2016 WWZ Update

WWZ - FACTS, FIGURES

& ERVARINGEN

Eindhoven, 21 april 2016

Afbeelding invoegen (Cover Small)

A forward thinking law firm for the industries of tomorrow

http://www.taylorwessing.com/

WELKOM

2

Paul Caris

t: 0631752909

e: [email protected]

Bart Hunnekens

t: 0631752921

e: [email protected]


Minister Asscher: Voor

3

> Sneller!

> Goedkoper!

> Eenvoudiger!

> Voorspelbaarder!

> Eerlijker!

> Wet op de arbeidsovereenkomst 1907

> BBA 1945

> Herziening ontslagrecht 1953

> Jaren 70 wetsvoorstel

> Commissie Van der Grinten (jaren 80)

> Commissie Rood (2000)

> Et cetera

> Wat anderen niet lukte, lukte Asscher wel!


Minister Asscher: Na

4


AANPASSINGEN FLEX EN ONTSLAGRECHT

5

> Van 3 x 3 x 3 naar 3 x 2 x 6

> Aanpassingen proeftijd, concurrentie- en relatiebeding in flex

> Invoering aanzegtermijn

> Gesloten stelsel van ontslaggronden

> Ontslaggrond bepaalt de route

> Verplichte vaste transitievergoeding bij onvrijwillig ontslag

> Hogere vergoeding alleen in uitzonderingsgevallen

> Bedenktermijn bij vrijwillig ontslag

> Korte vervaltermijnen, veelal verzoekschriftprocedures

> (Hoger) beroep mogelijk


HOE ERVAART U DE WWZ?

6


GOEDKOPER?

7

> Hoogte ontslagvergoeding neemt af in rechtszaal

Bron: position paper VvA en VAAN d.d. 23 februari 2016


EENVOUDIGER?

8

> Aantal ingediende verzoeken neemt af

> Aantal afwijzingen stijgt

Bron: De Nieuwe Wwz Hoe nu verder? R. Houweling, 23 februari 2016



9



10


SNELLER VAST?

11

> Flex wordt niet (sneller) vast(er) – flex wordt flexer

Bron: www.cbs.nl


12

Kritiek of geen kritiek………

We zullen het ermee

moeten doen (voorlopig?)


INHOUD

13

> Algemeen Arbeidsrecht

> Ontslagrecht

> Vergoedingen


ALGEMEEN ARBEIDSRECHT

14

> Flex in de praktijk

> Aanzegtermijn

> Proeftijd

> Concurrentiebeding


ONTSLAGRECHT

15

> Vaststellingsovereenkomst/opzegging met instemming

> Ontslag op staande voet

> De a-grond: Bedrijfseconomisch via het UWV

> De b-grond: Stand van zaken na 2 jaar ziekte

> De d-grond: Wat is nu wel en wat is nu geen disfunctioneren?

> De e-grond: Wat is nu wel en wat is nu geen verwijtbaar handelen?

> De g-grond: Wat is nu wel en wat is nu nog geen verstoorde relatie

> De h-grond + Asscherescape


VERGOEDINGEN

16

> (Geen) Transitievergoeding:

> Ernstig verwijtbaar handelen werknemer

> Billijke vergoeding:

1. Bij ontbinding (ernstig verwijtbaar handelen werkgever)

2. Na ontslag op staande voet of opzegging zonder instemming



17


LET’S TALK ABOUT FLEX BABY

18

> 7 – 8 – 8 is de nieuwe standaard

> Duur keten werkt averechts

> Tussenpoos keten ook

> Symptoombestrijding

“Voor veel recreatiebedrijven was de oude regeling precies gepast. Volop werk in voor-, hoog- en

naseizoen, maar nog maar enkele bezoekers in de wintermaanden. Net de drie maanden dat de

flexwerkers er even uit moesten. Dan kwamen ze in het voorjaar weer terug. Maar nu de verplichte pauze is

verlengd, is dat veranderd.“ Bron: NOS Journaal 9 maart 2016

> Gevolg: Kamerstuk 34 351 Nr. 4. Motie dd. 24 maart 2016 van de leden Pieter Heerma

en Van Weyenberg over de verkenner opdracht geven tot het aandragen van

oplossingen voor seizoensarbeid (AANGENOMEN)

Bron: www.cbs.nl


AANZEGVERPLICHTING

19

> Aanzegging zorgt niet (echt) voor problemen

> Aanzegging via WhatsApp mag ook (ECLI:NL:RBAMS:2015:3968)

> Mondeling verlengingsaanbod ≠ aanzegging (niet gepubliceerd)

> Werkgever dient (ontvangst) aanzegging te bewijzen

(ECLI:NL:RBNNE:2015:5116), maar vakantie is risico werknemer

(ECLI:NL:RBROT:2015:9222)

> Switch tijdens laatste maand is te laat (ECLI:NL:RBOBR:2016:1526)

> Bij ontslag werknemer tijdens laatste maand pro rata verschuldigd als

niet is aangezegd (ECLI:NL:RBOVE:2016:938)


PROEFTIJD

20

> Proeftijd zorgt ook niet voor problemen

> “Ten hoogste zes maanden” is ten hoogste zes maanden…

(ECLI:NL:RBMNE:2015:3460)

> Proeftijd is nietig in nieuw contract met dezelfde werkgever tenzij

duidelijk andere vaardigheden of verantwoordelijkheden van werknemer

worden vereist (ECLI:NL:RBOBR:2015:5552)


CONCURRENTIEBEDING

21

> Uitspraken concurrentiebeding / noodzakelijk zwaarwegend

bedrijfs- of dienstbelangen wisselend

> 4 x niet aanwezig vanwege:

> Ontbreken schriftelijke motivering (ECLI:NL:RBOVE:2015:3898 en

ECLI:NL:RBROT:2015:7559)

> Te weinig specifieke omschrijving te verwerven kennis en/of

bedrijfsinformatie werknemer (ECLI:NL:RBAMS:2015:4864)

> Motivering heeft te algemene strekking: “De door werknemer te bekleden functie

van adviseur heeft hem/haar toegang tot belangrijke informatie, daaronder begrepen

tarifering en marges, zowel ten aanzien van opdrachtgevers van werkgeefster alsook van

werkgeefster zelf.” (ECLI:NL:RBAMS:2016:1680)


CONCURRENTIEBEDING

22

> 2 x wel aanwezig:

> Vijf redenen die noodzakelijk maken zijn omschreven, zijnde te vergaren

kennis over klanten, prijzen, leveranciersgegevens, werkwijzen en know-

how in het door werkgever bediende afzetgebied

(ECLI:NL:RBGEL:2016:1385)

> “Werknemer verkrijgt in de uitoefening van zijn functie toegang tot alle essentiële

bedrijfsgegevens, waaronder die met betrekking tot door werkgever gevoerde

prijstactieken en prijsstellingen, volumes en andere strategische kennis en/of heeft contact

met klanten en verkrijgt inzicht in de met klanten af te sluiten overeenkomsten, de daaraan

ten grondslag liggende prijs-tactieken en prijsstellingen, volumes en andere strategische

kennis. Tevens heeft werknemer dientengevolge inzicht in de werkwijze van werkgever.”



BEËINDIGINGSOVEREENKOMST

23



24



25

> De beëindigingsovereenkomst zorgt nauwelijks voor problemen

> Bedenktijd is geen issue, ook niet na ontslag op staande voet

> Bedenktermijn begint te lopen daags na ondertekening laatste partij


> Beëindigingsovereenkomst ≠ opzeggen met instemming (4657895 LE VERZ 15-

112, niet gepubliceerd)

> Geen algemene spreekplicht voor werkgever om werknemer te wijzen op de

aanspraak van een (mogelijke) transitievergoeding


> Transitievergoeding is bodem, geen max


ONTSLAG OP STAANDE VOET

26

> Bij het ontslag op staande voet is er weinig veranderd

> Maar let op korte vervaltermijn voor (aanvullen van) gerechtelijke

vernietiging, billijke vergoeding, schadeplichtigheid

(ECLI:NL:RBZWB:2016:1200, ECLI:NL:RBOVE:2016:285.

ECLI:NL:RBNHO:2015:11368 en ECLI:NL:RBOVE:2016:939)

> Voorwaardelijke ontbinding nog steeds mogelijk – en wenselijk vanwege

hoger beroep (ECLI:NL:RBNNE:2016:864)


A-GROND: BEDRIJFSECONOMISCH

27

> A-grond werkt in de praktijk

> Standaardformulieren UWV bewerkelijk

> Duurt lang voordat aanvraag volledig is.

> Maar dan wordt termijn van 4 weken wel gehaald!

> Voorspelbare route


B-GROND: LANGDURIGE ARBEIDSONGESCHIKTHEID

28



29

> B-grond werkt niet!

> Wetgever maakt(e) bewust geen onderscheid tussen arbeidsgeschikte

en arbeidsongeschikte werknemer qua transitievergoeding

> Praktijk: dan niet beëindigen…

> Asscher: onfatsoenlijk!

Bron: brief Minister Asscher aan Tweede Kamer d.d. 3 september 2015



30

> Kantonrechters: geen verplichting, niet ernstig verwijtbaar, niet in

strijd met redelijkheid en billijkheid:

> Bij WGA-uitkering en eigen risicodragerschap heeft werkgever een belang om

dienstverband in stand te laten (ECLI:NL:RBMNE:2015:8495, 4517329 VV EXPL

15-507 en 4406849 EJ VERZ 15-85136, beide niet gepubliceerd)

> Maar ook bij IVA (zelfs bij terminale werknemer) geen verplichting tot opzegging

(ECLI:NL:RBOVE:2015:5826 en 4621501 AZ VERZ15-165, niet gepubliceerd)

> Gevolg:


ONTSLAG WEGENS PERSOONLIJKE REDENEN

31

> Verwachtingen komen uit

> Kantonrechters oordelen zoals vroeger het UWV deed

> Optelsom is niet meer mogelijk

> Iedere aangevoerde ontslaggrond wordt langs de meetlat gelegd en

bezien wordt of het glas genoeg gevuld is

> Smeerolie ontbreekt kantonrechters wijzen af, ook al zijn ze van

oordeel dat partijen ‘eigenlijk niet verder kunnen’


D-GROND: DISFUNCTIONEREN

32

De ‘D’, van Disfunctioneren of van Dossieropbouw?

“de ongeschiktheid van de werknemer tot het verrichten van de bedongen arbeid, anders dan

ten gevolge van ziekte of gebreken van de werknemer, mits de werkgever de werknemer

hiervan tijdig in kennis heeft gesteld en hem in voldoende mate in de gelegenheid heeft

gesteld zijn functioneren te verbeteren en de ongeschiktheid niet het gevolg is van

onvoldoende zorg van de werkgever voor scholing van de werknemer of voor de

arbeidsomstandigheden van de werknemer” + herplaatsing (met scholing)

Niet alleen beoordeling geschiktheid werknemer, maar ook beoordeling handelen

werkgever!



33

Rechtspraak is helder:

> Geen verbetertraject = geen ontbinding

> Geen coaching en begeleiding = geen ontbinding

> Geen kennisgeving = geen ontbinding

> Recentelijk nog een goede beoordeling = geen ontbinding

> Niet bezien of scholing helpt = geen ontbinding

> Niet bezien of herplaatsing mogelijk = geen ontbinding

> Geen reële kans gekregen = geen ontbinding

> Dossier niet op orde = geen ontbinding

> Bewijs/aannemelijk maken

> Beleidsregels UWV als leidraad

> Langer dienstverband, meer inspannen om dienstverband in stand te laten



34

> Wat werkt niet?

> Depottekort trambestuurder (ECLI:NL:RBAMS:2015:9255)

> Werknemer zelf verbeterplan laten opstellen

(ECLI:NL:RBNNE:2015:5620 )

> Waslijst aan geboden (ECLI:NL:RBMNE:2015:7666 )

> Te weinig helpen in het verbetertraject /afbreken verbetertraject/zelf

opstellen verbetertraject (ECLI:NL:RBLIM:2015:8010 )



35

> Wat werkt wel? (ECLI:NL:RBNNE:2015:3611)

• Vanaf 2007/2008 - 2015

• Coaching trajecten intern

• Externe coach

• Evaluaties

• Inventarisatienota

• Begeleidingstraject

• Voortgangsgesprekken

• Overplaatsing

• trainingen

• Extern rapport met oordeel “Zwak“

• 360 graden feedback

• Ontwikkeltraject

• Opzeggen vertrouwen team

• Et cetera



36

> Moet het dan zo extreem? Kan het niet sneller?

> Nee en ja, maar dan moet het wel op orde zijn (ECLI:NL:RBGEL:2015:5909)

> Slechte beoordeling 2014, met duidelijke kritiekpunten

> Assessment waaruit hetzelfde volgt: disfunctioneren staat vast (1)

> Kennisgeving (2)

> Verbetertraject (3)

> Coaching

> Gespreksverslagen

> Opvolging en goede documentatie

> Kortom, zoals we dat vroeger bij het UWV deden


E-GROND: VERWIJTBAAR HANDELEN OF NALATEN

37

> E-grond is makkelijk, toch?

“verwijtbaar handelen of nalaten van de werknemer, zodanig dat van de werkgever in

redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren”

+ soms herplaatsing (met scholing)

> Onderscheid tussen verwijtbaar handelen en disfunctioneren

> Toerekenbare verwijtbaarheid (schuld)

> Voor werknemer moet duidelijk zijn dat het ontoelaatbaar gedrag betreft: straffen!

> Ontslag is laatste middel

> Ontslag op staande voet ‘light’

> Ernstig verwijtbaar handelen ≠ transitievergoeding



38

> Wat is dit niet?

> Privé bellen, zelf verlof opnemen, onbevoegd zaken bestellen (ECLI:NL:RBLIM:2015:9608)

> Uitvallen tegen klant, te keer gaan, beledigen (ECLI:NL:RBAMS:2015:7786 )

> Solistisch handelen/geen teamplayer (ECLI:NL:RBLIM:2016:2770)

> Brief met verwijten aan werkgever (ECLI:NL:RBROT:2016:1729)

> Niet nakomen ziekteverzuimvoorschriften, re-integratieverplichtingen, geen loon, maar geen

ontbinding (ECLI:NL:RBAMS:2016:1652 )

> Onder invloed van alcohol op de werkplek verschijnen (ECLI:NL:RBNHO:2016:1680)

> Seksueel intimideren en bedreigen van collega’s /onberispelijk dienstverband

(ECLI:NL:RBMNE:2016:715 )

> GGZ, ‘Hug’, kus op hoofdhaar, handen verstrengeld (ECLI:NL:RBNNE:2016:183)

> Practical jokes onderkant uit pak Brinta, verplaatsen auto, porno

(ECLI:NL:RBNNE:2016:101)

> Vaak is conclusie: wel verwijtbaar, niet dusdanig dat…..



39

> Wat is dit wel?

> Niet reageren op schriftelijk en telefonische verzoeken werkgever en bedrijfsarts, na

loonstaking (ECLI:NL:RBMNE:2016:1748)

> Druppel, emmer, vele waarschuwingen ontoelaatbaar gedrag (ECLI:NL:RBDHA:2016:2924)

(wel transitievergoeding)

> Aannemen steekpenningen APK keurmeester (Kantonrechter Eindhoven 29 maart 2016)

> Waarschuwingen fysiek en verbaal geweld, vertrekken naar huis terwijl verlof was afgewezen

(AR 2016-0336) (wel transitievergoeding)

> Docent met strafrechtelijke veroordeling voor kinderporno (ECLI:NL:RBROT:2016:1913)

> Agressief rijdende, asociale brokkenmakende buschauffeur (ECLI:NL:GHSHE:2016:495)

> Drie keer niet nakomen (veiligheids)richtlijnen, wel transitievergoeding

(ECLI:NL:RBNHO:2016:879)



40

> Conclusies e-grond:

> Er moet nogal wat aan de hand zijn!

> Meer bewijs noodzakelijk vergeleken met disfunctioneren

> Denk er niet te makkelijk over!


G-GROND: VERSTOORDE ARBEIDSVERHOUDING

41

> Wat is een verstoorde arbeidsverhouding?

“een verstoorde arbeidsverhouding, zodanig dat van de werkgever in redelijkheid niet kan

worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren” + herplaatsing (met scholing)

> “Incompatibilité d’humeur” of geschonden vertrouwensband

> Ernstig en duurzaam (dossier)

> Oorzaak mag niet alleen in gedrag werkgever liggen

> Herstel niet mogelijk

> Kenbaarheid werknemer

> Ook alles schriftelijk vastleggen!



42

> Wanneer is het niet voldoende verstoord?

> Niets gedaan om verstoring op te lossen (Rb R’dam 30 september 2015)

> Baan is teleurstelling, ga niet verlengen (bepaalde tijd)

(ECLI:NL:RBAMS:2016:1656)

> Weigeren andere functie, afwezigheid, niet geslaagde mediation

(ECLI:NL:RBOVE:2016:891)

> Langdurig conflict collega’s + leidinggevende, gesprekken, mediation

onvoldoende verstoord (ECLI:NL:GHSHE:2016:705 )

> Echtscheiding onvoldoende (ECLI:NL:RBMNE:2016:971 )

> Eenzijdig ervaren verstoring onvoldoende (ECLI:NL:RBAMS:2016:400)



43

> Wat is dan wel een duurzaam verstoorde relatie?

> Communicatie alleen nog mogelijk via intermediair (ECLI:NL:GHSHE:2016:1367)

> Verzwijgen relatie lid MT (ECLI:NL:RBNNE:2016:1126)

> Werken voor een concurrent (ECLI:NL:RBMNE:2016:971)

> Meestal bij een ‘JA’: werkgever te verwijten: Billijke vergoeding

> Mediation alleen is onvoldoende

> Gevolgen van verstoring moeten ernstig zijn, impact

> Geen middel onbenut gelaten



44

> Wat te doen met de Asscher-escape?

Bron: oratie Prof. dr. Stefan Sagel, Leiden 5 september 2014

Bron: oratie Prof. dr. Stefan Sagel, Leiden 5 september 2014

> Aantal uitspraken tot nu toe: • Kantonrechter Amsterdam 06-10-2015 (ECLI:NL:RBAMS:2015:7278)

• Kantonrechter Leeuwarden 25-11-2015 (ECLI:NL:RBNNE:2015:5423)

> Maar is dit een optie?


H-GROND: ANDERE OMSTANDIGHEDEN

45

> H-grond lijkt mooier dan dat hij is..

Bron: Memorie van Toelichting, Kamerstukken II 2013/14, 33818, nr. 3, p. 25-26


H-GROND: ANDERE OMSTANDIGHEDEN

46

> Of toch niet? 7 toewijzende uitspraken tot op heden:

> Verschil van inzicht directeur/bestuur (ECLI:NL:RBAMS:2015:8600)

> Al jaar niet van werknemer vernomen, vermist


> Opheffen feitelijke werkgever (ECLI:NL:RBDHA:2016:260)

> Werk binnen onderneming onmogelijk (andere gronden afgewezen)


> Subsidie verlener wil nieuwe directeur (ECLI:NL:RBMNE:2016:1365)

> Intrekken toestemming korpschef, arbeidsovereenkomst inhoudsloos

(ECLI:NL:RBLIM:2016:2771)

> Ontbreken VOG (ECLI:NL:RBZWB:2016:2143)


ONTSLAG WEGENS PERSOONLIJKE REDENEN

47

> Conclusies ontbinding wegens persoonlijke redenen:

> Een disfunctioneren ontslag is alleen weggelegd voor werkgevers die hun zaken echt goed op orde hebben

> Verwijtbaar gedrag, moet zeer ernstig zijn

> Verstoorde relatie is er niet snel

> Asscher-escape of h-grond escape is zeer beperkt

> Hoe zit het dan met de vergoedingen?


VERGOEDINGEN

48


VERGOEDINGEN – TRANSITIEVERGOEDING

49

> Vergoedingen: toen & nu

> Werknemer 1

• 25 jaar

• 3 jaar in dienst

• € 2.500,- bruto

> Kantonrechtersformule: € 4.050,- bruto

> Transitievergoeding: € 2.700,- bruto (66%)

> Werknemer 2

• 55 jaar

• 15 jaar in dienst

• € 4.000,- bruto

> Kantonrechtersformule: € 86.400,- bruto

> Transitievergoeding: € 25.200,- bruto (29%)



50

> Transitievergoeding niet van toepassing bij ernstig verwijtbaar

handelen of nalaten werknemer (1/2):

> Wederrechtelijk toe-eigenen telefoon leerling (4535803 VZ VERZ 15-

20371, niet gepubliceerd)

> Werk waarvoor werknemer reeds salaris ontving nogmaals in rekening

brengen (ECLI:NL:RBDHA:2016:3532)

> Zonder opgave van reden niet op het werk verschijnen, pas een aantal

dagen later per app ziek melden en telefonisch onbereikbaar

(ECLI:NL:RBZWB:2016:2119)

> Creëren oncontroleerbare geldstroom met contante bedragen




51

> Transitievergoeding niet van toepassing bij ernstig verwijtbaar

handelen of nalaten werknemer (2/2):

> Gebruik bedrijfsauto voor privédoeleinden terwijl hij wist dat geen actieve

controle op werd uitgevoerd (AR 2015-1230, niet gepubliceerd)

> Herhaalde werkweigering na onterechte ziekmelding

(ECLI:NL:RBNHO:2015:10552)

> Uitschrijven recepten door niet bevoegde doktersassistente (4423224

RP VERZ 15-50583, niet gepubliceerd)

> In ca. 50% van de gevallen bij voorwaardelijke ontbinding na ontslag op

staande voet → maar dringende reden ≠ ernstig verwijtbaar handelen



52

> Transitievergoeding wel van toepassing bij:

> Iedere niet ernstig verwijtbare opzegging of ontbinding door werkgever

na 24 maanden, (dus) ook bij:

> Drie maal richtlijnen m.b.t. controles productielijn niet uitvoeren, maar

niet welbewust (ECLI:NL:RBNHO:2016:879)

> Regelmatig grof taalgebruik hanteren over en jegens ondergeschikten



VERGOEDINGEN – BILLIJKE VERGOEDING

53

> Billijke vergoeding die een werkgever eventueel dient te betalen

komt in twee soorten:

1) Het ‘muizengaatje’ – ‘hiervan zal niet of nauwelijks sprake zijn’ (op

verzoek van werknemer of als tegenverzoek op werkgever)

2) Na een onterechte opzegging in plaats van vernietiging (7:681 BW)



54

> Billijke vergoeding lager dan koo- en ontbindingsvergoeding

Bron: position paper VvA en VAAN d.d. 23 februari 2016



55

> Hoogte te overzien?

> Maar aantal relatief veel?

> BREAKING: billijke vergoeding € 90.000,- boven op transitievergoeding van € 77.000,- (ECLI:NL:RBGEL:2016:1534)

Onderwerp (1 juli 2015 t/m 5 februari 2016)

Totaal Ernstig

verwijtbaar

7:681 BW

Aantal maal billijke vergoeding 24 (167) 16 (10%) 8

Laagste billijke vergoeding € 500,- € 2.000,- € 500,-

Hoogste billijke vergoeding € 50.000,- € 50.000,- € 6.000,-

Gemiddelde billijke vergoeding € 14.378,61 € 20.040,88 € 3.081,06



56

> Wat is ernstig verwijtbaar handelen door werkgever?

> Minder of te weinig salaris uitbetalen (ECLI:NL:RBZWB:2015:8520)

> Werknemer in lege bv plaatsen en geen salaris betalen (4336312 \ EJ

VERZ 15-379 \ 253)

> Overleggen niet relevante privé e-mails in ontslagprocedure UWV

(ECLI:NL:GHSHE:2016:320)

> Verstoorde arbeidsverhouding geheel aan werkgever te wijten

(ECLI:NL:GHDHA:2016:715)

> Onvoldragen d-grond (ECLI:NL:RBNNE:2015:5423,

ECLI:NL:RBROT:2015:9963, ECLI:NL:RBNHO:2015:9668,

ECLI:NL:RBAMS:2015:7278 en ECLI:NL:RBAMS:2015:8752)



57

> En hoe wordt dan de billijke vergoeding berekend?

> Zeer wisselend, maar factoren die worden genoemd zijn:

• Uitzonderlijke omstandigheden

• Mate verwijtbaarheid werkgever

• Civielrechtelijke sanctie

• Leeftijd werknemer en positie op arbeidsmarkt

• Financiële positie werkgever

• ‘Transitievergoeding x 2’

• Kantonrechtersformule! (ECLI:NL:RBAMS:2016:400)


58


Documents

2016 WWZ Update