ค าน า · 2019-02-13 · สารเสพติดน ... สารบัญ เรื่อง หน้า ค าน า ก สารบัญ ข บทที่ 1

ค าน า ตามนโยบายของรฐบาลและคณะรกษาความสงบแหงชาตไดใหความส าคญกบพษภยของ สารเสพตดในสงคมไทยเปนอยางมาก โดยกระทรวงศกษาธการจงไดน าแนวคดในการตอตาน สารเสพตดน าสการปฏบตอยางเปนรปธรรมในการปองกนในสถานศกษาในทกแหงใหเปนสถานศกษาสขาว โดยในการด าเนนการนนไดรบความรวมมอจากกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสขและภาคทกภาคสวนทชวยระดมแนวคดในการปองกนและแกไขปญหาโดยใชกระบวนการดแลดานจตสงคม ในสถานศกษา ซงเปนแนวทางทเปนระบบดแลชวยเหลอมสวนรวมอยางมประสทธภาพ โดยคมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบโรงเรยนขยายโอกาสเลมน เปนการดแลนกเรยนในทกกลม ทงในกลมสรางสรางภมคมกน กลมเฝาระวง และกลมบ าบด ใหสอดคลองกบระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอเปนการปองกนและแกไขพฤตกรรมอยางใกลชด โดยใชกระบวนการของการใหค าปรกษา การสมภาษณ สงเกต การส ารวจรวมถงการศกษารายกรณและการจดกจกรรมเพมเตม โดยไดใหความส าคญในเครอขายความรวมมอของครอบครว ชมชน และหนวยงานภาคความรวมมอทเกยวของ ในการด าเนนการอยางยงยน กระทรวงศกษาธการและกรมสขภาพจตกระทรวงสาธารณสข จงหวงเปนอยางยงวาคมอ การดแลดานจตสงคมในสถานศกษาฉบบนจะเปนแนวทางในการดแลนกเรยนใหเปนพลเมองและ เปนพลโลกทสมบรณพรอมทจะพฒนาสงคมใหมงคง มงคง ยงยนตอไป

ส านกสงเสรมกจการการศกษา ส านกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

สารบญ เรอง หนา ค าน า ก สารบญ ข บทท 1 บทน า 1 1.1 ความส าคญของปญหา 1 1.2 วตถประสงค 4 1.3 เปาหมาย 4 1.4 กลมเปาหมาย 5 1.5 ค านยาม 5

บทท 2 ความรทเกยวของ 6 2.1 ความหมายของยาเสพตด 6 2.2 ประเภทของยาเสพตด 7 2.3 โทษของยาเสพตด 7 2.4 เหตทตดยาเสพตด 9 2.5 อาการของผตดยา 9 2.6 ผลกระทบการตดยา 11 2.7 พฒนาการของวยรน 12 2.8 หลกการทฤษฎจตวเคราะห 15 2.9 ทกษะชวต 16 2.10 จตสงคม 18

บทท 3 แนวทางการบรหารจดการ การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา 19 3.1 แนวทางการปฏบตของสถานศกษา 20

3.2 บทบาทของเครอขายภาคความรวมมอในระบบการดแลชวยเหลอและสงตอ 24 3.3 แนวทางการด าเนนการ 27

สารบญ (ตอ) เรอง หนา บทท 4 แนวทางการจดกจกรรม การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา 29 กลมท 1 กลมสรางภมคมกน จ านวน 8 กจกรรม 30 กลมท 2 กลมเฝาระวง จ านวน 12 กจกรรม 79 กลมท 3 กลมบ าบด จ านวน 14 กจกรรม 126

บทท 5 การก ากบตดตามประเมนผล สรปผล และรายงาน 217 5.1 การตดตามคอ การตามตด (Holistic Care) 217 5.2 การด าเนนการ 217 5.3 รปแบบกจกรรม (โดยสรป) 217 5.4 เกณฑการสงตอกบหนวยงานภาคความรวมมอ ภายนอก 219 5.5 การประเมนผลและการรายงานผล 219 5.6 การรายงานผล 220 ภาคผนวก แบบประเมนผล แบบตดตามผล บรรณานกรม คณะผจดท า

คมอแนวทางการจดกจกรรม การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา 1

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญของปญหา

ปญหายาเสพตดเปนปญหาส าคญซงมผลกระทบและเปนภยตอความมนคงของประเทศ รฐบาลไดก าหนดใหการปองกนและแกไขปญหายาเสพตดเปนวาระแหงชาต และก าหนดยทธศาสตรพลงแผนดนเอาชนะยาเสพตด เพอใหทกหนวยงานทเกยวของยดเปนหลกในการขบเคลอนงาน ยาเสพตดและไดมอบหมายใหกระทรวงศกษาธการ เปนหนวยงานหลกรบผดชอบแผนท 3 แผน การสรางภมคมกนและสรางระบบปองกน เฝาระวงและแกไขปญหายาเสพตดในสถานศกษา

เดกและเยาวชน เปนเปาหมายของขบวนการยาเสพตด เนองจากเปนวยทเออตอการเขาไปเกยวของกบยาเสพตดทงปจจยจากตนเอง คอ เปนวยทอยากร อยากลอง ตองการเรยกรอง ความสนใจ ตองการคนหา สรางตวเอง สรางการยอมรบ มแรงผลกดนทางอารมณสง กลาท าสง ทาทาย นอกจากน นกคายาเสพตดตางมองวา เยาวชนสวนใหญมเงน จงมความมนใจวาการคา ยาเสพตดกบเยาวชนนน จะท าใหมลกคาอยสม าเสมอ จากสถตพบวา เดกและเยาวชนทเขาไปเกยวของกบยาเสพตดเรมมอายนอยลง ดงนน จงจ าเปนอยางยงทจะตองเรยนรวธปองกนยาเสพตดในเดกและเยาวชน เพอจะไดสามารถรวมมอกนปกปองเดกและเยาวชน จากปญหายาเสพตด

โรงเรยนขยายโอกาส คอ โรงเรยนทเปดสอนตงแตระดบอนบาลจนถงระดบมธยมศกษา ปท 3 สวนมากจะอยนอกเขตตวอ าเภอ เพอเปนการเปดโอกาสใหกบเดกทไมพรอมทจะเดนทางไปเรยนทโรงเรยนสามญในตวอ าเภอ รวมถงเดกทมปญหามาจากทอนๆ เพราะฉะนนปญหาของโรงเรยนขยายโอกาสจงมมากกวาโรงเรยนทสอนถงแคระดบประถมศกษาทวๆ ไป เพราะนกเรยน ทเรยนระดบประถมศกษาของโรงเรยนขยายโอกาสจะเลยนแบบพฤตกรรมทไม เหมาะสมของรนพมธยม ซงในโรงเรยนระดบประถมศกษาจะไมคอยมปญหา การเลยนแบบพฤตกรรมรนพ เพราะเปนวยใกลเคยงกน ตางจากโรงเรยนขยายโอกาสทนกเรยนไมใชวยใกลเคยง ปญหาอนดบแรกนนกคอ เรองการเรยนการสอน ผลสมฤทธจะต า เพราะวา เปนเดกทไมเกง เดกทเกงๆ สวนมากกจะเขาไปเรยนในโรงเรยนมธยม สวนเดกทเรยนในโรงเรยนขยายโอกาสคอ เดกไมมความตระหนก และไมไดสนใจทจะเรยน เพราะมองอนาคตไมออก จงไมรวาจะเรยนไปเพออะไร ปญหาทสอง คอพฤตกรรมเชงลบ เชน การพนน ยาเสพตดเบองตน (บหร,สรา) ความรนแรง โดยเฉพาะสมยน มโซเชยลท าใหเดกตดตอกนไดงายขน ซงถาใชไปในทางทผดมนกอสรางปญหาไดเหมอนกน เชน การโตตอบผานทาง Facebook เพราะเดกมธยมก าลงเขาสวยรนจงนยมไปกบวยรน ซงสวนใหญจะไมไดอยในระบบการศกษา และลอกเลยนแบบพฤตกรรมเชงลบมาใชในโรงเรยน ปญหาทสาม นนกคอปญหาการตง


ทองกอนวย อนควร เดกผหญงพอเรมเขาสชนมธยม กจะเรมมการเปลยนแปลงทางดานรางกายมากขน บางคนดแลตวเองไมได ไมกลาทจะปฏเสธ กจะเกดการตงครรภกอนวยอนควร ซงกตองออกจากโรงเรยน บทสรปทเหนโดยทว ๆ ไปกคอ พอเวลาผานกจะเลกรากนไปทงภาระใหป ยา ตา ยาย ตองคอยรบภาระเลยงด ท าใหเกดปญหาครอบครวแตกแยก นกเรยนตองอาศยอยกบป ยา ตา ยาย ลง ปา นา อา ซงไมไดอยกบ พอ แม แทๆ ของตนเอง ผปกครองไมมเวลาใหกบนกเรยน เพราะผปกครองสวนใหญตองท างาน ท าใหนกเรยนขาดความอบอนในครอบครว ขาดการดแล เอาใจใส และอบรมสงสอนจากครอบครว เดกจงไปยงเกยวกบยาเสพตดไดงาย โดยการโดนเพอนชกจงได เดกสวนใหญจะขาดโอกาสทางการศกษา และถกผลกดนใหเขามาเรยนในโรงเรยนขยายโอกาส ทางการศกษา ซงเปนทางเดยวทจะชวยใหนกเรยนจบการศกษาได เพราะผปกครองสวนใหญกหวงใหลกจบการศกษาภาคบงคบ เพอทจะไดหางานท าไดเมอจบการศกษาแลว

การจดกจกรรมเสรมสรางความรใหแกเยาวชนเรองพษภยของยาเสพตดและการฝกทกษะชวตทเกยวของในการปองกนตนเองในระดบขยายโอกาสทางการศกษา ใหผานพนจากแวดวงของการใชสารเสพตดตลอดจนสามารถใชความรและทกษะนนในการเปนแกนน าเพอน ๆ ใหใชชวตไปในแนวทางทไมเกยวของกบสารเสพตดได จงเปนภาระหนาททส าคญยง ส าหรบผใหญทกคนทอยในบทบาททสามารถท าได

กระทรวงศกษาธการเลงเหนความส าคญของการปองกนเดกและเยาวชนในสถานศกษาจากพษภยของยาเสพตด โดยขยายการปองกนยาเสพตดในสถานศกษาใหมากขนและมคณภาพ โดยมงสงเสรมพฒนาการดานตาง ๆ ทงดานรางกาย อารมณ สงคม สตปญญา และความสามารถ ทางอาชพของนกเรยนผานกจกรรมดงตอไปน

1. ดานสขภาพอนามย ไดแก การสงเสรมการออกก าลงกายและการเลนกฬา เชน การแขงขนกฬาภายในโรงเรยน การจดแขงขนระหวางโรงเรยน การออกก าลงกาย และการเลนกฬาตามโครงการ ลานกฬาเพอการปองกนยาเสพตดและนนทนาการอน ๆ

2. ดานจรยธรรม ไดแก การมสวนรวมกจกรรมทางศาสนาในโอกาสวนส าคญทางศาสนา การอบรมศลธรรม การฝกนงสมาธ และการสงเสรมประเพณไทย เปนตน

3. ดานสงคม เชนการรวมตวกนจดตงเปนชมรมตาง ๆ ในโรงเรยน เชน ชมรมคณตศาสตร ชมรมคอมพวเตอร ชมรมภาษาองกฤษ และชมรมตอตานยาเสพตด - เอดส ชมรมดนตร การรวมกจกรรมอาสาสมครบ าเพญประโยชนในโรงเรยน กจกรรมลกเสอ – เนตรนาร กจกรรมคายเยาวชน เปนตน

4. ดานการฝกอาชพ ไดแก กจกรรมสหกรณ กจกรรมบรษทจ ากดในโรงเรยนและกจกรรมโครงการสงเสรมการเกษตรในโรงเรยน เปนตน


5. การฝกทกษะชวต การฝกทกษะชวตมวตถประสงคในการสรางคณลกษณะ หรอความสามารถในเชงสงคมจตวทยาใหกบนกเรยนเพอใหสามารถเผชญสถานการณทเกดขน ในชวตประจ าวนไดอยางมประสทธภาพ โดยทกษะชวตจะเปนความสามารถขนพนฐานททกคนจ าเปนตองใชในสงคมทไดมาจากการฝกฝนจนช านาญนนเอง ทกษะชวตทส าคญในการด ารงชวตใหปลอดภยจากยาเสพตด ไดแก ทกษะในการคดว เคราะหและประเมนสถานการณ ทกษะ ในการประเมนศกยภาพของตนเอง ทกษะในการคดหาทางเลอกและตดสนใจ ทกษะในการปฏเสธตอรองรกษาผลประโยชนของตน ทกษะในการสอสาร และทกษะในการควบคมอารมณและความเครยด เปนตน

การฝกทกษะชวตจะตองใชกระบวนการฝกแบบมสวนรวมโดยเนนนกเรยนเปนศนยกลางของการเรยน การฝกจะตองเนนการแสดงแบบอยาง การระดมสมอง และการฝกปฏบตโดยอาศยบทบาทสมมต เพอใหนกเรยน มประสบการณ โดยการสอดแทรกการฝกทกษะชวตเขาไปในกจกรรมการเรยน การสอนวชาตาง ๆ โดยครผสอนวชานน ๆ หรออาจจดเปนกจกรรมแยกออกตางหากจากการเรยนการสอน เชน การจดคาย หรอจดกจกรรมฝกทกษะชวตโดยเฉพาะ ดงนนการฝกทกษะชวตใหแกนกเรยนหลากหลายรปแบบและหลากหลายทกษะจงเปนสงส าคญในการทจะปองกนนกเรยนจากยาเสพตดไดอยางมประสทธภาพ

โรงเรยนเปนสถาบนหนงทจะตองท าหนาทเชอมตอจากสถาบนครอบครว เปนสถาบน ท าหนาทอบรมสงสอนทกวางกวาครอบครว และเปนสถาบนทเดกซงอยในชวงวยของการเรยนร การเลยนแบบ การจดจ า ตองใชชวตอยในโรงเรยนนานมาก ดงนน บคคลทมบทบาทส าคญ ซงไดแก คร จะตองท าหนาทในการถายทอด การอบรม สงสอน รวมถงเปนแบบอยางทดใหกบเดก ชวตสวนใหญของเดกในปจจบนจะใชชวตอยในโรงเรยน เดกมโอกาสทจะไดเรยนรสงทดและไมดจากโรงเรยนมากมาย ดงนนสถาบนโรงเรยนจงจะตองมบทบาทและหนาทมากกวาการท าหนาทถายทอดใหความร สถาบนโรงเรยนจะตองท าหนาทเหมอนสถาบนครอบครวแหงท 2 คอปลกฝงคานยมทด ใหความอบอน ใหค าปรกษาทถกตองแกเดกและเยาวชนของชาต โรงเรยนจงเปนแหลงเรยนรทส าคญทสามารถใหความรเรองพษภยของยาเสพตด เปนสถานททเหมาะสมในการฝกเยาวชนใหมทกษะชวตทเกยวของในการปองกนตนเองใหผานพนจากแวดวงของยาเสพตดไปได แนวคดและวธการทสรางสรรค นมนวล และฉบไวจงเปนความรและทกษะทส าคญยงทพงใหบงเกดขน แตปจจยส าคญทท าใหการจดกจกรรมดงกลาวไมประสบความส าเรจ เนองดวยคณครทเปนบคคลทใกลชดกบเยาวชนในโรงเรยนมากทสด ไมมความรหรอทกษะในการจดกจกรรมเหลานน ตลอดจนไมรจกแนวทาง ในการด าเนนการ ซงหากจะมบางกจะเปนครแนะแนว ซงมอยนอยในแตละโรงเรยน จากประเดนน


การทจะท าใหครทกคนมการดแลชวยเหลอนกเรยนดวยความเอาใจใส สามารถน าหลกการ 5 หลกของระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนไปปรบใชชนเรยนไดอยางเหมาะสม คร ผปกครอง และนกเรยนรวมกนเรยนรปญหา และแสวงหาแนวทางในการปองกน แกไขปญหาพฤตกรรมคณครทกคน

ส าหรบกลมนกเรยนทไมเคยใชหรอไมเคยเกยวของกบยาเสพตด กระทรวงศกษาธการกมแนวทางในการเสรมสรางภมคมกนยาเสพตดในระยะยาว โดยมมาตรการด าเนนงานตางๆ เชน การใหความรหรอผนวกเนอหาเกยวกบยาเสพตดเขาไว ในวชาตางๆ ทเกยวของ การจดนทรรศการ การจดเสยงตามสายในโรงเรยน การจดกจกรรมรณรงคตอตานยาเสพตดในโรงเรยนและการฝกทกษะชวตเพอใหรจกปฏเสธยาเสพตด ตลอดจนการใชกจกรรมกลมเพอน เพอนชวยเพอน เปนตน

สวนกลมนกเรยนทมประสบการณในการใช หรอเรมทดลองใชยาเสพตดบางชนด แตยงไมถงขนเสพตดการด าเนนงานในกลมนเปนความจ าเปนเรงดวนทตองรบด าเนนการกอนทนกเรยนจะใชยาเสพตดทรนแรงขน ซงการหยดพฤตกรรมดงกลาวสามารถใหความชวยเหลอแกนกเรยนไดในหลายกรณ ไดแก จดใหมมมบรการปรกษาแนะแนวหรอใหการปรกษาปญหาตางๆ แกนกเรยนทมปญหาใชกจกรรมกลมเพอนเพอปรบพฤตกรรมใหอยในกรอบทเหมาะสมจดคายกจกรรมในโรงเรยนโดยมครอาจารยคอยดแลอยางใกลชดประสานงานกบผปกครองอยางใกลชดเพอรวมกนแกไขปญหา

กระทรวงศกษาธการเลงเหนถงความส าคญของการมสวนรวมในการปองกนเดกและเยาวชนในสถานศกษาจากพษภยของยาเสพตดอยางมประสทธภาพ โดยคณครทกคนทอยในสถานศกษา กระทรวงศกษาธการจงไดจดท าคมอส าหรบบคลากรในโรงเรยนทจะน าไปใชจดกจกรรมกลม หรอกจกรรมเสรม เชน การใหการปรกษากลม การให การปรกษารายบคคล กลมสรางพลงใจ เพอใหความรทกษะ ประสบการณแนวทางส าหรบนกเรยนในการลด ละ เลก ยาเสพตดได

วตถประสงค 1. เพอเปนคมอใหครและบคลากรในสถานศกษาใชจดกจกรรมกลม/การใหค าปรกษากลม

การใหค าปรกษารายบคคลเพอเสรมสรางทกษะชวตดานยาเสพตดส าหรบนกเรยน 2. เยาวชนในโรงเรยนทเคยใชสารเสพตดไดรบการเสรมสรางทกษะชวต ดานภมคมกนยา

เสพตดไดครบถวนตามชวโมงทก าหนด 1.2.3 เยาวชนในโรงเรยนทเคยใชสารเสพตดมการลด ละ เลก การใชสารเสพตด


เปาหมาย 1. คณครและบคลากรทางการศกษามคมอในการจดกจกรรมกลม / การใหค าปรกษากลม/

รายบคคล เพอเสรมสรางทกษะชวตในการปองกนและหลกเลยงยาเสพตด 2. เยาวชนในโรงเรยนทเคยใชสารเสพตดไดรบการเสรมสรางทกษะชวตดานภมคมกนยา

เสพตดทกคน 3. เยาวชนทเคยใชสารเสพตด ลด ละ เลก การใชสารเสพตดทกคน

กลมเปาหมาย กลมสรางภมคมกน หมายถง เดกทงหมดในโรงเรยน กลมเฝาระวง หมายถง เดกทมปญหาครอบครว ปญหาดานอารมณ พฤตกรรม

ทไมเหมาะสม ปญหาการเรยนหรอเดกทอยในสภาพแวดลอมทเกยวของกบสารเสพตด หรอเดกทมปญหาดานพฤตกรรมทเกยวของสารเสพตด

กลมบ าบด หมายถง เดกทมปญหาเกยวของการใชยาหรอสารเสพตดอยางนอย 1 ครงใน 3 เดอน คร หมายถง บคลากรทางการศกษาทท าหนาทสอนนกเรยนในโรงเรยน

ค านยาม สารเสพตด หมายถง สารใดกตามทเกดขนตามธรรมชาตหรอสารทสงเคราะหขนเมอน าเขา

สรางกาย ไมวาจะโดยวธ รบประทาน ดม สบ ฉด หรอดวยวธการใด ๆ แลว ท าใหเกดผลตอรางกายและจตใจนอกจากนยงจะท าใหเกดการเสพตดไดหากใชสารนนเปนประจ าทกวน หรอวนละหลาย ๆ ครง


บทท 2 ความรทเกยวของ

ในการจดท าคมอแนวทางการจดกจกรรม การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ของกลม

ขยายโอกาสทางการศกษา ผจดท าไดศกษาเอกสารทเกยวของ คอ 1. ความหมายของยาเสพตด 2. ประเภทของยาเสพตด 3. โทษของยาเสพตด 4. เหตทตดยาเสพตด 5. อาการของผตดยา 6. ผลกระทบการตดยา 7. พฒนาการของวยรน 8. หลกการทฤษฎจตวเคราะห 9. ทกษะชวต 10. จตสงคม

ความหมายของยาเสพตดและสารเสพตด ความหมายของค าวา “ยาเสพตดใหโทษ” คอยาทเสพเขาสรางกายแลวท าใหเกดเปนพษ

เรอรงแกรางกายของผเสพ และกอใหเกดความเสอมโทรมทงรางกายและจตใจของผเสพ และ ยงกอความเสอมโทรมไปถงสงคมดวย

ในวงการแพทยไทย ไดใหความหมายของยาเสพตดโดยพจารณาจากการน าไปใช และผลทเกดตอตวผเสพ สรปไดดงน

ยาเสพตด หมายถง ยาหรอสารเคมใดกตาม เมอบคคลเสพหรอรบเขาสรางกายโดยการฉด การสบ การกน การดม หรอวธอนทตดตอซ าๆ บอยๆ ไมวาเปนครงคราวหรอเปนเวลานานกตาม ยาหรอสารนนจะไปกอกวนตอระบบการท างานของรางกาย โดยจะท าใหเกดลกษณะส าคญ 4 ประการตอผเสพตดคอ

1. เกดความตองการเสพอยางสดจะอดกลนได 2. ตองเพมปรมาณของยาทใชอยเรอย ๆ 3. ตกเปนทาสของยานน ทงทางรางกายและจตใจ 4. ท าใหเกดผลรายตอผเสพและสงคม


สรปไดวา ยาเสพตด หมายถง สารหรอยาทอาจเปนผลตภณฑจากธรรมชาตหรอจาก การสงเคราะห ซงบคคลเสพหรอรบเขาไปในรางกายซ า ๆ กน ไมวาวธการใด ๆ เปนชวงระยะเวลานานตดตอกนกตาม ท าใหบคคลนนตกอยในอ านาจหรอเปนทาสของสารนน ทงรางกายและจตใจ นอกจากนยงตองเพมปรมาณขนเรอยๆ ท าใหสขภาพเสอมโทรมลง เมอถงเวลาเสพแลวไมไดเสพจะมอาการผดปกตทงรางกายและจตใจ

ประเภทของยาเสพตดใหโทษ ยาเสพตดใหโทษตาม พ.ร.บ.ยาเสพตดใหโทษ พ.ศ. 2522 แบงออกเปน 5 ประเภท คอ ประเภทท 1 ยาเสพตดใหโทษชนดรายแรง เชน เฮโรอน,ยาบา (แอมเฟตามน),ยาอ (เอมดเอมเอ) ประเภทท 2 ยาเสพตดใหโทษทวไป เชน มอรฟน โคคาอนโคเคอน ฝน ยาฝน มลฝน ประเภทท 3 ยาเสพตดใหโทษทวไปทมยาเสพตดใหโทษประเภทท 2 เปนสวนผสมอยดวยตามทไดขนทะเบยนต ารบยาไวตามกฎหมาย เชน ยาแกไอผสมโคเคอน ฯ ประเภทท 4 สารเคมทใชในการผลตยาเสพตดใหโทษประเภทท 1 หรอประเภทท 2 เชน อาเซตดแอนดไฮไดรด อาเซตดคลอไรด ประเภทท 5 ยาเสพตดใหโทษทไมไดเขาอยในประเภทท 1 ถง ประเภทท 4 เชน กญชา พชกระทอม พนธฝน สรปไดวา ปจจบนยาเสพตดมจ านวนมากพอทจะจดแบงตามประเภทตางๆ ทงออกฤทธตอประสาทสวนกลาง และแบงแยกตามแหลงทมา ยาเสพตดทแพรระบาดอยขณะนไดแก เฮโรอน กญชา ยาบา มอรฟนและสารระเหย นอกจากนยงมยาเสพตดชนดใหมเกดขนจ านวนมาก

โทษและพษของยาเสพตด 1. โทษพษภยของยาเสพตด สวนพฒนาสอ และเทคโนโลย ส านกพฒนาการปองกน และแกไขปญหายาเสพตด ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด ไดกลาวถงโทษพษภยของยาเสพตดไววา นอกจากจะมผลกระทบโดยตรงกอใหเกดโทษอนตรายตอทางรางกายและจตใจของผเสพเองแลว ยงกอใหเกดผลกระทบทางออมตอระบบครอบครว ระบบสงคมและประเทศชาต ดงน 1.1 โทษพษภยตอตวผเสพ ฤทธของยาเสพตดจะมผลกระทบตอระบบประสาทและระบบอวยวะตาง ๆ ของรางกายตลอดจนจตใจของผเสพเสมอ ดงนน จะพบวาสขภาพรางกายของผทเสพยาจะทรดโทรมทงรางกายและจตใจ เชน มรปรางผอม ซบซด ผวคล า ไมมแรง ออนเพลยงาย สมองเสอม ความคดความจ าเสอม เปนโรคตดเชออนๆ ไดงาย เชน โรคตบอกเสบ ไตอกเสบ โรคระบบทางเดนหายใจ


โรคหวใจ โรคมะเรงปอด ภมตานทานในรางกายลดลง มสภาวะทางจตใจไมปกต สมรรถภาพจตใจเสอมลง อารมณแปรปรวนงาย ซมเศรา วตกกงวล ความรสกฟงซาน ซงจากผลรายทเกดขนดงกลาวจะผลกดนใหผเสพยาเสพตดกลายเปนบคคลทไรสมรรถภาพทงทางรางกายและจตใจในการด าเนนชวตในสงคม ขาดความเชอมน บคลกภาพสญเสยไมสนใจตนเอง ไมสนใจในการงานการเรยนและ ผเสพบางรายอาจประสบอบตเหต จนถงขนพการแขน-ขา เชน พลดตกจากทสงขณะท างาน หกลม อนเนองมาจากฤทธของยาเสพตดทมผลตอระบบประสาทและสมอง 1.2 โทษพษภยตอครอบครว การตดยาเสพตด นอกจากจะท าใหเสอมเสยชอเสยงของตนเองและครอบครวแลว ยงท าใหผเสพกลายเปนบคคลทขาดความรบผดชอบตอครอบครว ไมหวงใยดแลครอบครวอยางทเคยปฏบตท าใหครอบครวขาดความอบอน ตองสญเสยเศรษฐกจและรายไดของครอบครว เนองจากตองน าเงนมาซอยาเสพตด บางรายอาจตองสญเสยเงนจ านวนไมนอยเพอรกษาตนเองจากโรครายแรงตาง ๆ อนเกดจากการใชยาหรอสารเสพตด กลายเปนภาระของครอบครวในทสดอกทงน าไปสปญหาครอบครวเกดการทะเลาะววาทกนบอยๆ เกดความแตกแยกภายในครอบครว 1.3 โทษพษภยตอสงคมและเศรษฐกจ ผทเสพยาเสพตด นอกจากจะเปนผทมความรสกวาตนเองดอยโอกาสทางสงคมแลว ยงอาจมความคดหรอพฤตกรรมทน าไปสปญหาสงคมสวนรวมได เชน กอใหเกดปญหาอาชญากรรม ปลนจ ท ารายรางกายผอนเพอชงทรพยสน เปนการถวงความเจรญกาวหนา การพฒนาของสงคม สภาวการณดงกลาวกลบกลายเปนภาระของสงคมสวนรวมในการจดสรรบคลากร แรงงานและงบประมาณในการปราบปรามและบ าบดรกษาผตดยาในทสด 1.4 โทษพษภยตอประเทศชาต ผทเสพยาเสพตดและตกเปนทาสของยาเสพตด อาจกลาวไดวาเปนผทบอนท าลายเศรษฐกจและความมนคงความสงบสขของประเทศชาต เนองจากผเสพยาเสพตดเหลานท าใหรฐบาลตองสญเสยก าลงคนและงบประมาณแผนดนจ านวนมหาศาล เพอใชจายในการปองกนปรามปรามและบ าบดรกษาผตดยา ท าใหตองสญเสยทรพยากรบคคลอนมคา เกดความไมสงบสขของบานเมอง ท าใหเศรษฐกจทรด บนทอนความมนคงของประเทศชาต ตองสญเสยก าลงของชาตอยางนาเสยดาย โดยเฉพาะถาผเสพตดเปนเยาวชน สรปไดวา ยาเสพตดมโทษทงตวผเสพเองท าใหสขภาพออนแอ ทรดโทรมทงทางรางกายและจตใจ และยงบอนท าลายสถาบนครอบครว สงคม กอใหเกดปญหาอาชญากรรม และกอใหเกดอบตเหต ท าใหเสยหายตอระบบเศรษฐกจของประเทศ ท าใหประเทศชาตขาดความมนคง


เหตทตดยาเสพตด 1. เหตจากการอยากทดลอง ซงเปนสญชาตญาณอยางหนงของมนษย ซงผตดยาเสพตดสวนใหญอยในวยรน ความอยากรอยากเหน อยากทดลองในเรองยาเสพตด จะเกดไดตอเมอไดเหนตวอยางหรอไดยนไดฟงมา และไดอยใกลชดกบบคคลหรอแหลงทสามารถหายาเสพตดไดโดยงาย 2. เหตจากการถกชกชวน อาจเปนการกระท าไปเพอสนองความตองการของกลม โดยเฉพาะในวยรน เพราะวยรนตองการการรวมกลมและการเปนทยอมรบของกลม 3. เหตจากการถกหลอกลวง เนองจากยาเสพตดใหมๆ มกมรปแบบตาง ๆ กน เปนลกกวาดหรอทอฟฟ เปนแคปซลอยางเหลาแหง ซงผเสพอาจเขาใจผดวาเปนของรบประทานหรอ ยาธรรมดา 4. เหตจากการความคกคะนอง รวายาเสพตดไมดแตดวยความคกคะนอง และบางรายท าไปดวยความสนก โดยมากเปนวยรนไมเกรงกลว แสดงความเกงกลาอวดเพอนฝง 5. เหตจากปญหาในครอบครว จากคณะกรรมการวจยแหงชาตไดกลาวถงลกษณะทท าใหเกดปญหาครอบครวดงนความแตกราวไมปกตสขในครอบครว บางครอบครวพอแมหยาราง ไปมครอบครวใหม ท าใหเดกตองไปอาศยอยกบญาต สรางปญหาใหกบเดกโดยตรง สรปไดวา สาเหตการตดยาเสพตดนนมาจากสาเหตหลายประการ ไดแกพฤตกรรมทเปนปญหาของวยรน ปญหาครอบครว และสภาพแวดลอมภายในบาน สถานะทางสงคม จากการคบเพอน และจากการสอสารไรพรมแดน แตละฝายตองใหความรวมมอในการปองกนยาเสพตดตอไป

อาการของผตดยาเสพตด การสงเกตอาการของผใชยาเสพตด สามารถสงเกตไดจากความเปลยนแปลงหรอลกษณะอาการและสงทตรวจพบดงตอไปน คอ 1 การเปลยนแปลงทางจตใจ นสย ความประพฤต และบคลกภาพ 1.1 เปนคนเจาอารมณ หงดหงดงาย เอาแตใจขาดเหตผล 1.2 ขาดเรยน ชอบหนโรงเรยน หรอขาดงานบอย ๆ จนผดปกต 1.3 ไมมความเชอมนในตนเอง เชอถอไมได 1.4 ความคดเชองชา สตปญญาเสอมลง ความจ าเสอม มผลใหการเรยน หรอการท างานบกพรอง 1.5 พดจาเชอถอไมได พดไมอยกบรองกบรอย ไมสนใจตอสงแวดลอม ขาดความรบผดชอบ 1.6 มกเกบตวเงยบ ๆ หลบซอนตวเอง ท าตวปกปดลกลบ 1.7 ชอบเขาหองน านาน ๆ


1.8 พบอปกรณเกยวกบการเสพยา เชน หลอดฉดยา เขมฉดยา กระดาษซองตะกว ซากกานไมขดจ านวนมาก เศษกระดาษไหมไฟหลอดกาแฟตดเปนทอนสน ฯลฯ 1.9 พดจากาวราว ดอรน ผดไปจากเดม 1.10 ไมสนใจความเปนอยของตนเอง แตงกายไมเรยบรอย สกปรกไมคอยอาบน า 1.11 มนสย มขออางในการออกนอกบานเสมอ ชอบเทยวเตรกลบบานผดเวลา 1.12 ทรพยสนในบานสญหายบอย เพราะจะขโมยเอาไปขายเพอซอยาเสพ เกยจคราน ไมชอบท างาน 1.13 งวงเหงา หาวนอน นอนตนสายผดปกต มอาการวตกกงวล เศราซม ใบหนา จะหมองคล า 2. อาการเปลยนแปลงทางรางกาย 2.1 สขภาพรางกายทรดโทรม ซบผอม ซดเหลอง ไมมแรง ออนเพลยงาย 2.2 รมฝปากเขยวคล า แหงแตก 2.3 ตาแดงก า รมานตาขยาย น ามกไหล เหงอออกมาก กลนตวแรง 2.4 บรเวณแขน ตามขอพบ หวไหล มรอยแผล รอยช าเปนจ า ๆ รองรอยการฉดยาเสพตดเขาเสน 2.5 มรอยแผลเปนทบรเวณแขน ทองแขน อนเนองมาจากใชของมคมกรดเปนทาง ๆ 2.6 ผวหนงหยาบกราน เปนแผลผพอง อาจมน าหนอง น าเหลองคลายโรคผวหนง 2.7 ชอบใสเสอแขนยาว และสวมแวนตากรองแสงสเขม เพอปดรองรอย และอาการ จากการเสพยาเสพตด สรปไดวา อาการของผเสพยาจะสงเกตไดงายรางกายจะซบผอม รางกายและจตใจ จะเปลยนแปลงไปจากเดม เจาอารมณ หงดหงด เอาแตใจ ไรเหตผล ไมมความเชอมนในตนเอง พดจากาวราวดอรน สขภาพทรดโทรม หนาตาทรดโทรม รมฝปากเขยวคล า สงผลถงบคลกภาพท ไมดเมอขาดยากจะแสดงอาการชกเปนตน

ผลกระทบของการตดยาเสพตด 1 ผลกระทบตอตวบคคล 1.1 ยาเสพตดทกชนด จะมผลกระทบโดยตรงตอรางกายและจตใจโดยเฉพาะดานบคลกภาพ และสขภาพอนามย กรณผใชยาเสพตดชนดฉด จะมโอกาสตดและแพรเชอเอดสถงรอยละ 50 นอกจากนตวยาบางตว เชน แอมเฟตามน หากมการใชอยางตอเนองในระยะยาวจะสงผลกระทบตอระบบจตและประสาทสวนกลาง และท าลายสมองโดยเฉพาะอยางยงเดกและเยาวชนท าใหผเสพ มความสบสนกงวลใจและนอนไมหลบ รวมถงพฤตกรรมความรนแรงตาง ๆ


1.2 ผตดยาจะไมไดรบการยอมรบ และถกจ ากดสทธทางกฎหมายในการสมครเปนผแทนหรอสมาชกทางการเมอง รวมทงการเขารบราชการ 1.3 ผใชสารเสพตดทเปนผใชแรงงานโดยเฉพาะกลมผขบขรถบรรทกมกปฏบตงาน ดวยความประมาท กอใหเกดอบตเหต และอบตภยทน าไปสความเสยหายทงชวตและทรพยสน 2. ผลกระทบตอครอบครว ชมชนและสงคม 2.1 ครอบครวทมผตดยา มกไดรบความเดอดรอนจากผตดยาในทกดานน าไปสความยงยาก ขดแยง แตกแยก และสนเปลองในการแกปญหา 2.2 ปญหายาเสพตด ไดกอใหเกดความหวาดระแวงจากประชาชนและสงคมในวงกวางเนองจากเกรงวาบตรหลานจะเขาไปเกยวของกบยาเสพตดหรอถกประทษรายจากผเสพยาทมอาการผดปกตทางจต 2.3 ผตดยามกกอใหเกดอาชญากรรมตอเนองตงแตการเขาไปเกยวของกบแหลงอบายมข การลกเลกขโมยนอย การประทษรายตอชวตและทรพยสน การพนนและอาชญากรรม ตาง ๆ 2.4 ส าหรบผคาและหรอผเสพซงเปนหวหนาครอบครวเมอถกจบกมและด าเนนการทางกฎหมายจะสงผลกระทบใหสมาชกภายในครอบครวไดรบความเดอดรอนในการด ารงชวตทงดานเศรษฐกจและสงคมโดยเฉพาะอยางยงเดกและเยาวชนทอยภายใตการปกครองจะตองออกจากโรงเรยนซงเปนการท าลายอนาคตของประเทศชาต 3 ผลกระทบตอการบรหารจดการภาครฐ 3.1 คดยาเสพตดทเพมสงขนอยางตอเนองเปนภาระตองานดานกระบวนการยตธรรมทงระบบตงแตในระดบต ารวจ อยการศาล ราชทณฑ และการคมประพฤต น าไปสการปรบปรง ขอกฎหมาย การขยายงานขยายอตราก าลง การขอผลตอบแทนทเพมขนและการกอสรางสถานทรองรบผตดยาเสพตดซงสงผลกระทบตอภาระคาใชจายของรฐทเพมสงและท าใหการด าเนนคดดานอนๆ เกดความลาชา 3.2 นอกจากน ปญหายาเสพตดไดกอใหเกดการทจรต คอรปชนโดยเฉพาะ การทจรตตอหนาท การรบสนบน การกลนแกลงรดไถแสวงหาผลประโยชนจากผกระท าความผด ซงท าใหประชาชนและสงคมเกดความไมศรทธาและเชอมนในการท างานของเจาหนาทของรฐ สรปไดวา ยาเสพตดมผลกระทบหลายดาน ทงตวผเสพเอง ท าลายสขภาพกายและ จตใหทรดโทรม และยงเปนเหตใหเกดอาชญากรรมขนไดงาย สญเสยแรงงานของชาต สรางปญหา ตอครอบครวและสงคม ซงถาเปนเดกและเยาวชน จะท าใหเสยก าลงส าคญทจะพฒนาประเทศชาต ในอนาคตได


พฒนาการของเดกวยรน เดกวยรน คอ วยแหงการเจรญเตบโตสภาวะความเปนผใหญ โดยสภาพรางกาย จตใจ จตสงคม และจตวญญาณมการเปลยนแปลง จงสงผลใหใหพฤตกรรมของเดกวยรนถกปรบเปลยนไป สพฤตกรรมวยรน ผใหญตามวย จงท าใหมการแบงชวงอายของเดกวยรนเปน 3 ระยะ คอ วยรนตอนตน (ชวงอาย 11-14 ป) วยรนชวงตอนกลาง (ชวงอาย 15-18 ป) และวยรนตอนปลาย (ชวงอาย 18-21 ป) และพฒนาการแตละชวงวยเปนกระบวนการเปลยนแปลงทเกดขนอยางตอเนอง จะท าใหมนษยเกดคณลกษณะใหม ๆ เกดขน (สชา จนทรเอม, 2536) เพอพฒนาสความเปนผใหญในการสรางปรชญาชวต มอดมคตเปนของตนเอง สามารถตดสนใจแกปญหาเองได และเรยนรความเปนตวของตวเองเพมมากขน การสรางเสรมศกยภาพของเดกวยรน จงเปนเรองส าคญทตองพจารณาพฒนาการตามวย กระบวนการเรยนรทางสงคม และกระบวนการขดเกลาของครอบครว เนองจากพฒนาการตามวย เปนปจจยทส าคญในการท าความเขาใจในธรรมชาตของเดกวยรน ซงตามทฤษฎเชอวา พฒนาการทดของวยรนขนอยกบความส าเรจของพฒนาการทวางไวในวยทารกและวยเดก โดยพฒนาการตาง ๆ ของเดกวยรนสามารถสะทอนพฤตกรรมทเกดจากการเรยนรและตนแบบในการสรางพฤตกรรม ทสอดคลองกน สวนกระบวนการเรยนรทางสงคมถอวาเปนแรงเสรมตอการเรยนรของเดกวยรนภายใตเงอนไขทมความซบซอนและมขอจ ากดในการอธบายพฤตกรรมของการเรยนรและพฒนาการ ดงนนการวเคราะหศกยภาพของเดกวยรนอาศยอยภายใตสงแวดลอมทไมเหมาะสม อาจท าใหพฒนาการของบคคลเปลยนแปลงไป แตถาเดกวยรนทกคนมศกยภาพในการจดการกบสงแวดลอมได แตอาจขาดปจจยบางประการ ในการเสรมแรงใหเกดกระบวนการในการเรยนรอาจท าใหเกดพฤตกรรมเบยงเบนไปได ดงนน การท าความเขาใจพฒนาการของเดกวยรนในดานตาง ๆ ประกอบ จะชวยท าใหการวเคราะหสมบรณ พฒนาการของเดกวยรนมหลายแงมมทตองท าความเขาใจ ซงการวจยมวตถประสงค ในการน าศกยภาพของเดกวยรนมาเปนแนวทางในการปองกนการใชสารเสพตด จงท าใหผวจยตองท าความเขาใจอยางถองแทกบพฒนาการตามวยของเดกรน เพอเปนการปรบฐานความคดเชอมโยงพฒนาการของเดกวยรนทสะทอนศกยภาพของเดกวยรน โดยสามารถตความพฤตกรรมตาง ๆ ตามปรากฏการณธรรมชาตของเดกวยรน เปน 4 ประการ ดงน 1. พฒนาการดานรางกาย พฒนาการทางดานรางกาย เปนลกษณะของการเปลยนทแสดงออกถงความสมบรณเพอทจะท าหนาทไดอยางเตมท ดงตวอยางเชน สรระทางดานรางกาย สวนสง น าหนก สดสวนของรางกาย หรอสรระของอวยวะภายในรางกาย โครงกระดก การท างานของตอมใ นรางกาย ซงระยะแรกจะเปนการเตรยมความพรอม การเปลยนแปลงไมชดเจน ตอมาระยะหนงจะมการ


เปลยนแปลงอยางรวดเรว เชน สวนสงจะเพมขนอยางรวดเรว ไขมนมการสะสมตามรางกาย ระบบการยอยอาหารหวบอย กนจ ความเจรญเตมทของรางกาย พอเขาวยรนตอนปลายอาย 17 ป ขนไป สมพนธภาพของกลมจะมความมนคง ราบเรยบ มวฒภาวะมากขนเขาใจความแตกตางระหวางบคคล สวนกลมวยรนหญงใชความไวเนอเชอใจ ความสนทกนในการท ากจกรรม แตกลมวยรนชายจะมการท ากจกรรมรวมกน จากธรรมชาตเหลานยอมสะทอนไดวาการเขาถงจตใจ และท าความเขาใจในเดกวยรนตองมความอดทน เขาใจทกอยางทเดกเปน 2. พฒนาการทางดานความคด พฒนาการทางดานความคดของเดกวยรนสามารถอธบายไดจากธรรมชาตทางความคดทสะทอนใหเหนคณลกษณะทางความคดของเดกวยรน ซงเปนไปตามพฒนาการของกระบวนการคด โดยอธบายไดวา ธรรมชาตทางความคดของเดกวยรนเดนชดในเรอง ของการมความคดเชอในตนเอง และการประเมนความคดเหนดวยตนเอง ซงเปนธรรมชาตทางความคด ม 3 ลกษณะ คอ 2.1 คดตามแบบอยาง (Abiding Self) เปนลกษณะบคลกภายนอกทเหนงายเปนไปตามการเปลยนแปลง ตวอยางเชน เสอผา รองเทา ทรงผม การแตงตว อาหาร เพลง เพอน ดาราทโปรดปราน ฯลฯ และเปนสวนทเปดเผยใหผอนรเฉพาะเพอน 2.2 คดตามเปนครงคราว (Transient Self) เปนการคดสรางโลกสวนตวทไมอยากใหผอนร โดยเฉพาะผทสงวยกวาในบางเวลา และ 2.3 คดแบบเพอฝน (Personal Fable) มโลกสวนตวคดฝนจนตนาการเกนความจรง โดยเปดเผยโลกสวนตวในลกษณะการเขยนสมดบนทกหรอบอกเลาเพอนทสนทเทานน 3. พฒนาการดานดานเหตผลเรองความด ความชว หรอศลธรรมจรรยา เดกวยรนสามารถสรางรปแบบคานยมเรอง ศลธรรมจรรยา ขนมธรรมเนยมประเพณเฉพาะตน และท าตามกฎระเบยบของสงคมดวยการคนหาจากบคลกของพอแม วธการปฏบตกนในครอบครว ทศนคตคานยมของครอบครว การหลอหลอมตนตามความเปนจรงการเลยนแบบบคคล ทนยม และสอมวลชน ดวยพฤตกรรมการเลยนแบบ เนองจากวยรนยงเปนชวงการพฒนาสงทเปน อดมคตในแงมมตาง ๆ การท าสงใด ๆ อยางมทางเลอกและทางออกของปญหาหลายแงมม จงท าใหเดกวยรนมศกยภาพและวธการท าตนเองใหพนทกขดวยวธการนกถงวถชวตทเปนอดมคต มการคนหาตนเอง เขาใจตน ยามเผชญหนากบปญหาตาง ๆ มกใชปญญามากกวาอารมณ สปญหามากกวาหนปญหา รเทาทนธรรมชาตของตน และเหนวาตนเองยงมผใหญทพงพงเทานวยรนกสามารถคนหาตนเองและเตบโตเปนผใหญทมบคลกภาพมนคงไดซงสอดคลองกบผลการศกษาน ารองทพบวา เดกวยรนในชมชนแออดกมวธคดเปนของตนเองและพรอมทจะแกไขปญหาดวยการเผชญหนากบสถานการณ อกทงยงสรางคานยมในเรองศลธรรมจรรยา โดยเฉพาะเรองการเหนคณคาตนเอง คณคาผอน และใหโอกาสคนตามสภาพแวดลอมของชมชนแออดอยางชดเจน


4 พฤตกรรมสขภาพและพฤตกรรมเสยงตอสขภาพของเดกวยรน พฤตกรรมสขภาพและพฤตกรรมเสยงตอสขภาพของเดกวยรน เปนผลลพธ การปฏบตตนทเกดขนจากกระบวนการเรยนรผานพฒนาการตามวยและสภาพแวดลอม กลาวคอ การปฏบตตนในชวตประจ าวนตามความร ความเชอ ความเขาใจ และการกระท าเพอแสดงออกถงการเสรมสรางสขภาพ การปองกนโรค การฟนฟสภาพ การรกษาโรค รวมถงการจดการกบความเจบปวยหรอปญหาสขภาพ เพอท าใหสภาพดขน ถอวาเปนพฤตกรรม โดยเดกวยรนสามารถแสดงพฤตกรรมสขภาพไดตามความร ความเขาใจ ความเชอ คานยม และการเลอกปฏบตตน ทจะเอออ านวยใหตนเองมสขภาพทด ไมมการเจบปวย ดแลสขภาพของตนเองใหสมบรณ สวนการกระท าหรอการปฏบตตนทสงผลตอสขภาพของเดกวยรนซงพฒนาการตามวยของเดกวยรน และสภาพแวดลอมเปนปจจยทก าหนดพฤตกรรมสขภาพและพฤตกรรมเสยงทางดานสขภาพของ เดกวยรน โดยเดกวยรนมกระบวนการเรยนรทจะแสดงพฤตกรรมสขภาพหรอพฤตกรรมเสยงตอสขภาพเปนไปตามพฒนาการตามวยของการเปลยนแปลงทางดานรางกาย จตใจ อารมณ และ จตวญญาณดงเชน เดกวยรนกอใหเกดพฤตกรรมเสยงไดจากการแสวงหาเอกลกษณของตนเอง ชอบอยรวมกลมเพอน อยากลอง อยากสนกโดยไมค านงถงผลรายทจะตามมา เปนตวของตวเองมากขน ตองการความอสระ ตองการพสจนความสามารถ จงแสดงออกถงความเปนผใหญกอใหเกดพฤตกรรมทงผลดและผลเสยตอตนเอง สวนสภาพแวดลอมทส าคญอยางเพอน แบบอยางทเหนของพอแม ขอมลขาวสารและสอยวยตาง ๆ และสภาพแวดลอมทอยอาศยลวนมผลตอพฤตกรรมสขภาพและพฤตกรรมเสยงของเดกวยรนได ส านกงานปองกนและปราบปรามยาเสพตด ดงตวอยาง เชน สภาพแวดลอมทอาศยอยในถนทมการลกลอบขายยาเสพตดเปนประจ า เมอมผมาชกชวนใหทดลองเสพบอยครงกท าตามดวยความเกรงใจ จงสงผลใหมพฤตกรรมเสยงตอการใชสารเสพตด หรอพอแมเปนแบบอยางทไมเหมาะสมใหเหนในการใชใหไปซอและตอบหรใหสบ เดกวยรนกน าเปนแบบอยางจนเกดพฤตกรรมสบบหรได หรอ โฆษณาเหลา บหร เบยร เปนสงทดสามารถตองใจเพศตรงขามได จงท าใหมโอกาสเกดภาวะเสยงตอโรคตดตอทางเพศสมพนธ หรอการตงครรภทไมพงประสงคได สรปไดวา จากพฤตกรรมทเสยงของเดกวยรนพบวา เดกวยรนมพฤตกรรมเสยงหลายประการ ตงแตเสยงตอการเกดอบตเหตจนเสยชวต การไดรบบาดเจบจาการใชพาหนะ การเรมสบบหร การดมสราจนน าไปสพฤตกรรมการใชสารเสพตด โรคตดตอทางเพศสมพนธโดยเฉพาะ โรคเอดส การตงครรภทไมพงประสงค ปญหาสขภาพจตทเสยงตอการไดรบความรนแรง ฆาตวตาย และจากการประเมนสขภาพของเยาวชน (อาย 15-24 ป) และพบกลมโรคทเกดจากพฤตกรรมเสยงตอสขภาพมาก 5 อนดบแรกคอ อาการเจบปวยทไมทราบสาเหตชดเจน ดงตวอยางเชน ปวดศรษะ เปนหวด สายตาไมด เครยด และโรคระบบการไหลเวยนของหลอดเลอดและหวใจ


ทฤษฎจตวเคราะห (Psychoanalysis Theory) 1. ฟรอยด (Freud) ไดอธบายพฤตกรรมของมนษยวา เกดจากแรงขบภายในทเปนผลมาจากการกระท ารวมกนของสภาวะจต 3 สวน เพอตอบสนองตอการด ารงชวต อนประกอบดวย id คอสภาวะจตทเปนสญชาตญาณ เพอใหไดมาซงความพอใจ อนเปนพลงแสวงหาความสข (Pleasure Seeking) ego เปนสภาวะแหงการรและการเขาใจในขอเทจจรง การใชเหตผล และการแสวงหาวธการเพอตอบสนองพลง id สวน super ego เปนสภาวะจตทเกดจากการเรยนร ทเกยวของกบคณคาทเปนอดมคตตางๆ เชน ความถกตอง มโนธรรม และความยตธรรม เปนตน ดงนน บคลกภาพจงขนอยกบการท างานของสภาวะจตทง 3 สวน วามความประสานสอดคลองกนหรอไม สภาวะจตทมอทธพลเหนอกวายอมเปนตวบงชบคลกภาพของบคคลเหลานน เชน ถาพลงของ id มอ านาจสง จะมบคลกภาพทเอาแตใจตนเอง ถา ego มอ านาจสง กจะเปนคนทมเหตผล เปนนกปฏบต และถา super ego มอ านาจสง กจะเปนนกอดมคตหรอนกทฤษฎ 2. ขนตอนการพฒนาบคลกภาพ อางองจาก (ศรเรอน แกวกงวาน, 2551: 22-24) ฟรอยด ไดอธบายวา ลกษณะพฒนาการและประสบการณในวยทารกและวยเดก เปนรากฐานบคลกภาพ ของมนษยเมอเปนผใหญ และความตองการทางดานรางกายเปนพลงชวต ทท าใหแสวงหาความสข ความพอใจ จากสวนตางๆของรางกาย ทแตกตางไปตามวย พฒนาการเปนไปตามขนตอนตามล าดบ เรมตนจาก แรกเกด จนสนสดในวยรน ซงพฒนาการนเรยกวา “Psychosexual Developmental Stage”โดยสรปขนตอนไดดงน 2.1 ขนแสวงหาความสขจากอวยวะปาก (Oral Stage) ชวงแรกคลอด ถงอาย 18 เดอน โดยทารกมความสขในชวตโดยท ากจกรรมตางๆ ทเกยวกบปาก และหากพฒนาการน ไมสมบรณ เมอโตเปนผใหญจะมพฤตกรรมท ชอบนนทา ชอบสบบหร ชอบพดคย และกนบอย 2.2 ขนแสวงหาความสขจากอวยวะทวารหนก (Onal Stage) ชวงอาย 18 เดอน ถง 3 ขวบ โดยทารกมความสขในชวตโดยท ากจกรรมตางๆ ทใชทวารหนก และหากพฒนาการนไมสมบรณเมอโตเปนผใหญจะมพฤตกรรมทเปนคนเจาระเบยบ จจ พถพถน และรกความสะอาดอยางมาก 2.3 ขนแสวงหาความสขจากอวยวะเพศปฐมภม (Phallic Stage) ชวงอาย 3-6 ขวบ เดกจะมความพงพอใจท ากจกรรมทเกยวกบอวยวะเพศ และน าไปสการเลยนบทบาททางเพศ เรมพฒนาความกาวราว อยากเปนตวของตวเอง เรมแสวงหาอตลกษณแหงตน (Self Identity) 2.4 ขนแสวงหาความสขจากสงแวดลอมรอบตว (Latency Stage) ชวงอาย 6 ถง 11 ขวบ เปนระยะเวลาพกการพฒนาทกษะใหม หรอระยะ Plateau เปนการพฒนาชวตสงคมนอกครอบครว จงแสวงหาความพงพอใจจากการตดตอกบผคนรอบตวและเพอนรวมวย และมเพอนสนทเปนเพศเดยวกน


2.5 ขนแสวงหาความสขจากแรงกระตนของทตยภมทางเพศ (Genital Stage)ชวงอาย 12 ถง 20 ป เปนระยะเขาสวยรนและเรมเปนผใหญ ลกษณะทตยภมทางเพศบรรลวฒภาวะสมบรณท างานไดเตมท มความรกผกพนกบเพศตรงกนขาม และพยายามประพฤตตนใหสมกบบทบาททางเพศ โดยเลยนแบบคนเพศเดยวกนทตนเองนยม สรปไดวาหากบคคลผานการเตบโตในปจจยแวดลอมทไมสามารถพฒนาบคลกภาพ ใหสมบรณไดในแตละขนตอนของวย จะเกดสภาวะตดขดทางบคลกภาพ (Fixation) ซงเปนผลท าใหเกดความบกพรองในการแสวงหาอตลกษณแหงตน (Self- Identity) กจะมบคลกภาพออนแอ กอใหเกดแนวโนมดานพฤตกรรมทจะเลอกเสพยาเสพตด ดวยสาเหตจากการถกเพอนชกจง ถกขอรองใหเสพหรอเสพเพราะตองการการยอมรบจากผอน และในทสดเมอไดเสพยาเสพตดในครงตอไป กจะเปนเสมอนการปลดปลอยพนธนาการทไดกดทบอยภายในจตใจตงแตอดต ท าใหเกดความพงพอใจดวย เขาใจวาความรสกนนเปนความสขระดบเขมขน และรสกสมหวงกบสงทไมเคยท าได มากอน เมอครงทตนเองไมไดใชยาเสพตด

ทกษะชวต (Life Skills) แนวความคดในการพฒนาทกษะชวต มนษยเปนทรพยากรทส าคญทสดของประเทศ ดงนนในการพฒนาทรพยากรมนษยหรอพฒนา “คน” ตองท าอยางตอเนองตลอดชวต ตงแต อยในครรภมารดา สวยเดก วยรน วยท างาน และวยชรา โดยเฉพาะอยางยงในชวงวยเดกและวยรนเปนวย ทจะตองมการปลกฝง ในการสราง คณคาใหกบตนเอง และคณคาความเปนมนษย ในขณะเดยวกนกจะไดรบการพฒนาทกษะชวต เพอเปนภมคมกนความเสยงในการด าเนนชวต ทงปจจบนและอนาคต หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดก าหนดทกษะชวตเปนสมรรถนะส าคญทผเรยนทกคนพงไดรบการพฒนาทงทางดานความร ความรสกนกคด ใหรจกสรางสมพนธอนดระหวางบคคล รจกจดการปญหาและความขดแยงตาง ๆ อยางเหมาะสม ปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสงคมและสภาพแวดลอม รจกหลกเลยงพฤตกรรมไมพงประสงคทสงผลกระทบตอตนเองและผอน การปองกนตนเองในภาวะคบขน และจดการกบชวตอยางมประสทธภาพสอดคลองกบวฒนธรรมและสงคม ดงนนไดก าหนดแนวทางในการการเสรมสรางทกษะชวตส าหรบผเรยนเพอเปนแนว การปฏบตในการพฒนา และเหนคณคาตอตวเองและผอน 1 ความหมายของทกษะชวต ทกษะชวตเปนความสามารถของบคคลในการจดการกบปญหาตางๆรอบตวในสภาพสงคมในปจจบน และเตรยมพรอมส าหรบการปรบตวในอนาคต


2 องคประกอบของทกษะชวต ทกษะชวตส าคญทจะเปนภมคมกนใหกบเดก และเยาวชนในสภาพสงคมทมการเปลยนแปลงและเตรยมความพรอมส าหรบการปรบตวส าหรบผเรยนในอนาคต ม 4 องคประกอบ ดงน 2.1 การตระหนกรและเหนคณคาในตวเองและผอน การตระหนกรและเหนคณคาตอตนเองและผอน หมายถงการรความถนด ความสามารถ จดเดน จดดอยของตนเอง เขาใจความแตกตางของแตบคคล รจกตนเอง ยอมรบ เหนคณคาและภาคภมใจในตนเองและผอน มเปาหมายในชวตและมความรบผดชอบตอสงคม 2.2 การคดวเคราะห ตดสนใจ และแกปญหาอยางสรางสรรค การคดวเคราะห ตดสนใจ และแกปญหาอยางสรางสรรค หมายถง การแยกแยะขอมลขาวสาร ปญหาสถานการณรอบตว วพากษวจารณสาเหต และประเมนสถานการณรอบตวดวยหลกดวยหลกเหตผลและขอมลทถกตอง รบรปญหา สาเหตของปญหา หาทางเลอกและตดสนใจในการแกปญหาในสถานการณตางๆ อยางสรางสรรค 2.3 การจดการกบอารมณและความเครยด การจดการกบอารมณและความเครยด หมายถง ความเขาใจ และร เทาทน ภาวะอารมณของบคคล รสาเหตของความเครยด รวธการควบคมอารมณและความเครยด รวธผอนคลาย หลกเลยงและปรบเปลยนพฤตกรรมทกอใหเกดอารมณไมพงประสงคไปในทางทด 2.4 การสรางสมพนธภาพทดกบผอน การสรางสมพนธภาพทดกบผอนหมายถง การเขาใจมมมอง อารมณความรสกของผอนใชภาษาพดและภาษากาย เพอสอสารความรสกนกคดของตนเอง รบรความรสกนกคดและความตองการของผอน วางตวไดถกตองเหมาะสมในสถานการณตางๆใชการสอสารทสรางสมพนธภาพทด สรางความรวม และท างานรวมกบผอนไดอยางมความสข สรปไดวา การใหเดกไดฝกทกษะชวตจะสามารถใหเดกวนรนแกปญหาการใชยาเสพตดได เพราะจะสามารถใหเดกมองเหนคณคาของตนเอง มสขภาพจตทเขมแขง สรางสมพนธภาพทดกบผอน ท างานรวมกบผอนไดอยางมความสขสามารถปรบตวและแสดงออกไดอยางถกตองเหมาะสม

จตสงคม จตสงคม หมายถง กระบวนการทางวทยาศาสตร ทศกษาหาค าตอบวาความคด ความรสก และพฤตกรรมตางๆ ของคน ไดรบผลกระทบหรออทธพลจากการแสดงออก จากการจนตนาการหรอการแสดงนยของผอนอยางไร นยามของค าวา ความคด ความรสก พฤตกรรมใชในความหมายรวมถงตวแปรทางจตวทยาทสามารถวดปรมาณไดการทเราสามารถถกจนตนาการหรอเปนนยทผอนแสดงออกมา แสดงใหเหนวาคนเรามแนวโนมทจะไดรบอทธพลทางสงคม (หรออาจเรยกวาเปนแรงกดดนทางสงคม) ซงแมนแตในสภาพแวดลอมทอยตวคนเดยวกไดรบอทธพลเชนกน เชนในเวลาทเรา


ดโทรทศน การใชหรอการโตตอบกบโปรแกรมคอมพวเตอร หรอการท าตามบรรทดฐานหรอธรรมเนยมของสงคม การรวมมอคอ เปนสถานการณทสมาชกในกลม มการท างานรวมกน หรอชวยกนท างานใหบรรลเปาหมาย 1.ปจจยทมผลตอพฤตกรรม ประกอบดวย 2 ปจจยดวยกน 1.1เตมใจทจะท างานนนถาท าเตมทและเตมใจท างานออกมากจะมประสทธภาพในทางกลบกนถาถกบงคบประสทธภาพการท างานกลดลง 1.2 ความช านาญทกษะทจะท างานนนออกมาใหมคณภาพ ถาขาดความช านาญ งานกออกมาไมไดคณภาพ สรปไดวา จตสงคม คอ จตอารมณของบคคลทแสดงออกใหเหนไดทางสหนา แววตา ค าพด พฤตกรรมตางๆ ของคน ทสามารถเปลยนแปลงไดตามสภาพแวดลอมของสงคม ซงจะมผลตอกระบวนความคดของบคคล


บทท 3 แนวทางการบรหารจดการ การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

สบเนองจากเดกและเยาวชนเปนเปาหมายของขบวนการคายาเสพตด จงมผลกระทบตอการด าเนนชวตของเดกและเยาวชนซงแตละคนจะมบคลกภาพ ความสามารถในการปรบตวและแกปญหา สภาพแวดลอมครอบครว สงคมทแตกตางกน เดกและเยาวชน จงเปนบคคลทครควรใหความสนใจ เอาใจใส และชวยเหลอตามความเหมาะสม เพอปรบเปลยนพฤตกรรมทเหมาะสม ดแลดวยใจถงใจตามศกยภาพ ดวยจตวญญาณของความเปนคร บรณาการควบคในกระบวนการท างานของโรงเรยน เพอใหนกเรยน เปลยนความคด ท าในสงทถกตอง มภมคมกนในตวเอง หยดพฤตกรรมการเสพยา สามารถอยในสงคมได และเปนคนเกง คนด และมความสข คมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา เปนการน าแนวคดดานจตสงคม การพฒนากระบวนการทางความคดและทกษะชวตมาบรณาการสรางเปนกจกรรมและแนวทางในการปองกน ดแลและแกไขนกเรยนทเกยวของกบสารเสพตดโดยน าองคประกอบทกษะชวตทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทจะสรางและพฒนาเปนภมคมกนชวตใหแกเดกและเยาวชนในสภาพสงคมปจจบนและเตรยมพรอมส าหรบอนาคต 4 องคประกอบ ดงนตอไปน

1. การตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอน การตระหนกรและเหนคณคาในตนเองและผอน หมายถง การร จกความถนด

ความสามารถ จดเดน จดดอยของตนเอง เขาใจความแตกตาง ของแตละบคคล รจกตนเอง ยอมรบ เหนคณคาและภาคภมใจในตนเองและผอน มเปาหมายชวต และมความรบผดชอบ

2. การคดวเคราะห ตดสนใจ และแกปญหาอยางสรางสรรค การคดวเคราะห ตดสนใจ และแกปญหาอยางสรางสรรคหมายถง การแยกแยะขอมลขาวสารปญหาและสถานการณรอบตว วพากษวจารณ และประเมนสถานการณรอบตวดวยหลกเหตผลและขอมลทถกตอง รบรปญหา สาเหตของปญหา หาทางเลอกและตดสนใจแกปญหา

ในสถานการณตาง ๆ อยางสรางสรรค 3. การจดการกบอารมณและความเครยด

การจดการกบอารมณและความเครยดหมายถง ความเขาใจและรเทาทนภาวะอารมณของบคคลรสาเหตของความเครยด รวธการควบคมอารมณและความเครยด รวธผอนคลาย หลกเลยงและปรบเปลยนพฤตกรรมทจะกอใหเกดอารมณไมพงประสงคในทางทด

4. การสรางสมพนธภาพทดกบผอน การสรางสมพนธภาพทดกบผอนหมายถง การเขาใจมมมอง อารมณ ความรสกของผอน ใชภาษาพดและภาษากาย เพอสอสารความร สก นกคดของตนเอง รบรความรสกนกคดและ


ความตองการของผอน วางตวไดถกตอง เหมาะสมในสถานการณตาง ๆ ใชการสอสารทสรางสมพนธภาพทดสรางความรวมมอและท างานรวมกบผอนไดอยางมความสข

ตวอยางแนวการจดกจกรรม “การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา” ประกอบดวย 3 กลม ดงน กลมท 1 กลมสรางภมคมกน 8 กจกรรม ระยะเวลาทงหมด 2 เดอน 8 ชวโมง กลมท 2 กลมเฝาระวง 12 กจกรรม ระยะเวลาทงหมด 4 เดอน 10 ชวโมง กลมท 3 กลมบ าบด 14 กจกรรม ระยะเวลาทงหมด 4 เดอน 14 ชวโมง เพอใหครสามารถน าไปปรบใชในการด าเนนการ สรางภมคมกน เฝาระวง ปองกน บ าบด ดแลและแกไขนกเรยนทเกยวของกบสารเสพตดแตละกลมเปาหมาย และสามารถเพมเตมกจกรรมตางๆใหเหมาะสมกบนกเรยน เวลาและโอกาสของแตละสถานศกษาได ถานกเรยนกลมใชสารเสพตดทเขารวมจตสงคมในสถานศกษา ไดรบการแกไข หยดพฤตกรรมการเสพ แต ถานกเรยนไมหยดพฤตกรรมการเสพยา มพฤตกรรมการเสพยาเพมขนจนสถานศกษาไมสามารถชวยเหลอได กจะสงตอใหหนวยงานทรบผดชอบตอไป แนวทางการปฏบตของสถานศกษา 1 คดกรองนกเรยนตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ใหครทปรกษา/ครประจ าชน ดแลชวยเหลอตามโครงสรางสงตอภายในสถานศกษา (ครแนะแนว/ครทรบผดชอบงานดานยาเสพตดของโรงเรยน) กลมปกต คอ กลมสรางภมคมกน กลมเสยง คอ กลมเฝาระวง กลมมปญหา คอ กลมบ าบด ในระบบดแลชวยเหลอนกเรยน


แผนภมแสดงกระบวนการดแล วยเหลอนกเรยน ของครประจ า น/ครทปรกษา

1.การรจกนกเรยนเปนรายบคคล

2.คดกรอง

กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

รายงานผล

5.สงตอภายใน พฤตกรรม

ไมดขน

ดขน

4.ปองกน/แกไข 3.สงเสรม/พฒนา


2 รบการสงตอนกเรยนจากระบบการดแลชวยเหลอ ( ใชแผนภมนคดกรองเดกเพอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา)

แผนภาพแสดงกระบวนการด าเนนงานเพอแกไขปญหานกเรยนของครแนะแนว/ผทเกยวของ

การสงตอนกเรยน

รบนกเรยนตอจากครประจ าชน/ครทปรกษา

ใหการปรกษา/ชวยเหลอ

พฤตกรรม ดขน

ไมดขน

ประชมปรกษารายกรณ (Case Conference)

พฤตกรรม

สงตอผเชยวชาญภายนอก

ไมดขน/ยากตอการชวยเหลอชวยเหลอ

สงกลบครประจ าชน/ครทปรกษา ใหดแลชวยเหลอตอไป

สงตอภายใน

สงตอภายนอก

ดขน

ไมดขน/ยากตอการชวยเหลอ


แผนภมการด าเนนงานแนะแนว คณะท างานแนะแนว

คดกรอง

กลมปกต กลมเสยง กลมมปญหา

ครทกคน ผปกครอง/ชมชน กลมมปญหา

ด าเนนกจกรรมสงเสรม/ปองกน/แกไข

ยากตอการชวยเหลอชวยเหลอ

ตดตามประเมน บรรลเปาหมาย ผเชยวชาญ

สงตอภายนอก

รายงานผล


บทบาทของเครอขายภาคความรวมมอในระบบการดแล วยเหลอและสงตอ การด าเนนการใหมประสทธภาพนน ตองด าเนนการภายใตการบรณาการและการประสาน

ความรวมมอระหวางเครอขายภาคความรวมมอภายนอกรวมดวย ภายใตกลไกการท างานทมความ

ตอเนองยงยน ตามความเหมาะสมของศกยภาพและบรบทในพนท

1 เครอขายภาคความรวมมอในระบบการดแลชวยเหลอ สงตอ

1.1 ครอบครว ผปกครอง ครอบครว เปนสวนส าคญในการดแลชวยเหลอนกเรยน ผปกครอง ครอบครวจงควรมบทบาทส าคญในการดแลตามทไดรบแจงหรอประสานงานในการเขามามสวนรวมของครอบครวนน สงหนงทครอบครวควรมคอความรและมแนวทางในการดแลชวยเหลอคนในครอบครว ไ ดอยางถกตองเปนไปตามกระบวนการและร จกปรบประยกตวธ ตางๆ น ามาใช อยางเหมาะสม ซงสงเหลานจะไดรบจากสถานศกษาและหนวยงานภาคเครอขายความรวมมอสงทสถานศกษาควรด าเนนการ 1.1.1 สรางเครอขายครอบครว ในการรวมด าเนนการในทกกลมเปาหมาย หรอม จตอาสา/จตสาธารณะ เหนแกสวนรวม ในการชวยเหลอซงกนและกน 1.1.2 สรางระบบชวยเหลอครอบครว โดยจดกจกรรมเพอประคบประคองดแล ชวยเหลอครอบครวทมปญหาดงตารางแสดงรายละเอยด การเขามสวนรวมของครอบครว

กลมสรางภมคมกน กลมเฝาระวง กลมบ าบด

1. โปรแกรมดแลชวยเหลอ สงเสรมการเรยนรทเหมาะสมตามวย(สงเสรมปองกน) 2. การสงเกตและเฝาระวงปญหา - รวมประชม - รวมประเมน - สงเกตพฤตกรรม 3. รวมสนบสนนกจกรรมเครอขายโรงเรยน 4. สนบสนนการพฒนาการเรยนการสอนของสถานศกษา

1.ประเมนปญหา - รบร - ยอมรบ - รวมประเมน 2. รวมโปรแกรมดแลชวยเหลอ 3. เฝาระวง - เปลยนความคด - เปลยนพฤตกรรมน าสการเปลยนบรรยากาศในครอบครว - สงเกตพฤตกรรมหรอประเมนรวมกนกบคร

1.ประเมนปญหา - รบร - ยอมรบ - รวมประเมน 2. ชวยเหลอเบองตน - เปลยนความคด - เปลยนพฤตกรรม น าเขาสการเปลยนบรรยากาศในครอบครว 3. รวมโปรแกรมชวยเหลอ 4. การตดตามดแลตอเนอง - สงเกตพฤตกรรมหรอประเมนชวยกนกบคร/อนๆ ตามระยะเวลาทก าหนด


1.2 ชมชนและเครอขายภาคความรวมมอทเกยวของ

การสงเสรมและการเปดโอกาสใหหนวยงานทกภาคสวนไดมสวนรวมในการดแล

ชวยเหลอเพอพฒนาคณภาพเดกไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร

คณธรรม จรยธรรมและวฒนธรรมในการด ารงชวต การอยรวมกนกบผอนไดอยางมความสข เปนสงท

ก าหนดไวในพระราชบญญตการศกษาแหงชาต สถานศกษาควรมการด าเนนการหรอมการ บรณาการ

การด าเนนงาน รวมกบหนวยงานทเกยวของทกภาคสวนโดยใชกบระบบดแล ชวยเหลอนกเรยนเปน

กลไกส าคญในการขบเคลอน

1.3 ขอดของการน าเครอขายเขามามสวนรวม 1.3.1 รกษาคณภาพระบบการดแลนกเรยน และระบบการปองกน เฝาระวง และ

แกไขปญหายาเสพตดในอยางตอเนองและเขมแขงในสถานศกษา 1.3.2 ชวยสงเสรมกจกรรมทกษะชวต 1.3.3 ชวยสงเสรมคณธรรมจรยธรรม โดยการใชผน า/หลกธรรมทางศาสนา

1.3.4.ชวยสงเสรม สนบสนนใหสถานศกษาทกแหงขบเคลอนการด าเนนโครงการรณรงคปองกนและแกไขปญหายาเสพตด TO BE NUMBER ONE

1.3.5 ชวยสงเสรมใหเดกและเยาวชนมบทบาทและมสวนรวมในการสอดสองเฝาระวงไมใหยาเสพตดแพรระบาดเขาถงเดกและเยาวชนทงในสถานศกษาและนอกสถานศกษา โดยผานกลม/ชมรม/องคกรเยาวชน/เครอขายเยาวชน

1.3.6 ชวยสงเสรมใหเยาวชนมเปาหมายชวต เหนคณคาของตนเอง ครอบครว และมจตอาสา/จตสาธารณะ เหนแกสวนรวม โดยจดกจกรรมทางเลอก กจกรรมพฒนาทกษะ ทางอาชพ กจกรรม จตอาสา กจกรรมสรางสรรคตางๆ

1.3.7 ชวยสงเสรมกจกรรมทสามารถปรบเปลยนเดกและเยาวชนทมพฤตกรรมเสยงรวมทงจดพนทสรางสรรคเชงบวกส าหรบเดกและเยาวชนรวมในการปองกนสอดสองเฝาระวงไมใหยาเสพตดแพรระบาด

1.3.8 ชวยลดปญหาตาง ๆทเกดกบนกเรยนไมวาจะเปนปญหาของเดกดอยโอกาส เดกเรยนออน เดกเรยนชา หรอเดกมปญหาทางดานยาเสพตด เปนตน นกเรยนไดรบการดแลจากทกภาคสวน สามารถน าไปสการพฒนานกเรยนไดเตมศกยภาพ

1.3.9 ชมชน ผปกครอง และผเกยวของทกระดบเหนความส าคญของการจดการศกษาของบตรหลาน พรอมใหความรวมมอเปนอยางด กบทางโรงเรยนเพอยกระดบคณภาพของนกเรยนทส าคญควรมระบบรายงานผลหรอมแบบรายงานผลการดแลชวยเหลอทมประสทธภาพควบคดวยเสมอ


การเขามสวนรวมของเครอขายภาคความรวมมอ


1. ต ารวจ ทหาร ฝายปกครอง – ตรวจตราพนทจดเสยง 2. สาธารณสข - ศกษาวเคราะหความตองการชวยเหลอของสถานศกษา เชน สอความร องคความร นวตกรรมตางๆ - ใหการสนบสนนตามขอบเขตและสอดคลองตอความตองการของสถานศกษา - สมตรวจปสสาวะ - รณรงคใหรวมสนบสนนเกดการจดตงชมรมตาง ๆ เชน To be number one - ทปรกษาและสนบสนน 3. ชมชน -ชวยสงเสรมกจกรรมทกประเภทของสถานศกษา 4. ผน าทางศาสนา -สงเสรมคณธรรมจรยธรรม

1. ต ารวจ ทหาร ฝายปกครอง - ตรวจตราจดเสยง 2. สาธารณสข - ศกษาวเคราะหความตองการชวยเหลอของสถานศกษา - ตรวจปสสาวะ - รวมวนจฉยวเคราะหประเมนปญหาและใหการชวยเหลอเบองตน - ทปรกษาและสนบสนน 3. ชมชน -ชวยสงเสรมกจกรรมทกประเภทของสถานศกษา 4. ผน าทางศาสนา -สงเสรมคณธรรมจรยธรรม

1. ต ารวจ ทหาร ฝายปกครอง - ตรวจตราพนทจดเสยง - ด าเนนคด ในกรณพบท าผดกฎหมาย 2. สาธารณสข - รบการสงตอกรณมปญหา รบเขามาโปรแกรมบ าบดฟนฟ - ด าเนนการสงกลบ - ด าเนนการชวยเหลอและตดตามประเมนผลตามระบบทก าหนดไว – ทปรกษาและสนบสนน 3. ชมชน -ชวยสงเสรมกจกรรมทกประเภทของสถานศกษา 4. ผน าทางศาสนา -สงเสรมคณธรรมจรยธรรม


2

แนวทางการด าเนนการ

1

3

แนวทางการปฏบตระดบสถานศกษา

ระดบหองเรยน ศกษาผเรยนเปน

รายบคคล ตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน

- คดกรองนกเรยนเปนรายบคคล - ด าเนนการสง เสรมและใหความชวยเหลอ ปรบเปลยนพฤตกรรม นกเรยนในเบองตน - ไมดขน สงตอภายในใหครแนะแนว/ครทเกยวของ - รายงานผล

ระดบสถานศกษา ครแนะแนว/ครทเกยวของ

รบนกเรยนตอจากครทปรกษา/ครประจ าชน

- บทบาทหนาท คดกรอง รบนกเรยนตอจากครประจ าชน/ครทปรกษา - ใหค าปรกษา สรางภมคมกน เฝาระวง บ าบด ชวยเหลอ ปรบเปลยนพฤตกรรม โดยการมสวนรวมของครอบครว เครอขายภาคความรวมมอ

กจกรรม “การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ระดบโรงเรยนขยาย

โอกาสทางการศกษา” โรงเรยนสามารถบรณาการกบกจกรรมของ

โรงเรยนได

กลมท 1 กลมสรางภมคมกน 8 กจกรรม

ระยะเวลาทงหมด 2 เดอน 8 ชวโมง

กลมท 2 กลมเฝาระวง 12 กจกรรม


กลมท 3 กลมบ าบด 14 กจกรรม


หมายเหต ถานกเรยนดขนไมจ าเปนตองเขารวม

ทกกจกรรม


4

5

6

ด าเนนการ ใหค าปรกษาผเรยนโดยด าเนนตามกจกรรมในคมอจตสงคมในบทท 4

ตามกลม

- ด าเนนการใหค าปรกษา พฒนาผเรยนตาม กจกรรมทออกแบบไว - วดผลและประเมนผลผเรยน - บรรลเปาหมาย สงคนครประจ าชน/คร ทปรกษา - ยากตอการ ชวยเห ลอ ส ง ตอหน วยงานภายนอก

- น เทศ ก ากบ ตดตาม และประ เมนระห ว า งปฏบตงาน - ตรวจสอบ ปรบปรง พฒนา - น าผลการตรวจสอบ ปรบปรง ไปใชพฒนา

สรปและรายงานผล การพฒนาผเรยน

สรปและรายงานผล - ผลการด าเนนงาน - ความภาคภมใจ และความส าเรจ - ปญหา อปสรรค และแนวทางแกไข - รายงานผลไปยงหนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ

ตรวจสอบ ปรบปรง พฒนา


บทท 4 แนวทางการจดกจกรรมจตสงคมในสถานศกษา

เนองจากการปราบปรามและลงโทษเยาวชนทมพฤตกรรมกาวราวรนแรง รวมถงการแกไขปญหายาเสพตดในกลมเยาวชน มกเปนการแกไขปญหาทปลายเหต ดงนนการเขาใจปญหาและสาเหต การใหโอกาสวยรนกลมเสยง ไดรบค าปรกษาและแนะแนวอยางถกตอง เหมาะสม ทนตอเหตการณจากผทเดกใหความไววางใจ รวมถงการจดใหมการฝกทกษะ เพอการแกปญหาและพฒนาความสามารถในการตดสนใจ การปฏเสธ โดยใหวยรนไดมประสบการณในการจดการปญหาตางๆ ดวยตนเอง จงนาจะเปนการปองกนและแกไขปญหาทตนเหตไดผลมากกวา วยรนเปนวยหวเลยวหวตอ ของการเสรมสรางสงดๆ และ การเกดปญหาตางๆ เนองจากธรรมชาตของวยรน เปนวยทมการเปลยนแปลงของรางกาย อารมณ และจตใจ จากเดกเปนผใหญ ตองการแสดงออกซงความคดเหนของตนเองใหผอนยอมรบ ตองการอสระ ไมชอบใหผปกครอง พอ แม มายงเรองสวนตว เชน การแตงกาย การคบเพอน การเทยวเตร รกและตองการเพอนมาก ตองการอยกบเพอนมากกวา อยบาน เชอเพอนมากกวาพอแม เลยนแบบซงกนและกนทงการแตงกาย บคลก การพด การแสดงพฤตกรรมตางๆ เพอการยอมรบในกลมเพอน ชอบแสดงออกในลกษณะทแสดงความเดน ความดง

เพอตอบสนองความตองการของวยรน ทตองการทพงพาทางจตใจ โดยเฉพาะจากผทตนเองใหความไววางใจ มทกษะในการใหค าปรกษา ซงวยใกลเคยงกน หรอวยเดยวกน จงมแนวทางของการจดกจกรรมเพอแกไขปญหาจากผลกระทบจากยาเสพตด เพอเสรมสรางภมคมกนอยางมประสทธภาพโดยใชกจกรรมตามกลมเปาหมาย ดงน

1) กลมสรางภมคมกน 2) กลมเฝาระวง 3) กลมบ าบด

กลมสรางภมคมกน

คมอองคความร การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา โรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา 31

แนวการจดกจกรรม ส าหรบกลมสรางภมคมกน ใชระยะเวลา 2 เดอน สปดาหละ 1 ครง

ท กจกรรม ผด าเนนการ ระยะเวลา

1 ตนไมแหงชวต คร 1 ชวโมง

2 การใชเวลาวาง คร 1 ชวโมง

3 ความสขของขาพเจา คร 1 ชวโมง

4 ทกษะการตดสนใจ คร 1 ชวโมง

5 เพอนกนตลอดไป คร,ผปกครอง 1 ชวโมง

6 ปฏเสธใหเปน คร 1 ชวโมง

7 หนาทในครอบครว คร,ผปกครอง 1 ชวโมง

8 การวางเปาหมายชวต คร 1 ชวโมง


1. ชอกจกรรม ตนไมแหงชวต

2. สาระสาคญ/แนวคด

ทกคนมจดดจดเดนของตนเอง ผทคนพบจดดจดเดนของตนเอง จะเกดความรสกทดพอใจในตนเองนาไปสการมองตนในดานดและมคณคาการเหนคณคาในตนเอง (selfesteem) เปนการประเมนความรสกทบคคลมตอตนเองในเรอง ความสามารถ คานยม ลกษณะนสย การเปนทยอมรบ ความมคณคา การนบถอตนเอง ความภาคภมใจในตนเองทงนบคคลทเหนคณคาในตนเองสง (high selfesteem) จะแสดงออกถงการยอมรบและเคารพตนเอง

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนวเคราะหจดเดนในตนเองและผอนได

3.2 ผเรยนระบลกษณะทตนเองอยากพฒนา และปรบปรงเพอเปนบคคลทเหนคณคาในตนเองและผอนได

4. เวลา 1 ชวโมง

5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครถามคาถามในวนพรงนนกเรยนคดวาจะทางานอะไรบาง 5.2 ครบอกนกเรยนวาคนทประสบความสาเรจในชวตทกคนควรมเปาหมายในชวต 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองเอกชย วรรณแกว 5.4 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 เรอง ตนไมชวต 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 สรปลกษณะเดนของฉน 5.6 ใหนกเรยนทาแบบประเมนการเหนคณคาในตนเอง 5.7 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความร 6.2 ใบงาน

7. การวดผลและประเมนผล 7.1 สงเกตจากการตอบคาถาม 7.2 ตรวจผลจากใบงาน

กจกรรมท 1


8. คาถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลก

เพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆเหลานไปปรบใชในอนาคต

1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน

- นกเรยนรสกอยางไรกบชวตของคณเอกชย วรรณแกว - สงททาใหคณเอกชยประสบความสาเรจในชวตมอะไรบาง - นกเรยนเคยสงเกตตวเองหรอไมวาทาอะไรไดด 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม - ทผานมานกเรยนเคยปฏบตตนอยางไร - นกเรยนเคยเหนคณคาในตนเองไหม - การเหนคณคาในตนเองสาคญอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply)ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต - ถานกเรยนควรนาลกษณะเดนของตนเองมาใชอยางไร - ใครบางทเปนคนดทนกเรยนควรนามาเปนแบบอยาง - นกเรยนอยากปรบปรงตนเองในเรองอะไรมากทสด


ใบความรท 1

เรอง ชวตของคณเอกชย วรรณแกว

เอกชย วรรณแกว เกดทจงหวดนครสรรค เปนลกคนสดทองในจานวนพนอง 5 คน

เขาเกดมาพรอมกบความพการไรแขน แตสามารถพาตวเองตอสกบความยากลาบาก เอกชยมาศกษาคณะจตรกรรมสากล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร วทยาเขตเพราะชางไดสาเรจ ในวนทเอกชยไดรบพระราชทานปรญญา แมนวาเขาจะไมมแขนเหมอนคนอน แตเขากมความพยายามไมนอยกวาคนอนเอกชยบอกวา ดใจทเราเคยรบปากพอแม ครอบครววาเราจะทาใหถงจดนใหไดซงเราทาได และตงเปาหมายวาสกวนเราจะตองมงานทา หาเงนเลยงพอแมใหไดและมนกใกลความจรง ถาเราตงใจทาจรง ไมทงเปาหมาย ถงเราจะเหนอย ทอเรากทนได เพราะเราผานจดนนไปไดแลวและจะสทมเทตอไปตามเปาหมายของเขาปจจบนคณเอกชยวรรณแกวจบการศกษาระดบปรญญาเอก


เรอง ตนไมแหงชวต

ค าชแจง ใหนกเรยนเขยนสงทภาคภมใจลงในคาถามดานลาง

1. โตขนนกเรยนอยากเปนอะไร 2. สงดๆ ทนกเรยนทาเปนประจา..........................................................................................................................................

3. อปสรรคทจะไมใหนกเรยนเปนอยางทตงใจ4. สงทนกเรยนทาไดด .............................................................. ......................................................................

5. ความดทนกเรยนทาไดทกวน ...................................................................

ใบงานท 1

ตนไมความภาคภมใจของ

..............................................................................................................

โตขนนกเรยนอยากเปนอะไร

อปสรรคทจะไมใหนกเรยนเปนอยางทตงใจไมได

สงดๆ ทนกเรยนท าเปนประจ าประจ า

สงทนกเรยนท าไดด ความดทนกเรยนท าไดทกวน


เรอง สรปลกษณะเดนของฉน ลกษณะภายนอก 1. ................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ลกษณะนสย 1. ................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... ลกษณะทฉนอยากจะพฒนาปรบปรงตนเองคอ 1. ................................................................................................................................................... 2. ................................................................................................................................................... 3. ................................................................................................................................................... 4. ................................................................................................................................................... 5. ...................................................................................................................................................

ไมตองบนใหสงอยางใครเขา........ จงบนเอาเทาทเราจะบนไหว ทาทบนไมจ าเปนตองเหมอนใคร... แคบนใหไปถงฝนเทานนพอ



แบบประเมนลกษณะเหนคณคาในตนเอง

ค าชแจงนกเรยนสามารถทดลองประเมนความภมใจ และเหนคณคาในตนเองไดจากแบบประเมน ตอไปน โดยเลอกคาตอบทตรงกบความรสกของตนเองมากทสด

หวขอ คณลกษณะ ค าตอบ

ใช ไมใช

1. มความรสกทดตอตนเองและผอน

2. เชอมนในตนเอง

3. ปรบตวไดเกงในทกสถานการณ

4. มอารมณมนคง

5. มบคลกภาพทด

6. มมนษยสมพนธทด

7. มความกระตอรอรน

8. สามารถทางานไดประสบผลสาเรจ

9. มความเปนอสระ

10. มความเปนผนา

11. มความรบผดชอบ

12. ทาชวตใหมความสข ไมวตกกงวล แกไขปญหาไดด คะแนนรวม



เกณฑการใหคะแนนแบบประเมนลกษณะเหนคณคาในตนเอง ถาตอบใช ให 1 คะแนน ถาตอบไมใช ให 0 คะแนน คะแนนเตม = 12 คะแนน

1. นอยกวา 4 คะแนน =มองเหนตวเอง ในแงลบ 2. 4 - 6 คะแนน = เหนคณคาในตวเอง พอใช 3. 7 - 9 คะแนน = เหนคณคาในตวเอง ด 4. 10 - 12 คะแนน=เหนคณคาในตวเอง ดมาก

ถานกเรยน ไดคะแนนนอยไมตองกงวลใจเพราะเราสามารถสรางความภาคภมใจและตวเรากมคณคาขนมาใหมไดเอง


1. ชอกจกรรม การใชเวลาวาง

2. สาระสาคญ/แนวคด การใชเวลาอยางมจดหมาย เปนสงสาคญ คนสวนใหญมกไมคอยมโอกาสทบทวนวา

ตนเองใชเวลาอยางไร มกปลอยใหชวตลองลอยไรจดหมาย การใชเวลาอยางมจดหมาย แยกแยะเรองสาคญ และเรองเรงดวนออกจากกนใหชดเจน จะชวยเพมประสทธภาพในการดาเนนชวต และชวยใหเรากาวไปสเปาหมายทตงใจไวไดดยงขน

3. วตถประสงค 3.1เพอใหนกเรยนทบทวนการใชเวลาของตนเอง เรยนรการจดลาดบความสาคญและ

ความเรงดวนของแตละกจกรรม 3.2 เพอใหนกเรยนไดวางแผนการใชเวลาใหมประโยชนมากยงขน


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครสนทนากบนกเรยนวาในแตละวนนกเรยนทากจกรรมอะไรบาง

5.2 ครถามนกเรยนวาทาไมเลอกทากจกรรมนนเมอทากจกรรมนนแลวรสกอยางไร 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองการใชเวลา 5.4 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 เรอง การใชเวลาวางของฉน 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 แบบสารวจการใชเวลาวางของฉน 5.6 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม








- นกเรยนคดวาเวลาวางมความสาคญอยางไร - นกเรยนคดวาการใชเวลาในครอบครวสาคญอยางไร - นกเรยนใชเวลาในแตละวนคมคาหรอไม เพราะอะไร 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหมเชน - ถานกเรยนมเวลาวางจะใชเวลาวางทากจกรรมใดบาง - เวลาใดเหมาะสมกบการออกกาลงกายมากทสด - การเปนคนตรงตอเวลาสาคญอยางไรบาง

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply )ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - นกเรยนมแนวทางในการใชเวลาวางของตนเองอยางไร - นกเรยนควรมตารางการใชเวลาในแตละวนหรอไม เพราะอะไร - ถามเวลาปดภาคเรยน 1 เดอนนกเรยนจะใชเวลาไปทาอะไร


เรองการใชเวลา

คนเรามเวลาในวนหนงๆ คนละ 24 ชวโมง เทา ๆ กน จะแตกตางกนกเพยงแตเราจะรจกใชเวลาใหเกดประโยชน มาก นอย เพยงใด เราจงควรพจารณาวา การใชเวลาของเราในแตละวนคมคาหรอไมเพยงใด การใชเวลาทคมคา นาไปสความสาเรจทงในชวตการเรยนและการทางาน การใชเวลาในแตละวน การใชเวลาในการทากจกรรมตาง ๆ แบงออกเปน 4 กลม ดงตอไปน 1. เวลาทใชในการเรยน หมายถง เวลาทใชในการทาการบาน ทบทวนบทเรยนทไดเรยนไปแลว เตรยมบทเรยนในวนตอไป และการศกษาหาความรเพมเตม 2. เวลาทใชในการพกผอน หมายถง เวลาทใชในงานอดเรก เลนกฬา ดโทรทศน ฟงเพลงเลนอนเตอรเนต เลนกบเพอนหรอญาตพนอง 3. เวลาทใชในการทากจวตรประจาวน หมายถง เวลาทใชในการดแลสขภาพอนามยของตนเอง เชนการอาบนา การออกกาลงกาย การรบประทานอาหาร 4. เวลาทใชในการทากจกรรมในครอบครว หมายถง เวลาทใชในการชวยงานผปกครอง การทางานบาน การเกบลางจานชาม รวมทงงานทผปกครองมอบหมายใหทา การจดเวลาและการใชเวลา หมายถง การจดสรรเวลาอยางเปนสดสวนเหมาะสม เพอใหเกดประโยชนมากทสดทงดานการเรยน การเลน การพกผอน

ความส าคญและประโยชนของการจดเวลา 1. ชวยใหนกเรยนแบงเวลาในการเรยน การเลน การพกผอน การทากจกรรมสวนตวและการทากจกรรมครอบครวไดอยางเหมาะสม 2. สรางลกษณะนสยทดใหแกนกเรยน เชนการตรงตอเวลา การทางานสวนตว และการทากจกรรมตาง ๆ รวมกบครอบครวไดอยางเหมาะสม 3. ชวยเตอนนกเรยนในการดหนงสอ หรอทางานตามเวลาไดอยางสมาเสมอ

...............................................



ใบงานท 1 เรอง การใชเวลาวางของฉน

ค าชแจง ใหนกเรยนทกคนสารวจการใชเวลาวางของตนเอง พรอมระบเวลาทใชในการทากจกรรม ภายใน 1 สปดาห

ประเภทพกผอน/บนเทง เลนเกมคอมพวเตอรเวลา.................ชม. เลนอนเตอรเนต เวลา.................ชม. ดทว/วดโอ เวลา.................ชม. เดนเลน/ขจกรยานเลน เวลา.................ชม. อานหนงสอการตน เวลา................ชม. ฟงเพลง/รองเพลง เวลา................ชม. เลนดนตร เวลา................ชม. โทรศพทคยกบเพอน เวลา................ชม. อนๆ ระบ......................... เวลา...............ชม.

ประเภทเสรมความร อานหนงสอพมพ เวลา...............ชม. ทาการบาน เวลา................ชม. ดขาว/สารคด เวลา...............ชม. ทบทวนการเรยน เวลา...............ชม. เรยนพเศษ เวลา...............ชม. สบคนขอมลจากอนเตอรเนต เวลา...............ชม. อนๆ ระบ.......................... เวลา..............ชม.

ประเภทเสรมสรางสขภาพอนามย เลนกฬา เวลา................ชม. ออกกาลงกาย เวลา................ชม. อนๆ ระบ...........................เวลา................ชม.

ประเภทชวยงานครอบครว ชวยงานครอบครว เวลา.................ชม. ทางานพเศษ เวลา.................ชม. อนๆ ระบ..........................เวลา...............ชม.

สรปผลการส ารวจนกเรยน

1. นกเรยนใชเวลาวางไปกบกจกรรมประเภทใดมากทสด.................................................. 2.นกเรยนใชเวลาวางไปกบกจกรรมใดมากทสด เรยงลาดบจากมากไปหานอยจานวน 3 ขอ

2.1……………………………………………………................................................................. 2.2……………………………………………………................................................................. 2.3………………………………………….…………................................................................


แบบส ารวจการใชเวลาวางของฉน

ชอ - สกล...............................................................เลขท.................ชน........................................ ค าชแจงใหนกเรยนสารวจการใชเวลาวางของตนเอง และเลอกกจกรรมททาจากมากไปหานอย ใน 1 วน ในวนทเรยนหนงสอ และเลกเรยนแลว ฉนใชเวลาวางทากจกรรมตอไปน

ประเภทพกผอน / บนเทง เลนเกมคอมพวเตอร ฟงเพลง / รองเพลง ดทว / วดโอ เลนดนตร

เลนอนเตอรเนต โทรศพทคยกบเพอน เลนกฬาทชอบ ทางานฝมอ / วาดภาพ อานหนงสอการตน ทาอาหารโปรด

ประเภทเสรมความร อานหนงสอพมพ ทาการบาน ทบทวนบทเรยน เรยนพเศษ ดขาว / สารคด ทองเทยวสถานทสาคญ

ประเภทเสรมสขภาพ /พลานามย เลนกฬา ออกกาลงกาย

เรยนเตนรา ปลกตนไม

ประเภทหารายได ทางานพเศษ ชวยงานครอบครว



1. ชอกจกรรม ความสขของขาพเจา

2. สาระสาคญ/แนวคด ความสขในชวตคนเราอยทเรามความสามารถในการคดแตเรองดๆ ทกอใหเกดประโยชน

ตอตนเองและทาใหจตใจสงบ สบายใจ เมอเราสามารถคดไดแตเรองทดจะสงผลใหเราเปนคนทมความสข เพอนๆอยากคบคาสมาคมดวย เมอจะทางานรวมกบใครจะทางานไดเปนอยางด

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนหาความสขใหกบตนเองและผอนได 3.2 เพอใหนกเรยนเลอกสรางความสขใหแกตนเองและผอนได 3.3 ปฏบตตนตามวธการสรางความสขทเหมาะสมใหแกตนเองและผอนได


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครเปดเพลง “สขกนเถอะเรา” ใหนกเรยนฟง และรวมกนอภปรายความหมายของเพลง 5.2 ครบอกนกเรยนวาทกคนหาความสขไดแตกตางกน 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองการคนหาความสข 5.4 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 2 เรองความสขของชวต 5.5 ใหนกเรยนศกษาใบงานท 1 เรองวธสรางสข ไรทกขของฉน 5.6 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 เรองความสขของเพอน 5.7 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม








- นกเรยนมความสขกบการทาอะไรมากทสด - นกเรยนอยากทาใหตนเองและผอนมความสขหรอไม - นกเรยนเคยนงสมาธและสวดมนตหรอไม ถาเคย เคยนงสมาธทไหนบาง 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหมเชน - นกเรยนหาวธสรางความสขใหกบตนเองอยางไร - ทผานมานกเรยนเคยมความสขกบเรองอะไรมากทสด - การสบบหรมพษภยอยางไรแกรางกายบาง

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply )ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - การใชของแพง หรหรา กนอาหารแพงๆเกนรายไดจะทาใหชวตเปนอยางไร - นกเรยนมแนวทางในการทาใหตนเองและผอนมความสขอยางไร - อาชพใดบางททาแลวมความสข ชวยทาประโยชนใหกบคนอนและสงคม


เรอง การคนหาความสข

ทาไม ตองคนหาสงททาใหตนเองมความสข นาแปลกทคนบางคนคดแตเรองของคนอนจนลมถามตนเองวา สงใดบางททาใหตนเองมความสขได และจาเปนอยางไรทจะตองคนหาความสขของตนเองกอน เพราะถาคนทไมมความสขจะไมคดหยบยนความสขใหผอน คนทมความสขแลวจงจะนกถงสงทจะทาใหผอนมความสข

จงเรมตนทจะคดหาสงททาใหตนเองมความสขแลวเมอใดทเราอมเอมเปรมปรดในชวตทมความสขแลว เมอนนเราจะหยบความสขใหกบผอนได

สงใดทเรยกวาความสข ความสขคอ ความสบายกายสบายใจ เปนสงททกคนปรารถนาเราจะรสกมความสขเมอไดรบสงนน และเมอไมไดรบเราจะรสกไมสบายใจเปนทกขใจ ใหสงเกตตนเองวาเมออยใกลใครแลวสบายใจ เมอทาสงใดแลวสบายใจ เมอไดสงของใดแลวสบายใจ ถาตอบคาถามได แสดงวาเรารแลววาความสขของเราคออะไร

เราจะรจกสงททาใหตนเองมความสขไดอยางไร งายมากเรมตนดวยการหลบตาทาจตใจใหสงบ ลองคอยๆคดวาอะไรทาใหเราสขใจมากทสด ลองหาคาตอบสก 3 ขอ คนทรจกหาความสขใหตนเองได เปนคนทสามารถใชทกษะชวตใหเกดประโยชนแกตนเองได เพราะรจกคนหาสงททาใหตนเองมความสขไดดวยวธงายๆ ไมใชสงตามกระแสแฟชนนยม สนคาทมยหอราคาแพง ๆหรหราแตอยางใด

ใหสงเกตวาขณะหลบตาแลวนกถงสงทตนเองมความสข เรากจะมความสขเพมมากขน เราสามารถใชเวลา วนละ 5 – 10 นาท เรากจะเปนคนทมความสขได ไมยากเลย



เรอง ความสขของชวต อยากมสขทกชวตอยาคดหนกหมนปลกรกไมตรมเพอนผอง

รจกใหใชของเราเอามาครองจตหมนหมองเอาแตไดไมใหทาน จะพดจาปราศรยใหระวง หากพลาดพลงแกไมไดใครประสาน คดกอนพดพงตระหนกรกยนนาน ทกค าขานลวนมคาอยาปากไว

หมนดแลรางกายใหเขมแขงอยากเสรมแตงแตพองามตามอชฌาสย งานทท าอยาตดพอจงพอใจอยาควาไขวอดตกาลทผานมา

หมนมองโลกแงดมสรางสรรค อารมณขนครนเครงครวญเพลงหา ตองพกผอนหยอนกายสบายอรา เรองปญหาอยาครนคดจตพะวง

ใชเวลารกษาความเจบปวด หมนทองสวดสมาธสมประสงค สงอยากไดแตไมไดกใหปลง อยาลมหลงโชคลางสรางกลลวง จะทกขสขอยทใจใชกรรมแตงอยามวแกงแยงชงดมแตหวง เมอสนลมกปลอยทงทกสงปวง ตางหลดบวงบาศอบายตายทกคน

.......................................................

ผประพนธ นายทรงพร บญประสงค ครชานาญการพเศษ โรงเรยนชมชนวดเสดจ จ.ปทมธาน



เรอง วธสรางสข ไรทกขของฉน

ค าชแจง ใหนกเรยนตอบคาถามตอไปน 1. วธหาความสขใหแกตนเองของขาพเจา

1.1 .............................................................................................................................................. 1.2 .............................................................................................................................................. 1.3 ..............................................................................................................................................

2. วธหาความสขใหแกผอนของขาพเจา 2.1 .............................................................................................................................................. 2.2 .............................................................................................................................................. 2.3 ..............................................................................................................................................

3. นกเรยนเลอกวธสรางความสขใหแกตนเองและผอน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 4. การปฏบตตามวธการสรางความสขทเหมาะสมใหแกตนเองและเพอน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................



เรอง ความสขของเพอน

ค าชแจง ใหนกเรยนจดบนทกความสขของเพอนทกคนในกลม

ความสขของเพอน

ชอเพอน คนทท าใหมความสข เหตการณทท าใหม

ความสข สงทจะท าใหม

ความสข ...................................

..................................

..................................

..................................

..................................

วธการทจะอยรวมกบเพอนแตละคนไดอยางมความสข .....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



1. ชอกจกรรม ทกษะการตดสนใจ

2. สาระสาคญ/แนวคด การตดสนใจ ไมวาเปนการตดสนใจเลอกสงของเครองใช ทเปนสงประกอบภายนอก

หรอตดสนใจในสถานการณทเกดขนในชวตจะเปนเรองทเกดขนอยเสมอ ฉะนนการรจกจดอนดบความสาคญ ของสงของเหตการณหรอสถานการณใหวเคราะหไตรตรองใหด จะทาใหการตดสนใจนนๆ ถกตองและงายขน

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนมทกษะในการตดสนใจแกปญหาในสถานการณตางๆ ไดอยาง

เหมาะสม 3.2 เพอใหนกเรยนเลอกตดสนใจในสถานการณทกาหนดใหถกตอง


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครสนทนากบนกเรยนความสาคญของการตดสนใจ 5.2 ครถามนกเรยนวาถาตดสนใจเลอกเรยนตอผดจะมผลเสยตอชวตอยางไร 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองกระบวนการตดสนใจ 5.4 ใหนกเรยนทาใบความรท 2 เรองกระบวนการตดสนใจทมประสทธภาพ 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 จะตดสนใจเชอขาวไหนด 5.6 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม





8. คาถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมาทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต


- นกเรยนคดวาการตดสนใจทดมผลตอชวตนกเรยนอยางไร - นกเรยนคดวาถาตดสนใจหนเรยน จะมผลเสยอยางไรบาง - วนหยดเสารอาทตยนนกเรยนควรใชเวลาทาอะไร 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน - ถานกเรยนไมสามารถแกปญหาได นกเรยนควรปรกษาใคร - ทผานมานกเรยนเคยใชกระบวนการตดสนใจหรอไม - นกเรยนพบเพอนกาลงหนเรยนนกเรยนควรทาอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - นกเรยนมขนตอนการตดสนใจอยางไรบาง - เมอจบการศกษาชน ม.3 แลว จะเลอกเรยนตอสายการเรยนใด - ถานกเรยนเจอเพอนทะเลาะตบตกนนกเรยนจะทาอยางไร


เรอง “กระบวนการตดสนใจ”

กระบวนการตดสนใจ

1. กาหนดปญหา รวาสงทตองตดสนใจคออะไร เปนขนตอนทสาคญเพราะถาไมตระหนกวาตองตดสนใจแลวจะไมมกระบวนการอนตามมา

2. รวบรวมขอมล ทมประโยชนทเกยวของกบการตดสนใจ ตองรวาตองการขอมลอะไรรแหลงทจะหาขอมล วธการไดขอมลและตองมทกษะการสบคนขอมล

3. กาหนดทางเลอก รจกกาหนดทางเลอกทหลากหลาย มองเหนลทางทจะตดสนใจและเพมตวเลอกทจะตดสนใจ

4. วเคราะหทางเลอก วเคราะหจดดจดดอยของแตละทางเลอก ตวเลอกทมนาหนกดกวาสามารถแกไขปญหาไดดงทคดไวหรอไม ใหวเคราะหขอมลอยางละเอยดแลวจดอนดบตวเลอกใหม โดยใหอนดบหนงเปนตวเลอกทมนาหนกในการเลอกสงสด

5. ตดสนใจ ตดสนใจเลอกทางเลอกทเหมาะสม (อาจเลอกไดมากกวาหนงอนดบถาตองการ)

6. ทบทวนผลการตดสนใจ เมอดาเนนการตามการทางเลอกทตดสนใจแลวควรมการทบทวนตรวจสอบผลทได หากพบวาผลการตดสนใจไมสามารถแกปญหาทตองการไดอาจเรมตนกระบวนการตดสนใจใหมอกรอบ



เรอง “กระบวนการตดสนใจ”

กระบวนการตดสนใจ


ตดสนใจเลอก

ก าหนดปญหา

วเคราะหทางเลอก

รวบรวมขอมลทเปนประโยชน

ก าหนดทางเลอกอยางหลากหลาย

ทบทวนผลการตดสนใจ

ผด


เรอง จะตดสนใจเชอขาวไหนด

ค าชแจง ใหนกเรยนไปหาขาวมา2ขาวอานขาวแลวตดสนใจวาจะเลอกเชอขาวไหนตามกระบวนการตดสนใจ 6ขนตอน ในใบความรท 2

ขาวท 1 ขาว.................................................หนงสอพมพ.................................ประจาวนท.................................. เนอหา...................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................

ขาวท 2 ขาว.................................................หนงสอพมพ.................................ประจาวนท.................................. เนอหา...................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ขอแตกตางระหวางทง 2 ขาว ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ขาพเจาจะเลอกเชอขาวจากหนงสอพมพ................................................................................................. เพราะ....................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................

สรปความคดเหนของนกเรยน ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................

สรปความคดเหนของคร ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................



1. ชอกจกรรม เพอนกนตลอดไป

2. สาระสาคญ/แนวคด การคบเพอนทดจะชวยใหเราประสบความสาเรจได เพราะเพอนทดจะชกจงเราไป

ในทางทด เชน อานหนงสอ ทบทวนตาราเรยน ตกเตอนกนในสงทไมถกตอง ในทางตรงกนขามถาเราไมรจกการเลอกคบเพอน เราอาจจะถกชกชวนทาในสงทผด เชน เสพยยา ชวนหนเรยนเปนตน ดงนนเราตองรจกคด พจารณาถงผลดผลเสยในการคบเพอน

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนสามารถอยรวมกบเพอนไดอยางมความสข 3.2เพอใหนกเรยนสามารถทจะคดวเคราะหลกษณะของเพอนทควรคบ 3.3 เพอใหนกเรยนรวธปฏเสธเมอเพอนชวนทาในสงไมถกตอง


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครถามนกเรยนวา “นกเรยนตองการคบเพอนลกษณะใด” 5.2 ครบอกนกเรยนถามเพอนดและไมดนกเรยนควรเลอกคบเพอนชนดใด 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 กรณตวอยางเรองเพอนชวยเพอน 5.4 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 เรองตารางชวยกนคดหนอย 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 เรองฉนตองการเพอน 5.6 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม








- นกเรยนรสกอยางไรกบเรองเพอนชวยเพอน - ถานกเรยนเปนดวงจนทรควรเลอกคบเพอนอยางไร - นกเรยนคดวาการมเพอนสาคญอยางไร 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหมเชน -ขอด ขอเสยของการหนเรยนคออะไรบาง - การคบเพอนไมดทาใหชวตเราเปนอยางไร - เพอนมอปการะควรมลกษณะอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply)ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - นกเรยนจะเลอกคบเพอนประเภทใด - มวธใดบางทจะอยรวมกบเพอนอยางมความสข

- นกเรยนคดวามวธการใดทจะสรางสมพนธภาพกบเพอนใหอยไดนานๆ


กรณตวอยางเรอง เพอนชวยเพอน

วนหนงดวงตา ดวงกมล ดวงเดอน และดวงจนทร ตองชวยกนรบผดชอบเรองทาความสะอาดหองเรยน บางคนกวาดพนหองเรยนหลงเลกเรยน บางคนถพนและยกเกาอลง ขณะททกคนวนวายกบการทาความสะอาดหองเรยน ดวงตาบอกกบดวงจนทรวาเธอยงทาการบานไมเสรจและขอตวกลบไปทาการบานตอ สวนดวงกมลบอกวาเธอปวดทองขอเขาหองนาแลวถอโอกาสหลบไปเขาหองสมดอานหนงสอการตน เมอดวงเดอนทาความสะอาดไปไดสกพกหนงกบอกกบดวงจนทร วาเธอเหนอยขอพกกอนแลวหลบไปนงเลนทหนาหอง ขณะนนมยรซงเปนเพอนใหมอยชน ม.3 เหมอนกน เหนดวงจนทร ทาความสะอาดหองอยคนเดยว จงเขาไปชวยแลวถามดวงจนทร วาทาไมทาความสะอาดหองอยคนเดยว ดวงจนทร บอกมยรวาเพอนๆ มธระกนหมด มยรพดแสดงความเหนใจและใหกาลงใจ มยรชมดวงจนทรวาขยนขนแขง และมยรกชวยดวงจนทร ทาความสะอาดหองจนเสรจ ดวงจนทรขอบคณมยร จากนนกชวนกนไปรบประทานอาหารเยนดวยกนเมอดวงจนทรไปถงบานเลาเรองทเกดขนใหคณแมฟงคณแมกพดกบดวงจนทรวา

เพอนแท ม 4 ประเภททเรยกวา กลยาณมตร 1. มตรมอปการะ เพอนทชวยเพอนไดทกกรณ รกษาทรพยสมบตของเพอน ชวยเหลอ

ยามขดสน 2. มตรรวมทกขรวมสข รกษาความลบของเพอนได เมอมอนตรายไมทงกน สามารถตาย

แทนกนได 3. มตรแนะประโยชน คอยหามปรามเมอเพอนทาชว คอยแนะใหทาความด บอกทางสข 4. มตรมนาใจ เพอนมทกขกพลอยไมสบายใจ ทกขไปดวย เพอนมสขกชนชมยนด

แมบอกกบดวงจนทรวาถาเราคบเพอนไมด จะชกชวนเราทาในสงทผด จะเกดผลเสยมากทาใหพอแมตองเสยใจ ในทางตรงกนขามถาเราเลอกคบเพอนทด ผลดกจะตามมา ดงนนถาดวงจนทรจะเลอกคบเพอนควรจะเลอกมตรแบบใดด



ตารางชวยกนคดหนอย

ค าชแจงใหนกเรยนตอบคาถามลงในแตละตารางในการพดปฏเสธเพอนอยางไมใหเสยนาใจ

บทบาทท

เรอง

การปฏเสธเพอนทไมท าลายความสมพนธ

1.

เพอนชวนหนเรยนไปเลนเกม

1. ............................................................................. 2. ............................................................................. 3. .............................................................................

2.

เพ อนชวนสบบหร ในหองน าโรงเรยน

1. ............................................................................. 2. ............................................................................. 3. .............................................................................

3.

เพอนชวนไปเทยวกลางคน

1. ............................................................................. 2. ............................................................................. 3. .............................................................................

4.

เพอนชวนใหยกพวกตกน

1. ............................................................................. 2. ............................................................................. 3. .............................................................................



เรองฉนตองการเพอน

ชอ - สกล................................................................เลขท....................ชน......................................

ค าชแจงใหนกเรยนตอบคาถามในกลมและอภปรายสรปในการสรางทางเลอกในการสรางสมพนธภาพทดกบเพอน

1. นกเรยนคดวาการมเพอน มสงคม มความสาคญหรอไม............................................................. เพราะอะไร.................................................................................................................................

2. การทเราอยคนเดยวมผลดอยางไร............................................................................................. ...................................................................................................................................................

3. การทเราอยคนเดยวไมมเพอน มผลเสยอยางไร......................................................................... ...................................................................................................................................................

4. นกเรยนคดวามวธการใดทจะสรางสมพนธภาพกบเพอนใหอยไดนานตลอดไป 1. ............................................................................................................................................. 2. ............................................................................................................................................. 3. ............................................................................................................................................. 4. ..............................................................................................................................................

5. สรปทางเลอกทจะนาไปปฏบตในการอยรวมกนกบเพอนในสงคม ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................... ...................................................................................................................................................



1. ชอกจกรรม ปฏเสธใหเปน

2. สาระสาคญ/แนวคด

ปฏเสธใหเปน ทกคนมสทธ ทจะปฏเสธการชวนไปทาในสงทตนเองไมอยากทาโดยเฉพาะอยางยงการชวนไปทาในสงทไมปลอดภย การตดโรค การใชยาเสพตดหรอไปมพฤตกรรมทางเพศทไมเหมาะสม

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนมทกษะในการปฏเสธเมอเพอนชกชวนไปในทางทไมด 3.2 เพอใหนกเรยนเลอกตดสนใจในสถานการณทกาหนดใหถกตอง


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครถามนกเรยนวาถาเพอนชวนหนเรยนกบชวนไปอานหนงสอในหองสมดนกเรยนจะเลอกไปไหน 5.2 ครบอกนกเรยนวาคนทรจกปฏเสธโดยไมใหเพอนเสยนาใจจะตองมการฝก 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองทกษะการปฏเสธ 5.4 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 เรอง ฝกวเคราะหสถานการณ 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 เรอง ฝกปฏเสธ 5.6 ใหนกเรยนทาใบงานท 3 เรองฝกทกษะปฏเสธ แบบประเมนการปฏเสธ 5.7 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม








- นกเรยนรสกอยางไรกบเรองของบญศกด - การพดปฏเสธผดผอนโดยการขอยดระยะเวลาออกไป มประโยชนอยางไร - นกเรยนรสกอยางไรกบคนทตดยาเสพตด 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหมเชน - นกเรยนควรปฏเสธทจะเลอกคบเพอนประเภทใด - ปฏเสธอยางไรถงจะไมเสยนาใจเพอน - เมอเพอนชวนไปทดลองสบบหรควรปฏเสธอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply )ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - ถาปฏเสธแลวเพอนยงเซาซอยควรทาอยางไร - นกเรยนไปเดนรานคาไมมเงนนกเรยนหวมากจะทาอยางไร - การปฏเสธอยางจรงจงควรพดอยางไร


เรองทกษะการปฏเสธ

ในสงคมปจจบน มสงยวยมากมายททาใหวยรนมพฤตกรรมไมเหมาะสมกบวยปญหาทงเรองบหร สรา ยาเสพตด การมเพศสมพนธรวมไปถงเรองของการตดเกมจนทาใหเกดปญหาตามมาอกหลายเรองทงทะเลาะววาทอาชญากรรม เหลานดเหมอนวาจะมเพมมากขนเรอยๆ โดยเฉพาะในกลมของเดกๆ และวยรนสวนหนงมเหตมาจากเดกขาดทกษะทเรยกวา ทกษะการปฏเสธ เพราะวยนเปนวยทใหความสาคญตอเพอนในบางครงเมอมเพอนมาชกชวน กไมไดคดใหรอบคอบเพราะเกรงใจหรอรเทาไมถงการณหรอไมรจะปฏเสธอยางไร กลวเพอนโกรธ ดงนนทกษะปฏเสธ จงจาเปนสาหรบวยรน โดยจะตองวเคราะหสถานการณวามความเสยงตอการทจะเดอดรอนหรอไดรบอนตราย โดยวธ ดงตอไปน

ขนตอนการตดสนใจ การตดสนใจเปนสทธสวนบคคล ในการเลอกทจะทาหรอไมทาม 4 ขนตอน คอ

1. กาหนดทางเลอกเพอตดสนใจ 2. วเคราะหผลด ผลเสยของทางเลอกทงสองทาง 3. ตดสนใจเลอกทางใดทางหนง 4. หาทางแกไขขอเสยทเกดขนจากการตดสนใจนน เมอวเคราะหสถานการณวาตอไปจะเปนอยางไรแลว(คาดเหตการณ)ตดสนใจทจะไม

ทาแลวจงบอกใหคนทมาชวนรบรการตดสนใจของเรา การปฏเสธเปนสทธสวนบคคลททกคนควรเคารพและยอมรบการปฏเสธทใชไดผลมก

เปนการปฏเสธในสถานการณทถกชวนไปกระทาในสงทไมเกดประโยชนหรอเกดผลกระทบในแงลบตามมาจงมหลกในการปฏเสธเพอใหไดผลและไมเสยเพอน ดงน

หลกการปฏเสธ 1. ปฏเสธอยางจรงจงทงทาทางคาพดและนาเสยง เพอแสดงความตงใจอยางชดเจน 2. ใชความรสกเปนขออางประกอบเหตผลเพราะการใชเหตผลอยางเดยวมกถกโตแยงดวย

เหตผลอน การอางความรสกจะทาใหโตแยงไดยากขนเชน ฉนไมสบายใจเลยเพราะอาจทาใหคนเขาใจผดได

3. การบอกปฏเสธใหชดเจน เชน ฉนไมไปดวยหรอก ฉนขอไมไปผมไมชอบไมอยากไป 4. การขอความเหนชอบและแสดงอาการขอบคณเมอผชวนยอมรบและเปนการรกษานาใจ

ของผชวน เชน คณคงไมวานะคณคงเขาใจนะ



5. เมอถกเซาซ หรอสบประมาท ไมควรหวนไหวไปกบคาพดเหลานน เพราะจะทาใหขาดสมาธควรยนยนการปฏเสธและหาทางออกโดยเลอกวธตอไปน

5.1 ปฏเสธซาโดยไมตองใชขออางพรอมทงบอกลาแลวเดนจากไปทนท 5.2 การตอรองโดยการชกชวนใหทากจกรรมอนทดแทน เชน เรากลบบานกนดกวา

เดยวพอ แม จะเปนหวง เราไปเลนกฬากนดกวา ไปหองสมดกนไหม พรอมทงบอกลาแลวเดนจากไปทนท

5.3 การผดผอน โดยการขอยดระยะเวลาออกไป เพอใหผชวนเปลยนความตงใจ เชน เอาไววนหลงดกวา ไวโอกาสหนากแลวกน ตอนนยงไมวางไวใหมเวลาวางกอนนะฯลฯพรอมทงบอกลาแลวเดนจากไปทนท 6. ออกจากสถานการณนนๆ หมายเหต หากเปนสถานการณทเกยวของกบบคคลอนๆทไมนาไววางใจมากๆและอาจเปนอนตรายไมจาเปนตองรกษานาใจเพยงแตปฏเสธใหสภาพแลวออกมาจากสถานการณโดยเรว


ตวอยางประโยคปฏเสธ

สถานการณ – เพอนชวนหนเรยน

ขนตอนการปฏเสธ ตวอยางค าพด 1. ปฏเสธ “ฉนไมโดดดวยหรอกนะ” 2. การแสดงความรสก “ฉนกลวอาจารยจบไดและเปนการกระทาทผด

ระเบยบของโรงเรยนดวย” 3. การถามความเหน/ขอบคณเมอเพอนยอมรบ

“เธอคงเขาใจนะ” “ขอบคณมากทเธอเขาใจ”

แตถาเขายงเซาซอยควรปฏเสธซ า หรอตอรองหรอผดผอน

4. ปฏเสธซา (แลวไปใหไกลจากทนน) “ฉนไมโดดจรง ๆ ไปกอนนะ” 5. ตอรอง (แลวไปใหไกลจากทนน) “เอาเปนวาไปกนนาแลวรบเขาเรยน จะไดเขาใจ

มากขน 6. ผดผอน(แลวไปใหไกลจากทนน) “เอาไววนหลงดกวา”

บางครงผชกชวนจะมการสรางความสบสนใหคสนทนาม 6 แบบ ดงน 1. การดถก : เองกลวใชไหม, ไมกลาน 2. การโตแยง : ทาไมละ ใครๆเขากทากนทงนน, คนรนใหมเขาทากนอยางนทกคนละ 3. การขมข : จะทาหรอไมทา ไป…ไปเดยวน, นถาแกไมทา..เจบแน 4. การพยายามมองไมเหนปญหา :ไมมอะไรรายแรงหรอก, พอไมวาหรอก, ไมมใครเหนหรอก, ไมมใครรหรอก 5. การอางเหตผล : เธอโตแลวนะ อยาเปนเดกอยเลย, ผมรกคณจรงๆนะ มาเถอะ, ไมมใครทาอะไรคณนาผมอยทงคน, ทาไมตองแครคนอนนเปนเรองของเราสองคนเทานน 6. การพยายามออกนอกเรอง :เพงรวา..เธอโมโหแลวสวยจงเลย ค าพดเพอยตการสรางความสบสนใหคสนทนา มดงน 1. ขอใหฉนพดใหจบกอน 2. เดยวฉนพดกอนซ 3. อยาเพงขดจงหวะซฉนยงพดไมจบเลย 4. ด...ขอเสนอเธอแตฟงฉนกอนนะ 5. ฉนเขาใจแตใหฉนพดใหจบกอนนะ

“ ปฏเสธเพอ ความปลอดภย

รสกดกบตนเอง และไมเดอดรอน”


เรอง ฝกวเคราะหสถานการณ

ค าชแจง 1. ใหนกเรยนอานตวอยางกรณศกษา “เรองของบญศกด”

กรณศกษา - เพอนสนทในกลม 4 คน ชวนบญศกดใหไปลองสบบหรทหองนาในโรงเรยนชวงพกกลางวน บญศกดเกดความลงเล ตดสนใจไมไดวาจะไปหรอไมไป 2. ใหนกเรยนวเคราะหวาถานกเรยนเปนบญศกดจะตดสนใจอยางไร

การตดสนใจ ถาไปผลด.......................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. ผลเสย....................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................

ถาไมไปผลด........................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................. ผลเสย..................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................. การตดสนใจ ไป ไมไป การแกไขผลเสยทเกดขน......................................................................................................................... .................................................................................................................................................................



เรอง ฝกปฏเสธ

ค าแนะน า ใหนกเรยนฝกปฏเสธตามสถานการณทก าหนด 1. จากเรองของบญศกดเมอบญศกดตดสนใจไมไป ใหนกเรยนชวยหาแนวทางการปฏเสธวาจะบอกเพอน

อยางไร

การปฏเสธ……………………………………………………………………………………................................................ การแสดงความรสก……………………………………………………….….………………............................................. การถามความเหน/ขอบคณ …………………………………………………………..………........................................ แตถาเขายงเซาซอยควรปฏเสธซาหรอตอรองผดผอน ปฏเสธซา …………………………………………………………………………………................................................... ตอรอง ………………………………………………………….………………………..................................................... ผดผอน ……………………………………………………………………………………..................................................

2. สถานการณ เพอนตองการใหเอกชยอยชวยเตรยมงานเลยงหลงเลกเรยนแตเอกชยคดวา ทากจกรรมมากพอแลวและอยากกลบบานไปดหนงสอ ใหนกเรยนชวยหาแนวทางการปฏเสธวาเอกชยจะบอกเพอนอยางไร

การปฏเสธ……………………………………………………………………………………............................................... การแสดงความรสก………………………………………………………….………………............................................. การถามความเหน/ขอบคณ ……………………………………………………………………...................................... แตถาเขายงเซาซอยควรปฏเสธซาหรอตอรองผดผอน ปฏเสธซา ……………………………………………………………………….………..................................................... ตอรอง …………………………………………………………………………………...................................................... ผดผอน ……………………………………………………………………….………………..............................................

3. หลงเลกเรยนชมพไปเดนทหางสรรพสนคากบตายและแอน ตายและแอนชวนใหไปแอบหยบตกตา บอกวาสนกด ชมพไมอยากทาเพราะกลวความผด แตตายและแอนเซาซบอกวาไมเปนไร ลองหยบเฉยๆ แลวคอยเอามาคนใหนกเรยนชวยหาแนวทางการปฏเสธชมพจะบอกเพอนอยางไร

การปฏเสธ……………………………………………………………………………………............................................... การแสดงความรสก………………………………………………………………………….............................................


แนวทางการปฏเสธ




การถามความเหน/ขอบคณ …………………………………………………………………........................................ แตถาเขายงเซาซอยควรปฏเสธซาหรอตอรองผดผอน ปฏเสธซา ……………………………………………………………………………….................................................... ตอรอง ………………………………………………………….……………………...................................................... ผดผอน ………………………………………………………….……………………...................................................


เรอง ฝกทกษะปฏเสธ

ค าชแจงใหนกเรยนแบงกลม 3 คน กาหนดสถานการณ 1 สถานการณ และแสดงบทบาทสมมตการใชทกษะปฏเสธ สลบกนเปนผชกชวน ผปฏเสธ ผสงเกต และผสงเกตเปนผประเมนผปฏเสธ

ตวอยางสถานการณ 1.ถานกเรยนไปเทยวหางสรรพสนคากบเพอนๆ และเกดมหนงในกลมชวนคนอนๆให “แอบหยบ”ตกตาสกตวในรานของเลน เพราะกาลงไดโอกาสเหมาะไมมพนกงานขายเหน นกเรยนจะพด หรอทาอยางไร ? 2.ถานกเรยนไปเทยวบานลงปาในวนหยดสดสปดาห และขณะทอยในสวนหลงบานทลบตา พชายวย 18 ซงเปนลกพลกนองหยบบหรขนมาจด และเสนอใหนกเรยนลองดวย นกเรยนจะพดและทาอยางไร ? 3.หลงโรงเรยนเลก เพอนชวนไปเทยวบาน เพอนคนหนงม “ของบางอยาง” ซงดคลายกญชามาใหลองกน นกเรยนจะพดและทาอยางไร ? 4.ทคายพกแรม เพอนคนหนงแอบเอาเบยรใสกระเปามาดวยหลายกระปอง และเสนอวาดมแลวจะชวยใหรสกหลบสบายขน นกเรยนจะพดและทาอยางไร ?



แบบประเมนการปฏเสธ ชอผประเมน........................................................................ประเมนสถานการณท..................................

พฤตกรรมการปฏเสธ ระดบคณภาพ

ขอเสนอแนะ ด พอใช ปรบปรง

1. การปฏเสธ 2. การแสดงความรสก 3. การถามความเหน/ขอบคณเมอเพอนยอมรบ 4. ปฏเสธซา (ออกจากสถานการณ) 5. ตอรอง (ออกจากสถานการณ) 6. ผดผอน (การออกจากสถานการณ) 7. ทาทจรงจง และมนคง ขอเสนอแนะเพมเตม................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................


1. ชอกจกรรม หนาทในครอบครว

2. สาระสาคญ/แนวคด การทาใหครอบครวตระหนกวาปญหาทกอยางทเกดกบบตรหลานเปนปญหาของทกคน

การรวมมอกนแกไขปญหาโดยกาหนดบทบาททชดเจน จะชวยใหปญหาบรรลตามเปาหมายและทกคนในครอบครวมความรกใคร สามคคกนทาใหสถาบนครอบครวเขมแขง

3. วตถประสงค 3.1เพอใหครอบครวตระหนกถงบทบาทของตวเองทสงผลถงการเรยน และรวมกน

หาแนวทางแกปญหาตางๆทจะเกดกบสมาชกในครอบครว 3.2เพอใหสมาชกในครอบครวมความรกใครปรองดองและใหสถาบนครอบครวเปน

สถาบนทเขมแขงในสงคมตอไป


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครถามนกเรยนวาในแตละวนนกเรยนมเวลาอยกบครอบครวกชวโมง 5.2 ครบอกความสาคญของการใชเวลาใหเหมาะสมในแตละวนควรแบงเวลาทากจกรรมในครอบครว 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองการปองกนและลดความคดแยงในครอบครว 5.4 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 เรองแบบสารวจการแกปญหาความคดแยงในครอบครว 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 เรองกรณตวอยางเรองปกปองกบเพอน 5.6 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม








- วธการลดความขดแยงในครอบครวมอะไรบาง - นกเรยนคดวาครอบครวทอบอนควรมลกษณะอยางไร - นกเรยนจะตอบแทนพระคณของพอแมดวยการทาอะไรใหทานบาง 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหมเชน - ครอบครวนกเรยนมวนครอบครวไหม - เหตการณอะไรบางททาใหครอบครวมความสข

- ทผานมานกเรยนมวธแกไขปญหาความไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply )ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - ถานกเรยนมความคดไมตรงกบพอแมนกเรยนจะหาทางลดความขดแยงอยางไร - ถาอยากใหครอบครวนกเรยนมความสขนกเรยนควรทาตนอยางไร - ถานกเรยนเรยนจบมงานทาแลวคดจะแตงงานจะเลอกคชวตอยางไร


เรอง การปองกนและลดความขดแยงในครอบครว

โดย นภา ผองพนธ โรงพยาบาลสวนปรง กรมสขภาพจต

แนวทางปฏบต 10 ประการ สาหรบนกเรยนเพอลดการขดแยง และหาทางออกเมอขดแยงกบพอแม ดงน 1. เมอตองการใหพอแมใหอสรภาพ กตองทาตวใหพอแม ไววางใจและเชอใจวาไมออก

นอกทางในการคบเพอนไมด 2. เมอตองการเปนตวของตวเอง อยากใหพอแมรบฟงและเหนดวยกควรพดดวยเหต

และผลดวยวธการพดทนมนวล หรอไมพดโกหก 3. เมอตองการใหพอแมเขาใจ ตองแสดงความรสกของตนออกมาอยางเปดเผยจรงใจ กลาส

ความจรง กลาขอคาปรกษาจากพอแม อยาเกบงาปญหา ความรสกไวตามลาพงแตผเดยว 4. รจกเอาใจของพอแมมาใสใจเรา เมอมความขดแยงใหลองคดกลบกนวาถาเราเปนพอ

หรอแมเราจะรสกอยางไรในพฤตกรรมทเราทาลงไป 5. เมอพอแมพดบน ซงเปนวธการหนงทบอกใหรถงความรสก ความรก ความหวงใย

ของพอแมทมตอลก ตองพยายามเขาใจ ยอมรบเชน การคบเพอนทไมด การเสพสงเสพตดทงหลาย 6. ถาตองการใหพอแมปฏบตตอเราอยางเพอน เราตองรจกเปดเผย ไมปดบงเมอม

ปญหาตองระบาย เลา หรอปรกษาพอแม 7. แสดงความรก ความเคารพ และความเอออาทรตอพอแม เชน ชวยเตรยมนา เตรยม

อาหาร แสดงความเคารพดวยการไหว รวมทงการชวยงานบานเพอแบงเบาภาระของทาน 8. เมอพอแมพดสอน หรอตาหนตเตยน ควรนงฟงอยางตงใจ และยอมรบไมควรเถยง

เพราะจะไมทาใหสถานการณดขน 9. ทากจกรรมรวมกนกบพอแม ไมวาจะเปนการดทว ทาสวน ชวยงานบาน เขาครวปรง

อาหาร หรอไปเทยวดวยกน เพราะกจกรรมทงหลายเหลานจะชวยสานสมพนธในครอบครว 10. แสดงความรก ความเคารพ และความเอออาทรตอพอแม เชน ชวยเตรยมนาเตรยม

อาหารแสดงความเคารพดวยการไหว รวมทงการชวยงานบานเพอแบงเบาภาระของทาน



แบบส ารวจการแกปญหาความขดแยงในครอบครว

ค าชแจง ใหนกเรยนทกคนตอบแบบสารวจนโดยทาเครองหมาย ในชอง เหตการณของตนเองพรอมตอบ 1. เรองทนกเรยนไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวคอ (สามารถตอบไดมากกวา 1 ขอ)

พอแม จจ ขบน พอแมใหชวยทางานบาน หามไปเทยวกบเพอน จากดเวลาเลนเกม สงใหทาการบาน ควบคมเรองคาใชจาย ไมใหคบเพอนทสบบหร หนเรยน หามไมใหมแฟน หามสบบหร

หามดมเหลา เรองอนๆ ทตองการบอก

2. ผลลพธจากเหตการณความไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวเปนอยางไร ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 3. ทผานมานกเรยนมวธแกไขปญหาความไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวอยางไร ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................................



กรณตวอยาง เรองปกปองกบเพอน

ค าชแจง1.แบงกลมนกเรยน กลมละ 5 - 6 คน 2. ใหนกเรยนชวยกนระดมความคดเหนเพอทากจกรรมตอไปน พรอมสงตวแทนนาเสนอ

1. นกเรยนสามารถมสวนรวมสรางความรกความอบอนใหเกดขนในครอบครวไดอยางไรบาง ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................................. 2. ใหนกเรยนอานกรณตวอยาง แลวตอบคาถามตอไปน

กรณตวอยาง ปกปอง ปกรณ และ ปกครอง เปนเพอนสนทกนกาลงเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทงสามคนมพฤตกรรมเหมอนกนคอไมสนใจการเรยน ชอบซอของเลนหนาโรงเรยนเปนประจา บอยครงหลงเลกเรยนทงสามคนมกแวะไปวนเวยนอยทรานเกม แมจะไมไดเขาไปเลนเกม กจะไปจบกลมเลนกบเพอนทหนารานสงเสยงเอะอะโวยวาย ตามแรงเชยรของเพอนตกเยนพอ แมของทงสามคนตองเดนมาตามใหกลบบาน ซงทงสามคนมกจะวงหนเขาตามซอกซอยเพอไมใหพอแมจบได และในทกวนกจะมพฤตกรรมแบบนเสมอมา สรางความไมสบายใจกบ พอ แม และทกคนในครอบครว ไมวาพอแม จะวากลาวตกเตอนและลงโทษอยางไร ทงสามคนกยงมพฤตกรรมเหมอนเดม ไมคดจะเปลยนแปลงตวเองใหดขนเลย

ค าถาม 1. นกเรยนคดวาทงสามคนนมพฤตกรรมเหมาะสมหรอไม เพราะอะไร

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................. 2. ใหนกเรยนระบพฤตกรรมทไมเหมาะสมจากกรณตวอยาง

.................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................. 3. ใหนกเรยน แตงเรองนใหม โดยใหทงสามคนนมพฤตกรรมทดและเหมาะสม

.................................................................................................................................................................

.................................................................................................................................................................



1. ชอกจกรรม การวางเปาหมายชวต

2. สาระสาคญ/แนวคด บคคลทไมประสบความสาเรจในการศกษานน เพราะขาดเปาหมายในชวต ไมให

ความสาคญของการดาเนนชวตอยางมทศทาง กระตนใหเรามมานะ กระตอรอรนเพอไปใหถงเปาหมายของชวตวางแผนการดาเนนชวต ใชความรความสามารถ ความถนด และศกยภาพอยางเตมทเพอเดนทางไปสเปาหมายทตนเองมงหวงตงใจ

3. วตถประสงค 1. เพอใหนกเรยนเกดความตระหนกในความสาคญของการวางเปาหมายชวต 2.เพอใหนกเรยนสามารถวางแผนการดาเนนชวตในดานการศกษาของตนเองได 3. เพอใหนกเรยนสามารถกาหนดจดมงหมายในชวตของตนเองได


5. วธดาเนนกจกรรม 5.1 ครถามนกเรยนวา “เปาหมายชวตของนกเรยนมอะไรบาง” 5.2 ครถามนกเรยนวานกเรยนมเปาหมายระยะสน และระยะยาวอยางไรบาง 5.3 ครใหนกเรยนแสดงบทบาทสมมต เรองเปาหมายชวตของบว 5.4 ใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรอง เปาหมายชวตทด 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 เรอง การวางเปาหมายชวต 5.6 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม








- การวางเปาหมายชวตสาคญอยางไร - นกเรยนคดอยางไรกบเรองเปาหมายชวตของบว - พหวานกบบวแตกตางกนอยางไร 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวาง

ประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหมเชน - ถานกเรยนอยากใหพอแมรกจะปฏบตตนอยางไร - ทผานมานกเรยนทางานไมเสรจเพราะอะไร - เปาหมายชวตทดเปนอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply )ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน - นกเรยนวางเปาหมายชวตไวอยางไร - ถานกเรยนไมสามารถทาตามเปาหมายทตงไวไดจะแกปญหาอยางไร - สถาบนการศกษาอะไรทจะเลอกเมอจบชนมธยมศกษาปท 3


บทบาทสมมต เรอง เปาหมายชวตของบว

บทบาทของบว บวเปนเดกผหญงอาย 12 ป เปนเดกทไมมนใจในตนเอง บวเปนเดกทผอมสง และผว

คลา หนาตาธรรมดาคอนไปทางไมสวย ทาใหเธอไมคอยมนใจในตนเอง การเรยนของบวกปานกลาง ในบางวชาผลการเรยนกไมดเลย ทาใหพอและแมตองคอยกวดขนบวในเรองการเรยน บวชอบเทยวและเลนเกมนาน ๆทกวน พอกบแมมกเปรยบเทยบบวกบพหวานเสมอ ทาใหบวนอยเนอตาใจ และตงเปาหมายในชวตวาจะตองเปนอยางพหวานใหได

บทบาทของพหวาน พหวานอาย 26 ป พหวานเปนคนสวย มความมนใจในตนเอง เรยนเกง พหวานของบวเพงจบจากมหาวทยาลยไดไมนาน พหวานเกงทงเรองงานและเรองสวนตว พหวานจะมสมดเลมหนงไวจดสงทตองทาในแตละวน พอกอนเขานอนจะมาทบทวนวาทาอะไรบางแลว มอะไรยงไมไดทา และทาไมไดบาง รงขนจะทาอะไรกเขยนไวเปนขอ วนหนงมเพอนมาชวนพหวานไปเทยว พหวานปฏเสธอยางไมมเยอใย วาไมไดพรงนตองทางานสงหวหนา พหวานประสบความสาเรจในการจดการชวตและการงาน

บทบาทพอและแม พอและแมมหวานเปนลกคนแรก พอและแมรกและภาคภมใจในตวหวานมาก เพราะหวานเปนคนสวย เรยนหนงสอเกง ทางานทกอยางทพอแมมอบหมายใหอยางด และพอจบจากมหาวทยาลยกไดงานทนท ทางานไดไมนานกประสบความสาเรจ ไดเลอนเปนผบรหารระดบกลางในบรษทเอกชนแหงหนง ตอมาพอและแมมลกอกหนงคนชอบวซงอายหางกนมากกบลกสาวคนโต บวเปนเดกไมเอาใจใสในการเรยน หนาตาไมสวยและไมทางานใหพอแม ทาใหแมตองหนกใจในทกเรอง

.....................................................



เรอง เปาหมายชวตทด

เปาหมายทดเรมตนทตรงไหน การตงเปาหมายทด จะตองทาความรจกกบตนใหดเสยกอน วาอะไรคอสงสาคญใน

ชวต โดยไมปลอยใหความคดเหนของบคคลอนรอบตว การตงเปาหมายใหกบตนเอง บางครงอาจจะเกดขนในชวงเวลาทเราประสบปญหา

บางประการ ทาใหตองหนมาทบทวนชวตและพจารณาเปาหมายขางหนาใหมอกครง การตงเปาหมายจะชวยใหเรากาวเดนออกจากจดทเปนปญหาไปสจดทเราตองการ

อยางมทศทางทแนนอนมากยงขน ทสาคญชวยปองกนไมใหเราคดเวยนวนกลบไปกลบมาอยางสบสน อยางไรกตาม การตงเปาหมายสามารถเกดขนในชวงเวลาปกตทชวตราบรนไดเชนกน ถาตองการพฒนาตนเอง หรอตองการสรางสงดๆ ใหมๆ ใหกบชวต

เปาหมายทดเปนอยางไร 1. ตองเปนเรองทด ทเราอยากใหเกดขนในชวต ไมใชเปาหมายทางลบ เชน เราไม

ตองการอะไร จะหนจากอะไร จะเลกทาอะไร 2. มความชดเจนเปนไปได รวาจดหมายปลายทาง อยตรงไหน คออะไร สามารถวด

หรอประเมนความกาวหนาได 3. เปนเปาหมายทเราลงมอทาไดดวยตวเอง อยภายใตความควบคมของเรา ไมใช

เรองทหวงใหคนอนทาให 4. มกาหนดเวลาทแนนอนวาจะบรรลถงเปาหมายเมอไร 5. มความสอดคลองกบคานยม ความเชอภายในใจของเราคอสอดคลองกบสงทเรา

ใหคณคา สงทเราใหความสาคญ สอดคลองกบความเปนตวเรา



เรอง การวางเปาหมายชวต

ค าชแจงใหนกเรยนเขยนเปาหมายชวตในแตละดาน 3 ขอ แลวลองเชอมโยงกจกรรมตาง ๆ ดงในแผนภาพ


ทางเลอกอาชพ 1. .....................................................

2. .....................................................

3. .....................................................

ความพยายามในการปรบปรงตว 1. .....................................................

2. .....................................................

3. .....................................................

เปาหมายชวตของนกเรยน 1. ..............................................

2. ..............................................

3. ..............................................

ความสนใจสวนตว

1. .....................................................

2. .....................................................

3. .....................................................

สถาบนการศกษาทจะเลอกเมอ จบชนมธยมศกษา 1. .....................................................

2. .....................................................

3. .....................................................


กลมเฝาระวง


แนวการจดกจกรรม ส าหรบกลมเฝาระวง ใชระยะเวลา 4 เดอน เดอนละ 3 ครง


1 ค ามนสญญา คร, ผปกครอง 1 ชวโมง

2 คนหาสวนด คร 1 ชวโมง

3 ทายใจ คร 1 ชวโมง

4 จดเปลยน คร 1 ชวโมง

5 พนภยยาเสพตด คร 1 ชวโมง

6 ทกขสขของเพอน คร 1 ชวโมง

7 ผวเศษ คร 1 ชวโมง

8 ลด ละ เลก พฤตกรรมลอแหลม คร 1 ชวโมง

9 Just Say No คร 1 ชวโมง

10 รคดแกปญหาพาสขใจ คร 1 ชวโมง

11 ฝนดวยใจ ไปใหถง คร 1 ชวโมง

12 ค ามนสญญา คร , ผปกครอง 1 ชวโมง



1. ชอกจกรรม ค ามนสญญา

2. สาระส าคญ การปฏบตตามกฎกตกาของชนเรยน โรงเรยน ครอบครวและสงคม จะท าใหบคคลอยรวมกนในสงคมไดอยางมความสข

3. วตถประสงค ปฏบตตามกฎกตกาของชนเรยน โรงเรยน ครอบครว และสงคมได

4. เวลา 1 ชวโมง/สปดาห

5. วธด าเนนการ

ขนน า 5.1 ครเปดเพลงชาต ใหนกเรยนฟง และยนตรงจนจบเพลง 5.2 ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนวานกเรยนปฏบตตนอยางไรเมอไดยนเพลงชาตจนจบเพลง 5.3 ครสมถามนกเรยนทลกยนขนทนทเมอไดยนเพลงชาตวา ยนตรงเพราะเหตใดและถามนกเรยนทไมยนตรงเมอไดยนเพลงชาตวาไมยนตรงเพราะเหตใด 5.4 ครและนกเรยนรวมกนสรปถงพฤตกรรมการยนตรงเมอไดยนเพลงชาต ซงเปนกฎกตกาของสงคมไทยทแสดงถงความเคารพตอชาต ศาสนา พระมหากษตรย

ขนฝก

1. ใหนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดน

1) ท าไมการอยรวมกนในสงคมตองมกฎกตกา

2) หากปฏบตตามกฎกตกาหรอไมปฏบตตามกฎกตกาจะเกดผลอยางไรบาง

3) นกเรยนเคยปฏบตตามกฎกตกาของสงคมอยางไรบาง

4) ใหนกเรยนสรปวา มการปฏบตตนตามกฎกตกาสงคมในระดบใดบาง


2. แบงกลมนกเรยนเปน 4 กลม เทาๆกน ก าหนดให

กลมท 1 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในหองเรยนไดอยางม

ความสข

กลมท 2 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในโรงเรยนไดอยางม

ความสข

กลมท 3 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในครอบครวไดอยางม

ความสข

กลมท 4 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในชมชนไดอยางม

ความสข

3. ตวแทนแตละกลมน าเสนอความคดเหนของกลม ครเปดโอกาสใหเพอนนกเรยนกลมอนแสดงความคดเหนเพมเตมได

4. นกเรยนและครรวมกนสรปวา การอยรวมกนอยางมความสขตองมการก าหนดขอควรปฏบตของสมาชกในสงคมนน และทกคนตองถอเปนหนาททตองปฏบต

5. ใหนกเรยนน าขอตกลงทไดจากการอภปรายน าไปปฏบตจรงและรายงานผลตามแบบรายงาน

6. ครเลอกสถานททกวางพอส าหรบท ากจกรรมน โดยใหนกเรยนทงหมดยนเปนวงกลม โดยถอรองเทาของตนเองไว ใหทกคนโยนรองเทาไปกลางวง แลวใหนกเรยนหยบรองเทาของตนเองใหไดเรวทสดแลวกลบมายนทเดม ครจบเวลาจนกวานกเรยนคนสดทายจะหยบรองเทาแลวกลบมายนทเดม ครและนกเรยนรวมกนอภปรายถงเหตการณทเกดขน โดยครบอกเวลาทใชในการคนหารองเทาของนกเรยนและสรางเงอนไขวา ท าอยางไรจงจะหารองเทาของตนเองใหใชเวลานอยลง

7. ใหนกเรยนทกคนวางรองเทาใหมตามทรวมกนคดไวแลวใหนกเรยนหยบรองเทาของตนเองใหไดเรวทสด แลวกลบมายนทเดม ครจบเวลาจนกวานกเรยนคนสดทายจะหยบรองเทาแลวกลบมายนทเดม

8. ครและนกเรยนรวมกนสรปถงผลดของขอตกลงและปฏบตตามขอตกลงนนๆ


ขนสรป

ครและนกเรยนรวมกนสรปวา การอยรวมกนในสงคมอยางมความสข จ าเปนตองมกตกาทจะน าไปสความมระเบยบวนย ซงเรมมาจากการก าหนดขอควรปฏบตในสงคมยอยๆไปสสงคมใหญๆตอไป

6. สอและอปกรณ

6.1 เทปเพลงชาต

6.2 ตวอยางแบบรายงานการปฏบตตนตามกฎกตกา

7. การประเมนผล

7.1 การสงเกตการแสดงความคดเหนและการอภปราย

7.2 การสงเกตการน าเสนอผลงานกลม

7.3 การสงเกตความรวมมอในการปฏบตกจกรรม

7.4 แบบรายงานการปฏบตตามกฎกตกาของนกเรยน

8. ค าถามชวนคด

ใชค าถามแบบ R-C-A ซงเปนค าถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ท าใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถน าไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการน าประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต

1. ค าถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน เมอนกเรยนไดฟงเพลงในกจกรรมแลวนกเรยนรสกอยางไร

2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองประสบความส าเรจในการปฏบตตามกฎระเบยบของสงคม 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนมเพอนทไมสามารถรกษากฎระเบยบได นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไร



1. ชอกจกรรม คนหาสวนด

2. สาระส าคญ การรจกรกและเหนคณคาในตนเองและผอน ตลอดจนน าคณคานนมาใชใหเกดประโยชนตอตนเอง และผอนได จะท าใหบคคลมองโลกในแงด

3. วตถประสงค 1. อธบายความหมายและองคประกอบของทกษะชวตในการปองกนภยยาเสพตดได

2. บอกกลวธการสรางทกษะชวตในการปองกนภยยาเสพตดได



ขนน า

1. ครน าสนทนาหรอแสดงภาพเกยวกบฤดรอน ฤดฝน ฤดหนาว แลวถามนกเรยน เกยวกบขอดของ ฤดรอน ฤดฝน ฤดหนาว ใหไดมากทสดและใหนกเรยนรวมกนสรปวา สงตางๆทอยบนโลกนตางลวน มขอดมากมาย ถานกเรยนพยายามคนหา

ขนฝก

2. นกเรยนดแผนกระดาษขาวทมจดสด าอย 2 จด

3. ถามนกเรยนวา นกเรยนเหนอะไรบาง ใหบอกรายละเอยดใหไดมากทสด

4. ครสรปวา จากกระดาษทครใหนกเรยนด นกเรยนสวนใหญจะมองเหนจดสด า 2 จด บนกระดาษขาวกอน เปรยบไดกบการมองตนเองหรอมองผอน ซงมกจะมองหาสวนไมดหรอขอดอยทปรากฏ มากกวาการทจะมองภาพรวมของสงนนๆ นกเรยนจงมองสวนทดของเพอนมากกวาทจะมองสวนทไมด


5. ใหนกเรยนจบคกนท ากจกรรมดวยการผลดกนบอกขอดของเพอนใหเพอนฟงและผลดกนบอกขอเสยใหเพอนฟง

6. ครและนกเรยนรวมกนแสดงความคดเหนวา นกเรยนมความรสกอยางไรขณะทนกเรยนพดถงความดของตนเองและนกเรยนมความรสกอยางไรขณะทนกเรยนพดถงความดของเพอน

7. ครใหนกเรยนชวยกนบอกวาจะน าความดของตนเองและของเพอนไปใชใหเกดประโยชนไดอยางไรบาง

ขนสรป

8. ครและนกเรยนชวยกนสรปวา การมองโลกในแงดจะท าใหบคคลพอใจในคณคาทตนเองม ความรกและเหนคณคาของตนเองและผอน อยรวมกบผอนไดอยางมความสข รวมทงการรบรสถานการณตางๆ และน าคณคานนไปใชใหเกดประโยชนตอตนเองและผอน

9. ครอนบทกลอนสภาษต ของทานพทธทาส

“เขามสวนเลวบาง ชางหวเขา จงเลอกเอาสวนทด เขามอย

เปนประโยชนตอโลกบาง ยงนาด สวนทชวอยาไปร ของเขาเลย”


6.1 ภาพฤดรอน ฤดฝน ฤดหนาว

6.2 ภาพกระดาษขาวทมจดสด า 2 จด


7.1 การสงเกต

7.2 ตรวจผลงานจากการน าขอดของตนเองและเพอไปใชประโยชน 8. ค าถามชวนคด


1. ค าถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน เมอนกเรยนไดปฏบตกจกรรมแลวนกเรยนรสกอยางไร


2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองคนพบตวเอง และขอดของผอน 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน เมอนกเรยนคนพบขอดของตนเองและผอนแลว นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรเพอน าสวนดของตนมาใชใหเกดประโยชนมากทสด



1. ชอกจกรรม ทายใจ 2. สาระส าคญ กจกรรมแนะแนวเปนกจกรรมทสงเสรมและพฒนาผเรยนใหรจกตนเอง รรกษสงแวดลอม สามารถคดตดสนใจ คดแกปญหา ก าหนดเปาหมาย วางแผนชวตทงดานการเรยน และอา ชพ สามารถปรบตนไดอยางเหมาะสม นอกจากนนยงชวยใหครร จกและเขาใจผเรยน ทงยงเปนก จกรรมทชวยเหลอและใหค าปรกษา แกผปกครองในการมสวนรวมพฒนาผเรยน 3. วตถประสงค 3.1 นกเรยนสามารถท าความรจกกบเพอนไดมากยงขน (K) 3.2 สามารถบอกลกษณะเดนของตนเองได (K) 3.3 บอกจดมงหมาย ขอบเขตเนอหาและเกณฑการประเมนกจกรรมแนะแนวได (K) 3.4 มทกษะกระบวนการในการท างานรวมกน (P) 3.5 มพฤตกรรมดานการเปนผน าและผตามทด (A) 4. เวลา 1 ชวโมง/สปดาห

5. วธด าเนนการ 5.1 ครแนะน าตนเองใหนกเรยนรจก โดยบอกชอ–สกล วชาทสอน ระดบชนทสอน และหองพกคร ทอย

ประจ าหลงการสอน

5.2 ใหนกเรยนแนะน าตนเองทละคน โดยลกขนยนและแนะน าชอ นามสกลและชอเลนของตน

5.3 นกเรยนดแผนผงมโนทศนกจกรรมแนะแนว และครอธบายถงธรรมชาตวชา ค าอธบายกจกรรม

แนะแนว คณลกษณะทพงประสงคของกจกรรม และการจดการเรยนรเพอใหเกดคณลกษณะทพงประสงคดงกลาว

5.4 ใหนกเรยนเขยนบรรยายจดเดนของตนเอง ทางรางกาย สขภาพ สตปญญา อารมณ ความสนใจ ความปรารถนา ลงในใบงานท 1 ขอท 1 โดยครอธบายใหนกเรยนเขยนทละหวขอ เพอใหนกเรยนเขยนไดอยางละเอยดและน าสงคร 5.5 ครสมเอกสารนกเรยนในชนประมาณ 5 – 10 คน มาอานโดยไมบอกชอ และใหเพอน ๆ ทายวาเปนคณลกษณะของนกเรยนคนใด 5.6 ครและนกเรยนชวยกนสรปถงลกษณะเดนของบคคลถงความส าคญในการศกษาและท าความเขาใจตนเองเพอจะไดรจกและเขาใจตวเองมากขน



เขยนบรรยายจดเดนของตนเอง ทางรางกาย สขภาพ สตปญญา อารมณ ความสนใจ ความปรารถนา

7. การประเมนผล 7.1 ประเมนพฤตกรรม เกณฑผานรอยละ 80 7.2 สงเกตเวลาการเขารวมกจกรรมและการปฏบตกจกรรม เกณฑผานรอยละ 80 7.3 ประเมนกระบวนการท างานกลม เกณฑผานรอยละ 80 8. ค าถามชวนคด



2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองคนพบตวเอง และขอดของผอน 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน เมอนกเรยนคนพบขอดของตนเองและผอนแลว นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรเพอน าสวนดของตนมาใชใหเกดประโยชนมากทสด



1. ชอกจกรรม จดเปลยน

2. สาระส าคญ การเผลอท าสงทไมควรท าบอย ๆ อาจกลายเปนความเคยชน และไมรตววาก าลงท าอะไรอย แตสงทท าไปนนอาจกอใหเกดความร าคาญตอผอน อาจท าลายบคลกทดของตวเรา หรออาจท าลายโอกาสด ๆ ทจะเขามาหาตวเองโดยไมรตว เพราะนสยทไมดหลายอยางท าใหคนอนมองเราในทางไมด การเลกนสยไมดเหลนนเปนสงทท าได แตอาจตองใชเวลา และความเพยรพยายามในการเลกอยางตงใจ

3. วตถประสงค นกเรยนสามารถแกไขนสยทไมดของตนได


5. วธด าเนนการ 5.1 ใหนกเรยนรวมอภปรายผลเสยของคนทมนสยไมดแลวไมหาทางแกไข 5.2 ใหนกเรยนอานบทความเรอง ถงเวลาบอกเลกนสยไมดไดแลว และตอบค าถามทก าหนดให 5.3 ใหนกเรยนแบงกลม เพอรวมแสดงความคดเหนวาสงทเขยนไปใชไดหรอไม 5.4 ใหนกเรยนชวยกนสรปแนวทางทใชไดผลในการแกไขนสยไมด


6.1 ใบความรเรองถงเวลาบอกเลกนสยไมดไดแลว 6.2 แบบทดสอบ

7. การประเมนผล ท าแบบทดสอบ 7.1 การสงเกตพฤตกรรม 7.2 ตรวจผลงาน 8. ค าถามชวนคด




2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองคนพบตวเอง และขอดของผอน 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน เมอนกเรยนคนพบขอดของตนเองและผอนแลว นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรเพอน าสวนดของตนมาใชใหเกดประโยชนมากทสด และมผลกระทบกบคนอนอยางไรบาง


ใบความร

เรอง ถงเวลาบอกเลกนสยไมดไดแลว คนทชอบกดเลบ กระดกเทา หรอเกาหว มกอยากเลกพฤตกรรมนาร าคาญนกนทงนน พวกเขาบอกตวเองวา “ฉนตองการเลกท าอยางนเสยท” แตทง ๆ ทตดสนใจแลววาจะดมกาแฟใหนอยลง กตองเศราใจทกครงทตวเองดมกาแฟถวยทสอง ลองนกถงนสยผดวนประกนพรงดกได นสยนมผลเสยตอชวตของเราในทก ๆ ดานและมผลกระทบ ตอความสมพนธกบผอน การเรยน การท างาน หรอแมแตการขนเครองบนเพอไปพกผอน ดร. นอรมน วนเซนต พล ยอมรบวาเขามนสยผดวนประกนพรง แตเลกนสยนดวยตวเองไดแลว เขาพดถงนสยนวาเปน “ผรายทปดกนความทะเยอทะยานของคณ ท าลายความสข และถงขนฆาคณไดดวยซ า” การเลกนสยทไมดใหไดนนเปนเรองยาก เพราะเปนพฤตกรรมทท าจนเคยชนและอยพนระดบจตส านกไปแลว ถาจะเลกกตองฝนตวเอง ค าแนะน าส าหรบการเรมตนบอกเลกนสยทไมด 1. รตววาท าอกแลว นสยไมดหลายอยางอาจฝงแนนจนเราไมรตววาเผลอท าอกแลว ลองขอใหเพอนหรอญาตพนองชวยกนเตอน โดยการสงสญญาณบอกในเวลาทเหนคณก าลงท าสงทคณอยากจะเลก และเมอรวาตวเองก าลงเกาหว หกขอนว หรอท านสยทไมดอะไรกตาม ใหจดบนทกวาคณก าลงเผลอท าสงนนไปกครงวธงาย ๆ นเปนกาวส าคญกาวแรก และจะชวยใหคณรสกวาคณท าไดดแคไหนแลว 2. เลอกเวลาใหเหมาะ ไมควรรบรอนเลกในทนททนใด นสยทไมดมกเปนปฏกรยาตอบสนองตอความวตกกงวล ดงนน จงควรเลอกเวลาทคณไมรสกวาถกกดดน 3. ตงเปาทเปนจรง มงมนทจะท าใหได ตองตงจดมงหมายกบตวเองวาตองการบรรลเปาหมายแคไหนและเมอไร แตอยาท าหลายอยางจนเกนไปในคราวเดยว ถาอยากเลกนสยไมดสองอยางในเวลาเดยวกนใหจดการทละอยาง การมขนตอนในการเลกอาจชวยใหการเลกงายขน เชน ไมดมกาแฟหลงอาหารกลางวน หรอไมรวนวเคาะโตะเวลาประชม 4. หาวธเตอนหรอชดเชยตนเอง ถาไมอยากใหตวเองกดเลบ อาจลองทาเลบใหสวย ๆ หรอถาอยากเลกดมกาแฟ กใหดมน าผลไมรสโปรดแทน 5. ฝกผอนคลาย หายใจลก ๆ และนงในทาทรสกสบายทสด จนตนาการวาตวเองอยในททรนรมย เพลดเพลนไปกบสงแวดลอม และนกถงตวเองวาเลกนสยนนไดแลว 6. สตอไป การทเรากลบมาท านสยทไมดอกเปนเรองธรรมดาส าหรบคนสวนมาก อยาเพงทอถอย จงพยายามตอไป 7. ใหรางวลตวเอง เมอรสกวาก าลงจะเลกนสยไมดนนไดแลว จงใหรางวลตวเอง เชน หยดงานไปเทยวเลนสกวน หรอซอของทอยากไดมานานแลว


ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

1. ใหนกเรยนคดถงนสยทไมดทตองการเลก 1 อยาง .....................................................................................

2. ก าหนดรายละเอยดในนสยทตองการเลก ....................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

3. ก าหนดวธการทจะจดบนทกขอมล

3.1 ชวงเวลาทจะบนทก .................................................................................................................................

3.2 จะบนทก ( ) ชวโมง ( ) วน ( ) สปดาห

4. ชวงเวลาทสบายใจทจะเลกนสยไมด ............................................................................................................

5. เปาหมายทจะเลก .........................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

6. วธเตอนตน ............................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

7. ค าขวญเตอนตน .............................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

8. วธคดเพอใหมความสข หลงจากทรสกอดอดเมอตองเลกท าสงทเคยชน ................................................

.........................................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................

9. จงสตอไป คดวาควรจะใชความพยายาม .................. ครง จงจะเลกไดส าเรจ

10. วธการใหรางวลตนเอง ถาท าไดส าเรจ .......................................................................................................

.......................................................................................................................................................................

.......................................................................................................................................................................



1. ชอกจกรรม พนภยยาเสพตด

2. สาระส าคญ เพอใหนกเรยนนกศกษาสามารถน าความรทไดรบไปใชในการหลกเลยงเพอพนภยจากยาเสพตด

3. วตถประสงค 3.1 อธบายความหมายและองคประกอบของสงกระตนหรอสงเราทอาจน าไปสการตดยาเสพตด 3.2 บอกกลวธการสรางทกษะชวตในการปองกนภยยาเสพตดได


5. วธด าเนนการ 5.1 น าเขาสบทเรยน 5.2 ความหมายและองคประกอบของทกษะชวตในการปองกนใหพนภยยาเสพตด 5.3 แบงกลมปฏบตกจกรรมกลม


สอทางคอมพวเตอร

7. การประเมนผล วธการวดผล : สงเกตพฤตกรรมการเขารวมและการตอบค าถาม สอบถาม ซกถาม

เครองมอวดผล : แบบประเมนผลงานกลม เกณฑการประเมนผล : มผลการประเมน ผานเกณฑทก าหนด




1. ค าถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน เมอนกเรยนรถงโทษของยาเสพตดแลวนกเรยนรสกอยางไร

2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากนกเรยนรถงโทษของยาเสพตดนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองหางไกลจากยาเสพตด 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน เมอนกเรยนรถงโทษของยาเสพตดแลวนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองหางไกลจากยาเสพตด และนกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรเพอน าแนวทางหางไกลจากยาเสพตดมาใชใหเกดประโยชนมากทสด


ตวกระตน

ตวกระตน หมายถง การกระตนทเกดซ าๆ รวมกบการเตรยมตว การคาดหวง หรอการใชยา ไดแก คน

สถานท สงของ อารมณความรสก และชวงเวลา ตวกระตน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ

1. ตวกระตนภายนอก ไดแก สถานการณ กจกรรม บคคล สถานท เวลา

2. ตวกระตนภายใน ทน าไปสการเสพยาเสพตดมหลายประเภท เชน ความกลว ความโกรธ กระวนกระวายใจ

หงดหงด กดดน เบอหนาย เหนอยลา ซมเศรา

ตวกระตนภายนอกและตวกระตนภายใน เปนสาเหตท าใหเกดอาการอยากยา เชน ถาทกวนศกร หลงเลกงาน

สมาชกไดรบเงน อยบานรสกเหงา เบอ จงออกไปหาเพอนนอกบาน แลวเสพยาเสพตด ตวกระตนภายนอก ไดแก วน

ศกร เวลาหลงเลกงาน เงน เพอนทเคยเสพ และสถานท ตวกระตนภายใน ไดแก อารมณเหงา และความรสกเบอ

สมองของสมาชก ซงเคยผานการใชยาเสพตดมากอน จะมความสมพนธกบตวกระตนทท าใหเกดการใชยา ซง

เปนผลมาจากการทตองเผชญกบสงกระตนเดมๆ ตวกระตนเพยงตวเดยวเปนสาเหตทน าไปสการเสพยาเสพตด ตาม

วงจร ดงน

ตวกระตน คดถงยา อาการอยากยา เสพยา

(จะเปนวงจรทเขามา ครอบง าความรสกใหกลบไปใชยาอก)

สงส าคญทสดคอ การหยดกระบวนการทท าใหเกดอาการอยากยามวธงายๆ ทตองท าเปนอนดบแรก คอ

1. แยกแยะชนดของตวกระตน

2. หลกเลยงการเผชญกบตวกระตนใหมากทสดเทาทจะท าได เชน อยาพกเงนสดจ านวนมาก เนองจาก เมอ

มเงนมาก มโอกาสทจะไปใชยาเสพตดอก

3. มวธการจดการกบตวกระตนไดหลายวธ เชน การออกก าลงกาย การเขารวมประชมกลมชวยเหลอตนเอง

ใบความร กจกรรมพนภยยาเสพตด


การหลกเลยงตวกระตน

การหลกเลยงการเผชญตวกระตน ตวกระตนทท าใหกลบไปใชยาเสพตดซ า

การหลกเลยงตวกระตนทท าใหกลบไปใชยาเสพตดซ า

1. เพอนหรอคนรจกทเสพยาเสพตด ยงคงคบหาสมาคมกบเพอนเกาหรอเพอนทยงเสพยาเสพตดอย

- พยายามคบเพอนใหม เมอเขากลมชวยเหลอกนเอง (หลกการ 12 ขนตอน) หรอกลมการเลกเสพยากลมอนๆ - พยายามท ากจกรรมใหมๆ ซงจะชวยใหคณไดพบกบบคคลทไมเสพยามากขน - วางแผนท ากจกรรมตางๆ รวมกบเพอนทไมเสพยาเสพตดหรอรวมกบสมาชกในครอบครว

2. ความโกรธหรอหงดหงดงาย เหตการณเลกๆ นอยๆ สามารถท าใหคณโกรธไดงาย และโกรธนาน

บอกกบตวเองวา : - กระบวนการเลกเสพยาเกยวของกบการปรบตวของสารเคมในสมอง - อารมณมกจะถกรบกวนไดงาย ซงเปนเรองธรรมดาของการเลกเสพยาเสพตด - การออกก าลงกายจะชวยแกปญหานได - พดคยกบผบ าบดหรอเพอนทใหการสนบสนนเพอใหการชวยเหลอทาน

3. การมสราหรอยาเสพตดไวในบาน เพราะวาการทคณตดสนใจเลกดมสราไม ไ ดหมายความวาทกคนในครอบครวคณตดสนใจหยดดมดวย

- ก าจดยาและสราออกไปใหหมดถาเปนไปได - ขอรองคนอนใหระงบการดมสราหรองดการดมสราในบานชวคราว - ถาคณยงมปญหานอยางตอเนอง คณอาจพจารณาออกไปอย ทอนชวคราวเมอคนในบานดมสรา

4. รสกเบอหนายหรอเหงา การหยดเสพยาสวนใหญจะน าไปสการทจะตองหลกเลยงจากกจกรรมตางๆ ทเคยปฏบตและเพอนทเคยคบอยเมอเสพยาเสพตด

- หากจกรรมใหมๆ ท าและจดลงในตารางกจกรรมทตองกระท าในแตละวน - กลบไปท ากจกรรมทกอใหเกดความสขทเคยกระท ากอนการเสพยาเสพตด

5. โอกาสพเศษตางๆ การไปงานสงสรรค การรบประทานอาหารเยน งานเลยงเพอธรกจ งานแตงงาน วนหยดและอนๆ อาจท าใหหลกเลยงสรา และยาเสพตดไดยาก

- เตรยมค าตอบเกยวกบการไมดมสราของคณ - เตรยมพาหนะไปและกลบเอง - ใหออกจากงานเลยงนน ถาคณรสกไมสบายใจหรอรสกเหมอนถกทอดทง


1. ใหสมาชกแตละคนส ารวจตวกระตน ทมผลกระตนใหสมาชกใชยาเสพตดและใหระบตวกระตนภายนอก และ

ตวกระตนภายในลงในตาราง

ตวกระตนภายนอก ตวกระตนภายใน 1.

1.

2.

2.

3.

3.

4.

4.

5.

5.

2. ใหสมาชกแตละคนเขยนตวกระตนทมผลในการกลบไปใชยาเสพตดซ า ในประเดนตอไปน

ตวกระตน แนวทางการจดการกบตวกระตนของตนเองทเหมาะสม 1. อะไรคอตวกระตนทมอทธพลมากทสด ทจะท าใหสมาชกกลบไปตดยาเสพตดซ า (ควรมมากกวา 1 อยาง) ..................................................................... ..................................................................... .....................................................................

....................................................................................................

....................................................................................................

....................................................................................................

....................................................................................................

....................................................................................................

.................................................................................................... 2. อะไรคอตวกระตนทอาจท าใหเกดปญหากบสมาชกในอนาคตอนใกลน (ควรมมากกวา 1 อยาง)

....................................................................................................

....................................................................................................

...................................................................................................

กจกรรม



1. ชอกจกรรม ทกขสขของเพอน

2. สาระส าคญ การทเราจะอยรวมกนไดอยางมความสข จ าเปนทจะตองเขาใจความแตกตางระหวางตวเรา และเพอน เราอาจคดเหนไมตรงกน รบรเรองเดยวกนแตตางความหมายกน แตเราสามารถอยรวมกนไดอยางมความสข ดวยการเขาใจ และยอมรบความคดเหนของเพอน

3. วตถประสงค นกเรยนสามารถบอกสาเหตแหงความสข และความทกข อนจะน าไปสการรจก เขาใจ และยอมรบ ความแตกตางระหวางบคคล และความคดเหนของผอนอยางมเหตผล


5. วธด าเนนการ 5.1 ครยกสถานการณใหนกเรยนแสดงความคดเหนเกยวกบความแตกแยกของเพอนทขดใจกนเพราะ ความคดเหนตางกน 5.2 ใหนกเรยนวาดภาพสงทท าใหตนเองมความสข และความทกข หรออาจใชภาพจากนตยสาร วารสารตดในกรอบทก าหนด 5.3 เลอกค าทแทนความหมายของรปทวาดหรอภาพทหามา 5.4 แบงนกเรยนออกเปนกลมละ 4 คน แลกเปลยนความคดเหนกน เนนใหใชความรสกทดตอกน เขาใจและยอมรบในสงทเพอนพด 5.5 ใหนกเรยนชวยกนสรปเกยวกบการเขาใจ และยอมรบความคดเหนของเพอนอยางมเหตผล 6. สอและอปกรณ 6.1 ใบงาน 6.2 แบบทดสอบ 7. การประเมนผล 7.1 การสงเกตพฤตกรรม 7.2 ตรวจผลงาน 8. ค าถามชวนคด นกเรยนลองคดวาเราจะท าอยางไรไดบางใหเพอนมความสข


ใหนกเรยนวาดภาพสงทท าใหตนเองมความสข และความทกข หรออาจใชภาพจากนตยสาร วารสารตดใน

กรอบ ทก าหนด เสรจแลวใหตอบค าถาม

สงทท าใหตนเองมความสข

สงทท าใหตนเองมความทกข

ค าทแทนความหมายของรป

ค าทแทนความหมายของรป

ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน

1. สงทท าใหตนเองมความสข คอ.............................................................................................................. 2. สงทท าใหตนเองมความทกข คอ............................................................................................................

หลงจากเขากลม พดคยกบเพอนแลว พบวา (ใสชอเพอน 3 คน และค าตอบทไดรบ)

สงทท าให............................................................มความสขคอ.................................................................................

สงทท าให.............................................................มความสขคอ..................................................................................

สงทท าให.............................................................มความสขคอ..................................................................................

กจกรรม



1. ชอกจกรรม ผวเศษ

2. สาระส าคญ คนเราแตละคนมลกษณะทแตกตางกน แตทกคนจะมสงทดงามในตวเอง การคนหาสงทดในตนใหพบ และเปดเผยแกผอน จะชวยใหเกดความรก และภาคภมใจในตนเองและผอนได การเรมตนมองในสวนทด และมองใหเหนในทก ๆ วน จะเพมความรก ความภาคภมใจในตนเองและผอนมากขน

3. วตถประสงค นกเรยนสามารถบอกคณลกษณะทดของตนเองและเพอนอนจะน าไปสการรก นบถอตนเองและผอน


5. วธด าเนนการ 5.1 ใหนกเรยนรวมกนอภปรายเกยวกบการรกและนบถอตนเอง และผอน 5.2 ใหนกเรยนนกถงสญลกษณแทนตน 1 อยาง แลววาดรปลงในกรอบทก าหนดให พรอมทงเขยนอธบายลงในชองวางทก าหนดให 5.2.1 สญลกษณในทน อาจเปนรปดอกไม ผเสอ สงของ ฯลฯ ทสามารถแทนตวตนของนกเรยนได 5.2.2 คณลกษณะทมในสญลกษณน และตรงกบคณลกษณะของนกเรยน ขอใหมองแตสวนทด เชน ขยน อดทน ตรงเวลา สวยงาม อสรเสร ฯลฯ จ าเปนตองใช มประโยชนตอบคคลอน 5.3 ใหนกเรยนเขยนคณลกษณะทมในสญลกษณน และตรงกบคณลกษณะของนกเรยน 3 อยาง 5.4 ใหแตละคนพดใหเพอนในหองฟงเพอสรางความภาคภมใจในตนเองอนจะน าไปสการรก และนบถอตนเองและผอน 5.5 นกเรยนทกคนฟงเพอนเพอทจะไดรจกคณลกษณะทดของเพอนแตละคน

6. สอและอปกรณ ใบงาน

7. การประเมนผล 7.1 การสงเกตพฤตกรรม 7.2 ตรวจผลงาน


8. ค าถามชวนคด ใชค าถามแบบ R-C-A ซงเปนค าถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ท าใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถน าไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการน าประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต


2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองคนพบตวเอง และขอดของผอน 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน เมอนกเรยนคนพบขอดของตนเองและผอนแลว นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรเพอน าสวนดของตนมาใชใหเกดประโยชนมากทสด และมผลกระทบกบคนอนอยางไรบาง


ใหนกเรยนนกถงสญลกษณแทนตน 1 อยางแลววาดรปในกรอบทก าหนดให

สญลกษณแทนตวตนของฉน คอ......................................................................................................................

..............................................................................................................................................................................

คณลกษณะทมในสญลกษณน และตรงกบคณลกษณะของฉน คอ

1. .........................................................................................................................................................................

2. .........................................................................................................................................................................

3. ..........................................................................................................................................................................

สรปสาระส าคญทจะเปนประโยชนตอตน

..............................................................................................................................................................................

กจกรรม



1. ชอกจกรรม ลด ละ เลก พฤตกรรมลอแหลม

2. สาระส าคญ การปองกนและแกไขปญหาเกยวกบสารเสพตด ควรมการด าเนนงานซงตองไดรบความรวมมอกนอยาง

จรงจงจากทกฝาย เพอใหปญหาเกยวกบสารเสพตดลดลง นบเปนการสรางสงคมทสงบสขและปลอดภย ซงจ าเปนตอง

อาศยบทบาทส าคญจากทกฝายในการปองกน

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนรและสามารถวเคราะหพฤตกรรมลอแหลมของตนเองทเกยวของกบการใชยาเสพตด 3.2 เพอใหนกเรยนไดตระหนกวาพฤตกรรมลอแหลมของตนเอง สามารถน ากลบไปสการใชยาซ าได 4. เวลา 1 ชวโมง/สปดาห

5. วธด าเนนการ 5.1 น าเขาสบทเรยน 5.2 รปแบบขนตอนในการสงเกตพฤตกรรมลอแหลม 5.3 แบงกลมปฏบตกจกรรมกลม 6. สอและอปกรณ

-

7. การประเมนผล สงเกตพฤตกรรมการเขารวมและการตอบค าถาม สอบถาม ซกถาม 8. ค าถามชวนคด



1. ค าถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน เมอนกเรยนไดปฏบตกจกรรมแลวนกเรยนรสกอยางไรกบชนชนของนกเรยน (หากชมชนมความเสยง)

2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรถานกเรยนอยในชมชนทมความเสยง 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนอยในชมชนทมความเสยง นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรเมออยในภาวะทเสยงตอการไดรบผลกระทบจากสงเสพตด


สารเสพตดเปนภยรายแรงทเปนอนตรายตอสขภาพ และสรางปญหาทสงผลกระทบทงตอผเสพเองและผอน การรวมมอรวมใจกนปองกนการตดสารเสพตด และชกชวนใหผอน ลด ละ เลกสารเสพตด โดยใชทกษะตางๆ ทงทกษะการคดวเคราะห ทกษะการสอสาร ทกษะการตดสนใจ ทกษะการแกปญหา ทกษะการปฏเสธ ทกษะการใหก าลงใจ ฯลฯ กจะเปนอกแนวทางหนงในการชวยแกปญหาสารเสพตดใหพนไปจากสงคมไทยได 1. การปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด การปองกนและแกไขปญหาเกยวกบสารเสพตด ควรมการด าเนนงานซงตองไดรบความรวมมอกนอยางจรงจงจากทกฝาย เพอใหปญหาเกยวกบสารเสพตดลดลง นบเปนการสรางสงคมทสงบสขและปลอดภย ซงจ าเปนตองอาศยบทบาทส าคญจากทกฝายในการปองกนและแกไขปญหา ดงน 1.1 บทบาทของตนเอง นบเปนบทบาทส าคญ ทจะสามารถชวยปองกนและแกไขปญหาสารเสพตดไดด โดยเยาวชนแตละคนควรปฏบต ดงน 1.) ศกษาความรเกยวกบโทษ และพษภยของสารเสพตด นบเปนเกราะปองกนตวทดทจะชวยใหพนจากสารเสพตดได 2.) มความภาคภมใจในตนเอง โดยรสกวาชวตมคณคาไมควรท าลายชวตทไดมา ดวยการตดสารเสพตด 3.) รสกในบทบาทหนาทของตน โดยพงระลกอยเสมอวาขณะนตนเองมบทบาทหนาทอะไร เชน มหนาทเรยนหนงสอ กควรจะตงใจศกษาเรยนใหด เชอฟงค าสงสอนของพอแม คร อาจารย เปนตน 4.) ท าจตใจใหราเรงแจมใส รกษาสขภาพอนามยอยเสมอ หากบคคลมสขภาพจตทไมด รางกายไมแขงแรง อาจน าไปสการใชสารเสพตดเนองจากอาจตองใชยาในการรกษาเปนประจ า 5.) คบเพอนด โดยรจกเลอกคบเพอน และน าแบบอยางทดของเพอนมาประยกตใชกบชวตของตนเอง ซงถาหากคบเพอนไมด เพอนอาจชกชวนเราไปในทางทเสอมเสย 6.) ใชเวลาวางใหเปนประโยชน ในการสรางเสรมคณคาใหกบตนเอง โดยการท ากจกรรมตางๆ เชน ออกก าลงกาย เลนดนตร อานหนงสอ เปนตน 7.) มทกษะในการด าเนนชวต รจกแกไขปญหาในทางทถกทควร กลาเผชญปญหารจกคดไตรตรองดวยเหตผล ไมหลกหนปญหาดวยการเสพสารเสพตด 8.) ขอค าปรกษาหรอขอความชวยเหลอจากผใหญ ผปกครอง เพราะแกไขปญหาตามล าพงโดยรเทาไมถงการณนน อาจน าไปสการด าเนนชวตทผดพลาดได

ใบความร ลด ละ เลก พฤตกรรมลอแหลม


1.2 บทบาทของครอบครว ครอบครวเปนสถาบนทส าคญ การสรางครอบครวทอบอนจะชวยใหสมาชกในครอบครวอยอยางเปนสข พอแมเปนบคคลส าคญทท าใหครอบครวเปนสข ดงนน พอแมของแตละครอบครวจงควรเอาใจใสดแลบตรหลาน อบรมสงสอน และทส าคญควรมความรกความเขาใจอนด กจะท าใหเยาวชนหางไกลจากสารเสพตดได 1.3 บทบาทของโรงเรยน โรงเรยนเปนสถาบนส าคญรองมาจากครอบครว จงมบทบาทส าคญทจะท าใหเยาวชนปลอดภยจากสารเสพตด โดยโรงเรยนควรแสดงบทบาท ดงน 1. ใหความรในเรองสารเพตดแกนกเรยนทกคนอยางสม าเสมอ 2. ครควรใหความเอาใจใสในการดแลนกเรยน และเปนทปรกษาทดใหแกนกเรยน 3. เมอทราบวามนกเรยนตดยาเสพตด โรงเรยนตองรบแจงใหพอแมหรอผปกครองของนกเรยนทราบ และรวมมอกนแกปญหาใหกบนกเรยนตอไป 4. โรงเรยนควรจดกจกรรมตางๆ และแหลงนนทนาการใหแกนกเรยนอยางเพยงพอ โดยโครงการปองกนสารเสพตดทพบเหนกนอยบอยๆ ไดแก โครงการโรงเรยนสขาว โครงการ To be number one เปนตน 1.4 บทบาทของรฐบาล รฐบาลมบทบาทส าคญในการแกไขปญหาสารเสพตดใหกบประชาชนทกคน รฐบาล ไดจดท าแผนปฏบตการซงเปนแนวทางปองกนและแกไขปญหาสารเสพตดภายใตชอวา “5รว เพอไทยเขมแขง” โดยดงพลงจากทกภาคสวนเขามารวมกนปองกนและแกไขปญหา ดงน 1. รวชายแดน จดก าลงปฏบตการลาดตระเวน สกดกนการน าเขาสารเสพ ตดตามแนวชายแดน จดตงอาสาสมครประชาชนในหมบานชายแดนเพอเปนก าลงเฝาระวง รวมถงปฏบตการสกดกนสารเสพตดในเชงรก ตลอดจนรวมมอกบประเทศเพอนบานทงดานการขาว การปราบปรามสกดกน และการลาดตระเวนรวมกน 2. รวชมชน จากความออนแอของชมชน ความไมมภมคมกนของชมชน ท าใหปญหาสารเสพตดเขามาแพรระบาดไดงาย รฐบาลจงมนโยบายอยางชดเจนทจะสนบสนนการมสวนรวมของชมชนในการแกปญหาสงคมตางๆ การเฝาระวงใหมการส ารวจตรวจสอบพฤตกรรมทงการคาและการเสพดวยกระบวนการประชาคม เพอคดกรองปญหาสารเสพตดในหมบานและชมชน 3. รวสงคม มงเนนไปทเดกและเยาวชน ในชวง 2-3 ปทผานมา พบวาปจจยลบในสงคม ทงสถาบนบนเทงทผดกฎหมาย หอพกทไมไดจดทะเบยน รานเกม อนเทอรเนต แหลงมวสมตางๆ ลวนเปนปจจยเสยงทท าใหเยาวชนมพฤตกรรมเสยงเขาไปเกยวของกบยาเสพตดภารกจนจงเกดขนจดระเบยบสงคมแบบบรณาการ โดยด าเนนการขยายพนทและกจกรรมทางบวกมากขน รวมถงการสรางแกนน าตางๆในจงหวด ใหเปนพลงขบเคลอนการจดระเบยบสงคม


4. รวโรงเรยน ปกตแลวเยาวชนทมพฤตกรรมเสยงในเรองใดเรองหนง กจะมพฤตกรรมเสยงในเรองอน ตามมา เชน หนเรยน มวสม เสพสารเสพตด กาวราว ดงนนมาตรการแกไขปญหาของเยาวชนจงตองมงเนนไปทสถานศกษาทกระดบ โดยมอบหมายใหครท าหนาทเสมอนกลไกปลกฝงและสอดสองพฤตกรรมของเดกและเยาวชน ดวยการจดกจกรรมในสถานศกษา อาท การจดหลกสตรการเรยนการสอนวชาเฉพาะ คายพฒนาคณธรรม กจกรรมนนทนาการทางเลอกตามความสนใจของเยาวชนทงดนตร กฬา ศลปะและการพฒนาอาชพ 5. รวครอบครว เปนรวส าคญทปองกนสารเสพตด เพราะเมอครอบครว เขมแขงกจะสงผลตอพนฐานดานความเขมแขงของประเทศดวย โดยการสงเสรมใหมการจดตงศนยกลางพฒนาครอบครวในชมชน จดอบรมพอแมผปกครอง ญาตพนอง เกยวกบความรในการปองกนสารเสพตด โดยจะมงเนนไปทครอบครวทมบคคลเขาไปมสวนเกยวของกบสารเสพตด ทงทถกจบกมหรอทบ าบดรกษา เปนเปาหมายแรก 2. ทกษะในการชกชวนผอนใหลด ละ เลก สารเสพตด ความสามารถในการชกชวนผอนใหลด ละ เลก สารเสพตด ตองเกดจากความเขาใจในทกษะชวต และมการฝกฝนทกษะตางๆ ใหเกดความช านาญ จงจะชวยผใหลด ละ เลก สารเสพตดได ซงทกษะทจ าเปนตองใชประกอบดวย 2.1 ทกษะการคดวเคราะห เมอประสบปญหาใดๆกแลวแต กระบวนการคดวเคราะหมกถกน ามาใชในการแกปญหาเสมอ ซงในการชกชวนผอนใหลด ละ เลก สารเสพตด สามารถน าทกษะการคดวเคราะหมาใช ดงน 1.ประเมนปญหาและปจจยตางๆ ทมอทธผลตอทศนคตและพฤตกรรมของวยรนทสงผลถงการเสพสารเสพตด เชน คานยม กลมเพอน สงแวดลอมรอบตว สอตางๆ เปนตน เพอน ามาใชเปนขอมลในการวเคราะหปญหา 2. ใชทกษะการคดวเคราะหในการแกปญหาอยางมวจารณญาณ พยายามคดหาเหตผลทมน าหนกในการชกชวนใหผอนลด ละ เลก สารเสพตด เชน การชแจง ใหขอมลผลด ผลเสยทเหนไดชด เพอใหผอนคลอยตาม เปนตน 3. ใชความคดทางสรางสรรคเพอเปนทางเลอกใหผทเราชกชวนเหนขอดทจะปฏบตตาม เชน การชวนผอนไปท ากจกรรมสรางสรรค เชน การเลนกฬา การเลนดนตร เปนตน 2.2 เปนความสามารถในการใชภาษาพดหรอภาษาทาทาง เพอแสดงออกถงความรสกนกคดของตนในสถานการณตางๆ ทงนเพอใหสามารถแกไข สถานการณไดอยางเหมาะสม ซงการสอสารอยางมประสทธภาพตองมความสามารถในการเปนผถายทอดและผรบทด มค าพด กรยา ทาทาง ทท าใหผฟงรสกอบอน และเปนมตรโดยทกษะการสอสารทด ในการชกชวนใหผอนลด ละ เลก สารเสพตด มดงน 1. การแสดงความคดเหน เปนการแสดงใหผอนรวาเราคดเหนอยางไรตอปญหาสารเสพตด ซงอาจ


ท าใหผอนคลอยตาม และไมกลาชกชวนเราใหเสพ โดยตองมเหตมผลและเสนอความคดเหนดวยน าเสยงหนกแนน จรงจง แตนมนวล ไมเปนการเสนอความคดเหนดวยถอยค ารนแรง 2. การแสดงความชนชม เปนการแสดงออกใหเหนวาเราชนชมคนทไมยงเกยวกบสารเสพตดและชนชมทคนเหลานมอนาคตทด เชน เปนนกกฬา เปนนกเรยนทเรยนเกง เปนนกกจกรรม เปนตน 3. การขอรอง เมอตกอยในสถานการณทไมอาจหลกเลยงตอการถกชกชวนใหเสพสารเสพตด เราควรมวธขอรองโดยใชค าพดนมนวล มเหตมผล เพอใหเราสามารถรอดพนจากสถานการณนนๆ โดยอกฝายไมโกรธเคอง 4. การเจรจาตอรอง เราควรใชถอยค าทมเหตมผล ภาษาสภาพ ไมเปนทางการ ไมขบงคบ หรอไมขวาจะบอกคนอน เพราะอาจท าใหเกดอนตรายตอตวเองได 5. การตกเตอน เมอเหนผอนหรอพนองมแนวโนมวาจะเสพสารเสพตด ไมวาจะเปนบหร สรา หรอสารเสพตดใดกแลวแต เราควรตกเตอนดวยค าพดทมเหตผล ชใหเหนถงผลเสยตอรางกาย ตอการเรยน ตอครอบครว รวมถงความรก ความหวงใยทมใหเหน เพอโนมนาวใหเกดความรสกส านก และไมไปยงเกยวกบสารเสพตด เปนตน 6. การปฏเสธ ทกษะการปฏเสธมความส าคญมากในการปองกนการใชสารเสพตด ซงเปนสงททกคนตองร เพอใหสามารถปฏเสธในสถานการณเสยงตางๆ ซงหลกการปฏเสธทเหมาะสมและไดผลดคอ 1. ตงสต และปฏเสธดวยน าเสยงทหนกแนน จรงจง แตควรใชค าทสภาพ เพอแสดงใหผชกชวนร วาเรามเหตผลและอทธผลเหนอเขา จะไดไมกลาบงคบอก 2. แสดงความรสกของตนเองดวยเหตผล ไมตองใชเหตผลอนมากลาวอางเพราะผชกชวนจะหาขอโตแยงได 3. ใชการปฏเสธทเปนทางการถนอมน าใจ เพอแสดงออกใหเขาเหนวาเราใหเกยรตเขา โดยไมใหเสยความสมพนธ และไมท าใหอกฝายรสกเสยหนา หรอรสกวาตนถกต าหน เพราะอาจท าใหเกดผลกระทบตอความสมพนธกบอกฝายได 4. เมอปฏเสธแลว เราควรออกจากสถานทนนโดยเรว เพอไมใหถกเซาซตอไปอก ซงอาจใชค าพดบอกลาอยางนมนวล เชน “เราไปกอนนะ พอดจะไปหองสมดนะ” หรอ “ไวคยกนวนหลงนะ” เปนตน แลวรบเดนจากไปทนท 5. การขอความชวยเหลอ เมอตกอยในสถานการณอนตราย เราควรตงสต และคดหาทางออกทด เพอความปลอดภยของตวเรา


2.3 ทกษะการตดสนใจ เปนความสามารถทตองใชเหตผลความเหมาะสมในแตละสถานการณมาคดวเคราะหและหาทางออกทดทสด เพอใหการตดสนใจนนเปนไปตามเปาหมาย และมแนวทางแกไขทดทสดส าหรบตนเองและผอนดวย การฝกทกษะการตดสนใจโดยเรยนรกระบวนการตางๆ จงเปนสงจ าเปนมาก ดงน 1. เรยนรกระบวนการตดสนใจ 2. ฝกคนหาตนเอง ท าความเขาใจตนเอง หาขอด ขอเสยของตนเอง 3. พจารณาตนเองวาตองการอะไร ไมตองการอะไร 4. เมอพบปญหาหรอสถานการณตางๆ ใหน าปญหามาฝกวเคราะหหาสาเหตแนวทางแกไข และลองตดสนใจแกปญหานนดวยตนเอง แตถาแกไมตก ควรขอค าปรกษาหรอค าแนะน าจากผใหญทไวใจได 2.4 ทกษะการแกปญหา เปนความสามารถในการใชความรและประสบการณตางๆ เพอน าไปใชในการเผชญและจดการกบปญหาทเกดขนในชวตไดอยางเหมาะสม โดยน าขอสรปของทกษะการคดวเคราะหการตดสนใจ มาลงมอแกปญหาตามแนวทางทวางไว ซงทกษะการแกปญหาน จะท าใหเรามประสบการณเพมขนเรอยๆ และรจกปรบเปลยนหาวธการทเหมาะสม นบเปนการฝกใหเรามความอดทน มเหตผล และเปนคนทสามารถแกปญหาตางๆไดอยางด พรอมทงไดเรยนรวธการปองกนปญหาทจะเกดขนอกดวย กระบวนการตดสนใจและแกปญหา มอย 5 ขนตอนคอ 1. การก าหนดปญหา โดยใชพนฐานสงเกตพฤตกรรมบคคล สถานการณ ประเดนทอยในความสนใจ เพอก าหนดใหไดวา อะไรเปนปญหาทแทจรง 2. การคนหาสาเหตของปญหาและก าหนดทางเลอก เปนการพจารณาหาสาเหตของปญหา และคดหาทางเลอกทมความเปนไปไดในการแกปญหา โดยควรคดไวหลายๆทางเลอก 3. การวเคราะหขอด ขอเสยของแตละทางเลอก เปนการประเมนทางเลอกแต ละทางวาจะเกดผลด ผลเสยอะไรบาง ยากงายอยางไร นบเปนการรวบรวมขอมลซงเปนประโยชนตอการตดสนใจตอการชวยประเมน 4. การตดสนใจเลอกทางใดทางเลอกหนงดวยเหตผลอยางเหมาะสม อาศยหลกความรทงศาสตรและศลป คณธรรม กฎระเบยบ มาเปนแนวทางในการตดสนใจซงเปนการตดสนใจเลอกทางเลอกทคดวาถกตองและเหมาะสมทสดตามความคดของตนเอง 5. การหาแนวทางแกไขขอเสยของทางเลอกทเกดจากการตดสนใจ โดยคด ขอเสนอแนะ วธการแกไขขอเสยทเกดจากทางเลอกทเลอกนนกอน ทดลองใช ถาเหนวาสามารถชวยแกผลเสยนนได กจะไดน าไปเปนแนวทางปฏบตตอไป


2.5 ทกษะการใหก าลงใจ เปนความสามารถในการใหก าลงใจ อาจจะเปนการใหก าลงใจทงตนเองและผอน ซงทกษะในการใหก าลงใจทดในการชกชวนผอนให ลด ละ เลก สารเสพตดนน ควรประกอบดวย 1. ความตระหนกในตนเองเปนความสามารถในการเขาใจถงจดดจดดอยของตนเองและความแตกตางของแตละบคคล สามารถอยอยางปกตสขภายใตแรงกดดนตางๆ ในชวต 2. ความเหนใจผอน เปนความสามารถในการเขาใจถงความรสก และมความเหนใจในบคคลอน อนจะชวยท าใหเกดความเขาใจ ยอมรบถงความแตกตางระหวางบคคลได 3. ความภาคภมใจในตนเอง เปนความรสกวาตนมคณคา เชอในคณประโยชนของตนทมตอตนเอง ครอบครว สงคม ประเทศชาตทงการแสดงถงการมน าใจ รจกให รจกรบ รวมถงการคนพบและภมใจในความสามารถดานตางๆของตน 4. ความรบผดชอบตอสงคมเปนความรสกวาตนเองเปนสวนหนงของสงคม ซงเราควรมสวนรบผดชอบในความพฒนาหรอเสอมโทรมลงของสงคม เพอใหเกดความภาคภมใจในตนเอง ถอเปนแรงจงใจทท าใหเราปฏบตด ปฏบตชอบตอผอนและสงคม นกเรยนควรฝกใหมมมมองในแงดของตน มองในดานบวกของผอน รจกใหก าลงใจตนเองและผอน “เขาท านอง คดด คดบวก จตราเรงแจมใส มองโลกนาอย” เมอนกเรยนมความตระหนกในตนเอง มความเหนใจผอน มความภมใจในตนเอง และมความรบผดชอบตอสงคมแลว ยอมท าใหนกเรยนเกดทกษะในการใหก าลงใจทงตนเองและผอนไดในทสด


ใหนกเรยนท าเครองหมาย ลงในตารางพฤตกรรมทเคยท าขณะใชสารเสพตด (เหตการณสมมต)

พฤตกรรม เคยท าขณะใชยาเสพตด ยงท าอยในปจจบน 1. พดเทจ 2. ขโมย 3. ขาดความรบผดชอบในหนาทของตน 4. ขาดความสนใจในสขภาพและการดแลตวเอง 5. ขาดความสนใจในการรบประทานอาหาร 6. หนหนพลนแลน 7. ท าอะไรซ าๆ เชน กนมากไป ท างานมากไป 8. หมกมนทางเพศ 9. ใชเวลาอยคนเดยวมากเกนไป 10. ขาดหรอเขารวมกลมชากวาปกต 11. ใชสารเสพตดอนๆ 12. ไมสนใจสงแวดลอม 13. อนๆ ระบ......................................

กจกรรม



1. ชอกจกรรม Just Say No

2. สาระส าคญ ตวกระตนภายนอกมอทธพลตอพฤตกรรมใชสารเสพตด การทสมาชกสามารถปฏเสธสงกระตนภายนอกดวยวธการทเหมาะสม จะชวยปองกนสมาชกใหปลอดภยจากการใชสารเสพตดและการมพฤตกรรมทไมเหมาะสมได

3. วตถประสงค เพอใหสมาชกพฒนาและสามารถปฏเสธสงทกระตนภายนอกได


5. วธด าเนนการ 5.1 ผน ากลมน าเขากจกรรมดวยการถามความคดเหนของสมาชกดวยประโยคทวา “ผทเคยใชสาร เสพตดแลวและสมองมความเคยชนตอการใชสารเสพตดแลวกเขาไปเกยวของกบสารเสพตดจะปฏเสธไดยาก ดงนนจงควรลกเลยงใหไดมากทสด” 5.2 ผน ากลมถามสมาชกวา “ทผานมาเคยใชค าพดปฏเสธบางหรอไมและใชในสถานการณใดบาง ใหยกตวอยางค าพดทเคยใชและผลทเกดขน” 5.3 ผน ากลมสรปสงทสมาชกน าเสนอใหความรเรอง “หลกการปฏเสธ” ตามใบความร ผน ากลมจ าลองสถานการณสมมตตามใบกจกรรมเพอใหสมาชกไดฝกทกษะการปฏเสธ 5.4 ผน ากลมใหสมาชกสรปวา “จะน าทกษะการปฏเสธนไปใชไดอยางไรและคดวาจะไดรบประโยชน อยางไร” 5.5 ผน ากลมสรปสงทสมาชกเสนอและเพมเตมสงทยงขาด

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความร “หลกการปฏเสธ” 6.2 ใบกจกรรม “การฝกทกษะการปฏเสธในสถานการณตางๆ” 7. การประเมนผล สงเกตจากความสนใจของสมาชกขณะเขารวมกจกรรม


8. ค าถามชวนคด ใชค าถามแบบ R-C-A ซงเปนค าถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ท าใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถน าไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการน าประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต


2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรหากมคนแปลกหนามาชวนใหนกเรยนเสพยาเสพตด 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนมคนแปลกหนามาชวนใหนกเรยนเสพยาเสพตด นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไรในการปฏเสธคนทมาชวนใหเสพยาเสพตด


การปฏเสธเปนสทธขนพนฐานของทกคน สมาชกสามารถปฏเสธการชวนของเพอนใหไปท าในสงท

ไมอยากท า หรอสงทไมดไดโดยไมตองเสยเพอน

การปฏเสธทดจะตองปฏเสธอยางจรงจงทงทาทางและน าเสยง เพอแสดงความตงใจทจะปฏเสธอยางชดเจน

ขนตอนการปฏเสธ

1. บอกความรสกเปนขออาง ประกอบเหตผล เพราะการบอกความรสกจะโตแยงยากกวาการบอก

เหตผลเพยงอยางอยางเดยว

2. การปฏเสธ เปนการบอกปฏเสธอยางชดเจนดวยค าพด

3. การถามความเหนชอบเพอรกษาน าใจของผชวนและควรขอบคณเมอผชวนยอมรบการปฏเสธ

การหาทางออก

ในกรณทถกเซาซหรอพดจาสบประมาท เพอใหไปตามค าชวนไมควรหวนไหวกบค าพดนน เพราะจะท าใหขาด

สตในการหาทางออก ควรหาทางออกโดยเลอกวธตอไปน

1. ปฏเสธซ า โดยไมตองใชขออาง พรอมทงบอกลา แลวเดนออกไป

2. การตอรอง โดยการชวนไปท ากจกรรมอยางอนทดแทน

3. การผดผอน โดยการขอยดระยะเวลาออกไป เพอใหผชวนเปลยนความตงใจ

ใบความร หลกการปฏเสธ


ตวอยางประโยคปฏเสธและหาทางออก สถานการณเพอนชวนไปเทยวสถานบรการทางเพศ

ขนตอน ตวอยางประโยค

1. บอกความรสก ประกอบเหตผล

2. ขอปฏเสธ

3. ถามความเหน/ขอบคณ

การหาทางออกเมอถกเซาซ

1. ปฏเสธซ า

2. การตอรอง

3. การผดผอน

“เราไมชอบไปทอยางน เสยงตอการตดโรคราย ถงจะ

ปองกนดแคไหนกเถอะ”

“ขอไมไปกบพวกนายนะ”

“นายคงไมวาอะไรนะ ขอบใจมากนะทเขาใจเรา”

“เราไมอยากไปจรงๆ ขอตวกอน”

“พวกนายไปนงเลนบานเราไหม จะใหแมท าของอรอย

ใหกน”

“เอาไววนหลงพวกนายชวนเราไปท าอยางอนดกวา

แลวเราจะไปดวยนะ ไปกอนนะ”


สถานการณจ าลอง

1. ชวนสบบหร 2. ชวนเทยวกลางคน 3. ชวนหนเรยน 4. ชวนไปสงสรรค 5. ชวนไปดมสรา 6. ชวนไปใชสารเสพตด

ใบกจกรรม

“การฝกทกษะปฏเสธในสถานการณตางๆ”



1. ชอกจกรรม รคดแกปญหาพาสขใจ

2. สาระส าคญ ความสามารถอดทน อดกลน รอคอยตอสภาพแวดลอมและสถานการณเปนคณลกษณะตอเนองของบคคลทสามารถใชความฉลาดทางอารมณ มแนวทางในการจดการกบอารมณทเกดขนอยางเหมาะสม รวมทงไดฝกทกษะการตดสนใจและแกปญหาตางๆไดจะไมท าใหผลกระทบทงตอตนเองและบคคลรอบขาง ท าใหมความสขกบชวตไมวาจะเปนดานการเงน ดานการงาน หรอชวตสวนตว

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหสมาชกรจกอดทน รอคอยและแกไขอารมณทเกดขนในสถานการณตางๆ ได 3.2 เพอใหสมาชกตดสนใจและแกปญหาตางๆไดอยางเหมาะสม


5. วธด าเนนการ 5.1 ผน ากลมสมถามสมาชก 3-4 คน โดยใหเลาเหตการณตางๆ ในชวตประจ าวนทตองใชความอดทน รอคอย 5.2 ใหสมาชกแบงกลมละ 5-6 คน แลวรวมกนอภปรายถงผลด ผลเสยของการอดทน รอคอยและแนวทางการจดการกบอารมณทเกดขนจากการอดทน รอคอย ตามใบงานท 1 5.3 ผน ากลมอภปราย สรปเพมเตมตามใบความรท 1 5.4 ผน ากลมบรรยายขนตอนการตดสนใจและแกไขปญหาเพมเตมตามใบความรท 2 5.5 ใหสมาชกแบงกลมๆ 5-6 คนศกษากรณศกษาและอภปรายตามประเดนในใบงานท 2 และสงตวแทนน าเสนอ 5.6 ผน ากลมสรปเพมเตมตามแนวความคดทควรไดตามใบความรท 3


6.1 ใบงาน 6.2 ใบความร 6.3 กรณศกษา



สงเกตจากความสนใจของสมาชกขณะเขารวมกจกรรม




2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรหากมเรองทตองใชความอดทน 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน เมอนกเรยนรหลกของความอดทนแลว นกเรยนเคยมประสบการณทตองใชความอดทนอยางไรบาง และมแนวทางในการปฏบตอยางไร



“ทกษะการอดทนรอคอยและการจงใจตนเอง”

มความส าคญตอชวตทจะชวยใหประสบความส าเรจหรอลมเหลวทมความมงมนพากเพยรพอจะใชหลกอทธบาท 4

ฉนทะ รจกใหก าลงใจตนเอง รประโยชน เปาหมายของสงทตนเองท า

วรยะ มความพากเพยร พยายาม อดทน ตอสงตางๆเพอใหไดสงทตวเองตองการ

จตตะ มความตงใจแนวแน

วมงสา คดทบทวน ถงสาเหตและผลตางๆทจะตามมา และปรบปรงแกไข


“การแกปญหา”

การแกไขปญหาม 5 ขนตอน คอ

1. ก าหนดปญหา

2. ก าหนดทางเลอกในการแกไขปญหา

3. วเคราะหขอดและขอเสยแตละทางเลอก

4. ตดสนใจเลอกทดทสด

5. แกไขขอเสยของทางเลอก



ใหสมาชกแบงกลม ๆ ละ 5-6 คน แลวรวมกนอภปรายในประเดนตางๆดงน

1. ผลดและผลเสยของการรอคอย

ผลด ผลเสย

1. 1.

2. 2.

3. 3.

4. 4.

5. 5.

2. แนวทางหรอวธการจดการอารมณทเกดขนจากการรอคอย

1………………………………………………………………………………………………………………………….

2………………………………………………………………………………………………………………………….

3………………………………………………………………………………………………………………………….

4…………………………………………………………………………………………………………………………..

5…………………………………………………………………………………………………………………………..



1. ชอกจกรรม ฝนดวยใจ ไปใหถง

2. สาระส าคญ บคคลควรมความมงมนในการกระท าสงตาง ๆ ใหบรรลเปาหมาย โดยควรมการวางแผนเพอหาแนวทางไปสเปาหมายอยางเปนระบบ เมอเผชญอปสรรคไมควรยอทอ ควรพยายามหาแนวทางการแกไขปญหาทเหมาะสม 3. วตถประสงค 3.1 ก าหนดเปาหมาย วางแผน หาทางไปสเปาหมายอยางเปนระบบ โดยมขอมลประกอบ 3.2 มวธการเอาชนะอปสรรค และตดสนใจแกไขปญหาอยางเปนระบบ 3.3 มความมงมนในการกระท าสงตาง ๆ ใหบรรลเปาหมาย


5. วธด าเนนการ ขนน า

1. ครน ารองเพลงทมความหมายเกยวกบการใหก าลงใจ

2. ครแสดงภาพ หรอเลาถงบคคลทประสบความส าเรจในดานตาง ๆ และมชอเสยงเปนทรจกในขณะนน

3. ครถามนกเรยนวา เพราะเหตใดบคคลในภาพหรอในเรองจงประสบความส าเรจ

ขนฝก

1. ครเตรยมวสดอปกรณตาง ๆ ( อาจปรบเปลยนไดตามสภาพทองถน ) ไวบนโตะกลางหอง

2. ใหนกเรยนแบงกลมตามความเหมาะสม โดยใชอปกรณทมอยของกลม เชน

กลมท 1 ใบไม ลกปด กาว ถวย ฯลฯ

กลมท 2 กรรไกร ดาย กระดาษ ฯลฯ


รวมกนสรางชนงาน 1 ชน ภายในระยะเวลา 20 นาท (อาจเปลยนแปลงไดตามวยของนกเรยน) พรอมตงชอ

ผลงาน

3. เมอหมดเวลา ตวแทนกลมน าเสนอผลงาน ภายใตหวขอตอไปน

- ชอผลงาน

- เพราะเหตใดจงท าผลงานชนน

- มขนตอนในการท างานชนนอยางไร

- อปสรรคทเกดขน และการแกไขปญหา

- ประโยชนของผลงานชนน

- นกเรยนรสกอยางไรกบผลงานชนน

4. ใหนกเรยนรวมกนพจารณากลมทท างานส าเรจกบกลมทท างานไมส าเรจ วามวธการท างานอยางไร เรม

ตงแตลกษณะของผลงานการตงเปาหมาย ขนตอนในการท างาน การเผชญอปสรรค และการแกไขปญหา เพอน าไปส

ความส าเรจของงาน และครเชอมโยงสความส าเรจ

5. ใหนกเรยนเขยนสงทตองการได ตองการเปน หรอตองการจะท า และระบวธการใหบรรลตามเปาหมายท

ตองการ

6. ครสมถามนกเรยน 2-3 คน

ขนสรป

ครสรปวา การด าเนนชวตของคนเราตองมเปาหมายทชดเจนและมความเปนไปไดบนพนฐานของ

ความสามารถของตนเอง โดยจะตองมการวางแผนการด าเนนการอยางเปนระบบ และสงส าคญทขาดไมไดคอ

ความสามคค ความมงมนอดทน อดกลน ไมทอถอย เพอใหบรรลตามความตองการ



6.1 ภาพหรอเรองของบคคลทประสบความส าเรจและมชอเสยงในขณะนน 6.2 อปกรณการสรางชนงาน เชน กระดาษหนงสอพมพ ลกปด กระดาษ A4 กาว สเทยน หรอสเมจก


สงเกตจากความสนใจของสมาชกขณะเขารวมกจกรรม 8. ค าถามชวนคด



2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหประสบความส าเรจ

3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหประสบความส าเรจ และมวธอยางไรทจะแนะน าใหเพอนของเราประสบความส าเรจ



1. ชอกจกรรม ค ามนสญญา

2. สาระส าคญ การปฏบตตามกฎกตกาของชนเรยน โรงเรยน ครอบครวและสงคม จะท าใหบคคลอยรวมกนในสงคมไดอยางมความสข

3. วตถประสงค ปฏบตตามกฎกตกาของชนเรยน โรงเรยน ครอบครว และสงคมได



5.1 ขนน า

1. ครเปดเพลงทมเนอหาใหก าลงใจ ใหนกเรยนฟง

2. ครสงเกตพฤตกรรมของนกเรยนวานกเรยนปฏกรยาอยางไร

3. ครสมถามนกเรยน วารสกอยางไรเมอไดฟงเพลงนน เพราะเหตใดจงรสกเชนนน

4. ครและนกเรยนรวมกนสรปเนอหาของเพลงทฟง

5.2 ขนฝก

5.2.1 ใหนกเรยนรวมกนอภปรายในประเดน

1) ท าไมการอยรวมกนในสงคมตองมกฎกตกา

2) หากปฏบตตามกฎกตกาหรอไมปฏบตตามกฎกตกาจะเกดผลอยางไรบาง

3) นกเรยนเคยปฏบตตามกฎกตกาของสงคมอยางไรบาง

4) ใหนกเรยนสรปวา มการปฏบตตนตามกฎกตกา และเสรมสรางก าลงใจอยางไรบาง


5.2.2 แบงกลมนกเรยนเปน 4 กลม เทาๆกน ก าหนดให

กลมท 1 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในหองเรยนไดอยางม

ความสข

กลมท 2 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในโรงเรยนไดอยางม

ความสข

กลมท 3 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในครอบครวไดอยางม

ความสข

กลมท 4 ใหนกเรยนก าหนดขอปฏบตทจะท าใหนกเรยนอยรวมกนในชมชนไดอยางม

ความสข

5.2.3 ตวแทนแตละกลมน าเสนอความคดเหนของกลม ครเปดโอกาสใหเพอนนกเรยนกลมอนแสดง

ความคดเหนเพมเตมได

5.2.4 นกเรยนและครรวมกนสรปวา การอยรวมกนอยางมความสขตองมการก าหนดขอควรปฏบต

ของสมาชกในสงคมนน และทกคนตองถอเปนหนาททตองปฏบต

5.2.5 ใหนกเรยนน าขอตกลงทไดจากการอภปรายน าไปปฏบตจรงและรายงานผลตามแบบรายงาน

5.2.6 ครเลอกสถานททกวางพอส าหรบท ากจกรรมน โดยใหนกเรยนทงหมดยนเปนวงกลม โดยถอ

รองเทาของตนเองไว ใหทกคนโยนรองเทาไปกลางวง แลวใหนกเรยนหยบรองเทาของตนเองใหไดเรวทสดแลวกลบมายนทเดม ครจบเวลาจนกวานกเรยนคนสดทายจะหยบรองเทาแลวกลบมายนทเดม ครและนกเรยนรวมกนอภปรายถงเหตการณทเกดขน โดยครบอกเวลาทใชในการคนหารองเทาของนกเรยนและสรางเงอนไขวา ท าอยางไรจงจะหารองเทาของตนเองใหใชเวลานอยลง

5.2.7 ใหนกเรยนทกคนวางรองเทาใหมตามทรวมกนคดไวแลวใหนกเรยนหยบรองเทาของตนเองให

ไดเรวทสด แลวกลบมายนทเดม ครจบเวลาจนกวานกเรยนคนสดทายจะหยบรองเทาแลวกลบมายนทเดม

5.2.8 ครและนกเรยนรวมกนสรปถงผลดของขอตกลงและปฏบตตามขอตกลงนนๆ


5.3 ขนสรป

ครและนกเรยนรวมกนสรปวา การอยรวมกนในสงคมอยางมความสข จ าเปนตองมกตกาทจะน าไปสความมระเบยบวนย ซงเรมมาจากการก าหนดขอควรปฏบตในสงคมยอยๆไปสสงคมใหญๆตอไป

6. สอและอปกรณ 6.1 เพลงทมเนอหาใหก าลงใจ

6.2 ตวอยางแบบรายงานการปฏบตตนตามกฎกตกา

7. การประเมนผล 7.1 การสงเกตการแสดงความคดเหนและการอภปราย 7.2 การสงเกตการน าเสนอผลงานกลม 7.3 การสงเกตความรวมมอในการปฏบตกจกรรม 7.4 แบบรายงานการปฏบตตามกฎกตกาของนกเรยน



1. ค าถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน เมอนกเรยนไดฟงเพลงในกจกรรมแลวนกเรยนรสกอยางไร

2. ค าถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากท ากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองประสบความส าเรจในการปฏบตตามกฎระเบยบของสงคม 3. ค าถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนมเพอนทไมสามารถรกษากฎระเบยบได นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไร


กลมบ าบด


แนวการจดกจกรรม ส าหรบกลมบ าบด ใชระยะเวลา 4 เดอน เดอนละ 3 - 4 ครง


1 สญญาใจ คร, ผปกครอง 1 ชวโมง

2 โลชวต คร 1 ชวโมง

3 รเทาทน คร, ภาคความรวมมอ 1 ชวโมง

4 การจดการความเครยด คร ,ภาคความรวมมอ 1 ชวโมง

5 หยดความคด คร 1 ชวโมง

6 ความไววางใจ คร,ผปกครอง 1 ชวโมง

7 บทบาทของครอบครว คร,ผปกครอง 1 ชวโมง

8 ทกษะการแกปญหา คร 1 ชวโมง

9 ทกษะการปฏเสธ คร ,ภาคความรวมมอ 1 ชวโมง

10 ทกษะการตดสนใจ คร 1 ชวโมง

11 รสต ระลกร คร 1 ชวโมง

12 กาวใหมในชวต คร 1 ชวโมง

13 รกและเหนคณคาในตนเอง คร 1 ชวโมง

14 กาวตอไป คร 1 ชวโมง


1. ชอกจกรรม สญญาใจ 2. สาระส าคญ/แนวคด

การปรบเปลยนพฤตกรรมนกเรยนทใชสารเสพตดทไดผลด ตองอาศยความรวมมอจาก

ผปกครอง ตวนกเรยน และครอาจารยในฐานะผชวยเหลอ

3. วตถประสงค 3.1 เพอสรางความเขาใจและทาความตกลงรวมกนในการปรบพฤตกรรม 3.2 เพอใหเกดความรวมมอของผปกครองในการปรบพฤตกรรม

4. เวลา 1 ชวโมง 5.วธด าเนนกจกรรม

5.1 ใหนกเรยนกลมทมปญหาใชสารเสพตดทาบนทกสญญาใจในใบกจกรรม “สญญาใจ” ทาความตกลงรวมกนในการปรบพฤตกรรม

5.2 ใหโรงเรยนรวมมอกบผปกครอง เชญผปกครอง เขารวมกจกรรมการปรบพฤตกรรม สเสนทางแหงการเลกยาอยางยงยน

5.3 ใหนกเรยนทากจกรรมคามนสญญารวมกบผปกครอง 5.4 สมภาษณความรสกของนกเรยนเมอไดรบความรก ความอบอน และเอาใจใสจากคร

ผปกครองของนกเรยน 5.5 สรปขอคดจากกจกรรม “สญญาใจ สามารถปรบเปลยนพฤตกรรม ความคดของ

นกเรยน และนกเรยนสามารถเลกใชสารเสพตดได เพราะไดรบ ความรก ความอบอน จากครและผปกครอง”

5.6 ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในสถานศกษาแลวนกเรยนไมสามารถเลกใชสารเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตวนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการรกษาตอไป 6. สอและอปกรณ

6.1 ใบงานท 1.1, 1.2

7. การประเมนผล 7.1 การสงเกต

- การแสดงความคดเหน - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - ความกระตอรอรน



- การวเคราะหพฤตกรรม - การสรปอยางมเหตผล

7.2 การสมภาษณ - ความรสกการเขารวมกจกรรม - ประโยชนทไดรบจากการเขารวมกจกรรม

7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน

7.4 แบบประเมนชนงาน

8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต

1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน การทาสญญาใจชวยใหนกเรยนเลกใชสารเสพตดไดหรอไม 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน หลงจากทากจกรรมนกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหตนเองประสบความสาเรจในการเลกใชสารเสพตด 3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนอยากและมเพอนชวนใชสารเสพตด นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบตอยางไร


ขาพเจา ด.ช/ด.ญ/นาย/น.ส…………………………….……………….นกเรยนชน…………………ไดหลงผดในเรองการใชสารเสพตด แตขณะนขาพเจาไดเรยนรวธการเกยวกบการทากจกรรมกลมจตสงคมในสถานศกษาเพอ ลด ละ เลกการใชสารเสพตด โดยม คร/อาจารยเปนผดแล ขาพเจาหวงวากลมจตสงคมจะสามารถชวยใหขาพเจาหลดพนจากวงจรการใชสารเสพตด อยางถาวร ขาพเจามความยนดทจะเขารวมกจกรรมจตสงคมดวยความเตมใจ พรอมทงใหความรวมมอในการดาเนนกจกรรม อยางสมาเสมอ ดงน 1. การรกษาความลบ 2. การมารวมกจกรรมตามเวลา และจะแจงลวงหนาเมอไมสามารถมารวมได 3. ……………………………………………………………………………………………………………………………. 4. ……………………………………………………………………………………………………………………………. ขาพเจา นาย/นาง/น.ส………..………………………………..…………………………..…..………ผปกครองของ……………………………….…………………..นกเรยนชน…………..…….ไดรบทราบถงความปรารถนาดของโรงเรยนทจะชวยนกเรยนทหลงผดใหกลบตวเปนคนด โดยการใชกจกรรมกลมจตสงคมในสถานศกษา ขาพเจายนดใหความรวมมอสนบสนนใหนกเรยนในความปกครองของขาพเจาเขารวมกจกรรมทกครง ตามวน เวลา ททางโรงเรยนไดนดหมาย ……………………………………….…………. ……………………………………….………….

(……………………………………..…….………..) (……………………………………..…….………..)นกเรยน ผปกครอง


ค ามนสญญา ขอท 1 สงทฉนตองการเปลยนแปลง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอท 2 เหตผลสาคญทฉนตองเปลยนแปลง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอท 3 ขนตอนทฉนตองทาในการเปลยนแปลง .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอท 4 สงทผอนจะชวยฉนได .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. ขอท 5 อปสรรคทอาจจะทาใหแผนการลมเหลว .............................................................................................................................................................................. .............................................................................................................................................................................. คามนสญญานเขยนไว ณ วนท ..................................................................................... และไดลงนามไวเปนสาคญ ................................................................................... (.................................................................................) ผใหสญญา ..................................................................... ..................................................................... (....................................................................) (....................................................................) พยาน พยาน


1.ชอกจกรรม โลชวต

2. สาระสาคญ/แนวคด เปนกจกรรมสารวจตวเอง หาความสามารถ หาจดเดนของตวเอง และสงทตนเองอยาก

แกไข เปนการปรบเปลยนพฤตกรรมของนกเรยนทใชสารเสพตด โดยการคนหาจดเดนของตนเอง ใหนกเรยนเหนคณคาในตวของตนเอง

3.วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนไดสารวจจดเดนของตวเองรจกตนเองมากขน 3.2 เพอใหนกเรยนเหนคณคาของตวเอง 3.3 เพอใหนกเรยนมเปาหมายในชวต


5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 ใหนกเรยนกลมทมปญหาใชสารเสพตดทากจกรรม “โลชวต” เพอสารวจจดเดนของ ตวเอง 5.2 ใหนาเสนอผลงานตามใบกจกรรม “โลชวต” ของตนเอง ทกคน 5.3 สมภาษณความรสกของนกเรยนเมอไดเขารวมกจกรรม 5.4 สรปขอคดทไดจากกจกรรม “โลชวต สามารถปรบเปลยนพฤตกรรม ความคดของ นกเรยน วามนษยทกคนมคณคาในตวของตนเอง” 5.5 ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในโรงเรยนแลว นกเรยนไมสามารถเลก ใชสารเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตอนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการ รกษาตอไป

6. สอและอปกรณ ใบกจกรรมโลชวต



7.การประเมนผล 7.1 การสงเกต

- การแสดงความคดเหน - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - ความกระตอรอรน - การวเคราะหพฤตกรรม - การสรปอยางมเหตผล


7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได - นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม - วเคราะหการกระทาไดอยางคลองแคลวมเหตผลประกอบ - การวางแผนการกระทาในอนาคต ใหสอดคลองกบความตองการของสงคม 8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต

1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน กจกรรม “โลชวต” สามารถปรบเปลยนความคดของนกเรยนไดหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน กจกรรม “โลชวต” ชวยใหนกเรยนเหนคณคาตวเอง และผอนใชหรอไม อธบาย 3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนจะปฏบตตนอยางไร เพอใหมชวตทประสบความสาเรจ


ใบกจกรรมการส ารวจตนเอง (โลชวต) ชอ……………………….………นามสกล………..…………………………

1. คตประจ าใจ 2. จดเดน/ ความส าเรจทตนเองไดรบ

3. การกระท าของผอนทท าใหตนเองม

ความสข

4. ความผดหวงของตนเอง

5. เปาหมายของชวต

6. สงทตนเองอยากแกไข 7. สงทผอนพดถงตนเอง


1. ชอกจกรรม รเทาทน 2. สาระส าคญ/แนวคด

โทษของสารเสพตด และ การใชสารเสพตด ผลกระทบของการใชสารเสพตดนอกจากจะสงผลกระทบและผลเสยตอตนเองในดานรางกาย อารมณจตใจ และสตปญญาแลว ยงสงผลกระทบตอสงคมสวนรวมอกดวย

3.วตถประสงค 3.1 นกเรยนวเคราะห/อธบายผลกระทบของการใชสารเสพตดได 3.2 นกเรยนแสดงความคดเหนจากเรอง “ใครคอเพอนแทของ อ านาจ” ได 3.3 เพอเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบเรองสารเสพตดใหครอบคลมทกเหตปจจย3.4 เพอกระตนใหเกดการตนตวและทนตอสถานการณสารเสพตด


5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 คร/ภาคความรวมมอนาเขาสบทเรยนโดยนานกเรยนรองเพลง “คนตดยา” จากนนคร

ใหความรเกยวกบผลกระทบของการใชสารเสพตดความผดตามกฎหมายเกยวกบเฮโรอน ยาบา ยาอ กญชา และสารระเหย

เพลง คนตดยา

เนอรอง อาจารยเพญศร รตนมาลยรกษ ทานอง เพลงแมสะเรยง

มองมองหา คนตดยาดงายงาย หนาตาไมเหมอนใคร ดชางโหดรายนากลว จงอยาไดเขาใกล อนตรายมาถงตว อนาคตมดมว ถาไดใกลชดตดยา เตอนดวยเมตตาจากใจ อกแมตรมระทมเพราะลกตดยา (ซา) มกญชา มยาบา มเฮโรอน มสารนโคตน อยในบหรใหรเอาไว ยาอกชางนากลว เสยตวกนไดงายๆ สตกลบกลาย เปนบาเปนบอฆาคน ตองทกขตองทนทรมาน อกแมตรมระทมเพราะลกตดยา (ซา)



5.2 ครแบงนกเรยนเปนกลม นกเรยนแตละกลมทาใบกจกรรมท 1 5.3 นกเรยนแตละกลมศกษากรณตวอยางเรอง “ ใครคอเพอนแทของอานาจ ” และ

ตอบคาถามตาม ใบกจกรรมท 2 5.4 ครใหนกเรยนแตละกลมจบฉลากกลมละ 1 ประเดน พรอมแจกใบงานท 3 “ลบ

สมอง” ใหทกกลมไดระดมความคดในประเดนตอไปน 5.4.1 ผลกระทบของสารเสพตดทมตอผเสพ ครอบครว สงคม ประเทศชาต 5.4.2 สาเหตการเสพยาของเยาวชน 5.4.3 วธการปฏบตตนไมใหเกยวของกบสารเสพตด 5.4.4 ทาอยางไรจงจะรเทาทนไมตกเปนเหยอของสารเสพตด 5.4.5 ถามเพอนทตดยาจะทาอยางไร และจะชวยเพอนไดอยางไร 5.5 นกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายและสรป นาเสนอผลงาน 5.6 ครและนกเรยนชวยกนสรปเรองผลกระทบของการใชสารเสพตด

5.7 สรปขอคดทไดจากกจกรรม “รเทาทน สามารถปรบเปลยนพฤตกรรม ความหลงผดของนกเรยนใหกลบตวกลบใจ เลกยาเสพตดได”

5.8 ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในโรงเรยนแลว นกเรยนไมสามารถเลกใชสารเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตอนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการรกษาตอไป

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความร, เพลงคนตดยา 6.2 ใบกจกรรมท 1, 2, 3






1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน นกเรยนคดวาผลกระทบของการใชสารเสพตดทง 4 ดาน จากเรองทนกเรยนอาน เดกชายอานาจจะอยในดานใด

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนจะทาอยางไรเมอพบเหตการณในตวอยางเรองทอาน และใครคอเพอนแท ของเดกชายอานาจ

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนไมอยากมวถชวตแบบเดกชายอานาจ นกเรยนควรทาอยางไร


สารเสพตดเปนอนตรายตอผเสพและบคคลใกลชดมากมายทงทางดานรางกาย จตใจและดานอนๆ อาจกอใหเกดโทษและอนตรายตอครอบครว ชมชน สงคม ในดานตางๆ อกมากมาย ดงตอไปน 1. ผลกระทบตอรางกาย

สารเสพตดแตละชนดจะใหโทษและอนตรายตอสขภาพของผเสพแตกตางกนไป 1.1 สารเสพตดทาใหรางกายเสอมโทรม ออนเพลย เกยจคราน เฉอยชา เชน สมองและ

ประสาทเสอมโทรม กระเพาะอาหารและลาไสพการ เกดอาการทองผกอยางรนแรง รางกายมความตานทานโรคตา ทาใหเกดโรคไดงาย

ภาพท 2 สภาพรางกายของผเสพสารเสพตด

ทมา : www.lamptech.ac.th. วนท 15 ธนวาคม พ.ศ. 2558.

1.2 ความตานทานของรางกายนอยลง โรคภยตางๆ แทรกเขาไดงาย เชน โรคผวหนง 1.3 อารมณและจตใจไมปกต ฟงซาน สมองและประสาทเสอม อาจคลมคลงทารายผอนได 1.4 เมอไมไดเสพสารเสพตดจะทาใหเกดอาการอดยา เชน นอนไมหลบกระสบกระสาย

นาตาไหล เปนตะครวตามขา หลงและทอง รวมทงมอาการปวดตามขอ กระดกและกลามเนอ ตลอดจนถงมอาการชกกระตก อาเจยน ทองเดน นาหนกลด และในทสดอาจมอาการเหมอนคนวกลจรต การใชสารเสพตดเกนขนาดอาจทาใหเสยชวตได

1.5 มโอกาสรบเชอเอดส หากกลมผเสพสารเสพตดมการใชเขมและกระบอกฉดยารวมกนและมการมวสมทางเพศ

ใบความร ผลกระทบของการใชสารเสพตด

http://www.lamptech.ac.th/library/jday/82.html


2. ผลกระทบทางจตใจและอารมณ 2.1 ขาดความสนใจในตนเอง ละเลยไมสนใจกจวตรประจาวน 2.2 พฤตกรรมเปลยนแปลงไปจากเดม ชอบเกบตวอยคนเดยว 2.3 ซมเศรา พดคนเดยว รองไหโดยไมมเหตผลเกดอาการหวาดระแวง กลวคนมาทาราย 2.4 คดวาตนเองมอานาจพเศษ สามารถบนได ทารายรางกายตนเอง

3. ผลกระทบตอสงคม

3.1 เกดปญหาอาชญากรรมตาง ๆ ในชมชน เชน จปลน ฆาขมขน เปนตน

ทรพยของคนในชมชนและสงคมเสยหายเนองจากพฤตกรรมทางจตประสาท ซงมผลมาจากการเสพสารเสพตดในปรมาณมากและเปนเวลานาน ๆ

3.2 เปนบอเกดททาใหสงแวดลอมของชมชนเสอมโทรม สงคมถกทาลาย 3.3 ทาลายเยาวชนทเปนกาลงสาคญของชมชน ใหเปนเยาวชนทออนแอทงรางกายและ

จตใจในทสดกจะกลายเปนปญหาของสงคมตอไป 3.4 สญเสยแรงงานในการปฏบตงานตาง ๆ ทาใหชมชนขาดรายได กอ ใหเกดปญหา

เศรษฐกจและความยากจน 3.5 การพฒนาชมชนในดานตางๆ เปนไปอยางเชองชา เพราะสมาชกในชมชนขาด

สมรรถภาพ เนองจากการตดสารเสพตด

ภาพท 3 การจบเดกเปนตวประกนเนองจากมอาการคลมคลงจากการเสพยาบา

ทมา :board.postjung.com วนท 15 ธนวาคม พ.ศ.2558.

http://board.postjung.com/561396.html


4. ผลกระทบตอสตปญญา 4.1 สารเสพตดอนตรายตอรางกายเนองจากสารออกฤทธในตวสารเสพตดจะไปทาลาย

สมอง และระบบประสาท ทาใหสมองเสอม ไมทางานความรสกและความตองการตาง ๆ จะแปรเปลยนไป เชน เกดความวตก กระวนกระวายเกดอาการเหมอลอย และรางกายออนเพลย ไมมเรยวแรงทาใหไมสามารถปฏบตหนาทของตวเองอยางคนปกตได ชวตของเขาจะอยในความมนงงและงายตอการเกดโรคจต วกลจรต หรอกลายเปนคนบาสงผลใหเปนบคคลไรความสามารถ

4.2 ขาดสตสมปชญญะ มอากปกรยาแปลกๆ เปลยนไปจากเดม 4.3 การเปนบา มโอกาสจะเกดขนเมอรางกายขาดยา เรมจากอาการนอนไมหลบ มนาตา

เปยกแฉะไหลออกตลอดเวลา ตามตวจะชมดวยเหงอ จะเรมอาเจยน ปวดทองอยางรนแรง กลามเนอกระตก แลวในทสดทาทางอากปกรยาจะมลกษณะคลายคนบา และนคอจดเรมตนของอาชญากรรม อาจฆาแมผเปนทรกได เชน ลก ภรรยาหรอแมแต บดา-มารดาทเขาเทดทน


ความผดตามกฎหมายเกยวกบสารเสพตด สารเสพตดเปนสงผดกฎหมาย มบทลงโทษรนแรงตางกนขนอยกบประเภทของสารเสพตด ปรมาณทครอบครองและความผด (ขอหา) ทกระทา

ขอหา บทลงโทษ

ผลต นาเขา หรอสงออก

- ตองระวางโทษจาคกตลอดชวต หากเปนการกระทาเพอจาหนาย ตองระวางโทษประหารชวต (กรณคานวณเปน สารบรสทธไดตงแต 20 กรมขนไป ถอวาเปนการกระทาเพอจาหนาย )

จาหนาย หรอครอบครองเพอจาหนาย

- ตองระวางโทษจาคกตงแต 5 ป ถงจาคกตลอดชวต และปรบตงแต 50,000 - 500,000 บาท หากมสารบรสทธไมเกน 100 กรม แตถาเกนตองระวางโทษจาคกตลอดชวตหรอประหารชวต

ครอบครอง - ตองระวางโทษจาคกตงแต 1 ป ถง 10 ป และปรบตงแต

10,000 - 100,000 บาท หากเปนสารบรสทธตงแต 20 กรมขนไป ถอวาเปนการครอบครองเพอจาหนาย

เสพ - ตองระวางโทษจาคกตงแต 6 เดอนถง 10 ป และปรบตง

แต 5,000 - 100,000 บาท

ความผดตามกฎหมายเกยวกบเฮโรอน ยาบา ยาอ


ขอหา บทลงโทษ

ผลต นาเขา หรอสงออก จาหนาย หรอครอบครองเพอจาหนาย

- จาคกตงแต 2 ป ถง 15 ป และปรบตงแต 20,000 - 150,000 บาท

ครอบครอง

- จาคกไมเกน 5 ป และปรบไมเกน 50,000 บาท หากเปน พชกระทอมตองจาคกไมเกน 2 ป หรอปรบไมเกน 10,000 บาท หรอทงจาทงปรบ (กรณยาเสพตดใหโทษในประเภทท 5 ตงแต 10 กโลกรมขนไป ถอวาเปนการครอบครองเพอจาหนาย)

เสพ - จาคกตงแต 1 ป และปรบไมเกน 100,000 บาท หากเปน

พชกระทอมตองจาคกไมเกน 1 เดอน หรอปรบไมเกน 1,000 บาท

ขอหา บทลงโทษ 1. ขายใหแกผทมอายไมเกน 17 ป (เวนแตเปนการขาย

โดยสถานศกษาเพอการเรยน การสอน) 2. ผลต/ นาเข า/ ขาย โดยไมม เคร องหมายหรอ

ขอความเตอนใหระวงการใชสารระเหย 3. ขาย/ จดหาใหแกผทตนร/ ควรรวาเปนผตดสาร

ระเหย 4. ชกนา/ ยยงสงเสรม/ ใชอบายหลอกลวงใหผอนใช

- จาคกไมเกน 1 ป หรอปรบไมเกน 10,000 บาท

- จาคกไมเกน 2 ป หรอปรบไมเกน 20,000 บาท

ความผดตามกฎหมายเกยวกบกญชา

ความผดตามกฎหมายเกยวกบสารระเหย


ใบกจกรรมท 1 เรองผลกระทบของการใชสารเสพตด

ค าชแจง ใหนกเรยนวเคราะหผลกระทบทเกดจากเสพสารเสพตดตอไปน

ชอสารเสพตด ผลกระทบทเกดจากเสพสารเสพตด

ดานรางกาย ดานจตใจ ดานสงคม ดานสตปญญา

ยาบา

ยาอ

ยาเค

ยาไอซ

โคเคน

กญชา


ชอสารเสพตด ผลกระทบทเกดจากเสพสารตด

ดานรางกาย ดานจตใจ ดานสงคม ดานสตปญญา

สารระเหย

แอลเอสด

ฝน

เฮโรอน

มอรฟน

บหร


ใบกจกรรมท 2 เรองผลกระทบของการใชสารเสพตด

ค าชแจงใหนกเรยนแตละกลม อานขอความดงไปน และตอบค าถาม

กรณตวอยาง

ใครคอเพอนแทของอ านาจ

เดกชายอานาจ (นามสมมต) อาย 14 ป เปนคนจงหวดนครปฐม ครอบครวมฐานะยากจน พอแมมอาชพทานา เปนบตรคนท 3 ของครอบครวและกาลงศกษาอยระดบชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนประจาจงหวดนครปฐม อานาจเปนคนมนสยราเรงและโอบออมอาร เปนทรกของเพอนๆ และครอบครวเมอมเวลาวางจากการเรยน อานาจ จะชวยพอแมทางานบาน บางวนกจะออกไปชวยพอแมทางานในนาเปนประจา อานาจมเพอนฝงมากมาย ซงมทงเพอนดและเพอนไมด แตดเหมอนวาเพอนไมดจะมมากกวา อานาจถกเพอนกลมหนงชกชวนใหทดลองสบบหร ดวยเหตผลทวา สบบหรจะทาใหเทห มศกดศรของความเปนชาย เปนทยอมรบของเพอนๆ และเพศตรงขาม อานาจจงทดลองสบบหรตามคาชกชวนของเพอน ตอมากถกเพอนชกชวนใหลองกนเหลา ดวยเหตผลเชนเดยวกนกบครงแรก ในทสดแลวอานาจกกลายเปนคนททงกนเหลาและสบบหร โดยพอแมไมร มบางครงทอานาจอยากจะเลกแตเลกไมไดเพราะตดเพอน นสยของอานาจ เรมเปลยนไปกลายเปนคนหงดหงดงาย จากทเคยไปชวยงานพอทนา กไปบางไมไปบาง โดยบอกเหตผลกบพอและแมวา ตดเรยน อยตวหนงสอกบเพอน ตองไปคางบานเพอนบอยขน จนกระทงวนหนง เพอนไดชกชวนใหอานาจเสพยาบา ครงแรกอานาจปฏเสธ เพราะเคยรโทษของยาบาจากการเรยนวชาสขศกษามาแลว แตทนเพอนรบเราใหลองเสพไมได โดยเพอนใหเหตผลวา ถาเสพยาบาจะทาใหขยนทางาน อานหนงสอไดนาน ไมงวง ทาใหลมความทกขและมแตความสนกสนาน ในทสดอานาจกทดลองเสพยาบาเพราะเกรงใจเพอน อยากลองวาจะเปนจรงอยางทเพอนบอกหรอเปลา อกทงยงคดวาการเสพยาบาเพยงครงเดยวไมทาใหตด แตเหตการณในครงนนกลบไมเปนอยางทอานาจคด เพราะวนตอมาเขากมความอยากยาบาขนมากและตองเสพยาบาทกๆ วน อานาจเรมกลบบานดกและไปคางบานเพอนบอยๆ ขน โดยบอกพอแมวาไปทารายงานบานเพอน ไปอานหนงสอบาง เรมใชเงนสนเปลองมากขน โดยบอกกบพอและแมวานาเงนไปจายคาหนงสอ จายคาชดกฬา หรอจายคาเรยนพเศษ แตทจรงแลวอานาจไมไดทาอยางทบอกพอกบแมไว เขานาเงนทไดมาซอยาบาเสพ หนกเขาเรมขโมยเงนของแมทขายของในตลาด พอแมจบไดกใหเหตผลวานาเงนไปจายคารายงานกลม จนกระทงวนหนงอานาจไปบานเพอนและเสพยาบาจนไดท


ขณะทเขากาลงจะเดนเขาในซอย เขาพบกบตารวจและทาทาทางมพรธตารวจจงไดขอตรวจคนและพบยาบาในตวอานาจจานวน 2 เมด ซงอานาจนาตดตวมาเพอจะนามาเสพตอในวนรงขน ตารวจจงจบกมตวอานาจในขอหามยาบาไวในครอบครองเพอเสพและนาตวอานาจไปฝากขงทสถานพนจและคมครองเดก อานาจถกขงอยในสถานพนจ 2 วน เมอพอกบแมของเขาทราบขาว แมเปนลมลมทงยน พอตองประคองและพาไปหาหมอ เมอคนสตไดกพากนมาประกนตวอานาจออกจากสถานพนจ ซงอานาจไดใหสญญากบพอแมวาเขาจะไมเสพและไมยงเกยวกบยาบาอกเดดขาด แตในทสดอานาจกไมสามารถทาตามสญญาทใหไวกบพอและแมของเขาไดเพราะความตองการเสพยาบายงมอย ในทสดอานาจจงตดสนใจตดตอกบเพอนและกลบไปเสพยาบาอก อานาจกลวพอกบแมจะจบไดวาเขาหนไปเสพยาบาอกจงหนออกจากบานไปอยกบเพอน เมอถงกาหนดทจะตองไปรายงานตวตอศาล อานาจกไมไปรายงานตว ตารวจจงตองตามลาอานาจและเขากถกตารวจจบควบคมตวเขาสถานกกกนทนท โดยหามประกนตว เพอรอศาลตดสนลงโทษ อานาจถกคดชอออกจากการเปนนกเรยน พอกบแมยงคงมาเยยมอานาจในสถานกกกนเปนประจาและสมาเสมอ โดยทกครงทมาเยยมแมจะซอของทอานาจชอบกนมาฝากและรองไห สวนพอกจะโทษตวเองเสมอวาไมมเวลาดแล จงทาใหลกตดยา ซงในความเปนจรงแลวไมมใครบกพรองในหนาท มแตอานาจเองทเลอกทางเดนทางน นอกจากพอและแมแลวยงมเพอนของอานาจอก 2-3 คน ทไมไดอยในกลมทรวมเสพยาบามาเยยมและคอยใหกาลงใจอานาจ เหตการณทเกดขนกบตนเองในครงนทาใหอานาจไดคดวา ถาเขาเลอกคบแตเพอนด กลาปฏเสธ ไมคดรลอง ไมหลงผดตามคาชกชวนของเพอน และบอกครเกยวกบพฤตกรรมของเพอนทเสพยาบา เขาคงมอนาคตทสดใสกวานและทสาคญคงไมทาใหพอกบแมตองเสยใจเหมอนทกวนน ทมา : สมคด สมเตะ. แฟมนทานสอนใจ .นครปฐม : โรงเรยนวดมะเกลอ,2550.


1. นกเรยนคดวา ผลกระทบ โทษและอนตรายของการใชสารเสพตดทง 4 ดาน จากเรองทนกเรยน อานอานาจ จะอยในดานใด ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. นกเรยนจะทาอยางไรเมอพบเหนเหตการณในตวอยางเรองทอาน และใครคอเพอนแทของอานาจทครนามาให ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ถานกเรยนไมอยากมวถชวตแบบอานาจ นกเรยนควรทาเชนไร ………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………………………………….


ใบงานท 3 “ลบสมอง”

ประเดนเรอง.............................................................................................................................................................. รายชอสมาชก

1................................................................................................ 2................................................................................................. 3................................................................................................. 4.................................................................................................. 5................................................................................................... 6...................................................................................................

ขอคดเหนของสมาชก ชอสมาชกทเสนอ

(มผเสนอมากกวา 1 คนได)

สรปขอคดเหน

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................


1.ชอกจกรรม การจดการความเครยด

2. สาระส าคญ/แนวคด การจดการความเครยดแบบตางๆ จะทาใหนกเรยนสามารถหยดวงจรการใชยาได

3. วตถประสงค เพอใหนกเรยนรเทคนคการจดการความเครยด

4.เวลา 1 ชวโมง 5. วธด าเนนกจกรรม

5.1 ครแบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 2 คน บนทกการจดการกบอารมณ/ความเครยดเขาใจความเครยดวาความเครยดมผลตอคนแตละคน (ตามจานวนเดก)

5.2 ใหแตละกลมแลกเปลยนประสบการณถงเหตการณททาใหเกดความเครยดทผานมา และ แตละคนมวธจดการกบความเครยดของตนอยางไรตามใบงานและผลทเกดขนเปนอยางไร (ใชเวลา 10 นาท)

5.3 ตวแทนแตละกลมนาเสนอ กลมละ 1 เหตการณททาใหเกดความเครยดและวธจดการ 5.4 ใหนกเรยนแตละคนทาแบบประเมนและวเคราะหความเครยดดวยตวเอง 5.5 คร /ภาคความรวมมอ แนะนาวธการคลายเครยด และนานกเรยนปฏบตตามใบความร

เทคนคการผอนคลายความเครยดไปใชใหเหมาะสมกบสถานการณและกลมเปาหมาย 5.6 ครสรปกจกรรมทได วา “การทนกเรยนสามารถจดการความเครยดของตนเองได

นกเรยนจะสามารถหยดพฤตกรรมทไมเหมาะสมไดดวยตวนกเรยนเอง” 5.7 ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในโรงเรยนแลว นกเรยนไมสามารถเลก

ใชสารเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตอนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการรกษาตอไป

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบงาน 6.2 ใบความร 6.3 แบบประเมนและวเคราะหความเครยดดวยตวเอง







1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน ถานกเรยนไมมความเครยดนกเรยนจะสามารถเลกใชสารเสพตดไดหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนเคยจดการกบความเครยดของนกเรยนอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถานกเรยนรสกเครยดนกเรยนจะปฏบตตนอยางไร


การจดการกบอารมณ/ความเครยดเขาใจความเครยดความเครยดมผลตอคนแตละคน แตกตางกนลองคดถงประเดน ดงน

1. เรองราว หรอ ปญหาททาใหนกเรยนเครยด

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

2. ความเปลยนแปลงทางรางกาย จตใจ อารมณ เมอรสกเครยด หรอ กงวล

3. วธจดการความเครยด ในแบบของนกเรยน ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .....................................................................................................................................................................................


4. บคคลทนกเรยนเชอใจ ไววางใจ ทจะระบายความเครยดและชวยจดการความเครยดใหกบนกเรยน และนกเรยนจะเปดใจพดกบเขาอยางไร ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................... .........................................................................................................................................................................


แบบประเมนและวเคราะหความเครยดดวยตวเอง ในระยะเวลา 2 เดอนทผานมาน นกเรยนมอาการ พฤตกรรม หรอความรสกตอไปนมากนอยเพยงใดโปรดขดเครองหมาย X ลงในชองแสดงระดบอาการทเกดขนกบตวนกเรยนตามความเปนจรงมากทสด

อาการ พฤตกรรม หรอความรสก ระดบอาการ

ไมเคยเลย

เปนครงคราว

เปนบอยๆ เปนประจ า

1. นอนไมหลบเพราะคดมากหรอกงวลใจ

2. รสกหงดหงด ราคาญใจ

3. ทาอะไรไมไดเลยเพราะประสาทตงเครยด

4. มความวนวายใจ

5. ไมอยากพบปะผคน

6.ปวดหวขางเดยวหรอปวดขมบ 2 ขาง

7. รสกไมมความสขและเศราหมอง

8. รสกหมดหวงในชวต

9. รสกวาชวตตนเองไมมคณคา

10. กระวนกระวายอยตลอดเวลา

11. รสกวาตนเองไมมสมาธ

12. รสกเพลยจนไมมแรงจะทาอะไร

13. รสกเหนอยหนายไมอยากทาอะไร

14. มอาการปวดหวใจเตนแรง

15. เสยงสน ปากสน/มอสนเวลาไมพอใจ

16. รสกกลวผดพลาดในการทาสงตาง ๆ

17. ปวดหรอเกรงกลามเนอ

18. ตนเตนงายกบเหตการณทไมคนเคย

19. มนงงหรอเวยนศรษะ

20. ความสขทางเพศลดลง


ผลการประเมนและวเคราะหความเครยด ไมเคยเลย = 0 คะแนน เปนครงคราว = 1 คะแนน เปนบอย ๆ = 2 คะแนน เปนประจา = 3 คะแนน ผลการประเมนและวเคราะหความเครยด ระดบคะแนน 0-5

นกเรยนมความเครยดอยในระดบตากวาเกณฑปกตความเครยดในระดบตามากเชนนอาจมความหมายวา นกเรยนตอบไมตรงตามความเปนจรง นกเรยนอาจเขาใจคาถามคลาดเคลอนไป นกเรยนอาจเปนคนทขาดแรงจงใจ มความเฉอยชา ชวตประจาวนซาซากจาเจ นาเบอ ปราศจากความตนเตน

ระดบคะแนน 6-17 นกเรยนมความเครยดอยในเกณฑปกต สามารถจดการก บความเครยดทเกดขน ใน

ชวตประจาวนและสามารถปรบตวกบสถานการณตางๆ ไดอยาง เหมาะสม รสกพงพอใจเกยวกบตนเองและสงแวดลอมเปนอยางมาก ความเครยดในระดบน ถอวามประโยชนในการดาเนนชวตประจาวน เปนแรง จงใจทนา ไปสความสาเรจ ในชวตได ระดบคะแนน 18-25

นกเรยนมความเครยดอยในระดบสงกวาปกตเลกนอย ซงถอวาเปนความเครยด ทพบไดในชวตประจาวนอาจไมรตว วามความเครยดหรออาจรสกไดจากการเปลยนแปลง ของรางกาย อารมณ ความรสก และพฤตกรรมบางเลกนอย แตไมชดเจน และยงพอทนไดอาจตองใชเวลาในการปรบตว แตในทสดนกเรยนกสามารถจดการ กบความเครยดไดและความเครยดระดบนไมเปนผลเสยตอการดาเนนชวตในกรณน นกเรยนสามารถผอนคลายความเครยดดวยการหากจกรรมทเพมพลง เชน การออกกาลงกาย เลนกฬา ทาสงทสนกสนาน เพลดเพลน เชน ดหนง ฟงเพลง อานหนงสอ หรอทางานอดเรกตางๆ หากนกเรยนตองการปองกนไมใหความเครยด มากขนในอนาคตนกเรยนอาจฝกความเครยดตามวธ ในหวขอตอไป อยาลมพดคยกบผทไววางใจ พจารณาและลงมอแกไขปญหาตามลาดบ ความสาคญอยางรอบคอบและมสต


ระดบคะแนน 26-29 นกเรยนมความเครยดอยในระดบสงกวาปกตปานกลาง ขณะน นกเรยนเรมมความ ตงเครยดในระดบคอนขางสงและไดรบความเดอดรอน เปนอยาง มากจากปญหาทางอารมณ ทเกดจากปญหาความขดแยง และวกฤตการณในชวตเปนสญญาณเตอน ขนตนวานกเรยนกาลงเผชญกบภาวะวกฤตและความ ขดแยง ซงนกเรยนจดการแกไขดวยความลาบาก ลกษณะดงกลาวจะเพมความรนแรง ซงมผลกระทบตอการทางานจาเปนตองหาวธแกไขขอขดแยงตางๆ ใหลดนอยลงหรอหมดไปดวยวธการอยางใด อยางหนง สงแรกทตองรบจดการคอ นกเรยนตองมวธคลายเครยดทดและสมาเสมอทกวน วนละ 1-2 ครง ๆ ละ 10 นาท โดยนงในทาทสบายหายใจลก ๆ ใหหนาทองขยาย หายใจออกชา ๆ นบ 1-10 ไปดวย นกเรยนจะใชวธนงสมาธหรอสวดมนตกได นกเรยนควรแกไขปญหาใหดขน โดยคนหาสาเหตของปญหาททาใหเกดความขดแยง หาวธแกไขปญหาหลายๆ วธ พรอมทงพจารณาผลดผลเสย ของแตละวธ เลอกวธทเหมาะสมกบภาวะของตนเองมากทสดทงนตองไมสรางปญหาใหเพมขนหรอทาใหผอนเดอดรอนวางแผนแกไขปญหาเปน ลาดบ ขนตอน และลงมอแกปญหา หากนกเรยนไมสามารถจดการคลคลาย หรอแกไขปญหาดวยตนเองได ควร ปรกษากบผใหการปรกษาปญหาสขภาพจตตามหนวยงานตางๆ ระดบคะแนน 30-60 นกเรยนมความเครยดอยในระดบสงกวาปกตมาก กาลงตกอยในภาวะตงเครยด หรอกาลงเผชญกบวกฤตการณในชวตอยางรนแรง เชนการเจบ ปวยทรนแรง เรอรง ความพการ การสญเสย ปญหาความรนแรงในครอบครว ปญหาเศรษฐกจซงสงผลตอ สขภาพกายและสขภาพจต อยางชดเจน ทาใหชวตไมมความสข ความคดฟงซาน ตดสนใจผดพลาด ขาดความยบยงชงใจ อาจเกดอบตเหตไดงาย บางครงอาจมพฤตกรรม กาวราวรนแรง เชน เอะอะโวยวาย ขวางปาขาวของ ความเครยดในระดบนถอวามความรนแรงมาก หากปลอยไวโดยไมดาเนนการแกไขอยางเหมาะสมและถกวธอาจนาไปส ความเจบปวยทางจต ทรนแรง ซงสงผลเสยตอตนเองและบคคลใกลชดตอไปได ในระดบนนกเรยนตองไปปรกษาหรอใชบรการปรกษาปญหาสขภาพจตทางโทรศพท ซงจะชวยใหทานมองเหนปญหา และแนวทางแกไขทชดเจนและเหมาะสมตอไป


ใบความร ความเครยดและวธจดการกบความเครยด

ความเครยด (Stress)หมายถง ความกดดนททาใหบคคลเกดความรสกไมสบายใจและเปนสภาวะทางดานจตใจทเกดจากการทบคคลเผชญกบปญหาตางๆ ทเกดขนทงจากตนเอง สงคมและสงแวดลอม 1. ปจจยทท าใหเกดความเครยด ปจจยภายในของบคคล ไดแก 1. สาเหตทางรางกายเปนสภาวะบางอยางของรางกายทกอใหเกดความเครยด เชน ความเมอยลา รางกายไมแขงแรง ขาดการพกผอน ตดสรา ตดสารเสพตด 2. สาเหตทางจตเปนสภาวะทางจตใจบางอยางของบคคลทกอใหเกดความเครยด เชนอารมณทางลบทกชนด กลว เศรา วตกกงวล และยงเกยวของกบบคลกภาพประเภทจรงจงกบชวตมากเกนไป ใจรอน กาวราว ควบคมอารมณไมได พงพาผอนตลอดเวลาขาดความเชอมน ไมกลาตดสนใจ 2. ปจจยภายนอกของบคคลเชน การสญเสยสงทรก การเปลยนแปลงในชวตหรอสภาวะ

สงแวดลอม ทเปนพษ เปนตน

อาการทมผลจากความเครยดอาจแบงไดดงน

ดานรางกาย เหงอออก หวใจเตนเรว (ชพจรเพมขน) กลามเนอตง หอบ ความดนเลอด

เปลยนแปลง ปากแหง เจบคอหรอหลง ประจาเดอนผดปกต พะอดพะอม ปวดหลง นอนไมหลบ กด

ฟน ปวดศรษะ แนนทอง หวใจเตนเรว หออ มอเยน ออนเพลย ทองรวง ทองผก กระเพาะอาหาร

ปนปวน เปนตน

ดานการรบร ไมมการรบร ขลม ไมสามารถประมวลความคดได ขาดการสนใจในสงตางๆ

ความคดคบแคบ เปนตน

ดานอารมณ วตกกงวล หงดหงด จตใจหอเหยว กลมใจ โกรธ เปนตน

ดานพฤตกรรม หนหนพลนแลน ออนไหว วตกกงวล เสยงสง เกดอบตเหตไดงาย สบบหรจด

ดมสรา มากขน เปลยนแบบแผนการบรโภค เปนตน

ดานจตวทยา รสกสนหวง ไมเปนตวของตวเอง เปนตน


การจดการกบความเครยด

อาจทาไดโดยใชหลก 3R คอ

1. Recover หาวธพกผอนหยอนใจ เชน ไปเทยวในสดสปดาห ดหนง ออกกาลง

กาย หรอทากจกรรมทตนเองชอบ เปนตน

2. Refocus คดถงเรองทเกดขนและถามความรสกตวเอง

3. Regenerate พกผอนใหเพยงพอ รบประทานอาหารทเหมาะสม หลกเลยงการ

ดมสรา การสบบหร เปนตน

3. การผอนคลายความเครยดโดยทวๆ ไป เชน

การอานหนงสอ การรองหรอฟงเพลง การเลนดนตร การดภาพยนตรหรอโทรทศน การทางานอดเรกทชอบ เชน ปลกตนไม งานฝมอ สวดมนตร นอนพกผอน ฯลฯ

เทคนคเฉพาะ เชน การหายใจเพอคลายเครยด การผอนคลายกลามเนอ การจนตนาการการนวดดวยตนเองโยคะเพอการผอนคลาย เปนตน

วธการฝกหายใจ

• หายใจเขานบ 1-4

• สดลมหายใจเขา-ออกอยางชาๆ 2-3 ครง

• หายใจเขานบ 1-4 ในใจ หายใจออก นบ 1-4



• การฝกสามารถลมตาหรอหลบตากได การผอนคลายกลามเนอ (Muscle Relaxation) - ความเครยดมผลทาใหกลามเนอหดตว สงเกตไดจากอาการหนานวควขมวด กาหมด กดฟน เปนตน - การเกรงตวของกลามเนอ ทาใหเกดอาการเจบปวด เชน ปวดตนคอ ปวดหลง ปวดไหล เปนตน - ฝกคลายกลามเนอ จะชวยใหอาการหดเกรงของกลามเนอลดลง - ในขณะฝก จตใจจะจดจออยกบการคลายกลามเนอสวนตางๆ ทาใหลดการคดฟงซาน และวตกกงวล จตใจจะมสมาธมากขนกวาเดมดวย


การฝกเกรงและคลายกลามเนอ 10 กลม 1. มอและแขนขวา : โดยกามอ เกรงแขน แลวคลาย

2. มอและแขนซาย : โดยทาเชนเดยวกน

3. หนาผาก : โดยเลกควสงแลวคลาย ขมวดควแลวคลาย

4. ตา แกม จมก : โดยหลบตาแนน ยนจมกแลวคลาย

5. ขากรรไกร ลน รมฝปาก : โดยกดฟน ใชลนดนเพดานปากแลวคลาย เมมปากแนนแลว

คลาย

6. คอ : โดยกมหนาใหคางจดคอแลวคลาย เงยหนาจนสดแลวคลาย

7. อก ไหล และหลง : โดยหายใจเขาลก ๆ กลนไวแลวคลาย ยกไหลสงแลวคลาย

8. หนาทอง และกน : โดยแขมวทองแลวคลาย ขมบกนแลวคลาย

9. เทาและขาขวา : โดยเหยยดขา งอนวเทาแลวคลาย เหยยดขากระดกปลายเทาแลวคลาย

10. เทาและขาซาย: โดยทาเชนเดยวกน

การฝกการนวดคลายเครยด (Stress Relaxation Massage) ความเครยดเปนสาเหตทาใหกลามเนอหดเกรง เลอดไหลเวยนไมสะดวก ปวดตนคอ ปวดหลง เปนตนการนวดจะชวยผอนคลายกลามเนอ กระตนการไหลเวยนของเลอด ทาใหรสกปลอดโปรง สบายตว หายเครยด และลดอาการเจบปวดตางๆ ลง ขอควรระวง 1. ไมควรนวดขณะทกาลงเปนไข หรอกลามเนอบรเวณนนอกเสบ หรอเปนโรคผวหนง 2. ควรตดเลบสนกอนนวดทกครง หลกการนวดทถกวธ -การกด ใชปลายนวทถนด ไดแก นวหวแมมอ นวช หรอนวกลาง -ในการนวดจะใชการกด และการปลอยเปนสวนใหญ โดยใชเวลากดแตละครงประมาณ 10 นาท และใชเวลาปลอยนานกวาเวลากด -การกดคอยๆ เพมแรงทละนอย และใหคอยๆ ปลอย แตละจดควรนวดซาประมาณ 3-5 ครง


จดทนวด 1. จดกลางระหวางคว ใชนวชหรอนวกลางกด 3-5 ครง 2. จดใตหวคว ใชนวชหรอนวกลางกด 3-5 ครง

3. จดขอบกระดกทายทอย จดกลาง ใชหวแมมอกด 3-5 ครง จดสองจดดานขาง ใชวธการประสานมอบรเวณทายทอยแลวใชนวหวแมมอทงสองขางกดจดสองจดพรอมๆกน 3-5ครง 4. บรเวณตนคอ ประสานมอบรเวณทายทอย ใชนวหวแมมอทงสองขาง กดตามแนวสองขางของกระดกตนคอ โดยกดไลจากตนผมลงมาถงบรเวณบา 3-5 ครง

5. บรเวณบา ใชปลายนวมอขวา บบหวไหลซายไลจากบาเขาหาตนคอ ปลายนวมอซายบบไหลขวาไลจากบาเขาหาตนคอทาซา 3-5 ครง 6. บรเวณบาดานหนาใชนวหวแมมอขวากดจดใตกระดกไหปลารา จดตนแขน และจดเหนอรกแรของบาซายกดจดเดยวกนทบาขวาทาซา 3-5 ครง 7. บรเวณบาดานหลง ใชนวทถนดของมอขวาออมไปกดจดบนและ จดกลางของกระดก สะยก และจดรกแรดานหลงของบาซาย ใชนว ทถนดของมอซายกดจดเดยวกนทบาขวา 3-5 ครง

ขอควรปฏบต 1. สถานทใชฝกควรมความเงยบสงบ อากาศถายเทไดสะดวก และมแสงสวางทพอเหมาะ 2. ควรสวมใสเสอผาหรอชดทสบายๆและควรถอดรองเทา แวนตาออก หากใสเขมขดกควรปลดหรอเลอนเขมขดใหรสกสบายบรเวณทองไดอยางเตมท


3. ผรบการฝกสามารถฝกในทานงโดยนงในเกาอทมวางแขนขาและพบเอนไดตามสบาย หรอนอนฝกบนทนอนราบกได 4. หากนงฝกใหหลงตรงพงพนกและไมเกรง ไมงอเขา ไมไขวขา วางเทาทง 2 ลงบนพน และปลอยตวตามสบายหากนอนฝกใหนอนราบบนทนอนหรอพน กางขาออกเลกนอย วางแขนหางออกจากลาตวเลกนอย และนอนในทาสบายมากทสด 5. ขณะฝกใหเกรงและคลายกลามเนอแตละสวนอยางรตวและทาทกขนตอนทผฝกบอกใหทาโดยไมงบหลบระหวางการฝก 6. ไมเกรงกลามเนอแตละสวนมากเกนไปจนรสกวาเจบหรอปวดกลามเนอสวนนน โดยใหเกรงจนรสกพอดและคอยคลายกลามเนอแตละสวนอยางชาๆ 7. ระยะเกรงนอยกวาระยะคลายประมาณ 2 เทา เชน ถาใชระยะเวลาประมาณ 3-5 วนาท ชวงผอนคลายตองใชระยะเวลาประมาณ 6-10 นาท เพอใหผรบการฝกสามารถเรยนรเพอจดจาความรสก ผอนคลายไดอยางแทจรงมากขน 8. ควรฝกเปนประจาอยางนอยวนละ 1 ครง ซงระยะเวลาในการฝกแตละครงประมาณ 10-15 นาท 9. ควรฝกประมาณ 8 - 12 ครง เพอใหเกดความชานาญ 10.เมอคนเคยกบการผอนคลายแลว ใหฝกคลายกลามเนอไดเลย โดยไมจาเปนตองเกรงกอน 11. อาจเลอกคลายกลามเนอเฉพาะสวนทเปนปญหาเทานนกได เชน บรเวณใบหนา ตน คอ หลง ไหล เปนตน ***ไมจ าเปนตองคลายกลามเนอทงตวจะชวยใหใชเวลานอยลง และสะดวกมากขน***


1. ชอกจกรรม หยดความคด 2. สาระส าคญ/แนวคด เทคนคการหยดความคดแบบตางๆ จะทาใหนกเรยนสามารถหยดวงจรการใชสารเสพตดได 3. วตถประสงค เพอใหนกเรยนรเทคนคการหยดความคด ททาใหเกดอาการอยากใชสารเสพตด 4. เวลา 1 ชวโมง 5.วธด าเนนกจกรรม 5.1 ครแบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 2 คน 5.2 ครบรรยาย เรองการหยดความคด ใหนกเรยนฟง 5.3 ใหนกเรยนแตละกลมทาใบงานหยดความคด 5.4 ครสรปกจกรรมทได วา “การทนกเรยนมความคดทจะใชสารเสพตด นกเรยนจะสามารถ

หยดความคดไดดวยตวนกเรยนเอง”

6. สอและอปกรณ ใบกจกรรม , ใบความร, ใบงานหยดความคด 7. การประเมนผล

7.1 การสงเกต - การแสดงความคดเหน

- การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - ความกระตอรอรน - การวเคราะหพฤตกรรม - การสรปอยางมเหตผล


7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได



- นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม - วเคราะหการกระทาไดอยางคลองแคลวมเหตผลประกอบ - การวางแผนการกระทาในอนาคต ใหสอดคลองกบความตองการของสงคม 8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต

1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน การทากจกรรมหยดความคดจะชวยใหนกเรยนใชสารเสพตดไดหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน ในชวงทผานมานกเรยนเคยปฏบตอยางไรกบความคดทอาจจะพาตนเองไปใชสารเสพตด 3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ถา

นกเรยนจะเปลยนแปลงความคดของตนเองทจานาไปสการใชสารเสพตดอยางไร


1. ครแบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 2 คน 2. ครบรรยาย เรองการหยดความคด ใหนกเรยนฟง 3. ใหนกเรยนแตละกลมทาใบงานหยดความคด 4. ครสรปกจกรรมทได วา “การทนกเรยนมความคดทจะใชสารเสพตด นกเรยนจะสามารถหยดความคดไดดวยตวนกเรยนเอง”


ความคดททาใหเกดอาการอยากใชสารเสพตด เปนกระบวนการทเกดขนเองโดยอตโนมต ในระหวางสภาวะการตดยา ตวกระตน ความคด อาการอยากและใชสารเสพตดมกจะไปดวยกน โดยปกตจะเกดขนเปนลาดบตอเนอง ดงน ตวกระตน คด อาการอยากยา ใชสารเสพตด กญแจสาคญทจะจดการกบกระบวนการเหลานไดสาเรจ คอ การหยดความคดไวตงแตเรมตนกอนทจะไปถงขนอาการอยากยา ซงจะทาใหไมสามารถควบคมตนเองได สงสาคญทจะตองทากคอ ใหรเทาทนความคดของตวเองวาจะเกดอะไรขนใหเรวทสด สงจาเปนเมอเลกใชสารเสพตด คอการเปลยนแปลงตงแตตวกระตน รวมทงทกขนตอนของกระบวนการใชสาร การหยดความคดเปนเครองมออยางหนงทจะสหายกระบวนการเหลาน ทางเลอกคอ กลวธหยดความคด ตวกระตน คด คดตดตอกนไป อาการอยากยา ใชสารเสพตด เทคนคท 1 วธธรรมชาต เมอเรมรสกคดถงการใชยา ใหใชวธธรรมชาต เชน การลางหนาดวยนาเยน วงรอบสนาม เพอ หยดความคด

เทคนคท 2 การดดหนงยาง ใหเอาหนงยางใสขอมอ เมอใดกตามทเรมคดถงสารเสพตดใหดดหนงยางและพดกบตวเองวา

ไม แลวเปลยนไปคดเรองอนแทน สาหรบผทมความพรอมทจะทากจกรรมน บางครงจะพบสงทม

ความหมาย และสงทนาสนใจสาหรบตวเอง

การจดล าดบ

กลวธหยดความคด


เทคนคท 3 การฝกผอนคลาย เมอรสกวางเปลา รสกหนกตอ และเปนตะครวในทอง นนคอ อาการอยากยา ใหฝกผอนคลาย

โดยการหายใจเขาลกๆ ใหอากาศเขาไปเตมปอด และหายใจออกชาๆ ทาอยางน 3 ครง จะรสกผอนคลาย ทาซา ๆไดเมอรสกมอาการอยากยาเกดขนอก

เทคนคท 4 โทรศพทปรกษาใครบางคน ควรมเบอรโทรศพทคนทสนบสนนใหกาลงใจ มเวลาให และสามารถตดตอไดเสมอเมอ

ตองการเพอน เมอเกดความคดแบบเดมๆ และรสกมอาการคลายอยากยาเกดขน การไดพดคยกบใคร

สกคนเทากบเปนการไดระบายความรสก ไดรบกาลงใจ และจะไดตระหนกในสงทกาลงคด


ใหนกเรยนกาหนดสถานการณปญหาทนกเรยนเคยเสพยาแลวตอบคาถามขอ 1 - 5

1.ปญหาคอ........................................................................................................................................................................................................................................ .......................................................... .......................................................... .......................................................... .......................................................... .......................................................... .......................................................... ..........................................................

4.ตดสนใจเลอก 1 ทางเลอก ........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ .............................................................................................................................................................................................

5.วธแกขอเสยของทางเลอกทตดสนใจเลอก ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3.ขอด/ขอเสยในแตละทางเลอก................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................

2.ทางเลอกในการแกปญหา 1................................................................................................................. 2....................................................... .......................................................... 3....................................................... .......................................................... 4................................................................................................................. 5............................................................................................................................................................................................................................................................


1. ชอกจกรรม ความไววางใจ 2. สาระส าคญ/แนวคด 2.1 การเคยตดยาอาจทาใหเสยความสมพนธกบบคคลอน แมวาจะเลกใชสารเสพตดแลว ครอบครวและ เพอนๆ กยงสงสยวาเลกไดจรงหรอไม 2.2 การสรางความไววางใจตองใชเวลา ความไววางใจจะกลบคนมาขนอยกบพฤตกรรม ทแสดงออกถงความตงใจในการเลกใชสารเสพตดทตอเนองของนกเรยน 3. วตถประสงค การสรางความไววางใจตองใชเวลา ความไววางใจจะกลบคนมาขนอยกบพฤตกรรม ทแสดงออกถงความตงใจในการเลกใชสารเสพตดทตอเนองของนกเรยน 4. เวลา 1 ชวโมง 5.วธด าเนนกจกรรม 5.1 แบงนกเรยนเปนกลม กลมละ 2 คน ใหนกเรยนยนตอทายกน และใหคนทยนอยขางหนาปดตาโดยใชผาปดใหแนน และคนทอยดานหลงใหจบไหลคนทอยดานหนาทง 2 ขาง 5.2 ครเปดเพลง จากนนใหนกเรยนคนทอยดานหลงบงคบพานกเรยนทอยดานหนาวงเทยว โดยไมใหชนกบคอน โดยครคอยกระตนกจกรรม โดยใชเวลา 5 นาท 5.3 ใหนกเรยนเปลยนกน โดยใหนกเรยนทจบไหลเพอนมาเปนผถกปดตาแลวมายนดานหนา และอกคนใหเปลยนมาจบไหลเพอน จากนนใหทากจกรรมตามขอ 2 อก 1 รอบ 5.4 สมภาษณความรสกของนกเรยนเมอเปนผบงคบ และเปนผถกปดตา เพราะอะไรถงไปไดจดหมายสาเรจ 5.5 สรปขอคดจากกจกรรม “การทผถกปดตา วงดวยความมนใจ เหมอนไมถกปดตา

สามารถปลอยตววงไดเตมท เพราะเราไววางใจผอนนนเอง”

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบกจกรรม

6.2 เพลงสาหรบใชในการทากจกรรม(เพลงกระตน) 6.3 ผาสาหรบใชปดตาในการทากจกรรม


- การแสดงความคดเหน - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน



- ความกระตอรอรน - การวเคราะหพฤตกรรม - การสรปอยางมเหตผล


7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได - นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม 8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต

1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน ความไววางใจชวยใหนกเรยนเลกใชสารเสพตดไดหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนเคยมประสบการณทไมไววางใจผอนหรอไม เพราะเหตใด 3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต

เชน ในอนาคตถานกเรยนเจอเหตการณทมคนไมไววางใจนกเรยน นกเรยนจะมแนวทางในการปฏบต

อยางไร


ค าแนะน า ใหนกเรยนตอบค าถามตอไปน 1. การใชสารเสพตดของนกเรยนมผลตอการไววางใจของนกเรยนกบคนทรกหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. มบางคนแสดงความไมไววางใจนกเรยน จนทาใหอยากกลบไปใชยาจรง ๆ ขอความนจรงหรอไม อยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ถามคนสงสยวา นกเรยนยงใชยาอย นกเรยนจะทาอยางไร …………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. นกเรยนรสกอยางไร เมอผอนไมไววางใจในตวเรา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………… 5. นกเรยนจะทาอยางไรเพอใหผอนเกดความไววางใจในตวเรา …………………………………………………………………………………………………………………………………………………...………………………………………………………………………………………………………………………………………… 6. นกเรยนไววางใจ ใครมากทสด เพราะเหตใด …………………………………………………………………………………………………………………………………………………...…………………………………………………………………………………………………………………………………………


1. ชอกจกรรม บทบาทครอบครว

2. สาระส าคญ/แนวคด

การทาใหครอบครวตระหนกวาปญหาทกอยางทเกดกบบตรหลานเปนปญหาของทกคน การรวมมอกนแกไขปญหาโดยกาหนดบทบาททชดเจน จะชวยใหการแกปญหาบรรลตามเป าหมายทกาหนดและทกคนในครอบครวมความรกใคร สามคคกนทาใหสถาบนครอบครวเขมแขง

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหครอบครวตระหนกถงบทบาทของตวเองทสงผลตอการใชยา และรวมกนหาแนวทางในการแกปญหาการใชสารเสพตดของสมาชกในครอบครว 3.2 เพอใหครอบครวตระหนกถงบทบาทของตวเองทสงผลถงการเรยน และรวมกนหาแนวทางแกปญหาตางๆทจะเกดขนกบสมาชกในครอบครว 3.3 เพอใหสมาชกในครอบครวมความรกใครปรองดองและใหสถาบนครอบครวเปนสถาบนทเขมแขงในสงคมตอไป


5.วธด าเนนกจกรรม 5.1 ใหนกเรยนกลมทมปญหาใชสารเสพตด กบผปกครองทาความเขาใจ และศกษาใบความรเรอง การปองกนและลดความขดแยงในครอบครวไปพรอมๆ กน 5.2 ครผรบผดชอบ สรปจากใบความรเพอเพมความเขาใจใหนกเรยนและผปกครอง 5.3 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 และ 2 5.4 ใหนกเรยนนาเสนอผลงานตามใบงานท 2 5.5 สมภาษณความรสกของนกเรยนและผปกครองในการเขารวม 5.6 สรปขอคดจากกจกรรม “บทบาทครอบครว วามผลตอการดาเนนชวตของนกเรยน และกจกรรมนสามารถปรบเปลยนพฤตกรรม ความคดของนกเรยน และนกเรยนสามารถเลกยาเสพตดได เพราะไดรบ ความรก ความอบอน จากผปกครอง” 5.7. ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในโรงเรยนแลว นกเรยนไมสามารถเลกใช

สารเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตอนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการรกษาตอไป



6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความรความรเรอง การปองกนและลดความขดแยงในครอบครว 6.2 ใบงานท 1 และ 2 7. การประเมนผล





1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน นกเรยนมความรสกอยางไรกบครอบครวทไมเขาใจความรสกนกเรยน


2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน การรจกสรางความสขใหกบตนเองและผอนทาใหนกเรยนเลกใชสารเสพตดไดหรอไม อธบาย

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน การไดรบความรก ความเขาใจ ความอบอน จากครอบครวทาใหนกเรยนเลกใชสารเสพตดไดหรอไม อธบาย


การปองกนและลดความขดแยงในครอบครว

โดย นภา ผองพนธ โรงพยาบาลสวนปรง กรมสขภาพจต แนวทางปฏบต 10 ประการ สาหรบนกเรยนเพอลดการขดแยง และหาทางออกเมอขดแยงกบพอแม ดงน

1. เมอตองการใหพอแมใหอสรภาพ กตองทาตวใหพอแม ไววางใจและเชอใจวาไมออกนอก

ทางในการคบเพอนไมด

2. เมอตองการเปนตวของตวเอง อยากใหพอแมรบฟงและเหนดวยกควรพดดวยเหตและผล

ดวยวธการพดท นมนวล หรอไมพดโกหก

3. เมอตองการใหพอแมเขาใจ ตองแสดงความรสกของตนออกมาอยางเปดเผยจรงใจ กลาส

ความจรง กลาขอคาปรกษาจากพอแม อยาเกบงาปญหา ความรสกไวตามลาพงแตผเดยว

4. รจกเอาใจของพอแมมาใสใจเรา เมอมความขดแยงใหลองคดกลบกนวาถาเราเปนพอหรอ

แมเราจะรสกอยางไรในพฤตกรรมทเราทาลงไป

5. เมอพอแมพดบน ซงเปนวธการหนงทบอกใหรถงความรสก ความรก ความหวงใยของพอ

แมทมตอลก ตองพยายามเขาใจ ยอมรบเชน การคบเพอนทไมด การเสพสงเสพตดทงหลาย

6. ถาตองการใหพอแมปฏบตตอเราอยางเพอน เราตองรจกเปดเผย ไมปดบงเมอมปญหาตอง

ระบาย เลา หรอปรกษาพอแม

7. แสดงความรก ความเคารพ และความเอออาทรตอพอแม เชน ชวยเตรยมนา เตรยม

อาหาร แสดงความเคารพดวยการไหว รวมทงการชวยงานบานเพอแบงเบาภาระของทาน

8. เมอพอแมพดสอน หรอตาหนตเตยน ควรนงฟงอยางตงใจ และยอมรบไมควรเถยงเพราะ

จะไมทาใหสถานการณดขน

9. ทากจกรรมรวมกนกบพอแม ไมวาจะเปนการดทว ทาสวน ชวยงานบาน เขาครวปรง

อาหาร หรอไปเทยวดวยกน เพราะกจกรรมทงหลายเหลานจะชวยสานสมพนธในครอบครว

10.แสดงความรก ความเคารพ และความเอออาทรตอพอแม เชน ชวยเตรยมนา เตรยม

อาหาร แสดงความเคารพดวยการไหว รวมทงการชวยงานบานเพอแบงเบาภาระของทาน



ฝกการเตอนเมอมการท าผด

“เทคนคการเตอน” กอนเตอน 1. สงเกตอารมณของผเตอนและ ผถกเตอน 2. จดการกบอารมณไมพงพอใจของพอแมเสยกอน ขณะเตอน 1. สอความรสกปจจบนของตนตอพฤตกรรม ณ ขณะนนของลก 2. ใหขอเสนอแนะในสงทพอแมตองการ หลายๆ ทางเลอกโดยอยาใหเสยประโยชนของผถกตกเตอนมากนก หลงเตอน 1. รบฟงและยอมรบทางเลอกของลก และใหความมนใจการตดสนใจปฏบตของลก 2. ตดตามดอยหางๆ วาลกปฏบตตามขอตกลงหรอไมและคอยเตอนเปนครงคราว 3. ชมเชยเมอลกปฏบตไดเหมาะสมหลงการตดตาม

การสอสารความหมาย การสอสารเปนการสงขอมลขาวสารจากบคคลหนงไปสอกบคคลหนง การสอสารอาจทาใหเกดความพอใจ หรอไมพอใจกได แตเปนสงทสาคญทาใหคนมปฏสมพนธตอกน ลกษณะของการสอสาร การสอสารทางบวก ทาใหผรบพอใจ ภมใจ เชน การชนชม ยมรบ มอง สบตา จบมอ พดคยดวยความเปนมตร ฯลฯ การสอสารทางลบ ทาใหผรบเสยใจ รสกดอยนอยคณคา เชน การพดดดาวากลาว การประชดประชน ทาทดหมน ฯลฯ การสอสารทไมตรงไปตรงมา เปนการแสดงออกอยางหนง แตมความคดและความรสกอกอยางหนง เปนลกษณะไมจรงใจ ไมซอสตย เชน การแสดงทาทชนชมแตตอนทายดจะสบสนหรอมความหมายไปในทางลบ เชน การพดคยกนหรอการสอสารกนนน ทง 2 ฝายทพดคยกน นอกจากจะสอสารกนดวยคาพดแลวยงตองอาศยสงทนอกเหนอจากคาพด เชน - การสบตา จะทาใหพดจากนเขาใจงายขน และรบรอารมณทเกดขนระหวางการพดคย - สหนา สหนาทรบฟงหรอยมแยมแจมใส ยอมดกวาการแสดงสหนาเฉยเมย หรอบงตง ซงจะทาใหเราสามารถพดจากบเขาไดอยางเหมาะสม



- ทาทาง ทาทางทแสดงออกซงการรบฟงและทาใหคสนทนาอยากคยดวย ไดแก การผงกศรษะรบฟง การโนมตวเขาหา คนทใชอารมณจะแสดงออกอกอยางหนง เชน การกอดอก ยนตวแขง ฯลฯ - การสมผส เชน การจบมอ จบตนแขน การโอบกอด ทาใหเกดความรสกเขาใจ อบอน รกใคร สนทสนมเปนอยางด (หมายเหต การโอบกอด ควรเปนครผชายกบเดกผชาย ครผหญงกอดเดกผหญง และตามความเหมาะสม) - ระยะหาง การพดคยจะดขนหากทง 2 ฝาย พดคยในระยะใกล การพดคยในระยะหางทาใหตองสงเสยงดงเกดความเขาใจผดกนได การสอสารทดตองใชองคประกอบของภาษาทาทางทง 5 ประกอบกน เปนสวนชวยรวมกบทกษะพนฐานทครอบครวควรไดเรยนร คอ 1. การบอกความรสกนกคดของตวเอง ทาใหอกฝายเขาใจตรงกบความรสกเรา 2. การถามและรบฟงความคดเหนของอกฝาย 3. การแสดงความชนชมและขอบคณ ผลของการสอสารทเหมาะสม เปนสงทจะชวยใหเกดความภาคภมใจในตวเอง และเปนปจจยในการสรางสมพนธภาพทดระหวางบคคลในครอบครว และเปนแนวทางใหเรยนรทจะปรบตวในสงคมตอไป


แบบส ารวจการแกปญหาความขดแยงในครอบครว ค าชแจง ใหนกเรยนทกคนตอบแบบสารวจนโดยทาเครองหมาย ในชองเหตการณของตนเองพรอมตอบ 1. เรองทนกเรยนไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวคอ (สามารถตอบไดมากกวา 1 ขอ)

พอแม จจ ขบน พอแมใหชวยทางานบาน หามไปเทยวกบเพอน จากดเวลาเลนเกม สงใหทาการบาน ควบคมเรองคาใชจาย ไมใหคบเพอนทสบบหร หนเรยน หามไมใหมแฟน หามสบบหร

หามดมเหลา เรองอนๆ ทตองการบอก......................................................................

2. ผลลพธจากเหตการณความไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวเปนอยางไร .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................... 3. ทผานมานกเรยนมวธแกไขปญหาความไมพอใจ ไมชอบ หรอขดแยงในครอบครวอยางไร ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



การสอสาร 1. พดอยางไรสรางมตรภาพ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 2.พดอยางไรสรางศตร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 3.พดอยางไรใหคนอนรเรอง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 4. พดอยางไรท าใหเกดก าลงใจ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



(กลมครอบครวสมพนธ) “ทกษะการท าหนาทของครอบครว ” ใหแตละครอบครวบอกถงสาเหตของการเกดปญหาในครอบครวทอาจนามาซงการตดยาเสพตดของสมาชกในครอบครว ดงตอไปน 1. บทบาท/พฤตกรรมของพอททาใหเกดปญหาในครอบครว ................................................................................................................................................................ 2. บทบาท/พฤตกรรมของแมททาใหเกดปญหาในครอบครว ................................................................................................................................................................ 3. บทบาท/พฤตกรรมของลกชายททาใหเกดปญหาในครอบครว ................................................................................................................................................................ 4. บทบาท/พฤตกรรมของลกสาวททาใหเกดปญหาในครอบครว ................................................................................................................................................................ 5. ใหครอบครวรวมกนอภปรายแนวทางการทาบทบาทหนาทของตวเองควรเปนอยางไร ................................................................................................................................................................ 6. ใหครอบครววาดภาพในฝนทอยากจะใหเปน

กจกรรมทประทบใจวนน ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................



1. ชอกจกรรม ทกษะการแกปญหา

2. สาระส าคญ/แนวคด ในชวตประจาวนของทกคนมกประสบปญหาตางๆเสมอการเผชญปญหาทหาทางออกไมได ม

หลกการแกปญหา 5 ขนตอน คอ 2.1 การกาหนดปญหา เปนขนตอนทกาหนดใหชดเจนวา อะไรคอปญหาทแทจรง 2.2 การกาหนดทางเลอก เปนการกาหนดทางเลอกเพอแกปญหาทเปนไปไมไดทงหมด 2.3 วเคราะหทางเลอกเปนการวเคราะหขอด ขอเสยของแตละทางเลอก จากขอมลตางๆ ทม อยหรอหาเพมเตม

2.4 ตดสนใจเลอกวธแกปญหาจากทางเลอกตางๆ 2.5 แกขอเสยของทางเลอก หาวธแกขอเสยทเกดจากวธแกปญหาทเลอกไว

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหไดเรยนรขนตอนในการแกไขปญหา


5.วธด าเนนกจกรรม 5.1 แบงนกเรยนเปนกลม

5.2 ใหแตละกลมรวมกนแกปญหา กรณตวอยางเรอง “ปญหาของจนทรเพญ”

5.3 ผนากลมนาเสนอกรณศกษาเรอง “ปญหาของจนทรเพญ” ในกลมใหญ

5.4 ผนากลมแบงกลมใหแตละกลมหาทางออกของกรณศกษาเรอง “ปญหาของจนทรเพญ

ตามใบกจกรรม”

5.5 ตวแทนของสมาชกในกลม ออกมารายงานผลการพดคยกนถงแนวทางการแกไขปญหา

ตามกรณศกษาในกลมใหญ

5.6 ผนากลมสรปเกยวกบแนวทางในการแกปญหาตามใบความร

5.7 ผนากลมแบงกลมใหแตละกลม พดคยถงขนตอนการแกปญหาจากกรณศกษาของ

สมาชกในกลมตามใบชแจงและใหสมาชกลงในใบกจกรรมและสงตวแทนรายงาน

5.8 ผนากลมกลาวสรปเพมเตมและปดกลม



6. สอและอปกรณ 6.1 ใบงาน 6.2 กรณศกษา “ปญหาของจนทรเพญ” 6.3 ใบชแจง 6.4 ใบกจกรรม 7. การประเมนผล






1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน การรจกการแกปญหาทาใหนกเรยนเลกใชสารเสพตดไดหรอไม อธบาย

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนเคยจดการกบปญหาทนกเรยนเคยประสบมาในชวตไดอยางไร อธบาย

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน ในอนาคตถานกเรยนเจอกบปญหาทไมสามารถแกไขดวยตวเองไดนกเรยนจะทาอยางไร


ใบชแจง แบงสมาชกแลวใหแตละกลมรวมกนแกปญหา กรณตวอยางเรอง “ปญหาของจนทรเพญ”

โดยวเคราะหขนตอนตางๆ ตามหลกการแกไขปญหา 5 ขนตอนทไดเรยนมา แลวบนทกในแบบฟอรมตอไปน

กาหนดปญหา 1. กาหนดทางเลอก 2. วเคราะหขอด ขอเสยของแตละทางเลอก 3. ตดสนใจเลอกทางเลอก 4. วธแกขอเสยของทางเลอกทตดสนใจเลอก

ใหผนากลมยกตวอยางประกอบคาอธบาย หลกการแกไขปญหา 5 ขนตอน เชน

1. กาหนดปญหา เรองทะเลาะกบแม 2. กาหนดทางเลอกในการแกปญหา (ซงอาจมหลายทางเลอก)

2.1 คดจะแกปญหาดวยการหนออกจากบาน 2.2 คดจะแกปญหาดวยการไปอยกบญาตสกพกหนง

3. ขอด ขอเสย ของแตละทางเลอกนน

ทางเลอก ขอด ขอเสย 3.1 การหนออกจากบาน - เดกเองมความสบายใจทพน

จากแม - ถกชกจงไปในทางทไมด เชน ตดยาเสพตด ถกขมขน

3.2 การไปอยกบญาตสกพก - เดกมความสงบใจทพนจากแม - เปนการหนปญหาไมได

4. ตดสนใจเลอกทางเลอก โดยผนากลมตองอธบายใหสมาชกเขาใจวาการตดสนใจเลอกทาง เลอกนนจะดวาทางเลอกใดมขอดทสด และใหผลเสยนอยทสด เชน กรณตวอยางนใหเลอกทางเลอกท 2 เพราะมขอเสยนอยทสด

5. วธแกขอเสยของทางเลอกทตดสนใจเลอก โดยผนากลมตองอธบายใหสมาชกเขาใจวา ทางเลอกทสมาชกไดเลอกนน ยอมมทงขอดและขอเสย ฉะนนสมาชกจะตองคดหาทางทจะแกไขขอเสยของทางเลอกทตดสนใจเลอก เพอหาทางเลอกนนเปนแนวทางในการแกปญหาไดอยางดทสด เชน กรณตวอยางทตดสนใจเลอกท 2 พบวาขอเสยคอเปนการหนปญหาไมไดแกปญหาทแทจรง ฉะนนในการแกขอเสยของทางเลอกคอสมาชกตองหาปญหาทแทจรงคออะไร และพยายามแกไขตรงจดนน


กรณศกษา เรอง “ปญหาของจนทรเพญ”

จนทรเพญเปนเดกหญงอาย 11 ป อาศยในหมบานแหงหนง จนทรเพญอาศยอยกบครอบครว

มพอ แม และนองชาย ตอนเยนหลงจากเลกเรยนแลว จนทรเพญจะไปบานเพอนบานฝงตรงขามเสมอ

เพราะเจาของบานชอบใหจนทรเพญไปซอของหนาปากซอย แลวจะใหเงนคาตอบแทนเปนประจา

วนหนงเจาของบาน (อาย 50 ป) ใหจนทรเพญไปซอเหลาหนาปากซอย แลวใหเงนคาจาง 20

บาท โดยใหนาของไปใหในหองนอน จากนนชายเจาของบานเรมจะถกเนอตองตว จนทรเพญรสกอดอด

มาก ไมพอใจ และกลว

คาถาม : จนทรจะหาทางออกอยางไร

ใบกจกรรมท 1 ใหสมาชกกลมระดมความคดเหนเกยวกบทางออกในการแกปญหาของจนทรเพญ และสงตวแทนนาเสนอ

ใบความร 1 ใบกจกรรม เรองทางออก คนทกคนยอมมปญหาดวยกนทกคน ซงแตละคนอาจมปญหามากนอยแตกตางกน ปญหาหลายปญหา เราสามารถแกไขได ถาเรารวาปญหานนมาจากสาเหตอะไร และเลอกวธการแกปญหาแตบางปญหานน สลบซบซอน ซงเราพยายามแกไขแลวแตไมสามารถแกไขได การไปขอคาปรกษาจากเพอนกเปนวธการแกปญหาของเราอยางหนง และไมเปนสงทนาอาย ดงนน ปญหาตางๆ ทมอยนนเราสามารถแกไขไดหลาย ๆ วธ


ในการแกปญหา 5 ขนตอนคอ 1. การกาหนดปญหา เปนขนตอนทกาหนดใหชดเจนวา อะไรคอปญหาทแทจรง 2. การกาหนดทางเลอก เปนการกาหนดทางเลอกเพอแกปญหาทเปนไปไดทงหมด 3. วเคราะหทางเลอก เปนการวเคราะหขอด ขอเสยของแตละทางเลอก จากขอมลตาง ๆ ทมหรอหาเพมเตม 4. ตดสนใจเลอกวธแกปญหาจากทางเลอกตางๆ 5. แกขอเสยของทางเลอก หาวธแกขอเสยทเกดจากวธแกปญหาเลอกไว


ขนตอนการจดกจกรรม

1. ผนากลมแนะนาตว และใหสมาชกทกคนแนะนาตว 2. ผนากลมสมถามสมาชกในกลมเกยวกบปญหาของสมาชกและวธการแกปญหาทผานมา 3. ผนากลมสรปเพมเตมตามใบความร 4. ผนากลมนาเสนอกรณศกษาเรอง ปญหาของจนทรเพญในกลมใหญ 5. ผนากลมแบงกลมใหแตละกลมหาทางออกของกรณศกษาเรอง ปญหาของจนทรเพญตามใบ

กจกรรม ท 1 6. ตวแทนของสมาชกในกลม ออกมารายงานผลการพดคยกนถงแนวทางการแกปญหาตามกรณศกษาใน กลมใหญ 7. ผนากลมสรปเกยวกบแนวทางในการแกปญหาตามใบความรท2 8. ผนากลมแบงกลมใหแตละกลม พดคยถงขนตอนการแกปญหาจากกรณศกษาของสมาชกในกลมตามใบชแจงและใหสมาชกลงในใบกจกรรมและสงตวแทนรายงาน 9. ผนากลมกลาวสรปเพมเตมและปดกลม ,


1. ชอกจกรรม ทกษะการปฏเสธ

2. สาระส าคญ/แนวคด กลมเพอนมอทธพลตอพฤตกรรมวยรนอยางมาก การทนกเรยนสามารถปฏเสธการชกชวนของเพอนใหมพฤตกรรมเสยงตอการกลบไปใชสารเสพตดซาอยางไดผลโดยไมเสยสมพนธภาพ

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนนกเรยนสามารถปฏเสธเพอนในสถานการณทอาจถกชกชวนใหมพฤตกรรมเสยงตอการกลบไปใชสารเสพตดซา


5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 ใหนกเรยนกลมทมปญหาใชสารเสพตด ทากจกรรม “ทกษะการปฏเสธ”

5.2 ใหคร/นกเรยนศกษาใบความร เรองหลกการปฏเสธ

5.3 คร/ภาคความรวมมอแบงนกเรยนเปนกลม ๆ ละ 3 คน ใหทากจกรรมท 1 แลวให

นกเรยนทาใบงานท 1

5.4 รวมกนสรปกจกรรมท 1 และใบงานท 1

5.5 สมภาษณความรสกของนกเรยนเมอไดเขารวมกจกรรม

5.6 สรปขอคดทไดจากกจกรรม “ทกษะการปฏเสธ สามารถปรบเปลยนพฤตกรรม สามารถปฏเสธเพอนในสถานการณทอาจถกชกชวนใหมพฤตกรรมเสยงตอการกลบไปใชสารเสพตดซา” 5.7 ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในโรงเรยนแลว นกเรยนไมสามารถเลกใช

สารเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตอนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการรกษาตอไป

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความร เรองหลกการปฏเสธ 6.2 ใบกจกรรมทกษะการปฏเสธ 6.3 ใบงาน






7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได - นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม 8.ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต

1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน กจกรรม “ทกษะการปฏเสธ” สามารถปรบเปลยนความคดของนกเรยนไดหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนเคยปฏเสธเพอนทมาชกชวนไปเสพสารเสพตดหรอไม อยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนจะทาอยางไรถาเพอนทสนทมากมาชกชวนนกเรยนไปเสพสารเสพตด


การปฏเสธเปนสทธสวนบคคลททกคนควรเคารพและยอมรบการปฏเสธทใชไดผลมกเปนการปฏเสธใน สถานการณทถกชวนไปทาในสงทไมเกดประโยชนหรอเกดผลกระทบในแงลบตามมา การปฏเสธทด จะตองปฏเสธอยางจรงจงทงทาทาง คาพด และนาเสยง เพอแสดงความตงใจอยาง ชดเจนทจะปฏเสธ ขนตอนการปฏเสธ 1. ใชความรสกเปนขออางประกอบเหตผล เพราะใชเหตผลอยางเดยวมกถกโตเถยงดวยเหตผลอน การอางความรสกจะทาใหโตแยงไดยากขน เชน “ฉนกลวคณพอคณแมจะเปนหวงถากลบบานชา” 2. การขอปฏเสธ เปนการบอกปฏเสธใหชดเจนเปนคาพด เชน “ขอไมไปนะเพอน” 3. การขอความเหนชอบ เพอรกษานาใจของผชวน และควรกลาวขอบคณเมอผชวนยอมรบ เชน “เธอคงไมวาอะไรใชไหม…” การหาทางออกเมอถกเซาซ หรอสบประมาท บางครงผชวนพดเซาซตอเพอชวนใหสาเรจ ผถกชวนไมควรหวนไหวไปกบคาพด เพราะจะทาใหขาด สมาธในการหาทางออก ควรยนยนการปฏเสธดวยทาทมนคง และหาทางออกโดยเลอกวธตอไปน 3.1 ปฏเสธซาโดยไมตองใชขออาง พรอมทงบอกลาแลวเดนจากไปทนท เชน “ไมไปดกวา เราขอ กลบกอนนะ” (เดนออกไปทนท) 3.2 การตอรอง โดยการชวนไปทากจกรรมอนทดกวามาทดแทน เชน “เอาอยางนดไหม เธอไปด หนงสอทบานเรากแลวกน” 3.3 การผดผอน โดยการขอยดระยะเวลาออกไปเพอใหผชวนเปลยนความตงใจ เชน “ฉนตองไปแลว ไววนหลงกแลวกนนะ” (เดนออกจากเหตการณ)

ทกษะการปฏเสธ 8 วธ เมอถกชกชวนเสพยา 1. บอกไปตรงๆ “ไมหรอก ขอบใจนะ” แมวธปฏเสธเชนน อาจดวาแสนธรรมดา แตทวาเปน คาพดทหลายคนมกจะมองขาม คาวา “ไมหรอก ขอบใจนะ” จะใชไดผลทงเมอตกอยในสถานการณทถก เพอนชวนอยางเปนมตรหรอถกกดดน อยางไรกด ตองตระหนกอยเสมอวา คาปฏเสธเชนนอาจใชไมไดผลเสมอไป ดงนนจงจาเปนตองมวธการปฏเสธรปแบบอนเตรยมรองรบไวดวย 2. ใหเหตผลหรอขออาง บอยครงทเดกๆ มกจะลาบากใจทจะบอกปฏเสธเพอน ดงนนเดกตอง รเทาทนทจะหลกเลยงการถกกดดนจากกลมหรอแกงทชกชวนใหเสพยา โดยการให

ใบความร หลกการปฏเสธ


เหตผลหรอขออาง เพยงแตตองระลกเสมอวาเหตผลหรอขออางนจะตองทาใหผชกชวนยอมแพไปเองได เชน ไมมเงน สขภาพ ไมด ไมอยากทาใหแมเสยใจ เปนตน 3. พดปฏเสธซาซาก การยนกระตายขาเดยว “ไม” อยางซาซากนบเปนวธปฏเสธทไดผล เมอ ตองการบอกจดยนของตวเอง และอาจใชเทคนคปฏเสธแบบอนรวมดวยได 4. เดนหน วธการนนบวาเปนอกวธหนงทใชไดผลมากทสด ทงนจะตองตระหนกวา เรามสทธเตมท ทจะปฏเสธสงไมดทมผหยบยนให 5. เปลยนเรองสนทนาในบางสถานการณ เราอาจไมสามารถเดนหนหรอหลกเลยงสภาวะถกกดดน ได ดงนนใหลองเปลยนหวขอการสนทนาเพอเบยงเบนความสนใจของผชกชวน เมอคยจนเบอแลวใหหา โอกาสเดนออกมาทนท 6. หลกเลยงสถานการณ สามญสานกของมนษยจะบอกวาสถานท ใด เวลาใด สมเสยงตอการเกด เหตการณรนแรง หรอตองตกอยในสภาวะกดดน ดงนนพยายามหลกเลยงสถานการณเหลาน ใหมากทสด เพอความไมประมาทควรแจงใหพอแมทราบวา เราทากจกรรมใดบาง และไปกบใคร 7. ทาเปนไมสนใจ หากตองเผชญหนากบผทชกชวนใหเสพยา พยายามอยาคยดวย ใหหนไปคย กบคนอนทเหลอ เปนการซอเวลากอนทจะนาทกษะปฏเสธอนๆ มาใช 8. เลอกคบเพอนด วธการนนบไดวาเปนทกษะการปฏเสธ (การเสพยา) ทสาคญทสดการคบเพอน ทดจะทาใหเราไมตองตกอยในวงวนของการสมเสยง ถกชกนาใหลองเสพยา ตรงกนขาม หากเราคบเพอนทม ปญหา ปญหากจะมาถงตวเราไมชากเรว ตวอยางการปฏเสธและหาทางออก

ขนตอน ตวอยางค าพด การปฏเสธ 1. บอกความรสก ( ประกอบเหตผล ) 2. บอกความตองการ ( ขอปฏเสธ) 3. การถามความเหน การหาทางออก 1. ปฏเสธซา ไมตองมขออาง 2. การตอรอง 3. การผดผอน

สถานการณ: เลกเรยน เพอนชวนไปเทยวตอ “ ฉนกลวพอ แม เปนหวง ( ถากลบบานชา ) ” “ ขอไมไปนะเพอน ” “ เธอคงเขาใจนะ ... ขอบใจมากทชวน ” “ ไมไปดกวา ขอกลบบานกอนนะ”( เดนจากไป ) “เอางดมย ไปเทยวบานเราดกวา ” “ ฉนตองไปแลว ไววนหลงนะ ”( เดนจากไป )


1. แบงกลม 3 คนเพอฝกทกษะการปฏเสธตามสถานการณทไดรบมอบหมาย โดยให สมาชกทกคนไดหมนเวยนกนฝกทกบทบาท คอ เปนผชวน เปนผปฏเสธ และ ผสงเกตการณ ใหมการเซาซ สบประมาท และการหาทางออกดวย ผสงเกตการณ ตองสงเกตวาคฝกปฏเสธถกตองตามหลกการหรอไม ถาไมถกตองใหบอกดวยวาไมถกตองอยางไร พรอมทงใหคาแนะนาแกคฝก เมอฝกเสรจแลวใหเตรยมบทสนทนาเพอแสดงการปฏเสธหนาชน 2. เมอฝกปฏเสธเสรจแลว ใหกลมคดพฤตกรรม ของเพอนทนาหวงใยมากทสด แลวชวยกนคดประโยคทจะนาไปเตอนเพอนกลมละ 1 ประโยค เตรยมไวรายงานหนาชน สถานการณฝกปฏเสธ 1. เพอนชวนใหลองสบบหร 2. เพอนชวนหนโรงเรยน 3. เพอนชวนไปคางคนตางจงหวด 4. เพอนชวนลองดมเหลา 5. เพอนชวนไปเทยวหญงบรการ 6. เพอนชวนเทยวเธค 7. เพอนชวนดหนงโป 8. เพอนชวนลองยาบา 9. เพอนชวนคางทบาน 10. เพอนชวนขโมยของ

ใบกจกรรม ท 1 หลกการปฏเสธ


ตวอยางกจกรรมท 1 สถานการณตวอยาง “เพอนชวนลอง ตองปฏเสธ” ในการเลยงฉลองปใหมของนกเรยนชน ม.3 โดยมเพอนๆ มารวมกนเกอบทงหอง นกเรยนชายกาลงสนทนากนอย ธน : กมล...ปใหมทงทลองไอนหนอยนา ดนะโวยจะบอกให กมล : ดอยางไรวะ ธน : เพลนดวะ ไมงวงดวย จะไดสนกกนตอทงคนไง กมล : โอย...ไมเอาหรอก กลวตดวะ ธน : ครงเดยวไมตดหรอกนา...เออด...จะหาวามของดแลวไมบอก กมล : ไมเอาดกวาไมอยากลอง เราไมชอบของพวกน ถานายชวนเราไปเตะบอลละก จะตกลงทนทเลย ธน : นา...ลองนดเดยว ไมตดหรอก แคสนกๆ เอง กมล : ไมละ...ขอบใจนายมากทชวน แตเราไมอยากลองจรงๆ


บคคลทมอทธพลตอความคดและการกระทาของคณมใครบาง 1…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. ………………………………………………………………………………………………….……………………………………… 3.…………………………………………………………………………………………………………………………………………… 4. …………………………………………………………………………….…………………………………………………………… 5. ………………………………………………………………………………………………………………………………………… ทผานมาคณเคยปฏเสธบคคลทมอทธพลตอความคดและการกระทาของคณเหลานน ดวยเรองอะไร และสาเรจหรอไม

บคลทคณเคยปฏเสธ เรองทปฏเสธ ผลการปฏเสธ

ส าเรจ ไมส าเรจ

วธการ ขนตอนการปฏเสธทคณเคยใช

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

ใบงาน ทกษะการปฏเสธ


1. ชอกจกรรม ทกษะการตดสนใจ

2. สาระส าคญ/แนวคด การตดสนใจเปนสทธสวนบคคลในการเลอกทจะทาหรอไมทาสงใดสงหนงการตดสนใจมขนตอน 4 ขนตอน คอ 1) กาหนดทางเลอกทจะตดสนใจ 2) วเคราะหผลดผลเสยของทางเลอก 3) ตดสนใจเลอก 4) หาแนวทางแกไขขอเสยทเกดขน

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหนกเรยนมทกษะในการตดสนใจแกปญหาในสถานการณตางๆ ไดอยางเหมาะสม 3.2 เพอใหนกเรยนเลอกตดสนใจในสถานการณทกาหนดใหถกตอง 3.3 เพอใหสมาชกสามารถอธบายขนตอนการตดสนใจและสามารถตดสนใจจากสถานการณทกาหนดไดเหมาะสม


5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 ครสนทนากบนกเรยนความสาคญของการตดสนใจ 5.2 ครถามนกเรยนวาถาตดสนใจเลอกเรยนตอผดจะมผลเสยตอชวตอยางไร 5.3 ครใหนกเรยนศกษาใบความรท 1 เรองการตดสนใจของวไล 5.4 ใหนกเรยนทาใบความรท 2 เรองกระบวนการตดสนใจทมประสทธภาพ 5.5 ใหนกเรยนทาใบงานท 1 จะตดสนใจเชอขาวไหนด 5.6 ใหนกเรยนทาใบงานท 2 5.7 ครใหนกเรยนรวมกนสรปขอคดและประโยชนทไดรบจากกจกรรม

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความร 6.2 ใบงานท 1, 2







1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน การตดสนใจผดจะทาใหชวตเปนอยางไร

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนเคยมประสบการณทตองตดสนใจทมผลตอชวตนกเรยนหรอไมเกดจากสาเหตใด

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนจะตดสนใจอยางไร เพอใหปลอดภยจากสารเสพตด


เรอง การตดสนใจของวไล วไลเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ครอบครวมฐานะยากจน วนหนงพอกบแมนงรถโดยสารกลบมาจากทางาน แลวรถเกดอบตเหต พอเสยชวตในทเกดเหต แมเสยขาทงสองขางจากอบตเหตครงนน แมจงตองออกจากงานและพบถงกระดาษสงขายหารายไดประทงชวต วไลมนองชาย 1 คน กาลงเรยนอยชนประถมศกษาปท 6 แมบอกวาเมอวไลเรยนจบชนมธยมศกษาปท 3 ใหออกมาหางานทาเพอหาเลยงครอบครวและสงเสยใหนองชายไดเรยนจบดวย เพอนๆ รนเดยวกนทอยในหมบาน ชกชวนวไลไปเปนพนกงานขายของในหางสรรพสนคาแหงหนงในกรงเทพ ซงตองการหาคนงาน และเสนอใหคาตอบแทนวนละ 300 บาท มทพกอยรวมกนโดยไมเสยคาใชจาย นอกจากนนตองรบผดชอบคาใชจายเองทงหมด นาสาวของวไลบอกวา เพอนของนาทเชยงใหมตองการเดกผหญงไปทางานรานสปาเพอสขภาพโดยใหคาตอบแทนเดอนละ 20,000 บาท พรอมใหกนอยฟรทราน นกเรยนคดวาถานกเรยนเปนวไลนกเรยนจะตดสนใจอยางไร

ไปท างานเปนพนกงานขายของในกรงเทพ เพราะอะไร......................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ไปท างานทรานสปาเพอสขภาพทเชยงใหม เพราะอะไร.......................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ .......................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................



เรอง กระบวนการตดสนใจทมประสทธภาพแผนภม


ขนท 5

ประเมนทางเลอก

ขนท 6

การตดสนใจเลอก

ขนท 2

รวบรวมขอมลทเปนประโยชนกบการตดสนใจ

ขนท 1

ขนตระหนกถงความจ าเปนทจะตองตดสนใจ

ขนท 3

พจารณาทางเลอก

ขนท 4

วเคราะหและจดล าดบทางเลอก

ขนท 7

การวางแผนด าเนนงาน

ตองตระหนกวาตนมความจาเปนตองตดสนใจ และรวาสงทตน

ตดสนใจคออะไร

รวบรวมขอมล ทสมพนธกบสงทตดสนใจขอมลนนตองเชอถอ

ได

มรายละเอยดเพยงพอ

มองเหนทางเลอกตางๆ ตองพจารณาทางเลอกทงหลายทตน

สามารถ

เลอกได

วเคราะหทางเลอก วามขอดขอดอยอยางไร แลวจดลาดบ

ทางเลอกไวเปนลาดบแรก และทดรองลงไปเปนลาดบถดมา

หาขอมลเพมเตม ซงอาจจะไดทางเลอกเพมขน แลวประเมน

ทางเลอกอยางถถวนอกครง

ตดสนใจเลอกทางเลอกทดทสดไดอยางมเหตผล

วางแผนดาเนนงานตามทไดตดสนใจ


เรอง จะตดสนใจเชอขาวไหนด ค าชแจง ใหนกเรยนไปหาขาวมา 2 ขาวอานขาวแลวตดสนใจวาจะเลอกเชอขาวไหนตามกระบวนการตดสนใจ 4 ขนตอน ขาวท 1 ขาว......................................................หนงสอพมพ...................................ประจาวนท.......................... เนอหา................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ขาวท 2 ขาว...................................................หนงสอพมพ.................................ประจาวนท............................... เนอหา ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................

ขอแตกตางระหวางทง 2 ขาว ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ขาพเจาจะเลอกเชอขาวจากหนงสอพมพ................................................................................................................................................................ เพราะ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ สรปความคดเหนของนกเรยน ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ สรปความคดเหนของคร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................



ใบงานท 2 ทกษะการตดสนใจ

เพอนของแดง ชวนแดงใหไปลองสบบหรหลงโรงเรยนตอนเลกเรยน แดงเกดความกลวตดสนใจไมไดวาจะไปหรอไมไป 1. ถาไป ผลด................................................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………………………..……………………………………… ผลเสย................................................................................................................................................................ ……………………………………………………………………………………………………..……………………………………… 2. ถาไมไป ผลด …………………………………………………………………………………………………………..………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ผลเสย ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 3. ขนตดสนใจ ก. ไป ข. ไมไป 4. วธการแกไขขอเสยทเกดขน ................................................................................................................................................................ …………………………………………………………………………………………………………………..………………………… …………………………………………………………………………………………………………..………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………


1. ชอกจกรรม รสต ระลกร

2. สาระส าคญ/แนวคด 2.1 การเรยนรวธการทจะทาจตใจใหสงบสข จะชวยใหบคคล ไมตองแสวงหาความสขจากการเสพยาเสพตด หรอสงอนใดทนาอนตรายมาสชวต 2.2 เคลดลบของความสงบสขของจตใจ เกดจากการทบคคลเรยนรวธการทาจตใจใหสงบดวยการอยกบภาวะความเปนปจจบน ทาใหไมเปนทกขจากความกงวลตอสงทลวงไปแลว หรอกลวกบอนาคตทมาไมถง และการเรยนรขอจากดวาอะไรคอสงทเราควบคมได และไมอาจควบคมได ซงจะทาใหยอมรบหรอมความคาดหวงสงตาง ๆ ตามทไมเปนจรง ไมคบของใจเมอเผชญกบสงทไมสมหวง

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหสมาชกเขาใจเรองการหาความสขในชวต 3.2 เพอใหสมาชกมแนวทางการปฏบต เพอใหจตใจมความสงบและเปนสข


5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 ผนากลมนาเขาสหวขอ การเรยนรเคลดลบของการทาใหจตใจมความสข จะชวยทาให

เขาสามารถเลกสารเสพตดไดงายขน

5.2 ใหสมาชกศกษาใบความรท 1 แลวทาใบกจกรรมท 1 แลวอภปรายรวมกนในประเดน

ตามใบกจกรรม

5.3 ใหสมาชกอานขอความตามใบกจกรรมท 2 แลวใหทกคนตอบคาถามและอภปราย

รวมกนทละขอ

5.4. ผนากลมกลาวสรปตามสาระสาคญทง 2 ขอ และใหสมาชกแลกเปลยนวธการและ

แนวทางปฏบตทเปนไปไดทจะทาใหจตใจเกดความสงบสข

6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความรท 1 6.2 ใบกจกรรมท 1, 2







1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน สตสามารถชวยใหนกเรยนเลกสารเสพตดไดหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนเคยทาอะไรทผดพลาดในชวตโดยขาดสต และขาดการยบยงชงใจหรอไม อยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนจะปฏบตอยางไร เมอพบเหนเพอนทขาดการยบยงชางใจ และขาดสต


สต แปลวา ความระลกได ความนกขนได ความไมเผลอ ฉกคดขนได การคมจตไวในกจ หมายถง อาการทจตนกถงสงทจะทาจะพดได นกถงสงททาคาทพดไวแลวได เปนอาการทจตไมหลงลม ระงบยบยงใจได ไมใหเลนเลอพลงเผลอ ปองกนความเสยหายเบองตนยบยงชงใจไมบมบาม เรยกอกอยางหนงวา ความไมประมาท ระลกร เรยกวา ประการท ๑ เรยกวา กายคตาสต คอ ระลกรในเรองความเปนไปในรางกายของเรา ประการท ๒ ระลกรใน เวทนา ทบงเกดขน อนเปนปจจบนธรรม ประการท ๓ ระลกรจตของเรามสภาพอยางไร เรยกวา จตตานปสสนา นนเอง ประการท ๔ ระลกรในเรอง ธมมานปสสนา หรอ ความนกคด คอ ธมมารมณอนบงเกดขนวา ธรรมอยางไหน ความสข หรอ สข พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542 นยามวา "น. ความสบายกายสบายใจ... คอความรสกหรออารมณประเภทหนง มหลายระดบตงแตความสบายใจเลกนอยหรอความพอใจจนถงความเพลดเพลนหรอเตมไปดวยความสนก มการใชแนวความคดทางปรชญา ศาสนา จตวทยา ชววทยาอธบายความหมายของความสข รวมถงสงททาใหเกดความสข สงทเราควบคมได คอ... "ตวเรา" สงทเราควบคมไมได คอ... "ผอน" หากสงทควบคมไดยากทสดคอ... "ใจเรา" และ "ใจเรา" มกคดเสมอวา... อะไรทผดพลาดหรอไมไดอยางทตองการมาจาก... "ผอน" สงทเราตองปรบ ตองแก ตองควบคมใหไดกอนเสมอคอ... "ตวเรา ใจเรา และความคดของเรา" อาจเปนสงทพดงาย แตทายาก... แตหากใครทาได คนนนจะเปนคนทประสบความสาเรจดงทใจหวง

"ถาหากเราไมสามารถเปลยนแปลงหรอควบคมคนอนได แตสงหนงทเราทาได คอเราสามารถควบคมตวเองและเปลยนแปลงตวเองได"


https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B8%9E%E0%B8%88%E0%B8%99%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%B8%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%89%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%9A%E0%B8%A3%E0%B8%B2%E0%B8%8A%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%93%E0%B8%91%E0%B8%B4%E0%B8%95%E0%B8%A2%E0%B8%AA%E0%B8%96%E0%B8%B2%E0%B8%99_%E0%B8%9E.%E0%B8%A8._2542


ใบกจกรรมท 1

สงทควบคมไดและไมได

คาชแจง ใหพจารณา และตอบคาถามตอไปน 1. ใหนกถงเรองทคณเคยผดหวง เสยใจ หรอไมพอใจกบบางสงบางอยาง หรอคนบางคน และคณทาอยางไรเมอคณผดหวง เสยใจ หรอไมพอใจ (อยางนอย 1 เรอง) ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 2. ใหพจารณาเหตการณนนวาสงทเกดขน อะไรเปนสงทควบคมได และอะไรเปนสงทควบคมไมได อยางไรบาง ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 3. นกเรยนรสกสานกผดในเรองทตนเองเคยหลงผด และจะแกไขอยางไร ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................


ใบกจกรรมท 2

การเขาถงความสงบสขและเกดปญญา

ค าชแจง ขอใหอานขอความตอไปน แลวอภปรายรวมกนในประเดนตอไปน

ทนและเดยวน ทน หมายความถงขณะนและตรงน ซงเปนสงสาคญและจรงจงทสด

เปนตวแทนคณคาแทจรงของชวต เพราะเปนตวชวตทแทจรง อดตผานไปแลวเหมอนความฝน ไมกลบมาอก อนาคตเปนสงทเราเกงหรอพยากรณ ยงไมมจรง

ปจจบนตางหากทเปนจรง ทกสงทเราทาในปจจบนจงสาคญมาก จะดทสดกดวยการทาสงทดทสด ทน และเดยวน ทกขณะปจจบนทมาถง

ถาหากวาเราพยายามจะหนไปจากปจจบน เพราะอาจเหนวามนนาเบอ หรอเพราะผดหวง

จงสรางภาพอนาคตในฝนไวสวยงาม หรอเหนวาทนไมสบายพอ ไมดพอ คดแตวาทอนดกวาเสมอ

จงเผชญชวตปจจบนอยางเบอหนายและหดห ถาเปนเชนนชวตกเสยเปลา

เพราะชวตแทจรงมอยในขณะปจจบน เมอใดเราเผชญชวตขณะนตรงนอยางซงหนา ทาทกสงในปจจบนใหดทสด เทาทจะทาได

แลวกไมจาเปนตองหวงอนาคต เพราะจะดเอง

1. ขอความขางตนมความหมายกบคณอยางไร ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… 2. คณมวธการอยางไรบางทจะทาใหจตใจสงบและเปนสข ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………


1. ชอกจกรรม กาวใหมในชวต

2. สาระส าคญ/แนวคด บคคลทกาวพลาดพลงในชวต ครงหนงเคยมประสบการณการใชสารเสพตด ทแสดงใหเหนถงพฤตกรรมทออนแอและพายแพ ตอมาบคคลเหลาน ไดรบการบาบดรกษาใหมเสถยรภาพทางจตทเขมแขง และมสภาพรางกายทแขงแรงพรอมทจะเผชญชวตและกาวเดนในหนทางชวตใหมดงนนบคคลเหลานจงควรไดรบการสงเสรมใหมความรบผดชอบตอตนเอง ในการเลกพฤตกรรมใชสารเสพตด ตลอดจนการเปลยนแปลงพฤตกรรมเพอใหบรรลเปาหมายชวตใหม

3. วตถประสงค 3.1 เพอใหสมาชกเกดความรบผดชอบตอการเลกพฤตกรรมใชสารเสพตดของตน 3.2 เพอใหสมาชกมความรบผดชอบทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนไปในทางทสามารถ

ตอบสนองตอเปาหมายชวตของตนได


5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 ผนากลมใหสมาชกอานกรณศกษา เรอง “ชวตใหมของโก” และตงคาถามวาสมาชกรสกอยางไรกบเรองราวชวตใหมของโก 5.2 สมาชกวเคราะหวาโกเลกสารเสพตดและปรบปรงตนเองไดเพราะอะไร สมาชกคดวาความสาเรจเหลานเกดขนกบสมาชกไดหรอไม เพราะเหตใดตามใบงานขอท 1 ขอ 2 5.3 สมาชกชวยกนวเคราะหจดออนของตนเองวามอะไรบางทจะมสมาชกกลบไปใชสารเสพตดอก และสมาชกจะปองกนหรอแกไขจดออนเหลานอยางไร ตามใบกจกรรมท 1 ขอ 2

5.4 ตวแทนกลมรายงานทละประเดน จากนน ผนากลมอภปรายเพมเตมตามใบความร 5.5 ใหสมาชกระบวธปฏบตตนเพอปองกนมใหตนเองกลบไปใชสารเสพตดซาอก ตามใบงาน

ท 2 และเขยนคามนสญญา 5.6 สมาชกแตละคนรายงานสญญาของตนเอง และผนากลมใหกาลงใจ (ประเมนความสาเรจของสญญาดวยกจกรรมคามนสญญาของฉน) 6. สอและอปกรณ 6.1 ใบความรท 1,2 6.2 ใบงานท 1,2






7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได - นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม - วเคราะหการกระทาไดอยางคลองแคลวมเหตผลประกอบ - การวางแผนการกระทาในอนาคต ใหสอดคลองกบความตองการของสงคม

8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต 1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน กจกรรมกาวใหมในชวตจะชวยใหนกเรยนเลกใชสารเสพตดไดไหม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนคดวาบคคลทเคยพลาดพลงในชวตเคยใชสารเสพตดแลวไดรบการบาบดรกษาจะสามารถเรมตนชวตใหมไดหรอไม

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนทสามารถเลกใชสารเสพตดได จะมวธการชวยเหลอคนทใชสารเสพตดไดอยางไร



กรณศกษา ศกษาเรอง “ชวตใหมของโก”


“กาวใหมในชวตฉน” ประเดนอภปราย แนวคดทควรได

1.ใหสมาชกชวยกนวเคราะหวาโกเลกสารเสพตดและปรบปรงตนเอง เพราะอะไร สมาชกคดวาความสาเรจเหลานสามารถเกดขนกบสมาชกไดหรอไม เพราะเหตใด

-โกเลกสารเสพตดได เพราะโกไดรบบทเรยนอนยงใหญจากการใชสารเสพตด ทาใหพอแมผดหวงเสยใจและทาใหการเรยนแยลง ถาผเขารวมกจกรรมนาเรองราวชวตของโกเปนอทาหรณเตอนใจในสงทไดทาผดพลาดไปและเรยนรทจะปรบปรงตนเอง กจะทาใหผเขารวมกจกรรมกาวไปสความสาเรจนนได

2.สมาชกชวยกนวเคราะหจดออนของตนเองวามอะไรบางทจะทาใหสมาชกกลบไปใชยาเสพตด ผเขารวมกจกรรมแกไขจดออนเหลานอยางไร

ทกคนยอมมจดออนของตนเอง ถาผเขารวมกจกรรมการเรยนรทจะปรบปรงจดออนของตนเองใหเขมแขงและปองกนมใหเกดขนอก โดยยดถอสงทผานมาเปนบทเรยนของตนเองเพอใหเกดความมานะอดทนและมงมนทจะกาวไปขางหนาเพอจดหมายปลายทางทสดใส

หลงจากเหตการณเลวรายไดผานไปในชวต โกไดรบการฟนฟสภาพจตใจไดรบกาลงใจจากพอ

แม ทาให โก เขมแขงทจะตอสชวตตอไป โกเรมรบรทกๆ สงทเกดขนกบชวตของตนเองอยางเขาใจ ไม

วาสงทโกเคยประสบความสาเรจหรอสงทลมเหลว โกรบรวามนเกดจากการกระทาของตนเอง โกก

ทาลายสงเหลานดวยความพลงเผลอไปเสพยาบาของโกเอง มนไมไดทาลายชอเสยงเกยรตยศของโก

เทานน มนทาลายรางกายสมองของโกดวย และทสาคญมนทารายจตใจของพอแม รวมทงคนทโกรก

เมอเหนผลกระทบทเกดขนจากยาบาอยางชดเจน โกจงสญญากบตวเองวาตอไปโกจะไมเกยวของกบ

ยาบาและสารเสพตดใดๆ อกแลว และมความมงมนตงใจอยางแทจรง และนาพาชวตของตนเองไป

ในทางทสรางสรรคและงอกงาม เพอพสจนความสามารถของตนองใหพอแมไดชนชมอกครง จนในทสด

โกกไดรบความสาเรจคนมา และเปนลกทดของพอแมตอไป


ใบงานท 1 กาวใหมในชวต

แบงกลม 3-4 คน รวมอภปรายจนไดขอสรปและสงตวแทนนาเสนอในขวขอตอไปน 1. ใหสมาชกชวยกนวเคราะหวาโกเลกใชสารเสพตดและปรบปรงตนเองไดเพราะอะไร สมาชกคด

วาความสาเรจเหลานสามารถเกดขนกบสมาชกไดหรอไม เพราะเหตใด 2. สมาชกชวยกนวเคราะหจดออนของตนเองวามอะไรบางทจะทาใหสมาชกกลบไปใชสารเสพตด

อก และสมาชกจะปองกนหรอแกไขจดออนเหลานอยางไร เวลา 15 นาท นาเสนอกลมละ 5 นาท

ใบงานท 2 กาวใหมในชวต

ใหสมาชกแตละคนคดวธปฏบตต ดงน 1. ใหสมาชกระบวธปฏบตตตนเพอปองกนมใหตนเองกลบไปใชสารเสพตดซาอก 2. สมาชกเขยนสญญา


ใบสญญา ใหสมาชกระบวธปฏบตตตนพรอมกบเขยนคามนสญญาในขอความ ดงน

สญญาของขาพเจา ขาพเจา (ชอ-สกล)............................................................................................. มความตองการหรอเปาหมายชวต................................................................................................................................................................ จงสญญากบตนเองและเพอนๆ วาขาพเจาจะ (สงปฏบต) ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ สญญาฉบบนขาพเจาจะทาสาเรจเมอ (วน เดอน ป) ................................................................................................................................................................ ซงสญญาวาจะตดตามถามขาพเจาในวนท ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ลงชอ............................................................... (....................................................)

ผทาสญญา


1. ชอกจกรรม การรกและเหนคณคาในตนเอง

2. สาระส าคญ/แนวคด ทกคนมจดดจดเดนของตนเอง ผทคนพบจดดจดเดนของตนเอง จะเกดความรสกทดพอใจ ในตนเองนาไปสการมองตนในดานดและมคณคาการเหนคณคาในตนเอง (self esteem) เปนการประเมนความรสกทบคคลมตอตนเองในเรอง ความสามารถ คานยม ลกษณะนสย การเปนทยอมรบ ความมคณคา การนบถอตนเอง ความภาคภมใจในตนเองทงนบคคลทเหนคณคาในตนเองสง (high self esteem) จะแสดงออกถงการยอมรบและเคารพตนเอง

3. วตถประสงค 3.1 อธบายลกษณะของคนทมความตระหนกในคณคาตนเองได 3.2 บอกประโยชนของความตระหนกในคณคาของตนเอง 3.3 เพอใหเกดทกษะการรกและเหนคณคาตนเองและผอน 4. เวลา 1 ชวโมง

5. วธด าเนนกจกรรม 1. ครเตรยมชดคาสง โดยตดแยกชนสวนตามจานวนนกเรยนทรวมกจกรรมใสในภาชนะทบแสง แลวใหนกเรยนสมหยบทละคน 2. ใหนกเรยนแตละคนวาดภาพตามคาสงทตวเองไดรบ 3. ใหนกเรยนนาภาพทตวเองวาดมาตอกนใหเปนรปรางทมรางกายครบทง 5 สวน โดยใชอปกรณ กรรไกร เทป กาว ทจดใหมาตดประกอบใหเปนรปราง ในกระดาษบรฟ พรอมตงชอ 4. รวมกนอภปรายผลทเกดขนของกลมวามความคดเหนอยางไรตอภาพผลงานของตนเอง 5. ครใหนกเรยนนาเสนอผลงานแลวพบวา ผลงานทเกดขนเปนบคคลทไมปกต นกเรยนจะสามารถใชวธการอยางไรทจะทาใหภาพนนเปนภาพทสมบรณ และมความปกตมากทสด โดยไมตองวาดภาพมาแปะตดใหม 6. ครสรปกจกรรมวาทกคนมจดดจดเดนของตนเองเสมอ ไมวาจะเกดมามฐานะแตกกนตาง รปรางหนาตาแตกตางกน แตถาคนพบจดดจดเดนของตนเอง จะเกดความรสกทดพอใจ ในตนเองนาไปสการมองตนในดานดและการเหนคณคาในตนเอง 7. ใหนกเรยนทาใบกจกรรม ถามสมาชกในบานของนกเรยนทเปนบคคลทไมปกต นกเรยนจะมความรสกอยางไร และจะอยรวมกบบคคลนนไดอยางไร และใหนกเรยนรวมกนอภปราย จากนน



ใหครสรปอกครงวา วาทกคนมจดดจดเดนของตนเองเสมอ ไมวาจะเกดมามฐานะแตกกนตาง รปรางหนาตาแตกตางกน แตถาคนพบจดดจดเดนของตนเอง จะเกดความรสกทดพอใจ ในตนเองนาไปสการมองตนและผอนในดานดและการเหนคณคาในตนเองและผอน 6. สอและอปกรณ 6.1 ชดคาสง 6.2 กระดาษ A4 6.3 กระดาษบรฟ 6.4 สเมจ 6.5 กรรไกร 6.6 กาว หรอเทปใส 6.7 ใบกจกรรม 7. การประเมนผล




7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได - นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม - วเคราะหการกระทาไดอยางคลองแคลวมเหตผลประกอบ - การวางแผนการกระทาในอนาคต ใหสอดคลองกบความตองการของสงคม


8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต 1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน การทากจกรรมรกและเหนคณคาในตนเอง จะทาใหนกเรยนมองเหนคณคาในตวเองและผอนมากขนใชหรอไม

2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน ถามคนมาพดดถกนกเรยน นกเรยนจะปฏบตตนอยางไร

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนจะปฏบตตนอยางไรใหรจกรกและเหนคณคาในตนเองและผอน


ชดค าสง

คาสงท 1

ใหนกเรยนวาด

ศรษะตงแตคอขนไป

(เตมหนากระดาษ)

คาสง ท 2


รางกายทอนบน

ไหล แขน เอว

ดานขวา (เตม

หนากระดาษ)

คาสง ท 3




ดานซาย (เตม


คาสง ท 4


รางกายทอนลาง

เอว ขา ดานซาย


คาสง ท 5



เอว ขา ดานขวา


คาสงท 1




คาสง ท 2






คาสง ท 3






คาสง ท 4





คาสง ท 5





คาสงท 1




คาสง ท 2






คาสง ท 3






คาสง ท 4





คาสง ท 5





คาสงท 1




คาสง ท 2






คาสง ท 3






คาสง ท 4





คาสง ท 5






ใบกจกรรม

ถามสมาชกในบานของนกเรยนทเปนบคคลทไมปกต นกเรยนจะมความรสกอยางไร และจะอยรวมกบ

บคคลนนไดอยางไร


1. ชอกจกรรม กาวตอไป

2. สาระส าคญ/แนวคด ในชวตของทกคนมกประสบปญหาตาง ๆ เสมอ ปญหาหลายปญหาสามารถแกไขได ตองกาหนดปญหา กาหนดทางเลอก วเคราะหปญหา เลอกวธการแกปญหาและดาเนนตามวธทเลอกไว

3. วตถประสงค เพอใหนกเรยนรจกวางแผนการปรบเปลยนพฤตกรรมและเลกยา 4. เวลา 1 ชวโมง

5. วธด าเนนกจกรรม 5.1 ใหครเปดใจโดยเลาเหตการณทเคยมปญหาของตวเองและแนวทางการแกไขปญหาของตวเองใหนกเรยนฟง เพอใหครและนกเรยน เขาถง เขาใจกนมากขน หากไมสามารถเลาเรองได ใหครเปดหนงสนในอนเตอรเนตเกยวกบความผดพลาดใหนกเรยนด 5.2 ใหนกเรยนกลมทมปญหาใชสารเสพตดแตละคน ทาใบงาน “กาวตอไป” กาหนดปญหา กาหนดทางเลอก วเคราะหปญหา เลอกวธการแกปญหาและดาเนนตามวธทเลอกไวรวมกบครเพอสรางกาลงใจรวมกน 5.3 สรปขอคดจากกจกรรม “กาวตอไป” 5.4 ใหนกเรยนแตละคนทาใบกจกรรมอาชพทฉนใฝฝน 5.5 นกเรยนนาเสนออาชพทนกเรยนใฝฝน ครสรปกจกรรมคนทกคนเกดมาตองมฝน และเดนตามความฝนของตวเองใหสาเรจ โดยความฝนนนตองเปนอาชพทสจรต อยในสงคมไดอยางมความสข ครใหกาลงใจนกเรยนในการเดนตามฝน 5.5 ในกรณทนกเรยนไดเขารวมกจกรรมจตสงคมในโรงเรยนแลว นกเรยนไมสามารถเลกใชยาเสพตดได ใหทางโรงเรยนสงตอนกเรยนไปยงหนวยงานทเกยวของ เพอทาการรกษาตอไป 6. สอและอปกรณ ใบงานท 1, 2 7. การประเมนผล


- การยอมรบฟงความคดเหนของผอน



- ความกระตอรอรน - การวเคราะหพฤตกรรม - การสรปอยางมเหตผล


7.3 การวเคราะห การกระทาความด และความไมด แนวทางการแกไข - การเขารวมกจกรรมอยางกระตอรอรน - แสดงความคดเหนอยางมเหตผล - การยอมรบฟงความคดเหนของผอน - เปนแบบอยางของการกระทาความดได - นาไปใชประโยชนในชวตประจาวนไดอยางเหมาะสม - วเคราะหการกระทาไดอยางคลองแคลวมเหตผลประกอบ - การวางแผนการกระทาในอนาคต ใหสอดคลองกบความตองการของสงคม 8. ค าถามชวนคด ใชคาถามแบบ R-C-A ซงเปนคาถามทสะทอนประสบการณของผเรยน มวตถประสงคหลกเพอดงประสบการณของผเรยนทเกยวกบทกษะชวตของบคคลนนออกมา ทาใหเดกเขาถงสงทเรยนรมากขนและสามารถนาไปเชอมโยงกบเหตการณหรอสงตางๆ ทผานมารวมถงการนาประสบการณตางๆ เหลานไปปรบใชในอนาคต 1. คาถามเพอการสะทอน (R: Reflect) ถามถงสงทสงเกตเหน มองเหน หรอถามความรสกทเกดขนจากการรวมกจกรรม เชน การทากจกรรมกาวตอไป จะทาใหนกเรยนมองเหนคณคาและความฝนใฝในตวเองไดหรอไม 2. คาถามเพอการเชอมโยง (C: Connect) ถามเพอใหเกดการเชอมโยงระหวางประสบการณ หรอความรทเคยมมากอนกบประสบการณหรอความคดทเกดจากการเรยนรใหม เชน นกเรยนรสกอยางไรกบความผดพลาดของตนเอง

3. คาถามเพอการปรบใช (A : Apply ) ถามถงปจจบน และการเผชญเหตการณในอนาคต เชน นกเรยนจะมวธการดาเนนชวตอยางใหความฝนของนกเรยนเปนจรง


กาวตอไป

แผนในการเลกใชสารเสพตด

เปาหมายของฉน..................................................................................................................................


ใบงาน

เรอง อาชพทใฝฝน

อาชพทฉนชอบมากทสด ……………………………………………………….…… ……………………………………………………….…… เหตผลทชอบ…………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…

อาชพทฉนชอบ เหตผลทชอบ

1……………………………………………..……………..… ……………………………………………..……………………..

2……………………………………………..……………..… ……………………………………………..……………………..

3……………………………………………..……………..… ……………………………………………..……………………..

4……………………………………………..……………..… ……………………………………………..……………………..

5……………………………………………..……………..… ……………………………………………..……………………..

อาชพทฉนชอบรองลงมาอก 2 อาชพคอ 1…………………………….………….………… 2…………………………………….………………


บทท 5 การก ากบตดตาม ประเมนผล และสรปและรายงาน

การตดตามคอ การตามตด (Holistic Care)

เปนการตดตามดแล ใหการชวยเหลอประคบประคองในทกดาน ตามบรบท รวมถงชวยแกไขปญหาตางๆ ทเกดขน เฝาระวงปญหา เสรมสรางกาลงใจใหมความเขมแขง ใหคาปรกษา ใหคาแนะนา ทงนกเรยน ครอบครว และผเกยวของ โดยประสานงานกบหนวยงานทเกยวของรวมทงชมชนไดเขามามสวนรวม ในการดาเนนการ

หมายเหต การดาเนนการระบบตดตามอาจเปนกจกรรมคขนานไปพรอมกบระบบการดแลชวยเหลอสงตอได

ระยะเวลา ระยะนใชเวลาอยางตอเนองจนจบการศกษา หรอเปนไปตามเกณฑของระบบ การดแล

การด าเนนการ ใชวธการตอไปน (ขนอยกบบรบทของสถานศกษาและเครอขายการทางานแตละหนวยงาน) 1 การตดตามผลทางตรง คอการพบปะพดคยโดยตรงเปนการตดตามในสถานศกษา ออกเยยมบาน ตดตามในชมชน ตดตามในหนวยงานททาหนาท หรอตดตามในสถานททกาหนดรวมกน 2 การตดตามผลทางออม คอการพดคยทางระบบสอสาร เชนทางโทรศพท ผานแบบสอบถาม หรอผานบคคลท 3 เชน ตดตามผานพอแม ผปกครอง ตดตามผานเจาหนาททเกยวของ รปแบบกจกรรม (โดยสรป) 1 ประเมนสภาพรางกาย จตใจ สงคมโดยครและหนวยงานทเกยวของ 1.1 ใหคาปรกษาตามสภาพของปญหาและใหกาลงใจ 1.2 กจกรรมกลม 1.2.1 กลมปญญาสงคม 2.2 กลมสนบสนนทางสงคม (social support group) 1.3 การสมภาษณเพอสรางแรงจงใจ : รายบคคล/รายกลม (Motivation Interviewing) 1.4 กจกรรมเสรมสรางภมตานทานสาหรบเดกและเยาวชนในแตละกลมเปาหมาย 1.5 การตดตามดแล ชวยเหลอ ทางดานสงคมเชน กจกรรมการฝกทกษะอาชพ รายไดเสรมกจกรรมดานกฬา กจกรรมบาเพญประโยชนกจกรรมการศกษา กจกรรมชมรม


2. ตดตามความกาวหนาของพฤตกรรม ตดตามเฝาระวงและประเมนพฤตกรรม ครผรบผดชอบ ควรมการตดตาม ดแลนกเรยน อยางตอเนอง โดยมการบนทกในระบบขอมลและระบบรายงานผานเครองมอ ดงน 2.1 การสงเกต 2.2 แบบประเมนชนงาน 2.3 การพดคยซกถาม สมภาษณ เปนตน 2.4 ตดตามโดยใชระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน เครอขายภาคความรวมมอควรมสวนรวมในระบบการตดตาม ดแลนกเรยน ดงน


ครอบครว 1. ตดตามรวมประเมน /สงเกตพฤตกรรม 2. ตดตามผลการเรยน 3. ชวยกนกบคร/อนๆในการตดตามดแลชวยเหลอตามระยะเวลาทกาหนด 4. สนบสนนกจกรรมการตดตาม

ครอบครว 1. ตดตาม รวมประเมน/สงเกตพฤตกรรม 2. ตดตามผลการเรยน 3. ชวยกนกบคร/อนๆในการตดตามดแลชวยเหลอตามระยะเวลาทกาหนด 4. สนบสนนกจกรรมการตดตาม

ครอบครว 1. ตดตาม รวมประเมน /สงเกตพฤตกรรม 2. ตดตามผลการเรยน 3. ชวยกนกบคร/อนๆในการตดตามดแลชวยเหลอตามระยะเวลาทกาหนด 4. สนบสนนกจกรรมการตดตาม

เครอขายภาคความรวมมอ 1. ชวยกนกบคร/อนๆ ในการตดตามดแลชวยเหลอตามทไดรบการรองขอหรอตามระบบตามระยะเวลาทกาหนด 2. สนบสนนรปแบบกจกรรมการตดตาม

เครอขายภาคความรวมมอ 1. ชวยกนกบคร/อนๆในการตดตามดแลชวยเหลอตามทไดรบการรองขอหรอตามระบบตามระยะเวลาทกาหนด 2. สนบสนนรปแบบกจกรรมการตดตาม

เครอขายภาคความรวมมอ 1. ชวยกนกบคร/อนๆในการตดตามดแลชวยเหลอตามทไดรบการรองขอหรอตามระบบตามระยะเวลาทกาหนด 2. สนบสนนรปแบบกจกรรมการตดตาม


เกณฑการสงตอกบหนวยงานภาคความรวมมอ ภายนอก 1. เดกตองการ/เดกควรเขารบการคดกรอง/บาบดรกษาฯ/ฟนฟ 2. ผปกครองรองขอใหเดกเขารบการบาบด (ยนยอม) 3. ตรวจปสสาวะ พบตามเกณฑของสถานศกษา (2 ครง) 4. มอาการทางสขภาพจต จตเวช 5. มพฤตกรรมบงช ขอบงชทางการแพทย ทางสงคม ทางกฎหมาย/เบยงเบน/ยากตอการดแล/เกนศกยภาพ

การประเมนผลและการรายงานผล การประเมนผล เปนการประเมนผลการดาเนนการตามแนวทางระบบการดแลนกเรยน และระบบปองกน เฝาระวง และแกไขปญหายาเสพตดอยางตอเนองและเขมแขงในสถานศกษาวาประสบความสาเรจตามทมงหวง สามารถบรรลตามวตถประสงค ไดมากนอยเพยงใด ควรดาเนนการตอไป หรอควรแกไขปรบปรงอยางไรหลงจากไดดาเนนการไปแลว

1. วตถประสงคของการประเมนผล 1.1. เพอใหมการประเมนผลวานกเรยนทกคนไดรบการดแลชวยเหลอนกเรยนจากครประจาชน ครทปรกษา อยางทวถง โดยมผปกครอง ชมชน หนวยงานและองคกรทเกยวของเขามามสวนรวมในการดาเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 1.2 เพอใหคร / สถานศกษาพฒนาระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในสถานศกษา อยางเปนระบบ ผปกครองและชมชน มสวนรวมในการเสรมสรางความเขมแขง 1.3. เพอประเมนการดาเนนงานระบบดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา 2. ประเภทของการประเมน การประเมนสามารถแบงการประเมนออกเปน 2 สวน คอ 2.1 การประเมนผลการดาเนนงานดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ประเมนตามแนวทางมาตรฐานระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน เพอการประกนคณภาพระบบการดแลชวยเหลอนกเรยนของสถานศกษา และหนวยงานทเกยวของ ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก ดานคณภาพนกเรยน ดานกระบวนการ และดานปจจย รวม 3 มาตรฐาน 17 ตวชวด 2.2 การประเมนผลการพฒนาตนเองของนกเรยน โดยครผใหการดแลชวยเหลอเปนผประเมน จากการประเมนผล หากพบวาไมสามารถพฒนาใหดขน จงสงตอหนวยงานทเกยวของในลาดบตอไป เปนการประเมนผลทเกดขนจากระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ทสงผลตอตวนกเรยนโดยตรง โดยดจากแบบฟอรมใชในระบบการดแลชวยเหลอ และแบบฟอรมทเพมเตมรายกรณ


3. แบบฟอรมตาง ๆ ทใชในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน 3.1 ระเบยนสะสมนกเรยนรายบคคล (ปพ.8) 3.2 แบบประเมนตนเองสาหรบครเปนผประเมนนกเรยน (SDQ) 3.3 แบบเยยมบานนกเรยน 3.4 แบบประเมนทกษะชวต 5 หอง ชวต 3.5 สรปรายงานการเยยมบานนกเรยน 3.6 แบบสรปผลการคดกรองนกเรยนรายบคคล 3.7 แนวปฏบตการจดประชมเครอขายผปกครอง (Classroom Meeting) 4. แบบฟอรมตาง ๆ ทใชในระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน(รายกรณเพมเตม) 4.1 แบบสงเกตพฤตกรรม 4.2 แบบประเมนความพงพอใจ 4.3 แบบสรปพฤตกรรมของนกเรยนทกกจกรรม 4.4 แบบประเมนจากระบบดแลชวยเหลอนกเรยนในโรงเรยน การรายงานผล มขนตอน ดงน 1 ตรวจสอบและวเคราะหขอมลจากเครองมอ/ระบบขอมล ทกาหนด 2 สรปผลการวเคราะหขอมล 3 นาเสนอผลการวเคราะหขอมล เสนอตอผบงคบบญชา 4 จดทาเอกสารรายงานผล 4.1 ผลการดาเนนงาน 4.2 ความภาคภมใจ และความสาเรจ 4.3 ปญหา อปสรรค และแนวทางแกไข 5. รายงานผลไปยงหนวยงานตนสงกด และหนวยงานทเกยวของ


ภาคผนวก


แบบประเมนผล

1) แบบสงเกตพฤตกรรม 2) แบบประเมนความพงพอใจ 3) แบบสรปพฤตกรรมของนกเรยนทกกจกรรม


เครองมอประเมน (ส าหรบคร) แบบสงเกตพฤตกรรมนกเรยนรายบคคล (กลมสรางภมคมกน)

ชอ.........................................................................................................ชน............................................ คาชแจง แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตกจกรรม กาหนดขอคาถาม โดยแบงเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 แบบสงเกตเปนแบบมาตรสวนประมาณคา โดยใหผประเมนทาเครองหมาย () ลงในชองความเหมาะสมของระดบพฤตกรรมผเขารวมกจกรรมตามเกณฑระดบคณภาพ ดงน

5 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบดเยยม 4 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบดมาก 3 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบด 2 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบพอใช 1 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบปรบปรง

รายการ/กจกรรม

ระดบพฤตกรรม ด

เยยม 5

ดมาก 4

ด 3

พอใช 2

ปรบปรง 1

1. ตนไมแหงชวต 1.1 นกเรยนวเคราะหจดเดนในตนเองและผอนได 1.2 นกเรยนระบลกษณะทตนเองอยากพฒนาและปรบปรง 2. การใชเวลาวาง 2.1 นกเรยนทบทวนการใชเวลาของตนเอง เรยนรการจดลาดบความสาคญและความเรงดวนของแตละกจกรรม

2.2 นกเรยนไดวางแผนการใชเวลาใหมประโยชนมากยงขน 3. ความสขของขาพเจา 3.1 นกเรยนหาความสขใหกบตนเองและผอนได 3.2 นกเรยนเลอกสรางความสขใหแกตนเองและผอนได 3.3 นกเรยนปฏบตตนตามวธการสรางความสขทเหมาะสมใหแกตนเองและผอนได

4. ทกษะการตดสนใจ 4.1 นกเรยนมทกษะในการตดสนใจแกปญหาในสถานการณตางๆ ไดอยางเหมาะสม


4.2 นกเรยนเลอกตดสนใจในสถานการณทกาหนดใหถกตอง 5. เพอนกนตลอดไป 5.1 นกเรยนสามารถอยรวมกบเพอนไดอยางมความสข 5.2 นกเรยนสามารถทจะคดวเคราะหลกษณะของเพอนทควรคบ 5.3 นกเรยนรวธปฏเสธเมอเพอนชวนทาในสงไมถกตอง 6. ปฏเสธใหเปน 6.1 นกเรยนมทกษะในการปฏเสธเมอเพอนชกชวนไปในทางทไมด 6.2 นกเรยนเลอกตดสนใจในสถานการณทกาหนดใหถกตอง 7. หนาทในครอบครว 7.1 ครอบครวตระหนกถงบทบาทของตวเองทสงผลถงการเรยนและรวมกนหาแนวทางแกปญหาตางๆทจะเกดเกดสมาชกในครอบครว

7.2 สมาชกในครอบครวมความรกใครปรองดองและใหสถาบนครอบครวเปนสถาบนทเขมแขงในสงคมตอไป

8. การวางเปาหมายชวต 8.1 นกเรยนเกดความตระหนกในความสาคญของการวางเปาหมายชวต 8.2 นกเรยนสามารถวางแผนการดาเนนชวตในดานการศกษาของตนเองได

8.3 นกเรยนสามารถกาหนดจดมงหมายในชวตของตนเองได ตอนท 2 ขอเสนอแนะหรอขอคดเหนอนๆ

................................................................................................................................................................

................................................................................................................................................................

เกณฑ คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 = มากเยยม

คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 = ดมาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 = ด คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 = พอใช คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 = ปรบปรง

ลงชอ.........................................................ผสงเกต (.............................................................)


เครองมอประเมน (ส าหรบคร) แบบสงเกตพฤตกรรมนกเรยนรายบคคล (กลมเฝาระวง)

ชอ..........................................................................................................ชน.......................................... คาชแจง แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตกจกรรม กาหนดขอคาถาม โดยแบงเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบสงเกตเปนแบบมาตรสวนประมาณคา โดยใหผประเมนทาเครองหมาย () ลงในชองความเหมาะสมของระดบพฤตกรรมผเขารวมกจกรรมตามเกณฑระดบคณภาพ ดงน 5 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบดเยยม 4 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบดมาก 3 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบด 2 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบพอใช 1 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบปรบปรง

รายการ/กจกรรม ระดบพฤตกรรม

ดเยยม

5

ดมาก 4

ด 3

พอใช 2

ปรบปรง 1

1. คามนสญญา 1.1 นกเรยนปฏบตตามกฎกตกาของชนเรยน โรงเรยน ครอบครวและสงคมได

2. คนหาสวนด 2.1 นกเรยนอธบายความหมายและองคประกอบของทกษะชวตในการปองกนภยยาเสพตดได

2.2 นกเรยนบอกกลวธการสรางทกษะชวตในการปองกนภยยาเสพตดได

3. ทายใจ 3.1 นกเรยนสามารถทาความรจกกบเพอนไดมากยงขน (K) 3.2 นกเรยนสามารถบอกลกษณะเดนของตนเองได (K) 3.3 นกเรยนบอกจดมงหมาย ขอบเขตเนอหาและเกณฑการประเมนกจกรรมแนะแนวได (K)

3.4 นกเรยนมทกษะกระบวนการในการทางานรวมกน (P) 3.5 นกเรยนมพฤตกรรมดานการเปนผนาและผตามทด (A)


4. จดเปลยน 4.1 นกเรยนสามารถแกไขนสยทไมดของตนได 5. พนภยยาเสพตด 5.1 นกเรยนอธบายความหมายและองคประกอบของสงกระตนหรอสงเราทอาจนาไปสการตดยาเสพตด

5.2 นกเรยนบอกกลวธการสรางทกษะชวตในการปองกนภยยาเสพตดได

6. ทกขสขของเพอน 6.1 นกเรยนสามารถบอกสาเหตแหงความสข และความทกข อนจะนาไปสการรจก เขาใจ และยอมรบความแตกตางระหวางบคคล และความคดเหนของผอนอยางมเหตผลไดอยางเหมาะสม

7. ผวเศษ 7.1 นกเรยนสามารถบอกคณลกษณะทดของตนเองและเพอนอนจะนาไปสการรก และนบถอตนเอง และผอน

8. ลด ละ เลก พฤตกรรมลอแหลม 8.1 นกเรยนรและสามารถวเคราะหพฤตกรรมลอแหลมของตนเองทเกยวของกบการใชยาเสพตด

8.2 นกเรยนไดตระหนกวาพฤตกรรมลอแหลมของตนเอง สามารถนากลบไปสการใชยาซาได

9. Just Say No 9.1 นกเรยนพฒนาและสามารถปฏเสธสงทกระตนภายนอกได 10. รคดแกปญหาพาสขใจ 10.1 นกเรยนรจกอดทน รอคอยและแกไขอารมณทเกดขนในสถานการณตางๆ ได

10.2 นกเรยนตดสนใจและแกปญหาตางๆไดอยางเหมาะสม 11. ฝนดวยใจ ไปใหถง 11.1 นกเรยนกาหนดเปาหมาย วางแผน หาทางไปสเปาหมายอยางเปนระบบ โดยมขอมลประกอบ

11.2 นกเรยนมวธการเอาชนะอปสรรค และตดสนใจแกไขปญหาอยางเปนระบบ


11.3 นกเรยนมความมงมนในการกระทาสงตาง ๆ ใหบรรลเปาหมาย

12. คามนสญญา 12.1 นกเรยนปฏบตตามกฎกตกาของชนเรยน โรงเรยน ครอบครว และสงคมได

ตอนท 2 ขอเสนอแนะหรอขอคดเหนอนๆ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................เกณฑ คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 = มากเยยม คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 = ดมาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 = ด คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 = พอใช คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 = ปรบปรง ลงชอ.........................................................ผสงเกต (.............................................................)


เครองมอประเมน (ส าหรบคร) แบบสงเกตพฤตกรรมนกเรยนรายบคคล (กลมบ าบด)

ชอ.........................................................................................................ชน............................................ คาชแจง แบบสงเกตพฤตกรรมการปฏบตกจกรรม กาหนดขอคาถาม โดยแบงเปน 2 ตอน ดงน ตอนท 1 แบบสงเกตเปนแบบมาตรสวนประมาณคา โดยใหผประเมนทาเครองหมาย () ลงในชองความเหมาะสมของระดบพฤตกรรมผเขารวมกจกรรมตามเกณฑระดบคณภาพ ดงน 5 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบดเยยม 4 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบดมาก 3 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบด 2 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบพอใช 1 หมายถง พฤตกรรมเหมาะสมในระดบปรบปรง

รายการ/กจกรรม

ระดบพฤตกรรม ด

เยยม 5

ดมาก 4

ด 3

พอใช 2

ปรบ ปรง 1

1. สญญาใจ 1.1 นกเรยนเขาใจและทาความตกลงรวมกนในการปรบพฤตกรรม 1.2 นกเรยนเกดความรวมมอของผปกครองในการปรบพฤตกรรม 2. โลชวต 2.1 นกเรยนไดสารวจจดเดนของตวเองรจกตนเองมากขน 2.2 นกเรยนเหนคณคาของตวเอง 2.3 นกเรยนมเปาหมายในชวต 3. รเทาทน 3.1 นกเรยนวเคราะห/อธบายผลกระทบของการใชสารเสพตดได 3.2 นกเรยนแสดงความคดเหนจากเรอง “ใครคอเพอนแทของ อานาจ” ได

3.3 นกเรยนมความรความเขาใจเกยวกบเรองสารเสพตดใหครอบคลมทกเหตปจจย

3.4 นกเรยนเกดการตนตวและทนตอสถานการณสารเสพตด 4. การจดการความเครยด


4.1 นกเรยนรเทคนคการจดการความเครยด 5. หยดความคด 5.1 นกเรยนรเทคนคการหยดความคด ททาใหเกดอาการอยากยา 6. ความไววางใจ 6.1 เลกตดยาทาใหเสยความสมพนธกบบคคลอน แมวาจะเลกยาแลว ครอบครวและ เพอน ๆกยงสงสยวาเลกยาไดจรงหรอไม

6.2 นกเรยนไววางใจตองใชเวลา ความไววางใจจะกลบคนมาขนอยกบพฤตกรรม ทแสดงออกถงความตงใจในการเลกยาทตอเนองของนกเรยน

7. บทบาทครอบครว 7.1 ครอบครวตระหนกถงบทบาทของตวเองทสงผลตอการใชยา และรวมกนหาแนวทางในการแกปญหาการใชยาเสพตดของสมาชกในครอบครว

7.2 ครอบครวตระหนกถงบทบาทของตวเองทสงผลถงการเรยน และรวมกนหาแนวทางแกปญหาตางๆทจะเกดเกดสมาชกในครอบครว

7.3 สมาชกในครอบครวมความรกใครปรองดองและใหสถาบนครอบครวเปนสถาบนทเขมแขงในสงคมตอไป

8. ทกษะการแกปญหา 8.1 นกเรยนไดเรยนรขนตอนในการแกไขปญหา 9. ทกษะการปฏเสธ 9.1 นกเรยนนกเรยนสามารถปฏเสธเพอนในสถานการณทอาจถกชกชวนใหมพฤตกรรมเสยงตอการกลบไปใชสารเสพตดซา

10.ทกษะการตดสนใจ 10.1 นกเรยนมทกษะในการตดสนใจแกปญหาในสถานการณตางๆ ไดอยางเหมาะสม

10.2 นกเรยนเลอกตดสนใจในสถานการณทกาหนดใหถกตอง 10.3 นกเรยนสามารถอธบายขนตอนการตดสนใจและสามารถตดสนใจจากสถานการณทกาหนดไดเหมาะสม

11. รสต ระลกร 11.1 นกเรยนเขาใจเรองการหาความสขในชวต


ตอนท 2 ขอเสนอแนะหรอขอคดเหนอนๆ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ เกณฑ คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 = มากเยยม คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 = ดมาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 = ด คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 = พอใช คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 = ปรบปรง ลงชอ.........................................................ผสงเกต (.............................................................)

11.2 นกเรยนมแนวทางการปฏบต เพอใหจตใจมความสงบและเปนสข

12.กาวใหมในชวต 12.1 นกเรยนเกดความรบผดชอบตอการเลกพฤตกรรมใชสารเสพตดของตน

12..2 นกเรยนมความรบผดชอบทจะเปลยนแปลงพฤตกรรมของตนไปในทางทสามารถ ตอบสนองตอเปาหมายชวตของตนได

13.การรกเหนคณคาในตนเอง 13.1 นกเรยนอธบายลกษณะของคนทมความตระหนกในคณคาตนเองได

13.2 นกเรยนบอกประโยชนของความตระหนกในคณคาของตนเอง 13.3 นกเรยนสามารถบอกความถนดของตนเองได 13.4 นกเรยนสามารถบอกความสามารถของตนเองได 13.5 นกเรยนบอกหนทางไปสความสาเรจของอาชพได 13.6 นกเรยนสามารถวางแผนการใชเวลาใหเกดประโยชนแกตนเองได 13.7 นกเรยนสามารถวางแผนชวตของตนเองไดอยางเหมาะสม 14.กาวตอไป 14.1 นกเรยนรจกวางแผนการปรบเปลยนพฤตกรรมและเลกยา


แบบประเมนความพงพอใจ (ทกกลม) กจกรรม..........................................................................โรงเรยน.......................................................... คาชแจง โปรดใสเครองหมาย ลงใน ทตรงกบความเปนจรงทสด พอใจมากทสด = 5 พอใจมาก = 4 พอใจปานกลาง = 3 พอใจนอย = 2 พอใจนอยทสด = 1 ตอนท 1 ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เพศ ชาย หญง สถานภาพ คร นกเรยน ผปกครอง อนๆ..... ตอนท 2 แสดงความคดเหนทตรงกบทานมากทสด

ประเดนค าถามความพงพอใจ ระดบความพงพอใจ

๕ ๔ ๓ ๒ 1 1. กจกรรมการฝกอบรม 1.1. กจกรรมมวตถประสงคชดเจน 1.2 เนอหาการฝกอบรมของกจกรรมนาสนใจ 1.3 กจกรรมมเนอหาเหมาะสมเพยงใด 1.4 เนอหากจกรรมสามารถใหความรไดมากเพยงใด 2. การดาเนนการฝกอบรม 2.1 การจดกจกรรมนาสนใจ 2.2 ระยะเวลาฝกอบรมเหมาะสมเพยงใด 2.3 สอ เอกสารเหมาะสมเพยงใด 2.4 มการวดและประเมนผลทเหมาะสมเพยงใด 3. ความพงพอใจการใหความรของวทยากร 3.1 วทยากรมความรความเขาใจเนอหาของกจกรรมเพยงใด 3.2 วทยากรถายทอดความรไดในระดบใด 3.3 วทยากรมบคลกภาพทเหมาะสมเพยงใด


3.4 วทยากรสามารถสรางการมสวนรวมไดเพยงใด 3.5 วทยากรเปดโอกาสใหชดเจนเพยงใด 4. ความพงพอใจดานคณภาพการจดกจกรรม 4.1 ทานไดรบความร ประสบการณ และประโยชนจากการเขารวมกจกรรมเพยงใด

4.2 ทานสามารถนาความรและประสบการณทไดรบไปประยกตใชในชวตประจาวนไดเพยงใด

4.3 ทานมความเขาใจในกจกรรมเพยงใด 4.4 ทานคดวาหลงจากการรวมกจกรรมจะสามารถสรางความเขมแขงของจตใจของทานเพยงใด

4.5 ทานสามารถนาความรทไดในครงไปชวยเหลอคนอนไดเพยงใด

5. โดยภาพรวมทงหมดทานมความพงพอใจอยในระดบใด ตอนท 3 ระบปญหาและขอเสนอแนะเพอปรบปรงการจดกจกรรมในครงตอไป

ปญหา ขอเสนอแนะเพอปรบปรงในครงตอไป


แบบสรปพฤตกรรมของนกเรยน กลมสรางภมคมกน โรงเรยน..................................................................................... สงกด..........................................................................................

ท

ชอ – สกล

กจกรรมท คา เฉลย

แปลผล

1. ตน

ไมแห

งชวต

2. กา

รวาง

เปาห

มายช

วต

3. บท

บาทค

รอบค

รว

4. กา

รใชเ

วลาว

าง

5.การ

พฒนา

ตนเอ

งดาน

การเร

ยน

6.การ

ตดสน

ใจ

7. เพ

อนกน

ตลอด

ไป

8.ควา

มสขข

องขา

พเจา

ผาน ไมผาน

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

เกณฑเฉลยทง 8 กจกรรม คะแนนเฉลย 4.51 – 5.00 = ผานยอดเยยม คะแนนเฉลย 3.51 – 4.50 = ผานดมาก คะแนนเฉลย 2.51 – 3.50 = ผานด คะแนนเฉลย 1.51 – 2.50 = ผานพอใช คะแนนเฉลย 1.00 – 1.50 = ไมผาน ตองปรบปรง ลงชอ.........................................................ผรบผดชอบ (.............................................................)


แบบสรปพฤตกรรมของนกเรยน กลมเฝาระวง โรงเรยน..................................................................................... สงกด..........................................................................................

ท



แปลผล 1.

คามน

สญญา

2.คนห

าสวน

ด

3. ทา

ยใจ

4. จด

เปลย

น

5.พนภ

ยยาเส

พตด

6.ทกข

สขขอ

งเพอน

7. ผว

เศษ

8.ลด

ละ เล

ก พฤ

ตกรร

มลอแ

หลม

9. Ju

st S

ay N

o 10

.รคดแ

กปญห

าพาส

ขใจ

11.ฝน

ดวยใ

จ ไป

ใหถง

12.ค

ามนส

ญญา

ผาน ไม ผาน

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.



แบบสรปพฤตกรรมของนกเรยน กลมบ าบด โรงเรยน..................................................................................... สงกด..........................................................................................

ท



แปลผล 1.

สญญา

ใจ

2.โลช

วต

3. รเท

าทน

4. กา

รจดก

ารคว

ามเค

รยด

5.หยด

ความ

คด

6.ควา

มไวว

างใจ

7. บท

บาทข

องคร

อบคร

ว

8.ทกษ

ะการ

แกปญ

หา

9.ทกษ

ะการ

ปฏเส

ธ

10.ท

กษะก

ารตด

สนใจ

11.รส

ต ระ

ลกร

12.กา

วใหม

ในชว

ต

13.รก

และเ

หนคณ

คาใน

ตนเอ

ง

14.กา

วตอไ

ป

ผาน ไม ผาน

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.



แบบตดตามผล 1) แบบประเมนชนงาน 2) การพดคยซกถาม สมภาษณ


แบบสมภาษณ (ทกกลม) เรองทสมภาษณ................................................................................................................................................................ วนทสมภาษณ................................................................................................................................................................ ชอผสมภาษณ................................................................................................................................................................ ชอผรบการสมภาษณ................................................................................................................................................................ หวขอในการสมภาษณ 1.นกเรยนเหนวากจกรรมในหนวยท.........................ใหความรและทกษะเกยวกบยาเสพตดอยางไรบาง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 2. นกเรยนสามารถนาหลกการ ความร และทกษะทไดไปประยกตใชไดอยางไรบาง ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ 3. นกเรยนมวธหลกเลยงไมใหเผชญหนากบสถานการณทจะทาใหกลบไปใชสารเสพตดไดอยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................


4. นกเรยนเคยหยดความคดของตนเองไมใหไปยงเกยวกบยาเสพตดไดหรอไม อยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 5. นกเรยนคดวาภาวะเสยงทจะเสพยาเสพตดของนกเรยนคออะไร และนกเรยนมวธการหลกเลยงหรอปองกนตนเองอยางไร ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ 6. ขอเสนอแนะ / ขอคดเหนอนๆ ................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ ลงชอ...................................................ผสมภาษณ (.............................................................)


แบบประเมนใบงาน (ทกกลม) กจกรรมท....................................เรอง......................................................................... ชอกลม...............................................................................จานวนสมาชก..............................คน ค าชแจง ใหผประเมนพจารณาใบงานแตละกลม และเขยนเครองหมาย /ลงในชองการปฏบตดงน เกณฑการประเมนปฏบตไดครบ 5 รายการ อยในระดบด เกณฑการประเมนปฏบตได 3-4 รายการ อยในระดบพอใช เกณฑการประเมนปฏบตไดนอยกวา 3 รายการ อยในระดบควรปรบปรง

ท รายการประเมน การปฏบต หมายเหต ม ไมม

1. นกเรยนเขยนครอบคลมประเดนทตองการพฒนา 2. นกเรยนเขยนคาตอบลงในใบงานโดยไมบดเบอนขอมล 3. นกเรยนกลาแสดงความคดเหนอยางสรางสรรค 4. ผลงานนกเรยนตรงตามวตถประสงค 5. ผลงานนกเรยนสะอาด มระเบยบเรยบรอย สวยงาม

เสรจทนเวลา

ลงชอ.............................................................ผประเมน (…………………………………………………………….)

บรรณานกรม

บรรณานกรม

กระทรวงศกษาธการ. (๒๕๕๒). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. --------. (2557). คมอการคมครองและชวยเหลอเดกนกเรยน. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. --------. (2554). การเสรมสราง “ทกษะชวต” ตามจดเนนการพฒนาคณภาพผเรยน ระดบ ประถมศกษา-มธยมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. --------. (๒๕๕๒). แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนประถมศกษาปท ๑-๓. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. --------. (๒๕๕๒). ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนประถมศกษาปท ๔-๖. กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. --------. (๒๕๕๒). แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร “ลดเวลาเรยน เพมเวลาร” ชนมธยมศกษาปท ๑-๓ กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. กรมวชาการ กระทรวงศกษาธการ. (2527). คมอการจดบรการแนะแนวในโรงเรยนระดบประถมศกษา. กรงเทพฯ : โรงพมพประมวลศลป. --------. (2546). คมอนกเรยน : กจกรรมกลมจตสงคมบ าบดในโรงเรยน. กรงเทพฯ : กจการการพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศก. --------. (2544). คมอพฒนาวฒภาวะทางอารมณ ศลธรรมและจรยธรรม ระดบประถมศกษา. ม.ป.ท. --------. (2542). คมอสงเสรมสขภาพจตนกเรยนมธยมศกษาส าหรบคร.ม.ป.ท. --------. (2544). แนวทางการพฒนานกเรยนแกนน าในการปองกนและแกไขปญหาสารเสพตด ใน สถานศกษา ระดบมธยมศกษา.กรงเทพฯ : โรงพมพครสภา ลาดพราว. กรมสามญศกษา. (๒๕๔๔). เอกสารคมอระบบดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ : หนวยศกษานเทศก. กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (2550). คมอดแลสขภาพจตเดกวยเรยนส าหรบคร. พมพครงท 13. กรงเทพมหานคร : ส านกพมพกจกรรมโรงพมพ องคการสงเคราะหทหารผานศก. -------. (๒๕๔๕). คมอความฉลาดทางอารมณ. พมพครงท ๓. กรงเทพฯ : โรงพมพการศาสนา. -------. (2559). คมอการเสรมสรางพลงสขภาพจตส าหรบสถานศกษา. กรงเทพฯ: บรษทปยอนดพบลชชง จ ากด. กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (๒๕๔๓: ๑). คมอคลายเครยด. กรงเทพฯ : กระทรวง สาธารณสข. -------. (๒๕๔๔). คมอครทปรกษาระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน. กรงเทพฯ : อมเมจกรป.

บรรณานกรม (ตอ)

กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข. (๒๕๔๗). คมอการจดกจกรรม “ฝกคดแกปญหา พฒนา EQ” (ส าหรบศนยเพอนใจวยรน). กรงเทพฯ : โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. กรมสวสดการและคมครองแรงงาน กองสวสดการแรงงาน. (๒๕๔๓). คมอการด าเนนงานมาตรฐานการ ปองกนและแกไขปญหายาเสพตดในสถานประกอบการ(มยส.) ส าหรบเจาหนาท. ม.ป.ท. กองอ านวยการรกษาความมนคงภายในราชอาณาจกร ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปราม ปญหายาเสพตด. (๒๕๕๒ : ๕-๖). ยทธศาสตร ๕ รวปองกนระยะท ๓. คณะรกษาความสงบแหงชาต. (๒๕๕๗). แนวทางปฏบตตามประกาศ คสช.ท ๑๐๘/๒๕๕๗(บ าบดผตด ยาเสพตด). นายกรฐมนตร, ส านก. (๒๕๕๔ ๙ กนยายน). ยทธศาสตรพลงแผนดนเอาชนะยาเสพตด. พระราชบญญตยาเสพตดใหโทษ. (๒๕๔๕, ๓๐ กนยายน). ราชกจจานเบกษาฉบบกฤษฎกา. ฉบบท ๕ เลมท ๑๑๙ ตอนท ๙๖ ก. พชย แสงชาญชย ,พงศธร เนตราคม และนวพร หรญววฒนกล (2549). ต าราจตเวชศาสตรการตดสาร เสพตด. กรงเทพมหานคร : หจก.บางกอกบลอก. ลกษณา พวงเพชร. (๒๕๕๖). พษภยจากยาเสพตด. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://saebteed.blogspot.com/. สบคน 11 กนยายน 2559. วนทนา ทพยมณเฑยร. (๒๕๕๕). แนวทางการท าจตสงคมบ าบดในโรงเรยน. [ออนไลน]. เขาถงได จาก http://๒๐๓.๑๗๒.๑๓๘.๓๔/download/files/๒๐๑๖๐๔๒๗-๑๑๔๕๒๖-๔๗๕๘๕๘.pdf. สบคน 11 กนยายน 2559. วญญ ชะนะกล, รววรรณ ศรสชาต, ปรงจต เพงวน และคณะ. (๒๕๔๔ : ๑-๑๑). คมอการดแลทาง สงคมจตใจส าหรบผเสพตดยาบา. นครสวรรค: โรงพยาบาลจตเวชนครสวรรค. สมชาย กลบญเรองรตน (2545). รวมพระราชบญญตเกยวกบยาเสพตดใหโทษ (ฉบบปรบปรงใหม 2545). กรงเทพมหานคร: หางหนสวนจ ากดพมพอกษร. ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสงขลา เขต ๓. (๒๕๕๘). คมอการด าเนนงานเสรมสราง ความเขมแขงและพฒนาระบบดชวยเหลอนกเรยน. สงขลา : ส านกงานเขตพนทการศกษา ประถมศกษาสงขลา เขต ๓. ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงยตธรรม. (๒๕๔๙). คมอ “เทคนค การจดกจกรรมเพอสอนทกษะชวตส าหรบเยาวชน”. กรงเทพฯ : บรษททฟลม จ ากด. ส านกงานคณะกรรมการอาหารและยา กองพฒนาศกยภาพผบรโภค. (๒๕๔๖). เอกสารเผยแพร เรอง “ยาเสพตดใหโทษ”. ถายเอกสาร. ส านกงานปองกนและบ าบดการตดยาเสพตด ส านกอนามย กรงเทพมหานคร. (๒๕๕๓). ความร เรองยาเสพตด. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://office.bangkok.go.th/doh/daptd/Knowledge/knowledge.html.

http://saebteed.blogspot.com/

http://๒๐๓.๑๗๒.๑๓๘.๓๔/download/files/๒๐๑๖๐๔๒๗-๑๑๔๕๒๖-๔๗๕๘๕๘.pdf.%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20สบคน

http://๒๐๓.๑๗๒.๑๓๘.๓๔/download/files/๒๐๑๖๐๔๒๗-๑๑๔๕๒๖-๔๗๕๘๕๘.pdf.%20%20%20%20%20%20%20%20%20%20สบคน

http://office.bangkok.go.th/doh/daptd/Knowledge/knowledge.html

บรรณานกรม (ตอ)

ส านกงานปองกนยาเสพตดและปราบปรามอาชญากรรมแหงสหประชาชาต. (2554). การบรรยายสรปการบ าบดรกษาโดยมสวนรวมของชมชนส าหรบผใชยาเสพตดและ ตดยาเสพตด ส าหรบทวปเอเชยตะวนออกเฉยงใต. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก https://www.unodc.org/documents/...//cbtx/cbtx-brief-TH.pdf. สบคน 11 กนยายน 2559. ส านกพฒนาการปองกนและแกไขปญหายาเสพตด ส านกงานคณะกรรมการปองกนและปราบปรามยาเสพ ตด. (2553). คมอพอผปกครอง รทนปญหายาเสพตด ลอมรกใหครอบครว ลอมรวปองกน ยาเสพตด. กรงเทพฯ : สหมตรพรนตงแอนดพบลสชง. ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2559). แนว ทางการจดกจกรรมพฒนาทกษะชวตของเยาวชนเพอปองกนและแกไขปญหายาเสพตดโดย ผปกครองและชมชนมสวนรวม. กรงเทพฯ : โรงพมพส านกงานพระพทธศาสนาแหงชาต. --------. (2559). แนวทางการพฒนาทกษะชวต. กรงเทพฯ : โรงพมพส านกงานพระพทธศาสนา แหงชาต. อรณวรรณ บญเทยบทฆมพร. (๒๕๔๙). การพฒนาทกษะชวตของเยาวชนพทธภาวนา. ปรญญาพทธศาสนามหาบณฑต. กรงเทพฯ : มหาวทยาลยมหาจฬาลงกรณราชวทยาลย. Mwits Oles. (๒๕๕๖). ยาเสพตด. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://mwits237narcotic.blogspot.com/. สบคน 11 กนยายน 2559. Thai Love Health. (2559). โทษของยาเสพตด ๑๐ ชนด อนตรายรายแรงตอชวตททกคนควรร. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.thailovehealth.com/care/health-15154.html. สบคน 11 กนยายน 2559.

https://www.unodc.org/documents/.../cbtx/cbtx-brief-TH.pdf

http://mwits237narcotic.blogspot.com/

https://www.facebook.com/KonThaiLoveHealth/

http://www.thailovehealth.com/care/health-15154.html

ค าสงกระทรวงศกษาธการ ท สป. 1080 / ๒๕๖๐

เรอง แตงตงคณะท างานจดท าคมอแนวทางการจดกจกรรมการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

ตามท ศนยอ านวยการปองกนและปราบปรามยาเสพตด กระทรวงศกษาธการ ไดด าเนนการจดท าค าสงกระทรวงศกษาธการ ท สป. ๑๑๔๕ / ๒๕๕๙ ลงวนท ๑๖ สงหาคม ๒๕๕9 เรอง แตงตงคณะท างานจดท าคมอองคความรการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา เพอเปนการ ดแลชวยเหลอนกเรยน ในทกกลม ทงในกลมปกต กลมสงสยและกลมทใชยาและสารเสพตด ตามระบบการดแลชวยเหลอนกเรยน ในการปองกนและแกไขพฤตกรรมอยางใกลชดนน

เนองจากคณะท างานจดท าคมอดงกลาวไดมการปรบเปลยน โยกยายต าแหนง และเกษยณอายราชการ จงเหนสมควรยกเลกค าสงกระทรวงศกษาธการ ท สป. ๑๑๔๕ / ๒๕๕๙ ลงวนท ๑๖ สงหาคม ๒๕๕9 และแตงตงคณะท างานจดท าคมอแนวทางการจดกจกรรมการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา เพอเปนการขบเคลอนในการจดท าคมอใหมประสทธภาพและเกดประสทธผลยงขน โดยมองคประกอบและอ านาจหนาท ดงน

๑. คณะท างาน ฝายจดองคความร มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความร การดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๑.1 แพทยหญงบญศร จนศรมงคล ผอ.รพ.จตเวชนครสวรรคราชนครนทร ประธานคณะท างานกรมสขภาพจต สธ.

๑.๒ นางกฤษณา จนทรตร ศนยอ านวยการปองกนและปราบปรามยาเสพตด สธ. คณะท างาน ๑.๓ นางสาวสชาดา ทมอดม คณะกรรมการรบรองคณภาพสถานฟนฟฯ คณะท างาน ๑.๔ นายเสกสรร สขคณ หวหนากลมงานพฒนาการปองกนฯ คณะท างาน ส านกอ านวยการกองอาสารกษาดนแดน ๑.๕ นางสาวจงรก อนทรเสวก หวหนาฝายพฒนากจกรรม คณะท างาน มลนธพทกษประชาชาต สมช. ๑.๖ พ.ต.อ.เรวต คตธรรมนตย กองบญชาการต ารวจปราบปรามยาเสพตด คณะท างาน ๑.๗ นายจารเกยรต หมรตน นกวชาการสาธารณสขช านาญการ จงหวดหนองคาย คณะท างาน๑.๘ นางรงทวา มโนวชรสรรค นกวชาการสาธารณสขช านาญการ จงหวดพจตร คณะท างาน ๑.๙ นายสกฤษ ชยพงษ นกวชาการสาธารณสขช านาญการ จงหวดปราจนบร คณะท างาน ๑.1๐ นางกานตธรา ทาสลา ครเชยวชาญโรงเรยนบานหนองกง จงหวดรอยเอด คณะท างาน ๑.1๑ นางวณา พรหมมา พยาบาลวชาชพ รพ.ธญญารกษ จงหวดสงขลา คณะท างาน ๑.12 นางเพญพกตร ดารากร ณ อยธยา พยาบาลวชาชพช านาญการ กรมสขภาพจต สธ. คณะท างาน ๑.13 นางจตตนฏ ชมชน ครช านาญการ สถาบนบณฑตพฒนศลป คณะท างาน ๑.14 นางสาวปทมาพร ภมเวยงศร กองประสานและบ าบดฯส านกงาน ป.ป.ส. คณะท างาน /๑.15 นางสาวพจนย ...

-๒- ๑.15 นางสาวพจนย สารพนธ กองปองกนยาเสพตด ส านกงาน ป.ป.ส. คณะท างาน ๑.๑๖ นายชยชาญ ชวยโพธกลาง ผอ านวยการส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ เลขานการ ๑.๑๗ นายธนะรชต นามผลด หวหนากลมงานเวชศาสตรสงคม รพ.ปลวกแดง คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๑.๑๘ นายบญชน วบลย ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ ผชวยเลขานการ ๑.๑๙ นางสาวชญาภรณ เทยงไธสง ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๑.๒๐ นางสาวนนทภส เขยวเกษม ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๑.๒๑ นายวธจกร พนธสมบต ส านกสงเสรมกจการการศกษา สป. คณะท างานและ

ผชวยเลขานการ ๒. คณะท างาน ฝายประถมศกษา มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแล

ดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา ๒.๑ นายสระพล เอยมนานรกษ ผอ.รร.วดดอนทราย ประธานคณะท างาน

๒.๒ นายพงศศร จนทวาสน ผอ.รร.บานใหม คณะท างาน ๒.๓ นายววตน มะโนวฒนา ผอ.รร.วดชองพราน คณะท างาน ๒.๔ นายฉลอง เกาสงข ผอ.รร.วดหนองมะคา คณะท างาน ๒.๕ นางพนชกร แกววมล ผอ.รร.วดดอนกระเบอง คณะท างาน ๒.๖ นางปราณ ตนตระกล ผอ.รร.วดสรอยฟา คณะท างาน ๒.๗ นางสาวจตตานนท สขสวสด ผอ.รร.วดหบมะกล า คณะท างาน ๒.๘ นางนภา เกาสงข ผอ.รร.วดเขาพระ คณะท างาน ๒.๙ นางสาวเขมพต แสงทอง ผอ.รร.วดแหลมทอง คณะท างาน ๒.๑๐ นางสรรตน วารนล ผอ.รร.วดสดาราม คณะท างาน ๒.๑๑ นางทองเจอ เอยมนานรกษ นกวชาการศกษาช านาญการ ศธจ.ราชบร คณะท างานและ เลขานการ

๓. คณะท างาน ฝายโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา มหนาทในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคม ในสถานศกษา

๓.๑ นายอภสทธ กรทรพย ผอ.รร.ชมชนวดเสดจ ประธานคณะท างาน ๓.๒ พ.อ.อ.ดร.กตศกด เพงสกล ผอ.รร.อนบาลปทมธาน คณะท างาน ๓.๓ นายสมหมาย เอยมองคต ผอ.รร.วดคณหญงสมจน คณะท างาน ๓.๔ นายประสทธ วไลรตน ขาราชการบ านาญ คณะท างาน ๓.๕ นางสาวดารตน ยนดพบ คร คศ.1 รร.ชมชนวดเสดจ คณะท างาน ๓.๖ นางสาวจราภรณ แจมใส คร คศ.1 รร.สเหราใหมเจรญ คณะท างาน ๓.๗ นางสาวอทย พรหมพมาลย คร คศ.1 รร.สเหราใหมเจรญ คณะท างาน ๓.๘ นายทศพร พงเสอ คร คศ.1 รร.วดคณหญงสมจน คณะท างาน /๓.๙ นางปนแกว...

-๓- ๓.๙ นางปนแกว ปรชาธรศาสตร คร คศ.1 รร.วดบางควด คณะท างาน ๓.๑๐ นางสาวนฤมล จตรรตนพฤกษ คร คศ.1 รร.วดบางควด คณะท างาน ๓.๑๑ นางสาวเมขลา ถนวมล คร คศ.1 รร.สเหราใหมเจรญ คณะท างานและ เลขานการ ๓.๑๒ นางสาวกชพร ชยสวรรณ เจาหนาทธรการ รร.ชมชนวดเสดจ คณะท างานและ ผชวยเลขานการ

๔. คณะท างาน ฝายมธยมศกษา มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแล

ดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๔.๑ นายเทยน กล าบตร ผอ.รร.โรงเรยนจนทรหนบ าเพญ ประธานคณะท างาน ๔.๒ นางธญสมร คเชนทรเดชา ศกษานเทศกช านาญการพเศษ) รองประธานคณะท างาน (ขาราชการบ านาญ) ๔.๓ นางวนเพญ อ านาจกตกร ผอ.ศนยบ าบดชมชนภาคเหนอแหงประเทศไทย คณะท างาน (บานพระเมตตา) ๔.๔ นางสาวสายสนย ศรสวรรณ ผอ.รร.สแยกบางเตย คณะท างาน

๔.๕ นายเรวฒน พรหมสะโร ผอ.รร.อปลพนธโรจนประสทธ คณะท างาน ๔.๖ นายสาธต ประทมสวรรณ นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ สพม.เขต 2 คณะท างาน ๔.๗ นางศรโสภา พลธน ครช านาญการพเศษ รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างาน ๔.๘ นายพษณ ทองสบสาย นกวชาการศกษาช านาญการ สพม.เขต 2 คณะท างาน ๔.๙ นายจระวฒน ธนะสนทรไชย คร คศ.1 รร.บางกะป คณะท างาน ๔.๑๐ นายศกดชย ชรากาหมด ครผชวย รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างาน

๔.๑๑ นางสาวเพยงใจ ดคาร ครช านาญการพเศษ รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างานและ เลขานการ

๔.๑๒ นางรศดา บญมาเลศ ครช านาญการพเศษ รร.เทพศรนทรรมเกลา คณะท างานและ ผชวยเลขานการ

๕. คณะท างาน ฝายอาชวศกษา มหนาท ในการศกษา วเคราะห รวบรวมและจดล าดบองคความรการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา จดท าหลกสตร กระบวนการในการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

๕.๑ นายเรวช สรแสงออน ผอ.วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ ประธานคณะท างาน ๔.๒ นางวนเพญ อ านาจกตกร ผอ.ศนยบ าบดชมชนภาคเหนอแหงประเทศไทย คณะท างาน (บานพระเมตตา) ๕.๓ นายอาณตชย จนทวาสน ผอ.วทยาลยการอาชพศรส าโรง คณะท างาน ๕.๔ นายไพบลย เพชรหงษ ผอ.วทยาลยเทคนคอางทอง คณะท างาน 5.๕ นายวชระ เกดสน ผอ.ศนยพฒนา สงเสรม ประสานงานกจการนกศกษา คณะท างาน และกจการนกเรยน ๕.๖ นายอนนต สขด รอง ผอ.วทยาลยเทคนคสระบร คณะท างาน ๕.๗ นายชยวฒน พรแสน รอง ผอ.วทยาลยอาชวศกษาสระบร คณะท างาน ๕.๘ นายมนตร สวรรณภกดจต รอง ผอ.วทยาลยการอาชพชยบาดาล คณะท างาน /5.8 วาท…

-๔- 5.๙ วาท ร.ต.หญง ทตา ดวงสวสด นกวชาการศกษาปฏบตการ ศนยพฒนา สงเสรม คณะท างาน ประสานงานกจการนกศกษา และกจการนกเรยน คณะท างาน 5.๑๐ นายมงคล ผลพด คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน 5.1๑ วาท ร.ต.มนตร ค าหารพล คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน 5.1๒ นางสาวอารดา วนพนม คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน 5.1๓ นางสาวปรยาภรณ พลศรมทนาพร คร วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างาน ๕.1๔ นายประสงค อบลวตร รอง ผอ.วทยาลยเทคนคทาหลวงซเมนตไทยอนสรณ คณะท างานและ เลขานการ

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป

สง ณ วนท ๗ กรกฎาคม พ.ศ. ๒๕60

คณะผจดท าคมอการดแลดานจตสงคมในสถานศกษา

กลมโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษา

ทปรกษา

1. นางผานต มสนทร รองปลดกระทรวง ปฏบตราชการแทน ปลดกระทรวงศกษาธการ

2. นายชยชาญ ชวยโพธกลาง ผอ านวยการส านกสงเสรมกจการการศกษา สป.

3. แพทยหญงบญศร จนศรมงคล ผอ.รพ. จตเวชนครสวรรคราชนครนทรกรมสขภาพจต สธ.

4. นายธนะรชต นามผลด หวหนากลมงานเวชศาสตรสงคม รพ.ปลวกแดง

5. ดร. พฒนะ งามสงเนน ศกษาธการจงหวดปทมธาน

คณะท างาน

1. นายอภสทธ กรทรพย ผอ านวยการโรงเรยนชมชนวดเสด จ ประธานกรรมการ

2. พ.อ.อ.ดร.กตศกด เพ งสกล ผอ านวยการโรงเรยนอนบาลปทมธาน รองประธานกรรมการ

3. นายสมหมาย เอยมองคต ผอ านวยการโรงเรยนวดคณหญงสมจน รองประธานกรรมการ

4. นายประสทธ วไลรตน ขาราชการบ านาญ กรรมการ

5. นางสาวดารตน ยนดพบ ครช านาญการพเศษโรงเรยนชมชนวดเสด จ กรรมการ

6. นางสาวจราภรณ แจมใส คร คศ.1 โรงเรยนสเหราใหมเจรญ กรรมกา

7. นางสาวอทย พรหมพมาลย คร คศ.1 โรงเรยนสเหราใหมเจรญ กรรมการ

8. นายทศพร พงเสอ คร คศ.1 โรงเรยนวดคณหญงสมจน กรรมการ

9. นางปนแกว ปรชาธรศาสตร คร คศ.1 โรงเรยนวดบางควด กรรมการ

10. นางสาวนฤมล จตรรตนพฤกษ คร คศ.1 โรงเรยนวดบางควด กรรมการ

11. นางสาวเมขลา ถนวมล คร คศ.1 โรงเรยนสเหราใหมเจรญ กรรมการและเลขานการ

12. นางสาวกชพร ชยสวรรณ เจาหนาทธรการ โรงเรยนชมชนวดเสด จ ผชวยเลขานการ

(ค)

Documents

ค าน า · 2019-02-13 · สารเสพติดน ... สารบัญ เรื่อง หน้า ค าน า ก สารบัญ ข บทที่ 1