ie 2001I

D i n g , f l o f , b i p s

de euro komt

V i r u s s e n

Federatie Nederlandse

in de aanval

-magazine EHBO-Magazine is een maandblad voor eerste hulp, en tevens het officiële orgaan van de Fede­ratie Nederlandse EHBO. Het verschijnt 9 keer per jaar, en wel in de eerste week van de maan­den februari, maart, april, mei, juni, september, oktober, november en december.

2e jaargang nummer 8 - november 2001

redactie G. van Broekhuijsen, kaderinstructeur dr. G.T. Haneveld, arts A. Hoogkamer, journalist J.Th. Noordanus, algemeen directeur FNE E.J.F. Roovers, directeur FNE G. Trebert, journalist

hoofdredactie J.Th. Noordanus en §J.F. Roov'êfs

redactie-adres postbus 320 3430 AH Nieuwegein tel. 030 60 24 666 fax 030 60 24 670 e-mail: info@ehbofederatie.nl

uitgever A D j T E M INTKRMtDIACROtP postbus 313 a 9200 AH Drachten

eindredactie Hiltje Kramer

ontwerp en lay-out

AdOnline bv Johan Dolstra

advertentie-acquisitie Adrem bv postbus 313 9200 AH Drachten tel. 0512 584100 fax 0512 584101 A. Puchala e-mail: a.puchala@adrem.nl

W O N D M E T B I O C L U S I V E * B E D E K T W O N D B L O O T G E S T E L D A A N D E L U C H T

druk Scholma Druk, Bedum

abonnementsprijs 2001 f 35,- (€11.35) particulieren en bedrijven f 23,- (€10.45) abonnement voor leden van en

via een KNV-afdeling of NB-vereniging

f 20,- (€ 9.00) idem, maar dan per bundel (minimaal 20 exemplaren) via de plaatselijke vereniging

abonnementenregistratie

tel. 030 - 6024666

oplage 15.000 exemplaren

bij de voorplaat Steeds vaker en steeds meer wordt bij de jeugd de consumptie van energiedrankjes geconstateerd. Voor de EHBO'ers goed om te weten wat er verwacht kan worden en of er maatregelen nodig zijn om extra hulp te verlenen.

Overname van tekst is alleen toegestaan na toestemming van de redactie en met bronvermelding

Ondoorlaatbaar k , . . . r ; i „ A rr> damp doorlaatbaar voor bacteriën 0 2 C0 2

r

Lederhuid Nieuwvormend opperhuid

Over wondbehandeling De laatste jaren is steeds meer bekend geworden over een goede behandeling van wonden. Dui­delijk is dat een goede verzorging en behandeling een snelle genezing bevordert. Een deskun­dig artikel vertelt u er veel over.

Familiebedrijf EHBO als familiebedrijf. Nu en dan richten we de schijnwerper op een EHB0-er die zijn of haar sporen in de eerstehulpverlening rijkelijk heeft verdiend. Er zijn van die mensen die van top tot teen EHBO-er zijn. Zo iemand is Piet Averdieck in Hoogerheide. U leest meer over hem op

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

Snotteren Het zeer van EHBO-ers

Bestaat er nu echt geen goed middel tegen een fikse verkoudheid? Onze arts G.T. Haneveld voorspelt dat de uitvinder van het middel beslist voor de Nobelprijs in aanmerking moet komen. Maar helaas, tegen kouvatten is weinig te doen. Gewoon uitzieken.

É

Dagje dierentuin Soms gaan pa en moe met de kinderen naar de dierentuin. Of opa en oma gaan met de kleinkinderen apies kijken. Ook in de dierentuin zijn EHBO-ers paraat. Want ook daar gebeuren ongelukken. Ervaring met grote of kleine ongelukken binnen of buiten de dierentuin? Laat het ons weten.

Wie zijn oor bij EHBO-ers te luisteren legt, krijgt dikwijls te horen dat de EHBO wordt miskend en ondergewaardeerd. Mensen doen jarenlang hun best om hun EHBO-kennis en - vaardighe­den op peil te houden. En wat ervaren ze? Officieel zijn ze niet in tel. Ze lopen niet in een mooi uniform van het Rode Kruis, ze zijn niet ingedeeld in een SIGMA-team. Ze hebben niet met grote letters GHOR op hun voorhoofd staan. Maar als er ergens een ramp of een groot ongeval gebeurt. Wie zijn er dan meestal als eersten bij? Juist, goed geraden... U mag door naar de volgende ronde. Er is een gezegde dat luidt: beter een goeie buur dan een verre vriend. Met een parafrase daarop, zou je kunnen zeggen: beter een EHBO-er dichtbij, dan een SIGMA-team ver weg. De overheid werkt met formele structuren. Dat kan misschien niet anders, maar het ri.jiv.vj ó vJat fuilliatlLClLeil UkJ uUVeillOOP. gaan voeren. Gandhi schijnt al gezegd te hebben: met structu­ren verbeter je niets, je hebt altijd mensen nodig.

In de hulpverlening gaat het om mensen. De ene categorie mensen heeft hulp nodig, de andere categorie weet die hulp te bieden. Als de nood aan de man is, is een goede buur goud waard. Net als een toegesnelde EHBO-er. Ook mensen die formeel niet in allerlei structuren of hokjes zijn ingedeeld, kunnen heel goed werk doen wanneer hun hulp - gevraagd of ongevraagd - nodig is. Gelukkig gloort er voor de zich miskend voelende tHbU-ers wat licht aan de einder. Over de hulpverlening na de nieuwjaarsbrand in Volendam heeft de door de regering ingestelde commissie-Alders zich zeer positief uitgelaten aan het adres van de EHBO-ers die snel ter plekke waren en goed werk hebben geleverd, (meer hierover in het volgende nummer). Het advies van de commissie-Alders was: zo veel mogelijk mensen een EHBO-diploma. De regering zou dit moeten promoten. Als u in de komende maanden op de televisie in de Postbus 51-serie promotie voor het volgen van een EHBO-cursus ziet, dan weet u dat in de hoogste regionen sympathiek wordt gedacht over het volgen van een EHBO-cursus.

Of daarmee een einde komt aan de door velen gevoelde onder­waardering van de EHBO, is een andere zaak. Trouwens: niet te overgevoelig zijn. Gewoon stug doorgaan met het op peil houden van kennis en vaardigheden. Per slot van rekening doe je dat om te helpen waar en wanneer dat nodig is. Met of zonder schouderklopjes!

Edwin Roovers & Jos Noordanus

En verder: blz. 15 Rillen blz. 17 De euro komt blz. 19 EHBO-Nieuwsbrief blz. 23 Voorbereiding op de winter blz. 28 Ontsmetten blz. 31 Smetvrees en brekebeen blz. 32 Pleisterplaats blz. 33 Hulpvaardig

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 3

Juiste behandeling

Genezing van wonden yyondbehandeiing is een groot vakgebied. De laatste twintig j a a r w o r d t o r c t o o d c m o o r H u i H o l i j U o\'or

de processen die zich voltrekken tijdens de genezing van een wond. In de praktijk van de EHBO gaat het

vooral om acute wonden, zoals schaaf-, snij- en rijtwonden en kleinere letsels.

De v e r z o r g i n g e n b e h a n d e l i n g v an w o n d e n v r a g e n o m a a n d a c h t . He t g e b r u i k v an on ju i s te m a t e r i a l e n k an

b i j voo rbee ld l e iden to t v e r t r ag ing v an de n o r m a l e w o n d g e n e z i n g . Het v e r k e e r d in ­scha t t en v an e e n w o n d -'pleistert je e r o p en het g e n e e s t we l ' - d ie e igen l i jk be t e r g e ­hech t h a d k u n n e n w o r d e n , kan e e n fors l i t teken to t gevo lg h e b b e n . O o k k u n n e n m a t e r i a l e n d ie g o e d z i jn als ' e e n ee rs te doek j e voo r he t b l o e d e n ' o n g e w e n s t e ge ­vo lgen h e b b e n w a n n e e r in de de f in i t i e ve b e h a n d e l i n g niet voo r e e n be t e r m idde l w o r d t g e k o z e n .

E e n w o n d is e e n v e rb r ek i ng v an d e n a t u u r ­l i jke s a m e n h a n g van w e e f s e l . De hu id is e e n

ya.n di§ weef§§l§ en óêarom h elke v e rb re ­k ing e r v a n t e omsch r i j v en als e e n w o n d . De hu id is he t g roo t s t e o r g a a n van he t m e n s e ­lijk l i chaam; he t w e e g t b i jna 2 k i l og ram. E e n g e m i d d e l d e v o l w a s s e n e hee f t e e n h u i d o p ­perv lak te v an 1,75 to t 2 v i e r kan t e meter . De hu id hee f t vee l func t i e s e n kan n ie t w o r d e n gemis t . S lachtof fe rs me t z e e r u i t g e b r e i d e b r a n d w o n d e n w o r d e n na de a cu t e f a se voora l bed re i gd d o o r de e n o r m e infect ies d ie vaak o n t s t a a n . Immers , de b e s c h e r m e n ­de func t i e v an de hu id t e g e n i n v l o e d e n van b u i t e n a f is n iet m e e r a a n w e z i g . In de acu te fase v e r l i e zen d e z e m e n s e n g e w e l d i g e h o e ­v e e l h e d e n vocht ; ook da t is dus w e e r e e n func t i e van de hu id .

S c h a a f w o n d e n H o e w e l ook E H B O ' e r s te m a k e n k u n n e n kr i j ­g e n me t z e e r g ro te v e r w o n d i n g e n , be t re f t he t g roo ts te dee l v an a l le v e r w o n d i n g e n op ­pe rv l akk ige d a n w e l k le ine letsels. Echt vee l

Afb. 1a

p r o b l e m e n voo r e e n o n g e s t o o r d e g e n e z i n g zi jn daarb i j n ie t t e v e r w a c h t e n . Toch is he t - o o k voo r k l e ine w o n d e n - be langr i j k e v e n stil t e s t aan bij de a n a t o m i e v an de versch i l ­l e n d e h u i d l a g e n . O p a f b e e l d i n g 1 is de anatomie van d c hu id te z i e n , w a a r b i j de o p p e r h u i d (ep idermis ) e n l ede rhu id (dermis ) de be l ang r i j k e onderver-

ZWEETKLIER

hu idce l l en a a n w e z i g . V a n u i t al d e z e p lekjes k a n n i e u w e o p p e r h u i d w o r d e n g e v o r m d . Bij e e n s c h a a f w o n d is e e n dee l v an de o p ­pe rhu id v e r d w e n e n . E e n h o e v e e l h e i d vocht t r e ed t uit de hu id w a a r d o o r he t g e b i e d v an d c vee la l n a l t c i c d a a f w u i i ü VddK bllfcM y d d l vas tz i t t en a a n k l ed ing . Ve rde r loopt m e n het risico da t d e z e ' n a t t e k l eve r ige b o e l ' e e n

ZENUWUITEINDE

LEDERHUID

HAAR

<R>

7 BLOEDVATEN

de l i ng is. Bij de haa r (a), w a a r v a n er in w e r ­ke l i j khe id z o ' n 20 a 30 per v i e r kan t e c en t i ­m e t e r door de h u i d l a g e n h e e n , de bu i t en ­lucht in s t eken , is t e z i e n da t de onde r s t e l aag van de o p p e r h u i d (b) m e e l o o p t naa r de d i ep t e v an de h u i d l a g e n . A l l e e n vanu i t d e z e l aag v indt v o r m i n g van n i e u w e hu id p laats . O o k me t de zwee tk l i e r t j e s loopt d e z e l a ag m e e de d iep te in . Bij al le oppe r v l akk ige w o n d e n , zoa l s de s c h a a f w o n d , z i jn op al le p l a a t sen w a a r de hu id van de o n d e r l a a g is a fges t roop t , nog r inget jes (c) v an opper-

Afb. 1b

LYMPHE-NETWERK

TALCKLIER Afb. 1

infect ie v e r o o r z a a k t . M issch ien is da t w e l e e n v an de o o r z a k e n da t n o g zovee l z o r g ­ve r l eners he t idee h e b b e n da t w o n d e n d r o o g b e h a n d e l d d i e n e n t e w o r d e n . Niets is e ch te r m i n d e r waa r . En de ui t leg daa r voo r kan hee l d ichtb i j w o r d e n g e v o n ­d e n . Bij e e n b laar is e r - ne t als bij e e n s c h a a f w o n d - sp rake v an e e n s che id ing tus ­sen de t w e e g e n o e m d e h u i d l a g e n . De ho l te d ie d a a r t u s s e n is o n t s t a a n w o r d t d o o r he t l i chaam gevu ld me t w o n d v o c h t : de blaar. De o p p e r h u i d is gedee l t e l i j k doo r l aa tbaa r , w a a r d o o r e lke dag w a t mee r w o n d v o c h t uit de b l aa rho l t e o n t s n a p t d o o r m idde l v an v e r d a m p i n g . Het vocht in de b laar w o r d t h i e rdoo r s teeds ve rde r inged ik t . U i te inde l i jk is he t w o n d v o c h t na e e n paa r d a g e n z o d a n i g i nged ik t da t he t de cons is ­t en t i e v an ge le i hee f t bere ik t . Juist in d e z e ge l e i a ch t i ge o m g e v i n g z i jn de o m s t a n d i g h e d e n voo r e e n o n g e s t o o r d e w o n d g e n e z i n g o p t i m a a l . Ce l l en v an de ep ide rm is k u n n e n nu - op de b o d e m van de blaar - o n g e h i n d e r d ' o ve r s t eken ' , e e n proces

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

WOND MET BIOCLUSIVE* BEDEKT WOND BLOOTGESTELD AAN DE LUCHT

Ondoorlaatbaar voor bacteriën 0 2 C0 :

h 2 ° damp doorlaatbaar

S e m i - eabel verbami t

Vochtig milieu

TT' i L *

Lederhuid

OPPERHUID

Nieuwvormend opperhuid

Ingedroogd wondvocht

Indrogende lederhuid

Afb. 2

da t m ig ra t i e w o r d t g e n o e m d . Prakt isch p r o b l e e m is nu da t s c h a a f w o n d e n (maa r ook de e e r d e r g e n o e m d e t y p e n van ch ron i s che w o n d e n ) g e e n b l aa rdak h e b b e n . D a a r o m kan he t l i chaam de o m s t a n d i g h e d e n in de w o n d n ie t op t imaa l m a k e n o f h o u d e n .

Ademend M o d e r n e w o n d b e h a n d e l i n g s p r o d u c t e n zi jn g e b a s e e r d op dit p r inc ipe van ' vocht ige w o n d b e h a n d e l i n g ' . T ie l le e n Bioc lus ive z i jn v o o r b e e l d e n v an derge l i j ke p r o d u c t e n . Het a a n b r e n g e n v an Bioc lus ive, e e n t r a n s p a r a n t w o n d v e r b a n d van a d e m e n d po ly-ure thaan , op e e n schaa f ­w o n d h o u d t in dat er e e n k u n s t m a t i g b laa r ­dak w o r d t a a n g e b r a c h t . O p a f b e e l d i n g 2 is te z i en hoe B ioc lus ive ( l inks) de b laa r e i g e n ­

lijk n a d o e t . Het verschi l is rechts t e z i e n ; d aa r d roog t de w o n d s teeds ve rde r in d o o r he t d i rec te contac t me t de d roge b u i t e n ­lucht. H i e rdoor m o e t e n de n i e u w e opper-

Afb. 2a

hu idce l l en s teeds d i epe r ' g r a v e n ' o m in leven t e b l i j ven. W o n d v o c h t kan in de v o r m van d a m p d o o r de Bioc lus ive o n t s n a p p e n , w a a r n a he t in de s teeds ve rde r indikt . E e n ­maa l de ge l e i a ch t i ge s amens t e l l i ng bere ik t , z o r g t d i t mi l i eu e r voor dat de o p p e r h u i d o n ­g e h i n d e r d kan ' o ve r s t eken ' .

T ie l le is e e n s c h u i m v e r b a n d . O o k di t s c h u i m is g e m a a k t v an p o l y u r e t h a a n . T ie l le kan g ro ­te h o e v e e l h e d e n voch t o p n e m e n e n vo rmt d a a r m e e s a m e n d ie ge l e i a ch t i ge o m s t a n d i g ­

h e d e n . B a n g zi jn voor t e na t t e o m s t a n d i g ­h e d e n is n iet nod ig ; ook T ie l le is e e n a d e ­m e n d v e r b a n d , z o d a t he t t evee l a a n voch t e e n v o u d i g d o o r de l agen h e e n v e r d a m p t . V o o r d e l e n v an d e z e p r o d u c t e n z i jn : p a t i ë n ­t e n k l agen m i n d e r over e e n t r e k k e n d gevoe l (zoals da t hee l du ide l i jk w e l bij ' d r o g e ' b e ­h a n d e l i n g s v o r m e n op t r eed t ) en p i jn , de p r o d u c t e n k u n n e n m e e r d e r e d a g e n bl i jven z i t t en en er kan m e e g e b a a d o f g e d o u c h t w o r d e n .

Niet-verklevend Het a f d e k k e n van w o n d e n me t de rge l i j ke p r o d u c t e n m a g a l l een bij ' s c h o n e ' w o n d e n . W a n n e e r e e n s c h a a f w o n d b i j voo rbee ld is o n t s t a a n d o o r e e n val op e e n g r i ndpad , m o ­g e n d e z e p r o d u c t e n niet w o r d e n t oegepas t .

'Droge materialen verplakken eerder dan vettige of vochtige oppervlakten'

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 5

T O P K W A L I T E I T I N D E U R E N E N R A M E N

De beste deuren en ramen hebben

een naam: Tinga. Ze voldoen aan de

hoogste normen op het gebied van

vormstabi l i tei t , inbraakwerendheid

en duurzaamheid. Want Tinga, da's

vakwerk van de bovenste plank.

T inga , meer klasse, meer keus.

# TINGA

DEUREN & RAMEN Kleasterdyk 47. Postbus I. 8830 AA Wïnsum Tel (0517) 34 12 03 Fax |05I7| 34 17 75

E-mail: infoOtingadeuren nl

VDH ing. w. van der haar l in iekampen 32 7873 B T odoorn

tel.: 0501 510100 E-mail:

K O N S T R U K T I E B U R O

Ingenieursbureau voor bouwconstructies

houtconstructeur C H

pos tbus 1 7873 Z G odoorn

fa*. 0091 - otoorr info@vdhodo.nl www.vdhodo.n l

FUNDERINGSADVIEZEN STAALCONSTRUCTIES BETONCONSTRUCTIES HOUTCONSTRUCTIES GELIJMDE HOUTCONSTRUCTIES ENERGIE PRESTATIE BEREKENINGEN SCHADC H A r r O R T A O C

S S M C o a l b v

w e b s i t e H T T P / / W W W . S S M C O A L . C O M

A K

NNE DE JON O E R I E R S B E D R I JF

VERZORGING VAN PAKKETTEN

Buterhoeke 19 9041 AA Berlikum Tel. 0518 - 461424

Mobiel: 06 - 29002050 Betog in stilte.

B E L E G I N E E N E C H T G R O E I F O N D S .

W E R E L D N A T U U R F O N D S . G I R O 5 0 .

Afb. 3a

De kans is immers g roo t da t d e z e w o n d e n me t s t raatvu i l z i jn v e ron t r e i n i gd . In d ie g e ­va l l en m o e t e igen l i jk a l t i jd w o r d e n g e k o z e n voor e e n o p e n w o n d b e h a n d e l i n g . M a a r w a t als he t w o n d o p p e r v l a k p l akke r i g w o r d t en a a n k l ed ing en ze l fs a a n v e r b a n d m a t e r i a a l g a a t v a s t z i t t en ? Ene rz i jds is e r he t w o n d o p ­perv lak zelf , da t me t h a a r de l i ca te o p p e r ­v lak v an n i e u w w e e f s e l k an g a a n vas tz i t t en a a n he t v e r b a n d . A n d e r z i j d s is er he t ver ­b a n d . V a n a l le k a t o e n e n m a t e r i a l e n is be ­k e n d dat he t z e e r g e m a k k e l i j k kan ve rk l e ­v en me t he t w o n d o p p e r v l a k . D roge m a t e r i a ­len v e r p l a k k e n ook e e r d e r d a n ve t t ige of voch t i ge o p p e r v l a k k e n .

A d a p t i c en Inad ine zi jn respect ieve l i jk e e n neu t r aa l g e ï m p r e g n e e r d e en e e n Pov idon J od ium g e ï m p r e g n e e r d e vers ie v an e e n niet-ve rk l e vend m a t e r i a a l . D e z e t w e e p r o d u c t e n o n d e r s c h e i d e n z ich op v ier p u n t e n v an e e n he l e reeks m a t e r i a l e n uit d e z e g roep . (Zie a f b e e l d i n g 3.)

De bas isveze l v an k a t o e n ne ig t to t verkle-v ing . Zel fs bij vo l l ed ige u i td rog ing van de m a t e r i a l e n z u l l e n A d a p t i c en Inad ine t o ch m inde r snel vas tz i t t en dan de k a t o e n e n ver ­sies. De ve t t ighe id d ie w o r d t geb ru i k t w o r d t in he t geva l v an de ' tu l l es ' n a p roduc t i e o p he t p roduc t a a n g e b r a c h t . Bij Adapt ic/ lnadi-ne is da t e e n emu l s i e v an olie-in-water. Hier ­door k u n n e n de m a z e n , h o e k le in ook , n ie t w o r d e n vers topt . Ve r s t opp ing van de m a z e n van tu l les leidt tot v e r w e k i n g v an de w o n d : he t vocht kan niet vr i je l i jk passe ren . De m a a s w i j d t e v an he t p roduc t is e rg be ­langr i jk . Bij m a z e n v a n a f 1 m m kan het n i e u w g e v o r m d e w e e f s e l via de m a z e n a ls ­n o g vast g a a n z i t t en a a n he t v e r b a n d da t e r b o v e n ligt. Bij Adapt i c/ lnad ine is da t e e n ­voud ig niet moge l i j k .

Afb. 3b

De tex t i e l e v o r m , tens lo t te , hee f t voora l p rak t i sche consequen t i e s . Het o p m a a t kn ip ­pen v an tu l les b i j voo rbee ld g a a t vaak ge ­p a a r d me t he t r a f e l en van de r a n d e n ; d e z e rafe ls g a a n ook w e e r snel v as tz i t t en a a n he t w o n d o p p e r v l a k . D o o r d a t A d a p t i c en Inad ine e e n g e b r e i d e s t ruc tuur h e b b p n , k n i p p e n g e e n g e v o l g e n voor de structuur. De v ier g e n o e m d e p r o d u c t e n k u n n e n - mits ju is t t o e g e p a s t - w o r d e n i ngeze t bij e e n be ­te re b e h a n d e l i n g v an w o n d e n . Naast ' he t g o e d d o e n ' is h e t in d e prakt i jk v a n a l le d a g o o k be langr i j k o m stil t e s t a a n bij he t f e n o ­m e e n 'n ie t k w a a d d o e n ' . De bes ch r e ven p ro ­d u c t e n d o e n be ide . Het g o e d d o e n , ligt b e ­

s lo ten in het zovee l moge l i j k n a b o o t s e n v an w a t he t l i chaam ze l f doe t w a n n e e r he t d a a r t o e de m o g e l i j k h e i d hee f t ( voo rbee ld : de b laar ) .

He t n iet k w a a d d o e n zit voora l in de t w e e l a a t s t g e n o e m d e p r o d u c t e n . A l t i en ta l l en j a ­r en w o r d e n ' tu l le-acht ige m a t e r i a l e n ' g e ­bru ik t als s y n o n i e m voor 'n ie t-verk levend ' . E ch te r i edere pract icus w e e t da t he t vas tz i t ­t e n v an v e r b a n d e n e e n dage l i j ks p r o b l e e m is, w a a r v a n b o v e n d i e n b e k e n d is da t er d i ­recte s c h a d e a a n he t w o n d o o o e r v l a k w o r d t b e r o k k e n d . En da t hoe f t n ie t !

Ron Legerstee

(Ron Legerstee is werkzaam als marketing manager voor specialistische wondbehandeling bij Johnson S Johnson Medical. Verder studeert hij aan de Universiteit van Wales in Cardiff (UK) voor de MSc in wondbehandeling en weef­selherstel. )

Afb. 3

'Het verkeerd inschatten van een wond kan een fors litteken to t gevolg hebben'

EHBO-Magazine 2e jaargang no.8 7

EHBO als familiebedrijf Sommige mensen hebben

een kwaal onder de leden.

Die kwaal heet: EHBO. Van

kop tot teen zijn ze er door

'aangetast'. Soms is die kwaal

zo besmettelijk dat het hele

gezin ermee behept is. Een

mooi voorbeeld hiervan zijn

de Averdiecks in het Brabantse

Hoogerheide. Vader Piet

Averdieck ként het klappen

van de EHBO-zweep al meer

dan vijftig jaar. Maar ook

mevrouw Averdieck en de twee

zoons weten van de hoed en

de rand. EHBO als

familiebedrijf.

Averd ieck w o o n t dan w e l in Hooge r ­he ide , m a a r als he t o m E H B O gaa t , zijn twee p l a a t s n a m e n van oeicmy.

Le iden e n O s s e n d r e c h t . In de s tad Le iden w a s hij z o ' n t ien j a a r act ie f in de EHBO. Toen hij mee r d a n vee r t ig j a a r g e l e d e n v a n ­uit he t w e s t e n naa r Wes t-Brabant k w a m , k r eeg hij de t ip o m z i ch m a a r bij de EHBO-v e r e n i g i n g in O s s e n d r e c h t te m e l d e n , w a n t d ie w a s bij de K a t h o l i e k e Na t iona le Bond voor E H B O a a n g e s l o t e n . Nu, da t h e b b e n ze g e w e t e n in O s s e n d r e c h t , w a n t de 82-jar ige e r evoo rz i t t e r is nog g e r e g e l d op o e f e n a v o n ­d e n t e v i nde n . En als e r iets m o e t w o r d e n g e o r g a n i s e e r d o f als er p r o p a g a n d a m o e t w o r d e n g e m a a k t , wi l hij m a a r w a t g r a a g de h a n d e n uit de m o u w e n s t eken . Het b e g o n a l l e ma a l ve l e j a r en g e l e d e n in Oegs tgees t , w a a r de o u d e r s v an de h e e r Ave rd i eck e e n hote l- res taurant h a d d e n . H o e w e l he t natuur l i jk vee l m i n d e r d ruk w a s o p de w e g , g e b e u r d e n er soms na re o n g e ­l u k k e n . Zo z a g de j o n g e Piet da t he t h o o f d v an e e n j o n g e m a n me t e n o r m e vaar t t p g p n

e e n i j ze ren paa l k w a m . O o k w a s e r nu en d a n e e n o n g e l u k me t e e n l angs r i j dende t r a m . T i jdens e e n p a a s d r u k t e v l oog he t z i j ­s p a n v an e e n moto r t e g e n e e n l a n t a a r n p a a l . Ave rd i eck : " O p mij als k ind h e b b e n d ie o n ­g e l u k k e n d i epe indruk g e m a a k t . De s lacht ­of fers w e r d e n mees ta l o n z e z a a k b i n n e n g e ­bracht . W e h a d d e n a l t i jd o u d e l akens l ig ­g e n . Daa r w e r d e n r e p e n van g e s c h e u r d e n he t s l ach to f fe r w e r d v e r b o n d e n . In d ie ti jd had je l ang niet zu lk moo i EHBO-mate r i aa l als n u . T r o u w e n s : e e n d o k t e r d e e d hee l vee l op de p laats v an he t onge luk . Het g e b e u r d e w e l da t hij t e r p l e k k e e e n g e b r o k e n b e e n r ech tze t t e . O n d e r vee l g e k e r m v an he t s lachto f fe r . "

O p 27-jar ige leef t i jd haa lde Ave rd i eck in Le i ­den z i jn EHBO-d ip loma . Hij w e r d in 1947 lid van de K a t h o l i e k e EHBO-veren ig ing ' Pee rke Donde r s ' . Na e e n j aa r w a s hij al vice-voorzit-ter e n act ie le ider . In 1949 w e r d hij voo rz i t t e r v an he t rayon Le iden van de b o n d en in 1950 v ice-voorz i t ter v an distr ict Zu id-Hol ­l and v an de K a t h o l i e k e Na t i ona l e Bond voor E H B O .

A v e r d i e c k : " D a t w a s de t i jd v an voorz i t t e r Bergers . Hee l vee l m e n s e n h a d d e n t o e n

thu is n o g g e e n t e l e f o o n . D a n kon he t ge ­b e u r e n da t e r naa r he t po l i t i ebu reau w e r d y e u e i ü . u a n K w a m er e e n po l i t i eagen t a a n de deu r he t ber icht e v e n o v e r b r e n g e n . He t w a s de t i jd v an de S.U.S.-acties. Sla U w S lag . Bergers w a s g o e d in he t v e r z i n n e n v an stunts en he t b i n n e n h a l e n v an ge ld . O p z o n ­d a g e n v e r k o c h t e n de ka tho l i eke EHBO-ver-e n i g i n g e n na de mis op h e t kerkplein pleis­ters t e n b e h o e v e v an de EHBO. E e n dee l g i n g n a a r de lande l i j ke b o n d , e e n dee l n a a r de p laa tse l i j ke v e r e n i g i n g . D o o r d ie act ies z a t e n hee l vee l v e r e n i a i n a e n O O P H hij Uae D'r k w a m natuur l i jk vee l g e o r g a n i s e e r bij k i j ken . He t k o n g e b e u r e n da t e r m i d d e n in de nach t o m vier uur bij j e w e r d a a n g e b e l d . D e e d j e s laper ig o p e n , s t ond Bergers , de lande l i jk voorz i t ter , voo r je d e u r o m e v e n iets te r e g e l e n . " De l ande l i j ke v e r g a d e r i n ­g e n v an de b o n d w e r d e n in he t Scheven ing-se K u r h a u s g e h o u d e n . V o o r m i n d e r d e e d Bergers he t niet . " D o o r d ie act ies w a s e r be ­hoor l i jk w a t ge ld , nu g a a t a l les vee l m o e i z a ­m e r . " M a a r t o e n v j t O u i l U V l f f j a a i U C b l U I I U ,

w e r d da t in A r n h e m gev i e rd , me t o.a . e e n o p t r e d e n van de Boert jes v an Buu ten , h e t ( toen) b e k e n d e KRO-orkest me t Gait-Jan K r u u t m o e s . In d ie Le idse ti jd g ing Averd ieck ook he t Zu id-Hol landse p l a t t e l and op o m EHBO-ver-e n i g i n g e n o p te r i chten . P robe ren z o vee l moge l i j k m e n s e n voo r de ee rs tehu lpve r l e-n ing te in te resse ren en h e n e e n cursus t e la ten vo l gen .

Naar Ossendrecht Averd ieck had v l i e g t u i g b o u w g e s t u d e e r d en w a s op Y p e n b u r g bij A v i o l a n d a a a n g e n o ­m e n , da t la ter door Fokke r w e r d o v e r g e n o ­m e n . O p v l i egve ld W o e n s d r e c h t in West-Bra ­ban t w e r d e e n g ro t e h a n g a r voor de v l i eg ­t u i g b o u w n e e r g e z e t en Averd ieck m o e s t daa r a a n de s l ag .

In 1957 g i n g hij in H o o g e r h e i d e w o n e n en in da t j a a r is hij ook g e t r o u w d . Hij w e r d lid van de EHBO-veren ig ing in Ossend rech t . A l 4 4 j aa r is hij d a a r act ie f . In 1962 w e r d hij i n ­s t ruc teur bij z i jn v e r en ig ing . S inds 1971 is hij kader ins t ruc teur . De laa ts te j a r en doe t hij he t w a t k a l m e r a a n , m a a r s inds 1971 h e e f t hij ve l e cu rsussen g e g e v e n , bij z i jn e i gen v e r e n i g i n g in Ossend rech t , m a a r ook in de o m g e v i n g , zoa l s in Put te en H o o g e r h e i d e . En d a n w a r e n er de o e f e n a v o n d e n . O o k d ie m o e t e n g o e d w o r d e n voo rbe r e i d e n des ­k u n d i g w o r d e n g e g e v e n . Ave rd i eck : " Ik p r o b e e r d e z o g o e d moge l i j k les t e g e v e n . Als e r n i e u w e m a t e r i a l e n in de

'Je moet het voor de mensen aantrekkelijk maken'

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 9

deVVries beetgum

)<CTronsport b.». k ippers / w a l k i n g f l o o r / spoo r con t a i ne r s 4 0 3

de Tolve 14 9044 NR B e e t g u m t e l . 058 - 2531914 fax 058 - 2532122

E A B R O E K E M A B V TRANSPORTBANDENFABRIEK

Voor al u w rooi- e n z e e f b a n d e n

DeZwaaikom 1, 9641 KV Postbus 70 - 9640 AB VEENDAM, HOLLAND

Tel. (0598) 61 52 10 Fax (0598) 61 55 37

Ber&te hulp bij lekkere trek

G e w o o n l e k k e r A b e e wordt gep roducee rd door : Fano Fine h o o d BV te Emmen

Internet: f ano f ine food . com

I.F.C. Bedrijfsvloeren

S i e r g r i n d v l o e r e n

C o a t i n g s

|-'r:isiini«.xlr:i:i1 8

3842 J G Harderwijk

Tel: 0341-428263 Fax: 0341-428311

Mob: 06-53273523 Internet: www.ifc-bedrijfsvloeren.nl

E-mail: aartsen@chello.nl

Interieur en Tuindecoratie W. Schreur

Beelden, vazen, sokkels, dieronfiguren. Beton. i|zer. brons, glas enz.

Wij leveren meer dan 1500 verschillende beelden. NIEUWE VERSCHILLENDE HONDEN.

Wij hebben elke keer weer nieuwe aanbiedingen.

Maandag: gesloten Dinsdag t/m vrijdag: open van 10.00 t/m 13.30 en van 15.30 t/m 20.00

Zaterdag open van 9.00 t/m 16.00

Grotestraat 58 7081 C H Gendnngen

Tel.: 0315-632769 Fax:0315-640602

EXTRA' HANDS 0 9 0 0 - 8 2 1 2 1 2 1

Wij zoeken per direct:

ALL ROUND TECHNISCHE MEDEWERKERS V O O R 4 0 UUR PER W E E K

Met een of meerdere specialisatie op het gebied van: • systeemmontage • electrotechnische werkzoamheden

• metaalwerkzaamheden: constructie, pijpfitten, lassen • (fijn) timmerwerk • stand- en interieurbouw

Bel voor meer informatie de heer H. v. Doornmalen Extra Hands Veenendaol, Landjonker 18, 3834 C N Leusden

Tel. 033-4332141, 00-22206849

r BROUWER MAKELAARDIJ O.G.

üw NVM makelaar voor Utrecht én de Regio!

aan-en verkoopbemiddeling (QIQ) 220 01 32 taxaties en hypotheken " *

huur- en verhuurbemiddeling HESSENWEG 147-DE BILT

h a n d e l k w a m e n , d a n had ik die . Zo scha f te ik al h ee l v roeg e e n ove rhead-pro jec to r a a n . Je m o e t he t voor de m e n s e n aan t rekke l i j k m a k e n . W a n t o e f e n a v o n d e n z i jn voo r E H B O ' e r s v an he t g roo ts te b e l a n g . A ls j e n iks doe t a a n kenn i s en v a a r d i g h e d e n , d a n zak t da t a l l e ma a l g a u w w e g . Je moe t he t pa raa t h o u d e n . "

'De (eerste)hulpverlening zit nu eenmaal in al zijn vezels'

T o e n hij in 1971 kade r i ns t ruc t eu r w e r d , w a s hij al vijf j a a r voorz i t t e r van z i jn v e r e n i g i n g . Dat is hij 27 j a a r geb l e ven , to t 1993. Hij v o n d het t o e n t i jd w o r d e n da t e e n a n d e r de h a m e r m a a r eens o v e r n a m , w a n t d a n kon hij thu is de h a m e r m e e r g a a n h a n t e r e n . Na e e n EHBO-avond of cursus m o e s t er thu i s a l ­t i jd nog w e l w a t w o r d e n g e d a a n . B i jvoor­bee ld e e n n i e u w e k e u k e n p l aa t sen in he t d o o r vee l g r o e n o m g e v e n huis . In 1993 l egde Ave rd i eck d a n w e l de voorz i t ­t e r s h a m e r neer, m a a r ge l i jk t i jd ig b e n o e m d e de v e r e n i g i n g h e m tot e revoorz i t t e r . En w i e n a m de voo rz i t t e r shamer v an h e m ov e r ? Z o o n Rona ld , o o k kader ins t ruc teur .D ie z o o n had al o p zes t i en j a r i ge leeft i jd z i jn EHBO-d i p l o m a en w a s inder t i jd de a l l e r jongs te kader ins t ruc teur . De z o o n hoe f t m a a r e e n kik t e g e v e n , o f pa sp r ing t h e m bij . De ( ee r s t e )hu lpve r l en ing zit n u e e n m a a l in al z i jn veze l s .

Eigen Lotus Als Averd ieck cursussen gaf, w a s h e t g e m a k ­keli jk o m e e n Lotus ter besch i kk ing te h e b ­ben . G e e n p r o b l e e m : m e v r o u w Ave rd i eck besch ik t ook over e e n ge ld ig EHBO-d ip loma

niet o v e r d r e v e n te s te l l en da t de E H B O h ier e e n ech t f ami l i ebedr i j f is. In 1987 on t v i ng Ave rd i eck de e r e m e d a i l l e in z i lver v an de O r d e van Oran je-Nassau . V o o r he t o r g a n i s e r e n v an de co l lec tes v an de Har ts t i ch t ing is hij ook ac t ie f g e w e e s t . In 1994 w e r d hpm hpt o n n H o n h a r t war . r i r .

Har ts t i ch t ing o p g e s p e l d . En on l angs b rach t de Na t iona le Bond voo r E H B O de g ro t e w a a r d e r i n g to t u i t ing d o o r h e m het Bonds-kruis Eers te Klas t oe te k e n n e n . Na d ie ve r sch i l l ende o n d e r s c h e i d i n g e n z o u de 82-jar ige gemakke l i j k k u n n e n d e n k e n : nu is he t moo i g e n o e g g e w e e s t . M a a r nee . Hij p r o p a g e e r t de j eugd-EHBO , b r eng t de E H B O o n d e r de a a n d a c h t v an de m e n s e n in e e n plaatse l i jk b lad , sp r ing t bij als hulp in-sti u c t eu i .

Ave rd i eck : " M i j n EHBO-d ip l oma is al 54 j aa r ge ld ig . En ook b e n ik nog s teeds k a d e r i n ­s t ructeur . Dus als ik k a n h e l p e n , za l ik he t n ie t l a t en . A l t i jd b e n ik e e n w a r m v o o r s t a n ­de r v an v r i jw i l l i ge rswerk g e w e e s t . Het is g o e d als m e n s e n z ich voor a n d e r e n i nze t ­t e n . Ik h e b voo r de E H B O g e k o z e n , o m d a t ik da t v an l e vensbe l ang v ind . O p o e f e n a v o n ­d e n , bij he t o r g a n i s e r e n v an h u l p v e r l e n i n g bij e v e n e m e n t e n , ik w a s e r alt i id. W P h p h . b e n dan o o k in O s s e n d r e c h t e e n hee l ac t i e ­ve v e r e n i g i n g me t z o ' n 150 l eden , da t is hee l w a t voo r z o ' n k le ine p laats . M i jn dev ies is ook a l t i jd g e w e e s t : d o o r z e t t e n . Niet me t ­e e n he t bijltje er bij n e e r g o o i e n . Je m o e t kenn i s en v a a r d i g h e d e n o p pei l h o u d e n . Da t is in he t b e l a n g van e e n g o e d e hu lpve r l e ­n i ng . D a a r o m is o e f e n e n nod ig , ook al v indt m e n da t s o m s ve r ve l end . Ik v ind da t de E H B O o n v o l d o e n d e w o r d t e r k e n d . D ikwi j l s k o m e n EHBO ' e r s he t eerst bij e e n ramp, zij g e v e n dan de eers te hu lp v o o r d a t a m b u l a n ­ces en al ler le i d e s k u n d i g e n op he t t o n e e l k o m e n . Na de eva lua t i e v an de hulpver le-

'Je moet kennis en vaardigheden op peil houden'

e n hee f t 26 j a r en g e l e d e n al de op l e id ing voo r Lo tus g e v o l g d . Dus d ikwi j l s g i n g e n m a n en v r o u w s a m e n voor de cursussen o p pad . Nog s teeds is m e v r o u w Ave rd i eck a c ­t ie f als Lotus . Zel fs in W a a l w i j k , t o ch n ie t v lak naas t de deur. O o k is zij al ve l e j a r en a c ­t ie f als lid v an he t r a y o n b e s t u u r en b o n d s ­raads l id van de Na t iona le Bond voor E H B O . A ls zij over de s cheu r i ng in de B r aban t se b o n d praat , laat zij h a a r a f s c h u w over he t k l e inmense l i j k g e d o e du ide l i jk b l i jken . Voo r a l le vo l l ed ighe id : de a n d e r e z o o n h e e f t o o k e e n EHBO-d ip loma . D a a r o m is he t

n ing bij de r a m p e n in E n s c h e d e en Volen-d a m hee f t d e commiss ie-A lders nu w a a r d e ­r ing voo r he t w e r k v an E H B O ' e r s l a ten bl i j ­k e n en wi l de o v e r h e i d EHBO ' cu r sussen g a a n p r o p a g e r e n . Heel g o e d , d ie of f ic ië le e r k e n n i n g . Het w e r d eens t i j d . "

Alben Hoogkamer

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

Verkouden

Tegen snotteren weinig te doen De winter loert - een tijd van verkoudheden en kou. Veel valt daartegen niet te doen.

Dïê§êfiê di'ê €en middel Uitvindt om kouvatten te voorkómen krijgt besifst de NoDelprtjs.

De l 'Orme, de ee rs te l i j farts v an Lode-wi jk de De r t i ende w a s al e e n hee l e i nd op d e g o e d e w e g . Hij b r a ch t de

he le d a g z i t t end in zi jn d r aags toe l door. D ie had hij me t g o r d i j n e n e n v an bon t g e m a a k ­te k l eden l a ten b e h a n g e n z o d a t e r b i n n e n i n g e e n spoor t j e toch t z o u k u n n e n o n t s t a a n . ' W a a r o m ya.ngen v issen g ê ê n k o u ? O m d a t zij noo i t last h e b b e n van tocht ' . Als De l 'Or­me o p b e z o e k moes t bij z i jn Kon ink l i j k e pa ­t i ën t d e e d hij eers t e e n l ange l e ren m a n t e l

a a n , t rok ve r vo lgens zes paa r k o u s e n a a n en z e t t e e n k e l e b o n t m u t s e n op z i jn h o o f d . E e n maske r t j e h ie ld hij a l t i jd voo r z i jn m o n d w a a r i n hij e e n t een t j e kno f l ook h a d . In elk n e u s g a t stak hij e e n w i jn ru i t s t enge l t j e e n e e n stukje w i e r o o k in elk oor. 's Nachts s l iep hij in e e n soort v an oven me t hee twa te r-k r u i k e n o m z i ch h e e n . Hij at uitsluitend

s c h a p e n t o n g en e e n b e p a a l d e pru imens-t roop . G r o e n t e n , r a u w e v ruch t en , j a m e n paste i t jes r aak te hij n iet a a n . V o l g e n s de

m o d e r n e g e z o n d h e i d s l e e r w a s da t a l les n a ­tuur l i jk h o o g s t o n g e z o n d . D e s o n d a n k s w e r d De l 'O rme 94 j a r en o u d . W a t he t k o u v a t t e n

be t re f t h a d hij t o ch w e l gel i jk , hij w e r d in ieder geva l n iet door v e r k o u d e n l i eden aan-geproes t . Dat is name l i j k de w e g w a a r o p v e r k o u d h e i d over w o r d t geb ra ch t . C cn wei KuuvJficivJ vvuivJl l l ieCMdl VCIUUIZ.fldM

d o o r e e n v irus uit de g r o e p de r Rino-virus-sen d i e zoa l s de n a a m al v e r r a a d t in v e r b a n d s t aan m e t de neus . (Gr ieks ' rh is ' = neus ) . E e n rhinit is is e e n n e u s v e r k o u d h e i d in ons m e ­disch sp r aakgeb ru i k .

Zod ra he t v irus he t neuss l i jmv l ies bere ik t , t r e ed t er na e e n kor te incubat ie t i jd v an e e n to t t w e e d a g e n e e n o p p e r v l a k k i g e on t s t e ­k ing e n e e n z w e l l i n g v an he t neuss l i jmv l ies

op . B o v e n d i e n b e g i n n e n de s l i imkl ier t ies in de neus o p e e n s me t vo l le kracht d u n sl i jm te p r o d u c e r e n . Je snu i t de e n e z a k d o e k na de a n d e r e vol en v raag t je af h o e lang da t nog d o o r kan g a a n . Mees ta l duu r t de pe r iode v an he t d u n n e sl i jm m a a r e e n d a g of t w e e . Dan w o r d t he t s l i jm vee l t aa i e r en v e r a n d e r t he t ook v an kleur. En f in , i eder k e n t d ie ver ­sch i jnse len uit e i g e n e r va r ing w e l .

In dat o n t s t o k e n neuss l i jmv l ies k o m e n in de eers te d a g e n ook vee l r ino-vi rusdeel t jes voor. V i a he t n i e z e n w o r d e n d ie ve r sp re id ; na é é n nies w e l e n k e l e me te r s ver .Een a n d e r b e s m e t t i n g s w e g g a a t v ia de h a n d e n van e e n b e s m e t p e r s o o n . O o k d a a r o p k o m e n be ­smet te l i j ke v i rusdee l t jes voor. Het mees t geb ru i ke l i j k e ve r l oop is da t de a l ­g e m e n e o n b e h a g e l i j k h e i d , de z w e l l i n g en het ve r s top te gevoe l in de neus na e e n d a g of z e v e n w e e r v e r d w i j n e n . U w l i chaam hee f t o n d e r t u s s e n a f w e e r s t o f f e n o p g e ­b o u w d e n e n k e l e m a a n d e n lang b e n t u er w e e r v an af. To tda t óf e e n n i e u w e v i rus ­soort in u w neus versch i jn t óf he t o u d e v irus e e n w a t a n d e r e s amens t e l l i ng kri jgt. A d e m ­ha l ingsv i russen h e b b e n name l i j k de e i g e n ­s chap gene t i s ch t e v e r a n d e r e n . Da t is ook de r eden da t ant i-gr iepvacc ins vaak o n w e r k ­z a a m z i jn . Er zi jn o n d e r t u s s e n w e e r a n d e r e types g r i ep on t s t a an .

Voorkómen Tegen k o u v a t t e n is, zoa l s g e z e g d , n a u w e ­lijks iets te d o e n . Je m o e t j e ' h a r d e n ' w o r d t

12 EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

w e l g e a d v i s e e r d . D a a r o n d e r ve rs taa t m e n d a t j e h e t l i chaam a a n t empe ra tuu r s ve r s ch i l len w e n t . Zo iets kan g e b e u r e n door d a g e ­

l i jkse k o u d e b a d e n of e e n k o u d e d o u c h e . O o k ext ra v i t a m i n e C s l ikken gee f t e n i g e be ­s c h e r m i n g , a l t hans da t w o r d t g e z e g d .

O f he t a l l emaa l he lpt is n o g a l t i jd n ie t b e w e z e n . Het is w e l e e n fe i t da t i e m a n d d ie v o o r t d u r e n d onde r stress s taa t of e e n ver ­z w a k t e a l g e m e n e w e e r s t a n d heef t , vee l ge ­voe l i ge r voo r v e r k o u d e n w o r d e n is. I e m a n d d ie vake r d a n v ier maa l jaar l i jks v e r k o u d e n i j , c o u c i wciaCaiiüiy a a n U U C I I , U a i e e n s I C

b e s p r e k e n me t z i jn arts .

V r a a g d a n niet m e t e e n of d e z e u m e d i c i j n e n g e v e n w i l . S o m m i g e a r t sen d i e n e n - v a a k o p d r i n g e n d v e r z o e k van de pa t i ën t - w a t al t e g e m a k k e l i j k pen i c i l l i n ep repa ra t en t o e of he t e e n of a n d e r e b reedspec t rum-an t i b i o t i cum. Het is h ier de p laats eens te l ezen w a t in 1954 Sir A l e x a n d e r F l e m i n g de o n t d e k k e r v an de pen ic i l l ine h i e rove r s r h r p p f '\/r>r»r h o t naa r bed g a a n e e n f l i nke s lok h e t e w h i s k y d r i n k e n . Ik w e e t het , 't is n iet w e t e n s c h a p ­pel i jk m a a r he t he lpt ' . I n d e r d a a d is bij ver ­k o u d h e i d a l t i jd nog de bes te t h e r a p i e : hee l vee l d r i n k e n en v roeg n a a r bed me t e e n asp i r ient je o f e e n pa race t amo l l e t j e t e g e n d ie v e r v e l e n d e vol le, do f fe kop . Het recept v an pro fessor F l em ing m a g natuur l i jk ook .

G.T. Haneveld

S p e c i a l e m a a n d a a n b i e d i n g a a n h e t e i n d e v a n h e t j a a r :

Het inmiddels internationaal bekende Millennium Mannenkoor deed dit jaar een bijzonder mooie dubbel-kerst-cd uitkomen onder de titel Xmas-tide. Medewerkenden zijn de pianist Jan Lenselink en organist André van Vliet, het Ensemble Conservatoirc, dc Amerikaanse tenor Tom Emlyn Williams en de Deense bas Palle Fuhr Jorgensen. Het geheel staat onder leiding van de inspirerende dirigent Jaap Jan Hunze. De dubbel-cd (bijna 100 minuten genieten) bevat een schat aan liederen, zoals Heilige Nacht, Ehre sei Gort in der Höhe(F.Schubert), Alzo lief heeft God de wereld gehad, (da Palestrina), Hallelujakoor uit de "Messiah", Magnificat (Jos.Beitjes), Jesu Dulcis Memoria. l'adieu des bergers, Jezus Christ is born, Ons is een kind geboren. Aan de dubbel-cd is een goed verzorgd boekje toegevoegd met o.a. de vertalingen van de niet-Nederlandse zangteksten. De dubbel-cd bevat liederen in 6 talen, solistisch optreden en instrumentale intermezzo's.

Winkelprijs: ƒ 52,50 Speciale prijs voor EHBO-ers: . (excl. verzendkosten ad ƒ 2,95) Bestelnummer 9515

ƒ37,50

Dit is een speciale actie van de Stichting EHBO-Diensten

ter gelegenheid van Kerst 2001

Geef uw bestelling, schriftelijk, telefonisch, per fax of per e-mail door aan: Stichting EHBO-Diensten Tel (030) 60 24 666 Postbus 320 Fax (030) 60 24 670 3430 AH Nieuwegein E-mail info@ehbofederatie.nl

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

POLIMOON Z e v e n a a r

H A N D E L S O N D E R N E M I N G

DAKA B.V. Koperen, zinken en loden

hemelwater afvoeren

Schoolstraat 21 - Blaricum - tel. 035-5314737

Kampvr\,

Zalk

t l * *

Wil Am - '~

Zeehaven IJmuiden NV

Halkade 4 Telefoon 0255 547000 Postbus 541 Telefax 0255 547050 /547060

1970 AM IJmuiden Internet: www.zeehaven.nl E-mail: info@zeehaven.nl

Rillen heeft een doel Mensen rillen door verschillende oorzaken. Over rillen door kou,

angst en koorts en wat er dan gebeurt met het lichaam.

• et v o l g e n d e ve rhaa l t j e is pure fan ta-sie, m a a r he t had z o k u n n e n z i j n . E e n

I k le in en m a g e r j o n g e t j e w a s door e e n stel ag ress ieve n o z e m s o p g e d r e v e n n a a r he t r and je van de g rach t . ' Goo i h e m e r i n ! ' , r i epen z i j . Het j onge t j e s t ond te r i l len v an angs t . En t o e n o p e e n s lag hij in he t wa te r . Toen hij er e v e n later k le tsna t u i t g e k r o p e n w a s , s t ond hij t e k l a p p e r t a n d e n e n te r i l len v an de k o u . T h u i s g e k o m e n w e r d hij m e t e e n in e e n lekker w a r m bed g e l e g d m a a r toch had da t k o u d e bad h e m k w a a d g e d a a n . De v o l g e n d e d a g b e g o n hij te hoes t en e n k r eeg hij h o g e koorts . Hij lag r i l lend in z i jn b e d . Dr ie o o r z a k e n van r i l len dus : angs t , kou en koor ts . M a a r heef t dat r i l len e igen l i jk e e n b e p a a l d doe l . Zou he t e e n z invo l l e reac t ie z i j n ? Wis t u ove r igens da t he t w o o r d ' r i l l en ' a l l een m a a r v o o r k o m t in he t Nede r l ands ? In a n d e r e t a l en bes taa t g e e n w o o r d dat e r op lijkt.

a d r e n a l i n e sterk v e r h o o g d . Nu kan he t g e ­b e u r e n da t o n s l i chaam niet g o e d k a n k ie ­z e n tussen ' f ight or f l ight ' . De str i jd o p g e v e n e n de sp i e ren la ten v e r s l appen of juist s p a n ­nen en t e n aanva l o v e r g a a n . Het r i l len, he t beu r te l i ngs s p a n n e n e n o n t s p a n n e n van de sp i e r en , is e e n duide l i jk bew i j s v an d i e inner ­l i jke o n z e k e r h e i d .

Kou Ril len v an de k o u is d a a r e n t e g e n w e l w a a r ­devo l . In de k o u t r e k k e n de k l e ine b l o e d ­vaat jes in de hu id z ich s a m e n o m w a r m t e ­ver l ies uit he t l i chaam t e g e n te g a a n . O n z e hu id z i e t dan ook b leek in de k o u . Het li­c h a a m moe t nu mee r w a r m t e o p w e k k e n . E e n k o u d e l u ch t s t room op o n s g e l a a t gee f t h ie r waarsch i jn l i j k he t c o m m a n d o toe . E e n g o e d e m e t h o d e o m het in de k o u w a t w a r ­m e r t e k r i jgen is he t b e k e n d e in de a r m e n s l aan . Maa r ook he t o n b e w u s t o p g e w e k t e

'Rillen van angst heeft op het eerste oog geen zin'

Ri l len v an angst hee f t op he t ee rs te o o g g e e n z in . M a a r la ten w e t e r u g d e n k e n a a n de man i e r w a a r o p ons l i chaam in he t a l g e ­m e e n r e a g e e r t op e e n a n g s t a a n j a g e n d e g e ­beu r t en i s . ' F ight or f l ight ' w o r d t er w e l ge ­z e g d . A a n v a l l e n of v l uch ten . Door he t in j e b roek d o e n van angs t , ben je m i n d e r z w a a r en v lucht je sne l le r w e g .

Dit ge ld t natuur l i jk a l l een voo r de p r imi t i eve m e n s d ie z o n d e r b roek over de h e m bed re i ­g e n d e w e r e l d loopt. Bij h o n d e n z ie je n o g w e l e ens da t als zij n iet m e e r k u n n e n v l u c h ­t e n , op hun rug g a a n l iggen . Hun t e g e n ­s t ande r laat h e n dan - a l t hans da t h o p e n zij - ve rde r w e l me t rust. G a a n mens e n d ier ech te r tot de aanva l over, d a n zu l l en ha r t ­s lag en a d e m h a l i n g sne l l e r g a a n , a l le sp ie ­ren s p a n n e n z ich en de pup i l l en w o r d e n w i j ­de r o m be te r t e k u n n e n z i e n . S o m m i g e d i e ­ren ze t t en hun h a r e n op o m er ze l f a n g s t a a n j a g e n d uit t e z i e n . D e z e react ies op e e n d r e i g e n d e gebeu r t en i s w o r d e n door o n s a u t o n o m e z e n u w s t e l s e l g e r e g u l e e r d z o n d e r da t wi j ons d a a r b e w u s t v an z i jn . B o v e n d i e n w o r d t in he t b i j n i e rmerg de p roduc t i e v an

r i l len w e k t hee l w a t w a r m t e op . Het k lap ­p e r t a n d e n van de kou s taa t moge l i j k in ver ­b a n d me t d ie spec ia l e t e m p e r a t u u r s g e v o e -l ighe id v an ons ge l aa t .

Koorts O n z e l i c h a a m s t e m p e r a t u u r w o r d t g e r e g e l d door e e n t h e r m o r e g u l a t i e c e n t r u m da t z ich in de h e r s e n s t a m bev indt . Daa r k o m e n al le t e m p e r a t u u r s s i g n a l e n b i n n e n e n v an daa ru i t w o r d t ook ge r ege ld w a t er v e rde r t e g e b e u ­ren s taa t : s a m e n t r e k k e n van h u i d b l o e d v a a t ­jes in de kou of he t ju is t w i jd o p e n g a a n als de t e m p e r a t u u r v an he t i n w e n d i g e v an he t l i chaam tevee l g e s t e g e n is. D ie t empera tuu r-

Dit t e m p e r a t u u r c e n t r u m raak t e ch te r v an s lag als daar, b i j voo rbee ld door e e n ontste-kinO. Via he t hlnprl a l l o r l o i afr.raaUr>r~/-J.. .-+~r, of t o x i n e n t e r e c h t g e k o m e n z i jn . D a n w o r d t o n z e i n w e n d i g e t h e r m o s t a a t als he t w a r e op e e n a n d e r e s t and g e d r a a i d . De l i chaams ­t e m p e r a t u u r loopt op ; wi j k r i jgen ' koor ts ' . A ls die l i c h a a m s t e m p e r a t u u r s n e l st i jgt , kr i j ­g e n de t e m p e r a t u u r g e v o e l i g e z i n tu igce l l en in de hu id he t idee dat he t bu i ten k o u d e r g e w o r d e n is. R i l len is d a n he t gevo lg . Bij e e n z i ek te als ma la r i a z i jn d e z e react ies g o e d te z i e n . De m a l a r i a p a r a s i e t e n va l l en name l i j k vaak in e e n vast m m e ui t e lkaar . B i jvoor ­bee ld prec ies o m de a n d e r e d a g . D o o r d a t uit e l kaa r va l l en k o m e n er ' v r e e m d e ' s to f fen in he t b loed en in de h e r s e n s t a m . Er o n t ­s taa t e e n p lo tse l inge koor ts v an 41 to t 42 g r a d e n Cels ius . De ma la r i apa t i ën t ligt dan z o te r i l len da t z i jn he l e bed er ze l fs v an schudt . Na e n k e l e u r en daa l t de koor ts w e e r e v e n sne l als zij g e k o m e n is. De pat iënt ligt d a n u i t gepu t en b a d e n d in z i jn z w e e t . Dit proces h e r h a a l t z ich echtpr v a a t na o o r . r*^a

of t w e e . M e n sp reek t d a n v an e e n a n d e r ­d a a g s e koor ts .

He t is missch ien w e l g o e d o p te m e r k e n da t koorts mees t a l e e n guns t i ge reac t ie is. Bij e e n h o g e r e l i c h a a m s t e m p e r a t u u r w o r d e n name l i j k de a f w e e r r e a c t i e s in ons l i chaam ex t ra geac t i v ee rd . W i e me t koor ts ligt te ri l len in z i jn bed moe t dus m a a r d e n k e n da t h e t e e n t e k e n is da t z i jn l i chaam z ich me t a l le m a c h t v e r ze t en dat he t g e n e z i n g s p r o ­ces er waarsch i jn l i j k d o o r w o r d t ve r sne ld . E én v raag nog tot slot. S o m m i g e m e n s e n k r i jgen e e n ri l l ing als er me t e e n kri jt je o f e e n nage l over e e n s choo lbo rd ges t r eken wo rd t . W a a r o m ? Wi j w e t e n he t a n t w o o r d n iet , he l aas .

G.T. Haneveld

'Koorts is meestal een gunstige reactie' regu la t i e is z e e r f i jn i nges te ld . H o e w e l in de t e m p e r a t u u r r o n d o m o n s h e e n z e e r g ro te ve rsch i l l en k u n n e n bes t aan , bli jft o n z e li­c h a a m s t e m p e r a t u u r s teeds s c h o m m e l e n t u s ­sen 36,5 e n 37,5 g r a d e n Cels ius ; h o o g u i t e e n verschi l dus van s lechts é é n g r a a d .

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 '5

shipbuilders si nee 1881

A.VAN DAM EN ZOON B.V. NORDIA YACHTS

Hell ing 49 , 1431 BR RO.B. 33 , 1430 AA Aa lsmeer - Hol land

Phone: 0297 324517 and 323466 Fax: 0297 323620

E-mail: vandam@nord ia .com Websi te : h t tp ://www.nord ia .com

stichting

u L o c o r u g De Stichting Vlotbrug is een regionaal werkende multifunctionele

organisatie voor jeugdzorg. Hulpverleninq vindt Dlaats OD verwijzing van Bureau Jeugdzorg.

De Stichting Vlotbrug beschikt over behandelgroepen ( 1 3 - 1 7 jaar), Intensieve Individuele Begeleiding ( 1 6 - 1 8 jaar),

project Begeleid Kamerbewoning (17-21 jaar). Coachesproject (14 - 18 jaar), Voorziening voor Pleegzorg (0 - 18 jaar), een Crisiscentrum ( 1 3 - 1 8 jaar),

het Centrum voor Dagbehandeling ( 5 - 1 2 jaar), Daghulp (13 -18 jaar), Educatieve Hulp ( 1 3 - 1 8 jaar) en een Ervarend Lerenproject ( 1 4 - 1 8 jaar),

Alleenstaand Minderjarige Asielzoekers (AMA's). Vestigingsplaatsen: Alkmaar, Enkhuizen, Heerhugowaard, Den Helder, Hoorn en Schagen.

Voor nadere informatie: Centraal Bureau Stichting Vlotbrug Van der Lijnstraat 9 1817 EH Alkmaar - Tel 072-5143900 Fax 072-5143999

M e e r zekerheid voor kankerbestrijding Kankerbestrijding.

J e kan en mag er niet om heen.

Koningin Wilhelmina Fonds Sophiaraan 6, 1075 BR Amsterdam

Postgiro 26.000: telefoon: (020) 570 05 00

Vestiging Hilversum: Eemnesserweg 54. 1221 C Z Hilversum

Tel. 035-683 28 34 Fax 035-683 61 12

Vestiging Amersfoort:

Postbus 92. 3800 AB Amersfoort

Tel. 033-494 83 66 Fax 033-494 23 64

C E K A Schilderwerken Reeds een begrip in Almere.

• Voor al uw binnen- en bu i tensch i lderwerk • Diverse goede referenties

• Bel voor grat is offerte

Bromeliastraat 3, 1338 ZX Almere Tel. (036) 532 73 27

s p o n s o r e d b y K r i e l e n G r o u p , M a n a g e m e n t & M a n a g e m e n t o n d e r s t e u n i n g & D i e n s t v e r l e n i n g T e l : 0 4 8 6 - 41 2 4 35

C l i n i Clowns

Giro 6640

Ding, flof, bips Ding. Flof. Bips. Wat moet je met zulke woorden? Ze zijn bedoeld als ezelsbruggetje. Om te

onthouden in welke twaalf landen van Europa de euro wordt ingevoerd. Want op 1 januari 2002 wordt de

euro van ons allemaal. Van Duitsers, Ieren, Nederlanders, Grieken, Finnpn, l nvomhurgorc, Ooctowrijkorc,

Fransen, Belgen, Italianen, Portugezen en Spanjaarden

• Munten van 1, 2 en 5 euro-cent

De g u l d e n , mark , f r a n k e n , lires, pes-etas , e s cudos en al d ie a n d e r e m u n ­t e n in d e t w a a l f E u r o p e s e l a n d e n

w o r d e n dus v e r v a n g e n d o o r e e n mun t : de e u r o . In de v o l g e n d e t w a a l f l a n d e n kan ie­d e r e e n me t d ie e u r o b e t a l e n :

D u i t s l a n d F i n l and I e r l and L u x e m b u r g

N e d e r l a n d O o s t e n r i j k G r i e k e n l a n d F rankr i jk

B e l g i ë I ta l ie P o r t u g a l S p a n j e

• Munten van 10, 20 en 50 euro-cent • • Munt en 1 euro

• Munt van 2 euro

5 euro biljet

Hoevee l is d ie e u r o w a a r d ? O m prec ies t e z i jn 2.20371 g u l d e n . A f g e r o n d : 2.20 g u l d e n . Makke l i j k natuur l i jk , d ie a f r o n d i n g . M a a r als u p e n n i n g m e e s t e r v an e e n EHBO-veren i ­g i n g bent , m a g u n ie t bij v o o r b a a t a f r o n ­d e n . U moe t eers t r e k e n e n me t de vo l l ed ige w a a r d e v an 2.20371 g u l d e n en pas als u h e ­l emaa l k laar b e n t m e t u w s o m , m a g u af­r o n d e n . T r o u w e n s : p e n n i n g m e e s t e r s m o g e n h u n „fNV f i nanc i ee l j a a r ve r s l ag over 2001 n o g he l e ­m a a l in gu ldens v e r m e l d e n . Pas w a n n e e r er na 1 j anua r i 2002 me t euro ' s w o r d t g e ­w e r k t , k o m e n d i e ook in de b o e k e n t e s t a a n . Het j aa rve rs l ag 2002 m o e t dus in euro 's .

Er k o m e n z e v e n eu ro-muntb i l j e t t en : 5, 10, 20, 50, 100, 200 e n 500 . H o e gro te r he t bil jet, h o e mee r he t w a a r d is. He t bi l jet van 5 eu ro ' s is dus he t k l e i n s t ^ A A D a n k o m e n er acht m u n t e n : 1, 2 e n 5 euro-cent , r oodach t i g v an k leur 10, 20 e n 50 euro-cent , g e e l a c h t i g 1 e u r o , z i l ve rk leur ig me t ge l e r and 2 eu ro , gee l m e t z i l ve ren r and

O p u w b a n k r e k e n i n g w o r d e n per 1 j anua r i

2002 de g u l d e n s a u t o m a t i s c h o m g e z e t in

euro 's . Da t g a a t vanze l f . W i e na I j a n u a r i

p int , kr i jgt euro ' s in z i jn h a n d . Tot 28 j a n u ­

ari 2002 kan i e d e r e e n m e t g u l d e n s b e t a l e n ,

d a a r n a a l l een nog me t euro 's .

A ls u o p 1 j anua r i 2002 en d a a r n a ge ld ui t de m u u r haa l t , kr i jgt u g e e n g u l d e n s meer , maa r euro 's .

Tot 1 apr i l 2002 kan m e n g u l d e n s bij b a n ­ken e n p o s t k a n t o r e n o m w i s s e l e n . M u n t e n van e e n g u l d e n k u n n e n n o g vijf j a a r l ang bij k a n t o r e n v an de N e d e r l a n d s e Bank grat i s w o r d e n o m g e w i s s e l d . U k u n t bij de Nede r l andse Bank n o g de r t ig j a a r l ang

200 euro biljet

2 o o " « o

200 1: • 100 euro biljet

» 100 • 500 euro biljet

5001

20 L u f l O

gu ldenb i l j e t t en v e rw i s se l en voor euro ' s

Pos tzege l s me t g u l d e n w a a r d e k u n t u vo l ­g e n d j aa r nog o p m a k e n . O p b r i even e n p o s t p a k k e t t e n k u n n e n pos tzege l s v an z o w e l g u l d e n s als euro ' s ge l i jk w o r d e n gep l ak t . S t r i p p e n k a a r t e n me t de w a a r d e in g u l d e n s k u n n e n ook w o r d e n o p g e m a a k t .

Half d e c e m b e r kr i jgt i ede re Nede r l ande r vana f ze s j a a r e e n a f h a a l c o u p o n t h u i s g e ­s tuu rd . M e t d ie c o u p o n k u n t u tussen 14 en 31 d e c e m b e r 2001 e e n grat i s eu rok i t bij o .a . p o s t b a n k e n , b a n k e n , Shel l , H e m a e n G W K o p h a l e n . In d e z e grat i s eu rok i t z i t t en de acht ve r sch i l l ende Nede r l andse e u r o ­m u n t e n .

W i e m e t e e n over mee r euro ' s wi l besch ik ­k e n , k a n v a n a f 14 d e c e m b e r bij de ( pos t ) banken voor 25 g u l d e n e e n p a k k e t e u r o m u n t e n k o p e n . In z o ' n p a k k e t z i t t en v ier m u n t e n v an e e n euro-cent , dr ie v an t w e e euro-cent , vijf v an vijf euro-cent , vijf v an t i en euro-cent , vijf v an t w i n t i g e u r o ­cen t e n vijf v an v i j f t ig euro-cent . Ook z i t t en er dr ie m u n t e n in v an e e n e u r o e n t w e e van t w e e e u r o .

Moert Hoogkamer

100 r m

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 '7

V R A A G B A A K EHBO

B i n n e n de E H B O k o m e n r e g e l m a t i g d e ­ze l f de v r a g e n r ege lma t i g voor. In d e z e rubr iek kunt u al u w v r a g e n op het g e b i e d v an ee rs te hu lp e n de kenn i s v an he t m e n ­sel i jk l i chaam kwi j t . De redac t i e besch ik t over e e n d e s k u n d i g pane l , da t hoogs t ­waarsch i jn l i j k in s taa t zal z i jn al u w v r a g e n te b e a n t w o o r d e n . O m te b e g i n n e n h e b ­ben w e t w e e v r a g e n o p g e n o m e n , d ie ons de a f g e l o p e n t i jd z i jn ges te ld en die w e in e e n pe rsoon l i j ke br ie f h e b b e n b e a n t ­w o o r d . In d e z e rubr iek p r o b e r e n w e de v r a g e n en a n t w o o r d e n t e ordenen, z o d a t u e r e e n nu t t i g n a s l a g w e r k op eers te hulp-g e b i e d bij kri jgt. W e h o p e n op vee l r eac ­t ies.

V 0 1 0 0 4 : Op welke manieren is het moaeliik vraaen tp stpllpn aan H P federatie? A 0 1 0 0 4 : Het landelijk bureau is telefonisch bereikbaar onder nummer: 030-6024666

Heeft u vragen?

Schrijf, fax of e-mail, ze ons door: Schr i j ven : Redac t i e E H B O - m a g a z i n e

O w . V r a a g b a a k E H B O

3 4 3 0 A H N i e u w e g e i n E-mail: i n fo@ehbo fede ra t i e . n l Fax: 030-6024670

Geëxcommuniceerd in een welvaartsstaat

Als bestuurslid van een provinciale vereniging werd

ik de afgelopen week geconfronteerd met mijn zogenaamde

achterlijkheid op het gebied van moderne media. Wat is nu het

geval zult u denken? Mijn medebestuursleden bleken allemaal

over internet te beschikken. En wat dan nog? Zij hebben dus ook

allemaal e-mail. En daar wringt nu net de schoen. Ik heb die

faciliteiten nog niet.

Co m m u n i c a t i e is be langr i j k in e e n m e n s e n l e v e n . B i n n e n de E H B O ze l fs v an l e vensbe l ang , k i j kende n a a r de

o n t w i k k e l i n g e n en a fsp l i t s ingen b i n n e n b i j voo rbee ld de Na t i ona l e Bond voo r E H B O . C o m m u n i c a t i e k a n op ve rsch i l l ende m a n i e r e n b e n u t w o r d e n , maa r e r is é é n z e e r be langr i j k aspec t da t n i m m e r uit het o o g d i en t t e w o r d e n v e r l o r en : he t m o e t voor i e d e r e e n t oeganke l i j k z i jn , z o w e l w a t be t re f t vo rm als op het v lak v an t i j ­d i g h e i d . En daa r w r i n g t de s c h o e n w e l hee l e rg en strak.

E-mailers k r i jgen immers de z a k e n e e r d e r d a n m e n s e n d ie de s t u k k e n per post o n t ­v a n g e n . H i e rmee w o r d e n de pos ton tvan-

gers dus ged i s c r im inee rd . Terecht z u l l e n de e-mailers missch ien z e g g e n , d a n m o e ­ten z e maa r me t hun t i jd m e e g a a n en z o r g e n da t z e d e z e l f d e fac i l i te i ten - a ƒ 3.000,- - h e b b e n w a n t d a a r m e e is he t tijds- en in fo rmat i eve rsch i l sne l opge los t . M a a r he t recht op in fo rma t i e m o e t ge ­h a n d h a a f d b l i jven en h e t kan niet zo zi jn da t m e n s e n g e d w o n g e n w o r d e n daa r v an d ie forse b e d r a g e n voo r n e e r t e te l l en .

Vee l o rgan i sa t i e s k i ezen voor ve r sp re id ing v an s t u k k e n per post . Te rech t mi jns in ­z i ens w a n t d a a r m e e v o o r k o m je onge l i j ke i n fo rma t i e v an l eden d ie w e l on t s t aa t als e e n dee l v an de bes tuu rde r s e-mail o n t ­v a n g e n e n a n d e r e n e e n d a g later de post.

Pas als i e d e r e e n v an e e n ge ­z e l s c h a p e-mail fac i l i te i ten hee f t

k u n je de p o s t b e z o r g i n g v e r v a n g e n door v e r z e n d i n g per e-mail v an b i j voor ­bee ld de v e r g a d e r s t u k k e n . Bovend i en is het voo r e e n secre tar i s sch ier ondoen l i j k s teeds w e e r bij de v e r z e n d i n g v an e e n set s t u k k e n e e n spl i ts ing in de v e r z e n d i n g t e rea l i se ren . O o k d ie m a n d o e t he t a l l emaa l vr i jwi l l ig m o e t u b e d e n k e n .

Voo r mi jn prov inc iaa l bes tuu r w a s he t sne l op t e lossen . Ik w a s de e n i g e digi-leek o p e-mai lgeb ied in het bes tuu r en ik w e r d voo rz i en v an e e n pc inc lus ief i n te rne t en e-mail . De secre tar i s en p e n n i n g m e e s t e r v o n d e n dit e e n p rak t i s chere en be te r be ­t a a l b a r e op loss ing d a n s teeds w e e r of uit ­z o n d e r i n g e n t e m a k e n o f a l les per post t e b e z o r g e n . E e n kos ten-ba tenana l yse k u n t u bij u w v e r e n i g i n g waarsch i jn l i j k ook w e l m a k e n .

Ps. Dit bericht is per e-mail verzonden,

dat zult u begrijpen.

Erw't

18 EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

E H B O - N i e u w s b r i e f nummer 8 Maandelijkse verenigingsinformatie voor de aangesloten verenigingen en afdelingen van de Koninklijke Nederlandse Vereniging EHBO en de Nationale Bond voor EHBO

Bestuurlijke perikelen Noord Brabant van de Nationale Bond voorlopig voorbij

In het najaar van 2000 verl ieten veel verenigingen in Noord-Brabant de Nationale Bond voor

EHBO. Bijna de helft van alle Brabantse verenigingen sloot zich aan bij de nieuw opgerichte

koepelorganisatie EHBO-Noord-Brabant. Afgezien van deze uitermate betreurenswaardige

stap, die het distr ict Noord-Brabant van de Nationale Bond in tweeën spleet, was ook voor de

achterbli jvers de situatie problematisch, omdat veel van de vertrekkers actief waren in het

bestuurl i jke districtsapparaat.

Emergo irain bij Euromed In oktober is in Zuid-Limburg een grote oefening gehouden die dank zij het samen­spel met Duitsland en België de naam Euro­med kreeg. Aan de oefening namen grote ziekenhuizen, ambulances, brandweer en politie deel. De oefening werd gehouden in de Politieschool in Geleen. Voor het eerst in Nederland werd hier het Zweedse oefenpro­gramma Emergo Train gehanteerd. De bedoe­ling van dit programma is de kwaliteit van de geneeskundige hulpverlening te verbete­ren. De deelnemers bootsen in een grote zaal een ernstig ongeval na. Op grote mag­netische borden spelen zij met allerlei hulp­middelen, zoals magnetische ambulances, slachtoffers en hulpverleners een ongeval.

Met de hulpmiddelen mOPt umrHon sangng* ven hoe bij een echt ramp moet worden gehandeld.

Hulpverleners steeds vaker zelf ziek Het betreft hier het nieuws van een Brits onder­zoek naar mensen die met zieken en gehandi­capten werken. Een steeds slechter wordende gezondheid wordt geconstateerd. Vooral stress, depressies en rugproblemen spelen op naast de algemene klacht van oververmoeidheid.

Er moest dus een nieuw districtsbestuur komen, en dat ging niet van de een op de andere dag, helaas. Enkele vrijwilligers, te weten de heren René van Houtert, Wim de Vos en Ad Smolders, stelden zich als interim bestuur beschikbaar om in elk geval de dagelijkse dingen van het district te doen, en een 'echt' nieuw districtsbestuur te zoe­ken.

& waren yge| t§|§foontjê§, veel brieven, een tweetal ledenvergaderingen. Alhoewel op de laat­ste van deze twee vergaderingen meer dan 100 bezoekers waren, was het helaas niet mogelijk om dat echte nieuwe districtsbestuur te formeren: er was doodeenvoudig niemand daarvoor. Het interim

Spelen in stal Volgens het gezaghebbende Engelse

medische t i jdschri f t The Lancet hebben

baby's die in het eerste jaar van hun leven

in aanraking komen met vee en rauwe

koemelk drinken, op de basisschool

minder last van astma en hooikoorts dan

leefti jdgenoten die zonder vee in de

directe nabijheid opgroeien. Een

onderzoek onder plattelandskinderen in

Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland heeft

dit uitgewezen.

Steeds meer kinderen in de westerse landen lijden aan allergieën. Er bestaat hier mogelijk een samenhang met de soms sterk toegeno­men hygiëne in de moderne gezinnen. Kinde­ren worden daardoor minder blootgesteld aan virussen en bacteriën, waardoor het afweer­systeem mogelijk onvoldoende is ontwikkeld.

bestuur was klaar met zijn taak en legde volgens afspraak die taak neer. Wat nu te doen?

Via bemiddeling en hulp van Federatiedirecteur Jos Noordanus kwam een aantal mensen enige tijd geleden in Gilze-Rijen bij elkaar om alsnog te bekijken wat er toch nog van de grond kon wor­den getild. Deze avond, waar - u gelooft het al -ook weer twee van de drie enthousiaste interim-mers bij waren, resulteerde in een soort nieuw collectief: geboren werd de Klankbord- en Werk­groep, die voorlopig de districtsleiding en alle daaruit voorvloeiende bestuurstaken op zich neemt.

Een van de eerste daden van deze nieuwe groep was het beleggen van een informatie-avond voor het district, om te bekijken hoe we met elkaar weer verder gaan en welke activiteiten worden aangepakt. Als dit nummer van EHBO-Magazine uitkomt is deze informatie-avond (13 november, Berkel-Enschot) al geweest, en heeft ook Dick Melet van het landelijk bureau van de Federatie zijn AED-apparaat weer gedemonstreerd. Het is nu te hopen dat het district, onder het positieve getij van deze nieuwe ontwikkeling, weer gaat groeien en bloeien, ondanks het ledenverlies van het vorige jaar. De eerste stappen zijn al weer gezet, gelukkig.

Federatie Nederlandse

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 ' 9

'Zichtbaar' maakt het Rode Kruis zichtbaar

Een ervaring rijker? Jongeren zijn steeds moeil i jker te porren voor vri jwil l igerswerk. Vri jwil l igersorganisaties zitten ju i s t te springen om (jonge) vri jwil l igers. Dus: hoe kun j e vrijwill igerswerk voor jongeren aantrekkel i jker maken? Het off icieel erkennen van werkervaring in het vri jwil l igerswerk kan de drempel f l ink verlagen, stel len de auteurs van 'Een ervaring rijker'.

Onlangs verscheen het Jaarverslag 2000 van

het Nederlandse Rode Kruis. Het is een li jvig

boekwerk van 80 bladzijden, rijk

geïllustreerd, en van bijzonder veel feiten en

feit jes voorzien. Vanaf de Grondbeginselen

tot en met de financiële verantwoording

wordt de lezer bestookt met een schat aan

informatie: de hulpverlening in Nederland, de

internationale hulpverlening van het Rode

Kruis (waar overigens het Nederlandse Rode

Kruis niet zo bijster veel invloed op heeft)

een inventarisatie van nieuwe inzichten en

nieuwe act iv iteiten, de opbouw van het

omvangrijke ynjwiUigersapparaat van het RK,

en tenslotte het bestuursverslag.

Het valt op, dat, net als bij onze eigen EHBO, het hebben en houden van vrijwilligers in zoverre een probleem is, dat het vrijwilligerscorps van het Rode Kruis steeds kleiner en ouder wordt. In die zin hebben we natuurlijk met hetzelfde pro­bleem te kampen. Wij lazen overigens enkele dagen geleden in een krant, dat er alle mogelijke .TJOfite wordt gedaan om jongeren te bewegen actief te worden, via bijvoorbeeld het Jeugd Rode Kruis.

Van de financiën kan nog vermeld worden dat op 20 pagina's een compleet verslag wordt geleverd. Bij een inkomstencijfer over 2000 van ƒ 139 miljoen is er een overschot van ƒ 22 miljoen. Het vermogen groeide naar zo'n ƒ 270 miljoen.

Het vrijwilligerswerk heeft jongeren in principe veel te bieden. Het kan dienen als maatschap­pelijke leerplek. Jongeren kunnen er zichzelf in ontplooien. Ze kunnen er experimenteren zon­der dat ze direct worden afgerekend op het resultaat. Ze leren er organiseren, samen wer­ken en omgaan met verantwoordelijkheid. Jon­geren zijn moeilijk te motiveren, behalve als ze door hebben dat hetgeen ze als vrijwilliger doen, iets is waar ze wat aan hebben.

Het boekje 'Een ervaring rijker' stoeit met deze vragen, het inventariseert, gaat na hoe er een soort erkenning - op papier - kan komen voor

de jongeren, die dat als het ware als hun gees­telijke CV kunnen beschouwen. Het geeft veel praktijkvoorbeelden, maakt duidelijk welke ideeën er in Nederland leven als het gaat om het erkennen van leerervaringen. De auteurs willen vrijwilligersorganisaties, jon­gerenwerkers, beleidsmakers en onderwijsinstel­lingen stimuleren om met dit onderwerp aan de slag te gaan.

'Een ervaring rijker', door Margriet-Marie Govaart, Els Hofman, Marjet van Houten en Ina Wilbrink. ISBN 90 5050 886 3, ƒ 19,50 (€ 8,84)

Ouderen leren vallen In de St. Maartenskliniek in Nijmegen is een cursus voor mensen boven 65 jaar begonnen. Doel van deze cursus: ouderen te leren veilig te vallen. In de cursus zullen de ouderen vooral trainen in het leren bewaren van het evenwicht. Hoe beter het evenwicht, des te minder zullen ze vallen. Gehoopt wordt dat mensen die aan de cursus hebben deelgenomen zich beter staande kunnen houden. In de vergrijzende samenleving zullen steeds meer van deze initiatieven nodig zijn. Er zijn al enkele onderzoeksprojecten bezig, gericht op het dagelijks leven van ouderen. Misschien ook iets voor een speciale EHBO-avond: ouderen en ongelukkenpreventie?

20 EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

Opleiding Jeugd EHBO B E-maildokter De commissie jeugd-EHBO heeft een speciale opleiding tot instructeur Jeugd-EHBO B ontwik­keld voor EHBO'ers die met succes de bijscholing voor instructeur Jeugd EHBO A hebben gevolgd. De eerste (proef) opleidingen zijn achter de rug.

Vingerlengte indicatie voor hartaanval Wetenschappers van de universiteit van Liverpool hebben geconstateerd dat als de ringvinger bij jonge jongens net zo lang of korter is dan de wijsvinger er een grotere kans op een hartaanval bestaat op jonge leeftijd. Met lange vingers echter pas op hoge leeftijd. Wat we hier mee moeten is een vraag, immers voor de EHBO is het moment van de hartaanval het tijdstip waarop je in moet grijpen. Maar voor uw eigen gevoel is een lange wijsvinger een aardige geruststel­ling zullen we dan maar denken, tenminste als u nog niet te oud bent.

DRAAGPENNING C. Kakes, Lemmer S. Bruinenberg, Drachten K. Oosterhof, Drachten J . Pijpker, Dantumadeel H.A.G. Boelen-Brouwer, Wolvega e.o A. Pen, Wolvega e.o • H. v.d. Wal, Wolvega e.o J . v.d. Wal, Wolvega e.o T. Doornbos, Baflo E. G. Kuiper, Zuidwolde G. Barink, Deventer R. de Vries, Deventer R.T. de Vries-haan, Deventer T. Selles-Soepboer, Blokzijl-Wetering H. Hofs-Selles, Blokzijl-Wetering G. van Veen-Bijker, Blokzijl-Wetering J.T. van Vlaanderen, Echteld W. Hoogstraten, Hien-Dodewaard J.D.H. v.d. Brink, Renswoude

F. L. van der Weiden, Utrecht D. van Schaick-Weltevrede, Numansdorp L. Huisman, Den Helder J.P. Boers, Den Helder

Het resultaat is dat aan achttien mensen het cer­tificaat instructeur Jeugd EHBO B is toegekend. Volgend jaar zullen weer cursussen voor dit certi­ficaat worden gegeven. De vraag is: wie heeft voor zo'n cursus belangstelling? Op zaterdag 24 november is een voorlichtingsbij­eenkomst in Utrecht gehouden, waar een toelich­ting is gegeven op doel, opzet en inhoud van de cursus. De volgende toelatingseisen gelden voor de opleiding tot instructeur Jeugd EHBO B:

* Bezit van een geldig eenheidsdiploma (met R) en de daarop aansluitende aantekening verband­leer.

* Met goed gevolg hebben deelgenomen san dc bijscholing van instructeurs Jeugd EHBO A.

* Met goed gevolg hebben deelgenomen aan de toelatingstoets.

* Aantoonbare ervaring hebben in het geven van Jeugd EHBO A-cursussen.

* Bekend zijn met de inhoud en opzet van de opleiding voor het getuigschrift Jeugd EHBO B.

De toelatingstoets heeft betrekking op kennis en vaardigheid in de EHBO en de vermoedelijke geschiktheid om aan jongeren van dertien tot vijftien jaar les te geven.

/ - \

ü U

ZILVEREN MEDAILLE Th. Runia, Berlikum/Wier S. van de Berg, Witmarsum e.o D. Kikstra, Ried e.o J.W. Heller, Erica H. Venne Dunker, Erica R. Broekmaat-Schlahmilch, Holten T. Korenromp-Broens, Wierden H. van Loo, Heerlen N.S. F. Vunderink, Winkel-Niedorp G. Splinter, "Snelverband" Haarlem

OORKONDE M. de Jong-de Pruis, Rotterdamsche Vereniging EHBO "Het Zuiden" G.A. Hommersen, Landsmeer

JUBILEUM afdeling Holten, 50 jaar afdeling Goor, 50 jaar afdeling Wanneperveen, 40 jaar afdeling Wapenveld, 40 jaar afdeling Wijk en Aalburg, 50 jaar afdeling Renswoude, 25 jaar afdeling Den Helder, 50 jaar

Sinds de helft van dit jaar bezit Nederland een e-maildokter. Dat is dr. R. Mol in Hoog­vliet.

Op Internet heeft hij zich gepresenteerd met: www.emaildokter.nl. Dr. Mol is huisarts en heeft zijn extra service ingesteld voor mensen in de driehoek Rhoon, Albrands-waard en Spijkenisse die niet over een eigen huisarts beschikken. De bedoeling van dr. Mol is om op deze wijze aandacht te vragen voor het tekort aan huisartsen, terwijl er volgens hem geld genoeg is om dit probleem op te lossen. Oon IMUCC uai yew ei wei voor DescniKDaar komen. Wie in de betrokken driehoek een klacht heeft en niet bij een eigen huisarts terecht kan, gaat achter de computer zitten en stelt zijn vraag aan dokter Mol. Binnen 24 uur reageert de dokter dan. Hij bekijkt of hij telefonisch een advies kan geven of dat hij de betrokkene moet aanraden op het spreekuur te komen. Alleen in het betrokken gebied hebben zo'n 1500 mensen geen eigen huisarts. De vrees bestaat dat het probleem in de toekomst alleen maar groter wordt. Nu betalen de mensen voor een bezoek op het spreekuur 46,- gulden. Voor het terug­bellen rekent de huisarts 23 gulden. Totnogtoe loopt het nog niet erg hard met vragen aan de e-maildokter. Gemiddeld krijgt hij een tot twee e-mailvragen per week.

Het blijft natuurlijk een vraag wat mensen moeten doen die én niet over een huisarts én niet over een computer beschikken.

ONDERSCHEIDINGEN KNV (juni t/m oktober 2001)

EHBO in Veilig-veilig-krant Binnenkort wordt in heel Nederland huis-aan-huis een kleurrijke krant bezorgd, de Veilig-veilig-krant, een initiatief van uitge­verij Brunstee te Amsterdam. Hij is gericht op veiligheid in de huishouding, met onder meer bijdragen van de Nederlandse Brand­wonden Stichting, het Rode Kruis, de KBO en de Federatie Nederlandse EHBO. Onze bij­drage is verlucht met 10 EHBO-tips, plus een stevige aanmoediging om een cursus te vol­gen bij een van de plaatselijke verenigingen.

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 21

Rondje Nederland van het Federatiebureau was een succes

In het najaar toerde een deel van het bureau

van de Federatie Nederlandse EHBO door

Nederland. Directie en afdelingshoofden

presenteerden niet al leen zichzelf, maar ook

de vele producten en diensten van het bureau

van de FNE aan de achterban: de besturen van

de EHBO-verenigingen.

Gedurende vijf woensdagavonden in september/oktober (en wel in Nieuwegein, Mep-pel. Oudenbosch, Nijmegen en Haarlem) konden de bezoekers kennis nemen van AED (Automati­sche Externe Defibrillatie), van verschillende mer­ken en soorten oefenpoppen, en van de rest van het omvangrijke productenarsenaal van de Stich­ting EHBO-Diensten. EHBO-Diensten is de com­merciële poot van de Federatie, en onder die vlag worden alle produc­ten en diensten ver­kocht.

De belangstelling was niet slecht. Als men het relateert

aan het aantal aan­gesloten verenigin­gen dan konden er nog wel wat meer mensen bij, maar gelet op de korte voorbereidingstijd, de grote afstand die sommigen moesten afleggen, en vooral het feit dat midden in de week zeer veel EHBO-ers al actief zijn in en voor hua vereniging, dan was

de belangstelling prima. In totaal 274 mensen hebben de avonden bezocht, in de ene plaats wat meer dan in de andere. In het kader het resultaat van de gehouden enguête. De waardering voor de presentatie, voor de pro­ducten van het bureau van de Federatie, en voor de avonden als zodanig was ruim voldoende tot prima. En, wat ook belangrijk is: men wil meer! Een groot aantal van de aanwezige enguëte-

Verschijningsdata EHBO-Magazine 2001

invullers (y/7o) wil een herhaling, waarvan ongeveer 5 0 % eens per twee jaar, 4 5 % eens per jaar, en 5% zelfs 2 keer per jaar. Hoewel de personele inspanning vrij groot is, is het Federatiebureau tevreden met de avonden, en zeker ook met de enguête-uitslagen. Er wordt nu al geborduurd op de eerste serie herhalin­gen. Daarvoor zijn al diverse scenario's in omloop: samen met de districtsbesturen bij­voorbeeld, of één bijeenkomst per provincie, of op heel andere locaties, en dan eens per maand zo'n avond, etc. De verenigingen worden op de hoogte gehou­den van het resultaat.

nummer 9 december

Enquêteresultaten Rondje Federatie 2001 (in procenten. n= 175)

goed gaat wel slecht niet ingevuld

Hoe ervaart u de toezending van de bestellingen? 67 24 3 6

Wat vindt u van de kwaliteit van de materialen? 91 4 0 5

Hoe vindt u ons aanbod? 77 19 0 4 Hoe vindt u de behandeling op het bureau? 60 27 1 12

Wat vindt u van de ontwikkeling van AED? 75 17 0 8

Wat vindt u van het Rondje Federatie? 80 15 0 6

Wat vond u van de presentatie vanavond? 82 14 0 4

2x per jaar lx per jaar lx per 2 jaar

Hoe vaak moet het Rondje herhaald worden? 5 50 45

22 EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

Voorbereiding op de winter Iedere verstandige automobilist geeft zijn auto een goede

winterbeurt. Zijn de banden niet al te glad? Is er voldoende

antivries? Is de accu goed? In de vrieskou gaat namelijk haar

kracht fors achteruit en treden daardoor startproblemen op. Maar

hoe bereidt de automobilist -of eigenlijk iederéén- zich op de

winter voor? Gaat ook bij ons de kracht wat achteruit?

In de s te r f tes ta t i s t i eken t r e d e n e l k e w i n t e r p i eken in de s ter f tec i j fers op . Z u i g e l i n g e n en b e j a a r d e n zi jn daarb i j de mees t ge t ro f ­

f e n c a t ego r i e . T i jdens de w i n t e r t r e d e n er ook vee l o n g e l u k k e n op . De E H B O ' e r k e n t de typ ische w i n t e r p r o b l e m e n w e l . He t z i jn de loka le b e v r i e z i n g e n v a n v o e t e n , h a n d e n e n o r e n of de ' h y p o t h e r m i e ' , de a f k o e l i n g in he t a l g e m e e n . Hij w e e t w a t de o o r z a a k d a a r v a n is e n w a t hij e r t e g e n zal m o e t e n d o e n . E e n a a n t a l w i n t e r k w a l e n is n iet z o du ide l i jk . Zo is er b i j voorbee ld e e n 'winter-p r i k k e l b a a r h e i d ' . M issch ien spe l en bij z u l k e irr i tat ies en depress ies n iet a l l een de l age t ? m p § r a t u u r m a a r ook d ê s teeds l ange r w o r d e n d e du is tern is e e n rol . Voora l in de Scand inav i s che l a n d e n z i jn d ie w i n t e r d e p r e s ­sies m a a r al t e g o e d b e k e n d . M é é r kuns t ­l icht he lp t in zu l ke geva l l en w e l . K o u , m a a r voora l als he t ook n o g voch t ig is,

o e f e n t vaak e e n s lechte inv loed op o n z e sp i e ren e n b a n d e n uit. Hoe prec ies is n ie t b e k e n d , maa r in he t b i n d w e e f s e l t r e ed t e e n soort k r a m p t o e s t a n d o p en d ie doe t pi jn. M e n sp reek t d a n w e l e ens v an ' s p i e r r e u m a ' m a a r e e n ech t r e u m a is he t z e k e r niet . K o u d e tast o o k o n z e a f w e e r a a n . Dat z o u de r eden zi jn da t w i j juist in de k o u d e w i n t e r ­m a a n d e n de e n e v e r k o u d h e i d na de a n d e r e k u n n e n kr i jgen . En da t is n iet he t gevo lg dat wi j , d icht op e l kaa r s t a a n d e in t r a m of t re in , ex t ra vaak d o o r n i e u w e v i russen w o r d e n be ­l aagd . Nee, o n z e a f w e e r is v e r l a a g d en daa r ­d o o r w o r d e n d ie v i russen n ie t bi jt i jds o n ­schade l i jk g e m a a k t . Zo 'n a f w e e r v e r l a g i n g t r eed t ove r igens ook o p bij stress in he t a l ­g e m e e n . O o k d a a r d o o r g a a t o n z e ' a c cu ' w a t ach te ru i t .

Afkoelen voorkómen O m b o v e n s t a a n d e w i n t e r k w a l e n te v o o r k ó ­m e n is g o e d e w i n t e r k l e d i n g van b e l a n g . De bes te w i n t e r k l e r e n beva t t en vee l lucht. Niet d a a r d o o r is bont z o duur , maa r de lucht t u s ­sen de h a r e n is w e l he t best d e n k b a r e i so la ­t i ema te r i a a l . In de w i n t e r m a a n d e n m o e t e n wi j ons k l eden in l agen . De l aag d ie in c o n ­tact is me t de hu id , m o e t v o c h t a b s o r b e r e n d

z i j n . Er is spec iaa l -dus duur- m i c ropo reus e n v o c h t o p n e m e n d o n d e r g o e d te k o o p , m a a r kuns tz i j de e n w o l z i jn b i jna e v e n g o e d . D e n k t u maar e e n s a a n de l ange Jaeye i-un-d e r b r o e k e n he t J aege r-hemd dat g roo t va ­de r in de w i n t e r d r o e g . Niet moo i maa r w e l ef fect ief . De v o l g e n d e laag m o e t h o o f d z a ­keli jk i so le rend z i j n . Dus vee l lucht . E e n g e ­b re ide w o l l e n trui o f vest is d a a r o m ideaa l . Trek d e s n o o d s m e e r d e r e l agen a a n . De bu i ­t ens t e l aag moe t b e s c h e r m i n g g e v e n t e g e n de w i n d e n voch t i ghe id . V a n o u d s w e r d leer gebru ik t . T e g e n w o o r d i g zi jn e r o o k kuns t ­s t o f m a t e r i a l e n d ie voor w i n d e n r egen n ie t d o o r l a t e n d z i j n , m a a r d ie t o ch en igsz ins k u n n e n ' a d e m e n ' .

Kijk o m plaatse l i jk a f k o e l e n te v o o r k ó m e n ook eens n a a r u w bed . Het is namel i jk e e n b e k e n d n a t u u r k u n d i g fe i t da t de u i ts t ra l ing v an e e n l i chaam b e p a a l d w o r d t d o o r de v i e rde mach t v an e e n k o u d l i chaam dat in de nab i j he id is. Da t kan e e n k o u d e v loer z i jn o f e e n k o u d e muur . Hoe d i ch te r m e n z i jn bed bij z o ' n k o u d e m u u r of v loer hee f t s t aan , h o e de a f k o e l e n d e s t r o o m lucht za l z i jn . D ie a f koe l i ng is t e v e r m i n d e r e n me t

Levertraan en erwtensoep O n z e g r o o t m o e d e r s w i s t e n prec ies w a t zij h u n g e z i n voo r m o e s t e n ze t t en in de k o u d e w in te r t i j d . S tev ige e r w t e n s o e p m e t kluif , b o e r e n k o o l me t w o r s t o f z u u r k o o l me t spek. Hoog ca lor i sch voedse l dus me t v lees e n voora l vee l ve t . En als er e e n R in de m a a n d w a s , k r e g e n de k i n d e r e n o o k e e n f l i nke le­pel l e ve r t r aan . Niet lekker, maa r w é l rijk a a n v i t am ine A e n D. M e n hee f t a a n g e t o o n d dat die v i t a m i n e n n ie t a l l e en g o e d zi jn voor de o g e n en he t bot, maa r da t zij wee r s t andve r-h o g e n d z i jn . In p laats v an z o ' n lepel ve t t e l e ve r t r aan z e t m o e d e r t h a n s e e n pot je v i ta ­m i n e t a b l e t t e n neer. Waarsch i jn l i j k b e v a t t e n die ook v i t a m i n e C, w a n t ook d ie v i t a m i n e he lpt a a n de o p b o u w van o n z e w e e r s t a n d m e e . V r o e g e r w a r e n de a a r d a p p e l e n o n z e v o o r n a a m s t e b ron v a n v i t a m i n e C .

Stress verminderen De m o d e r n e w e r e l d is er é é n vol stress. Nu w i j w e t e n dat stress ook e e n be l ang r i j k e rol bij a l ler le i w i n t e r k w a l e n soepl t k u n n e n >A.Ü voora l in he t k o u d e jaarget i j iets mee r d o e n a a n s t r e s sve rm inde r i ng . E e n b e p r o e f d e m e ­t h o d e is de med i t a t i e . M a a r in o n z e hu id i ge maa t s chapp i j va l t da t besl ist n iet m e e . W i e kan , vóó r n a a r z i jn o f h a a r w e r k t oe te g a a n , in st i l te e e n kwar t i e r t j e g a a n z i t t en e n rust ig d i ep a d e m e n m e t de o g e n d i ch t ? Voo r e e n w a t g e m a k k e l i j k e r m e t h o d e v an s t r essve rminde r ing k u n n e n wi j k i j ken n a a r de spor t . Daar doe t m e n a a n ' w a r m i n g up ' . Even w a t losjes lopen en a l le g ro t e sp i e ren b e w e g e n z o d a t de b l o e d t o e v o e r naa r de sp i e ren w a t g ro te r w o r d t . E e n a n d e r onder-

'Onze afweer is verlaagd en daardoor worden die virussen niet bijtijds onschadelijk gemaakt'

e e n dik v l o e r k l e e d o n d e r he t b e d of me t e e n w o l l e n k leed t e g e n de muur . B e d e n k da t A f g h a a n s e k l eden in de ee rs te p laats w a n d k l e d e n z i jn e n g e e n k l eden voor de vloer. O m de k o u d e u i ts t ra l ing v an e e n m u u r w a t te v e r m i n d e r e n , w o r d t e r ook w e l e ens e e n s che rm geze t . Als u d e n k t dat in u w cen t raa l v e r w a r m d e huis n iet z u l k e k o u ­de s t r o m e n z i j n , m o e t u eens me t e e n b r a n ­d e n d kaars je v lak bij e e n m u u r g a a n s t aan . De kaa r sv l am f l akker t dan waarsch i jn l i j k he f t ig h e e n en wee r .

dee l v an de w a r m i n g up is ook he t rust ig r e k k e n van de sp i e r en . Voo r sp ie ren d ie 's nachts w a t v e r k r a m p t z i jn door de kou , is dat o p r e k k e n e e n w a r e med ic i jn . Hopel i jk s laan al d ie w i n t e r k w a a l t j e s dit j a a r nu niet zó ha rd toe .

C.T. Haneveld

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

I f ^ ( "\ (

o o o l 73

- EENMALIGE PALLETS - PALLETRANDEN - MEERMALIGE PALLETS - SCHARNIERENDE - EUROPALLETS RANDEN - PALLETBOXEN - KISTEN

I I L__

TELEFOON 0162 314855 TELEFAX 0162 322100

bmv De Plank 120 5504 ED Veldhoven Postbus 383 5500 AJ Veldhoven Tel: 040 - 294 11 94 Fax: 040 - 294 11 95

Van boekel Accountants EVEN VOORSTELLEN

D c naam is Van Boekel Accountants. Wij zijn een gerenommeerd Ti lburgs accounlantskanioor.

Ons team bestaal uit 50 professionals. Stuk voor stuk adviseurs, zowel A .A . als R.A. 's . met gevoel voor ondernemers en hun

belangen. Met oog voor efficiënte bedrijfsvoering. Zowe l grote als kleine, groeiende ondernemingen staan wij met

raad en daad terzijde op het gebied van belasi ingadviczcn.

BETROKKENHEID Van Boekel Accountants in Ti lburg staat bekend om zijn

adequate dienstverlening. Korte, directe li jnen zorgen voor een grote betrokkenheid en een flexibele dienstverlening.

In teamverband werken aan belangenbehartiging. Met als doel topkwaliteit leveren.

Dat is de uitdaging waar veel van onze jonge medewerkers dagel i jks voor staan. Niet voor niets weten relaties in vele

branches dc weg naar ons kantoor te vinden.

P ^ ^ ^ A A i ^ ^ A A D A D V I S E l ^

Ringbaan West 306 • Postbus 413 5000 AK Tilburg Tel 013 463 35 33 • Fax 013 463 88 12

De Slof 46 P n Q t h l l C 1 4 6 , 6 1 0 ? n j Do i iyv , , ,

Tel. 0162-38 61 58, Fax 0162-38 61 64

IMPORT/EXPORT G R O O T H A N D E L IN KAPPERSBENODIGDHEDEN

INTERIEUR

C a b e l l o C O S M E T I C S

C a b e l l o C o s m e t i c s bv

Bedrijvencentrum Flora • Floralaan 2n • 2231 Z V Rijnsburg • Nederland

Tel. (071) 402 66 61 Fax (071) 402 06 23

L a k s p u i

imeleon

Dr. H. v. Doorneweg 36D 5753 PM Deurne tel.:0493-351190 fax : 0493-351199

Voor al uw interieurspuitwerk, eventueel ook op lokatie. Beitsen of kleuren vlgs.

monster maken we in eigen huis. Tevens gevraagd: interieurspuiters

Ook bij ons staat veiligheid hoog in het vaandel.

L a u r e n s v . d . H e u v e l

Terugblik op campagne

Aanval op Meningokokken Eind juli overleden twee kinderen in Zevenbergen aan bloedvergiftiging door besmetting met de

meningokokbacterie. Drie andere kinderen moesten eveneens met besmetting naar een ziekenhuis, maar

behielden het leven. In samenspel tussen de GGD West-Brabant en de gemeente Moerdijk werd besloten

tot een massale vaccinatie. De arts mevrouw Esther Lodder kijkt terug op de campagne. Zij is arts

infectieziektenbestrijding en unitleider collectieve preventie bij de GGD West-Brabant. Onder haar

verantwoordelijkheid werd de inentingscampagne in Zevenbergen en Klundert uitgevoerd.

Op d o n d e r d a g a v o n d 26 jul i b r a ch t e e n a m b u l a n c e e e n k ind uit Z e v e n ­b e r g e n in e e n e rns t ige t o e s t a n d

naa r e e n z i e k e n h u i s in B r eda . De d a g daa r ­op moes t de a m b u l a n c e w e e r e e n k ind naa r e e n z i e k e n h u i s b r e n g e n . Dit k ind g a a t v ia e e n a n d e r z i e k e n h u i s n a a r he t Sophia-kin-d e r z i e k e n h u i s in R o t t e r d a m . Be ide k i n d e r e n l eden a a n e rns t ige b loedve rg i f t i g ing d o o r m e n i n g o k o k k e n . Be iden z i jn o v e r l e d e n . Er k w a m e e n m e l d i n g v an e e n d e r d e geva l . In he t w e e k e i n d e w e r d e n n o g t w e e k i n d e r e n

g e m e l d . De k i n d e r e n k w a m e n a l l en uit Z e ­venbergen en Klundert D o k t e r Lodder: "B i j d e z e z i e k t e k u n n e n ve rsch i l l ende z i ek t e ve r ­sch i jnse len o p t r e d e n . Er kan sp rake z i jn v an koorts , m isse l i j khe id , hoo fdp i j n e n neksti j f-he id . O o k k u n n e n seps is-verschi jnse len o p ­t r e d e n . Er is d a n sp rake v an b loedve rg i f t i ­g ing , de pa t i ën ten z i jn suf e n er t r e d e n v a a k hu idb loed ink j e s op .

Als e e n m e l d i n g b i n n e n k o m t , m o e t w o r d e n n a g e g a a n w a t er a a n de h a n d is. O v e r l e g me t de spec ia l is t in he t z i e k e n h u i s en e v e n ­tuee l me t de hu isar ts is nod ig .De spec ia l is t n e e m t b loed a f en d a a r v a n m o e t e e n k w e e k w o r d e n g e m a a k t , maa r de u i ts lag is n ie t o p stel e n sp rong b e k e n d . De v r a ag w a s : g a a t he t hier o m m e n i n g o k o k k e n ? O p vr i jdag 27 juli k o n d e n w e a a n he t e i n d e v an de m i d d a g h i e rop haas t me t z e k e r h e i d beves t i gend a n t w o o r d e n . Voor l i ch t ing naa r bu i ten w a s nod ig o m g e e n pan iek te v e r o o r z a k e n . De b e s m e t t i n g d e e d z ich voor in de s choo l va ­kant ie , z o d a t bij de voor l i ch t ing n ie t v ia s cho len kon w o r d e n g e w e r k t . "

De G G D West-Brabant ga f e e n pe rsbe r i ch t uit e n s te lde de b e t r o k k e n hu isa r tsen op de h o o g t e . V o o r k o m e n m o e s t w o r d e n da t o n ­n o d i g e o n g e r u s t h e i d z o u on t s t aan .

Na c o n t a c t e n me t a r t sen e n z i e k e n h u i z e n n a m de G G D ook con tac t op me t he t L a n d e ­lijk coö rd ina t i e cen t rum in fec t i ez i ek ten . In de loop van de w e e k na de z i ek teve r ­sch i jnse len w a s h e t w a c h t e n op de u i ts lag v an de k w e e k en op de u i ts lag v an de n a d e ­re o n d e r z o e k e n . T e g e n het e i n d e v an de w e e k b leek da t h e t g ing o m m e n i n g o k o k ­ken v a n prec ies h e t z e l f d e t ype C, w a a r t e g e n e e n g o e d vacc in is o n t w i k k e l d . In de mees t e geva l l en g a a t h e t bij m e n i n g o k o k k e n o m t ype B - 70 to t 8 0 % - m a a r d a a r is nog g e e n

vacc in t e g e n besch ikbaar . De v e r w a c h t i n g is da t di t b i n n e n dr ie to t v ier j a a r w e l h e t ge ­va l za l z i jn .

Landelijk overleg Toen z e k e r h e i d bes tond over t ype C, k w a m ove r l eg op g a n g m e t e n k e l e l ande l i j ke o r g a ­n e n v an d e s k u n d i g e n . In d ie o v e r l e g o r g a n e n z i t t en o.a. v e r t e g e n w o o r d i g e r s v an he t R i jks inst i tuut voo r de V o l k s g e z o n d h e i d en he t M i l i eu . Het resu l taa t v an dit ove r l eg w a s dat in s a m e n s p e l t u s sen G G D Wes t-Brabant en de g e m e e n t e Moerd i jk in h e t w e e k e i n d e van 4 augus tus tot e e n v a c c i n a t i e p r o g r a m w e r d bes l o t en .

Z o w e l bij de G G D als bij de g e m e e n t e v o r m ­de z ich e e n t e a m voo r v o o r b e r e i d i n g e n uit ­voe r ing van de i n e n t i n g s c a m p a g n e . E e n o v e r l e g t e a m van g e m e e n t e e n G G D moes t e r voo r z o r g e n da t de o rgan i sa t i e z o soepe l moge l i j k z o u v e r l open en a l le n e u z e n zovee l moge l i j k d e z e l f d e k a n t op z o u d e n s t aan . V o o r de s t a p s g e w i j z e u i t voe r ing s te lde de G G D e e n d r a a i b o e k op . O p 7 a u g u s t u s vo lg ­de e e n pe r scon fe ren t i e , w a a r i n de massa le i nen t i ng w e r d a a n g e k o n d i g d . A l l e oude r s v an k i n d e r e n in de leeft i jd v an 0 - 1 8 j aa r in de k e r n e n Z e v e n b e r g e n en K l u n ­der t k r e g e n e e n schr i f te l i jke o p r o e p voor de

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

i nen t ing . D e z e o p r o e p g ing ook naa r o u d e r s v an k i n d e r e n d ie bu i t en de k e r n e n w o n e n , moor in d ie k e m e n naai JUHJVJ I o f e c u K in ­de rdagve rb l i j f g a a n . In t o t aa l g ing de o p ­r o e p n a a r 4 5 0 0 k i n d e r e n .

Vaccinatie V a n de 4 5 0 0 o p g e r o e p e n k i n d e r e n hee f t 9 8 % e e n inen t ing t e g e n de m e n i n g o k o k k e n g e k r e g e n . De d a t u m van 13 a u g u s t u s w a s g e k o z e n voo r u i t voe r ing v an he t vacc ina t i e ­p r o g r a m . De i nen t ing g e b e u r d e op t w e e p l aa t sen . In he t g e m e e n t e h u i s v an Z e v e n ­b e r g e n e n in e e n z a l e n c o m p l e x in K l u n d e r t . Voo r de k i n d e r e n d ie 13 a u g u s t u s n iet w a ­ren g e w e e s t , w a s e r e e n i n h a a l d a g op 20 augus tus in he t g e m e e n t e h u i s v an Z e v e n ­b e r g e n . De vacc ina t i e g e b e u r d e van 's m o r ­g e n s n e g e n uu r tot 's a v o n d s n e g e n uur. W a r e n bij de voo rbe r e i d i ng s teeds z o ' n vijf­t i en to t t w i n t i g m e n s e n van de G G D d a g e n a ch te r e l k a a r in tens ac t ie f g e w e e s t , op de v a c c i na t i edag ze l f w a r e n 75 m e d e w e r k e r s voor e e n v lo t ve r l oop van de vacc ina t i e in t ouw . Es ther Lodder : "Wi l j e z o ' n i n e n t i n g s c a m ­p a g n e g o e d la ten v e r l open - ook voo r de k i n d e r e n en hun oude r s - d a n is e e n g r o n d i ­ge voo rbe r e i d i ng v an h e t g roo ts te b e l a n g . Er komt e n o r m veel w e r k bij k i j ken . O v e r l e g is nod ig m e t a l ler le i instant ies . Kijk a l l een maa r n a a r de kos t en . D ie k u n n e n niet a l l een door de G G D of de g e m e e n t e w o r d e n ge ­d r a g e n , m a a r he t min is ter ie zal d a n m o e t e n b i j spr ingen . Je m o e t ove r l eg v o e r e n me t ar t ­sen en a p o t h e k e n . Er m o e s t e n voo r 4 5 0 0 k i n d e r e n o p r o e p e n u i t g a a n . W e m o e s t e n v o l d o e n d e vacc in e n m a t e r i a l e n zoa l s n a a l ­d e n bes te l l en . W e m o e s t e n z o r g e n voo r e e n g o e d e o p v a n g van de pers, w a n t bij de k r a n ­t en w a s he t k o m k o m m e r t i j d , dus kon e e n gro te pe r sbe l angs te l l i ng w o r d e n v e r w a c h t . De in t e e n t e n k i n d e r e n m o e s t e n ove r de he le d a g w o r d e n ve rsp re id , z o d a t d a a r v o o r s chema ' s m o e s t e n w o r d e n g e m a a k t . O p de v a c c i na t i edag moes t a l les z o vlot moge l i j k v e r l o p e n . Bij zovee l m e d e w e r k e r s ve rd i en t

15

'Voorkomen moest worden dat onnodige ongerustheid zou ontstaan'

B u u t s • ) v a n d e G o o r ACCOUNTANTS W I E I A 5 T I N G A D V I S E U I S

Spoor laan 64 5348 KC Oss

TELEFOON (0412) 64 56 55 (LID N O v A A )

™.L oè basis voor ® ®

het beste brood! Broodverbetermiddelen voor:

I W i tbrood

Bruin-, Volkoren- e n Tarwebrood

IK Ie inbrood

ILuxe (gevuld) brood

I S C O O P * M I X E N

Broodverbetermiddelen voor

I K o n i n g s g i s t *

K o n i n g s c r e a m "

I M o n d i a l *

I A c t i v a *

D S M B a k e r y I n g r e d i e n t s D S M l * > Postbus 193 - 3300 AD Dordrecht - tel 078 - 652 $6 Fax 078 - 618508800 www.dsm-bakery.nl - dbi.dordrecht9dsm-group.co.

^ ©

SS BEDRIJFSHYGIËNE

bestrijding van knaagdieren

bestrijding van insecten

hygiëne - audits in levensmiddelenbedrijven

siloreiniging met het multiblast systeem

vogelwering

terminix bv, postbus 3420, 4800 dk breda

bel gratis 0800 022 26 62

M E S T H A N D E L

Ketelaars INC.

Retselseweg 4 • 5473 H C Heeswijk-Dinther Tel. 0413-292933 • Autotel. 06-51346322

venzandë"~*~ wTbrjnkman.nl

Wille & Donker advocaten

mr B. A. Wille mr W.N.L. Donker mr H.L. Duijm mr J.C. Dorrepaal mr J. Verhoeven mr. A.Y. Kroll mr M.J.W. Hoek mw mr M.E.L. Klein C.J. Lemkes C.J.R. van Binsbergen

Kantoorgebouw "De Appelenburg"

Herenweg 115 Postbus 357

2400 AJ Alphen aan de Rijn Tel.: (0172)442417 Fax: (0172)442028

Duizenden ongewilde gasten O n g e w i l d hee f t ieder m e n s o p en in z i jn l i chaam d u i z e n d e n en d u i z e n d e n o n z i c h t b a r e ' g a s t e n ' . Zo bev indt de m e n i n g o k o k b a c t e r i e z ich bij ve le m e n s e n als e e n vrij ons chu ld i ­ge gas t in de neus- en kee lho l te , z o n d e r dat i e m a n d daa r z iek v an w o r d t . W i e d e z e bac ­ter ie bij z i ch d raag t , b o u w t d a a r d o o r ge le ide l i jk e e n a f w e e r e r t e g e n op . A ls de bac te r ie e ch te r d o o r de b e s c h e r m e n d e s l i jmv l ies laag in de neus- en kee lho l t e d r ing t en in he t b loed komt , kan i e m a n d z iek w o r d e n . Dan kan m e n e e n he r senv l i e son t ­s t ek ing (men ing i t i s ) o f e e n b loedve rg i f t i g ing (sepsis) o p l o p e n . In ons land k r i jgen pe r j a a r z o ' n z e v e n h o n d e r d m e n s e n ve rsch i jnse len v an de m e n i n g o k o k k e n z i e k t e . Door sp re ­k e n , h oe s t en , n i e z e n e n z o e n e n kan de m e n i n g o k o k b a c t e r i e w o r d e n ove rgeb rach t . Er is ech te r maa r e e n k l e ine kans na b e s m e t t i n g z iek te w o r d e n .

De z i ek t eve r s ch i j n se l en z i j n : • koor ts ; • sp ie rp i jn ; • k o u d e r i l l ingen; • misse l i j khe id e n b r a k e n ; • hoo fdp i j n , voora l bij h e t b u i g e n v an de nek (neks t i j fhe id ) ;

Bij b l oedve rg i f t i g i ng (sepsis) k o m e n er nog e n k e l e ve rsch i jnse len bij : • rode vlekjes, hu idb loed ink j e s ; • s u f h e i d .

D ikwi j l s sp reek t m e n van ' n e k k r a m p ' . M a a r bij de m e n i n g o k o k k e n z i e k t e hoe f t n iet a l ­t i jd sp rake te z i jn v an hoo fdp i j n en neks t i j fhe id . A ls sp rake is v an b loedve rg i f t i g i ng k u n ­nen hoo fdp i j n e n neks t i j fhe id n iet o f pas hee l laat o p t r e d e n .

W a n n e e r in de o m g e v i n g de m e n i n g o k o k k e n z i e k t e is g e c o n s t a t e e r d , g e l d e n als p r e v e n ­t ieve m a a t r e g e l e n :

• v o o r k o m o v e r v e r m o e i d h e i d e n z o r g voor g o e d e v o e d i n g ;

• a n d e r e n niet la ten ' m e e g e n i e t e n ' v an u w n i e z e n e n hoes t en , m a a r h a n d voo r de m o n d h o u d e n e n (pap ie ren ) z a k d o e k g e b r u i k e n ;

• de h a n d e n g o e d w a s s e n voor he t e t en en na to i l e tgebru ik ; • w o o n r u i m t e n e n k l a s loka l en g o e d ven t i l e ren en r a m e n g e r e g e l d o p e n z e t t e n .

de zo rg voor e t en en d r i n k e n ook a a n d a c h t . Van t e v o r e n h e b b e n w e a l les me t a l le m e d e ­w e r k e r s g r o n d i g d o o r g e n o m e n . "

De vacc ina t ie g e b e u r d e op e e n d a g dat de s cho l en w e e r z o u d e n b e g i n n e n . De k i n d e r e n in Z e v e n b e r g e n en K l u n d e r t g i n g e n d a n o o k e e n d a g later naa r s choo l .

Terugblik Als m e v r o u w Lodde r t e rugk i j k t op d ie vrij hec t i sche per iode , c o n c l u d e e r t z i j : " H e t g e ­hee l is v lot en soepe l v e r l o p e n . Het h o o g t e ­pun t lag bij de in tense voo rbe r e i d i ng , w a a r ­in vee l ove r l eg me t a l ler le i ins tant ies m o e s t w o r d e n g e v o e r d . In de prakt i jk is g e b l e k e n dat di t ove r l eg g o e d w e r k t . Nog noo i t h ad de G G D Wes t-Brabant z o ' n g roo t scha l i ge ope ra t i e in z o ' n kor te t i jd g e d a a n . Na af­loop k o n d e n w e t e v r e d e n vasts te l len da t de o rgan i sa t i e z o n d e r s t rubbe l i ngen is ve r lo ­p e n . "

Na de be r i ch t en in de k r a n t e n over de m e ­n i n g o k o k k e n z i e k t e , s t ond de t e l e f o o n bij de G G D Wes t-Brabant r o o d g l o e i e n d . A l l e e n al o p v r i jdag 10 a u g u s t u s m o e s t de G G D vijf­

d u i z e n d t e l e foon t j e s uit h e t he l e l and af­h a n d e l e n . Het min is te r ie v an V o l k s g e z o n d ­he id n a m t o e n de in fo rmat ie l i jn over. M e e r d a n 12.000 m e n s e n uit he t he le l and h e b b e n t e l e fon i s ch o m in l i ch t ingen g e v r a a g d . Dok te r Lodde r scha t dat de he l e o p e r a t i e in to taa l z o ' n ha l f m i l j oen to t 700 .000 g u l d e n hee f t gekos t . De voo rbe r e i d i ng v an de c a m ­

p a g n e eiste v an vee l m e n s e n a l le a a n d a c h t op. Het gevo lg w a s da t bij de G G D al ler le i a n d e r e z a k e n b l even l iggen en er e e n f l i nke a c h t e r s t a n d in w e r k z a a m h e d e n o n t s t o n d . Lodde r : " D a n k z i j d ie g r o n d i g e voo rbe r e i ­d i n g e n in tens ieve i nze t v an e e n a a n t a l m e n s e n k u n n e n w e c o n s t a t e r e n da t de c a m ­p a g n e g o e d is v e r l o p e n . De c a m p a g n e w a s nod ig e n w e h e b b e n me t z ' n a l l en de z a k e n g o e d a a n g e p a k t . Het d r a a i b o e k en de e v a l u ­

at ie v an de c a m p a g n e z i jn nut t ig voor de t o e k o m s t . O o k a n d e r e G G D ' s k u n n e n h ier h u n prof i j t m e e d o e n . Natuur l i jk is e lke s i tu ­at ie w e e r ande rs , m a a r v an d e z e e r va r i ngen leer j e voor de t o e k o m s t . " In d e c e m b e r k o m t de G e z o n d h e i d s r a a d me t e e n adv ies over de v r a ag of m e n i n g o k o k k e n van he t t ype C m o e t w o r d e n o p g e n o m e n in he t r i j k svacc ina t i ep rogram. Min is ter Borst hee f t al la ten w e t e n daa r n ie t zo vee l voo r t e voe l en . Het lijkt e rop , a ldus dok te r L o d ­der, da t bij m e n i n g o k o k k e n t ype C w a t m e e r g a a t v o o r k o m e n . A l e r t he i d blijft g e b o d e n , w a n t m e n i n g o k o k k e n k u n n e n alt i jd en

ove ra l w e e r de kop o p s t e k e n . Als hee l be l ang r i j k e e r va r ing conc ludee r t m e v r o u w Lodde r da t n ie t o ve rhaas t t e w e r k moe t w o r d e n g e g a a n . Be te r is he t de cam-p d y n e g r o n d i g voor te breiden en niks aan het toeva l over t e l a ten . Er z i jn d u i z e n d en e e n d i n g e n w a a r m e e moe t w o r d e n r e k e ­n ing g e h o u d e n . O o k k o m e n er a l ler le i o n ­v e r w a c h t e z a k e n n a a r vo r en . De ve rsch i l l en ­de t e a m s m o e t e n dus hee l soepe l o p e r e r e n , g o e d e a f s p r a k e n m e t e l kaa r m a k e n e n n iks in he t v a g e la ten .

Lodder : " In he t voor jaar h a d d e n w e e e n cu r ­sus t e a m b u i l d i n g g e h a d . Nu b leek in de prakt i jk v an a l l edag w a t t e a m s w a a r d w a ­ren, al g a u w o n t s t o n d e e n m o o i e s a a m h o ­r ighe id t u s sen de m e n s e n d ie de c a m p a g n e v o o r b e r e i d d e n . " H o n d e r d e n k i n d e r e n op e e n d a g i nen ten . K i n d e r e n d ie per ha l f uur w a r e n o p g e r o e ­pen . Z o r g e n da t al les v lot ve r loopt . O p z 'n t i jd d r i n k e n en e t en voor de m e d e w e r k e r s . Van a l le k a n t e n moes t de c a m p a g n e k l op ­pen . Es the r Lodde r : " N a t w e e over l i j dens lag er w e l e e n bee t j e e e n d ruk op de i nen t ings ­d a g . V o o r de d u i z e n d e n k i n d e r e n w a s he t t r o u w e n s t o ch w a t e n g , z o ' n i nen t ing . Daa r ­o m l iepen e r in he t g e m e e n t e h u i s van Ze ­v e n b e r g e n t w e e c l owns o m voo r e e n bee t j e

o n t s p a n n i n g te z o r g e n . M e d e w e r k e r s v an de g e m e e n t e w a r e n moo i als c l o w n u i tge ­dost . En in K l u n d e r t l iep de he le d a g e e n m a n van b a l l o n n e n al ler le i d i e r f i gu ren te m a k e n . O o k dat gaf voor de k i n d e r e n e e n p lez ie r ige a f l e i d i n g . "

Alben Hoogkamer

'Er zijn duizend en één dingen waarmee moet worden rekening gehouden'

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 27

Ontsmetten Op de schappen in de supermarkt staan rijen vol met

reinigingsmiddelen: voor wc's, spiegels, wanden en vloeren.

Even verder op staan de luxe zepen en allerlei reinigingsmiddelen

voor de huid. En in het hoekje bij de drogisterij staan

ontsmettingsmiddelen voor de huid als er bijvoorbeeld een wondje

is ontstaan. In principe bestaat er niet eens zoveel verschil in

werking tussen al die verschillende preparaten. Ze lossen vet op en

hebben vaak een zogenaamde, oppervlaktespanningverlagend

effect. Een detergens heet dat in de techniek. Maar betekent het

feit dat de vloer zó schoon geworden is, dat je 'ervan kunt eten',

ook dat die vrij van ziektekiemen is?

Hier r a k e n wi j e e n moei l i jk punt , W a t b e t e k e n t z i ek t ek i emenv r i j en s t reven w i j d aa r ook n a a r ? Wi j w e t e n da t

o n z e hu id ove rdek t is me t bac ter iën , s c h i m ­mels en g i s t en . Daa r h e b b e n wi j e e n soor t LAT-relatie m e e , ' l iv ing a l o n e t o g e t h e r ' . D ie k i e m e n hóren nu e e n m a a l bij o n z e hu id . Zij ë S s n & a r 2elf§ andere, vreemde bac te r i ën in de w e g . O n z e bac te r i ën op de hu id zi jn ware c o m m e n s a l e n , m e d e b e w o n e r s dus . Pas als de a l g e m e n e w e e r s t a n d sterk is ver ­z w a k t , b i j voo rbee ld bij e e n pat iënt me t AIDS, d r i ngen d ie (soms onschu ld i ge ) k ie ­m e n d i epe r in he t l i chaam door en m a k e n de z i eke dan nog e rge r z iek .

Voo r he t s c h o o n m a k e n van l e ven loze voor ­w e r p e n - v l oe ren , b a d k a m e r s , to i l e t t en e n eet- en d r inkge re i - w o r d e n mees ta l c h e m i ­sche r e i n i g i n g s m i d d e l e n gebru ik t , me t e e n vuil l o s m a k e n d e w e r k i n g e n e e n a a n g e n a m e geur . Zij z u l l e n waarsch i jn l i j k ook bacter ie-d o d e n d zi jn maa r da t is n ie t h u n d o e l . M e t e e n o n t s m e t t i n g s m i d d e l of des in f e c t ans hee f t m e n w e l de b e d o e l i n g e v e n t u e l e ziek-

b i n n e n enke l e m i n u t e n d o o d . Er bes t aan ook s p o r e n v o r m e n d e bacter iën d ie levens ­v a t b a a r k u n n e n bl i jven o n d a n k s u i t d r o g e n of k o u . De t e t anusbac i l is d a a r e e n g o e d v o o r b e e l d v an . O n d e r s ter i l i seren ve rs taa t m e n he t vo l l ed ig k iem- en v i rusv r i jmaken v a n e e n produc t .

Steriliseren Ster i l i seren is abso luu t . B i jna ster ie l is o n z i n . Iets is ster ie l o f n iet . Hitte is e e n be l angr i j ke m a n i e r o m v o o r w e r p e n te s ter i l i se ren . D o o r he t u i tg loe ien v an e e n naa ld w o r d e n al le (z iek te- )k iemen ve rn i e t i gd d ie d a a r o p a a n ­w e z i g z i j n . Ch i ru rg i s che i n s t r u m e n t e n w o r ­d e n vaak ges ter i l i seerd d o o r ze t w e e u ren lang t e l eggen in e e n o v e n m e t e e n t e m p e ­ra tuur v an 180 g r a d e n Ce ls ius . Dit proces kan ook sne l le r g a a n name l i j k w a n n e e r voch t ige h i t te w o r d t t o e g e p a s t . B i jvoor­bee ld door s toomster i l i sa t i e o n d e r d ruk . In m o d e r n e z i e k e n h u i z e n is de ster i l isat ie w e r ­keli jk v e r h e v e n to t e e n w a r e w e t e n s c h a p . W e g e n s de g ro t e t e chn i s che p r o b l e m e n past m e n d ikwi j l s l iever s te r ie le w e g w e r p a r t i k e -

'De werking van nieuw ontwikkelde desinfectantia wordt altijd nog vergeleken met carbol'

t e k i e m e n te lijf te g a a n . M a a r z o hee l e e n ­voud ig is da t n iet . S o m m i g e bacter iën en v i ­russoor ten z i jn name l i j k res istent . Mond- en k l a u w z e e r v i r u s kan b i j voo rbee ld m a a n d e n ­lang in e e n her fs t ige voch t ige o m g e v i n g z i jn agress iv i te i t b e h o u d e n . W o r d t het v irus e c h ­te r b e s c h e n e n door de z o m e r z o n d a n is he t

len t oe : van ster ie le naa ld j es to t he le s te r ie le o p e r a t i e p a k k e n en - l akens . S ter ie le in fus ie ­v loe i s to f fen inclusief .

Desinfectantia In he t e ind v an de n e g e n t i e n d e e e u w ver ras ­te de Britse ch i rurg Sir Joseph Lister de m e ­

d ische w e r e l d me t de m e d e d e l i n g da t hij v r i jwe l g e e n o n t s t e k i n g e n m e e r na z i jn o p e ­rat ies z a g d o o r he t r i jke l i jke geb ru i k v an op ­loss ingen v an ca rbo l . Hij d r e n k t e n iet a l l een de o p e r a t i e l a k e n s e n de v e r b a n d e n in ca r ­bo l , hij spoo t me t e e n spray ook de he le o p e r a t i e k a m e r vo l . Het s tonk a f schuwe l i j k m a a r h e t h ie lp we l .D i t w a s de z o g e n a a m d e an t i sep t i sche t e chn i ek . La te r w e r d d e z e g e ­vo lgd d o o r de a-septische t echn iek h e t g e e n z e g g e n w i l dat al les z o ster ie l moge l i j k g e ­h o u d e n w o r d t en er u i t s lu i tend ster ie le j a s ­sen , i n s t r u m e n t e n en v e r b a n d e n w o r d e n ge ­bru ik t . Lister's carbo l o f w e l f eno l w a s e e n snel en u i t s t ekend b a c t e r i e d o d e n d m i d d e l . Tot op h e d e n w o r d t de w e r k i n g v an n i e u w o n t w i k k e l d e des in f e c t an t i a alt i jd n o g v e r g e ­l eken me t d ie v an ca rbo l .

In de n e g e n t i e n d e e n tw in t igs te e e u w ver ­s c h e n e n d iverse a n d e r e d e s i n f e c t e r e n d e m i d d e l e n o p de mark t . O n d e r a n d e r e de kwik- en z i l v e r ve rb ind ingen . Sub l imaa t of­w e l k w i k c h l o r i d e tast onmidde l l i j k de eiwit-

28 EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

t en in de z i e k t e k i e m e n a a n en is d a a r d o o r e e n de r s te rks te des i n f e c t an t i a d ie er z i j n . He laas is s u b l i m a a t u i terst g i f t ig e n hoo r t z e d a a r d o o r n ie t in de EHBO-tas als des infect ie-midde l thuis . M e r c u r o c h r o o m is e v e n e e n s e e n k w i k v e r b i n d i n g m a a r haa r bacter ie-d o d e n d e w e r k i n g is be t rekke l i j k ge r i ng . De z i l ve r ve rb ind ing P ro ta rgo l w o r d t nog w e l e ens t o e g e p a s t voo r he t i n d r u p p e l e n v an d e oog jes v an e e n p a s g e b o r e n k ind . E v e n t u e l e k w a d e z i e k t e v e r w e k k e r s w o r d e n d a a r d o o r g e d o o d .

J od ium en c h l o o r v e r b i n d i n g e n zi jn ook be ­langr i jke des in f ec t an t i a . Het n a d e e l van j o ­d i u m in e e n a l coho l i s che op loss ing - de be ­k e n d e j o d i u m t i n c t u u r - is da t zij pi jn doe t op e e n w o n d e n dat zij s t e rke r g e c o n c e n t r e e r d w o r d t als de a l coho l v e r d a m p t . En da t ver ­o o r z a a k t s o m s p r ikke l ingsve rsch i jnse len . D ie k o m e n m i n d e r voo r bij de v e rb i nd ing v an j o ­d i u m me t pov idon . Da t is de Be tad ine d i e als v loeistof , za l f , h a n d e n w a s m i d d e l of s h a m ­poo ve rk r i j gbaa r is. Maa r ook daarb i j k o m e n soms hu id i r r i ta t ies voor.

Dit is m i n d e r h e t geva l bij c h l o o r h e x i d i n e of­w e l S ter i lon. Het n a d e e l d a a r v a n is da t bac ­t e r i e spo ren niet z o g e m a k k e l i j k w o r d e n ge ­d o o d . A ls de E H B O ' e r des i n f e c t an t i a wi l g e ­

b ru i ken voo r de o n t s m e t t i n g v an e e n w o n d m o e t hij er r e k e n i n g m e e h o u d e n da t als e r vee l w o n d v o c h t of e t te r is he t e f fec t v an d ie o n t s m e t t i n g s m i d d e l e n ach te ru i t za l g a a n m a a r ook da t d ie b a c t e r i e d o d e n d e m i d d e l e n ook c e l l e n d o d e n d z i jn . Me t n a m e ge ld t to t voo r de toch al b e s c h a d i g d e ce l l en in de d i ep t e van e e n w o n d . Ve r sch i l l ende o n d e r ­z o e k e r s h e b b e n d a n ook g e s u g g e r e e r d da t na he t geb ru i k v an w o n d o n t s m e t t i n g s m i d -d e l e n de w o n d g e n e z i n g t r age r gaa t . V a n ­d a a r dat s o m m i g e hu lpve r l ene r s adv i se ren da t he t u i twassen v an e e n w o n d m e t w a t e r

al mee r d a n v o l d o e n d e is. E v e n t u e e l m e t w a t e i en z e e p . En h i e r m e e z i jn w i j wee r In de v e r l e d e n t i jd ve rze i ld t o e n ru im e e n e e u w g e l e d e n de b e k e n d e cl inicus Sir Wil-

l iam Os le r z i jn s t u d e n t e n t oe r i ep : 'M i jne He ­ren, w a t e r en z e e p z i jn de bes te des i n f e c ­t a n t i a ! ' . Os le r had en igsz ins gel i jk . Bac te r i ën e n virus g a a n name l i j k in w a t e r d o o d , m a a r da t w a t e r m o e t d a n w e l z i jn gedes t i l l e e rd . En nu e r t o ch w o r d t g e s c h r e v e n ove r ' g e d e s ­t i l l ee rd ' , a l coho l 70 p rocen t d o o d t z i e k t e ­k i e m e n óók ! Voo r v e c h t e r s b a z e n in e e n k roeg is dit mis ­sch ien e e n t ip .

G.T. Haneveld

'Hitte is een belangrijke manier om voorwerpen te steriliseren'

mostent PIJPLEIDINGEN B.V. RO Box 120 Geu lweg 3 Telefoon

3350 AC Papendrecht 3356 LB Papendrecht

+31 . (0)78.6151611

Bij het woord project wordt al snel gedacht aan standaard oplos­singen. Met een verrassende visie

en een andere aanpak creëren we nu juist een persoonlijke uitstra­ling in het interieur van bedrijven

en instellingen. Daarbij combine­ren we economisch denken met denken in vorm en kleur.

Een verrassende visie op projectinrichting

Frank Lensen project- en interieurinrichters

Postbus 67, 5324 ZH Ammerzoden Bernseweg 14, 5324 JW Ammerzoden Telefoon 073-599 05 99. Telefax 073-599 71 28

E-mail: mfo@lensen.nl

B I ] O N T W E R P E N

Tiber 10 2267 CC Leidschendam 070 - 320 87 öti U7Ü- 317 63 87

070 • 320 83 00 info@bruikman-kok.nl www.bruikman-kok.nl

M O U R I K probleemoplossers

infrastructuur sanering van grond en grondwater projectontwikkeling

Mourik Groot-Ammers B.V. Voorstraat 67, Postbus 2 2964 ZG Groot-Ammers Telefoon 0184-66 72 00 Telefax 0184-66 23 16 E-mail: mga@mourik.com www.mour ik . com

Buiteninrichting Aruba-pier Bouwexpo Almere 2001

Mysofobie

Angst voor vuil Is de schoonmaakwoede, die typisch

Nederlandse eigenschap, een vorm van

mysofobie? Het lijkt erop als je de betekenis

ervan in een woordenboek opzoekt. Het

Griekse mysos betekent namelijk vuil en

phobos angst. Angst dus voor vuil.

Psychiaters denken daar anders over. Voor

hen is mysofobie iets ziekelijks. De patiënt in

kwestie heeft een onbedwingbare angst dat

hij of zij door het een of ander wordt besmet.

Smetvrees of -angst is hier eigenlijk een

betere Nederlandse term.

Met z o ' n s m e t w o r d t e ch te r ook vui l in d e vee l r u ime re z i n b e d o e l d . De vui le g e d a c h t e n d ie b i j voo rbee ld i e m a n d heef t . Het d w a n g m a t i g e s c h o o n m a k e n z o u d a n he t w e g w a s s e n van de ' z o n d e " k u n n e n z i jn .

E e n de rge l i j ke w a s d r a n g z o u op symbo l i s che w i j z e t o n e n da t er iets w e g te w a s ­sen is. V a a k is da t b o v e n d i e n iets w a a r d e h a n d e e n rol in spee l t . En al hee l g a u w g a a n de g e d a c h t e n d a n jrj cj§ r i ch t ing v an d e seksualiteit

Als e e n k le in k ind m e t z i jn v inger t jes z i jn g e s l a c h t s o r g a a n betast , kr i jgt he t al snel te h o r e n dat zo ie t s 'v ies ' is e n niet m a g . Seks en vies h ó r e n d u s kenne l i j k bij e lkaar . Ze z i jn nog v e r b o d e n b o v e n d i e n . Bij de l a te re o p b l o e i e n d e - maa r v e r b o ­d e n - seksua l i te i t , k a n d a a r d o o r soms e e n psychisch conf l i c t o n t s t a a n da t d o o r vee l vu ld ig e n g r o n d i g h a n d e n w a s s e n d a n o n b e w u s t b e z w o r e n w o r d t . E e n v r o u w d i e dage l i jks haa r h a n d e n w e l z o ' n vi jft ig m a l e n was te , k w a m na e n k e l e g e s p r e k k e n me t haa r psych ia ter to t de o n t d e k k i n g da t de r eden e igen l i j k e e n o n b e w u s t e angs t w a s voor z w a n g e r s c h a p . De u i t d r u k k i n g ' onbev l ek t e o n t v a n g e ­nis ' s taa t h i e r m e e du ide l i jk in v e r b a n d .

O v e r i g e n s is zu lk v o o r t d u r e n d e h a n d e n w a s s e n h e l e m a a l n iet z o g o e d . M e n s e n me t e e n w a s d r a n g v e r w i j d e r e n d o o r al da t w a s s e n name l i j k h e t b e s c h e r m e n d e zuur- e n ve t l aag je o p h u n hu id . D ikwi j l s on t s t aa t d a a r d o o r e c z e e m . De bes te be ­h a n d e l i n g in dit geva l is de h a n d e n h e l e m a a l n ie t m e e r in contac t me t w a t e r en z e e p te la ten k o m e n . Het gevo lg is d a n w e l dat de h a n d e n s teeds vui ler w o r d e n . En z o bl i jven niet a l l een z i jn g e d a c h t e n maa r ook zi jn e i gen h a n d e n vui l . M e n s e n m e t e e n s m e t v r e e s v r a g e n z ich d ikwi j l s af of zij z ich n ie t k u n n e n be ­s m e t t e n d o o r b i j voo rbee ld he t a a n r a k e n van de bril v a n e e n W C of g e w o o n m a a r v an de l e u n i n g e n langs e e n t r ap v an het s t a t ion of de s t a n g e n van e e n bus of t r a m . Het a n t w o o r d op dit p r o b l e e m is kort : d o o r a a n r a k i n g v an l e ven loze m e t a l e n v o o r w e r p e n doe t z ich prak t i sch nooi t e e n b e s m e t t i n g voor .Dat v e rhaa l da t je e e n ges l a ch t sz i ek te op kunt l open v ia de bril v a n e e n W C is d a n ook e e n sprook je . Je zul t d aa r t o ch echt méé r m o e t e n d o e n . M a a r g o e d h a n d e n w a s s e n kan g e e n k w a a d . Als er in e e n vu i le hu id de e e n o f a n d e r e w o n d onts taa t , is de kans vee l g ro te r da t er vui l v an bu i ten m e e naa r b i n n e n w o r d t ges l eep t plus de daarb i j h o r e n d e g ro t e r e in fec t i ekans .

dr. G.T. Haneveld

Brekebeen

Ongevee r e e n m a a n d g e l e d e n l iep ik d o o r he t bos te w a n d e ­len me t mi jn h o n d . E e n ex-col ­

lega v an mi j , ga f gymles a a n e e n g r o e p op h e l spui I v c l ü . D c (CCI l l l i ye i l w a r e n a a n h e t v o e t b a l l e n . Het gras w a s n o g w a t vocht ig v an de o c h t e n d ­d a u w . S o m m i g e l ee r l i ngen l i epen t e ' t r e k k e b e n e n ' , a n d e r e n w a r e n in h u n e l e m e n t en m a a k t e n de e n e s l id ing na de a n d e r e . Ik z w a a i d e mi jn ex-col lega v r iende l i jk t oe e n ve r vo lgde mi jn w e g . T o e n ik op de t e r u g w e g w e e r langs he t ve ld k w a m , w e r d ik i n g e h a a l d d o o r e e n a m b u l a n c e , d i e m e t g i l l ende s i r enes r i cht ing ve ld g ing . W a t w a s e r g e b e u r d ?

t e n v an de l ee r l i ngen -hoorde ik later- w a s t i jdens e e n v an de s l id ingen w a a r ik he t al over had w a t o n g e l u k k i g t en val g e k o m e n e n brak zi jn o n d e r ­b e e n . V i a z i jn G S M k o n mi jn co l l ega s impe l 1-1-2 be l l en e n z ich ve rde r b e z i g h o u d e n me t he t s l acht ­o f fe r en de over ige l ee r l i ngen . De hu lp d ie hij k o n g e v e n w a s ove r igens bepe rk t . V a n z e l f s p r e k e n d het ge rus t s te l l en e n w a t o n d e r s t e u n e n van he t ge t ro f f en b e e n me t w a t k l ed ingss tukken w a s a l les dat moge l i j k w a s in d e z e s i tuat ie en dan m a a r a f ­w a c h t e n w a n n e e r de a m b u l a n c e te r p laa tse komt . O p dit spor tve ld w a s dat gemakke l i j k , w a n t je kunt daa r z o w a t de a m b u l a n c e h o r e n s t a r t en e n h e m s teeds d ichterb i j h o r e n k o m e n . Ik h ie ld me op a f s t and , w a n t mi jn co l l ega had de s i tuat ie , s a m e n me t w a t b e h u l p z a m e l ee r l i ngen , p r ima in de h a n d en b i n n e n e n k e l e m i n u t e n w a s he t b e e n in e e n v a c u ü m spalk ge f i xee rd en k o n de on fo r tu in l i j ke 's l ider ' de a m b u l a n c e w o r d e n in ­g e s c h o v e n . De les w e r d ve rde r a f g e b r o k e n e n de over ige l ee r l i ngen n a a r de k l e e d k a m e r g e s t u u r d . Mi jn co l l ega moes t nog het e e n e n a n d e r r ege l en voor de o p v a n g van ' b r e k e b e e n ' in het z i e k e n h u i s e n a a n g e z i e n hij he t v o l g e n d e lesuur g e e n klas had kon hij dit op schoo l via de admin i s t r a t i e even ze l f r e g e l e n .

E igen l i jk w e l h a n d i g dus , als e e n le raar l i chamel i jk o p v o e d i n g t i jdens z i jn lessen o p e e n b u i t e n a c c o m ­m o d a t i e e e n G S M bij z ich h e e f t !

Gerard van Broekhuijsen

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8 3'

Wilt u reageren op artikelen uit EHBO-Magazine? Uw mening geven

over een actueel EHBO-onderwerp? EHBO-Magazine biedt aan de lezers een podium!

Hulpverlening bij evenementen

Dit zijn de spelregels: • uw reactie of mening mag uit maximaal

250 woorden bestaan. • als uw tekst te lang is, heeft de redactie

het recht om de tekst, zonder overleg, in te korten.

• uw bijdrage (l iefst een word-document) kan per e-mail worden verzonden naar: info@ehbofederatie.nl of per floppy worden verstuurd naar: EHBO Magazine, Postbus 320 , 3430 AH, Nieuwegein.

• de bijdrage moet voorzien zijn van uw naam en woonplaats.

• bijdragen die niets met EHBO te maken hebben of onnodig grievend zijn, worden niet geplaatst.

"Culemborg 112 redt levens" Het w a s e e n leuk s tuk je maa r ik mis te de i n ­b r eng van he t Rode Kruis . In C u l e m b o r g is dit e e n ac t i eve g r o e p vr i jwi l l igers d ie o p hee l vee l f r o n t e n s a m e n w e r k e n me t de p laa tse l i jke EHBO-veren ig ing en Redd ings ­b r igade . Het R o d e Kruis in C u l e m b o r g hee f t e e n l e u ­ke j e u g d g r o e p w a a r beha l v e de E H B O ook z a k e n b e h a n d e l d w o r d e n als r o l s t o e l d u w e n , b e z o e k e n van o u d e r e n , p o r t o f o o n g e b r u i k . Ook ve rzo rg t he t Rode Kruis op e e n a a n t a l bas i sscho len Jeugd-A o p l e i d i n g e n e n op he t K W C ook Jeugd-B o p l e i d i n g e n . O p d e z e d a g w a r e n zij ook a a n w e z i g en h e b b e n ook t e n vo l le de j e u g d o p l e i d i n g e n g e p r o m o o t . Dat e e n EHBO-veren ig ing niet op d e z e d a g a a n w e z i g w a s hee f t a n d e r e o o r z a k e n . M a a r o m d a n m e t e e n te s te l l en dat e r n iets a a n de j e u g d o p l e i d i n g e n g e ­d a a n w o r d t g a a t mij t o ch te ver.

J a m m e r w a n t , zoa l s he t hoor t , c o m p l e t e r e n de E H B O , de R e d d i n g s b r i g a d e e n he t R o d e Kruis e l kaa r e n h e b b e n zij e e n g o e d e s a ­m e n w e r k i n g in C u l e m b o r g

Theo M. Timmer

Kaderinstructeur te Culemborg.

Vele EHBO-verenigingen stellen elk jaar gediplomeerde EHBO'ers

beschikbaar voor hulpverlening bij grote en kleine evenementen. Om dit

werk naar behoren te kunnen verrichten, worden bijscholingen verzorgd

vanuit de 23e druk van het Oranje Kruis-boekje en De geoefende EHBO'er.

Mi jns inz iens z o u ook a a n d a c h t m o e t e n w o r d e n g e s c h o n k e n a a n de e m o t i o n e l e e r va r in ­g e n , z o d a t m e n bij de e e r s t e h u l p v e r l e n i n g be te r uit de v o e t e n k a n . O o k is m e n be t e r in s taa t de s i tuat ie a a n te k u n n e n . De hu lpve r l ene r en he t s l ach to f fe r z i jn h i e r m e e g e b a a t . A l j a r e n l a n g b e s t e e d ik in de ve rvo lgcursus a a n d a c h t a a n de e m o t i o n e l e kant . De v e r e n i g i n g m o e t e r o p b e d a c h t z i jn da t l eden bij d c d u l p v c i I c u f u y /.elf UdUl l ld l lbü iy e r v a r i n g e n k u n n e n o p l o p e n . W i e m e n s e n i nze t bij e v e n e m e n t e n , d r a a g t d a a r v o o r ook v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d . De E H B O ' e r s m o e t e n z o nod ig h u n ve rhaa l kwi j t k u n n e n bij e e n arts o f bij de d o c e n t E H B O .

In o n z e v e r e n i g i n g - in N o o r d w i j k e r h o u t - k u n n e n E H B O ' e r s o p mij e e n b e r o e p d o e n . Ik b e n h ie rvoor o p g e l e i d en g e b o n d e n a a n he t b e r o e p s g e h e i m . Mi jn e r va r ing is d a t v an m.jn hu lp noga l e e n s geb ru i k w o r d t g e m a a k t . EHBO ' e r s w i l l e n hun ha r t l uch ten . Bi j ­v o o r b e e l d na e e n mis luk te of g e s l a a g d e r ean ima t i e . Z o ' n r e a n i m a t i e is a l t i jd e e n e rg i n ­g r i j pende gebeu r t en i s e n laat vaak d i epe i n d r u k k e n na . Dat ge ld t ook voo r e e n p lotse ­l ing ove r l i j den , e e n erns t ig o n g e l u k of o n g e v a l l e n d ie me t agress ie g e p a a r d g a a n . De meeste mensen zijn daar ddm'g v an o n o e r a e i na ruk e n w e t e n er n ie t g o e d raad m e e . Bij e v e n e m e n t e n d ie vee l b e z o e k e r s t r e k k e n , is het v e r t r o u w d e bee ld da t er e e n EHBO-post a a n w e z i g is. V o o r b e e l d e n h ie rvan z i j n : de kermis , de w i e l e r r o n d e , de ha rddrave r i j , de a v o n d - w a n d e l v i e r d a a g s e e n g roo t scha l i ge e v e n e m e n t e n als b rade r i eën , d i sco-avon­d e n e n ca rnava l .

Bij ve l e e v e n e m e n t e n zi jn vaak d e z e l f d e letsels t e b e h a n d e l e n , zoa ls : ve rs tu ik te enke l s k o e l e n , v e r b a n d e n a a n l e g g e n en ple isters p l a k k e n . A n d e r s w o r d t h e t bij ac t iv i te i ten m e t o ve rma t i g a l coho lgeb ru ik , s o m s ook in c o m b i n a t i e me t drugs . Daa r w e t e n EHBO ' e r s v a a k n ie t g o e d r aad m e e . Het vere is t e e n spec ia l e m a n i e r v an h a n d e l e n . V a n d a a r dat ik o o k bij g ro t e e v e n e m e n t e n in N o o r d w i j k e r h o u t vaak ze l f a a n w e z i g b e n vanu i t mi jn p ro fess ie als v e r p l e e g k u n d i g e e n d o c e n t E H B O o m de a a n w e z i g e EHBO ' e r s t e b e g e l e i d e n . Dat is voor mij t e vens e e n g o e d e g e l e g e n h e i d o m te z i e n w a t de curs is ­t e n h e b b e n ge l e e rd en h o e z e d a a r in de prakt i jk m e e o m g a a n . M o c h t e n z ich spec i f i eke s i tuat ies v o o r d o e n bij o v e r m a t i g a lcohol- of d rugsgeb ru i k , d a n gee f ik u i t l eg over w a t is voo rgeva l l en .

O o k in de ve rvo lg lessen w o r d t a a n E H B O é r s a l t i jd g e l e g e n h e i d g e b o d e n o m h u n ver ­haa l t e d o e n . Ze k r i jgen daa r d a n ook e e n du ide l i j ke react ie op. O o k me t Lotus-slacht­of fers w o r d e n de b i j z o n d e r e ongeva l s s i tua t i e s n a g e s p e e l d . Het bl i jkt da t d e z e l ee rs i tu ­a t ies b i j d r agen to t e e n be t e r f u n c t i o n e r e n v an de E H B O ' e r s in de prakt i jk .

Wat kan men van EHBO'ers verwachten?

* d e s k u n d i g e hu lp ; * g o e d e b e g e l e i d i n g ; * moge l i j k e d o o r v e r w i j z i n g n a a r d e s k u n d i g e ( a r t s , 1-1-2, z o r g voo r a m b u l a n c e v e r v o e r ) ; * moge l i j ke i nschake l i ng b u r e a u s l a ch to f f e rhu lp ; * g e h e i m h o u d i n g ; pr ivacy-gevoe l ige z a k e n w o r d e n niet a a n d e r d e n ve r te ld

( b e h o u d e n s a a n d e s k u n d i g e n ) .

Piet Noordhuizen

Verpleegkundige/docent EHBO

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

Harden Het is eigenlijk nog niet zo lang geleden. In de herinnering van velen staat nog gegrift, dat het luxueuze

dat tegenwoordig vanzelfsprekend is, nog lang niet in alle huishoudens aanwezig was. Een douche,

centrale verwarming, telefoon, wasmachine, personal computer, het zijn verworvenheden van pas de

laatste 50 jaar. lx in de week in de teil voor de enige kachel in huis. Iets wat vele vijftigers zich nog wel

voor de geest kunnen halen, maar prehistorisch klinkt voor onze internetgeneratie. Ook de kleding werd

veel minder dan tegenwoordig gewisseld en de dagelijkse wasbeurt bestond uit het koude washandje al

dan niet met zeep over gezicht en handen. Was onze hygiëne toen zoveel slechter?

Was o n z e w e e r s t a n d t e g e n de o o k t o e n ru im a a n w e z i g e bacter iën zovee l m i n d e r ? V e l e n h e r i n n e r e n

z ich de m i n d e r s chone k i n d e r e n , d ie z o m e r s en w in t e r s me t nauwe l i j k s ex t ra k l ed ing n a a r schoo l g i n g e n , maa r a f g e z i e n v an e e n s n o t n e u s b i jna noo i t z iek w a r e n . De b e k e n ­de pas op 75-jar ige leef t i jd o v e r l e d e n kuns t ­sch i lder Jop ie Hu i sman g ing e r ze l fs pra t op z ich noo i t t e w a s s e n e n hij c l a imde noo i t z i ek t e z i jn g e w e e s t . De hu id , o n z e besche r ­m e r t e g e n a l le i n v l oeden van de b u i t e n w e ­reld w o r d t me t a l le m o d e r n e luxe m i d d e l e n g e k o e s t e r d e n v e r w e n d , m a a r w o r d t hij o o k g e o e f e n d in de t a k e n , d ie hij van na tu re moe t v e r r i ch t en ? Denk eens a a n de z w e m ­b a d e n . D e z e h a d d e n nog niet z o lang g e l e ­d e n e e n Spa r t aanse t e m p e r a t u u r v an z o ' n 2 2 ° C De hu id k reeg bij e e n duik in dit w a t e r

e e n a a r d i g e s t imu lans o m het l i chaam te be ­s c h e r m e n t e g e n te s te rke a f k oe l i n g . Sub t ro ­p ische z w e m p a r a d i j z e n w a r e n e e n v o u d i g ­w e g n o g niet u i t g e v o n d e n , dus i ede reen v o n d dit v a n z e l f s p r e k e n d . De b e s c h e r m i n g t e g e n z i e k t e k i e m e n , o o k e e n be l ang r i j k e f unc t i e v an o n z e hu id en s l i jmv l i ezen , za l n a u w e l i j k s ge t r a i nd k u n n e n w o r d e n , als d e z e z i e k t e k i e m e n v o o r t d u r e n d w o r d e n w e g g e w a s s e n ! M issch ien s ch i e t en w e w e l iets t e ver door in ons s t reven n a a r z inde l i j k ­he id . We l l i ch t w o r d e n w e h i e rdoo r ju is t m i n d e r b e s t a n d t e g e n de a a n v a l l e n v an b u i ­t ena f . H a r d e n van ons l i chaam, h e t b e s t a n d m a k e n t e g e n w e e r s i n v l o e d e n en z i e k t e k i e ­m e n , vere is t e e n b loots te l l ing a a n d e z e o m ­s t a n d i g h e d e n . W a a r o m z o u d e n w e o n z e k i n d e r e n z o g a u w de r in de m a a n d is k l eden a lsof ze p o o l k o u m o e t e n t r o t s e r e n ? M o e t e n

ze dage l i j ks w o r d e n g e b a d d e r d me t z e e p , d o u c h e s c h u i m e n s h a m p o o ? O o k w a t e r r e i ­n igt , m a a r d a n z o n d e r a a n t a s t i n g v an de n a ­tuur l i j ke z u u r g r a a d v an de hu id , d ie m e d e de z i e k t e k i e m e n 'bu i ten de d e u r ' h o u d e n .

T e m p e r a t u u r w i s s e l i n g e n z i jn ook h e i l z a a m voo r de hu id . Het is e v e n w e n n e n , m a a r e e n k o u d e na-douche o e f e n t de sp i e ren in de hu id en o n d e r l i g g e n d e wee f s e l s . Extra w e e r ­s t a n d l i jken w e t e g e n w o o r d i g uit p i l len te w i l l en h a l e n . E e n na tuur l i j ke dosis pr ikke ls en e e n dage l i j ks por t ie f ru i t is ech te r hoogs twaa rsch i j n l i j k e e n vee l be te re opt i e . E e n de rge l i j ke a a n p a k vere is t w e l w a t m e e r

lijk a f z i en . M a a r kr i jgen w e o n z e v e r w e n d e gene r a t i e n o g z o v e r ?

Gerard van Broekhuijsen

HULP Het g a a s p l e i s t e r v e r b a n d , in d e

v o l k s m o n d ple ister g e n o e m d , is e igen l i j k als he t v an de rol w o r d t

gekn ip t n ie t c o m p l e e t . V a n d a a r de v o l g e n d e aanvu l l i ng :

Gaaspleisterverband

Zo vinden velen het al genoeg: Aan de andere zijde hetzelfde,

NB. Veel kant en klaar verpakte gaaspleisterverbandjes hebben aan alle zijden al een lijmstrook.

Een stukje pleister om de open kant

af te plakken 'h op de huid, 'h op het

gaaspleisterverband.

En... de wond is volledig afgesloten.

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

EHBO in dierentuin Een dagje uit, naar de dierentuin. De meeste kinderen vinden dat leuk. Met vader en moeder apies kijken.

Of met oma en opa. Een paar uur slenteren langs de leeuwen en tijgers, de olifanten, de beren en andere

dieren die we niet graag in het wild tegenkomen.

Ook in d i e r e n t u i n e n z i jn E H B O ' e r s ac ­t ief . Er kan w e l e e n s iets f ou t g a a n . D a n m o e t er snel hu lp w o r d e n g e ­

b o d e n . Zoa ls in de d i e r g a a r d e B l i jdorp in R o t t e r d a m . T i jdens de o p e n i n g s u r e n is e r a l ­t i jd e e n EHBO ' e r pa raa t . E e n k ind kan e e n o n g e l u k k r i j gen , i e m a n d kan o n w e l w o r d e n . Te a l len t i jde moe t g o e d e hu lp g a u w a a n ­w e z i g z i j n . Het logboek v an de EHBO-post in B l i jdorp laat z i en da t e r w e l e ens w a t ge ­beur t . De EHBO-post s taa t o n o p v a l l e n d o p ­ges te ld . Toch is er vanu i t d ie post e e n g o e d ove rz i ch t over r e s t au ran t en spee l tu in . De l igg ing v an de EHBO-post is g o e d g e k o z e n , g e z i e n de v e r m e l d i n g e n in he t logboek . Eens z a t er e e n j o n g e n in he t ne t v an he t k l imrek me t z i jn kn ie d o o r de m a z e n v an het net . Nu k r e e g hij z i jn b e e n niet m e e r t e ­rug . Pan iek a l o m . Het b e e n w e r d d i kke r e n

b leek muurvas t te z i t t en . De d i e n s t d o e n d e E H B O ' e r er op af. Eerst p raa t hij op de j o n ­g e n in o m h e m ge rus t t e s te l l en . D a n v raag t hi j : " W a t w i l j e ? W e k u n n e n je b e e n er af z a g e n , m a a r ook he t ne t o p e n z a g e n . " Z o n d e r zich te b e d e n k e n z e g t de j o n g e n : " Z a a g he t ne t m a a r o p e n . " De EHBO ' e r a n t w o o r d t p l age r ig : " H e b je w e l g o e d n a g e d a c h t ? W e e t je he t w e l z e ­k e r ? " De j o n g e n knikt he f t ig van ' ja ' . De m a n n e n van de t e chn i s che d iens t s t aan in tussen al k laar o m he t ne t te b e w e r k e n . Na d e z e ' ope ra t i e ' w o r d t he t ne t me t de g roo t s t e s p o e d he rs te ld . W a n t rege l 1 v an de E H B O : let op gevaar , b e t e k e n t hier ook : v o o r k o m het gevaar . Dit ge ld t z e k e r in de d i e r g a a r d e , w a a r dage l i j ks ve le m e n s e n op e e n be t rekke l i j k k le ine oppe r v l ak t e b i j e en ­

z i jn , h o e w e l da t door de beg roe i i ng n ie t op ­valt , en er a ch te r de ve i l ige h e k k e n veel g e ­vaa r schui l t . O p h o o g t i j d a g e n z i jn e r w e l 15.000 b e z o e k e r s . A a n h u n ve i l i ghe id m o e t w o r d e n g e d a c h t .

Vleermuizen Als E H B O ' e r in e e n d i e r en tu i n h e b j e er g e e n idee v an w a t e r d ie d a g a l l emaa l k an g e b e u r e n . Er viel eens i e m a n d over de d r e m p e l v an de v l e e r m u i z e n g r o t . Toen de m e l d i n g b i n n e n k w a m , leek he t a l l emaa l noga l ons chu ld i g . Je g a a t e r als EHBO ' e r op a f en tref t in de du is tern is v an de grot e e n s lachto f fe r op de g r o n d a a n . Na u i t v r agen b leek he t s lachto f fe r e e n b e e n b r e u k te h e b ­ben o p g e l o p e n . Dus : rust en s t e u n g e v e n a a n het g e w o n d e b e e n en e e n a m b u l a n c e bes te l l en .

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

De a m b u l a n c e komt voor he t hek. De por ­t ier is g e w a a r s c h u w d e n w e e t de rou te d i e de a m b u l a n c e in de d i e r en tu i n m o e t r i jden. D a n k o m t he t p r o b l e e m . Het a m b u l a n c e p e r ­sonee l s tapt de grot b i n n e n e n z i e t he l e ­maa l niets. V o o r de d i e r en m o e t he t d a a r d o n k e r b l i j ven. O p de tast en op a a n w i j z i n ­g e n v an de r o e p e n d e E H B O ' e r v i nden zij he t s lachtof fer . Nu m o e t e n z e w e e r naa r b u i t e n o m de b r a n c a r d te h a l e n . W e e r s t a p p e n ze de du is tern is in. De E H B O ' e r d ie v o l d o e n d e a a n de du is tern is is g e w e n d , moe t m e e h e l ­pen o m het s lachtof fer o p de b r anca rd te l e g g e n . S chu i f e l end k u n n e n zij de g ro t ve r ­l a ten .

O p e e n a n d e r e d a g sp r ing t e e n k ind v an e e n j aa r o f a ch t n o g net de d r a a i d e u r in bij he t o l i f an t enhu i s . Als er z i ch i e m a n d tussen de d r a a i d e u r en de d e u r p o s t bev indt , t r e ed t de beve i l ig ing in w e r k i n g e n w o r d t de d e u r g e b l o k k e e r d . D o o r de deu r e e n s tuk je t e r u g te d r a a i e n , kan he t s l ach to f fe r er w e e r uit . Nu spr ingt he t k ind er t u s sen en t r eed t de beve i l ig ing te laat in w e r k i n g . Me t als ge ­vo lg da t he t b e e n vastz i t . De deu r t e r u g ­d r a a i e n is n iet mee r moge l i j k . D ie vo rmt e e n g e h e e l m e t e e n a q u a r i u m van 6 0 0 0 l iter wa te r .

Bê brandweer moet mar op e e n idee k o ­m e n e n voor e e n op loss ing z o r g e n . In tussen laat he t k ind z ich w e l luid h o r e n . E e n g ro t e beer uit de w i n k e l v an de d i e r g a a r d e gee f t w e l e n i g e t roost . De b r a n d w e e r k o m t en z a a g t e e n

deel van de

d e u r p o s t eru i t . De t e chn i s che d i ens t b r eng t de d e u r z o g a u w moge l i j k m e t l a swe rk in de o u d e staat t e r u g . Het k o m t w e l e ens voo r da t je als E H B O ' e r e e n paa r uu r niets t e d o e n heb t .

M a a r in dit geva l w a s de b r a n d w e e r nog n ie t de d i e r en tu i n

uit o f e r k o m t e e n m e l d i n g b i n n e n da t e e n s c h o o n m a a k p l o e g in de lift vastz i t .

Virusvrij Het is de laa ts te j a r e n n ie t m e e r moge l i j k me t s o m m i g e d i e r en te spe l en of h e n a a n te

O u w e h a n d Onbetwist de visspecialist

Ouwehand's Rederij & Visverwerking B.V.

Tel. 071 - 405 11 11 Fax 071 - 405 11 48 info@ouwehand.com

w w w f Q u w e h a n d . c o m

f a »

/ / / è

PELTENBURG BOUWMIJ

G E B O R E N B O U W E R S S I N D C 1 8 7 3

Postbus 2 2870 AA Schoonhoven

Ambachtsweg 31 2964 LG Groot Ammers

Tel. 0184 - 602 400 Fax 0184 - 601667

E e n

* ADVIES * LEVERING EN AANBRENGEN * RESTAURATIE / RENOVATIE

S T E E N H O U W E R I J ZEDERIK

c c

fD 3

Hogewaard 6 4235 VS Tienhoven Tel. (0183) 60 66 35 Fax (0183) 60 11 44

S T E E N H O U W E R I J Z E D E R I K B V M A A K T D E E L U I T V A N K O N I N K L I J K E W O U D E N B E R G A M E I D E B V

r a k e n . Ook oppasse rs e n ve rzo rge r s k o m e n z o w e i n i g moge l i j k me t de d i e r en in a a n r a ­k ing . Een v irus of bac te r ie is snel o v e r g e ­bracht . G e p r o b e e r d w o r d t o m de b e z o e k e r s zo virusvri j moge l i j k t e h o u d e n . D a a r o m z i jn ze l fs de a p e n ach te r dik g las geze t , h o o f d ­zake l i jk o m con tac t me t de m e n s zo vee l moge l i j k t e v e r m i j d e n . Toch k w a m er eens e e n s lachto f fe r b i n n e n m e t e e n bee t v an e e n otter. En d a n bij h o o g e n l aag v o l h o u ­d e n dat he t e e n bee t v an e e n h o n d w a s . D e d i e n s t d o e n d e EHBO ' e r h ie ld voe t bij s tuk: " E e r s t z e g g e n van w e l k d ier d ie bee t is, dan

h e l p e n we. Dit is geen hondenbeet." Uitein­del i jk k w a m de beken ten i s , m a a r n ie t v an

har te . De a f ras te r ing r o n d o m de d i e r en is

v an d e u g d e l i j k e kwa l i te i t . E e n wap i t i h e e f t hpt llit worwolinrj t»-»/-h v/oor e l k a a r c.'•-=•<•, «•••>

a a n de a n d e r e k a n t v an de a f ras te r ing te k o m e n . D e s k u n d i g e hu lp is g e b o d e n . Als a l a rm is ge s l agen , k o m e n t e chn i s che d i ens t en oppasse rs o m het d ier w e e r a a n de g o e ­d e k a n t te k r i jgen en de h e k k e n w e e r stev ig t e p l aa t sen , z o n d e r da t pan i ek o n d e r de b e ­z o e k e r s u i tb reek t .

Me t de u i tb re id ing v an B l i jdorp en me t de o p e n i n g v an O c e a n i u m is gel i jk e e n t w e e d e EHBO-post g e o p e n d . Dat is e e n g o e d e z a a k , w a m d e v e u i g n e i a van ae b e z o e k e r s s taa t voo rop .

Jaap Houtman

Dode hoek ^ ^ ^ o o n de K le in v an de pol i t ie in M a a s l a n d gee f t

ve rkee r s l e s a a n de s c h o o l k i n d e r e n v an g r o e p acht . D e z e les is spec iaa l g e w i j d a a n de d o d e

hoek . De K le in is bes tuurs l id v an de a fde l i ng Oss v an 3 V O . S a m e n m e t m e v r o u w Ine van Aarssen- Janssen v an 3 V O hee f t hij e e n l e spakke t g e m a a k t over d e d o d e hoek in he t v rach tve rkeer . Dit l e spakke t bes taa t u i t e e n v ideo , e e n in te rac t ieve CD-rom e n v r a g e n over he t g e h e e l . De pol i t ie en e n k e l e t r anspo r tbed r i j v en h e b b e n a a n dit l e spakke t m e e g e w e r k t . A l m e e r d a n d u i z e n d s c h o o l k i n d e r e n h e b b e n me t dit l e spakke t k e n n i s g e m a a k t e n z o voor l i ch t ing g e k r e g e n over de d o d e hoek . In den l ande bes taa t vee l b e l a n g ­ste l l ing voor he t l e spakke t v an 3VO-Oss. T r anspo r tbe ­dr i j ven en r i j scholen w e r k e n e r m e e . O o k vanu i t Be lg i ë is in teresse g e t o o n d . O p e e n aan ta l p l aa t sen in ons land h e b b e n de samens te l l e r s ver te ld hoe m e n dit pro ject kan ops t a r t en . O p z o ' n 350 p l aa t sen m a k e n z e er al geb ru i k van . De react ies z i jn e rg posi t ief . Het l e spakke t kan bes te ld w o r d e n bij Ine v an Aarssen- Janssen , J up i t e rweg 76, 5345 LT Oss. De kos ten z i jn f 100,- plus v e r z e n d k o s t e n .

EHBO-Magazine 2e jaargang no. 8

F e d e r a t i e

N e d e r l a n d s e DEZE M A A N D

Agenda's van de Federatie: Zoals ieder jaar zi jn de agenda's voor het komende jaar 2002 weer beschikbaar. Nog net op t i j d om in deze uitgave mee te lopen en voor de feestdagen aan uw vri jwil l igers uit te delen. Er zijn twee uitvoeringen waarbij in goudopdruk het logo van de Federatie is afgebeeld.

B u r o a g e n d a g root :

Z a k a g e n d a k le in :

b e s t e l n u m m e r 7450

b e s t e l n u m m e r 7451

ƒ 8 , 9 3

ƒ 3 , 3 4

exc l . BTW

exc l . BTW

Voor de zekerheid nog maar even: OP = OP dus een advies: ben er snel bi j want er is een beperkt aantal agenda's ingekocht.

AANBIEDING

Geef uw bestelling, schriftelijk, telefonisch, per fax of per e-mail door aan:

St icht ing EHBO-Diens ten , Postbus 320 3430 A H N i e u w e g e i n Tel (030) 60 24 666 , Fax (030) 60 2 4 670 E-mail i n fo@ehbo fede ra t i e .n l

EHBO-Magazine 2e jaargang no

MCC Nederland b.v. Einsteinstraat 1 2691 GV 's-Gravenzande Telefoon: 0174 - 445 100/Fax: 0174 - 445 222 E-mail;mcc@§uronêt.nl www.mcc-nl.nl moauiar conveyor components

e care f0t- t/j

THESE RAINBOW SWEET PEPPERS WERE CROWN IN ONE OF

THE MOST ATTRACTIVE COASTAL RECIONS IN THE

NETHERLANDS. MANY PEOPIE ARE DRAWN TO THIS AREA BY

| THE SUN, SEA AND NATURAL BEAUTY. |T IS A LOVELY PLACE TO WALK OR SIMPLY RELAX. IN THE MIDDLE OF THIS BEAUTIFUL

PART OF THE NETHERLANDS, A VERY SELECT CROUP OF MAR-

KET GARDENERS CROW AN UNSURPASSED BELL-PEPPER, THE

RAINBOW SWEET PEPPER. THE SUN AND REFLECTION OF SUN-

LICHT BY THE SEA ENSURE OPTIMUM LICHT INTENSITY. IT IS

THE WARMTH AND THE LICHT THAT, AFTER A PERIOD OF

GROWTH OF ALMOST TWO MONTHS, FINALLY CIVE

RAINBOW SWEET PEPPERS THEIR CORCEOUS COLOURS.

Rainbow growers now make it easy for you by putting the different colours of Rainbow sweet peppers together in one package. Naturally, Rainbow sweet peppers are exceptionally clelectable in a salad, but their splenclicl cubelike shape makes them perfect for stuffing as well. And a slice of sweet pepper makes a tasty and healty snack.

Your grocer understands that you want the products you buy to meet high stan-dards and has stocked Rainbow sweet peppers especially for you. These peppers should reach you in perfect condition, fresh and unwrinklecl, without dents or soft spots. Their eye-cathing packages render Rainbow sweet peppers easily recognizable.

RAINBOW GROWERS GROUP KORTE KRUISWEG 66 2676 BS MAASDIJK

Alles weten over brandwonden ? V r a a g n u e e n p r e s e n t a t i e a a n !

Presentatie voor EHBO-ers In volendam speelden EHBO-ers een cruciale rol bij de eerste hulp aan de brandwondenslachtoffers. Goed getrainde EHBO-ers kunnen het verschil zijn tussen leven en dood. Onze consulenten geven daarom gratis presentaties voor EHBO-vereningen. Tijdens deze presentatie wordt uw kennis over eerste hulp bij brandwonden verdiept en opgefrist. Daarnaast is er aandacht voor preventie, medische behandeling en nazorg.

GRATIS N E D E R L A N D S E

BRANDWONDEN STICHTING

Boeiend De presentaties worden op locatie gegeven door de consulenten van de Brandwonden Stichting. Met behulp van moderne apparatuur (video, Cdi en LCD-projector) geven zij een boeiende, leerzame en soms aangrijpende presentatie.

Training voor bedrijfsEHBO-ers en BHV-ers

Onze consulenten verzorgen ook speciale presentaties voor bedrijfsEHBo-ers en bhv-ers (in

opleiding). In deze training gaat het vooral om de rol die hulpverleners spelen in geval van calamiteiten waarbij brandwonden voorkomen. Daarnaast is er ook veel aandacht voor preventie van brandwonden binnen het bedrijf en de medische behandeling en de persoonlijke gevolgen voor brandwondenslachtoffers. Voor deze presentaties wordt een vergoeding van ƒ 200,- gevraagd.

BRANDWOND? EERST WATER, DE REST KOMT LATER! tel. (0251) 275555. E-maih info@br9ndwondon.nl. Homepage. Mynn.Oianawunutill.nl

Nederlandse brandwonden Stichting, Postbus 1015, 1940 EA Beverwijk

ELt WONUE SCHREEUWT CM

BE'ADINfc Betadine is prettig in gebruik omdat het wateroplosbaar is en daarom niet prikt.

Betadine is zeer effectief tegen bacteriën, virussen, sch immels en sporen.

De bruine kleur geeft aan waar het werkt en dat het werkt ( indien Betadine geel wordt is het uitgewerkt en moet het opn ieuw worden aangebracht ) .

Betadine is officieel sponsor van de Federatie Neder landse EHBO.

Lees voor gebruik de bijsluiter.

oploning

Betadine 1 mm i ZulT 'io'g' | • 1

Betadine ' Zalf 30 g ƒ7 ,15

Betadine" Oplossing 10 ml ƒ 3 , 7 5 3 0 ml ƒ 6 , 2 5

H10/0801