DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/152830.pdfและอาช พ ม ระด บการม ส วนร วมแตกต างก น 4) ด านการร บผลประโยชน

การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

อรวรรณ เกดจนทร

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการการทองเทยว คณะการทองเทยวและการโรงแรม

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย พ.ศ.2557

DPU

The Participation of Local Community in Eco-Tourism Management at Klongkon Mangrove Forest in Samutsongkhram Province

Orawan Kerdjan

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Master of Arts

Department of Tourism Management Faculty of Tourism and Hospitality, Dhurakij Pundit University

2014

DPU

ฆ

หวขอวทยานพนธ การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ชอผเขยน อรวรรณ เกดจนทร อาจารยทปรกษา อาจารย ดร.สวนชย หวนนากลาง สาขาวชา การจดการการทองเทยว ปการศกษา 2556

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาการมสวนรวมของผน าชมชนและผทมสวนเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2) ทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ 3) เปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และ 4) ศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม วธการศกษา การวจยในครงน ใชหลกการวจยเชงคณภาพ โดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก สมภาษณผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน ซงขอมลทไดจากการสมภาษณน ามาสรปผลเปนตาราง โดยใชวธวเคราะหเนอหาสรปเปนประเดนส าคญ และการวจยเชงปรมาณ ใชแบบสอบถามส ารวจกลมตวอยางคนในชมชนทองถนคลองโคน 354 คน โดยใชโปรแกรมส าเรจรป ในการวเคราะหขอมลแบงเปน 2 ประเภท คอ การหาสถตเบองตน ไดแก คารอยละ การแจกแจงความถ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และการหาสถตขนสง ไดแก การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยาง 2 กลม ใชสถตทดสอบคา T-test และมากกวา 2 กลมขนไป ใชสถตการวเคราะหความแปรปรวน (F-test หรอ ANOVA) ผลการศกษา การมสวนรวมของผ น าชมชนและผ ทมสวนเกยวของทมตอแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน พบวา ทกหนวยงานทเกยวของนน มความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบด โดยจดกจกรรมตางๆ ใหสอดคลองกบวตถประสงคของการทองเทยวเชงนเวศ ซงเปนการอนรกษทรพยากรปาชายเลน และการชมวถชวตของคนในชมชนทองถน ประกอบกบไดมการก าหนดแผนงาน จดกจกรรมทชวยใหคนในชมชนทองถนไดมสวนรวมในการอนรกษ ดแล รกษา แหลงทองเทยว และทส าคญมการกระจายรายไดใหกบคนในชมชน

DPU

ง ทองถน โดยมการประชาสมพนธแหลงทองเทยวใหกบนกทองเทยวดวยสอตางๆ นอกจากนทางศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคนนน ตองการศนยการเรยนรชมชน และผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท ตองการโครงการเกยวกบการรณรงคการปลกปาชายเลนใหมอยางตอเนอง ผลการศกษา การเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน ทง 5 ดาน พบวา 1) ดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เพศ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอย มสวนรวมไมแตกตางกน ในขณะท อาย ระดบการศกษา และอาชพ มสวนรวมแตกตางกน 2) ดานการวางแผน เพศ อาย และระยะเวลาการอาศยอย มสวนรวมไมแตกตางกน ในขณะท ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน มสวนรวมแตกตางกน 3) ดานการด าเนนงาน เพศ ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอย มสวนรวมไมแตกตางกน ในขณะท อาย และอาชพ มระดบการมสวนรวมแตกตางกน 4) ดานการรบผลประโยชน อาย และรายไดเฉลยตอเดอน มสวนรวมไมแตกตางกน ในขณะท เพศ ระดบการศกษา อาชพ และระยะเวลาการอาศยอย มสวนรวมแตกตางกน และ 5) ดานการตดตามและประเมนผล เพศ มสวนรวมไมแตกตางกน ในขณะท อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอย มสวนรวมแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ผลการศกษา การทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ พบวา ในภาพรวมคนในชมชนทองถนสวนใหญมความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบมาก ผลการศกษา ระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน พบวา สวนใหญในภาพรวมคนในชมชนทองถนคลองโคนนน มระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบการมสวนรวมปานกลางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในทกๆ ดาน ค ำส ำคญ: การมสวนรวมของชมชน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลน

DPU

จ Thesis Title The Participation of Local Community in Eco-Tourism Management

at Klongkon Mangrove Forest in Samutsongkhram Province. Author Orawan Kerdjan Thesis Advisor Dr. Suwanchai Hounnaklang Department Tourism Management Academic Year 2013

ABSTRACT The study aims to 1) Study participation of community leaders and those affiliated with the natural attractions at Klongkon Mangrove Forest in Samutsongkhram Province. 2) Cognitive tests of local people about Eco-tourism. 3) Compare the demographic characteristics of the local people with the participation of communities in the management of Eco-tourism at Klongkon Mangrove Forest in Samutsongkhram Province. And 4) Study the participation of local people in the management of Eco-tourism at Klongkon Mangrove Forest in Samutsongkhram Province. This research using the qualitative research by means in-depth interviews. Interview those affiliated with Eco-tourism at Klongkon Mangrove Forest. The data obtained from the interviews brought conclude as the table. By means content analysis is a summary of key issues. And quantitative research use Questionnaire survey sample of people in the local community Klongkon 354 people. By using program in data analysis is divided into 2 categories is basic statistical analyzes include Percentage Frequency Mean and Standard Deviation and Advanced statistical analyzes include Independent Samples T-test and F-test or ANOVA. Regarding the study of participation of community leaders and those affiliated with the attraction Klongkon Mangrove Forest, the study found that all departments concerned have cognitive about Eco-tourism at a good level. By the organizing various activities are consistent with the objectives of Eco-tourism. Which is a mangrove forest resource conservation and a see the lifestyle of people in local communities. In addition, the plan work has defined organizing activities that enables people in local communities participate in conservation, Caring for attraction. And the key has distributed income to people in the local community. Attraction public

DPU

ฉ relations to tourists with the various media. In addition, The Conservation Center wants the community Learning Center and Home stay and resorts wants project about the campaign mangrove planting provide a continued. Regarding the comparison of the demographic characteristics of the local people with the participation of communities in the management of Eco-tourism at Klongkon Mangrove Forest in all 5 aspects, the study found that 1) aspects search problem and the cause of the problem gender revenue and duration of lived participate is not different while age education and occupation participate different. 2) aspects planning gender age and duration of lived participate is not different while education occupation and revenue participate different. 3) aspects implementation gender education revenue and duration of lived participate is not different while age and occupation participate different. 4) aspects the beneficiaries age and revenue participate is not different while gender education occupation and duration of lived participate different. And 5) aspects tracking and assessment gender participate is not different while age education occupation revenue and duration of lived participate different. Statistical significant level 0.05 For the results of cognitive tests of local people about Eco-tourism, the study found that in overall most people in the local community have Cognitive about the management Eco-tourism in high level. For the level of participation of local people in the management of Eco-tourism at Klongkon Mangrove Forest, the study found that most of people in the local community Klongkon have level the participation of the community is medium level in the management of Eco-tourism at Klongkon Mangrove Forest in all aspects. Keywords: Participation of the community; Management of Eco-tourism; Mangrove forest

DPU

ช

กตตกรรมประกาศ

วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดอยางสมบรณ โดยไดรบความอนเคราะหอยางดจาก ดร.สวนชย หวนนากลาง อาจารยทปรกษา ทกรณาไดใหค าแนะน า และค าปรกษาทมประโยชนกบงานวจย และตรวจแกไขขอบกพรอง ผวจยกราบขอบพระคณทานเปนอยางสง นอกจากนน ขอกราบขอบพระคณคณะกรรมการทานอน ๆ ประกอบดวย ผชวยศาสตราจารย ดร.อศวน แสงพกล และผชวยศาสตราจารย ดร.เลศพร ภาระสกล ทใหค าแนะน าในการแกไขปรบปรงงานวจย เพอใหงานวจยในครงนสามารถเสรจไดอยางสมบรณ

ขอขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย เชยง เภาชต อาจารยผสอน และผเชยวชาญทางดานสถต ทกรณาสละเวลาใหค าชแนะ ค าปรกษา และใหความชวยเหลอ เรองการวเคราะหขอมลทางสถตแกผวจยดวยดมาตลอด

ขอขอบพระคณ องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน ผน าชมชนทองถนคลองโคน ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลนคลองโคน และผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท ไดแก บานไมชายเลนรสอรท รวมทงคนในชมชนทองถนต าบลคลองโคน ทกรณาใหความรวมมอเปนอยางดในการใหขอมล ทเปนประโยชนกบงานวจยและตอบแบบสอบถามงานวจย

ในทายทสดน ขอกราบขอบพระคณ คณพอประวทย เกดจนทร คณแมอญชล ดลยะสทธ ทเลยงด สนบสนนใหการศกษาทด และใหก าลงใจตลอดมา ทท าใหวทยานพนธในครงน ไดส าเรจลลวงไปดวยด และขอขอบพระคณคณะอาจารยทกทานทประสาทวชาความร และสามารถน าความรทไดมาประยกตใชใหเกดประโยชนในการท างานวจย นอกจากนขอขอบคณ อญชล ศรธญรตน ทคอยใหความชวยเหลอ และเปนก าลงใจดวยดมาตลอด จนท าใหงานวจยในครงนเสรจสมบรณ


DPU

ซ

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย…………………………………………………………………………... ฆ บทคดยอภาษาองกฤษ………………………………………………………………..……… จ กตตกรรมประกาศ…………………………………………………………………...……… ช สารบญตาราง……………………………………………………………………...………… ซ สารบญภาพ……………………………………………………………………………..…… ณ บทท

1. บทน า………………………………………………………………….……...…… 1 1.1 ทมาและความส าคญของปญหา…………………………………..……..….… 1 1.2 วตถประสงคของการวจย………………………………………...…………… 4 1.3 สมมตฐานของการศกษา………………………………………...……….…… 5 1.4 ขอบเขตของการศกษา………………………………………………………... 5 1.5 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ…………………………………………………… 5 1.6 นยามศพทเฉพาะ………………………………………………………...…… 6

2. แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ………………………..……….…….… 7 2.1 ขอมลเกยวกบปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม…………………... 7 2.2 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553-2556.………………….. 11 2.3 แนวคดเกยวกบการทองเทยว…………………………………...…….………. 16 2.4 แนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ…………………………..…….……… 24 2.5 แนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงอนรกษ……………………………………... 35 2.6 แนวคดเกยวกบการทองเทยวอยางย งยน……………………………………… 38 2.7 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของชมชน…………………………………….. 42 2.8 งานวจยทเกยวของ……………………………………………………………. 48 2.9 กรอบแนวคดงานวจย………………………………………………………… 55

3. ระเบยบวธวจย……………………………………………………………..……… 56 3.1 แหลงทมาของขอมล…………………...……………………………………... 56

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง…………………………………...…….……...…. 57 3.3 เครองมอในการวจย…………………………..…….…………..…..….……... 58

DPU

ฌ

สารบญ (ตอ)

บทท หนา 3.4 วธการเกบรวบรวมขอมล……………………………………………………... 60 3.5 วธการวเคราะหขอมล………………………………………………………… 61

4. ผลการศกษา…………………………………………...…………………………... 63 4.1 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ……………………………………………. 63 4.2 ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ……………………………………………. 70

5. สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ………………...………………………..….… 115 5.1 วตถประสงคของการวจย……………………………………………...…….. 115 5.2 ขอบเขตของการศกษา…………………………………………………..…… 116 5.3 ระเบยบวธวจย…………………………………………...…………………... 116 5.4 สรปผลการศกษา…………………………………………………..……...…. 117 5.5 อภปรายผลการศกษา…………………………………………...……………. 124 5.6 ขอเสนอแนะ…………………………………………...………………..…… 130

บรรณานกรม…………………………………………………………………………...…… 132 ภาคผนวก………………………………………………………………….………………… 140

ก ภาพทเกยวของกบปาชายเลนคลองโคน……………………………………...….. 141 ข ประเดนค าถามการสมภาษณแบบเจาะลก……………………………………….. 147 ค แนวค าถามการสมภาษณแบบเจาะลก………………………………………...…. 151 ง แบบสอบถาม……………………………………………………….……………. 154

ประวตผเขยน…………………………………………………………………………..….… 161

DPU

ญ

สารบญตาราง

ตารางท หนา 4.100 ผลการสมภาษณแบบเจาะลก…………………………….…………….......… 64 4.200 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอ

เมองจงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามเพศ…………….……………….…...

70 4.300 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอ

เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามอาย…………………….………...…


เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามระดบการศกษา……………………..


เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามอาชพ……………………………….


เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามรายไดตอเดอน……………………...


เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน…………………………………………………………………….


เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ…..……………………………………………..

74 4.911 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการคนหา

ปญหาและสาเหตของปญหาของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม…………….………………………………………….

78 4.10 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการวางแผนของ

การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม…………

79 4.11 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการด าเนนงาน

ของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม……..

80 4.12 คา เฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการรบ

ผลประโยชนของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม…………………………….…………………………….……

81

DPU

ฎ

สารบญตาราง (ตอ)

ตารางท หนา 4.13 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการตดตามและ

ประเมนผลของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม………………………………………………………………..

82 4.14 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการจดการการ

ทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม…………….. 83

4.15 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลการมสวนรวมในการเขารวมแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศใน “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม”…………………………………………...

84 4.16 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการ

จดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน……………………………..

86 4.17 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชน

ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เปนรายคระหวางชวงอาย…………………………………………………….


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา………………………………………..


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เปนรายคระหวางชวงอาชพ………………………………………………….

90

DPU

ฏ


ตารางท หนา 4.20 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการ

จดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน……………………………………………………………


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา………………………………………………………………


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน เปนรายคระหวางชวงอาชพ…………………………………………………………………………


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน เปนรายคระหวางชวงรายไดตอเดอน……………………………………………………………….


จดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ด านก าร ม ส วน ร วมในก ารด า เ นน ง าน จ า แนกตามลกษณะทา งประชากรศาสตรของคนในทองถน………………………………………….


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน เปนรายคระหวางชวงอาย…………………………………………………………………………...

98

DPU

ฐ


ตารางท หนา 4.26 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชน

ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน เปนรายคระหวางชวงอาชพ…………………………………………………………………………


จดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน………………………………………….


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงเพศ………………………………………………………………………


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา…………………………………………………………..


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงอาชพ…………………………………………………………………….


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน………………………….

106

DPU

ฑ


ตารางท หนา 4.32 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการ

จดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน………………………………………….


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงอาย……………………………………………………………...


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา………………………………………………….


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงอาชพ……………………………………………………………


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงรายไดตอเดอน…………………………………………………..


ในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน…………………

113 5.1 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการมสวนรวมในการจดการการ

ทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม……………..

122

DPU

ฒ


ตารางท หนา 5.2 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอ

เมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลการตดสนใจทจะเขารวมแสดงความคดเหน…………………………………………...……………………..

124

DPU

ณ

สารบญภาพ

ภาพท หนา 2.1 แผนทการเดนทาง ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม…………………. 8 2.2 กรอบแนวคดงานวจย…………………………………………….……………… 55

DPU

บทท 1 บทน ำ

1.1 ทมำและควำมส ำคญของปญหำ

ประเทศไทยเปนประเทศหนงของโลกทจดวามทรพยากรการทองเทยวหลากหลายประเภท กระจายอยในทกภมภาค ทงทเปนแหลงธรรมชาต กงธรรมชาต และทมนษยสรางขนทงเกาและใหม จนกลาวไดวาเปนมรดกทางการทองเทยว (Tourism Heritage) อนมคณคาทเปนเอกลกษณอยเปนจ านวนมาก ในความหลากหลาย และปรมาณดงกลาว มทรพยากรการทองเทยวสวนหนง ซงมศกยภาพสง และเหมาะสมทสามารถจะน ามาพฒนาและจดการ เพอสนองความตองการของนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางประเทศ ทมงแสวงหาความเพลดเพลนและการศกษาเรยนรควบคไปกบการเดนทางอยางมความรบผดชอบในรปแบบทเรยกกนวาการทองเทยวเชงนเวศ หรอ Eco Tourism และมปจจยหลายประการบงชวาปรมาณนกทองเทยวกลมนจะมแนวโนมสงขนตามล าดบ (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2544)

การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดมการน าเสนอโครงการปฏญญารกษาสงแวดลอมเพอการทองเทยวอยางย งยน หรอแนวคด 7 Greens Concept ซงหมายถง แนวคดทสอถงการทองเทยวทใสใจ หรอเปนมตรกบสงแวดลอม และเปนนโยบายหลกของการทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ทน ามาใชเปนหลกในการสงเสรมการทองเทยว ซงประกอบดวย Green Heart, Green Logistics, Green Attraction, Green Community, Green Activity, Green Service และ Green Plus โดยมงเนนใหเกดการด าเนนงานทเปนรปธรรม สามารถน าไปปฏบตได สอดคลองกบหลกการของการพฒนาทย งยน และการพฒนาการทองเทยวอยางย งยนขององคการการทองเทยวโลก (WTO) และสอดรบนโยบายทจะสงเสรมการทองเทยวทเนน Green Tourism ใหผคนตระหนกและสงเสรมกจกรรมดานการรกษาสงแวดลอม (หนงสอพมพไทยโพสต, 2553)

อยางไรกตาม การทองเทยวเกดขนจากปจจยทชวยสงเสรมหลายประการ ไดแก ปจจย เชงเศรษฐกจ เชงสงคมวฒนธรรม และปจจยดานสงแวดลอม ซงการทองเทยวยอมสงผลกระทบ ทงทางบวกและลบตอชมชนทองถน ตอเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมและสงแวดลอม ปญหาและผลกระทบทวไปทเกดขนจากการพฒนาการทองเทยวมอยมากมาย ดงเชน ผลกระทบดานลบตอเศรษฐกจของชมชน ไดแก ท าใหชมชนแกงแยงผลประโยชนกน คาครองชพในชมชนสงขน

DPU

2

ผลกระทบดานลบตอสงคมและวฒนธรรม คอ ปญหาการหลอกลวงนกทองเทยว การเอารดเอาเปรยบนกทองเทยว การเปลยนแปลงวถชวตและคานยมของชมชนทองถน สวนผลกระทบดานลบตอสงแวดลอมของชมชน ไดแก เกดมลภาวะตอชมชน เกดปญหาการท าลายทรพยากรทางธรรมชาต และทรพยากรมนษยทสรางขนในชมชนนน โดยชมชนทองถนไดก าหนดมาตรการในการปองกน และแกไขผลกระทบของการทองเทยว เพอเปนแนวทาง ในการรองรบกบปญหาทเกดขนจากการทองเทยว (ส านกงานการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา, 2546) โดยการพฒนาแหลงทองเทยว เพอใหมจ านวนนกทองเทยวเพมมากขนนน สวนมากไมไดมการค านงถง ขดความสามารถในการรองรบของพนททองเทยว (Carry Capacity : CC) คอ ระดบความสามารถในการเจรญเตบโตหรอการทนตอเปลยนแปลงในระดบใดระดบหนงเทานน โดยสงแวดลอมยงสามารถคงอยหรอด าเนนอยไดอยางปกตและปราศจากผลกระทบ ทกอใหเกดความเสยหายตอสงแวดลอมและองคประกอบของสงแวดลอมนน ซงรวมถงมนษยดวย หากเกนกวานสงแวดลอมจะไดรบผลกระทบกระเทอนและอาจถกท าลายลงจนไมอาจฟนกลบสสภาพเดมไดอก ทงน โดยพจารณาจากปจจยทเปนองคประกอบและโครงสรางของแตละระบบนเวศ ความสามารถใน การรองรบท าใหทราบวาระบบนเวศนน มขดความสามารถททนตอการพฒนาของแหลงทองเทยว จงท าใหเกดผลกระทบและปญหาตามมาภายหลง เมอแหลงทองเทยวเตบโตขน และเขาสในตลาดแขงขนแลว กจะเรมถงจดอมตว และตกต าลงในทสด โดยเฉพาะในแหลงทองเทยว ทมการวางแผนพฒนาใหย งยนไมสอดคลองกบแหลงทองเทยว (ส านกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, 2553)

ดงน น แนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศในประประเทศไทย เปนสงท ทกฝายทเกยวของในอตสาหกรรมการทองเทยว มความสนใจ และพยายามหาวธการทดทสด มาด าเนนงานเพอใหบรรลตามแนวความคด การจดการทรพยากรทองเทยวแบบยงยนของ การทองเทยวเชงนเวศ (วรรณพร วณชชานกร และคณะ, 2541)

การพฒนาการทองเทยวเชงนเวศในประเทศไทย ถอไดวาเปนชวงแหงการบรณาการ คอ เปนการผสมผสานทรพยากรทมอย น ามาบรหารจดการรวมกนเพอใหเกดการพฒนา หรอท าใหดขน เพอใหแนวความคดไดถกถายทอด และลงสการปฏบตอยางเปนรปธรรมใหมากขน โดยเฉพาะในดานการพฒนาพนทแหลงทองเทยว และการสงเสรมการตลาด ซงยงมความจ าเปนทจะตองปรบปรงและพฒนาอกหลายสวน เพอใหการพฒนาคณภาพของสนคาและบรการทมอย มมาตรฐานและสามารถคงสวนแบงในตลาดการทองเทยวเอาไว อยางไรกตามในการด าเนนการจ าเปนตองอาศยความรวมมอจากหลายหนวยงานทเกยวของ ซงรวมถงการมสวนรวมของชมชนทองถนเปนสวนส าคญ เนองจากเปนผไดรบประโยชนโดยตรงในพนท รวมทงตองอาศยความ

DPU

3

เขาใจในกระบวนการ และโครงสรางของระบบการทองเทยว เพอใหมความเขาใจทถกตองสามารถด าเนนการไดสอดคลองไปในทศทางเดยวกน และไมขดแยงกบกรอบนโยบายหลกทไดตงเปาหมายและวตถประสงคเอาไว (กองอนรกษ การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2545)

การทองเทยวเชงนเวศมลกษณะทส าคญคอ เปนการทองเทยวทด าเนนการภายใต ขดจ ากดความสามารถของธรรมชาต และตองตระหนกถงการมสวนรวมของประชากร ชมชนขนบธรรมเนยม ประเพณ ทมตอขบวนการทองเทยว อกทงตองยอมรบใหประชาชนทกสวนไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจทเกดจากการทองเทยวอยางเสมอภาคเทาเทยมกน และตองชน าภายใตความปรารถนาของประชาชนทองถนและชมชนในพนททองเทยวนนๆ (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, 2542)

ทงน การทองเทยวเชงนเวศ จะมงเนนการทองเทยวในรปแบบของการปลกจตส านกตอ การรกษาสภาพแวดลอม และวฒนธรรมทองถน โดยประชาชนในทองถนมสวนรวม และจดใหมการทองเทยวในแหลงธรรมชาตเปนหลก หลกเกณฑการก าหนดแหลงทองเทยวเชงนเวศ จะประกอบไปดวยขอก าหนดตางๆ ตามกองอนรกษการทองเทยวแหงประเทศไทยกบสมาคมไทยการทองเทยวเชงอนรกษและผจญภยก าหนดขน แหลงใดไมสามารถจดการใหไดครบตามเกณฑก าหนดกไมสามารถเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศได (ประชด สกณะพฒน และคณะ, 2554)

ซงสอดคลองกบ หลกการโดยทวไปของการพฒนาอยางย งยนคอ จะตองมการอนรกษและการใชทรพยากรอยางพอด เพอใหสามารถใชประโยชนตอไปไดในระยะเวลายาวนาน และม การกระจายผลประโยชนใหแกคนสวนใหญ รวมทงมการรวมมอกนอยางใกลชดระหวางผทเกยวของหรอมสวนไดสวนเสย เมอน าหลกการนมาปรบใชกบการทองเทยวอยางย งยน จงมจดเนนทส าคญ (สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน, 2554)

อยางไรกตาม ในการทองเทยวทเปนจรงนน การใชประโยชนของทรพยากรมกม การแปรรปทรพยากร และอาจไมมการค านงถงการสญเสยหรอผลกระทบทจะเกดขนกบระบบยอยตางๆ รวมทงผลตอสงแวดลอมอนๆ ในทางกลบกนสงแวดลอมทเปนระบบอน เชน ระบบชมชน ระบบอตสาหกรรม ฯลฯ อาจมผลกระทบมาสระบบทองเทยวดวย ดงนน การทองเทยวทขาดระบบ การจดการทด เขามามสวนเกยวของ จงเปนการทองเทยวทไมประสบความส าเรจไดเลย นอกจากองคประกอบภายในระบบแลว การทองเทยวยงมสงแวดลอมส าคญทเกยวของสมพนธกนอกหลายประการ เชน สภาพกายภาพและระบบนเวศ สงแวดลอม โครงสรางพนฐาน เศรษฐกจ และ การลงทน สงคมและวฒนธรรม องคกรและกฎหมาย (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, 2542)

DPU

4

ในปจจบนนชมชนทองถน และนกทองเทยวไดค านงถงการอนรกษธรรมชาต และสงแวดลอมเพมมากขน จากเหตการณทเกดขนในประเทศไทย เชน น าทวม ดนถลม ฯลฯ ท าให การดแลทรพยากรธรรมชาตเปนเรองทส าคญล าดบแรกในการพฒนาชมชน ประเทศ ซงในบางครงปญหาบางอยาง เมอเกดขนกไมสามารถทจะแกไขได เพราะไมไดท าลายธรรมชาต และสงแวดลอมเทานน แตยงมการท าลายวฒนธรรม วถชวตของคนในทองถนเดมไปดวย

จากทกลาวมาขางตน จงเหนความจ าเปนทจะศกษา การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ซงมความสอดคลองกบการจดการแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ใหมความสมบรณ โดยทปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ถอไดวาเปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ทเสอมโทรมไดงาย จงควรมการจดการใหเปนระบบและมประสทธภาพ ในการบรหารจดการทดขน โดยสวนหนงจ าเปนตองมาจากคนในทองถน ตองมสวนรวมในการชวยกนจดการแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม เพอทจะใหแหลงทองเทยวนน เกดความย งยนขนมาได และน าไปสการพฒนาทมประสทธภาพ และสามารถเปนหนงในแหลงทองเทยวทสามารถสรางงาน สรางรายไดใหแกชาวบาน และคนในทองถนไดเปนอยางด ซงสามารถเกดไดจากการรวมมอของคนในทองถนเปนส าคญ รวมไปถงการวางแผนการจดการการทองเทยวเชงนเวศทด 1.2 วตถประสงคของกำรวจย 1. เพอศกษาการมสวนรวมของผน าชมชนและผทมสวนเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2. เพอทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ 3. เพอเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 4. เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

5

1.3 สมมตฐำนของกำรศกษำ ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถนทแตกตางกน (เพศ อาย ระดบการศกษา

อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) อาจจะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชน (ดานการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา ดานการวางแผน ดานการด าเนนงาน ดานการรบผลประโยชน ดานการตดตามและประเมนผล) ในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามแตกตางกน 1.4 ขอบเขตของกำรศกษำ 1.4.1 ขอบเขตดานเนอหา

ศกษาการมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม 1.4.2 ขอบเขตดานประชากร

ประชากรทใชในการวจยครงนแบงเปน 2 กลม คอ 1. ผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน ต าบลคลองโคน

อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม 2. คนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม

1.4.3 ขอบเขตดานพนท ก าหนดพนทศกษาไวทปาชายเลนคลองโคน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวด

สมทรสงคราม 1.4.4 ขอบเขตดานระยะเวลา

ระยะเวลาทศกษา คอ เดอนพฤศจกายน 2555 ถงเดอนธนวาคม 2556 1.5 ประโยชนทคำดวำจะไดรบ 1. สามารถน าไปสการแกไขปญหาอปสรรค และผลกระทบในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ของชมชนทองถนคลองโคน เพอน าไปสการพฒนาและอนรกษปาชายเลนคลองโคน อยางย งยน 2. สามารถสงเสรมการมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศอยางมประสทธภาพมากขน 3. เปนแนวทางใหกบองคการบรหารสวนต าบลคลองโคนในการพฒนาการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามใหมประสทธภาพยงขน

DPU

6

1.6 นยำมศพทเฉพำะ กำรมสวนรวม หมายถง การทปจเจกบคคลหรอกลมคนเขามามสวนรวมเกยวของ

รวมมอ รวมรบผดชอบในกจกรรมการพฒนาทเปนประโยชนตอสงคม ในขนตอนตางๆ ของ การด าเนนกจกรรมน นๆ โดยมกลมหรอองคกรรองรบ บคคลทเขามามสวนรวมการพฒนา ภมปญญาทองถน การรบร สามารถคดวเคราะห การตดสนใจ เพอก าหนดการด าเนนชวตไดดวยตนเอง (บญเลศ จตตงวฒนา, 2548)

ชมชน หมายถง กลมคนทมความคดเปนไปในแนวทางเดยวกน และสามารถด าเนนงานกจกรรมใดๆ เพอประโยชนรวมกนได (กรมการพฒนาชมชน, 2526)

ทองถน หมายถง ทองทใดทองทหนงโดยเฉพาะ ซงเนนถงลกษณะทางสภาพแวดลอม ทางภมศาสตรและทางธรรมชาต ทมความเปนขอบเขตเฉพาะพนทน นๆ เปนส าคญ และยงมความหมายทก าหนดขอบเขตของพนท ระดบยอยตามเขตการปกครอง หรอเปนหนวยงานระดบรองไปจากหนวยงานใหญ ไดแก หมบาน ต าบล อ าเภอ จงหวด เปนตน (ราชบณฑตยสถาน, 2546)

กำรจดกำรกำรทองเทยว หมายถง การวางแผนการทองเทยวและด าเนนการใหเปนไป ตามแผน โดยมการจดองคการ บรหารงานบคคล การอ านวยการและควบคมอยางเหมาะสม เพอใหเปนไปตามแผนทไดวางไว ทงมการประเมนผลแผนการทองเทยวดวย (บญเลศ จตตงวฒนา, 2542)

กำรทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวอยางมความรบผดชอบ ในแหลงธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน และแหลงวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศสงแวดลอม และ การทองเทยว โดยมกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของ ภายใตการจดการอยางมสวนรวมของทองถน เพอมงใหเกดจตส านกตอการรกษาระบบนเวศอยางย งยน (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2545)

ปำชำยเลน หมายถง กลมสงคมพชซงขนอยตามชายฝงทะเลในเขตน าทะเลลงต าสด และน าทะเลขนสงสด พบไดในบรเวณชายฝงทะเล ปากแมน า อาว ทะเลสาบ และเกาะ ทไดรบอทธพลจากน าเคมในมหาสมทร และน าจดจากแผนดน รวมทงไดรบอทธพลจากน าขนน าลง ท าใหพชทขนในปาชายเลน มลกษณะทางสรรวทยา และการปรบตวทางโครงสรางทคลายคลงกนเพอใหสามารถด ารงอยในสภาพแวดลอมนได พนธไมสวนใหญประกอบดวย ไมตระกลโกงกาง เปนส าคญ และมไมตระกลอนขนปะปน (การจดการองคความร กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง, 2552)

DPU

บทท 2

แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

การศกษาเรอง “การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” ผวจยไดศกษาคนควาแนวคด ทฤษฎ เอกสาร และงานวจยทเกยวของ ดงตอไปน

2.1 ขอมลเกยวกบปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2.2 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553-2556 2.3 แนวคดเกยวกบการทองเทยว 2.4 แนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ 2.5 แนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงอนรกษ 2.6 แนวคดเกยวกบการทองเทยวอยางย งยน 2.7 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของชมชน 2.8 งานวจยทเกยวของ 2.9 กรอบแนวคดงานวจย

2.1 ขอมลเกยวกบปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2.1.1 ขอมลทวไป

ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ต งอยทต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ถอเปนแหลงทองเทยวทมความนาสนใจมาก ซงสมยกอนพนทปาชายเลนบานคลองโคนถกบกรกท าลาย เพอน ามาท านากง และท าประโยชนอนๆ ความอดมสมบรณของทรพยากรทางทะเลใกลชายฝงไดสญเสยไป จนไมสามารถท าการประมงชายฝงได ท าใหประชากรในพนทแยกยายไปประกอบอาชพทอน

ตอมาในป พ.ศ.2534 ชาวบานในพนทโดยการน าของผใหญบานไดชวยกนฟนฟสภาพ ของปาชายเลน เพอใหมความอดมสมบรณเหมอนแตกอนในชวง 3 ปแรกไมประสบความส าเรจ ตอมาหนวยงานรฐเรมเหนความส าคญ โดยเฉพาะเปนพระมหากรณาธคณจากสมเดจพระเทพฯ

DPU

8

ททรง เ หนความส าคญของการปลกปาชาย เลน จงได เสด จมาทรงปลกปาชาย เลน ท คลองโคน ดวยพระองคเองในป พ.ศ. 2540, 2541, 2542, 2545 และ 2547 จนปจจบนพนทปาชายเลนของบานคลองโคนกลบมาอดมสมบรณอกครง เกดมสตวน าชายฝงมากมาย สามารถท าการประมงเลยงชพไดอยางพอเพยง ชาวบานบางสวนไดรวมตวกนเปนกลมอาชพตามความถนดเชน กลมชาวเรอ กลมท าอาหาร กลมกระเตง (กระทอมของชาวประมงทปลกกลางทะเล เพอใชเฝาฟารมหอยแครง) และเกดเปนการเทยวเชงอนรกษขนมา (ทเทยวไทย, 2553)

การทองเทยวปาชายเลนเปนการทองเทยวเชงอนรกษสงแวดลอมดวยบรรยากาศทเปนธรรมชาตของปาชายเลนคลองโคลน อ.เมอง จ.สมทรสงคราม โดยนกทองเทยวสามารถทองเทยวไดตลอดทงป ซงกจกรรมทนกทองเทยวจะไดสมผสมมากมาย ดงเชน ชมปาชายเลน (โครงการปลกปาถาวรเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนางเจาสรกตพระบรมราชนนาถ) ชมและใหอาหารลงแสม ชมปลาตน ปกามดาบ ปลม ชมและสมผสการขบเรอบนเลน ถบกระดานเลน ชมการเพาะเลยงหอยแมลงภ หอยนางรม หอยแครงดวยภมปญญาชาวบาน ชมการดกเคยหรอชอนเคยตามชายฝง (เพอเอามาท ากะปตาด าคลองโคน) ชมการลอยอวนจบปลากระบอก และลอมกล าปลาดก (ตอนน าแหง) นงเรอชมนกยามค าคน นงเรอชมหงหอยยามค าคน ฯลฯ นอกจากน นกทองเทยวยงสามารถพกคางคนบนโฮมกระเตง ทจะเปนบานพกลกษณะโฮมสเตยทปลกกลางทะเลทามกลางฟารมหอย เพอใกลชดกบธรรมชาตกได โดยการเดนทางไปปาชายเลนคลองโคนนน สามารถเดนทางทางรถยนตสวนตวหรอรถรบจางไดสะดวก ดงภาพท 2.1 แผนทการเดนทาง ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม (ศนยกจกรรมเพอธรรมชาตและสงแวดลอม, 2555)

ภาพท 2.1 แผนทการเดนทาง ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทมา. ศนยกจกรรมเพอธรรมชาตและสงแวดลอม (2555)

DPU

9

จากขอมลทวไปของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามน น สรปไดวา การทองเทยวเชงนเวศของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามมทรพยากรทางธรรมชาตทสมบรณ รวมถงกจกรรมทสามารถน าไปสการสรางรายไดของคนในชมชนทองถนได และการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ จากความเปนมาของแหลงทองเทยวทเคยพบกบปญหาความเสอมโทรมมาแลว จงท าใหทราบไดวาชมชนทองถนนาจะมการรวมมอกนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ รวมทงการอนรกษ ดแลแหลงทองเทยวใหมความสมบรณ ทางธรรมชาตใหมากทสด สงเกตเหนไดจาก พนธไมและพนธสตวทมความหลากหลาย 2.1.2 นเวศปาชายเลน

นเวศปาชายเลน (Mangrove Forest) อยในเขตบรรจบระหวางน าจดและน าเคม บรเวณ น าขนน าลง อทธพลของคลนและกระแสน าท าใหเกดชายหาดแตกตางกน เพราะตะกอนแตละแบบมน าหนกไมเทากน ในบรเวณหาดทรายและหาดหนมคลน และกระแสน ารนแรง โคลนทมน าหนกเบาไมสามารถตกตะกอนได แตในอาวใหญ อบลม คลนและกระแสน ามนอยมาก โคลนจงสามารถตกตะกอนสะสมรวมกนกลายเปนหาดเลน

ตนไมชายเลนสวนใหญเตบโตไดดในบรเวณทมสารอนทรยสง หาดเลนมลกษณะพนทเชนน ไมชายเลนจงแพรพนธจนกลายเปนปาชายเลน รากและล าตนชวยก าบงคลนลม และ ดกตะกอนใหมาตกอยรวมกน เมอมปาชายเลนเกดขน หาดเลนจงขยายตวกวาง หาดเลนและ ปาชายเลนจงมความสมพนธ และเกอหนนกน (อดม เชยกวงศ และคณะ, 2548)

จากนเวศปาชายเลน สามารถสรปไดวาปาชายเลนนน ถอเปนหนงในสงทธรรมชาต สรางขนมาจากสภาพแวดลอมตางๆ ของธรรมชาต ซงจากปรากฏการณทเกดขนนนถอไดวาเปน สงทสรางจดเดนไดมาก นอกจากจะเปนการสรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถน ทงน ยงรวม ไปถงการเกดแหลงทองเทยวทนาสนใจ และสามารถท าใหนกทองเทยวเลอกทจะเดนทาง มาทองเทยวทปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามไดอกดวย นอกจากจะมระบบนเวศทนาสนใจ นอกจากนยงมพนธไม และพนธสตวทจะตองมความสมบรณควบคกนไปดวย จงถอไดวาเปนนเวศปาชายเลนทมความสมบรณ และย งยน 2.1.3 พนธไมทพบในปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ถอไดวาเปนปาชายเลนทมความสมบรณทางทรพยากรทางธรรมชาตมาก จะสงเกตเหนไดจากพนธไมทพบในปาชายเลนคลองโคนจงหวดสมทรสงคราม ซงปาชายเลนเปนสงคมพชทขนอยบรเวณรมชายฝงทะเลทมกระแสน าขนลงอยเสมอ และน าจะมความเคมสง พนธไมทขนอยในปาประเภทนจงเปนไมทเจรญเตบโตภายใตสภาวะแวดลอมทแตกตางไปจากสงคมพชชนดอน ดงน นพนธไมจงจ าเปนตองมการปรบตวและ

DPU

10

เปลยนแปลงลกษณะบางประการของระบบราก ล าตน ใบ ดอก และผล ทงลกษณะภายในและภายนอกใหเหมาะสมกบสภาพพนท ส าหรบพนธไมทพบโดยทวไปทเหนไดเดนชดเปนพวกไมยนตน นอกนนจะมพวกไมพม และไมเลอย สวนทพบในน าคอสาหราย และแพลงคตอนพชตางๆ พชยนตนทพบในปาชายเลน ไดแก โกงกางใบใหญ โกงกางใบเลก ตะบนด า ตะบนขาว แสมด า แสมขาว ล าพ เปนตน (กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง, 2555)

จากพนธไมทพบในปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามนน สรปไดวา ปาชายเลนคลองโคน ยงมความสมบรณอยมาก เนองจากสภาพของระบบนเวศของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ซงสามารถสงเกตไดจากพนธไมนานาชนดทไดพบเหน จงท าใหเปนสวนหนงทส าคญเปนอยางมาก ในการดงดดความสนใจของนกทองเทยวทมความรกธรรมชาต ใหเดนทางมาทองเทยวทปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และยงถอไดวาเปนจดเดนหรอเอกลกษณของแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2.1.4 สงมชวตทพบในปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

สวนใหญสตวทอาศยอยตามพนปาโดยอาศยการคบคลานหรอเกาะหรอขดรอยตามพนดน รวมทงพวกทอยในน าจะตองมการปรบตวอยางมากเพอการอยรอด เนองจากตองประสบกบสภาวะตางๆ ทเปลยนแปลงอยเปนประจ าหรอตองอยในสภาพไมเหมาะสมตอการด ารงชวตโดยทวไป เชน สภาวะทท าใหมการสญเสยน าออกจากล าตวและสภาพอณหภมสง สภาพทมปรมาณออกซเจนคอนขางต าของดนเลน และการเปลยนแปลงความเคมของน า สภาพแวดลอมทางทะเล ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม เปนแหลงทอดมไปดวยสตวน าและสตวบกนานาชนด สวนใหญมความส าคญทางเศรษฐกจ และมความส าคญตอ ระบบนเวศทะเล เปนอยางยง ซงสงมชวตทพบในปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดงเชน ปเปยวกามขาว ปเปยวปากคบ ปเปยวขาแดง ปแสมกามแดง ปแสม หรอปเคม ปแสมกามยาว ปทะเล กงเคย กงกลาด า กงแชบวย กงตกแตน แมงดาถวย ปลาตน ปลาดกทะเล นกยาง นกแขวก ลงแสม เปนตน (สนท อกษรแกว, 2541)

จากสงมชวตทพบในปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ท าใหสรปไดวาสงมชวตทหลากหลายทางระบบนเวศนน ถอเปนสวนหนงในการสรางรายไดใหกบคนในทองถนเปนอยางมาก ซงจะสงเกตเหนไดจากการท าอาชพของคนในทองถน ซงมการท าอาชพประมงกนเกอบทกครวเรอน ซงถอเปนหนงในการสรางอาชพ แตนอกเหนอจากนน ยงเปนสงทนาสนใจของแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามไดอกดวย ซงท าใหเกดรายไดใหกบคนในทองถนเพมเตม ไมไดมเพยงแตอาชพการท าประมงเพยงอยางเดยว ทงนยงน าไปสการพฒนา

DPU

11

การทองเทยวอยางย งยน ในรปแบบทคนในทองถนมสวนรวมในการดแลพฒนาใหมความอดมสมบรณและย งยนตอไป 2.2 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553-2556 2.2.1 ยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553-2556

จากยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553 -2556 (กลมงานขอมลสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานจงหวดสมทรสงคราม, 2552) มการก าหนดวสยทศน พนธกจ คานยม วฒนธรรม และประเดนยทธศาสตร 3 ประเดนหลกๆ ทส าคญ ดงตอไปน

วสยทศน : “เปนเมองแหงอาหารทะเล และศนยกลางกงแมน า ผลไมปลอดภยจากสารพษ ศนยกลางการพกผอนและการทองเทยวเชงอนรกษทางแมน า ล าคลองระดบชาต ดนแดนแหงประชาชนรกถนก าเนด อนรกษสงแวดลอมและวฒนธรรมดงาม”

พนธกจ : 1. สงเสรมใหเปนเมองอาหารทะเล และศนยกลางกงแมน า ผลไมปลอดภยจากสารพษ 2. สงเสรมใหเปนดนแดนแหงการทองเทยวเชงอนรกษตามวถชวตของชาวจงหวด

สมทรสงคราม 3. สงเสรมใหเปนดนแดนแหงประชาชน รกถนก าเนด รกษาจารตประเพณ และ

วฒนธรรมดงาม คานยม : รวมเปนสมทรสงครามทม เพอการบรการ และผลสมฤทธของงาน วฒนธรรม : สามคค มคณธรรม เสมอภาค ปฏบตตนตามหลกปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง ประเดนยทธศาสตรท 1:

การพฒนาสงเสรมจงหวดใหเปนเมองอาหารทะเล และศนยกลางกงแมน า ผลไมปลอดภยจากสารพษ

เปาประสงค 1. อาหารทะเลปลอดภยจากสารพษ 2. ผลผลตการเกษตรปลอดภยจากสารพษ 3. ผลตภณฑแปรรปการเกษตรไดมาตรฐาน 4. ประชาชนบรโภคอาหารทสะอาด และปลอดภย 5. รายไดจากภาคประมงและเกษตรเพมขน ตวชวด

DPU

12

1. รอยละของจ านวนฟารมเพาะเลยงสตวน าทไดรบการรบรองมาตรฐาน GAP ไมต ากวา รอยละ 90

2. รอยละอาหารสดปราศจากสารปนเปอน 6 ชนด ไมนอยกวารอยละ 95 จากจ านวนตวอยาง

3. รอยละอาหารทะเลไมมสารพษตกคาง รอยละ 95 จากจ านวนตวอยาง 4. รอยละของเกษตรกรเปาหมายทผานการประเมนความพรอมเขาสกระบวนการ GAP

(สมโอ ลนจ มะพราว) ไมต ากวา รอยละ 90 ของเกษตรกรเปาหมาย 5. ผลไมปลอดภยจากสารพษไมนอย กวารอยละ 95 จากจ านวนตวอยาง 6. รอยละของสนคาปศสตวไดมาตรฐาน 7. สถานทผลตอาหารแปรรป 54 ประเภท ผานเกณฑ GMP รอยละ 100 8. รอยละของโรงงานแปรรปสนคาประมงทไดรบใบอนญาตผลตอาหารทไดรบ

มาตรฐาน GMP 9. รอยละของกะป กงแหง ใชสผสมอาหารอยางถกตอง รอยละ 95 ของจ านวนตวอยาง 10. รอยละของน าตาลมะพราวมสารฟอกสไดมาตรฐาน รอยละ 95 ของจ านวนตวอยาง 11. สถานทจ าหนายอาหารสด (ตลาดสด) ผานเกณฑตลาดสดนาซอ รอยละ 95 12. สถานทจ าหนายอาหารปรงสก (รานอาหาร แผงลอย) ผานเกณฑมาตรฐาน อาหาร

สะอาด รสชาตอรอย 13. ผลตภณฑมวลรวมภาคประมงและเกษตรเพมขน กลยทธ 1. พฒนาและยกระดบสนคาประมงใหไดมาตรฐาน (สตวน าทะเลและสตวน าจด) 2. พฒนาและสงเสรมการวมกลมและสรางเครอขายเรยนรดานเทคโนโลยการประมง 3. พฒนาระบบฐานขอมลดานการประมงใหทนสมย 4. พฒนาและยกระดบอาหารสดทจ าหนายใหไดมาตรฐานปราศจากสารปนเปอน 6

ชนด 5. สงเสรมและพฒนาเพอยกระดบการผลตใหไดมาตรฐานตามเกณฑสารพษตกคาง 6. สงเสรมการผลตและใชสารอนทรยทางการเกษตร 7. พฒนาเกษตรกร สถาบนเกษตรกร และวสาหกจชมชน ใหสามารถผลตสนคาเกษตร

ปลอดภยไดมาตรฐาน 8. พฒนาศกยภาพการตรวจสารพษในอาหารของผประกอบการ องคการบรหารสวน

ทองถน และประชาชน

DPU

13

ประเดนยทธศาสตรท 2: การพฒนาใหจงหวดเปนศนยกลางการพกผอน และการทองเทยวเชงอนรกษทางแมน า

ล าคลองระดบชาต ปลกจตส านกใหชาวจงหวดสมทรสงครามรกถนก าเนด อนรกษสงแวดลอมและวฒนธรรมดงาม

เปาประสงค 1. เปนศนยกลางการพกผอน การทองเทยวเชงอนรกษธรรมชาตทางล าคลองระดบชาต 2. แหลงทองเทยวและสถานบรการไดมาตรฐานการทองเทยว 3. ชาวสมทรสงครามรกถนก าเนด 4. ประชาชนมคณภาพชวตทด 5. ชาวสมทรสงครามทกภาคสวนมสวนรวมในการอนรกษสงแวดลอม 6. ชาวสมทรสงครามทกภาคสวน รกษา ฟนฟ สบสาน วฒนธรรมประเพณทดงาม 7. มการบรหารจดการภาครฐทมคณภาพตามเกณฑมาตรฐานสากล ตวชวด 1. รอยละทเพมขนของรายไดจากการทองเทยว รอยละ 1.5/ป 2. รอยละทเพมขนของจ านวนนกทองเทยว รอยละ 2.5/ป 3. จ านวนพนทปาชายเลนทไดรบการฟนฟ 50 ไร/ป 4. จ านวนของแหลงทองเทยวทเพมขนหรอไดรบการพฒนาขน 1 แหง/ป 5. รอยละจ านวนประชากรของจงหวดสมทรสงครามทยายถนออกนอกจงหวด ไมเกน

รอยละ 1 6. รอยละของครวเรอนทมรายไดผานเกณฑ จปฐ. รอยละ 90 7. รอยละของจ านวนแรงงานทไดรบการคมครองสทธและมความปลอดภยในการ

ท างาน รอยละ 90 8. รอยละของจ านวนต าบลในจงหวด มการเฝาระวงคณภาพน าในล าคลองธรรมชาตท

มคาออกซเจนละลายในน าได ตามเกณฑมาตรฐาน รอยละ 80 9. รอยละกจกรรมดานการอนรกษ ทรพยากรธรรมชาตทบรรจไวในแผนชมชนไดรบ

การปฏบต รอยละ 10 10. รอยละของชมชนในการน าวสดเหลอใชในการเกษตรมาแปรรปใหเกดประโยชน

รอยละ 5

DPU

14

11. รอยละของต าบลในพนทมการจดกจกรรมรกษา ฟนฟ สบสานวฒนธรรมประเพณทดงาม รอยละ 80

12. รอยละของสวนราชการ หนวยงาน สถาบนการศกษา จดกจกรรมการรกษา ฟนฟสบสานวฒนธรรมประเพณทดงาม รอยละ 10

13. ระดบความส าเรจของการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐระดบ 5 กลยทธ 1. พฒนาแหลงทองเทยวทางล าคลองระดบชาต 2. สงเสรมการตลาดและประชาสมพนธการทองเทยว 3. พฒนาโครงสรางพนฐานเพอสงเสรมการทองเทยว 4. ฟนฟ และสรางสมดลของการทองเทยวเชงอนรกษทรพยากรธรรมชาต และ

สงแวดลอม 5. สรางความเขมแขงของชมชนและทองถนในการบรหารจดการทรพยากรธรรมชาต

และสงแวดลอมเพอสงเสรมการทองเทยวในทองถน 6. พฒนาแหลงทองเทยวและสถานบรการใหไดมาตรฐานการทองเทยวของจงหวด 7. พฒนาขดความสามารถของภาคบรการ องคกรชมชนและเครอขาย 8. สนบสนนสนคาทผลตในจงหวดสมทรสงคราม 9. สรางงาน สรางรายไดใหแกประชาชนในชมชน 10. ปลกจตส านกใหรกถนฐาน 11. เสรมสรางความสามคคและรกในสถาบนชาต ศาสนา และพระมหากษตรยของ

ชมชน 12. ขยายโอกาสและพฒนาคณภาพชวต 13. สงเสรมและพฒนาเครอขายในการดแลผสงอาย ผพการ และผดอยโอกาส 14. สงเสรมและพฒนาสถาบนครอบครวในชมชน 15. รกษามาตรฐานดานการศกษา/สงเสรมการเรยนรตลอดชวต 16. สรางความปลอดภยในชวตและทรพยสน 17. สงเสรม พฒนาระบบสขภาพ 6 ดาน

- สรางพฤตกรรมสขภาพทดแกประชาชน - คมครองและสรางสภาพแวดลอมใหเออตอการมสขภาพด - สรางหลกประกนในการเขาถงบรการสขภาพอยางทวถง และเปนธรรม - จดบรการสขภาพทมคณภาพไดมาตรฐาน

DPU

15

- เสรมสรางความเขมแขงและการมสวนรวมทกภาคสวนในการจดการสขภาพ - พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหมคณภาพตามเกณฑ

18. สงเสรม สนบสนน กลมอาชพและผลตภณฑชมชน 19. สงเสรมการท าบญชครวเรอน 20. คมครองสงเสรมและพฒนาคณภาพชวตผใชแรงงาน 21. ตรวจสอบ เฝาระวงคณภาพน า 22. ฟนฟและสรางสมดลของแมน าล าคลอง 23. สนบสนนใหมการจดท ากจกรรมอนรกษพลงงานและทรพยากรธรรมชาตในแผน

ชมชน 24. สงเสรมและสนบสนนใหมการด าเนนกจกรรมดานอนรกษพลงงาน และ

ทรพยากรธรรมชาต 25. สงเสรมการพฒนาองคความร น าเทคโนโลย และภมปญญาทองถน ในการน าวสด

เหลอใชในการเกษตรมาแปรรปใหเกดประโยชน 26. สงเสรม สนบสนน อนรกษ พฒนาวฒนธรรมประเพณทดงามใหย งยน 27. สงเสรมการพฒนาคณภาพการบรหารจดการภาครฐ

ประเดนยทธศาสตรท 3: การด ารงรกษาความเปนเมองทมระบบนเวศ 3 น า เปาประสงค 1. จงหวดสมทรสงครามสามารถรกษาความสมดลทางธรรมชาตของระบบนเวศ 3 น า 2. ประชาชนสามารถประกอบอาชพและด ารงรกษาวถชวตตามสภาพภมประเทศได

อยางเหมาะสม ตวชวด 1. ระดบความเคมของน าในแหลงน าอยในเกณฑมาตรฐาน ไมเกน 3 กรม/ลตร 2. รอยละของความส าเรจในการด าเนนการตามแผนจดการระบบนเวศ 3 น า รอยละ 80 3. ปญหาความขดแยงระหวางกลมผใชน า รอยละ 10 4. อตราการเปลยนแปลงของครวเรอนทประกอบอาชพเกษตรไมเกน รอยละ 5 กลยทธ 1. การบรหารจดการน าอยางเปนระบบ 2. การฟนฟและรกษาความสมดลของระบบนเวศ 3 น า (ลดปญหาความขดแยงระหวาง

กลมผใชน า)

DPU

16

จากแนวคดเกยวกบยทธศาสตรการพฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553-2556 ท าใหสรปไดวา จงหวดสมทรสงครามไดมแผนประเดนยทธศาสตรทส าคญ ทเกยวของกบการพฒนาการทองเทยวใหมมาตรฐาน รวมถงการดแลรกษาสงแวดลอมและแหลงทองเทยวควบคกนไปดวย ทเหนไดจากการก าหนดเปาหมาย ตวชวด และกลยทธทส าคญๆ ในการจดการแหลงทองเทยวใหมความย งยน 2.3 แนวคดเกยวกบการทองเทยว 2.3.1 ความหมายของการทองเทยว

การทองเทยวเปนกจกรรมทเกยวของกบการเดนทางแตปญหาอยทวา การเดนทางไมใช การทองเทยวเสมอไป ดงนนจงเปนสงส าคญอยางยง ทควรจะรจกถงความหมายของการทองเทยว ซงเปนอตสาหกรรมทสรางรายไดอยางมหาศาลใหแกประเทศ เมอเปรยบเทยบกบอตสาหกรรมประเภทอนๆ ทงนยงไดมผนยามความหมายไวอยางมากมาย

เมอในป พ.ศ. 2506 (ค.ศ. 1963) องคการสหประชาชาตไดจดประชมวาดวยการเดนทางและทองเทยวระหวางประเทศขนทกรงโรม ประเทศอตาล และไดใหค าจ ากดความของค าวา “การทองเทยว” ไววา “การเดนทางเพอความบนเทงรนเรงใจ เยยมญาต หรอการไปรวมประชมแตมใชเพอการประกอบอาชพเปนหลกฐานหรอไมพ านกอยเปนการถาวร” ซงสอดคลองกบองคการทองเทยวโลก (The United Nation World Tourism Organization : UNWTO) ไดใหความหมายของการทองเทยว ดงน “Tourism comprises the activities of the person traveling to and staying in places outside their usual environment for not more than one consecutive year for leisure, business and other purpose.” จากความหมายนสรปไดวา การทองเทยว หมายถง การเดนทางของบคคลจากทอยอาศยปกตไปยงทอนเปนการชวคราว (ไมมากกวา 1 ป ตดตอกน) เดนทางดวยความสมครใจเพอการพกผอนหยอนใจ ตดตอธระและวตถประสงคใดๆกได แตไมใชเพอการประกอบอาชพ หรอหารายได (การทองเทยวแหงประเทศไทย, 2545)

ท งนในปเดยวกนองคการสหประชาชาตในคราวประชมวาดวยการเดนทางและทองเทยว ณ กรงโรม เมอป 2506 กยงไดใหค าจ ากดความไววา การทองเทยว หมายถง กจกรรมทมเงอนไข 3 ประการ (บญเลศ จตตงวฒนา, 2548) คอ

1. ตองมการเดนทาง (Travel) หมายถง การเดนทางทไมไดถกบงคบ หรอเพอสนจาง โดยมการวางแผนเดนทางจากสถานทหนง ไปยงอกสถานทหนง และใชยานพาหนะน าไปเปนระยะทางใกล หรอระยะทางไกลกด

DPU

17

2. ตองมจดหมายปลายทางของการเดนทาง (Destination) หมายถง มจดมงหมายปลายทางทจะไปอยเปนการชวคราว แลวตองเดนทางกลบทอยเดมหรอภมล าเนาเดม โดยเปนสถานททนกทองเทยวเลอกเดนทางไปเยอน และใชชวงเวลาหนงอย ณ ทนน ซง ณ ทนนมสงอ านวยความสะดวก และการบรการทเพยงพอส าหรบสนองความตองการและความพอใจใหกบนกทองเทยวทมาเยอน

3. ตองมความมงหมาย (Purpose) หรอสถานทปลายทางทประสงคจะไปเยยมเยอน หมายถง มความมงหมายหรอวตถประสงคในการเดนทางใดกได ทไมใชเพอประกอบอาชพหรอ หารายได โดยมความมงหมายในการเดนทาง อยหลายอยางดวยกน ซงผเดนทางคนหนง อาจมความมงหมายในการเดนทางมากวา 1 อยางกได

อยางไรกตาม ในสวนของสมาคมระหวางประเทศแหงความเชยวชาญดานการทองเทยว (International Association of Scientific Experts in Tourism – IASET) ไดใหความหมายของการทองเทยวไววา การทองเทยว หมายถง การเดนทางจากทอยถาวรไปอกทหนงเปนการชวคราว และไมเกยวของกบการท ากจกรรมทเปนการหาเงน จากความหมายดงกลาว ท าใหการทองเทยวตองมลกษณะทส าคญอย 5 ประการ (บญเลศ จตตงวฒนา, 2548) คอ

1. การทองเทยวเปนการเดนทางของผคนจากททเคยอยถาวร ไปยงสถานทตางๆ 2. การทองเทยวจะตองมสวนส าคญหลกอย 2 อยาง คอ การเดนทางไปสจดมงหมาย

ปลายทางและพกคางคน 3. การเดนทางและการพกคางคนนน จะตองไมใชสถานทอยหรอทท างานประจ าและ

ในการท ากจกรรมระหวางพก จะตองแตกตางไปจากผคนในทองถนนน 4. การเดนทางไปสจดหมายปลายทางตองเปนการชวคราวในชวงระยะเวลาสน โดยม

แผนจะเดนทางกลบภายใน 180 วน 5. จดหมายปลายทางทเดนทางไปจะตองเพอการทองเทยว หรอเยยมเยอนเทานน ไมใช

เพอการอยถาวร หรอการไปท างาน นอกจากนยงมนกวชาการหลายคนไดใหค าจ ากดความค าวาการทองเทยว ดงเชน

บญเลศ จตตงวฒนา (2548) ไดกลาววา การทองเทยว เปนเรองของการเดนทางถาไมไดมการเดนทาง กไมมการทองเทยว แตตองเปนการเดนทางทเปนการชวคราว ดวยความสมครใจ มใชถกบงคบ หรอเพอสนจาง แตเพอวตถประสงคอนๆ เชน เพอการพกผอนหยอนใจ ความสนกสนาน เพลดเพลน การศกษา ศาสนา กฬา เยยมญาตมตร ตดตอธรกจ ประชมสมมนา เปนตน มฉะนนกจะเปนการเดนทางทไมใชการทองเทยว ถาหากการเดนทางอยในเงอนไข 6 ประการ ดงตอไปน คอ

DPU

18

1. เปนการเดนทางเพอประกอบอาชพหรอประกอบธรกจใดธรกจหนงในประเทศทเดนทางไป

2. เปนการเดนทางโดยตงใจจะไปตงถนฐานถาวรในประเทศทเดนทางไป 3. เปนการเดนทางเขาไปประเทศใดประเทศหนง เพอปฏบตงานดานการทตหรอ

องคการระหวางประเทศ หรอเอกชนอนๆ โดยไดรบคาจางตอบแทน 4. เปนการเดนทางขามพรมแดนไปท างานนอกประเทศทกวนเปนประจ า 5. เปนการเดนทางผานโดยไมแวะลง แมวาการเดนทางจะอยในอาณาเขตของประเทศ

หนงประเทศใด เปนเวลานานมากกวา 24 ชวโมงกตาม 6. เปนการเดนทางทถกบงคบใหเดนทาง เชน การน ากองทหารเคลอนยายจากทหนง

ไปยงอกทหนง หรอการยายนกโทษจากทคมขงหนงไปยงอกทคมขงหนง เปนตน แตในขณะเดยวกน ส านกงานพฒนาการทองเทยว (2546) ไดนยามค าวา การทองเทยว

หมายถง การเดนทางเพอผอนคลายความเครยด แสวงหาประสบการณแปลกใหม โดยมเงอนไขวา การเดนทางนน เปนการเดนทางเพยงชวคราว ผเดนทางจะตองไมถกบงคบใหเดนทาง ซงสอดคลองกบ นศา ชชกล (2550) ทไดนยามความหมายไววา เปนกจกรรมการเดนทางจากจดหนงไปยงอก จดหนง ซงนบตงแตจดเรมตนจนถงปลายทาง จะตองประกอบดวยปจจยสามประการเปนอยางนอย คอ การเดนทาง การพกคางแรม และการกนอาหารนอกบาน รวมถง สมพทธ ธระเจน (2540) ทไดใหความหมายของค าวา การทองเทยว หมายถง ผคนหรอประชาชนไดไปเยยมเยอนยงสถานทหนง เพอการเทยวชมเมอง เยยมญาต และเพอน พกผอนวนหยดทงระยะสนและระยาว และอาจหมายรวมถง บคคลทเดนทางไปเขารวมการประชมทางวชาการ ทางการเมอง การประชมธรกจ หรอ เขารวมกจกรรมอนๆ ทางธรกจ ตลอดจนการเดนทางไปศกษาจากผเชยวชาญ หรอไปท าการวจยทางวทยาศาสตรดวย ในขณะท ไพฑรย พงศะบตร และวลาสวงศ พงศะบตร (2542) ไดใหความหมายของการทองเทยว (Tourism) หมายถง การเดนทางไปเยอนสถานทตางถนซงไมใชเปนทพ านกอาศยประจ าของบคคลนน และเปนการไปเยอนชวคราวโดยไมใชเพอเปนการประกอบอาชพหารายได

จากแนวคดเกยวกบความหมายของการทองเทยวในขางตนนน สามารถสรปไดวา การทองเทยวนน คอ การเดนทางของมนษยไปยงแหลงทองเทยวตางๆ โดยมวตถประสงคใน การทองเทยวแหลงทองเทยวแหลงนน ซงถากลาวถงวตถประสงคของการทองเทยวนน มอยมากมายและสามารถเปนสวนหนงในการดงดดใจนกทองเทยวจากวตถประสงค ทมพฤตกรรม การทองเทยวทแตกตางกน

DPU

19

2.3.2 วตถประสงคของการทองเทยว การทองเทยวจะตองมการเดนทางโดยสมครใจเปนการชวคราว โดยมความมงหมาย

หรอวตถประสงคใดกไดทไมใชเพอประกอบอาชพหรอหารายได ซงวตถประสงคหรอความมงหมายของการทองเทยวนน Douglas Foster (1985) ไดเขยนไวในหนงสอ “Travel and Tourism Management” วาความมงหมายหรอวตถประสงคของการเดนทางสามารถแบงออกไดเปน 9 อยาง คอ

1. การทองเทยวเพอพกผอนในวนหยด (Holiday-Mass Popular Individual) เปน การเดนทางในวนหยดหรอพกผอนโดยไมท าอะไร อนเปนการขจดความเมอยลาทางรางกายและจตใจจากการท างานใหหมดไป และเรยกพละก าลงกลบคนมาส าหรบเรมตนท างานในวนใหม บางคนอาจจะไปพกฟนเพราะปวยไขมกจะถอเอาภาวะอากาศเปนเกณฑตดสนวาจะไปทองเทยวทใด เชน สถานทชายทะเลทมลมพดฉวอยเปนนจ หรอสถานทบนเขาทอากาศหนาวเยน หรออาจรกษาโรคผวหนงใกลบรเวณบอน ารอน เปนตน

2. การทองเทยวเพอวฒนธรรม และศาสนา (Cultural Religion) เปนการเดนทาง ทปรารถนาจะเรยนรเกยวกบวฒนธรรมของประเทศตางๆ ทนาสนใจ เชน การศกษาชวต ความเปนอยของประชาชน ชมศลปะนานาพรรณในหอศลป ชมการแสดงดนตรหรอละครของประเทศตางๆ นมสการศนยศาสนาทส าคญ เพอรวมปฏบตศาสนากจ เปนตน

3. การทองเทยวเพอการศกษา (Educational) เปนการเดนทางเพอท าการวจยหรอ สอนหนงสอ หรอเขาศกษา หรอดงานในประเทศทพฒนาแลว ซงมกจะพกอยในประเทศนน เปนเวลานบเดอน เชน ไปท าการวจยดานสงคมวทยาทประเทศอนเดย ไปดงานยโรป ไปบรรยายวชาการทองเทยวทประเทศสงคโปร ไปฝกอบรมระยะส นเกยวกบวชาการโรงแรมทประเทศฝรงเศส เปนตน

4. การทองเทยวเพอการกฬาและความบนเทง (Sport and Recreation) เปนการเดนทางทปรารถนาจะไปชมการแขงขนกฬา หรอเขารวมการแขงขนกฬา หรอเลนกฬาในทองถนนน เชน การชมการแขงขนกฬาโอลมปก กรเขารวมแขงขนกฬาเขต การไปเลนสกฤดหนาว เปนตน หรอเปนการเดนทางเพอความสนกบนเทงใจ เชน การเปลยนบรรยากาศไปยงสถานททเงยบสงบ การชมทวทศนทสวยงาน เปนตน

5. การทองเทยวเพอประวตศาสตร และความสนใจพเศษ (Historical and Special Interests) เปนการเดนทางทปรารถนาจะไปชมโบราณสถานทเกยวโยงกบขอเทจจรงทางประวตศาสตร เชน ปราสาทหนพมาย โครงกระดกมนษยโบราณ เปนตน

DPU

20

6. การทองเทยวเพองานอดเรก (Hobbies) เปนการเดนทางเพอท างานอดเรก เชน ไป วาดรปบนภเขา ไปขมาทชายหาด ไปเลนสก เปนตน

7. การทองเทยวเพอเยยมญาตมตร (Visiting Friend / Relation) เปนการเดนทางเพอเยยมญาตมตร อนเปนการสรางสมพนธภาพใหดยงขน เชน ไปเยยมเพอนทประเทศองกฤษ ไปเยยมลกทประเทศฝรงเศส เปนตน

8. การทองเทยวเพอธรกจ (Business) เปนการเดนทางของนกธรกจทไดจดเวลาใหเหลอหรอวางจากการปฏบตธรกจในประเทศนน เพอถอโอกาสอยทองเทยวตออกพกหนง เชน การไปรวมโปรแกรมการน าเทยวหลงจากเจรจาซอสนคา เปนตน

9. การทองเทยวเพอประชมสมมนา (Conference Congress) เปนการเดนทางเพอเขารวมการประชมสมมนา โดยปกตการจดรายการประชมสมมนาผจดมกมรายการน าเทยวอยางนอย 1 ครง ท าใหผเขารวมประชมสมมนาเปนนกทองเทยวสมบรณแบบ และเมองใดทเปนสถานททองเทยว มกจะไดรบเลอกใหเปนทประชมสมมนา เชน เมองพทยา เชยงใหม กรงเทพฯ ภเกต เจนวา ปารส เปนตน

โดยสรป จากวตถประสงคของการทองเทยวทไดศกษานน สามารถเขาใจไดวาการเดนทางของมนษยทกคนนน มกจะมพฤตกรรมทเลอกเดนทางแตกตางกน ซงวตถประสงคตางๆ นน ถอไดวาเปนวตถประสงคหลก เมอนกทองเทยวทเลอกเดนทางไปยงแหลงทองเทยวตางๆ 2.3.3 องคประกอบของการทองเทยว

การทองเทยว เปนกระบวนการทางสงคมและเศรษฐกจ ทมองคประกอบทส าคญดงน โดย (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, 2542)

1. แหลงทองเทยว เปนทรพยากรทส าคญ จดเปนอปทานทางการทองเทยว ซงไดมการจดหมวดหมของแหลงทองเทยวเปน 4 ประเภท ดงนคอ 1.1 แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม (Culture Attractions) เปนแหลงทองเทยวซงแสดงออกถงประเพณตางๆ (Traditional Attractions) 1.2 แหลงทองเทยวตามสภาพธรรมชาต (Scenic Attractions) ซงแสดงถงความงดงามในรปแบบตางๆของภมประเทศ 1.3 แหลงทองเทยวประเภททใหความบนเทง (Entertainment Attractions) 1.4 แหลงทองเทยวอนๆ ทมลกษณะเฉพาะตว (Specific Attractions)

ซงในสวนของการทองเทยวแหงประเทศไทย (2545) ไดจ าแนกแหลงทองเทยวออกเปน 3 ประเภท คอ 1) แหลงทองเทยวธรรมชาต 2) แหลงทองเทยวประวตศาสตร โบราณคด

DPU

21

และ 3) แหลงทองเทยวศลปวฒนธรรม สวนแหลงทองเทยวทใหความบนเทงนน จดเปนสวนหนงในสถานบรการนกทองเทยว

2. บรการการทองเทยว เปนบรการทรบรองการทองเทยว เปนอปทานประเภทหนง ซงไมไดเปนจดหมายปลายทางของนกทองเทยว แตเปนบรการทรองรบความสะดวกสบาย และ ความบนเทงแกนกทองเทยว ซงในบางโอกาสอาจเปนตวดงดดใจไดเชนกน การบรการ การทองเทยวทส าคญไดแก ทพก อาหาร แหลงจ าหนายสนคา แหลงบนเทง แหลงกจกรรมและบรการอนๆ ทงน รวมถงโครงสรางพนฐานและสงอ านวยความสะดวกทจ าเปนอนๆ ดวย

3. ตลาดการทองเทยว เปนการแสดงออกของอปสงคทางการทองเทยว (Tourism Demand) ซงมความปรารถนาในการทองเทยวจากทหนงไปยงอกทหนง เพอเขารวมในกจกรรมการพกผอนหยอนใจ และเพอกจกรรมอนๆ (ปกตตลาดการทองเทยวจะเนนทนกทองเทยว) ซงในกระบวนการจดการไดรวมถงการสงเสรมและพฒนาการขายและการใหบรการแกนกทองเทยวดวย

จากทกลาวขางตน องคประกอบหลก 3 ดาน ตางมความสมพนธซงกนและกน โดยท ความสมพนธระหวางระบบยอยทง 3 เกดขน เมอนกทองเทยวไดไปใชประโยชนจากทรพยากรทองเทยวเพอนนทนาการหรอทศนศกษา ซงอาจเปนการใชประโยชนโดยตรงและจากการบรการ ทเกยวของ โดยปกตทรพยากรการทองเทยวทใชไมมวนหมด เพราะรปแบบการใชมกเปน การสมผสแตภายนอก โดยไมมการเคลอนยายทรพยากรใดๆ หรออาจมการชดเชยไดอยตลอดเวลา

อยางไรกตาม ในการทองเทยวทเปนจรงนน การใชประโยชนของทรพยากรมกมการ แปรรปทรพยากร และอาจไมมการค านงถงการสญเสยหรอผลกระทบทจะเกดขนกบระบบยอยตางๆ รวมทงผลตอสงแวดลอมอนๆ ในทางกลบกนสงแวดลอมทเปนระบบอน เชน ระบบชมชน ระบบอตสาหกรรม ฯลฯ อาจมผลกระทบมาสระบบทองเทยวดวย ดงนน การทองเทยวทขาดระบบ การจดการทด เขามามสวนเกยวของ จงเปนการทองเทยวทไมประสบความส าเรจไดเลย นอกจากองคประกอบภายในระบบแลว การทองเทยวยงมสงแวดลอมส าคญทเกยวของสมพนธกนอกหลายประการ เชน สภาพกายภาพและระบบนเวศ สงแวดลอม โครงสรางพนฐาน เศรษฐกจ และ การลงทน สงคมและวฒนธรรม องคกรและกฎหมาย

ซงสอดคลองกบ ชสทธ ชชาต (2538) ไดกลาวถงองคประกอบของการทองเทยวไว 4 องคประกอบ ดงน

1. สงดงดดใจดานแหลงทองเทยว ม 4 ประการ ดงน 1.1 แหลงทองเทยวทางธรรมชาต เชน อาว แหลม เกาะ หนาผา โขดหน ภมอากาศ ความสวยงามตามธรรมชาต เปนตน

DPU

22

1.2 แหลงทองเทยวทางวฒนธรรม ซงเปนวถชวตของคนในพนทตางๆ อาจแสดงออกในรปแบบศาสนา สถานทส าคญทางประวตศาสตร จารตประเพณ เปนตน 1.3 การกระจายของชาตพนธเดยวกน ซงน าไปสการเดนทางเพอเยยมเยยน และทองเทยว 1.4 แหลงบนเทงส าหรบพกผอนหยอนใจ อาจจะเปนสถานเรงรมยยามราตร สวนสตว สนามกฬา สวนสาธารณะ เปนตน

2. สงอ านวยความสะดวกดานการทองเทยว ม 4 ประการ ดงน 2.1 ทพก ซงมหลายประเภท เชน โรงแรม รสอรท เกสตเฮาท หรอทพกลกษณะอนๆ เปนตน 2.2 รานอาหารและเครองดม เชน ประเภทของอาหาร คณภาพอาหาร ราคาอาหาร เปนตน 2.3 สถานบรการ เชน รานซกรด รานขายของทระลก เปนตน 2.4 ปจจยพนฐานการทองเทยว เชน ระบบการสอสาร การคมนาคม สาธารณปโภค

3. การขนสง เชน ประเภทของการขนสง เสนทางในการขนสงแตละประเภท ความสะดวก ความปลอดภย ความประหยด เปนตน

4. การตอนรบ เชน คนในพนท พนกงานบรการ การเดนทางเขาประเทศ เปนตน รวมถง เสร วงสไพจตร (2530) ไดกลาวถงองคประกอบของการทองเทยวไววา

ประกอบดวย 2 องคประกอบ ดงน 1. แหลงทองเทยว ซงประกอบดวยแหลงทองเทยวทางธรรมชาต เชน ทะเล ภเขา

ภมอากาศ ทศนยภาพ เปนตน และแหลงทองเทยวทมนษยสรางขน เชน ศลปกรรมโบราณสถานและโบราณวตถ ตลอดจนศลปวฒนธรรม ประเพณ เปนตน

2. บรการและสงอ านวยความสะดวก เชน โรงแรม ทพก ภตตาคารและรานอาหาร การคมนาคมขนสงทงภายในประเทศและระหวางประเทศ ความปลอดภยในชวตและทรพยสน สนคาของทระลกและสนคาพนเมอง การอ านวยความสะดวกในระเบยบพธการตางๆ เปนตน

ในขณะเดยวกน วรรณา วงศวานช (2539) ไดกลาววาองคประกอบของการทองเทยว ประกอบดวย 7 องคประกอบ ดงน

1. นกทองเทยว เชน ลกษณะของการกระจาย กจกรรมตางๆ ของนกทองเทยว ฤดกาลทองเทยว ทศนคตของนกทองเทยว เปนตน

DPU

23

2. สนคาทองเทยวหรอสถานททองเทยว เปนสนคาทรวบรวมเอาสนคาและบรการหลายประเภทไวดวยกน เ ชน ทรพยากรธรรมชาต ว ฒนธรรม ประเพณ อธยาศยไมตร สาธารณปโภคตางๆ เปนตน

3. การคมนาคมขนสง ซงจะตองพจารณาในดานรปแบบของการคมนาคมขนสง การคมนาคมขนสงสแหลงทองเทยวและภายในแหลงทองเทยว แบบแผนการเดนทางของนกทองเทยว บรเวณหรอสถานทใหบรการแกผโดยสาร รปแบบหรอปญหาการจราจร เปนตน

4. ขอมลขาวสารและบรการ ซงแบงออกเปน 2 ลกษณะ ดงน 4.1 ขอมลและขาวสาร เชน การโฆษณาประชาสมพนธเพอชกจงใหนกทองเทยวเขามาเทยว การสงเสรมและใหความรใหมๆ แกผน าเทยวหรอมคคเทศก รายละเอยดเกยวกบ แหลงทองเทยวแตละแหง จดท าแผนทเสนทางและแผนททองเทยวของสถานททองเทยวแตละแหง เปนตน 4.2 การบรการ ประกอบดวยการบรการในดานตางๆ ไดแก ทพกส าหรบ นกทองเทยว อาหารและเครองดม ของทระลกและสนคาพนเมอง บรการดานสถานทจอดรถบรการดานสถานทอปกรณออกก าลงกาย เปนตน

5. ความปลอดภยและการอ านวยความสะดวกดานการเขาเมอง แบงได 2 ลกษณะ ดงน 5.1 ความปลอดภยของนกทองเทยว เชน ก าหนดมาตรการตางๆ จดหนวยงานพเศษเพอชวยเหลอและใหบรการดานตางๆ แกนกทองเทยว เปนตน 5.2 การอ านวยความสะดวกดานการเขาเมอง เชน การขนสงกระเปาของผโดยสารระเบยบพธการเขาเมอง บรการขนสงระหวางทาอากาศยาน หรอสถานทขนสงกบทพก เปนตน

6. องคประกอบดานโครงสรางพนฐาน ไดแก ไฟฟา การประปา การสอสาร ความสามารถในการก าจดขยะและสงปฏกล สถานพยาบาลและโรงพยาบาลตางๆ เปนตน

7. การสนบสนนอนๆ เปนการเพมความสะดวกสบายใหแกนกทองเทยว จากองคประกอบของการทองเทยวน น สามารถสรปไดวาองคประกอบทกๆ

องคประกอบมความส าคญมาก ซงถาขาดองคประกอบใดไปกอาจท าใหการทองเทยวนน ไมสามารถประสบความส าเรจในการดงดดนกทองเทยว ใหเลอกเดนทางมาทองเทยวทแหลงทองเทยวนนๆ ได จงเหนความส าคญขององคประกอบตางๆ ทจะน าไปสการพฒนาการทองเทยวไดอยางย งยนได และสามารถสรางผลประโยชนใหกบทกคนไดอยางมประสทธภาพ

DPU

24

2.4 แนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ 2.4.1 ความหมายของการทองเทยวเชงนเวศ

การทองเทยวเชงนเวศ มาจากค า ภาษาองกฤษวา “Eco-Tourism” ซงเปนค าทผสมกนระหวางค าวา Ecology หรอนเวศวทยา กบค าวา Tourism หรอการทองเทยว (อดม เชยกวงศ และคณะ, 2548)

การทองเทยวเชงนเวศ หรอ Ecotourism เปนแนวความคดทมชอเรยกตางๆ กนไป ดงเชน Nature Tourism, Bio Tourism, Green Tourism เปนตน อยางไรกตาม การทองเทยวดงกลาวลวนแตเปนการบงบอกถง การทองเทยวแบบยงยน (sustainable tourism) ซงจากการประชม Globe 1990 ณ ประเทศแคนาดาไดใหค าจ ากดความของการทองเทยวแบบยงยนวา “การพฒนาทสามารถตอบสนองความตองการของนกทองเทยวและผเปนเจาของทองถนในปจจบน โดยมการปกปองและสงวน รกษาโอกาสตางๆ ของอนชนรนหลงดวย การทองเทยวนมความหมายรวมถงการจดการทรพยากรเพอตอบสนองความจ าเปนทางเศรษฐกจสงคม และความงามทางสนทรยภาพ ในขณะทสามารถรกษาเอกลกษณทางวฒนธรรมและระบบนเวศดวย” (สฤษฎ แสงอรญ, 2548)

ทงน The International Ecotourism Society (1990) สมาคมการทองเทยวเชงนเวศนานาชาต ใหค านยามความหมายของการทองเทยวเชงนเวศวา “responsible travel to natural areas that conserves the environment and improves the well-being of local people” ซงจากค านยามดงกลาวสามารถสรปไดวา เปนการเดนทางทองเทยวอยางมความรบผดชอบตอพนททางธรรมชาต การอนรกษสงแวดลอม และชวยเพมความเปนอย ท ดของคนในทองถน ซงสอดคลองกบ การทองเทยวแหงประเทศไทย (2545) ไดใหความหมายการทองเทยวเชงนเวศไววา “การทองเทยวอยางมความรบผดชอบในแหลงธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน และแหลงวฒนธรรมทเกยวเนองกบระบบนเวศในพนท โดยมกระบวนการเรยนรรวมกนของผทเกยวของ ภายใตการจดการสงแวดลอม เปนการทองเทยวอยางมสวนรวมของทองถน เพอมงเนนใหเกดจตส านกตอการรกษาระบบนเวศอยางย งยน” ซงมองวาคนและชมชนเขาไปมบทบาทใน การทองเทยวเชงนเวศ ในลกษณะของการเขาไปมสวนรวมกบสวนตางๆ ทเกยวของโดยมแหลงธรรมชาตเปนฐาน รวมถงกรมปาไม (2548) ใหความหมายของการทองเทยวเชงนเวศวาเปน “การทองเทยวรปแบบหนงทเกยวของกบการเดนทางไปยงแหลงธรรมชาตและแหลงวฒนธรรมอยางมความรบผดชอบ โดยไมกอใหเกดการรบกวนหรอความเสยหายแกทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม แตมวตถประสงคอยางมงมน เพอชนชม ศกษาเรยนร และเพลดเพลนไปกบทศนยภาพ พชพรรณ และสตวปา ตลอดจนลกษณะทางว ฒนธรรมทปรากฏในแหลงธรรมชาตน น อกท งชวยสรางโอกาส

DPU

25

ทางเศรษฐกจทสงผลใหการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเกดประโยชนตอชมชน อกดวย”

ในขณะเดยวกน ราชบณฑตยสถาน แหลงทองเทยวเชงนเวศจะหมายรวมถง แหลงทองเทยวทมเอกลกษณทกแหงต งแตแหลงธรรมชาต โบราณสถาน ไปจนถงชมชนทองถน เพราะฉะนนแหลงทองเทยวเชงนเวศ ไดแก อทยานแหงชาต วนอทยาน เขตรกษาพนธสตวปา เขตหามลาสตวปา อทยานประวตศาสตร แหลงโบราณคด ไปจนถงชมชนตางๆ ทเปดใหม การทองเทยว

นอกกจากน มนกวชาการหลายคนไดใหความหมายของการทองเทยวเชงนเวศ ดงเชน บญเลศ จตตงวฒนา (2542) ใหความหมายการทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวในแหลงทองเทยวธรรมชาต โดยมการใหความรแกผเกยวของ และใหชมชนทองถน และสรางจตส านก ใหทกฝายรวมกนรบผดชอบตอระบบนเวศอยางย งยน ซงสอดคลองกบ เสร เวชบษกร (2538) ให ค าจ ากดความการทองเทยวเชงนเวศวา “การทองเทยวทมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยว ทเปนธรรมชาตและตอสงแวดลอมทางสงคม ซงหมายรวมถงวฒนธรรมของชมชนในทองถน ตลอดจนโบราณสถานโบราณวตถทมอยในทองถนดวย” ในขณะท ภราเดช พยฆวเชยร (2539) ไดใหความหมายไววา การทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การเดนทางในพนททเปนธรรมชาต วฒนธรรมทองถน มขอบเขตซงจ ากดโดยรปแบบและสถานทตลอดจนในเรองกลมนกทองเทยว

ในสวนของ นกวชาการตางประเทศ ดงเชน Raff Buckley (1992) ผอ านวยการศนยวจย การทองเทยวเชงนเวศนานาชาต ไดใหความหมายวา การทองเทยวเชงนเวศ เปนการทองเทยวท ถกจดการดแลอยางย งยน อยบนพนฐานของธรรมชาต มการศกษาดานการเรยนรวฒนธรรม และสงแวดลอมเออประโยชนตอการอนรกษ และสรางความพงพอใจแกนกทองเทยว ซงสอดคลองกบElizabeth Boo (1991) ผท างานวจยการทองเทยวเชงนเวศ ในแถบลาตนอเมรกา และหมเกาะคารบเบยน ไดใหความหมายไววา การทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวทางธรรมชาตทเออประโยชนตอการอนรกษ อนเนองมาจากมรายไดส าหรบการดแลพนท การสรางงานใหชมชนทองถนและการสรางจตส านกดานสงแวดลอม รวมถง The Commonwealth Department of Tourism (1993) ประเทศออสเตรเลย ไดใหความหมายไววา การทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวธรรมชาตทครอบคลมถงสาระดานการศกษา การเขาใจธรรมชาต สงแวดลอม และมการจดการเพอรกษาระบบนเวศใหย งยน ในขณะเดยวกน Tim Gardner and Simon MC Arthur (1994) ไดใหความหมายไววา การทองเทยวเชงนเวศ หมายถง การทองเทยวในแหลงธรรมชาตทมงสนใจใหโอกาสศกษาเรยนร ขณะเดยวกนกเออประโยชนตอทองถนพรอมรกษาสงแวดลอม สงคม วฒนธรรมและเศรษฐกจทย งยน

DPU

26

จากแนวคดเกยวกบความหมายของการทองเทยวเชงนเวศนน สามารถสรปไดวา การทองเทยวเชงนเวศนน ถอเปนการทองเทยวทจ าเปนทจะตองมความรบผดชอบในแหลงทองเทยวนน เพอใหเกดความย งยน ไมเพยงแตแหลงทองเทยวทางธรรมชาตเพยงอยางเดยว แตรวมถงแหลงทองเทยวทางวฒนธรรม โดยจ าเปนตองมสวนรวมของชมชนทองถนเปนส าคญ 2.4.2 ลกษณะของการทองเทยวเชงนเวศ

การทองเทยวเชงนเวศมลกษณะทส าคญคอ เปนการทองเทยวทด าเนนการภายใตขดจ ากดความสามารถของธรรมชาต และตองตระหนกถงการมสวนรวมของประชากร ชมชน ขนบธรรมเนยม ประเพณ ทมตอขบวนการทองเทยว อกทงตองยอมรบใหประชาชนทกสวนไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจทเกดจากการทองเทยวอยางเสมอภาคเทาเทยมกน และตองชน าภายใตความปรารถนาของประชาชนทองถนและชมชนในพนททองเทยวนนๆ (สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย, 2542) ไดกลาววาลกษณะทวไปของการทองเทยวเชงนเวศมดงน

1. เปนพนทธรรมชาตทมการอนรกษไว รวมถงแหลงประวตศาสตร โบราณคด และวฒนธรรมทปรากฏในพนทธรรมชาตนนๆ

2. มงเนนทคณคาของทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในแหลงทองเทยวมากกวา การพฒนาสงอ านวยความสะดวกตางๆ

3. เนนใหทกฝายมความรบผดชอบตอสภาพแวดลอมธรรมชาตและวฒนธรรมของแหลงทองเทยว

4. ใหนกทองเทยวไดสมผสเรยนร หรอมประสบการณโดยตรงกบสภาพแวดลอมธรรมชาต นอกจากจะไดรบความพงพอใจแลว ยงเปนการสรางเสรมประสบการณดานสงแวดลอม

5. เปนการทองเทยวทคนประโยชนสธรรมชาตและชมชนทองถนทงทางตรงและทางออม

6. เปนการทองเทยวแบบยงยน ซงสอดคลองกบ ศนยวจยปาไม (2538) ทไดสรปลกษณะส าคญของการทองเทยวเชง

นเวศไว ดงน 1. เ ปนแหลงทองเ ทยวทจะสงเสรมควรเปนพน ทธรรมชาต ท มการอนรกษ

ทรพยากรธรรมชาตและสภาพแวดลอมเปนหลก และอาจรวมถงแหลงประวตศาสตร โบราณคด และวฒนธรรมทปรากฏในพนทดวย

2. ควรเปนการทองเทยวททกฝายมความรบผดชอบตอสภาพแวดลอมธรรมชาตและระบบนเวศ เปนการทองเทยวทไมท าใหทรพยากรธรรมชาต สภาพแวดลอมเสอมโทรม

DPU

27

3. เนนใหนกทองเทยวไดสมผสไดรบประสบการณ และการเรยนรจากสภาพแวดลอมทางธรรมชาตโดยตรง อกทงเสรมสรางจตส านกดานสงแวดลอมอกดวย

4. เปนการทองเทยวทใหประโยชนกลบคนสธรรมชาต เออประโยชนตอชมชนทองถนทงทางตรงและทางออม

5. มงเนนคณคาลกษณะเดนทเปนเอกลกษณของธรรมชาตทเปนแหลงทองเทยวใน การดงดดใจนกทองเทยว แตไมเนนทการเสรมแตง พฒนาสงอ านวยความสะดวก

ในขณะท อดม เชยกวงศ และคณะ (2548) ไดกลาวถงลกษณะทส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ ไวดงน

1. เปนรปแบบของการทองเทยวทมความรบผดชอบตอสงคมสงแวดลอมธรรมชาตและสตวปา

2. เปนรปแบบของการทองเทยวทมงใหคนทองถนไดมสวนรวมในกจกรรมตางๆ และไดผลตอบแทนทางเศรษฐกจใหมากทสด

3. เปนรปแบบของการทองเทยวทมจดสนใจหลก อยทสงแวดลอมทางธรรมชาตและวฒนธรรมทยงคงความดงเดม และบรสทธ หางไกลความเจรญแบบสงคมเมอง

4. เปนรปแบบของการทองเทยวทมการควบคมจ านวนนกทองเทยวใหมความสมดลกบความสามารถในการรองรบนกทองเทยวของแตละพนท

จากลกษณะของการทองเทยวเชงนเวศดงกลาวนน ท าใหสรปไดวาการทองเทยวเชงนเวศนน จ าเปนตองมการเรยนรเขามา เพอเพมความสมบรณในการทองเทยวเชงนเวศ ซงไมไดหมายรวมถงการอนรกษดแลทรพยากรทองเทยวทางธรรมชาตเพยงอยางเดยว และการรบผดชอบแหลงทองเทยวรวมกนกบทกๆ ฝาย 2.4.3 หลกการของการทองเทยวเชงนเวศ

Gail Nash นกวจยจากสมาคมทองเทยวเชงนเวศ (The Eco-Tourism Society) ไดน าเสนอหลกการพนฐาน 7 ประการ ของการทองเทยวเชงนเวศไว (อดม เชยกวงศ และคณะ, 2548) ดงน

1. การทองเทยวเชงนเวศ จะตองหลกเลยงการสรางผลกระทบทางดานลบ ทจะกอใหเกดความเสยหาย หรอการท าลาย สภาพแวดลอมทางธรรมชาต และวฒนธรรมของพนททองเทยว

2. การทองเทยวเชงนเวศ จะตองใหการศกษาแกนกทองเทยว ใหตระหนกถงความส าคญของการอนรกษธรรมชาตแวดลอม และวฒนธรรม

DPU

28

3. รายไดจากการทองเทยวเชงนเวศ จะตองน าไปสการอนรกษธรรมชาต แวดลอม และการจดการเขตอนรกษ

4. ชมชนทองถน รวมทงชมชนทอยใกลเคยง จะตองเปนผไดรบผลประโยชนโดยตรงจากการทองเทยวเชงนเวศ

5. การทองเทยวเชงนเวศ จะตองเนนความส าคญของการวางแผน และการเจรญเตบโตของการทองเทยวอยางย งยน โดยเนนการสรางหลกประกนวา จ านวนนกทองเทยวจะตองอยภายในขอบเขตของศกยภาพในการรองรบ (Carrying Capacity) ตามธรรมชาตของระบบนเวศทองถน

6. รายไดสวนใหญจากการทองเทยวเชงนเวศ จะตองตกอยกบประเทศผเปนเจาของ แหลงทองเทยว ดวยเหตนเอง การทองเทยวเชงนเวศ จงเนนการใชผลตภณฑและบรการของทองถนเปนส าคญ

7. การทองเทยวเชงนเวศ จะตองใหความส าคญกบการใชจากโครงสรางพนฐานทไดรบการพฒนาขนบนฐานคด ซงเนนความส าคญของการจดการทรพยากรอยางย งยน ลดละการใชน ามนเชอเพลง อนรกษพนธพชพนบาน และจดการทองเทยวใหสอดคลองกบธรรมชาตแวดลอมอยางแทจรง

จากหลกการของการการทองเทยวเชงนเวศนน ท าใหทราบไดวาการทองเทยวเชงนเวศเปนการทองเทยวอยางมระบบระเบยบทชดเจน ทงนยงรวมไปถงการไดรบผลประโยชนจาก การทองเทยว ไมเวนเพยงแตนกทองเทยวทไดจากการศกษาสงแวดลอมทางธรรมชาต ยงไดรวมไปถงคนในทองถนทมการจดการทองเทยวเชงนเวศอย และสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทดขน จงเหนไดวาจากหลกการในขนตนสามารถไดทราบถงความสอดคลองในการพฒนาการทองเทยวอยางย งยนไดอยางมประสทธภาพ 2.4.4 องคประกอบหลกของการทองเทยวเชงนเวศ

การทองเทยวแหงประเทศไทย (2544) ไดกลาวถงองคประกอบหลกทส าคญของ การทองเทยวเชงนเวศ ม 4 ประการคอ

1. องคประกอบดานพนท เปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทเกยวเนองกบธรรมชาตทมเอกลกษณเฉพาะถน รวมทงแหลงวฒนธรรมและประวตศาสตรทเกยวเนองกบระบบนเวศ (Eco-system) ในพนทนนๆ

2. องคประกอบดานการจดการ เปนการทองเทยวทมความรบผดชอบ (Responsible Travel) โดยไมกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมและสงคม มการจดการทย งยนครอบคลมไปถงการอนรกษทรพยากร การจดการสงแวดลอม การปองกนและจ ากดมลพษ ภาวะ และควบคมอยางมขอบเขต จงเปนการทองเทยวทมการจดการย งยน

DPU

29

3. องคประกอบดานกจกรรมและกระบวนการ เปนการทองเทยวทมกระบวน การเรยนร โดยมการใหศกษาเกยวกบสภาพแวดลอม และระบบนเวศของแหลงทองเทยว เปนการเพมพนความร ประสบการณ ความประทบใจ เพอสรางความตระหนกและปลกจตส านกทถกตองตอนกทองเทยว ประชาชนทองถน และผประกอบการทเกยวของ

4. องคประกอบดานการมสวนรวม เปนการทองเทยวทมการค านงถงการมสวนรวมของชมชนและประชาชนทองถน และผประกอบการทเกยวของ ทมสวนรวมในการคด วางแผน ปฏบตตามแผน ไดรบประโยชนตดตามตรวจสอบ ตลอดจนรวมบ ารงรกษาทรพยากรการทองเทยว อนจะกอใหเกดผลประโยชนในทองถน ทงการกระจายรายได การยกระดบคณภาพชวต และการไดรบผลตอบแทนเพอกลบมาบ ารงรกษา และจดการแหลงทองเทยวดวย

ในสวนขององคประกอบของการทองเทยวเชงนเวศนน จากการศกษาขางตนท าใหสามารถสรปไดวาการทองเทยวเชงนเวศนน จ าเปนอยางมากทจะตองมองคประกอบทง 4 ประการน ซงถาขาดขอใดไปกจะท าใหไมเปนการทองเทยวทสมบรณไดในแหลงทองเทยวดงกลาว 2.4.5 การจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ

อดม เชยกวงศ และคณะ (2548, น. 86) พบวาการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ เพอบรการใหแกนกทองเทยวเดนทางสะดวก ไดความรและประสบการณใหม โดยทแหลงทองเทยวนน จะตองมคณภาพมมาตรฐานในระดบสากล เพอการทองเทยวทย งยน เนนผ มสวนรวมรบผดชอบในการจดการแหลงทองเทยว ตองด าเนนการวางแผนพฒนา จดท าแผนงานและแผนปฏบต เพอการด าเนนการตามขนตอน ดงน

1. การจดการทรพยากรการทองเทยว ตองมการวางแผนปรบปรงพฒนากฎระเบยบ ระหวางผประกอบการ ภาครฐบาล องคกรพฒนาเอกชนกบประชาชนทองถน องคประกอบธรกจการทองเทยว จะตองเปดโอกาสใหคนในทองถนมสวนรวมด าเนนการอยางเสมอภาคกน

2. การใหการศกษาเรองการจดการการทองเทยวทย งยน ศกษาตอประชาชนในทองถนทกระดบ ใหมการเรยนรเพมพนประสบการณ รวธการบรการ การฝกอบรม/ดงาน เกดความรใหมๆ ทนเหตการณเสมอ

3. การก าจดของเสย จะตองมระบบการจ ากดน าทมประสทธภาพ การบ าบดน าเสยกอนทงธรรมชาต การก าจดขยะและปฏกล ถอหลกใชแลวใชซ า และเปลยนแปลงการใชประโยชนอก(Reuse/Recycle) ส าหรบของเสยจากหองสขา อาจใชระบบการท าแกสมวลชวภาพ (Bio gas)

4. การศกษาวเคราะหความออนไหวของระบบนเวศ ทงทรพยากรธรรมชาต และมรดกทางวฒนธรรม และแหลงโบราณคด โบราณสถานตางๆ แมเปนเพยงเนนดนราง ยอมสะทอน อดตกาลททรงคณคา ซงสามารถศกษาคนควา ถงลกษณะการตงถนฐาน ชมชนโบราณได

DPU

30

5. ในแหลงทองเทยวธรรมชาต ควรสรางหองสขาบรการตามระยะทางเดนหางกนอยางนอย 3 กโลเมตรตอ 1 หอง หองสขาตองสะอาด คดคาบรการเพอเปนคาการจดจางแรงงานดแล

6. การเดนทางเขาชมสะดวก ทางเดนในแหลงธรรมชาตทเปราะบาง ควรท าทางเดนขาม (Board Walk) ค านงถงความปลอดภย มระบบการสอความหมายทด (แมเดนเทยวคนเดยวกได) รวมถงการตดตอสอสารระหวางนกทองเทยวกบหนวยงานทเกยวของ เมอมเหตฉกเฉน ปายชทางปายสอความหมายความออกแบบใชไดทนทาน

7. การรกษาสภาพของแหลงทองเทยว รกษาไวใหมสภาพดงเดมมากทสด และอยในสภาพแวดลอมทด (สะอาด) มเอกลกษณเฉพาะถน

8. การตรวจสอบผลกระทบ การประเมนศกยภาพในแหลงทองเทยว จะตองก าหนดสถานภาพใหเหมาะสม โดยหารายละเอยด รวบรวมขอมลสภาพแวดลอมในทแหงนน วาควรอยในระดบไหน หาความสมดลระหวางความสามารถการรองรบของพนท กบความตองการของนกทองเทยว และการยอมรบของชมชนทองถนตอการพฒนา รวมทงนโยบายของรฐบาลจะตองมความสมพนธกน เปาหมายของการบรหารจดการทรพยากรการทองเทยวตองสอดคลองจากฝายบรหารทกระดบ การจดการใชทรพยากรการทองเทยวจะตองค านงถงการลงทน ตนทนของสงแวดลอมและวฒนธรรมดวย

9. การจดการ การบรการ ควรค านงถงระดบมาตรฐานสากล ปจจบน คอ ISO 9000/ ISO 14000/ ISO 18000 ดวย

10. การศกษาและส ารวจแหลงพลงงาน เพอน ามาใชกอประโยชนมากทสด อาท พลงงานแสงอาทตย พลงงานกระแสลม พลงงานความรอนใตพภพ ควรใชพลงงานจากธรรมชาตมากทสดหลกเลยงการใชน าธรรมชาต ใชใหอยางคมคา หลกเลยงการใชเครองปรบอากาศมากทสด

11. การจดการสาธารณปโภคพนฐาน ตองค านงถงขดความสามารถ ขอบเขตในการรองรบปรมาณนกทองเ ทยว (จ านวนนกทองเทยว) โดยใชหลกการ สภาพแวดลอม ขดความสามารถการรองรบทางกายภาพ (Physical Carrying Capacity) และขดความสามารถการรองรบทางสภาพแวดลอม (Environmental Carrying Capacity) อาท น าประปา ไฟฟา ขยะมลฝอย ตองมแผนการจดการอยางด เพยงพอตอการใช

12. การออกแบบสงกอสรางสงบรการอ านวยความสะดวกการทองเทยว (ทจอดรถ ทพก การเดนทาง รานอาหารเครองดม หองสขา) ตองกลมกลนกบธรรมชาต สภาพแวดลอมและวฒนธรรมทองถนไมใหมสงแปลกปลอมเขาไป อนง การกอสรางควรค านงถงความสะดวกของคน

DPU

31

พการดวย ควรหลกเลยงสงตางๆ เชน การตดตนไม ตองค านงถงกระแสน าจะไมกอใหเกดการพงทลายและไมกดขวางเสนทางเดนของสตวปา

จากแนวคดดงกลาว สามารถสรปไดวาการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศทดมความส าคญมาก ซงถอไดวาเปนการรบผดจากทกๆ ฝายทใหความรวมมอ หรอมสวนรวมในการจดการแหลงทองเทยว ไมใชเพยงแตเปนเจาของบาน หรอคนในทองถนดแลอยฝายเดยว ซงจรงๆ แลว ทกฝายควรใหการดแลดวย ซงรวมถงนกทองเทยว และผประกอบการทงในสวนของภาครฐ และเอกชนทมสวนท าใหการทองเทยวเชงนเวศดงกลาว มความย งยนขนมาได จงจ าเปนตองการใหหลายๆ มสวนรวมในการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศใหมความย งยนในทกๆ ดาน 2.4.6 หลกเกณฑในการก าหนดแหลงทองเทยวเชงนเวศ

การทองเทยวเชงนเวศ จะมงเนนการทองเทยวในรปแบบของการปลกจตส านกตอ การรกษาสภาพแวดลอม และวฒนธรรมทองถน โดยประชาชนในทองถนมสวนรวม และจดใหมการทองเทยวในแหลงธรรมชาตเปนหลก หลกเกณฑการก าหนดแลงทองเทยวเชงนเวศ จะประกอบไปดวยขอก าหนดตางๆ ตามกองอนรกษการทองเทยวแหงประเทศไทยกบสมาคมไทยการทองเทยวเชงอนรกษและผจญภยก าหนดขน แหลงใดไมสามารถจดการใหไดครบตามเกณฑก าหนด กสามารถเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศได ดงน (ประชด สกณะพฒน และคณะ, 2554)

1. มปายสอความหมายบนเสนทางศกษาธรรมชาต เปนระยะๆ เพอใหความรแกนกทองเทยว ซงปายแสดงชอหรอทมา เปนการประหยดบคลากรแนะน าอยางดยง

2. มการจดท าเสนทางศกษาธรรมชาต ทงเสนทางไปและกลบ รวมตลอดเสนทางเปนแบบวงรอบหรอวงกลม ซงเปนระยะทางเรมตงแต 1 กโลเมตร เปนตนไป

3. มความพรอมในการบรหารจดการ ภายในศนยมการบรการอ านวยความสะดวกเบองตน มเคาเตอรบรการขาวสาร มมนทรรศการ หองสขา มมจ าหนายอาหารและเครองดม การบรหารจดการลกษณะการเปนเจาของบานทด และความปลอดภย

4. เปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาต เปนแหลงทมระบบนเวศสมบรณ 5. มการบรหารจดการพนท และบรการรวมกบประชาชนในทองถน องคกร

ภาครฐบาล องคกรเอกชน องคกรพฒนาเอกชน ตลอดจนองคกรทเกยวของ เปนตน 6. มมคคเทศกทองถนทมความรอบร 7. มการก าหนดขดความสามารถ ในการรองรบของพนทจ านวนนกทองเทยวตอครง

ตอวน 8. มแผนทและคมอน าเทยวประกอบ เพอสอความหมายในการใหความรแก

นกทองเทยว

DPU

32

9. หากแหลงทองเทยวมทพกแรม จะตองเปนทพกแรมทไดมาตรฐานและรกษาสงแวดลอม

10. มแผนพฒนาบคลากรและการบรการ เพอพฒนาใหกาวสระดบมาตรฐานสากล 11. มแผนพฒนาพนท นโยบายตอการรกษาสภาพแวดลอม และภมปญญาทองถน

ชดเจน เชน การจดดารขยะปฏกล การจดการน าเสย การจดการปองกนมลพษตางๆ จากหลกเกณฑในการก าหนดแหลงทองเทยวเชงนเวศ ท าใหสรปไดวาหลกเกณฑ

ดงกลาวทงหมด 11 ประการนน ท าใหแหลงทองเทยวเชงนเวศนน มการพฒนาใหเปนความย งยนไดอยางเหมาะสม ซงหลกเกณฑตางๆ นน ถอไดวาเปนประโยชนทส าคญในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ เพอใหสอดคลองกบความหมายของการทองเทยวเชงนเวศใหมความครอบคลมมากทสด และปาชายเลนกถอเปนหนงในแหลงทองเทยวทสามารถระบไดอยางชดเจนเลยวา เปนการจดการการทองเทยวเชงนเวศ โดยมหลกเกณฑตางๆ ประกอบ 2.4.7 หนวยงานทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศ

อดม เชยกวงศ และคณะ (2548, น. 96) การจดการการทองเทยวเชงนเวศตองใหความส าคญกบการมสวนรวมของประชากร และองคกรทองถนในการจดการทรพยากร การบรการ การแลกเปลยนความร และวฒนธรรมชมชน ในกระบวนการทองเทยว รวมทงการมสวนรวมในการวางแผน พฒนาหรอใหประชาชนมผแทนเปนคณะกรรมการรวมในทกสมย

1. บทบาทและหนาทของประชาคมตอการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ประชาคม (Community) หรอกลมประชาชนนบเปนองคกรเลกทสดและมบทบาทเปนเจาของทองถน ซงมบทบาทตอการบรหารและการจดดานการอนรกษทรพยากรกรการทองเทยวรวมกน ดงน 1.1 รวมพจารณากจกรรมทองเทยวในพนท กจกรรมการทองเทยวแตละประเภททมอย ด าเนนการอยนนประชาคมจะตองพจารณาวา ยนดใหมกจกรรมนนหรอไม เชน กจกรรมเดนปาชมพรรณไม โดยใชชางเปนพาหนะน าชม ฯลฯ 1.2 รวมก าหนดแผน วธการและการจดการ การจดท าแผนพฒนา แผนสงเสรม แผนปฏบตการแผนการตลาดและการประชาสมพนธ (แผนเฉพาะกจ แผนระยะสน แผนระยะกลาง และแผนระยะยาว วสยทศน) ประชาคมในทองถนตองมสวนรวมประชมก าหนดแผน ก าหนดวธการจดการและรวมด าเนนกจกรรมในลกษณะหนสวนหรอสหกรณดวย 1.3 รวมไดรบผลประโยชนในการด าเนนการอยางเสมอภาค การรวมบรหารจดการการทองเทยวเชงนเวศ ยอมมรายไดสทองถน การจดการจะตองแบงปนผลก าไรหรอรายไดอนๆ ใหกบผรวมด าเนนการตามสดสวนอยางเสมอภาคและโปรงใส

DPU

33

1.4 รวมประเมน แกไขปญหา เพอใหการบรหารจดการเปนไปอยางมคณภาพ มมาตรฐานในระดบสากล การด าเนนการทกครงจะตองมการประเมนผล การวเคราะหปญหา การแกไขปญหา การฟนฟแหลงทองเทยวและวฒนธรรมทองถนจะตองรวมกน ตลอดจนการสรางระเบยบและมาตรการรวมกน เพอใหการท างานรวมกบหนวยงานอนๆ มความคลองตว ประชาคมจะตองเลอกผ แทนกลมหนง คนหรอสองคนเพอท าหนาทประธานและรองประธาน เพอประสานงานและตดตองาน

2. บทบาทและหนาทของ อบต. ตอการพฒนาการทองเทยว อบต. มบทบาทและหนาทในการพฒนาและสงเสรมแหลงทองเทยวเชงนเวศ ดงน 2.1 ส ารวจศกยภาพของแหลงทองเทยวและวางแผนพฒนา โดยทแหลงทองเทยวนน จะตองมความเปนธรรมชาตทมเอกลกษณอยางดงเดม ก าหนดวสยทศน ก าหนดวธการ ก าหนดแผนพฒนาใหสอดคลองกบแผนพฒนาของรฐบาล และประสานแผนกบหนวยงานทเกยวของ 2.2 เตรยมบคลากรทมคณภาพด าเนนการ จดสรรงบประมาณด าเนนการตามแผนปฏบตการทก าหนดไวแตละแผนงาน รวมทงการจดเตรยมวสดอปกรณเพออ านวยความสะดวกในการทองเทยว 2.3 ค มครอง ดแล ความปลอดภยในแหลงทองเทยว การเดนทางทองเทยว ตลอดจนความปลอดภยในชวตและทรพยสนของนกทองเทยว 2.4 วางแผนวจย วเคราะห ส ารวจ ประเมนผลแหลงทองเทยว ตลาดการทองเทยวและนกทองเทยว ตลาดการทองเทยว และนกทองเทยวเพอใหมคณภาพ และมนกทองเทยวไปเทยวอยางสม าเสมอ 2.5 วางแผนพฒนา ฟนฟ ปรบปรงแหลงทองเทยวเพอใหแหลงทองเทยวมศกยภาพ มคณภาพอยางย งยน สามารถจดการทองเทยวไดตลอดไป 2.6 วางแผนพฒนาบคลากรทปฏบตงานใหมพนทใหมความรโดยการอบรม ดงานนอกสถานท เพอสรางแนวคด ตอการพฒนาทย งยน 2.7 การจดการแหลงทองเทยวนน ตองวางแนวพฒนาใหมคณภาพ และมาตรฐานในระดบสากล เทศบาลต าบล เทศบาลเมอง ยอมมหนาทตามเทศบญญตในการบรหารจดการการทองเทยวเชงนเวศ คลายกบ อบต. แตเปนองคกรทมขนาดใหญกวา

3. บทบาทและหนาทหนวยงานของรฐ การทองเทยวแหงประเทศไทย (ททท.) ไดก าหนดนโยบายหลกของการสงเสรมและพฒนาการทองเทยวเชงนเวศระดบนโยบายของภาครฐ รวมทงไดระบหนวยงานภาครฐทมบทบาทเกยวของตอการจดการ โดย ททท. มบทบาทเปนผ

DPU

34

ประสานงานในการเนนงานใหมระบบการจดการทองเทยวเชงนเวศมมาตรฐานของการเปนแหลงทองเทยวทมคณภาพ ดงน 3.1 กระทรวงมหาดไทย มหนาทก ากบดแล และจดระเบยบเมองและทองถน ใหมมาตรฐานความเปนอยของเมอง ทองถนในกรอบของเมองทนาอย ประชาชนมคณภาพทด 3.2 กระทรวงเกษตรและสหกรณ มหนาทก ากบดแลจดระบบระเบยบใหมมาตรฐานและอนรกษทรพยากรอยางย งยน เชน ทรพยากรธรรมชาตทเปนแหลงทองเทยวทงบนบกและในทะเล คณภาพของการผลตอาหาร ฯลฯ 3.3 กระทรวงคมนาคม มหนาทก ากบดแลและจดระบบระเบยบ การเดนทาง (ทางรถยนต รถไฟ รถประจ าทาง รถรบสงนกทองเทยว เครองบน รวมถงพาหนะการขนสงทกประเภท) การขนสงตางๆ และการสอสารเพออ านวยความสะดวกในการทองเทยว 3.4 กระทรวงสาธารณสข มหนาทก ากบดแล การจดระบบระเบยบดานสขอนามย การรกษาพยาบาล การปองกนโรคตดตอและสาธารณสขอนๆ ของประชาชนและนกทองเทยว 3.5 กระทรวงศกษาธการ มหนาทก ากบดแลการจดระบบระเบยบการศกษา การใหความร การจดท าหลกสตรทงการศกษาในสถานศกษา และนอกหลกสตรการศกษาของประชาชนทวไปรวมทงมบทบาทตอการวจย ส ารวจศกษาการพฒนาแหลงทองเทยวเชงนเวศ และวจยเรองการตลาด การทองเทยวเชงนเวศ การทองเทยวเชงนเวศดวย 3.6 กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหนาทก ากบดแลการจดระบบระเบยบดานสงแวดลอมและการสรางมาตรฐานในแหลงทองเทยวเชงนเวศ การสรางมาตรฐานการบรการ

4. บทบาทของภาคเอกชน ภาคเอกชนทเขามามบทบาทและท าหนาทในการพฒนา และสงเสรมการทองเทยวเชงนเวศ ไดแก 4.1 สมาคมไทยทองเทยวเชงอนรกษและผจญภย: สอท. (Thai Ecotourism & Adventure Travel Association : TEATA) สมาคมไทยทองเทยวเชงอนรกษและผจญภย : สอท. มชอภาษาองกฤษวา Thai Ecotourism & Adventure Travel Association: TEATA) เปนกลมภาคเอกชนทประกอบธรกจการจดน าเทยวรายการทองเทยวเชงนเวศและผจญภย (Eco-Adventure Travel) ไดรวมกลมกนจดตงเปนสมาคมเพอสงเสรมและพฒนากจกรรมทองเทยวเชงอนรกษและผจญภยใหเตบโตอยางมแบบแผนและมสวนชวยในการประสานงานรวมกบภาครฐและเอกชนอนๆ ทเกยวของกบการทองเทยวเชงอนรกษและผจญภยใหมรปแบบทชดเจนมากขน 4.2 สมาคมธรกจทองเทยวภายในประเทศ (ATTA) สมาชกประกอบดวยผประกอบการบรษทน าเทยวภายในประเทศ ตงขนเมอ วนท 22 มกราคม พ.ศ. 2511 เพอสนบสนนและชวยเหลอสมาชกในการแกปญหาตางๆ และรวมมอพฒนาบคลากรใหมความรในระดบสากล

DPU

35

มงสงเสรมและพฒนารายการน าเทยวในประเทศ สงเสรมการตลาดการทองเทยวในประเทศและยกระดบมาตรฐานการบรการ สงเสรมใหคนไทยเทยวไทยใหความรวมมอกบภาครฐในการพฒนาการทองเทยวสระดบสากล

จากการศกษาแนวคดเกยวกบหนวยงานทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศน น สามารถกลาวไดวาการทองเทยวเชงนเวศนน จ าเปนตองมการมสวนรวมจากหลายๆ ฝาย เพอการน าไปสการจดการการทองเทยวเชงนเวศอยางย งยนได จากการศกษาขอมลดงกลาว ท าใหเขาใจวาไมใชมเพยงแตความรบผดชอบของเจาบาน หรอคนในชมชนทองถนเทานน แตจ าเปนตองมการรวมมอจากในสวนของหนวยงานของภาครฐและเอกชน ทจ าเปนตองยนมอเพอใหเกดความรวมมอดงกลาวได เพอน าการทองเทยวไทยนน เกดการทองเทยวแบบสมบรณ และย งยนมากทสด นอกจากนยงสามารถควบคมปญหาทอาจเกดขนไดเปนอยางด จากการรวมมอกนในหลายๆ ฝาย 2.5 แนวคดเกยวกบการทองเทยวเชงอนรกษ 2.5.1 ความหมายของการทองเทยวเชงอนรกษ (Conservation Tourism)

ไดมนกวชาการไดนยามความหมายของการทองเทยวเชงอนรกษไวมากมาย ไดแกวรรณพร วณชชานกร และราชภฏสวนดสต (2540) ไดมการอภปรายเกยวกบความหมายของ การทองเทยวเชงอนรกษ โดยมนกวชาการบางคน กลาววา “การทองเทยวเชงอนรกษเปรยบเสมอนคนตาบอดคล าชาง ซงเมอสมผสสวนใดสวนหนงของชางกสรปไดวามลกษณะเชนเดยวกบอวยวะในสวนทตนสมผสอย” เนองจากกจกรรมของการทองเทยวเชงอนรกษตองเกยวกบคน กลมตางๆ จงท าใหเกดการสอความหมายตางกนตามบทบาทของกจกรรมทมอยดงน แตในขณะเดยวกน การประชาสงเคราะห (2539) ไดกลาววา การทองเทยวเชงอนรกษ หมายถง การเดนทางไปยงสถานททองเทยวแหงใดแหงหนง โดยมวตถประสงคเพอศกษาชนชมและเพลดเพลนไปกบทศนยภาพ สภาพธรรมชาต สภาพสงคม วฒนธรรม วถชวตของคนในทองถน บนพนฐานของความรและความรบผดชอบตอระบบนเวศ ซงสอดคลองกบ องคกรระดบภมภาคและนานาชาต World Wildlife Fund (WWF) ไดใหค าจ ากดความของการทองเทยวเชงอนรกษวา เปนการทองเทยวทปกปองพนทตางๆ ทางธรรมชาต และเปนวถทางทจะกอใหเกดประโยชนในทางเศรษฐกจดวย การอนรกษทรพยากรเหลาน (Rushmann, 1992)

ในขณะท การทองเทยวแหงประเทศไทย (2538) ไดกลาวถง การทองเทยวเชงอนรกษ หมายถง การเดนทางไปยงสถานททองเทยวแหงใดแหงหนง โดยมวตถประสงคเพอการศกษาชนชมและเพลดเพลนไปกบทศนยภาพ สภาพธรรมชาต สภาพสงคม วฒนธรรม วถชวตของคนในทองถนบนพนฐานของความรความรบผดชอบตอระบบนเวศ ซงสอดคลองกบ Hector Ceballos-

DPU

36

Lascurain (1991) จากสหภาพสากลวาดวยการอนรกษ (International Union for the Conservation of Nature and Natural resources หรอ UCN) ซงเปนบคคลแรกทใหความหมายไววา การทองเทยวเชงอนรกษ หมายถง การทองเทยวรปแบบหนงทเกยวของกบการเดนทางไปยงแหลงธรรมชาต โดยมวตถประสงคเพอชนชมศกษาเรยนร และเพลดเพลนกบทศนยภาพพชพรรณและสตวปา รวมทงลกษณะทางวฒนธรรมทปรากฏในแหลงธรรมชาตเทานน

จากแนวความคดเกยวกบความหมายของการทองเทยวเชงอนรกษ สามารถสรปไดวา เปนการทองเทยวทเนนในสวนของการท ากจกรรมทค านงถงการอนรกษธรรมชาตเปนส าคญ ซงกจกรรมตางๆ ทนกทองเทยวจะท าในแหลงทองเทยวทเดนทางไป กจะมความแตกตางกน แลวแตสภาพของแตละพนท จงถอเปนการทองเทยวอกรปแบบหนงทส าคญมากกบแหลงทองเทยวในปจจบน 2.5.2 หลกการของการทองเทยวเชงอนรกษ

อศรฏฐ รนไธสง และคณะ (2552) ไดพดถงนกวชาการหลายทานวาไดแสดงความคดเหนวาการทองเทยวเชงอนรกษนน ควรจะมหลกการตางๆ ทสรปไดดงน

1. เปนการทองเทยวทไมกอใหเกดความเสอมโทรมทางสภาพแวดลอม ไมวาจะเปนน าเสย ขยะ ตลอดจนการคมนาคม

2. กอใหเกดประโยชนในระยะยาวแกทรพยากรชมชนในทองถน และอตสาหกรรมการทองเทยวเอง สวนหนงของรายไดควรยอนไปสการอนรกษ

3. การเสรมสรางประสบการณใหนกทองเทยวเปนการศกษาดานวทยาศาสตร สงแวดลอม สภาพสงคมและวฒนธรรมทองถน ควรสนบสนนใหนกทองเทยวมความรบผดชอบทงดานคณธรรม จรยธรรม และพฤตกรรมของตนเองทมตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาต และวฒนธรรมในชมชนทเปนแหลงทองเทยว

4. ในการสรางหรอการจดการใดๆ ควรยอมรบในขอจ ากดจากสภาพแหลงทองเทยวตามลกษณะทเปนอย หากมการพฒนาหรอเปลยนแปลงควรเปนไปเพอใหทศนยภาพของทองถนดขน ตลอดจนการลงทนทางดานการทองเทยวกเปนไปเพอสนบสนนเศรษฐกจและกจกรรมตางๆ ในทองถน ไมพงพาการลงทนของตางชาต ซงเปนการลดการไหลออกและรายไดไปยงตางประเทศ

5. ในการวางแผน ตดสนใจ และด าเนนงานตลอดจนการควบคม ควรใหคนในทองถนมสวนรวมมากทสด มใชเปนเพยงเปาหมายของการทองเทยว และใหบคคลภายนอกมาคดและตดสนใจเพยงฝายเดยว เพราะจะไมเปนไปตามความตองการของคนในทองถนอยางแทจรง

6. ผประกอบการธรกจทองเทยวมบทบาทส าคญในการอนรกษการทองเทยวใหมคณภาพยงยนหรอไมเพยงใด การท าธรกจโดยมงท าก าไรสงสดในระยะสน เปนการทบหมอขาว

DPU

37

ตวเอง อยางไรกตามบรษทน าเทยวกสามารถเกบเกยวผลประโยชนจากการทองเทยวไดตราบนานเทานาน ถามการจดท าธรกจทถกตองเหมาะสม นบตงแตการใชวสดทไมท าลายสภาพแวดลอม และสามารถน ามาใชใหมได การมมคคเทศกทมความรในระบบนเวศ และวฒนธรรมของแหลงทองเทยวอยางแทจรง การใหการศกษาแกนกทองเทยวเกยวกบวฒนธรรมประเพณของทองถนทเปนจดหมายปลายทางกอนทจะไปถง ทงในรปของภาพยนตรในเครองบน เทปบนทกเสยง และเอกสารเผยแพร

7. มการจดการและควบคมจ านวนนกทองเทยวใหอยในระดบทเหมาะสม และไมเกนขดความสามารถของชมชนในทองถน และระบบนเวศของแหลงทองเทยวจะรองรบได อกทงมนกทองเทยวสม าเสมอตลอดทงปไมใชมเฉพาะฤดกาล เพอสรางความมนคงใหกบผทท างานในอตสาหกรรมน

ในขณะเดยวกน สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน (2554) ไดกลาววา หลกการของการทองเทยวเชงอนรกษ มหลกการทส าคญ คอ

1. จะตองมการอนรกษทรพยากรการทองเทยวตางๆ ไมวาจะเปนทรพยากรการทองเทยวทางธรรมชาต หรอทรพยากรการทองเทยวทางวฒนธรรม ใหคงสภาพเดมไวใหมากทสด ไมถกท าลายไป

2. กระตนจตส านกของคนในทองถนใหพยายามดแลรกษาและปกปองทรพยากร การทองเทยวเหลานน โดยไมกระท าการใดๆ ทเปนผลเสยตอทรพยากรการทองเทยว เพยงเพอหวงผลประโยชนสวนตน

3. ใหความรความเขาใจแกนกทองเทยว เพอตระหนกถงคณคาและความส าคญของ แหลงทองเทยวทตนเดนทางเขาไปเยอน และใหความรวมมอแกชมชนในทองถนในการอนรกษสงแวดลอม อนเปนมรดกตกทอด ของคนในทองถนนนๆ ใหคงสภาพทดตอไป นานๆ

ในสวนของหลกการของการทองเทยวเชงอนรกษ สามารถสรปไดวา เปนการกระตนใหคนในทองถนและนกทองเทยว ตระหนกถงการดแล และอนรกษทรพยากรการทองเทยว เพอใหเกดความย งยน ในทกดาน ไดแก เศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม 2.5.3 องคประกอบของการทองเทยวเชงอนรกษ

สายสนย สงหทศน (2555) ไดกลาวถงองคประกอบทส าคญของการทองเทยวเชงอนรกษ กลาววาม 3 ประการ คอ

1. การสรางจตส านกเกยวกบการอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม เพราะธรรมชาตและสงแวดลอมถอวาเปนปจจยพนฐานส าคญของแหลงทองเทยวธรรมชาต หากธรรมชาตและระบบนเวศไดรบผลกระทบจากการใชประโยชนในรปแบบใดกตาม โอกาสทธรรมชาตและ

DPU

38

สงแวดลอมจะเสอมโทรมลงหรอถกท าลายลงกมอยสง การใหความรความเขาใจหรอการสรางจตส านกแกนกทองเทยวหรอผมาเยอนจงเปนสงส าคญ

2. ความพงพอใจของนกทองเทยว ซงมความสมพนธกบองคประกอบแรกโดยตรง เพราะนกทองเทยวเชงอนรกษมกเปนกลมนกทองเทยวทมความปรารถนาหรอสนใจทจะศกษาเรยนรเกยวกบธรรมชาตในลกษณะตางๆ และสภาพภมทศนตามธรรมชาต ตลอดจนธรรมชาตทยากล าบากตอการเดนทางและทาทาย

3. การมสวนรวมของชมชนทองถน เพราะการทองเทยวมบทบาทส าคญอยางยงตอการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของชมชนทองถนในระยะยาวมากวากจกรรมอน ๆ การเปดโอกาสใหชมชนทองถนมสวนรวมในการทองเทยวเชงอนรกษในรปแบบตาง ๆ จะชวยใหชมชนไดรบผลประโยชนจากการทองเทยวทงทางตรงและทางออม รปแบบของการมสวนรวมของชมชน ไดแก การลงทนเกยวกบสงอ านวยความสะดวกขนาดเลกทสงผลกระทบสงแวดลอมต า การเปนมคคเทศก การน าสนคาทเปนศลปหตถกรรมพนบานมาขายแกนกทองเทยว และการจางงานในสวนบรการ อน ๆ เปนตน

จากองคประกอบของการทองเทยวเชงอนรกษขางตนนน สามารถสรปไดวาการทองเทยวเชงอนรกษนนมองคประกอบทส าคญ คอ การมสวนรวมของทกๆ ฝาย และทกฝายทเกยวของนนกจ าเปนตองมจตส านกในการดแลอนรกษ รวมถงการมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยวนนๆ อยางจรงจง และกลมของนกทองเทยวนน กจะตองเปนกลมทมความสนใจในการทองเทยวเชงอนรกษเปนพเศษดวย 2.6 แนวคดเกยวกบการทองเทยวอยางยงยน 2.6.1 ความหมายของการทองเทยวอยางย งยน

การทองเทยวอยางย งยนถอไดวาเปนสงทจ าเปนส าหรบทกๆ แหลงทองเทยว เนองจาก การทองเทยวจะตองตองมงสการทองเทยวแบบยงยน เพอสามารถเออประโยชนในทางเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ซงความหมายของการทองเทยวอยางย งยน ไดมนกวชาการไดใหความหมายไวอยางหลากหลาย ดงตอไปน

ทประชมสหประชาชาตทประชมสหประชาชาตวาดวยสงแวดลอมและพฒนา (Earth Summit Conference) ณ ประเทศบราซล เมอเดอนมถนายน พ.ศ. 2535 ไดใหความหมายของ การทองเทยวแบบยงยนไววา “หมายถงการทองเทยวทไมเปนอนตรายตอสงแวดลอมทกรปแบบ ไมวาจดหมายปลายทางจะเปนทใด หรอจะเปนกลมใหญ (Mass Tourism) หรอกลมเลกทงในเมองและชนบท”

DPU

39

ในขณะท การทองเทยวแหงประเทศไทย (2538) ไดใหความหมายของการทองเทยวแบบยงยนไววา หมายถง การทองเทยว รวมถงการจดบรการอนๆ ทงในปจจบนและอนาคต โดย

1. ตองด าเนนการภายใตขดความสามารถของแหลงธรรมชาต ชมชน ขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรม วถชวตทมตอขบวนการทองเทยว

2. ตองตระหนกดตอการมสวนรวมของประชากร ชมชน ขนบธรรมเนยม ประเพณ วฒนธรรม วถชวตทมตอขบวนการทองเทยว

3. ตองยอมรบใหประชาชนทกสวนไดรบผลประโยชนทางเศรษฐกจทเกดจาก การทองเทยวอยางเสมอภาคเทาเทยมกน

4. ตองชน าภายใตความปรารถนาของประชาชนทองถนและชมชนในพนททองเทยวนนๆ

ซงสอดคลองกบ บญเลศ จตตงวฒนา (2542) ไดใหความหมายการทองเทยวแบบยงยน (Sustainable Tourism) วาหมายถง การทองเทยวกลมใหญหรอกลมเลกทมการจดการอยางดเยยม เพราะสามารถด ารงไวซงทรพยากรทองเทยวใหมความดงดดใจอยางไมเสอมคลาย และธรกจทองเทยวมการปรบปรง คณภาพใหไดผลก าไรอยางเปนธรรม โดยมนกทองเทยวเขามาเยยมเยอนสม า เสมออยางเพยงพอ แตมผลกระทบทางลบตอสงแวดลอมทสดอยางยนยาว รวมถง ศรนย เลศรกษมงคล (2540) ไดใหความหมายของการทองเทยวแบบยงยนไววา การพฒนาการทองเทยวใหมลกษณะของการถายทอดวฒนธรรมใหนกทองเทยวไดเรยนรวฒนธรรมทดไดเขาใจคณคาอนสงสงของวฒนธรรมนนจะเปนสงกอใหเกดประโยชนแกทกฝาย ท าใหคนไทยมความรมากขน ไดรายไดจากความร และนกทองเทยวไดอรรถประโยชนจากพทธศาสนา ซงสงเหลานท าใหมคณภาพของการพฒนาเกดขน

จากแนวคดเกยวกบความหมายของการทองเทยวอยางย งยน สรปไดวา การทองเทยวอยางย งยนนน มความส าคญมากในทกๆ ดาน ดงเชน เศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอม ซงท แหลงทองเทยวใดทสามารถท าใหเกดความย งยนขนไดยอมเปนแหลงทองเทยวทมประสทธภาพ และผลประโยชนทไดรบกคมคากบทกๆ ฝายทเกยวของ 2.6.2 ลกษณะของการทองเทยวแบบยงยน

ลกษณะของการทองเทยวแบบยงยน ถอไดวาเปนสงทส าคญทสามารถบงบอกถงความเปนจดเดน หรอเอกลกษณของแหลงทองเทยวตางๆ ไดอยางสมบรณ และสามารถน าไปสการจดการทมประสทธภาพได โดยมนกวชาการไดกลาวไว ดงน

บญเลศ จตตงวฒนา (2542) ไดกลาววาการทองเทยวแบบยงยน มลกษณะส าคญอย 6 ประการดงน คอ

DPU

40

1. เปนการทองเทยวในแหลงทองเทยวทกประเภท ทกแหง 2. เปนการทองเทยวทเนนคณคาและความเปนเอกลกษณของแตละแหลงทองเทยว 3. เปนการทองเทยวทรบผดชอบตอทรพยากรการทองเทยวและสงแวดลอม 4. เปนการทองเทยวทใหนกทองเทยวไดรบความรและประสบการณเกยวของกบ

ธรรมชาตและวฒนธรรม 5. เปนการทองเทยวทใหผลตอบแทนแกผประกอบธรกจทองเทยวอยางยนยาว 6. เปนการทองเทยวทใหผลประโยชนตอชมชนทองถน และคนผลประโยชนกลบส

ทรพยากรทองเทยวและสงแวดลอมของทองถน ในขณะเดยวกน อษาวด พลพพฒน (2545) การทองเทยวแบบยงยน ควรมลกษณะ

ดงตอไปน 1. เปนการทองเทยวทมความตอเนอง (Continuity) หมายถง ความตอเนองของ

ทรพยากรธรรมชาต และความตอเนองของวฒนธรรมซงจดเปนทรพยากรหลกในการทองเทยว และสามารถมอบประสบการณนนทนาการทดใหแกนกทองเทยว

2. เปนการทองเทยวทมคณภาพ (Quality) หมายถง การเนนคณภาพของสามสวนหลก คอ คณภาพของสงแวดลอม คณภาพของประสบการณ นนทนาการทนกทองเทยวไดรบ และคณภาพชวตของคนในชมชน

3. เปนการทองเทยวทมความสมดล (Balance) หมายถง ความสมดลระหวางความตองการอตสาหกรรมการทองเทยว ความตองการของชมชนทองถนและขดความสามารถของทรพยากร

ในสวนของลกษณะของการทองเทยวอยางย งยน สรปไดวา เปนการทองเทยวทเกดจากความรบผดชอบจากทกๆ ฝายทเกยวของ รวมถงการมสวนรวมของคนในชมชนทองถนใน การจดการทรพยากรการทองเทยวอยางมคณคา 2.6.3 หลกการของการทองเทยวแบบยงยน

การทองเทยวอยางย งยน (sustainable tourism) มหลกการทสอดคลองกบการพฒนาอยางย งยน (sustainable development) ซงเปนกระแสความคดหลกของโลกในชวง 2 ทศวรรษทผานมา และไดรบความสนบสนนจากคณะกรรมาธการวาดวยการพฒนาอยางย งยน (Commission on Sustainable Development) ขององคการสหประชาชาต ซงหลกการโดยทวไปของการพฒนาอยางย งยนคอ จะตองมการอนรกษและการใชทรพยากรอยางพอด เพอใหสามารถใชประโยชนตอไปไดในระยะเวลายาวนาน และมการกระจายผลประโยชนใหแกคนสวนใหญ รวมทงมการ

DPU

41

รวมมอกนอยางใกลชดระหวางผทเกยวของหรอมสวนไดสวนเสย เมอน าหลกการนมาปรบใชกบ การทองเทยวอยางย งยน จงมจดเนนทส าคญดงน (สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน, 2554)

1. จะตองดแลทรพยากรการทองเทยว ใหสามารถใชประโยชนตอไปไดในระยะเวลา ยาวนานจนถงชวลกชวหลาน มใชเพยงเพอคนรนปจจบนเทานน

2. ลดการใชทรพยากรอยางสนเปลอง และลดปรมาณของเสยทจะเปนอนตรายตอสงแวดลอม

3. มการกระจายรายไดและผลประโยชนใหแกคนในทองถนทมแหลงทองเทยวตงอย เปดโอกาสใหชมชนในทองถนไดเขารวมในการจดการ และการใหบรการแกนกทองเทยว

4. มการประชมปรกษาหารอกนอยางสม าเสมอระหวางผมสวนไดสวนเสย เชน หนวยงานและองคกรทเกยวของ ผประกอบธรกจการทองเทยว และชมชนในทองถน เพอการวางแผนงาน การจดสรรงบประมาณ และการจดการทรพยากรอยางเหมาะสม

5. มการสรางเครอขายเพอเผยแพรแนวคด การศกษาวจย และความรเกยวกบการทองเทยวอยางย งยน ออกไปในหมประชาชน ท งภายในประเทศและระหวางประเทศอยางกวางขวาง

ซงสอดคลองกบ อษาวด พลพพฒน (2545) ไดกลาวถงหลกการของการทองเทยว แบบยงยนวามหลกการดงน

1. การอนรกษและการใชทรพยากรอยางพอด (Using Resource Sustainable) ทงในสวนทเปนทรพยากรธรรมชาต สงคม และวฒนธรรมเปนสงส าคญและเนนการท าธรกจในระยะยาว

2. การลดการบรโภคทเกนความจ าเปนและการลดของเสย (Reducing Over -consumption and Waste) จะชวยลดคาใชจายในการท านบ ารงสงแวดลอมทถกท าลายในระยะยาว และเปนการเพมคณภาพของการทองเทยวดวย

3. การรกษาและสงเสรมความหลากหลายของทรพยากรธรรมชาต (Maintaining Diversity) สงคม และวฒนธรรม จะชวยขยายฐานของอตสาหกรรมการทองเทยวในอนาคต

4. การประสานการพฒนาการทองเทยว (Integrating Tourism into Planning) เขากบกรอบแผนกลยทธการพฒนาแหงชาต การพฒนาทองถน และการประเมนผลกระทบสงแวดลอม จะชวยขยายศกยภาพการทองเทยว

5. การทองเทยวทรองรบกจกรรมในทองถน (Supporting Local Economic) โดยค านงถงราคาและพฒนาคณคาของสงแวดลอมไว ไมเพยงแตท าใหเกดการประหยด แตยงปองกนสงแวดลอมไมใหถกท าลายอกดวย

DPU

42

6. เนนการมสวนรวมของชมชนทองถน (Involving Local Communities) ในดาน การจดการผลตอบแทนของประชาชน และสงแวดลอมเพอชวยยกระดบคณภาพชวตและการจดการการทองเทยว

7. การประสานความรวมมอระหวางผประกอบการ ประชาชนทองถน องคกรและสถาบนทเกยวของ (Consulting Stakeholders and the Public) เพอลดขอขดแยงและรวมแกปญหา

8. เปนการฝกอบรมบคลากร (Training Staff) โดยสอดแทรกแนวคดและวธปฏบตใน การพฒนาแบบยงยนแกบคลากรทองถนทกๆระดบ เพอยกระดบการบรการการทองเทยว

9. ขอมลขาวสารทสอใหกบนกทองเทยว โดยมงสรางความเขาใจในการเคารพตอธรรมชาต สงคม และวฒนธรรมทเปนแหลงทองเทยว (Marketing Tourism Responsibly) อกทงเปนการชวยยกระดบความพงพอใจของนกทองเทยวอกทางหนง

10. การวจยและตดตามผล (Undertaking Research) เพอตรวจสอบประสทธภาพใน การด าเนนงาน รวมทงปญหาและอปสรรคตางๆ เพอน าไปสแนวทางการแกไขทเปนประโยชนตอผเกยวของทกฝาย

จากหลกการของการทองเทยวอยางย งยนสามารถ สรปไดวา หลกการของการจดการ การทองเทยวอยางย งยนนน สวนส าคญอยทประโยชนของคนในชมชนทองถนเปนส าคญ ซงยงถาชมชนในทองถนนนไดรบประโยชนมากเทาไหร กแสดงวาในแหลงทองเทยวนน กจะมความย งยนมาก ซงสามารถแสดงใหเหนไดทนทเลยวา ความย งยนทางดานเศรษฐกจ สงคม และสงแวดลอมกจะมความย งยนควบคกนไปดวย 2.7 แนวคดเกยวกบการมสวนรวมของชมชน 2.7.1 ความหมายของการมสวนรวมของชมชน

แนวคดการมสวนรวมของประชาชน (People’s Participation) ไดเขามามบทบาทส าคญในการพฒนาแหลงทองเทยว ทงน ตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 5 ทมงเนนคนเปนส าคญมากกวาการเตบโตทางเศรษฐกจ ไดพยายามเปลยนแปลงแนวทางการพฒนาจากระดบบนลงลาง (Top - down) มาเปนจากระดบลางขนบน (Bottom - up) แนวทางดงกลาวสอดรบกบแนวคดของ โอคเลย (Oakley, 1984) ไดกลาววา แนวทางจากระดบลางขนบนน เกยวของ อยางยงกบแนวคดการมสวนรวมของประชาชน ซงเปนสงทขาดหาย (Missing ingredient) ในกระบวนการพฒนา

ในสวนของความหมายของการมสวนรวมของชมชนนน ไดมนกวชาการหลายทานอธบายและใหความหมายไวดงน

DPU

43

Cohen and Uphoff (1981) ไดใหความหมาย การมสวนรวมของชมชนไววา การมสวนรวมของชมชน หมายถง การสรางโอกาสใหสมาชกทกคนของชมชน ไดเขามามสวนรวมชวยเหลอ และเขามามอทธพลตอกระบวนการด าเนนกจกรรมในการพฒนา รวมถงไดรบผลประโยชนจากการพฒนานนอยางเสมอภาค ซงสอดคลองกบ องคการสหประชาชาต (United Nation, 1981) และ รเดอร (Reeder, 1974) ไดใหความหมายเจาะจงถงการมสวนรวมไววา การมสวนรวม เปนการปะทะสงสรรคทางสงคม ทงในลกษณะการมสวนรวมของปจเจกบคคล และการมสวนรวมของกลม

ในขณะเดยวกน อดร วงษทบทม และสภาวณ ทรงพรวาณชย (2546) ไดกลาววา การมสวนรวมของทองถน หมายถง การมสทธในการควบคม ดแลกระบวนการทองเทยว โดยมสวนรวมตงแตขนการส ารวจ วางแผน จดการ ด าเนนการ ซงนอกจากจะกอใหเกดรายไดหรอผลประโยชนตอทองถนแลว ยงชถงความส าคญของทองถนและเปนกระบวนการเรยนรสทางการพฒนาความสามารถในการพงตนเองของชมชนดวย ซงสอดคลองกบ ดรรชน เอมพนธ (2550) ทไดใหความหมาย การจดการการทองเทยวโดยชมชนทองถนมสวนรวมไววา หมายถง การทองเทยวทด าเนนการโดยชมชนเอง นบตงแตการวางแผน การด าเนนการ และการตดตามประเมนผล เพอ ใหเกดการทองเทยวทย งยนรกษาสภาพแวดลอม ตลอดจนเกดการกระจายรายไดอยางเปนธรรม ในชมชน บรรลเปาหมายทก าหนดบนพนฐานเศรษฐกจพอเพยง

ในขณะท วนรกษ มงมณนาคน (2531) ไดกลาววา การมสวนรวมของประชาชน หมายถง การเขารวมอยางแขงขนและอยางเตมทของกลมบคคลผมสวนไดเสยในทกขนตอนของโครงการหรองานพฒนาชนบท โดยเฉพาะอยางยงการมสวนรวมในอ านาจ การตดสนใจและหนาทความรบผดชอบ การมสวนเขารวมจะเปนเครองประกนวาสงท ผมสวนไดเสยตองการทสดนน จกไดรบการตอบสนองและท าใหมความเปนไปไดมาก ขนวาสงทท าไปนนจะตรงกบความตองการทแทจรง และมนใจมากขนวาผเขารวม ทกคนจะไดรบประโยชนเสมอหนากน

สรปแนวคดเกยวกบความหมายของการมสวนรวมของชมชนนน สวนใหญจะถอไดวาเปนเปาหมายของทกๆ ชมชน ทตองการใหคนในชมชนรวมมอกนในการพฒนาชมชนใหบรรลเปาหมาย แตถาเปนแหลงทองเทยวกเพอใหเกดความย งยน ซงจะตองประกอบดวยขนตอนตางๆ เพอทจะท าใหการมสวนรวมของชมชนเปนไปอยางมประสทธภาพ

DPU

44

2.7.2 ปจจยทท าใหเกดการมสวนรวม การทชมชนจะเขามามสวนรวมนน มปจจยทสงผลใหประชาชนเขามามสวนรวม ซงม

นกวชาการไดกลาวไว ดงน Koufman (1949) ศกษาปจจยทเกยวของกบการพฒนาชมชนในชนบท พบวา อาย เพศ

การศกษา ขนาดของครอบครว อาชพ รายได และระยะเวลาการอยอาศยในทองถน มความสมพนธกบระดบการมสวนรวมของประชาชน

ซงสอดคลองกบ ประยร ศรประสาธน (2542) ไดน าเสนอปจจยของการมสวนรวม วาปจจยทสงผลตอการมสวนรวม มดวยกน 3 ปจจย คอ

1. ปจจยสวนบคคล ไดแก อาย เพศ 2. ปจจยทางสงคมและเศรษฐกจ ไดแก การศกษา อาชพ รายได และการเปนสมาชก

กลม 3. ปจจยดานการสอสาร ไดแก การรบขาวสารจากสอมวลชนและสอบคคล ทงน ปจจยทมผลตอการมสวนรวมในการท ากจกรรม มดงน 1. ลกษณะสวนบคคล ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา ประสบการณตางๆ 2. ลกษณะทางเศรษฐกจ ไดแก อาชพ รายได 3. การไดรบขอมลขาวสาร ไดแก ความถในการรบรขาวสาร และแหลงทมาของ

ขาวสาร ในขณะเดยวกน ดรรชน เอมพนธ (2550) ไดกลาวถง ปจจยในการสงเสรมการ

ทองเทยวแบบชมชนมสวนรวม ดงน 1. ชมชนตองมแหลงทองเทยวทมศกยภาพดานพนท และสงดงดดใจ (Attraction) และ

สามารถเขาถง (Access) หรอไดรบความเหนชอบใหเขาไปด าเนนการจดบรการทองเทยวได 2. ตองมตลาดการทองเทยวอยแลวในพนท หรอบรเวณใกลเคยง หรอมโอกาสทจะม

นกทองเทยวเขามาเยอน 3. ชมชนตองมทกษะและความรในการจดการเกยวการทองเทยวในประเดนตางๆ เชน

การจดการทรพยากรทองเทยว การจดการระบบการเงน การบญช การใหบรการทเกยวของ เชน มคคเทศก ทพก อาหาร การตลาดและประชาสมพนธ การตดตอประสานงาน เปนตน

ปจจยทมผลท าใหเกดการมสวนรวมของชมชน สามารถสรปไดวา ปจจยตางๆ มผลตอ การสงเสรมการทองเทยวแบบชมชนมสวนรวม ตงแตปจจยทวไป จนถงปจจยเฉพาะทในแหลงทองเทยวตางๆ ควรมเพอการพฒนาการทองเทยวใหมความย งยน และประสทธภาพ

DPU

45

2.7.3 หลกการจดการการทองเทยวโดยชมชน ดรรชน เอมพนธ (2550) ไดกลาวถง หลกการจดการการทองเทยวโดยชมชน ดงน 1. ตองไมกอใหเกดผลกระทบดานลบตอชมชน และทรพยากรทองเทยว ทงในบรเวณ

แหลงทองเทยว และพนทใกลเคยง 2. ตองมความย งยนทงทรพยากรทองเทยว และการใชประโยชนจากการทองเทยว 3. ประชาชนทองถนตองมสวนรวมอยางจรงจงตงแต รวมคด รวมท า และรวมประเมน

ตดตามผล 4. เปนการน ารายไดหรอประโยชน อนๆ มาสชมชน และเกดการกระจายรายได

ดงกลาวอยางเปนธรรม 5. ตองเปนการใหประสบการณนนทนาการทดแกนกทองเทยว ท งยงกอใหเกด

จตส านกในการทองเทยวทด และท าใหนกทองเทยวไดรบความรความเขาใจในชมชนทองถน และแหลงทองเทยวทชมชนทองถนดแลจดการ

แนวคดเกยวกบหลกการจดการการทองเทยวเชงนเวศโดยชมชนนน สรปไดวา การจดการการทองเทยวโดยชมชนนน ไมเพยงแตไดรบประโยชนแตเพยงฝายเดยว คอ คนในชมชนทองถน แตยงมผไดรบประโยชนจากการจดการการทองเทยวอยางมสวนรวมของชมชน คอ นกทองเทยวกจะไดรบประสบการณการทองเทยวทดในแหลงทองเทยวนน กลบไปดวย 2.7.4 ขนตอนการมสวนรวมของชมชน

การเขามามสวนรวมของประชาชนในชมชน เพอการกระท ากจกรรมใดกจกรรมหนงใหเกดประโยชนตอชมชนนน มนกวชาการไดเสนอเกยวกบขนตอนการมสวนรวมของชมชนไว ดงน

Cohen and Uphoff (1981) ไดกลาวถง ขนตอนการมสวนรวมของชมชนไววา สมาชกของชมชนจะตองเขามามสวนเกยวของใน 4 ขนตอน ไดแก

1. การมสวนรวมการตดสนใจวาควรท าอะไรและท าอยางไร 2. การมสวนรวมเสยสละในการพฒนา รวมทงลงมอปฏบตตามทไดตดสนใจ 3. การมสวนรวมในการแบงปนผลประโยชนทเกดขนจากการด าเนนงาน 4. การมสวนรวมในการประเมนผลโครงการ ซงสอดคลองกบ Fornaroff (1980) เสนอวากระบวนการมสวนรวมของชมชน ม

ขนตอนการมสวนรวม ดงน 1. การวางแผน การตดสนใจในการก าหนดเปาหมาย 2. การตดตามประเมนผล

DPU

46

3. การด าเนนงาน 4. การมสวนรวมในการรบผลประโยชน ในขณะเดยวกน อภญญา กงสนารกษ (2544) ไดน าเสนอขนตอนการมสวนรวมของ

ชมชนวา ชมชนตองมสวนรวมใน 4 ขนตอน คอ 1. การมสวนรวมในการรเรมโครงการ รวมคนหาปญหาและสาเหตของปญหาภายใน

ชมชน รวมตดสนใจก าหนดความตองการและรวมล าดบความส าคญของความตองการ 2. การมสวนรวมในขนการวางแผน ก าหนดวตถประสงค วธการ แนวทางการ

ด าเนนงาน รวมถงทรพยากรและแหลงวทยากรทจะใชในโครงการ 3. การมสวนรวมในขนตอนการด าเนนโครงการ ท าประโยชนใหแกโครงการ โดยรวม

ชวยเหลอดานทนทรพย วสดอปกรณ และแรงงาน 4. การมสวนรวมในการประเมนผลโครงการ เพอใหรวาผลจากการด าเนนงานบรรล

วตถประสงคทก าหนดไวหรอไม โดยสามารถก าหนดการประเมนผลเปนระยะตอเนองหรอประเมนผลรวมทงโครงการในคราวเดยวกได

ซงสอดคลองกบ อคน รพพฒน (2547) ไดแบงขนตอนการมสวนรวมออกเปน 4 ขนตอน คอ

1. การก าหนดปญหา และคนหาสาเหตของปญหา ตลอดจนแนวทางแกไข การตดสนใจเลอกแนวทางการพฒนา

2. การวางแผนพฒนา แกไขปญหา 3. การปฏบตงานในกจกรรมการพฒนาตามแผน 4. การประเมนผลงานกจกรรมการพฒนา ในขณะท วรช วรชนภาวรรณ (2547) ไดน าเสนอขนตอนการมสวนรวมของชมชนไว

2 ลกษณะ ไดแก ลกษณะท 1 มขนตอน ดงน การคด การตดสนใจ การวางแผน การลงมอปฏบต ลกษณะท 2 มขนตอน ดงน ก าหนดปญหา การวางแผน การด าเนนงาน การประเมนผล

การบ ารงรกษา การพฒนาใหคงไว อยางไรกตาม ไพรตน เตชะรนทร (2527) กลาวถงขนตอนของการมสวนรวมในการ

ด าเนนงานเรองใหบรรลวตถประสงค และนโยบายการพฒนาทก าหนดไว 8 ประการ คอ 1. รวมท าการศกษาคนควาปญหาและสาเหตของปญหาทเกดขนในองคการ 2. รวมคดหรอสรางรปแบบวธการพฒนาเพอแกไขและลดปญหาขององคการหรอเพอ

สรางสรรคสงใหมทเปนประโยชนตอองคการ หรอสนองความตองการขององคการ

DPU

47

3. รวมวางนโยบายหรอแผนงานหรอโครงการ หรอกจกรรมเพอขจดหรอแกไขและสนองความตองการขององคการ

4. รวมตดสนใจการใชทรพยากรทมจ ากดใหเปนประโยชนตอสวนรวม 5. รวมจดหรอปรบปรงระบบบรหารงานพฒนาใหมประสทธภาพและประสทธผล 6. รวมการลงทนโครงการของชมชน ตามขดความสามารถของตนเองและของ

หนวยงาน 7. รวมปฏบตตามนโยบาย แผนงาน โครงการและกจกรรมใหบรรลเปาหมายทวางไว

รวมควบคม ตดตามประเมนผล และรวมบ ารงรกษาโครงการและกจกรรมทท าไว ทงภาครฐและเอกชน ใหเกดประโยชนไดตลอดไป

จากการศกษาแนวคดเกยวกบขนตอนของการมสวนรวมของชมชนนน สามารถสรปไดวา ชมชนในทกๆ ทองถนในแหลงทองเทยวตางๆ จะตองมการรวมมอในการมสวนรวมในการจดการแหลงทองเทยวเพอใหแหลงทองเทยวนนมประสทธภาพ อกทงยงชวยในเรองของการสรางงาน สรางรายไดใหกบคนในทองถน อยางเชน การรวมแสดงความคดเหน วางแผน รวมมอ การท างานอยางมขนตอน เพอใหชมชนทองถนเกดความเขมแขง และสามารถสงเสรมการมสวนรวมของชมชนไดเปนอยางด ซงจากการศกษาเกยวกบแนวคดเกยวกบขนตอนการมสวนรวมของชมชน ของนกวชาการหลายๆ ทาน สามารถน ามาเขยนเปนกรอบแนวความคด (หนา 55) โดยสรปได 5 ดาน ดงตอไปน ดานท 1 การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา ดานท 2 การมสวนรวมในการวางแผน ดานท 3 การมสวนรวมในการด าเนนงาน ดานท 4 การมสวนรวมในการรบผลประโยชน และดานท 5 การมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล

DPU

48

2.8 งานวจยทเกยวของ การศกษาเรอง “การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” ผวจยไดทบทวนงานวจยทเกยวของ โดยแบงออกเปน 2 สวน ดงน 2.8.1 งานวจยทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศ

วระศกด กราปญจะ (2554) ศกษาเรอง รปแบบการจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนทปาชมชนบานอาวทาเลน-บานทาพร ต าบลเขาทอง อ าเภอเมอง จงหวดกระบ ผลการศกษาพบวา ปาชมชนบานอาวทาเลน-บานทาพร ต าบลเขาทอง อ าเภอเมอง จงหวดกระบ มศกยภาพเหมาะสมตอการทองเทยวเชงนเวศ แตขาดการมสวนรวมของชมชน การก าหนดหลกเกณฑ กฎ กตกา ควรใหชมชนมสวนรวมตงแตระดบหมบาน ต าบล และออกเปนขอบญญตต าบล เพอบงคบใชใหครอบคลมทกดาน โดยมผแทนของหมบาน เปนคณะกรรมการปาชมชน รปแบบกจกรรมควรเกยวเนองประเพณทองถนหรอการประกอบอาชพของชมชน การพฒนาควรพฒนาดานการจดการการทองเทยว ดานความรในทองถน ดานเครอขายการทองเทยว ดานการประชาสมพนธ และดานความปลอดภยและสงอ านวยความสะดวก ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ ชมชนขาดการ มสวนรวม ควรสงเสรมใหความรดานการทองเทยวเชงนเวศและการจดการปาชมชน

อ านาจ รกษาพล (2549) ศกษาเรอง การประเมนประสทธภาพและประสทธผลการจดการการทองเทยวเชงนเวศโดยชมชนเกาะยาวนอย ต าบลเกาะยาวนอย อ าเภอเกาะยาว จงหวดพงงา ผลการศกษาพบวา ประสทธภาพและประสทธผลการจดการการทองเทยวเชงนเวศโดยชมชนเกาะยาวนอย ในภาพรวมอยในระดบมาก ทงนปจจยทมคามากทสด คอ กระบวนการเรยนรรวมกนและการขยายเครอขาย สวนปจจยทมคารองลงมา คอ การพฒนาดานเศรษฐกจ ความพรอมขององคกรชมชน ทรพยากรธรรมชาตและวฒนธรรม การพฒนาสงคมและวฒนธรรม และปจจยทมคานอยทสด คอ การยอมรบและการมสวนรวมของสมาชกในองคกร

ปยวรรณ คงประเสรฐ (2552) ศกษาเรอง การทองเทยวเชงนเวศแบบบรณาการเพอ การวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางย งยนทเกาะพงน จงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาพบวา แนวทางการวางแผนเพอพฒนาการทองเทยวเชงนเวศแบบบรณาการเพอการวางแผนพฒนา การทองเทยวอยางย งยน ไดแก การพฒนาการทองเทยวทเนนการทองเทยวเชงนเวศเพอปลกจตส านกดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรวฒนธรรม ประเพณ และภมปญญาทองถน โดยพฒนาเปนศนยกลางการทองเทยวทางทะเลทมมาตรฐานระดบโลกเพอกระตนเศรษฐกจใหเขมแขง และสรางความเขมแขงกบชมชน โดยยดหลกการพฒนาตามแนวทางเกษตรอนทรย เกษตรย งยน และเกษตรแบบเศรษฐกจพอเพยงเพอใหชมชนสามารถพฒนาตนเองไดอยางย งยน

DPU

49

วทตา งามปญจะ (2546) ศกษาเรอง การพฒนาพนทชายฝงทะเลเขตบางขนเทยนเพอ การทองเทยวเชงนเวศ ผลการศกษาพบวา ภาครฐนนไดมการพฒนาพนทเพอการทองเทยวเชงนเวศโดยวธการอนรกษสภาพแวดลอมของพนท แตไมไดประสานถงบทบาททแสดงออกถงสภาพความเปนอยของคนในพนท เชน ประเดนความเปนมาของคนในพนท วถของการด ารงชพของคนในพนท การพฒนาหรอการเปลยนแปลงทางดานกายภาพของพนท ซงเปนลกษณะพเศษและสงผลกระทบทเสยหายตอพนทมาถงปจจบน ในสวนภาคประชาชนกไมไดแสดงบทบาทของการรวมพฒนาพนทเพอการทองเทยวแตอยางใด แตประเดนทชดเจนทท าใหบทบาทภาคประชาชนไมม คอ การขาดการรวมกลมของภาคประชาชน และการขาดความรวมมอกบหนวยงานตาง ๆ ทจะพฒนาแหลงทองเทยวของพนททตนอาศยอย ดงนน การพฒนาพนทชายฝงทะเลเขตบางขนเทยนใหเปนแหลงทองเทยวเชงนเวศทย งยน ภาครฐจะตองเปนหนวยงานหลกทจะน าการพฒนามาสพนทน ในขณะเดยวกนจะตองมตวกลางทจะเปดโอกาสใหภาคประชาชนเขามามสวนรวมในการพฒนาและอนรกษพนทไว และตองดงศกยภาพของปจจยทางดานทนจากภาคเอกชนเขามาเพอการพฒนาใหกบภาคประชาชนไดอยางตอเนองและตลอดไป

กฤษณ โคตรสมบต (2553) ศกษาเรอง การประเมนศกยภาพการทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาแหลงทองเ ทยวในเขตแกงสามพนโบก อ าเภอโพธไทร จงหวดอบลราชธาน ผลการศกษาพบวา โดยภาพรวม มศกยภาพอยในระดบมาก ไดแก ดานสงอ านวยความสะดวก ดานสภาพการเขาถงแหลงทองเทยว ดานสงดงดดใจนกทองเทยว ดานคณคา ความส าคญ และ การใหการศกษา ดานความรวมมอของชมชนในการจดการทองเทยว และดานองคกรในการจดการและการบรหารการทองเทยว โดยสวนใหญเหนดวยกบแนวทางในการสงเสรมการจดการทองเทยวเชงนเวศในเขตแกงสามพนโบก เนองจากเปนการท าใหเศรษฐกจของชมชนดขน ชาวบานมงานท าและมรายไดเพมขน แตทงนสภาพปจจบนการบรหารจดการแหลงทองเทยว ชมชนยงไมไดเขาไป มสวนรวมมากนก สวนใหญเปนการพฒนาโดยกลมนายทน และกลมผน าบางกลมเทานน

จากการทบทวนงานวจยทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศ สามารถสรปไดวา สวนใหญพบวามการจดการการทองเทยวเชงนเวศไดอยางเหมาะสม ในทางตรงกนขามกพบวา ยงขาดการมสวนรวมของคนในทองถนอยอกดวย ดงเชน วระศกด กราปญจะ (2554) ศกษาเรอง รปแบบ การจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนทปาชมชนบานอาวทาเลน-บานทาพร ต าบลเขาทอง อ าเภอเมอง จงหวดกระบ ผลการศกษาพบวา ปาชมชนบานอาวทาเลน-บานทาพร มศกยภาพเหมาะสมตอ การทองเทยวเชงนเวศ แตขาดการมสวนรวมของชมชน ซงสอดคลองกบ อ านาจ รกษาพล (2549) ศกษาเรอง การประเมนประสทธภาพและประสทธผลการจดการการทองเทยวเชงนเวศโดยชมชน เกาะยาวนอย ต าบลเกาะยาวนอย อ าเภอเกาะยาว จงหวดพงงา ผลการศกษาพบวา ประสทธภาพและ

DPU

50

ประสทธผลการจดการการทองเทยวเชงนเวศโดยชมชนเกาะยาวนอย ในภาพรวมอยในระดบมาก สวนปจจยทมคานอยทสด คอ การยอมรบและการมสวนรวมของสมาชกในองคกร รวมถง กฤษณ โคตรสมบต (2553) ศกษาเรอง การประเมนศกยภาพการทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาแหลงทองเทยวในเขตแกงสามพนโบก อ าเภอโพธไทร จงหวดอบลราชธาน ผลการศกษาพบวา โดยภาพรวม มศกยภาพอยในระดบมาก ในทกๆ ดาน แตทงนสภาพปจจบนการบรหารจดการแหลงทองเทยว ชมชนยงไมไดเขาไปมสวนรวมมากนก สวนใหญเปนการพฒนาโดยกลมนายทน และกลมผน าบางกลมเทานน

ในขณะท วทตา งามปญจะ (2546) ศกษาเรอง การพฒนาพนทชายฝงทะเลเขตบางขนเทยนเพอการทองเทยวเชงนเวศ ผลการศกษาพบวา ภาครฐนนไดมการพฒนาพนทเพอการทองเทยวเชงนเวศโดยวธการอนรกษสภาพแวดลอมของพนท แตไมไดประสานถงบทบาททแสดงออกถงสภาพความเปนอยของคนในพนท ซงสงผลกระทบทเสยหายตอพนทมาถงปจจบน ในสวนภาคประชาชนกไมไดแสดงบทบาทของการรวมพฒนาพนทเพอการทองเทยวแตอยางใด โดยการขาดการรวมกลมของภาคประชาชน และการขาดความรวมมอกบหนวยงานตาง ๆ ทจะพฒนาแหลงทองเทยวของพนททตนอาศยอย

ในขณะเดยวกน ยงมการสงเสรมและมการจดการเกยวกบชมชน โดยเนนการสรางชมชนใหเขมแขง ดงเชน ปยวรรณ คงประเสรฐ (2552) ศกษาเรอง การทองเทยวเชงนเวศแบบบรณาการเพอการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางย งยนทเกาะพงน จงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาพบวา การพฒนาการทองเทยวทเนนการทองเทยวเชงนเวศเพอปลกจตส านกดานการอนรกษทรพยากรธรรมชาต วฒนธรรม ประเพณ และภมปญญาทองถน โดยพฒนาเปนศนยกลาง การทองเทยวทางทะเลทมมาตรฐานระดบโลกเพอกระตนเศรษฐกจใหเขมแขง และสรางความเขมแขงกบชมชน โดยยดหลกการพฒนาตามแนวทางเกษตรอนทรย เกษตรย งยน และเกษตรแบบเศรษฐกจพอเพยงเพอใหชมชนสามารถพฒนาตนเองไดอยางย งยน

ซงจากการทบทวนงานวจยทเกยวของขางตน ทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศนน มความสอดคลองกบชอเรองทท าการวจย เนองจากสวนใหญแลวการศกษาเกยวกบการจดการ การทองเทยวเชงนเวศนน จะมชมชน หรอการมสวนรวมของชมชนมาเกยวของดวยเสมอ เนองจากเปาหมายหลกของ การทองเทยวเชงนเวศไมไดเพยงแตการจดการแหลงทองเทยวเทานนใหมความย งยน ซงกอนทจะมความย งยนไดนน ชมชนทองถนเหลานน มความจ าเปนอยางมากทจะตองท าความเขาใจ และผมสวนเกยวของสามารถสงเสรมการมสวนรวมของคนในชมชนไดอยางมประสทธภาพ

DPU

51

2.8.2 งานวจยทเกยวของกบการมสวนรวมของชมชนทองถน ภาณ วรมตร (2549) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาการ

ทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาอ าเภอเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาพบวา ประชาชนชาวเกาะสมยมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบมาก โดยมสวนรวมใน การพฒนาการทองเทยวดานการมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไขมากทสด รองลงมาดานการมสวนรวนในการหาสาเหตของปญหา ซงการมสวนรวมเสนอแนะใหขอมลเกยวกบสถานททองเทยวในทองถนแกเจาหนาทเพอประโยชนในการจดท าแผนพฒนาและใหความสนใจในการจดท าแผนโครงการแกปญหาการทองเทยวในทองถนถอไดวานอยทสด

สกญญา มารศร (2543) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการอนรกษปาชายเลน : ศกษาเฉพาะกรณ หมท 10 บานสามคค ต าบลบางขนไทร อ าเภอบานแหลม จงหวดเพชรบร ผลการศกษาพบวา ชาวบานในทองถนมสวนรวมในการอนรกษปาชายเลนมาก แตเปนการมสวนรวมทางออม ทงนจากรปแบบวถการด ารงชวต ปญหาและอปสรรคการอนรกษปาชายเลนของประชาชนในทองถน คอ ขาดความชวยเหลอ และขาดขอมลทถกตองในการอนรกษปาชายเลน จากเจาหนาทของรฐเทาทควร ขอเสนอแนะจากการวจย คอ หนวยงานทเกยวของ เชน กรมปาไม กรมประมง ควรจดอบรม และประชาสมพนธใหประชาชนเขาใจ และตระหนกถงความส าคญของการอนรกษปาชายเลน ใหมากยงขน

รตนวด จลพนธ (2547) ศกษาเรอง การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของประชาชนในทองถน กรณศกษา เกาะลาน จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนในทองถนสวนใหญมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศเกาะลานในระดบต า และเมอท าการศกษาถงปจจยตางๆ พบวา อาชพ ประสบการณในการอบรมกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ และการรบรผลกระทบทเกดจากการทองเทยวเชงนเวศ สถานภาพทางสงคม และการรบรขาวสารเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ ระยะเวลาทอาศยอยในชมชน ความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ และการใหคณคาตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนปจจยทมผลตอการมสวนรวมใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปญหาอปสรรคในการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของประชาชนในทองถน พบวา ประชาชนในทองถนไมคอยไดรบทราบขาวสารเกยวกบ การทองเทยวเชงนเวศ และขาดความรความเขาใจทถกตองในการทองเทยวเชงนเวศ ขาดการประสานความรวมมอกนระหวางประชาชนกบหนวยงานภาครฐ ปญหาความขดแยงเรองผลประโยชน รวมทง หนวยงานรฐไมคอยเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนไดเขามามสวนรวมอยางจรงจง

DPU

52

สรศกด วรภคบญญา (2547) ศกษาเรอง ปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมของประชาชนในการอนรกษปาชายเลนในเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา การ มสวนรวมของประชาชน ในการอนรกษปาชายเลน ในเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร อยในระดบคอนขางต า และปจจยทมความสมพนธ กบการมสวนรวมของประชาชน ในการอนรกษ ปาชายเลน ไดแก อาย การศกษา อาชพรอง และการเปนสมาชกกลมทางสงคม สวนปญหา อปสรรค เกยวกบการอนรกษปาชายเลน คอ ปญหาคลนและคลนลมมความแรง กอใหเกดการกดเซาะพงทลายของชายฝงทะเล ท าใหพนทปาชายเลนลดนอยลง ดงนน ภาครฐควรมหนวยงานเขามารบผดชอบโครงการอนรกษปาชายเลน และควรสรางเขอนกนแนวชายฝง เพอปองกนและลดปญหาการกรอนของชายฝงทะเล

ศลษา หมดลง (2549) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการจดการทองเทยวเชงนเวศ กรณศกษาชมชนบานคลองสน กงอ าเภอเกาะชาง จงหวดตราด ผลการศกษาพบวา ประชาชนชาวบานคลองสน มสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ในดานรวมศกษาคนหาปญหา ดานรวมในการวางแผน รวมในการด าเนนงาน และรวมในการตดตามผล ทกดานอยในระดบมสวนรวมนอย ผลจากวเคราะหแบบสอบถามเกยวกบความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ พบวา ชาวบานคลองสนยงมความรความเขาใจอยในระดบมาก ไมตรงกน ซงสอดคลองกบขอมลจากการจดเวทชมชน และการสมภาษณผทมอ านาจหนาทเปนผรบผดชอบในการจดการการทองเทยว และปญหาทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของชาวชมชนบานคลองสนสรปเปนประเดนได 5 ประเดน ดงน การตระหนกถงความสะอาดแหลงทองเทยว การเอาใจใสในการบรการแกนกทองเทยว ความรในการอธบายแหลงทองเทยวตางๆ ความไมแนนอนหรอการฉวยโอกาสในการก าหนดราคาสนคา และบรการตางๆของชาวคลองสน และการเขารวมกลมตางๆ ของสมาคม ชมรมตางๆ ของชาวคลองสนตลอดจนการจดการบรหารสมาคมชมรมใหเจรญกาวหนา การใหชาวบานคลองสนมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศมากขน จะตองก าหนดวสยทศน ยทธศาสตร และมาตรการทสามารถน าไปสแผนปฏบตการทเปนรปธรรมได

อารลลน รวทอง (2550) ศกษาเรอง การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศบรเวณตลาดน า บางน าผ ง ต าบลบางน าผ ง อ าเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ ผลการศกษาพบวา กลมตวอยางเปนเพศหญงมากกวาเพศชายเลกนอย สวนใหญไมเปนสมาชกกลมใดเลย และไดรบความรดานขาวสารจากสอ โทรทศน/วทย อนเทอรเนต สอสงพมพ และพบวากลมตวอยางไดรบความรดานขาวสารจากญาตพนอง/เพอนมากทสด ดานการมสวนรวมสวนใหญไดเขารวมคาขาย ตงแตเรมจดตลาดน าบางน าผ ง กลมตวอยางมความร ความ

DPU

53

เขาใจในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ในภาพรวมอยในระดบมาก มแรงจงใจในการจดการทองเทยวเชงนเวศ ตลาดน าบางน าผง ในภาพรวมอยในระดบมากเชนกน การมสวนรวมของชมชน ในการจดการทองเทยวเชงนเวศ ในภาพรวมอยในระดบนอยทสด ปญหากบการจดการทองเทยวเชงนเวศ ดานการจดการเกยวกบระเบยบ ของตลาดน าบางน าผง ไดแก กตกาการเขามารวมในการคาขาย ของประชาชน ดานการพฒนาสถานทแหลงทองเทยว ไดแก ยานพาหนะในพนทไมเพยงพอ ดานการมสวนรวมของประชาชน ประชาชนไมคอยใหความรวมมอ ในการจดการตลาดน าบางน าผ ง ดานการประชาสมพนธตลาดน าบางน าผ ง ยงขาดการประชาสมพนธ ขาดบคลากรดานอนรกษ ผลการทดสอบสมมตฐาน พบวา ระดบความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ มความสมพนธกบระดบการมสวนรวมของชมชน และระดบแรงจงใจในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ มความสมพนธกบระดบการมสวนรวมของชมชน อยางมนยส าคญทระดบ 0.01

จากการทบทวนงานวจยทเกยวของกบการมสวนรวมของชมชนทองถน สามารถสรปไดวา สวนใหญการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวในแหลงทองเทยวตางๆ อยในระดบนอย คอ การขาดความรวมมอของคนในทองถน ดงเชน รตนวด จลพนธ (2547) ศกษาเรอง การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของประชาชนในทองถน กรณศกษา เกาะลาน จงหวดชลบร ผลการศกษาพบวา ประชาชนในทองถนสวนใหญมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศเกาะลานในระดบต า เนองจาก ประชาชนในทองถนไมคอยไดรบทราบขาวสารเกยวกบ การทองเทยวเชงนเวศ ขาดความรความเขาใจทถกตองในการทองเทยวเชงนเวศ ขาดการประสานความรวมมอกนระหวางประชาชนกบหนวยงานภาครฐ และปญหาความขดแยงเรองผลประโยชน รวมทง หนวยงานรฐไมคอยเปดโอกาสใหประชาชนในทองถนไดเขามามสวนรวมอยางจรงจง ซงสอดคลองกบ สรศกด วรภคบญญา (2547) ศกษาเรอง ปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมของประชาชนในการอนรกษปาชายเลนในเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา การมสวนรวมของประชาชน ในการอนรกษปาชายเลน ในเขตบางขนเทยน อยในระดบคอนขางต า และปจจยทมความสมพนธ กบการมสวนรวมของประชาชน ในการอนรกษปาชายเลน ไดแก อาย การศกษา อาชพรอง และการเปนสมาชกกลมทางสงคม รวมถง ศลษา หมดลง (2549) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการจดการทองเทยวเชงนเวศ กรณศกษาชมชนบานคลองสน กงอ าเภอเกาะชาง จงหวดตราด ผลการศกษาพบวา ประชาชนชาวบานคลองสน มสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ในดานรวมศกษาคนหาปญหา ดานรวมในการวางแผน รวมในการด าเนนงาน และรวมในการตดตามผล ทกดานอยในระดบมสวนรวมนอย และในสวนของงานวจยทเกยวของของ อารลลน รวทอง (2550) ศกษาเรอง การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศบรเวณตลาดน าบางน าผง ต าบลบางน าผง อ าเภอพระประแดง

DPU

54

จงหวดสมทรปราการ ผลการศกษาพบวา มความรความเขาใจในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ในภาพรวมอยในระดบมาก มแรงจงใจในการจดการทองเทยวเชงนเวศ ตลาดน าบางน าผ ง ในภาพรวมอยในระดบมากเชนกน การมสวนรวมของชมชน ในการจดการทองเทยวเชงนเวศ ในภาพรวมอยในระดบนอยทสด

ในขณะเดยวกน กยงมในมมมองทเปนบวก คอ คนในชมชนมสวนรวมในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศอยในระดบมาก ดงเชน ภาณ วรมตร (2549) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาอ าเภอเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน ผลการศกษาพบวา ประชาชนชาวเกาะสมยในภาพรวม มสวนรวมในการพฒนาการทองเทยว เชงนเวศอยในระดบมาก โดยมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยว ดานการมสวนรวมใน การบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข ดานการมสวนรวนในการหาสาเหตของปญหา ดานการม สวนรวมเสนอแนะใหขอมลเกยวกบสถานททองเทยวในทองถนแกเจาหนาท ซงสอดคลองกบ สกญญา มารศร (2543) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการอนรกษปาชายเลน : ศกษาเฉพาะกรณ หม ท 10 บานสามคค ต าบลบางขนไทร อ า เภอบานแหลม จงหวดเพชรบร ผลการศกษาพบวา ชาวบานในทองถนมสวนรวมในการอนรกษปาชายเลนมาก แตเปนการม สวนรวมทางออม ทงนจากรปแบบวถการด ารงชวต ปญหาและอปสรรคการอนรกษปาชายเลนของประชาชนในทองถน คอ ขาดความชวยเหลอ และขาดขอมลทถกตองในการอนรกษปาชายเลน จากเจาหนาทของรฐเทาทควร

จากการทบทวนงานวจยทเกยวของกบการมสวนรวมของชมชนทองถน กลาวไดวา การมสวนรวมของชมชนทองถนมความส าคญมาก ในการจดการแหลงทองเทยวใหมความย งยน ซงถอไดวามความจ าเปนอยางมากทแหลงทองเทยวตางๆ นนตองการการมสวนรวมของชมชนทองถน รวมถงหนวยงานภาครฐ และเอกชน ใหความรวมมอในการจดการทองเทยวเชงนเวศ ใหเกดความย งยน เพอสามารถสรางรายได อาชพของคนในทองถนไดเปนอยางด รวมถงสภาพของสงคมในทองถนนนๆ ดขนไปอกดวย

DPU

55

2.9 กรอบแนวคดงานวจย การวจยเรอง “การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” มกรอบแนวคดงานวจย ดงน

ตวแปรตน ตวแปรตาม

ภาพท 2.2 กรอบแนวคดงานวจย

ลกษณะประชากรศาสตรของชมชน 1. เพศ 2. อาย 3. ระดบการศกษา 4. อาชพ 5. รายไดเฉลยตอเดอน 6. ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน

การมสวนรวมในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ

1. การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา

2. การมสวนรวมในการวางแผน 3. การมสวนรวมในการด าเนนงาน 4. การมสวนรวมในการรบ

ผลประโยชน 5. การมสวนรวมในการตดตามและ

ประเมนผล

ความรความเขาใจเกยวกบ การทองเทยวเชงนเวศ

หนวยงานทเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน

1. องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน 2. ผน าชมชนทองถนคลองโคน 3. ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน 4. สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลน 5. ผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท

การมสวนรวมในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ

ดานการจดกจกรรม ดานการบ ารงรกษา ดานการไดรบผลประโยชน ดานการวางแผน ดานบรรยากาศ ดานสงอ านวยความสะดวก ดานแหลงทองเทยว ดานการประชาสมพนธ

DPU

บทท 3

ระเบยบวธวจย

การวจยเรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในครงน มวตถประสงคเพอศกษาการมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม โดยมงศกษาแนวคด และรปแบบในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ซงมการส ารวจวธการด าเนนการ รวมถงปญหา และอปสรรคในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของชมชนทองถน เพอน าไปส การจดการการทองเทยวอยางย งยนใหมประสทธภาพ รวมถงการส ารวจระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทงนเพอสามารถน าขอมลทไดมาเปนขอมลทสามารถน าไปสการจดการการทองเทยวอยางย งยนได โดยมแนวทางและขนตอนการด าเนนการวจยดงตอไปน

3.1 แหลงทมาของขอมล 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.3 เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล 3.4 วธการเกบรวบรวมขอมล 3.5 วธการวเคราะหขอมล การวจยในครงน ใชหลกการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ศกษาโดยใช

วธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) และการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยการใชแบบสอบถาม (Questionnaire) ประกอบกน เพอใหขอมลทไดมการส ารวจศกษามานน สามารถน าไปใชประโยชนไดสงสด ในการจดการการทองเทยวอยางย งยน 3.1 แหลงทมาของขอมล

ในการศกษาครงนผวจยไดท าการเกบรวบรวมขอมล ดงน 3.1.1 ขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทไดจากการสมภาษณกลมตวอยางผทมสวน

เกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และแจกแบบสอบถามใหคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

57

3.1.2 ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทไดจากการศกษาคนควาเอกสาร ต าราทางวชาการ บทความ เวบไซตของหนวยงานและองคกร วารสารและงานวจยทมสวนเกยวของกบการทองเทยว และการศกษาครงน 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.2.1 ประชากร

การวจยนเปนการวจยเรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม โดยก าหนดประชากร (Population) ทใชใน การวจย โดยแบงเปน 2 กลม

1. ผ ท มสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

2. คนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม 3.2.2 กลมตวอยาง

กลมตวอยางทใชในการวจยครงน แบงเปน 2 กลม ไดแก 1. ผ ท มสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวด

สมทรสงคราม รวมทงผทมสวนเกยวของภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ านวนทงหมด 5 คน เพอศกษาแนวทางการจดการการจดการการทองเทยวอยางย งยน รวมถงปญหา และอปสรรคในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของชมชนทองถน โดยการศกษาโดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) มดงน 1) องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน 1 คน 2) ผน าชมชนทองถนคลองโคน 1 คน 3) ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน 1 คน 4) สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลน 1 คน 5) ผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท 1 คน

2. คนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ศกษาโดยการใชแบบสอบถาม (Questionnaire)

จ านวนกลมตวอยางของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยในการวจยเรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในครงน จงไดมการเลอกกลมตวอยางแบบไมทราบโอกาส หรอไมทราบความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) จากการทไดคนควา

DPU

58

หาขอมลสถตของคนในชมชนทองถนต าบลคลองโคน จากเวบไซต (องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน, 2555) ไดทราบจ านวนของคนในชมชนทองถนต าบลคลองโคนนน มจ านวนคนในชมชนทองถนประมาณ 4,500 คน ตอป ซงทางผวจยไดมการ (เทยบจากตารางของ Krejcie และ Morgan) ไดกลมตวอยางเทากบ 354 คน จงไดเลอกใชกลมตวอยางจ านวน 354 คน ในการหาขอมลในสวนของคนในชมชนทองถนทมตอ การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามไดอยางมประสทธภาพ ทงน ทางผวจยจงไดเลอกใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบบงเอญ หรอตามความสะดวก (Accidental or Convenience Sampling) ในการเกบขอมลจากคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม เพอความเหมาะสม 3.3 เครองมอในการวจย

เครองมอทผวจยใชในการรวบรวมขอมล แบงเปน 2 กลม ดงน 3.3.1 การสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) หรอการสมภาษณแบบมจดความสนใจ

เฉพาะ (Focus Interview) เพอใชกบกลมตวอยางของผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมทงหนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยในสวนประเดนของ การเกบขอมลนน จะเปนลกษณะของขอมลเกยวกบความคดเหน ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะในการจดการการทองเทยวเชงนเวศใหมความย งยน ซงการสมภาษณในครงน ค าถามเปนลกษณะค าถามแบบปลายเปด (Open-ended Questions) ซงเปนค าถามทมงใหผตอบมอสระในการตอบค าถาม โดยทางผวจยไดมการตงประเดนค าถามไวลวงหนาแลว เพอใหกลมตวอยางไดตอบค าถามตรงประเดนกบหวขอทท าการศกษา เพอทจะไดขอมลทสมบรณ ในการสมภาษณ ผวจยไดมการบนทกเสยง และจดบนทกขอมลทไดท าการสมภาษณ

3.3.2 แบบสอบถาม (Questionnaires) จะใชในสวนของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ า เภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ซงกลมตวอยางตอบแบบสอบถามดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaires) และในสวนของตวแบบสอบถามนน สวนใหญจะเปนค าถามปลายปด (Closed-ended Questions) ซงเปนค าถามทมงใหผตอบเลอกตอบตวเลอกทผวจยสรางขน โดยมท งแบบใหเลอกตอบค าตอบเดยว ประเภทหลายตวเลอก แบบใหเลอกตอบแบบมาตราสวนประมาณคา นอกจากน ยงมค าถามแบบปลายเปด (Open-ended Questions) คอ การใหแสดงความคดเหนจากขอเสนอแนะ โดยแบงเปน 4 สวน ดงน

DPU

59

สวนท 1 สอบถามขอมลสวนบคคลของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน ลกษณะเปนค าถามปลายปดแบบมตวเลอกใหตอบ

สวนท 2 สอบถามความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ลกษณะเปนค าถามปลายปด แบบใหเลอกตอบ ค าตอบเดยว ประเภทหลายตวเลอก

สวนท 3 สอบถามระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไดแก การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา การมสวนรวมในการวางแผนพฒนา การมสวนรวมในการด าเนนงานพฒนา การม สวนรวมในการรบผลประโยชนจากการด าเนนงานพฒนา การมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล โดยใชระดบการวดขอมลเปนมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ ตามหลกของ Likert เปนการวดระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในดานตางๆ 5 ระดบ โดยมการก าหนดการใหคะแนน ดงน

5 คะแนน หมายถง มระดบการมสวนรวมมากทสด 4 คะแนน หมายถง มระดบการมสวนรวมมาก 3 คะแนน หมายถง มระดบการมสวนรวมปานกลาง 2 คะแนน หมายถง มระดบการมสวนรวมนอย 1 คะแนน หมายถง มระดบการมสวนรวมนอยทสด ผวจ ยไดใชเกณฑคาเฉลยในการแปลผลขอมลอนตรภาคชนโดยใชสตรค านวณ

ความกวางของอนตรภาคชน ดงน

อตรภาคชน = = 5

15 = 0.80

จะไดชองระหวางชนเทากบ 0.80 คะแนน แลวน ามาจดชวงคะแนนเฉลยและเกณฑ

ความหมายของระดบคาเฉลย ไดดงน คะแนนเฉลย 4.21 - 5.00 หมายถง มระดบการมสวนรวมมากทสด คะแนนเฉลย 3.41 - 4.20 หมายถง มระดบการมสวนรวมมาก คะแนนเฉลย 2.61 - 3.40 หมายถง มระดบการมสวนรวมปานกลาง คะแนนเฉลย 1.81 - 2.60 หมายถง มระดบการมสวนรวมนอย คะแนนเฉลย 1.00 - 1.80 หมายถง มระดบการมสวนรวมนอยทสด

คะแนนสงสด-คะแนนต าสด

จ านวนชน

DPU

60

สวนท 4 เปนลกษณะค าถามปลายเปด เพอใหคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ไดแสดงความคดเหน ขอเสนอแนะ ของตนเองอยางอสระ 3.4 วธการเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลงานวจยเรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามครงน ผวจยไดรวบรวมขอมลเบองตนจากขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทไดจากการศกษาคนควาเอกสาร ต าราทางวชาการ บทความ เวบไซตของหนวยงาน องคกร วารสารงานวจยทมสวนเกยวของการวจยครงน นอกจากนยงมการเกบรวบรวมขอมลปฐมภม (Primary Data) เปนขอมลทไดจากการสมภาษณกลมตวอยางผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และแจกแบบสอบถามใหคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยผวจยมขนตอนในการเกบรวบรวมขอมล ดงตอไปน

3.4.1 ผวจยท าหนงสอในนามโครงการบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรกจบณฑตย ถงผน าชมชนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม เพอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลจากผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม

3.4.2 ผวจยตดตอกบผน าชมชน เพอขออนญาตท าการศกษาเรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

3.4.3 ผวจยลงพนทเพอเกบขอมลดวยตนเอง โดยการสมภาษณผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมทงหนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยการศกษาโดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview)

3.4.4 ผวจยลงพนทเพอเกบขอมลดวยตนเอง โดยการแจกแบบสอบถามใหกบคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ านวนกลมตวอยาง 354 คน โดยไดเลอกใชวธการเลอกกลมตวอยางแบบบงเอญ หรอตามความสะดวก (Accidental or Convenience Sampling) ในการเกบขอมลจากคนในชมชนทองถน

3.4.5 จดเกบรวบรวมขอมลทได เพอตรวจสอบความสมบรณ และน าไปวเคราะห สรปผล และเขยนรายงานผลการวจย

DPU

61

3.5 วธการวเคราะหขอมล หลงจากท าการเกบรวมรวมขอมล ทปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และ

ตรวจสอบความสมบรณแลวนน จงไดน าขอมลทไดจากการสมภาษณ และแบบสอบถามทงหมด น ามาท าการวเคราะหและประมวลผล ดงน

3.5.1 การวเคราะหขอมลในสวนทไดจากการสมภาษณกลมตวอยางผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมทงหนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จะน ามาสรปขอมล โดยใชวธการวเคราะหสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงเปนสถตทใชในการบรรยาย หรออธบายลกษณะตางๆ ในภาพรวมของกลมตวอยางหรอประชากรทใชในการศกษาเทานน เพอเปนขอมลประกอบการศกษาการมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

โดยมการสรปขอมลทไดจากการสมภาษณนนมาท าเปนตาราง เพอเปรยบเทยบขอมลทไดจากประเดนตางๆ ของแตละหนวยงานทไดท าการสมภาษณวาไดมสวนรวม หรอความเขาใจใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม มากนอยเพยงใด แลวน ามาสรปผลในแตละประเดนในภาพรวม

3.5.2 การวเคราะหขอมลในสวนทไดรบจากแบบสอบถามทแจกใหกลมตวอยางคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม มาวเคราะหและประมวลผล โดยมขนตอนการวเคราะหขอมล ดงน

1) การตรวจสอบขอมล (Editing) ในแบบสอบถาม ซงจะตรวจสอบความสมบรณ และความถกตองของแบบสอบถาม

2) การลงรหส (Coding) ซงในสวนนจะน าแบบสอบถามทมความสมบรณ และถกตองมาลงรหสตามทก าหนดไว

3) การประมวลผลขอมล โดยการน าขอมลทท าการลงรหสเรยบรอยแลว มาบนทกขอมลลงในคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS (Statistical Package for Social Science) ในการประมวลผลขอมล

การวเคราะหขอมลโดยสถตนน ผวจยแบงเปน 2 สวน คอ 1) การวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงเปนวธการทาง

สถตทชวยใหทราบถงคณลกษณะของกลมตางๆ ทตองการศกษาในตวแปรตางๆ โดยการหาสถตเบองตน เชน การหาจ านวนรอยละ (Percentage) การแจกแจงความถ (Frequency) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) โดยเมอทราบคาสถตแลวผวจยจะน าไปสรปผล

DPU

62

ในรปแบบของตารางแสดงขอมลประกอบค าบรรยาย ซงในงานวจยนจะท าการวเคราะหสถตเชงพรรณนาทเกยวของกบแบบสอบถาม 2 สวน ดงน

สวนท 1 สอบถามขอมลสวนบคคลของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน ลกษณะเปนค าถามปลายปดแบบมตวเลอกใหตอบ

สวนท 2 สอบถามความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ลกษณะเปนค าถามปลายปด แบบใหเลอกตอบ ค าตอบเดยว ประเภทหลายตวเลอก

2) การวเคราะหขอมลดวยสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) เพอใชวเคราะหขอมลจากกลมตวอยางทใชในการศกษา เพอน าไปสรปเกยวกบประชากรทศกษา ซงใชสถตขนสงในการประมวลผล โดยในสวนนผวจยไดใชสถตเชงอนมาน ในการทดสอบสมมตฐาน และหาความสมพนธระหวางตวแปรตน และตวแปรตาม ดงน

การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยาง 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent Samples T-test) โดยใชคาสถตทดสอบคา T-test ในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบตวแปร

การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยางทมมากกวา 2 กลมขนไป โดยใชสถตการวเคราะหความแปรปรวน (F-test หรอ ANOVA) ในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบตวแปร และหาความสมพนธของตวแปรทมากกวา 2 ตวแปรทไมเกยวของกน

DPU

บทท 4

ผลการศกษา

งานวจยเรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม โดยการวจยในครงน ใชหลกการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ศกษาโดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) ซงไดท าการสมภาษณแบบเจาะลกกบผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมทงหนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ านวนทงหมด 5 คน และการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยการใชแบบสอบถาม (Questionnaire) ซงไดเลอกใชกลมตวอยางจ านวน 354 คน ในการหาขอมลในสวนของคนในชมชนทองถนทมตอ การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลน คลองโคน จงหวดสมทรสงครามประกอบกน ดงนน ผลการศกษาแบงเปน 2 สวน ไดแก

4.1 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ 4.2 ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

4.1 ผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ

จากการสมภาษณแบบเจาะลกของผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมทงผทมสวนเกยวของภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ านวนทงหมด 5 คน เพอศกษาแนวทางการจดการการจดการ การทองเทยวอยางย งยน รวมถงปญหา และอปสรรคในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของชมชนทองถน โดยการศกษาโดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) มดงน

1) องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน 1 คน 2) ผน าชมชนทองถนคลองโคน 1 คน 3) ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน 1 คน 4) สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลน 1 คน 5) ผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท 1 คน

DPU

64

ตารางท 4.1 ผลการสมภาษณแบบเจาะลก

ประเดนค าถาม

ผทมสวนเกยวของภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน

องคการบรหารสวนต าบลคลอง

โคน

ผน าชมชนทองถน คลองโคน

ศนยอนรกษ ปาชายเลน คลองโคน

สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลน

ผประกอบ การโฮมสเตย และรสอรท

1) ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ

การอนรกษ และการดแลทรพยากร ธรรมชาต และสงแวดลอม

การดแลรกษาทรพยากร ธรรมชาต

การศกษาเกยวกบเรองธรรมชาตเปนหลก และการเรยนร การรกษา

การอนรกษและการดแลทรพยากรปาชายเลน และธรรมชาต

การดแลรกษาธรรมชาต และการไดรบประโยชนของสวนรวม

2) การจดกจกรรมแหลงทองเทยว

มการสงเสรมการทองเทยวและพฒนาอาชพใหกบคนในชมชนทองถน

มการจดกจกรรมปลกปาชายเลน

เนนการจดกจกรรมเกยวกบการอนรกษเปนหลก และการสรางจตส านกในการดแลทรพยากร ธรรมชาต

มการประชม พบปะพดคยกบชาวบาน และผน าชมชน เกยวกบการดแลทรพยากรปาชายเลน การเดนส ารวจทรพยากร

มการจดโปรแกรมทวรเกยวกบการปลกปา ชายเลน ใหอาหารลง ถบกระดานเลน ใหบรการทพก ทานมอเทยงทโฮม กระเตง

DPU

65

ตารางท 4.1 (ตอ)


ผทมสวนเกยวของภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน


โคน





3) การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว

การแกปญหาของคนในชมชน ไกลเกลยปญหาการกระทบ กระทงกนของคนในทองถน

การดแลเรองความสะอาดของแหลงทองเทยว

มการดแล เรองขยะ เปนประจ า นอกเหนอ จากการปลกปา

มการใหขอมล ความรเขาใจเกยวกบการดแลรกษา ปาชายเลนใหกบคนในชมชนและสถานศกษา

จดกจกรรมปลกปา ชายเลน

4) การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว

เศรษฐกจในต าบลดขน และเกดอาชพใหมๆเกดขน ใหกบชาวบาน

มอาชพ และรายไดเขาสชมชน

มการกระจายรายไดใหกบชมชน

ท าใหชมชนไดมสวนรวมในการดแลรกษาทรพยากรปาชายเลนมากขน

มการกระจายรายไดใหกบชมชน

5) การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน

มการก าหนดแผนงานในการจดการการทองเทยวปาชายเลนคลองโคนอยแลว

มการพบปะ พดคยกบชาวบาน

มการประชมกนอยเรอย มการจดทะเบยนเปนกลมรฐวสาหกจชมชน

มอยแลว แตเปนเรองเกยวกบการดแลทรพยากรปาชายเลน

มโครงการของ อบต .ลงมาอกท

DPU

66



หนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน


โคน





6) การจดการดานแหลงทองเทยวและบรรยากาศ

มการปรบภมทศนบรเวณ หม 2 ทลงเรอของนกทองเทยว ซงเปนจดใหญ หนาวดคลองโคน

มการสนบสนนการดแลอยางสม าเสมอ

มการปรบปรง แตตองใหกลมกลนกบกบทรพยากร ธรรมชาต และสงแวดลอม

อนรกษ และดแลทรพยากรปาชายเลน

มการดแล และรกษาแหลงทองเทยว

7) การจดการดานสงอ านวยความสะดวก

มการตดปายบอกทางใหเปนรปแบบเดยวกน การดแลเรองโครงสรางพนฐาน ตางๆเสนทางการคมนาคม และมทจอดรถทสามารถรองรบนกทองเทยวได 100 - 200 คน

การดแลรกษาความสะอาด

มการสรางและปรบใหเขากบสภาพ แวดลอม

ไมไดมการสนบสนนการสรางสงปลกสรางใดๆ ในแหลงทองเทยว ทเปนทรพยากรทางธรรมชาต

ใหบรการทองเทยว และทพกเพอบรการใหกบนกทองเทยว

DPU

67



หนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน


โคน





8) การจดการดานแหลงทองเทยวเชงนเวศ

กระตนใหคนในชมชนทองถนนนไดมสวนรวมในการดแลรกษาแหลงทองเทยว


มการจดกจกรรมทดแลรกษาทรพยากร ธรรมชาต

มการใหขอมลกบคนในชมชนทองถนในการดแลทรพยากรปาชายเลน


9) การจดการ ดานการประชาสมพนธ

มเวบไซต และปายประชาสม พนธการทองเทยวของจงหวด

ปายประชา สมพนธการทองเทยว

มเวบไซต นตยสารและหนงสอพมพ

มการประชา สมพนธทวประเทศอยแลว และโปสเตอร

มเวบไซต และนตยสาร

10) ขอเสนอแนะ และความคดเหน หรอสงทตองการเพมเตม เกยวกบภาพรวมของปาชายเลนคลองโคน

ไมม ไมม ตองการศนยเรยนรชมชน

ไมม โครงการรณรงคปลกปาชายเลน

DPU

68

จากตารางท 4.1 ผลการสมภาษณแบบเจาะลก ของผทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมทงผทมสวนเกยวของภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ านวนทงหมด 5 คน ในประเดนค าถามเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จ านวน 10 ประเดนค าถาม ดงตอไปน

1) ดานความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบด จากการตอบค าถามของแตละผทมสวนเ กยวของวา ค าวา การทอง เ ทยวเชงน เวศ เสมอนเปนการอนรกษ การดแล การรกษา ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เนองจากทรพยากรการทองเทยวทถอเปนจดเดน คอ ทรพยากรปาชายเลน ซงถอเปนเรองจ าเปนอยางมากททกภาคสวนจงท าความเขาใจกบการทองเทยวเชงนเวศเปนอยางด

2) ดานการจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยว พบวา สวนใหญในสวนของการจดกจกรรมเกยวกบการสงเสรมการทองเทยว การจดกจกรรมทเนนการอนรกษ การดแลทรพยากรธรรมชาต โดยการมสวนรวมไมวาจะเปนคนในทองถน นกทองเทยว และผทมสวนเกยวของโดยตรง หรอเปนการจดโปรแกรมทวรของผประกอบการทองเทยว

3) ดานการมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว พบวา สวนใหญแตละผทมสวนเกยวของกจะมการแสดงความมสวนรวมออกมา ในสวนของปญหาทเกดขน การดแลเรองของสถานททองเทยว และการดแลทรพยากรปาชายเลน เนองจากแหลงทองเทยวของปาชายเลนคลองโคนนน มจดเดนทส าคญอยทปาชายเลน จงมความจ าเปนและความส าคญอยางยงในการทจะตองมการอนรกษ ดแล รกษา บ ารงใหดยงขนอยเปนประจ า เพอการดงดดนกทองเทยวมาทองเทยวปาชายเลนคลองโคนใหเพมมากขน

4) ดานการไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว พบวา สวนใหญผลประโยชนทไดรบโดยตรงเลยนน คอ คนในชมชนทองถนทไดมอาชพใหมเขามาในชมชนนอกเหนอจากอาชพหลก ทมการท าประมง เปนตน ซงเมอมการทองเทยวเขามากไดมการกระจายรายไดตางๆ ชาวบานมอาชพใหมเกดขนในชมชน เชน การรบจางขบเรอพาเทยว เปนพอครว แมครวในการประกอบอาหารบรการนกทองเทยว การบรการถบกระดานเลน การขายผลตภณฑพนเมอง ของทระลกของทองถนคลองโคนไดอกดวย และทส าคญทคนในชมชนทองถนทไดจากการทองเทยวเชงนเวศ คอ ทรพยากรปาชายเลนไดรบการดแลเปนอยางดในการมสวนรวมของทกผ ทมสวนเกยวของ รวมทงคนในชมชนทองถนอกดวย

5) ดานการมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญไดมการก าหนดแผนงานตางๆ ทเกยวของกบ

DPU

69

การพฒนา การด าเนนงานเกยวกบการทองเทยวปาชายเลนคลองโคนอยแลว จากการไดสอบถามนนไดทราบวา สวนใหญไดมการประชมเปนประจ าอยแลวในการจดการเกยวกบการทองเทยว ไมวาจะเปนโครงการการสรางสงอ านวยความสะดวก โครงสรางพนฐาน และการวางแผน การอนรกษทรพยากรปาชายเลนใหคงอยอกดวย

6) ดานการจดการแหลงทองเทยวและบรรยากาศ พบวา สวนใหญมการปรบปรงในสวนของแหลงทองเทยว และบรรยากาศตางๆ ใหกลมกลนกบธรรมชาตใหมากทสด และการยงรวมไปถงการดแลทรพยากรปาชายเลนใหมความสมบรณตอไปอกดวย ไมวาจะเปนการจดกจกรรมปลกปาชายเลน เปนตน

7) ดานการจดการสงอ านวยความสะดวก พบวา สวนใหญสงอ านวยความสะดวกของแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคนนน ไดมการสรางไวเพอรองรบนกทองเทยวไวอยแลว เชน ทจอดรถ ทพกโฮมสเตย รสอรททมเปนจ านวนมาก และสามารถรองรบนกทองเทยวทมความสนใจในสวนของทรพยากรปาชายเลน และวถชวตของคนในชมชนทองถนอยแลว

8) ดานการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญนนไดมการจดกจกรรมทชวยในการอนรกษ ดแล รกษา แหลงทองเทยว อยแลว ตวอยางเชน การจดกจกรรมปลกปาชายเลน การกระตนการใหคนในชมชนทองถนมสวนรวมในการดแลรกษาแหลงทองเทยว รวมถงการใหขอมลทถกตองในการดแลรกษาทรพยากรปาชายเลน

9) ดานการจดการการประชาสมพนธ พบวา สวนใหญ มการประชาสมพนธแหลงทองเ ทยวน น ทางเวบไซต ปายประชาสมพนธ นตยสาร และหนงสอพมพ ซงถอวา สอ การประชาสมพนธเหลานนน มสวนชวยท าใหนกทองเทยวนนรจกปาชายเลนคลองโคนเพม มากขน ไมวาจะเปนผทมสวนเกยวของตางๆ ทตองการมาท ากจกรรมทถอเปนสงหนงในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอม

10) ดานขอเสนอแนะ และความคดเหน หรอสงทตองการเพมเตม เกยวกบภาพรวมของ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม พบวา สวนใหญไมมขอเสนอแนะ หรอแสดงความคดเหนเพมเตม แตมในสวนของ ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน นนตองการศนยการเรยนรชมชน เพอใหนกทองเทยวไดมความรขอมลเกยวกบปาชายเลนคลองโคนและชมชน และยงเปนสวนหนงของชมชนในการใหความรกบคนในชมชนทองถนอกดวย ในขณะทผประกอบการ โฮมสเตย และรสอรทนน ตองการโครงการเกยวกบการรณรงคการปลกปาชายเลนใหมอยางตอเนอง

DPU

70

4.2 ผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ผวจยแบงผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณออกเปน 4 สวน ดงน

4.2.1 ผลการวเคราะหขอมลสวนบคคลของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ตารางท 4.2 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามเพศ

ขอมลสวนบคคล จ านวน (คน) รอยละ

เพศ ชาย 134 37.9 หญง 220 62.1

รวม 354 100.0

จากตารางท 4.2 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน

อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามเพศ จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญเปน เพศหญงมจ านวน 220 คน คดเปนรอยละ 62.1 เพศชาย มจ านวน 134 คน คดเปนรอยละ 37.9 ตามล าดบ ตารางท 4.3 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามอาย


อาย 15 - 25 ป 56 15.8 26 - 35 ป 118 33.3 36 - 45 ป 116 32.8 46 ปขนไป 64 18.1

รวม 354 100.0

DPU

71

จากตารางท 4.3 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามอาย จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญมอาย 26 - 35 ป มจ านวน 118 คน คดเปนรอยละ 33.3 รองลงมา คอ อาย 36 - 45 ป มจ านวน 116 คน คดเปนรอยละ 32.8 อาย 46 ปขนไป มจ านวน 64 คน คดเปนรอยละ 18.1 และล าดบสดทาย คอ อาย 15 - 25 ป มจ านวน 56 คน คดเปนรอยละ 15.8 ตามล าดบ ตารางท 4.4 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามระดบการศกษา


ระดบการศกษา ประถมศกษา 127 35.9 มธยมศกษา 77 21.8 อนปรญญา ปวช. ปวส. 90 25.4 ปรญญาตร 51 14.4 สงกวาปรญญาตร 9 2.5

รวม 354 100.0

จากตารางท 4.4 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามระดบการศกษา จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญมการศกษาในระดบประถมศกษา มจ านวน 127 คน คดเปนรอยละ 35.9 รองลงมา คอ อนปรญญา ปวช.ปวส.หรอเทยบเทา มจ านวน 90 คน คดเปนรอยละ 25.4 มธยมศกษา มจ านวน 77 คน คดเปนรอยละ 21.8 ปรญญาตร มจ านวน 51 คน คดเปนรอยละ 14.4 และล าดบสดทาย คอ สงกวาปรญญาตร มจ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 2.5 ตามล าดบ

DPU

72

ตารางท 4.5 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามอาชพ


อาชพ นกเรยน นกศกษา 13 3.7 รบราชการ 18 5.1 พนกงานบรษทเอกชน 26 7.3 ประกอบธรกจสวนตว 9 2.5 เกษตรกร 72 20.3 รบจาง 183 51.7 อนๆ 33 9.3

รวม 354 100.0

จากตารางท 4.5 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามอาชพ จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญประกอบอาชพรบจาง มจ านวน 183 คน คดเปนรอยละ 51.7 รองลงมา คอ เกษตรกร มจ านวน 72 คน คดเปนรอยละ 20.3 อนๆ มจ านวน 33 คน คดเปนรอยละ 9.3 พนกงานบรษทเอกชน มจ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 7.3 รบราชการ มจ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 5.1 นกเรยน นกศกษามจ านวน 13 คน คดเปนรอยละ 3.7 และล าดบสดทาย คอ ประกอบธรกจสวนตว มจ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 2.5 ตามล าดบ

DPU

73

ตารางท 4.6 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามรายไดตอเดอน


รายไดตอเดอน ไมเกน 10,000 บาท 147 41.5 ตงแต 10,001 - 20,000 บาท 188 53.1 ตงแต 20,001 - 30,000 บาท 15 4.2 สงกวา 30,001 บาท 4 1.1

รวม 354 100.0

จากตารางท 4.6 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามรายไดตอเดอน จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญมรายได ตงแต 10,001 - 20,000 บาท มจ านวน 188 คน คดเปนรอยละ 53.1 รองลงมา คอ ไมเกน 10,000 บาท มจ านวน 147 คน คดเปนรอยละ 41.5 ตงแต 20,001 - 30,000 บาท มจ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 4.2 และล าดบสดทาย คอ สงกวา 30,001 บาท มจ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 1.1 ตามล าดบ ตารางท 4.7 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน


ระยะเวลาการอาศยอยในพนท ต าบลคลองโคน

ไมเกน 5 ป 6 1.7 6 - 10 ป 29 8.2 11 - 15 ป 41 11.6 16 - 20 ป 28 7.9 21 ปขนไป 250 70.6

รวม 354 100.0

DPU

74

จากตารางท 4.7 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญอาศยอยในพนทต าบลคลองโคนระยะเวลา 21 ปขนไป มจ านวน 250 คน คดเปนรอยละ 70.6 รองลงมา คอ 11 - 15 ป มจ านวน 41 คน คดเปนรอยละ 11.6 6 - 10 ป มจ านวน 29 คน คดเปนรอยละ 8.2 16 - 20 ป มจ านวน 28 คน คดเปนรอยละ 7.9 และล าดบสดทาย คอ ไมเกน 5 ป มจ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 1.7 ตามล าดบ 4.2.2 ผลการวเคราะหขอมลความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ในสวนนผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมลความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แสดงในรปแบบจ านวนและรอยละ โดยมการก าหนดเกณฑส าหรบการแปลความ ดงน

คนในชมชนทองถนตอบค าถามถกมากกวาหรอเทากบรอยละ 50 แสดงวาคนในชมชนทองถนมความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

คนในชมชนทองถนตอบค าถามถกนอยกวาหรอเทากบรอยละ 49 แสดงวาผคนในชมชนทองถนขาดความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ตารางท 4.8 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ความรความเขาใจเกยวกบ การจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ถก ผด แปลความ

ค าวา “การทองเทยวเชงนเวศ” คอ การทองเทยวทมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต

352 (99.4)

2 (0.6)

มความร ความเขาใจ

หลกการของการทองเทยวเชงนเวศ คอ จะตองหลกเลยงการสรางผลกระทบทางดานลบตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาต

347 (98.0)

7 (2.0)


การทองเทยวเชงนเวศชวยสรางงาน สรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนปาชายเลนคลองโคน

342 (96.6)

12 (3.4)


DPU

75




การทองเทยวเชงนเวศไมจ าเปนตองมการบรหารจดการพนทใหมความย งยน

257 (72.6)

97 (27.4)


เมอเกดการทองเทยวเชงนเวศขน ท าใหทรพยากรธรรมชาตในชมชนไมมความอดมสมบรณ

235 (66.4)

119 (33.6)


คนในชมชนทองถนมหนาทรบผดชอบในการดแลแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน

330 (93.2)

24 (6.8)


ผลประโยชนทคนในทองถนไดรบ คอ ชวยสรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนเพยงอยางเดยว

150 (42.4) *

204 (57.6)

ขาดความร ความเขาใจ

การทองเทยวเชงนเวศเปนความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐเพยงฝายเดยว

237 (66.9)

117 (33.1)


การทองเทยวเชงนเวศจะเนนการใชผลตภณฑและบรการของทองถนเปนส าคญ

234 (66.1)

120 (33.9)


การทองเทยวเชงนเวศท าใหวถชวตของคนในทองถนเปลยนไปจากความเปนอยเดม

48 (13.6) *

306 (86.4)

ขาดความร ความเขาใจ

จดเดนของปาชายเลนคลองโคน คอ เปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและวถชวตของคนในทองถน

341 (96.3)

13 (3.7)


กจกรรมทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ คอ การปลกปาชายเลนการศกษาธรรมชาต และวฒนธรรมทองถน

340 (96.0)

14 (4.0)


การใหขอมลกบนกทองเทยว ถอวาเปนสงส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน

337 (95.2)

17 (4.8)


DPU

76




ลกษณะเดนของการทองเทยวเชงนเวศ จะเนนการพฒนาสงอ านวยความสะดวกเปนส าคญ (ทพก ทจอดรถ รานอาหาร)

199 (56.2)

155 (43.8)


การจดการการทองเทยวเชงนเวศทย งยน คอ การอนรกษทรพยากรธรรมชาต การจดการสงแวดลอม และการมสวนรวมของชมชน

345 (97.5)

9 (2.5)


จากตารางท 4.8 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน

อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลความรความเขาใจเกยวกบการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา ในภาพรวมคนในชมชนทองถนสวนใหญมความรความเขาใจเกยวกบการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ จากการสอบถามจากแบบสอบถาม จ านวน 15 ขอประเดนค าถามเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ มคนในทองถนมความรความเขาใจ มผตอบประเดนค าถามถก 13 ขอ คดเปนรอยละ 86.67 และขาดความรความเขาใจ มผตอบประเดนค าถามผด 2 ขอ คดเปนรอยละ 13.33

ซงเมอพจารณาเปนรายขอ พบวา คนในชมชนทองถนขาดความรความเขาใจในประเดนค าถาม 2 ค าถาม คอ ผลประโยชนทคนในทองถนไดรบ คอ ชวยสรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนเพยงอยางเดยว (เปนขอค าถามทผด มผตอบถกจ านวน 150 คน รอยละ 42.4) และการทองเทยวเชงนเวศท าใหวถชวตของคนในทองถนเปลยนไปจากความเปนอยเดม (เปนขอค าถามทผด มผตอบถกจ านวน 48 คนรอยละ 13.6)

ในขณะท สวนใหญในภาพรวม มประเดนค าถามทมคนในทองถนมความรความเขาใจในประเดนค าถาม 13 ขอ คอ ค าวา “การทองเทยวเชงนเวศ” คอ การทองเทยวทมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 352 คน รอยละ 99.4) หลกการของการทองเทยวเชงนเวศ คอ จะตองหลกเลยงการสรางผลกระทบทางดานลบตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาต (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 347 คน รอยละ 98.0) การทองเทยวเชงนเวศชวยสรางงาน สรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนปาชายเลนคลองโคน

DPU

77

(เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 342 คน รอยละ 96.6) การทองเทยวเชงนเวศไมจ าเปนตองมการบรหารจดการพนทใหมความย งยน (เปนขอค าถามทผด มผตอบถกจ านวน 257 คน รอยละ 72.6) เมอเกดการทองเทยวเชงนเวศขน ท าใหทรพยากรธรรมชาตในชมชนไมมความอดมสมบรณ (เปนขอค าถามทผด มผ ตอบถกจ านวน 235 คน รอยละ 66.4) คนในชมชนทองถนมหนาทรบผดชอบในการดแลแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 330 คน รอยละ 93.2) การทองเทยวเชงนเวศเปนความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐเพยงฝายเดยว (เปนขอค าถามทผด มผตอบถกจ านวน 237 คน รอยละ 66.9) การทองเทยวเชงนเวศจะเนน การใชผลตภณฑและบรการของทองถนเปนส าคญ (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 234 คน รอยละ 66.1) จดเดนของปาชายเลนคลองโคน คอ เปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและวถชวตของคนในทองถน (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 341 คน รอยละ 96.3) กจกรรมทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ คอ การปลกปาชายเลนการศกษาธรรมชาต และวฒนธรรมทองถน (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 340 คน รอยละ 96.0) การใหขอมลกบนกทองเทยว ถอวาเปน สงส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 337 คน รอยละ 95.2) ลกษณะเดนของการทองเทยวเชงนเวศ จะเนนการพฒนาสงอ านวยความสะดวกเปนส าคญ (ทพก ทจอดรถ รานอาหาร) (เปนขอค าถามทผด มผตอบถกจ านวน 199 คน รอยละ 56.2) การจดการการทองเทยวเชงนเวศทย งยน คอ การอนรกษทรพยากรธรรมชาต การจดการสงแวดลอม และการมสวนรวมของชมชน (เปนขอค าถามทถก มผตอบถกจ านวน 345 คน รอยละ 97.5) 4.2.3 ผลการวเคราะหขอมลระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ในสวนนผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามดานตางๆ ในรปแบบของคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐาน 5 ระดบ โดยมการก าหนดเกณฑใหคะแนน ดงน

คะแนนเฉลย 4.21 - 5.00 หมายถง มระดบการมสวนรวมมากทสด คะแนนเฉลย 3.41 - 4.20 หมายถง มระดบการมสวนรวมมาก คะแนนเฉลย 2.61 - 3.40 หมายถง มระดบการมสวนรวมปานกลาง คะแนนเฉลย 1.81 - 2.60 หมายถง มระดบการมสวนรวมนอย คะแนนเฉลย 1.00 - 1.80 หมายถง มระดบการมสวนรวมนอยทสด

DPU

78

ตารางท 4.9 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหาของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหา และสาเหตของปญหา

X S.D. ระดบ

การมสวนรวม

ไดมสวนรวมในการคนหาปญหาในพนททองเทยว ปาชายเลนคลองโคน (ปญหาดานขยะ ปญหาดานสงแวดลอมเสอมโทรม ฯลฯ)

3.23 .704 ปานกลาง

ไดมสวนรวมในการคนหาสาเหตของปญหาทเกดขน (การสนบสนนจากภาครฐ การรวมมอของคนในชมชนฯลฯ)


ไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบปญหาทพบใน พนททองเทยว


ไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการกบปญหาทพบในแหลงทองเทยว


ไดมสวนรวมแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาทพบในแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน


รวม 3.05 .592 ปานกลาง

จากตารางท 4.9 พบวาคนในชมชนทองถนคลองโคนมระดบการมสวนรวมของชมชน

ในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหาของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.05 S.D. = .592)

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบปานกลาง ทกขอ ( X อยระหวาง 2.61 - 3.40) เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมใน การคนหาปญหาในพนททองเทยว ปาชายเลนคลองโคน (ปญหาดานขยะ ปญหาดานสงแวดลอมเสอมโทรม ฯลฯ) ( X = 3.23 S.D. = .704) รองลงมา คอ ไดมสวนรวมแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาทพบในแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ( X = 3.08 S.D. = .820) ไดมสวนรวมใน การคนหาสาเหตของปญหาทเกดขน (การสนบสนนจากภาครฐ การรวมมอของคนในชมชนฯลฯ) ( X = 3.01 S.D. = .807) และไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบปญหาทพบในพนททองเทยว

DPU

79

( X = 2.98 S.D. = .819) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการกบปญหาทพบในแหลงทองเทยว ( X = 2.97 S.D. = .848) ตารางท 4.10 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการวางแผนของ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ดานการมสวนรวมในการวางแผน X S.D. ระดบ


ไดมสวนรวมในการวางแผนการจดการทรพยากรธรรมชาตในพนท


ไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบการวางแผน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ


ไดมสวนรวมในการก าหนดวธการจดการการทองเทยว เชงนเวศในพนท


ไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศใหมประสทธภาพ


ไดมสวนรวมในการตดสนใจในการวางแผนการจดการการทองเทยวเชงนเวศมาใชในพนท



จากตารางท 4.10 พบวาคนในชมชนทองถนคลองโคนมระดบการมสวนรวมของ

ชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการวางแผนของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.10 S.D. = .610)

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบปานกลาง ทกขอ ( X อยระหวาง 2.61 - 3.40) เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมใน การก าหนดวธการจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนท ( X = 3.20 S.D. = .792) รองลงมา คอ ไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศใหมประสทธภาพ ( X = 3.12 S.D. = .808) ไดมสวนรวมในการตดสนใจในการวางแผนการจดการการทองเทยวเชงนเวศมาใชใน

DPU

80

พนท ( X = 3.08 S.D. = .610) และไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบการวางแผนการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ( X = 3.08 S.D. = .795) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมในการวางแผนการจดการทรพยากรธรรมชาตในพนท ( X = 3.03 S.D. = .856) ตารางท 4.11 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการด าเนนงานของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน X S.D. ระดบ


ไดมสวนรวมในการด าเนนงานตามแผนงานทวางไว 3.12 .829 ปานกลาง ไดมสวนรวมในการจดกจกรรมเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศใหกบนกทองเทยว


ไดมสวนรวมในการจดท าสอประชาสมพนธตางๆ ทเกยวของกบการทองเทยว


ไดมสวนรวมในการดแลพนททองเทยว ปาชายเลน คลองโคนใหมความย งยน


ไดมสวนรวมในการใหขอมลกบนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยว




ชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการด าเนนงานของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.28 S.D. = .596)

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบปานกลาง ทกขอ ( X อยระหวาง 2.61 - 3.40) เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมใน การดแลพนททองเทยว ปาชายเลน คลองโคนใหมความย งยน ( X = 3.38 S.D. = .762) รองลงมา คอ ไดมสวนรวมในการจดท าสอประชาสมพนธตางๆ ทเกยวของกบการทองเทยว ( X = 3.36 S.D. = .770) ไดมสวนรวมในการจดกจกรรมเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศใหกบนกทองเทยว

DPU

81

( X = 3.33 S.D. = .794) และไดมสวนรวมในการใหขอมลกบนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยว ( X = 3.23 S.D. = .794) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมในการด าเนนงานตามแผนงานทวางไว ( X = 3.12 S.D. = .829)

ตารางท 4.12 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการรบผลประโยชนของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน X S.D. ระดบ


ไดรบผลประโยชนจากนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวปาชายเลนคลองโคน


ไดใชประโยชนจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน 3.00 .755 ปานกลาง ไดรบผลประโยชนจากการด าเนนงานตามแผนการพฒนาแหลงทองเทยว


ไดมอาชพหลก หรออาชพเสรมจากแหลงทองเทยว ปาชายเลนคลองโคน


ไดรบรายไดจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน 2.98 .766 ปานกลาง



ชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการรบผลประโยชนของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.00 S.D. = .545)

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบปานกลาง ทกขอ ( X อยระหวาง 2.61 - 3.40) เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก ไดรบผลประโยชนจากการด าเนนงานตามแผนการพฒนาแหลงทองเทยว ( X = 3.07 S.D. = .707) รองลงมา คอ ไดใชประโยชนจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ( X = 3.00 S.D. = .755) ไดมอาชพหลก หรออาชพเสรมจากแหลงทองเทยว ปาชายเลนคลองโคน ( X = 2.98 S.D. = .798) และไดรบรายไดจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ( X = 2.98 S.D. = .766) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ

DPU

82

ไดรบผลประโยชนจากนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ( X = 2.96 S.D. = .808) ตารางท 4.13 คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล X S.D. ระดบ


ไดมสวนรวมตดตามการด าเนนงานตามแผน การพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ


ไดมสวนรวมประเมนผลจากการด าเนนงานตามแผน การพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ


ไดมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ปาชายเลนใหมความย งยน


ไดมสวนรวมในการดแลรกษาความสะอาดของ แหลงทองเทยวอยเสมอ


ไดมสวนรวมในการสรปผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาทวางไว




ชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการตดตามและประเมนผลของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง ( X = 3.20 S.D. = .580)

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา ระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบปานกลาง ทกขอ ( X อยระหวาง 2.61 - 3.40) เรยงตามคาเฉลยจากมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมใน การอนรกษทรพยากรธรรมชาต ปาชายเลนใหมความย งยน ( X = 3.35 S.D. = .786) รองลงมา คอ ไดมสวนรวมในการดแลรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยวอยเสมอ ( X = 3.29 S.D. = .761) ไดมสวนรวมในการสรปผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาทวางไว ( X = 3.19 S.D. = .794) และ

DPU

83

ไดม สวนรวมประเมนผลจากการด า เนนงานตามแผนการพฒนาการทองเ ทยวเชงน เวศ ( X = 3.12 S.D. = .782) สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมตดตามการด าเนนงานตามแผนการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ ( X = 3.08 S.D. = .766) ตารางท 4.14 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการจดการการ ทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

X S.D. ระดบ

การมสวนรวม อนดบ

ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา

3.05 .592 ปานกลาง 4

ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3.10 .610 ปานกลาง 3 ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 3.28 .596 ปานกลาง 1 ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน 3.00 .545 ปานกลาง 5 ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล 3.20 .580 ปานกลาง 2


จากตารางท 4.14 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม พบวา ในภาพรวมคนในชมชนทองถนคลองโคนนน มระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบการมสวนรวมปานกลางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในทกๆ ดาน นอกจากนสวนใหญคนในชมชนทองถนมสวนรวมดานการมสวนรวมในการด าเนนงานมากทสด ( X = 3.28) รองลงมา คอ ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล ( X = 3.20) ดานการมสวนรวมในการวางแผน ( X = 3.10) ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา ( X =3.05) และสวนดานทคนในชมชนทองถนมสวนรวมนอยทสด คอ ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน ( X = 3.00)

DPU

84

ตารางท 4.15 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลการมสวนรวมในการเขารวมแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศใน “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม”

การมสวนรวมในการเขารวมแสดง ความคดเหน

จ านวน (คน) รอยละ

เขารวม 129 36.4 ไมเขารวม 6 1.7 ไมแนใจ 219 61.9

รวม 354 100.0

จากตารางท 4.15 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลการมสวนรวมในการเขารวมแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศใน “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” จากการสมตวอยาง 354 คน พบวา สวนใหญไมแนใจในการเขารวมแสดงความคดเหนเกยวกบ การจดการการทองเทยวเชงนเวศใน “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” มจ านวน 219 คน คดเปนรอยละ 61.9 รองลงมา คอ เขารวมแสดงความคดเหน มจ านวน 129 คน คดเปนรอยละ 36.4 และล าดบสดทาย คอ ไมเขารวมแสดงความคดเหน มจ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 1.7 ตามล าดบ

DPU

85

4.2.4 ผลการทดสอบสมมตฐาน เปนการวเคราะหขอมล เพอทดสอบสมมตฐานการวจย ซงใชสถตขนสงใน

การประมวลผล โดยในสวนนผวจยไดใชสถตเชงอนมาน ในการทดสอบสมมตฐาน และหาความสมพนธระหวางตวแปรตน และตวแปรตาม โดยใชคาสถตทดสอบการหาจ านวนรอยละ (Percentage)

สมมตฐาน ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถนทแตกตางกน (เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) อาจจะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามแตกตางกน

ในการทดสอบทดสอบสมมตฐาน ตวแปรตน คอ ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก เพศ อาย ระดบ

การศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน ตวแปรตาม คอ ระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม สามารถเขยนสมมตฐานทางสถต ไดดงน Ho: ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถนทแตกตางกน (เพศ อาย ระดบ

การศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) อาจจะมผลตอระดบการ มสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน

Ha: ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถนทแตกตางกน (เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) อาจจะมผลตอระดบการ มสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน

การวจยในครงนใชคาสถต การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยาง 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent Samples T-test) โดยใชคาสถตทดสอบคา T-test ในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบตวแปร และการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยางทมมากกวา 2 กลมขนไป โดยใชสถตการวเคราะหความแปรปรวน (F-test หรอ ANOVA) ในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบตวแปร และหาความสมพนธของตวแปรทมากกวา 2 ตวแปรทไมเกยวของกน ทระดบความเชอมน 95% โดยจะปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) กตอเมอ คาระดบนยส าคญทางสถตมคานอยกวา 0.05 และจะยอมรบ (Ha) แทน

DPU

86

ตารางท 4.16 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน

ลกษณะทางประชากรศาสตร ของคนในทองถน


X SD T-test P-value ผลการทดสอบ

เพศ ชาย หญง

3.06 3.05

.608

.583 .121 .903 ไมแตกตาง

X SD F-test P-value ผลการทดสอบ

อาย

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.04 3.06 3.16 2.86

.589

.581

.570

.616

3.748 .011 * แตกตางกน

ระดบการศกษา

ประถมศกษา มธยมศกษา

อนปรญญา ปวช.ปวส. ปรญญาตร

สงกวาปรญญาตร

3.14 3.16 2.96 2.84 3.13

.642

.592

.517

.494

.721

3.692 .006 * แตกตางกน

อาชพ

นกเรยน นกศกษา รบราชการ

พนกงานบรษทเอกชน ประกอบธรกจสวนตว

เกษตรกร รบจาง อนๆ

3.15 2.98 2.82 3.31 2.89 3.12 3.16

.726

.800

.388

.872

.563

.575

.520

2.649 .016 * แตกตางกน

DPU

87





รายไดตอเดอน

ไมเกน 10,000 บาท ตงแต 10,001 - 20,000 บาท ตงแต 20,001 - 30,000 บาท

สงกวา 30,001 บาท

3.03 3.04 3.36 3.55

.651

.486 1.00 .597

2.429 .065 ไมแตกตาง

ระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบล

คลองโคน

ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.43 3.11 3.06 3.01 3.04

.585

.671

.756

.736

.533

.737 .567 ไมแตกตาง

หมายเหต. * ปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) เมอคาระดบนยส าคญทางสถต (P-value) มคานอยกวา 0.05

จากตารางท 4.16 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ดวยคาสถต T-test และ F-test หรอ (ANOVA) ผลการวเคราะห พบวา ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก เพศ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน มคา P-value เทากบ .903 , .065 , .567 ซงมคามากกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม เพศ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลา การอาศยอยทคลองโคนทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก อาย ระดบการศกษา และอาชพ มคา P-value เทากบ .011 , .006 , .016 ซงมคานอยกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม อาย ระดบการศกษา และอาชพทแตกตางกน จะมผลตอระดบการม

DPU

88

สวนรวมของชมชนในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และเมอเปรยบเทยบความแตกตางของชวงอาย ระดบการศกษา และอาชพ จะไดผลดงตางรางท 4.17 - 4.19 ตารางท 4.17 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เปนรายคระหวางชวงอาย

อาย X 15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป 46 ปขนไป

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.04 3.06 3.16 2.86

- -.270

-.1281 .1763

.0270 -

-.1011 .2033 *

.1281

.1011 -

.3044 *

-.1763 -.2033 * -.3044 *

- หมายเหต. * มนยส าคญทางสถต (P-value) ทระดบ 0.05

จากตารางท 4.17 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอายตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหาแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 2 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 26 - 35 ป และคท 2 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 36 - 45 ป โดยคนในทองถนทมชวงอาย 46 ปขนไป ( X = 2.86) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย 26 - 35 ป ( X = 3.06) และชวงอาย 36 - 45 ป ( X = 3.16)

DPU

89

ตารางท 4.18 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา

ระดบการศกษา X ประถมศกษา มธยมศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส.

ปรญญาตร สงกวา

ปรญญาตร




3.14 3.16 2.96 2.84 3.13

- -.0209 .1846 * .2910 * .0068

.0209 -

.2055 *

.3179 * .0277

-.1846 * -.2055 *

- .1124 -.1778

-.2970 * -.3179 * -.1124

- -.2902

-.0068 -.0277 .1778 .2902

-

หมายเหต. * มนยส าคญทางสถต (P-value) ทระดบ 0.05

จากตารางท 4.18 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงระดบการศกษาตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหาแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 4 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา คท 2 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา มธยมศกษา คท 3 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา และคท 4 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา มธยมศกษา โดยคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. ( X = 2.96) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคา เฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.14) และชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.16) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ปรญญาตร ( X = 2.84) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.14) และชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.16)

DPU

90

ตารางท 4.19 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา เปนรายคระหวางชวงอาชพ

อาชพ X นกเรยน นกศกษา

รบราชการ

พนกงานบรษท

ธรกจสวนตว

เกษตร กร

รบจาง อนๆ


พนกงานบรษท ธรกจสวนตว เกษตรกร รบจาง อนๆ

3.15 2.98 2.82 3.31 2.89 3.12 3.16

- -1761 .3385 -.1573 .2622 .0314 -.0037

-.1767 -

.1624 -.3333 .0861 -.1446 -.1798

-.3385 -.1624

- -.4957 * -.0763

-.3070 * -.3422 *

.1573

.3333 .4957 *

- .4194 * .1887 .1535

-.2622 -.0861 .0763

-.4194 * -

-.2307 * -.2695 *

-.0314 .1446 .3070 * -.1887 .2307 *

- -.0352

.0037

.1798 .3422 * -.1535 .2659 * .0352


จากตารางท 4.19 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอาชพตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหาแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 6 ค ทแตกตางกน ไดแก ค ท 1 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว คท 2 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ รบจาง คท 3 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ อนๆ คท 4 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว คท 5 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ รบจาง และคท 6 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ อนๆโดยคนในทองถนทมชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน ( X = 2.82) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ( X = 3.31) ชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.12) และชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.16) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาชพ เกษตรกร ( X = 2.89) มคาเฉลยระดบการ มสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวด

DPU

91

สมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ( X = 3.31) ชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.12) และชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.16) ตารางท 4.20 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน


ดานการมสวนรวมในการวางแผน



3.13 3.08

.628

.599 .759 .449 ไมแตกตาง


อาย

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.07 3.05 3.23 3.00

.586

.574

.625

.640






3.26 3.21 2.92 2.89 3.00

.642

.636

.525

.460

.707

6.554 .000 * แตกตางกน

อาชพ




3.20 2.87 2.88 3.11 3.94 3.19 3.24

.548

.794

.294 1.03 .534 .615 .574

3.030 .007 * แตกตางกน

DPU

92



ดานการมสวนรวมในการวางแผน





3.01 3.14 3.43 3.55

.603

.557 1.06 .412

3.449 .017 * แตกตางกน



ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.23 2.99 3.09 3.04 3.12

.428

.711

.681

.644

.586

.484 .748 ไมแตกตาง

หมายเหต. * ปฏเสธสมมตฐานหลก (H0) เมอคาระดบนยส าคญทางสถต (P-value) มคานอยกวา 0.05

จากตารางท 4.20 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนใน

ชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการวางแผน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ดวยคาสถต T-test และ F-test หรอ (ANOVA) ผลการวเคราะห พบวา ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก เพศ อาย และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน มคา P-value เทากบ .449 , .051 , .748 ซงมคามากกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม เพศ อาย และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคนทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน มคา P-value เทากบ .000 , .007 , .017 ซงมคานอยกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอนทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยางมนยส าคญทาง

DPU

93

สถตทระดบ 0.05 และเมอเปรยบเทยบความแตกตางของชวงระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน จะไดผลดงตางรางท 4.21 - 4.23 ตารางท 4.21 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา







3.26 3.21 2.92 2.89 3.00

- .0463

.3322 *

.3665 * .2567

-.0463 -

.2859 *

.3202 * .2104

-.3322 * -.2859 *

- .0342 -.0756

-.3665 * -.3202 * -.0342

- -.1098

-.2567 -.2104 .0756 .1098

-


จากตารางท 4.21 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงระดบการศกษาตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผนแตกตางกน อยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 4 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา คท 2 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา มธยมศกษา คท 3 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา และคท 4 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบ ชวงระดบการศกษา มธยมศกษา โดยคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. ( X = 2.92) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.26) และชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.21) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ปรญญาตร ( X = 2.89) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยว

DPU

94

เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหานอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.26) และชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.21) ตารางท 4.22 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน เปนรายคระหวางชวงอาชพ







นกเรยน นกศกษารบราชการ


3.20 2.87 2.88 3.11 3.94 3.19 3.24

- .3333 .3231 .0889 .2639 .0087 -.0424

-.3333 -

-.0103 -.2444 -.0694

-.3246 * -.3758 *

-.3231 .0103

- -.2342 -.0592

-.3143 * -.3655 *

-.0889 .2444 .2342

- .1750 -.0801 -.1313

-.2639 .0694 .0592 -.1750

- -.2551 * -.3063 *

-.0087 .3246 * .3143 * .0801

.2551 * -

-.0512

.0424 .3758 * .3655 * .1313

.3063 * .0512


จากตารางท 4.22 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอาชพตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 6 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ รบจาง ค ท 2 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ อนๆ ค ท 3 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ รบจาง คท 4 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ อนๆ คท 5 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ รบจาง และคท 6 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ อนๆ โดยคนในทองถนทมชวงอาชพ รบราชการ ( X = 2.87) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดาน การมสวนรวมในการวางแผนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.19)

DPU

95

ชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.24) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน ( X = 2.88) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผนนอยกวา คาเฉลย ของคนในทองถนทมชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.19) ชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.24) ในขณะทคนในทองถนทมชวงอาชพ เกษตรกร ( X = 3.94) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผนมากกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.19) ชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.24) ตารางท 4.23 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผน เปนรายคระหวางชวงรายไดตอเดอน

รายไดตอเดอน X ไมเกน

10,000 บาท ตงแต 10,001 – 20,000 บาท

ตงแต 20,001 – 30,000 บาท




3.03 3.04 3.36 3.55

- -.1236

-.4131 * -.5364

.1236 -

-.2894 -.4128

.4131 * .2894

- -.1233

.5364

.4128

.1233 -


จากตารางท 4.23 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงรายไดตอเดอนตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการวางแผนแตกตางกน อยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 1 ค ทแตกตางกน คอ คท 1 คอ ชวงรายไดตอเดอน ไมเกน 10,000 บาท กบชวงรายไดตอเดอน ตงแต 20,001 - 30,000 บาท โดยคนในทองถนทมชวงรายไดตอเดอน ไมเกน 10,000 บาท ( X = 3.03) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวม

DPU

96

ในการวางแผนแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงรายไดตอเดอน ต งแต 20,001 - 30,000 บาท ( X = 3.36)

ตารางท 4.24 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน


ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน



3.30 3.28

.611

.588 .330 .742 ไมแตกตาง


อาย

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.30 3.36 3.31 3.08

.617

.550

.607

.608

3.156 .025 * แตกตางกน





3.30 3.41 3.24 3.19 2.98

.587

.665

.550

.561

.604


อาชพ




3.37 2.98 3.28 3.60 3.01 3.39 3.35

.743

.760

.490

.883

.435

.571

.656

5.116 .000 * แตกตางกน

DPU

97



ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน





3.22 3.31 3.51 3.80

.649

.488 1.01 .938




ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.47 3.23 3.17 3.17 3.32

.468

.711

.668

.690

.559



จากตารางท 4.24 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการด าเนนงาน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ดวยคาสถต T-test และ F-test หรอ (ANOVA) ผลการวเคราะห พบวา ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก เพศ ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน มคา P-value เทากบ .742 , .101 , .063 , .377 ซงมคามากกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม เพศ ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก อาย และอาชพ มคา P-value เทากบ .025 , .000 ซงมคานอยกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม อาย และอาชพ ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยาง

DPU

98

มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และเมอเปรยบเทยบความแตกตางของชวงอาย และอาชพ จะไดผลตางราง ดงตอไปน จะไดผลดงตางรางท 4.25 - 4.26 ตารางท 4.25 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน เปนรายคระหวางชวงอาย

อาย X 15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป 46 ปขนไป

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.30 3.36 3.31 3.08

- -.0558 -.0033 .2192 *

.0558 -

.0524 .2749 *

.0033 -.0524

- .2225 *

-.2192 * -.2749 * -.2225 *


จากตารางท 4.25 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอายตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงานแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 3 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 15 - 25 ป คท 2 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 26-35 ป และคท 3 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 36 - 45 ป โดยคนในทองถนทมชวงอาย 46 ปขนไป ( X = 3.08) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงานนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย 15 - 25 ป ( X =3.30) ชวงอาย 26 - 35 ป ( X =3.36) และชวงอาย 36 - 45 ป ( X =3.31)

DPU

99

ตารางท 4.26 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน เปนรายคระหวางชวงอาชพ








พนกงานบรษทธรกจสวนตว เกษตรกร รบจาง อนๆ

3.37 2.98 3.28 3.60 3.01 3.39 3.35

- .3915 .0923 -.2308 .3581 * -.0198 .0238

-.3915 -

-.2991 -.6222 * -.0333

-.4113 * -.3677 *

-.0923 .2991

- -.3231 .2658 * -.1121 -.0685

.2308 .6222 * .3231

- .5889 * .2109 .2545

-.3581 * .0333

-.2658 * -.5889 *

- -.3780 * -.3343 *

.0198 .4113 * .1121 -.2109 .3780 *

- .0436

-.0238 .3677 * .0685 -.2545 .3343 * -.0436

-


จากตารางท 4.26 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอาชพตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงานแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 8 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว คท 2 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ รบจาง คท 3 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ อนๆ คท 4 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ นกเรยน นกศกษา คท 5 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน คท 6 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว คท 7 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ รบจาง และคท 8 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ อนๆ โดยคนในทองถนทมชวงอาชพ รบราชการ ( X = 2.98) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงานนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ( X = 3.60) ชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.39) และชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.35) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาชพ เกษตรกร ( X = 3.01) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน

DPU

100

จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการด าเนนงานนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ นกเรยน นกศกษา ( X = 3.37) ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน ( X = 3.28) ชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ( X = 3.60) ชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.39) และชวงอาชพ อนๆ ( X = 3.35) ตารางท 4.27 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน


ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน



3.08 2.95

.577

.521 2.154 .032 * แตกตางกน


อาย

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.06 2.98 3.04 2.88

.624

.485

.525

.607






3.10 3.11 2.92 2.81 2.24

.516

.547

.485

.472

.921

9.011 .000 * แตกตางกน

อาชพ




3.08 2.43 2.83 3.24 2.88 3.09 3.08

.608

.918

.303

.754

.457

.475

.654

5.950 .000 * แตกตางกน

DPU

101



ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน





3.00 3.01 2.95 2.55

.583

.492

.621 1.124




ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.47 2.72 2.83 3.03 3.04

.755

.582

.756

.613

.468

4.416 .002 * แตกตางกน


จากตารางท 4.27 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการรบผลประโยชน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ดวยคาสถต T-test และ F-test หรอ (ANOVA) ผลการวเคราะห พบวา ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก อาย และรายไดเฉลยตอเดอน มคา P-value เทากบ .230 , .387 ซงมคามากกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม อาย และรายไดเฉลยตอเดอนทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก เพศ ระดบการศกษา อาชพ และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน มคา P-value เทากบ .032 , .000 , .000, .002 ซงมคานอยกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม เพศ ระดบการศกษา อาชพ และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคนทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยาง

DPU

102

มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และเมอเปรยบเทยบความแตกตางของชวงเพศ ระดบการศกษา อาชพ และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน จะไดผลตางราง จะไดผลดงตางรางท 4.28 - 4.31 ตารางท 4.28 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงเพศ

เพศ X ชาย หญง

ชาย หญง

3.08 2.95

- .1279 *

-.1279 * -


จากตารางท 4.28 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงเพศตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 1 ค ทแตกตางกน คอ คท 1 คอ ชวงเพศ หญง กบชวงเพศ ชาย โดยคนในทองถนทมชวงชวงเพศ หญง ( X = 2.95) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงเพศ ชาย ( X = 3.08)

DPU

103

ตารางท 4.29 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา







3.10 3.11 2.92 2.81 2.24

- -.0103 .1795 * .2922 * .8595 *

.0103 -

.1898 *

.3025 *

.8698 *

-.1795 * -.1898 *

- .1127 .6800 *

-.2922 * -.3025 * -.1127

- .5673 *

-.8595 * -.8698 * -.6800 * -.5673 *


จากตารางท 4.29 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงระดบการศกษาตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 8 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา คท 2 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา มธยมศกษา คท 3 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา คท 4 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา มธยมศกษา คท 5 คอ ชวงระดบการศกษา สงกวาปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา คท 6 คอ ชวงระดบการศกษา สงกวาปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา มธยมศกษา คท 7 คอ ชวงระดบการศกษา สงกวาปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. และคท 8 คอ ชวงระดบการศกษา สงกวาปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา ปรญญาตร โดยคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. ( X = 2.92) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.10) และชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.11) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ปรญญาตร ( X = 2.81) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคน

DPU

104

ในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดาน การมสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.10) และชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.11) และคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา สงกวาปรญญาตร ( X = 2.24) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.10) ชวงระดบการศกษา มธยมศกษา ( X = 3.11) ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. ( X = 2.92) และชวงระดบการศกษา ปรญญาตร ( X = 2.81) ตารางท 4.30 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงอาชพ









3.08 2.43 2.83 3.24 2.88 3.09 3.08

- .6436 * .2462 -.1675 .1964 -.0105 -.0079

-.6436 * -

-.3974 * -.8111 * -.4472 * -.6541 * -.6515 *

-.2462 .3974 *

- -.4137 * -.0498

-.2567 * -.2541

.1675 .8111 * .4137 *

- .3639 .1570 .1596

-.1964 .4472 * .0498 -.3639

- -.2069 * -.2043

.0105 .6541 * .2567 * -.1570 .2069 *

- .0026

.0079 .6515 * .2541 -.1596 .2043 -.0026

-


จากตารางท 4.30 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอาชพตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 9 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ นกเรยน นกศกษา คท 2 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน

DPU

105

ค ท 3 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ค ท 4 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ เกษตรกร คท 5 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ รบจาง คท 6 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ อนๆ คท 7 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว คท 8 คอ ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน กบชวงอาชพ รบจาง และคท 9 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ รบจาง โดยคนในทองถนทมชวงอาชพ รบราชการ ( X =2.43) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทม ชวงอาชพ นกเรยน นกศกษา ( X = 3.08) ชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน ( X =2.83) ชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ( X = 3.24) ชวงอาชพ เกษตรกร ( X = 2.88) ชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.09) และชวงอาชพ อนๆ ( X =3.08) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาชพ พนกงานบรษทเอกชน ( X = 2.83) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ มสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ ประกอบธรกจสวนตว ( X = 3.24) และชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.09) และคนในทองถนทมชวงอาชพ เกษตรกร ( X = 2.88) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.09)

DPU

106

ตารางท 4.31 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน เปนรายคระหวางชวงระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน

ระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบล คลองโคน

X ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.47 2.72 2.83 3.03 3.04

- .7425 * .6325 * .4381 .4267

-.7425 * -

-.1100 -.3044 * -.3159 *

-.6325 * .1100

- -.1944

-.2059*

-.4381 .3044 * .1944

- -.0114

-.4267 .3159 * .2059 * .0114


จากตารางท 4.31 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคนตางกน จะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 5 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาย 6 - 10 ป กบชวงอาย ไมเกน 5 ป คท 2 คอ ชวงอาย 6 - 10 ป กบชวงอาย 16 - 20 ป คท 3 คอ ชวงอาย 6 - 10 ป กบชวงอาย 21 ปขนไป คท 4 คอ ชวงอาย 11 - 15 ป กบชวงอาย ไมเกน 5 ป และคท 5 คอ ชวงอาย 11 - 15 ป กบชวงอาย 21 ปขนไป โดยคนในทองถนทมชวงอาย 6 - 10 ป ( X =2.72) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนแตกตางกนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย ไมเกน 5 ป ( X =3.47) ชวงอาย 16 - 20 ป ( X = 3.03) และชวงอาย 21 ปขนไป ( X = 3.04) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาย 11 - 15 ป ( X =2.83) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนแตกตางกนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย ไมเกน 5 ป ( X =3.47) และชวงอาย 21 ปขนไป ( X = 3.04)

DPU

107

ตารางท 4.32 ผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน


ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล



3.22 3.19

.574

.583 .453 .651 ไมแตกตาง


อาย

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.20 3.22 3.29 3.03

.619

.481

.655

.532

3.057 .028 * แตกตางกน





3.31 3.23 3.11 3.10 2.96

.652

.587

.481

.457

.747

2.468 .045 * แตกตางกน

อาชพ




3.20 2.96 3.13 3.29 2.93 3.31 3.40

.712

.750

.299

.641

.429

.566

.704

5.397 .000 * แตกตางกน

DPU

108



ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล





3.06 3.28 3.53 3.55

.564

.526

.955

.661

6.433 .000 * แตกตางกน



ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.90 3.08 3.10 3.06 3.24

.787

.608

.699

.628

.531

3.517 .008 * แตกตางกน


จากตารางท 4.32 แสดงผลการทดสอบสมมตฐานของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ดวยคาสถต T-test และ F-test หรอ (ANOVA) ผลการวเคราะห พบวา ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก เพศ มคา P-value เทากบ .651 ซงมคามากกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงยอมรบสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม เพศทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท ลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ไดแก อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน มคา P-value เทากบ .028 , .045 , .000 , .000 , .008 ซงมคานอยกวาระดบนยส าคญทางสถต 0.05 จงปฏเสธสมมตฐานหลก (Ho) กลาวคอ คนในทองถนทม อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนใน

DPU

109

การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 และเมอเปรยบเทยบความแตกตางของชวงอาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน จะไดผลดงตางรางท 4.33 - 4.37 ตารางท 4.33 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงอาย

อาย X 15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป 46 ปขนไป

15 - 25 ป 26 - 35 ป 36 - 45 ป

46 ปขนไป

3.20 3.22 3.29 3.03

- -.0153 -.0948 .1750

.0153 -

-.0796 .1903 *

.0948

.0796 -

.2698*

-.1750 -.1903 * -.2698 *


จากตารางท 4.33 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอายตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 2 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 26 - 35 ป และคท 2 คอ ชวงอาย 46 ปขนไป กบชวงอาย 36 - 45 ป โดยคนในทองถนทมชวงอาย 46 ปขนไป ( X =3.03) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมใน การตดตามและประเมนผลนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย 26 - 35 ป ( X = 3.22) และชวงอาย 36 - 45 ป ( X = 3.29)

DPU

110

ตารางท 4.34 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงระดบการศกษา







3.31 3.23 3.11 3.10 2.96

- .0749

.1909 *

.2106 * .3531

-.0749 -

.1160

.1357

.2782

-.1909 * -.1160

- .0197 .1622

-.2106 * -.1357 -.0197

- .1425

-.3531 -.2782 -.1622 -.1425

-


จากตารางท 4.34 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงระดบการศกษาตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 2 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา และคท 2 คอ ชวงระดบการศกษา ปรญญาตร กบชวงระดบการศกษา ประถมศกษา โดยคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา อนปรญญา ปวช.ปวส. ( X = 3.11) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.31) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ปรญญาตร ( X = 3.10) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงระดบการศกษา ประถมศกษา ( X = 3.31)

DPU

111

ตารางท 4.35 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงอาชพ








พนกงานบรษทธรกจสวนตว เกษตรกร รบจาง อนๆ

3.20 2.96 3.13 3.29 2.93 3.31 3.40

- -.2444 .0692 -.0889 .2722 -.1093 -.2000

-.2444 -

-.1752 -.3333 .0278

-.3537 * -.4444 *

-.0692 .1752

- -.1581 .2030 -.1785 -.2692

.0889

.3333

.1581 -

.3611 -.0204 -.1111

-.2722 -.0278 -.2030 -.3611

- -.3815 * -.4722 *

.1093 .3537 * .1785 .0204

.3815 * -

-.0907

.2000 .4444 * .2692 .1111

.4722 * .0907


จากตารางท 4.35 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงอาชพตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 4 ค ทแตกตางกน ไดแก ค ท 1 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ รบจาง คท 2 คอ ชวงอาชพ รบราชการ กบชวงอาชพ อนๆ คท 3 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ รบจาง และคท 4 คอ ชวงอาชพ เกษตรกร กบชวงอาชพ อนๆ โดยคนในทองถนทมชวงอาชพ รบราชการ ( X = 2.96) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทม ชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.31) และชวงอาชพ อนๆ ( X =3.40) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาชพ เกษตรกร ( X = 2.93) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชนนอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาชพ รบจาง ( X = 3.31) และชวงอาชพ อนๆ ( X =3.40)

DPU

112

ตารางท 4.36 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงรายไดตอเดอน

รายไดตอเดอน X ไมเกน

10,000 บาท ตงแต 10,001 - 20,000 บาท

ตงแต 20,001 - 30,000 บาท




3.06 3.28 3.53 3.55

- -.2193 * -.4707 * -.4874

.2193 * -

-.2514 -.2681

.4707 * .2514

- -.0167

.4874

.2681

.0167 -


จากตารางท 4.36 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงรายได ตอเดอนตางกนจะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 2 ค ทแตกตางกน คอ คท 1 คอ ชวงรายไดตอเดอน ไมเกน 10,000 บาท กบชวงรายไดตอเดอน ตงแต 10,001 - 20,000 บาท และคท 2 คอ ชวงรายไดตอเดอน ไมเกน 10,000 บาท กบชวงรายไดตอเดอน ตงแต 20,001 - 30,000 บาท โดยคนในทองถนทมชวงรายไดตอเดอน ไมเกน 10,000 บาท ( X = 3.06) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงรายไดตอเดอนตงแต 10,001 - 20,000 บาท ( X = 3.28) และชวงรายไดตอเดอน ตงแต 20,001 - 30,000 บาท ( X = 3.53)

DPU

113

ตารางท 4.37 ผลการเปรยบเทยบความแตกตางของระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล เปนรายคระหวางชวงระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคน

ระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบล คลองโคน

X ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

ไมเกน 5 ป 6 - 10 ป 11 - 15 ป 16 - 20 ป 21 ปขนไป

3.90 3.08 3.10 3.06 3.24

- .8172 * .8024 * .8357 * .6648 *

-.8172 * -

-.0148 .0185 -.1524

-.8024 * .0148

- .0333 -.1376

-.8357 * -.0185 -.0333

- -.1709

-.6648 * .1524 .1376 .1709

-


จากตารางท 4.37 ผลการเปรยบเทยบภายหลง พบวา คนในทองถนทมชวงระยะเวลาการอาศยอยในพนทต าบลคลองโคนตางกน จะมระดบการมสวนรวมของคนในชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 ซงพบ 4 ค ทแตกตางกน ไดแก คท 1 คอ ชวงอาย 6 - 10 ป กบชวงอาย ไมเกน 5 ป คท 2 คอ ชวงอาย 11 - 15 ป กบชวงอาย ไมเกน 5 ป คท 3 คอ ชวงอาย 16 - 20 ป กบชวงอาย ไมเกน 5 ป และคท 4 คอ ชวงอาย 21 ปขนไป กบชวงอาย ไมเกน 5 ป โดยคนในทองถนทมชวงอาย 6 - 10 ป ( X = 3.08) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย ไมเกน 5 ป ( X = 3.90) เชนเดยวกบ คนในทองถนทมชวงอาย 11 - 15 ป ( X = 3.10) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย ไมเกน 5 ป ( X = 3.90) คนในทองถนทมชวงอาย 16 - 20 ป ( X = 3.06) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการ

DPU

114

มสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย ไมเกน 5 ป ( X = 3.90) คนในทองถนทมชวงอาย 21 ปขนไป ( X = 3.24) มคาเฉลยระดบการมสวนรวมของคนในชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผลแตกตางกน นอยกวาคาเฉลยของคนในทองถนทมชวงอาย ไมเกน 5 ป ( X = 3.90)

DPU

บทท 5

สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การศกษาเรอง “การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” ในสวนน ผศกษาไดน าผลการศกษาทไดจาก การวเคราะหขอมลมาสรปผลการศกษา อภปรายผลการศกษา และน าเสนอขอเสนอแนะ ซงมรายละเอยดดงตอไปน

5.1 วตถประสงคของการวจย 5.2 ขอบเขตของการศกษา 5.3 ระเบยบวธวจย 5.4 สรปผลการศกษา 5.5 อภปรายผลการศกษา 5.6 ขอเสนอแนะ

5.1 วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาการมสวนรวมของผน าชมชน และผทมสวนเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2. เพอทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ 3. เพอเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 4. เพอศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

116

5.2 ขอบเขตของการศกษา ไดศกษาเกยวกบการมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ

ปาชายเลนคลองโคน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยประชากรทใชใน การวจยครงนแบงเปน 2 กลม คอ ผ ทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลน คลองโคนอ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม และคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม ซงไดก าหนดพนทศกษาไวทปาชายเลนคลองโคน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยในสวนของระยะเวลาทศกษา คอ เดอนพฤศจกายน 2555 ถงเดอนธนวาคม 2556 5.3 ระเบยบวธวจย

การวจยในครงน ใชหลกการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ศกษาโดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) และการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยการใชแบบสอบถาม (Questionnaire) ซงกลมตวอยางทใชในการวจยครงน แบงเปน 2 กลม ไดแก กลมท 1 ผ ทมสวนเกยวของกบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม รวมท งหนวยงานภาครฐ และเอกชน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ านวนทงหมด 5 คน โดยการศกษาโดยใชวธการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) มดงน 1) องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน 2) ผน าชมชนทองถนคลองโคน 3) ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน 4) สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลน 5) ผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท และกลมท 2 กลมตวอยางของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม โดยไดมการเลอกกลมตวอยางแบบไมทราบโอกาส หรอไมทราบความนาจะเปน (Non-Probability Sampling) ซงไดขอมลสถตของคนในชมชนทองถนต าบลคลองโคน จากเวบไซต (องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน, 2555) ไดทราบจ านวนของคนในชมชนทองถนต าบลคลองโคนนน มจ านวนคนในชมชนทองถนประมาณ 4,500 คน ตอป ซงทางผวจยไดม การ (เทยบจากตารางของ Krejcie และ Morgan) ไดกลมตวอยางเทากบ 354 คน จงไดเลอกใชกลมตวอยางจ านวน 354 คน ในการหาขอมล ทงน ทางผวจยจงไดเลอกใชวธการเลอกกลมตวอยาง แบบบงเอญ หรอตามความสะดวก (Accidental or Convenience Sampling) ในการเกบขอมลจากคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน

หลงจากท าการเกบรวมรวมขอมล ทปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม และตรวจสอบความสมบรณแลวนน จงไดน าขอมลทไดจากการสมภาษณ และแบบสอบถามทงหมด น ามาท าการวเคราะหและประมวลผล สวนทไดจากการสมภาษณกลมตวอยางน ามาสรปขอมล โดย

DPU

117

ใชวธการวเคราะหสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ซงเปนสถตทใชในการบรรยาย หรออธบายลกษณะ ทงน ไดมการสรปขอมลทไดจากการสมภาษณนนมาท าเปนตาราง เพอเปรยบเทยบขอมลทไดจากประเดนตางๆ และในสวนทไดรบจากแบบสอบถามทแจกใหกลมตวอยางคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน ไดน าขอมลทไดมาท าการตรวจสอบขอมล (Editing) ลงรหส (Coding) และประมวลผลขอมล โดยการน าขอมลทท าการลงรหสเรยบรอยแลว มาบนทกขอมลลงในคอมพวเตอร โดยใชโปรแกรมส าเรจรป SPSS (Statistical Package for Social Science) ใน การประมวลผลขอมล จากนน ไดวเคราะหขอมลดวยสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก การหาจ านวนรอยละ (Percentage) การแจกแจงความถ (Frequency) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation) เพอวเคราะหขอมลสวนบคคลของคนในชมชนทองถน ไดแก เพศ อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน ระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน ความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน ความตองการมสวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการทองเทยวเชงนเวศ นอกจากน ไดมการวเคราะหขอมลดวยสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) ซงใชสถตขนสงใน การประมวลผล เพอทดสอบสมมตฐานงานวจย และหาความสมพนธระหวางตวแปรตน และ ตวแปรตาม โดยใชวธ การเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยาง 2 กลม ทเปนอสระตอกน (Independent Samples T-test) โดยใชคาสถตทดสอบคา T-test ในการทดสอบสมมตฐานเกยวกบตวแปร และการเปรยบเทยบความแตกตางของคาเฉลยระหวางกลมตวอยางทมมากกวา 2 กลมขนไป โดยใชสถตการวเคราะหความแปรปรวน (F-test หรอ ANOVA) ใน การทดสอบสมมตฐานเกยวกบตวแปร และหาความสมพนธของตวแปรทมากกวา 2 ตวแปรท ไมเกยวของกน 5.4 สรปผลการศกษา

จากการศกษาเรอง “การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” สามารถสรปผลการศกษาตามวตถประสงคของการวจยไดดงน 5.4 .1 การมสวนรวมของผ น า ชมชนและผ ท ม สวนเ กยวของ ท ม ตอแหลงทองเ ทยว ทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

จากการศกษาการมสวนรวมของผน าชมชนและผ ทมสวนเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม โดยมการเกบขอมลโดย การสมภาษณแบบเจาะลกในประเดนค าถาม 10 ค าถาม เกยวกบการมสวนรวมในการจดการ

DPU

118

การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน พบวา ในภาพรวมสวนใหญผทมสวนเกยวของกบการทองเ ทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคนน น มความรความเขาใจเ กยวกบการทองเ ทยว เชงนเวศอยในระดบด ในการเขาใจค าจ ากดความของค าวา การทองเทยวเชงนเวศ และสามารถน าไปปฏบต หรอด าเนนงานในสถานทจรงไดเปนอยางด และมประสทธภาพ

นอกจากนการจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ พบวา การจดกจกรรมตางๆ น นไดสอดคลองกบวตถประสงคของการทองเทยวเชงนเวศ ซงเปนการอนรกษดแลทรพยากรปาชายเลน และการชมวถชวตของคนในชมชนทองถน

ทงน การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญแตละผทมสวนเกยวของกจะมการแสดงความมสวนรวมออกมา ในสวนของปญหาทเกดขน การดแลเรองของสถานททองเทยว และการดแลทรพยากรปาชายเลน

ในขณะท การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญผลประโยชนทไดรบโดยตรงเลยนน คอ คนในชมชนทองถนทไดมอาชพใหมเขามาในชมชนนอกเหนอจากอาชพหลก ซงเมอมการทองเทยวเขามากไดมการกระจายรายไดตางๆ ชาวบานมอาชพใหมเกดขนในชมชน

อยางไรกตาม การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญไดมการก าหนดแผนงานตางๆ ทเกยวของกบ การพฒนา การด าเนนงานเกยวกบการทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ในหลายๆ สวน เชน การจดการดานแหลงทองเทยวและบรรยากาศ พบวา สวนใหญมการปรบปรงในสวนของแหลงทองเทยว และบรรยากาศตางๆ ใหกลมกลนกบธรรมชาตใหมากทสด การจดการดานสงอ านวยความสะดวก พบวา สวนใหญสงอ านวยความสะดวกของแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคนนน ไดมการสรางไวเพอรองรบนกทองเทยว เชน ทจอดรถ ทพกโฮมสเตย รสอรททมเปนจ านวนมาก การจดการดานการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ พบวา สวนใหญนนไดมการจดกจกรรมทชวยในการอนรกษ ดแล รกษาแหลงทองเทยว ซงในสวนของการจดการดานการประชาสมพนธ พบวา สวนใหญ มการประชาสมพนธแหลงทองเทยวนน ทางเวบไซต ปายประชาสมพนธ นตยสาร และหนงสอพมพ

ทงน ในสวนของขอเสนอแนะ และความคดเหน หรอสงทตองการเพมเตม เกยวกบภาพรวมของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม พบวา สวนใหญไมมขอเสนอแนะ หรอแสดงความคดเหนเพมเตม แตมในสวนของ ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน นนตองการศนย การเรยนรชมชน ในขณะทผประกอบการโฮมสเตย และรสอรทนน ตองการโครงการเกยวกบ การรณรงคการปลกปาชายเลนใหมอยางตอเนอง

DPU

119

5.4.2 การทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ จากการศกษาการทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทอง ถนเ กยวกบ

การทองเทยวเชงนเวศ พบวา ในภาพรวมคนในชมชนทองถนสวนใหญมความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ จากการสอบถามจากแบบสอบถาม จ านวน 15 ขอประเดนค าถามเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ มคนในทองถนมความรความเขาใจ มผตอบประเดนค าถามถก 13 ขอ คดเปนรอยละ 86.67 และขาดความรความเขาใจ มผตอบประเดนค าถามผด 2 ขอ คดเปนรอยละ 13.33

เมอพจารณาเปนรายขอ พบวา คนในชมชนทองถนขาดความรความเขาใจในประเดนค าถาม 2 ค าถาม คอ 1) ผลประโยชนทคนในทองถนไดรบ คอ ชวยสรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนเพยงอยางเดยว และ 2) การทองเทยวเชงนเวศท าใหวถชวตของคนในทองถนเปลยนไปจากความเปนอยเดม

ในขณะท สวนใหญในภาพรวม มประเดนค าถามทมคนในทองถนมความรความเขาใจในประเดนค าถาม 13 ขอ คอ 1) ค าวา “การทองเทยวเชงนเวศ” คอ การทองเทยวทมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต 2) หลกการของการทองเทยวเชงนเวศ คอ จะตองหลกเลยง การสรางผลกระทบทางดานลบตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาต 3) การทองเทยวเชงนเวศชวยสรางงาน สรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนปาชายเลนคลองโคน 4) การทองเทยวเชงนเวศไมจ าเปนตองมการบรหารจดการพนทใหมความย งยน 5) เมอเกดการทองเทยวเชงนเวศขน ท าใหทรพยากรธรรมชาตในชมชนไมมความอดมสมบรณ 6) คนในชมชนทองถนมหนาทรบผดชอบในการดแลแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน 7) การทองเทยวเชงนเวศเปนความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐเพยงฝายเดยว 8) การทองเทยวเชงนเวศจะเนนการใชผลตภณฑและบรการของทองถนเปนส าคญ 9) จดเดนของปาชายเลนคลองโคน คอ เปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาต และวถชวตของคนในทองถน 10) กจกรรมทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ คอ การปลกปาชายเลนการศกษาธรรมชาต และวฒนธรรมทองถน 11) การใหขอมลกบนกทองเทยว ถอวาเปนสงส าคญของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน 12) ลกษณะเดนของการทองเทยวเชงนเวศ จะเนนการพฒนาสงอ านวยความสะดวกเปนส าคญ 13) การจดการการทองเทยวเชงนเวศทย งยน คอ การอนรกษทรพยากรธรรมชาต การจดการสงแวดลอม และการมสวนรวมของชมชน 5.4.3 การเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

จากการสมตวอยางคนในชมชนทองถน 354 คน โดยการเกบขอมลจากแบบสอบถามท ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม พบวา จากขอมลสวนบคคล สวนใหญเปนเพศหญง

DPU

120

และมอายอยระหวาง 26 - 35 ป มากทสด ซงสวนใหญมการศกษาอยในระดบประถมศกษา และประกอบอาชพรบจางมากทสด ทงนคนในทองถน สวนใหญมรายได ตงแต 10,001 - 20,000 บาท และอาศยอยในพนทต าบลคลองโคนระยะเวลา 21 ปขนไป มากทสด

จากการเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม จากการศกษาการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทง 5 ดาน ไดแก 1) ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา 2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน และ 5) ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล

จากผลการศกษาขางตน สามารถสรปผลการทดสอบสมมตฐานการวจยขอท 2 ไดดงน 1) ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา จ าแนกตามลกษณะ

ทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ผลการวเคราะห พบวา คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (เพศ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (อาย ระดบการศกษา และอาชพ) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ผลการวเคราะห พบวา คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (เพศ อาย และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (ระดบการศกษา อาชพ และรายไดเฉลยตอเดอน) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของ คนในทองถน ผลการวเคราะห พบวา คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (เพศ ระดบการศกษา รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) ทแตกตางกน จะมผลตอ

DPU

121

ระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (อาย และอาชพ) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทอง ถน ผลการว เคราะห พบวา คนในทอง ถน ท มจ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตร (อาย และรายไดเฉลยตอเดอน) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท คนในทองถนทมจ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตร (เพศ ระดบการศกษา อาชพ และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

และ 5) ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล จ าแนกตามลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในทองถน ผลการวเคราะห พบวา คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (เพศ) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ไมแตกตางกน ในขณะท คนในทองถนทมลกษณะทางประชากรศาสตร (อาย ระดบการศกษา อาชพ รายไดเฉลยตอเดอน และระยะเวลาการอาศยอยทคลองโคน) ทแตกตางกน จะมผลตอระดบการมสวนรวมของชมชนใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม แตกตางกน อยาง มนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 5.4.4 ระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

จากการศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทง 5 ดาน ไดแก 1) ดานการมสวนรวมใน การคนหาปญหาและสาเหตของปญหา 2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน และ 5) ดานการมสวนรวมใน การตดตามและประเมนผล ซงในการวจยในสวนนไดมการวดระดบการมสวนรวมแบงเปน 5 ระดบ ทงนจากการวเคราะหขอมล พบวา สวนใหญในภาพรวมคนในชมชนทองถนคลองโคนนน มระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบการมสวนรวมปานกลางในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในทกๆ ดาน

DPU

122

ตารางท 5.1 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

X S.D. ระดบ

การมสวนรวม อนดบ


3.05 .592 ปานกลาง 4

ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3.10 .610 ปานกลาง 3 ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 3.28 .596 ปานกลาง 1 ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน 3.00 .545 ปานกลาง 5 ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล 3.20 .580 ปานกลาง 2


จากตารางท 5.1 แสดงคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม พบวา คนในชมชนทองถนมสวนรวมดานการมสวนรวมในการด าเนนงานมากทสด ( X = 3.28) รองลงมา คอ ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล ( X = 3.20) และสวนดานทคนในชมชนทองถนมสวนรวมนอยทสด คอ ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน ( X = 3.00)

ทงน เมอพจารณาเปนรายดานของการมสวนรวมของคนในชมชนทองถน สามารถสรปรายละเอยดไดดงตอไปน ดานท 1) ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา ในภาพรวมในดานน มระดบการมสวนรวมในระดบปานกลาง โดยเรยงตามระดบการมสวนรวมจากคาเฉลยมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมในการคนหาปญหาในพนททองเทยว ปาชายเลนคลองโคน (ปญหาดานขยะ ปญหาดานสงแวดลอมเสอมโทรม ฯลฯ) รองลงมา คอ ไดมสวนรวมแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาทพบในแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ไดมสวนรวมในการคนหาสาเหตของปญหาทเกดขน (การสนบสนนจากภาครฐ การรวมมอของคนในชมชนฯลฯ) และไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบปญหาทพบในพนททองเทยว สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการกบปญหาทพบในแหลงทองเทยว ดานท 2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน ในภาพรวมในดานน มระดบการมสวนรวมในระดบปานกลาง โดยเรยงตามระดบการมสวนรวมจากคาเฉลยมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมในการก าหนดวธการจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนท รองลงมา คอ ไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการ

DPU

123

การทองเทยวเชงนเวศใหมประสทธภาพ ไดมสวนรวมในการตดสนใจในการวางแผนการจดการการทองเทยวเชงนเวศมาใชในพนท และไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบการวางแผน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมในการวางแผน การจดการทรพยากรธรรมชาตในพนท ดานท 3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน ในภาพรวมในดานน มระดบการมสวนรวมในระดบปานกลาง โดยเรยงตามระดบการมสวนรวมจากคาเฉลยมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมในการดแลพนททองเทยว ปาชายเลน คลองโคนใหมความย งยน รองลงมา คอ ไดมสวนรวมในการจดท าสอประชาสมพนธตางๆ ทเกยวของกบการทองเทยว ไดมสวนรวมในการจดกจกรรมเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศใหกบนกทองเทยว และไดมสวนรวมในการใหขอมลกบนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยว สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมในการด าเนนงานตามแผนงานทวางไว ดานท 4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน ในภาพรวมในดานน มระดบการมสวนรวมในระดบปานกลาง โดยเรยงตามระดบการมสวนรวมจากคาเฉลยมากไปนอย ไดแก ไดรบผลประโยชนจากการด าเนนงานตามแผนการพฒนาแหลงทองเทยว รองลงมา คอ ไดใชประโยชนจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน ไดมอาชพหลก หรออาชพเสรมจากแหลงทองเทยว ปาชายเลนคลองโคน และไดรบรายไดจากแหลงทองเทยว ปาชายเลนคลองโคน สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดรบผลประโยชนจากนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวปาชายเลนคลองโคน และดานท 5) ดานการมสวนรวมในการตดตาม และประเมนผล ในภาพรวมในดานน มระดบการมสวนรวมในระดบปานกลาง โดยเรยงตาม ระดบการมสวนรวมจากคาเฉลยมากไปนอย ไดแก ไดมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ปาชายเลนใหมความย งยน รองลงมา คอ ไดมสวนรวมในการดแลรกษาความสะอาดของแหลงทองเทยวอยเสมอ ไดมสวนรวมในการสรปผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาทวางไว และไดมสวนรวมประเมนผลจากการด าเนนงานตามแผนการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ สวนขอทมคาเฉลยนอยทสด คอ ไดมสวนรวมตดตามการด าเนนงานตามแผนการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

DPU

124

ตารางท 5.2 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลการตดสนใจทจะเขารวมแสดงความคดเหน

การตดสนใจทจะเขารวมแสดง ความคดเหน

จ านวน (คน) รอยละ

เขารวม 129 36.4 ไมเขารวม 6 1.7 ไมแนใจ 219 61.9

รวม 354 100.0

จากตารางท 5.2 แสดงจ านวนและรอยละของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวดสมทรสงคราม จ าแนกตามขอมลการตดสนใจทจะเขารวมแสดงความคดเหน พบวา คนในชมชนทองถน สวนใหญไมแนใจในการเขารวมแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศใน “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” รอยละ 61.9 รองลงมา คอ เขารวมแสดงความคดเหน รอยละ 36.4 และล าดบสดทาย คอ ไมเขารวมแสดงความคดเหน รอยละ 1.7 ตามล าดบ

5.5 อภปรายผลการศกษา จากการ ศกษา เ รอง “การ ม ส วน รวมของ ชมชนทอง ถนในการจดการการ

ทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” สามารถอภปรายผลการศกษาตามวตถประสงคของการวจยไดดงน 5.5.1 สรปผลการศกษาการมสวนรวมของผน าชมชนและหนวยงานทเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

โดยสรปผลการศกษาการมสวนรวมของผน าชมชนและหนวยงานทเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ซงไดสรปโดยการอางองจากแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของตางๆ ประกอบกบการสรปประเดนเกยวกบการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน โดยจากการศกษา พบวา การจดการการทองเทยวเชงนเวศในปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามนน หนวยงานทเกยวของตางๆ ไดมสวนรวมในการจดการดแลในหลายๆ ดานรวมกน ไมวาจะเปนหนวยงานองคการบรหารสวนต าบลคลองโคนนน ไดมการพฒนาสงอ านวยความสะดวกมากมาย รวมถงโครงสรางพนฐาน เพอ

DPU

125

เปนการตอบสนองถงความตองการของผประกอบการทไดรบผลประโยชนจากการทองเทยว และในสวนของหนวยงานทเกยวของตางๆ ไดมการกลาวถงผลประโยชนทไดรบจากการทองเทยวคลองโคน ซงจากการเกบขอมลไดมการกระจายรายไดใหกบคนในชมชนทองถน และมอาชพรองรบคนในทอง ถนอกดวย ซ ง เ ปนผลท าให เศรษฐกจของคนในชมชนดขน รวมถง การประชาสมพนธทมความหลากหลายเพอดงดดความสนใจของนกทองเทยวไดอกดวย ซงสอดคลองกบ ผลการวจยของ กฤษณ โคตรสมบต (2553) ไดกลาวถง ประเดนการประเมนศกยภาพการทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาแหลงทองเทยวในเขตแกงสามพนโบก อ าเภอโพธไทร จงหวดอบลราชธาน ซง พบวา มศกยภาพอยในระดบมาก ไดแก ดานสงอ านวยความสะดวก ดานสภาพการเขาถงแหลงทองเทยว ดานสงดงดดใจนกทองเทยว ดานคณคา ความส าคญ และการใหการศกษา ดานความรวมมอของชมชนในการจดการทองเทยว และดานองคกรในการจดการ และการบรหารการทองเทยว โดยสวนใหญเหนดวยกบแนวทางในการสงเสรมการจดการทองเทยวเชงนเวศในเขตแกงสามพนโบก เนองจากเปนการท าใหเศรษฐกจของชมชนดขน ชาวบานมงานท า และมรายไดเพมขน และงานวจยของ ปยวรรณ คงประเสรฐ (2552) ทกลาวถงประเดนการพฒนาการทอง เ ท ยว ท เนนการทอง เ ท ยว เ ช ง น เวศ เพ อป ลก จตส า นกดานการอน รกษทรพยากรธรรมชาต ทรพยากรวฒนธรรม ประเพณ และภม ปญญาทองถน เพราะวาการพฒนาทองเทยวเชงนเวศนน ถอไดวาเปนการพฒนาเพอผลประโยชนโดยรวมของคนในชมชนทองถน รวมทองถนนนๆ จงแสดงใหเหนไดวาทกชมชนนนไดมการพฒนาความรวมมอของคนในชมชนเพอศกยภาพทางดานการทองเทยวเชงนเวศของชมชนทตนเองอาศยอย หรอมสวนไดสวนเสย ไมวาจะเปนการพฒนาทางดานโครงสรางพนฐาน สงอ านวยความสะดวก และทส าคญคอการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

อยางไรกตาม การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคนนน สวนใหญจะมการมสวนรวมในการอนรกษ ดแล รกษา ทรพยากรปาชายเลนใหมความสมบรณ จากความรวมมอของทกๆ หนวยงาน ซงสามารถสงเกตเหนไดจากความเปนมาของคลองโคนทแตกอนปาชายเลนนน ไมไดมความอดมสมบรณอยางเชนในปจจบนน ซงสามารถจะใหเหนไดวาทกหนวยงาน หรอทกภาคสวนรวมทงทส าคญ คอ คนในชมชนทองถนไดใหความรวมมอในการฟนฟปาชายเลนจนท าใหในปจจบนเปนแหลงทองเทยวทสามารถดงดดความสนใจใหกบนกทองเทยวใหมาเยยมเยอนปาชายเลนคลองโคนได

DPU

126

5.5.2 สรปผลการทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบการทองเทยว เชงนเวศ

จากการศกษาการทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทอง ถนเ กยวกบ การทองเทยวเชงนเวศ ซงไดสรปโดยการอางองจากแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของตางๆ ประกอบกบการสรปประเดนเกยวกบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเ กยวกบ การทองเทยวเชงนเวศ พบวา ในภาพรวมคนในชมชนทองถนสวนใหญมความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ จากการสอบถามจากแบบสอบถาม จ านวน 15 ขอประเดนค าถามเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ มคนในทองถนมความรความเขาใจ มผตอบประเดนค าถามถก 13 ขอ คดเปนรอยละ 86.67 และขาดความรความเขาใจ มผตอบประเดนค าถามผด 2 ขอ คดเปนรอยละ 13.33 สามารถสรปไดวาคนในชมชนทองถนปาชายเลนคลองโคนนนมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศเปนอยางด ซงสอดคลองกบงานวจยของ ศลษา หมดลง (2549) พบวา คนในชมชนบานคลองสนกงอ าเภอเกาะชาง จงหวดตราด ไดกลาวถง ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ พบวา ชาวบานคลองสนยงมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบมาก เพราะวาสวนใหญทกชมชนมความเขารความเขาใจอยในระดบด เกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ ซงสามารถสงเกตเหนไดจากการจดกจกรรมตางทเกยวการทองเทยวเชงนเวศใหกบนกทองเทยว ซงสวนใหญกไดมการจดกจกรรมไดสอดคลองกบวตถประสงคของการทองเทยว และการมสวนรวมในการดแลรกษาทรพยากรทมอยในทองถน ซงน าไปสการไดรบผลประโยชนทย งยนจากการทองเทยวเชงนเวศ จงจ าเปนทชาวบานตองมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศเปนอยางด

อยางไรกตามสามารถท าใหทราบไดวา สวนใหญคนในชมชนในแหลงทองเทยว เชงนเวศนน มความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบมาก ซงจากผลสรปดงกลาวสามารถน ามาพฒนาการทองเทยวเชงนเวศไดอยางย งยนได และยงท าใหคนในชมชนทองถนเขาใจไดดอกดวย 5.5.3 สรปผลการเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

จากการเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม จากการศกษาการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทง 5 ดาน ไดแก 1) ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหต

DPU

127

ของปญหา 2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน และ 5) ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล

ทงน ไดสรปโดยการอางองจากแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของตางๆ ประกอบกบการสรปประเดนเกยวกบการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคนสามารถสรปไดวา ในแตละดานทเกยวกบการมสวนรวมของคนในชมชนทองถนนน เมอน ามาเปรยบเทยบกบลกษณะประชากรศาสตรนน มทงในสวนของความแตกตางตามทตงในสมมตฐาน และไมแตกตางในสวนของระดบมสวนรวม ซงผลจากการวเคราะห พบวา สวนใหญนนลกษณะทางประชากรศาสตรนน มระดบการมสวนรวมของคนในชมชนทองถนคลองโคนแตกตางกน ซงสอดคลองกบ งานวจยของ ศลษา หมดลง (2549) ศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนใน การจดการทองเทยวเชงนเวศ กรณศกษาชมชนบานคลองสน กงอ าเภอเกาะชาง จงหวดตราดไดกลาวถงประเดน การมสวนรวมของประชาชนชาวบานคลองสนทมลกษณะทางประชากรศาสตรจะมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ในดานรวมศกษาคนหาปญหา ดานรวมใน การวางแผน รวมในการด าเนนงาน และรวมในการตดตามผล แตกตางกน และงานวจยของ สรศกด วรภคบญญา (2547) ทไดศกษาเรอง ปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมของประชาชนใน การอนรกษปาชายเลนในเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร ผลการศกษาพบวา การมสวนรวมของประชาชน ในการอนรกษปาชายเลน ในเขตบางขนเทยน มปจจยทมความสมพนธ กบการมสวนรวมของประชาชน ในการอนรกษปาชายเลน ของลกษณะทางประชากรศาสตร ไดแก อาย การศกษา อาชพรอง และการเปนสมาชกกลมทางสงคม ในขณะทงานวจยรตนวด จลพนธ (2547) ทไดศกษาเรอง การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของประชาชนในทองถน กรณศกษา เกาะลาน จงหวดชลบร ไดกลาวถงประเดนเกยวกบปจจยตางๆ ของลกษณะทางประชากรศาสตร พบวา อาชพ ประสบการณในการอบรมกจกรรมการทองเทยวเชงนเวศ และ การรบรผลกระทบทเกดจากการทองเทยวเชงนเวศ สถานภาพทางสงคม และการรบรขาวสารเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ ระยะเวลาทอาศยอยในชมชน ความรเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ และการใหคณคาตอทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เปนปจจยทมผลตอการมสวนรวมใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ เพราะวาลกษณะทางประชากรศาสตรของคนในชมชนแตกตางกน จงท าใหความคดเหนหรอระดบการมสวนรวมของคนในชมชนแตกตางกน และเหมอนกน ทงนขนอยกบสภาพแวดลอมของทองถนนนๆ มสวนท าใหมระดบการมสวนรวมมาก หรอนอย ซงจากงานวจยขางตนจะเหนไดวามทงแตกตางกน และสมพนธกน

อยางไรกตามจงแสดงใหเหนไดวาลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนทแตกตางกนกบระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ สวนใหญมความ

DPU

128

แตกตางกนในการมสวนรวม หรอการแสดงความคดเหน ซงถอไดวาในสวนของปาชายเลนคลองโคนนน มความจ าเปนทจะตองใสใจในสวนของเรองการสนบสนนและสงเสรมการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศใหมประสทธภาพและย งยน ไมใชมสวนรวมเพยงแตผทไดรบผลประโยชนโดยตรงเทานน แตเปนการมสวนรวมของคนในชมชนทองถนทกคน 5.5.4 สรปผลการศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

จากการศกษาระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยว เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทง 5 ดาน ไดแก 1) ดานการมสวนรวมใน การคนหาปญหาและสาเหตของปญหา 2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน และ 5) ดานการมสวนรวมใน การตดตามและประเมนผล ซงในการวจยในสวนนไดมการวดระดบการมสวนรวมแบงเปน 5 ระดบ ซงไดสรปโดยการอางองจากแนวคดทฤษฎ และงานวจยทเกยวของตางๆ ประกอบกบ การสรปประเดนเกยวกบระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน สามารถสรปผลการศกษาไดวาสวนใหญในภาพรวมคนในชมชนทองถนคลองโคนนน มระดบการมสวนรวมของชมชนอยในระดบการมสวนรวมปานกลางใน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ในทกๆ ดาน เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา คนในชมชนทองถนมสวนรวมดานการมสวนรวมในการด าเนนงานมากทสด รองลงมา คอ ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล และสวนดานทคนในชมชนทองถนมสวนรวมนอยทสด คอ ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน ซงไมสอดคลองกบงานวจยของ ภาณ วรมตร (2549) ทไดศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาอ าเภอเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน ไดกลาวถงประเดนเกยวกบประชาชนชาวเกาะสมยมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบมาก เพราะวาประชาชนชาวเกาะสมยนน มสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวดานการมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไขมากทสด รองลงมาดานการมสวนรวนในการหาสาเหตของปญหา และงานวจยของ ศลษา หมดลง (2549) ทไดศกษาเรอง การมสวนรวมของประชาชนในการจดการทองเทยวเชงนเวศ กรณศกษาชมชนบานคลองสน กงอ าเภอเกาะชาง จงหวดตราด ไดกลาวถงประเดนเกยวกบประชาชนชาวบานคลองสน มสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ในดานรวมศกษาคนหาปญหา ดานรวมในการวางแผน รวมในการด าเนนงาน และรวมในการตดตามผล ทกดานอยในระดบมสวนรวมนอย เนองจากปญหาทมผลตอการมสวนรวมของประชาชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของชาวชมชนบานคลองสนสรปเปนประเดนได 5 ประเดน ดงน

DPU

129

การตระหนกถงความสะอาดแหลงทองเทยว การเอาใจใสในการบรการแกนกทองเทยว ความรในการอธบายแหลงทองเทยวตางๆ ความไมแนนอนหรอการฉวยโอกาสในการก าหนดราคาสนคา และบรการตางๆของชาวคลองสน และการเขารวมกลมตางๆ ของสมาคม ชมรมตางๆ ของชาวคลองสนตลอดจนการจดการบรหารสมาคมชมรมใหเจรญกาวหนา เพราะวาระดบการมสวนรวมของคนในชมชนนนมความแตกตางกน เนองจากปจจยหลายๆ อยางในชมชนทท าใหเกดความแตกตาง เชน หนวยงาน หรอการไดรบผลประโยชนของคนทอาศยในชมชนเดยวกนแตอยกนคนละพนท กถอไดวาเปนปจจยในการมสวนรวมของคนในชมชนทองถน

อยางไรกตามงานวจยไดสอดคลองกบแนวคดเกยวกบขนตอนการมสวนรวมของชมชน ของฟอรนารอฟ Fornaroff (1980) ทเสนอวากระบวนการมสวนรวมของชมชน มขนตอนการมสวนรวม ไดแก การวางแผน การตดสนใจในการก าหนดเปาหมาย การตดตามประเมนผล การด าเนนงาน และการมสวนรวมในการรบผลประโยชน และแนวคดของอคน รพพฒน (2547) ไดแบงขนตอนการมสวนรวมออกเปน 4 ขนตอน คอ การก าหนดปญหา และคนหาสาเหตของปญหา ตลอดจนแนวทางแกไข การตดสนใจเลอกแนวทางการพฒนา การวางแผนพฒนา แกไขปญหา การปฏบตงานในกจกรรมการพฒนาตามแผน และการประเมนผลงานกจกรรมการพฒนา เพราะวาแนวคดของนกวชาการหลายทานทไดกลาวถงขนตอนการมสวนรวมของชมชน สามารถน ามาเขยนเปนประเดนหลกๆ ในกรอบแนวความคดเกยวกบการมสวนรวมของชมชนในดานตางๆ ทง 5 ดาน ไดแก 1) ดานการมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา 2) ดานการมสวนรวมในการวางแผน 3) ดานการมสวนรวมในการด าเนนงาน 4) ดานการมสวนรวมในการรบผลประโยชน และ 5) ดานการมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล ทมความสมพนธกนในสวนของการวดระดบการมสวนรวมของคนในชมชนทองถนได

ทงนจงท าใหเขาใจไดวาระดบการมสวนรวมของชมชนนนถอไดวาเปนหวใจส าคญในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ซงถอไดวาเปนขนตอน หรอกระบวนการในการมสวนรวมของชมชน และมผลตอการจดการการแหลงทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคนใหมความย งยน ทงทรพยากรปาชายเลน และสภาพแวดลอมของแหลงทองเทยวใหคงความสมบรณไว เพอทจะสามารถรกษาวถชวตของคนในชมชน และระบบนเวศไดอยางมประสทธภาพ ซงท าใหเปนทสนใจของนกทองเทยวทมความสนใจเฉพาะเลอกมาทองเทยวได

DPU

130

5.6 ขอเสนอแนะ 5.6.1 ขอเสนอแนะจากผลการวจย

1) จากผลการวจย พบวา การมสวนรวมของผน าชมชนและหนวยงานทเกยวของทมตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม สวนใหญไดมแนวคดและการแสดงถงการมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศอยในระดบดอยแลว แตในบางหนวยงานยงขาดความรวมมอกนระหวางหนวยงาน อยางเชน หนวยงานภาครฐ กบหนวยงานเอกชน ซงควรมการตดตอประสานงานกนมากขน ในการเขาไปดแลในแหลงทองเทยวรวมกน ไมไดตางคนตางท า เพราะตางกมเปาหมาย หรอจดมงหมายทเหมอนกนในการดแลทรพยากร ปาชายเลนใหมความอดมสมบรณและย งยน

2) จากผลการวจย พบวา การเปรยบเทยบลกษณะประชากรศาสตรของประชาชนทองถนกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม สวนใหญนนมความแตกตางระหวางลกษณะประชากรศาสตรกบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน ทง 5 ดาน แตกตางกน ซงท าใหเหนไดวาคนในชมชนทองถนนนมระดบการมสวนรวมทแตกตางกน เกยวกบเรองการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงท าใหเหนความส าคญไดวาคนในชมชนต าบล คลองโคนนน มทงคนทมสวนรวมมาก และมสวนรวมนอยในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงมความจ าเปนทจะตองใหหนวยงานทเกยวของนน เขาไปในพนทเพอท าความเขาใจกบคนในทองถน และสรางการมสวนรวมของคนในชมชนเพมขน เพอจะสามารถท าให คนในทองถนนนไดรบผลประโยชนจากการทองเทยวอยางเสมอภาคและยตธรรม

3) จากผลการวจย พบวา การทดสอบความรความเขาใจของประชาชนทองถนเกยวกบ การทองเทยวเชงนเวศ ในภาพรวมนนมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศมาก แตในทางปฏบตมบางสวนทจดกจกรรมบางอยางทขดตอการทองเทยวเชงนเวศ เชน การเกบหอย เปนตน ซงถอไดวาเปนการท าลายธรรมชาต จงท าใหเขาใจไดวามบางสวนยงมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศยงนอยอย จงจ าเปนทจะตองมการใหความรความเขาใจกบคนในทองถนเพมขน ในขอมลเชงลก เกยวกบการจดกจกรรมใหกบนกทองเทยว เพอน าไปสการจดการทไมท าลายสงแวดลอมไดอยางแทจรง

4) จากผลการวจย พบวา ระดบการมสวนรวมของประชาชนทองถนในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม นน ในภาพรวมไดมระดบการมสวนรวมอยในระดบปานกลาง ทงหมด 5 ดาน ทเกยวกบการมสวนรวมของประชาชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ซงจากการไดเขาไปเกบขอมลนน ท าใหทราบไดวาการมสวนรวมใน

DPU

131

การจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศน น จะเปนการมสวนรวมเฉพาะกลม เชน ในกลมของผประกอบการธรกจตางๆ ทมสวนเกยวของโดยตรงกจะมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศมาก แตถาเปนคนในทองถนทวไปทไมไดรบผลประโยชนโดยตรงกจะไมไดมสวนรวมในการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศคลองโคน หรอมกจะเปนการมสวนรวมนอย จงจ าเปนทจะตองสงเสรมหรอสนบสนนใหคนในทองถนทกคนนนมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคนรวมกน เพอทจะสามารถท าใหการทองเทยวเชงนเวศเกดความย งยน และมประสทธภาพ 5.6.2 ขอเสนอแนะส าหรบการศกษาครงตอไป

1) ควรมการศกษาเกยวกบพฤตกรรม แรงจงใจ ของนกทองเทยวทเลอกเดนทางมาทองเทยวทปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม เนองจากจดวาเปนแหลงทองเทยวทเหมาะกบเฉพาะความสนใจพเศษของนกทองเทยว

2) ควรมการศกษาบทบาทและและหนาทของหนวยงานทเกยวของในการสนบสนนการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม เพราะถอวาเปนเรองทมความส าคญมากในการเขาไปดการด าเนนงานของแตละหนวยงานทมความนาสนใจ แตมเปาหมายหรอวตถประสงคเดยวกน ในดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม

3) ควรมการศกษาในสวนของการเปรยบเทยบกบแหลงทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนของทอน เพอน ามาศกษาเกยวกบรปแบบการจดการการทองเทยวเชงนเวศแตละท โดยศกษาความเหมอนและแตกตาง เพอน าไปสการก าหนดวธการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ใหมความย งยน และมประสทธภาพ โดยสามารถน าไปเปนประโยชนในการศกษาของแหลงทองเทยวเชงนเวศอนๆ ตอไป

4) ควรมการศกษาเกยวกบผลกระทบของการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลยคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ทมตอคนในชมชนทองถน เนองจากสามารถน ามาเปนประโยชนในการแกไขปญหา หรอขอบกพรองในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ใหกบคนในชมชนทองถนคลองโคน

5) ควรมการศกษารปแบบและประสทธภาพในการจดการการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม เพราะวาจะไดน าไปเปนประโยชนในการก าหนดรปแบบการทองเทยวเชงนเวศปาชายเลนในทอนๆ ได ใหมความชดเจนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศใหดยงขน

6) ควรศกษาเกยวกบปจจยทมสวนชวยในการจดการการทองเทยวเชงนเวศใหมประสทธภาพ เพอทจะสามารถน าไปเปนกรณศกษาตวอยางของชมชนอนๆ ได

DPU

บรรณานกรม

DPU

133

บรรณานกรม

ภาษาไทย

หนงสอ กรมการพฒนาชมชน. (2526). คมอการปฏบตงานพฒนาชมชนส าหรบนกพฒนากร. กรงเทพฯ:

กรมการพฒนาชมชน กระทรวงมหาดไทย. การทองเทยวแหงประเทศไทย. (2538). นโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ

(ECOTOURISM) ป พ.ศ.2538-2539. กรงเทพฯ: การทองเทยวแหงประเทศไทย. ________________________. (2544). ความรทวไปเกยวกบโฮมสเตย. กรงเทพฯ: การทองเทยว

แหงประเทศ. ________________________. (2544). แผนปฏบตการการทองเทยวเชงนเวศแหงชาต. กรงเทพฯ:

กองอนรกษ การทองเทยวแหงประเทศไทย. ________________________. (2545). การทองเทยวเชงนเวศในพนทธรรมชาต. กรงเทพฯ: การ

ทองเทยวแหงประเทศไทย. ________________________. (2545). คมอแนวทางการจดการทพกสมผสวฒนธรรมชนบท.

กรงเทพฯ : การทองเทยวแหงประเทศไทย. การประชาสงเคราะห. (2539). นโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงอนรกษ. กรงเทพฯ:

การประชาสงเคราะห. กองอนรกษ การทองเทยวแหงประเทศไทย. (2545). เอกสารการประชมเชงปฏบตการดาน

การทองเทยวเชงนเวศ ภายใตโครงการสงเสรม และพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ. กรงเทพฯ: กองอนรกษ การทองเทยวแหงประเทศไทย.

ดรรชน เอมพนธ. (2550). การพฒนาการทองเทยวโดยชมชน และการจดกจกรรมโฮมสเตย. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

นศา ชชกล. (2550). อตสาหกรรมทองเทยว. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. บญเลศ จตต งวฒนา. (2542). การวางแผนพฒนาการทองเทยวแบบยงยน. เชยงใหม: คณะ

มนษยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม. บญเลศ จตต งวฒนา. (2548). การพฒนาการทองเทยวแบบยงยน. กรงเทพฯ: ศนยวชาการ

การทองเทยวแหงประเทศไทย.

DPU

134

บญเลศ จตตงวฒนา. (2548). อตสาหกรรมการทองเทยว. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. ประชด สกณะพฒน และคณะ. (2554). การทองเทยวเชงนเวศ. กรงเทพฯ: แสงดาว. ประยร ศรประสาธน. (2542). รายงานการวจย เรอง ปจจยทสงผลตอการมสวนรวม ในการ

ด าเนนงานของคณะกรรมการการศกษาประจ าโรงเรยนประถมศกษา. ปทมธาน:มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ไพฑรย พงศะบตร และวลาสวงศ พงศะบตร. (2542). คมอการอบรมมคคเทศก. กรงเทพฯ: ศนยการศกษาตอเนองแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ไพรตน เตชะรนทร. (2527). กลวธและแนวทางการสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในงานพฒนาชมชนในการมสวนรวมในการพฒนา. กรงเทพฯ: ศกดโสภาการพมพ.

ราชบณฑตยสถาน. (2546). พจนานกรม ฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบคพบลเคชนส.

วรรณพร วณชชานกร และคณะ. (2541). แนวทางการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศในประเทศไทย. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏสวนดสต.

วรรณพร วณชชานกร และราชภฏสวนดสต. (2540) . การทองเทยวเชงอนรกษ: ECOTOURISM. กรงเทพฯ: ทรรปณศลป.

วรรณา วงศวานช. (2539). ภมศาสตรการทองเทยว. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร ทาพระจนทร.

วรช วรชนภาวรรณ. (2547). การบรหารและจดการเทศบาลในยคปฏรปการเมอง. กรงเทพฯ: โฟรเฟซ.

วนรกษ มงมณนาคน. (2531). การพฒนาชนบทไทย. กรงเทพฯ: โรงพมพมหาวทยาลยธรรมศาสตร. ศนยวจยปาไม. (2538). โครงการศกษาการทองเทยวเพอรกษาระบบนเวศ : กรณภาคใต. กรงเทพฯ :

มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตไทย. (2542). รายงานขนสดทายการด าเนนการ

เพอก าหนดนโยบายการทองเทยวเชงนเวศ. กรงเทพฯ: วทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาตไทย.

สนท อกษรแกว. (2541). นเวศวทยาปาชายเลน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. สมพทธ ธระเจน. (2540). อตสาหกรรมการทองเทยว. กรงเทพฯ: สถาบนราชภฏนครศรธรรมราช. ส านกงานการทองเทยว กระทรวงการทองเทยวและกฬา. (2546). เอกสารชดฝกอบรมทางไกล

หลกสตร การจดการการทองเทยวชมชนอยางยงยน . กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทย ธรรมาธราช.

DPU

135

ส านกงานพฒนาการทองเทยว. (2546).เอกสารชดฝกอบรมทางไกลหลกสตรการจดการการทองเทยวชมชนอยางยงยน. กรงเทพฯ: ส านกงานพฒนาการทองเทยว.

อคน รพพฒน. (2547). การมสวนรวมของประชาชนในงานพฒนา. กรงเทพฯ: ศนยการศกษานโยบายสาธารณสข.

อดม เชยกวงศ และคณะ. (2548). การทองเทยวเชงนเวศ. กรงเทพฯ: แสงดาว. อดร วงษทบทม และสภาวณ ทรงพรวาณชย. (2546). การทองเทยวโดยชมชน แนวคดและ

ประสบการณพนทภาคเหนอ. เชยงใหม: ส านกงานกองทนสนบสนนการวจย. อภญญา กงสนารกษ. (2544). รปแบบการบรหารแบบมสวนรวมในองคกรทมประสทธผลระดบ

คณะของสถาบนอดมศกษา. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย. อศรฏฐ รนไธสง และคณะ. (2552). รายงานการวจย เรอง รปแบบการสงเสรมการทองเทยวเชง

อนรกษของชมชนเมองเกา อ าเภอเมอง จงหวดสงขลา. สงขลา: มหาวทยาลยทกษณ วทยาเขตสงขลา.

บทความ

ชสทธ ชชาต. (2538). องคประกอบพนฐานดานการทองเทยว. จลสารการทองเทยว, 14(4), น.

39-44. ภราเดช พยฆวเชยร. (2539, เมษายน - มถนายน). พฒนาทองเทยวไทยในทศทางทยงยน. จลสารการ

ทองเทยว, 15(2), น. 4-7. เสร วงสไพจตร. (2530). ความรทวไปเกยวกบการทองเทยวและปทองเทยวไทย. จลสาร

การทองเทยว, 6(1), น. 7. ศรนย เลศรกษมงคล. (2540, มกราคม - มนาคม). การทองเทยวทยงยนสการพฒนาทยงยน. จลสาร

การทองเทยว, 16(1), น. 12-15. อษาวด พลพพฒน. (2545, ตลาคม- ธนวาคม). การทองเทยวแบบยงยน : กรณศกษาการทองเทยว

เชงนเวศโดยชมชนในประเทศไทย. จลสารการทองเทยว, 21(4), น. 38-48.

DPU

136

วทยานพนธ

กฤษณ โคตรสมบต. (2553). การประเมนศกยภาพการทองเทยวเชงนเวศ : กรณศกษาแหลงทองเทยวในเขตแกงสามพนโบก อ าเภอโพธไทร จงหวดอบลราชธาน (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). อบลราชธาน: มหาวทยาลยราชภฎอบลราชธาน.

ปยวรรณ คงประเสรฐ. (2552). การทองเทยวเชงนเวศแบบบรณการเพอการวางแผนพฒนาการทองเทยวอยางยงยนทเกาะพะงน จงหวดสราษฎรธาน (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.

ภาณ วรมตร. (2549). การมสวนรวมของประชาชนในการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ: กรณศกษา อ าเภอเกาะสมย จงหวดสราษฎรธาน (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). สราษฎรธาน: มหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน.

รตนวด จลพนธ. (2547). การมสวนรวมในการจดการการทองเทยวเชงนเวศของประชาชนในทองถน กรณศกษา เกาะลาน จงหวดชลบร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยมหดล.

วทตา งามปญจะ. (2546). การพฒนาพนทชายฝงทะเลเขตบางขนเทยนเพอการทองเทยวเชงนเวศ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต) กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฎธนบร.

วระศกด กราปญจะ. (2554). รปแบบการจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนทปาชมชนอาวทาเลนบานทาพร ต าบลเขาทอง อ าเภอเมอง จงหวดกระบ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช.

ศลษา หมดลง. (2549). การมสวนรวมของประชาชนในการจดการทองเทยวเชงนเวศ กรณศกษาชมชนบานคลองสน กงอ าเภอเกาะชาง จงหวดตราด (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

สกญญา มารศร. (2543). การมสวนรวมของประชาชนในการอนรกษปาชายเลน : ศกษาเฉพาะกรณ หม ท 10 บานสามคค ต าบลบางขนไทร อ าเภอบานแหลม จงหวดเพชรบร (วทยานพนธ ปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สรศกด วรภคบญญา. (2547). ปจจยทมความสมพนธกบการมสวนรวมของประชาชนใน การอนรกษปาชายเลนในเขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

DPU

137

อารลลน รวทอง (2550). การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศบรเวณตลาดน า บางน าผง ต าบลบางน าผง อ าเภอพระประแดง จงหวดสมทรปราการ (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยราชภฎธนบร.

อ านาจ รกษาพล. (2549). การประเมนประสทธภาพและประสทธผลการจดการทองเทยวเชงนเวศ โดยชมชนเกาะยาวนอย ต าบลเกาะยาวนอย อ าเภอเกาะยาวนอย จงหวดพงงา (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

สารสนเทศจากสออเลกทรอนกส

กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง. (2555). พชในปาชายเลน. สบคนเมอ 5 มกราคม 2556, จาก

http://www.dmcr.go.th/marinecenter/mangrove-lesson3.php.

กรมปาไม. ( 2548 ) . การทอง เ ท ยว เ ช งอน รก ษ . สบคน เ มอ 25 ธนวาคม 2555 , จาก

http://www.forest.go.th/WEFCOM /Part2TAT.html.

กลมงานขอมลสารสนเทศและการสอสาร ส านกงานจงหวดสมทรสงคราม. (2552). ยทธศาสตรการ

พฒนาจงหวดสมทรสงคราม ป 2553-2556. สบคนเมอ 11 ธนวาคม 2556, จาก

www.samutsongkhram.go.th/2011V2/data/vision_new53.doc.

การจดการองคความ ร กรมทรพยากรทางทะ เลและชาย ฝง . ( 2552 ) . ความ ร พนฐาน

เ ร อ ง ท ว ไ ป เ ก ย ว ก บ ป า ช า ย เ ล น . ส บ ค น เ ม อ 5 ม ก ร า ค ม 2 5 5 6 , จ า ก

http://www.km.dmcr.go.th/index.php.

ทเทยวไทย. (2553). ขอมลทวไปของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม. สบคนเมอ

14 ธนวาคม 2555, จาก http://www.teeteawthai.com.

ศนยกจกรรมเพอธรรมชาตและสงแวดลอม. (2555). แผนทการเดนทางปาชายเลนคลองโคน

จงหวดสมทรสงคราม . สบคน เ มอ 27 กมภาพนธ 2556 , จาก http://www.enac-

club.com/pic/details/location/locations-khongkhon.htm.

สายสนย สงหทศน. (2555). การทองเทยวเชงอนรกษ. สบคนเมอ 20 พฤษภาคม 2556, จาก http://www.highlightthailand.com.

สารานกรมไทยส าหรบเยาวชน. (2554). การทองเทยวเชงนเวศ. สบคนเมอ 26 ธนวาคม 2555, จากhttp://kanchanapisek.or.th/kp6/BOOK27/chapter3/t27-3-l1.html.

DPU

138

เสร เวชบษกร. (2538). สวนนนทนาการและสอความหมาย ส านกอทยานแหงชาต กรมอทยานแ ห ง ช า ต ส ต ว ป า แ ล ะ พ น ธ พ ช . ส บ ค น เ ม อ 2 6 ธ น ว า ค ม 2 5 5 5 , จ า กhttp://www.dnp.go.th/npo/html/Tour/Eco_Tour.html.

ส านกงานปลดกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม. (2553). ความสามารถในการรองรบ

(carrying capacity). สบคนเมอ 6 ธนวาคม 2555, จาก http://km.reo15.net.

สฤษฎ แสงอรญ. (2548). การทองเทยวเชงอนรกษหรอเชงนเวศ (Ecotourism). สบคนเมอ

18 ธนวาคม 2555, จาก http://www.dnp.go.th/NPO/html/Tour/Eco_Tour.html.

หนงสอพมพไทยโพสต. (2553). 7 Greens Concept ไมรจก ไมอนเทรนด. สบคนเมอ 14 ธนวาคม

2555, จาก http://www.thaipost.net.

องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน. (2555). แผนพฒนา 3 ป พ.ศ.2555-2557. สบคนเมอ

10 มนาคม 2556, จาก http://klongkone.go.th/page_p3y.html

ภาษาตางประเทศ

BOOKS

Boo, Elizabeth. (1991). Planning for ecotourism Park. 2(3), pp. 4-8. Cohen, J.M. and Uphoff. (1981). N.T. Rural Development Participation: Concept and Measures

for Project Design Implementation and Evaluation. Rural Development Committee Center for International Studies. Cornell University.

Commonwonwealth Department of Tourism. (1993). Tourism Australia Passport to growth, A National Tourism Strategy (Implementation Progress Report Number 1). Canberra, Australia: Commonwealth of Australia. p. 47.

Fornaroff. (1980). A. Community involvement in Health System for Primary Health Care. Geneva: World Health Organization.

Foster, Douglas. (1985). Travel and tourism management. London: Macmillan. Gardner, T. and McArthur S. (1994). Guided Nature Based Tourism in Tasmania Forests; Trends constraints and implications. Tasmania: Foresty Tasmania. p. 81.

DPU

http://www.dnp.go.th/NPO/html/Tour/Eco_Tour.html

139

Hector Ceballos-Lascurain. (1991). Tourism, ecotourism and protected areas Park. 2(3), pp. 31-35.

Koufman. (1949). H.F. Participation Organized Activities in Selected Kentucky Localities. Agricultural Experiment Station Bulletins.

Oakley. (1984). P. Approaches To Participation in Rural Development. Geneva: International Office.

United Nation. (1981). Department of International Economic and Social Affair. Popular Participation as a Strategy for Promoting Community Level Action and Nation Development. Report of the Meeting for The Adhoc Group of Expert. New York: United Nation.

William W. Reeder. (1974). Some Aspects of the Informal Social Participation of Farm Families

in New York State. Cornell University. (Unpublished Ph.D.Dissertation).

ARTICLE

Ruschman. D. (1992, March). Ecological tourism in Brazil. Tourism Management. 13 pp. 125-128.

ELECTRONIC SOURCE

The International Ecotourism Society. (1990). What is Ecotourism?. Retrieved January 12, 2012,

from: http://www.ecotourism.org/what-is-ecotourism.

DPU

ภาคผนวก

DPU

ภาคผนวก ก ภาพทเกยวของกบปาชายเลนคลองโคน

DPU

142

ภาพท 1 จดขนเรอหางยาววดคลองโคน เพอเขาไปชมปาชายเลนคลองโคน

ภาพท 2 จดขนเรอหางยาวศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน เพอเขาไปชมปาชายเลนคลองโคน

DPU

143

ภาพท 3 บรเวณภายในศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน

ภาพท 4 บรรยากาศชมชนปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

144

ภาพท 5 บรรยากาศปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

ภาพท 6 โฮมกระเตง ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

145

ภาพท 7 รปภาพการประชาสมพนธ ปาชายเลนคลองโคน

ภาพท 8 พนทปลกปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

146

ภาพท 9 ลานกจกรรมใหความรศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน

ภาพท 10 ชาวบานถบกระดานเลนเกบหอย ปาชายเลนคลองโคน

DPU

ภาคผนวก ข ประเดนค าถามการสมภาษณแบบเจาะลก

DPU

148

ประเดนค าถามการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) เพอเกบขอมลเชงคณภาพ

เรอง การมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

1. องคการบรหารสวนต าบลคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ การจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการ

การทองเทยวเชงนเวศ การจดการดานแหลงทองเทยวและบรรยากาศ การจดการดานสงอ านวยความสะดวก การจดการดานการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ การจดการดานการประชาสมพนธ ขอเสนอแนะ และความคดเหน หรอสงทตองการเพมเตม ของผถกสมภาษณ เกยวกบ

ภาพรวมของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 2. ผน าชมชนทองถนคลองโคน ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ การจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการ


ภาพรวมของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

DPU

149

3. ศนยอนรกษปาชายเลนคลองโคน ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ การจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการ


ภาพรวมของปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม 4. สถานพฒนาทรพยากรปาชายเลน ผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ การจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการ



DPU

150

5. ผประกอบการโฮมสเตย และรสอรท ความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ การจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยว การไดรบผลประโยชนจากการจดการแหลงทองเทยว การมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมาย การด าเนนงาน การจดการ



DPU

ภาคผนวก ค แนวค าถามการสมภาษณแบบเจาะลก

DPU

152

แนวค าถามการสมภาษณแบบเจาะลก (In-Depth Interview) เพอเกบขอมลเชงคณภาพ


ขอท 1 ทานคดวาการทองเทยวเชงนเวศหมายถงอะไร .............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 2 ทานมความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 3 ทานมการจดกจกรรมในการจดการแหลงทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองอยางไรบาง

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 4 ทานไดมสวนรวมในการบ ารงรกษา และปรบปรงแกไข แหลงทองเทยวหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 5 ทานไดรบผลประโยชนจากแหลงทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคนหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

DPU

153

ขอท 6 ทานไดมสวนรวมในการวางแผน ตดสนใจ ก าหนดเปาหมายการด าเนนงาน การจดการการ

ทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคนหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 7 ทานไดมสวนรวมในการจดการดานแหลงทองเทยวและบรรยากาศหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 8 ทานไดมสวนรวมการจดการดานสงอ านวยความสะดวกหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 9 ทานไดมสวนรวมในการจดการดานแหลงทองเทยวเชงนเวศหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 10 ทานไดมสวนรวมในการจดการดานการประชาสมพนธหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

ขอท 11 ทานมขอเสนอแนะ และความคดเหน หรอสงทตองการเพมเตม เกยวกบภาพรวมของปา

ชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงครามหรอไมอยางไร

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

.............................................................................................................................................................

DPU

ภาคผนวก ง แบบสอบถาม

DPU

155

แบบสอบถาม


=====================================================================

ค าชแจง

แบบสอบถามนเปนการหาขอมล โดยมวตถประสงค เพอศกษาความรความเขาใจ และ

ระดบการมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวด

สมทรสงคราม ซงจากขอมลดงกลาวสามารถน ามาเปนประโยชนในการสามารถสงเสรม และเปน

แนวทางในการพฒนาการมสวนรวมของชมชนทองถนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศไดอยาง

มประสทธภาพได โดยการวจยนเปนสวนหนงของการศกษาคนควาตามหลกสตรปรญญา

ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการการทองเทยว มหาวทยาลยธรกจบณฑตย จงเรยนมาเพอ

ขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม และขอขอบพระคณมา ณ โอกาสน

แบบสอบถามฉบบนแบงออกเปน 4 สวน ดงน

สวนท 1 ขอมลสวนบคคลของคนในชมชนทองถน ต าบลคลองโคน อ าเภอเมอง จงหวด

สมทรสงคราม

สวนท 2 ความรความเขาใจเ กยวกบการจดการการทองเ ทยวเชงนเวศ ปาชายเลน

คลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

สวนท 3 การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลน

คลองโคน จงหวดสมทรสงคราม

สวนท 4 ขอเสนอแนะ และความคดเหนของคนในชมชนทองถน


(ผวจย)

ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาการจดการการทองเทยว

มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

แบบสอบถามเลขท...............................

วนทเกบแบบสอบถาม...............................

DPU

156

สวนท 1 : ขอมลสวนบคคลของคนในชมชนทองถนคลองโคน

ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ในชองวาง ทตรงกบความเปนจรงมากทสด

1. เพศ

1) ชาย 2) หญง 2. อาย

1) 15 - 25 ป 2) 26 - 35 ป

3) 36 - 45 ป 4) 46 ปขนไป 3. ระดบการศกษา

1) ประถมศกษา 2) มธยมศกษา

3) อนปรญญา ปวช.ปวส.หรอเทยบเทา 4) ปรญญาตร

5) สงกวาปรญญาตร 4. อาชพ

1) นกเรยน นกศกษา 2) รบราชการ

3) พนกงานบรษทเอกชน 4) ประกอบธรกจสวนตว

5) เกษตรกร 6) รบจาง

7) อนๆ โปรดระบ.................................... 5. รายไดตอเดอน

1) ไมเกน 10,000 บาท 2) ตงแต 10,001 – 20,000 บาท

3) ตงแต 20,001 – 30,000 บาท 4) สงกวา 30,001 บาท 6. ทานอาศยอยในพนทต าบลคลองโคนเปนเวลานานเทาใด

1) ไมเกน 5 ป 2) 6 - 10 ป

3) 11 - 15 ป 4) 16 - 20 ป

5) 21 ปขนไป

DPU

157

สวนท 2 : ความรความเขาใจเกยวกบการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ในชองทตรงกบความรความเขาใจของทานมากทสด

รายการ ถก ผด

1. ค าวา “การทองเทยวเชงนเวศ” คอ การทองเทยวทมความรบผดชอบตอแหลงทองเทยวทางธรรมชาต

2. หลกการของการทองเทยวเชงนเวศ คอ จะตองหลกเลยงการสรางผลกระทบทางดานลบตอสภาพแวดลอมทางธรรมชาต

3. การทองเทยวเชงนเวศชวยสรางงาน สรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนปาชายเลนคลองโคน

4. การทองเทยวเชงนเวศไมจ าเปนตองมการบรหารจดการพนทใหม ความยงยน

5. เมอเกดการทองเทยวเชงนเวศขน ท าใหทรพยากรธรรมชาตในชมชนไมมความอดมสมบรณ

6. คนในชมชนทองถนมหนาทรบผดชอบในการดแลแหลงทองเทยว ปาชายเลนคลองโคน

7. ผลประโยชนทคนในทองถนไดรบ คอ ชวยสรางรายไดใหกบคนในชมชนทองถนเพยงอยางเดยว

8. การทองเทยวเชงนเวศเปนความรบผดชอบของหนวยงานภาครฐเพยงฝายเดยว

9. การทองเทยวเชงนเวศจะเนนการใชผลตภณฑและบรการของทองถนเปนส าคญ

10. การทองเทยวเชงนเวศท าใหวถชวตของคนในทองถนเปลยนไปจากความเปนอยเดม

11. จดเดนของปาชายเลนคลองโคน คอ เปนแหลงทองเทยวทางธรรมชาตและวถชวตของคนในทองถน

12. กจกรรมทเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศ คอ การปลกปาชายเลน การศกษาธรรมชาต และวฒนธรรมทองถน

13. การใหขอมลกบนกทองเทยว ถอวาเปนสงส าคญของการทองเทยว เชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน

14. ลกษณะเดนของการทองเทยวเชงนเวศ จะเนนการพฒนาสงอ านวยความสะดวกเปนส าคญ (ทพก ทจอดรถ รานอาหาร)

15. การจดการการทองเทยวเชงนเวศทย งยน คอ การอนรกษทรพยากรธรรมชาต การจดการสงแวดลอม และการมสวนรวมของชมชน

DPU

158

สวนท 3 : การมสวนรวมของชมชนในการจดการการทองเทยวเชงนเวศ ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม ค าชแจง : โปรดท าเครองหมาย ในชองทตรงกบระดบการมสวนรวมของทานมากทสด

รายการ มากทสด

(5)

มาก

(4)

ปานกลาง

(3)

นอย

(2)

นอยทสด

(1)

1. การมสวนรวมในการคนหาปญหาและสาเหตของปญหา

1.1 ทานไดมสวนรวมในการคนหาปญหาในพนททองเทยวปาชายเลนคลองโคน (ปญหาดานขยะ ปญหาดานสงแวดลอมเสอมโทรม ฯลฯ)

1.2 ทานไดมสวนรวมในการคนหาสาเหตของปญหาทเกดขน (การสนบสนนจากภาครฐ การรวมมอของคนในชมชนฯลฯ)

1.3 ทานไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบปญหาทพบในพนททองเทยว

1.4 ทานไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการกบปญหาทพบในแหลงทองเทยว

1.5 ทานไดมสวนรวมแสดงความคดเหนเกยวกบปญหาทพบในแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน

2. การมสวนรวมในการวางแผน

2.1 ทานไดมสวนรวมในการวางแผนการจดการทรพยากร ธรรมชาตในพนท

2.2 ทานไดมสวนรวมในการประชมเกยวกบการวางแผน การจดการการทองเทยวเชงนเวศ

2.3 ทานไดมสวนรวมในการก าหนดวธการจดการการทองเทยวเชงนเวศในพนท

2.4 ทานไดมสวนรวมในการเสนอแนวทางในการจดการ การทองเทยวเชงนเวศใหมประสทธภาพ

2.5 ทานไดมสวนรวมในการตดสนใจในการวางแผนการจดการ การทองเทยวเชงนเวศมาใชในพนท

DPU

159


(5)

มาก

(4)


(3)

นอย

(2)

นอยทสด

(1)

3. การมสวนรวมในการด าเนนงาน

3.1 ทานไดมสวนรวมในการด าเนนงานตามแผนงานทวางไว

3.2 ทานไดมสวนรวมในการจดกจกรรมเกยวกบการทองเทยวเชงนเวศใหกบนกทองเทยว

3.3 ทานไดมสวนรวมในการจดท าสอประชาสมพนธตางๆ ทเกยวของกบการทองเทยว

3.4 ทานไดมสวนรวมในการดแลพนททองเทยวปาชายเลน คลองโคนใหมความย งยน

3.5 ทานไดมสวนรวมในการใหขอมลกบนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยว

4. การมสวนรวมในการรบผลประโยชน

4.1 ทานไดรบผลประโยชนจากนกทองเทยวทเดนทางมาทองเทยวปาชายเลนคลองโคน

4.2 ทานไดใชประโยชนจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน

4.3 ทานไดรบผลประโยชนจากการด าเนนงานตามแผนการพฒนาแหลงทองเทยว

4.4 ทานไดมอาชพหลก หรออาชพเสรมจากแหลงทองเทยว ปาชายเลนคลองโคน

4.5 ทานไดรบรายไดจากแหลงทองเทยวปาชายเลนคลองโคน

5. การมสวนรวมในการตดตามและประเมนผล

5.1 ทานไดมสวนรวมตดตามการด าเนนงานตามแผน การพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

5.2 ทานไดมสวนรวมประเมนผลจากการด าเนนงานตามแผนการพฒนาการทองเทยวเชงนเวศ

5.3 ทานไดมสวนรวมในการอนรกษทรพยากรธรรมชาต ปาชายเลนใหมความย งยน

DPU

160

ถาทานมโอกาสไดเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหนเกยวกบการจดการ

การทองเทยวเชงนเวศใน “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” ทานตองการจะเขารวมหรอไม

1) เขารวม 2) ไมเขารวม 3) ไมแนใจ

สวนท 4 : ขอเสนอแนะอนๆ ทานมขอเสนอแนะหรอความคดเหนอยางไร เกยวกบการมสวนรวมในการจดการ

การทองเทยวเชงนเวศ “ปาชายเลนคลองโคน จงหวดสมทรสงคราม” ............................................................................................................................................................. ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ขอบพระคณทกรณาตอบแบบสอบถาม


(5)

มาก

(4)


(3)

นอย

(2)

นอยทสด

(1)

5.4 ทานไดมสวนรวมในการดแลรกษาความสะอาดของ แหลงทองเทยวอยเสมอ

5.5 ทานไดมสวนรวมในการสรปผลการด าเนนงานตามแผนการพฒนาทวางไว

DPU

161

ประวตผเขยน

ชอ-นามสกล นางสาวอรวรรณ เกดจนทร

ประวตการศกษา

ป 2554 ปรญญาตร (เกยรตนยมอนดบ 1) คณะศลปศาสตรและวทยาศาสตร สาขาการทองเทยวและการโรงแรม มหาวทยาลยธรกจบณฑตย

ต าแหนงและสถานทท างาน ป 2555 - 2556

อาจารยแผนกการโรงแรมและการทองเทยว

วทยาลยเทคโนโลยสยามบรหารธรกจ นนทบร

ป 2556 - ปจจบน

เจาหนาทแผนงานและประเมนผล

สมาคมวางแผนครอบครวแหงประเทศไทย

ในพระราชปถมภสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน

DPU

Documents

DPUlibdoc.dpu.ac.th/thesis/152830.pdfและอาช พ ม ระด บการม ส วนร วมแตกต างก น 4) ด านการร บผลประโยชน