Embed Size (px)
Citation preview
7มาลย (จฑารตน)
เกรนนำ�
ในศาสนาพราหมณมพระผเปนเจาสงสด ๓ พระองค คอ
๑. พระพรหมา ผสราง
๒. พระนารายณ หรอ พระวษณ ผรกษา
๓. พระศวะ หรอ พระอศวร ผท�าลาย
ในจ�านวนทงสามพระองคน พระนารายณไดอวตารลงมาเกด
เพอรกษาไวซงโลกและสวรรคเปนจ�านวน ๙ ปาง และปางท ๑๐ จะ
อวตารมาในอนาคตกาล
9มาลย (จฑารตน)
ป�งท ๑มตสย�วต�ร
คมภรภควตปราณะเลาวา เมอเวลาสนปทมะกปปมาถง พระ
พรหมาผทรงสรางสรรพสงกทรงเหนอยลา ใครนอนหลบพกผอน
เพราะไดเขาสพรหมราตร (กลางคนของพระพรหมา) แลว และเมอ
พระพรหมาหลบใหล ไตรโลก (สามโลก มโลกมนษย สวรรค และ
บาดาล) กเรมสลายตวกลายเปนมหาสมทรใหญ
ขณะนนมอสรตนหนงเปนราชาทานพชอ หยครพ (สงขะอสร)
อาศยอยในมหาสมทร ไดผดขนมาพบพระพรหมาทก�าลงนอนหลบ
เขา เหนกระแสพระเวทหลงไหลออกจากโอษฐพระพรหมา หยครพ
จงรองรบพระเวทไว แลวรบด�าน�ากลบไปยงทอยของตน
แตการกระท�าในครงนของหยครพไดลวงรถงพระนารายณ
พระองคทรงหวงจะชวยใหคนและสตวไดอยอยางสงบสข จงอวตาร
เปนปลาเลกๆ เรยกวา “ศะผะร” วายน�าคอยทาอย
ในเวลาเดยวกนนนทแควนทระวระ มทาวสตยพรต (ไววสวต)
10 เลาเรองนารายณสบปาง
โอรสของพระสรยาทตย (ววสวต) เปนกษตรยปกครอง ทาวเธอทรง
เคารพบชาพระนารายณ และบ�าเพญตบะฌานดวยการเสวยแตน�าเปน
อาหาร ทรงมงมนในทางธรรม ละเวนการโลกย
วนหนงทาวสตยพรตไปยงรมฝงแมน�ากฤตะมาลาเพอลางบาป
ขณะทวกน�าขนมากทรงเหนปลาศะผะรตวเลกกระจดรดตดขนมาใน
กอบพระหตถ จงทรงปลอยปลานอยนนกลบลงน�า แตแลวกทรงไดยน
ปลานอยกลาวทลเปนภาษาคนวา
จมพลกษตรโอ ฉนใด
พระยอมเมตตาปวง สตวแล
จงจะปลอยขาไปในนาน น�านอ
ขาออนคงตองแพ พายเขา
ทาวสตยพรตไดยนดงนนกชอนปลานอยเอาใสหมอน�าเลยงไว
แตเพยงชวขามคนปลานอยกโตคบหมอ ปลาอวตารจงทลทาวสตย-
พรตวาขอทอยใหมทกวางกวาน ทาวสตยพรตกชอนปลาศะผะรไปใส
ในอางน�าใบใหญ แตเพยงเวลาผานไปหาสบนาทปลากโตเตมอาง แลว
ปลาพระนารายณกไดทลขอทอยใหมอกครง
ทาวสตยพรตจงน�าปลาไปปลอยลงสระใหญ แตไมนานนกปลา
กโตตดขอบสระ แลวทลขอทอยใหมอกหน
เสยงดงสนนจา ปลาทล
อาพระผทรงธรรม เทยงแท
สระทนเรนทรสร ใหอย
11มาลย (จฑารตน)
บมพอเพอแม วายวน
จอมคนจงโปรดขา อกครา
ใหดนไดม ทกวาง
เพอวายแหวกในธา ราเลน
เปนสขสนกบาง เถดหนอ
พอไดฟงค�าขอรองของปลาอวตาร ทาวสตยพรตกทรงสงให
เหลาเสนาชวยกนชอนปลาน�าไปปลอยลงทะเลสาบทวดโดยรอบได
รอยโยชน แตภายในวนเดยวปลากโตเตมทะเลสาบ ทาวสตยพรตก
ไมยอทอ ทรงสงใหน�าปลาพระนารายณไปปลอยยงมหาสมทร ปลา
พระนารายณกท�าทตดพอวา
แลวมวาทะพอ ราชา
อาสมทสาคร นไซร
มนาคและเหรา เทยวทอง
สามารถพฆาฎได สดชว
อาวระราชเจา ทรงศร
ขนชอวาเมตตา เลดล�า
ทงขาณสาคร ณบดนฤๅ
พหภยในน�า มากมยงนาฯ
แตคราวนทาวสตยพรตไมหลงกลปลาอวตารอก เพราะทรงนก
เอะใจวาปลานคงเปนพระนารายณอวตารมาเปนแน จงทลถามวา
เหตใดพระองคจงมาปรากฏในรปปลาเชนน
12 เลาเรองนารายณสบปาง
ปลาพระนารายณตอบวาอวตารมาครงนกเพอชวยกโลกไว และ
วานบแตนอกเจดวนจะเกดอทกภย (น�าทวม) ทวสามโลก พระองคจะ
สงเรอล�าใหญมารบ ใหทาวสตยพรตเกบตนยาพชพนธตางๆ และสตว
ชนดละคพรอมทงเชญพระฤๅษทงเจดตน (สปตะฤๅษ หรออกนยหนง
เรยกวา “ประชาบด” เปนมานะสาบตรของพระพรหมา โดยพระพรหมา
ใหก�าเนดดวยการนก ในคมภรศตปถพราหมณะ ระบนามไวคอ
๑. โคดม ๒. ภรทวาช ๓. วศวามตร ๔. ชมทคน ๕. วสษฐ ๖. กศยป
๗. อตร สวนในมหาภารตะ ระบวาเปน ๑. มะรจ ๒. อตร ๓. องครส
๔. ปละหะ ๕. กระต ๖. ปลสตยะ ๗. วสษฐ ในวายปราณะ เตม
“ภฤค” เขาอกตนหนง แตยงคงเรยกวาสปตะฤๅษ ในวษณปราณะ เตม
“ภฤค” กบ “ทกษะ” อกสองตน และเรยกวา “พรหมฤๅษ” ทงเกา)
และพาเหลาบรวารลงสเรอล�านน
เมอเหนเรอสนคลอนเพราะถกพาย พระนารายณในรางปลา
ศะผะรกจะวายมาหา ใหทาวสตยพรตจบนาคน�ามา ปลายหนงผก
หวเรอ อกปลายหนงผกกบหงอนของปลา แลวพระองคจะจงเรอให
ปลอดภยตลอดพรหมราตร ตรสเสรจปลาอวตารกหายตวไป
ครนถงก�าหนดกเกดอทกภยใหญขน น�าในมหาสมทรสงขน
อยางรวดเรว แถมฝนยงตกหนกชนดไมลมหลมตาอก สายน�าทวม
เจงนองไปทว
...สดสายตาแลไป บมไดเหนดน ปถพนทวไป มไดมทแหง
บางแหงลกหลายวา…
สถานการณเชนนยอมท�าใหสตวโลกทงหลายปนปวนวนวายกบ
13มาลย (จฑารตน)
การหนตาย
...นานาสตวสยดสยองทงผองกตรตรขนสโขดเขาเนนปนเขา
เขนหนไป หวงใหพนอทก บางกตกภผา กายากลงลงน�า เหราซ�า
คราหไป...
...สตวบนดอนสทานคลานเขาหาทรมทงกลวจมทเลกลวฝน
เทถกหนาวอกราญราวทวกนเมอนนสตวนานาหากลวกนเองไมตาง
ตนใฝหนพนกระแสชลฉาฉาวกวางดาวนอนแนบสงหเสอสมงเคยง
โคชางตวโตเคยงหมหนอยดกบแมวนกแกวเนาแนบเหยยวกระจอก
เปรยวเคยงแรงสนขแฝงกบคนปะปนกนทวไป...
แตทาวสตยพรตมไดหวนไหวไปกบบรรยากาศอนนาสะพรง
กลวน ทรงนงภาวนาดวยศรทธาอนมนคงตอพระนารายณ จนกระทง
เรอล�าใหญแลนมาถง ทาวเธอจงสงใหพวกเสนาชวยกนเกบตนยา
พนธพชตางๆ และตอนสตวอยางละคขนไปบนเรอ แลวเชญพระฤๅษ
ทงเจดใหขนเรอไปดวย เมอทกอยางส�าเรจเรยบรอย เรอล�าใหญก
ลอยล�าเพราะน�าสงขนทกขณะ
แลไปณพางพน ดนดอน
เหนอทกขนเรว รวดแท
ปลายพฤกษะชาตสลอน แลสลบ
ไปชากมดแม สดปลาย
แลหลายครเงอม แงงอน
14 เลาเรองนารายณสบปาง
สงตระหงานปานยวน ยวฟา
ครเดยวกสาคร ทนทวม
ถงยอดไศละอา อนาถใจ
แลในนานน�าฟอง ฟองฟ
เหนศพคนสตวลอย เกลอนแล
ราชาธยงด ออนอกพระเอย
โอสดสงสารแท สดทน
ยงเหนผคนบรวารทมาดวยกนในเรอมเพยงนอยนด กยงท�าให
ทาวสตยพรตรสกเศราสลดพระทย พระฤๅษทงเจดเหนเชนนนจง
เตอนใหทาวเธอตงจตระลกถงพระนารายณ ทาวสตยพรตกทรงท�า
ตามค�าแนะน�าของสปตะฤๅษ
กะมลธแนวนอม อกพระกายะคอม
นมสการ
ภบาลยอหตถไหว วอนพระพษณไท
เทพทรงศกดแลฯ
พรอมกนนนไดทรงกลาวสรรเสรญพระเกยรตพระนารายณ
(ทในกลอนเรยกวาพระพษณ) และอญเชญพระองคใหเสดจมาชวย
พอไดยนค�าออนวอนของทาวสตยพรต ปลาอวตารกรบแหวกวายมา
หาเรอล�าใหญนนโดยไมรอชา แรงแหวกวายมหาศาลของปลาพระ
นารายณท�าให
15มาลย (จฑารตน)
...ทเลปวนเปนคลน ระลอกครนเครงดง ราวน�าคลงขรม ราว
ลมคกคกพด...
และแลวผคนในเรอตางกไดเหน
...เหนมตสยาแลนลองฟองฟองฟเฟองฟา จาแจมกลางสาคร
งอนงามนาพศวงองคดงทองเนอเกาครบนนเลาเปลงปลงดงราชวด
แหวกชลธวองวาย น�ากระจายราวเพชร ตละเมดพราวพรรณ อน
กายาปลาไซรใหญยาวราวลานโยชนเยยมยงโขดเขาหลวงทงปวงใน
โลกน อนมหงอนมหมา ชราเหนอฟองสมท สงสดยงตนยางตงอย
กลางศระ...
ทาวสตยพรตนอมไหวปลาอวตารดวยความเคารพ แลวกจบ
เอานาคตวใหญจากในน�าผกขางหวนาคไวกบหวเรอ และผกขางหางไว
กบหงอนของปลาอวตาร
ปลาพระนารายณกทรงจงเรอใหญล�านนใหแลนฝาคลนลมอน
คลมคลงไปโดยปลอดภย ในขณะททาวสตยพรตทรงสาธยายมนตร
สรรเสรญพระนารายณอกครง พรอมดวยนามทงพนของพระองค
(ถอกนวาพระนารายณมพระนามหนงพน ซงถาผใดทองไดจะนบวา
ไดบญอยางยง) และในระหวางทจงเรอใหพนภยอยน ปลาอวตารกได
ทรงแสดงคตและสนทรพจนทเยยมยอดใหผคนบนเรอฟง ซงไดจด
ลงไวเปนคมภรมตสยะปราณะ
จวบจนกระทงถงปลายพรหมราตร ระดบน�าจงคอยลดลง คลน
ลมทซดกระหน�าตลอดเวลากคอยออนแรง แลวในไมชาเรอกลอยเขา
สทตนและจอดนงบนพนแผนดน ปลาอวตารจงสงใหทาวสตยพรต
16 เลาเรองนารายณสบปาง
คอยอยทตรงนนกอน แลวสลดนาคทพนหงอนออก ด�าลงส ใต
มหาสมทรอกครงเพอจะไปกพระเวทกลบคน
พอด�าน�าลงไปถงทอยของขนยกษหยครพ ปลาพระนารายณ
กตรงเขางบขนยกษทนทอยางชนดไมมการพดพร�าท�าเพลงกนละ
ขนยกษซงก�าลงหลบเพลนๆ มาถกปลาตวมหมามโหฬารงบเอาอยางนน
กสะดงตนทนท แลวฉากตะลมบอนระหวางขนยกษกบปลาอวตารก
เปดฉากขน
ยกษขลงกฟาดดวย ตะบอง
ตบตกอธกใน นานน�า
สาครคลนฟฟอง ยามตอกนแฮ
ทงขบทงถบปล�า มตสยา
ฝายปลาบไดเจบ อนทรย
ฟนขบขนยกษพลาง ฟาดซ�า
มไยยกษจะต ตบตบ
บมไดเจบช�า ชอกกาย
ในทสดขนยกษหยครพกไปไมรอด
ยกษรายโลหตโอ อาบองค
อดอดดนเทาใด สดดน
ก�าลงกออนลง เหลอททนนา
ทสดกสดสน ชพพลน
17มาลย (จฑารตน)
เมอปลาอวตารจดการคนเอาพระเวทจากศพขนยกษไดแลวก
กลบคนรางเปนพระนารายณสกร จากนนจงเสดจไปหาพระพรหมา
(ทคงจะเพงตนนอน) และเชญพระพรหมาเสดจกลบสวรรคไป (พระ
นารายณคงจะคนพระเวททชงคนมาจากหยครพใหแกพระพรหมาใน
ตอนนดวย)
จากนนพระนารายณกเหาะไปปรากฏองคตอหนาทาวสตยพรต
และประทานพรวา
เราใหพรทานน จงเปน
พระมนชนก โลกลวน
ร�างบดบขกเขญ ในโลก
จงประดษฐานถวน สงสรรพ
หลงจากประทานพรและตรสสอนทาวสตยพรตใหตงอยใน
คณธรรมความดแลว พระนารายณกเสดจกลบไวกณฐไป ทาวสตย-
พรตจงทรงขนครองราชยเปนกษตรยแหงดนแดนชมพทวป (อนเดย)
สบลกสบหลานตอๆ กนมา เรองราวทพระนารายณอวตารเปนปลา
ศะผะรกจบลงเพยงเทาน และนบจากนนมากนบเปนการเรมตนกฤตะ
ยคในวราหะกลป
ถงตรงนแลวมขอนาสงเกตอยอยางหนงคอ จะเหนไดวาใน
คมภรศาสนาตางๆ หลายศาสนามกลาวถงเรองน�าทวม แลวมคนรอด
ชวตจากอทกภยนน ไดอยเปนบรรพบรษของมนษยชาตตอมา เชน
ในคมภรไบเบลของยวและครสเตยนกลาวถงโนอาห ซงตอเรอตามค�า
แนะน�าของพระผเปนเจาจงไดรอดพนจากอทกภย สวนในคมภร
18 เลาเรองนารายณสบปาง
โกหรานกกลาวถงโนเฮ และเรองราวของกรกสมยโบราณกมเรอง
น�าทวมใหญ อนท�าใหทวปแอตแลนตสจมหายไปในมหาสมทร มผ
รอดตายเพยงคนเดยวคอเดอคาลโอน ซงลงเรอของพระเปนเจาลอย
ออกจากแผนดนแหงนนมา
จงนาจะสรปไดวา อาจจะเคยเกดมหาอทกภยขนในโลกนแลว
ครงหนง แตเรองมตสยาวตารนมจดทคอนขางขดแยงกนเองอยมาก
คอ นบกนวาหนงคนของพระพรหมายาวเทากบหนงวนของพระ
พรหมา หรอหนงกลป ซงนานถง ๔,๓๒๐ ลานปมนษย ตามเนอเรอง
กลาววาปลาอวตารจงเรอททาวสตยพรตอยตลอดพรหมราตร (คน
ของพระพรหมา) กหมายความวาทงเรอทงทาวสตยพรต ตลอดจน
ผคน พช และสตวบนเรอ จะตองมอายไมต�ากวาสพนกวาลานป อะไร
จะยนยงคงกระพนกนปานนน
อกประการหนงกลาวกนวา พระมนไววสวต (ทาวสตยพรต)
เปนพระมนองคทเจด และในหนงกปปจะมพระมนมาเกดสบสองค
แตตามเนอเรองนทาวสตยพรตกลายเปนพระมนองคแรกของวราหะ
กลป ซงเทากบวาในปทมะกปป (กปปกอนหนานทเพงลวงลบไป) นน
มพระมนมาเกดเพยงหกองคเทานน
เรองราวทขดแยงกนเองนเปนจดทนาสงเกตในเนอเรองของ
มตสยาวตารเชนกน และนคอเรองราวทงหมดของการอวตารปางท ๑
แหงพระนารายณ
19มาลย (จฑารตน)
ป�งท ๒กรม�วต�ร
ในปางท ๒ นพระนารายณอวตารเปนเตา
ตามคมภรวษณปราณะเลาวา วนหนงพระฤๅษทรวาสไปทอง
เทยวทปาหมพานต และไดพบกบนางฟาองคหนง (ฤๅษทรวาสนเปน
โอรสของพระอตรประชาบด (หนงในสปตะฤๅษ) กบนางอนะสยา แต
บางกวาเปนหลานของพระอตร ฤๅษทรวาสเปนคนโทโสราย หากใคร
ท�าใหขดใจสกเลกนอยกมกจะสาปเสยทนท เชนในเรอง ศกนตลา เมอ
ฤๅษตนนไปถงอาศรมของพระกณวะมนในเวลาเชา นางศกนตลาม
จตใจเหมอลอยไมทนออกไปตอนรบ กถกสาป ท�าใหตองพรากจาก
ทาวทษยนตนานหลายป ใน มหาภารตะ ฤๅษทรวาสไดอ�านวยพรให
นางกนตสามารถเชญเทวดาองคใดๆ ลงมาประทานบตรใหไดตาม
ปรารถนา และวาครงหนงพระกฤษณะไดนมนตฤๅษทรวาสฉน แต
ลมเชดเศษอาหารทตกเปอนเทาพระฤๅษตนน พระฤๅษกโกรธ จง
สาปใหพระกฤษณะตายในสภาพเลวราย)
21มาลย (จฑารตน)
นางฟานนพอเหนพระฤๅษกเกดความศรทธา จงถวายพวงมาลย
ทรอยดวยดอกไมสวรรคแกพระฤๅษ พระฤๅษทรวาสกรบพวงมาลย
มาคลองคอไว ทนใดนนกลนหอมของดอกไมสวรรคไดท�าใหพระฤๅษ
เกดความรสกยนด เตนร�าไปพลางเหาะไปพลางไปกลางทองฟา จนได
ไปพบกบพระอนทรซงทรงชางเอราวณเขา ดวยความก�าลงอารมณด
พระฤๅษกจดแจงยนพวงมาลยนนใหพระอนทร
พระอนทรรบพวงมาลยจากพระฤๅษทรวาสแลวกวางลงบน
ตะพองชางเอราวณ แตกลนหอมอบอวลของดอกไมสวรรคท�าใหชาง
เอราวณคลมคลง ใชงวงจบพวงมาลยจากตะพองลงมาขวางแลว
เหยยบซ�า
การกระท�าของชางเอราวณยงผลใหพระฤๅษทรวาสโกรธเปน
อยางยง เพราะถอวาพระอนทรดหมน จงสาปพระอนทร ดงน
อนวาทาวศกรนทร ดหมนกแนแลว
ขอศกระอยาแคลว ฉบหาย
ฤทธขจายโลกสาม จงกลบทรามทรดนอย
สทธสมดงถอย สาปสรรพ
อนหมอสรา เคยแพมากอนไซร
จงกลบช�านะได ดงถวลแนเทอญฯ
พระอนทรถกสาปกตกอกตกใจมใชนอย รบกมกราบขอโทษ
ขอโพยพระฤๅษเปนการใหญ วาเรองทชางเอราวณเหยยบย�าพวง
ดอกไมนน ชางคลมคลงท�าไปเอง แตพระฤๅษทรวาสไมยอมอภยให
22 เลาเรองนารายณสบปาง
มนเมนพกตรแลว ตอบไป
ตวทานขไอรา พตไซร
กทานเหตไฉน นงนง
ไมขมคชสารให อยมอ
วาแลวพระฤๅษกผละจากไปอยางไมไยด พระอนทรจงจ�าใจตอง
กลบวมานไปดวยความไมสบายใจ นบแตนนมาฤทธของพระอนทรก
ลดนอยถอยลงตามค�าสาป แถมองคกซบเซาสงาราศเสอม ซ�ารายคอ
พวกเทวดาบรวารของพระอนทรกพลอยฤทธลดนอยลงกวาเดมดวย
ท�าใหพอเกดเรองรบรากบพวกอสรทใดกมกจะพายแพอยเนองๆ
พวกยกษชกจะไดใจ ท�าตวเกะกะเกเรเทยวระรานพวกเทวดา
เปนทสนกสนาน (ของพวกยกษๆ เทานนนะ) แตพวกเทวดานะสนก
กนไมออก เดอดรอนมากเขากชกชวนกนไปเขาเฝาพระอนทร ขอรอง
ใหชวยปราบพวกยกษอนธพาลเชนดงเคย พระอนทรจงเลาเรองท
พระองคตองค�าสาปของพระฤๅษทรวาสใหทวยเทพไดทราบ ปวง
เทวดากเลยทลเชญพระอนทรใหไปเฝาพระพรหมา พระอนทรกทรง
เหนดวย ชกชวนปวงเทวดาไปเขาเฝาทลเรองทเกดขนใหพระพรหมา
ทราบ
พระพรหมาไดฟงเรองราวทงหมดแลวกทรงตอบวาพระองคไม
สามารถถอนค�าสาปของพระฤๅษทรวาสได แตพระนารายณคงชวย
แกไขได พระอนทรและเหลาทวยเทพจงพากนไปเฝาพระนารายณ ทล
เรองราวตางๆ ใหทรงทราบและขอรองใหชวยแกไข
พระนารายณทรงคดหาวธชวยเหลอพระอนทรและเหลาบรวาร
โดยทรงแนะน�าใหพระอนทรไปผกไมตรกบพวกอสรเพอท�าพธกวนน�า
23มาลย (จฑารตน)
อมฤตในเกษยรสมทร ซงใครไดดมกจะมฤทธเพมขนและไมมวนตาย
พรอมกบใหค�ามนสญญาเปนนยๆ วา
ตขาจะชวยแท อยาฉงน
อรจะออกแรง ชวยแล
แตสวนศภะผล จะตก
อยแกทวยเทพแท แนนอน
ดสกรจะตองออก แรงเปลองเปลานา
จะบไดดมอม ฤตน�า
ฝายเทพจะประเทอง เทอดศกดยงฮา
จะประสทธฤทธล�า ตอไป
เรยกวาวางแผนโกงกนตงแตตนเลยละ พระอนทรฟงแผนการ
ของพระนารายณแลว เหนมแตก�าไรใสปงกถกใจ รบไปจดการตาม
แผนโดยไมรอชาดวยการ
...กประกาศบญชา แดเทวดาทงหลาย ใหแยกยายกนไป ใน
ทศานทศปลดโอสถเภสชสรรพตมสรรพคณสนทรเทพก�าแหง
เพอน�าตนยาเหลานมาโยนลงในเกษยรสมทรส�าหรบใชกวนเปน
น�าอมฤตตอไป และพระอนทรจงทรง
...แตงทตานทตไปพดจาไมตรปรองดองดกบอสรชวนพรอม
มลรวมงานท�าการกวนเกษยรสมทตามจตรภชบญชาเพอหาอมฤต
24 เลาเรองนารายณสบปาง
เลดจะไดเกดสรสวสดสขะวฒตอไป...
ซงพวกอสรกยนยอมตกลงรวมมอดวย (พวกอสรคงคดวาพวก
ตนตอนนเกงกวาพวกเทวดา หากมการตกตกเกดขนกไมกลว อยางไร
เสยกตองตบตบชนะพวกเทวดาแน)
ดงนนพอถงฤกษทนดแนะกนไว ปวงเทพและอสรกมาพรอม
หนาพรอมตากนทรมฝงเกษยรสมทร (หรอ “ทะเลน�านม” ซงเปนท
ประทบของพระนารายณ) โดยมพระนารายณ พระศวะ และพระ
พรหมา มหาเทพทงสามองคเสดจมาเปนประธาน
แลวพธกวนน�าอมฤตกเรมตนขน โดยเหลาเทวดาทงหลายพา
กนโยนตวยาทเกบมาลงในเกษยรสมทร แลวทงเทพทงยกษกชวยกน
ไปถอนเอาเขามนทรมาวางลงกลางเกษยรสมทร เอาตวพญาวาสกร
(พญานาคทเปนบลลงกของพระนารายณ) มาแทนเชอกพนรอบเขา
หาเปลาะ จากนนพระนารายณกแบงหนาทใหพวกอสรทงหลายดงทาง
ดานหวนาค สวนพวกเทวดาดงทางดานหางนาค
พอทกอยางพรอมกเรมชกเขามนทรใหหมนเวยนไปมาในทะเล
น�านม ท�าใหน�าในทะเลปนปวน มควนพวยพงราวกบน�าเดอด แตใน
ระหวางการกวนน�าอมฤตนน ภเขามนทรทใชเปนไมกวนสนคลอนไปมา
ไมตงตรงตามทควร ซงอาจจะเปนเหตใหการกวนน�าอมฤตไมส�าเรจ
พระนารายณจงทรงแบงภาคออกไป ภาคหนงอวตารเปนเตาตวมหมา
ลงไปชวยหนนเขามนทรไว
...ภาคหนงไซรเปนเตาเพราเพรดสพรรณพรรณพลนลงสสมท
อตลดไลมจฉา อนกายาใหญโต โยโสวายเบยดโดน โคนมนทรภผา
25มาลย (จฑารตน)
ขบมจฉาพนฐาน แลวอวตารเชดชอน สงขรใหญขนตง บนหลงเอา
กระดองรองภผานนไวใหตงมนบมคลอน...
ชวยใหพวกเทวดากบพวกยกษชกภเขามนทรไดสะดวกขน
...แลวอมรและยกษชกตววาสกใหครหมนไปหวอไดดจเครอง
กลง...
สวนอกภาคหนงของพระนารายณกทรงเหาะขนไปบนยอดเขา
คอยเปาเมฆฝนใหลอยไปทางฝายเทวดาเพอใหฝนโปรยลงไปบรรเทา
ความรอนแกพวกเทพ สวนพวกยกษอยทางหวนาค เวลาชกรอกเขา
นาคกพนไฟพษออกจากปาก ลนพวกยกษจนระโหยโรยแรงไปตามๆ
กน ซ�าเมฆฝนยงถกเปาไปทอนอก ไมมฝนโปรยลงมาใหพวกยกษ
คลายรอนกนสกแหมะ
แตพวกยกษกไมยอทอ ชกรอกเขามนทรกวนเกษยรสมทร
ตอไปอยางขะมกเขมนดวยความอยากไดน�าอมฤต สถานการณจง
กลายเปนสามคคกนท�างานดวยความตงอกตงใจ
...เหลาอสราเขมนบมเหนแกยากรงรงนาคบหยดฝายเทพฉด
ดวยเลาเขากหมนจๆ กวนวารแหลงนนเสยงอกอธกชนโลกมวลฯ
และแลวการกวนเกษยรสมทรกส�าเรจดวยด มสงวเศษผดขน
มาจากเกษยรสมทรเจดอยาง กบสงททงเทพและยกษตองการอกหนง
รวมเปนแปด เรยงตามล�าดบดงน
26 เลาเรองนารายณสบปาง
หนงคอโคเอกอาง ออกนาม
สรภทเคา รพแล
มนมและเนยตาม จตมงเสมอนา
วสทธวเศษแท ทปอง
สงทผดขนมาเปนอนดบแรกคอโคสรภ ซงมอกชอหนงวา
“กามะเธน” พวกเทวดาพรอมกนมอบใหพระฤๅษวสษฐผเปนพรหม-
ฤๅษ หนงในสปตะฤๅษ
ทสองซงผดพน ชลธ
คอสราซงแรง ฤทธกลา
นามวารณม ลกษณยว
ยวนจตมวเมาบา หยาบหยาม
สงทสองคอพระนางวารณ เทวแหงเหลา นางมนามอนๆ วา
“มทา” (ความเมา) และ “สรา” หลงจากทผดขนจากเกษยรสมทรแลว
กไดเปนมเหสของพระวรณ เทพแหงฝนและน�า
สามมพฤกษะขน จากสมท
ชอวาปารชาต เฉดฟา
นางฟาเมอเหนสด ชอบพฤกษนนแล
หอมดอกตระหลบหลา แหลงตร
สงทสามคอตนปารชาต ซงดอกมกลนหอมมาก เชอกนวา
27มาลย (จฑารตน)
กลนหอมของดอกปารชาตสามารถชวยใหระลกชาตได เหลาเทวดา
พรอมใจกนยกตนปารชาตใหพระอนทร และพระอนทรทรงเอาไป
ปลกไวกลางนนทอทยานในสวรรค เปนตนไมทพระนางศจมเหสของ
พระอนทรโปรดยง
ทสทขนจาก ชลาลยฤๅ
คอคณาอบศร เฉดแฉลม
รปโฉมสดโสภา หาเปรยบไมเลย
งามเนตรงามเกศแกม กองฉว
สงทสคอเหลานางอปสร ซงลวนแตเลอโฉมโสภา และมความ
สามารถในการขบรอง แตไมมเทวดาใดรบไวจงกลายเปนนางบ�าเรอ
สาธารณะประจ�าสวรรคไป
ทหาขนจากน�า คอจนทร
รงสสกาวเยน เนตรไซร
องคพระศวะพลน ฉวยฉบ
ทรงทดแทนปนไว แทบศร
สงทหาคอดวงจนทร ซงพระศวะน�ามาทดเปนปน (เรองท
พระจนทรเปนปนของพระศวะนมต�านานอนเลาวา พระจนทรลอบไป
ลกพานางดารา ชายาพระพฤหสบด จนเกดสงครามชงนางขน ภาย
หลงพระพรหมาตดสนใหพระจนทรคนนางดาราแกพระพฤหสบดไป
เหลาเทวดาพากนไมชอบใจการกระท�าทเหมอนขโมยของพระจนทรจง
28 เลาเรองนารายณสบปาง
ไมยอมคบคาสมาคมดวย ท�าใหพระจนทรไมสามารถเขาไปในเทวสภา
ได พระศวะทรงสงสารจงน�าพระจนทรมาทดเปนปน พาเขาไปใน
เทวสภา)
ทหกพษผดขน จากสมท
ทวยเทพบอยากชม อยากได
แตฝงนาคเรวรด รบสบไวแฮ
งจงมพษไซร สบมา
สงทหกคอพษราย ซงปวงเทพตางพากนสายหนาไมเอา (พวก
ยกษกคงไมอยากไดเชนกน) แตพวกนาคและงรบสบเอาไว งจงไดม
พษสบตอมาตราบเทาทกวนน (เรองพษรายทเกดขนในคราวกวน
เกษยรสมทรน บางต�านานกลาววา พระศวะทรงเปนผดมเขาไปเพอ
ไมใหพษรายเปนอนตรายตอผอน พระศอของพระศวะจงถกพษ
ผลาญจนกลายเปนสด�า)
จากสาครผดขน ทเจด
คอดอกกมลบาน แจมจา
มเทวเสดจ กลางดอก
งามประเสรฐเลดหลา แหลงสาม
มนามปรากฏกอง พระศร
ศภลกษณใดปาน เปรยบได
งามยงสรนาร มวลหมด
จนตะกวไร พจนชม
29มาลย (จฑารตน)
สงทเจดคอพระศร หรอพระลกษม ซงผดขนมาจากเกษยร
สมทรกลางดอกบวบาน ความงามของพระนางนนไมมนางฟาใดจะ
เปรยบเทยบได แมแตปวงฤๅษทมตบะแกกลายงตะลงมอง เหลา
คนธรรพตางเอยสรรเสรญความงามของพระนาง นางอปสรกลอย
หอมลอมอยเตมทองฟา คงคาในสวรรคหลงน�าอวยพรให ชางเทวดา
กใชงวงจบภาชนะทองตกน�ามารดถวาย สวนเกษยรสมทรนนมอบพวง
ทพยมาลยทรอยดวยดอกไมสวรรคซงไมมวนเหยวเฉาให และพระ
วศวกรรมเทพแหงการชางและศลปะกทรงเนรมตเครองทรงถวาย
พระนาง
ครานนทรงเครองแลว พระศร
เสดจไปเฝาวษ ณไท
บงคมพระจกร กายยอบ
วษณรบกอดไว กบทรวง
พระนารายณ (พระวษณ) กเลยไดพระลกษมเปนมเหสคใจ
ตงแตบดนน และในทสด สงททงฝายเทพและฝายอสรตางมงหวงก
ผดขนมาเปนอนดบทแปด ซงเปนอนดบสดทายดวย
ในทสดจากทอง ทเลเลด
เทวะแพทยธนวน ตรไซร
ผดขนและชเชด ผะอบ
อมฤตทลเทอดไว ณหว
30 เลาเรองนารายณสบปาง
แตพอเทวะแพทยธนวนตรทนผอบน�าอมฤตชขนมาจากเกษยร
สมทร พวกอสรกกรกนจะเขาไป พระนารายณซงทรงคอยจบตาดอย
กจดแจงหลอกลอพวกอสรไปทางอน
เทวนกลายรปแมน นาร
รปลกษณะวไลย เลดลน
ลวงลอเหลายกษ หวงสวาท
น�าออกไปจนพน ฝงธาร
พวกยกษคดวานางแปลงนนเปนนางงามทผดขนมาจากเกษยร-
สมทรอกคนจงหลงตามนางไป เปนโอกาสใหพวกเทวดาพากน
ดมน�าอมฤตเพมพลงกนอยางสะดวกสบาย ดมเสรจกไชโยโหรอง
สรรเสรญพระนารายณกนดงกกกอง
พอไดยนเสยงโหรองพวกอสรกหนกลบมาด เหนพวกเทวดา
ทาทางคกคกกรวาพวกตนเสยทแลว ตางรบกลบมาหวงจะดมน�า
อมฤตบาง แตถกฝายเทวดาขวางเอาไว จงเกดตอสกนขน
...อสรจะถาโถมจโจมเทาใดๆเทพบไดถอยถดทนทรหดแขง
ขนแมถกฟนถกแทงถกตแรงทวกายแผลกหายฉบพลนกมภณฑ
ออนระอา แยงยทธนายอหยอน ก�าลงออนลงไป เพราะมไดสมจต
ชวดอมฤตอนหวง...
เมอเหนแนวาคงจะสพวกเทวดาไมได พวกยกษจงจ�าใจตอง
ลาถอยกลบไปดวยความอาฆาตมาดราย กเปนอนวาพวกเทวดาตาง
31มาลย (จฑารตน)
กไดกลบคน มฤทธมเดชเกงกลากนใหมสมดงทปรารถนา
เรองราวทพระนารายณอวตารเปนเตากจบลงเพยงเทาน
