Karadeniz Technical UniversityDepartment of Electrical and Electronics Engineering

61080 Trabzon, Turkey

i.h altaş- 1

, y

1 haftalık ders uygulaması1 haftalık ders uygulaması

Yasal Uyarı:Bu ders notları hazırlanırken internetten bazı fotğraf ve çizimler aktarılmıştır. Dolayısıyla bu

notlar herhangi bir yerde ayınlanamaz, çoğaltılıp satılamaz. Sadece dersi alançoğaltılıp satılamaz. Sadece dersi alan

öğrencilerin ders notu olarak kullanmaları uygundur.

i.h altaş- 2

TANIŞALIM

Prof. Dr. İsmail H. ALTAŞ

Phone : 462 377 2971

E il ih l @k dE-mail : ihaltas@ktu.edu.tr

URL : www.altas.org

Office : Elektrik - Elektronik Mühendisliği BölümüOda NO: 201.13.Veya Bölüm Başkanlığı Odası

i.h altaş- 3

Prof Dr İsmail H ALTAŞ

TANIŞALIM

Elektrik Tesisleri Anabilim Dalı

Prof. Dr. İsmail H. ALTAŞ

Kontrol ve Kumanda Sistemleri Anabilim Dalı

Verdiği Dersler:

3 sınıf 4 sınıf ve Lisansüstü dersler3. sınıf 4. sınıf ve Lisansüstü dersler

• Elektrik Güç (Enerji) Sistemleri ile ilgili dersler

• Otomatik Kontrol Sistemleri ile ilgili dersler• Otomatik Kontrol Sistemleri ile ilgili dersler

i.h altaş- 4

Ü İ İÜNİVERSİTE

Rektör

Rektör Yardımcıları

Genel Sekreter

Rektör Danışmanları

İdari Personel İşleriBirimler

Personel İşleri

Satınalma, bakım onarım

Eğitim-Öğretim

i.h altaş- 5

Eğitim-Öğretim

Öğrenci İşleri Daire başkanlığı

KütüphaneSağlık, Kültür ve Spor

Dış İlişkiler OfisiDaire başkanlığı Spor

Daire BaşkanlığıOfisi

MevzuatlarYönetmelikler

Mediko-SosyalKulüpler

ErasmusIAESTE

Ders yazılımıNot ilanıÖğrenci belgesi

pSpor etkinlikleri Socrates

Leonardo VinciÖğrenci belgesiTranscriptMezuniyet BelgesiDiploma

i.h altaş- 6

Diploma

RektörRektör

R ktöRektör Yardımcıları

Genel Sekreter

Rektör Danışmanları

Fakülteler Enstitüler Yüksekokullar

i.h altaş- 7

Mühendislik Fakültesi Fen Bilimleri EnstitüsüMühendislik Fakültesi

Anabilim DallarıBölümler

Fen Bilimleri Enstitüsü

Anabilim DallarıBölümler

Elektrik-Elektronik Elektrik-ElektronikElektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü

Elektrik Elektronik Mühendisliği Anabilim Dalı

I. EğitimII Eğitim

Elektrik Bilim DalıElektronik Bilim DalıII. Eğitim Elektronik Bilim Dalı

i.h altaş- 8

Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü

1. sınıf

2. sınıf STAJ

3. Sınıf (Elektrik Kolu) 3. Sınıf (Elektronik Kolu)

4. Sınıf (Elektrik Kolu) 4. Sınıf (Elektronik Kolu)

i.h altaş- 9

Mezuniyet Sonrası

El kt ik Th I tit t f El t i l dElektrik Mühendisleri Odası

(EMO)

The Institute of Electrical and Electronics Engineering, Inc.

(IEEE)(EMO) (IEEE)

EMO GENÇ IEEE Student ChapterEMO GENÇ IEEE Student Chapter

SMM BelgeleriUl l bi tik t

SMM BelgeleriProje OnaylarıMesleki Koordinasyon

Uluslararası bir etiketAkademik etki

i.h altaş- 10

ELEKTRİK ENERJİSİ OLMASADI

i.h altaş- 11

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 12

Bu karikatür internetten alınmıştır.

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 13

Bu karikatür internetten alınmıştır.

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 14

Bu karikatür internetten alınmıştır.

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 15

Bu karikatür internetten alınmıştır.

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 16

Bu karikatür internetten alınmıştır.

ELEKTRİK ENERJİSİELEKTRİK ENERJİSİ

i.h altaş- 17

Elektrik Şebekesi

YT YG İl ti H tt

T ik S t l

YT YG İletim Hattı

YT

Termik SantralHidrolik Santral

Rüzgar TürbinleriTM Rüzgar TürbinleriTM

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 18

Bu karikatür internetten alınmıştır.

B k ik tü i t tt l t

i.h altaş- 19

Bu karikatür internetten alınmıştır.

E k k Ş b k

b bYGİHbYTM ES3bYTM

20 kV/154 kV

Enterkonnekte Şebeke

G1

b bYGİHbYTMG3

bYTM

Güç üretim merkezi

15 kV/154 kVTüketim havuzu

(ES1)

YGİH

b

bYTMb

b

b

DT10 kV/ 400 V

b

b

İTM

YGİH OGDH

G2

ES210 kV/154 kV

bb

154 kV/10 kV

fiderler

i.h altaş- 20

OGDH154 kV/10 kV

Elektrik Enerjisi Üretimi: Hidrolik termik ve Nükleer SantrallerElektrik Enerjisi Üretimi: Hidrolik, termik ve Nükleer Santraller

i.h altaş- 21

Hidro

Nükleer

FosilFosil Yakıt

i.h altaş- 22

i.h altaş- 23

Elektrik Enerjisi Üretimi: Fotovoltaik (Güneş) Rüzgar ve Yakıt Pilleri

== =

=

DC-DCDC-DC

CE

LL

Electrolyte

Anode+ H2

H O

Elektrik Enerjisi Üretimi: Fotovoltaik (Güneş), Rüzgar ve Yakıt Pilleri

=

Solar PV

AC-DCAC-DC

FU

EL

Electrolyte

Cathode- O2

H O2

Fuel Cell

==

G TG

Wind Small Hydro

ADDA

DC AC

DC POWER BUS CONTROL DATA BUS

=

DC-AC

AC POWER GRID

Analog Control Unit

Computer Controlled

i.h altaş- 24

UnitElectrical Power Consumption

Güneş EnerjisiEnerjisi

Fotovoltaik

i.h altaş- 25

Güneş Enerjisi Yansıtmalı

i.h altaş- 26

Rüzgar Enerjisi

i.h altaş- 27

Bir elektrik santralindeki generatörler

i.h altaş- 28

Yenilenebilen ve Yenilenemeyen Enerjiler

Nedir yenilenebilen enerji?Sürekli olarak yeri doldurulabilen enerji türleri yenilenebilir enerji olarak kabul edilir.j

Örnekler:

1. Hidrolik Enerjisi2. Güneş Enerjisi3 Rüzgar Enerjisi3. Rüzgar Enerjisi4. Jeotermal Enerji5. Bio-kütle Enerjisi6 Dalga Enerjisi6. Dalga Enerjisi

i.h altaş- 29

Yenilenebilen Enerji Kullanmanın Faydaları

• Temiz ve çevreyi kirletmez

• Kolay elde edilir• Kolay elde edilir

• Kullanıldıkça yeri dolar

E ji k i l i i ö l bili• Enerji krizlerini önleyebilir.

i.h altaş- 30

Fosil Yakıtlar

P t l D ğ l Kö ü b

Faydaları:

Petrol, Doğal gaz, Kömür, vb.

• Toplanması, elde edilmesi kolay• Belirli yerlerde çok miktarda bulunurlary ç• Yüksek enerji kapasitesine sahiptirler.

Dezavantajları:• Yandıklarında çok miktarda Karbon Dioksit yayarlar• Atmosferde çok miktarda Karbon Dioksit bulunması atmosferinAtmosferde çok miktarda Karbon Dioksit bulunması atmosferin ısınmasına yol açar. Bu durum küresel ısınma olarak bilinmektedir.

• Küresel ısınma günümüzün en önemli çevre sorunudur.• Yenilenebilir değildirler• Yenilenebilir değildirler. • Havayı kirletirler. Yandıklarında Sülfür Dioksit ve Nitrojen Dioksit gibi çok

tehlikeli gazları havaya yayarlar.

i.h altaş- 31

Hidroelektrik

Avantajları:• Yenilenebilir• Baraj yapmak havayı kirletmezBaraj yapmak havayı kirletmez• Çoğu ülkede su bedava ve kolayca elde edilir• Hidroelektrik santrallerin yapılması, nükleer

santrallerde olduğu gibi çok ileri teknolojisantrallerde olduğu gibi çok ileri teknoloji gerektirmez.

Dezavantajları:Baraj yapmak, büyük alanların su ile kaplanmasına ve yakın çevresindeki ekosistemin bozulmasına yol açarekosistemin bozulmasına yol açar.Suyla kaplı alanların oluşması, buralardaki canlı hayvan ve tarım alanlarının yok olmasına yol açar.Baraj gölünün çökmesi barajın alt sevielerindeki ırmak yataklarındaBaraj gölünün çökmesi barajın alt sevielerindeki ırmak yataklarında felakete yol açar.Baraj yapımı oldukça maliyetlidir.

i.h altaş- 32

Hidroelektrik

Kanal tipi HES’ler

Regülatör

Su tuneli

Cebri Boru

Santral Binası

i.h altaş- 33

Nükleer Enerji

i.h altaş- 34

Nükleer Enerji

Avantajları:

• Uranyum ve Plotonyum gibi nükleer yakıtlar çok yüksek y y g y ç yenerji kapasitesine sahipler

• Uranyum yeryüzünde bol miktarda bulunan bir element• Nükleer enerji havayı kirletmezNükleer enerji havayı kirletmez.

Dezavantajları:

• Nükleer reaksiyon sırasında çok tehlikeli nükleer atık üretir• Herhangi bir sızıntı olması halinde nükleer atıklar geniş bir g g ş

alanı tehlikeye sokar• Bakım ve işletim giderleri üksektir• Nükleer santral yapımı çok ileri teknoloji gerektirir ki buNükleer santral yapımı çok ileri teknoloji gerektirir ki bu

teknoloji de ancak birkaç ülkede bulunmaktadır.

i.h altaş- 35

Nükleer Enerji

Dünyadaki nükleer reaktörlerin yerleri.

i.h altaş- 36

Rüzgar Enerjisi

Avantajları:

• Yenilenebilir• Çevreyi kirletmez

D ğl k ü b l l k l bili• Dağlık ve rüzgarı bol yerlere kurulabilir.

Dezavantajları:

• Rüzgarın enerji kaynağı olarak kullanılmasıg j y ğ• Rüzgar türbinlerini kurmak için geniş alanlar gerekmesi• Yüksek seviyede gürültü yapmaları• Rüzgar hızına bağlı olarak üretilen güç seviyesinin de değişken olması

i.h altaş- 37

Rüzgar hızına bağlı olarak üretilen güç seviyesinin de değişken olması

Solar powerGüneş Enerjisi

i.h altaş- 38

Güneş Enerjisi

Avantajları:

YenilenebilirYenilenebilirGünışığı bedeva ve kolayca elde edilebilirHavayı kirletmez.

Dezavantajları:

Bü ük l l ihti dBüyük alanlara ihtiyaç verdırGüneş enerjisinin her yerde ve sezonda aynı olmamasıGünışığı yokken kullanmak için enerji depolamak gerekirGüneş hücrelerinin kapasitesine bağlı olarak sınırlı kapasiteye sahiptir

i.h altaş- 39

DERS SONU

i.h altaş- 40