Embed Size (px)
Citation preview
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 1
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 2
51 tips voor vlotte teksten
Hoe zorg je dat de lezer jouw tekst tot het einde leest?
Als je iets schrijft voor anderen, dan wil je ook dat jouw tekst gelezen wordt en
dat de lezer onderweg niet afhaakt.
Iedere lezer is in se een luie lezer.
Alle redenen zijn goed om niet tot het einde te lezen.
Daarom moet je het de lezer gemakkelijk maken. Je moet hem boeien tot het
einde van de tekst. Geef hem geen uitvlucht om weg te lopen.
Zowel lay-out, zinsbouw als woordgebruik spelen hier een rol.
In dit e-book krijg je 51 tips die jouw tekst doen lezen.
Ze staan in willekeurige volgorde omdat iedere tip even belangrijk is.
Veel leesplezier.
Lies Tielemans
de tekstbewerker
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 3
1. Vermijd twijfel
‘ Ons nieuw product is misschien iets voor jou.’
‘ Dit is een mogelijke oplossing voor jouw probleem.’
‘ Hier ben je wellicht mee geholpen.’
Woorden als ‘misschien’, ‘mogelijk’, ‘wellicht’ zaaien twijfel.
Weg ermee. Als jij overtuigd bent, dan is je lezer het ook.
2. Gebruik zo weinig mogelijk ‘kunnen’
Niet ‘ U kan ons bereiken op…’ Wel ‘ U vindt ons op…’
Niet ‘ U kan ons contacteren’ Wel ‘ Contacteer ons’
Door ‘kunnen’ te gebruiken blijft alles te vrijblijvend, het hoeft allemaal
niet.
Veel kans dat de lezer je dan ook niet zal contacteren.
3. Begin een mail niet met ‘ik’
Probeer de eerste zin in een mail te starten met ‘U’ of ‘Je’.
De ontvanger voelt zich onmiddellijk aangesproken.
4. Wees niet vaag
Niet ‘ We hebben al heel wat inschrijvingen voor onze workshop.’
Wel ‘ We hebben al 25 inschrijvingen voor onze workshop.’
Niet ‘ Ik neem binnenkort contact met u op.’
Wel ‘ Ik neem binnen 3 dagen contact met u op.’
5. Maak je zin niet langer dan 10 tot 15 woorden
Schrap alle woorden die niet nodig zijn of verdeel een lange zin in twee
zinnen.
‘ Ik zoek iemand om mijn facebookpagina te onderhouden want ik
heb daar helemaal geen tijd voor.’
‘Ik zoek iemand om mijn facebookpagina te onderhouden. Zelf heb
ik er de tijd niet voor.’
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 4
6. Een zin van 1 woord is ook een zin
Deze hele korte zinnen brengen tempo in je tekst.
7. Gebruik geen ‘oubollige‘woorden
Schrijf een alternatief dat goed in de mond ligt.
‘ Niettegenstaande dat het heel de dag zal regenen, gaat de
activiteit toch door’
‘ Ook al zal het heel de dag regenen, de geplande activiteit gaat
door.’
8. Vermijd uitroeptekens
Gebruik eerder krachtige woorden.
Uitroeptekens komen schreeuwerig over.
9. ‘dus’ kan je bijna altijd weglaten
In spreektaal gebruiken we ‘dus’ heel veel, maar in schrijftaal stoort dit.
10. Gebruik niet altijd hetzelfde woord
Kies af en toe voor een synoniem.
Op www.synoniemen.net vind je een massa synoniemen.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 5
11. Lees je tekst hardop
Zo hoor je onmiddellijk wanneer de zinsbouw niet correct is.
12. Print je tekst uit en verbeter met (rode) pen
Een tekst op je scherm leest helemaal anders op papier.
Soms zie je op papier pas de fouten.
13. Leg je tekst 1 nacht weg
Als je even afstand neemt van je tekst, dan bekijk je nadien de tekst met
andere ogen.
Je zal versteld staan hoeveel aanpassingen je de volgende dag nog
aanbrengt.
14. Schrijf geen punt achter een titel
Tenzij de titel uit 2 zinnen bestaat, maar dat komt zelden voor.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 6
15. Zet een onderschrift bij een foto
Als je een lang artikel schrijft, zet dan een onderschrift met belangrijke
informatie bij de foto.
De foto trekt de aandacht en het onderschrift zal zeker gelezen worden.
16. Schrijf actief
Niet ‘ U wordt in stadskledij verwacht.’
Wel ‘ We verwachten u in stadskledij.’
Niet ‘ U wordt vriendelijk uitgenodigd op ons opendeurweekend.’
Wel ‘ Wij nodigen u heel graag uit op ons opendeurweekend.’
Passieve zinnen (met het hulpwerkwoord ‘worden’) maken de tekst heel
afstandelijk.
Maak je zinnen actief en er zit veel meer snelheid en actie in de tekst.
17. Schrijf geen volledige woorden in HOOFDLETTERS
Woorden in hoofdletters komen schreeuwerig over.
Benadruk woorden door ze vetjes of cursief te schrijven.
In een andere kleur kan ook.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 7
18. Schrijf de titel in een groter
lettertype De titel moet minstens voor de helft groter gedrukt zijn dan de rest van
de tekst.
19. Gebruik tussentitels
Tussenkopjes of tussentitels geven een mooi overzicht.
Een lezer scant de tekst met zijn ogen.
Als hij alleen de tussentitels leest, dan moet hij de kern van het artikel
gelezen hebben.
20. Laat je tekst nalezen op typfouten
De ogen van iemand anders zien vaak de fouten waar jij al 10 keer
overkeek.
21. Gebruik ‘welke’ niet om ‘die/dat’ te vervangen
‘ De korting welke je ontvangt bij aankoop van je wagen…’
‘ De korting die je ontvangt bij de aankoop van je wagen…’
‘welke’ is niet verkeerd maar het is echt heel oubollig taalgebruik.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 8
22. Vergeet de eigenschappen/kenmerken van je product, vertel over de
voordelen
Som niet gewoon de eigenschappen of de kenmerken van je product of
dienst op.
Iedereen weet dat een gezichtsbehandeling goed is voor de huid.
Vertel over de voordelen van de behandeling. Wat heeft de klant aan de
behandeling? Hoe zal hij zich nadien voelen?
23. Wissel korte en lange zinnen af
Dit zorgt voor snelheid in je tekst.
Het is ook veel aangenamer om te lezen.
24. Begin eens een zin met ‘En’ of ‘Maar’
Waarschijnlijk heb je op school geleerd dat je dit nooit mag doen.
Larie � Gewoon doen.
‘ Iedere man kijkt naar een andere vrouw.
Maar is dat wel zo?’
25. Gebruik bij opsommingen dezelfde structuur
‘ Meer klanten, meer omzet, meer winst’
26. Maak opsommingen oneven
Een oneven aantal leest beter dan een even aantal.
De belangrijkste elementen plaats je bovenaan en onderaan in je
opsomming.
Deze worden zeker gelezen.
Psychologie, maar het is bewezen.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 9
27. Gebruik niet ‘we’ maar ‘ik’
Zeker als je een éénmanszaak bent.
Alleen de koning spreekt in de wij-vorm �
Vooral als je de brief of het artikel met jouw naam ondertekent.
28. Vul je tekst niet uit.
Maak geen ‘blok” van je tekst door de functie ‘uitvullen’ te gebruiken.
Links uitlijnen is beter om te lezen.
Een uitgevulde tekst is moeilijker om te lezen
29. Schrijf meer u/je dan ik/wij
Je schrijft voor een lezer. Die wil weten wat jouw boodschap voor hem
betekent.
De schrijfdokter van schrijf.be leerde me de egoscan.
Omcirkel je/jouw/u/uw in het groen en omcirkel ik/mij/we/ons in het
rood
Als er meer rood dan groen omcirkeld is, begin dan maar de tekst te
herschrijven
Dan heb je veel teveel de nadruk gelegd op jezelf.
30. Zorg voor witregels
Witregels zorgen dat de tekst niet te druk overkomt.
Het geeft rust voor de ogen.
31. Formuleer lijsten op dezelfde manier
In deze 51 tips gebruik ik telkens de bevelvorm in de tip.
Som je bijvoorbeeld eigenschappen op en gebruik je een adjectief, blijf
dit dan ook gebruiken. Flans er niet zomaar een zin tussen.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 10
32. Maak een alinea niet langer dan 7 lijnen
Schrijf in alinea’s en maak ze niet te lang.
Zet telkens het kernwoord vet.
33. Schrijf 1 gedachte per alinea
Elke alinea is de uitwerking van 1 gedachte.
Gebruik voor elke andere gedachte een andere alinea.
34. Leg vaktermen uit
Gebruik je vaktermen, leg die woorden dan uit in duidelijke taal.
Soms ben je zo verweven met je business, dat je vergeet dat niet
iedereen de termen begrijpt. Ook al lijken ze voor jou evident.
Tenzij je schrijft voor vakcollega’s. �
35. Vermijd ‘men’
‘Men’ is het meest onpersoonlijke woord dat er bestaat.
Zoek een alternatief.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 11
36. Zet de essentie van je boodschap vooraan of achteraan
De essentie van je boodschap zet je ofwel vooraan ofwel achteraan in je
tekst.
Op je website zet je die vooraan, de bezoeker haakt veel te snel af als hij
niet onmiddellijk vindt wat hij zoekt.
In een brief of een direct mail (nieuwsbrief via mail) zet je de
belangrijkste informatie achteraan.
37. Breek geen woorden af
Je splitst geen woorden op het einde van een lijn.
Ga naar de volgende lijn of herschik de zin.
Woorden splitsen gebeurt enkel in teksten die je met de hand schrijft.
38. Gebruik kaders
Belangrijke informatie komt het beste tot zijn recht in een kader.
39. Kies een leesbaar lettertype
‘ Het lijkt misschien wel origineel maar sommige lettertypes doen
pijn aan de ogen’
Zorg dat het gekozen lettertype de lezer niet afleidt van de boodschap.
Een uitnodiging kan in een speciaal lettertype omdat dit deel uitmaakt
van de lay-out.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 12
40. Getallen schrijf je niet voluit op je website
Op een website moet alles snel duidelijk zijn.
Mensen scannen met hun ogen over je pagina en willen alles vlug
terugvinden.
Niet ‘ Twee redenen om …’ Wel ‘ 2 redenen om…’
41. Gebruik u en je niet door elkaar
Ofwel spreek je de lezer aan met je ofwel met u.
Maak voor jezelf uit hoe jij de mensen normaal aanspreekt.
Kies voor ‘je’ of ‘u‘ en wees hier consequent in.
De 2 vormen mixen kan niet. Dat komt heel onnatuurlijk over.
42. Stel een vraag
Een blog of een nieuwsbrief beginnen met een vraag, doet de lezer
onmiddellijk nadenken.
‘ Wil je graag minder betalen voor je energie?
‘ Erger jij je ook aan al die ongevraagde reclame in je brievenbus?’
43. Gebruik woorden uit de spreektaal
Schrijf met de woorden die jij in de spreektaal ook zou gebruiken.
Heel veel schrijvers denken dat ze hun taal moeten ‘oppoetsen’ als ze
schrijven.
De lezer voelt aan dat dit niet de taal van de schrijver is.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 13
44. Wees zuinig met woorden uit een andere taal
Niet ‘desiderata’ wel ‘wensen’
Niet ‘manual’ wel ‘handleiding’
Niet ‘ target’ wel ‘doel’
45. Gebruik bij instructies de bevelvorm
Zoals deze lijst van tips.
46. Gebruik bijzinnen maar met mate
Vermijd veel bijzinnen, de tekst zal veel duidelijker zijn.
Niet ‘ Onze actie, die loopt tot eind januari, is heel interessant voor
iedereen die deze winter nog op skivakantie vertrekt want er
hangen nog heel veel skipakken in de rekken die je nu aan 50%
korting kan kopen.’
Wel ‘ Onze actie loopt nog tot eind januari.
Ga je nog op skivakantie deze winter?
Koop dan nu je skipak.
Je krijgt 50% korting.’
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 14
47. Schrijf afkortingen 1 keer voluit
‘ Spoor je klanten aan om iets te doen. Laat ze een tekst
downloaden in ruil voor hun mailadres. Dit heet een CTA, een call
to action.
Zo een CTA zorgt dat je veel meer verkeer naar je website hebt.’
48. Vermijd sms-taal
Sms-taal en conversaties op social media hebben een eigen taaljargon.
Gebruik dit niet in jouw zakelijke communicatie.
Dit is helemaal niet professioneel.
49. Visualiseer je boodschap
Met een foto, een tekening of een schema verduidelijk je de boodschap.
Het brengt ook leven in je tekst.
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 15
50. Geef een ‘korte inhoud’ bij lange teksten
Is jouw tekst heel lang, schrijf dan in de inleiding uit welke delen de tekst
bestaat.
Zo is de lezer voorbereid en weet hij wat er gaat komen.
51. Schrijf euro en niet EUR of €
Schrijf in een doorlopende tekst altijd ‘euro’.
Dan gaan de bedragen mee met de tekst.
€ of EUR leggen het accent op het bedrag.
Het bedrag ziet er altijd hoger uit.
Als je ‘euro’ schrijft valt het meestal nog mee.
Voel je het verschil?
‘ Voor 250 euro kan je een weekend genieten in onze B&B.’
‘ Voor € 250 kan je een weekend genieten in onze B&B.’
Deze tips zetten je al een heel eind op weg om een vlotte tekst te schrijven.
Uiteraard zijn er nog veel meer technieken waar de tekstbewerker jou kan
adviseren.
Vraag ernaar.
0475 71 18 69
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 16
Meer taaltips?
Op www.facebook.com/detekstbewerker krijg je iedere week een taaltip.
Liken die pagina, zou ik zeggen �
Je kan ook lid worden van de gesloten facebookgroep
https://www.facebook.com/groups/devriendenvandetekstbewerker/
Hier werken we aan onze schrijftaal.
Hier stellen we taalvragen en zoeken we naar een oplossing.
Hier delen we mooie verwoordingen en (glim)lachen we met taalfouten.
Je bent welkom!
de tekstbewerker 51 tips voor vlotte teksten 17
Ik ben Lies Tielemans, de bezieler van de tekstbewerker.
Goede schriftelijke communicatie is cruciaal voor de zichtbaarheid en de groei
van een bedrijf.
Met mijn taalexpertise help ik ondernemers bij alle mogelijke vormen van
schriftelijke communicatie. De tekst op de website, de nieuwsbrief of de blog,
de brochure, de folder, het personeelskrantje, de berichten op de
bedrijfspagina op facebook of op linkedIn …
Mag ik jou helpen om jouw bedrijf te laten stralen?
Ik geef taaladvies, verfijn bestaande communicatie en schrijf voor jou.
Zoek je een back-up om jouw teksten na te lezen voor je ze op het web gooit of
voor ze gedrukt worden?
Ik ben er voor jou!
Je vindt me op
www.detekstbewerker.be
0475 71 18 69
www.facebook.com/detekstbewerker
www.linkedin.com/in/liestielemans/
