Duraklama Dönemi

IslahatlarıDuraklamanın Başlaması• Sokullu• Mehmet Paşanın ölümü 1579

Duraklamanın sonu• 1699 Karlofça• Antlaşması

•Coğrafi keşifler•Amerikan altın ve gümüşü•Akdeniz ticaretinin azalması•Uzun süren savaşlar•Tımar sistemi yerine iltizam sistemini gelmesi•Yeniçeri sayısının artması•Saray masrafları

Ekonomi

•Ekber Erşat sistemi•Sancağa çıkma usulünün terk edilmesi•Saray kadınları•Küçük yaşta padişahlar•Merkezi otoritenin zayıflaması•Rüşvet iltimasın artması

Siyasi

•Beşik ulemasının ortaya çıkması•Pozitif bilimlerin önemini yitirmesi•Avrupa’daki gelişmelerin takip edilememesi•Vergi vermek istemeyenlerin medreseye kayıt yaptırması

Eğitim

•Yeniçeri sayısının artması•Tımar sisteminin bozulması•Yeniçerinin evlenmesi ve ticaretle uğraşması•Avrupa’nın ateşli silahlarda ilerlemesi•Padişahların ordunun başında sefere çıkmaması

Askeri

•Tımar sisteminin bozulması•Eşkıyalık faaliyetleri•Celali isyanları ile köyden kente göçün artması•Nüfusun artmasıyla başlayan işsizlik

Toplumsal

Osmanlı Avusturya ilişkileri

•1596 Haçova Meydan Savaşı•1606 Zitvatoruk Antlaşması•1664 Vasvar Antlaşması•1683 II. Viyana Kuşatması

Osmanlı-Lehistan İlişkileri

•1621 Hotin Seferi ve Hotin Antlaşması•1672 Bucaş Antlaşması ve batıda ulaşılan en geniş sınırlar

Osmanlı-İran ilişkileri

•1590 Ferhat Paşa Antlaşması ile doğuda en geniş sınırlar•1611 Nasuh Paşa Antlaşması•1618 Serav Antlaşması•1639 Kasr-ı Şirin Antlaşması

Osmanlı-Venedik İlişkileri

•Girit’in Kuşatması ve fethi 1645-1669

Siyasi olaylar

17. YÜZYILDA ÇIKAN İÇ İSYANLAR

Celal

i İsyanlar

ı

•Tımar sisteminin bozulması•Rüşvet ve iltimasın artması•Yöneticilerin halka baskısı•Merkezi otoritenin bozulması

İstan

bul M

erkez isyanları

•Yeniçeri sayısının artması•Devlet ocak içindir anlayışı•Yeniçerinin bahşiş almak istemesi•Saray mensuplarının kışkırtmaları

Eyalet

İsyanlar

ı

•Merkezi otoritenin bozulması•Eyaletlerin osmanlı devletinden ayrılıp bağımsızlık kazanmaya çalışması

DuraklamaDönemi

İç İsyanlar

Celali İsyanları

Canbolatoğlu -Karayazıcı

Abaza Hasan PaşaAbaza Mehmet Paşa

Gürcü Nebi-Tavil Ahmet

Yeniçeri İsyanları

-II. Osman’ın öldürülmesi-Vakayı Vakvakiye

-IV. Murat’ın vezirinin katli

-IV. Mehmet’in tahttan indi-rilmesi

Eyalet İsyanları

-Yemen, Bağdat, Kırım, Eflak, Boğdan ve

Erdel’de çıkan isyanlardır.

-İsyanların Fransız İhtilali ile ilgisi yoktur.

I. Ahmet•Ekber ve Erşat Sistemini getirdi.•Deneyimsiz padişahlar yetişmeye başladı.•Kafes Usulüne geçildi. Şehzadeler sarayda eğitim almaya başladı.

II. Osman•Saray dışından evlilik yapmıştır.•Şeyhülislamın siyasi yetkilerini kısmıştır.•Hotin seferinden sonra yeniçeri ocağını kaldırmak istemiş fakat yeniçeri tarafından öldürülmüştür.

IV. Murat•İstanbul’da sokağa çıkma yasağı getirmiştir.Yeniçerinin İstanbul’daki taşkınlıkları önlenmiştir.•İçki, tütün ve kahvehaneleri kapatmıştır.Saray kadınlarının siyasi etkinliklerini kırmıştır.•Koçi Beye devletin duraklama nedenlerini araştırtmıştır.Ancak sorunları çözemeden ölmüştür.Celali İsyanları baskı ve şiddetle bastırılmıştır.

Kuyucu Murat PaşaI. Ahmet döneminde sadrazamlık yapmıştır.•Celali isyanlarını baskı ve şiddete dayalı olarak bastırmıştır.•İsyanların temel nedenleri araştırılmamıştır.

Tarhuncu Ahmet Paşa•IV. Mehmet Döneminde sadrazamlık yapmıştır.•Osmanlı devletinde ilk defa denk bütçe yapmıştır.•Valide sultanın tekliflerini bile reddetmiş ve bu yüzden hayatını kaybetmiştir.•Saray masraflarının kısıtlanması gerektiğini ileri sürmüş ve saray tarafından öldürülmüştür.

Kemankeş Kara Mustafa Paşa•IV. Murat ve I. İbrahim dönemlerinde sadrazamlık yaptı.•Maliyeyi düzeltmeye çalıştı.

Köprülü Mehmet Paşa•Sadrazamlığı şartlı kabul etmiştir.•Ulema arasındaki dini tartışmaları sona erdirdi.•Maliyeyi düzeltti.Çanakkale'deki Venedik ablukasını kaldırdı.•Orduda disiplini sağladı.Erdel Beyi Rakoçi'nin isyanı bastırıldı•Celali İsyanlarını baskı ve şiddete dayalı olarak bastırdı.

Köprülü Fazıl Ahmet Paşa• Avusturya’dan Uyvar ve Novigrad kaleleri alındı. (Vasvar Antlaşması)• Lehistan'dan Ukrayna ve Podolya alındı. (Bucaş Antlaşması)• Girit’in fethi tamamlandı.

Merzifonlu Kara Mustafa PaşaRuslardan Çehrin Kalesini almıştır.II. Viyana kuşatmasında başarısız olmuştur. Belgrat’ta idam edilmiştir.

Köprülü Fazıl Mustafa Paşa•Sadrazam olur olmaz iç karışıklıkları bastırmakla işe başlamıştır.•Halkı ezen gereksiz vergileri ortadan kaldırmıştır. •Saraydaki değerli eşyaları darphanede paraya çevirerek maliyeyi düzeltmiş ve ordudaki asker sayısını azaltarak orduyu yenilemiştir.

1. Islahatları daha çok padişah ve devlet adamları yapmıştır.2. Islahatlar, ıslahatçıların ölümünden sonra yarın kalmıştır. Islahatlarda süreklilik yoktur.3. Osmanlı devlet adamları Kanuni Sultan Süleyman döneminin kurumlarını örnek almıştır.4. Avrupa’daki gelişmeler takip edilememiştir. Buna gerek duyulmamıştır.5. Islahatlara yeniçeri ulema ve saray çıkarlarının bozulması sebebiyle karşı çıkmıştır.6. Köklü ıslahat girişimcisi olarak II. Osman kabul edilebilir. Yeniçeri ocağını kaldırmak istemiş

fakat öldürülmüştür.7. İç isyanlar baskı ve şiddete dayalı olarak bastırıldı. Olayların temel nedenleri araştırılmadı.8. Islahatlar halka maledilememiştir.9. Devlet adamları ve padişahlar ıslahatlarla daha çok devletin otoritesini artırmaya

çalışmışlardır.10. Islahatların başarısız olmasında;

Islahat yapan padişahların görevlerinde fazla kalamamaları Islahatlara yeniçeri ulema ve çıkarları bozulan saray görevlilerinin karşı çıkması Olayların temel nedenlerinin araştırılmaması Devletin uzun süren savaşlar ve isyanlarla uğraşması etkili olmuştur.

17. Yüzyıl Islahatlarının Genel Özellikleri