48561662-Phương-phap-khử-dạng-vo-định

  • Upload
    petieu

  • View
    215

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    1/30

    etoanhoc.tk

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    1

    Gii hn dng v nh l nhng gii hn m ta khng thtm chng bng

    cch p dng trc tip cc nh l v gii hn v cc gii hn c bn trnh by

    trong Sch gio khoa. Do mun tnh gii hn dng v nh ca hm s, ta

    phi tm cch khcc dng v nh bin i thnh dng xc nh ca gii

    hn

    Trong chng trnh ton THPT, cc dng v nh thng gp l :

    0, , , 0. , 1

    0

    Sau y l ni dung tng dng c th.

    I. GII HN DNG V NH 00

    Gii hn dng v nh 00

    l mt trong nhng gii hn thng gp nht

    i vi bi ton tnh gii hn ca hm s. tnh cc gii hn dng ny,

    phng php chung l s dng cc php bin i ( phn tch a thc thnh nhn

    t, nhn c tv mu vi biu thc lin hp, thm bt, ) khcc thnh

    phn c gii hn bng 0, a vtnh gii hn xc nh. Chnh cc thnh phn c

    gii hn bng 0 ny gy nn dng v nh.

    tnh gii hn dng v nh 00

    , trc ht gio vin cn rn luyn cho

    hc sinh knng nhn dng.

    1. Nhn dng gii hn v nh 00

    gii bi ton tm gii hn ca hm s, hc sinh cn xc nh gii hn

    cn tm thuc dng xc nh hay v nh. Nu gii hn l v nh th phi xtxem n thuc dng v nh no c phng php gii thch hp. Bi vy vic

    rn luyn knng nhn dng cho hc sinh c quan trng, gip hc sinh nh

    hng c cch gii, trnh nhng sai xt c th mc phi.

    i vi dng v nh0

    0, vic nhn dng khng kh khn lm v hc sinh

    thng gp gii hn :

    0x x

    f(x)lim

    g(x) m

    0 0x x x xlim f(x) = lim g(x) = 0

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    2/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    2

    Thc t hc sinh hay gp trng hp0x x

    f(x)lim

    g(x)m 0 0f(x ) = (x ) = 0g . Ngoi ra

    trong mt sbi ton hc sinh phi thc hin cc php bin i chuyn v

    dng v nh0

    0 , sau mi p dng cc phng php khcc thnh phn cgii hn bng 0.

    Khi ging dy, gio vin nn a ra mt sbi ton nhn mnh cho

    hc sinh vic nhn dng nh :

    0x x

    f(x)lim

    g(x) m

    0x xlim f(x) 0

    hoc

    0x xlim g(x) 0

    Trnh tnh trng hc sinh khng nhn dng m p dng ngay phng php gii.

    V dp dng :

    (Yu cu chung ca nhng bi tp l : Tnh cc gii hn sau).

    V d 1 : 1 2x 2x - 2

    L = limx +1

    Bi gii :

    1 2 2x 2=

    x - 2 2 - 2L = lim 0

    x +1 2 1

    V d 2 : 2 2x 1 -x + 2

    L = limx 1

    Bi gii :

    2 2x 1 -

    x + 2

    L = lim =x 1

    v1

    2 21

    lim(x+2) = 1+2 = 3

    lim(x - 1) = 1 - 1 = 0x

    x

    V d3 : 3 2x 11 3

    L = limx 1 x 1

    Bi gii :

    2

    2 2x 1 x 1

    x 1 x 1=

    1 3 x 3x +2L = lim lim

    3 x 1 x 1 x 1

    (x-1)(x 2) (x-2) 1-2 1lim lim(x 1)(x+1) (x+1) 1+1 2

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    3/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    3

    Dng v nh 00

    c nghin cu vi cc loi c th sau :

    2. Loi 1 :0x x

    f(x)lim

    g(x)m f(x), g(x) l cc a thc v f(x0) = g(x0) = 0

    Phng php : Kh dng v nh bng cch phn tch c tv mu thnhnhn t vi nhn tchung l (x x0).

    Gi s : f(x) = (xx0).f1(x) v g(x) = (x x0).g1(x). Khi :0 1 1

    0 0 00 1 1x x x x x x

    )

    )

    (x - x f (x) f (x)f(x)lim lim lim

    g(x) (x - x g (x) g (x)

    Nu gii hn 10 1

    x x

    f (x)lim

    g (x)vn dng v nh 0

    0th ta lp li qu trnh khn

    khi khng cn dng v nh.

    V dp dng :

    V d4 :2

    4 2x 2

    2x - 5x +2L = lim

    x +x - 6

    Bi gii :

    Ta phn tch c tv mu thnh nhn t vi nhn t chung : x - 22

    4 2x 2 x 2

    x 2=

    2x - 5x +2 (x - 2)(2x - 1)L = lim lim

    (x - 2)(x + 3)x +x - 6

    2x - 1 2.2 1 3lim

    x + 3 2 3 5

    Vy 43

    L5

    V d 5 :2

    5 x 2 2

    x - 3x +2L = lim - 4x + 4x

    Bi gii :

    2

    25 x 2 x 2

    x 2

    2

    =

    x - 3x +2 (x - 2)(x - 1)L = lim lim

    (x - 2)- 4x + 4x - 1

    limx - 2

    x

    ( V gii hn ca t bng 1, gii hn ca mu bng 0)Vy 4L

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    4/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    4

    V d6 :2

    2

    3 n*

    6 3 mx 1

    +

    +

    x+x x +...+x - nL lim (m, n N )

    x+x x +...+x - m

    Bi gii : Ta sphn tch tv mu thnh nhn t vi nhn t chung : x

    1 bng cch tch v nhm nh sau :

    x + x2

    + x3

    + ... + xnn = (x1) + (x21) + (x3 - 1) + ...+ (xn - 1)

    x + x2

    + x3

    + ... + xmm = (x1) + (x21) + (x3 - 1) + ...+ (xm - 1)

    Khi :22

    2 2x 1 x 1

    3 n3 n

    6 3 m 3 m

    1 - 1)+( - 1)+

    + 1 - 1)+( - 1)lim lim

    (x- )+(x x +...+(x - 1)x+x x +...+x - nL

    x+x x +...+x - m (x- )+(x x +...+(x - 1)

    x 1

    n-1 n-2

    m-1 m-2

    1 1 + (x + 1) +...+ ( )

    1 1 + (x + 1) +...+ ( )

    lim

    (x- ) 1

    (x- ) +1

    x + x +...+ x +

    x + x +...+ x

    n-1 n-2

    m-1 m-2x 1

    1 + (x + 1) +...+ (x + x +...+ x +1)lim

    1 + (x + 1) +...+ (x + x +...+ x +1)

    n-1 n-2

    m-1 m-2

    1 + (1 +1) +...+ (1 + 1 +...+ 1 +1)1 + (1 +1) +...+ (1 + 1 +...+ 1 +1)

    n(n + 1)

    1 2 3 ... n n(n + 1)2m(m + 1)1 2 3 ... m m(m + 1)

    2

    Vy 6n(n + 1)

    Lm(m + 1)

    V d7 :4 3 2

    7 4 3 21

    2x - 5x +3x + x - 1L lim

    3x - 8x + 6x - 1x

    Bi gii :3 2

    7 3 2x 1

    3 2 2

    3 2 2

    4 3 2

    4 3 2 x 1

    x 1 x 1

    =(x-1)(2x - 3x +1)

    L = lim(x-1)(3x - 5x +x+1)

    2x - 3x +1 (x-1)(2x - x -1)= =

    3x - 5x + x +1 (x-1)(3x - 2x -1)

    2x - 5x +3x + x - 1lim

    3x - 8x + 6x - 1

    lim lim

    2

    2x 1 x 1

    x 1

    2x - x -1 (x -1)(2x+1)= lim = lim

    3x - 2x -1 (x -1)(3x+1)

    2x+1 2.1+1 3= lim = =3x+1 3.1+1 4

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    5/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    5

    Vy 73

    L =4

    Kt lun:

    Phng php gii bi tp loi ny l phn tch a thc thnh nhn t

    vi nhn tchung l x - x0. Yu cu i vi hc sinh l :

    Phi nm vng cc phng php phn tch a thc thnh nhn t, cc

    hng ng thc, cng thc phn tch tam thc bc hai, a thc bc ba thnh nhn

    t:2

    0

    0

    cf(x) = ax + bx + c = (x - x ) ax -

    x

    , ( f(x0) = 0)

    Ngoi cc hng ng thc ng nh, hc sinh cn nhcc hng ng thc

    bxung l : an - bn = (a - b)(an -1+ an - 2b ++ abn - 2+ bn - 1), *n N

    an

    + bn

    = (a + b)(an -1

    - an - 2

    b +- abn - 2+ bn - 1), n l s tnhin l.

    hc sinh d nh, cn ly cc trng hp c thnh : n = 2, 3, 4 v

    trng hp c bit : xn - 1 = (x - 1)(xn - 1+ xn - 2++ x + 1).

    Tutheo c im tng bi m bin i mt cch linh hot kh dng

    v nh. Trong qu trnh thc hnh, nhiu khi sau cc bin i khcc thnh

    phn c gii hn bng 0 ta vn gp gii hn dng v nh 00

    mi ( thng l

    n gin hn so vi gii hn ban u). Ti y ta tip tc qu trnh khn

    khi gii hn cn tm khng cn dng v nh 00

    th thi.

    Bi tp tluyn

    1)

    3

    4x 1

    x 3x 2

    lim x 4x 3

    2) x 0(1 x)(1 2x)(1 3x) 1

    lim x

    3)100

    50x 1

    x 2x 1lim

    x 2x 1

    4)

    n 1

    2x 1

    x (n 1) nlim

    (x 1)

    3. Loi 2 :0x x

    f(x)lim

    g(x)m f(x), g(x) cha cc cn thc cng bc v f(x0)=g(x0)= 0

    Phng php :Nhn c tv mu vi biu thc lin hp tng ng ca

    biu thc cha cn thc (gi tt lphng php nhn lin hp hay dng biu

    thc lin hp) trc cc nhn t x - x0 ra khi cc cn thc, nhm khcc

    thnh phn c gii hn bng 0. Biu thc cha cn thc c thl t, mu hay c

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    6/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    6

    tv mu ca phn thc cn tm gii hn ). Lu l c thnhn lin hp mt

    hay nhiu ln kh dng v nh.

    Cc cng thc thng c s dng khi nhn lin hp l :

    3 32 23 33 3

    ( A B)( A B) = A - B , (A 0, B 0)

    ( A B)( A A B+ B ) =A B

    Gio vin cn cho hc sinh thy c hai cng thc ny xut pht t hai

    hng ng thc sau hc sinh d nh:

    2 2

    2 2 3 3

    (a - b)(a + b) = a - b

    (a b)(a ab + b ) = a b

    V dp dng:

    V d 8 : 8 2x 23x - 2 - x

    L = limx - 4

    Bi gii :Nhn c tv mu vi biu thc lin hp tng ng, ta

    c :

    8 2 2x 2 x 2

    3x - 2 - x ( 3x - 2 - x)( 3x - 2 + x)L = lim lim

    x - 4 (x - 4)( 3x - 2 + x)

    2

    2x 2 x 2

    x 2

    3x - 2 - x (x - 2)(-x + 1)lim lim

    (x - 4)( 3x - 2 + x) (x - 2)(x + 2)( 3x - 2 + x)

    x + 1 2 + 1 1lim

    16(x + 2)( 3x - 2 + x) (2 + 2)( 3.2-2+2)

    Vy8

    1L =

    16

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    7/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    7

    V d 9 : 91

    x+2 1L lim

    x+5 2

    x

    Bi gii :

    91 1

    ( x+2 1)( x+2 1) ( x+5 2)x+2 1L lim limx+5 2 ( x+5 2)( x+5 2) ( x+2 1)

    x x

    1 1

    (x + 2 - 1)( x+5 2) (x + 1)( x+5 2)= lim lim

    (x + 5 - 4)( x+2 1) (x + 1)( x+2 1)x x

    1

    x+5 2 1 5 2= lim 2

    x+2 1 1 2 1x

    Vy L9 = 2

    V d 10 :n

    *10 m1

    x - 1L lim , (m, n N )

    x - 1

    x

    Bi gii :n

    10 m1

    n-1 n-2 m-1 m-2n n n n m m m

    m-1 m-2 n-1 n-2m m m m n n n1

    x - 1L lim

    x - 1

    ( x - 1) ( x ) +( x ) +...+ x +1 ( x ) +( x ) +...+ x +1=lim

    ( x - 1) ( x ) +( x ) +...+ x +1 ( x) +( x) +...+ x +1

    x

    x

    m mm-1 m-2 m

    n n1 n-1 n-2 n

    (x - 1)( x + x +...+ x+1)=lim

    (x - 1)( x + x +...+ x+1)

    x

    m mm-1 m-2 m

    n n1 n-1 n-2 n

    x + x +...+ x+1 m=lim

    nx + x +...+ x+1

    x

    Vy 10m

    L =n

    Kt lun:

    Phng php dng biu thc lin hp l phng php ch yu c s

    dng tnh cc gii hn c cha cn thc cng bc. C thxem y l thut

    ton c bn cho php tnh c kh nhiu gii hn ca hm s cha cn thc,phng hng r rng, d hiu.Vic xc nh biu thc lin hp l khng qu

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    8/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    8

    kh khn i vi hc sinh. Tuy nhin gio vin cn rn luyn knng xc nh

    v nhn biu thc lin hp khi tnh gii hn. Theo cch ny, nhiu bi ton tuy

    gii c nhng phi qua cc php bin i di dng vi biu thc cng knh.

    Nu dng cc gii khc nh thm bt, i bin s cho li gii ngn gn hn.

    Bi tp tluyn

    1)3

    x 1

    x x 3lim

    x 1

    2)

    2

    3x 2

    x 4lim

    2 3x 2

    3)2 2x a

    x b a blim

    x a

    4)

    3 23

    2x 1

    x 2 x x 1lim

    x 1

    5)n

    x 0

    1 axlim

    x

    6)

    n n

    x 0

    a x alim

    x

    4. Loi 3:0x x

    f(x)lim

    g(x)m f(x) cha cc cn thc khng cng bc v f(x0)=g(x0)= 0

    Phng php : S dng thut ton thm bt i vi f(x) c thnhn

    biu thc lin hp. Chng hn nh :

    0 0

    m n

    m n0 0 0

    x x x x

    u(x) v(x)f(x)L= lim = lim ,( u(x ) v(x ) = 0,g(x ) = 0)

    g(x) g(x)

    Ta bin i :

    0 0

    0 0

    m nm n

    x x x x

    m n

    x x x x

    u(x) - c + c - v(x)u(x)- v(x)L lim lim

    g(x) g(x)u(x) - c v(x) - c

    = lim limg(x) g(x)

    Ti y cc gii hn0 0

    m n

    1 2x x x x

    u(x) - c v(x) - cL lim , L lim

    g(x) g(x) u tnh c

    bng cch nhn lin hp.

    V dp dng :

    V d 11 :3

    11 2x 1

    x+3 x+7L lim x 3x+2

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    9/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    9

    Bi gii :

    x 1 x 1

    x 1 x 1

    3 3

    11 2 2

    3

    2 2

    lim lim

    lim lim

    x+3 x+7 ( x+3 2) + (2 x+7)L

    x 3x+2 x 3x+2

    x+3 2 2 x+7

    = x 3x+2 x 3x+2

    23 3 3

    2 2 23 3x 1 x 1

    (2 x+7) 4 2 x+7 ( x+7)( x+3 2)( x+3+2)= lim lim

    (x 3x+2)( x+3+2) (x 3x+2) 4 2 x+7 ( x+7)

    2 2 23 3x 1 x 1

    x+3 4 8 (x+7)= lim lim

    (x 3x+2)( x+3+2) (x 3x+2) 4 2 x+7 ( x+7)

    x 1 x 1 23 3

    x 1 1 x= lim lim

    (x 1)(x 2)( x+3+2) (x 1)(x 2) 4 2 x+7 ( x+7)

    x 1 x 1 23 3

    1 1= lim lim

    (x 2)( x+3+2) (x 2) 4 2 x+7 ( x+7)

    23 3

    1 1= (1 2)( 1+3+2) (1 2) 4 2 1+7 ( 1+7)

    1 1 1=

    4 12 6

    Vy 111

    L6

    V d 12 :3

    12 2

    0

    1+2x - 1+3xL lim

    xx

    Bi gii :

    33

    12 2 20 0

    1+2x - (x+1) + (x+1) - 1+3x1+2x - 1+3xL lim lim

    x x

    x x

    3

    2 20 0

    1+2x - (x+1) (x+1) - 1+3x=lim +lim

    x x

    x x

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    10/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    10

    0 2

    2 23 3 3

    0 2 2 23 3

    1+2x - (x+1) 1+2x +(x+1)=lim

    x 1+2x +(x+1)

    (x+1) - 1+3x (x+1) ( 1) 1+3x ( 1+3x)+lim

    x (x+1) ( 1) 1+3x ( 1+3x)

    x

    x

    x

    x

    2 3

    2 2 2 23 30 0

    2 23 30 0

    (1+2x) - (x+1) (x+1) - (1+3x)lim lim

    x 1+2x +(x+1) x (x+1) (x 1) 1+3x ( 1+3x)

    - 1 x+3lim lim

    1+2x +(x+1) (x+1) (x 1) 1+3x ( 1+3x)

    x x

    x x

    2 23 3

    - 1 0+3

    1+2.0 +(0+1) (0+1) (0 1) 1+3.0 ( 1+3.0)1 1

    12 2

    Vy 121

    L2

    Kt lun :

    Phng php chung tnh cc gii hn ca biu thc cha cc cn thckhng cng bc l thm, bt mt lng no , tch thnh nhiu gii hn ri

    nhn lin hp. Cn lu l c ththm bt mt hng s( thng chn l u(x0)

    hoc v(x0)) hay mt biu thc. Vic thm bt da trn c im tng bi v

    phi tht tinh t. Thut ton thm bt cn c p dng hiu qui vi cc

    dng v nh khc.

    Bi tp tluyn

    1)3

    x 0

    1 x 1 xlim

    x 2)

    3

    2x 2

    x 11 8x 43lim

    2x 3x 2

    3)n m

    x 0

    1 ax 1 bxlim

    x

    4)

    3 2

    x 0

    2x 1 x 1lim

    sinx

    5)3

    4x 7

    x 2 x 20lim

    x 9 2

    6)

    3

    2x 0

    1 4x 1 6xlim

    x

    5. Gii hn dng v nh 00

    ca hm slng gic

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    11/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    11

    Phng php :Thc hin cc php bin i i sv lng gic s

    dng cc kt qu gii hn c bn sau y :

    +)x 0 x 0

    sinx xlim 1, lim 1

    x sinx

    +)x 0 x 0 x 0

    sinax sinax sinaxlim lim( .a) =a.lim =a

    x ax ax

    +)x 0 x 0 x 0 x 0 x 0

    sinax sinax bx ax sinax bx ax alim lim( . . ) lim .lim .lim

    sinbx ax sinbx bx ax sinbx bx b

    +)x 0 x 0 x 0 x 0

    tgax sinax a sinax alim lim( . ) lim .lim a

    x ax cosax ax cosax

    Trong qu trnh bin i, hc sinh cn vn dng linh hot cc cng thc lng

    gic, thm bt, nhn lin hp

    V dp dng

    V d 13 : 13 x 01+sinax - cosax

    L lim1- sinbx - cosbx

    Bi gii :

    13x 0 x 0

    1+sinax - cosax 1- cosax+sinaxL lim lim

    1- sinbx - cosbx 1- cosbx - sinbx

    2

    x 0 x 02

    ax ax axax ax ax 2sin sin cos2sin +2sin cos 2 2 22 2 2=lim limbx bx bx bx bx bx2sin - 2sin cos 2sin sin - cos2 2 2 2 2 2

    x 0 x 0

    ax ax axsin sin cos a2 2 2=lim .lim

    bx bx bx bsin sin - cos

    2 2 2

    Vy 13a

    Lb

    V d 14 : 14 2x 0

    1 cosaxL lim

    x

    Bi gii :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    12/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    12

    2 2

    22 2 2

    14 2 2x 0 x 0 x 0 x 0

    ax ax ax2sin sin sin

    1 cosax a a a2 2 2L lim lim lim . limax axx x 2 2 2

    2 2

    Vy2

    14

    aL

    2

    V d 15 : 15 201 xsinx - cos2x

    L limsin xx

    Bi gii :

    15 2 20 0

    1 xsinx - cos2x (1 - cos2x) xsinxL lim lim

    sin x sin xx x

    2

    2 20 0 0

    0 02

    2sin x xsinx sinx(2sinx x) 2sinx xlim lim lim

    sinxsin x sin xx x

    lim 2 lim 2 1 3sin x sin x

    x x x

    x x

    Vy L15 = 3

    V d 16 : *16 2x 01- cosx.cos2x...cosnx

    L lim (n N )x

    Bi gii :

    16 2x 0

    2x 0

    1- cosx.cos2x...cosnxL lim

    x1-cosx+cosx-cosxcos2x+...+cosx.cos2x...cos(n-1)x-cosx.cos2x...cosnx

    limx

    2x 0

    2 2 2x 0 x 0 x 0...

    1-cosx+cosx(1- cos2x)+...+cosx.cos2x...cos(n-1)x(1- cosnx)lim

    x1-cosx cosx(1-cos2x) cosx.cos2x...cos(n-1)x(1- cosnx)

    lim lim limx x x

    Theo kt qubi 14 ta c :

    2

    2x 0

    1

    2

    1-cosxlim

    x

    2

    2 2x 0 x 0 x 0

    .cosx(1-cos2x) 1-cos2x 2

    lim lim cosx lim2x x

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    13/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    13

    2x 02

    2x 0 x 0 x 0 x 0. ... .

    cosx.cos2x...cos(n-1)x(1- cosnx)lim

    x1- cosnx n

    lim cosx lim cos2x lim cos(n-1)x lim2x

    Do

    2 2 2 2 2 2

    16

    1 2 n 1 2 ... n n(n+1)(2n+1)

    L ...2 2 2 2 12

    Trong bi tp ny ta s dng thut thm bt :

    cosx, cosxcos2x,, cosxcos2xcos(n - 1)x

    bin i v tnh gii hn cho. C th nhn thy thut thm bt ng vai tr

    quan trng trong knng bin i i vi bi tp ny.

    V d 17 :2

    17 2x 01 x cosxL lim

    x

    Bi gii :

    2 2

    17 2 2x 0 x 0

    (1 x cosx 1 x 1) (1 cosx)L lim lim

    x x

    22 2 2

    2 2 2x 0 x 0 x 0 x 02 2

    x( ( 2

    (

    2sin1 x 1 1 cosx 1 x 1) 1 x 1)lim lim lim lim

    x x xx 1 x 1)

    2

    22

    2x 0 x 0 x 0 x 02 2 2

    x x

    2 2 .(

    2sin sin1 x 1 1 1lim lim lim lim

    x 2xx 1 x 1) 1 x 12

    1 11

    2 2

    Vy L17 = 1.

    Kt lun :

    kh dng v nh i vi hm slng gic, hc sinh cn nm vng

    v vn dng linh hot cc php bin i i s, lng gic cng nh p dng

    cc gii hn c bn. y chc gii hnx 0

    sinxlim 1

    x c s dng trc tip,

    cc kt qucn li khi lm bi phi chng minh li.

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    14/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    14

    vn dng gii hnx 0

    sinxlim 1

    x , cn a hm s cn tnh gii hn v

    dng :0 0 0x x x x x x

    sinf (x) f (x) tgf (x)lim , lim , lim

    f (x) sinf (x) f (x) vi

    0x xlim f (x) 0

    bng cch

    thm, bt, i bin hay nhn, chia ng thi vi mt lng thch hp no .

    Trong khi gii bi tp, hc sinh c th gp kh khn, lng tng a vccdng trn. Gio vin cn khc phc bng cch cho hc sinh lm cc bi tp nh :

    2

    20 1

    sinx sin(x 1)lim , lim , ...

    1 cosx x 3x+2x x

    Bi tp tluyn

    Tnh cc gii hn sau :

    1)0

    1+sinx 1 sinxlim

    tgxx

    2)0

    (a+x)sin(a+x) asinalim

    xx

    3)x 0

    1 cosxcos2xco3xlim

    1 cosx

    4)

    2

    20

    2sin x+sinx 1lim

    2sin x 3sinx+1x

    5)3

    3x

    4

    1 cotg xlim

    2 cotgx cotg x

    6)

    3

    x 0

    1 cosx cos2x cos3xlim

    1 cos2x

    6. Gii hn dng v nh 00

    ca hm sm v lgarit.

    Phng php : Thc hin cc php bin i v s dng cc gii hn c

    bn sau y :

    +)x

    x 0

    1lim 1

    x

    e

    +) x 0ln(1 x)

    lim 1x

    Cc gii hn trn u c tha nhn hoc chng minh trong Sch gio khoa.

    Ngoi ra gio vin cn a ra cho hc sinh hai gii hn sau :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    15/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    15

    +)x xlna

    x 0 x 0

    a 1 1lim lim .lna lna

    x x.lna

    e

    ( V

    xlna

    x 0

    1lim 1

    xlna

    e

    )

    +)x 0 x 0 x 0

    a .log (1 x) ln(1 x) ln(1 x)1

    lim lim lim lnax x.lna lna x

    V dp dng :

    V d 18 :ax bx

    18 x 0L lim

    x

    e e

    Bi gii :

    x 0 x 0

    ax bxax bx

    18

    1) 1)lim lim

    ( (L

    x x

    e ee e

    ax bx

    x 0 x 0

    ax bx

    x 0 x 0

    ( 1) ( 1)lim lim

    x x

    ( 1) ( 1)a. lim b. lim

    ax bx

    a b

    e e

    e e

    Vy L18 = a - b.

    Trong bi tp ny s dng gii hn c bn ta thc hin thm bt 1v tch thnh hai gii hn. Cn nhn mnh cho hc sinh khi x 0 th ax 0 ,

    do vyax bx

    x 0 x 0

    ( 1) ( 1)lim 1, lim 1

    ax bx

    e e

    .

    V d 19 :sin2x sinx

    19 x 0L lim

    sinx

    e e

    Bi gii :

    sin2x sinxsin2x sinx

    19 x 0 x 0

    1) 1)( (L lim limsinx sinx

    e ee e

    sin2x sinx

    x 0 x 0

    sin2x sinx

    x 0 x 0

    1 1lim lim

    sinx sinx

    1 1lim .2cosx lim

    sin2x sinx

    e e

    e e

    x 0 x 0 x 0

    sin2x sinx

    . (2cosx)

    1 1

    lim lim limsin2x sinx

    2 1 1

    e e

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    16/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    16

    Vy L19 = 1.

    V d 20 :x 2

    20 x 2

    2 xL lim

    x 2

    Bi gii :x 2 x 2

    20 x 2 x 2

    4) 4)2 x (2 (xL lim lim

    x 2 x 2

    x 2x 2

    x 2 x 2 x 2 x 2

    x 2

    x 2 x 2

    1) 2)(x+2)4 4

    14

    4(2 (x2 xlim lim lim lim

    x 2 x 2 x 2 x 2

    2lim lim (x+2) 4ln2 4

    x 2

    Vy L20 = 4ln2 - 4

    V d 21 :2

    23 2x

    21 2x 0

    1 xL lim

    ln(1+x )

    e

    Bi gii :

    22 33 2 2x2 2x

    21 2 2x 0 x 0

    ( 1)1 x 1) (1 xL lim lim

    ln(1+x ) ln(1+x )

    ee

    2 23 32 2x 2 2x

    2 2 2x 0 x 0 x 0

    ( 1) 11 x 1) ( 1 x 1lim lim lim

    ln(1+x ) ln(1+x ) ln(1+x )

    e e

    3 32 23

    32 2 23

    2 2

    2 2

    2 2

    x 0 x 02

    2x( ( ) 1

    ( ) 1

    .1 2x

    ln(1+x )

    1 x 1)( 1 x 1 x )lim lim

    ( 1 x 1 x )ln(1+x ) 2x

    e

    2

    2

    232 2 23

    2

    2

    2x

    x 0 x 0 x 02.

    ( ) 1

    1 2x

    ln(1+x )

    xlim lim lim

    2x( 1 x 1 x )ln(1+x )

    e

    22

    2 232 23

    2

    2

    2x

    x 0 x 0 x 0 x 02. .

    ( ) 1

    x 1ln(1+x )

    2xln(1+x )

    1 7.1 1.( 2)

    3 3

    1lim lim lim lim2x1 x 1 x

    e

    Vy 217

    L3

    Kt lun :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    17/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    17

    tnh cc gii hn dng v nh ca hm sm v lgarit, hc sinh thc

    hin cc php bin i p dng cc gii hn c bn. Yu cu hc sinh phi

    thnh tho cc php ton v lu tha v lgarit.

    s dng cc gii hn c bn, bng cch thm, bt, nhn lin hp,

    hc sinh phi bin i hm s cn tm gii hn v mt trong cc dng :

    0 0 0 0

    f(x) f(x)a

    x x x x x x x x

    ln 1+f(x) log 1+f(x)1 a 1lim , lim , lim , lim

    f(x) f(x) f(x) f(x)

    e

    vi

    0x xlim f (x) 0

    Bi tp tluyn

    Tnh cc gii hn sau :

    1) 2)

    x x

    x xx 0

    5

    4 3lim9

    3)x 0

    2

    2

    x3 cosx

    xlim

    4)

    x

    3 4x 0

    (1 )(1 cosx)lim

    2x 3x

    e

    5)x 0

    1 1 xlim .ln

    x 1 x

    6)sin2x sinx

    2x 0lim

    5x + tg x

    e e

    II. GII HN DNG V NH

    Gii hn dng v nh

    c dng l :

    0x x(x )

    f(x)L lim

    g(x)

    trong :0 0x x x x

    (x ) (x )

    f(x) g(x)lim lim

    kh dng v nh ny, phng php thng thng l chia c tv mu

    cho lu tha bc cao nht ca tv mu ca phn thcf(x)

    g(x) . C thnh sau :

    1) Nu f(x), g(x) l cc a thc c bc tng ng l m, n th ta chia c

    f(x), g(x) cho xk

    vi k = max{m, n}

    m m 1m m 1 1 0

    n n 1xn n 1 1 0

    a x +a x +...+a x+aL lim

    b x +b x +...+b x+b

    vi *m na ,b 0, m,n N

    Khi xy ra mt trong ba trng hp sau :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    18/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    18

    +) m = n (bc ca tv mu bng nhau), chia c tv mu cho xn ta

    c:0m 1 1nn 1

    m m

    0n 1 1 n nnn 1

    x x

    m

    n

    aa aa ax xx

    bb b b b

    x xx

    alim lim

    b

    + +...+ +L

    + +...+ +

    +) m > n (bc ca t ln hn bc ca mu, k = m), chia c tv mu cho

    xmta c :

    nm nm n+1

    nm n

    0m 1 1mm 1

    m

    x x0n 1 1m

    m

    b

    xb

    x

    aa aa

    ax xxlim limbb b

    x x x

    + +...+ +L

    +...+ ++

    +) m < n (bc ca t nhhn bc ca mu, k = n), tng tnh trn ta c

    :

    0m m 1n m nn m+1

    x0n 1

    n n

    aaa...

    x xxlim 0bb

    b ...x x

    L

    Hc sinh cn vn dng kt qu :

    0 0 0 0x x x x x x x x

    1 1lim f (x) lim 0, lim f (x) 0 lim

    f (x) f (x)

    Sau khi xt ba trng hp ny, hc sinh cn trt ra nhn xt kt qu gii

    hn cn tm da vo bc ca tv mu. Lu l c th chia tv mu cho xh

    vi

    h min{m, n}.

    2) Nu f(x), g(x) l cc biu thc c cha cn thc th ta quy c ly gi

    tr mk

    ( trong k l bc ca cn thc, m l sm cao nht ca cc s hng

    trong cn thc) l bc ca cn thc . Bc ca t ( mu) c xc nh l bc

    cao nht cc biu thc trn t( di mu). Sau ta p dng phng php kh

    nh vi trng hp f(x), g(x) l cc a thc. Qua hc sinh c th ddng

    phn on kt qu gii hn dng

    cn tm.

    V dp dng :

    V d 22 :3 2

    22 3x

    2x 3x 1L lim

    5x 6

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    19/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    19

    Bi gii : Chia c tv mu cho x3ta c :

    3

    3

    3 2

    22 3x x

    3 12

    2x x6 55

    x

    2x 3x 1L lim lim

    5x 6

    Vy 222

    L5

    . Ta c thtrnh by theo cch sau :

    33 3

    333

    3 2

    22 3x x x

    3 1 3 1x 2 2x x 2x x6 56 5x 5xx

    2x 3x 1L lim lim lim

    5x 6

    V d 23 :2 2

    2x23 3x (2x 1)(3x x+2)2x+1 4xlimL

    Bi gii :

    2 2 4 2

    2 2x x23

    3x (2x 1)(3x x+2) 12x (2x+1)(3x x+2)

    2x+1 4x 4x (2x+1)lim limL

    3 2

    3 2

    2 3

    x x

    5x x+2

    4x

    5 1 24

    4 1xx x4 8 28+x

    4xlim lim8x

    Vy23

    1

    2L

    V d 24 : 24 5x(x 1)(x 2)(x 3)(x 4)(x 5)

    L lim(5x 1)

    Bi gii :

    24 5x

    (x 1)(x 2)(x 3)(x 4)(x 5)L lim

    (5x 1)

    5 5x

    1 2 3 4 51 1 1 1 1

    x x x x x 1

    515

    x

    lim

    Vy 24 51L 5

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    20/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    20

    V d 25 : 25 x 2x+3

    L limx 1

    Bi gii :

    Chia c tv mu cho x ta c :

    25 x x2 2

    3x+3 xL lim limx 1 x 1

    x

    1+

    V phi a x vo trong cn bc hai nn ta xt hai trng hp :

    *) 2x x > 0 x x

    Khi :x + x + x +2 2

    22

    1

    3 3 3x x xlim lim lim 1

    x 1 x 1

    x x x

    1+ 1+ 1+

    1

    *) 2x x < 0 x x

    Khi , ta c :x x x2 2

    22

    1

    3 3 3

    x x xlim lim lim 1x 1 x 1

    xx x

    1+ 1+ 1+

    1

    Vx x2 2

    1, 1lim limx+3 x+3

    x 1 x 1

    nn khng tn ti

    x 2

    x+3lim

    x 1

    V d 26 :32 2

    26 5x 4 4 4

    9x 1 x 4L lim

    16x 3 x 7

    Bi gii : Chia c tv mu cho x ta c :

    32 2

    32 2

    26 5 5x x4 44 4 4 4

    9x 1 x 49x 1 x 4 x xL lim lim

    16x 3 x 7 16x 3 x 7

    x x

    2

    33

    x 4 4

    55

    9x 1 1 4

    x x xlim16x 3 1 7

    x x x

    Tng tBi 25, ta xt hai trng hp :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    21/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    21

    *) 4 42 , xx x > 0 x x x

    Khi :

    2

    33 2 3

    +26 4x x4 4

    5

    545

    3

    54

    9x 1 1 4 19

    9 0 3x x x x xL lim lim216 0316x 3 1 7

    xx xxx

    1 4x

    1 7

    16 x

    *) 4 42 , xx x < 0 x x x

    Khi ta c :

    22

    44 4

    2233 3

    33 3

    26 x x x4 44 44 55 5

    55 5

    1

    xx

    3

    xx

    9x 1 1 49x 1 1 4 1 49

    x xx x xx xL lim lim lim1 716x 3 1 7 16x 3 1 7 16x xx x xx x

    2

    4

    33

    44 5

    5

    x

    1

    x

    3

    x

    1 49

    9 0 3x x21 7 16 0

    16x x

    lim

    V +26 26L L nn ta c : 26

    3L

    2

    Kt lun :

    So vi dng v nh 00

    , dng v nh

    dtm hn. Hc sinh cn xc

    nh ng dng v ch cn quan tm n bc ca tv mu t phn on

    kt qu gii hn cn tm. Ch i vi gii hn dng

    ca hm sc cha

    cn thc ta khng nhn lin hp. y l im khc bit cn phn bit trnh

    nhm ln.

    Vi gii hn khi x , cn lu hai kh nng x v x

    trong php ly gii hn c cha cn bc chn. Nu hc sinh khng n vn

    ny th rt d mc phi sai lm. Hn na trng hp ny cn lin quan ti bi

    ton tm tim cn ca hm s cha cn thc.

    Bi tp tluyn

    1)

    2 3

    2 2x

    2x 3 4x+7lim

    3x 1 10x 9

    2)20 30

    50x

    (2x 3) (3x+2)lim

    (2x+1)

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    22/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    22

    3)2 n

    n+1xn 2

    (x+1)(x 1)...(x 1)lim

    (nx) 1

    4)2

    x 2

    x 2x 3xlim

    4x 4 x+2

    5)34 5 2

    4x 4 3

    x 1 x 2lim

    x 1 x 2

    6)3

    3 4x

    ln(1 x x)lim

    ln(1 x x)

    III. GII HN DNG V NH

    Dng tng qut ca gii hn ny l :

    0x x(x )

    lim f(x) g(x)

    trong 0 0x x x x

    (x ) (x )

    lim f(x) lim f(x)

    Phng php ch yu kh dng v nh ny l bin i chng v dng

    v nh 0 ,0

    bng cch i bin, nhn lin hp, thm bt,

    V dp dng :

    V d 27 : 227 xL lim x x x

    Bi gii :

    Nhn v chia biu thc lin hp tng ng l : 2x x+x , ta c :

    2 2

    227 x 2x

    ( x x x)( x x+x)L lim x x x

    x x+xlim

    2 2

    2 2x x

    x

    x x+x x x+x

    x x xlim lim

    V x nn chia c tv mu cho x ta c :

    2x x

    1 1

    21x x+x 1 1x

    xlim lim

    Vy 271

    L2

    Trong v dny, bng cch nhn lin hp, ta chuyn gii hn cn tmt dng sang dng

    .

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    23/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    23

    V d 28 : 28 xL lim x+ x x

    Bi gii :

    28 x x

    ( x+ x x)( x+ x x)L lim x+ x x lim

    x+ x x

    x x

    x+ x x xlim lim

    x+ x x x+ x x

    x x 1

    x 1 1lim lim

    2x+ x x 1+ 1x

    ( chia c tv mu cho x )

    Vy 281L2

    V d 29 : 229 xL lim x x 3 x

    Bi gii : Trong v dny cn lu khi x cn xt hai trnghp x v x

    +) Khi x

    th :2 2x x 3 xx x 3

    Do 2xlim x x 3 x

    +) Khi x th gii hn c dng . Ta kh bng cch nhn linhp bnhthng

    2 22

    x x 2( x x 3 x)( x x 3 x)lim x x 3 x lim

    x x 3 x

    2 2

    x x x2 2 2

    31

    x x 3 x x 3lim lim lim

    x x 3 x x x 3 x x x 31

    x

    x

    Khi x th x < 0, do 2x x

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    24/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    24

    x x2

    2

    3 31 1 1 1x xlim lim

    2 21 3x x 3 1 11x xx

    Vy2

    xlim x x 3 x ,

    2

    x

    1lim x x 3 x 2

    Qua v dny mt ln na nhn mnh cho hc sinh ch vi gii hn khi

    x cn xt x v x i vi hm s cha cn thc bc chn.

    V d 30 : 3 3 2 230 x

    L lim x 3x x 2x

    Bi gii :V hm s cn tm gii hn cha cc cn thc khng

    cng bc nn ta thm bt c thnhn lin hp.

    3 33 2 2 3 2 230 x x

    )L lim x 3x x 2x lim ( x 3x x ( x 2x x)

    x x

    3 2 23

    1 2lim limx 3x x x 2x x G G

    +)

    3 2 3

    213 2 3 2 2

    3 3

    3 23

    x x

    x 3xG

    x 3x x x 3x x

    xlim x 3x x lim

    2 2

    3 2 3 2 23 3

    3 3

    x x

    3 3 31

    33 3x 3x x x 3x x1 1 1

    x xx

    lim lim

    +)2 2

    2

    2

    x x2

    x 2x x

    x 2x xG lim x 2x x lim

    2x x

    2 2 21

    22x 2x x1 1

    xx

    lim lim

    Vy L30 = G1 - G2 = 2

    Vd 31 : *31 m nx 1m n

    L lim , (m, n N )1 x 1 x

    Bi gii :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    25/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    25

    31 m n m nx 1 x 1

    m n m 1 n 1L lim lim

    1 x 1 x 1 x 1 x 1 x 1 x

    1 2m nx 1 x 1

    m 1 n 1lim lim G G

    1 x 1 x 1 x 1 x

    +)2 m 1

    1 m mx 1 x 1

    m 1 m (1 x x ... x )G lim lim

    1 x 1 x 1 x

    2 m 1

    mx 1

    (1 x) (1 x ) ... (1 x )lim

    1 x

    m 2

    m 1x 1

    (1 x) 1 (1 x) ... (1 x ... x )lim

    (1 x)(1 x ... x )

    m 2

    m 1x 1

    1 (1 x) ... (1 x ... x ) 1 2 ... m 1 m 1lim

    1 x ... x m 2

    Tng tta tnh c 2n 1

    G2

    Vy 31 1 2m 1 n 1 m n

    L G G2 2 2

    Trong bi tp ny ta s dng thut ton thm, bt tch gii hn cn tmthnh hai gii hn v tnh cc gii hn ny bng cch bin i v dng

    0

    0. Vic

    thm bt biu thc phi tinh tv ph thuc vo c im tng bi.

    Kt lun :

    i vi dng v nh , ta phi tuvo c im tng bi m vn

    dng linh hot cc knng thm bt, nhn lin hp, phn tch thnh nhn t

    bin i v kh dng v nh. Ta thng chuyn chng vcc dng v nh d

    tnh hn l0

    0,

    .

    Bi tp tluyn

    1)xlim x x x x

    2) 2 23 3

    xlim (x 1) (x 1)

    3)x

    lim x x x x x x

    4) 3 2

    xlim x 1 x

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    26/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    26

    5) xlim ln(5x 8) ln(3x 5)

    6) 5x

    lim (x 1)(x 2)...(x 5) x

    IV. GII HN DNG V NH 0.

    Dng tng qut ca gii hn ny l :

    0

    x(x x )

    lim f (x).g(x)

    trong 0 0

    x x(x x ) (x x )

    lim f (x) 0, lim g(x)

    kh dng v nh ny, ta thng tm cch chuyn chng v dng gii

    hn khc dtnh hn nh0

    0,

    bng cch nhn lin hp, thm bt, i bin

    V dp dng :

    V d 32 : 232x

    L lim x x 5 x

    Bi gii : Ta kh dng v nh ny bng cch nhn lin hp

    a v dng v nh

    2 2

    232 2x x

    x( x 5 x)( x 5 x)L lim x x 5 x limx 5 x

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    27/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    27

    2 2

    2 2 2x x x

    x(x 5 x ) 5x 5lim lim lim

    x 5 x x 5 x x 5 x

    x

    2x x > 0 x x

    Do :2x x

    2

    5 5 5lim lim

    25x 5 x1 1

    xx

    Vy 325

    L2

    V d 33 : 33x 1

    xL lim(1 x)tg

    2

    Bi gii : t t 1 x ta c :

    x 1 t 0

    33t 0 t 0

    (1 t) tL lim t.tg lim t.tg

    2 2 2

    t 0 t 0 t 0

    t

    t t 2 22lim t.cotg lim limt t2

    tg tg2 2

    Vy33

    2L

    Bi tp tluyn

    1) 2

    xlim x 4x 9 2x

    2) 2 4 4

    xlim x 3x 5 3x 2

    3) 2 33xlim x 4x 5 8x 1

    4)x

    4

    lim tg2x.tg x4

    5) 2 2x a

    xlim a x tg

    2a

    6)1 1

    2 x x

    xlim x e e 2

    V. GII HN DNG V NH 1

    Dng tng qut ca gii hn ny l :

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    28/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    28

    0

    g(x)

    x xlim f(x)

    , trong

    0 0x x x xlim f(x) 1, lim g(x)

    Hai gii hn c bn thng c s dng khi tnh gii hn dng v nh 1 l :

    +)

    x

    x

    1lim 1 x e

    (1)

    +) 1x

    xlim 1 x e

    (2)

    Trong qu trnh vn dng, hc sinh bin i v dng

    0x x

    f(x)

    1lim 1f(x)

    e

    nu0x x

    limf(x)

    0

    1

    g(x)

    x xlim 1 g(x) e

    nu

    0x xlim g(x) 0

    bin i gii hn cn tm, hc sinh vn dng mnh sau (da vo

    tnh lin tc ca hm sm).

    Nu hai hm s f(x), g(x) thomn cc iu kin :1)

    0x xlim f (x) a 0

    2)0x x

    lim g(x) b

    th 0

    g(x) b

    x xlim f (x) a

    Hai gii hn c bn v mnh trn l c stnh cc gii hn dng v

    nh 1

    V dp dng

    V d 34 : 1

    x34

    x 0L lim 1+ sin2x

    Bi gii :

    sin2x1 1 sin 2x 1 x.

    x sin 2x x sin 2x34x 0 x 0 x 0L lim 1+ sin2x lim 1+ sin2x lim 1+ sin2x

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    29/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    29

    Ta c : 1

    sin2x

    x 0lim 1+ sin2x e

    ( hc sinh d hiu nn t t = sin2x)

    x 0 x 0

    sin2x sin2xlim 2lim 0

    x 2x

    Do :

    sin2x1 x

    2sin2x

    34x 0

    L lim 1+ sin2x e

    V d 5 :4 3x

    35x

    x 1L lim

    x 2

    Bi gii : s dng gii hn c bn ta bin i :x 1 1

    1x 2 (x 2)

    4 3x(x 2).4 3x

    (x 2)

    35x x

    x 1 1L lim lim 1

    x 2 (x 2)

    V

    (x 2)

    x

    x x x

    1lim 1 e

    (x 2)

    4

    34 3x 3x 4 xlim lim lim 32(x 2) x 2

    1x

    nn 335L e

    Bi 36 :tg2 y

    4

    36t 0

    L lim tg y4

    Bi gii : t y x , x y 0

    4 4

    .Ta c :

    21 tg y

    tg2 y2tgy4

    36t 0 t 0

    1 tgyL lim tg y lim

    4 1 tgy

    2

    22tgy 1 tg y

    .1 tg y 1 tgy 1 tgy 2tgy

    2tgy 2tgy

    t 0 t 0

    2tgy 2tgylim 1 lim 1

    1 tgy 1 tgy

    etoanhoc.tk

  • 8/3/2019 48561662-Phng-phap-kh-dng-vo-nh

    30/30

    Nhng dng v nh thng gp trong bi ton tm gii hn ca hm s

    V

    1 tgy

    2tgy

    y 0

    2tgylim 1 e

    1 tgy

    v

    2

    y 0 y 0

    2tgy 1 tg y. 1 tgy 1

    1 tgy 2tgylim lim

    nn 136

    L e

    Kt lun :

    Vi dng v nh 1 , vic nhn dng khng kh khn i vi hc sinh.

    Tuy nhin, lm c bi tp, hc sinh phi vn dng tt cc knng a

    cc gii hn cn tm v mt trong hai gii hn c bn (1) v (2). Hai knng

    ch yu c s dng l i bin v thm bt.

    Bi tp tluyn

    1) 2cotg x

    2

    x 0lim 1 x

    2)

    1

    sinx

    x 0

    1 tgxlim

    1 sin x

    3)

    2x

    2

    2x

    x 3lim

    x 2

    3)

    cot g x

    x 1lim 1 sin x

    5)2

    1

    x

    x 0lim(cos2x)

    6)

    x

    x

    1 1lim sin cos

    x x