9.SINIF FIZIK - Test Okulürün adı 9. Sınıf Fizik Sorular Kitabı ürün no OK00-9.02SKT05 isbn 978-605-2175-51-4 yazar Ömer Öztel katkıda bulunanlar Ahmet Akça - Cahit Bardakçı

9.SINIF

sorular kitabi“Sana özel, senin yanında”

• Sorulardan önce Bilgi Köşesi

• Çözümlü sorular

• Farklı farklı sorular

• Seçenekli sorular (seviye 1)

• Seçenekli sorular (seviye 2)

• Fen lisesi soruları

FIZIK

Merhaba Dostum,

İzin verirsen önce kendimi tanıtayım: Ben ArKi. Kirpigillerdenim. Sana, bu kitabı çalışmayı istediğin süre boyunca arka-daşlık etme niyetindeyim. Kabul edersen tabi.

Niye böyle bir yola çıktığımı merak ediyorsundur. Dur, anlatayım. Ben de senin gibi 9. sınıfa giderken ders çalıştığım zamanlarda çok sıkılırdım. Bazen sorulara bakıp başka hayallere dalardım. Sonra bu yöntemin ders çalışırken beni eğ-lendirdiğini fark ettim. Sorulardaki öğrenci isimlerine ya da cisimlerin konumlarına bakıp yorumlar yapmak gerçekten çok zevkli geldi.

Bundan sonra da senin gibi arkadaşlarıma ders çalışmanın aslında sıkıcı olmadığını, her konuda eğlenebilecek şeyler olduğunu [tamam kabul ediyorum hepsinde olmayabilir :) ] göstermeyi ve elimden geldiğince ders çalışırken yanların-da hissedeceği bir arkadaş olmayı kafama koydum.

Sen de bu kitabı aldığına göre sana arkadaşlık yapmama izin veriyorsun demektir. Eyvallah :)

Bu güveni boşa çıkarmamak için elimden geleni yapacağım.

Sevgilerimle,

İmza: ArKi

Not: Beni instagram hesabımdan takip etmeyi unutma :)

ürün adı 9. Sınıf Fizik Sorular Kitabı

ürün no OK00-9.02SKT05

isbn 978-605-2175-51-4

yazar Ömer Öztel

katkıda bulunanlar Ahmet Akça - Cahit Bardakçı

dizgi-mizanpaj ve grafik Test Okul Dizgi ve Grafik Servisi

yayın editörü Özge Burhan

yayın yönetmeni Nilgün Aydoğan

baskı Aykut MatbaasıFiruzköy Mah. Mezarlık Üstü Cad. No. 24/26 A Blok Avcılar/İstanbul

tlf: 0 212 428 52 74 - 428 54 26

iletişim www.testokul.com - [email protected]ülbahar Mah. Cemal Sururi Sk. No: 15/E Halim Meriç İş Merkezi

Kat: 9 Mecidiyeköy/İST. tlf: 0 212 275 00 35

Copyright © Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre her hakkı Eksen Yayıncılık ve Eğitim Malz. San. Tic. AŞ’ye aittir. Eksen Yayıncılık’ın

yazılı izni olmaksızın, kitabın herhangi bir şekilde kısmen veya tamamen çoğaltılması, basım ve yayımı hâlinde

gerekli yasal mevzuat uygulanır.

KİTABIMIZ HAKKINDA

ArKi Der ki, #arkiderki

KİTABIMIZI TANIYALIM

BİLGİ KÖŞESİTestlere başlamadan

yani sorulardan önce,

kısa bir konu özetiyle hatırlama yapalım.

Üni

teni

n ka

zanı

mla

rı

ÇÖZÜMLERLE ÖĞRENELİMKonuların anlaşılması için çözümlü sorular burada..

Ünitenin kavramları

FARKLI FARKLI SORULARKonuları tam kavramak

için farklı farklı sorular da çözmelisin.

Ünitenin numarası

ve adı

SEÇENEKLİ SORULAR (Seviye 1)

Kolaydan zora dizilmiş seçenekli sorular (seviye 1)

ile konuyu kavramaya hazırsın.

SEÇENEKLİ SORULAR (Seviye 2)

Mor renkli seçenekli sorular (seviye 2)

sayfalarında biraz zorlanabilirsin, baştan

söyleyelim.

Fen lisesi için hazırladığımız testler

dikkatini çekecek.

ArKi’nin tavsiyelerine bir göz at derim.

Bir de burada cevaplarını işaretleyebileceğin optik alan var. Bunu süs diye koymadık merak etme. Yaptığın işaretlemeler “Bulut Okuma”

uygulamasında cevaplarını takip edebilmen, çözemediklerinin videosunu izleyebilmen için veri sağlıyor.

KİTABIMIZIN İÇİNDEKİLER

FİZİK BİLİMİNE GİRİŞBİLGİ KÖŞESİ-1 FİZİK BİLİMİ VE ALT ALANLARI ............................................................................................................. 10

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 10

FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 12

SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 14

BİLGİ KÖŞESİ-2 FİZİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI VE BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ ........................... 18

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 19



1.ÜNİTE

MADDE VE ÖZELLİKLERİBİLGİ KÖŞESİ-1 KÜTLE VE HACİM İÇİN BİRİM DÖNÜŞÜMLERİ ..................................................................................... 30

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 30

BİLGİ KÖŞESİ-2 HACİM HESABI ..................................................................................................................................... 32

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 32



BİLGİ KÖŞESİ-3 ÖZKÜTLE ............................................................................................................................................... 42

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 42



FEN LİSESİ TESTİ KARIŞIMIN ÖZKÜTLESİ ...................................................................................................................... 54

BİLGİ KÖŞESİ-4 ÖZKÜTLEDEN FAYDALANILAN DURUMLAR ...................................................................................... 58

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 58



BİLGİ KÖŞESİ-5 DAYANIKLILIK ....................................................................................................................................... 66

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 67



BİLGİ KÖŞESİ-6 AKIŞKANLAR ........................................................................................................................................ 74

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 74



2.ÜNİTE

BİLGİ KÖŞESİ-1 HAREKETİN GÖRELİLİĞİ VE HAREKET ÇEŞİTLERİ ................................................................................ 84ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 84

BİLGİ KÖŞESİ-2 HAREKETLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR .............................................................................................. 86ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 86

BİLGİ KÖŞESİ-3 HIZ VE SÜRAT ........................................................................................................................................ 88ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 88FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 90SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 92

BİLGİ KÖŞESİ-4 DÜZGÜN DOĞRUSAL HAREKET VE GRAFİKLER ................................................................................. 100ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 100FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 102SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 104

BİLGİ KÖŞESİ-5 İVME ...................................................................................................................................................... 112ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 112FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 114SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 116

BİLGİ KÖŞESİ-6 KUVVET ................................................................................................................................................. 126ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 127FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 128SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 130

BİLGİ KÖŞESİ-7 NEWTON’UN HAREKET YASALARI ...................................................................................................... 134ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 134FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 136SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 138

BİLGİ KÖŞESİ-8 SÜRTÜNME KUVVETİ ........................................................................................................................... 148ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 148FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 150SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 152FEN LİSESİ TESTİ SÜRTÜNME KUVVETİ ......................................................................................................................... 158

ENERJİBİLGİ KÖŞESİ-1 İŞ, ENERJİ VE GÜÇ .................................................................................................................................. 164ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 164FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 166SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 168

BİLGİ KÖŞESİ-2 MEKANİK ENERJİ .................................................................................................................................. 176ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 176FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 178SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 180

BİLGİ KÖŞESİ-3 ENERJİNİN KORUNUMU ....................................................................................................................... 188ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 189FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 190SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 192FEN LİSESİ TESTİ ENERJİNİN KORUNUMU .................................................................................................................... 202

BİLGİ KÖŞESİ-4 VERİM VE ENERJİ KAYNAKLARI ........................................................................................................... 208ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 209FARKLI FARKLI SORULAR .............................................................................................................................................. 210SEÇENEKLİ SORULAR ..................................................................................................................................................... 212

4.ÜNİTE

HAREKET VE KUVVET3.

ÜNİTE

ISI VE SICAKLIKBİLGİ KÖŞESİ-1 ISI, SICAKLIK VE İÇ ENERJİ ..................................................................................................................... 218

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 218

BİLGİ KÖŞESİ-2 TERMOMETRELER ................................................................................................................................ 220

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 221



BİLGİ KÖŞESİ-3 ISI VE SICAKLIK DEĞİŞİMİ ARASINDAKİ İLİŞKİ .................................................................................... 230

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 230



BİLGİ KÖŞESİ-4 ISIL DENGE VE HÂL DEĞİŞİMİ .............................................................................................................. 238

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 239



FEN LİSESİ TESTİ ISIL DENGE VE HÂL DEĞİŞİMİ ........................................................................................................... 252

BİLGİ KÖŞESİ-5 ENERJİ İLETİM YOLLARI VE ENERJİ İLETİM HIZI ................................................................................... 258

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 259



BİLGİ KÖŞESİ-6 GENLEŞME ............................................................................................................................................ 268

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 268


5.ÜNİTE

ELEKTROSTATİKBİLGİ KÖŞESİ-1 ELEKTRİKLENME ÇEŞİTLERİ .................................................................................................................. 280

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 280



BİLGİ KÖŞESİ-2 YÜK DAĞILIMI VE ELEKTROSKOP ......................................................................................................... 290

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 291


BİLGİ KÖŞESİ-3 ELEKTRİKSEL KUVVET VE ELEKTRİK ALANI ......................................................................................... 298

ÇÖZÜMLÜ SORULAR ...................................................................................................................................................... 298


6.ÜNİTE

CEVAP ANAHTARI

FARKLI FARKLI SORULARIN CEVAP ANAHTARLARI ............................................................................................. 306

SEÇENEKLİ SORULARIN CEVAP ANAHTARLARI ................................................................................................... 318

8

Eveeet! İşte başladık. 9. sınıf Fizik dersinin ilk ünitesi, tam da bir ilk üniteye yaraşır cinste bir isimlendirmeye nail olmuş. Fizik Bilimine Giriş. Aferim bu yazarlara.Tabi ya, önce bi anlayalım dimi? Nedir bu fizik bilimi, ne iş yapar fizikçi dedikleri, hem fizik nerde işimize yarıyor, hepsini öğrenelim. Aslında sana bir sır vereyim sevgili dostum, tam şu an etrafına baksan fizikle bir şekilde yolu kesişen bir dünya şey görebilirsin, cep telefonun, masa lamban, varsa bilgisayarın hatta uçlu kalemin. Evet evet, uçlu kalemde bile fizik bilimi çalışmış diyebiliriz. Bu kalemi icat eden bilim insanı (kendisi Josef Hardtmuth’un torunu oluyor zannımca) fen-edebiyat fizik okumuş mudur, bilmiyorum ama kalemin kapağına her bastığında o ucun çıkmasını sağlayan mekanizmada baya baya fizik var işte. Neyse çok uzatmayayım; fizik bilimi iyidir, hoştur, biraz anlaması zor gelebilir ama seversen ve istersen olur bence. Yeter ki önyargılarını kır ve çevrene merak ederek bak, her yerde göreceksin.

İmza: ArKi

FİZİK BİLİMİNE

GİRİŞ

1.ÜNİTE

9

Ünitenin Kavramları

Ünitenin Kazanımları

fizik bilimi

temel büyüklük

türetilmiş büyüklük

vektörel büyüklük

skaler büyüklük

bilim araştırma merkezi

9.1.1. Fizik Biliminin Önemi

9.1.1.1. Evrendeki olayların anlaşılmasında fizik biliminin önemini açıklar.

9.1.2. Fiziğin Uygulama Alanları

9.1.2.1. Fiziğin uygulama alanlarını, alt dalları ve diğer disiplinlerle ilişkilendirir.

a.Fiziğinmekanik,termodinamik,elektromanyetizma,optik,katıhâlfiziği,atomfiziği,nükleerfizik,yüksekenerjiveplazmafiziğialtdalları,uygulamaalanlarındanörneklerleaçıklanır.Altdallarileilgilimesleklereörneklerverilir.

b.Fiziğinfelsefe,biyoloji,kimya,teknoloji,mühendislik,sanat,sporvematematikalanlarıileolanilişkisinegünlükhayattanörneklerverilir.

9.1.3. Fiziksel Niceliklerin Sınıflandırılması

9.1.3.1. Fiziksel nicelikleri sınıflandırır.

a.Niceliklerintemelvetüretilmişolaraktanımlanmasıvesınıflandırılmasısağlanır.

b.TemelbüyüklüklerinbirimleriSIbirimsistemindetanıtılır.Türetilmişbüyüklükleriçinfenbi-limleridersindegeçmişkonulardanörneklerverilir.

c.Niceliklerinskalervevektörelolaraktanımlanmasıvesınıflandırılmasısağlanır.

d.Vektörlerdetoplamaişlemlerinintekboyuttayapılmasısağlanır.Skalervevektörelnicelik-lerde toplama işlemlerine (tekboyutta)günlükhayattanörneklerverilerek, karşılaştırmayapılmasısağlanır.

9.1.4. Bilim Araştırma Merkezleri

9.1.4.1. Bilim araştırma merkezlerinin fizik bilimi için önemini açıklar.

a.BilimaraştırmamerkezleriTÜBİTAK,TAEK,ASELSAN,CERN,NASAveESAilesınırlandırılır.

b.Bilimselaraştırmalardaetikilkelereuymanınönemivurgulanır.

Soru

lard

an ö

nce

10

Çözü

mlü

Sor

ular

ÇÖZÜMLERLE ÖĞRENELİM

BİLGİ KÖŞESİ-1 FİZİK BİLİMİ VE ALT ALANLARI

Soru 1

Aşağıdaki sorulardan hangisine Fizik bilimi doğ-rudan cevap veremez?

A) Evren nasıl oluşmuştur?

B) Atomun yapısı nasıldır?

C) Güneş, Dünya’yı nasıl ısıtır?

D) Gemiler suda nasıl yüzer?

E) Mikroplar ne tür hastalıklar yapar?

Çözüm 1

Fizik bilimi evreni açıklamaya çalışan bilimdir. Te-mel olarak Fizik bilimi madde ve enerji ile ilgilenir.

Fen bilimlerinden Kimyanın konusu maddenin ya-pısal özellikleri ve değişimi, Biyolojinin konusu ise canlılardır. Fizik; mikropların ne tür hastalıklar yapa-cağını incelemez. Bu Biyolojinin konusudur.

Cevap E

FİZİK BİLİMİNİN AMACI

Fizik; Uzay, zaman, madde ve enerji arasındaki ilişkileri inceleyen, gözlem ve deneye dayalı bir bilim dalıdır. Fizik evrende ger-çekleşen olayları anlamaya ve açıklamaya çalışan bir bilim dalıdır. Bu kapsamda hem galaksiler, Güneş sistemi ve gezegenler hem de atom ve atom altı parçacıklar fiziğin ilgi alanına girmektedir. Fizik, birçok varlık ve olayın doğasında olan kuvvet, hareket, enerji, madde, ses, ışık, elektrik ve atom konuları ile ilgilenir. Yani temelde fizik; madde, enerji ve bunlar arasındaki ilişkiyi inceler.

Fizik bilimi mutlak doğrulardan oluşmaz. Sınanabilir, yanlışlanabilir, eksikleri düzeltilerek aşama aşama ilerler.

Fizik bilimi diğer disiplinlerle yakından ilişkilidir. Fizik biliminde elde edilen bilgilerle; Biyoloji, Kimya, Coğrafya, Tarih, Astro-nomi gibi disiplinlerde birçok olay açıklanır. Matematik, fiziğin dilidir.

Fiziğin sanatla da ilişkisi vardır. Müzik alanında ses dalgaları, resim alanında renk ve ışık konuları kullanılır. Sahnelerin aydın-latılmasından, ses izolasyonuna kadar birçok alanda fizik ile sanat arasında ilişki vardır.

Mekanik

Kuvvetin harekete etkisini inceler.

Elektromanyetizma

Maddenin elektrik ve man-yetik özelliklerini inceler.

Termodinamik

Isı, sıcaklık ve ısının maddeyle etkileşimini inceler.

Katıhâl Fiziği

Maddenin katı hâliyle ilgili özellikle-rini inceler.

Atom Fiziği

Atomun yapısını inceler.

Yüksek enerji ve plazma fiziği

Yüksek enerjili parçacıkların etkileşi-mini ve maddenin plazma durumunu inceler.

Optik

Işıkla ilgili olayları inceler.

Nükleer Fizik

Atom çekirdeğinin yapısını ve kararsız atom çekirdeklerinin ışımasını inceler.

FİZİĞİN ALT ALANLARI

11

İlk ü

nite

nin

ilk b

ölüm

ünde

n se

lam

sana

sevg

ili d

ostu

m. B

urad

a ilk

çöz

ümlü

test

le k

arşı

karş

ıyas

ın. H

epsin

i dik

katli

ce o

ku. 4

. sor

uda

kim

seye

torp

il yo

k he

e, o

na g

öre!

Soru 2

Fizik biliminin bir alt alanı olan mekanik; kuvvet ve kuvvetin harekete etkisi ile ilişkilidir.

Buna göre, aşağıdaki meslek gruplarından han-gisinde verilenler mekanik ile ilgilidir?

A) Elektrik - elektronik mühendisliği

B) Makine ve inşaat mühendisliği

C) Optisyenlik, göz doktorluğu

D) Mikroelektronik mühendisliği

E) Nükleer enerji mühendisliği

Çözüm 2

Seçeneklerde verilen meslek grupları ile fiziğin alt alanları aşağıdaki gibi eşleştirilmiştir.

Elektrik - Elektronik

Mühendisliği→ Elektromanyetizma

Makine ve İnşaat

Mühendisliği→ Mekanik

Optisyenlik,

Göz Doktorluğu→ Optik

Mikroelektronik

Mühendisliği→ Katıhâl Fiziği

Nükleer Enerji

Mühendisliği→ Nükleer Fizik

Cevap B

Soru 3

Fiziğin alt alanlarından biri olan ---- gelişmeler bil-gisayar teknolojilerine ciddi katkılar sağlamaktadır. Son zamanlarda özellikle dizüstü bilgisayarlarda kullanılan SSD (katı hâl disk) bellekler, küçük yapısı, hızlı veri okuma ve kodlama özellikleriyle ön plana çıkmaktadır.

Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere aşağı-dakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) elektromanyetizmadaki

B) termodinamikteki

C) katıhâl fiziğindeki

D) nükleer fizikteki

E) optikteki

Çözüm 3

Katıhâl fiziği, yoğun hâldeki maddelerin esneklik, elektrik, optik, manyetik gibi özelliklerini inceler. Elektroniğin temelini oluşturur.

Cevap C

Soru 4

Klima üreten bir firma, elektrik mühendisi alacaktır. Bu firmaya müracaat eden bazı elektrik mühendisle-ri aşağıdaki alanlarda yüksek lisans yapmıştır.

Ahmet Katıhâl fiziği

Ebru Nanoteknoloji

Burak Termodinamik

Emre Elektromanyetik dalgalar

Pınar Atom fiziği

Firma bu mühendislerden hangisini işe almalı-dır?

A) Ahmet B) Ebru C) Burak

D) Emre E) Pınar

Çözüm 4

Klima motorunun çalışması elektrikle ilgili, ısıtıp so-ğutması ise termodinamikle ilgilidir.

Buna göre, firma bu mühendislerden Burak’ı işe al-malıdır.

Cevap C

12

Fark

lı fa

rklı

soru

lar

FİZİK BİLİMİ VE ALT ALANLARI

DOĞRU-YANLIŞ SORULARI

Aşağıdaki ifadeleri doğru (D) veya yanlış (Y) olarak belirtiniz.

1. ( ) Fizik biliminin temel konusu madde ve ener-jidir.

2. ( ) Fizik bilimi mutlak doğrulardan oluşur.

3. ( ) Fizik bilimi bütün sorulara cevap verebilir.

4. ( ) Fizik bilimi sorgulanabilir ve yanlışlanabilir.

5. ( ) Fizik bilimi delillere dayalı olmalıdır.

6. ( ) Fizik bilimi ile üretilen bilgiler, diğer disiplin-lerdeki birçok olayı açıklamak için kullanılır.

7. ( ) Fizik biliminin sanatla hiçbir ilişkisi yoktur.

TABLO TAMAMLAMA SORULARI

1. Aşağıdaki tabloda bazı olaylar verilmiştir. Bu olaylarla Fizik biliminin hangi disiplinlerle ilgili olduğunu tablodaki boş bırakılan yere yazınız.

Olay İlgili Olduğu Disiplin

aKalbin kan pompalama-sı ve kanın damarlarda hareket etmesi

b

Kayaçların sıcaklık farkı ve rüzgârlarla aşınması, levhâların hareketi ve deprem oluşumu

c

Arkeolojik çalışmalarda bulunan tarihi eserlerin yaşlarının belirlenebil-mesi için karbon testi yapılması

d

Atomların elektriksel kuvvetinin etkisi ile bir araya gelerek bağ yapması

e

Gök cisimlerinden gelen ışığın analiz edilerek, yıldızların özelliklerinin belirlenmesi

2. Aşağıda bazı disiplinler verilmiştir. Bunlardan hangisi fiziğin alt alanıdır? İlgili bölüme “✓” işareti koyarak belirtiniz.

Fiziğin alt alanıdır.

Fiziğin alt alanı değildir.

Jeoloji

Biyofizik

Astroloji

Metafizik

Fizikokimya

Jeofizik

Astronomi

Parçacık Fiziği

EŞLEŞTİRME SORULARI

Aşağıda fiziğin alt alanları ve bu alt alanların il-gili olduğu kavramlar verilmiştir. Bu alt alanlar-la kavramları eşleştiriniz.

Fiziğin Alt Alanları

1 - Mekanik

2 - Termodinamik

3 - Katıhâl fiziği

4 - Elektromanyetizma

5 - Optik

6 - Atom fiziği

7 - Çekirdek fiziği

8 - Yüksek enerji ve plâzma fiziği

Kavramlar

a. Sıcaklık

b. Kristal yapı

c. Nükleer enerji santrali

d. Atom

e. Kuvvet

f. Mıknatıs

g. Işık

h. Atom altı parçacıklar

13

Burd

a he

r tür

den

soru

var

, kla

sik te

st so

rusu

har

iç. B

u da

ne

dem

ek, k

onuy

u tü

m y

önle

riyle

sorg

ulay

an b

ir bö

lüm

bur

ası.

Her

biri

ne e

mek

ver

çün

kü

başa

rı em

ek is

ter :

))

ŞEMA TAMAMLAMA SORULARI

Aşağıda fiziğin alt alanları verilmiştir. Bu alt alanların altına ilgili oldukları meslek grupların-dan birer tane örnek yazınız.

Mekanik

Termodinamik

Atom fiziği

Nükleer fizik

Katıhâl fiziği

Elektromanyetizma

Yüksek enerji ve plâzma fiziği

Optik

BOŞLUK DOLDURMA SORULARI

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uy-gun ifadelerle tamamlayınız.

1. .............................. gelişmeler sayesinde ışığın fiber optik kablolar içinde aktarılması ile iletişim alanında çığır açılmıştır.

2. Röntgen çekiminde, sterilizasyonda, kanserli hücrelerin tanı ve tedavisinde kullanılan cihaz-larda optik ve .............................. fiziğinden ya-rarlanılır.

3. İletkenlik ve .............................. konusundaki ilerlemeler sayesinde üretilen maglevler (man-yetik raylı tren) ile çok yüksek hızlarda seyahat etmek mümkündür.

4. Radar, radyo ve mikrodalga gibi cihazlar fizikte .............................. konusunda yapılan çalışma-lar sonucunda geliştirilmiştir. Ayrıca lazerler ve kızılötesi ışınlar kullanılarak savunma sistemleri geliştirilmiştir.

5. .............................. kararsız atom çekirdekleri-ni ve bunların yaptığı ışımaları inceler. Nükleer enerji santrallerinde bu ışımalar ile su buharlaş-tırılır ve elektrik üretilir.

KISA CEVAPLI SORULAR

1. Çok eski tarihlerden beri insanlar pusula ile yönle-rini belirleyebilmektedir. Bunun yanında kuşların ve bazı canlıların, yerini manyetik alanını kullanarak yönlerini tespit ettiği görülmüştür.

Yukarıdaki paragrafta verilen bilgiler fiziğin hangi alt alanı ile ilgilidir?

2. Fizik biliminin temel konusu madde ve ----’dir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere ne yazıl-malıdır?

3. Fizik bilimi ile elde edilen bilgiler ile ---- gelişmesi sağlanmıştır. Hatta bu iki alanda elde edilen bilgi ve aletler birbirlerinin gelişmesini sağlamıştır. Te-levizyon, fotoselli kapı, X-ray cihazları buna örnek olarak verilebilir.

Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere ne ya-zılmalıdır?

4. Fizik biliminin ---- ile ortak noktaları vardır. Notala-rın frekansları, bu frekansları çıkarabilecek aletle-rin tasarlanması ve hesabı fizik bilimindeki bilgilerle yapılır.


14

seçe

nekl

i sor

ular

(sev

iye

1)FİZİK BİLİMİ VE ALT ALANLARI - 1

1. Aşağıdaki olaylardan hangisi doğrudan fizik bili-mi ile açıklanamaz?

A) Güneş’in ışık saçması

B) Şimşek çaktıktan bir süre sonra gök gürültüsü-nün işitilmesi

C) Rüzgarların oluşumu

D) Gel-git olayının oluşumu

E) Gök cisimlerinin insan karakteri üzerindeki etkisi

2. Fizik bilimiyle ilgili olarak,

I. Maddeveenerjiarasındakietkilişimiinceler. II. Biliminveteknolojiningelişmesinekatkısağlar. III. Evrendegerçekleşenolaylarıanalizedip,man-

tığınıaçıklar.

yargılarından hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II

D) I ve III E) I, II ve III

3. Fizikteki bilgiler kullanılarak birçok teknolojik alet oluşturulmuş ve bu aletlerin kullanımı ile insanların yaşam standartları yükseltilmiştir.

Buna göre, aşağıdaki aletlerden hangisi fizik ve teknolojinin gelişmesi ile üretilen aletlerden biri değildir?

A) Fotoselli musluk B) Sensörlü lamba

C) Ultrason cihazı D) Kamera

E) Pusula

4. İlk bilgisayar 1946 yılında ENIAC adı ile ABD ordusu tarafından geliştirilmiştir.

Günümüzde kullandığımız akıllı telefonlar, kapasite ve hız olarak ilk bilgisayardan çok daha kapsamlıdır.

Bu durum, fizik biliminin aşağıdakilerden hangi-sine katkı sağladığına örnek olarak verilebilir?

A) Bilimin gelişmesine

B) Teknolojik gelişmelere

C) Maddenin yapısının anlaşılmasına

D) Daha dayanıklı malzemelerin üretilmesine

E) Sanatın gelişmesine

5. Aşağıdakilerden hangisi fizik biliminin özellikle-rinden biri değildir?

A) Sınanabilir olması

B) Yanlışlanabilir olması

C) Mutlak doğrulardan oluşması

D) Zamanla gelişmesi

E) Delillere dayandırılabilir olması

6. Aşağıdaki meslek gruplarından hangisi fizikle ilişkili değildir?

A) İnşaat mühendisliği

B) Makine mühendisliği

C) Elektrik - Elektronik mühendisliği

D) Psikoloji

E) Nükleer enerji mühendisliği

Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

106764

Powered by TCPDF (www.tcpdf.org)

15

Kaç

doğr

u ya

pmışs

ın, b

aktın

mı?

Em

inim

fulle

mişs

indi

r. A

ma

olur

ya

bir s

oruy

u bi

le ç

özem

ediy

sen,

vaz

geçm

ek y

ok. N

’apı

yoru

z? H

emen

çöz

ümün

ü iz

liyor

uz, e

ksiğ

imiz

i gid

eriy

oruz

. Ner

den

izliy

oruz

dem

e, “B

ulut

Oku

ma”

uyg

ulam

asın

ı kul

lanm

ayı e

rtel

eme!

7. Aşağıda bazı olaylar verilmiştir.

• Bitkilerin topraktan emdiği suyu yapraklarınailetebilmesi

• Gökcisimlerininçemberselhareketyapması • Sıcaklıkfarkınabağlıolarakrüzgarlarınoluşu-

mu • Atomların elektriksel kuvvetin etkisiyle bağ

yapması

Bu olaylar için Fizik bilimi ile diğer disiplinler arasında eşleştirme yapılırsa, aşağıdaki seçe-neklerde verilenlerden hangisi bu eşleşmenin dışında kalır?

A) Kimya B) Biyoloji C) Coğrafya

D) Tarih E) Astronomi

8. Fiziğin gelişmesi ile tıp alanında kullanılan birçok görüntüleme aleti üretilmiştir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi fiziğin tıp alanındaki uygulamalarından biri değildir?

A) Ultrason cihazı

B) Tomografi cihazı

C) Röntgen cihazı

D) Manyetik rezonans cihazı

E) Sonar cihazı

9. Aşağıdakilerden hangisi fizik biliminin uygula-malarından biri değildir?

A) Nükleer enerji santrallerinde radyoaktif madde-lerden elektrik üretilmesi

B) Fiber optik kablolar ile bilgilerin ışık hızı ile ileti-lebilmesi

C) Hasta dokuların teşhisi ve tedavisi

D) Mikroplara karşı aşıların geliştirilmesi

E) Yüksek hızlı trenlerin (MAGLEV) üretimi ile çok hızlı yolculuk yapılabilmesi

10. Aşağıda fiziğin uygulama alanlarına verilen ör-neklerden hangisi elektrik ve manyetizma ile il-gili değildir?

Hoparlör MRI cihazı

Televizyon Modem

Sonar cihazı

A)

C)

E)

B)

D)

11. Fizik bilimi ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Madde ve enerji arasındaki ilişkiyi inceler.

B) Uygulamaya dayalı bilim dalıdır.

C) Teknolojinin gelişmesine katkı sağlar.

D) Deney ve gözlemlerle elde edilen bilgiler mutlak doğru olup, değişmezler.

E) Fizik bilimi ile elde edilen ilke, kural ve yasalar diğer disiplinlerdeki birçok olayı açıklamak için kullanılır.

12. Fizik bilimindeki gelişmeler aşağıdaki alanlar-dan hangisi ile doğrudan ilişkilendirilemez?

A) Elektronik B) Nanoteknoloji

C) Sanat D) Matematik

E) Astroloji

16

seçe

nekl

i sor

ular

(sev

iye

2)FİZİK BİLİMİ VE ALT ALANLARI - 2

1.

I II

III

Yukarıda verilen resimler fiziğin hangi alt alanla-rı ile ilgilidir?

I II III

A) Optik Elektromanyetizma Çekirdek fiziği

B) Optik Elektromanyetizma Atom fiziği

C) Termodinamik Katıhâl fiziği Atom fiziği

D) Katıhâl fiziği Elektromanyetizma Çekirdek fiziği

E) Mekanik Katı hâl fiziği Atom fiziği

2. Aşağıda fiziğin bazı alt alanları ve tanımları verilmiş-tir.

• Kuvvetin harekete etkisi-ni inceler.

• Isı ve sıcaklık olaylarını in-celer.

• Atom çekirdeğinin yapısını in-celer.

• Yoğun hâldeki maddelerin esneklik, optik, elektrik, manyetik gibi özelliklerini inceler.

• Termodinamik

• Atom fiziği

• Nükleer (çekirdek) fizik

• Katıhâl fiziği

• Mekanik

ALT ALANLAR

TANIMLAR

Bu tanımlar alt alanlarla eşleştirilirse, hangi alt alan bu tanımlardan biri ile eşleşmez?

A) Termodinamik B) Atom fiziği

C) Nükleer (çekirdek) fizik D) Katıhâl fiziği

E) Mekanik

3. Aşağıdakilerden hangisi fizik biliminin bir alt ala-nı olan optik ile ilgili değildir?

A) Su dolu bardağın içindeki kalemin kırık görün-mesi

B) Durgun bir su üzerinde resmimizin oluşması

C) Sıcak havalarda yolculuk yaparken asfaltın ıslak görünmesi

D) Göz doktorunun, hastasının gözlük numarasını belirlemesi

E) Şimşek çaktıktan bir süre sonra gök gürültüsü-nün işitilmesi

4. Fizik biliminin alt alanları birbiri ile ilişkilidir. Örneğin floresan lambaların ışık vermesi, elektrik, atom fiziği ve optik alt alanları ile ilgilidir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek olarak verilemez?

A) Gözlük B) Klima

C) Cep telefonu D) Buharlı tren

E) Nükleer enerji santrali

5. Aşağıdaki şemada fiziğin bazı alt alanlarının incele-diği konular verilmiştir.

Atom altı parçacıkları

inceler.

Atomun yapısını ve

bunların birbiri ile etkileşimini

inceler.

Enerjinin madde içinde nasıl yayıldığı-nı ve iletildiğini

inceler.

Işıkla ilgili olayları inceler.

Fiziğin alt alanlarının incelediği konular.

Bu şemada fiziğin aşağıda belirtilen hangi alt alanı ile ilgili bilgi verilmemiştir?

A) Yüksek enerji ve plazma fiziği

B) Atom fiziği

C) Optik

D) Katıhâl fiziği

E) Termodinamik

Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

106765


17

Am

aaan

, sür

ekli

çöz

çöz

nere

ye k

adar

. Had

i bira

z ha

va a

lmay

a çı

kalım

. Dön

ünce

yap

arız

. Hem

ara

mız

da k

alsın

, 8. s

oru

çok

gıcı

ktı.

Hoc

aya

dedi

m

aslın

da, y

azm

a bu

soru

yu, d

iye

ama

dinl

emed

i. N

eym

iş, m

ühen

disl

iğin

tem

elin

de fi

zik

varm

ış, se

nin

de b

unu

bilm

en g

erek

iyor

muş

.

6.

I. Dinamometre II. Teleskop

III. Pusula

Yukarıdaki görsellerde verilenler fiziğin hangi alt alanları ile ilgilidir?

I II III

A) Termodinamik Optik Elektromanyetizma

B) Termodinamik Elektromanyetizma Optik

C) Mekanik Optik Elektromanyetizma

D) Mekanik Elektromanyetizma Katıhâl fiziği

E) Katıhâl fiziği Optik Elektromanyetizma

7. Bileşiklerin ayrıştırılması yöntemlerinden biri de elektrolizdir. Örneğin elektroliz ile su, bileşenleri olan hidrojen ve oksijen elementlerine ayrıştırılabilir.

Bu olay,

I. Fizikbilimindekibilgilerinkimyadakibazıolay-ları açıklamak için kullanılabileceğine örnekolarakverilebilir.

II. Fiziğinaltalanlarından,atomfiziğininincelemealanınagirer.

III. Matematikselmodellerinfiziktekiöneminigös-terir.



D) I ve III E) II ve III

8. Aşağıda bazı meslek grupları ve fiziğin bazı alt alan-ları verilmiştir.

Mikroelektronik

mühendisliği

a

Mekanik

I

İnşaat mühendisliği

b

Katıhâl fiziği

II

Elektronik mühendisliği

c

Elektromanyetizma

III

Bu meslek gruplarının alt alanlarla doğru eşleş-tirilmesi aşağıdakilerden hangisi gibidir?

a b c

A) I II III

B) I III II

C) II III I

D) II I III

E) III I II

9. Aşağıdakilerden hangisi atom fiziği ile ilgili de-ğildir?

A) Hücre içine girebilecek nanorobotların yapılması

B) Periyodik tablonun oluşturulması

C) Moleküllerin birbiriyle etkileşimlerinin incelen-mesi

D) Elektronların çekirdek çevresinde dönmesinin açıklanması

E) Atomun yapısını inceleme

10. Aşağıdakilerden hangisi nükleer fizikle ilişkili değildir?

A) Yıldızların enerji üretimi

B) Nükleer enerji santrallerinde enerji üretimi

C) Atom bombası

D) Atom çekirdeğinin ışıma yapması

E) Atomların birbiriyle bağ yapması

18

TEMEL VE TÜRETİLMİŞ NİCELİKLER

Fiziksel nicelikler temel büyüklük-türetilmiş büyüklük ve skaler büyüklük-vektörel büyüklük olarak sınıflandırılabilir.

Başka fiziksel büyüklüklere ihtiyaç olmadan (tek başına anlamı olan) ifade edilen büyüklüklere temel büyüklük denir. Temel büyüklükler yardımı ile ifade edilebilen büyüklüklere de türetilmiş büyüklük denir.

Aşağıdaki tabolda temel büyüklükler, sembolleri, uluslararası birim sistemindeki (SI) birimleri ve ölçüm aletleri verilmiştir.

Temel Büyüklükler Sembolü SI’deki birimi Ölçüm Aleti

Kütle m kilogram (kg) terazi

Uzunluk l metre (m) metre

Zaman t saniye (s) kronometre

Sıcaklık T kelvin (K) termometre

Elektrik akımı i amper (A) ampermetre

Işık şiddeti I candela (cd) fotometre ile hesaplanır

Madde miktarı n mol matematiksel yolla hesaplanır

Temel büyüklüklerden elde edilen bazı türetilmiş büyüklüklere; sürat, kuvvet, enerji, basınç, ivme örnek olarak verilebilir.

SKALER VE VEKTÖREL BÜYÜKLÜKLER

Bir sayı ve birimle ifade edilebilen büyüklüklere skaler büyüklük denir. Bir sayı, birim ve yönü ile ifade edilen büyüklüklere de vektörel büyüklük denir. Temel büyüklüklerin tamamı skaler büyüklüktür. Kuvvet, hız, ivme gibi yönü olan büyüklükler ise vektörel büyüklüktür.

büyüklükdoğubatı

başlangıçnoktası

bitişnoktası

F1

Şekilde kuvvet vektörü gösterilmiştir. Doğu yönündeki bu kuvvet doğu-batı doğrultusundadır.

Vektörel büyüklüklerin toplamına bileşke vektör denir. Bileşke vektör bulunurken, aynı yönlü olanlar toplanır, zıt yönlü olan-lar çıkarılır.

F1

Fnet

= F1 + F

2

F2

F2

Fnet

= |F1 – F

2|

F1

BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

Bilimin gelişmesi ve günlük yaşama kazandırılması amacıyla bilim insanlarının birlikte çalışma imkanı buldukları ve bilimsel çalışmalarını, buluşlarını, projelerini, bilgiye ulaşma yol ve yöntemlerini paylaştıkları merkezlerdir.

Ülkemizde ve Dünya’da yer alan bilim araştırma merkezlerinden bazıları TÜBİTAK, TAEK, ASELSAN, CERN, NASA ve ESA’dır.

TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknoloji Araştırma Kurumu): 1963 yılında fen bilimlerindeki araştırmaları desteklemek, araş-tırmacıları teşvik etmek amacıyla kurulmuştur.

TAEK (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu): 1956’da atom enerjisinin ülke yararına kullanılmasını sağlamak amacıyla kurulmuştur.

ASELSAN (Askeri Elektronik Sanayi): 1975 yılında Türk Silahlı Kuvvetlerinin, uydu haberleşmesine yönelik ihtiyaçlarına cevap vermek, teknolojik gelişmelerin takipçisi ve öncüsü olmak, elektronik ürünler ve sistemler geliştirmek için kurulmuştur.

CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi): 1954 yılında kurulan CERN, İsviçre-Fransa sınırında, yerin 100 metre altında ve yaklaşık 27 km çevre uzunluğuna sahiptir. Yapılan deneylerle atom altı parçacıklar hakkında bilgi üretilmektedir. Ayrıca bu parçacıkları sınflandırmaya, evreni, evrenin oluşumunu ve geleceğini anlamaya yardımcı olacak deneyler yapılmaktadır. Bu-rada üretilen bilgiler, plazma fiziği, elektronik, nanobilim, bilişim teknolojisi gibi alanlarda yeni çalışmaların yapılmasında etkili olmuştur.

NASA (Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi): 1915 yılında NACA olarak kurulmuş, adı 1958 yılında NASA olarak değiştirilmiştir. Amerika’dadır. Uzay programları çalışmaları için kurulmuştur.

ESA (Avrupa Uzay Ajansı): Avrupa’nın uzay programlarını hazırlamak ve geliştirmek için 1975 yılında Fransa’da kurulmuştur.

Soru

lard

an ö

nce

BİLGİ KÖŞESİ-2 FİZİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI VE BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

19

Hişş

t dos

tum

! Fısı

ltıyl

a sö

ylüy

orm

uşum

gib

i oku

. 2. v

e 3.

soru

ların

çöz

üm y

önte

mle

rini t

üm a

yrın

tılar

ıyla

öğr

enm

en g

erek

ben

ce ç

ünkü

bu

tarz

soru

lar

çok

çıka

cak

karş

ına.

Çözü

mlü

Sor

ular

ÇÖZÜMLERLE ÖĞRENELİMSoru 1

Fizikteki büyüklükler ölçülürken farklı birim sistemle-rinden yararlanılır.

Buna göre,

I. Odanın sıcaklığı 25 °C’dir.

II. Ahmet’in boyu 172 cm’dir.

III. Ömer’in kütlesi 70 kg’dir.

ölçümlerinden hangileri uluslararası birim siste-mi (SI) kullanılarak ifade edilmiştir?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III


Çözüm 1

Uluslar arası birim sisteminde;

sıcaklık → kelvin (K)

kütle → kilogram (kg)

uzunluk → metre (m)

birimleri ile ifade edilir.

Cevap C

Soru 2

Bir cisme uygulanan F1, F

2, F

3 kuvvetleri eşit böl-

meli düzlemde vektörel olarak gösterilmiştir.

F1

F2

F3

cisim

yatay

F1 kuvvetinin büyüklüğü 10 N olduğuna göre,

cisme etki eden bileşke kuvvet kaç N’dir?

A) 20 B) 30 C) 40 D) 50 E) 60

Çözüm 2

Vektörel büyüklüklerle işlem yapılırken, aynı yönlü olanlar toplanır, zıt yönlü olanlar çıkarılır.

Buna göre, bileşke kuvvet,

F1 + F

3 – F

2

10 + 30 – 20 = 20 N bulunur.

Cevap A

Soru 3

I. NASA

II. TAEK

III. ESA

Yukarıdaki bilim araştırma merkezlerinden han-gileri uzay çalışmaları yapmak ve geliştirmek amacı ile kurulmuştur?



Çözüm 3

NASA ve ESA uzay programları yapmak ve geliştir-mek amacıyla kurulmuştur. TAEK ise Türkiye Atom Enerji Kurumu’dur.

Cevap D

20

Fark

lı fa

rklı

soru

lar

BOŞLUK DOLDURMA SORULARI

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerleri uy-gun ifadelerle tamamlayınız.

1. Kütlenin birimi ................................ dır.

2. Kuvvet ............................ ile ölçülür.

3. Isı enerejisinin birimi ......................... ya da .................... dir.

4. Sıcaklık ............................ ile ölçülür.

5. Sürat, birim zamanda alınan yol olduğundan ............................ bir büyüklüktür.

6. Sıcaklığın SI’daki birimi ......................... dir.

7. Vektörel büyüklükler toplanırken, aynı yönlü olan vektörler ........................., zıt yönlü olan vektörler ......................... .

8. Vektörel büyüklükleri skaler büyüklüklerden ayı-ran en önemli özellik ............................ kavra-mıdır.

9. Uzunluğun SI’daki birimi ............................ dir.

10. Temel büyüklüklerden sadece ............................ bir ölçüm aleti yoktur.

ŞEMA TAMAMLAMA SORULARI

Aşağıdaki tabloda boş bırakılan yerleri tamam-layınız.

Temel Büyüklük Birimi Ölçüm Aleti

Kütle terazi

Sıcaklık kelvin

Zaman

Uzunluk metre

Elektrik akımı

Işık şiddeti fotometre

Madde miktarı mol hesaplanır

AÇIK UÇLU SORULAR

1. Aşağıdaki büyüklükleri temel / türetilmiş ve vektörel / skaler olarak sınıflandırınız.

Temel/türetilmiş Vektörel/skaler

a. Kuvvet

b. Hacim

c. Isı enerjisi

d. Sıcaklık

e. Kütle

f. Ağırlık

g. Uzunluk

2. Aşağıdaki kavramları ilgili oldukları sepetlere yerleştiriniz.

a. g.

b. h.

c. ı.

d. k.

e. l.

f. m.

Uzunluk Manyetik alan

Kütle Yer değiştirme

Kuvvet Sıcaklık

Hız Sürat

İvme Alınan yol

Işık şiddeti Elektriksel alan

Vektörel büyüklük

sepeti

Skaler büyüklük

sepeti

FİZİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI VE BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ

21

Fark

lı fa

rklı

soru

ları

çözm

ek b

iraz

gıcı

k ed

iyor

insa

nı, d

eğil

mi?

Hel

e de

cev

apla

rını k

ontr

ol e

tmek

... A

ma

olsu

n. D

aha

sene

nin

başın

dasın

. Sen

deki

öğ

renm

e az

min

i anl

ıyor

um. B

izim

bak

kal d

a o

azim

le b

aşla

mışt

ı. :))

3. Aşağıdaki cisimlere uygulanan kuvvetler gösteril-miştir.

Bu cisimlere etki eden bileşke kuvvetlerin bü-yüklüğünü hesaplayarak yönünü gösteriniz.

a.

yatayF

1 = 10 NF

2 = 20 N

II I

b.

yatay

F1

= 10 N

F2

= 20 NF

3 = 30 N

II I

c.

yatay

F1

= 10 N

F2

= 20 NF

3 = 30 N

II I

4. Aşağıdaki türetilmiş büyüklüklerin birimlerini temel büyüklüklerin SI’daki birimleri ile yazınız.

a. Sürat = Yol

Zaman = ......................

b. Özkütle = Kütle

Hacim = ......................

c. Alan = Uzunluk x Uzunluk = ......................

d. İvme = Hız değişimi

Zaman = ......................

e. Kuvvet = Kütle x İvme = ......................

f. Momentum = Hız x Zaman = ......................

g. Basınç = Kuvvet

Yüzey alanı = ......................

KISA CEVAPLI SORULAR

1. 1975 yılında kurulan ve amacı; Türk silahlı kuv-vetlerinin haberleşme ihtiyacını karşılamak, elektronik ürünler ve sistemler tasarlamak, ge-liştirmek ve üretmek olan bilim araştırma mer-kezinin kısa adı nedir?

2. 1954 yılında, İsviçre-Fransa arasında kurulan Dünya’nın en büyük parçacık fiziği laboratuvarıdır. Burada parçacıklar hızlandırılarak çarpıştırılır ve oluşan yeni parçacıklar gözlenir. 2012 yılında yüz yılın deneyi olarak adlandırılan deneyde maddeye kütle kazandırdığı söylenen Higgs bozonu bu labo-ratuvarda gözlenmiştir.

Yukarıda özellikleri verilen bilim araştırma mer-kezinin kısa adı nedir?

3. Bilim insanlarında bulunması gereken bazı özelllik-ler; dürüstlük, güvenilirlik, saygılı olmak, açık ve ta-rafsız olmaktır. Bunun yanında bilim insanları, canlı yaşamına, fikir, teori ve düşünceye saygı gösterir. Bilim insanları, bilimsel araştırmalarda ---- ilkelere uymalıdır.


4. Kendi başına anlamı olan, tanımlanabilmesi için başka büyüklüklere ihtiyaç duyulmayan büyüklük-lere ---- büyüklük denir.


5. Uluslararası birim sisteminde ışık şiddetinin bi-rimi nedir?

22

seçe

nekl

i sor

ular

(sev

iye

1) 1. Bir cismin kinetik enerjisi hızının karesiyle kütlesinin çarpımının yarısına eşittir.

kg : kütle birimi,

m : uzunluk birimi,

s : zaman birimi

olup, birim zamandaki yer değiştirmeye hız de-nildiğine göre, enerji birimi olan joule’ün temel büyüklükler cinsinden ifadesi aşağıdakilerden hangisine eşittir?

A) kg.m2

s B) kg.m

s2 C) kg.m2

s2

D) kg2.m

s2 E)

kg2.m2

s2

2. Bir büyüklüğü ölçerken, o büyüklük cinsinden seçi-len değişmez parçaya denir.

Bu ifade aşağıdaki kavramlardan hangisinin ta-nımıdır?

A) Deney B) Gözlem C) Birim

D) Ölçme E) Yöntem

3. Sadece beş duyu organı ile yapılan gözlemlere nitel gözlem, beş duyu organının yanında ölçme aleti kul-lanarak yapılan gözlemlere de nicel gözlem denir.

I. gözlem : K cisminin kütlesi, L’ninkinden 22,4 g büyüktür.

II. gözlem : K cismi, L cisminden serttir.

Bu gözlemlerle ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) I. gözlem nicel, II. gözlem niteldir.

B) I. gözlem ölçme aleti ile, II. gözlem sadece duyu organı ile yapılmıştır.

C) II. gözlem, I. gözlemden daha objektiftir.

D) I. gözlem bir temel büyüklüğün ölçümünün so-nucudur.

E) I. gözlemin sonucunun II. gözlemin sonucundan en önemli farkı, ölçme aracı kullanılması ve so-nucun sayılarla ifade edilmesidir.

4. Bir sınıftaki bazı öğrenciler yaptıkları gözlemleri aşağıdaki gibi ifade ediyor.

Ali : Benim boyum 1,72 m’dir.

Ahmet : Bugün havanın sıcaklığını 24 °C olarak ölçtüm.

Arda : Marketten 400 gram kuruyemiş aldım.

Bu öğrencilerden hangileri gözlemlerini ulusla-rarası birim sistemi (SI) ile ifade etmiştir?

A) Yalnız Ali B) Yalnız Ahmet

C) Ali ve Ahmet D) Ali ve Arda

E) Ahmet ve Arda

5. Aşağıdakilerden hangisi fizikte kullanılan temel büyüklüklerden biri değildir?

A) Kütle B) Hacim C) Sıcaklık

D) Zaman E) Uzunluk

6. I. Ağırlık

II. Kütle III. Kuvvet IV. Hız V. Enerji

Yukarıda verilenlerden hangileri vektörel büyük-lüktür?

A) I ve III B) I, II ve III

C) I, III ve IV D) II, III ve V

E) I, II, III ve IV

FİZİKSEL NİCELİKLERİN SINIFLANDIRILMASI VE BİLİM ARAŞTIRMA MERKEZLERİ - 1

Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

106766


23

Ya h

u şu

1. so

ru a

mm

a da

sini

rlerim

i boz

du. Y

az si

l, ya

z sil

, bul

amad

ım c

evab

ı. H

ocay

a de

dim

yaz

ma

o so

ruyu

diy

e. A

ma

dinl

eyen

kim

?

7. Aşağıdakilerden hangisi hem türetilmiş hem de vektörel bir büyüklüktür?

A) Ağırlık B) Kütle C) Zaman

D) Enerji E) Hacim

8. Aşağıdaki büyüklüklerden hangisinin birimi yan-lış verilmiştir?

Büyüklük Birim

A) Kütle kilogram

B) Zaman saniye

C) Uzunluk metre

D) Madde miktarı mol

E) Akım şiddeti volt

9. Aşağıdakilerden hangisi ışık şiddetinin birimi-dir?

A) lüks B) lümen C) kandela

D) mol E) amper

10. Aşağıdakilerden hangisi SI birim sisteminde uzunluğun birimidir?

A) santimetre B) metre

C) milimetre D) kilometre

E) desimetre

11. Kütle ile ilgili olarak,

I. Teraziileölçülür. II. Türetilmişbüyüklüktür. III. Vektörelbüyüklüktür.


A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III

D) II ve III E) I, II ve III

12. Yerden belirli bir yükseklikte bulunan cismin potan-siyel enerjisi vardır.

Kütle, yükseklik ve yer çekimi ivmesinin çarpımı ile potansiyel enerji hesaplanır.

Buna göre potansiyel enerjiyi hesaplamak için kullanılan;

I. kütle, II. yükseklik, III. yerçekimiivmesi

niceliklerinden hangileri temel büyüklüktür?

A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II


13. Zaman ile ilgili olarak,

I. SI’debirimisaniyedir. II. Temelbüyüklüktür. III. Kronometreileölçülür.


A) Yalnız I II B) I ve II C) I ve III


24

seçe

nekl

i sor

ular

(sev

iye

1) 1. Aşağıdaki tabloda bazı nicelikler, birimleri ve ölçüm aletleri verilmiştir.

Nicelik Birimi Ölçüm aleti

K candela fotometre

Sıcaklık L termometre

Kütle kilogram M

Bu tabloda K, L, M ile belirtilen yerlere aşağıda-kilerden hangisinde verilenler yazılmalıdır?

K L M

A) ışık akısı calori dinamometre

B) ışık akısı kelvin dinamometre

C) ışık şiddeti calori terazi

D) ışık şiddeti kelvin terazi

E) ışık şiddeti kelvin dinamometre

2. Aşağıda verilen ölçüm aletlerinden hangisi bir temel büyüklüğü ölçmez?

Terazi Kalorimetre kabı

Kronometre Ampermetre

Cetvel

A)

C)

E)

B)

D)

05

1015

2025

cm

3. Aşağıda verilen ifadelerden hangisi fiziksel ola-rak hatalı değildir?

A) Benim ağırlığım 80 kg’dir.

B) Sağlıklı bir insanın vücut ısısı yaklaşık 36,5 °C’dir.

C) Dinamometre ile bir cismin kütlesini 2 kg olarak ölçtüm.

D) Bir elektrik devresinden geçen elektrik akımı 2 volt olarak ölçüldü.

E) Bir uçak İstanbul’dan Trabzon’a 1,5 saatte uçtu.

4. Bir kalemin uzunluğu cm ölçekli bir cetvelle şekildeki gibi ölçülüyor.

0 5 10 15 20 25cm

Bu kalemin uzunluğu kaç cm’dir?

A) 14 B) 15 C) 16 D) 17 E) 18

5. Bir elektrik devresindeki ampermetre şekildeki de-ğeri gösteriyor.

0

12 3

4

Buna göre, ampermetrenin gösterdiği değer kaç amperdir?

A) 1,2 B) 1,3 C) 1,4 D) 1,5 E) 1,6


Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

106767


25

3. so

ruyu

gör

dükt

en so

nra,

biz

hiç

bir ş

ey b

ilmiy

orm

uşuz

ded

im y

a. Ş

imdi

ye k

adar

ağı

rlığı

hep

kg

olar

ak sö

ylüy

ordu

k. B

en m

i yan

lış b

iliyo

rum

yok

sa b

u fiz

ik m

i yan

lış?

Akl

ım k

arışt

ı.

6. Aşağıda bazı ölçüm aletleri verilmiştir.

Ampermetre

Kumpas

Termometre

Dinamometre

Bu ölçüm aletleri ile aşağıdaki seçeneklerde ve-rilen hangi fiziksel niceliğin büyüklüğü ölçüle-mez?

A) Elektrik akımı B) Kütle

C) Sıcaklık D) Uzunluk

E) Kuvvet

7. Aşağıdakilerden hangisi uluslararası birim sis-teminde, bir temel büyüklüğün birimi değildir?

A) kelvin B) kilo C) metre

D) saniye E) amper

8. Bir F kuvveti eşit bölmeli düzlemde şekildeki gibi gösteriliyor.

F

2 N

2 N

Her birim uzunluk 2 Newton’a karşılık geldiğine göre, F kuvvetinin büyüklüğü kaç Newton’dur?

A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10

9. Aynı düzlemdeki K, L vektörleri şekildeki gibidir.

K

L

1 birim

1 birim

Bu vektörlerle ilgili,

I. KvektörününbüyüklüğüL’ninkinin2katıdır. II. Doğrultularıaynıdır. III. Bileşkeleri3birimuzunluğundadır.



D) I ve III E) I, II ve III

10. Yatay sürtünmesiz düzlemdeki bir cisme şekildeki F

1, F

2, F

3, F

4 kuvvetleri uygulanıyor.

F1

F2

F3

F4

F1 kuvvetinin büyüklüğü 2 Newton olduğuna

göre, cisme etki eden bileşke kuvvetin büyüklü-ğü kaç Newton’dur?

A) 2 B) 4 C) 6 D) 8 E) 10

26

seçe

nekl

i sor

ular

(sev

iye

2) 1. A, B, C, D vektörleri birim karelerden oluşturulmuş şekil üzerinde gösterilmiştir.

A

B

C D

Buna göre, A + D ve B + C vektörleri aşağıdaki-lerden hangisindeki gibidir?

A)

B)

C)

D)

E)

A + D B + C

2. Aynı doğrultudaki iki kuvvetin büyüklükleri sırasıyla 2 N ve 5 N’dir.

Bu iki kuvvetin bileşkesinin büyüklüğü;

I. 2 N II. 3N III. 7 N

değerlerinden hangilerine eşit olabilir?



3. Yatay sürtünmesiz düzlemdeki bir cisme büyüklük-leri 4 N, 7 N ve 10 N olan F

1, F

2, F

3 kuvvetleri şekil-

deki gibi uygulanıyor.

F1

= 4 N

F2

= 7 NF3

= 10 N

batı doğu

Buna göre, cisme etki eden bileşke kuvvetin yönü ve büyüklüğü nedir?

yönü büyüklüğü (N)

A) doğu 1

B) doğu 3

C) doğu 7

D) batı 1

E) batı 3

4. Aynı düzlemdeki K, L, M, N vektörleri şekildeki gi-bidir.

N

M

L

K

Buna göre, bu vektörlerden hangi ikisinin bileş-kesi en büyüktür?

A) K ve L B) K ve M C) L ve M

D) L ve N E) M ve N

5. Dünya’nın en büyük parçacık fiziği laboratuvarı CERN’dir.

Buna göre,

I. Maddenintemelyapısını,parçacıklarıveonlarıbiraradatutankuvvetleriaraştırmak,

II. Uzay çalışmalarına öncülük etmek ve uzaylailgilibilinmeyenleriaraştırmak

III. Elektronikaletlertasarlayıpüretmek

verilerinden hangileri CERN’in kuruluş amaçla-rındandır?


D) I ve II E) I ve III


Soru Soru Soru

C E

V A

P L

A R

Num

ara AD SOYAD

0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1

2

3

4

5

A B C D E

6

7

8

9

10

A B C D E

11

12

13

14

15

A B C D E

106768


27

Bu A

SELS

AN

var

ya.

Ne

kada

r ile

rletm

iş işi

bils

en. G

eçen

hab

erle

rde

dinl

emişt

im n

eler

yap

tığın

ı. A

ma

burd

a yo

k, y

azm

amış

hoca

.

6. Aşağıdakilerden hangisi bilim araştırma merkez-lerinin görevlerinden biri değildir?

A) Müspet bilimler alanında, temel ve uygulamalı araştırmalar yapmak

B) Bilimsel araştırmayı yaptırmayı özendirmek

C) Yöntemler geliştirerek özel sektörün teknolojik araştırma ve geliştirmeye etkin ve ağırlıklı olarak katılımını sağlamak

D) Bilim insanlarının, araştırmacıların yetiştirilmesi için olanaklar sağlamak

E) Teknolojik ürünleri sadece belirli kişilerin hizme-tine sunmak

7. Türkiye’deki bazı bilim araştırma merkezlerinin ku-ruluş amaçları aşağıdaki gibidir.

I. TürkSilahlıKuvvetleri’ninuyduhaberleşmesi-ne yönelik ihtiyaçlarını karşılamak ve askeri,elektronik ürünler ve sistemler geliştirebilmekiçinmilliçalışmalaryapmak

II. Bilimveteknolojialanlarındakipolitikalarıbelir-lemek,fenbilimlerialanındaaraştırmayapmakvearaştırmacılarıdesteklemek

Yukarıda kuruluş amaçları verilen bilim araştır-ma merkezlerinin kısa adları aşağıdaki seçenek-lerden hangisinde doğru verilmiştir?

I II

A) TAEK ASELSAN

B) TÜBİTAK TAEK

C) TUBİTAK ASELSAN

D) ASELSAN TAEK

E) ASELSAN TÜBİTAK

8. I. Dürüst ve güvenilir olmak

II. Açıkvetarafsızolmak III. Başkalarınınfikirlerinesaygıgöstermek

Yukarıdakilerden hangileri bilim insanında bu-lunması gereken özelliklerdendir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III


9. 1958 yılında ismi NASA olarak değiştirilen Ulu-sal Havacılık ve Uzay Dairesinin kuruluş amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Maddenin temel yapısın araştırmak

B) Teknolojik ürünler tasarlayıp üretmek

C) Uzay çalışmalarına öncülük etmek ve uzayla il-gili bilinmeyenleri araştırmak

D) Bilim insanı yetiştirmek

E) Askeri alandaki savunma sanayisini geliştirmek

10. Aşağıda bazı bilim araştırma merkezleri ve bunların kuruluş amaçları verilmiştir.

Bilim araştırma merkezleri

CERN

ASELSAN

TÜBİTAK

TAEK

ESA

Kuruluş amacı

Maddenin temel yapısını araştırmak

Nükleer teknolojiler ala-nında çalışma yapmak

Uzay çalışmalarına öncü-lük etmek

Bilim ve teknoloji alanın-daki politikaları belirleyip, fen bilimleri alanında çalışmaları desteklemek

Bu tablolarda verilen bilim araştırma merkezle-ri ile bunların kuruluş amaçları eşleştirildiğinde hangi bilim araştırma merkezi bunlardan biri ile eşleşmez?

A) CERN B) ASELSAN C) ESA

D) TAEK E) TÜBİTAK

Documents

9.SINIF FIZIK - Test Okulürün adı 9. Sınıf Fizik Sorular Kitabı ürün no OK00-9.02SKT05 isbn 978-605-2175-51-4 yazar Ömer Öztel katkıda bulunanlar Ahmet Akça - Cahit Bardakçı