รหสมาตรฐาน…………………….. ชอมาตรฐาน……………………..

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานวาลวสายฉดนาดบเพลง

(Hose Valve for Fire Protection Services)

กรมโยธาธการและผงเมอง กระทรวงมหาดไทย

พ.ศ. 2551

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานวาลวสายฉดนาดบเพลง

มาตรฐานมาตรฐานวาลววาลวสายฉดนาสายฉดนาดบเพลงดบเพลง ((HHoossee VVaallvvee ffoorr FFiirree PPrrootteeccttiioonn SSeerrvviicceess))

มยผ. xxxx-51 กรมโยธาธการและผงเมอง

กระทรวงมหาดไทย

LOGO

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานวาลวสายฉดนาดบเพลง

บทนา

มาตรฐานนใชสาหรบวาลวสายฉดน าดบเพลงแบบทามม (Angle Pattern) และแบบ

ตรง (Straightway pattern) เพอใชรวมกบทอยนของระบบดบเพลง เครองสบน าดบเพลง และหวจายน าดบเพลงเทานน โดยมาตรฐานนกลาวถงคณลกษณะของวาลวสายฉดน าดบเพลง การออกแบบ การตดตง การทดสอบการวบตจากแรงเคนในบรรยากาศแอมโมเนยชน การทดสอบสวนประกอบทมความยดหยน การทดสอบการใชงานดวยการอดแรงดนน า การทดสอบการรวซม

ฉบบราง

มยผ. xxxx-51 : มาตรฐานวาลวสายฉดนาดบเพลง

คณะทางานจดทามาตรฐาน

1) ผจดการโครงการ รศ.วเชยร เตงอานวย 2) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (1) ผศ.ดร.ชชชาต สทธพนธ 3) ผเชยวชาญดานวสดและผลตภณฑดานการปองกนอคคภย (2) ผศ.ดร.ธญวฒน โพธศร 4) ผเชยวชาญดานวศวกรรมงานระบบหรอความปลอดภยจากอคคภย นายพชญะ จนทรานวฒน นางสาวบษกร แสนสข นายจลดษย จายนยโยธน นายปฐเมศ ผาณตพจมาน นายเอกชย แกวกาญจนดษฐ 5) ผเชยวชาญดานสถาปตยกรรม

นายอาคม เวพาสยนนท 6) ผเชยวชาญดานกฎหมาย

รศ.ดร.วศณ ทรพยสมพล

ฉบบราง

สารบญ

สวนท หนา 1. ขอบขาย 1 2. นยาม 2 3. มาตรฐานอางถง 2 4. มาตรฐานการทดสอบ 2 5. ภาคผนวก 17

5.1. เครองหมายและฉลาก 17 5.2. มาตรฐานอางอง 17

ฉบบราง

-1-

มยผ. xxxx-51

มาตรฐานวาลวสายฉดนาดบเพลง

1. ขอบขาย

1.1 วตถประสงค การกาหนดคณสมบตดานอคคภยของวสดหรอผลตภณฑทใชงานในประเทศไทยนจดทาเพอเปนแนวทางในการควบคมมาตรฐานผลตภณฑใหมการออกแบบ ตดตง และทดสอบผลตภณฑใหไดมาตรฐานและสามารถใชงานอยางมประสทธภาพ

1.2 ขอบขาย 1.2.1 ความตองการนครอบคลมเฉพาะวาลวสายฉดน าดบเพลงแบบทามม (Angle Pattern) และแบบ

ตรง (Straightway Pattern) เพอใชรวมกบทอยนของระบบดบเพลง เครองสบน าดบเพลง และหวจายนาดบเพลงเทานน

1.2.2 ขนาดวาลวสายฉดนาดบเพลงทครอบคลมตามมาตรฐานน ไดแก ก) วาลวททามมฉาก (90 องศา) สาหรบใชรวมกบระบบทอยนดบเพลง โดยมขอตอดานขาเขาม

ขนาดเทากบหรอใหญกวาขอตอขาออก โดยขอตอมขนาดดงตอไปน 25, 40, 65, 80 มลลเมตร (1, 1 ½, 2 ½ และ 3 นว)

ข) วาลวททามม 90 ถง 120 องศาสาหรบใชในระบบทอยนหวกระจายน าดบเพลงอตโนมตแบบทอเปยก มขอตอดานขาเขาขนาด 25 มลลเมตร (1 นว) และขอตอดานขาออก 40 มลลเมตร (1 ½ นว)

ค) วาลวแบบตรงสาหรบใชรวมกบเครองสบน าดบเพลงและหวจายน าดบเพลง มขนาดขอตอดานขาเขาขนาดเดยวกบขอตอดานขาออกขนาด 65 มลลเมตร (2 ½ นว)

ง) วาลวแบบตรงสาหรบใชรวมกบทอยนระบบดบเพลง มขนาดขอตอดานขาเขาขนาดเดยวกบหรอใหญกวาขอตอดานขาออก ขนาดดงน 25, 40, 65, 80 มลลเมตร (1, 1 ½, 2 ½ และ 3 นว)

1.2.3 ขอกาหนดสาหรบการตดตงและการใชงานวาลวสายฉดน าดบเพลงสาหรบระบบปองกนอคคภยประกอบดวยมาตรฐานดงตอไปน ก) มาตรฐานการตดตงเครองสบน าดบเพลง, NFPA 20 Standard for the Installation of

Stationary Pumps for Fire Protection ข) มาตรฐานการตดตงทอยนดบเพลงสวนบคคลและอปกรณเสรม ,NFPA 24 Standard for the

Installation of Private Fire Service Mains and Their Appurtenances ค) มาตรฐานการตดตงระบบทอยน หวจายน าดบเพลง และระบบสายฉดน าดบเพลง, NFPA 14

Standard for the Installation of Standpipe and Hose Systems

ฉบบราง

-2-

ง) มาตรฐานการตดตงระบบหวกระจายน าดบเพลง, NFPA 13 Standard for the Installation of Sprinkler Systems

จ) มาตรฐานปองกนอคคภยของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

2. นยาม

เพอใหเปนไปตามวตถประสงคของมาตรฐานน ใหใชความหมายของศพทตาง ๆ ดงน นอกจากกรณระบไวเปนอยางอน “วาลวสายฉดนาดบเพลง” (Hose Valve) หมายถง วาลวควบคมสาหรบการเปดปดสายฉดผาใบขนาด 65 มลลเมตร (2 ½ นว) เพอการใชงานสาหรบพนกงานดบเพลงทไดรบการฝกอบรมการใชงานเปนอยางด “ระบบทอยน” หมายถง ทอสงนาและอปกรณทใชสาหรบการดบเพลง

3. มาตรฐานอางถง

3.1 มาตรฐานทใชอางถงในสวนนประกอบดวย 3.1.1 มาตรฐานการตดตงระบบทอยน หวจายนาดบเพลง และระบบสายฉดนาดบเพลง, NFPA 14

Standard for the Installation of Standpipe and Hose Systems

3.1.2 มาตรฐานปองกนอคคภย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

3.1.3 มาตรฐานปะเกนและซล, UL 157 Standard for Gaskets and Seals

4. มาตรฐานการทดสอบ

4.1 คณลกษณะผลตภณฑ 4.1.1 แรงดนใชงาน (Working pressure)

4.1.1.1 วาลวสายฉดน าดบเพลงตองสามารถรองรบแรงดนใชงานไดอยางนอย 1,206 กโลปาสกาล (175 ปอนดตอตารางนว)

4.1.2 วสด

4.1.2.1 วาลวทใชรวมกบทอยนระบบดบเพลงหรอเครองสบน าดบเพลงตองทาจากวดดทองเหลองหรอทองสารด (Brass, Bronze) ทงชน หรอใชวสดอนใดทมความสามารถในการทดตอการกดกรอนเทยบเทากบทองเหลอง (ยกเวนสวนมอบด)

4.1.2.2 สวนมอบดวาลวตองทาจากวสดทมความแขงแรงเทยบเทากบเหลกหลอเหนยว (Malleable Iron)

ฉบบราง

-3-

4.1.3 งานหลอ

4.1.3.1 งานหลอชนงานทไดตองราบเรยบ ไมมตาหน หลมบอ รอบแตกราว บวม หลมทราย และขอบกพรองททาใหการทางานบกพรอง ชนงานหลอตองไมมการฝงปลกหรอถมเนอ (Plugged or Filled) ทงนสามารถทากระบวนการอมเพรกเนชน (Impregnation) เพอลดรพรนในชนงานได

4.1.4 ทศทางการหมนเปด

4.1.4.1 วาลวสายฉดนาตองหมนเปดในทศทวนเขมนาฬกา ยกเวนกรณเฉพาะ 4.1.5 วงแหวนบาวาลว (Seat Ring)

4.1.5.1 วงแหวนบาวาลวตองทาจากทองเหลอง ทองสารด หรอวสดอนทมสมบตตานทานการกดกรอนเทยบเทา

4.1.6 เกลยวขอตอ หรอการเชอมตอ

4.1.6.1 วาลวสายฉดน าสาหรบใชรวมกบเครองสบน าดบเพลงและระบบทอยนตองมวาลวดานขาเขาเปนเกลยวตวเมยตามมาตรฐาน ANSI, ASME B 1.20

4.1.7 ขอตอขาออกและเกลยว

4.1.7.1 ขอตอดานขาออกของวาลวตองทาเกลยวตามมาตรฐาน NFPA1963 และเกลยวดานขาออกตองมอยางนอยสรอบเกลยว

4.1.7.2 เกลยวนอกและเกลยวในของขอตอดานขาออกนอกเหนอจากเกลยวทอตามมาตรฐาน ANSI/ASME B1.20.1 ตองเตรยมสวนทายดวยวธฮกบ (Higbee Cut) เพอความสะดวกในการตอขอตอสวมเรวและปองกนการปนเกลยว

4.1.8 ฝาครอบ (Outlet Cap)

4.1.8.1 ฝาครอบวาลวสายฉดน าดบเพลงตองทาดวยวสดทตานทานกดกรอนเทยบเทาเหลกหลอ

4.1.8.2 ฝาครอบวาลวสายฉดนาดบเพลงตองมสายโซคลองทสามารถหมนไดรอบตวเอง 4.1.9 กานวาลว

4.1.9.1 เกลยวกานวาลวตองเปนเกลยว ACME หรอ Modified ACME หรอ แบบ Half V หรอแบบสเหลยม

4.1.9.2 สวนประกอบตาง ๆ ของชดกานวาลวตองไมแยกออกจากกนในขณะใชงาน

ฉบบราง

-4-

4.1.10 ซลกานวาลว และหองซล (Stuffing Boxes and Seals)

4.1.10.1 วาลวสายฉดน าดบเพลงตองมหองซลหรอสวนประกอบทใชผนกเพอไมใหมการรวซมทกานวาลว พนผวของชนสวนตาง ๆ ตองเปนวสดททนตอการกดกรอนเทยบเทาทองเหลองหรอทองสารด

4.1.10.2 บรเวณหองซลตองมประกบอดซล (Gland) พรอมกบมนอตทสามารถปรบตงได ทงนตองไมมการทาเกลยวในหองซล

4.1.10.3 หองซลตองมความกวางพอทจะตดต งซลไดโดยไมมการรวซมและมพนทเหลอสาหรบเครองมอถอดซล

4.1.10.4 บาดานลางสดของหองซลและบาประกบอดซลตองทาเปนมมเอยง 4.1.10.5 โครงสรางของตววาลวควรออกแบบใหสามารถเปลยนซลได 4.1.10.6 กรณวาลวสายฉดน าดบเพลงทาจากเหลกหลอ สวนของหองซลทงหมดตองทาจาก

ทองเหลองหรอทองสารด 4.1.11 มอหมน

4.1.11.1 ขนาดของมอหมนวาลวตองมเสนผานศนยกลางไมตากวาในตารางตามพกดความดนทกาหนดดงตารางท 1

ตารางท 1 (ขอ 4.1.11.1)

ขนาดวาลว มลลเมตร(นว)

ขนาดเสนผานศนยกลางมอหมนตามพกดแรงดน 1.21 เมกะปาสกาล

(175 ปอนดตอตารางนว) 2.07 เมกะปาสกาล

(300 ปอนดตอตารางนว) มลลเมตร นว มลลเมตร นว

25 (1) 67 2 5/8 80 3 32 (1 ¼) 80 3 85 3 ¼ 40 (1 ½) 85 3 1/4 90 3 ½ 50 (2) 90 3 1/2 111 4 3/8

65 (2 ½) 111 4 3/8 125 5 80 (3) 150 6 180 7

4.1.11.2 ขอบของมอหมนตองมผวเรยบ ไมมคม 4.1.11.3 มอหมนตองมการทาลายลกษณอกษรตามทระบถดไป

ฉบบราง

-5-

4.1.12 วาลวสายฉดนาดบเพลงชนดทามม

4.1.12.1 บาวาลว (Seat Ring) ตองไมยนเขาไปในสวนของตววาลวเมอเทยบกบดานขาออกของวาลว

4.1.12.2 ขนาดความกวางของบาวาลว ตองเปนไปตามทกาหนดไวในตาราง 4.1.12.3 วาลวตองมบาวาลวขนาดไมนอยกวาในตารางท 2

ตารางท 2 (ขอ 4.1.12.3)

ขนาดวาลว มลลเมตร(นว)

ขนาดบาวาลว มลลเมตร นว

25 (1) 3.2 1/8 32 (1 ¼) 3.2 1/8 40 (1 ½) 4.8 3/16 50 (2) 5.6 7/32

65 (2 ½) 6.4 1/4 80 (3) 9.5 3/8

4.1.12.4 ระยะยกของซลวาลวกบบาวาลวตองไมนอยกวาทระบในตารางท 3

ตารางท 3 (ขอ 4.1.12.4)

ขนาดวาลว มลลเมตร(นว)

ระยะยกซล มลลเมตร นว

25 (1) 20 3/4 32 (1 ¼) 22 7/8 40 (1 ½) 25 1 50 (2) 35 1 3/8

65 (2 ½) 45 1 ¾ 80 (3) 50 2

4.1.12.5 แปนซลวาลวตองสามารถหมนไดรอบแกนกานวาลวเพอใหซลวาลวสามารถกดลงบนบาวาลวไดสนทโดยไมมการเสยดส

ฉบบราง

-6-

4.1.12.6 การยดซลเขากบแปนซลตองมความแนนหนาเทยบเทากบการใชสลกลอค 4.1.12.7 ชองวางระหวางแปนซลวาลวกบเสอวาลว ตองไมนอยกวาทระบในตารางท 4

ตารางท 4 (ขอ 4.1.12.7)

ขนาดวาลว มลลเมตร(นว)

ชองวางระหวางแปนซลกบเสอวาลว มลลเมตร นว

25 (1) 3.2 1/8 32 (1 ¼) 4.8 3/16 40 (1 ½) 4.8 3/16 50 (2) 6.4 1/4

65 (2 ½) 6.4 1/4 80 (3) 7.9 5/16

4.1.12.8 นอตยดซลกบแปนซลตองมการปองกนการคลายตว

4.1.13 วาลวสายฉดนาดบเพลงชนดตรง

4.1.13.1 วาลวสายฉดน าดบเพลงแบบตรงนประกอบดวย วาลวชนดทกานวาลวเลอนขน (Rising-stem) และแบบกานวาลวไมเลอนขน (Nonrising-stem)

4.1.13.2 วาลวสายฉดน าดบเพลงแบบตรง เมอทาการเปดวาลวเตมท ทางไหลของน าตองเปนเสนตรงโดยไมมสงกดขวางและมพนทหนาตดเปนรปวงกลม โดยพนทหนาตดของวาลวตองไมเลกกวาพนทหนาตดของทอนาทใชรวมกบวาลว

4.1.13.3 ลกษณะบานประตนาของวาลวแบบตรงตองมลกษณะดงน แบบลมเตม (Solid-wedge) แบบลมแยก (Split-wedge) หรอแบบบาขนาน (Parallel-seat)

4.1.13.4 วาลวสายฉดน าดบเพลงแบบตรงตองมรองนาทางสาหรบบานประตน าหลอเปนชนเดยวกบตววาลว

4.2 การออกแบบ 4.2.1 การออกแบบผลตภณฑจะตองเปนไปตามขอกาหนดคณลกษณะผลตภณฑทระบไวในเอกสารน

เปนอยางนอย

4.2.2 การออกแบบตดตงระบบจะตองเปนไปตามมาตรฐานปองกนอคคภย สมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย ซงมขอกาหนดเพอการออกแบบเปนดงน

4.2.2.1 ความดนใชงานของวาลวสายฉดนาดบเพลง (1) ประเภทท 1 ตองไมนอยกวา 450 กโลปาสกาล (65 ปอนดตอตารางนว)

ฉบบราง

-7-

(2) กรณทความดนสงเกนกวา 690 กโลปาสกาล (100 ปอนดตอตารางนว) จะตองตดตงอปกรณลดความดนลงเพอใหเหมาะสมกบการใชงาน

4.2.2.2 วาลวสายฉดน าดบเพลงจะตดตงสาหรบระบบดบเพลงภายในอาคาร โดยตดตงทระบบทอยนประเภทท 1 หรอ ประเภทท 3 โดยมรายละเอยดดงน (1) ประเภทท 1 ประกอบดวยวาลวสายฉดน าดบเพลงขนาด 65 มลลเมตร (2 1/2 นว)

สาหรบพนกงานดบเพลงหรอผทไดผานการฝกการใชสายฉดน าดบเพลงขนาดใหญเทานน โดยจะออกแบบใหตดตงในตาแหนงตอไปน ก) ตดทชานพกกลางหรอชานพกของทกชนในบนไดหนไฟทกตว ข) ตดทดานในและดานนอกของทางออกหนไฟของ Horizontal Exit ค) ตดตงในบรเวณหองโถงหนาบนไดหนไฟทมระบบอดอากาศ ง) กรณททอยนและทอยอยไมสามารถตดตงในบนไดหนไฟ หรอหองโถงหนา

บนไดหนไฟ จะตองตดตงในสวนปดลอมทมอตราการทนไฟเทากบอตราทนไฟของสวนปดลอมแนวตง (Vertical Enclosures) ของอาคารหลงนน ขอยกเวน ถาอาคารหลงนนตดตงระบบหวกระจายน าดบเพลง สวนปดลอมนไมตองสรางใหไดอตราทนไฟดงทระบไวกได

จ) ในอาคารทมการกนแบงหองออกไปเปนจานวนมาก หวตอจะตองอยในตาแหนงทสามารถตอสายสงน าและนาเขาถงภายในรศมการฉดของน าไดทกๆ หอง

(2) ประเภทท 3 ประกอบดวยชดสายฉดน าดบเพลงขนาด 25 มลลเมตร (1 นว) หรอ 40 มลลเมตร (1 1/2 นว) สาหรบผใชอาคารและวาลวสายฉดน าดบเพลงขนาด 65 มลลเมตร (2 1/2 นว) สาหรบพนกงานดบเพลงหรอผทไดรบการฝกในการใชสายฉดนาดบเพลงขนาดใหญ โดยจะออกแบบใหตดตงในตาแหนงตอไปน ก) กรณตดตงแยกไมตดตงรวมกบประเภทท 2 กจะตดตงเชนเดยวกบประเภทท

1 ตามทระบในขอกาหนดขางตน ข) กรณตดตงรวมกบทอยนประเภทท 2 สวนใหญจะตดตงในตดบเพลง และ

ตดต งในตาแหนงทใกลบนไดหนไฟสามารถใชสอยไดสะดวก โดยใหครอบคลมฉดน าถงทกพนทเมอใชสายฉดน ายาว 30 เมตร (100 ฟต) และหวฉดนาฉดไดระยะไกลไมนอยกวา 6 เมตร (20 ฟต)

ค) สาหรบอาคารสงทมลฟตดบเพลงจะตองตดตงในโถงลฟตดบเพลงทมการปองกนไฟและควน

ฉบบราง

-8-

4.2.2.3 หวตอสายฉดน าจะตองเปนชนดหวตอสวมเรวและตองสามารถตอเขากนไดดกบขอตอของพนกงานดบเพลงทองถน

4.2.2.4 ในกรณทแรงดน ณ จดทเชอมตอกบสายฉดน าดบเพลงสงเกนกวา 690 กโลปาสกาล (100 ปอนดตอตารางนว) วาลวสายฉดน าดบเพลงจะตองเปนชนดทมอปกรณควบคมแรงดน (Pressure regulating devices) ขณะฉดน าใชงาน เพอปองกนอนตรายตอพนกงานดบเพลง

4.2.2.5 อปกรณควบคมแรงดน (Pressure regulating devices) สาหรบสายฉดน าดบเพลงอปกรณลดแรงดนสาหรบสายฉดน าดบเพลงนน ถกออกแบบใหนามาใชงานเมอแรงดนของนาเกนกวาทกาหนดดงตอไปน ก) ในกรณทแรงดนของน าขณะฉดเกนกวา 700 กโลปาสกาล (100 ปอนดตอ

ตารางนว) สาหรบสายฉดทใชสาหรบผอยอาศยในอาคาร หรอไมไดรบการฝกฝนมากอนจะตองตดตงวาลวลดแรงดน (Pressure restricting devices) เพอควบคมแรงดนไมใหเกนกวา 700 กโลปาสกาล (100 ปอนดตอตารางนว)

ข) ในกรณทแรงดนสถตยของน าทจดตอสายฉดเกนกวา 1,206 กโลปาสกาล (175 ปอนดตอตารางนว) ตองตดตงวาลวลดแรงดน ซงวาลวดงกลาวตองลดแรงดนไดทงแรงดนสถตยและแรงดนของน าขณะฉดได โดยไมใหแรงดนเกนกวา 700 กโลปาสกาล (100 ปอนดตอตารางนว) สาหรบสายฉดน าดบเพลงของผอยอาศยในอาคาร หรอไมไดรบการฝกฝนมากอน (สายขนาดเลก) และควบคมแรงดนไมใหเกน 1,206 กโลปาสกาล(175 ปอนดตอตารางนว) เมอใชกบหวตอสายฉดน าขนาดใหญ (65 มลลเมตร)

4.3 การตดตง 4.3.1 วธการตดตงวาลวสายฉดนาดบเพลงจะตองตดตงตามคาแนะนาของผผลต

4.3.2 ตาแหนงตดตงตองตดตงตามขอกาหนดการออกแบบทระบไวในขอ 4.2 โดยสามารถตดตงตามมาตฐานการปองกนอคคภยของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย หรอตามมาตรฐานสากลทเชอถอได โดยมขอแนะนาการตดตงทวไปดงน

4.3.2.1 วาลวสายฉดน าดบเพลง (Hose Valve) จะตองตดตงในตาแหนงทระบในขอกาหนดการออกแบบทระบในขอกาหนดน

4.3.2.2 ตองตดตงในตาแหนงทสามารถใชงานไดอยางสะดวกไมมสงกดขวางและสามารถมองเหนไดอยางชดเจน

ฉบบราง

-9-

4.4 การทดสอบผลตภณฑ 4.4.1 ขอกาหนดทวไป

4.4.1.1 ตวอยางของวาลวสายฉดน าดบเพลงแตละขนาดตองไดรบการทดสอบตามขอกาหนด เรองการทดสอบแทงโลหะงานหลอ และสวนประกอบอนๆทไมเปนโลหะ เชน ซล ยางตองไดรบการทดสอบสมบตทางกายภาพ

4.4.2 การทดสอบการวบตจากแรงเคนในบรรยากาศแอมโมเนยชนเปนเวลา 10 วน (10-day moist ammonia air stress cracking test)

4.4.2.1 สวนประกอบของทองเหลองทมสงกะสผสมอยมากกวารอยละ 15 ตองไดรบการตรวจสอบดวยกาลงขยาย 25 เทาเพอยนยนวามสมบตดงน ก) ไมมรองรอยการแตกราว ข) กรณมรองรอยการแตกราวตองไดรบการทดสอบการอดแรงดนนา

4.4.2.2 ชนงานทดสอบตองไดรบแรงเคนกอนเรมทาการทดสอบและรกษาระดบแรงเคนไปตลอดการทดสอบ กรณชนงานทดสอบมขอตอแบบเกลยวเพอใชในการตดตงตองไดรบการสวมเกลยวและขนชนงานดวยแรงตามทกาหนดในตาราง โดยตองไมใชเทปพนเกลยวและยาประสานทอในการทดสอบ

ตารางท 5 (ขอ 4.4.2.2)

ขนาดวาลว มลลเมตร(นว)

แรงบดในการขนประกอบทอ นวตน-เมตร นว-ปอนด

25 (1) 135.6 1200 32 (1 ¼) 163.8 1450 40 (1 ½) 175.1 1550 50 (2) 186.4 1650

65 (2 ½) 197.7 1750 80 (3) 203.4 1800

4.4.2.3 ทาการทดสอบชนงานตวอยางสามชน โดยการลางคราบน ามนและนามาทดสอบเปน

เวลาสบวนในสภาวะบรรยากาศแอมโมเนยในตทดสอบขนาด 300 มลลเมตร x 300 มลลเมตร x 300 มลลเมตร (12 นว x 12 นว x 12 นว) ทมผนงตเปนกระจก

ฉบบราง

-10-

4.4.2.4 ภายในตทดสอบใหรกษาระดบแอมโมเนยเหลวปรมาตรประมาณ 600 มลลลตร ทบรเวณกนตใตชนงานทดสอบประมาณ 40 มลลเมตร (1 ½ นว) โดยควบคมใหความดนภายในตเทากบความดนบรรยากาศและควบคมอณหภมท 34 องศาเซลเซยส

4.4.3 การทดสอบสวนประกอบทมความยดหยน (Elastomeric parts test)

4.4.3.1 ชนสวนทมความยดหยนทถกนามาใชเปนซลตองมสมบตตามมาตรฐาน UL157 มาตรฐานสาหรบปะเกนและซล ก) ยางซลโคนทมสมบตของโพลออกาโนไซลอคเซน (Poly Organo Siloxane) ตองม

คาความตานทานแรงดง(Tensile Strength) 3.4 เมกะปาสกาล (500 ปอนดตอตารางนว)

ข) ยางธรรมชาตและยางสงเคราะหอน ๆ ทมใชซลโคน ตองมคาความตานทานแรงดง (Tensile Strength) อยางนอย 10.3 เมกะปาสกาล (1500 ปอนดตอตารางนว) และมคาการยดสงสด (Ultimate Elongation) อยางนอยรอยละ 150 หรอมคาความตานทานแรงดง (Tensile Strength) อยางนอย 15.2 เมกะปาสกาล (2,200 ปอนดตอตารางนว) และมคาการยดสงสด (Ultimate Elongation) อยางนอย 1 เทา

ค) ตองมสมบตตาง ๆ เปนไปตามมาตรฐาน UL157 มาตรฐานสาหรบปะเกนและซล หลงจากไดทาการเรงการเสอมสภาพดวยเตาอบ (Oven Aging)

4.4.4 การทดสอบการใชงานดวยการอดแรงดนนา (Hydraulics Operation Test)

4.4.4.1 วาลวสายฉดน าตองสามารถผานการทดสอบโดยไมมความผดปกตกบทกสวนประกอบทความดนเทากบพกดความดนใชงาน

4.4.4.2 การทดสอบใหตดตงมาตรวดแรงดนเขากบวาลวสายฉด และตอกบแหลงน าทจายน าทแรงดนเทากบแรงดนพกดใชงานทอตราการไหลสงสด สวนดานขาจายของวาลวใหตอกบขอตอพรอมสายฉดยาวขนาด 40 มลลเมตร (1 ½ นว) ยาว 15.24 เมตร (50 ฟต) และหวฉดน าดบเพลงขนาด 15 มลลเมตร (½ นว) สาหรบวาลวสายฉดน าขนาด 40 มลลเมตรและตอกบสายฉดขนาด 65 มลลเมตร (2 ½ นว) ยาว 15 เมตร (50 ฟต) และหวฉดนาดบเพลงขนาด 25 มลลเมตร สาหรบวาลวสายฉดขนาด 65 มลลเมตร

4.4.4.3 ปดวาลวสายฉดจนมความดนดานแหลงน าเทากบ 345 กโลปาสกาล (50 ปอนดตอตารางนว) จากนนใหทาการเปดวาลวจนสดโดยคงความดนขณะมการไหลท 345 กโลปาสกาล แลวใหปดวาลว รอจนความดนเพมขนเปน 689 กโลปาสกาล (100 ปอนดตอตารางนว) แลวทาการเปดวาลวจนสดโดยใหมแรงดนท 689 กโลปาสกาล ทาการทดสอบซ าโดยเพมแรงดนน าครงละ 345 กโลปาสกาลจนกระทงถงแรงดนใชงาน

ฉบบราง

-11-

สงสด หลงจากนนนาตวอยางไปทดสอบการรว และทดสอบความแขงแรงของตววาลว

4.4.4.4 ขณะทาการทดสอบใหทาการวดแรงบดทใชในการหมนมอบดเพอปดวาลวจนถงจดทน าหยดไหล ถงจดทปดสนท และแรงบดในการเปดวาลวจนเรมมนาไหล และถงจดทเปดวาลวจนสด โดยตองไมมคาแรงบดเกนทกาหนดในตารางท 6

ตารางท 6 (ขอ 4.4.4.4)

ขนาดเสนผานศนยกลางมอบด แรงบดทกระทา มลลเมตร นว นวตน-เมตร ปอนด-นว

67 2 5/8 4.75 42 80 3 6.10 54 85 3 ¼ 7.46 66 90 3 ½ 8.14 72 100 4 13.56 120 111 4 3/8 18.31 162 125 5 25.09 222 150 6 36.61 324 180 7 47.46 420

4.4.5 การทดสอบการรวซม (Leakage Tests)

4.4.5.1 ทวไป ก) วาลวตองสามารถทนตอการอดแรงดนน าทดสอบทแรงดนสองเทาของพกด

แรงดนใชงานไดเปนเวลา 1 นาท โดยไมมการรวซมทรอยตอ บาวาลวหรอซลกานวาลว

4.4.5.2 การรวผานบาวาลว (Seat Leakage) ก) ทดสอบโดยตอดานขาขาวของวาลวเขากบแหลงน า ทาความสะอาดบรเวณบา

วาลว แลวทาการปดวาลว อดแรงดนน าจนถงพกดแรงดนใชงาน ตรวจสอบหาการรวซม แลวเพมแรงดนเปนสองเทาของพกดแรงดนใชงาน

4.4.5.3 การรวบนตววาลว (Body Leakage) ก) หลงจากผานการทดสอบการรวผานบาวาลวแลว ใหทาการทดสอบการรวบนตว

วาลวโดยการปดครอบดานขาออกของวาลว ทาการเปดวาลวเพยงบางสวนเพอให

ฉบบราง

-12-

แรงดนจากแหลงน าเขาสตววาลวจนถงพกดแรงดนใชงาน ตรวจสอบการรวซมบนตววาลว แลวทาการเพมแรงดนเปนสองเทาเปนเวลาหนงนาท ตองไมมการรวซมเกดขน

ข) การทดสอบตามขางตนตองไมเปดวาลวจนสดเนองจากไมตองการใหหองซลกานวาลวเกดการอดตวหรอซลกานวาลวถกปดซงจะเกดขนเมอวาลวถกเปดจนสด

4.4.5.4 การทดสอบการเปลยนซลกานวาลว (Repacking Test) ก) หลงจากผานการทดสอบขางตนแลวใหเปดวาลวจนสด ใหเปดหองซลกานวาลว

และทาการถอดซลกานวาลวทงหมด หรอถอดซลออกอยางนอยหนงอน ข) ระหวางทวาลวถกเปดสดภายใตแรงดนทพกดแรงดนใชงาน การรวซมผานหอง

ซลกานวาลวทไมมซลหรอเหลอซลเพยงบางสวน ตองไมรบกวนการทาการเปลยนและประกอบซลใหม

4.4.5.5 การรวซมของตววาลว และกานวาลว (Body and Stem Leakage) ก) หลงจากทดสอบการเปลยนซลกานวาลวแลวใหทาการประกอบอดซลกานวาลว

ใหเรยบรอย ทาการเปดวาลวเพยงบางสวน แลวทาการทดสอบอดแรงดนทสองเทาของพกดควาดนใชงานเปนเวลา 1 นาท

ข) ระหวางทอดแรงดนตองไมมการรวซมผานตววาลวและไมมสญญาณของความออนแอของตววาลว การรวซมผานกานวาลวตองไมเกน 0.06 ลตร (2 ออนซ) ตอชวโมง

4.4.5.6 การทดสอบความแขงแรงของตววาลว (Strength of Body Test) ก) วาลวสายฉดน าดบเพลงททาการเปดวาลวเพยงบางสวนตองสามารถทนทานตอ

การอดแรงดนทดสอบทหาเทาของแรงดนใชงานไดไมนอยกวา 1 นาท โดยไมเกดความเสยหาย

ข) เนองจากการทดสอบนไมไดตองการทดสอบซลตาง ๆ ดงนนกรณมการรวซมตามซลหรอขอตอตาง ๆ ถอวายอมรบได

4.4.5.7 การทดสอบความแขงแรงทางกล ก) ชนสวนภายนอกและภายในตววาลว

1. วาลวตองสามารถทนตอการทดสอบตาง ๆ ดงตอไปน โดยไมมการบกพรองในการใชงานกบสวนประกอบทงภายนอกและภายในของตววาลว เชน มอบด กานวาลว หรอซลบาวาลว แรงบดทใชทดสอบกระทากบมอบดเปนไปตามการทดสอบถดไป

ฉบบราง

-13-

2. ตวอยางทดสอบตองถกจบยดอยางแนนหนาดวยปากกา หรออปกรณอนทเทยบเทา การทดสอบแรงบดกระทาโดยใหแรงบดกระทาตอมอบด และทาการวดแรงบดทศนยกลางของมอบดโดยประแจปอนดหรออปกรณอนทเทยบเทา โดยทาการทดสอบดงน - เมอวาลวปดสนท ใหหมนปดวาลวโดยใหแรงบดตามคาในตารางท 7 - เมอวาลวเปดสด ใหหมนเปดวาลวโดยใหแรงบดตามคาในตารางท 7

ตารางท 7 (ขอ 4.4.5.7)

ขนาดเสนผานศนยกลางมอบด มลลเมตร(นว)

แรงบด นวตน-เมตร(ฟต-ปอนด)

67 (2 5/8) 20 (15) 80 (3) 34 (25)

85 (3 ¼) 44 (32) 90 (3 ½) 56 (41) 100 (4) 82 (60)

111 (4 3/8) 95 (70) 125 (5) 122 (90) 150 (6) 170 (125) 180 (7) 218 (160)

3. ระหวางทาการทดสอบแรงบด ใหทาการตรวจสอบวาลวดวยสายตา ตองไมม

ความผดปกตของวาลว เชน การรดของเกลยว การแตกราว การทเนอโลหะถกเฉอน ฯลฯ เกดขน หลงจากการทดสอบแรงบดแลว ใหทาการทดสอบการรวซมซาอกครง

4.4.6 การทดสอบการผลตและการทดสอบผผลต

4.4.6.1 ผผลตวาลวตองมการจดเตรยมการควบคมการผลต การตรวจสอบ และการทดสอบ โดยมาตรการตรวจสอบตองมอยางนอยดงตอไปน ก) วาลวทกตวตองไดรบการทดสอบการรวซมบนตววาลวและการรวซมผานบา

วาลวจากโรงงานผลต โดยการทดสอบตองกระทาทแรงดนเปนสองเทาของแรงดนใชงานเปนเวลา 1 นาท การทดสอบการรวซมทบาวาลวกระทาดวยการอด

ฉบบราง

-14-

แรงดนน าผานแหลงจายน าขณะทวาลวถกปดสนท การทดสอบการรวซมบนตววาลวกระทาโดยการอดแรงดนน าเมอวาลวถกเปดเพยงบางสวนและใหแรงดนกระทากบทกสวนประกอบของวาลว โดยวาลวตองไมมการรวซมใด ๆ เกดขน

ข) วาลวสายฉดน าชนดตรงทมบาวาลวและลนวาลว เปนโลหะ สาหรบงานตอกบประปาหวแดงตองไมมการรวซมผานบาวาลว สวนการรวซมเลกนอยท ซลกานวาลวถอวายอมรบได

4.5 การรายงานผล การรายงานผลตองแสดงขอมลตางๆอยางนอยดงน

4.5.1 ระบมาตรฐานททดสอบ

4.5.2 ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ

4.5.3 ชอของหองปฏบตการ

4.5.4 ผสนบสนนการทดสอบ

4.5.5 วนททดสอบ และรหสรายงานผลการทดสอบ

4.5.6 ผลตภณฑหรอยหอ

4.5.7 วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ

4.5.8 รายงานผลการตรวจสอบเอกสารและผลการทดสอบอปกรณ

4.5.9 ขอมลจากการสงเกตดานพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ระหวางและหลงการทดสอบ รายละเอยดในสวนนรวมถง รอยราว การเสยรป

4.5.10 ระบวาผลการทดสอบนใหรายละเอยดพฤตกรรมของตวอยางทดสอบ ภายใตสภาพแวดลอมทกาหนด

ฉบบราง

-15-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

ขอมลตวอยางทดสอบ เจาหนาท

ผลตภณฑหรอยหอ : ลกษณะของวสดทใชในการทดสอบ : วนททผลตภณฑมาถงหองปฏบตการ : ผสนบสนนการทดสอบ :

ผบนทกขอมลตวอยางทดสอบ

ผปฎบตการทดสอบ

การทดสอบ

ความคลาดเคลอนจากมาตรฐานการทดสอบ : วนททดสอบ :

ผลการทดสอบ

หมายเหต : แสดงรายละเอยดอน ๆ ทเกยวของกบผลการทดสอบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-16-

ตวอยางการรายงานผลการทดสอบ (ตอ) (ขอ 4.5)

ชอหองปฏบตการ ทตง:

เลขทเอกสาร xxx/xx

มยผ. xxxx-51 มาตรฐาน

เอกสารประกอบการรายงานผลการทดสอบ

หมายเหต อาจใชเปนเอกสารแนบ

ลงนาม . ( .)

ฉบบราง

-17-

5. ภาคผนวก

5.1 เครองหมายและฉลาก 5.1.1 วาลวสายฉดนาดบเพลงตองมการระบขอมลตางๆตอไปน

ก) ชอหรอสญลกษณของผผลตวาลว ข) ขนาดของวาลว ค) หมายเลขรน ง) พกดแรงดนใชงาน

5.1.2 การระบขอความตาง ๆ บนตววาลวตองเปนการหลอตวอกษรนนหรอการปมลงบนแผนโลหะตดกบวาลว หรอใชวธการอนใดทเทาเทยมกน การระบขอความจะกระทาบนสวนใดของตววาลวกไดตามแตสะดวก

5.1.3 ใหระบลกศร ขนาดความยาว 32 มลลเมตร(1 ¼ นว) แสดงทศทางการหมนมอบดเพอเปดวาลว พรอมระบคาวา “เปด” ทปลายลกศร หรอตรงกลางของลกศร ลงบนขอบของมอบด ดวยวธการหลอ เพอใหงายในการอาน โดยกรณระบลงตรงกลางลกศรความยาวรวมของลกศรและคาวา “เปด” ตองไมนอยกวา 24 มลลเมตร(15/16 นว)

5.1.4 กรณผผลตมโรงงานผลตมากกวาหนงแหง ตองทาการระบสญลกษณแบงแยกทมาลงไปดวย เพอใหทราบวาเปนผลตภณฑทมาจากโรงงานใด

5.1.5 ในกรณทใชภาษาตางประเทศตองมความหมายเหมอนกบภาษาไทยทกาหนดไวขางตน

5.2 เอกสารอางอง มาตรฐานปองกนอคคภย ของสมาคมวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย NFPA 14 Standard for the Installation of Standpipe and Hose Systems UL 668, Hose Valves for Fire-Protection Service

ฉบบราง