คู่มือ - acfs.go.th · คู่มือ. 2 ¡ÒÃ»¯ÔºÑµÔ·Ò§¡ÒÃà¡ÉµÃ·Õè´ÕÊíÒËÃÑº¾×ªÍÒËÒÃ ค ำน ำ คู่มือ “การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีส

1การปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร

มาตรฐานสนคาเกษตร

การปฏบตทางการเกษตร

ทดส�าหรบพชอาหาร

คมอ

2 การปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร

ค�ำน�ำ

คมอ “การปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร” เลมน

เปนเอกสารซงจดท�าขนเพอใหผทเกยวของทกภาคสวนไดใชเปนแนวทาง

ในการผลตพชอาหาร ตามขอก�าหนดของมาตรฐานสนคาเกษตร มกษ.

9001-2556 เรอง การปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร (Good

Agricultural Practices for Food Crop : GAP) พรอมภาพประกอบ

เพอสรางความเขาใจในเนอหามากขน

เนอหาในคมอประกอบดวย รายการและขอก�าหนดการปฏบต

ทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร มจ�านวนทงสน 8 รายการ 116

ขอก�าหนด โดยแบงระดบของขอก�าหนดตามหลกเกณฑการรบรอง

ตามมาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร เปน

3 ระดบ คอ ขอก�าหนดหลก (major requirements) จ�านวน 23 ขอ

ขอก�าหนดรอง (minor requirements) จ�านวน 41 ขอ และ ขอแนะน�า

(recommendations) จ�านวน 52 ขอ และมเกณฑตดสนในการรบรอง

ผลการตรวจประเมนวาการปฏบตเปนไปตามขอก�าหนดของมาตรฐาน

สนคาเกษตร คอ ตองเปนไปตามขอก�าหนดหลกทกขอ (100%) และตอง

เปนไปตามขอก�าหนดรองไมนอยกวา 60% ของขอก�าหนดรองทงหมด

กองสงเสรมมาตรฐาน ส�านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและ

อาหารแหงชาต (มกอช.) หวงเปนอยางยงวาคมอเลมนจะเปนประโยชน

ตอผทสนใจ สามารถใชเปนแนวทางในการปฏบตเพอผลตพชอาหาร ตาม

มาตรฐาน GAP ไดอยางถกตอง เพอใหผลตผลมความปลอดภยและเปน

ทยอมรบของผบรโภคอยางกวางขวางตอไป

กองสงเสรมมาตรฐาน (กสม.)

ส�านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต (มกอช.)

มถนายน 2561


สำรบญ

มำตรฐำนสนคำเกษตร

กำรปฏบตทำงกำรเกษตรทดส�ำหรบพชอำหำร

ขอบขำย

นยำม

ขอก�ำหนด

น�ำ

พนทปลก

วตถอนตรำยทำงกำรเกษตร

กำรจดกำรคณภำพในกระบวนกำรผลตกอนกำรเกบเกยว

กำรเกบเกยวและกำรปฏบตหลงกำรเกบเกยว

กำรพกผลตผล กำรขนยำยในแปลงปลกและเกบรกษำ

สขลกษณะสวนบคคล

บนทกขอมลและกำรตำมสอบ

ภำคผนวก- เกณฑกำรรบรองตำมมำตรฐำนกำรปฏบตทำงกำรเกษตร

ทดส�ำหรบพชอำหำร

- ชอสำมญสำรเคมซงเปนวตถอนตรำยทำงกำรเกษตร

ทหำมมใหมกำรผลต กำรน�ำเขำ กำรสงออก หรอกำรมไว

ในครอบครอง (วอ.4)

- เอกสำรเกยวกบทดน เพอประกอบกำรขอรบรอง

มำตรฐำนระบบกำรผลต GAP และ Organic

4

4

6

6

912

16

21

23

25

27

30

33

37


มาตรฐานสนคาเกษตร

การปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร

1. ขอบขำย

มาตรฐานสนคาเกษตรน ครอบคลมขอก�าหนดการปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบ

การผลตพชเพอเกบเกยวผลตผลส�าหรบใชเปนอาหาร เชน พชผก ไมผล พชไร พชเครองเทศ

พชสมนไพร ทกขนตอนของการผลตในระดบฟารมและการจดการหลงการเกบเกยว

ซงมการบรรจ และ/หรอรวบรวมผลตผลเพอจ�าหนาย โดยมวตถประสงคเพอใหไดผลตผล

ทปลอดภย มคณภาพเหมาะสมในการบรโภค โดยค�านงถงสงแวดลอม และสขภาพ

ความปลอดภยและสวสดภาพของผปฏบตงาน

2. นยำม

ความหมายของค�าทใชในมาตรฐานสนคาเกษตรน มดงตอไปน

2.1 วตถหรอสงทเปนอนตราย (hazardous substances) หมายถง วตถ

หรอสงอนใด ไมวาจะเปนเคมภณฑ เชอจลนทรย สารพษจากจลนทรย ทอาจท�าใหเกด

อนตรายแกบคคล สตว พช ทรพยสน หรอสงแวดลอม

2.2 วตถอนตรายทางการเกษตร (pesticides) หมายถง วตถอนตรายทใชในทาง

เกษตรตามประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง บญชรายชอวตถอนตรายทออกตาม

ความในพระราชบญญตวตถอนตรายพ.ศ. 2535 และฉบบแกไขเพมเตม ซงกรมวชาการ

เกษตรเปนผรบผดชอบ

2.3 สารพษตกคาง (pesticides residue) หมายถง สารตกคางใดในสนคาทเกด

จากการใชวตถอนตรายทางการเกษตร และใหหมายความรวมถงกลมอนพนธของ

วตถอนตรายทางการเกษตรนน ไดแก สารทเกดจากกระบวนการเปลยนแปลง


(conversion) สารทเกดจากกระบวนการสรางและสลาย (metabolites) สารท

เกดจากการท�าปฏกรยา (reaction) หรอสงปลอมปนในวตถอนตรายทางการเกษตร

ทมความเปนพษ

2.4 ศตรพช (pests) หมายถง สงมชวตซงเปนอนตรายแกพชทอาจกอใหเกดความ

เสยหาย ไดแก โรคพชแมลง สตว และวชพช

2.5 ปย (fertilizers) หมายถง สารอนทรย อนทรยสงเคราะห อนนทรย หรอ

จลนทรย ไมวาจะเกดขนโดยธรรมชาตหรอท�าขนกตาม ส�าหรบใชเปนธาตอาหารพชได

ไมวาโดยวธใด หรอท�าใหเกดการเปลยนแปลงทางเคม กายภาพ หรอชวภาพในดน เพอ

บ�ารงความเตบโตแกพช

2.6 สขลกษณะ (hygiene) หมายถง สภาวะและมาตรการตางๆ ทจ�าเปนทจะ

ท�าใหมนใจในความปลอดภยของสนคาเกษตรในทกขนตอนการผลตและเหมาะสมตอ

การบรโภค

2.7 การตามสอบ (traceability) หมายถง ความสามารถในการตดตามทมาทไป

ของสนคาเกษตรผานขนตอนหนงหรอหลายขนตอนทด�าเนนการในระดบฟารม


3. ขอก�ำหนด

ขอก�าหนดการปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหารมดงน

1. น�า

(1) น�าทใชในแปลงปลก

1.1 น�าทใชในกระบวนการผลตตองมาจากแหลงน�าทไมมสภาพแวดลอมซงกอ

ใหเกดการปนเปอนวตถหรอสงทเปนอนตรายตอผลตผล

กรณทแหลงน�ามสภาพแวดลอมทเสยงตอการปนเปอนจากวตถหรอสงท

เปนอนตราย ใหวเคราะหน�าโดยสงหอง

ปฏบตการของทางราชการหรอหองปฏบต

การทไดรบการรบรองระบบคณภาพเพอ

วเคราะหการปนเปอนจากวตถหรอสงท

เปนอนตราย และเกบผลการวเคราะหน�า

ไวเปนหลกฐาน


1.2 ไมใชน�าเสยจากโรงงาน

อตสาหกรรมหรอกจกรรมอนๆ เชน แหลง

ชมชน โรงพยาบาล ทกอใหเกดการปนเปอน

วตถหรอสงทเปนอนตราย กรณจ�าเปนตอง

ใช ตองมหลกฐานหรอขอพสจนทชดเจนวา

น�านนไดผานการบ�าบดน�าเสยมาแลว และ

สามารถน�ามาใชในกระบวนการผลตได

1.3 เกบตวอยางน�าอยางนอย 1

ครงในระยะเรมจดระบบการผลต และใน

ชวงเวลาทมสภาพแวดลอมเสยงตอการน�า

ไปใชในการผลต สงหองปฏบตการของ

ทางราชการหรอหองปฏบตการทไดรบ

การรบรองระบบคณภาพ เพอวเคราะห

การปนเปอนจากวตถหรอสงทเปนอนตราย

และเกบใบแจงผลการวเคราะหน�าไวเปน

หลกฐาน

1.4 น�าส�าหรบละลายปยและ

วตถอนตรายทางการเกษตร ตองมคณภาพ

ทไมท�าใหประสทธภาพในการละลายปย

และวตถอนตรายทางการเกษตรลดลง

1.5 มวธการใหน�าทเหมาะสม

กบความตองการของพช และความชน

ของดน

1.6 มวธการใหน�าทเหมาะสม

เพอลดการสญเสยน�าและลดความเสยงท

มผลกระทบตอสงแวดลอมของพนทปลก

และพนทโดยรอบ

1.7 มการจดการน�าเสยทเกดขน

จากการใชงาน เชน น�าจากหองสขา น�าทง

ตางๆ เพอลดความเสยงทมผลกระทบตอ

สงแวดลอมของพนทปลกและพนทโดยรอบ

1.8 บ�ารงรกษาระบบการใหน�า

และดแลใหมประสทธภาพอยเสมอ


1.9 แหลงน�าส�าหรบการเกษตร ไมควรเปนแหลงน�าทเกดขนจากการท�าลาย

สงแวดลอม

1.10 มการอนรกษแหลงน�าและสภาพแวดลอม

1.11 เลอกแหลงปลกทมปรมาณน�าเพยงพอทจะใชในการผลตพชใหมคณภาพ

(2) น�าทใชในแปลงปลกระบบไฮโดรโพนก (hydroponic)

1.12 เปลยนน�าอยางสม�าเสมอส�าหรบพชทปลกในระบบไฮโดรโพนก หรอ

ถามการน�าน�ากลบมาใชใหม ใหมระบบการลดปรมาณการปนเปอนของจลนทรย และ/

หรอสารเคม

1.13 บ�ารงรกษาระบบการใหน�าใหสะอาดตามความเหมาะสมเพอปองกน

การปนเปอนของจลนทรย

(3) น�าทใชในการจดการหลงการเกบเกยว

1.14 น�าส�าหรบใชในการจดการหลงการเกบเกยวตองมคณภาพตามมาตรฐาน

น�าบรโภคหรอเทยบเทา โดยใหความส�าคญกบปญหาการปนเปอนเปนพเศษในกรณ

ดงตอไปน

- น�าทจะไปสมผสสวนของผลตผลทบรโภคได

- ผลตผลทมคณลกษณะทางกายภาพทท�าใหน�าตกคางอยทผลตผล เชน

ใบและพนผวทไมเรยบ


2. พนทปลก 2.1 พนทปลกไม อย ในสภาพ

แวดลอมซงกอใหเกดการปนเป อนวตถ

หรอสงทเปนอนตรายตอผลตผล

กรณทพนทมสภาพแวดลอมทเสยง

ตอการปนเป อนจากวตถหรอสงทเปน

อนตราย ใหวเคราะหดน โดยสงหองปฏบต

การของทางราชการหรอหองปฏบตการ

ทได รบการรบรองระบบคณภาพ เพอ

วเคราะหการปนเปอนจากวตถหรอสงท

เปนอนตราย และเกบผลการวเคราะหดน


2.2 กรณจ�าเปนตองใชพนทปลก

ทมความเสยงตอการปนเปอน ตองมขอ

พสจนทชดเจนวา มวธการบ�าบดทลดการ

ปนเปอนสระดบทปลอดภยได

2.3 เกบตวอยางดนอยางนอย 1

ครง ในระยะเรมจดระบบการผลตและใน

ชวงเวลาทมสภาพแวดลอมเสยงตอการปน

เปอน สงหองปฏบตการของทางราชการ

หรอหองปฏบตการทไดรบการรบรองระบบ

คณภาพเพอวเคราะหการปนเป อนจาก

วตถหรอสงทเปนอนตราย และเกบผลการ

วเคราะหดนไวเปนหลกฐาน


2.4 หากใชสารเคมทใชรมหรอราด

ดน เพอฆาเชอในดนหรอวสดปลกใหบนทก

ขอมลชนดสารเคม วนทใช อตราสวนและวธ

ใช และชอผปฏบตงาน พรอมทงเกบบนทก


2.5 พนทปลกใหมไมเปนพนททจะ

กอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมหากม

ผลกระทบตองมมาตรการในการลด หรอ

ปองกนผลเสยทจะเกดขน

2.6 วางผงแปลง จดท�าแปลง หรอ

ปรบปรงผงแปลงโดยค�านงถงผลกระทบตอ

ความปลอดภยอาหาร สงแวดลอม คณภาพ

ผลตผล และสขภาพ ความปลอดภยและ

สวสดภาพของผปฏบตงาน

2.7 ดแลรกษาพนททปลกพชเพอ

ปองกนการเสอมโทรมของดน


2.8 ปลกพชใหเหมาะสมกบชนดของดน และไมมความเสยงทท�าใหสงแวดลอม

เสอมโทรม

2.9 จดท�ารหสแปลงปลกและขอมลประจ�าแปลงปลก โดยระบชอเจาของพนทปลก

สถานทตดตอ ชอผดแลแปลง (ถาม) สถานทตดตอทตงแปลงปลก แผนผงทตงแปลงปลก

แผนผงแปลงปลก ชนดพชและพนธทปลก

2.10 จดท�าประวตการใชทดนยอนหลงอยางนอย 2 ป

2.11 พนททใชในการเพาะปลกตองเปนไปตามขอก�าหนดของกฎหมายทเกยวของ


3. วตถอนตรายทางการเกษตร3.1 หากใชวตถอนตรายทางการเกษตร ใหใชตามค�าแนะน�าหรออางองค�าแนะน�า

ของกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณหรอตามค�าแนะน�าในฉลากทขน

ทะเบยนกบกรมวชาการเกษตร

หยดใชวตถอนตรายทางการเกษตรกอนการเกบเกยวตามชวงเวลาทระบไวใน

ฉลากก�ากบการใชวตถอนตรายทางการเกษตรแตละชนด หรอใหเปนไปตามค�าแนะน�า

ของทางราชการ

กรณทมหลกฐานหรอมเหตอนควร

สงสยวา มการใชวตถอนตรายทางการ

เกษตรไมตรงตามค�าแนะน�าใหวเคราะห

สารพษตกคางในผลตผลโดยหองปฏบตการ

ของทางราชการหรอหองปฏบตการทไดรบ

การรบรองระบบคณภาพ เพอวเคราะหสาร

พษตกคาง และเกบผลการวเคราะหไวเปน

หลกฐาน

กรณผลการวเคราะหสารพษตกคาง

มปรมาณตกคางสงสดเกนคามาตรฐาน

หรอกฎหมายทเกยวของใหตรวจสอบหา

สาเหตของปญหา และด�าเนนการแกไข

หรอปองกนการเกดซ�ารวมทงบนทกขอมล

ดงกลาวไว

3.2 หามใชหรอมไวในครอบครอง

วตถอนตรายทางการเกษตรทหามผลต

น�าเขา สงออก หรอมไวครอบครองตาม

พระราชบญญตวตถอนตราย พ.ศ. 2535

และฉบบแกไขเพมเตม


3.3 กรณผลตเพอสงออก หามใช

วตถอนตรายทางการเกษตร ทประเทศ

คคาหามใช หรอใหใชตามขอก�าหนดของ

ประเทศคคา

3.4 มเอกสารขอมลเกยวกบวตถ

อนตรายทางการเกษตรทใชได หรอหามใช

ในประเทศและประเทศคคา

3.5 เลอกใชเครองพนสารเคมและ

อปกรณ รวมทงวธการพนสารเคมทถก

ตอง โดยตรวจสอบเครองพนสารเคมให

อย ในสภาพพรอมทจะใชงานไดอยางม

ประสทธภาพ

3.6 ไมใชวตถอนตรายทางการ

เกษตรมากกวาสองชนดผสมกน เวนแต

จะเปนค�าแนะน�าของหนวยราชการท

เกยวของหรอมขอมลทางวชาการรบรอง

3.7 ใชระบบการจดการศตรพช

แบบผสมผสานทเหมาะสมเพอลดการใช

วตถอนตรายทางการเกษตร

3.8 วตถอนตรายทางการเกษตรท

ยงคงเหลออยในภาชนะบรรจซงใชไมหมด

ในคราวเดยวใหปดใหสนทและเกบในสถาน

ทเกบวตถอนตรายทางการเกษตร หากม

การเปลยนถายภาชนะบรรจตองระบขอมล

ใหครบถวนถกตอง


3.9 จดเกบวตถอนตรายทางการเกษตรชนดตางๆ เปนสดสวนในสถานทเกบเฉพาะ

เพอปองกนการปนเปอนของสารแตละชนด และสามารถควบคมการหยบใชได ไมท�าให

เกดการปนเปอนสผลตผล และไมเกดอนตรายตอบคคล

3.10 จดเกบสารเคมอน เชน น�ามนเชอเพลง สารท�าความสะอาด สารอนๆ ทไม

ไดใชทางการเกษตร ใหเปนสดสวน เพอปองกนการปนเปอนสผลตผลและสงแวดลอม

3.11 ท�าความสะอาดเครองพนสารเคมและอปกรณภายหลงการใชทกครง และ

ก�าจดน�าลางดวยวธทไมท�าใหเกดการปนเปอนสสงแวดลอม

3.12 ภาชนะบรรจวตถอนตรายทางการเกษตรทใชหมดแลวตองท�าลายเพอปองกน

การน�ากลบมาใช หรอก�าจดดวยวธทถกตอง

3.13 ภาชนะบรรจวตถอนตรายทางการเกษตรทเสอมสภาพหรอหมดอายตอง

เกบในสถานทเฉพาะและท�าลายเพอปองกนการน�ากลบมาใช หรอก�าจดดวยวธทถกตอง


3.14 บนทกหรอจดท�าบญชรายชอวตถอนตรายทางการเกษตรทเกบไวในสถาน

ทเกบ

3.15 ผปฏบตงาน และ/หรอผควบคมตองมความรในการใชวตถอนตรายทางการ

เกษตรทถกตอง โดยตองรจกศตรพช การเลอกชนดและอตราการใชวตถอนตรายทางการ

เกษตร การเลอกใชเครองพนและอปกรณทเกยวของ

3.16 ผปฏบตงานตองมความรความเขาใจเกยวกบ

การปองกนตนเองจากการใชวตถอนตรายทางการเกษตร

และการปฐมพยาบาลเบองตน

3.17 ขณะปฏบตงานผใชวตถอนตรายทางการ

เกษตร ตองสวมเสอผาใหมดชด มอปกรณปองกนสารพษ

ไดแก หนากากหรอผาปดจมก ถงมอ หมวก และสวม

รองเทา เพอปองกนอนตรายจากสารพษ

3.18 ผพนวตถอนตรายทางการเกษตรตองอย

เหนอลมตลอดเวลา รวมถงตองระวงละอองฟงกระจาย

ไปปนเปอนแปลงใกลเคยงและสงแวดลอม

3.19 ผพนวตถอนตรายทางการเกษตรตองอาบ

น�าสระผม และเปลยนเสอผาทนทหลงการพน เสอผาท

สวมใสขณะพน ตองน�าไปซกใหสะอาดทกครง โดยซก

แยกจากเสอผาทใชปกต

3.20 มอปกรณปฐมพยาบาลและอปกรณปองกน

อบตเหตอยางครบถวน เชน น�ายาลางตา น�าสะอาด

ทราย ฯลฯ

3.21 มเอกสารค�าแนะน�าการปฏบตกรณทม

อบตเหตหรอเหตฉกเฉนแสดงไวใหเหนชดเจนในบรเวณ

เกบสารเคม


4. การจดการคณภาพในกระบวนการผลตกอนการเกบเกยว

(1) แผนควบคมการผลต

4.1 มแผนควบคมการผลตเพอให

ไดผลตผลตรงตามวตถประสงค โดยใช

หลกการปฏบตทางการเกษตรทด หรอใช

ขอมลจากงานวจยทไดรบการยอมรบ หรอ

ขอมลจากทางราชการ หรอผเชยวชาญดาน

พชนนๆ หรอขอมลจากคคา เพอก�าหนด

มาตรการควบคมในแตละขนตอนทอาจสง

ผลกระทบตอความปลอดภย และ/หรอ

คณภาพของผลตผล และ/หรอสงแวดลอม

และ/หรอสขภาพ ความปลอดภยและ

สวสดภาพของผปฏบตงาน

(2) ปจจยการผลต

4.2 จดท�ารายการและบนทกขอมล

ปจจยการผลต แหลงทมา และรายละเอยด

เฉพาะของปจจยการผลตทส�าคญ เชน

เมลดพนธ หรอตนพนธ ป ย ธาตอาหาร

เสรม วตถอนตรายทางการเกษตรทใชใน

กระบวนการผลตพรอมทงระบรายการ

ปรมาณ วน/เดอน/ปทจดซอ


- เมลดพนธ หรอตนพนธ หรอสวนขยายพนธ

4.3 เมลดพนธ หรอตนพนธ หรอ

สวนขยายพนธตองมาจากแหลงทเชอถอ

ได ตรงตามพนธ ตามความตองการของ

ตลาด สามารถตรวจสอบแหลงทมาและ

ประวตของเมลดพนธหรอตนพนธหรอสวน

ขยายพนธได

4.4 ไมปลกพชชนดทมาจากเมลด

พนธ หรอตนพนธ หรอสวนขยายพนธ ท

เปนพษตอการบรโภค ยกเวนมขอแนะน�า

ในการบรโภคทถกตอง

4.5 หากมการคลกหรอเคลอบ

เมลดพนธดวยวตถอนตรายทางการเกษตร

ใหใชตามวธการและอตราตามค�าแนะน�า

บนฉลากทขนทะเบยนตามกฎหมายและ

บนทกขอมลไว


- ปยและสารปรบปรงดน

4.6 มการจดการทดในการใชปย

และสารปรบปรงดน เพอปองกนไมใหเกด

การปนเปอนทงในดานจลนทรย เคม และ

กายภาพสผลตผลในระดบทจะท�าใหไม

ปลอดภยตอการบรโภค โดยใชปยหรอสาร

ปรบปรงดนทขนทะเบยนกบกรมวชาการ

เกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ

4 . 7 ห าก เ กษตรก รผล ตป ย

อนทรยใชเองในฟารม ป ยอนทรยตอง

ผานกระบวนการหมกหรอยอยสลายโดย

สมบรณ หรอผานกระบวนการอนอยาง

เพยงพอทจะไมท�าใหเกดโรคสคน ทงน ให

บนทกขอมลทระบวธการวนท และชวง

เวลาท�าปยอนทรย

4 . 8 ไม ใช ส ง ขบถ ายของคน

มาเปนปย

4.9 พนทเกบรกษา ผสม และขนยาย

ปยและสารปรบปรงดน หรอพนทส�าหรบ

หมกป ยอนทรย ต องแยกเปนสดสวน

และอย ในบรเวณทไมเกดการปนเป อน

สพนทปลกพชอาหารและแหลงน�า

4.10 ใชป ยใหเหมาะสมตอพชท

ปลกในอตราตามค�าแนะน�าบนฉลาก

4.11 กรณปลกพชในระบบไฮโดร

โพนก ตองมการเฝาระวงและบนทกขอมล

การใชสารละลายธาตอาหารพช


(3) เครองมอและอปกรณการเกษตร

4.12 จดใหมอปกรณการเกษตรท

เหมาะสมและเพยงพอตอการปฏบตงาน

4.13 จดใหมสถานทเกบรกษาเครอง

มอและอปกรณ การเกษตรเป นสดส วน

ปลอดภย และงายตอการน�าไปใชงาน

4.14 ตรวจสอบอปกรณ เครองมอ รวม

ถงเครองใชไฟฟาอยางสม�าเสมอเพอปองกน

อบตเหตและอนตรายตอผปฏบตงาน

4.15 ตรวจสอบเครองมอและอปกรณ

การเกษตรทต องอาศยความเทยงตรงใน

การปฏบตงาน เชน หวฉดพนวตถอนตราย

ทางการเกษตรอยางนอยปละครง หากพบวาม

ความคลาดเคลอนตองปรบปรงซอมแซม หรอ

เปลยนใหมใหมประสทธภาพตามมาตรฐาน

เมอน�ามาใชงาน

4.16 ท�าความสะอาดเครองมอและ

อปกรณการเกษตร รวมทงภาชนะทใชในการ

บรรจและขนสงผลตผลทกครงกอนการใชงาน

และหลงใชงานเสรจแลว

(4) การจดการในขนตอนการผลต

4.17 มการจดการระบบการผลตเพอ

ใหไดผลตผลตรงตามขอก�าหนดของคคา


(5) การก�าจดของเสยและสงของทไมใช หรอไมเกยวของกบการผลต

4.18 สวนของพชทมโรคเขาท�าลาย

ตองเผาท�าลายนอกแปลงปลก โดยค�านงถง

ผลกระทบตอสงแวดลอม

4.19 แยกประเภทของเสยและ

สงของทไมใชหรอไมเกยวของกบการผลต

ใหชดเจน รวมทงมททงขยะใหเพยงพอ หรอ

ระบจดทงขยะใหชดเจนรวมถงมการลดของ

เสยทเกดขนในกระบวนการผลต


5. การเกบเกยวและการปฏบตหลงการเกบเกยว5.1 ตองเกบเกยวผลตผลทมอายเกบเกยวทเหมาะสม โดยผลตผลมคณภาพตาม

ความตองการของตลาด หรอตามขอก�าหนดของคคา

5.2 การเกบเกยวตองปฏบตอยางถกสขลกษณะ เพอปองกนการปนเปอนทมผล

ตอความปลอดภยในการบรโภค

5.3 คดแยกผลตผลทไมไดคณภาพออก หากมการคดแยกชนคณภาพและขนาด

กอนจ�าหนาย ใหคดแยกชนคณภาพและขนาดของผลตผลตามขอก�าหนดในมาตรฐาน

สนคาเกษตรทก�าหนดส�าหรบผลตผลแตละชนดหรอตามขอก�าหนดของคคา

5.4 ใชเครองมอหรอวธการเฉพาะเพอปองกนการช�าหรอเปนรอยต�าหนของ

ผลตผลเนองจากการเกบเกยว

5.5 ปองกนการปนเปอนจากวตถหรอสงทเปนอนตรายสผลตผลทมการคดเลอก

หรอบรรจในแปลงปลกแลว และไมวางผลตผลทเกบเกยวแลวสมผสกบพนดนโดยตรง

5.6 แยกภาชนะบรรจของเสยและวตถอนตรายทางการเกษตรอยางชดเจนจาก

ภาชนะบรรจในการเกบเกยวและการขนยาย เพอปองกนการปนเปอน


5.7 อปกรณ ภาชนะบรรจ และวสด

ทสมผสกบผลตผลโดยตรง ตองท�าจากวสด

ทไมท�าใหเกดการปนเปอน

5.8 ดแลรกษาอปกรณและภาชนะ

บรรจใหสะอาด เพอปองกนการปนเปอน

สผลตผล และตรวจสอบใหมสภาพพรอม

ใชงาน

5.9 จดให มสถานท เกบรกษา

อปกรณ ภาชนะบรรจ และวสด ใหเปน

สดสวน โดยแยกออกจากวตถอนตราย

ทางการเกษตรหรอสารเคมอนๆปย และ

สารปรบปรงดน และใหมการปองกนการปนเปอนจาก

สตวพาหะน�าโรค

5.10 จดแยกผลตผลดอยคณภาพกบผลตผลทม

คณภาพ รวมถงมแผนการใชประโยชนจากผลตผลทดอย

คณภาพ และตรวจสอบการคละปนของผลตผลทดอย

คณภาพ

5.11 สถานททใชในการจดการหลงการเกบเกยว ตองมโครงสรางทสามารถปองกน

ความเสยงจากการปนเปอนในผลตผล

5.12 หากพบความเสยงในการปนเปอนอนตรายทางกายภาพจากอปกรณและ

เครองมอ ใหมมาตรการปองกน

5.13 ปองกนสตวเลยงไมใหอยในบรเวณปฏบตงาน โดยเฉพาะสถานทเกบเกยว

คดบรรจ และเกบรกษา หากมความเสยงในการเปนพาหะน�าโรค ใหมมาตรการปองกน

5.14 หากมการใชเหยอหรอกบดกเพอก�าจดสตวพาหะ

น�าเชอตองจดวางในบรเวณทไมมความเสยงตอการปนเปอน

สผลตผล ภาชนะบรรจ และวสด รวมถงใหมการบนทกขอมล


6. การพกผลตผลการขนยายในแปลงปลกและเกบรกษา6.1 มการจดการดานสขลกษณะของสถานทและวธการขนยายพกผลตผล และ/

หรอเกบรกษาผลตผล เพอปองกนการปนเปอนจากอนตรายและสงแปลกปลอมทมผลตอ

ความปลอดภยในการบรโภคและคณภาพของผลตผล

6.2 ใชวสดปรองพนในบรเวณพกผลตผลทเกบเกยวแลว เพอปองกนการปนเปอน

จากสงปฏกล เศษดนและสงสกปรก หรอสงทเปนอนตรายอนๆ จากพนดน

6.3 ไมใชพาหนะทขนยายหรอขนสงวตถอนตรายทางการเกษตร หรอปย หรอสาร

ปรบปรงบ�ารงดน ในการขนยายหรอขนสงผลตผล เพอปองกนการปนเปอนทเปนอนตราย

ตอการบรโภค ในกรณทไมสามารถแยกพาหนะในการขนยายหรอขนสงได ตองท�าความ

สะอาดพาหนะ เพอปองกนการปนเปอนดงกลาว รวมถงมการบนทกการใชพาหนะขนสง

6.4 เลอกใชภาชนะทใชในการบรรจขนตน เพอการขนถายผลตผลภายในพนท

แปลงปลกไปยงพนทคดแยกบรรจทเหมาะสม มวสดกรภายในภาชนะเพอปองกนการ

กระแทกเสยดส


6.5 การจดวางผลตผลในบรเวณ

พกผลตผลทเกบเกยวในแปลงปลกตอง

เหมาะสม สามารถปองกนการเกดรอยแผล

ทผลตผลจากการขดขดหรอการกระแทก

รวมทงปญหาการเสอมสภาพของผลตผล

อนเนองจากความรอนและแสงแดด

6.6 การขนยายผลตผลในแปลง

ปลกใหปฏบตดวยความระมดระวงและ

ปองกนการปนเปอนทเปนอนตรายตอการ

บรโภคได

6.7 กรณผลตผลทเสอมคณภาพ

งายตองมการดแลและปองกนทเหมาะสม

กอนการขนสง

6.8 พาหนะทใชในการขนยายตอง

สามารถรกษาคณภาพของผลตผล

6.9 ใหขนสงผลตผลทบรรจภาชนะ

แลวดวยความระมดระวง และขนสงไปยง

จดรวบรวมสนคาทนททเกบเกยว และ/

หรอหลงการตดแตงคดคณภาพหรอคด

ขนาดแลว


7. สขลกษณะสวนบคคล

7.1 ผปฏบตงานตองมความรความเขาใจ หรอไดรบการฝกอบรม

สขลกษณะสวนบคคล เพอใหสามารถปฏบตงานไดอยางถกสขลกษณะ

7.2 ผทสมผสกบผลตผลโดยตรง โดยเฉพาะหลงการเกบเกยวผลตผลท

มความเสยงตอการปนเปอน ตองมการดแลสขลกษณะสวนบคคลและมวธการ

ปองกนไมใหเกดการปนเปอนสผลตผล

7.3 มสงอ�านวยความสะดวกดานสขลกษณะสวนบคคลทเพยงพอและ

อยในสภาพพรอมใชงาน สามารถปองกนของเสยตางๆไมใหเกดการปนเปอนส

แปลงปลกและผลตผล

7.4 กรณผปฏบตงานเจบปวยตองรายงานใหผดแลการผลตทราบ เพอ

ตดสนใจในการปฏบตงานทไมใหเกดการปนเปอนสผลตผล


7.5 ผ ปฏ บ ตงานเกยวกบวตถ

อนตรายทางการเกษตรตองไดรบการตรวจ

สขภาพอยางนอยปละ 1 ครง

7.6 จดใหมสงอ�านวยความสะดวก

พนฐานทเหมาะสมแกผปฏบตงาน

7.7 จดการอบรมใหความร แก

ผ ปฏบตงานอยางเหมาะสมตามหนาท

ทรบผดชอบ

7.8 เจาของฟารมและผ ปฏบต

งานตองมความรหรอไดรบการฝกอบรมท

เกยวของกบการปฏบตทางการเกษตรทด


8. บนทกขอมลและการตามสอบ

(1) เอกสารและบนทกขอมล

8.1 มบนทกขอมลการใชน�าทมรายละเอยดตางๆ เชน ชนดพช วนทสถานท

และปรมาณน�าใช หรอระยะเวลาใหน�า

8.2 มบนทกขอมลการใชสารเคมฆาเชอในดน

8.3 มบนทกขอมลรหสแปลงปลกและขอมลประจ�าแปลงปลก

8.4 มบนทกขอมลการใชวตถอนตรายทางการเกษตรทกครงทใช อยางนอย

ใหระบชนดพช ชนดสารเคม วตถประสงคการใช วนทใช อตราและวธการใช วนทเกบ

เกยว และชอผปฏบตงาน

8.5 มบนทกขอมล/หลกฐานการไดมาของวตถอนตรายทางการเกษตรและม

บนทกรายชอวตถอนตรายทางการเกษตรทจดเกบ

8.6 มบนทกรายละเอยดเกยวกบการไดมาและการใชปยและสารปรบปรงดน

เชน วนท ชนด ปรมาณ อตราทใช วธการใช ชวงระยะของการปลกพชทมการใชปย

และชอผปฏบตงาน


8.7 มบนทกขอมลการปฏบต

กอนและหลงการเกบเกยวในขนตอนการ

ปฏบตทส�าคญทมผลตอความปลอดภย

ของผลตผล

8.8 มบนทกขอมลการปฏบต

ก อนและหลงการเกบเกยวในขนตอน

การปฏบตทส�าคญทมผลตอคณภาพของ

ผลตผล

8.9 มบนทกขอมลการก�าจด

สตวพาหะน�าเชอ

8.10 มบนทกขอมลการใช

พาหนะขนสง

8.11 มการบนทกขอมลเกยว

กบประวตการฝกอบรม และ/หรอเกบ

หลกฐานผลการตรวจสขภาพ และ/หรอ

การจดการดานสขลกษณะสวนบคคล

8.12 จดท�าเอกสารหรอแบบ

บนทกใหเปนปจจบนส�าหรบการผลตใน

ฤดกาลนนๆ รวมทงมการบนทกขอมลให

ครบถวน และลงชอผปฏบตงานทกครงท

มการบนทกขอมล

8.13 มการจดเกบเอกสาร

และ/หรอ บนทกขอมลเปนหมวดหมแยก

เปนฤดกาลผลตแตละฤดกาล เพอสะดวก

ตอการตรวจสอบและการน�ามาใช


(2) การตามสอบและการทบทวนวธปฏบต

- การตามสอบ

8.14 ผลตผลทอยระหวางการเกบรกษาและขนยาย หรอบรรจเพอจ�าหนาย

ตองมการระบร นผลตผล หรอตดรหส หรอเครองหมายแสดงแหลงผลต หรอวนท

เกบเกยว ใหสามารถตรวจสอบทมาของผลตผลได

8.15 ในกรณมการจ�าหนายผลตผล ตองบนทกขอมลผรบซอผลตผลหรอแหลง

ทน�าผลตผลไปจ�าหนาย รวมถงปรมาณทจ�าหนาย

8.16 เกบรกษาบนทกขอมลการปฏบตงานและเอกสารส�าคญทเกยวของ

กบการปฏบตงานไวอยางนอย 2 ป ของการผลตตดตอกนหรอตามทผประกอบการ

หรอประเทศคคาตองการ เพอใหสามารถตามสอบและเรยกคนสนคาเมอเกดปญหาได

8.17 กรณพบปญหาการปฏบตในแปลงปลกทอาจมผลตอความปลอดภย

ตองแยกผลตผลและปองกนไมใหมการน�าไปจ�าหนาย หากพบหลงจากจ�าหนายแลวให

รบแจงผซอผลตผลทนท

8.18 กรณทพบปญหาการปฏบตในแปลงปลกทอาจมผลตอความปลอดภย

ใหสบหาสาเหตและหาแนวทางแกปญหา เพอปองกนไมใหเกดขนอก และใหมการบนทก

ขอมล

- การทบทวนวธปฏบต

8.19 ทบทวนการปฏบตงานดานการปฏบตทางการเกษตรทด หรอทบทวน

บนทกขอมลอยางนอยปละ 1 ครง เพอใหมนใจในกระบวนการผลตและปรบปรงขนตอน

การปฏบตงานใหเปนไปตามวตถประสงค รวมถงเกบบนทกขอมลการทบทวนและแกไขไว

8.20 มการแกไขขอรองเรยนทเกยวของ และเกบบนทกขอมลการแกปญหา

ขอรองเรยนไว


เกณฑการรบรองตามมาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร

ตามประกาศส�านกงานมาตรฐานสนคาเกษตรและอาหารแหงชาต เรอง ก�าหนด

หลกเกณฑ และเงอนไข การจดระบบองคกรของผขอรบใบอนญาต เปนผประกอบการ

ตรวจสอบมาตรฐานเกยวกบกรรมวธ หรอกระบวนการจดการทเกยวกบสนคาเกษตร:

ส�าหรบหลกเกณฑการรบรองมาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทด พ.ศ. 2555

(ฉบบท 2) พ.ศ. 2557 ลงวนท 6 มถนายน พ.ศ. 2557 ไดก�าหนดเกณฑการรบรอง

ตามมาตรฐานการปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบพชอาหาร ดงตอไปน

1) ระดบของขอก�าหนดตามหลกเกณฑการรบรอง ม 3 ระดบ ดงน- ขอก�าหนดหลก (major requirements) หมายถง ขอก�าหนดทตองปฏบต

หากบกพรองจะสงผลกระทบทางตรงหรอรนแรงตอพชอาหาร ท�าใหผลตผลไมปลอดภย

ตอผบรโภค มทงหมด 23 ขอ

- ขอก�าหนดรอง (minor requirements) หมายถง ขอก�าหนดทควรปฏบต หาก

บกพรองจะสงผลกระทบตอพชอาหารท�าใหผลตผลมความเสยงตอความไมปลอดภย

ตอผบรโภค มทงหมด 41 ขอ

- ขอแนะน�า (recommendations) หมายถง ขอก�าหนดทน�าใหปฏบต เพอ

สนบสนนใหบรรลวตถประสงคของการปฏบตทางการเกษตรทดส�าหรบการผลตพชอาหาร

มทงหมด 52 ขอ

2) เกณฑตดสนในการรบรอง การตดสนผลการตรวจประเมนวาการปฏบตเปนไปตามขอก�ำหนดของมำตรฐำนสนคำเกษตร มเกณฑดงน

- ผลการตรวจประเมนตองเปนไปตามขอก�าหนดหลกทกขอ

- ผลการตรวจประเมนตองเปนไปตามขอก�าหนดรองไมนอยกวา 60% ของ

ขอก�าหนดรองทงหมด กรณการตรวจประเมนเพอตออายใบรบรองมาตรฐานในรอบ

ตอไป ตองแสดงใหเหนวามการพฒนาอยางตอเนอง

ภาคผนวก


ตารางแสดงระดบของขอก�าหนด

ระดบขอก�าหนด รายการ ขอก�าหนด

ขอก�าหนดหลก 1. น�า 1.1, 1.2, 1.12, 1.13, 1.14

2. พนทปลก 2.1, 2.2, 2.4, 2.11

3. วตถอนตรายทางการเกษตร 3.1, 3.2, 3.3, 3.11, 3.15

4. การจดการคณภาพในกระบวนการผลต 4.8, 4.11

กอนการเกบเกยว

5. การเกบเกยวและการปฏบต 5.1, 5.2, 5.7

หลงการเกบเกยว

6. การพกผลตผล การขนยายในแปลงปลก -

และเกบรกษา

7. สขลกษณะสวนบคคล 7.2

8. บนทกขอมลและการตามสอบ 8.2, 8.4, 8.7

ขอก�าหนดรอง 1. น�า 1.3, 1.7

2. พนทปลก 2.3, 2.5, 2.6, 2.9

3. วตถอนตรายทางการเกษตร 3.5, 3.8, 3.9, 3.12, 3.13,

3.16, 3.17, 3.19

4. การจดการคณภาพในกระบวนการผลต 4.5, 4.6, 4.7, 4.9, 4.15,

กอนการเกบเกยว 4.17

5. การเกบเกยวและการปฏบต 5.3, 5.5, 5.6, 5.9, 5.13,

หลงการเกบเกยว 5.14

6. การพกผลตผล การขนยายในแปลงปลก 6.1, 6.2, 6.3, 6.5, 6.7


7. สขลกษณะสวนบคคล 7.1, 7.3, 7.5

8. บนทกขอมลและการตามสอบ 8.3, 8.9, 8.10, 8.11, 8.14,

8.15, 8.16


ขอแนะน�า 1. น�า 1.4, 1.5, 1.6, 1.8, 1.9,

1.10, 1.11

2. พนทปลก 2.7, 2.8, 2.10

3. วตถอนตรายทางการเกษตร 3.4, 3.6, 3.7, 3.10, 3.14,

3.18, 3.20, 3.21

4. การจดการคณภาพในกระบวนการผลต 4.1, 4.2, 4.3, 4.4, 4.10,

กอนการเกบเกยว 4.12, 4.13, 4.14, 4.16,

4.18, 4.19

5. การเกบเกยวและการปฏบต 5.4, 5.8, 5.10, 5.11, 5.12

หลงการเกบเกยว

6. การพกผลตผล การขนยายในแปลงปลก 6.4, 6.6, 6.8, 6.9


7. สขลกษณะสวนบคคล 7.4, 7.6, 7.7, 7.8

8. บนทกขอมลและการตามสอบ 8.1, 8.5, 8.6, 8.8, 8.12,

8.13, 8.17, 8.18, 8.19,

8.20

ระดบขอก�าหนด รายการ ขอก�าหนด


ชอสามญสารเคมซงเปนวตถอนตรายทางการเกษตรทหามมใหมการผลต

การน�าเขา การสงออก หรอการมไวในครอบครอง (วอ.4)

มทงหมด 98 ชนด หากไมปฏบตตาม มโทษจ�าคกไมเกน 10 ป หรอปรบไมเกน

1,000,000 บาท หรอทงจ�าทงปรบ

ล�าดบท รายชอวตถอนตรายชนดท 4 1 กรด (2,4,5-ไตรคลอโรฟนอกซอะซตก) [(2,4,5-trichlorophenoxy)acetic acid] หรอ 2,4,5-ท (2,4,5-T) 2 2,4,5-ทซพ (2,4,5-TCP) หรอ 2,4,5-ไตรคลอโรฟนอล (2,4,5-trichlorophenol) 3 2,4,5-ทพ (2,4,5-TP) หรอ กรด (±)-2-(2,4,5-ไตรคลอโรฟนอกซ)โพรพโอนก [(±)-2-(2,4,5-trichorophenoxy) propionic acid] 4 4-อะมโนไดฟนล (4-aminodiphenyl) 5 4-ไนโตรไดฟนล (4-nitrodiphenyl) 6 อลดรน (aldrin) 7 อะมโนคารบ (aminocarb) 8 อะมโทรล (amitrole) 9 อะราไมท (aramite) 10 แอสเบสตอส : อะโมไซต (asbestos-amosite) 11 อะซนฟอส-เอทล (azinphos-ethyl) 12 อะซนฟอส-เมทล (azinphos-methyl) 13 เบนซดน (benzidine) 14 เบตา-เอชซเอช (beta-HCH) หรอ 1,3,5/2,4,6-เฮกซะคลอโรไซโคลเฮกเซน (1,3,5/2,4,6-hexachlorocyclohexane) 15 บเอชซ (เบนซนเฮกซะคลอไรด) [BHC(benzene hexachloride)] หรอ เอชซเอช (เฮกซะคลอโรไซโคลเฮกเซน) [HCH(hexachlorocyclohexane)] 16 ไบนาพาครล (binapacryl) 17 บส (คลอโรเมทล) อเทอร [bis (chloromethyl) ether] 18 โบรโมฟอส (bromophos) 19 โบรโมฟอส-เอทล (bromophos-ethyl) 20 แคดเมยมและสารประกอบแคดเมยม (cadmium and cadmium compounds) 21 แคลเซยมอารซเนต (calcium arsenate) 22 แคปทาฟอล (captafol) 23 คารบอนเตตระคลอไรด (carbon tetrachloride) หรอ เตตระคลอโรมเทน (tetrachloromethane)


24 คลอรเดน (chlordane) 25 คลอรดโคน (chlordecone) 26 คลอรดมฟอรม (chlordimeform) 27 คลอโรเบนซเลต (chlorobenzilate) 28 คลอโรฟนอล (chlorophenol) 29 คลอรไทโอฟอส (chlorthiophos) 30 คอปเปอร (II) อาซเนต [copper (II) arsenate)] หรอ คอปเปอรอารซเนตไฮดรอกไซด (copper arsenate hydroxide) 31 ไซโคลเฮกซไมด (cycloheximide) 32 ไซเฮกซาตน (cyhexatin) 33 ดามโนไซด (daminozide) 34 ดบซพ (DBCP) หรอ 1,2-ไดโบรโม-3-คลอโรโพรเพน (1,2-dibromo-3-chloropropane) 35 ดดท (DDT) หรอ 1,1,1-ไตรคลอโร-2,2-บส (คลอโรฟนล) อเทน [1,1,1-trichloro-2,2-bis (chlorophenyl) ethane] 36 ดมไฟออน (demephion) 37 ดมตอน (demeton) 38 ดลดรน (dieldrin) 39 ไดเมฟอกซ (dimefox) 40 ไดโนเซบ (dinoseb) 41 ไดโนเทรบ (dinoterb) 42 ไดซลโฟตอน (disulfoton) 43 ดเอนโอซ (DNOC) หรอ 4,6-ไดไนโตร-ออรโท-ครซอล (4,6-dinitro-o-cresol) 44 อดบ (EDB) หรอ เอทลนไดโบรไมด (ethylene dibromide) 45 เอนโดซลแฟน (endosulfan) (ยกเวน CS formulation) 46 เอนดรน (endrin) 47 เอทลเฮกซลนไกลคอล (ethyl hexyleneglycol) หรอ เอทลเฮกเซนไดออล (ethyl hexane diol) หรอ อโทเฮกซะไดออล (ethohexadiol) 48 เอทลนได คลอไรด (ethylene dichloride) หรอ 1,2-ไดคลอโรอเทน (1,2-dichloroethane) 49 เอทลนออกไซด (ethylene oxide) หรอ 1,2-อพอกซอเทน (1,2-epoxyethane) 50 เฟนซลโฟไทออน (fensulfothion) 51 เฟนตน (fentin)

ล�าดบท รายชอวตถอนตรายชนดท 4


52 ฟลออโรอะซทาไมด (fluoroacetamide) 53 โฟโนฟอส (fonofos) 54 เฮปทาคลอร (heptachlor) 55 เฮกซะคลอโรเบนซน (hexachlorobenzene) 56 เลดอารซเนต (lead arsenate) 57 เลปโทฟอส (leptophos) 58 ลนเดน (lindane) หรอ แกมมา-เฮกซะคลอโรไซโคลเฮกเซน (gamma-hexachlorocy clohexane) หรอ แกมมา-เอชซเอช (Y- HCH) 59 กรด 4-(4-คลอโร-ออรโท-โทลลอกซ)บวไทรก[4-(4-chloro-o-tolyloxy)butyric acid] หรอ เอมซพบ (MCPB) 60 เมโคพรอป (mecoprop) 61 เมฟอสโฟลาน (mephosfolan) 62 สารประกอบปรอท (mercury compounds) 63 เมทามโดฟอส (methamidophos) 64 เมวนฟอส (mevinphos) 65 เอมจเค รเพลเลนท-11 (MGK repellent-11) หรอ 1,5อลฟา,6,9,9อลฟา,9เบตา-เฮกซะ ไฮโดร-4อลฟา(4เอช)-ไดเบนโซฟแรนคารบอกซลดไฮด [1,5a,6,9,9a,9b-hexahy dro-4a(4H)-dibenzofurancarboxaldehyde)] 66 ไมเรกซ (mirex) 67 โมโนโครโตฟอส (monocrotophos) 68 แนฟทลามน (naphthylamine) 69 ไนโตรเฟน (nitrofen) 70 ออรโท-ไดคลอโรเบนซน (o- dichlorobenzene) หรอ 1,2-ไดคลอโรเบนซน (1,2-dichlorobenzene) 71 พาราไทออน (parathion) 72 พาราไทออน-เมทล (parathion-methyl) 73 ปารส กรน (paris green) 74 เพนตะคลอโรฟเนตโซเดยม (pentachlorophenate sodium) หรอ เพนตะคลอโรฟนอกไซดโซเดยม (pentachlorophenoxide sodium) 75 เพนตะคลอโรฟนอล (pentachlorophenol) 76 เอมซพเอ-ไทโอเอทล (MCPA-thioethyl) หรอ ฟโนไทออล (phenothiol) หรอ เอส-เอทล 4-คลอโร-ออรโท-โทลลอกซไทโออะซเตต (S-ethyl 4-chloro-o- tolyloxythioacetate)



77 โฟเรต (phorate) 78 ฟอสฟามดอน (phosphamidon) 79 ฟอสฟอรส (phosphorus) 80 โพลโบรมเนเตดไบฟนล (polybrominated biphenyls) หรอ พบบ (PBB) 81 โพลคลอรเนเตดเทอรฟนล (polychlorinated terphenyl) หรอ พซท (PCT) 82 โพรโทเอต (prothoate) 83 ไพรนวรอน (pyrinuron) หรอ ไพรมนล (piriminil) 84 ซาฟรอล (safrole) 85 สคราแดน (schradan) 86 โซเดยมอารซไนต (sodium arsenite) 87 โซเดยมคลอเรต (sodium chlorate) 88 ฟลออโรอะซเตตโซเดยม (fluoroacetate sodium) 89 สโตรเบน (strobane) หรอ โพลคลอโรเทอรพนส (polychloroterpenes) 90 ซลโฟเทป (sulfotep) 91 ทดอ (TDE) หรอ ดดด (DDD) หรอ 1,1-ไดคลอโร-2’,2’-บส (4-คลอโรฟนล) อเทน [1,1-dichloro-2’,2’-bis (4-chlorophenyl) ethane] 92 ทอพพ (TEPP) หรอ เตตระเอทลไพโรฟอสเฟต (tetraethyl pyrophosphate) 93 แทลเลยมซลเฟต (thallium sulfate) 94 ทอกซาฟน (toxaphene) หรอ แคมฟคลอร (camphechlor) 95 ทรส (2,3 -ไดโบรโมโพรพล) ฟอสเฟต [tris (2,3-dibromopropyl) phosphate] 96 ไวนลคลอไรดโมโนเมอร (vinyl chloride monomer) หรอ โมโนคลอโรอทน (monochloroethene) 97 ไดโครโตฟอส (dicrotophos)

98 อพเอน (EPN)



เอกสารเกยวกบทดน เพอประกอบการขอรบรองมาตรฐาน ระบบการผลต GAP และ Organic

1. โฉนดทดน หมายถง หนงสอส�าคญแสดง

กรรมสท ธในทดนซ งออกให ตามประมวล

กฎหมายทดนปจจบน นอกจากนยงรวมถง

โฉนดแผนท โฉนดตราจอง และตราจองทวา “ได

ท�าประโยชนแลว” ซงออกใหตามกฎหมายเกา

แตกถอวามกรรมสทธเชนกน

2. น.ส.2 หมายถง หนงสอททางราชการออกให

เพอเปนการแสดงความยนยอมใหครอบครอง

ท�าประโยชนในทดนเปนการชวคราว ซงหนงสอ

หรอใบจองน จะออกใหแกราษฎรททางราชการ

ไดจดทดนใหท�ากนตามประมวลกฎหมายทดน

3. น.ส.3 หมายถง หนงสอรบรองจากทาง

ราชการวาไดท�าประโยชนในทดนแลว ออก

ใหแกผ ครอบครองทดนทวไปในพนททไมม

ระวางรปถายทางอากาศ ซงทางรฐมนตรยงไม

ไดประกาศยกเลกอ�านาจหนาทในการปฏบต

การตามประมวลกฎหมายทดนของหวหนาเขต

หรอนายอ�าเภอ

4 . น .ส .3 .ก หมายถ ง ห น งส อร บรอง

การท�าประโยชน ในทดนออกให ในท องท

ทมระวางรปถายทางอากาศ

เอกสาร เงอนไข

ไมม

ใชได

ใช

ไมได

1. ชอในเอกสาร (น.ส.2 และ

น.ส. 3) ตองตรงกบชอผ ขอการ

รบรองมาตรฐาน ถาไมตรงแตเปน

ชอทายาทโดยธรรม หรอ คสมรส

หรอ พอ-แม สามารถใชได

2. พนททระบในเอกสาร ตรง

กบพนททขอการรบรองมาตรฐาน

1. ชอในเอกสาร น.ส.3ก ตรงกบชอผขอการรบรองมาตรฐาน ถาไมตรงแตเปนชอของทายาทโดยธรรม หรอ คสมรส หรอ พอ-แมสามารถใชได

2. พนททระบใน น.ส.3ก ตรงกบพนททขอการรบรองมาตรฐาน


เอกสาร เงอนไขใชได

ใช

ไมได

5. ปส.23 หนงสออนญาต ใหเขาท�าประโยชน

และอยอาศยภายในเขตปาสงวนแหงชาต มอาย

การอนญาต 30 ป

1. กรณ ปส.23 ทอนญาต ใหราษฎรเปนรายบคคลใหตรวจสอบรายชอในเอกสาร ปส.23 วาตรงกบรายชอเกษตรกรหรอไม

2. กรณ ปส.23 ตามโครงการจดทดนท�ากนใหชมชนตามนโยบายรฐบาล (คทช.) ซงจะออกหนงสออนญาตใหจงหวดทองท (ในลกษณะแปลงรวม) ดงนน การตรวจสอบรายชอราษฎรให ประสานคณะอนกรรมการนโยบายทดนจงหวด (คทช. จงหวด) ด�าเนนการตรวจสอบกบรายชอราษฎรผไดรบการจดทดนในพนทนนๆ ตอไป

6. ส.ป.ก. 4-01 หมายถง หนงสอแสดงการครอบ

ครองทดนทออกใหกบประชาชนเขาท�าประโยชน

ในเขตปฏรปทดน ตามพ.ร.บ.การปฏรปทดน

เพอเกษตรกรรม พ.ศ. 2518

ชอผ ครอบครองสทธ ส.ป.ก.

4-01 ตรงกบชอผ ขอการรบรอง

มาตรฐาน ถาไมตรงแตเปนชอของ

ทายาทโดยธรรม หรอ คสมรสหรอ

พอ-แม สามารถใชได แตใหระบวา

ใครคอผขอการรบรอง หรอท�าการ

ผลตจรง

7. ก.ส.น.5 หมายถง หนงสอแสดงการท�า

ประโยชนในนคมสหกรณ

8. น.ค.3 หมายถง หนงสอแสดงการท�าประโยชน

ในนคมสรางตนเอง

ตรวจสอบชอผครอบครองสทธ

กบชอผ ขอการรบรองมาตรฐาน

ถ าไม ตรงแตเป นชอของทายาท

โดยธรรม หรอ ค สมรส หรอพอ-

แม สามารถใชได แตใหระบวาใคร

คอผขอการรบรอง หรอท�าการผลต

จรง



ใช

ไมได

1. ตรวจสอบพนทวาอยในพนท

ผดกฎหมายหรอไมกบหนวยงาน

รบผดชอบในพนทนน

2. ตรวจสอบหรอสอบถามแปลง

ขางเคยงหรอฝายปกครองในพนทวา

ผขอการรบรองมาตรฐานฯ ท�าการ

เกษตรในพนนนจรง

เอกสารรบรองจากจงหวด

อ�าเภอ หรอองคกรปกครองสวน

ทองถน ก�านน ผใหญบาน หรอ ผม

อ�านาจในพนทตรวจสอบและลงนาม

ในหนงสอรบรองการใชประโยชน

ทดนเพอการรบรองมาตรฐาน หรอ

หนงสอยนยอมใหใชทดนนนได

- ต องมส� า เนาหรออ างอ ง

ประเภทและเลขหนงสอแสดงสทธ

ในทดน ขอ 1-4 ประกอบ หรอ

- ห น ง ส อ ย น ย อ ม ก า ร ใช

ประโยชนทดนหรอเอกสารรบรอง

ตามขอ 10 ประกอบ

ปจจบนหนงสออนญาต สทก.

สวนมากไดสนสดการอนญาตแลว

และนโยบายรฐบาลในปจจบนให

ด�าเนนการจดทดนท�ากนใหชมชนใน

ลกษณะแปลงรวม (ไมใหออกหนงสอ

อนญาตเป นรายบคคล) ดง นน

กรมปาไม จงไม สามารถต ออาย

9. ส.ค.1 (แบบแจงการ ครอบครองทดน) หมายถง

แบบแจงการครอบครอง และท�าประโยชน

ในทดน กอนวนทประมวลกฎหมายทดนใชบงคบ

(พ.ศ. 2497) โดยไมมหนงสอส�าคญแสดงกรรมสทธ

ทดน

10. เอกสารรบรอง ทออกโดยหนวยงานทม

อ�านาจหนาททเกยวของในพนทนน เชน พนท

สาธารณประโยชน พนทของหนวยงานทหาร

ทราชพสด

11. สญญาเชาทดน

12. หนงสออนญาต สทก.

แบบ สทก.1ก และ สทก.2ก

หนงสออนญาตใหท�าประโยชนและอยอาศย

ภายในเขตปรบปรงปาสงวนแหงชาต อนญาต

คราวละ 5 ป



ใช

ไมได

แบบ สทก.1ข

หนงสออนญาตให ท�าการปลกป าหรอ

ไมยนตนภายในเขตปรบปรงปาสงวนแหงชาต

อนญาตคราวละ 10 ป

สทก.1

หนงสออนญาตใหไดรบการผอนผนใหมสทธ

ท�ากนชวคราวในเขตปาสงวนแหงชาต (ครงท 1)

สนสดการอนญาตแลว

ทงน หนงสออนญาต สทก. สามารถตกทอด

ไปถงทายาทไดหามซอ-ขาย หรอใหบคคลอน

ท�าประโยชนทดน สทก. และหามละทงไมท�า

ประโยชนหรอไมอยอาศยในทดน สทก.

หนงสออนญาต สกท. ใหราษฎรได

หากราษฎรผไดรบ สทก. ปฏบต

ตามหลกเกณฑ และเ งอนไขท

กรมปาไมก�าหนดไว กถอวาบคคล

ดงกล าวย งได รบการผ อนผน

ใหอยอาศยและท�ากนในปาสงวน

แหงชาตนนได

ดงนนเกษตรกรทไดรบการ

รบรอง GAP / Organic อยเดม

สามารถขอตออายการรบรองได

ตราบเทาทรฐยงอนญาตใหอย

ท�ากนได เว นแตหนวยงานทม

อ�านาจหนาท เกยวข องมค�าสง

ใหออกจากทดนนน

13. ภ.บ.ท.5 / ภ.บ.ท.11 หมายถง แบบแสดง

รายการทดนท ผ มหนาทเสยภาษบ�ารงทองท

จะตองไปยนเพอช�าระภาษบ�ารงทองทประจ�า

ปตอเจาพนกงานประเมน ณ องคกรปกครอง

ทองถนททดนตงอย

สามารถใชเปนเอกสาร

ประกอบกบเอกสารอนได

เทานน เชนเอกสารขอ 10

หมายเหต เอกสารรบรอง ตามขอ 10 แบงเปน 2 แบบ ดงน

1) หนงสอรบรองการใชประโยชนทดนเพอขอรบรองมาตรฐานการผลตพช

2) หนงสอยนยอมใหใชประโยชนทดน เพอการขอรบรองมาตรฐานการผลตพช

กรณทดนมเจาของ ใหรบรองโดยเจาของทดน

Documents

คู่มือ - acfs.go.th · คู่มือ. 2 ¡ÒÃ»¯ÔºÑµÔ·Ò§¡ÒÃà¡ÉµÃ·Õè´ÕÊíÒËÃÑº¾×ªÍÒËÒÃ ค ำน ำ คู่มือ “การปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีส