20
วววว 12 วววววววววว 25

12 feb b750

Embed Size (px)

Citation preview

วั�นที่�� 12 กุมภาพั�นธ์� 2546

ประวั�ติ�ศาสติร�โดยส�งเขป กุรุงรุ�ตนโกุสิ�นที่รุ�หรุ�อกุรุงเที่พัฯสิถาปนาขึ้��น

เป นรุาชธ์าน�เม��อ พั.ศ . 2325 สิมเด็$จพัรุะพัที่ธ์ยอด็ฟ้)าจฬาโลกุที่รุงปรุาบด็าภ�เษกุขึ้��นเป นปฐม

กุษ�ตรุ�ย� และได็1ย1ายเม�องจากุกุรุงธ์นบรุ� ซึ่��งต��งอย34ที่างตะวั�นตกุขึ้องแม4น5�าเจ1าพัรุะยามาสิ34ที่างด็1าน

ตะวั�นออกุ ในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 1 และ 2 บ1านเม�องย�งไม4

ค่4อยสิงบเรุ�ยบรุ1อย ย�งต1องที่5ากุารุศ�กุกุ�บพัม4าอย34เน�องๆ ศ�ลปกุรุรุมในช4วังรุะยะเวัลาน��สิ4วันใหญ่4จ�งม�ล�กุษณะที่��สิ�บที่อด็มาจากุสิม�ยอยธ์ยาตอนปลาย

สิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 3 บ1านเม�องสิงบเรุ�ยบรุ1อยขึ้��นกุวั4า 2 รุ�ชกุาลแรุกุ ม�กุารุต�ด็ต4อที่างกุารุค่1ากุ�บจ�นเป นอย4างมากุ ที่5าให1เกุ�ด็ศ�ลปะที่��ได็1รุ�บอ�ที่ธ์�พัลจ�นขึ้��น เรุ�ยกุศ�ลปะแบบน��วั4า ศ�ลปะแบบพัรุะรุาช

น�ยมในรุ�ชกุาลที่�� 3

เม��อเขึ้1าสิ34สิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 4 เป นต1นมา วั�ที่ยากุารุตะวั�นตกุได็1เขึ้1ามาม�บที่บาที่ต4อค่วัามค่�ด็ และโลกุที่�ศน�ขึ้องค่นไที่ยในสิม�ยน��น ที่5าให1ม�มม

มองที่��เป นวั�ที่ยาศาสิตรุ� ม�เหตม�ผล ซึ่��งสิ4งผลต4อศ�ลปกุรุรุมด็1วัย โด็ยศ�ลปะต��งแต4รุ�ชกุาลที่�� 4

เป นต1นไปจะม�ค่วัามสิมจรุ�งตามแบบอย4างตะวั�นตกุ

หล�งจากุน��นกุรุะแสิวั�ฒนธ์รุรุมจากุชาต�ตะวั�นตกุกุ$ได็1เขึ้1าสิ34ปรุะเที่ศไที่ยจนถ�งป=จจบ�น

ประติ�มากรรม :พระพ�ทธร�ป

พัรุะพัที่ธ์รุ3ปในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� - 12

สิ4วันใหญ่4ม�พัที่ธ์ล�กุษณะที่��สิ�บที่อด็มา

จากุศ�ลปะอยธ์ยาตอนปลาย ที่��สิ5าค่�ญ่ม�อย34

องค่�หน��งค่�อพัรุะพัที่ธ์รุ3ปค่�นธ์ารุรุาฐปางขึ้อฝน หล4อขึ้��นในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� (1 รุ3ปที่��

1

(ร�ปท�� 1) พระพ�ทธร�ปคั�นธารราฐปางขอฝน

ที่��สิ5าค่�ญ่ค่�อพัรุะพัที่ธ์รุ3ปที่��ม�ช��อวั4าพัรุะพัที่ธ์ยอด็ฟ้)าจฬาโลกุและพัรุะพัที่ธ์เล�ศ

หล1านภาล�ย ซึ่��งรุ�ชกุาลที่�� 3 โปรุด็ให1

หล4อขึ้��น (ร�ปท�� 2 )

พระพ�ทธร�ปทรงเคัร!�องย�งเป"นท��น�ยมท#าก�นเร!�อยมา (ร�ปท�� 2)

ในสม�ยร�ชกาลท�� 3 ม�การคั�ดคั'นปางใหม)ๆ ของพระพ�ทธเจ้'าข,-นอ�กรวัมเป"น 40 ปาง

(ร�ปท�� 3)

เป นที่��น4าสิ�งเกุตวั4าพัรุะพัที่ธ์รุ3ปนาค่ปรุกุในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 3 น��ได็1ที่5าขึ้นด็นาค่รุ�ด็ถ�งพัรุะ

อรุะ(อกุ)ขึ้องพัรุะพัที่ธ์เจ1าเลยที่�เด็�ยวั (รุ3ปที่�� 4) สิะที่1อนให1เห$น

ถ�งมมมองที่��เป นวั�ที่ยาศาสิตรุ� เป นเหตเป นผลขึ้อง ค่นไที่ย

(ร�ปท�� 4)

ติ�-งแติ)สม�ยน�-จ้ะน�ยมการท#าพระพ�ทธร�ปท��คัรองจ้�วัรลายดอกมากข,-น แติ)ก/น�ยมอย�)เป"นเวัลาส�-นๆเท)าน�-น

(ร�ปท�� 5 )

สิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 4มมมองแบบตะวั�นตกุที่��เน1นในเรุ��องค่วัาม

สิมจรุ�งได็1ปรุากุฏมากุขึ้��น ที่5าให1พัรุะพัที่ธ์รุ3ปในสิม�ยน��ค่รุองจ�วัรุสิมจรุ�งตามแบบธ์รุรุมชาต� และ

พัรุะพัที่ธ์รุ3ปจะไม4ม�อษณ�ษะ (กุรุะโหลกุศ�รุษะสิ4วันที่��น3นออกุมา ) (รุ3ปที่��6 )

(ร�ปท��6 )

ติ�-งแติ)น�-เป"นติ'นไปพระพ�ทธร�ปสมจ้ร�งติามแนวัทางติะวั�นติกจ้ะเป"นท��น�ยมส!บเน!�องติ)อมา

(ร�ปท�� 7 )

สถาป3ติยกรรม :เจ้ด�ย�

ในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� - 13 เจด็�ย�ในสิม�ย

น��ย�งค่งสิ�บที่อด็รุ3ปแบบมาจากุเจด็�ย�ใน

สิม�ยอยธ์ยาตอนปลาย เช4น เจด็�ย�เพั��มมมหรุ�อ

ย4อมม (รุ3ปที่�� 8 ) (ร�ปท�� 8 )

ในสม�ยร�ชกาลท�� 3 ย�งม�การสร'างเจ้ด�ย�ท��ส#าคั�ญท��ส�ดองคั�หน,�งในสม�ยร�ตินโกส�นทร�ข,-นน��นคั!อ พระปรางคั�วั�ดอร�ณราชวัราราม (ร�ปท�� 9 )

(ร�ปท�� 9)

สม�ยร�ชกาลท�� 4 สิ�บเน��องจากุกุ4อนที่��

พัรุะองค่�จะได็1ขึ้��นค่รุองรุาชสิมบ�ต�ได็1เค่ยเสิด็$จ

ธ์ด็งค่�ที่างห�วัเม�องฝBายเหน�อ และได็1

ปรุะที่�บอย34 ณ พัรุะรุาชวั�งที่��กุรุง

ศรุ�อยธ์ยา ที่5าให1เกุ�ด็พัรุะรุาชน�ยมสิ4วันต�วัในกุารุเล�ยนแบบเจด็�ย�ใน

สิม�ยอยธ์ยา โด็ยเฉพัาะเจด็�ย�ที่รุงกุลม (

รุ3ปที่�� 10)

(ร�ปท�� 10)

สถาป3ติยกรรม : อาคัารหล�งคัาคัล�ม อาค่ารุศาสินสิถานในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� - 12

ย�งค่งสิ�บที่อด็รุ3ปแบบมาจากุสิม�ยอยธ์ยาตอนปลาย พัอมาถ�งในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 3 เกุ�ด็อาค่ารุที่��ได็1รุ�บอ�ที่ธ์�พัลจากุศ�ลปะจ�นขึ้��นกุล4าวัค่�อ หน1าบ�นที่5า

ด็1วัยป3น ไม4ปรุะด็�บช4อฟ้)า ใบรุะกุา หางหงสิ� บางค่รุ��งอาจปรุะด็�บด็1วัยลายมงค่ลจ�น เสิารุองรุ�บหล�งค่าเป นที่รุงสิ��เหล��ยมที่�บต�น ไม4ม�บ�วัห�วัเสิา

(ร�ปท�� 11)

(ร�ปท�� 12)

อ�ทธ�พลติะวั�นติกแพร)เข'ามามากในสม�ยร�ชกาลท�� 4เป"นติ'นไป ท#าให'เก�ดอาคัารท��ใช'วั�สด�แบบติะวั�นติก เช)น ห�นอ)อน (ร�ปท�� 13)

(ร�ปท�� 13)

ส#าหร�บปราสาทราชวั�งในช)วังแรกย�งเป"นแบบอย)าท��ส!บทอดมาจ้ากสม�ยอย�ธยาติอนปลายคั!อ ปราสาทแบบประเพณ�ไทยท��ม�ยอดแหลม (ร�ปท�� 14)

(ร�ปท�� 14)

เม!�ออ�ทธ�พลติะวั�นเข'ามาท#าให'ปราสาทราชวั�งของไทยได'เปล��ยนไปเป"นแบบติะวั�นติกด'วัย แติ)

ส#าหร�บพระท��น��งจ้�กร�มหาปราสาทกล�บม�ยอดเป"นแบบไทย แติ)ติ�วัเร!อนเป"นแบบติะวั�นติก(ร�ปท�� 15)

(ร�ปท�� 15)

จ้�ติรกรรมฝาผน�ง จ�ตรุกุรุรุมฝาผน�งในสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� - 12 ย�ง

สิ�บที่อด็ที่��งเรุ��องรุาวัและรุ3ปแบบมาจากุสิม�ยอยธ์ยาตอนปลาย ได็1แกุ4 น�ยมที่5าเรุ��องเที่พัชมนม พัที่ธ์ปรุะวั�ต� หรุ�อที่ศชาต�ชาด็กุ ม�กุารุที่5าเสิ1นสิ�นเที่าแบ4งเรุ��องรุาวั

ต4างๆออกุจากุกุ�น (รุ3ปที่�� 16)

(ร�ปท�� 16)

แต4พัอมาถ�งสิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 3 เสิ1น

สิ�นเที่าได็1หมด็ค่วัามน�ยมลง ห�นมาใช1

ต1นไม1หรุ�อที่�วัที่�ศน�ธ์รุรุมชาต�ค่��นเรุ��องรุาวัต4างๆออกุจากุกุ�น นอกุจากุน��พั��น

หล�งขึ้องภาพักุ$ม�สิ�ที่��ที่�บ เช4น สิ�น5�าเง�น(รุ3ป

ที่�� 17)(ร�ปท�� 17)

ต��งแต4สิม�ยรุ�ชกุาลที่�� 4 เป นต1นไป อ�ที่ธ์�พัลจากุตะวั�นตกุได็1เขึ้1ามาม�บที่บาที่ต4อจ�ตรุกุรุรุมมากุขึ้��น ม�ผลต4อเรุ��องรุาวัที่��ถ4ายที่อด็ซึ่��งบางค่รุ��งที่5าเป นเรุ��อง

รุาวัในปรุะวั�ต�ศาสิตรุ� สิ4วันในเรุ��องขึ้องเที่ค่น�ค่ม�ค่วัามสิมจรุ�งมากุขึ้��นโด็ยใช1หล�กุที่�ศน�ยวั�ที่ยา หรุ�อเสิ1นน5าสิายตา ลวังให1ด็3เหม�อนวั4าภาพัม�ค่วัามล�กุ

ค่วัามน3นเป น 3 ม�ต� (รุ3ปที่�� - 1819)

(ร�ปท�� 18)

(ร�ปท�� 19)