Upload
vanhau24
View
228
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
1/27
Bnh ng mch ngoi bint cc yu t nguy c
n chn on v iu tr
Ban M Thut, 5-6/08/2010
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
2/27
0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35%
29%
11.7%
19.8%
19.1%
14.5%
4.3%
T l hin hnhbnh ng mch ngoi bin (BMNB)
PARTNERS5Aged >70 years, or 5069 years with a history diabetes orsmoking
San Diego2Mean age 66 years
Diehm4Aged 65 years
Rotterdam3Aged >55 years
NHANES1Aged 70 years
NHANES1Aged >40years
NHANES=National Health and Nutrition Examination Study;PARTNERS=PAD Awareness, Risk, and Treatment: New Resources for Survival [program].
1. Selvin E, Erlinger TP. Circulation. 2004;110:738-743.2. Criqui MH, et al. Circulation. 1985;71:510-515.3. Diehm C, et al. Atherosclerosis. 2004;172:95-105.4. Meijer WT, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 1998;18:185-192.5. Hirsch AT, et al. JAMA. 2001;286:1317-1324.
dn s chm scban u xc nh tuiv cc yu t nguy cph bin, t l caBMNB xp x 1/3 sbnh nhn
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
3/27
1. Meijer WT, et al. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 1998;18:185-192.2. Criqui MH, et al. Circulation. 1985;71:510-515.
Rotterdam Study (ABI
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
4/27
T l c tnh ca BMNB trn bnh nhni tho ng tp 2 chu trn 50 tui
5,000
10,000
15,000
20,000
25,000
30,000
35,000
40,000
0
Trngh
p/100
,0
00
Korea Indonesia Thailand Taiwan China Philippines Hong Kong
NamNam NN Tng s
Sang Youl Rhee et al, Diabetes Research and Clinical Practice (2006)
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
5/27
Yu t nguy c
Ht thuc
i tho ng
Tng huyt p
Tng cholesterol trong mu
Tng homocystein trong mu
Tng C-Reactive Protein
Hirsch AT, et al. Circulation. 2006;113:e463-e465.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
6/27
Ht thuc
Price JF, Mowbray PI, Lee AJ, et al. Relationship between smoking and cardiovascular risk factors in the development of peripheral arterial disease andcoronary artery disease: Edinburgh Artery Study.Eur Heart J. 1999;20:344-353.
Ht thuc trung bnh: < 25 gi nm (s nm x s gi trung bnh ht mi ngy)Ht thuc nhiu: > 25 gi nm.
N = 1592Theo di 5nm
Tlph
tsinh(%)
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
7/27
Tng huyt p
Tlpht
sinh
(%)
Elizabeth Selvin and Thomas P. Erlinger, Circulation 2004;110;738-743
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
8/27
Tng cholesterol mu
Tlpht
sinh
(%)
Elizabeth Selvin and Thomas P. Erlinger, Circulation 2004;110;738-743
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
9/27
Tiu ng tng nguy c b BMNB
22.4*
19.9*
12.5
0
5
10
15
20
25
Dung np glucosebnh thng
Impaired glucose tolerance was defined as oral glucose tolerance test value 140 mg/dL but
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
10/27
CRP l yu t tin on ca BMNB
hs-CRP
(m
g/d
L)
Ridker, et al. Circulation.1998;97:425-28.
0.2
Bnh thng au cch hi
0.1
0.0
0.1
0.13
0.17
CRP = C-reactive protein; hs-CRP = high-sensitivity C-reactive protein
Phu thut ng mchngoi bin
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
11/27
Hirsch AT, et al. J Am Coll Cardiol. 2006;47:e1-e192.
T l tng i
Ht thuc
i tho ng
Tng huyt pTng cholesterol mu
Tng homocystein mu
C-Reactive Protein
Gim Tng
Cc yu t nguy c ca BMNB
1 2 3 4 5 60
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
12/27
Tui < 50 c bnh tiu ng, v mt yu t nguy ckm theo (v d ht thuc, ri lon m mu, tng huytp hay tng homocystein mu)
Tui t 50 n 69 tui c tin s ht thuc hoc bnhtiu ng
Tui trn 70 Triu chng chn khi gng sc (gi au cch hi)
hoc au khi ngh do thiu mu
Khm mch chi di c bt thng Bnh l x va bit ng mch vnh, ng mch
cnh, ng mch thn
Da trn cc chng c dch t hc dn s c nguy c vi BMNB c th
c xc nh l: :
Nhng i tng c nguy c mc BMNB
Hirsch AT, et al. J Am Coll Cardiol. 2006;47:e1-e192.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
13/27
Chn on bnh ng mch ngoi bin
Yu t nguy c
Triu chng lm sng
Ch s c chn-cnh tay (ABI)
Cc k thut chn on hnh nh
Siu m mch mu Dupplex
MSCT ng mch
Cng hng t ng mch
DSA ng mch
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
14/27
Triu chng lm sng
Khng triu chng thng gp ngi tiu ng, ln tui, di chngthn kinh lm cho vn ng i li t nn khng bc l c triu chng.
Khp khing cch hi in hnh (au bp chn khi i li v gim khi
ngh), khp khing cch hi khng in hnh (au bp chn khi i li
nhng khng gim khi ngh).
au do thiu mu chi di nng (au c khi ngh, vt thng lu lnh
hoc hoi th).
au do thiu mu chi cp 5P: au (pain), v mch (pulselessness), tmti (palor), t (paresthesia), yu lit chi (paralysis).
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
15/27
Ch s c chn - cnh tay (ABI)
L ch s nh gi lm sng n gin v gi tr
Phng php ny c nhy cm l 79-95% v chiu 95 - 100%
Nhng gii hn ca phng php ny l tr s o s khngchnh xc khi ng mch chy b vi ho, khng xpc v khi c hp nh ng mch di n
Ga tr ca ABI: 1.00 - 1.29: Bnh thng
0,91 - 0,99: Gii hn 0,41 - 0,90: Bnh ng mch ngoi bin nh-va
0,40: Bnh ng mch ngoi bin nng
1,30: ng mch cng
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
16/27
Cc k thut chn on hnh nh
Siu m mch mu Dupplex: Hin nay s dng m t tnhtrng gii phu, huyt ng v hnh thi tn thng.
MSCT ng mch: Vi s tin b ca k thut CT scan a lt ct, nhy cm v c hiu ca k thut ny l kh cao (94 - 100%v 98 - 100%) trong chn on bnh mch mu ngoi bin.
Cng hng t ng mch: nhy cm v c hiu ca kthut ny kh cao (93 - 100% v 96 - 100%) trong vic xc nhmc hp ca cc ng mch chu, i.
DSA ng mch: c s dng khi c ch nh can thip, sau
cc xt nghim khng xm nhp.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
17/27
iu tr
iu tr, kim sot cc yu t nguy c
iu tr triu chng v ci thin chc nng
iu tr ti thng: can thip mch mu v phu
thut mch mu
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
18/27
iu chnh cc yu t nguy c
Ngng ht thuc l
Vic ngng thuc l cho thy gim t l t vong
10 nm t 54% cn 18% ngi 65-75 c
BMNB. Ngoi ra, vic ngng thuc l cng
gip lm gim triu chng bnh.
Burns P, Gough S, Bradbury AW. Management of peripheral arterial disease in primary care BMJ 2003, Mar15:326 (7389): 584-8.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
19/27
iu chnh cc yu t nguy c
iu tr tng lipid mu
iu tr vi thuc c ch HMG-CoA Reductase (statin)
c ch nh cho tt c bnh nhn BMNB t mc
tiu LDL < 100 mg/dl.
iu tr vi thuc c ch HMG-CoA Reductase (statin)
c ch nh t mc tiu LDL < 70 mg/dl choBMCD c nguy c cao cc bin c thiu mu.
Hirsch AT, et al. J Am Coll Cardiol. 2006;47:e1-e192.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
20/27
iu chnh cc yu t nguy c
Tng huyt p
Thuc chng tng huyt p c s dng cho bnh
nhn tng huyt p c BMNB chi di t mc tiu
< 140/90 mmHg (khng T) hay
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
21/27
iu chnh cc yu t nguy c
Kim sot glucose huyt Chm sc bn chn ng cch bao gm s dng v ph hp,
thuc chm sc bn chn, quan st chn hng ngy, lm sch
da, v dng cht lm m, nn c khuyn khch v cc sang
thng da v lot nn c pht hin kp thi tt c bnh nhn
T c BMNB.
iu tr T c BMNB bng cc thuc h ng huyt gim
HbA1C < 7% c th hiu qu gim bin chng mch mu nh v
ci thin bnh tim mch.
Hirsch AT, et al. Circulation. 2006;113:e463-
e465.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
22/27
iu chnh cc yu t nguy c
Thuc khng tiu cu Thuc khng tiu cu c ch nh gim nguy cnhi mu c tim, t qu v cht do mch mu bnhnhn BMNB (Level of Evidence: A).
Aspirin, liu hng ngy 75 n 325 mg, c nghnh liu php khng tiu cu hiu qu v an ton gim nguy c nhi mu c tim, t qu, v cht do mchmu bnh nhn BMNB (Level of Evidence: A).
Clopidogrel (75 mg/ngy) c ngh nh liu phpkhng tiu cu thay th hiu qu cho aspirin gimnguy c nhi mu c tim, t qu v cht do mch mu bnh nhn BMNB (Level of Evidence: B).
Hirsch AT, et al. Circulation. 2006;113:e463-
e465.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
23/27
iu tr ci thin chc nng
Mt chng trnh hun luyn tp luyn c gim st c ngh nh l mt phng thc iu tr u tin cho cc bnhnhn au cch hi (Level of Evidence: A).
Mt chng trnh hun luyn tp luyn c gim st nnc thc hin ti thiu 30 n 45 pht, trong mt chngtrnh t nht 3 ln/tun trong ti thiu 12 tun (Level ofEvidence: A).
S hiu qu ca chng trnh tp luyn khng c gim stth cha c tha nhn nh l mt phng thc iu tr utin hiu qu cho cc bnh nhn au cch hi (Level ofEvidence: B).
Hirsch AT, et al. Circulation. 2006;113:e463-e465.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
24/27
iu tr triu chng au cch hi
Cilostazol
Cilostazol (100 mg ung ngy 2 ln) c ch nh nhl mt thuc hiu qu ci thin triu chng v giatng khong cch i li bnh nhn BMNB v aucch hi ( cc bnh nhn khng suy tim) (Level of
Evidence: A).Pentoxifyline
Pentoxifyline (400 mg 3 ln mt ngy) c th xem xtnh mt liu php thay th th 2 cho cilostazol ci
thin khong cch i li nhng bnh nhn au cchhi (Level of Evidence: A).
Khng c bng chng cho cc thuc sau
L-arginine, propionyl-L-carnitine, gingko biloba,
prostaglandins, vitamin E Hirsch AT, et al. Circulation. 2006;113:e463-e465.
i t ti th thi h
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
25/27
iu tr ti thng: can thip mch mu vphu thut mch mu
Theo AHA/ACC v TASC II, ti thng c xut chonhng trng hp sau:
Cn can thip sm vi nhng BN c thiu mu e dachi nh au khi ngh, lot chn do thiu mu, hoi th.
BN khng p ng vi tr liu phc hi chc nng gngsc v thuc.
BN b gii hn hot ng bi au khp khing cch hi.
La chn ti thng bng can thip ni mch hoc phuthut ph thuc vo tui, bnh km, dng tn thng(theo phn loi tn thng TASC).
i t ti th thi h
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
26/27
iu tr ti thng: can thip mch mu vphu thut mch mu
Phu thut thng t ra nhng ngi c gii phu
ng mch chi m d t c kt qu lu di v nguy
c tim mch thp i vi phu thut.
Ni chung, ngi ta u nht tr rng can thip ni mch
nn l iu tr chn la cho phn loi tn thng A, B
ca TASC v phu thut mch mu l chn la cho
phn loi tn thng C, D ca TASC.
8/4/2019 19 (2).BENH DM NGOI BIEN
27/27
Cm n s theo dica qu ng nghip!