บทท 1

บทนำ�

1.1 ทม�ของง�นวจย

บทเรยนออนไลน (E-learning) เร มเขามามบทบาทในวงการศกษาและวงการธรกจ ไมวาจะใชเพอการเรยนการสอน ใชเพอเสรมการเรยนรหรอเพอใชในการฝกอบรม ซงการพฒนาเนอหาของบทเรยนออนไลน (Content) นนเปนกระบวนการทสำาคญสรางบทเรยนออนไลน โดยทวไปจะเปนงานทตองการความละเอยดถถวนและใชเวลานาน อกทงยงตองการผทมความเขาใจในเนอหา เพอทำาหนาทวเคราะหหรอแบงเนอหา และผททำาหนาทในการทำางานทางดานกราฟกในการทำาแอนนเมชน เพอใชในการสรางเนอหาบทเรยนออนไลน ดงนนในการประมาณความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาของบทเรยนออนไลน จงตองการรปแบบในการประมาณทเฉพาะเจาะจงทจะชวยทำาการประมาณการความพยายามและระยะเวลาไดอยางถกตองตามความเปนจรง นอกจากนการเปลยนแปลงและการเตบโตอยางรวดเรวเพอตอบสนองตอเทคโนโลยทเกยวของกบซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ ตลอดจนเคร องมอและวธการตางๆ ท ำาใหขอมลระยะเวลาในการท ำางานซอฟตแวรประเภททพฒนาบนเวบแบบนเกาๆ นนลาสมยลงอยางรวดเรว ในปจจบนการประมาณการยงเปนงานทตองขนอยก บผเชยวชาญทจะอาศยประสบการณในการวเคราะหระยะเวลาการพฒนาซอฟตแวรมากกวาการใชเคร องมออนทชวยในการประมาณการ

ในการประมาณราคาซอฟตแวรนน คดจากความพยายามในการพฒนา (Effort) ซงความพยายามในการพฒนาซอฟตแวรนน กขนอยก บ

ขนาดของซอฟตแวรทจะพฒนา (Size) เปนหลก การวดขนาดของซอฟตแวรกจะมวธการวดหลายอยาง เชน วดจากจ ำานวนบรรทด (Line of Code) หรอวดจากคาฟงกชนพอยต (Function Point) แ ล ะ ว ธ ก า ร ว ด อ น ๆ

ตอมามผคดคนแบบจำาลองเพอใชในการประมาณราคาซอฟตแวร จนกระทงในป 1981 Barry Boehm ไดนำาเอาแนวความคดของการคำานวณทางคณตศาสตร การใชคาสถต และปจจยอนๆทสงผลกระทบในการประมาณราคาซอฟตแวรแบบปกต เรยกวา COnstruction COst MOdel (COCOMO 81) ซ งเป นแบบจ ำาลองทได รบการยอมรบ และใชกนอยางแพรหลาย ในประเทศสหรฐอเมรกา และไดพฒนามาเปน COnstruction COst MOdel II (COCOMO II) ในป 2000 แบบจำาลองดงกลาวนนเหมาะสำาหรบการราคาซอฟตแวรแ บ บ ท ไ ม ใ ช ซ อ ฟ ต แ ว ร ท พ ฒ น า บ น เ ว บ

ในยคตอมารปแบบของการพฒนาซอฟตแวรเร มเปลยนทศทางมาพฒนาบนเวบมากขน ซงเรยกกนวา ซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ (Web Based Application) แบบจำาลองหนงทไดรบการยอมรบในการประมาณความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ คอ เวบโมเดล (Web Model) [1] ซงไดพฒนามาจากแบบจำาลอง COCOMO II [2][3] และใชวธการวดของ Web Object (WO) [7] ซงเปนการประมาณขนาดของซอฟตแวรทพฒนาบนเวบโ ด ย เ ฉ พ า ะ

ซง Web Model เปนแบบจำาลองทเหมาะสมกบการประมาณความพยายามและระยะเวลาทใชในการพฒนาซอฟตแวรทพฒนาบนเวบทมลกษณะแบบอคอมเมรซ (e-commerce), เวบแอปพลเคชนเกยวก บการเง น (Finance), เวบแอปพล เคชนเชงธ รก จต อธ รก จ (Business to Business) และเวบแอปพลเคชนยท ล ต (Web

2

based information Utilities) โดยในงานวจยของ Reifer, D.J [1] มการเกบขอมลจากโครงการทงหมด 46 โครงการ และม Cost Drivers ซงเปนพารามเตอรทใชในการปรบคาของขอมลตามแตละโ ค ร ง ก า ร

แตแบบจำาลองนก ยงขาดรายละเอยดในการวดขนาดของขอมลประเภทมลตมเดย เชน ขอมลภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพวดโอ และเสยงตางๆ ซงเปนขอมลสวนใหญทใชในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนนน และวธการวดขนาดของเวบโมเดลนนไมไดกำาหนดรปแบบก า ร ว ด ข น า ด ข อ ง ข อ ม ล ป ร ะ เ ภ ท เ ห ล า น ไ ว ช ด เ จ น [4]

งานวจยนจะใหความสำาคญตอการสรางแบบจำาลองในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาของบทเรยนออนไลน โดยเนนทจะกำาหนดการวดขนาดของขอมลประเภท มลตมเดย เชน ขอมลภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพวดโอ และเสยงตางๆ ผวจยจงไดศกษากระบวนการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนจากรายวชาจำานวน 70 รายวชาของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญญบร ผลจากการวเคราะหแสดงใหเหนวา Web Model หรอแบบจำาลองอนในปจจบน [6] นนมความผดพลาดสงในการประมาณการความพยายาม (Effort Estimate) ของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน ผวจยจงไดพฒนาแบบจำาลองในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาของบทเรยนออนไลนทสามารถประมาณการไดใกลเคยงความเปนจรง โดยใหช อแบบจำาลองนวา E-learning content Effort Estimation Model (EEEM) โดยจะใชขอมลจาก Story Board (ทจะกลาวในรายละเอยดในบทท 3 ตอไป) ซงเปนการปรบปรงวธการนบขอมลของ Web Object [7] รวมกบวธก า ร ข อ ง Web Model [1]

3

1.2 วตถประสงคของง�นวจย

เพอสรางแบบจำาลองเพอใชประมาณการความพยายามในการพฒนาขอมลมลตมเดย ภาพนง ภาพเคลอนไหว ไฟลเสยง ภาพวดโอ แบบทดสอบ เอกสารเวบเพจ และเอกสารอนๆ ทเปนเนอหาของบทเรยนอ อ น ไ ล น ไ ด

1. สรางแบบจำาลองเพอใชประมาณการระยะเวลาการพฒนาขอมลมลตมเดย ภาพนง ภาพเคลอนไหว ไฟลเสยง ภาพวดโอ แบบทดสอบ เอกสารเวบเพจ และเอกสารอนๆ ทเปนเนอหาบทเรยนอ อ น ไ ล น

2. ออกแบบแบบฟอรม Story Board เพอใชในการเกบขอมลการทำาเนอหาและสามารถนำามาใชในการประมาณระยะเวลาในการพ ฒ น า เ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น ไ ด

1.3 ขอบเขตของง�นวจย

1. เปนการสรางแบบจำาลองเพอใชประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการทำาเนอหาบทเรยนออนไลน โดยขอบเขตของระยะเวลาทจะประมาณการจะไมรวมเวลาในชวงการเก บขอมล

2. เนอหาหรอรายวชาทใชจะเปนรายวชาวทยาศาสตรและเทคโนโลย จำานวน 70 รายวชาของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญญบ ร

3. ใชกบการประมาณการความพยายามและระยะเวลาของเนอหาทเ ร ม พ ฒ น า ใ ห ม

4. แบบจำาลองนจะใชกบการประมาณการกบเคร องมอทใชในการพฒนาเนอหาแบบไมอตโนมต Authoring Tool เชน Web Authoring Tool, Photo Editor, Text Editor

4

1.4 ประโยชนทไดรบ

1. ไดแบบจำาลองเพอใชประมาณความพยายามในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนไดอยางถกตองใกลเคยงความเปนจรงมากท ส ด เ ม อ เ ท ย บ ก บ แ บ บ จ ำา ล อ ง ใ น ร ป แ บ บ เ ด ม ท ม อ ย

2. ไดแบบจำาลองเพอใชประมาณระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนไดอยางถกตองใกลเคยงความเปนจรงมากทสด เ ม อ เ ท ย บ ก บ แ บ บ จ ำา ล อ ง ใ น ร ป แ บ บ เ ด ม ท ม อ ย

3. ไดแบบฟอรมของ Story Board ทเหมาะสมในการเกบขอมลค ว า ม ต อ ง ก า ร ใ น ก า ร พ ฒ น า เ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

1.5 โครงร�งของวทย�นพนธ

วทยานพนธฉบบนไดจดแบงเนอหาออกเปน 5 บทดวยกน โดยแตละบทจะมรายละเอยดของเนอหาดงตอไปน

บทท 1 กลาวถงแนวคด ความเปนมา และปญหา ททำาใหเกดงานวจยชนน ตลอดจนวตถประสงคของงานวจย และขอบเขตท ง า น ว จ ย น ไ ด ก ล า ว ถ ง

บทท 2 อธบายถงวธการของแบบจำาลองตางๆ และงานวจยทเกยวของ ซงประกอบดวยหวขอเกยวกบการประมาณการค าใชจ าย วธการประมาณการขนาด (Size) ของซอฟต แวร ว ธ ในการประมาณค า ใช จ าย (Costing Model) ของการพฒนาซอฟต แวร และรวมไปถ งซอฟตแวรบรหารจดการระบบการเรยนการสอนออนไลน

บทท 3 อธบายขนตอนในการดำาเนนงานวจย การวเคราะหขอมลเพอสรางแบบจำาลองสำาหรบประมาณการความพยายามและระยะเวลาของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน การ

5

วเคราะหสวนประกอบลกษณะของเนอหารายวชา และกลาวถงแบบจำาลองวงจรในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน

บทท 4 ผลจากการดำาเนนงานวจย โดยเปนผลลพธทไดคอ การเปรยบเทยบคาความคลาดเคลอนในการประมาณระยะเวลาแบบจำาลองของเดมกบแบบจำาลองทพฒนาขนมาใหม และสร ปขอม ลท ได จากแบบสอบถามและการสมภาษณ

บทท 5 สรปผลทไดจากการทำาวจย พรอมทงกลาวถงแนวทางในก า ร พ ฒ น า ง า น ต อ ไ ป ใ น อ น า ค ต

6

บทท 2

ทบทวนง�นวจย

เร องของการประมาณการหรอการคาดการซอฟตแวรทจะพฒนานน ถอเปนเรองทสำาคญในการวางแผนงาน แตหากซอฟตแวรทจะพฒนานนมลกษณะแตกตางกน ผควบคมโครงงานกจะตองวางแผนในการพฒนาโครงการทแตกตางกนไป ในสวนของซอฟตแวรน นการป ร ะมา ณกา ร จ ะมอ ง ก นท เ ร อ ง ข อ ง ข น า ด (Size) ค า ใช จ า ย (Investment) หร องบประมาณ บ คลากรท ใ ช ในการพฒนา (Effort) และระยะเวลา (Time) เพอใชในการพฒนาดำาเนนงาน ซงองคประกอบเหลานจะสงผลใหการดำาเนนโครงงานเปนไปไดอยางมประสทธภาพ กระบวนการในการประมาณการนนประกอบดวย 7 ขนต อ น ด ง แ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 2.1

ต�ร�งท 2.1 กระบวนการประมาณราคาซอฟตแวร

การเลอกวธการวดSoftware Measurement Method Selection

SizeCostEffort

ScheduleCritical

ResourcesการเลอกวธการประมาณการSoftware Estimation Techniques SelectionประมาณการซอฟตแวรSoftware Product EstimationประมาณการความเสยงRisk Assessment / Impact Analysis

7

พจารณา ตรวจสอบเอกสารReview / Revise / Refine / DocumentตดตามการวดผลTracking / Product MeasurementปรบปรงกระบวนการใหมความถกตองProcess Improvement

โดยกระบวนการจะเร มจากการเล อกวธ ในการวดล กษณะของซ อ ฟ ต แ ว ร (Measurement Method) แ ล ว เ ล อ ก ว ธ ใ น ก า รประมาณ (Estimation Techniques) จากนนทำาการประมาณในสวนของขนาด คาใชจาย และระยะเวลา รวมถงทำาการประเมนความเสยง หรอปจจยทมผลกระทบในการพฒนาซอฟตแวร เมอน ำาการประมาณไปใชในการวางแผนงานแลว กทำาการตดตามและวดผล ทำาใหทราบถงประสทธภาพของการประมาณการวามความถกตองหรอไม เพอดำาเนนการปรบปรงกระบวนการการประมาณการใหมความถกตองใ ก ล เ ค ย ง ต อ ไ ป [8]

2.1 ก�รประม�ณก�รค�ใชจ�ย (Cost Estimation)

แนวทางในการประมาณราคาซอฟตแวร (Cost Estimate) จะมงเนนถงการประมาณขนาดของซอฟตแวร (Size) การประมาณความพยายามทตองใช (Effort) การประมาณระยะเวลาของการพฒนาซอฟตแวร (Time) และการประมาณคาใชจายอนในการพฒนา (Investment) ด ง ท แ ส ด ง ใ น ร ป ท 2.1

8

รปท 2.1 การประเมนราคาซอฟตแวร

ขนาดของซอฟตแวร (Size) หมายถ ง ขนาดของการพฒนาซอฟตแวร มหนวยวดเปนจำานวนบรรทด การประมาณความพยายามทตองใช (Effort) หมายถง กำาลงคนทจะใชในการพฒนาซอฟตแวร การประมาณระยะเวลาของการพฒนาซอฟตแวร (Time) หมายถง ระยะเวลาทจะใชในการพฒนาซอฟตแวร มหนวยเปนชวงเวลา เชน Man Month (MM) ห ร อ Person Month (PM) แ ล ะ ก า รประมาณคาใชจายอนในการพฒนา (Investment) หมายถงคาใชจายทเกยวของ ซงอาจจะเปนคาเสอมของอปกรณ คาไฟฟา คานำา ทเปนคาทตองใชจายแนนอน เปนตน เมอพจารณาจากองคประกอบทง 4 จะเหนวาในการประมาณราคานน สงทสำาคญทสดจะขนอยกบการประมาณขนาดของซอฟตแวร ซงเมอไดขนาดของซอฟตแวร สงทจะไดตอมาคอความพยายามทตองใช (Effort) และระยะเวลาในการพฒนา (Time) ซงวธการทจะใชในการประมาณการขนาดของซอฟตแวรจะไดก ล า ว ใ น ร า ย ล ะ เ อ ย ด ต อ ไ ป

2.1.1 ก�รประม�ณก�รขน�ด (Size)

ขนาดของซอฟตแวร เปนตวแปรหลกในการประมาณการราคาในการพฒนาซอฟตแวร วธการหลกๆทใชในการประมาณขนาด เชน การใชวธการนบจำานวนบรรทด (Line of Code) การวเคราะหจำานวนฟงกชนของระบบ เพอใหไดคาฟงกชนพอยต (Function Point) [5] และการนบจำานวนวตถ (Object Point) [7] นอกจากนกยงมวธวดแบบ

Costing Estimate

Size (Line of Code)

Effort (People)

Time (Period of

time)Investment (Currency)

9

ใหมอกหลายวธ เชน การวดจากยสเคส (Use Case Point) ฯลฯ ซงการประมาณขนาดถอเปนตวแปรสำาคญในการประมาณการราคาซ อ ฟ ต แ ว ร

2.1.2 ก�รประม�ณก�รคว�มพย�ย�ม (Effort)

ความพยายามทตองใช เปนอกตวแปรทใชในการประมาณการกำาลงคนหรอแรงงานทตองใชในการพฒนาซอฟตแวรซงจะเกยวของกบเร องของ Productivity หรอประสทธผลในการผล ตงาน โดยค า Productivity จะเปนสงทบงชวาในแตละการพฒนาจำาเปนจะตองใชบคลากรจำานวนเทาใด โดยจะวดจากจำานวนบรรทดทสามารถทำาไดตอความพยายาม ดงสมการท 2.1 ซงคาความพยายามจะไดมาจากขนาดของซอฟตแวร กวาวคอเมอประมาณการขนาดของซอฟตแวรไดแลว ก ส า ม า ร ถ ท จ ะ ค ำา น ว ณ ห า ค า ค ว า ม พ ย า ย า ม ท ต อ ง ใ ช ต อ ไ ป

Productivity =

Line of Code หรอ Function Point ............................

..... สมการท 2.2Effort (Man Month)

โ ด ยProductivity คอ ค า ป ร ะ ส ท ธ ผ ล ใ น ก า ร ผ ล ตLine of Code คอ จ ำา น ว น บ ร ร ท ด ข อ ง ซ อ ฟ ต แ ว ร Function Point คอ ค าจ า กกา รส ด ฟ ง ก ช นพอ ยต Effort คอ กำาลงคนหรอแรงงานทตองใชในการพ ฒ น า ซ อ ฟ ต แ ว ร

10

2.1.3 ก�รประม�ณก�รระยะเวล�ของก�รพฒน�ซอฟตแวร (Time)

นอกจากขนาดและความพยายามแลว ระยะเวลากเปนอกตวแปรทสำาคญทสงผลถงความสำาเรจของการพฒนาซอฟตแวร และการบรหารจดการโครงการ ซงหากสามารถทจะควบคมเวลาการพฒนาซอฟตแวรไ ด ก จ ะ ส ง ผ ล ใ ห ก า ร ด ำา เ น น โ ค ร ง ก า ร น น ป ร ะ ส บ ผ ล ส ำา เ ร จ

2.1.4 ก�รประม�ณค�ใชจ�ยอนในก�รพฒน� (Investment)

คาใชจายอนทเกยวของ เปนอกเร องหนงทตองใหความสำาคญ คาใชจายในสวนนจะเกยวของกบคาใชจายในการพฒนาทตองคด เชน คาเสอมสภาพของอปกรณ คานำา คาไฟ และคาอนๆทเกยวของ ซงจะตองมการประมาณการไวดวย ตามระยะเวลาทคาดวาจะใชในการพฒนาซอฟตแวร ซงหากประมาณการผดพลาด เชน มากเกนไปหรอนอยเกนไ ป ก อ า จ จ ะ ส ง ผ ล เ ส ย ต อ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร โ ค ร ง ก า ร ไ ด

ในงานวจยน ผวจยจะเนนทการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน และหาวธการทเหมาะสมเพอวดขนาดเนอหาบทเรยนออนไลนโดยใชวธการวดของ Web Object รวมทงออกแบบแบบจำาลองในการวดใหมโดยใชชอวา Story Board Point (SBP) เพอใชเปนตววดขนาดของเนอหาบทเรยนออนไลน (ซงจ ะ ไ ด ก ล า ว ใ น บ ท ท 3 ต อ ไ ป )

2.2 วธก�รประม�ณก�รขน�ด (Size) ของซอฟตแวร

การวดขนาด (Size) ของซอฟตแวรจะเร มจาก การเลอกวธวดให เหมาะสมกบการพฒนาซอฟตแวร วธการวดแบงออกเปน 2 ลกษณะ [9] คอ การวดโดยตรง (Direct Measures) เปนลกษณะการวดขนาดของงานทสามารถวดจากขอมลทสามารถนบได เชน จำานวนหรอค ว า ม ย า ว จ ะ ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว ว ด ด ง ต อ ไ ป น

11

1. ค า ใ ช จ า ย (Investment)2. ค ว า ม พ ย า ย า ม ห ร อ ก ำา ล ง ค น ท ต อ ง ใ ช (Effort)3. จ ำา น ว น บ ร ร ท ด (Line of Code / Kilo of Delivered

Source Instruction)4. ค า ท ไ ด จ า ก ฟ ง ก ช น พ อ ย ต (Function Point)5. ค ว า ม เ ร ว ข อ ง ก า ร พ ฒ น า (Speed)6. ค ว า ม ผ ด พ ล า ด ข อ ง ก า ร พ ฒ น า (Number of Error)

และการวดแบบโดยออม(Indirect Measures) เปนการวดในดานประสทธภาพ จะประกอบดวยตววดดงตอไปน

1. ค ณ ภ า พ (Quality)2. ค ว า ม ซ บ ซ อ น (Complexity)3. ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ (Efficiency)4. ค ว า ม น า เ ช อ ถ อ (Reliability)5. ก า ร ด แ ล ร ก ษ า (Maintainability)

ซ งเมอผนวกรวมทงสองลกษณะแลวจะน ำาไปสการวดขนาดของซอฟตแวรได วธการทพบบอยในการวดขนาดของซอฟตแวร มกจะใชตววดคอ Line of Code และ Function Point

2.2.1 ก � ร ว ด ข น � ด โ ด ย ใ ช Line of Code / Kilo of Delivered Source Instruction

การวดขนาดของซอฟตแวรโดยใชจำานวนบรรทดเปนวธการทใชในการวดทงายทสดโดยการนบจำานวนบรรทดทพฒนาซอฟตแวรได Line of Code (LOC) หรอ Kilo Line of Code (KLOC) [10] ในบางครงอาจจะใช Kilo of Delivered Source Instruction (KDSI) ซ ง ไ ด ม ก า ร ส ร ป ล ก ษ ณ ะ ก า ร ว ด LOC ด ง น

- นบเฉพาะบรรทดทมการจดสงเปน Source Code ไมนบรวมสวนของการทดสอบ

- นบเฉพาะสวนทพฒนาโดยบคลากร ไมรวมสวนทระบบสามารถสรางไดอตโนมต

12

- ถอวา หนงคำาสง คอ หนง LOC- นบสวนประกาศคา (Declaration) เป นสวนของค ำาส ง

(Instruction)- ไมนบสวนขยาย (Comment)

แมวาวธการวดขนาดของโปรแกรมดวยจำานวนบรรทดนจะทำาไดงาย แตมจดออนหลายประการ เนองจากโปรแกรมททำางานอยางเดยวกนทเขยนดวยภาษาคอมพวเตอรตางกน จะมจ ำานวนบรรทดทตางกน

2.2.2 ก�รวดขน�ดโดยใช Function Point

จากปญหาเกยวกบความแตกตางของภาษาในการวดดวย Line Of Code จ ง ม ก า รแ ก ป ญ ห า โ ด ย ใ ช Function Point โ ด ย A.J. Albrecht จากบรษ ท IBM โดยใช ว ธ ว เครา ะหฟ งก ช นพอยต (Function Point Analysis: FPA) ว ธ ก า ร ข อ ง Function Point จะไมสนใจวาเขยนดวยภาษาใด แตจะนบจากผลลพธของฟงกชนสวนประกอบของระบบ [9] ฟงกชนพอยตแตละประเภทจะมความซบซอนตางกน ดงนนจงมการใหคานำาหนก (Complexity Weight) เพอแบงความซบซอนของฟงกชนพอยตแตละประเภท ดงจะแสดงในตารางท 2.2 โดยสมการของการหาฟงกชนพอยต [10] ค อ

FP = UFP * TCF ….……………….สมการท 2.3

VAF = 14

1i General Applications Characteristics[ i ] ….……………….สมการท 2.4

TCF = 0.65 + 0.01 * VAF …….…….……….สมการท 2.5

โดย

13

FP (Function Point) คอ คาของฟงกชนพอย ต TCF (Technical Complexity Factor) คอ คาความซบซ อ น ข อ ง ต ว แ ป ร ท ม ผ ล ก ร ะ ท บUFP (Unjustified Function Point) ค อฟงก ช นพอย ต ท ย ง ไ ม ค ด ต ว แ ป ร ท ส ง ผ ล ก ร ะ ท บVAF (Value Adjustment Factor) ค อ ค ว า ม ซ บซ อ น ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ซ อ ฟ ต แ ว ร i คอ คาของ VAF จำานวน 14 คา

โ ด ย ต ว แ ป ร ท ม ผ ล ก ร ะ ท บ ใ น ก า ร พ ฒ น า ซ อ ฟ ต แ ว ร (Value Adjustment Factor) หรอสภาพแวดล อมในของการพฒนาซอฟตแวรนน อาจจะมหรอไมมผลกระทบจากตวแปรเหลานหรอไม ซงผ ป ร ะ ม า ณ ก า ร จ ะ เ ป น ผ ใ ห ค า น ำา ห น ก เ พ อ ห า ค า Technical Complexity Factor (TCF) หรอ คาความซบซอนของตวแปรทมผลกระทบต อไปโดย ค า Value Adjustment Factor (VAF) ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว แ ป ร 14 ค า [10] ด ง น

1. Data communication ขอมลและการควบคมขอมลท ใ ช ใ น ซ อ ฟ ต แ ว ร

2. Distributed function การประมวลผลขอมลแบบก ร ะ จ า ย

3. Performance ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ด า น ต า ง ๆ ข อ งซ อ ฟ ต แ ว ร

4. Heavily used configuration โ ป ร แ ก ร ม ท ต อ ง ม ก า รค อ น ฟ ก บ อ ย ค ร ง

5. Transaction rates อ ต ร า ก า ร ท ำา ง า น ข อ ง ข อ ม ล6. On-line data entry สามารถทจะควบคมขอมล

แ บ บ อ อ น ไ ล น

14

7. Design for end-user efficiency ประสทธภาพในการอ อ ก แ บ บ ส ำา ห ร บ ผ ใ ช

8. On-line update คณสมบต ในการปรบปรงข อ ม ล แ บ บ อ อ น ไ ล น

9. Complex processing ความซบซอนในการประมวลผ ล

10. Usability in other applications มความยดหยนท จ ะ ใ ช ร ว ม ก บ แ อ ป พ ล เ ค ช น อ น

11. Installation ease ความงายในการตดตง12. Operational ease ความงายในการใชงาน13. Multiple sites มการแบงการท ำางานเป น

ห ล า ย ท ห ร อ ไ ม 14. Facilitate change ส า ม า ร ถ ท

เ ป ล ย น แ ป ล ง ซ อ ฟ ต แ ว ร ไ ด ง า ย

การตดสนใจในเร องของขนาดโดยใชสวนประกอบในการประมวลผลของซอฟตแวร โดยถอเอาวาสวนประกอบของระบบคอสงทผใชใชงานหรอมองเหนได (เรยก User Function Types by IBM) [9] และม ก า ร ก ำา ห น ด ก า ร ว ด ข น า ด ท ใ ช ว ด ด ง น

- ขอมลเขาจากภายนอก (External Input) - ขอมลทสงออกสภายนอก (External Output) - ขอมลทดงมาจากภายนอก (External Inquiries) - ขอม ลท ต องการจากภายนอก (External Interface

Files) - ขอมลเชงตรรกะภายใน (Internal Logical Files)

และนอกจากการวดขนาดของ User Function แลว ยงมการกำาหนดคานำาหนก (Weighting Factor) ทจะนำาไปคณกบ User Function โดยผประมาณการจะเปนผกำาหนดวาควรจะใหคานำาหนกเปนเทาใดแลวมาหาผลรวมของการคณทงหมด ซงจะถกเรยกวา ฟง“

15

กชนพอยตทยงไมคดตวแปรทสงผลกระทบตอการท ำางาน (The Unadjusted Function Point) หรอตวยอคอ ยเอฟซ (UFC)” ด ง ส ม ก า ร ท 2.6

UFP = EI(WEI) + EO(WEO) + EQ(WEQ) + EIF(WEIF) + ILF (WILF)

…………………………..สมการท 2.6โดย

UFP (Unjustified Function Point) คอ ฟงกชนพอย ต ท ย ง ไ ม ค ด ต ว แ ป ร ท ส ง ผ ล ก ร ะ ท บ

ต อ ก า ร ท ำา ง า นEI (External Input) คอ ขอมลเขาจากภายนอกEO (External Output) คอ ขอมลทสงออกสภายนอกEQ (External Inquiries) คอ ข อ ม ล ท ด ง ม า จ า กภ า ย น อ กEIF (External Interface Files) คอ ขอมลทตองการจ า ก ภ า ย น อ กILF (Internal Logical Files) คอ ข อ ม ล เ ช ง ต ร ร ก ะภ า ย ใ นWEI WEO WEQ WEIF WILF คอ คานำาหนกของความซบซ อ น ใ น แ ต ล ะ ฟ ง ก ช น พ อ ย ต

คานำาหนกความซบซอนนนแบงเปน 3 ระดบคอ Simple, Average, Complex ซงขอมลน เปนขอมลทไดจากขอมลสถตทก ำาหนดโดย IFPUG [5] ด ง จ ะ แ ส ด ง ใ น จ า ก ต า ร า ง ท 2.2

ต�ร�งท 2.2 คานำาหนกความซบซอนของ Function Point [10]

ประเภทของฟงกชนพอยต ค�นำ0�หนกคว�มซบซอนนอย ป�น ม�ก

16

กล�งขอมลเขาจากภายนอก (External Input) 3 4 6ข อ ม ล ท ส ง อ อ ก ส ภ า ย น อ ก (External Output) 4 5 7ข อ ม ล ท ด ง ม า จ า ก ภ า ย น อ ก (External Inquiries) 3 4 6ข อ ม ล ท ต อ ง ก า ร จ า ก ภ า ย น อ ก (External Interface Files) 5 7 10ขอมลเชงตรรกะภายใน (Internal Logical Files) 7 10 15

Total Unadjusted

Function Pointsการเลอกคานำาหนกของตวแปรนนไดถกกำาหนดโดย Albrecht [11] “คานำาหนกมความสำาคญกบฟงกชนผใชและลกคา และ การกำา” “ หนดนนมาจากการประชมเพอแสดงความคดเหนและพจารณา ” ความเคลอบแคลงเกยวกบคานำาหนกเกดขนวาจะมความเหมาะสมกบทกๆกรณหรอไม เรมเปนปญหาทถกเถยงขน เพราะคานำาหนกทกคานนมาจากซอฟตแวรทสรางภายใตมาตรฐานและวฒนธรรมของ IBM และจะมนใจไดอยางไรวาคานำาหนกเหลานเหมาะสมกบซอฟตแวรอนๆ ทไมไดพฒนาแบบ IBM หรอไม เปนเหตทำาใหมการศกษาการวเคราะหคานำาหน ก ยกต วอยางระบบท เป นแบบ Batch ท จ ำานวน Input / Output มขอมลเกยวกบ FP ทสามารถนบคาได หากพฒนาระบบนเปนแบบ Online มขอมล Input / Output เทาเดมจะเกดปญหาวา ถาใช FPA แบบ Albrecht คากยอมออกมาเทากน กรณปญหานบอกใหรวา FPA ยงไมคลอบคลมไปในเร องทเกยวกบความสมพนธทางดานเทคโนโลย ซ งการวเคราะหแบบใหมคอ Object Orient Approach [18] จ ะ ม ข อ บ เ ข ต ท ค ว บ ค ม ป ญ ห า เ ห ล า น ด ว ย

17

2.2.3 ก�รวดขน�ดโดยใช Web Object Point

เวบออบเจกตพอยต (Web Object Point) เปนวธการวดทใชกบซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ เปนวธแบบ Indirect Metric ทเหมอนก บ FP โดยจะวดขอม ลประเภท สวนประกอบของเวบ (Web Component) ฟงกชนหรอโมดลส ำาเรจร ป (Building Block) ไฟลสครปต (Script Files) ภาพกราฟก (Graphic Files) ออบเจกต หรอแอปพลเคชนพอยต (Object or Application Point) และสวนทตดตอกบผใช เชน รายงาน หนาจอรบขอมล โดยจะมการแบงความซบซอนของตววดคลายกบฟงกชนพอยต แบงความซบซอนเปน 3 ระดบ ไดแก Basic, Intermediate และ Advanced [12]

ต�ร�งท 2.3 ตววดขนาดของเวบออบเจกตพอยต (Web Object Point)

Web Object predictors

Low Average

High

ฟงกชนหรอโมดลสำาเรจรปNumber of building blocks

1 2 4

จ ำา น ว น ส ว น ป ร ะ ก อ บ ข อ ง COTSNumber of COTS components

2 4 6

จำานวนไฟลมลตมเดยNumber of multimedia files

1 2 4

จำาวนวตถNumber of object or application points

* * *

18

ต�ร�งท 2.3 ตววดขนาดของเวบออบเจกตพอยต (Web Object Point) (ตอ)

Web Object predictors

Low Average

High

จำานวนสวนประกอบของเวบNumber of Web components

2 4 6

จำานวนไฟล xml, html และ query Number of xml, sgml, html, and query lines

3 5 8

จำานวนไฟลกราฟกNumber of graphics files

2 4 6

จำานวนสครปสNumber of scripts 1 2 3อนๆOther 2 4 6

เมอผประมาณการวดขนาดของซอฟตแวรทพฒนาบนเวบเรยบรอยแลว ตอไปกจะหาคานำาหนกตามตารางท 2.3 ตอไป

19

2.3 วธในก�รประม�ณค�ใชจ�ย (Costing Model) ของก�รพฒน�ซอฟตแวร

Costing Model เปนวธการทจะมงประมาณการคาใชจายดงทกลาวมาแลวในขอ 2.1 โดยขอดของการใช Cost Models ใชไดกบระบบทเปนแบบ Non Expert ขอเสยของระบบนคอ การพฒนาซอฟตแวรนนมการปรบปรงเปลยนแปลงอยตลอด หากใชสมการกตองมการปรบ เปล ยนค าตามไปด วย ซ งนอกจากวธ การ ใชสมการทางค ณ ต ศ า ส ต ร ย ง ม ว ธ ก า ร ท ใ ช ใ น ป จ จ บ น [13] เ ช น

1. ก�รประม�ณก�รค�ใชจ�ยโดยวธท�งสถต จะใชขอมลทางสถตเดมมาประมาณการคาใชจายและใชขอมลนมาประมาณการระยะเ ว ล า แ ล ะ ค า ใ ช จ า ย ม ค ว า ม น า เ ช อ ถ อ

2. ก � ร ใ ช ค ว � ม ค ด เ ห น ข อ ง ผ เ ช ย ว ช � ญ (Expert Judgment) เปนการทำานายโดยใชประสบการณและความสามารถของผเชยวชาญ เทคนคทใชกจะแตกตางกนไปในแตละบ ค ค ล

3. ก�รวเคร�ะหขอมลเดม (Analogy) เปนวธการหนงของการประมาณการแบบ Expert Opinion ผทประมาณการจะเปรยบเทยบกบขอมลเดมทมอยวามความเหมอนหรอความแตกตางของระบบงานหรอซอฟตแวรใหมอยางไรโดยการประมาณการจะอาศยขอมลบรรทดฐานของขอมลเกาทมการเกบเอาไว แลวใชข อ ม ล น ใ น ก า ร ท ำา น า ย

4. กฎของพ�รคนสน (Parkinson’s Law) เปนวธการทจะพฒนาซอฟตแวรภายใตระยะเวลาและทรพยากรบคคลทจ ำากด คาใชจายในแตละโครงการจะคดจากบคลากรทมอยในองคกร โ ด ย ไ ม ส น ใ จ ป จ จ ย ภ า ย น อ ก ท ม า เ ก ย ว ข อ ง

5. แบบล�งข0นบน (Bottom-up) การประมาณการดวยวธ Bottom-up เปนการประมาณการโดยใหสวนทลางทสดของระบบ โดยประมาณการจากสวนทยอยๆ ทสดไลระดบขนไป จาก

20

คอมโพเนนท ไปเปนระดบทสงกวา สวนการประมาณการแบบ Top-up จะใชการประมาณการจากระบบโดยภาพรวม แลวแตกร า ย ล ะ เ อ ย ด ไ ล ไ ป จ น ถ ง ร ะ ด บ ล า ง ส ด

6. แบบใชร�ค�เพอใหไดง�น (Price-to Win) เปนวธการทตองการชยชนะ โดยอาจจะประมาณการทตำากวาทน เพอใหไดงานนนมา ดงนนในการพฒนาจรงอาจจะเกนงบ แตโดยสวนใหญแลว อาจจะตองการพฒนาซอฟตแวรนเพอผลประโยชนอยางอน เชน ตองการไปพฒนา หรอทำาธรกจตอ หรอเพอสรางเ ค ร ด ต เ ป น ต น

7. COnstructive COst MOdel (COCOMO II) โม เดลในการประ เม นราคา ซอฟต แ วร หร อ Software Costing Model ซ งโมเดลนถกสรางข น ในป 1981 โดย Barry Boehm ซงเปนทยอมรบและนำาเอาไปใชกนแพรหลายในสหรฐอเมรกา โดยแนวความคดนนตองการเพอประเมนราคาซอฟตแวร โดยจะตองนำาเอาความแตกตางของแตละโครงการ, ลกษณะเฉพาะ, ผทเกยวของตางๆ มาคดคำานวณคาออกมาเปนตวเลข โดยปจจบนพฒนามาถง COCOMO II ซงมการนำาเอาแนวคดเกยวกบ CMM (Capability Maturity Model) มาใชรวมดวยในสวนของคณภาพของการบรหารจดการซอฟตแวร แ ล ะ ก า ร ค ว บ ค ม ค ณ ภ า พ ข อ ง ซ อ ฟ ต แ ว ร

ในงานวจยนผวจยไดศกษาวธการในการประมาณการความพยายามและระยะเวลา และเลอกศกษา Costing Model คอ COCOMO II เนองจากเปนแบบจำาลองทมความนาเชอถอและไดรบความนยมในป จ จ บ น

2.3.1 วธก�รแบบ COCOMO II

การประมาณการซอฟตแวรแบบดงเดมสวนใหญจะใชแบบจำาลอง COCOMO II [2][3] ในการประมาณการ โดยมพนฐานหลกอยบน

21

การประมาณความซบซอนจากจ ำานวนฟงก ชนการท ำางานของซอฟตแวร ขอมลเขาจากภายนอก ขอมลทสงออกสภายนอก ขอมลทดงมาจากภายนอก ขอมลทตองการจากภายนอก ขอมลเชงตรรกะภายใน ปจจยสภาพแวดลอมเกยวกบคน ทมพฒนา และระบบ และรวมไปถงการใชขอมลเชงสถตเดมมาใชรวมในการประมาณขนาด ความพ ย า ย า ม แ ล ะ ร ะ ย ะ เ ว ล า ข อ ง ก า ร พ ฒ น า ซ อ ฟ ต แ ว ร

จ ดเด นท น าสนใจของ COCOMO II คอ การท ำาเอาต วเลขทางคณตศาสตรและสถตมาประยกตใชในการพฒนาซอฟตแวรตามหลกการของการบรหารจดการ เปนการนำาเอาสงทเปนกระบวนการมาเปนตวเลขได การบรหารจดการซอฟตแวรประกอบไปดวย ผลตภณฑ กระบวนการ โครงการ และบคลากร นอกจากนยงมป จจยอนท เกยวของ ในการทจะประเมนราคา และระยะเวลาในการพฒนาของซ อ ฟ ต แ ว ร โ ด ย ม โ ม เ ด ล ก า ร ค ำา น ว ณ เ ป น ด ง น

PM = A x Size x EM + Pmauto

...............................สมการท 2.7

E = B + 0.01 * Scale Factors……………………..สมการท 2.8

ซงPM คอ Effort ม ห น ว ย เ ป น Person-Months (PM)A คอ คาคงทท ได จากการรวบรวมขอมลใน 161 โ ค ร ง ก า ร โ ด ย A = 2.94B คอ Scaling Base-exponent สำาหรบคำานวณ EffortsE คอ Economics of Scale ซ งเปนผลทขนาดข อ ง ซ อ ฟ ต แ ว ร ส ม พ น ธ ก บ

22

ข น า ด ข อ ง โ ค ร ง ก า รSize คอ ข น า ด ข อ ง ซ อ ฟ ต แ ว ร EM คอ Effort Multipliers เป นค าท ได จากการค ำา น ว ณ Cost Driver ท

เกยวกบโครงการ ทสงผลตอ Effort ในการพฒนาซอฟตแวร ดงแสดงในตารางท 2.4

Pmauto คอ ค าของ Effort ท ได จ ากกา รแ ป ลงอ ต โ น ม ต ซ ง จ ะ เ ก ด เ ม อ ม ก า ร

Reuse Code โดยคานนจะไมมผลตอการพ ฒ น า แ ต เ น อ ง จ า ก ม ผ ล ต อ

คาใชจาย ถาเปนการพฒนาซอฟตแวรใหม คา Pmauto จ ะ เ ป น 0

Scale Factorsคอ ตวแปรทมผลกระทบขอขนาด ด งจะแ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 2.5

ต�ร�งท 2.4 COCOMO II Software Development Effort Multipliers

Attribute VL LO NM

HI VH XH

Required Reliability (RELY)ค ว า ม เ ป น ไ ป ไ ด ข อ ง ค ว า มตองการ

0.75

0.88

1.00

1.15

1.39

Database Size (DATA)ขนาดของฐานขอมล

0.93

1.00

1.09

1.19

ต�ร�งท 2.4 COCOMO II Software Development Effort Multipliers (ตอ)

Attribute VL LO N HI VH XH

23

MProduct Complexity (CPLX)ความซบซอน

0.75

0.88

1.00

1.15

1.30

1.66

Required Reusability (RUSE)การนำาขอมลกลบมาใหใหม

0.91

1.00

1.14

1.29

1.49

Documentation Required (DOCU)ความตองการเกยวกบเอกสาร

0.95

1.00

1.06

1.13

Execution Time Constraints (TIME)เวลาทใชในการประมวลผลและทรพยากรทใช

1.00

1.11

1.31

1.67

Main Storage Constraints (STOR)การใชหนวยความจำาสำารองของระบบ

1.00

1.06

1.21

1.57

Platform Volatility (PVOL)โอกาสเปลยน HW/SW

0.87

1.00

1.15

1.30

Analyst Capability (ACAP)ประสบการณของ SA

1.50

1.22

1.00

0.83

0.67

Applications Experience (AEXP)ป ร ะ ส บ ก า ร ณ ใ น ก า ร ท ำาซอฟตแวร

1.22

1.10

1.00

0.89

0.81

Programmer Capability (PCAP)ความสามารถโปรแกรมเมอร

1.37

1.16

1.00

0.87

0.74

Personnel Continuity (PCON)

1.24

1.10

1.00

0.92

0.84

24

ความเสถยรภาพ Platform Experience (PEXP)ประสบการณในดาน platform ของการพฒนา

1.25

1.12

1.00

0.88

0.81

Language and Tool Experience (LTEX)ประสบการณในดานภาษาและเครองมอ

1.22

1.10

1.00

0.91

0.84

Use of Software Tools (TOOL) เครองมอ

1.24

1.12

1.00

0.86

0.72

Multiple Site Development (SITE)จำานวน site ในการพฒนา

1.25

1.10

1.00

0.92

0.84

0.78

Required Development Schedule (SCED)ความเรงดวนของโครงการ

1.29

1.10

1.00

1.00

1.00

ซ งเม อใชสมการท 2.7 คำานวณหาคา PM ได แลว ตอไปคอการคำานวณหาคาระยะเวลาทใชในการพฒนา ระยะเวลาทใชในการพฒนาซอฟตแวรมสตรดงน

TDEV = [ C x (PM) F ] x SCED%…………..สมการท 2.9

100F = [ D + 0.2 (E-B) ]

................สมการท 2.10

ซ งTDEV คอ Time to Develop ระยะเวลาทใชในก า ร พ ฒ น าPM คอ Effort ม ห น ว ย เ ป น Person-Months (PM)

25

SCED คอ ความรบเรงของเวลาเมอเปรยบเทยบก บ ก า ร พ ฒ น า ป ก ต B คอ Scaling Base-exponent สำาหรบคำานวณ EffortsC คอ Schedule Coefficient ท ใ ช ม า ค ำา นว ณ โ ด ย C = 3.67D คอ Scaling Base-exponent ส ำาหรบ ระยะเ ว ล า โ ด ย D = 0.28E คอ Economics of Scale ซ งเปนผลทขนาดข อ ง ซ อ ฟ ต แ ว ร ส ม พ น ธ ก บ

ข น า ด ข อ ง โ ค ร ง ก า รF คอ Scaling Exponent ส ำาหรบระยะ เวลา

ต�ร�งท 2.5 COCOMO II Scale FactorsRating

Scale Factors

VL LO NM HI VH XH

Precedentedness (PREC)ความคลายคลงกบโครงการเดม

4.05ไ ม คลายคลง

3.24 เล กนอย

2.43 ใก ล เ ค ย งป า นกลาง

1.62 คล ายคล ง

0.81 คล ายคล ง ค อ นขางมาก

0.00เหม อน ท เ ค ยพฒนา

Development Flexibility (FLEX)ความซบซอนในการพฒนา

6.07ซ บ ซ อ นอ ย า งรนแรง

4.86สามารถยด ห ย นผ อนผนได

3.64ยด ห ย นผ อนผ น ไ ด บาง

2.43มความสอดคลอง

1.21มความสอดคลองบาง

0.00ไม ซ บซอน

Architecture / Risk Resolution (RESL)

4.22เลกนอย

3.38ค ว บ ค มบาง

2.53ค ว บ ค ม ป า น

2.53ม ก า รควบคม

0.84ควบคมค ว า ม

0.00ควบคม

26

การควบคมความเสยง

กลาง ค ว า มเสยง

เสยงสง ความเ ส ย งม า กทสด

ต�ร�งท 2.5 COCOMO II Scale Factors (ตอ)

RatingScale

Factors VL LO NM HI VH XH

Team Cohesion (TEAM)การทำางานเปนทม

4.94ไ ม ม ค ว า มสมพนธ ใ น ท มทำางาน

3.95สมพนธในทมทำางานเ ล กนอย

2.97สมพนธในทมทำางานป า นกลาง

2.97สมพนธใ น ท มท ำา ง า นค อ นขางมาก

0.99สมพนธใ น ท มท ำา ง า นมาก

0.00ส ม พ นธ ในท มท ำา ง านมากทสด

Process Maturity (PMAT)การวดคามารชวรรตของกระบวนการ

4.54 CMM Lv1 ห ร อ ต ำากวา

3.64CMM Lv2 หร อ ต ำากวา

2.73 CMM Lv2

2.73 CMM Lv3

0.91CMM Lv4

0.00 CMM Lv5

สมการท 2.7 เปนสมการทใชหาคาความพยายาม (Effort) ทใชในการพฒนาซอฟตแวร ซงจะขนอยกบขนาด (Size) ของซอฟตแวรทจะพฒนา แตขนาดอยางเดยวยงไมเพยงพอในการคำานวณ เนองจากยงมปจจยสภาวะแวดลอมทตางกนทอาจจะมผลตอความพยายามในการพฒนาซอฟต แวร โดยป จจ ยน จ ะมอ ง ในร ปขอ ง Effort Multipliers ซ งจะใชสมการท 2.8 เพ อค ำานวณหาค า Effort Multipliers และใชขอมลคานำาหนกจากตารางท 2.3 ซงผประมาณการจะเปนผเลอกตวเลขโดยจะประมาณการจากสภาพแวดลอมตางๆ ของการพฒนาซอฟตแวร เชน ขนาดของฐานขอมลวามความซบซอน

27

เพยงใด โปรแกรมเมอรมความเชยวชาญหรอมประสบการณมากนอยเพยงใด เปนตน รวมไปถงการคำานวณคา Scale Factors ในตารางท 2.5 ทม ผลตอขนาดของโครงการพฒนาซอฟตแวร เมอไดค า Effort มาแลวขนตอไปคออการนำาเอาคาทไดไปคา ระยะเวลาในการพ ฒ น า (TDEV) ใ น ส ม ก า ร ท 2.9แบบจำาลอง COCOMO II มความเหมาะสมกบการประมาณการราคา ระยะเวลา และคาความพยายามในการพฒนาซอฟตแวรแบบทวๆไป ทไมใชซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ ซงในสวนตอไปจะกลาวถงแบบจำาลองท ใ ช ก บ ซ อ ฟ ต แ ว ร ท พ ฒ น า บ น เ ว บ น น ค อ Web Model

2.3.2 วธก�รแบบ Web Model

Web Model เปนแบบจำาลองทใชในการประมาณการระยะเวลาและความพยายามในการพฒนาซอฟตแวรท พฒนาบนเวบ [1] แบบจำาลองนสรางโดย Donald J. Reifer จาก Reifer Consultants ซงพฒนามาจาก COCOMO II ในชวงการออกแบบในสวนระยะเร มแรกของการพฒนา โดยแบบจำาลองนทำาการศกษาความสมพนธของตวแปรทเกยวของกบการพฒนาซอฟตแวรบนเวบ (Web Model) เกบขอมลแบบ Expert Judgment มาจากเวบแอปพลเคชน 46 โครงการ และใชวธการทางสถต Regression Analysis ในการหาค า ก า ร ป ร ะ ม า ณ ก า รแบบจ ำาลอง Web Model ได พฒนาจาก COCOMO II และใช ต วแปร Cost Drivers และ Effort Multipliers บางต วจาก COCOMO II มาคำานวณในสมการ ซงแบบจำาลองนใชคาคงท 2 คา คายกกำาลง 2 คา ขอมลคาของ Cost Drivers และขนาดผลคณทแสดงในสมการท 2.11 และ สมการท 2.12

9

1)(1

iSize

Pcd iAEffort

…………..……..…สมการท 2.11

28

2PEffortBDuration

………….………….สมการท 2.12

ซงEffort คอ ค า ค ว า ม พ ย า ย า ม ท ใ ช ใ น พ ฒ น าซ อ ฟ ต แ ว ร ท พ ฒ น า บ น เ ว บA and B คอ คาคงทของโครงการจาก Web ModelP1 and P2 คอ ค าคงท ท เป นค ายกก ำาล งของ Web Modelcdi คอ คา Cost Drivers เปนคาสงแวดลอมตางๆใ น ก า ร พ ฒ น า

มจำานวน 9 ตวแปร โดย i มคาตงแต 1-9Size คอ จ ำา น ว น ข อ ง Web ObjectDuration คอ คาระยะเวลาในการพฒนาซอฟตแวรทพฒนาบ น เ ว บ

ต�ร�งท 2.6 Web Development Model Parameter ValuesWeb Development Model

Parameter ValuesA B P1 P2

แบบอคอมเมรซWeb based electronic commerce

2.3 2.0 2.05

*

เวบแอปพลเคชนเกยวกบการเงนFinancial / trading applications

2.7 2.2 2.05

*

เวบแอปพลเคชนเชงธรกจตอธรกจBusiness to business applications

2.0 1.5 1.00

*

เวบแอปพลเคชนยทลต 2.1 2.0 1.0 *

29

Web based information utilities

0

ต�ร�งท 2.7 ตารางแสดงคา Cost Drivers ของ Web Model

RatingAttribute VL LO N

MHI V

Hผลคณของความนาเชอถอ และ ค ว า ม ซ บ ซ อ นProduct Reliability and Complexity (RCPX)

0.63 0.85

1.00

1.30 1.67

ค ว า ม ย า ก ข อ ง PlatformPlatform Difficulty (PDIF)

0.75 0.87

1.00

1.21 1.41

ค ว า ม ส า ม า ร ถ ส ว น บ ค ค ล Personnel Capability (PERS)

1.55 1.35

1.00

0.75 0.58

ป ร ะ ส บ ก า ร ณ ส ว น บ ค ค ลPersonnel Experience (PREX)

1.35 1.19

1.00

0.87 0.71

ความสะดวกในการใชเคร องมอแ ล ะ อ ป ก ร ณ ต า ง ๆ Facilities of Tools and Equipment (FCIL)

1.35 1.13

1.00

0.85 0.68

ก า ร ก ำา ห น ด ต า ร า ง เ ว ล าScheduling (SCED)

1.35 1.15

1.00

1.05 1.10

ก า ร น ำา ก ล บ ม า ใ ช ใ ห ม Reuse (RUSE)

1.45 1.31

1.00

0.85 0.62

ก า ร ท ำา ง า น เ ป น ท มTeam Work (TEAM)

1.35 1.20

1.00

0.75 0.65

ประส ทธ ภ าพ ในข นต อนกา รท ำา ง า นProcess Efficiency (PEFF)

Not Rate

Not Rate

1.00

Not Rate

Not Rat

30

e

ในสมการท 2.11 เปนสมการทหาคาความพยายาม หรอ Effort โดยคา A คอคาคงทของลกษณะของซอฟตแวรทพฒนาบนเวบทจะทำาการประมาณการ โดยมอยดวยกน 4 ลกษณะดงทแสดงในตารางท 2.6 จากนนผประมาณการจะตองนำาคา Cost Drivers ในตารางท 2.7 ทง 9 ตวแปรมาคำานวณหาคานำาหนกในแตละโครงการการพฒนาซอฟตแวร วามปจจยใดบางทอาจจะมผลตอการพฒนาซอฟตแวร ซงมลกษณะคลายกบ Effort Multipliers ของ COCOMO II แตตางกนตรงท ของ COCOMO II ม 14 คา และคานำาหนกนนคดมาจากขอมลทางสถตของการพฒนาซอฟตแวรภายใตสภาพแวดลอมของบรษท IBM [8] แตคา Cost Drivers ของแบบจำาลองเวบโมเดลเปนคานำาหนกทคดมาจากคาทางสถตของการพฒนาซอฟตแวรในรปแบบของเวบจำานวน 46 โครงการ [3] จากนนกนำาคามาคณกบขนาดของซอฟตแวร โดยในสวนนแบบจำาลองเวบโมเดลไดใชวธการของฟงกชนพอยตและเวบออบตเจกดงตารางท 2.3 มาใชเปนตววด [4] ดงแสดงโครงสรางแบบจ ำาลองของตววดขนาดของการพฒนาซอฟตแวรประเภทเวบในรปท 2.2 และยกกำาลงดวยคาคงทท ม ก ำา ห น ด ไ ว ใ น ต า ร า ง ท 2.

31

Multi-media

Internal Logical File

Web building blocks

Scripts External Interface Files

External Inputs External Outputs

Links (xml, html &query language lines)

Transform Center

External Inquiries

รปท 2.2 แบบจำาลองของตวทำานายในการวดขนาดของ Web Model

ตววดของ Web Model ดงทแสดงไวในรปท 2.2 ประกอบไปดวยวธการวดแบบ Function Point 5 แบบ คอ External Input, External Output, External Inquiries, External Interface Files และ Internal Logical Files ตววดแบบ Web Object ค อ Web building blocks, Multi-media, Scripts , Links (xml, html &query language lines ) เปนตน

ในสวนของสมการท 2.12 เปนสมการทใชหาคาระยะเวลา ซงจะนำาเอาคา Effort จากสมการท 2.11 มายกกำาลงดวยคาคงททมกำาหนดไวในตารางท 2.6

วธการของแบบจำาลอง Web Model วธการทสามารถประมาณการความพยายามและระยะเวลาของการพฒนาซอฟตแวรทพฒนาบนเวบไดถกตองใกลเคยงมาก แตแบบจำาลองนยงไมมการกำาหนดการวดขนาดของขอมลประเภทมลตมเดย เชน ภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพวดโอ และเสยง ไวมากนก ทำาใหยงไมสามารถไปใชในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนไดอยางถกตอง เนองจากขอมลของเนอหาบทเรยนออนไลนสวนใหญเปนขอมลเกยวกบมลตมเดย ขอความ ภาพนง ภาพเคลอนไหว ภาพวดโอ และเสยง ดงนนในงานวจยนผวจยจงไดสรางตววดขนาดของมลตมเดยไฟลเพอใชในการวดขนาดของการพฒนาซอฟตแวรท พฒนาบนเว บ ด งจะ ได กล าว ในรายละ เอ ยดต อ ไป ในบทท 3

32

2.4 ซอฟตแวรบรห�รจดก�รระบบก�รเรยนก�รสอนออนไลน

การเรยนรแบบออนไลน หรอ บทเรยนออนไลน เปนการศกษาและเรยนรผ านเครอขายคอมพวเตอร อนเทอรเนต (Internet) หรออนทราเนต (Intranet) เปนการเรยนรดวยตวเอง ผเรยนจะไดเรยนตามความสามารถ และความสนใจของตน โดยเนอหาของบทเรยนซงประกอบดวย ขอความ รปภาพ เสยงวดโอและ มลตมเดยอนๆ จะถกสงไปยงผเรยนผาน Web Browser โดยผเรยน ผสอนและเพอนรวมชนเรยน ทกคนสามารถตดตอปรกษา แลกเปลยนความคดเหนระหวางกนไดเชนเดยวกบการเรยนในชนเรยนปกตโดยอาศยเครองมอการตดต อส อสารท ท นสมย (e-mail, web-board, chat) จงเปนการเรยนสำาหรบทกคน เรยนได ทกเวลา และทกสถานท (Learn for all : anyone, anywhere and anytime)

การนำาบทเรยนออนไลน ไปใชประกอบการเรยนการสอนสามารถทำาได 3 ลกษณะ ดงน

1. สอหลก (Comprehensive Replacement) เปนการนำาบทเรยนออนไลนไปใชในลกษณะแทนทการบรรยายในหองเรยน ผเ ร ย น จ ะ ต อ ง ศ ก ษ า เ น อ ห า ท ง ห ม ด แ บ บ อ อ น ไ ล น

2. สอเสรม (Supplementary) นอกจากเน อหาท ปรากฏในลกษณะ บทเรยนออนไลน แลว ผเรยนยงสามารถศกษาเนอหาเดยวกนนในลกษณะอน ๆ เชน จากเอกสารประกอบการสอน เป นตน การใช บทเรยนออนไลน ในลกษณะนผ สอนเพยงตองการใหผเรยนมทางเลอกอกทางหนงส ำาหรบการเขาถงเ น อ ห า

3. สอเตม (Complementary) ผสอนออกแบบเนอหาใหผเรยนเ ข า ไ ป ศ ก ษ า เ น อ ห า เ พ ม เ ต ม จ า ก บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

33

LMS บางประเภทสามารถทจะสรางเนอหาบทเรยนออนไลนจาก LMS ไดเลย แตในงานวจยน ยงไมครอบคลมในสวนของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนผาน LMS ซงจะไดอธบายรายละเอยดไวในภาคผนวก

2.5 ค�วดคว�มถกตองของก�รประม�ณก�ร

ความถกตองของประมาณการจะมมากหรอนอยขนอยกบวาไดคาใกลเคยงกบคาจรงมากหรอนอยเพยงใด ถาคาจรงตางจากคาทพยากรณ มากคาความคลาดเคลอนกจะมสง และในทางตรงขามถาหากพยากรณไดใกลเคยงกบคาจรงคาความถกตองกจะสง คาความถกตองของการพยากรณเปนฟงกชนการพยากรณทไมตองคำานงถงทศทาง โดยคาฟงกชนของคาความคลาดเคลอนทใชชวยวดความถกตองไดแก MAPE (Mean Absolute Percentage Error) เปนคาวดความถกตองของการพยากรณทวดจากคาความคลาดเคลอนของการพยากรณ ท เท ยบก บค าจร ง ด งสมการท 2.13 โดยไมค ดค าเ ค ร อ ง ห ม า ย

คา MAPE เปนคาวดความแมนยำาทไมมหนวย จงเหมาะทจะใชกบการเปรยบเทยบวธพยากรณเดยวหรอเมอใชอนกรมเวลาชดเดยวกน [14]

.............................สมการท 2.13

โดยei คอ ค า จ า ก ก า ร ป ร ะ ม า ณ ก า รai คอ ค า ข อ ม ล จ ร งn คอ จ ำา น ว น ข อ ง ข อ ม ล ท ง ห ม ดi คอ ข อ ม ล ท ง ห ม ด จ ำา น ว น n ต ว

34

ซงในงานวจยนไดใชคา MAPE ในการเปรยบเทยบวา แบบจำาลองใดทจะประมาณการระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนไดใกลเคยงกบเวลาจรงมากทสด

35

บทท 3

วธก�รดำ�เนนก�รวจย

แนวทางในการประมาณการราคาในการพฒนาซอฟตแวรนนมงเนนถงการทำาการประมาณการขนาดความพยายามและระยะเวลาเปนสำาคญ เพราะเปนสงทจำาเปนทผบรหารโครงการตองใชการตดสนใจในดำาเนนงานไดอยางถกตอง หรอใกลเคยงมากทสด เพอจะไดนำาเอาขอมลไปป ร ะ ม า ณ ร า ค า ต น ท น แ ล ะ ก ำา ไ ร ต อ ไ ป ไ ด

3.1 แบบจำ�ลองวงจรในก�รพฒน�เน 0อห�บทเรยนออนไลน

การพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน จะเรมจากการเกบขอมลเนอหารายละเอยดจากผเชยวชาญเนอหา (Subject Matter Expert) จากนนขอมลจะถกวเคราะหและแบงเปนสวนๆ โดยผออกแบบการสอน (Instructional Designer) ซ ง ข อ ม ล ท แ บ ง แ ล ว จ ะ เ ร ย ก ว า

เฟรม ขอมลในแตละเฟรมจะถกนำามารวบรวมอกครงโดยผผลตสอ“ ”ประกอบในการสอน (Producer) โดยขอมลในแตละเฟรมจะถกแบงตามวตถประสงคการเรยนร และจะถกรวมออกมาเปนกลมของเนอหา ซงจะเรยกวา SCO (Shareable Content Object) [15] เพอทจ ะ ไ ด น ำา ไ ป ท ำา เ ป น แ พ ก เ ก จ ต อ ไ ป ด ง ร ป ท 3.3

36

Frame

Frame

Frame

Frame

Frame

Shareable Content Object

รบขอมล

วเคราะหขอมล

รปท 3.3 แบบจำาลองการวเคราะหและแบงเนอหา

37

รปท 3.4 แบบจำาลอง Content Life Cycle Mode

Frame

Frame

Frame

Frame

Frame

Frame

Raw Data

Segmentation

Instructional Design

Build Publishขอมล (Asset)

ชนดของขอมลภาพนงภาพเคลอนไหวภาพวดโอเสยง

แหลงทมาสรางเอง, มการแกไขไดรบมา

ประเภทของขอมลตองมกระบวนการแกไขเพม

ลกษณะเชอมโยงHyperlinkHot SpotJava Script

งานวจยนจะหาโมเดลในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในสวนขนตอนของการพฒนา จนถงขนตอนเผยแพร (Publish) ไปเปนซดหรอแพกเกจ SCORM

โดยจะประม�ณก�รกบก�รพฒน�ทใชเครองมอไมอตโนมต Authoring Tool เชน Web Authoring Tool, Photo Editor, Text Editor

Factorsขอมลทจด

แบงเรยบรอย เชน PPT

ขอมลทไมแบง

เชน เอกสาร หรอ หนงสอ

OnlineเวบเพจSCOR

M

Offlineซด

38

แบบจำาลองในรปท 3.4 นแสดงวงจรขนตอนการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน โดยเร มจากผเช ยวชาญเนอหา (Subject Matter Expert) ซงอาจจะเปนอาจารยผสอน เปนผทใหขอมลกบผออกแบบการสอน (Instructional Designer) หรอนกวชาการศกษา เพอวเคราะหและแบงเนอหาเปนสวนๆ (Frame) เชน อาจจะแบงตามสปดาห แบงตามวตถประสงคการเรยนร หรอแบงตามบทเรยน แลวท ำา ก า ร ส ร า ง Story Board เ พ อ จ ะ ใ ส ข อ ม ล เ น อ ห า ล ง ไ ป

เมอแบงขอมลในสวนนเรยบรอยแลว ผผลตสอประกอบในการสอน (Producer) จะทำาหนาทพฒนาเนอหาบทเรยน รวมทงใสรายละเอยดของการแสดงผลหรอปฏ สมพนธตามท Story Board ได ถกอ อ ก แ บ บ ไ ว

ใน Story Board จะมการระบเนอหา รปภาพ ชอไฟล เวลาของการแสดงผล (ในกรณทเปนวดโอ หรอ เสยง) รวมทงระบทมาของไฟลเหลานนดวย หลงจากนนผผลตสอประกอบในการสอน (Producer) และโปรแกรมเมอร (Programmer) จะเปนผพฒนาเนอหาตอไปจ น ถ ง ข น ต อ น ก า ร เ ผ ย แ พ ร แ ล ะ ท ำา เ ป น แ พ ก เ ก จ SCORM

3.2 ข0นตอนก�รดำ�เนนง�นวจย

งานวจยนจะทำามงเนนไปทการสรางแบบจำาลองเพอประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนทอยในรปแบบของซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ และการสรางตววดขนาดของขอมลทเปนมลตมเดย โดยอาศยการเกบขอมลจากแบบฟอรมทใชในการออกแบบบทเรยน (Story Board) ซงจะเรยกตววดขนาดนวา Story Board Point (SBP) ซงจะไดกลาวในรายละเอยดตอไปในบ ท ท 4

39

ขนตอนการดำาเนนงานวจยเร มจากการเกบขอมลของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน โดยทำาการเกบขอมลจากหนวยงานหรอบรษทท ผ ล ต เ น อ ห า ซ ง ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ข อ ม ล ด ง น

1. ลกษณะของเนอหารายวชาทใชทำาวาประกอบดวยขอมลอะไรบาง2. ระยะเวลาทใชในการพฒนาในแตละรายวชา โดยหนวยของระยะ

เวลาเปนจำานวนเดอนทใชในการพฒนา 1 คนตอ 1 รายวชา (Person Month)

3. ระยะเวลาทใชวเคราะหเนอหาวชาเพ อสรางเอกสาร Story Board

4. ร ป แ บ บ ข อ ง เ อ ก ส า ร Story Board ข อ ง แ ต ล ะ บ ร ษ ท5. ลกษณะของสอทใชสรางเนอหา เชน ภาพนง ภาพเคลอนไหว

เ ส ย ง ฯ ล ฯ6. นำาขอมลทไดมาทำาการวเคราะหเพอกำาหนดลกษณะการเกบ

ขอมลใน Story Board ทเหมาะสมในแตละบทเรยน โดยเนอหาป ร ะ ก อ บ ด ว ย- ลกษณะรปแบบการนำาเสนอ, ภาพเคลอนไหว และสออนทใช

ประกอบ- การเชอมโยงไปยงขอมลหรอเวบไซต- การเชอมโยงไปยงแบบทดสอบ - ภาพอนๆ ทเกยวของ - การสรางสอเคลอนไหวและภาพยนตร- การสราง Template ของ Background หลายแบบ เพอ

สามารถเปลยนแปลงได

3.2.1 วธดำ�เนนก�รวจย

1. สมภาษณการทำางานของนกวเคราะหและออกแบบเน อหา2. ว เ ค ร า ะ ห Story Board ข อ ง แ ต ล ะ บ ร ษ ท3. เกบขอมลเกยวกบวธการพฒนาและระยะเวลาในการทำาภาพ

เ ค ล อ น ไ ห ว แ ล ะ ข อ ม ล ม ล ต ม เ ด ย

40

4. เกบขอมลขนตอนการดำาเนนงานจาก 5 กลมบคคลทมบทบาทและมส วนเก ยวของก บการท ำา เน อหาบทเร ยนออนไลน - ผเชยวชาญเนอหา (Subject Matter Expert)- ผออกแบบการสอน (Instructional Designer)- ผผลตสอประกอบในการสอน (Producer)- โปรแกรมเมอร (Programmer)- ผดแลระบบ (Administrator)

เมอเกบขอมลตางๆเรยบรอยแลว ขนตอนตอไปคอการกำาหนดตวแปรทมผลตอการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนเพอหาแบบจำาลองในการว ด ค ว า ม ซ บ ซ อ น ข อ ง ข อ ม ล ม ล ต ม เ ด ย ไ ด แ ก ภาพนง

- จำานวนภาพนง- ขนาดของภาพนง (ใชหนวยพกเซล Pixel)- แหลงทมา (ถายจากลอง, Digital, วาดเอง)- ชนดของไฟล (GIF, JPG, PNG, AI, PSD)- ขนาดของไฟล (ใชหนวย Byte)- การประมวลผลอนๆ (ตองมาตกแตงเพมเตมหรอไม)

เสยง- ขนาดของไฟล (ใชหนวย Byte)- เวลาทใชในการเลนของไฟลเสยง (ใชหนวยเปนวนาท)- แหลงทมา (จากเทป analog, ไฟลเสยงดจตอล) - ชนดของไฟล- การประมวลผลอนๆ (ตองมาแปลงขอมลหรอลดขนาดของ

ไฟลหรอไม)ภาพเคลอนไหว

- ขนาดของไฟล (ใชหนวย Byte)- เวลาทใชในการเลนของไฟลภาพเคลอนไหว (ใชหนวยเปน

วนาท)

41

- แหลงทมา (จากเทป analog, ไฟลดจตอล) - ชนดของไฟล

สอมลตมเดยอนๆ- ขนาด- เวลาทใช- แหลงทมา

ขอมลเนอหาหนาเวบ- จำานวนเนอหา (หนา)- เปอรเซนของเนอหาในการแสดงผลตอ 1 หนาเวบ

แบบทดสอบ- จำานวนแบบทดสอบ- ลกษณะของแบบทดสอบ

ซงจากตวแปรเหลานจะนำาไปสโมเดลเพอหาคาความซบซอนของขอมลทจะนำามาเปนเนอหาหรอสอทประกอบในบทเรยนออนไลน โดยผลลพธทไดกคอคาความซบซอนของเนอหาในแตละแบบ และนำาไปสการหาแบบจำาลองความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาของบทเ ร ย น อ อ น ไ ล น

3.2.2 ก�รวเคร�ะหสวนประกอบลกษณะของเน0อห�ร�ยวช�

การวเคราะหสวนประกอบของเนอหา ท ำาโดยการดขอมลบทเรยนออนไลน สำารวจในแตละเนอหารายวชาวามขอมลลกษณะแบบใดบาง ซงขอมลนนเปนเนอหาบทเรยนออนไลนททำาเปนซดแลว โดยขอมลท ง ห ม ด ป ร ะ ก อ บ ด ว ย

1. ห น า เ ว บ เ พ จ เ ช น ไ ฟ ล HTML, HTM2. ไ ฟ ล ท เ ป น ข อ ม ล เ น อ ห า ว ช า เ ช น ไ ฟ ล WORD, PDF3. ไ ฟ ล ร ป ภ า พ เ ช น GIF, PNG, JPG4. ไ ฟ ล เ ส ย ง เ ช น WMA5. ไ ฟ ล ว ด โ อ เ ช น ASF, WWV

42

6. ไ ฟ ล โ ป ร แ ก ร ม เ ช น XML, CSS, JS7. ไ ฟ ล ภ า พ เ ค ล อ น ไ ห ว ห ร อ แ อ น น เ ม ช น เ ช น SWF

หลงจากนนไดสมภาษณการทำางานของโปรแกรมเมอรททำาซอฟตแวรประเภทเนอหาบทเรยนออนไลนของบรษทตางๆ โดยสมภาษณดวยแบบสอบถามและสมภาษณดวยตวเอง ซงผวจยไดสรปลกษณะของต วว ดขอม ล เพ อจะแบงขอม ล เป น 3 ระด บ ค อ ซบซอนน อย (Simple) ซ บ ซ อ น ป า น ก ล า ง (Average) แ ล ะ ซ บ ซ อ น ม า ก (Complex) ด ง ต า ร า ง ท 3.4

ต�ร�งท 3.4 แสดงตววดและการกำาหนดขนาดของความซบซอน

ตววด ร�ยละเอยดของก�รวดห น า เ อ ก ส า รเวบเพจText Pages and Graphics

Simple- มขอมลทเปนขอความ 20 %- ขอมลทเปนรปภาพและเชอมโยงไปขอมล

อนๆ 80 %Average- มขอมลทเปนขอความ 80 %- ขอมลเป นร ปภาพเช อมโยงไปขอมลอน

20%Complex- มขอมลทเปนขอความ 100 %

หนาแบบทดสอบTest Pages

Simple- เปนไฟลเชอมโยงแลวสงงานนอกระบบAverage- แบบตวเลอก เตมคำา เลอกผดถก จบคComplex- เปนเกมสแอนนเมชน

รปภาพGraphics

Simple- ภาพสรางใหม ขนาดเลก นอยกวา 150

Pixels

43

- ม Layers ระหวาง 5-10Average- ภาพสรางใหม ขนาดระหวาง 150-500

Pixelsม Layers ระหวาง 11- 15

ต�ร�งท 3.1 แสดงตววดและก�รกำ�หนดขน�ดของคว�มซบซอน (ตอ)

ตววด ร�ยละเอยดของก�รวดรปภาพGraphics

Complex- ไฟลทมขนาดตงแต 500 Pixels ขนไป- ม Layers 15 layer ขนไป

ภาพเคลอนไหวAnimation

Simple- ไฟลทมขนาดเลก นอยกวา 100 Pixels- ไฟลทม Layers ระหวาง 5-10 - ไฟลทได รบมาจากผใชท ไมต องแกไขร ป

Icon เชน ปม เมนAverage- ไฟลทมขนาดระหวาง 100-300 Pixels- ไฟลท ม Layers ระหวาง 11- 15 เชน

Clip โฆษณา BannerComplex- ไฟลทมขนาดระมากกวา 300 Pixels- ไฟลทม Layers 15 layers ขนไป - ใช Animation ซบซอน เชน Banner,

Flash สอวดโอและเสยงStreaming Medias

Simple- ไฟลทมความยาวไมเกน 60 วนาท- ไฟลทไมตองมการตดตอนำาเอาไปใชไดทนทAverage

44

- ไฟลทมความยาว 60-300 วนาท- ไฟลทตองมการตดตอบางเลกนอย- ใส Effect หรอ ขอความในไฟลวดโอComplex- ไฟลทมความยาวเกน 300 วนาท- ไฟลทจะตองมาการพฒนามาก เชน การ

แปลงไฟล ตดตอไฟลเพม Effect ตางๆอนๆ Others - ขอมลอนๆทไมไดอยในตาราง

รปท 3.5 หนาจอของโปรแกรมทใชในการนบและแบงความซบซอนของขอมล

45

การสำารวจขอมลการซดบทเรยนออนไลนและการสมภาษณบรษททพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนพบวาขอมลนนแบงออกไดเปน 5 ป ร ะ เ ภ ท ห ล ก ด ง ต า ร า ง ท 3.4 ป ร ะ ก อ บ ด ว ย

1. หนาเอกสารเวบเพจ (Text Pages and Graphics)โดยผวจยไดสรปการวเคราะหตววดขนาดความซบซอนในการพฒนาหนาเอกสารเวบเพจโดยใชปรมาณขอมลและปรมาณของรปภาพใ น แ ต ล ะ ห น า ข อ ง ก า ร แ ส ด ง ผ ล เ ป น ห ล ก ก ล า ว ค อ

- ถาเอกสารเวบเพจหนาใดมรปมาก ขอความนอยคดเปนสดสวนขอความตอรป เปน 20:80 ใหถอวาหนาเวบเพจนนมความซบซอนนอย

- ถาสดสวนขอความตอรป เปน 80:20 ใหถอวาซบซอนปานกลาง

- ถาหนาเวบเพจใดมขอมลเปนตวอกษรทงหมดกใหถอวาหนาเวบนนมความซบซอนมาก โดยในการสำารวจขอมลนไดการนบและดหนาเวบแบบทำาเอง (Manual)

2. หนาแบบทดสอบ (Test Pages) ในการสำารวจขอมลบทเรยนออนไลนในชดน ไดขอมลของแบบทดสอบคอนขางนอย แตผวจยกไดสรปความซบซอนของแบบทดสอบโดยใชรปแบบของการพฒนาแบบทดสอบเปนเกณฑในการวดความซบซอน กลาวค อ

- ถาแบบทดสอบเปนลกษณะทแบบทดสอบทมโจทยบนเวบแตใหสงคำาตอบนอกระบบ ลกษณะแบบนใหถอวามความซบซอนนอย

- ถาแบบทดสอบเปนลกษณะทจะตองพฒนาในรปแบบทเปนแบบตวเลอก เตมคำา เลอกถกผด หรอจบค ทเปนลกษณะของแบบทดสอทใช ภาษาประเภท Script เชน Java Script ลกษณะแบบนใหถ อวาเปนมความซบซอนปานกลาง

46

- ถาแบบทดสอบมลกษณะทเปนภาพเคลอนไหว เชน เกมสแอนนเมชน มปฏสมพนธโตตอบได และใชโปรแกรมประเภทแอนน เมชน เชน Macromedia Flash ในการพฒนา ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนมาก

3. รปภาพ (Graphics) ในสวนของรปภาพหรอภาพนง ผวจยไดกำาหนดความซบซอนโดยแบงจากขนาดของภาพซงใชหนวยพกเซล (Pixel) หรอ จำานวนเลเยอร (Layers) ของภาพ ซงในการนบจำานวนของบทเรยนออนไลนทเปนชดขอมลน ผวจยใชตววดทเปนขนาดของภาพ (พกเซล) เพยงอยางเดยว เนองจากไมสามารถทราบวาในแตละภาพนนมการสรางโดยใชขอมลจำานวนก Layers แตถาหากใชแบบจำาลองนกบบทเรยนออนไลนทจะพฒนาขนใหม กสามารถทจะใชตววดทเปน Layers ได โดยตวว ด แ บ ง เ ป น

- ถาภาพสรางใหม ขนาดเลก นอยกวา 150 Pixels หรอม Layers ระหวาง 5-10 Layers ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนนอย

- ถ า ภาพท ม ขนาดระหว าง 150-500 Pixels หร อม Layers ระหวาง 11-15 Layers ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนปานกลาง

- ถ าภาพท ม ขนาดต ง แต 500 Pixels ข น ไป หร อม Layers ตงแต 15 Layers ข นไป ล กษณะแบบนให ถอวาเปนมความซบซอนมาก

- ซงในสวนนผวจยใชโปรแกรมเพอนบขอมลภาพนงเหลาน โดยจะแสดงหนาจอโปรแกรมใน รปท 3.5

4. ภาพเคลอนไหว (Animations) เป นขอมลทผ วจยตองนบขอมลแบบทำาเองดวยมอ (Manual) เนองจากไฟลแอนนเมชนสวนใหญเปนไฟลแบบปด (Closed Standard) ไมสามารถใชโปรแกรมนบได ซงไดแบงความซบซอนโดยแบงตามขนาดของ

47

ไฟลมหนวยเปนพกเซล จำานวน Layers และประเภทของขอมล โ ด ย ส ร ป ค ว า ม ซ บ ซ อ น ค อ

- ถาไฟลท มขนาดน อยกวา 100 Pixels หรอ ไฟลท ม Layer ระหวาง 5-10 Layers หรอเปนไฟลทไดรบมาจากผใชทไมตองแกไขรป Icon เชน ปม เมน ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนปานนอย

- ถาไฟลทมขนาดระหวาง 100-300 Pixels หรอเปนไฟลท ม Layers ระหว าง 11- 15 เช น Clip โฆษณา , Banner ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนปานกลาง

- ถาไฟลทมขนาดระมากกวา 300 Pixels หรอเปนไฟลทม Layers 15 layers ขนไป หรอเปนไฟล Animation ซบซอน เชน Banner, Flash ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนมาก

5. สอวดโอและเสยง (Streaming Medias) ผวจยใชโปรแกรมในการวดขนาดของความซบซอนโดยแบงความซบซอนโดยใชขนาดของไฟลมหนวยเปนพกเซล และระยะเวลาของไฟลในแสดงขอมลเสยงหรอขอมลวดโอ โดยจะแสดงหนาจอโปรแกรมในรปท 3.5

- ถาไฟลทมความยาวไมเกน 60 วนาท หรอไฟลทไมตองมการตดตอและสามารถนำาเอาไปใชไดทนท ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนนอย

- ถาไฟลทมความยาว 60-300 วนาท หรอไฟลทตองมการตดตอบางเลกนอยและมการใส Effect หรอขอความในไฟลวดโอ ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนปานกลาง

- ถาไฟลทมความยาวเกน 300 วนาท หรอไฟลทจะตองมการพฒนามาก เชน การแปลงไฟล ต ดตอไฟล เพ ม

48

Effect ตางๆ ลกษณะแบบนใหถอวาเปนมความซบซอนมาก

รปท 3.6 ขอมลทรวบรวมหลงจากแบงดวยโปรแกรม

ในรปท 3.6 แสดงขอมลของบทเรยนออนไลนทถกรวบรวมไวในโ ป ร แ ก ร ม ต า ร า ง ค ำา น ว ณ เ พ อ ท จ ะ ไ ว ใ น ใ น ก า ร ว จ ย ต อ ไ ป

49

3.2.3 ระยะเวล�ทใชในก�รพฒน�เน0อห�บทเรยนออนไลน

ระยะเวลาของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน ได มาจากการสมภาษณผผลตสอประกอบในการสอนและโปรแกรมเมอรของบรษททพฒนาเนอหา เพอนำามาเปนขอมลการพฒนาจรงและใชในการเปรยบเท ยบก บขอม ลท จะประมาณการ ขอม ล เหล าน นประกอบด วย- ขอมลระยะเวลา (เดอน) ของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน

โดยเรมตงแตทำา Story Board เสรจเรยบรอยจนถงพฒนาเสรจสน

- ระยะเวลาของการเกบขอมลเพอทำา Story Board- ระยะเวลาเฉลยของการพฒนาขอมลมลตมเดยของนกออกแบบ

กราฟกของแตละบรษท- จำานวนระยะเวลา (ป) ของประสบการณของการทำางานของผผลต

สอประกอบ โปรแกรมเมอร ผออกแบบการสอน และผดแลระบบ- คาใชจายตางๆ ในการพฒนา- จำานวนคนทใชในการพฒนาของแตละทมดงจะแสดงรปตวอยางแบบฟอรมการสมภาษณในรปท 3.5 และรปท

3.6

50

รปท 3.7 ภาพแสดงแบบฟอรมทใชในการเกบขอมลบทเรยนออนไลน

รปท 3.8 แบบฟอรมทใชในการเกบขอมลการทำางานของผพฒนาเนอหา

ในรปท 3.5 แสดงตวอยางของแบบสอบถาม โดยผทำาแบบสอบถามจะมาจากผผลตสอการเรยนการสอนของบรษททผลตสอการสอนใหมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญญบร นกโปรแกรมเมอรทวไปททำางานทางดานออกแบบเวบไซต ผดแลระบบเครอขาย ผเชยวชาญเนอหา และผททำาหนาทออกแบบการสอน ซงผวจยไดเกบขอมลเกยวกบวธในการประมาณการของแตละบรษทวามวธในการประมาณการราคาคาใชจาย ความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาซอฟตแวรทพฒนาบนเวบอยางไร เพอใชวเคราะหในงานวจยครงนดวย ดงทแสดงแ บ บ ฟ อ ร ม ใ น ร ป ท 3.8

51

ตวแปรเหลานจะนำาไปสแบบจำาลอง เพอหาคาความซบซอน หรอความยากในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน โดยผลทไดกคอ แบบจำาลองการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเ ร ย น อ อ น ไ ล น ต อ ไ ป

3.2.4 รปแบบของ Story Board

ผวจยไดทำาการสำารวจและศกษาการทำา Story Board และแบบฟอรมทมสวนเกยวของในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน จากบรษท โรงเรยน และมหาวทยาลยทมกลมคนทพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน พบวาบางแหงจะใชโปรแกรมนำาเสนอ (Presentation) ทำาตวอยางเป น Prototype เพ อใหง ายต อการมองเหนภาพของบทเรยนออนไลนทจะออกมา และสามารถทจะใสรายละเอยดการเคลอนไหวลงไปได บางแหงจะทำาลงในโปรแกรมประมวลผลคำา บางแหงทำาลงกระดาษ แตสวนใหญกจะไมมการใสรายละเอยดเกยวกบขอมลของเนอหาทจะทำาลงไป เชน ทมาของภาพ ชอภาพ ลงคไปยงเอกสาร หรอห น า ใ ด ๆ เ ป น ต น

ผวจยจงไดออกแบบฟอรมเพอใหสามารถใสขอมลทควรม ตำาแหนงของการการวาง Layout ทเหมาะสม ทสามารถทำาใหผเช ยวชาญเนอหา ผ ออกแบบการสอน ผผลตส อประกอบในการสอน และโปรแกรมเมอร โดยใหทกคนสามารถอานแบบฟอรม Story Board น แ ล ว ม ค ว า ม เ ข า ใ จ ต ร ง ก น ไ ด

3.3 ก�รวเคร�ะหขอมลเพอสร�งแบบจำ�ลองสำ�หรบประม�ณก�รคว�มพย�ย�มและระยะเวล�ของก�รพฒน�เน0อห�บทเรยนออนไลน (EEEM)

เมอไดขอมลการพฒนาเนอหาจากรายวชาของมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญญบรทางผวจยไดนำาเอาขอมลทงหมดไปทดลองใชกบ

52

โมเดลทมอยก อนแลวค อแบบจ ำาลอง Web Model ซ งผลการทดลองนนพบวาคาเปอรเซนต ความคลาดเคลอนสมบรณเฉลย (Mean Absolute Percentage Error) ของแบบจำาลอง Web Model คดเปน 80.60% ซงเกดความคลาดเคลอนมาก สาเหตมาจากแบบจ ำาลอง Web Model นนใช ในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ ผวจยจ ง พ ฒ น า ต ว ว ด ใ ห ม ซ ง แ ส ด ง ใ น ต า ร า ง ท 3.4

เมอไดคานำาหนกของขอมลตววดใหมแลว ตอไปกท ำาการวเคราะห ขอมลแบบยอยสมการกลบ เพอนำาไปสการหาคาขนาดของเนอหาบทเรยนออนไลนทเรายงไมทราบ โดยขอมลทไดรวบรวมไวประกอบดวย

- จำานวนขอมลหนาเอกสารเวบเพจ หนาแบบทดสอบ รปภาพ ภาพเคลอนไหว สอวดโอและเสยง จำานวน 70 รายวชาทจะใชเปนฐานขอมลเพอทดลอง

- ขอมลคา Cost Drivers ซ งจะใชของแบบจ ำาลอง Web Model ในตารางท 2.7 โดยในการคำานวณนจะใหคา Cost Drivers เปน 1 หมายถงไมมผลตอสมการน

- คา A B P1 P2 ใหใชคา A = 2.1, B = 2.0, P1 = 1.0 และ P2 = 1.0 ซงเปนคาของการพฒนาเวบแบบเวบแอปพลเคชนยทลต ในตารางท 2.6

- คาระยะเวลาในการพฒนาหนวยเปน Person Month- หลงจากนนจงยอยสมการท 2.12 เพอหาคา Effort วาถาใช

เวลาในการพฒนาเทาน นาจะม Effort เทาไหร- หลงจากนนจงยอนสมการท 2.11 เพอเอาคา Effort ทไดไป

ยอนหาคา Size ของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน

เมอไดขอมลขนาดของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน (Size) มาแลวจากนนไดนำาขอมลหนาเอกสารเวบเพจ หนาแบบทดสอบ รปภาพ ภาพเคลอนไหว สอวดโอและเสยง ของรายวชาทมเนอหาใกลเคยงกน

53

ระยะเวลาในการพฒนาใกลเคยงกน 5 วชา แลวใชสมการเชงเสนหาค า น ำา ห น ก ข อ ง ต ว ว ด

เมอไดขอมลคานำาหนกของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนทง 5 ประเภทมาแลวกใชคานำาหนก แลวลองปรบคาไปเร อยๆ เพอหาคาทดทสด ทท ำาใหคา MAPE มคานอยทสด ซ งสมการและคาน ำาหนกจะแ ส ด ง ไ ว ใ น บ ท ท 4

54

บทท 4

ผลก�รวจย

งานวจยนมวตถประสงคทจะพฒนาแบบจำาลองในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนโดยใช Story Board การนำาเสนอผลงานวจยแบงเปน 4 สวนคอ

1. โมเดลทใชสำาหรบการประมาณการความพยายามในการพฒนาเ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

2. โมเดลทใชสำาหรบการประมาณการระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

3. ต ว ว ด ข น า ด ข อ ง ข อ ม ล ป ร ะ เ ภ ท ม ล ต ม เ ด ย4. ร ป แ บ บ ข อ ง แ บ บ ฟ อ ร ม Story Board ท เ ห ม า ะ ส ม

ผวจยไดออกแบบแบบจำาลองเพอใชในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนโดยใหใชชอวา E-learning content Effort Estimate Model (EEEM) แ ล ะสามารถลดขอผดพลาดในการประมาณการของแบบจำาลอง Web Model ไ ด ซ ง แ บ บ จ ำา ล อ ง ท ไ ด พ ฒ น า ข น ม า ค อ

…………….…..สมการท 4.14

………………...สมการท 4.15

ซงEffort คอ การวดความพยายามในการทำางานคด เ ป น person-hours

55

XjWj คอ ผลรวมของจำานวนขนาดของการพฒนาXj คอ ขนาดของ Story Board Point มจำานวน i ข อ ม ลWj คอ คานำาหนกของตวทำานาย มจ ำานวน i ขอมลA,B คอ ค า ค ง ท (โ ด ย ด ค า จ า ก ต า ร า ง ท 2.)cdi คอ Cost Drivers ม จ ำา น ว น i=9 ข อ ม ลP1,P2 คอ ค าคงท (โดยดค าจากตารางท 2.)

4.1 เปรยบเทยบค�คว�มคล�ดเคลอนในก�รประม�ณระยะเวล�ของแบบจำ�ลอง EEEM และ Web Model

จากสมการท 4.1 และ สมการท 4.2 ทผวจยไดออกแบบและพฒนาเพอวเคราะหขอมลรายวชาทง 70 รายวชา และไดนำารายวชาตวอยางรายวชาจำานวน 10 วชา มาทดสอบกบแบบจำาลองน พบวาแบบจำาลอง EEEM มความเหมาะสมในการประมาณการระยะเวลาและกำาลงคนทใชในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนมากกวาการประมาณการดวยแบบจำาลอง Web Model ซงผวจยไดนำาคาประมาณการระยะเวลามาวเคราะหหาคาเปอรเซนตความคลาดเคลอนเฉลยสมบรณ (MAPE) เทยบกบแบบจำาลอง Web Model โดยใชสมการท 2.13 ซงคำานวณจากการนำาคาของระยะเวลาจรงลบดวยคาของระยะเวลาของการประมาณการ หารดวยระยะเวลาจรง และคณดวย 100 โดยไดแบงเอาขอมลจำานวน 70 รายวชามาเปนขอมลเพอมาวเคราะห และใช 10 รายวชา เพอนำามาทดลองกบแบบจำาลองน จากผลการทดลองพบวาคาเปอรเซนตความคลาดเคลอนเฉลยสมบรณของ EEEM มคานอยกวา Web Model ใ น ท ก ร า ย ว ช า ด ง ต า ร า ง ท 4.5

ต�ร�งท 4.5 สรปผลค�เปอรเซนต คว�มคล�ดเคลอนเฉลยสมบรณ (MAPE)

56

ร�ยวช�

ค�เปอรเซนตคว�มคล�ดเคลอนเฉลยสมบรณ (MAPE)

EEEM ErrWeb Model

Errภาษาองกฤษ 1 5.21 86.41วอลเลยบอล 2.21 82.82วธการพฒนาคณภาพชวตและสงคม 23.16 86.98ลลาศ 11.62 85.07การถ ายเทความรอนและมวลสาร 17.15 84.71การจดการคณภาพอากาศ 36.92 77.76การบญชขนตน 1 21.73 83.06การเงนธรกจ 21.21 80.87ประวตเครองปนดนเผา 14.91 81.33แคลคลส 14.50 83.80คา MAPE จำานวน 10 รายวขา 16.86 83.28

ร ปท 4.9 เป นภาพกราฟแสดงการเปรยบเท ยบค า เปอรเซนต ความคลาดเคลอนเฉลยสมบรณ (MAPE) จำานวน 10 รายวชาทใชในการทดลองระยะเวลาทไดจากการประมาณการดวยแบบจำาลอง EEEM และ Web Model ซงจะเหนวาคา MAPE ของแบบจำาลอง EEEM ท เปนกราฟสเขม มคาตำากวา คาของ Web Model ทเปนกราฟสออนกวา

57

รปท 4.9 ภาพแสดงการเปรยบเทยบคา MAPE ระหวาง EEEM Time และ Web Model

4.2 Story Board Point (SBP) ตววดขน�ดของ EEEMในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาของการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนนนจะแตกตางกบการประมาณการซอฟตแวรทพฒนาบนเวบ ตรงทการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนจะเนนในเรองการทำาเนอหาทเกยวกบมลตมเดย มากกวาการเนนขนาดของฟงกชนการทำางานของโปรแกรม ดงนนจงไมสามารถใชขนาดของฟงกชนมาวดเนอหาบทเรยนออนไลนได ซงงานวจยนไดเสนอแบบจำาลองเพอใชวดเนอหาสำาหรบบทเรยนออนไลนโดยเฉพาะ โดยจะเรยกวา Story Board Point (SBP) นบขอมล Object ตางๆ ซ งได แสดงรายล ะ เ อ ย ด ไ ว แ ล ว ใ น ต า ร า ง ท 3.1

4.3 สรปขอมลค�นำ0�หนกของตววดขน�ด SBP

ในการใชตววด Story Board Point (SBP) อนดบแรกจะตองเร มการเลอกหนาเอกสารเวบเพจ หรอ หนาแบบทดสอบ จากนนใหจดกลมในรปแบบของความซบซอนทเหมาะสม และใหคะแนนของความซบซอน จากนนคำานวณผลรวมในแตละคอลมน ลำาดบสดทายหาผลรวมของจำานวนทคำานวณไดในแตละคอลมนมาคำานวณเปนจำานวนของ SBP

58

คานำาหนก (W) ทไดแสดงไวในตารางท 4.2 โดยให W1, W2, W3, W4, W5 … Wn แทนคานำาหนกหนาเอกสารเวบเพจ, หนาแบบทดสอบ, รปภาพ, ภาพเคลอนไหว, สอวดโอและเสยงตามลำาดบ สรปค า น ำา ห น ก ไ ด ด ง ต า ร า ง ท

ต�ร�งท 4.2 สรปคาขนาดของนำาหนกทใช

Story Board Point PredictorsComplexity weightLow Avera

ge Highหนาเอกสารเวบเพจ (Text Pages and Graphic) 1 2 4หนาแบบทดสอบ (Test Pages) 1 2 6รปภาพนง, กราฟก (Graphics) 1 2 3ภาพเคลอนไหว (Animation) 3 5 8สอวดโอและเสยง (Streaming Media) 1 2 3อนๆ Other 2 4 6

ตารางท 4.2 เปนการสรปคาทจะกำาหนดคานำาหนกความซบซอน เพอนำาเอามาคณกบจ ำานวนขอมลบทเรยนออนไลน เพอหาขนาดของเ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

4.4 แบบฟอรมของ Story Board ทใชในก�รเกบขอมล

จากงานวจยทำาใหสามารถสรปขอมลทจำาเปนทใชในการประมาณการระยะเวลาและกำาลงคนทตองใชในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน ซงขอมลในสวนนทางผวจยไดออกแบบ Story Board ทเกบขอมลทจ ำา เ ป น ป ร ะ ก อ บ ด ว ย

1. ชอรายวชา (Course Name) คอ ชอวชาหรอเร องทพ ฒ น า บ ท เ ร ย น

59

2. ชอไฟล (File name) คอ ชอของไฟลทเกบขอมล3. ชอหนวยเรยน (Learning Unit) คอ ชอหนวยเรยนหรอ

ล ำา ด บ ข อ ง ห น ว ย เ ร ย น4. ชอบทเรยน (Lesson) คอ ชอของบทเรยนหรอบท

ท5. ชอหวขอ (Topic) คอ ชอหวขอเรองของเนอหา6. หนา (Page) คอ หมายเลขหนาของเนอหา7. หนากอน ค อ ห น า ก อ น ห น า น ค อ อ ะ ไ ร8. หนาถดไป ค อ หน าต อจากหน าน ค ออะไร9. สอทใชประกอบ ค อ เก บข อม ลว าม ไฟล ท

จ ำา เ ป น ต อ ง ใ ช 10. รายละเอยดการนำาเสนอ คอ รายละเอยด

ข อ ง เ ห ต ก า ร ณ ท ต อ ง ก า ร อ ธ บ า ย

รปท 4.10 แบบฟอรมตวอยางบทเรยนทออกแบบโดย Story Board

60

ในรปท 4.10 แสดงภาพแบบฟอรม Story Board ทใชในการเกบขอมลการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน โดยแบบฟอรมนไดใชงานจรงทมหาวทยาลยบรพา ในการทำาบทเรยนออนไลนของมหาวทยาลยบรพา โดยในรปจะแสดงรายละเอยดของการออกแบบบทเรยนโดยใช Story Bard ซงในสวนบนอธบายรายละเอยดของวชา และขอมลทไดกลาวมาแลว สวนกลางแสดงรายละเอยดหนาจอโดยรวมของเนอหา และในรปท 4.3 จะเปนการอธบายในรายละเอยดถงสงทผพฒนาตองการจะใหเกดขน และขอมลนผพฒนาจะนำาไปใหอาจารยผสอนตรวจสอบดความถกตองอกคร งหนง สรปขอมลจากแบบสอบถาม

4.4.1 สรปขอมลจ�กฟอรมเกบขอมลของผพฒน�

เอกสารของฟอรมเกบขอมลระยะเวลาในการตกแตงภาพ ตดตอวด โอ,เสยงและภาพเคลอน ไหว ขอมลนเก บมาจากนกออกแบบกราฟก, นกออกแบบและตดตอเสยง, โปรแกรมเมอร, นกออกแบบเวบไซต ขอมลทเกบประกอบดวยขอมลหลายสวน เชน ประสบการณทำางาน, เครองมอทใชในการพฒนา, และระยะเวลาในการพฒนาไฟลภาพ, เสยง, วดโอ และภาพเคลอนไหว โดยแสดงตวอยางแบบฟอรมไ ว ด ง ร ป ท 4.3

รปท 4.11 ตวอยางแบบฟอรมในการเกบขอมลระยะเวลาในการพฒนารปภาพ

61

รปท 4.12 แบบฟอรมในการเกบขอมลการพฒนามลตมเดยไฟล

ในรปท 4.11 และ รปท 4.12 แสดงแบบฟอรมทใชในการเกบขอมลการพฒนาขอมลมลตมเดย โดยจะใหผทำาแบบสอบถามเกบขอมลระยะเวลาการทำางานขอมลตมเดยแบบตางๆ เชน ภาพนง ภาพเคลอนไหว ฯ ล ฯ แ ล ว ก ร อ ร ก ข อ ม ล ล ง ใ น แ บ บ ฟ อ ร ม

ในสวนของการเกบขอมลรปแบบอนๆกจะใชแบบฟอรมคลายๆกน แตรายละเอยดของสอ เชน Simple, Average, Complex จะมรายละเอยดทแตกตางกน เมอไดรวบรวมขอมลแลวสามารถสรปขอมลดงต า ร า ง ท 4.3

ต�ร�งท 4.3 ตารางแสดงสรปขอมลโดยเฉลยของการพฒนามลตมเดยไฟล

ระยะเวล�ในก�รพฒน� Mean Stdภาพระดบ Simple 18.73 18.922ภาพระดบ Average 43.84 33.369ภาพระดบ Complex 95.24 42.984เสยงระดบ Simple 33.52 8.123เสยงระดบ Average 87.76 25.751

62

เสยงระดบ Complex 261.49 65.811วดโอระดบ Simple 50.52 12.221วดโอระดบ Average 241.49 67.784วดโอระดบ Complex 385.07 35.903แอนนเมชนระดบ Simple 37.22 7.786แอนนเมชนระดบ Average 47.52 1.848แอนนเมชนระดบ Complex 315.51 41.302

ต�ร�งท 4.4 ระยะเวลาทำาขอมลเนอหาบทเรยนออนไลนโดยใชเวลาเฉลย 2-3.5 เดอน

หวขอ Mean Std. Deviatio

nจำานวนหนาเวบเพจ 123.55 45.3จำานวนรปภาพ 126.52 34.9จำานวนไฟลเสยง 16.43 14.5จำานวนไฟลภาพมลตมเดยและภาพเคลอนไหว

5.31 7.7

ต�ร�งท 4.5 ระยะเวลาทำาขอมลเนอหาบทเรยนออนไลนโดยใชเวลาเฉลย 4-6 เดอน

หวขอ Mean Stdจำานวนหนาเวบเพจ 158.74 57.820จำานวนรปภาพ 183.49 56.620จำานวนไฟลเสยง 18.69 22.094จำานวนไฟลภาพมลตมเดยและภาพเคลอนไหว

11.51 11.548

63

จากตารางท 4.4 และ 4.5 ผลการหาคาเฉลยของสอทใชในชวงเวลาก า ร ผ ล ต 2-3.5 เ ด อ น แ ล ะ 4-6 เดอนพบวา บทเรยนเรยนออนไลนทใชเวลาในการผลต 2-3.5 เดอน จะประกอบไปดวยจำานวนหนาเวบเพจเฉลย 123.55 จำานวนรปภาพเฉลย 126.52 รป จำานวนไฟลเสยงเฉลย 16.43 ไฟล และจำานวนไฟลภาพมลตมเดยและภาพเคลอนไหว 5.31 รป และบทเรยนบทเรยนออนไลนทใชเวลาในการผลต 4-6 เดอน จะประกอบไปดวยจำานวนหนาเวบเพจเฉลย 158.74 หนา จำานวนรปภาพเฉลย 183.49 รป จำานวนไฟลเสยงเฉลย 18.69 ไฟล และจำานวนไฟลภาพมลตมเดยแ ล ะ ภ า พ เ ค ล อ น ไ ห ว 11.51 ร ป

64

บทท 5

สรปและวจ�รณผลก�รดำ�เนนง�นวจย

วธในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาทใชในการพฒนา (Effort) ทมการพฒนาตอเนองมาเร อยๆ เปนเวลาหลายป วธการหนงทไดรบความนยม คอ COCOMO II Model ทใชในการประมาณความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาซอฟตแวร แตตอมาเมอการพฒ น า ซ อ ฟ ต แ ว ร แ ล ะ เ ค ร อ ง ม อ ท ใ ช เ ป ล ย น แ ป ล ง ไ ป ท ำา ใ ห โปรแกรมเมอรสามารถพฒนาไดสะดวกและรวดเรวขน ดงนนจงมผวจยไดพฒนาโมเดลในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาเพมเตมขนมามากมายจนมโมเดลในการประมาณการทแยกยอยมา หนงในโมเดลททางผวจยไดนำาเสนอนนคอ E-learning content Effort Estimate Model (EEEM) ซงโมเดลนใชการประมาณการความพยายามและระยะเวลาในการพฒนาเนอหาของบทเรยนออนไลน เนองจากในปจจบนยงไมมโมเดลใดทเหมาะสมในการประมาณการการพ ฒ น า เ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

ผวจยไดเสนอโมเดลและตววดคอ Story Board Point (SBP) ซงตววดประกอบดวยขอมลเนอหาจำานวนหนาเวบ แบบทดสอบ รปภาพ สอมลตมเดย และภาพเคลอนไหว ทใชเปนตววดขนาดของการพฒนาเ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

ในโครงงานนไดน ำาขอมลบทเรยนออนไลน 70 รายวชามาใชเพอวเคราะหหาโมเดล และใชขอมลรายวชา 10 รายวชามาใชเพอทดลองกบโมเดลน และนอกจากนผวจยยงไดรวบรวมขอมลแบบสอบถามจาก

65

โปรแกรมเมอรหรอผทเกยวของในการพฒนาบทเรยนออนไลนและงานทางด านมลต ม เด ย เพ อ ใช ว เครา ะห และพฒนาโม เดลน

จากผลการดำาเนนงานในบทท 4 สามารถสรปโดยการเปรยบเทยบโมเดลในการประมาณการระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนโดยใชขอมล 10 รายวชาตวอยาง และเปรยบเทยบระหวาง 2 โมเดล คอ Web Model และ EEEM พบวาแบบจำาลอง EEEM ไดลดความผดพลาดของการประมาณการใหนอยลงจากโมเดลเดมคอ Web Model ทมค าเปอรเซนตความคลาดเคลอนเฉลยสมบรณ (MAPE) เทากบ 83.28% เหลอเพยง 16.86% ซงการประมาณการโดยใช EEEM Model ใหคาความถกตองไดมากกวาการประมาณการดวยวธอนๆ โดยถาคดวาการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลนใชระยะเวลา 5 เดอน คาความผดพลาด 16.86% คดเปน 3.37 สปดาห

5.1 ขอดของ EEEM

1. ไดโมเดลทใชในประมาณการความพยายามทใชในการพฒนาเ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

2. ไดโมเดลทใชในประมาณการระยะเวลาทใชในการพฒนาเนอหาบทเ ร ย น อ อ น ไ ล น

3. ไดตววดและคานำาหนกในการวดขนาดของขอมลในการพฒนาเ น อ ห า บ ท เ ร ย น อ อ น ไ ล น

4. งายตอการขยายตวชวด โดยการเพมตวทำานาย ตวใหมเขาไปเหมอนเปนองคประกอบใหมของเวบแอปพลเคชน (video markup languages, ก า ร เ ค ล อ น ไ ห ว แ ล ะ เ ส ย ง )

5. สามารถชวยผเชยวชาญในการประมาณการพฒนาเนอหาบทเ ร ย น อ อ น ไ ล น

6. สามารถประมาณการระยะเวลาในการพฒนาเนอหาบทเรยนออนไลน ได ถกต องมากกวาการประมาณการดวยวธอ นๆ

66

5.2 ขอเสยของ EEEM

1. คาใชจายในการวางแผนและการเกบขอมลเพมขนตามการเพมตวทำานายในการจดการสวนประกอบใหม จงตองพจารณาความเหมาะสมเปนสงสำาคญ เพราะมนอาจจะทำาใหใชเวลานานขนในการประมาณการมากกวาการพฒนาเวบแอปพลเคชน

2. การนบจ ำานวน Web Object มกจะมผลอยางมากในการกำาหนดเกณฑการนบ ตวอยางเชน ขนาดและความซบซอนของมลตมเดยคอมโพเนนท สามารถเปลยนแปลงไดซงในสวนนยงจ ะ ต อ ง ม ก า ร พ ฒ น า เ พ อ ใ ห ด ย ง ข น

5.3 ขอจำ�กดของ EEEM

1. โมเดลนใชชวยผเชยวชาญในการประมาณการความพยายามและระยะเวลาทใช แตยงไมสามารถทจะตดสนใจไดเองโดยอตโนมต ผ เ ช ย ว ช า ญ จ ะ ต อ ง ม ก า ร ใ ส ค า ต ว แ ป ร ล ง ไ ป

2. โมเดลนประมาณการระยะเวลาในชวงของการพฒนาบทเรยนออนไลนตงแตทำา Story Board เรยบรอยแลว ไมรวมระยะเวลาในการเก บขอม ลหรอชวงท ม การท ำา Story Board

5.4 ขอเสนอแนะและง�นในอน�คต

ในอนาคตการพฒนาบทเรยนออนไลนกำาลงจะเขามามบทบาทมากขน ทงวงการการศกษา ทางธรกจ และงานทางดานตางๆ ทจะใชชวยในการสอน การฝกอบรม หรอเปนสอเพอชวยสอน ดงนนการทจะประมาณการกำาลงคนทใชและระยะเวลาในการพฒนาอยางรวดเรวจงมส วนชวยใหผ เช ยวชาญสามารถประมาณการได สะดวกและม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ วธการทนำาเสนอในงานวจยนเกดจากการดดแปลงมาจากแบบจำาลองของ Web Model โดยตรงเพอใหสามารถใชงานไดเหมาะสมกบบท

67

เรยนออนไลน ในการวจยนผทำาการวจยยงไมไดทำาการศกษาถงเครองมอทใชในการพฒนา เชน เครองมอทสรางบทเรยนออนไลนจาก LMS, เครองมอทเปนอตโนมต หรออนๆ เพราะผวจยคดวา เครองมอทแตกตางกนนาจะมผลตอการประมาณการซงในอนาคตนาทจะมการนำาเอาตวแปรนมาใชเพอปรบปรง EEEM ใหเหมาะสมกบเคร องมอแบบตางๆ มากขน และในสวนของ Story Bard ทปจจบนอยในรปของกระดาษ ผวจยคดวาในอนาคตหากมการพฒนาปรบปรงใหสามารถทำา Story Bard ใหเปนเวบแอปพลเคชนกจะชวยใหการทำาเนอหาและการนบจำานวนของเนอหาไดงาย และจะทำาใหสามารถประมาณการไดสะดวกข น ม า ก อ ก ด ว ย

68

บรรณ�นกรม

[1] Reifer, D.J., 2000, “Web Development: Estimating Quick–to-Market Software”, IEEE Software, November - December 2000, Vol. 17, No. 6, pp. 57 – 64.

[2] Boehm, B., Horowitz, E., Madachy, R., Reifer, DJ., Clark, BK., Steece, B., Winsor Brown, A., Chulani, A., and Abts, C., 2000, Software Cost Estimation with COCOMO II”, Prentice-Hall, 1st edition, January.

[3] Reifer, DJ., Reifer Consultants, Inc., 2002, “Estimating Web Development Costs: There Are Differences”, The Journal of Defense Software Engineering, pp 58-64.

[4] Reifer, DJ., 1993, “SoftCost-OO Reference Manual”, Reifer Consultants, Inc., Torrance, Califoraia., 1993, pp 1-44.

[5] International Function Point Users Group, 1994, “Function Point Counting Practices Manual”, [Online], Available URL: http://www.ifpug.org/publications/manual.htm, [03-08 2006].

[6] Boehm, B. and Abts, C., 2000, “Software Development Cost Model Estimate Approaches – A Survey”, Journal Annals of Software Engineering Subject Computer Science Issue,November 2000, Vol. 10, pp. 177-205.

[7] Connolly and Khare, 1998, “The Web Object Model and Type System”, [Online], Available URL http://www.w3.org/DesignIssues/DistObjApps.html, [03-08-2006]

[8] เมสน นาคมณ, 2547, “Software Project Planning การวางแผนโครงการพฒนาซอฟตแวร”, พมพครงท 1, สำานกพมพ แวนแ ก ว จ ำา ก ด , ก ร ง เ ท พ ฯ , ห น า 78-79.

69

[9] Vickers, P., “An Introduction to Function Point Analysis”. Northumbria University School of Informatics UK, 2001.

[10] Scandent Solutions., 2004, “Estimation Manual. Scandent Solution. Ver: 1.0 (draft)” 18 may 2004, pp 1- 31.

[11] Anda, B., Dreiem, H., Sjoeberg D. and Joergensen, M., 2001, “Estimating Software Development Effort Based on Use Cases-Experiences from Industry”, UML 2001 - springerlink.com, pp 487-502.

[12] Boehm, B., Horowitz, E., Madachy, R., Reifer, DJ., Clark, BK., Steece, B., Winsor Brown, A., Chulani, A., and Abts, C., 2000, Software Cost Estimation with COCOMO II”, Prentice-Hall, 1st edition, January.

[13] Cowderoy, A.J.C., 2000, “Measures of size and complexity for web-site content”, Proceedings of the Combined 11th European Software Control and Metrics Conference and the 3rd SCOPE conference on Software Product Quality,Munich, Germany, p:423-431

[14] รศ. ดร. กลยา วานชยบญชา. 2547, “การวเคราะหสถต : สถตส ำา ห ร บ ก า ร บ ร ห า ร แ ล ะ ว จ ย . โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย”, พมพครงท 7, หนา 393-394.

[15] ADL, 2007, “Advanced Distributed Learning - Sharable Content Object Reference Model” [Online], Available URL: http://www.adlnet.org, [05-10-2006].

[16] IMS, 2001-2007, “IMS Global Learning Consortium, Inc.”, [Online], Available URL: http://www.imsproject.org, [05-10-2006].

[17] IEEE LATC, 2007, “IEEE Learning Standards Technology Committee (LSTC)”, [Online], Available URL: http://lstc.ieee.org

70

[18] Fenton, N.E., and Pfleeger, S.L., 1997, “Software Metrics: A Rigorous and Practical Approach”. International Thomson Computer Press.

71