1-GENEL BİLGİLER - tarimorman.gov.tr Raporları/TAPDK... · alanlarında faaliyet gösteren diğer düzenleyici ve denetleyici kurumlar gibi Kurumumuz; Merkezi idarenin, düzenlediği

1

1-GENEL BİLGİLER

1.1-MİSYON VE VİZYON

KURUM MİSYONU : Ülke ekonomisi ve kamu sağlığı açısından stratejik önemde,

duyarlı kamusal alan olarak görülen ve eksik rekabet kurallarının işlediği tütün ve

alkol piyasalarının, önemli sosyal değerlerin korunması suretiyle düzenlenmesi ve

denetlenmesi (regülasyonu) fonksiyonunu icra etmektir.

KURUM VİZYONU : Güvenli, rekabetçi, ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda

bulunan, kamu sağlığı ve esenliğinin gözetildiği bir piyasa yapısının

oluşturulmasıdır.

1.2- TEMEL DEĞERLER VE İLKELER

Tarafsızlık: Kurumun faaliyet alanıyla ilgili tüm taraflara karşı saygılı, adil, anlayışlı

davranılması, farklı düşünce ve görüşlere değer verilmesi ve her türlü ayrımcılıktan

uzak durulmasıdır.

Katılımcılık: Düzenlemelerin oluşturulması ve uygulanması süreçlerinde ilgili

tarafların görüşlerine önem verilmesi, gelen öneri ve şikayetler doğrultusunda

yeniden gözden geçirme çalışmalarının yapılmasıdır.

Hesap Verebilirlik: Kurumun faaliyetleri hakkında kamuoyunun düzenli olarak

bilgilendirilmesi, kamusal değerlendirme ve denetime her zaman açık ve hazır

olunmasıdır.

Etkinlik: Hedeflere ulaşmada kamu çıkarlarının gözetilmesi, düzenleme, denetleme

ve kamusal faaliyetlerin fayda/maliyet yaklaşımı dikkate alınarak yürütülmesi,

haksız rekabete sebep olacak uygulamalara yer verilmemesidir.

Kamu sosyal sorumluluğu: Kamu esenliği ve sağlığına gereken önemin verilip,

kurumun faaliyet alanı ile ilgili konularda, insan ve çevre sağlığı ile kamu düzenini

bozucu her türlü etkiyi ortadan kaldıran düzenleme ve denetleme çalışmalarının

yapılmasıdır.

Yeniliğe ve sürekli gelişime açıklık: Kurumsal faaliyet alanı ile ilgili olarak yapılan

yeniliklerin takip edilmesi, sistemdeki riskleri ortadan kaldırmaya yönelik

2

çalışmaların en kısa sürede yapılması, değişen ihtiyaçları karşılayabilecek sistem

değişikliklerinin vakit geçirmeden uygulanabilmesidir.

İşbirliği: İlgili ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla yakın işbirliği ve

dayanışma içinde çalışılmasıdır.

Profesyonellik: Kurumun faaliyet alanı ile ilgili görevlerinin yerine getirilmesinde

profesyonelce hareket edilmesi, sorumluluğun üstlenilip hesap verme mesuliyetinin

kabul edilmesidir.

1.3- KURULUŞ AMACI

Ülkemizde 140 yıla yakın bir süredir tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki

üretimi ve ticareti Tekel Genel Müdürlüğünce yürütülmüş, üretilen tütünlerin

büyük bir kısmı destekleme politikaları çerçevesinde satın alınmıştır. Tütün

mamulleri ve alkollü içki üretim-ticaretinde devlet tekelinin kaldırılması, destekleme

politikalarının terk edilmesi ve bu çerçevede Tekel’ in İDT olarak ticari ve sınai

hayatta yerini alarak özelleştirme kapsamına alınması, bugüne kadar tekel tarafından

yürütülen düzenleme ve denetleme görevlerinin, ticari faaliyetlerinden ayrılarak

başka bir düzenleyici otoriteye verilmesini gerekli kılmıştır.

Keza, üretim ve dağıtım tekelinin kamudan özel sektöre geçiş süreci, piyasa

aksaklığının söz konusu olduğu sektörlerde düzenleme işlevinin de yeniden

yapılandırılmasını gerektirir. Bu aşamada çağdaş anlamıyla düzenleyici kurum ve

kurallara ihtiyaç duyulmaktadır. Regülasyon, kamu tekellerinden rekabetçi pazarlara

geçişin, önemli sosyal değerler korunarak başarıyla gerçekleştirilmesinde

kullanılacak en etkin mekanizmadır.

Tütün ve alkol piyasası, bugüne kadar devlet eliyle işlerliğini sürdürmesi ve

ülke ekonomisi yönünden stratejik öneme haiz olması sebebiyle toplumsal yaşamın

duyarlı alanı olarak kabul edilmiştir. Devlet ve toplum açısından taşıdıkları önem

dolayısıyla, Kurumun düzenleme alanındaki tütün ve alkol piyasaları, ülkemizde

olduğu gibi dünyanın pek çok ülkesinde de ayrı bir kamu otoritesi eliyle ve özel

olarak izlenmektedir.

Söz konusu piyasalardaki ürünler; yarattığı yüksek katma değer dolayısıyla

tarımdan enerjiye kadar uzanan geniş bir yelpazede toplumun bir çok kesimini

doğrudan veya dolaylı olarak etkilemekle birlikte, tabi oldukları yüksek oranlı vergi

nedeniyle de bütçe gelirlerinde önemli bir yer tutmaktadırlar.

3

Öte yandan, son yıllarda özellikle Dünya Sağlık Örgütü önderliğinde yapılan

çalışmalar sonucunda uluslararası toplum tarafından önemi kabullenmiş olmasından

kaynaklanan kamu sosyal sorumluluk anlayışının da etkisiyle 4733 sayılı Kanun’da

2008 yılında 5752 sayılı Kanunla yapılan değişiklikler, Kurumumuzun tütün ve alkol

kontrolü konusunda görev ve sorumluluklarını artırmış, Tütün ve Alkol Kontrolü

Daire Başkanlığının da ihdasını sağlamıştır.

Ayrıca; 4207 sayılı Kanunun “…kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin

zararlarından, bunların alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik

kampanyalarından koruyucu tertip ve tedbirleri almak ve herkesin temiz hava

soluyabilmesinin sağlanması yönünde düzenlemeler yapmak…” şeklinde ifadesini

bulan amacı, kamu düzeni ve toplum sağlığı açısından Kurumsal görev ve

sorumluluklarımızın alanını daha da genişletmiştir.

Dünyadaki gelişmeler ışığında, iyi yönetişim olarak tanımlanan çağdaş yönetim

zihniyetine ve yapısına uygun olarak yapılandırılan ve toplumsal yaşamın duyarlı

alanlarında faaliyet gösteren diğer düzenleyici ve denetleyici kurumlar gibi

Kurumumuz; Merkezi idarenin, düzenlediği sektörlerin, diğer bürokratik

kurumların, medyanın ve uluslararası kuruluşların yönlendirme ve etkilerinden

bağımsız olarak, Devletin, sektördeki işletmelerin ve tüketicilerin hak ve

menfaatlerinin korunması amacıyla tütün ve alkol piyasalarını düzenlemek, izlemek,

denetlemek, aykırı davranış ve durumları önlemek, yaptırımda bulunmak üzere

kurulmuştur.

1.4- MALİ VE HUKUKİ STATÜ

4733 sayılı Kanun ve diğer kanunlarla verilen görevleri yerine getirmek ve

yetkileri kullanmak üzere kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip,

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (15/04/2008-26848 tar.say.R.G. ve 5752

sayılı Kanun ile değişik) kurularak 2002 yılında faaliyete başlamıştır.

Kurumun merkezi Ankara’ dadır. Kurum gerekli gördüğü yerlerde irtibat

büroları kurabilir.

Kurum, kanunla ve diğer mevzuatla kendisine verilen düzenleme ve

denetlemeyle ilgili görev ve yetkileri kendi sorumluluğu altında bağımsız olarak

yerine getirir ve kullanır. Kurumun kararları yerindelik denetimine tabi tutulamaz.

Hiçbir organ, makam, merci ve kişi Kurumun kararlarını etkilemek amacıyla emir ve

talimat veremez.

4

Kurum, 4733 sayılı Kanunda ve 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali

Yönetimi ve Kontrol Kanununda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde mali

kaynaklarını görev ve yetkilerinin gerektirdiği ölçüde, kendi bütçesinde belirtilen

usul ve esaslar dahilinde serbestçe kullanır.

Kurumun organları; Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu ile Başkan,

Başkan Yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşan Başkanlık Teşkilatıdır. Kurum,

Başbakanın görevlendireceği bir Devlet Bakanı ile ilişkilendirilir.

1.5- GÖREV VE YETKİLERİ

Kurum, Kanun ve ilgili diğer mevzuatın verdiği yetkiler çerçevesinde aşağıdaki

konularda görevli ve yetkilidir:

≈ Tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkiler piyasasındaki faaliyetlerin

düzenli, şeffaf ve güvenli bir şekilde gerçekleşmesini temin için gerekli sektörel

düzenlemeleri yapmak veya karar ve tedbirleri almak ve bunları uygulamak,

uygulanmasını sağlamak, piyasa faaliyetlerini izlemek ve denetlemek.

≈ Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör veya alanlarda faaliyet

gösteren gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek,

idari yaptırımları uygulamak ve idari tedbirleri almak.

≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin

piyasa takip ve kontrolünün sağlanmasına, tüketicilerin seçeneklerinin azaltılmasına

veya kısıtlanmasına zemin oluşturacak uygulamaları en aza indirerek rekabet ve

reklam koşullarının belirlenmesine yönelik düzenlemeler yapmak, faaliyetleri

izlemek, yönlendirmek ve denetlemek.

≈ Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal ve tıbbi nitelikteki zararlı

etkiler ile tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri önleyecek

düzenlemeleri ve çalışmaları yapmak ve bu düzenlemelerin ilgili kurum ve

kuruluşlarla işbirliği içerisinde uygulanmasını sağlamaya yönelik çalışmalarda

bulunmak.

≈ Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarda yasadışı

faaliyetlerin önlenmesi, denetimlerin yapılması, idari yaptırımların uygulanması

konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla veya kamu kurumu niteliğindeki

meslek kuruluşlarıyla protokoller yapmak.

5

≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga

veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları gerektiğinde diğer kamu

kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

≈ Görev alanına giren konularda, Avrupa Birliği müktesebatına uyum

sağlamak amacıyla uluslar arası ve yabancı kuruluşlar ile ilgili işlemleri yürütmek,

bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine etmek ve istişarelerde bulunmak,

gerektiğinde bu kuruluşlara üye olmak.

≈ Görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi,

resmi kurum ve kuruluşlar ile düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve

alanlarda faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerden ve bunların her türlü

birliklerinden istemek.

≈ Kanunla ve ilgili diğer mevzuatla verilen diğer görevleri yapmak.

6

2-KURUMA İLİŞKİN BİLGİLER

2.1-FİZİKSEL YAPI

Kurum hizmetleri; Söğütözü Mah. Söğütözü Cad. No:31 Çankaya/ANKARA

adresinde toplam 8 katlı ana hizmet binası ile, İzmir İli Bornova İlçesinde ikisi arşiv

olmak üzere 5 odalı tek katlı İrtibat bürosunda yürütülmektedir. Ayrıca Güvenevler

Mah. Güneş Sok. No:11 Kavaklıdere/ANKARA adresindeki eski ana hizmet binası

arşiv olarak kullanılmaktadır.

2.2-TEŞKİLAT YAPISI

Kurum; Başkan ve üyelerden müteşekkil Kurul ile Başkana bağlı olarak

faaliyetlerini yürüten Başkanlıktan oluşur.

Kurum 4733, 4207, 4250 sayılı Kanunlar ile diğer kanunlardan kaynaklanan

görev ve yetkilerini Kurul vasıtasıyla kullanır.

Kurul; Kurumun karar organı olup, biri Başkan ve biri Başkan Vekili olmak

üzere toplam yedi üyeden oluşur. Kurul üyeleri ; Maliye Bakanlığı , Sağlık Bakanlığı,

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı,

Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Genel Müdürlüğün ilgilendirildiği Bakanlığın

önereceği kişiler arasından Biri Başkan ve biri Başkan Vekili olmak üzere Bakanlar

Kurulunca atanır. Kurulun başkanı Kurumun da başkanıdır. Kurul üyelerinin görev

süresi beş yıldır. Görev süresi biten üye yeniden seçilebilir. 4733 sayılı Kanunda

yazılı haller dışında herhangi bir nedenle Kurul Üyelerinin görevlerine son

verilemez.

Başkanlık Teşkilatı; Başkan, Başkan Yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.

Kurumun Organizasyon Seması aşağıda yer almaktadır:

7

8

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI

DÜZENLEME KURULU

BAŞKAN

KURUL ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ

BAŞKANLIK ÖZEL BÜRO MD.LÜĞÜ

BAŞKANLIK MÜŞAVİRLİĞİ

BAŞKAN YARDIMCISI BAŞKAN YARDIMCISI

Tütün PiyasasıDaire Başkanlığı Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire

Başkanlığı

Alkol Piyasası Daire Başkanlığı

Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı Bilişim Daire Başkanlığı

Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları

Daire Başkanlığı

İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri

Daire Başkanlığı

Denetim Daire Başkanlığı

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURULU

Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ

İrtibat Büroları

TAPDK ORGANİZASYON ŞEMASI

9

2.2.1- Kurulun Yapısı Görev ve Yetkileri

Kurul, Kurumun karar organıdır. Biri başkan biri başkan vekili olmak üzere

yedi üyeden oluşur.

Kurul görevini yaparken bağımsızdır. Kanun ve ilgili diğer mevzuatla kendi

görev ve yetkisine verilmiş konuların tümünde en üst düzeyde görüşme ve karar

alma yetkisine sahiptir. Aşağıdaki görevleri yapar ve yetkileri kullanır:

Düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektör ve alanlarla ilgili düzenlemeleri yapmak ve kararlar almak. Satış, izin ve uygunluk belgesi karşılığında alınacak hizmet bedeli tutarlarını tespit etmek. Kurumun amaç ve hedeflerine uygun olarak hazırlanan bütçe teklifini görüşmek ve karara bağlamak. Kurumun mali durumunu gösteren kararları onaylamak. Personel atamaları da dahil olmak üzere Kurumun personel politikasını oluşturmak. Başkanın önerisi üzerine, başkan yardımcıları ve daire başkanlarını atamak. Başkan ve üyeler ile Kurum personelinin ücret ve diğer mali, sosyal hak ve yardımlarını mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlemek. Başkan ve üyeler ile Kurum personeline ödenecek harcıraha ve konut tahsisine ilişkin usul ve esasları mevcut yasal düzenlemeler çerçevesinde belirlemek. Başkan hariç Kurul üyelerinin yurt içi geçici görevlendirilmesine karar vermek. Kurul üyeleri ile Kurum personelinin yurt dışı geçici görevlendirilmesine karar vermek. Kuruma taşınır ve taşınmaz mal veya hizmet alınması, satılması ve kiralanması ile Kurumun alacak hak ve borçları hakkında karar vermek; gerektiğinde parasal sınırlar ile usul ve esasları belirleyerek bu yetkisini Başkana devretmek. 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak. 4207 sayılı Kanun, 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu ve diğer kanunlar ile Kuruma verilmiş olan görevleri yürütmek. Yurt içinde ve yurt dışında konusuyla ilgili kuruluşlarla işbirliği yapılmasına ve gerektiğinde bu kuruluşlara Kurumun üye olmasına karar vermek. Kuruma bağlı akredite laboratuarlarının tesis edilmesine ve işletilmesine ilişkin şartları tespit etmek. Kanunun uygulamasında gerekli koordinasyonun sağlanması ve yasadışı faaliyetlerin önlenmesi, denetimlerin kendi adına yapılması, yetki devri suretiyle idari yaptırımların uygulanması ve satış belgelerinin verilmesi konularında ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla, ayrıca satış belgelerinin verilmesi konusunda kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla protokoller yapılması konusunda karar vermek.

10

Görev alanı ile ilgili konularda gerekli gördüğü her türlü bilgiyi, tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler piyasasında mal veya hizmet üreten, pazarlayan, satan gerçek ve tüzel kişilerle, bunların her türlü birliklerinden istemek.

2.2.2- Kurulun Çalışma Usulleri

Kurumsal yapının oluşturulması, sektörel düzenlemeler ve idari yaptırımlarla

ilgili görev ve yetkiler; Başkan, Başkan Vekili, üyeler veya hizmet birimlerinin teklifi

ile oluşan gündem görüşülerek icra edilir.

Kurulun üye tamsayısı ile toplanması esastır; zorunlu hallerde en az dört üye

ile toplanır ve kararlar üye tamsayısının salt çoğunluğu ile alınır. Kurul üyeleri

çekimser oy kullanamaz. Çoğunluk kararına katılmayan üye, en geç toplantıyı

izleyen yedi işgünü içinde karşı oy gerekçesini yazılı olarak Kurul Başkanlığına

bildirir.

2.2.3- Başkanlık Teşkilatı

Başkanlık, Başkan, başkan yardımcıları ve hizmet birimlerinden oluşur.

Başkan; Kurumun genel yönetim ve temsili ile Kurul tarafından alınan

kararların yürütülmesinden sorumludur. Bu sorumluluk Kurum çalışmalarının

yürütülmesi , denetlenmesi, değerlendirilmesi ve gerektiğinde kamuya duyurulması

görev ve yetkilerini kapsar.

Başkanın izinli veya raporlu olduğu ya da yurt içi veya yurt dışı görevde

bulunduğu durumlar ile görevde bulunmadığı diğer hallerde Başkan Vekili, Başkana

vekalet eder.

Başkanın görev ve yetkileri şunlardır:

Kurul toplantılarını idare etmek, kararları yayımlatmak ve uygulanmasını sağlamak. Kurum bütçesi ile yıllık faaliyet raporlarını Kurula sunmak, bütçenin uygulanmasını sağlamak. Kurum faaliyetlerini, işlemlerini ve hesaplarını denetlemek, değerlendirmek, gerektiğinde kamuoyunu bilgilendirmek, hizmet birimlerinin uyumlu, verimli disiplinli ve düzenli bir biçimde çalışmasını sağlamak. Kurul tarafından atanması öngörülenler dışındaki Kurum personelini atamak, görev ve yetki alanı ile hizmet birimlerini belirlemek. Başkan yardımcılarının sorumlu olacakları hizmet birimlerini belirlemek.

11

Başkan yardımcıları ile daire başkanlarının izin, rapor, yurt içi veya yurt dışı görevlendirmeler nedeni ile görevde bulunamadıkları hallerde, bu görevlere vekaleten görevlendirme yapmak. Kurum personelinin görevi esnasında veya görevi nedeni ile işledikleri suçlar ile ilgili soruşturma izni verilip verilmemesine karar vermek. Kurumca yapılacak inceleme, yerinde denetim ve diğer konularda görev alacakları yurt içinde geçici görevlendirmek. Kurum personelinin yurt içi geçici görevlendirilmesine karar vermek. Gerekli gördüğü her türlü bilgi ve belgeyi, ilgili kişi, kurum ve kuruluşlardan istemek. Sektöre ilişkin risk analizi yaptırmak, şikayet ve ihbarları değerlendirmek ve gerekli inceleme ve denetimlerin yapılmasını sağlamak. Yasadışı üretim ve ticaretin önlenmesi de dahil olmak üzere Kurumun görev alanına giren konularda ilgili kurum ve kuruluşlar ile ortak çalışmalar yapılmasını sağlamak.

Başkan yardımcıları; Başkanın emrinde ve onun yardımcısı olup, Kurum

faaliyetlerini Başkan adına ve Başkanın talimatları doğrultusunda mevzuata uygun

bir şekilde düzenler ve yürütür. Görev kapsamındaki hizmet birimlerine gereken

talimatları verir ve bunların uygulanmasını sağlar.

İrtibat büroları; Kurumun hizmet birimleri ile koordineli bir biçimde,

Kurumun düzenlemek ve denetlemekle görevli olduğu sektörde faaliyet gösteren

gerçek ve tüzel kişilerin faaliyetlerini izlemek, değerlendirmek ve sonucunu ilgili

hizmet birimine aktarmak, Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak ve

Kurumu bulunduğu bölgede temsil etmek ile görevlidir.

Hizmet birimleri; Kurumun hizmet birimleri ve görevleri aşağıda sıralanmıştır:

Tütün Piyasası Daire Başkanlığı: Tütün tohumunun taşınması, ithali ve ihracı,

tütün üretimi, üretici tütünlerinin alım satımı, tütünlerin işlenmesi, depolanması, iç

ve dış ticareti ile tütün fireleri, tütün işleme tesislerinin kurulması, üretim izni, proje

tadilatı, yer değişikliği, kapatılması, her türlü devir işlemleri ile tüm bu işlemlerin

teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı: Tütün mamulleri üretim

tesislerinin kurulması, kurulmuş tesislerin faaliyet, proje tadilatı, her türlü devir

işlemleri, yer değişikliği ile kapatılmasına ilişkin koşulların belirlenmesine ve bu

konularda uygunluk belgesi veya izin verilmesine ilişkin Kurul düzenlemelerine

esas teşkil edecek çalışmaları yürütmek.

Alkol Piyasası Daire Başkanlığı: Etil alkol ve metanolün üretimi, iç ve dış

ticareti, denatürasyonu, ambalajlanması, dağıtımı, üretimde kullanılması amacıyla

elde bulundurulması, depolanması, geri kazanımı, işlemesi, üretim tesislerinin

12

kurulması, üretim izni, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir işlemleri ile

8/6/1942 tarihli ve 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanununun

uygulanmasına yönelik işlemlere ve tüm bu işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin

çalışmaları yürütmek.

Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı: 27/5/2004 tarihli ve 5179 sayılı

Gıdaların Üretimi, Tüketimi ve Denetlenmesine Dair Kanun Hükmünde

Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun hükümleri hariç olmak üzere,

alkollü içkilerin iç ve dış ticareti, dağıtımı, depolanması, geri kazanımı; üretim

tesislerinin kurulması, işletilmesi, proje tadilatı, kapatılması ve her türlü devir

işlemleri ile 4250 sayılı Kanunun uygulanmasına yönelik işlemlere ve tüm bu

işlemlerin teknik kontrolüne ilişkin çalışmaları yürütmek.

Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı: 5179 sayılı Kanun

hükümleri hariç olmak üzere, Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum

faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgelerinin verilmesi, bu faaliyetlere ilişkin piyasa

takip ve kontrolünün sağlanması, tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve

uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik

çalışmalar yapılması ve tüketicilerin seçeneklerini azaltabilecek rekabet ve reklam

koşullarının belirlenmesi çalışmaları ile bu Kanun kapsamındaki ürünlerde bandrol,

etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları

gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı: Tütün ve alkol tüketiminden

kaynaklanan kamusal veya tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla,

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 7/11/1996 tarihli ve

4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında

Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaların yapılması, tütün ve alkol tüketimini

teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önleyecek çalışmaların ilgili kurum ve

kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi, 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç

olmak üzere tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler konusunda

analizlerin yapılması veya yaptırılması ile insan sağlığına zarar verebilecek

maddelerin belirlenmesini sağlamak.

Denetim Daire Başkanlığı: Kurumun düzenlediği piyasalarda faaliyet gösteren

gerçek ve tüzel kişilerin işlem ve hesaplarını incelemek ve denetlemek, gerektiğinde

bu hususlarda yetkili kamu kurum ve kuruluşları ile işbirliği yapmak, piyasalarda

görülen aksaklıklara ilişkin çözüm önerilerinde bulunmak.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı: 5/5/1969 tarihli ve 1173 sayılı

Milletlerarası Münasebetlerin Yürütülmesi ve Koordinasyonu Hakkında Kanun

çerçevesinde, görev alanına giren konularda, Avrupa Birliği müktesebatına uyum

sağlamak amacıyla gerekli çalışmaları yapmak, uluslararası ve yabancı kuruluşlar ile

13

ilgili işlemleri yürütmek, bu kuruluşlarla yapılacak müzakereleri koordine etmek ve

istişarelerde bulunmak, gerektiğinde bu kuruluşlara Kurumun üye olması ile ilgili

çalışmaları yürütmek.

Başkanlık Müşavirliği: Kurul Başkan ve üyelerine, Kurumun görev alanıyla

ilgili konularda danışmanlık ile Kurul Başkan ve üyeleri tarafından verilecek diğer

görevleri yapmak.

Hukuk Müşavirliği: Kurumun taraf olduğu işlemlerin veya Kurumu

ilgilendiren uyuşmazlıkların takibi ve çözümlenmesi amacıyla adlî ve idarî

davalarda gerekli bilgileri hazırlamak, taraf olduğu davalarda Kurumu temsil etmek

veya Kurumca hizmet satın alma yoluyla temsil ettirilen davaları takip ve koordine

etmek, Kurul Başkanına, Kurula ve hizmet birimlerine danışmanlık hizmeti yapmak,

Kurumun görev alanına giren hususlarda mevzuat çalışmalarında bulunmak, hizmet

birimleri veya diğer kurum ve kuruluşlarca hazırlanarak Kuruma gönderilen kanun,

tüzük ve yönetmelik tasarıları ile diğer hukukî konular hakkında görüş bildirmek,

Kurumun menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukukî tedbirleri

zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına

yardımcı olmak.

Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği: Kurumun faaliyet alanı ile ilgili konularda

yazılı ve görsel basını takip ederek gerekli dokümantasyonu sağlamak, Kurumun

basın ve yayın kuruluşları ile ilişkilerini planlamak ve kamuoyunda tanıtılmasına

ilişkin yayın ve faaliyetleri yürütmek, 9/10/2003 tarihli ve 4982 sayılı Bilgi Edinme

Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru

sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.

İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı: Kurumun işgücü

planlaması, personelin ücret ve diğer malî ve sosyal hakları ile yurt içi ve yurt dışı

eğitimine ilişkin olarak eğitim planını hazırlayarak uygulanmasını sağlamak,

değerlendirmek, performans kriterleri ve meslek ilkelerinin tespiti ile ilgili

çalışmaları yürütmek, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve

Kontrol Kanunu kapsamındaki görevlerin ifası ile Kurumun ihtiyacı olan her türlü

yapım, satın alma, kiralama, bakım ve onarım, arşiv, sağlık ve benzeri idarî ve malî

hizmetleri yürütmek, taşınır ve taşınmaz mal kayıtlarını tutmak, sivil savunma ve

seferberlik hizmetlerini plânlamak ve yürütmek.

Bilişim Daire Başkanlığı: Kurum bilişim stratejisini hazırlamak ve

uygulanmasını takip etmek, yazılım ve donanım alt yapısı ile ilgili tüm işleri

koordine etmek ve yürütmek.

Kurul Özel Büro Müdürlüğü: Kurul ve Kurul üyelerinin sekretarya

hizmetlerini yürütmek ve protokol işlerini düzenlemek.

14

Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü: Kurul Başkanının sekretarya hizmetlerini

yürütmek ve her türlü protokol işlerini düzenlemek.

Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara

uygun olarak Kurumun teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan

yönetmeliklerle belirlenir.

2.3-BİLGİ VE TEKNOLOJİK KAYNAKLAR

Kurum bünyesinde; ana hizmet binası İzmir, İstanbul ve Antalya İrtibat

Büroları dahil olmak üzere, 13 adet Server, 250 Adet Kullanıcı Bilgisayarı (masaüstü

ver dizüstü), 1 adet Firewall, 1 adet yedekleme ünitesi, 8 adet kat yazıcısı ve

kullanıcı yazıcıları, ağ bağlanma cihazları ve modemlerden oluşmaktadır.

2.4-İNSAN KAYNAKLARI

Kurum hizmetleri; Başkanlık, 10 Daire Başkanlığı, Başkanlık Müşavirliği, 1. Hukuk Müşavirliği, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Kurul Özel Büro Müdürlüğü, Başkanlık Özel Büro Müdürlüğü İzmir İrtibat, İstanbul İrtibat ve Antalya İrtibat Bürosunda görev yapan personel tarafından yürütülmektedir.

07/11/2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 28/09/2012 tarih ve 2012/3780 sayılı Kararnamenin Eki Bakanlar Kurulu Kararı ile aşağıda yer alan Kurum Başkanı, Başkan Vekili ve Üyelerin ataması yapılmıştır: Adı Soyadı Görevi Aday Gösteren Kurum 1. Suat EVCİMEN Başkan Maliye Bakanlığı 2. Seyit Ali KURTULUŞ Başkan Vekili Gıda, Tarım ve Hayvancılık

Bakanlığı 3. İrfan DİLSİZ Üye Hazine Müsteşarlığı 4. Murat DOĞANAY Üye Ekonomi Bakanlığı 5. Yüksel DENLİ Üye Sağlık Bakanlığı 6. Ahmet Bahadır SEZGİN Üye Türkiye Ziraat Odaları Birliği 7. Mustafa YILMAZER Üye Gayri Menkul A.Ş Genel Müdürlüğünün

(Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel Müdürlüğünün ilgilendirildiği Bakanlık)

15

Teşkilat Yasası olan 4733 sayılı Kanunda, 15/04/2008 tarihli ve 26848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 5752 sayılı Kanunla kapsamlı değişiklikler yapılmıştır. Söz konusu Kanun uyarınca Kurumun adı “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu” olarak değiştirilmiş, Kanuna ekli kadro cetveli ile unvanlarda değişiklik yapılmıştır: Kurum hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, idari hizmet sözleşmesiyle sözleşmeli olarak istihdam edilen personel eliyle yürütülür. Kurum Personeli ücret ve mali haklar dışında 657 sayılı Devlet Memurları kanununa tabidir. Kurul başkan ve üyelerinin aylık net ücretleri en yüksek devlet memurunun her türlü ödemeler dahil aylık net ücretinin iki katını geçmemek üzere Bakanın teklifi üzerine Bakanlar Kurulu tarafından tespit edilir. 02/11/2011 tarihli ve 28103 Sayılı Mükerrer Resmi Gazete’de yayımlanan 666 sayılı KHK ‘nın 15/01/2012 tarihinde yürürlüğe girmesiyle bu tarihten sonra kuruma atanan personel genel mevzuat hükümleri uygulanmakta, 666 sayılı KHK önce atanan kurum personelinin ücret ve diğer mali hakları, 04/07/2001 tarihli ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve bu kararnameye dayanılarak çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararları ve diğer düzenlemeler çerçevesinde Kurul tarafından belirlenmektedir.

16

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMU KADRO CETVELİ

Sınıfı Unvan Kod

Unvan Derece Toplam Dolu Boş

GİH 700 BAŞKAN YARDIMCISI 1 2 2 0

GİH 830 BASIN VE HALKLA İLİŞKİLER MÜŞAVİRİ 1 1 1 0

GİH 1153 BAŞKANLIK MÜŞAVİRİ 1 8 8 0

GİH 1175 1.HUKUK MÜŞAVİRİ 1 1 1 0

GİH 1180 HUKUK MÜŞAVİRİ 1 5 4 1

GİH 2975 DAİRE BAŞKANI 1 10 7 3

GİH 4695 MÜDÜR 1 5 5 0

AH 5935 AVUKAT 1 6 4 2

AH 5935 AVUKAT 2 1 1 0

AH 5935 AVUKAT 3 1 0 1

AH 5935 AVUKAT 4 2 0 2

AH 5935 AVUKAT 5 3 1 2

GİH 9703 BAŞUZMAN 1 5 3 2

GİH 6175 UZMAN 1 64 57 7

GİH 6175 UZMAN 2 16 3 13

GİH 6175 UZMAN 3 15 3 12

GİH 6175 UZMAN 4 15 1 14

GİH 6175 UZMAN 5 20 7 13

GİH 6175 UZMAN 6 10 1 9

GİH 6175 UZMAN 7 10 0 10

GİH 6425 TERCUMAN 8 2 0 2

GİH 6535 PROGRAMCI 1 3 2 1

GİH 6535 PROGRAMCI 5 1 0 1

GİH 6540 ÇÖZÜMLEYİCİ 1 2 2 0

GİH 6675 UZMAN YARDIMCISI 8 20 1 19

GİH 6675 UZMAN YARDIMCISI 9 40 0 40

GİH 7825 VERİ HAZIRLAMA VE KONTROL İŞLETMENİ 3 22 22 0





GİH 7950 ŞOFÖR 5 8 8 0

SH 8400 HEMŞİRE 5 1 1 0

SH 8430 LABORANT 3 1 0 1

SH 8430 LABORANT 5 1 0 1

TH 8500 MÜHENDİS 1 7 6 1



TH 8500 MÜHENDİS 4 2 2



TH 8790 TEKNİSYEN 2 1 1 0

Toplam: 322 158 164

17

TÜTÜN VE ALKOL PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDAİSTİHDAM

EDİLEN PERSONELİN UNVAN, EĞİTİM VE CİNSİYET DURUMU

KADRO UNVANLARI

S A Y I

ÖĞRENİM DURUMU

CİNSİYETİ

İLK

.ÖĞ

RT

.

LİS

E

ÖN

LİS

AN

S

LİS

AN

S

YÜ

KS

EK

LİS

AN

S

DO

KT

OR

A

KA

DIN

ER

KE

K

Başkan Yardımcısı

2 2 2

Başkanlık Müşaviri

8 6 1 1 8

I.Hukuk Müşaviri

1 1 1

Daire Başkanı 7 7 0 2 5

Başuzman 3 3 3

Müdür 5 5 2 3

Hukuk Müşaviri

4 3 1 2 2

Bas.ve Halkla İliş. Müş.

1 1 1

Uzman 72 59 9 4 15 57

Uzman Yardımcısı

1 1 1 0

Avukat 6 4 2 0 1 5

Programcı 2 1 1 2

Çözümleyici 2 2 1 1

Mühendis 9 5 4 1 8

Hemşire 1 1 1

Tercuman 0

Laborant 0

Teknisyen 1 1 1

V.H.K.İ 25 1 1 22 1 11 14

Şoför 8 5 3 8

Toplam 158 5 5 1 121 21 5 38 120

18

Grafik 1- Personelin Eğitim Durumlarına Göre Dağılımı

Grafik 2-Personelin Cinsiyet Dağılımı Grafik 3-Personelin Yaş Dağılımı

LİSE; 10; 6%

ÖNLİSANS; 1; 1%

LİSANS; 121; 77%

YÜKSEK LİSANS; 21; 13%

DOKTORA; 5; 3% LİSE

ÖNLİSANS

LİSANS

YÜKSEK LİSANS

DOKTORA

KADIN; 38; 24%

ERKEK; 120; 76%

KADIN

ERKEK

YAŞ 24-30; 7; 4%

YAŞ 31-35; 6; 4%

YAŞ 36-40; 24; 15%

YAŞ 41-45; 32; 20%

YAŞ 46-50; 47; 30%

YAŞ 51-55; 33; 21%

YAŞ 56-64; 9; 6%

YAŞ 24-30

YAŞ 31-35

YAŞ 36-40

YAŞ 41-45

YAŞ 46-50

YAŞ 51-55

YAŞ 56-64

19

3-AMAÇ VE ÖNCELİKLER

3.1- İDARENİN AMAÇ VE HEDEFLERİ

Kurumun tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içki sektörlerindeki amaç ve

hedefleri aşağıda özetlenmiştir:

≈ Tütün ve alkol piyasalarının hakkaniyet, etkinlik, hesap verilebilirlik ilkeleri

çerçevesinde düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesinin sağlanması,

≈ Kurumun yetki alanına giren ürünlerin satış ve sunum faaliyetlerinin kayıt

altına alınması ve izlenebilirliğinin sağlanması ,

≈ Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal yada tıbbi

nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemelerin yapılması,

≈ Yasadışı faaliyetlerin, kaçakçılığın ve izinsiz/taklit üretimin engellenmesine

yönelik koordinasyonun sağlanması,

≈ Tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda

kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapılması,

≈ Çocukların, gençlerin ve gelecek nesillerin korunmasına ve tüketicilerin

seçeneklerini azaltabilecek eylemlere yönelik rekabet ve reklam koşullarının

belirlenmesi,

≈ Tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga

veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin mevcut ve yeni çalışmaların diğer kamu

kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde geliştirilmesi ve yürütülmesi,

≈ Ulusal tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin geliştirilmesi ve

uygulanmasında Kurumumuzun en duyarlı ve etkin kurumların başında yer

almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon

görevi de verilmiş olan örnek yapısı ve son yıllardaki başarılı çalışmaları ile bu

yapının pekiştirilmiş olması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “best

practise” adayı olarak değerlendirilen Kurumumuzun, tütün ve alkol kontrolü

önlemlerinden ve dolayısıyla kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden

ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının ülke adına

belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum

kuruluşlarının çalışmalarının koordine edildiği stratejik bir yapıya kavuşturulması.

20

Tütün sektöründe;

Türk tütününün hak ettiği evrensel itibarı korumak, oriental tütün üreticisi ve ihracatçısı olarak elde ettiği konumun sürdürülebilir olmasını sağlamak,

AB Tütün Ortak Piyasa Düzeninde yapılan politika değişikliklerinin takip edilerek, ülkemiz tütüncülüğünün uyumuna yönelik çalışmalar yapmak,

Değişen tüketici talepleri nedeniyle aranılan harman bileşenlerinden olan Virginia ve Burley tipi tütünlerin yurt içinde üretiminin artırılarak ithalatın önüne geçmek,

Tütün Piyasasının sağlıklı işleyen, istikrarlı bir sektör yapısına kavuşturulması yönündeki engellerin kaldırılarak, dünyadaki gelişmeleri takip eden ve bunları uygulamaya yönelik mevzuat değişikliklerinin gerçekleştirilebildiği, rekabetçi bir yapının oluşmasını sağlamak,

Sözleşmeli üretimin taraflarından biri olan üretici temsilcisi konumundaki sivil toplum örgütlerinin mali güç, fiziki yapı ve kalifiye personel gibi yetersizliklerinin giderilmesine yönelik çalışmalar yapmak,

Tütün üretiminin kontrolü, izlenmesi ve halk sağlığı boyutlarının dikkate alındığı, ülkemizin de imza koyduğu uluslararası anlaşmalardan doğan yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik çalışmalar yapmak,

Veri tabanının oluşturulmasına yönelik bilgisayar programını hayata geçirerek, sektöre ve kamuoyuna sağlıklı bilgi akışı sağlamak,

Ar-Ge çalışmalarını takip ve teşvik etmek, şeklinde sıralamak mümkündür.

Tütün mamulleri sektöründe;

Başta tütün ürünlerinin kamusal ve tıbbi zararlarından toplumun korunması olmak üzere, kamu sağlığı ve esenliğini devamlı surette gözetmek ,

Sektör şeffaflığının ve eşitliğinin sağlanması ile mesleki etik prensiplerine dayanan bir düzenleme ve denetim anlayışını kurumsallaştırmak,

Tütün mamulleri piyasasının düzenli işleyişi sağlamak,

Kurumumuzun yetki ve görev alanına giren konularda hizmet yapan kişi ve kuruluşlara daha kaliteli ve güvenli hizmet verecek şekilde hizmetlerin yenilenmesine, geliştirilmesine ve modernleştirilmesine katkıda bulunmak.

Alkol sektöründe;

Temel amaç, ülke ekonomisine azami düzeyde katkı sağlayacak, sosyal sorumluluğun gözetildiği, şeffaf, güvenli ve rekabetçi bir piyasa oluşturmak ve bu piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu kapsamda;

Alkollü içkinin ana girdisi olan etil alkolün, ülke çapında üretimini, ithalatını, dağıtımını ve kullanımını izleyerek, sahte veya izinsiz alkollü içki üretiminde kullanılmasını önlemeye çalışmak,

21

Sektörle ilgili kamu kuruluşlarının eşgüdümü ile piyasa risklerine karşı işbirliği içinde mücadele etmek,

Etil alkol mevzuatının Avrupa Birliği mevzuatına uyumlaştırılmasına yönelik çalışmalar yapmak,

Etil alkol üretiminin ihracata yönlendirilmesi amacıyla geliştirilen tarım ve ticaret politikalarına katkıda bulunmak.

Alkollü içki sektöründe;

Temel amaç, 4733 ve 4250 sayılı Kanuna uygun, ülke ekonomisine azami

düzeyde katkı sağlayacak, sosyal sorumluluğun gözetildiği, şeffaf, güvenli ve

rekabetçi bir piyasa oluşturmak ve bu piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamaktır. Bu

kapsamda amaç ve hedefler;

Piyasaya bandrolsüz halde; izinsiz üretilmiş, marka taklidi veya kaçak ürün arzı, haksız ticari değer kazandıracak tanımlama ve işaretlerin kullanılması gibi riskleri gidermeye çalışmak ve “piyasa güvenliği”ni sağlamak,

Sektörde görevi olan kamu kuruluşlarının koordinasyonu ve piyasa risklerine karşı işbirliği içinde mücadelesini sağlamak, şeklinde sıralanabilir.

Tütün ve Alkol Kontrolünde;

TAK Daire Başkanlığının görev ve yetki alanını belirleyen ulusal mevzuat ile ülkemizin TKÇS’nin tarafı olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel amaç ve hedefimiz; uluslararası toplumda kabul görmüş, etkin ve uygulanabilir nitelikteki tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin ülkemizin ve toplumumuzun ihtiyaçlarına uygun olarak şekillendirilmesi ve bunların ulusal bazda benimsenmesi, geliştirilmesi ve uygulanmasında TAPDK’nın en duyarlı ve etkin kurumlar arasında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevini de üstlenmiş olan TAPDK’nın, kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden hareket ile sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları ile koordineli olarak yürütüldüğü stratejik bir yapıya kavuşturulmasıdır.

Sektörel Rekabet ve Tüketici Haklarında;

5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere, Kurumun yetki alanına giren nihai tüketiciye yönelik tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerine ilişkin izin ve yetki belgeleri vermek ve bu belgelerin süre uzatım işlemlerini yapmak, gerektiğinde bu işlemlerin yaptırılmasına ilişkin olarak ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla ya da kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarıyla yapılacak protokoller kapsamında çalışmalar yürütmek.

22

Görev alanına ilişkin piyasa takip ve kontrolünün sağlanmasına yönelik çalışmalar yapmak ve bu amaçla gerek Kurumun ilgili daireleri gerekse ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından yürütülecek çalışmaları koordine etmek.

Tütün ve alkol piyasalarına ilişkin düzenlemeler ve uygulamalar konusunda kamuoyunda tüketici bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar yapmak.

Tüketici seçeneklerinin azaltılmasına veya kısıtlanmasına zemin oluşturabilecek uygulamaları en aza indirecek rekabet koşullarının belirlenmesine yönelik çalışmalar yapmak.

Reklam koşullarının belirlenmesine yönelik çalışma ve işlemleri yapmak, gerektiğinde bu çalışmaları diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

4733 sayılı Kanun kapsamındaki ürünlerde bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri işaretlerin kullanımına ilişkin çalışmaları gerektiğinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği içerisinde yürütmek.

Görev alanına giren konulara ilişkin olarak ilgili Kanunlar ve uluslararası sözleşmelerde öngörülen sektör düzenlemelerine esas çalışmaları yapmak.

İdari yaptırımlara ilişkin çalışmaları yürütmek, alınan kararların uygulanmasını takip etmek.

Satış belgesi bedellerinin tespit ve tahsiline ilişkin Kurul Kararlarına esas olacak çalışmaları yürütmek. Avrupa Birliği ve Dış İlişkilerde; Kurumun faaliyet alanı dâhilindeki ulusal ve uluslararası tüm platformlarda Kurumun aktif rol almasına, öncü ve örnek olmasına yönelik gerekli koordinasyonun sağlanması, bu amaçla iş ve işlemlerin yürütülmesi.

3.2- TEMEL POLİTİKA VE ÖNCELİKLER

Tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerinde, rekabetin

tesisi, tüketici seçeneklerinin korunması, kamu sağlığının gözetilmesi, tüketici

bilincinin geliştirilmesi ve faaliyetlerin kayıt altına alınması suretiyle piyasa takip ve

kontrolünün sağlanması ile piyasa faaliyetlerinin istikrarlı biçimde sürdürülmesidir.

Tütün sektöründe;

Tütün sektöründe, halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturmak ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,

Tütün piyasasında, tam şeffaflık, kayıtlı faaliyet, tüketici bilincinin geliştirilmesi, Devlet otoriteleri arasında çapraz kontrollerin sağlanması, etkin bir piyasa denetim ve gözetiminin geliştirilmesi, sağlıklı ve istikrarlı bir serbest rekabet piyasası yapısına kavuşturulmasını sağlayacak düzenlemeleri yapmak ve uygulamaya yönelik çalışmaları sürdürmek,

23

Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamusal düzenin korunmasına katkıda bulunmak,

Piyasada liberalizasyon sürecinde oluşabilecek sosyal ve ekonomik sarsıntıyı minimize edecek ve yeni modelin kamu yararına gelişmesini sağlayacak politikalar üretmek,

Sektörün güven ve istikrarını bozmayacak şekilde ihtiyaca cevap verecek uygulanabilir yasal düzenlemeler yapmak,

Tütün ile bağıntılı tarımsal politikaları desteklemek, şeklinde özetlenebilir.

Tütün mamulleri sektöründe;

Toplum ve sağlık üst çatısı altında;

Sektörün kayıt altına alınmasını ve kamu gelirlerinin korunması çerçevesinde optimum çözüm yolları üretilmesini,

Sektörün şeffaflığının ve aktörlerin eşit koşullar altında düzenli işleyişinin sağlanmasını,

Mesleki etik prensiplerine dayanan bir düzenleme ve denetim anlayışının kurumsallaştırılmasını,

Temel amaç edinmiştir.”

Alkol sektöründe;

Halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturulması ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,

Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, vergi gelirlerinin toplanmasına, kamu düzeninin korunmasına katkıda bulunmak,

Alkol üretimi ile bağlantılı tarımsal politikaları desteklemek. Sonuç olarak, alkol piyasasının yeniden yapılandırılmasında;

Tam şeffaflık, Kayıtlı faaliyet, Etkin bir piyasa gözetim ve denetiminin geliştirilmesinin sağlanması, Sağlıklı bir serbest rekabet piyasası oluşmasını sağlayacak piyasa mekanizmalarını kurmak, şeklinde özetlenebilecek temel politika ve öncelikler Dairemizce esas alınmaktadır.

Alkollü içki sektöründe;

Halk sağlığının gözetildiği, rekabetçi, güvenli ve ülke ekonomisine azami düzeyde katkıda bulunan bir piyasa oluşturulması ve bu şekilde oluşturulan piyasanın sürdürülebilirliğini sağlamak,

Halk sağlığını korunmasını ve alkollü içki tüketiminin teşvikinin önlenmesini sağlamak,

24

Sektörün kayıt altına alınmasını sağlayarak, kamusal düzenin korunmasına katkıda bulunmak. Sektörel Rekabet ve Tüketici Haklarında; Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığının temel politika ve öncelikleri; tütün mamulleri ve alkollü içkilerin satış ve sunum faaliyetlerinde, rekabetin tesisi, tüketici seçeneklerinin korunması, kamu sağlığının gözetilmesi, tüketici bilincinin geliştirilmesi ve faaliyetlerin kayıt altına alınması suretiyle piyasa takip ve kontrolünün sağlanması ile piyasa faaliyetlerinin istikrarlı biçimde sürdürülmesidir.

Avrupa Birliği ve Dış İlişkilerde; Kurumun görev ve faaliyet alanını ilgilendiren konularda;

Ülkemizin uluslararası taahhütleri kapsamında mevzuat uyum çalışmalarını gerçekleştirilmesini sağlamak,

İkili ve çok taraflı yurtdışı münasebetler ve AB ile ilgili hususlardaki çalışmalarda, Kurumun aktif rol almasına, öncü ve örnek olmasına yönelik iş ve işlemleri yürütmek,

Dünyadaki ve AB’deki mevzuat ve politikaları takip etmek suretiyle Kurumun ilgili birimlerini bu hususlarda bilgilendirmek,

İkili ve çok taraflı yurtdışı münasebetler ve AB ile ilgili hususlarda faaliyet yürütülmesinde Kurum içi koordinasyon sağlamak.

25

4- FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİLER

4.1- PERFORMANS BİLGİLERİ

Kurumumuz birimlerince 2016 yılı içerisinde gerçekleştirilen faaliyet ve

projeler aşağıda özetlenmiştir:

4.1.1- Tütün Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.1.1- Tohum:

Tütün Tohumu İthalatı:

Tütün tohumu ithalatı, Kurumun uygun görüşü alındıktan sonra Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın izni ile yapılmaktadır.

Tütün tohumu ithal edilerek gerçekleştirilecek tütün üretimi sayesinde uluslararası piyasalarda aranan menşelerin üretimi, ülkemize yeni pazar olanakları sağlayacaktır. Virginia tipi tütünlerin deneme üretimine 1938, Burley tipi tütünlerin deneme üretimine ise 1965 yılında başlanmıştır. 1984 yılından itibaren Virginia ve Burley tipi tütün üretimi yapılmasına rağmen, üretim miktarı ülkemiz ihtiyacını karşılayabilecek seviyenin çok altındadır.

İthal Edilen Tohum Miktarı

Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip 4 alıcı firmaya 2016 ürün yılında 4 adet tohum ithal izni verilmiş olup, firmalar ithal ettiği 8,285 kg tohumla sözleşmeli üretim yaptırmıştır. İthal edilen tohum miktarı ile ilgili bilgiler tablo 1’de yer almaktadır.

ÜRÜN YILI

TÜTÜN TİPİ ÜRETİM MERKEZLERİ İTHAL TOHUM MİKTARI (kg)

2016

Oriental

Özel Sektör Tarımsal Araştırma Kuruluşu Tescil Belgesi

(Araştırma Amaçlı) 3,0345

H.İ.R. Kapsamında Tohum Kaplama Amaçlı Geçici İhracat

0,25

Virginia

Adıyaman (Merkez), Batman (Beşiri, Kozluk, Sason), Diyarbakır (Bağlar,

Silvan), Siirt (Kurtalan) 5,00

TOPLAM 8,2845

Tablo 1. 2016 Ürün Yılında İthal Edilen Tohum Miktarı

26

4.1.1.2. Üretim

2016 ürünü üretici tütünlerinin yazılı sözleşme esasına göre alım-satımında kullanılmak üzere firma talepleri doğrultusunda toplam 77.000 adet Tütün Üretim ve Alım-Satım Sözleşmesi bastırılarak bedeli mukabilinde alıcılara dağıtılmıştır.

Firmalar, üreticilerle akdettikleri sözleşmelerin birer nüshasını 15/05/2016

tarihine kadar Kuruma göndermiş olup, bildirimlerin tetkiki neticesinde toplam 14 firmanın 55.042 üretici ile 885.177 dekar alanda 75.995.678 kg tütün ürettirmek için sözleşme yaptığı tespit edilmiştir.

Türkiye’de sözleşmeli tütün üretimine 2002 yılında başlanmıştır. Bu kapsamda üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamulleri üreticileri ve/veya alıcıları ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında varılan mutabakata göre belirlenmektedir.

2016 ürün yılında sözleşmeli olarak üretilen tütünlerin alımlarına 2017 yılının Ocak ayında başlanacaktır.

TÜRKİYE GENELİNDE 2016 ÜRÜNÜ BÖLGELERE GÖRE

SÖZLEŞMELİ TÜTÜN ÜRETİM BİLDİRİMİ

BÖLGE ÜRETİCİ

(Adet)

ÖNGÖRÜLEN ÜRETİM

ALANI

(da)

MİKTARI

(kg)

EGE 36.555 649.510 53.389.316

KARADENİZ 9.449 100.146 11.302.168

MARMARA 2.150 24.809 2.235.679

DOĞU ANADOLU 14 186 20.000

GÜNEYDOĞU ANADOLU 5.569 99.934 7.997.955

AKDENİZ 1.305 10.592 1.050.560

TOPLAM 55.042 885.177 75.995.678

Tablo 2. Türkiye Genelinde 2016 Ürünü Bölgelere Göre Sözleşmeli Tütün

Üretim Bildirimi

Bildirimlere göre; 2016 ürün yılında öngörülen üretim miktarının %70,25’i ve üretici sayısının da %66,41’i Ege Bölgesindedir.

27

İzne Tabi Üretim

Alıcı firmalar, ülkemizde üretilmeyen veya üretimi az olup ihtiyaç duyulan bazı menşe tütünlerin, farklı mahallerde üretimini yapmak için Kurumdan izin almaktadırlar.

İzne tabi üretimlerden alınacak başarılı sonuçlar bu menşelerin daha yaygın

üretilmesini sağlayacak ve bu sayede hem sigara harmanlarının ihtiyacı olan tütünler temin edilecek, hem de yapılacak ihracat sayesinde üreticilere, alıcı firmalara ve ülkemiz ekonomisine olumlu katkılar sağlanacaktır.

Bu kapsamda, 8 firmaya; 17 üretim merkezindeki, 616 köyde, 7.984 üretici ile

124.215 dekar alanda faaliyette bulunmak üzere 16 adet üretim izni verilmiştir. İzne

tabi üretim ile ilgili ayrıntılı bilgiler tablo 3’te gösterilmiştir.

2016 ÜRÜN YILI İZNE TABİ TÜTÜN ÜRETİMİ

FİRMA ADI ÜRÜN

YILI MENŞE/

TİPİ ÜRETİM

MERKEZLERİ KÖY

SAYISI ÜRETİCİ SAYISI

ÜRETİM ALANI

(da)

ALLIANCE ONE

2016

İzmir

Adıyaman (Besni, Kahta, Merkez, Samsat)

118 1.203 22.197

T.T.L.

Virginia Batman (Beşiri, Kozluk,

Merkez, Sason), Diyarbakır (Silvan), Siirt (Kurtalan)

38 475 5.020

Basma Bursa (Büyükorhan, İnegöl, Orhaneli), Hatay (Altınözü)

24 404 4.290

İzmir Adıyaman (Besni, Kahta,

Merkez) 17 133 1.700

ÖZ-EGE


Merkez, Samsat) 250 4.000 70.000

Prilep Hatay (Altınözü, Antakya) 30 350 2.200

Virginia Adıyaman (Merkez) 3 6 30

SUNEL İzmir Adıyaman (Besni, Kahta,

Merkez, Samsat), Afyonkarahisar (Hocalar)

17 109 1.886

SOCOTAB

Prilep Hatay (Altınözü, Antakya,

Yayladağı) 39 750 7.500

Basma Bursa (İnegöl, Orhaneli) 4 50 650


Merkez, Samsat) 55 436 8.240

PANİMPEKS Virginia

Adıyaman (Merkez), Batman (Beşiri, Kozluk,

Sason), Diyarbakır (Silvan), Siirt (Kurtalan)

14 42 400

EKO TÜTÜN Hasankeyf Hatay (Antakya) 2 10 70

ARSEM Virginia Adıyaman (Merkez),

Batman (Kozluk) 5 16 32

TOPLAM 616 7.984 124.215

Tablo 3. 2016 Ürün Yılı İzne Tabi Tütün Üretimi

28

Türkiye’de Virginia ve Burley Tipi Tütün Üretimi

Ülkemizde, Virginia ve Burley tipi tütün üretiminin artırılması hedeflenmelidir. 2016 yılında 102.494 ton tütün 559.660.126 ABD Doları bedel karşılığında ithal edilerek sigara harmanlarında kullanılmıştır. Virginia ve Burley tipi tütünlerin ülkemizde üretilerek ithal ikamesi olanağı sağlanmalıdır. Bu tip tütünler için kullanılan kurutma tesislerinin ilk yatırım maliyetinin yüksek olması nedeni ile firmaların ve üreticilerin ivedi olarak kontrollü bir şekilde desteklenmesi gerekmektedir.

İTİBARİ İLE VIRGINIA VE BURLEY TİPİ TÜTÜN ÜRETİMİ

YILLAR İTİBARİ İLE VIRGINIA VE BURLEY TİPİ TÜTÜN ÜRETİMİ

ÜRÜN YILI

KÖY SAYISI

ÜRETİCİ SAYISI

ÜRETİM ALANI (da)

ÜRETİM MİKTARI

(kg) 2010 153 852 10.004 1.858.617

2011 99 645 7.934 1.536.621

2012 35 431 4.273 1.143.740

2013 50 546 4.932 1.168.584

2014 44 578 5.047 1.143.674

2015 62 698 7.609 1.990.482

2016 (*) 56 989 9.218 2.129.025

Tablo 4. Yıllar İtibari ile Virginia ve Burley Tipi Tütün Üretimi

(*) Sözleşmeli üretim miktarı (Öngörülen üretim)

2016 yılında ülkemizde üretilen yabancı menşeli tütünler, toplam üretimin %4,06’sını oluşturmaktadır. Virginia ve Burley tipi tütün üretimi ağırlıklı olarak Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde üretilirken, son birkaç yıldır Virginia tipi tütün Sun-cured Virginia (SCV-Güneşte Kurutulan Virginia) olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesinde üretilmektedir. 2015 ürün yılında Burley tipi tütün üretimi yapılmamıştır. Virginia tipi tütün üretiminin tamamına yakını ise SCV olarak gerçekleştirilmiştir.

2015 ürün yılı Virginia tipi tütün üretiminde, bir önceki yıla göre miktar

bazında %74,04 oranında bir artış olmuştur. Türkiye’de yılda yaklaşık 45-50 milyon kg Virginia ve Burley tipi tütün ithal edilerek sigara harmanlarında kullanılmaktadır. Bu tip tütünler için kullanılan tesislerin ilk yatırım maliyetinin yüksek olması, üretimin artırılmasında önemli bir engel oluşturmaktadır.

4.1.1.3-Alım:

2015 ürünü tütünler 2016 yılında TTYB sahibi 13 firma tarafından satın alınmıştır. Alımlara ait bilgiler tablo 5’te gösterilmiştir.

29

Alımı gerçekleştirilen tütünlerin miktar olarak %67,08’i Ege ve %18,56’sı Karadeniz Bölgesinde üretilen tütünlerdir.

TÜRKİYE GENELİNDE 2014 ÜRÜNÜ TÜTÜNLERİN

TÜRKİYE GENELİNDE 2015 ÜRÜNÜ TÜTÜNLERİN ALIM DURUMU

BÖLGE ÜRETİCİ

(Adet)

DENK

(Adet)

MİKTAR

(kg)

BEDEL

(TL)

EGE 35.670 2.027.455 41.819.193 593.246.219

KARADENİZ 11.815 829.217 11.570.853 163.175.539

MARMARA 2.572 103.969 2.149.219 29.772.638

DOĞU 24 2.519 34.183 148.893

GÜNEYDOĞU 4.288 380.846 5.598.912 44.274.996

AKDENİZ 1.713 64.317 1.165.412 9.227.537

TOPLAM 56.082 3.408.323 62.337.772 839.845.822

Tablo 5. Türkiye Genelinde 2015 Ürünü Tütünlerin Alım Durumu

2015 ürünü alımı yapılan tütünler, 6 bölgede, 22 il, 97 ilçe ve 1.947 köy/mahallede üretilen tütünlerden oluşmaktadır. İl, ilçe ve köy/mahalle sayıları tablo 6’da gösterilmiştir.

YILLAR BAZINDA BÖLGE, İL, İLÇE VE KÖY/MAH. SAYILARI

ÜRÜN YILI BÖLGE İL İLÇE KÖY/MAH.

2010 6 26 114 2.094

2011 6 24 113 2.045

2012 6 25 115 2.228

2013 6 24 110 2.474

2014 6 22 100 2.080

2015 6 22 97 1.947

2016 (*) 6 22 96 1.938

Tablo 6. Yıllar Bazında Tütün Alımı Yapılan Bölge,İl,İlçe ve Köy/Mah.Sayıları

(*) Öngörülen üretime ilişkin verilerdir.

2015 ürün yılı tütün alımında, bir önceki yıla oranla; miktar olarak %8,1 ve üretici sayısında da %13,9 oranında bir azalma yaşanırken, üreticilere ödenen toplam bedel de ise %,3,1 oranında bir artış olduğu görülmüştür.

30

2015 ürün yılında toplam tütün üretiminin %95,94’ü Türk tütünlerinden oluşmaktadır. Türk tütünlerinde üretici başına düşen toplam üretim miktarının 1.098 kg olduğu görülmüştür. Bu alıma ilişkin, il ve ilçe bazında ayrıntılı bilgiler tablo 7’de gösterilmiştir.

2015 ÜRÜN YILI İL VE İLÇE BAZINDA TÜTÜN ALIMI

İL İLÇE ÜRETİCİ SAYISI

ÜRETİM ALANI (da)

NET AĞIRLIK

(kg) BEDEL (TL)

ADIYAMAN

ADIYAMAN MERKEZ

2.023 33.017 1.876.807 17.212.103

BESNİ 219 3.223 163.146 1.525.232

KAHTA 682 13.042 669.333 6.017.485

SAMSAT 655 16.023 901.818 8.346.726

ADIYAMAN İL TOPLAMI 3.579 65.305 3.611.104 33.101.546

AFYONKARAHİSAR DAZKIRI 4 72 1.554 21.486

HOCALAR 10 169 8.343 142.365

AFYONKARAHİSAR İL TOPLAMI 14 241 9.897 163.851

AMASYA

GÜMÜŞHACIKÖY 590 5.803 640.943 8.604.948

HAMAMÖZÜ 183 1.504 128.036 1.689.597

MERZİFON 17 164 13.011 173.854

TAŞOVA 263 3.007 271.524 3.444.466

AMASYA İL TOPLAMI 1.053 10.478 1.053.514 13.912.865

AYDIN

BOZDOĞAN 493 9.449 550.387 7.697.059

KARACASU 1.088 30.065 1.742.346 24.432.536

KUYUCAK 30 245 13.168 219.695

AYDIN İL TOPLAMI 1.611 39.759 2.305.901 32.349.290

BALIKESİR

ALTIEYLÜL 24 507 35.861 492.720

BİGADİÇ 290 4.108 268.171 3.768.268

İVRİNDİ 323 3.613 209.910 2.937.695

SAVAŞTEPE 11 133 7.678 119.930

SINDIRGI 1.393 18.876 1.232.356 17.333.288

BALIKESİR İL TOPLAMI 2.041 27.237 1.753.976 24.651.901

BATMAN

BATMAN MERKEZ 12 115 28.502 161.363

BEŞİRİ 10 158 49.180 271.624

KOZLUK 575 6.298 1.622.796 9.145.951

SASON 18 138 38.557 205.166

BATMAN İL TOPLAMI 615 6.709 1.739.035 9.784.104

BURSA

BÜYÜKORHAN 7 35 2.375 32.030

İNEGÖL 47 715 62.707 775.596

ORHANELİ 28 251 8.786 110.863

31

BURSA İL TOPLAMI 82 1.001 73.868 918.489

ÇANAKKALE YENİCE 446 3.805 309.978 4.133.866

ÇANAKKALE İL TOPLAMI 446 3.805 309.978 4.133.866

DENİZLİ

ACIPAYAM 1.801 22.280 1.658.453 23.390.353

BEKİLLİ 292 4.068 172.738 2.393.301

BEYAĞAÇ 781 13.103 918.452 13.169.635

BOZKURT 112 1.101 75.478 1.049.322

BULDAN 614 11.899 632.255 8.758.598

ÇAMELİ 157 1.577 130.011 1.811.981

ÇİVRİL 498 8.148 417.724 5.810.254

GÜNEY 772 15.562 838.494 11.712.328

KALE 2.785 72.995 5.542.953 77.828.364

PAMUKKALE 59 980 31.324 423.221

SERİNHİSAR 66 1.145 80.777 1.109.818

TAVAS 2.882 66.704 4.472.126 63.177.694

DENİZLİ İL TOPLAMI 10.819 219.562 14.970.785 210.634.869

DİYARBAKIR SİLVAN 42 540 134.199 752.476

DİYARBAKIR İL TOPLAMI 42 540 134.199 752.476

GAZİANTEP ŞAHİNBEY 4 63 7.100 27.690

ŞEHİTKAMİL 15 139 4.741 18.188

GAZİANTEP İL TOPLAMI 19 202 11.841 45.878

HATAY

ALTINÖZÜ 1.295 12.694 882.341 7.525.056

ANTAKYA 171 1.592 158.345 917.203

YAYLADAĞI 247 1.106 124.726 785.278

HATAY İL TOPLAMI 1.713 15.392 1.165.412 9.227.537

İZMİR

BERGAMA 584 6.159 401.286 5.596.738

BEYDAĞ 1 10 471 6.593

KINIK 620 8.350 571.699 8.110.858

KİRAZ 1.076 13.519 862.382 12.067.946

MENDERES 101 1.734 143.671 2.013.032

ÖDEMİŞ 38 507 40.234 574.523

TORBALI 1 20 2.348 32.875

İZMİR İL TOPLAMI 2.421 30.299 2.022.091 28.402.565

KIRKLARELİ MERKEZ 3 75 11.397 68.382

KIRKLARELİ İL TOPLAMI 3 75 11.397 68.382

KÜTAHYA HİSARCIK 42 403 44.725 608.172

SİMAV 32 433 35.477 481.380

KÜTAHYA İL TOPLAMI 74 836 80.202 1.089.552

MANİSA AHMETLİ 121 2.065 166.620 2.282.027

32

AKHİSAR 2.276 31.358 2.249.050 31.675.984

ALAŞEHİR 500 5.498 366.458 5.183.722

DEMİRCİ 1.534 27.218 1.705.485 24.355.447

GÖLMARMARA 363 6.198 488.593 7.858.406

GÖRDES 1.829 27.556 1.756.728 26.938.284

KIRKAĞAÇ 788 10.915 702.456 9.996.430

KÖPRÜBAŞI 1.078 17.425 1.123.480 16.644.303

KULA 1.671 26.609 1.464.672 20.202.234

SALİHLİ 852 17.424 1.006.222 14.239.971

SARIGÖL 791 11.224 633.260 8.820.819

SARUHANLI 987 16.970 1.359.625 19.158.041

SELENDİ 2.179 33.535 2.088.932 29.079.478

SOMA 429 5.460 371.933 5.283.285

ŞEHZADELER 165 2.711 200.772 2.882.527

TURGUTLU 14 215 17.600 240.332

YUNUSEMRE 195 2.564 183.237 2.703.515

MANİSA İL TOPLAMI 15.772 244.945 15.885.123 227.544.805

MUĞLA

MENTEŞE 4 32 1.173 15.662

MİLAS 670 13.085 935.889 12.984.200

SEYDİKEMER 107 1.885 110.375 1.510.720

ULA 70 705 45.237 633.219

YATAĞAN 96 1.147 76.787 1.053.435

MUĞLA İL TOPLAMI 947 16.854 1.169.461 16.197.236

MUŞ MUŞ MERKEZ 24 289 34.183 148.893

MUŞ İL TOPLAMI 24 289 34.183 148.893

SAMSUN

19 MAYIS 78 840 72.722 1.104.793

ALAÇAM 1.795 19.446 1.560.080 23.462.813

ATAKUM 6 49 4.886 74.800

BAFRA 4.418 44.344 4.122.598 61.680.214

CANİK 7 58 2.953 45.061

ÇARŞAMBA 18 141 5.906 88.040

HAVZA 168 1.122 104.101 1.526.980

İLKADIM 1 15 1.215 18.228

TEKKEKÖY 171 1.313 96.959 1.458.604

VEZİRKÖPRÜ 1.996 16.656 1.864.349 25.992.578

YAKAKENT 172 1.392 88.475 1.321.482

SAMSUN İL TOPLAMI 8.830 85.376 7.924.244 116.773.593

SİİRT KURTALAN 33 275 102.733 590.992

SİİRT İL TOPLAMI 33 275 102.733 590.992

33

TOKAT

ERBAA 1.840 27.332 2.527.248 31.672.194

NİKSAR 89 777 63.709 793.093

TOKAT MERKEZ 3 29 2.138 23.794

TOKAT İL TOPLAMI 1.932 28.138 2.593.095 32.489.081

UŞAK

EŞME 2.096 47.807 3.140.010 45.785.398

KARAHALLI 554 12.090 622.406 8.668.935

SİVASLI 492 8.712 453.920 6.213.417

ULUBEY 849 20.457 1.141.162 15.945.314

UŞAK MERKEZ 21 479 18.235 250.987

UŞAK İL TOPLAMI 4.012 89.545 5.375.733 76.864.051

GENEL TOPLAM 56.082 886.863 62.337.772 839.845.822

Tablo 7. 2015 Ürün Yılı İl ve İlçe Bazında Tütün Alımı

Anlaşmazlıkların Çözümü

Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında

Yönetmelik’in “Anlaşmazlıkların Çözümü” başlıklı 12 nci maddesi “Üretici ile alıcı arasında yazılı sözleşmeye göre yapılan tütün alım-satımında, alıcının tütün eksperi tarafından yapılan ekspertiz sonucuna üretici veya temsilcisi tarafından itiraz edilebilir.” hükmü yer almaktadır.

Yönetmeliğin anılan maddesinin devamında “Kurumun yetkilendireceği bir

tütün eksperi itirazı inceleyerek tarafları uzlaştırır.” hükmü yer almaktadır. Bu

doğrultuda Daire Başkanlığı uzmanlarınca itirazlar yerinde incelenmiş olup tablo

8’de görüldüğü gibi sonuçlandırılmıştır.

2015 ÜRÜN YILI ÜRETİCİ İTİRAZ SONUÇLARI

BÖLGE ÜRETİM

MERKEZİ

ÜRETİCİ

SAYISI

BALYA/

DENK (Adet)

FİYATI

DEĞİŞEN

UZLAŞMA

ŞEKLİ

EGE MANİSA 2 105 2 HEYET

TOPLAM 2 105 2

AKDENİZ HATAY 10 380 10 HEYET

TOPLAM 10 380 10

GENEL TOPLAM 12 485 12

Tablo 8. 2015 Ürün Yılı Üretici İtiraz Sonuçları

Kurumdan 2 uzman, 2 üretim bölgesinin 2 ilinde, 2 işgünü çalışarak 12

üreticinin itirazını sonuçlandırmış olup, itirazlara ait bilgiler tablo 8’de gösterilmiştir.

Tablodan da anlaşılacağı üzere, itiraz eden üreticilerin tamamının itirazı haklı

bulunmuştur.

34

STOK ve İŞLEME

Tütünlerin Depolanması

Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 25 inci maddesinde “Alıcı, stoklarında bulunan tütünlerin muhafazası veya bakımı amacıyla gerek kendisine ait, gerekse kiralık olarak tuttuğu depoları, tütün konulmadan önce Kuruma bildirmek zorundadır.” hükmüne istinaden, Alıcı firmalar tütün koymuş oldukları depoları Kuruma bildirmiştir.

Türkiye genelinde özel sektörün 437.878 m² alanlı, 241.520 ton kapasiteli 109 deposu bulunmaktadır.

Tütün İşleme Tesisleri

Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 20 nci maddesi gereğince Türkiye’de üretilen tütünlerin Türkiye’de işlenmesi şarttır. Türkiye’de, TTYB sahibi firmalara ait birisi homojenize tütün tesisi olmak üzere toplam 8 adet tütün işleme tesisi bulunmaktadır. Söz konusu tesislerin günlük işleme kapasiteleri tek vardiyada 1.015,2 ton olup, bu tesislerde 1.515 kişi çalışmaktadır.

Tütün Ticareti Yetki Belgesine sahip gerçek ve tüzel kişilere ait 7 firmanın 8

adet işleme tesisi bulunmaktadır. Söz konusu işlemelerde çalışanların yaklaşık %9’u daimi ve %91’i ise geçici personel statüsünde çalışmaktadır.

Tütün Stokları

Alıcılar, tütün stoklarını her yıl haziran ve aralık ayları sonu itibariyle, takip eden ayın onbeşinci gününe kadar Kuruma bildirmek zorundadır. 2015 yılsonu itibariyle 72.617 ton olan ülke tütün stokları 2016 yılsonu itibariyle yaklaşık %22 oranında azalarak 56.721 tona düşmüştür. Tütün stokları ile ilgili ayrıntılı bilgiler tablo 9’da yer almaktadır.

ORIENTAL DİĞER TOPLAM

İŞLENMEMİŞ İŞLENMİŞ İŞLENMEMİŞ İŞLENMİŞ

2.629.987 43.659.928 174.270 10.256.352 56.720.537

Tablo 9. 31.12.2016 Tarihi İtibari İle Sektör Bazında Türkiye Tütün Stokları

4.1.1.TÜTÜN TİCARETİ

Tütün Ticareti Yetki Belgesi

35

Tütün ticareti yapabilmek için Kurumdan Tütün Ticareti Yetki Belgesi (TTYB) almak gerekmektedir.

2016 yılında yapılan başvurular neticesinde 3 firmaya TTYB verilmiştir. Söz konusu TTYB ile bilgiler tablo 10’da yer almaktadır.

YILLAR İTİBARİ İLE TÜTÜN TİCARETİ YETKİ BELGESİ SAYILARI

YILLAR YILBAŞI

BELGE ADEDİ

VERİLEN

BELGE ADEDİ

İPTAL EDİLEN

BELGE ADEDİ

YILSONU

BELGE ADEDİ

2010 51 2 3 50

2011 50 4 1 53

2012 53 0 1 52

2013 52 2 1 53

2014 53 1 0 54

2015 54 3 3 54

2016 54 3 0 57

Tablo 10. Yıllar İtibari İle Tütün Ticareti Yetki Belgesi Sayıları

İhracat

Tütün ihraç etmek isteyen firmalar Kurumumuzdan “İhracat Uygunluk Belgesi” almak zorundadır. Bu amaçla TTYB sahibi 19 firma tarafından 1.311 başvuru yapılmış, İzmir ve Mersin mahallerinde yapılan ekspertiz muayeneleri sonrası Ekspertiz Raporları düzenlenmiştir. Başvurular ve Ekspertiz Raporlarına dayanılarak 1.295 adet İhracat Uygunluk Belgesi verilmiştir.

İhracat Uygunluk Belgeleri dikkate alınarak derlenen verilere göre; 2016 yılında 46 ülkeye 361.350.585 $ Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi (S.D.G.R.) ve 1.473.669 $ Dahilde İşleme Rejimi (D.İ.R.) kapsamında olmak üzere, toplam 362.824.254 $’lık ihracat gerçekleştirilmiştir. Toplam ihracatın değer bazında %0,51’i kamuya, %99,49’u ise özel sektöre aittir.

S.D.G.R. KAPSAMINDA YAPILAN İHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAĞILIMI

SEKTÖR MİKTAR (kg) DEĞER ($)

KAMU 1.320.022 1.851.855

ÖZEL 49.650.436 359.498.730

TOPLAM 50.970.458 361.350.585

Tablo 11. S.D.G.R. Kapsamında Yapılan İhracatın Sektöre Göre Dağılımı

D.İ.R. KAPSAMINDA YAPILAN İHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAĞILIMI

36


KAMU 0 0

ÖZEL 1.194.141 1.473.669

TOPLAM 1.194.141 1.473.669

Tablo 12. D.İ.R. Kapsamında Yapılan İhracatın Sektöre Göre Dağılımı

Tablo 13. Toplam İhracatın Sektöre Göre Dağılımı

2016 yılı tütün ihracatı bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, miktar bazında %3,14 ve değer bazında ise %5,22 oranında bir azalışın olduğu belirlenmiştir.

2016 yılı ihracatı ülkelere göre değer bazında değerlendirildiğinde, ilk sırada ABD’nin yer aldığı ve ABD’yi; Belçika, Rusya, Endonezya ve Brezilya’nın takip ettiği görülmektedir. Bu beş ülkeye yapılan ihracat toplam ihracatın yaklaşık %69’una tekabül etmektedir. 2016 yılı ihracatının ülkeler bazında ayrıntılı bilgileri aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

İHRACATIN ÜLKELERE GÖRE DAĞILIMI

NO ÜLKE MİKTAR (kg) DEĞER ($)

1 ABD 18.704.038 149.629.259

2 ALMANYA 1.456.000 10.854.912

3 ARJANTİN 701.820 5.570.169

4 BELARUS 191.510 445.720

5 BELÇİKA 5.804.945 35.218.903

6 BİRLEŞİK ARAP EMİRLİKLERİ 66.297 214.344

7 BOLİVYA 20.790 93.555

8 BREZİLYA 1.392.967 12.146.856

9 BULGARİSTAN 792.891 1.209.844

TOPLAM İHRACATIN SEKTÖRE GÖRE DAĞILIMI


KAMU 1.320.022 1.851.855

ÖZEL 50.844.577 360.972.399

TOPLAM 52.164.599 362.824.254

37

10 ÇEK CUMHURİYETİ 487.200 3.150.090

11 DANİMARKA 20.790 203.742

12 ENDONEZYA 3.730.206 24.665.053

13 FİLİPİNLER 1.127.031 4.499.344

14 FRANSA 147.680 84.784

15 GÜNEY AFRİKA 353.430 2.479.107

16 GÜNEY KORE 764.304 6.948.956

17 HİNDİSTAN 257.390 2.501.955

18 HOLLANDA 1.192.730 10.173.662

19 HONDURAS 10.500 98.070

20 İSVİÇRE 512.540 3.893.404

21 İTALYA 189.966 563.962

22 KAMBOÇYA 166.320 475.675

23 KAZAKİSTAN 311.220 1.929.478

24 KENYA 176.260 1.769.660

25 KIRGIZİSTAN 36 25

26 KOLOMBİYA 26.880 208.454

27 KOSTA RİKA 60.480 194.544

28 LİTVANYA 290.430 2.146.035

29 MACARİSTAN 225.359 1.056.983

30 MALEZYA 1.831.619 754.833

31 MEKSİKA 433.160 3.909.580

32 MISIR 110.920 40.044

33 POLONYA 1.241.100 8.599.365

34 PORTEKİZ 297.990 2.227.771

35 ROMANYA 1.162.000 9.275.328

36 RUSYA 3.520.970 28.106.325

37 SENEGAL 20.160 153.014

38 SIRBİSTAN 792.050 4.872.061

38

39 SİNGAPUR 160.020 1.351.700

40 ŞİLİ 407.120 3.596.223

41 TANZANYA 4.400 10.384

42 TAYVAN 172.800 1.006.530

43 UKRAYNA 1.735.790 12.143.425

44 ÜRDÜN 785.380 2.547.850

45 VİETNAM 130.920 555.147

46 YUNANİSTAN 176.190 1.248.129

TOPLAM 52.164.599 362.824.254

Tablo 14. İhracatın Ülkelere Göre Dağılımı

Grafik 4. İhracat Yapılan İlk 10 Ülke (ABD Doları)

İthalat

4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin beşinci fıkrası “İşlendikten sonra ihraç amacıyla olsa dahi tütün ithali, ancak, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tütün mamulleri üretenler tarafından yapılabilir.” hükmünü getirmiş, sekizinci fıkrasında ise “Tütün ve tütün mamullerinin ithalatında Kurumdan uygunluk belgesi alınır” ifadesine yer verilmiştir.

149.629

35.21928.106 24.665

12.147 12.143 10.855 10.174 9.275 8.599

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000

140.000

160.000

TÜTÜN İHRACATI YAPILAN İLK 10

ÜLKE (1.000 ABD Doları)

39

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliğinin 18 inci maddesinin (c) bendinde “Tütün ticareti yapmak isteyen gerçek ve tüzel kişiler ile ihraç ve ithal edilmek istenen tütünlere ilişkin izin veya uygunluk belgesi vermek ve bu hususlara ilişkin çalışmaları yürütmek” hükmü ile bu görev Tütün Piyasası Daire Başkanlığına verilmiştir.

Firmaların tütün ithalatı başvuru formu ile Kurumumuza müracaatlarını

takiben, Daire Başkanlığı uzmanlarınca yapılan kontrol ve ekspertiz muayeneleri sonucu tütün ithalatı uygunluk belgesi verilmektedir. Bu kapsamda, 2016 yılı içerisinde 14 firmaya 25.370 adet Tütün İthalatı Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Bu doğrultuda, 2016 yılında toplam 14 firma tarafından; S.D.G.R. kapsamında

350.923.472 $, D.İ.R. kapsamında ise 208.736.654 olmak üzere toplam 559.660.126 $ bedelle tütün ithalatı gerçekleştirilmiştir. Bu verilere ilişkin ayrıntılı bilgiler tablo 17’de gösterilmiştir.

Tablo 16’den de görüleceği üzere, toplam ithalat değeri içinde; S.D.G.R.

kapsamında gerçekleştirilen ithalatın payı %62,70 iken D.İ.R. kapsamında gerçekleştirilen ithalatın payı ise %37,30 olmuştur.

2016 yılı tütün ithalatı bir önceki yıl ile karşılaştırıldığında, miktar bazında

%11,09 artarken, değer bazında ise %5,92 oranında bir artışın söz konusu olduğu saptanmıştır.

2016 YILI İTHALATININ REJİM BAZINDA DAĞILIMI

REJİM ADI FİRMA ADEDİ MİKTAR (kg) DEĞER ($)

S.D.G.R. 12 64.156.640 350.923.472

D.İ.R. 10 38.337.313 208.736.654

TOPLAM 14 102.493.953 559.660.126

Tablo 15. 2016 Yılı Tütün İthalatının Rejim Bazında Dağılımı

Menşe ülkesi bazında, 2016 yılı ithalatını değer bazında değerlendirdiğimizde sırasıyla; Brezilya, Hollanda, ABD, Hindistan, Mozambik, Almanya, Rusya, Fransa, İngiltere ve Tanzanya’nın ilk 10’da yer aldığı görülmektedir. Bu ilk 10 ülkenin toplamı %81,22’ye tekabül etmektedir. İlk sırada yer alan Brezilya %20,31’lik bir paya sahiptir.

İTHALATIN MENŞE ÜLKESİNE GÖRE DAĞILIMI

(01.01.2016 – 31.12.2016)

SIRA

NO

MENŞE ÜLKESİ MİKTAR

(kg)

DEĞER

($)

40

1 ABD 6.984.530 55.090.198

2 ALMANYA 7.063.639 36.667.593

3 ARJANTİN 2.190.060 12.955.332

4 BANGLADEŞ 643.860 3.775.260

5 BELÇİKA 110.120 323.210

6 BREZİLYA 23.707.218 113.664.549

7 BULGARİSTAN 94.000 505.825

8 ÇİN 1.831.429 7.293.639

9 DOMİNİK CUMHURİYETİ 28.672 106.677

10 EKVATOR 37.351 299.799

11 ENDONEZYA 27.630 271.519

12 FİLİPİNLER 179.060 1.082.292

13 FRANSA 5.197.230 20.064.572

14 GUATEMALA 288.380 2.008.046

15 GÜNEY AFRİKA 125.000 670.953

16 GÜNEY KORE 187.540 1.379.942

17 HİNDİSTAN 9.903.870 54.038.283

18 HOLLANDA 10.471.621 65.138.797

19 HONDURAS 7.080 120.330

20 İNGİLTERE 2.066.400 19.691.570

21 İSPANYA 459.790 2.233.481

22 İTALYA 2.658.320 15.928.074

23 JAPONYA 12 25.715

24 KANADA 7.200 130.869

25 KENYA 82.340 473.142

26 KOLOMBİYA 110.215 654.346

27 MACARİSTAN 90.642 318.635

28 MALAVİ 2.864.200 15.942.194

29 MALEZYA 627.520 1.260.489

30 MEKSİKA 40.240 264.143

41

31 MOZAMBİK 8.354.324 47.253.467

32 NİKARAGUA 5.055 17.440

33 PAKİSTAN 15.120 171.678

34 POLONYA 2.065.720 4.669.333

35 PORTEKİZ 591.272 1.267.157

36 ROMANYA 1.364.400 1.993.777

37 RUSYA 3.772.035 24.707.053

38 SIRBİSTAN 282.080 1.836.131

39 SİNGAPUR 7.290 32.381

40 TANZANYA 2.809.740 18.260.822

41 TAYLAND 258.060 1.972.861

42 UGANDA 1.059.320 6.264.651

43 UKRAYNA 1.162.697 6.430.594

44 ÜRDÜN 1 147

45 VİETNAM 14.850 28.215

46 ZAMBİYA 252.810 2.500.639

47 ZİMBABVE 2.394.010 9.874.306

TOPLAM 102.493.953 559.660.126

Tablo 16. İthalatın Menşe Ülkesine Göre Dağılımı

42

Grafik 5. Menşe Ülkesi Bazında Tütün İthalatı Yapılan İlk 10 Ülke ($)

2016 yılı tütün ithalatı tip ve nevilere göre değer bazında değerlendirildiğinde sırasıyla; Virginia, Burley, Şişirilmiş tütün, Homojenize tütün, Harmanlanmış Burley tipi tütün, Şişirilmiş tütün damarı ve Tütün damarının ağırlıklı olarak yer aldığı görülmektedir. Bu nevilerin toplam içerisindeki payları %99,75’e tekabül etmektedir. Bu toplamda Virginia tipi tütün %42,56’lık payı ile ilk sırada yer almaktadır.

İTHALATIN TÜTÜN TİP VE NEVİLERE GÖRE DAĞILIMI

TİP VE NEVİ MİKTAR (kg) DEĞER ($)

Ateşte Kurutulmuş Tütün 5.600 29.395

Burley Tipi Tütün 20.865.364 128.310.449

Fibex 46.620 83.884

Gölgede Kurutulmuş Koyu Renkli Tütün 81.395 617.575

Harmanlanmış Burley Tipi Tütün 4.982.905 26.050.573

Homojenize Tütün 9.361.089 27.845.905

Kırık Tütün 244.180 294.599

Puroluk Tütün 57.538 399.126

Sigaralık Tütünler 8 1.859

Şişirilmiş Tütün 14.775.047 113.358.203

Şişirilmiş Tütün Damarı 4.913.490 12.554.492

0

20.000

40.000

60.000

80.000

100.000

120.000113.665

65.13955.090 54.038

47.25336.668

24.70720.065 19.692

18.261

MENŞE ÜLKESİ BAZINDA TÜTÜN İTHALATI YAPILAN İLK 10 ÜLKE (1.000 ABD DOLARI)

43

Tütün Damarı 9.357.500 11.944.768

Virginia Tipi Tütün 37.803.217 238.169.299

TOPLAM 102.493.953 559.660.126

Tablo 17. İthalatın Tütün Tip ve Nevilere Göre Dağılımı

Grafik 6. Tip ve Neviler Bazında Tütün İthalatı ($)

4.1.1.6-Diğer Faaliyetler:

Mevzuat ve Teknik Düzenleme Çalışmaları

2015 Ürün Yılında Sözleşme Dışı Üretilen Tütünlerin Açık Artırma Yöntemi ile Alım ve Satımına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında 04/05/2016 tarihli ve 11114 sayılı Kurul Kararı, 20/05/2016 tarihli ve 29717 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Açık Artırma Yöntemi ile Alım Satımı Yapılacak 2015 Ürünü Üretici Tütünlerine İlişkin Açık Artırma Başlangıç Fiyatları Hakkında Tebliğ, 30/07/2016 tarihli ve 29786 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

24/01/2008 tarihli ve 26766 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Tütün Eksperlerinin Görev, Yetki ve Meslekî Sorumlulukları ile İlgili Usul ve Esaslar

238.169 %42

128.310 %23

113.358%20

27.846 %5

26.051 %5

25.926 %5

TİP VE NEVİLER BAZINDA TÜTÜN İTHALATI

(1.000 ABD DOLARI)

VİRGİNİA TİPİ TÜTÜN

BURLEY TİPİ TÜTÜN

ŞİŞİRİLMİŞ TÜTÜN

HOMOJENİZE TÜTÜN

HARMANLANMIŞ BURLEY

TİPİ TÜTÜN

DİĞER

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/11/20151129-5.htm


44

hakkında Yönetmelikte 09/11/2016 tarihli ve 29883 sayılı Resmi Gazete ile değişiklik yapılmıştır.

2017 yılında uygulanacak hizmet bedellerini belirleyen 23/11/2016 tarihli ve 12306 sayılı Kurul Kararı, 15/12/2016 tarihli ve 29919 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmıştır.

Piyasa Gözetim ve Denetimi Çalışmaları

11-21/01/2016 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2015 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Manisa İli Akhisar, Alaşehir, Kırkağaç, Kula, Salihli, Sarıgöl, Saruhanlı, Selendi ve Soma üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı taptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

17-27/01/2016 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2015 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Uşak İli Eşme, Ulubey, Sivaslı, Karahallı ve Merkez, Denizli İli Güney, Buldan Çal, Çivril, Bekilli ve Pamukkale üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı taptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

18-26/02/2016 tarihleri arasında usul ve esasları Kurumumuz tarafından belirlenen yazılı sözleşme esasına göre üretilen 2015 ürün yılı tütünlerin “kalitesinin tespiti, fiyatlandırma, tesellüm, teslim ve ödeme” gibi işlemlerle ilgili Aydın İli Karacasu, Muğla İli Merkez, Yatağan ve Milas, Denizli İli Acıpayam, Tavas ve Kale üretim merkezlerinde tütün alımı yapan TTYB sahibi gerçek ve tüzel kişilerin tütün alımı taptıkları tesellüm mahallerinde alım işlemlerinin yerinde incelenmesi ve denetiminin yapılması amacıyla bir Uzman görevlendirilmiştir.

Kurumlar Arası Çalışmalar

18/05/2016 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Tarım Ürünleri Üretim Miktarı Tahmin Toplantılarından 1. tahmin toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

24/10/2016 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Tarım Ürünleri Üretim Miktarı Tahmin Toplantılarından 2. tahmin toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.

23/12/2016 tarihinde Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığında düzenlenen Tarım Ürünleri Üretim Miktarı Tahmin Toplantılarından 3. Tahmin (kesin) toplantısına bir Uzmanın katılımı sağlanmıştır.



45

4.1.2. Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.2.1. İkincil Mevzuat Çalışmaları

2016 yılı içerisinde aşağıda belirtilen ikincil mevzuat çalışmaları gerçekleştirilmiştir.

Yönetmelik Düzenlemeleri

25/10/2016 tarihli ve 29868 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yaprak Sigara

Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ile yaprak

sigara kağıdının üretim ve ticaretine ilişkin usul ve esaslar düzenlenmiştir.

Kurul Kararı Düzenlemeleri

Tütün Mamullerinin Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 23 üncü Maddesinin, Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar’ın 6 ncı Maddesinin, Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 23 üncü Maddesinin, Yaprak Sigara Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in 23 üncü Maddesinin Uygulanması İle İlgili 7/12/2016 tarihli ve 12382 sayılı Kurul Kararı 22/12/2016 tarihli ve 29926 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.

30/5/2012 tarihli ve 28308 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Girdi Bildirim ve Toksikolojik Veri Tablolarında Yer Alan Verilerin Değerlendirilmesine İlişkin 4/5/2012 tarihli ve 6896 sayılı Kurul Kararında, 28/7/2016 tarihli ve 29784 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 22/06/2016 tarih ve 11499 sayılı Kurul Kararı ile değişiklik yayımlanarak 11 yeni girdinin kullanımı yasaklanmıştır.

6/9/2014 tarihli ve 29111 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Makaronların Teknik Düzenlemelere Uygunluklarının Belirlenmesine İlişkin 27/8/2014 tarihli ve 8164 sayılı Kurul Kararında, 1/9/2016 tarihli ve 29818 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 3/8/2016 tarih ve 11700 sayılı Kurul Kararı ile değişiklik yayımlanarak 6 yeni girdinin kullanımı yasaklanmıştır.

4.1.2.2. Tesis Kurma İzni Verilmesi ile İlgili İşlemler

2.2.1 Tütün Mamulü

Tütün mamulü üretim tesisi kurmak isteyenlere tesis kurma izni, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 6 ncı maddesi kapsamında verilmekte olup, izin verilenlere bu işlemleri yürütmesi için Tesis Kurma Uygunluk Belgesi düzenlenerek verilmektedir.

2016 yılı içinde 5 Şirkete Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmiştir.

46

Sıra No

Şirket Ticaret Unvanı

Üretim Tesisinin Belge

Üretim Konusu Yeri Tarihi No'su

1 NARGILL

Nargilelik Tütün

Mamulü Lüleburgaz/KIRKLARELİ 16/10/2015 29-01

2 AL KENZ Nargilelik Tütün

Mamulü Çerkezköy / TEKİRDAĞ 10/5/2016 31-01

3 ROYAL Sigara Tire/İZMİR 18/7/2016 32-01

4 FORR Nargilelik Tütün

Mamulü Şehitkamil/GAZİANTEP 5/12/2016 33-01

5 CTY Nargilelik Tütün

Mamulü Menderes/İZMİR 13/12/2016 34-01

Tablo 18.Tesis Kurma Uygunluk Belgesi Verilen Şirketler

2.2.2 Makaron

Makaron üretim tesisi kurmak isteyenlere tesis kurma izni, 28/06/2014 tarihli ve

29044 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak 26/09/2014 tarihinde yürürlüğe giren

“Makaron Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in

(Makaron Yönetmeliği) “Tesis kurma izni” başlıklı 6 ncı maddesi kapsamında

verilmekte olup, izin verilenlere bu işlemleri yürütmesi için Tesis Kurma Uygunluk

Belgesi verilmektedir.


Sıra No




1 MARSAN Makaron Silivri/İSTANBUL 29/7/2016 103-02

Tablo 19. Tesis Kurma Uygunluk Belgesi Verilen Şirketler

2.2.3 Yaprak Sigara Kağıdı

25/10/2016 tarihli ve 29868 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Yaprak Sigara Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’ in (Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliği) “Tesis kurma izni” başlıklı 6 ncı maddesi kapsamında verilmekte olup, izin verilenlere bu işlemleri yürütmesi için Tesis Kurma Uygunluk Belgesi verilmektedir.


Sıra No




1 LALE Yaprak Sigara Kağıdı Merkez/BATMAN 13/12/2016 200-01

Tablo-20. Tesis Kurma Uygunluk Belgesi Verilen Şirketler

47

4.1.2.3 Üretim ve Faaliyet İzni


Tütün mamulü üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır hale getiren şirketlere, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Üretim ve Faaliyet İzni başlıklı 7 nci maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir.

Tütün mamulü üretimi için 2016 yılı içinde 3 firmaya Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra

No

Firma

Ticaret

Unvanı


Üretim Konusu Yeri Tarihi No’su

1 AL KENZ

Nargilelik Tütün Mamulü

Çerkezköy / TEKİRDAĞ 25/10/2016 31-01

2 NARGİLL


Lüleburgaz/KIRKLARELİ 10/5/2016 29-01

3 ADALYA


Kemalpaşa/İZMİR 21/6/2016 30-01

Tablo 21. Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri Verilen Firmalar

Diğer taraftan, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Geçici Madde 4’ün üçüncü fıkrası kapsamında ise 2016 yılı içinde 16 firmanın Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi güncellenmiştir.

Sıra

No

Firma

Ticaret

Unvanı


Üretim Konusu Yeri Tarihi No’su

1 BOĞAZİÇİ Sigara Lüleburgaz/KIRKLARELİ 17/3/2016 14 – 01/03

2 FUMAR Puro ve Sigarillo Biga/ÇANAKKALE 6/6/2016 26-02

3 HAS

Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü

Sarıçam/ADANA 17/6/2016 27-02

4 AHSEN


Sarıçam/ADANA 11/5/2016 25-02

5 BAT Sigara Ondokuzmayıs/SAMSUN 23/2/2016 20 – 02/04

6 KT&G Sigara Tire/İZMİR 8/2/2016 18 – 04

7 ŞERBETLİ


Beşikdüzü/TRABZON 18/4/2016 09 – 05

48

8 IMPERIAL Sigara Yunusemre/MANİSA 14/3/2016 07 – 01/04

9 TEKA


Tuzla/İSTANBUL 1/2/2016 04-05/03

10 TEKA Puro ve Sigarillo Tuzla/İSTANBUL 1/2/2016 04-04/03

11 TEKA Pipoluk Tütün Mamulü Tuzla/İSTANBUL 1/2/2016 04-03/03

12 PHILSA Sigara Torbalı-İZMİR 17/3/2016 02 – 01/04

13 EUROPEAN Sigara Akdeniz/MERSİN 22/4/2016 06 – 01/04

14 JTI Sigara Torbalı/İZMİR 17/3/2016 03 – 01/04

15 TABAC TURC

Pipoluk Tütün Mamulü Menemen/İZMİR 11/5/2016 22 – 02/04

16 SMYRNA


Kemalpaşa/İZMİR 17/3/2016 12-06

Tablo-22 Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri Güncellenen Firmalar 2.3.2 Makaron

Makaron üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır hale getiren firmalara, Makaron Yönetmeliğinin “Üretim ve faaliyet izni” başlıklı 7 nci maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir.

Makaron üretimi için 2016 yılı içinde 1 firmaya Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra

No

Firma

Ticaret

Unvanı


Üretim

Konusu Yeri Tarihi No'su

1 Marsan Makaron Silivri/İSTANBUL 17/11/2016 103-01

Tablo 23. Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Verilen Firmalar 2.3.3 Yaprak Sigara Kağıdı

Yaprak sigara kağıdı üretimi için tesis kurma izni alan ve projesini gerçekleştirerek işletmesini üretime hazır hale getiren firmalara, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin “Üretim ve faaliyet izni” başlıklı 7 nci maddesi kapsamında Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2016 yılı içinde yaprak sigara kağıdı üretimi için herhangi bir gerçek veya tüzel kişiye Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi verilmemiştir.

49

4.1.2.4.Üretim ve Faaliyet İzni Temdidi


Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yapılan incelemeler ve denetimler neticesinde şartlarını sağlamaya devam ettiği belirlenen firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin Üretim ve faaliyet izni temdidi başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.

2016 yılı içinde 3 firma için 3 adet Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi temdit işlemi gerçekleştirilmiştir.

Sıra

No

Firma

Ticaret

Unvanı



1 AKLALE


Akdeniz/Mersin 22.06.2016 23/02

2 CAGS


Babaeski/KIRKLARELİ 15.06.2016 16-02

3 EUROPEAN


Akdeniz/MERSİN 15.04.2016 06 –

02/01

Tablo 24. Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi Temdit Edilen Firmalar

2.4.2 Makaron

Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yapılan incelemeler ve denetimler neticesinde şartlarını sağlamaya devam ettiği belirlenen firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Makaron Yönetmeliğinin Üretim ve faaliyet izni temdidi başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.

2016 yılı içinde makaron üretimi için herhangi bir temdit işlemi gerçekleştirilmemiştir.


Tesis kurma izni ve üretim ve faaliyet izni almak suretiyle faaliyetine devam eden ve yapılan incelemeler ve denetimler neticesinde şartlarını sağlamaya devam ettiği belirlenen firmaların Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgeleri 5 yıllık süre sonunda, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin Üretim ve faaliyet izni temdidi başlıklı 8 inci maddesi kapsamında temdit edilmektedir.

50

2016 yılı içinde yaprak sigara kağıdı üretimi için temdit işlemi gerçekleştirilmemiştir.

4.1.2.5.Proje Tadilat İşlemleri

2.5.1 Tütün Mamulü Proje tadilat izinleri veya bildirim işleri Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 9 uncu

maddesi kapsamında gerçekleştirilmektedir. Üretim kapasitesi artışı olan proje tadilatı işlemlerine, izin verilmesi halinde bu işlemlerin yürütülmesi için Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2.5.1.1. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2016 yılı içinde 2 firmaya 4 adet Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı



1 PHILSA Sigara Torbalı - İZMİR 11/5/2016 02-16/01



4 JTI Sigara Torbalı - İZMİR 29/6/2016 03-17/01

Tablo 25.Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2.5.1.2. Proje Tadilatı İzinleri

2016 yılı içinde 7 firmaya Proje Tadilatı kapsamında 16 adet izin verilmiştir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı

Üretim Tesisinin Kurul Kararı

Üretim Konusu Yeri Tarihi Sayısı

1 PHILSA Sigara Torbalı - İZMİR 24/6/2016 20281



51


5 BAT Sigara

Ondokuzmayıs -SAMSUN

23/2/2016 6477

6 BAT Sigara


23/2/2016 6475

7 BAT Sigara


13/7/2016 21233

8 BAT Sigara


10/10/2016 26534

9 JTI Sigara Torbalı - İZMİR 08/08/2016 23003



12 EUROPEAN Sigara Akdeniz - MERSİN 20/1/2016 1978

13 EUROPEAN Sigara Akdeniz - MERSİN 13/7/2016 21234

14 HAS


Sarıçam - ADANA 13/7/2016 21236

15 Ahsen


Sarıçam - ADANA 11/5/2016 16100

16 Nikomedya


Başiskele - KOCAELİ

30/5/2016 17468

Tablo 26. Proje Tadilat İzinleri

2.5.2 Makaron

Proje tadilat izinleri veya bildirim işleri Makaron Yönetmeliğinin 9 uncu maddesi kapsamında yürütülmektedir. Üretim kapasitesi artışı olan proje tadilatı işlemlerine, izin verilmesi halinde bu işlemlerin yürütülmesi için Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmektedir. 2.5.2.1. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri


Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı


Üretim Yeri Tarihi No’su

52

Konusu

1 Propus Makaron

Akdeniz - MERSİN

19/1/2016 106-

16/01

2 Has Makaron

Sarıçam - ADANA

30/12/2016 27-16/01

Tablo-27. Proje Tadilatı Uygunluk Belgeleri

2.5.2.2. Proje Tadilatı İzinleri


Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı


Üretim

Konusu Yeri Tarihi No’su

1 Has Makaron

Sarıçam - ADANA

22/6/2016 11501

2 Ahsen Makaron

Sarıçam - ADANA

4/5/2016 11117

Tablo 28. Proje Tadilatı İzinleri


Proje tadilat izinleri veya bildirim işleri Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 9

uncu maddesi kapsamında yürütülmektedir. Üretim kapasitesi artışı olan proje tadilatı işlemlerine, izin verilmesi halinde bu işlemlerin yürütülmesi için Proje Tadilatı Uygunluk Belgesi verilmektedir.

2016 yılı içinde proje tadilatı işlemi gerçekleştirilmemiştir.

2.6 İthalat İzni


Tütün mamulleri ithalatı için, talepte bulunan firmaya izin verilmesi halinde

Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi verilmektedir.

2016 yılında Tütün Mamulleri İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.

53

2.6.2 Makaron Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi, Makaron Yönetmeliğinin 15 inci maddesi

hükümleri çerçevesinde verilmektedir.

2016 yılında Makaron İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.

2.6.3 Yaprak Sigara Kağıdı Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi, 31/12/2015 tarihli ve 29579

sayılı Resmî Gazetede (4. Mükerrer) yayımlanan “Tütün, Tütün Mamulleri, Alkol ve Alkollü İçkilerin İthalat Denetimi Tebliği, (Ürün Güvenliği ve Denetimi Tebliği: 2016/19)” 5 inci maddesi hükümleri çerçevesinde verilmektedir.

2016 yılında Yaprak Sigara Kağıdı İthalatı Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.

2.7 İhracat İşlemleri


Tütün mamulü ihracatına ilişkin işlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 14

üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. Ülkemizde tütün mamulleri ihracatı, çok az miktarda İhracat Rejimi

kapsamında, tamamına yakını ise Dahilde İşleme Rejimi kapsamında gerçekleştirilmektedir.

Dahilde İşleme Rejimi çerçevesinde ihraç edilecek kıyılmış tütün ve tütün

mamulü için Dahilde İşleme İzin Belgesinin bir örneği, hammadde sarfiyat tablosu, tütün kullanım oranları tablosu, tütün mamulüne ilişkin üretim kodlaması veya benzeri işaretleme bilgisi ile marka bilgisi, ihraç edilecek ülke isimleri ile firma tarafından Kuruma başvurulması ve uygunluk belgesi alınması zorunludur.

Uygunluk Belgesi başvurusu, Kuruma beyan edilen bilgi ve belgeler, tesisin

üretim kapasitesi de dikkate alınarak değerlendirilir ve uygun bulunanlara uygunluk belgesi verilir.

Kıyılmış tütün ve/veya tütün mamullerinin ihracatı, sadece üretimini

gerçekleştiren firma tarafından yapılabilir. Kurum, ihraç edilecek kıyılmış tütün ve/veya tütün mamulleri için; ithalat,

üretim ve ihracat aşamalarında, numune almak dahil her türlü teknik denetim ve analizleri yapmaya veya yaptırmaya yetkilidir.

Dahilde İşleme İzin Belgesinin kapatılmasına esas teşkil eden ekspertiz raporu

Kurum tarafından düzenlenir. Bu raporun hazırlanması için, ithalat, üretim ve

54

ihracat işlemlerinin bitirilmesi ve belge süresi bitiminden en az otuz gün önce Kuruma müracaat edilmesi gerekmektedir.

Sıra

No

Firma Ticaret

Unvanı

Verilen Uygunluk

Belgesi İhracat

Süresi

İthalat

Süresi

Döviz

Kullanım

Oranı (%)

Tarih No

1 JTI 26/1/2016 2647 13/2/2017 13/2/2017 61,71

2 BAT 16/2/2016 4945 4/2/2017 04/2/2017 39,19

3 ŞERBETLİ 23/2/2016 6526 14/9/2016 14/9/2016 25,00

4 IMPERIAL 26/2/2016 7348 18/2/2017 18/2/2017 22,21

5 PHILSA 29/3/2016 11871 31/3/2017 31/3/2017 21,18

6 SMYRNA 9/5/2016 15851 19/12/2016 19/12/2016 19,00

7 KT&G 16/5/2016 16284 04/1/2017 04/1/2017 30,47

8 ŞERBETLİ 16/5/2016 16283 26/12/2016 26/12/2016 25,00

9 SMYRNA 31/5/2016 17965 27/1/2017 27/1/2017 19,00

10 PHILSA 27/6/2016 20290 2/3/2017 2/3/2017 24,89

11 SMYRNA 1/7/2016 21014 27/2/2017 27/2/2017 18,67

12 ADALYA 22/7/2016 21894 14/3/2017 14/3/2017 16,43

13 JTI 28/7/2016 22357 20/2/2017 20/2/2017 71,85

14 ADALYA 20/9/2016 25353 5/5/2017 5/5/2017 18,63

15 IMPERIAL 4/10/2016 26046 25/5/2017 25/5/2017 22,26

16 ŞERBETLİ 19/10/2016 27248 11/6/2017 11/6/2017 25,00

17 ADALYA 04/10/2016 25942 28/05/2017 28/05/2017 19,96

18 BAT 30/11/2016 29777 21/07/2017 21/07/2017 42,52

19 KT&G 06/12/2016 30541 04/08/2017 04/08/2017 17,43

55

20 EUROPEAN 07/12/2016 30639 29/07/2017 29/07/2017 22,27

21 AL KENZ 21/12/2016 31350 31/07/2017 31/07/2017 30,62

Tablo 29. Verilen Uygunluk Belgeleri

2016 yılında DİR kapsamında 10 firmaya 21 adet uygunluk belgesi verilmiştir. 2.7.2 Makaron

Makaron ihracatı ile ilgili işlemler, Makaron Yönetmeliğinin 14 üncü

maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. 2016 yılında makaron ihracatı gerçekleştirilmemiştir


2016 yılında yaprak sigara kağıdı ihracatı gerçekleştirilmemiştir.

2.8 Piyasaya Arz İzni

2.8.1 Mevzuat ve Genel İşleyiş

Söz konusu belge başvuruları;

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi,

4207 sayılı Kanunun ilgili hükümleri,

Üretim ve Ticaret Yönetmeliği,

Etiketleme Yönetmeliği,

Makaron Yönetmeliği,

Puro ve Sigarillo Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:1),

Nargilelik Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No: 2),

Sarmalık Kıyılmış Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:3),

Pipoluk Tütün Mamulü Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No: 4)

25/05/2005 tarihli ve 1763 sayılı Kurul Kararı,


08/02/2006 tarihli ve 2435 sayılı Kurul Kararı,,






Kapsamında incelenmekte ve değerlendirilmektedir.

56

Uygunluk Belgeleri, yapılan başvurular neticesinde Kurul tarafından piyasaya

arz izni verilen nihai ürünlerin Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığına gönderilmesi ve söz konusu Kurul Kararı ile verilen izne uygunluklarının belirlenmesini müteakip verilmektedir. 2.8.2 Tütün Mamulü

Piyasaya arz izni ile ilgili işlemler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 12 nci

maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

2016 yılında yapılan Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Yılı Sigara

(Adet)

Diğer Tütün Mamulleri

Nargilelik

Tütün

Mamulü

(Adet)

Puro-

Sigarillo

(Adet)

Pipoluk

Tütün

Mamulü

(Adet)

Sarmalık

Kıyılmış

Tütün

Mamulü

(Adet)

Toplam

(Adet)

2016 27 0 40 0 2 69

Tablo 30. Piyasaya Arz Uygunluk Belge Sayıları

2.8.3 Makaron

Piyasaya arz izni ile ilgili işlemler, Makaron Yönetmeliğinin 12 nci maddesinde

yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir. Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait 2016 yılında yapılan Piyasaya Arz

Uygunluk Belgesi işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir

Yılı Makaron

(Adet)

2016 12

Tablo 31. Piyasaya Arz Uygunluk Belge Sayıları


2016 yılında yaprak sigara kağıdı için Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi düzenlenmemiştir.

57

2.9 Piyasaya Arz İzni Güncellemeleri


Piyasaya arz izni güncellemesi ile ilgili işlemler, Üretim ve Ticaret

Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait 2016 yılında yapılan piyasaya arz izni

güncelleme işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Yılı Sigara (Adet)

Diğer Tütün Mamulleri

Nargilelik Tütün

Mamulü (Adet)

Puro-Sigarillo

(Adet)

Pipoluk Tütün

Mamulü (Adet)

Sarmalık Kıyılmış

Tütün Mamulü

(Adet)

Toplam (Adet)

2016 108 0 5 0 0 113

Tablo 32. Piyasaya Arz İzni Güncelleme Sayıları

2.9.2 Makaron

Piyasaya arz izni güncellemesi ile ilgili işlemler, Makaron Yönetmeliğinin 13 üncü maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde yürütülmektedir.

Sektörde faaliyet gösteren firmalara ait 2016 yılında yapılan piyasaya arz izni

güncelleme işlemleri aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Yılı Makaron

(Adet)

2016 25

Tablo-33. Piyasaya Arz İzni Güncelleme Sayıları


2016 yılında yaprak sigara kağıdı üretimi için piyasaya arz izni güncellemesi yapılmamıştır.

58

2.10 Bandrol Hesaplarının Takibi ve İmhası

Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 16 ncı maddesi ile Makaron Yönetmeliğinin

16 ncı maddesi hükümleri çerçevesinde tütün mamulleri ile makaron piyasasında bandrol hesapları, bedellerinin tahsili ve imhası işlemleri Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca takip edilmektedir.

Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bulunan gerçek ve tüzel kişiler ile firmaların

bandrol talepleri, Bandrollü Ürün İzleme Sistemi genel tebliğleri ile belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yetkili firma tarafından karşılanmaktadır.

Aylık raporlarda belirtilen üretim miktarları üzerinden, üretilen tütün

mamullerinin birim ambalajı üzerinde kullanılan bandrole ilişkin olarak bandrol başına alınacak satış hizmet bedeli; firmalarca, müteakip ayın son gününe kadar Kurum hesabına yatırılır. Belirtilen süre içinde yatırılmayan satış hizmet bedeli kanuni faizi ile birlikte tahsil edilmektedir.

İthal edilen tütün mamullerinde kullanılacak bandrol başına alınacak satış

hizmet bedeli ise ithal edilen mamulatın gümrükte yapılacak ekspertiz muayenesinden önce Kurum hesabına yatırılır. Satış hizmet bedelinin yatırılmasına müteakip ekspertiz işlemleri yapılmaktadır.

Bandrol imha işlemleri, 23/12/2008 tarih ve 27089 sayılı Resmî Gazetede

yayımlanan 5 Seri No'lu Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği hükümleri uyarınca, Gelir İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yetkili firma ve üretici firma personelinin katılımı ile oluşturulacak komisyon tarafından, Tebliğ ekinde yer verilen EK-I.B Tütün Mamullerinde Fire Bandrolü Tespit ve İmha Tutanağı’nın düzenlenmesi suretiyle tespit edildikten sonra komisyon tarafından uygun görüldüğü şekilde imha edilmektedir.

Sıra No Firma Ticaret Unvanı Toplam (Adet)

1 AHSEN 1.009

2 AKLALE 2.403

3 ARTEK 552

4 BAT 12.674.909

5 BOĞAZİÇİ 569.258

6 CAGS 213

7 EUROPEAN 4.045.810

8 FUMAR 8.587

9 HAS 121.300

10 IMPERIAL 543.930

11 İMEKS 15.824

12 İPKON 1.453.160

13 JTI 21.966.552

59

14 KT&G 14.268

15 PHILSA 54.130.925

16 PROPUS 9.187

17 ŞERBETLİ 30.700

18 TEKA 1.200

Genel Toplam 95.589.787

Tablo 34. İmha Edilen Bandrol Miktarları

Sıra No

Firma Ticaret Unvanı Görevli Personel Sayısı *

Tarih* Süre

1 AHSEN 2 6-13/3/2016 8

2 AKLALE 3 2-8/5/2016 7

3 ARTEK 2 17-23/6/2016 7

4 BAT 3 14-20/2/2016 7

5 BOĞAZİÇİ 3 28/2-6/3/2016 7

6 CAGS 4 29/3-4/4/2016 7

7 EUROPEAN 3 20-26/3/2016 7

8 FUMAR 2 16-21/5/2016 6

9 HAS 4 5-12/6/2016 8

10 IMPERIAL 3 6-12/3/2016 7

11 İMEKS 3 6-12/3/2016 7

12 İPKON 2 3-8/5/2016 6

13 JTI 3 14-20/2/2016 7

14 KT&G 3 1-7/2/2016 7

15 PHILSA 3 21-27/2/2016 7

16 PROPUS 3 1-8/5/2016 8

17 ŞERBETLİ 2 13-18/3/2016 6

18 TEKA 3 17-23/4/2016 7

Genel Toplam 51 126

Tablo 35. Bandrol İmha İşlemlerinde Görevli Personel Sayısı ve İşgünü *Belirtilen tarih ve sürelerde söz konusu firmalarda bandrol imhası ile birlikte teknik denetim işlemleri de gerçekleştirilmiştir.

2.11 Hizmet Bedellerinin Belirlenmesi


Hizmet bedelleri, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi ile Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar’ın 6 ncı maddesi kapsamında hesaplanmaktadır. 2017 yılına ait hizmet bedelleri, Kurulumuzun 07/12/2016 tarihli ve 12382 sayılı Kararı çerçevesinde belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

60

S

ıra

No

Yıl

Tesis Kurma

Uygunluk

Belgesi

Üretim ve

Faaliyet

Uygunluk

Belgesi

Proje Tadilatı

Uygunluk Belgesi

Puro ve Sigarillo

İthalatı Yetki Belgesi

Bandrol

Bedeli

(1000

adet/TL) S

iga

ra (

*)

Diğ

er T

ütü

n

Ma

mu

ller

i (*

*)

Sig

ara

Diğ

er T

ütü

n

Ma

mu

ller

i

Sig

ara

(*)

Diğ

er T

ütü

n

Ma

mu

ller

i (*

*)

Yet

ki

Bel

ges

i

Bed

eli

Yet

ki

Bel

ges

i

Yıl

lık

Sü

re

Uz

atı

mı

Sig

ara

1 2016 12.365 150

(***)

12.365 150 71.803 6.028 2,33

2 2017 12.838,57 155,74 12.838,57 155,74 74.553,05 6.258,87 2,41

Tablo 36. Hizmet Bedelleri Tablosu (*) : Her yüz milyon sigara üretim kapasitesi başına. (**) : Her bir tonluk üretim kapasitesi başına. (***) : Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak; sigara ve diğer tütün mamulleri için ayrı ayrı olmak üzere bunlara ilişkin Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bedellerinin iki katı alınır.

2.11.2 Makaron

Hizmet bedelleri, Makaron Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi kapsamında hesaplanmaktadır.

2016 yılına ait hizmet bedelleri, Kurulumuzun 23/12/2015 tarihli ve 10266 sayılı Kararı

çerçevesinde belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sır

a N

o

Yıl

Tesis

Kurma

Uygunluk

Belgesi

Üretim ve Faaliyet

Uygunluk Belgesi

Proje Tadilatı

Uygunluk Belgesi Makaron

Bandrol Bedeli

(1000 adet/TL

Ma

kar

on

(*)

Ma

kar

on

Ma

kar

on

(*)

Piy

asa

ya

Arz

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ma

kar

on

İth

ala

tı

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ma

kar

on

1 2016 12.365

(**)

2.316 2.324 2.324 11,62

2 2017 12.838,57 2.404,70 2.413 2.413 12,06

Tablo 37. Hizmet Bedelleri Tablosu (*) : Her yüz milyon makaron üretim kapasitesi başına. (**) : Üretim ve Faaliyet Uygunluk Belgesi bedeli olarak; sigara-makaron ve diğer tütün mamulleri için ayrı ayrı olmak üzere bunlara ilişkin Tesis Kurma Uygunluk Belgesi bedellerinin iki katı alınır.

61


Hizmet bedelleri, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin 23 üncü maddesi kapsamında hesaplanmaktadır.

2017 yılına ait hizmet bedelleri, Kurulumuzun 07/12/2016 tarihli ve 12382 sayılı Kararı

çerçevesinde belirlenmiş olup, aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

Sır

a N

o

Yıl

Tesis

Kurma

Uygunluk

Belgesi

Üretim ve Faaliyet

Uygunluk Belgesi

Proje Tadilatı

Uygunluk Belgesi

Yaprak Sigara

Kağıdı

Bandrol Bedeli

(1000 adet/TL

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı (*

)

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı (*

)

Piy

asa

ya

Arz

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı İt

ha

latı

Uy

gu

nlu

k B

elg

esi

Ya

pra

k S

igar

a

Ka

ğıd

ı

1 2016 6.500

(**)

6.500 2.324 2.324 0,50

2 2017 6.748 6.748 2.413 2.413 0,51

Tablo Tablo 38. Hizmet Bedelleri Tablosu

2.12 Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği ve Devir


Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin; 17 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde tesisin kuruluş yeri değişikliği, 18 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde devir ile ilgili işlemler gerçekleştirilmektedir. Anılan maddeler çerçevesinde 2016 yılı içinde 2 firmaya Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği kapsamında 2 adet izin verilmiştir.

Sıra No

Firma Ticaret Unvanı

Üretim Tesisinin Kurul Kararı

Üretim Konusu Yeri Tarihi Sayısı

1 Nikomedya Nargilelik Tütün

Mamulü

Başiskele/KOCAELİ 23.11.2016 12309

2 İmeks Nargilelik Tütün

Mamulü

Menderes/İZMİR 23.11.2016 12308

Tablo-39. Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği İzni 2.12.2 Makaron

Makaron Yönetmeliğinin; 17 nci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde

tesis kuruluş yeri değişikliği, 18 inci maddesinde yer alan hükümler çerçevesinde

62

devir ile ilgili işlemler gerçekleştirilmektedir. Anılan maddeler çerçevesinde 2016 yılı içinde Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği İzni ile tesis devir izni verilmemiştir. 2.12.3 Yaprak Sigara Kağıdı

2016 yılında Tesis Kuruluş Yeri Değişikliği İzni ile tesis devir izni verilmemiştir.

2.13 Tesis Faaliyetlerinin Sona Erdirilmesi ve Kapatılması


Tütün mamulleri tesis kapatma izni, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin “Tesisin

faaliyetinin sona erdirilmesi ve kapatılması” başlıklı 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2016 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir.

2.13.2 Makaron

Makaron üretim tesislerine ilişkin tesis kapatma izni, Makaron Yönetmeliğinin “Tesisin faaliyetinin sona erdirilmesi ve kapatılması” başlıklı 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2016 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir. 2.13.3 Yaprak Sigara Kağıdı

Yaprak sigara kağıdı üretim tesislerine ilişkin tesis kapatma izni, Yaprak Sigara Kağıdı Yönetmeliğinin “Tesisin faaliyetinin sona erdirilmesi ve/veya kapatılması” başlıklı 19 uncu maddesi kapsamında verilmektedir. Anılan madde çerçevesinde 2016 yılı içinde Tesis Kapatma İzni verilmemiştir.

2.14 Piyasa Gözetimi ve Denetimleri

2.14.1 Yıllık Teknik Denetimler

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından yapılan denetimler, Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 22 nci maddesi, Makaron Yönetmeliğinin 22 nci maddesi ve Teşkilat Yönetmeliğinin 19 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.

Sıra No Denetlenen İşlem Yılı

Firmanın Ticaret Unvanı

Denetim Yapan

Personel Sayısı

Denetim Tarihi Denetim

Süresi

1 2015 AHSEN 2 6-13/3/2016 8

2 2015 AKLALE 3 2-8/5/2016 7

63

3 2015 ARTEK 2 17-23/6/2016 7

4 2015 BAT 3 14-20/2/2016 7

5 2015 BOĞAZİÇİ 3 28/2-6/3/2016 7

6 2015 CAGS 4 29/3-4/4/2016 7

7 2015 EUROPEAN 3 20-26/3/2016 7

8 2015 FUMAR 2 16-21/5/2016 6

9 2015 HAS TÜTÜN 4 5-12/6/2016 8

10 2015 IMPERIAL 3 6-12/3/2016 7

11 2015 IPKON 3 3-8/5/2016 6

12 2015 İMEKS 3 6-12/3/2016 7

13 2015 JTI 3 14-20/2/2016 7

14 2015 KT&G 3 1-07/2/2016 7

15 2015 NİKOMEDYA 3 20-23/3/2016 4

16 2015 PHILSA 3 21-27/2/2016 7

17 2015 PROPUS 3 1-8/5/2016 8

18 2015 SELAR 3 24-26/3/2016 3

19 2015 ŞERBETLİ 2 13-18/3/2016 6

20 2015 TABAC TURC 3 17-23/4/2016 7

21 2015 TEKA 3 17-23/4/2016 7

Toplam 61 140

Tablo 40. Yıllık Teknik Denetimler Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 61 personel 140 gün süresince teknik denetim işlemi gerçekleştirmiştir.

2.14.2 Üretim ve Faaliyet İzni ile Temdit İşlemi Denetimleri

Sıra No

Denetimin Amacı Denetlenen

Firma

Denetim Yapan

Personel Sayısı


Süresi

1 Üretim izni AL KENZ 3 2-8/10/2016 7

2 Üretim izni NARGİLL 4 4-7/4/2016 3

3 Üretim izni ADALYA 3 29/5-4/6/2016 7

4 Üretim izni MARSAN 3 17-21/10/2016 5

5 Üretim izni temdidi EUROPEAN 3 20-26/3/2016 7

6 Üretim izni temdidi CAGS 4 29/3-4/4/2016 7

7 Üretim izni temdidi AKLALE 4 5-12/6/2016 8

Toplam 24 44

Tablo 41. Üretim ve Faaliyet İzni ile Temdit İşlemi Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 24 personel 44 gün süresince Üretim ve Faaliyet İzni ile Temdit İşlemi Denetimleri gerçekleştirmiştir.

64

2.14.3 Proje Tadilatı Denetimleri

Sıra No Denetimin

Amacı Firmanın

Ticaret Unvanı Denetim Yapan Personel Sayısı

Denetim Sayısı (Adet)

1 Proje Tadilatı PHILSA 1 27

2 Proje Tadilatı JTI 1 32

3 Proje Tadilatı BAT 2 6

4 Proje Tadilatı TEKA 1 2

5 Proje Tadilatı ŞERBETLİ 1 1

6 Proje Tadilatı SELAR 1 1

7 Proje Tadilatı SMYRNA 1 3

8 Proje Tadilatı CAGS 1 2

9 Proje Tadilatı NİKOMEDYA 2 1

10 Proje Tadilatı FUMAR 2 1

Toplam 13 76

Tablo 42. Proje Tadilatı Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 10 Firmada, 13 personel ile 76 adet Proje Tadilatı Denetimi gerçekleştirilmiştir.

2.14.4 Ürün Denetimleri

Sıra No

Denetlenen İşlem Yılı

Firmanın Ticaret Unvanı

Denetim Yapan

Personel Sayısı (Kişi)


Süresi (Gün)

1 2015 KT&G 3 1-7/2/2016 7

2 2015 BAT 3 14-20/2/2016 7

3 2015 JTI 3 14-20/2/2016 7

4 2015 PHİLSA 3 21-27/2/2016 7

5 2015 IMPERİAL 3 6-12/3/2016 7

6 2015 BOĞAZİÇİ 3 28/2-5/3/2016 7

7 2015 EUROPEAN 3 20-26/3/2016 7

8 2015 SMYRNA 3 06-12/3/2016 7

9 2015 ŞERBETLİ 2 13-18/3/2016 6

10 2015 NİKOMEDYA-SELAR 3 20-26/3/2016 7

11 2015 AHSEN 2 6-13/3/2016 8

12 2015 CAGS 4 29/3-4/4/2016 7

65

13 2015 TEKA 3 17-23/4/2016 7

14 2015 TABAC TURC 3 17-23/4/2016 7

15 2015 HAS 4 5-12/6/2016 8

16 2015 ARTEK 2 17-23/6/2016 7

Toplam 47 113

Tablo 43. Ürün Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 47 personel 113 gün süresince Ürün Denetimleri gerçekleştirmiştir. 2.14.5 DİR Denetimleri

Sıra No

Denetimin Amacı

Denetlenen Firma

Denetim Yapan


Denetim Tarihi

Denetim Süresi

(Gün)

1 DİR Denetim EUROPEAN 2 11-17/1/2016 7

2 DİR Denetim BOĞAZİÇİ 2 31/1/2016-6/2/2016 7

3 DİR Denetim KT&G 3 1-7/2/2016 7

3 DİR denetim SMYRNA 2 1-3/2/2016 3


5 DİR Denetim BAT 3 17-23/4/2016 7

6 DİR Denetim ŞERBETLİ 3 22-29/5/2016 8

7 DİR denetim JTI 3 19-24/6/2016 6

8 DİR denetim EUROPEAN 2 18-23/7/2016 6


10 DİR denetim ŞERBETLİ 3 22-26/8/2016 5

11 DİR denetim PHİLSA 3 25-30/9/2016 6

12 DİR denetim ADALYA 2 6-11/11/2016 6

13 DİR denetim BOĞAZİÇİ 2 7-11/11/2016 5

14 DİR denetim KT&G 2 7-11/11/2016 5

15 DİR denetim EUROPEAN 2 12-16/12/2016 5

16 DİR denetim ŞERBETLİ 2 25-28/12/2016 4

Toplam 41 98

Tablo 44. DİR Denetimleri Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 41 personel 98 gün süresince DİR Denetimleri gerçekleştirmiştir.

66

2.14.6 Diğer Denetimler

Sıra No

Denetimin Amacı

Denetlenen Firma

Denetim Yapan



Süresi (Gün)

1 Denetim Kaçak Nargile

Üreticisi/Diyarbakır 2 2-6/5/2016 5

2 İnceleme SELAR 2 12-14/5/2016 3

3 İnceleme NİKOMEDYA-TEKA 2 22-25/5/2016 4

4 Denetim EUROPEAN 2 5-9/9/2016 5

5 Denetim EUROPEAN 2 31/10-4/11-2016 5

6 Denetim Kaçak Nargile

Üreticisi/Diyarbakır 2 7-9/12/2016 3

7 Denetim BOĞAZİÇİ/İSTANBUL-

TEKİRDAĞ 2 19-23/12/2016 5

8 İnceleme DİAMOND/HASAN VAROL

(MARİ) 1 31/1/2016-7/2/2016 5

9 İnceleme ALKENZ 1 12-14/2/2016 3

10 İnceleme CAGS 1 29.03.2016 1

11 İnceleme LALE 2 23-25/11/2016 3

12 İnceleme FORR 1 9-11/11/2016 3

Toplam 20 45

Tablo 45. Diğer Denetimler Tabloda da görüldüğü üzere tütün mamulleri üretim tesislerinde 20 personel 45 gün süresince Diğer Denetimler gerçekleştirmiştir. 2.14.7 Yaptırımlar İdari yaptırımlar;

4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesi,

4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun hükümleri,

4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun hükümleri,

Kapsamında uygulanmaktadır. 2016 yılı içinde uygulanan idari yaptırımlara ilişkin bilgiler aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

67

Sıra No

Yaptırım Uygulanan Kişi Adı / Firmanın Ticaret Unvanı

Yaptırım Türü

Yaptırım Miktarı

(TL) Yasal Dayanak

Kurul Karar Tarihi

Kurul Kararı

No

1

Akpa Aksiyon Tütün Mamulleri Pazarlama Dağıtım Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi

Para Cezası 3,661

4703 sayılı Kanunun 5 inci madesinin dokuzuncu fıkrasının ihlali nedeniye aynı Kanunun 12/1-e md.

02/03/2016 10673

2

European Tobacco Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Tic. A.Ş

Para Cezası 36,631

4703 sayılı Kanunun 5 inci madesinin üçüncü fıkrasının ihlali nedeniye aynı Kanunun 12/1-b md.

02/03/2016 10672

3

Karaman Tütün ve Tütün Mamulleri Çay Ticaret Pazarlama Limited Şirketi

Para Cezası 3,661

4703 sayılı Kanunun 5 inci madesinin dokuzuncu fıkrasının ihlali nedeniye aynı Kanunun 12/1-e md.

02/03/2016 10671

4 Nikomedya Tütün Para Cezası 83,839 4733 sayılı Kanun8/5-d bendini ihlal

06/04/2016 10973

5

Ahsen Tütün ve Tütün Mamulleri Sanayi

Para Cezası 8,381 4703 sayılı Kanunun 5/1 maddesine aykırılıktan 12/1-a bendi

30/03/2016 10940

6 Artek Uyarı - Makaron Yönetmeliği 14. md. Aykırılık 4733-6

22/06/2016 11502

7 IMPERIAL A.Ş. Para Cezası 531,102 4733 sayılı Kanunu 8 inci maddesinin 5/a fıkrası

10/08/2016 11720

8 Avangart İzin İptali 4733/8/6 fıkra 10/08/2016 11721

9 Nikomedya Tütün Uyarı Üretim Yönetmeliği 14. md. Aykırılık 4733-6

17/08/2016 11749

10

CAGS Tobacco Tütün ve Tütün Mamulleri Sanayi Ticaret AŞ.

Uyarı Makaron Yönetmeliği 14. md. Aykırılık 4733-6

31/08/2016 11875

11 Fatih Ardıç Para Cezası 1,673 4703 sayılı Kanunun 12/1/e maddesi

30/11/2016 12355

Tablo 46. İdari Yaptırımlar

2.15 İstatistiki Verilerin Derlenmesi ve Paylaşımı

Türkiye’de tütün mamulleri üretimi ve ithalatıyla ilgili olarak faaliyet gösteren

firmaların Üretim ve Ticaret Yönetmeliğinin 20 nci maddesi, makaron üretimi ve ithalatı ile ilgili olarak faaliyet gösteren firmaların Makaron Yönetmeliğinin 20 nci maddesi çerçevesinde tutmaları zorunlu olan kayıtlar bulunmaktadır.

Bunları kısaca;

68

Tütün ile ilgili olarak; İthal edilen, yurt içinden teslim alınan ve tütün mamullerinin üretiminde kullanılan tütün miktarları, üretime alınmaksızın başka bir yere gönderilen veya teslim edilen tütün miktarları ve imha edilen, bozulan veya sair şekilde yok olan tütün miktarları,

Tütün mamulleri ile ilgili olarak; üretilen, ithal edilen, piyasaya verilen, piyasadan iade alınan, ihraç edilmek üzere gönderilen, bozulan veya imha edilen, ürünlerin marka bazında miktarları,

Makaron ile ilgili olarak; üretilen, ithal edilen, piyasaya verilen, piyasadan iade

alınan, ihraç edilmek üzere gönderilen, bozulan veya imha edilen, ürünlerin marka bazında miktarları,

Olarak ifade etmek mümkündür. Firmalar; aylık olarak,

Dahilde işleme rejimi kapsamında ve haricinde gerçekleştirilen üretim bilgilerini,

Üretimden fabrika bünyesindeki ana mamul ambarına ve buradan da ülke çapındaki diğer ambarlara sevk edilen mamuller ile ambarlardan yapılan satışları,

Pazarlama firmaları tarafından toptan satıcılara yapılan satışları,

İl bazında satış miktarlarını,

Bandrol hareketlerini, Üçer aylık dönemlerde,

Hammadde stok hareketlerini,

Hammadde fabrikasyon hareketlerini,

İthalat Rejimi, ithalat ülkesi ve menşe ülkesi bazında gerçekleştirdikleri ithalat miktarlarını,

Menşe ve bölgesel bazda tütün kullanım miktarlarını,

Sektörel bilgi formlarını,

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna bildirmektedir. Firmalardan gelen bilgiler kayıtların takibi ve istatistiki veri tabanı tutulması

amacıyla aylık olarak Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca derlenmektedir.

69

Bu bilgiler aynı zamanda sektörel analiz çalışmalarında değerlendirilmekte olup, paylaşılması uygun görülen bilgiler talep halinde gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurum ve kuruluşları ile paylaşılmakta olup,

Düzenli olarak,

Sağlık Bakanlığına,

Kalkınma Bakanlığına,

Gelir İdaresi Başkanlığına,

Türkiye İstatistik Kurumuna,

Gelir Politikaları Genel Müdürlüğüne,

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına, İletilmektedir.

2.16 Puro ve Sigarillo Yetki Belgesi

Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi, 16/04/2008 tarihli ve 26849 sayılı Resmî

Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Puro ve Sigarillo İthalatı, Fiyatının Belirlenmesi ve Yurt İçinde Pazarlanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Karar” (Bakanlar Kurulu Kararı) hükümleri uyarınca verilmekte ve bu süre bitiminde firmaların talebi halinde süre uzatımı işlemleri yapılmaktadır.

Anılan Bakanlar Kurulu Kararının 4 üncü maddesi çerçevesinde 2016 yılı içinde

2 adet yeni Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi verilmiştir.

Sıra

No Firmanın Ticaret Unvanı

Puro ve Sigarillo İthalatı

Yetki Belgesi

Tarihi No'su

1 DEMS 30/09/2016 70-01

2 VEMEY 21/11/2016 71-01

Tablo 47. Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi

70

2.17 Puro ve Sigarillo Yetki Belgesi Süre Uzatımları

Anılan Bakanlar Kurulu Kararının 6 ıncı maddesi çerçevesinde ise 2016 yılı

içinde aşağıdaki tabloda da görüldüğü üzere 6 firmanın Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesi süre uzatımı yapılmıştır.

Sıra

No Firmanın Ticaret Unvanı

Puro ve Sigarillo İthalatı

Yetki Belgesi

Tarihi No'su

1 MAYA 10/02/2016 65-03

2 PHOENICIA 28/04/2016 66-02

3 AVANGART 21/06/2016 64-04

4 SWEDISH MATCH 02/09/2016 56-09

5 KANER 25/09/2016 58-09

6 ALİ KEMAL TÜRK 21/11/2016 62-06

Tablo 48. Puro ve Sigarillo İthalatı Yetki Belgesinin Süre Uzatımları

2.18 Puro ve Sigarillo İthalatı ve Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi

Söz konusu belgeler için yapılan başvurular;

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi,

4207 sayılı Kanunun ilgili hükümleri,

Bakanlar Kurulu Kararı,

Üretim ve Ticaret Yönetmeliği,

Etiketleme Yönetmeliği,

Puro ve Sigarillo Teknik Düzenleme Tebliği (Tütün Mamulleri Seri No:1),



08/02/2006 tarihli ve 2435 sayılı Kurul Kararı,,




22/04/2014 tarihli ve 7895 sayılı Kurul kararı,

Kapsamında incelenir. Kurul tarafından uygun bulunan talepler firmaya bildirilir. Firma, şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Başvuru Formu ve ithal edilecek birim paket ve grupman örnekleri ile Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi talebinde bulunur. Uygun bulunan mamulat

71

çeşidine ait örneklerin gümrük mahallinde yapılacak ekspertiz incelemesi neticesinde düzenlenecek ekspertiz raporu ile mutabık olması halinde en geç yedi gün içinde şekli ve içeriği Kurum tarafından belirlenen Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi verilir.

2016 yılında, Tablo-26’de belirtilen ithalatçı firmalar adına 19 farklı çeşitte 36

adet ürün için toplamda 12 adet Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgesi, 12 adet yeni Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi, 14 adet güncellenmiş Piyasaya Arz Uygunluk Belgesi düzenlenmiştir.

Verilen Belge Sayısı

İthalatçı Firma Unvanı

Marka ve Ayırt Edici İbare Kategori Belge /

Ekspertiz Tarihi

1 AVANGART QUORUM No:4 Puro 17/03/2016

2 SWEDISH MATCH MEHARI'S ECUADOR Sigarillo 18/03/2016

3 AVANGART TOSCANELLO T01 Puro 29/03/2016

4 DEMS CUBAN PAREJO

No:2 Puro 18/04/2016

No:5 Puro

5 SWEDISH MATCH MEHARI'S

ECUADOR Sigarillo

24/05/2016 JAVA Sigarillo

BRASIL Sigarillo

ORIENT Sigarillo

6 DEMS CUBAN PAREJO

No: 3 Puro 31/05/2016

No: 4 Puro

7 KANER DANNEMAN

Moods Sigarillo

15/06/2016

Moods Sigarillo

Sigarillo 75 Sigarillo

Sigarillo 90 Sigarillo

Panatellas Sigarillo

8 DEMS CUBAN PAREJO

No: 4 Puro 21/07/2016

9 SWEDISH MATCH

MEHARI'S

ECUADOR Sigarillo

11/08/2016

JAVA Sigarillo

BRASIL Sigarillo

ORIENT Sigarillo

PANTER

VANILLA FLAVOURED

Sigarillo

BLUE Sigarillo

DESERT CAFE Sigarillo

10 SWEDISH MATCH

MEHARI'S

ECUADOR Sigarillo

29/09/2016

JAVA Sigarillo

BRASIL Sigarillo

ORIENT Sigarillo

PANTER VANILLA FLAVOURED

Sigarillo

11 DEMS CUBAN No:1 Puro 04/10/2016

72

PAREJO No:2 Puro

No:3 Puro

No:4 Puro

No:5 Puro

No:6 Puro

12 DEMS SAN ANTONIO ROBUSTOS Puro 23/12/2016

Tablo 49. Puro ve Sigarillo İthalatı Uygunluk Belgeleri

Sıra No Firma Ticaret Unvanı

Ekspertiz Yapan


Ekspertiz Tarihi

1 AVANGART 1 17/03/2016

2 SWEDISH MATCH 1 18/03/2016

3 AVANGART 1 29/03/2016

4 DEMS 1 18/04/2016


6 DEMS 1 31/05/2016

7 KANER 1 15/06/2016

8 DEMS 1 21/07/2016



11 DEMS 1 04/10/2016

12 DEMS 1 23/12/2016

Tablo 50. Puro ve Sigarillo İthalatı Ekspertiz İşlemleri 2016 yılında puro ve sigarillo ithalatı işlemleri ile ilgili olarak 12 iş günü ekspertiz işlemi gerçekleştirilmiştir.

2.19 Girdilerin Derlenmesi ve İfşası ile Yapılan Diğer Çalışmalar

Tütün mamulleri üretiminde kullanılan girdilerin değerlendirilmesi görevi ile

yetkilendirilen Bilimsel Komisyon, 14/04/2016 tarihli ve 586 sayılı Makam Olur’una istinaden, 02/05/2016 tarihinde; 26/05/2016 tarihli ve 843 sayılı Makam Olur’una istinaden, 6/6/2016 tarihinde ve 01/11/2016 tarihli ve 1618 sayılı Makam Olur’una istinaden, 18/11/2016 tarihinde Kurum Merkezinde toplantı gerçekleştirmiştir. Bilimsel Komisyonun değerlendirmesinden geçmiş katkı maddeleri Kurum internet sitesinde icmal liste şeklinde yayımlanmaktadır. Firmalar tarafından kullanılmak istenen ancak Kurum internet sitesinde yer almayan girdiler ile ilgili Komisyon ayrıca değerlendirme yapmaktadır. Söz konusu toplantılarda yeni girdiler değerlendirilmiş, icmal listeler düzenlenmiş ve elektronik nikotin/nikotinsiz iletim sistemleri ve ısıtılarak tüketilen tütün mamullerinin toksisitesi, farmakolojik etkileri,

73

psikolojik ve halk sağlığı üzerine etkileri konusunda bilimsel yayınlar incelenmiş ve raporlar hazırlanmıştır.

24/02/2016 tarihli ve 10635 sayılı Kurul Kararı ile Sayın Prof. Dr. Umran UYGUN’un yerine Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasotik Toksikoloji Anabilim Dalı Başkanı Sayın Prof. Dr. Benay CAN EKE’nin Tütün Mamulleri Üretiminde Kullanılan Girdilerin Değerlendirilmesi Görevi ile Yetkilendirilen Bilimsel Komisyon'da görevlendirilmesine karar verilmiştir.

Tütün mamullerinin üretiminde kullanılan girdiler/katkı maddeleri arasında

REACH Tüzüğünün 17 nolu eki ile bu ekin 28, 29, 30 nolu satırlarında atıf yapılan

67/548/EEC sayılı Direktifin 1 nolu ekinde yer alan bazı kimyasalların bulunduğu

Bilimsel Komisyon tarafından tespit edilmiş olup bu girdilerin tütün mamulleri ve

makaronda kullanımının yasaklanması için aşağıda kaydedilen düzenlemeler

yapılmıştır.

28/7/2016 tarihli ve 29784 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 22/6/2016

tarihli ve 11499 sayılı Kurul Kararı ile “Girdi Bildirim ve Toksikolojik Veri

Tablolarında Yer Alan Verilerin Değerlendirilmesine İlişkin Kurul Kararı” na

Türkiye’de üretilerek veya ithal edilerek piyasaya arz edilen tütün mamullerinin

üretiminde ve tütün bitkisinin herhangi bir unsurunun/unsurlarının işlemden

geçirilmesi suretiyle elde edilen hammaddelerin elde edilme sürecinde; katkı

maddesi olarak ya da sigara kağıdında, kenar ek yeri yapıştırıcısında, sigara kağıdı

üzerinde kullanılan mürekkepte, filtreleme maddesinde, filtre sargısında, filtre

yapıştırıcısında, uç kağıdı ve uç kağıdı mürekkebi ile yapıştırıcılarında ve/veya

üründe herhangi bir şekilde benzen, metilen klorür, tetrakloro etilen, fenol,

asetaldehit, furfural, gliokzal, akrilamid, mineral yağ, parafin ve hidrojenle muamele

edilmiş hafif, ağır naftenik kullanılamaz. Bu ürünler, 31/10/2016 tarihine kadar

piyasada bulunabilir. Belirlenen tarihten sonra piyasada bulundurulamayacağına

ilişkin madde eklenmiştir.

1/9/2016 tarihli ve 29818 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 3/8/2016 tarihli

ve 11700 sayılı Kurul Kararı ile Makaronların Teknik Düzenlemelere

Uygunluklarının Belirlenmesine İlişkin Kurul Kararı’na “Türkiye’de üretilerek veya

ithal edilerek piyasaya arz edilen makaronların üretiminde; sigara kağıdında, kenar

ek yeri yapıştırıcısında, sigara kağıdı üzerinde kullanılan mürekkepte, filtreleme

maddesinde, filtre sargısında, filtre yapıştırıcısında, uç kağıdı ve uç kağıdı

mürekkebi ile yapıştırıcılarında ve/veya üründe herhangi bir şekilde benzen, metilen

klorür, tetrakoloro etilen, gliokzal, mineral yağ ve hidrojenle muamele edilmiş hafif,

ağır naftenik kullanılamaz. Bu ürünler 31/12/2016 tarihine kadar piyasada

bulunabilir. Belirlenen tarihten sonra piyasada bulundurulamayacağına ilişkin

madde eklenmiştir.

74

2.20 Yasadışı Ticaretin Önlenmesine İlişkin Yapılan Çalışmalar

2.20.1 Değerlendirme Raporu Düzenlenmesi

28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Özel Tüketim

Vergisi Genel Tebliği Seri No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 27) ile Özel Tüketim Vergisi Kanununun 13 üncü maddesine 6455 sayılı Kanunun 33 üncü maddesiyle eklenen 5 numaralı fıkrasına göre, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 257 nci maddesinin verdiği yetki uyarınca kullanılma zorunluluğu getirilen özel etiketi veya işareti olmayan ÖTV’ye tabi malların bulundurulduğunun tespit edilmesi halinde, bu malları aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulunduranlar adına; her bir tespit için bu Kanuna ekli (III) sayılı listenin; (B) cetvelinde yer alan 2402.20 ve 2402.90.00.00.00 (yalnız tütün yerine geçen maddelerden yapılmış sigaralar) G.T.İ.P. numaralı malların 5.000 adedi (20 adet sigaradan oluşan 250 paketi) aşması halinde müteselsilen sorumlu olmak üzere, bu malları bulunduranlar ile ithal veya imal edenlerden herhangi biri adına; malların tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı üzerinden Kanunun 11 inci maddesindeki esaslara göre ÖTV res’en tarh edilmesi ve bu tarhiyata ayrıca vergi ziyaı cezası uygulanmasına başlanmıştır.

Bu değişiklik ile, sigaraların tespit edilmesi halinde, yakalama/el koyma

işlemini gerçekleştiren ilgili kolluk birimleri tarafından; yakalama/el koyma işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanağın bir örneği ile yakalanan/el konulan tüm mallardan alınan yeterli sayıda numune, söz konusu malların hangi ithalatçı ya da imalatçıya ait olduğunun tespiti için Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna gönderilmektedir.

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığında görev yapan Tütün Eksperi

unvanını haiz uzmanlar ve tütün teknolojisi mühendisleri tarafından, numuneler üzerinde yapılan analiz sonucunda sigaraların emsal bedellerini, malların ithalatçı veya imalatçı bazında ayrımını içeren bir değerlendirme raporu düzenleyerek yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yerdeki Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan yerlerde Defterdarlığa) gönderilmektedir.

Ayrıca, düzenlenen Değerlendirme Raporları ile ilgili olarak elde edilen veriler Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığınca da paylaşılmaktadır.

Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği Seri No: 1’de Değişiklik Yapılmasına Dair

Tebliğ (Seri No: 27) kapsamında 2014 yılı mart ayından itibaren Değerlendirme Raporları düzenlenmeye başlanmış olup, 2016 yılı içerisinde toplam 10.332 adet Değerlendirme Raporu düzenlenmiş, Değerlendirme Raporu düzenleyen Tütün Eksperi unvanını haiz uzmanlar ve tütün teknolojisi mühendisleri tarafından 39.400 paket sigara incelenmiştir.

75

Sıra No Yıl Rapor Sayısı

(Adet)

Önceki Yıla Göre Değişim

Oranı (%)

1 2014 5,007 0

2 2015 9,4 87,73

3 2016 10,332 9,91

Tablo 51. Değerlendirme Rapor Sayıları

2.20.2 Ekspertiz Raporu Düzenlenmesi

Kolluk kuvvetleri tarafından kaçak ve sahte zannı ile yakalanan tütün ve tütün mamulleri, sarmalık kıyılmış tütün, makaron ve yaprak sigara kağıdı, Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığında görev yapan Tütün Eksperi unvanını haiz uzmanlar ve tütün teknolojisi mühendisleri tarafından yapılan ekspertiz muayenesi sonucunda hazırlanan raporlar Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Mahkemelere gönderilmektedir. Yıl içinde Kurum merkezine tütün mamulleri, sarmalık kıyılmış tütün, makaron ve yaprak sigara kağıdı için toplam 4.611 adet Ekspertiz Raporu düzenlenmiştir.

Sahte ve kaçak zannı ile yakalanan tütün mamulleri ile ilgili yapılan işlemler

aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Sıra No Yıl Rapor Sayısı

(Adet)

Önceki Yıla Göre Değişim

Oranı (%)

1 2003 0 0

2 2004 169 0

3 2005 526 211,24

4 2006 371 -29,47

5 2007 465 25,34

6 2008 392 -15,7

7 2009 488 24,49

8 2010 1,682 244,67

9 2011 3,969 135,97

10 2012 4,208 6,02

11 2013 4,71 11,93

12 2014 2,979 -35,75

13 2015 4,058 36,22

14 2016 4,611 13,6

Tablo 52. Ekspertiz Rapor Sayıları

76

2.21 Davalara İlişkin Yürütülen Çalışmalar

2016 yılı içerisinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığının görev alanına

giren işlemler nedeniyle Kurum aleyhine açılan davalar davacı ve dava konularına göre aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Sıra No

Davacı Konusu

1 CAGS TOBACCO

İzinsiz Filtre satışı nedeniyle 31/8/2016 tarihli ve 11875 sayılı Kurul Kararı ile verilen uyarı cezasının iptali.

2 CAGS TOBACCO

Makaron Üretim ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 7, 8 ve 9 uncu fıkralarının iptali.

3 İPKON

ZZ Blue, ZZ Red mamulat çeşitleri için yapılan başvurunun uygun bulunmamasına ilişkin 24/2/2016 tarihli ve 10637 sayılı Kararın iptali.

4 EUROPEAN TOBACCO 2/3/2016 tarihli ve 10672 sayılı Kurul Kararı ile verilen 36.631 TL’lik idari para cezasının iptali.

5 AKPA AKSİYON TÜTÜN 2/3/2016 tarihli ve 10673 sayılı Kurul Kararı ile verilen 3.661 TL’lik idari para cezasının iptali.

Tablo 53. Davaların Davacı ve Konularına Göre Dağılımı

2.22 Önerge Hazırlama Çalışmaları

4733 sayılı Kanunun “Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri” başlıklı 3

üncü maddesi kapsamına giren hususlar önerge hazırlanarak Kurul gündemine arz edilmekte ve Kurulda görüşülmek suretiyle karara bağlanmaktadır.

2016 yılı içinde Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı tarafından 248 adet

önerge hazırlanmış ve bu önergelerle ilgili olarak 248 adet Kurul Kararı alınmıştır.

Yıl Toplam Kurul Karar Sayısı

(Adet)

Daire Başkanlığı Kurul Karar Sayısı

Adet Oran (%)

2016 2.204 248 11,25

Tablo 54. Kurul Karar Sayıları

77

2.23 Diğer Kurum ve Kuruluşlarla Birlikte Yürütülen Çalışmalar

2.23.1 Sağlık Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı’na aylık olarak Türkiye’deki tütün mamulleri tüketimine

ilişkin iller bazında tüketim verileri gönderilmektedir. Diğer taraftan, tütün mamulleri tüketiminin azaltılmasına yönelik çalışmalarda

değerlendirilmek üzere talep edilen bilgiler anılan Bakanlık ile paylaşılmaktadır. Ayrıca, mevzuat düzenlemeleri ile ilgili çalışmalarda anılan Bakanlık ile görüş

alışverişinde bulunulmaktadır.

2.23.2 Maliye Bakanlığı

Gelir İdaresi Başkanlığı ve Gelir Politikaları Genel Müdürlüğünce talep edilen;

Marka ve çeşit bazında Türkiye’de iç piyasada pazarlama firmalarınca satışa sunulan sigara miktarları ve perakende satış hasılatları,

İç piyasa için üretilen sigara miktarları, pazarlama firmalarına satış miktarları ve vergi hariç fabrika çıkış fiyatları, Başlıkları altında derlenen veriler aylık olarak anılan Kurumlara iletilmektedir. Diğer taraftan; 23/12/2008 tarih ve 27089 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 5 Seri No'lu Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği hükümleri uyarınca; Gelir İdaresi Başkanlığı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu, yetkili firma ve üretici firma personelinin katılımı ile oluşturulan komisyon marifetiyle imha edilmektedir. 2.23.3 Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri ile Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu mevzuatı çerçevesinde;

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu yetki alanına giren eşyaların Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlarının (GTİP) belirlenmesi,

Sektörün ihtiyaçlarına göre yeni GTİP açılımları yapılması,

Fasıl notlarının açıklamalarının sadeleştirilmesi,

78

22/03/2012 tarihli ve 28241 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan, Türkiye Gümrük Bölgesi Üzerinden Transit Edilecek Sigaralar Hakkındaki 2012/2924 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında incelemelerin yapılması,

Tek Pencere Sistemi E-Belge uygulamasına geçilmesine yönelik çalışmalar yapılması, Konularında yapılan çalışmalara Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katkı sağlanmıştır.

2.23.4 Ekonomi Bakanlığı Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü tarafından sektörde faaliyet gösteren Firmalara verilen Dahilde İşleme izin Belgeleri ile ilgili ithalat, üretim ve ihracat işlemleri Daire Başkanlığımız tarafından denetlenmektedir. 2.23.5 Kalkınma Bakanlığı Bakanlık tarafından yürütülmekte olan Orta Vadeli Program hazırlık çalışmaları kapsamında bütçe büyüklüklerindeki gelişmelerin sağlıklı bir şekilde analiz edilmesi, alınan kararların etkilerinin ve sektör içi yansımalarının değerlendirilmesi ve gelecekte alınacak kararların bilimsel bir temele oturtulması amaçlarıyla Kurumumuzdan talep edilen marka bazında sigara satış bilgileri anılan Bakanlığa aylık düzenli olarak gönderilmektedir.

2.23.6 Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğünce yürütülen sigara tüketiminden kaynaklanan ÖTV ve KDV tahsilatının hesaplanmasına yönelik çalışmalarda değerlendirilmek üzere talep edilen marka bazında sigara satış bilgileri aylık düzenli olarak gönderilmektedir.

2.23.7 Türk Standartları Enstitüsü

Türk Standardları Enstitüsü’nün üyesi bulunduğu Uluslararası (ISO, IEC v.b) ve Bölgesel (CEN, CENELEC v.b) Standardizasyon Kuruluşlarının standard hazırlama çalışmalarına katılmak amacıyla TSE tarafından kurulan tütün mamullerine ilişkin Ayna Komiteye Daire Başkanlığımız bünyesinden 4 uzman ve bir mühendis personel üye olarak katkı sağlamaktadır.

2.23.8 Türkiye İstatistik Kurumu

TÜİK’e tütün mamulleri sektöründeki sanayi ve iş istatistiklerinin hazırlanması kapsamında aylık ve yıllık olarak bildirimlerde bulunulmaktadır. Anılan veriler;

Ülkemiz sigara sektöründe faaliyet gösteren firmalara ait üretim, iç piyasaya satış, ihracat miktarları ve hasılatlarını,

79

Ürünlerin marka ve çeşit bazında perakende satış fiyatlarını,

Marka ve çeşit bazında vergi hariç fabrika çıkış fiyatlarını,

Sektördeki çalışan sayılarını, İçermektedir. Anılan veriler TÜİK tarafından, aylık ve yıllık olarak üretilen üretim ve işgücü endekslerinde değerlendirilerek yayımlanmaktadır.

2.24 Katılım Sağlanılan Önemli Toplantılar

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS)’nin

Tütün Mamullerinin İçerikleri (madde 9) ve İfşasının (madde 10) Uygulanmasına

İlişkin Çalışma Grubu Toplantısı 2-4/2/2016 tarihleri arasında Antalya’da

düzenlenmiştir. Toplantıya, 29 ülkeden toplam 48 delege, DSÖ Yetkilileri ile davetli

uzmanlar tarafından katılım sağlanmıştır. Toplantıya Kurumumuz ve Tütün

Mamulleri Üretiminde Kullanılan Girdilerin Değerlendirilmesi Görevi ile

Yetkilendirilen Bilimsel Komisyon üyeleri katılım sağlamıştır. Toplantıda, TKÇS’nin

9 ve 10 uncu maddelerine ilişkin kılavuz ilkelerin geliştirilmesi, nargilelik tütün

mamulleri ve dumansız tütün mamulleri konularında Taraflar Konferansı (COP)

kararları gözden geçirilmiş, ülke deneyimleri paylaşılmış, uzman sunumları

gerçekleştirilmiş ve COP 7’ye sunulacak metinler üzerinde çalışılmıştır. Toplantıda,

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince nargilelik tütün mamulleri

ve filtre düzenlemeleri konusunda ülke deneyimini paylaşan ve özel ürün

karakteristikleri hakkında DSÖ kararları geçmişini anlatan sunumlar

gerçekleştirilmiştir. Toplantıda kabul edilen metinler, DSÖ’nün prosedür kurallarına

uygun olarak tekemmül ettirilimiş ve 7 – 12/11/2016 tarihinde Yeni Delhi’de

yapılan olan 7 nci Taraflar Konferansı’nda görüşülmüştür.

23-24/2/2016 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Politikaları

Uzman Grubu 5. Toplantısı ve Tütün Mamulleri Komitesi 3. Toplantısına Tütün

Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

27-29/4/2016 tarihleri arasında Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde

gerçekleştirilen “Tütün Mamullerinin Analizi ve İfşası Gereksinimleri Konusunda

Teknik Danışma Toplantısı”na Kurumuz tarafından katılım sağlanmıştır. Toplantıda,

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince ülkemizin tütün

mamullerinin analizi ve ifşası ile ilgili yaptığı çalışmalar hakkında sunum

yapılmıştır.

80

DSÖ Tütünsüzlük Girişimi bünyesinde faaliyet gösteren Dünya Sağlık Örgütü

Tütünsüzlük Girişimi Tütün Laboratuvarı Ağı (TobLabNet)’nın 9-11/5/2016

tarihlerinde Hollanda'nın Maastricht kentinde gerçekleştirilen 6 ncı Toplantısına

Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

TobLabNet’in öncelikli amaçları tütün alanında küresel test ve araştırma

yöntemlerinin geliştirilmesi, validasyonu, DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve

Sözleşmesine bilimsel destek verilmesi, küresel tütün laboratuvarı kurulma

çalışmalarına yardım edilmesidir. Söz konusu toplantıda edinilen bilgiler, Ülkemizde

Tütün Mamulleri Analiz Laboratuvarı kurulması konusunda yapılan çalışmalarda

değerlendirilmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkmenistan Ofisi’nin talebi üzerine,

Türkmenistan’ın tütün kontrolü kapasitesinin güçlendirilmesi amacıyla,

Kurumumuz yetkilileri ile tütün/tütün mamulleri üretimi, lisanslama sistemi, satışı,

reklam düzenlemeleri, resimli sağlık uyarıları ve satış noktaları konularına ilişkin

olarak Türkmenistan Heyeti 26/5/2016 tarihinde Kurumumuza bir çalışma ziyareti

gerçekleştirmiştir. Söz konusu çalışma ziyareti kapsamında Türkmenistan İçişleri

Bakanlığı Yolsuzluklarla Mücadele Dairesi Başkanı Hojamyrat Charyyev

başkanlığındaki Türkmenistan heyetinin Kurumumuz Başkan Vekilini

makamlarında ziyaretinin ardından, Kurumumuz yetkilileri ile bir toplantı

gerçekleştirilmiştir. Anılan toplantıya, Kurumumuz Başkan Yardımcısı

başkanlığında, Tütün Piyasası Daire Başkanlığı, Tütün Mamulleri Piyasası Daire

Başkanlığı, Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı, Tütün ve Alkol

Kontrolü Daire Başkanlığı ile AB ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı Daire Başkanları ve

uzmanlarınca katılım sağlanmıştır. Toplantıda, Tütün Mamulleri Piyasası Daire

Başkanlığı personelince Dairenin görev ve sorumlulukları hakkında sunum

yapılmıştır.

23-24/2/2016 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Politikaları Uzman Grubu 5. Toplantısı ve Tütün Mamulleri Komitesi 3. Toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

4/3/2016 tarihinde Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Türkiye Ofisi'nin talebi üzerine, Türkiye'nin tütün kontrolüne ilişkin uygulamaları hakkında deneyimlerin paylaşılması amacıyla Moldova Heyeti Türkiye’ye bir çalışma ziyareti gerçekleştirmiştir. DSÖ Türkiye’deki Ülke Ofisinde gerçekleşen toplantıda Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince sunum yapılmıştır.

07/4/2016 tarihinde İstanbul Ticaret Odası’nda gerçekleşen Hazır Ambalaj Teknik Komitesi (HAZTEK) toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

81

15-16/6/2016 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Politikaları Uzman Grubu 6. Toplantısı ve Tütün Mamulleri Komitesi 4. Toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

20/10/2016 tarihlerinde Brüksel’de gerçekleştirilen Tütün Politikaları Uzman Grubu Toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

26-27/10/2016 tarihlerinde, Erzurum’da gerçekleşen Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu “Tütün Kontrolü Çalışmaları İl Değerlendirme Toplantısı”na Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

7 – 12 /11/ 2016 tarihlerinde Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde gerçekleştirilen Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi 7 inci Taraflar Konferansına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

05-06-07/12/2016 tarihlerinde “Akreditasyon ve TS EN ISO/IEC 17025 Standardı” Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince eğitimine katılım sağlanmıştır.

14-15-16/12/2016 tarihlerinde “İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkelerin Tütün Kontrolü Politikalarına İlişkin Bilgi Paylaşımı Çalıştayı”na katılım sağlanmıştır.

21-22/12/2016 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilen Resmi İstatistikler Eğitim ve Değerlendirme Toplantısına Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı personelince katılım sağlanmıştır.

82

4.1.3- Alkol Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.3.1- Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları

Alkol piyasası faaliyetlerini düzenlemeye yönelik olarak 2016 yılında Kurumumuz tarafından yapılan mevzuat değişikliği aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

Sıra No

Mevzuatın İçeriği: Resmî Gazete Tarih ve No

1

Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 25 inci ve 26 ncı Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı (23/11/2016-12303)

17/12/2016-29921

Tablo 55

4.1.3.2- Alkol Piyasası Faaliyetlerinin İzlenmesine Yönelik Çalışmalar

Belgelendirme Faaliyetleri

Üretime Yönelik Belgelendirmeler

Alkol piyasasına yeni üretici olarak girecek, proje tadilatı yapacak veya üretim tesislerini tasfiye edecek gerçek ve tüzel kişilerin Kurumumuzdan Tesis Kurma İzni, Üretim ve Faaliyet İzni, Proje Tadilat İzni ile tasfiye usulüne ilişkin izin alması gerekmektedir. Bu çerçevede, 2016 yılında üretime yönelik belgelendirme çalışmaları Tablo 54’te özetlenmektedir.

İzin Konusu İzin Sayısı

Tesis Kurma İzni -

Üretim ve Faaliyet İzni -

Üretim ve Faaliyet İzni Belgesi Yenileme 3

Proje Tadilat İzni -

Tablo 56 Üretime Yönelik Belgelendirmeler

2016 yılında üretici ve/veya ithalatçı ve işlemeci olarak Kurumumuza kayıtlı firma sayıları Tablo 57’de verilmiştir.

83

Kurumumuz Kurulmadan Önce Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı

2015 Yılı Sonu İtibariyle Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı

ÜRÜN ANA KATEGORİSİ

Üre

tici

İth

ala

tçı

Üre

tici

v

e

İth

ala

tçı

To

pla

m

Üre

tici

İth

ala

tçı

İşle

me

To

pla

m

Etil Alkol 2 - - 2 11 27 - 38

Metanol - - - - - 22 2 24

Etil Alkol ve Metanol

- - - - - 12 8 20

Alkollü Karışım - - - - - - - -

Toplam 2 0 0 2 11 61 10 82

Tablo 57 -Piyasada Faaliyet Gösteren Firma Sayısı 2016 yılı itibarıyla üretici olarak kayıt altına alınmış firmalar Tablo 58’da

verilmiştir.

Ticaret Unvanı Tesis Yeri

1 Amasya Şeker Fabrikası A.Ş. AMASYA

2 Antalya Alkollü İçecek San. ve Tic. A.Ş. ANTALYA

3 Allco İçecek San. Tic. A.Ş. MANİSA

4 İnfotex Tur. Sey. Gıda ve İçecek Mad. İmalat San. Tic. Ltd. Şti. AFYON

5 Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş. Çumra Şeker Fabrikası KONYA

6 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. KARAMAN

7 Tezkim Tarımsal Kimya İnş. San. Ve Tic. A.Ş. ADANA

8 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. ESKİŞEHİR

9 Tarımsal Kimya Teknolojileri San. Ve Tic. A.Ş. BURSA

10 Neva Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. MANİSA

11 Rags Alkollü İçecekler San. ve Tic. Ltd. Şti. KIRKLARELİ

Tablo 58- Etil Alkol Üretici Firma Bilgileri Ayrıca, Dairemiz, etil alkol ve metanolde saflaştırma, susuzlaştırma,

zenginleştirme ve benzeri işlemleri uygulamak kaydıyla bu malları piyasaya arz eden firmaları da kayıt altına almaktadır. İşleme Tesislerine ilişkin bilgiler Tablo 59, 60, 61 ve 62’de verilmiştir.

84

Ticaret Unvanı Şehir

1 Aromas Gıda Kimya Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti. İZMİR

2 Gurup Deltalar Tıbbi ve Kim. Mad. Tar. Yard. Ürn. San. Ve Tic. Ltd. Şti. ANKARA

3 Kimetsan Kimya, Maden ve Metalurji Endüstrileri İç ve Dış Tic. ve

Müşavirlik Mühendislik Ltd. Şti. ANKARA

4 Tekkim Kimya San. Ve Tic. Ltd. Şti. BURSA

Tablo 59- Etil Alkol ve Metanol Analiz Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri


1 Çınar Boya Kimya Turizm Nakliye Hırdavat Demir San. Ve Tic. A.Ş. İZMİR

2 Akdeniz Kimya Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi İZMİR

3 Grup Boya ve Kimya San. Tic. Ltd. Şti. İZMİR

4 Polen Boya Kimyevi Madde İnş. Haf. Nak. Tem. İml. İhr. İth. San.

Tic. Ltd. Şti. KOCAELİ

5 Sate Gıda ve Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. İZMİR

Tablo 60- Etil Alkol ve Metanol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri


1 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Tekirdağ İçki Fabrikası TEKİRDAĞ

Tablo 61- Etil Alkol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri


1 TMO Afyon Alkaloidleri Fabrikası İşletme Müdürlüğü AFYONKARAHİSAR

Tablo 62-Metanol Geri Kazanım Amaçlı İşleme Tesisi Firma Bilgileri

İthalata Yönelik Belgelendirmeler Alkol ithal etmek isteyen firmaların Kurumumuza gönderdikleri ithalat ile ilgili

dosyalar uzmanlarca incelenerek, mevzuata uygun bulunan ürünler için önce İthalat Ön Değerlendirme Belgesi sonra fiili ithalat sırasında İthalata Uygunluk Belgesi düzenlenir.

85

2016 yılı içerisinde alkol ithalatçısı olarak Kurumumuzda kayıt altında olan firmalar Tablo 63, 64 ve 65’de gösterilmiştir.


1 Akatlar Kozmetik Sanayi Dış Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

2 Alco Tarım ve Endüstri Ürünleri San. Tic. A.Ş. İSTANBUL

3 Alkokim Alkol Kozm. San. Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

4 Alkokim Kimya Medikal Kozmetik Su Nakliyat San. ve Tic. Ltd. Şti.

ANKARA

5 Alkoman Kimya Koz. Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

6 Alkomed Kimya Kozm. San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

7 Arkem Kimya San. Ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

8 Aytaş Tarım Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. İZMİR

9 Bab Dış Tic. Maden İnş. San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

10 Baykan Kimya İç ve Dış Tic. Ltd. Şti. KONYA

11 Bişar Kozmetik Turizm Tekstil İnşaat San. Ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

12 Coster Aerosol Valf Sanayi A.Ş. KOCAELİ

13 Elektra Kimya Kozmetik San ve Tic.Ltd. Şti. İSTANBUL

14 European Kimya Sanayi ve Dış Ticaret Limited Şirketi İSTANBUL

15 Gelişim Kozmetik San.ve Tic.Ltd.Şti. İSTANBUL

16 İdeal Depoculuk Boya San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

17 Lider Kozm. San. ve Tic. Ltd. Şti. KOCAELİ

18 Limko Kimya Sanayi Ticaret A.Ş. İSTANBUL

19 LM Kozmetik Sanayi Ticaret Ltd. Şti. İSTANBUL

20 MSD Kıymetli Madenler ve Dış Tic. San. A.Ş. İSTANBUL

21 Nas Grup - Faruk Aslım ANKARA

22 Necm Kimya Akaryakıt Ürn. Med. Malz San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

23 Pereja İleri Kimya Sanayi Ticaret A.Ş. İSTANBUL

24 Ralko Kimya Sanayi ve Tic. A.Ş. İZMİR

25 Sarper İçecek San. ve Tic.A.Ş. MANİSA

26 Sora Kozmetik Sanayi Ticaret A. Ş. İSTANBUL

27 Üçler Kimyevi Maddeleri Mesut Taşyumruk İSTANBUL

Tablo 63- Etil Alkol İthalatçı Firma Bilgileri

86


1 AGT Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş. ANTALYA

2 Akfil Elektrik Taahhüt San. Dış. Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

3 Ak-Kim Kimya San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

4 Arkim-Ahmet Turgut Öğretmen ANKARA

5 As Pazarlama A.Ş. İSTANBUL

6 Çamsan Entegre Ağaç Sanayi ve Ticaret A.Ş. İSTANBUL

7 Çamsan Poyraz Ağaç Ürn. Tur. İnş. Tar. Enr. San. ve Tic. A.Ş. ANKARA

8 Gentaş Kimya San. ve Tic. Pazarlama A.Ş. İSTANBUL

9 Helm Kimya Ltd. Şti. İSTANBUL

10 Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

11 MKS Marmara Entegre Kimya San. A.Ş. İSTANBUL

12 Petkim Petrokimya Holding A.Ş. İZMİR

13 Polisan Kimya San. A.Ş. KOCAELİ

14 Polmet Petrokimya ve Kimya Sanayi Ticaret Ltd. Şti. KOCAELİ

15 Sasa Polyester San. A.Ş. ADANA

16 SFC Entegre Orman Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

17 Siemens Healthcare Sağlık Anonim Şirketi İSTANBUL

18 Starwood Orman Ürünleri Sanayi A.Ş. BURSA

19 Toros Ecza ve Kimyevi Maddeler San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

20 Vezirköprü Orman Ürünleri Sanayi A.Ş. SAMSUN

21 Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. KOCAELİ

22 Yıldız Sunta MDF Orm. Ürn. San. Tes. İth. İhr. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

Tablo 64- Metanol İthalatçı Firma Bilgileri


1 Aktaş Dış Tic. A.Ş. İSTANBUL

2 Baykim Kimyasal Ürünler Limited Şirketi İSTANBUL

3 Delta Cam San. ve Tic. Ltd. Şti. KONYA

4 Ekin Kimya Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

5 İnterlab Lab. Ürünleri San. ve Tic. A.Ş. İSTANBUL

6 İntrogen Kimya ve Biyoloji Ürünleri San. ve Tic. Ltd. Şti. İSTANBUL

7 İstanbul Teknik Kimya Tic. A.Ş. İSTANBUL

8 Kimeks Kimyasal Mad. Ve Sağlık Gereçleri Tic. A.Ş. İSTANBUL

9 Kocintok Lab. Malz. Tic. ve San. A.Ş. İSTANBUL

10 Selen Kimyevi Mad. Tic. ve San. Ltd. Şti. İSTANBUL

11 VWR International Laboratuar Teknolojileri Ltd. Şti. İSTANBUL

12 Yılmaz Kimya İnş.San. ve Tic. A. Ş. İSTANBUL

Tablo 65- Etil Alkol ve Metanol İthalatçı Firma Bilgileri

87

Dağıtım Uygunluk Belgesi

Alkol piyasasında adına “Dağıtım Uygunluk Belgesi” düzenlenmesi suretiyle yetkilendirilmiş firmalara ait liste, internet sitemizde yayınlanmaktadır.

Etil alkol ve metanol ile ilgili ithalat ön değerlendirme, ithalata uygunluk ve

dağıtım yetkisine ilişkin 2012-2016 dönemini içeren belgelendirmeler Tablo 64’de verilmektedir.

BELGE TÜRÜ 2012

(Adet) 2013

(Adet) 2014

(Adet) 2015

(Adet) 2016

(Adet)

Dağıtım Uygunluk Belgesi

5 4 6 11 12

Dağıtım Uygunluk Belgesi Yenileme

31 39 30 32 30

Dağıtım Uygunluk Belgeleri Toplamı

36 43 36 43 42

Etil Alkol İthalat Ön Değerlendirme Belgesi

122 85 101 137 509

Metanol İthalat Ön Değerlendirme Belgesi

119 109 132 153 434

İthalat Ön Değerlendirme Belgeleri Toplamı

241 194 233 290 943

Etil Alkol İthalata Uygunluk Belgesi

500 586 576 649 689

Metanol İthalata Uygunluk Belgesi

417 573 651 726 697

Alkollü Karışım İthalata Uygunluk Belgesi

- - - - -

İthalata Uygunluk Belgeleri Toplamı

917 1.159 1.227 1.375 1386

GENEL TOPLAM 1.194 1.396 1.497 1.708 2371

Tablo 66- Yıllar İtibarı ile Düzenlenen Belge Türleri ve Sayıları

Denatüre Edilmemiş Etil Alkolün İzlenmesine Yönelik Tahsis İzin Belgesi

88

Alkol sektöründe, sanayi girdisi alkol kullanıcılarının faaliyetlerinin izlenmesine yönelik çalışmalar da yapılmaktadır. Denatüre edilmemiş olarak içki ve gıda sanayiine teslim edilecek etil alkol, kullanıcı firmanın Kurumdan alacağı yıllık tahsis üzerinden takip edilerek satılmaktadır. 2016 yılı içerisinde tahsis izin belgeli firmalara ilişkin liste Tablo 65’de verilmiştir.

Ticaret Unvanı

1 Agme Gıda San. Ve Tic. Ltd. Şti.

2 Alcosan İçecek San. ve Tic. Ltd. Şti.

3 Anadolu Alkollü ve Alkolsüz İçecekler İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti.

4 Aromas Gıda Kimya Turizm San. ve Tic. Ltd. Şti.

5 Aromatech Gıda San. ve Tic. A.Ş.

6 Aromsa Besin Aroma ve Katkı Mad. San. ve Tic. A.Ş.

7 Besta Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti.

8 Carl Kühne Fermantasyon ve Gıda San. ve Tic. A.Ş.

9 Cherry Valley Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.

10 Damlayağ - Fevzi Tunçelli

11 Doğanay Gıda Tarım ve Hayvancılık San. ve Tic.A.Ş.

12 Draje Gıda ve Şekerleme San. ve Tic. Ltd. Şti.

13 Efe İçecek San. ve Tic. A.Ş.

14 Elso Kimya San. Ve Tic. A.Ş.

15 Etol Aroma ve Baharat Gıda Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.

16 European Tobacco Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş.

17 Fersan Fermantasyon Ürünleri San. ve Tic. A.Ş.

18 Gurup Deltalar Tıbbi ve Kim. Mad. Tar. Yard. Ürn. San. Ve Tic. Ltd. Şti.

19 Güldeniz Evci - Deva Ticaret

20 I.F.F Aroma Esans San. ve Tic. A.Ş.

21 İGH Aroma Gıda Anonim Şirketi

22 İmmu-Nat Bitkisel İlaç ve Doğal Sağlık Ürünleri İmalat İth. İhracat ve Tic. Ltd. Şti.

23 Kale Naturel Bitkisel Ürün. Gıda, Kozm. Ve Tarım Ürün. Dış Tic. Ve San. Ltd. Şti.

24 Karmen Şarapçılık San. ve Tic. A.Ş.

25 Kavaklıdere Gıda Anonim Şirketi

26 Kırbıyık İçecek Dağıtım Pazarlama Turizm Otelcilik İnşaat Ticaret ve Sanayi A.Ş.

27 Şehit Adem Yavuz Sok. 11/5 Kızılay / ANKARA

28 KT&G Tütün Mamulleri San. ve Tic. A.Ş.

29 Kükre Gıda Ve İht. Mad. Nak. Özel Eğitim Hizm. Tic. Ve San. A.Ş.

30 Mabel Çikolata Kakao ve Şekerleme San. A.Ş.

31 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Nevşehir İçki Fabrikası

32 Mey Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş. Tekirdağ İçki Fabrikası

33 Neva Alkollü İçkiler San. ve Tic. A.Ş.

34 Onur Gök DYN Doğal Ürünler

35 Orkar Tarım Hayvancılık Gıda Ürünleri İth. İhr. Tic. ve San.A.Ş.

36 S.S. Tariş Üzüm Tarım Satış Kooperatifleri Birliği

37 Saff 1011 Organik Gıda Oto. Taah. Teks. Tem. Paz.İth. İhr. San. Ve Tic. Ltd. Şti.

38 Samti Gıda Kozmetik Tekstil Dan. Ve Tic.Ltd.Şti.

39 Sarper İçecek San. ve Tic. A.Ş.

89

40 SBS Bilimsel Bio Çözümler San. ve Ticaret Anonim Şirketi

41 Talya Bitkisel Ürünler Tic.San.Ltd.Şti.

42 Tekkim Kimya San. Ve Tic. Ltd. Şti.

43 Teknoloji Yatırımları ve Danışmanlık San. ve Tic. A.Ş.

44 Vitray Plastik Amb. San. ve Tic. A.Ş.

45 Yakamoz Sirke Fermantasyon Ürünleri Gıda Taşımacılık San. ve Tic. Ltd. Şti.

Tablo 67- Denatüre Edilmemiş Etil Alkol Tahsis İzin Belgesi Alan Firma Listesi

4.1.3.4 Üretim Verileri

Ülkemizde 2016 yılında 11 firmaya ait 14 tesiste toplam 105.347.404 litre mA etil alkol üretimi gerçekleştirmiştir. 2016 yılında toplam yıllık üretim kapasitesi 255.021.500 litredir. Bu kapasitenin 122.400.000 litresi yakıt biyoetanolü üreticisi firmalara aittir.

Ülkemizde metanol üretim tesisi bulunmamaktadır.

4.1.3.5 Piyasaya Arz Bilgileri

Yurtiçinde üretilen veya ithal edilen ürünler, adına dağıtım yetki belgesi düzenlenen üreticiler veya ithalatçılar tarafından piyasaya arz edilir. Piyasaya arz edilen alkol miktarı, Tablo 66 ve Tablo 67’de verilmiştir. Bu bilgiler, dağıtım uygunluk belgesini haiz firmaların Kurumumuza ilettikleri aylık satış raporu bildirimlerinden derlenmiştir.

90

91

2012 2013 2014 2015 2016

ETİL ALKOL (mA litre)

Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat Üretim İthalat İhracat

Ambalajlı 766.356 2.839.350 1.126 284.195 2.949.460 65.799 760.540 3.587.260 133.321 662.838 3.402.368 116.258 790.953 3.972.090. 35.772

Dökme 35.059.876 61.687.271 38.844.160 72.854.792 72.410.226 9.678.901 93.843.943 80.672.051 8.759.099 102.019.195 80.962.307 6.378.383 104.615.687 80.318.046. 1.659.629

Toplam 35.826.232 64.526.621 38.845.286 73.138.987 75.359.686 9.744.700 94.604.483 84.259.311 8.892.420 102.682.033 84.364.675 6.494.641 105.406.640 84.290.136. 1.695.401

GENEL TOPLAM

139.198.139 158.243.373 187.756.214 193.541.349 191.392.177

Tablo 68. Etil Alkolün Piyasaya Arz Verileri (mA litre)

2012 2013 2014 2015 2016

METANOL (lt) Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat Üretim* İthalat İhracat

Ambalajlı 0 486.862 4.395 0 546.306 12.260 0 370.947 24.476 0 330.657 8.513 0 305.829 13.945

Dökme 10.400 557.307.105 3.263.469 43.450 513.094.760 16.391.147 113.688 584.648.458 3.327.321 0 613.958.993 579.747 475 695.534.415 73.582

Toplam 10.400 557.793.967 3.267.864 43.450 513.597.616 16.403.407 113.688 585.019.405 3.351.797 0 614.289.650 588.260 475 695.840.244 87.527

GENEL TOPLAM

561.072.231 530.044.473 588.484.890 614.877.910 695.928.246

* Yan ürün olarak elde edilmektedir.

Tablo 69. Metanolün Piyasaya Arz Verileri (litre)

92

4.1.3.6 Piyasa Gözetim ve Denetimine Yönelik Çalışmalar

Alkollü içki piyasası tabi olduğu Özel Tüketim Vergisi nedeniyle, kaçakçılık, izinsiz üretim, piyasaya sahte ürün arzı gibi kayıt dışı faaliyetler diğer sektörlere nazaran daha büyük risk yarattığından, alkollü içkilerin ana girdilerinden olan alkol piyasasında; üretim, ithalat, ihracat, ambalajlama, depolama, satış ve dağıtım başta olmak üzere tüm sektör aktivitelerinin, kayıt altına alınması, düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesinin koordinasyonunun sağlanması amaçlı çalışmalar yapılmaktadır.

Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dahil edilen

bilgilerin, kendi içinde uyumlu olup olmadıklarının belirlenmesi ve veri tabanında toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoritelerinde bulunan bilgiler ile karşılaştırılması suretiyle kayıt dışı faaliyetlerin engellenmesi amaçlanmaktadır.

Ayrıca, Kurumumuz tarafından hazırlanan ve bir kısmı Kurumun internet

sayfasında kamuoyuna açılan sektöre ilişkin bilgilerin yer aldığı veri tabanı ilgili tüm kamu otoritelerinin kullanabileceği şekilde hizmete sunulmakta, bu sayede sektörün ilgili tüm kamu otoritelerince izlenmesi ve gerekli olduğunda hızlı müdahalede bulunulması sağlanmaktadır.

4.1.3.7 İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitimler

19 Şubat 2016 tarihinde Dışişleri Bakanlığında OECD Çalışmalarıyla İrtibatlı Kurumlar 14. Eşgüdüm toplantısına katılım sağlamıştır.

7 Nisan 2016 tarihinde yetkili alkol dağıtım ithalatçı firma temsilcilerine Tek Pencere Sisteminin kullanımına yönelik eğitim verilmiştir.

13-17 Haziran 2016 tarihlerinde TODAİE’de düzenlenen “Uygulamalı Elektronik Belge Yönetim Sistemi” seminerine katılım sağlanmıştır.

Bunların dışında muhtelif tarihlerde ithalat işlemlerinde uygulanacak tek pencere sistemiyle ilgili Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilileriyle yapılan toplantılara, ayrıca Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından düzenlenen eğitim programlarına katılım sağlanmıştır.

Yönetim ve İç Kontrol Sistemi

Alkol Piyasası Daire Başkanlığı; daire başkanı yönetiminde, uzman, veri

hazırlama kontrol işletmeni ve sekreterden oluşan bir kadro ile çalışmaktadır. Ayrıca,

iç kontrol sistemi ile; düzenli, ekonomik, verimli, etkin uygulamalar yoluyla

kurumun amaç ve misyonuna uygun kaliteli hizmet üretmek, kanun, tüzük,

93

yönetmelik gibi yasal düzenlemelere ve yönetimin talimatlarına uyulmasının

sağlanması amaçlanmıştır.

Mali Bilgiler

Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar

Tablo 68’de, dağıtım uygunluk belgesini haiz üretici, işlemeci ve ithalatçı

firmalardan 2015 yılında tahsil edilen hizmet bedeli gösterilmektedir.

Faaliyet Konusu Tahsil Edilen Hizmet Bedeli (TL)

Etil Alkol Üretim 1.181.183

Etil Alkol İthalat 2.166.707

Etil Alkol İşlemecileri 9.087

Etil Alkol Geri Kazanım

4.672

Toplam 3.361.649

Tablo 70. Etil Alkol Üretici ve İthalatçı Firmalardan Tahsil Edilen Satış Hizmet Bedelleri

2016 yılında satış hizmet bedellerinin yanı sıra etil alkol üretici ve ithalatçı

firmalarından alınan uygunluk belgesi bedeli, tesis kurma izin bedeli, üretim izin bedeli ve proje tadilat izin bedeli de Dairemiz gelirleri arasındadır. Tablo 71’de Dairemiz gelirlerine ilişkin veriler bulunmaktadır.

Satış Belgesine Esas Hizmet Bedeli

3.361.649 3.077.505

Proje Tadilat İzin Bedeli

- 53.302

Tesis Kurma İzin Bedeli

- 6.730

Dağıtım Uygunluk Belgesi Bedeli

284.050 246.620

Dağıtım Uygunluk Belgesi Yenileme Bedeli

83.800 83.700

Toplam 3.729.499 3.467.857

Tablo 71. 2016 Yılı Alkol Üretici ve İthalatçı Firmalarından Tahsil Edilen Toplam Gelir (TL)

Tablo 20.

94

2015

Faaliyet ve Proje Bilgileri Dairemiz tarafından firmalardan toplanan verilerin bir kısmının Kurum

internet sayfasında yayınlanması suretiyle, sektörün şeffaflığı ve bu şeffaflığın getireceği otokontrol sisteminin piyasaya kazandırılması sağlanmıştır.

Ayrıca, alkol piyasası ile ilgili olarak başlatılan adlî soruşturma ya da kovuşturmalarda delil olarak veya delillerin değerlendirilmesinde kullanılabilecek nitelikteki her türlü bilgi, ilgili mercilere iletilerek ve şüpheli ürünlerin analizi yaptırılıp yorumlanarak alkol sektörüne ilişkin suçlarda yeknesak uygulamanın sağlanabilmesine yardımcı olunmuştur.

95

4.1.4- Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığı

4.1.4.1- Alkollü İçkiler Piyasasının Düzenlenmesine Yönelik Mevzuat Çalışmaları

06/06/2003 tarihli ve 25130 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, Alkol Ve Alkollü İçkilerin İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’in, 13 üncü maddesinin, Ek üçüncü fıkrasına yapılan ek ibare ile, alkollü içki ithalatında aranan Teknik Spesifikasyon Raporunda, üretici firma şartı kaldırılmıştır.

4.1.4.2 ALKOLLÜ İÇKİ PİYASASINA İLİŞKİN BİLGİLER VE PİYASA FAALİYETLERİNİN İZLENMESİNE YÖNELİK ÇALIŞMALAR

Alkollü İçki Üreticisi ve İthalatçısı Firma Bilgileri

2011-2016 yılları itibariyle Kurumumuz Dağıtım Yetki Belgesini haiz alkollü içki üretici ve ithalatçısı firma bilgileri Tablo 72’de özetlenmiştir.

Yıl

Üretici

İthalatçı

Üretici-İthalatçı

Toplam Firma

DAİ FAİ DFAİ

Toplam Üretici

DAİ FAİ DFAİ Toplam İthalatçı

DAİ FAİ DFAİ Toplam Üretici-İthalatçı

2011

5 140 1 146 24 42 35 101 1 2 1 4 251

2012

6 157 2 165 41 33 36 110 1 3 0 4 279

2013

7 165 2 174 33 38 44 115 1 4 0 5 294

2014

10 164 2 176 24 36 54 114 1 3 2 6 296

2015

9 162 2 173 30 42 56 128 1 4 2 7 308

2016 10 167 2 179 24 38 46 108 0 4 2 6 293

DAİ : Distile Alkollü İçki FAİ: Fermente Alkollü İçki DFAİ: Distile ve Fermente Alkollü İçki

Tablo 72. 2011-2016 yılları itibariyle Kurumumuz Dağıtım Yetki Belgesini Haiz Üretici ve İthalatçı Firma Sayısı

Belgelendirme Faaliyetleri

Üretime Yönelik Belgelendirmeler

Üretim Yönetmeliği gereğince,

96

Alkollü içki sektörüne yeni üretici olarak girecek, mevcut üretimini veya mevcut üretiminin bir kısmını farklı kategoride bir alkollü içki üretimine dönüştürecek veya mevcut üretimine farklı kategoride bir alkollü içki ekleyecek gerçek ve tüzel kişilerin Tesis Kurma İzin Belgesi almaları,

Tesis kurma iznini alarak projesini gerçekleştiren ve deneme üretiminin olumlu sonuçlanan firmaların ürünlerini şişeleyip piyasaya arz edebilmeleri için Üretim İzin Belgesi almaları,

Mevcut üretimine aynı kategori içinde bir başka alkollü içki veya yarı mamul ekleyecek veya çıkaracak, mevcut kapasitesini artıracak veya aynı ürünü elde etmek üzere proses değişikliği getiren makine değişimi yapacak firmaların Proje Tadilat İzni almaları,

5 yıl geçerli olan Üretim İzin Belgelerini süre bitiminde yenilemek için başvuruda bulunmaları, Gerekmektedir. Bu çerçevede, 2011-2016 yılları itibariyle üretime yönelik belgelendirme ve izin çalışmaları Tablo 73’de özetlenmiştir.

Yıl

Tesis Kurma

İzin Belgesi (TKİB)

Üretim İzin Belgesi (ÜİB)

Proje Tadilat

İzni (PTİ) Verilen

Tesis Sayısı

Toplam

ÜİB Yeni ÜİB Temdit ve Güncelleme

2011 24 31 49 42 146

2012 19 7 16 33 75

2013 14 12 63 56 145

2014 15 21 20 48 104

2015 10 5 28 21 64

2016 9 5 48 24 86

Tablo 73- 2011-2016 yılları itibariyle Üretime Yönelik Belgelendirme ve İzinler

Kurumumuzdan Tesis Kurma İznini alarak projesini gerçekleştiren ve işletmesini üretime hazır hale getiren firmalar yazılı bildirimde bulunarak deneme üretimine başlamakta, deneme üretimi sırasında Kurumumuz tarafından gerekli görülen izleme ve yönlendirici bilgi aktarımı amacıyla uzman görevlendirilmekte ve yerinde

97

yapılan bu çalışmalar ile deneme üretiminin olumlu sonuçlanması durumunda üretim izni verilmektedir. Ayrıca; Kurumumuzdan Proje Tadilat İzni alarak izin kapsamındaki işlemleri yapan firmalara ait tesislerde de yerinde tespit ve inceleme yapılmaktadır. 2011-2016 yılları itibariyle, kategori bazında alkollü içki üretim tesisleri ile ilgili sayı ve kapasite bilgileri Tablo 74 ve Tablo 75’de özetlenmiştir.

(*)Alt üretim tesisi ve akdi üretici dahil

Tablo 74- 2011-2016 yılları itibariyle Alkollü İçki Üretim Tesisleri Sayıları (adet)

Yıl

Tesis sayısı (adet)

Bira

Şarap ve diğer fermente alkollü içkiler

Distile alkollü içkiler

Genel toplam Cin Likör Votka Rakı

Diğer distile alkollü içkiler

Distile alkollü içkiler toplamı

2011 11 182 (*) 3 3 3 7 1 14 207

2012 12 191 (*) 3 4 4 8 1 16 219

2013 13 195 (*) 3 5 5 9 1 17 225

2014 13 211 (*) 4 5 6 11 1 23 247

2015 13 205 (*) 5 5 6 11 1 23 241

2016 12 205 (*) 5 5 6 12 1 16 233

98

Tablo 75. 2011-2016 yılları itibariyle Alkollü İçki Üretim Tesisleri Kapasiteleri (litre)

Kapasite (litre)

Yıl Bira

Şarap ve diğer fermente alkollü içkiler

Distile alkollü içki

Cin Likör Votka Rakı Viski Kanyak, Brendi

Sakızlı anasonlu distile alkollü içki

Distile alkollü içki toplamı

2011 1.492.947.000 130.915.646 9.888.000 4.972.000 14.000.000 82.492.000 0 0 1.000.000 112.352.000

2012 1.493.285.050 136.183.703 9.888.000 6.080.800 17.231.200 81.661.438 0 0 1.000.000 115.861.438

2013 1.521.031.000 138.824.974 9.888.000 7.280.800 20.231.200 86.661.438 0 0 1.000.000 125.061.438

2014 1.585.613.714 121.464.383 10.888.000 7.280.800 21.431.200 94.077.688 0 0 1.000.000 134.777.688

2015 1.652.165.800 148.983.376 12.888.000 7.280.800 21.431.200 94.077.688 0 0 1.000.000 135.797.688

2016 1.672.573.151 146.593.217 7.603.304 7.280.800 21.431.200 94.077.688 0 0 1.000.000 131.392.992

99

İthalata Yönelik Belgelendirmeler

Alkollü içki ithal etmek isteyen Dağıtım Yetki Belgesini haiz firmaların alkollü içki bildirimleri Daire Başkanlığımızca incelenmekte, bildirimi uygun bulunan alkollü içkiler ile ilgili bilgiler kayıt altına alınmaktadır.

Maliye Bakanlığı’nca 07/11/2009 tarihli ve 27399 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe konulan 6 seri no’lu “Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi (ÜİS) Genel Tebliği” uyarınca ithalatçı firmaların bandrol taleplerinde Kurumumuzun onayı aranmaktadır. Bu kapsamda ithalatçı firmaların bandrol talepleri, alkollü içki bildirimleri esas alınarak ve firmanın aldığı bandrol ve Kuruma bildirdiği satış miktarı gibi bilgiler çerçevesinde değerlendirilmekte, uygun bulunan bandrol talepleri onaylanarak Yetkili Firma ve ithalatçı firmaya bildirilmektedir.

Dağıtıma Yönelik Belgelendirmeler

Ticaret Yönetmeliği gereğince; ürettikleri ve/veya ithal ettikleri alkollü içkilerin dağıtımını yapacak üretici ve/veya ithalatçı firmaların,

Kurumumuzdan Dağıtım Yetki Belgesi almaları,

2 yıl geçerli olan Dağıtım Yetki Belgelerini süre bitiminde yenilemek için başvuruda bulunmaları,

gerekmektedir.

Bu kapsamda 2016 yılında da alkollü içki sektöründe faaliyet göstermekte olan veya yeni faaliyete başlayacak olan üretici ve/veya ithalatçı firmalar için “Dağıtım Yetki Belgesi” düzenlenmesi uygulamasına ve yetkilendirilmiş üretici/ithalatçı firmalara ait listesinin Kurumumuzun web sayfasında yayımlanması uygulamasına devam edilmiştir.

100

2011-2016 yılları itibariyle dağıtıma yönelik belgelendirme çalışmaları Tablo 76’da özetlenmiştir.

Yıl DYB

Yeni

DYB Temdit ve Güncelleme

Toplam

2011 67 139 206

2012 42 145 187

2013 39 118 157

2014 43 141 184

2015 21 122 143

2016 14 145 159

Tablo 76. 2011-2016 yılları itibariyle Dağıtıma Yönelik Belgelendirmeler

Piyasaya Arz Bilgileri

2011-2016 yıllarına ait, piyasaya arz edilen alkollü içki miktarları aşağıdaki 8 adet tabloda verilmiştir. Bu bilgiler, Ticaret Yönetmeliği’nin 15. maddesine göre dağıtım yetki belgesini haiz firmalarca Kurumumuza beyan edilen aylık satış raporu verilerinin derlenmesiyle hazırlanmıştır.

101

Tablo 77-Üretimden İç Piyasaya Arz ( litre)

Bira hariç fermente alkollü İçkiler Distile alkollü İçkiler

Yıl Bira

(2203)

Köpüren Şarap

(2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00) Toplam

Kanyak, brendi

(2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı içkiler,

cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer

(2208.90) Toplam Genel Toplam

2011 921.238.889 318.981 57.128.955 0 1.263.982 58.711.917 17.667 0 0 1.320.837 12.592.575 559.888 48.810.329 0 63.301.296 1.043.252.101

2012 995.639.592 614.369 54.597.133 0 1.392.166 56.603.668 0 0 0 1.281.681 12.109.840 770.449 44.611.011 6.753 58.779.734 1.111.022.994

2013 876.050.971 410.917 60.410.206 0 1.864.816 62.685.939 0 0 0 1.321.408 11.403.751 715.999 42.336.790 0 55.777.947 994.514.858

2014 938.431.147 370.951 61.097.854 0 2.046.998 63.515.803 0 0 0 1.529.920 12.550.742 858.971 40.570.702 0 55.510.336 1.057.457.286

2015 901.994.431 247.815 61.681.318 0 2.297.576 64.226.709 0 0 0 1.296.276 10.950.188 637.572 39.201.309 0 52.085.345 1.018.306.485

2016 893.943.872 139.165 49.582.818 0 2.425.925 52.147.908 0 0 0 867.973 8.457.242 352.255 35.447.822 0 45.125.292 991.217.072

Tablo 78- İthalattan iç piyasaya (litre)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren Şarap

(2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00) Toplam

Kanyak, brendi

(2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı içkiler,

cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer


2011 4.325.275 113.660 1.513.780 332.408 243.999 2.203.847 385.176 4.453.765 483.144 489.457 2.703.468 1.229.463 0 551.760 10.296.232 16.825.354

2012 3.183.660 212.402 1.813.781 285.736 333.114 2.645.033 319.354 4.504.537 548.042 364.866 3.004.979 1.061.832 0 628.320 10.431.930 16.260.623

2013 2.861.897 230.968 1.829.832 283.024 472.049 2.815.872 347.793 4.902.898 593.234 424.405 3.504.968 1.056.531 0 693.525 11.523.355 17.201.124

2014 4.886.310 262.200 2.645.697 191.221 590.237 3.689.354 330.750 6.111.099 714.385 522.487 3.531.537 1.212.951 0 742.287 13.165.495 21.741.160

2015 6.203.416 165.625 1.945.323 136.236 642.472 2.889.656 295.786 7.015.857 641.646 543.246 3.180.537 1.025.799 0 831.208 13.534.077 22.627.149

2016 6.397.689 349.457 1.710.183 103.537 797.482 2.960.659 147.136 6.863.938 348.494 450.649 2.785.899 756.116 0 697.988 12.050.220 21.408.568

102

Tablo 79- İhracat (litre)


Yıl Bira (2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap (2204.21-29)

Vermut (2205)

Diğer (2206.00)

Toplam

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski (2208.30)

Rom (2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka (2208.60)

Likör (2208.70)

Rakı (2208.90.48-71)

Diğer (2208.90)

Toplam Genel Toplam

2011 95.127.619 4.127 2.468.222 0 45.398 2.517.746 0 0 0 0 55.943 6.165 2.564.857 0 2.626.965 100.272.330

2012 105.679.253 9.657 2.593.281 0 29.956 2.632.894 0 0 0 0 16.470 774 2.925.609 0 2.942.853 111.255.000

2013 104.832.598 18.357 2.774.409 0 50.278 2.843.045 0 0 0 0 12.643 5.950 3.254.795 0 3.273.388 110.949.030

2014 86.826.206 14.790 2.630.874 0 9.923 2.655.587 0 0 0 0 22.602 685 3.107.686 0 3.130.974 92.612.766

2015 79.948.603 11.829 2.811.045 0 7.876 2.830.749 0 0 0 0 27.241 1.929 3.873.522 0 3.902.692 86.682.044

2016 62.816.266 17.849 2.922.481 0 12.262 2.952.292 0 0 0 0 28.677 628 3.382.471 0 3.411.776 69.180.634

Tablo 80 Toplam İç Piyasaya Arz [üretim+ithalat] (litre)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap (2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00) Toplam

Kanyak,

brendi (2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler, cin (2208.50)

Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer


2011 925.564.164 432.641 58.642.735 332.408 1.507.981 60.915.764 402.843 4.453.765 483.144 1.810.294 15.296.042 1.789.351 48.810.329 551.760 73.597.528 1.060.077.456

2012 998.823.252 826.771 56.410.914 285.736 1.725.280 59.248.701 319.354 4.504.537 548.042 1.646.547 15.114.819 1.832.281 44.611.011 635.073 69.211.664 1.127.283.617

2013 878.912.869 641.885 62.240.038 283.024 2.336.865 65.501.812 347.793 4.902.898 593.234 1.745.813 14.908.720 1.772.530 42.336.790 693.525 67.301.302 1.011.715.982

2014 943.317.457 633.151 63.743.551 191.221 2.637.234 67.205.157 330.750 6.111.099 714.385 2.052.407 16.082.279 2.071.922 40.570.702 742.287 68.675.830 1.079.198.444

2015 908.197.848 413.440 63.626.641 136.236 2.940.048 67.116.365 295.786 7.015.857 641.646 1.839.522 14.130.725 1.663.371 39.201.309 831.208 65.619.422 1.040.933.634

2016 900.341.561 488.622 51.293.001 103.537 3.223.407 55.108.567 147.136 6.863.938 348.494 1.318.622 11.243.141 1.108.371 35.447.822 697.988 57.175.512 1.012.625640

103

Tablo 81 Üretimden İç Piyasaya Arz (litre mA*)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap (2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00) Toplam

Kanyak,

brendi (2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı


Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer


2011 47.188.976 37.299 6.799.873 0 110.124 6.947.296 7.244 0 0 506.245 4.862.566 119.222 21.907.716 0 27.402.992 81.539.265

2012 51.314.816 74.323 6.630.609 0 105.137 6.810.069 0 0 0 489.774 4.681.019 144.370 20.027.516 3.039 25.345.718 83.470.603

2013 45.512.413 49.234 7.303.307 0 138.966 7.491.507 0 0 0 502.637 4.402.274 131.363 18.992.627 0 24.028.900 77.032.820

2014 49.064.164 46.052 7.363.447 0 150.720 7.560.219 0 0 0 582.932 4.842.693 155.413 18.196.031 0 23.777.069 80.401.451

2015 47.452.350 31.389 7.472.645 0 206.072 7.710.106 0 0 0 492.302 4.230.442 114.946 17.589.888 0 22.427.579 77.590.034

2016 47.093.330 17.111 6.134.411 0 270.404 6.421.926 0 0 0 330.998 3.230.261 64.649 15.914.422 0 19.540.330 73.055.586

* mA: Mutlak alkol (saf alkol)

Tablo 82 İthalat (litre mA)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap (2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00) Toplam

Kanyak,

brendi (2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı


Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer


2011 227.803 13.372 189.478 55.283 14.217 272.350 139.789 1.782.029 182.301 187.046 1.047.905 231.701 0 207.668 3.778.439 4.278.593

2012 161.530 20.119 228.033 46.153 22.102 316.407 116.428 1.802.813 208.409 140.763 1.170.918 218.002 0 237.842 3.895.175 4.373.112

2013 147.351 21.390 229.304 45.397 34.469 330.560 127.613 1.962.025 224.388 164.733 1.358.321 231.400 0 256.273 4.324.754 4.802.666

2014 267.390 24.958 321.432 30.389 48.188 424.966 122.663 2.445.320 268.639 206.226 1.377.144 267.603 0 279.075 4.966.671 5.659.027

2015 326.006 16.608 236.411 21.337 84.999 359.356 109.754 2.807.773 241.675 216.618 1.244.864 233.382 0 302.304 5.156.370 5.841.732

2016 324.422 37.114 211.202 16.107 64.260 328.683 54.503 2.748.385 132.330 182.827 1.094.190 178.449 0 260.798 4.651.482 5.304.587

104

Tablo 83 İhracat (litre mA)


Yıl Bira (2203)

Köpüren

Şarap

(2204.10)

Şarap (2204.21-29)

Vermut (2205)

Diğer (2206.00)

Toplam

Kanyak,

brendi

(2208.20)

Viski (2208.30)

Rom (2208.40)

Ardıç aromalı

içkiler,

cin (2208.50)

Votka (2208.60)

Likör (2208.70)

Rakı (2208.90.48-71)

Diğer (2208.90)

Toplam Genel Toplam

2011 5.105.437 521 310.484 0 4.193 315.197 0 0 0 0 22.112 1.524 1.154.689 0 1.178.326 6.598.960

2012 5.502.278 1.255 338.612 0 2.413 342.280 0 0 0 0 6.494 161 1.317.772 0 1.324.427 7.168.985

2013 5.520.381 2.397 368.418 0 4.278 375.093 0 0 0 0 4.965 1.690 1.465.938 0 1.472.593 7.368.066

2014 4.582.508 1.941 352.736 0 817 355.495 0 0 0 0 178 1.690 1.399.954 0 1.409.090 6.347.093

2015 4.324.072 1.544 379.313 0 803 381.660 0 0 0 0 10.848 574 1.746.436 0 1.757.858 6.463.590

2016 3.475.139 2.322 396.223 0 918 399.463 0 0 0 0 11.220 165 1.523.193 0 1.534.578 5.409.180

Tablo 84 Toplam İç Piyasaya Arz [üretim+ithalat] (litre mA)


Yıl Bira

(2203)

Köpüren

Şarap (2204.10)

Şarap

(2204.21-29)

Vermut

(2205)

Diğer

(2206.00) Toplam

Kanyak,

brendi (2208.20)

Viski

(2208.30)

Rom

(2208.40)

Ardıç aromalı


Votka

(2208.60)

Likör

(2208.70)

Rakı

(2208.90.48-71)

Diğer


2011 47.416.779 50.671 6.989.351 55.283 124.341 7.219.646 147.033 1.782.029 182.301 693.291 5.910.471 350.923 21.907.716 207.668 31.181.432 85.817.858

2012 51.476.346 94.442 6.858.642 46.153 127.239 7.126.476 116.428 1.802.813 208.409 630.537 5.851.937 362.372 20.027.516 240.881 29.240.893 87.843.715

2013 45.659.764 70.625 7.532.611 45.397 173.435 7.822.067 127.613 1.962.025 224.388 667.371 5.760.595 362.763 18.992.627 256.273 28.353.655 81.835.486

2014 49.331.554 71.010 7.684.878 30.389 198.908 7.985.185 122.663 2.445.320 268.639 789.158 6.219.838 423.016 18.196.031 279.075 28.743.740 86.060.479

2015 47.778.356 47.997 7.709.056 21.337 291.071 8.069.461 109.754 2.807.773 241.675 708.921 5.475.306 348.328 17.589.888 302.304 27.583.949 83.431.766

2016 47.417.753 54.224 6.345.613 16.107 334.664 6.750.608 54.503 2.748.385 132.330 513.825 4.324.451 243.098 15.914.422 260.798 24.191.812 78.360.173

* mA: Mutlak alkol (saf alkol)

105

Diğer Çalışmalar

Yerinde yapılan inceleme ve tespitler ile inceleme raporları ve firmalarca iletilen bilgi ve belgeler ile firmaların talepleri doğrultusunda, Kurula toplam 96 adet önerge sunulmuş olup, Kurul Kararları ile aşağıdaki işlemler Karara bağlanmıştır.

-4 firmanın Belgesi iptal edilmiştir. Ayrıca;

- 14 firmaya Tesis Kurma İzni, -12 firmaya Üretim İzni, -45 firmaya Proje Tadilat İzni, -4 firmaya Hisse Devri, -1 firmaya Devir İzni,

verilmiş, -4 firmaya da İdari Yaptırım,

Uygulanmış, Dairemizle ilgili 12 adet de diğer konularda karar alınmıştır.

Önceki yıllarda olduğu üzere, üretici firmaların tesislerinde ve ithalatçı firmaların merkez ve depolarında yerinde inceleme ve tespit çalışmaları ile yeni ithalatçı başvurularının tamamında belge verilmeden önce yerinde inceleme ve tespitlere 2016 yılında da devam edilmiştir. Kaçakçılık, izinsiz üretim, piyasaya sahte ürün arzı gibi kayıt dışı faaliyetlerin diğer sektörlere nazaran daha büyük risk yarattığı alkollü içki piyasasında;

-Üretim, ithalat, ihracat, ambalajlama, depolama, satış ve dağıtım başta olmak üzere tüm sektör aktivitelerinin kayıt altına alınması, düzenlenmesi, izlenmesi ve denetlenmesi ile bunlara ilişkin koordinasyon çalışmaları yapılmıştır.

-Kolluk Kuvvetleri ile diğer Kamu Kurumlarının Kaçakçılıkla Mücadele

Eylem Planı kapsamında müşterek çalışmalar yapılmış, yapılan toplantılar ile aynı şekilde, Organize Suçlarla Mücadele ve Yasadışı Ticaretle Mücadele Koordinasyon Toplantılarına iştirak edilmiştir. Gelir İdaresi Başkanlığınca ihalesi gerçekleştirilen ve Temmuz 2007 tarihinde başlatılan “tütün mamulleri ve alkollü içkilerde bandrollü ürün izleme sistemi”ne Dairemizce her türlü teknik destek ve veri akışı sağlanmaya devam edilmiştir. Alkollü içki sektöründe faaliyet gösteren firmaların almış oldukları ve ürün izleme sistemi kapsamındaki 2015 yılı ve öncesine ait alkollü içki üretici ve ithalatçı firmaların fire bandrollerin, Maliye Bakanlığı ve yetkili firma ile müşterek olarak, 2016 yılı içerisinde imha işlemleri gerçekleştirilmiştir.

106

Adlî makamların ve kolluk kuvvetlerinin talepleri doğrultusunda, her türlü bilgi ve belge ilgili mercilere iletilmesine devam edilmiş, taleplere ilişkin inceleme ve değerlendirmeler yapılarak, 585 adet Ekspertiz Raporu düzenlenmiştir. Ayrıca 27 no’lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği kapsamında, 2016 yılı içerisinde toplam 248 adet Değerlendirme Raporu tanzim edilerek ilgili Vergi Dairesi Başkanlıklarına/Defterdarlıklara iletilmiştir. Katılım Sağlanan Yurt İçi Toplantı, Eğitim, Konferanslar: -07/04/2016 tarihinde, Hazır Ambalaj Teknik Komitesi (HAZTEK) 20’nci toplantısı, Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, İstanbul Ticaret Odası İstanbul, Türkiye. -12/04/2016 tarihinde, Kurumumuz seminer salonunda, Gelir İdaresi Başkanlığı ile Mobil Denetim Cihazı konulu toplantı. Ankara, Türkiye. -12-13/05/2016 tarihinde, Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) Tarım ve Tarımsal Sanayi Çalışma Grubu Toplantısı, İstanbul, Türkiye. -25/05/2016 tarihinde, Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK), 33.Dönem Hazırlık Toplantısı, Ankara, Türkiye -06/12/2016 tarihinde, Türkiye-Avrupa Birliği Gümrük İşbirliği Komitesi (GİK) 48. Toplantısı için hazırlık toplantısı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ankara, Türkiye. -01-02/12/2016 tarihinde, Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) konulu eğitim, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Uluslararası Tarımsal Eğitim Merkezi, Ankara, Türkiye. -21-22/12/2016 tarihinde, Kurumumuz seminer salonunda, Temel İlkyardım Eğitimi, Ankara, Türkiye. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca yürütülen distile alkollü içkilere yönelik mevzuata ilişkin çalışmaların sürdürüldüğü Alkollü İçkiler Alt Komisyonu Toplantılarına katılım ve katkı sağlanmış olup bu yöndeki çalışmalar sürdürülmektedir. Katılım Sağlanan Yurt Dışı Toplantı, Eğitim, Konferans: -05-06 Nisan 2016 tarihlerinde, Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) Bağ Kökenli Distile Alkollü İçecekler ile Hukuk ve Tüketici Bilgisi Uzman Grubu Toplantıları, Paris, Fransa. -24-28 Ekim 2016 tarihlerinde, Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) 39. Dünya Bağ ve Şarap Kongresi, Bento Gonçalves, Brezilya.

107

4.1.5- Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı:

4.1.5.1-Satış Belgesi İşlemleri

Daire Başkanlığımızca, ülke çapında faaliyette bulunan satıcıların 31.12.2016 tarihi itibariyle 242.513 adet olan perakende, toptan, açık içki satış belgeleri ile nargilelik tütün mamulü sunum uygunluk belgelerinin basım işlemleri, yeni belge başvurularının kabulü, belgeli satıcıların belgelerinin yenilenmesi, süre uzatımı işlemleri, süre uzatımı yapmayan belgeli satıcıların belgelerinin tasfiye sürecine tabi tutulması ve süresi sonunda iptal edilmesi işlemleri, belgesiz satıcılar ile ilgili idari işlemlerin tekemmül ettirilmesi ve sürekli takibi işleri yapılmıştır.

Daire Başkanlığımızca projelendirilen; satış belgesi başvurularının internet ağı

üzerinden Kurumumuza iletilmesi, belgelerin Kurum tarafından değil doğrudan başvuru noktasında düzenlenerek başvuru sahibine verilmesi, başvuru noktalarında yapılan işlemler hakkında Kurumumuzun yanı sıra sektörde faaliyet gösteren firmaların ve diğer ilgililerin de anında bilgi sahibi olmasını sağlayan Satış Belgesi Sistemi (TAPDK-SBS), 2016 yılı sonu itibariyle Türkiye genelinde 81 ili kapsayacak şekilde 928 merkezde kullanıma açılmıştır.

Kurumumuzun taşra teşkilatı bulunmaması nedeniyle, 4733 sayılı Kanunla

Kurumumuza verilmiş olan satış belgesi düzenleme işlemleri 2003 – 2008 yılları arasında Tekel A.Ş. Genel Müdürlüğünün bağlı idarelerinden Pazarlama ve Dağıtım Başmüdürlüklerince yürütülmüş, ancak özelleştirme çalışmaları kapsamında anılan Genel Müdürlüğün tasfiye sürecine girmesi ve söz konusu işlemleri yürütemeyeceğini bildirmesi üzerine 2008 yılı sonunda Kurumumuz ile Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) arasında işbirliği protokolü yapılarak işlemlerin bu kuruluşlara bağlı Yetkili Odalara devri sağlanmıştır. Anılan işlemler 26/12/2013 tarihine kadar Yetkili Odalar eliyle yürütülmüş, bu tarihten sonra ise Kurumumuz ile İçişleri Bakanlığı arasında yapılan 25/11/2013 tarihli protokol kapsamında Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerinin sekretaryasında mülki amirlikler tarafından yürütülmeye başlanmıştır. Satıcılara Uygulanan Yaptırımlar

Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığı; görev ve yetki alanına

giren işlemlerde, aşağıda ana başlıklar halinde yer verilen idari yaptırımların alt yapısını oluşturmaktadır.

Uyarı

Satış belgesinin iptali

İdari para cezaları.

108

Daire Başkanlığımız, yukarıda alt başlıklar halinde ayrıntılı idari yaptırımların öncelikle, piyasa kontrolünün sağlanması ve adil rekabet şartlarının oluşması yönünden önemli olduğu anlayışıyla görev yapmaktadır.

4.1.5.2-İştirak Edilen Toplantı, Seminer ve Eğitim Çalışmaları

Daire Başkanlığımızca, 2016 yılında çeşitli mevzuat ve idari düzenlemelere

yönelik olarak, ana başlıklarıyla aşağıda özetlenen toplantı ve eğitim faaliyetlerinde bulunulmuştur.

10-13 Şubat 2016 tarihleri arasında Anfaş Food Product-23. Uluslararası Gıda İhtisas Fuarı

2016 Yılı Şubat-Mart-Nisan Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Eğitim Programları

2016/2017 Jean Monnet Burs Programı Akademik yılı Sınavının Değerlendirilmesi Programı

17/02/2016 Milli Eğitim Bakanlığı Brıtısh Culture JW Robert Dil Okulları’nca İngilizce Eğitim Programları

08/09/10 Nisan 2016 tarihlerinde Afyonkarahisar ilinde kurum personeline yönelik Kurumsal Kimlik Eğitimi

Türkiye Ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü tarafından 2016 yılı Mayıs ve Haziran aylarında kamu personeli için “e-Devlet ve Kamuda Bilişim” eğitim programları

GİSTER (Geleneksel Alkollü İçki Üreticileri Derneği) tarafından Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın katılımı ile 11/14 Mayıs 2016 tarihlerinde İzmir’de Çalıştay Toplantısı

25 Mayıs 2016 Avrupa Birliği Alkol Politikaları ve İskoçya Örneği Paneli

Standart Dosya Planı ve EBYS Eğitimi

Türkiye Alkol Politikaları Platformu (TAPP) Yürütme Kurulu Eylül Toplantısı

Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü 2016 Kasım-Aralık Eğitim Programları

25/28 Ekim 2016 II. Tütün Eksperleri Bilirkişilik Eğitim ve Sertifikalandırılması Semineri

Halk Sağlığı Kurumu tarafından 24-25 Ekim 2016 tarihinde Antalya’da ve 26-27 Ekim 2016 tarihinde Erzurum’da düzenlenen İl Değerlendirme Toplantıları

4.1.5.3-Rekabetin Tesisine Yönelik Faaliyetler

Tüketicinin ve rekabetin korunmasına yönelik olmak ve tüketici sağlığı korunmak üzere, sahte ve kaçak mamulat satışları ile belgesiz olarak yapılan satışlar hakkında Mülki Amirlikler, Belediyeler, İçişleri Bakanlığı nezdinde gerekli yazışmalar yapılarak, kolluk güçleri ve adli mekanizma harekete geçirilmek suretiyle piyasa denetimleri yapılması sağlanmış ve Kurumumuz mevzuatı doğrultusunda idari işlemler yapılarak, adli işlemlerin başlatılması temin edilmiş ve bu şekilde kamu sağlığına ve tüketicinin piyasadan güvenli ürün temin edebilmesine yönelik çalışmalar sürdürülmüştür.

109

4.1.5.4-Tütün Ürünlerine Talebin Azaltılması ve Alkollü İçkilerin Teşvik Edici, Özendirici Nitelikteki Uygulamalar ile Reklamlara İlişkin Önlemler:

Daire Başkanlığımızın görev alanına giren ve tütün ürünlerine talebin azaltılması ve alkollü içkileri teşvik edici, özendirici nitelikteki uygulamalar ile reklamlara ilişkin önlemler konusunda, aşağıda ana başlıklar halinde ele alınan çalışmalar yapılmış veya çalışmalara katkı sağlanmıştır.

Fiyat duyurularının gazete, internet ve diğer basın yayın organlarında yayınlanması uygulamasını önlemeye yönelik işlemler yapılmıştır.

Tüketiciye verilen teşvik edici ve özendirici promosyon vb. kazanımlar engellenmesine yönelik çalışmalar yapılmıştır.

Otomatik sigara satış makineleriyle ilgili olarak Kurumumuza intikal eden olaylarda adli sürecin başlatılması için gerekli işlemler yapılmıştır.

Oyun ve etkinliklerin sonunda hediye olarak tütün mamulü verilmesi uygulamalarını önlemeye yönelik işlemler yapılmıştır.

Araç üzerinde tütün mamulü ve alkollü içki markalarının yer almaması yönünde idari işlemler yapılmak suretiyle firmaların araçlarının mevzuata uygun hale getirilmesi sağlanmıştır.

Standların ışıklı olmaları ve tütün mamulü markalarını çağrıştırmasını önlemek için idari işlemler yapılmıştır.

Gezici veya fuarlarda yer alan tütün mamulü standları hakkında idari işlemler yapılmıştır.

Tütün bağımlılığının zararları, dumana maruz kalmanın riskleri ve bırakmanın faydaları vs. konularına ilişkin bilgilere ulaşabilirliğin kolaylaştırılması sağlanmıştır.

Tüm tütün mamullerinin reklam ve tanıtımına getirilen kapsamlı yasaklar konusunda Daire Başkanlığımıza intikal ettirilen tespitler kapsamında idari yaptırımlar uygulanmıştır.

Firmalarca satış noktalarına verilen standlarda bazı marka sigaraların fiyatlarının öne çıkarılarak reklamının yapılması gibi uygulamaların önüne geçilerek rekabete aykırı eylemlerin engellenmesi yönünde çalışılmalar yapılmıştır.

Yasadışı tütün mamulü ticareti ile mücadelenin güçlendirilmesine yönelik yasal düzenlemeler çerçevesinde özellikle 4733 sayılı Kanun kapsamındaki idari düzenlemeler konusunda kolluk kuvvetleriyle yakın temas halinde olunmaya çalışılmış ve İdari yaptırımlar etkin olarak uygulanmaya başlanmıştır.

31 Aralık 2012 tarih ve 28514 sayılı (4. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, Yönetmelik kapsamındaki tütün mamulleri ile alkollü içkilerin nakliyesinin diğer ürünlerden ayrı yapılması hükmü getirilmiştir.

19/12/2012 tarih ve 28502 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelik değişikliği ile, son rakamı tek olan yıllarda satıcıların TAPDK Satış belgesinin süre uzatım işlemi için faaliyet konusuna göre istenilen işyeri açma ve çalışma ruhsatı ve/veya izin belgelerinin ibrazı zorunlu hale getirilmiştir.

27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, nargilelik tütün mamulünün sunumu suretiyle satış

110

yapabilmek için, nargilelik tütün mamulü sunum uygunluk belgesi alınması zorunlu hale getirilmiştir.

27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, 4207 sayılı Kanun kapsamında, tütün mamullerinin tüketilmesinin yasaklandığı alanlarda nargilelik tütün mamulü sunumu yapılması yasaklanmıştır.

27 Ocak 2013 tarih ve 28541 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, mevcut nargilelik tütün mamulü içim mekânları; faaliyetlerini, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içerisinde bu madde ile aynı tarihte yürürlüğe giren düzenlemelere uygun hale getirmeleri zorunlu hale getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, tütün mamulleri ve alkollü içkiler tüketilmek veya beraberinde götürülmek üzere onsekiz yaşını doldurmamış kişilere satılamaz veya sunulamaz hükmü ile, yaş konusunda tereddüde düşülmesi halinde satıcının, talepte bulunan tüketiciden kimlik belgesi talep edebilmesi hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, onsekiz yaşını doldurmamış kişilerin tütün ürünü işletmelerinde, pazarlanmasında ve satışında istihdam edilmesi ile alkollü içkilerin üretiminde, pazarlanmasında, satışında ve açık sunumunda istihdam edilmesi yasaklanmıştır.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile alkollü içkiler, 22:00 ila 06:00 saatleri arasında perakende olarak satılamaz hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, işyerlerinde bulunan otomatik satış makinelerinde tütün mamulü ve alkollü içki bulundurulması ile alkollü içki ve tütün mamullerinin, her nevi oyun makineleri ile veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edilmesi önlenmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, alkollü içkilerin perakende veya açık olarak satışının yapıldığı yerler ile örgün eğitim kurumları ve dershaneler, öğrenci yurtları ve ibadethaneler arasında kapıdan kapıya en az yüz metre mesafenin bulunması zorunlu hale getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, alkollü içkilerin adını veya markasını içeren alan/alt alan adı kullanılmak suretiyle bu ürünlerin reklam ve tanıtımına yönelik olarak internet sitesi açılamaz hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile alkollü içkiler, otomatik satış makineleri ile satılamaz, her nevi oyun makineleri veya farklı yöntemlerle oyun ve bahse konu edilemez. Bu ürünler tüketicilere basın ve yayın yoluyla satılamaz ve posta ile satış yöntemi kullanılarak gönderilemez hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, meskûn mahaller ve konaklama yerleri hariç olmak

111

üzere, otoyollardaki ve devlet karayollarındaki yapı ve tesislerde alkollü içki satışına ve tüketimine izin verilmez hükmü getirilmiştir.

18 Eylül 2013 tarih ve 28769 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, alkollü içkiler işletme dışından görülecek şekilde perakende olarak satışa arz edilemez. Perakende satış belgesini haiz satıcılar, alkollü içkilerin işyeri dışından görünmemesi için gerek işyerinin fiziki koşullarını gerekse satış ünitelerinin niteliğini ve konumunu uygun hale getirmek için tedbir almak zorundadırlar hükmü getirilmiştir.

3 Aralık 2013 tarih ve 28840 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik değişikliği ile, perakende satıcıların faaliyet konusu; tütün mamulü ve alkollü içki olarak seçilen faaliyet konularının her ikisini ya da birini kapsayabilir. Ancak her bir faaliyet konusu için ayrı satış belgesi düzenlenir hükmü ile tütün mamulü toptan satışını yapabilmek için tütün mamulü toptan satış belgesi, alkollü içkilerin toptan satışını yapabilmek için ise alkollü içki toptan satış belgesi alınması hükmü getirilmiştir.

4.1.5.5- Tütün Ürünlerinin Arzının Azaltılmasına Yönelik Önlemler :

Daire Başkanlığımızın görev alanına giren ve tütün ürünleri arzının azaltılmasına ilişkin, aşağıda ana başlıklar halinde ele alınan çalışmalar yapılmış veya çalışmalara katkı sağlanmıştır.

Ürünlerin dağıtım zincirinde yer alan aktörlerin tanımlanması ve lisanslandırılmaları çalışmalarına önem verilmiş ve çalışmaların sonuçları izlenmiş ve izlenmektedir.

Küçük yaştaki kişilere tütün ürünü satışının engellenmesi konusuna hassasiyet gösterilmiş ve bu konuda yasal hükümlerin hızla işletilmesine çalışılmıştır, küçük yaştakilere tütün ürünü satışına ilişkin tespitler, adli sürecin başlatılması için Hukuk Müşavirliğine intikal ettirilmiştir.

Küçük yaştaki kişilere tütün ürünü satışının engellenmesi konusunda satış noktalarına bu yönde uyarılar koyulması, gerektiğinde satın alan kişiye kimlik sorulmasının sağlanması konusunda çalışmalara katılınmış ve bu konuda önemli katkılar sağlanmış ve bu konuda Yönetmeliğe hüküm koyulmuştur.

Tütün ürünlerinin market rafları veya otomatik makinelerle satışı gibi doğrudan ulaşılabilir noktalardan satışa sunumunun engellenmesine yönelik çalışmalara önem verilmiştir.

Ulaşılabilirliği arttıracak şekilde küçük paketler halinde ya da tek tek satışa izin verilmemesi konusu üzerinde hassasiyetle durulmuş ve gerekli idari yaptırımların uygulanmasını sağlayacak çalışmalar yapılmıştır.

Yukarıda belirtilen birçok konuya ilişkin çalışmalar sonuçlandırılmış ve Yönetmeliğe derç edilmiştir.

4.1.5.6- Tüketicilere Yönelik Faaliyetler

Tüketici şikayetleri değerlendirilerek sorunların çözümlenmesi amacıyla, ilgili kuruluşlara, üretici ve ithalatçı firmalara konunun intikali sağlandığı gibi perakende

112

satıcıların mevzuatımıza uygun taleplerine çözüm getirilmek üzere ilgili firmalar nezdinde girişimler sürdürülmüştür.

Tüketiciler ile sektörün bilgilendirilmesi amacıyla TAPDK web sayfası/piyasa

düzenlemeleri başlığı altında “Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları” alanı oluşturulmuştur.

Tüketicilerden gelen kaçak/sahte ürün ya da belgesiz satış yapan işyerleri ile

ilgili veya rekabet ya da reklama ilişkin şikayetler üzerine; gerekli adli ve idari işlemler başlatılmış diğer yandan ilgili Valiliklere ve Kaymakamlıklara konu iletilerek gerekli denetimlerin yaptırılması sağlanmış ve denetim sonucuna göre idari ve adli işlem tekemmül ettirilmiştir.

4.1.5.7- Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Odalar ve Bilgi Edinmeye Yönelik Faaliyetler

Daire Başkanlığımızın 2016 yılı içerisinde, kamu kurum ve kuruluşları ile bilgi edinmeye yönelik faaliyetleri, ana başlıklar itibarıyla aşağıdaki gibidir.

Cumhuriyet Başsavcılıkları ile mahkemelerden gelen, mevzuatımıza ilişkin hususlardaki müzekkerelere, gerekli bilgi ve belgeler sunularak hızla cevap verilmiştir.

4733 sayılı Kanun uygulamaları konusunda, özellikle Mülki Amirliklerin yetkisinde bulunan idari yaptırımlar konusunda gereken bilgiler doğru ve açık, anlaşılır ve hızlı bir şekilde muhatabı olan Mülki Amirliklere iletilmiştir. Bu açıdan, kamu hizmetinde duraksamaların ve aynı nitelikteki işlemlere ilişkin mükerrer nitelikteki yazışmaların önüne geçilmesi amacıyla, bazı mülki amirliklere yönelik olarak idari yaptırımlardaki yetki ve sorumluluklar anlatan genel yazılar da gönderilmiştir.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçe müdürlüklerinden intikal ettirilen satış belgesi verilmesi için gerekli adli sicil kayıtlarının tetkik edilerek kişilerin belge almasına engel durumu bulunup bulunmadığının kontrolü sağlanmıştır.

Bilgi Edinme Kanunu çerçevesinde Kurumumuz mevzuatını ilgilendiren bilgi amaçlı sorulara yönelik olarak, taleplere hızla cevap verilmiştir.

FAALİYETLERE İLİŞKİN BİLGİ VE DEĞERLENDİRMELER

Daire Başkanlığımızın muhatap olduğu mevzuata ilişkin bilgiler ile Daire

Başkanlığımıza ilişkin bir kısım istatistiki verilere aşağıda yer verilmiştir.

Faaliyetlerimize İlişkin Ana Mevzuat:

1. 4733 sayılı Kuruluş Kanunu,

113

2. 4250 sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu, 3. 4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun, 4. 5261 sayılı DSÖ Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin Uygulanmasının

Uygun Bulunduğuna Dair Kanun, 5. Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve

Esaslar Hakkında Yönetmelik, 6. Kurumumuz tarafından hazırlanan diğer Yönetmelik ve Tebliğler ile Kurul

Kararları.

Faaliyetlerimize İlişkin Diğer Mevzuat:

1. 2559 sayılı Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu 2. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu 3. 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu 4. 222 sayılı İlköğretim ve Eğitim Kanunu 5. 5393 sayılı Belediye Kanunu 6. 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu 7. 5326 sayılı Kabahatler Kanunu 8. 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 9. 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun

Satış Belgesi Sayıları:

Dairemiz verilerine göre, satıcı gruplarının 31.12.2016 tarihi itibariyle satış

belgesi sayıları aşağıdaki tabloda yer almaktadır.

2016 YILI PERAKENDE SATIŞ BELGESİ SAYISI 211.490

AÇIK İÇKİ SATIŞ BELGESİ SAYISI 27.106

TOPTAN SATIŞ BELGESİ SAYISI 2.615

NARGİLELİK TÜTÜN MAMULÜ

SUNUM UYGUNLUK BELGESİ SAYISI 1.302

TOPLAM 242.513

Tablo:85 Satış belgesi sayıları

114

Grafik 7- Türlerine göre satış belgesi dağılımı

Satış belgesi işlemlerine ilişkin son beş yıllık veriler dikkate alındığında, her yıl yaklaşık 40.000 kişiden yeni başvuru alınmakta ve Mart ayı sonuna kadar süre uzatımı yönünden Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te belirtilen işlemleri yapmamak suretiyle aynı sayıya yakın satış belgesinin Nisan ayı sonunda iptali yaşanmaktadır. Tütün ürünleri ve alkollü içkiler piyasasına giriş ve çıkışlar yönünden özellikle perakende alanda dinamik bir yapı bulunmakla birlikte, süre uzatım işlemlerini yaptırmayan kitlenin büyüklüğü Daire Başkanlığımızca dikkate alınarak gerekli önlemler alınmaktadır.

Diğer taraftan, 07/01/2011 tarihinde yayımlanan “Tütün Mamulleri ve Alkollü

İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte, tütün mamulü ve/veya alkollü içki perakende satış belgesi düzenlenecek olan işyerleri sınırlandırılmıştır. Buna göre, perakende satış belgesi alabilecek yerler;

Hipermarket,

Süpermarket,

Market,

Bakkal,

Büfe,

Kuruyemişçi,

Kamu veya özel ayrımı yapılmaksızın sağlık, eğitim ve öğretim, kültür ve spor hizmeti verilen yerler hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile askeri tesisler bünyesinde kantin, büfe, satış kooperatifi vb. diğer satış yerleri,

TÜRLERİNE GÖRE SATIŞ BELGESİ DAĞILIMI

PERAKENDE SATIŞ BELGESİ (%87,2)

AÇIK İÇKİ SATIŞ BELGESİ (%11,18)

TOPTAN SATIŞ BELGESİ (%1,08)

NARGİLELİK TÜTÜN MAMULÜSUNUM UYGUNLUK BELGESİ(%0,54)

115

Münhasır tütün mamulü ve/veya alkollü içki satıcılığı, açık içki satış belgesine haiz işyerleri” olarak sayılmıştır.

Bu çerçevede, yukarıdaki alanlarda faaliyette bulunan perakende satıcılar ile

açık alkollü içki satıcılarından satış belgesi almayanların tespiti amacıyla tüm Belediyelerden ve Kültür ve Turizm Bakanlığından bilgi alınmasına yönelik bilgi akışı sağlanmıştır.

Yapılan bu çalışmalarda, yukarıdaki tabloda yer alan satış belgeli satıcı

sayılarının daha gerçekçi sayılara ulaşması hedeflenmektedir. Elde Edilen Hizmet Bedeli: Kurumumuz verilerine göre; 31.12.2016 tarihi itibariyle mevcut 242.513 adet

satış belgesinin ilk kez düzenlenmesi ya da 2016 yılı süre uzatım işleminin yapılması neticesinde tahsil edilen hizmet bedelinin toplamı 90.720.453-TL’dir.

Satış Belgesi İptal Edilen, Uyarılan Satıcılar ile İdari Yaptırım Uygulamaları:

Kurumumuz verilerine göre; 2016 yılında kayıtlı bulunan satıcılardan Kurul

Kararıyla satış belgesi iptal edilen veya uyarılan satıcıların sayısını gösterir tablo ile idari para cezasına ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir.

2016 YILI İPTAL/ UYARI

İPTAL 183

UYARI 25

TOPLAM 208

Tablo:86. 2016 Yılı İptal/Uyarı

2016 YILI İDARİ PARA CEZASI DAİRE BAŞKANLIĞIMIZIN GÖREVİ KAPSAMINDA KURUL

TARAFINDAN UYGULANAN İDARİ PARA CEZASI ( 1.537

GERÇEK VEYA TÜZEL KİŞİYE)

57.406.504 TL

Tablo:87 2016 İdari Para Cezası Geçerliliğini Yitiren Belgeler: Kurumumuz verilerine göre; 2016 yılında kayıtlı bulunan satıcılardan kendi

isteğiyle satıcılığı terk edenler ile 2016 yılı süre uzatım işlemi yapılmadığı için ilgili mevzuatı uyarınca geçerliliğini yitiren satış belgesi sayısını gösterir tablo aşağıdaki gibidir.

116

2016 YILINDA GEÇERLİLİĞİNİ YİTİREN BELGE SAYISI

TERK İŞLEMİ YAPILAN BELGE SAYISI 2.554

SÜRE UZATIM İŞLEMİ YAPILMAYAN BELGE SAYISI 32.315

TOPLAM 34.869

Tablo.88 Satıcılığı İptal Edilenler

117

118

4.1.6-Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı:

4.1.6.1. GENEL BİLGİLER, AMAÇ VE HEDEFLER

4.1.6.1.1. Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığının Görev ve Yetkileri Görev ve Yetkilere İlişkin Mevzuat

4733 Sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumunun Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun “Kurulun çalışma esasları, görev ve yetkileri” başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde; “4207 sayılı Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal ya da tıbbi nitelikteki her türlü zararlı etkileri önleyecek düzenlemeleri yapmak, bunlarla ilgili kararları almak” hükmü yer almakta olup bu hüküm Kurumumuzun tütün ve alkol kontrolüne yönelik yetki ve sorumluluk alanının çerçevesini belirlemektedir.

2008 Yılında 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü

Hakkında Kanunda ve 4733 sayılı Kanunda kapsamlı değişiklikler yapılmış olup bu yasal değişiklikler neticesinde Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK)’nun tütün ve alkol kontrolü konusundaki yetki ve sorumlulukları genişletilmiş ve bu suretle etkinliği artırılmıştır.

4733 Sayılı Kanunda 2008 yılında yapılan yasa değişikliği ile ihdas olunan

Tütün ve Alkol Kontrolü (TAK) Daire Başkanlığının görev ve yetki alanı, Kanunun 4/A maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde; “Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal veya tıbbi nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla, Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin ve 07/11/1996 tarihli ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik çalışmaların yapılması, tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önleyecek çalışmaların ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi, 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere tütün, tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkiler konusunda analizlerin yapılması veya yaptırılması ile insan sağlığına zarar verebilecek maddelerin belirlenmesini sağlamak.” şeklinde belirlenmiş olup aynı maddenin ikinci fıkrasında yer alan “Hizmet birimlerinin faaliyet alanı, yukarıda belirtilen görev ve fonksiyonlara uygun olarak Kurumun teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.” hükmüne istinaden Bakanlar Kurulu Kararı eki Yönetmelik olarak yürürlüğe giren Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat, Görev ve Çalışma Esasları Yönetmeliğinin “Hizmet Birimleri ve Görevleri” başlıklı 23 üncü maddesinde TAK Daire Başkanlığının görevlerinin ayrıntıları aşağıdaki şekilde tespit edilmiştir: “MADDE 23 – (1) Tütün ve Alkol Kontrolü Daire Başkanlığı’nın görevleri şunlardır: a) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal veya tıbbî nitelikteki zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla, ulusal ve uluslararası alanda ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yapılacak; Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesinin

119

ve 4207 sayılı Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanunun uygulamasına yönelik usul ve esasların belirlenmesine ilişkin çalışmalar ile tütün ve alkol tüketimini teşvik edecek faaliyetleri ve yasadışı ticareti önlemeye yönelik çalışmaları yürütmek. b) Ulusal Tütün Kontrol Programı kapsamında Kurumun sorumluluk alanındaki görevlerin yerine getirilmesine ilişkin çalışmaları izlemek, değerlendirmek, raporlamak ve bu çalışmaların koordinasyonunu sağlamak. c) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkiler konusunda toplumun bilgilendirilmesi, eğitim politikalarının geliştirilmesi ve toplumsal bilincin oluşturulmasına yönelik çalışmaları, gerektiğinde diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütmek. ç) Alkol tüketiminden kaynaklanan kamusal, toplumsal veya tıbbî nitelikteki zararlı etkileri önlemeye yönelik olarak ulusal alkol kontrol programının geliştirilmesi konusunda diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde çalışmaları yürütmek. d) Tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin azaltılması yönündeki uygulamaların etkinliği konusunda kamuoyu araştırmaları, değerlendirme ve strateji raporları hazırlamak veya hazırlatmak, gerektiğinde bu çalışmaların kamuoyunun bilgisine sunulmasını sağlamak. e) Tütün ve alkol tüketimini doğrudan veya dolaylı olarak özendirici, teşvik edici reklam, promosyon ve sponsorluk faaliyetleri ile sağlık uyarıları, üretim politikaları, ürün içerikleri, ürünlerin piyasaya arz usulleri ve şekilleri gibi Kurumun ilgili birimlerince yürütülen çalışmalarda, tütün ve alkol kontrolüne ilişkin görüş ve tavsiyelerde bulunarak uygulama birliğini sağlamak. f) 5179 sayılı Kanun hükümleri hariç olmak üzere, insan sağlığına zarar verebilecek maddelerin belirlenmesini sağlamak veya ürün standartlarına uygunluğun sağlanması gibi amaçlarla, tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkilere ilişkin analizler için Kuruma bağlı akredite laboratuvarlarının tesis edilmesi ve işletilmesi şartlarının tespitine veya söz konusu analizlerin hizmet satın alımı suretiyle yapılmasına ilişkin faaliyetlerin koordinasyonunu ve yürütülmesini sağlamak. g) Tütün ve alkol kontrolüne ilişkin olarak görev alanına giren konularda uluslararası örgüt ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. ğ) İdari yaptırımlara ilişkin çalışmaları yürütmek, alınan kararların uygulanmasını takip etmek. h) Başkan tarafından verilen diğer görevleri yapmak.” Görev ve Yetki Alanına İlişkin İdari İşlem ve Kararlar

Kurum Başkanlığının 07/07/2008 tarihli ve 510 sayılı Oluru ile Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) ve 4207 sayılı Kanun kapsamında yurtiçi ve yurt dışında ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirliği içerisinde yürütülmesi gereken hususların etkin, verimli ve sürekli bir iletişim içinde gerçekleştirilmesi ve Kurumumuzca yapılacak tütün ve alkol kontrolüne ilişkin faaliyetlerde koordinasyon sağlanması görevi TAK Daire Başkanlığına verilmiştir.

Buna ilaveten, 28/08/2009 tarihli ve 1111 sayılı Olur, 02/03/2011 tarihli ve 6190

sayılı Kurul Kararı ve 11/08/2011 tarihli ve 893 sayılı Olur ile TAK Daire Başkanlığına yüklenen görev ve sorumluluklar belirlenmiştir.

120

4.1.6.1.2. Amaç ve Hedefler

TAK Daire Başkanlığının görev ve yetki alanını belirleyen ulusal mevzuat ile ülkemizin TKÇS’nin tarafı olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel amaç ve hedefimiz; uluslararası toplumda kabul görmüş, etkin ve uygulanabilir nitelikteki tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin ülkemizin ve toplumumuzun ihtiyaçlarına uygun olarak şekillendirilmesi ve bunların ulusal bazda benimsenmesi, geliştirilmesi ve uygulanmasında TAPDK’nın en duyarlı ve etkin kurumlar arasında yer almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon görevini de üstlenmiş olan TAPDK’nın, kamu güvenliği ve sağlığının korunması ilkesinden hareket ile sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları ile koordineli olarak yürütüldüğü stratejik bir yapıya kavuşturulmasıdır.

31/12/ 2016 tarihi itibarıyla TAK Daire Başkanlığı kadrosu 1 daire başkanı, 4

uzman ve 1 mühendisten oluşmaktadır. TAK Daire Başkanlığının 2016 yılı çalışmaları aşağıda özetlenmiştir.

4.1.6.2. TÜTÜN KONTROLÜ ÇALIŞMALARI

4.1.6.2.1. Bilgilendirme, Bilinçlendirme, Eğitim ve Yayın Etkinlikleri

Yasal Uyarı Yazısı, Afiş v.b Materyalin Bastırılması ve Dağıtımı

Tütün Ürünlerinin Tüketilmemesine ve Satışına İlişkin Yasal Uyarılar Hakkında Yönetmelik kapsamındaki yasal uyarı yazılarına ilişkin yüksek çözünürlüklü örnekler Kurum internet sayfasında yayınlanmakta olup bu yönde kamuoyuna yönelik bilgilendirme faaliyetleri sürdürülmüştür.

Kurumumuzca basımı sağlanan yasal uyarı yazıları, afiş, kartpostal gibi

bilgilendirici materyalin özel ve resmi kurum ve kuruluşlardan gelen talebe göre gönderimi gerçekleştirilmiştir. Dumansız Hava Sahası/Havanı Koru Çalışmaları Kurumun 4207 sayılı Kanun kapsamında görev ve sorumluluklarıyla ilgili olarak “Dumansız Hava Sahası/Havanı Koru” kampanyasıyla birlikte yayın hayatına başlayan www.dumansizhavasahasi.org.tr ve www.havanikoru.org.tr internet sitelerinden “[email protected]” elektronik posta adresine gönderilen sorular düzenli olarak cevaplandırılmış, işlem tesis edilmesi gerekenler ilgili birimlere gönderilmiştir. Kurumu ilgilendirmeyen ihbar ve şikâyetler ise ilgili kurum ve kuruluşlara yönlendirilmiştir.

http://www.tapdk.gov.tr/

http://www.dumansizhavasahasi.org.tr/

http://www.havanikoru.org.tr/

mailto:[email protected]

121

Telefon ve İnternet Yoluyla Bilgilendirme Çalışmaları

Kamu kurum ve kuruluşları ile özel hukuk kişilerinin 4207 ve 4733 sayılı Kanunlar ve uygulamaları ile tütün ve alkol kontrolü kapsamında telefonda sordukları sorular Daire Başkanlığımız personelince cevaplandırılmıştır.

Kurumun internet sayfasında oluşturulan “Tütün ve Alkol Kontrolü” başlığı

altındaki portaldan tütün ve alkol kontrolüne ilişkin kamuoyunun istifade edebileceği kaynak niteliğinde bilgi ve belgelerin yayını güncellenerek sürdürülmüştür. Televizyon Spotları

4207 sayılı Kanun kapsamında “zorunlu yayın” olarak kabul edilen halkı bilgilendirme ve bilinçlendirme amacıyla hazırlanan “Anneler” ve “Tütün Mamullerinin Yasa Dışı Ticareti” isimli televizyon spotları, 2016 yılı Ağustos ve Ekim aylarından itibaren Kurum’un internet ana sayfasından ve ulusal televizyon kanallarından yayınlanmaya başlanmıştır.

Yayınlar

Kurumumuzca desteklenen proje kapsamında Türkiye Yeşilay Cemiyeti tarafından hazırlanan “Bağımlılık Çalışmaları Bibliyografyası” kitabı 150 üniversiteye ilgili bölümlerinin kütüphanelerinde ve/veya merkez kütüphanelerinde öğrencilerinin kullanımına sunulmak üzere gönderilmiştir. 4.1.6.2.2. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS)

Çalışmaları

DSÖ Küresel Tütün Düzenleyicileri Forumu (Global Tobacco Regulators Forum-GTRF) kapsamında üyesi olduğumuz DSÖ İleri Uzmanlar Grubu (Advanced Expert Group-AEG)’nun “Görev Tanımları” belgesi kapsamında 20/01/2016 ve 18/05/2016 ve 13/10/2016 tarihlerinde gerçekleştirilen telekonferans görüşmelerine katılım sağlanmıştır.

01-05/02/2016 tarihlerinde Antalya’da gerçekleştirilen TKÇS’nin 9 ve 10 uncu maddeleri anahtar kolaylaştırıcılar toplantısı ile çalışma grubu toplantısına katılım sağlanmıştır.

TKÇS/COP(13) kararı doğrultusunda, bağımsız uzmanlar tarafından TKÇS’nin uygulanmasına yönelik değerlendirme yapılacak 12 ülkeden biri olan ülkemiz ile ilgili olarak DSÖ tarafından 23-25/02/2016 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen değerlendirme toplantısına katılım sağlanmıştır.

122

Ülkemizin tütün kontrolüne ilişkin uygulamalarını izlemek ve tecrübelerini paylaşmak amacıyla ülkemize gelen Moldova heyetiyle 04/03/2016 tarihinde DSÖ Türkiye Ofisinde yapılan toplantıya katılım sağlanmıştır.

Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde gerçekleştirilen AEG üyesi ülkelerin davetli olduğu 27-29/04/2016 tarihli tütün ürünlerinin analizi ve ifşasına ilişkin teknik danışma toplantısına katılım sağlanmıştır.

DSÖ bünyesinde faaliyet gösteren TobLabNet (Tütün Laboratuvar Ağı) tarafından Hollanda’nın Maastricht kentinde 9-11/05/2016 tarihlerinde düzenlenen TobLabNet 6. Toplantısına katılım sağlanmıştır.

Tütün kontrolü kapasitesinin güçlendirilmesine yönelik olarak DSÖ Türkiye Ofisi aracılığıyla ülkemize çalışma ziyaretinde bulunan Türkmenistan Heyeti ile 26/05/2016 tarihinde Kurumumuzda gerçekleştirilen toplantıya katılım sağlamıştır.

Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde 7-12/11/2016 tarihlerinde düzenlenen Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi 7 nci Taraflar Konferansına katılım sağlanmıştır. 4.1.6.2.3. Yasadışı Ticaretle Mücadele Kapsamında Yapılan Çalışmalar

Tütün Mamullerinin Yasa Dışı Ticaretinin Önlenmesi Kurum İçi Koordinasyon Toplantısı 18/03/2016 ve 01/12/2016 tarihlerinde gerçekleştirilmiştir.

Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğünde Sınır Yönetimi Alanında Kurumlararası İşbirliği ve Koordinasyon Hakkına Yönetmelik konusunda 10/02/2016 tarihinde yapılan toplantıya katılım sağlamıştır.

Gelir İdaresi Başkanlığında 21/03/2016 tarihinde yapılan tütün ve alkollü içki kaçakçılığı ile mücadele toplantısına katılım sağlanmıştır.

Emniyet Genel Müdürlüğü KOM Daire Başkanlığının Tütün, Tütün Mamulleri

ve Alkollü İçki Kaçakçılığına/Sahteciliğine İlişkin Yürüttüğü Çalışmaların Desteklenmesi Projesi Kurumumuz ile Emniyet Genel Müdürlüğü arasında imzalanan 07/04/2016 tarihli protokol ile desteklenmiştir.

Emniyet Genel Müdürlüğü Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele (KOM) Daire Başkanlığı tarafından 12/05/2016 tarihinde Ankara’da organize edilen seminere eğitici olarak katılım sağlanmıştır.

İçişleri Bakanlığı Kaçakçılık İstihbarat Harekat ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı (KİHBİ) toplantı salonunda 20/05/2016 tarihinde gerçekleştirilen Organize Suçlarla Mücadele Ulusal Strateji Planı (2016-2121) ve Eylem Planı (2016-2018) toplantısına katılım sağlanmıştır.

123

4.1.6.2.4. Tütün Mamullerinde Marka Esnetme ve Paylaşımı Çalışmaları

“12/11/2012 Tarihli ve 7055 Sayılı Kurul Kararında Değişiklik Yapılmasına Dair Kurul Kararı” 19/04/2016 tarihli ve 29689 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanmıştır.

30/03/2016 tarihli ve 10936 sayılı Kurul Kararı ile kurulan Marka Esnetme ve

Paylaşımı İhtisas Komisyonu toplantıları 05/05/2016 ve 20/10/2016 tarihlerinde Kurum toplantı salonunda gerçekleştirilmiştir.

4.1.6.2.5. Tütün, Tütün Mamulleri Analiz, Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarı

Kurulması Çalışmaları

İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve Kurumumuz işbirliği ile İstanbul’da kurulacak olan Tütün, Tütün Mamulleri Analiz, Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarına ilişkin işbirliği protokolü 31/10/2016 tarihinde İstanbul’da Kurum Başkanı Suat EVCİMEN ve Medeniyet Üniversitesi Rektörü M. İhsan KARAMAN tarafından imzalanmıştır.

Türk Akreditasyon Kurumu tarafından Ankara’da 05-06-07/12/2016

tarihlerinde düzenlenen TS EN ISO/IEC 17025 Deney ve Kalibrasyon Laboratuvarlarının Yeterliliği İçin Genel Şartlar eğitimine katılım sağlanmıştır.

İstanbul Medeniyet Üniversitesi ve Kurumumuz işbirliği ile İstanbul’da

kurulması planlanan Tütün, Tütün Mamulleri Analiz, Araştırma ve Geliştirme Laboratuvarının temel atma töreni 17/12/2016 tarihinde yapılmıştır. 4.1.6.2.6. İl Tütün Kontrol Kurulları (İTKK) Çalışmaları

Ankara İl Tütün Kontrol Kurulu Yürütme Kurulu’nun 28/01/2016, 25/02/2016, 31/03/2016, 28/04/2016, 26/05/2016, 21/07/2016, 17/11/2016 ve 29/12/2016 tarihlerinde yapılan toplantılarına katılım sağlanmıştır.

4207 sayılı Kanun hükümlerinin uygulamaları kapsamında Ankara’da sahada

görevlendirilen denetim ekiplerine (60 kişi) yönelik Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğünde 26/05/2016 tarihinde düzenlenen eğitim toplantısına katılım sağlanmıştır.

Sağlık Bakanlığı tarafından 24-25/10/2016 tarihlerinde Antalya’da organize

edilen Tütün Kontrolü İl Değerlendirme ve Bilgilendirme toplantısına katılım sağlanmıştır. 4.1.6.2.7. Devlet Denetleme Kurulu Raporu Koordinasyonu

Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu Başkanlığınca “Madde ve Diğer Bağımlılıklar ile Mücadele Kapasitesinin ve Bu Bağlamda Türkiye Yeşilay

124

Cemiyetinin Değerlendirilmesi” konusunda düzenlenen 30/01/2014 tarihli ve 2014/2 sayılı Araştırma ve İnceleme Raporu’nda yer alan konuların Kurumumuzca tetkik edilerek yapılması gereken işlemlerin belirlenmesi neticesinde; 2016 yılı içinde anılan Raporla ilgili Kurum içi koordinasyon sağlanarak Devlet Denetleme Kurulu Başkanlığına 3’er aylık dönemler halinde raporlar sunulmuştur. 4.1.6.2.8. Sivil Toplum Kuruluşlarına Sağlanan Destekler

Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne Kurul’un 01/06/2016 tarihli ve 11339 sayılı Kararı ile “Tütün ve Alkol Bağımlılığı Farkındalık Kampanyası” isimli projede kullanılmak üzere 760.000 TL kaynak aktarılmıştır. 4.1.6.2.9. Tütün Kontrolü Kapsamında Katılım Sağlanan Etkinlikler

TAK Daire Başkanlığı olarak katılım sağlanan diğer toplantı ve etkinlikler aşağıda belirtilmiştir:

Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Onkoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi Sigara Savaş Grubunun (SİSAG) 05/04/2016 tarihinde Ankara’da organize ettiği IX. Sigara veya Sağlık Sempozyumu’na,

Türk Toraks Derneğinin 08/04/2016 tarihinde Antalya’da düzenlenen 19. Yıllık Kongresi’ne,

Sağlık Bakanlığının ev sahipliğinde DSÖ Avrupa Ofisi ile işbirliği halinde düzenlenen, Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Önlenmesi ve Kontrolü Birleşmiş Milletler Ortak Görev Gücü’nün Türkiye Ziyareti Programı’nın, 21/04/2016 tarihinde gerçekleştirilen “İlgili Bakanlıkların Üst Düzey Yetkilileri, İlgili Kurum, Kuruluşlar ve Üniversitelerle Üst Düzey Paydaş Forumu” bölümüne,

İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC) tarafından Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (CDC) ile birlikte Ankara’da SESRIC Merkez Binası’nda 3-4/05/2016 tarihlerinde gerçekleştirilen “Tütün Araştırmaları Soruları (TQS)” Oryantasyon Çalıştayı’na,

Ekonomi Bakanlığında 11/05/2016 tarihinde gerçekleştirilen Gümrük Birliği Ortak Komitesi (GBOK) hazırlık toplantısına,

Gençlik ve Spor Bakanlığının Ankara’da 31/05/2016 tarihinde organize ettiği Ulusal Gençlik ve Spor Politikası Belgesi Güncelleme Çalıştayı’na,

Sağlık Bakanlığı tarafından 31/05/2016 tarihinde Ankara’da düzenlenen “Tütünle Mücadele Gençlik Eylem Planı” ve “Yeşil Dedektör Uygulaması”nın kamuoyuna tanıtıldığı “31 Mayıs Dünya Tütünsüz Günü Etkinliğine,

26-28/10/2016 tarihlerinde gerçekleştirilen II. Tütün Eksperleri Bilirkişilik Eğitimi ve Sertifikalandırılması Semineri’ne,

Ekonomi Bakanlığı’nda tütün ürünleri ile ilgili 17/11/2016 tarihinde yapılan toplantıya,

Sağlık Bakanlığının 19-23/12/2016 tarihlerinde Ankara’da organize ettiği Sağlıklı Yaşam Politika Laboratuvarı Toplantısının tütün ve alkol kontrolüyle ilgili bölümlerine

125

katılım sağlanmıştır.

4.1.6.3. ALKOL KONTROLÜ ÇALIŞMALARI

Türkiye Alkol Politikaları Platformu (TAPP)’nun 25/05/2016 tarihinde İstanbul’da organize ettiği Avrupa Birliği Alkol Politikaları ve İskoçya Örneği konulu panele,

Türkiye Alkol Politikaları Platformu (TAPP)’nun 29/09/2016 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirdiği toplantıya,

Slovenya’nın Ljubljana kentinde 22-23/11/2016 tarihlerinde düzenlenen 7 nci Avrupa Alkol Politikaları Konferansı’na katılım sağlanmıştır.

126

4.1.7- Denetim Daire Başkanlığı

4.1.7.1-Denetim Faaliyetleri

Denetimlerde görevli Uzmanlarca; Denetimiyle görevlendirildikleri firmada mevcut bandrollü ürünlerden, çeşidin yeterli olması halinde en az 7 farklı marka ve/veya ölçüde satışa arz edilmek üzere ayrılmış ürünler üzerinde bandrol kontrolü yapılarak durumun tutanağa bağlanması ve denetimlerde bandrolsüz veya usulsüz bandrol tespiti halinde, konunun hemen adli boyutuyla işlem yapılmak üzere kolluk kuvvetlerine bildirilmesi şeklinde uygulama yapılmıştır.

Ayrıca denetim kapsamına alınan firmaların denetiminin yapılması sürecinde uzman personelin görevde bulunduğu ilde saha denetimi yapması için ilave 1 işgünü verilmesi; bu kapsamda uzman tarafından belirlenecek mevcut en az iki toptan satıcıdaki en az 7 farklı marka ve/veya ölçüde satışa arz edilmiş ürünler üzerinde bandrol kontrolü yapılması, denetim mahallerinde tütün ürünleri alışkanlıklarını özendirici reklam, tanıtım ve teşvik kampanyalarının olup olmadığı hususunda gözlem yapılması ayrıca hacmi 20 cl ve altında bulunan ambalajlardaki alkollü içkilerin bulundurulup, satışlarının yapılıp yapılmadığı hususlarının kontrol edilerek aykırılığın tespit edilmesi halinde durum ayrıca İnceleme Raporuna bağlanması öngörülmüştür.

2016 yılında Denetim Daire Başkanlığı görevi dahilinde bulunan ve Kurumumuzun düzenlemekle görevli olduğu tütün, tütün mamulleri, alkol ve alkollü içkiler sektöründe faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler ile ilgili gerek rutin gerekse ihbar üzerine yapılan inceleme ve denetimlerle yerine getirilen görevler, inceleme ve denetime alınan iş sayısı, aşağıda hazırlanan tabloda gösterilmiş olup, toplam 89 adet iş sonuçlandırılmış, 31/12/2016 tarihi itibari ile 78 adet işle ilgili incelemeler ise devam etmektedir.

Yapılan inceleme ve denetim neticesinde düzenlenen Raporlar, Makam talimatları doğrultusunda gerekli işlemlerin yapılmasını teminen ilgili Daire Başkanlığına sevk edilmiştir.

Tablo halinde 2016 yılında incelemeye alınan ve rapor yazılmasını gerektirir iş ve işlemler aşağıda gösterilmiştir.

Verilen İş Sayısı (x)

Sonuçlanan İş Sayısı

Devam Eden İş Sayısı

2015 Yılından Devir

2016 Yılı

52 115 89 78

Tablo 90

127

(x) : Rapor yazılması gereken inceleme ve denetim konularını içermekte olup, yapılan diğer işler dahil değildir.

Denetim Daire Başkanlığınca, 2016 yılında piyasa ürün denetimi kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerin özeti aşağıda tablo halinde gösterilmiştir.

Kontrole Tabi Tutulan İşyeri Sayısı

Kontrol Edilen Tütün Mamulü /Adet

Kontrol Edilen Alkollü İçki/Adet

Sorunlu Bulunan Tütün Mamulü /Adet

Sorunlu Bulunan Alkollü İçki/Adet

87 320 8573 - 5905

Tablo 91- Ürün denetimi faaliyeti.

Denetim Daire Başkanlığınca, 2016 yılında gerçekleştirilen denetimlerin sonucunda denetimlerde karşılaşılan eksiklikler ve mevzuat iyileştirme önerileri tablo halinde aşağıda belirtilmiştir.

DENETİMDE GÖRÜLEN AKSAKLIKLAR TABLOSU 2016

A – TAPDK Kurum Mevzuatına Göre Aykırılık / Aksaklık

İlgili Mevzuat ve

Madde Numarası

Düzenlenen Raporun

Tarih ve Sayısı

- Kurumdan tesis kurma ve faaliyet izni almadan; tütün işlemek veya tütün mamulleri, etil alkol, metanol ya da alkollü içki üretmek üzere fabrika, tesis veya imalathane kurmak ve işletmek

4733 sayılı Kanun’un 8.

Maddesinin birinci fıkrası.

17/06/2016 67 – 04 07/09/2016 79 – 40

- TAPDK’dan izin almadan nargilelik tütün mamulü imalatı yapmak için tütün satın almak

4733 Sayılı

Kanun’un 8 inci maddesinin beşinci fıkrasının (h) bendi.

17/06/2016 67 – 04

- Kurumdan satış belgesi almadan toptan veya perakende satış yapılması

4733 Sayılı Kanun’un 8 inci

maddesinin beşinci fıkrasının (g) bendi,

Tütün Mamulleri Ve

Alkollü İçkilerin Satışına Ve

17/06/2016 67 – 04 05/02/2016 03 – 02 24/03/2016 03 – 03 27/05/2016 73 – 07 13/12/2016 79 – 63 23/02/2016 04 – 10 31/05/2016 04 – 20

128

Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar

Hakkında Yönetmelik’in 7.

Maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi.

11/10/2016 90 – 50 19/02/2016 143 – 11 17/02/2016 150 – 03 19/02/2016 150 – 04 06/12/2016 150 – 14 05/01/2016 154 – 02

- TAPDK’dan izin almadan nargilelik tütün mamulü üretip satmak

4733 Sayılı

Kanun’un 8 inci maddesinin beşinci fıkrasının (ı) bendi.

17/06/2016 67 – 04

- Kurum tarafından istenilen ticari faaliyetlerini gösterir satış veya faaliyet raporlarının veya bilgi, belge ve numunelerin yazılı uyarıya rağmen belirlenen süre içinde verilmemesi, yanlış veya yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi

4733 Sayılı

Kanun’un 8 inci maddesinin beşinci fıkrasının (a) bendi.

26/04/2016 79 – 20 31/05/2016 04 – 20 30/06/2016 90 – 27

- 4733 Sayılı Kanun ile 4250 sayılı Kanuna veya bu kanunlara göre yürürlüğe konulmuş yönetmeliklere ya da Kurumca verilen belgelerde yer alan şartlara uyulmadığının tespiti nedeni ile uyarıyı gerektirir fiiller

4733 sayılı

Kanun’un 8. Maddesinin altıncı

fıkrası,

Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar


Maddesi, 13. Maddesi,

15. Maddesinin birinci fıkrası ve

06.04.2005 tarih ve 25778 sayılı Resmi Gazete ile değişik

20. Maddesinin birinci fıkrası,

Tütün Mamulleri ve

Alkollü İçkilerin Satışına

05/12/2016 67 – 05 08/01/2016 03 – 01 12/02/2016 79 – 07 23/02/2016 79 – 09 26/04/2016 79 – 20 14/10/2016 79 – 48 18/10/2016 79 – 50 15/11/2016 79 – 52 01/12/2016 79 – 59 13/12/2016 79 – 63 20/01/2016 04 – 01 23/02/2016 04 – 10 09/05/2016 90 – 17 31/05/2016 04 – 20 21/06/2016 90 – 25 30/06/2016 90 – 27 27/07/2016 90 – 30 19/08/2016 90 – 39 26/12/2016 90 – 60 19/02/2016 143 – 10 22/04/2016 143 – 14 28/07/2016 143 – 16

129

Ve Sunumuna İlişkin

Usul Ve Esaslar Hakkında

Yönetmelik’in 7. Maddesinin (b) ve

(c) bendi, 12. Maddesinin üçüncü fıkrasının (c) bendi ve 14. Maddesinin

üçüncü fıkrası,

Etil Alkol Ve Metanolün Üretimi

İle İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar


Maddesinin beşinci fıkrası, 14. Maddesi,

17. Maddesinin yedinci fıkrası, 18.

Maddesi, 19. Maddesinin

dördüncü fıkrası ve 20. Maddesi.

16/11/2016 143 – 22 17/02/2016 143 – 09 19/02/2016 143 – 11 29/02/2016 143 – 12 12/02/2016 150 – 02 17/02/2016 150 – 03 19/02/2016 150 – 04 20/04/2016 150 – 06 28/06/2016 150 – 10 21/10/2016 150 – 11 29/11/2016 150 – 13 06/12/2016 150 – 14 04/01/2016 154 – 01 05/01/2016 154 – 02 07/01/2016 154 – 03 12/01/2016 154 – 04 04/01/2016 159 – 01 05/01/2016 159 – 02

- Kurumdan belge almamış kişilere ürün satmak

4733 Sayılı

Kanun’un 8 inci maddesinin beşinci fıkrasının (f) bendi.

05/12/2016 67 – 05 05/02/2016 03 – 02 24/03/2016 03 – 03 27/05/2016 73 – 07 12/02/2016 79 – 07 31/08/2016 79 – 39 19/02/2016 143 – 11 17/02/2016 150 – 03 19/02/2016 150 – 04 21/10/2016 150 – 11 06/12/2016 150 – 14

- Tütün mamulleri, etil alkol, metanol ve alkollü içkilerin ambalajlarına kamu kurumlarınca uygulanan bandrol, etiket, hologram, pul, damga veya benzeri

5607 sayılı Kanun’un 3. Maddesinin

onyedinci fıkrası.

26/04/2016 79 – 20

130

işaretleri; ilgili mevzuatta belirlenen şekilde temin etmesine rağmen belirlenen ürünlerde kullanmaksızın bedelli veya bedelsiz olarak yaymak, bunları alma veya kullanma hakkı olmadığı halde sahte evrak veya dokümanlarla veya herhangi bir biçimde ilgili kurum ve kuruluşları yanıltarak temin etmek, bunları taklit veya tahrif ederek ya da konulduğu üründen kaldırarak, değiştirerek ya da her ne suretle olursa olsun tedarik ederek amacı dışında kullanmak

- Söz konusu fiillerin kamu sağlığını veya tütün ve alkol piyasasının güvenliğini bozucu nitelikte olması ve yargılama sürecinde yetkili mahkemece mevcut delil durumuna göre belgelerin askıya alınmasını gerektirir fiiller

4733 sayılı Kanun’un 8. Maddesinin

sekizinci fıkrası.

31/08/2016 79 – 39

- Kurumdan satış belgesi almadan açık olarak içki satışı veya sunumu yapılması

4733 Sayılı

Kanun’un 8. Maddesinin beşinci fıkrasının (j) bendi.

19/02/2016 143 – 11

21/10/2016 150 – 11

B - Diğer Kurum Mevzuatlarına Aykırılıklar

İlgili Mevzuat ve

Madde Numarası

Düzenlenen Raporun Tarih ve

Sayısı

- Alınan bandrolün üzerinde yazılı olan yıllarda temin edilip Gelir İdaresi Başkanlığından gerekli izni almaksızın bir sonraki yıl içinde kullanılması hususunu Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmek, - Firmaların ürettikleri ve sattıkları şişeli ürün ile şişe stokları karşılaştırıldığında, şişe miktarının oldukça fazla olduğu ve şişe alımlarına devam ettiği gibi hususlar da

Maliye Bakanlığı tarafından çıkartılan 17/03/2007 tarih ve 26465 sayılı Resmi

Gazetede yayımlanarak

yürürlüğe giren

12/02/2016 79 – 07 06/04/2016 79 – 18 26/04/2016 79 – 20

131

eklendiğinde, kayıt dışı üretim gerçekleştirildiği kanaati oluştuğu, usulsüz bandrol temin etme ve kullanma ve kayıt dışı faaliyet sonucunda kamunun vergi kaybı düşünüldüğünde; firmalarının mali mevzuat ve bandrol yönünden de incelenmesi için durumun, T.C. Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilmesi.

“Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün

İzleme Genel Tebliği”.

- İzinsiz ürettiği nargilelik tütünleri ticari amaçla satmak, - İşyerinde üzerinde bandrol, alkol uyarı işaretleri ve Türkçe etiketlerin bulunmadığı alkollü içkilerle ilgili olarak Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi gereken hususlar.

5607 sayılı Kaçakçılıkla

Mücadele Kanunu’nun

“Kaçakçılık Suçları” başlıklı 3.

Maddesinin onsekizinci fıkrası.

17/06/2016 67 – 04 09/05/2016 90 – 17

- Firmada tespit edilen ve faturası ibraz edilemeyen, iadeler sonucu oluştuğu beyan edilen 97 adet bandrol fazlalığı ile birlikte, Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliğine göre vermeleri gereken bildirimlerin verilmemesi hususlarının Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilmesi.

29.01.2011 tarih ve 27830 sayılı Resmi

Gazete’de yayımlanan 20 Seri No.lu Özel Tüketim

Vergisi Genel Tebliği.

19/08/2016 90 – 39

- Alkollü İçki Üretim ve Satışı, bandrol kullanımı, ÖTV bildirimi verilmemesi ve diğer mali aykırılıklar dolayısı ile Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığına bildirilmesi gereken hususlar.

20 Seri Nolu ÖTV Genel Tebliği

05/01/2016 154 – 02

C - Mevzuat ve Uygulama / İyileştirme Önerileri

Düzenlenen Raporun Tarih ve

Sayısı

- Kuruma kayıtlı nargilelik tütün firmalarında yurt içinde satışa hazır mamul içinde bulunan tütün miktarının asgari %30’a tekabül ettiği, ancak mamulün ÖTV sinin katkı maddeleri dahil

132

%100 üzerinden alınmasının, son zamanlarda popülerleşen nargile kafeler ile birlikte maliyeti ucuzlatmak amacıyla kayıt dışı nargile üretimi yapanların piyasada yoğun bir şekilde varlık göstermesine neden olduğu, bu sebeplerle yasal üreticilerin korunması ve haksız rekabetin önlenebilmesi için Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca Maliye Bakanlığı yetkilileri ile de görüşülerek nargilelik tütün mamulünden alınan ÖTV miktarının mamulün içinde kullanılan tütün miktarıyla sınırlandırılmasının yararlı olacağı.

17/06/2016 67 – 04

- Nargile tüketiminin yaygın olduğu nargile kafelerde yasadışı olarak üretilmiş nargile tütünlerinin kullanımını engellemek amacıyla, ambalajlarının bölünmemesini ve ayrıca kafelerde harmanlanmasını engelleyecek mevzuat düzenlemelerinin (ambalajların küçültülerek tek kullanımlık hale getirilmesi, sigara da olduğu gibi bölünerek satılmasının veya ambalajı bozularak satılmasının yasaklanması gibi) Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca hayata geçirilmesinin, gerek yasadışı üretim ve tüketimin engellenmesi gerekse de toplum sağlığı açısından uygun olacağı.

17/06/2016 67 – 04

- Analitik saflıkta üniversite laboratuvarları veya inceleme laboratuvarlarında kullanılmak üzere ithali gerçekleştirilen etil veya metil alkollerde olduğu üzere; ambalajlarında, mer’i mevzuat hükümlerince uluslararası geçerli sembol veya uyarıların Türkçe dilinde olmasını zorunlu kılacak hükümlerin olmadığı anlaşıldığından ve söz konusu ürünlerin laboratuvar veya üniversitelerde özel istekle sipariş edilen ürünler olsa da, alkolün analitik saflıkta olması, denatüre edilmemesi ve çevre - insan sağlığı açısından tehlike arz edebilecek tehlikeli madde sınıfında olması sebebi ile ithal edilen bu ürünlerde de Türkçe ibareli etiketlerin bulunmasının uygun olacağı; bu sebeple Alkol Piyasası Daire Başkanlığınca Sağlık Bakanlığı nezdinde girişimde bulunarak, bu hususta bir çalışma yapılmasının yerinde olduğu.

23/02/2016 79 – 09

- Üretilen şarap kapüşonları üzerine uygulanan bandrollerin boyu kapüşonlardan daha kısa oluşu, kapüşonların şişelerden kolaylıkla yırtılmadan çıkartılabilmesi ve kapüşon ve bandrolün yırtılmadan çıkartıldığı için tekrar kullanılmasında kolaylıklar olması, toplanan şarap kapüşonlarında bandrollerde hangi firma olduğu yazmasa da, kapüşonlarda marka yazdığından, hangi firmaya özgü bandrol olduğunun tespiti kolay olması sebebiyle, Alkollü İçkiler Piyasası Daire

26/04/2016 79 – 20

133

Başkanlığınca ilgili Kamu otoriterleri ile koordinasyon kurularak, bandrol ile kapüşonların uzunluklarına bir standart getirilmesi, şarap kapüşonlarında marka veya firma ismine getirilecek kısıtlama veya bandrollerin şarap kapüşonları üzerine değil de, şişe ile kapüşon arasında uygulanabilmesi … v.s. gibi bir takım piyasa düzenini bozucu bu tip faaliyetlerin önlenmesi için mevzuat yönünden yeni bir düzenleme getirilmesinin yerinde olduğu.

- Kıyılmış tütünde vergi düzenlemesinin “doğu ve güneydoğuda tek başına içilebilen tütünler için yeniden düzenlenmesi”, bu düzenleme öncesinde de “coğrafi işaret” alınarak, vergi indirimine konu tütünlerin belirlenmesi, bunun yanında makaron satışında artış da göz önüne alındığında, makaronun iç satış fiyatı ile sigara iç satış fiyatları arasındaki açığın artmasından kaynaklı tütün mamulü tüketimin artma eğiliminde olduğu anlaşıldığından Dünya Sağlık Örgütü direktifleri de göz önüne alınarak, makaronun iç satış fiyatının yükselmesi ve doğu ve güneydoğuda tek başına içilebilen kıyılmış tütünlere uygulanacak istisnalar hakkında Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığınca Maliye Bakanlığı nezdinde çalışma yürütülmesi.

07/09/2016 79 – 40

- Çoklu ürün alım satımlarında oluşan fiyat farklılıklarının ticari kabul edilebilir şart ve oranlarda olması ve bu satımlardaki fiyat farklılıklarının kullanılarak gizli promosyon ve teşvik yapılmasını engelleyecek ve promosyon ve teşvike temas etmeyecek şekilde uygulama koşullarının ve kriterlerinin çizilmesi.

20/01/2016 04 – 01

- Etil Alkol Ve Metanolün Üretimi ile İç Ve Dış Ticaretine İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin “İhracat” başlıklı 14. maddesi “Bu Yönetmelik kapsamına giren ürünlerin ihracatını yapan firmaların, ihracata ilişkin gümrük beyannamesinin bir örneğini, ihracatın yapıldığı aya ait satış raporu ekinde Kuruma göndermeleri zorunludur.” Hükmünü içermektedir. Kimi firmalar her ne kadar etil alkol ihraç etmese de içeriğinde etil alkol içeren kozmetik ürünleri üretmekte ve bu ürünleri de yurt içi ve yurt dışına satmaktadır. Satış bildirimlerinde ihraç edilen kozmetik ürünlerinin içinde yer alan etil alkol miktarının beyanının zorunlu kılındığı düşünüldüğünde bu ürünlerin ihracına ilişkin gümrük beyannamelerinin de firmalardan istenmesi gerektiği

19/02/2016 143 – 10

134

değerlendirilmekle birlikte konunun Alkol Piyasası Daire Başkanlığı’nca değerlendirilerek işlem yapılmasının, ihraç beyannamesinin Kurumumuza gönderilmesine gerek olmadığı değerlendiriliyorsa bundan sonra yapılacak incelemelerde dikkate alınmak üzere konu hakkında Denetim Daire Başkanlığı’nın bilgilendirilmesinin, ihraç beyannamelerinin de satış bildirimi ekinde gönderilmesi gerektiği değerlendiriliyorsa sektörde faaliyet gösteren diğer firmaların da bilgilendirilmesinin uygun olacağı.

- İthal ettikleri etil alkolü kendi üretiminde kullanan firmalar bu ürünleri ihraç ettikleri zaman hizmet bedeli ödememektedirler. Bizim dikkate aldığımız yöntemde peşin ödenen hizmet bedelinin firmalara tekrar iadesi dahi gündeme gelebilmektedir. Firmaların kapasite raporları değerlendirildiğinde firmaların ürettikleri ürünlerin içerisinde kullanılan etil alkol miktarını tespitte yetersiz kaldığı değerlendirilmektedir. Üretilen ürünlerin bazılarının üzerinde içeriğinde ne kadar alkol olduğu da belirtilmemektedir. İthal ettiği etil alkolü kendi üretiminde kullanan ve bu ürünleri ihraç eden firmalarda ihraç edilen ürünlerin içerisinde kullanılan alkol miktarının kolayca tespit ve kontrolünün yapılabilmesi gerektiği değerlendirilmektedir. Bu nedenle bu firmalardan ürettikleri/üretecekleri her bir marka ve ambalaj hacmi için alkol kullanım miktarını bildirme zorunluluğu getirilmesinin denetimlerin daha etkin yapılması için yerinde bir uygulama olacağı.

19/02/2016 143 – 10

- 4733 sayılı yasa ile 4250 sayılı yasa ve bu yasalara dayanılarak çıkarılan Etil Alkol ve Metanolün Üretimi ile İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik ve Tütün Mamulleri Ve Alkollü İçkilerin Satışına Ve Sunumuna İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik’te de etil alkolün internetten tüketicilere satılamayacağına yönelik bir düzenleme bulunmaması dolayısıyla mevzuata uygun bir şekilde Etil Alkol Perakende Satış Belgesi alan bir satıcının, Kurumumuzca yetki verilen firmalar tarafından üretilen veya ithal edilen etil alkolleri internetten tüketicilere satmasına engel bir yasal düzenleme olmaması sebebiyle konunun Alkol Piyasası Daire Başkanlığı’nca değerlendirilerek etil alkol ve metanolün internetten satışının yasaklanmasına yönelik mevzuat çalışması yapılmasının uygun olacağı.

23/11/2016 143 – 24

135

- “Etil Alkol Aylık Satış Bildirimi” isminin kendi ürettikleri ürünlerde etil alkol kullanan firmalarda yanılgıya yol açtığı bu nedenle bildirimin isminin “Etil Alkol Aylık Satış ve Kullanım Bildirimi” olarak değiştirilmesinin uygun olacağı düşünülmektedir. Ayrıca aylık satış bildirimi doldurulurken kullanımın yapıldığı dönemde üretimde kullanılan etil alkol miktarının tamamının bildirilmesi (zira üretim aşamasında ürünün yurt içine mi yurt dışına mı satılacağı bilinmemektedir ve ambalajlar her ikisinde de aynıdır) ve ihracatın olduğu dönemlerde de ihraç edilen ürünlerin içerisinde kullanılan etil alkolün ihracat olarak bildirilmesi şeklindeki uygulamanın denetimlerin daha etkin ve verimli yapılmasını sağlayacak bir uygulama olduğu değerlendirildiğinden, Etil Alkol Aylık Satış Bildiriminin gerek başlığının gerekse de içeriğinin yukarıda belirtilen hususlar da göz önünde bulundurularak Alkol Piyasası Daire Başkanlığı’nca yeniden düzenlenmesinin uygun olacağı.

17/02/2016 143 – 09

- Mer’i mevzuatta alkollü içki ithalatçılarına verilecek bandrollerin miktarlarına ilişkin herhangi bir düzenleme olmaması sebebiyle piyasaya ithalatçı olarak yeni girmiş alkollü içki firmalarının bandrol taleplerine yönelik uygun bir kota düzenlemesinin getirilmesi, Örneğin, ilk bandrol talebinin miktarının belirlenmesi ve bu miktarın üç ay içinde satışa yansımaması durumunda ikinci talebin karşılanmaması veya ikinci talebin miktarının ilk talebin miktarının iki katını geçmemesi gibi bir düzenleme yapılması.

06/05/2016 150 – 08

- Makaron, sigara, sarmalık kıyılmış tütün üretimi faaliyetinde bulunan firmaların kapasite hesaplama esaslarının (günlük, haftalık, yıllık çalışma saati, yıllık çalışma gün sayısı gibi) kategori (makaron, sigara, sarmalık kıyılmış tütün) bazında açıkça belirlenmesinin uygun olacağı, detayları ile belirlenen bu kapasite hesaplama esasların yönetmelik ekine konmasının tesis kurma aşamasında olan veya hali hazırda üretim yapan firmalar için büyük kolaylık getireceği ve bir takım soru işaretlerini ortadan kaldıracağı düşünüldüğünden, makaron, sigara, sarmalık kıyılmış tütün üretimi faaliyetinde bulunan firmalarla ilgili kapasite hesaplama esaslarının Tütün Mamulleri Piyasası Daire Başkanlığı’nca ilgili yönetmeliklere (makaron ve tütün mamulleri) bir madde halinde eklenmesinin uygun olacağı.

24/11/2016 150 – 12

- Yapılan denetimlerde yasal defter kayıtlarından da

136

faydalanıldığı göz önüne alındığında, daha etkin ve verimli denetim yapılabilmesi ve kurumlararası kayıtlarda yeknesaklık sağlanabilmesi açısından firmaların ihracat bildirimlerini fatura düzenleme tarihi itibariyle değil, fiili ihracat tarihlerini dikkate alarak yapmasının uygun olacağı düşünülmekle birlikte, yapılacak denetimlerde ve kurum uygulamalarında birliğin sağlanabilmesi açısından Alkol Piyasası Daire Başkanlığı’nca ihracata ilişkin bildirimlerin hangi tarih dikkate alınarak yapılacağının açıklığa kavuşturulması.

07/01/2016 154 – 03

Tablo 92- Denetimde tespit edilen aksaklıklar

4.1.8- Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Daire Başkanlığı

137

4.1.8.1- Avrupa Birliği

Avrupa Birliği Mevzuatına Teknik Uyum Kapsamında Gerçekleştirilen

Faaliyetler:

Kurumumuzun taslak mevzuatları, Avrupa Birliği müktesebatı ve ülkemizin Avrupa Birliği’ne olan diğer taahhütlerine uyumluluğu ve Daire Başkanlığımızın görev ve yetki alanına giren diğer hususlar açısından değerlendirilmiş; bu kapsamda gerektiğinde ilgili Kurumlardan görüş alınmasında koordinasyon sağlanmıştır.

Çeşitli ülkelerin mevzuatı ile uygulamaları hakkında bilgi edinilmesinin temini suretiyle Kurumumuzun mevzuat çalışmalarına katkı sağlanmıştır.

Çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanarak Kurumumuz görüşüne sunulan mevzuat taslaklarına ilişkin Kurumumuz görüşünün iletilmesi koordine edilmiş; Daire Başkanlığımızın görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle söz konusu taslaklara görüş verilmesi suretiyle katkı sağlanmıştır.

Avrupa Birliği Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen ve Türkiye ile Avrupa Birliği arasında tesis edilen alt komitelerden biri olan 2 No’lu İç Pazar ve Rekabet Alt Komitesi toplantılarına katılım sağlanmıştır.

Ekonomi Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen Türkiye’nin uyumlaştırması gereken AB teknik mevzuatının yer aldığı 2/97 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nın ekindeki listenin güncellenmesi çalışmalarına Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren mevzuat itibariyle katkıda bulunulmasında ilgili Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak gereken katkı sağlanmıştır.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın koordinasyonunda yürütülen Türkiye - Avrupa Birliği Gümrük İşbirliği Komitesi (GİK)’in 48. Toplantısına hazırlık amacıyla yapılan hazırlık toplantısına ilgili Daire Başkanlıkları ile beraber katılım sağlanmıştır.

“ Üye Ülkelerin Tütün ve İlgili Ürünlerin Üretimi, Piyasaya Arzı ve Satışına Yönelik Kanun, Yönetmelik ve İdari Hükümlerinin Yakınlaştırılması İle İlgili ve 2001/37/EC Sayılı Direktifi Kaldıran 2014/40/EU Sayılı Direktif” yayımlanmıştır. Anılan Direktife uyum sağlamak için gerekli kanun, tüzük ve idari kararların 20 Mayıs 2016 tarihine kadar yürürlüğe konması hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede; bahse konu Direktifin ülke mevzuatımıza aktarılması kapsamında AB Komisyonunca düzenlenen toplantılara katılım sağlanmış, uyumlaştırmaya yönelik çalışmalarda oluşan tereddütlerin giderilmesini teminen ilgili kurum ve kuruluşlarla temasa geçilmiştir.

2014/40/EU sayılı Direktifin uyumlaştırma çalışmaları kapsamında AB Komisyonunca oluşturulan ve Yeni Tütün Mamulleri Direktifi çerçevesinde devredilen yetkilere, raporların hazırlanmasına, mevzuat tekliflerine ilişkin üye ülke

138

uzmanlarına danışılan bir forum gibi faaliyet gösteren Tütün Politikaları Uzman Grubu’nun Belçika’nın Brüksel kentinde gerçekleştirilen; - 23 Şubat 2016 tarihinde 6 ncı, - 15 Haziran 2016 tarihinde 7 nci, - 26 Ekim 2016 tarihinde 8 inci , Toplantılarına Daire Başkanlığımız ve ilgili Daire Başkanlığınca katılım sağlanmıştır.

2014/40 sayılı Direktifin 25. inci maddesi uyarınca, tütün mamullerinin üretimi, sunumu ve satışına ilişkin hususlarda Komisyona destek olmak amacıyla oluşturulan “Tütün Mamulleri Komitesi”nin Belçika’nın Brüksel kentinde gerçekleştirilen; - 24 Şubat 2016 tarihinde 4 üncü - 16 Haziran 2016 tarihinde 5 inci Toplantılarına Daire Başkanlığımız ve ilgili Daire Başkanlığınca katılım sağlanmıştır.

Ortaklık Komiteleri ve Teknik Komitelere Katılım

Türkiye-AB Gümrük Birliği Ortak Komitesi’nin (GBOK) Ankara’da gerçekleştirilen 33. Dönem toplantısına ve GBOK 33. Dönem hazırlık toplantısına katılım sağlanmasına ilişkin olarak Daire Başkanlığımızca koordinasyon sağlanmış ve Daire Başkanlığımız ve ilgili Daire Başkanlıklarınca 25 Mayıs 2016 ve 11 Mayıs 2016 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen anılan toplantılara iştirak edilmiştir. Söz konusu toplantılar öncesinde, toplantı gündeminde yer alması öngörülen ve Kurumumuzun sorumluluk alanına giren konularda kaydedilen gelişmelere ilişkin ilgili Daire Başkanlığının görüşü alınmak suretiyle hazırlık sağlanmıştır.

İlerleme Raporu

Avrupa Birliğine katılım yolunda ekonomik kriterler, müktesebat uyumu ve kurumsal yapılanma alanlarında Kurumumuz faaliyet alanlarında kaydedilen ve 2015 Yılı İlerleme Raporuna katkı niteliği taşıyabilecek gelişmeler ile anılan raporda tespit edilen maddi hata ve eksiklikler Komisyona iletilmek üzere Avrupa Birliği Bakanlığı’na bildirilmiştir.

4.1.8.2-Dış İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler.

Mevzuat Çalışmaları

Kurumumuzun mevzuat çalışmalarına, taslak mevzuatların, ülkemizin taraf olduğu uluslararası anlaşmalara uygunluğu açısından değerlendirilmesi suretiyle katkıda bulunulmuştur.

06/01/2005 tarihli ve 25692 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Tütün Mamullerinin Zararlarından Korumaya Yönelik Üretim Şekline Etiketlenmesine ve Denetlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”te

139

değişiklik yapılması kapsamında 2001/37/EC sayılı Direktifi yürürlükten kaldıran 2014/40 EU numaralı Direktifi uyumlaştırma çalışmalarına katkı sağlanmaktadır.

Serbest Ticaret Anlaşmaları

Ekonomi Bakanlığı tarafından Türkiye ile çeşitli ülkeler arasında Serbest Ticaret Anlaşması akdedilmesine yönelik yapılan müzakereler için yürütülen çalışmalara Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren ürünlere uygulanacak gümrük vergilerinin sıfırlanması veya taviz verilmesi konuları ile “Fikri Mülkiyet Hakları” başlığı altında Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren ürünler itibariyle ilgili Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak gereken katkı sağlanmış, anılan toplantılara ve bu toplantılar öncesinde yapılan hazırlık toplantılarına Kurumumuzca katılım sağlanması koordine edilmiştir.

Bu kapsamda; Peru, AB, Meksika, Şili, Ukrayna, Bosna - Hersek, İran ve Mauritus ile yürütülen STA müzakerelerine katkıda bulunulması koordine edilmiştir.

Ayrıca; - Gıda ile Katar arasında bir Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşması (TEOA) - Ülkemiz ile Japonya arasında imzalanacak Ekonomik Ortaklık Anlaşması (EOA), - Türkiye-Gürcistan Tarım Yürütme Komitesi II. Toplantısı, - Türkiye-Sırbistan-Bosna Üçlü Ticaret Komitesi III. Dönem Toplantısı, - Türkiye-İran arasında imzalanan Tercihli Ticaret Anlaşması (TTA)’nın genişletilmesi, kapsamında Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle ilgili

Daire Başkanlıklarının görüşü alınarak Ekonomi Bakanlığı ve Gıda Tarım ve

Hayvancılık Bakanlığı’na Kurumumuz görüşü iletilerek gereken katkı sağlanmıştır.

Çok Taraflı ve Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler Kapsamında Yürütülen Faaliyetler

Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü’ne (OIV) İlişkin Faaliyetler:

Bağcılık ve şarapçılık konusunda bilimsel, teknik, teknolojik ve hukuki bakımdan uluslararası alanda yetkinliği kabul edilen uzman statüsünde bir kuruluş olan Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OIV) ile olan ilişkiler ülkemiz adına Kurumumuzca yürütülmektedir. Bu kapsamda aşağıdaki faaliyetler Daire Başkanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmiştir:

Düzenli olarak OIV intranetinde yayınlanan taslak kararlar ve Üye Devletlerin yorumlarına sunulan stratejik plan taslakları, çeşitli delegasyonlardan alınan görüş ve öneriler çerçevesinde OIV tarafından tekrar değerlendirilmekte olup, Kurumumuzun görüşleri Alkollü İçkiler Daire Başkanlığı’ndan alınan görüşler

140

doğrultusunda oluşturulmakta, ayrıca gerekli durumlarda Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın da görüşleri alınarak Örgüt Sekreteryası’na iletilmiştir.

OIV Genel Kurul ve Yürütme Komitesi toplantıları ile uzman toplantılarına Kurumumuzca katılım sağlanmasına yönelik gerekli koordinasyon sağlanmıştır. Bu kapsamda;

- 16 Nisan 2016 tarihinde Fransa’nın Paris kentinde gerçekleşmiş OIV-Yürütme Komitesi Toplantısı,

- 8 Temmuz 2016 tarihinde Fransa’nın Paris kentinde gerçekleşmiş OIV-Yürütme Komitesi Toplantısı,

- Brezilya’nın Bento Gonçalves kentinde gerçekleşen OIV 14.Genel Kurul Toplantısı ile Bağcılık, Piyasa Zorluklarına Karşı Teknolojik Avantajlar” temalı 39. Dünya Bağ ve Şarap Kongresine,

katılım ve koordinasyon sağlanmıştır.

Ayrıca “Bağcılık, Piyasa Zorluklarına Karşı Teknolojik Avantajlar” temalı 39.

Dünya Bağ ve Şarap Kongresi’nde “Ekonomi ve Hukuk” teması altında “Şarap

Hukuku - Kamusallık ve Düzenleme” başlığı altında sunulmak üzere “Tütün ve

Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ve Türkiye’de Şarabın Piyasaya Arzı” konulu

poster hazırlanmıştır.

Amerika Şarap Ekonomistleri Birliği ile birlikte Montpellier Business School’un düzenlediği “Şarap Endüstrisinde Yenilikler Çalıştayı”na ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda Daire Başkanlığımızca koordinasyon sağlanmış ve katılım sağlayan Daire Başkanlığınca Türkiye Şarap Sektöründe Bandrollerin Vergi Kaçakçılığını Yasallaştırmada Kullanımı konulu bildirimin sunulması için girişimde bulunulmuştur.

Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesine İlişkin

Faaliyetler:

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) önderliğinde ve himayesinde kabul edilen ve halk sağlığı alanında yapılmış en kapsamlı uluslararası anlaşma olan ülkemizin de taraf olduğu Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) bünyesinde yapılan çalışma ve toplantılarda ülkemizi temsilen Kurumumuz son derece aktif rol oynamıştır. Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) kapsamında Dünya Sağlık Örgütü ile Kurumumuz ilişkileri Daire Başkanlığımız koordinasyonunda yürütülmüştür. Bu kapsamda;

Kurumumuz ev sahipliği ile ve Sağlık Bakanlığı koordinasyonunda Dünya Sağlık Örgütü tarafından 02-04 Şubat 2016 tarihlerinde Antalya’da gerçekleşen Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin 9 ve 10 uncu maddeleri Çalışma Grubu Toplantısı ile 01 ve 05 Şubat 2016 tarihlerinde Antalya’da gerçekleşen 9 ve 10 uncu maddeler Anahtar Kolaylaştırıcılar Toplantılarına ilişkin tüm iş ve işlemler Daire Başkanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmiştir.

141

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bünyesinde faaliyet gösteren TobLabNet (Tobacco Laboratory Network-Tütün Laboratuvar Ağı) tarafından 9-11 Mayıs 2016 tarihlerinde Hollanda'nın Maastricht kentinde gerçekleştirilen TobLabNet 6. Toplantısına ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır

Dünya Sağlık Örgütü tarafından oluşturulan “Global Tobacco Regulators Forum” (GTRF-Küresel Tütün Düzenleyicileri Forumu) ve “Advanced Expert Group” (AEG-İleri Uzmanlar Grubu)’nun 27-29 Nisan 2016 tarihlerinde, Hindistan’ın Yeni Delhi şehrinde gerçekleştirilen “Tütün Ürünlerinin Analizi ve İfşasına İlişkin Teknik Danışma” toplantısına ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

SESRIC, Dünya Sağlık Örgütü ve Hastalıklardan Korunma ve Önleme Merkezi ile ortaklaşa düzenlenen “Tütün Anket Soruları için Oryantasyon Çalıştayı”nın 3-4 Mayıs 2016 tarihlerinde Ankara’da gerçekleşen toplantıya ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

DSÖ Türkiye Ofisi talebi doğrultusunda DSÖ Türkmenistan Ofisi için Türkmenistan’ın tütün kontrolü kapasitesinin güçlendirilmesi amacıyla ülkemize bir çalışma ziyareti düzenlemesinin talep edilmiş ve bu kapsamda tütün/tütün mamulleri üretimi, lisanslama sistemi, satışı, reklam düzenlemeleri, resimli sağlık uyarıları ve satış noktaları konularına ilişkin toplantı 26 Mayıs 2016 tarihinde Daire Başkanlığımız koordinasyonunda gerçekleştirilmiştir.

7-12 Kasım 2016 tarihleri arasında Hindistan’ın Yeni Delhi kentinde gerçekleştirilen “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) Taraflar Konferansı 7. Toplantısı (COP7)‘na ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi (TKÇS) 2016 dönemi uygulama raporlarının hazırlanması ve ilgili birim, Kurum ve Kuruluşlara iletilmesini teminen koordinasyon gerçekleştirilmiştir.

12-13 Mayıs 2016 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleşen Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) Tarım ve Tarımsal Sanayi Çalışma Grubu Toplantısına Kurumumuzca ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

14-15-16/12/2016 tarihlerinde İstanbul’da gerçekleşen “İslam İşbirliği Teşkilatı Üyesi Ülkelerin Tütün Kontrolü Politikalarına İlişkin Bilgi Paylaşımı Çalıştayı”na katılım sağlanmış, ayrıca Daire Başkanlığımızca “Tütün Kontrol Uygulamaları ve TAPDK’nın Rolü” konulu sunum yapılmıştır.

Dünya Ticaret Örgütüne (DTÖ) İlişkin Faaliyetler

142

15 - 17 Mart 2016 tarihlerinde Cenevre’de gerçekleşen Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ)’yü kuran Anlaşmanın ekinde yer alan Ticaret Politikası Gözden Geçirme Mekanizması (TPRM) çerçevesinde 6. İnceleme Toplantısı öncesinde DTÖ üyesi ülkelerin ülkemiz politika ve uygulamalarına ilişkin bilgi ve ilave açıklama taleplerinin cevaplanması ilgili Daire Başkanlıklarının katkılarıyla Daire Başkanlığımızca koordine edilmiştir. Bu kapsamda, Endonezya, Ekvator, AB, Rusya, Tayland tarafından iletilen soruların cevaplanması sağlanmıştır.

Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Ticarette Teknik Engeller Anlaşması kapsamında, teknik düzenleme ve uygunluk değerlendirme prosedürü taslaklarının ve standartlarının, bu kapsamdaki ikili veya çok taraflı anlaşmaların DTÖ Sekretaryası’na bildirilmesi konusunda koordinatör kurum olan Ekonomi Bakanlığı’nca yürütülen çalışmalara Kurumumuzun görev ve yetki alanına giren hususlar itibariyle katkıda bulunulması sağlanmıştır.

İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı’na (OECD) İlişkin Faaliyetler

19 Şubat 2016 tarihinde gerçekleşen, İktisadi İşbirliği ve Gelişme Teşkilatı OECD konularının Ulusal Eşgüdüm Birimleri ve ilgili kurum temsilcileri ile görüşüldüğü “OECD Çalışmalarıyla İrtibatlı Kurumlar 14. Eşgüdüm Toplantısı”na Kurumumuzun ilgili Daire Başkanlıklarınca katılım sağlanması konusunda koordinasyon sağlanmıştır.

Çok Taraflı ve Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler Kapsamında Yürütülen Diğer Faaliyetler

EUROCARE’in ortak organizasyonu ve Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesi Ofisi’nin ortak sponsorluğunda Slovenya’nın Ljubljana kentinde 7 nci Avrupa Alkol Politikaları Konferansı’na ilgili Daire Başkanlıkları ve Daire Başkanlığımızca katılım sağlanmış ayrıca “Alkol Kontrol Uygulamaları ve TAPDK’nın Rolü” konulu bir sunum yapılmıştır.

4.1.9- Hukuk Müşavirliği:

4.1.9.1- Dava ve İcralar

143

01.01.2016 ile 31.12.2016 tarihleri arasında; Müşavirliğimiz kayıtlarında yer alan Ceza davası sayısı 2.652, Kurumumuz aleyhine açılmış İdari dava sayısı 1017’dir. Sözü edilen davaların ayrıntılı dökümü şöyledir:

Ceza Davaları

Kolluk Kuvvetleri (Emniyet Görevlileri, Jandarma) tarafından; belgesiz tütün mamulleri ve alkollü içki satışı, izinsiz alkollü içki üretme fiilleri, sahte bandrol, sahte içki ve sahte sigara satma fiilleri ile kaçak kıyılmış tütün, kaçak sigara bulundurmak ve satmak, onsekiz yaşından küçüklere içki ve sigara satmak ve reklam yasaklarına muhalefet v.b. eylemler nedeniyle tesis edilen iş ve işlemler Müşavirliğimize çeşitli yollarla intikal ettirilmekte ve yukarıda sayılan olaylar hakkında, Müşavirliğimizce Cumhuriyet Başsavcılıklarına suç duyurusunda bulunulmakta, dava açıldığına dair iddianame ve duruşma günü tebliğ edilmesi halinde müdahale dilekçeleri hazırlanarak mahkemelere gönderilmekte ve imkânlar ölçüsünde bu davaların duruşmaları takip edilmektedir.

Bu şekilde, 2016 yılı içerisinde Müşavirliğimizce takibi yapılan toplam 2.652 Ceza dosyasının ayrıntılı dökümü aşağıya çıkarılmıştır:

a- İzinsiz Üretim (Kuruluş ve faaliyet izni almadan tütün mamulü ve alkollü

içki üretmek eylemleri) nedeniyle 34 dosya, b- Bandrolsüz ya da taklit veya niteliğine uygun olmayan bandrollü ürünleri

bulundurmak, nakletmek, satmak veya kullanmak nedeniyle 2.503 dosya, c-18 yaşından küçüklere sigara satışı nedeniyle 3 dosya, ç- Kıyılmış ve sarmalık kıyılmış tütün ve sigara malzemeleri bulundurma

suçundan 6 dosya, d- Taklit bandrol imal etmek veya ülkeye sokmak nedeniyle 4 dosya, e- Taklit bandrollü ürünleri bulundurmak, nakletmek nedeniyle 22 dosya, f- Ambalajları üzerindeki bilgiler ile bandrol bilgileri farklı ürünleri üretmek

veya ithal etmek nedeniyle 3 dosya, g- 1072 sayılı Kanuna muhalefet 42 dosya, h- Diğer ceza dosyaları 35 adet.

2016 yılı içerisinde Müşavirliğimizce takibine başlanan ve yukarıda dava çeşitlerine göre dağılımı gösterilen toplam 2.652 adet Ceza dosyası ile daha önceki yıllarda takibine başlanan davaların safahatı ise şu şekildedir:

Derdest olanlar (henüz karara çıkmamış dosyalar) : 1459 adet, Adli Para cezası verilen dosyalar: 333 adet, Beraat kararı verilen dosyalar: 246 adet, Görevsizlik kararı verilen dosyalar: 30 adet, Yetkisizlik kararı verilen dosyalar: 2 adet, Birleştirme kararı verilen dosyalar: 49 adet, Hapis cezası verilen dosyalar 376 adet, Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması kararı verilen dosyalar 34 adet, Erteleme kararı verilen dosyalar 8 adet,

144

İtirazen reddedilen dosyalar: 3 adet, Ölüm nedeniyle düşme kararı verilen dosyalar 4 adet, Müsadere istemi kabul verilen dosyalar 2 adet, Ceza verilmesine yer olmadığına karar verilen dosyalar 8 adet, Kovuşturmaya yer olmadığına karar verilen dosyalar 98 adet,

olmak üzere karara bağlanmış 1.193 dosyadan 20 adedinin kaydı kapatılmıştır. Diğerleri karara bağlanmış olmakla birlikte itiraz ve temyiz gibi kanuni yolları tüketilmemiş olup da halen işlem gören dosyalardır. Kurumca verilen İdari Para Cezalarının iptali istemiyle 2016 yılı içerisinde Sulh Ceza Hakimliklerin de açılan dava sayısı 903 olup; bunlardan 59’u kabul ile sonuçlanırken 545 tanesi reddedilmiştir. Diğer davalar derdest olup devam etmektedir.

İdari Davalar

Danıştay’da ve İdare Mahkemelerinde Kurumumuz aleyhine 2016 yılında 114 dava açılmış olup sözü edilen davaların ayrıntılı dökümü şöyledir:

a- Satış, Dağıtım, İzin ve Uygunluk Belgelerinin iptaline ilişkin işlemlerin iptali istemli davalar 18 adet,

b- Yönetmelik Yönerge ve Tebliğ ve diğer düzenleyici işlemlerin iptaline ilişkin davalar 21 adet,

c- İdari para cezalarının iptali istemli davalar 2 adet, ç- Personel işlemlerinin (Atama, İntibak, Sicil, Geçici Görevlendirme, Maddi -

Parasal Haklar v.s.) iptali istemli davalar 27 adet, d- Diğer davalar 46 adet,

2016 yılı içerisinde Hukuk Müşavirliğince takibi yapılan ve yukarıda dava çeşitlerine göre dağılımı gösterilen toplam 114 adet İdari dava dosyasının dava safahatı ise şu şekildedir:

— Davanın reddine (Kurum işleminin usule ve hukuka uygun bulunmasına)

dair karar verilen dosyalar: 32 adet, — Davanın kabulü: 3 adet,

olmak üzere toplam 35 dosya karara bağlanmış, diğerleri karara bağlanmamış veya itiraz ve temyiz gibi kanuni yolları tüketilmemiş olup da halen işlem gören dosyalardır.

Hukuk Davaları

09.01.2002 gün 24635 sayılı Resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4733

sayılı yasa ile (15.04.2008 tarihli 26848 sayılı R.G. de yayımlanan 5752 sayılı Kanun ile

değişik) Kurumumuz, ülkemizde tütün, tütün mamulleri ve alkollü içkiler

piyasasının düzenlenmesi, kontrol ve denetimi ile özel olarak yetkilendirilmiş ve

görevlendirilmiş olarak kurulmuştur.

145

Bu kapsamda gerçekleştirilen iş ve işlemler nedeniyle İdare Mahkemeleri ve sektörde faaliyet gösteren aktörlerin yasadışı faaliyetleri nedeniyle Ceza Mahkemelerinde davalar açılmaktadır. Bunların dışında tazminat veya alacak konulu Hukuk davalarına da muhatap olabilmekteyiz. 2016 yılı içerisinde; 1 adet hukuk davası açılmıştır.

Hukuk davası devam etmekte olup henüz karara bağlanmamıştır. İcra İşlemleri

İlgili kanun ve yönetmelikler kapsamında, Kurumumuz lehine doğan birtakım paraya müteallik alacakların ilgilileri tarafından ödenmemesi halinde, Kurum adına Müşavirliğimiz avukatlarınca, İcra ve İflas Daireleri nezdinde İcra takibi işlemleri yapılmaktadır. Ayrıca Mahkemelerce hüküm altına alınan Kurum alacakları da İlâmlı İcra takibine konu edilerek, gereken tahsilâtlar Müşavirliğimizce gerçekleştirilmektedir.

4.1.9.2- İdari İşlemler

Yukarıda belirtilen dava ve icra işlemleri haricinde, Kurum’a ilgili kanun ve yönetmelik hükümlerince verilen görev ve yetkiler kapsamında yürütülen iş ve işlemlerde Müşavirliğimiz Hukuki Danışmanlık görevini icra etmekte olup, Anayasamızın 2. maddesinde belirtilen “Hukuk Devleti” ilkesinin Devletimizin bir organı olan Kurumumuzda, en iyi şekilde tezahürünü sağlamaya yönelik iş ve işlemlerde bulunulmaktadır.

Bu kapsamda, 2016 yılı içerisinde yapılan iş ve işlemler aşağıda belirtilmiştir: Evrak İşlemleri

Adli ve İdari merciler ile noterlerden gönderilen evrak Kurum adına tebellüğ edilmekte, işlemleri yapılarak gereğine göre ilgili birime gönderilmektedir.

01.01.2016 ile 31.12.2016 tarihleri arasında; Müşavirliğimize gelen evrak sayısı

26.742 giden evrak sayısı ise 20.122 olarak gerçekleşmiştir. Danışmanlık Hizmetleri

a- Mevzuatın takibi, revize edilmesi ve uygulamasına yönelik çalışmalar Bilindiği üzere 4733 Sayılı Kurumumuz Teşkilât ve Görevleri Hakkında

Kanun’da, 15.04.2008 tarihli 26848 sayılı R.G. de yayımlanan 5752 sayılı Kanun ile çok önemli değişiklikler yapılmış ve bunun neticesinde ikincil mevzuatta da revizyona gidilmesi gerekmiştir. Bu bağlamda, Kurum’da teşekkül ettirilen Mevzuat Çalışma Grupları’na Müşavirliğimiz Avukat ve Hukuk Müşavirlerinin katılımı sağlanmıştır.

Hukuki literatürü ve Resmi Gazete'de yayınlanan mevzuatı muntazaman

takip etmek, derlemek ve gerekli gördüğü hususları Başkan’a ve ilgili ünitelere

146

intikal ettirmekle görevli Müşavirliğimizce; gerek Kurum temel mevzuatındaki değişiklikler, gerekse sair ilgili mevzuatta meydana gelen değişikliklerin hukuk tekniği ve usulüne uygun olarak takibi ve derlenmesine yönelik çalışmalarda bulunulmuştur. Bu konuda uzman bir Müşavirliğimiz Avukatının koordinesinde güncellenen ve sistematize edilen Kurum temel ve ikincil mevzuatı ile sair ilgili mevzuatın, kitapçık olarak basım ve dağıtımı yapılmış, ayrıca Kurumumuz web sitesinde elektronik ortamda mevzuatın güncellenmesi sürekli yapılmaktadır.

Bu kapsamda Müşavirliğimizce takibi yapılan; Kurumun gerek piyasa

düzenleme ve denetleme görevi çerçevesinde gerekse personeli ve idari işleriyle ilgili olarak hazırlanan ve yayımlanan mevzuatta değişiklikler aşağıda belirtilmektedir.

1- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (01.02.2016 tarihli ve 29611 s. RG) 2- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu İnsan Kaynakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (01.02.2016 tarihli ve 29611 s. RG) 3- Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Meslek Personeli Sınav, Görev, Çalışma Usul ve Esasları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (01.02.2016 tarihli ve 29611 s. RG) 4-Makaronların Teknik Düzenlemelere Uygunluklarının Belirlenmesine İlişkin Kurul Kararında Değişiklik Yapılmasına Dair Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulunun 03/08/2016 Tarihli ve 11700 Sayılı Kararı 5-Yaprak Sigara Kağıdı Üretimi ve Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik 6-Tütün Eksperlerinin Görev, Yetki ve Meslekî Sorumlulukları İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 7-Alkol ve Alkollü İçkilerin İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 8-Şarap Üretimi ve Piyasaya Arzı İle İlgili Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 9-Alkol ve Alkollü İçki Tesislerinin Haiz Olmaları Gereken Teknik Şartlar, Kurulmaları, İşletilmeleri ve Denetlenmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkındaki Yönetmelik’in 21 inci Maddesinin Uygulanması İle İlgili Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı 10-Tütün Üretimi, İşlenmesi, İç ve Dış Ticareti İle İlgili Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 22 nci, 23 üncü ve 26 ncı Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı

147

11-Etil Alkol ve Metanolün Üretimi İle İç ve Dış Ticaretine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 25 inci ve 26 ncı Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı 12-Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerin Satışına ve Sunumuna İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 14 üncü ve 15 inci Maddelerinin Uygulanması İle İlgili Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurulu Kararı Kurum faaliyet alanlarını ilgilendiren çalışmalar kapsamında; Kurum faaliyet alanlarını ilgilendiren çeşitli sektörlerdeki düzenlemelerin ve denetimlerin etkinleştirilmesine yönelik ulusal ve uluslararası çalışma organizasyonlarına Kurumu temsilen Müşavirliğimizce katılımcı personel görevlendirilmiştir. Bu kapsamda;

- Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı’nda yer alan mevzuat değişikliğine ilişkin 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı hakkındaki çalışmalar Müşavirliğimiz koordinatörlüğünde yürütülmüştür.

- Tütün ve Tütün Mamulleri Kaçakçılığı ile Mücadele Eylem Planı’nda yer alan mevzuat değişikliğine ilişkin 4733 sayılı Kanunda yapılması planlanan değişikliklerle ilgili Kurum görüşlerinin oluşturulması Hukuk Müşavirliği koordinatörlüğünde yürütülmüştür. b- Hukuki Görüşler Başkan veya Birim Başkanlıklarınca Müşavirlik Yönergesi’nin 10uncu madde hükümleri uyarınca intikal ettirilen konularda hukuki görüş bildirmek ve bunlara ilişkin işlemleri yapmakla görevli Müşavirliğimizce, Kurumun iş ve işlemlerindeki uygulamalara veya mevzuatın yorumlanması gereken durumlara dair tereddüde düşülen hallerde hukuki görüşler verilmektedir. Görüşlerimiz istişari nitelikte olmakla birlikte, ilgili birimlerin iş ve işlemlerine esas teşkil etmekte olup bu nedenle, görüşlerimizin hazırlanmasında azami hassasiyet gösterilmektedir.

Bu kapsamda, çeşitli hizmet birimlerince talep edilen ve Müşavirlik Yönergesi’nin 8’inci madde hükümleri uyarınca intikal ettirilen konulara ilişkin, 2016 yılı içerisinde Müşavirliğimizce hukuki görüşler verilmiştir.

4.1.10- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği

4.1.10.1- 2016 Yılında Yapılan Faaliyetler

Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu ile ilgili olarak, çeşitli gazete, dergi ve televizyon mülakatları organize edilmiştir. Basın yayın organları tarafından

148

yöneltilen yazılı sorular cevaplandırılmıştır. Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumuna yönelik haberler oluşturularak medya kuruluşları kanalıyla kamuoyu bilgilendirilmiş, gerekli durumlarda basın açıklamaları yapılmıştır.

Kurumumuz faaliyetleri ve tütün, tütün mamulleri, alkol, alkollü içkiler piyasası ile ilgili haber ve köşe yazılarının, günlük ulusal gazeteler ve tüm ekleri ile haftalık ve aylık güncel yayınların takibi yapılmış söz konusu haberler resmi tatil günleri de dahil Kurul üyelerimiz ve ilgili personelimize elektronik ortamda ulaştırılmıştır.

4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ile 2004/7189 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik kapsamında yapılan başvurular ile bu nitelikteki diğer başvuruların sonuçlandırılmasına ilişkin işlemler koordine edilerek, Kurumumuza yapılan başvurular işleme konulmuş ve Kurumumuzun ilgili daireleri ile koordinasyonu içerisinde yanıtlanmıştır.

Müşavirliğimiz, Başkanlık Makam’ınca yapılan görevlendirmeden itibaren; görev ve sorumluluğunun bilincinde Kanun ve Yönetmelikle belirlenen görevlerini yerine getirmekte, Kurumumuzun faaliyet alanında ve kamuoyunda etkinliğini duyurmak için Basın Yayın Kuruluşları ile düzeyli temas ve ilişkilerini sürdürmekte, Kurum Başkanımız tarafından verilen diğer görevleri de yapmaktadır.

RAPORUN AİT OLDUĞU DÖNEM 01/01/2016-31/12/2016

SIRA NO

VERİLER SAYISI

1 BİLGİ EDİNME BAŞVURUSU TOPLAMI 1375

2 OLUMLU CEVAPLANARAK BİLGİ VE BELGELERE ERİŞİM SAĞLANAN BAŞVURULAR

1299

3 KISMEN OLUMLU CEVAPLANARAK KISMEN DE REDDEDİLEREK BİLGİ VE BELGELERE ERİŞİMİ SAĞLANAN BAŞVURULAR

6

4 REDDEDİLEN BAŞVURULAR TOPLAMI 46

5 GİZLİ YA DA SIR NİTELİĞİNDEKİ BİLGİLER ÇIKARILARAK VEYA AYRILARAK BİLGİ VE BELGELERE ERİŞİM SAĞLANAN BAŞVURULAR

0

6 DİĞER KURUM VE KURULUŞLARA YÖNLENDİRİLEN BAŞVURULAR

24

7 ÜCRET YATIRILMADIĞI İÇİN TALEBİNDEN VEZGEÇMİŞ SAYILAN BAŞVURULAR

0

Tablo 93. 2016 Yılında yapılan faaliyetler

4.1.11- İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı:

149

4.1.11.1- İnsan Kaynakları Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler

İnsan Kaynakları Müdürlüğü 4733 sayılı Teşkilat Kanunu, 657 sayılı Devlet

Memurları Kanunu, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu, 5434 sayılı

Emekli Sandığı Kanunu, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası

Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,

Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu,

488 sayılı Damga Vergisi Kanunu, 2577 sayılı İdare Yargılama Usulü Kanunu, 4688

sayılı Kamu Sendikaları Kanunu, 3071 sayılı Dilekçe Hakkının Kullanılmasına Dair

Kanun, 5176 sayılı Kamu Görevlileri Etik Kurul Kurulması ve Bazı Kanunlarda

Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanuna

göre yapılmış bulunan meri yönetmelikler, tüzükler ve çalışma hayatını düzenleyen

diğer kanunların kurumumuza vermiş olduğu yetki çerçevesinde Başkanımızın

vermiş olduğu direktifler doğrultusunda mevcut çalışan personelin kazanılmış kadro

ve diğer özlük haklarının korunmasını ve devam ettirilmesine, ihtiyaç duyulan

birimlerdeki personel gereksinimlerini gerek diğer kurumlardan nakil yoluyla,

gerekse yeni istihdamlar yaratmak üzere düzenleme ve çalışmalar yapan etkililik,

verimlilik, işe devam, yer ve görev değişiklikleri, eğitim, seminer, gerekse genelge ve

diğer yazışma usulleri ile aktaran ve bilgilendiren bir birimdir.

Bu itibarla, İnsan Kaynakları Müdürlüğü olarak yetki ve sorumluluklarımızı

belirleyen yukarda yazılı kanunlar ve yönetmelikler çerçevesinde 2015 yılında tüm

personelimizin mevcut kadro ve pozisyonlarının korunması ve devam ettirilmesine,

özlük haklarının takibinde sosyal haklardan faydalandırılmasında gerektiğinde taltif

ve tecziye ettirilmeleri işlemlerinde çalışma huzurunun sağlanması ile birlik ve

beraberliğin temininde hukuk ve hakkaniyet içinde olmaya azami gayret sarf

edilmiştir.

İnsan Kaynakları yönetimi, kurum yönetiminde insan unsurunun giderek

artan önemi nedeniyle stratejik bir role sahiptir. İnsan Kaynakları yönetiminin ana

hedefi Kurumumuzun amaçları doğrultusunda çalışanlarının ihtiyaçlarını

karşılayarak beşeri sermaye yönetiminde şeffaf, etkin ve verimli olmayı sağlamaktır.

Bu hedefe ulaşmak için önümüzdeki yıllarda İnsan Kaynakları Yönetiminde

aşağıdaki faaliyetlerin yürütülmesi planlanmaktadır.

Kurumumuz organizasyon yapısını gözden geçirilmesine katkı sağlayarak bu çerçevede insan kaynaklarını planlamak,

Personelin işe alma süreçlerinin incelenerek, bilişim teknolojisindeki gelişmelere göre gözden geçirmek ve bu konuda birimler arasında koordinasyonu sağlamak,

150

İş ve işlemlerin gözden geçirilerek iş tanımlarını ve iş analizlerini yapmak, güncel mevzuata uyumlaştırmak, bürokratik işlemleri azaltmak ve uygulama birliğini sağlamak amacıyla işlem yönergesi hazırlamak,

Çalışanların mesleki performansını artırmak ve kişisel gelişimlerini desteklemek üzere eğitim ve gelişim ihtiyaçlarını belirlemek ve karşılamak,

Kariyer Planlamasına imkan sağlayacak düzenlemeleri yapmak,

İnsan Kaynakları elektronik veri tabanı ve bilgi yönetim sistemini geliştirerek yöneticilerin karar alma süreçlerini desteklemek,

Çalışanların memnuniyetini ve performansını yükseltecek faaliyetlerde bulunmak. Sonuç olarak, İnsan Kaynakları Müdürlüğü, şeffaf, verimli etkin kamu

hizmetinin sunulması ekseninde kurumsal mükemmeliyeti sağlayarak hızlı ve

kaliteli hizmet sunumu amaç ve hedeflerine yönelik olarak, kamu yararı önceliğini

de gözeterek “önce insan” anlayışıyla çalışan hak ve hukukunu koruyarak

faaliyetlerine devam edecektir.

4.1.11.2- Destek Hizmetleri Müdürlüğünce Yürütülen Faaliyetler

Kurum hizmetleri; Söğütözü Cad. No:31 06520 Söğütözü/ANKARA adresinde bulunan brüt 6202 m² alana sahip ve toplam 9 katlı ana hizmet binası ile; İzmir ili Bornova ilçesinde ikisi arşiv olmak üzere 5 odalı tek katlı binada, Antalya ve İstanbul’da ise Tarım İl Müdürlükleri binalarında Kurumumuza tahsis edilen bölümlerde bulunan İrtibat Büroların da yürütülmektedir. Ayrıca mülkiyeti Kurumumuza ait Güvenevler Mah. Güneş Sok. No:11 Kavaklıdere/ANKARA adresinde bulunan hizmet binası Yıldırım Beyazıt Üniversitesine 5 yıllığına bedelsiz olarak tahsis edilmiştir.

Kurumun çalışma birimlerinde kullanılmak üzere ihtiyaç duyulan döşeme ve demirbaşlar ile büro ve kırtasiye malzemeleri ilgili mevzuat kapsamın da temin edilerek taşınır kayıtları tutulmuştur.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu Kapsamında 2015 - 2017 yıllarını kapsayacak şekilde 3 yıllık sözleşme yapılmak suretiyle 19’u güvenlik, 34’ü temizlik, 4’ü şoför , 38’i sekreterlik ve 4’ü yemekhane hizmetlerinde kullanılmak üzere toplam 99 personel (firma elemanı) Kurumda istihdam edilmiştir.

Kurumumuz personelinin öğlen yemeği ihtiyacı için, 2015 yılı Aralık ayın da Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığıyla hazır yemek protokolü imzalanmıştır. Ayrıca Kurumumuzun ihtiyacı olan her türlü mal ve hizmet alımları 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında ihalesi yapılarak temin edilmiştir.

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında kurumumuzda 1 işyeri hekimi istihdam edilmektedir.

31/12/2016 yılı itibariyle; Kurumumuzda 38.062 gelen evrak ve 31.768 giden evrak olmak üzere toplam 69.830 adet evrak akışı olmuştur.

Sivil savunma hizmetlerine ilişkin olarak ilgili mevzuat çerçevesinde gerekli çalışmalar yapılmıştır.

4.1.11.3- Mali İşler Müdürlüğünce Yürütülün Faaliyetler

151

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun, Kurumu ilgilendiren hususları ile ilgili görevleri yürütülmektedir.

Para ve parayla ifade edilebilen değerler ile emanetler alınmakta, saklanmakta ve ilgililere verilmekte veya gönderilmektedir.

Kuruma ait gelir ve alacakların tahsili ile ilgili işlemler yürütülmekte, gider ve borçların hak sahiplerine ödenmesi sağlanmaktadır.

Kurum bütçesinin hazırlanması ve e-bütçe programına kaydedilmesi.

Yıl İçinde bütçe işlemlerinin takibi, bütçe tenkis işlemleri,

Devlet Planlama teşkilatının yatırımla ilgili yıllık cetvellerinin hazırlanması,

Devlet İstatistik Enstitüsüne üç aylık cetvellerin hazırlanması,

Bakanlık muhataplı yazılar ve soru önergesi vs. yazıların hazırlanması,

Yardımcı hesapların kontrolünün yapılması,

Yönetim dönemi ve kesin hesabın çıkarılması ve piyeslerin hazırlanması,

Vergilerin (GV, DV, KDV, Emlak, MTV) tahakkuklarının yapılması ve ödemeye hazırlanması,

Üçer Aylık gelir gider fazlası işlemlerin hazırlanması

Günlük muhasebe kayıtlarının say2000 muhasebe programına işlenmesi

Banka işlemleri, ödeme ve tahsilatların yapılması,

Muhasebe evraklarının arşivlenmesi,

Yardımcı defter, yevmiye defteri, ve büyük defterin dökümü,

Diğer zorunlu ödemelerin (SGK, sendika, lojman, idari para cezası vb.) takibini yapmak, ödemesini gerçekleştirmek,

Kurum günlük harcamalarının tahakkuk fişlerinin say2000 muhasebe programından yapılması,

Muhasebe ile ilgili yazışmaların yapılması,

Kurum hizmet binası kirası, lojman kiraları telefon faturaları gibi zorunlu ödemelerin zamanında yapılmasının takip edilmesi,

Yıllık faaliyet raporunun hazırlanması. 2016 mali yılı için;

Kurum gelirleri 125.000.000,00-TL öngörülmüş, ancak yıl sonu itibariyle

129.832.098,18 TL olarak gerçekleşmiştir.

Bütçe gideri ise 125.000.000,00-TL öngörülmüş, yıl sonu itibariyle

129.832.098,18 TL olarak tahakkuk etmiştir.

Söz konusu gider rakamının 87.041.126,44 -TL’si Hazineye aktarılan tutardan,

10.000.000,00-TL’si Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçki kaçakçılığı ve

sahteciliğine ilişkin çalışmaların desteklenmesi amacıyla Emniyet Genel Müdürlüğü

Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Dairesi Başkanlığı’na, 456.000-TL’si

“Tütün ve Alkol Bağımlılığı Farkındalık Projesi” kapsamında Türkiye Yeşilay

Cemiyeti’ne aktarılan tutarlardan oluşmakta olup, 2016 yılı için fiili kurum giderleri

32.334.971,74- TL olarak gerçekleşmiştir.

152

GELİR TABLOSU

(31.12.2016) YTL

Müfredat Toplam Tümü

KURUM GELİRLERİ 129.832.098,18

TEŞEBBÜS VE MÜLKİYET GELİRLERİ 127.050.985,26

MAL VE HİZMET SATIŞ GELİRLERİ 1.200,00

Şartname, Basılı Evrak, Form Satış Gelirleri 1.200,00

MALLARIN KULLANMA VEYA FAALİYET GELİRLERİ 127.030.297,26

1- Tütün Piyasası Gelirleri 414.060,00

2-Tütün Mamulleri Piyasası Gelirleri 16.584.609,99

3- Alkollü İçkiler Piyasası Gelirleri 19.311.174,41

4- Malların Kullanma veya Faaliyet Gelirleri 90.720.452,86

KİRA GELİRLERİ 19.488,00

Taşınmaz Kiraları 19.488,00

ALINAN BAĞIŞ VE YARDIMLAR 24.212,96

Kurumlardan Alınan Bağış ve Yar. (Sermaye) 11.400,00

Kişilerden Alınan Bağış ve Yar. (Sermaye) 12.812,96

DİĞER GELİRLER 2.756.899,96

Faiz Gelirleri 2.663.737,51

Diğer İdari Para cezaları 1.014,79

Kişilerden Alacaklar 2.114,35

Yukarıda Tanımlanamayan Diğer Gel. 90.033,31

Tablo 94- Gelir tablosu

KURUM GİDERLERİ (BÜTÇE GİDERLERİ) 129.832.098,18

Dönem Giderleri 129.832.098,18

Personel Giderleri 16.617.232,79

Sosyal Güvenlik Kur. Devlet Prim Giderleri 1.856.316,89

Mal ve Hizmet Alım Giderleri 12.869.156,33

Cari Transfer 98.156.962,47

Hazineye Aktarılan (87.041.126,44)

Sermaye Giderleri 332.429,70

Tablo 95- Kurum Giderleri (Bütçe Giderleri )

153

4.1.12- Bilişim Daire Başkanlığı:


Daire Başkanlığımız; Bilişim Yönergesi çerçevesinde, Kurumun bilişim altyapı hizmetlerini

sürdürmektedir. Bu çerçevede;

Yerel ağ hizmetleri kapsamında:

Kurum altyapısında kullanılan bilişim sistemlerinin tamamını kapsayan bakım onarım hizmeti,

Mevcut yedekleme sisteminin sonlandırılıp, günümüz teknolojisine uygun disk tabanlı yedekleme hizmeti için donanım ve lisans çalışmaları yapılarak Kurum yedekleme politikasının yeniden yapılandırılması,

Sunucu ve kullanıcı bilgisayarlarında güvenlik amaçlı bulunan antivirüs yazılımının günümüz teknolojisine uygun hale getirilmesi çalışmaları,

Kullanıcıların ağ alt yapısına şifreli erişimlerini sağlayan active directory servisi yönetim çalışmaları ile yıl içerisinde yapılan personel hareketleri sonucu erişim yetkilerinin düzenlenmesi, şifre değişiklikleri,

Kullanıcıların oluşturmuş oldukları kurumsal word, excel vb. dokümanların ağ sisteminde bulunan sunuculara depolanması, personelin paylaştıkları dosyaların yetki düzeylerinin belirlenmesi, yönerge ve güvenlik politikaları doğrultusunda belirlenen servis hizmetinin sağlanması,

Kurum personel bilgisayarlarında bulunan programlar dâhilinde veri girişi ve çıkışı için gerekli platformların hazırlanması, yetkilerinin düzenlenmesi, raporların alınması, kurum politikaları gereği depolanması ve ilgili sektör düzenlemeleri çerçevesinde bilgi paylaşımının sağlanması,

Kurumsal verilere ait raporların kâğıt ortamına aktarıldığı, tarandığı, faks ve e-posta yoluyla iletilmesini sağlayan yazıcıların yönetimi,

Kurumsal kablosuz ağ sistemlerinin yönetimi,

Kurum ağ alt yapısının günümüz şartlarına uygun donanımlarla yenilenmesi çalışmalarının başlatılması,

Kullanıcıların bilişim sisteminde karşılaştıkları sorunların çözümü için verilen yardım masası hizmeti,

Kurumun yıl içerisinde değişen kanun, mevzuat, tebliğ ve Kurul Kararları doğrultusunda çalışmalarının planlanması, geliştirilmesi ve sağlıklı şekilde sürdürülmesi ile bilişim konusunda sektörde faaliyet gösteren firmalarla toplantılar yapılarak gelecek döneme ait hizmetlerin planlanması,

Kurum İrtibat Bürolarındaki tüm internet, bilgisayar, yazıcı hizmetleri ve Kurumla irtibat sağlanması Hususlarında çalışmalar yürütülmüştür.

Yazılım hizmetleri kapsamında:

Aşağıdaki hizmetler sürdürülmüştür:

154

Sektör Daire Başkanlığımız olan Alkollü İçkiler Piyasası Daire Başkanlığında, sektörü ilgilendiren firmaların tüm bilgi ve belgeleri ile kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda denetlemek amacıyla bilgilerinin depolanması, raporların sağlanması amacıyla geliştirilen Alkollü İçkiler Piyasası Online Hizmetler Portalı hizmeti,

Sektör Daire Başkanlığımız olan Alkol Piyasası Daire Başkanlığında, sektörü ilgilendiren firmaların tüm bilgi ve belgeleri ile kanun, mevzuat, tebliğ ve kurul kararları doğrultusunda denetlemek amacıyla bilgilerinin depolanması, raporların alınması amacıyla geliştirilen Alkol Piyasası Bildirim Sistemi hizmeti,

Sektör Daire Başkanlığımız olan Sektörel Rekabet ve Tüketici Hakları Daire Başkanlığında, tüm Türkiye’de bulunan toptan ve perakende satıcıya ilişkin ve Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı il ve ilçelerinde bulunan müdürlükler eliyle yürütülen Tütün Mamulü ve Alkollü İçki Satış Belge işlemleri ile Kurul Kararlarının sağlıklı uygulanması ve cezai yaptırımların hızlı ve düzgün şekilde sağlanması amacıyla geliştirilen Online Satış Belgesi Sistemi hizmeti,

Hukuk Müşavirliğinde, Kurumun sektör düzenlemelerine ilişkin tüm dava dosyaları ile bu dosyaların UYAP sistemine uyarlanması ile Kurum sektör girişlerinin yapılması ve raporlanarak arşivlenmesi için kullanılan e-hukuk, İcra Pro, Kazancı, yazılımlarının sürekliliği ve güncelleştirilmesi,

İnsan Kaynakları ve Destek Hizmetleri Daire Başkanlığında, Taşınır Bilgi Sistemi ve SGBNET portalının sürekliliği ve güncelleştirme hizmetleri ve tüm bu yazılımları yapan Kurum içi ve dışı kişiler, firmalar veya Kurumlar ile her türlü irtibatın sağlanması,

Tütün Piyasası Daire Başkanlığı, Tütün Mamûlleri Piyasası Daire Başkanlığı ve Alkol Piyasası Daire Başkanlığında, görev ve yetki alanlarına giren mamulat ve teçhizatlarla ilgili gümrük işlemleri için düzenlenen belgelerin online ortamda TAGVİS uygulaması ile (firmalar tarafından yapılan başvuruların TAPDK tarafından değerlendirilmesi) hazırlanması ve Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi veri tabanına işlenmesi,

28/11/2013 tarihli ve 28835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren; Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği Seri No:1’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No:27) ile değişik, 30/07/2002 tarihli ve 24831 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 1 Seri No’lu Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği kapsamında Kurumumuza verilen görevlerin gerçekleştirilmesi, ayrıca ekspertiz raporlarının düzenlenmesi amacıyla veri girişlerinin ve raporlamanın yapıldığı Sigara Yakalama ve Değerlendirme Sistemi; Aşağıdaki yeni yazılım hizmetleriyle ilgili çalışmalar gerçekleştirilmiştir:

155

Elektronik Belge Yönetim Sistemi Programı Teknik Şartnamesi hazırlanarak alımı gerçekleştirilmiş olup sözleşme imzalanan şirket ve TAPDK bünyesinde kurulan Proje Ekibi tarafından söz konusu programın kurumumuza adaptasyon çalışmaları devam etmektedir.

İnternet ve web servisi hizmetleri kapsamında yapılan görevler:

Kurum veri güvenliği kapsamında mevcut firewall (güvenlik duvarı) hizmetinin yönetimi gerçekleştirilmiştir. Kurum internet trafiğinin daha verimli kullanılması için sosyal ağların ve bant tüketen web sitelerinin (video, oyun vb.) engellenmesi hususunda çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Ayrıca, mevcut firewall cihazının günün teknolojik şartlarına uygun olarak yeni nesil bir firewall cihazı ile değişimi hususunda piyasa araştırması yapılmış,

Kurum çalışanlarına ve Daire faaliyetlerinde kullanılmak üzere tanımlanan e-posta adreslerinin yönetimi,

30 Mbit/s hızında metro ethernet üzerinden internet hizmeti,

Türk Telekom üzerinden alınmakta olan DDOS saldırı önleme, firewall, içerik filtreleme (Anti Virüs, IPS, Anti Bot, URL filtreleme) hizmetleri,

Kurum web sitesinin yıl içerisinde değişen kanun, mevzuat, tebliğ ve Kurul Kararları doğrultusunda güncellenmesi ve içerik yönetim hizmetleri, Sürdürülmüştür.

156

4.1.13- Kurul Özel Büro Müdürlüğü:


2016 YILINDA KURULCA ALINAN KARARLARIN BİRİMLERE GÖRE İSTATİSTİKLERİ

BİRİM ADI KARAR SAYISI

ALKOL PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 8

ALKOLLÜ İÇKİLER PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 99

AVRUPA BİRLİĞİ VE DIŞ İLİŞKİLER DAİRE BAŞKANLIĞI 21

BAŞKANLIK ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ -

BİLİŞİM DAİRE BAŞKANLIĞI 1

DENETİM DAİRE BAŞKANLIĞI -

HUKUK MÜŞAVİRLİĞİ 2

İNSAN KAYNAKLARI VE DESTEK HİZMETLERİ DAİRE BAŞKANLIĞI

19

KURUL ÖZEL BÜRO MÜDÜRLÜĞÜ -

TÜTÜN VE ALKOL KONTROL DAİRE BAŞKANLIĞI 14

TÜTÜN MAMÜLLERİ PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 248

TÜTÜN PİYASASI DAİRE BAŞKANLIĞI 43

SEKTÖREL REKABET VE TÜKETİCİ HAKLARI DAİRE BAŞKANLIĞI 1749

GENEL TOPLAM 2204

Tablo 96. 2016 Yılında Kurulca Alınan Kararların Birimlere Göre İstatistikleri

157

4.1.14- Başkanlık Müşavirliği:

2016 Yılında Yapılan Faaliyetler

Müşavirliğimiz, Başkanlık Makamınca yapılan görevlendirmeyle; görev ve sorumluluk anlayışı içinde, mevzuatımızla belirlenen görevlerini yerine getirmekte olup, Kurumumuzun düzenlemekle görevli olduğu tütün mamulleri ve alkollü içkiler sektöründe faaliyette bulunan gerçek ve tüzel kişilerin işyerlerinde Başkanlık adına incelemelerde bulunmak ve Kurumumuz ile İçişleri Bakanlığı arasında yapılan işbirliği protokolü kapsamında 2014 yılından itibaren satış belgesi işlemlerine ilişkin başvuruların, Mülki Amirlikler tarafından yetkilendirilmiş olan Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri tarafından kabul edilecek olması sebebiyle; İl ve İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri, Kurumumuzun faaliyet alanı kapsamında olan Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birlikleri ve Sanayi ve Ticaret Odalarıyla görüşmeler yapmak suretiyle Makam tarafından görevlendirilmiş olup; bu kapsamda yapılan tespitler aşağıda belirtilmiştir.

Bu bağlamda 3 il ve 2 ilçede 1 firma; European Tobacco Sigara ve Tütüncülük Sanayi ve Ticaret A.Ş.-Mersin, Bursa, Mersin ve Balıkesir illeri ile Ayvalık ve Kemer ilçelerinde otel, restaurant, cafe ve barlarda (81 işyeri) Başkanlık adına inceleme yapılmış, adı geçen il ve ilçelerin Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı İl ve İlçe Müdürlükleri ile (5) Esnaf ve Sanatkâr Odaları Birlikleri, Sanayi ve Ticaret Odaları ve Bakkallar Esnaf Odalarıyla (11) bilgi alışverişi bağlamında görüşmelerde bulunulmuştur.

Başkanlık Makamının talimatlarıyla 19.01.2016-23.07.2016 tarihleri arasında Başkanlık adına yapmış olduğumuz inceleme ve görüşmelerle ilgili sayısal veriler Tabloda yer almaktadır.

İNCELEME ve GÖRÜŞMELER

İL /İLÇE FİRMA OTEL, RESTAURANT,

CAFE ve BAR

İL / İLÇE GIDA

TARIM VE

HAY. MÜD.

ESNAF VE SAN.

ODALARI BİR. /

BAKKALLAR

ESNAF ODASI

SANAYİ VE

TİC. ODASI

BURSA - 16 1 2 1

MERSİN 1 13 1 1 1

BALIKESİR - 9 1 2 1

AYVALIK - 33 1 1 -

KEMER - 10 1 1 1

TOPLAM İNCELEME

1 81 - - -

TOPLAM GÖRÜŞME

- - 5 7 4

Tablo 97- 2016 yılı Başkanlık Müşavirliğince Yapılan inceleme ve Görüşmeler

158

4.2- MALİ BİLGİLER

4.2.1- Temel Mali Tablolara İlişkin Açıklamalar

Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri İcmali

Tablosu, Gelir Tablosu ve Yıllara Göre Öngörülen ve Gerçekleşen Gelir Fazlasını

gösterir tablolar aşağıda verilmiştir.

159

YILI 2016 E K O N O M İ K K O D U

01 02 03 04 05

FONK. AÇIKLAMA PERSONEL GİDERLERİ SOSYAL GÜV.KUR. DEVLET PRİM GİDERLERİ

MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ

FAİZ GİDERLERİ CARİ TRANSFER

KOD

ÖDENEK TOPLAMI

GİDER ÖDENEK TOPLAMI




GİDER

3.042.000,00

3.027.705,85

381.000,00

373.980,06

11.040.000,00

10.464.484,79

0,00

0,00

92.277.000,00

87.700.962,47 01 GENEL KAMU

HİZMETLERİ

13.704.000,00

13.589.526,94

1.505.000,00

1.482.336,83

3.081.000,00

2.404.671,54

0,00

0,00

10.500.000,00

10.456.000,00 04 EKONOMİK İŞLER

VE HİZMETLER

16.746.000,00

16.617.232,79

1.886.000,00

1.856.316,89

14.121.000,00

12.869.156,33

0,00

0,00

102.777.000,00

98.156.962,47

TOPLAM

06 07 08 09

FONK. AÇIKLAMA SERMAYE GİDERLERİ SERMAYE TRANSFERLERİ BORÇ VERME YEDEK ÖDENEKLER

GENEL TOPLAM

ÖDENEK TOPLAMI





GİDER

220.000,00

162.238,49

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

106.960.000,00

101.729.371,66 01 GENEL KAMU

HİZMETLERİ

250.000,00

170.191,21

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

29.040.000,00

28.102.726,52 04 EKONOMİK İŞLER

VE HİZMETLER

470.000,00

332.429,70

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

136.000.000,00

129.832.098,18

TOPLAM

Tablo 98- Fonksiyonel ve Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri

160

YIL: 2016 Ekonomik ERTESİ YILA

Kod AÇIKLAMA TOPLAM GÖNDERİLEN BÜTÇE ÖDENEK ÜSTÜ

İPTAL EDİLEN DEVREDİLEN

I II ÖDENEK ÖDENEK GİDERLERİ GİDER ÖDENEKLER ÖDENEKLER

01 PERSONEL GİDERLERİ 16.746.000,00 16.617.232,79 16.617.232,79 0,00 128.767,21 0,00

01 Memurlar 1.955.000,00 1.940.817,84 1.940.817,84 0,00 14.182,16 0,00

02 Sözleşmeli Personel 14.791.000,00 14.676.414,95 14.676.414,95 0,00 114.585,05 0,00

02 SOSYAL GÜV.KURM. DEVLET PRİM GİD. 1.886.000,00 1.856.316,89 1.856.316,89 0,00 29.683,11 0,00

01 Memurlar 243.000,00 232.360,59 232.360,59 0,00 10.639,41 0,00

02 Sözleşmeli Personel 1.643.000,00 1.623.956,30 1.623.956,30 0,00 19.043,70 0,00

03 MAL VE HİZMET ALIM GİDERLERİ 14.121.000,00 12.869.156,33 12.869.156,33 0,00 1.251.843,67 0,00

02 Tüketime Yönelik Mal ve Mazeme Alımları 922.000,00 781.346,01 781.346,01 0,00 140.653,99 0,00

03 Yolluklar 902.000,00 677.343,54 677.343,54 0,00 224.656,46 0,00

04 Görev Giderleri 181.000,00 168.837,18 168.837,18 0,00 12.162,82 0,00

05 Hizmet Alımları 11.014.000,00 10.508.123,79 10.508.123,79 0,00 505.876,21 0,00

06 Temsil Tanıtım Giderleri 755.000,00 409.834,28 409.834,28 0,00 345.165,72 0,00

07 Menkul Mal, Gayrimaddi Hak Alım, Bakım Gid. 267.000,00 252.871,53 252.871,53 0,00 14.128,47 0,00

08 Gayrimenkul Mal Bakım ve Onarım Gidderleri 80.000,00 70.800,00 70.800,00 0,00 9.200,00 0,00

05 CARİ TRANSFER 102.777.000,00 98.156.962,47 98.156.962,47 0,00 4.620.037,53 0,00

01 Görev Zaraları 700.000,00 659.836,03 659.836,03 0,00 40.163,97 0,00

02 Hazine Yardımları 10.000.000,00 10.000.000,00 10.000.000,00 0,00 0,00 0,00

03 Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara Yapılan Trans. 500.000,00 456.000,00 456.000,00 0,00 44.000,00 0,00

08 Gelirden Ayrılan Paylar 91.577.000,00 87.041.126,44 87.041.126,44 0,00 4.535.873,56 0,00

06 SERMAYE GİDERLERİ 470.000,00 332.429,70 332.429,70 0,00 137.570,30 0,00

01 Mamul Mal Alımları 470.000,00 332.429,70 332.429,70 0,00 137.570,30 0,00

03 Gayri Maddi Hak Alımları 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00

GENEL TOPLAM 136.000.000,00 129.832.098,18 129.832.098,18 0,00 6.167.901,82 0,00

Tablo 99- Ekonomik Sınıflandırmaya Göre Bütçe Giderleri

161

Tablo 100- Yıllara Göre Öngörülen ve Gerçekleşen Gelir Fazlası

4.2.2- Kurumun Mali Denetimi

Kurum, 4743 sayılı Mali Sektöre Olan Borçların Yeniden Yapılandırılması ve Bazı

Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’un 7 nci maddesi kapsamında,

Başbakanlık tarafından belirlenen Bakanlık müfettişi, Başbakanlık Yüksek Denetleme

Kurulu denetçisi ve Maliye müfettişinden oluşan bir komisyon tarafından

denetlenirken, 01/01/2006 tarihinden itibaren 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve

Kontrol Kanunu’na göre Sayıştay Denetimine tabi olmuştur.

YIL ÖNGÖRÜLEN GERÇEKLEŞEN Hazineye Aktarılan Gerçekleşen

Gelir Harcama Gelir Harcama Gelir Fazlası Fiili Harcama

2010 48.701.082,00 48.701.082,00 46.153.569,52 46.153.569,52 29.605.117,94 16.548.451,58

2011 50.592.000,00 50.592.000,00 51.741.643,96 51.741.643,96 17.477.542,93 34.264.131,03

2012 49.770.000,00 49.770.000,00 58.344.084,48 58.344.084,48 23.512.532,45 34.831.552,03

2013 64.620.000,00 64.620.000,00 64.383.481,92 64.383.481,92 33.882.098,29 30.501.383,63

2014 73.600.000,00 73.600.000,00 88.528.754,07 88.528.754,07 60.523.356,94 28.005.397,13

2015 96.000.000,00 96.000.000,00 116.731.510,09 116.731.510,09 82.060.631,86 34.670.878,23

2016 136.000.000,00 136.000.000,00 129.832.098,18 129.832.098,18 87.041.126,44 42.790.971,74

162

5-KURUMSAL KABİLİYET VE KAPASİTENİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Tütün, Cumhuriyet öncesi ve sonrası devamlı olarak özel kanunlarla

düzenlenen özel bir ürün olmuş, 4733 Sayılı Kanun öncesi Devlet Tekeli olarak piyasa

kontrol altında tutulmuştur. 4733 Sayılı Kanunla tütün piyasası serbest hale getirilmiş

olsa da Kamunun denetim, düzenleme ve gözetimi devam ettirilmiştir. Tütünden elde

edilen vergi geliri, sağlık boyutu, istihdam yaratması, ihracat getirisi ve geleneksel

tarım ürünü olması gibi konular dikkate alındığında tütün piyasasının özel kanunla

düzenlenmesi ve Kamu otoritesi tarafından denetleme ve düzenleme yetkisinin

devam etmesi gerekmektedir.

Kurumun varlığını güçlü bir şekilde devam ettirmesi tütün piyasasının

düzenleme ve denetlenmesi, TEKEL’in yaprak tütün birimlerinin 9 uncu Kalkınma

Planı dönem sonuna kadar öngörülen özelleştirilmesi dikkate alındığında daha da

önem arz etmektedir.

Ayrıca, kayıtdışı alkollü içki üretiminde etil alkol, hatta etil alkole fiziksel

özellikleri itibariyle çok benzeyen ancak öldürücü ektisi olan metanol kullanılma riski

olduğundan, alkol piyasasının çok sıkı bir şekilde izlenmesi gerekmektedir.

Devlet ve toplum açısından son derece duyarlı bir alan olan ve stratejik ürünleri

içeren alkollü içkiler piyasası, dünya genelinde düzenleme ve denetim kavramlarının

en sıklıkla kullanıldığı piyasaların başında gelmekte olup, mümkün olan en sıkı ve

etkin şekilde düzenlenmesi ve denetlenmesi gereken bir alan olarak öne çıkmaktadır.

Bu sebeple alkollü içkiler, dünyanın pek çok ülkesinde ayrı bir kamu otoritesi eliyle,

özel yasalar kapsamında ve özel uygulamalar ile izlenmektedir.

Ulusal mevzuat ile ülkemizin Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’nin tarafı

olarak kabul etmiş olduğu uluslararası yükümlülükler kapsamında temel hedefimiz;

ulusal tütün ve alkol kontrolü stratejilerinin ve önlemlerinin geliştirilmesi ve

uygulanmasında Kurumumuzun en duyarlı ve etkin kurumların başında yer

almasının sağlanması, iktisadi ve idari regülasyonların yanı sıra sosyal regülasyon

görevi de verilmiş olan örnek yapısı ve son yıllardaki başarılı çalışmaları ile bu

yapının pekiştirilmiş olması sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü tarafından “best

practise” adayı olarak değerlendirmeye tabi tutulan Kurumumuzun, tütün ve alkol

kontrolü önlemlerinden ve dolayısıyla kamu güvenliği ve sağlığının korunması

ilkesinden ödün verilmeden, sürdürülebilir tütün ve alkol kontrolü politikalarının

ülke adına belirlendiği, uygulandığı ve diğer kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum

kuruluşlarının koordine edildiği stratejik bir yapıya kavuşturulması gerekliliğidir.

163

ÖNERİ VE TEDBİRLER

Veri tabanının oluşturulmasına yönelik bilgisayar programının hayata

geçirilmesi,

Yürütülecek görevlere uygun, nitelikli personelin seçilmesini sağlayacak sınav

sistemini geliştirmek suretiyle dairelerin personel ihtiyacının bu suretle sağlanması,

Personelin, Kurumun amaçlarını benimseyerek çalışmasını sağlayacak ve hizmet

kalitesini yükseltecek eğitim programları hazırlamak,

Personele, mesleki bilgi ve yeteneklerini geliştirebileceği yurt içi ve yurt dışı

eğitim imkânlarının sağlanması,

Yürütülen hizmetin niteliğine uygun çalışma şartlarının sağlanması,

Başta konuyla ilgili teknik eğitim görenler olmak üzere, personel sayısının

arttırılması,

Üretici ve ithalatçı faaliyetlerinin kayıt altına alınmasını sağlayacak verilerin

tutulması ve hizmetin elektronik ortamda verilmesine yönelik bilişim projesinin

genişletilmesi,

Yerindelik denetimlerinin takvime bağlanarak sürekli hale getirilmesi.

Diğer yandan; üretici-ithalatçı konumundaki firmaların faaliyetlerinin

kontrolünün sağlanmasını teminen, ilgili kamu otoriteleri arasında gereken

koordinasyonun sağlanmasına yönelik olarak başlatılan girişimlerin, üst düzeyde

yapılacak protokoller ile mutlak hayata geçirilmesi,

Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan kapsamlı değişiklikler sonrasında,

tütün ve alkol kontrolüne verilen önem ve etkinin artırılmış olması da göz önüne

alınarak, kurumsal misyon ve vizyonun tespiti ve içselleştirilmesine yönelik

faaliyetlerin (toplantı, eğitim gibi farkındalık yaratıcı diğer aktivitelerin)

yaygınlaştırılması,

Teşkilat Kanunumuzda 2008 yılında yapılan değişikliklerin ve akabinde Teşkilat

Yönetmeliğinin tamamen yeniden hazırlanması sebebiyle, özellikle birim yöneticileri

ve daha üst düzeyde yöneticilerin yukarıda belirtilen eksiklikler konusunda görev ve

yetki alanlarının tespiti ve sorumlu kamu görevlisi ilkesi ile hareket edilmesi esasına

yeterli düzeyde katkı sağlamaları temin edilmesi,

164

Hizmet birimlerinin görev ve yetki alanları ile ilgili mevzuat hazırlanmalı,

kurumsal ilke ve içtihatların yerleşmesi çalışmaları yapılmalı ve bu bağlamda iş akış

süreçleri revize edilmesi,

Düzenleme alanımızdaki firmalarla ve kişilerle Kurum personelinin ve

yöneticilerin ilişkileri hem etik kuralar açısından hem de yasal mevzuat açısından sıkı

kurallara bağlanması,

Birimlerin piyasaların izlenmesi, gözetimi ve denetimi alanındaki çalışmalarını

açıkça ortaya koyacak nitelikte çalışma esas ve usullerini düzenleyen bir Piyasa

Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliğinin diğer birimlerle koordineli olarak Denetim

Daire Başkanlığınca hazırlanması,

Tütün mamulleri ile alkollü içkiler piyasalarını benzer modellemeler üzerine

kurulacak sistemle ve birbirine uyumlu-paralel mevzuat ile takibinin sağlanması,

Kurumun faaliyet alanı ile ilgili uluslararası gelişmeler ve mevzuat takip ve

uyumlaştırma sisteminin kurulması,

Sektör faaliyetlerine ilişkin olarak Kurumumuz veri tabanına dahil edilen

bilgilerin, kendi içinde uyumlu olup olmadıkları belirlenmeli ve veri tabanında

toplanan bu bilgilerin diğer kamu otoriteleri nezdindeki bilgiler ile kontrolünü

sağlayacak mekanizmalar kurulması,

Gerekmektedir.

Kurumumuzun piyasa düzenleme ve denetleme fonksiyonunun icrası;

sorumluluk alanındaki piyasalarda yer alan tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin

kayıt altına alınması, izlenmesi, gözetimi ve denetimi suretiyle yapılabileceğinden,

bunun tam anlamı ile icrası ile kayıt dışı ve yasa dışı faaliyetlerin kendiliğinden

azalma surecine girmesi kaçınılmazdır. Bu görevlerin icrasındaki aksaklıklar ise kayıt

dışı ve yasa dışı faaliyetlerin tüm dünyada olduğu oranda beklenenden fazla

oluşmasına fırsat verecektir.

Bu bağlamda, tütün ve alkol tüketiminden kaynaklanan zararlı etkilerin

azaltılması ve önlenmesi amacı altında Kurumumuza verilen yasadışı ticaretin

önlenmesi çalışmalarının koordinasyonu görevinin gereği gibi yerine getirilebilmesi

için, yukarıda bahsedilen tüm firmaların, ürünlerin ve faaliyetlerin kayıt altına

alınması, izlenmesi, gözetimi ve denetimi faaliyetlerin ilgili birimlerce Kurumumuz

misyon ve vizyonuna uygun olarak yerine getirilmiş olması gerekmektedir.

Bu itibarla, öncelikle ilgili birimlerce yürütülen çalışmaların bu esaslar göz ardı

edilmeksizin hayata geçirilmesi, bunu müteakiben de koordinasyon görevinin sağlıklı

bir şekilde yerine getirilmesi beklenmelidir.

165

Diğer taraftan, bu yöndeki çalışmalarda 4733 sayılı Kanunun Ek-1 Maddesinde

sağlanan, diğer kurum ve kuruluşlarla protokoller yapabilme imkanının ilgili

birimlerce etkin bir şekilde hayata geçirilmesi büyük önem arz etmektedir.

Documents

1-GENEL BİLGİLER - tarimorman.gov.tr Raporları/TAPDK... · alanlarında faaliyet gösteren diğer düzenleyici ve denetleyici kurumlar gibi Kurumumuz; Merkezi idarenin, düzenlediği