SAKANAKO ASTEKARIA • 2016ko garagarrilak 3, ostirala • 2. aroa • 555 zenbakia

FlorenNazabalekaitortza jaso duherrian >>11

Sakanako Parapente Eguna ospatukoda Iturmendin bihar. Hegan egitekoaukera, jan-edana, zozketak etamusika izanen dira

Sakana-Burundabizikleta martxabihar

Kirolak >> 13Kirolak >> 13

>>9

Komunaleiburuzkojardunaldia

Jaki bilketagaur eta biharAniztasuna aldarri

Festetan aniztasunaren aldeko egiteko kanpaina eginen du aurten ere Sakanako Mankomunitateko Immigrazio Zerbitzuak.

>>3

>>7

Euskararendako bidea eskatzen Kontseiluak manifestaziora deitudu. Bihar Iruñean; 17:30ean

Gobernuari euskararen aldekopolitika ausartagoak eskatzeko

Hartzen dituen neurriei babesaemanen zaiola esateko >>9

MundukoArrozekinhitzordua >>6

Uhartetikiberokoomenaldira

>>3

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a2

ZORIONAK

Nereita! Segi beti bezain polita.Etxekoen partez.

Argazkiak emateko lekuak: • Altsasu: Foru Plaza 23-1 • zorion@guaixe.eus • Ordainketa, Guaixeren bulegoan edo ondoko kontu zenbakian egin daiteke:

3035 0018 47 0181012564 ZORION agurrakEta orain... 4 euro argazkia eta Pirritx, Porrotx eta Marimototsen opari-papera doan! Bazkideek 3,50 euro!ARGAZKIAK ASTEBETE LEHENAGO EKARRI, TOKIRIK GABE GELDITUKO ZARA BESTELA!

Bazkideekdeskontua

Bazkideek:

Bakarra:

Garagarrilak 3-9Sakanan antolatzen diren ekitaldien berri emateko: gutunak@guaixe.eus

MusikaRondalla Alaitasuna eta Trasteando.Garagarrilaren 4an, larunbatean, 20:00etanAltsasuko Iortia kultur gunean.

Vicios viejos. Garagarrilaren 4an,larunbatean, 20:00etan Iturmendiko Ximonagaztetxean.

Arkada, Aztarna eta Zartako. Garagarrilaren4an, larunbatean, 23:00etan Etxarri Aranazkogaztetxean.

Nazarenos del norte, Alerta Gorria eta OsoBasatis. Garagarrilaren 4an, larunbatean,23:30ean Iturmendiko plazan.

Ladies Braguis. Garagarrilaren 5ean,igandean, 1:00etan Etxarri Aranazkokanpinean.

Motxila 21. Garagarrilaren 5ean, igandean,19:00etan Etxarri Aranazko plazan.

DantzaDantza jaialdia. Garagarrilaren 5ean,domekan, 18:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean. Altsasuko Musika eta Dantzaeskolako ikasleak.

AntzerkiaBihotz salataria. Garagarrilaren 3an,ostiralean, 22:30ean Altsasuko gaztetxean.Atx teatroa.

Zirkoa Erakustaldia. Garagarrilaren 8an,asteazkenean, 17:30ean Etxarri Aranazkokultur etxean. Zirko tailerreko ikasleak.

ZinemaLa extraña elección. Garagarrilaren 3an,ostiralean, 20:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean. Doan.

En todas as máns. Garagarrilaren 4an,larunbatean, 20:00etan Altsasuko Iortia kulturgunean. Doan.

Mendi irteerakAltsasu-Balankaleku (korrika).Garagarrilaren 5ean, domekan, 8:30ean,Altsasuko Foru plazatik. Dantzaleku Sakanako

mendi ataleko emakumeen taldea.

Azkenzale eguna, Auntzetxen.Garagarrilaren 5ean, igandean, 9:00etanEtxarri Aranatzen.

Bizikleta irteerak Altsasu-Xabier. Garagarrilaren 4an,larunbatean, 8:00etan Altsasuko Baratzekobide plazako lokomotoratik. Zikloturistataldea. 125 km. Aldez aurretik izena eman.

XXI. Gurutzetako zeharkaldia.Garagarrilaren 5ean, domekan, 9:00etanAltsasuko Zumalakarregi plazatik. Barrankatxirrindulari taldeko mendi bizikleta taldea.50 km.

ErakusketakGuk ibilitakoak gureak dira. Garagarrilaren3an, ostiralean, 18:00etatik 21:00etara etagaragarrilaren 4an, larunbatean, 12:00etatik14:30era eta 18:00etatik 20:30eraLakuntzako kultur etxean. Pello MariñelarenaImazen lanak.

Lentzeria eta pintura. Garagarrilaren 4an,larunbatean, 19:00etatik 21:00etara etagaragarrilaren 5ean, domekan, 12:00etatik14:30era eta 19:00etatik 21:00etaraOlatzagutiko kultur etxean. Ikastaroetanegindako lanak.

Musikart III. Garagarrilaren 6tik 10era,astelehenetik ostiralera, 17:00etatik19:00etara Etxarri Aranazko kultur etxean.Andra Mari ikastolako ikasleak.

Nafarroa 360º. Garagarrilaren 14ra arte,astegunetan 18:30etik 21:00etara etadomeketan 19:00etatik 21:00etara AltsasukoIortia kultur gunean. Javier San Felipe Larrea.

Hitzaldiak Tokiko garapenari buruzko mintegia.Garagarrilaren 8an, asteazkenean, 16:30eanAltsasuko Iortia kultur gunean. Hizlaria: IñigoRuiz de Apodaka. Orkestra, LehiakortasunerakoEuskal Institutua.

TailerrakReiki. Garagarrilaren 4ean eta 5ean,larunbatean eta igandean, Arbizukokanpineko Amari aretoan.

Etxarriko bideen eta ahuntzetxe aterpearenordenantzak. Garagarrilaren 8an,asteazkenean, 18:00etan Etxarri Aranazkoudaletxean. Parte-hartze prozesua.

Bestelakoak Komunalak XXI. mendean jardunaldiak.Garagarrilaren 3an, ostiralean, 17:00etan etagaragarrilaren 3an, larunbatean, 9:00etanAltsasuko Otadiako Kristo Deuna aterpetxean.

Altsun mutxikan. Garagarrilaren 3an,ostiralean, 18:00etan Altsasuko Foru plazan(edo Itsasi euskaltegian). Altsun Eskuaz.

Etxarriko Kanpinaren 20. urteurrena.Garagarrilaren 3tik 5era, ostiraletik igandera,Etxarri Aranazko kanpinean. Ikus Guaixeko 6.orria.

Parapente eguna. Garagarrilaren 4an,larunbatean, 9:00etatik aurrera Iturmendin.

Munduko Arrozak. Garagarrilaren 4an,larunbatean, 10:00etan Irurtzungo Foruplazan.

Etxarriko gaztetxearen urteurrena.Garagarrilaren 4an, larunbatean, 12:00etatikaurrera Etxarri Aranatzen.

Udako festa. Garagarrilaren 4an, larunbatean,17:00etatik 01:00etara AltsasukoIntxostiapunta gazte gunean.

Deialdiak Prekarietatearen kontrako giza katea.Garagarrilak 3an, ostiralean, 19:00etanAltsasuko enplegu bulegotik abiatuta.

Euskal Presoak Euskal Herrira! Garagarrilaren3an, ostiralean, 20:00etan Arbizuko eta EtxarriAranazko plazetan, elkarretaratzeak.

Euskal Presoak Euskal Herrira! Garagarrilak5ean, domekan, 20:00etan Altsasuko plazan,elkarretaratzea.

Ikasleak Libre!. Garagarrilaren 5ean,igandean, 18:00etan Etxarri Aranazko plazankontzentrazioa.

Erabaki nahi duzu? Zatoz, gure garaia iritsida. Garagarrilaren 9an, ostegunean, 19:30eanAltsasuko Gure Etxean. Altsasuko Gure EskuDago.

Euskarazkoliteraturan IGOtasegitzekogonbidapenaMaiatzarekin batera despeditu da Ira-kurri, Gozatu eta Oparitu kanpaina.Euskaltzaleen Topaguneak eta Saka-nako Mankomunitateko Euskara Zer-bitzuak euskaldunen artean irakur-zaletasuna sustatzea du helburu eki-menak. Liburutegietatik liburuamaileguan hartu, hura irakurriz goza-tu eta bueltatzean galdera laburbatzuk erantzunez liburu-dendetanliburuak erosterakoan deskontuak lor-tzen zituzten irakurleek. Gero, nahizutenari oparitzeko. Hala egin dutemakina bat sakandarrek. Eta haienartean ere 30 euroko deskontu txar-telak zozketatu dira. Maiatzeko zoz-ketako onuradunak honakoak izandira: Ariane Sancho (Irurtzun), EiderMurugarren (Arbizu), Garazi Artieda(Etxarri Aranatz), June Etxeberria(Urdiain), Alfredo Alvaro (Altsasu),Beñat Lopez Gauna (Olatzagutia) etaOihan Aldaz (Ziordia).

400/1000 kulturprograma Uharteraeta UrdiaineraKultura Zuzendaritza Nagusiak400/1000 kultura programa berriaaurkeztu du. 400 eta 1.000 biztanlearteko herrietara kultura eramatea duhelburu. Estreinako edizioan progra-mak 40 herritara eramanen du bereeskaintza, tartean daude Uharte Ara-kil eta Urdiain. Hilaren 10ean, Urdiai-nen Elorri taldeak irlandar kutsukodoinuak eskainiko ditu. Hilaren 17an,berriz, Uharte Arakilen Iddwac talde-ak folk zeltako kantuak eskainiko ditu.

SAKANA

Arbizu»

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a 3

ezkaatza >>EKONOMIA

LANGABEZIA %2,56 JAITSI DA: Maiatzaakaberan hilaren hasieran baino 27 per-tsona gutxiago zeuden izena emanda Al-

tsasuko Enplegu Bulegoan, 1.029. Altsasu-ko bulegoaren bidez 564 kontratu itxi zi-ren; haietatik soilik 34 ziren mugagabeak.

Oltza Zendeako Udalak igandean,12:00etan, Oroimena, Duintasuna etaAskatasuna ekitaldia antolatu du.Hara joateko Uharte Arakilen11:00etan jarri dute hitzordua, plazan.

Iberoko Zurbau parajean, hirugurutzeen gainean, oroigarri batmustuko da igande eguerdian.Haren bidez Oltza Zendeako Uda-lak 1936an udalerrian erail zituz-ten herritar guztiak eta Iberoko

paraje horretan opatutako hobianeraildakoak gogoan izan nahiditu. Arantzadi zientzia elkarteahobian 25 gorpuren bila aritu zenabenduko aurreneko asteburuan.Haien artean hiru uhartearrengorpu egon daitezke: SilverioAstiz Lakuntza eta Silverio AstizEzkurdia aita-semeak eta VictorMartiarena Irañeta.

Hori dela eta, Uharte Arakil,

80 urte memoria galtzen taldeakherritarrak Iberora joatera ani-matu ditu. 11:00etan plazan jarridute hitzordua. Bildutakoak auto-etan joanen dira Iberora. Zurbauparajean 12:00etan mustuko daoroigarria. 14:00etan herri bazka-ria izanen da. Bestalde, Ororbia-ko kiroldegian igandera arteargazki erakusketa ikusgai iza-nen da.

Ekitaldi instituzional baten bidezArbizuko Udalak 1936ko estatukolpearen ondorioz hil edo erre-presaliatu zituzten arbizuarrakgogoan izan zituen. Larunbateguerdian egindako osoko bilku-ran adierazpen instituzionala onar-tu zuen, zeinetan jaso den “faxis-moak, errepresioa, gerra eta garaiilunak denbora luzerako” ezarrizituela. “Biktima zuzenek ez eze,herri osoak eta askatasunak erejasan zituzten haren ondoriolarriak”. Nafarroan fronterik ezzela izan eta “garbiketa politikoa”eginez 3.400 pertsona inguru hilzituztela gogorarazi zuten.

Udalak nabarmendu zuenez,“gerraren ondoren, memoriarendesoreka izugarria gertatu zenirabazleen eta galtzaileen artean,diktadura osoan ere segida izanzuena eta frankismoa bukatutako-an ere zuzendu gabe gelditu zena”.

Amnistia Internazionalen esanakbere egin zituen udalak: “krimenhoriek ez ziren inoiz inpartzialta-sunez argitu, eta biktimen esku-bideak ere ez zirelako sekula ain-tzat hartu”.

AitortzaOrduko gertaerak ahanzturatikatera, aurrerantzean gogoan izaneta berriz halakorik gerta ez dadin”,Arbizuko Udalak aitortza egin zienfusilatuak izan ziren lau arbizua-rrei: Ricardo Olejua, Pedro Yabar,Juan Lakunza eta Miguel Flores.Aldi berean, udalak adierazi du1936an Arbizuko Udaleko zinego-tzi ziren Dionisio Mendinueta,Pedro Yabar eta Francisco Olainakargutik kentzea “guztiz bidegabeaizan zela, hautetsi legitimoak zire-lako”.Horrekin batera, estatu kol-pearen ondorioz, dela lana kendu-ta, dela gerrara joatera behartuta

edo kartzelatuta, errepresioa etazigorra sufritu zuten arbizuar guz-tien memoria jaso nahi izan zuenudalak, “ondoko zerrendakoenaeta baita ez dakizkigunena ere”:Fernando Yabar guarda, JulianLapuente, Jaime Olejua, Andres

Maiza, Soledad Olejua eta Anun-ciacion Mendinueta maisu-mais-trak, Inazio Goñi, Juan Goikoetxeaapeza, Daniel Garziandia, MartinFlores eta Simon Arbizu. Aldi bere-an, Arbizuko Udalak erabaki zuenaitortza egitea “urte luzetan oina-

zea, beldurra, umiliazioa, arbuioinstituzionala isiltasunean etabakardadean, modu sistematikoeta planifikatuan jasan behar izanzuten familiei, bereziki emakume-ei, memoriarako eskubidea bera ereukatu zitzaielako”. Azkenik, arbi-zuarrei “ oroimen eta aitortza eki-taldiekin bat egiteko” deia egin zienudalak.

Elizaren atzeko aldean oroiga-rria mustu zuten larunbatean. Esta-tu kolpearen ondoren errepresalia-tuak izan ziren eta eraildako lauarbizuarrak gogoan dituen plakajarri zuten. Aurreskua dantzatu zenlehenik. 1936an hildakoak eta erre-presaliatuak gogoan minutu bate-ko isilunea izan zen. Haien bi seni-dek olerki bana irakurri zuten(Joxe Azurmendiren Suak errekoez balu eta Bide Ertzean taldearenHaien bihotzen taupadak gara).Ondoren bildutakoek lore eskain-tza egin zuten. Trikiti doinuek Eus-ko gudariak kantuari bide emanzioten eta auzatearekin despedituzen ekitaldia.

Erabakitzeeskubideaargitzen Gure Esku Dagok deituta 200 per-tsona inguru elkartu ziren ostiralgauean Irurtzungo plazan. 170 kri-

seilu saldu ziren. Haiek piztu eta aire-ratu zituzten irurtzundarrek etaarakildarrek, erabakitze eskubide-aren alde daudela adierazi zuten.Gau sentikorra izan zen guztienda-ko. Arakilgo eta Irurtzungo Gure EskuDago aurki bilduko da eta herri gal-deketaz erabakia hartuko du.

Uharte-Arakil»

Iberon hitzordua

Iberon joan den abenduan egindako indusketa. Artxiboa

Arbizu»

Udalaren aitortza 1936ko biktimei

Senitartekoek lore eskaintza egin zuten.

Irurtzun»SAKANA

Gaur eta bihar eginen da

Nafarroako Elikagai Bankuakjaki bilketa handia eginen dugaur eta bihar. Nafarroako 77herrietan eta 260 establezimen-duetan jasoko dira jakiak. Saka-nan ohiko tokietan. Nafarroako

Elikagai Bankutik sakandarreidei egin diete ekimenarekin bategin eta jakiak eman ditzaten.Jaki bilketa antolatu duen era-kundeak jakinarazi duenez, jaso-takoa 30.000 nafar baino gehiagolaguntzera bideratuko da, 7.700familiari.

Elikagai bilketa handiaDendatan bilketa egiteko kaxak jarriko dituzte boluntarioek.

Memoriaren haritik tirakaGuaixe • 2016ko garagarrilaren 3a4 iritzia

2011n adostutako ibilbide orriabiribildu egin da Mankomunita-teak eta Nafarroako Gobernuakberriki sinatu duten hitzarmena-rekin. Aurten 58 ekintza garatze-ko 250.000 euroko ekarpena.Hitzarmenak muga batzuk izanarren –berandu sinatua, urtebakarrekoa, eskatutakoarennabarmen azpitik…– aukerakireki ditu: lau garapen agente kon-tratatu dira, Gobernuarekinelkarlanerako markoa finkatudu, eta bide honetan arduraz,serio eta eraginkortasunez goa-zela frogatzeko parada ematen du.

Plan Estrategikoa burutzekoSakanako 15 udalek jokabide pro-aktiboa izatea komeni da. Arris-kua baitago dena Garapen Agen-tziaren eta Cederna-Garalurrenbizkarrean uzteko, eta pentsa-tzeko sortu dugun garapen-arki-tektura, plan estrategikoa etahitzarmenarekin dena egindadagoela. Arriskua dago epemotzeko, azaleko eta marketin-gari begirako politikan murgil-tzeko. Anbiziorik gabe. Eta gureekonomia eta gizarteari begiraaurrera eta hobeto jardutekoaukera paregabea igarotzen uzte-

ko. Orain arte egindakoak, ordea,eraldaketarako oinarriak bainoez ditu finkatu. Egitasmo interes-garri batzuk abian dira. Bainaudalak arkitektura honetan txer-tatuko balira, ekimen ahalmenaeta eraginkortasuna biderkatu-ko lirateke.

Ez dirudi erraza. Gai berria da.Inertziak eta kontserbadorismoagainditu behar dira eta ikasi eginbehar da. Horretarako paradadago Garapen Agentziak ekaine-an antolatutako hiru mintegie-tan. Udal arduradunek eta tekni-kariek –idazkariak, kontu-har-tzaileak...– aukera izango dute,nazioarteko adituen eskutik bes-teak beste, tokiko garapena zerden, nola eraikitzen eta gauzatzenden ikasteko. 2014an udal guztiekaho batez Plan Estrategikoa onar-

tzeaz gain, “udalen parte-hartzepolitiko eta teknikoa oinarrizko-tzat” jo zuten, eta harremaneta-rako eta dinamizaziorako zine-gotzi eta udal teknikari bat izen-datzea erabaki zuten. Bada garaiaerabaki hori betetzeko.

Plan Estrategikoko hainbat ekin-tza udalei dagokie. Datozen urte-etarako inbertsio planak adostubehar dira. 6-8 garapen agenteekondoan 15 udal proaktibo, berri-tzaile eta ekintzaile badituzte, gara-penerako makinaria koipeztatu etaeraginkorra izango dugu. Bai,gure bailaran enplegua eta ongi-zatea sustatzeari; bai, nazioarte-an Sakana erreferentziazko “smartterritory”, lurralde adimendune-an bihurtzeari.

Sakantzen Sarea

barrutik kanpora

Udalak garapenerako bidean

gutunak Atal honetan ahalik eta iritzigehienek tokia izan dezaten1.500 karaktere (espazioekin)baino gehiago duten gutunik EZDA ONARTUKO. Karakterekopuru horretatik gorako gutun

guztiak LABURTU eginen dira.Gutunean izen-abizenak,telefonoa, helbidea eta NortasunAgiriaren zenbakia agertubeharko dira. Gutunakasteazkeneko goizeko

hamarretarako egon behar diragurean; bestela, ez da astehorretan publikatuko. Guaixealdizkariak ez du bere gainhartzen derrigorrez, aldizkarianadierazitako esanen eta iritzien

erantzukizunik. Zure iritzia helarazteko:Foru plaza, 23, 1 Altsasu;gutunak@guaixe.eus edo 948 564 275 telefonoa.

Ekainaren 5ean 18:00etanEtxarrin: IKASLEAK LIBRE!Iñigo Orella Altzueta. LAB Irakaskuntza

Pasa zen astean, Polizia Naziona-lak lau adin txikiko atxilotu zituen,horietako bi Andra Mari Ikasto-lako ikasleak ziren. Iruñeko poli-zia-etxean abokatuaren laguntzazdeklaratu ondoren, aske geldituziren. Martxoaren 17an izandakoLOMCEren aurkako ikasle pro-testan desordena publikoa eta

autoritatearen aurkako atenta-tua leporatu diete. Aurretik bes-te 18 gazte atxilotu zituzten.

Adin txikikoak gurasoak etaIkastola abisatu gabe kalean poli-zia kaputxadunek atxilotu zituz-ten. Aukera bazeukaten deklara-tzeko hitzordua helarazteko, bai-na nahiago izan zuten gazteak etabere ingurukoak izutuko zituenbeste modu hau erabiltzea.

Zoritxarrez azken garaietanikusten ari gara nola kazetariak,

antzerkigileak, txiolariak, sindi-kalistak, e.a. adierazpen askata-suna erabiltzeagatik atxilotuakdiren. Gaurko marko legalakeskubide zibil eta politikoak kolo-kan jartzen ditu. Jarrera kritikoa,ezadostasuna azaltzea, gureburuaren jabe izatea, aniztasunsozial eta politikoa zigortzen dira.Kasu honetan, inposatutakoLOMCEren aurkako ikasleenbidezko borroka jendetsua krimi-nalizatu nahi da.

Hezkuntza eragileei LOMCElegeari aurre egiteaz gain, dei egi-ten diegu egunez egun eta ikas-tetxez ikastetxe gure HezkuntzaSistema Propioaren eraikuntzaninplikatzeko.

Hau guztia dela eta, igandeanarratsaldeko 18:00etan EtxarriAranatzeko plazan “IKASLEAKLIBRE!” lelopean Libre! eta Ikas-le Abertzaleakek deituriko kon-tzentrazioan parte hartzera gon-bitea luzatu nahi dugu.

LAGUNTZAILEAK:

GuaixeERREDAKZIO BURUA: Alfredo Alvaro Igoa • guaixe@guaixe.eusERREDAKZIOA: Maider Betelu Ganboa • kirolak@guaixe.eusMAKETATZAILEA: Garbiñe Navarro Rodríguez •maketazioa@guaixe.eusPUBLIZITATEA: Maria Saez de Albeniz • publizitatea@guaixe.eus eta Eneida Carreño Mundiñano • publi@guaixe.eus

ERREDAKZIO LAGUNTZAILEAK: Erkuden Ruiz BarrosoZUZENTZAILEA: Patxi Flores Lazkoz ARGITARATZAILEA: Guaixe Fundazioa. Foru plaza 23-1. 31800Altsasu • 948 564 275 • 948 562 107 • 618 882 675 KOORDINATZAILEA: Goizeder Anton Iturralde • fundazioa@guaixe.eusDISEINU ZERBITZUA: GK• Ainhoa Etxeberria Pikabea • gk@gkomunikazioa.eus

ADMINISTRAZIOA: Gixane Andueza Goikoetxea • zorion@guaixe.eusLEGE GORDAILUA: NA-633/1995TIRADA: 3.200

BAZKIDEAK

astekoa

Marian Mendiola

Ikastetxeetan askotan egitengenuen moduan, denok dakiguna-ren errepaso bat proposatzendizuegu.

Aspalditik, MundukoBigarrenGerra bukatu zenetik, ezagutzendugu “aukera berdintasunarenprintzipioa”. Pertsona guztiokbizi sozial, pribatu, kultural, eko-nomiko eta politikoan aurreraegiteko aukera berdinak izanbehar genituzkeela esan nahidugu termino horrekin,.

Jakin ere badakigu, ia momen-tu beretik, zer den “gizon eta ema-kumeen arteko aukera berdinta-sunaren printzipioa”: bizi publi-ko eta pribatuko arlo guztietanparte hartze orekatu eta pareki-dea, baldintza, ikusgarritasun,autonomia eta erantzukizun ber-dinekin. Zertarako? Emakumeoketa gizonek emaitzak berdinakizan ditzagun.

Printzipioak lortzeko konpromi-soa eta lana egin behar direnez,gure gizarteak hau betetzekoestrategia bat asmatu du: “Ekin-tza Positiboa”. Horrela, denonustez ona den araua aplikatzeko:“berdinak direnak berdin trata-tzea eta desberdinak direnak des-berdin”. Eta, errepasoari jarrai-tuz, hau noiztik? Aurreko men-dearen hirurogei hamarkadatik,Diskriminazioaren aurkakoZuzenbidearekin.

Badugu lortzeko helburua, bideagidatzeko printzipioa, aplikatzekozuzenbidea, zergatik ez dira mar-txan jarri ekintza positiboak? Noizeta nola ez dakitelako? Ba, honahemen egoera bat: PGAk esatendigu Nafarroan 2015eko langabe-zia tasa 2014koa baino 1,4 puntumurritzagoa dela. genero ikus-puntutik irakurrita: gizonen lan-gabezia tasa 3 puntu jaitsi dela;emakumeena, ordez, 0,3 igo dela.

Altsasun, 2015eko apirilean 723langabetu zeuden, 309 gizon eta 414emakume, % 57,26. Aurtengo api-rilean 582 langabetu daude, 217gizon eta 365 emakume, % 62,71.Beraz ‘krisitik ateratze honetan’emakumeen langabezia tasa igoegin dela ikus dezakegun. Hemen-dik, legalki eta erakunde guztiengomendioetan oinarriturik, lan-enplegu arloan ekintza positiboakmartxan jartzeko eskatzen dugu.Gure gizartean enplegua ez da sol-data soilik, baizik eta eskubidezibil asko disfrutatzeko iturria.Sakanako Emakumeen Bilgunea

Duela aste batzuk, Guaixe bere-an, ezker-eskuin, memoriarenhariari tiraka zebiltzan bi albis-te zeuden. Bata, Zoila Berastegi-rena, duela laurogei urte gerta-tutako estatu kolpearen ondorio-ak jasan zituzten “herenegungohaiei” entzuteko aldarria eginez.Bestea, isildutakoen minari Olaz-tik eskainitako ohorezko lekua-ren bueltan. Biak ala biak memo-ria historikoaz, baina, nahigabe-an begiak pasarte motx bateantenkatu zitzaizkidan: “11 emaku-meri ilea moztu eta publikokiumiliatu zituzten”. Olaztin 11emakume zenbatu dituzte, baina

zenbaki horri beste adiera bat ereeman geniezaioke: zentzu zaba-lean, mugagabean; hamaika ema-kumek nozitu zutelako horrela-koak eta gehiago.

Ziur asko, emakumezkoak izanziren irain sozial gehien jasanzutenak. Ilea moztu edota kaxka-lo uzten zituzten, gero herrikoleku jendetsuenetatik paseatze-ko, errizino-olioa edatera derri-gortu, kaketan behera joateko, etasoinean ikur faxista-falangistakeramatera behartzen zituzten,publikoki ideologia horretakoaldarrikapen eta esloganak adie-razi eta oihukatzera derrigortze-

az gain. Horrelako beste makina bat

arrazoi tarteko, memoriarenmatazaren hariari tira eta tira egi-ten dioten ekimenek gureandarraite: Arbizuko 1936ko erre-presaliatuei omenaldia, GerraZibila eta Emakumeak hitzaldia,erakusketak, Iortia Antzerki Tal-dearen antzerkia, Otsoportillokoexhumazioa… Altxamendu Mili-tarraren eta Diktaduraren garai-ko memoria historikoa berresku-ratzeko eta urteetan izandakoahanzturarekin amaitzeko gogoapil-pilean dago. Isilean gorde denemakume-gizonen ahotsa argi-

tan jartzeko ahalegin eta urratshoriek baliagarriak izango zaiz-kigu; “herenegungo haien” borro-ka, sufrikarioak, uxeneak (gabe-ziak), tristura, beldurra eta umi-lazioak ezagutzeko; baita berenindarra, adorea, sakrifizioa etaahalduntzearen berri izateko ere.

Hurrengo belaunaldiei transmi-titzeko garrantzitsutzat hartzenden jakintza da memoria kolek-tiboa. Testigantza isilduak nikneuk ere jaso izan ditut, arbaso-en kontu-istorio-historiarenjarraitzaile sutsuak nituelakoaldamenean, aita eta anaia. Fal-tan sentitzen ditut.

hara zer dien

Ekintzapositiboak?

5Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a

sakanerria >>Enneco Bidelagun elkarteko kide Bidelagun, Sakanako turismo elkarteak ki-de berria du: Enneco, haritzaren memoriainterpretazio parkea. Bidelagun elkarteko

Alfonso Nuinek egin dio harrera Ennecori.Sakanako turismoa sustatzea du helburuBidelagun elkarteak eta 33 kide ditu.

Altsasuko euskalkia berreskura-tzeko nahia duen Altsun Eskuaztaldeak Koldo Zuazo hizkuntzala-ria hitzaldia ematera gonbidatuzuen. Ehundik gora pertsona elkar-tu ziren ostiralean. Altsasuarrakziren gehien gehienak, bakaikua-rren bat eta urdiaindarren bat bal-

din bazeuden ere. Bataz-bestekoadina 20 urte azpitik egonen zen.Eta ordu batez Zuazok esatekoakzituenak adi-adi entzun zituzten.

Altsun mutxikanAltsasun jolasean; euskalkikohitzekin eta esapideekin jolaste-

ko proposamena da. Hori da AltsunEskuaz taldeak ostiralerako eginduen deialdia. 18:00etan Foru pla-zan elkartuko dira (Itsasi euskal-tegian eguraldiak laguntzen ezbadu). Bestalde, taldeak euskalkia-ren hitzak ezagutarazteko hiztegixumea argitaratu du bi astero.

Hitzaldia euskara batuarendefentsa eginez hasi duzu. Ez euskara batuaren defentsa,hizkuntzaren defentsa baizik.Euskara batua hizkuntza horrenzati bat da; oso positiboa dena,onura asko ekarri diguna, bainaegokitu edo osatu egin behar du-gula ikusten da. Euskara batua ezda hizkuntza osoa. Euskara ba-tuaz aparte beste hizkera batzukere badaude: lagunekin gaudenedo ez, gertuko jendearekin gau-den edo urrunekoekin gauden,lanbideko jendearekin gaudenedo ez… Norekin gauden, hizkerabat erabili behar da. Gure egoerakere badaude: batzuetan pozikgaude, besteetan haserre, bestebatzuetan triste, batzuetan mai-tasuna adierazi nahi dugu… Egoe-ra bakoitzak hizkera bat eskatzendigu. Horren inportantzia ageriraekarri nahi izan dut.

Oinetako pareekin alderatuduzu.Zer da hobeto oinetako pare ba-karra izatea edo pare asko eduki-tzea? Onena da pare asko eduki-tzea, horri esker joan ahalko ga-relako errekara, hondartzara,mendira, eski egitera, bizikletanibiltzera… Hizkuntzarekin berdingertatzen da. Zenbat eta hizkun-

tza zabalagoa eta zenbat eta hiz-kera gehiago ditugun hizkuntzahorretan orduan eta egoeragehiagotan erabili ahalko dugu.

Orduan, euskara onena?Egoera bakoitzean hari dagokiona.

Altsasuko euskara berreskuratubehar da? Edo Burundakoa?Ematen du Burundako euskara,sei herri hauetako euskara nahikoberdina zela. Beti esaten da hitzbat eta beste modu batean esatenzela han eta hemen. Baina egituraberdina da sei herrietan. Orduan,berreskuratu beharko duguna Bu-rundako euskara hori da.

Ahalegin partekatuasei herrietan?Bai. Arrazoi askorengatik. Azkenbatean, hizkuntza bat aurreraateratzeko zenbat eta hiztungehiago egon hobeto delako.Bestalde, edozein ekintza egitenbadugu, horrek kostu bat izanendu eta zenbat eta gehiagoren ar-tean banatzen dugun kostu horimerkeago aterako zaigu.

Zertarako balio du euskalkiak?Arrazoi askorengatik. Euskalkiakeuskara bizia dira. Hizkuntza honijokoa, zukua atera nahi badiogu,nora joko dugu? Liburuetara? Bai,

liburuetara ere bai. Baina, batezere, bizirik dagoen euskara horre-tara jo beharko dugu. Niretakohori da euskalkiek daukaten ba-lioetako bat. Bestea, azken bate-an, nire kasuan eibartar egitenbanau zerbaitek, hizkuntza da.Beste batek arbizuar egiten due-na Arbizuko euskara da. Eta ur-dindar bat urdindar egiten duena,Urdiaingo euskara da. Hizkuntzak badauka balio afekti-bo bat. Badu balio emozional bat.Euskalkiak ere badu balio hori. Ezdugu asko aprobetxatu balio hori.Galtzen utzi dugu. Eta behar badahori da arrazoi bat esplikatzenduena zergatik Euskal Herrikobazter askotan euskara dakitenakasko diren eta erabiltzen dutenakgutxiago. Lortuko bagenu hizkun-tzaren eta hiztunaren arteanidentifikazio hori egotea, nik ustegehiago erabiliko genukeela. Hori ikusten da hemen, Altsukogazteen artean: ausartu direla eu-ren arteko hartu-emana euskarazegitera. Eta badira ehun gaztetikgora elkartu direnak eta eurenhartu-emana euskaraz da. Horioso positiboa da.

Beraz, etorkizuna?Ematen du baietz. Aspaldiko di-namika izan zen euskara utzi etaerdara hartu. Orain ikusten dugusektorerik inportanteena, gaztee-na, bertoko euskararen alde. Etahori positiboa da.

Euskal Herrian horrelako beste

esperientziarik ezagutzen duzu?Ezagutzen dut maila partikularre-an; pertsona batzuk bizi direla ezdakit zein herritan eta herri horre-tako euskara ikasi dutenak. Mailakolektiboan ere: Aezkoan bada tal-de bat; Zaraitzun joan den urteanantolatu zen ikastaro bat etaErronkarin ere egin dira. Altsasukoak daukan berezitasunada kopurua; jende asko ari dela.Ekintza bera ez da originala, besteleku batzuetan egin delako. Hemen-go berezitasuna da ehun lagunetikgora elkartu direla horretarako.

Nolakoa beharko luke berresku-ratze prozesu honek? Zer ahol-katzen diezu?Zaila da aholkatzea. Azken bateanheldulekuak eurek topatu behardituzte. Hoberena da eurak ikus-tea nondik jo. Nik esan dudana daez uzteko luzarorako. Pentsatzekoondo zer egin, baina behin pen-tsatu eta erabaki eta gero, lehen-bailehen bidean ibiltzen hastea.Beste ideia zen, gazteengandik etaAltsuko gazteengandik sortu delaideia, baina komeni dela adinekojendea ere, jende jarria ere inpli-katzea. Eta sei herrietako lagunakere inplikatzea.

Saretzea. Hori da. Nik uste dut Burundanhorrek indarra hartzen badu, era-gina eta oihartzuna izanen duela,ez dakit… ez naiz ausartzen Eus-kal Herria osoan, baina behintzatbai Sakanan eta behar bada Ara-

bako gertuko alderdietan.

Helburua lorgarria da?Dudarik gabe. Ezagutzen ditutadibide batzuk. Adibide bat Oñati-koa da. Oso herri erdalduna zenlehen eta gaur egun gazteen ara-zoa izaten da askotan gaztelaniazhitz egiteko gauza ez direla. EtaOñati bezala Markina. Ez dakit zergertatu den herri horietan. Ez daizan agintariengandik etorri denkontu bat. Herritarrengandik sor-tu den gauza bat izan da. Ez da he-mengoren moduko iraultza, pum,bat-batean gertatu dena. Bainahor ere gertatu da. Lortu da herrinahiko erdaldunak izatetik eus-kaldunak izatera.

Zer sentitzen da ehun gazterenaurrean, haiek deituta, hitz egitea? Sekulako pozak. Gainera, ni eznaiz hemengoa, baina arrotza ereez naiz. Egon naiz Urdiainen. Betitristura sortzen zidan, ze hemen-go euskara da ezagutzen dudanbereziena. Ez da inori pelota egi-teko. Bereziena da. Bereziena be-re kokagune geografikoagatikgehien bat. Gipuzkoarekin etaArabarekin egiten du muga. Arabagarai batean euskalduna izan da.Orduan, hemen egiten den euska-ran osagai diferente horiek ikus-ten dira. Oso euskara berezia da.Ikusten nuen galtzen ari zela etahorrek tristura sortzen zidan.Orain ikustea jende gaztea berriroburundar izateko gogoa daukala,ba sekulako ilusioa egiten dit.

Altsasu»

Zuazo: euskalkiakbadauka balio afektibo bat

Koldo Zuazo Altsasun hitzaldiaren aurretik.

gertutik >>Koldo Zuazo

Euskal Herriko Unibertsitateko irakasle eta euskalkietan aditua

Emakume batek etxean tratu txa-rrak jasotzen zituela salatu zueneta larunbaten Foruzaingoak 30urteko altsasuar bat atxilotuzuen. Iruñeko epaitegira eramanzuten gizona. Bestalde, Foruzain-goak 45 urteko gizon poloniarraatxilotu zuen hilaren 19an.Kamioi gidaria ogibidez, berebikotekidea, Burgosko emaku-me bat, gasolindegi batean uzten

saiatu zen eztabaida baten erdian.Emakumeak aurretik antzeko-ak pasa izan zituela salatu zuen.Gainera, mehatxuak jasan etagertaerak ez salatzera derrigor-tu zuela ere salatu zuen. GizonaIruñeko 1. EmakumeenganakoIndarkeri Epaitegira eramanzuten.

Sexu erasoak salatzeko 112telefonora hots egin daiteke.

»

Sexu indarkeriagatik biatxilotu

6 sakanerria Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a

Udarako begiraleakArbizuko Udalak festetako goize-tan haurrendako tailerrak antola-tuko ditu. Gainera, garilaren 1etik31ra bitarteko astegunetan,10:30etik 13:30era haurrendakoaisialdi eskaintza eginen du. Arbi-zuko Udalaren bi eskaintza horie-tan begirale gisa lan egin nahi dute-nek hilaren 15era arteko epea duteizena emateko. Curriculumak idaz-karitza@arbizu.eus e-posta helbide-ra bidali beharko da. Hautagaiekderrigorrez begirale titulua edo ira-kasletza ikasketak eta EGA edobaliokidea izan beharko dute. Bes-tela proba egin beharko dute. Hezi-tzaileek haurrekin derrigorrez eus-karaz hitz egin beharko dute eta haienarteko elkarrizketak euskaraz iza-tera bideratu beharko dute.

Larunbatean, 10:00etatik aurreraIrurtzungo Foru plazan MundukoArrozak dastatu, haurrek mundukojolasetan aritzeko, henna tailerra,sentsibilizazio txokoa,sentsibilizazio kanpainakokamixeten salmenta eta besteizanen dira

Munduko Arrozak ekimena berrizbueltan da, Irurtzun kultur anitzadela erakusteko. Munduari beso-zabalik agertu zaion herrian kul-tur aberastasun ikaragarria dago-elako. Horregatik, egiten da Mun-duko Ar ro zak ekimenaIrurtzunen. Bego Zestauk Sakana-ko Mankomunitateko Immigra-zio teknikariak gaineratu duenez,

helburua da kultura ezberdinakdituzten irurtzundarren arteanhurbiltasuna eta hartu-emanera-ko guneak sortzea, horrela, herri-tarren eta kulturen arteko elkar-bizitza, topaketa, eta ezagutzaerraztuz.

Goizeko 10:00etan jarriko diraplazako estalpean kultura ezberdi-netako irurtzundarrak arroza pres-tatzen. Nork bere erara. Mundu guz-tian jaten den elikagaia da arrozaeta Senegalgo, Marokoko, Ganbia-ko eta Irurtzungo erara hura pres-tatzeko erabiltzen dituzten “sekre-tuak” ezagutzeko aparteko auke-

ra izanen da. Sukaldariek eurenlana despeditzean hura dastatzeraemanen dute. Hala ere, ez da lehia-keta izanen, erakustaldia baizik.

Gastronomia ez da dena izaneneta hainbat kulturatako ikurrakezagutzeko aukera izanen da.Mank-eko zerbitzutik irurtzunda-rrak bihar plazara hurbiltzera,begiratzera, galdetzera, proposa-tzera, parte-hartzera, dastatzera,jolastera, dantzatzera, apaintze-ra… azken batean Irurtzungo kul-turen senidetzeaz gozatzera gon-

bidatu ditu.

Harira Zopa moduko bat da Marokotik eto-rritako sakandarrek prestatukodutena. Arabiar sinestunek astele-henean hasiko dute urterokobaraualdia, Ramadama. Data ger-tu dagoela baliatuta, “haiendakohain garrantzitsua den hilabete erli-jiosoan prestatzen duten jakia irur-tzundarrendako egitea erabakitadute. Beraz, haien kulturaren bes-te ikur bat ezagutzeko aukera da”.

Irurtzun»

Kultur-aniztasunarengastronomiafesta

Bertako zaporeak, kultura anitzetakoak dastatzeko izanen dira Irurtzunen.

Arbizu»

Etxarri Aranatz»

Uharte Arakil»

Lau izarreko kanpina da, mailagorenekoa. Bungalowetan etaaterpean 50na plaza ditu eta 125plazetan beste 500 pertsonendakotokia

Danbolintxulon dagoen EtxarriAranazko kanpina, hasieratik,1996an zabaldu zenetik kudeatzendute Floren Vicentek eta Montse-rrat Lopezek. Eta asteburuan urteu-rrena ospatuko dute. Vicentek Bioi-tza kanpineko eskarmentua zuenordurako: “Nafarroako GobernuakUrbasa-Andia natur parke izenda-tzean kanpaldi libreak arautu beha-rra ikusi zuen eta horrela sortu zenBioitzako kanpina 1992an”.

95ean utzi zuen Vicentek etaCederna-Garalurren bidez jakinzuen Etxarrin egitasmoa zegoe-la. “Ideia zaila zen kanpin etaturismo kulturarik ez zegoela-ko”. Erronkari heldu eta lehenlauzpabost urteak “zailak” izanzirela gogorarazi digu Vicentek:“bezeroak sortu eta inbertsioaegin behar zen”. Aldi hori pasa-ta, egitasmoa egonkortzen hasizen eta horrekin batera inbertsio-ak egiten hasi ziren. Azken han-dia 2007an izan zen aldagela,taberna eta jatetxea berritzeare-kin batera squash pista eta kiro-letarako pista egin zirenean.Vicentek azaldu digunez, “eten-gabeko eboluzioan dagoen arloada. Inbertsioak egitera behar-tzen zaitu. Haria galtzen baduzubezeroa galtzen duzu”. Haiekinbertsioekin asmatu eta lehia-korrak direla uste du Vicentek.

Bezeroak eta EnnecoBizkaia, Nafarroa eta Katalunia-

koak dira bezero gehienak Etxa-rri Aranazko kanpinean. Udanholandar eta frantziar batzuk ereizan daitezke. Beneluxko (Belgika,Herbehereak eta Luxenburgo)bezeroa landu dute, horretarakohainbat azoketara joan direlarik.“Ez da inbasioa, osagarria da. Ber-dea eta mendia gustatzen zaie.Familian etortzen dira eta jatetxe-an afaltzen dute. Errespetu han-dikoa da eta gauza bera eskatzendu, ordutegiak betetzea, garbita-suna… Kanpinetan ibiltzen tradi-zioa dute”. Udatik kanpo pasandiren ingelesen geltokia ere bada.

Azken aldian ETBn kanpinarenpublizitatea ikusi da. Vicentekeman digu arrazoia: “Iparraldelandu nahi dugu. Ingurune ederraeta euskalduna nahi duten fami-lien eskaera dago. Haien seme-ala-bek euskara praktikatu nahi dutenfamiliak dira”. Bestalde, aurten

Osasuna fundazioarekin euska-razko futbol campusa antolatzensaiatu dira baina ez da atera, hel-du den urtean ahaleginduko dira.

Kanpinaren aldamenean erai-kitzen ari den Enneco, haritza-

ren memoria interpretazio par-keak Sakanan, Etxarri Arana-tzen eta kanpinean izanen duengarrantzia nabar mendu duVicentek. “Gaur egun aterperaLehen Hezkuntzako ikasleaketortzen dira eta EtxarrikoMugaipe enpresarekin jardue-rak egiten dituzte. Ennecok DBH-ko ikasleak erakarriko ditu. Zeinikasle mota diren aztertu behar-ko litzateke eta horren araberaaterpea handitu. Konponketa,behintzat behar du”. Enneco mar-txan jartzen denerako haiek kan-pinaren kudeaketa utzi eginendute, 2018ko abenduan bukatzenda kontratua. Vicentek esan digu-nez, “ordurako adin bat izanendugu eta beste gauza batzuk egi-teko garaia izanen da”.

Igerilekua

Pasa den larunbatean zabalduzituen ateak igerilekuak eta irai-laren 11ra arte zabalik egonen da.“Eguraldiak laguntzen badu, sasoiaegun batzuk luzatuko genuke”. Ige-rilekua erabili nahi dutenek sasoiguztirako txartela kanpinean ber-tan egin dezakete. Aurten berri-tasun bat dago, familia ugariekdeskontua izanen dute: %20 fami-liako kide guztiek txartela atera-tzen badute eta %10 soilik fami-liako kide batzuk badira.

Matematiketan ongiZenbaki artean iaioa dela erakutsidu Altsasu institutuko Mikel Igoa Lasaikasleak. XXX. Matematika Olinpia-da Cintruenigon jokatu zen maia-tzaren 21ean. 145 gaztek parte har-tu zuten proban, bi ordu zituzten 6buruketa argitzeko. Onenak Adria-na Lara Cabestrero (Lizarraldea BHI)eta Xabier Lakidain Maldonado (SanFermin Ikastola) izan ziren. Santan-darren jokatuko den estatuko olin-piadarako sailkatu zen bikotea. Biga-rrenak Nicolas Ayucar Sanchez (Itu-rrama BHI) eta Mikel Igoa Lasa izanziren. Santanderreko proban Nafa-rroa ordezkatuz hiru gazte joan behardira eta zozketan Mikelek ez zuenzortea alde izan.

Gaztetxiek 9 urteEta, horregatik, Etxarri Aranazko Gaz-te Asanbladak urteurren egitaraueprestatu dau. 12:00etan Dux -i ome-naldia einen dobie Andra Mayen.Hure despedituta, han bertan, auza-tie yonen da. Gaztiek bazkaltzia jun-tetuko die hirurek aldia eta atsal-deko seitatik aurria trikipoteuen ibil-ko die. Urteurren festa despeditzeko,23:00etatik aurria, Arkada, Aztar-na eta Zartako taldien kontzertu-bek yonen die gaztetxien.

Galizia dastatuzSakana guztiko jende asko pasa daasteburuan Uharte Arakilgo plaza-tik. Karpapean zegoen pulpeiroakprestatutako jakiak dastatzera jen-dearen joan etorri handia izan zen.Giro onean joan da asteburua etaGaliziako dantzekin gozatzeko auke-ra ere izan zuten larunbat arratsal-dean pasa zirenak. .

Etxarri Aranatz»

Kanpinak 20 urte, eta asteburuaospatzeko

Floren Vicente eta Montse Lopez, kanpineko kudeatzaileak.

Egitaraua>> Garagarrilak 3, ostirala 20:00etan Pintxo-potea. 23:00etan Karaokea (garagardoek etakonbinatuek prezio berezia).

>> Garagarrilak 4, larunbata11:30etik 13:30era Puzgarriak etaaparra. 16:00etatik 19:00etara Puzgarriak etaaparra. 20:00etatik 21:30era Pintxo potea. 21:30ean Afari berezia. 1:00etan Ladies Bragies hirukotearenemanaldia.

>> Garagarrilak 5, igandea12:00etatik 14:00etara Poteoatxarangak alaituta. 14:30ean Herri bazkaria.

Oharrak: Eguraldiagatik ekintzaren bat ezbada egiten, beste egunen batean eginenda. Larunbateko eta igandeko menuakkanpineko tabernan ikusgai daude.

SAKANA

sakanerria 7Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a

EKINA L T S A S U

100€ko erosketengatik10€ko deskontubalea(beherapenetan izanezik).

IZASKUN BEUNZAARKITEKTOA

A L T S A S U%10eko deskontua obraberri eta eraikuntza berriproiektuetan, %20a ziurta-giri energetikoan eta ener-gia fakturaren irakurketa etaanalisia doan.

IOSUNE MARAURIA L T S A S U

Bakarkako sesioetan %5ekodeskontua.

KIKI ARGAZKI DENDAA L T S A S U

15x20 cm-ko 8 argazkikoerreportaje batean beste biargazki opari.

TANIA ARRAINDEGIAL A K U N T Z A

50 €ko gastuarerkin, etxe-ko produktua doan.

LAKUNTZAKOOSTATUA

L A K U N T Z AMenuarekin, kafea edokopa doan.

ZURE EKO DENDAI R U R T Z U N

€10 eko deskontua kon-tsulta terapeutikoetan.

HOTEL OLATZEAA R B I Z U

Eguneko menuarekin, kafeadoan, menu bereziarekin,txupitoa doan.

ETXARRI HORTZ KLINIKAE T X A R R I A R A N A T Z%10eko deskontua garbi-ketetan.

www.guaixe.eus-enzerrenda osoa ikusgai

BAZKIDETZA 50€948 564 275

Nonerabili

Mende honetan komunalenegitekoa zein den aztertuko da gaureta bihar Altsasun eginen denjardunaldian

Sakanako Plan Estrategikoa gara-tzerakoan sortutako kezkatik abia-tuta antolatu da Komunala XXI.Mendean jardunaldia. SakanakoGarapen Agentziako Iker Mante-rolak nabarmendu digunez, “orainarte komunalek herritarrei bizi-tzeko elementuak eman dizkiote.Gaur egun hori galtzen ari da”.Hori horrela, “XXI. mendeankomunalak zer izan behar duenaztertuko da jardunaldietan” azal-du digu, Manterolak; jardunal-dian erantzun nahiko diren gal-deretako batzuk luzatuz: “zein hel-buru izan behar ditu komunalak,lanpostuak sortzeko tresna izan

behar du…” Gaur eta biharko jardunaldiak

Altsasuko Otadiako Kristo Deunaaterpetxean izanen dira, Zelai

kalea 91. Bi egunetan Iortia kul-tur gunean herri lurrekin lotuta-ko filmak ikusteko aukera izanenda. Iniciativa Comunales, Sakana-

ko Garapen Agentzia, AltsasukoUdala, Aralarko Elkartea eta Fun-dación Entretantos dira jardunal-dia antolatu dutenak.

Egitaraua >> Garagarrilak 3, ostirala17:00 etatik 17:30eraJardunaldien aurkezpena. 17:30etik 18:00etaraKomunalen gobernantza ona, hitzaldi-eztabaida (Sergio Couto, iComunales).18:00etatik 19:30eraHerritarren parte-hartzea komunalengobernantzan: egungo egoera etaetorkizunerako hausnarketak, tailerra. 20:00etanLa extraña elección, dokumentala Iortian,doan.

>> Garagarrilak 4, larunbata 9:00etatik 12:30eraKomunalak Ekimenaren I. asanblada.

IComunales Ekimena, Espainiar Estatuanzehar, ura, lurrak, baliabideak eta eskubidekomunalak kudeatzen dituzten komunita-teek osatzen dute. Haien helburua,gobernantza sistema komunal hauenbabes eta aitortza egitea da, eta moduberezian bere balore sozial, natural etaekonomikoak babestu eta indartzea. 12:30etik 14:00eraKomunalak Ekimenaren lantaldeak.Lantalde tematikoen (basogintza, parte-hartzea, ikerketa,...) garapenerakodinamika bideratua. Tailerraren 1. atala. 14:30etik 16:00etara Bazkaria. 16:00etatik 19:30era T KomunalakEkimenaren lantaldeak. Tailerraren 2.atala. 20:00etan En todas as máns, dokumenta-la Iortian. Doan.

SAKANA

Komunalen etorkizunaz

Mendia, herri lurrak.

Garagartzaroko aurreneko hiruasteazkenetan Altsasuko Iortiakultur gunean izanen dira, 16:30eanhasita

Tokiko garapenari buruzko min-tegia atzo hasi zen. FranciscoAlburquerque Ekonomia etaEnpresa Zientzietan doktoreak(Madrilgo Complutense Unibertsi-tatea) mustutze hitzaldia emanzuen. Hizlariak lehenik azpimarra-tu zuen garapena ez dela soilik eko-nomikoa, tokian duen eragina erebadela. “Arazo soziala da, ekono-mikoa baino”. Bestetik, eskualde-ko aktoreak identifikatu eta haienarteko elkarlanaren alde egin zuen.Behetik gora, herritarretatik era-kundeetara, eraikitzearen aldeagertu zen, goiko erakundeenlaguntzarekin. Ezinbesteko jo zueneskualde egiturak indartzea, nor-berak bere lana egitea eta erakun-deen arteko komunikazioa susta-tu beharra dagoela gaineratu zuen.

Horrekin guztiarekin batera,ingurumen jasangarritasunarenalde azaldu zen: “epe luzera begi-ratu beharra dago. Orain gastu batdirudiena etorkizunean inbertsioa

izan daiteke”. Prestakuntzan etaekoizpenean dauden eragileenelkarlana aldarrikatu zuen. Gara-pena kate gisa ikusteko eskatuzuen (lehengaiaren jatorria, eral-datzeko modua, energia, hondaki-nak…)Teknologia berriak erabi-li katebegi bakoitzean hobetu beha-rrekoa zer den identifikatu etahorrela hobetu daitekeela adiera-

zi zuen. Sakanako Mankomunitatea-

ren eta Sakanako Garapen Agen-tziaren ekimen horrekin ibarre-ko hainbat alorretako eragileaktokiko garapena kudeatzeko poli-tiketan trebatu nahi dituzte.Beraz, Sakanaren garapenean ari-ko den guztia dago gonbidatuta.Mintegira joaten direnek Tokiko

garapenari buruzko informazioorokorra jasoko dute (tokiko gara-pena kontestuan jarri, lurralde-aren ezaugarrietan oinarrituri-ko politikak, Europatik datozenereduak...), eskualdeko garapenestrategiak nola eraiki diren etanola artikulatzen ikasteko balio-ko du eta tokiko garapen estrate-gietan jarduera ildo esangura-tsuenen adibide praktikoak (arra-kasta kasuak) ezagutzeko aukeraemanen du.

Egitaraua >> Garagarrilak 8, asteazkenaOrkestra, Lehiakortasunerako EuskalInstitutua (www.orkestra.deusto.es/eu/). IñigoRuiz de Apodakak Deustuko Unibertsi-tateak Deustu Fundazioaren bidezsustatzen duen ekimenaren berriemanen du. Orkestrak hainbat ikerketalerro erabiliz lehiakortasuna eta lurraldegarapena ikertzen ditu.

>> Garagarrilak 15,asteazkenaAzaro fundazioa (www.azarofunda-zioa.com). Ainhoa Arrizubieta ZabalakLea Artibai eskualdean enpresa berriaksortu eta enpresa sarearen lehiakorta-suna hobetzea helburu duen fundazioa-ren berri emanen du.

Nafarroako Hondakinak Kudea-tzeko 2016-2025 Plan Integratuarenparte hartzeko prozesuarenbarruan eskualde bilera izan zenIrurtzunen astelehenean. Men-dialdea, Araxes eta Sakanako man-komunitateetako ordezkariak etaherritarrak elkartu ziren. LandaGarapen, Ingurumen eta TokiAdministrazio Departamentukoordezkariek lehen bilera txandanjaso zituzten ia 2.000 ekarpenenlaburpena egin zuten. Teknikarieknabarmendu zutenez helburue-

kin, herritarren kontzientzia har-tzearekin eta gobernantza eredubakarrarekin adostasun handiadago. Planaren zirriborroan jasodenez, Sakanan konpostatze plan-ta bat eta puntu garbi batzuk sor-tzea aurreikusten du.

Planaren inguruko Irurtzungoaurreneko bileran inolako erraus-keta ereduren eta errefusa erraus-tegietarako erregai bihurtzearenkontra azaldu ziren. Teknikariekjakinarazi zutenez lege kontsultaeskatu dute, planean errausketa-

rik ez jasotzeak Europako arau-diaren kontra jo dezakeelako.Europako hondakinen hierarkia-ren arabera azken aurrekoa hon-dakinen balorizazioa da eta azkenaukera hondakindegia. Astelehe-neko bileran bildutakoek edozeinerrausketa motaren kontra azal-du ziren eta hura planean jasotaegoteagatik kezka azaldu zuten.Eskatutako lege txostena publikoegitea eskatu zuten eta, aldi bere-an, errefusa ahalik eta gutxien iza-teko apustua egiteko eta alterna-tibak lantzeko eskatu zuten. Azkenhorren barruan paisaien eta harro-bien lehengoratzea aipatu zituzten.

Planari ekarpenak egiteko epealarunbatean despedituko da. Nafa-

rroako Gobernuak plana hilaren30ean aurkeztu nahi du, bi hilabe-tez jendaurrean egon, iraileanonartu eta udazkenean indarreansartzeko.

»

Tokiko garapenari buruzko mintegia

Alburquerqueren hitzaldia eta gero, mintegia bi hitzaldi gehiagok osatuko dute.

»

Hondakin plana,errausketarik gabe hobe

Irurtzunen hondakinez hitz egiten.

8 sakanerria Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a

LAB-jubilatuak-ekbatzarra eginen duAltsasun Sindikatu abertzaleko helduen etapentsiodunen saileko Hego EuskalHerriko ordezkariek Altsasun egi-nen dute. Ikasturtean zehar egin-dakoa aztertu eta etorkizunekoeginkizunak zehaztuko dituzte batzarhorretan. Horien artean dago gutxie-neko pentsio duina eskatzeko HerriEkimen Legegilea.

SAKANA

19:00etan, Altsasuko EnpleguBulegotik abiatuko da

Sakanan lan eta bizitza duin batizatearen alde, Prekarietaterikez! lelopean giza katea deitu dugaur, ostiralean, sakandar taldebatek. “Berriki jakin dugu bai-laran 500 lanpostu sortu direla,eta datu positiboa da hori, bainalan baldintzen kaskartzea ema-ten ari da gaur egun eta hori sala-tu nahi dugu” adierazi dute. Gizakatea 19:00etan abiatuko da Altsa-suko Enplegu Bulegotik, eta “pre-karietate egoera honi alternati-ba badagoela aldarrikatzeko”egin dute deialdia.

5 aldarrikapen nagusiEkimenarekin 5 aldarrikapennagusi egin nahi dituzte. Batetik,enplegu duinaren aldeko aldarri-

kapena eta langabeziari aurre egi-tea. 35 orduko lanaldia, 1.200 euro-ko soldata, aparteko orduak ezsartzea, lan erreforma eta malgu-tasun neurririk ez izatea aldarri-katzen dute. “Gure bailaran sor-tzen den aberastasunaren eta lana-

ren banaketa justu batek gure bai-larako etorkizuna bermatuko due-lako”. Gazteok enpresatan forma-zioa jaso behar dutela gainera-tzen dute.

Bigarrenik, beharturiko emi-grazioari ezetz esaten diote. “Gaz-

te sakandarrei gure herria uzte-ra kondenatzen gaituzte. Honenaurrean lan enplegu politikaberriak behar dira” diote. Hiru-garrenik, aukera berdintasunaaldarrikatzen dute. “Sexu aniz-tasuna, jatorri aniztasuna, ideo-logia aniztasuna… errespetatubehar da, aniztasuna balioanjarri eta lan munduan, kontra-tazioetan eta lan baldintzetandiskriminaziorik ez onartzea.Lan berdina, soldata berdina.Jakina, sexuaren araberako lanbanaketarekin bukatu behar da”diote.

Laugarrenik, euskararen aldeegiten dute. “Euskaraz lan etabizi nahi dugu; euskarak lan hiz-kuntza behar du”. Eta, bosgarre-nik, Sakanan lan eta bizitzearenaldeko hautua egiten dute.“Horretarako Sakanatik Saka-narako eredu sozioekonomikoadefendatzen dugu”.

Aurreko astean adin-txikiko biikasle sakandarren atxilotzeasalatuko da Etxarri Aranazko plazanetzi, 18:00etan

Aurreko asteko asteazkeneanEspainiako Poliziak 15 urtekouhartear bat eta etxarriar bat atxi-lotu zituen. Operazio berean Iru-ñerrian beste bi lagun atzemanzituzten. Lautatik hiruk 15 urtezituzten. Martxoaren 17ko ikasle-en greban desordena publikoa etaautoritatearen kontrako atenta-tua leporatzen diete. Sakandarrenkasuan, Andra Mari ikastolarajoateko etxetik atera zenean atxi-lotu zuten etxarriarra, eta ikasto-lara joateko etxean gosaltzen arizela, aldiz, uhartearra. Iruñekopolizia etxera eraman, eta ondo-ren aske utzi zituzten.

Gertakarien aurrean, EtxarriAranazko udalak, LAB sindika-tuak, Sortuk, Etxarri AranazkoGazte Asanbladak, EuskalHerrian Euskarazek, BilguneFeministak, Andra Mari ikasto-lako langile batzordeak eta Kitzi-kak igandean elkarretaratzea dei-tu dute Etxarri Aranazko plazan,

18:00etan, A. eta I. LIBRE! Ikasle-ak LIBRE! lelopean. Aipatu era-kunde, talde eta eragileen iritziz“poliziaren gehiegikeri berribaten aurrean gaude. 1989ko Hau-rren Eskubideei Buruzko Kon-bentzioak jasotzen du adin txiki-koekin erlazionaturiko erabakiakbere interes gorena zainduz har-tuko direla beti. Gazte hauekdeklaratzera deitu ahal zituztenaldez aurretik eguna eta orduajakinarazita. Nahiago izan zuten,ordea, inor abisatu gabe gazteakeraman. Beldurtzeko? Presiona-tzeko? Urduritzeko? Ziurrenikeuren deklarazioak baldintzatze-ko aukeratu zuten atxiloketakmodu horretan egitea, eta hauoso larria da, deklarazioak deter-minanteak direlako epaileak zigo-rra egongo den ala ez erabakitze-ko orduan”.

Adin txikiko pertsonen “esku-bideez, euren bizitzaz eta etorkizu-naz” ari direla nabarmendu ondo-ren, igandeko elkarretaratzearekin,poliziaren gehiegikeria salatzeazgain, “guraso, irakasle eta herri-

tar garen heinean adin-txikikoakbabesteko ardura eta eskubideendefentsa” betetzen ari direla gai-neratu dute sinatzaileek. “Ez ditu-zue gure seme-alabak, gure ikasle-ak, gure gaztetxoak eramango”adierazi dute. Eta gizarte guztiarideitu diote igandean Etxarri Ara-natzen egingo den elkarretaratze-arekin bat egitera, “haien eskubi-

deak defendatzen, gure etorkizunaeraikitzen ari garelako”.

Mozioa

Etxarri Aranazko Udalak atxi-loketak salatzeko mozioa onar-tu du, EH Bilduren aldeko etaPPko kontrako botoarekin.

Portuko harrobiarenbaimenazIngurumenaren alde lan egiten duenGurelur taldeak Lizarragako portua-ren ondoan dagoen harrobia legezkanpokoa dela salatu du berriki.Gurelurrek dioenez, enpresari harro-bia ustiatzeko epea 1997an iraun-gi zitzaion. Landa Garapen, TokiAdministrazio eta Ingurumen Depar-tamentuak salaketari harrobia legez-koa dela esaten duen txosten bate-kin erantzun dio. Han jasotzendenez, enpresak 2023ko abendua-ren 28ra arteko epea du harrobiaustiatzeko. Lizarragako tuneleko harrobia ustia-tzeko aurreneko baimena 1946aneman zuten aurrenekoz. 1983anberritu zen. 1990ean Manufacturasde Productos Minerales SL enpresakeskatu zuen hura ustiatzen segitze-ko baimena. Txostena Deierriko Uda-lean zabaldu zuten baina enpresakez zuen jarduera baimenik jaso etaadministrazio “isiltasunagatik jasotzathartu zen”. 1993an emandako ebaz-pen batek 30 urterako baimena emanzion enpresari, beste bi epetan 90urtera arte luzatu daitekeena.

Maiatzaren 16az geroztik 49familia altsasuar auzo-konpos-ta egiten ari dira. Otain jarrita-ko auzo-konpostagailuan 35 etxe-etako materia organikoa pila-tzen hasi dira. Han dagoenekokopurua betea dago eta ez dagehiago onartu. Zabalgunean,Navarro Villoslada ikastetxeaizan zenaren ondoan dagoenauzo-konpostagailuan, berriz,14 familia ari dira euren honda-kin organikoak kudeatzen. Bes-

te 21 familiek eman dezaketeizena. Horretarako, SakanakoMankomunitatera, 948 464 867telefonora, hots egin dezakete.

Bestalde, Zabalguneko auzo-konpostagailuaz galdetu dio uda-lak Sakanako Mankomunitate-ari. Haur eskola izanen den erai-kinaren ondoan dago HondakinZerbitzutik azaldu duten ez due-la zergatik arazorik sortu behar,baina bestela beste kokapen batbilatuko litzatekeela.

Foruzaingoakjasotako eskaerak 112 Sos Nafarroa telefonoaren bidezherritarrek gaztigatuta Foruzaingo-ak asteburuan bi kasutan esku har-tu du. Herritarrek gaztigatuta Foru-zaingoak patruila bat Uharte Ara-kilera bidali zuen, antza gazte taldebatek jotzeko hitzordua zuelako.Domekan, berriz, Altsasun ibaianizandako isuria ikertu zuen Foru-zaingoak. Ondarria industrialdearenatzeko aldean izan zen.

SAKANA

Prekarietatearen kontrako giza katea gaur

Hainbat sakandarrek gaurko giza katean parte-hartzera deitzen.

Uharte Arakil / Etxarri Aranatz»

Ikasleak LIBRE! lelopean elkarretaratzea igandean

Bi ikasleen atxiloketagatik protesta eginen da Etxarrin bihar.

Altsasu»

Hasi dira auzo-konpostarekin

Otadiko auzo-konpostagailua.

Uharte Arakil/Altsasu»

Lizarraga»

Atrezzo sakandarraIruñeko IngurumenegunerakoIngurumenaren Mundu Eguna delaeta Nafarroako Gobernuak eta Iru-ñeko Udalak egitaraua antolatudute. Nafarroan ekonomia ekolo-gikoagoaren alde leloa duen eki-menak gaur hasi eta hilaren 11raarte iraunen du. Iruñeko Gotorlekuaneta Aranzadin eta Bertizko natur par-kean garatuko da egitaraua. Saka-nako Birziklaketa Laborategia ardu-ratu da beharrezko ziren mahai etaaulkiak hornitzeaz. Taberna erehaiek egindakoa da. Sakanako Bir-ziklaketa Laborategiak Iruñean egunhauetarako jarri duen guztia berres-kuratutako materialekin egina dago.

»

sakanerria 9Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a

Kontseiluak manifestaziora deitu dubihar Iruñera; 17:30ean Golemetikabiatuko da. Nafarroako Gobernuarieuskararen aldeko politikaausartagoak eskatuko zaizkio eta,aldi berean, hartzen dituenneurrietan babesa emanen zaiolaadierazi nahi da

Euskararen Gizarte ErakundeenKontseiluak nafar euskaltzaleakmanifestaziora deitu ditu. Bideeman euskarari. Euskaraz bizinahi dugu leloa izanen du bihar-ko manifestazioak. Duela sei urteeuskaraz bizitzeko nahia adiera-zi genuen makina batek Iruñean.Orduko hartan Nafarroako Gober-nuak hartutako neurrien kontraprotesta egiteko izan zen. Gober-nu aldaketa izan den honetan, eus-karaz bizitzeko aldarria berriroIruñeko kaleetara eramanen dugunafarrok. Nafarroako Gobernua-ri euskararen aldeko neurri ausar-tak hartzeko eskatu eta euskara-ri bide ematen dion neurrianbabestuko dugula adierazteko.

Kontseiluko idazkari nagusiPaul Bilbaok joan den urtean Anai-tasunan egindako ekitaldia gogo-ra ekarri zuen, aldaketa euskara-tik eman behar dela aldarrikatuz.

Orduko hartan euskara berresku-ratzeko lau zutabe sendo behardirela adierazi zen: lege marko ego-kia, hizkuntza politikaren plani-fikazioa, baliabide egokiak edoinbertsioa eta, azkenik, komuni-tatea. Euskaltzaleak bihar Nafa-rroako Gobernuari eskatuko dio-te euskarari bide emateko, “neu-r ri ausar tak har tuz.Hizkuntza-politika eragingarribatek emango dio bide euskarari.Jauzia egiteko garaia dela ustedugu.”

Kontseiluan “kezkaz hartugenuen Euskararen lege murriz-tailea aldaketaren Gobernuarendesadostasunetan sartu izana. Eta,uste dugu, honez gero, bestelakoneurriak hartuak egon zitezkee-la, besteak beste, euskararen desa-gertzea eragiten zuen 29/2003Dekretua, etab. Nafarroako admi-nistrazioa euskalduntzeko plan-gintza abian jartzea ere ezinbes-tekotzat jotzen dugu. Eta baliabi-deetan, abenduan aurrekontuenazterketan adierazi bezala, jauziaeman behar delakoan gaude”.Horregatik, hizkuntzaren aldeko

“neurri eragingarriagoak hartze-ko, eta ondorioz, euskarari bideemateko eskatuko dugu”, azaldudu Kontseiluko eledunak.

Bilbaok argudiatu duenez, eus-karari bide ematea “justiziazkoada, oreka soziala bermatzeko beha-rrezkoa delako. Harritu gaituazken hilabeteotan hizkuntza-eskubideen bermeari begira har-

tu diren erabaki batzuek zer-nola-ko erantzuna jaso duten. Eta horiere azpimarratu behar dela ustedugu, neurri eta keinu batzukegon dira. Halere, harritu ez ezik,haserretu ere egin gaitu, batzuknola aztoratu diren, are gehiagokontzeptu batzuk oso modu inte-resatuan erabili direlako. Beneta-ko eztabaida saihestu nahi izan

dute: berdintasuna erdiesteko,herritar guztien eskubideak beharbezala bermatzeko, gizartean bizi-kidetza egongo dela segurtatzeko…Horretarako guztirako neurriakhartu behar dira. Hori guztia ereagerian utzi nahi dugu bihar”.Manifestazioak herrialdean eus-karaz bizi nahi duten nafarrak erebadirela erakusteko balioko du.

Immigrazio Zerbitzuak aniztasuna,berdintasuna, errespetua etadiskriminaziorik eza aldarrikatzekokanpaina martxan jarri du

Sakanako Mankomunitateko Inmi-grazio Zerbitzuak joan den urteanmartxan jarri zuen migrazio etamigratzaileen inguruko aurreiritzi,estereotipo eta zurrumurruei aurreegiteko. Horretarako lau balio sus-tatu zituen sakandarren artean:aniztasuna, berdintasuna, erres-petua eta diskriminaziorik eza.Kanpainak harrera ona izan zueneta ibilbidea duela iritzita, Immi-grazio Zerbitzuak mezu hori zabal-tzen eta osatzen segitzea erabaki du.

Kanpaina festa giroan garatukoda aurten ere, “baikorrago, abegi-korrago aurkitzen garenez (kanpo-tik datozenak onartzeko, gurearen-gatik desberdina dena onartzeko),une egokitzat jotzen dugu jai giro-an hastea kanpaina. Izan ere, denokgozatuko dugu zenbat eta errespe-tu gehiagoz jokatu, zenbat eta ber-dintasun gehiago izan, gure porta-erek zenbat eta diskriminazio ezagehiago izan eta aniztasunari biho-tza zenbat eta gehiago zabalduorduan eta kabida eta gozamengehiago denondako.

Joan den urtean bezala, aurtenere txupinazo garaian udaletxee-tan zintzilik izanen da Aniztasunkanpainaren logotipoa den biho-tza. Suziria botako dutenek ere iru-di hori duten kamixetak jantziakizanen dituzte eta herrietako fes-ta egitarauetan ikurra ikusgai iza-nen da. Horrekin batera, aurten-go berrikuntza da Sakanako hain-

bat esparru eta jatorri anitzetakopertsona ezagunekin kartelak egindirela. Guztiek ere kanpainakolau baloreen alde egitera deituz.Udan zehar hiru kartel ezberdineta haietan hainbat aurpegi eza-gun ikusteko aukera izanen da.Aldi berean, aurpegi horiek zabal-tzen duten mezua pankarta bate-an ere izanen da, txupinazoz txu-pinaz. Azkenik, Pirritx, Porrotx etaMarimotots pailazoak kanpaina-rako bideoa grabatu dute, Mank-en webgunean ikusgai dagoena etasare sozialenbidez zabalduko dena.

Festetan sakandar guztiek kan-painako lau balioekin bat egitekoaukera izanen dute. Batetik, 5 euro-tan kamixeta erosiz edo leloarekinargazkia eginez eta zerbitzura bida-liz. Zestau sakandar guztiak, harre-ra gizartea eta etorkinak aniztasu-naren kudeaketan dugun egiteko-ari heltzeko deia egin du.

ZergatiaZerbitzuko teknikari Bego ZestauBaraibarrek adierazi duenez,“gero eta gizarte anitzagoan bizigara eta etorkizuna ere hala dator,anitza. Etorkizuna modu baiko-rrean kudeatzeko, maite ditugunlau balore horiek, gureak ditugu-nak, sakandar guztien bihotzeta-ra iristea nahi dugu.” Kanpaina-ren helburua migrazio eta etor-kinen inguruan jatorri, egoerajuridiko-administratibo, sinis-men, ohitura, kultura, erlijio,hizkuntza ezberdinetako sakan-darrak hausnarketara gonbida-tzea da. Barrura begiratzeko etaerabiltzen dugun hizkerareninguruan hausnartzeko. “Esate-rako, beltza hitza negatiboarekinlotzen dugu. Ohartu ondoren,gure jarrera aldatuz, pertsonaorori dagokion berezko duinta-suna ez mintzeko”.

Aniztasuna

Maite ditut aniztasuna, berdin-tasuna, errespetua eta diskrimi-naziorik eza. Horixe adieraztendu kanpainako irudiak. “Handaramatzagu eta gure bihotze-tik, gure barrenetik kanpora ate-ratzen dira, indarrez. Horrega-tik daude kolore biziekin; gogobetez, alaia eta baikor, anizta-suna kudeatzeko. Hondoa bel-tza du Sakanan larruazal beltzaeta iluna duten pertsonak erebizi direlako”.

Hortzak zorroztu:badatoz PintxoAsteburuak!Ekainaren 3tik 5era eta 10etik 12rabitartean, Xurrut osatzen dutentabernek primerako gutiziakeskainiko dituzte

Altsasuko Tabernen Xurrut elkar-teak –Arkangoa, Gautxori, Koxka,Lezea, Urtzi eta Xume– antolatuta,asteburu honetan hasiko dira 2016koPintxo Asteburuak. Aurten bi aste-burutan gozatu ahal izango da taber-na hauek antolatutako pintxo bere-ziez: ekainak 3 eta 5 arteko aste-buruan eta ekainaren 10etik 12raarteko asteburuan.

Sariak

Aipatu tabernek primerako gutiziakprestatu dituzte Pintxo Asteburuakekimenerako. 2,20 eurotan, moka-du oso finez gozatzeko aukera izan-go da. Pintxoa dastatzearekin bate-ra Xurrutek prestatutako txartelasinatuz gero, primerako sarien zoz-ketan parte hartzeko aukera izan-go da. Guztira 6 afari eta 100 euro-ko 6 sari zozketatuko dira. On egin!

SAKANA

Euskararendako bide eske

Euskaraz bizi nahi du eskaerak joan den urtean Anaitasuna bete zuen. Bihar Iruñeko kaleak.

Altsasu» SAKANA

Lau balio aniztasuna gure egiteko

Aniztasunaren aldeko kanpaina Irurtzunen bihar abiatuko da. Arduradunak eta udal ordezkariak aurkezpenean.

HigiezinakETXEBIZITZAK

SALGAI

Etxebizitza lursailarekin salgai EtxarriAranatzen. 4 gela, 2 komun, sukalde-egongela,garajea eta 130 metro karratuko lursaila.Interesatuek deitu 676 92 71 65 telefonora.

Pisua salgai Altsasun. Jantzita. Tel 618 19 0724.

Etxe bat saltzen da Lakuntzan. 76 m2, behekosolairua da eskailerarik gabe, eta 187 m2ko lur-saila borda batekin. Tel 948 46 15 94.

ETXEBIZITZAK

ERRENTAN EMAN

Etxe bat baratzarekin alokatzen daBakaikun. 690 34 39 78 telefonora hots egin.

LOKALAK

ERRENTAN EMAN

Lizarragako Azi Iturri elkartea alokagai. SanAdringo festetan. Enkantea ekainaren 5ean goi-zeko 12:00etan Azi Iturri elkartean. Gutxienez600 €. Festak ekainaren 18an, 19an eta 20an.

Lizarragan taberna-jatetxea alokatzen da.Zugain taberna zegoen etxea alokatzen da.Interesa duenak deitu zenbaki hauetara: 943 308

318 / 943 458 649.

Unanuko Denok Bat Elkartea alokatzen dafestetarako. Uztailaren 1etik 3ra. Informaziorakodeitu 671 61 89 99 telefonora.

Aitziber elkarteko taberna alokatzen daSan Pedroko uztaileko eta Aitziberko abuz-tuko festetarako, uztailak 2tik 6ra etaabuztuak 14 eta 15. Esleipena enkante prozeduraerabiliz egingo da, edozein bazkidek lehentasunezhartzeko eskubidearekin. Alokairuan irteeraren pre-zioa 2.000 €. Interesa duten guztiek, Aitziber elkar-tean aurkeztu behar dute, ekainaren 15ean, iluntze-ko 20:00etan, eskaintza ekonomikoa sobre itxibatean sartuta. Informazio gehiago aitziberelkar-

tea@gmail.com helbidearen bitartez.

Lana / NegozioakLAN ESKAINTZA

Urdiaingo Udalak aisialdirako begiraleabehar du. EGA ezinbestekoa, magisteritza ikaske-tak, CV-ak udaletxean jasoko dira edo bidali hona: urdiain1@urdiainudala.e.telefonica.net

Denetarik SALGAI

Olaztiko Coop. Transportes Sakananplaza bat salgai erretiroagatik.Tel 670 27 64 57.

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a10 oharrak

Hainbataukera

Galdetu

948 564 275

1 HIGIEZINAK

2 TEKNOLOGIA

3 LANA/NEGOZIOAK

4 DENETARIK

5 IBILGAILUAK

6 HARREMANAK

7 AISIA/KIROLA

8 FAMILIA/ETXEANORBANAKOEN IRAGARKIAKWebgunean: guaixe.iragarkilaburrak.com-en doanGuaixe astekarian: Saldu/erosi, erretan eman/ hartu, lan eskaintzak 11 euro + BEZ / 3 aste

HARREMANETARAKO

Telefonoa: 948-56 42 75Posta elektronikoa: zorion@guaixe.eus

Alberto Artola · Jorge OtxoaLarunbateko kintoen ospakizunean

gurekin egongo zarete

Lakuntzako 76ko kintoak

Juan Luis Zubillaga LazkozEgun berezi honetan,

gurekin sentitzen zaitugu

Lakuntzako zure kintoak

Esther Iglesias CaviaOskar gure lankidearen ama

Arrano Beltza Herri Eskola

Martin Lazkano AzpirozI. Urteurrena

Adiorik gabe, dantza dezagun

azken balsaBere aldeko oroimen elizkizuna

igandean, 11:00etan, Lakuntzako elizan

Bikaionea etxekuekLakuntzan

Alejandra Orayen Oroz

Manuel Mundiñano Ezkutari

Ez du bere sorterria uzten, sekula joan ez denak.

Etxekoak

Martin Huici Igoa

Beti gure bihotzeanMeza Etxarri Aranazko elizan,

ekainaren 5ean, igandean, eguerdiko 12:00etan

Anai-arrebak Fernando eta Petra; ilobak

Jaiotzak

• Iker San Millan Saez de Muniain,maiatzaren 21ean Altsasun.• Lia Urtasun Roy, maiatzaren25ean Iturmendin.• Imran Missaoui, maiatzaren27an Lakuntzan.• Leire Maiza Goikoetxea,maiatzaren 30ean Lakuntzan

Informazio hau epaitegietan etaudaletan jasotzen da. Agertu nahi ez

duenak, han jakinarazi dezala.

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a 11

AizkoraPilota

kirola >>MENDIA

BALANKALEKURA EMAKUMEEKIN:Dan-tzaleku Sakana klubeko mendi ataletik sor-tutako emakumeen taldea aurreko astean

hasi zen martxan. Arania-Saraben ibili zi-ren. Igandean 8:30ean jarri dute hitzordua,Altsasuko plazan, Balankalekura joateko.

XLV. Olaztiko SanMigel Txapelketa: 6.jardunaldia ate jokaAsteburuan XLV. Olaztiko SanMigel Elkartea Pilota Txapelketa-ko 6. jardunaldia jokatuko da.

XXIV. Irurtzungo Pilota Txapelketakofinalak bihar jokatuko dira,17:00etan

Martxoaren bukaeran hasi zenXXIV. Irurtzungo Pilota Txapelke-ta eta bihar, larunbatean, despe-dituko da. Tarte honetan afiziona-tuen mailako puntako pilotariakpasa dira Irurtzundik. Hasierakoligaxka, final laurdenak eta finalerdien ondoren, final handiakjokatuko dira bihar, 17:00etan,Irurtzungo Biaizpe pilotalekuan.

Seniorren final handian, Alber-to Ongay satrustegiarrak Tabarre-kin osatuko du bikotea, Yoldi etaGorriti uhartearraren kontra ari-tzeko. Sakanan geratuko da txa-pela, baina zein herritan horibihar erabakiko da. Eta 22 urtezazpiko finalean Zudairek eta Esku-derok Mugiro eta Agirre izanendituzte aurkari.

Erkuden Ruiz Barroso eta Maider Betelu

2015ean Etxarri Aranatzen jokatu-tako Nafarroako I. Mailako Aizko-ra Txapelketan hura bere “azkenplaza” izango zela esan zuen Flo-ren Nazabalek. Baina azken aizko-rakadak igandean eman zituen,“bere” plazan. Izan ere, SakanakoAizkora Eskolak, Etxarri Aranaz-ko udalaren laguntzarekin, omenal-di beroa egin zion igandean.

Omenaldira Nazabalek urteluze hauetan izandako plazakolagunak egon ziren. 45 aizkolariinguru bildu ziren, Aitzol Atutxa,Iñaki Azurmendi, Jon Rekondo,Miel Mindegia, Donato Larretxeaeta beste hainbat eta hainbat. Jaki-na, Sakanako aizkolariak ere ber-tan ziren, Resano, Juanjo Erdozia,Goizeder Beltza eta beste. Aizko-lari txikietatik hasita, helduetarai-no, erakustaldi politak ikusi ahalizan ziren. Baita Sakanako HarriJasotze Eskola eta Izeta eta Osto-laza harri jasotzaileen eskoletakoneska-mutikoen altxaldiak etatrontza erakustaldiak ere.

“Etxarriko plaza beti izangoda zurea”“Omenaldi xumea egin nahi izandiogu, bera halakoa delako” adie-razi zuen Sakanako Aizkora Esko-lako Goizeder Beltza aizkolariak.Etxarriko alkate Eneka MaizekNazabalen lana goraipatu zuen.“Asko diogu eskertzeko etxarria-rrok Floren Nazabali. Floren garaiguztietako aizkolaririk oneneta-koa da, eta aizkolaritza maila goren-gorenera eraman du. Eta hori guz-

tia Floren egunero-egunero, urte-ro-urtero lanari emana egon dela-ko. Bizitza osoa kirolari eskainia.Aizkolari prestua, erregularra,paregabea. Betiere, dotoreziaz etaapaltasunez. Eta txapelketatik etaospetik aparte aizkolaritzarekikotransmisioan egindako lana esker-tzekoa da. Hemengo aizkolaritzaeskola berak, beste kide batzuekinbatera, sustatutako eskola da, indarhandia hartu duena. Eskola erre-ferentziala. Lan herrikoia, partehartzailea. Txapelik eta dominarikgabeko lana, baina saririk handie-na mereziko lukeena, dudarikgabe” nabarmendu zuen Maizek,Nazabalek Etxarri Aranatz herria-ri Euskal Herri osoan emandakoospea eskertuz. “Etxarriko plazabeti izango da zurea. Zu beti izan-

go zara gure plazako enborra” aitor-tu zuen alkateak.

Ohorezko aurreskua eta oroiga-rria jaso ondoren, Sakanako Aiz-kora Eskolako kideek hartu zutenhitza. “Melankoliak jotzen badu,badaki non gauden” adierazi zuten.Aitor Urteagak eskainitako bertso-an, Nazabal beraien eredua delanabarmendu zuen, bai aizkolari etabaita pertsona bezala. Oroigarriaeta txapel berezia, Nazabalek mai-tasun handiz gordeko duena, eskai-ni zioten gero.

Txapeldun handiaAita eta osaba aizkolariak zireneta haiengatik sortu zitzaion gri-na. 12 urterekin egin zuen berelehendabiziko plaza, Iruñeko San-duzelai auzoan. 14 urterekin,

anaiarekin batera, Euskadiko Gaz-te Mailako Txapelketa irabazizuen. Ordutik, Euskal Herrikoplaza askotan egon da. Puntako aiz-kolaria, txapeldun handia izan da.Kirolari gutxik lortu dute Naza-balek lortutako palmaresa. EuskalHerriko Aizkora Txapelketako 6txapel ditu, Nafarroako I. Maila-ko 9 txapel eta Urrezko Aizkora-ko 9 txapel, tartean. Munduko Aiz-kolarien Txapelketako txapeldu-na izan zen Joxe MariOlasagastirekin. Tamalez, gerrial-dian izandako arazoek, disko-her-nia tarteko, ibilbidea zaildu eginzioten. Asko sufritu ondoren, azke-nean aizkora utzi egin behar izanzuen 2015eko Nafarroako LehenMailako finala jokatu eta 2.a sail-katu ondoren.

Adur LasakGarferekin Etxarrindebutatuko duEkainaren 18an Xalarekin bikoteaosatuko du Lasa IV.ak, Titinen etaBeginoren kontra aritzeko

Garfe enpresa errioxarrak pilotari batgehiago du bere plantilan: Adur Lasa.Etxarriarrak 2016-2017 denboral-dirako sinatu du Garferekin. Orainarte afizionatuen mailan aritu da AdurLasa, azkenaldian Doneztebeko Erre-ka klubean, baina ekainaren 18anGarfe enpresarekin debutatuko duOscar Lasa pilotari handiaren ilobak,Lasa IV.a izenarekin. Etxarri Aranazko frontoian debuta-tuko du Lasa IV.ak, ekainaren 18an,larunbatean, 22:00etan hasiko denjaialdian. Atzelari etxarriar gazteakXalarekin osatuko du bikotea, Titi-nen eta Beginoren kontra aritzeko.

Herrien Arteko Txapelketan, Donez-tebe da liderra (31 puntu) eta Arbi-

zu 4.a (23 puntu). Asteburuan Arbi-zuk Barañain izango du arerio.

6. jardunaldia

Ostiralean, 20:00etan3.maila: Mendoza-Mendoza /Alegria-Imaz2. maila: Martinez-Flores /Gorriti-IrañetaNagusiak: Azketa-Atxa /Txiapuso-Labaka1.maila: Etxeberria-Ansotegi /Ijurra-ZubietaLarunbatean, 17:00etan3.maila: Peito-Ondatz /Urtzi-Grados2.maila: Bazkez-Igoa /Barban-Xestero1.maila: Zelaia-Grados /Sanz-Arana

Nazabalen azken aizkorakadak

XXIV. IrurtzungoPilota TxapelketakofinalakLarunbatean, 17:00etan, 22 urtez azpian:Zudaire-Eskudero / Mugiro-AgirreSeniorren 3. eta 4. postua:Urkizu-Altuna / Apezetxea-ArratibelSeniorrak: Ongay-Tabar / Yoldi-Gorriti

Nork jantziko dituIrurtzungo txapelak?

Oso eskertuta eta herri kirolen familiaz inguratuta

2 urteko Oihan semearekin enbor bat moztu behar zuen, baina haurraren azken uneko lotsagatik, Nazabalek bakarrik aurre egin zion enbo-rrari. Horiek izan ziren bere azken aizkorakadak. Nazabalek, hunkitua, eskerrak eman zizkion herriari eta udalari, baita omenaldia antolatueta parte hartu zuten kirolari guztiei. “Ez nuen halako omenaldirik espero. Jende asko etorri da, plazako kide guztiak. Eta hori eskertzekoada. Gustura sentitzen naiz” adierazi zuen. Urte luze hauetan bizitako “denarekin” gelditzen dela aipatu zuen. “Euskal Herria ezagutu dut etajende asko. Horrekin geratzen naiz. Eta baita gaurko egunarekin ere” nabarmendu zuen. Nazabalek aitortu zuen aizkora beste modu bateanuztea gustatuko litzaiokeela, txapel batekin, baina gauzak datozen bezala hartu behar direla. Familiari egin zion eskertza, ibilbide honetanberarekin gehien gozatu baina gehien sufritu dutelako ere bai. Ekitaldia herri bazkari jendetsuarekin despeditu zen.

Sakana Irristaketa Taldeko 5 irris-talarik parte hartu zuten joan zenlarunbatean Zangozan jokatuta-ko Zangoza Hiria VII. irristaketaproban. 350 metroko herri zirkui-tua prestatu zen Zangozan, etabertan egin ziren lasterketak.Sakanako bost irristalari haueta-tik bik bi lehenengo sari ekarrizituzten.

Pilota

»

Irristaketa

Donezteberen kontra ezinHerrien Arteko Txapelketa, 4. jardunaldia:Doneztebe 4 / Arbizu 0

Kimuak: Ilarregi-Agesta (Doneztebe) 18 /Imaz-Larraza (Arbizu) 10Haurrak: Loiarte-Agirre (Doneztebe) 18 /Ganboa-Lima (Arbizu) 11Jubenilak: Salaberria-Mariezkurrena(Doneztebe) 22 / Nazabal-Petriati (Arbizu) 3Seniorrak: Bakaikoa-Gorriti (Doneztebe) 22 /Arruti-Agirre (Arbizu) 5

Zangozatik bi lehenengo sari

»

Zangozatik bi lehenengo sari

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a12 kirola

Lakuntza-Aralarlasterketarako izenaematea zabalikGaragarrilaren12an jokatukoda Lakuntza-Aralar mendi las-terketa, Zabalar-te klubak anto-latuta. Aurten biibilbide daudeaukeran: luzea,ohikoa (24,7 km), eta motza (13,3km). Izena ematea zabalik dagowww.lakuntza-aralar.com web orrian.

Luciernaga Elkartearen aldeNafarroako Asperger sindromea etaTEA duten pertsonen senitartekoakbiltzen dituen Luciernaga Elkartealagunduko du aurten Zabalarte klu-bak. Lakuntza-Aralar mendi laster-ketan abiatu ondoren, goizeko10:00etan lasterketa solidarioa anto-latu du Zabalartek Luciernaga Elkar-tearen alde. Bertan nahi duten guz-tiek hartu ahalko dute parte, plaza-ri buelta bat ematea baita kontua.Dortsalak salgai egonen dira herri-ko tabernetan eta egunean bertan(2 euro). Ekimena gaur, ekainaren 3an,ostiralean, aurkeztuko dute,18:00etan,Lakuntzako udaletxean.

Bihar Lakuntza-Aralar egiteraLakuntza-Aralar lasterketako ibilbi-dea zuzenean ezagutu nahi duenakbihar du aukera. Bihar, larunbatean,Lakuntza-Aralar Mendi lasterketa-ko bi ibilbideak eginen dituzte Zaba-larte klubekoek eta nahi duten guz-tiek. Ibilbide luzea egiteko goizeko8:00etan jarri dute hitzordua, Lakun-tzako plazan (3 ordu inguru) eta ibil-bide motza egiteko, aldiz, 9:00etanaterako dira (2 ordu inguru).

200 korrikalaritik gora lehiatu zirenguztira

Euria eta ekaitzari aurre eginez,200 korrikalari inguruk hartu zutenparte III. Ziordiko Herri Lasterke-tan. Ziordia Running taldeak anto-latu zuen proba, Dantzaleku Saka-na klubaren laguntzarekin etababesle ugariren sustenguarekin.88 neska-mutiko kategoria txikikoprobetan lehiatu ziren eta 111 korri-kalarik osatu zuten proba nagusia.Eguraldiak ez zuen behar bezala

erantzun, baina korrikalariek onar-tu zuten gustura ibili zirela Zior-diko kaleetan barna korrika.

Hasieran txikien probak joka-tu ziren. Aurrebenjamin mailan60 korrikalari izan ziren, 34 muti-ko eta 26 neskato, benjaminetan11 mutiko eta 7 neska, kimuetan3 mutil eta 5 neska eta haurren mai-lan 2 neska. Guztiak pozik egin zie-ten aurre probei. 17:30ak ingu-ruan abiatu zen helduen proba (6,9km). Ziordiko herri gunea ardatz

hartuta prestatutako zirkuituari3 itzuli egin zizkioten, aurten kon-trako norabidean. Denboraldibikaina egiten ari den Javier Nago-re zizurtarra izan zen azkarrena(20:58). Minutu erdi pasako aldeaatera zion Dani Martinez iruinda-rrari (21:34). Sergio Garcia de Eula-te altsasuarra izan zen hirugarre-na eta lehen sakandarra (22:11).

Emakumezkoetan IzaskunBeunza olaztiarra izan zen txapel-duna eta lehen emakume sakanda-rra (25:32). Minutu pasako aldea ate-ra zion Ginesa Lopez altsasuarra-ri (26:42). Karmele Ormazabalzegamarrak osatu zuen podiuma(28:28). Bukaeran primerako auza-teaz gozatzeko aukera izan zutenkorrikalariek.

Paris 365 jantoki sozialerakoelikagai askoJakina denez, Ziordiko Herri Las-terketa proba herrikoi eta solida-rioa da. Izena emateagatik ez dadirurik ordaindu behar, baina Paris365 jantoki sozialerako elikagaiakematea eskatu zitzaien korrikala-riei. “Ekaitzaren unea alde baterautzita, gainontzeko guztia ongi joanzen. Kontentu gaude Paris 365 jan-

toki sozialerako elikagaiez 2 fur-goneta bete genituelako. 500 kilo eli-kagai inguru bilduko genituen.Horretaz gain, 200 litro esnekoekarpena egin dugu eta auzateanerabili ez ziren elikagaiak eta korri-kalariei oparitzen zaizkien pro-duktu loteak ere, soberan geratuzirenak, jantokira bideratu ditugu.Alde horretatik oso kontentu gau-de. Eta, bestetik, lasterketan partehartu zuten korrikalariek adiera-zi ziguten oso ongi pasa zutela.Beraz, gu ere oso pozik” adierazidigu Ziordia Runningeko JoseRamon Ramirezek. Halaber, babes-leen eskuzabaltasuna eskertu zuen.

Txirrindula martxan 100 partaidetikgora bildu ziren eta tailerretan etajolasetan giro polita izan zen

Sakanako Mankomunitateko KirolZerbitzuak, Immigrazio Zerbitzuaketa Euskara Zerbitzuak antolatu-ta, igandean Irurtzunen bizikletafesta ospatu zen. Ekimena antola-tzeko ondoko taldeen laguntza izanzuen Mank-ek: Irurtzungo Udala,Barranka Txirrindularitza Taldea,Berri Bikes denda, Muruzabal bizi-kletak eta Sakanako ikastetxeak etaguraso elkarteak.

Lehenik eta behin, haur eta gura-soek bizikleta hartu eta Irurtzuneta Arakil inguruan bizikleta ibil-bidea egin zuten, 2 ordu ingurukoa.100 partaide inguru bildu zirenBarranka Taldeko Txirrindulariekprestatu zuten ibilbidean. Ondoren,Irurtzungo Foru plazan jarraituzuen festak. Auzate osasuntsua das-tatzeko aukera izan zen: marokoarpastak, fruta freskoa eta fruitu leho-rrak. Bitartean, jolasak izan zirenetxeko txikiendako eta Muruzabalbizikletak dendako Joxi Lazkozeketa Berribikes dendako Joakin Bel-tran de Herediak bizikleta nola

konpondu azaldu zieten bertan bil-dutako neska-mutikoei.

“Antolatutako jarduera oso ondobaloratzen dugu. Baina badugu zerpentsatu eta hobetu ere, jostailu etakirol materialaren trukerako hau-rrak nola animatu, esaterako. Izan

ere, garrantzitsua deritzogu etxe-an dugun eta behar ez ditugun gau-zei beste baten eskuetan bizitzaluzatzea, eta erosteari alternatibabilatzea” adierazi du Mank-ekokirol teknikari Amaia Gerrikagoi-tiak.

Magna Gurpeakirabaziko ote zuen ?Atzo jokatu zen Magna-Gurpeareneta Bartzelonaren arteko Play-Offetakofinalerdietako itzuliko partida

Lehen mailako areto futboleko titu-lua erabakitzeko Play-Offetako fina-lerdietako joaneko partida jokatuzuten larunbatean Magna GurpeaXotak eta Bartzelonak Palau Blau-granan. Talde berdeak ezin izan zuensorpresa eman eta 3 eta 0 galdu zuenBartzelonaren kontra. Partida lehia-tua izan zen , baina Magna-Gurpeakmakina bat aukera galdu zituen, pun-teria falta, zorte txarra eta Bartzelo-nako Paco Sedano atezaina zirela eta.

Azkeneko bala, atzo

“Bala bat geratzen zaigu, bueltako par-tida etxean jokatzearena, eta erabi-liko dugu” adierazi zuen Imanol Arre-gi entrenatzaileak. Itzulerako parti-da 21:00etan jokatu zen, atzo, etaordurako Guaixeko erredakzioa itxi-ta zegoen. Atzo Magnak irabaziko balu,berdinketa hausteko hirugarren par-tida Bartzelonan jokatuko litzateke,igandean, 20:30ean. Bartzelonak ira-baziz gero, bera sailkatuko litzatekefinal handirako.

Imanol, onenetakoa

Areto Futboleko Entrenatzaileen elkar-teak Imanol Arregi bigarren entrena-tzailerik onena izendatu du. Tutera-ko Aspil-Vidaleko Jose Lucas “Mena”izendatu dute entrenatzaile onena.

Maiatzaren 21ean Irurtzungo Kara-te Txapelketa jokatu zen. Nafarro-ako 11 klubetako 120 neska-muti-kok hartu zuten parte, tartean Sho-tokan Irurtzun klubekoak. Probabi txapelketarako baliagarria zen:II. Nafarroako Promozioko Benja-min Mailako Txapelketa eta Nafa-rroako Kirol Jolasen Haurren Mai-lako Jardunaldia.

Mendia Areto futbola Txirrindularitza / BTT

Helburuak

Bizikleta festarekin hainbat helburu lortu nahi direla adierazi digute antolatzaileek. “Hel-buruak anitzak dira: bizitza osasuntsua, ariketa fisikoa, elikadura osasuntsua, kultur arte-kotasuna –erlazioa-harreman osasuntsuak–, birziklatzea –dagoeneko behar ez ditugun gau-zak behar dugunengatik trukatzea dirua erabili gabe, zabor gutxiago sortuz…–, bizikletakonpontzen ikastea bakoitzaren autonomia bultzatuz, Sakanako bidexka eta herri ederrakezagutzera ematea, familian eta lagun arteko jarduerak bulkatzea, munduko jolasak eza-gutzera ematea, euskararen erabilera bulkatzea…”. Hurrengo urtean Aranatz aldean anto-latuko da eguna, Etxarri Aranatzen ziurrenik.

Karatea

Atletismoa

Nagore eta Azazetaazkarrenak Ziordian

Sakandarrak Ziordiko herri lasterketan(6,9 km):

Gizonezkoak:1. Javier Nagore (Zizur) 20:583. Sergio Garcia de Eulate (Alts.) 22:114. Alberto Martinez (Lak.) 22:255. Raul Audikana (Olaz) 22:496. Iraitz Senar (Lak.) 23:107. Aitor Mozo (Lak.) 23:238. Felix Benjumea (Alts.) 23:289. Patxi Cano (Alts.) 23:38

10. Antton Zelaia (Urd.) 23:3813. Iker Flores (Urd.) 24:0914. Andoni Azanza (Alts.) 24:1615. Iban Sobredo (Alts.) 24:3216. Jorge Iradi (Alts.) 24:3220. Jorge Holgado (Alts.) 25:27

Sailkapen osoa: www.guaixe.eus

Botxa

Iratxo BotxaTxapelketaOstiralean19:00etan: Desesperados /Guillermo-Francisco-Iñaki20:15ean: Iñigo-Xabier-Jabier /Xabier-Migel-TxutxurrinLarunbatean19:00etan: Iñigo-Xabier-Jabier /Desesperados20:15ean: Tximeleta / LirainakIgandean:19:00etan: AHTrik Ez / Lirainak

Irurtzungo bizikleta festan gustura

120 karateka Irurtzunen

Zabala eta Mikeoongi Bilbon23.a eta 33.a sailkatu ziren

Larunbatean VI. Bilbao Triathlon pro-ba jokatu zen. Distantzia olinpikoan(1,5 km igerian, 40 km bizikletan eta10 km korrikan). Ryan Bilie (1:56:22)eta Barbara Riveros (2:09:39) izanziren txapeldunak 317 triatletenartean. Sakana Triatloi Taldeko Ale-jandro Zabala 23.a sailkatu zen(2:19:45), eta Hiruki Valle de Egüe-seko Jose Ignazio Mikeo 33.a (2:22:01).

Triatloia

Bihar, 9:00etatik aurrera parapentelarienbilgune izango da Iturmendi

Baiza Parapente Taldeak dena prestdauka biharko, Sakana ParapenteEguna 2016 festarako. Festa anto-latzeko, Iturmendiko Udalaren etaXimona Gaztetxearen laguntza etahainbat entitate eta komertzioenbabesa izan dute. Goizetik arratsal-dera arte hegan egitea, hori da

parapentelarien asmo nagusia.Eguraldia eta haizea lagun izatea,ez dute besterik eskatzen.

Baizatik adierazi dutenez, Saka-na Parapente Eguna Euskal Herri-ko topaketa hoberenen artean dago.Aurreko urtean 100 parapentelaribaino gehiago bildu ziren. Airera-tze guneetara igoera gidatuak etagarraio etengabea izanen dira.

DenetatikBiplaza hegaldiak eskainiko diraprezio merkean, “inor hegan egingabe geratu ez dadin”. Horretazgain, parte hartzaileen artean opa-ri bikainak zozketatuko dira,babesleek eskainitako opari ani-tzak. Aurten, nobedade moduan,bertako produktuen azoka hartu-ko du Iturmendik.

Hegalarien eguna

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a kirola 13

Bihar abiatuko da, 8:30ean,Altsasutik. Bi aukera izango dira:ibilbide osoa, Aralarreko SanMigelera itzoko dena (124 km) etaAralarrera itzoko ez dena (100km)

Barranka Txirrindularitza Tal-deak VI. Sakana Burunda txirrin-dularitza martxa prestatu dubiharko. Helburua Sakana ezagu-taraztea eta bizikletarekin egunederra pasatzea da. Proba antola-tzeko Lacunza Calor Group, RuralKutxa, SELK, Altsasuko Udala etahainbat komertzio eta erakunde-ren babesa jaso du.

Bi ibilbide: 124 km edo 100 kmAurten ere bi ibilbide izanen dira:ohikoa (124 km), eta laburrago bat(100 km). Bihar, goizeko 8:30eanAltsasuko Foru Plazatik aterakodira txirrindulari guztiak, Ziordi-rantz. Han buelta hartuta Urbasa-ko Altamira portua igoko dute,Etxarriraino joateko. Han Lizarra-gako Katea igo, Arbizutik jaitsi,eta aurrera egingo dute, UharteArakileraino. Ibilbide luzea hau-tatu dutenek San Migelgo portuaigoko dute, Baraibartik Oderitze-ra jo eta Madotzeko portua jaitsiz,buelta hartu eta, Urdiaindik etaSan Pedrotik barna, Altsasurainojotzeko (124 km, 2.011 metroko des-nibel positiboa). Ibilbide laburrahautatzen dutenek, aldiz, UharteArakilera helduta Aralarrerantzjo beharrean aurrera eginen dute,Zuhatzuraino. Han buelta hartueta Altsasuko helmugarantz jokodute, Urdiaindik eta San Pedrotik

Foru plazara helduz (100 km, 1.050m desnibel positiboa). Proba tra-fikoa zabalik dagoela gauzatuko da,San Migelgo igoera kronometra-tua izan ezik.

Oparia eta zozketakTxirrindulari guztiek oparia jaso-ko dute. Gainera, babesleek eman-dako opari lote sorta ederra zoz-ketatuko da. San Migelgo kronoi-goerako onenendako trofeoaizango da. Helmugan, guztiek bapobazkaltzeko aukera izango dute.

Izena ematekoAur re z izena ematekowww.barrankatt.com web orrirajo behar da. Bestela, egunean ber-tan galdetu daiteke, Gure Etxean,

beti ere antolakuntzak jarritako300 parte-hartzaileen muga gain-ditua ez badago.

Igandean, 10:30ean, Altsasukoudaletxe paretik

Junior mailako txirrindulariekXXI. Udaberri Trofeoa dute joko-an igandean, 10:30ean, Altsasun.Burunda Txirrindularitza Klubakantolatutako probak 91 km ditu guz-tira, eta Altamirako portua lautanigo beharko dute txirrindulariek,proba luze eta ikusgarrian.

Maiza 7.a Eskirotzen eta Zia7.a BeranLarunbatean, Eskirotzen, Burun-dako Quesos Albenizeko XabierMaiza 7.a sailkatu zen, Juan Riaño11.a, Hodei Zia 21.a, Oihan Vinagre28.a eta Alex Unzilla 29.a. Taldeka5.ak izan ziren Quesos Albenizeko-ak. Igandean, Beran, ToyotaArmentiako Ibon Ruizek irabazi-

tako 78 km-ko lasterketan (1:53:36),Hodei Zia 7. sailkatu zen, Alex Unzi-lla 12., Xabier Maiza 18., Juan Ria-ño 26. eta Oihan Vinagre hogeitahamargarren. Quesos Albenizhirugarren talde onena izan zen.

Pison bigarrena eta Maialenlehena MurietanKadeteak Murietan lehiatu ziren.Arabarrak taldeko Jokin Murgial-daik irabazi zuen (1:20:54). QuesosAlbenizeko Marcos Pison bigarrensartu zen, 43 segundora, eta Inters-port Irabiako Imanol Galarza bost-garren. CAF Transport Enginee-ring taldeko Maialen Aramendiaiturmendiarra lehen emakumeaizan zen, sailkapen orokorrean 45.a.Gainerako sakandarren denborak:www.guaixe.eus.

Beñat Katarainbosgarrena VIII. Zuzenien KmBertikalean

Igandean jokatu zen, Azpeitian, VIII.Zuzenien Igoera Bertikala (3,3 km).83 korrikalarik osatu zuten probaeta Iban Murua (31:37) eta MaiteMaiora (38:23) izan ziren azkarre-nak. Beñat Katarain lakuntzarrabosgarrena sailkatu zen, lehen sakan-darra (36:09).

Nordin Jdi Jakan

Nordin Jdi mendi korrikalari lakun-tzarra Jakako Ultra Trailean lehia-tu zen (100 km). Bero gehiegi egi-ten zuenez, asko edan behar izanzuela kontatu digu Nordinek. “Etahorregatik, proba despeditzeko 30km-ren faltan utzi egin behar izannuen proba, tripako minak jota” adie-razi digu. Hurrengo erronka Ehun-milak Ultra Traila du.

Sakana ParapenteEguna (Iturmendin)

9:00etan: Izen ematea. 10:30ean: Lehen erremonteaedota oinezko igoera gidatua.11:30ean:Non Stop hamaiketakoa.20:00etanKontzertua: Vicios Viejos.21:00etan: Afari herrikoia etazozketak.23:30ean: Kontzertuak: Nazarenos del Norte, AlertaGorria eta Oso Basatis.* Egun guztian barna bertako produktuen azoka eta biplazak.

Mendi lasterketak Parapentea

Txirrindularitza

Sakandarrak VIII. Zuzenien IgoeraBertikalean:

1. Iban Murua 31:375. Beñat Katarain 36:09

18. Mikel Rubio 39:2641. Asier Reparaz 43:24

Juniorrek XXI. UdaberriTrofeoa etzi Altsasun VI. Sakana Burunda,

bailarari buelta bizikletanSan Migelgo igoera, kronometratuta

Uharte Arakildik (456,30 m) San Migelera (1216 m) bitarteko 9,4 km-ko igoera kronometra-tua izango da, proba ez lehiakorrari bizitasuna emateko. Aurreko edizioan 161 txirrindula-rik hartu zuten parte eta San Migelgo kronoigoeran azkarrena Felix Valcarce iruindarra (32:17)izan zen. Lehen edizioan Carlos Palaciosek ezarritako errekorra (30:27) ez da gainditu. Lehensakandarra Pablo Urtasun txirrindulari urdiaindarra izan zen, sailkapenean hirugarrena (33:12).Guaixeko erredakzioa ixterakoan 72 txirrindulari zeuden izena emanda.

Andra Mari etaIrurtzun taldeensaskibaloi topaketaBihar, larunbatean, 12:00etan, AndraMari ikastolan

Biharko saski-baloi topaketaantolatu duteEtxarri Aranaz-ko Utzubar Txi-kin dagoenAndra Mari ikas-tola berrian.Denboraldiaagurtzeko topa-keta bat izangoda, Andra Marieta Irurtzun taldeen artekoa. 2004-2005 eta 2006an jaiotako neska-mutikoek hartuko dute parte topa-ketanAndra Mari ikastola taldearekin JulenJauregi, Oinatz Zelaia, Unai Zelaia,Ibai Arana eta Kemen Zabala arikodira, Iosu Mendiola entrenatzailea-ren begiradapean eta CBI LacturaleIrurtzun taldearekin, aldiz, Irati Huar-te, Silvia Carvallo, Maialen Senra, Ira-ti Garro, Irati Cuevas eta AlejandroVazquez, Marta Fernandez entrena-tzailearen esanetara.

Josu Zabala 3.aNafarroako ItzulianLizarteko Richard Carapazek ira-bazi zuen afizionatuen 55. Nafa-rroako Itzulia. Rural Kutxa taldesakandarreko Josu Zabala hiru-garrena eta lehen nafarra izan zen,10 segundora. Mendiko maillo-ta bere taldekide Manuel Solakjaso zuen. Rural Kutxako OdeiJuango lakuntzarra 4. nafarra izanzen eta Telco´m taldeko Hiribe-rriko Pablo Villar 12. nafarra.

Saskibaloia

sakanaparapente.blogsport.com.esInformazio guztia.

Euren zaletasunaz gozatzea espero dute parapentelariek. baiza parapente taldea

»

Automobilismoa

Igandean IX. Aiako Igoera jokatuzen, Euskal Herriko eta Nafarroa-ko Mendi Igoeren Txapelketetara-ko baliagarria. 60 pilotu ingurulehiatu ziren, tartean SakanaMotorsporteko bi, eta horietatik 52klortu zuten proba despeditzea. AitorZabaleta (Lola BMW) izan zen azka-rrena (2:10.430). Garikoitz Floreslakuntzarra (BRC) hirugarrenasailkatu zen (2:12.663). Iban Lopezde Goikoetxea pilotu olaztiarrak ere(R5 GT Turbo) lan polita egin zuen.

18.a sailkatu zen sailkapen oroko-rrean, baina bere kategorian, FLmailan, zeuden 17 pilotuetatik lehe-na izan zen olaztiarra.

Flores hirugarrena eta Lopez deGoikoetxea FL mailan lehena Aian

Lopez de Goikoetxea. odeiracing

Ane Bizimartxak

Hegalarien eguna

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a14

kultura >>

Maiatzaren 20an eman zitzaionbukaera Eskola Bertsotan

proiektuaren 2015-2016 ikasturte-ari. Otsailetik maiatzera arte gelabarruan sortutakoa plazan aurkez-tu zuten eskolako ikasleek.Proiek-tu horrek Bertsolaritza Irakas-kuntzan du jatorria, gainerakoikastetxeetan Lehen Hezkuntzako6. mailan lantzen dena. 2013-2014ikasturteko balorazioa egiterako-an, hurrengo ikasturtean bertsoamodu berezian lantzeko aukeraaurkeztu zuen 6. mailako tutore-ak, eta hortik sortu zen bertsola-ritza adimen emozionalarekinlotzeko ideia. Ikasturte oso eman-

korra izan zen, Kaluxan egin zenbertso saio batekin bukatu zena.

Emaitza ikusirik, bertsolaritzaLehen Hezkuntza osoan txertatze-ko aukera ireki zen. Horretarako,Sakanako zenbait enpresatanproiektua aurkeztu zen. Sakanakooperatibak, Viscofanek eta Mago-teauxek egin zituzten diru-ekarpe-nekin, ikasturte honetan Urdiain-go eskolan abiatu zen egitasmoa.

Lehen Hezkuntzako 1., 2., 3. eta5. mailako ikasleek 10 orduko ikas-taroa jaso dute, eta 4 mailakoekberriz 20 ordukoa. Nork bere aha-len arabera, 13 bertso sorta egindituzte, eta horiek aurkeztu ziren

Urdiaingo auzoan ikasle, irakas-le eta gurasoek aretoa bete-betezeukatela. Ordu eta erdiko saioan,eta Eneko Lazkozen laguntzarekin,hainbat doinu, gai eta ariketaentzun eta ikusi ahal izan ziren.Saio atsegin eta arina, egitasmo-ak merezi bezalakoa, eta hurren-go ikasturtean jarraipena emate-ko gogo eta ilusio piztailea izan zen.

Astelehenetik ostiralera, 17:00etatik19:00etara, Etxarri Aranazko kulturetxean ikusgai. Asteleheneanmustutze ekitaldia izanen da

Musikart erakusketa AndraMari ikastolaren arteproiektuaren 3. edizioaren

emaitza da. Sakanako ikastolek biurtean behin aurrera eramatenduten egitasmoa horren bidez iba-rreko sortzaileen sorkuntza lanakikasleen sormen lanerako bitarte-ko bihurtzen dira. Literatura etaeskultura langai izan ondoren, aur-ten musika izan dute Andra Mari

ikastolako ikasleek (HH 3, LH 1.,3., 5. eta 6. eta DBH 2 eta 4).

Hala, Vendetta, Tximeleta, 4nek,Hesian eta Kaotiko taldeetako kide-en bisita jaso dute. Kantuen sortzeprozesua, taldearen ibilbidea, bio-grafia… Datu horiek jaso zituztenikasleek eta haietan oinarrituta,egileak bere abestian edo abestie-tan esan nahi izan duen hori arte-lan batean bihurtu dute. Taldekaegindako lana izan da eta bakoitzakzer irudikatu, zein teknika erabi-li... adostu du. Materialak lortuondoren elkarlanean sortu dute.

DantzariakoholtzaraIgandean, 18:00etan, Altsasuko Iortiakultur gunean

Altsasuko Musika eta Dantzaeskolako dantza ikasleak ikas-

turtean bigarrenez zapatuko duteIortiako eszenarioa. Martxoaneskainitako jaialdian euskal dan-tzak izan ziren ardatza. Etzikoan,berriz, euskal dantzetan eta bes-telako doinuetan oinarrituta kore-ografiak eskainiko dituzte.

Sakanako euskalidazle... gazteak?.

1971n Umeen Deia aldizkarianargitaratutako lan guztiak bilduziren liburu batera, eta Sakanakoherri guztietako haurren narraziolaburrak, pasarte eta bestelakoakjaso ziren han. Altsasun haur hauek izan zirenidazleak: Marcelino Ansa, JoxeArregi (Asteasukoa) eta RufinoLarrinaga (Iruratarra). Arbizun,Jose Mendinueta: “Emen denokEuskeraz egiten dugu, baño ez daki-gu ondo eskribitzen, ez daugubieerakusten da”. Arruazun, AnaMaria Ganboa. Bakaikun, “N.”letraz bere burua izendatzen zue-na. Etxarri-Aranatzen, L. de Saban-do Ezkerra: “Fan zan illatian ina-guratu zan cineat: ederra kanpo-ratik eta politxa barnetik. Inaguratuzan jeyan, eta kantorak kantatuzabien eta danzariek dantzatuzian oso poleki.” Lakuntzan, Maria Reyes, Maria Mila-gros eta Joxe Franxiku Flores etaArregi: “Nere erria dago Barrankazuloan, San Donatoren eta San Mige-lenen erdia. Gure erri ontan euske-ra asko galdu da. Gure aitak eta amakoyu egiten degu erdera berbagatik,eta orrengatik euskera aurrerademagu gure fameliyan”. Lizarra-gabengoan, Jose Ignacio, MariaJesus, Maria Josefa eta Reparaz ahiz-pak: Angelines, Maria Esther eta MariaJesus; eta Miguel Angel eta MariaFlora Lacunza: “Nere erria chikia,baño polita. Emen ameika iche dire;bertatik pasazen da ubeldia; izenadakio Arakil, eta dago zubi bat, etaandik juten da Arbizura, eta beste

aldetik Echarrira. Gende guchi gare.Aste egunean ongi loten naiz, bañoJeian ez”. Lizarraga-Ergoienan,Inmaculada eta Maria Jesus Nava-rro Aristorena: “Maistra berriyadegu oso ona, Olazti’koa; Ana Maridu izena. Nik oso maite dut.”Olaztin, Juanita Solano, Jose Juaneta Mari Luz Zubiria, Fco. JavierAlbistur, Sebastian Aldaz, JosebaAndoni Ayerdi, Marzelino Galpar-soro, Joseba Garmendia, JenaroImaz, Pedro Mari Iraurgi eta Tere-xe Iraurgi: “Olazti da erri bat millabizilagun dauzkana, eta dago Urba-sa, Ziordia Naparroako azkenekoerriaren erdian, eta Beko BasoaAltzasu, eta erditik pasatzen daBurunda erreka kangreju eta amo-rray goxuakin. Dauka eliza ede-rra. Lengo denboran izandu zangaztelua eta eliza. Oraindik ikus-ten dira leyoan eta zuloetan bala-en-txoko eta arrastro ugari”.Una-nuan, Tere Abezo, Arantxa Etxe-zarreta eta Angel Nabarro.Urdianen, Angelines eta MariaRosario Acha, Benito, Maria Mica-ela eta Sebastian Aldaz, JesusMaria Aracama, Francisco JuanAyestaran, Miren eta MilagrosCelaya, Juan Jesus Echeverria,Angel Mari eta Begoña Galarza,Natalio Garmendia, Maria Coro Goi-coechea, Francisco Irigoyen, JoseIgnacio Ostiza, Josefina San Roman,Migel Angel eta Antonio Zubiria,eta Jose Luis Zufiaurre.Aipatu ditudan idazle hauetatikzenbat ezagutzen dituzue? EtaLixarrengoko Maria Isabel Lakun-tza orduko haurrak idatzi zuenbezala: “Zorionak eta pakea eus-kaldun guziori!”

bazterretik

Juankar Lopez-Mugartza

Zirku erakustaldiaAsteazkenean, 17:30ean, EtxarriAranazko kultur etxean

Zirko tailerra bizpahiru urtemartxan dela Etxarri Arana-

tzen. Eta ikasturte bukaeran ohidutenez, hartutako abilezien era-kustaldia eginen dute. 8 eta 12 urtebitarteko neska-mutikoak izanendira erakustaldia eskainiko dute-nak. Ainhoa Juanizekin trebatudira astelehenetan, 11 handien tal-dean eta 9 txikienenean. Helduentaldea ere bada, 10 ikasle ditu Jua-nizek, baina azken horiek ez duteerakustaldian parte hartuko.

PUNK ROCKA ETA GEHIAGO: Larunbat gauean Etxa-rri Aranazko gaztetxean eta Iturmendiko plazankontzertuak izanen dira, gaztetxearen urteurrenaga-tik batean eta Parapente eguneko egitarauan bestea.

Sakanako musikasorkuntzatik artelanak

Urdiaingo ikasleakbertsotan

Guaixe • 2016ko garagarrilaren 3a kultura 15

Hamar urte bete dituen abes-batzak kontzertu ederraeskaini zuen larunbatean

500 entzuleren aurrean. Emanaldia-rekin batera dokumental labur batikusteko aukera izan zuten Biaiz-pe frontoian elkartu zirenak. Har-tan Fermin Idareta Goldarazenazuzendariak esaten zuen Irurtzun-go abesbatzaren egitekoa aurrerasegitzea dela, egindakoa finkatzea

eta gauzak egiten segitzea. Horre-la berretsi dio Guaixeri. Aurreraegiteko bi helburu jarri dizkio abes-batzak bere buruari: “20. urteurre-nera iritsi nahi badugu gazteakabesbatzara erakarri behar ditu-gu”, azaldu digu Idaretak. Eta gai-neratu du, “lanean segi behar dugu,errepertorio zailagoa ikasteko”.

10 urteko ibilbidean esangura-tsua egin zaionaz galdetuta Idare-

tak hainbat kontu aipatu dizkigu.“Musikalki, jendeak hobetzekoduen ahalmena. Horrek erreper-torio osatuagoa izatea ekarri du”.Abesbatzako kideek duten “kon-promisoa eta ilusioa” ere aipatudizkigu, “haiendako nahiko luke-te beste abesbatza batzuek entse-guetara dugun asistentzia”. Abes-batzako kideen artean dagoenharreman ona ere goraipatu du

Idaretak: “abesbatzagatik izanenez balitz, agian kalean elkar agur-tu ere ez liratekeenak kontzer-

tuen ondorengo afarietan elka-rren ondoan giro onean ikustea...oso ongi moldatzen dira”.

Festak iragartzekokartel lehiaketaEtxarrin

Etxarri Aranazko Udalak gari-laren 30ean hasiko diren fes-

tak iragartzeko kartel lehiaketaantolatu du. Bi maila izanen dira,haurren eta helduen mailan. Bie-tan ere aurkezten diren proposa-menek Etxarri Aranatz Festak2016 leloa idatzia izan beharkodute. Lanek jatorrizkoak izanbeharko dute eta haiek sortzekoedozein teknika erabiltzeko auke-ra izanen da. Helduen mailanlanak A3 tamainan edo 70 x 50 cmluze-zabal tamainako lanak onar-tuko dira, beti ere euskarri sendobatean aurkeztuta.

Haur eta gaztetxoen mailanEtxarriko ikastetxeetako ikasleekparte hartu dezakete. A4 edo A3bertikala, tamaina hori izan behardute lanek eta kartulina bada,hobe. Lau sari izanen dira: Haur

Hezkuntzako eta Lehen Hezkun-tzako bi mailetan marraztekomateriala eskuratuko dute sarigisa, DBHko irabazleak, berriz,marrazteko materiala eta 50 euro.

Lanak, plika sistema erabiliz,garilaren 1eko 14:00ak bainolehen aurkeztu beharko dira Etxa-rri Aranazko udaletxeko erre-gistroan. Helduen mailako saria250 eurokoa izanen da. Informa-zio gehiago nahi duenak EtxarriAranazko Kultura Zerbitzura jodezake: 948 460 930 edo 606 239 008telefonoak edo kultura@etxarria-ranatz.eus.

Larunbatean, 20:00etan, AltsasukoIortia kultur gunean herri musikenkontzertua

Bi talde lagun dira LegazpikoAlaitasuna errondalla eta

Altsasuko Trasteando. Bost urteedo gehiagoko harreman estuadute bi musika erakundeek. Bienarteko harreman horren fruitu daaurten batak bestearen herrian

kontzertua eskainiko duela. Tras-teando taldeko Cruz Mari Marti-nezek azaldu digunez, “helburuada noizean behin folklore eta sokaz-ko musika eskaintzea. Gureherrian, eta eskualdean, toki batbadu musika horrek. Gogoko duenpubliko bat badu”.

Eskaera horri erantzun nahianantolatu dute kontzertua. Hurazabaltzeko, eta giroa berotzeko,

lehenik Trasteandok kantu parebat eskainiko ditu, oholtza Alai-tasuna errondailari emateko. Bisi-tarien bizkar izanen da kontzer-tuaren ardura nagusia. Haiekbukatzean, bi taldeak elkarrekindespedituko dira eszenariotik.Harremanak senidetze afariarekinsegituko du. Legazpiarren bihar-ko bisita udazkenean bueltatukodute altsasuarrek.

21 musikarikobanda handiaMotxila 21 igandean, 19:00etan EtxarriAranazko plazan

Motxila 21t a l d e a

Etxarrin izanenda etzi. Queen,B a r r i c a d a ,Marea, EmirKusturica, Her-bie Hancock... hainbat talde etabakarlariren kantuen bertsioekinbatera eurenak ere eskainiko dituMotxila 21k. Taldea NafarroakoDown Sindromea Elkartearen aba-roan sortu zen eta bere kideen arte-an Aintzane Lizarraga Etxeberriasaxofoi-jole dorrobarra dago. Haie-kin batera taldean 9 irakasle dau-de; horietako hiru ere dorroba-rrak dira: Ainhoa Lizarraga (akor-deoia), Mirian Razkin (saxofoia) etaAndoni Zilbeti (saxofoia eta kita-rra-abeslaria).

Arretxerendako etaSuarezendako Juulsariak

Juul literatura hauteskundeetanbozkatuenak izan ziren idazle

eta ilustratzaileek euren sariaeskutan dute. Lodosako kulturetxean egin zuten sari banaketaatzo eta Jon Arretxe eta CastilloSuarez izan ziren sarituetako bi.Mikel Okiñena eskultoreak egin-dako Juul sariaren kopia banajaso zuten. Nafarroako IkastolenElkarteak haur eta gazteen arte-an literatur zaletasuna sustatze-ko antolatutako ekimena da Juul.18. edizioan 53 ikastoletako ikas-leek parte hartu zuten. Ikasleek26.000 boto inguru eman zituzten.

Poe antzezlanbihurtuaGaur, 22:30ean, Altsasuko gaztetxean

Agure batenbegi gaixo-

arekin obsesio-natuta dagogizon bat. Kor-nea arazo bate-gatik grisa denagurearen begihori jasangaitza, beldurgarria egi-ten zaio narratzaileari. Obsesiobihurtuko da eta agurea hilko du.Edgar Alan Poe idazle ipar-ameri-karrak Bihotz salataria ipuinaantzerkirako bakarrizketa moduanmoldatu du Atx teatroak, “publikoabeldurtzeko” asmoz. Iñaki Ziarrus-tak jokatuko du psikopataren pape-ra. Mugimenduen bidez adieraz-kortasun berezia lortzen ahalegin-du da. Soinuak entzulea inguratueginen du. Antzezlana bizkaieragarbi batean eginen du.

Irurtzungo abesbatzakerronka berriak izanen ditu

Alaitasuna trasteatzen

SAKANAKO ASTEKARIA •2016ko garagarrilak 3, ostirala • 2. aroa • 555 zenbakia

G : tenperatura>>Max. °C Min. °C euria l/m2

Irurtzun 24 . . . . . . . . . 8.5 . . . . . . .7.5Etxarri A. 25.8 . . . . . . . 9.4 . . . . . .16.9Altsasu 24 . . . . . . . . . 7.5 . . . . . .10Aralar 18.3 . . . . . . . 4 . . . . . . . .13.3Urbasa 21 . . . . . . . . . 4 . . . . . . . . .7.1

: eguraldiaasteko >>

Min: 9 Max: 22 Min: 12 Max: 19 Min: 11 Max: 21 Min: 12 Max: 25 Min: 13 Max: 27 Min: 14 Max: 28 Min: 15 Max: 23

ostirala larunbata igandea astelehena asteartea asteazkena osteguna

euria: 10% euria: 50% euria: 25% euria: 10% euria: 15% euria: 10% euria: 20%

Bazkide sarituak1.- Jesus Mari

GoikoetxeaVelar(Lakuntza)

2.- Idoia AstizLandiribar(Etxaleku)

3.- Mª AngelesGarciandiaGoñi(Urdiain)

4.- EugeniaLazkoz Flores(Lakuntza)

: ilargiaren aldia>>ilberri ilgora ilbete ilbehera

5 12 20 27

1. Maskota bereziak dituzu.Gehien bat narrastiak ditut.Haien artean lau kameleoi; bigeko, kameleoiak baino txikiago-ak dira eta basamortuan bizidiren animaliak dira; baranoaeta igel tropikalak, zuhaitzetanbizi dira. Gainera, arrain tropi-kalak ere baditut arrainontzibatean eta guakamaioa. Horieketxean ditut. Baratzean ostrukaketa ohikoagoak diren animaliakditut: oiloak, ahateak, txaku-rrak... Kameleoiak Madagaska-rrekoak dira, gekoak uste dutAfrikakoak direla, igel tropika-lak eta guakamaioa Hego-Ameri-kakoak, baranoa Afrikakoa...

2. Nola hasi zinen animaliahauek zaintzen?Umetatik gustatu izan zaizkit ani-maliak. 14 urterekin edo lehenen-go kameleoia erosi nuen, orduanhasi nintzen animalia exotikoe-kin. Iguana bat izan nahi nuen etaamak ezetz esan zidan. Aitakkameleoia utzi zidan, baina igua-na ez. Iguanak erraldoiak dira.

3. Nola lortzen dituzu?Kameleoia Iruñeko animalia den-da batean erosi nuen. BesteakInternet bidez, jakin nuelakoInternet bidez merkeagoak zire-la. Partikularrek saltzen dituzteedo Interneteko dendetan. Guaka-maioa Leoneko pertsona bati ero-

si nion. Burgosen gelditu ginen,bidearen erdian.

4. Horrelako animaliak lortzeaerraza da?Bai, erraza da. Badago jendeakhezten dituenak eta denetarikduzu. Baranoak ihes egin zuela-eta, jendeak esaten zidan anima-liak legalak ote diren; bai, denalegala da, paperak dituzte. Edozeinetxe-animalia bezala.

5. Animalia hauek ez diraarriskutsuak.Beste narrasti batzuk ingurume-nerako arriskutsuak izan daitez-ke ugaltzen direlako. Baina hauekihes egiten badute bi hilabetetanhilko dira eta ez da ezer gertatu-ko. Eta norbaitek aurkitzen badu,ez dute ezer egiten.

6. Zaintza bereziak behardituzte?Bai, bereziki hezetasuna eta beroabehar dute. Beroa ematen duenbonbilla bat eta izpi ultramoreenbeste bat behar dute, bitaminaklortzeko, eta abar. Interneten dituz-ten behar eta zaintza guztien fitxakdaude, eta bertan nongoak diren,bertako klima, eta beste aipatzendute.

7. Zer jaten dute? Nola lortzenduzu janaria?Gehien bat kilkerrak jaten dituz-

te. Mokotarroak, larrapoteak,matxinsaltoak, sagu txikiak...horrelako gauzak. Janaria lor-tzeko bi aukera daude: zuk hez-ten dituzu edo erosten duzu. Kasubatzuetan hezten ditut eta bestebatzuetan erosi.

8. Beti terrarioetan egoten dira?Eguraldi ona egiten badu kaleraateratzen ditut eguzkia hartudezaten. Nahiz eta bonbillek eguz-kia simulatzen duten, hobe dabenetako eguzkia hartzea. Terra-rioak etxean ditut, nahiko lekuabehar dute. Igelena txikia da,baina kameleoienak metro bate-ko altuera izango du, gutxi gora-behera.

9. Familiak zer esaten dizu? Ez didate asko esaten. Egunenbatean etxetik botako nautela,baino gutxi gehiago.

10. Jendea animaliak ikusteraetortzen da?Bai, koadrilak eta herriko umeeketa gaztetxoek loroa edo muskerrakateratzeko eskatzen didate.

11. Zein da gogokoen duzunanimalia?Loroa. Oso maitakorra da, zuregainean dago adeitasuna eskatuzeta berari kasu egitea nahi du beti.Narrastiek ez dute maitasun horiematen.

>>11galdera

Odei JuangoAnimali exotikoak dituen lakuntzarra

Testua: Erkuden Ruiz Barroso