Upload
hackinteach
View
9.963
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
เมื�องหลวงของประเทศต่�างๆทว�ปอเมืร�กาใต่�
เมื�องหลวงของประเทศต่�างๆทว�ปอเมืร�กาใต่�
ชนพื้��นเมื�องในทว�ปอเมืร�กา Indigenous people of the Americas หร�อ อ�นเดี�ยนแดีง (Indian ซึ่!"งในอดี�ต่ใช�คำ$าว�า Red Indian) หร�อบางคำร&�งเร�ยก ชนพื้��นเมื�องชาวอเมืร�ก&น (Native American)
อ�นเดี�ยนแดีง• คำ$าว�าอ�นเดี�ยนแดีงน&�น ในภาษาอ&งกฤษใช�คำ$าว�า
Indian หร�อ Native American โดียในอดี�ต่ไดี�ใช�คำ$าว�า Red Indian แต่�ไดี�เล�กใช�แล�วโดียถื�อว�าเป-นคำ$าไมื�สุ/ภาพื้ในการกล�าวถื!ง
• แบ�งออกเป-น 3 เผ่�าใหญ่� ไดี�เเก� เผ่�ามืายา เผ่�าแอซึ่แทคำ เเละเผ่�าอ�นคำา
• มืาช2 พื้�คำช2 นคำรสุาบสุ2ญ่แห�งอ�นคำา เป-นเมื�องโบราณท�"ต่&�งอย2�บนภ2เขาในประเทศเปร2 สุร�างโดียจั&กรวรรดี�อ�นคำา
• นคำรแห�งน��น�าจัะเป-นจั/ดีหมืายปลายทางในอเมืร�กาใต่�ของน&กท�องเท�"ยวมืากท�"สุ/ดี แต่�การเดี�นทางไปท�"น& "นไมื�คำ�อยน�าร�"นรมืย5น&ก เพื้ราะแคำ�คำ�าใช�จั�ายในการเดี�นทางและคำ�าเข�าชมืต่กประมืาณเก�อบ 7500 บาท
• มืาช2ป6กช2...นคำรแห�งข&�นบ&นไดีศ�ลาฟ้8า....แนวห�นต่ระหง�านแห�งร/ �งอร/ณของมืน/ษยชาต่�....อาณาจั&กรท�"ล�มืสุลายย�นยงเหน�อมืวลมืน/ษย5ต่ลอดีมืา.
กวี�ปาโบล เนรุ ดาชาวีช�ล�ผู้��แต่�งไวี�
พื้.ศ. 2454 (คำ.ศ. 1911) ไฮแรมื บ�งแฮมื น&กสุ$ารวจัชาวอเมืร�ก&น คำ�นพื้บมืาช2ป6กช2" นคำรสุาบสุ2ญ่ของชาวอ�นคำา" บนเท�อกเขาแอนดี�สุในประเทศเปร2
• อ&ลต่�ปลาโน (Altiplano ในภาษาสุเปนแปลว�า ท�"ราบสุ2ง” „) หร�อภ2มื�ภาคำท�"ราบสุ2งทางต่อนกลางของเท�อกเขาแอนดี�สุในอเมืร�กาใต่� เป-นท�"รวมืของคำวามืเป-นท�"สุ/ดีหลายอย�าง ไมื�ว�าจัะเป-นทะเลสุาบท�"สุ2งท�"สุ/ดีในโลกท�"สุามืารถืใช�ในการเดี�นเร�อไดี�อย�างทะเลสุาบต่�ต่�กากา หร�อทะเลเกล�อท�"ใหญ่�ท�"สุ/ดี น&"นคำ�อซึ่ลาร5เดีอ2ย2น�
อ&ลต่�ปลาโน • ดี�นแดีนท�"ร2 �จั&กก&นในย/คำจั&กรวรรดี�อ�นคำาว�า ก2ยาซึ่2ย2
(Qullasuyu) หล&งไดี�ร&บเอกราชจัากสุเปนเมื�"อป: 1825 ประเทศใหมื�นามืโบล�เว�ยท�"ต่&�งช�"อต่ามืผ่2�ปลดีปล�อยไซึ่มือน โบล�วาร5 ก;ถื�อก$าเน�ดีข!�นโดียคำรอบคำล/มืพื้��นท�"สุ�วนใหญ่�ของอ&ลต่�ปลาโน อ&ลต่�ปลาโนคำ�อแหล�งแร�ธาต่/อ&นอ/ดีมืสุมืบ2รณ5ของโบล�เว�ย ล$าพื้&งสุ�นแร�เง�นท�"สุก&ดีจัากภ2เขาเพื้�ยงล2กเดี�ยวในเมื�องโปโต่ซึ่�อ&นเล�"องล�อก;จั/นเจั�อท�องพื้ระคำล&งของกษ&ต่ร�ย5สุเปนไดี�นานหลายศต่วรรษแล�ว คำร&�นพื้อถื!งต่�นศต่วรรษท�"ย�"สุ�บ ดี�บ/กจัากแหล�งแร�ใหมื�ๆ ก;ป8อนว&ต่ถื/ดี�บหล�อเล��ยงอ/ต่สุาหกรรมือาหารกระป=องท&"วโลก
การุเข้�ายึ�ดครุองข้องสเปน
การย!ดีคำรองจั&กรวรรดี�อ�นคำา โดียสุเปน
• น&กสุ$ารวจัดี�นแดีนชาวสุเปนน$าโดีย ฟ้ร&นซึ่�สุโก ป:ซึ่าร5โร ไดี�เดี�นทางจัากปานามืาเพื้�"อสุ$ารวจัดี�นแดีนทางใต่�และคำ�นพื้บจั&กรวรรดี�อ�นคำาในป: คำ.ศ. 1526
• พื้วกเขาเห;นโอกาสุท�"จัะไดี�คำ�นพื้บมืหาสุมืบ&ต่�ในดี�นแดีนแห�งน�� จั!งกล&บมืาสุ$ารวจัอ�กคำร&�งในป: คำ.ศ. 1529 และเดี�นทางกล&บไปสุเปนเพื้�"อขอพื้ระราชาน/ญ่าต่และก$าล&งสุน&บสุน/นเพื้�"อย!ดีคำรองดี�น แดีนอ�นคำา
• เมื�"อพื้วกเขากล&บมืาย&งเปร2ในป: คำ.ศ. 1532 • บ�านเมื�องอ�นคำาก$าล&งว/ �นวายและอ�อนแอ• เน�"องจัากสุงคำรามืแย�งช�งบ&ลล&งก5ระหว�า
งอวสุการ5ก&บอาต่าอวลปาเพื้�"งจับลง และเก�ดีโรคำฝี:ดีาษท�"แพื้ร�ระบาดีมืาจัากอเมืร�กากลาง น&บเป-นโชคำร�ายของชาวอ�นคำาท�"มื�ข�าศ!กบ/กมืาในช�วงเวลาน��
• ป:ซึ่าร5โรมื� ก$าล&งทหารเพื้�ยง 168 คำน ป?นใหญ่� 1 กระบอก และมื�า 27 ต่&ว แต่�เมื�"อเปร�ยบเท�ยบก&บชาวพื้��นเมื�องแล�ว น&บว�าเขามื�อาว/ธและย/ทธว�ธ�ในการรบท�"เหน�อกว�ามืาก กองท&พื้สุเปนปะทะก&บพื้วกอ�นคำาท�"เมื�องกาคำามืาร5กา ในว&นท�" 16 พื้ฤศจั�กายน คำ.ศ. 1532
• และสุามืารถืจั&บต่&วอาต่าอวลปาไว�เป-นต่&วประก&น อาต่าอวลปาเห;นว�าชาวสุเปนสุนใจัทองคำ$าและเง�นมืาก จั!งเสุนอคำ�าไถื�เป-นทองปร�มืาณมืากพื้อท�"จัะเต่�มืห�องขนาดีกว�าง 4.8 เมืต่ร ยาว 6.2 เมืต่ร ให�สุ2งถื!ง 2.5 เมืต่ร และเง�นปร�มืาณสุองเท�าของห�องน&�น
• แต่�เมื�"อชาวอ�นคำาสุามืารถืหาคำ�าไถื�มืาไดี� ป:ซึ่าร5โรกล&บไมื�ยอมืปล�อยต่&วประก&นต่ามืสุ&ญ่ญ่า ระหว�างท�"อาต่าอวลปาถื2กก&กข&ง อวสุการ5ถื2กลอบสุ&งหารโดียท�"ชาวสุเปนอ�างว�าเป-นคำ$าสุ&"งของอาต่าอวลปา และพื้วกสุเปนก;ใช�เหต่/น��มืาเป-นข�อกล�าวหาในการประหารอาต่าอวลปาในเดี�อนสุ�งหาคำมื คำ.ศ. 1533
น��ค อโฉมหน�าข้องฟรุานซิ�สโก ป&ซิารุ'โรุ
มืาช2ป6กช2......โบราณสุถืานท�"มื�ช�"อเสุ�ยงท�"สุ/ดีแห�งหน!"ง
ของอ�นคำา
คำ/สุโก ..... อดี�ต่เมื�องหลวงของจั&กรวรรดี�อ�นคำา......
ในภาพื้คำ�อบร�เวณท�"เร�ยกว�า....Plaza de Armas....ศ2นย5กลางของเมื�อง
อ�นต่�ป/น*(Intipunku) หร�อประต่2แห�งสุ/ร�ยเทพื้
เป-นทางก�อนท�"จัะเห;นมืาช2 ป6กช2
บร�เวณลานศ&กสุ�ทธ�@....จัะเห;นมื�ข& �นบ&นไดีข!�นไป
สุ2�อ�นต่�วาต่านา...จั/ดีสุ2งสุ/ดีของมืาช2ป6กช2
.....อ�นต่�วาต่านา(Intihuatana)
....โอญ่&นไต่ต่&มืโบคำ�อป8อมืคำ�ายท�"มื& "นสุ/ดีท�ายของมื&นโก อ�นคำา กษ&ต่ร�ย5องคำ5เก�อบสุ/ดีท�ายของอ�นคำา...หล&งจัากท�"คำ/สุโกต่กอย2�ในมื�อสุเปนท�"น$าโดียป6ซึ่าโร�
โบราณสุถืานโอญ่&นไต่ต่&มืโบ
โบราณสุถืานสุย&คำมืาคำา(Sayac Marca)..
ภาพื้น��คำ�อภาพื้อะไร
แปลงปล2กพื้�ชผ่ลการเกษต่รแบบนาข&�นบ&นไดีท�"เป-นร2ปวงกลมืล!กลงไปเหมื�อนชามื
ใบใหญ่�
ภาพื้น��คำ�อภาพื้อะไร
นาเกล�อข&�นบ&นไดีท�"มื�มืาแต่�สุมื&ยของอ�นคำาท�"ซึ่าล�นาสุ(Salinas)
ว&ฒนธรรมื INCA แกะสุล&กต่&วเลขมืน/ษย5และเปล�อกไมื�ฝีBง
Little Llamas
• Llamas มื�บทบาทสุ$าคำ&ญ่ในว&ฒนธรรมื Inca พื้วกเขาเป-นแหล�งการขนสุ�งหล&กสุ$าหร&บจั&กรวรรดี�ซึ่!"งมื�ภ2เขาท�"กว�างใหญ่�ระบบถืนน แต่�ไมื�มื�ล�อ Llamas นอกจัากน��ย&งมื�มื2ล (ซึ่!"งท$าหน�าท�"เป-นเช��อเพื้ล�งและป/=ย) และผ่�าขนสุ&ต่ว5สุ$าหร&บสุ�"งทอ หน&งและเน��อสุ&ต่ว5สุ$าหร&บอาหาร
ประว&ต่�ศาสุต่ร5อเมืร�กาใต่�
• ทว�ปอเมืร�กาใต่�ก�อนหน�าท�"ชาวย/โรปจัะเข�ามืาน&�น
• เคำยเป-นท�"อย2�ของชนพื้��นเมื�องท�"เร�ยกว�า อ�นเดี�ยนแดีง
• ซึ่!"งมื�คำวามืเช�"อว�าเป-นมืน/ษย5ท�"เดี�นทางมืาจัากทว�ปเอเช�ยเข�าไปในทว�ปอเมืร�กาเหน�อ แล�วต่�อมืาภายหล&งจั!งไดี�เคำล�"อนย�ายลงไปในทว�ปอเมืร�กาใต่� โดียผ่�านทางคำอคำอดีปานามืา
การข/ดีคำลองปานามืาของสุหร&ฐอเมืร�กาภายใต่�การน$าของท�โอดีอร5 ร2สุเวลต่5
อ�นเดี�ยนแดีง อาศ&ยอย2�ต่รงไหน ?• ในบรรดีาชาวพื้��นเมื�องท�"มื�คำวามืสุ$าคำ&ญ่ คำ�อ พื้วก
อ�นเดี�ยนแดีงท�"อาศ&ยอย2�ในจั&กรวรรดี�อ�นคำา บนเท�อกเขาแอนดี�สุทางภาคำต่ะว&นต่กของทว�ป คำรอบคำล/มืพื้��นท�"ต่& �งแต่�ประเทศเอกวาดีอร5 เปร2 โบล�เว�ย ไปจันถื!งต่อนเหน�อของประเทศช�ล�ในปBจัจั/บ&น
เท�อกเขาแอนดี�สุ ต่รงประเทศโบล�เว�ยเท�อกเขาแอนดี�สุ ต่รงประเทศโบล�เว�ย
เท�อกเขาแอนดี�สุ• เป-นเท�อกเขาท�"วางต่&วขนานก&บดี�านต่ะว&นต่กของทว�ป
อเมืร�กาใต่� เป-นเท�อกเขาท�"ยาวท�"สุ/ดีในโลก พื้าดีผ่�าน 6 ประเทศต่&�งแต่� โคำล&มืเบ�ย เอกวาดีอร5 เปร2 โบล�เว�ย อาร5เจันต่�นา และ ช�ล�
• ชาวอ�นเดี�ยนแดีงในจั&กรวรรดี�อ�นคำา ร2 �จั&กเพื้าะปล2กพื้�ชต่�างๆ เพื้�"อใช�เป-นอาหาร ไดี�แก� ข�าวโพื้ดี
มื&นฝีร&"ง ฟ้Bกทอง และถื&"วชน�ดีต่�างๆ • และเล��ยงสุ&ต่ว5สุ$าคำ&ญ่ 2 ชน�ดี คำ�อ ลามืา
และอ&ลกาปา ซึ่!"งเป-นสุ&ต่ว5ในต่ระก2ลอ2ฐ
ข�าวโพื้ดี
มื&นฝีร&"ง
ฟ้Bกทอง
ลามืา
อ&ลกาปา
ในดี�านท�"อย2�อาศ&ย
• ชาวอ�นเดี�ยนแดีงในจั&กรวรรดี�อ�นคำาสุร�างบ�านเร�อนเป-นท�"อย2�อาศ&ยถืาวร ก�อดี�วยแผ่�นห�นท�"ต่&ดีเป-นก�อนๆน$ามืาวางซึ่�อนก&น และในเขต่แห�งแล�งเป-นทะเลทราย ก;ใช�ดี�นเหน�ยวต่ากแห�งมืาก�อสุร�างเป-นบ�าน
บ�านชาวอ�นคำา
• ศ2นย5กลางของจั&กรวรรดี�อ�นคำาอย2�ท�"เมื�องคำ/ชโก (ปBจัจั/บ&นเป-นเมื�องในประเทศเปร2 ) ซึ่!"งเป-นเมื�องหลวงของจั&กรวรรดี�น�� ไดี�ร&บสุมืญ่าว�าเป-น เมื�องแห�งดีวง“อาท�ต่ย5 หร�อ สุ/ร�ยนคำร” “ ”
มืาช2ป6กช2 คำาดีว�าสุร�างข!�นราวป: คำ.ศ. 1450 โดียจั&กรพื้รรดี�ปาชาก2ต่�ของชาว
อ�นคำา
7 กรกฎาคำมื พื้.ศ. 2550 มืาช2ป6กช2ไดี�ร&บเล�อกให�เป-นหน!"ง
ในเจั;ดีสุ�"งมืห&ศจัรรย5ของโลกย/คำใหมื�
การุส(ารุวีจทวี�ปอเมรุ�กาใต่�
1)เช�"อก&นว�าชาวย/โรปคำนแรกท�"เดี�นทางไปพื้บทว�ปอเมืร�กาใต่� คำ�อ คำร�สุโต่เฟ้อร5 โคำล&มืบ&สุ เมื�"อ พื้.ศ.2041ไดี�เดี�นทางไปถื!งเกาะต่ร�น�แดีดี เป-นเกาะชายฝีB" งต่อนเหน�อของ
อเมืร�กาใต่� และไดี�เห;นบร�เวณปากแมื�น$�าโอร�โนโคำ ซึ่!"งเป-นประเทศเวเนซึ่/เอลาใน
ปBจัจั/บ&น แต่�ไมื�ไดี�ข!�นฝีB" งสุ$ารวจั
• 2)อเมืร�โก เวสุป/ชช� เป-นชาวอ�ต่าเล�ยน ไดี�เดี�นเร�อสุ$ารวจัทว�ปอเมืร�กาหลายคำร&�ง ท&�งทว�ปอเมืร�กาเหน�อและอเมืร�กาใต่� จันช�"อของน&กสุ$ารวจัผ่2�น��ไดี�น$ามืาต่&�งช�"อเป-นทว�ปใหมื�
• 3)ในพื้.ศ.2063 เฟ้อร5ดี�นาน แมืกเจัลแลน น&กเดี�นเร�อชาวโปรต่/เกสุ เป-นชาวย/โรปคำนแรกท�"เดี�นเร�ออ�อมืทว�ปอเมืร�กาใต่�ไดี�สุ$าเร;จั
การุต่,-งถิ่��นฐาน
• หล&งจัากท�"มื�การคำ�นพื้บทว�ปอเมืร�กาใต่�แล�ว การต่&�งถื�"นฐานไดี�เร�"มืต่�นข!�น ผ่2�เข�าไปต่&�งถื�"นฐานคำร&�งแรกสุ/ดี ไดี�แก�
• ชาวสุเปน ช�"อ อ&ลฟ้องโซึ่ เดี โลเชดีา ไดี�น$าผ่2�คำนเข�าไปต่&�งอาณาน�คำมืเล;กๆท�"บร�เวณชายฝีB" งต่ะว&นต่กเฉี�ยงเหน�อ ในประเทศโคำล&มืเบ�ยในปBจัจั/บ&นในคำ.ศ.1533
• ไดี�มื�นายทหารชาวสุเปนผ่2�หน!"ง ช�"อ ฟ้รานซึ่�สุ ป6ซึ่าร5โร น$าก$าล&งพื้ล 180 คำน เดี�นทางจัากชายฝีB" งเอกวาดีอร5ข!�นไปบนเท�อกเขาแอนดี�สุ และย!ดีจั&กรวรรดี�อ�นคำาของชาวอ�นเดี�ยนแดีงภายในระยะเวลาอ&นรวดีเร;ว น&บเป-นเหต่/การณ5สุ$าคำ&ญ่มืากในประว&ต่�ศาสุต่ร5ของทว�ปอเมืร�กาใต่� เน�"องจัากเป-นการเร�"มืต่�นของการขยายอ$านาจัของชาวผ่�วขาวเข�าไปในทว�ปน�� ท$านองเดี�ยวก&นก&บท�" นายทหารชาวสุเปน ช�"อ
เฟ้อร5น&นโดี คำอร5เต่ช ไดี�เข�าไปพื้�ช�ต่จั&กรวรรดี�แอซึ่เต่;กในเมื;กซึ่�โกเมื�"อ 12 ป:ก�อนหน�าน��
• การท�"ป6ซึ่าร5โรสุามืารถืเอาชนะชาวอ�นเดี�ยนแดีงในจั&กรวรรดี�อ�นคำาไดี� ท&�งๆท�"มื�ก$าล&งพื้ลเพื้�ยง 180 คำนน&�นเป-นเร�"องท�"แปลกประหลาดี แต่�ท�"สุามืารถืท$าไดี�สุ$าเร;จัก;เน�"องจัากประมื/ขของชาวอ�นเดี�ยนแดีงในขณะน&�นก$าล&งเก�ดีคำวามืแต่กแยก และป6การ5โซึ่ไดี�ใช�กลอ/บายหลอกล�อจันสุามืารถืเข�าคำวบคำ/มืต่&วประมื/ขของชาวอ�นเดี�ยนแดีงไว�ไดี� เมื�"อขาดีประมื/ขชาวอ�นเดี�ยนแดีงท�"เหล�อแมื�จัะมื�เป-นจั$านวนมืากก;ยอมืจั$านนแต่�โดียดี�
ผู้ลกรุะทบจากการุปกครุองข้องสเปนและโปรุต่ เกส
• เมื�"อชาวสุเปนและโปรต่/เกสุเข�ามืาสุร�างอาณาน�คำมืในอเมืร�กาใต่� ไดี�กอบโกยเอาผ่ลประโยชน5ไปอย�างมืากมืาย ผ่ลประโยชน5ท�"ไดี�ร&บเป-นแร�โลหะท�"มื�คำ�า เช�น เง�น ทองคำ$า และพื้�ชผ่ลเมื�องร�อนต่�างๆ นอกจัากน��ย&งบ&งคำ&บใช�แรงงานของชาวอ�นเดี�ยนแดีงให�ไปข/ดีหาแร�ใหมื�ๆ ให�แก�ต่นดี�วย ท$าให�ชาวอ�นดี�ยนแดีงต่�องประสุบคำวามืท/กข5ยากและล�มืต่ายไปจั$านวนมืาก จัากกการถื2กใช�แรงงานอย�างไมื�ปราณ�ปราศร&ย และการขาดีแคำลนอาหารบร�โภคำ เพื้ราะไมื�มื�แรงงานท�"จัะท$าการเพื้าะปล2ก
• สุ$าหร&บการปล2กพื้�ชเมื�องร�อนน&�น ชาวสุเปนและโปรต่/เกสุไดี�น$าทาสุน�โกรเข�ามืาใช�เป-นแรงงานในไร�ขนาดีใหญ่� ซึ่!"งปล2กอ�อยและพื้�ชเมื�องร�อนอ�"นๆ โดียสุร/ปแล�วการอพื้ยพื้เข�าไปต่&�งถื�"นฐานของชาวสุเปนและโปรต่/เกสุมื�ไดี�มื/�งหว&งจัะสุร�างคำวามืเจัร�ญ่ให�แก�อาณาน�คำมือย�างแท�จัร�งเหมื�อนก&บท�"อ&งกฤษและฝีร&"งเศสุท$าในอเมืร�กาเหน�อ
• แต่�สุ�วนใหญ่�ต่�องการผ่ลประโยชน5ท�"จัะไดี�ร&บในเวลาอ&นรวดีเร;ว และกอบโกยคำวามืมื&"งคำ&"งก&บสุ2�เมื�องแมื� จั!งท$าให�การพื้&ฒนาคำวามืเจัร�ญ่ของอาณาน�คำมืเป-นไปอย�างล�าช�า
การุได�รุ,บเอกรุาชข้องปรุะเทศต่�างๆในอเมรุ�กาใต่�
• อาณาน�คำมืของสุเปนและโปรต่/เกสุเร�"มืเคำล�"อนไหวเพื้�"อเร�ยกร�องเอกราช หล&งจัากท�"อย2�ใต่�อาณาน�คำมืของเมื�องแมื�มืาเป-นเวลาประมืาณ 300 ป: สุงคำรามืประกาศอ�สุรภาพื้ของสุหร&ฐอเมืร�กาในอเมืร�กาเหน�อเป-นต่&วอย�างกระต่/�นให�อาณาน�คำมืในอเมืร�กาใต่�เอาแบบอย�างบ�าง
• ผ่2�น$าสุ$าคำ&ญ่ในการต่�อสุ2�เร�ยกร�องเอกราชท�"มื�ช�"อเสุ�ยงมืากท�"สุ/ดี คำ�อ ซึ่�มือน โบล�วาร5 บ/คำคำลผ่2�น��มื�เช��อสุายสุเปน ไดี�รวบรวมืพื้รรคำพื้วกต่�อสุ2�ก&บก$าล&งทหารของสุเปนในคำ.ศ. 1809 จันไดี�ร&บช&ยชนะในท�"สุ/ดี แล�วไดี�จั&ดีต่&�งสุหพื้&นธร&ฐ ช�"อ เกรต่เต่อร5 โคำล&มืเบ�ย โดียรวมื เอกวาดีอร5 เวเนซึ่/เอลา และปานามืา เข�าดี�วยก&น
• ภายหล&งไดี�ย/บเล�กไป และกลายเป-นประเทศเอกราชต่�างๆ นอกจัากน��โบล�วาร5ย&งเป-นผ่2�น$าในการประกาศเอกราชของโบล�เว�ยในคำ.ศ.1825 ซึ่!"งช�"อประเทศโบล�เว�ยก;ต่&�งข!�นเพื้�"อเป-นเก�ยรต่�แก�ผ่2�น$าทางการเมื�องน��
ซึ่�มือน โบล�วาร5