78
กรจั ควบ คู กา คุมโมื รค วา255 รู 58

ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

กการ

กรม

รจด

มควบ

คม

ดกา

คมโร

มอ

รค

รค ป

วาม

255

มร

58

Page 2: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

บอกเลา... “คมอ KM ประจาป 2558”เลมนไดจดทาขนเพอประกอบการดาเนนงานตามตวชวด “ระดบความสาเรจของการจดการความรของหนวยงาน” ประจาป 2558 โดยมงหวงวาจะใหเปนเครองมอหนงในการสอสารความรความเขาใจระหวางสานกKMกบผรบผดชอบตวชวดน ประกอบกบบคลากรทรบผดชอบตวชวดKMของหนวย งานมกมการเปลยนแปลงบอย “คมอ KM ประจาป 2558”จงเปนอกหนงชองทางในการทาความเขาใจในระดบพนฐานกบผปฏบตงานดงกลาว เนอหาในเลมประกอบดวย 4 บท คอ

บทท 1 : เปนขอมลความรพนฐานของการจดการความร ไดแก ความหมายและความสาคญของKM ประเภทของความร เครองมอดานการจดการความรมอะไรบาง(โดยเนนเฉพาะทระบในTemplate) และประการสาคญกรมฯมนโยบายและจดเนน(โครงการสาคญ)ทสามารถนาแนวคดและเครองมอของการจดการความรมาชวยพฒนางานดงกลาวใหมคณภาพและประสทธผลเพมขนได

บทท 2 : เปนการกลาวถงแนวคดและทฤษฎการจดการความรทสาคญ ไดแก Knowledge Pyramid , ทฤษฎภเขานาแขง(Knowledge Iceberg) , SECI Model , ทฤษฎการเรยนรอนโดงดงของ Edgar Daleและกระบวนการจดการความรตามแนวคดของก.พ.ร.(KMP+CMP)

บทท 3 : เปนการนาแนวคดและเครองมอของKMมาประยกตใชในงานททาวาสามารถทาไดอยางไรบาง กลไกทจะเออใหการจดการความรของหนวยงานประสบความสาเรจคอ KM Teamของหนวยงาน ควรมองคประกอบอยางไร รวมทงบทบาทหนาทของ KM Teamหนวยงานตองมบทบาทและหนาทอยางไรบาง

บทท 4 : Template และแบบฟอรมทเกยวของ เปการอธบายรายละเอยดของ Template และแบบฟอรมตางๆทตองใชในการรายงาน มตวอยางขององคความรทสกดไดมาจากเวทเรองเลาหรอเวทการแลกเปลยนเรยนร

สานกจดการความรหวงเปนอยางยงวา “คมอ KM ประจาป 2558”จะเปนประโยชนกบผรบผดชอบงานจดการความรของหนวยงาน หากมขอบกพรองประการใด ผจดทาขออภยและยนดนอมรบมาเพอปรบปรงแกไขในโอกาสตอไป

ดวยจตคารวะ สานกจดการความร

Page 3: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

สารบญ

หนา

บทท 1 : ความรพนฐานของการจดการความร 1 ความหมายของ KM 2 ทมาและความสาคญของKM 3 ประเภทของความร 6 เปาหมายของการจดการความร 7 เครองมอ KM 8 - การถอดบทเรยน 9 - การจดตลาดนดความร 10 - การจดเวทแลกเปลยนเรยนร 12 - ชมชนนกปฏบต(CoP) 13 - การเรยนรกอนทา-ระหวางทา-หลงทา 15 - Benchmarking: การเปรยบเทยบความสามารถอยางเปนระบบ 16 นโยบาย จดเนนของกรมควบคมโรค 18

บทท 2: แนวคด ทฤษฎการจดการความร 20 Knowledge Pyramid 21 Knowledge Iceberg 22 SECI Model 23 Cone of Learning 25 กระบวนการจดการความร (KMP+CMP) 26

บทท 3 : การประยกตใช KM 30 การประยกตใช KM ในโครงการ 31 โครงสรางความรหนวยงาน 32 - จานวนหวขอความรของหนวยงาน 35 - หวขอความรทตองดาเนนการเรงดวน 37 โครงสราง KM Team และบทบาทหนาทในหนวยงาน 51 ปจจยความสาเรจในการทา KM 52  

 

 

 

 

Page 4: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

 

สารบญ (ตอ) 

หนา

บทท 4 : Template และแบบฟอรมทเกยวของ 53 Template 54

- รายชอผประสานหนวยงาน 60 แบบฟอรมทเกยวของ 61 - แบบฟอรมท 1 : แบบฟอรมโครงการและแผนปฏบตการ KM 62 - แบบฟอรมท 2 : การรายงานผลการปฏบตงาน(แบบฟอรม SAR) 65 - แบบฟอรมท 3 : การถอดความรจากผรหนวยงาน 67 -แบบฟอรมท 4 : แบบฟอรมสรปบทเรยนการจดการความร (ภาพรวมหนวยงาน)

68

-แบบฟอรมท 5 : แบบฟอรมสกดความรจากการถอดบทเรยนหรอเวทเรองเลา 69 เอกสารอางอง 73

Page 5: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

1

บทท 1

ความรพนฐานของ

การจดการความร

ความหมายของ KM

ทมาและความสาคญของKM

ประเภทของความร

เปาหมายของการจดการความร

เครองมอ KM

นโยบาย จดเนนของกรมควบคมโรค

Page 6: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

2

ความหมายของ KM

การจดการความรหรอ Knowledge Management คออะไร ?

มผใหความหมายของการจดการความรไวหลายอยาง ดงน

สานกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ(ก.พ.ร. 2548) “ การจดการความร หมายถง การรวบรวมองคความรทมอยในองคกร ซงกระจดกระจายอยในตวบคคลหรอเอกสาร มาพฒนาใหเปนระบบ เพอใหทกคนในองคกรสามารถเขาถงความร และพฒนาตนเองใหเปนผร รวมทงปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ อนจะสงผลใหองคกรมความสามารถในเชงแขงขนสงสด”

องคการอนามยโลก (World Health Organization: WHO) (2548) “การจดการความรเปนความทาทายสองประการ ประการแรก คอ การจดการขอมลขาวสารและกระบวนการและประการทสอง คอ การจดการบคลากรและสภาพแวดลอมเพอใหความรถกสราง แบงปน และสามารถนาไปประยกตใชไดอยางเปนระบบและมประสทธภาพ (WHO considers KM to be the dual challenge of, first, managing information and processes and, second, managing people and their environment so that knowledge is created, shared and applied more systematically and effectively.)”

คณะทางานการจดการความรขององคการนาซา (NASA Knowledge Management Team) (2545) “การจดการความร คอ การไดมาซงขอมลขาวสารทถกตอง สาหรบบคลากรทเหมาะสม ในเวลาทเหมาะสม และชวยใหบคลากรกระทาสงตางๆ บนขอมลนน เพอสรางความร แบงปน เพอทาใหเกดการพฒนาสมรรถนะของนาซาและหนสวน อยางสามารถพสจนได (Knowledge management is getting the right information to the right people at the right time, and helping people create knowledge and share and act upon information in ways that will measurably improve the performance of NASA and its partners.)”

วจารณ พานช (2547) “การจดการความร หรอทเรยกยอๆ วา KM คอ เครองมอ เพอใชในการบรรลเปาหมายอยางนอย 4 ประการไปพรอมๆ กน ไดแก 1.บรรลเปาหมายของงาน 2.บรรลเปาหมายการพฒนาคน 3.บรรลเปาหมายการพฒนาองคกรไปสการเปนองคกรแหงการเรยนร และ 4. บรรลความเปนชมชน เปนหมคณะ มความเอออาทรระหวางกนในททางาน”

การจดการความร เปนกระบวนการ (Process) ทดาเนนการรวมกนโดยผปฏบตงานในองคกรหรอหนวยงานยอยขององคกร เพอสรางและใชความรในการทางานใหเกดผลสมฤทธดขนกวาเดม

การจดการความรในความหมายนจงเปนกจกรรมของผปฏบตงาน ไมใชกจกรรมของนกทฤษฎแตนกวชาการหรอนกทฤษฎอาจเปนประโยชนในฐานะแหลงความร (Resource Person) การจดการความรเปนกระบวนการทเปนวงจรตอเนองเกดการพฒนางานอยางตอเนอง สมาเสมอ เปาหมาย คอการพฒนางานและพฒนาคน โดยมความรเปนเครองมอ “การจดการความรเปนเครองมอ(Tools) ไมใช เปาหมาย(Goal)”

Page 7: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

3 ปตท. ใหคาจากดความความของการจดการความรอยางกระชบและมความนาสนใจ คอ

Not “Managing Knowledge” But “Management by Knowledge.”

ความหมายคอ “ไมใชการจดการตวความร แตเปนการจดการหรอการทางานโดยใชความร”

อ.วจารณ พานช ไดกลาวเพมเตมในประเดนนวา

การจดการความรเปนกจกรรมทคนจานวนหนงมาทารวมกน มใชกจกรรมททาคนเดยว เนองจากชอ “การจดการความร” คนจงมกเขาใจผด โดยเรมทตวความร การจดการความรทถกตองตองเรมทงานทเปาหมายของงาน เพอแกปญหาและพฒนาใหงานมคณภาพมากขน

อ.วจารณยงกลาวตออกวา “การจดการความรเปนการดาเนนการอยางนอย 6 ประการตอความร ไดแก 1) การกาหนดความรหลกทจาเปนหรอสาคญตอองคกรหรอตอกจกรรมทตองดาเนนการ 2)การแสวงหาความรทตองการใชในงาน 3)การสรางความรใหมหรอปรบปรงใหเหมาะตอการใช 4) การประยกตใชความรในงานของตนเอง 5) การนาประสบการณการทางานมาแลกเปลยนและสกดเปน “แกนความร” และ “ขมความร” 6) การจดบนทก“แกนความร” และ “ขมความร” ไวใชงานและปรบปรงใหเปน “ชดความร” ทครบถวน การจดการความร(KM) เปนทกษะประมาณ รอยละ 80-90 เปนทฤษฎเพยงรอยละ 10-20 เทานน ดงนน การจดการความรจะทาเพยงอานหรอฟงบรรยายไมไดผล จะเขาใจได ตองลงมอปฏบตดวยตนเอง”

ทมาและความสาคญของ KM KM)

การจดการความร หรอ KM ไดถกระบไวในกฎหมายสาคญและถกระบไวในหลกเกณฑการพฒนาคณภาพ องคกร ดงน 1. พระราชกฤษฎกา(พ.ร.ก.)วาดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ. 2546 สบเนองจาก พ.ร.ก.ดวยหลกเกณฑและวธการบรหารกจการบานเมองทด พ.ศ.2546 ซงเปนการระบถงการทางานของภาครฐเพอใหเกดผลสมฤทธ ประกอบดวย 9 หมวด ม 53 มาตรา ในหมวด 3 ของมาตรา 11 ซงไดกลาวถง “ความรและองคกรแหงการเรยนร” ของหนวยงานภาครฐ ดงน “สวนราชการมหนาทพฒนาความรในสวนราชการ เพอใหมลกษณะเปนองคกรแหงการเรยนรอยางสมาเสมอ โดยตองรบรขอมลขาวสารและสามารถประมวลผลความรในดานตางๆ เพอนามาประยกตใชในการปฏบตราชการไดอยางถกตอง รวดเรว และเหมาะสม ตอสถานการณ รวมทงตองสงเสรม และพฒนาความร ความสามารถ สรางวสยทศน และปรบเปลยนทศนคตของขาราชการในสงกด ใหเปนบคลากรทมประสทธภาพ และมการเรยนรรวมกน ทงน เพอประโยชนในการปฏบตราชการของสวนราชการใหสอดคลองกบการบรหารราชการใหเกดผลสมฤทธตามพระราชกฤษฎกาน”

กลาวโดยสรป การจดการความร(ในภาพรวมองคกร) คอ กระบวนการในการพฒนางาน พฒนาคน ใหดใหเกงกวาเดม โดยบรหารและจดการความรอยางเปนระบบเปนขนตอน ตงแตการระบความรทจาเปนขององคกร การจดเกบรวบรวมความรทงหมด ทงในและนอกองคกร ทงทอยในรปความรชดแจง(Explicit Knowledge)และความรจากบคคล(Tacit Knowledge) มาจดใหเปนหมวดหม มการเผยแพรความร การแลกเปลยนเรยนร รวมทงสรางเปนความรใหมๆ เพอใหบคลากรสามารถนาความรทไดไปใชและตอยอดใหเกดประโยชนในการทางาน เพอใหบรรลตามเปาประสงคขององคการ

Page 8: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

การบManaเกณฑสหรฐAwarจากภคณภามองค

2. การพคณะกรรม

บรหารจดกagement Quฑทประยกตมฐอเมรกา หรอrd หรอเรยกภาคธรกจทปาพแหงชาตให

คประกอบสาค

ฒนาคณภาพมการพฒนารารสมย ใหม

uality Awardมาจากเกณฑอ The Malcกสนๆวา MBNประสบความสหกบประเทศตคญ 7 หมวด (

พบรหารจดกาะบบราชการมของภาครd หรอทรจกกฑรางวลคณภcolm BaldrNQA เปนรปสาเรจ จนไดตางๆทวโลก ซ(ดงภาพ)

ารภาครฐ (PM(ก.พ.ร.) ไดพาชการ ม ชกนด ในชอ PMภาพแหงชาตrige Nationปแบบทมฐานกดกลายเปนตนซงรวมทงประ

MQA Modeพฒนารปแบบอวา PublicMQA ซงเปนของประเทศnal Qualityการพฒนามานแบบรางวละเทศไทยดวย

Ma

el) บc นศy าลย

alcolm Balddrige ผรเรมแ

4

แนวคด PMQ

4

QA

Page 9: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

5

จะเหนวา หมวดท 4 “การวด การวเคราะหและการจดการความร” จะเปนหมวดฐานรากใหกบทกหมวด เปรยบเสมอนเปนเสนเลอดฝอยทหลอเลยงทวรางกาย

ปจจบนเปนทยอมรบกนโดยทวไปวาเปนยคทมความกาวหนาอยางสงในทางเทคโนโลย ผคนสวนใหญสามารถรบรและเขาถงขอมล ขาวสาร ความรตางๆไดอยางรวดเรวและหลากหลายชองทาง ในสงคมแบบน จาเปนอยางยงทตองใช “ความรทถกตอง” โดยเฉพาะความรทอยในตวคน(Tacit Knowledge) ซงไดมาจากประสบการณการทางานในชวงชวตทผานมา กอใหเกดเปนความชานาญ ความเชยวชาญในงานดานนนๆ จาเปนอยางยงทตอง“ถอดความร”จากตวคนออกมาในรปของเอกสาร(Explicit Knowledge) เมอคนๆนนตองออกจากกรมควบคมโรคไป ดวยการเกษยณอายราชการหรอเหตผลใดกตามแต “ความรของเขา” กยงคงอยกบหนวยงานใหคนรนหลงไดเรยนร ตอยอดโดยไมตองเรมตนนบหนงใหม

การจดเวทเพอใหเกดการแลกเปลยนความรประสบการณ ทงจากภายในและภายนอกองคกรจะชวยสงเสรมสนบสนนใหเปนความรทถกตอง ทนเหตการณ ตลอดจนมการรวบรวมและจดเกบองคความรในงานปองกนควบคมโรคและภยสขภาพอยางเปนระบบใหเขาถงรวดเรว ใชงานงาย ทนความตองการ กจะเปนอกวธหนงทจะทาใหบคลากรของกรมควบคมโรคทางานไดสาเรจมประสทธภาพ

ทงน ปจจยทสาคญมากอกประการคอ วฒนธรรมการเรยนรของคนในองคกร คอตวบคลากรของกรมนนเอง วาเปนผมงมน พฒนาตนเอง จตใจเปดกวาง มความใฝเรยนรมากนอยเพยงใด เพราะถาคดวาสงททาอยนดทสดแลว การจดการความรกจะไมเกดประโยชนอนใด

3. สภาพแวดลอมภายในขององคกรโดยทวไป

3.1 เกดความผดพลาดซาๆ ของผปฏบตงาน งานขาดประสทธภาพ 3.2 ความรทผเชยวชาญ เมอเกษยณ / ลาออก ความรเหลานนหายไปดวย

3.3 องคกรม Best Practice แตไมเคยนามาใช หรอนาไปขยายผลใหกบหนวยงานอน 3.4 การทางานไมเกดการตอยอดงาน ตองเรมทศนยเสมอๆ ทาใหเสยเวลา 3.5 เปนยคทตองการผลงานชดเจน มประสทธภาพ

4. โลกทกวนน...พฒนาและกาวไปขางหนาดวย “การจดการความร”

Page 10: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

6 จากภาพ จะเหนวาองคกรชนนาระดบโลกลวนมการใชการจดการความรเปนตวขบเคลอนงานในมต/แงมมทแตกตางกนไป เชน ทาฐานความรทจะตองใชงานกบลกคา รายชอเครอขายผเชยวชาญ สรางนวตกรรมของผลตภณฑ แลกเปลยนแบงปนความร การปฏบตทเปนเลศ(Best Practices) สรางวฒนธรรมการแลกเปลยนแบงปนความร ฯลฯ

ประเภทของความร

ความรม 2 ประเภท คอ 1. ความรทฝงอยในคน (Tacit Knowledge) เปนความรทไดจากประสบการณ พรสวรรคหรอ

สญชาตญาณของแตละบคคลในการทาความเขาใจในสงตางๆ เปนความรทไมสามารถถายทอดออกมาเปนคาพดหรอลายลกษณอกษรไดโดยงาย เชน ทกษะในการเลนดนตร เลนกฬา การทาอาหาร การทางานฝมอ หรอเปนประสบการณการทางาน(จรง)ทสะสมในตวของผปฏบตงานจนเกดความเชยวชาญในงานดานนนๆ บางครงเรยกวาเปนความรแบบนามธรรม ความรประเภทนถายทอดยาก ตองลงมอทา

2. ความรทชดแจง (Explicit Knowledge) เปนความรทสามารถรวบรวม ถายทอดไดงาย โดยผานวธตางๆ เชน การบนทกเปนลายลกษณอกษร เปนคลปวดโอ ความรประเภทน ไดแก ทฤษฎ คมอ ตารา ระบบ E-Learning ผลงานวจยตางๆ บางครงเรยกวาเปนความรแบบรปธรรม ดงภาพ

Page 11: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

7 เมอเปรยบเทยบความรทอยในองคกร จะพบวาความรทอยในตวคนจะมมากกวา ประมาณ 80 % สวนความรทเปนความรชดแจง จะมเพยง 20 % เทานน หลายองคกรจงหนมาใหความสาคญกบความรทอยในตวคน พยายามใชวธการตางๆเพอถอดความรในสวนน โดยแยกเปน

- ความรทอธบายใหเขาใจยาก จะใชการถอดรหสความร ถายภาพ จดทาเปนสารคด ระบบพเลยงหรอเปนกรณศกษาตางๆ แลวจดบนทกออกมาเปนความรทนาไปใชตอไดงายขน

- ความรทอธบายเขาใจงาย แตไมอยากบอก ไมอยากอธบาย อาจดวยกลวเมอถายทอดความรแลวตนจะหมดความสาคญหรอบรรยากาศทไมเออ ในองคกรไมมการพดคย มการแขงขนสง หรอเปนองคกรทมแตคนเกง อาจตองสรางใหเกดบรรยากาศในการถายทอดความร สรางคานยมใหเกยรต ยกยองชมเชยผมความร เสยสละอดทนมงมนในการทางาน มากกวาคานยมการแสวงหาตาแหนง อาจเรมดวยการทาเปนชมชนนกปฏบต(CoPs)ในเรองตางๆ มาพดคยแลกเปลยนความรประสบการณในเรองทตนสนใจ เปนตนจดเกบเพอการใชงานอยางเปนระบบ

การจดการความรในแตละประเภท

Explicit Knowledge (ความรทเปนเอกสาร)

Tacit Knowledge (ความรในตวคน)

1.ทาเนยบผเชยวชาญ (Expert) 2. คลงความรเรองตางๆ

1. ชมชนนกปฏบต (CoPs) 2. ทมขามสายงาน 3. ถอดความรจากผร ผมประสบการณ 4. ระบบพเลยง 5. การสบเปลยนงาน 6. เวทแลกเปลยนความร 7. ตลาดนดความร

เปาหมายของการจดการความร

“การจดการความร” ทนามาใชในงาน มเปาหมายเพอใหเกดการบรรลผลใน 3 ประการ คอ 1. เพอการพฒนาคน ใหสามารถทางานไดสาเรจตามภารกจ ถาองคกรใดบอกวามการจดการความร

แลวไดมการพฒนาคนในองคกรนน ตองสามารถบอกไดวาคนในองคกรนนเกงขน ในดานใดบาง KM ชวยใหเกดการเรยนรและพฒนาบคลากร

2. เพอการพฒนางาน ถาใชกระบวนการจดการความรบนเนองานททา งานจะมการพฒนาดขน เปนการเพมประสทธภาพในการทางาน ยกระดบคณภาพและมาตรฐานงาน มคาพดวา “ถาบอกวาทา KM ในงาน ใหไปดทผลงานหรอผลลพท เพราะงานตองดขน อยางนอยตองไมผดพลาดซาเดม”

3. เพอการพฒนาองคกร หรอหนวยงาน เมอมการพฒนาทงคนและพฒนางาน(ตามขอท 1 และ 2 แลว) ยอมแนนอนวาองคกรหรอหนวยงานกไดรบการพฒนา จนบรรลวสยทศนตามทตงไว

ตามทไดกลาวไวขางตนวา เปาหมายหรอการใชประโยชนจากการจดการความร คอ การพฒนางาน พฒนาคนและพฒนาองคกรใหบรรลวสยทศน ดงนน ผทจะใชประโยชนจากการทา KM จาตองมองเหนความเชอมโยงของประเดนตางๆเหลาน

Page 12: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

8

เครองมอ KM มอะไรบาง?

เครองมอ KM ทใชในการ พฒนาคน พฒนางาน และพฒนาองคกร มหลายชนด การใชงานกแตกตาง กนไปตามวตถประสงคของการใชงาน เชน

1. ชมชนนกปฏบต (Community of practice : CoP) 2. การศกษาดงานหนวยงานทมการปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) 3. การทบทวนหลงปฏบตการหรอการถอดบทเรยน (After Action Review : AAR) 4. การเรยนรรวมกนหลงงานสาเรจ (Retrospect) 5. เรองเลาเราพลง (Storytelling) 6. การคนหาสงดรอบตว หรอสนทรยสาธก (Appreciative Inquiring) 7. เวทเสวนา หรอสนทรยสนทนา (Dialogue)/หรอการฟงอยางลกซง(Deep Listening) 8. เพอนชวยเพอน (Peer Assist) 9. การเรยนรโดยการปฏบต (Action Learning) 10. มาตรฐานเปรยบเทยบ (Benchmarking) 11. การสอนงาน (Coaching) 12. การเปนพเลยง (Mentoring) 13. การสบเปลยนงาน(Job Rotation) 14. การถอดบทเรยน (Lesson Learn) 15. เวทกลมเฉพาะ (Focus Group) 16. ตลาดนดความร 17. ทกษะทสาคญของการจดการความร

-การสงเกต - การฟง - การคด - การพด / การเลาเรอง / การตงคาถาม - การบนทก

ตามทสานก KM ไดกาหนดใน Template “ระดบความสาเรจของการจดการความรหนวยงาน” โดยไดระบเครองมอการจดการความรทใหหนวยงานเลอกใช คอ

1) การถอดบทเรยน ถอดบทเรยนจากตวคน(Tacit K. to Explicit K.)ในกรณผรทมประสบการณสงและใกลเกษยณ อายราชการ หรองานนนมการเปลยนแปลงผรบผดชอบงานบอย(ยายงาน หรอ ลาออก) ถอดบทเรยนจากโครงการ 2) การจดตลาดนดความร 3) การจดเวทแลกเปลยนเรยนร (Knowledge Sharing) 4) ชมชนนกปฏบต (CoP) 5) การเปนพเลยง(Mentoring) 6) การใชมาตรฐานเปรยบเทยบ (Benchmarking)

Page 13: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

9 เพอใหเขาใจเครองมอKMตามทระบใน Template จะขออธบายเครองมอแตละประเภท ดงน

1. การถอดบทเรยน

คอ การทบทวนสรปประสบการณ ผลการดาเนนงานทผานมา โดยพจารณาจากเหตและปจจยทมสวนทาใหผลของการทางานสาเรจหรอไมสาเรจ เปนการสบคนความรจากประสบการณของผรวมปฏบตงาน และมการบนทกรายละเอยดขนตอนของการปฏบตงาน ผลการปฏบตงาน ความร แงคด และวธการทางานใหมๆ ทไดรบระหวางการทางานน เสมอน “เปนการเอาอดตมาเปนคร”

-รปแบบการถอดบทเรยน ในทนจะเนน 2 รปแบบ คอ

1. ถอดบทเรยนจากตวคน(Tacit K. to Explicit K.) ในกรณผรทมประสบการณสงและใกลเกษยณอายราชการ หรองานนนมการเปลยนแปลงผรบผดชอบงานบอย(ยายงาน หรอ ลาออกบอย) ขนตอนประกอบดวย 1.1 กาหนดชอผร ผเรยนร(กลมคนทจะตองทางานน)และหวขอเรองทจะถอดความร 1.2 จดทา Mind map ของหวขอความรทจะถอด (ซงจะมทงหวขอความรหลกและความรยอยๆ) ภาพ Mind map จะทาใหเหนองคประกอบของหวขอความรทงหมด เชน

ทมา : เปนภาพ Mind map หวขอ “แนวทางการปฏบตงานชองทางดานทาเรอ”จากเวทการถอด ความรจากผรหนวยงานภาคใต จดเมอวนท 6-7 พฤศจกายน 2557 ณ จงหวดสงขลา 1.3 ดาเนนการถอดบทเรยน เพอใหไดเทคนค เคลดลบททาใหการดาเนนงานในแตละขนตอนประสบความสาเรจ (ถงแมวาในการดาเนนงานอาจไมประสบความสาเรจ กสามารถจะระบไดวาถาจะทาใหสาเรจ ตองทาอยางไร)

Page 14: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

10 1.4 อาจใชแบบฟอรมการถอดบทเรยนจากตวคน(กรณาศกษาจากภาคผนวก) ทงน สานกKMไดจดประชมเชงประฏบตการถอดความรจากผรหนวยงานมาแลว จานวน 5 รน ทานอาจศกษาเพมเตมทเวปไซตสานกKM ท www.kmddc.go.th

2. การถอดบทเรยนจากโครงการ เปนการถอดบทเรยนทเรมจากความเปนมาของโครงการ กระบวนการทางาน กจกรรมในโครงการ และผลลพธทไดของโครงการ กรอบคาถามในการถอดบทเรยน คอ

-ทาอะไรบาง -ผลทไดเปนอยางไร -เปนไปตามความคาดหวงหรอไม เพราะเหตใด -อะไรทเกนความคาดหวง เพราะเหตใด -ขอเสนอแนะ/หรอสงทจะนามาปรบปรงโครงการในปตอไปคออะไร

-สงทไดจากการถอดบทเรยน (ทงถอดบทเรยนจากตวคนหรอจากโครงการ) ผลของการถอดบทเรยนไดทง “ความร” และ “บทเรยน” ถาถอดบทเรยนไดด ควรจะได

1. ไดแรงบนดาลใจ หรอกาลงใจในการทางาน การใชชวตในแงมมตางๆ ทาใหอยากปรบเปลยน พฤตกรรมการทางาน

2. ไดขอคดใหม(ซงจะนาไปสการปรบเปลยนกระบวนการหรอพฤตกรรมการทางาน) 3. ไดความร ทกษะใหม 4. ไดแนวทาง วธการ (How to)

(จากอ.ทรงพล เจตนาวณชย ผอ.สถาบนเสรมสรางการเรยนรเพอชมชนเปนสข/สรส.)

เปนกจกรรมทให“คณกจ”เจาของความรไดนาความรทไดจากการปฏบตจรงมาแบงปนใหผทตองการความร และแลกเปลยนเรยนรความรใหมจากผอน

ผทาหนาทจดตลาดนด คอ “คณอานวย”หรอ “Facilitator” ในการจดตลาดนดความร “คณอานวย” จะตองเรยนรวธทาหนาทในการอานวยใหเกดการแลกเปลยนจดการความร โดยการจดหา “คณกจ” ทมความรและตองการความรตรงกน จดหาสถานท สรางบรรยากาศทเหมาะสมตอการแลกเปลยน และอานวยใหคณกจทงหลายแลกเปลยนกนใหไดตามเปาหมายทตงไว ภายใตบรรยากาศทดภายในเวลาทกาหนด

ขอพงระวงในการจดตลาดนดความร ม 2 ขอ

1. ผมาเขาตลาดนดตองเปน “คณกจ ตวจรง” เปนผปฎบตจรงในงานนนตามหวขอของการจดตลาดนดความร และมความตงใจจรงทจะนาความรไปพฒนาการทางาน

2. ตองมการทาการบานมากอน หรอเตรยมการณลวงหนาเปนอยางด ทง “คณอานวย” และ “คณกจ” ตองรเปาหมายของการจดตลาดนดความร คณกจตองเตรยมความรประสบการณการทางานทประสบความสาเรจ หรอเตรยมบทเรยนมาบอกเลาใหผเขารวมไดรวมเรยนร รวมแลกเปลยนกจกรรมหลกในตลาดนด คอ การเอาความรมาแลกเปลยนเรยนรกน แตกตางจากตลาดนดทวไปตรงท “สนคา” ทเอามาแลกเปลยนกน ไมใชวตถสงของ แตเปน เรองเลา ของความสาเรจ โดยทในเรองเลาเหลานน มความรแฝงอย เปนความรเพอการบรรลหวขอหรอเปาหมายทกาหนดไวของตลาดนดความร ในตลาดนดทวไป สนคา ทเรา

2. การจดตลาดนดความร

Page 15: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

11 ขาย หรอแลกเปลยนจะหมดไป แต “ในตลาดนดความร เมอแลกเปลยนแบงปนความร ตวความรในตวเราจะยงงอกเงยเพมพนขน” ตวอยางของการจดตลาดนดความร เชน

ตลาดนดความรเรองโรคไมตดตอ มการบรรยาย/อภปรายทางวชาการ มการแสดงผลงานดานโรคไมตดตอ เชน คมอการปฏบตตนสาหรบผสงวยทอยบาน, เทคนคการจดอาหารใหผปวยเบาหวาน, รองเทาใยบวบสาหรบผปวยสงอาย, การจดลานหนเพอใหผปวยเบาหวานออกกาลงกาย, มการถอดบทเรยนความสาเรจตางๆ

ตลาดนดความรเรองศนยเดกเลกปลอดโรคปลอดภย มการบรรยาย/อภปรายทางวชาการ มการแสดงผลงานทเกยวของกบศนยเดกเลก เชน คมอการปองกนโรคตดตอทสาคญในศนยเดกเลก ,แนวทางการจดของเลนเดกทปลอดภยไดมาตรฐาน, มาตรฐานการจดศนยเดกเลกปลอดภยปลอดโรค , มการใหความรครพเลยงดานทเกยวของกบโรค/ภยสขภาพเดก , มการสาธตตางๆ หมายเหต การจดตลาดนดความรในความหมายน หนวยงานควรระบไดวา ผเขามารวมในตลาดนด “ใครมาขาย(แบงปน)ความรอะไร ใครเปนผซอ และจะนาไปพฒนาตอยอดในงานอะไร” ผเขารวมงานตลาดนดความรควรตองไดความรกลบไปปฏบตงานไดอยางถกตอง

ความแตกตางของ “ตลาดนดสนคา” กบ “ตลาดนดความร”

ตลาดนดสนคา ตลาดนดความร

ตลาด สถานทอยใกลชมชน อยใกลกลมผซอ

สถานททมบรรยากาศด มความเปนธรรมชาต สงบ ไมวนวาย กวางขวาง พอเหมาะสาหรบการจดกลมคยกน

สนคา เปนสนคาอปโภค บรโภคตางๆ

-เปนความรเรองตางๆ ทผานการปฏบต และทาสาเรจแลว ถงแมวาสนคานนอาจยงไมสาเรจ แตม “จดเดน” หรอ “จดขาย” ทนาเผยแพรขยายผลตอกนามาเปนสนคาในตลาดได -ตลาดนดความรอาจมความรหลายอยางมาแลก เปลยน หรออาจมความรเพยงอยางเดยวมาแลกเปลยนกได ขนอยกบวตถประสงค หรอ Theme ของการจดตลานดในครงนนๆ

ผซอ ผทตองการสนคาไปใชในการอปโภค/บรโภค

-ผทตองการความรเพอนาไปใชการแกปญหาในการทางานหรอใชเพอตอยอดงาน -ความรในตลาดนดมกจะเนนความรประเภท How to คอทาอยางไร

ผขาย ผทผลตสนคาเอง หรอเปนผรบสนคามาจากแหลงผลต

ผทมความรและเปนความรทตนเองไดลงมอทาโดยผานการปฏบตจรงและทาสาเสรจแลว

วธการซอขาย ซอขายกนดวยเงน ซอขายกนดวยวธการพดคยแลกเปลยน โดยมบคคลทชวยสกดความร คอ “คณอานวย” และ “คณบนทก”

(จากหนงสอถอดบทเรยนตลาดนดความร ของสานกจดการความร กรมควบคมโรค)

Page 16: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

12

การแลกเปลยนเรยนรทเปนความรฝงลก (tacit knowledge) ซงเปนความรผกพนอยกบประสบการณหรอการปฏบต เจาตวอาจไมรวามความรนน หรอไมสามารถถายทอดออกมาได จงตองมวธการแลกเปลยนความรฝงลกนในตลาดนดความร และในการประชมระดมความคด วธทดทสดในการแลกเปลยนเรยนรความรฝงลกคอการใหผรทาใหด(สาธต) หรอฝกหดทาไปดวยกนในกรณทเปนความรทเปนทกษะดานการลงมอทา แตในกรณของการปฏบต ซบซอนหลายขนตอนโดยคนหลายคน วธแลกเปลยนเรยนรฝงลกทนยมใชกนมากคอการเลาเรอง (storytelling) ซงถอเปนเทคนคหนงของการจดการความร

กจกรรมในตลาดนดความร นอกจากการประชมกลมผลดกนเลาเรองของความสาเรจ ซงเปนกจกรรมหลกแลว อาจมกจกรรมเสรมตามท คณกจ และคณอานวย จะชวยกนคดจดขน เชน การบรรยายพเศษ การจดนทรรศการ ฯลฯ หรออาจเชญกลม คณกจ จากองคกรอน ทมผลงานความสาเรจตามโจทยของตลาดนด ใหมารวมแลกเปลยนเรยนร หรอรวมเสนอนทรรศการ เพอสรางความคกคกแปลกใหม

เปนการจดประชมหรอจดกจกรรมอยางเปนกจจะลกษณะ มความตอเนองสมาเสมอ เพอเปนเวทใหบคคลในองคกรไดมาพบปะพดคยกน เปนอกวธทสามารถกระตนใหเกดการแลกเปลยนเรยนรระหวางกน อาจทาไดหลายลกษณะ เชน การประชมทางวชาการทจดอยางสมาเสมอ การจดเวทรปแบบน ผลผลตทได คอ Powerpoint ของวทยากร+การสรปเนอหาความรทไดในแตละครง ตวอยางการจดเวทแลกเปลยนเรยนรในรปแบบน สานกวชาการ และสคร.หลายแหงกไดนาไปปฏบต เชน การจดเวทประชมวชาการทกเดอนของสานกโรคตดตอนาโดยแมลง ,สานกโรคตดตอทวไป ,สคร.5 เปนตน หรอกรณในสวนกลางทเปนความรวมมอระหวางสานกจดการความรกบสานกวชาการ 10 แหงและสถาบน 2 แหง จดเวทแลกเปลยนเรยนรทกเดอนในดานวชาการของงานปองกนควบคมโรคในเชงประวตศาสตร เพอรวบรวมเปนขอมลเตรยมการจดทาพพธภณฑกรมควบคมโรคในโอกาสตอไป

สงทผจดและผมารวมงานตลาดนดมกจะละเลยคอ การแลกเปลยน-ซอขายสนคา(ความร)ทจะนากลบไปทางานตอยอด ผมารวมงานมกจะตองการมาขายสนคาแตเพยงอยางเดยว โดยลมนกทจะไดหาความรเพมเตมกลบไปตอยอดงาน ดงนนผจดควรออกแบบกระบวนการซอ-ขายสนคา(ความร)ดวย

หมายเหต การจดตลาดนดความรในความหมายน หนวยงานควรระบไดวา ผเขามารวมในตลาดนด “ใครมาขาย(แบงปน)ความรอะไร ใครเปนผซอ และจะนาไปพฒนาตอยอดในงานอะไร”

3. การจดเวทแลกเปลยนเรยนร (Knowledge Sharing)

Page 17: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

13

เปนกลมคนทมความสนใจในเรองเดยวกน(ชดความรเดยวกน)แตทางานตางหนาทกนหรอเปนกลมคนทมเปาหมายในเรองเดยวกน ไดลงมอปฏบตจรงในเรองนนๆ และมการแลกเปลยนเรยนรแบงปนประสบการณ ขอมล เทคนค เคลดลบหรอแนวการปฏบตทเปนเลศระหวางกน แลวไดนาความร / เทคนค/ เคลดลบ ทไดไปปรบใชในงานของตน เชน Cop เบาหวาน, Copดานโภชนาการผตดเชอ/ผปวยเอดส, ชมรมพระเครอง , ชมรมถายภาพ, เครอขายผปกครอง, กลมกษตรกรทาปยชวภาพ, กลมสจจะออมทรพย, กลมแมมอใหม ฯลฯ หรอ CoPซอมเครองพนสารเคม ของกลมโรคตดตอนาโดยแมลง เปนตน ทกษะทจาเปนในการบรหารจดการกลม CoP ใหดาเนนการไปไดดวยด ตอเนอง ยงยน ไดแก

1) ทกษะการเปน Facilitator (ฟงเปน ตงคาถามเปน โยงประเดน ขมวดประเดนความร เชอมโยงสรางความรใหม)

2) เทคนคการเปน Historian (จดบนทกเปน ฟงอยางจบประเดน การใชเครองมอตางๆชวย เชน Mind map)

ตวชวด CoP สามารถวดเปนความพงพอใจของผเขารวมเวทในแตละครงได โดยเพอมงเนนในการนาไปปรบปรงพฒนาการจดเวทในครงตอไป

หมายเหต ผสนใจสามารถศกษาเพมเตมทคมอการสรางกจกรรมแลกเปลยนเรยนร ของกพร.และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต ทเวปไซตสานกKM ท www.kmddc.go.th

เรองเลาเราพลง (Storytelling)

คอเครองมอหนงทไดรบความนยมกนแพรหลายในการแลกเปลยนเรยนรรวมกน เปนการใหผทมความรจากการปฏบตจรงมาเลาและไดมาปลดปลอยความรทซอนอยในสวนลก การปลดปลอยความรจากการปฏบตนผปลอยทไดรบการฝกปฏบตจนมความชานาญแลวจะสามารถปลดปลอยความรออกมาไดอยางทรงพลงอยางไมนาเชอ

การแลกเปลยนเรยนรวธน เปาหมายทสาคญทสดคอ “การเลาเรอง” โดยกาหนดเปาหมายในการเลาเรองซงจดใหเปนกลมเลกๆ ไมควรเกน 10 คน เพอใหบรรยากาศเปนกนเองแบบกลยาณมตร ไมเปนทางการ ความรสกแบบนจะเออตอการเลาเรองใหมพลงยงขน ผเลา(คณกจ)จะตองเปนผทปฏบตงานจรง ทงนจะมคณอานวย (Facilitator) ทาหนาทชวยเหลอใหการประชมราบรน สรางบรรยากาศของความชนชม ความคดเชงบวก การซกถามดวยความชนชม และยงมคณบนทก ชวย “สกด” หรอ “ถอดความร” เพอจดบนทกเกบไวและสามารถนาไปใชตอยอดตอไป เรองเลาจะประสบผลสาเรจไดนน มปจจยทขนอยกบ

• เรองทนามาเลา ตองไมมการปรงแตงหรอเสรมจนตนาการเขาไป • เรองเลานนควรเปนในเชงบวก ทผเลามความภาคภมใจ และเหนคณคาในเรองทเลา • บรรยากาศเปนแบบกลยาณมตร • ผฟงตองตงใจฟงและควรตงคาถาม การตงคาถามทดจะชวยเปนการดงประสบการณของผเลา

ออกมาไดมาก และไดด ตรงกบประสบการณของผเลาอยางแทจรงและสามารถนาความรนนไปประยกตใชตอไป

4. ชมชนนกปฏบต (Community of Practices /CoP)

Page 18: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

14 เรองเลาเราพลง หรอ การจดเวทแลกเปลยนเรยนร ผจดเวท(Facilitator) สามารถดงความรจากตวคนขมวดเปนเทคนค เคลดลบในการทางานหรอเปนการสรางแรงบนดาลใจใหผอนไดนาไปใชตอยอด ดงน

ต.ย. การสกดความรทไดจากการถอดบทเรยนของหนวยงาน

ประเดน เรองเลา อางอง/แหลงทมา

1. การรกษาความ สมพนธกบเครอขาย(ชมชน/อปท)

ชวงป 2550 สคร. 3 ชลบรไดมโครงการพฒนาภาคเครอขาย ซงพสมชยเปนผรบผด ชอบโครงการฯ มการสนบสนนการดาเนนงานรวมกนกบเครอขายในเรองการปองกนควบคมโรค ทมงานสคร.3 ลงไปใหความร แจกสอ ทากจกรรมรณรงคตางๆตามปฏทนของกรมฯ ซงเครอขายไดแก ชมชนตลาดหนองกระพง, โรงเรยน , อปท.หนองกระพง ,อปท.ทาขาม , ฯลฯ ถงแมในปตอๆมา พสมชยจะไมไดรบผดชอบโครงการภาคเครอขายแลวกตาม แตกไปมาหาส เมอมงานใกลๆ กไปแวะเยยมเยยน หรอถามอะไรทชวยเหลอได กรบประสานผรบผดชอบ เรงดาเนนการให หรอในเวลาปกตกมการโทรศพทไปถามสารทกขสกดบ ใหความชวยเหลอตามทรองขอ ไปเปนวทยากรใหความรบาง ไปรวมงานตางๆทชมชนจดสมาเสมอ “ตอนนถาตองขอความรวมมออะไรกบเครอขาย(ชมชนและอปท)กไดรบความรวมมอเปนอยางด ทาใหเรากไดทงเพอนและไดทงงาน ทาใหทราบขอมลตามจรงของสถาน การณและความกาวหนาของงานปองกนควบคมโรคทดาเนนการอยในพนทดวย”

พสมชย จรโรจนวฒน

สคร.3

(จากเวทโครงการ PAR)

2.การสรางเครอขายภายในรพ. เพอชวยในการวนจฉยโรคจากการประกอบอาชพ

การวนจฉยโรคจากการประกอบอาชพทคลนกอาชวเวชกรรมของรพ. จะมปญหาคอพบผปวยโรคนทนอยกวาความเปนจรง เพราะแพทยทตรวจ OPD จะไมไดนกถงโรคจากการประกอบอาชพ เพราะความไมคนชน จงใชเวท Journal Club ของรพ.ทมอยเปนประจาทกเดอน เชญแพทยอายรกรรม /แพทยตา /แพทยกระดกใหเปนวทยากรมานาเสนอ และ DisscussในเรองผปวยEnOccทพบในผปวยอายรกรรม/ตาและกระดก ซงแพทยทเชยว ชาญสาขาเฉพาะโรคตางๆนน ในวนทจะนาเสนอกตองไปคนควาหาความรเพมเตมโดย เฉพาะในประเดนโรคทเกดจากการประกอบอาชพตางๆทงอาการทมาพบแพทย การวนจฉย และอนๆทเกยวของ นอกจากจะไดบรรยากาศของเพอนรวมงานทดจากแพทยสาขาอนๆแลว ยงพบวามการสงตอผปวยทสงสยวาจะเปนโรคจากการประกอบอาชพเพมมากขน

พญ.รตนา

จากรพ.หาดใหญ

(จากเวทการประชมถอดบทเรยนของสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม)

Page 19: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

15 ประเดน เรองเลา อางอง/

แหลงทมา

3.การสรางเครอขายภายนอกรพ.

ในชวงทผานมา จงหวดสรนทรพบปญหาทสถานประกอบการหลายแหงไมยอมใหความรวมมอ แมแตการเขาไปในโรงงาน กตดปายไมใหเจาหนาทสาธารณสขเขาไปในโรงงาน เมอคณหมอภาวนามารบงานดานนใหมๆ กเรมหาหนทาง “เจาะกาแพง”เพอเขาโรงงาน มฉะนนงานโรคจากการประกอบอาชพกจะไมมทางสาฤทธผล จงคดวา “ตองเรมทคนสาคญทสดในจงหวด” จงเรมเปดตวทมงาน โดยขอเขาพบผวาราชการจงหวดเพอรายงานตวและขอคาแนะนา/ขอชแนะในการทางาน มการจดประชมรวมกนระหวางสสจ.กบสถานประกอบการโดยใหทานผวามามอบนโยบาย ซงกเปนเนอหาทสสจ.จดทาให เมอเรมจากผทมอานาจสงสดในจงหวดแลว จงพาทมเดนสายไปสถานประกอบการทกแหง เพอพบปะพดคยซกถามความเปนอย และเพอบอกวาเปนผรบผดชอบงานดานนถามปญหาอะไรใหบอกได(ไมเนนเรองงานแตเนนความสม พนธทดตองมความออนนอม มหนา ตาทยมแยม) และถามโอกาสกมาเยยมเยอน ถามสารทกขสกดบ จนมความคนเคย หรอถามเรองอะไรทใหความชวยเหลอได กยนดกระตอรอรนทาให ประสานหาขอมล ประสานคนเกยวของให นอกจากงานของโรคจากการประกอบอาชพทใหความรวมมอเปนอยางดแลว เมอรพ.ขอความรวมมอในเรองอนๆ กไดรบความรวมมอดวยดจนถงวนน

พญ.ภาวนา

จากรพ.สรนทร

(จากเวทการประชมถอดบทเรยนของสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม)

เปนเครองมอทสาคญมากเครองมอหนงในการจดการความร คอ การเรยนร ทงกอนทา-ระหวางทา-หลงทา ดวยเครองมอการสรปบทเรยน ทบทวนวตถประสงคและผลลพธของงานทเราเรยกวา AAR ซง เปนเครองมอทประยกตใชไดงายเพอการพฒนาหรอยกระดบการทางาน ทาไดทงทเปนโครงการขนาดใหญหรอในระดบกจกรรม

เรยนรกอนทา เปนการทบทวน/หาขอมลของเรองทจะทา วาตองดาเนนการอะไรบาง หรอสบคน เพอหาวาเรองนนๆ มใครทาไวแลวไดผลดบาง เราจะ “เรยนลด” “ตอยอด”ใหดขนไดอยางไร

เรยนรระหวางทา เปนการทบทวน/ประเมนงานเปนระยะๆ เพอนาไปปรบปรงใหดกวาเดม เครองมอทมกนยมใชคอ AAR

5. การเรยนร กอนทา- ระหวางทา- หลงทา (After Action Review/AAR) 

Page 20: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

16

เรยนรหลงทางานเสรจ ใชการประชมทบทวนงานในภาพรวม โดยผทรบผดชอบงานหรอผเกยวของทงหมด เปนการทบทวน/สอบทานวตถประสงค ผลลพธของงาน แผนงาน และวธการทางานในแตละขนตอน เพอนาไปปรบปรงงานในหรอวางแผนการดาเนนงานตอไป

การทา AAR มกใหผรบผดชอบงานตอบคาถาม ดงน

1. เปาหมายของงานน คออะไร? 2. เปาหมายสวนใดทบรรลผลเกนความคาดหมาย? เพราะอะไร? 3. เปาหมายสวนใดทบรรลผลนอย หรอไมบรรลผล เพราะเหตใด? 4. สงทไดเรยนรจากงานนคออะไร? 5. ถาจะมงานในลกษณะนอก จะทาอยางไรใหดกวาเดม?

(จาก อ.ทรงพล เจตนาวณชย ผอ.สถาบนเสรมสรางการเรยนรเพอชมชนเปนสข/สรส.)

ความหมาย : คอวธการในการวดและเปรยบเทยบผลตภณฑ บรการ และวธการปฏบตกบองคกรทสามารถทาไดดกวา เพอนาผลการเปรยบเทยบมาใชในการปรบปรงองคกรของตนเพอมงความเปนเลศทางธรกจและ Best Practices คอวธการปฏบตททาใหองคกรประสบความสาเรจหรออาจกลาวไดวาคอวธการททาใหองคกรสความเปนเลศ กลาวคอกระบวนการทา Benchmarking นาไปสการคนพบผทเปน Benchmark หรอผปฏบตไดดทสดวาเปนใคร และผทเปน Benchmark สามารถตอบคาถามเราไดวา Best Practices หรอวธการปฏบตทดทสดทนาไปสความเปนเลศนนเขาทาไดอยางไรซงแสดงความสมพนธไดดงน

Benchmarking Benchmark Best Practices

ปรบปรงจาก: บญด บญญากจและกมลวรรณ ศรพานช, 2545: 11

ขนตอนในการจดทา Benchmarking

1. การกาหนดหวขอทจะทา Benchmark (Determine What to Benchmark) การวางแผน และพจารณากาหนดหวขอทจะทา Benchmark โดยเปรยบเทยบกระบวนการ ในองคกรภายใน กบ Benchmark ทตองการเปรยบเทยบ เชน ผลตภณฑ การบรการ การดาเนนงาน การสนบสนนการดาเนนการ และกลวธ เปนตน

6. Benchmarking : การเปรยบเทยบความสามารถอยางเปนระบบ

ประเดน/หวขอทจะทาBenchmarkคออะไร

ผเปนคเทยบในประเดนทจะทาคอใคร

ตองปรบปรงองคกรอยางไรเพอกาวสความเปนเลศ  

Page 21: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

17

2. การสรางทมงาน (Benchmarking Team) การจดทมงานนน ควรจะตองเลอกมาจากหลายๆ สวนใน องคกร โดยมความเกยวของตอเนองกน ทจะเสรมใหขอมล และสามารถแลกเปลยนขอมลกนได โดยมาจากหลายองคความร รวมเขาเปนทมเดยวกน มการฝกอบรม และวางแผนการทา Benchmark รวมกน

3. ระบผรวมทา Benchmark (Identify Benchmarking Partners) โดยเรมจากคนหาหนวยงาน นอกองคการทสามารถเปนตวอยางทด หรอประสบผลสาเรจในดานทจะทา Benchmark ดวย (Competitive Benchmarker) และพยายามหาเครอขาย กบหนวยงานอนๆ ทมแรงจงใจเดยวกน หรอกบองคกรทมประสบการณ ในการจดทา Benchmark (Functional Benchmarker) หรอแมแตการจาทา Benchmark ในหนวยงานเดยวกนเอง (Internal Benchmarker) โดยเปรยบเทยบกระบวนการ ในองคของเรา กบ Benchmark อนนน

4. การเกบรวบรวม และวเคราะหขอมล (Collecting and Analysing Benchmarking Information) ทาการเกบขอมล และทาการวจย มความจาเปนทตองทา กคอ จะตองวเคราะหและจดบนทกกระบวนการภายในของเราเอง ทเราจะเลอกทา Benchmark กบผอน ซงอาจใชขอมลจากเอกสารรายงาน Internet วารสารงานวจย การออกภาคสนาม การปรกษาหารอ หรออนๆ เพอทาการเปรยบเทยบ การเกบขอมลขององคกรตางๆ อาจไมอยในรปเดยวกน ไมสามารถนามาใชไดทนท อาจตองปรบใหมฐานอยางเดยวกนกอน จงเปรยบเทยบภาพไดถกตอง แลวจงวเคราะหหาวธการใหม ทจะทาใหกระบวนการใหมของเรา ดกวา Benchmark ทตงไว

5. การปฏบตการ (Taking Action) ทาการลงมอปรบปรงเปลยนแปลงตามแผนใหมทวางไว โดยทาการนาเสนอขอมลทคนพบ และหาแนวทางดาเนนการ เพอปรบปรงกลวธดาเนนการ เพอบรรลเปาหมายทวางไว และอาจตองมการปรบปรงเปลยนแปลงแผน ใหเขากบสถานการณ และใหเดนทางเขาหา Benchmark ใหม ทเรากาหนดไว การตดตามประเมนผล อาจตองใชตววดทงทางตรง และทางออม มองคความรในวธการดาเนนการ เขาสการเปลยนแปลงใหม การทา Benchmark น เปนการปรบปรงเปลยนแปลงกระบวนการ อยางตอเนอง เพอคงอยในระดบทกาหนดไว

โจทยทจะนามาจดการความร (โจทย KM) มความเหมอนกบโจทยวจยคอ “ถาทาโจทยเลกกได Impack นอย ถาเปนโจทยใหญกจะม Impack ขนาดใหญไปดวย” เชน ถานานโยบายมาเปนโจทยเพอหาคาตอบบางประการ โดยใชกระบวนการ/เครองมอทางKM ผลทไดกจะมคณคามากตามไปดวย

 

Page 22: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

18

นโยบาย จดเนน ของกรมควบคมโรค

ในป 2558 อธบดกรมควบคมโรค (นพ.โสภณ เมฆธน)มนโยบายในการพฒนาระบบเฝาระวงปองกนควบคมโรค 5 ระบบ 5 มต , พฒนาศกยภาพทม SRRT , และจดเนนใน 15 โครงการสาคญ ในแตละเรองแตละประเดนสามารถนามาเปน “โจทย KM”ได

Page 23: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

19

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ

Page 24: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

20

บทท 2 แนวคด ทฤษฎการจดการความร

Knowledge Pyramid

Knowledge Iceberg

SECI Model

Cone of Learning

กระบวนการจดการความร(KMP+CMP)

Page 25: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

21

แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบการจดการความร

1. Knowledge Pyramid (Hideo Yamazaki)

Source : Knowledge Pyramid / Hideo Yamazaki

ความสาคญ : การจะจดการความรใหไดด ควรใหความสาคญกบฐานรากของขอมล(Fact)ทเกยวของในเรองนนๆ บอยครงทขอมลเรายงไมม หรอมแบบไมถกตอง และเรากวงไปทความร(Knowledge) ซงทาใหเราไดความรทไมจรง นาไปใชงานไมได องคกรเอกชนระดบชนนามกใหความสาคญกบเรองของฐานขอมลเปนอยางมาก เพราะขอมลทถกตอง จะทาใหองคกรเขายงคงอย ไมลมหายตายจากไปและมรายไดเพมขน เชน บรษทปนซเมนต ,7-Eleven ,พซซาฮท, วงษพาณชย ฯลฯ

Knowledge คอสารสนเทศทผาน

กระบวนการคดเปรยบเทยบ เชอมโยง

กบความรอน สามารถนาไปใช

Wisdom หรอปญญา คอความรทผาน

กระบวนการกลนกรองอยางละเอยดจน

เกดความเขาใจอยางถองแทและถาวร

Facts

Data 

Knowledge 

Information 

WisdomInformation หรอสารสนเทศ คอ

ขอมลทผานการเกบและประมวลผล

ตามวตถประสงค

Data หรอขอมล คอ

ขอเทจจรงทเกบรวบรวม

มาอยางมวตถประสงค

Fact หรอขอเทจจรง คอสงท

เกดขนตามธรรมชาตหรอจาก

การกระทา

Page 26: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

22

Ikujiro Nonaka 

2. ทฤษฎภเขานาแขง (Knowledge Iceberg)

- สรางบรรยากาศการถายทอด- CoPs / ชมรมตางๆ - ถอดรหสความร

- ถายภาพ / สารคด-ระบบพเลยง-สะสมกรณศกษา

อธบายได..แตยงไมถกนาไปบนทก

: จดทาคมอ / มาตรฐานงาน/บนทกขอมลหรอเหตการณตางๆ

Michael Polanyi และ Ikujiro Nonaka ไดกาหนดรปแบบความรดวยการเปรยบเทยบกบภเขานาแขง จาแนกความรเปน 2 ประเภท คอ Explicit Knowledge และ Tacit Knowledge ดงภาพ

1. Explicit Knowledge เปนความรทเปดเผย ชดแจง เดนชดเปนความรทอยในรปแบบทเปนเหตเปนผล สามารถรวบรวมถายทอดออกมาในรปแบบตางๆ เชน เอกสารหรอวชาการ อยในตารา คมอปฏบตงานหนงสอ รายงานตางๆ ฯลฯ ซงทาใหคนสามารถเขาถงไดงาย แตกยงมความร Explicit Knowledge บางสวนทอธบายได แตยงไมไดถกบนทก

2. Tacit Knowledge เปนความรทฝงลกแฝงอยในตวของแตละบคคล เกดจากประสบการณการเรยนรเปนภมปญญา หรอพรสวรรคตางๆซงเปนความรทสอสารหรอถายทอดดวยลายลกษณอกษรไดยาก แตสามารถแบงปนกนได จากภาพภเขานาแขงจะเหนไดวาสวนยอดของภเขานาแขงทลอยอยเหนอนา เปรยบไดกบ Explicit Knowledge ทเปนความรชดแจง มสดสวนนอยกวาสวนทอยใตนา คอ Tacit Knowledge ทเปนความรฝงลกในตวคนทเกดจากประสบการณ เปนภมปญญาทมอยถง 80% ความสาคญ : ทฤษฎนจงเปนทมาของการจดการความรในแตละประเภทอยางเหมาะสม โดยเฉพาะความรฝงลกทอยในตวคน ซงเปนความรสาคญในองคกรและเปนตวขบเคลอนในการทางานดานตางๆ

Page 27: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

23

Hirotaka Takeuchi

3. ทฤษฎ SECI Model

ในป ค.ศ.1998 Ikujiro Nonaka และ Hirotaka Takeuchi ไดนาเสนอรปแบบการจดการความรทเปนการผสมผสานความรระหวาง Explicit Knowledge และ Tacit Knowledge ไดอยางลงตวและเกดประโยชนจนเปนทรจกทวโลกในเวลาตอมา

ในชวตจรง ความร 2 ประเภทนจะเปลยนสถานภาพ สลบปรบเปลยนไปตลอดเวลา เปนลกษณะเกลยวคลนความร (Knowledge Spiral) บางครง Tacit Knowledge กออกมาเปน Explicit Knowledge และบางครง Explicit Knowledge กเปลยนไปเปน Tacit Knowledge ทาใหเกดการงอกงามของความร กลายเปนองคความรใหม การเกดความรเปนกระบวนการทหมนเวยน หรอกระแสการจดการความรทเคลอนได ตามกระบวนการ SECI Model

S = Socialization คอ การแลกเปลยนและการสรางความรจาก Tacit Knowledge ของบคคลทมา แลกเปลยนเรยนรซงกนและกนจากประสบการณตรงของแตละคน E = Externalization คอ การสรางและแลกเปลยนความรทมอยในตวบคคล แลวเผยแพรเปนลายลกษณ อกษร เปนการแปลง Tacit Knowledge ใหกลายเปน Explicit Knowledge C = Combination เปนการแปลง Explicit Knowledge จาก Explicit Knowledge ดวยการรวบรวมความร ประเภท Explicit Knowledge จากสอตางๆ อยางหลากหลายมาสรางเปน Explicit Knowledge แบบ ใหม เพอนามาใชในการทางาน I = Internalization เปนการแปลง Explicit Knowledge มาเปน Tacit Knowledge โดยการนาความรเชง ทฤษฎไปสการปฏบตงาน ทาใหเกดความรเพม

Page 28: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

24 ความสาคญ : จาเปนอยางยงทตองยกระดบความร หรอทอาจคนเคยในชอ “การหมนเกลยวความร” เพราะจะเปนความรทสดใหม ทนยกตทนสมย การจดเวทแลกเปลยนเรยนรกมสวนชวยยกระดบความรดงกลาว เชน ทบรษทโตโยตา ไดมการพดคยทกเยนหลงเลกงาน เพอแลกเปลยนถงปญหาทพบเจอของแตละวน และหาแนวทางแกไขปญหาในวนรงขน เมอวนรงขนเสรจงานกมาพดคยกนอกวาปญหาดงกลาวแกไขไปไดหรอไม หรอมปยหาอนเกดขนอก แลวมการจดบนทก ทาทกวน สงทไดคอขมความรอยางมหาศาล จนทาใหบรษทโตโยตาเปนบรษททสามารถขยายกจการไปทวโลก

Page 29: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

25

Edgar Dale 

4. ทฤษฎการเรยนร (Cone of Learning)

ในป ค.ศ.1969 Edgar Dale ไดนาเสนอแนวคดของการเรยนร ทเรยกวา “Cone of Learning” อนโดงดง โดยมสาระสาคญ คอ การเรยนรมอย 2 รปแบบ คอPassive กบ Active ซงถาจะทาใหเกดการเรยนรททาใหจาไดนน กระบวนการเรยนรควรจะมลกษณะทเปน Active Model ไดแก การไดมสวนรวมในการพดคย ถกเถยง การฝกปฏบตจรง

ความสาคญ : ทฤษฎนใหความสาคญกบรปแบบการเรยนรทหลากหลาย เราควรวเคราะหผ เรยนและจดสอการเรยนรท เหมาะสม โดยมงเนนกระบวนการท Activeจะมสวนชวยใหการเรยนรของกลมเปาหมายประสบความสาเรจ

Page 30: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

26

5. แนวคดกระบวนการจดการความร (KMP+CMP)

คณะกรรมการพฒนาระบบราชการ(ก.พ.ร.)ซงเปนผนาแนวคดการจดการความรมาใชในระบบราชการ โดยรวมกบสถาบนเพมผลผลตแหงชาตจดทาคมอการจดทาแผนการจดการความร(ป48) ระบถง กระบวนการทสาคญในการจดการความร วาประกอบดวย 2 กระบวนการหลก คอ กระบวนการจดการความร (KM Process / KMP) กบ กระบวนการบรหารการเปลยนแปลง (Change Management Process/CMP) มรายละเอยด ดงน

KM Process ( KP) มองคประกอบ 7 ขนตอน ไดแก

1) การบงชความร (Knowledge Identification) เมอได “โจทย KM” (ซงเปนเปาหมายของการใชเครองมอ KM เพอจะทาใหผลงานดขน พฒนาขนแลว) หนวยงานตองพจารณาวา “โจทยKM”นถาจะทาใหสาเรจ เราตองมความร ความสามารถอะไร ซงกคอ “การคดเลอกหรอบงชความร” นนเอง หรอเปนองคความรททาให บรรลพนธกจ วสยทศนของหนวยงาน เปนการวเคราะหรปแบบและแหลงความรทมอย “เราตองมความรเรองอะไร เรามความรเรองนนหรอยง อยทใคร ในรปแบบใด”

ตองมการจดลาดบความสาคญของความรเหลานน เพอใหองคกรกาหนดขอบเขตและจดสรรทรพยากรไดอยางมประสทธภาพและประสทธผล

Page 31: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

27 2) การสรางและแสวงหาความร (Knowledge Creation and Acquisition) เปนขนตอนทตอเนองจากการบงชความรแลว ถาเราจะบรรล “โจทย KM” โดยตองใช “ความรเรอง......” เราจะตองแสวงหาความรจากแหลงตางๆ ทใดบาง ทงภายใน/ภายนอกหนวยงาน ทงในตวคน (Tacit) หรอในเอกสาร(Explicit) เพอจดทาเนอหา ใหตรงกบความตองการทจะใชงาน ถาอยในตวคนควรตองสอบถามหรอถอดบทเรยนองคความรออกมา “ความรอยทใคร อยในรปแบบอะไร เปนเอกสาร ? หรอเปนประเภทไหน จะเอามาเกบรวมกนไดอยางไร หรอเราตองสรางความรขนมาใหม ??” เปนการดงความรจากแหลงตางๆทอาจอยกระจดกระจายมารวมไว และจดทาเนอหาใหเหมาะสมตรงความตองการของผใช

3) การจดความรใหเปนระบบ (Knowledge Organization) เมอไดรวบรวมความรทงภายใน ภายนอกองคกร ทงในตวคนหรอในเอกสารแลว เราตองแบงชนดและประเภทหรอวางโครงสรางของความร เพอจดทาระบบใหงายและสะดวกตอการคนหาและใชงาน “จะแบงประเภทหวขอหรอวางโครงสราง(Knowledge Structure )ของความรนนอยางไร” เปนการจดระบบความรเพอใหผใชนาไปใชประโยชนไดงายและรวดเรว มการแบงประเภทของความรโดยคานงถงผใชนาไปใชอยางไร เชน แบงตามความเชยวชาญของบคลากร ประเภทผลตภณฑ กลมลกคา เปนตน รวมทงประมวลความรใหอยในรปแบบและภาษาทเขาใจงายและสะดวกตอการใชงาน เรยบเรยง ตดตอ และปรบปรงเนอหาใหมคณภาพดในแงมมตางๆ เชน ครบถวน ทนสมย สอดคลองตรงความตองการของผใช

4) การประมวลและกลนกรองความร (Knowledge Codification and Refinement)หลงจากแบงประเภท/หวขอ หรอโครงสรางความรทเราตองใชงาน ใหสะดวกตอผใชงานแลว เพอใหความรทพรอมใชงานนมความถกตอง เราตองกลนกรองใหได “ความรทถกตอง” ซงอาจผานการพจารณาจากผเชยวชาญในเรองนนๆโดยตรง พรอมจดทารปแบบและภาษา ใหเปนมาตรฐานเดยวกนทวทงองคกร “จะทาใหเขาใจงาย และสมบรณอยางไร”

5) การเขาถงความร (Knowledge Access) ภายหลงจากกลนกรองความรใหเปน “ความรทถกตอง”แลว ตองใหผใชงานเขาถงความรไดอยางสะดวก รวดเรว ในเวลาทตองการใช “ของคนททางานในเรองนนๆ”(เปนความเฉพาะ เจาะจงกบกลมเปาหมาย มใชการเผยแพรความรใหแกคนอนทวๆไป) ควรมการนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศ(IT)มาประยกตใช เพอใหกลมเปาหมาย(คณะทางานและผเกยวของในเรองนน)เขาถงความรดงกลาวไดงาย “เรานาความรนน มาใชงานไดงายหรอไม” เปนการจดเกบและกระจายความรเพอใชประโยชน ทงในลกษณะ “Push”คอ การปอนความรทเฉพาะเจาะจง กบ “Pull” คอ การใหโอกาสเลอกความร เพอลดปยหาการรบขอมล/ความรทเกนความตองการ

6) การแบงปนแลกเปลยนความร(Knowledge Sharing) เปนการนาความรทไดจากการปฏบตงานแลวมาแลกเปลยนเคลดลบ เทคนคในการทางาน เทคนคการแกไขปญหาฯลฯ หรอเมอนาคมอการปฏบตงานฯไปใชแลว มาแลกเปลยนกนวาควรจะปรบแกไขตรงไหน อยางไรบาง การแลกเปลยนเรยนรนทาไดหลากหลายวธการ

กรณเปน Explicit Knowledge อาจจดทาเปนเอกสาร , ฐานความร ,เทคโนโลยสารสนเทศ

กรณเปน Tacit Knowledge อาจอยในวงชมชนนกปฏบต (CoP), การแลกเปลยนความร ประสบการณทางานในระบบพเลยง (Mentoring System), ทมขามสายงาน, การยมตว(ยมตวผร ผเชยวชาญในเรองนนๆ ใหมาปฏบตงานในอกทหนง), หรอการจดเวทใหแลกเปลยนเปนการเฉพาะในเรองนนๆ เชน ตลาดนดความรโรคไมตดตอ , ตลาดนดความรเรองการรบมอโรคไขหวดใหญ,ตลาดนดความรเรอง การดแลผปวยเบาหวานในชมชน ฯลฯ

Page 32: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

28

เครองมอในการแลกเปลยนเรยนรมไดอยางหลากหลาย (ขนกบกลมเปาหมาย) เชน การทา CoP, เรองเลาเราพลง(Storytelling) , สนทรยสนทนา(Deep Listening) ,การถอดบทเรยน โดยม “คณอานวย” “คณบนทก” จะเปนตวชวยใหเวทการแลกเปลยนเรยนรมการสกด “ความรสาคญ” จดทาเปน Explicit Knowledge เพอนาไปใชงานตอไป “มการแบงปนใหความรกนหรอไม”

7)การเรยนร (Learning) เปนการนาความรทไดจากการแลกเปลยนไปใชประโยชนในการทางานเพอแกปญหา พฒนาองคกรหรอเพอปรบปรงงานใหดขนกวาเดม ขณะเดยวกนคนทางานกจะไดประสบการณใหมเปน “ความรชดใหม” ทจะนาไปใชในการทางาน เมอนาความรไปใชแลวกลบมาแบงปนแลกเปลยน กจะไดความรใหมไปใชอก อยางนไปเรอยๆไมสนสด เปนการยกระดบหมนเกลยวความรไปเรอยๆไมรจบ การทจะบอกวาบคลากรเกดการเรยนรหรอไม อาจสงเกตไดจากความสามารถในการทางานใหดขน มประสทธผล ประสทธภาพสงขน

Change Management Process (CMP) 6 องคประกอบ

เปนกระบวนการบรหารการเปลยนแปลง โดยหลกคดท วา การจดการความรเปนพนฐานของ “วฒนธรรมการเรยนร” เปนเรอง “วนยและนสยใหม” ทตองปรบเปลยนพฤตกรรม ไมทาอะไรแบบเดมๆ ตองทาดขนกวาเดมเรอยๆ ซงจาเปนตองมการปรบเปลยนพฤตกรรม หรอกระบวนการ Change Management Process นนเอง หนวยงานสามารถบรณาการแผน KM Process 7 ขนตอน เขากบ Change Management Process 6 องคประกอบได คอ

1. การเตรยมการและปรบเปลยนพฤตกรรม (Transition and Behavior Management) เชน กจกรรมการใหการสนบสนนจากผบรหาร/คณะทางานทรบผดชอบ, เตรยมวางระบบการตดตามประเมนผล , กาหนดปจจยความสาเรจของงานอยางชดเจน

2. การสอสาร (Communication) เชน กจกรรมททาใหทกคนเขาใจถงสงทหนวยงานจะทา , ประโยชนทจะเกดขนกบทกคน และทกคนจะมสวนรวมไดอยางไร

3. กระบวนการและเครองมอ (Process and Tools) ชวยในการคนหา เขาถง ถายทอดและแลกเปลยนความรไดสะดวก รวดเรว การเลอกใชกระบวนการและเครองมอขนกบชนดความร ลกษณะงาน วฒนธรรมองคกร ฯลฯ

4. การเรยนร (Learning) - เพอสรางความเขาใจและตระหนกถงความสาคญของการจดการความร โดยการเรยนร ตองพจารณาถง เนอหา, กลมเปาหมาย, วธการ, การประเมนผลและปรบปรง

5. การประเมนผล (Measurement) เพอใหทราบวาการดาเนนงานไดบรรลเปาหมายตามทตงไวหรอไม, มการนาผลมาปรบปรงแผนและดาเนนการใหดขน, นาผลจากการประเมนมาสอสารกบบคลากรในหนวยงาน 6. ชนชม /ยกยอง /ใหรางวล(Recognition and Rewards) เปนการยกยอง ชนชม หรอใหรางวลแกผทปฏบตงานดเดนหรอดเลศ เพอเปนขวญและกาลงใจ รางวลอาจเปน เงน สงของ หรอคายกยอง ชมเชยกได ขนกบบรบทและความเหมาะสมของแตละหนวยงาน

ในทางปฏบตกระบวนการจดการความร (KM Process)และกระบวนการบรหารการเปลยนแปลง (Change Management Process) มกเกดไปควบคกน ดงภาพ

Page 33: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

29

การบรณาการกระบวนการจดการความร (KM Process/KMP 7 ขนตอน)

และกระบวนการบรหารการเปลยนแปลง (Change Management Process/CMP 6 องคประกอบ)

KM Process 7 ขนตอน

1. บงชความร

2. สราง/แสวงหาความร

3. จดความรเปนระบบ

4. ประมวล/กลนกรองความร

5. เขาถงความร

6. แลกเปลยนความร

7. สรปบทเรยน

เปาหมาย KM 1. วสยทศน/พนธกจ 2. สนบสนนประเดนยทธศาสตรของกรมฯ / กลยทธ /กระบวนงาน 1. เครอขายใน/นอกประเทศ 2. มาตรฐานวชาการ 3. สอสารสาธารณะ 4. PHER 5. ประเมนผล

6. พฒนาองคกร

1. เตรยมการปรบพฤตกรรม (สรางการยอมรบ)

2. การสอสาร 3. กระบวนการ/เครองมอ

4. การฝกอบรมและเรยนร

5. ประเมนผล 6 .ยกยอง / ชมเชย และใหรางวล

Page 34: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

30

บทท 3

การประยกตใช KM

การประยกตใช KM ในโครงการ

โครงสรางความรหนวยงาน

โครงสราง KM TEAMและบทบาทหนาท

ปจจยความสาเรจของการทาKM

Page 35: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

31

การประยกตใช KM ในโครงการ

การจดการความรเปนกรอบแนวคด เปนเครองมอในการพฒนาคน พฒนางานและพฒนาองคกร ดงนนการใชเครองมอKM ตองมการประยกตใชตามประเภท ตามวตถประสงคของแตละเครองมอ แตการจดการความร เปน “ปญญาปฏบต” ตองลงมอเอง จงเกดความร เกดปญญา การประยกตใชKM ในโครงการสามารถประยกตใชเครองมอKMไดตงแตระดบนโยบายหรอจดเนนทกรมฯกาหนดไว (ดงภาพ) ความสาคญอยทการเลอกใชเครองมอ KMอยางเหมาะสม

หมายเหต : ประยกตจากแนวคดของนพ.ธนะพงศ จนวงษ สสส.

Page 36: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

32

โครงสรางความร(Knowledge Structure)

เปนอกรปแบบของการจดการความร โครงสรางความร คอการระบองคความรสาคญหรอองคความรทจาเปนในการทางานสาหรบองคกร เปนองคความรททาใหองคกรเราคงอย สามารถสรางผลงานเปน เลศ ถาภาคเอกชน คอ องคความรทสรางชยชนะเหนอคแขง ความจรงแลวโครงสรางความรในความหมายน กคอการระบองคความร ซงเปนขนตอนแรกของกระบวนการจดการความรนนเอง

ประโยชนของโครงสรางความร จะทาใหเราทราบวา ความรสาคญนนอยทไหนบาง ทง Explicit Knowledge และ Tacit Knowledge ทอยในตวคน ใครเปนผมความรน ทงในและนอกองคกร หรอถายงไมม เรากตองสรางความรใหมนขนมา เพอประโยชนในการจดเกบ สราง หรอเผยแพรความรอยางเปนระบบตอไป

ในปพ.ศ.2556 สานกจดการความรรวมกบดร.ธนาวชญ จนดาประดษฐ ทปรกษาโครงการฯ ไดจดประชมเชงปฏบตการรวมกบทกหนวยงาน จานวน 7 ครง ผเขารวมประชมทงสน 399 คน เพอระบความรสาคญของหนวยงาน หรอทเรยกวา “โครงสรางความรหนวยงาน(Knowledge Structure)” สรปไดหวขอความร(ราง1)ทงสน 749 หวขอ เปนความรสาคญทตองจดเกบเรงดวน 116 หวขอ โดยกาหนดขนตอนและแบบฟอรมเพอใหหนวยงานไดกาหนดองคความรสาคญของหนวยงาน ดงน

การจดทาโครงสรางความร(Knowledge Structure) หนวยงาน

มขนตอน ดงตอไปน

1. ใหหนวยงานศกษาทบทวน/วเคราะหภารกจ พนธกจ นโยบายสาคญทหนวยงานตองปฏบตใหสาเรจ แลวจงระบชอหวขอความรสาคญดงกลาว

2. ในแตละหวขอความร ใหระบรายละเอยดตางๆ ไดแก ชอผร/ผเชยวชาญ , หนวยงาน/กลมงาน ,เกณฑการคดเลอกหวขอความร, ผเรยนร, รปแบบการเรยนร (ตามแบบฟอรม)

Page 37: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

33

แบบฟอรม การระบองคความรสาคญของหนวยงาน

ชอหนวยงาน วนท

ลา

ดบ

หวขอความ

ผร/ ผเชยว

ชาญ

หนวยงาน/ กลมงาน

เกณฑการคดเลอกหวขอความร

ผเรยนร

รปแบบการเรยนร

หมายเหต

สอด

คลองกบยทธ

ศาสตร

ผบรหารใหการสนบสน

สงผลดตอการทางาน

ตองจด

การเรง

ดวน

หนวย

งานอนๆตองการ

ใช

อาน ฟง ด ทา อน

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Page 38: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

34

คาอธบายการใชแบบฟอรม

คอลมภ ความหมาย 1 หวขอความร ระบชอหวขอความรทสาคญและจาเปนในการปฏบตงานของหนวยงาน ท

สงผลตอการบรรลวสยทศน พนธกจของหนวยงานหรอของกรมควบคมโรค 2 ผร/ ผเชยวชาญ ระบชอบคคลทมความร ความเชยวชาญ หรอมประสบการณในหว

ขอความรนนๆ ซงอาจเปนทงบคคลภายในหรอภายนอกหนวยงานกได

3 หนวยงาน/กลมงาน ระบชอหนวยงานหรอกลมงานของผร/ ผเชยวชาญ 4 เกณฑการคดเลอกหวขอความร ทาเครองหมาย √ ลงในชองตางๆ ของเกณฑการคดเลอกหวขอความรท

คดเลอกมาของหนวยงาน สามารถเลอกไดมากกวาหนงรายการ ประกอบดวย

4.1 สอดคลองกบยทธศาสตรขององคกร

ความรมความสอดคลองกบยทธศาสตรกรมควบคมโรค ป 2556 – 2559

4.2 ผบรหารใหการสนบสนนหรอเปนนโยบายสาคญ

เปนความรทผบรหารเนนถงความสาคญและใหการสนบสนนโดยเฉพาะ หรอเปนนโยบายสาคญของหนวยงานหรอของกรม

4.3 สงผลดตอการทางาน ความรนนมผลกระทบในทางทดตอภาพรวมขององคกรอยางชดเจน เชน มความรในหวขอความรนแลวสามารถนาไปใชในการทางานไดหรอทาใหงานมคณภาพมากขน เปนตน

4.4 ตองจดการเรงดวน ความรมความจาเปนเรงดวนในการจดเกบเนองจากสาเหตตางๆ เชน ผร/ ผเชยวชาญ จะยายตาแหนงหรอเกษยณอายราชการ มการหมนเวยนผปฏบตงานบอย มพนกงานใหมเขามาทางาน เปนตน

4.5หนวยงาน/ กลมงาน อนๆ ตองการใช

ความรนมความสาคญตอหนวยงานอนๆ เชน หนวยงานเครอขาย หรอหนวยงานลกคา สามารถนาความรนไปใชประโยชนได เปนตน

5 ผเรยนร ระบชอบคคล/ ชอกลมงานหรอชอชอของหนวยงานอน ทควรเรยนรในเรองนนๆ เพอเปนประโยชนในการนาความรไปใชในการปฏบตงาน

6 รปแบบการเรยนร ระบ √ ลงในชองตางๆ ตามทกาหนดไว โดยเลอกรปแบบการเรยนรทเหมาะสมกบผเรยนร สามารถเลอกไดมากกวาหนงรายการ ประกอบดวย

6.1 อาน การเรยนรผานการอาน เชน อานกฎระเบยบขอบงคบ อานเอกสารบทความตางๆ เปนตน

6.2 ฟง การเรยนรผานการฟง เชน ฟงบรรยาย ฟงเรองเลา เปนตน 6.3 ด การเรยนรผานการด เชน ดวดโอคลปสาธตการทางาน เปนตน 6.4 ทา การเรยนรผานการลงมอทา เชน การทดลองปฏบต On The Job

Training เปนตน 6.5 อนๆ (โปรดระบ) การเรยนรผานรปแบบอนๆ ทไมอยในรปแบบตางๆตามทกลาวมา

Page 39: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

35

จากขอมลในการทา Workshop ครงนน เนองจากผเขาประชมบางสวนมไดมาจากทกกลมงาน จงใหทกหนวยงานไดกลบมาทบทวน เพอใหเปนองคความรสาคญ(จรง)ของหนวยงาน แลวพบวา มการยนยนหวขอความรเพมขนเปน 933 หวขอ เปนหวขอความรทควรจดเกบเรงดวน จานวน 238 หวขอ จานวนหวขอความรและรายชอหวขอความรเรงดวนของหนวยงาน ดงน

สรปจานวนหวขอความรหนวยงานของกรมควบคมโรค

ท หนวยงาน จานวนหวขอความร

1 สานกโรคไมตดตอ 8

2 สานกโรคตดตอทวไป 28

3 สานกระบาดวทยา 8

4 สานกโรคตดตอนาโดยแมลง 11

5 สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม 6

6 สานกโรคตดตออบตใหม 24

7 สานกโรคเอดส วณโรคและโรคตดตอทางเพศสมพนธ 5

8 สานกวณโรค 5

9 สานกงานคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอลล 29

10 สานกควบคมการบรโภคยาสบ 7

11 สถาบนบาราศนราดร 5

12 สถาบนราชประชาสมาสย 24

13 สานกงานความรวมมอระหวางประเทศ 7

14 สานกสอสารความเสยงและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ 21

15 ศนยสารสนเทศ 5

16 สานกจดการความร 10

17 กองคลง 30

18 กองแผนงาน 21

Page 40: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

36

ท หนวยงาน จานวนหวขอความร

19 กองการเจาหนาท 46

20 สานกงานเลขานการกรม 6

21 กลมพฒนาระบบบรหาร 25

22 กลมตรวจสอบภายใน 10

23 สานกงานปองกนควบคมโรคท 1 กรงเทพมหานคร 42

24 สานกงานปองกนควบคมโรคท 2 จงหวดสระบร 15

25 สานกงานปองกนควบคมโรคท 3 จงหวดชลบร 101

26 สานกงานปองกนควบคมโรคท 4 จงหวดราชบร 34

27 สานกงานปองกนควบคมโรคท 5 จงหวดนครราชสมา 61

28 สานกงานปองกนควบคมโรคท 6 จงหวดขอนแกน 78

29 สานกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดอบลราชธาน 71

30 สานกงานปองกนควบคมโรคท 8 จงหวดนครสวรรค 5

31 สานกงานปองกนควบคมโรคท 9 จงหวดพษณโลก 53

32 สานกงานปองกนควบคมโรคท 10 จงหวดเชยงใหม 50

33 สานกงานปองกนควบคมโรคท 11 จงหวดนครศรธรรมราช 29

34 สานกงานปองกนควบคมโรคท 12 จงหวดสงขลา 53

รวม 933

Page 41: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

37

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

1. สานกโรคไมตดตอ 1. การสารวจเฝาระวงพฤตกรรมเสยง BRFSS

5 หวขอ 2. เครองมอแบบประเมน CVD

3. แนวทางปองกนควบคมโรคโดยการลดบรโภคเกลอ

4. ระบาดวทยาเฝาระวงพฤตกรรมเสยงโรคไมตดตอ

5. การจมนาในเดก

2. สานกโรคตดตอทวไป กลมปฏบตการเตรยมพรอมตอบโตภาวะฉกเฉน

16 หวขอ 6. การประเมนความเสยงดานโรคและภยสขภาพ

7. การจดการความเสยงดานโรคและภยสขภาพ

8. การจดทาแผนประคองกจการ

9. แนวทางการดาเนนงานเตรยมพรอมตอบโตภาวะฉกเฉนดานการแพทยและสาธาณสข

10. พฒนาระบบการสอสารสารองในภาวะฉกเฉน

11. คมอซอมปฏบตการเตรยมพรอมดานการแพทยในการจดการภาวะฉกเฉน

12. คมอบรหารจดการระบบบญชาการเหตการณ (ICS)

กลมโรคตดตอระหวางสตวและคน

13. แผนยทธศาสตรการกาจดโรคพษสนขบา

14. หลกเกณฑการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบา

15. แนวทางเวชปฏบตงานโรคพษสนขบา (ฉบบปรบปรง)

16. คมอปฎบตงานการสรางพนทปลอดโรคพษสนขบา

17. ชดความรสการถายทอดเพอเรงรดกาจดโรคพษสนขบาและโรคเลปโตสไปโรซล (โรคฉหน)

Page 42: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

38

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

โรคตดตอทางอาหารและทางนา

18. การปองกนควบคมและรกษาโรคอาหารเปนพษ

19. การจดทาแนวทางปฎบตการดาเนนงานการเฝาระวงปองกนควบคมโรคอหวาตกโรค

20. การเตรยมความพรอมรบการระบาดของโรคอหวาตกโรค

21. หลกสตรคอมพวเตอรการสอนเรองอหวาตกโรค

3. สานกระบาดวทยา 22. ความรดานระบาดวทยา (เฝาระวง/สอบสวนโรค)

7 หวขอ 23. ความรเรองโรค (โรคตดตอ/โรคอบตใหม ฯลฯ)

24. การสอสารภาษาตางประเทศ

25. การเขยนบทความเชงวชาการ

26. การใชโปรแกรม R506

27. การตรวจสอบขาวกรองการระบาด

28. การจดการเรยนการสอนระบบ e-learning

4. สานกโรคตดตอนาโดยแมลง 29. การพยากรณโรคไขเลอดออก

5 หวขอ 30. การบรหารจดการควบคมยงพาหะนาโรคแบบผสมผสาน (IVM)

31. การตรวจวนจฉยโรคลชมาเนยสายพนธใหมทพบในประเทศไทย

32. การบรหารจดการยบยงการแพรเชอมาลาเรย

33. การพฒนาระบบเฝาระวงหลงประสบผลสาเรจโครงการกาจดโรคเทาชาง

Page 43: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

39

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

5.

สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม

34. HCW กระบวนการพฒนางานพฒนางานประเมนความเสยงจากการทางานของHCW

6 หวขอ 34.1 พฒนาการดาเนนงาน

34.2 ปจจยททาใหการดาเนนงานสานกฯ

34.3 การบรหารจดการ

35. การประเมนความเสยงและเฝาระวงสขภาพกลมเกษตรกร

36. แนวทางการดาเนนงานเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพจากสารประกอบอนทรยระเหย (สาร VOCs)

37. แนวทางการจดการพษวทยาสารเคมในพนทเสยง (เกณฑมาตรฐานสขภาพและดชนชวดสขภาพ, early detection, combined effects)

38. การบรหารแผนงาน/โครงการ

38.1 การใชงานระบบบรหารจดการงบประมาณ (Estimates)

39. การสรางและบรหารแผนยทธศาสตร

6. สานกโรคตดตออบตใหม 40. องคความรเรองโรคตดตออบตใหมฉบบ พ.ศ.2554

7 หวขอ 41. คมอการปองกนควบคมโรคตดตออบตใหม สาหรบบคลากรทางการแพทยและสาธารณสข ป 2554

42. ชดคมอการซอมแผนชนดบนโตะ เพอเตรยมความพรอมสาหรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ระดบจงหวดสาหรบผจดการฝกซอมและวทยากร พ.ศ.2553

43. คมอการจดการซอมแผนสาหรบโรคตดตออบตใหม พ.ศ. 2553

44. สรปบทเรยนการจดการซอมแผน กรณโรคตดตออบตใหม พ.ศ. 2555

45. คมอการเรยนรดวยตนเอง เรองการจดทาแผนประคองกจการภายในองคกร (Business Continuity Plan: BCP) เพอเตรยมความพรอมสาหรบการระบาดใหญของโรคไขหวดใหญ ป พ.ศ. 2552

46. แผนยทธศาสตรเตรยมความพรอมปองกน และแกไขปญหาโรคตดตออบตใหมแหงชาต พ.ศ.2556-2559

Page 44: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

40

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

7.

สานกโรคเอดส วณโรคและโรคตดตอทางเพศสมพนธ

47. การบรหารจดการสนบสนน NGO ทางานเรองเอดสและSTIs (รวมกลไกลการตดตามประมวลผล)

5 หวขอ 48. การบรหารจดการสนบสนนพนทภาคสวนตางๆ องคกรทองถน การบรหารและทารายงานเรองเอดสและ STIs

49. การบรหารจดการสงเสรมการใชถงยางอนามย Supply demand ชกจง,ใช,เปลยนพฤตกรรม

50. การพฒนาระบบการดแลและการใหคาปรกษาฯ ดาน aids และSTIs (กลมดแลรกษาฯ )

51. การพฒนารปแบบบรการเพอการปองกนดแล KAP (STI&HIV/AIDS)(MSM/SW/Youth)

8. สานกวณโรค 52. การวนจฉยวณโรค การคดกรองและการตรวจวนจฉยวณโรคในเดก

5 หวขอ 53. ประสบการณการรกษาวณโรคดอยาหลายขนาน

54. การพฒนาเทคนคการระดมทรพยากรและสรางเครอขายควบคมวณโรคทงภาครฐและเอกชน

55. ประสบการณ การนเทศ ตดตาม และประเมนผลงานวณโรค

56. เทคนคการบรหารจดการ การเขยนหนงสอราชการ

9. สานกงานคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอลล

57. การจดทาฐานขอมลเพอควบคมเครองดมแอลกอฮอล

16 หวขอ 58. การสรางภาคเครอขายเพอการควบคมเครองดมแอลกอฮอล

59. การเปรบยเทยบปรบ และสนบน รางวล

60. การเฝาระวง ตรวจเตอนฯ

61. การสอสารความเสยงเพอการควบคมเครองดมแอลกอฮอล

62. การกลาวโทษดาเนนคด

63. การปรบเปลยนพฤตกรรมฯ

64. การจดทารางอนบญญตการควบคมเครองดมแอลกอฮอล

Page 45: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

41

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

65. การจดทาแผนยทธศาสตร

66. การรวบรวมขอมลดานเครองดมแอลกอฮอล

67. วงเงนในการจดซอ จดจาง และเอกสารทเกยวของในการเบกจาย

68. การเขยนแผนงานโครงการ

69. การประสานงานและรวมมอกบหนวยงานภาครฐ เอกชนทเกยวของในการดาเนนงานเกยวกบการรณรงค การสนบสนน การควบคมเครองดมแอลกอฮอล

70. การจดอบรมพฒนาศกยภาพเจาหนาทตาม พรบ.

71. การประสานงานกบทางราชกจจานเบกษา

72. การเกบรวบรวมพยาน หลกฐาน

10.

สานกควบคมการบรโภคยาสบ

6 หวขอ

73. การดาเนนงานเฝาระวงเพอควบคมยาสบ 74. ทกษะการดาเนนงานเพอควบคมยาสบ

75. การรบเรองรองเรยนยาสบ

76. แนวทางการมสวนรวมเฝาระวงเพอควบคมยาสบ

77. การจดการฐานขอมลเครอขายและเชอมโยงการทางานระหวางเครอขาย

78. การลดขนตอนและกระบวนการทางาน

11. สถาบนบาราศนราดร

5 หวขอ

79. การตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข 80. แนวทางการปองกนควบคมโรคตดเชอในโรงพยาบาล 81. การจดทาแผนรบอบตภยหม 82. แนวทางการดแลรกษาผปวยโรคตดตออนตราย 83. แนวทางการเจรจาไกลเกลยขอพพาทระหวางผปวยกบ

บคลากรสาธารณสข หมายเหต มการปรบชอหวขอความรในป57(หวขอท80-83)

Page 46: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

42

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

12. สถาบนราชประชาสมาสย 84. คมอการวนจฉยและรกษาโรคเรอน

8 หวขอ 85. คมอการตรวจเชอโรคเรอนโดยวธ การกรดผวหนง Slit Skim Smear

86. คมอการใชเครองมอสารวจสภาพความพการปญหาเศรษฐกจ สงคม และความตองการจาเปนในการฟนฟสภาพในผประสบปญหาจากโรคเรอน

87. การคดกรองผประสบปญหาจากโรคเรอนเพอพจารณาเขารบการสงเคราะห (คมอการรบผพการจากโรคเรอนเขารบการสงเคราะห)

88. คมอการตรวจรรบรองคณภาพการกาจดโรคเรอน

89. คมอจตอาสาราชประชาสมาสยเพอฟนฟสภาพผประสบปญหาโรคเรอน

90. แนวทางการตรวจคดกรองโรคเรอน

91. การใหการปรกษาโรคเรอนและวณโรค สาหรบบคลากรสาธารณสขในหนวยบรการสขภาพ

13. สานกงานความรวมมอระหวางประเทศ 7 หวขอ

92. การจดประชมระหวางประเทศ(ชายแดน)

93. เครอขายความรวมมอระหวางประเทศในระดบภมภาค

94. การจดทากรอบความรวมมอระหวางประเทศ

95. การจดทายทธศาสตรความรวมมอระหวางประเทศ

96. แผนและวงเงนคาใชจายในการเดนทางไปตางประเทศชวคราว (งบรายจายอน)

97. กระบวนการลาไปศกษาตอฝกอบรบและปฏบตงานตางประเทศของขาราชการและเจาหนาทของกรมควบคมโรค

98. การประสานและดาเนนการจดรายการศกษาดงานแกผศกษาดงานชาวตางประเทศ

14 สานกสอสารความเสยงและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ

99. การเผยแพรประชาสมพนธ

100. การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

3 หวขอ 101. การเฝาระวงสอและตอบโต

Page 47: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

43

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

15 ศนยสารสนเทศ 102. Authentication (การเขาใชระบบยนยนตวบคคลกอนเขาใชงานอนเทอรเนต)

2 หวขอ 103. การจดทาแผนกลยทธทางดานสารสนเทศ

16 สานกจดการความร

10 หวขอ

104. กระบวนการจดทาแผนยทธศาสตรวจย

105. กระบวนการขบเคลอนแผนยทธศาสตรวจย

106. กระบวนการจดทามาตรฐานผลตภณฑวชาการ

107. การประเมนมาตรฐานผลต ภณฑวชาการ

108. กระบวนการพจารณาจรยธรรมการวจย

109. กระบวนการจดทาKM Master Plan และKM Action Plan

110. กระบวนการขบเคลอนงานKM เชงยทธศาสตร

111. กระบวนการสรางบรรยากาศและวฒนธรรมการเรยนร

112. ระบบสารสนเทศเพอการจดการความร

113. การพฒนาเครอขาย KM Team

17 กองคลง 114. แนวทางการตรวจสอบงบการเงน

5 หวขอ 115. เทคนคการตรวจสอบใบสาคญคาใชจายในการฝกอบรม การจดงาน และการประชมระหวางประเทศ

116. การจดหาพสดโดยวธตกลงราคา

117. ระบบจายตรงเงนเดอนและคาจางประจา

118. การบรหารงบประมาณรายจายลงทน รายการกอสราง

Page 48: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

44

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

18. กองแผนงาน 119. การจดทาชดขอมลเชงยทธศาสตร

5 หวขอ 120. การพฒนาระบบฐานขอมลบรหารจดการเชงกลยทธ

121. การตดตามงานรอบ 6 - 9 เดอน

122. พฒนาระบบบรหารจดการองคกร

123. ความรดานงานการเงนและบญช

19. กองการเจาหนาท 124. การปรบปรงการกาหนดตาแหนง

5 หวขอ 125. การทาบาเหนจบานาญ

126. การดาเนนการทางวนย

127. การจดทาระบบ PMS

128. การจดทาฐานขอมลบคลากร กรมควบคมโรคในระบบ DPIS การปรบปรงแกไข เปลยนแปลงความเคลอนไหวตางๆของบคลากร กรมควบคมโรค

20. สานกงานเลขานการกรม

5 หวขอ

129. เทคนคการพจารณากลนกรองหนงสอราชการถงผบรหารหรอหนวยงาน

130. เทคนคประชมหวหนาสวนราชการ

131. เทคนคการบรหารจดการยานพาหนะใหกบบคลากร

132. เทคนคงานพธการและกจการพเศษ

133. เทคนคการบรหารงานพสดใหตรงตามระเบยบฯ

21. กลมพฒนาระบบบรหาร 134. การพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ (PMQA)

2 หวขอ 135. การประเมนผลการปฏบตราชการตามคารบรองการปฏบตราชการ

Page 49: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

45

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

22. กลมตรวจสอบภายใน 136. เทคนคการตรวจสอบผลการดาเนนงาน 5 หวขอ 137. ทคนคการจดทารายงาน

138. เทคนคการตรวจสอบดานการดาเนนงาน

139. เทคนคการตรวจสอบดานการบญช

140. เทคนคการตรวจสอบดานการปฏบตตามกฎระเบยบ

23. สานกงานปองกนควบคมโรคท 1 กรงเทพมหานคร

141. ความรเรองกฎอนามย (IHR 2005) 142. เครอขายการทางาน

11 หวขอ 143. การนาเสนอผลงานวจยในและตางประเทศ

144. ความรเชยวชาญเฉพาะโรค

145. การสอสารประชาสมพนธ

146. Public Health Emergency

147. ระบาดวทยา

148. ประสทธผลและประสทธภาพของแผนงานโครงการ

149. วเคราะหความคมคาคมทนของโครงการ

150. PMS

151. การมอบรางวล PMQA

24. สานกงานปองกนควบคมโรคท 2 จงหวดสระบร

152. การวเคราะหขอมลโรคและภยสขภาพ

153. การนาเสนอขอมลและการเขยนรายงาน 7 หวขอ 154. ทกษะ/เทคนคการนเทศงาน

155. การประเมนผลการดาเนนงาน/มาตรฐานการดาเนนงาน

156. ทกษะการจดทาฐานขอมลโรค

157. ทกษะการสวบสวนโรคและภยสขภาพ

158. การสอสารความเสยง

Page 50: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

46

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

25. สานกงานปองกนควบคมโรคท 3 จงหวดชลบร

24 หวขอ

159. เทคนคการวเคราะหขอมลและแนวโนมการระบาด

160. ทกษะการประเมนมาตรฐานรายโรค (เอดส วณโรค โรคตดตอทางเพศสมพนธและโรคเรอน)

161. การปองกนควบคมโรคไขเลอดออก

162. การบรหารจดการแผนงาน/โครงการ

163. เทคนคการประสานงาน

164. เทคนคการเปนวทยากรกระบวนการ

165. ระเบยบสารบรรณ

166. การวเคราะหชมชน

167. การสรางภาพลกษณองคกร

168. การซอมเครองพนสารเคม

169. การพฒนาผลตภณฑวชาการ

170. การบรหารสอสารมวลชน

171. เทคนคการสรางชมชนปลอดภย

172. เทคโนโลยเพอการสอสาร

173. การเตรยมความพรอมตอบโตภาวะฉกเฉนทางสาธารณสข

174. การวางแผนเชงกลยทธ

175. การเขยนรายงานเชงวเคราะห

176. การพฒนาระบบคณภาพการบรหารจดการภาครฐ(PMQA)

177. เทคนคการสอบสวนโรค

178. องคความรเรองโรคทเปนปญหาสาคญ

179. เทคนคการเขยนรายงานการสอบสวนโรค

Page 51: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

47

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

180. เทคนคการเขยนหนงสอราชการและการโตตอบ

181. การปองกนควบคมโรคมาลาเรย

182. การจาแนกหนงสอและการกระจายหนงสอราชการ

26. สานกงานปองกนควบคมโรคท 4 จงหวดราชบร

183. การจดทารายงานความครอบคลมและการตรวจสอบรายงานความครอบคลมการใหวคซน

5 หวขอ 184. การบรหารจดการวคซน (ระบบลกโซความเยน)

185. การควบคมแหลงแพรโรคอหวาตในชมชนแรงงานขามชาต

186. การดแลเครองพนชนดอดลม,หมอกควน,ฝอยละออง

187. การสรางความตระหนกของชมชนในการปองกนโรคไขเลอดออก

27. สานกงานปองกนควบคมโรคท 5 จงหวดนครราชสมา

188. การพฒนาระบบคณภาพมาตรฐานทางหองปฏบตการ

189. ระบบบรหารคลงเวชภณฑยาตอบโตภาวะฉกเฉน

5 หวขอ 190. การเขยนรายงานพยากรณโรค

191. การพฒนาโครงรางงานวจยใหไดรบการอนมตโดยคณะกรรมการจรยธรรมการวจย กรมควบคมโรค

192. การพฒนาโครงสรางหนวยงานใหสอดคลองกบการเปลยนบทบาทภารกจ

28. สานกงานปองกนควบคมโรคท 6 จงหวดขอนแกน

193. การปรบเปลยนพฤตกรรมสขภาพ

194. เทคนคการทา Key message

5 หวขอ 195. กระบวนการสรางคณคา

196. การเขยนโครงการอยางมคณภาพ

197. เทคนคการเปนผประเมนและผนเทศงาน

Page 52: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

48

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

29. สานกงานปองกนควบคมโรคท 7 จงหวดอบลราชธาน

198. ทกษะการปองกนควบคมโรคชายแดน (กลมปฏบตการควบคมโรคและตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข)

7 หวขอ 199. เทคนคการเขยนขาวเพอประชาสมพนธ (กลมสอสารความเสยงและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ)

200. ทกษะการสอบสวนโรค (กลมระบาดวทยาและขาวกรอง)

201. เทคนคการบรหารจดการระบบและกลไกการจดการของจงหวดเพอใหเกดอาเภอควบคมโรคเขมแขงแบบยงยน (กลมพฒนาภาคเครอขาย)

202. การพฒนากระบวนการจดการความรในหนวยงาน (กลมพฒนาองคกร)

203. เทคนคการประเมนผลแผนงาน/ โครงการ (กลมแผนงานและประเมนผล)

204. เทคนคการตดตามนเทศงาน TB Clinic (กลมพฒนาวชาการ)

30. สานกงานปองกนควบคมโรคท 8 จงหวดนครสวรรค

205. การวเคราะหขอมลทางระบาดวทยา และการจดทาฐานขอมลการเฝาระวงควบคมโรค

5 หวขอ 206. องคความรดานการวจย การจดการความรดานการปองกนควบคมโรค (กระบวนการ/NCD)

207. องคความรเรอง EPI

208. เทคนคการบารงรกษา ซอมเครองพน สารเคมและการพนสารเคม

209. การซอมแผนตอบโตภาวะฉกเฉน

31. สานกงานปองกนควบคมโรคท 9 จงหวดพษณโลก

210. ทกษะการทาวจยและบรหารโครงการวจย

211. การบรหารจดการวณโรคดอยาหลายขนาน (MDR-TB, XDR-TB)

8 หวขอ

212. การเขยนบทความนาเสนอผลงานวชาการวจย Oral and poster presentation

213. การตรวจวนจฉยวณโรคทางหองปฏบตการ

214. การเฝาระวงโรคตดตอระหวางประเทศ

Page 53: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

49

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

215. การพยากรณโรคและภยสขภาพ

216. การเตรยมพรอมตอบโตภาวะฉกเฉน

217. การปองกนและควบคมโรคตดตอทเปนปญหาในพนท

32. สานกงานปองกนควบคมโรคท 10 จงหวดเชยงใหม

6 หวขอ

218. ระบบการปองกนและควบคมวณโรค ของ สคร.10 219. การคนหา การรกษาผปวย การอบรม/พฒนาจนท. TB

การนเทศ ตดตาม ประเมนผล

220. เทคนคการตรวจเชอ (Smear) โรคเรอน

221. เทคนคการสรางสมพนธภาพกบเจาของสถานประกอบการและพนกงานบรการเพอเฝาระวงปองกนโรคตดตอทางเพศสมพนธ(เทคนคการเขาถงสถานบรการทางเพศ)

222. เทคนคการพนสารเคม การดแลเครองพน/การประเมนเครองพน

223. การเกบตวอยางยงและการเคลอนยายยงนามาเลยงเพอใหไดมาตรฐาน

33. สานกงานปองกนควบคมโรคท 11 จงหวดนครศรธรรมราช

224. การบรหารจดการในนคมโรคเรอน 225. การตรวจวนจฉยโรคหนอนพยาธ

10 หวขอ 226. ทกษะการสอบสวนโรค โรคอบตใหม/อบตซา

227. การบรหารเครอขายองคกรพฒนาเอกชนดานเอดส

228. เทคนคและทกษะการดแลระบบเทคโนโลยสารสนเทศขององคกร

229. เทคนคการจดการความรในหนวยงาน

230. เทคนคและทกษะการบรหารจดการเครอขาย

231. การวจยเชงพฒนา (R&D)

232. การบรหารจดการในการตอบโตภาวะฉกเฉนทางดานสาธารณสข

233. ทกษะในการจดการฐานขอมล

Page 54: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

50

สรปรายการหวขอความรทตองดาเนนการจดการความรเรงดวน

ท หนวยงาน ชอหวขอความร

34. สานกงานปองกนควบคมโรคท 12 จงหวดสงขลา

5 หวขอ

234. การใชเครองพนสารเคมควบคมโรคตดตอนาโดยแมลง

235. เทคนคการจบ หน สางหมด ผาและเกบตวอยางเชอในหน(การเฝาระวงกาฬโรคในหน)

236. เทคนคการเจาะเลอดแมว เพอสารวจโรคเทาชางในจงหวดนราธวาส

237. การจดการวคซนฮจญ

238. เทคนคการเขาถงกลมผใหบรการทางเพศ

หมายเหต หวขอความรสาคญเรงดวนของหนวยงานสามารถดาเนนการทบทวนและปรบเปลยนตามสถานการณจรงได ทงน กรณาแจงใหสานกจดการความรทราบเพอUpdate ขอมลใหถกตองดวย

ทานทสนใจการประยกตใชKM ในงานทรบผดชอบ สามารถศกษาเพมเตมจากหนงสอคมอการเรยนรดวยตนเอง เรอง “การจดการความร Knowledge Management (ปรบปรงใหม)” โครงการพฒนานวตกรรมการเรยนร สามารถดาวนโหลดทเวปไซตสานกKM ท www.kmddc.go.th

อกปจจยทกอใหเกดความสาเรจ.ในการประยกตใชเครองมอ KM คอ KM Team ของหนวยงาน ดงนนองคประกอบ ทงโครงสรางและบทบาทหนาทของ KM Team จงมความสาคญในการชวยการขบเคลอนงานใหสาเรจหรอเกดการเรยนรรวมกน

Page 55: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

51

KM Team : โครงสราง และบทบาทหนาท

ปจจยความสาเรจในการทา KM

ประธาน

(CKO)

-ควรเปนผอ.หรอรองผอ.(เพราะตองทางานในลกษณะขาม

หลายกลมงาน) -ใหการสนบสนนในดานตางๆเพอใหงานลลวง -ใหคาปรกษา / แนะนา /และรวมประชมเพอตดสนใจ

แกคณะทางาน

หวหนา KM Team

ทปรกษา

ใหคาปรกษาดานองคความรเฉพาะดานหรอชวยแกไขอปสรรคตางๆ (ทปรกษาอาจมหรอไมมกได บางครงอาจเปนผทรงคณวฒฯนอกองคกร)

-จดทาแผน KM เพอนาเสนอประธาน

-รายงานผลการดาเนนงานแกประธาน

-ผลกดน ตดตามความกาวหนาและปรบปรงแกไข

-ประสานงานกบทปรกษาและคณะทางาน

เลขานการ

-นดประชมคณะทางาน /สรปรายงานการประชม -รวบรวมความคบหนาการดาเนนงาน -ประสานงานกบคณะทางานและหวหนา

คณะทางาน -ควรมองคประกอบทหลากหลายกลมงาน เพอให มองเหนภาพรวมขององคกร -ดาเนนการตามแผนทไดรบมอบหมาย

-รายงานความคบหนาในสวนทรบผดชอบ

-รวมแลกเปลยนเรยนร ใหความเหน ชวยเหลอใน

คณะทางานอยาง “กลยาณมตร”

หมายเหต หนวยงานอาจกาหนด KM Team ตามความเหนของหนวยงานได องคประกอบทนาเสนอเปนเพยงตกตาใหพอมองเหนภาพของทมงาน KM ทงน หนวยงานตองม 2 ตาแหนงหลก คอ ประธาน(CKO)และหวหนา KM Team

Page 56: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

52

ปจจยความสาเรจในการทา KM

ปจจยความสาเรจในการจดการความรขององคกรและนาไปสการเปนองคกรแหงการเรยนร จากทไดศกษาใน หลายองคกร ทงภาคราชการและภาคเอกชน มกประกอบดวยสงเหลาน ไดแก

1. ผบรหารหรอ CKOตองมความเชอมนในคณคา(เหนประโยชนของการจดการความรและเขาใจในการนา แนวคดหรอเครองมอ KMมาใชในองคกร 2. ผบรหารตองใหการสนบสนนอยางจรงจงและตอเนอง โดยเขามามสวนรวมในกจกรรมสาคญและสราง บรรยากาศในการเรยนรอยตลอดเวลา (อาจไมไดผลงานเปนเลศ แตไดการเตบโตในกระบวนการทาง ความคดของบคลากร) 3. กาหนดจดมงหมาย (โจทย KM) ในการดาเนนการจดการความรใหชดเจน เพอใหเกดความกาวหนาอยาง

ตอเนอง 4. มแผนในการดาเนนงานและผรบผดชอบอยางชดเจนม 5. สอสารทาความเขาใจกบคนในองคกรใหเหนถงความสาคญและยาวามใชภาระงานเพม เปนการพฒนา คณภาพของงานใหดยงขน คนทางานมศกยภาพเพมขน 6. จดใหมชองทางและบรรยากาศทเออในการถายทอดความรทหลากหลายและเหมาะสมกบผให-ผรบ 7. ประยกตใชเทคโนโลยทเหมาะสมกบสภาพขององคกร 8. กระตนใหมการจดตงชมชนนกปฏบต (CoP) ทวทงองคกร 9. มการสรางแรงจงใจ ชดเจนและตอเนองสมาเสมอ

Page 57: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

53

บทท 4 Template

และแบบฟอรมทเกยวของ

Page 58: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

54

Template

รายละเอยดตวชวดตามคารบรองการปฏบตราชการหนวยงาน กรมควบคมโรค ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558

มตท 4 : ดานการพฒนาองคกร

(สานก/สถาบน/กอง/สคร.)

1. ตวชวดท 8 : รระดบความสาเรจของการจดการความรของหนวยงานบควาเรจของการนาเกณฑ PMQA มาดาเนนงานของโครงการ

2. หนวยวด : ขนตอน 3. นาหนกของหนวยวด : รอยละ 5

4. คาอธบายตวชวด : ระดบความสาเรจของการจดการความรของหนวยงาน พจารณาความสาเรจจากการใชแนวคด หรอนาเครองมอการจดการความรมาประยกตใชในการปฏบตงาน เพอพฒนางานใหมคณภาพมากขน พฒนาคนใหมความรความสามารถในการปฏบตงานมากยงขน มกระบวนการ ดงน

1) -แตงตงคณะทางาน KM Team ของหนวยงาน โดยมผอานวยการหรอรองผอานวยการเปนประธาน องคประกอบของคณะทางานควรมาจากหลายกลมงาน -คณะทางาน KM Team ของหนวยงานดาเนนการทบทวนและคดเลอกหวขอความรสาคญของหนวยงานท ตองดาเนนการเรงดวน (ตามทไดระบในโครงสรางความรหนวยงาน (Knowledge Structure) เพอกาหนดเปนโจทยในการนามาจดการความร (สานกวชาการ,สถาบน,สคร.อยางนอย 3 เรอง กองบรหารและหนวยงานขนาดเลก อยางนอย 2 เรอง)

หมายเหต : รายละเอยดของโครงสรางความรหนวยงาน (Knowledge Structure) ดไดทเวบไซตสานกจดการความร ท www.kmddc.go.th

2) หนวยงานจดทาโครงการและแผนปฏบตการตามจานวนของหวขอความรตามทกาหนดไว โดยเลอกเครองมอการจดการความรตามความเหมาะสมของงาน (อยางนอย 1 เครองมอ/หวขอความร) ไดแก 2.1) การถอดบทเรยน -ถอดบทเรยนจากตวคน (Tacit K. to Explicit K.) ในกรณผรทมประสบการณสงและ ใกลเกษยณอายราชการ หรองานนนมการเปลยนแปลงผรบผดชอบงานบอย (ยายงาน หรอลาออก) -ถอดบทเรยนจากโครงการ 2.2) การจดตลาดนดความร 2.3) การจดเวทแลกเปลยนเรยนร 2.4) ชมชนนกปฏบต (CoP) 2.5) การเปนพเลยง(Mentoring) 2.6) การใชมาตรฐานเปรยบเทยบ (Benchmarking)

Page 59: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

55

3) หนวยงานดาเนนการตามแผนปฏบตการทวางไว โดยคณะทางาน KM Team ของหนวยงาน ใหการสนบสนนชวยเหลอ ใหคาปรกษา ชแนะ

4) เมอสนสดโครงการ คณะทางาน KM Team ของหนวยงานดาเนนการ 4.1) สรปผลการดาเนนงานตามรายหวขอความร 4.2) ทบทวนผลการดาเนนงานภาพรวมของหนวยงานพรอมเขยนสรปบทเรยน (ภาพรวม หนวยงาน)

5. สตรการคานวณผลงาน : ผลรวมการดาเนนงานของหวขอความรสาคญของหนวยงานตามคาเปาหมาย แตละเรอง ทาครบทง 5 ขนตอนตามทกาหนด 6. เกณฑการใหคะแนน : แตละหวขอความรคดคะแนนตามลาดบขนตอนทกาหนด

ระดบคะแนน

ระดบขนของความสาเรจ (Milestone)

ขนตอนท 1 ขนตอนท 2 ขนตอนท 3 ขนตอนท 4 ขนตอนท 5

1

2    

3      

4        

5        

7. เงอนไขของตวชวด : (ถาม) 8. ขอมลพนฐานประกอบตวชวด :

ขอมลพนฐานประกอบตวชวด หนวยวด

ผลการดาเนนงานในอดต ปงบประมาณ พ.ศ.

2555 2556 2557

ระดบความสาเรจของการจดการความรของหนวยงาน

ขนตอน

5 5 5

Page 60: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

56

9. รายละเอยดการดาเนนงาน

ขนตอนท

รายละเอยดการดาเนนงาน คะแนน หลกฐานประกอบการประเมน

1

แตงตงคณะทางานจดการความรของหนวยงาน

คณะทางาน KM Team ทบทวนและคดเลอกหวขอความรสาคญของหนวยงานทตองดาเนนการเรงดวน ตามทระบในโครงสรางความรหนวยงาน (Knowledge Structure)เพอกาหนดเปนโจทยในการนามาจดการความร (จานวนตามทระบ)

1 คะแนน

- คาสงแตงตงคณะทางาน KM Team ของหนวยงาน (0.5 คะแนน)

- รายงานการประชมคณะทางาน KM Team เพอทบทวนและคดเลอกหวขอความรสาคญของหนวย งานทตองดาเนนการ พรอมระบเครองมอ KM ทจะนามาประยกตใช (0.5 คะแนน)

เอกสารทง 2 ประเภทขางตน สงใหสานกจดการความร ภายในวนท 25 ธนวาคม 2557

2

หนวยงานจดทาโครงการและแผนปฏบตการ ตามจานวนของหวขอความรทกาหนดไว เสนอผบรหารรบทราบ โดยเลอกเครองมอการจดการความรตามความเหมาะสมของงาน ไดแก 1) การถอดบทเรยน 2) การจดตลาดนดความร 3) การจดเวทแลกเปลยนเรยนร 4) ชมชนนกปฏบต (CoPs) 5) การเปนพเลยง (Mentoring) 6) การใชมาตรฐานเปรยบเทยบ (Benchmarking) *รายละเอยดของเครองมอตางๆทจะใช กรณา ศกษาเพมเตมจาก หนงสอคมอ KM ประจาป 2558 ทสงใหทกหนวยงาน

1 คะแนน

- โครงการและแผนปฏบตการของหวขอความรตามทกาหนดไวทกเรอง (แบบฟอรมท 1)

สงใหสานกจดการความร ภายในวนท 25 ธนวาคม 2557

3

คณะทางานดาเนนการตามแผนปฏบตการทกาหนด

1 คะแนน

-รายงานความกาวหนา (ทกหวขอความร) ตามแบบฟอรม SAR ในระบบ Estimates SM ของกองแผนงาน รอบ 6 เดอน (0.5 คะแนน)

-รายงานความกาวหนา (ทกหวขอความร) ตามแบบฟอรม SAR ในระบบ Estimates SM ของกองแผนงาน รอบ 9 เดอน (0.5 คะแนน)

(ตามแบบฟอรมท 2 โดยสานกจดการความร จะเขาไปดงขอมลจากระบบเอง หนวยงานไมตองสงรายงาน)

Page 61: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

57 ขนตอน

ท รายละเอยดการดาเนนงาน คะแนน หลกฐานประกอบการประเมน

4

สรปผลการดาเนนงานของแตละหวขอความร ตามเปาหมายทกาหนด ดงน

- สานก/สถาบน/สคร.1-12 เปาหมาย 3 เรอง

• ดาเนนการได 3 เรอง = 1.00 คะแนน

• ดาเนนการได 2 เรอง = 0.66 คะแนน

• ดาเนนการได 1 เรอง = 0.33 คะแนน

- กองบรหาร/หนวยงานขนาดเลก เปาหมาย 2 เรอง

• ดาเนนการได 2 เรอง = 1.00 คะแนน

• ดาเนนการได 1 เรอง = 0.50 คะแนน

1 คะแนน

- เอกสารสรปผลการดาเนนงานของแตละ หวขอความร (ตามประเภทเครองมอ KM ทใช) โดยตองเปนหวขอความรทปรากฏในแผนการปฏบตการ สงใหสานกจดการความร ภายในวนท 25 กนยายน 2558

หมายเหต:

1. ถาเปนการถอดบทเรยนแลวนาไปจดทาคมอ การปฏบตงานใหสงคมอดงกลาวมาใหดวย 2. สานก KM ไดจดทาแบบฟอรมถอดความรจาก ผรหนวยงานแนบมาใหตามแบบฟอรมท 3 สวนประเภทเครองมอ KM อนๆ หนวยงาน สามารถเลอกรปแบบไดเองตามเหมาะสม

5

สรปบทเรยนเมอสนสดโครงการ 1 คะแนน

- รายงานผลการดาเนนงาน (ทกหวขอความร) ตามแบบฟอรม SAR ในระบบ Estimates SM ของกองแผนงาน รอบ 12 เดอน

(ตามแบบฟอรมท 2 สานกจดการความรจะเขาไปดงขอมลจากระบบเอง หนวยงานไมตองสงรายงาน) (0.3 คะแนน)

- เอกสารสรปบทเรยนการจดการความรของภาพรวมหนวยงาน (ตามแบบฟอรมท 4) ความยาว 5-6 หนา (รวมภาพ) สงใหสานกจดการความร ภายในวนท 25 กนยายน 2558 (0.4 คะแนน) - เอกสารสกดความรจากการถอดบทเรยนตามแบบฟอรมท 5 (0.3 คะแนน) ภายในวนท 25 กนยายน 2558

หมายเหต กรณาศกษารายละเอยดเพมเตม อาท แบบฟอรมทใช และตวอยางตางๆ จากคมอ KM ประจาป 2558 หรอดาวนโหลดท www.kmddc.go.th

Page 62: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

58

10. เปาหมายหนวยงาน จานวน 35 หนวยงาน สาเรจขนตอนท 5 ในทกหวขอความร

หนวย

งาน

ส.

แมลง

ส.

CD.

ส.

EID

ส.

Enocc

ส.

NCD

ส.

ระบาด

ส.

เอดส

ส.

วณโรค

ส.

แอลกอฮอลล

ส.

ยาสบ

ส.

บาราศ

ส.

ราชประชา

เรอง 3 3 3 3 3  3  3  3  3  3  3  3 

ขนตอน 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

 

หนวยงาน

กอง

จ.

กอง

แผน

สลก. กพร. กองคลง

ตรวจสอบฯ

ส.สอ

สารฯ

ศนยสาร สนเทศ

ส.ความความ

รวมมอฯ

ศบ.

จอ.

สานก km

เรอง 2 2  2  2  2  2  2  2  2  2  2 

ขนตอน 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

 

หนวยงาน สคร.1

สคร.2

สคร.3

สคร.4

สคร.5

สคร.6

สคร.7

สคร.8

สคร.9

สคร.10

สคร.11

สคร.12

เรอง 3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3  3 

ขนตอน 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

เปาหมายการดาเนนงาน : รอบ 6 เดอน ถงขนตอนท 3 รอบ 9 เดอน ถงขนตอนท 3 รอบ 12 เดอน ถงขนตอนท 5 11. แหลงขอมล: สานกฯ/สถาบน/กอง/สคร.1-12 (จานวน 35 หนวยงาน) ไดแก ไดแก กลมตรวจสอบภายใน กลมพฒนาระบบบรหาร สานกงานเลขานการกรม กองการเจาหนาท กองคลง กองแผนงาน ศนยสารสนเทศ สานกจดการความร สานกสอสารความเสยงและพฒนาพฤตกรรมสขภาพ สานกระบาดวทยา สานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม สานกโรคตดตอทวไป สานกโรคตดตอนาโดยแมลง สานกโรคตดตออบตใหม สานกโรคไมตดตอ สานกโรคเอดส วณโรค และโรคตดตอทางเพศสมพนธ สานกวณโรค สานกงานคณะกรรมการควบคมเครองดมแอลกอฮอล สานกควบคมการบรโภคยาสบ สถาบนบาราศนราดร สถาบนราชประชาสมาสย สานกงานความรวมมอระหวางประเทศ ศนยอานวยการบรหารจดการปญหาเอดสแหงชาต และสานกงานปองกนควบคมโรคท 1 – 12 ยกเวน 4 หนวยงาน ไดแก สานกงานคณะกรรมการผทรงคณวฒ สานกงานกองทนโลก ศนยกฎหมาย และกลมคมครองจรยธรรม

Page 63: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

59

12.วธการจดเกบขอมล :

12.1 จากแบบรายงานความกาวหนาการดาเนนงานของหนวยงาน (SAR) รายงานในระบบ Estimates SM 13. ความถในการจดเกบขอมล :

ไตรมาสท 2 ภายในวนท 25 มนาคม 2558 ไตรมาสท 3 ภายในวนท 25 มถนายน 2558 ไตรมาสท 4 ภายในวนท 25 กนยายน 2558

15. ผกากบตวชวด :

ระดบกรม:

ชอผกากบตวชวด หมายเลขโทรศพท E-mail

ผอานวยการสานกจดการความร 0 2590 3251-3

ระดบหนวยงาน: ผอานวยการ ของทกหนวยงานในสงกดกรมฯ

ชอผกากบตวชวด หมายเลขโทรศพท E-mail

16. ผจดเกบตวชวด :

ระดบกรม :

ชอผจดเกบตวชวด หมายเลขโทรศพท E-mail

1. นางมณ สขประเสรฐ 0 2590 3251-3 ตอ 19 2.นางสาวเพยงใจ ศรเพชร 0 2590 3251-3 ตอ 18

ระดบหนวยงาน : ผรบผดชอบงานจดการความร ของทกหนวยงานในสงกดกรมควบคมโรค

ชอผจดเกบตวชวด หมายเลขโทรศพท E-mail

Page 64: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

60

17. ผประสานหนวยงาน : สานกจดการความร

ชอผประสาน/เบอรโทร หนวยงานทรบผดชอบ

นางสาวเพยงใจ ศรเพชร โทร 0 2590 3251-3 ตอ 18 มอถอ 08 1770 5448 E-mail : [email protected]

-สานกโรคตดตอทวไป / สานกโรคตดตออบตใหม / สานกโรคตดตอนาโดยแมลง /สานกสอสารความเสยงฯ /สถาบนราชประชาฯ /กองแผนงาน - สคร.4 / สคร.9

นางสาววไลพร วงศกรวรศลป โทร 0 2590 3251-3 ตอ 17 มอถอ 08 4744 2276 E-mail : [email protected]

- สานกโรคเอดสฯ /สานกงานฯยาสบ /สานกงานฯ แอลกอฮอล / ศบ.จอ. /กลมตรวจสอบภายใน / กพร. - สคร.1 / สคร.11 /สคร.12

นายทรงพล ชมพภ โทร 0 2590 3251-3 ตอ 15 มอถอ 08 1280 3471 E-mail : [email protected]

-สานกวณโรค / กองคลง /สานกระบาดฯ /สถาบนบาราศฯ /สานกงานเลขานการกรม - สคร.2 / สคร.3 / สคร.5 / สคร.8 /

นายนรารตน กาทอง โทร 0 2590 3251-3 ตอ 15 มอถอ 09 0982 1057 E-mail : [email protected]

-สานกโรคไมตดตอ /สานกโรคจากการประกอบอาชพฯ / สานกงานความรวมมอระหวางประเทศ /กองการเจาหนาท / ศนยสารสนเทศ - สคร.6 / สคร.7 / สคร.10

Page 65: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

61

แบบฟอรมทเกยวของ

แบบฟอรม 1 โครงการและแผนปฏบตการKM

แบบฟอรม 2 รายงานผลการปฏบตงาน(แบบฟอรม SAR)

แบบฟอรม 3 ถอดความรจากผรหนวยงาน

(กรณเลอกเครองมอการถอดความรจากตวคน)

แบบฟอรม 4 สรปบทเรยนการจดการความร

(ภาพรวมของหนวยงาน) แบบฟอรม 5 สกดความรจากการถอดบทเรยน

Page 66: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

62

ชอโครงการ..........................................................................................................

ยทธศาสตรท..........................................................................................................................................

ผลผลตท...............................................................................................................................................

กจกรรมหลกท....................................................................................................................................

ผลผลตยอย..........................................................................................................................................

1. หลกการและเหตผล ...................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... 2. วตถประสงค ..................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................

3. เปาหมายผลผลตโครงการและตวชวดความสาเรจโครงการ

ลาดบ ผลผลตโครงการ ตวชวดความสาเรจโครงการ

ผลผลต จานวน หนวยนบ ตวชวด จานวน หนวยนบ

4. เครองมอKM ทใชในโครงการ

ชอหวขอความร เครองมอ KM ทใช

5. ระยะเวลาดาเนนการ……………………………………………………………………………………………………..

แบบฟอรมท 1 โครงการและแผนปฏบตการ KM

Page 67: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

63

6. แผนปฏบตการ KM

กจกรรม ปงบประมาณ 2558 ผรบ

ผดชอบ

งบ

ประมาณ ตค. พย. ธค. มค. กพ. มค. เมย. พค. มย. กค. สค. กย.

หวขอความรท 1 เรอง....................................

-ใหระบกจกรรมทจะดาเนนการ(ไมตองระบตาม 7 ขนตอนของ KM Process)

หวขอความรท 2 เรอง....................................

-ใหระบกจกรรมทจะดาเนนการ (ไมตองระบตาม 7 ขนตอนของ KM Process)

หวขอความรท 3 เรอง....................................

-ใหระบกจกรรมทจะดาเนนการ (ไมตองระบตาม 7 ขนตอนของ KM Process)

Page 68: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

64

7. กลมเปาหมาย

- กลมเปาหมายทใชประโยชน

8. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................................

9. ผรบผดชอบโครงการ............................................................................................................................................

10. ผอนมตโครงการ..........................................................................................................................................…..

Page 69: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

65

ตามขอปฏบตของกรมควบคมโรค ทกโครงการทใชเงนงบประมาณ ตองจดทารายงานผลการดาเนนงานในรอบ 6 เดอน 9 เดอน และ 12 เดอน โดยรายงานในระบบ EstimateSM ของกองแผนงาน

แบบฟอรมรายงานผลการปฏบตราชการตามคารบรองการปฏบตราชการของหนวยงาน กรมควบคมโรค ประจาปงบประมาณ พ.ศ. 2558

ชอหนวยงาน : รอบ……. เดอน

ชอตวชวด : มตท ___

ผกากบดแลตวชวด : ผจดเกบขอมล :

โทรศพท : โทรศพท :

คาอธบายตวชวด : ...................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................

เกณฑการใหคะแนน :

1 คะแนน 2 คะแนน 3 คะแนน 4 คะแนน 5 คะแนน

รายละเอยดขอมลพนฐาน:

ขอมลพนฐานประกอบตวชวด หนวยวด ผลการดาเนนงานในอดต ปงบประมาณ พ.ศ.

2555 2556 2557

ขอมลผลการดาเนนงาน : อธบายผลการดาเนนงานทดาเนนการไดจนถงปจจบนวา มความกาวหนาอยางไรบาง

1) อธบายกระบวนการทางานทดาเนนการไปแลวตามแผนปฏบตการทไดกาหนดไว 2) ปจจบนทากจกรรมอะไร(ใครทาอะไรกบใคร ทาอยางไร มปญหาอปสรรคอะไรบาง ไดแกไขปญหาดวย

วธการใด ผลเปนอยางไร)

แบบฟอรม SAR สาหรบตวชวดทเปนเชงคณภาพ / ขนตอนการดาเนนงาน

แบบฟอรมท 2 รายงานผลการปฏบตงาน (แบบฟอรม SAR)

Page 70: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

66

การคานวณคะแนนจากผลการดาเนนงาน

ตวชวด/ขอมลพนฐานประกอบตวชวด นาหนก

(รอยละ)

ผลการดาเนนงาน

คาคะแนน

ทได

คาคะแนน ถวงนาหนก

ปจจยสนบสนนตอการดาเนนงาน :

ปญหาอปสรรคตอการดาเนนงาน :

ความตองการสนบสนนจากสวนกลางและหนวยงานทเกยวของ :

ขอเสนอแนะ :

หลกฐานอางอง : ชอเอกสาร / หลกฐานอางอง

Page 71: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

67

1. ผร (ขอมลผร) -ชอผร............................................................................................................................. -ตาแหนง......................................................................................................................... -ภมลาเนา (ระบทอยทผรพกอาศยหรอสถานททางานทสามารถตดตอได)...................... -มอถอ.............................................................................................................................. -งานอดเรก....................................................................................................................... -คตประจาใจ....................................................................................................................

2. ผถอดความร (รายชอ ตาแหนงของผถอดความร) 1...................................................................................................................................... 2...................................................................................................................................... 3......................................................................................................................................

3. ชอหวขอความร ........................................................................................................................... ......................................................................................................................................................

4. ประโยชนของความร (ความรของหวขอเรองน จะเกดประโยชนอยางไรบาง) ............................................................................................................................................................ ............................................................................................................................................................. 5. เนอหาและสาระสาคญของความร(ตามหวขอความร) เขยนบรรยายอธบายสาระสาคญของการ ดาเนนงานตามหวขอความร ซงระบถง - เทคนค วธคด วธการ กลยทธ เคลดลบททาใหงานดงกลาวประสบความสาเรจ ควรระบใหชดเจนวา วธการนอยในขนตอนไหน - ใชเครองมอหรอวสดอปกรณอะไร - ปญหา/อปสรรคทพบ - เรามวธการแกไขปญหา/อปสรรคนนอยางไร ททาใหปญหาคลคลาย - ขอคด ขอเสนอแนะ(ทเกยวของกบหวขอความรน)

6. วธการนาความรไปใช (ถาจะนาหวขอความรนใหเกดประโยชนสงสด ควรนาไปใชในรปแบบใด เชน นาไปสการจดทาคมอปฏบตงาน, ทาเปนคลปวดโอ, ฝกปฏบต, ฯลฯ

7. ผเรยนร (ระบคณสมบตทพงมของผเรยนร) ............................................................................................................................................... ...............................................................................................................................................

8. ประสบการณทประทบใจ (บรรยายถงเหตการณหรอสงทประทบใจในการทางาน โดยบอกเหตผล ททาใหประทบใจดวย)

9. ขอคด (บอกขอคดหรอคตประจาใจของผร)

แบบฟอรมท 3 ถอดความรจากผรหนวยงาน (Tacit K.to Explicit K.) (กรณเลอกเครองมอการถอดความรจากตวคน)

Page 72: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

68

การจดทาสรปบทเรยนการจดการความร (ภาพรวมหนวยงาน) เปนเหมอนบทสรปผบรหาร (Executive Summary) เพอแสดงผลการดาเนนงานดานการจดการความรของหนวยงาน โดยเขยนรอยเรยงใหเหนความเชอมโยงของกจกรรมดานการจดการความรทหนวยงานไดดาเนนการ นาไปสเปาหมายอะไร สงผลดอะไรกบหนวยงาน ไดความรและบทเรยนในเรองอะไรบาง บทความมความยาว 5 – 6 หนากระดาษ A4 (รวมภาพ) ซงประกอบดวยหวขอดงน การเขยน ควรเขยนในลกษณะบรรยายรอยเรยงเชงบทความใหเหนรายละเอยด (โดยเฉพาะประเดนทสาคญ) ใชคาศพททเขาใจงายๆ กนใจ ใชศพทภาษาทเปนทางการเฉพาะเทาทจาเปน แตมหวขอตามทระบครบ

ควรแทรกภาพกจกรรมทเหนวาสาคญ ซงคาดวาจะชวยใหผอานเขาใจเนอหาไดมากยงขน การแทรกภาพ ควรแทรกในระหวางเนอหาทกาลงกลาวถง หรออาจเปนภาพกจกรรมทเกยวของกบเนอหา ภาพบคคลท เปนผปฏบตงานนน อาจมคาพด “โดนใจ” แทรกเปนกรอบคาพดดวยกได ทงนใหสงภาพเปน JPG File มาดวย

ขอพงระวง การเขยนสรปบทเรยนการจดการความร (ภาพรวมหนวยงาน) น มใชการเขยนสรปรายงานการประชม

แบบฟอรมท 4 สรปบทเรยนการจดการความร (ภาพรวมหนวยงาน)

1. ชอเรอง

2. เนอหาประกอบดวย

1)หลกการและเหตผล (โดยสงเขป)

2)ภาพรวมโครงการ+ผลการดาเนนงาน

-อธบายโครงการโดยสงเขปใหมองเหนภาพวาโครงการนมวตถประสงคอะไร มกจกรรมอะไรบาง

แลวไดดาเนนการอะไร ไดพบปญหา/อปสรรค(ทสาคญ)อะไรบาง แลวแกไขหรอทาใหคลคลายไดอยางไร

แลวผลสดทายเปนอยางไร

-บทสรปการเรยนร จากโครงการนเราไดเรยนรในเรองใดบาง (องคความร และบทเรยนทได )

Page 73: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

69

แบบฟอรมนจดทาขน โดยมจดมงหมายใหเปนการรวบรวมความร (ฝงลก) จากผปฏบตงานของหนวยงาน ซงสกดไดจากเวทตางๆ เชน การถอดบทเรยน, CoPs, เสวนาทางวชาการ,ตลาดนดความร ฯลฯ อาจมมากกวาการทระบในรายงานตามตวชวด หนวยงานสามารถสะสม Case ไปไดเรอยๆ และเปนความสะดวกของผสนใจทเขามาอานแลวสามารถนาไปประยกตใชไดโดยงาย (ทานสามารถศกษาตวอยางการเขยนไดในคมอKM ป 2558)

ประเดน/หวขอความร

เรองเลา (ทระบถงเทคนค เคลดลบ ททาใหงานสาเรจหรอมการพฒนาขน)

อางอง/แหลงทมา

หมายเหต ถาเปนการจดเวทแลกเปลยนเรยนรในรปแบบเชญวทยากรมาใหความร (บรรยาย) อาจใชเปนการสรปภาพรวมวาจดประชมอะไร ไดความรอะไร พรอมรวบรวม Slide PowerPoint เผยแพรในคลงความรของหนวยงาน ทงน เพอเปนการเผยแพรผลงานของหนวยงานทานดวย

แบบฟอรมท 5 สกดความรจากการถอดบทเรยนหรอเวทเรองเลา

Page 74: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

70

ต.ย. การสกดความรทไดจากการถอดบทเรยนของหนวยงาน (ซงนามาเขยนสะสมไปไดเรอยๆ)

ประเดน เรองเลา อางอง/แหลงทมา

1. การรกษาความ สมพนธกบเครอขาย(ชมชน/อปท)

ชวงป 2550 สคร. 3 ชลบรไดมโครงการพฒนาภาคเครอขาย ซงพสมชยเปนผรบผด ชอบโครงการฯ มการสนบสนนการดาเนนงานรวมกนกบเครอขายในเรองการปองกนควบคมโรค ทมงานสคร.3 ลงไปใหความร แจกสอ ทากจกรรมรณรงคตางๆตามปฏทนของกรมฯ ซงเครอขายไดแก ชมชนตลาดหนองกระพง, โรงเรยน , อปท.หนองกระพง ,อปท.ทาขาม , ฯลฯ ถงแมในปตอๆมา พสมชยจะไมไดรบผดชอบโครงการภาคเครอขายแลวกตาม แตกไปมาหาส เมอมงานใกลๆกไปแวะเยยมเยยน หรอถามอะไรทชวยเหลอได กรบประสานผรบผดชอบ เรงดาเนนการให หรอในเวลาปกตกมการโทรศพทไปถามสารทกขสกดบ ใหความชวยเหลอตามทรองขอ ไปเปนวทยากรใหความรบาง ไปรวมงานตางๆทชมชนจดสมาเสมอ “ตอนนถาตองขอความรวมมออะไรกบเครอขาย(ชมชนและอปท)กไดรบความรวมมอเปนอยางด ทาใหเรากไดทงเพอนและไดทงงาน ทาใหทราบขอมลตามจรงของสถาน การณและความกาวหนาของงานปองกนควบคมโรคทดาเนนการอยในพนทดวย”

พสมชย จรโรจนวฒน สคร.3 (จากเวทโครงการ PAR)

2.การสรางเครอขายภายในรพ. เพอชวยในการวนจฉยโรคจากการประกอบอาชพ

การวนจฉยโรคจากการประกอบอาชพทคลนกอาชวเวชกรรมของรพ. จะมปญหาคอพบผปวยโรคนทนอยกวาความเปนจรง เพราะแพทยทตรวจ OPD จะไมไดนกถงโรคจากการประกอบอาชพ เพราะความไมคนชน จงใชเวท Journal Club ของรพ.ทมอยเปนประจาทกเดอน เชญแพทยอายรกรรม /แพทยตา /แพทยกระดกใหเปนวทยากรมานาเสนอ และ DisscussในเรองผปวยEnOccทพบในผปวยอายรกรรม/ตาและกระดก ซงแพทยทเชยว ชาญสาขาเฉพาะโรคตางๆนน ในวนทจะนาเสนอกตองไปคนควาหาความรเพมเตมโดย เฉพาะในประเดนโรคทเกดจากการประกอบอาชพตางๆทงอาการทมาพบแพทย การวนจฉย และอนๆทเกยวของ นอกจากจะไดบรรยากาศของเพอนรวมงานทดจากแพทยสาขาอนๆแลว ยงพบวามการสงตอผปวยทสงสยวาจะเปนโรคจากการประกอบอาชพเพมมากขน

พญ.รตนา จากรพ.หาดใหญ (จากเวทการประชมถอดบทเรยนของสานกโรคจากการประกอบอาชพและสงแวดลอม)

3.การสรางเครอขายภายนอกรพ.

ในชวงทผานมา จงหวดสรนทรพบปญหาทสถานประกอบการหลายแหงไมยอมใหความรวมมอ แมแตการเขาไปในโรงงาน กตดปายไมใหเจาหนาทสาธารณสขเขาไปในโรงงาน เมอคณหมอภาวนามารบงานดานนใหมๆ กเรมหาหนทาง “เจาะกาแพง”เพอเขาโรงงาน มฉะนนงานโรคจากการประกอบอาชพกจะไมมทางสาฤทธผล จงคดวา “ตองเรมทคนสาคญทสดในจงหวด”

พญ.ภาวนา จากรพ.สรนทร (จากเวทการประชมถอดบทเรยนของสานกโรคจากการ

Page 75: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

71

ประเดน เรองเลา อางอง/แหลงทมา

จงเรมเปดตวทมงาน โดยขอเขาพบผวาราชการจงหวดเพอรายงานตวและขอคาแนะนา/ขอชแนะในการทางาน มการจดประชมรวมกนระหวางสสจ.กบสถานประกอบการโดยใหทานผวามามอบนโยบาย ซงกเปนเนอหาทสสจ.จดทาให เมอเรมจากผทมอานาจสงสดในจงหวดแลว จงพาทมเดนสายไปสถานประกอบการทกแหง เพอพบปะพดคยซกถามความเปนอย และเพอบอกวาเปนผรบผดชอบงานดานนถามปญหาอะไรใหบอกได(ไมเนนเรองงานแตเนนความสมพนธทดตองมความออนนอม มหนา ตาทยมแยม) และถามโอกาสกมาเยยมเยอน ถามสารทกขสกดบ จนมความคนเคย หรอถามเรองอะไรทใหความชวยเหลอได กยนดกระตอรอรนทาให ประสานหาขอมล ประสานคนเกยวของให นอกจากงานของโรคจากการประกอบอาชพทใหความรวมมอเปนอยางดแลว เมอรพ.ขอความรวมมอในเรองอนๆ กไดรบความรวมมอดวยดจนถงวนน

ประกอบอาชพและสงแวดลอม)

4. การจดการความเสยง (การ Identify ผปวยทนามสกลซากน)

“ขณะทแพทยทาการตรวจรกษา ไดพดคยกบผปวย สอบถามวายงทางานทบรษท ก.หรอเปลา(ดจาก OPD Card จะบนทกสทธการเบกไว) แตผปวยมสหนางนงงและปฏเสธ เมอทบทวน จงไดทราบวา ชอ-นามสกลซากน”

การแกไขทนท : ดวยการทบทวน ชอ-นามสกล ทเขยนถกตอง อาย วน เดอน ปเกด ทอย ไดกาหนดมาตรการปองกน ดงน:

1. ผรบบรการรายใหม เมอจดทา OPD Card ตองขอบตรประชาชนเพอบนทกเลขทบตรประชาชนในคอมพวเตอรและใน OPD Card ดวยทกครง

2. การบนทกขอมลในคอมพวเตอร จะบนทก HN ตามลาดบ ถงแมชอ-นามสกลจะซากนกตาม

3. หากพบวามชอ-นามสกลซากน ใหบนทกหมายเหตไวในคอมพวเตอรและ OPD Card เพอใหเปนทสงเกตเมอผปวยมารบบรการครงตอไป

4. เมอผปวยทมชอ-นามสกลซากนมารบบรการ จนท.จะทราบลวงหนาจากคอมพวเตอรและ OPD Card และตองทาการตรวจสอบอกครง ดงน

4.1 ขอดบตรประชาชน เพอเชคเลขทบตร 4.2 ถาไมไดนาบตรประชาชนมา ใหสอบถาม - อาย วน เดอน ปเกด -ทอย -ชอญาต ผเกยวของตามทมในบนทก เชน บดา มารดา

4.1 ...................................

Page 76: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

5.เทประเ

6.เททบท

ประเดน

คนคการตรวเมนพนท

คนคการทวนวรรณกรร

 

วจ จากเวพาล นปองกนNCD คขอจากจงหวด(พญ.ฉ10เชยและอานาไปพสานกส

รม “การทขนตอนของโจทวรรณ ขอมลจสาคญทนาไปว

วทถอดความรนกวชาการสาธนควบ คมโรคไคณภาพกเปนกดคอมเจาหนดเครอขาย พจายศร สพรศลงใหม ซงทาใหาจารยฉายศรไพฒนาตอยอดไสวนกลาง”

ทาวจยตอง “มนทสาคญมากทยวจยทคมชกรรมผวจยตอจงเปนเรองสาทไดอานมา เขเคราะหตอ”

รจากผรของหธารณสขชานาไมตดตอของสหนงในหลายก

นาทนอย ดงนนจงไดประสานลปชย)ใหมารวหจงหวดHappได Feedbacได ถาหนวยง

มใจรก”มากอกขนตอนหนงคชด เปนจดเรมองอานเยอะ ทาคญมาก สวนขยนทงหมด แตวอยางตารา

เรองเลา

นวยงานทสคาญการพเศษ สคร.มภารกจกจกรรมทสครน เพอสรางควและเรยนเชญวมทมประเมนpy มาก เพราk ขอมลทเปนานสคร.มปญ

น เพราะมควคอ “การทบทมตนทสาคญมาทงของในประนตวททามาคอแลวคอยมาดอางทใช คอ

ร.10 เชยงใหไดกลาววา “หลายอยาง กร.ตองดาเนนกวามมนใจใหก

ญผทรงคณวฒนคลนก NCD าะชอชนอาจานประโยชนกบหา ตองขอคว

วามยงยากและทวนวรรณกรรากในการทาวะเทศและตางปอ ใชตารางในกอกท เลอกขอ

ม พนตยา ระเนองจากงาน

การประเมนคลการ ในขณะทกบหนวยงานใฯดานโรคไมตคณภาพของ

ารยเปนทยอมบทางพนททจะวามชวยเหลอ

ะมหลายขนตรม”เพราะเปนวจย การทบทวประเทศ การยการรวบรวมขมลทใชไดจรง

อา

ะวงนลนก ทมในตดตอสคร.

มรบะจาก

พนตสคร (จากจากวนท57 นา พเมอง

อน นทมาวนยอยขอมลง

ดร.กวฒพขอน (จากจากวนทณ โรเมอง

72

างอง/แหลงท

ตยา ระวงพาร.10เชยงใหม

กเวทถอดควาผรหนวยงาน

ท 17-18 พ.ยณ โรงแรมลพาเลซ 2004 ง จ.เชยงใหม

กรรณการ ตฤพงษ สคร.6นแกน

กเวทถอดควาผรหนวยงาน

ท 11-12 พ.ยรงแรมววช อง จ.ขอนแกน

2

มา

าล ม

ามร

ย. ลาน

อ.ม)

ฤณ

มร

ย.57 .น)

Page 77: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

73

เอกสารอางอง

1.วจารณ พานช.(2548).การจดการความร (ฉบบนกปฏบต).พมพครงท2.กรงเทพฯ: สานกพมพสขภาพใจ. 2.จรประภา อครบวร,จารวรรณ ยอดระฆงและอนชาต เจรญวงศมตร.(2552).พมพครงท2แกไขปรบปรง. การจด การความร Knowledge Management.(ชดเครองมอการเรยนรดวยตนเอง).กรงเทพฯ:สานกงานคณะกรรมการ พฒนาระบบราชการ.โรงพมพ ก.พลพมพ(1996)จากด. 3.ธนาวทย จนดาประดษฐ.(2556).การจดการความร.เอกสารประกอบการประชมเชงปฏบตการ เรอง การจดทา โครงสรางความรหนวยงาน จดโดยสานกจดการความร. 4.ทรงพล เจตนาวณชย.อางใน“บนทกการเรยนร...การขบเคลอนงานปองกนควบคมโรคในชมชน โดยกระบวนการ มสวนรวมของชมชน(7 กรณศกษา)”(2555).กรงเทพฯ:บรษทนวธรรมดาการพมพ(ประเทศไทย) จากด. 5.บญด บญญากจและกมลวรรณ ศรพานช.(2545). Benchmarking : ทางลดสความเปนเลศทางธรกจ.กรงเทพฯ : บรษท อนโนกราฟฟกส จากด. 6.มณ สขประเสรฐ.(2552)ถอดบทเรยนการจดตลาดนดความร.กรงเทพฯ:บรษทนวธรรมดาการพมพ(ประเทศไทย) จากด.

Page 78: ปก-สารบัญ - Ministry of Public Healthodpc9.ddc.moph.go.th/DPC5/WorkManual2/s6-1.pdf · 2017-08-16 · สารบัญ หน้า บทที่ 1 : ความรู้พื้นฐานของการจ

กล ลมพฒนาร

โทร. 0 2

ระบบการ

2590 32

ww

www.fac

รจดการค

251-3 โท

ww.kmdd

cebook.c

วามร สา

ทรสาร 0

dc.go.th

com/km

นกจดการ

0 2965 9

mddc

รความร

9610