIK


TEST - 2

1)

C

3T

0

T

t t(s)

C

3T

02t t(s)

K L

C

2T

02t t(s)

M

Isıca yalıtılmış kapta bulunan saf haldeki K, L, M

sıvılarına özdeş ısıtıcılarla ısı verildiğinde, sıcak-

lığının zamana göre değişim grafiği şekillerdeki

gibidir.Buna göre, K, L, M sıvılarının aynı cins

sıvı olup olmadığı hakkında ne söylenebilir?

A) Üçü de aynı sıvı olabilir.

B) K ile L aynı olabilir, M ise farklıdır.

C) K ile M aynı olabilir, L ise farklıdır.

D) L ile M aynı olabilir, K ise farklıdır.

E) Üçü de farklı sıvılardır.

2) Bir kapta bulunan

saf sıvının sıcaklığı-

nın aldığı ısıya göre

değişim grafiği şe-

kildeki gibidir.

C

70

0

20

Q1

(cal)Q2

I II

Sıvının özkütlesi I ve II aralıklarında nasıl de-

ğişir?

I II

A) Değişmez Azalır

B) Artar Azalır

C) Azalır Değişmez

D) Azalır Artar

E) Değişmez Artar

3)

C

4T

0

T

2t t(s)

C

4T

02t t(s)

F K

C

4T

03t t(s)

M

2T

T

Isıca yalıtılmış kaplara saf halde aynı cins F, K, M

sıvıları konuluyor. Kaplara özdeş ısıtıcılarla ısı

verildiğinde sıvıların sıcaklıklarının zamana göre

değişim grafiği şekillerdeki gibi olmaktadır. Bu sı-

vıların kütleleri arasındaki ilişki nedir?

A) mF = mK = mM B) mF > mK > mM

C) mM > mF > mK D) mM = mK > mF

E) mF = mK > mM

4) Oda sıcaklığının

20°C olduğu bir or-

tamda, bir bardağa

su konuluyor. Suyun

sıcaklığının zamana

göre değişim grafiği

şekildeki gibidir.

C

0

T1

t1

(s)t2

I II

T2

Buna göre;

I. Suyun özkütlesi (0 - t1) aralığında azalmıştır.

II. Suyun kütlesi (t1 - t2) aralığında artmıştır.

III. Su (0 - t1) aralığında ısı enerjisine sahiptir.


(buharlaşma yok)

A) Yalnız III B) Yalnız I C) I ve II


ISI VE SICAKLIK


5) -40°C'deki 5 gram buza 260 kalori ısı veriliyor.

Son fiziksel durum aşağıdakilerden hangisi

gibidir? (Lbuz = 80 cal/g, Cbuz = 0,5 cal/g°C)

A) 0°C'de 5 gram buz

B) 0°C'de 1 gram buz, 4 gram su

C) 0°C'de 3 gram buz, 2 gram su

D) 0°C'de 5 gram su

E) +2°C'de 5 gram su

6) 0°C'deki m1 gram buz üzerine 100°C'de m2 gram

su buharı gönderiliyor. Buzun tamamının 0°C'de

su olabilmesi için m1/m2 oranı kaçtır?

(Lbuz = 80 cal/g, Cbuhar = 540 cal/g°C)

(Isı alışverişi buz - buhar arasındadır.)

A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10

7) 40°C'deki m1 gram

su içine, 0°C'de m2

gram buz konuldu-

ğunda karışımın sı-

caklık zaman grafi-


m1/m2 oranı kaç-

tır?

C

40

0

10

m2 zaman(s)

m1

(Lbuz = 80 cal/g) (Isı alışverişi su - buz arasında-

dır.)

A) 2

3 B)

2

5 C)

2

9 D) 4 E) 3

8) 0°C'deki buz

parçası 100

gram su içine bı-

rakılıyor. Buz

parçasının kütle-

sinin zamana gö-

re değişim grafiği

şekildeki gibidir.

Buz kütlesi

30

0

10

t1 zamant2

Suyun ilk sıcaklığı kaç °C'dir? (Lbuz = 80 cal/g)

A) 6 B) 9 C) 12 D) 16 E) 20

9) Saf haldeki katı bir

maddeye ait sıcak-

lık ısı grafiği şekil-

deki gibidir. Bu

maddenin erime

ısısı Le= 25 cal/g

olduğuna göre,

sıvı haldeki özısısı

kaç cal/g°C'dir?

C

75

0

15

500 800 cal

A) 4

1 B)

2

1 C)

3

2 D)

4

3 E)

5

2

10) Isı yalıtımlı bir kap içinde, 0°C'deki 15 gram buz,

20°C'de 40 gram su içine bırakılıyor. Denge sı-

caklığında kapta kaç gram su olur?

(Lbuz = 80 cal/g)

A) 45 B) 50 C) 52 D) 54 E) 55

ISI VE SICAKLIK


11) I. Çorbayı karıştırırken, tahta kaşık yerine metal

kaşık kullandığımızda elimizin yanması.

II. Elimize kolonya döktüğümüzde elimizin serin-

lemesi.

III. Testinin suyu soğutması için dışına ıslak havlu

sarılması

Yukarıdaki olaylardan hangileri ısının iletim

yoluyla yayılmasını açıklar.

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız


12) I. Sobanın odayı ısıtması

II. Ocakta ısıtılan suyun kaynaması

III.Güneşin Dünya yüzeyini ısıtması

Yukarıdaki olaylardan hangileri ısının sadece

konveksiyon yoluyla yayılmasını açıklar?



13) I. Yükseklere çıktıkça suyun kaynama sıcaklığı-

nın düşmesi

II. Rüzgarlı havalarda çamaşırların daha çabuk

kuruması

III. Isıtıcıların (UFO) odayı ısıtması

Yukarıdaki olaylardan hangileri ısının ışıma ve

konveksiyon yoluyla yayılmasını açıklar?



14) Aşağıdaki olaylardan hangisi, ısının ilitemi yo-

luyla yayılmasıyla açıklanır?

A) Kaloriferin odayı ısıtması

B) Kuşların kışın tüylerini kabartması

C) Kışın betona oturan birinin üşümesi

D) Güneş'in Dünya'yı ısıtması

E) Yanan kalorifer peteğinin üzerindeki perdenin

titremesi

15) Boyları şekilde veri-

len kalınlıkları ihmal

edilen X, Y, Z metal

çubukları uçlarına

mum yapıştırılıyor.

Çubuklara O nokta-

sından ısı

x y

z

2L

L L

I

II

III

Mum

MumMum

O

verildiğinde önce II sonra III daha sonra I mumu

eriyor. X, Y, Z çubuklarının ısı iletkenlikleri


A) X > Z > Y B) Y > Z > X C) Y > X > Z

D) Z > X > Y E) X > Y = Z

1-B 2-C 3-D 4-E 5-C 6-D

7-E 8-D 9-A 10-B 11-A 12-C

13-C 14-C 15-B

ISI VE SICAKLIK


TEST - 3

1) Saf bir sıvının

sıcaklık - ısı

grafiği şekil-

deki gibidir.

Bu sıvının

özısısının (c)

buharlaşma

ısısına (L)

oranı c/L kaç-

tır?

C

0

60

-15

cal300 500

A)50

1 B)

40

1 C)

30

1 D)

20

1 E)

15

1

2)

C

40

0Q 5Q cal

C

50

0

30

2Q 4Q cal

K

M

Saf haldeki K ve M katı maddelerinin sıcaklık - ısı

grafiği şekildeki gibidir. Maddelerin kütleleri eşit

olduğuna göre erime ısıları oranı LK/LM kaçtır?

A) 3

2 B) 2 C) 1 D)

3

4 E)

4

5

3) Saf haldeki sıvı bir

maddenin sıcaklık -


gibidir. Sıvının

özısısı c= 0,2

cal/g°C ise, erime

ısısı L, kaç cal/g

dir?

60

0

10

200 cal600

C

A) 50 B) 40 C) 30 D) 25 E) 20

4) Katı haldeki K ve L

cisimleri şekildeki

gibi üst üste

konuluyor.

K

L

K cisminin sıcaklığı değişmediği halde, L cisminin

sıcaklığının azaldığı görülmektedir. Isı alışverişi

iki cisim arasında olduğuna göre;

I. K cismi erimektedir.

II. Dengeye geldiklerinde sıcaklıkları eşittir.

III. Dengeye geldiklerinde sıcaklık değişimleri

eşittir.


A) Yalnız I B) Yalnız II C) I, II ve III


5) 10°C'deki F

cismi üzerine

60°C'deki K

cismi şekildeki

gibi üst üste

konuluyor.

K

F

C60

C10

Isı alışverişi iki cisim arasında olup, denge sıcak-

lıkları 40°Cdir. Buna göre;

I. K'nın kütlesi, F'den büyüktür.

II. Isı sığaları arasındaki ilişki 2MK = 3MF dir.

III. Sıcaklık değişimleri eşittir.

Yargılarından hangileri kesinlikle doğrudur?



ISI VE SICAKLIK


6) Bir kapta

bulunan

buz par-

çasına ısı

verildi-

ğinde,

t1

C

0

T

-T

Zaman(s)

t2 t3

buz kütlesinin sıcaklığının zamana göre değişim


Buna göre;

I. (0-t1) aralığında buzun sıcaklığı artmaktadır.

II. (t1-t2) aralığında buzun kütlesi azalmaktadır.

III. (t2-t3) aralığında suyun özkütlesi azalmaktadır.




7)

C

3T

0

T

Q 5Q cal

K

C

4T

0

2T

2Q 6Q cal

M

Saf haldeki K ve M katı cisimlerinin aynı ortam-

daki sıcaklık - ısı grafiği şekildeki gibidir.

Buna göre;

I. Cisimlerin hal değiştirirken aldıkları ısı enerji-

leri eşittir.

II. M cisminin ısı sığası, K cisminin ısı sığasın-

dan büyüktür.

III. Cisimlerin özısıları eşittir.




8) Isı yalıtımlı kap için-

de bulunan su içine

m gram buz konul-

duğunda, su-buz ka-

rışımının sıcaklığı-

nın zamana göre

değişimi

C

2T

0 (s)t1 t2

-T

şekildeki gibidir. Buna göre;

I. Başlangıçta, suyun kütlesi, buzun kütlelerin-

den fazladır.

II. (0-t2) aralığında buz sürekli ısı almıştır.

III. t2 anında 0°C'de su - buz karışımıdır.


A) Yalnız II B) Yalnız II C) Yalnız III


9)

C

4T

0Q 3Q cal

K

C

4T

0

2T

2Q 3Q cal

M

Saf haldeki aynı cins K ve M sıvılarının sıcaklık -

ısı grafiği şekildeki gibidir. Bu sıvıların kütleleri

oranı mK/mM kaçtır?

A) 1 B) 2

3 C)

2

1 D)

3

1 E)

4

1

10) 0°C'deki 10 gram buzu, 40°C'de su haline geti-

ren ısı miktarı, 0°C'deki 20 gram buz üzerine

gönderilirse, denge durumundaki fiziksel hali

için ne söylenebilir?

A) 0°C'de 10 gram su, 10 gram buz

B) 10°C'de 20 gram su


D) 0°C'de 15 gram buz, 5 gram su

E) 20°C'de 20 gram su

1- A 2-B 3-E 4-D 5-A 6-C

7-B 8-B 9-E 10-C

ISI VE SICAKLIK


TEST - 4

1) 0°C'deki 10 gram buz ile 20°C'deki 40 gram su

karıştırılıyor. Isı alışverişi sadece su ile buz ara-

sındadır. Denge durumu aşağıdakilerden han-

gisi gibidir? (Lbuz = 80 cal/g)

A) 0°C'de 50 gram su

B) +2°C'de 50 gram su




2) 0°C'de 20 gram buz, 30°C'de 40 gram su içine bı-

rakılıyor. Denge durumu aşağıdakilerden han-

gisi gibidir? (Lbuz = 80 cal/g, ısı alışverişi su buz

arasındadır.)






3) 0°C'de 20 gram buz, 60°C'de 30 gram su içine bı-

rakılıyor. Denge durumu aşağıdakilerden han-

gisi gibidir? (Lbuz = 80 cal/g, ısı alışverişi su buz

arasındadır.)


B) 4°C'de 50 gram su

C) 8°C'de 50 gram su


E) 0°C'de 10 gram buz, 40 gram su

4) -20°C'de 10 gram buz, 10°C'deki 90 gram su içi-

ne bırakılıyor. Denge sıcaklığı kaç °C'dir?

(Cbuz = 0,5 cal/g. °C, Lbuz = 80 cal/g, ısı alışverişi

su-buz arasındadır)

A) -4 B) 0 C) +2 D) +4 E) +8

5) -20°C'de 20 gram buz, 80°C'deki 30 gram su içi-

ne bırakılıyor. Denge sıcaklığı kaç °C'dir?

(Cbuz = 0,5 cal/g. °C, Lbuz = 80 cal/g, ısı alışverişi

su-buz arasındadır)

A) 2 B) 8 C) 10 D) 12 E) 16

6) 40°C'de 100 gram su içine en fazla kaç gram

buz bırakılırsa, buzun tamamı erir?

(Lbuz = 80 cal/g, Isı alışverişi su - buz arasında-

dır.)

A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 80

7) 0°C'deki 12 gram buz, 30°C'deki en az kaç

gram su içine bırakılırsa, buzun tamamı erir?

(Lbuz = 80 cal/g, Isı alışverişi su - buz arasında-

dır.)

A) 24 B) 28 C) 32 D) 36 E) 48

ISI VE SICAKLIK


8) 100°C'deki 20 gram subuharı 0°C'deki buz üzeri-

ne gönderiliyor. Isı alışverişi buz ile su buharı

arasında olduğuna göre, en fazla kaç gram

buz erir? (Lbuhar= 540 cal/g, Lbuz= 80 cal/g)

A) 160 B) 150 C) 120 D) 100 E) 80

9) 100°C deki 8 gram su buharı, 0°C'deki kaç

gram buz üzerine gönderilirse denge sıcaklığı

40°C olur? (Lbuhar= 540 cal/g, Lbuz= 80 cal/g, ısı

alışverişi su - buz arasındadır.)

A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60

10) 0°C'deki 25 gram buz, 70°C'deki kaç gram su

içine bırakılırsa denge sıcaklığı 40°C olur?

(Lbuz= 80 cal/g, ısı alışverişi su-buz arasındadır.)

A) 50 B) 60 C) 80 D) 90 E) 100

11) 0°C'de su - buz

karışımı bulunan

kaba ısı verildiğinde,

karışımın sıcaklık -


gibidir.

C

20

0160 300 cal

Kapta başlangıçta kaç gram su bulunur?

(Le= 80 cal/g, kabın kütlesi önemsiz.)

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

12) 0°C'deki m gram buz, kaç °C'deki 4 m gram su

içine bırakılırsa, denge sıcaklığı 8°C olur?

(Lbuz= 80 cal/g, ısı alışverişi su-buz arasındadır.)

A) 30 B) 32 C) 38 D) 40 E) 44

13) Bir kapta bulunan

0°C'deki buza ısı hızı

sabit kaynak ile ısı

verildiğinde sıcaklık -


gibi oluyor.

C

T

0Q1 Q2 cal

α

Isı kaynağı değiştirilmeden kapta bulunan buzun

kütlesi artırılırsa;

I. Q1 değeri artar,

II. α açısı azalır.

III. α açısı artar.




14)

C

T

02Q 6Q cal

Şekil -I

C

T

0Q 4Q cal

Şekil -II

İki ayrı kapta 0°C'de su - buz karışımı vardır. Bu

kaplara özdeş ısıtıcı ile ısı verildiğinde sıcaklık -

ısı grafiği şekilllerdeki gibi olmaktadır.

Buna göre;

I. Şekil-I'deki kapta bulunan buz kütlesi, şekil-

II'deki kapta bulunan buz kütlesinin iki katıdır.

II. Başlangıçtaki su miktarı, şekil-I'deki kapta,

şekil-II'deki kaptan daha fazladır.

III. Kaplardaki su kütleleri eşittir.




1-A 2-D 3-B 4-B 5-D 6-D

7-C 8-A 9-C 10-E 11-C 12-A

13-D 14-C

ISI VE SICAKLIK


TEST - 5

1) Isıca yalıtılmış kap

içindeki su içine

bir parça buz bıra-

kılıyor. Suyun küt-

lesinin zamana

göre değişim gra-


dir.

Buna göre;

Su Kütlesi

5m

0

4m

t1 zamant2

I. Buzun ilk sıcaklığı 0°C'dir.

II. (0-t1) aralığında buz 0°C'de, su sıcaklığı

0°C'nin üstündedir.

III. (t1 - t2) aralığında 0°C'de su - buz karışımıdır.


A) Yalnız II B) Yalnız III C) Yalnız I


2) Isıca yalıtılmış

kap içindeki su

içine bir parça

buz bırakılıyor.

Suyun kütlesi-

nin zamana

göre değişim

grafiği şekilde-

ki gibidir.

m2

0

m1

t1 zamant2 t3

Su kütlesi

Buna göre;

I. (0-t1) arası buzun sıcaklığı artmaktadır.

II. (t1 - t2) arası suyun sıcaklığı sabittir.

III. (t1 - t2) arası buzun sıcaklığı 0°C'dir.

IV. (t2 - t3) arası kapta sadece su bulunmaktadır.


A) I ve III B) I ve IV C) II ve III

D) I, II ve III E) I, III ve IV

3) Isıca yalıtılmış kap

içindeki su içine

bir parça buz

bırakılıyor. Buzun

kütlesinin zamana

bağlı değişim

grafiği şekildeki

gibidir.

2m

0

m

t zaman

Buz kütlesi

. Buna göre;

I. Suyun ilk sıcaklığı 0°C'dir.

II. Buzun ilk sıcaklığı 0°C'dir.

III. Suyun tamamı buza dönüşmüştür.





kap içindeki su

içine bir parça

buz bırakılıyor.

Buzun kütlesinin

zamana bağlı de-

ğişim grafiği şe-

kildeki gibidir.

0

zaman

Buz kütlesi

t1 t2

m2

m1

Buna göre;

I. (0-t1) arası buz ısı almaktadır.

II. (0-t1) arası buzun sıcaklığı artmaktadır.

III. (t1-t2) arası ısı alışverişi yoktur.


A) Yalnız II B) I ve III C) II ve II


ISI VE SICAKLIK



kaptaki su içine

bir parça buz

konuluyor. Su

kütlesinin za-

mana bağlı de-

ğişim grafiği şe-

kildeki gibidir.

m2

0

m1

t

zaman

2t 3t

Su kütlesi

Suyun sıcaklığı t anında T1°C, 2t anında T2 °C, 3t

anında T3°C dir.

Buna göre;

I. T1 > T2

II. T1 > T3

III. T2 > T3





kaptaki sıvıya

ısı verildiğin-

de, sıvının küt-

lesinin zama-

na bağlı deği-

şim grafiği şe-

kildeki gibidir.

0t1

Zaman

t2 t3

Su kütlesi

t4

Buna göre;

I. Kaptaki sıvı karışımdır.

II. (t1-t2) arası sıvının sıcaklığı değişmemektedir.

III. (t2 -t3) arası sıvının sıcaklığı artmaktadır.




7) Isı yalıtımlı kapta

bulunan 0°C'deki m

gram buza ısı

verildiğinde buzun

sıcaklığının zamana

göre değişim grafiği

şekildeki gibidir.

C

30

0Q 2200

cal

Buzun tamamen erimesi için gerekli ısı değeri

Q kaç kaloridir? (Lbuz = 80 cal/g, Csu= 1 cal/g.°C)

A) 1800 B) 1600 C) 1400 D) 1200 E) 1000

8) Isıca yalıtılmış bir

kapta karıştırılan K

sıvısı ile L katı cisminin


şekildeki gibidir. L

cisminin erime ısısı 18

cal/g, özısısı 0,1

cal/g°C dir.

C

30

0Q1 cal

10

Q2

L

70 K

K sıvısının özısısı 0,2 cal/g.°C olduğuna göre,

kütleleri oranı mK/mL kaçtır?

A) 2

5 B)

2

3 C)

2

1 D)

3

4 E)

5

3

9) Isıca yalıtılmış bir

kapta K ve L sıvıları

karıştırıldığında,

sıvıların sıcaklık -

zaman grafiği

şekildeki gibidir.

C

90

0cal

40

L

t

K

Sıvıların özısıları cK = 0,2 cal/g.°C, cL = 0,6

cal/g°C, kütleleri mK = 20 gram, mL = 50 gramdır.

K sıvısının donma ısısı kaç cal/g dir?

A) 25 B) 32 C) 36 D) 40 E) 50

1- D 2-A 3-A 4-E 5-C 6-E

7-B 8-A 9-E

9 . S I N I F 239 F İ Z İ K

Elektrik tellerinin yazın uzadığını, kışın büzüldüğünü,

tren rayları arasında bir miktar boşluk bırakıldığını

görmüşüz.

Isı alan maddelerin boylarında, yüzey alanlarında ve

hacimlerinde artma meydana gelir.

Isıtılan cisimlerde genleşme, soğutulan cisimlerde

büzüşme meydana gelir.

� KATILARDA BOYCA UZAMA:

T°C sıcaklığındaki

lo boyundaki telin

sıcaklığı 4T°Cye

çıkartıldığındaki

uzama miktarını

bulalım:

T C

lo

4T C

∆L

∆L = lo.∆T.λ ∆L: uzama miktarı

∆L = lo(4T-T).λ ∆T: sıcaklık değişimi

∆L = lo.3T.λ λ: boyca uzama katsayısı

Telin son boyu = (lo + ∆L) olur.

ÖRNEK

400 cm boyundaki telin sıcaklığı 20°C den 100°C

ye çıkarılıyor. Telin son boyu kaç cm olur?

(λ=5.10-4

1/°C)

Çözüm

∆L = l0.∆T.λ

∆L = 400.(100-20).5.10-4

∆L= 400.80.5.10--4

∆L = 32000.5.10-4

∆L = 32.5.10-1

∆L = 16 cm

lson= l0 + ∆L

lson = 400 + 16

lson = 416 cm

� KATILARDA YÜZEYCE GENLEŞME:

Metal bir levhanın sıcaklığı artı-

rılırsa, enine ve boyuna uzar.

Yani yüzey alanı artar.

∆S = S0 . ∆T.2λ

∆s = yüzeyce genleşme miktarı

So

∆S

S0 = İlk yüzey

∆T = Sıcaklık değişimi

2λ = yüzeyce genleşme katsayısı (Boycanın iki

katı)

ÖRNEK

Bir kenarı 40 cm olan kare

şeklindeki levhanın sıcaklı-

ğı 25°C dir. Bu levhanın

sıcaklığı 75°C ye çıkartıl-

dığında yüzey alanı kaç

cm2 olur?

(λ= 3.10-4

1/°C)

40 cm

40 cm

Çözüm

S0 = 40.40 = 1600 cm2

∆S = S0 .∆T.2λ

∆S = 1600.(75-25).2.3.10-4

∆s = 1600.50.6.10-4

∆s = 48 cm2

Sson= S0 + ∆S

Sson = 1600 + 48

Sson = 1648 cm2

ÖRNEK

10 cm yarıçapındaki dairesel

levhanın sıcaklığı 10°C dir. Bu

levhanın sıcaklığı 50°C'ye

çıkarıldığında, yüzey alanın-

daki artış kaç cm2 olur?

(π= 3, λ= 4.10-10

1/°C)

10 cm

Çözüm

S = π.r2 = 3.102 = 300 cm2

∆S = 300.(50-10).2.4.10-4

∆S = 300.40.8.10-4

∆S = 9,6 cm2

GENLEŞME VE BÜZÜLME Bölüm - 5

GENLEŞME VE BÜZÜLME


� KATILARDA HACİMCE GENLEŞME:

Katı bir cismin sıcaklığı

arttırıldığında, hacimce

genleşir.

∆V: Hacimce genleşme

miktarı

V: ilk hacim

∆T: Sıcaklık değişimi

3λ: Hacimce genleşme katsayısı (Boyca genleş-

me katsayısının üç katı)

∆V= V.∆T.3λ

ÖRNEK

Aynı maddeden

yapılmış küp

şeklindeki K ve L

cisimleri aynı

ortamdadır.

a

a

2a

2a

K L

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında hacimce

genleşme miktarları oranı ∆VK/∆VL kaçtır?

Çözüm

Aynı madde oldukları için genleşme katsayıları

eşittir.

VK = a3 ∆VK = a3.∆T.3λ

VL = 8a3 ∆VL = 8a3.∆T.3λ

8

1

V

V

L

K=

∆

∆

ÖRNEK

Aynı maddeden

yapılmış K ve L

cisimleri aynı

ortamdadır.

Cisimlerin

sıcaklıkları T°C

arttırıldığında

3a

2a

4a

2a

K L

a

a

hacimce genleşme miktarları oranı ∆VK/∆VL

kaçtır?

Çözüm

Aynı maddeden yapıldığı için genleşme

katsayıları eşittir.

VK = 6a3= 6 ∆VK = 6.∆T.3λ

VL = 8a3=8 ∆VL = 8.∆T.3λ 4

3

8

6

V

V

L

K==

∆

∆

� SIVILARDA GENLEŞME:

Sıcaklığı artan sıvı genleşir.

∆V: Genleşen hacim

V: İlk hacim

∆T: Sıcaklık değişimi

a: Sıvının genleşme katsayısı

∆V = V.∆T.a

∆V

V

ÖRNEK

Tamamen sıvı dolu

kapta 20°C'de 800 cm3

sıvı bulunmaktadır. Bu

kabın sıcaklığı 60°C'

ye çıkarttırıldığında

kaptan kaç cm3 sıvı

taşar?

(Sıvının genleşme katsayısı a: 5.10-3

1/°C)

Çözüm

∆V = V.∆T.a

∆V = 800.(60-20).5.10-3 = 800.40.5.10-3 = 8.4.5

∆V = 160 cm3 sıvı taşar

ÖRNEK

h

S 2S

S ve 2S taban alanlı kaplarda aynı yükseklikte,

aynı sıcaklıkta aynı cins sıvılar bulunmaktadır.

Sıvıların sıcaklıkları eşit miktar arttırıldığında,

sıvıların kaplardaki yükselme miktarı


Çözüm

I. Kap II. Kap

V1 = S.h V2 = 2S.h

V1 = V V2 = 2V

∆V1 = V.∆T.a

∆V2 = 2V.∆T.a

2

1

V

V

2

1=

∆

∆

II. kaptaki sıvı I. Kaptaki sıvıya göre hacimce iki

kat daha fazla genleşir. Ancak kaplardaki sıvı

yükseklikleri eşit olur.



ÖRNEK

K ve M metal çiftleri birbirlerine

perçinlidir. K'nın boyca uzama

katsayısı, M'den büyüktür.

(λK > λM). Bu metal çiftleri soğu-

tulduğunda ve ısıtıldığında şek-

li nasıl olur?

K M

Çözüm

Uzama katsayısı büyük olan metal, ısıtıldığında

daha çok uzamak ister

Uzama katsayısı büyük olan metal

soğutulduğunda daha çok kısalır.

M

K

Isıtılıyor

K

M

Soğutuluyor

ÖRNEK

M

K

L K

Aynı ortamda bulunan metal çubuklar şekildeki

gibi perçinlidir. Boyca uzama katsayıları

arasındaki ilişki λK>λL>λM dir.

Bu metal çiftlerinin doğrusal olabilmesi için ne

yapmalıdır.

Çözüm

λK > λL olduğu için, bu metal çiftleri ısıtılırsa, K

daha çok uzayacağından doğrusal olabilirler.

λK > λM olduğu için, K daha çok büzüleceği için

doğrusal olabilirler.

KL çifti ısıtılmalı, KM çifti soğutulmalı.

ÖRNEK

Aynı ortamda

bulunan P ve R

metal çubukların

ilk boyları eşittir.

Ortamın sıcaklığı

arttırıldığında,

l

2l

3l

0

T 2T 3T 4T

Sıcaklık( C)

Boyca DeğişimMiktarı P

R

çubukların boylarındaki değişim şekildeki gibidir.

Çubukların boyca uzama katsayıları oranı

λP/λR kaçtır?

Çözüm

İlk boyutları eşit olduğu için L olsun.

Aynı sıcaklıktaki boyca değişimlere bakalım.

2T sıcaklığındaki boyca değişimlerine göre

bulalım.

P

P

.T2.L2

2

λ=

=∆

l

ll

λ=

=∆

.T2.L

R

l

ll

R

P

R

P2

.T2.L

.T2.L2

λ

λ==

λ

λ=

l

l

ÖRNEK

X Y

Z

X

Y

Z

Şekil I Şekil II

X, Y, Z metal çubukları 0°C'deki bir ortamda

birbirlerine perçinlenmiştir. Bu çubuklar 60°C'deki

su içine konulduğunda şekil-II'deki durumu

almaktadır. Çubukların uzama katsayıları


Çözüm

Sıcaklık arttıkça, genleşme katsayısı büyük olan

metal daha fazla uzayacağı için, diğer metali içe

büktürür.

λZ > λX λY > λZ

λY > λZ > λX



ÖRNEK

Aynı ortamdaki X ve

Y metal çubukları

şekildeki gibi

birbirlerine

eklenmiştir.

Y

Y

X

X

3L L

2L 2L

Ortamın sıcaklığı T°C arttırıldığında çubukların

son boyları eşit olmaktadır. Çubukların boyca

uzama katsayıları oranı λX/λY kaçtır?

Çözüm

Çubukların uzama miktarları eşittir.

∆ι = L0.∆T.λ

3L.T.λX + L.T.λY = 2L.T.λX + 2L.T.λY

3λX + λY = 2λX + 2λY

3λX - 2λX = 2λY - λY

λX = λY

1

X

Y=

λ

λ

ÖRNEK

20°C deki boyu 10

metre olan telin uzama

miktarının sıcaklığa

bağlı grafiği şekildeki

gibidir. Bu çubuğun

boyca uzama

katsayısı λ kaç

1/°C'dir?

12

0

20 60 C

Uzama miktarı

metre

10

Çözüm

∆l = L.∆T.λ

(12-10) = 10.(60-20).λ

2 = 10.40.λ

C

110.5005,0

400

2 3

°===λ

−

ÖRNEK

aynı ortamdaki metal

çubuklar yatay zemine

şekildeki gibi konu-

luyor. Ortamın sıcaklığı

arttırıldığında d1 ve d2

uzaklığı değişmiyor.

d1 d

2K

L

M

Çubukların boyca uzama katsayıları


Çözüm

∆ι = L0.∆T.λ

d1 ve d2 değişmediğine göre, çubuklar eşit miktar

uzamış. Yani ∆ι aynı.

LK . ∆T.λK = LL.∆T.λL = LM = ∆T.λM

LK.λK = LL.λL = LM.λM

İlk boyu (L0) büyük olanın uzama katsayısı (λ)

küçük olacak

λK > λL > λM

ÖRNEK

Metal çubuk ve

genleşmesi önemsiz

küre şekildeki gibi

konuluyor.

r

l = 100 cm

Çubuğun sıcaklığı 60°C arttırıldığında küre

kaç cm yer değiştirir? (Küre, kaymadan

dönerek ilerliyor. λ = 2.10m-3

)

Çözüm

∆ι = 100.60.2.10-3= 12 cm

Uzama miktarının yarısı küreyi ilerletir, yarısı

döndürür.

İlerleme miktarı = cm62

12

2==

∆l

Küre 6 cm yer değiştirir.



ÖRNEK

Aynı boydaki X ve

Y metal çubukları

ile özdeş A, B, C

dişlileri tahta ze-

mine şekildeki gi-

bi konuluyor. Diş-

liler dönebilecek

şekilde ortaların-

dan, çubuklar

AX

BY

C

Uç noktalarından vidalanıyor. Ortamın sıcaklığı

arttırıldığında B dişlisi ok yönünde dönüyor.

Buna göre;

I. C'nin tur sayısı A'dan fazladır.

II. C'nin tur sayısı B'den fazladır.

III. B'nin tur sayısı A'dan fazladır.


Çözüm A B C

B ok yönünde döndüğüne göre,

- Y çubuğunun uzama katsayısı X'den büyük-

tür.

- B dişlisini iki çubuk da döndürür. λY > λX oldu-

ğu için ok yönünde dönmüş.

- C dişlisini sadece Y çubuğu, A dişlisini sadece

X dişlisi döndürür.

- λY > λX olduğu için C'nin tur sayısı A'dan bü-

yüktür. (nC > nA)

- C'nin tur sayısı B'den de büyüktür λY > λX ol-

duğu için X ve Y çubukları B dişlisini farklı

yönlerde döndürmek ister B'nin tur sayısı iki

çubuğun uzama miktarlarının farkına eşit iken,

C'yi sadece Y çubuğu döndürür.

- A ve B'nin tur sayıları için kesin bir şey söyle-

nemez çubukların boyca uzama katsayıları

oranı belli değil.

Cevap: I ve II

ÖRNEK

Aynı maddeden

yapılmış F, K, M,

metal çubukları

aynı artama

şekildeki gibi

konuluyor.

Ortamın sıcaklığı

T°C arttırıldığında

S

S 2S

2h F

h hK M

Ortamın sıcaklığı T°C arttırıldığında boyca uzama

miktarları ∆ιF, ∆ιK, ∆ιM arasındaki ilişki nedir?

Çözüm

∆ι = ι0.∆λ

Boyca uzama miktarları sorulduğunda;

İlk boyları önemlidir. Kesitleri dikkate alınmaz.

∆ιF = 2h.T.λ

∆ιK = h.T.λ

∆ιM = h.t.λ

∆ιM > ∆ιK = ∆ιM

Aynı maddeden yapıldığı için boyca uzama

katsayıları (λ) eşittir.

ÖRNEK

Metal çubuk ve

genleşmesi önemsiz

küre şekildeki gibi

konuluyor.

r

l = 200 cm

Yarıçapı r= 1 cm olan küre, ortasından geçen mil

etrafında sadece dönebilmektedir. Ortamın

sıcaklığı 40°C arttırıldığında küre kaç tur atar?

(λ= 5.10-4

)

Çözüm

∆ l = l .∆T.λ

∆ l = 200.40.5.10-4

∆ l = 4 cm

- Çubuk 4 cm uzuyor.

- Küre ilerlemeden sadece dönebildiğine göre,

uzama miktarının tamamın küreyi döndürür.

.tur3

2

1.3.2

4

r2n ==

π

∆=

l



ÖRNEK

Aynı maddeden

yapılmış F, K, M

metal cisimleri

aynı ortama şe-

kildeki gibi konu-

luyor. Cisimlere

eşit ısı veril-

S

S 2S

2h F

h hK M

diğinde, boylarındaki uzama miktarları


Çözüm

F K M

Q = mC∆T mK = S.h.d mM = h2s.d

mF = 2h.s.d= 2m mK = m olsun mM = 2m olsun

Q = 2mc.∆T1 Q = m.c.∆T2 Q = 2mc∆T3

↓ ↓ ↓

T 2T T

∆lF = 2h.T.λ ∆lK = h.2T.λ ∆lM = h.T.λ

∆lF = 2 ∆lK = 2 ∆lM = 1

∆lF = ∆lK > ∆lM

ÖRNEK

K, L, M metal çubukları

şekildeki gibi birbirlerine

eklidir. Ortamın sıcaklığı

arttırıldığında, çubuklar

eşkenar üçgen oluştur-

maktadır.

K M

L

63 57

60

Çubukların boyca uzama katsayılarını sırala-

yınız?

Çözüm

L çubuğunun karşısındaki açı değişmemiş,

K çubuğunun karşısındaki açı büyümüş,

M çubuğunun karşısındaki açı küçülmüş,

Gibi düşünebiliriz.

K nın uzama katsayısı en büyük, M ninki en kü-

çüktür.

λK > λL > λM

ÖRNEK

r

rX

Y

Aynı maddeden yapılmış çubuklar özdeş

bölmelidir. Genleşmesi önemsiz özdeş küreler

çubuklar arasına şekildeki gibi konuluyor.

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında X ve Y

kürelerinin yerdeğiştirme miktarı ve tur

sayıları oranı kaçtır?

Çözüm

r

X

Y

r

Çubuklar uzadığı zaman küreler ok yönünde

dönerek ilerler.

� X küresi için;

Üstteki çubuğun üç bölmesi, alttaki çubuğun iki

bölmesi döndürür.

X'in tur sayısı r2

5

Çevre

23

π

=+

� Y küresini sadece alttaki çubuk döndürür.

Y'nin tur sayısı = r2

3

π

3

5

n

n

Y

X=

� X küresinin üstteki çubuk sola üç bölme

ilerletirken, alttaki çubuk sağa iki bölme ilerletir.

Dolayısıyla X küresi bir bölme yer değiştirir.

� Y küresini sadece alttaki çubuğun üç bölmesi

ilerletir.

Y küresi üç bölme yerdeğiştirir.

3

1

L

L

Y

X=



ÖRNEK

r

X

Yr

r

Y

Aynı ortamda bulunan çubuklar özdeş bölmeli

çubuk, aynı maddeden yapılmıştır. Ortamın

sıcaklığı arttırıldığında genleşmesi önemsiz

özdeş X, Y, Z kürelerinin tur sayıları


Çözüm

� X küresini, üstteki çubuğun iki bölmesi sola

döndürürken alttaki çubuğun bir bölmesi sağa

döndürüyor.

X küresini bir bölme döndürür.

� Y küresini üstündeki çubuğun üç bölmesi sola,

altındaki çubuğun iki bölmesi de sola döndürür.

Y küresini 5 bölme döndürür.

� Z küresini üstündeki çubuğun üç bölmesi

döndürür.

nY > nZ > nX

ÖRNEK

(I) (II)

Sıvı Sıvı

K

L K

L

Oda sıcaklığındaki sıvı içindeki K ve L cisimlerinin

denge sıcaklığı Şekil-I deki gibidir. Ortamın

sıcaklığı arttırıldığında Şekil-II deki durumu

almaktadırlar. K,L ve sıvının hacimce genleşme

katsayıları arasındaki ilişki nedir?

Çözüm

Cisimlerin sıcaklığı arttıkça hacimleri de artar

(genleşir). Kütleleri değişmediği, hacmi arttığı için

özkütlesi azalır.l

Özkütlesi çok azalan cisim sıvı dışına doğru çı-

kar. Sıvı dışına çok çıkanın genleşme katsayısı

en büyüktür.

Sıvı içine batan cismin genleşme katsayısı, sıvı-

dan küçüktür.

αL > αsıvı > αK

ÖRNEK

(I) (II)

Sıvı Sıvı

K L M

M

LK

Oda sıcaklığındaki sıvı içindeki K, L,M

cisimlerinin denge durumu Şekil-I deki gibidir.

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında denge durumu

Şekil-II deki gibi olmaktadır. K,L,M cisimlerinin

genleşme katsayıları arasındaki ilişki nedir?

Çözüm

Genleşme katsayısı büyük olan sıvı dışına daha

fazla çıkar

αK > αL > αM



TEST - 1

1) Bir telin boyundaki uzama miktarı aşağıdaki-

lerden hangisine bağlıdır?

I. Telin boyu

II. Telin cinsine

III. Sıcaklık artışına


D) I ve III E) I, II, III

2) Boyu 400 metre

olan çubuğun sı-

caklığı 20°C'den

L= 400 m

70°C'ye çıkartıldığında çubuğun son boyu

kaç cm olur?

(λ= 2.10-4

1/°C)

A) 404 B) 408 C) 410 D) 412 E) 414

3) Aynı metal çubuklar

zemine sabitlenmiş,

serbest boydaki es-

nek lastikler şekil-

deki gibi bağlıdır. Or-

tamın sıcaklığı art-

tırıldığında hangi

lastikler uzar?

Lastik

X

Y

Z

Lastik

Lastik

A) Yalnız X B) Yalnız Z C) X ve Y

D) X ve Z E) Y ve Z

4) Birbirlerine perçinli

aynı boydaki KL ve

ML metal çiftleri aynı

ortamdadırlar. Gen-

leşme katsayıları

arasındaki

K L M L

ilişki λM > λK > λL olduğuna göre ortamın

sıcaklığı arttırıldığında metal çiftlerinin şekli

nasıl olur?

A)

D)C)L

K

B)

L

K M

L

K MLL

K L M L

E)ML

K L

M L

5)

Y


X

X

Z

Aynı ortamdaki (X-Y) ve (X-Z) çubukları şekil -I ve

şekil-II'deki gibi birbirlerine perçinlenmiştir. Boyca

genleşme katsayıları orasındaki ilişki λZ > λY > λX

dir.

Şekil-I ve şekil-II deki çubukların doğrusal

olabilmesi için ne yapılmalı?

Şekil-I Şekil-II

A) Isıtılmalı Isıtılmalı

B) Soğutulmalı Soğutulmalı

C) Isıtılmalı Soğutulmalı

D) Soğutulmalı Isıtılmalı

E) Değiştirilmemeli Soğutulmalı



6) Aynı ortamda bulu-

nan 3L ve L boyla-

rındaki aynı kalınlıklı

X ve Y metalleri şe-

killerdeki

Y

Y

X

X

3L L

L 3L

gibi birbirlerine ekleniyorlar. Ortamın sıcaklığı ∆T

kadar arttırıldığında çubukların son boyları eşit

olmaktadır. X ve Y çubuklarının boyca uzama

katsayıları oranı λX/λY kaçtır?

A) 3

1 B)

3

2 C) 1 D) 2 E)

3

4

7) Oda sıcaklığında boyları eşit olan A, B, C metal

çubuklarının genleşme katsayıları 3λ, 2λ, λ dır.

0°C'deki boylarının büyüklüklerinin sıralanışı

nasıldır?

A) CBA lll >> B) ABC lll >> C) CBA lll ==

D) BAC lll >> E) BCA lll >>

8)

M F K


MK

K KF

Şekil -III Şekil -IV

Şekil -I'deki M - K metal çifti ısıtıldığında Şekil-

II'deki gibi, Şekil -III'teki F - K metal çifti ısıtıldı-

ğında Şekil -IV'deki gibi doğrusal oluyorlar.

M, K, F metallerinin boyca uzama katsayıları


A) λK > λF > λM B) λF > λK > λM C) λF > λM > λK

D) λM > λF > λK E) λK > λM > λF

9)

K L L M

LK L

M


Aynı ortamda, eşit boydaki K - L ve L - M çubuk-

ları şekil-1'deki gibi birbirlerine perçinleniyor. or-

tamın sıcaklığı arttırıldığında çubukların görünü-

mü Şekil-II'deki gibi oluyor.

Buna göre, çubukların boyca uzama katsayıla-

rı arasındaki ilişki nedir?

A) λK = λL = λM B) λM > λK > λL C) λK > λM > λL

D) λK > λL > λM E) λL > λM > λK

10) Aynı boydaki M ve K metalleri

aynı ortamda şekildeki gibi

perçinlidir. K'nın boyca uzama

katsayısı M'nin boyca uzama

katsayısından büyüktür. Orta-

mın sıcaklığı azaltıldığında

metal çiftinin görünümü nasıl

olur?

KM

A) M KB)K

M C) KM

M KD)

M

KE)



11) 20 metre boyundaki demir raylar, demiryolu ya-

pımı için döşenmektedir. Rayların döşeneceği

bölgedeki en düşük hava sıcaklığı -20°C, en yük-

sek 40°C olarak ölçülüyor. Raylar hava sıcaklı-

ğının -20°C olduğu bir günde döşenirken, iki

ray arasında en az kaç cm boşluk bırakılmalı?

(λDemir = 5.10-5

1/°C)

A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 8

12)

K

F

M

K

K

F

K

M

Birbirlerine perçinli K - F metal çifti soğutulduğun-

da, K - M metal çifti ısıtıldığında sağ taraflarındaki

şekli almaktadırlar. Metallerin boyca uzama


A) λK > λM > λF B) λM > λK > λF C) λK > λF > λM

D) λF > λM > λK E) λF > λK > λM

13)

Şekil -I

A

Şekil -II

B

A

C

A

B

C

A

Şekil-I'de perçinlenmiş A-B çifti soğutulduğunda,

C-A çifti ısıtıldığında şekil-II'deki gibi oluyorlar.

Buna göre A, B, C metallerinin uzama katsayı-

ları arasındaki ilişki nedir?

A) λA > λB > λC B) λA > λC > λB C) λC > λA > λB

D) λB > λC > λA E) λB > λA > λC

14)

K

M

M

K

T

T

KM; KT ve TM çubukları aynı sıcaklıkta şekildeki

gibi perçinlidir. Çubukların boyca uzama katsayı-

ları arasındaki ilişki λK > λM > λT dir.

Çubukların doğrusal olabilmesi için ne yapıl-

malıdır?

KM KT TM

A) Isıtılmalı Isıtılmalı Soğutulmalı

B) Isıtılmalı Soğutulmalı Isıtılmalı

C) Soğutulmalı Isıtılmalı Soğutulmalı

D) Soğutulmalı Isıtılmalı Isıtılmalı

E) Isıtılmalı Soğutulmalı soğutulmalı

15) Oda sıcaklığında

cisimlerden X küresi

Y halkasının içinden

geçmiyor. X Y

X'in genleşme katsayısı Y'ninkinden büyük

olduğuna göre;

I. Her ikisi de ısıtılıyor.

II. Her ikisi de soğutuluyor.

III. X soğutululup, Y ısıtılıyor.

İşlemlerinden hangileri yapılırsa X, Y'nin için-

den geçebilir?



1- E 2-A 3-D 4-B 5-D 6-C

7-B 8-B 9-D 10-A 11-D 12-E

13-E 14-D 15-D



TEST - 2


nan, aynı madde-

den yapılmış F, K,

M silindirlerinin

boyları ve kesit

alanları şekildeki

gibidir.

S

2S S

2h

F h hK M

Ortamın sıcaklığı azaltıldığında boylarındaki

değişme miktarları arasındaki ilişki nedir?

A) F > M > K B) F = M > K C) K > F = M

D) F = K = M E) F > K = M

2) Aynı ortam-

da bulunan,

aynı madde-

den yapıl-

mış, eşit

boydaki S,

S 2S 3S

F K M

2S, 3S kesit alanlı F, K, M metal çubukları şekil-

deki gibidir. Ortamın sıcaklığı arttırıldığında

çubukların son boyları arasındaki ilişki nedir?

A) F > K > M B) M > K > F C) K > F = M

D) F = K = M E) K > F > M

3) X, Y, Z metal

çubukları, ya-

tay zeminde

bulunan gen-

leşmesi

önemsiz en-

geller arasına

şekildeki gibi

3L L

2L

LL3d

L 2d

d

X

Y

Z

X

Y

Z

konuluyor. Ortamın sıcaklığı arttırıldığında çubuk-

lar arasındaki boşluklar eşitlenmektedir. X, Y, Z

çubuklarının boyca uzama katsayıları arasın-

daki ilişki nedir?

A) λX = λY = λZ B) λZ > λY > λX C) λX > λY > λZ

D) λZ > λY = λY E) λY > λX > λZ

4) Aynı maddeden ya-

pılmış farklı boylar-daki F, K, M cisimleri

aynı ortama şekildeki gibi konuluyor. Or-tamın sıcaklığı art-tırıldığında h1 ve h2 yükseklikleri nasıl değişir?

h1

h2

F K M

h1 h2

A) Artar Azalır

B) Azalır Artar

C) Artar Artar

D) Değişmez Değişmez

E) Artar Değişmez


nan farklı boydaki F, K, M metal çubukları şekildeki gibi konulu-

yor. Çubukların gen-leşme katsayıları arasındaki ilişki

λM > λK > λF dir.

h1

h2

F K M

Ortamın sıcaklığı azaltılmaya başladığı anda h1 ve h2 yükseklikleri nasıl değişir?

h1 h2

A) Azalır Azalır

B) Artar Artar

C) Değişmez Değişmez

D) Artar Azalır

E) Azalır Artar

6) F K

M

F

K

M


Aynı ortamda F, K, M çubukları birbirlerine

perçinlenmiştir. T1 °C sıcaklığında şekil-I, T2 °C sıcaklığında şekil-II'deki görünümü almaktadırlar.

T1 > T2 olduğuna göre boyca uzama katsayıları λF, λK, λM arasındaki ilişki nedir?

A) λF > λM > λK B) λK > λF > λM C) λM > λF > λK

D) λF > λK > λM E) λK > λM > λF



7) Aynı ortamda F, K,

M çubukları birbirle-rine perçinlenmiştir.

Ortamın sıcaklığı art-tırıldığında çubukla-rın görünümü şekil-I'deki durumdan, şe-kil-II'deki duruma gelmektedir.

Şekil -I

F

K

M

F

K

M

Şekil -II

Çubukların boyca uzama katsayıları λF, λK, λM arasındaki ilişki nedir?

A) λM > λF > λK B) λK > λM > λF C) λM > λK > λF

D) λF > λM > λK E) λK > λF > λM

8)

T1 C

T2 C

T3 C


F K M F K M

Aynı maddeden yapılmış F, K, M çubuklarının

boyları ve sıcaklıkları farklı olup, şekil-I'deki gibi-dir. Bu çubuklar yanyana birleştirildiklerinde boy-ları şekil -II'deki gibi eşitleniyor. Çubukların boy-ca genleşme katsayıları eşit olduğuna göre T1, T2, T3 sıcaklıkları arasındaki ilişki nedir?

A) T1 > T2 > T3 B) T3 > T2 > T1 C) T2 > T1 = T3

D) T3 > T1 > T2 E) T1 > T3 = T2

9) K K

ML

Şekil - I

Şekil - II

K, L, M metal çubukları aynı ortamda yatay düz-

lemde şekil-I'deki gibi birer uçları sabitlenmiştir. Ortamın sıcaklığı arttırıldığında çubuklar şekil-II'deki duruma geliyor. Çubukların boyca uzama katsayıları arasındaki ilişki nedir?

(Bölmeler eşit aralıklı)

A) λK = λL = λM B) λK > λL > λM C) λL > λK = λM

D) λM > λL > λK E) λK = λL > λM

10)

d dK MF

Aynı boydaki F, K, M metal çubukları orta nokta-

larından aralarındaki uzaklık eşit olacak şekilde

çakılmıştır. Ortamın sıcaklığı arttırıldığında (F-K) arası uzaklık d1, (K-M) arası uzaklık d2 olmakta-dır.

d1 > d2 olduğuna göre;

I. F'nin genleşme katsayısı K'dan büyüktür.

II. F'nin genleşme katsayısı M'den küçüktür.

III. K'nın genleşme katsayısı M'den büyüktür.




11) Aynı sıcaklıktaki F, K, M

metal çubukları uç nokta-

larından tahta zemine sa-

bitleniyor. ortamın sıcaklı-

ğı arttırıldığında d1 ve d2

uzaklığı değişmemektedir.

d1d2

F

K

M

Buna göre çubukların boyca uzama katsayıları

λF, λK, λM arasındaki ilişki nedir?

A) λM > λK > λF B) λF > λK > λM C) λF = λK = λm

D) λF > λK = λM E) λM > λF > λK

1-E 2-D 3-B 4-C 5-A 6-E

7-B 8-B 9-E 10-B 11-A



TEST - 3

1) Dikdörtgenler priz-

ması şeklindeki K ve

M metal çubukları

aynı ortamda olup

taban alanları eşittir.

Boyca uzama katsa-

yıları arasındaki ilişki

λM = 2λK dır.

K

M

h

2h

S S

Ortamın sıcaklığı T°C arttırıldığında, boyların-

daki uzama miktarları oranı hK/hL kaçtır?

A) 4

3 B) 2 C) 1 D)

2

1 E)

4

1

2) Yatay düzlemde bu-

lunan metal levhanın

ortasından a uzun-

luklu kare şeklindeki

levha kesilip atılıyor.

a

c

b

Levhanın sıcaklığı arttırıldığında a, b, c uzun-

lukları nasıl değişir?

a b c

A) Azalır Azalır Azalır

B) Artar Artar Artar

C) Azalır Artar Artar

D) Azalır Değişmez Değişmez

E) Artar Azalır azalır

3) Şekildeki dairesel metal lev-

hanın içinden R1 yarıçaplı

kısmı kesilip atılıyor. Kalan

levha daha soğuk bir ortama

konuluyor.

Buna göre;

∆R R1

R2

I. R1 uzunluğu azalır

II. ∆R uzunluğu değişmez

III. R2 uzunluğu azalır.




4)

K

M

a

a

2a

2a

Aynı maddeden yapılmış eşit kalınlıklı K ve M

metal levhaları aynı ortamda bulunmaktadır. Or-

tamın sıcaklığı arttırıldığında, metallerin yüzey

alanlarındaki değişme miktarları oranı

∆SK/∆SM kaçtır?

A) 1 B) 2

1 C)

4

1 D)

8

1 E)

16

1

5)

X Y2a

a

2a

2a

Aynı ortamda bulunan X ve Y metal levhalarının

boyca genleşme katsayıları oranı λX/λY = 2 dir.

Ortamın sıcaklığı T°C arttırıldığında levhaların

yüzey alanlarındaki değişim miktarları oranı

∆SX/∆SY kaçtır?

A) 1 B) 2

1 C) 2 D)

4

1 E)

8

1

6) Aynı maddeden ke-

silmiş 2r ve r yarı-

çaplı dairesel levha-

lar aynı ortamda bu-

lunmaktadır.

2r r

MK

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında, levhaların yü-

zey alanlarındaki değişme miktarları oranı

∆SM/∆SK kaçtır?

A) 3

2 B)

2

1 C) 2 D) 4 E) 8



7) Şekildeki dairesel içi boş

metal halka ısıtılırsa;

I. r artar.

II. R artar.

III. R-r azalır

Yargılarından hangileri

doğrudur?

r

R



8) Metal dikdörtgen

içinden şekildeki gibi

üçgen levha kesilip

çıkarılıyor. Metal

levha ısıtılırsa;

b

aα1

α2

I. α1 artar.

II. α1 ve α2 değişmez.

III. a, artar; b, azalır.




9) Aynı maddeden

yapılmış, kesitleri

farklı X ve Y mad-

deleri ile ilgili ola-

rak;

I. Eşit miktar ısı

verilirse,

boyca

L

X S Ct

L

Y 3S Ct

uzamaları eşit olur.

II. Sıcaklıkları eşit miktar artırılırsa boyları yine

eşit olur.

III. Y'ye verilen ısı miktarı, X'e verilenden 3 kat

fazla olursa, X ve Y'nin son boyları eşit olur.




10)

F

M

R1K

M

R2

Aynı ortamda bulunan düzenleklerde, M

halkasından F küresi geçebilmekte, K küresi

geçememektedir Düzenekler ortamdan daha

sıcak su içine konulduklarında M halkasından F

küresi geçemiyor, K küresi geçiyor. Cisimlerin

uzama katsayıları λF, λK, λM arasındaki ilişki

nedir?

A) λM > λK > λF B) λF > λK > λM C) λF = λK = λM

D) λF > λK = λM E) λF > λM > λK

11) K M F

Aynı ortamda, K küresi M halkasından geçemi-

yor. F halkasından geçebiliyor. Ortamın sıcaklığı

azaldığında K küresi, M halkasından geçebiliyor,

F halkasından geçemiyor.

K, M, F cisimlerinin uzama katsayıları λK, λM,

λF arasındaki ilişki nedir?

A) λK > λM > λF B) λK > λF > λM C) λF > λK > λM

D) λM > λF > λK E) λM > λK > λF

12) Aynı ortamda bulunan F,

K, M metal çubuklarının

kütleleri eşittir. Ortamın

sıcaklığı arttırıldığında

levhaların yere göre po-

tansiyel enerji değişimle-

ri eşit oluyor. Bu çubuk-

ların boyca uzama kat-

sayıları arasındaki iliş-

ki nedir?

F K M

A) λF = λK = λM B) λF > λK > λM C) λM > λK > λF

D) λK > λF = λM E) λK > λF > λM

1- E 2-B 3-C 4-C 5-A 6-D

7-B 8-B 9-D 10-E 11-C 12-B



TEST - 4 (N.K)

1) Bir maddenin kütlesi, ısı sığası ve özkütlesi

biliniyorsa;

I. Hacim

II. Öz ısısı

III. Son sıcaklığı

Niceliklerinden hangisi ya da hangileri bulu-

nabilir?


D) Yalnız II E) Yalnız I

2) I. Kışın kuşlar tüylerini kabartarak uyur.

II. Kolonya sürülen vücut bir süre sonra serinler.

III. Yazın ahşap ev betonarme evden daha serin

olur.

IV. Soğuk günlerde kalın kazak yerine ince iki ka-

zak giyersek daha az üşürüz.

Yukarıdaki olaylardan hangileri aynı ilke ile

açıklanır?

A) I ve IV B) I, II ve III C) I, II ve IV

D) III ve IV E) I, II, III ve IV

3)

K KM M L L


T0 sıcaklığında boyları birbirlerine eşit olan K, M,

L çubukları Şekil-I ve Şekil-II'deki gibi birbirlerine

eklidir. Çubukların sıcaklıkları T sıcaklığına kadar

arttırıldığında son boyları yine eşit oluyor.

Buna göre, K, M, L çubuklarının uzama katsa-

yıları αK, αM, αL arasındaki ilişki ne olabilir?

A) αM = αM = αL B) αK > αM > αL C) αM >αK >αL

D) αM > αL > αK E) αL > αK > αM

4) Oda sıcaklığında türdeş

tel şekildeki gibi bükül-

müştür.

Tel 100°C'ye kadar ısı-

tılınca A, B, C uzun-

luklarından hangileri

artar?

A

B

C

A) Yalnız A B) Yalnız B C) B ve C

D) A ve C E) A, B ve C

5) Aynı maddeden yapılmış 2r ve 3r yarıçaplı iki me-

tal küre türdeştir. Kürelere eşit miktarda ısı verili-

yor.

I. Hacimce genleşme miktarları aynıdır.

II. Son sıcaklıkları aynıdır.

III. Büyük kürenin hacimce genleşmesi daha

fazladır.

Yargılarından hangileri kesinlikle yanlıştır?



6)

N RM

M, N küreleri oda sıcaklığında R halkasından ge-

çemiyor. Üçünün de sıcaklığı aynı miktarda artırı-

lınca M ve N küreleri R halkasından geçebiliyor.

Buna göre;

I. M'nin genleşme katsayısı N'ninkine eşittir.

II. N'nin genleşme katsayısı R'ninkinden küçük-

tür.

III. M'nin genleşme katsayısı R'ninkinden küçük-

tür.

Hangileri kesin doğrudur?

A)Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II




7) Boy artışı İlk boy Sıcaklık artışı

K 2a b 2t

L a 2b 2t

M a b t

Bu tabloya göre, K, L, M metal çubuklarının

aynı maddeden yapılıp yapılmadığı hakkında

ne söyleyebiliriz?

A) K ve M aynı maddeden yapılmış olabilir. L ke-

sinlikle farklıdır.

B) L ve M aynı maddeden yapılmış olabilir. K ke-


C) K ve L aynı maddeden yapılmış olabilir. M ke-


D) Üçü de kesinlikle farklı maddelerden yapılmış-

tır.

E) Hepside aynı maddeden yapılmış olabilir.

8)

2r

2r

r


Aynı maddeden yapılmış metal dairesel levhala-

rın sıcaklığı aynı miktar artırıldığında şekil-I'deki

levhanın yüzey alanı A kadar büyürse şekil-

II'deki levhanın yüzey alanı kaç A büyür? (Şe-

kil-II'deki levhanın r yarıçapı dairesel kısmı boş-

tur.)

A) A B) 2

A C)

4

A D)

4

A3 E)

8

A

9) Bir öğrencinin boyu metal cetvel ile 0°C deki sı-

caklıkta 180 cm olarak ölçülüyor. Bu öğrenicinin

boyu 30°C sıcaklıkta aynı cetvel ile kaç cm

olarak ölçülür?

(λm = 5.10-4

1/°C)

A) 177,3 B) 180,5 C) 182,3 D) 187,3 E) 190,4

10)

K L M K L M


Aynı sıcaklıktaki K, L, M metal çubuklarının boy-

ları şekil-I'deki gibidir. Çubukların sıcaklıkları aynı

miktarda arttırılınca şekil-II'deki gibi oluyor. Uza-

ma katsayıları arasındaki ilişki nedir?

A) λK > λM > λL B) λM > λK = λL C) λL > λM > λK

D) λK = λL > λM E) λM > λK > λL

11)

0

d

2d

2d

M

F

K

2ll

l

0

M

F

K


F, K, M metal çubukları tahta zemine Şekil-I'deki

gibi 0 noktasından perçinleniyor. Ortamın sıcaklı-

ğı arttırıldığında çubukların görünümü Şekil-II'deki

gibi oluyor. Çubukların boyca uzama katsayıla-

rı arasındaki ilişki nedir?

(F ve M'nin ilk boyu ι, K'nın ilk boyu 2ι dir.)

A) λK > λF > λM B) λF > λK = λM C) λF > λK > λM

D) λM > λK > λF E) λK = λF > λM

1- C 2-A 3-A 4-E 5-D 6-E

7-A 8-D 9-A 10-E 11-B



TEST - 5

1) F, K, M

kaplarında

V, 2V, 3V

hacminde

aynı sıcak-

lıkta aynı

cins

V

F K M

S

2V

S

3V

S

sıvılar bulunmaktadır. Ortamın sıcaklığı arttırıldı-

ğında, sıvıların borularda yükselme miktarları

arasındaki ilişki nedir? (Kapların genleşmesi

önemsiz.)

A) hF > hK > hM B) hF = hK = hM C) hM > hK > hF

D) hF > hK = hM E) hM > hF > hK

2) F, K, M

kaplarında

V, 2V, 3V

hacminde

aynı sıcak-

lıkta aynı

cins sıvılar

bulunmak-

tadır.

V

F K M

S

2V

2S

3V

3S

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında, sıvıların boru-

larda yükselme miktarları arasındaki ilişki ne-

dir?

(Kapların genleşmesi önemsiz.)

A) hF > hK > hM B) hF = hK = hM C) hM > hK > hF

D) hF > hK = hM E) hM > hF > hK

3) Isı yalı-

tımlı bir

ortamda

0°C'de

su bulu-

nan

SuSu

Buz

Buz

İp

h1 h2

kaplara, 0°C'de buz kalıpları şekillerdeki gibi ko-

nuluyor. Kaplara sadece buzların erimesi için ısı

veriliyor. Buna göre;

I. h1 yüksekliği değişmez.

II. h1 yüksekliği artar.

III. h2 yüksekliği azalır.

IV. h2 yüksekliği artar.


A) I ve III B) I ve IV C) II ve III

D) II ve IV E) Yalnız I

4) 6V, 4V, 2V

hacimli kü-

resel kap-

larda aynı

sıcaklıkta A,

B, C sıvıları

bulunmak-

tadır. Bu

kaplar daha

sıcak bir or-

tama

2S

S

3S

6V 4V 2V

A sıvısı B sıvısı C sıvısı

götürüldüğünde, sıvıların borularda yükselme

miktarları eşit olmaktadır. Sıvıların hacimce gen-

leşme katsayıları arasındaki ilişki nedir?


A) αA > αB > αC B) αC > αB > αA C) αC = αB > αA

D) αA = αB = αC E) αB > αA = αC



5) V, 4V, 6V

hacimli kü-

resel kap-

larda aynı

sıcaklıkta A,

B, C sıvıları

bulunmak-

tadır.

S SS

V 4V 6V

A sıvısı B sıvısı C sıvısı

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında sıvıların borular-

daki yükselme miktarları eşit olmaktadır. Sıvıların

genleşme katsayıları arasındaki ilişki nedir?


A) αA = αB = αC B) αB > αA > αC C) αC > αB > αA

D) αB > αC > αA E) αA > αB > αC

6) K

S 2S

F

3S

M

h

Genleşmesi önemsiz K, F, M kaplarında, aynı

yükseklikte, aynı sıcaklıkta özdeş sıvılar bulun-maktadır. Kaplardaki sıvılara eşit miktar ısı ener-jisi verildiğinde, sıvı yükseklikleri arasındaki ilişki nedir?

A) hK = hF = hM B) hK > hF > hM C) hM > hF > hK

D) hM > hK > hF E) hK > hF = hM

7) Isı yalıtımlı K

ve L kapla-

rında 0°C ve

+4°C'de su-

lar vardır.

Suların

Su

h1 C0

Su

C+4

K L

h2

sıcaklıkları +4°C' arttırılıyor. Buna göre;

I. h1 azalır, h2 artar.

II. K kabındaki suyun özkütlesi artar,

L kabındaki suyun özkütlesi azalır.

III. K kabındaki suyun hacmi azalır,

L kabındaki suyun hacmi artar.




8)

K

S 2S

L

3S

M

h

Kesit alanları şekildeki gibi olan kaplarda, aynı

yükseklikte aynı sıcaklıkta sular vardır.

Kaplar sadece açık olan üst yüzeylerinden güneş

ışığını alacak şekilde konuluyor.

Bir süre sonra kaplardaki su sıcaklıkları ara-


A) tK = tL = tM B) tK > tL > tM C) tM > tL > tK

D) tL > tK > tM E) tK > tL = tM

9) Isı yalıtımlı kapta 0°C'de su

vardır. Suyun sıcaklığı +4°C

arttırılıyor.

Buna göre;

I. h yüksekliği artar.

Su

h C0

II. Suyun özkütlesi artar.

III. h yüksekliği azalır.


A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III

D) I ve II E) Yalnız I

10) S 2S S

MK L

Genleşmesi önemsiz K, L, M kaplarında aynı sı-

caklıkta, aynı hacimde özdeş sıvılar vardır. Orta-

mın sıcaklığı arttırıldığında, sıvıların borularda

yükselme miktarları arasındaki ilişki nedir?

A) hK = hL = hM B) hK > hL > hM C) hL > hK = hM

D) hK = hM > hL E) hM > hK > hL



11) Şekildeki genleşmesi

önemsiz silindirik

kaplarda aynı yük-

seklikte, eşit sıcaklık-

ta aynı cins sıvılar

bulunmaktadır.

h

S 3S

I II

Sıvıların sıcaklıkları eşit miktarda arttırılırsa, sıvı-

ların kaplarda yükselme miktarları oranı

∆h1/∆h2 kaçtır?

A) 1 B) 3

1 C)

2

1 D) 2 E) 3

12) Haznesi küre şeklin-

de olan genleşmesi

önemsiz K ve L kap-

larında aynı sıcaklık-

ta, aynı cins sıvılar

bulunmaktadır. Or-

tamın sıcaklığı arttı-

rıldığında, sıvıların

borularda yüksel-

me miktarı K ka-

bında h ise, L ka-

bında kaç h olur?

2SS

V 4V

K L

A) 2

h B) h C) h

2

3 D) 2h E) 4h

13) Genleşmesi önem-

siz X ve Y kapla-

rında aynı yüksek-

likte eşit sıcaklıkta

aynı cins sıvılar

bulunmaktadır. Or-

tamın

X Y

h

S 2S

sıcaklığı arttırıldığında, sıvıların hacimce gen-

leşme miktarları oranı ∆VX/∆VY kaçtır?

A) 2

1 B) 1 C)

3

2 D) 2 E)

4

1

14) Genleşmesi önem-

siz K ve L kapla-

rında, aynı sıcak-

lıkta aynı cins sıvı-

lar bulunmaktadır.

ortamın sıcaklığı

T°C arttırılıyor.

h

L

S

K

2S

Buna göre;

I. Kaplardaki sıvı yükseklikleri eşit olur.

II. Kaplardaki sıvıların aldıkları ısı enerjileri eşit

olur.

III. Kaplardaki sıvıların hacimce genleşme miktar-

ları eşit olur.




15) I

S 2S

II

3S

III

h

Kesit alanları S, 2S, 3S olan genleşmesi önemsiz

kaplarda aynı sıcaklıkta aynı cins sıvılar bulun-

maktadır. Kaplar daha sıcak ortama götürülür-

se, sıvıların kaplardaki yükseklikleri arasında-

ki ilişki nedir?

A) hI > hII > hIII B) hIII > hII > hI C) hI = hII = hIII

D) hIII > hI = hII E) hII > hI > hIII

16) Genleşmesi önemsiz kapta 20°C'de 500 cm3 sıvı

bulunmaktadır. Sıvının sıcaklığı 60°C'ye çıkarıl-

dığında, sıvının son hacmi kaç cm3 olur?

(αsıvı = 2.10-3

1/°C)

A) 504 B) 508 C) 510 D) 520 E) 540

1- A 2-B 3-A 4-D 5-C 6-B

7-E 8-A 9-C 10-D 11-A 12-D

13-A 14-A 15-C 16-E



TEST - 6

1) YX

Şekil -I

ZY

Şekil -II

XY ve ZY çubukları 0°C'deki boyları şekildeki gi-

bidir. Şekil-I'deki çubuklar +10°C'de, şekil-II'deki

çubuklar -10°C'de ortama götürüldüğünde XY ve

ZY çiftlerinin boyları eşit oluyor. çubukların

uzama katsayılarını sıralayınız?

A) λY > λX > λZ B) λX > λY > λZ C) λZ > λY > λX

D) λY > λZ > λX E) λZ > λX > λY

2)

L

ip

K K

ip

M

Eşit uzunluklu türdeş çubuklar şekildeki gibi den-

gededir. Çubuklar ısıtıldığında, çubuklar ok yö-

nünde dönüyor. Çubukların uzama katsayıları

arasındaki ilişki nasıldır?

A) L > K > M B) M > K > L C) L > K = M

D) K > M > L E) K = M > L

3)

X Y

Y X

X

Y Z

Şekil -I

Şekil -II

K L

K L

Z

Eşit boydaki türdeş çubukların sıcaklıkları eşit

miktar arttırıldığında şekil - I'deki çubukların boyu

K noktasına, şekil - II'deki çubuklar L noktasında

karşılaşıyor. Çubukların uzama katsayıları αX,

αY, αZ arasındaki ilişki nedir?

A) X > Y > Z B) Y > X > Z C) Z > Y > X

D) Z > X = Y E) X > Z > Y

4) Aynı ortamda bulunan K

ve L metallerinin boyları

arasındaki fark d kadardır.

Boyca genleşme katsayıla-

rı arasındaki ilişki λK > λL

dir. d uzaklığını artırmak

için:

I. Sıcaklıkları eşit miktar

arttırmak

K L

d

II. K soğutulmalı, L ısıtılmalı

III. Sıcaklıkları eşit miktar azaltılmalı

İfadelerinden hangileri kesinlikle doğrudur?



5) t°C'deki X, Y, Z çu-

bukları şekil -I,

2t°C'deki X, Y, Z

çubukları şekil-

II'deki gibidir. Çu-

bukların uzama

katsayılarını sıra-

layınız? Y ZX

t

Y ZX

2t

A) λY > λZ > λX B) λZ > λY > λX

C) λX > λY > λZ D) λY > λX > λZ

E) λY > λX, λZ için bir şey söylenemez.

6) Bir marangoz, kapı yapacağı duvarın yüksekliğini

metal cetvel ile 10°C'deki sıcaklıkta 240 cm ola-

rak ölçüyor. Bu marangoz, sıcaklığı 30°C olan

atölyesinde aynı metreyi kullanarak kapıyı yapı-

yor.

Bu marangoz nasıl bir hata yapmıştır? (Kapı

tahtadan yapılmaktadır. λm = 5.10-3

)

A) 12 cm kısa yapmıştır.

B) 24 cm uzun yapmıştır.

C) 24 cm kısa yapmıştır.

D) 18 cm uzun yapmıştır.

E) 22 cm uzun yapmıştır.



7) Aynı sıcaklıktaki K, L, M

çubukları şekildeki gibi

dengededir. Ortamın sı-

caklığı ∆t kadar arttırıldı-

ğında çubuklar

K M

L

50 40

eşkenar üçgene dönüşüyor. λK, λL, λM arasında-

ki ilişki nasıldır?

A) λK > λL = λM B) λK = λM > λL C) λK > λM > λL

D) λL > λK > λM E) λL = λM = λK

8) Cengiz, arkadaşı Mehmet'in boyunu metal cetvel

ile 0°C'de L1, 20°C'de L2, 30°C'de L3 olarak ölçü-

lüyor. L1, L2, L3 uzunlukları arasındaki ilişki

nedir?

A) L1 = L2 = L3 B) L1 > L2 > L3 C) L3 > L2 > L1

D) L2 > L1 > L3 E) L1 > L2 = L3

9) Aynı ortamda bu-

lunan eşit boydaki

K, L, M metal çu-

buklarının boyla-

rındaki değişim

miktarlarının sıcak-

lığa göre grafiği

şekildeki gibidir.

l

2l

3l

0

T 2T 3T 4T( C)

∆L(m) KL

4l

M

Bu çubukların boyca uzama katsayıları ara-


A) λK = λL = λM B) λK > λL > λM C) λM > λL > λK

D) λK = λL > λM E) λL > λK = λM

10) Aynı ortamda bulunan

eşit boydaki K ve M

metal çubuklarının boy-

larındaki değişim mik-

tarının sıcaklığa bağlı


l

2l

3l

0

T 2T( C)

∆L(m)

K

M

Bu çubukların boyca uzama katsayıları oranı

λK/λM kaçtır?

A) 2

3 B)

2

1 C) 3 D) 4 E) 6


nan, 0°C'deki boyları

3L, 2L, L olan P, R,

S metal çubuklarının

boylarındaki değişim

sıcaklığa bağlı grafiği

şekildeki gibidir.

L

2L

3L

0

T

( C)

Boy (m)

S

R

P

α

α

α

Bu çubukların boyca uzama katsayıları ara-sındaki ilişki nedir?

A) λP > λR > λS B) λP > λR = λS C) λS > λR > λP

D) λR > λP = λS E) λR > λS > λP

12) 10°C'deki boyu 50

metre olan metal çu-

buğun boyundaki

uzama miktarının sı-

caklığa bağlı grafiği

şekildeki gibidir.

56

0

10 70 C

Metre

50

Bu metalin boyca uzama katsayısı kaçtır?

A) 5.10-3 B) 4.10-3 C) 3.10-3 D) 2.10-3 E) 1.10-3

13.

12

0

20 40 C

Metre

10

K

22

0

10 40 C

Metre

20

M

20°C'deki boyu 10 metre olan K çubuğu ile

10°C'deki boyu 20 metre olan M çubuğunun boy-

larındaki uzama miktarının sıcaklığa bağlı grafiği

şekildeki gibidir. Bu çubukların boyca uzama

katsayıları oranı λK/λM kaçtır?

A) 3 B) 2 C) 1 D) 4

3 E)

2

3

1- C 2-A 3-E 4-E 5-E 6-B

7-C 8-B 9-B 10-E 11-C 12-D

13-E



TEST - 7

1) Şekildeki küre, çemberden

geçemiyor. Kürenin genleşme

katsayısı, çemberden büyük-

tür. Kürenin çember içinden

geçebilmesi için:

Küre

Çember

İp

I. İkisi de ısıtılmalı.

II. İkisi de soğutulmalı.

III. Küre soğutulmalı, çember ısıtılmalı



D) II ve III E) Yalnız III

2)

r r Duvar

d

X Y

X ve Y silindirleri üzerine metal bir çubuk şekilde-

ki gibi konuluyor. çubuğun sıcaklığını arttırdığımız

zaman;

I. d uzaklığı artar.

II. X'in tur sayısı Y den büyüktür.

III. X ve Y'nin yerdeğiştirme miktarları eşittir.




3) Metal çubuk ve tahta

silindir şekildeki gibi

konuluyor. Silindir

dönerek ilerlemekte-

dir. Çubuğun

r

200 cm

sıcaklığı 50°C arttırıldığında yarıçapı 1 cm olan

silindir kaç tur atar? (λm = 6.10-4

1/°C, π =3)

A) 2

1 B) 1 C)

2

3 D)

5

3 E)

3

5

4) Aynı boydaki

X, Y, Z çu-

buklarının sı-

caklıkları eşit

miktar arttırıl-

dığında, öz-

deş K, L, M

X

Y

Z

K

L

M

kürelerinden L dönmüyor. K ve M ok yönünde

dönüyor. Çubukların uzama katsayılarını sıra-

layınız?

A) X > Y > Z B) Y = Z > X C) X > Y = Z

D) Z > Y = X E) Y > Z > X

5) Duvara sabitlenmiş K ve

L makaralarının genleş-

mesi önemsizdir. Zemi-

ne sabitlenmiş metal çu-

buğun sıcaklığı artırıldı-

ğında;

I. nK = nL (tur sayıları)

II. Makaralar zıt yönlü

döner

r

K

r

L

III. Çubuk soğutulursa nL > nK olur.




6) Metal çubuk ve gen-

leşmesi önemsiz si-

lindir şekildeki gibi

konuluyor. Silindirin

ortasına bir ibre per-

çinlenmiştir.

r

100 cm

ibre

0

Silindir ortasından geçen mil etrafında ilerleme-

den dönebilmektedir. Çubuğun sıcaklığı 40°C art-

tırıldığında yarıçapı 2 cm olan silindire bağlı ibre

kaç derece döner? (λm = 3.10-4

1/°C, π =3)

A) 18° B) 22° C) 36° D) 48° E) 72°



7) X, Y, Z metal halkaları iç-içe

geçmiş durumda ve uçları

arası c, b, a kadar açıktır.

Metaller aynı maddeden ya-

pılmış olup, sıcaklıkları eşit

miktar arttırılırsa;

cb

a

x

yz

I. c ve b azalır, a artar.

II. a, b, c artar.

III. a, b, c azalır.

Yargılarından hangileri doğrudur.

A) Yalnız II B) Yalnız III C) Yalnız I


8) Aynı madde-

den aynı ka-

lınlıklı K ve L

çubukları ara-

sına

L

K

X

özdeş küreler konulmuştur. Küreler arası uzaklık

X'dir.

I. Yalnız L ısıtılırsa X uzaklığı artar.

II. Yalnız K ısıtılırsa X uzaklığı artar.

III. K ve L beraber ısıtılırsa X uzaklığı değişmez.


A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III


9) K ve L metal çu-

bukları birer uçları

sabitlenip tahta si-

lindirler üzerine

şekildeki gibi

X

Y

r

K

L

r

1

2

1

2

. konuyor. Çubukların sıcaklıkları eşit miktar

arttırılıyor;

I. Y silindiri 2 yönünde döner.

II. X silindiri 1 yönünde döner.

III. X'in tur sayısı, Y'ninkinden büyüktür.


A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II

D) Yalnız III E) I ve III

10) Bir ucundan mente-

şeli L boyundaki me-

tal çubuk ısıtıldığın-

da metal küre α açısı

L

kadar dönüyor. α açısı;

I. L boyunda,

II. r yarıçapına,

III. λ çubuğun uzama katsayısına

Niceliklerinden hangilerine bağlıdır?


D) I, II ve III E) Yalnız III

11)

F K M

r r r

4n 3n n

Eşit boydaki F, K, M metal çubukları uç-uca ekle-

nip altlarına özdeş silindirler konuluyor. Çubukla-

rın sıcaklıkları eşit miktar arttırıldığında tur sayıla-

rı n, 3n, 4n oluyor. Buna göre;

I. λK > λM

II. λF = λM

III. λF > λK




12) Z

X

Y

Z

Şekillerde ( Z - X),( Y - Z) çemberleri iç-içe geç-

miş durumdadır. Çemberlerin sıcaklıkları eşit mik-

tarda arttırıldığında çemberler birbirine iyice ya-

pışmaktadır. çemberlerin genleşme katsayıla-

rını sıralayınız?

A) λX > λZ > λY B) λX = λY > λZ C) λZ > λY > λX

D) λX = λY = λZ E) λY > λX > λZ



13) Aynı metal-

den kesil-

miş, bölme-

ler arası

uzaklıkları

eşit olan

çubuklar ile

genleşmesi

F

K

r

r

rM

önemsiz F, K M küreleri şekildeki gibi konuluyor.

Ortamın sıcaklığı T °C arttırıldığında kürelerin

tur sayıları arasındaki ilişki nedir?

(Küreler kaymadan dönerek ilerleyebilmektedir.)

A) nF > nK > nM B) nM > nK > nF C) nK > nL > nM

D) nK > nF > nM E) nF = nK > nM

14)

X Y Zr r r

Türdeş, eşit bölmeli çubuk ısıtılıyor.

I. Y silindiri dönmez.

II. Tur sayıları arasındaki ilişki nX >nZ > nY dir.

III. X'in yerdeğiştirmesi, Z'ninkinden büyüktür.




15) Birer uçları men-

teşeli 2L ve L

uzunluklu aynı

maddeden ya-

pılmış metal çu-

buklar şekildeki

gibi yerleştiril-

miştir.

X

Y Z

L/2

L

n1

n2

n3

L

L/2

Y ve Z küreleri çubukların orta noktalarına yer-

leştirilmiştir. Çubukların sıcaklıkları eşit miktar

artırıldığında n1, n2, n3 tur sayılarını sıralayı-

nız?(x,y,z küreleri özdeş)

A) n1 = n2 < n3 B) n3 < n1 = n2 C) n3 > n2 > n1

D) n1 > n2 > n3 E) n3 > n1 > n2

16)

X

Y

K

L

mum

mum

l

l

Boyları eşit X ve Y metal çubuklarının uçlarına

özdeş K ve L mumu takılıyor. Çubuklar özdeş ısı-

tıcılar ile aynı anda ısıtılmaya başlandığında önce

K, Sonra L mumu erimeye başlıyor.

Buna göre;

I. X'in ısı iletkenliği, Y'den büyüktür.

II. X'in özısısı, Y'den büyüktür.

III. X'in özkütlesi, Y'den büyüktür.


(Çubukların kalınlıkları da aynı)



17)

X

Y

Y Z

Z

X

I

II

III

mum

Boyları ve kalınlıkları eşit, X, Y, Z çubukları şekil-

deki gibi eklenip uçlarına özdeş mumlar takılıyor.

Çubuklar özdeş ısıtıcılar ile aynı anda ısıtılmaya

başlandığında önce I, sonra II, daha sonra III

mumu eriyor. Çubukların ısı iletkenlikleri ara-

sındaki ilişki nasıldır?

A) X > Y > Z B) Y > X > Z C) Z > Y > X

D) Y > Z > X E) Z > X > Y

1- D 2-B 3-A 4-B 5-D 6-C

7-A 8-B 9-A 10-D 11-C 12-A

13-E 14-E 15--E 16-A 17-B



TEST - 8

1) Aynı boydaki K

ve L çubukları ek-

lenip altlarına öz-

deş, genleşmesi

önemsiz X ve Y

r r

l l

K L

X Y

küreleri konuluyor. K çubuğunun genleşme kat-

sayısı, L çubuğunun genleşme katsayısının iki

katıdır. Ortamın sıcaklığı T °C arttırıldığında kürelerin tur sayıları oranı nX/nY kaçtır?

A) 2 B) 1 C) 4

3 D)

3

2 E)

2

1

2)

r rK F

rM

d1 d2 d3 Metal çubuk ve genleşmesi önemsiz K, F, M si-

lindirleri şekildeki gibi konuluyor. Silindirler kay-madan dönerek ilerleyebilmektedirler. Ortamın sıcaklığı T °C arttırıldığında d1, d2, d3 uzaklık-ları nasıl değişir?

d1 d2 d3

A) Artar Değişmez Değişmez

B) Artar Azalır Azalır

C) Artar Artar Artar

D) Değişmez Artar Azalır

E) Artar Değişmez Azalır

3)

X Y Z

Genleşmesi önemsiz özdeş silindirler üzerine eşit

bölmeli türdeş metal bir çubuk şekildeki gibi konu-luyor. Çubuğun sıcaklığı arttırıldığında;

I. Y silindiri dönmez

II. X silindiri, Z silindirine göre daha fazla tur atar

III. X ve Z silindirleri arası uzaklık değişmez.


A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III

D) Yalnız II E) I ve II

4) Aynı metalden

kesilmiş çu-

buklar ve gen-

leşmesi

önemsiz öz-

deş K ve L kü-

releri

K

L

r

r

şekildeki gibi konuluyor. Ortamın sıcaklığı T °C

arttırılırsa K ve L kürelerinin yer değiştirmeleri

oranı XK/XL kaçtır?

(Küreler kaymadan dönerek ilerlemekte, çubuklar

eşit aralıklı bölmelendirilmiştir.)

A) 3 B) 2 C) 4

5 D)1 E)

5

3

5) Aynı me-

talden ke-

silmiş çu-

buklar ve

genleşmesi

önemsiz

özdeş K ve

K

L

r

r

L küreleri şekildeki gibi konuluyor. Ortamın sı-

caklığı T °C arttırıldığında K ve L kürelerinin

tur sayıları oranı nK/nL kaçtır?

(Küreler kaymadan dönerek ilerlemekte, çubuklar

eşit aralıklı bölmelendirilmiştir.)

A) 2 B) 1 C) 3

4 D)

2

3 E)

2

1

6) Aynı boydaki K ve

L çubukları ile gen-

leşmesi önemsiz X

ve Y küreleri şekil-

deki gibi konuluyor-

lar. Küreler

X

Y

r

r

K

L

kaymadan dönerek ilerleyebilmektedir. K çubu-

ğunun genleşme katsayısı L'den büyüktür.

Çubukların sıcaklıkları T °C arttırıldığında;

I. X ve Y küreleri aynı yönde dönerler.

II. Y küresinin yerdeğiştirmesi X'den fazladır.

III. Y küresinin tur sayısı X'den büyüktür.






7) Dişli metal çubuk ve

dişliler tahta zemine

konuluyor. Çubuk

ucundan, dişliler dö-

nebilecek şekilde or-

tasından tahtaya vi-

dalanıyor.

r K

r L

Çubuğun sıcaklığı artırıldığında;

I. K dişlisinin tur sayısı L dişlisinin tur

sayısından büyüktür.

II. Dişliler aynı yönlü dönerler

III. Dişliler zıt yönlü dönerler


(Dişlilerin genleşmesi önemsiz.)



8) K ve L dişli metal

çubukları ucundan

özdeş X ve Y dişli-

leri dönebilecek şe-

kilde ortasından

tahta zemine şekil-

deki gibi vidalanı-

yor.

K

L

r

r

X

Y

K çubuğunun boyca uzama katsayısı L

çubuğunun boyca uzama katsayısından büyüktür.

Ortamın sıcaklığı azaltıldığında;

I. X ve Y dişlileri aynı yönde dönerler.

II. X'in tur sayısı Y'den büyüktür.

III. X ve Y dişlileri zıt yönde dönerler.


(Dişlilerin genleşmesi önemsiz.)



9) Özdeş X ve Y dişli

metal çubuklar

ucundan, özdeş K,

L, M dişlileri dönebi-

lecek şekilde orta-

sından tahta zemi-

ne şekildeki gibi vi-

dalanıyor.

K

L

r

X

r

rM

Y

X çubuğunun boyca uzama katsayısı, Y çubuğu-

nun boyca uzama katsayısından büyüktür. Orta-

mın sıcaklığı artırıldığında, aşağıdakilerden

hangisi kesinlikle yanlıştır?

A) K ve L zıt yönlü dönerler.

B) L ve M aynı yönde dönerler.

C) K ve M zıt yönde dönerler.

D) L'nin tur sayısı M'nin tur sayısına eşittir.

E) K'nın tur sayısı L'nin tur sayısına eşittir.

10)

X

K

Y

L

Şekil -I

X

K

Y

L

Şekil -II

Eşit boydaki K ve L dişli metal çubukları uçların-

dan, özdeş X ve Y dişlileri dönebilecek şekilde or-

tasından tahta zemine şekil-I'deki gibi vidalanıyor.

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında, X ve Y dişlilerinin

görünümü ilk kez şekil-II'deki gibi oluyor. K'nın

boyca uzama katsayısı λK, L'nin boyca uzama

katsayısı λL'den büyük olduğuna göre, λK/λL

oranı kaçtır? (Dişlilerin genleşmesi önemsiz.)

A) 2

3 B) 2 C)

3

4 D) 3 E) 4

1- D 2-C 3-E 4-C 5-D 6-A

7-E 8-A 9-E 10-E



TEST - 9

1) Saf bir maddenin sı-

caklık - zaman grafi-


∆t1 ve ∆t2 zaman

aralıklarının ikisinde

artması için;

0

T

Zaman

Sıcaklık

∆t2∆t1

I. Isıtıcının gücü arttırılmalı

II. Maddenin kütlesi artırılmalı

III. Başlangıçta, maddeden daha soğuk olarak

kullanılmalı

Yargılarından hangileri yapılmalıdır?



2) Saf bir madde eşit

zamanda eşit ısı ve-

ren ısıtıcı ile ısıtılı-

yor.

Isı kaynağının gücü

artırılırsa;

∆t0

T

Zaman

Sıcaklık

α

I. α artar

II. ∆t artar

III. T azalır




3) Isıca yalıtılmış kapta

bulunan saf madde-

nin sıcaklık - zaman


dir.

I. Cismin kütlesi ar-

tarsa t1 süresi ar-

tar.

0

T

Zaman

Sıcaklık

4T

t1 t2

( C)

II. Verilen ısı arttırılırsa (t2 - t1) zaman farkı aza-

lır.

III. Cismin başlangıçtaki sıcaklığı 2T olsa idi t1

değeri azalır, (t2 - t1) farkı değişmez.




4)

0

T

Zaman

Sıcaklık

T1

( C)

X Y

T1 T2

Yalıtılmış ortamda X ve Y cisimleri birbirine do-

kundurulduğunda X cisminin sıcaklık - zaman


Buna göre;

I. Y'nin sıcaklığı artmıştır.

II. X ısı vermiş, Y ısı almıştır.

III. X başlangıçta hal değiştirme sıcaklığındadır.


A) I, II ve III B) I ve II C) II ve III




5)

Buz

Su ( C)0

m

Zaman

Buz Kütlesi

t

10°C'deki su içine bir miktar buz parçası bırakıl-

dığında, buzun kütle - zaman grafiği denge haline

kadar şekildeki gibidir.

Buna göre;

I. Denge sıcaklığı 0°C'dir.

II. Başlangıçta buzun sıcaklığı 0°C'nin altındadır.

III. Buza etki eden kaldırma kuvveti artmıştır.




6)

0

T

Isı(cos)

Sıcaklık

0

Sıcaklık

2T

( C)

K

Q 2Q 2Q 4Q

( C)

Isı(cos)

M

Saf K ve M katı cisimlerinin ısı - sıcaklık grafiği

şekildeki gibidir.

Buna göre;

I. Kütleleri eşittir.

II. erime ısıları eşittir.

III. Katı haldeki ısı sığaları eşittir.




7) 0°C'deki suya bir

ısı kaynağı ile ısı

verildiğinde, sı-

caklık - zaman

grafiği şekildeki

gibidir.

0

T

Zaman (s)

Sıcaklık

t2t1

( C)

Isı kaynağı daha güçlü olsa idi;

I. T artar.

II. t1 süresi azalır.

III. (t2 - t1) süresi azalır.



D) I, II ve III E) Yalnız II

8) m kütleli sıvıya ısı

verildiğinde sı-

caklık - zaman

grafiği şekildeki

gibidir.

0

T

Zaman(s)

Sıcaklık

t2t1

( C)

Aynı deney, sıvının kütlesi arttırılarak tekrar-

lansa idi;

I. T artar.

II. t1 süresi artar.

III. t2 süresi değişmez.


(Isı kaynağı aynı)





9)

α α

α α

ipip ip

F K M

F, K, M metal cisimleri özdeş iplerle şekildeki gibi

dengededir. Ortamın sıcaklığı arttırıldığında han-

gi cisimlerin yere göre potansiyel enerjisi ar-

tar?

A) F B) K C) K - M

D) F - K E) F - M

10) Aynı kesitli K

ve L çubukları

aralarında X

kadar uzaklık

bulunacak şe-

kilde yerleşti-

rilmiştir.

Buna göre;

L

K

X

I. λK = λL ise, sıcaklıkları eşit miktar artırılırsa X

artar.

II. λK > λL ise, sıcaklıkları eşit miktar artırılırsa X

azalır.

III. λL > λK ise, sıcaklıkları eşit miktar artırılırsa X

artar.




11) X ve Y maddelerinin


şekildeki gibidir.

3

2

C

C

Y

X= tür.

0

t

Isı

Sıcaklık

2t

( C) X

Y

Q 2Q 3Q

Erime ısıları oranı LX/LY kaçtır?

A) 9

4 B)

6

5 C)

3

4 D)

3

2 E)

4

3

12) Ortamdan ısıcı yalı-

tılmış 4t° sıcaklığın-

da L sıvısı içine t° sı-

caklığında sıvıda

erimeyen K cismi bı-

rakılıyor.

K

t

4t

L

Sıvısı

Kaptan sıvı taşmıyor. Sistemin denge sıcaklığı 2t°

oluyor. Buna göre;

I. K'nın sığası, L sıvısınınkinden büyüktür.

II. K'nın ve sıvının ısı değişimleri eşittir.

III. K'nın öz ısısı L'ninkinden küçüktür.




13) -20°C'deki 20 gram buz, 50°C'de kaç gram su

içine bırakılırsa denge sıcaklığı 10°C olur?

(Le = 80 cal/g, Cbuz= 0,5 ca/g°C)

A) 15 B) 20 C) 25 D) 40 E) 50

14) 0°C'de 30 gram buz, 10°C 80 gram su içine bıra-

kılıyor. Isı dengesi sağlandığında hangi fiziksel

durum gözlemlenir?

A) 0°C'de 10 gram buz, 100 gram su


C) 0°C'de 110 gram su


E) 8°C'de 110 gram su

1- B 2-A 3-E 4-A 5-D 6-B

7-C 8-A 9-C 10-D 11-D 12-D

13-E 14-B



TEST - 10

1)

Şekil -I

Sıvı

L

K

L

M

Şekil -II

Sıvı

K ML

Eşit bölmeli K, L, M cisimleri T°C'deki ortamda sı-

vı içinde Şekil-I'deki gibi dengededir. Ortamın sı-

caklığı arttırıldığında denge durumu Şekil-II'deki

gibi olmaktadır. Cisimlerin genleşme katsayıları


A) λK = λL = λM B) λK > λL > λM C) λM > λL > λK

D) λK > λL = λM E) λL > λK > λM

2)

Şekil -II

Sıvı

K

F

Şekil -I

Sıvı

K F

Eşit bölmeli K ve F cisimleri T°C'deki ortamda

Şekil-I'deki gibi dengededir. Ortamın sıcaklığı art-

tırıldığında denge durumu Şekil-II'deki gibi olmak-

tadır. Sıvının ve cisimlerin hacimce genleşme


A) αF > αK > αS B) αK > αF = αS C) αF > αS > αK

D) αS > αK > αF E) αS > αF > αK

3) İç hacmi 200 cm3 olan kap 20°C'deki su ile dolu

iken ısıl dengededir. Kap ile beraber suyun sı-

caklığı 80°C'ye çıkarıldığında kaptan kaç cm3

su taşar?

(Kabın hacimce genleşme katsayısı 2.10-3

1/°C,

Suyun hacimce genleşme katsayısı 5.10-3

1/°C)

A) 24 B) 28 C) 30 D) 32 E) 36


ortamda K cismi

sıvı içinde Şekil-

I'deki gibi den-

gededir. Ortamın

sıcaklığı arttırıl-

dığında denge

durumu

Şekil -I

Sıvı Sıvı

Şekil -II

h

Şekil-II'deki gibi olmaktadır. Buna göre;

I. Sıvının genleşme katsayısı, K cisminin gen-

leşme katsayısından büyüktür.

II. h yüksekliği artmıştır.

III. Sıvının özkütlesi azalmıştır.




5) 2r yarıçaplı dairesel levhanın

ortasından r yarıçaplı kısmı

çıkarılmıştır. Levhanın sı-

caklığı 50°C arttırıldığında

levhanın yüzey alanı kaç

πr2 olur? (λ= 4.10-3

1/°C)

r

2r

A) 2,85 B) 3,24 C) 3,44 D) 4,32 E) 4,8



6) 0°C'deki boyları L1 ve L2

olan K ve M tellerinin

boylarındaki uzama mik-

tarının sıcaklığa bağlı

değişim grafiği şekildeki

gibidir. Bu tellerin boyca

uzama,

l

2l

0

T 2T( C)

∆L(metre)

K

M

katsayıları oranı 2

1

M

K=

λ

λ ise, ilk boyları oranı

L1/L2 kaçtır?

A) 2

5 B) 4 C) 3 D)

5

3 E)

3

7

7) Şekildeki metal çerçeve ısı-

tılıyor. Buna göre;

I. d azalır.

II. e, artar.

III. f, artar.

d

f

e


A) Yalnız II B) Yalnız III C) II ve III


8) K L

h

Yer

M

Aynı ortamdaki türdeş K, L, M metal levhaların

kütleleri ve boyları eşittir. Levhaların boyca uza-

ma katsayıları arasındaki ilişki λK > λL > λM dir.

Ortamın sıcaklığı arttırıldığında levhaların yere

göre potansiyel enerji değişimleri arasındaki

ilişki nedir?

A) EK = EL = EM B) EM > EL > EK C) EK > EL > EM

D) EL > EK = EM E) EL > EK > EM

9)

V 2V 6V

I II III

S 2S 3S

Hacimleri verilen şekildeki kaplarda aynı cins sıvı-

lar vardır. Sıvıların sıcaklıkları eşit miktar arttırıl-

dığında, I. Kapta h kadar yükseliyor.

II. ve III. Kaplarda sıvı yüksekliği kaç h olur?

II III

A) h 3h

B) 2h 3h

C) h 4h

D) 2h 4h

E) h 2h

10)

h

S S S

2

2h

X Y Z

S 4S 2Sh

X, Y, Z kaplarında 2h, h/2 ve h yüksekliğinde su

bulunmaktadır. 0°C'deki suların sıcaklıklarını

40°C'ye çıkarıldığında, suların S kesitli boruda

yükselme miktarlarını sıralayınız? (Su taşmı-

yor.)

A) Y > Z > X B) Z > Y > X C) X > Y > Z

D) Y > X > Z E) X = Y = Z

1- C 2-D 3-E 4-E 5-D 6-B

7- C 8- C 9- E 10- E

Documents

001- Fizigin Dogasi kapak - pdfkitapindir.netpdfkitapindir.net/dosya/karafizik.pdf.pdf · FİZİK: Madde ve enerji arasındaki etkileşmeyi ince-leyen, doğadaki olaylarla ilgili