Embed Size (px)
Citation preview
1
หนวยการเรยนรท ๓
เรอง โคลงโลกนต
ชนมธยมศกษาปท ๑
เวลา ๑๑ ชวโมง
2
หนวยการเรยนรท ๓เรอง โคลงโลกนต
เวลา ๑๑ ชวโมง
๑มาตรฐานการเรยนร ตวชวดสาระท ๑ การอาน
มาตรฐาน ท ๑๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนำาไปใชตดสนใจ แกปญหาในการดำาเนนชวต และมนสยรกการอานตวชวด
ม๑๑ อานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอานม๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน ม๑๔ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน ม๑๕ ตความคำายากในเอกสารวชาการ โดยพจารณาจากบรบท
ม๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวต ม๑๙ มมารยาทในการอาน
สาระท ๒ การเขยนมาตรฐาน ท ๒๑ ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยง
ความ ยอความ และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ
ตวชวด
3
ม๒๖ เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบม๒๙ มมารยาทในการเขยน
สาระท ๓ การฟง การด และการพดมาตรฐาน ท ๓๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค
ตวชวดม๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและ
ดม๓๖ มมารยาทในการฟง การด และการพด
สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทยมาตรฐาน ท ๔๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การ
เปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต
ตวชวดม๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรมมาตรฐาน ท ๕๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคด
และวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและนำามาประยกตใชในชวตจรงตวชวด ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน ม๕๒ วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมทอานพรอมยกเหตผลประกอบ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน ม๕๔ สรปความรและขอคดจากการอานเพอประยกตใชในชวตจรง
4
ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ
๒สาระสำาคญโคลงโลกนต เปนวรรณคดทใหบทเรยนชวตอยางดยง หากผเรยน
รจกวเคราะหวจารณและประยกตใช ทงนผเรยนตองมทกษะของการอานออกเสยง จบใจความ ตความ และเพอประโยชนสงสดผเรยนตองมทกษะในการถายทอดทงการพดและการเขยนอกดวย อกทงวรรณคดเรองนยงใหความรเรองการสรางคำาในภาษาไทยอกดวย
๓สาระการเรยนรการอาน
การอานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองโคลงสสภาพการจบใจความสำาคญจากเรองทอาน วรรณคดในบทเรยนการอานตความการอานวเคราะหการอานหนงสอตามความสนใจ
มมารยาทในการอานการเขยนการเขยน
การเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอตางๆ มารยาทในการเขยน
การฟง การด การพดการพดสรปความ พดแสดงความร ความคดอยางสรางสรรคจาก
เรองทฟงและดการพดประเมนความนาเชอถอของสอทมเนอหาโนมนาวมารยาทในการฟง ด พด
หลกและการใชภาษา การสรางคำาวรรณคดวรรณกรรม
5
วรรณคดและวรรณกรรมเกยวกบสภาษตคำาสอนการวเคราะหคณคาและขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมบทอาขยานและบทรอยกรองทมคณคา
๔สมรรถนะสำาคญของผเรยน๑ ความสามารถในการสอสาร ใชภาษาสอสารถกตองมวฒนธรรม๒ ความสามารถในการคดวเคราะห คดเปนระบบ คดสรางสรรค๓ ความสามารถในการแกปญหา แกปญหาการทำางานรวมกน๔ ความสามารถในการใชทกษะชวต การทำางานรวมกน๕ ความสามารถในการใชเทคโนโลย เพอการแสวงหาความร
๕คณลกษณะอนพงประสงค๑ รกชาต ศาสน กษตรย๒ ซอสตยสจรต๓ มวนย๔ ใฝเรยนร๕ อยอยางพอเพยง๖ มงมนในการทำางาน ๗ รกความเปนไทย๘ มจตสาธารณะ
๖ชนงานภาระงานการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวน
๗ การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพพอใชขนไป
๘ กจกรรมการเรยนร
6
ชวโมงท ๑ อานออกเสยง
ตวชวดมาตรฐาน ๑๑ ม ๑๑ อานออกเสยงบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน
ม ๑๙ มมารยาทในการอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนดภาพการตนจำานวน ๓ ภาพ ซงเปนภาพเกยวกบเรองราวดงน
๑๑ ภาพกบอยในสระนำาและกอบว๑๒ ภาพกอบวและดอกบวอยในนำา๑๓ ภาพกลมเดกยนคยกน
๒นกเรยนชวยกนตอบคำาถามดงน๒๑ ภาพท ๑ ๓ เปนภาพอะไร มเหตการณอะไรเกดขนndash๒๒ ภาพทง ๓ ภาพ ตองการจะสอนเรองอะไร๒๓ ภาพทง ๓ ภาพใหขอคดอะไรบาง
๓ครเชอมโยงความรทนกเรยนตอบคำาถามกบการเรยนวรรณคด เรอง โคลงโลกนต๔นกเรยนศกษาทมาและลกษณะการแตงโคลงโลกนต๕ครสมนกเรยนตอบคำาถามเกยวกบทมาของโคลงโลกนตและลกษณะการแตงโคลงโลกนต คอโคลงสสภาพ๖นกเรยนอานออกเสยงพรอมกนทงชนเรยนโดยครเสนอแนะขอคดเหน๗นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต๘นกเรยนตอบคำาถามหลกการอานออกเสยงรอยกรองเพอทบทวนความรเดม
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
2
หนวยการเรยนรท ๓เรอง โคลงโลกนต
เวลา ๑๑ ชวโมง
๑มาตรฐานการเรยนร ตวชวดสาระท ๑ การอาน
มาตรฐาน ท ๑๑ ใชกระบวนการอานสรางความรและความคดเพอนำาไปใชตดสนใจ แกปญหาในการดำาเนนชวต และมนสยรกการอานตวชวด
ม๑๑ อานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอานม๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน ม๑๔ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน ม๑๕ ตความคำายากในเอกสารวชาการ โดยพจารณาจากบรบท
ม๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวต ม๑๙ มมารยาทในการอาน
สาระท ๒ การเขยนมาตรฐาน ท ๒๑ ใชกระบวนการเขยนเขยนสอสาร เขยนเรยง
ความ ยอความ และเขยนเรองราวในรปแบบตางๆ เขยนรายงานขอมลสารสนเทศและรายงานการศกษาคนควาอยางมประสทธภาพ
ตวชวด
3
ม๒๖ เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบม๒๙ มมารยาทในการเขยน
สาระท ๓ การฟง การด และการพดมาตรฐาน ท ๓๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค
ตวชวดม๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและ
ดม๓๖ มมารยาทในการฟง การด และการพด
สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทยมาตรฐาน ท ๔๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การ
เปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต
ตวชวดม๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรมมาตรฐาน ท ๕๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคด
และวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและนำามาประยกตใชในชวตจรงตวชวด ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน ม๕๒ วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมทอานพรอมยกเหตผลประกอบ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน ม๕๔ สรปความรและขอคดจากการอานเพอประยกตใชในชวตจรง
4
ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ
๒สาระสำาคญโคลงโลกนต เปนวรรณคดทใหบทเรยนชวตอยางดยง หากผเรยน
รจกวเคราะหวจารณและประยกตใช ทงนผเรยนตองมทกษะของการอานออกเสยง จบใจความ ตความ และเพอประโยชนสงสดผเรยนตองมทกษะในการถายทอดทงการพดและการเขยนอกดวย อกทงวรรณคดเรองนยงใหความรเรองการสรางคำาในภาษาไทยอกดวย
๓สาระการเรยนรการอาน
การอานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองโคลงสสภาพการจบใจความสำาคญจากเรองทอาน วรรณคดในบทเรยนการอานตความการอานวเคราะหการอานหนงสอตามความสนใจ
มมารยาทในการอานการเขยนการเขยน
การเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอตางๆ มารยาทในการเขยน
การฟง การด การพดการพดสรปความ พดแสดงความร ความคดอยางสรางสรรคจาก
เรองทฟงและดการพดประเมนความนาเชอถอของสอทมเนอหาโนมนาวมารยาทในการฟง ด พด
หลกและการใชภาษา การสรางคำาวรรณคดวรรณกรรม
5
วรรณคดและวรรณกรรมเกยวกบสภาษตคำาสอนการวเคราะหคณคาและขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมบทอาขยานและบทรอยกรองทมคณคา
๔สมรรถนะสำาคญของผเรยน๑ ความสามารถในการสอสาร ใชภาษาสอสารถกตองมวฒนธรรม๒ ความสามารถในการคดวเคราะห คดเปนระบบ คดสรางสรรค๓ ความสามารถในการแกปญหา แกปญหาการทำางานรวมกน๔ ความสามารถในการใชทกษะชวต การทำางานรวมกน๕ ความสามารถในการใชเทคโนโลย เพอการแสวงหาความร
๕คณลกษณะอนพงประสงค๑ รกชาต ศาสน กษตรย๒ ซอสตยสจรต๓ มวนย๔ ใฝเรยนร๕ อยอยางพอเพยง๖ มงมนในการทำางาน ๗ รกความเปนไทย๘ มจตสาธารณะ
๖ชนงานภาระงานการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวน
๗ การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพพอใชขนไป
๘ กจกรรมการเรยนร
6
ชวโมงท ๑ อานออกเสยง
ตวชวดมาตรฐาน ๑๑ ม ๑๑ อานออกเสยงบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน
ม ๑๙ มมารยาทในการอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนดภาพการตนจำานวน ๓ ภาพ ซงเปนภาพเกยวกบเรองราวดงน
๑๑ ภาพกบอยในสระนำาและกอบว๑๒ ภาพกอบวและดอกบวอยในนำา๑๓ ภาพกลมเดกยนคยกน
๒นกเรยนชวยกนตอบคำาถามดงน๒๑ ภาพท ๑ ๓ เปนภาพอะไร มเหตการณอะไรเกดขนndash๒๒ ภาพทง ๓ ภาพ ตองการจะสอนเรองอะไร๒๓ ภาพทง ๓ ภาพใหขอคดอะไรบาง
๓ครเชอมโยงความรทนกเรยนตอบคำาถามกบการเรยนวรรณคด เรอง โคลงโลกนต๔นกเรยนศกษาทมาและลกษณะการแตงโคลงโลกนต๕ครสมนกเรยนตอบคำาถามเกยวกบทมาของโคลงโลกนตและลกษณะการแตงโคลงโลกนต คอโคลงสสภาพ๖นกเรยนอานออกเสยงพรอมกนทงชนเรยนโดยครเสนอแนะขอคดเหน๗นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต๘นกเรยนตอบคำาถามหลกการอานออกเสยงรอยกรองเพอทบทวนความรเดม
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
3
ม๒๖ เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบม๒๙ มมารยาทในการเขยน
สาระท ๓ การฟง การด และการพดมาตรฐาน ท ๓๑ สามารถเลอกฟงและดอยางมวจารณญาณ และพดแสดงความร ความคด และความรสกในโอกาสตางๆ อยางมวจารณญาณและสรางสรรค
ตวชวดม๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและ
ดม๓๖ มมารยาทในการฟง การด และการพด
สาระท ๔ หลกการใชภาษาไทยมาตรฐาน ท ๔๑ เขาใจธรรมชาตของภาษาและหลกภาษาไทย การ
เปลยนแปลงของภาษาและพลงของภาษา ภมปญญาทางภาษา และรกษาภาษาไทยไวเปนสมบตของชาต
ตวชวดม๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรมมาตรฐาน ท ๕๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคด
และวรรณกรรมไทยอยางเหนคณคาและนำามาประยกตใชในชวตจรงตวชวด ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน ม๕๒ วเคราะหวรรณคดและวรรณกรรมทอานพรอมยกเหตผลประกอบ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน ม๕๔ สรปความรและขอคดจากการอานเพอประยกตใชในชวตจรง
4
ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ
๒สาระสำาคญโคลงโลกนต เปนวรรณคดทใหบทเรยนชวตอยางดยง หากผเรยน
รจกวเคราะหวจารณและประยกตใช ทงนผเรยนตองมทกษะของการอานออกเสยง จบใจความ ตความ และเพอประโยชนสงสดผเรยนตองมทกษะในการถายทอดทงการพดและการเขยนอกดวย อกทงวรรณคดเรองนยงใหความรเรองการสรางคำาในภาษาไทยอกดวย
๓สาระการเรยนรการอาน
การอานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองโคลงสสภาพการจบใจความสำาคญจากเรองทอาน วรรณคดในบทเรยนการอานตความการอานวเคราะหการอานหนงสอตามความสนใจ
มมารยาทในการอานการเขยนการเขยน
การเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอตางๆ มารยาทในการเขยน
การฟง การด การพดการพดสรปความ พดแสดงความร ความคดอยางสรางสรรคจาก
เรองทฟงและดการพดประเมนความนาเชอถอของสอทมเนอหาโนมนาวมารยาทในการฟง ด พด
หลกและการใชภาษา การสรางคำาวรรณคดวรรณกรรม
5
วรรณคดและวรรณกรรมเกยวกบสภาษตคำาสอนการวเคราะหคณคาและขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมบทอาขยานและบทรอยกรองทมคณคา
๔สมรรถนะสำาคญของผเรยน๑ ความสามารถในการสอสาร ใชภาษาสอสารถกตองมวฒนธรรม๒ ความสามารถในการคดวเคราะห คดเปนระบบ คดสรางสรรค๓ ความสามารถในการแกปญหา แกปญหาการทำางานรวมกน๔ ความสามารถในการใชทกษะชวต การทำางานรวมกน๕ ความสามารถในการใชเทคโนโลย เพอการแสวงหาความร
๕คณลกษณะอนพงประสงค๑ รกชาต ศาสน กษตรย๒ ซอสตยสจรต๓ มวนย๔ ใฝเรยนร๕ อยอยางพอเพยง๖ มงมนในการทำางาน ๗ รกความเปนไทย๘ มจตสาธารณะ
๖ชนงานภาระงานการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวน
๗ การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพพอใชขนไป
๘ กจกรรมการเรยนร
6
ชวโมงท ๑ อานออกเสยง
ตวชวดมาตรฐาน ๑๑ ม ๑๑ อานออกเสยงบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน
ม ๑๙ มมารยาทในการอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนดภาพการตนจำานวน ๓ ภาพ ซงเปนภาพเกยวกบเรองราวดงน
๑๑ ภาพกบอยในสระนำาและกอบว๑๒ ภาพกอบวและดอกบวอยในนำา๑๓ ภาพกลมเดกยนคยกน
๒นกเรยนชวยกนตอบคำาถามดงน๒๑ ภาพท ๑ ๓ เปนภาพอะไร มเหตการณอะไรเกดขนndash๒๒ ภาพทง ๓ ภาพ ตองการจะสอนเรองอะไร๒๓ ภาพทง ๓ ภาพใหขอคดอะไรบาง
๓ครเชอมโยงความรทนกเรยนตอบคำาถามกบการเรยนวรรณคด เรอง โคลงโลกนต๔นกเรยนศกษาทมาและลกษณะการแตงโคลงโลกนต๕ครสมนกเรยนตอบคำาถามเกยวกบทมาของโคลงโลกนตและลกษณะการแตงโคลงโลกนต คอโคลงสสภาพ๖นกเรยนอานออกเสยงพรอมกนทงชนเรยนโดยครเสนอแนะขอคดเหน๗นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต๘นกเรยนตอบคำาถามหลกการอานออกเสยงรอยกรองเพอทบทวนความรเดม
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
4
ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ
๒สาระสำาคญโคลงโลกนต เปนวรรณคดทใหบทเรยนชวตอยางดยง หากผเรยน
รจกวเคราะหวจารณและประยกตใช ทงนผเรยนตองมทกษะของการอานออกเสยง จบใจความ ตความ และเพอประโยชนสงสดผเรยนตองมทกษะในการถายทอดทงการพดและการเขยนอกดวย อกทงวรรณคดเรองนยงใหความรเรองการสรางคำาในภาษาไทยอกดวย
๓สาระการเรยนรการอาน
การอานออกเสยงบทรอยแกว และบทรอยกรองโคลงสสภาพการจบใจความสำาคญจากเรองทอาน วรรณคดในบทเรยนการอานตความการอานวเคราะหการอานหนงสอตามความสนใจ
มมารยาทในการอานการเขยนการเขยน
การเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอตางๆ มารยาทในการเขยน
การฟง การด การพดการพดสรปความ พดแสดงความร ความคดอยางสรางสรรคจาก
เรองทฟงและดการพดประเมนความนาเชอถอของสอทมเนอหาโนมนาวมารยาทในการฟง ด พด
หลกและการใชภาษา การสรางคำาวรรณคดวรรณกรรม
5
วรรณคดและวรรณกรรมเกยวกบสภาษตคำาสอนการวเคราะหคณคาและขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมบทอาขยานและบทรอยกรองทมคณคา
๔สมรรถนะสำาคญของผเรยน๑ ความสามารถในการสอสาร ใชภาษาสอสารถกตองมวฒนธรรม๒ ความสามารถในการคดวเคราะห คดเปนระบบ คดสรางสรรค๓ ความสามารถในการแกปญหา แกปญหาการทำางานรวมกน๔ ความสามารถในการใชทกษะชวต การทำางานรวมกน๕ ความสามารถในการใชเทคโนโลย เพอการแสวงหาความร
๕คณลกษณะอนพงประสงค๑ รกชาต ศาสน กษตรย๒ ซอสตยสจรต๓ มวนย๔ ใฝเรยนร๕ อยอยางพอเพยง๖ มงมนในการทำางาน ๗ รกความเปนไทย๘ มจตสาธารณะ
๖ชนงานภาระงานการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวน
๗ การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพพอใชขนไป
๘ กจกรรมการเรยนร
6
ชวโมงท ๑ อานออกเสยง
ตวชวดมาตรฐาน ๑๑ ม ๑๑ อานออกเสยงบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน
ม ๑๙ มมารยาทในการอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนดภาพการตนจำานวน ๓ ภาพ ซงเปนภาพเกยวกบเรองราวดงน
๑๑ ภาพกบอยในสระนำาและกอบว๑๒ ภาพกอบวและดอกบวอยในนำา๑๓ ภาพกลมเดกยนคยกน
๒นกเรยนชวยกนตอบคำาถามดงน๒๑ ภาพท ๑ ๓ เปนภาพอะไร มเหตการณอะไรเกดขนndash๒๒ ภาพทง ๓ ภาพ ตองการจะสอนเรองอะไร๒๓ ภาพทง ๓ ภาพใหขอคดอะไรบาง
๓ครเชอมโยงความรทนกเรยนตอบคำาถามกบการเรยนวรรณคด เรอง โคลงโลกนต๔นกเรยนศกษาทมาและลกษณะการแตงโคลงโลกนต๕ครสมนกเรยนตอบคำาถามเกยวกบทมาของโคลงโลกนตและลกษณะการแตงโคลงโลกนต คอโคลงสสภาพ๖นกเรยนอานออกเสยงพรอมกนทงชนเรยนโดยครเสนอแนะขอคดเหน๗นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต๘นกเรยนตอบคำาถามหลกการอานออกเสยงรอยกรองเพอทบทวนความรเดม
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
5
วรรณคดและวรรณกรรมเกยวกบสภาษตคำาสอนการวเคราะหคณคาและขอคดจากวรรณคดและวรรณกรรมบทอาขยานและบทรอยกรองทมคณคา
๔สมรรถนะสำาคญของผเรยน๑ ความสามารถในการสอสาร ใชภาษาสอสารถกตองมวฒนธรรม๒ ความสามารถในการคดวเคราะห คดเปนระบบ คดสรางสรรค๓ ความสามารถในการแกปญหา แกปญหาการทำางานรวมกน๔ ความสามารถในการใชทกษะชวต การทำางานรวมกน๕ ความสามารถในการใชเทคโนโลย เพอการแสวงหาความร
๕คณลกษณะอนพงประสงค๑ รกชาต ศาสน กษตรย๒ ซอสตยสจรต๓ มวนย๔ ใฝเรยนร๕ อยอยางพอเพยง๖ มงมนในการทำางาน ๗ รกความเปนไทย๘ มจตสาธารณะ
๖ชนงานภาระงานการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวน
๗ การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพพอใชขนไป
๘ กจกรรมการเรยนร
6
ชวโมงท ๑ อานออกเสยง
ตวชวดมาตรฐาน ๑๑ ม ๑๑ อานออกเสยงบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน
ม ๑๙ มมารยาทในการอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนดภาพการตนจำานวน ๓ ภาพ ซงเปนภาพเกยวกบเรองราวดงน
๑๑ ภาพกบอยในสระนำาและกอบว๑๒ ภาพกอบวและดอกบวอยในนำา๑๓ ภาพกลมเดกยนคยกน
๒นกเรยนชวยกนตอบคำาถามดงน๒๑ ภาพท ๑ ๓ เปนภาพอะไร มเหตการณอะไรเกดขนndash๒๒ ภาพทง ๓ ภาพ ตองการจะสอนเรองอะไร๒๓ ภาพทง ๓ ภาพใหขอคดอะไรบาง
๓ครเชอมโยงความรทนกเรยนตอบคำาถามกบการเรยนวรรณคด เรอง โคลงโลกนต๔นกเรยนศกษาทมาและลกษณะการแตงโคลงโลกนต๕ครสมนกเรยนตอบคำาถามเกยวกบทมาของโคลงโลกนตและลกษณะการแตงโคลงโลกนต คอโคลงสสภาพ๖นกเรยนอานออกเสยงพรอมกนทงชนเรยนโดยครเสนอแนะขอคดเหน๗นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต๘นกเรยนตอบคำาถามหลกการอานออกเสยงรอยกรองเพอทบทวนความรเดม
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
6
ชวโมงท ๑ อานออกเสยง
ตวชวดมาตรฐาน ๑๑ ม ๑๑ อานออกเสยงบทรอยกรองไดถกตองเหมาะสมกบเรองทอาน
ม ๑๙ มมารยาทในการอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนดภาพการตนจำานวน ๓ ภาพ ซงเปนภาพเกยวกบเรองราวดงน
๑๑ ภาพกบอยในสระนำาและกอบว๑๒ ภาพกอบวและดอกบวอยในนำา๑๓ ภาพกลมเดกยนคยกน
๒นกเรยนชวยกนตอบคำาถามดงน๒๑ ภาพท ๑ ๓ เปนภาพอะไร มเหตการณอะไรเกดขนndash๒๒ ภาพทง ๓ ภาพ ตองการจะสอนเรองอะไร๒๓ ภาพทง ๓ ภาพใหขอคดอะไรบาง
๓ครเชอมโยงความรทนกเรยนตอบคำาถามกบการเรยนวรรณคด เรอง โคลงโลกนต๔นกเรยนศกษาทมาและลกษณะการแตงโคลงโลกนต๕ครสมนกเรยนตอบคำาถามเกยวกบทมาของโคลงโลกนตและลกษณะการแตงโคลงโลกนต คอโคลงสสภาพ๖นกเรยนอานออกเสยงพรอมกนทงชนเรยนโดยครเสนอแนะขอคดเหน๗นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต๘นกเรยนตอบคำาถามหลกการอานออกเสยงรอยกรองเพอทบทวนความรเดม
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
7
๙นกเรยนเปรยบเทยบความเหมอนและความตาง ของการอานออกเสยงโคลงโลกนตจากแถบบนทกเสยงและนกเรยนอานพรอมกน กบหลกการอานออกเสยงรอยกรอง๑๐นกเรยนฝกอานออกเสยงรอยกรองพรอมๆกนโดยครสงเกตการอานและมารยาทในการอานเพอเสนอแนะ๑๑ครสมนกเรยนอานออกเสยงรอยกรองเปนรายบคคล๑๒ครประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและมารยาทในการอาน โดยใชแบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองและเสนอแนะขอคดเหนในการอาน๑๓นกเรยนทกคนทดสอบการอานกบครนอกเวลาเรยน
สอและแหลงการเรยนรภาพการตนจำานวน ๓ ภาพหนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม แถบบนทกเสยงตวอยางการอานออกเสยงโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการอานออกเสยงรอยกรองสงเกตมารยาทในการอาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองแบบสงเกตมารยาทในการอาน
ผานเกณฑระดบพอใช
ผานเกณฑระดบด
ชวโมงท ๒ ๓ การจบใจความสำาคญndash
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๒ จบใจความสำาคญจากเรองทอาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
8
มาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๓ ระบและอธบายคำาเปรยบเทยบและคำาทมหลายความหมายในบรบทตางๆจากการอาน มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๔ ตความคำายากในเอกสารวชาการโดยพจารณาจากบรบท มาตรฐาน ท ๑๑ ม๑๕ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยน
อยางหลากหลายเพอนำาไปใชแกปญหาในชวตมาตรฐาน ท ๕๑ ม๕๑ สรปเนอหาวรรณคดและวรรณกรรมทอาน
กจกรรมการเรยนร๑ครเตรยมนกเรยนจำานวน ๒ กลม ใหแสดงบทบาทสมมตสำานวนสภาษต๒นกเรยนทงสองกลมผลดกน แสดงทาทางใบคำาสำานวนสภาษตโดยนกเรยนทงชนชวยกนทาย๓นกเรยนนำาคำาทาย สำานวน สภาษต เปรยบเทยบกบโคลงโลกนตในบทเรยน พรอมทงอธบายเหตผล๔นกเรยนจบคกนสรปใจความสำาคญของโคลงโลกนตทตรงกบสำานวนสภาษตในคำาทายบนทกลงในสมด๘นกเรยนศกษา ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย ๙ครอธบายเพมเตมวธการจบใจความสำาคญคำาประพนธ การตความคำายาก และคำาทมหลายความหมาย๑๐ครสมนกเรยนใหตอบคำาถามและอธบายหลกการจบใจความสำาคญ การตความและลกษณะคำาทมหลายความหมาย๑๑นกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และเลขานการกลม ศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมตามใบงานท ๓ ๑๑๒นกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชน นกเรยนและครชวยกนเฉลยคำาตอบ ตรวจคำาตอบจากใบงานท ๓๑
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
9
๑๓ครอธบายเพมเตมลกษณะของโคลงโลกนตเปนวรรณคดประเภทคำาสอนซงมคณคาและขอคดทผอานนำาไปใชในชวตประจำาวนโดยยกเหตผลประกอบ๑๔ตวแทนกลมแตละกลมอธบายขอคดและคณคาของการนำาคำาสอนไปใชในชวตประจำาวน โดยยกเหตผลประกอบ๑๐ครอธบายเพมเตมเรองขอคดและคำาสอนจากโคลงโลกนตไปใชประโยชนในการแกปญหาในชวตประจำาวน๑๑นกเรยนทำาแบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
สอและแหลงการเรยนร๑ บตรคำาใบสำานวนสภาษต๒ ใบความร เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาท
มหลายความหมาย๓ ใบงาน เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต๔ แบบทดสอบ เรอง การอานวเคราะหโคลงโลกนต
การวดประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑ๑ประเมนการปฏบตงานกลม๒ประเมนการปฏบตตามใบงาน๓ทดสอบความร
แบบประเมนการปฏบตงานกลมแบบประเมนการปฏบตตามใบงานแบบทดสอบเรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
ผานเกณฑระดบดผานเกณฑระดบดผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๔ -๕ พดแสดงความคดเหน ( ๒ ชวโมง)
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
10
ตวชวดมาตรฐาน ท ๑๑ ม ๑๘ วเคราะหคณคาทไดรบจากการอานงานเขยนอยางหลากหลายเพอ นำาไปใชแกปญหาในชวต
ท๓๑ ม ๓๓ พดแสดงความคดเหนอยางสรางสรรคเกยวกบเรองทฟงและด
กจกรรมการเรยนร 1 ครสนทนากบนกเรยนถงขอคดทนกเรยนไดจากการอานเรอง โคลง
โลกนต จากการเรยนในชวโมงทผานมา2 ครยกขาวจากหนงสอพมพ ๑ ขาว แลวใหนกเรยนอธบายเหตและผล
ของขาวนน เชน ขาวประชาชนสงคโปรเขาแถวยาวเปนกโลเมตรเพอรอเคารพศพลกวนย ครตงคำาถาม ทำาไมนายลกวนยจงไดรบยกยองยอมรบเชนนน ครสมนกเรยนนำาเสนอคำาตอบ
3 ครตงคำาถามใหนกเรยนเชอมโยงขอคดจากโคลงโลกนตกบขาวจากหนงสอพมพขางตน ครสมนกเรยนตอบคำาถาม
4 ครสรปความเชอมโยงของขาวในชวตประจำาวนกบโคลงโลกนต5 ครยกโคลงโลกนต ๑ บทใหนกเรยน ยกสถานการณหรอเหตการณใน
ชวตประจำาวน หรอเหตการณจากละคร มาเปรยบ ครสมนกเรยนตอบคำาถาม เชน
พระสมทรสดลกลน คณนาสายดงทงทอดมา หยงไดเขาสงอาจวดวา กำาหนดจตมนษยนไซร ยากแทหยงถง
6 ครและนกเรยนรวมกนสรปวธการแสดงเหตผลโดยยกหลกฐานอางองประกอบ
7 ครแจงจดประสงคเรองการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกldquoนตกบชวตประจำาวน ldquo
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
11
8 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจากโคลง โลกนต
9 นกเรยนศกษาแนวทางการพดแสดงความคดเหนโดยยกหลกฐานอางองจาก ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
10 ครมอบหมายใหนกเรยนทำาบทพดเรอง โคลงโลกนตกบชวตldquoประจำาวน ใชเวลาพด ๒ นาท โดยใชเวลาในการทำาบทพด ๑๐ นาทldquo ครใหคำาแนะนำา
11 นกเรยนฝกซอมการพดกบเพอนโดยใชเวลา ๑๐ นาท12 ครและนกเรยนรวมกนกำาหนดเกณฑประเมนการพด 13 ครจบฉลากนกเรยนพดแสดงความคดเหนโดยอางองขอมล
จากโคลงโลกนต ใชเวลาในการพด ๒ นาท 14 ครและนกเรยนรวมกนประเมนผลการพด ใหขอแนะนำา 15 นกเรยนทไมสามารถพดในเวลาได ใหพดนอกเวลา
สอและแหลงการเรยนร๑หนงสอเรยนรายวชาภาษาไทยพนฐานภาษาไทยวรรณคดและ
วรรณกรรม ๒ใบความรท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑประเมนการพดแสดงความคดเหน
แบบประเมนการพดแสดงความคดเหน
ผานเกณฑระดบพอใช
ชวโมงท ๖ การสรางคำาในภาษาไทย ( ๑ ชวโมง)
ตวชวดมาตรฐาน ท ๔๑ ม ๔๒ สรางคำาในภาษาไทย
กจกรรมการเรยนร
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
12
1 ครตงคำาถามกบนกเรยนวา ภาษามการเปลยนแปลง จรงหรอไม เปลยนอยางไรบาง ใหนกเรยนคดคนเดยว ๑ นาท จากนนใหนกเรยนคด ๒ คน ๒ นาท แลวใหคดสคน ใชเวลา ๔ นาท จากนนสมตวแทนกลมนำาเสนอ
2 ครพดถงความจำาเปนทภาษาตองเปลยนแปลง เชน พดลม ถาไมเรยก พดลม จะเรยกวาอะไร ครใหนกเรยนยกตวอยางคำาทเกดขนใหมเพมเตม เชน โทรศพทมอถอ เครองบน รถไฟฟา ฯลฯ ครแนะคำาตางๆ
3 ครและนกเรยนรองเพลง ldquoเบอรโทรอน จะไดยนเสยงรอสาย แบบ แบบ แบบ วาใหรอ แตเบอรน จะไดยนเสยงใจบอกวาทานกำาลงเขาสบรการรบฝากหวใจ ลงทะเบยนฝากไวตวเอากลบไป ใจใหเกบรกษา ยอมจำานนเธอแลววนนแคแรกเหนหนา ฝากไวกบฉนนะหวใจของเธอ แลก เบอรโทร โอะ โอ โอย แลวถามนกเรยนวา มคำาใดนาสนใจrdquoบาง
4 ครแยกกลมคำาทนกเรยนสนใจออกเปน ๔ กลม คอ คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
5 ครใหนกเรยนจดคำาดงกลาวลงในตาราง โดยครชวยวางคำาใหตรงประเภท
คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน กลมคำา
6 ใหนกเรยนตงขอสงเกตความแตกตางของคำาแตละกลม และสรปลกษณะของคำาแตละกลม ครชวยอธบาย
7 นกเรยนศกษาใบความรท ๓๒ เรอง การสรางคำา แลวปฏบตตามใบงานท ๓๒ เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
8 ครเฉลยคำาตอบ นกเรยนแลกเปลยนกนตรวจงาน สอการเรยนร
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
13
๑) ใบความร เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน ๒) ใบงาน เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑตรวจใบงาน แบบบนทกผลการ
ตรวจใบงานผานเกณฑรอยละ ๗๐
ชวโมงท ๗ วรรณศลปโคลงโลกนต
ตวชวดมาตรฐานท ๕๑ ม๕๓ อธบายคณคาของวรรณคดและวรรณกรรมทอาน กจกรรมการเรยนร
๑นกเรยนทบทวนความรเดม ครแจงจดประสงคการเรยนเพอคนหาวรรณศลปของโคลงโลกนต๒ครใหนกเรยนอานออกเสยงโคลงสสภาพจากเรองนราศนรนทร พรอมๆกน
บท โฉมครวญจกฝากฟา ฤาดน ดฤาldquoเกรงเทพไทธรณนทร ลอบกลำาฝากลมเลอนโฉมบน บนเลา นาแมลมจกชายชกชำา ชอกเนอเรยมสงวนrdquo
๓นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองจากตวอยางพรอมกนและชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง๔นกเรยนและครชวยกนสรปขอคนพบทสงผลใหรอยกรองในตวอยางมความไพเราะ๕นกเรยนอานออกเสยงรอยกรอง โคลงโลกนต บทตอไปน แลวชวยกนวเคราะหความไพเราะของบทรอยกรอง
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
14
ldquo ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสงldquo
๖นกเรยนชวยกนเปรยบเทยบความเหมอนและความแตกตางของรอยกรองจากโคลงโลกนตและโคลง นราศนรนทร
๗นกเรยนศกษาความรเรองวรรณศลปในโคลงโลกนตจากหนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ชนมธยมศกษาปท ๑ หนา ๓๘-๔๐๘ นกเรยนจบคเลอกบทรอยกรองเรองโคลงโลกนตคละ ๑ บท พจารณาความงามดานวรรณศลป๙ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงานหนาชนเรยนพรอมอธบายเหตผลประกอบวาคำาประพนธทเลอกมามความงามดานวรรณศลปอยางไร ครใหความรเพมเตม๑๐นกเรยนและครชวยกนสรปหลกการพจารณาคณคาทางวรรณศลปในโคลงโลกนต๑๑นกเรยนเลอกโคลงโลกนตทชอบวเคราะหวรรณศลปเปนการบาน ๑๒ นกเรยนทำาแบบทดสอบการพจารณาคณคาทางวรรณศลปของ
โคลงโลกนต
๙สอและแหลงการเรยนร๑ บทรอยกรองโคลงโลกนต๒ แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๓ แบบทดสอบ
๑๐การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตกจกรรมกลม
แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม
ระดบคณภาพด
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
15
ตรวจแบบฝกหดทดสอบความร
แบบฝกหดแบบทดสอบ
ผานเกณฑรอยละ ๗๐ผานเกณฑรอยละ ๕๐
ชวโมงท ๘ การทองอาขยาน
ตวชวด มาตรฐานท ๕๑ ม๕๕ ทองจำาบทอาขยานตามทกำาหนดและบทรอยกรองทมคณคาตามความสนใจ กจกรรมการเรยนร
1 นกเรยนทบทวนความรเดมเรองการอานออกเสยง รอยกรอง หลกการอานรอยกรอง
2 นกเรยนฟงแถบบนทกเสยงการอานบทรอยกรองโคลงสสภาพ3 ครอธบายเพมเตม เรองความงามของบทรอยกรองดานวรรณศลป
และสงคมทนำามาเปนบททองอาขยาน4 นกเรยนอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลกนตพรอมกน5 ครสมนกเรยนสาธตอานออกเสยงรอยกรองโคลงสสภาพ โคลงโลก
นต6 นกเรยนแบงกลมกลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธานและ
เลขานการกลม7 ประธานกลมกำาหนดหนาทสมาชกใหจบคฝกอานออกเสยงรอยกรอง
โคลงสสภาพ โคลงโลกนตสวนทเปนบทอาขยาน8 นกเรยนปฏบตกจกรรมกลมทองอาขยานโดยมประธานเปนผดแล9 ครสงเกตปฏบตกจกรรมกลม โดยใชแบบสงเกตการปฏบตกจกรรม
กลม10 นกเรยนทดสอบทองอาขยาน เปนรายบคคลพรอมอธบาย
คณคาของบทรอยกรองโคลงโลกนตบททนำามาทองอาขยานสอและแหลงเรยนร
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
16
๑แถบบนทกเสยงการอานออเสยงรอยกรอง๒บทรอยกรองโคลงโลกนต๓บทอาขยานโคลงโลกนต๔แบบสงเกตการณปฏบตกจกรรมกลม๕แบบประเมนการทองอาขยาน
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลมประเมนการทองอาขยาน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนการทองอาขยาน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๙-๑๐ การเขยนแสดงความคดเหน
ตวชวดมาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๖) เขยนแสดงความคดเหนเกยวกบสาระจากสอทไดรบ มาตรฐานท ๒๑ ( มฐ๒๙) มมารยาทในการเขยน
๑ครและนกเรยนสนทนาเกยวกบขาวสารในชวตประจำาวนแลวตงคำาถามวา -ในชวตประจำาวนนกเรยนไดรบขาวสารจากชองทางใดบาง-ในการแสดงความคดเหนเกยวกบขาวสารตางๆมความจำาเปนอยางไร
๒แบงนกเรยนออกเปน ๓ กลม แลวจบฉลากประเดนสบคนดงน๑) ประเภทของสอในชวตประจำาวน๒) หลกการเขยนแสดงความคดเหน๓) วธการแสดงความคดเหน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
17
๓แตละกลมสงตวแทนออกมาอธบายความรในประเดนทกลมไดรบมอบหมาย ๔ครตงคำาถามแลวสมนกเรยนตอบประเดนตอไปน
๑) การเขยนแสดงความคดเหนคออะไร๒) นกเรยนคดวาสอสงพมพ สออเลกทรอนกส มขอด
ขอเสยแตกตางกนอยางไร๓) เนอหาทนกเรยนไดรบผานสอมอะไรบาง๔) ความคดเหนประกอบดวยอะไร๕) นกเรยนคดวาความคดเหนของบคคลมความแตก
ตางกนหรอไม อะไรคอสาเหตของความแตกตาง๖) นกเรยนมวธบอกตนเองใหยอมรบฟงความคดเหน
ของผอนอยางไรเพอลดความขดแยง๗)นกเรยนมวธหรอแนวทางการเขยนแสดงความคด
เหนจากการอาน การด การฟง อยางไร๔นกเรยนรวมกนสรปประเดนตอไปน
๑)ในชวตประจำาวนมนษยแสดงความคดเหนทงตอเรองเศรษฐกจ การเมอง การบนเทง หรอสงคมทวไป
๒) นกเรยนสามารถแสดงความคดเหนไดทงการพด การเขยน
๓)การแสดงความคดเหนควรใชภาษาใหถกตอง สละสลวย ควรหลกเลยงถอยคำาทแสดงอารมณรนแรง
๕ ครมอบหมายใหนกเรยนไปคนหาบทความทเขยนแสดงความคดเหนทด จากสอตางๆ แลวสรปวเคราะหลกษณะการแสดงความคดเหนในบทความ
๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอหนาชน๗ครมอบหมายใหนกเรยนเขยนแสดงความคดเหนเกยวกบขาว หรอ เหตการณ สถานการณทกำาลงอยในความสนใจ เปนการบาน ครตรวจผลงานสอและแหลงการเรยนร
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
18
๑) หนงสอพมพ๒) บทความตางๆ๓) ใบความร
การวดผลประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการณปฏบตงานกลมตรวจงานเขยนแสดงความคดเหน
แบบสงเกตการปฏบตงานกลมแบบประเมนงานเขยนแสดงความคดเหน
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
ชวโมงท ๑๑ ประยกตใชความร
ตวชวดมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๔) สรปความรและขอคดจากการอานเพอนำาไปประยกตใชในชวตจรงมาตรฐานท ๑๑ (มฐ๑๙) มมารยาทในการอาน
๑ครใหนกเรยนแขงกนหาโคลง กลอน สำานวน สภาษต ทมเนอหาเกยวกบการพด เชน
ถงบางพดพดดเปนศรศกด มคนรกรสถอยอรอยจต
แมนพดชวตวตายทำาลายมตร จะชอบผดในมนษยเพราะพดจา
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลายหยาบบมเกลอกลาย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไว เพอรอนแรงแสง
นกเรยนทสามารถหาคำาประพนธไดเปนผชนะ เพอนชมเชย ใหกำาลงใจ
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
19
๒ครสรปใหนกเรยนเหนแนวทางการเลอกขอคดจากการอานนำามาใชในชวตประจำาวน๓ครตงคำาถามเพอใหนกเรยนสรปแนวทางรวมกน เชน
๑) นกเรยนมแนวทางการเลอกบทอานทมขอคดอยางไร๒) การจบใจความสำาคญจากการอานมความจำาเปนตอ
ชวตประจำาวนอยางไร๔ครใหนกเรยนจบฉลากประเดนสำาหรบการสบคนดงน
๑) การอานจบใจความสำาคญบทอานรอยแกว๒) การจบใจความสำาคญบทอานรอยกรอง
ใหนกเรยนทจบฉลากไดหมายเลขเหมอนกนอยกลมเดยวกน สบคนความรจากแหลงตางๆ เชน ตำารา อนเตอรเนต ผร ๔นกเรยนแตละกลมออกมาสรปใจความทจากการอาน ครและเพอนชวยกนเชอมโยงประเดนสการนำาสาระและขอคดทไดจากการอานมาใชในชวตประจำาวน นกเรยนจดบนทกความรลงในสมด๕นกเรยบรวบรวมขอคดจากการอานจดทำาหนงสอเลมเลก คำาคมควรldquoคด โดยออกแบบรปเลม แทรกภาพประกอบ และจดทำา rdquo artwork อยางอสระ โดยครแนะนำาตวอยางหนงสอ ๖ ครสมนกเรยนนำาเสนอผลงาน ๒ ๓ คน นกเรยนชวยกนประเมนndashคณคาของบทอาน
สอและแหลงการเรยนร๑) หนงสอเรยนวรรณคดวจกษณ ม๑๒) หองสมด๓) อนเตอรเนต๔) หนงสอเลมเลกขอคด คำาคม
การวดและประเมนผลวธการ เครองมอ เกณฑสงเกตการปฏบตงานกลม
แบบสงเกตการปฏบตงานกลม
ระดบคณภาพดระดบคณภาพด
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
20
ตรวจบนทก บนทกขอคด
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
21
ภาคผนวก
เกณฑการพดแสดงความคดเหน เรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
๑ กลวธนำาเสนอ
๑มการนำาเขาสเรอง๒มความสมพนธ
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
22
กบเนอเรอง๓เราใจและชวนใหผฟงตดตาม๔มความมนใจในการนำาเสนอ
๒ เนอหา ๑มการเรยงลำาดบเนอหาไดเหมาะสม๒เนอหามความตอเนอง๓เนอหาสอดคลองกนตลอดทงเรอง๔เนอหามสาระ มประโยชน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๓ ภาษา ๑ออกเสยงถกตองตามอกขรวธ เสยงดงชดเจน๒ใชภาษาอยางเหมาะสม๓ใชภาษาเขาใจงาย๔มการใชสำานวนโวหาร ภาษามความสวยงาม
ขาด หรอ ไมชดเจน ๑ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน ๒ ขนตอน
ขาด หรอ ไมชดเจน มากกวา ๒ ขนตอน
๔ เวลา พดจบเนอหาภายในเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวาหรอนอยกวาเวลาทกำาหนด
ใชเวลามากกวานอยกวา
ใชเวลามากวาหรอนอยกวา ๑๔ของเวลาท
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
23
๓๐ วนาท ๑๒ของเวลาทกำาหนด
กำาหนด
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
แบบประเมนการอานออกเสยงรอยกรองทำานองโคลงสสภาพ
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
เกณฑการประเมนการอานออกเสยง (รอยกรอง)ประเดน
การประเมน
เกณฑคณภาพ๓(ด) ๒(พอใช) ๑(ควรปรบปรง)
อานถกตองตามฉนทลกษณ
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณโดยตลอด
อานถกตองและใชนำาเสยงตามฉนทลกษณบางสวน
อานถกตองตามฉนทลกษณบาง
อานคลอง อานคลองโดยตลอด
อานคลองบางสวน อานตะกกตะกก
จงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
เวนจงหวะวรรคตอน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
24
ถกตองโดยตลอด ถกตองบางสวน ผดเปนสวนใหญอานถกตองตามอกขรวธ
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธโดยตลอด
อานออกเสยงถกตองตามอกขรวธบางสวน
อานออกเสยงไมถกตองตามอกขรวธเปนสวนใหญ
เกณฑการตดสนคณภาพ ชวงคะแนน ระดบคณภาพเกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพพอใชขนไป
สรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน ลงชอผประเมน ()
๑๐ - ๑๒ ด๗ - ๙ พอใช๔ - ๖ ควรปรบปรง
wwwtangsrithongcom เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
25
บตรคำาใบสำานวนสภาษต หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
กตกา การใบคำา หามออกเสยง หรอ เอยคำาใดในคำาใบ ใหแสดงทาเทานน จะแสดงเดยวหรอหมกได
สซอใหควายฟง
ไมออนดดงายไมแกดดยาก
รหนาไมรใจ
กระตายหมายจนทร
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
26
ใบความร ท ๓๑เรอง การจบใจความสำาคญ การตความคำายาก และคำาทมหลาย
ความหมายหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การอานจบใจความความหมายของการอานจบใจความสำาคญ คอ การอานเพอจบใจความหรอขอคด ความคดสำาคญหลกของขอความ หรอเรองทอาน เปนขอความทคลมขอความอน ๆ ในยอหนาหนง ๆ ไวทงหมด ใจความสำาคญ หมายถง ใจความทสำาคญ และเดนทสดในยอหนา เปนแกนของยอหนาทสามารถครอบคลมเนอความในประโยคอนๆ ในยอหนานนหรอประโยคทสามารถเปนหวเรองของยอหนานนได ถาตดเนอความของประโยคอนออกหมด หรอสามารถเปนใจความหรอประโยคเดยวๆ ได โดยไมตองมประโยคอนประกอบ ซงในแตละยอหนาจะมประโยคในความสำาคญเพยงประโยคเดยว หรออยางมากไมเกน 2 ประโยค ใจความรอง หรอพลความ(พน-ละ-ความ) หมายถง ใจความ หรอประโยคทขยายความประโยคใจความสำาคญ เปนใจความสนบสนนใจความสำาคญใหชดเจนขน อาจเปนการอธบายใหรายละเอยด ใหคำาจำากดความ ยกตวอยาง เปรยบเทยบ หรอแสดงเหตผลอยางถถวน เพอสนบสนนความคด สวนทมใชใจความ
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
27
สำาคญ และมใชใจความรอง แตชวยขยายความใหมากขน คอ รายละเอยด หลกการจบใจความสำาคญ ๑ ตงจดมงหมายในการอานใหชดเจน ๒ อานเรองราวอยางคราวๆ พอเขาใจ และเกบใจความสำาคญของแตละยอหนา ๓ เมออานจบใหตงคำาถามตนเองวา เรองทอาน มใคร ทำาอะไร ทไหน เมอไหร อยางไร ๔ นำาสงทสรปไดมาเรยบเรยงใจความสำาคญใหมดวยสำานวนของตนเองเพอใหเกดความสละสลวย วธจบใจความสำาคญ วธการจบใจความมหลายอยาง ขนอยกบความชอบวาอยางไร เชน การขดเสนใต การใชสตางๆ กน แสดงความสำาคญมากนอยของขอความ การบนทกยอเปนสวนหนงของการอานจบใจความสำาคญทด แตผทยอควรยอดวยสำานวนภาษาและสำานวนของตนเองไมควรยอดวยการตดเอาขอความสำาคญมาเรยงตอกน เพราะอาจทำาใหผอานพลาดสาระสำาคญบางตอนไปอนเปนเหตใหการตความผดพลาดคลาดเคลอนได วธจบใจความสำาคญมหลกดงน ๑ พจารณาทละยอหนา หาประโยคใจความสำาคญของแตละยอหนา ๒ ตดสวนทเปนรายละเอยดออกได เชน ตวอยาง สำานวนโวหาร อปมาอปไมย(การเปรยบเทยบ) ตวเลข สถต ตลอดจนคำาถามหรอคำาพดของผเขยนซงเปนสวนขยายใจความสำาคญ ๓ สรปใจความสำาคญดวยสำานวนภาษาของตนเอง การพจารณาตำาแหนงใจความสำาคญ ใจความสำาคญของขอความในแตละยอหนาจะปรากฏดงน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
28
๑ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนของยอหนา ๒ ประโยคใจความสำาคญอยตอนกลางของยอหนา ๓ ประโยคใจความสำาคญอยตอนทายของยอหนา ๔ ประโยคใจความสำาคญอยตอนตนและตอนทายของยอหนา ๕ ผอานสรปขนเอง จากการอานทงยอหนา(ในกรณใจความสำาคญหรอความคดสำาคญอาจอยรวมในความคดยอย ๆ โดยไมมความคดทเปนประโยคหลก) httpskunkrunongkranwordpresscom เขาถง เมอวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
การตความ ความหมาย การอานตความ หมายถง การอานเพอใหเขาใจความหมาย ความคดสำาคญของเรอง ความรสก และอารมณสะเทอนใจจากบทประพนธ ซงอาจเขาใจไดมากนอยลกซงเพยงใด ตรงกนกบผประพนธหรอไม หรอผอานคนอน ๆ หรอไม ขนอยกบความสามารถและประสบการณเดมและความรสกของผอานแตละคน การตความของทกคนอาจไมตรงกนเสมอไป โดยในกระบวนการอานเพอตความนนผอานจะตองใชความร ความสามารถในการแปลความ จบใจความสำาคญ การสรปความ รวมทงการเปรยบเทยบ ความสมพนธของขอความขนตอนของการอานตความ การอานตความนน มกนำาไปใชในงานเขยนทมความหมายซอนไวระหวางบรรทด ผอานตอง ใสใจกบถอยคำาทผเขยนเลอกสรรมาใช
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
29
1 สำารวจงานเขยนนนดวยการอานอยางคราว ๆ วางานเขยนนนเกยวกบเรองใด เปนรอยแกว หรอรอยกรอง หรองานเขยนประเภทใด เชน เปนคำาประพนธ นวนยาย เรองสน บทความ กวนพนธ หรอเปนงานเขยนสน ๆ แสดงคตสอนใจ 2 อานอกครงอยางละเอยดเพอพจารณาเนอหาวามใจความสำาคญกลาวถงเรองใด มขอความ สวนใดกลาวถงขอเทจจรง สวนใดเปนการแสดงทรรศนะของผเขยน สวนใดเปนการแสดงอารมณความรสก 3 วเคราะหถอยคำา อาจมบางคำาทมความหมายเฉพาะ เชนเปนสญลกษณ หรอมถอยคำาทเปน การกลาวเชงเปรยบเทยบ ดวยการใชภาพพจน หรอเปนสำานวนโวหาร เปนคำาทมความหมายหลายนย ฯลฯ ทงนเพอใหผอานใชความหมายจากถอยคำาในบรบทนนมาพจารณาประกอบเพอใหเขาใจความหมาย ไดมากชดเจนยงขน 4 พจารณารสของคำาเพอประมวลหานำาเสยงของผเขยน อาจเปนนำาเสยงเชงสงสอน นำาเสยงแสดงการประชดประชน นำาเสยงแสดงความภมใจ ยนด หรอเศราสลด เปนตน นำาเสยงเหลานจะสมพนธกบจดมงหมายของผเขยนทตองการสอสารมาใหผอานพจารณาใครครวญหรอคดคลอยตาม 5 สรปสารทไดจากการตความขอเขยนนน ๆ การอานตความ ผอานจะตองเขาใจจดประสงค สาร และนำาเสยงทอยในงานประพนธนน เพอทจะไดเขาใจความคดเหน ประสบการณ จนตนาการ ฯลฯ ของผเขยนทสงผานงานประพนธนน การอานตความควรตความทง 2 ดานควบคกนไป คอ ตความดานเนอหา และ ตความดานนำาเสยง จงจะทำาใหเขาใจสารนนไดอยางถองแท เชน ตำานำาพรกละลายแมนำาldquo rdquo
httpwwwipespacthlearningthaichapter6-5html
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
30
เขาถงวนท ๔ พฤษภาคม ๒๕๕๘
ใบงานท ๓ ๑เรอง ความหมายของคำายากในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
คำาชแจงนกเรยนแบงกลม กลมละ ๕ คน เลอกประธาน รองประธาน และ
เลขานการกลม เลอกศกษาโคลง โลกนตกลมละ ๑ บทและปฏบตกจกรรมดงน
๑ ตวแทนกลมแสดงบทบาทสมมตทาทางใบประกอบอปกรณทหนาชนเรยน๒ เชญชวนใหนกเรยนในชนชวยกนทายบทบาทสมมต ใหตรงกบโคลงโลกนต๓ เลอกคำายากจากคำาประพนธบททรบผดชอบและแปลความหมายคำายาก๔ เลอกคำาไวพจนจากคำาประพนธและเชอมโยงกบความหมาย๕ ระบคำาเปรยบเทยบทพบในคำาประพนธพรอมบอกความหมาย๖ สรปใจความสำาคญของคำาประพนธทศกษา
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
31
แบบทดสอบ เรอง คำายาก คำาหลายความหมายและคำาเปรยบเทยบในโคลงโลกนต
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกตองเพยงคำาตอบเดยว๑ ldquoอญขยมบรมนเรศรเรอง รามวงศ คำาทขดเสนใตหมายถงขอใดrdquo
ก ราชวงศพระรวง ข ราชวงศรามเกยรต ค ราชวงศพระราม ง ราชวงศจกร
๒ คำาวา อญขยม แปลวาอะไรกฉน ขทาน คเธอ งเขา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถาม ขอ ๓ - ๔ ใบพอพนหอหม กฤษณาหอมระรวยรสพา เพรศดวยคนเสพเสนหา นกปราชญ 1048713ความสขทราบฤามวย ดจไมกลนหอม
๓ขอใดจบคความหมายไดถกตองทกคำาก เพรศ = เตลด มวย = ตายข นกปราชญ 1048713 = ผมความร เสนหา = พยาบาท
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
32
ค ระรวย = แผวเบา ดจ = คลาย ดง ง เพรศ = งาม เสนหา = ความใคร
๔โคลงบทนสอนเรองอะไรกการมครอบครว ขการคบคนคการศกษาเลาเรยน งการผกไมตร
๕ คำาคใดมความหมายเดยวกนหรอคลายกน ก ชาด บายndash ข เฉกเชน ดจดงndash
คมรณง นฤโทษndash งเสพ สขndash๖ldquoคณแมหนาหนกเพยง พสธา ในทนเปรยบพระคณแมกบสงใด ก ยอดเขา ข แผนดน ค จกรวาล ง มหาสมทร๗ โคลงบทนสอนชวตเรองอะไร
หามเพลงไวอยาให มควนหามสรยแสงจนทร สองไซรหามอายใหหน คนเลาหามดงนไวได จงหามนนทาะกเพลงยอมมควน มเหตยอมมผลขใดใดโลกลวนเกดมาคกน ดงพระอาทตยและพระจนทรคอายเปนเพยงตวเลข อยาหมดหวงกบวยทลวงไปงการนนทาเปนเรองของธรรมดาโลกอยาถอสา
จากโคลงตอไปนจงตอบคำาถามขอ ๘ ๑๐ndash รนอยวามากร เรงใจ
กลกบเกดอยใน สระจอยไปเหนชเลไกล กลางสมทรชมวานำาบอนอย มากลำาลกเหลอ
๘ คำาวา ชเล แปลวาอะไร ก ทะเล ข ภเขา
ค สายนำา ง แผนดน๙ คำาวา กล ไมสามารถเทยบไดกบคำาใด
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
33
กเลห ขดจ คดง งราวกบ
๑๐สำานวนใดตรงกบความหมายของโคลงบทนทสดกใกลเกลอกนดาง ขหงหอยแขงแสงตะวนคกบในกะลาครอบ งโงแลวอวดฉลาด
เฉลย1 ง ๒ก ๓ค ๔ข ๕ ข๖ ข ๗ ง ๘ ก ๙ก ๑๐ ค
แบบประเมนการปฏบตงานตามใบงานหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
34
ระดบคณภาพ รายการพฤตกรรม๕ - ยอดเยยม นกเรยนอธบายเรองทศกษามาไดอยางชดเจน พรอมให
เหตผลทหนกแนน ชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษา มขอมลทเฉพาะเจาะจงสนบสนนขอสรป การนำาเสนอมความตอเนอง มการสบตาผฟงโดยตลอด มการเตรยมการอยางด มการจดลำาดบระบบระเบยบในการนำาเสนออยางด มความกระตอรอรน มการใชสอในการนำาเสนออยางมประสทธภาพ ตอบคำาถามของผฟงไดชดเจน ตรงประเดน และเหมาะสม
๔ - ดมาก นกเรยนอธบายเรองทศกษาพรอมใหเหตผลทชใหเหนความสำาคญของเรองทศกษามขอมลเพยงพอทสนบสนนขอสรป การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอ และมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอ และตอบคำาถามผฟงไดชดเจน
๓ - ด นกเรยนอธบายเรองทศกษามาพรอมกลาวถงขอสรป แตขอมลสนบสนนขอสรปไมมากพอเหมอน ๔ กบ ๕ การนำาเสนอถกตอง มการเตรยมการกอนนำาเสนอและมการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง มการจดลำาดบการนำาเสนอ มการใชสอและตอบคำาถามผฟง
๒ พอใชndash นกเรยนอธบายเรองทศกษามาแตไมคอยสมบรณ ไมมการกลาวถงขอสรป ลำาดบการนำาเสนอททำาใหเขาใจได แตมขอผดพลาดบางจด เตรยมการไมด จดระบบระเบยบไมด มการตอบคำาถามไดบางคำาถาม
๑ ควรndashปรบปรง
นกเรยนนำาเสนอโดยไมไดเรมทคำาถามหรอความสำาคญ หวขอทนำาเสนอไมชดเจนและมขอสรปทไมเพยงพอ การนำาเสนอนนยากตอการตดตามฟง ขาดการเตรยมตวหรอ
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
35
ขาดการจดระบบระเบยบ มการตอบคำาถามเฉพาะบางคำาถามหรอไมตอบ
๐ ไมมการนำาเสนอปากเปลา
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพ ๓ ด ขนไป ndashสรป ผาน 1048713 ไมผาน
ใบความร ท ๓๒ เรอง การพดแสดงความคดเหน แผนการเรยนรเรอง การพดแสดงความ
คดเหนหนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑
การพดแสดงความคดเหนเปนการพดโดยยกเหตผลมาประกอบประเดนหลก ตามลำาดบขนตอน
โดยใชนำาเสยงและทาทางประกอบการพด ผพดตองปฏบตดงน1 เตรยมความรขอมล เกยวกบหวขอทจะพด โดยวเคราะหประเดนใน
การพดออกเปนประเดนยอยหาเหตผลประกอบประเดนยอยแตละประเดน เหตผลคอ ขอมล ขอเทจจรงตางๆ หลกการ รวมทงความคดเหนทนาเชอถอของบคคลอน
2 นำาประเดนยอย และเหตผล ความร ความคด ขอมล ทไดมาหลอมรวม เรยงลำาดบใหด เพอไมใหผฟงสบสน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
36
3 ยกเหตผลอางองประกอบ โดยเฉพาะการพดแสดงความคดเหนเรอง โคลงโลกนตกบชวตประจำาวนldquo rdquo
ใหยกโคลงโลกนตมาประกอบการพดดวย โดยสามารถแทรกอยในตอนคำานำา เนอเรอง หรอสรป
๔ขณะพดแสดงความคดเหนตองใชนำาเส ยงและทาทางประกอบอยางเหมาะสม ๕มการสรปทงทายกอนจบการพดเพอใหเหตผลหนกแนนและชดเจน ซงอาจสรปการพดโดยยกโคลงโลก นตประกอบ ๖ไมพดแสดงความคดเหนดวยอารมณทเกรยวกราด ๗ ควรมการทำาบทพด และฝกซอมการพด ประเมนผลการพดจากการพดหนากระจก หรอพดกบเพอน
(อางอง httpwwwmyfirstbraincomstudent_viewaspxID=46528 เขาถงเมอวนท ๒๘ มนาคม ๒๕๕๘)
ใบความรท ๓๒
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
37
เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสรางคำาในภาษาไทย
หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
การสรางคำาในภาษาไทย พยางค คอ เสยงพดทเปลงออกมาพรอมกนทงเสยงสระ เสยงพยญชนะและเสยงวรรณยกต อาจมความหมายหรอไมมความหมายกได เชน นา จ ฬ คำา คอ พยางคทมความหมาย เชน พอ ไป ทำางาน หนงสอ พยางคเปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ และเสยงวรรณยกต เชน แก ขา พยางคปด คอ พยางคทประกอบดวยเสยงพยญชนะตน เสยงสระ เสยงวรรณยกต และ เสยง พยญชนะสะกด เชน เดก เลน ซกซน คำามล หมายถง คำาคำาเดยวทไมไดประสมกบคำาอน ซงคำามลมลกษณะดงนคอ ๑ มความหมายสมบรณในตว ๒ มมาแตเดมในทกภาษา ๓ อาจมพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน แม กรรม ฉน เหนอ วาย ปา แดง ดำา แบตเตอร สบปะรด เปนตน ขอสงเกตเกยวกบคำามล ๑ คำามลในภาษาไทยมกเปนคำาพยางคเดยวสะกดตรงตวไมมคำาควบกลำาหรอการนต ๒ คำามลหลายพยางค เมอแยกออกเปนแตละพยางคจะไมมความหมาย หรอความหมายไมเกยวของกบคำามลนน ๆ เลย
การสรางคำาใหมตามแบบภาษาไทย มอย ๓ แบบ คอ ๑ คำาประสม๒ คำาซอน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
38
๓ คำาซำา คำาประสม คำาประสม คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายตางกนตงแต ๒ คำาขนไปมารวมกนเขาเปนคำาเดยว กลายเปนคำาใหม มความหมายใหม แตยงมเคาความหมายเดมอย เชน ลกเสอ ( นกเรยนทแตงเครองแบบ ) แสงอาทตย ( งชนดหนงมเกลดสะทอนแสงอาทตยไดซงแปลกกวางชนดอน ๆ ) หางเสอ ( ทบงคบทศทางเรอ )ชนดของคำาทเอามาประสมกน ๑ คำานามประสมกบคำานาม เชน พอตา แมยาย ลกนอง หนามา ลนป คอหอย หบเสยง กลวยแขก แมนำา ๒ คำานามประสมกบคำากรยา เชน นกรอง หมอดบานพก เรอบน ยาถาย รถเขน ไกชน คานหาม ๓ คำานามประสมกบคำาวเศษณ เชน นำาแขง หวใส หวหอม ใจด ใจเยน มาเรว นำาหวาน ปากเบา ๔ คำานามประสมกบคำาลกษณนาม เชน วงแขน วงกบ ดวงหนา ลกชน ดวงใจ เพอนฝง ๕ คำานามประสมกบคำาสรรพนาม เชน คณยาย คณพระ คณหลวง ๖ คำากรยาประสมกบคำากรยา เชน ตพมพ เรยงพมพ พมพดด นอนกน ฟาดฟน กนสาด ๗ คำากรยาประสมกบคำาวเศษณ เชน ลงแดง ยนด ถอด ยมหวาน สายหยด ดถก ผดเผด ตมจด ๘ คำาวเศษณประสมกบคำาวเศษณ เชน หวานเยน เขยวหวาน เปรยวหวาน ดำาขำา คมขำา คมคาย คำาซอน ความหมายของคำาซอน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
39
คำาซอน คอ คำาทเกดจากการเอาคำามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลง หรอตรงกนขาม เปนประเภทเดยวกนตงแต ๒ คำาขนไป มาเรยงซอนกนเพอใหความหมายชดเจนข เชน เสอสาด อวนพ ลกษณะของคำาซอนในภาษาไทย ๑ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยกลาง เชน หวห แขงขา เกอเขน แกไข ใหญโต หนาตา ๒ คำาไทยกลางซอนกบคำาไทยถน เชน
พดว ว ภาษาถนใต หมายถง พดndash เสอสาด _ สาด ภาษาถนใต หมายถง เสอ อวนพ พ ภาษาถนใต หมายถง ndashอวน เขดหลาบ - หลาบ ภาษาถนใต หมายถง เขด เตบโต เตบ ภาษาถนใต หมายถง โตndash
๓ คำาไทยกลางซอนกบคำาตางประเทศ เชน ขาทาส ทาส ภาษาบาล สนสฤตndash ndash จตใจ จต ภาษาบาลndash ทรพยสน ทรพย ภาษาสนสฤตndash
๔ คำาตางประเทศซอนกบคำาตางประเทศ เชน สรงสนาน สรง ภาษาเขมร สนาน ภาษาสนndashสฤตทรพยสมบต ทรพย ภาษาสนสฤต สมบต ภาษาndashบาล เหตการณ เหต การณ ภาษาบาลndash
๕ คำาซอนทซอนกน ๒ ค จะปรากฏในลกษณะดงนก มสมผสทคกลาง เชน อปถมภคำาช ลมหายตายจาก ไฟไหมไตลน เจบไขไดปวย
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
40
ข มพยางคหนาซำากน เชน ปากเปยกปากแฉะ ชวครชวยาม ถงพรกถงขง อาบนำาอาบทา
ความหมายทเกดจากคำาซอน เมอนำาคำามาซอนกนแลว จะเกดความหมายขนในลกษณะตาง ๆ ดงน ๑ ความหมายคงเดม คอ ความหมายกยงคงทไมเปลยนแปลง เชน ซากศพ อวนพ โตแยง สญหาย ๒ ความหมายกวางออก คอ ความหมายจะกวางกวาความหมายในคำาเดม เชน ตบไตไสพง หมายถง อวยวะภายในอะไรกได ไมไดหมายเฉพาะอวยวะ ๔ อยางนเทานน ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะทใชในครว กนขาวกนปลา หมายถง กนอาหาร๓ ความหมายยายท คอ ความหมายจะเปนอยางอนซงไมตรงกบความหมายของคำาเดม เชน ขมขน หมายถง ความรสกเปนทกข มไดหมายถงรสขมและขน เหลยวแล หมายถง การเอาใจใสเปน
ldquo คำาซอนเพอเสยง rdquoลกษณะของคำาซอนเพอเสยง คำาซอนเพอเสยงมหลายลกษณะดงน ๑ คำาทซอนกนเพอไมใหเสยงคอนกน ซงไดแกลกษณะดงตอไปน ก คำา ๒ คำาทซอนกน คำาแรกมพยางคมากกวาคำาหลง ทำาใหเสยงคอนกน จงเอาพยางคแรกของคำาหนามาเตมลงหนาคำาหลงทมพยางคนอยกวา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวกและรนหขน เชน ขโมยโจร เปน ขโมยขโจร จมกปาก เปน จมกจปาก โกหกไหว เปน โกหกโกไหวข คำา ๒ คำาซอนกน โดยเฉพาะคำาหนาทมตวสะกดในแม กก เราออกเสยงตวสะกดของคำาหนาเหมอนคำาสมาสไป เชน ดกดก เปน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
41
ดกกะดก ซงทำาใหเสยงคอนกน จงเตมพยางค กะ หรอ กระ ลงขางหนาคำาหนา เพอถวงดลทางเสยงใหเทากน ทำาใหออกเสยงไดสะดวก เชน กระดกกระดก กระจกกระจก กระเสอกกระสน
คำาซำาคำาซำา คอ คำาทเกดจากการซำาเสยงคำาเดยวกนตงแต ๒ หนขนไป เพอทำาใหเกดคำาใหมไดความหมายใหม เชน ดำา ๆ หวาน ๆ คอยคอยคอย ชนดของคำาไทยทเอามาซำากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคำาทกชนดมาซำาได ดงน ๑ ซำาคำานาม เชน พ ๆ เดก ๆ นอง ๆ ๒ ซำาคำาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ ๓ ซำาคำาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ ๔ ซำาคำากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ ๕ ซำาคำาบรพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ ๖ ซำาคำาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ ๗ ซำาคำาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
ลกษณะความหมายของคำาซำา ๑ บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคำานามและสรรพนาม เชน เดก ๆ กำาลงรองเพลง๒ บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจำานวนออกเปนสวน ๆ มกเปนคำาลกษณะนาม เชน ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ อานหนงสอเปนเรอง ๆ ไสกบไมใหเปนแผน ๆ๓ เนนความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณ เชน พดดง ๆ ฟงด ๆ นงนง ๆ
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
42
๔ ลดความหมายของคำาเดม มกเปนคำาวเศษณบอกส เชน เสอสแดง ๆ กางเกงสดำา
ใบงาน ท ๓๒เรอง คำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน แผนการเรยนรเรอง การสราง
คำาในภาษาไทย หนวยการเรยนร โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชน
มธยมศกษาปท ๑จงตอบคำาถามตอไปน1 ใหนกเรยนพจารณาคำามล และคำาสรางใหม จากโคลงโลกนตตอไป
น แลวจดประเภทของคำาลงในตาราง ความรผปราชญนน รกเรยน
ฝนทงเทาเขมเพยร ผายหนาคนเกยจเกลยดหนายเวยน วนจตกลอทกในตะกรา เป ยมลนฤาม
คำามล คำาประสม คำาซอน คำาซำา กลมคำา
2 บทเพลงตอไปนมคำามล คำาประสม คำาซำา คำาซอน คำาใดบางldquoใจเลกๆ มนเจบลกๆ อยลบๆ กบสงลวงๆ รอนำาคาง เพยงหยดเลกๆ หลอเลยงไว ใหอยตอไปครนพอแดดชโลม ลบเลอนทกอยาง ชวตอนบอบบางจางหาย ldquo
ชอ-นามสกลชนหอง
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
43
คำามลคอคำาประสมคอคำาซำาคอคำาซอนคอ
๓คำาตอไปนเปนคำาชนดใด๑)
นาฬกา
๒) มะล
๓) ใจด
๔) ดๆ๕) ดอกไม
๖) แมนำา
๗) ทำางาน
๘) รถสองแถว
๙) กอสราง
๑๐) เรยนร
๑๑) สวยงาม
๑๒) กลวยๆ
๑๓) แวนตา
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
44
๑๔) ลกหลาน
๑๕) หมอกควน
๑๖) ถงขยะ
๑๗) เรวๆ๑๘)หลอกหลอน๑๙) รวดเรว๒๐) เชองชา
แบบทดสอบ เรอง วรรณศลปในโคลงโลกนตหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
จงเลอกคำาตอบทถกทสดเพยงคำาตอบเดยว๑ ขอใดมสมผสพยญชนะมากกวาขออนๆ
ก เคยดฆาคนอนนต หนกนน ข ความรดยงลำา สนทรพยค ปองตฉนนนทา หอนเวน ง ทำาบญบญแตง เหนผล
๒ ขอใดเปนโวหารอปมาก คนใดละพอทง มารดาอนทพพลชรา ภาพแลวข กานบวบอกลกตน ชลธารมรรยาทสอสนดาน ชาตเชอค คนใดคนหนงผ ใจฉกรรจเคยดฆาคนอนนต หนกแทง ผจญคนมกโกรธ ไมตรผจญหมทรชนด ตอตง
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
45
๓ ขอใดไมเปนการเปรยบเทยบก ความรดยงลำา สนทรพย ข โทษทานผอนเพยง เมลดงาค โทษตนเทาภผา หนกยง ง ปกปดคดซอนเรน เรองรายหายสญ
๔ โคลงบทนมวรรณศลปใดทโดดเดนทสดเจดวนเวนดดซอม ดนตร
อกขระหาวนหน เนนชา สามวนจากนาร เปนอน วนหนงเวนลางหนา อบเศราศรหมอง ฯ
กมสมผสพยญชนะ ขมการเปรยบเทยบคมการใชธรรมชาตมาอธบาย งมการใชคำาตรงกนขาม
๕โคลงบทนมวรรณศลปดเดนดานใดทสดเวนวจารณวางเวน สดบฟง
เวนทถามอนยง ไปร เวนเลาลขตสง เกตวาง เวนนาเวนดงกลาววาผ ปราชญไดฤาม
กการเลนสมผสสระ ขการเลนเสยงวรรณยกตคการเปรยบเทยบ งการซำาคำา
๖โคลงในขอท ๕ บาทใดมสมผสพยญชนะแพรวพราวทสดกบาท ๑ ขบาท ๒ คบาท ๓ งบาท ๔โคลงตอไปนใชตอบคำาถามขอ ๗ ๑๐ndash
ออนหวานมานมตรลน เหลอหลาย หยาบบมเกลอกราย เกลอนใกลดจดวงศศฉาย ดาวดาษ ประดบนาสรยะสองดาราไซร เพอรอนแรงแสง
๗ จากโคลงขางตนขอใดมความหมายเดยวกนกศศ-ดาว ขดาว ดาษndash คสรยะ ดาราndash
งดาว-ดารา
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
46
๘ โคลงขางตนสอนในเรองใดกการคบมตร ขการพดจา คการมกรยาด
งการมมตรทด๙จากโคลงขางตนคำาใดมความหมายเดยวกบคำาวา มตร
กมาน ขเกลอ คกราย งเกลอน๑๐วรรณศลปทโดดเดนของโคลงขางตน คออะไร
กการเลนสมผสอกษร ขการใชธรรมชาตอธบายคศลปะการเปรยบเทยบ งการเลนคำา
เกณฑประเมนการทองอาขยาน
เฉลย ๑ ก ๒ ข ๓ ง ๔ ข ๕ ง ๖ ก ๗ ง ๘ ข ๙ ข ๑๐ ค
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
47
หนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑ ระดบชนมธยมศกษาปท ๑
ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ฉนทลกษณ ถกตองตามฉนทลกษณของบทรอยกรอง โดยตลอดทงบท
ผดฉนทลกษณ๑ จด
ผดฉนทลกษณ๒ จด
ผดฉนทลกษณมากกวา๒ จด
อกขรวธ ถกตองตามอกขรวธ โดยตลอดทงบทหรอผดไมเกน๒ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๓ ๔ คำาndash
ออกเสยงผดอกขรวธ๕-๖ คำา
ออกเสยงผดอกขรวธ๗ คำาขนไป
นำาเสยง -อารมณ
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอานโดยตลอด
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานเปนสวนมาก
ออกเสยงหนกเบาแสดงอารมณสอดคลองเนอหาทอานบาง
ไมออกเสยงหนกเบาไมแสดงอารมณสอดคลองกบเนอหาทอาน
ความไพเราะ เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
เสยงไพเราะ แจมใส ชดเจนมทวงทำานองการเออน ท
ทวงทำานองการเออน ถกตองเปนสวนมาก
ทวงทำานองการเออนไมถกตอง
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
48
ถกตองโดยตลอด
ถกตองเปนสวนมาก
เกณฑการตดสนคณภาพชวงคะแนน ระดบคณภาพ๑๔ - ๑๖ ดมาก๑๑ - ๑๓ ด๘ - ๑๐ พอใช๐- ๗ ปรบปรง
เกณฑการผาน ตงแตระดบคณภาพดขนไปสรป 1048713 ผาน 1048713 ไมผาน
เกณฑประเมนงานเขยนแสดงความคดเหนหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดนการประเมน
เกณฑการใหระดบคะแนน๔ ๓ ๒ ๑
ประเดนการเขยน
เขยนไดตรงประเดนมากทสด
เขยนไดตรงประเดนมาก
เขยนไดตรงประเดนพอสมควร
เขยนไมตรงประเดน
การแสดงเหตผล
มเหตผลประกอบชดเจนทกประเดน
มเหตผลประกอบชดเจนหลายประเดน
มเหตผลประกอบบางประเดน
ไมมเหตผลประกอบ
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
49
ความคดสรางสรรค
มความคดรเรมสรางสรรคตลอดทงเรอง
มความคดรเรมสรางสรรคบางสวน
มความคดรเรมสรางสรรคเลกนอย
ไมมความคดรเรมสรางสรรค
การลำาดบเรองลำาดบความคด
มการลำาดบความคดทดตลอดทงเรอง
มการลำาดบความความคดทด
มการลำาดบบาง
ไมมการลำาดบความคด
การใชภาษา มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธถกตอง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๑-๓ แหง
มการใชภาษาทถกตองเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๔-๖ แหง
มการใชภาษาทถกไมเหมาะสมอกขรวธไมถกตอง๗ แหงขนไป
เกณฑคณภาพ๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง
๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
50
รายละเอยดเกณฑการใหคะแนนแบบประเมนผลชนงานหนงสอเลมเลกหนวยการเรยนรท ๓ เรอง โคลงโลกนต รายวชาภาษาไทย ท ๒๑๑๐๑
ระดบชนมธยมศกษาปท ๑ประเดน
การประเมน
เกณฑการใหคะแนน๕ ๔ ๓ ๒ ๑
๑ รปแบบชนงาน
-รปแบบชนงาน ถกตองตามท กำาหนด-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปแบบแปลกใหม นาสนใจ-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-มขนาดเหมาะสม-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพมสสน สวยงาม-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
-รปภาพสมพนธ กบเนอหา
๒ ภาษา -มการใชภาษา อยางถกตอง-ประโยค
-ประโยค สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถก
-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไม
-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใช
-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
51
สอดคลองกบ เนอหา-สะกดคำาถกตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ตอง-มการเวนวรรค โดยไมฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ฉกคำา-มการใชภาษา อยางสรางสรรค
ภาษา อยางสรางสรรค
๓ เนอหา -เนอหาถกตอง-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาตรงตาม หวขอเรอง-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาเปนไปตาม ทกำาหนด-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-รายละเอยด ครอบคลม-เนอหาสอดคลอง
-เนอหาสอดคลอง
๔ เวลา สงชนงานภายในเวลาทกำาหนด
สงชนงานชากวากำาหนด 1 วน
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
สงชนงานชากวา
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
52
กำาหนด 2 วน
กำาหนด 3 วน
กำาหนดเกน 3 วนขนไป
เกณฑประเมนระดบคณภาพงาน๑๗-๒๐ ระดบดมาก๑๓-๑๖ ระดบด๙ ๑๒ ระดบพอใชndash๕-๗ ระดบปรบปรง๐-๔ ไมผาน
