15
Lipunan Mula sa Tagalog na Wikipedia, ang malayang ensiklopedya Tumalon sa: nabigasyon , hanapin Para sa ibang gamit, tingnan ang Lipunan (paglilinaw) . Ang lipunan ay isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng katangian sa mga huwaran ng mga pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi ang naiibang kultura at/o mga institusyon. Mas malawak, isang ekonomika , panlipunan at imprastrakturang industriyal ang lipunan, na binubuo ng isang magkakaibang maraming tao. Maaaring magkakaiba ang mga kasapi ng isang lipunan mula sa iba't ibang mga pangkat etniko . Maaaring isang partikular na pangkat etniko ang isang lipunan, katulad ng mga Saxon , isang estadong bansa , katulad ng Bhutan , o sa mas pinalawak pang grupo, katulad ng Kanlurang lipunan. Maaaring tumukoy din ang salitang lipunan sa mga organisadong boluntaryong asosayon ng mga tao para sa mga layuning relihiyoso , kultural , mala-agham , pang-politika , patriyotiko, o ibang pang dahilan. Sosyolohiya ang siyentipikong, o akademikong, pag-aaral ng lipunan at kaugalian ng mga tao. kultura ang kultura ay kabuan ng mga tradisyion paniniwalakaugaliang natutuhan ng tao mula sa kanyang pakikisalamuha sa pamayanan o sa lipunang kanyang kinabibilangan .Ang kultura rin ang humuhubog kung paano mamumuhay at makikipagtulungan ang tao sa mundo Kalinangan Mula sa Tagalog na Wikipedia, ang malayang ensiklopedya Tumalon sa: nabigasyon , hanapin

A 1

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: A 1

Lipunan Mula sa Tagalog na Wikipedia, ang malayang ensiklopedyaTumalon sa: nabigasyon, hanapin

Para sa ibang gamit, tingnan ang Lipunan (paglilinaw).

Ang lipunan ay isang pangkat ng mga tao na binibigyan ng katangian sa mga huwaran ng mga pagkakaugnay ng bawat isa na binabahagi ang naiibang kultura at/o mga institusyon. Mas malawak, isang ekonomika, panlipunan at imprastrakturang industriyal ang lipunan, na binubuo ng isang magkakaibang maraming tao. Maaaring magkakaiba ang mga kasapi ng isang lipunan mula sa iba't ibang mga pangkat etniko. Maaaring isang partikular na pangkat etniko ang isang lipunan, katulad ng mga Saxon, isang estadong bansa, katulad ng Bhutan, o sa mas pinalawak pang grupo, katulad ng Kanlurang lipunan.

Maaaring tumukoy din ang salitang lipunan sa mga organisadong boluntaryong asosayon ng mga tao para sa mga layuning relihiyoso, kultural, mala-agham, pang-politika, patriyotiko, o ibang pang dahilan. Sosyolohiya ang siyentipikong, o akademikong, pag-aaral ng lipunan at kaugalian ng mga tao.

kultura

ang kultura ay kabuan ng mga tradisyion paniniwalakaugaliang natutuhan ng tao mula sa kanyang pakikisalamuha sa pamayanan o sa lipunang kanyang kinabibilangan .Ang kultura rin ang humuhubog kung paano mamumuhay at makikipagtulungan ang tao sa mundo

Kalinangan

Mula sa Tagalog na Wikipedia, ang malayang ensiklopedyaTumalon sa: nabigasyon, hanapin

Ang kultura o kalinangan sa pangkalahatan ay tumutukoy sa aktibidad ng sangkatauhan. Sa isang payak na kahulugan, ito ang "kaparaanan ng mga tao sa buhay", ibig sabihin ang paraan kung paano gawin ang mga bagay-bagay. Iba't iba ang kahulugan ng kultura na sumasalamin sa iba't ibang mga teoriya sa kaunawaan, o sukatan sa pagpapahalaga, sa aktibidad ng sangkatauhan. Sa iba, ito ang kuro o opinyon ng buong lipunan, na maaaring makita sa kanilang mga salita, aklat at mga sinulat, relihiyon, musika, pananamit, pagluluto, at iba pa. Makikita ang 164 kahulugan ng "kultura" sa isang talaan sa Culture: A Critical Review of Concepts and Definitions[1] (Kultura: Isang Mapanuring Pagrepaso ng mga Konsepto at Kahulugan) nina Alfred Kroeber at Clyde Kluckhohn na nilimbag noong 1952.

Ang buod ng mag anak na cruz

Page 2: A 1

Ang Mag-anak na Cruz ay nagbubukas sa unang mga taon ng pagiging mag-asawa nina Remy at Tinoy, kung saan ay kakalipat lamang nila ng tahanan at sanggol pa lamang ang panganay nila na sa Baby. Muling nag-aral si tinoy upang makakuha ng mas maraming oportunidad sa trabaho, at naging matagumpay naman ang patahian ni Remy. Nagkaroon pa sila ng isa pang anak na babaeng pinangalanang June. Guminhawa ang buhay ng pamilya Cruz, at nakapagpatayo na sila ng isang bahay-bakasyunan sa probinsya. Ang kanilang mga anak ay nakapagtapos ng kolehiyo, si Baby ay kumuha ng Home Economics samantalang s June ay naging isang nars. Nagtungo sa Amerika si Baby at doon na nag-asawa, at si June naman ay nakapangasawa ng isang doktor. Naging mapagmahal na lolo at lola sina Remy sa kanilang mga apo. Natapos ang aklat sa pag-alis nina Remy at Tinoy patungong Estados Unidos.

Talambuhay ni Liwayway Arceo

Si Liwayway A. Arceo ay ipinanganak sa Manila noong ika 30 ng Enero 1924 mula sa kilalang pamilya ng mga manunulat.

Nagsulat siya ng ilang nobela kabilang dito ang Canal de la Reian at Titser. Mayroon din siyang mga koleksiyon ng maiikling kuwento tulad ng "Ang Mag-Anak na Cruz, Mga Maria, Mga Eva at "Maybahay, Anak at iba pa". Ang kanyang kuwentong "Uhaw ang Tigang na Lupa" ay nanalo ng ikalawang gantimpala sa Pinakamabuting Maikling Likha noong 1943.

Si Liwayway Arceo ay kilala rin bilang isa sa pinakaunang nagsulat ng soap opera para sa radyo. Ang kanyang dramang "Ilaw ng Tahanan" ay inere sa DZRH, DZMP at DZPI mula Marso 1949 hanggang Hulyo 1958. Ilan pa sa kanyang mga naisulat na script ay ang Dely Magpayo, Ang Tangi kong Pag-Ibig at Kasaysayan ng mga Liham ni Tiya Dely. Siya rin ang bumuo ng Lovingly Yours, Helen na inere noong 1978. Bukod dito, sumulat din siya ng ilang script sa telebisyon ang Sangandaan at Damdamin na parehong tinagkilik ng publiko.

Ilan sa kanyang mga napalunan ay ang Carlos Palanca Memorial Award para sa isang maikling kuwento sa Filipino noong 1962, Gawad CCO for Literature Award noong 1993, honoris causa Doctorate in Humane Letters mula sa Unibersidad ng Pilipinas noong 1991, Catholic Authors Award noong 1990 at Gawad Balagtas Life Achievement for Fiction noong 1998. Ang kanyang huling natanggap ay ang National Centennial Commission Award para sa kanyang mga kontribusyon sa larangan ng Panitikang Pilipino.

Namatay siya noong 1999 sa edad na 75

Page 3: A 1

Isang Pagsusuri sa Nobelang Ang Mag-anak na Cruz

Panahunang Papel na

Iniharap sa Departamento ng Filipino

Kolehiyo ng Agham at Humanidades

Mindanao State University

Lungsod ng Heneral Santos

Bilang Parsyal na Pangangailangan sa

Asignaturang Filipino 105 (Nobela)

Ipinasa kay:

Prof. Debbie M. Cruspero

Ipinasa ni:

Arbel A. Liwanag

Marso, 2012

Page 4: A 1

Register ng Wika - Ito ay ang pagtukoy sa mga Varayti ng wika ayon sa gumagamit.

1. Field - Layunin

2. Mode - Papaano

3. Tenor - Para kanino

REGISTER-LARANGAN-KAHULUGAN

1. KOMPOSITION-MUSIKA-PIYESA

2. ISYU-POLITIKA-Usapang-pang-politika

3. Reys (RACE)-SOSYOLOGI-Lahi, Angkan

Mga katawagang Filipino sa iba't ibang disciplina

AGHAM PANLIPUNAN

*AUSTERITY - PAGTITIPID *HARASSMENT - PANGLILIGALIG

EDUKASYONG PANGKATAWAN

*BATTING - PAGPALO *BENDING - PAGYUKO

AGRIKULTURA

*PLOW - ARARO *WINNOWER - BILAO

MATEMATIKA

*ADDEND - ANG ISASAMA *VELOCITY - BILIS

atbp. :]

JARGON - salitang teknikal na di-madaling maunawaan ng isang hindi nakababatid sa larangang kinabibilngan nito.

HALIMBAWA:

Sa Information Technology

= MB = Surf

Page 5: A 1

= Log = ISP (Internet Service Provider) = GoogleMga tauhan sa nobelang Mag- anak na Cruz:

Remy- Asawa ni Tinoy Tinoy- asawa ni Remy Baby- panganay na anak ni Remy at Tinoy Aling Tomasa- kapitbahay nila Remy na ipinagsasaing pa ng kanin ang mga

alagang baboy; -sa kanya binigay ni Remy ang nasunong nitong sinaing Gloria- dating kaklase ni Remy na may paaralan na sa dressmaking Petra- kasambahay nila Remy June- bunsong anak ni Remy at Tinoy Mr. Santiago- kasamahan ni Tinoy sa trabaho Luming- bilas ni Remy Berting- bayaw ni Remy na isang certified public accountant Aling Sela- nanay ni Tinoy Mrs. Amelia Esteban- guro ni Tinoy na inakala ni Remy na kabit ni Tinoy Nenita- kumare ni Remy Josie- anak ni Nenita; inaanak ni Remy babaeng nanghihingi ng tulong para

manalo at maging reyna Aling Tale- nanay ni Remy Ben- kapatid ni Remy na napangasawa si Salud Salud- asawa ni Ben Celso- isa pang kapatid ni Remy Ely- asawa ni Celso Sioning- kapitbahay nila Remy; sinusundo ng school bus at nag-aaral sa Colegio Angge- kasambahay nila Sioning Mrs. Rubio- nanay ni Sioning Mrs. Perez- ka-kumpitensya ni Mrs. Rubio Etang- nagbalita kay remy ng ginawa ng lasinggero Pepe- umutang ng p2000 kay tinoy Luming- bilas ni tinoy Kuya berting at Aling Muding- kapitbahay nila Remy; nakita nila Remy sa

palengke kaya sinabay na sila pauwi Aling Barang- nagpapautang sa mga kapitbahay na nakatira sa tapat nila Aling

Muding Ismael/Maeng-dating katrabaho ni tinoy; accountant na pumalit kay Tinoy Antonio-bookkeeper sa kompanya nila tinoy Arsenia- asawa ni maeng Mr Bernal- ahente ng sasakyan Eddie- anak ni mr bernal na nanligaw kay Baby Dr. Rosendo Marcial- nobio ni June Leonardo-asawa ni Baby Fred- asawa ni June Donya LUCIA- nanay ni Fred; mother in law ni June Luz- kumare ni remy na isinasali siya na maging clubwoman

Page 6: A 1

donya clara- para sa mga alaga nya sa bahay ang benepisyong isinasagawa ng samahan

mimosa- dating ipinagtatahi ng damit ni remy -mapili, maselan, maarte, pihikan glecy- pamangkin ni remy na may sariling beauty parlor

vic- anak ni baby Moreno-dating kaibigan nila remy at tinoy na may utang sa kanila dati; sikat na

mang-aawit mely Moreno- asawa ni fidel joan- amerikanong kinatawang tagapagmasid sa kalagayan ng pagsasaka at ng

magbubukid tata mente- amain ni tinoy na namatay nonoy-tagapaglinis ng sapatos nila remy na

bata pa lang mrs menta- kapitbahay nila nonoy lody- miyembro ng isang press club na

hinihiram ang sasakyan ni remy purita- kandidata nila lody nana onang- matalik na kaibigan ni remy islaw- anak

ni nana onang na nagtatrabaho sa piyer pinang- asawa ni islaw; nagtatahi mang julian- namatay damian-maraming anak? iskong bote- gago na nanghihingi ng yosi at pang-inom sa mga taong hinfi nya

kakilala sabel- nanay ng isang lalaking dating kasama sa "barkadahan" na ngayon ay may

work na at inaabuso ng dating kabarkada kuno fred vic- anak ni baby osi- nardo- manugang ni remy; asawa ni baby isyang- fiancé ni ben ka idad- nanay ng ikakasal na 2nd cousin ni tinoy ben-inaanak ni tinoy Daniel-mapapangasawa ni isyang mrs montes- kapitbahay nila remy na pupuntang tagaytay tasyo ines lina

Buod

 Ang istorya ay iikot sa pamilya ni Remy at ni Tinoy na may dalawang supling. Sina June at Baby.

 Si Remy ay isang mananahi at si Tinoy naman ay isang naming kawani. Nag aaral ang kanilang dalawang anak si baby na mas nakakatanda sa kanilang dalawa ni June. Nagsimula ang kwento ng nagsasaing si Remy at nasunog ito. Sobrang alala ni Remy dahil wala na silang pambili ng bagong bigas. Sabi naman niya kay tinoy na ipagpapalit na lamang niya kina Aling Tomasa at ipagpapalit sa bagong bigas. Sabi naman ni Tinoy na saying ang bigas ngunit kung mapapalitan ay ayus na din.

Nagkaroon ng balibalita sa opisina nina Tinoy na magkakaroon dawn g promosyon. Pag na promote ang nakakataas kay tinoy siguradong ma promote din ito. Ibinalita niya ito sa kanyang pamilya at sila ay nag saya. Si Tinoy ay

Page 7: A 1

nagaaral pa at may nakaklasi itong mabait na babae. Si Misis Esteban ay matulungin kay tinoy at pinagselosan ito ni Remy kayat pinuntahan niya ito sa Eskuwelahan nito. Pinakilala ito ni Tinoy sa kanya at nagtawa sa Tinoy dahil nag seselos si Remy sa isang babae na kasal at napakataba pa. Hindi natuloy ang promosyon sa dibisyon nila dahil nag hire ang kumpanya ng bagong Ahente na ikinalungkot ng buong pamilya at ng mga umaasa sa promosyon.

 May isang babae na nagaantay sa labas ng bahay nina Remy. Isa itong kalahok galling sa Peach face powder na nang hihingi ng singkwenta sentimos at sulat upang manalo ito sa nasabing programa. Hindi ito pinaunlakan ni Remy at ikinuwento ito ni Remy kay Tinoy at nagtawa ito at sinabing singkwenta sentimos lang di mo pa binigyan!

 Isang araw matapos umuwi ni Baby galling sa kanyang iskuwelahan nagtanung ito sa kanyang nanay kung mayaman ba sila Sioning. Sumingit naman si Petra at sinabing hindi ito mayaman at nagalit si Remy at pinatahimik ito. Pinagusapan nila kung paano nagpapataasan ang pamilya nila Sioning at nina Misis Rubio.

 May isang lasenggo na pumunta kina Remy ito ay isang lasenggo na nanghihingi ng Abuloy kapag may namamatayan sa bawat bahay sa kanilang lugar. Alam ni Remy na ito ay mapupunta lamang sa mga lasenggo kaya hindi ito nagbigay ng abuloy na ikinagalit ng lasenggo. Isang araw may nanyaring kaguluhan ng magalit ito sa isang Jeepney driver na hinigan nito at hindi nagbigay.

 Magpipista na kina Remy at napakadami nitong dapat tapusin na mga Tahi mula sa kanyang mga suki. Gabi na at nagising si Tinoy ng Makita niya si remy at inakalang magtatahi pa ito. Sabi ni Remy na Tinitignan lang uli niya kung maayos nab a ang mga Order sa kanya. Naglabas si Remy ng isa pang tela at sinabi niya kay Tinoy na para sa mga anak nila ang Telang iyon.

 Isang araw ay nasa sala sina Baby at June. Inaantay nila ang kanilang Ina dahil magpapaalam sila dahil kaarawan ng isang kaibigan nila at inimbitahan silang pumunta sa bahay nito sa may Ermita. Noong una ay kabado si Remy at Tinoy ngunit Pinayagan din nila ito. Nagtagal bago nakabalik ang dalawa na pinagalala ni Remy ngunit natuwa ito dahil inihatid pa silang dalawa ng mga kaibigan nila.

 Bumisita si Mister Bernal sa bahay nila Baby at Ipinakilala nito ang anak na binata nito kay Baby. Isang sabado bumalik ang anak ni Mister Bernal na si Eddie sa bahay nila Remy upang dalawin si Baby.

 Sa simula ay nagsisi si Remy kung bakit pinipilit niya si Tinoy na bumili ng Pribadong lote ngunit sa huli ay nawala iyion at pinagplanuhan nila na patayuan ito ng bahay. Ang napili nilang gagawa ay sila Tata Ponso. Dinalan nila ito ng pagkain at napaisip sila. Nakatipid nga sila ngunit may utang naman sila ng loob.

Page 8: A 1

 Ayaw ng makielam ni Remy sa paghahanda ng kasal ni june at Fred gayunman di ito tumanggi ng hilingin nito na tumahi ito ng magiging damit pangkasal niya.

Matapos ang kasal ay naghingi ang dalawa ng pera sa kanilang mga magulang at ginastos sa kanilang honeymoon.

 Abalang abala si Remy sa pag aayos sa kanyang bakuran. SI vi capo niya ay nakakita ng isang uod at sinabi nito na wag itong guntingin ng kanyang lola Remy. Sabi naman ni Remy na nakakasira sa halaman ang mga ito. Sabi ni Vic na kung ito daw ang nagiging paruparo at sinabi ni Vic na nais niya itong alagaan. Inalagaan ni Vic ang uod hanggang sa ito ay maging isang paru paro sa loob ng isang kahon na may mga butas. Nang maging paru paro ito ay lumabas ito sa kahon at di ito namalayan ni Vic. Nagiiyak ito hanggang sa tinahan ito ni Remy at tinuro ang paru paro na nasa Kurtina.

 Ngiti ngiti si Remy habang nakatingin sa mga larawan sa tangang magasin. Pahapyaw niyang binabasa ang mga nakasulat na kasama ng mga larawan. Nag aaway sila ni Tinoy kung bakit hindi totoo  ang mga nasa Magasin. SInabi ni Tinoy na di naman ito katulad ng diyaryo na pawing katotohanan lamang ang nilalaman. Sabi ni Tinoy na kung maglalagay ang Magasin ng masasamang Artikulo ay magiging bad publicity ito.

 Noong una hindi pinansin ni Remy ang kaibigan ni June galling amerika na si Joan. Isa etong amerikana na nais tumulong sa community nila Remy. Naging masaya ang mga tao sa pag tulong ni Joan lalo na ng tumulong ito sa housing project nila Remy. Nakangiti si Joan ng humarap sa Mikropono at sinabing “Meynga Keybigeyn Meyreming Seleymet pow sa leyhat” at masigla itong yumukod. Si Remy ang unang pumalakpak bago ito nagpatuloy sa mga sasabihin nito.

 Sinabi ni Remy kay Tinoy na mamaya na ang lamay ni Tata Mente. Nakilala niya sa lamay si Nonoy na kinagaanan ng loob nito.

 Kasal na nina June at Fred at nagsipag piknik ang iba na kasali sa kasal sa tagaytay bago ang nasabing kasalan. Matapos mapagalaman ito ni Remy ay kinagalitan niya ang mga ito dahil para sa kanya masamang mag liwaliw pag Biyernes Santo. Pumasok si Petra sa Kuwarto at humahagusgos binalita nito na naaksidente ang mga umalis papuntang Tagaytay.

 Inaya ng maganak na ayain ang kanilang Lola Remy sa Guam upang makapagpahinga dahil sa dami ng mga nanyari. Madami ang nalungkot at nag bilin ng pasalubong sa kanilang lola. Sa huli naiyak si Remy at di na nagawang kumaway pa sa kanyang mag-anak dahil sa hina nito.

ANG MAG-ANAK NA CRUZ ni Liwayway Arceo

Page 9: A 1

Panimula

Ang Mag-anak na Cruz ay isang nobela tungkol sa isang Pilipinong pamilya noong thanks. Ang nobela ay binubuo ng mga maiikling kwento ng mga pangyayari si araw-araw ng pamumuhay ng pamilya Cruz, ngunit ang mga ito ay magkakaungay. Sinusundan ng mga kwento ang mag-asawang Remy at Tinoy, mula sa unang mga taon ng kanilang pagsasama, hanggang sa lumaki’t nag-asawa na ang kanilang mga anak.

Si Liwayway A. Arceo ang sumulat ng nobelang ito. Isa siyang magaling na manunulat, editor, at translator. Nanalo siya ng gatimpalang Carlos Palanca noong 162 para sa kanyang maikisng kwento. Siya ay pumanaw noong Disyembre ng 1999.

Pagsusuri

A) Pamagat:  Ang Mag-anak na CruzB) May-Akda:  Liwayway A. Arceo

C) Pangunahing Tauhan:  Remedios “Remy” Cruz – isang modista na may sariling patahian

    Katulong na Tauhan:  Faustino “Tinoy” Cruz – asawa ni Remy, isang CPA (certified public    accountant) 

            Baby Cruz – panganay na anak nina Remy at Tinoy, nagtapos ng Home Economics sa kolehiyo at nagtungo sa Amerika. Doon na siya nakapag-asawa at may dalawang anak.

   June Cruz – bunsong anak nina Remy at Tinoy, isang nars at nakapangasawa ng isang doktor. Sila ay nabiyayaan ng dalwang anak. Mayroon silang klinika.

D) Tunggalian:

Tao laban sa tao: Maraming tao ang nakasalamuha ng pamilya Cruz, at magkakaiba ang bawat isa sa kanila. Lahat tayo ay kinakailangang makisama, at ganoon din ang pamilya Cruz. Hindi sa lahat ng pagkakkataon ay gusto nila nag mga tao sa kanilang paligid, gaya ng “kumare” nilang si Nenita.

Tao laban sa sarili: Si Remy ay isang tradisyonal na babae, at medyo nahihirapan siyang ipagpalit ang mga dating kagawian para sa mga makabagong paraan. Isa rin siyang ina na nahihirapang pakawalan ang mga anak.

E) Buod:

Ang Mag-anak na Cruz ay nagbubukas sa unang mga taon ng pagiging mag-asawa nina Remy at Tinoy, kung saan ay kakalipat lamang nila ng tahanan at sanggol pa

Page 10: A 1

lamang ang panganay nila na sa Baby. Muling nag-aral si tinoy upang makakuha ng mas maraming oportunidad sa trabaho, at naging matagumpay naman ang patahian ni Remy. Nagkaroon pa sila ng isa pang anak na babaeng pinangalanang June. Guminhawa ang buhay ng pamilya Cruz, at nakapagpatayo na sila ng isang bahay-bakasyunan sa probinsya. Ang kanilang mga anak ay nakapagtapos ng kolehiyo, si Baby ay kumuha ng Home Economics samantalang s June ay naging isang nars. Nagtungo sa Amerika si Baby at doon na nag-asawa, at si June naman ay nakapangasawa ng isang doktor. Naging mapagmahal na lolo at lola sina Remy sa kanilang mga apo. Natapos ang aklat sa pag-alis nina Remy at Tnioy patungong Estados Unidos.

F) Pagsusuri: 

Ang Mag-anak na Cruz ay naglalahad ng mga karanasan at pagbabago na nagaganap sa isang tipikal na pamilya sa Pilipinas. Ang mga sitwassyon si kwento ay maaaring magyari sa kahit sinuman. Ang akda ay may simpleng pamagat dahil simple rin lamang ang kwento. Hindi ito isang buong nobela kunin mga maiikling kwento tungkol sa mga araw-araw na pangyayari si buhay ng mag-anak ng Cruz. Ang may-akda ng aklat ay si Liwayway A. Arceo. Isinulat niya ang aklat bilang tugon sa mga pangayayari sa lipunang Pilipino, lalo na sa mga pamilya. Ipinakita niya nag kahalagahan ng pamilya at ang tamang kumbinasyon ng mga lumang paniniwala ant makabagong paraan.

Ang kwento ng Ang Mag-anak na Cruz ay umiikot kay Remedios Cruz o mas kilala sa palayaw na Remy. Siya ay isang modista na nagmamay-ari ng kanyang sariling patahian. Una siyang ipinakilala bilang isang maybahay na lumalabi lamang sa bahay, ngunit malalaman natin na siya ay dating nagtuturo. Dito ay sinasabi na may karera siya dati, ngunit ipinagpalit niya ito para maalagaan ang asawa at sa sanggol na anak na si Baby.

Sa mga susunod na kwento ay ipapakita ang pagbabago o pagma-“mature” ni Remy bilang isang asawa, ina, lola, entrepreneur, at kaibigan. Hindi lang sa kanyang mga relasyon sa ibang tao, kundi ang paraan ng pagtanaw niya sa mga kaugalian, gaya ng handa tuwing Bagong Taon. Ngunit may mga bagay na mahirap baguhin para kay Remy, tulad ng mga kaugalian tuwing Mahal na Araw at ang kanyang pagiging “protective” sa kanyang mga anak at mga mahal sa buhay.

Si Faustino Cruz o Tinoy ay isang kawani, ngunit sa pagtutulak ni Remy ay muli siyang nag-aral at nakapagtapos bilang isang CPA o Certified Public Accountant. Isa siyang mabuting ama, asawa, at kaibigan ngunit minsan ay sinusumpong ng mga “mood swings”. Handa siyang tumulong at hindi makahindi sa mga malapit sa kanya, kahit ng sa huli ay napapasama pa siya, gaya ng pagiging guarantor niya sa utang sa bangko ng kasamahang si Pepe, at sa pagiging kontraktor ng kanyang Tata Ponso sa pinapatayo niyang bahay-bakasyunan. 

Si Tinoy ay magaan ang loob, at siya ang taga-pawi ng kaba at mga agam-agam ni Remy sa mga bagay-bagay, gaya ng paglisan ng anak nila patungong Estados Unidos.

Page 11: A 1

May ambisyon siya, at gagawin niya ang lahat ng kanyang makakaya upang matupad ang mga ambisyong iyon, kaya’t siya ay naging opisyal ng isang bangko.

Si Baby ang panganay na anak ng mag-asawang Remy at Tinoy. Sa simula ng aklat ay isa pa lamang siyang sanggol, ngunit nagtataposang kwento na mayroon na siyang sariling pamilya. Si Baby ay isang masunuring anak na babae, ngunit mayroon din siyang sariling pag-iisip at hindi siya natatakot na kumilos upang sundin ang kanyang damdamin. Bilang isang bata, si Baby ay kuntento sa kanilang paraan ng pamumuhay. Hindi siya ang tipo ng bata na mapaghangad. Nasa aklat din ang pagdadalaga ni Baby, ang una niyang parti and unang manliligaw. Ngunit sa huli ay ibang binata ang nakatuluyan ni Baby. Ipinapakita nito na hindi nakukuha ang isang matatag na pagsasama sa isang tignin lamang. Siya ay nagtapos sa kolehiyo, at lakas-loob na nagtungo sa Estados Unidos. Doon ay nag-asawa siya, lingid sa kaalaman ng kanyang mga magulang. Bumalik din siya sa Pilipinas at dito na itinaguyod ang kanyang pamilya.

Si June ay ang pangalawa at panghuling anak nina Remy at Tinoy. Malapit sila ng kanyang ate. Si June ang mas maambisyon sa dalawa, ngunit sa aking palagay ay ang mas mahina ang loob. Pinagsumikapan niyang makatapos ng kolehiyo at naging isang nars. Dood niya nakilala ang kanyang unang pag-ibig, at labis siyang  nasaktan nang magkasal ito sa ibang babae. Akala niya’a hindi na siya muling iibig pa, ngunit nakilala niya si Fred, isang doktor mula sa mayamang pamilya, na kanyang mapapangasawa.

Sa aking pananaw ay may dalawng uri ng tunggalian sa  Ang Mag-anak na Cruz. Una ay ang tao laban sa kanyang kapwa. Sa buong aklat ay maraming makikilalang tao ang pamilya Cruz, at bawat isa sa kanila ay may natatanging pag-uugali. At hindi sa lahat ng pagkakataon ay nagkakasundo sila. Halimbawa ay ang “kumare” nina Remy at Tinoy na si Nenita. Hindi nila gusto ang pag-uugali nito, kaya’t dinadaan na lang ng mag-asawa sa biro ang mga pagbisita ni Nenita.

Isa pang halimbawa ay ang pagiging kontraktor ng Tata Ponso ni Tinoy sa kanilang ipinatayong bahay. Hindi sang-ayon sina Remy at Tinoy sa pamamalakad ni Tata Ponso, ngunit hindi sila makaimik sa pangambang masaktan ang damdamin ng matanda.Tags: ang mag-anak na cruz, liwayway arceoPrev: Kasaysayan ng Magkaibigang Nena at Neneng (buod)Next: Tundo Man May Langit Din