1 $EUTSCHEõ+ULTURWOCHENõINõ!LBANIENõ …...6,Përshëndetja e SH.T.Z. Sali Berisha, Kryeministër i Republikës se Shqipërisë për “Javët e Kulturës Gjermane ne Shqipëri

1

3

Deutsche Kulturwochen in Albanien aus An-lass des 20 - jährigen Jubiläums der Aufnahme

diplomatischer Beziehungen zwischen der Bun-desrepublik Deutschland und Albanien

Javët e Kulturës Gjermane në Shqipëri me rastin e 20 – vjetorit të marrëdhënieve diplomatike

ndërmjet Republikës Federale të Gjermanisë dhe Shqipërisë

Grußwort Seiner Exzellenz des Ministerpräsidenten der Republik Albanien, Herrn Dr. Sali Berisha, für die Deutschen Kulturwochen in Albanien,4

Grußwort-Entwurf für den Veranstaltungskatalog für die Deutschen Kulturwochen in Albanien 2. – 20. Oktober 2007, 8

Die Anfänge der Deutschen Botschaft Tirana, 16Konzertreise der Heinrich-Heine-Symphoniker aus Düsseldorf, 20

Veranstaltungsprogramm Deutscher Oktober, 23Bertolt Brecht – „Kleinbürgerhochzeit“, 29

Teatri kombëtar, 29Heinrich Böll – „Ansichten eines Clowns“, 33

Teatri kombëtar, 33Mischa Kuball – Edi Hila – Studenten der Karlsruher Kunsthochschule und der Albanischen Kunstakademie, 35

„Karl Mays Einfluss bei der Herausbildung des Albanientopos in Deutschland“, 38Kulturkarte: „Ein Kulturpfad durch Tirana“, 40

Deutscher Lesesaal , 43Deutschsprachige Autoren in den Beständen der Nationalbibliothek Tirana, 47

Deutsche Literatur in albanischer Übersetzung, 49Deutschsprachige Prosa nach 1945. Eine Anthologie, 51

Fondacioni „S. Fischer“, 51Robert Schwartz, eine Monographie, 53

8.-10. Oktober 2007: DAAD - Alumnikonferenz “Bologna - Prozess: Erfahrungen und Perspektiven”, 54Institutspartnerschaft zwischen der Universität Jena und der Universität Tirana, 57

Musikalisch-poetische Reise durch Deutschland, 58Ausstellung: „Germanistik-kreativ“ Universitäten Tirana und Elbasan, 61

Fotoprojekt “Exchanges”, 63Willkommen auf der Deutschen Woche bei Euromax, 71

Adidas NEHEMIA Wanderpokal wird erstmals vergeben, 75Stadtfeste im Rahmen der Deutschen Kulturwochen in Pogradec, Korca und Shkodra, 79

Gastspielreise der Black-Forest Brassband Altensteig, 81Ausgrabung des Deutschen Archäologischen Instituts (DAI) in Lissos/Lezha, 84

Neue Forschungen zu Archäologie und Umwelt in Albanien: Dendrochronologie (Datierungen mit den Jahrringen von Bäumen), Pfahlbauforschungen, Unterwasser-Archäologie, Metallanalysen, 86

Galakonzert des Heeresmusikkorps 10 der Bundeswehr aus Ulm, 90Impressum, 102

Inhalt

6,Përshëndetja e SH.T.Z. Sali Berisha, Kryeministër i Republikës se Shqipërisë për “Javët e Kulturës Gjermane ne Shqipëri10, Fjala përshëndetëse për katalogun e aktiviteteve të Javëve të Kulturës Gjermane në Shqipëri (2 – 20 tetor 2007)18, Zanafillat e Ambasadës Gjermane në Tiranë 21, Turne koncertor i orkestrës simfonike „Heinrich Heine“ nga Dyseldorf-i 23, Programi i aktiviteteve Tetori Gjerman 29, Bertolt Brecht – „Dasmë qyteti“ 33, Heinrich Boell – „Me syrin e një klouni“ 35, Mischa Kuball – Edi Hila – studentë të Shkollës së Arteve Karlsruhe e të Akademisë së Arteve Tiranë 39, „Ndikimi i shkrimtarit Karl May mbi imazhin e Shqipërisë në Gjermani“41, Udhërrëfyes kulturor „Shtegtimi kulturor nëpër Tiranë“ 45, Salla gjermane e leximit49, Autorë të gjuhës gjermane për Shqipërinë në fondin e Bibliotekës Kombëtare Tiranë 47 Letërsi gjermane e përkthyer në shqip 51, Antologji e prozës gjermane pas vitit 1945 53, Robert Schwartz, Monografi 55, 8 - 10 tetor 2007: Konferenca e ish-bursistëve të DAAD-së “Procesi i Bolonjës: Përvoja dhe Perspektiva” 59, Udhëtimi poetiko- muzikor nëpër Gjermani 61, Ekspozitë: „Gjermanistika- krijuese“ Universitetet: Tirana dhe Elbasani 73, Mirësevini në Javën Gjermane në Euromax 77, Jepet për herë të parë Kupa adidas – NEHEMIA 79 , Festa popullore në kuadrin e Javëve të Kulturës Gjermane në Pogradec, Korçë dhe Shkodër 83, Turne koncertor Black Forest Brassband Altensteig85 , Gërmime të Institutit Arkeologjik Gjerman (DAI) 87, Hulumtime të reja mbi arkeologjinë dhe mjedisin në Shqipëri: Dendrokronologji (Datime të unazave vjetore të pemëve), hulumtime rreth ndërtesave mbi shtylla, arkeologji nënujore, analiza metali. 91, Koncert gala i trupës muzikore të Forcave Tokësore 10 të Bundeswehr-it nga Ulmi102, Përgatitja për botim

Përmbajtja

6

Der zwanzigste Jahrestag der Wiederaufnahme diplomatischer Beziehungen zwischen der Re-publik Albanien und der Bundesrepublik Deut-schland stellt ein bedeutendes Ereignis in der Ge-schichte der Zusammenarbeit zwischen unseren beiden Ländern dar und hat es verdient, auch mit „Deutschen Kulturwochen in Albanien“ began-gen zu werden.

Verschiedene Veranstaltungen zu organisieren – das ist nicht nur ein Weg, um beide Länder und Völker einander anzunähern, sondern auch eine Bestätigung der tiefen Gefühle, der Freundschaft und Zusammenarbeit, die auf einer alten Tradi-tion beruhen.

Deutschland – ein mächtiger Staat in der Eu-ropäischen Union und Freund Albaniens – hat einen besonderen Beitrag zur Unterstützung der Demokratie in unserem Land, zur Entwicklung der Wirtschaft, der Kultur und des Bildungswe-sens geleistet. Die deutsche Politik spielte und spielt eine wichtige Rolle bei der Lösung des Kosovo-Problems. Deutschland ist das Land,

Grußwort Seiner Exzellenz des

Premierministers der Republik Albanien,

Dr. Sali Berisha

7

das Albanien in den 17 Jahren des Übergangs die größte Wirtschaftshilfe pro Kopf der Bevölkerung gegeben hat.

Die Albaner waren stets bestrebt, Kenntnisse über die deutsche Kultur, Sprache, Wissenschaft, Schule und Wirtschaft zu erlangen. Deutschland dient als großes Vorbild, aufgrund der Tatsache, dass sich das Land innerhalb kurzer Zeit aus den Trümmern des Zweiten Weltkriegs zu erheben vermochte und zu einem mächtigen Staat inner-halb der Europäischen Union wurde.

Die Albaner empfinden Dankbarkeit gegenüber zahlreichen hervorragenden deutschen Gele-hrten wie Johann Georg von Hahn, Paul Kret-schmer, Gustav Meyer, Rudolf Virchow, Karl Patsch, Franz Babinger, Maximilian Lambertz und anderen, die einen bedeutenden Beitrag dafür geleistet haben, das albanische Volk, seine Sprache sowie seine kulturellen und historischen Werte hervorzuheben und weltweit bekannt zu machen.

Die Regierung der Republik Albanien betrachtet die ununterbrochene Konsolidierung der Bezie-hungen zu Deutschland, das eine unersetzliche Hilfe beim Prozess der Integration unseres Landes in die Europäische Union und die NATO geleistet hat und leistet, als vordringliche Angelegenheit und ist Ihnen hierfür dankbar.

Die „Deutschen Kulturwochen in Albanien“ sind sehr willkommen. Sie werden nicht nur ein Beweis für die ausgezeichneten Beziehungen zwischen unseren beiden Ländern und Völkern sein, sondern werden darüberhinaus die Möglichkeit schaffen, neue Gebiete der künftigen Zusamme-narbeit zu erschließen und zu entwickeln.

Die große europäische Familie ist zunächst ein großer Raum der Kulturen verschiedener Völker und Nationen, in welchem die deutsche Kultur einen besonderen Platz einnimmt.

Wir wollen sie gemeinsam besser kennen-lernen…

8

Njëzetvjetori i rivendosjes së marrëdhënieve

diplomatike të Republikës së Shqipërisë me

Republikën Federale të Gjermanisë përbën një ngjarje

të shënuar në historinë e bashkëpunimit ndërmjet dy

vendeve tona, e cila meriton të përkujtohet edhe me

“Javët e kulturës gjermane në Shqipëri”.

Organizimi i veprimtarive të ndryshme nuk është

vetëm një mënyrë, për t’i sjellë dy vendet e popujt

më pranë njëri-tjetrit, por edhe dëshmi e ndjenjave

të thella, të miqësisë e bashkëpunimit, mbi bazën e

traditës së hershme.

Gjermania, ky shtet i fuqishëm i Bashkimit Evropian

dhe mik i Shqipërisë, ka kontribut të veçantë në

mbështetjen e demokracisë në vendin tonë, në

zhvillimin e ekonomisë, të kulturës dhe të arsimit.

Politika gjermane ka luajtur dhe po luan një rol të

rëndësishëm për zgjidhjen e çështjes së Kosovës. Në

këto 17 vite tranzicion, Gjermania është vendi që i ka

Përshëndetja e SH.T.Z. Dr. Sali Berisha,

Kryeministër i Republikës se Shqipërisë

9

dhënë Shqipërisë ndihmën më të madhe ekonomike

për frymë të popullsisë.

Shqiptarët kanë qenë përherë të etur të mësojnë për

kulturën, gjuhën, shkencën, shkollën dhe ekonominë

gjermane. Gjermania përbën një shembull të

madh, për faktin se brenda një kohe të shkurtër

diti dhe mundi të ngrihet nga rrënojat e Luftës së

Dytë Botërore në një shtet të fuqishëm të Bashkimit

Evropian.

Shqiptarët u janë mirënjohës shumë studiuesve

të shquar gjermanë, si Georg von Hahn, Paul

Kretschmer, Gustav Meyer, Rudolf Virchow, Karl

Patsch, Franz Babinger, Maximilian Lambertz, etj., të

cilët kanë dhënë një kontribut të shquar në lartësimin

dhe bërjen të njohur në botë të kombit shqiptar, të

gjuhës dhe të vlerave kulturore e historike të tij.

Qeveria e Republikës së Shqipërisë e sheh si një

përparësi forcimin e pandërprerë të marrëdhënieve

me Gjermaninë, e cila ka dhënë dhe jep një ndihmë

të pazëvendësueshme në procesin e integrimit të saj

në Bashkimin Evropian dhe NATO. Për këtë ju është

mirënjohëse.

“Javët e kulturës gjermane në Shqipëri” janë shumë

të mirëpritura. Ato jo vetëm do të dëshmojnë

marrëdhëniet e shkëlqyera mes dy popujve e dy

vendeve tona, por do të thellojnë e zhvillojnë mundësi

të mëtejshme, për hapësira të reja bashkëpunimi në

të ardhmen.

Familja e madhe evropiane është, së pari, një

hapësirë e madhe e kulturave të popujve e kombeve

të ndryshme, brenda së cilës kultura gjermane zë një

vend të veçantë.

Le ta njohim së bashku më mirë atë ...

10

Liebe Gäste der Kulturwochen „Deutscher Okto-ber – Tetori Gjerman“, liebe Freunde der deut-schen und der albanischen Kultur,als Schirmherr lade ich Sie herzlich zu den deut-schen Kulturwochen in Albanien 2007 ein. Unter dem Motto „Deutscher Oktober – Tetori Gjer-man“ feiern wir mit einem dreiwöchigen Kul-turprogramm das 20-jährige Bestehen diploma-tischer Beziehungen zwischen unseren beiden Ländern.Grundlage der bilateralen Kulturbeziehungen ist das 1995 unterzeichnete Kulturabkommen.Albanien befindet sich auf dem Weg der Integra-tion in die Europäische Union. Auf diesem Weg kommt der Kultur große Bedeutung zu. Die deut-sche Auswärtige Kultur- und Bildungspolitik in Albanien will dabei die deutsche Kultur als Teil der kulturellen Vielfalt Europas vermitteln und den Austausch zwischen der deutschen und der albanischen Kultur fördern.Ein wichtiges Instrument der kulturellen und Bildungszusammenarbeit ist die Förderung des wissenschaftlichen Austauschs und die Mitarbeit am Aufbau tragfähiger akademischer Strukturen. Derzeit arbeiten zwei Lektoren des Deutschen Akademischen Austauschdienstes (DAAD) an der

Grußwort von Gernot Erler, Staatsminister im Auswärtigen Amt

Universität Tirana. Sie unterrichten an der Fakultät für Germanistik und an der Wirtschaftswissen-schaftlichen Fakultät und bieten zusätzlich Stu-dien- und Stipendienberatung an. Albanische Studierende und Wissenschaftler nehmen regelmäßig an Austauschprogrammen des DAAD und der Alexander-von-Humboldt-Stiftung teil. Wir erhoffen uns dadurch langfristige Bindun-gen zwischen den akademischen Eliten Deut-schlands und Albaniens. Eine besondere Rolle spielen dabei die Alumnivereine der ehemaligen DAAD- und Humboldt-Stipendiaten. Im Rahmen der Kulturwochen wird der DAAD-Alumniverein eine wissenschaftliche Konferenz durchführen, zu der alle ehemaligen Stipendiaten und weitere Interessierte herzlich eingeladen sind.Das Interesse am Erlernen der deutschen Sprache, die in Europa von etwa 100 Millionen Menschen als Muttersprachler gesprochen wird, ist in Al-banien sehr groß. Auf die Nachfrage nach quali-tativ hochwertigem Deutschunterricht reagieren wir mit dem Kursangebot des Deutschzentrums, das sich in Trägerschaft der am 3. November 2004 gegründeten Deutsch-albanischen Kulturges-ellschaft “Robert Schwartz” befindet. Es präsen-tiert mit Unterstützung des Goethe-Instituts ein umfassendes Angebot an Deutschkursen unter-

11

schiedlicher Niveaus . An den Fremdsprachen-mittelschulen in Tirana, Shkodra, Elbasan und Korça geben aus Deutschland entsandte Lehrer Deutschunterricht.Mit der Etablierung der Kulturgesellschaft Robert Schwartz im November 2004 wurden die deut-sch-albanischen Kulturbeziehungen auf eine neue Grundlage gestellt, ganz im Sinne des Na-mensgebers der Gesellschaft, des verstorbenen deutsch-albanischen Dichters und Übersetzers Robert Schwartz. Hauptaufgaben der Kulturges-ellschaft sind: die Förderung dieser Beziehun-gen durch die Organisation eigener kultureller Veranstaltungen, die Förderung des kulturellen Austauschs zwischen Albanien und Deutschland, aber auch die Bündelung der Aktivitäten der ver-schiedenen deutschen Kulturmittlerorganisatio-nen. Zahlreiche Veranstaltungen werden in den näch-sten drei Wochen die deutsche Kultur in ihrer Vielfalt in Albanien präsentieren. Dabei konzen-trieren sich die Aktivitäten nicht allein auf Tirana. Auch in Korça, Pogradec, Buçimas, Shkodra, El-basan und Lezha werden Veranstaltungen im Rahmen der Kulturwochen stattfinden. Lassen Sie sich von dem bunten Programm überraschen - ob bei den deutschen Filmtagen, der kulinarischen

Woche, einer Kunstausstellung, in Oper, Theater oder Konzert, beim Volksfest oder beim Tag der offenen Tür bei den archäologischen Ausgrabun-gen in Lezha. Ich lade Sie herzlich ein, an den Ve-ranstaltungen teilzunehmen und sich aktiv in den kulturellen Austausch zwischen unseren beiden Ländern einzubringen. Die bilateralen kulturel-len Beziehungen leben von den persönlichen Erfahrungen und dem persönlichen Engagement Einzelner. Ich wünsche mir, dass die Kulturwo-chen neue Anstöße und Anregungen geben, zu neuen Begegnungen führen und neue Felder der Zusammenarbeit eröffnen.

IhrGernot ErlerStaatsminister im Auswärtigen Amt

12

Të dashur mysafirë të Javëve Kulturore „Deutscher Oktober – Tetori Gjerman“, të dashur miq të kulturës gjermane,

Në cilësinë time si patron Ju ftoj përzemërsisht të merrni pjesë në Javët Kulturore Gjermane në Shqipëri 2007. Nën moton „Deutscher Oktober – Tetori Gjerman“ ne do të kremtojmë me anë të një programi trijavor përvjetorin e 20-të të vendosjes së marrëdhënieve diplomatike midis dy vendeve tona.

Bazën e marrëdhënieve dypalëshe kulturore e përbën marrëveshja kulturore e nënshkruar në vitin 1995

Shqipëria gjendet në rrugën e integrimit në Bashkimin Evropian. Në këtë rrugë, kultura po fiton rëndësi të madhe. Politika e jashtme gjermane në fushën e kulturës dhe të arsimit dëshiron të përhapë kulturën gjermane si pjesë të shumëllojshmërisë kulturore të Evropës, duke nxitur shkëmbimet midis kulturës gjermane dhe asaj shqiptare.

Një instrument i rëndësishëm i bashkëpunimit në fushën e kulturës dhe të arsimit është mbështetja e shkëmbimit akademik dhe bashkëpunimi lidhur me ndërtimin e strukturave të qëndrueshme

Fjala përshëndetëse e Gernot Erler,ministër shteti pranë Ministrisë Federaletë Punëve të Jashtme

akademike. Aktualisht punojnë në Universitetin e Tiranës dy lektorë të Shkëmbimit Akademik Gjerman (Deutscher Akademischer Austauschdienst; DAAD). Ata japin mësim në Fakultetin e Gjermanistikës dhe në Fakultetin Ekonomik dhe krahas kësaj ofrojnë këshillim lidhur me studimet dhe bursat studimore në Gjermani. Studiues dhe shkencëtarë shqiptarë marrin pjesë rregullisht në programet e shkëmbimit të DAAD-it dhe të fondacionit „Alexander von Humboldt“. Ne shpresojmë se në këtë mënyrë mund të krijojmë lidhje të qëndrueshme midis elitave akademike në Gjermani dhe në Shqipëri. Në këtë kontekst, një rol të veçantë luajnë shoqatat e ish-bursistëve të DAAD-it dhe të fondacionit „Alexander von Humboldt“. Në kuadrin e Javëve Kulturore, shoqata e ish-bursistëve të DAAD-it do të zhvillojë një konferencë shkencore, në të cilën janë të ftuar përzemërsisht të gjithë ish-bursistët dhe të intersuarit e tjerë.

Në Shqipëri vihet re një interes shumë i madh për të mësuar gjuhën gjermane, e cila flitet si gjuhë amtare nga rreth 100 milionë njerëz në Evropë. Kur na pyesin për mësim me cilësi të lartë të gjermanishtes, ne vëmë në dukje ofertën e kurseve të Qendrës për Gjuhën Gjermane, e cila mbështetet nga Shoqata Kulturore

13

Gjermano-Shqiptare „Robert Schwartz“ e themeluar më 3 nëntor 2004. E përkrahur nga Instituti „Gëte“, qendra ofron një gamë të gjerë kursesh të gjuhës gjermane të niveleve të ndryshme. Mësues nga Gjermania po japin mësim të gjermanishtes në shkollat e mesme të gjuhëve të huaja në Tiranë, Shkodër, Elbasan dhe Korçë.

Krijimi i Shoqatës Kulturore „Robert Schwartz“ i ngriti marrëdhëniet kulturore midis Gjermanisë dhe Shqipërisë në një bazë të re – plotësisht në përputhje me synimet e personit, emrin e të cilit mban shoqata: poetit dhe përkthyesit gjermano-shqiptar Robert Schwartz. Detyrat kryesore të kësaj shoqate janë: nxitja e këtyre marrëdhënieve nëpërmjet organizimit të aktiviteteve të veta kulturore, mbështetja e shkëmbimit kulturor midis Shqipërisë dhe Gjermanisë, si dhe bashkërendimi i aktiviteteve të organizatave të ndryshme gjermane në fushën e përhapjes së kulturës.

Gjatë tri javëve te ardhshme, shumëllojshmëria e kulturës gjermane do t’Ju prezantohet në një gamë të gjerë veprimtarish nëpër gjithë Shqipërinë – jo vetëm në Tiranë. Aktivitete të ndryshme në kuadrin e Javëve kulturore do të zhvillohen edhe në Korçë, Pogradec,

Fjala përshëndetëse e Gernot Erler,ministër shteti pranë Ministrisë Federaletë Punëve të Jashtme

Buçimas, Shkodër, Elbasan dhe Lezhë. Le të jetë ky program i larmishëm një surprize për Ju – me Ditët e Filmit Gjerman, me Javën Kulinare, me ekspozitën e artit, gjatë shfaqjeve në Opera dhe në teatro, gjatë koncerteve në festën popullore ose me ditën e dyerve të hapura në gërmimet arkeologjike në Lezhë. Ju ftoj përzemërsisht të merrni pjesë në këto veprimtari dhe të luani një rol aktiv në shkëmbimin kulturor midis dy vendeve tona. Marrëdhëniet dypalëshe kulturore frymëzohen nga përvojat personale dhe nga angazhimi personal. Unë shpreh dëshirën që Javët Kulturore të japin nxitje dhe inkurajime të reja, të krijojnë lidhje të reja midis njerëzve dhe të hapin fusha të reja të bashkëpunimit.

I JuajiGernot ErlerMinistër shteti në Ministrinë Federale të Punëve të Jashtme

14

Lieber Leser,

wir freuen uns, dass Sie sich für die deutschen Kulturwochen in Albanien interessieren. In-formieren Sie sich bitte in dieser Broschüre über das breite Angebot an Veranstaltungen, das die deutsche Botschaft zusammen mit deutschen Kulturorganisationen, der deutsch-albanischen Freundschaftsvereinigung „Robert Schwartz“ und zusammen mit vielen anderen Freunden der deutsch-albanischen Zusammenarbeit organisi-ert hat.

Die Kulturwochen finden anlässlich eines wich-tigen Jahrestages in den bilateralen Beziehungen statt. Vor 20 Jahren wurden diplomatische Bezie-hungen zwischen der Bundesrepublik Deutsch-land und Albanien aufgenommen. Manch einer von Ihnen wird sich noch erinnern: der damalige bayerische Ministerpräsident Franz-Josef Strauß reiste nach Albanien und wurde hier, in einem Land, das sich damals weitgehend gegenüber den demokratischen Staaten Europas isoliert hatte, sehr positiv aufgenommen. Die Aufnahme von diplomatischen Beziehungen und die Öff-

Grußwort des deutschen

Botschafters Bernd Borchardt

15

nicht unter den Tisch fallen: Kulturwochen sollen Spaß machen. Jenseits politischer Begründungen für Kulturwochen sollen unsere Veranstaltungen Freude machen und neue Horizonte eröffnen.

Die Organisatoren dieser Kulturwochen haben enorm viel geleistet. Ihnen gilt mein besonderer Dank. Ich weiß, wieviel Arbeit in der Organisa-tion steckt. Ohne die Sponsoren, die die Kulturwochen fi-nanziell unterstützt haben, wäre das breit ge-fächerte Programm, das wir anbieten können, nicht möglich gewesen. Auch ihnen gilt mein ganz besonderer Dank.

Ich wünsche Ihnen viel Spaß und Freude an un-serem Programm. Finden Sie Interesse an Deut-schland und seiner Kultur!

Bernd BorchardtBotschafter der Bundesrepublik Deutschland

nung einer Botschaft folgte.

Seitdem haben sich die traditionell guten deut-sch-albanischen Beziehungen vertieft. Dies wollen wir auch im kulturellen Bereich weit-er fortsetzen und hierzu mit den Kulturwochen einen Beitrag leisten. Für uns Deutsche geht es dabei, neben der Feier des Jahrestages, darum, über Kulturaustausch die Grundlagen unserer Politik und unseres Han-delns verständlich zu machen. Unsere Politik ist von Grundüberzeugungen getragen, die in un-serer Kultur verwurzelt sind.

Zudem: Albanien will Mitglied von NATO und Europäischer Union werden. Es wird dabei von Deutschland unterstützt. Damit rücken die bei-den Länder immer weiter zusammen. Damit ein solcher Prozess des Zusammenrückens funk-tionieren kann, ist besseres gegenseitiges Ken-nenlernen notwendig. Auch hierzu sollen Kul-turwochen – wie unsere Kulturarbeit in Albanien überhaupt – einen Beitrag leisten.

Der dritte wichtige Grund für Kulturwochen darf

16

Të dashur lexues,

interesimi Juaj për Javët e Kulturës Gjermane në Shqipëri është për ne kënaqësi. Në këtë broshurë do të gjeni informacion për gamën e gjerë të veprimtarive, që ambasada gjermane ka përgatitur së bashku me disa organizata kulturore gjermane, Shoqatën Kulturore Gjermano-Shqiptare „Robert Schvartz“ dhe shumë miq të tjerë të bashkëpunimit gjermano - shqiptar.

Javët e Kulturës zhvillohen me rastin e një përvjetori të rëndësishëm për marrëdhëniet midis dy vendeve tona. Para 20 vjetësh ndërmjet Republikës Federale të Gjermanisë dhe Shqipërisë u vendosën marrëdhënie diplomatike. Shumëkush sjell ndërmend vizitën e kryeministrit të atëhershëm bavarez Franc Jozef Shtraus në Shqipëri i cili u prit shumë mirë në një vend, që në atë kohë ishte tejet i izoluar nga shtetet demokratike të Evropës. Kjo vizitë u ndoq nga vendosja e marrëdhënieve diplomatike dhe hapja e një ambasade.

Fjala përshëndetëse e ambasadorit

Gjerman Bernd Borchardt

17

Që prej asaj kohe, marrëdhëniet tradicionalisht të mira gjermano-shqiptare kanë ardhur duke u thelluar.Këtë duam ta vazhdojmë më tej edhe në fushën kulturore duke dhënë kontributin tonë nëpërmjet Javëve të Kulturës.Krahas kremtimit të përvjetorit, ne gjermanët synojmë që me anë të shkëmbimit kulturor të sjellim më afër themelet e politikës dhe të veprimatrisë sonë. Politika jonë bazohet mbi disa bindje themelore, të cilat janë rrënjosur në kulturën tonë.

Veç kësaj, Shqipëria dëshiron të bëhet anëtare e NATO-s dhe e Bashkimit Evropian. Gjermania e mbështet Shqipërinë në këtë rrugë. Në këtë mënyrë, të dy vendet po afrohen gjithnjë e më shumë me njëri-tjetrin. Që ky proces afrimi të funksionojë, është e nevojshme një njohje më e mirë e ndërsjelltë. Ky është një qëllim tjetër, për të cilin Javët e Kulturës – ashtu si e gjithë puna jonë në fushën e kulturës në Shqipëri – japin një kontribut.

Nuk duhet të harrohet arsyeja e tretë për zhvillimin e Javëve të Kulturës: argëtimi. Krahas qëllimeve politike për Javët e Kulturës, aktivitetet tona synojnë t’Ju argëtojnë dhe të hapin horizonte të reja.

Organizatorët e Javëve të Kulturës kanë bërë një punë kolosale, për të cilën unë u shpreh falënderimet e mia të veçanta. E kam të qartë se sa punë kërkon organizimi i aktiviteteve të tilla.

Programi i gjerë që mund t’Ju ofrojmë, nuk do të kishte qenë i mundur pa mbështetjen financiare nga ana e sponsorëve. Edhe ata i falënderoj përzemërsisht.

Uroj që të argëtoheni duke ndjekur programin tonë. Le të shpresojmë që në kë mënyrë interesi Juaj për Gjermaninë dhe kulturën e saj të rritet!

Bernd BorchardtAmbasador i Republikës Federale të Gjermanisë

18

Bis 1987 war Albanien das einzige Land in Europa und einer der ganz wenigen Staaten auf der Welt, zu dem die Bundesrepublik Deutschland keine diplomatischen Beziehungen unterhielt. Nach dem Tod des Diktators Enver Hoxha im April 1985 machte sich das Regime daran, einige der von Hoxha festgelegten Dogmen und Richtlinien auf-zuweichen. Was 1986 in Wien mit Gesprächen begann, fand im Herbst 1987 seinen Abschluss: die Bundesrepublik Deutschland und die Sozial-istische Volksrepublik Albanien (so der dama-lige offizielle Staatsname) nahmen Beziehungen auf höchster staatlicher Ebene auf. Ein wichtiger Meilenstein auf dieser Etappe war der sechsstün-dige Besuch von Außenminister Hans-Dietrich Genscher in Tirana am 23. Oktober 1987.

Die Aufnahme der diplomatischen Beziehungen brachte naturgemäß die Notwendigkeit der Eröff-nung einer Botschaft mit sich. Der Bau einer Bot-schaftskanzlei und eines unmittelbar benachbar-ten Residenzgebäudes in der Rruga Skenderbej (der Straße, in der damals gut und gern die Hälfte der in Tirana ansässigen diplomatischen Vertre-tungen lagen) wurde bereits 1987 begonnen; in den ersten Monaten jedoch – bis etwa Mitte 1988 – befand sich die Botschaftskanzlei in einer Suite des Hotel Dajti am Boulevard der Märtyrer der Nation im Zentrum Tiranas. Botschafter Dr. Frie-drich Kroneck, der Anfang Januar 1988 in Tirana eintraf, Botschaftsrat Dr. Werner Daum sowie die anderen Mitarbeiter der Vertretung logierten in den benachbarten Hotelzimmern. Mitte 1988 zo-gen die Kanzlei und die meisten Mitarbeiter (mit Ausnahme des Botschafters) in den Mittelteil des

Die Anfänge der Deutschen Botschaft

Tirana

Dr. Werner BartelsAuswärtiges Amt, Sprachendienst

19

Amtes abgeordnet worden. In der Zwischenzeit geschah Bedeutendes in Albanien: im Dezem-ber 1990 gingen die Studenten in Tirana auf die Straße, um gegen die unzumutbaren Bedingun-gen in den Studentenheimen zu protestieren; aus den Reihen der Demonstranten waren jedoch schon bald Rufe nach Freiheit und Demokratie zu hören. Kurz darauf wurde die Demokratische Partei gegründet – das erste Gegengewicht zur bis dahin allgewaltigen Partei der Arbeit Albaniens, wie sich die kommunistische Staatspartei in Al-banien nannte. Ende März 1991 fanden die ersten demokratischen Wahlen in Albanien statt, an denen einige weitere zwischenzeitlich gegrün-dete Parteien teilnahmen.

Parallel zum demokratischen Wandel in Albanien normalisierte sich auch die Arbeit der Deutschen Botschaft wieder: die durch die Besetzung ent-standenen Schäden auf dem Botschaftsgelände und in der Residenz waren beseitigt worden, das entsandte Personal kehrte zurück, ein neuer Bot-schafter – Claus Vollers – trat Ende 1991 seinen Dienst in Tirana an. – In den kommenden Jahren wurden die zwischenstaatlichen Beziehungen um einige Bereiche erweitert, die zur Zeit der kommunistischen Diktatur in Albanien undenk-bar gewesen wären, etwa die militärische Zusam-menarbeit. Doch dies ist ein neues Kapitel…

„Blauen Hauses“, schräg gegenüber der im Bau befindlichen künftigen Botschaft, um.

Im Juni 1990, nach zahlreichen Schwierigkeiten und Verzögerungen, konnte die Botschaftskan-zlei endlich ihr frisch fertiggestelltes Gebäude beziehen. Kaum hatte sie sich jedoch einiger-maßen eingerichtet, da ereignete sich innerhalb weniger Tage etwas, das Monate vorher noch un-vorstellbar gewesen war: in den ersten Julitagen strömten 3200 Albaner – ein Promille der dama-ligen Bevölkerung des Landes – auf das Gelände der deutschen Botschaft. Ein Großteil von ihnen waren junge Männer, die von dem brennenden Wunsch beseelt waren, Albanien hinter sich zu lassen und ihr Glück im vermeintlich goldenen Westen zu suchen. (Wer den italienisch-alba-nischen Spielfilm „Lamerica“ gesehen hat, der kann sich in etwa ein Bild machen.)

Eine nähere Beschreibung der Ereignisse, die nach zwei Wochen – als die Besetzer mit Bussen nach Durrës gebracht wurden, von wo aus sie mit dem Schiff Richtung Italien weiterreisten – ende-ten, findet sich in der von Werner Daum geschrie-benen Einleitung des Buches „Albanien zwischen Kreuz und Halbmond“ (Staatliches Museum für Völkerkunde München, 1998; hier S. 34-35).

In der Folgezeit – bis Frühjahr 1991 – arbeitete die Botschaft auf Sparflamme: einziger Entsandter war ein von Zeit zu Zeit wechselnder Geschäft-sträger; das übrige Botschaftspersonal war vorübergehend in die Zentrale des Auswärtigen

20

Deri në vitin 1987, Shqipëria ishte i vetmi vend në Evropë dhe një prej shumë pak shteteve në botë, me të cilat Republika Federale e Gjermanisë nuk kishte marrëdhënie diplomatike. Pas vdekjes së diktatorit Enver Hoxha në prill 1985, regjimi nisi të zbuste disa nga dogmat dhe udhëzimet e përcaktuara prej Hoxhës. – Ajo që kishte filluar me bisedime dypalëshe në Vjenë, u përfundua në vjeshtën e 1987-ës: Republika Federale e Gjermanisë dhe Republika Popullore Socialiste e Shqipërise (ky ka qenë emri zyrtar i shtetit në atë kohë) vendosën marrëdhëniet në nivelin më të lartë shtetëror. Në ngjarje epokale në këtë pjesë të rrugës ishte vizita gjashtëorëshe e Ministrit të Jashtëm Hans-Dietrich Genscher në Tiranë më 23 tetor 1987.

Kuptohet se vendosja e marrëdhënieve diplomatike solli me vete nevojen e hapjes së një ambasade. Ndërtimi i kancelarisë së ambasadës dhe të rezidencës pranë saj në rrugën “Skënderbej” (ku në atë kohë gjendej rreth gjysma e përfaqësive diplomatike të akredituara në Tiranë) u fillua që në vitin 1987; ndërsa gjatë muajve të para – deri afërsisht në mes të 1988-ës – kancelaria u vendos në një suitë të hotelit “Dajti” ne bulëvard “Dëshmorët e Kombit” në qendër të Tiranës. Ambasadori Dr. Friedrich Kroneck, këshilltari i ambasadës Dr. Werner Daum si dhe punonjësit e tjerë të ambasadës banuan në dhomat përreth. Në mesin e vitit 1988 kancelaria si dhe shumica e punonjësve (me përjashtim të ambasadorit) u shpërngulën në pjesën e mesme të

Zanafillat e Ambasades

Gjermane në Tiranë

Dr. Werner BartelsMinistria Federale e Punëve të Jasht-

me, Shërbimi i Përkthimeve

21

“Pallatit Blu” vetëm disa hapa larg ambasadës, në anën tjetër të rrugës.

Në qershor 1990, pas peripecive dhe vonesa të shumta, kancelaria e ambasadës më në fund u shpërngul në ndërtesën e sapopërfunduar. Mirëpo, vetëm disa ditë pasi punonjësit e ambasadës u ambientuan në njëfare mase në godinën e re ndodhi diçka që disa muaj më parë do të ishte e papërfytyrueshme: në ditët e para të korrikut, 3200 shqiptarë – një për mijë banorë të vendit – u vërshuan në oborrin e ambasadës gjermane. Shumica prej tyre ishin burra të rinj, të shtyrë nga dëshira të zjarrtë që Shqipërinë ta linin pas dhe të kërkonin fatin e tyre në perëndimin gjoja të artë. (Kush ka parë filmin artistik italo-shqiptar “Lamerica”, mund të krijojë një përshtypje të përafërt.)

Një përshkrim më i hollësishëm i ngjarjeve, të cilat morën fund pas dy javëve – kur okupuesit u transportuan me autobusa për në Durrës, nga ku ata evazhduan rrugën me anije në drejtim të Italisë – gjendet në hyrjen e shkruar nga Werner Daum-i të librit “Albanien zwischen Kreuz und Halbmond” (Shqipëria mes kryqit dhe gjysmëhënës, Muzeu Shtetëror Etnografik, Mynih 1998, f. 34-35)

Në vijim – deri në pranverë 1991 – ambasada punoi me “avull” të reduktuar: punonjësi i vetëm gjerman ishte një i ngarkuar me punë, i cili u shndërrua herë pas here. Personeli tjetër gjerman

ishte shpërngulur përkohësisht në selinë qendrore të Ministrisë Federale të Punëve të Jashtme. Gjatë asaj kohe u zhvilluan në Shqipëri disa ngjarje të jashtëzakonshme: në dhjetor të 1990-ës studentët në Tiranë dolën në rrugë për të protestuar kundër kushteve të papranueshme në konviktet, ndërsa shumë shpejt nga radhët e manifestuesve u dëgjuan thirrjet “Liri – Demokraci”. Pas pak u themelua Partia Demokratike – kundërpesha e parë e Partisë së Punës të Shqipërisë (emri zyrtar i partisë komuniste), e cila deri në atë kohë kishte qenë e gjithëpushtetshme. Në fund të marsit të 1991-ës u zhvilluan zgjedhjet e para demokratike në Shqipëri, në të cilat morën pjesë edhe disa parti të tjera që ishin themeluar gjatë muajve paraardhëse.

Paralelisht me ndryshimet demokratike në Shqipëri u normalizua sërish edhe veprimtaria e ambasadës gjermane në Tiranë: dëmtimet në oborrin e ambasadës dhe në rezidencë, që ishin shkaktuar gjatë okupimit dyjavor, u riparuan, personeli gjerman u kthye në Tiranë, një ambasador i ri – Claus Vollers – filloi misionin e tij në fund të vitit 1991.

Në vitet që vinin më pas, marrëdhënieve dypalëshe iu shtuan disa fusha, të cilat gjatë diktaturës komuniste do të ishin jashtë çdo përfytyrimi, p.sh. bashkëpunimi ushtarak. Por kjo është një kaptinë tjetër…

22V

eranstaltu

ngsp

rogram

m

Deu

tscher O

ktob

er

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

02 e martetetor

17:30Kunstakademie TiranaFestakt mit Staatsminister Erler und Premiermin-ister Berisha, Konzert „Heinrich-Heine-Sym-phoniker“ aus Düsseldorf

03 e mërkurëtetor

19:00Oper TiranaPremiere „Fidelio“ (Ludwig van Beethoven)19:00Migjeni Theater ShkodraKonzert „Heinrich-Heine-Symphoniker“

04 e enjtetetor

18:00Kino „Millennium“ TiranaEröffnung „Deutsche Filmtage“ (bis 7.10.) mit Freigetränken19:00Komödie „Bella Martha“21:00Drama „Schläfer“19:00Oper Tirana„Fidelio“

05 e premtetetor

16:00Deutscher Lesesaal Tirana,Rr. George Bush, ggü.

Parlament,Präsentation Kulturstadtp-lan Tirana mit Autor Gernot Wolfram, 18:00Supermarkt „Euromax“ TiranaEröffnung „Deutsche kulinarische Woche“ (bis 14.10.)19:00Kunstakademie Tirana„Musikalisch-poetische Reise durch Deutschland“Ab 14:00KorçaStadtfest, 19:00Theater „Andon Zako Çajupi“ KorçaKonzert „Heinrich-Heine-Symphoniker“18:00Kino „Millennium“ Tirana„Deutsche Filmtage“ Jugen-ddrama „Wahrheit oder Pflicht“20:00 Porträt „Sophie Scholl-Die letzten Tage“

06 e shtunëtetor

11:00Bibliothek Philolo-gische Fakultät, Rr. e ElbasanitEröffnung Ausstellung künstlerischer Werke von Deutschstudenten,

18:00Migjeni Theater Shko-dra„Musikalisch-poetische Reise durch Deutschland“18:00Kino „Millennium“ Tirana„Deutsche Filmtage“ Kurzfilme „Next Generation 200620:00Drama „Das Leben der Anderen“19:00Oper Tirana„Fidelio“

07 e dieltetor

18:00Kino „Millennium“ Tirana„Deutsche Filmtage“ Road-movie „Im Juli“20:00Drama „Der neute Tag“19:00Oper Tirana„Fidelio“

08 e hënëtetor

11:00Hauptgebäude Nation-albibliothek TiranaEröffnung Buchausstel-lung „Albanologie-Deut-schsprachige Autoren über Albanien“,Ab 14:00Hotel Mondial TiranaKonferenz DAAD-Alumniv-erein,

09 e martëtetor

Ab 9:00Hotel Mondial TiranaKonferenz DAAD-Alum-niverein, 19:00Oper Tirana“Fidelio“18:00Kino „Pogradec“ in PogradecEröffnung „Deutsche Filmtage“ (bis 12.10.)Komödie „Bella Martha“20:00 Drama „Schläfer“

10 e mërkurëtetor

Ab 9:00Hotel Mondial TiranaKonferenz DAAD-Alum-niverein, 18:00Nationalgalerie TiranaEröffnung der Kunstaus-stellung Kuball-Hila(bis 17.10.), 19:00Oper Tirana„Fidelio“18:00Kino „Pogradec“ in Pogradec„Deutsche Filmtage“ Jugen-ddrama „Wahrheit oder Pflicht“20:00Porträt „Sophie Scholl – Die letzten Tage“

23V

eran

stal

tun

gsp

rogr

amm

D

euts

cher

Okt

ob

er

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

11 e enjtetetor

16:00Deutscher Lesesaal Ti-rana, Rr. George Bush, ggü. Parlament,Eröffnung Buchausstellung „Übersetzungen aus dem Deutschen ins Albanische“, 19:00Kleiner Saal Nation-altheater TiranaPremiere „Ansichten eines Clowns“ (Heinrich Böll)19:00Real Skambini in ElbasanKonzert „Brassband Alten-steig“18:00Kino „Pogradec“ in Pogradec„Deutsche Filmtage“ Kurzfilme „Next Genera-tion 2006“20:00Drama „Das Leben der Anderen“

12 e premtetetor

NachmittagsAdidas-Nehemia-Cup in BuçimasFinale Basketball19:00Nehemia in BuçimasKonzert „Brassband Alten-steig“19:00Kleiner Saal Nation-

altheater Tirana„Ansichten eines Clowns“18:00Kino „Pogradec“ in Pogradec„Deutsche Filmtage“ Road-movie „Im Juli“20:00 Drama „Der neunte Tag“

13 e shtunëtetor

Vormittags:Adidas-Nehemia-Cup Pogradec SporthalleFinale Fußball,14:00Odeon, PogradecStraßenfest, 19:00Odeon, Pogradec Konzert „Brassband Alten-steig“19:00Kleiner Saal Nation-altheater Tirana„Ansichten eines Clowns“

14 e dieltetor

Ab 11:00Archäologische Aus-grabungsstätte Lezha„Tag der offenen Tür“,

15 e hënëtetor

11:00Deutscher Lesesaal Ti-rana, Rr. George Bush, ggü. Parlament,Präsentation „Anthologie

deutschsprachiger Erzähler nach 1945“, 18:00Saal der Deutschen BotschaftVortrag zum Thema: „Karl Mays Einfluss bei der Her-ausbildung des Albanien-topos in Deutschland“, Dr. Pandeli Pani, Deutsche Welle,

16 e martëtetor

18:00 Kino „Millennium“ ShkodraEröffnung „Deutsche Filmtage“ (bis 19.10.)Komödie „Bella Martha“20:00Drama „Schläfer“19:00Großer Saal Nation-altheater Tirana„Kleinbürgerhochzeit“ (Bertolt Brecht)

17 e mërkurëtetor

19:00Großer Saal Nation-altheater Tirana„Kleinbürgerhochzeit“ Ab 18:00Kino „Millennium“ Shkodra„Deutsche Filmtage“ Jugen-ddrama „Wahrheit oder Pflicht“20:00Porträt „Sophie Scholl – Die letzten Tage“

18 e enjte tetor

11.00 UhrHauptgebäude Nation-albibliothek TiranaPräsentation der Monogra-phie „Robert Schwartz“Ab 18:00Kino „Millennium“ Shkodra“Deutsche Filmtage“ Kurzfilme „Next Genera-tion 2006“20:00Drama „Das Leben der Anderen“

19 e premtetetor

18:00Nationalgalerie TiranaEröffnung Fotoausstellung „Exchanges“ (bis 31.10.), Ab 18:00Kino „Millennium“ Shkodra„Deutsche Filmtage“ Road-movie „Im Juli“20:00Drama „Der neunte Tag“

20 e shtunë tetor

19:00Kunstakademie TiranaAbschlusskonzert „Heeres-musikkorps 10“ aus Ulm

24

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

02 e martetetor

17:30Akademia e Arteve,TiranëAkt festiv me pjesëmarrjen e ministrit të shtetit Erler dhe kryeministrit Berisha, Koncerti i orkestrës sim-fonike „Heinrich Heine“ nga Dyseldorfi

03 e mërkurëtetor

19:00Teatri i Operas dhe Baletit TiranëPremierë e operas„Fidelio“ nga Ludwig van Beethoven19:00Teatri „Migjeni“ ShkodërKoncerti i orkestrës sim-fonike „Heinrich Heine“

04 e enjtetetor

18:00 Kinema „Millennium“ TiranëCelja e „Ditëve të Filmit Gjerman“ (deri më 7.10.) me pije të ofruara falas19:00 Komedi„Bella Marta“21:00 Dramë „Të përgjumurit”19:00Teatri i Operas dhe Baletit Tiranë“Fidelio”

05 e premtetetor

16:00Salla gjermane e lex-imit, Tiranë (Rr. Xhorxh Bush, përballë Parla-mentit)Prezantimi i udhërrëfyesit kulturor të Tiranës me au-torin Gernot Wolfram, 18:00Supermarket „Euro-max“ TiranëCelja e „Javës Kulinare Gjermane“ (deri më 14.10.2007)19:00Akademia e Arteve Tiranë“Udhëtim poetiko-muzikor nëpër Gjermani“Pas orës 14:00KorçeFestë popullore, 19:00Teatri „Andon Zako Cajupi“ KorçëKoncerti i orkestrës sim-fonike „Heinrich Heine“18:00 Kinema „Millennium“ Tiranë“Ditët e Filmit Gjerman“, filmi “E vertetë apo dënim”20:00 Dramë “Sofi Shol – Ditët e fundit”

06 e shtunëtetor

18:00Teatri “Migjeni“Shkodër

„Udhëtim poetiko-muzikor nëpër Gjermani“18:00Kinema „Millennium“ Tiranë“Ditët e Filmit Gjerman“, Fil-ma me metrazh të shkurtër „Next Generation 2006“20:00 Dramë “Jeta e të tjerëve”19:00Teatri i Operas dhe Baletit Tiranë“Fidelio“

07 e dieltetor

18:00 Kinema „Millennium“ Tiranë“Ditët e Filmit Gjerman“, Roadmovie “Në korrik”20:00 Dramë “Dita e nëntë“19:00Teatri i Operas dhe Baletit Tiranë“Fidelio“

08 e hënëtetor

11:00Ndërtesa kryesore e Bibliotekës Kombë-tare, TiranëCelja e ekspozitës së libritAutorë gjermanishtfolës mbi Shqiperinë,Pas orës 14:00Hotel Mondial, TiranëKonferencë e shoqatës së ish-bursistëve DAAD,

09 e martëtetor

Pas orës 9:00Hotel Mondial TiranëKonferencë e Shoqatëssë Ish-Bursistëve, 18.00Salla e ambasadës gjer-maneReferat mbi temën “Arke-ologji e mjedisit” nga Dr. Rittershofer, instituti Arke-ologjik Gjerman, 19:00Teatri i Operas dhe Baletit Tiranë„Fidelio“18:00Kinema „Pogradeci“, PogradecCelja e „Ditëve të Filmit Gjerman“ (deri më 12.10.) Komedi„Bella Marta“21:00Dramë „Të përgjumurit”

10 e mërkurëtetor

Pas orës 9:00Hotel Mondial TiranëKonferencë e Shoqatës së Ish-Bursistëve DAAD, 18:00Galeria Kombëtare, TiranëCelja e ekspozitës artistikeKuball-Hila (deri më 17.10), 19:00Teatri i Operas dhe Baletit Tiranë“Fidelio“18:00

Pro

grami i aktiviteteve

Tetori G

jerman

25

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31

Kinema “Pogradeci“ Pogradec„Ditët e Filmit Gjerman“, filmi „E vertetë apo dënim”20:00 Dramë “Sofi Shol – Ditët e fundit”

11 e enjtetetor

Salla gjermane e lex-imit Tiranë(Rr. Xhorxh Bush, përballë parlamentit)Celja e ekspozitës së librit“Përkthime nga gjerman-ishtja në shqip” ,19.00Salla e vogël e Teatrit Kombëtar TiranëPremierë „Me sytë e një kl-louni“ nga Heinrich Böll19:00Real Skambini ElbasanKoncert „Brassband Alten-steig“18:00Kinema „Pogradeci“, Pogradec“Ditët e Filmit Gjerman“, Filma me metrazh të shkurtër „Next Generation 2006“20:00Dramë “Jeta e të tjerëve”

12 e premtetetor

PasditeAdidas-Nehemia-Cup BuçimasFinale basketboll19:00

Nehemia në BuçimasKoncert „Brassband Alten-steig“19.00Salla e vogël e Teatrit Kombëtar Tiranë„Me sytë e një kllouni“ nga Heinrich Böll18:00Kinema „Pogradeci“ Pogradec“Ditët e Filmit Gjerman“, Roadmovie “Në korrik”20:00Dramë “Dita e nëntë“

13 e shtunëtetor

ParaditePallati i Sportit “Arifi Berberi” PogradecAdidas-Nehemia-Cup Finale futboll,Pas orës 14:00Odeon, PogradecFestë popullore, 18:00Pogradec OdeonKoncert „Brassband Altensteig“19.00Salla e vogël e Teatrit Kombëtar Tiranë“Me sytë e një kllouni“ nga Heinrich Böll

14 e dieltetor

Pas orës 11:00Vendi i gërmimeve arkeologjike, Lezhë “Dita e dyerve të hapura”

15 e hënëtetor

11:00Salla gjermane e lex-imit, TiranëPrezantimi i „Antologji e tregimtarëve gjermanisht-folës pas 1945“,18:00Salla e ambasadës gjermaneReferat mbi temën “Ndiki-mi i Karl May-t mbi krijimin e imazhit të Shqipërise në Gjermani”Dr. Pandeli Pani, Deutsche Welle,

16 e martëtetor

18:00Kinema „Millennium“ ShkodërCelja e „Ditëve të Filmit Gjerman“ (deri më 19.10.) Komedi„Bella Marta“21:00 Dramë „Të përgjumurit”19.00Salla e madhe eTeatrit Kombëtar Tiranë„Dasëm Qyteti“ nga Bertolt Brecht

17 e mërkurëtetor

19.00Salla e madhe e Teatrit Kombëtar Tiranë„Dasëm Qyteti“ nga Bertolt Brecht18:00Kinema „Millennium“ Shkodër„Ditët e Filmit Gjerman“, filmi „E vertetë apo dënim”

20:00Dramë “Sofi Shol – Ditët e fundit”

18 e enjte tetor

11:00Ndërtesa kryesore e Bibliotekës Kombë-tare, TiranëPrezantim i “Monografi-Robert Schwartz”, , 18:00Kinema „Millennium“ Shkodër„Ditët e Filmit Gjerman“, Filma me metrazh të shkurtër „Next Generation 2006“20:00Dramë “Jeta e të tjerëve”

19 e premtetetor

18:00Galeria Kombëtare, TiranëCelja e ekspozitës „Ex-changes“(për tu vizituar deri më 31.10),18:00Kinema „Millennium“ Shkodër„Ditët e Filmit Gjerman“, Roadmovie “Në korrik”20:00 Dramë “Dita e nëntë“

20 e shtunë tetor

19:00Akademia e Arteve TiranëKoncert „Trupa Muzikore e Ushtrisë 10“ nga Ulm

Pro

gram

i i a

ktiv

itet

eve

Teto

ri G

jerm

an

26

Die Heinrich-Heine-Symphoniker e.V. wurden 1993 von ehemaligen Mitgliedern des Univer-sitätsorchesters gegründet. Das Orchester setzt sich überwiegend aus berufstätigen Amateurin-strumentalisten sowie professionellen Musikern zusammen und ist inzwischen zu einem 60 Spiel-er starken Klangkörper angewachsen.

In der Düsseldorfer Kunstakademie, in der Uni-versität, in der Tonhalle sowie in anderen Sälen gibt das Orchester jährlich mindestens vier Konzerte, oft auch mit jungen Absolventen di-verser Musikhochschulen als Solisten. Das Rep-ertoire reicht von klassischen, vor allem roman-tischen Werken bis hin zur Moderne.

Seit Mai 2006 werden die Heinrich-Heine-Sym-phoniker vom jungen albanischen Dirigenten Desar Sulejmani dirigiert, der ein Klavier- und

Kammermusikstudium an der Essener Folkwang-Hochschule absolvierte und anschließend ein Dirigierstudium aufnahm.

Das Orchester gibt im Rahmen der Kulturwochen drei Konzerte in Albanien. Am 2. Oktober 2007 wird der „Deutsche Oktober“ bei einem Festakt mit einem Auftaktkonzert in der Kunstakademie in Tirana eröffnet. Weitere Konzerte finden am 3. Oktober 2007 im Migjeni Theater in Shkodra und am 5. Oktober 2007 in Korça statt. Dabei werden Werke von Reinhold Glière und Sergej Rachmaninow aufgeführt.

Es ist der erste Besuch eines deutschen Sinfonie-orchesters in Albanien seit mehr als zehn Jahren und der Umstand, dass der Dirigent aus Alban-ien stammt, ist ein wunderbares Beispiel für die vielfältigen Kulturbeziehungen zwischen den beiden Ländern.

Konzertreise der Heinrich-Heine-Symphoniker aus Düsseldorf„Die Kunst des schönen Gebens wird in unserer Zeit immer seltener,in demselben Maße, wie die Kunst des plumpen Nehmens,des rohen Zugreifens täglich allgemeiner gedeiht“ … Heinrich Heine

27

Orkestra simfonike „Heinrich Heine“ e. V. u themelua në vitin 1993 nga ish- anëtarë të orkestrës së universitetit. Orkestra përbëhet kryesisht nga instrumentistë amatorë të punësuar dhe nga muzikantë profesionistë dhe është kthyer tashmë në një tërësi të fortë orkestrale prej 60 instrumentistësh.

Orkestra jep çdo vit të paktën katër koncerte në Akademinë e Arteve të Dyseldorfit, në unviersitet dhe në salla të tjera muzikore, ku shpesh solistët janë absolventë të rinj nga shkolla të ndryshme muzikore. Repertori përmban vepra të muzikës klasike, mbi të gjitha romantike e deri te muzika moderne.

Që nga maji 2006 orkestra simfonike “Heinrich Heine” drejtohet nga dirigjenti i ri shqiptar Desar Sulejmani, i cili kreu studimet për piano dhe muzikë

Turne koncertor i orkestrës simfonike „Heinrich Heine“ nga Dyseldorf-i“Arti i bukur i dhënies po bëhet në kohën tonë gjithmonë e më i rrallë,Në po atë masë, si rritet arti i pagdhendur i marrjes,i kapjes primitive që lulëzon gjerësisht cdo ditë” …….Heinrich Heine

dhome në shkollën e lartë Folkwang në Esen dhe më pas nisi studimet në degën e dirigjimit.

Në kuadrin e Javëve të Kulturës orkestra do të japë në Shqipëri tre koncerte. „Tetori Gjerman“ do të çelet në mënyrë festive me koncertin e parë më 2 tetor 2007 në Akademinë e Arteve në Tiranë. Koncerte të tjerë do të zhvillohen më 3 tetor 2007 në teatrin “Migjeni” në Shkodër dhe më 5 tetor 2007 në Korçë. Ndër të tjera do të luhen vepra nga Reinhold Glière dhe Sergej Rachmaninow.

Që prej më shumë se dhjetë vjetësh, kjo është vizita e parë në Shqipëri e një orkestre simfonike gjermane dhe fakti që dirigjenti vjen nga Shqipëria është një shembull i shkëlqyer i marrëdhënieve të larmishme kulturore ndërmjet dy vendeve.

28

Nationaltheater für Oper und BallettPremiere am 3. Oktober 2007 um 19 UhrAufführungen am 4., 6., 7., 9. und 10. Oktober 2007Teatri Kombëtar i Operës dhe i BaletitPremiera: 3 tetor 2007, ora 19.00Shfaqjet: 4, 6. 7, 9 dhe 10 tetor 2007

29

Opera e vetme e Ludwig van Beethoven-it u shfaq për herë të parë më 1806 në Vjenë. Beethoven-i kishte vendosur të shkruante një operë me tematikën e shpëtimit dhe të çlirimit – vepra të tilla muzikore ishin shumë të suksesshme në fund të shekullit 18 dhe në fillim të shekullit 19. Ai ishte i mendimit se nëpërmjet një opere të tillë mund të shprehte parimet e lirisë politike, të drejtësisë dhe të vëllazërisë – parime që drejtohen kundër çdo lloji tiranie – ose thjesht shpëtimin e një heroi të pafajshëm në çastin e fundit.

Subjekti i operës përmban një grua të guximshme, e cila vishet si burrë dhe çliron bashkëshortin e saj nga burgu i jakobinëve. Përkthimi i libretit në gjuhën shqipe u krye nga Ardian Klosi.

Opera shfaqet për herë të parë në Shqipëri dhe është një nga projektet më të rëndësishme në kuadrin e Javëve Kulturore Gjermane. Në vënien e saj në skenë marrin pjesë disa artistë nga Gjermania: Michael Sturm (regjisor), Matthias Engelmann (skenograf dhe bashkëregjisor) si dhe Francesco Angelico dhe Alexander Fahima. Dirigjenti është Paul Weigold nga Gjermania.

Die einzige Oper Ludwig van Beethovens erlebte ihre Uraufführung 1806 in Wien. Beethoven hatte sich entschlossen, eine Rettungs- und Befreiung-soper zu schreiben, wie sie am Ende des 18. und zu Beginn des 19. Jahrhunderts in Frankreich große Erfolge feierte. Er sah darin die Möglichkeit, die gegen jede Tyrannei gerichteten Prinzipien der politischen Freiheit, der Gerechtigkeit und der Brüderlichkeit oder einfach die Rettung eines unschuldigen Helden aus höchster Not zum Aus-druck zu bringen.

Die Handlung geht auf die Geschichte einer mu-tigen Frau zurück, die als Mann verkleidet ihren Gatten aus der Gefangenschaft der Jakobiner be-freit. Ardian Klosi hat das Libretto ins Albanische übersetzt.

Das Werk wird erstmalig in Albanien aufgeführt und ist eines der wichtigsten Projekte im Rah-men der Deutschen Kulturwochen. Bei der In-szenierung wirken mehrere Künstler aus Deutsch-land mit: Michael Sturm als Regisseur, Matthias Engelmann als Bühnenbildner und Ko-Regisseur sowie Francesco Angelico und Alexander Fahi-ma. Das Orchester wird von dem deutschen Diri-genten Paul Weigold dirigiert.

Ludwig van Beethoven: „Fidelio“ Erstaufführung in AlbanienOpera „Fidelio“ e Ludwig van Beethoven-it Shfaqja e parë në Shqipëri

30

31

Dieser Einakter wurde 1926 zum ersten Mal auf-geführt, war allerdings von Brecht schon mit 23 Jahren geschrieben worden. Die albanische Pre-miere im vergangenen Dezember war ein beson-derer Erfolg. Es spielen bekannte Bühnenkünstler wie Guljelm Radoja und Valbona Imami, aber auch jüngere Schauspieler und Studenten der Kunstakademie. Es gab auch weitere erfolgreiche Aufführungen im vorigen März in Shkodra, Korça und Tirana.

Es handelt sich um eine Tragikomödie, in der es um vorgetäuschte Liebe oder Liebe unter den Zwängen der finanziellen Verhältnisse geht. Bre-cht, der zur Zeit der Entstehung des Stücks noch von François Villon und Anton Tschechow beein-flusst war und später als „größter Dramaturg des 20. Jahrhunderts“ galt, zeigt hier seinen feinen und fulminanten Humor.

Regie: Ema Andrea, Bühnenbild: Jetmir Veipi.

Vepër njëaktëshe që Brechti i ri e ka vënë në skenë për

herë të parë më 1926. Premiera në shqip dhjetorin e

kaluar, me studentë të dramës e aktorë të mirënjohur

si Guljelm Radoja, Valbona Imami etj., ka qenë një

sukses i jashtëzakonshëm. Shfaqje të tjera u dhanë

gjatë muajit mars në Shkodër, Korçë dhe Tiranë.

Pjesa është një tragjikomedi, në të cilën trajtohet

tematika e dashurisë së shtirë ose dashurisë së futur

në darat e marrëdhënieve monetare. Spikatet humori

i hollë e shpërthyes i shkrimtarit, i cili në rininë e tij

ndodhej nën ndikimin e François Villonit e Anton

Çehovit dhe më vonë do të vlerësohej si „dramaturgu

më i madh i shekullit 20“.

Regjisore: Ema Andrea, Skenograf: Jetmir Veipi.

Bertolt Brecht – „Kleinbürgerhochzeit“Bertolt Brecht – „Dasmë qyteti“Nationaltheater am 16. und 17. Oktober um 19 UhrTeatrin Kombëtar më 16 dhe 17 tetor në orën 19:00

Deutsch-Albanische Kulturgesellschaft

"Robert Schwartz"

Shoqata kulturore gjermano-shqiptare

TeaTri kombëTar

32

33

Ardian Klosi hat Motive des bekannten Romans von Heinrich Böll (Träger des Literatur-Nobel-preises im Jahr 1972) für die Bühne bearbeitet. „Ansichten eines Clowns“, bereits 1985 in Alban-ien veröffentlicht, erfreute sich trotz einiger zen-sierter Szenen bei der Jugend und in kulturellen Kreisen großer Beliebtheit.

Es ist das Drama des marginalisierten Künstlers: ausgeschlossen von der Gesellschaft, von der ei-genen Familie, von seiner langjährigen Freundin und den ihr nahestehenden katholischen Kre-isen. Es ist die Rebellion des Künstlers gegen die vorherrschenden Normen der Wohlstandsges-ellschaft und des Showgeschäfts, gegen die Ver-drängung der Vergangenheit und die Kunstfertig-keit der Wendehälse.

Regie führt Ema Andrea. Bühnenbildner: Edi Hila.In der Hauptrolle spielt Neritan Liçaj.

Dramatizim nga Ardian Klosi i romanit të shkrimtarit të madh gjerman, çmimi Nobel për letërsinë më 1972. „Me syrin e një klouni“ u botua në shqip më 1985 e, megjithë pjesët e censuruara, pati jehonë të veçantë në rininë dhe intelektualët shqiptarë të kohës.

Është drama e artistit të përjashtuar nga shoqëria, familja e tij, e dashura, për arsye të antikonformizmit dhe rebelimit ndaj normave sunduese në shoqërinë e mirëqenies ekonomike, qarqet kishtare dhe botën e show-biznesit, për arsye të mospajtimit me fshehjen dhe shtrembërimin e së kaluarës.

Regjisore e shfaqjes është Ema Andrea. Skenografia: Edi Hila. Në rolin kryesor luan Neritan Liçaj.

Heinrich Böll – „Ansichten eines Clowns“Heinrich Böll – „Me syrin e një klouni“Nationaltheater am 11., 12. und 13. Oktober um 19 UhrTeatrin Kombëtar më 11, 12 dhe 13 tetor në orën 19:00


"Robert Schwartz"


TeaTri kombëTar

34

35

Eine gemeinsame Ausstellung: Installationen, Videoart und Kunstlichtart in der Nationalgalerie Tirana.Seit einigen Jahren erfolgt eine fruchtbare Zusam-menarbeit zwischen den beiden Institutionen der bildenden Künste. Der Karlsruher Professor Mischa Kuball ist auch als Installationskünstler bekannt. Voriges Jahr waren albanische Student-en mit ihrem Professor, dem Maler Edi Hila, zu Gast in Deutschland. Jetzt werden die interessan-testen Produkte dieser Zusammenarbeit in Tirana präsentiert.Die Ausstellung wird zehn Tage lang zu besich-tigen sein.

Ekspozitë e përbashkët: instalacione, video-art dhe

dritë-art në Galerinë Kombëtare të Arteve. Prej disa

vitesh vazhdon bashkëpunimi i frytshëm midis këtyre

dy shkollave të artit. Mischa Kuball është profesor

e artist i njohur i artit bashkëkohës, sidomos i

instalacioneve që luajnë me efektet e dritës. Vitin e

kaluar ai ka pritur në Karlsruhe studentë shqiptarë

të arteve pamore së bashku me profesorin e tyre

Edi Hila. Ekspozita e përbashkët synon të paraqesë

produktet më interesante të këtij bashkëpunimi.

Ajo do të rrijë e çelur për dhjetë ditë.

Mischa Kuball – Edi Hila – Studenten der Karlsruher Kunsthochschule und der Albanischen KunstakademieMischa Kuball – Edi Hila – studentë të Shkollës së Arteve Karlsruhe e të Akademisë së Arteve TiranëEröffnung am 10. Oktober um 18 Uhr in der NationalgalerieHapja më 10 tetor në orën 18:00 në Galerinë Kombëtare të Arteve


"Robert Schwartz"


36

„Karl Mays Einfluss bei der Herausbildung des Albanientopos in Deutschland“

Auch schnelles Googeln genügt, um festzustel-len, dass es im deutschsprachigen Raum kaum möglich zu sein scheint, über Albanien und die Albaner zu schreiben, ohne auf den Titel des Ro-mans „Durch das Land der Skipetaren“ von Karl May zurückzugreifen.

Mit „Abenteuer und Trekking im Land der Skip-etaren“ wirbt die Reiseagentur „Anders Reisen“, zu einer Studienreise „Durch das Land der Skip-etaren“ lädt Radio Ö1 seine Hörer ein, vom „Auf-bruch des Films im Land der Skipetaren“ berichtet das Institut für Auslandsbeziehungen (ifa) und auf der Internetseite europatermine.de findet man folgende Seminarankündigung: „Entwicklung im Land der Skipetaren - Albanien im Umbruch“.

Generationen von Journalisten, Reportern und Autoren populärer und wissenschaftlicher Darstellungen haben an die Wortwahl Mays un-mittelbar angeknüpft und verwenden sie sehr oft,

mehr oder weniger variiert, als Aufmacher oder im Haupttext. Mit gutem Recht gehen alle davon aus, dass Mays Roman das einzige einschlägige Buch ist, das die meisten deutschen Leser als Ju-gendliche schon einmal in der Hand hatten.

Karl May beschreibt die Albaner als räuberische und grausame, hass- und rachsüchtige Men-schen, die sich der Autorität von Staat und Gesetz verschließen. Mays Beschreibungen prägen bis heute das Bild, das sich Deutsche und Europäer von Albanien machen. In Albanien dagegen sind Mays Romane unbekannt.

Nach einem kurzen Überblick über das Albanien-bild von Karl May wird im Vortrag der Frage nach seiner Rezeption bei deutschen Autoren nachge-gangen.

Vortrag von Dr. Pandeli Pani am 15. Oktober um 18 Uhr im Großen Saal der Deut-schen Botschaft

37

Referat i mbajtur nga dr. Pandeli Pani më dt. 15 tetor, ora 18.00, në Sallën e Madhe të ambasadës gjermane

„Ndikimi i shkrimtarit Karl May mbi imazhin e Shqipërisë në Gjermani“

Mjafton që të kërkosh shpejt e shpejt në “Google” për të konfirmuar faktin se në hapësirën gjermanofolëse pothuajse nuk është e mundur të shkruash për Shqipërinë dhe shqiptarët, pa përmendur titullin e romanit “Durch das Land der Skipetaren” (Nëpër vendin e Shqiptarëve) të shkrimtarit Karl May.

Agjensia “Anders Reisen” bën reklamë me sloganin “Aventura dhe shtegtime në vendin e shqiptarëve”, radiostacioni Ö1 i fton dëgjuesit “në vendin e shqiptarëve”, Instituti i Marrëdhënieve me Botën e Jashtme (Institut für Auslandsbeziehungen; IfA) informon për “nisjen e kinematografisë në vendin e shqiptarëve”, ndërsa faqja e internetit “europatermine.de” njofton për mbajtjen e një seminari me titullin “Zhvillimet në vendin e shqipëtarëve – Shqipëria në transformim”.

Disa breza gazetarësh, reporterësh dhe autorësh te interpretimeve shkencore kanë bërë aluzion të drejtpërdrejtë me titullin e romanit të lartpërmendur dhe vazhdojnë ta përdorin atë shpesh, pak a shumë

në variacione, në ndonjë mbititullim, tekst ose artikull. Me të drejtë, ata janë të gjithë të bindur se romani i Karl May-t është i vetmi libër me tematikën shqiptare, që ka rënë në duart e shumicës së lexuesve gjermanë, kur ata ishin të rinj.

Në kundërshtim me hapësirën gjermanofolëse, as romani i përmendur, as romanet e tjera “ballkanike” të Karl May-t nuk njihen në hapësirën kulturore shqiptare. Ndërkaq vetitë negative, me të cilat ai përshkruan shqiptarët (njerëz grabitës dhe mizor, të dhënë pas urrejtjes dhe hakmarrjes) ose karakteristikat gjoja kollektive të shqiptarëve si vetizolimi, mohimi i autoritetit shtetëror dhe i ligjeve, përcaktojnë deri më sot imazhin e publikut gjerman dhe evropian për Shqipërinë.

Autori do të japë një pasqyrim të shkurtër për imazhin e Shqipërisë në veprat e Karl May-t dhe do të flasë pastaj për jehonën që ka gjetur ky imazh tek autorët gjermanë.

38

Ich suche auch, denn ich bin ja wieder da, wo ich begonnen habe, den Ort meiner Herkunft. Ich suche das alles mit wohl sehr ungenauem, weil unruhigem Finger auf der Landkarte - auf einer Kinder-Landkarte, wie ich gleich gestehen muss.…Paul Celan

Im Rahmen der Initiative „Menschen und Bücher“ des Auswärtigen Amtes und des Goethe-Institutes eröff-nete der deutsche Schriftsteller Gernot Wolfram 2006 den neuen deutschen Lesesaal in den Räumen der Nationalbibliothek in Tirana. Während seines Aufenthaltes in Albanien wurde die Idee geboren, zusam-men mit albanischen Studenten das Projekt einer Kulturkarte über Tirana in Angriff zu nehmen. Im Sinne einer geistigen Topographie soll sich dem Leser die Stadt als eine Mischung aus sichtbaren und unsich-tbaren Orten und Geschichten erschließen.

Wer den vorgeschlagenen Pfaden der Karte folgt, wird einen bewusst subjektiv gehaltenen Eindruck von Theatern, Museen, literarischen Plätzen, historischen Stätten sowie von Restaurants und Bars erhalten. Ein facettenreiches Kaleidoskop einer Topographie, wie sie junge Menschen aus Tirana täglich erleben und als empfehlenswert weitergeben möchten.

Der Autor Gernot Wolfram und der DAAD-Lektor Jürgen Röhling haben Studenten aus Tirana gebeten, Texte und Bilder als persönliche Impressionen zu gestalten, die in der Karte zu einem Kulturpfad zusam-mengefügt werden. Gehend und beobachtend die verschiedenen Schichtungen einer Stadt zu erkunden, gehört mit Sicherheit zu den schönsten Möglichkeiten, sich eine andere Kultur zu erschließen.

Die Karte wird während der Deutsch-albanischen Kulturwoche im Oktober 2007 am 5. Oktober um 16 Uhr im deutschen Lesesaal von Gernot Wolfram, Jürgen Röhling und den beteiligten Studenten vorgestellt.

Kulturstadtplan: „Ein Kulturpfad durch Tirana“Präsentation am 5. Oktober um 16 Uhr im Deutschen Lesesaal

Xhamia Et’hem Beut

39

Edhe unë po e kërkoj vendin e prejardhjes sime, duke qenë se jam sërish atje ku jam nisur. Po e kërkoj gjithë këtë me gishtin vërtet shumë të pasaktë dhe të paqetë në një hartë – një hartë gjeografike për fëmijë, siç duhet të pohoj që në fillim… Paul Celan

Në kuadrin e nismës „Njerëz dhe libra“ të Ministrisë Federale të Punëve të Jashtme dhe të Institutit „Gëte“, shkrimtari gjerman Gernot Wolfram hapi në vitin 2006 në ambientet e Bibliotekës Kombëtare në Tiranë, sallën e re gjermane të leximit.. Gjatë qëndrimit të Wolfram-it në Shqipëri lindi ideja që bashkë me disa studentë shqiptarë të niset projekti i një udhërrëfyesi kulturor të Tiranës. Synimi i projektit është që qyteti t’i paraqitet lexuesit si një përzierje vendesh dhe rrëfimesh të dukshme dhe të padukshme – një lloj topografie shpirtërore.

Duke ecur në shtigjet e propozuara në hartë, do të fitoni një përshtypje qëllimisht subjektive mbi teatrot, muzetë, vendet letrare, pikat historike si dhe mbi restorantet dhe baret. Një kaleidoskop shumëngjyrësh i një topografie, të cilën të rinjtë e Tiranës e përjetojnë çdo ditë dhe dëshirojnë t’Jua sugjerojnë edhe Juve.

Shkrimtari Gernot Wolfram dhe lektori i Shkëmbimit Akademik Gjerman (DAAD) Jürgen Röhling u janë lutur studentëve nga Tirana të përmbledhin disa tekste dhe piktura e fotografi si impresione personale, të cilat mund të bashkohen në hartë për të formuar një shteg kulturor. Të zbulosh shtresat e ndryshme të një qyteti duke shëtitur dhe duke vëzhguar, është me siguri një nga mundësitë më të bukura për t’u njohur më nga afër me një kulturë tjetër.

Harta do të prezantohet gjatë Javëve Gjermano-Shqiptare të Kulturës në tetor 2007, më 5 tetor, ora 16:00, në sallen gjermane të leximit nga Gernot Wolfram, Jürgen Röhling dhe nga studentet, që kanë marrë pjesë në hartimin e saj.

Udhërrëfyes kulturor „Shtegtimi kulturor nëpër Tiranë“Prezantimi më 5 tetor në orën 16:00 në sallen gjermane të leximit


"Robert Schwartz"


40

Öffnungszeiten:Montag bis Freitag 9 – 17 Uhr

Adresse: Bibliotheka Kombëtare e vjetër, Salla gjermane e leximit, Rruga „Xhorxh Bush“

Telefon: 00355 4 222017

41

Bereits Anfang der neunziger Jahre wurden die ersten Deutschen Lesesäle in Mittelost-, Südost- und Osteuropa eröffnet, darunter auch der Deutsche Lesesaal in Tirana.

Aufgabe der Deutschen Lesesäle ist es, dem Bedürfnis nach Information aus Deutsch-land entgegenzukommen und damit einen Prozess der gegenseitigen Verständigung einzuleiten. Dazu hat das Goethe-Institut ein Netzwerk in enger Zusammenarbeit mit Experten und Partnern in den jew-eiligen Gastländern und dem Auswärtigen Amt entwickelt, zu dem auch der Deutsche Lesesaal in der Nationalbibliothek gehört.Seit dem Umzug aus der Universitätsbibliothek im Jahr 2006 befindet sich der Deutsche Lesesaal in den neu eingerichteten Räumen der Nationalbibliothek Tirana – in einem historischen Gebäude, in dem die erste albanische Regierung 1921 residierte - und wird vom Goethe-Institut Thessaloniki und der Nation-albibliothek betreut. Hier wurde er durch eine Auswahl aus dem deutschsprachigen Bücherfonds der Nationalbibliothek ergänzt.

Durch eine Unterstützung des albanischen Staates für die Renovierungsarbeiten und mit finanzieller Hilfe des Unternehmens Tirana International Airport (TIA) konnte der Deutsche Lesesaal am 13.11.2006 neu eröffnet werden. Die organisatorischen Arbeiten leisteten neben der Nationalbibliothek das Goethe-In-stitut Thessaloniki und die Deutsch-Albanische Kulturgesellschaft „Robert Schwartz“. Am Tag der Einwei-hung sprach auch der Schriftsteller Gernot Wolfram, der „Bibliothekspate“ der Initiative „Menschen und Bücher“. Der damalige deutsche Botschafter in Tirana Hans-Peter Annen überreichte dem Direktor der Nationalbibliothek Dr. Aurel Plasari, symbolisch ein Bücherpaket der Initiative „Menschen und Bücher“.

Die deutsche Bibliotheksinitiative „Menschen und Bücher“ für Mittel-, Ost- und Südosteuropa unterstützt für drei Jahre 29 ausgewählte Bibliotheken mit Bücherspenden. So erhält auch die albanische Nationalbi-bliothek deutsche Bücher ihrer Wahl im Gesamtwert von 15.000 Euro.

Über 6.000 deutschsprachige Bücher und audiovisuelle Medien bilden den Bestand des Lesesaals, der frei zugänglich ist. Neben Werken von und über deutsche Schriftsteller bietet der Lesesaal umfangreiches Mate-rial zur Landeskunde sowie zur deutschen Sprache und Geschichte. Darüber hinaus gibt es Nachschlage-werke und Lexika, sowie Sachliteratur zu allen Wissensbereichen wie Philosophie, Soziologie, Wirtschaft, Sprache und Angewandte Wissenschaften, Kunst, Geschichte und Geographie. Zur aktuellen Information liegen Zeitschriften und Zeitungen aus. Erweitert wird das Angebot durch Videos und Audiokassetten, die ausgeliehen oder im Lesesaal benutzt werden können. Der Bestand wird jährlich aktualisiert.

Deutscher Lesesaal


"Robert Schwartz"


42

Orari:E hënë –e premte 09:00 – 17:00Adresa: Biblioteka Kombëtare (ndërtesa e vjetër), salla gjermane e leximit, Rruga “Xhorxh Bush”Telefon: 00355 4 222017

43

Salla gjermane e leximitQysh nga fillimi i viteve ’90 u hapën sallat e para gjermane në vendet e Europës Qendrore, Lindore dhe Juglindore, ndër to edhe në Tiranë.

Detyrë kryesore e sallave gjermane është që t’u përgjigjen nevojës së publikut për informacion nga Gjermania e njëkohësisht të nxitet procesi i mirëkuptimit të ndërsjelltë. Për këtë qëllim Instituti Goethe ka ndërtuar në bashkëpunim të ngushtë me specialistë e partnerë në vendet mikpritëse e me Ministrinë e Jashtme gjermane një rrjet të gjerë. Kështu lindi dhe Salla gjermane në mjediset e Bibliotekës Kombëtare të Shqipërisë. Gjatë vitit 2006 u bënë restaurimet në ambientet e godinës së vjetër të BK, një ndërtesë historike ku është vendosur qeveria e parë shqiptare pas Kongresit të Lushnjës më 1921. Më 13 nëntor 2006 u bë përurimi i kësaj Salle, e cila funksionon nën përkujdesjen e Institutit Goethe Selanik dhe Bibliotekës Kombëtare, e cila i shtoi sallës pjesën më të mirë të fondit të saj në tituj gjermanisht.

Pas restaurimit Salla Gjermane e Leximit u pajis nëpërmjet një financimi të TIA (Tirana International Airport). Për organizimin u kujdesën krahas Bibliotekës Kombëtare, Instituti Goethe Selanik dhe Shoqata Kulturore Gjermano-Shqiptare „Robert Schwartz“. Në përurimin e Sallës Gjermane të Leximit foli edhe „kumbari“ i iniciativës „Njerëz dhe Libra“ shkrimtari gjerman Gernot Wolfram.

Ish ambasadori gjerman Hans-Peter Annen i dorëzoi simbolikisht drejtorit të Bibliotekës Kombëtare dr. Aurel Plasari një paketë libra nga inciativa „Njerëz dhe Libra“. Iniciativa gjermane për biblioteka të Europës Qendrore, Lindore dhe Juglindore „Njerëz dhe Libra“ mbështet për tre vjet 29 biblioteka të zgjedhura. Kështu edhe Biblioteka Kombëtare mund të porosisë libra me një vlerë të përgjithshme prej 15.000 eurosh.

Mbi 6.000 tituj librash gjermanisht dhe media të tjera elektronike bëjnë pjesë në pasurinë e kësaj salle që është me kërkim dhe zgjedhje të hapur. Krahas veprave të letërsisë gjermane gjen këtu një material të pasur mbi vendin, gjuhën dhe historinë gjermane. Veç këtyre kjo sallë ofron fjalorë dhe enciklopedi si dhe literaturë shkencore nga të gjitha fushat e dijes si filozofia, sociologjia, ekonomia, gjuha, arti, histori, gjeografi. Për informimin aktual lexuesi mund të përdorë gazeta dhe revista në gjermanisht. Oferta zgjerohet edhe me kaseta video dhe audio, të cilat mund të huazohen ose të përdoren në sallë. Fondi aktualizohet çdo vit.


"Robert Schwartz"


44

45

Ekspozitë e një përzgjedhjeje përfaqësuese prej autorësh që fillojnë të shkruajnë për Shqipërinë prej shekullit 15. Vizitori do të ketë mundësi të njihet me visare prej emrash si Arnold von Harff, i pari udhëtar nga Këlni që mblodhi një listë fjalësh shqipe më 1496, më tej vepra nga Gottfried Leibniz, Johann Thunmann, Franz Bopp etj.Siç dihet autorët e gjuhës gjermane ishin ata që vunë themelet e albanologjisë si shkencë në shekujt 18-20. Ndaj një pjesë e madhe e librave të ekspozuar do të paraqesë pikërisht këtë elitë, me emra si Hahn, Meyer, Jokl, Ippen, Nopcsa, Šufflay etj., por edhe vepra të ndryshme udhëtarësh, fotografësh etj.Ekspozita, e shoqëruar nga një katalog që jep një pasqyrë të kësaj pasurie, do të hapet në sallën e madhe të Bibliotekës Kombëtare më 8 tetor në orën 11:00.

Die Ausstellung präsentiert eine Auswahl von Autoren, die schon im 15. Jahrhundert begannen, über Albanien zu schreiben. Das Publikum wird darin Schätze wie das erste „Wörterbuch“ der albanischen Sprache kennenlernen, die Reisebe-schreibungen des Ritters Arnold von Harff aus Köln, Werke großer Wissenschaftler wie Gottfried Leibniz, Johann Thunmann oder Franz Bopp, die sehr früh ihre Aufmerksamkeit auf Albanien und das „Albanesische“ richteten.

Die Albanologie ist bekanntlich ein Forschungs-feld, das v.a. von deutschsprachigen Gelehrten des 18., 19. und 20. Jahrhunderts erforscht wurde. Daher werden in der Ausstellung auch solche bekannten Namen wie Hahn, Meyer, Jokl, Ip-pen, Nopcsa, Šufflay vertreten sein. Desweiteren finden sich darin Reisebeschreibungen und Fo-toalben.

Die von einem Katalog begleitete Ausstellung wird am 8. Oktober um 11 Uhr im großen Saal der Nationalbibliothek Tirana eröffnet.

Deutschsprachige Autoren in denBeständen der Nationalbibliothek Tirana

Eröffnung der Ausstellung am 8. Oktober um 11 Uhr im großen Saal der NationalbibliothekEkspozita do të hapet në sallën e madhe të Bibliotekës Kombëtare më 8 tetor në orën 11:00.

Autorë të gjuhës gjermane për Shqipërinë në fondin e Bibliotekës Kombëtare Tiranë


"Robert Schwartz"


46

47

Biblioteka Kombëtare në Tiranë shënon mbi 600 tituj të përkthyer në shqip nga gjermanishtja. Ekspozita mund të prezantojë vetëm një fragment të kësaj sasie.

Krahas veprave të letërsisë artistike nga Gjermania, Austria dhe Zvicra kemi mbi të gjitha klasikët e filozofisë, psikologjisë dhe shkencave politike të sjellë në gjuhën shqipe. Por edhe vepra të letërsisë botërore si „Epi i Gilgameshit“ i kanë mbërritur lexuesit shqiptar nëpërmjet përkthimit nga gjermanishtja.

Krahas nismës vetjake të përkthyesve dhe botuesve shqiptarë një rol të rëndësishëm në jehonën e letërsisë së vendeve gjermanishtfolëse në Shqipëri ka luajtur dhe mbështetja e dhënë nga institucionet gjermane, austriake dhe zvicerane. Këtu përfshihet dhe pjesëmarrja, veçanërisht e përkthyesve të rinj shqiptarë, në seminare dhe kolokuiume si „Babilon“ (Tiranë 2006) dhe Takimin Ndërkombëtar të Përkthyesve (Berlin 2007).

Sidoqoftë mbetet ende shumë për të bërë në këtë fushë të shkëmbimit kulturor – dhe shumë duhet rigjallëruar. Është urgjente nevoja e një panorame të jehonës së letërsisë gjermane në Shqipëri: një detyrë për gjermanistikën jo vetëm në Shqipëri.

Letërsi gjermane e përkthyer në shqipDeutsche Literatur in albanischer Übersetzung

Eröffnung der Ausstellung am 11. Oktober um 16 Uhr im Deutschen LesesaalEkspozita do të hapet në sallën gjermane të leximit më 11 tetor në orën 16:00.

Die Nationalbibliothek in Tirana verzeichnet über 600 Titel, die aus dem Deutschen ins Albanische übersetzt sind.

Neben literarischen Werken aus Deutschland, Österreich und der Schweiz sind es vor allem die Klassiker aus den Gebieten Philosophie, Psycholo-gie und Politologie, die hier Übersetzer gefunden haben. Aber auch Werke der Weltliteratur wie das „Epos von Gilgamesch“ fanden über Sekundär-Übersetzungen aus dem Deutschen ihren Weg zu den albanischen Lesern.

Neben der persönlichen Initiative von albanischen Übersetzern und Verlegern spielt in den letzten Jahren auch die Übersetzungsförderung durch deutsche, österreichische und schweizerische Insti-tutionen eine Rolle bei der Rezeption deutschspra-chiger Literatur in Albanien. Dazu gehört auch die Einladung von jungen albanischen Übersetzern zu Seminaren und Kolloquien wie „Babylon“ (Tirana 2006) und dem Internationalen Übersetzertreffen (Berlin 2007).

Jedoch bleibt auf diesem Gebiet des Kulturaus-tauschs viel zu tun. Dringend erwünscht ist z.B. eine Übersicht über die Rezeption deutschspra-chiger Literatur in Albanien: eine Aufgabe für die literaturwissenschaftliche Germanistik nicht nur in Albanien.


"Robert Schwartz"


48

49

Zum ersten Mal wird dem albanischen Leser eine umfassende Anthologie der modernen deut-schsprachigen Literatur geboten. Diese Auswahl, die von Ardian Klosi und Jürgen Röhling vorbere-itet wurde, umfasst Stücke der ersten Klassiker der Nachkriegszeit wie Bertolt Brecht, Heinrich Böll, Günter Grass, Wolfgang Koeppen, Friedrich Dürrenmatt, Max Frisch, der Protagonisten der 60er und 70er Jahre wie Ingeborg Bachmann, Thomas Bernhard, Christa Wolf, aber auch der jüngeren Autoren der letzten Jahrzehnte wie Arno Geiger, Daniel Kehlmann, Reiner Kunze, Ingo Schulze usw.

Antologji e prozës gjermane pas vitit 1945Deutschsprachige Prosa nach 1945. Eine Anthologie

Präsentation im Deutschen Lesesaal am 15. Oktober um 11 UhrPrezantimi në Sallën gjermane të leximit më 15 tetor në orën 11:00

Për herë të parë i jepet në dorë lexuesit shqiptar një antologji gjithëpërfshirëse e letërsisë bashkëkohëse të gjuhës gjermane. Kjo antologji, e përzgjedhur nga Ardian Klosi dhe Jürgen Roehling, përfshin proza si prej klasikëve të pasluftës si Bertolt Brecht, Heinrich Böll, Günter Grass, Friedrich Dürrenmatt, Max Frisch, protagonistëve të viteve ’60 - ’70 si Ingeborg Bachmann, Thomas Bernhard, Christa Wolf etj., ashtu edhe autorë më të rinj që kanë bërë emër në dhjetëvjeçarët e fundit në Gjermani, Austri, Zvicër: Arno Geiger, Daniel Kehlmann, Reiner Kunze, Ingo Schulze etj.


"Robert Schwartz"


50

51

Robert Schwartz, eine MonographieRobert Schwartz, MonografiPräsentation am 18. Oktober um 11 Uhr in der NationalbibliothekPrezantimi më 18 tetor në orën 11:00 në Bibliotekën Kombëtare

Der bekannte Dichter und Übersetzer Robert Schwartz widmete sich jahrzehntelang der Ver-breitung deutscher Literatur und Kultur in Alban-ien. Sein Leben und Werk ist Gegenstand der Monographie von Ardian Klosi. Sie versammelt Zeugnisse von Freunden und Zeitgenossen, aber auch unbekannte oder weniger bekannte Erin-nerungen und poetische Texte des Dichters.

Die zweisprachige Ausgabe in Albanisch und Deutsch enthält zahlreiche Fotos. Die Monogra-phie wird am 18. Oktober 2007 um 11 Uhr in der Nationalbibliothek präsentiert.

Jeta dhe vepra e përkthyesit dhe poetit të njohur, personit që për dhjetëvjeçarë të tërë iu kushtua përhapjes së letërsisë dhe kulturës gjermane në Shqipëri. Monografi e hartuar nga Ardian Klosi, me dëshmi të shumta të bashkëkohësve dhe miqve të Schwartzit, me kujtime ose pjesë poetike të tij, të panjohura ose të njohura pak.

Botim dygjuhësh gjermanisht e shqip, pasuruar me një numër fotografish. Prezantimi në Bibliotekën Kombëtare më 18 tetor 2007 në orën 11:00.


"Robert Schwartz"


52

8.-10. Oktober 2007: DAAD - Alumnikonferenz “Bologna - Prozess: Erfahrungen und Perspektiven”Die Universitäten Albaniens sind seit einigen Jahren in einem tiefgreifenden Transformationsprozess du-rch die Umstellung der bisherigen Studiengänge gemäß dem Bologna-Konzept. 2005 wurden die Uni-versitäten durch das Bildungsministerium angewiesen, gestufte Studiengänge (Bachelor / Master) mit so-fortiger Wirkung einzuführen. Die Konferenz will thematisieren, inwieweit nach zwei Jahren tatsächlich inhaltliche und strukturelle Veränderungen stattgefunden haben und welche weitergehenden Heraus-forderungen für die Universitäten sich in der Zukunft stellen.

Mit dem ersten Bachelor-Absolventenjahrgang 2008 stellt sich auch die Frage nach weiterführenden Masterangeboten, die in vielen Bereichen noch nicht vorhanden sind. Andererseits liegen aus bereits bestehenden Masterprogrammen Erfahrungen vor, die ebenfalls bei der Konferenz thematisiert werden sollen.

Somit soll zum einen ein fächerübergreifendes Forum geschaffen werden, um bestehende Schwierig-keiten bei der Universitätsreform zu formulieren und gemeinsam Lösungsansätze zu suchen. Zum an-deren sollen, um darüber hinaus inhaltliche Detailfragen diskutieren zu können, Sektionen eingerichtet werden, z.B. für technische Fächer, Wirtschaftswissenschaften, Geisteswissenschaften, Lehrerausbildung usw. Teilnehmer sind ehemalige Stipendiaten aus Albanien und Referenten ausländischer Partneruniver-sitäten.

53

Që prej disa vitesh universitetet shqiptare gjenden në një proces të thellë transformimi për shkak të ristrukturimit të degëve të deritanishme studimore sipas konceptit të Bolonjës. Në vitin 2005 në bazë të një urdhëri Ministrisë së Arsimit universitetet futën menjëherë në zbatim sistemin e degëve sipas nivelit Bachelor dhe Master . Konferenca do trajtojë çështje të tilla, si p.sh. sa kanë arritur të zbatohen ndryshimet në strukurë e përmbajtje tashmë pas dy vjetësh dhe cilat janë sfidat e mëtejshme me të cilat duhet të përballen universitetet në të ardhmen.

Me të diplomuarit e parë në gradën Bachelor në vitin 2008 lind dhe pyetja lidhur me oferta të mëtejshme master, të cilat në shumë fusha ende nuk janë të pranishme. Nga ana tjetër nga programet e deritanishme master ekzistojnë përvoja të cilat gjithashtu do të trajtohen në Konferencë.

Në këtë mënyrë do të krijohet nga njëra anë një forum ndërdisiplinor për të përcaktuar vështirësitë e hasura gjatë reformës së universiteteve dhe për të gjetur së bashku zgjidhje. Nga ana tjetër për të diskutuar hollësisht çështje që lidhen me përmbajtjen, do të krijohen seksione, p.sh. për lëndët teknike, shkencat ekonomike, shekncat humane, formimin e mësuesve etj. Pjesëmarrës janë ish bursantë nga Shqipëria dhe referentë nga universitete të huaja partnere .

8 - 10 tetor 2007: Konferenca e ish-bursistëve të DAAD-së “Procesi i Bolonjës: Përvoja dhe Perspektiva”

54

55

Hochschulpartnerschaft Bamberg-Tirana in Bereich Volkswirtschaftslehre

Seit dem Jahr 2000 kooperieren die wirtschaftswissenschaftlichen Fakultäten der Universitäten Bamberg und Tirana. In die Hochschulpartnerschaft wurden in den letzten Jahren auch die TU Budapest, die Corvi-nus Universität Budapest, die Universität Sarajevo sowie die SEEU Tetovo eingebunden. Die Kooperation wird durch den Stabilitätspakt Südosteuropa mit dem Ziel gefördert, eine nachhaltige Entwicklung der akademischen Lehre und Forschung zu ermöglichen.

Bei der Einrichtung des volkswirtschaftlichen Masterstudiengangs European Economic Studies (MEES) an der Universität Tirana diente der gleichnamige Bamberger Studiengang als Modell. Bis zum Wintersemes-ter 2009/10 soll der MEES-Studiengang von einem zweijährigen Teilzeitprogramm auf ein Vollzeitpro-gramm umgestellt bzw. eine einjährige Vollzeit-Option geschaffen werden. Vorgesehen ist die Einrich-tung von Doppelabschlussprogrammen der beteiligten Universitäten.

In der Kooperation auf dem Gebiet der Forschung soll die Fakultät für Wirtschaftswissenschaften die Rolle eines regionalen Kompetenzzentrums für ökonomische Ausbildung übernehmen.

Von zentraler Bedeutung ist schließlich die Förderung von Nachwuchswissenschaftlern im Rahmen des Europäischen Doktoranden Seminars (EDS). Das jährliche Seminar gibt Doktoranden der Partneruniver-sitäten die Möglichkeit, Forschungsprojekte vorzustellen, Forschungsergebnisse zu diskutieren und in einem internationalen Netzwerk junger Nachwuchswissenschaftler mitzuarbeiten.

56

57

Partneritet ndërmjet universiteteve të Bamberg-ut dhe të Tiranës në fushën e shkencave ekonomikëQë nga viti 2000 Fakulteti Ekonomik i Universitetit të Bamberg-ut dhe ai i Tiranës bashkëpunojnë me njëri-tjetrin. Në partneritetin e universiteteve janë përfshirë gjatë viteve të fundit dhe Universiteti Teknik dhe Universiteti „Corvinus“ në Budapest, Universiteti i Sarajevës dhe Universiteti i Evropës Juglindore në Tetovë. Ky bashkëpunim, i cili përkrahet nga Pakti i Stabilitetit për Evropën Lindore, synon një zhvillim të qëndrueshëm të mësimit dhe kërkimit akademik.

Në themelimin e degës studimore Master në European Economic Studies (MEES) në Universitetin e Tiranës shërbeu si model dega studimore me të njëjtin emër në Universitetin e Bamberg-ut. Deri në semestrin e dimrit 2009/10 dega studimore MEES do të shndërrohet nga një program i pjesshëm në një program të plotë ose do të krijohet mundësia e një opsioni njëvjeçar me kohë të plote.Gjithashtu është parashikuar dhe krijimi i programeve me diplom të dyfishtë nga universitetet pjesëmarrës.

Ne kuadër të bashkëpunimit në fushën e kërkimit është planifikuar që Fakulteti i Shkencave Ekonomike të jetë qendra përgjegjëse rajonale për kualifikime ekonomike.

Së fundmi, rëndësi e vecante i kushtohet përkrahjes së shkencëtareve të rinj në kuadër të Seminarit Evropian për Doktorantë (EDS). Ky seminar që zhvillohet çdo vit u jep doktorantëve të universiteteve partnere të prezantojnë projekte kërkimore, të diskutojnë rreth rezultateve të kërkimeve, si dhe të bashkëpunojnë me shkencëtarë të tjerë të rinj nga e gjithë bota.

58

59

Institutspartnerschaft zwischen der Universität Jena und der Universität TiranaPartneritet ndërmjet Universitetit të Jenës dhe Universitetit të TiranësZwischen der Germanistischen Abteilung der Universität Tirana und dem Institut für Auslands-germanistik der Universität Jena besteht seit dem Frühjahr 2007 eine Germanistische Institutspart-nerschaft, die vom DAAD gefördert wird. Ziel dieser Kooperation ist es, den akademischen Austausch zwischen Hochschullehrern und Stud-ierenden beider Universitäten zu fördern. Alba-nischen Germanisten soll die Gelegenheit gege-ben werden, die guten Forschungsmöglichkeiten in Jena zu nutzen, Material für Abschluss- und Forschungsarbeiten zu sammeln und persönliche Kontakte zu knüpfen. Dozenten der Universität Jena werden an Konferenzen und Tagungen in Ti-rana teilnehmen und den akademischen Reform-prozess unterstützen. Mittelfristig sind weitere Projekte geplant, wie die Erstellung von Lehrma-terial oder eine wissenschaftliche Konferenz bei-der Universitäten.

Që nga pranvera e vitit 2007 ekziston ndërmjet katedrës të gjermanishtes në Universitetin e Tiranës dhe Institutit për Gjermanistikën në Vende të Huaja pranë Universitetit të Jenës një partneritet institucional për gjermanistikën, i cili përkrahet nga DAAD. Ky bashkëpunim synon të nxisë shkëmbimin akademik ndërmjet pedagogëve të shkollave të larta dhe studentëve të dy universiteteve. Studentëve shqiptarë të gjermanishtes u jepet mundësia, të shfrytëzojnë potencialet e mira kërkimore në Jenë, të mbledhin material për diplomat dhe punët kërkimore, si dhe të krijojnë kontakte personale. Docentë të Universitetit të Jenës do të marrin pjesë në konferenca dhe seminare në Tiranë dhe do të mbështesin procesin akademik te reformës. Në plan afatmesëm mendohet të realizohen dhe projekte të tjera, si hartimi i materialeve mësimore ose konferenca shkencore ndërmjet dy universiteteve.

60

Seit 1995 wird die deutsche Sprache an den vier Fremdsprachenmittelschulen in Albanien (Tirana, Shko-dra, Elbasan und Korça) intensiv durch Lehrerentsendeprogramm, Lehr- und Lernmittel, Lehrerfortbildung, Lehrer- und Schülerstipendien sowie Schüleraustausch gefördert. Kernstück der Sprachenförderung du-rch die ZfA (Zentralstelle für das Auslandsschulwesen) ist das Deutsche Sprachdiplom Stufe II: Seit 1999 gab es über 250 Absolventen, ein Drittel davon studiert an deutschen Universitäten.

Im Rahmen der Sprachförderung und der kulturellen Aktivitäten findet anlässlich der deutschen Kultur-wochen ein Workshop statt: Künstler und Schülerinnen aus Baden-Württemberg erarbeiten gemeinsam mit Schülerinnen der Fremdsprachenmittelschule „Asim Vokshi“ und des Musik-Lyzeums „Jordan Misja“ ein abendfüllendes Programm. Die „Musikalisch-poetische Reise durch Deutschland“ wird in Tirana und Shkodra in einem öffentlichen Konzert präsentiert.

Das Programm wird geleitet von Jacqueline Forster, Michael Herrmann, Katharina Müther und Thomas Himmler. Es beinhaltet neben Liedern der Klassik und Romantik von Robert Schumann und Felix Men-delssohn-Bartholdy jiddische Lieder sowie deutsche Volkslieder und Kanons.

Musikalisch-poetische Reise durch DeutschlandTirana: Kunstakademie, Freitag, 5. Oktober 2007 um 19 Uhr Shkodra: Theater „Migjeni“, Samstag, 6. Oktober 2007 um 18 Uhr

Übergabe des Deutschen Sprachdiploms 2006 in der BotschaftDorëzimi i Diplomës për Gjuhën Gjermane 2006 në Ambasadën Gjermane

61

Bundesverwaltungsamt- Zentralstelle für dasAuslandsschulwesen -

Që prej vitit 1995 në katër shkollat e mesme të gjuhëve të huaja në Shqipëri (Tiranë, Shkodër, Elbasan dhe Korçë) gjuha gjermane po mbështetet në mënyrë intensive nëpërmjet një programi për dërgimin e mësuesve, mjeteve mësimore, kualifikimit të mësuesve, bursave për mësues dhe nxënës si dhe pro-grameve të shkëmbimit të nxënësve. Thelbi i mbështetjes së mësimit të gjuhës nga ZfA-ja (Zentralstelle für das Auslandsschulwesen = Enti Qendror për Shkollat në Vende të Huaja) është Diploma e Gjuhës Gjermane e nivelit II. Që prej vitit 1999 më shumë se 250 persona kanë marrë këtë diplomë, një e treta e këtyre studion në universitete gjermane.

Në kuadrin e mbështetjes së gjuhës gjermane dhe të veprimtarive kulturore gjatë Javëve të Kulturës Gjer-mane do të zhvillohet një seminar i veçantë: artistë dhe nxënëse nga landi Baden-Vyrtemberg, së bashku me nxënëset e Shkollës së Mesme të Gjuhëve të Huaja „Asim Vokshi“ dhe të Liceut Artistik „Jordan Mis-ja“, po përgatisin një program të gjerë. „Udhëtimi poetiko - muzikor nëpër Gjermani“ do të prezantohet në një koncert publik në Tiranë dhe Shkodër.

Programi drejtohet nga Jacqueline Forster, Michael Herrmann, Katharina Müther dhe Thomas Himmler. Krahas këngëve të epokës së klasicizmit dhe të romantikës nga kompozitorët Robert Schumann dhe Felix Mendelssohn-Bartholdy, ai përfshin edhe këngë në gjuhën jidish (dikur gjuha e përhapur midis hebren-jve në Evropën Qendrore dhe Lindore) si dhe këngë popullore dhe kanone gjermane.

Udhëtimi poetiko- muzikor nëpër GjermaniTiranë: Akademia e Arteve, 5 tetor 2007 (e premte), ora 19.00Shkodër: Teatri “Migjeni”, 6 tetor 2007 (e shtunë), ora 19.00

62

Studentë të Universitetit të Tiranës

63

Ausstellung „Germanistik kreativ“

Eröffnung am 6. Oktober um 11 Uhr in der Deutschen Bibliothek der Fremdsprachenfakultät TiranaHapja më 6 tetor në orën 11:00 në Bibliotekën e gjermanishtes së Fakultetit të Gjuhëve të Huaja Tiranë

Die Deutschstudenten der Universitäten Tirana und Elbasan zeigen in dieser Ausstellung ihre kreativen Arbeiten zum Thema: “Deutsch in Albanien”.Ihre Werke beschäftigen sich mit der gegenseitigen Wahrnehmung von Albanern und Deutschen.Zu sehen sind u.a. Diplomarbeiten, Poster und künstlerische Arbeiten.Veranstalter: Ema Kristo, Universität Elbasan, Dr. Brikena Kadzadej, Fremdsprachenfakultät Tirana, Jürgen Röhling, DAAD-Lektor Tirana

Studentët e gjuhës gjermane të Universitetit të Tiranës dhe të Elbasanit do të paraqesin në këtë ekspozitë punimet e tyre krijuese me temën: “Gjermanishtja në Shqipëri”.Veprat e tyre trajtojnë perceptimin reciprok të shqiptarëve dhe të gjermanëve.Ndër të tjera për t`u pare janë: punime diplomash, postera dhe punë artistike.Organizatorët: Ema Kristo, Universiteti i Elbasanit, Dr. Brikena Kadzadej, Fakulteti i Gjuhëve të Huaja Tiranë, Jürgen Röhling, lektor i DAAD-së Tiranë

Ekspozitë: „Gjermanistika- krijuese“

64

Foto 2: Armend Nimani, Kosovo photographs “Aftermath of War troughout the Balkan”

65

Im November 2006 wurde ein Projektstipendium in Höhe von 1000.- € an zehn junge Fotografen alba-nischer, bosnisch-herzegowinischer, kosovarischer, mazedonischer und serbischer Herkunft vergeben. Das Stipendium beinhaltete die Teilnahme an zwei Workshops in Albanien und Slowenien, unter der Leitung international renommierter Fotografen. So hatten die Stipendiaten die Möglichkeit, ein Jahr lang ein persönliches Projekt, das sich mit der heutigen Lage in der Region auseinandersetzt, umzusetzen. Die Resultate werden nun in einer Wanderausstellung, begleitet durch einen Ausstellungskatalog und eine Webseite: www.ex-changes.de, gezeigt. Die Ausstellung in der Nationalgalerie wird bis Ende des Monats zu besichtigen sein.Es handelt sich um ein von verschiedenen Stellen gefördetes Projekt, das die Zusammenarbeit und den Austausch zwischen Künstlern aus mehreren Ländern der Region beinhaltet, die ihre Aufnahmen jeweils in den benachbarten Ländern machten. Auf diese Weise entstand die Möglichkeit, ein aktives Netzwerk junger Fotografen im westlichen Balkan zu schaffen. Ihre eng verwobenen Geschichten zeichnen zusam-men ein lebendiges Portrait der teilnehmenden Länder, gesehen durch die Augen der Fotografen.Der deutsche Fotograf David Steets hat “Exchanges” in Zusammenarbeit mit der deutschen Botschaft Ti-rana organisiert und koordiniert und die Teilnehmer durch kontinuierliche internetbasierte Dokumenta-tion und Kommunikation unterstützt.

“Exchanges” wird gefördert von:Stabilitätspakt für Südosteuropa, Auswärtiges Amt, Deutsch-Albanische-Kulturgesellschaft “Robert Schwartz”, Albanisches Kulturministerium, Pro Credit Bank Albanien und Pro Credit Bank Bosnien und Herzegowina.

Fotoprojekt “Exchanges”Eröffnung der Ausstellung am 19. Oktober um 18 Uhr in der Na-tionalgalerie


"Robert Schwartz"


66

Vranac Mahir, Bosnia and Herzegovina photographs “Turbo Folk”

67

Në nëntor 2006 dhjetë fotografëve të rinj me prejardhje shqiptare, boshnjake, kosovare, maqedonase dhe serbe iu dha një bursë prej 1000.-€ për realizimin e një projekti. Bursa përfshinte pjesëmarrjen në dy seminare në Shqipëri dhe Slloveni nën drejtimin e fotografëve të njohur në botë. Pjesëmarrësit patën mundësinë të realizonin për një vit një projekt të tyrin në fushën e fotografisë, i cili trajtonte gjendjen e ditëve të sotme në rajon. Rezultatet do të paraqiten në një ekspozitë shëtitëse të shoqëruar me një katalog për ekspozitën si dhe faqen e internetit: www.ex-changes.de. Ekspozita në Galerinë Kombëtare mund të vizitohet deri në fund të muajt.

Bëhet fjalë për një projekt të mbështetur nga institucione të ndryshme, i cili përmban bashkëpunimin dhe shkëmbimin midis artistëve nga disa vende të rajonit, të cilët i bënë fotografitë e tyre në vendet fqinjë. Në këtë mënyrë u krijua një rrjet aktiv fotografësh të rinj në Ballkanin Perëndimor. Historitë e tyre, të ndërthurura ngushtë me njëra- tjetrën, krijojnë së bashku një portret të gjallë të vendeve pjesëmarrëse të parë përmes syve të fotografëve.“Exchanges” u organizua dhe mbikqyr nga fotografi gjerman David Steets në bashkëpunim me Ambasadën Gjermane në Tiranë. Ai u dha mbështetje të vazhdueshme pjesëmarrësve përmes dokumentacionit të bazuar në internet dhe komunikimit.

“Exchanges” mbëshetet nga :Pakti i Stabilitetit për Evropën Juglindore, Ministria Federale e Punëve të Jashtme, Shoqata Kulturore Gjermano- Shqiptare “Robert Schwartz”, Ministria shqiptare e Kulturës, Banka ProCredit Shqipëri dhe ProCredit Bosnje- Hercegovinë.

Fotoprojekt “Exchanges”

Çelja e ekspozitës më 19 tetor, në orën 18.00, në Galerinë Kombëtare të Arteve


"Robert Schwartz"


68Bashkia Pogradec

69

TitulliTiranë Pogradec Shkodër

TagDiTa

DT.UHR ORa

TagDiTa

DT.UHR ORa

TagDiTa

DT. UHR / ORa

Bella Martha DoE 4 18.00 Di

M 9 18.00 DiM 16 18.00

SchläferTë përgjumurit

DoE 4 20.00 Di

M 9 20.00 DiM 16 20.00

Wahrheit oder PflichtE vërtetë apo dënim

FrP 5 18.00 Mi

M 10 18.00 MiM 17 18.00

Sophie Scholl – Die letzten TageSophie Scholl – Ditët e fundit

FrP 5 20.00 Mi

M 10 20.00 MiM 17 20.00

Next Generation 2006 – KurzfilmeFilma me metrazh të shkurtër

SaSh 6 18.00 Do

E 11 18.00 DoE 18 18.00

Das Leben der AnderenJeta e të tjerëve

SaSh 6 20.00 Do

E 11 20.00 DoE 18 20.00

Im JuliNë korrik

SoD 7 18.00 Fr

P 12 18.00 FrP 19 18.00

Der neunte TagDita e nëntë

SoD 7 20.00 Fr

P 12 20.00 FrP 19 20.00

Deutsche FilmtageDitët e Filmit Gjerman

Eintritt in Tirana 200,- LekEintritt in Shkodra 100,- Lek; in Pogradec freiAlle Filme sind albanisch untertitelt.

Hyrja në Tiranë 200,- LekHyrja në Shkodër 100 Lek; në Pogradec e lirë.Të gjithë filmat janë të titruar në shqip.

70

Bella MarthaDeutschland - Österreich - Schweiz - Italien/ Gjermani -Austri-Zvicër-Itali

Der Doktorand Johannes zieht nach München, wo er eine Stelle am Lehrstuhl für Virologie der Technischen Univer-sität antritt. Dort lernt er den Perser Farid kennen, der sich dem gleichen Forschungsvorhaben widmet wie Johan-nes. Trotz ihrer Konkurrenz entwickelt sich zwischen den Männern eine freundschaftliche Beziehung. Eines Tages aber wird Johannes vom Verfassungsschutz kontaktiert: Er soll Farid ausspionieren, da dieser im Verdacht steht, ein Terrorist zu sein.

Johanesi, kandidati për doktoraturë transferohet në Mynih, ku fillon punë në katedrën e virologjisë të Universitetit Teknik. Aty ai njihet me iranianin Farid, i cili i është përkushtuar të njëjtit projekt kërkimor si Johanesi. Pavarsisht nga konkur-renca, ndërmjet dy të rinjve lind një marrëdhënie miqësie. Por një ditë Johanesi kontaktohet nga shërbimet sekrete për të spiunuar Faridin, pasi ky i fundit dyshohet të jetë terrorist.

Für die unterkühlte Martha gibt es nur eines im Leben, das ihr Erfüllung bietet: Das Kochen. Sechs Tage die Woche ar-beitet sie als Chefköchin in dem französischen Restaurant „Lido“, dessen Küche sie mit eiserner Hand beherrscht. Ihr obsessives Dasein wird gleich doppelt erschüttert, als zuerst ihre Schwester bei einem Autounfall ums Leben kommt und Martha sich plötzlich um deren 8-jährige To-chter Lina kümmern muss und dann auch noch der leb-enslustige Italiener Mario als zweiter Chefkoch eingestellt wird.

Për Martën me një natyrë mëse të ngurtë ekziston në jetë vetëm diçka, e cila mund ta bëjë të ndihet e plotësuar: Gatimi. Gjashtë ditë në javë ajo punon si shefe kuzhine në restorantin francez „Lido“, kuzhinën e të cilit e zotëron me dorë të hek-urt. Ekzistenca e saj obsesive tronditet në mënyrë të dyfishtë, si fillim kur motra e saj humb jetën në një aksident me makinë dhe Martës papritur i duhet të kujdeset për vajzën 8-vjeçare, Linën, si dhe kur Mario, italiani plot vitalitet fillon punë si kuzhinier i dytë.

Komödie / Komedi 2002103 min, albanische und englische Untertitel / me titra në shqip dhe anglisht Regie + drehbuch / Regjia dhe skenari: Sandra NettelbeckdaRstelleR / inteRpRetojnë: Martina Gedeck, Sergio Castellitto, Maxime Foerste, Sybille Canonica

szene mit martina Gedeck (links), maxime Foerste (mitte)Skenë me Martina Gedeck (majtas), Maxime Foerste (në mes)

Ottfi

lm

psychodRama / dRamë psiKoloGjiKe 2005 100 min, albanische und französische Untertitel / me titra në shqip dhe frëngjisht ReGie + dRehbuch/ ReGjia dhe sKenaRi: Benjamin Heisenberg daRstelleR/ inteRpRetojnë: Bastian Trost, Mehdi Neb-bou, Loretta Pflaum, Gundi Ellert

Schläfer / Të përgjumuritDeutschland - Österreich / Gjermani - Austri

Coo

p99,

DIF

, © c

oop9

9 / j

uicy

film

bastian trost

71

Nachdem sie die zwölfte Klasse nicht geschafft hat, ist das Abitur für die 18-jährige Annika erst einmal kein Thema mehr. Da sie sich jedoch nicht traut, ihren Eltern die Wahrheit zu sagen, verlässt sie jeden Morgen brav das Haus, angeblich, um zur Schule zu gehen. Als der Tag des großen Abi-Balls, an dem ihr Schwindel unweigerlich auffliegen würde, immer näher rückt, gerät Annika zuse-hends unter Druck.

Pasi nuk arrin të kalojë vitin e fundit të gjimnazit, për 18-vjeçaren Anika matura nuk është më një çështje për t’u disku-tuar. Meqenëse nuk ka guxim t’u thotë prindërve të vërtetën, ajo del çdo mëngjes nga shtëpia gjoja për të shkuar në shkollë. Në prag të mbrëmjes së maturës, në ditën e madhe ku gënjeshtra e saj do të dilte në shesh, Anika fillon të ndihet gjithmonë e më shumë nën presion.

Frühjahr 1943. Die Schlacht um Stalingrad ist entschieden, und in München überziehen die Mitglieder der Weißen Rose die Stadt mit immer neuen Anti-Hitler-Aktionen und -Parolen. Als Sophie und Hans Scholl in der Aula der Münchner Universität Flugblätter verteilen, werden sie beobachtet und kurz darauf verhaftet. Aus der Per-spektive Sophie Scholls schildert der Film die nun folgen-den Verhöre, den Prozess und die Verurteilung.

Pranverë 1943. Beteja për Stalingradin ka marrë fund dhe pjesëtarët e grupit antinazist „Trëndafili i Bardhë“ kanë nisur të mbushin qytetin e Mynihut me aksione dhe parrulla të reja anti-hitleriane. Teksa shpërndajnë trakte në sallën e Univer-sitetit të Mynihut, Sofi dhe Hans Sholl zbulohen dhe pak më pas arrestohen. Filmi paraqet nga perspektiva e Sofi Sholl he-timet, procesin dhe dënimin.

juGenddRama / dRamë RinoRe 200590 min, albanische und französische Untertitel / me titra në shqip dhe frëngjisht ReGie + dRehbuch / ReGjia dhe sKenaRi: jan Martin Scharf, Arne Nolting daRstelleR/ inteRpRetojnë: Katharina Schüt-tler, Thomas Feist, Jochen Nickel, Therese Hämer

Wahrheit oder Pflicht /E vërtetë apo detyrimDeutschland / Gjermani

Film

wel

t/Zor

ro F

ilm, D

IF, ©

Zor

ro F

ilm

Sophie Scholl – Die letzten Tage/ Ditët e funditDeutschland / Gjermani

poRtRät / poRtRet 2005116 min, albanische und französische UntertitelReGie + dRehbuch/ ReGjia dhe sKenaRi: Marc Rothemund daRs-telleR / inteRpRetojnë: Julia Jentsch, Fabian Hinrichs, Gerald Al-exander Held, Florian Stetter

X V

erle

ih, D

IF©

Jür

gen

Olc

zyk

thomas Feist, Katharina schüttler szene mit julia jentsch / Skenë me Julia Jentsch

72

Ost-Berlin, November 1984. Der Stasi-Hauptmann Wi-esler erhält den Auftrag, den erfolgreichen Schriftstel-ler Georg Dreymann und dessen Lebensgefährtin, die bekannte Theaterschauspielerin Christa-Maria Sieland auszuspionieren. Doch was als kühl kalkulierter, karriere-fördernder Spitzeldienst geplant war, stürzt Wiesler zuse-hends in einen schweren moralischen Konflikt: Durch die Beschäftigung mit dem Leben dieser “anderen” Men-schen, mit Kunst und Literatur, lernt er Werte wie freies Reden und Denken kennen, die ihm bislang

Berlini Lindor, nëntor 1984. Wisleri, kapiteni i Sigurimit të Shtetit të RDGJ-së ngarkohet të spiunojë shkrimtarin e suk-sesshëm Georg Drajman dhe partneren e tij, aktoren e njohur të teatrit, Krista-Maria Siland. Por spiunimi, i llogaritur me gjakftohtësi si një mundësi për ngritje në karrierë, e çon Wis-lerin drejt një konflikti të rëndë moral: Duke u marrë me jetën e këtyre njerëzve „të tjerë“, ai njihet me vlera si fjala dhe mendi-mi i lirë, të cilat deri atëherë ishin krejt të panjohura për të.

Der spießige Hamburger Referendar Daniel ist auf dem Weg nach Istanbul. Dort will er die schöne Türkin Melek treffen, in die er unsterblich verliebt ist. Unterwegs gabelt Daniel die flippige Schmuckverkäuferin Juli auf, die schon lange heimlich in ihn verliebt ist. Er ahnt noch nicht, dass dies der Beginn einer überaus turbulenten, ebenso amüsanten wie romantischen Reise durch Südosteuropa wird.

Danieli, referendari mendjengushtë nga Hamburgu, ka nisur udhëtimin për në Stamboll, ku do të takohet me Melekun, turken e bukur, me të cilën është dashuruar përjetësisht. Gjatë rrugës ai merr me vete rastësisht Julin, shitësen kokëkrisur të bizhuterive, e cila e dashuron prej kohësh në fshehtësi. Atij nuk ia merr mendja se ky do të jetë fillimi i një udhëtimi sa kaotik, aq dhe argëtues e romantik nëpër Evropën Juglindore.

2007 mit einem Oscar für den besten fremdsprachigen Film ausgezeichnet.2007 vlerësuar me çmimin „Oskar“ si filmi më i mirë në gjuhë të huaj

Das Leben der Anderen Jeta e të tjerëveDeutschland / Gjermani

Im Juli / Në korrikDeutschland / Gjermani

dRama / dRamë 2005 - 2006137 min, albanische und französische Untertitel / me titra në shqip dhe frëngjisht ReGie + dRehbuch / ReGjia dhe sKenaRi: Florian Henckel von Donnersmarck daRstelleR / inteRpRetojnë: Ulrich Mühe, Mar-tina Gedeck, Sebastian Koch, Ulrich Tukur

Bue

na V

ista

Inte

rnat

iona

l Ger

man

y, D

IF

Ulrich Mühe

Roadmovie 2000100 min, albanische und englische Untertitel / me titra në shqip dhe anglisht ReGie + dRehbuch / ReGjia dhe sKenaRi: Fatih Akin daRs-telleR / inteRpRetojnë: Moritz Bleibtreu, Christiane Paul, Mehmet Kurtulus, Birol Ünel

christiane paul, moritz bleibtreu

Que

lle: S

enat

or, D

IF

73

Der neunte TagDita e nëntëDeutschland - Luxemburg / Gjermani / Luksemburg

Auf dem Feldphilipp Wolf, deutsche Film- und

Fernsehakademie berlin (dffb)

Deliverytill nowak, Fachhochschule mainz

Der Geist von St. Paulimichael sommer, hamburg media

school

Bazarmarkus sehr und mathias Krämer, iFs internationale Filmschule Köln

Our Man in Nirvanajan Köster, hochschule für Film

und Fernsehen `Konrad Wolf` potsdam (hFF/b)

Heimmarc brummund, hamburg media

school

My Date from Helltim Weimann und tom bracht,

Filmakademie baden Württemberg

Kalte Hautsebastian Kutzli, hochschule für

Fernsehen und Film münchen (hFF/m)

Promenade d’après midi claire Walka, hochschule für

Gestaltung offenbach

Ich rette das Multiversumulf Groote, hochschule für bildende

Künste hamburg

në fushëphilipp Wolf, akademia Gjermane e Filmit dhe televizionit, berlin (dffb)

Deliverytill nowak, shkolla e lartë profe-sionale, majnc

Shpirti i Sankt Paulitmichael sommer, hamburg media school

Bazarmarkus sehr und mathias Krämer, iFs shkolla ndërkombëtare e Filmit, Këln

Our Man in Nirvanajan Köster, shkolla e lartë e Filmit dhe televizionit `Konrad Wolf` pots-dam (hFF/b)

Vatramarc brummund, hamburg media school

My Date from Helltim Weimann dhe tom bracht, akademia e Filmit, baden vyr-temberg

Lëkura e ftohtesebastian Kutzli, shkolla e lartë për Film dhe televizion, mynih (hFF/m)

Promenade d’après midiclaire Walka, shkolla e lartë për Krijimtari, ofenbah

Une do shpëtoj multiversinulf Groote, shkolla e lartë e arteve Figurative, hamburg

szene mit august diehl (mitte), ulrich matthes (rechts) skenë me august diehl (në mes), ulrich matthes (djathtas)

Dem Luxemburger Abbé Kremer widerfährt das Unglau-bliche, als er völlig unerwartet für kurze Zeit aus dem KZ entlassen wird. Jeden Tag muss er sich nun bei dem Luxemburger Gestapo-Chef Gebhardt melden. Im Ver-lauf dieser Treffen kommt es zwischen dem beinharten Nazi-Karrieristen und dem integren Geistlichen zu einem intellektuellen Rede- und Gedankenduell, in dessen Ver-lauf die Unterschiede aber auch die Ähnlichkeiten ihrer Charaktere offenbar werden.

Abbé Kremerit nga Luksemburgu i ndodh diçka e pabesu-shme kur lirohet krejt papritur për një kohë të shkurtër nga kampi i përqëndrimit.Çdo ditë ai duhet të paraqitet tek Ge-bhardti, shefi i Gestapos së Luksemburgut. Gjatë këtyre taki-meve ndërmjet karrieristit të egër nazist dhe klerikut të mor-alshëm lind një duel intelektual i fjalës dhe mendimit, gjatë të cilit dalin në pah jo vetëm ndryshimet por dhe ngjashmëritë në karakteret e tyre.

dRama / dRamë 200497 min, albanische und englische Untertitel ReGie / ReGjia: Volker Schlöndorff dRehbuch / sKenaRi: Eberhard Görner, Andreas Pflüger daRstelleR / inteRpRetojnë: Ulrich Mat-thes, August Diehl, Hilmar Thate, Bibiana Beglau

Prog

ress

/Cen

tral

, DIF

Eine Kurzfilm-Auswahl von Studenten deutscher Filmschulen / Një përzgjedhje filmash me metrazh të shkurtër nga studentët e shkollave gjermane të filmit

Next Generation 2006

89 min

74

75Vom 5. bis 14. Oktober 2007 findet bei Euro-max die Deutsche Woche statt. In einem typisch deutschen Ambiente werden Lebensmittel aus deutscher Produktion zum Probieren und zum Kauf angeboten. Die deutsche Woche wird dazu beitragen, dass Albaner Geschmack an der deut-schen Kultur finden!

Willkommen auf der Deutschen Woche bei EuromaxMirësevini në Javën Gjermane në Euromax

Nga data 5 deri 14 tetor 2007 në Euromax do të zhvillohet Java Gjermane. Në një ambient tipik gjerman do të ofrohen për t’u shijuar e për t’u blerë ushqime të prodhimeve gjermane. Java gjermane do të kontribuojë në zgjimin e interesit të shqiptarëve për kulturën gjermane!

5. bis 14. Oktober 2007, Euromax Supermarkt5 deri 14 tetor 2007, Euromax Supermarket

76

77

Die NEHEMIA Stiftung führt zusammen mit dem Adi Dassler Fund am 12. und 13. Oktober 2007 einen sportlichen Wettbewerb durch, bei dem der Adidas NEHEMIA Wanderpokal erstmals vergeben wird. Ort ist der Sportplatz der NEHEMIA Schule in Buçimas. Es handelt sich um die Endausscheidung von Bas-ketball-, Volleyball- und Fußballspielen, bei denen Schulen aus dem Kreis Pogradec gegeneinander an-treten. Diejenige Schule, die gewinnt, erhält ein Preisgeld von 500 € (2. Preis: 300 €, 3. Preis 100 €). Der Wettbewerb findet im Rahmen der deutsch-albanischen Kulturwochen statt und wird gemeinsam mit dem Schulamt der Stadt Pogradec veranstaltet.

NEHEMIA setzt sich dafür ein, dass Schüler soziale Verantwortung lernen. Für die Sieger gelten deshalb nicht nur sportliche Kriterien: auch Fairness und soziales Engagement werden bewertet.

Die NEHEMIA Stiftung ist seit 1991 in Albanien aktiv. Der Ursprung lag in der humanitären Hilfe mit den Schwerpunkten soziale und medizinische Hilfe und kirchliche Arbeit. Heute spielen außerdem Bildung-sprojekte vom Kindergarten bis zur Universität (in Vorbereitung) eine wichtige Rolle. Derzeit arbeitet die Hilfsorganisation mit 142 hauptsächlich albanischen Mitarbeitern an mehr als 100 Projekten in ver-schiedenen Orten Albaniens. Nahezu 10 Millionen € wurden bisher investiert.

Die Stiftung erhält keine staatliche Hilfe, sondern finanziert sich allein aus Spenden. Im vergangenen Jahr wurden die Mittel der Stiftung zu 68 Prozent durch Spenden aus dem Ausland, zu 32 Prozent durch Spenden aus dem Inland sowie durch selbst erwirtschaftete Dienstleistungen aufgebracht. Die Hilfsor-ganisation ist von der Regierung Albaniens und auch in Deutschland anerkannt. So erhielt ein Mitarbeiter das Bundesverdienstkreuz, drei Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter wurden in verschiedenen Städten Al-baniens zu Ehrenbürgern ernannt und eine Straße in Buçimas ist zur NEHEMIA Straße benannt worden.

Adidas NEHEMIA Wanderpokal wird erstmals vergeben

78

79

Jepet për herë të parë Kupa adidas – NEHEMIA

Fondacioni NEHEMIA në bashkëpunim me Adi Dassler Fund organizojnë në datat 12 dhe 13 tetor një garë sportive, në të cilën do të jepet për herë të parë Kupa Adidas – NEHEMIA. Vendi i organizimit është kampi sportiv i shkollës NEHEMIA në Buçimas. Këtu do të zhvillohen ndeshjet eliminatore ndërmjet shkollave të rrethit të Pogradecit në disiplinat e basketbollit, volejbollit dhe futbollit. Shkolla fituese do të marrë një çmim në vlerën e 500 € (vendi i dytë: 300 €, vendi i tretë 100 €). Kjo garë sportive zhvillohet në kuadër të Javëve Kulturore gjermano-shqiptare dhe do të organizohet në bashkëpunim me Drejtorinë Arsimore të qytetit të Pogradecit.

NEHEMIA angazhohet, që nxënësit të mësojnë përgjegjësinë shoqërore. Prandaj për fituesit nuk vlejnë vetëm kriteret sportive, por gjithashtu do të vlerësohen ndershmëria dhe angazhimi social.

Fondacioni NEHEMIA ushtron aktivitetin e tij në Shqipëri që prej vitit 1991. Fillimisht prioritet kishte ndihma humanitare me theks kryesor ndihmën sociale dhe mjekësore, si dhe punën në kishë. Sot projektet e arsimit nga kopshti deri në universitet (në përgatitje) luajnë një rol të rëndësishëm. Aktualisht organizata punon me 142 bashkëpunëtorë kryesisht shqiptarë në më shumë se 100 projekte në vende të ndryshme të Shqipërisë.

Fondacioni nuk merr ndihma shtetërore, por vetëfinancohet nga donacionet, të cilat në vitin e kaluar p.sh. vinin 68 % nga jashtë vendit dhe 32 % nëpërmjet donacioneve dhe shërbimeve të kryera brenda vendit. Organizata humanitare është ligjërisht e njohur nga qeveria e Shqipërisë dhe në Gjermani. Një nga bashkëpunëtorët është nderuar me urdhërin e “Kryqit Federal për Merita”, dhe tre bashkëpunëtorëve në qytete të ndryshme të Shqipërisë u është dhënë titulli „Qytetar Nderi“. Gjithashtu një rrugë është emërtuar me emrin “Rruga NEHEMIA”.

80

81

Anlässlich der kulturellen Darbietungen im Rah-men der Deutschen Kulturwochen in Pogradec am 13. Oktober und in Korça am 5. Oktober ve-ranstalten die Städte – gemeinsam mit der Deut-schen Botschaft (und evtl. der Vertretung der Europäischen Kommission in Albanien) - Stadt-feste, die auf ein breit gestreutes Publikum zielen. Neben einem Informationsstand der Botschaft (und evtl. der EU-Kommission) soll dies eine Ge-legenheit für lokale und regionale Einrichtungen und Firmen zur Präsentation ihrer Aktivitäten und Produkte sein. Ein Getränkeausschank mit deutschem Bier und Imbissangebote, evtl. kun-sthandwerkliche Präsentationen sowie Spiel- und Spassangebote für die Kleinen können diese Volksfeste zu einer gelungenen Sache werden lassen.

Me rastin e aktiviteteve kulturore në kuadrin e Javëve të Kulturës Gjermane do të zhvillohen në Pogradec më 13 tetor dhe Korçë më 5 tetor në bashkëpunim me Ambasadën Gjermane (dhe ndoshta me përfaqësinë e Komisionit Evropian në Shqipëri) festa popullore për publikun e gjerë. Ambasada (ndoshta dhe Komisionit Evropian i BE-së) do të përfaqësohen me një stendë informacioni. I gjithë ky aktivitet do të jetë një mundësi për institucionet e firmat vendase dhe rajonale për të prezantuar veprimtarinë dhe prodhimet e tyre. Pijet, ndër të tjera birra gjermane, ushqimet e lehta, punimet artizanale, si dhe lojrat dhe argëtimet për femijë, do të bëjnë të mundur që këto festa popullore të jenë të sukseshme.

Stadtfeste im Rahmen der Deutschen Kulturwochen in Pogradec und KorcaFesta popullore në kuadrin e Javëve të Kulturës Gjermane në Pogradec dhe Korçë

stadt pogradecQyteti i Pogradecit

stadt KorçaQyteti i Korçës

Bashkia Pogradec

82

Das albanische Fernsehen TVSH ist das einzige öffentlich-rechtliche Fernsehen in der Republik Albanien. TVSH sendet 24 Stunden am Tag und wird auf über 80% des albanischen Territoriums empfangen. Sein Programm wird auch über Satellit ausgestrahlt. Der Sender bietet eine breite Palette an Programmfor-maten.

TVSH hat neben seinen vier lokalen Studios in Shkodra, Kukës, Korça und Gjirokastra auch Vertretungen, Korrespondenten und Mitarbeiter in verschiedenen europäischen Städten, in den USA, Australien und Asien. TVSH ist seit 1999 Mitglied der EBU (European Broadcasting Union).

Im Rahmen der deutsch-albanischen Kulturwochen werden einige ausgewählte Fernsehfilmproduktio-nen des Zweiten Deutschen Fernsehens ZDF auf TVSH ausgestrahlt werden. Die Titel und genauen Send-etermine sind den Programmankündigungen von TVSH zu entnehmen.

Deutsche Fernsehwochen auf TVSH

83

Javët televizive gjermane në TVSHTelevizioni shqiptar TVSH është televizioni i vetëm publik në Republikën e Shqipërisë. TVSH transmeton 24 orë në ditë dhe mund të ndiqet në mbi 80% të territorit shqiptar. Programi i këtij televizioni transmetohet edhe në valë satelitore. Stacioni ofron një program të gjerë me lloje të ndryshme filmash dhe emisionesh..

Përveç katër studiove lokale në Shkodër, Kukës, Korçë dhe Gjirokastër, TVSH ka përfaqësitë, korrespondentët dhe bashkëpunëtorët e tij në qytete të ndryshme evropiane, në SHBA, Australi dhe Azi. Që prej vitit 1999, TVSH është anëtare e EBU-së (European Broadcasting Union).

Në kuadrin e Javëve kulturore gjermano-shqiptare, TVSH do të transmetojë disa filma të përzgjedhur televizivë të prodhuar nga Kanali i Dytë Televiziv Gjerman ZDF. Titujt dhe oraret e transmetimit mund t’i gjeni në njoftimet e programit të TVSH-së.

84

85

Gastspielreise der Black-Forest Brassband AltensteigElbasan: Real Skambini, 11. Oktober um 19 UhrBuçimas: Nehemia, 12. Oktober um 19 UhrPogradec: Odeon, 13. Oktober um 19 Uhr

Die Black-Forest Brassband Altensteig aus Deutschland unter der Leitung ihres Dirigenten Tobias Steeb besteht bereits seit vierzig Jahren. Sie ist eine der wenigen Brassbands in Deutschland. Die Band, welche aktuell aus 35 Musikern besteht, ist bereits 1996 in Albanien gewesen. In einer mehrtätigen Konzertreise spielte die Brassband unter anderem in den Städten Elbasan und Pogradec.

Bei einer Brassband handelt es sich generell um ein großes Blechbläserensemble mit Schlagzeug. Alle Blasinstrumente sind miteinander verwandt und bilden dadurch einen ausgeglichenen Klangkörper. Eine komplette Palette aus Schlag- und Percussionsinstrumenten vervollständigt das Orchester. Die Brassband-Bewegung nahm ihre Anfänge im Milieu der Textil- und Grubenarbeiter während der Industrialisierung Nordenglands.

Die Originalliteratur für Brassband ist geprägt von majestätischen Einleitungen, rhythmisch interessant gestalteten Abschnitten und ungewöhnlichen Taktarten. Diese vielen Taktwechsel, stark differenzierte Dynamik, offene Solostellen, das virtuose Laufwerk quer durch alle Stimmen und Register sowie kraftvoll lebhafte Schlusssteigerungen ergeben das typische Klangbild einer Brassband.

Die Black-Forest Brassband experimentiert aber auch mit ihrem Klangbild. So zum Beispiel in der Klang-kombination Brassband und E-Gitarre. Als Solist für zwei weltbekannte Stücke wird dabei Andreas Stöhr auftreten und die Brassband mit dem „fremden“ Klang der elektrischen Gitarre bereichern. Viel Freude dabei!

86

87

Orkestra frymore „Black Forest Brassband Altensteig“, e drejtuar nga dirigjenti Tobias Steeb, u themelua para dyzet vjetësh. Në atë kohë ajo kishte vetëm një numër të vogël instrumentistesh dhe instrumentistësh, ndërsa sot është një nga orkestrat e pakta të tipit „brass band“ në Gjermani. Orkestra, e cila përbëhet aktualisht nga 35 veta, ka qenë në Shqipëri që në vitin 1996. Gjatë një turneu disaditor, ajo dha shfaqje në Tiranë, Pogradec dhe qytete të tjera.

„Brass band“-i është zakonisht një ansambël i madh me vegla frymore dhe një bateri. Të gjitha veglat frymore kanë lidhje organike me njëra-tjetrën dhe formojnë kështu një tërësi të balancuar orkestrale. Ansambli kompletohet nga një gamë e plotë veglash perkusioni. Lëvizja e „brass band“-it lindi në mjedisin e punëtorëve të tekstilit dhe të minatorëve gjatë industrializimit të Anglisë Veriore.

Muzika origjinale e “brass band”-ëve karakterizohet nga introduktët madhështore, seksionet me ritmikë interesante dhe takte të jashtëzakonshme. Ndryshimi i shpeshtë i taktit, dinamika fort e diferencuar, solo-t e hapura, vrapimi virtuoz mespërmes zërave dhe regjistrave si dhe shkallëzimet e forta dhe të vrullshme në fund të pjesës muzikore – e gjithë kjo përbën gamën tipike të tingujve të një “brass band”-i.

Por, “Black Forest Brassband” bën edhe eksperimentime me tinguj, p.sh. duke krijuar një kombinim midis “brass band”-it dhe kitarës elektrike. Solisti Andreas Stöhr do të interpretojë dy pjesë të njohura në tërë botën, duke e pasuruar “brass band”-in me tingujt “e huaj” të kitarës elektrike. Dëgjim të mbarë!

Turne koncertor Black Forest Brassband AltensteigElbasan: Real Skambini, 11 tetor në orën 19:00Buçimas: Nehemia, 12 tetor në orën 19:00Pogradec: Odeon, 13 tetor në orën 19:00

88

Ausgrabung des Deutschen Archäologischen Instituts (DAI) in Lissos/Lezha

Im letzten Jahr fanden erstmalig deutsch-albanische Ausgrabungen in Lezha im Norden Albaniens statt. Das Projekt gilt der Erforschung des hellenistischen Lissos (ca. 323–80 v. Chr.) und wird von der Deut-schen Forschungsgemeinschaft (DFG) gefördert.

Ob Lissos tatsächlich bereits 385/84 v. Chr. von Dionysios I. von Syrakus als eine seiner Adriakolonien gegründet wurde, wie Diodor berichtet, oder ob es sich um eine rein illyrische Gründung des 3. Jhs. v. Chr. handelt, ist in der Forschung noch umstritten. In hellenistischer Zeit war Lissos jedenfalls eine stark befestigte Stadt, deren Bedeutung sich aus ihrer Lage an zwei wichtigen Handelsstraßen sowie ihrem of-fenbar für Seeschiffe geeigneten Hafen ergab.

Dass sich das durchgehend besiedelte Lissos besonders gut für Forschungen zur hellenistischen Zeit eig-net, liegt in der dramatischen Geschichte des heutigen Lezha begründet. Die albanischen Forschungen in den 1970er und 80er Jahren widmeten sich vor allem der Stadtmauer, der eindruckvollsten und interes-santesten antiken Wehranlage Albaniens, die sich den Berg bis auf eine Höhe von 160 m hinaufzieht. Die Akropolis wurde später von der venezianisch-osmanischen Zitadelle überbaut.

Die neuen Ausgrabungen in Lissos zielen auf die Erforschung der urbanen Struktur der hellenistischen Stadt ab. Dafür wurde ein neuer Gesamtplan der Stadt mit den heute noch erhaltenen Partien der Stadt-mauer erstellt. Gegenstand besonderer Forschungen war die Stadtmauer selbst, deren zahlreiche Phasen durch eine detaillierte Baubeschreibung dokumentiert wurden. Im Jahr 2007 sollen mehrere Sondagen Hinweise auf die absolute Chronologie liefern.

Im Rahmen dieses “Tags der offenen Tür” findet unter der Leitung von Prof. Gëzim Hoxha ein Rundgang durch die Grabungsstätte in Lezha statt. Hierbei erhalten die Besucher Einblick in die historischen Funde sowie Erläuterungen zu den bei den Grabungen eingesetzten Arbeitsmethoden.

„Tag der offenen Tür“ am 14. Oktober 2007, 11.00 Uhr an der Ausgrabungsstätte beim Skanderbeg-GrabmalAbfahrt an der Deutschen Botschaft um 9.30 Uhr (Bustransfer)

89

Vitin e fundit u kryen për herë të parë në qytetin e Lezhës, në veri të Shqipërisë, gërmime arkeologjike gjermano- shqiptare. Ky projekt i përkushtohet studimit të Lisosit të periudhës helene (rreth 323-80 p.e.s.) dhe mbështetet nga Shoqata Gjermane për Kërkime Shkencore (Deutsche Forschungsgemeinschaft - DFG).

Studimet e deritanishme lënë ende të hapur diskutimin nëse Lisosi është themeluar me të vërtetë që në vitin 385/84 p.e.s nga Dionisi I i Sirakuzës si një nga kolonitë ë tij të Adriatikut, ashtu siç citon Didori apo nëse bëhet fjalë për një themelim të mirëfilltë ilir të shekullit të III p.e.s. Sidoqoftë, në periudhën helene Lisosi ishte një qytet i mirë fortifikuar, rëndësia e të cilit përcaktohej nga vendndodhja i tij ndërmjet dy rrugëve të rëndësishme tregtare si dhe nga porti i tij i përshtatshëm për anije.

Fakti që Lisosi si qytet në vazhdimësi i populluar është i përshtatshëm për studimin e periudhës helene shpjegohet me historinë dramatike të Lezhës së sotme.

Kërkimet arkeologjike shqiptare të viteve 70 dhe 80 të shekullit XX iu përkushtuan mbi të gjitha murit të qytetit, një ndëritim mbrojtës ky nga më mbresëlënësit dhe interesantët e periudhës antike të Shqipërisë i cili shtrihet mbi mal deri në një lartësi prej 160 m. Mbi Akropol u ndërtua më vonë kështjella veneciane-osmane.

Gërmimet e reja arkeologjike në Lisos kanë si qëllim studimin e strukturës urbane të qytetit helen. Për këtë u përgatit një planimetri e re e përgjithshme me pjesët ekzistuese të murit të qytetit.

Objekt i studimeve të veçanta ishte vetë muri rrethues i qyteit, fazat e shumta të të cilit janë dokumentuar përmes një përshkrimi të detajuar të ndërtimet. Në vitin 2007 do të kryhen sondime të mëtejshme për të nxjerrë të dhëna mbi kronologjinë e plotë të tij.

Ne kuadër të „Ditës së dyerve të hapura“ në Lezhë, do të mundësohet nën drejtimin e Prof. Gëzim Hoxhës një shëtitje përgjatë vendit të gërmimeve. Vizitorët do të kenë mundësinë të hedhin një vështrim mbi zbulimet historike si dhe të njihen me metodat e punës që përdoren gjatë gërmimeve.

Gërmime të Institutit Arkeologjik Gjerman (DAI) në Lezhë

„Dita e Dyerve të Hapura“ më dt. 14 tetor 2007, ora 11.00 në vendin e gërmimeve pranë Varrit të SkënderbeutNisja me autobus nga Ambasada Gjermane: ora 9.30

90

Galakonzert des Heeresmusikkorps 10 der Bundeswehr aus UlmKunstakademie Tirana am 20. Oktober um 19 Uhr

Schon seit über 50 Jahren sorgt das Orchester von der Schäbischen Alb mit einer stets frischen Brise in Dur und Moll für ein positives Image der Bundeswehr im gesamten Bundesgebiet und im Ausland.

Hauptmann Christian Weiper hat im Dezember 2006 die Leitung des Orchesters übernommen. Er möchte mit seinen ca. 60 Musikerinnen und Musikern mit professionellem Können und frischem Auftreten unterh-alten und Sie neugierig machen – auf das deutsche Heer, die Soldaten und den herrlichen Standort Ulm.

Traditionell, vielseitig und flexibel, aber auch modern und dynamisch – so klingt die Musik, mit der das Heeresmusikkorps Sie begeistern will.

Stilvolle Kammermusik, brillante Show- und Egerländereinsätze, Konzerte des großen Blasorchesters, Dar-bietungen bei internationalen Musikshows, Rundfunk- und Fernsehauftritte abenso wie CD-Produktionen, aber auch das Feierliche Gelöbnis und das Truppenzeremoniell auf dem Kasernenhof, all das und noch vieles mehr gehört zum Metier des Heeresmusikkorps 10.

Am Samstag, den 20. Oktober 2007 tritt das Heeresmusikkorps 10 in der Kunstakademie Tirana mit einem Galakonzert auf. Das Konzert bildet den feierlichen Abschluss der Deutschen Kulturwochen „Deutsche Oktober“.

91

Që prej mëse 50 vjetësh përmes një flladi përherë të freskët në maxhor e minor orkestra nga bjeshkët e Shvabisë kujdeset për një imazh të mirë të Bundeswehr-it brenda dhe jashtë Gjermanisë.

Në dhjetor 2006 drejtimin e orkestrës e mori kapiteni Christian Weiper. Së bashku me rreth 60 muzikantët e tij ai dëshiron t’ju argëtojë me profesionalitet dhe shfaqje të gjalla artistike dhe të zgjojë kureshtjen tuaj për ushtrinë gjermane, ushtarët dhe qytetin e bukur të Ulmit.

Tradicionale dhe e larmishme, por njëkohësisht moderne dhe dinamike, kështu tingëllon muzika, përmes së cilës trupa muzikore e ushtrisë dëshiron t’ju entuziazmojë.

Muzikë dhomë plot stil, shfaqje dhe ritme brilante të muzikës polka, koncerte të orkestrës frymore, shfaqje në show muzikorë ndërkombëtarë, në radio e televizione si dhe CD. Por jo vetëm kaq, betime solemne ushtarake dhe ceremonial trupave në oborrin e kazermës, të gjitha këto janë pjesë e zanatit të trupës muzikore të Ushtrisë 10.

Të shtunën, më 20 tetor 2007 trupa muzikore e ushtirsë 10 do të japë një koncert gala në Akademinë e Arteve, i cili do të shënojë dhe mbylljen festive të Javëve të Kulturës Gjermane “Tetori Gjerman”.

Akademia e Arteve Tiranë më 20 tetor 2007 në orën 19:00

Koncert gala i trupës muzikore të Forcave Tokësore 10 të Bundeswehr-it nga Ulmi

92

93

Mercedes-Benz rekomandon

GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTTTTTTTTTTTTTTTTTT

EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEWWW

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAYYYY TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT

OOOO AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

LLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLBBBBBBBBBAAAAAAAAAA

NNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIAAAAAAAAAA It is time to discover a unique destination: one of

Europe’s last secrets is just waiting to be explored. Welcome to Albania, a country where hospitality is all-important.

A successful partnership has created a prestigious, new, international aviation facility bringing Albania closer to the world and attracting new travellers every day. The new terminal at Tirana International Airport is as breathtaking in appearance as ef cient in service.

Fly to Albania and be witness of the tremendous airport growth and high standards of traveller convenience.

Eshtë koha të zbuloni një destinacion të veçantë: Një ndër sekretet e fundit të Europës pret ta eksploroni. Mirësevini në Shqipëri, vendi ku mikpritja është mbi gjithçka.

Një bashkëpunim i suksesshëm ka krijuar një aeroport të ri, prestigjoz, duke e sjellë Shqipërinë më afër botës dhe duke tërhequr udhëtarë të rinj çdo ditë. Terminali i ri i Aeroportit Ndërkombëtar të Tiranës është sa mah-nitës në pamje, aq edhe funksional në shërbim.

Udhëto drejt Shqipërisë dhe bëhu kështu dëshmitar i zgjerimit të pamasë të aeroportit dhe standardeve të larta të komoditetit të udhëtarit. www.tirana-airport.com

PPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO

RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTAAA

PPPËËË

RRRR NN

ËË SS

HHHHHHHHHHHHHHHHQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQ

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIPPPPPPPPËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËË

RRRRRRRRRIIII

pagina40x20.indd 1 17-09-2007 17:22:29

GGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGGAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAATTTTTTTTTTTTTTTTTTT

EEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEEWWW

AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAYYYY TTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTT

OOOO AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA

LLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLLBBBBBBBBBAAAAAAAAAA

NNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNNIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIAAAAAAAAAA It is time to discover a unique destination: one of

Europe’s last secrets is just waiting to be explored. Welcome to Albania, a country where hospitality is all-important.

A successful partnership has created a prestigious, new, international aviation facility bringing Albania closer to the world and attracting new travellers every day. The new terminal at Tirana International Airport is as breathtaking in appearance as ef cient in service.

Fly to Albania and be witness of the tremendous airport growth and high standards of traveller convenience.

Eshtë koha të zbuloni një destinacion të veçantë: Një ndër sekretet e fundit të Europës pret ta eksploroni. Mirësevini në Shqipëri, vendi ku mikpritja është mbi gjithçka.

Një bashkëpunim i suksesshëm ka krijuar një aeroport të ri, prestigjoz, duke e sjellë Shqipërinë më afër botës dhe duke tërhequr udhëtarë të rinj çdo ditë. Terminali i ri i Aeroportit Ndërkombëtar të Tiranës është sa mah-nitës në pamje, aq edhe funksional në shërbim.

Udhëto drejt Shqipërisë dhe bëhu kështu dëshmitar i zgjerimit të pamasë të aeroportit dhe standardeve të larta të komoditetit të udhëtarit. www.tirana-airport.com

PPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOOO

RRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTTAAA

PPPËËË

RRRR NN

ËË SS

HHHHHHHHHHHHHHHHQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQQ

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIPPPPPPPPËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËËË

RRRRRRRRRIIII

pagina40x20.indd 1 17-09-2007 17:22:29

Kënaqësi ta ngasësh

H.L. Group

The contemporary art of driving.The new BMW 6 Series: the first sports car with a diesel engine.

opel noshi company, Rruga nacionale tiranë-durrës, Km. 7, Kashar, tiranë-albania,tel: +355 48 200 098; Fax: +355 48 200 100e-mail: [email protected]

104

Deutsch-albanische Kulturgesellschaft „Robert Schwartz“

Shoqata kulturore gjermano-shqipëtare „Robert Schwartz“

Deutscher Akademischer Austausch DienstShkëmbimi Akademik Gjerman

Bundesverwaltungsamt - Zentralstelle für das Aus-landsschulwesen

Zyra Federale për Administratën

Deutsches Archäologisches InstitutInstituti Arkeologjik Gjerman

Goethe InstitutInstituti Goethe

Gesellschaft für Technische Zusammenarbeit GTZShoqata për bashkëpunimin teknik GTZ

Nationaltheater für Oper und Balett, TiranaTetari Kombëtar i Operas dhe Baletit, Tiranë

Nationaltheater, TiranaTetari Kombëtar, Tiranë

Nationalgalerie, TiranaGaleria Kombëtare, Tiranë

Nationalbibliothek Tirana, Deutscher LesesaalBiblioteka Kombëtare, Tiranë, Salla gjermane e leximit

Kunstakademie, TiranaAkademia e Arteve, Tiranë

Bundesverwaltungsamt- Zentralstelle für dasAuslandsschulwesen -

Veranstaltungspartner des „Deutschen Oktobers“Partnerët e aktiviteteve të „Tetorit Gjerman“

105

Universität Tirana, FremdsprachenfakultätUniversiteti i Tiranës, Fakulteti i Gjuhëve të Huaja

Nehemia Stiftung, BuçimasFondacioni Nehemia, Buçimas

Adi-Dassler-Fund

Stadt ShkodraQyteti i Shkodrës

Stadt KorçaQyteti i Korçës

Stadt PogradecQyteti i Pogradecit

Stadt ElbasanQyteti i Elbasanit

Albanisches FernsehenTelevizioni Shqiptar

Zweites Deutsches FernsehenTelevizioni Gjerman

Euromax SupermarktSupermarketi Euromax

German Films

Fremdsprachenmittelschule „Asim Vokshi“ TiranaShkolla e Mesme e Gjuhëve të Huaja „Asim Vokshi“ Tiranë

Liceu „Jordan Misja“ Tiranë

S.-Fischer-StiftungFondacioni S.-Fischer

Bashkia Pogradec

106

107

Hauptsponsoren / Sponsorë kryesorë

Generalsponsor Sponsor gjeneral

Partner / Partnerët

Event-Sponsoren / Sponsorët e aktiviteteve

108

109

Herausgeber/ Botues:Botschaft der Bundesrepublik DeutschlandAmbasada e Republikës Federale të Gjermanisë

Rruga Skënderbej Nr. 8Tirana

Tel.: 00355 4 274 505Fax: 00355 4 233 497

E-Mail: [email protected]: www.tirana.diplo.de

Fotografie / Fotografi:Goethe InstitutInstituti Goethe

Deutsch-albanische Kulturgesellschaft “Robert Schwartz”Shoqata Kulturore Gjermano-Shqiptare “Robert Schwartz”

Fisnik Dobreci „Exchanges“Vranac Mahir „Exchanges“

Helmut KienzleEuromax-SupermarktSupermarket Euromax

Heeresmusikkorps 10 der Bundeswehr, UlmTrupa muzikore ushtarake 10, Ulm

Redaktion / Redaksia:Irene Eidemüller

Deutsche Botschaft Tirana, Referentin für Kultur und Presse Ambasada Gjermane Tiranë, Referente për kulturën dhe shtypin

Markus Lange, Deutsche Botschaft Tirana, Kulturreferat

Ambasada Gjermane Tiranë, Referati i kulturës

Gestaltung / Përgatitja grafike:Gentian Asllani

Çelësi design & publicity, Tirana

Impressum / Përgatitja për botim

110

Documents

1 $EUTSCHEõ+ULTURWOCHENõINõ!LBANIENõ …...6,Përshëndetja e SH.T.Z. Sali Berisha, Kryeministër i Republikës se Shqipërisë për “Javët e Kulturës Gjermane ne Shqipëri