Nr 3 (623) Rok XXIX

1-15 MAJA 1982

Cena 20 zł

100-lecie POLSKIEGO RUCHU ROBOTNICZEGO

w ROKU 1912 obchodzimy stulecie polskie-', go ruchu robotniczego. Data ta związana

jest z rocznicą utworzenia w Warszawie pierwszej partii polskiej klasy robotniczej — „Proletariatu". Dzieje ruchu robotniczego w naszym kraju są oczywiście starsze, jego ge-nezy szukać trzeba w ruchu rewolucyjno-de-mokratycznym, którego początki odnoszą się do lat 30-tych XIX wieku, a przede wszyst-kim do rozwoju przemysłu i klasy robotniczej na naszych ziemiach. Początki przemysłu, zwłaszcza na Górnym Kląsku oraz w Królest-wie Polskim, -to przełom XVIII i XIX wieku, zaś jego burzliwy rozwój datuje się od poło-wy minionego stulecia.

Temat to ogromny

Histeria ruchu robotniczego w Polsce zna-lazła już .bogate odzwierciedlenie na znakach pocztowych. Niewspółmiernie wprawdzie ma-le, jak na ogrom tematu, ale wystarczająco znaczne, aby zbudować z tego zakresu nieje-den zbiór filatelistyczny.

Spokr6d setek — skromnie licząc — dziada-czy, którzy wnieśli liczący nią wkład w dzie-je ruchu robotniczego, tylko naprawdę nie-liczni, i to nierzadko z zupełnie innego ty-tulu, znaleźli się na znaczkach, całostkach, stemplach pocztowych. Bezskutecznie może-my poszukiwać -na nich ważnych wydarzeń, zwłaszcza walk klasowych — strajków, de-monstracji, zwycięstw i klęsk. A jednak moż-liwe jest opracowanie zbioru tematycznego

poświęconego dziejom ruchu robotniczego w Polsce, a raczej wybranemu fragmentowi tych dziejów, niektórym ludziom i wydarze-niom.

Nie zamierzam przedstawiać schematu ta-kiego zbioru ani pisać recept, nie mówiąc już o scenariuszach. Pragnę natomiast zwrócić uwagę na pewne, moim zdaniem, dosy6 istot-ne sprawy z zakresu metodologii pracy nad takim zbiorem oraz na nakres materiału wchodzącego w grę. Podstawowym błędem znanych mi zbiorów polskich o tej tematyce jest bowiem dosyć wierne trzymanie się przez ich autorów zasady: to co bezpośrednio wią-że się z obranym zakresem — ludzie, organi-zacje, wydarzenia — znajduje odzwierciedle-

nie na kartach albumowych. Reszta jest po-mijana. A bez szerszego spojrzenia, niemożli-we jest dziś zbudowanie interesującego i war-tościowego eksponatu tematycznego, gdyż dzieje ruchu robotniczego, to także historia gospodarki, stosunków polityczno-spolecznych, walk lolasowych.

Czy rnożna np., prezentując początki ruchu robotniczego na ziemiach polskich, pominąć

jeżeli nie zamierza się tematu ograniczyć do jego strony formalnej — istnienia trzech zaborów, a także ruchu robotniczego w tym okresie w Austrii, 'Prusach i Rosji? Nie spo-sób, moim zdaniem, pominąć także ruchu za-wodowego, walki o prawa i zdobycze socjal-no-bytowe itp. A odnośnie do czasów najnow-szych — roli partii 'klasy robotniczej w prze-kształcaniu gospodarczym i społecznym kraju. Wszystko to moina — chociaż w ograniczo-nym zakresie — przedstawić korzystając z walorów filatelistycznych. Niezbędna jest jednak przede wszystkim głęboka wiedza o temacie oraz o nadających się do wykorzy-stania znakach pocztowych. '

Trochę metodyki Posluzmy się przykładem najprostszym.

Mam przed sobą 'książkę „100 lat polskiego ruchu robotniczego.... Oto jakie nazwieka lu-

dal, nazwy organizacji bądź wydarzenia, któ-re moina przedstawić w zbiorze korzystając ze znaków pocztowych, wynotowałem tylko z pierwszych 40 stron tego dzieła.

1831 — w Anglii powstała rewolucyjno-demokra-tyczna organizacja Lud Polski. Jej działaczem by[ m.in. Stanialaw Woreell (znaczek 992.).

1844 — na icielecczyznie i w LUbelskiern rozpo-

°ząb,ny.

Me G łów

przygotowania do powstania przeciwko zako nym organizatorem byl dziataez re-wolucyjno-dennokralyezny ksiądz Piotr Seleglenny (też znaczek 452), który zalo2y1 Związek chłopski.

laał w Rzezzypoepolliej Krakowskiej rom.- czole sig walka narodowowyzwoleńcza. Przywód-cą był rewolucyjny demokrata Edward Rainbow-sal. (Znaczek 952, stempel M608).

1848 — ogloszenie w Londynie„Manifestu Ko- . monistycznego” — liczne znaczki NRD, ZSRR i in-nych krajów. W tymże roku — Wlosna Ludów.

laos — Powstanie styczniowe. W zelcolueYinYm nurele „Czerwonych" — Jarosław Dąbrowski (zna-czek 11511 t inne).

1899 — I bliedzynarodówka, Jednym jej sekre-tarzy byt Walery Wróblewski' (znaczek 1919).

Lata siedemdziesiąte — początek socjalistycznych związków zawodowych.

3811 — Komuna Paryska I udział w niej Polaków zwłaszcza J. Dąbrowskiego i W. Wróblewskiego.

1879 — W Warszawie rozpoezyna agitacją Lud-wik Waryński (znaczek 1263 iinne).

3878 — we Lwowie pierwszy proces socjalistów polskich iukraińskich, m.in. Iwana Franko (zna-czek ZSRR DM i inne). 1879 — tworzenie w Warszawie z inicjatywy

L. Waryńskiego Kaa Oporu, pierwszych organiza-cji samopomocy robotników polskich, we Lwowie ukazał się pierwszy numer pisma „Praca" redago-wanego m.in. przez Bolesława Limanowskiego i Iwana Franko; w Warszawie opracowano ,Pro-grarri Socjalistów Polskich, zwany dla zmylenia władz „brukselskim-. Wspolautor: L. waryński.

1850 — proces 35 socjalistów w Krakowie (ca-kistka Cp 9531.

1852 — w Warszawie ukazuje się Odezwa Konn-i tu Robotniczego Międzynarodowej Socjalno-Re-nrolucylnej Partu „Proletariat') — pierwszy pub-li zny przejaw działalności tej partii (znaczek 621

inne). Des — w Warszawie ukazał sig pierwszy numer

nielegalnego pisma ,Proletariat,, (znaczek 1075); aresztowanie L. W'arytiskiego.

1886 — Marcin Kasprzak (znaczek wyd. Ml r.) • rozPoeMil w Zaborze pruskim agitację socjalistycz-ną.

1888 — inicjatywy M. Kaspazaka powstała w Warszawie Polska Partia Socjalno-Rewolucyjna (Proletariat D). •

1859 — w Warszawie (dziaM1 takte w Łodzi 1 Zy-rardowie) powstał Związek Robotników Polskich. Jasnym z jego działaczy by[ Julian Marchlewskl (znaczek 512 i inne).

1890 — pierwsze obchody w świecie, a w tym I w Polsce, Swieta 1 Maja' (znaczcie 659 i inne). W Warszawie ukazał sig pierwszy numer związa- nego z ZRP cisina „Tygodnik Powszechny'. reda-gowanego przez Ludwika Xrayvvickiego (Znaczek 1264).

lial — początek działalooSei socjalistycznej W Zjednoczeniu Robotniczym Stanialaws wołemcbow-skiego (znaczek 193).

1891 — początels dzialainolci Socjalno-Demokra-tycznej Partii w Galicji — m.in. IguaCego Daszyń-skiego (całostka Cp 102).

1899 — w Paryżu ukazał się pierwszy nuer pisma ..Sprawa Aobotnicza" „,,,,,,,,wanego pr

mzez

socialdenlokratów •polskteh m.in. 'Różę Luksem-burg (NRD 1229 i Inne), Juliana Marchlewskiego

50

tr

KONGRES JEJ KLASY ROBOT!

Adama Warskiego (mamek wyd. 1961 — W Warszawie utworzenie Socialdemokraell Królestwa Polskiego — działacze jak wytej; w Zurichu o - rady III Międzynarodowego Kongresu soejalistyc -

n go — ucpolemika miedzy przedstawicielami pol-

lego rhu socjalistycznego R. Luksernbur 1 L Daszynskim; w Królestwie Polskim Utworz - n Polskiej Partii Socjalistycznej.

1894 — ukazol się pierwszy num Melegalneg okmo PPS „Robotnik,' — winieta na ilustracji c -1 siki 94 717.

1890 — okazale sig broszura R. Luksemburg olei -p diegle Polska a sprawa robotnicza% w Galic p wstało Stronnictwo Ludowe (znaczek 915 I Inne .

W poszukiwaniu nowych walorów

Tyle podstawowych notatek z p ie rwsz e-go czytania j e dn e j książki. A przecież.na ten temat są do dyspozycji cale biblioteki. Trzeba tylko zechcieć z nich skorzystać. Na-wet jednak do tego, obejrnującego zaledwie poczatki dziejów ruchu robotniczego okresu, można bez wnikliwego szukania dorzucić dalsze pozycje kwalifikujące się do wykorzy-stania w ewentualnym zbiorze filatelistycz-nym.

Przykładowo: przemysł polski na początku XIX wieku — Cp 518, 519, 674. Warunki ży-cia ludu polskiego: „Sitarz wyruszający isrt drogę, na jarmark" P. Norblina — Cp 704, „Piaskarze" A. Gierymskiego (maczek 962). Pewne pojęcie o warunkach pracy daje także

‚rysunek znaczka 2490 chociaż dotyczy wcześniejszego okresu, ale w tej dziedzinie zmiany nastąpiły- dopiero w koficu. XIX wie-

•

ku i póżniej — przedstawiający kierat konny w Wieliczce.

Bardziej wnikliwe poszukiwania pozwolą zapewne znaleźć także sporo frankotypów zakładów przemysłowych, • noszących imię wybitnych rewolucjonistów i działaczy 'ruchu robotniczego czy wydarzeń, w tym także nie występujących na żadnych innych znakach pocztowych. Dotyczy to oczywiście całych dziejów ruchu robotniczego w Polsce, a nie tylko smzególowiej omawianego fragmentu. I jeszcze jedna uwaga. Zbiór pośtviecony dziejom ruchu robotniczego bądź ich frag-mentowi nie może pominąć, chociażby zazna-czonej hasłowo, sytuacji politycz-no-spolecz-nej w danym okresie, A na ten temat nie brak walorów polskich i obcych.

Jeżeli np. ktoś zechciałby przedstawić ruch robotniczy w okresie międzywojennym, to w przypadku Polski może wykorzystać znaczki 107-113 upamiętniające zwołanie Sejmu Ustawodawczego w 1919 r. oraz znaczki 128-133 poświęcone demokratycznej

Konstytucji 1921 roku. Dobrze byłoby zapr - zentować 1-2 listy z frankaturami lub na-drukami firmowymi obcych koncernów &ła-tających w Polsce, a także — chociaż to trud-ne do zdobycia — np, kopertę listu 'któregoś z

więźniów Berezy lub Twierdzy Brzeskiej.

Można także posługiwać się zriaczkami 327-9 — „Pomoc zimowa" — zbieranie datków dla najuboższych.

W przypadku sytuaori europejskiej koniecz-ne wydaje się odnotowanie za pmnocą walorów filatelistycznych powstawania fa-szyzmu jako ruchu antyrobotniczego wbrew głoszonym hasłom oraz międzynarodowej wal-ki z nim (Włochy 066-170 i inne, Niemcy 541-8 i inne, wojna domowa w Hiszpanii —(Polska 401 i inne), remilitaryzację III Rze-szy (Niemcy 578-9), aneksję Austrii (Niemcy 672), Czechosłowacji (Niemcy 693-4) itp. A także rozwój spoleczno-gospodarczy ZSRR 37I--4 i wiele innych do wyboru. Są to oczywiście tylko przykłady, każdy autor zbioru sam potrafi znaleźć najwłaściwsze.

51

• GO N PI, • 15 ' AK ,1ki, N li

Przytoczony na początku przyklad wyko-rzystania odpowiedniej literatury sklania do stwierdzenia: trudno już myśleć o przedsta-wieniu w jednym, pogłębionym tematycznie zbiorze, całych dziejów polskiego ruchu ro-botniczego. Lepiej Skoncentrować się na ja-

kimś wycinku, np.: początki tego ruchu bądź w czasach najnowszych, chociażby zatytuło-wanyCh hasłowo: partia przewodnią siłą, inicjatorem przebudowy spoleczno-gospodar-czej kraju. Tak ujęty temat utwarze np. mo-żliwość pcdcazania poprzez znaki pocztowe przemian dokonanych po wojnie w Polsce.

Z czego można skorzystać?

Oczywiście, wymaga to gruntownej znajo-mości faktów oraz umiejętnego wykorzysta-nia istniejącego -materiału filatelistycznego-Na przykład powiązanie odpowiednich doko-nań z uchwałami konkretnych zjazdów par-tii bądź Sejmu z inspiracji partii i przedsta-wienie tego na przykładzie znaków poczto-wych może przynieść liczący się efekt.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na możliwość, a nawet konieczność wykorzysta-nia całości pocztowych z frankaturami me-chanicznymi, zbudowanych po wojnie a liczą-cych się, zakładów, którym dotychczas pocz-ta nie poświeciła żadnych znaków. I jeszcze jeden istotny szczegół. W zbiorach tematycz-nych można prezentować w celu rozwinięcia narracji — oczywiście w niewielkiej ilości i we właściwym miejscu — całości poczto-we pisane przez lub do konkretnych ludzi. Dotyczy to także — w proponowanych zbio-rach — działaczy ruchu robotniczego. O lego

rodzaju walory jest Oczywiście trudno, ale poszukiwania i bit szczęścia mogą przynieść sukces.

Pragnąłbym w takim przypadku zwrócić uwagą na dwie sprawy. Ewentualny list lub kartka z obiegu do wykorzystania w takim eksponacie, winny dotyczyć osoby, która występuje już na jakimś (chociażby franko-typie) znaku pocztowym. Ponadto powinna istnieć zgodność czasowa obiegu takiej całości z okresem, jakiego ma dotyczyć w zbiorze. Przykładowo: błędem bylciby np. umieszcze-nie w zbiorze, we fragmencie poświęconym działaczom socjalistycznym, listu do lub od Pilsudśkiego-Marszalka, gdyż w tym okresie życia nie był on jut socjalistą.

Możliwości sjsojrzenia przez filatelistyczny pryzmat na temat „Ruch robotniczy w Pol-sce" i zbudowanie z tego zakresu interesują-cego oraz wartościowego zbioru tematyczne-go są ogromne. Nie ukrywam: wymaga to pracy, wysiłku większego niż w przypadku wielu innych tematów. Ale może przynieść satysfakcję oraz sukces.

Cezary %chiński

• Aleksander Kochański, Tadeusz Rawski, Zbig-niew szczygielski — „100 lat polskiego ruchu r botniczego. Kronika wydarzeń": Książka 1 Wiedza,

o-

' W-wa, 1978, s. 424. •• Numery znaczków zagranicznych wg katalo-

gu ..zumstein-. praskich wg Katalogu specjalizo-wanego Znaków POtztowych ziem Polskich nal r.

Posłowie Na marginesie tematu „Stulecie polskiego ruchu

robotniczego", zaledwie zwygnalizowarlego w po-wyższym artykule, nwuwa się obserwacja: w fila-telistycznych walorach, które mogą bre wykom,-ssane w opracowaniu zbiorów z tego zakresu, jest wiele bladych plam. Nie sposób np. w eksponatach filatelistycznych odnotować calych, Ważnych epok, chociażby początków ruchu zawodowego. Wiaściwie wszystko, co wydali bądź stesowala nasza Poczta dotyczące związków zawodowych, wlej lek po-nad 100-letniej historii — to walory z okazji kolej-nych kongresów, rzadziej jubileuszy konkretnych zwiazków, np. ZNP.

Rażący Jest brak znaczków prezentuJących »bla-ty polskie — działaczki robotnicze. Przez wiele lat filateliści dysponowali jednym, z podobizną bialgo-czaty Fornalskiej, niedawno doszedl drugi poświę-cony jej ponownie oraz trzeci — Marll Koszutskiej. Z istotniejszych, bardziej znaczących a dotychczas poininiątych nazwisk p.yporrinikny chociażby wers KostmetiN czy wiad, Bytomską. W niewiele mniejszym stopniu dotyczy to mqtczyzn w ruchu robotniczym. Lista nazwisk godnych upamiętnienia, także w postaci znaku pocztowego, moglaby byt dluga. Wymieńmy przykladowo jedno: Marlam Huczka.

Tych bialych plam nie da się zlikwidował szyb-ko, i to w atrakcyjnej formie graficznej. Nie jest to zresztą specyfika tylko tego tematu. Moina jednak oczekiwać, tenasz konkurs na propozycje emisyjne Oraz plany, Jakle Przyjmie Ministerstwo

pozwolą chociat częściowo wypełnić najbardziej rabice luki w temacie ',Polski ruch robotniczy". C.R.

52

100 LAT POCZTY W GDYM (li)

W CZASIE OKUPACJI PO' przełamaniu polskich linii obronnych

w rejonie Wejherowa, Koleczkowa, Łężyc, Cbwarzna i Kanka — Dowódca Lądowej Ob-rony Wybrzeża — plk. Stanisław Dąbek za-rządzi} 12 września 1939 roku wycofanie wszystkich sit na Kępę Oksywską. Jako ostat-nie wycofały się a Gdyni 14 września od-działy gdyńskich kosynierów.

Obrona Kępy Oksywskiej trwała od 10 do /9 września i była potwierdzeniem odwagi i zbiorowego bohaterstwa lotniarza polskie-go, Polaka i „mieszkańca tej ziemi — Ostatni akt obrony Oksywia rozegrał się w Babieli Dolach, gdzie płk. Stanisław Dąbek, broniąc się Wc końca z grupą oficerów i żoł-nierzy, wybrał śmierć — zamiast niewoli.

Wkrótce po wkroczeniu wojok hitlerow-skich „do Gdyni utworzono z miasta i jego okolic Obręb Twierdzy Marynarki Gdynia (Marinefestungsbereich Gotenhafen). Wyzna-czenie na stanowisko okupacyjnego" komen-danta miasta Gdyni, w dniu 15 września 1939 roku, oficera marynarki wojennej S5hall-Emdena wskazywało na przyszłego go-spodarza miasta.

19 września .1939 roku, z rozkazu Hitlera, wprowadzono niemiecką nazwę Gdyni Gotenhafen. Miało to umocnić przekonanie, że Gdynia jako miasto polskie 'przestała ist-nieć na zawsze. Chcąc udokinnentować nie-mieckość miasta. kilkadziesiąt miesięcy póź-niej nadano miastu herb, który w swej treś-ci nawiązywał do nowej nazwy. Autor von Schischke przedstawił w herbie przypomina-jącym tarczę .na niebieskim tle, srebrną wczesnogermańską łódź w kształcie smoka, z rozwiniętymi żaglami i zbrojną załogą. Po-dobno tak właśnie miały wyglądać statki Go-tów, którzy w I tysiącleciu naszej ery żeglo-wali po Bałtyku. 12 maja 1942 roitu Hitler zatwierdził ten herb — przedstawiony mu przez namiestnika Okręgu Rzeszy Gdańsk —Prusy Zachodnie — Alberta Forstera.

Wojskowe władze okupacyjne sprawowały na zajętym obszarze władzę ustawodawczą, wykonawczą i sądową. Niezależnie od istnie-nia zarządu wojskowego, stosunkowo wcześ-nie weszła w swoje działanie administracja cywilna. Administracja ta była „podporząd-kowana władzom wojskowym, była ich orga-nem wykonawczym i pomocniczym.

Na poczĄtku października 1939 roku nastą-piło stopniowe przejmowanie władzy przez czynniki cywilne. -Całkowite przejęcie wszyst-kich agend administracyjnych przez władze cywilne nastąpiło po 25 października 1939 ro-ku. Dzień ten zakończył okres panowania ad-ministracji wojskowej.

ZlikwidOwanie zarządu wojskowego na okupowanych ziemiach spowodowała decyzja Hitlera o wcieleniu do III Rzeszy północno--zachodnich ziem państwa polskiego. Decy-

zja ta znalazła urzędowe potwierdzenie w wydanym dekrecie fiihrera i kanclerza Rzeszy o podziale i zarządzie terenów wschodnich (Erlass des Fńhrers and Reichs-kanzlers liber Gliederumg and Verwaltung der Ostgebiete) z I października 1939 roku'.

Dekret z 8 października 1939 roku ustalał prowizoryczne granice wciekanych do Rzeszy ziem polskich. Północny obszar Polski wraz

WM Gdańskiem znalazł się w granicach Okręgu Rzeszy Prusy Zachodnie, a następnie w oficjalnie utwormnym, 26 października 1939 roku, Okręgu Gdańsk (Gaci Danzig), przemianowanym dekretem Hitlera z 2 li-stopada 1939 roku na Okręg Rzeszy Gdańsk — Prusy Zachodnie (Reichsgau Dan-zig — Westprecissen). Tzw. Reichsgau Danzig — Westpreussen obejmował większą część by-łego województwa pomorskiego, WM Gdańsk oraz obwód rejencyjny Kwidzyn należący po-przednio do prowincji Prusy Wschodnie. W okręgu tym zamieszkiwało 2.179 tys. miesz-kańców, a Polacy stanowili 61./0 ogółu miesz-kańców, Niemcy zaś 38%. Okręg był podzie-

C3bi nile* ]3of i amt Sztentifen

24.6 89. "..4 . 8 4.

25.6 mm 59.e mm

lony na trzy Te encje: bydgoską, gdańską i kwidzyńską. Rejencję gdańską zamieszkiwa.-ło 457 tys. mieszkańców polskiego Pomorza, 4118 tys. mieszka/5~ byłego WM Gdańsk oraz 99 tys. „mieszkańców Rzeszy.

W następstwie rozkazu Hitlera z 8 paz-„dziernika .1939 roku tereny Pomorza, a wraz z nimi tereny Gdyni, po zakończeniu działań wojennych, pod względem pocztowym zostały przydzielone Krajowej Dyrekcji Poczty w Gdańsku (Landespostchrektion Danzig), prze-mianowanej później na Okre-gową Dyrekcją Poczty ol Gdańsku (Reichspostdirektion Dan-zig). Oficjalne rozporządzenie o podjęciu w palnym zakresie dzialallności przez Pocztę Niemiec na terenach włączonych do Rzeszy ukazało się „19 grudnia 1639 roku z mocą obo-wiązującą od 1 stycznia 1940 roku. Faktycz-nie działalność pocztowa została podjęta znacznie wcześniej, choć w ograniczonym za-kresie.

W G-dyni pierwsza placówka pocztowa, działająca początkowo jako jednostka „Nie-mieckiej Poczty Urzędowej — Wschód” (Deu-tsche Dienstpost °sten)s zosąala uruchomio-na w II polowie września 1939 roku w bu-dynku obwodowego Upt. Gdynia 1 przy ul. 10 Lutego (Hermana Góring Strasie).

. 53

Zamieszczone w gazecie codziennej obwiesz-czenie „Służba Pocztowa w okręgu wojsko-wym Gdańsk — Prusy Zachodnie". podaje, że wedlug stanu na dzień 30 Września 1939 ro-ku podjęto;

1. Komunikacje pocztową dla potrzeb utzedo-wych i partyjnych z nestopuiącYmi mlelpCowoś-clemi: Kościerzyna, Bydgoszcz, Tczew, Gdynia._

soł kiobrotu

ed,o miksz c

rzów n

siie t

zlwis

ywa

i rt

polceoco

wne Prze-

syłki te Me wymagają wbrew dotychczasowym wymogom adnotacji: ..Niemiecką Pocztą urzędo-wą — Wschód" (Otuch tli! Deutsche Dienstpost osten). Wystarczy napisać np. adres: ,,Do Pana Starosty Tmewa". W przeciwnym razie przesYlki te mogą byt odprawione równico w zwykły spo-sób.

n. Powszechny ruch pocztowy, zatem również komunikacje pocztową dla ludnoact z następują-cymi miescownsciamii Kościerzyna, Tczew, Gru-dziądz, Chojnice, Chełmno, Kartuzy, welnerowo, Starogard, Sepólno Krajeńskie, kwiecie, Tort., TU-

lceh oIl a poI leWco

incb oprk

esDyok io brisotouw

ed owu srz

uczcha

ui dęm izewyk--

wym i zamiejscowym miedzy wymieroonymi rniet-scowoSciami oraz z Rzesza. tak również s byłym terytorium WIN Gdańska.

Z. Obrót płatniczy (przekazy pieniężne, blankie-ty nadawcze Itp.) oraz obrót paczkowy tak dla celów prywatnych, jak t stużbowych nie został dotychczas podjęty.

Z obwieszczenia tego wynika, że w pierw-szych dniach ludność Gdyni nie mogła korzy-stać w celach prywatnych z usług placówki pocztowej Gdynia, uruchomionej przez oku-panta. Dopiero z kolejnego obwieszczenia „Służba pocztowa w Okręgu Gdańsk"» wy-nika, że do 4 listopada 1939 roku na te-renie Gdyni uruchomiono lub iscloatępniono już utworzone następujące placówiki poczto-we dla ludności cywilnej:

Gdynia — Gotenhaten — Kiemu Gdynia — Oksywie — GOtenharen — 001.01 Gdynia —wielki Kack —troas Kata cher Go-

tenhaten.

Placówki te byty upoważnione do przyj-mowania: zwykłych i poleconych przesyłek pcieztOwych, przekazów pieniężnych do wy-sokości 1000 marek. Ponadto w obrocie dla potrzeb służbowych z organami władzy i par-tii poza wymienionymi przesyłkami dopusz-

czone były do obrotu listy wartościowe. Na-tomiast nadal nie został podjęty obrót pacz-kowy.

Zgodnie z Obwieszczeniami prasowymi: ob-rót paczkowy (paczki do 5 kg) zostaje podjęty w I Polowie grudnia 1939 roku», a pobranie pocztowe (Postnachnahme) i wlecenia poczto-we (Postauftragsdienst) w II polowie grudnia .1039 roku».

Ponadto jako dowody uruchomienia w II połowie września 1939 roku placówki pocz-towej Gdynia moina przywoiać przesyłki pocztowe nadane i ostemplowane w tym urzędzie stemplami prowizorycznymi „GDIN-GEN" i „POSTAMT GOTENHAFEN" oraz np. wpis do książeczki pracy mieszkańca Gdyni — Bernarda Friede o zatrudnieniu go z dniem 16 września 1939 roku w charakterze dozorcy domu Urzędu Pocztowego Gdynia.

Niemczenienazw miejscowości, dzielnic miast oraz ich dalsze „korygowanie" pozo-stawiło trwale ślady w dokumentacji pocz-towej i filatelistycznej, Wymownym przykła-dem tego jest Gdynia i jej dzielnice. Jak wie-my, Gdynię przemianowano początkowo na Gdingen, a następnie Gotenhafen.

Istniejący materiał wskazuje na to, że za-równo prowizoryczny stempel „GDINGEN" jak i stempel „POSTAMT GOTENHAFEN" były stosowane równocześnie — np. apatyjna

się przesyłki ostemplowane ty- ml prowizorycznymi stempla-mi z datą 24 IX 39.

Podczas prowadzonych ba-dań nad historia poczty w Gdyni w latach okupacji nie spotkałem prowizorycznego stempla pocztowego „GOTEN-HAFEN" pisanego przez „y" wyznienianego przez J. Tokara w artykule jat. „Wznowienie działalności pocztowej po wrześniu 10.39"ta i przez dra Hermanna Schultza w książce „Die Deutsche Dienstpost 1939-1945" wydanej w 1955 roku. Uważam, że stempel ten nie byl nigdy w Użyciu, gdyż podczas swoich badań odkry-łem kUka innych stempli pro-wizorycznych, które były nie-

54

znane i dotychczas nigdzie nie publikowane, jak np. Gotenhafen — Oshdft, Gross Katz,

Pisownia nazwy Gotenhafen przez ,,y" mia-ła miejsce i występowała np. na biletach ko-lejowych wydawanych przez okwpaRta oso-bom wysiedlanym z Gdyni. Widocznie ta dwoistość pisowni musiała nastręczać trud-ności, gdyż ogłoszono w prasie", że nazwę Gotenhafen należy pisać przez „f' i gdzie to jest konieczne poczynić zmiany Szyldów, tablic itd. dla zachowania jednolitej pisowni.

Już w październiku 1939 roku urząd pocz-towy Gotenhafen stosuje znormalizowane datowniki pocztowe typu niemieckiego dwuobrączkowe o średnicy 29 mm z most-kiem wewnętrznym i cyframi arabskimi, na-tomiast późniejsze datowniki posiadają wy-różniki literowe.

19 grudnia 1943 roku Poczta Niemiec po raz Pierwszy wprowadza w życie kod pocz-

FRANKATURY Wydawane przez Ministerstwo Łączności

koperty z wydrukowanym znakiem opiaty przeznaczone są w zasadzie do określonego rodzaju przesyłek pocztowych. Dotychczas emitowane koperty pocztowe podzielić moina na dwie giupy rodzajowe:

I grupa — należą tu koperty do przesyłek zwykłych w obrocie krajowym,

II grOpa — koperty przeznaczone do prze-syłek lotniczych w obrocie zagranicznym..

Wymienione wyżej koperty pocztowe, jeżeli są użyte zgodnie ze swym przeznaczeniem, nie wymagają żadnych dodatkowych oplat pocztowych.

Specjalny charakter powyższych calostek pocztowych nie wyklucza wszakże możliwości użycia ich do innego rodzaju przesyłek, np. kopert krajowych zwykłych w charakterze przesyłek krajowych poleconych lub lotni-czych zagranicznych itp. — po doklejeniu znaczków pocztowych odpowiednio do obo-wiązującej taryfy pocztowej. Przesylki takie występują nader cze.sto w praktyce poczto-

tot. 1

towy, według 'którego Okręg Rzeszy Gdańsk — Prusy Zachodnie, w tym również Gdynia otrzymuje oznaczenie „Pa". Wejście w życie kodu pocztowego powoduje sukcesywne wprowadzanie nowych datowników poczto-wych, posiadających przed nazwą urzędu pocztowego oznaczenie cyfrowe. Również urząd pocztowy Gotenhafen zostaje wyposa-żony w 1944 roku w datowniki pocztowe z oznaczeniem kodu. (c.d.n.)

Klemens Hejmowski

i Dziennik Ustaw Rzeszy I 2042 (Reichagesetzblatt.). Powalana zarządzeniem Ministra Poczty Rzeszy

D IX 1939 roku Jako „Deutsche Di ens tpost Po-len", lecz po kilku liniach na rozkaz Hitlera przeiukanowana na „Deutsche Dienstpost Osienii.

i Der D amiger porposten nr 229 z 30.9.-1.10.1939 t. Der Danalger Vorposten nr Chi z 7.11.1939 ss Der Dnnstger Vorposten nr 302 z 13.12.1939 it Tamże nr 318 z 29.12.1939

7.183' nr 2/1973 s. 187 Der DansIger Vorposten nr 288 z 29.11.1939.

MECHANICZNE wej i filatelistycznej. Traktować je należy jako rzecz normalną, chociaż niejednokrotnie ciekawą z uwagi na występujące dodatkowe frankatury znaczkowe.

tut_

Od pewnego czasu, w Przypadku wykorzy-stywania kopert pocztowych do przesyłek droższych taryfowo, rozpowszechnił się jesz-cze jeden sposób realizowania dodatkowej opiaty pocztowej, a mianowicie — maszyną frankującą.

Myślę, że fakt ten zasługuje na odnotowa-nie, gdyż jest to niewątpliwie tylko przejścio-wa forma stosowania kombinowanych opiat pocztowych, spowodowana trudnościami w zaopatrzeniu się w zwykle koperty. Na ryn-ku wystąpił bowiem w pewnym okresie odczuwalny brak zwykłych kopert listowych, podczas gdy w placówkach pocztowych moż-na było zaopatrzyć się bez większych trud-ności w koperty z wydtukowanym znakiem oploty. W tej sytuacji zwiększył się popyt na te właśnie całostki pocztowe. Również nie-które przedsiębiorstwa, stosujące normalnie

55

mechaniczne frankowanie korespondencji, w przypadku wysyłania przesyłek poleconych zaczęty używać kopert pocztowych przezna-czonych do przesyłek zwykłych, a nawet ko-pert lotniczych zagranicznych, zaliczając do-datkową należność taryfową posiadaną ma-szyną frankującą.

Powstaly cv ten sposób interesujące fran-katury mieszane na całostkach pocztowych, złożone ze znaku opłaty wydrukowanego na kopercie w - wysokości taryfowej zgodnie z przeznaczeniem koperty oraz z frankatury mechanicznej odciśniętej maszyną frankującą nadawcy przesyłek w wysokości stanowiącej uzupełniająca opłata pocztowa.

Opisany wyżej sposób kombinowanej opia-ty pocztowej nie jest wprawdzie przewidzia-ny w regulaminach pocztowych, ale i nie jest

ol2F9a.grt'

fot. 3

zabroniony. Interes poczty nie zostal tu bo-wiem naruszony, a wymagana opłata pocz-towa wpłynęła do kasy pocztowej.

Przypadki zaliczania dodatkowej opłaty ta-ryfowej maszyną frankującą na kopertach pocztowych z wydrukowanym znakiem opła-ty, — nadawanych jako polecone, zdarzały się sporadycznie już i dawniej. Na podstawie materiałów z własnego zbioru pragnę tu od-notować kopertę numer katalogowy Ck 38 I (600 lat Uniwersytetu Jagiellońskiego — znak opiaty Kazimierz Wielki) nadaną w tzpt. Kry-nica Zdrój w dniu 20.V11.1964 r. jako Eks-pres — Polecony (fot. I). Zgodnie z obowią-zującą w tym czasie taryfą pocztową, dodat-kowa należność za polecenie i pośpieszne do-ręczenie przesyłki w wysokości 0,95+1,90=

,=2.95 ,z2 została zaliczona maszyną frankują-cą typu SATAS z numerem fabrycznym 11105, eksploatowaną w urzędzie pocztowym nadawczym.

W roku 1976 kancelaria Warszawskiego Przedsiębiorstwa Konstrukcji Stalowych i U-rządzeń Przemysłowych „MOSTOSTAL" wy-syłając korespondencję w kopertach Ck 60 wydanych z okazji 30-lecia „MOSTOSTALU" — w przypadku przesyłek póleconych Odbija-ła na tych kopertach frankaturę mechaniczną maszyną typu FRANCOTYP ze znakiem identyfikacyjnym Wr-Wa 19, zaliczając w ten sposób dodatkową należność za polecenie przesyłki (fot. 2).

fot 4

wreszcie najliczniejsza grupa franka ur mechanicznych na kopertach pocztowych, które zostały nadane jako przesyłki polecone w okresie od czerwca 1980 r . do kwietnia 1981 r. Występują tu frankatUry mechanicz-ne z maszyn frankujących następujących przedsiębiorstw:

— Biuro Zbytu Maszyn Spożywczych „SPOMASZ" w Bydgoszczy, frankatura typu JUNIOR ze znakiem identyfikacyjnym M-47 na kopertach Ck 64 (znak opiaty — ratusz w Sandomierzu) i Ck 65 (koperta lotnicza ze znakiem opłaty za 3.40 zł do Krajów De-mokracji Ludowej — fot. 3),

— Kopalnia Węgla Kamiennego „POKOJ" w Rudzie Sląskiej, typ frankatury JUNIOR ze znakiem identyfikacyjnym M-376 na ko-pertach Ok 62 (orzeł w Sali Audiencyjnej Zamku Królewskiego w Warszawie) oraz na kopertach Gr 64 (fot. 4),

to'. 5

— Fabryka Nakryć Stołowych w Stojad-łach k. Mińska Mazowieckiego, typ franka-tury JUNIOR, znak identyfikacyjny nieczy-telny, na kopertach Cli 64,

— Centrala Zbytu Sprzętu f Materiałów Technologicznych „TECHMAZBYT" w War-szawie, typ frankatury POSTALIA ze zna-kiem identyfikacyjnym — 280 — na koper-tach Ck 64 (fot. 5).

Nie jest wykluczone, że poza wymieniony-mi tu przypadkami istnieją jeszcze frankatu-ry mechaniczne z innych 'maszyn frankują-cych, użyte w charakterze opiaty uzupełnia-jące-i,

58

I jeszcze na jeden szczegół pragnę zwró-cić uwagę. W opisanych przypadkach fran-katury mechaniczne występują na kopertach w dwóch pozycjach:

a) poziomo w górnej części koperty, trafia-jąc również na znak opłaty koperty; w tych przypadkach frankatura mechaniczna trakto-wana jest przeważnie przez placówki poczto-we nadawcze jako kasownik unieważniający znak opłaty na kopercie,

b) bokiem z lewej strony koperty — w

tych przypadkach znak opłaty koperty został przeważnie skasowany datownikiem ręcznym w placówce nadawczej; spotyka się też przy-padki zaniechania skasowania znaku opiaty na kopercie przez placówkę pocztową.

Bronisław liejnowski

* Pominięto tu wydaną w 1971 r. kopertę dla Komitetu Odbudowy Zamku królewskiego w War-szawie, która nie byla w pubbekkeł slaraedarY. a która naletaloby zaliczyć do oddzielnej grupy.

Cgie łydo dia. panów (7)

IAŁO ludzkie, niekompletnie odziane lub obnażone, służyło za temat w sztuce od

samego jej zarania. Już na wspaniałych fres-kach grot i jaskiń skalnych podziwiać można postacie zupełnie nagie lub jedynie 2 prze-paską na biodrach. Niektóre z tych odkry-tych fresków powstały kilka tysięcy lat te-rnu.

W wieku klasycznej rzeźby oraz malar-stwa klasycznego nagość ciała ludzkiego byk często natchnieniem do wielkich dziel sztuki. Przykłady tego marny przedstawione na wie-lu znaczkach świata.

Często się słyszy, że podłożem idealnych proporcji ciała Greków jest ich pasja do ma-tematyki. Grecy .posiadali znajontość kon-

%to., '°0STAIE.

strukcji opartej na proporcjach. W I wieku p.n.e. Witruwiusz, architekt rzyonski, podał, że model ciała ludzkiego, z ramionami i no-gami wyprostowanymi, powinien zamykać się w idealnych geometrycznych figurach. For-mułę Witrowiusza, dotyczącą postaci człowie-ka, opracował Leonardo da Vinci. Nie stwo-rzyla ona pięknej postaci, co można prześle-

dzić na maczkach pocztowych Wioch. Widać z tego, że nie byla to formula, którą posili-giwan się Grecy, dlatego też szybko ją Po-rzucono. Jednakże Witruwiusz wywarł wiel-ki wpływ ma sztukę odrodzenia.

Na kasowniku ONZ, stosowanym pierwsze-go dnia obiegu znaczków wydanych z okazji Miedzynarodowego Roku Kobiet, 'przedsta-wiony jest rysunek, zaczerpnięty od Leonarda da Vinci, ukazujący jakość istoty ludzkiej wraz z odrębnościami płciowymi. Ten sam rysunek przedstawiony jest także na znaczku Kuby z 1970 r., wydartym z okazji Międzyna-rodowego Dnia Telekomunikacji oraz ONZ z /972 r. wydanym -dla upamiętnienia 8-win-towego Dnia Zdrowia.

-W okresie starożytnym sztuki greckiej na-ga kobieta nieczęsto byka przedstawiana w przeciwieństwie do aktów inskich. Akt ko-biecy był częściej oslonięty światłocieniem, przylegającymi szatami, które robiły wraże-nie, że „Więcej Odsłaniają aniżeli ukrywają". Widzimy Aou Rotticellego, który wyznawał tę dewizę, o czym świadczy obraz „Trzy gra-cje". Również często używane były różnego rodzaju draperie, na dolnej części torsu, jak np. na posągu Wenus z Milo.

Niektórzy artyści posługiwali _się innym sposobem — przedstawiane przez nich figury, nie określają wyraźnie formy ludzkiej — ko-biecej czy męskiej, np. obraz pędzla H. Ma-tisse'a „Niebieskie akty".

W XV i XVI wieku zaznacza się silny roz-Owit aktu ur sztuce i -najwięksi artyści tej abaki poświęcali Mu swe dzieła. Niezrówna-

57

nym rysownikiem i odtwórca nagości byk Mi-chał Anioł. Signorelli wsławił się tym, że był pierwszym artystą włoskim, który posługiwał się obnażonymi postaciami dla wyrażenia ma-larskiej ekspresji. Można by tu wymienić

wielu artystów, którzy tworzyli w poszczegól-nych wiekach aż po czasy nam współczesne, obierając sobie jako temat swych prac — akt.

Akty w filatelistyce są licznie reprezento-wane. Dużo takich znaczków wydanych zo-stało szczególnie w ostatnich latach, gdy mod-ne zrobiło się kOlekcjonowanie „Malarstwa". Ale także nie brak i starszych wydań.

„Temat" ten, bardzo popularny, jest przed-miotem zbieractwa wielu filatelistów, chociaż nigdy nie zastal, o ile mnie pamięć nie myli, zaprezentowany na wystawie w formie opra-cowanego eksponatu. Nie wiem, co jest tego powodem. Może purytanizm? Może niemnie-jętriość uszeregowania zebranego materiału,

.a tym samym opracowania zbioru? Przystępując do wytyczenia sobie drogi,

którą będziemy kroczyć konsekwentnie w układzie zebranego materiału, musimy sobie zdać sprawę z tego, co rozumiemy przez o-kreślenie „nagości". Definicja nagości określa kobietę tub mężczyznę, mających na sobie m-niej niż konwencjonalne odnienie.

Jeżeli tytuł „Nie tylko dla panów" nie

wszystkim odpowiada, proponuję także jako -tyluż takiego zbioru — „Adam i Ewa" i od Adama i Ewy rozpoczęłabym właściwy zbiór, po krótkim wstępie, który omówiłam powy-żej. Następnie podzieliłabym całość na dwa główne rozdziały: -1. Adam, 2. Ewa. W każ-dym z tych rozdziałów wydzieliłabym osobno malarstwo, osobno rzeźbę. A zatem plan zbio-ru przedstawiałby się następująco: Wato — Nagość w sztuce na przestrzeni wieków

I. Adam I Ewa a) w inalaratwle bi wrzeźbie

E. Ewa a) w malarstwie b) w rzeźbie

Gdyby ktoś chcial rozszerzyć taki zbiór, mógłby włączyć dodatkowo znaki pocztowe, przedstawiające nagie dziecko, co osobikie

uważam za zbyteczne. Również do zbioru, pod umownym tytułem „Adam i Ewa", nie zali-czałabym wszystkich znaczków o treści reli-gijnej, na których przedstawiony jest Chrys-tus, Madonna. z Dzieciątkiem itp. Wszystko to, co zaliczamy do sztuki sakralnej, może i powinno -być tematem zupełnie innego zbio-ru.

kani Maria Groer

1.1, MIĘDZYNARODOWA

IPHILATOKYO '8j WYSTAWA FILATELISTYCZNA

W roku -1971 odbyła się w Tokio między-narodowa Wystawa Filatelistyczna Philato-kyo'71, pod auspicjami FIP.

Dziesięć lat później japońscy filateliści zor-ganizowali kolejną wystawę o tej samej naz-wie, tym razem już pod patronatem FI-P. Pracami przygotowawczymi kierował Komi-tet Organizacyjny pod przewodnictwem zna-nego filatelisty japońskiego Hiroyuki Kanai, przy współpracy Japońskiego Ministerstwa Poczty i Telekomunikacji.

Wystawa Philatokyo '81 odbyła się w dniach 9—,19 października 1991 r. w Tokio, na dwóch kondygnacjach wielkiej reprezen-tacyjnej hali targowej Tokyo International Trade Center — Harcami.

Oficjalnego otwarcia wystawy dokonal 9.X, p. Ichiro Yamanouchi — japoński Mi-nister Poczty i Telekomunikacji.

Nadeslane na wystawę zbiory umieszczone ponad 3000 ekranach 16-kartowych oraz litera-tura filatelistyczną , alotoao według podzialu, prze-widzianego regulaminem FIP.

W Klasie Oficjalnej były zbiory 92 zarządów pocztowych i muzeów P1T, wśród których -Austria pokazala projekty wydan znaczków z lat 1969-1975, Szwajcaria projekty 1 próby znaczków „Pro Pe-trla" z lat 1930—.1939, Szwecja pierwsze wydania znaczków na listach, a ZSRR projekty 1 prosty znaczków, wydanych W latach 1925-1930.

Większość eksponatów Narządów pocztowych za-wierała jedynie znaczki z ostatniCh wydali, w okładzie chronologicznym. Na tym tle korzystnie przedstawiał się eksponat naszego Ministerstwa Łączności, przygotowany przez Muzeum PiT we

58

Wrocławiu. Na starannie opracowanych kartach al-bumowych pokazano polskie znaki pocztowe w Miadzie tematycznym,' przedstawiającym polską nauk, kulturę, sztukę itp.

W Salooio Honorowym eksponowano 17 zbiorów najWyśmej klasy światowej. Na pierwszym miei-mu znajdował się tu, jak zwykle, zbiór królowej angielskiej Elżbiety II, która tym razem pókazata rzadkie odmiany znaczków 1 d i 2 d, z 1890 roku, oraz ciekawe pozycje znaczków z królem Jerzym V i Elżbietą II.

fot, 1

Eksponaty w klasach konkursowych oce-niane 'były przez 35-osobowy Sąd Korrk„urso-wy, pod przewodnictwem S. Ichida z Japo-nii. W pracach jury brało udział również 4 aspirantów.

Jury miało -w swej „dyspozycji wyróżnienia, coieco różniące „Się od wyróżnień na poprzed-nich FIP-owskich wystawach.

— duże złote „medale z nagrodą specjalną, — „ duże złote medale, — złote medale z nagrodą specjalną, — złote medale, — pozłacane medale z nagrodą specjalną, — pOzlacane medale, — srebrne, posrebrzane i ;brązowe medale

(lot. 1). Wielkie nagrody (Grand Prix) przedsta-

wiają zazwyczaj przedmioty o wysokiej war-tości artystycznej. Na Philatokyo 'M dodano do każdej Wielkiej Nagrody jeszcze przed-miot wartości użytkowej.

Grand Pela d'Honneur FIP -okładal się z wa-zonu, ufundowanego przez Japan Skwap Fu-bliCyty.Association, oraz aparatu fotograficz-nego ofiairowanego przez firmę Canon Inc.

Nagrodę tę otrzymał M. de Bustmante z Hiszpanii za specjalizowany zbiór znacz-ków klasycznych Peru.

Grand Prix National składał się z wazonu ufundowanego przez Japońskie Stowarzysze-nie Filatelistów oraz zegaratstolowego ofia-rowanego przez firmę Daini-Seikosha Ltd.

Nagrodę tę .sprzyznano Y.. Watanabe z Ja-ponii za specjalizowany zbiór klasyczny wy-dań znaczków Japonii z lat 1671-1876.

Grand Prix International składak się z wa-zonu, ufundowanego przez jaPeńskiego Mini-stra Poczty, oraz samochodu osobowego mar-ki Datsun Cherry ufundowanego przez firmę Nissan-Motor Company Ltd.

Zdobywcą tej nagrody został G. Barcetla z Wioch, za specjalizowany zbiór znaczków Państwa Kościelnego.

O wyróżnieniach uzyskanych przez pol-skich wystawców .pisaliśmy już w numerze 21/31 „Filatelisty".

W zwięzłym opisie eksponatów ograniem cle Je-dynie do zbiorów, które zawleraly polskie maki pocztowe, oraz pozycji literatury filatelistycznej o tematyce polskiej.

F. Lemoa da Silveira z Portugalii, wystawił w klasie Jurorów swój znany. zbiór „Polska Poczta Lotnicza", oNSYwany jut kilkakrotnie cv „Filate-nacie",

M, Karnieński z Kanady, pokazał specjalizowany zbiór polskich znaków pocztowych, zawierający mln, listy przedfilatelistyczne ze Lwowa z 1786 ro-ku, 30 egzemplarzy I Maczka polskiego z 1868 Tor ku, w tym 10 sztuk na listach, obszerny Wybór znaczków tzw. wydania krakowskiego, w tym 2 egzemplarze 10-koronówki opłatnej, Micstę miej- ska, lokalną itp. Wystawca użySkal Medal poz/a--ceny z nagroda specjalna.

H. soinagawe z Japonii wystasvil zbiór pt. „Hi-storia Poczty Polskiej". Zawierał on obszerny ma-

tyriał dokumentacyjny od okresu przedfilatelis-cznego, znaczków z 1860 roku, poprzez okres

I wojny światowej, wydania poczt miejskich I lo-kalnych, okres międzywojenny, at po okres obec-ny. Jury przyznało mu medal srebrny.

Wystawca pod pseudonimem „Zbigniew", z Kana-dy, pokazał starannie opracowany zbiór pt. storia Stempli Królestwa Polskiego'', za który uzyskał medal posrebrzany.

G. Mighavacca z Wioch wystawll w klasie lite- ratury broszur, pt. „Le Legioni Palacki" (Legiony Polskie). Opisuje w Mej

teroom listy do generała

Dąbrowskiego i ,podaje zestawienie 15 stempli tity- vvanych przez Polskie Legiony. otrzymał medal posrebrzany.

91. Shinagawa z japonii wystawił w klasie lite-ratury katalog wystawy POLSKA 80, zorganizowa- nej w Japonii i otrzyma[ Inedałbrazowy.

Na terenie wystawy czynne byty stoiska handlowe 36 japońskich firm filatelistycznych oraz ag zagranicznych zarządów pocztowych lub ich agentur oraz Przedsiębiorstw filateli-stycznych.

Z Okaozji wystawy wydała Poczta Japońska 4 znaczki, wartości nominalnej po 60 jen. Wydrukowano je w arkusikach po 20 sztuk.

Znaczki te, z przekreśloną waatością nomi-nalna, wydano też 33, formie blOCzka, jako „czarnodruki" i w „kolorach, w ograniczonym nakładzie.

1ot. 2

Urząd pocztowy na wystawie, przez cały Mas jej trwania, stosował jeden stal), kasownik oko- licznościowy, przedstawiony na p odykcji (1ot. 2). Ponadto pyto Jeszcze 10 kasowni

eków, upamiętnia-

jących poszczególne „dni, 9.X. — Dzień Poczty JapońSkieł

10.X. — Dzień Miodme2y 11.X. — Dzień FIAP 12.X. — Dzień Zarzadów Pocztowych 13.X. — Dzień Prasy 19.X. — Dzień FIP 15.X. — Dzień Filatelistów 16.X. — Dzień Historii Poczty 17.X. — Dzień ogłoszenia wyróśnień 18.X. — Dzień 1Mędzynarodowej Przyjaźni stemple te, nieco mrikelszego formatu ot2 otaty

kasownik okolicznościowy, stosowano wylacznie w kolejnych dziesięcin dniach trwania wystawy (fot. a).

Z okazji MWF Philatokyo '81 wiele za- rządów pocztowych wydało również znaki

59

fot. 3

pocztowe oraz siosowało okolicznościowe lub pamiątkowe kasowniki. Poczta Polska wy-dala pamiątkową kartę pocztową, wartości nominalnej 8 .1 (fot. 4).

Komitet Organizacyjny wydał 2 biuletyny informacyjne, katalog i palmares. Wszystkie te wydawnictwa są starannie opracowane.

Katalog opracowano w językach japońskim i angielskim. Cena katalogu była bardzo wy-soka, wynosiła bowiem 3000 jen. (ca 10 dol. USA).

Dla zasilenia funduszów wystawy wydano arkusik pamiątkowych winietek (fot. 5), oraz sprzedawano różne przedmioty z emblematem wystawy, jak krawaty, spinki do mankietów zapalniczki itp.

Ważniejsze spotkania i imprezy towarzy-szace wystawie fo: przyjęcie u ministra poczty i telekomunikacji — spotkanie zor-ganizowane przez FIAP (Federacja Związków Filatelistycznych Azji), przyjęcie dla jurorów, komisarzy i zaproszonych gości w „Palace Hotel", wycieczka krajoznawcza do Hakone, zorganizowana przez Komitet oraz bankiet--palmares w „Palace-Hotel".

Wystawa Philatokyo '81 była imprezą dob-rze zorganizowaną. przestrzeń między gablo-tami Pozwalała na swobodne poruszanie się zwiedzających. Mankamentem, powtarzają-

fat. 4

fot. 3

cym się na prawie wszystkich wystawach, był brak odpowiedniej liczby miejsc dla od-poczynku w czasie długotrwałego zwiedzania.

Frekwencja na wystawie byla średnia, je-dynie w dni świąteczne bardzo duża. Ogólna liczba zwiedzających wynosiła około 80 000 osób — według danych przekazanych przez organidatorów.

Wystawę zwiedziło stosunkowo dużo mło-dzieży, która przybyła z różnych stron kraju, przeważnie w grupach.

Komisarzem wystawy Philatokyo '81 z ra-mienia PZF był Jan Zaborowski.

Jan Witkowski

nowości Q POLSKIE Dla upamiętnienia udziału polskiej druży-

ny w kolejnych Mistrzostwach Swiata w Pół-ce Nożnej „Hiszpania 82" Ministerstwo Łącz-ności w dniu 28 maja 1982 r. wprowadzi do obiegu dwa znaczki pocztowe.

Na znaczkach poszczególnych wartości przedstawiono:

25 zł — globus stylizowany na pilicę nożną. Znaczek zaprojektował artysta plastyk Jacek Konarzewski, a wydrukowano go techniką rotomeiurową na papierze kredowanym w formacie 31,25X43 mm, w nakładzie 3 mln sztuk.

27 zł — byka z pi ką nożną. Znaczek zapro jektowal artysta pl styk Krzysztof Kosmów ski, a wydrukowano go techniką rotograwiu rową na papierze kredowanym w formacie 39,5X3I,25 mm, w nakładzie 2 mln sztuk.

W dniu wprowadzenia znaczków do obiegu znajdą się w sprzedaży koperty FDC opatrzo-e okolicmokłowym datowni klein stosowa-

nym w upt. Warszawa 1. Kopertę opracował art. plastyk K. Kos-

litewski, a datownik art. plastyk J. Kona-rzewski.

Arkusz sprzedażny zawiem 50 sztuk znacz-ków.

Ukazaly się

ZNACZKI

5g. wprowadzono do obiegu 2 znaczki pocztowe wart. 27 i 31 zł oraz blok z tymi znaczkami dla upamiętnienia 50-lecia zwy-cięstwa polskich lotników — Challenge (pis-mo okólne Min. Łączn. z 26.IV.).

10.V. wprowadzono do Obiegu serię z czte-rech znaczków wart. 3, 15, 25 i 31 zl upa-miętniającą Polskich laureatów Nagrody Nobla (piśmo okólne Min. Łączn. z 20.IV.).

KARTKI

26,IV, ukazała się kartka pocztowa ze zn. 2 z1 z okazji 150-lecia Sanockiej Fabryki Autobusów (pismo okólne Min. ,Łączn. z 26.1V.):

3:V. ukazała się kartka pocztowa ze zn. wart. 2 zł z okazji Międzynarodowej Wysta-wy Filatelistycznej „Socfileks 02" w Wiel-kim Tyrnowie (pismo okólne Min. Łącza. z 26.IV.).

S.V. ukazała się kartka pocztowa ze MI. wart. 2 zł z okazji 60 rocznicy powstania Komunistycznego Związku MłodzMży Polski (pismo okólne Min. Łącze. z 261V,).

17.V. ukazała się kartka pocztowa ze zn. wart. 2 zł dla upamiętnienia 100-lecia urzędu pocztowego w Gdyni (pismo , okólne Min. Łączn. z 25.111.).

Stemple okollemeSelowe

za zgoda Mln. 1.2C2no0e1 DOPIT zawiadannaja o stosowaniu:

20.VIII. w Upt. Poznań 1 — datoWnika: Turniej hokeja na trawle 50 lat Mann Pocztowiec.

veprodułceje znaczków serii „Polscy Laureaci Nagrody Nobla" (p. OP S ;.v nr 2, str. 16)

5'

ZAGRANICZNE n.owoś ci

ANITGDA. - 4 znaczki 1 blok „Międzynarodowy Rok U-porledzonych - sport": 10 e (pl,-wanie), 50 c (rzut dyskiem), 90 c (strzelanie z 4 luku), dol. (base- ball), blok doi,

ANTYLE HOLENDERSKIE. 15.1X.81. - 3 znaczki dopłatą »50-lecie skautingu": 45+20 c (in-stfliktorka ze skalnem), 70+15 e (alotydel kantingu na holender-skleił Antyl

saCh), 100+ 50 c (01.1.-

na kwatera holenderskiego skini-triku).

ARGENTYNA. 5.1X.91 - 1 zna-czek _Dzień Lotnictwa": 1000 p (samoloty). .

5.IX.81. - 1 znaczek „500 lat San Cayetano": 1000 p (wltrat z bazyliki San Cayetano).

10.X.81. - 1 znacz. „Ho. de San Martin": 1000 s' (posag na koniu).

10.X.81. - I znaczki „175-lecie sadku piechoty Patricios": 1500 p X E (emblematy wojskowe).

AUSTRALIA. 14.X.81. - 4 znacz-ki ctitachty": 24, 35, 55, 60 0 (0611.

y pod taklami). i BAHAMA WYSPY. 10.X.81. - 4

znaczki „Swiatowy Dzień Wyg,- wiania": 5 c (Indyki), 20 c (owce), 30 c (homary). 50 e (świnie).

BAHRAJN. Emirat. 1.X.81. - 4 znaczki „Meczety z wysp emira-tu": 50, 100, 150, 200 f.

BARBADOS. O9.1X.81. - 4 znacz-ki „Huragany": 35, 50, 60 c, 1 dol. (zdjęcia z satelitów, stacja ostrze- gawcza). •

RARBUDA. 19.IX.81. - 4 znaczki „Międzynarodowy Rok Upoale-dzonych".• 50, 90 c, 1, 4 dol. (po-moc i udogodnienia dla lawall. dow).

BELGIA. 9.X1.81. - 5 znaczkóW, seria „KUIttiralna": 1 znaezek .„100-lecie czasopisma i ruchu lite-raekiego La Janne Belgibua"•• f (Max Waller - zalożyciel ruchu).

1 znaczek „100-lecie urodzin ma-larza atisiao' Van de Wo.tyne": 0.30 f (dzieło malarza).

1 znaczek „150-lecie śmierci poety Ferdynanda Severin": 9 (portret).

1 znaczek „600-lecle 8..01 mi-styka Jana van Ruusbroec": 1.0 f (portret). lznaczek JA-lecie Towarzystwa

la Pensee et les Hornmes": 14 f (symb. rys. - sowa).

33.X1.81. - 1 znaczek „Ho2! Na-rodzenie IM": 6.50 F.

BELME. 14.1X.91. - 6 znaczków I 2 bloki „Igrzyska olimpijskie Ich historia": 85 e, 1, 1.50, 2, 3, 5 dol., blok 5+10 dol. (doplata), blok 15 dol. •

BHUTAN. 1X,81, - 4 znaczki I blok »Siut ks. Karola": 1, 5, 20, 25 nu, blok 10 nu.

BOŻEGO NARODZENIA WYS-PA. 19.X.81. - 4 znaczki w ma-łym arkusiku „Bole Narodzenie law': 18, 54, 40, 80 c (sceny

Narodzenig• BRAZYLIA. 1.111.81. - 2

serii obiegowej „Plony rolni-me": 12 er (ananas), 100 cr (ner-kowie.).

17.1X.81. - 1 znaCzek „Miedzy-narodowy Rok Upośledzonych" 12 er (kwiaty na Ugorze).

21 IX... - 4 znaczki „Flora bra yiljaka": 12 er X 4 (garyki z kwiatem różnych roślin).

DDLOARIA. 16.IX.81. - 1 zna-czek „Mistrzostwa Europy w Siat-kówce 1981"; 13 st (stylizowani gracze w akcji).

28.131.81. - 1 blok „Komisja do Spraw Dunaju - Budapeszt": blok 35 st X 8 (Statki z Dunaju pod flagami różnych państw).

2.X.81. - 1 znaczek „Dzień Mo-wa Dal": 5 st (Pak.. - fragMedt

erby przed budynkiem literatów bułgarskich w Sofii).

CSRS. 58.X.81. - Y znaczki ,Ba-inek w Pradze'', 3 kra (fragment terakotowej dekoracji architekto- niczn XVI w.), 4 k. (katedra

Wite Sw. Wito z początku XIX w.). CYPR. 6.X - blok „

w Madrycie" .8: 1.

blok 1 35+35 stKB WE (sym- bolewspólpracy).

16.X1.81. - 3 znaczki„Bote Na-rodzenie 1981": 23, 100, 125 m (fragmenty malowidel z kolciolów na Cyprze).

DOMINIKA. XI.81. - 9 zacz-ków „Bo. Narod.enie 1981". 1/0,

Disney'a). DOMINIKAŃSKA REPUBLIKA.

VII. - 2 znaczki „Międzynarodo-wy Rok Upośledzonych": 7, 33 c (sylwetki upośledzonych).

DZIEWICZE WYSPY. 14.121.81. -4 znaczki „ES-lecie Miodzie Nagrody im. ks. Edynburga": 16 c (nad albumem ze znaczkami), 25 c (bieg na stadionie), 40 c (na campingu), 45 c (portret Issiecia).

DZIBUTI. 2A.IX.01. - Y znaczki „Zdobywanie Kosmosu": 90, lit f.

FIDZI. 19.X.81. - 3 znaczki I blok „27. Konferencja Parlamen-tarna Cornmonwealth": 13, 35, 50 e, blok GO e.

FRANCJA. 4.1. - 13 znaczków nowej serii obiegowe/ typy repub-lika - „Wolno.": 0.05, 0.10, 0.15, 0.20, 0.30, 0.40, 0.50, 1.00, 1.40, 1.60, 4.00, 2.30, 5.00 fr (klawa kobieca symbolizująca Republik, z obrazu Delacroix liberie gulden[ le patio.").

GABON. 10.IX.81. - 4 znaczki serii obt,g0;,.„J „aloży le": 75, 100,

136, 250 f. 25.1X.81. - 1 znaczek .100-lecie

urodzin Pabla Picasso": 500 f (ob-raz Picasso).

GIBRALTAR. 19.X1,81. - 1 zna-czek „Międzynarodowy Rok lipo-Nedzonyeh": 14 p (emblemAt Ro-ku i 3 wpatrzone w niego twa-rze).

19.XI.81. - 2 znaczki ..8o3e Na-rodzenie 1981', 15 p (chór), 55 p (dziecięcy projekt skrzynki pocz-towej).

GÓRN A WOLTA. 31.V11.81. - 1 znaczek „20-lecte Czerwonego Krzyża w Górnej Wolnie": 70 f (andrulana Czerwonego Krzyża w terenie).

10.V111.81. - 1 znaczek »Między-narodowy Rok UpolledzonyCh": 70 f (inwalida przy pracy).

GRENADA. X.81. - 4 Znaczki 1 blok z dOplatą „Mist

HirzoStWa

Swiata w Plice Notnej, szpania N": 15+50 O. 10+50 P. 30+50 c,

40+50 c, blok 5 dol. + 50 c (Irag-mOotY rY).

X1.31. - 9 naczków 1 blok„Bo-le Narodzenie 1981": 1/2, 1, 2, 3, 4, 5, 10 c, 2.50, 3do1., blok 5 dol. (rysunki wg Watta Disnera).

GRENADA dla wysepek GRE-NADYNY. X.81. - 4 znaczki i blok „Mistrzostwa Swiata Pli- e Nożnej, Hiszpania N": 20, 40 c.

1, 2 dol. (fragmenty gry), blok 4 dol.

X/.81. - 9 znaczków I blok „Bo-ta Narodzenie Ml": 1/2, 1, a 3, 4, 5, 10 c, 1.50, 3 dol., blok 5 dol. (rysunki wg Walia Disney2.),

GRENLANDIA. 15.X.81. - znaczki„Z historii Grenlandii": 3,50 kr (Okres starej kultury ok. 1000 lat puc. - polowanie na re-ny), 5 kr (sanki eskiinoskie sprzed ok. INO lat).

HISZPANIA. 30.1X.81. - 3 znacz-ki „Hiszpańskie artykuły ekspor-towe": 8 pt (owoce cytrusowe), 12 pt (wino, winogrona, 5 .10), 30 (samochody 1 sarnolotY).

9.X.81. - 4 znaczki 1 blok „Mu-zeum Pocztowe": 7, 11, OO, 100 pt (ś rptitoiry)., olbzligzirg..dy=o;

znanzYcla HOLANDIA. 20.X.81. - 4 znacz-

ki „Eksportartykult5w przemysło-wych 1 rolniczych": 45, 50, 60, 65 C.

INDIE. 1.1X.91. - 4 znaczki

.2-10Ó:it.p."":.17.2nde"="łja 35,

nire1:11e

ISLANDIA. M.01.81. - 2 znacz-ki „0o2e Narodzenie 1931": 200. .0 aorar (Swiateczne, specjalnie zdobione pieczywo).

JAMAJKA. 14.IX.81. - 4 znacz-ki „Międzynarodowy Rok °pośle-dzonyek": 20, 45, 60 c, 1.50 dol. (Inwalidzi przy różnych zajęciach).

JAPONIA. 1. - 1 znaczek doplatą „Międzynarodowy Rok

Upośledzonych": 00+10 yen (em-blemat Roku).

12.IX.81. - 1 znaczek „Między-nazodowy Kongres Neurologii":

yen. 16.1X.81. - 1 znaczek „Swlato-

wy Kongres PTTI": 60 yen (em-blemat).

JEMEŃSKA REP, ARAB. 15.IX.81. - znaczków „Pierwsza

';U:st,2ra, la, emblemat UPo, znaczki).

KAJMANY WYSPY. 00.X.81. - 4znaezki „Kwiaty": 3, 10, 20 c, 1 dol.

KANADA. LIX... - 1 znaczek „A. Mosher, zaloty.' Kanadyj-skiego Kongr.0 Pracowników": 12 c (portret).

KATAR. 22.IX.N. - 4 znaczki „10-lecie niepodleglo601": 5, OO, 80 d, 5 r (flaga, portret Szejka).

KENIA, 16.X.51. - 4 znaczki „Swiatowy Dzień Żywienia": 50 c. I. 3. 5 sz (prace rolnlczo-hodowia-ne).

KOREAŃSKA REP. LUD: DEM. 28.V111.81. - znaczki „Swiato Dzień Żywienia": 10, 50, 90 jun.

wy

KUWEJT. 7.X.81. - 1 znaczki „Pielgrzymi.", 30, BO f (pielgrzy-mi).

62

16.X.01. - 2 znaczki„Swiatowy Wien Zywlenia": 30, 80 C.

LUKSEMBURG. 9.X11.81. - 5 znaczków z dopłatą „Caritas 1981": 9f + 506 f -F 50 8+1 C. 16+2 f, 35+1

c, 2 f (9 znaczki

c, przed-

stawiali, herby gmin, a wartość 11+1 f: fragment obrazu w kat.-rze w Luksemburgu Pokłon Trzech Kradł" pochodzący szkoty Rubensa).

MAROKO. 7.1X.81. - 1 znaczek „Stara broń": 1.30 dla (zabytkowy sztylet).

MAURITIUS. 26.X.81. - 4 znacz-ki ,.7S-lecie MlodzIeżowej Nagro-dy im. ks. Edynburga": 25 C. 323, 5, 10 r (ndorizież przy pracy I rozrywce, portret księcia).

MONGOLIA. 1.1X.81. - 7 znam-ków I blok „375-lecie urodzin Rembrandta": 20, 30, 40, 50, 60, so rn 1.20 tg, blok 4 tg (repro- dukcje obrazów Rembrandt a).

NAMIBIA. (SWA). 16.X.81. - 4 znaczki „Budowle z okresu lenie-idalizmu w Ltideritz": 5, 15, 20, 25 c, -

NORPOLK, Wyspa. 15.1X.81. - 4 znaczki „Boże Narodzenie 1961": 18, 29, 30 c, ł dol. (kościoly I ka-plice).

NORWEGIA. 25.X1.81. - 1 zna-czek ,Laureaci pokojoWej Nagro-dy Nobla w 1921 r.": 5 krn (Clui-Mian L. Lanka - Norweg i Mial-mar Brabting - Szwed1.

N RP. 13.1. - 1 znaczek „Os,- Czadzaa energie": 60 f (schemat dobrze izolowanej ściany).

OWCZE WYSPY. 19.7(.81. - 5 znaczków „Historyczne pisma": 10ore (kandeli z 1,15M¢r11 runi.-nyrn), 1 kr (zapis z 1846 r. piosen-ki Wdowa)), 3 kr (drogocenne pis- mo na pergaininie 1298 r.), kr (pleCzęt na tle dok:amen. 1533 T), 10 kr (karta tytUlowa książki o Wyspach Owczych z XV w.).

PENRHYN. 21.IX.81. - 1 znaczek serii obiegowej „Zaglowce

dolne 0-

p cea nie Sokojn": 6 (- glwce z trzeciej

ym podróży doo-ola

świata kpt. Jamesa Cooka w la-tach 1716-79).

PITCAIRN. - 2 znaczki serii obiegowej: 15 c (odyn cu-krowy), 70 c malenie nie zużytych znaczków pocztowych).

POLINEZJA FRANCUSKA. 24.1X.01. - 3 znaczki „Ptaki": 97, 53, 65 f (ptaki polMezyjskle).

PORTUGALIA, 28,x,81. - znaczki ,,125-lecie kolei portugal-ekich - lokortiotywY": 030 esc (1862

a 33.51925 r.),

0 27 asa

(z silnik), iem Diesla), esc (z

silnikiem elektrycznym). 10.X1.81. - 4 znaczk1 „Portugal-

ska straż ogniowa": 7 esc (pompa strażacka z 1856 r.), 8.50 esc (sa-mochód strażacki 2 1927 r.), 27 .0 (sarnoehód strażacki z 1914 r.),

33.50 esc (sanwehód Mrataeki 1978 r.).

SALOMONA WYSPY. 19.IX.81. - 4 znaczki „25-lecie Młodzieżowej Nagrody lm. ks. Edynburga": 6, 25, 95 c, 1 dol. (młodzież przy pra-cy i zabawie, portret Miecia).

SAN MARINO. 23.X.81. - 2 znaczki „100-lecie urodzin Pablo Picamo": 150 1 (obraz „Dziewczyn- ka z gołąbkiem"), 1 (portret PiCasso pędzla Rena2to011 Gutt.0).

23.3C,01. - 1 znaczek „Swiatowy Dzień Zywienla": 399 1 („Chieb" a- obraz Brano caroao).

SIERRA LEONE. 5.X1.81. - 4 znaczki „25-lecie 2.21.1zieżowej Na-

grody Edynburga": 8, 31 e, 1 X 2, (młodzież w sporcie I

przy prae kra1M,y,•portrety księcia I pre-

nta SR/ LANKA. 25.1X.111. - 1 zna-

czek „Planowanie rodziny": 50 (rodzice f 2 dzieci).

ST. HELENA. 5.1.81. - 4 znaczki „25-lecie Mlodzietowej Na-grody im. ks. Edynburga"• 7, Ił, M, 50 p (IntOdziet przy różnych zajęciach I portret ksiecia).

ST. KITTS. 21.EC.81. - 4 znacz-ki „50-lecie skautingu dziewCząt

St. Kitts": s, 30, 55 c, 3 (sceny z historii skautingu dziew-Czat).

ST. LUCIA. IX.81. - 4 maCzki bilodzietowej Nagrody

Im. ks. Edynburga": 10, 35, M c, 2.50 dol. (młodzież przy pracy rozrytzeci•

T. INCENT. 1.IX.8ł. - znaczki drukowane obok siebie w

S ednym aruszu

ch ló UPOJ":

dol. X k (gmach poczty wne1

w Kingatown). 10.X1.81. - 4 znaczki i blok „Ho-

Ze NarOdzenie 198t": 50, 90 c, 1, I dol. aab z okresu Bożego Na-rodze

(snia), blok (wszystkie 4 znael-

kl). ST. VINCENT dla wysepek

GRENADYNY. 11.IX.81. - 2 bloki ,Flerwszy rok członkostwa w ONZ": blok 1.50 dol. X 5, blok 2.50 dol. X 5.

9.X.81. - 4 znaczki .Ryby": 10, 50, 60 c, 2 dol. (róane katanki ryb).

SURINAM. 161X.81. - E znaczki _Międzynarodowy Rok UpoSiedzo-nych": 54, 100, 150 c (inwalidzi

P7L72.7C"ATe7Je'S=.1>17.h P'")•1 znaczki z doplatą „Pro Juventute

50 12

+90 c(h01": 20+10

erbY c,

gmin). 49+20 c, 70+30 c,

SZWECJA. 24.X1.81. - 3 znaczki w rolkach „Laureaci Nagród Nob-la W 1921 T": 1.35 kr (Albert Ein-stein), 1.65 kr (Anatole Fran.), 2.70 kr (Frederick Soddy).

24.X1.51. - 2 znaczki w mszy-elkach „Boże Narodzenie 1981", 1.90 kr (tradycyjne, wykonane drzewa, ptaki bożonarodzeniowe).

TOGO. 10.V111.81. - 6 znaczków 1 blok..Ptaki"• 30, 40, 50, (N, 30, 100 f, blok 90 *f + 100 f.

17.VII1.81. - 5 znaczków ,,MI-strz.twa Swiata w Pilne NoMej - thafpanta Wag": 1000 f + 5 (na katelym znaczku flaga organiza-torów z różnych mistrzostw, mi-gawki z rozgrywek, MaSkOtka).

TONGA, WYSPY.' 21.X.01. - ł znaczki„100-lecie traktatu Przy-jazni z W. Brytanią - Hub les. Karola": 11, 47 s, 1.50, 3 p.

TURCJA. 10.X.81. - I znaczki „Swiatowy Dzień Zywlenia": 10, 30 1 (emblemat FAO).

TURES i CAICOS, WYSPY. - 9 znaczków L blok „Bota

Narodzenie 1981": 1/4, 1/2, ł, 2, 3, 4, 5, 75 c, 1 dol., blok 2 dol. (ry-sunki Wslta DiSZWY'a).

USA. 2.2.13C.81. - 2 znaczkl Olami sportowcy amerykańscy":

16 c (..Bobby" Jones), M c („Ba-be" Zaharias).

29371. i - ł znaczek Frederic Rendngton - met-

Marz":: IB c (rzaz. Remingtona). 13.X.61. - 2 mamki„James Ho-

ban - Bialego Domu": 18, 20 C (portret na tle Stalago Dama).

18.76.,81. - 2 ZhaCZki drukowane obok siebie w jednym arkusza „2011-lecie bitew pod Yorktown I kolo PrzYlądka Virginia": 18 C X 2 (mapa, flota żaglowców).

28.X.81. - 2 znaczki „Bota Na- rodzenie MI": 18 e (Botticelli

a

- „Matka Boska z Dzieciątkiem"), 18 c (niediwiadek na snkach).

W. BRYTANIA. 29.11. - po 4 znaczki regionalnej serii obiego-we) Ma Szkocji, Walli i Pn. Ir-land. 13 1/2, 15 1/2, 19 1/2, 28 p (portret króloWej oraz goafo re-gionu).

W. BRYTANIA. Wyspa JERSEY. 23.11. - 5 znaczków „Herby rOdOw wysp

1 iar

t skiffh - IV": Z, 30, 90,

50 P. W. BRYTANIA. Wyspa MAN.

29.1X.81. - 1 znaczek serii obie-gOwej: 2 funty (portret króloWeJ).

WĘGRY. X.81. - 4 znaczki z przywieszkami w jednym arkUsi-ku „Stroje ludowe różnych naro-dowości na Magmach": 1 ft (strój slowacki), 2 ft (strój niemiecki). 3 ft (strój chorwacki), 4 ft (Strój

iski). na przywieszkach tekst informacyjny w jeryku tego na-rodu.

WYERZESE KOSCI SLONIO-WIJ. 19.11L131. - .5 znaezków i blok „Mistrzostwa Swiata w Plice Nożnej - Espana 1982": 70, 80, 100, 150, 350 f, blok 500 f (rótne frag-menty z rozgrywek piłkarskich).

ZIMBABWE. -Cd. notiezho. 22.1X.81. - 4 znaczki „116iędzyna-rodowy Role Upośledzonyek": 5, 7. 11, 17 e (stylizowane sylwetki. in-walidów).

Komunikat Ministerstwo L.ęcznoki informuje, że z

okazji przelotu polskiej reprezentacji na Mi-strzostwa Swiata w piłce nożnej do Madry-tu w dniu 9.y1.82 r. w upt. Warszawa 1 sto-sowany będzie specjalny datownik okolicz-nościowy.

Zostanie też zorganizowany przewóz prze-syłek lotniczych - filatelistycznych, na kra-sie Warszawa - Madryt.

Przesyłki lotnicze na ten 1ot będę przyj-

roowane przez Upt. Warszawa 1 do dnia 30.y.82 r.

Opiaty przesyłek lotniczych na ten 1ot: kartka pocztowa - 17 al; list zwykły lot-niczy - 27 zł; list polecony lotniczy - 65 zt.

Przesyłki należy adresowoć, Poste-restante, Oficina de Correos, Mad-

rid I, Espana. Na stronie adresowej przesyłki należy

umieścić napis: „RETOUR A L'EXPED1-TEUR" (zwrot do nadawcy).

83

ODZNACZENI ZŁOTA ODZNAKĄ PZF 111 1981 r.

Na wniosek Prezydium ZG, Plenum ZarcRdo. Głównego PZF przyznało Złote Odznaki Honorowe PZF:

0/BIALYSTOK

Izydor Holonkowski Jan Kaczanowski Klaudia Kozlowska Danuta Korowiaka mieczysław Lenkiewicz Czesław Malinowski WiadysMw Mukanowskt Wiktor Niezgoda Zdzisław Nowak Stanisław Przestrzeiski Staisislaw Sierda.ki Ryszard Stanowski Helena Szponarska Helena Tyczyńska

CUBIELSKO-BIALA

J ózef Gtabek Stanisław Górowie. Narcyz Klinik Jan Konieki Janina mazur Jan Jrtorkisz Jerzy Nowak Antoni Sporek stanistaw Szczotka Czesław Zoń

0/BYDGOSZCZ

Bogdan Brzozowski Marla Czarlińska Feliks Gałązka Maria Glifiska Ryszard Kowalczyk Kazimierz Matek Ryszard Maniek Kazimierz Mroczek Krystyna Popielewska Merlan Poplotek Edward Porożyński Kazimierz Reiss zygmunt SaWleki Halina Smierzchalska Zenon Spibida Benon omarczak Kazimierz WeSniak

0/CZESTOCHOWA

Zbislaw Janikowski Roman Pachciarski Włodzimierz Szubka

0/GDAŃSK

Jan Ada wimoacz

Mieczysław Bnaszkiewl. Henryk Chamicki Paweł Grenke J an Karaś Kazimierz Ktodnicki Doinieela Lemańska wladystaw Liskiewiez Andrzej Markowski Maniera w Skoneckl Antoni Staniewski Jan Szumiński Onufry Wieczorek Zbigniew Zaborowski

OfGORZOW WLEP. ,

Jan Chniielecki Józef Pelechaty

0/KALISZ

Henryk Aut Julian Grzybowski Piotr Kołodziej Janina Kubska wmdzimierz muth :Wokal Plociński Andrzej Stefaniak

%KATOWICE

Helena Anioł Edward Bańczyk J ózef Blaszczyk Wiktor Chlech Józef Czernachowski Jan Danielski Eugeniusz Domagam Aleksander Foksulski marian Górowski Bronislaw Grabek Paweł Grabowy Herbert Gruszka Antoni Hajda Wacław ilynowski Antoni Jarkulisz Józefa Jaworska Antoni Kandziora Jan Kliszce Eugeniusz Kain Jan Korolew Tomasz Koryclosz Stefan Kozielski Stanisław Lakota Antoni Madej Herbert Michalik Wiktor Niemczyk Maciej Rauk Ferdynand Seidler Leonard Sentek Henryk Słomka Zygmunt Stypa Władysław Wanot Tadeusz Wieczorek Henryk WoEnica Marian Zając Tadeusz Zaleski Franciszek Załoga Feliks Zawita Henryk Żabicki

0!KIELCE

Stefan Czapla Marian Kowalik Janusz Kowalski J ózef Stelmaszczyk Jerzy Turek

0,KOSZALIN

Henryk Kuezyński Tadeusz Proknpski Jadwiga Solibieda Czesław warpachowicz Marian wawrzynkowski

OfKRAKOW

Stefan Dylewski Zbigniew Hausoer Fryderyk Kuczyński Andrzej LachańSki Lucjan Nmożniak Witold Sekunda Zenon Sraka

Stanisław Zlmowski

0/LUBLIN

Tadeusz Blalek Henryk ~rowek! Franciszek Dudziński Janusz Kaput Waldemar Kostka Antoni Kowalski Czesław Kowalski Barbara Skwara Zygmunt Tokamewski •

O/KORZ

Jan Koswiński - Antoni Iradowski Witold Wagner

0/OLSZTYN

Stanisław BlenlQd0 Monika Brornirska Jerzy Frontczak Tadeusz Goldman Henryk Grochowski Stefan Januszcsyk Stanisław Kotelon Zdzislaw K.ysztofik Bartłomiej Niski Henryk PieSlak Kazimierz Tegowski Bohdan Tablic.. Aleksander Wrzosek

O/OPOLE SL.

Henryk Czerniak Eugeniusz Romański

0/POZNAŃ

Witold Bartoszewski Edward Barzewski Antoni DlogokSeki Alfons Fengier Maciej Gazy Stanisław Gidiewlez J ózef Glajcher Józef Górecki Marian Jackowski Henryk Kacimarek Marcin Karzkowiak Jarosław Xrzyżaniak Zygmunt Kucharski Radostaw Kimś Andrzej Kwieciński Ryszard NłewiedzIalc Kazimierz Nowaeki

CZbigniew Grywal zestaw Pa przycki

Jen Pietraszko Jerz Reich Tomasz sluszkiewics Bronisław budnik Jan Szuba Stefan Turkowski Bogdan Wesolek Halina Wilczek Jerzy Witaszek Stefan Wróbel

64

0/RZESZOW 0/TORUN

Wladystaw Dubis Józef lwaszek Mieczystaw Kalaniecki Czesław Kolisz Tadeusz Kratzewski Anna Kwiatkowska Roman Mastyka Józef Dziatek stanislaw Pieróg Tan Pietryga Julian Pluta Stanisla w Paola sic Piotr. Podboraczyńskł Tadeusz Rybak Sergiusz Salnikow Mieczysław Szałowski Witold Szymczak Antoni Weiss Antoni Winski

O/SZCZECIN

Henryk Bancislak Zygmunt Borowski Wawrzyniec Grzemczyk Ryszard linatkow Jan Jaskula Lemek Karczewski Jadwiga Marczyńska Helena Muszla Władysław Kolęda Maria Mr.zkowska Wiesława Gleba Zbigniew Ramo* Marian Stelczyk Bogdan Strótewskt Stanislaw Szyrnanek Małgorzata Wwicka-Lytwa Kazimierz Weiss Krystyna Witasik

CUTARNOW

Kazimierz Grochal Ryszard Pachowlez MieczySlaw Alloh Jan SkOlueki

Kazimierz Alwin Wladyslaw Bąk Zbigniew Berensdorff Gertruda Brzozowska -Stefan Burhardt Kazimierz Cle/utak( Mirosław Cie.licki Jerzy Czarnecki Marian Dorowa Jan Dziodzio Kazimierz Kaminski Irena Kurkowska Alojzy OszuScik Kazimierz Podhorodecki Edmund Woźny

Waldemar Melentowiez Kazimierz Osad Zbigniew Papaj Jemy Piekarski Hiaolit Piętka Jerzy Piotrowski Jan Plaza Krzysztof Przygoda Zdzisia-w nostkowski Wiesław nyszawy Mheczystow Sikorski Jerzy Słomiak Marian Sowiński Jerzy Szewczyk Henryk Szmajewski Janusz Tyczyński Henryk Waclawelt Sergiusz Winniczek Andrzej Zadrowski

O/ZIELONA CORA

Edward Bobrowski Janusz Grzelak Ryszard Matuszewski Lesław Niemiec Zygmunt Ostrowski Bartiomiej Siodkowski

O/WARSZAWA

Bogdan Bietottaki Janusz Brzeziński Marian Ciostek Stefan Gapisz Wiktor Dietz Bolesław Gliński KrzySztof Glowaeki Bogumił Fleleniak Zdalstaw Jatezak Jerzy Jalwiński Waldemar Jeske Jan Knaup Jan Komorowski Kazimierz Kopiński Marian Kot Henryk K0u-alczyk ZdziSlaw ICrastuiti Ryszard Lau Arkadiusz Lewandowski Jerzy Łaskawiec Szczepan Lawetki Tadeusz Łukaszewski

0/WAŁBRZYCH

Edward Balcarek Kazimierz ChojnowSki 0/WROCLAW Zbigniew Dąbrowski Zdzisław Kwaplen Kazimierz Aniota

Stanisław BruczowSki Boleslaw Hermaszewski mieczyslaw Kwasi Stanisław Maga) Tadeusz Musiał Stefan Fibro Stanisław Piszczorowicz Józef Pszczółka Marian Rola Anna Szkudlapaka Henryk Slawsloi Piotr Wodnik

111

CENY WALORÓW FILATELISTYCZNYCH (2) Pomyłki cenowe z lat czterdziestych i pięć-

dziesiątych moina usprawiedliwić pa trosze. brakiem badan rynku ze strony Przedsię-biorstwa. Nie można jednak zrozumieć decy-zji cenowych z lat sześćdziesiątych i siedem. dziesiątych.

Aby nie byt goloslownym - przyklady z rótnych miast. Tako pierwszy - 5 arkusików (1007-1011) „IW-lecie Polskiego Znaczka Pocztowego", które w Krakowie kosztują juk 40.000.- al, a wycenione zostaly na 25,000.- II, czy arkusik 1033 z wys.arry Polska 60", za który piaci się od 2000.- do 3000.-

51, a ma cenę 1500.- al. Za serię „Ptaki" (1052 -1073) w Olsztynie plaoono po 1000.- za (w cenniku 400.- .1.), a za ,,Owady chronione" (1122-1143) 800.- al (w cenniku 350.- zł). Arkusiki 1190., 1150 i 115Ia w Kielcach sprzedawano po 5000.- zi, a Katowicach nawet po MO.- zi (w cenniku tylko 3000.- U). Arkusik 11139 „PIP" kosztuje teraz 2000.-ol (w Denniku 800.- M), a seria ‚Bajka M. Kb-nopnicklej" (1216-1221) dwa razy tyle co w cenni-ku. Seria ,,Pay" (1226-1234) nie schodzi ~12.1 MO.- .1 (wycenione na 350.- .1). Arkusiki (1256 -1261) „XXVIIł Mistrzostwa Swiata w Szernilerce"

osiągają cenę od 2000.- do 9000.- H. (wycenione na IZM.- U). „Konie poiskie'• (1290-t306) Poł a-wiają się po 500.- 21 (wycenione na 1511.-r el), a ar-kusiki (1314-13I6) w Białymstoku kosztulą jut 2500.- zł, wtedy kiedy w cenniku tylko 1200.- zl. Seria „Koty" (132)-1315) koszttlje co najmniej 500.-21, ckowiat znani przypadki sprzedaty -nawet po 800.- .I. Arkusik 0372-13731 „Tokio" kosztuje 'w Łodzi 2000.- zł, a w Warszawie-nawet 2500.- ol (wyceniony na 1200.- el). Arkusikiznaczków „Kwiaty", „Zwierzęta prehistoryczne", „Mistrzo-stwa Swiata w klasie Pln", „Storczyki", „Medale • olimpijskie", „Apel Olimpijski". ,,Europejskie Ma-larstwo w muzeach polskich" i inne pojawiają się na rynku dość madko oferenci żądają za nie Ceny co najmniej dwukrotnie w stosunku do usta-leń cennikowych,a za np. „Malarstwo" nawet trzykrotnie wytszej. Za arkusiki (1793) „Pierwsze ladowanio na Księżycu" w Opolu oloeono jut 1500.- zł (cena 700.- .1), a za arkusik (1075) „Ba-danie KosmosU" 300.- zł Wena 120. -H). Seria „Zwierzęta w ZOO" kosztuje w Komaltnie 500.- M.

w Zielonej Górze Żądano nawet 604.- zł (Cena 250.- al). Za seri, „Sokoly" płacono po 500. zl - (w cenniku 170.- .1). Arkusik (nr 2239-2241) „So-

65

J.-Apollo" kosztuje od 450.— do 500.— zt, „Moty-le" (2369-22740 nawet za 200.— M Jest trudno kupić (w cenniku 50.— 21). Arkusiki (3.416a I 2417a) „Pierw-szy Polak w Kosmosle•' Jut kosztują 1000.— zi (wyceniono je na 600.— M). Ale największą pomyl-ką ostatnich lat Jest wycena bloku i znaczków wydanych z okazji wizyty Jana Pawia 11 w Polsce. We Wroclawlu komplety (lącznie ze „srebrnym papieżem") Sprzedawano po 4000.— zl, w cenniku jest tylko 1700.— zł. Po ukazaniu się tych Cep są-dzilern, że Przedsiębiorstwo dostarczy większą llote tych walorów filatelistycznych t uspokoi rynek. stelo się inaczej. Przed wprowadzeniem noWych

cen komplet kosztowal ca 2500.— Ol, po wprowa-dzeniu zdrozal natychmiast o ponad 100%• I nie lent to cena ustabilizowana. Se411 w dalszym ciągu nie będzie dostaw do sklepów, to amina Oczyć, ii do Jesieni kosstowah będzie ponad 5000.— M.

Nie posiadam notowań ze wszystkich okrę-gów PZF. Byłbym mocno zobowiązany Czy-telnikom, gdyby zechcieli podzielić się swoimi spostrzeżeniami na temat cen, jakie kształtu- ją sig w ich środowisku.

M. Osiny

KILKA UWAG O OSTEMPLOWANIACH

Niecale trzy lata temu wprowadzono w życie zarządzenie Ministra Łączności dotyczące stemplowania przesyłek filate-listycznych przez 28 dni od daty określo-nej w kalendarzu datownika okolicznoś-ciowego (nide Filatelista nr 13/1979).

Zarządzenie to jest częstym powodem zatargów pomiędzy filatelistami a pra-cownikami resortu lącznoki spowodowa-nych niedostateczną znajomością przepi-sów pocztowych u tych pierwszych, a nie-kiedy i drugich. W związku z tym przy-pominamy kilka zasad obowiązujących przy uzyskiwaniu odcisków datowników (zwykłych, okolicznościowych i wirni-ków).

Placówki pocztowo-telekomunikacyjne obowiązane są do bezpłatnego kasowania odciskami datowników znaczków poczto-wych, bloków, arkusików luzem lub na-klejonych na kartkach papieru lub n i e a d r es owanych kopertach oraz ca-łostek (nieadresowanie kopert nie doty-czy rzecz jasna przesyłek przeznaczonych do normalnego obiegu pocztowego, a je-dynie odbitek grzecznościowych). Kaso-wane mogą być tylko znaczki znajdujące się w obiegu. Data uwidoczniona na da-towniku musi być zgodna z faktyczną datą stemplowania — wyjątek odciski grzecznościowe datowników okolic-m-10a-ciowych w ramach 28 dni, o czym poni-żej. Odciski datowników zwykłych, oko-licznościowych wykonanych z metalu mu-sza być wykonane w kolorze czarnym, zaś datowników okolicznościowych i stempli dodalkówych używanych przez pocztę a wykonanych z kauczuku — w kolorze fioletowym. Stosowanie innych barw jest bezwzględnie zabronione. Niedopuszczalne jest umieszczanie odcisku datownika obok nalepionego lub wydrukowanego znaczka, o ile część odcisku nie znajduje się na nim. Również niedopuszczalne jest skaso-wanie znaczków stemplem dodatkowym nie będącym datownikiem okolicznokid-wym.

Wszystkie powyższe zasady obowiązują zarówno przy osobistym zwróceniu się do pracownika pocztowego, jak i przy nade-

foł. 1

S1011111 walorów drugą POCZtOWą celem ich ostemplowania.

Powróćmy do 28-dniowego terminu ka-sowania przesyłek filatelistycznych da-townikami okolicznościowymi po dniu ich używania. Na początku trzeba zaznaczyć, iż zarządzenie dotyczy jedynie datowni-ków okolicznościowych a nie wirników. Odbitki wirników uzyskiwać można tylko w okresie stosowania nakładki.

Odbitki uzyskiwane w ramach 28 dni są jedynie odbitkami grzecznościowymi. Dlatego też, ze względu na rozbieżność daty na datowniku i faktycznej, ostern-plowane walory zwracane są do nadawcy w większej kopercie jako-PrzesYlka po-lecona. Uzyskanie przesyłki poleconej z datownikiem okolicznoaciowym możli-we jest tylko w faktycznym dniu stoso-wania datownika. Po tym terminie nastg-powałaby rozbieżnoać dat na datowniku okolicznościowym i datowniku zwykłym na „erce". Do ostemplowania nadsyłać można znaczki i całostki będące w obie-gu w dniu wykazanym w' dacie datow-nika okolicznościowego, np. datownfis okolicznościowy używany 15 maja 1981 może być użyty do stemplowania znacz-ków i całostek będących w obiegu w tym dniu, a nie wprowadzonych po tym ter-minie, nawet jeżeli mieści się to w gra-nicy 28 dni.

66

fot. 2

2. Kolejny walor — kartka z naklejo nym znaczkiem i skasowanym datowni kiem „Dyliżansem przez Polewy" (fot. 2. Ponadto odbity jest dodatkowy stempel „P.ewieziono dyliżansem na trasie Pnie wy — Karcioana" i datownik (odbior czy?!) upt Kamionna. Obydwa ostatni ostemplowania, według mojej opinii, ni powinny być umieszczane na kartce z od bitką grzecznościową. Ich zadaniem jest udokumentowanie faktycznego przewie zienia przesyłki dyliżansem na trasie. Mit chyba nie sądzi, iż karteluszek pa pierw bez adresu rzeczywiście był nim przewieziony.

Podobne przykłady można mnożyć, ale nie to jest celem powyższych uwag.

Tadeusz Wincewim

.Na zakończenie wspomnieć można, o czym przepisy pxztowe nie mówią, że do ostemplowania powinno przygotowywać się koperty z naklejonymi znaczkami o wartości minimalnej opłaty pocztowej za przesyłkę listową, czyli opłaty za druk krajowy wagi do 50 g wynoszącej obec-nie 1,— zl. Naklejanie znaczków o war-niki mniejszej lub,większej, o ile nie ma ona uzasadnienia w odpowiednich pozy-cjach taryfy pocztowej dla odpowiednie-go rodzaju przesyłki, świadczenia dodat-kowego i wagi jest tylko brakiem odpo-wiedniej wiedzy, przy późniejszej ocenie zbiorów zwanej wiedzę filatelistyczną.

Tyle przepisy, a w praktyce bywa, nie-stety, różnie.

* W drugiej części postaram sit ookazać

i omówić dziwolągi, które ostatnio otrzy-małem.

1. Niejednokrotnie spotykam się z o-stemplowaniami dokonanymi na znacz-kach poprzednio już unieważnionych (fot. 1). Producenci tych stworów filatelistycz-nych naklejając na kartę używany zna-czek zaznaczają jednoczegnie ołówkiem, w jaki sposób ma być dokonane powtór-ne skasowanie. Komu to ma później słu-żyć? — chyba nie ewentualnemu wy-stawcy czy poważnemu zbieraczowi, lecz naciąganiu niedoświadczonych filateli-stów. Pozostaje pytanie, dlaczego pra-cownik poczbowy umiegcR odcisk datow-nika (w tym przypadku wirnika), PotaiMa iż niezgodne jest to z przepisami Ordy-nacji Pocztowej.

czytelnicy piszą ... i mają rację

Nie zawsze wprawdzie, ale najczęściej. A w każdym razie mieli rację sprostowując Pew-ne nieścisłości w artykule J. Sajdaka „Zaślu-biny Polski z morzem na mamkach poczto-wych" („Filatelista" 1/8.1), W tej sprawie na-pisali, m.in.: ko1. Olaf Luckner z Poznania, kol. Czesław Jakubowski z Gdyni i kol. An-drzej Myślicki, z Warszawy.

Redakcja, zgodnie z przyjętą zasadą, prze-kazała całą tę korespondencję naszemu konsultantowi, specjaliście od tematyki ma-rynistycznej.

Oto jego slknowisko: „J. Sajdak w artykule pt. „Zaślubiny Polski x

!nomem na maczkach poext0Neyen" Przyponmial pewne fakty dotyczace okolimnościowego wyda-nia a 1520 roku poświęconego przejęciu wybrzeża morskiego przez polskie władze. Do artykule wkradly się jednak nieScisloSci. czadziło głównie

wartości znaczków, na których dokonano na-druku. Autor podal 5, 10 1 25 fen., podczas gdy nadruk wykonano na znaczkach 15 i 25 fen. nie- mieckiego wydania „Deutsche Nationalyersam-mlung''. Z naszej strony chcemy dodaó„ że Stera-

tura dotycząca tego wydania jest bardzo °imama, jako te mwsze budziła 2ywe zainteresowanie fila-telistów. Czytelnikom polecamy wykaz przedwo-jennej bibliografii opublikowany w nr 4 z 1968 x. i przyczynek M. Pemyfiskiego wnr 9 z 1970 r. (Biuletyn Klubu Marynistów PZF), a także artY-kul A. Myślicklego w nr M x 1914 r. „Filatelisty'', w którym autor wyraga pogląd History.- no-Badavieaej PZF na status wydawnictwa. Na koniec zwracamy uwagę na powszechnie w publi-kacjach występujący błąd w pisowni nadruku. Winno byós „Nad POLSKIEM Morzem", a nie ,,Nad Polskim Morzem", Bieda tego pie niknąc ani autor artykule J. Sajdak, ani nasi korespon-denci".

Stanisław Glowhiski

Dostały mi się takie cięgi od kol. Jana Szymaszka z Dębicy, który słusznie pisze:

„Jak się to stale, fe nazwiska Pl wystawców Po-wtarzają sig dwukrotnie wnumerach 14 i 15 „Fila-telisty", a ten jedenasty, Chocia2 zbioru nie some-dal, zastal pominimy. Wypada mi ujawnić nazwis-

67

ko brakującego polskiego filatelisty, którym jest kol. Igor Terlecki, prezes Kola nr 14 w Dębicy, jadnometnie wiceprezes Zarządu Oddziału PZF w Tarnowie oraz arianek GKS. Za swój zbiór ,,Zycie polityczno-spmecane PRL» mszy/mai medal brązo-wy, ale dodatkowo zostal dwukrotnie ukarany:

1. pominięciem jego nazwiska w „Filateliście", Z, w Katalogu Wystawy obok lego naowleka na-

pisano litery BIM' zamiast PRL. Wideo:nie imię Igor zasugerowalo drukującym

Katalog, te Igor Jest Bułgarem. A. mnie 1 Redak-cja korzystała z Katalogu MW °Pracowaniu owo-jego artykuM7 Moim zdaniem Koledze Igorowi Terleckiemu wyrządaono Meehcąco krzywdę moral-ną pomijając Go w wykazie umestników Wystawy Filatelistycznej „Soctilez 131 Bratyslawa", dlatęgo też proszę uprzejmie o stosowne wyjaśnienie w najbliższym numerze „Filatelisty".

Słusznie ruga mnie kol. J. Szymaszek. Stąd w katalogu wystawy i palmaresie nie powi-nien mnie zwieść już za pierwszym razem, ale zwiódł. Za drugim już uzupelnRern w ostatniej chwili lietę o nazwisko kol. Igora Terleckiego, ale poprawka ta nie została uwzględniona w toku prac techniczno-przy-gotowawczych. Serdecznie za to niedopatrze-nie przepraszam zainteresowanego i Czytel-ników.

W trzecim liście wytknięto nam nie dość uważną adiustację tekstów korespondentów. Otóż kol. Chmielarczyk (imię nie do odcyfro-wania) pisze:

„W „Filateliście nr 1/81 jeat notka P. RatajCZaka pt. „Ostatni Rejs S/y Dal". W notce tej jest Mader-...da( iż na S/y Dal używano „datownika oko-licznościowego". To nie jest prawda. Na S/y Dal musialoby być uruchomione co najmniej pośred-nictwo pocztowe.

Prezentowana pieczątka nie jest stemplem oko-licznościowym, a PrYWatną pieczątką. To nie jest takle „pieczątka pocztowa tzw. dodatkowa».

Od wielu lat dostrzega Sic w publikacjach, że nie odróżnia sig stempli zwykłych od pro-pagandowych, również pieczątek pocztowych i prywatnych, a także urzędowych np. PTTK itp. Te artykuły wprowadzają w błąd filate-listów. Pieczątka, o jakiej mowa nie ma żad-nego znaczenia filatelistycznego i nie jest wa-lorem.

Stempel okolicznościowy z okazji S/y Dal był stosowany przez lIpt. Gdynia 1 dnia 19.05.1980 r, a Upt. -Gdańsk 1 — 15.08.1980 r.

Tyle słusznych uwag od naszych Czytelni-ków. Za uważne czytanie „Filatelisty" i życz-liwą krytykę serdecznie dziękuję.

Redaktor Naczelny

•

kluby zainteresowań PZF

ZBIERAMY ZNACZKI NRD Zielona Góra, jedno z nadgranicznych woje-

wahatw, legitymuje Mg licznymi inicjatywami w zakresie umacniania wlezów przyjaźni łączących naród Polski z narodem NRD.

Grupa zbieraczy znaczków NRD z Zielonej Góry wystąpiła do Okręgu PZF z wnioskiem o Utwo-rzenie Klubu Zainteresowań Znakami NRD. Przy-chylne stanowisko zarządu Głównego PZF umożli-wiło powalanie klubu o zasięgu ogólnopolskim.

Klub, zgodnie z zatwierdzonym regulaminem, bę-dzie sig zajmował propagowaniem zbieractwa zna-ków pocztowych NRD, udzielaniem pomocy ezIon-kom Klubu w nawiązywaniu kontaktów ze zbie-raczami naszych zachodnich sąsiadów, wymianą walorów filatelistycznych, uzyskiwaniem wydaw-nictw specjalnych, w tym również literatury, a także inicjowaniem prac badawczych. Zadania te będą realizowane przez organizowanie //Potkań wymiennych, sympozjów badawczych I popularno--naukowyCh, odczytów, prelekcji, pogadanek Itp., prowadzenie stałego ‚serwisu adresowego zbieraczy polskich 1 enerdowskich, tulejowanie wystaw i po-kazów, również własnych wydawnictw, wreszcie utrzymywanie współpracy z organizacjami pozati-latelistycznymi zainteresowanymi propagoteantern związków polsko-cnerdowskIch.

Członkiem Klubu może matać każdy arianek PZF, jeśli zioty deklarację przynależności po-świadczoną przez zarząd macierzystego kola PZF,

Uczestnictwo Jest bezpłatne. Za zgodą pmzezegól-nych okręgów Par mogą powstawać oddfialy

Wiedzę Klubu wybierane są co pisę lat, a Co dwa lata odbywa się zebranie sprawozdawcze.

Zainteresowani mogą zgłaszać się do zarządów okręgów PZF, gdzie otrzymają regulamin 1 dekla-rację, lub tez bezpośrednio kierować swoją kores-pondencję pod adresem:

Polski Związek Filatelistów — zarząd okresu Klub zainteresowatt Znakami Niemieckiej Re-

publik] Demokratyczna! ul. Warskiego alb — skr. poczt. 24 40-901 Zielona Góra

M. Jasny •

JUBILEUSZOWY ZLOT HARCERSTWA POLSKIEGO

Z okazji 70-lecia Harcerstwa Polskiego (1911-1901) odbyl się w dalach ta-30 września ub.r. na Bie-niach Krakowskich (U) Jubilemzowy Zlot Harcer-stwa. Przyjęta numeracja Zlotu nawiązujd do I Tu-bileumowege Zlotu Harcerstwa, Który odbyt tlę w Spale w 1935 r.

Dla . upamiętnienie Zlotu Wydziel Propagandy i Wydawnictw Głównej Kwatery ZHP przygoił,-wal, za zezwoleniem Ministerstwa 1.4ezności — PEZ 908, z dn. m:y[11,1981 r., na kartce poettoWeJ .(2 21, ratusz w Krakowie), nadruk w kolorze c. zielonym o treści „Ogólnopolski Zlot Barce.-siwa — Btonla Krakowskie, 18-20.09.1881 r.", w ileś-cl 6000 szt. (/ot. 1).

Natomiast Komenda Chorągwi KrakoWskiej ZHP przygotowala za zezw. Min. Lączn. — PEZ 908, z dn. 10.V111.1Sel r. na kartce pocztOWei GP-705

68

2 Janem Kochanowskim, nadruk w kolorze brązo-wym o treści .70 lat Harcerstwa — Jubileuszowy Zlot w Krakowie, 18-20.1X.1481" 1 rysunek przed-stawlałący dwie postacie: skauta w Kapeluszu L harcerza w rogatywce, w Ilości 10 000 szt.

Takt sam nadruk wykonane na kopercie Ck 69 — ratusz w Sandomierzu, w llotcl 2900 szt. (fot. 2).

W dniu 19.1X.19111 r. stosowany był w tryt. Kra-ków 1 oraz w stoisku pocztowym, w namiocie na terenie Zlotu, stempel okolicznościowy. zaprojek-towany przez Komendę Chorągwi Krakowskiej. Projekt drugiego stempla zgloszonego przez OK ZHP nie został zrealizowany, ponieważ Min. Łączn. uznalo jeden stempel dla tej imprezy za wystar-etaniCY•

1

fot. 2

Zlot obsluglwaty Poczty Harcerskie z Hufca No-wa Huta I Wilanów z Hufca Warszawa-Mokotów im. Szarych Szeregów (na wyjeździe), które emito-wały wiasne wydawnictwa zlotowe. Niewielki zapas ostemplowanych kart okolieznof-

clowych, nie sprzedanych podczas Zlotu, będzie rozprowadzony tylko pomiędzy komisje miodzie-

okręgów PZF, które powinny złotyś zamó-wienia zbiorowe pod adresem:

»DRUH" Klub Zainteresowań

Okręgu Warszawskiego PZF skr. poczt. 104

00-950 Warszawa

zgłoszenia Indywidualne nie będą realizowane.

Stardslaw Trepka

EEIZEZ:1: .rotiEGICSIR

"s--

2 AOP:31, Ltinż

nai*tAm POCZ11.1,11

-Okręg Łódzki PZF od ośmiu lat utrzymuje przy-jacielskie kontakty z BialOruskirn Republikapskirn Oddziałem Wszechzwiązkowego Stowarzy.erna Fi-latelistów (WOP) w Mińsku (ZSRR). Współpr.. oba organizacji obejmuje wymianę doświadczeń w rizialalmWei filatelistycznej, wymianę fachowej li-teratury, indywidualną wymianę znaczków, a tak-20 wspólne organizowanie wystaw filatelistycz-nych. w wystawach tych biorą takie udzial zbie-racze z NRD, przy czym w Imprezach organizowa-nych w Mińsku uczestniczą filateliści z Poczda-mu, a w Łodzi — z karl-Marir-Statit.

W dniach MIX.-1.X.1981 r. odbyta się w Mińska kolejna wystawa trójstronna ‚Hansie — Lód. — Poczdam". Zorganizowal ją Bialortlski Republikan-akt Oddelal WOP' przy współudziale Ministerstwa rgeznoaei SRR i Białoruskiej i Rady Związ

Bków Zawodowych. Przygotowano

Republikanskle Ją

dla Uczczenia XXVI Zjazdu KPZR. Odbywala się ona w nowoczesnej sali Republikahskiego Om. Kalatki. Otwarcia wystawy dokonat minister łącz-noki BSRR I. M. GrIenk. Zabrali również glos przewodniczący delegacji filatelistów Łodzi L Pocz-damy. Obszerne sprawozdania z otwarcia wystawy nadały miejscowe ośrodki radia I telewizji, a miń-ska Mam poświęcila jej także sporo miejsca.

Zbieracze z trzech miast zaprezentowali laCznie 20 zbiorów, w`tyris s zbiorów z Łodzi. Ekspozycja obejrnowala zbiory tradycyjne 1 tematyczne. Oce-ny zbiorów dokonalo międzynarodowe jury, które-

u przewodniczy/ O. A. Grubie. z Mińska. Pięciuwystawców otrzymało siota medale, a wśród nich łodzianin Leonard Ost as za zbiór „Poczta w Łodzi". Srebrne medale otrzymali m.in. Z. P e r-cz yńsk i z Łodzi za ,Hport Polski" i MKF przy Liceum OgóLnoksztateącym w Beickatowie za zbiór ADzieCnistWo bezPozostali awYstawCY Oddany Otrzymali medale posrebrzane '1 3 brązowe. Oprix. Medali 'odzianie otrzymali takie 3 nagrody memowe. Spośród zbiorów mińskich szczególną uwagę zwracaly wyróżnione zlotyird medalami „Poczta polowa 1941-1843" — L. L. i( olosoWa

i,ZnaCzki. pocztowe ZSRR okrmu 1941-194E' --G. N. Barta. a. Ze zbiorów Zaprezentowanych przez filatelistów Poczdamu wyróżnialy się boga-tym matesialein I świetnym oracowaniem zbiory A. Sylwek a — „Poczta w S

pzwerinie" i I. H ol-

z a — „Pólnocnoniennecks okres pocztowy". Wystawa cieszyła się olbrzymią frekwencją wśród

zWiedmjących przez raty czas jej trwania. W dniu otwarcia n wystawie czynne byki stoisko poczto-we, które używalo ekoliernoąeiowego stempla 0100. Ministerstwo Łączności ZSRR z okazji wystawy emitowało w dniu 11 sierpnia. ..z. okolicznościową kOperte WydrUkoWarlyni Znakient opiaty O no- minale 4 kop. Kopertę projektowal artysta plas-tyk T. Panmenko. Na wystawie czynne byle także stoisko filatelistyczne dobrze zaopatrzone M ZSRR I itmych pahstw, a także w najnowszą

69

radziecką IttNistbre. filatelistyezna. Komitet Orga-DizaOYMY ...Klas"? Przygotował zaproszenia, ka-talogi 1 afisze informacyjne, a dla wystaweow — piękne dyplomy i ...slo.

W związku z wystawą przebywała w Mińsku delegacja Okręgu Lodzklego PZF w składzie: pre-zes ZO — Władysiem Farbotko i sekretarz 20 —Witold Eurawski.w czasie spotkań z działaczami DRo WOF, z Jego przewodMezącyro W. J. Maxi-kiem. pierwszym zastępcą ministra lącznoSci HSRR na czele i delegacje filatelistów ozda[ omówiono wspólne plany wystawiennicze nal- bIltse lata I inne formy współpracy.

(wf)

Filatellstimeskaia puszkIniana — Aleksander Da-widowie. (Malin. WYd. ',Radio i Swlat", Moskwa 1981, str. 121, cena 40 kop.

W „Ribliotece Miodege Jako kolejna, 9 już pozycja, ukazała tlę niezwykle cenna ksią-żeczka znanego radzieckiego wystawcy i autora, poświęcona tematyce puszkinowskiej. Przeznaczo-

dla początkujących zbieraczy, powinna być przeczytana przez wszystkich, którzy zamierzajo opracowywać zbiory — przynajmniej PoświCeone działalności wybitnych ludzi lub w ogóle tematyce kultUralnej. Jest to bowiem znakomity, popularny podręcznik metodyki ?Mazania 1 przygotowywania zbiorów, z praktycznymi radam) i przykładami, Jak się do tego zabrać.

Autor slusznie ZWraca uwagę — a dotyczy an. nie tylko tematyki puszkinowskiej — że jedynie giębokie poznanie epoki, biografii Poety, Jego twór-czości 1 dziel pozwala podjął pracę nad poświę-conym MU obiorem filatelistycznym. Równocześnie niezbędna Jest równie głeboka praca nad malmie-niem odpowiedniego materiału filatelistycznego, zarówno bezpośrednio dotyczącego Puszkina, Jak

POZwalaJącego pośrednio przedstawić Jego tycie, działalność, wpływ na rozwój literatury rosyj-skiej, światowej iti,

Gdalin uczy, jak sporzadzać kartoteka danych i nadających się do wykorzystania walorów, zwra- ca Uwagę, te n mnie być Jednej recepty na opracowanie zbioru oru tematycznego, przedstawia PIePozY930 — Jedną z Motliwyeh — fragmentu scenariusza dotyczącego życia i twórczości poety. Wszystko to uzupelnione ' Jest Informacjami o do-borze znaków pocztowych, o filatelistyCznych wystawienniczych regułach gry, ilustrowane dzie-siątkami reprodukcji znaczków, Całostek, stempli i miości pocztowych. Autor zwraca równica uwa-

gę, czego nie należy umieszczać w zbiorze (nie-pocztowe koperty, stemple, nalepki., karty), jakich popularnych blędów unikać.

Około jednej trzeciej książeczki zajmuje kata-log walorów podstawowych dotyczacych Puszkina. Jest to najsłabszy punkt tej pUblikaCji. Przyjęty układ: mobno znaczki — radzieckie 1 obce, na-stępnie calostki — koperty pomtowe, FOC, całost-ki — karty pocztowe, stemple — radzieckie i za-graniczne, wreszcie karty analogiczne, a kaidy z tych rodzajów walorów jest mało przejrzysty, niewYgOdny w posluglWaniu sig katalogiem. Plu-sem ksiąteczki jest natomiast indeks alfabetyczno-rzeczowy. Potknięć niemal brak. Najpoważniejsze, jakle do-

strzegłem to stwierdzenie (Str. ML te polski Zna-czek z plaskorzetbą „Puszkin i Mickiewicz" z roku 1949 zmiel ponownie wydany w listopadzie 1960 ro-ku z nadrukami nowej wartości, co oczywiScie Świadczy o oleznajomości latotY naszych przedru-ków „Groszy".

O tym, jak wysoką mozg nadaje się w ZSRR publikacjom w rodzaju najnowszej książeczki Oda-lina, mot° świadczyć fakt, że entuzjastyczny wstęp do niej mplaal PMawndniezdeY Komisji puszkinowskiej Akademii Nauk ZSRR akademik M.' P. AleksiejeW. Jest to rzeczywiście pozycje zaslugująca na przeczytanie skorzystanie z rad I wskazanej metody pracy nad zbiorami przez ogromną większość filatelistów, nie tylko intere-sujących się tą tematyką,

Cezary ~Maki

Sport Catalogue 1982-1983, Henri Traehtenberg, lazy, Francja. stron 133, cena 50 /r.

W IV kwartale 1981 r. ukazał sig w sprzedaly katalog znaczków sportowych i skautowych (har-cerskich) mlego świata w opracowaniu Znanego speejalisty dziedzin sportowych i lotniczych Henri Trachtenberga.

Katalog, który jest równocześnie cennikiem net-to, Specyfikuje wszystkie Znaczki o tematYe sPor; towej i akantowej w Ujęciu całych czystych serii

bloków (także ministerialnych). W tej wycenie

uwailędniona jest również dodatkowa pozycja postfrish" dla emisji, które , ukazały się przed

rokiem 1959. Katalog prowadzi wioan numeracje (dział Polski

wykazuje 488 numerów) z odnośnikiem do nume-rów katalogu Yverta. Przy nazwie serii. podana Jest wysokość nakładu, co ma decydujący wpływ na 101 cenę.

! liolaszardia

Dnia M kwietnia 1982 roku zmarł nagle w wieku 50 lat

Ko1. RYSZARD ROSLONER

wieloletni działacz Zarządu Głównego i Zarządu Okręgu PZF yr Warszawie, prezes Kola PZF nr fa w Warszawie, wystaw-ca, odznaczony Złotym Krzyżem Zaslugi i Ziotą Odznaką Honorową P.F. Odszedł od nas calowi« prawy, szlachetny, uczynny Kolega.

Zarząd Główny POP

(K-17)

Literaturą filatelistyczną, czaso-pisma, stare katalogi kupuję, wy-mieniam na znaczki. Kurkiewlez, Warszawa, Mokotowska 48/28.

(D-134)

70

Oto klikanaście Przykładów wyceny znaelkówi

Seria (blok) i C.. fr 810eo1.

Bułgaria Igrzyska Bałkańskie 1931 elfo - 1933

Francja Olimpiada 1921 Mistrz. Piłkarskie 1921 Bloki olimpijskie 1(92

-W. Brytania Olimpiada 1940 Grecja Olimpiada 1896

Przed, obron. 1900 Igrzyska 1906

Haiti . Colibertin 1939 Wigry Sport 1925

dto - ciele Liban Olimpiada 1924

kto - II seria Litwa Koszykówka 1939

ato - Dęte

ł100.- GOL-

47.50

8500.-

8500.- 4000.- 3750.- 735-

1750.- 975.- 273.- 100.-

275e-

20% 20% 20%

20%

-25%

100% 100% 55% 20% 20% 20% 25% 25% 20"o

Luk:semblirg Olimpiada 1052 375.- 25% Polska Challenge 1932 85.- 25%

Challenge 1934 160.- Wie Gordon 8ennett 1931 225.- 25% Blok stratost. 1938 znaczek z pow. bloku

475.-

450.-

20%

20% Olimpiada 1950 blok - nowodruk 425.- -

Syria Olimpiada 1924 375.- 359b eto - II seria 210.- 25./a

Czechosłowacja Kongres Olimp. 1925 1200. 25% ZSRR 011Mplada 1964 -

blok siei. 1250.- -

Jest to jedyny tego rodzaju katalog specylikUla-cy wszystkie emlale o tematyce apOttOWei i har-cerskiej.

Dla ..wygody" ol:mpljexykaw wydany zoetat, przez tego2 autora w tym samym Czasie 1 W po-dobnym formacie, katalog znaczków olimpijskich (Sport Olymploues Catalogue 10112-1095), gdzie na 34 stronach Specyfikowane są emisje olimpijskie kolejno od I do XXII Olimpiady.

Fabian aura

PLANY EMISYJNE BELGIA

25.1, - 150 rocznica utworzenia Królew-skiego Konserwatorium Muzyki i 150 lat bel-gijskiego sądownictwa - 2 znaczki: 8,50 i 9 I.

1.111. - Nauka (z okazji zainstalowania cyklotronu, Królewskie Obserwatorium, 100 rocznica odkrycia prątków Kocka) - 3 znaczki: 8, 14 i 50 L

29.111. - Dobroczynność (4 dyscypliny spor-tu: bilard, kolarstwo, piłka nożna i jachting) - 4 znaczki z doplatą: 6 f + 2 f, 9 f + 4 f, 10 f + 5 f, 50 f + 14 f i arkusik 25 Y.

3.V. - Europa CEPT - 2 znaczki: 9 I 14 f.

24.V. - Dzień Znaczka i „Belgica 82" -1 maczek: 9 f.

7.V1. - Kongres Esperanto - 1 znaczek: 19 O.

- Turystyka - 6 znaczków po 6.50 f.

13.1X. - Kultura - 4 znaczki: 0 9, 10 14 f.

4.X. - Filatelistyka młodzieżowa (w ra-mach „Roku Skautingu") - 1 znaczek: 6 f.

18.X. - „Wielki Wschód Belgii" (Loża Ma-sońska) - 1 znaczek: 9 f.

8.XI. - Boże Narodzenie i Nowy Rok -1 znaczek z doplatą: 9 f + 1 O.

20.7011. - „Belgica 82" - 8 znaczków z do-płatą dla „Pierwszej Swiatowej Wystawy Hi-storii Poczty, Całości Pocztowych i Aerofi-latelii": 6 f + 2 f, 6,50 f + 2.30 f, 9 f + 4 f, 10 f + 5 f, 14 f -I- 6.0, 25 1 + 10 f i arkusik

dolpatą: 50 f + 25 f.

FRANCJA

I. Znaczki z doplatą (9 sztuk)

1, Dalej Znaczka - z cyklu list w sztuce: obraz Pabla Picassa „Czytająca kobieta".

2. Stawne osobisto:ich Louis Pergaud (1882 - 1915), Henri Mondor 11885-4982), prof. Robert Debre (1082-1978), Guillaume Postai (1810-1551), Gustave Eiffel (1832-1933), prof. Andre Chanternesse (1051-1919).

3. Czerwony Krzyż - w hołdzie Juliuszowi Verne - dwie ryciny z pierwszych wydań powieści „Pieckitygodniowa podróż balonem" i „20000 mil podmorskiej żeglugi".

II. Znaczki bez doplaty (31 sztuk)

1. Seria artystyczna: obrazy: ClaUde Lor-raina (C. Gellee, 1800-9882), Vermeera (1632 - 1678), Balthusa i posąg „Mlodzian z Agde" - arcydzieło sztuki greckiej (4 znaczki).

2. Europa CEPT (2 znaczki). 3. Seria turystyczna (5 znaczków).

• 4. Znaczki okolicznościowe (20 sztuk i blok)

- MWF „Philezfrance 82" (2 m. i blok), rze-miosło artystyczne - wyroby.. żelaza, 700- -lecie urodzin św. Franciszka „z Asyżu, 400 sanica śmierci św. Teresy z Avill, 125 rocz-nica urodzin Baden-Powella i 75-lecie ruchu skautowego, 100 rocznica odkrycia Prątków Kocha, 100 rocznica Krajowego Związku Stra-ży Ogniowej, rodzina (rzeźba Boyana), lotnis-ko Bśle-Mulhouse, wodnopłatowiec „Krzyż Poludnia", spis ludności, 150 rocznica urodzin Juliusza Valles, walka z rasizmem, Leon Blum, 20 rocznica Krajowego Centrum Szko-lenia Kosmicznego, stulecie pierwszej we Francji (w Grenoble) prezentacji światła elektrycznego, Irena i Fryderyk Joliot-Carie, stulecie powstania Ecoles Normales Superieu-res w Saint-Cloud i w Fontenay-aux-Roses, marionetki.

bm

Kraj

71

Rozwiązanie krzyżówki prosimy nadsyla da Redakcji „Filatelisty", ul. Widok 22, 00-02' Warszawa, z zaznaczeniem Krzyżówka.

Adres Redakcji: m. Widok 22, 00423 Warsza-wa, tel. 2740-13. Redaguje zespól. Redaktor na-Czelny: Jeny B. KIlima. Artykułów nie za-mowionyeb Redakcjazwraea. Okrawania przyjmuje: Biuro Reklamy Prasowej Propa- gandy, ul. Mokotowska ., 00-60 Warszawa, tel. 25-34-75, konto:

6 NBP

p 15 OM

Warszawa. nr 1153-201478-130-11. Cena oglowen 25 al za elewo w ogłoszeniach drobnych. Infor-macji o warunkach prenumeraty udzielają wszystkie ~taty RSW „Prasa-les10200-Ruct, oraz "Urzędy Pocztowe.

Nakład 18.000. Objętość 11/! ark. Format BO. Papier 'Instr. V kl., w g, 15 X 100. RSW Sakl. Graf. W-wa. ul" Srebrna 16, zarn 10142/0. Z-27 PL ISSN 0015-0975 INDEKS 35884

BEZ PRZERWY OD 109 LAT... Charakterystyczna trąbka pocztowa pojawiła

się na znaczkach norweskich po raz Pierwszy w 1872 roku. Od tej pory znaczki z tym sa-mym moływernznajdują się w obiegu bez przerwy. Jest to najdłużej stosowany wzór maczków na Cwieele.

DOKTORAT Z FILATELISTYKI „Europejskie znaczkt pocztowe jako dzieła

sztuki" — to temat plecy naukowej Kurta Asehe w RFN, za którą otrzymał on tytuł doktorski.

GRECKA — NAJPIĘKNIEJSZA

W konkursie zorganizowanym w Riceione we Wlowech, w ramach Międzynarodowych Targów Filatelistycznych na najtsiekrncJeY

znaczek wydany z okazji Igrzysk XXII Olim-

piady w Moskwie, zwyciętyla emisja poczty

greckiej, nawiązująca do antycznych igrzysk (tot.).

er

KRZYŻÓWKA Poziomoł .lf współzałożyciel PPR i I sekre-

tarz jej KC, zamordowany skrytobójczo w 1942 r.5) tkanina ubranicAva.-7) pierwsza pol-ska partia ropotnicza założona przez L. Wa-rynskiego. 8) podwarszawska miejscowość wypoczynk6wa...8j centralny organ PPS, po-łączony w 1948 r. z „Głosem Ludu" w „Try-bunę Ludu". 11) malarz (zm. 1920 r.), którego

piękne czerwone chwasty. działacz

obraz;gtrałk" przypomina czek z roku 1968. imię gen. Waltera. ułomny... 13)

pol-skiego i rosyjskiego ruchu robotniczego (1877, — 1926)..74 w piecz, nad paleniskiem. ,185' spójrz na diagram krzyżówki.

Pionowej zmienia np. wartość nominalna znaczka ) w soli elekcyjnej Zamku.,,2) opera Webera. pr długi, nydny tekst. ,,Sr

m."( jon o ła-

dunku ujemny w sklepach Desy.X. taj- mulą pincetę. jaj technika graficzna stosowa-na m.in. w druku znaeaków..jar egzotyczne zwierzę spokrewnione z żyrafą. 14) współ-twórca PPR i sekretarz generalny 'partii, roz-, strzelany przez hitlerowców w roku 1944. 15) wykorzystanie części odpadków zdatnych jeszcze do jakiejś produkcji. X' współtwór-ca l przewodniczący a następnie prezydent KRN, w latach 1954-56 I sekretarz KC PZPR.» analari i grafik lam. 1950 ił, twór-ca obrazu„ Manifest”, -przedstawionego na znaczku z roku 1968.34 część )warzy. (n)

Pomiędzy Czytelników, którzy nadeślą po-prawne rozwiązanie krzyżówki do 15.1,1.82, zostaną rozlosowane nagrody ZG PZF i MAW: jedna w walorach filatelistycznych wart ok. 900.— zl i dwa bony oszczędnoacio-we PKO po 220.— zł.

72