ชดท 3

การบำ าร งร กษาเครองจกรกล อยางสมำาเสมอในขณะใชงาน การบำ าร งร กษาท ถ ก ต อ ง ใ น ข ณ ะใช ง านจะ เป นว ธ ทจะใหเครองจกรกลมอายยนนาน และผลตภณฑหลอลนท

ใชมอายการใชงานทยนนานดวยเพอความมนใจไดวาเมอถงกำาหนดถายเปลยนแลวผลตภณฑหลอลนทถายเปลยนออกมายงอยในสภาวะทสามารถใหความคมครองเครองจกรกลมใหเกดการสกหรอในอตราทเกนปกต แนวทางทควรยดถอมดงน •ควรหมนสงเกตความเปลยนแปลงของผลตภณฑหลอลนในระบบในเรองสระดบอตราการพรองและสภาพเพราะสงเหลานเปนตวบงชถงปญหาทเกดขน เชน หากสนำามนหลอลนขนแสดงวามนำารวไหลเขามาปะปนจะทำาใหการหลอลนลดประสทธภาพลงและอาจเกดสนมในเครองไดอตราการพรองหากมากผดปกตแสดงวามการรวซมของระบบหลอลนและหากมากขนอาจเกดการขาดนำามนทำาใหเครองจกรสกหรอได • ควรถายเปลยนผลตภณฑหลอลนตามกำาหนดทผผลตเครองแนะนำา และการถายเปลยนตองมนใจวาเตมถกชนดในปรมาณทพอดไมมากไปหรอนอยไปและมการบนทกเพออางองตอไป ตองระมดระวงมใหเกดการใชปะปนกบผลตภณฑหลอลนเกรดอน •หมอกรองนำามนหลอลนหมอกรองอากาศและหมอกรองเชอเพลง ตองหมนลางและเปลยนตามกำาหนดหรอเมอเสอมสภาพ

• ควรหมนปรบแตงเครองจกรกลใหถกตองเสมอเชนตงศนยปรบแตงรอบการเผาไหมเปนตน • เมอทำาการถอดซอมแซมชนสวน ใหเชดลางใหสะอาดกอนนำามาประกอบและเมอตองเตมนำามนใหม ควรฟลชลางระบบดวยนำามนชนดนนกอนเพอแนใจวาระบบสะอาดกอนเตมนำามนใหมและเรมใชงาน •ควรใชเครองจกรกลตามกำาลงความสามารถและใชอยางถนอม

แรงเสยดทานหรอความฝดคอแรงซงตอตานการเคลอนทของผวหนาหนงบนอกผวหนาหนงใน เครองจกรกล พลงงานทตองเสยไปเพอเอาชนะความฝด ทำาใหประสทธภาพของเครองจกรตำาลงและพลงงานทสญเสยไปอยในรปของความรอนทอาจจะเปนอนตรายและผลเสยตอเครองจกรได แรงเสยดทานนเกดจากความขรขระของผวหนาทมาสมผสกนและการหลอมตวตดกนเปนจดๆผวหนาของโลหะทแมไดรบการขดมนมาอยางด เมอนำามาสองดดวยกลองขยายกำาลงสงจะเหนวาประกอบไปดวยยอดแหลมและหลมลกมากมายดงนนเมอผวหนาหนงถกนำามาสมผสกบอกผวหนาหนง บรเวณทสมผสกนจรงๆนนจงเปนจดเลกๆทยอดแหลมไปแตะกบผวตรงขาม จดทเลกมากๆเหลาน ตองรบนำาหนกทกดหนาสมผสทง2 เขาดวยกนและแรงกดทสงมากนกทำาใหจดสมผสเหลานนหลอมตดกนไดแรงเสยดทานของการเสยดสระหวางผวหนาเชนน จงเปนแรงทตองใชในการหกและการฉกจดเชอมตดใหขาดจากกนนอกจากนนแลวในขณะทกำาลงเคลอนท ยอดสงๆ กยงสามารถกดขวางซงกนและกน เชนชนกนแตกหกหรอตองครดไถไปบนอกผวหนาหนงทแขงนอยกวาดวยแรงเสยดทานจงขนอยกบนำาหนกหรอโหลดซงกำาหนดพนทรวมทหลอมตดกน และชนดของสารทเปนหนาสมผสวามความแขงเพยงใดยากตอการฉกหกหรอครดไถเพยงใด

ในงานอตสาหกรรมและงานกอสรางเครองจกรกลทใชบางชนดเปนแบบขบเคลอนโดยกำาลงดนลม เครองมอลมพวกนแบงตามลกษณะทำางานไดเปน3ชนดคอ ก. เครองมอททำางานแบบเคาะหรอทบ เชนฆอนหรอปนจน ข. เครองมอชนดทหมน เชนสวาน เครองบดเจยรหรอปม ค. เครองมอทใชแรงกดดนคงท เชน เครองมอยกของหรอเครองมอทใชจบยดเกาะ

เครองมอบางอยางมลกษณะการทำางานของทง 2ชนดดงกลาวรวมกน เชนสวานทใชเจาะหน เปนเครองมอลมททำางานโดยทงแบบเคาะและหมนในขณะเดยวกน

การหลอลนเครองมอเหลานนำามนทใชจะเปนชนดพเศษการหลอลนดวยตวมอเตอร แบรง และเฟองอาจจะแยกกน (โดยใชนำามนหรอจารบ)หรออาจหลอลนโดยนำามนตวเดยวกนกบทใชในหองอากาศ (AirChamber)ชนสวนทเคลอนไหวในหองอากาศถกหลอลนโดยตวหลอลนนำามน(IntegralLubricator)หรอโดยละอองนำามนทอยในอากาศท ถกอดโดยระบบAirline Lubricator หรอMicrofogLubricatorการเลอกนำามนหลอลนในหองอากาศจะขนอยกบการออกแบบและการทำางานของเครองมอซงตองคำานงถงสงตอไปน 1. การขยายตวของอากาศอยางรวดเรวภายในเครองมอทำาใหอณหภมลดตำาลงอยางมากดงนนนำามนทใชจำาเปนตองมจดไหลเทตำา(LowPourPoint) 2. ในทางตรงขามกบขอหยดนำามนในทางเดนของอากาศทถกอดจะมอณหภมสงอนนเปนสาเหตทวานำามนทใช

ตองสามารถตานทานการทำาปฏกรยากบออคซเจน (ปฏกรยานทำาใหเนอนำามนแปรสภาพเปนสารเหนยวๆ) 3. เนองจากอากาศหรอสารทถกอดมกจะมความชนสง โดยเฉพาะการทำางานใตดนซงอาจมความแตกตางของอณหภมอยางมากระหวางลมทเครองอดอากาศ (โดยปกตจะอยบนดน)และลมทถกสงไปยงเครองมอทใชใตดน ในกรณน ความชนในอากาศดงกลาวจะมผลกระทบสองทางคอ จะเกดการกรดกรอนและการชะลางนำามนหลอลนออกไปจากผวโลหะ ดงนนนำามนพวกนตองสามารถปองกนการกรดกรอนและรวมตวกบนำาไดในบรเวณทมนำามาก 4. เนองจากชองวางระหวางผวโลหะของเครองมอบางชนดคอนขางแคบนำามนหลอลนตองสามารถปองกนการสกหรอไดดดวยถาเครองมอถกใชงานหนกมากตองสามารถรบแรงกดสงๆไดดวย (ExtremePressureCapabilities)เชนงานเจาะหนซงตองใชแรงเจาะเฉอนอยางรนแรง

คอมเพรสเซอร (Compressor)ทำาหนาทอดนำายาซงดดเขามาในสภาพทเปนไอใหมความดนสงขนและกลายเปนของเหลวบางสวนนำายาจะรอนขนมากเนองจากถกอดใหมความดนสงขน คอยลรอน (Condenser) ทำาหนาทระบายความรอนออกจากนำายา ทำาใหนำายาทยงเปนไอกลนตวเปนของเหลว ในตเยนใชตามบานการระบายความรอนอาศยการระบายสอากาศโดยธรรมชาตแผงคอยลรอนจะตดอยหลงตเยน ในเครองปรบอากาศของบานใชพดลมเปาระบายความรอนเปนชดอยนอกบาน ในรถยนตคอยลรอนจะตดตงตดกบหมอนำารงผง อาศยพดลมชวยระบายความรอน ในระบบเครองปรบอากาศแบบศนยกลางตามตกสวนใหญจะใชวธระบายความรอนดวยการผานทอนำายาเขาในCoolingTowerทมระบบการหลอเยนดวยนำาและระบายความรอนดวยพดลม หมอกรอง/อปกรณดกความชน (Filter/Dryer) หมอกรองทำาหนาทดกเอาสงสกปรกทเปนของแขงซงปะปนในนำายาออก เพอไมใหไปอดตนทวาวลลดความดนบางแบบกสามารถดดซบนำาทปะปนในนำายาออกไดดวย ปกตระบบแอรเปนระบบปดสงสกปรกหรอนำาอาจเขามาไดตอนถอดซอมตอนเตมนำายาจากการสกหรอของชนสวนเครองคอมเพรสเซอร และจากการเสอมสภาพของนำามนหลอลนหากใชนำามนทมคณภาพตำา วาวลหรอทอสำาหรบลดความดน (Expansion Valve or Capillary Tube)ทำาหนาทลดความดนของนำายาลงนอกจากนวาวลยงทำาหนาทควบคมอตราการไหลของนำายาใหเหมาะสมกบอณหภมความเยนทตองการ ตววาวลหรอทอลดความดนจะตดอยกบคอยลเยนเมอนำายาซงมความดนสงวงผานรขนาดเลกในวาวลออกสชองในคอยลเยนความดนจะลดลงมาก เกดการเดอดและระเหยตวอยางรวดเรวในการเดอดระเหยตวนของเหลวตองการความรอนแฝงสำาหรบการระเหยตวมาก จงดดเอา

จากบรเวณใกลเคยงซงคอจากตวคอยลเยนนนเอง คอยลเยน (Evaporator) ทำาหนาทเปนชองใหนำายาเดอดระเหยและรบความรอนจากภายนอกปอนใหนำายาเพอระเหยตว ในตเยนตามบาน คอยลเยนจะวงอยรอบๆชองแขง เปนสวนหนงของผนงชองแขง รบความรอนจากในตเยน ทำาใหอากาศในตเยนมอณหภมตำาลง สำาหรบเครองปรบอากาศในบานชดคอยลเยนจะตงอยในหองโดยมพดลมดดอากาศจากในหองเปาผานชดคอลซงมครบอลมเนยมอยรอบๆคายความรอนใหกบชดคอยล ลมทออกมาจงเยนลงครบอลมเนยมชวยในการสงถายความรอนใหเรวขนในรถยนตกใชหลกการเดยวกน สำาหรบเครองปรบอากาศแบบศนยกลางมกใชนำาเปนตวถายเทความรอนใหคอยลเยนนำาทผานคอยลเยนจะมอณหภมตำาอาจอยในราว5-10 ำCซงจะสงไปตามชนตางๆแลวใชพดลมดดอากาศจากภายในหองมาเปาผานคอยลเยนอกทเพอทำาอากาศใหเยนลง นำายาซงรบความรอนระเหยตวแลวกจะถกดดกลบไปสคอมเพรสเซอรเพออดใหมความดนกลายเปนของเหลวตอไป ระบบเครองความเยนจงทำาหนาทรบความรอนจากแหงหนงแลวนำาไปคายออกยงอกแหงหนงความรอนถกสงเขาสระบบคอยลเยนและคายออกจากระบบตรงคอยลรอน

เนองจากนำามนหลอลนคอมเพรสเซอรมโอกาสเลดลอดปะปนไปกบนำาละนำายาจะมผลตอการพจารณาคณสมบตของนำามนหลอลนทเรากำาลงเลอกลกษณะการผสมตวกนระหวางนำามนหลอลนและนำายาแบงไดเปน3ลกษณะคอ 1. นำามนหลอลนและนำายาผสมตวเขาเปนเนอเดยวกนไดอยางสมบรณเปนสารละลาย (CompletelyMiscible)เชนนำายาR12ในกรณนเกดจดไข(FlocPoint)ของสารละลายจะเปนตวกำาหนดการเลอกนำามนเพราะเมออณหภมของสารละลายลดตำาลงมากๆ จะเกดการแยกตวของผลกไขออกจากสารละลายและเมออณหภมยงลดตำาลงไปอกผลกไขจะรวมตวกนมขนาดใหญเปนวนขนขาวซงสามารถอดตนในวาวลลดความดนและคอยลเยนไดอณหภมทสารละลายเกดเปนวนขนขาวนเรยกวา “จดเกดไข”นำามนทเลอกใชควรมจดเกดไขตำากวาอณหภมการเดอดระเหยของนำายา 2.นำามนหลอลนและนำายาไมผสมตวกนเลย(Com-pletely Immiscible) เชนนำายาแอมโมเนย ในกรณทจดไหลเท (Pour Point) ของนำามนเปนตวกำาหนดการเลอกนำามน เพราะเมออณหภมตำาลงมากๆนำามนซงลอยแขวนตวอยในนำายาจะเรมขนหนดขนจนไหลไมไดและแขงตวในทสดและสามารถเกาะอดตนในวาวลลดความดนและคอยลเยนได อณหภมทนำามนเรมไมไหลนเรยกวา “จดไหลเท” (PourPoint) นำามนทเลอกใชควรมจดไหลเทตำากวาอณหภมการเดอดระเหยของนำายา

3.นำามนหลอลนและนำายาผสมตวเขากนไดบางสวน(PartiallyMiscible)เชนนำายาR22และR13B1ในกรณนสวนผสมจะแยกเปนสองชนเมออณหภมลดตำาลงโดยชนของนำายาจะมนำามนละลายอยบางและชนของนำามนกจะมนำายาละลายอยบางเชนกนโดยปกตของนำามนอณหภมจดเกดไขมกจะสงกวาจดไหลเทนอกจากวานำามนนนผานกระบวนการสกดพเศษเอาไขออกไปอกชนของนำายาทมนำามนละลายอยจะเปนชนทอาจกอปญหาไดในสวนของระบบทอณหภมตำาดงนนนำามนหลอลนทใชตองมจดเกดไขตำา

โดยปกตจดวาบไฟของนำ ามนหลอลนจะอย ในชวง160ถง320 ำCแลวแตวาเปนนำามนใสหรอนำามนขนนำามนหลอลนใสมกจะมจดวาบไฟตำากวานำามนขนสวนเชอเพลงนนมจดวาบไฟตำามาก เชนนำามนเบนซนมจดวาบไฟราว -43 ำCและนำามนโซลามจดวาบไฟราว 86 ำCหากมเชอเพลงลงไปปะปนในนำามนหลอลน จดวาบไฟของนำามนหลอลนจะลดลงมาก และความหนดกจะลดลงดวย การ

ทดสอบนใชกบนำามนหลอลนเครองยนตเทานน เพราะเชอเพลงมโอกาสเขามาปะปนกบนำามนหลอลน โดยเลดลอดผานแหวนลกสบและซลใน InjectionPumpในเครองดเซลจดวาบไฟของนำามนหลอลนเครองยนตวดโดยวธASTMD-93(PMCC)ไมควรตำากวาของใหมเกน45ำC

ปรมาณนำาในนำามนหลอลนใชแลว วดออกมาในหนวย%โดยปรมาตรวดโดยวธASTMD-95ปรมาณทยอมใหมไดขนอยกบชนดของงานทหลอลนหากเปนระบบไฮดรอลคไมควรเกน0.1%ระบบหลอลนแบรงและเทอรไบนและเครองยนตดเซลหมนเรวไมควรเกน 0.2% เครองอดลมไมควรเกน0.5% เกยรและเครองดเซลรอบชาไมควรเกน1.0%สวนนำามนหมอแปลงไมควรเกน0.005%หาก

คณภาพดานอนๆของนำามนยงดอย แตมนำามากเกนไปหากเราสามารถกำาจดนำาใหลดลงจะโดยวธถายเดรนเขาหมอเหวยง(Centifuge)หรอวธอนกสามารถใชงานตอไปได

ปรมาณตะกอนในนำามนหลอลนใชแลว วดโดยวธASTMD-893มหนวยเปน%โดยนำาหนกหากใชPentaneหรอn-HeptaneเปนตวละลายคาทไดจะรวมถงพวกตะกอนยางเหนยวทเกดจากปฏกรยาระหวางนำามนกบอากาศหากใชBenzeneหรอTolueneเปนตวละลายคาทไดจะไมรวมถงตะกอนยางเหนยวดงกลาวดงนนผลตางของคาทงสองจงเปนปรมาณของเนอนำามนทเสอมสภาพไปเนองจากปฏกรยาออคซเดชน ปรมาณของตะกอนทไมละลายในสารละลายพวกPentaneหรอ n-Heptaneสำาหรบนำามนใชแลวนน

จะยอมใหมมากหรอนอยขนอยกบชนดของงาน เชน ในไฮดรอลค เทอรไบน และคอมเพรสเซอรเครองทำาความเยน ไมควรเกน 0.2% ในเกยรเพรสเซอรอดอากาศและนำามนHeatTransterOil ไมควรเกน1.0 ในเครองยนตดเซลหมนเรวปกตไมควรเกน2.0แตหากคณสมบตอนๆยงดอยอาจยอมใหมมากขนไปไดถง3.0 เชนเดยวกบเครองยนตดเซลรอบปานกลางและรอบชาผลตางของคาตะกอนทไมละลายในPentaneและในBenzeneสำาหรบนำามนหลอลนเครองยนตเบนซนและดเซลไมควรเกน1.0%

การสกหรอหมายถงการตองสญเสยเนอสารจำานวนหนงออกไปจากชนวตถโดยไมปรารถนาสาเหตของการสกหลอมหลายประการและมกจะเกดจากหลายสาเหตพรอมๆกนการสกหลอสามารถแบงไดตามสาเหตเปน4ประเภทใหญๆคอ 1. การสกหรอแบบAdhesive เกดจากการทผวโลหะมาเสยดสกนและยอดแหลมทหลอมตดกนถกกระแทกใหแตกหกอนเปนขบวนการเกดแรงเสยดทานนนเองนำามนหลอลนปองกนและลดการสกหรอประเภทนโดยการทำาหนาทลดการสมผสกนระหวางหนาสมผสได อนเปนการลดแรงเสยดทานไปในตวการสกหลอประเภทนมกเกดจากการหยดและไปของผวหนาสมผสกอนทฟลมนำามนจะเกดขนไดหรอความลมเหลวอนๆของฟลมนำามนทจะแยกหนาสมผสออก 2. การสกหรอแบบAbrasive เกดจากการทมชนสวนของแขงขนาดเลกหลดเขาไปในบรเวณผวสมผสและครดไถไปบนผวหนาทอาจจะออนกวาชนสวนของแขงนอาจจะเปนสงแปลกปลอมจากภายนอก หรอเศษทแตกหกมาจากการสกหรอนนเอง ดงนนปจจยของการสกหลอแบบAbrasiveคออนภาคของแขงตองมขนาดใหญกวาความหนาของฟลมนำามนและมความแขงกวาผวหนาสมผสนำามนหลอลนสามารถทำาหนาทชะลางหรอพดพาเอาอนภาคของแขงทเปนอนตรายตอผวหนานไปได เปนการลดการสกหรอโดยทอปกรณของระบบหลอลนเชนชลและไสกรองมสวนสมพนธกบหนาทนมาก 3.การสกกรอน (Corrosive )หมายถงการทเนอสารถกสารอนเขากรดกรอนทำาปฏกรยาเคม เชน จากในบรรยากาศทวๆ ไปจากสารทเกดจากนำามนหลอลนทเสอมสภาพกลายเปนกรดหรอจากไอกรดกำามะถนจากนำามนเชอเพลงทใชเผาไหมและอน ๆ นำามนหลอลนชวยลดการสกกรอนได2วธคอการทำาตวเปนฟลมเคลอบผวหนาปองกน

ไมใหเกดปฏกรยากบออคซเจนและการทนำามนหลอลนมสารเคมทจะหยดยงหรอชงเขาทำาปฏกรยากบสารทเปนอนตรายนนเสยกอน 4.FatiqueWear เกดจากความเสยหายภายใตผวหนาอนเปนผลมาจากการทผวหนาถกแรงกระทำาซำาๆ กนเปนเวลานานและเกดการลาของเนอสารนนอาการทพบไดมกจะเปนร หรอการแตกทเกดโดยฉบพลน ไมสามารถคาดการณไดสำาหรบการสกหลอประเภทนยงไมสามารถชชดถงความสามารถของนำามนหลอลนวามสวนชวยลดหรอปองกนไดประการใด หลกการของนำามนหลอลนในการลดแรงเสยดทานและการสกหรอจะเปนความรเบองตนสำาหรบการออกแบบการเลอกใช และความสามารถในการใชงานจรงของนำามนหลอลน โดยทควรตระหนกวานำามนหลอลนยงมหนาทอนๆอกและบางครงอาจจะสำาคญไมยงหยอนกวาหนาทหลก2ประการนกไดเชน ในงานตดโลหะการระบายความรอนอาจเปนหนาททสำาคญทสด

คาความเปนกรดทวดออกมาเปนหนวยมลลกรมดางKOH/กรมนำามน เชนเดยวกนกบคาความดางแสดงถงปรมาณของกรดทงหมดทมอยในนำามนหลอลนวดได 2 วธคอ โดยวธASTMD-664และASTMD-974สำาหรบนำามนหลอลนไมวาจะเปนงานหลอลนชนดใดตองไมมกรดแกอยในนำามน เพราะกดแกจะทำาการกดกรอนโลหะทำาใหเกดความเสยหาย ตรวจหาคาปรมาณกรดแกในนำามนโดยวธASTMD-664หรอASTMD-974 เชนกน โดยแสดงคาเปนStrongScidNumber (SAN)สำาหรบกรดออนทมอยในนำามนหลอลนนนมาจากหลายแหลงดงน -ตวนำามนหลอลนพนฐานซงมสารพวกOxygen-atedHydrocarbonอย จะมากหรอนอยขนอยกบวาผานขบวนการผลตมาอยางไรปกตนำามนพนฐานทผานขบวนการผลตอยางดจะมคาความเปนกรดนอยมากไมเกน 0.05 ถง0.10มลลกรมดางKOH/กรมนำามน - เกดจากสารเพมคณภาพซงมสภาพเปนกรดออนทใสในนำามนเพอชวยทำาหนาทตางๆเชนสารปองกนสนมสารรบแรงกดสง และอนๆ ดงนนนำามนหลอลนคณภาพดทยงมไดใชงานอาจมคาความเปนกรดรวมไดสงถง5บางชนดกมคาความเปนกรดตำาแลวแตประเภทของสารเพมคณภาพทใสคาTANจากแหลงนลดลงไดตามระยะเวลาการใชงาน - เกดจากการทตวเนอนำามนพนฐานทำาปฏกรยากบออกซเจนในอากาศในระหวางการใชงานหากเกดขนมากความหนดของนำามนจะเพมขนดวย และปรมาณตะกอนทไมละลายในสารละลายกจะสงขนเชนกนกรดทเกดปฏกรยาในเบองตนมกจะไมคอยเปนอนตรายตอชนสวนเครองจกรกลเพราะยงมความเขมขนตำาอย หากการเกดปฏกรยาจะมความเปนกรดสงพอทจะเรมกดกรอนผวชนสวนโลหะเกดเปนกรดเกลอโลหะทจะเรงปฏกรยาระหวางนำามนกบออกซเจนอกทำาใหนำามนเสอมสภาพลงอยางรวดเรว เกดเปนตะกอน

ยางเหนยวและแลคเกอรเกาะตดตามทางเดนของนำามนในเครองจกรกลอาจอดตนทางเดนของนำามนทำาใหขาดการหลอลนและเครองจกรกลสกหลอในทสดนำามนทเสอมลงจะมสคลำาเขมขน ความหนดของนำามนจะสงขน คาความเปนกรดกสงขนดวยปรมาณของกรดทเกดจากการเสอมสภาพของนำามนนจะยอมใหเกดขนมากหรอนอยขนอยกบชนดของเครองจกรกลทใช เชนนำามนประเภทหลอลนเทอรไบนควรจบตามองเมอมปรมาณเกน0.3มลลกรมKOH/กรมนำามนพวกนำามนหลอลนแบรงนำามนไฮดรอลค เครองอดลมและเกยรควรจบตามองเมอมปรมาณเกน1.0มลลกรม เนองจากคาความเปนกรดรวมในนำามนหลอลนทหาโดยวธดงกลาวขางตนเกดจากปจจยหลายตวดงนนเปนการยากมากทจะใชคา TAN ตวเดยวดงกลาวมาตดสนใจวานำามนอยในสภาพเสอมหรอยงวธทถกตองคอตองตรวจสอบคาTAN เปนระยะๆ เรมตงแตใสนำามนใหมแลวดอตราการเปลยนแปลงคา TAN เรมสงขนอยางรวดเรวหรอหากเรามวธทจะสกดเฉพาะเนอนำามนทเสอมสภาพมาวดคาTANแลวตวเลขขางบนดงกลาวกสามารถใชเปนแนวทางได เชนใชเมทธานอลสกด

แบรงเปนองคประกอบสำาคญของเครองจกรทตองการการหลอลนและแทบจะกลาวไดวาเครองจกรเกอบทกเครองจะตองม แบรง “แบรง” คอสงทชวยรองรบหรอชวยยดชนสวนตาง ๆ ของเครองจกรทมการหมนไหอยในตำาแหนงทถกตองแบรงสามารถแบงออกเปน2ประเภทใหญๆคอแบรงกาบ(Plainbearings)และแบรงลกปน(RollingBearing) แบรงกาบ (Plainbearings)มลกษณะเปนรปทรงกระบอกกลวงโดยมแกนหมนอยภายในสวนของแกนหมนหรอเพลาทหมนอยภายในสวนของแกนหมนหรอเพลาทหมนอยในแบรงเรยกวาเจอรนอล(Joumal)สวนรปทรงกระบอกกลวงเรยกวา เจอรนอลแบรง (Journalbearing)ซงมกทำาดวยโลหะหรอสวนผสมของโลหะทมเนอออนกวาเจอรนอล แบรงกาบ ยงสามารถแบงออกเปน ทรสตแบรง(TrustBearing)ซงตวเจอรนอลไดรบแรงกดและหมนอยภายในเจอรนอลแบรงกบไกดแบรง(GuideBearing)ซงตวเจอรนอลเคลอนทกลบไปกลบมาตามแนวยาวของเจอรนอลแบรง แบรงกาบ โดยทวไปจะใช นำามน เปนตวหลอลนมากกวา จาระบ และมกใช จาระบ ในกรณทแบรงไมมระบบปองกนหรอซลทเพยงพอสำาหรบนำามน ในขณะทตวเจอรนอลหมนอยภายใน แบรง นำามนจะถกเหวยงเขามาเปนฟลมปองกนไมใหผวของเจอรนอลและแบรงมาสมผสกนความหนดของนำามนไมควรจะตำาเกนไปจนฟลมนำามนไมสามารถแยกผวสมผสทงสองออกจากกนได ความหนดของนำามนหลอลนสงขนาดนำามนหลอลนลกสบการเลอกความหนดของนำามนขนอยกบความเรวรอบแรงกดและอณหภมในขณะทใชงาน แบรงลกปน (Rolling Bearing) การเคลอนไหวของแบรงกาบจะเกดในลกษณะเลอนสมผส(Sliding)ของผวสมผสทงสองซงจะทำาใหเกดแรงเสยดทานขนแรงเสยดทานนสามารถลดลงไดโดยการเปลยนการเคลอนไหวแบบ

เลอนสมผส(Rolling)โดยการตดตงวงแหวนซงประกอบดวยลกปนททำาดวยโลหะแขง อาจจะมลกษณะกลมเหมอนลกบอลล หรอเปนแบบลกกลงเคลอนทอยระหวางวงแหวนชนในและชนนอก ในทางทฤษฎการหมนสมผสนนไมจะเปนตองอาศยนำามนหลอลน แตในทางปฏบตแลวแบรงลกปนยงมการเคลอนไหวแบบเลอนสมผสอยบางโดยเฉพาะอยางยงแบรงลกปนบางชนดจะเกดการบดเมอไดรบแรงกดนอกจากนยงเกดการเลอนสมผสระหวางตวลกปนกบตววสดทยดลกปนนน ดงนนการหลอลนจงยงเปนสงจำาเปนเพอลดแรงเสยดทานทเกดจากการเลอนสมผส เปนเกราะหรอซล ปองกนความชนการกดกรอนตลอดจนสงสกปรกตางๆทจะเขาไปในแบรง แบรงลกปนสวนใหญจะใช จาระบ เปนตวหลอลนจารบยงทำาหนาทเปนซลปองกนไมใหความชนหรอสงสกปรกตางๆ เขาไปทำาความเสยหายแกลกปนการเลอกชนดของจาระบ ขนอยกบความเรวรอบแรงกด และอณหภมของแบรงในขณะใชงาน โดยทวไปมกใช จาระบ เอนกประสงคททำาดายสบลเทยมในงานบางประเภทอาจมความตองการจาระบ ทสามารถทนตออณหภมสงและอณหภมตำาคอ ไมเหลวและไมทำาปฏกรยาออคซเดชนในขณะทใชงานภายใตอณหภมตำาเชน จาระบ สำาหรบเครองบน เปนตน ในบางสภาวะจาระบยงตองมคณสมบตทนตอการถกชะลางโดยนำาและนำามนจะตองไมแยกตวออกจาระบเปนตน แบรงลกปนหมนรอบจดซงมความรอนเกดขนสงจำาเปนตองใชนำามน ในการหลอลนขณะเดยวกนชวยระบายความรอนอกดวยแบรงเหลานมกเปนแบบปดแชอยในอางนำามนหรอใชวธฉดพนหรอหยดนำามนกได

สมาคมวศวกรยานยนตในอเมรกา (SAE)และกรมการขนสงของอเมรกา (Department ofTransporttation-DOT) และสมาคมกำาหนดมาตรฐานระหวางชาต (ISO)ตางกไดกำาหนดมาตรฐานของนำามนเบรคทใชในระบบเบรคของยานพาหนะซงเปนทยอมรบและใชกนทวไปมาตรฐานลาสดในขณะน (1982)ของSAEคอSAE1703Jan.’80ทไดแกไขปรบปรงจากมาตรฐานSAE J1703f ซงออกในป1978สวนของDOTคอมาตรฐานU.S.FederalMotorVehicleSafetyStandard(FMVSS)No.116DOT3,DOT4และDOT5(DOT5เปนมาตรฐานนำามนเบรคประเภทนำามนซลโคนไมนยมใชงานในรถยนต)มาตรฐานของISOคอISO4925-1978มาตรฐานตางๆดงกลาวไดกำาหนดคณสมบต

คาความเปนดางของนำามนใชในการวเคราะหสภาพนำามนหลอลนเครองยนตทใชนำามนดเซลขโลหรอนำามนเตาเปนเชอเพลง ซงจะวดออกมาเปนหนวยมลลกรมของดางKOH/กรมนำามนการวดคาความเปนดางทำาไดโดยวธASTMD-664หรอASTMD-2896 โดยปกตคาทวดไดโดยวธหลงจะสงกวาวธแรก เพราะวธหลงไดวดเอาคาความเปนดางของสารพวกAshedDetergentและดางออนจากสารประกอบไนโตรเจนมาดวย ในขณะทวธแรกวดไดเฉพาะคาความเปนดางจากAshedDetergentสารทจะชวยปองกนเครองยนตมใหถกกดกรอนดวยไอของกรดกำามะถนซงไดจากการเผาไหมกำามะถนในเชอเพลงดเซลกคอสารพวกAshedDeter-gentสวนสารพวกAshlessDispersant เปนตวกระจาย

ตางๆของนำามนเบรคในยานยนตไวหลายประการคณสมบตทสำาคญๆไดเปรยบเทยบไวในตารางแนบพรอมกบคาTypi-calTestFigureของนำามนเบรคเชลลเกรดตางๆ คณสมบ ต ท สำ า คญของนำ า ม น เบรคท ม ผลต อสมรรถนะการเบรคกคอจดเดอดเมอแหง เมอชนผลตอยางแมปมและลกสบเบรคและตอสวนตางๆของระบบเบรค ในมาตรฐานทงSAEJ1703และU.S.FMVSS116DOT3,DOT4และISO4925-1978ไดกำาหนดคณสมบตดานจดเดอดเมอแหงและเมอชนเอาไวโดยทนำามนเบรคทดจะตองมจดเดอดสงเมอทงแหงและชน

เขมาตะกอนปองกนมใหเกดSludgeและVarnishดงนนคาความเปนดางทวดโดยวธ ASTMD-664 จงเปนตวบงถงความสามารถของนำามนในการทำาลายฤทธกรดกำามะถนทแทจรง คาความเปนดางในนำามนหลอลนเครองยนตดเซลทใชเลวถาเปนเครองดเซลหมนเรวขนาดเลกไมควรใหลดตำากวาคา (1.0+%กำามะถนในเชอเพลง)หากเปนเครองดเซลหมนเรวขนาดใหญซงมปรมาณนำามนหลอลนในอางมากเชน ในเรอเดนสมทร ไมควรใหลดตำากวาระดบตวเลข%กำามะถนในเชอเพลงทใช หากเปนเครองดเซลรอบปานกลางหรอรอบชาไมควรใหลดตำากวา3เทาของตวเลข%กำามะถนเชอเพลงทใช