CIROZA JETRE

AKUTNO ZATAJENJE JETREAkutno zatajenje jetre (AZJ) predstavlja niz klinikih simptoma usljed jetrene disfunkcije koja dovodi do encefalopatije unutar 12 tjedana od poetka utice.Etiologija: virusni hepatitis, metabolike bolesti, lijekovi, trovanja, vaskularne bolesti jetre, sepsa, akutna masna jetra u trudnoi, preeklamsija, eklamsija, itd.Klinika slika: znaci encefalopatije koji se po teini kreu od pospanosti preko konfuzije do kome. Klinika slika je raznolika jer je AZJ multisistemska bolest koja moe imati uinke na sve organske sustave.Dg: cilj je utvrditi to prije uzrok AZJ radi lijeenja. Seroloki testovi na virusne hepatitise, markeri autoimunih bolesti, testovi na hepatotoksine lijekove (paracetamol najee uzrok AZJ). Protrombinsko vrijeme i serumski bilirubin. UZ i CT se koriste za procjenu volumena jetre, prohodnosti jetrenih vena i maligne infiltracije.Lijeenje: jedini dokazani uinak ima N-acetilcistein u AZJ izazvanom trovanjem paracetamolom, osobito u prva 24,00h.Lijeenje provoditi u JIN-u (monitoring vitalnih funkcija, korekcija elektrolita, antibiotika, inotropna terapija, antiedematozna terapija, prevencija zatajenja bubrega i respiracija)Transplantacija jetre u bolesnika u kojih se procjenjuje da nee preivjeti bez te intervencijeAkutno zatajenje jetreCiroza jetre

Kronina progresivna bolest karakterizirana difuznom nekrozom hepatocita uz stvaranje fibroznog tkiva i regeneratornih nodulaNaruavanje normalne grae i krvotoka jetreZatajenje funkcije rezultira ikterusom, portalnom hipertenzijom, ascitesom, encefalopatijom Klinika slika ciroze je posljedica teine oteenja jetre a ne uzroka bolesti Alkohol Kronini B i C hepatitisLijekoviMetabolike bolesti jetreVaskularne bolestiKriptogena ciroza ciroza nepoznate etiologijeEtiologija ciroze jetre

Centralno mjesto pripada procesu fibroze kojeg slijedi nekrozaRegeneracija tkiva stvara regeneratorne vorie ili nodule to je osnov za morfoloku klasifikaciju ciroze Makronodularna (nodus >3mm)Mikronodularna (nodus >3mm)Mijeana

Patofiziologija ciroze jetre

Latentna ciroza (10%): izostanak klinikih znakova uz prisutne laboratorijske parametre Simptomi: slabost, brzo umaranje, anoreksija, munine, povraanja, proljeviFizikalni znakovi: ikterus, spider nevusi, teleangiektazije, palmarni eritem, batiasti prsti, gubitak dlakavosti, ginekomastija, atrofija testisa, hepatosplenomegalija, ascites, hematomi, caput medusaeKlinika slika ciroze jetre

Lab.pretrage: Anemija (mikrocitna, makrocitna, hemolitika)Hipoproteinemija sa hipoalbuminemijomSnienje faktora koagulacije aminotransferaza (AST i ALT)bilirubinUltrazvuni pregled (nodularnost jetre, fibrozne promjene, ascites) uz biopsiju suspektnih lezijaRadioloke pretrage: MSCT trbuha i MRIEGDS radi detekcije varikoziteta

Dijagnostiki postupakDijetaApstinencija od alkoholaAntivirusni lijekovi kod virusnog hepatitisaPrognoza ovisi o procjeni funkcionalnog stanja jetre i pojavi komplikacija

Lijeenje ciroze jetrePortalna hipertenzijaAscitesSpontani bakterijski peritonitis (SBP)Hepatorenalni sindrom (HRS)Portalna encefalopatija Komplikacije ciroze jetreKliniki sindrom obiljeen povienim portalnim venskim tlakomKlinika slika: varikoziteti jednjaka, eluca i anorektalne regije, splenomegalija, hepatina encefalopatija, asictesDijagnoza: ascites uz proirenu portalnu venu, endoskopija radi procjene varikozitetaLijeenje: prevencija krvarenja iz varikoziteta (primarna i sekundarna) nekardioselektivnim blokerimaLijeenje akutnog krvarenja (skleroterapija, ligacija varikoziteta, TIPS, kiruki zahvat)

Portalna hipertenzijaNakupljanje tekuine unutar peritonealne upljineMehanizmi nastanka jo uvijek u cijelosti nepoznati (porast hidrostatskog iznad koloidoosmotskog tlaka)Dijagnosticira se ultrazvunim pregledomLijei se restrikcijom unosa Na hranom, diureticima i paracentezamaAscitesesta i teka komplikacijaInfekcija ascitesa u odsutnosti drugog intraabdominalnog izvora infekcijeKliniki varijabilna od asimptomatinih (30%) do bolova u trbuhu, visoke temperature, pogoranja jetrene i/ili bubrene funkcijeDijagnoza se postavlja paracentezom (Le >250/mm3 uz niske koncentracije bakterija)Terapija su cefalosporini tree generacije

Spontani bakterijski peritonitis (SBP)Funkcionalno zatajenje morfoloki zdravih bubregaVazokonstrikcija u kori bubrega sa smanjenjem bubrenog protoka i padom GFProgresivna oligurija, azotemijaImamo 2 tipa: HRS tip 1: brz i progresivan poremeajHRS tip 2: umjereni pad GFVeina terapijskih postupaka sem transplantacije jetre se pokazala neuspjenim u lijeenjuHepatorenalni sindrom (HRS)Sloen, reverzibilan neuropsihijatrijski sindromZatajenje detoksikacije tvari crijevnog porijeka u jetri zbog zatajenja jetre ili zaobilaenja krvotoka jetre kolateralamaPorast koncentracije neurotoksinih tvariRazlikujemo 4 stadija na osnovu stanja svijesti, umne funkcije i ponaanjaLijeenje se provodi uklanjanjem probavnih toksinih produkata (laksativ i klistir)Jetrena encefalopatijaPrema mjestu nastanka djelimo ih na: Primarne (nastaju u jetri)Sekundarne (jetrene metastaze)Prema stupnju malignosti: Benigni tumori (asimptomatini, sluajni nalaz)Hepatocelularni adenom, fokalna nodularna hiperplazija, hemangiomiMaligni tumori Hepatocelularni karciom

Tumori jetreRastua incidenca (proirenost B i C virusa, kronini alkoholizam)Klinika slika: trbuna bol, gubitak na tjelesnoj teini, palpabilna masaDijagnostiki postupak: UZV, CT trbuha s biopsijom tvorbeOdreivanje AFP (tumorski biljeg)Terapija: kemoterapija, transarterijska kemoembolizacija (TACE), kirurka terapijaHepatocelularni karcinomPrimarna bilijarna ciroza (PBC) je kronina progresivna holestatska bolest jetre, propadanje malih intrahepatinih unih vodova. ene ine > 90% bolesnikaDo bolesti dovode dva procesa: destrukcija unih vodova posredovana autimunim mehanizmom i kemijsko oteenje retiniranim unim kiselinama, bilirubinom i bakrom usljed ega nastaje portalna upala, fibroza, ciroza, kolestaza i zatajenje jetreKlinika slika: bolesnici su bez simptoma u poetku, bolest se otkriva sluajno uz nalaz antimitohondrijskih antitijela (AMHA). Prvi simptom je najee svrbe koe, umor i letargija, a rjee znaci uznapredovale bolesti jetre (hepatosplenomegalija, ikterus, spider nevusi, edemi, ascit, enecefalopatija)Komplikacije: osteopenija i osteomalacija, pruritus, deficit vitamina topivih u mastima, HLP i steatoreaDg: poviene AP, GGT, hiperkolesterolemija, umjereno poviene aminotransferaze i imunoglobulini (osobito IgM, alfa2 i beta globulini), 95% bolesnika u cirkulaciji ima nalaz AMHA, biopsija jetre, ECP. UZ sa doplerom, ontrastni CT i MR slue za utvrivanje kolelitijaze, portalne hipertenzije i limfadenopatijeLijeenje: lijee se sama bolest i komplikacije. Jedini odobren lijek za PBC je ursodeoksikolna kiselina. Kolhicin i metotreksat eksperimentalni lijekovi. Transplantacija jetre u terminalnoj fazi bolesti

Primarna bilijarna ciroza