Upload
-
View
220
Download
0
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Â
Citation preview
สารเครเครอืือขายการแพทยฉกุเฉนิขายการแพทยฉกุเฉนิ
ปที่ 1 ประจําเดือน ตุลาคม - ธันวาคม พ.ศ. 2558 ฉบับที่ 0202
พลังทองถิ่นไทยพลังทองถิ่นไทยสูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางยั่งยืนสูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางย่ังยืน
สํานักประสานการแพทยฉุกเฉินและเครือขายสัมพันธ สถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ
www.niems.go.th
คณะที่ปรึกษานายแพทยอนุชา เศรษฐเสถียรนายแพทยไพโรจน บุญศิริคําชัยนายแพทยภูมินทร ศิลาพันธุนายสุรชัย ศิลาวรรณนายพรชัย โควสุรัตนนายนิพนธ บุญญามณี
บรรณาธิการนายพิเชษฐ หนองชาง
ผูชวยบรรณาธิการนางสาวชฎารัตน เกิดเรียน
กองบรรณาธิการนายพงษพิษณุ ศรีธรรมานุสาร
วาท่ีรอยเอกอรรณพ สุขไพบูลย
นางนลินรัตน เรืองจิรยศนายบัณฑิต พีระพันธนางนวนันทน อินทรักษ วาที่รอยตรีการันต ศรีวัฒนบูรพานางพัชรี รณที นางสาวเทียมจันทร ฉัตรชัยกนันทนางสาวชฎารัตน เกิดเรียน
º·ºÃÃ³Ò ¸Ô¡ Ò Ãºº
ติดตอประสานงานemail : [email protected]
ส ารเครือขายการแพทยฉุกเฉิน ฉบับนี้
เปนฉบบัที ่2 มวีตัถปุระสงคเพือ่สือ่สาร
และแลกเปลี่ยนเรียนรู การพัฒนาระบบ
การแพทยฉกุเฉนิและนวตักรรม และเพ่ือจดุประกายในการขบัเคลือ่น
งานการแพทยฉกุเฉนิของประเทศรวมกบัเครอืขายการแพทยฉกุเฉนิ
ทัง้ภาครฐั ภาคเอกชน องคกรปกครองสวนทองถิน่ สถาบันการศึกษา
และหนวยงานและบุคลากรที่เกี่ยวของในระบบการแพทยฉุกเฉิน
เนื้อหาในฉบับนี้ ประกอบดวย การสรุปประชุมการแพทยฉุกเฉิน
ขององคกรปกครองสวนทองถิ่นระดับชาติ ครั้งที่ 2 “พลังทองถ่ิน
ไทย สูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางย่ังยืน” ในวันที่ 24-26
สิงหาคม 2558 ณ โรงแรมลี การเดน พลาซา อําเภอหาดใหญ
จังหวัดสงขลา ซึ่งมีองคการบริหารสวนจังหวัดสงขลาเปนเจาภาพ
หลักรวมกับสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ อาสาฉุกเฉินชุมชน
(อฉช.): การปองกันและการดูแลการเจ็บปวยฉุกเฉินระดับครัวเรือน
และชมุชน และภาพอนาคตและขอเสนอการพัฒนาการแพทยฉกุเฉนิ
และขอเสนอในการจัดทําแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติฉบับ
ที ่3 ของเครอืขายองคกรปกครองสวนทองถิน่ เครอืขายภาคเอกชน
ทีไ่มแสวงหากาํไร (มลูนธิ/ิสมาคม) ทีม่บีทบาทดานการแพทยฉกุเฉนิ
และเครือขายภาคประชาชน กระผมและกองบรรณาธิการ หวังวา
สารเครือขายฉบับนี้คงเปนประโยชนตอทุกทาน
พลังทองถิ่นไทยสูเส
ทําไมตองทําไมตอง ปฏิรูปปฏิรู ประเทศไทย
พ ลังทองถิ่นไทยสูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางยั่งยืน เปน Theme ของการประชุมการแพทยฉกุเฉินขององคกร
ปกครองสวนทองถิ่นระดับชาติ ครั้งที่ 2 ป 2558 ระหวางวันที่ 24-26 สงิหาคม 2558 ณ โรงแรมลกีารเดนพลาซา อ.หาดใหญ จ.สงขลา ผูดาํเนนิการจัดประชุมคือองคการบริหารสวนจังหวัดสงขลาเปนเจาภาพหลักและสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ โดยมีผูเขารวมงานจากทั่วประเทศ ไดแก ผูบริหาร ผูรับผิดชอบงานของ อปท. และหนวยงานอ่ืน จํานวน 2,000 คน ประธานพธิเีปดโดย ศาสตราจารยกติตคิณุ ดร.วษิณ ุเครอืงาม รองนายกรัฐมนตร ีพรอมกับการแสดงปาถกฐาพิเศษ เรื่อง “ทําไมตองปฏริปูประเทศไทย” เริม่ตนแสดงใหเห็นวาสงัคมไทยอาจจะยังไมรบัรูวาบทบาทขององคกรปกครองสวนทองถิน่ทีม่ใีนดานการแพทยฉกุเฉนิ อาจจะเปนหนาทีข่อง อปท.ทัง้หลาย อาจจะตองทาํความเขาใจกบัประชาชนวาทุกฝายท่ีทําใหประชาชนมีความสุข มีความปลอดภัย เปนหนาที่ของทองถิ่นทั้งนั้น ทองถิ่นไมไดมีหนาที่ทําเรื่องขยะ ถนน ตลาด วันนี้พวกนั้นอยูตวัแลว แตสิง่ทีจ่ะตองทําคอืการพัฒนาคณุภาพชวีติของคน การศกึษา การสาธารณสขุ รวมถงึการแพทยฉกุเฉนิ เมือ่มองถงึคําขวญัทีเ่ปนหวัเรือ่งของงานนี้ พลังทองถิ่นไทยสูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางย่ังยืน นั้น แสดงวาการแพทยฉุกเฉินก็ตองการการปฏิรูปซึ่งเปนเสี้ยวหนึ่งของการปฏิรูปประเทศไทยซึ่งเปนภาพใหญ คําวา ปฏิรูป ภาษาอังกฤษเรียกวา Reform เปนแบบใหม ไมเหมือนกับการเปลี่ยนแปลงทั่วๆ ไป
ในแตละวันที่เรียกวา Change แตเปนการเปล่ียนแปลงเพ่ือใหเปนแบบใหม การปฏิรูปตองอาศัย คน เวลา และยุทธศาสตรหรือ Roadmap ซึ่งประเทศไทยไดมีการปฏิรูปมาหลายครั้งและครั้งท่ีสําคัญมากและเปนครั้งแรกคือรัชกาลที่ 5 ที่วา เราปฏิรูปเพื่อไมใหเสื่อมลงกวาเดิม ตองผลิตสินคาที่มีตนทุนตํ่า จงเรงปฏิรูปตัวทานกอนคนอื่นจะมาฏิรูปทาน ถาเราไม ฝร่ังก็มาบีบบังคับเรา ถาเราปฏิรูปเองเราเลือกได อปท.ที่ไมคิดจะปฏริปูจะถูกคนอ่ืนปฏิรปูโดยการยุบ อปท. สาํหรับการแพทยฉกุเฉิน การมีพระราชบัญญัติ พ.ศ.2551 ออกมา นั้นคือการปฏิรูปของการแพทยฉุกเฉิน กําลังเสื่อมโทรมเต็มที่ 7 ปผานไป ทําแลว ถาไมไดทําอะไรตอ การแพทยฉุกเฉินจะไมไดรับการยอมรับ ผมถึงดีใจ ชอบใจคําขวัญวา พลังทองถิ่นไทยสูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางยั่งยืน ถาประเทศไทยจะปฏิรูปควรจะทาํอะไรเปนอนัดบัแรก ปฏริปูคณุธรรม ปฏริปูจติใจ ปฏิรปูจติสํานกึ การปฏิรูปองคกรปกครองสวนทองถ่ินตองทํา คิดชาอยูนี่เดี๋ยวมีใครมาเปลีย่นให พยายามกระจายอาํนาจใหทองถิน่ทาํ บางทสีวนกลางไมยอมให บางคร้ังสวนกลางกระจายลงไปแตทองถิน่ไมรบั ตองปฏิรปูระบบราชการใหระบบราชการเล็กลง แลวอะไรที่รัฐไมจําเปนตองทําใหทองถิ่นทํา อะไรที่ทองถิน่ไมจาํเปนตองทาํก็ใหเอกชนเอาไปทาํ ผมรูวาอปท.ทานกอ็ยากปฏริปู ผมรูวาทกุคนอยากทําเพ่ือการแพทยฉกุเฉินใหมนัดเีหมือนสงขลา สมยัหนึง่เมือ่สบิกวาป ผมเปนประธานทาํเรือ่งการโอนสถานขีนสงใหทองถิน่ ถามวาสวนกลางอยากโอนไหม อยากถามวาทองถิ่นอยากไดไหม อยากแลวไงตอ โอนไมไดเพราะตดิทีก่ฎหมาย อปุสรรคในการปฏริปูหนึง่ตดิทีก่ฎหมาย สองตดิทีง่บประมาณ สามตดิท่ีความคดิ เม่ือจะปฏริปูเวลาคดิตองระดมความคดิจากขางนอกมาดวย ตอง Outside in ตองมองจากขางนอกเขามาขางใน เราดูตนเองเราไมรูหรอกวาข้ีริว้ข้ีเหร คนนอกมองถงึจะเหน็ อยาลืม คน เวลาและสุดทายคือยุทธศาสตร และทั้งหมดคือความสําเร็จ
ใ นชวงบายวันแรกไดมีการอภิปราย เรื่อง การปฏิรูปการกระจายอํานาจทองถิ่นกับการแพทยฉุกเฉิน วิทยากรผูรวม
อภิปรายไดแก ศ.ดร.จรัส สุวรรณมาลา สมาชิกสภาปฏิรูปแหงชาติ นายชัยมงคล ไชยรบ นายกสมาคมองคการบริหารสวนจังหวัดแหงประเทศไทย และเปนนายก อบจ.จังหวัดสกลนคร นายชาตรี อยูประเสริฐ เลขาธิการสมาคมองคการบริหารสวนจังหวัดแหงประเทศไทย นายนิพนธ บญุญามณ ีนายกองคการบรหิารสวนจงัหวดัสงขลาและกรรมการการแพทยฉกุเฉิน และผูเขยีนเอง ดร.นพ.ไพโรจน บญุศริคิาํชัย รองเลขาธิการสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ผูดําเนินการอภิปราย สรุปโดยสังเขปไดวา การกระจายอํานาจที่ไดบัญญัติไวในรางรัฐธรรมนูญท่ี สปช. รางขึ้น ใหองคกรปกครองสวนทองถ่ินไดรับการกระจายอํานาจท่ีมีแนวโนมดีขึ้นกวาในอดีตคือไดเขียนเอาไววา ตอไปน้ีหนาที่ของทองถิ่นถูกบัญญัติอยูในรัฐธรรมนูญ
ชัดเจน ไมตองมีกฎหมายอื่นออกระเบียบรองรับอีกแลว ไมตองมีกฎหมายประกอบ เปนกฎหมายรัฐธรรมนูญเลย ผมจะอานใหฟงทานจะไดสบายใจวามกีฎหมายประกาศใช เขาบอกวาองคกรบรหิารสวนทองถิน่ตองมอีาํนาจหนาที่ของตนเองโดยเฉพาะ ขีดเสนใตคําวา อํานาจหนาที่ของตนเองโดยเฉพาะ ซึ่งแปลวาอํานาจหนาที่นี้ไมตองออกกฎหมายอ่ืน ไมตองมีระเบียบอื่นมารองรับอีกแลว เปนหนาที่ของทองถิ่นโดยเฉพาะ โดยอยางนอยตองมีอํานาจหนาที่ ขีดเสนใตคําวาโดยอยางนอย แปลวาทองถ่ินทําไดมากกวานี้ แตนี่คือหนาที่ขั้นตํ่า ถาใครมีความสามารถทําไดมากกวานี้ก็ทําได สิ่งน้ีก็คือมีอํานาจหนาที่ในการพัฒนาสุขภาพและคุณภาพชีวิตของประชาชนในทองถ่ิน เรื่องการแพทยฉุกเฉิน เปนตน เปนหนาที่ของทองถ่ิน 1.รางรัฐธรรมนูญกําหนดใหทองถ่ินมีอํานาจ เปนอํานาจหนาที่ของตนเองโดยเฉพาะ อยางนอย พัฒนาสุขภาพและคุณภาพชีวิต จัดสาธารณูปโภคสาธารณูปการ ทั้งนี้ตามกฎหมายบัญญัติ ซึ่งสามารถไปบัญญัติตอในกฎหมายลูกได เชน 1.กฎหมายกระจายอํานาจ ใหองคกรอิสระ ใหทองถ่ินเปนเจาภาพใหญเปนคนจัดการ 2.กฎหมายบุคลากร 3.กฎหมายการคลัง ตองมีการแยกฐานภาษี ภาษีเงนิไดบางสวนจัดเก็บไดโดยทองถ่ิน เพือ่เอามาทํารัฐสวัสดิการ 2.รางรัฐธรรมนูญกําหนดขนาดและศักยภาพของทองถิ่นตองมีขีดความสามารถในการจัดบริการ โดยมีองคการบริหารสวนจังหวัด ซึ่งอยูในอีกระดับหน่ึงของพื้นที่มีบทบาทเปนพี่เลี้ยง หรือทําสิ่งที่จะทําไดดวยศักยภาพระดับจังหวัด 3.ใหองคการบริหารสวนจังหวัดใหจังหวัดจัดการตนเอง ในตางประเทศน้ันทองถ่ินมาจากการเลือกต้ัง ผูบริหารจังหวัดควรมาจากการเลือกตั้ง รวมถึงองคกรบริหารทองถ่ินรูปแบบพิเศษ กอนหนาน้ีในรัฐธรรมนูญป 40 และ 50 กําหนดให อปท. เปนหนวยงานหลักในการบริการสาธารณะ มีการถายโอนภารกิจถึงจํานวน 245 ภารกิจแตไมมีกําหนดระยะเวลาเอาไว รวมทั้งเปนการกระจายอํานาจเทียม จากคําถามท่ีวาหากจะใหมีการกระจายแบบสุดซอยและกระจายการคลังดวย จะทําไดหรือไมนั้นมีขอโตแยงท่ีเปนอุปสรรคคือมีการอางวา ประชาชนยังไมมีความรู เพียงพอ และปญหาทุจริตคอรัปชั่นของทองถิ่น สําหรับการแพทยฉุกเฉินหากวาจะมีการปกธงตอการชวยเหลือผูปวยฉุกเฉินวิกฤติจนสําเร็จ ณ จุดเกิดเหตุ ใหไดทั่วถึงสามารถกระทําได แตตองบรูณาการระหวาง อปท.ดวยกนั เพราะองคกรปกครองสวนทองถิน่
นทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉินอยางยั่งยืนโดย ดร.นพ.ไพโรจน บุญศิริคําชัย
รองเลขาธิการสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ
ทําไมตอง ปฏิรูปรูป ประเทศไทยประเทศไทย
ศาสตราจารยกิตติคุณ ดร.วิษณุ เครืองามรองนายกรัฐมนตรี
สารเครือขายการแพทยฉุกเฉิน 3
จะอยูเดี่ยวๆ ไมได สําหรับประเด็นที่วามีอํานาจใหองคกรปกครองสวนทองถ่ินบริหารจัดการการแพทยฉกุเฉินไดหรอืไม เชน ประเด็นการท่ี อปท.มอีาํนาจหรือไม จะเปนการผิดระเบียบหรือไม คําตอบคือมีกฎหมายรองรับอยูแลว คือ 1.รัฐธรรมนูญ 2.กฎหมายจัดตั้ง 3.กฎหมายแผนและขั้นตอนกระจายอํานาจ ม.16, ม.17 4.กฎหมายพิเศษ เชน พ.ร.บ. การแพทยฉุกเฉิน ทําใหเกิดความม่ันใจวาทองถิ่นมีอํานาจในการพัฒนาโครงสรางพืน้ฐาน และบรกิารสาธารณะ พฒันาคณุภาพชวีติ เชนงานบริการการแพทยฉกุเฉนิ เปนหนึง่ในภารกจิ
วั นรุงขึ้นและวันที่ 3 มีหัวขอการอภิปรายดังนี้คือ เรื่อง การปฏิรูประบบการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครอง
สวนทองถ่ิน การบริหารจัดการ ศูนยรับแจงเหตุและจายงานการแพทยฉกุเฉนิจงัหวัด ระบบเทคโนโลยีสารสนเทศปฏิบตักิาร โครงสรางกรอบอัตรากาํลงั และระเบียบการเบิกจาย การเสวนาการสงเสริมองคกรปกครองสวนทองถิ่นบริหารจัดการการแพทยฉุกเฉิน การเสวนาการบริหารจัดการการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครองสวนทองถ่ิน บทเรียนและการเปล่ียนแปลงเพ่ือการเขาถึงบริการของประชาชน บรรยายพิศษ เรื่อง การตรวจสอบกับภารกิจงานการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครองสวนทองถิ่น บรรยาย เรื่อง ทิศทางการพัฒนาระบบการแพทยฉุกเฉินในองคกรปกครองสวนทองถิ่น สัมมนาโตะกลมหัวขอ “ระบบบริการดานการแพทยฉุกเฉินในกลุมประเทศอาเซ่ียน” นอกจากน้ียังมีการศึกษาดูงานระบบการแพทยฉกุเฉิน ณ องคการบริหารสวนจังหวัดสงขลา มกีารมอบโลรางวัลการแพทยฉกุเฉนิขององคกรปกครองสวนทองถิน่ดเีดนระดบัชาติ มกีารจัดนิทรรศการผลการดําเนินงานการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครองสวนทองถ่ินภาคเอกชนจัดแสดงในเรื่องของรถและอุปกรณที่เกี่ยวของกับการแพทยฉุกเฉิน ในงานน้ีไดมีการรับฟงขอเสนอการจัดทําแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับท่ี 3 และพิธีปดโดย นายพีระศักดิ์ พอจิต รองประธานสภานิติบัญญัติเปนประธาน และไดมอบธงเพื่อเปนเจาภาพจัดงานในปหนาใหกับองคการบริหารสวนจังหวัดมหาสารคามตอไป
นายแพทยอนุชา เศรษฐเสถียร นายแพทยอนุชา เศรษฐเสถียร เลขาธิการสถาบันเลขาธิการสถาบัน
การแพทยฉุกเฉินแหงชาติการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ
นายนิพนธ บุญญามณี นายนิพนธ บุญญามณี นายก อบจ.สงขลา และนายก อบจ.สงขลา และ
กรรมการการแพทยฉุกเฉินกรรมการการแพทยฉุกเฉิน
สารเครือขายการแพทยฉุกเฉิน4
จ ากการประชุมของคณะทํางานพัฒนาระบบการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครองสวนทองถ่ินไดเสนอความ
คดิเห็นตอการพัฒนาระบบการแพทยฉกุเฉิน และเครือขายองคกรปกครองสวนทองถิ่นที่มารวมประชุมการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครองสวนทองถิ่นระดับชาติ ครั้งที่ 2 “พลังทองถ่ินไทยสูเสนทางปฏิรูปการแพทยฉุกเฉนิอยางย่ังยนื” เม่ือวันท่ี 24-26 สงิหาคม 2558 โรงแรมลี การเดน พลาซาอําเภอหาดใหญ จังหวัดสงขลา ไดเสนอทิศทางและกําหนดประเด็นการพฒันาการแพทยฉกุเฉนิ และขอเสนอในการจัดทําแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับที่ 3 ดังนี้
ภาพอนาคตระบบการแพทยฉุกเฉินประเทศไทย1. การมีสวนรวมของชุมชนตอระบบการแพทยฉุกเฉินในการ
ปองกนั ตระหนกั เขาถงึองคความรูสาธารณะ เขาถงึการแจงเหตุและรบัการชวยเหลือฉุกเฉิน โดยประสานบทบาทระหวางอาสาฉุกเฉินชุมชน (อฉช.) องคกรเอกชน และองคกรปกครองสวนทองถิ่น
2. บูรณาการรวมกันขององคกรปกครองสวนทองถ่ินในระดับจังหวัด โดยทําความตกลง องคการบริหารสวนจังหวัดตั้งศูนยรับแจงเหตุและสั่งการ จัดหารถพยาบาล องคการบริหารสวนตําบล เทศบาล จัดหาบุคลากร
3. การทาํงานรวมกันของหนวยงานหลกัในระดับจงัหวดั องคกรปกครองสวนทองถิ่นบริหารจัดการการแพทยฉุกเฉินกอนถึงโรงพยาบาล (Pre-hospital) โรงพยาบาลดูแลดานการแพทย สํานักงานสาธารณสุขจังหวัดกํากับมาตรฐาน ตรวจสอบ และรับเรื่องรองเรียน
4. การชวยเหลือผูปวยฉุกเฉินวิกฤติกอนนําสงโรงพยาบาลดวยระบบการชวยเหลือ ณ จุดเกิดเหตุ รูปแบบ Stay and Play เชื่อมตอกับระบบทางดวนฉุกเฉินในโรงพยาบาล (Fast Track)
5. การรับแจงเหตุฉุกเฉินรวมเลขหมายเดียว (ดับเพลิงกูภัย การแพทยฉุกเฉิน ตํารวจ) ดวยระบบเทคโนโลยีสารสนเทศที่ทันสมัย
6. ระบบการจัดการฉุกเฉินในสถานการณภัยพิบัติโดยการมีสวนรวมของทุกภาคีเครือขายในระดับพื้นท่ี ที่เหมาะสม
ขอเสนอการพัฒนาการแพทยฉุกเฉิน และแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับท่ี 3
1. ใหองคกรปกครองสวนทองถ่ิน สรางการมีสวนรวมของประชาชนในการดูแลการเจ็บปวยฉุกเฉินในระดับครัวเรือนและชุมชน โดยใหมีอาสาฉุกเฉินชุมชน (อฉช.) ทุกครัวเรือน สอดคลองกับหลักการสาธารณสุขมูลฐานโดยการมีสวนรวมของชุมชน ในการปองกัน ตระหนัก เขาถงึองคความรูสาธารณะ เขาถงึการแจงเหตุและรับความชวยเหลือฉกุเฉิน
2. ใหองคกรปกครองสวนทองถิ่นเปนผูดําเนินการและบริหารจัดการการแพทยฉุกเฉินกอนถึงโรงพยาบาล (Pre-hospital) โดยจัดใหมีชดุปฏบิตักิารครอบคลมุพืน้ที ่ใหเปนรปูแบบการบรหิารจดัการโดยองคกรปกครองสวนทองถิ่นรวมกันขององคการบริหารสวนจังหวัด เทศบาล และองคการบริหารสวนตําบล และกําหนดหลักเกณฑ โดยที่องคการบริหารสวนจงัหวดัเปนหนวยงานหลกัในการบรหิารจดัการและประสานหนวยงานตางๆ ที่เกี่ยวของ มีการบริหารจัดการ มีชุดปฏิบัติการของตนเองโดยเนนชดุปฏิบตักิารระดบั ALS และระบบชวยเหลอืผูปวยฉกุเฉนิวกิฤต ิณ จดุเกดิเหตุ(Stay and Play) และดําเนินการใหมีชุดปฏิบัติการในองคการบริหารสวนตําบล เทศบาล หรือหนวยงานอื่น
3. ใหองคการบริหารสวนจังหวัดเปนผูดําเนินการและบริหารจัดการศูนยรับแจงเหตุและสั่งการจังหวัด ตามมาตรฐานบุคคลากรในศูนยรับแจงเหตุและส่ังการที่ กพฉ.กําหนด รวมทั้งใหกระทรวงสาธารณสุขมีนโยบายสนับสนุนและใหการชวยเหลือ เพื่อใหบรรลุเปาหมาย
4. ใหสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติรวมกับกรมสงเสริมการปกครองทองถิ่น กําหนดโครงสรางและกรอบอัตรากําลังบุคลากรดานการแพทยฉกุเฉนิ (นกัปฏิบตักิารฉุกเฉนิการแพทย : Paramedic, เจาพนกังานฉกุเฉนิการแพทย: EMT-I, พนกังานฉกุเฉนิการแพทย: EMT-B, อาสาสมคัรฉุกเฉินการแพทย: FR)ในองคกรปกครองสวนทองถิ่น
5. ใหสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติรวมกับกรมสงเสริมการปกครองทองถ่ิน กาํหนดหรือปรับปรุงขอบงัคบัหรือระเบียบการเบิกจายที่เกี่ยวของกับการแพทยฉุกเฉินขององคกรปกครองสวนทองถิ่นใหมีความชัดเจน
6. ใหกระทรวงสาธารณสุข กําหนดใหโรงพยาบาลดําเนินการดานการแพทยฉุกเฉินในโรงพยาบาล และทําใหมีระบบทางดวนฉุกเฉิน (FAST TRACK) เช่ือมตอกับระบบการแพทยฉุกเฉินกอนถึงโรงพยาบาล ที่บริหารจัดการโดยองคกรปกครองสวนทองถิ่น
7. ใหกระทรวงสาธารณสุข กําหนดใหสํานักงานสาธารณสุขจังหวัดดําเนินการการกํากับมาตรฐาน ตรวจสอบและรับเร่ืองรองเรียนในระดับจังหวัด ตามมาตรฐานท่ีกรรมการการแพทยฉุกเฉินกําหนด
8. ใหสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ สงเสริมการเรียนรูจากการปฏิบตัจิรงิโดยการตอยอดและการสรางความรูใหมขององคกรปกครองสวนทองถ่ิน โดยจัดทํารูปแบบการบริหารจัดการขององคกรปกครองสวนทองถิ่นเชนเดียวกับจังหวัดอุบลราชธานี และขยายผลการดําเนินการในจังหวัดตางๆ
9. ใหองคกรปกครองสวนทองถ่ิน ตั้งศูนยรับแจงเหตุฉุกเฉินรวมเลขหมายเดียว (ดับเพลิงกูภัย การแพทยฉุกเฉิน ตํารวจ) ดวยระบบเทคโนโลยีสารสนเทศท่ีทันสมัย
10. ใหองคกรปกครองสวนทองถ่ิน รวมกับหนวยงานและภาคีเครือขายในการจัดการภัยพิบัติ
เครือขายองคกรปกครองสวนทองถิ่น: ภาพอนาคตและขอเสนอพัฒนาระบบการแพทยฉุกเฉิน และแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับที่ 3
สารเครือขายการแพทยฉุกเฉิน 5
ก ารประชมุภาคเีครอืขายองคกรภาคเอกชน (มลูนิธ/ิสมาคม) ที่ไมแสวงหาผลกําไรที่ดําเนินงานการแพทยฉุกเฉินจาก
ทั่วประเทศ เมื่อวันที่ 3-4 สิงหาคม 2558 ณ จังหวัดกาญจนบุรี ที่ประชุมไดมกีารนําเสนอและหาแนวทางการพัฒนาระบบการแพทยฉกุเฉินไทย โดยมีจุดมุงหมายเพ่ือการชวยชีวิตประชาชนท่ีไดรับผลกระทบจากเหตุฉุกเฉิน ในการน้ีที่ประชุมไดมีขอสรุปภาพอนาคตและทิศทางขององคกรภาคเอกชนท่ีไมแสวงหากําไร รวมท้ังขอเสนอแนะเชิงยทุธศาสตรเพือ่บรรจุไวในแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับท่ี 3 ดังนี้
ภาพอนาคตและทิศทางขององคกรภาคเอกชนที่ไมแสวงหากําไร
1. ชูจิตอาสาไทยสูระดับโลก2. สรางความเขมแขง็และเปนเอกภาพของเครอืขายองคกรภาค
เอกชนที่ไมแสวงหากําไรในการทํางานเพื่อสังคม3. เพ่ิมขีดความสามารถบุคลากรและหนวยงานของเครือขาย
องคกรภาคเอกชนที่ไมแสวงหากําไร ใหมีคุณภาพและมาตรฐาน4. ยกระดับบทบาทภาวะผูนาํของบุคลากรของเครือขายองคกร
ภาคเอกชนที่ไมแสวงหากําไร 5. บรูณาการภาคเีครอืขายไรรอยตอ เพือ่ประโยชนตอการปฏิบตัิ
การการแพทยฉุกเฉิน
ขอเสนอเชิงยุทธศาสตรการพัฒนาการแพทยฉุกเฉิน1. ชวงระยะเวลา 4 ป (2560-2564) ขอให สพฉ. สนับสนุนใน
ทศิทางท่ีองคกรภาคเอกชนท่ีไมแสวงหากําไรคิดรวมกนัวาควรจะพัฒนาไปดานใด โดยไดกําหนดภาพอนาคตรวมกัน 5 ขอ ในการปฏิบัติการในระบบการแพทยฉุกเฉินรวมถึงสาธารณภัยทั้งในประเทศและตางประเทศ
2. ขอใหมีการจัดตั้งคณะทํางานรวมกันของสถาบันการแพทยฉกุเฉนิแหงชาตกิบัองคกรภาคเอกชนทีไ่มแสวงหากาํไร 34 องคกร ตามทีไ่ดมผีลสรปุจากการประชมุรวมกนั ณ จงัหวัดกาญจนบรุ ีเปนการปรบัเปลีย่นจากการจับมือ 11 องคกรและ 22 องคกรเดิม เปนการปรับเพื่อสอดคลองกับการเปนตัวแทนใหครอบคลุมองคกรภาคเอกชนท่ีไมแสวงหากําไรทั่วประเทศ
3. ทําความตกลงของภาคีเครือขายองคกรภาคเอกชนท่ีไมแสวงหากําไรทั้งหมดตองการให สพฉ. เปนผูนําในเรื่องของการออกปฏิบัติการฉุกเฉิน ไมใชแคผูนําทางวิชาการ เพราะตาม พรบ.การแพทยฉุกเฉินกาํหนดบทบาทหนาทีข่อง สพฉ. ใหเปนศนูยกลางผูประสานหนวยงานภาครฐัและเอกชนในการปฏบิตักิารฉกุเฉินทัง้ในและนอกประเทศ บทบาทในการพัฒนาระบบการแพทยฉุกเฉินและระบบเทคโนโลยีสารสนเทศ บทบาทในการกํากับมาตรฐาน สอบสวน รวมถึงการจายคาชดเชยการปฏิบัติการ
4. ขอใหมกีารประชมุเชงิวชิาการองคกรภาคเอกชนทีไ่มแสวงหากําไรทั่วประเทศระดับชาติปละหนึ่งครั้ง
5. เสนอให สพฉ. ดําเนินการใหใชคล่ืนความถี่วิทยุที่ไดรับการจัดสรรจาก กสทช. ขอใหใชไดเลยนับแตบัดนี้เปนตนไป
6. ขอให สพฉ. สนับสนุนคาใชจายในการมารวมประชุมขององคกรภาคเอกชนที่ไมแสวงหากําไร และหาวิธีการจัดการงบประมาณเพ่ือสนับสนุนองคกร เนื่องจากองคกรภาคเอกชนเปนองคกรปฏิบัติงานท่ีไมแสวงหาผลกําไร
7. เนื่องจากองคกรภาคเอกชนไมแสวงหาผลกําไร ลักษณะผูปฏิบตักิารทาํงานดวยจติอาสา เสียสละ ทาํงานสวนรวมในการมาชวยเหลอืผูประสบเหตแุละผูประสบภยัไมสมควรทีจ่ะมาเสยีคาใชจายในการฝกอบรม นําเสนอใหภาครัฐหาวิธีการสนับสนุน การฝกอบรมโดยไมเสียคาใชจาย
8. เสนอการกาํหนดมาตรฐานขัน้ตํา่ของรถปฏบิตักิารและอปุกรณโดยองคกรภาคเอกชนท่ีไมแสวงหากําไร เปนผูกําหนดเอง แตคุณภาพของรถปฏิบตักิารรวมถงึเครือ่งอุปกรณตางๆ ในระดบัทีส่งูขึน้ ใหขึน้อยูกบัความตองการและศักยภาพของแตละองคกรที่จะเพิ่มขึ้นเปนเชิงคุณภาพ
เครือขายองคกรภาคเอกชน: ภาพอนาคตและขอเสนอพัฒนาระบบการแพทยฉุกเฉิน และแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับที่ 3
สารเครือขายการแพทยฉุกเฉิน6
ภาพอนาคตระบบการแพทยฉุกเฉินไทยที่ประชาชนตองการ1. ประชาชนสามารถปองกัน ตระหนักรู เตรียมพรอม มีองคความรูสาธารณะ สามารถปฐมพยาบาลเบ้ืองตน สามารถเขาถึงการแจงเหตุเพื่อ
รับการชวยเหลือฉุกเฉินได2. ผูปวยฉุกเฉินไดรับการชวยเหลือฉุกเฉินดวยชุดปฏิบัติการฉุกเฉินที่มีคุณภาพ ไดมาตรฐาน มีจริยธรรม และไมเสียคาใชจาย เพื่อลดการเสีย
ชีวิตหรือทุพลภาพ จนพนภาวะฉุกเฉินไดอยางทั่วถึงและทันเวลา3. ผูปวยฉุกเฉินวิกฤติไดรับการชวยเหลอืจนพนภาวะวิกฤติ ณ จุดเกิดเหตุ ดวยชุดปฏิบัติการฉุกเฉินระดับสูงดวยระบบการแพทยฉุกเฉินที่มี
ประสิทธิภาพและทันเวลา
ขอเสนอเพ่ือใหไดรับการคุมครองสิทธิของประชาชน1. สิทธิการเขาถึงบริการทางการแพทยฉุกเฉินอยางมีประสิทธิภาพ มาตรฐาน จริยธรรม ทั่วถึง รวดเร็วทันเวลา2. สิทธิการเขาถึงองคความรูสาธารณะของระบบการแพทยฉุกเฉิน3. สิทธิในการเขาถึงความสามารถของชุมชนในการปองกันภาวะฉุกเฉิน ตระหนักรูถึงภาวะฉุกเฉิน เตรียมความพรอมรองรับภาวะฉุกเฉิน
สามารถชวยเหลือปฐมพยาบาลเบ้ืองตน สามารถเขาถึงการแจงเหตุฉุกเฉินเพ่ือรับการชวยเหลือฉุกเฉินไดดวยระบบการแจงเหตุฉุกเฉินท่ีรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
4. สิทธิในการรับบริการการแพทยฉุกเฉินโดยไมเสียคาใชจายจนกวาจะพนภาวะฉุกเฉิน5. สิทธิไดรับการฟนฟูในสถานพยาบาลและสิทธิในการเขาถึงความสามารถในการฟนฟูผูปวยหลังพนภาวะฉุกเฉิน6. สิทธิไดรับการบริการระบบการแพทยฉุกเฉินสําหรับภาวะฉุกเฉินเฉพาะที่มีประสิทธิภาพและทันทวงที เชน ภาวะฉุกเฉินทางหัวใจ และ
หลอดเลือดสมอง ตกเลือดทางสูติกรรม ภาวะฉุกเฉินวิกฤติทารกแรกเกิด ภาวะติดเช้ืออยางรุนแรงหรือฉุกเฉินทางอายุรกรรม เชน เบาหวานรุนแรง 7. สิทธิไดรับการบริการระบบการแพทยฉุกเฉินสําหรับประชาชนกลุมเปราะบาง เชน คนพิการ คนสูงอายุ เจ็บปวยเรื้อรัง ประชาชนในพ้ืนที่
พิเศษที่เขาถึงไดยาก เชน เกาะ ภูเขา อุทยาน หรือพื้นท่ีอันตรายเชนสารเคมี พื้นที่ไมสงบหรือกอการราย
เครือขายประชาชน: ภาพอนาคตและขอเสนอพัฒนาระบบการแพทยฉุกเฉิน และแผนหลักการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ ฉบับที่ 3
สารเครือขายการแพทยฉุกเฉิน 7
สถาบันการแพทยฉุกเฉนิแหงชาต ิ(สพฉ.)สถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาต ิ(สพฉ.)
88/40 หมูที่ 4 อาคารเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว 84 พรรษา สาธารณสุขซอย 6 ถนนติวานนท ตําบลตลาดขวัญ อําเภอเมือง จังหวัดนนทบุรี 11000
โทรศัพท 0 2872 1669 โทรสาร 0 2872 1602-5 www.niems.go.th
ปจจุบันการเจ็บปวยฉุกเฉิน ที่เกิดขึ้นในครัวเรือน มีแนวโนมเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ ทั้งจากอุบัติเหตุ และจากเจ็บปวยฉุกเฉินดวยโรคอันตรายหรือโรคเร้ือรัง เชน โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดในสมอง โรคเบาหวาน เปนตน ที่จําเปนตองไดรับการชวยเหลือ ณ จุดเกิดเหตุ ดวยระบบการแพทยฉุกเฉินที่มีมาตรฐานไปสถานพยาบาลอยางปลอดภัย จากความสาํคญัดงักลาว แสดงใหเหน็วาแตละชมุชน จาํเปนตองมผีูทีม่คีวามรูความสามารถในการปองกันและดูแลการเจ็บปวยฉุกเฉินไดในทุกครัวเรือนและชุมชน เปนการสรางการมีสวนรวมของประชาชนในการดูแลการเจ็บปวยฉุกเฉินในระดับครัวเรือนและชุมชน ซึ่งสอดคลองกับหลักการสาธารณสุขมูลฐานโดยการมีสวนรวมของชุมชน ในการปองกัน ตระหนัก เขาถึงองคความรูสาธารณะ เขาถึงการแจงเหตุและรับความชวยเหลือฉุกเฉิน
บทบาทของอาสาฉุกเฉินชุมชน (อฉช.)1. มีสวนรวมในการดูแลบุคคลในครอบครัวและชุมชน เมื่อ
เจ็บปวยฉุกเฉิน 2. ปฐมพยาบาล หรือชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐาน (CPR)3. แจงเหตุเพื่อขอความชวยเหลือกรณีมีผูเจ็บปวยฉุกเฉินหรือ
อุบัติเหตุ ผานสายดวนฉุกเฉิน 1669 4. เฝาระวังและเตรียมความพรอมผูเปราะบางในครัวเรือน
ใครบางที่สามารถเขารวมเปนอาสาฉุกเฉินชุมชนใครก็สามารถเขารวมเปน
อาสาฉุกเฉินชุมชน แมแตเด็กๆ อายุ 7 ขวบขึ้นไป รวมถึงประชาชนท่ัวไปที่มีจิตอาสา โดยไดรับอบรม “อาสาฉุกเฉินชุมชน” ตามเกณฑตามท่ี สถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ กําหนด
การดําเนินงานพัฒนาอาสาฉุกเฉินชุมชน ตัง้เปาหมายไว ในป 2558 จาํนวน 200,000 คน โดยความรวมมือ
ของสาํนกังานสาธารณสขุจงัหวดัและภาคเีครอืขายทัว่ประเทศ ดาํเนนิการได 150,000 คน ซึง่ภายใน 5 ป จาํนวนอาสาฉุกเฉนิชมุชน ควรมีการพัฒนาใหเกิดขึ้นไดไมตํ่ากวา 2,000,000 คน ในแตละครัวเรือนจะตองมีผูที่มีความรูความเขาใจดานการแพทยฉกุเฉนิ เชน จะแจงเหตอุยางไร จะประเมินเบื้องตนอยางไร และการชวยฟนคืนชีพอยางงายๆ ในครัวเรือนละ 1 คน เพือ่ใหมกีารบรกิารดานการแพทยฉกุเฉนิท่ีมคีณุภาพ และมคีวามครอบคลุมในทกุพ้ืนที ่การใหมอีาสาฉกุเฉินชุมชน (อฉช.) จาํเปนตองไดรบัความรวมมอืจากทกุฝายทีเ่กีย่วของ โดยเฉพาะสาํนกังานสาธารณสขุจงัหวดั โรงพยาบาล องคกรภาคเอกชนท่ีไมแสวงหาผลกําไรท่ีมีบทบาทดานการแพทยฉุกเฉิน
(มูลนิธิ/สมาคม) องคกรปกครองสวนทองถิ่น หรือหนวยงานท่ีเกี่ยวของ โดยการจดัอบรมประชาชนทัว่ไป นกัเรยีน นกัศกึษา ทหารเกณฑ ผูปฏบิตังิานในโรงงาน ผูนาํชมุชน หรอืกลุมเปาหมายอืน่ๆ เพือ่ใหเปนการชวยเหลอืชวีติเพื่อนมนุษยเจ็บปวยฉุกเฉินใหไดรับการรักษาโดยเร็ว
ตั้งแตป 2558 ทางสถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติไดจัดทําเอกสารความรูอาสาฉกุเฉนิชมุชน (อฉช.) พรอมกบับตัรประจาํตวัผูผานการอบรม ซึ่งจะมีหมายเลขกํากับไวทุกใบ หนวยงานที่จะจัดอบรม เชน สสจ./รพ./มลูนธิ/ิอปท. และหนวยงาน/องคกรตางๆ สามารถขอรบัเอกสารความรูพรอมบัตร อฉช.ไดที่สถาบันการแพทยฉุกเฉินแหงชาติ (คนหาขอมูลเพิ่มเติมไดที่ www.niems.go.th)
ขั้นตอนการขอรับการฝกอบรมเปนอาสาฉุกเฉินชุมชน หากมีความสนใจใหรวมกลุมกนั แลวขอใหหนวยปฏบิตักิารการแพทยฉกุเฉิน ซ่ึงจะมผีูปฏบิตักิารการแพทยฉกุเฉนิ เปนผูฝกอบรมให โดยตองใหความรูเพือ่ใหเปนอาสาฉกุเฉนิชุมชนอยางนอย 3 เรือ่ง คอื แจงเหตเุพือ่ขอความชวยเหลอืผานหมายเลข 1669 การปฐมพยาบาลเบื้องตน และการชวยฟนคืนชีพขั้นพื้นฐาน และหนวยงานหรือองคกรตางๆ นอกเหนือจากโรงพยาบาล เชน มูลนิธิ สมาคม ชมรม องคกรปกครองสวนทองถิ่น ก็สามารถท่ีจะใหความรูแกประชาชนทั่วไปได ถาหากสามารถถายทอดความรูทั้ง 3 เรื่องน้ีไดเชนกัน (อยางนอยตองเปน อาสาสมัครฉุกเฉินเบื้องตน ขึ้นไป หรือ First responder : FR )
อาสาฉุกเฉินชุมชน (อฉช.): การปองกนัและการดูแลการเจ็บปวยฉุกเฉนิระดบัครวัเรอืนและชุมชน