บทท 2 ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ

กอนทจะไปถงการวเคราะหวธการดาเนนงานของระบบจองหองประชมออนไลน ผจดทาไดศกษา คนควา ทฤษฎและวรรณกรรมทเกยวของ อกทงกลาวถงวรรณกรรมทเกยวของทผานมาจากอดตจนถงปจจบน โดยจะอธบายถงรายละเอยดความสาคญและอธบายถงหลกการทสาคญตาง ๆ ทผานมาจากอดตถงปจจบน ดงน 2.1 ทฤษฎทเกยวของ

2.1.1 นยามค าศพท “การจอง” หมายถง แสดงความจานงวาจะตองการสงหนงสงใด เชน ตองการประชมทสถานทแหงหนงจงตองไปจองสถานทไว แสดงความจานงไววาจะมาใชสถานทน ผอนจะมาใชซอนกนไมได การจองจะเปนการกาหนดวนและเวลาไวลวงหนาเพอใหแนใจวาเมอถงกาหนดเวลาจะไมมผใดมาใชสถานททตองการได

“สมาชก” หมายถง สมาชกของระบบการจองหองประชมแบบออนไลน ทสามารถทาการจองหองประชมได ซงตองเปนบคคลทสงกดหนวยงานราชการเทานน เนองจากหองประชมทใหบรการเปนของสวนราชการ

“ผดแลระบบ” หมายถง ผควบคมระบบการจองหองประชมทงหมดทมอานาจในการอนมตหรอยกเลกการจอง รวมไปถงการอนมตหรอยกเลกการสมครสมาชกได

“หองประชม” หมายถง สถานททบคคลหลาย ๆ บคคลมารวมกนเพอทาการปรกษาหารอในกจกรรมตาง ๆ

2.1.2 โปรแกรมทใชในการออกแบบและพฒนาระบบ

2.1.2.1 ความรพนฐานเรอง Macromedia Dreamweaver Macromedia Dreamweaver เปนอกโปรแกรมหนง ทมการออกแบบ มาเพอทจะใชในการจดการกบ เอกสารทใชสาหรบ การสรางเวบเพจ ซงในสมยกอนหากจะม การสรางเวบ เพจ ขนแตละเวบเพจนน ตองใหผทมความรในภาษา HTML มาเขยนรหสคาสง (Code) ให แตในปจจบน โปรแกรม Macromedia Dreamweaver 8 สามารถทจะ สรางรหสคาสงใหกบผใช

6

โดยอตโนมต ซงผใชไมจาเปนตองมความรดาน ของภาษา HTML เนองจากโปรแกรม Macromedia Dreamweaver นนจะมลกษณะ การทางานทคลายๆ กบโปรแกรมพมพเอกสารทเราเคยใชและรจกกนด ซงจะมเครองมอ และแถบคาสงใหเราเลอกใชได เหมอนกบ Word Processor จงชวยใหสามารถเวบเพจดวยความสะดวก และรวดเรว

2.1.2.2 จดเดนของโปรแกรม Macromedia Dreamweaver - โปรแกรมจะทาการแปลงรหสใหเปนภาษา HTML โดยอตโนมตดงนน ผใชท

ไมมความร ดานนกสามารถทาได - มแถบเครองมอ หรอแถบคาสง ทใชในการควบคมการทางาน แบงออกเปน

หมวดหมจง ชวยในการทางานทดขน และรวดเรวยงขน - สนบสนนเวบเพจทเปนภาษาไทยไดด - มคณสมบตทสามารถจดการกบ รปภาพเคลอนไหว โดยไมตองอาศย Plugin - สามารถเรยกใชตารางจากภายนอก โดยการอมพอรทจาก Text File - เปนโปรแกรมทสามารถสนบสนนการใชงาน CSS (Cadcading Style Sheet) - มความสามารถในการทา Drop down Menu รวมไปถงการทาใหรปภาพ เปลยน

เมอนาเมาสไปช เปนตน 2.1.3 โปรแกรมทท าหนาทเปน WEB SERVER

2.1.10.1 ความรพนฐานเรอง Apache HTTP Server Apache HTTP Server คอซอฟตแวรสาหรบเปดใหบรการเซรฟเวอรบนโพรโทคอล HTTP โดยสามารถทางานไดบนหลายระบบปฏบตการ ทมาของชอ Apache มาจากกลมคนทชวยสรางแพตชไฟลสาหรบโครงการ NCSA httpd 1.3 ซงกลายมาเปนทมาของชอ A PAtCHy server และในอกความหมายหนงยงกลาวถงเผาอะแพชหรออาปาเช ซงเปนเผาอนเดยนแดงทมความสามารถในการรบสง การทอาปาเชเปนซอฟตแวรทอยในลกษณะของ โอเพนซอรส ทเปดใหบคคลทวไปสามารถเขามารวมพฒนาสวนตางๆ ของอาปาเชได ซงทาใหเกดเปน โมดล ทเกดประโยชนมากมาย เชน mod_perl, mod_python หรอ mod_php ซงเปนโมดลททาใหอาปาเชสามารถใชประโยชน และทางานรวมกบภาษาอนได แทนทจะเปนเพยงเซรฟเวอรทใหบรการเพยงแค เอชทเอมแอล อยางเดยว นอกจากนอาปาเชเองยงมความสามารถอนๆ ดวย เชน การยนยนตวบคคล (mod_auth, mod_access, mod_digest) หรอเพมความปลอดภยในการสอสารผาน โพรโทคอล https (mod_ssl) นอกจากน กยงมโมดลอนๆ ทไดรบความนยมใช เชน mod_vhost ทาใหสามารถสรางโฮสทเสมอน www.sample.com, wiki.sample.com, mail.sample.com หรอ www.ilovewiki.org ภายในเครอง

7

เดยวกนได หรอ mod_rewrite เปนเครองมอทจะชวยให url ของเวบนนอานงายขน ยกตวอยางเชน จากเดมตองอางถงเวบไซตแหงหนงดวยการพมพhttp://www.yourdomain.com/board/quiestion.php?action=viewtopic&qid=2xDffw แตหลงจากใช mod_rewrite จะทาใหสนลง กลายเปน http://www.yourdomain.com/board/question/2xDffw ซงทอยหลงนจะขนอยกบวาผดแลเวบไซตตองการใหอยในลกษณะใด Apache เปนซอฟแวรชนด open-source ทสามารถทาใหเครองคอมพวเตอรเครองหนงกลายเปน Web Server ไดอยางงายดาย โดยพนฐานจะเปนแพคเกจทมาคกบ LINUX แตกสามารถใชงานรวมกบระบบปฏบตการอน ๆ ได เชน Window,Mac รวมทงยงใชรวมกบ PHP, MySQL ไดอกดวย เพยงแตเราตองตดตง Interpreter ของแตละตวเพมเขาไป และเพราะ Apache เปนฟรแวรดวย จงทาใหเปนทนยมใชกนอยางแพรหลายมากทสดทวโลก Apache นนไดถกพฒนามาจากสวนประกอบเลก ๆ ทเรยกวา patches จนทาใหถกเรยกขานวา “a patchy " ดวยความทพนฐานของ Apache นนเปน open-source จงทาใหกลมผทใชทเปนบคคลทวไปซงตอมาไดเรยกตวเองวา Apache ( มาจากชอของเผาอนเดยนแดงเผาหนงท มความสามารถในการรบ ) ไดสามารถเขามาพฒนาสวนตาง ๆ ไดอยางอสระจงเกดเปนโมดลทมประโยชนหลาย ๆ โมดลขนมา เชน โมดลสวนททาหนาทเปนแกนกลาง มชอวา Core.c โมดลททาหนาบรหารหนวยความจา ( Memory Management ) และบรหารโปรเซสงานยอย ( Child Process ) ทรองรบการใหบรการทเรยกเขามาพรอม ๆ กนจานวนมากจากภายนอก ( Multi-Processing Models หรอ MPM ) ซง Apache มโมเดลการทางานดานนรองรบไว 3 โมเดลดวยกน คอ - Workers สาหรบรองรบงานจานวนมาก ๆ ในขณะทตองการหนวยความจาไมมากนก - Perform สาหรบงานทตองการประสทธภาพและความเรวแตจะตองใชทรพยากรระบบมากกวา - Per Child ออกแบบมาเพอรองรบงานไดแตกตางกนโดยแยกตาม user ทรองขอบรการเขามา เมอ นามารวมกนกกลายเปนเวบเซรฟเวอร(ซงถอเปนความโดดเดนท Apache แตกตางกบซอฟแวรเซรฟเวอรอน ๆ) ทไดมาตรฐาน มประสทธภาพ และไดรบความนยมสงสดในวนน ในปจจบน Apache ไดถกนามาใชโดยเนนหนกในฐานะ HTTP Server คอนาไปใชงานเปนเวบเซรฟเวอรโดยตรง โดยสามารถแยกลกษณะการใชงานออกไปไดอกหลายทศทางขนอยกบลกษณะของงาน และคณลกษณะพเศษตาง ๆ ทเสรมเขาไปอกดวย เชน

8

- เปน Web Redirector คอเปนตวชวยเปลยนทศทางของผชมทมาจากแหลงตนทางทแตกตางกนใหไป ส URL หรอเซรฟเวอรทกาหนดขนใหมได ซงมาจากความสามารถของโมดล mod_rewrite.c - การสรางเวบไซตสวนบคคล หรอ Personal Home Page การใชงานแบบนเปนทนยมมากในสถานศกษา มหาวทยาลย โดยอาศยการทางานของโมดล mod_userdir.c จะชวยใหยสเซอรทกคนในเวบเซรฟเวอรมเวบไซตสวนตวไดโดยอตโนมต โดยม URL เปนชอเวบไซตนนตามดวยเครองหมาย ~ และชอของยสเซอรนน ๆ เชน ยสเซอร gump ในเซรฟเวอร www.tepleela.ac.th กจะม URL เปน http://www.tepleela.ac.th/~gump/ เปนตน ซงทาใหสมาชก นกเรยน นกศกษา มเวบไซตเปนของตนเองทจะใชฝกหดสรางเวบไซต และเผยแพรขอมลสสาธารณะไดตามตองการ (ค ลาย ๆ กบของ ftp ททางมหาวทยาลย เปดใ หนกศกษาได ใช โดยใช URL เปน http://tulip.bu.ac.th/~150070****) - เปนชองทางแสดงผลขอมลระบบและเครอขาย เพราะ Apache ถกผนวกไวกบลนกซเซรฟเวอรทกตว หรอ ถาเปนOS อน (Windows, Mac OS X) กสามารถตดตงใชงานไดฟร และสามารถแสดงผลไดทงตวอกษร รปภาพ รปกราฟ ไดโดยตรง จงมการนา Apache มาใชงานดานการแสดงผลขอมลระบบ และกราฟสถตตาง ๆ มากมาย เชน MRTG ใชแสดงขอมลกราฟทไดขอมลจาก Router หรอ SNMP Server โปรแกรม SARG ใชแสดงตารางสถตการเขาชมเวบไซตของผใชงาน Squid Proxy Server โปรแกรมประเภท Log Analyzer เปนตน

2.1.4 ความรเรองภาษาทใชเขยนโปรแกรม 2.1.4.1 ความรพนฐานเกยวกบภาษา PHP

พเอชพ (PHP) คอ ภาษาคอมพวเตอรในลกษณะเซรฟเวอร-ไซด สครปต โดยลขสทธอยในลกษณะโอเพนซอรส ภาษาพเอชพใชสาหรบจดทาเวบไซต และแสดงผลออกมาในรปแบบ HTML โดยมรากฐานโครงสรางคาสงมาจากภาษา ภาษาซ ภาษาจาวา และ ภาษาเพรล ซง ภาษาพเอชพ นนงายตอการเรยนร ซงเปาหมายหลกของภาษาน คอใหนกพฒนาเวบไซตสามารถเขยน เวบเพจ ทมความตอบโตไดอยางรวดเรว

ชอของพเอชพ ภาษาพเอชพ ในชอภาษาองกฤษวา PHP ซงใชเปนคายอแบบกลาวซา จากคาวา PHP Hypertext Preprocessor หรอชอเดม Personal Home Page

2.1.4.2 ตวอยางภาษา PHP ภาษาPHP จะเปนสวนประกอบภายในเวบเพจ โดยคาสงจะปรากฏระหวาง <?php ... ?>

เชน

9

<? Php Echo "Hello, World!"; ?> <? Echo "Hello World."; ?> <script language="php"> Echo "Hello World."; </script> <% Echo "Hello World."; %>

โครงสราง ควบคมของ PHP จะมความคลายคลงกบ C/C++ มาก เชน if , for , switch และมบางสวนทคลาย Perl สามารถกาหนดตวแปรโดยไมตอง นยามกอนได

<? For ($i = 0; $i < 10; $i++){ Echo "Test $i"; } ?>

2.1.4.3 คณสมบต การแสดงผลของพเอชพ จะปรากฏในลกษณะHTML ซงจะไมแสดงคาสงทผใชเขยน ซง

เปนลกษณะเดนทพเอชพแตกตางจากภาษาในลกษณะไคลเอนต-ไซด สครปต เชน ภาษาจาวาสครปต ทผชมเวบไซตสามารถอาน ดและคดลอกคาสงไปใชเองได นอกจากนพเอชพยงเปนภาษาทเรยนรและเรมตนไดไมยาก โดยมเครองมอชวยเหลอและคมอทสามารถหาอานไดฟรบนอนเทอรเนต ความสามารถการประมวลผลหลกของพเอชพ ไดแก การสรางเนอหาอตโนมตจดการคาสง การอานขอมลจากผใชและประมวลผล การอานขอมลจากดาตาเบส ความสามารถจดการกบ

10

คกก ซงทางานเชนเดยวกบโปรแกรมในลกษณะCGI คณสมบตอนเชน การประมวลผลตามบรรทดคาสง (command line scripting) ทาใหผเขยนโปรแกรมสรางสครปตพเอชพ ทางานผานพเอชพ พารเซอร (PHP parser) โดยไมตองผานเซรฟเวอรหรอเบราวเซอร ซงมลกษณะเหมอนกบ Cron (ใน ยนกซหรอลนกซ) หรอ Task Scheduler (ในวนโดวส) สครปตเหลานสามารถนาไปใชในแบบ Simple text processing tasks ได

การแสดงผลของพเอชพ ถงแมวาจดประสงคหลกใชในการแสดงผล HTML แตยงสามารถสราง XHTML หรอ XML ได นอกจากนสามารถทางานรวมกบคาสงเสรมตางๆ ซงสามารถแสดงผลขอมลหลก PDF แฟลช (โดยใช libswf และ Ming) พเอชพมความสามารถอยางมากในการทางานเปนประมวลผลขอความ จาก POSIX Extended หรอ รปแบบ Perl ทวไป เพอแปลงเปนเอกสาร XML ในการแปลงและเขาสเอกสาร XML เรารองรบมาตราฐาน SAX และ DOM สามารถใชรปแบบ XSLT ของเราเพอแปลงเอกสาร XML

เมอใชพเอชพในการทาอคอมเมรซ สามารถทางานรวมกบโปรแกรมอน เชน Cybercash payment, CyberMUT, VeriSign Payflow Pro และ CCVS functions เพอใชในการสรางโปรแกรมทาธรกรรมทางการเงน

2.1.4.4 การรองรบพเอชพ คาสงของพเอชพ สามารถสรางผานทางโปรแกรมแกไขขอความทวไป เชน โนตแพด หรอ

vi ซงทาใหการทางานพเอชพ สามารถทางานไดในระบบปฏบตการหลกเกอบทงหมด โดยเมอเขยนคาสงแลวนามาประมวลผล Apache, Microsoft Internet Information Services (IIS) , Personal Web Server, Netscape และ iPlanet servers, Oreilly Website Pro server, Caudium, Xitami, OmniHTTPd, และอนๆ อกมากมาย. สาหรบสวนหลกของ PHP ยงม Module ในการรองรบ CGI มาตรฐาน ซง PHP สามารถทางานเปนตวประมวลผล CGI ดวย และดวย PHP, คณมอสรภาพในการเลอก ระบบปฏบตการ และ เวบเซรฟเวอร นอกจากนคณยงสามารถใชสรางโปรแกรมโครงสราง สรางโปรแกรมเชงวตถ (OOP) หรอสรางโปรแกรมทรวมทงสองอยางเขาดวยกน แมวาความสามารถของคาสง OOP มาตรฐานในเวอรชนนยงไมสมบรณ แตตวไลบรารทงหลายของโปรแกรม และตวโปรแกรมประยกต (รวมถง PEAR library) ไดถกเขยนขนโดยใชรปแบบการเขยนแบบ OOP เทานน

พเอชพสามารถทางานรวมกบฐานขอมลไดหลายชนด ซงฐานขอมลสวนหนงทรองรบไดแก ออราเคล dBase PostgreSQL IBM DB2 MySQL Informix ODBC โครงสรางของฐานขอมลแบบ DBX ซงทาใหพเอชพใชกบฐานขอมลอะไรกไดทรองรบรปแบบน และ PHP ยงรองรบ

11

ODBC (Open Database Connection) ซงเปนมาตรฐานการเชอมตอฐานขอมลทใชกนแพรหลายอกดวย คณสามารถเชอมตอกบฐานขอมลตางๆ ทรองรบมาตรฐานโลกนได

พเอชพยงสามารถรองรบการสอสารกบการบรการในโพรโทคอลตางๆ เชน LDAP IMAP SNMP NNTP POP3 HTTP COM (บนวนโดวส) และอนๆ อกมากมาย คณสามารถเปด Socket บนเครอขายโดยตรง และ ตอบโตโดยใช โพรโทคอลใดๆ กได PHP มการรองรบสาหรบการแลกเปลยนขอมลแบบ WDDX Complex กบ Web Programming อนๆ ทวไปได พดถงในสวน Interconnection, พเอชพมการรองรบสาหรบ Java objects ใหเปลยนมนเปน PHP Object แลวใชงาน คณยงสามารถใชรปแบบ CORBA เพอเขาส Remote Object ไดเชนกน

2.1.5 ความรเรองฐานขอมล

2.1.5.1 ความรพนฐานเกยวกบระบบฐานขอมล MySQL MySQL คอ โปรแกรมฐานขอมล มหนาทเกบขอมลอยางมโครงสราง และรองรบคาสง SQL เปนเครองมอสาหรบเกบขอมลอยางมออาชพ ยงมเครองมออกหลายอยาง ททานตองใชรวมกนอยางสอดคลอง จงจะนาไปพฒนาระบบฐานขอมลซบซอน ตามความตองการของผใชไดสาเรจสมประสงค เชน การบรการเวบ ภาษาสาหรบพฒนาเวบ ระบบปฏบตการ และคอมพวเตอรทเหมาะสม การใช MySQL ในฐานะนกเรยน เปนเพยงจดเรมตนของการสรางระบบทสมบรณ แมนกเรยนจะพฒนาระบบฐานขอมลเปนโครงงานกอนจบไดสมบรณ แตนนกเปนเพยงระบบหนง การหาเวลาศกษาหลาย ๆ ระบบจะทาใหนกเรยนเขาใจระบบฐานขอมลมากขน MySQL เปนทนยมใชกนมากสาหรบฐานขอมลสาหรบเวบไซต เชน มเดยวก และ phpBB และนยมใชงานรวมกบภาษาโปรแกรม PHP ซงมกจะไดชอวาเปนค จะเหนไดจากคมอคอมพวเตอรตางๆ ทจะสอนการใชงาน MySQL และ PHP ควบคกนไป นอกจากน หลายภาษาโปรแกรมทสามารถทางานรวมกบฐานขอมล MySQL ซงรวมถง ภาษาซ ซพลสพลส ปาสคาล ซชารป ภาษาจาวา ภาษาเพรล พเอชพ ไพทอน รบ และภาษาอน ใชงานผาน API สาหรบโปรแกรมทตดตอผาน ODBC หรอ สวนเชอมตอกบภาษาอน (database connector) เชน เอเอสพ สามารถเรยกใช MySQL ผานทาง MyODBC,ADO,ADO.NET เปนตน

2.1.5.2 ชนดของขอมลใน MySQL ตารางของชนดขอมล (Data Type) ชนดของขอมลอาจแบงได 3 กลมหลกๆ คอ ตวเลข, วนทและเวลา และ ขอความ (String)

12

1.ขอมลชนดตวเลข (Numeric) ตารางท 2-1 แสดงชนดของขอมลชนดตวเลข (Numeric)

Type Bytes Description

TINYINT(M) 1 -128 ถง 127 หรอ 0 ถง 255

SMALLINT(M) 2 -32768 ถง 32767 หรอ 0 ถง 65535

MEDIUMINT(M) 3 -8388608 ถง 8388607 หรอ 0 ถง 16777215

INT(M), INTEGER(M) 4 -231 ถง 231-1 หรอ 0 ถง 232-1

BIGINT(M) 8 -263 ถง 263-1 หรอ 0 ถง 264-1

FLOAT(M,D) 4 +-1.175494351E-38

+-3.402823466E+38

DOUBLE(M,D) 8 +-1.7976931348623157E+308

+-2.2250738585072014E-308

DECIMAL(M,D) M+2 เปลยนแปลงได ขนอยกบความยาวของตวเลข (M)

2. ขอมลชนดวนทและเวลา (Date and Time)

ตารางท 2-2 แสดงชนดของขอมลชนดวนทและเวลา (Date and Time)

type Form Description

DATE YYYY-MM-DD แสดงวนท

TIME HH:MM:SS แสดงเวลา

DATETIME YYYY-MM-DD

HH:MM:SS

แสดงวนทและเวลา

YEAR[(2|4)] YYYY แสดงป ไดทง 2 หลก หรอ 4 หลก

13

3. ขอมลชนดสตรง (String)

ตารางท 2-3 แสดงชนดของขอมลชนดสตรง (String)

Type Description

CHAR(M) มคา 1 ถง 255

VARCHAR(M) มคา 1 ถง 255

TINYTEXT มคา 1 ถง 255

TEXT

BLOB

มคา 1 ถง 65535

MEDIUMTEXT

MEDIUMBLOB

มคา 1 ถง 16777215

LONGTEXT

LONGBLOB

มคา 1 ถง 4294967295

4. ขอมลชนด SET และ ENUM

ตารางท 2-4 แสดงชนดของขอมลชนด SET และ ENUM

Type Description

ENUM(value1,value2,...) เปนการเกบขอมลสตรงเขาไวเปนรายการไวกอน โดยคาแรกถกแทน

ดวยคา 1 หากรายการไมตรงกบรายการใดเลย จะแทนดวยคา 0 หรอ

จะใสเปนคาตรงๆเลยกได ขอมลชนดนจะชวยลดพนทการจดเกบได

อยางมาก เหมาะกบการเลอกแบบลสตบอกซ เพราะเลอกไดเพยง 1

ตวเลอกเทานน

ENUM เกบคารายการไดสงถง 65535 ตวเลอก

SET(value1,value2,...) คลายกบ ENUM แตเลอกรายการไดมากกวาหนงตวเลอก จะใช

เลขฐานสองเกบคาตวเลอก โดยรายการแรกมคา 1, 2, 4, 8, 16, 32,...

14

2.1.6 ความรเรองโปรแกรมจดการฐานขอมล 2.1.6.1 ความรพนฐานเกยวกบ phpMyAdmin

phpMyAdmin เปนสครปตตดตอฐานขอมลทสรางโดยภาษาพเอชพ ซงใชจดการฐานขอมล MySQL ผานเวบเบราวเซอร โดยสามารถทจะทาการสรางฐานขอมลใหม หรอทาการสราง TABLE ใหมๆ และยงม function ทใชสาหรบการทดสอบการ query ขอมลดวยภาษา SQL พรอมกนนน ยงสามารถทาการ insert delete update หรอแมกระทงใช คาสงตางๆ เหมอนกบกนการใชภาษา SQL ในการสรางตารางขอมล ในสวนของการแสดงผลหนาแรกเมอเขาสหนาแสดงผล พเอชพ มาย แอดมน จะแสดงรนของ พเอชพ มาย แอดมน ทใชงานอย พรอมทงสามารถทจะจดการกบรหสอกขระทใชในการเกบขอมล ฝงเมนดานซายจะแสดงขอมลของฐานขอมลปจจบน (DATABASE NAME) และเมอทาการเลอกแลวจะแสดงโครงสรางของ ตารางขอมล

2.1.7 ความรเรองโปรแกรมตกแตงภาพ 2.1.7.1 ความรพนฐานเกยวกบ Adobe Photoshop CS3

Adobe Photoshop CS3 นอกเหนอจากหนาตาของโปรแกรมทเปลยนไปแลวความสามารถพเศษ เชน Auto Align ทาใหสามารถจดเรยงกบภาพทใกลเคยงใหโดยอตโนมต และ Auto Blend กจะจดการเบลนสโดยอตโนมต ในสวนของพาเลตต Clone Source ซงทาใหสามารถทจะควบคมการทางานไดอยางรวดเรวและงายดาย Printing Done Right Adobe ไดพฒนาการสงพมพของโปรแกรมใหมความสามารถมากขน ซงรวมถงการปรบแตงการดเอกสารกอนพมพไดอยางงายดาย ผานทางไดอะลอค

1. ความสามารถทางดาน Motion และ 3D - สามารถทางานแบบ 3D Visualization และการทาพนผวของงาน 3D - การตกแตงสกบภาพเคลอนไหว เชน ไฟล Movie - สามารถใช Vanishing Point กบงาน 3D ได - การทา Motion Graphic และการทางานกบ Video Layers

2.1.7.1.2 ความสามารถทางดาน Image Analysis - สามารถใชการจดการขอมลกบมาตรวตตางๆ เชน การคานวณพนท และ

การวดระยะทาง - มการบนทกและ มเครองหมายสามารถแสดงผลจานวนนบได - รองรบการทางาน DICOM

15

- รองรบการทางาน MATLAB - สามารถนาภาพมาทาการ Stack Processing คอ นาภาพทถายซาๆ มาทา

การซอนเพอเลอกหยบเอาบางสวนของแตละภาพมาเปนภาพเดยวได Adobe Photoshop CS3 เปนโปรแกรมทางดานกราฟกทคดคนโดยบรษท Adobe ทใชกนในอตสาหกรรมการพมพระดบโลก เปนทรจกกนดในกลมนกออกแบบสอสงพมพทวไป และสามารถแลกเปลยนไฟลตางๆ และนาไปใชงานรวมกบโปรแกรมอนๆได โปรแกรมAdobe Photoshopเรมออกมาเวอรชนแรกคอ Photoshop 2 และมการพฒนามาเปนเวอรชน เวอรชน 8หรอ Photoshop cs และลาสดไดพฒนามาเปน Photoshop cs3 โดยไดพฒนาขดความสามารถในการใชงานในลกษณะตางๆ ใหมประสทธภาพมากขนรวมถงเวอรชนทเปลยนไปของAdobe Photoshop cs 3 กคอ User Interface หรอหนาตาของตวโปรแกรม ทตองมเปลยนแปลงไป Single Column Toolbar หรอสวนของเมนจะเปลยนไปจากเวอรชน CS2 ทม 2 แถวและใน Photoshop cs3 ลดลงเหลอ แถวเดยว และในสวนอนๆเชน Camera Raw คอฟเจอรในการตกแตงภาพจากกลองดจตอล ทยงคงรกษาคณภาพของภาพไว 100% ซงสามารถใชงานไดดกวาโปรแกรม Adobe Photoshop CS2

2.1.7.2 การใชงาน Photoshop CS3 ใหสามารถท างานไดอยางมประสทธภาพ Photoshop CS3 เปนโปรแกรม Computer Graphic ทมความละเอยดของถาพมากถาเปนภาพทใหญ กจะทาใหเปลองพนทการใชงานของแรมเยอะ เพราะตองนาไปใชในการประมวลและจดเกบแตละจด pixel ดงนนอาจจะเกดปญหาและโปรแกรมอาจจะฟองวาแรมไมพอ แตความจรงแลวผใชงานโปรแกรมจะใชงานพนทของ ram เพยงครงเดยวเทานนเพราะตวโปรแกรมจะถกตงคา default ใหสามารถใชงานพนทของแรมอยางจากด เพอทจะไดไมไปแยงแรมจากการทางานโปรแกรมอนๆ นอกจากผใชงานจะเลน game พรอมกบการเปดโปรแกรม Photoshop หรอไมกเปด ACDSee คไปดวย แตกไมทาใหเกดปญหาการสญเสยพนทของแรม ดงนนผใชงานสามารถใชโปรแกรมอนควบคไปกบการใชงาน Photoshop CS3 ไดโดยไมสนเปลองพนทการทางานของแรมแตอยางได

2.1.7.3 ขอดของ Adobe Photoshop CS3 Adobe Creative Suite 3 Production Premium มขอดคอประกอบไปดวยเครองมอสมรรถนะสงอนๆ ไดแก Adobe OnLocation™ CS3 สาหรบการมอนเตอรและบนทกขอมลลงดสกโดยตรง, Adobe Ultra® CS3 สาหรบการทา Chroma Key ทใหผลลพธในระดบมออาชพ และสาหรบผใช Macintosh ซอฟตแวร Adobe OnLocation จะทางานรวมกบ Boot Camp และ Windows (ซอแยก) หรอระบบคอมพวเตอรทรน Windows และสดทาย Adobe Ultra CS3 ทจะมอยเฉพาะในเวอรชนสาหรบ Windows เทานน

16

สาหรบ Adobe Production Premium ไดรบการพฒนาภายใตแนวคดทเนนความรวดเรวในการทางาน ขณะเดยวกนกตองมประสทธภาพสง ผานผลตภณฑทยอดเยยม ไดแก Adobe After Effects® CS3 Professional, Adobe Premiere® Pro CS3, Adobe Encore® CS3, Adobe Photoshop® CS3 Extended, Adobe Illustrator® CS3, Adobe Flash® CS3 Professional และ Adobe® Soundbooth™ CS3 ซงผทสนใจสามารถซอผลตภณฑแตละตวแยกกนได ฟเจอรใน Adobe Premiere Pro CS3 เชน การซพพอรตฟอรแมตใหม และเครองมออยาง Time Remapping ชวยใหการจดการภาพสโลวโมชนและการใสสปดเอฟเฟกตเปนไปไดอยางม ประสทธภาพ ขณะท After Effects CS3 กม Shape Layers ไวสาหรบการออกแบบและการสรางแอนนเมตเวคเตอร , ม Puppet ไวสาหรบการตรงภาพเตมพนทและการสรางภาพเคลอนไหว 2 มต และม Brainstorm ไวสาหรบการสรางและพรววชนสวนภาพเคลอนไหว เรองเสยงยกใหเปนหนาทของ Soundbooth CS3 ทจะทาใหงานเสยงในงานโพสตโปรดกชนสะอาด ใส ชดเจน และสามารถปรบแตงไดตามตองการ แมผใชจะไมใชมออาชพกตาม

2.1.8 การวเคราะหและออกแบบระบบ 2.1.8.1 ความหมายของการวเคราะหและออกแบบ

การวเคราะหและออกแบบระบบคอ วธการทใชในการสรางระบบสารสนเทศขนมาใหมในธรกจใดธรกจหนง หรอระบบยอยของธรกจ นอกจากการสรางระบบสารสนเทศใหมแลว การวเคราะหระบบชวยในการแกไขระบบสารสนเทศเดมทมอยแลวใหดขนดวยกได การวเคราะหระบบคอ การหาความตองการ ( Requirements) ของระบบสารสนเทศวาคออะไร หรอตองการเพมเตมอะไรเขามาในระบบและการออกแบบกคอ การนาเอาความตองการของระบบมาเปนแบบแผนหรอเรยกวาพมพเขยว ในการสรางระบบสารสนเทศนนใหใชในงานไดจรง ผททาหนานกคอนกวเคราะหและออกแบบระบบ (System Analysis: SA) (http://www.bcoms.net/system_analysis/lesson1.asp)

2.1.8.2 วงจรการพฒนาระบบ (System Development Life Cycle: SDLC) ระบบสารสนเทศทงหลายมวงจรชวตทเหมอนกนตงแตเกดจนตายวงจรนจะเปนขนตอนทเปนลาดบตงแตตนจนเสรจเรยบรอย เปนระบบทใชงานได ซงนกวเคราะหระบบตองทาความเขาใจใหดวาในแตละขนตอนจะตองทาอะไร และทาอยางไร ขนตอนการพฒนาระบบมอยดวยกน 7 ขน ดวยกน คอ

17

ภาพท 2-1 แสดงวงจรการพฒนาระบบ

2.1.8.3 เครองมอทใชในการวเคราะหและออกแบบ 1. กาหนดปญหา เปนขนตอนการระบปญหา และจดมงหมายของการพฒนาระบบงาน ซงเปนขนตอนทมความสาคญมาก เพราะใชในการกาหนดทศทางในการพฒนาระบบงานใหชดเจน ในการระบปญหามกไดมาจากพนกงานทางานแลวพบวางานททาอยมปญหาเกดขน หรอไมพอใจกบระบบงานเดมทเปนอย ในการระบปญหาสามารถทาไดโดยสงเกตวาลกษณะงานเดมสามารถนาระบบสารสนเทศมาปรบปรงใหการทางานสะดวกรวดเรวไดหรอไมสามารถเพมประสทธภาพ ประสทธผลในการทางาน หรอสกบคแขงในดานสารสนเทศไดอยางไร 2.วเคราะหปญหา เปนขนตอนการวเคราะหระบบ ซงเปนการนา สงทรวบรวมขอมลจากขนตอนท1 มา ทบทวนอกครง และนามาสรางเปนแบบจาลองเชงตรรกะ (Logical Model) โดยนกวเคราะหระบบจะออกแบบไปตามความตองการของผใชวาควรมลกษณะการทางานของระบบมรปแบบทแสดงผลออกมาอยางไร มการจดเกบขอมลอะไรบาง วเคราะหออกมาในรปแบบของแผนภาพกระแสขอมล (Data Flow Diagram) และพจนานกรมขอมล (Data Dictionary) 3. ออกแบบ เปนขนตอนการออกแบบระบบงานโดยมจดมงหมายเกยวกบการแกไขปญหานนจะตองทาอยางไร ซงในขนตอนนแบบจาลองเชงตรรกะ (Logical Model) จะถกสรางใหเปนแบบจาลองทางกายภาพ (Physical Model) คอการออกแบบใหระบบนนสามารถปฏบตงานไดจรง

18

4. พฒนา ขนตอนนเปนการทางานรวมกนระหวางโปรแกรมเมอรและนกวเคราะหระบบเพอพฒนาระบบ ซงตองนาสวนทไดจากการวเคราะหระบบในขนตอนท3 และการออกแบบระบบในขนตอนท4 มาใช ซงในขนตอนนจะตองมการจดทาเอกสารและฝกอบรมผใชงานควบคไปดวย 5. ทดลอง เปนขนตอนการทดสอบระบบเพอใหแนใจวาระบบทพฒนาขนมาสามารถใชไดจรงและถกตองตามความตองการของผใชโดยไมมขอผดพลาดใด ๆ ซงในการทดสอบควรใชขอมลทปฏบตงานจรงมาทดสอบ เมอมความผดพลาดไมถกตองตามทวเคราะหและออกแบบตองทาการปรบแก โดยในการปรบแกนนเอกสารตาง ๆ ทไดจดทามาแลวนนตองนามาปรบแกใหตรงกบสงทแกไขนนดวย 6. ขนตดตงระบบ หลงจากทดสอบระบบเรยบรอยแลวขนตอนตอไป คอ ขนตดตงระบบโดยทาการตองแตการแปลงขอมล การกาหนดแฟมขอมล การUpdate ขอมล ตรวจสอบความถกตองของขอมล จากนน จะทาการตดตงระบบ ซงจะตองทาการเลอกวธการตดตงระบบจากวธตางๆ เชน แบบขนาน แบบโดยตรง เปนตน นกออกแบบระบบจะตองทาการเลอกวธการตดตงทเหมาะสม เพอไมใหมผลกระทบการดาเนนงานขององคกร 7. บารงรกษา เปนขนตอนการบารงรกษาระบบ เพอใหทางานไดในระดบทยอมรบไดซงมความสาคญตอระบบ เพราะอาจมขอผดพลาดทไมรมากอนขณะทาการทดสอบ หรอผใชมความตองการทเปลยนแปลงไป เทคโนโลยตาง ๆ เปลยนแปลงไป ธรกจมการขยายตว หรอมการ ปรบเปลยนรปแบบการบรหารงาน ซงถาตนทนของการ Maintenance ระบบสงขน ควรจะตองนามาเปรยบเทยบพจารณาวาควรจะ Maintenance ตอหรอจะตองกลบมาเรมพฒนาระบบกนใหมการวเคราะหและออกแบบระบบ เปนวธการพฒนาระบบงานจากระบบงานเดมทมปญหาเปนระบบงานใหมทด ขนโด ยการน า เอา เทคโ นโลยม าใช เ พ อใ หร ะบบเ ปนไป อย างม ประสทธภา พ http://aofsa80.exteen.com/20081002/entry

2.1.8.4 แผนผงระบบงาน (Flowchart) ผงงาน คอ แผนภาพทมการใชสญลกษณรปภาพและลกศรทแสดงถงขนตอนการทางานของโปรแกรมหรอระบบทละขนตอน รวมไปถงทศทางการไหลของขอมลตงแตแรกจนไดผลลพธตามทตองการ

19

2.1.8.5 ผงงานโปรแกรม (Program Flowchart) การเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตาง ๆ ทเรยกวา สญลกษณ ANSI (American National Standards Institute) ในการสรางผงงาน ดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน ตารางท 2-5 แสดงสญลกษณในการเขยนผงงานโปรแกรม

20

ผงงาน มรปแบบทจากดอย 3 แบบดวยกน คอ 1. การทางานแบบมลาดบเปนรปแบบการเขยนโปรแกรมทงายทสดคอ เขยนใหทางานจากบนลงลางเขยนคาสงเปนบรรทดและทาทละบรรทดจากบรรทดบนสดลงไปจนถงบรรทดลางสด สมมตใหมการทางาน 3 กระบวนการคออานขอมลคานวณและพมพ

ภาพท 2-2 แสดงการทางานแบบมลาดบ

2. การทางานแบบใหเลอกทาและการแบบทาซาในเงอนไขตางๆเปนการตดสนใจหรอเลอกเงอนไขคอ เขยนโปรแกรมเพอนาคาไปเลอกกระทาโดยปกตจะมเหตการณใหทา 2 กระบวนการ คอเงอนไขเปนจรงจะกระทากระบวนการหนงและเปนเทจจะกระทาอกกระบวนการหนง

ภาพท 2-3 แสดงการทางานแบบใหเลอกทาและการแบบทาซาในเงอนไขตางๆ

3. การทาซาเปนการทากระบวนการหนงหลายครงโดยมเงอนไขในการควบคมการเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตางๆทเรยกวา สญลกษณANSI (American National Standards Institute) ในการสรางผงงานดงตวอยางทแสดงในรปตอไปนการเขยนผงโปรแกรมจะประกอบไปดวยการใชสญลกษณมาตรฐานตางๆทเรยกวา สญลกษณ ANSI (American National Standards Institute) ในการสรางผงงานดงตวอยางทแสดงในรปตอไปน

ภาพท 2-4 แสดงการทาซา

21

2.1.8.6 Use Case Diagram Use Case Diagram คอ แผนภาพทแสดงการทางานของผใชระบบ (User) และความสมพนธกบระบบยอย (Sub systems) ภายในระบบใหญ ในการเขยน Use Case Diagram ผใชระบบ (User) จะถกกาหนดวาใหเปน Actor และ ระบบยอย (Sub systems) คอ Use Case จดประสงคหลกของการเขยน Use Case Diagram กเพอเลาเรองราวทงหมดของระบบวามการทางานอะไรบาง เปนการดง Requirement หรอเรองราวตาง ๆ ของระบบจากผใชงาน ซงถอวาเปนจดเรมตนในการวเคราะหและออกแบบระบบ สญลกษณทใชใน Use Case Diagram จะใชสญลกษณรปคนแทน Actor ใชสญลกษณวงรแทน Use Case และใชเสนตรงในการเชอม Actor กบ Use Case เพอแสดงการใชงานของ Use Case ของ Actor นอกจากนน Use Case ทก ๆตวจะตองอยภายในสเหลยมเดยวกนซงมชอของระบบระบอยดวย

ภาพท 2-5 แสดงสญลกษณทใชในการสรปภาพรวมของกจกรรม Use Case Diagram

http://blog.spu.ac.th/SA-Design-01/2009/04/05/entry-10

2.1.8.7 Use Case Documentation Use Case Documentation คอการอธบายการทางานของแตละ Use Case อยางละเอยด สงทตองเขยนอธบายใน Use Case Documentation ประกอบดวย

- Use case ID - Use Case Name - Actor - Purpose

22

- Level (Primary Use case, Include, Extend, Realize) - Preconditions คอ เงอนไข หรอสงทตองทากอนทจะเกด Use Case นไดคออะไร - Post conditions คอ สงทจะไดรบ หลงจากทา Use Case นสาเรจ - Main Flows คอ ขนตอนการทางานของ Use Case - Alternate Condition คอ เหตการณทอาจจะเกดขนได โดยอาจจะเปนเหตการณทไมได

คาดคดมากอน แลวจะสงผลให Use Case นไมสามารถดาเนนการณตอไปได

ภาพท 2-6 แสดงตวอยางการสราง Use Case Documentation

2.1.8.8 Class Diagram Class Diagram คอ แผนภาพทใชแสดง Class และความสมพนธในแงตาง ๆ (Relation)

ระหวาง Class เหลานน ซงความสมพนธทกลาวถงใน Class Diagram นถอเปนความสมพนธเชงสถตย (Static Relationship) หมายถง ความสมพนธทมอยแลวเปนปกตในระหวาง Class ตาง ๆ ไมใชความสมพนธทเกดขนเนองจากกจกรรมตาง ๆ ซงเรยกวา ความสมพนธเชงกจกรรม (Dynamic Relationship) สงทปรากฏใน Class Diagram นนประกอบดวยกลมของ Class และกลมของ Relationship โดยสญลกษณทใชในการแสดง Class นนจะแทนดวยสเหลยมทแบงออกเปน 3สวน โดยแตละสวนนน (จากบนลงลาง) จะใชในการแสดง ชอของ Class, Attribute, และฟงกชน ตาง ๆ ตามลาดบ

23

ภาพท 2-7 คลาสไดอะแกรม

2.1.8.9 Sequence Diagram Sequence Diagram คอ การสรางแบบจาลองเชงกจกรรม (Dynamic Model หรอ

Behavioral Model) ซงกคอการจาลองกระบวนการททาใหเกดกจกรรมของระบบ เกดจากชดของกจกรรม ซงกจกรรมหนง ๆ นนเกดจากการท Object หนงโตตอบกบอก Object หนง Sequence Diagram เปน Diagram ทประกอบดวย Class หรอ Object เสนทใชเพอแสดงลาดบเวลา และเสนทใชเพอแสดงกจกรรมทเกดจาก Object หรอ Class ใน Diagram ภายใน Sequence Diagram จะใชสเหลยมแทน Class หรอ Object ซงภายในกรอบสเหลยมจะมชอของ Object หรอ Class ประกอบอย ในรปแบบ Object: Class กจกรรมทเกดขนจะแทนดวยลกศรแนวนอนทชจาก Class หรอ Object หนงไปยง Class หรอ Object ตอไป การระบชอกจกรรมนนจะอยในรปแบบ [Condition] ฟงกชน ชอของกจกรรมจะตองเปนฟงกชน ทมอยใน Class หรอ Object ทลกศรชไป เสนแสดงเวลาจะแทนดวยเสนตรงประแนวตง โดยเวลาจะเดนจากดานบนลงมาสดานลาง นนหมายถงวา ถาหากกจกรรมทเกดขนเกดอยดานบนสดกจกรรมนนเปนกจกรรมแรก และกจกรรมทอยบรเวณตาลงมาจะเปนกจกรรมทเกดตอจากนน (http://angsila.cs.buu.ac.th/~50230643/321491/%BA%B7%B7%D5%E8%202.doc)

24

ภาพท 2-8 แสดงสญลกษณ Sequence Diagram

ภาพท 2-9 แผนภาพลาดบเหตการณ http://blog.spu.ac.th/SA-Design-01/2009/04/05/entry-10

2.1.8.10 ค าอธบายขอมล (Data Dictionary) ในการเขยนแผนภาพการไหลของขอมล (Data Flow Diagram:DFD) เปนการเขยน

กระบวนการทางานตางๆ ในระบบงาน แตรายละเอยดของขอมลตางๆ ทปรากฏในระบบงาน แผนภาพการไหลของขอมล(DFD) ไมสามารถนาเสนอไดทงหมด ดงนนในการวเคราะหและออกแบบระบบจงตองมการเขยนคาอธบายขอมล (Data Description) หรอพจนานกรมขอมล (Data Dictionary) ซงเปนการเกบรวบรวมขอมลทงหมด รายละเอยด คาอธบายขอมลตางๆ ในระบบงาน (http://www.nayoktech.ac.th/~vwinwin/BC21_49/page8.html)

25

2.1.9 การจดการฐานขอมล 2.1.9.1 ความหมายของขอมล

ขอมล (data) คอ ขอเทจจรงหรอเหตการณทเกยวของกบสงตางๆ เชน คน สตว สงของ สถานท ฯลฯ ขอมลจงเปนเรองทเกยวกบเหตการณของสงตาง ๆ ทเกดขนอยางตอเนอง มการรวบรวมขอมลอยางเปนระบบและตอเนอง ดงจะเหนจากกระบวนการการเลอกตงทผานมา หลายพรรคการเมองมการเทคโนโลยรวบรวมขอมล หาวธการทจะใหไดขอมลอยางรวดเรว และเมอสถานการณหรอเหตการณบางอยางผนแปรขน การเตรยมการหรอการแกสถานการณจะดาเนนการไดอยางทนทวงท (http://gotoknow.org/blog/siriya/132685)

2.1.9.2 ความหมายของฐานขอมล การจดการฐานขอมล(Database Management) คอ การบรหารแหลงขอมลทถกเกบรวบรวมไวทศนยกลาง เพอตอบสนองตอการใชของโปรแกรมประยกตอยางมประสทธภาพและลดการซาซอนของขอมล รวมทงความขดแยงของขอมลทเกดขนภายในองคการ ในอดตการเกบขอมลมกจะเปนอสระตอกนไมมการเชอมโยงของขอมลเกดการ สนเปลองพนทในการเกบขอมล เชน องคการหนงจะมแฟมบคคล (Personnel) แฟมเงนเดอน (Payroll) และแฟม สวสดการ (Benefits) อยแยกจากกน เวลาผบรหารตองการขอมลของพนกงานทานใดจาเปนจะตองเรยกดแฟมขอมลทง 3 แฟม ซงเปนการไมสะดวก จงทาใหเกดแนวความคดในการรวมแฟมขอมลทง 3 เขาดวยกนแลวเกบไวท ศนยกลางในลกษณะฐานขอมล (Database) จงทาใหเกดระบบการจดการฐานขอมล (Database Management system (DBMS) ซงจะตองอาศยโปรแกรมเฉพาะในการสรางและบารงรกษา (Create and Maintenance) ฐาน ขอมลและสามารถทจะใหผใชประยกตใชกบธรกจสวนตวไดโดยการดงขอมล (Retrieve) ขนมาแลวใชโปรแกรมสาเรจรปอนสรางงานขนมาโด ยใชขอมลทมอยในฐานขอมล แสดงการรวมแฟมขอมล 3 แฟมเขาดวยกน

2.1.9.3 ความหมายของการจดการระบบฐานขอมล ในการทางานดวยคอมพวเตอร ถงแมจะมเครองคอมพวเตอรทมประสทธภาพดแลวกตาม ยงตองมชดคาสง (software) ทจะควบคมการทางานของเครองอกดวย บคคลทไดคนเคยกบการเขยนชดคาสงดวยคาสงดวย คอมพวเตอรตาง ๆ เชน ภาษาเบสก ภาษาฟอรแทรน อาจจะประสบปญหาการเขยนชดคาสงทเกยวกบแฟมขอมล ตวอยางเชน บรษทแหงหนงตองการประมวลผลขอมลเกยวกบเงนเดอนของพนกงาน ขอมลเกยวกบการทาบญช รายรบรายจาย ขอมลของระบบสนคาคงคลง โดยทว ๆ ไป ในการเขยนชดคาสง อาจจะใชหลกการทางานโดยวธการจดแฟม ซงเรยกวธนวา ระบบการจดกระทาแฟมขอมล (file handing system) ดงรป http://www.lcc.rtaf.mi.th/trainning/detail0304.htm

26

ภาพท 2-10 ระบบการจดกระทาแฟมขอมล

ภาพท 2-11 ตวอยางการใชระบบการจดการฐานขอมลแทนระบบจดกระทาแฟมขอมล

2.1.10. แนวคดเกยวกบ ER-DIAGRAM 2.1.10.1 องคประกอบของ ER-DIAGRAM

ER-DIAGRAM ประกอบดวยองคประกอบพนฐานดงน - เอนทต (Entity) เปนวตถ หรอสงของทเราสนใจในระบบงานนน ๆ - แอททรบว (Attribute) เปนคณสมบตของวตถทเราสนใจ - ความสมพนธ (Relationship) คอ ความสมพนธระหวางเอนทต

27

1. เอนทต (Entity) เอนทต หมายถง สงของหรอวตถทเราสนใจ ซงอาจจบตองไดและเปนไดทงนามธรรม โดยทวไป เอนทตจะมลกษณะทแยกออกจากกนไป เชน เอนทตพนกงาน จะแยกออกเปนของพนกงานเลย เอนทตเงนเดอนของพนกงานคนหนงกอาจเปนเอนทตหนงในระบบของโรงงาน โดยทวไปแลว เอนทตจะมกลมทบอกคณสมบตทบอกลกษณะของเอนทต เชน พนกงานมรหส ชอ นามสกล และแผนก โดยจะมคาของคณสมบตบางกลมททาใหสามารถแยกเอนทตออกจากเอนทต อนได เชน รหสพนกงานทจะไมมพนกงานคนไหนใชซากนเลย เราเรยกคาวของคณสมบตกลมนวาเปนคยของเอนทต รปสญลกษณของเอนทต คอ รปสเหลยมผนผา 2. แอททรบวท (Attribute) Attribute คอ คณสมบตของวตถหรอสงของทเราสนใจ โดยอธบายรายละเอยดตาง ๆ ทเกยวของกบลกษณะของเอนทต โดยคณสมบตนมอยในทกเอนทต เชน ชอ นามสกล ทอย แผนก เปน Attribute ของเอนทตพนกงานโดยทวไปแลวโมเดลขอมล เรามกจะพบวา Attribute มลกษณะขอมลพนฐานอยโดยทไมตองมคาอธบายมากมาย และ Attribute กไมสามารถอยแบบโดด ไดโดยทไมมเอนทตหรอความสมพนธ รปสญลกษณของ Attribute คอ รปวงรโดยทจะมเสนเชอมตอกบเอนทต ชนดของ Attribute สามารถแบงออกไดหลายลกษณะดงน 2.1 Simple และ Composite

- Simple Attribute คอ Attribute ทไมสามารถแยกออกเปนสวนยอยไดเชน รหส - Composite Attribute คอ Attribute ทสามารถแยกออกเปนสวนยอยไดเชน ชอ

อาจจะประกอบดวยชอตน และชอสกล เปนตน โดยยกตวอยางเชน 2.2 Single – valued และ Multi – valued attribute

- Single – valued คอ คาของเอนทตทสามารถมไดแคคาเดยว เชน วนเกด สาหรบพนกงานแลวสามารถมไดเพยงคาเดยว จงใหสญลกษณของ Attribute ปกต

- Multi – valued คอ คาทเปนไปไดมากกวา 1 คา เชน ทาเลทตงของโรงงานสามารถมไดมากกวา 1 แหง รปสญลกษณทใชจะเปนรปวงรซอนกน 2 รป โดยจะยกตวอยางเชน

2.3 Stored และ Derived attribute - Stored Attribute จะเปน Attribute ทเกบอยในฐานขอมล เชน วนเกด ใชสญลกษณ

ปกต

28

- Derived Attribute เปน Attribute ทเกดจากการคานวณ เชน อาย เกดจากการคานวณวนเกดกบชวงเวลาปจจบน รปสญลกษณ คอ รปวงรมเสนประรอบ ๆ

3. ความสมพนธ (Relationship) เอนทตแตจะตองมความสมพนธรวมกน โดยจะมชอแสดงความสมพนธรวมกนซงจะใชรปภาพสญลกษณสเหลยมรป วาวแสดงความสมพนธระหวางเอนทตและระบชอความสมพนธลงในสเหลยม ดงตวอยางเชน รปนแสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางเอนทตอาจารยกบกลมเรยน 3.1 ระดบชนของความสมพนธ (Relationships Degree) จะบอกถงความสมพนธระหวางเอนทต มดงน

- ความสมพนธเอนทตเดยว (Unary Relationships) หมายถง เอนทตหนง ๆ จะมความสมพนธกบตวมนเอง

- ความสมพนธสองเอนทต (Binary Relationships) หมายถง เอนทตสองเอนทตจะมความสมพนธกน

- ความสมพนธสามเอนทต(Ternary Relationships) หมายถง เอนทตสามเอนทตมความสมพนธกน

3.2 การระบต าแหนงความสมพนธระหวางเอนทต (Connectivity) การระบตาแหนงความสมพนธระหวางเอนทต (Connectivity) วาเปนแบบหนงตอหนง (One to One Relationships), แบบหนงตอกลม (One too Many Relationships) หรอ แบบกลมตอกลม (Many to Many Relationships) นนจะใช Connectivity เพอระบตาแหนง 1, M หรอ N ไวขางใดของเอนทต

ภาพท 2-12 แสดงความสมพนธแบบ One to One Relationships

จากตวอยางน จะแสดงความสมพนธระหวางนกศกษากบสญญาเงนก โดยทนกศกษาหนงคนทาสญญาเงนกไดเพยงครงเดยว สญญาการกเงนแตละฉบบถกลงชอกไดจากหนกศกษาเพยงคนเดยวเทานน ความสมพนธการกเงนทเชอมระหวางนกศกษาและสญญากเงนจงเปนแบบ 1-1

ภาพท 2-13 แสดงความสมพนธแบบ One too Many Relationships

29

จากตวอยางน จะประกอบดวยเอนทตอาจารยกบเอนทตกลมเรยน มความสมพนธแบบหนงตอกลม หมายความวา อาจารยจะสอนไดหลายกลมเรยน แตละกลมเรยนจะมอาจารยสอนไดเพยง

คนเดยวไวดานเอนทตอาจารยและตว อกษร M ไวดานเอนทตกลมเรยน

ภาพท 2-14 แสดงความสมพนธแบบ Many to Many Relationships

จากตวอยางน ประกอบดวยเอนทตนกเรยนกบเอนทตวชาเรยน โดยทนกศกษาแตละคนลงทะเบยนเรยนวชาไดมากกวา 1 วชา แตละวชามนกศกษาไดมากกวา 1 คน ความสมพนธของการลงทะเบยนของนกศกษากบวชาเปนแบบ N: M

2.1.10.2 การแปลง E-R MODEL ใหอยในรปแบบโครงสรางฐานขอมล การแปลง E-R MODEL ใหอยในรปแบบโครงสรางฐานขอมลหรอตารางของขอมลมกฎดงน 1. แปลงเอนทตทมความสมพนธแบบหนงตอหนง (One too One Relationships) ไปเปนตาราง โดยแทนทหนงเอนทตเปนหนงตาราง Attribute แตละเอนทตเปนฟลดหรอคอลมนแตละตาราง 2. แปลงเอนทตทมความสมพนธแบบหนงตอกลม (One too Many Relationships) ไปเปนตาราง โดยดานเอนทตทเปนตวเลข 1 นนสามารถแปลงเปนตารางไดทนท Attribute ของเอนทตนนจะเปนฟลดของตารางทนท สวนดานเอนทตทเปนตวอกษร M ใหแผลงเอนทตเปนตารางโดยม Attribute ของเอนทตตวมนเอง และนาคยหลกของเอนทตทเปนเลข 1 มาใสฟลดของตารางนนดวย 3. แปลงเอนทตทมความสมพนธแบบกลมตอกลม (Many too Many Relationships) ไปเปนตารางโดยสรางเอนทตกลาง (Composite Entity) เอนทตกลางจะนาคยหลกของทงสองตารางมาเปนคยหลกของเอนทตกลางดวย สวนเอนทตทงสองทอยระหวางเอนทตกลางกแปลงเปนตารางได โดยนาเอา Attribute ของแตละเอนทตไปเปนฟลด (ทาตามกฎของความสมพนธแบบหนงตอหนง) 2.2 วรรณกรรมทเกยวของ สวมล จงจตร,(2546) ระบบจดการและจองตวรถโดยสารผานระบบอนเตอรเนต การพฒนาระบบงานทงหมดไดพฒนาตามกระบวนการพฒนาระบบงานคอมพวเตอร เรมตงแต การวางแผนโครงการ การวเคราะหระบบงาน การออกแบบระบบงานอนไดแก การออกแบบขอมลนาเขาและการแสดงผลของขอมล การออกแบบระบบฐานขอมล การพฒนาโปรแกรม การทดสอบ

30

โปรแกรม และการจดทาเอกสารประกอบโปรแกรมพรอมทงจดทาคมอการใชงานระบบจดการและจองตวรถโดยสารบนอนเตอรเนต ไดนาประโยชนของอนเตอรเนตและระบบคอมพวเตอรเขามาใชในการจดเกบขอมลตางๆ ทเกยวของกบงานจดการและการจองตว สาหรบบรษทเดนรถระบบทไดเปนระบบทมลกษณะเปนเวบทา (Web Portal) หรอ E-Marketplace สาหรบการจองตวรถโดยสารบนอนเตอรเนตและพฒนาขนมารองรบการทางานของบรษทเดนรถไดในระดบด ระบบสามารถอานวยความสะดวกในการเปดรานเพอใหบรการจองตวสาหรบบรษทเดนรถได อกทงยงชวยเพมความสะดวกแกผบรโภคหรอลกคาทตองการจองตวรถโดยสารใหสามารถทาการจองตวรถโดยสารไดจากหลากๆ บรษทผานเวบไซตเดยว