1

ไลตงจน ลกขอทานผไมยอมแพตอชะตาชวต

ตอนท 1

เรองของผม

22 ธนวาคม ป 1999 ผมยนอยบนเวทในพธมอบรางวล 10 เยาวชน

ยอดเยยมแหงป หลงจากทผมรบรางวลแลวกลาวคาปราศรยยาว 40 นาท

สนสดลง เสยงปรบมอกดงกกกองขน ขาราชการผใหญทงหลายตางกลก

ขนปรบมอใหผม ในนาทนนแมกบนองชายคนโตกนงอยในหองโถงพธดวย

เชนกน ผมมองพวกเขาทนงอยหนาเวท นกถงเรองราวในอดตทเราไดฟน

ฝารวมกนมาแลว ผมกลนนาตาไวไมไหวจรง ๆ

นไมใชครงแรกทผมไดรบรางวลหรอใบประกาศเกยรตคณหรอก

ครบ ตงแตเลกจนโตผมเคยไดรบรางวลและใบประกาศตาง ๆ เปนรอย ๆ

ใบ สงเหลานนบเปนกาลงใจทดทสดสาหรบ ―ชวตสวะ‖ ของเดกขอทาน

อยางผม ผมขอขอบคณดวยใจจรง แดทกคนทงทเคยเปนกาลงใจและเคย

ชวยเหลอผม มองยอนกลบไป ตลอดระยะเวลา 40 ปทผานมา เรองราว

ตาง ๆ ทเกดขนชางเหมอนภาพยนตรทฉายไปตดมาอยางรวดเรวในหวของ

ผม ชวงระยะเวลา 40 ปของผมชางยาวนานเสมอนเวลา 80 ปของคน

อน เพราะแตละกาวนนเตมไปดวยความเจบปวดและโศกเศรา แตละกาวท

ยางไปขางหนานน ราวกบกาวเดนบนถนนกอนกรวด เลอดไหลซบ ๆ แตกยง

ตองฝนยกเทากาวตอไป

ยงดทผมไมลมลง ยงดทผมยนหยดมาไดจนถงวนน ยงดทผมไมเคย

ละทงชวตนไป

กระผม นายไลตงจน เกดเมอวนท 20 มนาคม 1959 พอเปน

ขอทาน แมเปนคนปญญาออน

―บานฉนชางนารกจรงเอง สะอาด สดใส มพลานามย และเปยม

สข‖ เมอไดยนเดก ๆ รองเพลงนทไร ใจผมกลบรสกวา ―บานผมชางแปลก

2

เหลอเกน‖ กตอนทพอตาแมยายผมหามลกสาวเขาไมใหแตงงานกบ

ผม บานนนนะเปนบานทโคตรซวย บรมซวยทสดในโลกเชยวนะ‖ แลวผม

จะมหนาไปเถยงอะไรเขาไดเลา ในเมอบานผมกเปนอยางนนจรง ๆ พอผม

ไมไดเปนเพยงขอทานธรรมดา ๆ เทานน แตยงเปนขอทานตาบอดอก

ดวย แถมแมผมยงเปนคนปญญาออนทมภาวะอารมณผดปกต หมอบนทก

ลงในใบวนจฉยโรควาแมไอควตาเพยงระดบ 58 เทานน

นคอเรองราวการเตบโตของผม เปนบนทกชวตคลกเลอดเคลานาตา

ทพวกเราทงครอบครวไดชวยประคบประคองกนมา ผมเลอกทจะนาเรองราว

เหลานมาบนทกเปนหนงสอในวนน เพอระลกถงคนวนในชวงนน

พอผมเกดทหมบานเฉยนจ หมบานเลก ๆ ทแสนจะยากจนในอาเภอ

อรอ จงหวดไถจง ปยามอาชพรบจางทานา เมอพออายไดสขวบ ปกปวย

ตาย ยาเลยงดลกทงสาม (ไดแก พอผม ลงและปา) แตเพยงลาพง ใน

สมยนนแคการเปนหญงมายกลาบากพออยแลว แตนยงมลกตดอกถงสาม

คน จงทาใหทงครอบครวตองอดมอกนมออยบอย ๆ ซายงตองโดนดถก

เหยยดหยามสารพดดวยเหตน อกสามปตอไป ยาจงยอมแตงงานใหมไปอย

หมบานซวซาน อาเภอตาหยา โดยทลกทงสามไมไดตดตามไปดวย ทกคน

ยงอยทอเรอ ทางานรบจางทวไป เลยงวว เลยงควายบาง พอประทงชวตไป

วน ๆ

เมอพออายได 17 ป ยากเสย ดงนนนอกจากพชายกบพสาว

แลว พอจงไมมญาตทไหนอก แตกระนนสวรรคกยงไมปราน สองป

ตอมา จ ๆ ตาของพอกเรมมอาการผดปกต ในตอนนนทงลงและปาตางก

แตงงานแยกครอบครวออกไปแลว ครอบครวของแตละคนกลาบากมาก ไม

สามารถดแลนองชายคนนได ประกอบกบแพทยในสมยนนกยงไม

พฒนา ตาของพอจงคอย ๆ บอดลงในทสด ทนาแปลกกคอ อกสบกวาป

ตอมา ลงกบปากตาบอดทงสองขางเชนเดยวกน ไมรวาเพราะตงฮวงซย

บรรพบรษไมถกตอง หรอเปนเพราะความผดปกตทางพนธกรรมกนแน คง

ไมมใครตอบได สรปกคอเมอพออายได 22 ป ตากบอดสนททงสองขาง

3

จากนนทานจงเรมใชชวตวณพก หากนดวยการเปนหมอดบาง หมอ

นวดบาง แตเนองจากกจการไมคอยดนก โดยสวนใหญแลวพอจงมกจะไป

ดดพณขอทานตามตลาดสดบางตลาดโตรงบาง ชวตพอมเพยงแคไมเทาหนง

อน ชามบน ๆ หนงใบกบพณอกหนงตว ระหกระเหนไปทว คาไหนนอน

นน ในใจพอคดอะไรอยนน ผมไมเคยเขาใจ บางทชวตเรรอนขอทานของ

ชายตาบอด อาจจะมสงนาพอใจอยบางกได

พอซดเซพเนจรไปเรอยจนอาย 32 ป วนหนงพอเดนลดเลาะไปจนถง

สะพานขามแมนาหมบานจางฮวาเออหลน กะวาจะนงพกขาใตรมไมใหพอ

หายเหนอยเสยกอน พอนงลงกไดยนเสยงคลายกบคนรองครวญครางดงขน

ใกล ๆ ตว แมพอจะมองไมเหน แตฟงจากเสยงกรวาเปนเสยงของ

เดกผหญง เสยงโอดโอยนนบอกถงความทรมานสดทน พอสงสยวาเธอ

อาจจะปวย จงยนมอออกไปแตะด ตงใจจะถามเธอวาเปนอะไร แตเดกหญง

ดเหมอนจะไมเขาใจถงจะถามแลวไมไดคาตอบ แตในสถานการณนน พอก

ไมใจดาพอจะทงเดกหญงไวตามลาพงได จงนงลงทพนใกล ๆ คอยอยเปน

เพอนเธอ

ไมรวานงไปนานเทาไร พอดมชาวบานเดนผานมาเหนเดกหญงนอน

รองโอดโอยอยทพน แกถอนใจยาว เลาใหพอฟงวา ―จะวาไปแลวกนา

สงสารนะเดกคนนนะ บานแกอยทหมบานหยวนหลน แตฐานะยากจน พอ

เกดมากถกยกใหเปนลกบญธรรมตระกลเฉงทเออหลน หยวนโตง แตทแยไป

กวานนกคอ พอตระกลเฉงรวาเดกคนนปญญาออนแตกาเนด แลวยงเปนโรค

ลมบาหมอก อยาวาแตเรองคารกษาพยาบาลเลย แคเลยงดพอแมบญธรรม

แกยงไมใสใจดแล ไดแตปลอยแกตามยถากรรม จะอยจะกนอยางไรก

ชาง พอเดกมนหวกจบมดจบแมลง ผลไม ผกหญาใสปากไปตามแตจะเกบ

ได เหนอยกลมลงนอนกบพนสะเปะสะปะไปทว พอปวยกไดแตมานอนโอด

โอยอยางทเหนนแหละ‖ พอพดจบ ชาวบานคนนนกถอนใจยาวอกเฮอก

หนง แลวสายหนาเดนจากไป

4

พอคดวา คนเราเกดมาใตฟาผนเดยวกน พอเองกไมมพอแม สวน

เดกคนนกถกทอดทง ทาไมในโลกนจงมคนนาสงสารมากมายนกนะ แมตว

พอเองจะตาบอด แตอวยวะสวนอนกสมบรณด ยงพาตวไปขอทานได แม

จะตองทนอดอยบอย ๆ แตลมหายใจกยงไมสน หากวาพอใจดาจากไปใน

วนน ไมรวาเดกทนาสงสารคนนจะมชวตถงวนพรงนหรอเปลา พอคดได

อยางนแลว พอกตดสนใจวาจะพาเดกหญงนกลบไปรกษาทอรอบานเกด

ตวเอง

ดงนนทงสองจงอยกนกนเปนสามภรรยากนมา

ในสมยนนยงไมมอะไรทเรยกวา ―พธแตงงาน‖ เพยงคนสองคนอย

ดวยกนกถอวาเปนสามภรรยากนไดแลว และเดกผหญงปญญาออนทผมกาลง

กลาวถงอยนกคอแมผมเอง ตอนหลง เวลาพอเลาถงเรองนทไร จงมกจะ

พดวาพอไป ―เกบ‖ แมมา ทจรงจะวาอยางนกคงไมผดนก เพราะตอนนน

พออาย 32 ปแลว สวนแมอายเพยง 13 ปเทานน ทงคอายหางกนถง 19

ป กเหมอนเกบเดกมาเลยงจรง ๆ นนแหละ

คาพงเพยกลาววา ―หงสคหงส มงกรคมงกร คางคกงเงาคกบเตา

เฒาหลงตง คนหลงคอมคกบคนปญญาออน‖ ไมรอยางนควรจะเรยกวา

สวรรคบนดาลหรอสวรรคกลนแกลงด

ตอนท 2

ลกยกโหล

บานเรามลกทงหมด 12 คน ผมเปนคนทสอง มพสาวหนงคน ปท

ผมเกดนนพอผมอายได 42 ปแลว ตอนนนพวกเรารอนเรไปถงหมบานตงซอ

ในไถจง ผมจงเกดทศาลเจาในสสานแถว ๆ นน ศาลเจาในสสานกคอ

คฤหาสนในยมโลกของพวกคนตายนนเอง ฮวงจยเลยไมเลวนก ดานหนาม

แมนา ดานหลงมภเขา หมอตาแยทมาชวยทาคลอดให แตเชาตรยงบอก

ดวยวา ตอนทแกทาคลอด แกเหนมงกรเขยวตวหนงปรากฏตวบนทองฟา

ดวย พอดใจใหญ จงตงชอผมวา ―ตงจน‖ หรอบางทกเรยกวา ―ตงสย‖

5

หลงจากผมเกด แมกตงทองอกทองแลวทองเลา คลอดตอ ๆ กนจน

ครบ ―หนงโหล‖ ครอบครวทยากจนเพยงน แถมยงมลกมากขนาดน ลาพง

ทพอหามาเลยงปากเลยงทองนนกแทบจะไมพออยแลว จงแทบจะไมตองพด

ถงเรองเลยงดพวกเราเลย ผมจาไดวาทกครงทผมออกไปขอทานกบพอ พอ

จะตองผกแมไวกบตนไมดวยเชอกหรอโซ เพอปองกนไมใหแมหนไปเลน

นา เพราะหากวาแมเกดหลงทางขนมา พอตาบอดของผมกไมรวาจะไปตาม

แมไดทไหน

เมอไมมพอแมคอยอมชดแล เดก ๆ ทกคนในบานเราจงตองชวยดแล

กนเอง เลนดน กนทรายมาจนเตบโตขน แตทแสนจะโชครายไปกวานนก

คอ นองชายคนโตปญญาออนและภาวะอารมณผดปกตแตกาเนด เพราะ

กรรมพนธจากแม นบแตนน คนทถกผกตดกบตนไมจงไมใชแมเพยงคน

เดยว แตยงมนองชายคนโตเพมมาอกคน

สาหรบพวกเรานน เนองจากพอมองไมเหน ทานจงตองหาเชอกส

แดงมารอยลกกระพรวนผกไวทคอลกทกคน เพอจะไดฟงเสยงดวาพวกเรา

คลานเลนกนไปถงไหนแลว ถาใครไปไกลหนอย พอกจะรบไปลากกลบมา

เรองทเกดขนตอนอายได 5 – 6 ขวบนน ผมจาไดแมนยา สวนเรองท

เกดขนกอนสขวบ สวนใหญเปนเรองทพอกบพสาวเลาใหฟงภายหลง

พสาวเลาวา ตอนแรกทมเธอคนเดยว พอจะมไมคานสาหรบหาบของ

ไวบนบา มถงยามอยทปลายทงสองขาง ขางหนงไวสาหรบใสทารก

นอย อกขางไวสาหรบใสผาหม เทานกไปไดทวปฐพแลว พอมผมเพมมา

อกคนกเทากบวามภาระเพมขนมาอกหนงปากทอง จะอาศยแตการขอทาน

ของพอคนเดยวกเรมจะไมพอเสยแลว อกอยาง จะขนยายทงครอบครวใหญ

ไปโนนมานคงไมใชวธทดนก

ดงนนเมอผมอายไดขวบกวา พอเรมเดนไดกเตาะแตะตามพสาว

6

ออกไปขอทาน ผมจาไดวา พอแทบจะไมเคยแสดงความชนชมหรอยนดตอ

ใบประกาศนยบตรใด ๆ ทผมไดมาจากการราเรยนหนงสอเลยสกครง แตมอย

เรองหนงทพอมกจะพดตดปากอยเสมอ และในนาเสยงนนบอกถงความภมใจ

วา ―ตอนทอาจนเพงจะสองขวบนะ มนเดนขอทานตงแตหมบานเฉาตนถง

หมบานผหลเชยวนะ ระยะทางหางกนตงสสบกโลเมตรแนะ‖

ผมไมเขาใจวา ทาไมพอถงชนชมกบเรองนหนกหนา แตพอมาคดด

อกทกคงเหมอนกบครอบครวคหบดทหวงใหลกชายมความสามารถในวชา

คานวณ ครอบครวขนนางขาราชการทหวงใหลกชายรจกการเขาสงคมตาง ๆ

และเมอเกดในครอบครวยากจน พอจงหวงใหผมมกาลงขาทด และมความ

อดทนสงกระมง ระยะทางตง 40 กโลเมตร แลวผมกเพงสองขวบเทานน คด

ดแลวกนาหดหเสยจรง

ตอนผมหาขวบ แมกคลอดลกตดตอกนอกถงสามคน เนองจากพสาว

เปนผหญงจงตองคอยดแลนอย ๆ อยทศาลเจาในสสาน สวนผมตอง

เรม ―ขนแทน‖ ไอเสอปนเดยว ออกไปขอทานเพยงลาพง

แมจะอายเพยงหาขวบ แต ―ประสบการณ‖ ทสงสมใน ―พรรค

กระยาจก‖ มาเปนระยะเวลาถงสามปครง ทาใหการออกขอทานไมใชเรอง

ลาบากอะไรนกสาหรบผม เพยงแตการขาดความรเรองการคมกาเนดของพอ

แม ทาใหแมตงทองและคลอดลกตอเนองกนอยางไมหยดหยอน ทกครงทม

ชวตใหมลมตาขนมา ไมมความปต ไรซงการยนด จะมกแตความกงวลใจใน

ภาระทเพมขนมาอกหนงปากทอง และภายหลงผมตองเปนผรบภาระหนกอง

ทจะตองดแลครอบครวทมถงสบสปากทองเพยงลาพง มนชางเปนเสมอน

โศกนาฏกรรมทดจะไมมวนจบสนสาหรบผม เสมอนถนนขรขระทไมม

ปลายทาง

กอนผมสบขวบ ครอบครวเราไมมบานชองเปนหลกแหลง หรอแทบ

จะเรยกไดวาเราตองนอนกลางดนกนกลางทรายกนจรง ๆ ผมผานวยเดก

ทามกลางลมหนาว นาคาง แสงแดด พายโหมกระหนา มตนไมเปน

7

หลงคา ผนดนเปนเตยงนอน และมสสานเปนบานของเรา

พวกเราเคยอาศยพกพงมาแลวแทบทกท ไมวาจะเปนใตตนไม ใต

สะพาน ตลาดสด ใตเวทโรงงว ปาราง ตามแตสภาพอากาศทผนแปรไปตาม

ฤดกาล พดไดวาไมมทไหนเลยทเราอยไมได ถาไปตามเมองเลก ๆ เราก

อาศยกนตามโรงเรยนบาง ศาลาตามสวนสาธารณะบาง สถานรถไฟ

บาง หรอถาเปนหมบานชนบท เราอาจพกกนตามสวนกลวย ไรออย โรง

เพาะเหน หลมหลบภย หรอแมแตในเลาหมกยงเคย แตททเราอาศยกนบอย

ทสดคงจะเปนศาลเจาในสสาน เพราะการนอนอยกบคนตายนนไมตองถกมอง

ดวยสายตาดแคลน และทสาคญคอ คนตายไมไลตะเพดพวกเราแน

เคยมคนถามวา ทาไมผมจงจาเรองราวในอดตไดละเอยดชดเจน

นก ผมคดวาคงเปนเพราะวาชวตผมลาบากและสะเทอนใจมากเหลอเกน ไม

วาจะการดถกเหยยดหยามอยางไรกเคยไดรบมาหมดแลว เรองแตละเรองท

เกดขนเปนเหมอนเขมแตละเลมทคอยทมแทงใจผม แลวผมจะลมมนลงได

อยางไร เพยงหลบตาลงครงใด เรองราวในอดตกแจมชดขนมาในความทรง

จา เหมอนแผลสด ๆ ทเพงเกดขนมาในหวใจกระนน

แลวจะใหผมลมมนลงไปไดอยางไรเลา

ตอนท 3

คนจรจดไมมสทธเจบไขไดปวย

ตงแตเรมจาความได ชวตผมกเรรอนไปไมมทสนสด

ในชวงทเราซดเซพเนจรกนนน เนองจากพอมองไมเหน แตเพอ

ปกปองพวกเรา พอจงตองพกอาวธประจากายไวเสมอ ซงไดแก ไม

คาน ไมเทา กอนหน ตะป และฆองทยามสมยกอนใชตเพอบอกเวลา

ประสบการณจากการพเนจรมาหลายป ทาใหพอกลายเปนคนทหไว

มาก แมเพยงเสยงลมพดใบไมไหว เสยงกระซบเบา ๆ ลอยมาแต

8

ไกล หรอกระทงเสยงงเลอยในพงหญา พอพรอมจะยกไมเทาขนมาปองกน

ภยทนททไดยน คราใดทพบกบโจร คนจรจด หรอพวกขเมาเขา พอกจะม

เทคนคสามอยางคอ

ขอแรก ตฆองสดแรง ใหดงจนคนแปลกหนาตกใจวงหนไป

ขอสอง ทาเปนตงทามาตรฐานมวยจน ใหดเหมอนวาตวเองนนเปน

นกบมอหนง แลวแกลงทาหนาตาใหถมงทงขงขงเขาไว เหมอนจะข

วา ―อยามายงกบขา‖

ถาสองวธนยงไมไดผลอก พอกจะเปลยนมาใชเทคนคขอทสาม

คอ หยบกอนหนสามสกอนในถงยามออกมาปาไปทางคตอส พอบอกวาทา

นมชอวา ―ทาลงเดดลกทอ‖ เคลดลบอยทการเคลอนไหวตองรวดเรวเปน

พเศษ ภายหลงพอสอน ―ทาลงเดดลกทอ‖ นใหผมและพสาวดวย ดงนน

ในถงยามของเราจงมหนสองสามกอนพกไวเพอปองกนตวเสมอ

ทกครงทครอบครวเราเดนไปถงหมบาน กมกจะเปนทดงดดความ

สนใจแกชาวบานทไดพบเหนเสมอ บางคนเหนครอบครวเราแลวก

เวทนา จนตองนาอาหารมาใหตงแตพวกยงไมทนไดเอยปากขอเสยดวยซา

ไป สวนตวผมกเหมอน ―พอวว‖ ตวหนงทลากลกววขางหลงอกเจดตวให

คอยเดนตาม และแนนอนพวกเราทกคนเดนเทาเปลา

ชาวบานนอกสวนใหญมสตวเลยงกนทงนน ถาเดนไมระวงกอาจ

เหยยบโดนขวว ขควาย ขหมา หรออาจเปนขของสตวอนเลอะตดเทาของเรา

ได เวลานนผมยงเดกมาก ไมรวาเหมนหรอหอมอยางไร รแตวามนเปนเรอง

ทนาขามาก แตพอหวเราะขนมา ถงพอจะตาบอด ไมเทาของพอกจะลอยมา

ฟาดผมดงเผยะเขาทนท แลวพอกจะใหผมเอาขนไปตกนาตามบอมาลางให

สะอาดกอน จงคอยเดนทางกนตอ

การเดนทางดวยเทาเปลาทกวน ทาใหฝาเทาของเราดานจนเปนชน

9

หนา ๆ หนาขนาดทวาถาหากพลาดไปเหยยบโดนเศษกระจกเขา กไมแนวา

เศษกระจกนนจะแทงทะลเนอไดหรอเปลา แตถงจะพลาดไปเหยยบโดนตะป

หรอของแหลมคมอน ๆ เขา พอกมวธรกษาแปลก ๆ เฉพาะตวคอ ถาเหยยบ

โดนตะปหรอถกเศษกระจกบาด ใหใชดนทรายปดปากแผลไว แตถาถกหมา

กดกใหใชขหมมาทาแทนยา ไมมอะไรทเรยกวาอนามยหรอไมอนามยเลย

สาหรบพวกเราทคลานเลนกบพนดนมาตงแตเลก ๆ หวเมอไรกหยบดนหยบ

ทรายยดใสปาก ใครใหอะไรมากกนลงไป บางครงเมดขาวหลนลงพนกยง

เอามาใสปาก ไมสนใจเรองสะอาดเรองสกปรก ไดแตกลนลงทองไปเหมอน

ๆ กน

คนจรจดไมมสทธเจบไขไดปวย เพราะพวกเรายงตองเดนทางกน

ตลอด

ระหวางทเรรอนไป พอกจะคอยสอนใหผมเกบเอาพวกกอนหน เศษ

กระจกและตะปทตกอยตามทางเดนออกไปทง หรอหากเปนหลมขนาด

ใหญ ใหใชไมผกผามาปกไวเปนสญลกษณ เพอไมใหคนทรบเดนตอน

กลางคนอาจไมทนระวงสะดดลมเปนอนตรายได พอบอกวา ―เมอตวเองเคย

เจบมาแลวกอยาใหคนอนมาเจบซารอยเดนอก‖

พอเปนคนไมมการศกษา แตเรองราวมากมายทพอไดสอนใหแกพวก

เราลวนเปนเรองทออกมาจากใจจรงทงสน

ตอนท 4

รทจะปรบเปลยน รทจะอยรอด

ฟายงไมทนสวาง ผมกบพอกตองเตรยมตวออกจากทพกกนแลว

จากทพกของเราคอศาลเจาในสสาน เดนออกจากสสาน ขามเขาเตย

ๆ ลกหนง ตดผานทางเดนตามคนนาเลก ๆ ทะลถนนเสนเกษตรกรรม กวา

จะมาถงหมบานทใกลทสดกเปนระยะทาง 1 – 2 กโลเมตร ทางเดนกแสนจะ

ขรขระ ผมตองคอยจงพอเดนดวยความระมดระวงไปตลอดทาง

10

พอมาถงหมบาน พอกจะพาผมไปเดนเคาะประตตามบานทละหลง ๆ

ตอนนนผมยงเลกมาก แลวพอกตาบอดดวย จงทาใหมเรองวน ๆ เกดขนกน

อยหลายครงทเดยว เชน ครงหนงทเรามาเคาะประตบานหลงหนง พอประต

เปดออกมา เจาของบานกถมนาลายใสหนาเราทนท พรอมกบตะโกนดาเสยง

ลนวา ―เคาะหาอะไร ตาบอดเรอะ ไมเหนหรอไงวาเรากาลงจดงานศพกน

อยนะ! หา!‖ โธ! กผมมองไมเหนจรง ๆ ตอนนนผมยงสงไมถงรอย

เซนตเมตรดเลย แลวจะรไดอยางไรวามงานศพ พอรบขอโทษขอโพยเขา

ยกใหญ แลวเราสองคนกรบหลบออกมา

เมอมาถงบานอกหลง ยงไมทนจะเดนเขาไปใกลสกเทาไร หมาตว

โตตวหนงเหาเสยงดงขนพรอมกบกระโจนออกมาทนท เราตกใจใสเกยรถอย

หลงหนแทบไมทน คนหนงตาบอด อกคนหนงกเดกเลก ไมรจะวงไปทาง

ไหนด ลกลลกลนวงชนกนเองเขา ผมโดนพอลมทบเอาอยางจง เจบจน

รองไหจา แถมยงถกพอดาซาอกวา ―หนอย! ขาตาบอดแลวแกกเลยไมมตา

ดวยหรอไง‖

ผมเอามอนวดหวเขาขางทเจบ รองไหพลางจงพอเดนตอไป พอกยง

โมโหหนกเขา ตะเบงเสยงดผมอกวา ―แลวแกจะรองไหหาอะไรอก หา!‖

ผมไมกลาสงเสยงอก พอนามกไหล กไดแตเบะปากเดนตอดวย

ความนอยใจ ไมงายเลยกวาจะมคนนาอาหารเหลอทบดจนเรมสงกลนเปรยว

มาใหเรา กระนนเรากยงซาบซงใจยง เฝาขอบคณแลวขอบคณเลา จากนน

กมาเคาะประตบางขาง ๆ พอเจาของบานเปดประตผวะออกมา กจองหนาเรา

แลววา ―จนจนผจะมารบไปอยแลว ยงตองมาทาบญทาทานใหพวกแกอกหรอ

ไงวะ วาแตนองชาย ไอกบขาวของพวกแกนนนะ เอามาเผอแผใหพวกเรา

กนบางไดไหม!‖

ผมรสกตกใจมากทเขาอยากไดอาหารของเรา จงรบจงพอเดนหน

ไป นกไมถงเลยวา ในโลกนจะยงมคนทอยากไดแมแตขาวของขอทาน

11

ดวย ผมไมเขาใจเลยจรง ๆ

ใกลเทยงแลว อาหารในขนใบเลกของผมเพงจะไดมาแคสองสวนเทา

นนเอง ไหนเลยจะพอกนกนทงบาน พอนกขนไดวาตอนนเปนเวลาทพอคา

แมคาในตลาดสดของหมบานกาลงเกบแผงกนพอด ผมกรบจงพอดงไป

ขอทานทแผงผลไมทนท พวกเดก ๆ กลมทอยไกล ๆ โนนเหนเราเขา ตาง

พากนตะโกนลอเลยนวา ―เรวเขา! รบมาดนเรว ขอทานมาแลว ไอตว

สกปรก ไอตวนารงเกยจ แหวะ ไอขอทานตวเหมนมาขอขาวเขากน แหวะ‖

พอคาเจาของแผงคงจะสมเพชพวกเรา จงหยบเอาผลไมทชาจนขาย

ไมไดแลวยนใหแกพวกเราจานวนหนง แมวาผลไมทพอคาหยบยนใหจะชา

จนแทบจะเนาแลว แตผมกยงรสกวามนชางหวานหอมเหลอเกน

พอไดผลไมมา ผมกนามาคดสวนดเกบไวใหสาหรบพอกบแม

กอน จากนนตวเองคอยกนสวนทเหลอ เมอหวนคดถงสมยนนแลว ผมกไมร

เหมอนกนวาเอาชนะความอยากของตวเอง ยอมกนนอยและกนแตสวนทแยน

ไดอยางไร ไมรวาความรสกกตญกตเวทเหลานผมไปเรยนมาจากไหน ผม

ไมรเลยจรง ๆ

ชวงป 1960 นน ไตหวนยงเปนสงคมเกษตรกรรมเลก ๆ ประเทศ

หนง ประชากรทกครวเรอนไมวาจะเปนเจาของทดนหรอชาวนากตองพงพา

ฟาฝนเปนหลก ฝนตกมากเกนไป พายเรวเขาเกนไป หรอแลงเกนไป ก

ลวนแตเปนปญหาทสงผลตอการเกบเกยวทงนน และในชวงทประสบปญหา

ภยธรรมชาตน ชาวบานกจะหนาดาคราเครยด พวกเรากยงขอทานไดยาก

ยงขนไปอก แตจะทาอยางไรไดเลา ในเมอทกชวตกยงตองอยตอไป ดวย

เหตนพอจงลงทนซอสงโตผามาหนงชด ใหพสาวซงตวสงกวาอยดานหนา

เปนหวสงโต สวนผมตวเลกกวาอยดานหลงเปนหางสงโต แลวเอาถงใสเงน

เลก ๆ มามดทเอวกางเกงของเราสองคนไว

ผมกบพสาวชวยกนเชดสงโต ทงรองทงเตนไปแทบทกบาน ไมวา

12

ชาวบานจะตองการโชคลาภจรง ๆ หรอวาตองการจะไลพวกเรากตาม แตก

ยอมควกเศษสตางคจายใหพวกเรามากบางนอยบาง มอยครงหนงเราสองพ

นองพากนเชดสงโตอยทหนาบานหลงหนง เชดอยนาน แตเจาของบานกไม

ยอมเหลยวแลพวกเราสกท อากาศกรอนจด พวกเราอยใตผาคลมเหงอแตก

ชมเสอไปหมด แตเมอยงไมไดสตางค เรากไมยอมจากไปงาย ๆ

ผมกบพสาวยงเชดกยงมน เตนจนชนกนเอง ตางคนตางลมลง แลวก

ชวยพยงกนลกขนมาใหม เสยงกระดงทตดอยกบผาคลมสงโตกพลอยกระทบ

กนเกดเสยงดงกรงกรงนาราคาญ แตไมนกเลยวาเจาของบานจะโมโหมากจน

เขาไปปลอยหมาออกมาไลพวกเรา และเพราะพสาวเปนหวสงโต เธอจง

มองเหนเขยวอนแหลมคมของเจาหมาตวนนกอน เธอตกใจกลวรบหมนตว

กลบหลงวงหนาตง แตผมส ผมเปนหางสงโตอยดานหลง มองไมเหนอะไร

เลย เราสองคนจงชนกนเตมรก จนสงโตแทบจะพงหมด

ผมกบพสาวไมเคยไดรบ ―การเขาคอรส‖ ฝกฝนใด ๆ ทงสน จะทา

อะไรกอาศยแตครพกลกจาเอาเทานน ทพากนเชดสงโตกไมเคยลงเทาได

เขาจงหวะเลย เอาแตวาไมตองหกลมหวคะมากตองถอวาบญโขแลว ความ

จนสอนใหเราเรยนรทจะปรบเปลยน และการปรบเปลยนทาใหผานอปสรรคไป

ได และทคอปรชญาของการอยรอด

ตอนท 5

ปรชญาจากศพ

ความกดดนในชวตสอนใหผมโตเรวกวาเดกทวไป พออายไดส

ขวบ ผมกเรมรจกหาเลยงครอบครวไดดวยตวเองแลว

เพราะเราตองซดเซพเนจรไปทว เราจงรไดไมยากวาบานไหนมคน

ตายบานไหนกาลงจดงานศพ ขอใหเราร เราจะแลนไปถงทนท เพอจะไป

ถามดวาทางบานนนขาดลกมอบางไหม ตองการคนแบก ―เหลยน

จ‖ หรอ ―เหลยนจง‖ บางหรอเปลา ทเรยกวา ―เหลยนจ‖ และ ―เหลยน

จง‖ คออปกรณทบานเจาภาพงานศพใชเปนเครองนาขบวนในพธเคลอนยาย

13

ศพ เดนอยหวแถวถอธงแดงและธงขาว ―เหลยนจ‖ คอการเอากานไมไผ

ผกธงแดง สวน ―เหลยนจง‖ คอการเอากานไมไผผกธงขาว ใหสองคนถอ

ขางละอน ตามปกตคนทยนหวแถวถอเหลยนจ เหลยนจงนนจะเปนลกชาย

ของผตาย แตถาผตายไมมลกชายกจะตองเชญผอนมาชวยถอให

หลายคนอาจกลวทจะชวยทาหนาทน แตสาหรบเดกทโตมาในสสาน

อยางผมแลว การแบกเหลยนจถอเหลยนจงไมไดเปนเรองเลวรายอะไร

นก กอนอนเจาภาพงานศพกตองหอองเปาใหเรา คาแรงกประมาณ 2 – 3

เหมา รบเงนแลว เจาภาพยงจดหาชดกระสอบไวทกขใหกบเราอก ในพธ

ศพจะมนกบวชนาสวด แลวญาต ๆ ในบานเจาภาพจะสวดตามทละ

วรรค สวดมนตเสรจแลวยงมการแสดงกายกรรมอกดวย

การแสดงน บางครงมคนขมาเหลกลอเดยว บางครงกเปนการโยนรบ

ลกบอลหลาย ๆ ลกพรอม ๆ กน นกแสดงบางคนใชจมกเปาเครอง

ดนตร บางคนเหยยบกระดานไมทวางบนลกกลม ๆ ลนไปลนมา การแสดง

เหลานนพอดบอยเขากชกไมมอะไรแปลกใหม แตทสาคญทสดกคอในบาง

ตอนของการแสดง นกแสดงจะโยนขนมและลกอมตาง ๆ ใหเดก ๆ ทมาดการ

แสดงอยรอบ ๆ และทผมทนยนขาแขงเปนชวโมงกเพอนาทนละ เปนนาทท

ผมรสกตนเตนดใจทสด ผมกบพสาวตางกหยบไดขนมบสกตคนละ

ชน พสาวกดคาเลก ๆ คาหนง เธอหนมาสงยมหวานใหผม ถามวา

―อาจน ของเธออรอยไหม‖ ชนทพสาวหยบไดนนเปนขนมบสกตทม

นาตาลกรวดสชมพโรยหนา สวนของผมเปนบสกตไสเนย

―อมม...อรอย อรอยมาก ๆ‖ ผมพดพลางยดขนมทเหลออกครงเขา

ปาก พอเหนพสาวกาลงกดขนมทละคาเลก ๆ ราวกบกลวขนมจะหมดไป ผม

กไดแตกลนนาลายดงเออก

―งนพแบงใหเธอครงนงกแลวกน‖ พคงมองออกวาผมอยากกน

อก เธอบบสกตใหผม แตบสกตนนกรอบรวน มนจงแตกงาย พอเรมบ

14

เทานน เศษขนมปงกรวงลงมา ผมรบเอามอเขาไปรองเศษขนมปงไวดวย

ความเสยดาย จะกนทงกนขวางไมไดหรอก แลวเราสองพนองกมองหนากน

พรอมกบหวเราะออกมา

รสหวาน ๆ ของขนมและลกอมพวกนน ผมยงจาไดไมรลมมาตราบ

จนกระทงวนน

พองานศพสนสดลง โดยทวไปเจาภาพกมกจะจดโตะกนเลยง เพอ

เชญญาต ๆ และแขกทมารวมงานรบประทานอาหารกน ผมกรอจนกวาพวก

เขาจะกนเสรจ จากนนกขอ ―ของเหลอ‖ ทเทรวมกนมากน แมจะเปนเพยง

เศษอาหารทมทงรสเผดเปรยวหวานเคมมน ทกรสชาตผสมรวมกนกตาม แต

นคออาหารมอทดทสดในประวตการเรรอนขอทานของเราเลยทเดยว ใน

บางครงถาเศษอาหารมมากพอ เรากอาจจะมเหลอไวกนถงพรงนได ไมวา

มนจะเยนจะเปรยวแคไหน เรากกนกนไดไมตะขดตะขวง หากตองการมชวต

ตอไปกตองมกระเพาะอาหารททนทานเชนนแหละ

สงทเราตองระวงทสดคอ บางครงทเจาภาพเทเศษอาหารรวมกน ก

อาจเอากางปลาเทลงไปดวย และหากบงเอญนองเลก ๆ กาลงหวโหย

อย พอเหนอาหารกกระโจนเขามาตงหนาตงตากน ไมดใหดเสยกอน ผล

ของการไมระวงกคอกางปลาตดคอ เจบจนพวกเขารองไหกนจาละหวน เรา

ตองชวยกนทงตบหลงทงลวงคอ กวาจะเอากางปลาออกมาไดไมใชเรองงาย

เลย

ขอดของการรวมงานศพยงไมจบเทาน ทงชดเสอขาวกางเกงขาวท

เราสวมอยนน พอถอดออก เจาภาพกใหเอากลบบานได เอาเถอะ ถงจะ

เปนชดไวทกข แตกดกวาไมมอะไรใสเลยไมใชหรอ และโดยทวไปเมอฝง

ศพผตายแลว เจาภาพกจะเอาเสอผาเครองใชของผตายไปเผาหรอทง ผม

เหนแลวกแสนจะเสยดาย จงรไปขอเสอผาเหลานน โดยไมเลอกสหรอ

ขนาด (แนนอนวา เมอเทยบกบเดกอยางเราแลว เสอผาเหลานนใหญกวา

มาก) เอาแคใหความอบอนไดกพอแลว ถาเสอตวใหญเกนไป เรากพบแขน

15

ขนหลาย ๆ ทบ แตถาขากางเกงยาวเกนไป กไดแตปลอยมนลากพนไป

อยางนน บางมมนกพนแขงพนขาจนสะดดลมไปกม

สบปมาน ทกคนในบานเราไดใสแตเสอผาเหลาน ไมเคยแบงวาตว

ไหนเปนของใคร ใครหยบไดตวไหนกใสตวนน แลวกยงมเรองทแสนจะนา

อายอยอกเรองคอ เสอผาของผตายทเขาทงเปนชดชนนอกเทานน ไมมชด

ชนใน ดงนน ตลอดระยะเวลาทเราเรรอน ผมจงไมเคยใสกางเกงในเลย!

ในชวงทผมไดรบจางถอเหลยนจงเหลยนจนน ทาใหผมมโอกาสได

เขารวมในพธกรรมตงแตตนจนจบ ทงพธปดฝาโลง พธเซนไหว ตลอดจน

พธการฝงศพดวย ผมไดเหนภาพการลาจากกนทละฉาก ๆ โดยเฉพาะตอน

ตอกฝาโลง หรอตอนขดดนเพอฝงศพนน นบเปนฉากทเศราอาดร

ทสด เพราะเหมอนเปนการตอกยาวาจะไมไดเจอผตายอกตลอดไป ญาตพ

นองของผตายกจะยงราไหคราครวญหนกยงขน บางคนถงกบกระโดดลงไป

กอดโลงไว ไมใหเอาดนกลบโลงกม หรอทรองไหจนเปนลมลมพบไปก

หลายคน พอเหนความรกความอาลยอยางสดซงนแลว แมคนนอกอยางผม

กยงอดรองไหตามไปดวยไมได

เมอมาคด ๆ ด แมพอกบแมผมจะเปนคนพการทงค แตอยางไรทานก

ยงอยเคยงขางผม เทยบกบพวกเขาทตองเสยญาตมตรไป ผมยงโชคดกวา

มาก ผมบอกกบตวเองวา การตอบแทนพระคณพอแมนนควรจะทาให

ทนเวลา และควรจะทะนถนอมสงทมในตอนนใหดทสด แตไหนแตไรมา

ตราบจนกระทงวนน ผมไมเคยโกรธหรอคดทจะกลาวโทษพอแมเลย อาจ

เปนเพราะผมไดขอคดนตงแตอายสขวบกเปนได

ตอนท 6

แมหายไปไหน

เชาวนหนงเมอผมและพสาวจงมอกนเดนกลบจากออกไป

ขอทาน ตอนนนเกอบ ๆ สบโมง ทนททพอไดยนเสยงเรากลบมากรบหยบ

ไมเทาเดนออกมาหา สหนาพอดซดเผอด บอกกบเราวา ―เรวเขา! แมกบ

16

อาไฉหายไปไหนกไมร‖

พอผมหนกลบมาดกพบวาใตตนไมนนเหลอเพยงแตเชอกและโซเปลา

ๆ ไมมแมเงาของแมกบนองชาย ผมกบพสาวรบวงออกมาขางนอก แลว

แยกยายกนออกไปตามหาแมกบนองชายคนโต เราตางกเดนไปตะโกน

ไป ―แม-อาไฉ! อยไหนกนนะ แม!!!‖

ทกซอกทกมมของหมบานกคนหากนจนทวแลว แตยงไมพบแมแต

เงาของทงค ทงหวนใจวาพวกเขาจะหายตวไป ทงกลววาจะเกดอบตเหต

ขน พสาวรอนใจจนรองไหออกมา กระนนขาทงคกยงไมยอมผอนแรงวงตาม

หา เสยงเรยกหาปนเสยงสะอนสะทอนทวทงหมบานทแสนยากจนแหงน ฟง

แลวใหความรสกวงเวงยงนก ฟากยงไมวายใหฝนตกมาเวลานอก เนอตว

เสอผาเปยกชมทงนาฝนและเหงอ ใบหนาสกปรกของเราโดนฝนชะลาง ก

เลยดมอมแมมเหมอนกบลกแมวลายจรจดยงไงยงงน

เมอตามหาจนทวหมบานแลวยงไมพบ เราจงเรมออกตามหาดานนอก

หมบาน ตะโกนกรองจนเสยงแทบไปหมด แตกยงไมเหนวแววของแมกบ

นองชายคนโตเลยแมแตนอย ทงคตางกสตไมสมประกอบ หากเดนออกไป

ไกลจรง ๆ กลววาจะกลบมาไมได โธ! สวรรค แลวผมควรจะทาอยางไรดละ

น ขณะทผมกาลงหวนใจอยนเอง สายตากพลนเหลอบไปเหนเงาคน

เคลอนไหวอยในพงหญา ผมรบกระโจนเขาไปหาทนท ฮา! ใชแมจรง ๆ

ดวย! ขอบคณสวรรค แม! ใชแมผมจรง ๆ ดวย! ผมตะโกนลนออกมาดวย

ความยนด ตอนนผมถงไดเหนวาแมตกลงไปในบอนาขางคนนา

ดนะทโซยงไมหลดออกจากขอมอแม ผมกออกจะไรเดยงสาไปหนอย

ทเขาใจวา แคควาโซเหลกไดกจะชวยเอาตวแมขนมาได แตในความเปน

จรง แมกลบไมไดใหความรวมมอกบผมเลยสกนด มแตจะใชแรงดงดนกบผม

เทานน ตางกยอยนกนไปมา ตม! ตวผมหลนลงไปในนา แถมหลนลงไปก

ไมเบานกทาเอาผมเปยกโชกไปทงตวเลยทเดยว แตผมกยงไมยอมแพ ยง

ออกแรงดงแมขนจากบอนา ตอนนแมเรมโมโหขนมาบางแลว จงตอตานผม

17

สดแรง แลวกผลกผมลงไปในนา ผมตะเกยกตะกายขนมาใหมอก สองคน

ตางกลมลงไปในบอนนเอง ดทบอนาไมลกนก เราจงไมเปนอะไรมาก แค

กนนาโสโครกไปหลายสบอก กบนาเขาตาจนแสบจะลมไมขนเทานนเอง

แมตองเขาใจผดคดวาผมเปนคนรายแนนอน จงไมยอมกลบบานกบ

ผม ผมจงตะโกนบอกแมวา ―แม! แมครบ! นอาจนเองนะแม แมมองผมส

ครบ นอาจนนะ!‖ แตเสยงตะโกนกองของลกชายกไมสามารถเรยกสตของ

แมใหกลบมาได แมเพยงมองผมดวยสายตาวางเปลาอยสองสามวนาทกอนท

จะตะโกนขดขนตอ

ผมยนอยกลางบอนา ปลอยโฮออกมาอยางอดไมได แลวโผเขากอด

แมไวแนน แมจะตอยจะทบอยางไร ผมกไมหลบไมถอย ปากกตะโกน

รองไห ―แม...แม...นผมเปนลกแท ๆ ของแมนะ! แม ผมเปนลกทแมคลอด

ออกมานะ แมผมอาจนนะแม‖ มบางครงทผมรสกแคนใจเหลอเกน ในโลก

นจะมแมสกกคนกนนะทจาลกตวเองไมได แลวทาไมคนคนนนถงตองเปนแม

ผมดวย

สกคร พสาวกตามมาพบเขา เราสองคนชวยกนทงปลอบทงขแมอย

นานกวาจะพาแมขนมาจากบอนาได และกวาจะลากแมกลบมาถงสสาน

―บาน‖ เราได กแทบจะหมดเรยวหมดแรงกนเลยทเดยว

พอกลบถง ―บาน‖ ผมกบพสาวกหมดแรงลมตวลงกบพน หอบฮก ๆ

จนหายใจหายคอแทบไมทน สวนพอโมโหมาก ควาไมเทาไดมอนง มออก

ขางกดงโซทขอมอแมไว แลวใชไมเทากระหนาตไมยงมอ แมทนาสงสาร

ของผมเนอตวเปยกชม ทรดนงกองลงไปกบพน ไดแตรองโอดโอย ผมกบ

พสาวตะโกนหามสดเสยง ―อยาตนะ อยาต‖ พอตอยางนเดยวแมกตาย

หรอก!‖ แตพอกาลงโมโหจด ไหนเลยจะยอมฟงเสยง เราไมรจะหาม

อยางไร เลยตองคลานเขาไปกอดแมไว คอยเอาตวเองบงรบไมเทาของพอ

แทน จนพอรสกตววาทตอยนะคอเราสองพนอง ทานกทงโกรธทงโมโหจน

ปาไมเทาทง แลวพอกทนไมไหวรองไหออกมา

18

ในทสดเรากกอดคอรองไหกนทงบาน

จนพอหายโมโห เราจงนกขนไดวานองชายคนโตกยงไมกลบ

บาน โธ! ถงจะตามหาแมเจอแลว แตอาไฉละ นองไมไดอยดวยกนกบแม

น แลวนองไปไหนเสยละ

พอนกได ผมกบพสาวกรบออกตามหาอาไฉทนท ดวงอาทตยลบ

ขอบฟาไปแลว ผมไดแตภาวนาในใจใหสงศกดสทธชวยคมครองใหอาไฉ

ปลอดภย ถาคนนหานองไมพบ หากไมเกดอบตเหต นองกอาจจะเดนไกล

ออกไปเรอยและอาจจะไมมวนหวนกลบมาอกเลยกได เมอคดดงน ผมกบ

พสาวกรบเรงฝเทาขนไปอก ขณะทวง ในใจของเดกหกขวบอยางผมกอด

เตอนตวเองไมใหรองไหไมได ผมกลววาเสยงรองไหของผมจะไปปลกคน

ตายทอยในหลมใหตนขน แลวพวกเขากอาจจะพากนลกขนมาจากหลมทละ

ศพ ๆ ยงคดกยงกลว รบตดใจวงไปขางหนา ไมกลาหนกลบมามองขางหลง

อกเลย

เราสองพนองเหนอยจนแทบจะขาดใจ เราชวยกนตามหานองจนทว

หมบานอกครง แตหมบานในยามคาคนนนไมมแมกระทงเงาของคน มแต

เสยงหมาเสยงแมวเหาหอนโตตอบกนไมหยดหยอน และอาไฉกดเหมอนจะ

ถกกลนหายไปกบความมดดวย เราตางกออนลากนมาทงวนแลว แมแตคา

วาเหนอยกยงพดไมออก บงเอญมองไปเหนขางหนามศาลเจาเลก ๆ ศาล

หนง จงพากนเดนเขาไป พสาวบอกวาเขาไปไหวเจาเสยหนอย เผอทาน

จะชวยดลใหเราหานองชายไดพบ

เราจงเดนเขาไปในศาลเจาดวยกน ขณะทคกเขาลงกาลงจะคานบ ก

มเสยงประหลาดดงขนมาจากใตโตะเซนไหว เปนเสยงเหมอนคนพมพา

อย ผมจงลอกเลกผาคลมโตะเปดด อา! ขอบคณสวรรค ขอบคณสง

ศกดสทธ ทแทอาไฉกมาหลบอยใตโตะเซนไหวนเอง เขามองหนาเราอยาง

ใสซอ นองผมสตไมสมประกอบ เขาคงไมมวนรหรอกวาวนนผมกบพสาว

19

ตองเสยนาตาดวยความกงวลหวงใยในตวเขาไปมากมายเพยงไร

ในทสดครอบครวของเรากกลบมาอยพรอมหนาพรอมตากน ทกคน

ลวนหวโซมาแลวทงวน ยงดทเมอเชาเรายงพอขอขาวมาไดบาง ใหพวกเขา

กนกนไปเถอะ สวนผมกบพสาวไปทรมบอนา นงยอง ๆ เอามอวกนาใส

ปาก กนทละอกใหญ ๆ เตมกระเพาะทหวโหยใหเตมไปพลาง ๆ กอน และ

แมวามนจะเปนนาขม ๆ ผมกยอมกนอยางเตมใจ

ผมอธษฐานตอฟาดนวา ขอเพยงใหครอบครวเราปลอดภยกนทก

คน ตอใหอาจนกบพสาวตองกนนาในทอประทงชวต หรอแมจะตองขนขมสก

เพยงไรกใหเรารบภาระนเองเถด

ตอนท 7

ตาบอดออกลาย

ครอบครวเราพากนเดนขนไปทางเหนอ จนมาถงหมบานจวหลาน ใน

เขตเหมยวล

กอนหนานเคยไดยนวาทหมบานจวหลานมชาวจนแคะอาศยอย

มาก มกจะจดงานวดกนอยบอย ๆ คาวา ―งานวด‖ สาหรบพวกเรา ―ชาว

พรรคกระยาจก‖ แลว ถอวาเปนสงทดราวกบหลนมาจากสวรรคเลย

ทเดยว เพราะทไหนมงานบญทนนกตองม ―ของเหลอ‖ แน ๆ เพยงนกถง

รสชาตอนแสนอรอยของ ―ของเหลอ‖ กทาใหพวกเรามแรงเรงฝเทาใหไปถงท

หมายเรวขนอกมากโข

แตนองเลก ๆ บางคนกทนกบการเดนทางเปนระยะไกลเชนนไม

20

ไหว แมวาจะกลวแสนกลวไมเทาของพอจนไมกลาหยดเดน แตบางครงมน

กเหนอยจรง ๆ เดนอยด ๆ เกดหลบไปกม และบงเอญวาทางทเราเดนมกจะ

เปนทางลดคดเคยวตามหมบานเลก ๆ ถาไมระวงกอาจสะดดกอนหนหกลมลง

ได ตบ! นองชายคนเลกหกลมหนาทมลงไปกบพน แลวกมเสยงรองโฮลน

ของแกดงตามมา

เราไมมเวลาแมแตจะปลอบใหนองหยดรองไห เพราะพอแสดงทาท

ใหเหนวาอยางไรเรากตองเดนตอไป จะมกแตพสาวเทานนทพยงแกเดน

ตอ พลางปลอบแกเบา ๆ สวนผมนน ขางหนงตองคอยจงพอ อกขางหนงก

ตองคอยพะวงวาจะมใครเผลอหลบลมลงไปอกไหม เลยตองเดนพลางกวาด

ตาไปหนาทหลงท พอเหนนองชายคนโตเดนไปสปหงกไป กตองรบตะโกน

เรยกเขา ―อาไฉ! ตน ตน!‖ สกครนองสาวคนเลกหวเรมเอยงเหมอนจะลม

ลงไปอก ผมรบใชมอขางทวางเปลาตบหนานองใหรสกตวตนกนท

การเดนทางเปนไปอยางรบเรงเชนน เพอไปหาความอบอนและความ

อมทอง แมการพกผอนสกเลกนอยกยงดเหมอนความสบายทมากเกนไป

ทนใดนน ผมไดยนเสยงพสาวตะโกนขนวา ―วา! อาไฉขแตก

แลว‖ พอชะงกฝเทาทนท ผมหนกลบไปมอง แลวกเหน ―กอน

ทองคา‖ กาลงหลนลงมาจากกางเกงเกาขาดปปะของนองชายคนโตจรง

ๆ กลนเหมนสดทนกตลบอบอวบตามออกมาทนท ทกคนยกมอขนอดจมก

ไว มแตนองชายคนโตสตทบเทานนทยงยนยมแฉงไมรเรองอะไร สวนแม

นนกยงไปกนใหญเลย เอาแตหวรองอหายใชมอขางหนงจบกางเกงตวเอง

แนน แมหวเราะเสยทองคดทองแขงเลยทเดยว แลวสายตาอนแหลมคม

ของพสาวกเหลอบไปเหนเขา เธอรองออกมาวา ―อาว! แมนะแม! ทาไมถง

ฉราดใสกางเกงอยางนนละ‖

พสาวยงอทานไดไมทนจบประโยคด ไมเทาของพอกลอยมาถงเสย

แลว หวดแรกเขาทนองชายคนโต แลวหกโคงกาลงจะลอยมาทางแม

บาง ผมลมสนไปหมดทกอยาง รบกระโดดเขาไปขวางหนาพอไว กางแขน

21

ออกกนไมเทาของพอ ปากกรองบอกวา ―พอ! อยาตเลย อยาตอกเลยนะ

พอ แมกบอาไฉไมรเรองอะไรหรอก แลวผมจะชวยทาความสะอาดใหพวก

เขาเองนะพอ อยาตพวกเขาอกเลย ตอยางนเดยวพวกเขากตายหรอก‖

ขณะทผมพดนน ไมเทากยงคงกระหนาลงมาทตวผมอยไมยง เจบ

เสยจนกลนนาตาไวไมอย เสยงตะโกนขอรองกออแทบไมเปนเสยงคน แต

พอกาลงโกรธเหมอนจะคลง รวตไมหยดและไมยอมฟงเสยงใด ๆ ทงสน

พสาวกบนอง ๆ ตางกตกใจกระโดดเขามากอดกนกลมดก ทกคนลม

นกถงเรองความสกปรกทกอยางไปเสยสน

สวนผมรองไหจนไมรจะรองยงไง ไดแตนงลงคกเขากบพน กมหนา

รบไมของพอแตโดยด พอตจนตวเองเหนอยจงยอมโยนไมเทาทงไป แลว

ทรดตวนงลงหอบกบพน แตผมกยงไมกลาขยบตวเลยสกนด

รอสกคร เมอเหนวาพอเรมหายโมโหแลว ผมจงคอย ๆ ขยบไปหา

พสาว พาแมกบนองชายไปลางตวทาความสะอาดทแมนาใกล ๆ บรเวณ

นน ขาทงคของผมถกตจนบวมและชาไปหมด เวลาเดนเหมอนเหยยบบน

พนผวทเอยงลาด รสกตวลอย ๆ ไมเหมอนเหยยบพนจรง ๆ สวนมอทงสอง

ขาง แมขยบแคนดเดยวกเจบราวไปถงกระดก แตผมไมมมอเหลออก และก

ไมมเวลาทจะนวดดวย ผมตองเรงมอหนอย ตองรบเชดลางทาความสะอาด

นองชายคนโตใหเสรจเรยบรอยกอนทพอจะเรมโมโหขนมาอก ผมตองเรงอก

หนอย ผมทาเหมอนสะกดจตวา ―ไมเจบนะ ไมเจบ ไมเจบเลยสกนด

เดยว อาจนเจบไมเปนจรง ๆ นะ‖ ผมเชอวาถาบอกกบตวเองอยางนแลวจะ

ไดไมเจบ แตนาตาเจากรรมไมยอมฟงเสยงยงคงไหลพรงพรออกมาไมหยด

ตองลาบากลาบนกนเสยขนาดนกวาจะมาถงเมองจวหลานได กอนอน

เราตองหาททเราจะยดเอาเปนบานใหไดกอน แลวผมกบพสาวจงจะถอขนบน

ๆ ออกไปขอทานอยางหมดกงวลได พวกเราจนถงขนาดขนทใชขอทานกม

เพยงใบเดยวเทานน เราตองเดนไปกลบอยหลายรอบทเดยวกวาจะหาอาหาร

22

มาไดมากพอสาหรบทกคน แตพอนกถงเศษอาหารเหลอ ๆ เนอปลาตด

กาง กบเสยงทองรองของทกคนในครอบครวแลว กทาใหเรามพลงจงมอกน

วงไป ๆ กลบ ๆ ขอทานในงานวดรอบแลวรอบเลา

ขณะทเรากาลงจะวนเวยนเขาไปขออาหารรอบทสาม บงเอญไดพบ

กบชายจรจดคนหนงทกาลงเขามาขอทานในบานทเรากาลงจะขอ

เหมอนกน เมอเรากาลงจะเคาะประตบาน ชายจรจดคนนนกหนมาจองหนา

เรา ผมกาลงจะหดมอแตเกดนกขนมาไดวา ทจรงเรากคอเพอนรวมอาชพน

นา เขาไมควรจะเอาเปรยบผมอยางน ผมไมสนใจวาหนาตาเขาจะดดรายสก

เพยงใด ผมสบตาเขา และรวบรวมความกลายกมอขนเคาะประตอก

ครง คราวนเขาปดมอผมออกพดขนวา ―ออกไป แกสองคนนไมรจกดเลย

นะ ไมเหนหรอไงวาฉนยนอยตรงนแลว‖ พและผมมองเขาอยางไมเขาใจอย

นานประมาณ 5 วนาท เขาถมนาลายแลวเงอมอขนทาทาจะตเรา ปากกขไป

ดวยวา ―มองหาสวรรควมานอะไร เดยวเหอะ เดยวพอกควกลกตาออกมาซะ

หรอก‖ เขาทาทาดมากเหมอนกบจะกนเราเขาไปในทองอยางนนแหละ เรา

สองพนองเหนแลวกตกใจกลวกนลนลาน พสาวรบลากมอผมหนออกมา

―ทาไมตองดขนาดนดวย กเราไปถงกอนชด ๆ‖ ผมพดอยางไมยอม

แพ

―อาจน ชางมนเถอะ อยาหาเรองเลยนา‖ พสาวพดดวยนาเสยงสน

เครอเลกนอย

―ระวงใหดเหอะ! คอยดนะ เดยวผมจะไปชกหนามน‖ ผมยงดอดง

―อาจน!‖

พสาวทาเสยงดใหผมเงยบ แตใจผมกลบคดวาเรากเปนขอทานเหมอน

ๆ กน แลวทาไมตองมารงแกกนอยางนดวยเลา ผมโกรธมาก เดนไปกเตะ

หนตามขางถนนแรง ๆ เพอระบายอารมณไปตลอดทาง

23

พวกเราลองเปลยนเสนทางใหม เดนไปแถวโรงงวเผอวาจะโชคด

ขนมาบาง

ตงแตเกดมาผมยงไมเคยเหนงานวดทไหนคกคกเทาทนมากอน

เลย บนเวทงวมนางเอกกาลงรองหมรองไหพราราพนถงพระเอกใจดา ชดท

ใสกสวยสดงดงาม ชายแขนเสอสะบดไปมานาดนก แตนยงไมสาคญ

เทาไร ทเดดไปกวานนคอ แผงตาง ๆ ทขายของอยหนางานนน มขายทง

ผลไมเชอมเสยบไม ขนมสาล ตกตาปนนาตาล มของนากนตาง ๆ แทบทก

ชนด แลวกยงมแผงยงปน ยงลกโปง ปาเปาเอารางวลอกดวย นอกจากน

ยงมแผงขายผลไม ทแผงนเขาจดเรยงแตงโมทผาเปนซก ๆ ไวขายดวย เนอ

แตงโมนนสแดงฉาดนากนชะมด

ผมกลนนาลายดงเออก

ชาวบานตางหอบลกจงหลานมาเทยวงาน และแนนอนวาผปกครองก

จะตองซอของกนของเลนใหกบเดก ๆ ดวย แตผมกบพสาวไมมเงน จงไดแต

ยนตาปรบ ๆ มองดเดก ๆ คนอนทงเลนทงกนกนอยางเพลดเพลน

มเดกหญงผมเปยคนหนงถอขนมสาลคาเบอเรมเขาไปในปากเรยบรอย

แลว ผมเผลอแลบลนออกมาเลยตามเธอบางโดยไมรสกตว เหมอนกบ

ตวเองกกาลงกนขนมสาลอยเชนเดยวกน

ยงมเดกชายอกคนหนงใชมอทงสองประคองแตงโมทรปรางเหมอน

พระจนทรเสยวอย แลวกเรมดดจบ ๆ จากดายซายไปดานขวา หยดนดหนง

แลวกเรมใหมจากดานขวาไปดานซาย นาหวานจากแตงโมทแสนชมฉาเลอะ

ปากของเขาแลวคอย ๆ ไหลเปนทางยาวยอยตามแขนลงสพนเปนหยด ๆ ผม

สดปากตวเองเตมท รสกเสยดายนาแตงโมทไหลหยดตง ๆ ลงพนนน

เหลอเกน

24

ไมนาน เดกชายกกนแตงโมเสรจ เหนแมทาทาวาจะไปแลว จงโยน

เปลอกแตงโมทงทพนแลวรบวงตามแมไป ผมกบพสาวสบตากนราวกบร

ใจ เราสองคนคอย ๆ เขยบตวไปชา ๆ จนถงเปลอกแตงโม เหลยวซายแล

ขวา เมอเหนวาไมมใครสนใจเรา ผมกแอบเตะเปลอกแตงโมชนนน เตะครง

เดยวไมแมน ตองเตะอก 2 – 3 หนจนเปลอกแตงโมเขามาอยในมมได แลว

เราสองคนกรบวงซกเขาไปในมมนนทนท เรานงยอง ๆ ลงกบพนอยางรบ

รอน แลวหยบเปลอกแตงโมขนมา พสาวกดกอนเปนคาแรก เธอยมแลวยน

สงใหผมบาง ผมกดเปลอกแตงโมแรง ๆ หนงคา อม! หวาน หวาน หวาน

จงเลย อรอยจง! ผมกบพสาวไมเคยกนแตงโมมากอนเลย รสชาตของมน

ชางหอมหวาน อรอยนาประทบใจเหลอเกน แมวาจะไมมเนอสแดง ๆ ของ

แตงโมเหลออยแลว แตเรากยงผลดกนกน ผลดกนดดนาแตงโมกนคนละคา

ขณะกาลงดมดากบการกนแตงโมอยนน กมเทาโต ๆ คหนงมาหยด

อยตรงหนาเรา ผมกบพสาวแหงนหนาขนมองพรอมกน ขอทานหนมทเพง

เจอเมอกนนนเอง

เขาลดเสยงลงตาพดกบเรา ―พอของพวกแกคอไอบอดนนใช

ไหม ระวงตวกนไวใหดเหอะ อยามวแตเอาตาไปเกบไวทตด จะมาหากนแถว

น ทาไมไมรจกสบใหดเสยกอนวะ...‖ แลวกตามมาดวยคาหยาบคายอกเปน

ชด ๆ ผมกบพสาวตกใจ งงจนอาปากคาง เปนเวลานานกวาพสาวจะไดสต

โยนเปลอกแตงโมในมอทงไป แลวรบแยงขนวา

―คณนาคะ! ขอโทษคะ พวกเรายงเดกอย โปรดเมตตาปรานใหอภย

พวกเราดวยเถอะนะคะ‖ ขอทานหนมไมไดสนใจสกนด แถมยงตะคอก

อก ―ยงจะพดมากอก!‖ แลวกฟาดฝามอลงทหนาพสาวเขาเตม ๆ คนทอย

ใกล ๆ แถวนนเรมหนมามองกน อาซมคนหนงตะโกนโวยวายขน ผมกาลงงง

อยวา ผมควรจะทาอยางไรตอไป พอดไดยนเสยงคนตะโกนเรยกชอผม

―อาจน!‖ เสยงของพอผมนนเอง

25

พอแกวงไมเทาตรงเขามาแลวฟาดลงทตวขอทานหนมนนเขา

พอด ผมรบชวยเหลอพอดวยการกระโดดเขาไปกอดขาขอทานหนมคนนน

เอาไว ผมออกแรงรดขาแกเอาไวใหแนนทสด แมวาพอจะตาบอด แตทาน

เปนคนรวดเรวและความรสกไว จงกระโดดโถมตวลงมาไดอยางแมนยา สอง

คนตกนนวเนยเสยแยกไมออก แตดวยความหลกแหลมกวา พอจงลงมอ

จดการกบจดยทธศาสตรสาคญของศตรกอนทนท ขอทานหนมรองเสยงหลง

เสยจนนาเวทนา แลวผมกบพสาวกชวยกนกดตามแขนขาของค

ตอส ทามกลางความโกลาหลน ผมกถกทบตเขาเสยหลายหมดทเดยว เจบ

จนรองไหออกมา ไดแตรองวา ―ตคนตายแลว! ตคนตายแลว!‖

โชคดทงานวดคนเยอะ จงมคนเขามาหามเอาไวเสยกอน แตกวาจะ

จบพอกบขอทานหนมนนแยกออกจากกนไดกไมงายเลย ผคนวพากษวจารณ

กนเซงแซ รมประฌามขอทานหนมวา ―มอกด ตนกด ยงจะมหนามารงแก

เดกกบคนตาบอดอก แยจรงเชยว!‖ ขอทานหนมไมกลาพดอะไร

อก นอกจากรบวงกะโผลกกะเผลกลากขาทไดรบบาดเจบหนออกไป

สวนพอทนงหอบอยกบพนคงจะไดรบบาดเจบอยไมนอย พอใชมอ

ขางหนงกดทองไว ผมกบพสาวโผเขาไปกอดพอไวแนนแลวกรองไหกน

ใหญ ผคนตางแยกยายกนไปหมดแลว เหลอแตเพยงนางเอกงวทยงคงพรา

ราพนไมรจบอยบนเวท

ตอนท 8

ขอทานก ามะลอ

จากเหตชกตอยทงานวด ทาใหรางกายพอชาในไมนอย ไมเพยง

เดนเหนลาบาก แมจะกลนอาหารกยงดเปนเรองยาก แตเมอพอนกถงความ

ทลกทเลของพวกเราทกวาจะยายกนมาถงทนได พอกไมยอมเสยเวลาหยด

พกผอน ดงดนทจะออกไปขอทานใหได ไมวาเราจะออนวอนอยางไรกตาม

พอเรมตนดวยการแบงงานกนกอน เนองจากทงานวดมคนมาไหวพระ

กนไมขาดสาย และผคนเหลานกมกจะเตมใจและพรอมจะทาบญทาทานอย

26

แลว พอจงใหผมจงมอทานไปทหนาวดกอนเปนอนดบแรก แลวเลอกหา

ทาเลทนงใหด จากนนพอกจะนงขอทานอยทนนคนเดยว ใหพสาวอยบาน

คอยดแลทกคน สวนผมกใหไปเดนขอทานตามบาน

เมอตกลงกนไดอยางนแลว ผมจงจงมอพาพอออกไปจากบาน

กอน ในชวงป 1960 ตามบานนอกยงไมมรถยนตหรอรถเครองใช จะมกแต

เกวยนววลากทใชขนขาวหรอบรรทกออยเทานน ในสมยนนจงมแตถนนโรย

กรวด ไมมถนนลาดยาง เวลาผมจงพอเดนไปจงตองระมดระวงแทบทกฝ

กาว พอมาถงใกล ๆ บรเวณงานกเรมมองเหนหลงคาเตนททกางไว มนชวน

ใหคดถงบรรยากาศอนแสนคกคกของงานในคนเมอวาน ผมแทบจะซอนความ

ตนเตนเอาไวไมอย พอพนประตวด ผมกพยายามยดคอออกไปมองขางนอก

ไกล ๆ โนน คดถงความหวานหอมของแตงโม ขนมสาล แลวใจเรมลอยละ

ลองไปไกล แลวทนใดนนเองกไดยนเสยงพอรองดง ―โอย!‖

เรองของเรองกคอ ผมมวแตคดเพลนจนลมชวยดใหพอวาขางหนาม

ขอประตอย แตเพราะพอกตวสงกวาผมทเพงจะหกขวบเทานน ตวกเลกนด

เดยวระดบสายตากตา บวกกบมวแตใจลอยดวย หวพอกเลยชนเปรยงเขากบ

ขอประตพอด

ผมตกใจจนตวแขงเปนหน เหนพอใชมอขางหนงกมหนาผาก มออก

ขางกดทองทไดรบบาดเจบเมอวานน ผมทายไวไดเลยวาตวเองตองโดนฟาด

แน ความจรงงานจงพอเดน ใครวาเปนเรองกลวย ๆ คนหนงตวสงอกคนหนง

ตวเตย คนหนงเดกอกคนหนงแก ระดบสายตากตางกน จงหวะการกาวเทา

กไมเทากน คนหนงกาวยาวอกคนหนงกาวสน เดนไปดวยกนทไร ถาไมใช

ผมสะดดกตองเปนพอหกลมอยทกครงไป เดยวกเหยยบขควาย เดยวก

เหยยบโดนหมากฝรงเขา พอพอโมโหกมกจะระบายอารมณใสผม

ขณะทผมกาลงหวาดกลวจนเนอตวสนเทา จ ๆ ผมกยนมอมา ―ตาย

แน ตายแน!‖ แตพอเพยงแตวางมอไวบนบาผม แลวพดเบา ๆ วา ―แกกตา

บอดเหมอนกนเรอะ เอา! ทาไมยงไมเดนอก‖

27

คนเรานกแปลกดนะครบ ตอนทถกตกอยากจะรองไห ตอนนไมถกต

แตกลบรสกวาขอบตารอนเหมอนนาตาจะไหล

เพราะมงานวด จงทาใหเกดขบวนการกลมขอทานรวมตวกนขน ผม

สงเกตดตลอดทาง มคนแกลงทาเปนแขนขาดขาขาด บางคนเอาผาดาโพก

หวไวปลอมตวเปนยายเฒาแก ๆ บางคนนงรองหมรองไหราพนชวตอนนา

สงเวชของตนเอง ใชสารพดมารยาหลอกลอ ถงขนาดจะฆาตวตายกยง

ม บางคนยอมลงทนโกนหว สวมจวร มอขางหนงถอลกประคา อกขางหนง

อมบาตรปากกพมพา ―อามตตาพทธ! อามตตาพทธ!‖

จะมกแต ―พวกเดยวกน‖ อยางเราเทานนทพอจะดออก ขอทานตว

ปลอมพวกน กลางวนจะเปนเพอนรวมอาชพกบเรา แตพอตกคาจะใสวกแตง

ตวดวยชดสากลโกหร เขาพกโรงแรมมระดบ กนเหลาชนเยยม

แลวผมกพาพอเดนมาถงขาง ๆ กระถางธปทองดานหนาวดไดจรง

ๆ ตอนนบรรดาขอทานทงหลายนงเรยงกนเปนแถว บางคนทง ๆ ทแขนขา

แขงแรงด ตากมองเหน ไมรจรง ๆ วาจะมาขอทานทาไมกน หากคนทไหว

พระออกมาจากวดมเศษสตางคในกระเปาเยอะ กอาจจะไดทานกนทกคน คน

ละนดหนอย แตถามเศษสตางคนอย นนกตองแลวแตอารมณเขาวาอยากจะ

ใหใคร

พอผมชวยหาทนงใหพอไดแลว พอกเรงใหผมออกไปขอขาวทนท

ทกครงทไปเคาะประตตามบานแตละหลง ไมงายเลยกวาจะมบานท

ยอมเปดประตออกมา แตจ ๆ ไมรวาขอทานขาเปมาจากไหน รเขามาสวม

รอยเหมอนวามาดวยกนกบผม เจาของบานไมรเรองดวย กเอาขาวทเหลอ

สงใหกบขอทานขาเปคนนนไปหมดเลย ทรายกวานนคอ พอไดขาวไป

แลว ไอเปนนกวงลวจากไปทนท ความจรงแลวชายคนนนไมไดขาพการสก

หนอย เขาแกลงทาตางหาก แลวกมบางคนทแกลงทาเปนใบ ทามอไมออก

28

ทาทางเพอขอขาวกบเจาของบาน พอเจาของบานหมนตวกลบเทานน

แหละ ไอใบคงจะไมพอใจทเจาของบานใหอาหารทไมดพอหรอไมมาก

พอ เลยตะโกนดาออกมาวา ―เ_ด‖ เลนเอาผมตกอกตกใจเสยแทบแย

ขอทานกามะลอมมากจรง ๆ บางครงเถาแกเนยเปดประตออกมาเหน

ผมเขากรบโบกมอไลผมอยางรงเกยจ บอกวา ―ใหไปแลว! ใหไปแลว! ก

เพงจะใหเพอนแกไปอยหยก ๆ บานนไมมอะไรจะใหพวกแกแลว‖ เปนอยาง

นอยนาน ขนใบเลกในมอผมยงวางเปลาอยเลย ขณะทกาลงคดจะเปลยนไป

ขอทานทซอยอน จ ๆ ผมกรสกเวยนหวและปวดทองขนมาอยาง

รนแรง เสยงทองรองดงจอก ๆ อยตลอดเวลา โงนเงนจนแทบจะยนไมอย

ไมไดนะ! ผมจะพกไมไดเดดขาด วนนผมยงขอทานอะไรไมได

เลย จะใหทงบานอดเหมอนผมนะหรอ แตวา...ผมปวดทอง...ปวด...ปวด

เหลอเกน...จะทายงไงดละ ผมลองเอามอกมทองไวแลวกพบวามนชวยให

รสกดขน ผมจงยกมอทงสองขางไขวกนไวทเอวแทนเขมขด แลวออกแรง

รดใหแนนเขาเหมอนใชเชอกรดไวทเอว รดแนนเสยจนตวเองแทบจะหายใจ

ไมออก ผมคดวาถาทาแบบนแลวอาจทาใหรสกดขนมาไดบาง จงฝนลก

ขนมาใหม แลวอดทนเดนไปทบานหลงถดไป

ทจรงการทนฝนอยางนกไมไดทาใหรสกดขนมาสกเทาไรนก แถมยง

ทาใหผมรสกอยากเขาสวมอกดวย แตมองไปมองมาแลวดทาจะไมมทางให

ผมปลดทกขไดเลย จงจาเปนตองเขาไปถายททนาขางทาง แตซวยจรง ๆ

เลย! ดนมชาวนาเดนผานเขามา ผมรบหยบกอนหนทอยขาง ๆ ขนมาเชดกน

ทนท แตพอกาลงจะลกไป ชาวนากตวาดผมวา ―ไอเดกเวร! แกจะหนไป

ไหน จะขกไมรจกไปเขาสวม กลบมาเลย กลบมาเดยวนนะ!‖

ผมสะดงเฮอกตกใจแทบตาย ไดแตคานบขอโทษแลวขอโทษ

อก ชาวนาคนนนจองผม สงใหผมหาวธการกบ ―ทองคา‖ ของผมใหจงได

แลวผมจะทายงไงดน กมลงดขนใบเลก เครองมอหากนในมอยงคง

29

วางเปลาอย คดวาสกครกจะตองใชขนใบนหากนตอไปอก แตถาผมไมใช

ขนใบนตก ―ทองคา‖ ไปทงแลว จะใหผมใชมอหยบไปทงหรออยางไร ใน

ทสดผมจงจาเปนตองทรยศกบทกคน โดยเอาขนใบทพวกเราใชกนขาวกนมา

ตก ―ทองคา‖ กองนไวชวคราวกอน แลวกหนมาขอโทษชาวนาคนนนอกครง

หนง กอนจะรบวงแจนออกมา เรวเขา ผมวงเรวจดงมาทแมนา แลวรบลาง

เจาขนนอยคชพใหสะอาดหมดจด แตยงไงผมกยงรสกวากลนอจจาระยงลอย

ตลบอบอวลอย พอนกถงวาขนใบนคอชามทเราใชกนอาหารกนอยทก

วน ชางนาขยะแขยงจรง ๆ ยงนกกยงขดแรงขนอกหลาย ๆ ครง เฝาบอก

ตวเองในใจวา ―เรองนตองไมใหพอรเดดขาด!‖

พอจบเรองนมาได ทองกยงหวจดขน หวจนมอไมสนไป

หมด ระหวางทางทเดนกลบไปทหมบาน ผมรสกหงดหงดและทกขใจ

มาก ใครเลาจะอยากเกดมาในครอบครวทมพอเปนขอทานตาบอด แมเปน

คนปญญาออน ตองคอยเลยงดพวกเขาตลอดชวตบางละ แตพอกมลง

มองเหนเจาขนใบนอยในมอทยงวางเปลาแลว กกงวลวาจะกลบไปบอกพอ

ยงไง ผมกเลยเอาขนมาเขกหวตวเองแรง ๆ หนงท โทษตวเองวา เราน

ชาง ―ใชการไมได‖ เลยจรง ๆ พลอยลมไปวาเจาขนใบนเพงใชใสขมาอย

หยก ๆ แลวผมกใชขนใบนครอบหวไว เดนไปคดไปวาจะทาอยางไรด

หนอ แลวจ ๆ กเกดแสงสวางวาบขนมาในตาผม ทหนาประตบานหลงหนงม

ชามขาวหมาเลก ๆ วางอย ผมปรเขาไปดวยความดอกดใจ พอมองไป ―อ

ฮ!‖ ในชามมขาวเหลออยจรง ๆ ดวยแฮะ แมวาเมลดขาวนนจะแหงกรงไป

หมดแลว แถมยงมมดตดไตยวเยย แตคนทหวโซอยางผมไมมทางมองเหน

สงเหลานหรอก

ผมกาวไปขางหนาอยางระมดระวง เมอมองซายมองขวาจนแนใจแลว

วา หมาเจาของขาวไมไดอยใกล ๆ จงทาตวลบแนบกบกาแพง คอย ๆ

เขยบเขาไปใกลชามขาวหมา รบหยบชามขาวหมาขนมาอยางรวดเรว แลว

รบโกยขาวเขาปากสองสามคา พอกาลงจะวางจานไวตรงทเดม ประตบานก

เปดดง ―แอด...‖ ออกมา

30

―อาว! เดกคนนน ทาไมยอนกลบมาขอขาวอกนะ...‖ เจาของบาน

กาลงขยบปากเตรยมจะดาผม แตพอเหนชามขาวหมาในมอผม เมลดขาวยง

ตดเลอะอยทปากและแกมอยสองสามเมด ―ตายแลว ทาไมเธอถงกนขาวหมา

ละ‖

พอไดเหนอยางนเขา จะดากดาไมออก ไดแตสายหนา แลวซกถาม

ผมอยางสนอกสนใจวา ผมอายเทาไหร ทาไมถงไดมาขอทานอยางน ผม

กมหนาเลาความจรงทกอยางใหเขาฟงโดยละเอยด พอฟงจบเขากถอนใจดง

เฮอก แลวพดวา ―เอา วางชามใบนนลงเสยกอนเถอะ ระวงหมาฉนกลบมา

เหนแลวจะโดยขยาเอา แลวเธอกรออยนกอนนะ เดยวฉนออกมา‖

เจาของบานผอารกลบเขาไปถอขาวปลาอาหารจานใหญมายนให

ผม ผมมองอาหารทอยตรงหนา แลวนาตากพานจะไหล รบคกเขา

คานบ ปากกพราเอยคาขอบคณอยไมขาด ―ขอบคณครบ ขอบคณมากครบ

ทาน ขอใหทานรารวยรงเรองตลอดไปนะครบ คาขายกใหไดกาไร สขภาพ

แขงแรง อายยนเปนหมน ๆ ป มโชคลาภตลอดไปนะครบ‖

ตอนท 9

ลมบาหมก าเรบ

มวดแหงหนงชอวดหลงซาน ตงอยบนภเขาลกหนงในเขตหนาน

โถว ทางวดจะจดงานมหรสพเฉลมฉลองครงใหญทกป ปละหนงครง แตละ

ปกจะมผมจตศรทธาทมารวมนมสการกนอยางลนหลาม ดงนนทางวดจง

ตระเตรยมอาหารเจตาง ๆ ไว ทงหมเจ หมอโต ซาลาเปาเจ ขาวสวย และ

กบขาวมงสวรตตาง ๆ อกเยอะแยะไปหมด

ดงนนทกปเมอถงชวงงานเฉลมฉลองน ผมกจะตองใชเวลาเกอบทง

วนในการขามภเขาเปนลก ๆ เพอมาขอทานทวดหลงซาน เดนจนกระเพาะ

รองโครกขากแทบชา แตพอเดนเขาไปโรงเจปบ เหนอาหารแตละจาน ๆ ท

จดเรยงไวบนโตะยาวเทานน ความเหนดเหนอยเมอยลากแทบสลายหายเปน

ปลดทงไปในวนาทนนเลย ผทมาปฏบตธรรมทนลวนแตเปนคนมจตใจ

31

ด เพยงแตผมแจงใหพระหรอแมชไดทราบถงสภาพความเปนอยทางบาน

ผม ทานกเตมใจบรจาคขาวสารเปนกระสอบใหผมแบกกลบบาน

วนนน ขณะทผมกาลงเดนกลบจากวดหลงซาน ตองขามภเขาเปนลก

ๆ ผานหมบานสองสามแหง แขนขากเรมออนลาลงทกท แตเมอใจนกถง

ของทกาลงแบกกลบมาดวยแลว กอดจนตนาการไมไดวาพอและนองจะดใจ

มากขนาดไหน แมจะรสกปวดขาไปหมด แตผมกยงสเดนหนาอยางไมยอทอ

จนจวนจะถงบาน กเหนผคนนงลอมวงดอะไรกนทไกล ๆ ตรง

โนน ผมไมรวาเกดอะไรขน แตลมนาหนกของของทแบกไปเสยสน รบ

สาวเทาแทรกตวฝาฝงชนเขาไปขางหนา จงไดเหนแมนอนชกอยกบ

พน โรคลมบาหมของแมกาเรบขนมาอกแลว ตวแมเกรงไปหมด ตากลบขน

จนเหนแตตาขาว นาลายฟมปาก นอนชกแหงก ๆ ดนไปดนมาอยกบ

พน พสาวกบพอทาอะไรไมถก ไดแตกดตวแมไวกบพน เพราะกลววาแรง

ดนของแมจะทาใหเดกในทองไดรบความกระทบกระเทอนไปดวย

―แม! แม!‖ ผมโยนของในมอทงไป รบเขามาชวยพสาวประคองแมขน

พสาวเงยหนาขนมองผม รมฝปากของพขาวจนซด เหงอไหลเปยก

ชมออกมาตามไรผม แมเสนผมจะรยรายตกลงมาปรกหนาปรกตาไป

หมด แตผมกยงมองเหนนาตาของพ

คนทมงอยขาง ๆ ตะโกนขนวา ―ระวงนะ ระวงแกจะกดลนตวเอง

เขา เอา! เรวเขา รบหนอย ชวยกนหาไมมาใหแกกดเอาไวกอนเถอะ เรว ๆ

เขา ไมงนกเอาผามาใหกดแทนกอนกได!‖ ―ระวงหนอย! อยาเพงใหแกลก

ขนมานะ...‖ ―พวกเธอตองชวยกนงางปากเอาไวนะ ถากดลนขาดละกตายแน

เชยว‖

เสยงผคนองอลโหวกเหวก เราไดแตทาตามทพวกเขาบอก พอเปด

ยามดงเอาผาเกา ๆ ออกมาผนหนง ผมกบพสาวชวยกนออกแรงงางปากแม

32

ใหอาออก แตแมคงจะทรมานมาก จงกดฟนเมมปากเสยแนน ไมวาผมกบ

พสาวจะชวยกนออกแรงงดยงไงกไมสาเรจ ผมรองวา ―แมครบ ขอรอง

ละ ชวยอาปากขนหนอยไดไหมแม‖ คนทมงตางกรอนใจ มชายสองคน

เสนอตวเขามาชวยเหลอ คนหนงลอกมอแมไว อกคนหนงกดขาแม

เอาไว จากนนกออกแรงบบปากแมกวาจะเอาผาผนนนยดเขาไปในปากแม

ได กเลนเอาบรรดาคนมงหมดแรงหอบแฮก ๆ นงลงกบพนเลยทเดยว ผม

เองเปยกไปหมดทงตว หลงชมไปดวยเหงอ หนาชมไปดวยนาตา

สมยนนความรเรองการปฐมพยาบาลของพวกเรายงไมดพอ พอ

ลมบาหมกาเรบ นอกจากการระวงไมใหผปวยกดลนตวเองจนไดรบบาดเจบ

แลวกทาไดแตรอ รอใหโรคแสดงอาการจนกระทงหายไปเอง รอใหผปวย

หายเปนปกตเอง

นองชายคนเลกเดนเขามาควาชายเสอของพสาวอยางหวาด ๆ แลว

ถามขนเบา ๆ วา ―พฮะ แมจะตายหรอเปลาพ‖

พสาวยกมอขนซบนาตาทไมยอมหยดไหล พดอะไรไมออก ผมปลอบ

นองชายวา ―เดกด นองไปกนขาวกอนนะ ดส พไดของมาจากวดเยอะแยะ

เลย ไปเทใสจานกนกอนไป เดยว...เดยวแมกหาย‖

―หนไมกน หนจะกนพรอมกบพวกพ แลวหนกไมอยากใหแมตายดวย‖

―แมไมตายหรอกจะ‖ พสาวยนยนนาเสยงหนกแนน

นองชายคนเลกไมกลางอแงอก ยอมถอยไปแตโดยด กระนนกยง

แอบมองเราอยหาง ๆ ดวยความนอยใจ

เสยงครวญครางของแมคอย ๆ เงยบลงไป ความทรนทรายกดเหมอน

จะทเลาลง มแตแขนขาเทานนทยงเปะปะอยไปมา และกอนทคนรอบขางจะ

พากนแยกยายจากไป คนหนงตบไหลผมเบา ๆ บอกวา ―เดยวไปหานามา

33

เชดเนอเชดตวใหแมเขาเสยนะ‖

ผมมองดแม ผมและเนอตวแมมแตดนทงนน ใบหนากเปรอะไปดวย

คราบเลอดทเกาโดนเขาตอนทรนทราย พสาวลบหนาแมเบา ๆ ดวยความ

สงสาร ชวตแมนนชางนาเวทนานก นอกจากจะปญญาออนแลวยงเปนโรค

ลมบาหมดวย แถมยงมอาการผดปกตทางจตอก เหมอนระเบดเวลาทอาจ

ระเบดขนมาตอนไหนกได แมตองทรมานเพยงน แลวลก ๆ อยางเรามหรอท

จะไมพลอยเจบปวดตามไปดวย

ผมถอเศษผาไปชบนาทลาธารมาเชดหนาเชดตวใหแม ตอนนเองผม

จงไดพบวา ขณะทกาลงฉกละหกเมอกน แมทงฉทงอรดกางเกงไป

หมด ผมกบพสาวชวยกนเปลยนกางเกงตวใหมใหแม เพอใหแมพกผอนได

สบายเนอสบายตวยงขน แลวเรากชวยกนเฝาดแลจนแมหลบสนท

กลางดก จ ๆ แมกรองไหอาละวาดขนมาอก ทงนคงจะเปนผลมาจาก

การชกเมอตอนเยน ทาใหเดกในครรภตระหนกตกใจ จงรบออกมาดโลก

กอนกาหนดเปนแน พอผมประสบการณของผมฟงเสยงรองไหอาละวาดของ

แมเพยงนดเดยวกรวา แมรองแบบนแปลวาเจบทอง จงรบใหพวกเราหลบ

ไปยนแอบอยดานหนง แนนอนวาพวกเรายอมไมมเงนไปหาหมอท

โรงพยาบาล หนาททาคลอดจงตองตกเปนของพอกบพสาวโดยปรยาย

ผมกบนอง ๆ นงกนอยขางโตะเซนไหวในศาลเจา ฟงเสยงรองของแม

ทดงมาจากดานหลง เดยวดงเดยวคอยกเงยบหายไปแลวกดงขนมา

ใหม เสยงกรดรองแหลมดงในศาลเจายามคาคนนนดงแสบหเสย

เหลอเกน เสยงเลกแหลมนนราวกบจะทะลขนไปถงเดอนดาวกระนน

ยงดทครงนไดคลอดในหอง คราวทแลวทแมคลอด พวกเราพกอยท

ทงหญาโลงแจง จงตองคลอดกนตรงนนเลย เจาหนนอยเกดมากลางพง

หญาจะหานารอนมาอาบใหกไมม ตองใชนาเยนจากแมนามาเชดตวให จะ

อยหรอไปกแลวแตสวรรคจะเมตตา สาหรบเรานน แคเรองอมทองยงตองถอ

34

เปนเรองฟมเฟอย แลวจะมปญญาทไหนใหแมไดอยไฟ แมจงไมมนานม

เลยงทารกทเพงจะลมตาขนมา พอเลยใหผมเอาเงนทขอทานไดไปซอนมขน

หวานกลบมา ผมยงจาไดวาเปนนมขนตรา ―นกนางแอน‖ ซงเปนนมขนใน

กระปองเหลก ตองใชหนทบใหเปนรทขางกระปองสองร จากนนจงเทนมใส

ชามเลก ๆ ถาโชคดหนอยกอาจจะขอทานไดนาอนมาผสม แตถาโชคไมดก

ตองใชนาสะอาดตามแมนามาผสมแทน คนใหเขากนเสยหนอยแลวกเอามา

ปอนแทนนมผงชงได

ตอนนเสยงรองของแมยงกรดแหลมมากกวาเดม ผมใจแทบ

ขาด เมอกอนตอนออกไปขอทาน มกจะไดยนคนเขาพดกนบอย ๆ วามคน

คลอดลกตายเพราะตกเลอด ผมไดแตแอบภาวนาใหสวรรคโปรดเมตตาเรา

สกหนอย เทานแมกนาสงสารมากพออยแลว อยาใหแมตองเปนอะไรอก

เลย ถงแมวาแมจะไมเคยรบร ไมเคยจาไดเลยสกครงเดยววาผมเปนลก แต

อยางไรทานกยงเปนแม แมผใหกาเนดผม โอ! ไดโปรดเถดสวรรค โปรด

เมตตาใหแมผมคลอดลกออกมาอยางปลอดภยดวย

ทนใดนน เสยงรองของแมกกรดแหลมขนมาอก ใจผมสนไป

หมด ตาเบกคาง เวลาเหมอนจะหยดนงอย ณ ตรงนน ยงไมทนจะอาปาก

ถามพอวาเกดอะไรขน กพลนมเสยงรองจาของเดกดงขนมาเสยกอน

―คลอดแลว คลอดแลว!‖ เสยงพสาวรองดงขน ―อา! เปนผหญงจะ‖

ผมยกมอปดหนา บอกกบตวเองวา ―ไมเปนไรแลว แมปลอดภยแลว‖

แลวแมกคลอดนองสาวออกมาอกคน ดวงหนาเลก ๆ ตวแดง ๆ ปาก

นอยนนเลกกระจรด แกกาลงรองโยเยไมยอมหยด คงเพราะหว และอาจจะ

หนาวดวย ผมกมมองดนอง ชวตนอย ๆ ของแกถกสงมาเกดทครอบครวเรา

อยางไมมทางเลอก ยายหนคงยงไมรตวหรอกวา แกไดเปนหนงในสมาชก

ครอบครวยาจกทนาอนาถานแลว อนาคตทยายหนจะตองเผชญนนแสนสาหส

เสยยงกวาทแกตองดนรนในทองแมเมอกนอกไมรกเทา หากมญาณพเศษให

35

แกสามารถรลวงหนา แกยงเลอกทจะเกดมาอกหรอเปลานะ

ผมกไมร ไมรเหมอนกนวาผมควรจะดใจหรอเสยใจกบแกด ผมรสก

มดมนไปหมด เหมอนกบทองฟาทดาสนทอยนอกหนาตางในยามน

ตอนท 10

ผมเปนแมนม

นองเกดมาแลว ผมจงมหนาทเพมขนมาอกอยางหนง

เดก ๆ มกจะรองโยเยในตอนกลางคน แกมกจะรองกวนอยทกหนงหรอ

สองชวโมง บางครงเพราะหว เพราะผาออมเปยก หรอบางครงกไมรสาเหต

เหมอนกนวารองทาไม อยากรองกรองเอาดอ ๆ เสยอยางนน แถมยงรองดง

จนแผนดนแทบจะสะเทอนอกดวย แมผมนนนอกจากจะไมรจกเลยงนอง

แลว หากบางครงเสยงรองของนองปลกใหแมตนขนมา แมกจะรองไหไม

หยดไปดวย ทาใหนองชายคนโตพลอยตนขนมาอกคน แลวทนกจะแขงกน

รองไหขนมาทงบาน เลนเอาคนอนไมตองนอนกนเลยทงคน

ดงนนทนททไดยนเสยงนองรอง ผมกจะทะลงพรวดขน รบใชมอขย

ตาใหหายงวง จากนนกคอยคลานไปอมนอง กลอมใหนองนอนดวยความ

สะลมสะลอ ปากกพราเหกลอมมวซวไปเรอย ―เอเอเอ เอา โอละ

เห เอา นอนเสยนอน เอเอเอ‖ ผมกลอมนองอยางนซาไปซามา ในทสด

ตวเองกเผลอสปหงกโงกหลบไปตงแตเมอไรกไมร นองสาวคนนกความรสก

ไวเสยเหลอเกน พอสองมอผมหยดเขยาตวแกเทานนแหละ แกกรองไห

จา ทาเอาผมตกใจสะดงตนขนมาทนท ผมจงจาเปนตองยนกลอมนองตอไป

36

อก ―โอ ๆ โอละเห หลบตาเสยนะคนด พชายรกนองนะจะ เอา เอเอ

เอ‖ บางครงทนองรองกเพราะหว แตคาคนดกดนปานนแลวจะไปหานาขาว

ไดทไหน ผมรอนใจไมรจะทาอยางไรด กไดแตเอานวมออนแสนสกปรก

ของผมยดปากนองแทนจกนมไปพลาง ๆ กอน

สมยนนเรายงไมมความรความเขาใจเรองการตกเลอดดเทาไรนก พอ

ทองแลวกคลอด นอกจากผมทคลอดในศาลเจาแลว นอง ๆ ทเหลอลวน

คลอดตามปาตามทงทงนน ถาโชคดหนอยไดเกดมาในชวงทพอยงพอมเงน

ตดมออยบางกอาจไปเรยกหมอตาแยในหมบานมาชวยทาคลอดให ไมงนก

ตองคลอดกนเองตามปาตามทง แคใชกรรไกรตดไปทรกของเดกแลวกผก ๆ

เขา เทานกเปนอนวาทาคลอดเสรจพธ แตทผมอยากจะเลาอกสกหนอยก

คอวา หมอตาแยทเราเรยกมาชวยทาคลอดใหแม แทนทจะไดรบ

คาจาง พอไดเหนความเปนอยของเราแลวกลบตองควกเงนมาชวยจนเจอ

ครอบครวเราเสยอก

ตอนเลก ๆ ผมมกจะคดเสมอวา พอกบแมทาไมไมคดบางวา ถา

ออกลกมาเยอะ ๆ แลวจะอยกนกนยงไง เขาวากนวา ―มลกมาก พอแมจะ

ยากนาน‖ แตในครอบครวผม ผมคอคนทรบภาระแทนพอกบแม จงนาจะ

เปน ―มลกมาก พชายจะยากนาน‖ เสยมากกวา โดยเฉพาะพชายทวยไมถง

สบขวบอยางผม แตไหนแตไรมา แมผมไมคอยจะยอมใหลกกนนม

ตวเอง ตองใหพอคอยเอาไมเทาขนขทกครงไป แมจงยอมฝนใจใหลกกนนม

แตพอลกกดแรงไปนด แมกจะผลกออกจากอกดวยความโมโห บางครง

ถงกบลงมอตลกกม หลายครงเขาพวกเราตองยอมแพ ดแลกนเองดกวา

การออกไปขอทานขางนอกทแสนจะเหนดเหนอยจงกลบกลายเปน

ชวงเวลาทผมสบายทสดในแตละวน เพราะพอกลบบานมาแลว ผมกจะตอง

เรมงานทแสนจะยงวนวาย ไหนจะตองเรมแบงอาหารใหกบทกคนกอน แบง

ใหพอกบแมและลกทโตพอจะกนขาวเองเปนแลวกลมหนง สวนนองชาย

นองสาวทยงเลกอย ผมกบพสาวแบงกนปอน สวนทารกนอยทไมมนมแม

กน จะปอนขาวกไมกลา เพราะกลวจะตดคอนองตายเสยกอน ผมกเลยเอา

37

เขาปากตวเองเคยวใหละเอยดกอนแลวคอยปอนนอง

พอวนวายเรองกนเสรจกตองหนมาจดการกบปสสาวะอจจาระทเลอะ

เทอะอย แมกบอาไฉสอนเทาไรกไมรจกจา จะตองอราดใสกางเกงทก

วน ทโตหนอยกตองเปลยนกางเกง ทยงเลกอยกตองเปลยน

ผาออม จากนนตองขนเอาเสอผาทเลอะเทอะไปดวยทงอและฉไปซกทรม

แมนา แตไหนแตไรมา ผมไมเคยรงเกยจความเหมนหรอสงสกปรก

เหลาน วนเวลาและสงแวดลอมหลอหลอมขดเกลาใหผมเปนคน

อดทน ความสามารถทกอยางทผมไดมาและมอยในวนน กมาจาก

สงแวดลอมทบงคบทงนน

มบางครงทกาลงเปลยนผาออมใหกบนองสาวอย นองชายคนเลกก

กาลงเลนอตวเอง แกกาลงจะหยบเขาปากพอด ผมจงตองรบวางมอจาก

นองสาวเขาไปหามนองชายคนเลก พอดกบนองชายอกคนดนมาลนลม

เขา กแหกปากรองไหใหญ ผมกาลงจะเขาไปโอนองชาย นองสาวคนโตก

รองอาละวาดเพราะความหวขนมาอก สวนแมกบอาไฉกกาลงตกน จกผมกน

ไมหยด

ผมมองสภาพความวนวายทดเหมอนจะไมมทางจบสนแลวรสกระทด

ทอเปนทสด ผมปาของในมอลงกบพนอยางเหลออด แลวกพลอยรองไห

ตามไปดวย

ภาระทแบกไวนนหนกเหลอเกน จนบางครงผมคดจะหนไป แลวทง

ทกอยางทนเสย ไปตายเอาดาบหนาคนเดยว แตพอคดอยางนขนทไร ผมก

ใจออนทกท นกถงเมอคนตอนทชวยเปลยนผาออมใหนองสาวคนเลก ตอนน

นองเรมจาคนไดแลว นองมองหนาผมแลวกยนจมกขนยมนอย ๆ ให

ผม นารกทสดเลย สงนเองทสอนใหผมรจกกบสงทเรยกวา ―หวใจ

ละลาย‖ ความรสกเชนนยงจะมสงอนใดในโลกมาแลกไปไดอกหรอ วาแลว

ผมกยกมอขนเขกหวตวเองแรง ๆ ถอชามทบรรจอาหารอยเตม สาวเทากาว

ยาว ๆ อยากกลบถงบานไว ๆ

38

เพงจะพนประตบาน พสาวกวงหนาตงออกมาบอกผมวานองสาวคน

เลกเปนไข รองไหโยเยตลอดบายไมหยดเลย หนาตาหวหแดงไปหมด แก

รองไหไมลมหลมตา ไขขนจนรอนจดไปทงตว พสาวทงกอดทงปลอบ นอง

กยงรองไหอยอยางนน ทแรกผมกะจะปอนขาวนอง แตพอเอาขาวทกด

ละเอยดแลวมาปอนใหนอง นองกลบไมยอมกลน พอบอกผมใหหาผาชบนา

มาวางไวทหนาผากแก เผอจะชวยลดไขไดบาง ผมกรบทาตาม ถงอณหภม

ในตวจะไมลดลง แตในทสดเสยงรองของแกกคอย ๆ เบาลงทกท ผมกบ

พสาวทงเหนอยและเพลยจดจนเผลอหลบไปทขาง ๆ ตวแกนนเอง

แลวคนนนผมกฝนราย ผมฝนวานองนงอยทพน และมเลอดไหล

ออกมาจากทวารทงเจด แกเรยกผม ―พ พ‖ ผมตกใจตนขนมามเหงอเยน ๆ

ทวมตว พอรสกตวกรบพลกตวไปดแกอกท เฮอ! คอยโลงอกหนอย ถงแก

จะหายใจแรงนดหนอย แตกดจะหลบสนทด ผมบอกกบตวเองวาไมม

อะไร ไมเปนไรแลว แลวกหลบตอ

ตอนเชาตร ผมตกใจตนขนเพราะเสยงรองไหของพสาว ผมขยตาให

หายสะลมสะลอ เหลยวมาเหนนองสาวนอนหนาเขยว เปลอกตาปดสนท ผม

ลองคลา ๆ ดกพบวาตวแกเยนเขากระดก นองตายไปตงแตเมอคนน ผม

รองไหฟมฟาย เฝาโทษตวเองทอตสาหตนขนมาแลว แตกยงประมาทไมได

สงเกตอาการผดปกตของนอง ผมเปนพชายยงไงกนน ขนาดนองสาวหมด

ลมสนใจไปขาง ๆ ตวตงแตเมอไรกยงไมรเลย

พอแอบนาตาไหลเงยบ ๆ บอกใหผมกบพสาวไปขดหลมทขางศาล

เจา แลวเอานองสาวตวนอยอายไมทนจะถงขวบทนาเวทนาของผมไปฝงไวท

นน ผมกบพสาวขดหลมไปกรองไหไป แมผไมรอโหนอเหนเหนเรากาลง

ชวยกนขดดนกรเขามาเลนดนทรายกบพวกเราอยางเรงรา ผมมองเหนใบหนา

ทกาลงยมแยมสดใสของแม กพานใหยงเสยใจแทนนอง นาตาคอย ๆ รน

ไหลรวงลงไปในหลมหยดแลวหยดเลา

39

พอใชเสอฟางพนตวนองแลวเอาลงไปวางในหลม ไมมปายปกหนา

หลมศพไมมชอเสยงเรยงนาม ไมมแมแตชอในทะเบยนบาน ชวตนอย ๆ

ชวตนไมไดทงอะไรไวบนโลกนเลย อยแคชวระยะเวลาสน ๆ เพยงสองรอย

กวาวน แลวกจากไปอยางสงบ ผมตกดนขนมากอนหนง คอย ๆ ปลอยมนลง

เพราะไมอยากสาดดนใหเปอนนอง หวใจผมเหมอนจะถกมดกรด นาตาไหล

ลงมาราวกบสายฝน ผมตะโกนอยในใจ ―นองเลก พขอโทษ เปนเพราะพ

เองแท ๆ ทไมรจกดแลนองใหด พมนไมดเอง ถานองจะเกดใหม กตอง

เลอกดใหด ๆ กอนนะ จงเลอกเกดในครอบครวด ๆ ละ อยาเลอกเกดใน

ครอบครวขอทานอกเปนอนขาดนะ‖

ตอนท 11

กางเกงตดขาด

เวลาทพวกเราเดนมาถงหมบานใดกตาม แมวาจะยงไมทนไดตระเวน

ออกไปขอทาน เรองของเรากมกจะสะพดออกไปทวทงหมบานโดยทเราไม

ตองออกปาวประกาศเลย เพราะเพยงแคมคนเหนครอบครวตวประหลาดของ

เราแลว กเอาไปพดตอกนเอง

พอตาบอดหาบสาแหรกทปลายทงสองขางมเดกทารกอย

มอซายผมลากโซทลามแม มอขวากลากโซทลามนองชายคนโต

บางครงแมปญญาออนของผมกโปหนาอกออกมาอวดสายตาประชาชน

พสาวแบกผาหมขาด ๆ ไวขางหลง แลวยงมเสอฟางและพณมดไวท

ดานหนา มอขางหนงกจงนองชายคนเลกไวดวย

เดกนอยลอนจอนสองคนคลานไปกบพน จบอะไรไดกหยบเขาปาก

หมด

เดกโตอกสามคนกเปลอยเหมอนกน ดนทรายเปอนจบเปนคราบไคล

40

หนาเตอะ สกปรกไปหมดทงเนอทงตว

แปลกประหลาด พลกพลน นาอศจรรยจรงเชยว มาสมา มาดกนเรว

เขา เรว! ไอพวกคนบาจะแสดงระบาแกผากนแลว!

แลวไมนานครอบครวของเรากถกลอมรอบไปดวยผคน พวกเขาตางช

ชวนกนดพวกเรา เหมอนกบกาลงดลงกอรลลาในสวนสตวยงไงยงงน คณนา

ผหญงคนหนงมองดพวกเราแลวกเวทนาจนนาตารวงเผาะ ขณะทคณอาผชาย

อกคนหนงกาลงนงยอง ๆ จดจองพนจพจารณานองสาวนองชายตวเลก ๆ ของ

เราทคลานอยบนพนดวยสายตาทบงบอกถงความอยากรอยากเหน บางคน

มองเหนแมยมเซอ ๆ กอดหวเราะตามไปดวยไมได พวกเดกซน ๆ บางคนก

ใชหนงสตกยงไปทจของนองชายผมแทนเปากระดาน เทานยงไมพอ พวก

เขายงไปหากอนหนมารวปาใสพวกเราอก

เวลาทพวกเดก ๆ ชกจะซนมากเกนไป ผมกจะยดตวขนเปนโลกาบง

คอยรบกอนหนทปามาเหลานนใหกบนอง ๆ มเดกอกกลมหนงทเขามายน

ลอมรอบเราเปนวงกลม แลวกปรบมอรองเพลงลอเลยนเราวา ―ผบา ผบา ผ

บอ ตวเทาลกกรอก นงกางเกงตดขาด ตวดาปดป แกวงไปแกวงมา ทง

นาด ทงนาขน เอา! มาพวกเรามาชวยตบมอกนเขาหนอย เอา!‖

จากนนกมเสยงหวรองอหายของชาวบานทพากนมามงดดง

ขน ประสานกนกบเสยงลอเลยนของเดก ๆ ราวกบเปนลกค

ผมจาไดวามอยครงหนง ไมรวาเปนวนอะไร จาไดแตวาพอพวกเรา

เดนทางมาถงหมบานแหงหนง กไดยนเสยงเปรยะประของประทดดงแววมา

แตไกล ตอนนนผมตนเตนแทบแย ถาทไหนมเสยงประทด นนกยอม

หมายถงการเฉลมฉลองหรอเทศกาลอะไรสกอยาง ทกครวเรอนกจะมารวม

เฉลมฉลองและทาบญกนแบบลมความตระหนถเหนยวไปเลย แตแลว

ความสขของผมกตองชะงกงนอยแคตรงนน

41

เพราะจ ๆ ผมกไดยนเสยงพลแตกอยใกล ๆ ห ―วด...บม!!‖ แลวก

ตามมาดวยเสยงกรดรองเสยงหลงของแม ขณะทผมกาลงงงงนจบทางไมถก

วาเกดอะไรขนนน กมเดกชายราวหาหกคนวงลอดออกมาจากซอยขาง

ๆ พวกเขาถอธปไวในมอขางหนง สวนอกขางหนงถอพลชมาทแมผม แลว

กพากนกระโดดโลดเตนตวลอยสงเสยงฮาลน

ตอนนผมถงไดรวา เจาเดกวายรายกลมนนเองทใชพลดอกไมไฟมายง

ใสพวกเรา

นเปนเพยงแคการเรมตนของละครชวรายเทานน พอเจาเดกวายราย

กลมนแนใจแลววา ครอบครวเราไมสมประกอบ ทพการกม บางคนกบา ท

เหลออยกยงเปนเดกเลกทไมสามารถรบมอได พวกเขาจงพากนยกพวกมา

เลนโดยสมมตวาครอบครวเราเปนขาศกในจนตนาการของพวกเขา พอเรมทา

ศก พวกเขากตงหนาตงตาเลงพลมาทเทาพวกเรา

―วด—บม!‖

―วด—บม!‖

เมอศตรอยไกลตว ไมเทาของพอจงไมทรงอานภาพอกตอไป เสยง

หวเราะของพวกเดก ๆ คละเคลากนทามกลางเสยงรองไหอยางหวาดกลวของ

นอง ๆ และเสยงหวดรองอยางเสยขวญของแม นคอความอปยศทเกดขน ณ

ผนแผนดนแหงน ขณะทพวกเราตางกระโดดหลบพลดอกไมไฟทเลงมากน

อยางอลหมาน พอกบอกใหเอามอขนปดหหวตวเองเอาไวแลววงกลบไปขาง

หลง แตยงพวกเราพยายามหลบหนกนเทาไร กดเหมอนวาจะชวยเพมความ

ฮกเหมใหแกฝายตรงขามไดมากขนเทานน พลดอกไมไฟยงสนนรว เสยงพล

ทดงระเบดขนแตละนด แทบจะทาใหหวใจหยดเตนเลยทเดยว จนกระทง

พวกเราหมดเรยวหมดแรงทจะหน เสยงหวเราะของเดก ๆ จงคอย ๆ แววหาง

ออกไป

เดกชายวยหกเจดขวบอยางผม กเรมรจกคาวาศกดศรแลว พอเหน

42

พวกเขารงแกพวกเราอยางไรเหตผลเชนน นาโหกเดอดพลานอยในใจ แต

พอหามพวกเราเสมอไมใหตอปากตอคากบใคร ถายงถงกบลงไมลงมอววาท

กนแลวยงเปนไปไมไดใหญ กพวกเราอยากเกดมาเปนลกขอทานทาไม

ละ เดกพวกนลวนแตเปนลกผดมเงน ถาไปทาอะไรผดใจพวกเขาเขา แลว

อาหารมอหนาของพวกเราละ จะทาอยางไรกน พวกเราจงตองอดทนกมหนา

ยอมรบสภาพอยางเงยบ ๆ แลวแตกอนหนทปามาวาจะโดนทตวบาง ทหนา

บาง จนพวกเดก ๆ เรมเบอกนไปเอง แตยงดทผใหญบางคนเวทนาพวก

เรา อตสาหกลบไปบานนาอาหารมาให

พวกเราเหมอนคณะละครสตวทพอการแสดงจบลง กยนรอรบรางวล

ดวยความเบกบานใจ เมอพวกเขาไดรบความสนกสนาน พวกเรากไดรบ

รางวลเปนเศษอาหารทเหลอทง

อะไรคอสงทเรยกวา ―ศกดศร‖ สาหรบผมแลวมนกคอคาคาหนงทม

อยในหนงสอแบบเรยนเทานนเอง

กวาผคนจะแยกยายกนไป ฟากมดแลว พวกเราเหนอยกนแทบ

ตาย แตยงหาสสานทพกพงไมได ไดแตรบหาตนไมใหญเปนทพก แลวนา

เศษอาหารทไดรบมาแบงกนกน

คนนอากาศชนมาก หมอกลงจด แลวพวกเราตองนอนกนกลางแจง

อยางน ทาใหนอนหลบไมสนทนก โดนนาคางจนตองตนกลางดก ผาหมก

ชนตงแตหวคา ผมไดแตหวงวาดวงอาทตยในยามเชาของวนพรงนจะชวยนา

ความอบอนมาสพวกเราบาง

ตอนท 12

คนพเนจรใตตนไม

ผมรสกตวตนขนมาแตเชาตร ลมตาทงทยงงวงอย เหนบรรดานก

นอยพากนเกาะอยตามกงไมสงเสยงรองเพลงจบ ๆ กนอยางเพลดเพลน

ใจ ใจผมกาลงคดวา อากาศในยามเชานชางงดงามดแท จ ๆ กเรมรสกถง

43

อะไรบางอยางแฉะ ๆ อน ๆ อยบนใบหนาตวเอง ผมลองจบ

ด อ ขนก! พอดใหด ๆ บนหวเราทกคนและผาหมมแตขนกแตมเปนหยอม ๆ

ไปทว บนพนหญากมหนอนแกวขนยาว ๆ ตวดา ๆ เกาะอยเตมไปหมด เหน

พวกมนไตกนยวเยยแลว นากลวทสดเลย

ตอนนเองนองชายคนโตกแผดเสยงรองดงลน ตามแขนและคอแกม

รอยหนอนแกวกดอยเตมไปหมด แกคงคนจนทนไมไดกเลยเกาใหญ พอผม

เหนแกเกาอยอยางนนกชกรสกคนขนมาบาง ไอบา ไอบา ไอบาเอย ไอนก

บา ไอหนอนบา ผมโกรธจนเตนขนมา หยบไมไผชกออกมาเปนดาบ ปากก

ตะโกนวา ―ตาย! ตาย! ตาย! จะฆาใหตายหมดเลย‖ แตยงไมทนจะกวด

ไกวดาบ กนกขนไดวา เพราะตวเองไมมบานอยนนแหละ จงไดมาซดเซ

พเนจรอยอยางน แลวถาผมไปทาลายรงของมนเสย พวกมนจะไมกลายเปน

พวกเจาไมมศาลเหมอนพวกเราหรอ เฮอ! ชางมนเถอะ ไมแกแคนมน

แลว รกษาตวไวกอนสาคญกวา ผมงดเอาวชาสารพดประโยชนของคน

พเนจรมาใชอกตามเคย ดนทรายครบ ผมเอาดนทรายมาทาตรงปากแผลท

โดนหนอนแกวกดเบา ๆ เพอยบยงความคน

แมวาจะมทงนกและหนอนทคอยจองรงแกเราอย แตใตตนไมนนมลม

โชยออน ๆ แลวกมรมเงาใหเราไดพกพง แสงแดดทลอดผานรมไมกไมแรง

พอทจะทาใหเปนไขได ถงอยางไรการอาศยรมเงาใตตนไมในฤดรอนกนาจะ

ถอวาเปนทพกพงหรหราเพยงพอสาหรบเราทเดยว

แมเดนลากโซเขามาหาผมพรอมกบรอยยมหวานแฉง ผมเหนแลว

รสกแปลกใจ แตพอเหนดอกไมสองดอกทแมเอาเสยบไวทผม กเขาใจทนท

วาแมตงใจจะโชวของลาคานนเอง ผมจงชไปทศรษะของแม บอก

วา ―แม วนนแมสวยจงเลย‖ แมปรบมอชอบอกชอบใจใหญ พอนองชาย

คนโตเหนเขากตรงเขามาจะแยงดอกไมใหได แตแมไมยอม ทงคจงเปดศก

ชงดอกไมกนใหญ

ผมรบเจรจาสงบศกทนท เอาละ เอาละ ไมตองทะเลาะกน

44

หรอก แลวลกไปเกบมาอก 2 – 3 ดอก นาน ๆ จะไดเหนแมเบกบานแจมใส

อยางนสกท กได วนนจะบาเปนเพอนสกวนกแลวกน ผมเอาดอกไมมาทด

ไวทหซายหขวาและคาบไวทปากอกหนงดอก แลวกทาเปนเตนระบาออกมา

จากดานหลงของตนไม

แมกบนองชายคนโตชกสนกกนใหญ เลยลกขนมาเตนบา ๆ บอ ๆ ไป

ดวยกนกบผม โซในมอสงเสยงกระทบกนดงกรงกรง เหมอนเปนการให

จงหวะกบเสยงหวเราะของเรา บงเอญมชาวนาสองคนเดนผานมาทางนเขา

พอด พวกเขาเหนเราเตนกนบาบอขนาดนถงกบตะลงมองตาคาง แลวหนง

ในนนกอทานออกมาวา ―หา นมนอะไรกนหวา นมนบากนทงบานเลยหรอไง‖

เสยงของพวกเราทาใหพสาวรสกตวตนขน พสาวบอกผม

วา ―อาจน เลกเลนไดแลวละ เดยววนนพจะออกไปขอทานเปนเพอนเธอ

นะ รบ ๆ เขาเถอะ‖

เยยมไปเลย ผมดใจทสดทไดจงมอพสาวออกไปขอทาน

ดวยกน เพราะจะไดมเพอนเดนคยกนไป วนนเราดวงดใชได ใชเวลาไม

นานนก เรากปฏบต ―ภารกจ‖ ไดสาเรจลลวง เราตองเดนไปกลบระหวาง

หมบานกบตนไมอยหลายรอบทเดยว ขณะพอกบแมกาลงกนขาวทเราไป

ขอทานมาไดในรอบทแลวอย พสาวกตาไวมองเหนในชามขาวของแมมขนก

หลนใสอยเยอะแยะ แตแมไมรเรองอะไร ขณะกาลงจะหยบขาวใส

ปาก พสาวจงรบเขาไปดงชามขาวออกมาจากมอแม

―แม อยากนนะ มแตขนกทงนนเลย‖

แลวอยางแมจะฟงรเรองทไหน กรกนอยวาแมเปนคนกนจมาก พอม

คนมาแยงของกนไปจากมอ ทานกโกรธจนแทบจะลกเปนไฟ มอทยงเปอน

เมลดขาวของแมฟาดเปรยงเขาทตวพสาวอยางจง

―แมจา นมนมแตขนกนะ หนจะชวยเอาออกใหแมกอน แลวคอยกน

45

ตอนะ‖

แมยงโมโหไปกวาเดม แมคงเขาใจวาพสาวจะแยงขางของตวเองไป

กน จงใชฝามอตบหนาพสาวเตมแรง

―เผยะ!‖ เสยงดงกงวาน

พสาวนงองตะลงงน ยกมอขนกมหนาไวอยางไมรสกตว ปลอยใหแม

ดงชามขาวทมแตขนกกลบไป แลวกมองตามแมทรบกลนกนขาวอยาง

ตะกรมตะกราม ทาทางลนลานราวกบวากลวจะมคนมาแยงอาหารในมอไป

อก แมยดขาวเขาปากอยางเอาเปนเอาตาย

ผมเหนนาตาของพสาวแลวกอดนาตาไหลตามไมได

ตอนท 13

คนเปนเบยดเบยนคนตาย

เรองแยทสดของการอาศยอยใตตนไมกคอ เวลาผาหมโดนนาคางจน

ชนแฉะ หากวาเชาวนไหนแดดดหนอยกคอยยงชว หากวาเชาวนไหนครม

ครมฝนแลวละก นนหมายความวาคนนเราจะตองนอนหมผาเปยก ๆ กนทง

คน ซงทาใหยากทจะขมตาหลบลงได

คด ๆ แลวครอบครวเราเดนหนาตอไปดกวา ไปหาสสานอาศย

กน ถาโชคดเราอาจจะหลบเขาไปพกอยทศาลเจาในสสานกได แยงทคน

ตายนอนอยางนอยกดกวาตองคอยหลบภยคนเปน

ทเรยกวา ―ศาลเจา‖ นนกคอ สถานทเลก ๆ ทมไวสาหรบวางของ

เซนไหวใหแกพวกผไมมญาตในปาชานน ในศาลเจาจะมกระดกของคนตายท

ถกขดขนมากองกนอยเตมไปหมด แมจะเปน ―ศาลเจา‖ แตทจรงศพเหลาน

ลวนเปนศพไมมญาต จงแทบจะไมมคนเขามาเซนไหวเลย ดงนนศาลเจาก

ยอมจะผพงไปตามกาลเวลา ประตกแทบจะไมใชประต หนาตางกแทบจะไม

46

เหนหนาตาง ทพนมฝนจบหนาเปนชน ๆ แคเดนผานฝนกกระจายคลงไปทว

หอง พอลมพดมาวบหนง ประตหนาตางกจะไหวไปมาตามแรงลมสงเสยงดง

เอยดอาดอยตลอดเวลา

บรรยากาศนากลวจนใจไมอยกบเนอกบตว รสกราวกบวามสายตานบ

รอยคกาลงจองมองมาจากดานหลง มมอเปนรอยคทคอย ๆ ยนมาใกลตวเขา

ทกขณะ ในสถานททมบรรยากาศแบบน อยาวาแตตอนกลางคนจะมหรอไม

ม ―ผ‖ เลย แคตอนกลางวนนยงเปนแหลงชมนมของบรรดาง แมง

มม หน แมลงสาบ จงจก ยง และตะขาบทเขามาประชมกนอยางพรอม

เพรยง เทานกขนพองสยองเกลาพอแลว

ตามขางกาแพงหรอเพดานกจะมใยแมงมมเกาะเปนพรดอยเตมไป

หมด แถมเปนใยแมงมมทเกาะคางมานานเปนแรมป จงมขนาดใหญมากจน

นาจะเรยกวา ―ซเปอรใยแมงมม‖ เสยมากกวา ตามใยแมงมมนจะมแมงมม

ตวใหญนอยเกาะวงไปมาบนใย ขนาดเราเปนพวกทอยตามทรางมาจน

คนเคย แตเหนแลวกยงอดขนลกขนพองไมได สวนตามมมหองยงเปน

อาณาจกรของมด มดนบหมนนบแสนตวเดนกนยวเยยไปหมด พวกเราเคยใช

ไฟจดเผามน แตพอเผาเสรจไปไดแคครงชวโมงเทานน มนกพากนขนมา

จากรงอก ไมไดสะทกสะทานเลย สวนงนนลาพงเอยชอกกลวกนจะแยอย

แลว

หลายครงทนอนหลบไปไดสกเทยงคน เมอรสกวามตวอะไรบางอยาง

ลน ๆ เยน ๆ ขยบเขยอนไปมาอยใกล ๆ ตว จตใตสานกกเตอนทนทวาตอง

เปนงแน ครงหนงผมตกใจมาก ตะโกนรองออกมาวา ―ง!‖ ทาใหพอตกใจ

สะดงตนขนมาดวย แมทานจะมองไมเหน แตกไวพอทจะหยบไมเทาขางตว

ขนมาทนท แลวกโยนขามมา ―เปรยง!‖ เขาทกลางหวผมอยางพอด หวผม

บวมปงเปนซาลาเปาลกโตขนมาทนตาเหน ผมเจบจนรองไหดงลน ยงดทง

ตวนนนงมาก ผมรองดงลน ยงดทงตวนนนงมาก ผมรองดงขนาดนน มนก

ไมตกใจ แลวกไมมททาวาจะเขามาทาราย จากนนกคอย ๆ เลอยจากไปตาม

ทางของมน

47

นอกจากพวกแมลงและสตวเลอยคลานทมอยทกทแลว ทนากลวยง

กวานคอ ทกาแพงดานหลงศาลเจามกจะมหวกะโหลกกองกนอยเตมไป

หมด แคเหนกขนหวลกแลว

พอฟาเรมมดลง ยนมอออกมากหาหานวของตวเองไมเจอ เจอแต

กองกระดกผเทานนทวบวาวอยชดเจนทสดกลางความมดในยามคาคน ผมจะ

ขนเอาเสอผาเกา ๆ ผาหมผนเกามาพนรดตวเองไวแนน แลวยกผาขนคลมหว

ดวย เพราะผมกลววาหากไมระวงตว ผปาจะมาจบเอาไปอยเปนเพอนในเมอง

ผ

กลางดกคนหนงผมฝนราย ฝนวาขางนอกมพายทรายพดโหม

กระหนา แลวจ ๆ กมผสาวตนหนงปรากฏกายขนมา หลอนใชมอบบคอผม

แนนจนหายใจไมออก ผมทงถบทงเตะ กระเสอกกระสนจน

สดกาลง พยายามตะโกนเรยกใหคนมาชวย แตกสะดงตนขนมาเสยกอน พอ

เรมไดสตกชกจะไดกลนฉหง ๆ ออกมาจากผนเสอ ถงรวาเปนเพราะตวเอง

ตกใจฝนรายจนฉราดออกมานนเอง พอลมตวกลบลงไปนอนอก ทนจะนอน

อยางไรกไมกลาหลบตอ ตองนอนตาคางอยางนนจนฟาสาง

อกครงเราไปพกกนทศาลเจาแหงหนง พอผมลมตวลงนอน กบงเอญ

มองไปเหนทขาง ๆ กองกระดกนนมโพรงใหญมากอยโพรงหนง ลองสงเกตด

ใหดกพบวาขางในโพรงมงขดพนกนอยไมรกสบกรอยตว ผมกลวจนไมกลา

หลบตานอนเลยทงคน เอาแตจองรงนนไมกะพรบ ดวยความระแวงวาง

อาจจะแอบออกมาทารายโดยเราไมรตว

เพอเปนการปองกนไมใหพวกแมลงและสตวเลก ๆ มากดตอย ทา

ราย หรอไชเขาหเขาจมกเราในเวลาทหลบสนท เราจงตองใชเวลาในชวง

กลางวนทยงมแสงสวางอยมาจดการเกบกวาดพนทใหเรยบรอย โดยผมกบ

พสาวจะไปชวยกนเกบฟางมาทาเปนไมกวาด หากงไมมาใชปดกวาดใยแมง

มมทอยตามกาแพงเพดานแทนไมกวาดปดหยากไย พอจดการเกบกวาดได

48

สะอาดเรยบรอยดแลว เราจงจะกลบไปขนเอาฟางแหงอกรอบ คราวนตอง

ขนมากหนอย เพราะจะเอามาสมรวมกนไวเพอทาเปนเบาะ จากนนใชเสอ

ของเราปทบขางบนอกท เพยงเทานเรากจะไดเตยงขนาดใหญเรยบรอยแลว

หนงเตยง

มครงหนงทผมออกไปเกบฟาง แตดนโชคไมดถกเจาของจบได

เสยกอน ผมตกใจรบวงหนออกมา เขากไลตามออกมาดวย ผมยงวงหนเขา

กยงวงตาม ผมรวาอยางไรกคงหนไมพนแน จงคกเขาขอรองเขา บอกเขา

วาทจรงผมไมไดมเจตนาจะมาลกขโมยฟางทเอาไวขายเพอไปทาเชอกพวกน

หรอก แตเปนเพราะพนดนนนเยนเกนกวาทจะนอนไดจรง ๆ ผมกลววาถา

พวกเราตองนอนกบพนโดยตรงกอาจทาใหเปนไขหวดได และแมลงเลก ๆ

อาจไตเขาหไดงายอกดวย ทผมตองทาเชนนกเพราะความจาเปน จากนน

ผมกเลาเรองทางบานใหเขาฟงจนหมด ชาวนาไดฟงแลวกใจออน ยอมโบก

มอไลใหผมไป

เวลาฝนตก สถานการณกยงเลวรายเขาไปใหญ ศาลเจาบางศาล

หลงคารว บางศาลเปนเพราะสรางผดทาเล จงทาใหมฝนตกสาดเขามาไม

หยดหยอน ถาเปนอยางนนผมกบพสาวกไดแตอมนอง ๆ ไปนอนบนโตะเซน

ไหว จากนนกจะหาททโดนฝนสาดนอยทสดใหพอกบแมนอน เมอไมมท

เหลอพอใหนอนไดอก เราสองพนองกตองกอดกนไวเพอใหมไออน ปากก

พราภาวนาไปเรอย ―สวรรคโปรดเมตตาใหฝนหยดตกเสยทเถด‖ แตดเหมอน

สวรรคจะไมไดยนคารองขอของเราเลย ฟายงแลบแปลบปลาบอยไมขาด

สาย เสยงฟารองครน ๆ ทาใหนอง ๆ ตกใจตน เรากตองรบเขาไปโอ ทง

กอดทงปลอบจนนอง ๆ หลบไป วนเวยนอยอยางนตลอดคน

ไดโปรดเถดสวรรค ทานคงเหนแลวใชไหม ผมกบพสาวเปนเพยงเดก

ทอายไมถงสบขวบเลย ไยทานจงตองประทานชะตาชวตอนแสนโหดราย

ทรมานเชนนใหแกเราเลา ใหวยเดกของเรามแตความขมขน

ยงมอกเรองหนงทผมตองจดจาไปชวชวต ครงนนเหตเกดทศาลเจา

49

รางแถบไถจง คนนนลมกระโชกแรง พดลอดผานเขามาตามชองประตและ

หนาตางคงเปนเพราะความกลวจงทาใหผมนอนหลบไมคอยสนทนก แมจะรด

วามพอนอนประกบอยดานซายและพสาวอยทดานขวา กระนนกยงคงฝนราย

อยางตอเนองอยซาแลวซาเลา ผมพยายามปลกตวเองใหตนจากฝนรายเสย

ท แตแลวกหลบเขาสความฝนทนาสะพรงกลวไปยงกวาเดม

พอถงตอนน จ ๆ ผมกรสกเหมอนกนวาเกดแผนดนไหวจนสะเทอนไป

ทงแผนดนอยางนนแหละ เมอผมลมตาขน จงรวาทแทกเปนพสาวนเองทเขา

มาเขยาตวผม ขณะนทองฟากาลงเรมสวางแลว

―อาจน ทาไมถงมานอนอยทนละ‖ พสาวถามขน

ผมอยทไหน ผมอยทไหนหรอ ผมมองไปรอบ ๆ ตว ทาไมผมจงมา

นอนอยทน ทมมหองของอกหองทหางจากเสอนอนของเราถง 20 เมตรเชยว

พสาวบอกวา เมอกพอพอรสกตวตน คลาขาง ๆ ตวดไมเจอผม ก

เลยตกใจรบปลกพสาวใหรบออกมาตามหา แตนกไมถงวาผมจะมานอนอยท

หองขาง ๆ นเอง

ผมคดเทาไรกคดไมออกวาเมอคนตวเองตนขนมาตงแตตอน

ไหน แลวกยงนกไมออกวาตวเองมานอนทนไดอยางไร แตแลวกคอยนก

ขนมาไดวา เมอคนนผมฝนเหนผสาวผมยาวตนหนง มเลอดไหลออกทาง

ทวารทงเจด ดนากลวมาก เธอสงใหผมมดเขาไปอยในกรงเหลก แมผมจะ

กลวแสนกลววาเธอจะจบตวไปอยดวย แตกไมกลาขดคาสง พอผมเลาฝน

รายทเกดขนใหพสาวฟง พกตกใจถอยหลงไปหนงกาวแลวมองผมอยางตน

กลว เธอชมาทผมและพดขนวา

―อา-อา-จน—ท-ท-คอเธอ—"

คอผม คอผมเปนอะไรหรอ

50

―คอเธอ ทคอเธอมรอยขวนเปนเสน ๆ เลยละ‖

เราสองคนตกใจรอง ―จาก‖ แลวกระโดดเขากอดกนไวแนน ทาไม

นะทาไม ลาพงกลางวนกถกเทพเจาแหงโชคชะตารงแกเสยจนสะบกสะบอม

จะแยอยแลว กลางคนยงจะตองมาสรบปรบมอกบภตผปศาจอก

แมในศาลเจาจะเตมไปดวยสงเขยาขวญมากมาย แตสาหรบพวกเรา

แลวอยางไรกตองถอวา นคอ ―บาน‖ ทคมหวนอนใหแกพวกเรามา

ตลอด นบเปนทพกพงทใหความรกความอบอนอยางทสดแกพวกเราในยาม

นน

ตอนท 14

ทองค าหลนตอนเทยงคน

มอยชวงหนงทกระเพาะของพอไมคอยดนก เปนเหตใหปวดทองตอน

ดก ๆ เสมอ พอพอปวดทองกจะปลกผมใหลกขนพาออกไปทาธระขาง

นอก แตประสบการณทเจอ เหตการณอนนาสะพรงกลวหลายตอหลาย

ครง ทาใหผมไมอยากจะพาพอออกไปทสสานดานนอกศาลเจาเอา

เสยเลย แมวาในศาลเจาจะมโครงกระดกกองกนอยเตมไปหมด แตเรากอย

ดวยกนตงหลายคน ยงพอจะทาเปนใจกลาขมความกลวไปไดบาง

ดงนนเมอพอปลกผม ผมจงแกลงทาเปนนอนหลบสนท ไมวาพอจะ

เขยาแรงยงไง ผมกจะไมยอมตนเดดขาด อกไมกนาทตอมาพอกหยดปลก

ผม ผมกาลงแอบดใจอยเชยว คดไมถงวาสกพกจะมกลนเหมนโชยมา ถง

ตอนนผมกจะไมตนกไมไดแลว เพราะกลนนนเหมนสดทนจรง ๆ พอผมลก

ขนมาดจงรวาทแทพอกลนไวไมไหวแลว กเลยจดการธระทขางเสอนอนของ

พวกเราเสยเลย เทานกไดเรอง เพราะทกคนตางทนกลนไมไหวพากนตน

ขนมาหมด แตเนองจากฟายงมดอยมาก ตองรอใหสวางเสยกอนจงจะไป

เอานาจากลาธารมาเชดลางทาความสะอาดได และศาลเจากแสนจะคบ

แคน จะหลบไปทางไหนกไมพน ทกคนไดแตเอามออดจมก นงลอมวงเฝา

51

เจาทองคากอนนไวจนฟาสาง

ไมกวนตอมา ผมกถกปลกใหตนอกครง ไดยนเสยงพอพด

วา ―อาจน อาจน รบตนเถอะ‖ ทแรกผมกะวาจะทาเปนโอเอแลวกจะไมตน

เอาเสยดอ ๆ แตพอพอพดอกวา ―อาจน เรว ๆ เถอะ ไมไหวแลว จะราดใส

กางเกงอยแลวนะ‖ ผมยงจาเหตการณเมอสองสามวนกอนไดชดเจน จง

เรยกสตคนมาไดทนท มองไปรอบ ๆ ตว ทกอยางดมดมดไปหมด แมชมอ

ขนกยงมองหานวตวเองไมเจอ แลวจะพาพอไปสวมทไหนด แตพอรอนใจ

ไมเหลอเวลาใหผมคดเลย เอาแตดนตวผมใหออกมาขางนอก

บงเอญวนนเปนคนเดอนมด ไมมแมแสงเดอนหรอแสงดาว ไดยนแต

เสยงลมพดอขางห เพยงเสยงลมพดใบไมไหวในปาชากทาใหขนหวลกไดไม

ยาก ใจหนงกตองคอยพะวงดทางขรขระไมใหสะดดกอนหนหรอหลมบอทม

อยเตมไปหมด อกใจหนงกคอยระแวงระวง ตองใชหางตากวาดดรอบ ๆ ตว

อยตลอดเวลา

ทนใดนนกเกดลมพดใบหญาใหแหวกออกจากกน จากหางตาผม

มองเหนปายหนาหลมศพทเขยนไววา ―ทดสอบ...‖ ผมรบหลบตาลง ไมกลา

ดตอ ไมรเหมอนกนวาผมตาลายเพราะงวงนอนหรอเปลา จงรสกเหมอนกบ

มองเหนวาทปายหนาหลมศพนนกมรศมแผออกมาดวย อกทงตวหนงสอกด

เหมอนมประกายคมชดไปเสยยงกวาตอนกลางวนอก ผมกลวจนตวสน ในใจ

กคอยแตทองนะโม นะโม ไปไมยอมหยด

ตอนนเองมเสยงสวบสาบ ๆ ดงขนมาจากดานหลง ผมรบหนขวบ

กลบไปมองทนท แตไมพบอะไรเลย ลมเยนในยามดกยงคงพดหวด

หวว เหมอนเสยงคนกาลงรองไหอยกลางปาชาอยางนนแหละ พอมองไม

เหนกคงจะไมกลวหรอก แตผมส ขนลกเหงอไหลเยนเฉยบไปหมด

ทงตว ผมเดนไปกระแวงไปวามคนตามมาขางหลง รสกเหมอนมดวงตานบ

รอยคกาลงแอบจบตามองเราอยเงยบ ๆ พอคดถงตอนนแลว หวใจผมเตน

แรงจนแทบจะทะลออกมานอก-อก แลวขาผมกพลนไปสะดดกบวตถแขง ๆ

52

บางอยางเขา ความหวาดระแวงทซอนอยในใจกระเบดออกมาในนาทน

นเอง ผมตะโกนออกมาสดเสยงวา ―ผ...ผ...ผ!‖

―ปาบ!‖ เสยงพอตบกะโหลกผม ―เปนเดกเปนเลกหดพดจาเลอะ

เทอะ‖

―พอ ถายตรงนเลยละกนนะพอนะ สะดวกด‖ ผมพดอยาง

นอยใจ มอกลบกะโหลกปอย ๆ

―ออ‖ พอทาจมกฟดฟด พอแนใจวาหางจากบานมาพอสมควร

แลว ทานจงยอมวางไมเทาลงทขางตวแลวรบดงกางเกงลง แตยงไมทนท

จะไดยอขานงลงเลย ผมกไดยนเสยงปดปาดแพรดพราดดงขนมาเสยกอน

―ตายละ มนราดใสกางเกงหมดแลว!‖

เทานนเอง ผมกอดหวเราะออกมาไมได ลมความกลวใด ๆ ไปเสย

สนท เหนสภาพของพอในภาวะกลนไมเขาคายไมออกแลวกกลนหวเราะ

เอาไวไมไหวจรง ๆ ฮาฮา! ฮาฮาฮา! ผมหวเราะจนตวงอ ฮาฮา! โอย

โย! เมอรกสนกกตองทกขถนด เพราะไมเทาของพอลอยขนมาสาแดงเดช

ทนท

―ไอเดกเวร! หวเราะอะไรนกหนา ยงไมรบเกบกอนหนสงมาใหพอ

อก‖ ดจงเลย พอเรยกหากอนหนมาเชดกน นนหมายความวาพอคงจวนจะ

เสรจธระเตมทแลว แตวามนมดขนาดน มองอะไรกไมเหน แลวจะหากอนหน

ใหพอไดอยางไร ผมจงตองนงยอง ๆ ลงกบพน ใชมอทงสองขางคลาไป

ตามพนหญาคอย ๆ กวาดไปดานซายทขวาท แลวผมกเจอ...

―วาก!‖ ผมรบกระโดดหนรองเสยงดงลน ―ง!‖

กางเกงเปยกไปหมด เพราะผมตกใจจนฉราดออกมาตงแตเมอไรกไม

53

ร ถงตอนนพอกลบตงสตไดดกวา ทานพดเสยงเรยบ ๆ วา ―งนแกกเรว ๆ

เขาส‖

ผมจาเปนตองนงยอง ๆ ลงไปอกครง มนชางเปนงานทยากเยน

เหลอเกน กวาจะคลาหาหนมาไดสกกอน แถมหนกอนนนยงมขนาดใหญกวา

กาปนเสยอก แตผมกยงยนใหพอ ในใจคดวา เอาเถอะนา ใช ๆ ไปกอน

เถอะ กอนมนใหญไปหนอย แตกดกวาไมมเลยนนา

แลวไมเทาของพอกลอยมาอกครง ―ไอเดกเปรต! หนกอนใหญขนาด

น จะใหเขาเชดยงไง หา!‖

พอถอดกางเกงทเปอนตวนนทงไวททงหญา แลวเดนโทง ๆ กลบศาล

เจาดวยกนกบผม ผมรสกเหมอนวาขากลบจะไมคอยไกลเทาขา

มา นอกจากนยงมหงหอยชวยนาทางใหอกดวย ผมไมสนแลววาจะมใคร

แอบมองผมอยขางหลงหรอไม เพราะเรากาลงรบกลบบาน

ตอนท 15

ฝาพายไปขอทาน

ในฤดรอนวนหนงตอนผมอายไดเจดขวบ วนนนพายโหมพดแรงตงแต

เชาตร ประกอบกบสายฝนทซดกระหนามาราวกบบาคลง ทองฟาครมมว

เหมอนกบจะสาปใหโลกใบนอยในความมดสลวไปตลอดกาล เสยงกรดรอง

ของสายลมลอดผานซอกประตซอกหนาตางของศาลเจาเขามาอย

ตลอดเวลา ครอบครวเราทงเจดชวตตองมาซกตวเบยดกนอยทมม

หอง บรรยากาศดานนอกในตอนนสาหรบเดกเจดขวบคนหนง คงไมมคาใด

จะบรรยายไดดไปกวา ―นาสะพรงกลว‖

ทดานนอกนนพายฝนซดกระหนา แตถงแมพวกเราจะอยดานในกใช

วาจะขยบตวไปทางไหนได จากมมทผมซกตวอยนน เมอมองออกไปจะเหน

ประตเหลกดานขางของศาลเจาพอด หลงมานประตเหลกมโครงกระดกของ

คนตายทถกขดขนมากระจายกนอยเปนหยอม ๆ ตาทกลวงโบของหวกะโหลก

54

เหลานนเหมอนกาลงจองมองมายงครอบครวทสวรรคไมไยด แมเหตการณจะ

เปนเชนน แตผมกยงแอบภาวนาขอบคณอยในใจเงยบ ๆ เพราะศาลเจา

ๆ ศาลนกยงพอจะเปนทคมกนเราจากพายฝนภายนอกไวไดเปนอยางด และ

ทนกนาจะนบไดวาเปน ―หอง‖ ทดทสด หรหราทสด สมบรณทสดเทาทผม

เคยพเนจรกบพอแมมาตลอดระยะเวลานบสบป

จนกระทงเยนยา ลมฝนกยงคงกระหนาซดสาดลงมาอยางไมออน

แรง เมอไมมอะไรตกถงทองนานตดกนสองมอ ทาใหแมกบนองชายคนโต

หวจนรองไหอาละวาด นองคนอน ๆ ชกจะทนหวไมไหวกเรมรองไห

กระจองอแงกนขนมาบาง เสยงสะอนซก ๆ ทดงเขามาในหผมเสยงแลวเสยง

เลา ทาใหผมรสกเจบปวดราวกบมเขมนบพนเลมคอยทมแทงใจ ผมทนเหน

คนในครอบครวตองหวโหยทรมานตอไปไมไหวอกแลว

ผมทนเหนคนในครอบครวตองหวโหยทรมานตอไปไมไหวอก

แลว ดวยความทผมเปนลกชายคนโต มหนาทตองรบผดชอบตอทกชวตใน

ครอบครว ผมบอกกบตวเองวา ขอเพยงแคไมตองใหคนในครอบครวตองทน

หนาว ทนหว ผมกยนดจะอดทนทกอยาง หรอจะใหผมตองเสยสละอยางไร

ผมกยอม

พอคดไดอยางนแลว ผมกพรวดพราดลกขน ตดสนใจเดดขาดวา

จะตองออกไปขอทานเดยวน

พอผชราถงกบตองออกปากหามผมวา ―อาจน ฝนตกลมแรงขนาด

น ขางนอกมนอนตรายมากนะ อยาออกไปขอทานจะดกวามง‖

ผมหนกลบไปมองพอ แตผมตดสนใจแลว ผมเชอวาสวรรคจะตอง

คมครองเดกกตญ ผมจงบอกกบพอวา ―ผมไมกลวหรอกพอ ยงไงสวรรคก

ตองชวยคมครองใหผมกลบบานอยางปลอดภยแน‖

แตดเหมอนสวรรคจะเลนตลกกบผมอกแลว เพราแคกาวขาออกมาพน

55

ประตบานเทานน กเกดฟาผาดงเปรยง สนสะเทอนเลอนลน ผมรบหอตวลง

กใครวาผมไมรจกกลวเลา หากเปนเดกคนอนในวยเดยวกนกบผม พวกเขา

คงพากนหดตวซกอยในออมอกของแม ออดออนใหแมปลอบรบประทบขวญ

กนแลว แตเดกเจดขวบอยางผม คารบขวญทจะไดยนกคงเปนแตเสยง

รองไหอาละวาดดวยความหวจากแมเทานน เมอผมไมมทางเลอก จงตอง

เดนออกมาจากศาลเจาดวยใจทเดดเดยว

ตามถนนหนทางนนโดนพายฝนอาละวาดเสยจนเจงนองไปดวยนาใส

เยนเฉยบ ตนไมขางทางกถกลมพายซดจนบดเบยวสนคลอนกนไป

ทว แมกระทงปายชอรานคากยงแกวงไปมาทาทาเหมอนจะรวงมรวง

แหล เดนไปไดยงไมทนถงสองนาท ผมกโดนฝนสาดเสยเปยกปอนไป

ทงตว ลมพายโหมกระหนามาอยางบาคลงราวกบจะแกลงซดใหเดกตวเลก

บางอยางผมตองลมกองลงไปกบพนใหไดอยางนน ผมตองคอมตวคลงใหตา

ทสดเพอตานลมใหนอยทสดเทาทผมจะทาได จงจะสามารถเดนหนาตอไป

ได นาทเปยกเลอะนองอยเตมหนาผมนน ผมไมรเหมอนกนวาเปนนาฝนหรอ

นาตากนแน รแตวามนทาใหตาผมมวจนเกอบจะมองไมเหนหนทางขางหนา

เอาเสยเลย

ทนใดนนกมวตถบางอยางลอยดงมาฟาดเปรยงเขาทตวผม

พอด ความแรงของมนทาใหผมลมลงไปกบพน ผมเจบจนนาตารวง จาได

วาตอนนนตวเองกรสกเหมอนกบเดกคนอน ๆ ทวไป ทพอลมลงกอยากจะ

ตะโกนเรยกหาแม แตจากประสบการณหลายปทผานมานนไดสอนใหผมร

วา ไมวาจะเกดอะไรขน ผมกตองพงตวเอง ดงนนผมจงกลากลนความเจบ

เอาไว แลวมองรอบตววาเกดอะไรขน ทแทกลมพดกงไมหกลงมาโดนผม

นนเอง โอ! สวรรค ผมทาผดอะไรหรอ ทาไมแมแตกงไมกยงรงแกผมดวย

กวาจะเดนทางฝาฟนมาถงหมบานไดผมกแทบแย ตามถนนหนทาง

ในหมบานนนมแตเศษกระเบองและกงไมทปลวกระจายทวไปหมด ผคนตาง

พากนปดหนาตาง ลอกประตบานชองกนแนนหนา มแตผมคนเดยวเทานนท

ยงเดนไปเคาะประตตามบานทละหลง ๆ

56

กอก ๆๆ! กอก ๆๆ!

―ทานผใจบญสนทานทงหลายครบ คณปา คณนา คณอา ชวยเปด

ประตหนอยไดไหมครบ กรณาเถดครบ ขอขาวผมสกจานเถดครบ ไดโปรด

เถด คณลงผมใจเมตตา...‖

ผมคกเขารองไหทหนาบานแตละหลงทผมไปเคาะประต ไมงายเลย

กวาจะมบานทยอมเปดประตออกมา เจาของบานฟงผมเลาชะตากรรมอนแสน

จะนาหดหของครอบครวแลว กรสกรนทดใจจนนาตาไหล คณอาผหญง

เจาของบานเดนเชดนาตาออกมาจากในบาน พลางเรยกผมใหตามเขาไปขาง

ในดวยนาเสยงทเปยมดวยเมตตา เธอเหนผมตวเยนเฉยบเปยกปอนไปหมดก

กลววาผมอาจจะเปนหวดได จงหยบเสอผาเกา ๆ ของลกเธอมาใหผม

เปลยน พอเปลยนเสอผาเรยบรอยแลว เธอกยกขาวเปลาออกมาใหผมเอา

กลบบานสองชาม แถมยงชวยหาจานมาปดปากชามทงสองใบไวให

ดวย เธอบอกวาเดยวฝนตกใสแลวขาวจะเปยกหมด

ความอบอนวาบขนมาในหวใจผม ผมกมหวคานบขอบคณเขาซาแลว

ซาเลา ขอบคณความเมตตาปรานของเขาททาใหผมมแรงใจทจะสตอไป

ผมถอขาวสองชามออกมายนอยทรมถนนอกครง ในใจกงวลอยลก ๆ

วาขาวมอยแคสองชามเทานน แตเรามกนถงเจดคน แลวจะพอกนกนได

อยางไร ผมจงตดสนใจฝาพายฝนเดนหนาขอทานตอไปอก

แลวผมกเดนมาพบบานหลงหนงเขา บานหลงนมกาแพงสงใหญ ผม

คดวาบานหลงนตองเปนบานคนรวยแน ๆ จงรบเดนเขาไปตะโกนเรยกอยางม

ความหวง ―มใครอยไหมครบ‖ รองแคนกมเสยงหมาเหารบขนมาทนท ผม

ผงะถอยหลงไปกาวหนงอยางตกใจกลว แตกยงฝนใจทาใจกลา ตะโกน

ขนมาจนสดเสยงอกครงวา ―มใครอยไหมครบ มใคร...‖

57

―ปง!‖ แลวประตกเปดออก เจาของบานตะโกนดาใสหนาผมดวยความ

โกรธ ―จะเรยกหาสวรรควมานอะไร หา! รไหมวาแกทาใหหมาเหาจนลกฉน

ตกใจรองไหไมยอมหยดแลวน วนนพายพดแรงขนาดนแลวแกยงจะมาหาเอา

อะไรอกวะ‖

ผมยนขนใบเลกออกมาอยางขลาด ๆ ใหเขารเจตนาวาผมมาเพอ

ขอทาน นกไมถงเลยวาเจาของบานจะยงโมโหมากขนกวาเดม ยกมอขน

โบกไลผมทนท ―ไปๆๆ ทนไมมขาวหรอก รบไปใหพนไป!‖

ขณะทผมกาลงจะหนหลงกลบไปดวยความผดหวง นกไมถงเลยวา

ผชายคนนนจะเรยกผมไว ผมแอบนกยนดอยในใจ คดวาเขาคงจะเปลยนใจ

มาใหทานผมเสยกระมง ทไหนไดเขาเรยกใหผมถมนาลายใหลกเขาด เพอ

หยอกใหลกเขาหายตกใจ

วนนทงวนยงไมมอะไรตกถงทองผมเลยสกนดเดยว ปากกแหงแรงก

โรยไปหมดแลว จะมนาลายทไหนใหพนออกมาไดอก ผมขอนากนสก

แกว แตเขากปฏเสธวาไมม แถมยงเรงใหผมรบถมนาลายเรว ๆ เขา เพราะ

ตอนนเดกในบานรองไหเสยงดงลนขนมาอกแลว ผมไมรจะทาอยางไร จง

ตองนงลงกบพน ใชมอวกนาฝนทเจงนองอยบนพนขนมาดม แลวถมนาลาย

ใสฝายตรงขาม ยงไมทนทผมจะไดพดคาขอโทษเลย ประตกปดใสหนาผม

ดงปงไปเรยบรอยแลว

ผมยงเดนเคาะประตตามบานตอไป หลงแลวหลงเลา ถกดาครงแลว

ครงเลา ผมไดแตเดน เดนจนจาไมไดวาเดนมานานเทาไรแลว นอกจาก

ขาวสองชาม กมมนเทศเลก ๆ อกสองหวทเพมมาเทานน ผมไดแตปลอบ

ตวเองวา เอาเถอะนา กยงด อยางนอยกยงดกวากนเศษผลไมตงเยอะ

ทองฟาเรมมดลงทกขณะ แตพายฝนกบไมยอมออนกาลงลง

เลย พอผมนกถงเสยงรองไหของแมกบนอง ๆ กรบสาวเทาตรงดงกลบบาน

อยางไมรอชา

58

ตราบจนทกวนน เมอใดกตามทพายเขา ผมกยงมองเหนภาพภาพ

หนงแจมชดในความทรงจา ทามกลางพายฝนทซดกระหนา บนถนนสายยาว

อนแสนเปลาเปลยว ยงมเงาของเดกชายคนหนงทกาลงเดนแกมวงกลบบาน

อยางโดดเดยวเดยวดาย

ตอนท 16

ยาจกเขาโรงแรม

ตอนอายไดสกเจดแปดขวบ นอกจาก ―ซกแหง‖ แลว ผมไมเคยรเลย

วา ―อาบนา‖ เปนอยางไร

คาวาซกแหงกคอ การเอาเสอผาเกาของคนตายมาฉกออกเปนชนเลก

ๆ ใชแทนผาขนหน นาผาไปชบนาในแมนา บดใหหมาด แลวใชเชดตามเนอ

ตามตว ผมเชอวาอานมาถงตรงนแลว ผอานหลายทานกคงยนจมกเหมอนได

กลนเหมนสาบลอยมาใชไหมละครบ คณคงสงสยวา ―แลวมนไมเหมนสาบ

แยเหรอ แลวพวกเธอไมเหมนสาบกนเองบางเหรอ ทาไมไมอาบนาละ‖

แตสาหรบครอบครว ๆ หนงทลาพงจะหาอะไรกนกยงเปนเรอง

ลาบาก แคจะยงชพกยงเปนปญหา แลวใครเลาจะมาใสใจวาอาบนาหรอ

ยง ยงครอบครวเรรอน คาไหนนอนนน แผนฟาคอหลงคา ผนหญาคอเตยง

นอน บานทจะคมหวกไมเคยมอยางเรานน แทบจะไมตองพดถงหองอาบนา

ดวยซาไป หรออาจพดไดวา แตไหนแตไรมาเราไมรวา ―สะอาด‖ นนม

รสชาตอยางไร มนกเหมอนกบทเขาวากนวา ―ปลาของเดยวกน‖ พออย

นานไปกไมไดกลนเหมนของกนและกน

แตวนนไมรวาพอเกดผดสาแดงอะไรขนมา หรออาจเปนเพราะวนน

ทานหาเงนตดกระเปามาไดนดหนอยกระมง ทานจงตดสนใจพาพวกเราไป

อาบนาทโรงแรมกนดสกครง ดงนนเราจงยกโขยงมงหนาเขาเมองกน เดน

ไปกถามทางเขาไปเรอยวาทไหนมโรงแรมทพอจะมหองอาบนาสาธารณะอย

บาง

59

ถามเขาไปเรอยจนในทสดกมคนซอชบอกทางเรามาทโรงแรมแหง

หนง ผมวงไปทหนาเคานเตอรดวยความตนเตน เขยงปลายเทาขน มอสอง

ขางเกาะเคานเตอรสง ๆ ตวนนไว แลวตะโกนถามขางในวา ―ขอถามหนอย

ครบ ทนใชโรงแรมหรอเปลาครบ‖

เถาแกเงยหนาขนแลวพดอยางไมสบอารมณวา ―พวกแกตาบอด หรอ

ปญญาออนอานหนงสอไมออกกนแน ไมรจกเงยหนาขนอานปายเอาเองหรอ

ไง!‖

ถกเผงเลย เถาแกพดไดถกตองทกคาเลยละครบ บานเราคนหนงตา

บอด อกสองคนปญญาออน สวนผมกบอาเจยวพสาวกยงไมเคยเขาเรยน

ยอมอานหนงสอไมออกแน แตยงไมทนทผมจะตอบวาอยางไร เถาแกกเงย

หนาขนมาเจอะกบครอบครวประหลาดของเราเขาเสยกอน พอตาบอด แมกบ

นองชายกดเหมอนคนไมเตมเตง ผมกบพสาวแมจะดปกตด แตกตว

ดา สกปรกซกมกเตมท แลวยงเดกทารากนอยอกสองสามคนอยในยามทพอ

หาบเรมาดวย สหนาของเถาแกเปลยนเปนตะลงขนมาทนท วนาทตอมาแก

ตงสตขนมาได กโบกมอไลพวกเรา พรอมกบตวาดเสยงลน ―ออกไปใหพน

ไป ทนไมใชพรรคกระยาจกนะโวย มเงนกไมใหพก ขายงตองคาตองขายนะ

โวย พวกเองไปทอนไป ไป ๆ รบไสหวไปใหพนเลย ไป!‖

เราถกปดประตใสหนาอยางนอยซาแลวซาเลา จนกระทงมาถงท

โรงแรมอกแหงหนง ซงแนนอนวายงโดนไลตะเพดออกมาอยเชนเดม แต

คราวนพอเถาแกตะเพดเราออกมาแลว เขากเดนตามเราออกมาอย

เชนเดม แลวหยบเงนหนงเหมามายดใสมอผม เขาคงเขาใจวานเปนเทคนค

การขอทานแบบใหมของพวกเรา ลองคดดสครบวามเงนสดอยในกระเปาแท

ๆ แตกลบไมมปญญาจะหาโรงแรมเชาแลวใชวาจะขอกนฟรอยฟรเสย

เมอไร พอคงจะเกบความเจบชานไวในอกมานานแลว พอไดยนเสยงเถาแก

หยบเงนมาใหพวกเรา ความอดอนจงระเบดออกมาตอนนเอง พอวางทารก

นอยลงแลวหยบไมเทาขนมาตผมใหญ ผมเจบมากจนรองไหจา เสยงหวเราะ

60

เยาะ คาพดดถกเหยยดหยาม เหยยบยาถากถางเราเหลานนลวนเสยดแทงใจ

พอ แลวมนไมบาดใจผมดวยหรออยางไร แตยงผมรองไหพอกยง

โมโห นาหนกของไมทตผมกยงแรงขนไปอก แลวพอกยงตผมตไมยงมอ

คนทอยแถวนนเหนพอตลกแรงขนาดนกชกจะทนไมได พากนเขา

หามพอไว ―ลง เดกมนไมไดทาอะไรผด อยาตมนเลย พอเถอะลง‖

พอปาไมลงพนอยางแรงตามอารมณ แลวพดขนมาประโยคหนง

วา ―สกวนหนงเถอะ ยาจกจะตองเปนราชาใหได‖

คาพดประโยคนผมฟงดวยหแลวจาดวยใจ ผมยนกดฟนกาหมดแนน

ทงทนาตาไหลนองหนา บอกกบตวเองวา เราตองขยน เราตอง

เขมแขง แลววนหนงเราจะทาใหสวรรคด ยาจกจะตองเปนราชาใหได

ถงตอนน พอนกหวนกลบไปอกครง เวลานนครอบครวเราทงเจดคน

แตงตวแสนจะสกปรกมอซอเสยขนาดนน กนาอยหรอกทเถาแกเจาของ

โรงแรมจะตกใจ เปนใครกตองคดวาขอทานทไหนจะมปญญา

จายเงน หรอไมกอาจทาใหโรงแรมเขาสกปรกได แลวยงตองทนกลน

เหมนสาบจากตวพวกเราอก เปนใครกยอมตองปฏเสธไมไวหนาพวกเราอย

แลว

แตพอกยงไมยอมตดใจ ยงพาพวกเราเดนหาโรงแรมทอน ๆ อก เผอ

วาจะมโรงแรมไหนยอมรบเราไวไดบาง เราจงพากนกระเตงตอไปทง

ครอบครว แตไมเหนวาจะมอะไรดขนเลย โรงแรมทกแหงกยงตงหนาปฏเสธ

เราตอไป บางแหงพอเหนหนาตาทาทางของแมกบนองชายคนโตแลวตกใจ

จนแทบจะปดประตหนเลยกม เราเดนมาทงวนจนทกคนเหนดเหนอย

เมอยลา แตผมกเขาใจความเจบปวดของพอด จงไมกลาออกความคดเหน

ใดอก ไดแตเดนตามพอไปอยางนน

ใครไดเหนครอบครวขอทานของเราแตละคนสวมเสอผาขาดวนเดนอย

61

บนทองถนนแลวละก ตองพากนหลกไกลไปเปนวา ๆ ทจรงผมรด ไมตอง

หนมามองเราหรอก ถงจะยนหางจากเราเปนสบเมตรกยงไดกลนเหมนสาบ

เหงอไคลทไมเคยชาระลางหมกหมมกนมานานเปนแรมป ปนกบกลนฉเดก

เหมนเปรยวของพวกเราอยด

ในทสดพอกตองยอมแพ ทานถอนใจยาวแลวพดวา ―ขอทานไมใช

คนหรอไงวะ เอาละ คนนเรานอนกนใตชายคาหนารานคากแลวกน‖

ตอนท 17

หนต ารวจ

ผมโตขนเรอย ๆ ตามอาย และเรมตระหนกถงภาระของลกชายคนโตท

มตอครอบครวมากขน พอตกคากจะเปนหนาทผมทจะไปหาททพอจะพกได

ชวคราวตามตรอกซอกซอยตาง ๆ แลวกใหพอแมกบนอง ๆ นอนพกรอกน

กอน เมอจดแจงทกอยางลงตวแลว ผมกจะออกตระเวนหารานคาทพอจะ

กาบงฝนได รอจนกระทงเขาปดรานเรยบรอยแลวจงคอยไปรบทงครอบครวมา

คางแรมกนทน

หากวนไหนสามารถหาทนอนใตชายคาไดกตองถอวาเราโชคด เพราะ

ถานอนกนในทโลงแลวเกดฝนตกลงมาละก เราจะตองโยกยายหาทนอนใหม

กนทงครอบครว ไหนจะเดกเลกเดกโตทงวเงยงอแง ไหนจะผาหม ไหนจะ

สมภาระอน ๆ อก ชางชลมนวนวายกนจรง ๆ

ผมไมรวาขณะนคามดดกดนกโมงกยามกนแลว แตหลงจากจดแจง

หาททางใหคนในครอบครวไดพกกนเรยบรอย กเปนอาเจยวพสาวคอยดแล

อยทางน สวนตวผมกถอขนธใบเลกออกไปขอทานอกตามเคย แตเราเพงจะ

มาทนกนเปนครงแรก ผมรสกแปลกท กลวตวเองจะหลงทาง จงตองเดน

เปนเสนตรงไปตลอดทาง หรอถาเลยวกจะเลยวขวา แลวกขวา แลวกขวา

เปนสเหลยม

ตามปกตแลว ถาอยตามบานนอกในยามคาคนกจะไมมแสง

62

ไฟ กลางวนยงพอจะจาทางไดบาง แตพอตกกลางคนแลวมดมนมากจน

แทบมองอะไรไมเหนเลย แตในเมองนนตรงกนขาม แมจะดกดนแคไหนกยง

มแสงไฟสวางจาไมนากลว ผมเดนผานบานคนมาไดแคสสบหาสบ

หลง กาลงดใจอยเชยววาวนนจะมของกลบไปสนองคณแกพอแมบาง แตท

ไหนได พอกาลงจะเลยวตรงหวมมเทานน กมตารวจสองคนโผลหนา

ออกมา คราวนกซวยละส ยงยคนเปนยคสองนายพลผยงใหญดวย มกจะม

ผนาประเทศตาง ๆ มาเยยมเยอนไตหวนกนอยเสมอ ทานผนาเกรงวาภาพ

ของขอทานทมอยเตมบานเตมเมองอาจทาลายหนาตาของประเทศได จง

ออกคาสงใหกาจดพวกขอทานทงหมดใหสนซาก

โชคดทผมอายยงนอยจงคลองแคลววองไว พอเหนตารวจกกระโดด

เขาไปหลบหลงเสาในรานคาไดทนทวงท เสยแตวาไอมอไมเจากรรมดนไม

ฟงเสยงผม ออนปวกเปยกแถมยงเหงอแตกอก ผมคดวาคราวนตองตานแน

เลย นกถงคราวทแลวไปขอทานทสถานขนสง ครงนนผมถกตารวจจบเขา

ไปขงไวทสถานตารวจตงครงคอนวนอยางกบเปนหวขโมย แคนกเขดเกน

พอแลว ผมรบเงยหนาขนวงวอนตอฟา ―ตารวจใจด ตารวจใจด ไดโปรด

เมตตาสงสารอาจนบางเถอะนะครบ อยาจบอาจนไปขงทโรงพกอกเลย ครง

ทแลวขงไวเกอบทงวน ถกจบคราวนไมรวาจะขงไวนานเทาไร อยาใหผม

ตองถกจบเลย ขาวกยงไมไดเอากลบใหทบาน ถาผมถกจบไปแลว ใครจะ

คอยดแลคนในบานเลา ไดโปรดเถด ไดโปรด‖ ผมคดไปพลางนาตาไหล

ออกมาอยางสดกลน

เนอตวผมสนเทา แมแตมอกยงแทบจะถออาหารไวไมอย ดวาตอนน

ตารวจทงสองคนกาลงหนกลงเดนกลบไปพอด ผมชกจะใจคอไมอยกบเนอ

กบตวแลว ใจจดจออยแตวาจะรบหนออกไปจากททแสนอนตรายน จงกาว

เทาออกวงโดยทไมทนระวงมองซายขวาหนาหลง พอดมรถคนหนงแลนตด

เขามาดวยความเรวสง ผมเกอบจะถกรถชนอยแลวเชยว ดทรถคนนนเบรก

ไวทน แลวคนขบกหมนกระจกลงมาตะโกนดาใสหนาผม ―ไอเดก

ระยา! อยากตายกไปใหรถไฟชนสวะ จะไดตายเรวหนอย!‖ แลวกตามมา

ดวยคาอวยพรยาวอกเปนชด ๆ เลยทเดยว

63

โชคดทผมฟงจนชนเสยแลว ผมรบวงไปตามซอยมด ๆ สองขาออน

ลาจนทรดลง ถงตอนนผมเพงรสกตววาอาหารในมอหายไปไหนหมดแลวกไม

รแลวผมกปลอยโฮออกมาอกครง

ผมบอกกบตวเองวา หนพนตารวจครงนมาไดกเหมอนกบตออาย

ตวเองไปอกหลายป ดแคไหนแลวทไมถกตารวจจบไปเสยทงบาน วาแลวก

รบยกมอขนเชดนาตาใหแหง เดนยอนกลบทางเดมไปสมทบกบคนทบาน

แลวความหวกทาเอาผมปวดเอวเมอยหลง อยากจะหานามาเชดเนอ

เชดตวใหมแรงสกหนอย แตในเมองกลบสบานนอกไมได ทอนาแตละทอ

ทงใหญทงกวาง แคจะเอาผาขนหนไปชบนากยงยากเตมท คนนผมไมม

ทางไดซกแหงแน แลวอกเพยงครเดยวเราทกคนกหลบผลอยไปใตชายคา

ของรานคาแหงหนง

กาลงหลบสนทกนดอยเชยว เจาของบานกเปดประตเหลกขนเสยงดง

แกรกกราก จากนนกตอเดยวเสยงดาโวยวายยาวอกเปนชด ๆ ประสานกบ

เสยงรองไหโยเยของนอง ๆ ทยงเลก เรองมนเปนอยางน ดวยความทพวก

เราอานหนงสอไมออก จงไมมใครรวาทนเปนรานขายปาทองโกและอาหาร

เชา เจาของรานจะตองลกขนมาเตรยมของตงแตเชามดทกวน พอแกเปด

ประตออกมาเหนครอบครวขอทานกาลงรองไหกระจองอแง กเลยดาเอะอะ

โวยวายขนวา ―ตนเชามายงไมทนไดทามาหากน กไดยนเสยงพวกแกแหก

ปาก หนวกหจะตาย เอา! ยงไมรบไสหวไปอก‖

พวกเราจาตอง ―ไสหว‖ ไป

ทวาเดกเลก ๆ ทงอแงเพราะงวงนอนนน เราจะปลอบใหพวกเขาหยด

รองไหงาย ๆ ไดอยางไร เรายงปลอบ พวกเขากยงรองดงขน พอกลววา

เสยงรองของนอง ๆ จะยงดงรบกวนคนอนไปอก จงใชมออดปากนอง ๆ

ไว อดจนนองแตละคนหนาเขยวเกอบตายเพราะขาดออกซเจน ยงไมทนจะ

64

ปลอบใหเดกเลกเงยบเลย แมกบนองชายคนโตทนอนไมเตมอมกลกขนมา

ทะเลาะกนอก ตางกนงรองไหอาละวาดอยกบพนทไมยอมหยด ทงสคนนง

รวมหวกนรองไหอยอยางน แลวผมจะทาอยางไรดน ผมควรจะทาอยางไร

ด ใครกไดชวยบอกผมทวาผมควรจะทาอยางไรตอไปด

พอสายหนาดวยความระอาใจ แลวตดสนใจวาเราควรจะกลบไปนอน

ตามปาชาทบานนอกเหมอนเดมดกวา

ถกแลวครบ ถงอยางไรนอนทปาชากยงสบายใจเสยกวา

ตอนท 18

อยากเปนคน ตองทนกนหนอน

อากาศเรมหนาวเยนขนทกทแลว แมแตหมาจรจดทเหนอยบอย ๆ ก

ไมรไปหลบอยทไหนหมด เมอพวกเราไมมเสอกนหนาวทจะใหความอบอนแก

รางกาย จงตองเอาเสอผาเกา ๆ ขาด ๆ มาใสทบกนหลาย ๆ ชน แตลม

หนาวกยงพดลอดเขามาทางคอเสอ แขนเสอ ขากางเกง หรอแมแตรทขาด

ตามเสอผาของเรา หนาวเหนบไปจนถงกระดกเลยทเดยว เวลาเดนกตอง

หอตว บางครงอากาศหนาวจดจนหนาชาไปหมด นามกนาตาไหลออกมา

โดยไมรตว ผมกจะเอามอมาถทแกมทงสองขางใหเกดความรอนพอใหม

ความรสกบาง

เวลาเราเดนทางไกล เรามกเดนกนเปนวน ๆ ไมมแมเงาของผคน เรา

เดนไปตามทงนาปาเขาทดยาวไกลไปจนสดลกหลกตา จนผมมกจะสงสยวา

หรอเวลาจะหยดตรงน โลกทงโลกถกทาลายหมดสนไป ราวกบมเพยง

ครอบครวทนาสงสารของเราทสวรรคหลงลมทอดทงไวในมมใดมมหนง เกด

และดบไปตามยถากรรม

ในฤดหนาว รางกายตองการพลงงานมากกวาปกต ความอดทนตอ

ความหวกพลอยลดนอยลงไปดวย วนนขณะทพวกเรากาลงเดนผานสวน

65

กลวยสวนหนง เนองจากไมใชฤดเกบเกยว บรรยากาศวงเวงมาก แลว

สายตาผมกเหลอบไปเหนเจาไกตวหนงนอนนงอยกบพนดน มนคงจะหนาว

จนแขงตายเสยแลวกระมง ดเหมอนมนจะแขงเกรงไปหมดทงตวเลย ผม

เหนแลวกอดเวทนามนไมได จงเลาสงทเหนใหพอฟง ไมนกเลยวาพอพอ

ไดฟงกกระตอรอรนมากจนถงกบหยดเดน แถมยงสงใหผมไปเกบไกตวนน

ขนมาอก

―แตไกตายนานแลวนะพอ สมนกเปลยนไปหมดแลว‖ ผมมองไปท

ไกทองเนาตวนน พลางพดขนอยางลาบากใจ

―ชางมนนา ไปเกบมาเถอะ‖ พอสง

―แตวา...‖ ผมชกจะไดกลนเนาของไกตวนนขนมาตะหงด ๆ

―บอกใหไปเกบกไปเกบมาส หรอจะใหขาลงมอ‖ พอเอาไมเทาเคาะ

ลงกบพนแรง ๆ สองครง ผมรสกไดวาพอใกลจะหมดความอดทนแลว

ผมเลยเอามออดจมกไว แลวเดนเขาไปในทองนา มองลงไปทซากไก

กเหนตาของมนปดสนท ขนทเคยสวยของมนถกสายลมพดพาเอาความเงา

งามไปจนหมดสน ขนปกของมนหลดลยกระจยกระจาย ผมคดวาบางทตอน

กอนตาย เจาไกตวนคงพยายามกระพอปกเพอจะยนขนใหได แตลมหายใจ

เฮอกสดทายกหมดไปพรอมกบแรงฮดสของมน มนพนลมสดทายออกมา

อยางแผวเบา คอพบลง แลวกไมตนขนมาอกเลย

จากนนพวกหนอนและแมลงเลก ๆ พากนไชเขามาอาศยอยใตขนอน

อบอน แลวกกดกนเนอของมน ทาใหกระเพาะลาไสมนทะลกออกมา สภาพ

นาอนาถเหลอเกน ผมนงนกอยครหนง ไมรวาควรจะจบสวนไหนของมน

ขนมาด กเลยใชสองนวคบขามนขนมาถอไวใหหาง ๆ ตว แลวเบอนหนาหน

ไปอกทาง ผมพยายามถอไกใหหางจากตวทสดเทาทจะทาได ดวยความ

กลววาหนอนจะไตขนมาทมอ ผมรดวาพอคงจะตองกนมนแน ตลอดทางท

66

ถอมา อดไมไหวเกอบจะอวก ผมเสยใจจรง ๆ ทบอกเรองไกตายกบพอ แต

เรองมาตงขนาดนแลว ใครกคงหามพอไวไมได ยงตอนนทกระเพาะพวกเรา

รองโครกครากไมเปนเสยง

พอพาเรามาถงกระทอมรางแหงหนงทพอจะกาบงลมได จากนนกสง

ใหผมกบพสาวชวยกนหาหนมาวางเปนเตาสามขา หาฟนและกระดาษชนเลก

ๆ มาทาเปนเชอเพลง พอคดจะตมไกจรง ๆ ดวย พอพวกเราหาอปกรณได

ครบถวน พอกคลาเอามดเลก ๆ ออกมาจากตว แลวจดการไกตวนนดวย

ปลายนวสมผส โดยเรมจากการตดหวมนออกกอน จากนนควกเอาเครองใน

ออกมาจนหมดแลวถอนขนออกจากตวไกใหสะอาดหมดจด

ความสามารถในการฆาเปด ไกและหานของพอเปนทประจกษแก

สายตาทกคน ไมวาจะรองเลอด จดไฟตมนา ตมไก ถอนขน ถอดเครอง

ใน หรอแมแตการหนเปนชน ๆ พอกทาไดคลองแคลววองไว ขนกถอนได

สะอาดเกลยงเกลา เนอกหนเปนชนเทา ๆ กน สมยกอนหากเพอนบานคนใด

ไดเหนฝมอการเชอดไกของพอแลวละก เปนตองยกนวใหดวยความนบ

ถอ บางคนยงแกลงพดแซวพอวา ―นเจางซอ แกตาบอดจรง ๆ เหรอ แก

แกลงทาเปนตาบอดมาหลอกพวกเราใชไหมละ‖

ผมกบพสาวไมกลาดมกลนเหมนเนาของไกตวนน จงถอยออกมายน

อยหาง ๆ รอจนพอจดการเรยบรอยดแลว จากนนพอกเรยกใหผมนาสวนทไม

เอาแลวไปทงในแมนาใหหมด ผมไมเตมใจเลยสกนดเดยว กมนเหมนออก

อยางนน เหมนขนาดทวาตอใหคณลางมอเปนรอย ๆ ครง กลนนกยงจะตด

ตวคณอยตลอดนนแหละ ผมรบวงเอาไปทงใหเรวทสดเทาทจะทาได ดวย

หวงวาจะชวยหดเวลาทนาขยะแขยงนใหสนลงไดแมเพยงสกนดกยงด

พอผมกลบมาถง ตอนนเนอไกกถกใสลงไปตมในขนหมดแลว ผม

เหนนอง ๆ นงลอมวงกน ตางกจองไปทไกตวนนตาไมกะพรบ ผมเชดมอแรง

ๆ ซา ๆ กบชดทสวมอย ในสมองยงมภาพเครองในไกทเนาเปอยผดขนอย

ตลอดเวลา ขณะททองกลบรองโหยหวอยางเอาเปนเอาตาย แลวจะกนด

67

ไหมน คาวา ―สมองตอสกบหวใจ‖ คงจะเปนคาทบรรยายความรสกผมไดด

ทสดในตอนน ไมรวาเปนเพราะหวจนหนามดตาลาย จมกกพลอยเบลอไป

ดวยหรอเปลา ผมเรมไดกลนนาแกงหอมฉยออกมาจากหมอ จนอดใจทจะ

เขาไปนงลอมวงดวยกนกบพวกนอง ๆ ไมไดเสยแลว

―เสรจหรอยง เสรจหรอยง‖ นาจะเปนประโยคทนอง ๆ พดกนมาก

ทสดในวนนน

เมอสวนทเนาถกตดทงไปเสยเกอบครง จงทาใหเนอไกทเหลออยใน

หมอมจากด แถมยงไมมสวนของเครองปรงอน ๆ เลย แตกระนนพวกเราก

ยงไดกนเนอไกทไดมาอยางยากเยนคนละชนอยด ทนาแปลกคอ แมเราจะ

ขอทานกนมานานเปนป ๆ กนกนแตผลไมเนาขาวบดกนทงนน หากดเหมอน

จะยงชวยทาใหกระเพาะเราแขงแกรงขนทกวน ในรางกายของเราทกคน

เสมอนมภมคมกนพเศษ ขนาดกนไกเนากนอยางนกยงไมเหนมใครเปนอะไร

เลย

ตอนหลงผมกลบมานงหวนคดไปถงครงหนงททบานเรามเนอเคมอย

กอนหนง มนถกนาฝนหยดใสจนหนอนขนแลว แตพอกยงกนเหมอนไมม

อะไรเกดขน ผมกบพสาวไดแตตกตะลง เราถามพอวาหนอนขนเนอแลว

ทาไมไมทงไปเสย พอเคยวเนอในปากพลางบอกกบเราดวยสหนาจรงจงวา

―กนหนอนไมตายหรอก กนหนอนสถงจะไดเปนคน‖

ตอนท 19

ยาจกพบโจร

บางครงมผเมตตานาเงนมาบรจาคใหเราเองเลย แตครอบครวเรามคน

พการไมสมประกอบถงสามคน การเอาเงนเกบไดกบตวออกจะเปนทลอตา

ของพวกหวขโมยอยไมนอย

68

ครงหนงเรามวแตพะวงกบการเดนทาง จนไมรวามชายคนหนงแอบ

ตามหลงเรามาเงยบ ๆ ตงแตเมอไร กวาพสาวจะสงเกตเหนวาชายคนนเดน

ตามเรามาตลอดทางกไมทนการณแลว เพราะตอนนเราเดนไกลออกจากตว

ชมชนมาอยบนถนนสายเปลยวรางผคนเสยแลว

ชายคนนนตรงเขาไปยนจงกาขวางหนาพออยางจงใจจะปดทางเดน

ของเรา เขากางแขนขนขวางเราไวโดยไมพดอะไรสกคา ผมจงพอหลบไป

ทางซาย เขากขยบซายตาม ผมจงพอหลบไปทางขวา เขากขยบขวาตาม

ผมกระตกแขนเสอพอ สงสญญาณใหพอรวามผไมประสงคด พอกา

ไมเทาและกระเปายามไวแนน สายตาวางเปลาของทานมองเหมอออกไปไกล

เบะปากไมพดอะไร

―แมง! ไมตองทาเปนแกลงเซอเลย สงเงนมาซะด ๆ !‖ เขาตะคอก

―ไดโปรดเถดครบ...‖ ผมพดยงไมทนจบ ชายคนนนกผลกผมลมลง

กบพน นาทนนเองพอกเงอไมเทาขนมาทนท ชายคนนนถอยหลบไปนด

หนงกอนจะยดไมเทาพอไว เขาออกแรงกระชากแลวโยนมนออกไปไกล

ประมาณสองเมตรได พสาวรบโผเขาไปกนแมกบนอง ๆ ไว ทกคนกอดกน

สนเปนลกนก ถาจะตะโกนขอความชวยเหลอกคงไมมประโยชน เพราะทง

โลงอยางนไมมใครเลยสกคน

ชายคนนนกระชากยามออกจากบาของพออยางแรง แลวผลกพอ

ออกไป ผมเองซงลมลงอยกบพนรบดดตวกระโจนเขาไปกดมอชายคน

นน แตกถกถบดงอก ผมเจบเสยจนนาตารวง เอามอกมทอง ปากกพรารอง

ขอวา ―อยาเอาเงนของเราไปเลย อยาเอาเงนของเราเลย‖ ผมนงตาคาง

มองดเขารอของออกจากถงยามชนแลวชนเลา พอคนเจอธนบตรทมเพยง

ไมกใบของเรา เขาถอไวในมอแลวยกชขนอยางภาคภมใจ และเอามาโบก

เยาะเยยใสหนาเรา พสาวถงกบรองไห ―โฮ‖ ออกมา ผมแทบจะลมความ

เจบปวดทงหมดไปเสยสน รบคกเขาลงคานบแลวคานบอก ―ไดโปรด

69

เถด ไดโปรดเถด พวกเรามเงนกนอยเทานเอง สงสารเราเถอะ‖

แตชายคนนนกไมยอมรามอ เขาไดเงนในยามไปแลวยงมาคนตวพอ

อก ผมรวาดานในของกางเกงพอมประเปาลบทซอนเงนอย พอจงยกมอทง

สองขางดงกางเกงไวสดชวต แตพอยงหวงกยงเปนการบอกใหชายคนนนรวา

ในกางเกงของพอตองมเงนแน ชายคนนนจงออกแรงยอกบพอ จนกางเกง

ของพอกองลงไปอยกบพน จากนนเขากใชกาลงกดพอลงกบพน และลวง

เอาเงนออกจากกางเกงมาถอไวในมอ แลวเดนจากไปดวยความสะใจ ผม

ทบกาปนลงกบพนดวยความเคยดแคนชงชง นกตาหนตวเองวา ทาไมเราจง

เปนคนทไมไดเรองอยางนนะ เปนลกชายคนโตแท ๆ แตไมมปญญาจะ

คมครองดแลคนในครอบครวได ผมมนไอโง! ไอเซอ! ไอขแพ!

ผมตะกายลกขนมายนมองตามหลงชายคนนนไป แลวกตะโกน

วา ―ไอคนใจดา! ขอใหโดนรถไฟทบตายใหแบนแตดแต เละจนหาศพไม

เจอเลย!‖

นอกจากตะโกนสาปแชงแลว เดกชายวยแปดขวบอยางผมจะม

ปญญาไปทาอะไรใครเขาได บนโลกใบนยงมคนอยากจะแยงแมแตเงนของ

ขอทานเชยวหรอ ชางเลวรายคณสามเลยเชยว

พสาวชวยพอเกบขาวของทกระจดกระจายบนพนใสกลบลงในกระเปา

ยามดวยนาตานองหนา ไมพดอะไรสกคา

แลวพอกพดขนวา ―เงนทองเปนของนอกกาย ยงไมตายกหาเอาใหม

ได ตอนเกดกไมไดเอามา ตอนตายกไมตองเอาไป‖ แรก ๆ ผมเขาใจวาพอ

คงจะพดเพอปลอบใจพวกเราเทานน แตนกไมถงเลยวาพอจะปลงซะแลว

นบจากนนมา พอกแทบจะไมพกเงนทองไวทตวอกตอไป พอพวก

เราเดนทางไปถงทไหนกตาม หากไดยนวาทนนมเดกกาพรา คนแกเจบปวย

ไรคนดแล หรอผทขาดแคลนโลงศพ พอกจะควกเงนออกมาชวยเหลอ

70

ทนท ถาไมชวยซอยากชวยซอโลงศพ หรอแมแตออกเงนจางคนมาหามโลง

กยงเคย ผมไมรเลยวาพอเคยเรยนวชาเจยดยามาจากไหน แตเหนทานม

ความรเรองยาเปนอยางดราวกบพกตารายาไวในสมอง แคจบชพจร พอก

สามารถเขยนใบสงยาใหผปวยอยบอย ๆ ทานมกจะทาบญอยางนของทานไป

เรอย นอกจากนพอยงเปนลกคาประจาของรานขายยาสมนไพรและรานขาย

ยาจนดวย แคไดยนเสยงไมเทาของทานทดงมาแตไกล คนในรานกจะรได

ทนทวา ―งซอ‖ มาอกแลว

พอก ―ซอ‖ จรง ๆ นนแหละ ตอนนผมโกรธพอเสยจรง ๆ เลย ผม

รสกวาพอเปนคนทเซอทสดในโลกเลย ผมตองพยายามแคไหนกวาจะ

ขอทานมาไดแตละบาทแตละสตางค แตดเหมอนพอจะพยายามแจกจายแก

ชาวบานไปทว คนในบานยงไมเคยไดกนอม ตวเองกยงตองรอรบของ

บรจาค แลวยงมแกใจไปชวยเหลอคนอนอก ทาไมมวคดถงแตคนอน นมน

หลกการอะไรกนนะ

พอตอนหลงจงเขาใจเจตนารมณของพอ การชวยเหลอเปนเรองทพอ

ปตทสดในชวต พอคดวาตวเองเปนขอทานกนาสมเพชพออยแลว ถงมเงน

เหลอไวใหลกหลานกใชวาจะชวยเหลออะไรพวกเขาได แตการสะสมความด

นน วนหนงความดเหลานนอาจจะยอนมาตอบแทนทลกหลานกได ดงนนไม

วาใครจะพากนหวเราะเยาะวาพอซอ เซออยางไรกตาม พอกยงคงยนหยดท

จะทาตามความตงใจเดมของตนเองตอไป แลวชอเสยงของพอจงขจรขจาย

ไปทว ตอนหลงชวงทผมกาลงเรยนหนงสออย กยงมคนจากทวสารทศมา

ใหพอออกใบสงยาให แตพอไมเคยเกบคารกษาสกท แมกระทงคนทเคย

ชวยรกษาใหจนหายดจะขอตอบแทนนาใจแกพอบาง ทานกยงไมยอมรบเงน

จากเขาแมแตแดงเดยว

ถงพอจะเพยรทาบญสะสมความดมานานนบสบ ๆ ป แตในวาระ

สดทายของชวต ทานกไมไดมเงนเหลอตดตวเลย ตอนททานเสย บานเรา

กยงคงไมมอะไรอยเชนเดม กระทงโลงทบรรจศพกยงเปนโลงบรจาคดวยซา

71

ตอนท 20

มนนาต

เดก ๆ มกจะขเกยจ บางครงทเหนอยจรง ๆ ผมกบพสาวกมกจะแอบ

สงสายตาใหรกนวาจะไมออกไปขอทาน

พอพอรวาเราขเกยจ ไมยอมออกไปขอทาน กจะเรมบนดาเทศนา

ยาวเหยยด ถาดาแลวยงไมมการขยบเขยอนอก พอกจะควาไมเทาตลงบน

ขาของเราไมยงมอ บางทตจนเลอดไหลแตกไมร เพราะพอมองไมเหน ไม

เทาจงซดซาลงมาอยางไมปรานปราศรย จนกระทงทกวนนทขาขวาของผม

กบพสาวยงคงมรอยแผลยาวราวสบเซนตเมตรอย

ความจรงการเกดมาในครอบครวขอทานน เรากไมไดโกรธแคนชะตา

กรรม จะใหขอทานกด เรรอนกด หรอแมกระทงยอมปรนนบตทกอยางใหกบ

พอแมผนาสงสารของเราดวยความเตมใจ เสยแตวาพอเปนคนอารมณ

รนแรง หากเราทาอะไรผดโดยไมตงใจแมเพยงสกนด กจะตองถกตเสยยบ

ทเดยว

อยางเมอตอนเปนเดก ผมไมรหนงสอ ความจากไมคอยด บางครง

ถกใชใหออกไปซอของ เดนไปเดนมากลม จาไมไดวาพอใชใหออกมาซอ

อะไร ผมเลยตองกลบบานไปถาม กถกตทนทเลย แลวการตของพอแตละ

ครงกมแตเปนสบ ๆ ทขน พอถงจะยอมรามอ

เวลาผมจงพอเดนกเหมอนกน หากไมระวงไปเหยยบโดนขววขควาย

เขากจะตองถกต พอจะดวา ―นอนหลบหรอไง เดนไมรจกดทาง หรอวาแก

กเปนไอบอดเหมอนขา หา‖

บางครงดวงไมด อตสาหออกไปขอทานทงวนแตไมไดขาวเลยสก

นด พอกลบมาบานกถกตอก บางครงทนกซนขนมา ผมกเอาชามใบเลก ๆ

ทใชขอทานขนมาเปนโลกาบงไมเรยวของพอ คอยยกขนบงดานซายดานขวา

72

อยางคลองแคลววองไว

―เปง! เปง! เปง! ไมโดน! ไมโดน!‖ ผมแอบดใจ แตพอพอจบได

กแยงชามนอยในมอผมโยนออกไปขางนอก แลวตผมซาหนกกวาเดม

บางครงแมพอจะตไมโดน แตผมกแกลงทาเปนรองไหสะอกสะอน

เปนวรรคเปนเวร แสดงละครบบนาหนาตา พอกจะตะคอกอกวา ―เอา! รอง

เขาไป ถายงรองกยงต‖ แตถาไมรองไหใหพอไดยน แลวพอจะรไดอยางไร

วาทตวเองตลงไปนนแรงแคไหน เฮอ! แลวผมควรจะทาอยางไรดละ ควร

จะรองไหหรอไมควรรองดนะ เหนไหมวาผมแทบจะไมมทางเลอกเอาเสยเลย

ผมกลวโดนพอตจรง ๆ มครงหนงทผมรกอนวาจะตองถกตแน จงรบ

ไปหาผามาพนขาใหหนาหลายชนเตรยมตวไวกอน พอพอตท ผมกแกลงรอง

ออกมาท แตขงกแกกยงเผด แคฟงเสยงไมทหวดลงไปทขา พอกรแลววา

ตองมเรองไมชอบมาพากลแน ทานลองใชมอคลาทขาผมด จงรวาผมใชผา

พนเอาไวกอน เทานนเองพอกตวาดดงลน

―คดจะหลอกไอบอดอยางขาเรอะ มนไมงายอยางทแกคดหรอก

นะ แกยงออนหดเกนไป‖

ทนพอสงใหผมถอดเสอผาออกใหหมดทนท แลวกตผมอยางไม

บนยะบนยง ตจนมรอยบวมขนเปนแนวไปหมดทงตว สดทายผมถงกบฉราด

ออกมา แลวอกตอนหนงขณะทพอกาลงตกระหนาอยนน กบงเอญตไปถก

จดสาคญของผมเขา ผมแผดรองสดเสยงวา ―โอย! โดนจผมแลวพอ โดน

จผมแลว‖ พอจงยอมรามอไป แตกยงสอนผมตอไปอกวา คราวหนาหาม

หลอกพออก ถาทาผดกจงรบใหพอตเสยด ๆ ใหตจนทานหายโมโหนน

แหละ

ตอนเลก ๆ ผมมกคดเสมอวาพออบรมเราเครงครดเกนไป แลววธการ

กแสนจะโหดรายเหลอเกน ทานถงกบเคยโรยตะปลงเตมพนแลวใหผมคกเขา

73

ลง พอผมคกเขา นาหนกทงหมดในรางกายกมาทบรวมอยทหวเขา

นเอง เลอดไหลซบ ๆ ออกมาเลยทเดยว แตหลงจากทพอใหผม ―อยนง ๆ

ใหพอต‖ แลวผมกไมเคยขดคาสงพออกเลย ยอมใหทานลงโทษแตโดยด

ไมปรปากบน ไมไดโกรธแคน เพยงแตวาพอตกกลางคน ผมมกจะฝนราย

เสมอ ผมมกจะฝนเหนไมเรยวของพอกาลงลอยมา ผมกลวไมเรยวของพอ

จนขนสมอง

ตอนท 21

เจบหนก

ขณะทผมมวแตสาละวนปอนขาวนองชายคนเลก จ ๆ กไดยนเสยงพอ

ไอโขลก ๆ อยางรนแรง ทแรกกไมไดใสอะไรนก แตไมนกวาพอจะยงไอ

รนแรงขนทกท ไอจนเหมอนกบอวยวะภายในจะทะลกไหลออกมาทงยวง

อยางนน ผมรบวางจานขาวในมอลง แลวขยบเขาไปดทานทนท

พอหนมาเหนเขาเทานน ผมกแทบชอก เพราะทงทมอของ

พอ ตลอดจนพนตรงหญาลวนมแตเลอดเปรอะอยเตมไปหมด

―พอ พอเปนอะไรไปนะ‖ ผมตกใจแทบตาย

―พอ…‖ สหนาพอดซดเซยวเหลอเกน ―พอคงอยไมนานแลวละ...‖

พอพดยงไมทนจบ กมเลอดทะลกออกมาจากปากอก

―พอ!‖ ผมตะโกนขนพรอมกบนาตาทหยดลงมา แตผมกลววาพอจะร

วาผมรองไห ไดแตปลอบทาน ―ไมหรอก พอไมเปนอะไรหรอก เดยวพอก

หายดเหมอนเดมแหละ‖

ผมประคองพอใหนอนลงทเตยงเพอใหทานไดพกผอน จากนนจงเดน

ออกมาขางนอก ผมแหงนหนาขนมองฟา ถามตวเองวาผมควรจะทาอยางไร

74

ด อาจเปนเพราะพอเหนอยเกนไป หรออาจเปนเพราะวาชาในจากตอนทต

กบชายจรจดตงแตครงทแลว แตไมวาจะดวยสาเหตใดกตาม ครงนคงจะไม

ไปหาหมอไมไดแลว ผมคดในใจวา ―พอครบ พออยาตายนะ พอจะทงพวก

เราไปไมไดนะครบ‖

พอคดดงน ผมกรบวงกลบเขาไปขางใน แอบหยบกระปองเหลกเลก

ๆ ทใชเกบเงนของพอมาลองยกขนประเมนนาหนกด แลวกตองเหงอ

ตก เพราะในกระปองเหลกมเหรยญเงนอยเพยงสองสามเหรยญเทานน เงน

จานวนเพยงเทานอยาวาแตจะพาพอไปหาหมอเลย แคจะซอยาจนมาตมกน

เองยงไมพอ ผมวางกระปองเหลกในมอลงอยางสนหวง ชกชาไปคงไมได

ถาวร ผมควรจะรบออกไปขอทานหาเงนถงจะถก

ผมรบหยบชามใบเลกวงไปในเมอง ผมนงคกเขาลงกบพนคานบผท

เดนผานไปมามากมายบนทองถนนอยางไมลมหลมตา ―ทานครบ ทานผมใจ

เมตตาทงหลาย กรณาชวยผมดวยเถดครบ ขอเงนทาทานใหผมไปซอยาให

พอหนอยเถดครบ ไดโปรดเถดครบ ผมจะเอาเงนพาพอไปหาหมอ

ครบ กรณาเถดนะครบ‖

ปากพดไป ใจกหวนวตกจนไมรวานาตาไหลนองหนามาตงแตเมอไร

บางคนเหนผมรองไหกสงสาร ควกเศษเงนใหผมนดหนอย แตบาง

คนนอกจากจะไมใหเงนแลว ยงสงสอนผมอก

―ไอหนเอย โตขนาดนแลว ทาไมไมไปราเรยนหนงสอหนงหาละ มอ

ตนกด ๆ ยงจะมหนามาขอทานอก ไมละอายใจบางหรอไง‖

ผมยกมอขนเชดนาตา ตอนนมแตเรองพอปวยเทานนททาใหผม

วนวายใจ คนอนจะเขาใจผมอยางไรกชางเถอะ ผมไมคดจะแกตว

หรอก ถาไมใชเพราะเรองทางบาน ตอใหผมมอขาดตนดวนยงไง ผมกคง

จะไปเรยนหนงสอแบบคนอนอยเหมอนกน ใครจะอยากมานงคกเขาขอทาน

75

ใหคนอนไดดถกขมเหงกนอยางนเลา แตไมวาใครจะเขาใจผด จะตอวาผม

อยางไรกเชญ ผมยงคงกมหนากมตากลาวคาขอบคณ ขอบคณซาแลวซา

เลาอยอยางนน ยงเหยยบยาผมเทาไรกมแตจะทาใหผมยงเขมแขงขนเทานน

พอไดเงนมาจานวนหนงแลว พอกเขยนใบสงยาใหตวเอง จากนน

ใหผมถอไปซอทรานขายยาจน บางทอาจเปนเพราะบญททานเคยชวยเหลอ

คนอนไวมากกระมง เพยงกนยาไปไมกหอ พอกมอาการดขนอยางได

ชด ทานเรมดาไดเสยงดงฟงชดเหมอนเดม เรมมกาลงตผมไดแรงเทา

เดม คราวนตอนทไมเรยวของพอลอยมาฟาดทตวผม ผมกลบไมรสกเจบ

เลยสกนดเดยวไดแตแอบดใจวา ―ฮา! แรงใชได อยางนกแสดงวาพอคงจะ

หายดแลวละ ดจงพอไมเปนอะไรแลว‖ ไมเรยวทหวดซาลงมาอกครงแลว

ครงเลา ทาเอาผมหลงนาตาดวยความยนด

เมอสขภาพของพอเรมกลบมาแขงแรงดขน กเปนชวงหลงตรษจน

พอด งานชนแรกทพอมอบหมายใหผมทาคอใหผมจงทานไปเขาบอนท

ตลาด พอบอกวาพอโชคดมากทไมตาย จงอยากลองเขามาเสยงโชคดบาง

บรรดานกพนนเหนพอเดนเขามากสะกดเรยกกนใหญ ―เฮ! ดนน

ส เจางซอ เจางซอมาแลว!‖

ไมมเหตผลอนนอกจากวา พอตาบอด แตหของทานกดมากจนยากจะ

หาคนเทยบตด เกมพนนททานถนดทสดเพยงอยางเดยวคอไฮโลลกเตา

เดยว โดยเจาของบอนจะวางกระดาษแผนหนงทตตารางเปนหกชอง มเลข

หนงถงเลขหกเขยนกากบไวไลทละชอง ใหผทมาพนนวางเดมพนลงในชอง

ทตนเลอก หากชองทเลอกตรงกบแตมลกเตาทออก เจามอกจะตองเสย

พนนใหกบผเลน

หของพอจบเสยงไดดอยางไมนาเชอ เพยงแคฟงเสยงลกเตาทถก

เขยากระทบกบถวย กจะรทนทวาตานลกเตาจะออกแตมเทาไร เมอกอนผม

เคยไดยนพอโมเรองนใหฟงทบาน พวกเรากเชอครงไมเชอครง จนกระทง

76

วนนผมไดเหนเองกบตา พอแทงพนนถกตดตอกนหลายตา บานเจามอ

ตระกลจวงจายเงนจนชกจะเหงอตก

แตฝายนกพนนกลบยงสนกสนานเมามนกนใหญ พอเหนพอพนนได

แทบทกตากพากนปรบมอไชโยโหรองเอาใจชวย เมอเหนพอลงพนนชอง

ไหนกจะรบวางตามทนท พวกทกาลงจะหมดตว ตอนนกเปลยนเปนเรมจะ

ชนะขนมาบาง เงนของฝายเจามอชกจะลดนอยลงทกท แตเงนตรงหนานก

พนนมแตจะกองเปนพะเนนสงขน ทาเอาบานเจามอตระกลจวงโกรธเสยจน

ตองเกบแผงวงหนไป พรอมกบหมายหวไววา คราวหนาจะไมยอมใหพอเขา

มาเลนอกแลว

เงาของเจามอทวงหนไปพรอมกบคาดาทอหยาบคายกาลงจะลบตาไป

แลว คณลงคนหนงทยนอยขาง ๆ กยนบหรสงใหพอ พอเปนนกเลงบหรเกา

อยแลว หยบไมขดไฟขนมาจดเบา ๆ เพยงครงเดยว ประกายไฟกลกพบ

ขนมาตรงหนา บรรดานกพนนพากนทงจนตองปรบมอใหกบพออกครง

หลายคนไมยอมเลกราอยแคนน ยงอยากจะลองดกบพอตอไป

อก จงควกเอาธนบตรออกมาสองสามใบ แลวใหพอลองทายดวาใบไหนม

มลคาเทาไร แตไหนเลยจะชนะพอไดดวยเรองเทาน ไมตองกางใบเลกใบ

ใหญออกมาเทยบกนหรอก แคจบดเทานนพอกรแลว ทกคนในทนนตางกจ

ปากดวยความทงและอศจรรยใจ กระซบกระซาบกนวา ―ตาบอดคนนทาจะ

กนยากวะ‖

หากไมใชเพราะพอไมเคยสวมแวนตาดา แตกลบเผยใหทกคนเหนลก

ตาขาวกลงกลอกไปมาตามธรรมชาตอยางนนแลวละก ผมรบรองไดวาคงไมม

ใครเชอวาทานตาบอดเปนแน

77

ตอนท 22

ประจ าเดอนของแม

ผมจดการกบประจาเดอนของแมมานานประมาณยสบกวาปไดแลว

กระมง แมผมไอควเพยง 58 ไหนเลยจะเคยรวาประจาเดอนคออะไร ยงเรอง

จดการทาความสะอาดดวยแลวยงแทบไมตองพดถง

โดยปกตสมาชกในบานเรากไมคอยจะไดอาบนากนอยแลว แถมเรา

อยกนจนชนกบกลนตวทเหมนสาบของแม จงไมมใครสงเกตเหนเลย

วา ทาไมใตขากางเกงของแมจงมเลอดไหลหยด เพราะถงอยางไร

ประจาเดอนของแมกมาเองไปเองตามธรรมชาตอยแลว และถงมนจะทาให

เสอผาเปอน แตแมเองกไมเคยร

ตอมาเมอผมกบพสาวโตขนมาหนอย ขณะทเรากาลงเรรอนบนถนน

สายหนง กมคณปาใจดคนหนงดงมอเราเขาขางทางเงยบ ๆ แลวเอาผาขาด

ๆ สองสามชนยดใสมอเราไว บอกใหเราใชรองไวทดานในกางเกงของ

แม หรอไมกใหเราพยายามหากางเกงสทบ ๆ มาใหแมใส จะไดมองไมเหน

เลอดประจาเดอนทไหลออกมาเปอนกางเกงในแดงเถอกเปนดวง ๆ อยางน

ประจาเดอน ผมกบพสาวไดยนแลวกงง กเราอายยงไมทนถงสบขวบ

เลย ไมมทางจะรจกวาอะไรคอระยะไขตก อะไรคอประจาเดอน แตพอเรา

เดนไปทขางหลงของแมเทานน โอ! อะไรกนน พระเจาชวย! มเลอดเปอน

แมเตมไปหมดจรง ๆ ดวย ผมตกใจแทบตาย! ทาไมถงเปนแบบนได แมก

ไมไดบาดเจบอะไรตรงไหนนนา แลวทาไมถงมเลอดไหลออกมามากมาย

อยางน กาลงจะถามพออยเชยว แตไมเทาของพอลอยละลวมาเสยกอน

ผมจงตองรบทาตามทผหญงคนนนบอกคอ เอาผาเกา ๆ ทเขาใหมา

พบทบกนเปนเสนยาว แลวสอดลงไปรองในกางเกงของแมแทนผาอนามย

แมวาผานจะไมใชเสอผาทเหลอของผตายในงานศพ แมจะเปนเพยง

78

แคเศษผาเกา ๆ ทชาวบานเออเฟอแกเรา แตสาหรบเราแลว ตอใหมนจะเกา

หรอขาดวนสกแคไหน กตองถอวาเปนของลาคาหายากทงนน จะใชเพยง

ครงเดยวแลวทงไปไดอยางไร จงมอยวธเดยวเทานนคอ พอใชเสรจแลวก

จะตองเอาไปซกทแมนา ตากใหแหง แลวนากลบมาใชอก

แตผาทสกปรกแบบนคงซกในตอนกลางวนไมได เพราะชวงกลางวน

จะมแมบานมาใชนาทแมนากนเยอะ ทงทมาซกผาบาง ลางผกบาง หรอท

หาบนาไปรดแปลงผกกม ถาผมซกผาจนนาเปลยนเปนสแดงแลวไมถกดาส

ถงจะนาแปลก ดงนนผมจงตองรอจนเยนยา ชวงทดวงอาทตยใกลลบขอบ

ฟาจนแทบไมมแสงสวางแลวนนแหละ จงคอยแอบเอาผาทเปอนประจาเดอน

ของแมออกมาซกได

ครงแรกทไดเหนเลอดมากมายขนาดน ผมกแทบลมจบ อยากจะ

อาเจยนออกมาตลอดเวลา ถงอยางไรเรองนกไมนาจะใชหนาทของ

ผชาย แตในเมอพอผเปนสามไมสามารถจะจดการในเรองนได ดงนนหนาท

นจงตกเปนของลกชายคนโตอยางผมไปโดยปรยาย แตความจรงผมกไมได

คดวามนจะเปนเรองลาบากอะไรนกหรอก เพราะการปรนนบตดแลแมเปน

หนาททผมไมควรผลกไสใหผอนอยแลว

จาไดวามอยคราวหนง เมอผมเหนวาแมนาปลอดคนแลว จงรบฉวย

เอากางเกงทเปอนประจาเดอนของแมไปซกทนท พอไปถงผมกรบนงลงซก

กางเกงอยางระแวดระวง คอยมองซายทขวาท แลวกเรงมอซกเตมท จะ

ไดรบกลบบานเรว ๆ นกไมถงวาขณะทผมกาลงซกผาอยทตนนานน

ทตอนลางของแมนาจะมสามภรรยาคหนงเหนเลอดทกาลงไหลตาม

แมนาเขา สองสามภรรยาตกใจมาก รบวงขนมาดวาเกดเรองอะไรขน ก

พอดมาเหนผมกาลงลกลลกลน ทงคไมฟงอราคาอรม ควาไดจอบไดพราก

วงตรงเขามาหาผมทนท ปากกดาไปดวยวา ―ไอเดกเปรตเอย! ไอเดกเวร

ตะไล! แกฆาคนใชไหม!‖ ผมสะดงตกใจจนเสอผาหลดออกไปจาก

มอ ตวเองกกองลงไปนงตวสนงนงกอยกบพน

79

พอเรมสงบสตอารมณลงไดแลว ผมกรบคกเขาคานบ ขอรองใหพวก

เขาปลอยผมไปเถด แตทงคกยงไมยอมเลกรา มอของพวกเขายงกาทงจอบ

ทงพราไวเสยแนน สายตาทมองผมกอยางกบจะกนเลอดกนเนอ ―ไอเดก

สารเลว! เปนเดกเปนเลกตวแคนยงใจดาอามหตกลาฆาคนไดลงคอเชยวร ชว

จรง ๆ!‖

ผมพยายามอธบายใหพวกเขาฟงวา ผมไมไดฆาคน นเปน

ประจาเดอนของแมผมตางหาก แตพวกเขาไมยอมเชอผมเลยสกนด กใคร

จะเชอลงละครบวา ในโลกใบนยงจะมแมคนไหนทยอมรบเอากางเกงในเปอน

ประจาเดอนของตวเองมาใหลกชายชวยซกให ตอใหเปนแมเลยงกตาม

เถอะ คงไมมใครทาเชนนแน แตผมกยงพยายามยนยน ―จรงนะครบ ผม

พดจรง ๆ‖ จากนนจงเลาเรองในครอบครวใหพวกเขาฟงดวยใบหนาอาบ

นาตา แมผมจะพดอยางจรงจง แตดเหมอนทงคไมยอมเชอผมเชอสกเทาไร

เลย แตยงดททงคยอมลดมอทเงอจอบและพราอนแสนนากลวนนลงมา

เสยกอน

สองสามภรรยาปรกษากนวาควรจะเชอนาหนาเดกอยางผมด

หรอไม ในทสดกตดสนใจใหผมพาพวกเขาไปทบาน พวกเขาอยากไปด

บานทปาชาของผมใหเหนกบตา

ผมยกมอขนเชดนาตา แลวนาทางพวกเขาไปทบาน พอเหนสภาพ

บานผมเทานน ทงคกถงกบตะลงงน ดวยแทบจะไมเชอสายตาตวเอง ไมม

ใครพดอะไรอก ไดแตนาตาไหลลงมาเงยบ ๆ พวกเขายกมอขนตบบาผม

เบา ๆ กอนทจะเดนจากพรอมกบเสยงถอนใจยาว ๆ

ประมาณหนงชวโมงตอมา สามภรรยาคนกกลบมาทบานเรา

อก คราวนมาพรอมกบขาวปลาอาหารและเสอผาเกาทนามามอบใหแก

ครอบครวเรา

80

แมวาเรองรายจะกลายเปนเรองด แตหลงจากนนผมไมกลาเอาเสอผา

ของแมไปซกตอนกลางวนอกเลย คดถงตอนนนแลวกรสกสยองขนมาจรง

ๆ ผมเกอบจะเอาชวตไปทงไวทรมแมนาตงแตวนนนแลวไหมละ

ตอนท 23

ขอทานวนฝนตก

กเปนอกเชาหนงทแทบจะขออะไรไมไดเลย ผมถอขนขอทาน

เครองมอหากนประจากายเดนตอไปอยางจนปญญา เดนมาถงรานขายขนม

ปง พอดเหลอบไปเหนเจาของรานเดนถอขนมปงถาดใหญทเพงจะอบเสรจ

ใหม ๆ ออกมาจดเรยงโชวใสตกระจกไว ขนมปงเหลานทงชนใหญทง

หอม กลนนมเนยทโชยมาเหมอนจะหลอกลอใหผมนาลายไหล ผมแทบไมร

วาตวเองขยบเทากาวมาขางหนาตงแตเมอไร

―จะทาอะไร!‖ พอเจาของรานมองเหนผมเขา กตวาดออกมาทนท

ผมรบขยบถอยหลงไปหนงกาว ทจรงผมไมไดคดจะทาอะไรสก

หนอย ผมอยากบอกเขาเหลอเกนวา ผมแคอยากจะดมกลนขนมปงเทานน

แหละ แคไดดมกลนกพอแลว

―ไป! ไป! ทนไมมอะไรจะใหแกหรอก!‖ เจาของรานไลผมพลางหน

ไปพดกบเมยแกทกาลงอมลกนอยอยวา ―ยงไมรบอมลกเขาไปขางใน

อก! ไมเหนไอเดกขอทานยนอยตรงนเหรอ เดยวเชอโรคจากตวมนก

กระโดดมาโดนลกเราเขาหรอก เอา! แลวไอเดกขอทานนทาไมยงมวยนอย

ตรงนอกวะ รบไปไป! เดยวขนมปงขาจะเปอนหมด‖

พอไดยนเขาพดอยางน กไดแตนกนอยใจวาการเปนขอทานนชางเปน

81

ทรงเกยจของผคนเสยจรง แลวกเดนกมหนาออกจากรานขนมปงมาอยาง

เงยบ ๆ ผมเดนเคาะขนเลนไปเรอย ๆ วนนยงขอทานไมไดอะไรเลย กลบ

บานไปคงตองโดนดาแน ยงถากลบไปเจอตอนทพอกาลงอารมณไมด

ดวย มหวงโดนตยบ ยงคดกยงกลม ขาทกาวกเลยชาลงทกท

ทนใดนนเอง ผมไดยนเสยงทองหนงสอดงขน ทจรงกคอผมเดน

มาถงกาแพงของโรงเรยนแหงหนง เสยงเดกนกเรยนอานหนงสอประสานกน

ทาใหผมตนเตนจนแทบระงบใจไวไมอย ผมเดนเลยบไปตามกาแพงจนเจอ

ประตหนาโรงเรยนทถกกนไวดวยลกกรงเหลก ผมมองเขาไปเหนเดกนกเรยน

นงอยตามทนงในหองเรยน ทกคนถอหนงสอกนคนละเลมกาลงตะเบงเสยง

อานหนงสอกนอยางขะมกเขมน

ผมซงอยขางนอกกพลอยทองเบา ๆ ตามไปดวย ยอนกลบมานกถง

ตวเองทตองขอทาน ซายงไมมทอยเปนหลกแหลง กรสกอจฉาเดก ๆ

เหลานนเหลอเกนทเขามโอกาสไดเรยนหนงสอ พวกเขาชางโชคดอะไรอยาง

น แลวผมละ เมอไรผมถงจะไดไปโรงเรยน ไปนงเรยนหนงสอแบบนบาง

หนอ ผมไมกลาถามพอหรอก เพราะแคหากนใหทองอมยงไมคอยจะม

ปญญาเลย แลวจะหาเงนทไหนไปเรยนหนงสออยางคนอนเขา

ผมเดนคอตกกลบบานอยางหมดหวง เดนไปเรอย ๆ ตลอดเชา ผม

เหนอยจง

ยงไมทนกลบถงบาน จ ๆ ฝนกตกลงมาเสยกอน และยงตกหนกขน

ทกท ๆ ผมรบหลบเขาไปในไรเผอกขางทาง เดดใบเผอกมาบงไวทหวแทน

รมกนฝน แตเพยงแคลมพดมาหนอยเดยวเทานน ใบเผอกทแสนจะ

ปวกเปยกกปลวเปดเปงไปไมเปนทา ในทสดผมกเปยกอกจนได

พอกลบมาถงประตสสานเหนเสอผาของคนในบานยงแขวนตากอยตาม

หลมศพ กรทนทวาพสาวยงไมกลบมาแน แมทปญญาออนจะเกบเสอผาเปน

ทไหน พอตาบอดมองไมเหนกเกบเสอผาไมไดอยด ดงนนเสอผาทงหมดจง

82

เปยกชมอยทามกลางพายฝนอยางนเอง ทแรกผมกะวาจะเปลยนชดทเปยก

ออก แตเมอเปนอยางนกคงจะหาเสอผาแหงมาผลดไมไดแลว

เมอเหนผมกลบบานมามอเปลา สหนาของทกคนกปรากฏรอยผดหวง

อยางปดเอาไวไมอย ผมกมหนาลงดวยความละอายใจ หลบไปนงอยอกมม

หนง ผมมนใชการไมได กะอแคขอทานกยงขอไมได ความจรงผมเองกหว

มากและเสอผาทเปยกแนบตดตวกทาใหหนาวสนจนพดไมออก ผมพยายาม

หอตวใหความอบอนแกตวเอง มองดสายฝนทตกอยนอกหนาตางผ ๆ เมด

ฝนกระเซนซดสาดมาทชายคาหนาตาง แลวไหลลงมารวมกนเปนหยดนาทละ

หยด ๆ

ผมมองดแลวเรมนบในใจ ―หนงหยด สองหยด สาม

หยด…‖ หนาว หนาวจง หนาวจงเลย รมฝปากผมเรมสน แตกยงฝนนบ

ตอไป ―สหยด หาหยด...‖ ผมพยายามนบหยาดนาฝนอยางตงอก

ตงใจ เผอจะชวยใหลมความหนาวและลดความหวลงไปไดบาง

แตแมกบนองชายคนโตทนหวไมไหวแลว ทงแผด

รอง กระโดด และอาละวาดไมยอมหยด เอาแตตะเบงเสยงตะโกน

วา ―หว! หว! หว!‖ ผมหนาวเหลอเกน ผมไมอยากไดยนเลย ไมอยาก

ฟง ไมอยากไดยนอะไรอกแลว แตเสยงรองไหเพราะความหวโหยของพวก

เขาเหมอนเสยงกรดรองของปศาจทบาดทะลเขาไปในหวของผม ยงไมอยาก

ไดยนเทาไร กลบยงรสกเหมอนวาเสยงนนจะยงดงขนทกท ๆ

หของผมใกลจะทนไมไหวแลว ผมเฝารารองในใจ ―หยดรองเสย

ท หยดรองเสยท ไดโปรดเถอะ‖ แตกไมเปนผล เสยง

รอง ―หว หว หว‖ เฝาวนเวยนเขามาโจมตมโนธรรมทอยในใจผมอก ผม

มนแยจรง ๆ ใชการไมได เทานกไมมปญญาหาเลยงนองกบแมใหกนอม

ได แลวยงจะมหนามาซกหวอยในบานอก เอาละ ทกคนหยดคราครวญกน

ไดแลว ผมจะลองออกไปขอทานดอกสกทกได

83

พอเปดประตออกมา เหนสายฝนทเทกระหนาลงมาอยางไมปราน

ปราศรย ผมกนาตารวงเผาะ ฝนเอย หยดตกเสยท หยดตกเสยทจะได

ไหม ทาไมเกดเปนอาจนตองลาบากอยางนดวย สวรรค ทานมองเหน

หรอไมเหนกนแน ทาไมถงไดโหดรายกบผมเชนน ผมตะโกนจนคอจะแตก

อยแลว ทาไมไมมใครไดยนเสยงรองของผมบาง หากใครไดยนแลวกชวย

บอกใหฝนหยดตกเสยทจะไดไหม อยาใหฝนตกลงมาอกเลย ฝนตกอยางน

แลวจะใหอาจนไปขอทานทไหนกนเลา

ไมยตธรรมเลย ไมยตธรรมเลยจรง ๆ ขณะทเดกคนอน ๆ ไดไป

โรงเรยนเรยนหนงสอ ไยสวรรคจงไดกลนแกลงผมเชนนหนอ ทาไมตองเอา

ความทกขยากลาบากทกอยางมาโปะใสหวผมไวคนเดยวดวย ทาไมนะ

ทาไม ผมแคนใจเหลอเกน ผมกาหมดแนนทบลงกบพนอยาง

แรง เชอะ! คดจะเอาชนะผมมนคงไมงายดายอยางนนหรอก ผมจะยง

กตญใหมาก ๆ ผมจะสใหด ผมไมมทางลมหรอก ผมตองชนะทาน ตอง

เอาชนะชะตากรรมใหจงได!

เมอตงใจเดดเดยวแนวแน ผมจงเดนฝาสายฝนออกไป

ทนท อยางไรกเปยกปอนไปหมดทงตวแลว ถงจะตองตากฝนอกกคงจะไม

เปยกไปกวานหรอก

ผมวงอยทามกลางสายฝน บอกกบตวเองวา ―ผมจะไปเคาะประตทก

บาน ใครจะดาดถกผมอยางไรกเชญ บานหลงนไมใหกยายไปบานหลง

ใหม หมบานนไมใหกไปหมบานอน อยางไรกจะตองหาทางเอาขาวกลบมา

บานใหได ไมมอะไรทจะผลกใหผมลมลงได อปสรรคมแตจะยงทาใหผม

แขงแกรงขนเทานน‖

คอยดตอไปกแลวกน สวรรค!

84

ตอนท 24

หยดพเนจร

ไมรวามนเรมตงแตเมอไร ดเหมอนวาตวผมจะคอย ๆ ยาว

ขน พรบตาเดยวกสงเทาหวไหลพอแลว วนหนง ผมพาพอออกไปขอทาน

เชนเคย เดนกนมาถงหมบานแหงหนง ทหนาหมบานนมตนมะเดออยสามส

ตน คณลงผมขาวสองสามคนกาลงนงโบกพดรบลมเยนอยใตตนไม พอผม

จงพอเดนเขาไปขอเงนพวกเขา พวกเขากมองผมแลวมองพอ จากนนคณลง

คนหนงในนนถามผมวา ―ไอหนเอย เองไดไปโรงเรยนหรอยง‖ ไป

โรงเรยน ฟงดชางหางเหนอะไรเชนน แคคดกยงไมกลาเลย ผมจงไดแต

สายหนา

ไมคดเลยวาคณลงคนนนจะสายหนา แลวทานกหนไปพดกบพอ

วา ―โธเอย ลกโตขนาดนแลว นาจะใหเขาโรงเรยนเรยนหนงสอส จะไดไม

ตองออกมาขอทานอยางนไง เปนขอทานแลวจะมอนาคตเหรอ หรอตอไปก

ยงอยากใหลกเปนเหมอนตวเอง จะเปนขอทานอยางนไปตลอดชาตเลย

หรอ‖ พอไมไดพดอะไร คณลงคนนนควกเงนออกมาจากกระเปาสบ

หยวน วางบนมอพอเบา ๆ แลวพดตอไปอกวา ―เอา! นเงนสบหยวน เอาไว

ใหลกไปเรยนหนงสอซะนะ ตองเรยนหนงสอ แลววนนงจะไดมโอกาสลมตา

อาปากกบคนอนเขาบาง‖

นเปนครงแรกทผมไดยนคนพดวา ―เรยนหนงสอแลวจงจะลมตาอา

ปากได‖ คาพดประโยคนกระทบใจผมอยางรนแรง สวนพอนนหลงจากเอา

เงนยดใสไวในกระเปาแลวกไมพดจาอะไรอก ผมกไมกลาถาม

หรอบางทอาจเปนเพราะเทพเจาแหงชะตากรรมกาลงแอบชวยเหลอ

ผมอยอยางเงยบ ๆ กเปนได อกสองสามวนตอมา ไมวาพวกเราจะไป

ขอทานกนทไหนกตาม ไมวาจะสถานขนสงหรอตามตลาดโตรง กมกจะได

พบกบคณนาคณอาผมใจเอออาทรเขามาพดเกลยกลอมในทานองนกบพอ

เสมอ ผมชกจะรอนใจขนทกท แตไมอาจพดออกมาได พอตกกลางคนก

85

ไดแตซกตวอยใตผาหมแอบวงวอนกบสวรรคเบา ๆ

คนหนง พอเรยกผมเขาไปหาตรงหนาทาน แลวพดวา ―วนนแกรบ

นอนแตหวคานะ เพราะพรงนจะตองตนแตเชา พอจะใหแกจงพอไปไถจง วา

จะไปธระทเฉยนจสกหนอย‖

หมบานเฉยนจ อาเภออรอ เขตไถจง เปนทอยของลง ผมจาไดวา

เคยไดยนจากทพอเลาเรองสมยเดก ๆ ของทานไดฟง ถงจะเรรอนกนมาเปน

สบป แตพวกเรากไมเคยผานไปทนนเลย จงไมเคยพบลงกบปาดวย หรอ

วาพอจะไปเฉยนจหาลงกบปา

―กแกอยากเรยนหนงสอนกไมใชเรอะ ถาจะเรยนหนงสอกจะเรรอน

ตอไปไมไดแลว เราตองไปหาลงของแกใหชวยคดหาททางเชาบานใหเราอย

กน‖ พอบอกขน

ผมไดยนเทานนกดใจจนเนอเตน แทบจะตะโกนไชโยออกมาเลย

ทเดยว เราจะม ―หลกแหลง‖ แลว ในทสดเรากจะไดอยกนเปนหลกเปน

แหลงเสยทไมตองเรรอนกนอกแลว สาหรบครอบครวเราอาจถอไดวาเรองน

เปนขาวดทสดเลยกวาได ผมกบพสาวสบตากน เกบความยนดไวในอกแลว

แอบสงยมใหกน ถาพอผเครงขรมของเราไมไดอยในหองนดวย ผมวาเราคง

กระโดดกอดกนจนตวลอยดวยความดใจไปแลว

แมระยะทางจะยาวไกล แตจนถงวนทสองของการเดนทางกไมไดทา

ใหผมรสกออนลาแตอยางใด สวนหนงอาจเปนเพราะวาบานเราไมเคย

ม ―ญาต‖ มากอน แตตอนนผมกาลงจะไดพบพชายกบพสาวของพอ

แลว ลก ๆ แลวผมคดวานคอพลงของญาตสนท ตอไปเรากไมตองกลววาจะ

มใครมาขมเหงรงแกอก

แตสงทผมไมเคยคดมากอนเลยกคอ เมอตอนทลงกบปามาปรากฏตว

อยตรงหนาพวกเรานน สงทผมไดเหนกลายเปนคนตาบอดถอไมเทากนทง

86

สองคน

เรองมอยวา หลงจากทพอออกจากหมบานมาตงแตอาย 19 ป ไม

นานนก ลงกบปากตาบอดทงสองขางเชนเดยวกน ผมรสกเหมอนถกฟาผา

ลงมาตอนกลางวนแสก ๆ ดเอาเถด วาสวรรคปฏบตตอครอบครวเรา

อยางไร พอตาบอดกบแมและนองปญญาออนยงไมสาแกใจใชไหม กวา

ญาตพนองจะมารวมตวกนพรอมหนาพรอมตาได กกลายเปนคนตาบอดไป

หมดแลว เมอไรละครบ เมอไรเจาชะตากรรมอนแสนหดหนจะเลกเกดกบเรา

เสยท

ดทลงกบปาอยทนมานาน จงยงพอจะใหความชวยเหลอเราได

บาง โดยตอนแรกชวยหาเลาหมรางใหพวกเราอยกนไปพลาง ๆ

กอน จากนนลงกบอกใหพวกเราไปแจงสามะโนประชากรททวาการอาเภอ

ดวย มาถงตอนนผมจงไดรวา พวกเราเดก ๆ ทอาศยอยบนแผนดนนมานาน

หลายปนน ทแทกไมได ―มตวตน‖ อยเลย พวกเราเปนเหมอนวญญาณ

เรรอนทเดยวกเรไปทางโนนท เดยวกรอนมาทางนท แตกลบไมเคยมชอ

ปรากฏเปนประชากรของแผนดนเลย

หลกฐานทพอพกตดตวไวมแตใบเกดทออกใหโดยหมอตาแย

เทานน ซงมนเกาชาจนแทบจะไมเหลอสภาพเดม และตวหนงสอบางตวก

แทบจะดไมออกวาเปนตวหนงสอ เจาหนาทถงกบตะลงเมอเหนใบเกดท

ยบเยนเหมอนเศษขยะอยางนเขา ปากกบนอบอบ ตาหนทพอปลอยปละ

ละเลยหนาทพลเมองดทงมานานขนาดนถงมาแจง สดทายยงพดอก

วา ―แบบนทาเรองแจงไมไดหรอก ตองเสยคาปรบกอนถงจะทาเรอง

ได‖ คาปรบ ตองปรบเทาไรกนละน

พอไดยนเขาบอกจานวนเงน ผมกแทบจะไมเชอหตวเอง พอพด

ออกมาดวยความยวะจดวา ―ขาเปนขอทานมาตลอดชวต แลวกยงตาบอด

อก คนในบานกมตงสบชวต แคจะหาอะไรใสปากทองไมมปญญา แลวจะ

ไปหาเงนทไหนมาเสยคาปรบใหพวกแก หา! ถาเรองมากนกกไมตองจงตอง

87

แจงเลยแลวกน‖

พอพดจบ พอกเดนออกไปขางนอกทนท เจาหนาทชกจะเรมใจ

ออน จงเรยกไว ―อาว ๆ อยาเพงดวนโมโหไปส ผมเหนใจวาคณนาสงสาร

จรง ๆ เอาอยางน ดซวาเขาพอจะยกเวนใหเปนกรณพเศษไดไหม‖

ทาเรองเดนเอกสารไปเพยงไมกสปดาหกเปนอนวาสาเรจ

เรยบรอย บางทนอาจจะเปน ―หลกการดาเนนงานโดยธรรม‖ ของรฐบาล

กระมง นอกจากนตลอดระยะสสบปทผานมา ครอบครวเราไมเคยไดรบเงน

ชวยเหลอจากรฐบาลเลยแมแตสตางคแดงเดยว

ตอนท 25

ไปโรงเรยน

ในทสดผมกไดไปโรงเรยนเสยท ปนผมอาย 10 ขวบแลว จงแกกวา

เพอนนกเรยนรวมชนถงสองสามป

วนแรกทไปโรงเรยน ผมนกถง ―หนงสอ‖ ทจะไดเรยน นกถงคณคร

ทจะคอยสอนผมใหเขยนหนงสอเปน นกถงโรงเรยนวาชางด

เหมอน ―พระราชวง‖ เสยจรง ผมบอกไมถกเลยวาตวเองรสกฮกเหมแค

ไหน ผมแทบจะเตนไปจนถงโรงเรยนเลยทเดยว ผมลมแทบทกอยาง ลม

พอตาบอด ลมแมปญญาออน ลมการขอทาน ลมการเรรอน ลมความ

เสยใจ ลมเรองททาใหผมไมมความสขไปเสยสน ใจคดแตวาผมจะไดเรยน

แลว ผมจะรหนงสอแลว

แตไมคดเลยวาเพยงแคมาถงหนาประตโรงเรยนเทานน ขณะทผม

กาลงจะวงเขาไปในโรงเรยน กมนกเรยนรนพสามสคนเดนสวนออกมา

กอน พอเหนพวกเขาสงยมแบบไมประสงคดให ผมกไดแตกลน

นาลาย พยายามทาตวลบ กมหว ลดฝเทาทกาวเดนใหชาลง แตการสงบ

เสงยมเจยมตวกไมไดทาใหพวกเขายอมปลอยผมไปงาย ๆ อยางทคด ตอนท

88

ผมกาลงหลกทางให กมเดกนกเรยนรนพคนหนงแกลงเดนเขามาชนผมอยาง

จง แลวพวกหมาหมอกสองสามคนกพากนลอผมวา

―อะไรวะ ลกขอทานกมาเรยนหนงสอดวยเหมอนกนหรอน!‖

―อะ ๆ อยาเอาความโสโครกของแกมาเปอนเสอผาฉนเชยวนา‖

―กลบไปอยทชอบ ๆ ของแกเถอะ ไป!‖

―ขอทานมาเรยนหนงสอ บาหรอเปลา กลบไปขอทานของแก

เหมอนเดมเถอะ!‖

―ฮา ๆ ๆ พอแมพนองลงปานาอาครบ ไดโปรดสงสารผมดวยเถด ผม

หวจะตายอยแลว‖

ฮา ๆ ๆ ... ฮา ๆ ๆ ...

พอไดยนพวกเขาหวเราะเยาะ ผมกกาหมดกดฟนแนน เอนตวพง

แนบสนทไปกบกาแพง รสกระอรอนวาบไปทงตวราวกบภเขาไฟกาลงจะ

ระเบดกระนนแหละ

อยากจะชกหนาพวกเขาจรง ๆ เรองตอยตกนนะผมไมกลวหรอก ใจ

จรงกอยากจะลองตกนกบเดกพวกนดสกตง ชวงเวลาหลายปทตองซดเซ

พเนจรไปเรอยนน ชวยสรางความแขงแกรงและความอดทนใหกบรางกายผม

มากกวาเดกทวไปอยแลว ถาตกน ผมแนใจวาตองชนะแน

แตพอนกถงพอ ถาพอรวาผมมเรองชกตอยกบเพอนตงแตวนแรกทมา

โรงเรยน พอคงจะเสยใจมาก แลวถาพอเกดโกรธจนไมยอมใหผมเรยนตอ

อกแลวผมจะทาอยางไร

89

เพยงแคคดวาตวเองจะไมไดเรยนหนงสอเทานน ผมกรสกราวกบวา

ขาดใจ คอตกลงมาจนแทบจะชดกบหนาอก พยายามบอกกบตวเอง

วา ตองอดทน ตองเขมแขง หามรองไหเดดขาด อยาไปมเรองกบใคร

เขา จากนนกอดทนกลนใจเดนเลยวเขาไปในซอยใกล ๆ แถวนน เดนไป

จนถงตรงทไมมใครอย แลวกาหมดตอยรวเขาทกาแพง ―นแนะ! นแนะ! น

ๆ ๆ!‖ ผมระบายความอดอนออกมาดวยเสยงแหบตา นาตาไหลพรากออกมา

จากดวงตา ผมสาบาน ผมขอสาบานวาผมจะตองทาใหทกคนเหนวา สกวน

ขอทานกจะตองมวนไดด ผมจะตองแปรความแคนเปนพลงใหจงได

ถาจะพดใหทนสมยหนอยกคงตองบอกวา ผมเปนเดกทถกสงแวดลอม

ในชวตจรงขดเกลาจนกลายเปนคนทม EQ สงกระมง ในทสดผมกกลากลน

ความเสยใจทงหมดลงไปไวในอก วนนนกวาจะเดนกลบเขาไปในโรงเรยนอก

ครง ผมกตอยกาแพงจนมอฟกชาดาเขยวไปหมด หากคณถามผมวาไมเจบ

มอหรอ ผมกอยากตอบคณเหลอเกนวา คงเปนเพราะใจผมนนเจบจนเกนทน

แลว จงทาใหมอทงสองขางไรความรสกไปเอง

พอมาถงโรงเรยน ผมกไมรวาหองเรยนไปทางไหน แถมยงไมร

หนงสออกจงตองถามคณครทเดนผานมา แลวใหทานชวยพาผมไปสงท

หองเรยน พอเดนมาถงหนาหองเรยนของตวเองกเหนคนอยเตมหองไป

หมด เพราะวนนเปนวนมอบตว นกเรยนทงหองม 60 กวาคน เดกทกคน

ลวนแตมพอแมพามารายงานตว มเพยงผมคนเดยวเทานนทไมม

ผปกครอง ผมเดนเขาไปนงทอยางขลาด ๆ อดอจฉาคนอนทมพอแมมาดวย

ไมได พวกเขาชางเกดมาโชคดอะไรเชนน

แลวคณครกเรมขานชอ

―ไลตงจน!‖ ในทสดครกเรยกชอผม

―มาครบ‖ ผมตอบเบา ๆ

90

ครขมวดควเงยหนาขนมองผม แลวมองกลบลงไปทเอกสาร จากนน

กหยดขานชอ แลวถามผมวา ―ไลตงจน แลวพอแมเธอละ ทาไมไมมา‖

ผมชกจะเสยใจ แตกไมกลาโกหกคร จงตอบอยางจรงจงวา ―คณคร

ครบ พอผมตาบอด แมผมปญญาออน พวกเขามาไมไดครบ‖

แลวเสยงทกาลงเซงแซอยในหองกเงยบสนทลงฉบพลน เดกทงหก

สบคนพรอมผปกครองของพวกเขา รวมสายตากวารอยคเพงมาทผมเปนจด

เดยว เสยงเซงแซเงยบลงเพยงไมกวนาทกดงขนมาใหม คราวนบรรดา

ผปกครองทงหลายตางพากนกระซบกระซาบ สวนผมกเอาแตกมหนางด

ลง หตาแดงไปหมด

―เงยบหนอยนะคะ กรณาเงยบ ๆ หนอยคะ‖ คณครขอใหทกคนเงยบ

กอนทจะเดนมาขางตวผม ทานตบบาเบา ๆ แลวพดวา ―ไลตงจน ไมเปนไร

นะ คนเราหนความจรงไปไมพนหรอก ไมตองเสยใจนะ‖

คาพดประโยคนเปนเหมอนแสงแดดททาบลงมากลางฤดหนาว มนทา

ใหผมรสกอบอนใจขนมาทนท ผมมองคณครดวยความซาบซง ในใจเฝาแต

ขอบคณครอยไมขาด ―ขอบคณครบ ขอบคณครบคณคร ขอบคณมากครบ‖

พอขานชอเสรจ นกเรยนทกคนกตองกรอกขอมลลงในทะเบยน

เอกสาร ผมมองเอกสารแลวกนงนงตะลงอยกบท นมนเปนภาษาสวรรคหรอ

อยางไรนะ อยาวาแตจะใหเขยนกรอกลงไปเลย ผมไมเคยรจกเลยสกตว ด

ทตอนนคณครเดนยอนกลบมาหาผมอกครง ครถามผมตามคาถามในเอกสาร

ทละคาถามอยางใจด จากนนกสอนผมกรอกขอมลลงในเอกสาร พอมาถง

ขอทถามถงอาชพของพอแม ผมกองไป แลวถามครวา ―พอกบแมผมเปน

ขอทาน แลวกตองเตมวา ―ขอทาน‖ ไหมครบ‖ ครตอบวา ―ไมตองเขยน

อยางนนหรอกอาจน เตมแควา ―พอบาน-แมบาน‖ กพอแลวละ มา ครจะ

สอนใหเขยนนะ พอ-ออ-พอ-ไมเอก-พอ บอ-อา-นอ-บาน-ไมโท-บาน มอ-

แอ-แม-ไมเอก-แม บอ-อา-นอ-บาน-ไมโท-บาน‖

91

คณครทานนคอครทแสนดคนแรกในชวตผม เธอชอคณครเฉนเมยว

ตอนท 26

พสาวผเสยสละ

หลงจากเขาเรยนเพยงไมกวน วนนน ผมรบกลบบานเพอออกไป

ขอทานกบพอ แตพอกลบไมอยบาน มเพยงพสาวทกาลงรองไหอยบนเตยง

คนเดยว ผมรเขาไปถามเธออยางหวงใยวาเปนอะไร ปวดทองหวขาวหรอ

เปลา ไมสบายตรงไหน หรอถกใครรงแกมา

พสาวเอาแตสายหนา ไมใหผมถามอะไรอก บอกแตวาวนนพอไม

ออกไปขอทานทตลาดโตรง แลวกไลใหผมรบไปทาการบาน

แตไหนแตไรมาผมกบพสาวรกและสนทกนมาก ไมวาจะเกดเรองอะไร

ขน เราทงคกจะคอยปลอบใจกน ชวยกนรบภาระทกอยาง แตวนนเธอด

แปลกไป ถามอะไรกไมยอมพด เอาแตสายหนารองไห ผมคดอยางจน

ปญญาวา ―พวกเดกผหญงพอโตขนแลวชอบทาตวแปลก ๆ พวกเดกผหญง

ในหองกเหมอนกน เดยวโกรธ เดยวรองไห อะไรนดหนอยกวาอยามา

ยง เฮอ...ไมเขาใจเลยจรง ๆ ไมรพวกเขาคดอะไรกนอยนะ‖

ผมเลกคดมาก ไหน ๆ วนนไมตองออกไปขอทานแลว ผมกนาจะรบ

ทาการบานใหเสรจ จะไดทบทวนวชาคณตศาสตรทเพงเรยนมาวนนอกรอบ

พอตกดก จ ๆ ผมกถกเขยาตวปลกใหตนขนมา ทแทกมพสาว

นนเอง เธอยกนวมอขนจปากใหผมเงยบ ผมพยกหนา แลวพสาวกพดวา

―อาจน เธอตองตงใจเรยนหนงสอนะ‖ ผมพยกหนา

―ไมวาจะเกดอะไรขนกบบานเรากตาม เธอเปนลกชายคนโต ตอง

92

เขมแขงรไหม‖ ผมรบคา

―นองเลกลาไสไมคอยด เวลาปอนขาวใหนองตองระวงใหมาก‖ ผม

เรมแปลกใจ แตพอขยบปากจะถาม พสาวกใชมออดปากผมเบา ๆ แลวพยก

เพยดไปทางพออยางระมดระวงวาพอจะตน

―เรองทรบปากกบพไวนะ ตองทาใหไดนะ‖ นาตาเธอเรมเออขนมา

คลอตา ทาไมละ พ พเปนอะไรไปหรอ แตผมกถามออกมาไมได เพราะ

มอพสาวยงอดอยทปาก จงไดแตจาใจพยกหนาใหเธอสบายใจ

พอพดจบพสาวกกลบเขาไปนอน ผมอยากจะถามเธอวาเกดอะไร

ขน แตกลววาเดยวพอจะตนขนมา แลวเรากจะถกตดวยกนทงค จงอดใจ

ขมตาหลบลงดวยความกงวล แตคดวาอยางไรกจะตองเคนถามเอาความจรง

จากพสาวใหได เราเปนพนองทรกและสนทสนมกนขนาดน มเรองอะไรกไม

นาจะปดบงกน ไมวาอยางไรพรงนผมจะตองถามใหรเรองใหได คดไปคด

มาแลวผมกหลบผลอยไป

พอตนขนมาตอนเชา ผมเหนพสาวยงหลบอยกไมอยากปลก บอก

กบตวเองวา เดยวเลกเรยนตอนเยนคอยกลบมาถามกได จงควากระเปาใส

หลงไปโรงเรยนตามปกต

ถาหากผมรลวงหนาไดวา บทสนทนาเมอคนนจะเปนการสนทนาครง

สดทายของเรากอนทพสาวจะถกผลกลงสเหวนรก วนนผมคงไมมทางยอมไป

โรงเรยนแน แมจะไมใหผมเรยนตอ ผมกยนดจะอยเฝาพสาวไวกบบาน

แตผมกพลาดโอกาสสดทายทจะชวยชวตพสาวไป พอตอนเยนเลก

เรยนกลบมาบาน ตอนนผมจงไดรบรความจรงวา เพอปากทองของทกคนใน

บาน และเพอทจะใหผมไดมโอกาสเรยนหนงสอ พอจงตองขายพสาวใหกบ

ซองโสเภณ พอไดยนเรองนจากปากของพอ ผมกรสกเหมอนวารางกายจะ

ถกจบแยกออกจากกนเปนชน ๆ ผมยนนงตะลงอยกบท คดอะไรไม

93

ออก สมองเบลอไปหมด รสกเหมอนโลกทงใบหมนควาง และผมกาลงสน

เทมไปทงตว

อกนานกวาผมจะเรยกสตกลบคนมาได ความจรงพสาวรเรองนตงแต

เมอวานแลว ถงใจเธออยากจะบอกเรองนกบผมสกแคไหน แตกคงพดไม

ออก สวนผมไอนองชายจอมเซอ ไมไดเฉลยวใจเลยสกนดวาพสาวกาลง

สบสนมากแคไหน ผมเหวยงกระเปานกเรยนลงพนอยางโกรธจด แลวตะเบง

จนสดเสยงวา ―ผมจะเอาพกลบมา ผมจะเอาพกลบมา!...‖ ผมรดวานเปน

การตดสนใจของพอซงใครกขดทานไมได แตถาไมมพสาวแลวผมจะทา

อยางไรเลา

กวาสบปมานพสาวคอกาลงใจทดทสดของผม ถาไมมพสาวอยเคยง

ขาง แลวผมจะทนตอสกบชวตขางหนาไดอยางไร แลวใครเลาจะคอย

ปลอบใจผม เปนกาลงใจใหผม ผมจะซบหนาลงแนบอกใครในเวลาทรองไห

ยามคาคน ถาขอทานไมไดอะไรเลย แลวใครจะแกลงทาเปนพดกบผมอยาง

ราเรงวา ―อาจน เรามาแขงกนดซวาใครจะขอทานไดมากกวา

กน‖ โธ พ ผมไมอยากเรยนหนงสอแลว พกลบมาเถอะนะ

พอไดยนเสยงผมสะอน กพดกบผมดวยนาเสยงเขม ―ไมตองรองไห

แลว หรอแกจะใหอดตายกนทงบาน‖

คาพดประโยคนตอารมณความคดผมแตกกระเจง ทาเอาผมพดอะไร

ไมออก ผมมนไมดเอง ไมมปญญาหาเลยงพอแมกบนอง ๆ ทาใหพสาวตอง

ขายตว ตองเอาชวตไปสงเวยเปนเครองเลนใหกบคนอนเขา เปนเพราะผม

มนใชไมไดเอง เปนเพราะอาจนไมดเอง

ปนพสาวเพงจะอาย 13 เธอไมเคยมโอกาสไดรบการศกษาเลยตลอด

ชวต แตกลบยอมเสยสละความสาวและความสขทงชวตของเธอเพอ

ครอบครว

94

ผมไดพบพสาวอกครงเมออกหนงปผานไป คนทซองขบรถพาเธอ

กลบมาทบาน แตใหแวะเพยงไมกนาท จากนนกพาตวเธอกลบไปอก ความ

จรงตอนนนผมยงไมคอยเขาใจนกหรอกวาซองคออะไร รแตวาทนนคอ

นรก คอหลมอเวจ เมอผมไดพบกบพสาวอกครง แทบจะยงกวาฝนไปเสย

อก พอเราเจอหนากนกรองไหโผเขากอดกนแนน

คนทผานชวงเวลาอนเลวรายมาอยางเราสองคน รดวาตองทะนถนอม

เวลาทกวนาทเอาไว พสาวใหผมเลาเรองในครอบครวตลอดหนงปทผานมา

ใหฟง รวมทงเรองทเกดขนกบผมทโรงเรยนดวย จากนนเธอจงเลาเรองและ

สภาพความเปนอยของตวเองใหผมฟงบาง

พเลาวา เธอเปนพนกงานตอนรบทเดกทสดในซอง จงถกจดใหยน

เรยกลกคาอยแถวหนาสดเสมอ เพราะทวไปคนมกจะเชอกนวา ―เดกเอาะ ๆ

ชวยบารงสายตา‖ พจงรบแขกบอยทสด ตอนแรกพกแทบจะทนความทกข

ทรมานทสมเขามาทงกายและใจไมไหว คดจะหนกลบบานไมรกครงตอก

ครง แตแมเลาขวาพอเอาเงนขายตวไปหมดแลว ถาคดจะหนกตองใหพอ

เอาเงนมาไถตวคนเสยดวย พสาวจงจาตองทนยอมรบสภาพไปโดยด แตถา

รบแขกไดไมมากพอ หรอหากทาอะไรใหแขกไมพอใจเขา กมกจะถกพวก

แมงดาซอม

พสาวพดไปกกลนสะอนไป ผมอดสงสารพไมไดจงรองไห

ออกมา แลวพราบอกพสาววาไมตองกลบไปอก ผมไมเรยนหนงสอแลวก

ได ผมจะไปขอทาน จะใหผมเปนกรรมกรกได ผมจะดแลครอบครว

เอง พสาวเออมมอมาซบนาตาผมแลวพดวา ―อาจน เธอลมไปแลวหรอวา

เคยตกลงกบพไดยงไง ไมวาเราจะเจบปวดสกแคไหน เรากตองสตอไป พ

เตมใจไปทางานทนนเอง พอยากทา ไมมใครบงคบพ มนเปนความสมครใจ

ของพเอง ขอเพยงเธอตงใจเรยนเทานกเปนการทดแทนบญคณพไดอยางด

ทสดแลวละ‖

แลวพยงพดตออกวา ยงพอแมโชครายแคไหน เรากตองยงเขมแขง

95

ใหมากขนเทานน นบแตนนคาพดประโยคนกประทบไวในใจผมตลอด

มา เมอใดทรสกทอแท ผมกจะเอาคาพดของพสาวประโยคนมาไตรตรอง

ใครครวญทกครงไป

พอเหนพวกแมงดาเดนเขามาลากตวพสาวไปอกครง ผมกตงปณธาน

ไวกบตวเองอยางแนวแนวาผมจะตองตงใจเรยนใหด พรอมกบแอบครางในใจ

วาพ ผมจะไมใหพตองเสยสละเปลา ๆ แน

ชวตพสาวลาบากกวาผมมากนก เธอทางานทซองนานถงอาย 18

ป ทจรงกมแขกหลายคนทตองการจะชวยไถตวใหพ แตกไดรบคาปฏเสธ

หมดทกราย พบอกวาฐานะบานเรายงไมด จงตองยอมทนลาบาก

ตอไป โดยจะยงไมรบแตงงานเพอเอาตวรอดไปคนเดยว ตอมาพสาวก

แตงงานไปกบพเขยขอทานพการตาบอดแขนดวน เธอจงตองกลบมาแบก

ภาระรบผดชอบดแลทงชวตตวเองและลก ๆ ทงสคนของเธออกครง

ถงอยางไรกตาม เธอจะเปนพทประเสรฐทสดในใจผม

ตลอดไป เพราะความเสยสละของพสาวนเองทชวยปลกจตสานกของ

ผม เตอนใหผมตองเขมแขงอดทน และมความตงใจทจะเอาชนะตอชะตา

กรรมเสมอมา

ผมนกอยเสมอวา พสาวยงเตมใจขายตวเพอความอยรอดของ

ครอบครว แลวผมเลา เตมใจรบภาระดแลคนทงครอบครวแคไหน กลาสละ

ชวตโดยไมลงเลหรอไม ผมยอมไดหรอเปลา ผมทาไดไหม

พอนกถงตอนนทไร ผมกตองยกมอขนปดหนารองไหโฮออกมาอยาง

ลมตวทกครง

96

ตอนท 27

ความรขางถนน

ครอบครวเราไมมใครอานหนงสอออกเลยสกคน แลวกพดภาษากลาง

ไมไดดวย จงทาใหการไดเขาโรงเรยนเพอเรยนหนงสอของผมนน นอกจาก

จะรสกยนดแลว ยงรสกขอบคณดวย ความรสกขอบคณเปยมลนอยในหวใจ

ผม ผมอยากขอบคณฟาทยงปรานตอผม และขอบคณมากครบพอ

ผมรวาครอบครวเรายากจนมาก การทใหผมไดเรยนหนงสอไมใชเรอง

งายเลย เพอใหทกคนมอะไรตกถงทองทงสามมอ หลงเขาโรงเรยน

แลว ผมจงตองเรยนไปดวยออกขอทานไปดวย ตอนเยนหลงเลกเรยนผม

จะตองออกไปขอทานกบพอจนถงตหนงตสองทกวน แลวคอยลากสงขารอน

ออนลาจวนสนแรงกลบบาน พอมาถงบานกตองชวยทาอาหารใหพอกนรอง

ทอง กวางานทกอยางจะเสรจเรยบรอยกยางเขาตสาม จากนนผมจงจะได

ลมตวนอนอยางสบายใจเสยท แลวคอยตนขนมาอกทตอนตหากวา อาน

หนงสอ อาบนา หงขาว แลวคอยไปโรงเรยน หกปของผมเรวเหมอนหนงวน

เพราะการไปโรงเรยนกนเวลาของผมไปเกอบทงวน ดงนนพอถงเวลา

ออกไปขอทานตอนกลางคนจงตองแขงขนกวาเดมอกหลายเทาตว จะปลอย

ใหเวลาผานไปเปลา ๆ ไมไดเลยสกวนาท พอถงเวลาเลกเรยน ผมตองแบก

กระเปาวงกลบบานดวนจ รบถอดชดนกเรยน สลดรองเทากฬาซงเปน

รองเทาเพยงคเดยวของผมออก (ตลอดระยะเวลาสบกวาปทผานมา ผมเพง

จะเคยซอชดนและรองเทาคนเปนครงแรก ผมจงกลววามนจะขาดและสกปรก

เรวเกนไป) เปลยนเปนชด ―ทานชายตกยาก‖ ซงเปนเสอผาของผตายท

ไดรบแจกจากงานศพ เดนตนเปลาสะพายกระเปานกเรยน จงพอออก

ตระเวนขอทานไปตามทตาง ๆ เดนจากบานไปกวาจะเขาถงเขตชมชนกกน

ระยะทาง 10 – 20 กโลเมตร ระหวางทางกตองรบเดนจนแทบไมไดหายใจ

หายคอ หวใจเตนรวแรงเหมอนจะทะลออกมานอกอก

สถานรถไฟไถจง ตลาดโตรง สะพานลอย ตลอดจนตามตรอกซอก

97

ซอยตาง ๆ ทใดกตามทมผคนจอแจ ทนนจะมเราสองพอลกนงขอทาน

อย บางครงพอกสซอ บางครงกดดพณ บางครงกดดหรอสและรองเพลงไป

พรอม ๆ กน หรอบางครงกเอาแตนงคกเขาคานบผคนทเดนผานไปผานมาไม

หยด สวนผมจะนงทาการบานอยขาง ๆ พอ โดยอาศยแสงรบหรจากเสาไฟ

ขางถนน พอไดยนเสยงเศษเหรยญหนงเหมา สองเหมา หรอหาเหมาหลน

ลงในขนดง ―แกรง‖ แลว ผมจะตองรบวางดนสอลง เงยหนาขนมาพด

พรอมกบพอทนทวา ―ขอบคณครบ ขอใหทานรารวย เงนทองไหลมาเท

มา ขอใหมลกดหลานดเปนเกยรตเปนศรแกวงศตระกลนะครบ‖

จากนนจงคอยกมหนาลงทาการบานตอ แมพนถนนจะขรขระ แสงไฟ

จะสลว แตผมกยงเปนนกเรยนทลายมอสวยทสดในหอง ถาลองเปดสมด

การบานผมด กจะเหนแตเอบวกอยทกหนาไป เพราะผมรตวเองดวาไมม

เวลาเหลอเฟอพอทจะอานหนงสอได ดงนนพอทาการบานเสรจ ผมกจะรบ

หยบหนงสอขนมาอานตอทนท โดยยนอานออกเสยงเบา ๆ ทละตว ๆ อยขาง

กายพอ ไมวาเสยงบนถนนจะดงแคไหน อกทกเพยงไรกตาม ยงลาบาก

มากเทาใด ผมกยงตระหนกถงคณคาและยงทะนถนอมเวลาของผมมากขน

เทานน ผมจงตองพยายามใชเวลาทผานไปทกนาทใหคมคาทสดเทาทจะทา

ได

ครงหนง เราเจอคณลงทมาจากตางถนคนหนง แกฟงภาษาถน

ไตหวนของพอไมรเรอง สวนพอกฟงสาเนยงภาษาจนกลางของแกไม

ออก พอพอไดยนเสยงคนเดนเขามาใกล กพดขอทานเปนภาษาถน

ไตหวน คณลงคนนนฟงไมเขาใจกเลยหลดออกมาวา ―แมแกส‖ พอเขาใจ

วาคานคงจะมความหมายวา ―ขอทาน‖ จงรบพยกหนารบใหญ แลวกตอบไป

วา ―ใช ๆ!…แมแกส‖ คณลงคนนนโกรธจดจนหวฟดหวเหวยง แกตวดมอ

ปดหนงสอในมอผมตกลงไปกบพน แลวเดนจากไปอยางโกรธจด

ผมหยบหนงสอขนมาดวยความนอยเนอตาใจไมเขาใจเลยวา ทาไม

เขาจะตองโมโหถงขนาดนดวย พอกไมเขาใจเหมอนกน เขาเปนอะไร

หรอ แปลกคนจรงเชยว คนตางถนนชางรายกาจนก ผานเรองนมาอกนาน

98

ทเดยวกวาผมจะรวา ทจรงแลวทคณลงแกพดมนคอคาดานนเอง

แตการทาการบานตามขางถนนจะตงอกตงใจมากไปกไมได เพราะ

ปกตพอจะกลาวคาขอบคณโดยอาศยฟงเสยงของเหรยญทตกลงในขน

เทานน แตบางครงกมคนทใหเงนเปนธนบตรใบละหาเหมาหรอหนง

หยวน ผมจงมหนาทคอยสะกดเตอนใหพอร พรอมทงบอกจานวนเงนทเขา

ใหมาดวย จากนนกจะตองไปเกบหนกอนเลก ๆ มาทบไวกนลมพดปลว

หาย มหลายครงทลมพดเงนปลวไป ผมกตองวงดวยความเรวแบบคณรอย

เพอไปเกบกลบมาใหได

นอกจากน ตารวจอาจจะปรากฏตวเมอไรกได แรก ๆ เรายงออนหด

นก พวกหาบเรทอยใกล ๆ ตางเกบแผงทยอยหนกนไปจนหมดแลว เหลอแต

เราสองพอลกทยงนงคกเขาเซออย ผมกคอเราสองคนถกจบไปฝากขงไวถง

สองวน ประสบการณครงนนทาใหผมเรมหไวตาไวขน ระหวางอานหนงสอก

คอยเหลยวซายแลขวาเหมอนกบพวกขโมยทคอยเฝาดตนทาง เพยงแคเหน

เงาแวบ ๆ ของตารวจทมาแตไกล ผมกจะรบบอกใหพอรตวกอน แลวตวเอง

กหนไปไกลจากพอ ตองใชวธนเทานน เราจงจะไมถกจบไปดวยกนทง

ค ไมเชนนนใครจะมาชวยดแลแมกบนอง ๆ ใหเราเลา

วนหนง ผมกบพอนงรถประจาทางมาลงทหนาตลาดโตรงเฟงหยวน ก

มตารวจตรงเขามาจบกมเรา ผมรบวงเขาไปหลบดานหลงเสาไฟฟา มองด

พอทถกตารวจคมตวขนรถไปแลวนาตาจะไหล แตกตองกลนเอาไว ผมกด

รมฝปากแนน ไมกลารองไหออกมาในตอนน แลวตารวจจะเอาตวพอไปไหน

กนนะ หองฝากขงกแหลงรวมอสรพษด ๆ นเอง พวกเขาจะรงแกพอหรอ

เปลา แลวพอจะไดกลบมาอกไหม ผมมองดรถตารวจจนลบตาไป แลวกวง

เขาไปรองไหโฮคนเดยวในซอยมด ผมปวดใจแคนใจเกนจะทน

ตอนนผมไมมเงนตดตวเลยแมแตเหมาเดยว จงตองสะพายกระเปาวง

จากตวเมองเฟงหยวนกลบบาน วงจนเหนอยกเดนพกเอาแรง แลวกวง ๆๆ

อก ถนนหนทางมดสนท ไดแสงจนทรนวลผอง ผมไดยนเสยงหมาหอนยาว

99

เปนระยะ ๆ ไมใชวาผมกลว เพยงแตไมเขาใจมากกวา ผมเกดมาทาไม

กน ใหผมมชวตอยบนโลกนดวยความทกขทรมานเทานนใชไหม ตอนเชา

ตองไปเรยนหนงสอ ตอนเยนตองออกมาขอทาน ชวตอยางนเปนชวตของ

คนหรอ ผมเอาความอดอนในใจทระเบดออกมาแปรเปนพลงใหผมมงหนา

ตอไป ระยะทาง 30 กโลเมตรเตม ๆ ทผมวงไปรองไหไปจนถงบาน

ขนาดผมวงสลบเดนไปตลอดยงกนเวลาถงสามชวโมงกวาจะถง

บาน ฝาเทาผมเปนตาปลาไปหมด ตอนนคงเปนเวลาสกหาหกทมได

กระมง พวกนอง ๆ วงกรกนเขามารมถามผมวา ―พจา แลวพอละ‖

ผมอยากจะพดแตกพดไมออก จะพดออกมากกลววานอง ๆ จะพลอย

ไมสบายใจไปดวย แตจะไมบอกกไมได จงตองแตงเรองขนมาอางวา ―วนน

พอไปนอนบานเพอน พเลยนงรถกลบมาคนเดยว เอาละ เปนเดกดนะทก

คน รบเขาไปนอนซะ เดยวพรงนพอกกลบบานมาแลวละ‖

พอหลอกใหนอง ๆ เขานอนกนเรยบรอยแลว ผมกหนกลบมามองแม

กบนองชายปญญาออนทกาลงนอนหลบสนท บางทการไมรบรอะไรเลยนก

ตองถอเปนความโชคดอยางหนง อยางนอยกนอนหลบอยางสบายอกสบาย

ใจได

ผมคดถงพสาวขนมาจบใจ ถาพอยบาน อยางนอยกยงมอกคนทจะ

คอยรวมทกขกบผม อยางนอยกยงมอกคนทจะคอยโอบกอดผมยาม

รองไห แต...พอคดถงพสาวกกาลงไดรบความทกขทรมานอยทซอง

เหมอนกน แถมไมรดวยซาวาพสาวจะยงทกขทรมานมากกวาผมอกสกกรอยก

พนเทา ผมกเสยใจจนกลนนาตาไวไมไหวอกตอไป

พอตนมาผมกรบไปโรงเรยนแตเชา ครอบครวเราไมมญาตพนอง ไม

มเพอนฝงทไหน ผมจงตองไปขอความชวยเหลอจากคณครเฉนซหย ซง

เปนครประจาชนของผมในตอนนน

100

―อยากงวลใจไปเลยนะอาจน ตอนนตงใจเรยนกอนนะ พอเลกเรยน

แลว ครจะพาเธอไปประกนตวพอทโรงพกเอง ดไหม‖

ผมเงยหนาขนมองคณคร ใจกยงอดกงวลไมได

―เรองเงนทองกไมตองหวงหรอกนะ เดยวครจะออกใหเธอเอง แลวไม

ตองรองไหนะ เปนลกผชายตองเขมแขงรไหม‖ คณครคงจะมองออกวาผม

ยงกงวลใจ จงพดปลอบผมอยางใจด

ผมพยกหนารบ ซาบซงใจจนบอกไมถก บนโลกอนสนไรซงทพงพง

ใบนคงมแตคาพดของคณครเทานนทชวยปลอบประโลม และเปนทพกพงใจ

ใหกบผมได ในใจผมกรองดงกองวา คณครครบ ขอบคณครบ แตก

พยายามบอกกบตวเองวาเราตองเขมแขง การตงใจเรยนเปนสงเดยวเทานนท

จะทาใหผมเปนคนมอนาคต แลวจงจะสามารถกลบมาตอบแทนพระคณของ

คณครได

หลงเลกเรยน คณครพาผมตระเวนหาพอตามโรงพกตาง ๆ เรา

ตระเวนหากนอยหลายแหงทเดยวกวาจะเจอ คณครชวยเลารายละเอยด

เกยวกบครอบครวผมใหทางตารวจฟง ตารวจแสดงความเหนใจ แตกตอง

ปฏบตตามหนาท เพราะโดยกฎหมายแลวพวกเราไมสามารถจะออกไป

ขอทานได ครงนตารวจอาจจะชวยปลอยตวพอออกไป แตหากถกจบอกก

คงจะยกเวนใหไมได และคราวหนาจะตองถกขงนานกวาครงนแน

ครบ ๆๆ! ผมรบพยกหนาสงเดช ขอแคปลอยพอออกมากอนแลวกน

จะวาอยางไรผมกยอมทงนน แตในความเปนจรงทงพอและแมตางกไมม

ความสามารถในการหาเงน สวนผมซงเปนลกชายคนโตของบานกอายเพยง

สบกวาขวบเทานน และบานเรากมสมาชกตงสบกวาคน ถาไมไปขอทาน

แลวเราจะกนอะไรเลา ผมกไมร แตชางมนเถอะ เรองทยงไมเกดขนผมคง

คาดเดาอะไรไมได ตอนนขอแคปลอยตวพอผมออกมากอนกแลวกน ตอไป

จะเปนอยางไรคอยวากน

101

เสรมความ : ตารวจทอยเวรยามยานสถานรถไฟไถจง ปอมทาง

หลวงเฟงหยวนและสถานขนสงจางฮวาในป 1967 คงไมมใครไมรจกเดก

ขอทานทชอ ―อาจน‖ ชวงนนผมหากนอยแถวน ถกจบไปขงกหนกแทบจะ

นบไมถวน ผมคนเคยกบหองฝากขงบนโรงพกดพอ ๆ กบหองครวในบานผม

เลยทเดยว

ตอนท 28

รางวลใบแรก

ทกวนตอนเชา กอนจะลกขนสะพายกระเปาไปโรงเรยน ผมมกจะรสก

วาวนใจเหลอเกน

ผมชอบเรยนหนงสอ ผมชอบคณคร ในชวงทเราเรรอนกนอย ผมก

มกจะแอบยองเขาไปในโรงเรยนไมรกครงตอกครง ไดแตชะเงอมองผาน

หนาตางเขาไปดนกเรยนทกาลงเรยนหนงสอดวยความอจฉา แตทกวนทไป

โรงเรยน ผมมกจะถกนกเรยนรนพทเกเรรมแกลงขวางทางผมไว แลวกพดจา

เยาะเยยถากถางหวเราะดถกผมสารพด คาพดบาดหเสยดแทงใจเหลานแทบ

จะทาใหทานบความโกรธของผมทลายลงมาอยหลายครง แตผมกตองอดทน

ไวเพอจะไดไมไปโรงเรยนสาย ผมไดแตกมหวลงพดขอโทษพวกเขาอยซา

แลวซาเลา และขอรองใหพวกเขาปลอยผมไป

พอตกดก นกยอนถงการถกเหยยดหยามทเกดขนในตอนกลางวนท

ไร กรสกปวดใจทนน ผมรวกาปนลงทอกของตวเอง แลวซกตวลงรองไหใต

ผาหม

วนหนงทโรงเรยน คณครเฉนเมยวเรยกผมเขาไปพบ แลวพด

102

วา ―อาจนตามซอกหของเธอ แลวกทคอของเธอนะมแตคราบสกปรกทงนน

เลย มอเทากดาปเลย กลบไปบานอาบนาถตวใหสะอาดนะ รไหม‖ ผม

หนาแดงขนมาทนท ดทคณครผเอาใจใสผมพดดวยเสยงทเบาราวกบ

กระซบ นกเรยนคนอนจงไมไดยน แตกระนนผมกยงรสกอบอายมากอยด

เมอกลบถงบาน ผมกรบไปยมกระจกคนขางบานมาสองดตวเอง

ทนท นบเปนการสองกระจกครงแรกในรอบสบกวาปทผานมา พอมองเหน

ตวเองในกระจกแลวกตองสะดงสดตว ผมถอดเสอผาออก ใชกระจกสองด

ตามซอกมมสวนตาง ๆ ของรางกาย แลวกถงกบรองไหออกมา

นใชผมหรอ ใชผมจรง ๆ นะหรอ ฟนสเหลองจดจนเปนคราบดา

สกปรกทงทห คอ หลง และกนกมแตคราบไคลสกปรกจบตวกนเปนแผน

ๆ คงจะตองใชคาวา ―ชวตเปอนฝน‖ จรง ๆ กสบกวาปมาน บานเราไม

เคยไดอาบนาเลยสกครง สองสามอาทตยเราจงจะใชผาขาด ๆ ชบนาหมาด ๆ

เชดตวกนสกครงหนง เวลาเชดนนแมแตเสอผากไมตองถอดออก บนหวเรา

มแตเหาเตมไปหมด ตวกมแตเหบ คนกนจนแทบทนไมไหว เวลาคนมาก ๆ

กจะเอาตวถไปไถมากบกาแพง หรอบางทกโกนหวกนทงบานเสยเลย

ผมจาไดวาครงหนงขณะทผมขอทานและกเกาตามเนอตวไปดวย

นน มคณนายคนหนงกาลงจะเอาอาหารมายนใหผม พอเธอเหนผมเกานน

เกานไมหยด กถามผมดวยความอาทรวา ―นไมไดอาบนามานานเทาไรแลว

จะหน‖ ผมยกมอขนชสามนวออกมาใหเธอด คณนายเหนดงนกอทาน

ออกมาอยางตกใจวา ―หา! สามเดอนเชยวหรอ‖ ผมสายหนา ―ไมใช

ครบ คงจะสามปไดแลวมงครบ‖ คณนายตกใจจนของแทบจะรวงจาก

มอ อาหงอาหารอะไรกไมใหผมแลว เธอรบหมนตวกลบไปปดประตใสหนา

ผมดงปง

พอตอนนกลบมานกทบทวนดอกท กเรมคดไดวา มนาเลาผมจงได

โดนคนอนดถก ถกรนพขมเหงรงแก มนาเลาจงไมมเพอนคนไหนอยากจะ

เฉยดกรายเขามาใกลผม มนาเลาพอใคร ๆ ไดกลนตวผมจงรบพากนหลบล

103

หนหางไปโดยเรว ตวผมทเรรอนขอทานมาถง 10 ปเตมโดยไมเคยไดอาบนา

เลยแมแตครงเดยวทแทกมสารรปเปนแบบนนเอง

ผมหยบฝอยขดหมอขนมา ขดคราบสกปรกตามเนอตวออก ขดจนผว

ผมทงเจบ ทงแสบ ทงบวม ทงแดงไปหมด แลวกไมมททาวาจะสะอาด

ขน แตผมกยงไมพอใจ ขดไปกเชดนาตาไป นเปนครงแรกททาใหผมรสก

ถงความสาคญของรปลกษณของบคคล หากผมไมรจกดแลและเคารพ

ตวเอง แลวใครจะใหเกยรตผม

หลายสปดาหผานไป คณครใหนกเรยนทกคนยกมอเลอกหวหนาชน

และหวหนากลม ผมไดรบเสยงสนบสนนจากนกเรยนทงหองใหเปนหวหนา

ชน คณครสงยมใหกาลงใจผม ผมกสงยมตอบกลบใหคณคร ไมรวาคณคร

จะเหนหรอเปลาวาในรอยยมของผมนนมคราบนาตาแฝงอยดวย

ผมคดวาลกษณะและความสามารถในการเปนผนาของผมนาจะเปนผล

จากการทผมมชวตระหกระเหนมานานกวาสบป การตองตอสกบภยธรรมชาต

และสงแวดลอมอนโหดราย ตลอดจนสตวใหญนอยทกประเภท ทาใหผม

เผชญหนากบเรองตาง ๆ ไดอยางใจเยนและเปนผใหญกวาคนอน มความ

กระตอรอรนในการทางานแทบทกอยาง และการทตองดแลทงพอและแม

ตงแตอายเพยง 3 – 4 ขวบ จงทาใหผมเปนคนทมความละเอยดรอบคอบ ม

นาอดนาทน และมนาใจทงยงชวยหลอหลอมใหผมมนสยเขมแขงและกลา

หาญดวย เมอไดเปนหวหนาชนความภาคภมใจนกทาใหผมบอกกบตวเอง

วา ผมจะตองพากเพยรใหมากกวาเดม ถงฟาจะลขตใหผมเกดมาใน

ครอบครวขอทาน แตผมกจะตองเปนเดกขอทานคนหนงทยดอกไดอยางเตม

ภาคภม

เวลาอยทโรงเรยน ผมจะทาตวใหเปนแบบอยางแกเพอนใน

ชน ดงนนชนเรยนของเราจงมกจะไดรบรางวลท 1 เรองความสะอาด ความ

เปนระเบยบเรยบรอย ตลอดจนชนะเลศในการประกวดประเภทตาง ๆ แทบทก

รางวล ดวยเหตนเองจงทาใหผมกลายเปนทรกของเพอนรวมชนมากขนเรอย

104

ๆ สวนตวผมเองนน ผมจะอานหนงสออยางบาคลงทกวน แมบางคนจะได

นอนไมถงสามชวโมงกตองตน แตผมกไมเคยละทงโอกาสใด ๆ ทจะทาให

ผมไดอานหนงสอไป

ในทสดผลการสอบวดผลในเดอนแรกออกมา ปรากฏวาผมสอบได

คะแนนเตมทกวชา และสอบไดเปนท 1 ของนกเรยนทงสาย ผมยงจาไดวา

ในวนประชมนน ครใหญเปนผยนมอบรางวลอยทหนาเวท ตอนทครใหญ

ประกาศวา ―ขอเชญเดกชายไลตงจน ประถมหนง หอง ข. ใหออกมารบ

รางวล‖ ผมตนเตนดใจจนตวสน ขนลกซไปทงตว ผมอยากจะตะโกน

ออกมาเหลอเกนวา ―ผมเองครบ! ผมเอง! ผมเองครบ!‖ ผมวงออกไปรบ

เกยรตบตรและรางวลดวยความปลาบปลม

ในวนาททมอผมไดสมผสกบเกยรตบตรนน ผมรสกราวกบถกไฟฟา

ชอต มอผมสนจนแทบจะถอเกยรตบตรบาง ๆ แผนนนเอาไวไมไหว นาตา

รอนผาวหยดลงบนเกยรตบตร ท 1! ท 1! ผมทาไดแลว ผมทาไดแลวจรง

ๆ วนเวลาแหงความพากเพยร ทสอดทนยนทองหนงสออยขางถนน คกเขา

ทาการบานกบพนดนอนแสนขรขระ ความอตสาหะของผมไมไดสญเปลา

เลย ผมสอบไดท 1 แลว

ตอนทผมกาลงหนตวกลบลงจากเวทนน คณะครอาจารยและนกเรยน

ทงโรงเรยนตางกคกคกกนสดขด เสยงปรบมอแสดงความชนชมดงสนน

หวนไหว ในโรงเรยนเลก ๆ แหงนแทบไมมใครไมรสภาพครอบครวของ

ผม ผมรวาพวกเขากาลงเอาใจชวยผม ไมเพยงแตเฉพาะเรองเรยน

เทานน แตยงชวยใหกาลงใจผมใหมพลงใจทจะตอสกบชวตในวนขางหนา

ดวย

วนนน ระหวางทผมเดนอยในโรงเรยน คณครทเดนผานไปมากจะเขา

มาตบไหลชมเชยผม รนพบางคนทยนอยทรมระเบยงชนบนกยกนวหวแมมอ

ให ความรสกน แคคาวา ―ปต‖ บรรยายไดไมหมดหรอก

105

แตแลวความปรดาของผมกคอย ๆ ลดจางลง พอหมดชวโมง

เรยน เลกเรยน ระหวางเดนกลบบาน เมอนกถงวาทงพอและแมตางกไมร

หนงสอ แลวจะมใครมารวมแบงปนความสขความยนดครงนดวยกนกบผม

เลา ผมกอดเกยรตบตรไวแนน ยนมองดแมทกาลงนงเลนดนทรายอยท

พนบาน ผมรสกสะทอนใจขนมาทนท เกยรตบตรใบนกคงเปนเพยงแคเศษ

กระดาษธรรมดา ๆ ใบหนงสาหรบแมเทานน ผมยนมอออกไป แลวกเปลยน

ใจมาทนท เกยรตบตรใบนกคงเปนเพยงแคเศษกระดาษธรรมดา ๆ ใบหนง

สาหรบแมเทานน ผมยนมอออกไป แลวกเปลยนใจหดกลบเขามา ใบหนา

ปราศจากรอยยมใด ๆ ผมเดนเขามาชดพอดวยความหวงทเปนเหมอนฟาง

เสนสดทาย พดขนอยางระมดระวงวา

―พอครบ พอลองจบกระดาษแผนนดสครบ...‖

พอคลาดอยนดหนง กอนจะเงยหนาขนอยางสงสย

―พอครบ นเปนเกยรตบตรนะครบ เปนใบประกาศผลสอบไดท 1 ของ

ผมไงครบพอ‖ ผมพด

แมแตจะตอบวา ―ออ‖ สกคากยงไมม พอใชไมเทาประคองตวลกขน

ยนชา ๆ ผมคดวาพอนาจะลบหวผมสกหนอย หรออยางนอยกนาจะพดสก

คาวา ―เกงจรง‖ หรอไมกพดวา ―เยยมไปเลย‖ กยงด ผมเงยหนาขนมอง

พอ ทานกระแอมเหมอนตงทาจะพด ผมรอคอยทานดวยสายตาเปยม

ความหวง...

พอพดแลว พอพดวา ―รบไปหงขาวซะ เดยวตองออกไปเปนขอทาน

กนแลว!‖ พดจบพอกหมนตวเดนออกจากหองไปทนท

―ฮะ‖ ผมรอจนทานเดนออกไปจากหองแลว จงมกาลงเปลงคาน

ออกมาไดอยางยากเยน

106

ครบ ผมจะไปหงขาวเดยวนแหละ ทาไมคดจมกจงนะ เอาละ เดยว

กตองออกไปเปนขอทานเหมอนเดมแลว ทาไมมนชางเจบแปลบในใจอะไร

เชนนนะ ครบ ผมเตมใจทาทกอยางอยแลวละครบ แตวาเกยรตบตรใบนผม

จะถอกลบมาใหใครชนชม

ไมรวาผมเกดมทะลอะไรขนมา จ ๆ กวงออกไปนอกประต

รว นงคกเขาลงกบพน สองมอประคองใบเกยรตบตรไว แหงนหนาขนมอง

ฟา แลวผมกตะโกนอานตวหนงสอทเขยนไวบนเกยรตบตรนดง ๆ ชด ๆ เนน

ๆ ทละตว

―เกยรตบตรน ขอมอบเพอเปนเกยรตแกเดกชายไลตงจน นกเรยนชน

ประถมศกษาปท 1 หอง ข. ทสอบไดท 1 ในการสอบครงท 1 เทอมท 1 ป

ไตหวนท 57‖

―ขอมอบเกยรตบตรไว ณ โอกาสน เพอเปนเกยรตและกาลงใจ‖

พอผมอานจบรอบแรก กยกแขนเสอขนเชดนามกและนาตา แลวเรม

อานอก...

ตอนท 29

หวใจสลาย

วนทเรยนแคครงวน ไดกลบบานมาตอนเทยง วนนอากาศด

จรง ดวงอาทตยสาดแสงจดจา ผมรบลากเอาทนอนและผาปขาด ๆ ของเรา

ออกมาตากแดดบนพน หวงวาความรอนของแสงอาทตยจะชวยทาใหเจาตว

เหบตวหมดตกใจรบกระเดนหนออกไปไกล ๆ ไดบาง จากนนกรบเปลยนชด

เครองแบบนกเรยนออกแลวไปขอทาน

107

ยงมเวลาเหลออยอกตลอดบาย ในทสดผมกมโอกาสไดคอย ๆ เดน

สดอากาศหายใจเสยท เดนมาจนถงสนามเดกเลนของหมบาน ผมเหนพวก

เดก ๆ พากนลอมวงเลนลกขางกนอยางเพลดเพลน พวกเขาใชเชอกพน

ลกขางไวกอนแลวกขวางมนออกไป พอลกขางหมนตกถงพน มนกจะหมน

ตอไปไมหยด พวกเดก ๆ ทงกระโดดและกรดรองกนอยางสนกสนาน

เตมท มนาเลาผมจงไดยนเสยงหวเราะกรดกราดของพวกเขามาแตไกล

อยากจะลองแตะลกขางนนดบางจงเลย

ผมอมขนขอทานคชพไวแนบอก ชะงกฝเทาโดยไมรตว เฝาจองด

เจาลกขางทหมนวนไปมาตาแทบไมกะพรบ

ตงแตเกดมาผมยงไมเคยมของเลนเลยสกชนเดยว ตอนเดก ๆ พสาว

เคยเกบตกตาผาเกา ๆ ทเจาของทงแลวไดตวหนง หนาของมนทงดาทง

สกปรก ลกตาททาจากกระดมกหลดหายไปขางหนง เสอผากถกเจาของเกา

ฉกเสยขาดวน แตพสาวกยงรกและหวงแหนยงนก แมพสาวจะพยายามชวน

ผมเลนตกตาดวยหลายครง แตผมกปฏเสธเสยทกครง เพราะตอนนนผมรสก

วาเดกผชายเลนตกตาแลวดกระตงกระตงอยางไรชอบกล

มฉากหนงในชวตทผมคงไมมวนลมไดเลย

ทามกลางลาแสงสดทายของยามเยน ผมเลนโยนกอนหนแขงกบ

ตวเองอยนอกบาน โดยพยายามโยนออกไปใหไกลกวาครงทแลว สวน

พสาวนงอยกบพนคยกบตกตาของเธอ ยอดหญาแผวพลวถกแสงอาทตยทาบ

ทอจนเปลงประกายเปนสทองไปทว ใบหนาดานขางของพสาวกบใบหนา

มอมแมมของเจาตกตานอยสะทอนใสกนทามกลางแสงอาทตยยามเยน ความ

เงยบสงดปกคลมไปทวทงผนแผนดน พอรสกตววาผมกาลงมองอย เธอก

เงยหนาขนมาสงยมหวานใหผม โลกคงจะหยดหมนแลวแน ๆ แสงอาทตย

ในยามอสดงอยางน ยอดหญาแผวพลวอยางน งามงดเชนนเอง

108

แตตอนนนกขนมาแลว ทาใหคดวาเจาตกตาทแสนจะยบเยนตวนน

เปนเสมอนคาทานายชะตาชวตของพสาว

ผมดพวกเดก ๆ เลนลกขางแลวกอดไมไดทจะขยบตวเขาไปใกล

ๆ เดกบางคนโยนลกไดไมด พอขวางออกไปแลวแทนทลกขางจะหมนก

กลบวงออกไปเสยไกล พอผมเหนจงรบวงไปชวยเกบลกขางมาสงคน

ให แตพวกเขากลบทาหนาลอเลยนใสผม ―ไอตดหมกเอย! ใครใชใหแกไป

เกบมาให‖ แหม! จรงเลย ๆ ทาดกไมไดด! ถงจะไมไดเลนเอง แคไดดคน

อนเลน เทานกถอวาดถมไปแลวสาหรบผม

ลกขางทหมนไปมากเหมอนกบกงลอแหงชะตาชวต บางครงกหมน

ไดราบรนด แตบางครงกหมนเอยงไปเอยงมาทสองทแลวกกลบหยดเสยเฉย

ๆ อยางนน ชะตาคนเรากเหมอนกน ความเปลยนแปลงเกดขนได

ตลอดเวลา เชอกเสนนนอยใตการควบคมของมอเรา ชะตาฟาลขตไว แต

สองมอเราสามารถเปลยนแปลงมนได พอคดวาแคดคนเลนลกขางยงนก

เปรยบกบสจธรรมชวตได ผมกอดทจะแอบยมอยางภมใจอยคนเดยวไมได

แลวผมกกาวเทาเดนเขาไปอยางไมเกรงกลว พดกบเดกคนทตวโตก

วาใครวา ―พชาย ผมขอยมเลนลกขางบางจะไดไหม‖

―ไปใหพนเลย!‖ เขาพดพรอมกบโบกมอไล ―อยากเลนแลวทาไมไม

รจกไปซอมาเลนเองละ ไอกระจอกเอย! ไอลกขอทาน! ฉนไมมวนใหแกยม

หรอก ไปบอกพอแกใหซอเองสวะ!‖

ผมฟงแลวกไดแตกมหนาลง ชางเถอะ การเปลยนแปลงตนเองยอม

งายกวาการเปลยนแปลงผอน เวลาทถกคนอนดถกกจงมมานะใหมาก

กวาเดม ผมกมหนาลงทองเบา ๆ ผมเคยไดยนคาเหลานจากพวกผเฒาท

พดเพอปลกใจกนในงานประชมตงแตสมยทเรายงเรรอนกนอยแถวบาน

นอก ตอนนเพงจะนกขนมาไดวา ผมมวแตหวงเลนเพลนจนเกอบจะลมไปวา

คนทงบานกาลงรอกนขาวเยนจากผมอย

109

เลกหวงเลนเสยท รบไปขอทานดกวา ขอใหวนนโชคดดวย

เถอะ ถกดานอยลงนด มขาวกนมากขนหนอย

พอเดนมาถงประตบานหลงหนง กาลงจะยกมอขนเคาะประตอย

พอด บงเอญไปไดยนเสยงผใหญกระซบกระซาบกนอยางมลบลมคม

ใน พรอมกบเสยงหวเราะเฮฮาอยางเบกบานใจดงกองขนตรงหวมมถนน

เสยกอน ในบทสนทนาทฟงดคลมเครอนนเหมอนจะมชอพออยดวย ผมจง

เงยหฟงดวยความตงใจวา

―ใช ๆ กลกสาวของไองซอนนแหละ‖

―ไดยนวาสวยสะเดดไปเลยเหรอ‖

―เรองนนนะไมตองพดถงเลย อาทตยทแลวขากเพงไปเทยวมา ทง

ซงทงเอาะ เขาวากนวาเดกเอาะ ๆ นบารงสายตาไมใชเรอะ ฮา ๆๆ‖

―น ๆ จะมวสาเรงสาราญอยคนเดยวไมไดนะ เมอไหรจะพาพวกเรา

ไปดวยละ‖

―สบายใจได ไวใจเถอะ เดยวขาจะพาไปเอง ไววนไหนพวกเรานดกน

สองสามคนไปสนกกบเธอดวยกนกได‖

ฮา ๆ ๆ! ฮา ๆ ๆ!

เสยงหวเราะสรวลเสเฮฮาประสานกนลอยละลองไปตามสายลม แตละ

เสยงเหมอนมดแตละเลมทปรเขามากรดหวใจผม

ผมกลนใจทเจบดงโดนมดกรด กดซอนไวภายใตเสยงทคาราม

ออกมา ผมขบกรามแนน ยกสองมอขนปดห วงพรวดพราดเขาไปในซอย

110

แคบ ๆ แลว ทรดตวลงกบพนรองไหโฮ

อา!—อา! ผมกเสยงขนรองกบฟาอยางโหยหวน โอ! สวรรค ทาน

หลบอยหรออยางไรกน

พ! บานเราจนจนตองขายพไป แลวยงถกพวกคนมเงนเหยยบยาเอา

ถงเพยงน ชางนาอปยศอดสอะไรเชนนหนอ ชางเจบปวดทรมานอะไรถง

เพยงนหนอ ผมทบกาปนลงกบพนดวยความเคยดแคนชงชง ผมแคนจน

อยากจะใหมมดสกเลมในมอ ผมจะเอาไปแลเนอไอคนสารเลวทรงแกพพวก

นนใหตายหมดเลย จะฆาพวกมนใหตายหมดเลย จะแทงพวกมนเปนหมน

เปนพนแผลเลย

พครบ ผมขอโทษ เปนเพราะอาจนไมดเอง อาจนไมควรอยากไป

โรงเรยนเรยนหนงสอเลย อาจนเปนนองทเหนแกตว พ ผมคดถงพ

เหลอเกน ผมขอโทษ...

ความเคยดแคนและความอดสทาใหผมกดรมฝปากตวเองจนแตก

เยน แตผมกลบไมรสกเจบเลยสกนดเดยว จากนนเปนตนมา ไมวาจะเปน

เมอใดกตามผมจะตองมหนงสอเรยนตดอยในมอตลอดเวลา ผมจะตอง

เอาชนะตอชะตากรรมใหได ผมจะตองไดรบเกยรตบตรมากยง ๆ ขนไป

อก ผมจะตองทาใหสวรรคเหนใหได และผมจะตองชวยพสาวออกมาจาก

นรกนนใหได

พครบ รอผมหนอยนะครบ!

111

ตอนท 30

บานแสนรก

หลงจากเขาเรยนแลว เราจงม ―บาน‖ จรง ๆ ของเราเปนครงแรก

พอหาเลาหมรางไดเลาหนงทหมบานเฉยนจ อาเภออรอ ไมร

เหมอนกนวาเจาของเดมหนหายไปไหนเสยแลว จงไดปลอยเลาหมทงไวให

รกรางเชนน พอรวาจะไดยายเขามาอยทเลาหม ผมกตนเตนเรงราไปหลาย

วนทเดยว แมเพอนบานดานซายของเราจะเปนบรรดาหมนอยใหญ และ

เพอนบานดานขวาจะเปนพอววกบแมวว ทงขหมและขววตางสงกลนโชย

ออกมาตกนอยตลอดเวลา แลวพวกมนกยงรองเสยงดงมาก ๆ แตอยางนอย

ในทสดเรากหนออกจากสสานในปาชาอนนาสะพรงกลวมาไดเสยท ถงเวลา

กลบบานตอนกลางคนกไมตองคอยหวาดระแวงจนขวญหนดฝอ เวลานอนผม

กไมตองคอยกลววาจะถกผอาอกตอไป

ถาบอกวา ―เลาหม‖ เปนบานของเรา กรสกอบอายอยสก

หนอย เพราะ ―บาน‖ ทมพนทเจดตารางเมตรนไมมประตและหอง

สวม ผนงกเกาลอกถลอกไมนาด พนกไมราบเรยบสมาเสมอ แถมยงตอง

ใชไมไผลาใหญสองลาคอยชวยคาเอาไวไมใหเอยงดวย บางครงพอมองไปท

ผนงดนนนแลว กอดรสกอกสนขวญแขวนขนมาไมได ตองรบยกมอขนพนม

วงวอนตอฟา เพราะกลววาถากลางคนมนเกดถลมลมลงมาจรง ๆ แลวละ

ก เราคงตองพากนตายยกบานแน กระดานไมแผนหนงกบหนทรองอย

ดานลาง ประกอบกนเทานกเปนเตยงนอนไดแลว

สมาชกทงสบคนของครอบครวเรานอนดวยกนบนเตยงน หวชน

เทา เทาชดตว ทกคนนอนเบยดยดกนไดอยางลงตวพอดบพอด พอดจน

แทบจะขยบพลกตวไมไดเลย บานเราไมมไฟฟา คาลงกจดเทยนใหแสง

สวาง แตทจรงแมตอนกลางวนในหองกยงดอบทมอยเสมอ กระนนทเพดาน

กยงอตสาหมรรวอยนบสบร ฝนตกทไรกตองชวยกนวงหาถวยถงกะละมงมา

รองกนใหวนวาย นาฝนหยดตงๆ ลงมาอยไมขาดสาย

112

และเปนเพราะบานเราไมมหองสวม ดงนนเราจงตองหากระโถน

พลาสตกมาใชแทนสวม ถายทกขกนแตละทกเหมนหงไปทวหอง พอใชจน

เตมกระโถนแลว กเปนหนาทผมเอาไปเททงลงในแมนาอยทกวน

พอตกดกกยงคกคกไปกนใหญ ทงหนและแมลงสาบตางกออกมา

ปารตกนสนกสนาน จด ๆ ๆ จาด ๆ ๆ บางครงเหมอนมประชมดวน เพราะ

ฟงดรอนรนและพรอมเพรยง บางครงเหมอนพวกมนกาลงเลนเกมกน กรด

เสยงรองกนเสยงสง ๆ ตา ๆ เดยวตวนนรองทตวนรองท มบางครงทเราได

ยนเสยงดง ―ตบ!‖ จากนนตามดวยเสยงครวญครางดง ―จด - - จาจา

จา‖ นกวาอะไร ทแทเปนเพราะพวกหนเลนกนสนกไปหนอย กเลยหลนลง

มาจากหลงคา ผมกบนอง ๆ นอนกนอยบนเตยง เหนแลวกอดหวเราะกนจน

ทองคดทองแขงไมได

บางครงขนาดกลางวนแสก ๆ พวกหนกยงอตสาหออกมาเยยมเยยน

เทยวเลน พอพยายามเงยหฟงวาเสยงมนมาจากทางไหน แลวกใชไมไผสม

ตไปทว ผานไปเปนอาทตยพอกยงตไมไดเลยสกตว พอโมโหจนยอมลงทน

ควกเงนซอเหลกดกหนมาดกไวตรงมมหอง ครงหนงผมไมทนระวงจงไป

เหยยบโดนกบดกเขา เจบจนตะโกนลนวา ―โดนหนบแลว! โดนหนบ

แลว!‖ แลวผมกเจบเสยจนรองไมออกอก ฝายพอผมเขาใจวากบดกหนบ

โดนหนเขากตนเตนดอกดใจใหญ รบบอกผมวา ―หนบโดนแลวเรอะ ดจรง

เชยว อาจน แกไปจบมาใหพอทซ เดยวพอจะสงสอนมนเสยหนอย ตอง

เอาไปลางนากอน แลวคอยเอามายางไฟ‖ ผมรองขนอยางทรนทรา

ยา ―โธ! พอ ทโดนหนบนะเทาผมตางหาก!‖

แมจะยายบานใหม แตชวตผมกไมไดเปลยนแปลงไปจากเดมสก

เทาไร พอนกเรยนทกคนขนชนประถมปท 3 กตองเรมหอขาวไปโรงเรยน

เอง พอกบแมหงขาวไมเปน ผมจงตองชวยเหลอตวเอง ซงขาวปนโตของ

ผมมกจะมแตขาวเปลาเปนสวนใหญ บางครงขาวแฉะจนแทบจะเละเปน

ขาวตมอยแลว บางครงหงนานเกนไปขาวกแขงจนแทบจะกลายเปนขาวตงไป

113

เสยหมด

พอถงเวลากนขาวกลางวน เพอน ๆ กมกจะขยบเกาอเขามาลอมวงกน

ขาวดวยกน เดกนกเรยนชายบางคนทซกซนหนอยมกจะแยงกนกบขาวใน

ปนโตของเพอนคนอนไปทว สวนผมกลววาเพอน ๆ จะเหนขาวในปนโต จง

เปดฝาปนโตขนเพยงครงเดยวเทานน แลวกรบตงหนาตงตากนเงยบ ๆ คน

เดยวใหหมดไป ดทผมเปนหวหนาชนตดตอนานถงหกป ประกอบกบทปกต

ผมเปนคนคอนขางเครงขรมอยแลว ดงนนตอใหเพอน ๆ จะซนขนาดไหนกไม

มใครกลาเขามาแหยผม

บางครงผมเคยแอบมองในปนโตของเพอน ๆ เหนมทง

ปลา ไข หรอไมกผดผกสเขยว ๆ เหนแลวกอดอจฉาไมได ยงไดยนเพอน

ๆ บนกนเสมอวา ―เฮอ! เบอแมจรง ๆ เลย กรอยวาเราไมชอบกนปลา ด

ส ยงจะหอปลามาใหอก‖ ―วา! หมยางซอสอกแลว กนตด ๆ กนมาสามวน

แลวนะเนย‖ พอกมดขาวเปลาในปนโตของตวเอง กอดนกขนมาไมไดวา น

คอขาวเปลาทแลกมาจากการขายตวของพสาว ผมปวดแปลบขนทหวใจจน

แทบจะกนขาวตอไมลง รบเกบปนโตขน แลวกวงไปนงซมใตตนไมขางสนาม

กฬาอยคนเดยว

ผมบอกกบตวเองอยตลอดเวลาวา ไมไดกนของด ๆ กไมเหนเปนไร

เลย ยงไงชวตกตองดาเนนตอไป แตกอนกบขาวเนาบดยงไงกตอง

กน ตอนนมขาวเปลาใหกนอยางนแลวยงจะไมพอใจอกหรอ

ตอมาเมอสถานการณเรมดขน ผมกจะเจยวไขหรอไมกใชนามนหมกบ

ซอวคลกขาวมากนบาง เทานกนบวาเปนขาวหอทปนโตทหรหราทสดแลว

สาหรบผม

แนนอน คาเลาเรยนกนบเปนปญหาหนกอกอกปญหาหนง ตลอด

ระยะ 12 ปของการศกษานน ผมเรยนดวยทนเรยนดตลอดมา บางครงยง

ตองเอาเงนทนการศกษามาแปลงเปนคาใชจายในครอบครวกอนดวยซา

114

ไป รอจนใกลจะจายคาเทอมนนแหละ ผมถงจะเรมมานงกลมใจ หลายครง

หลายหนทวตกจนตองรองไหในคนกอนทจะถงวนจายคาเทอม ดวยไมรวา

หนทางขางหนาจะทาอยางไรตอไป สดทายกเดอดรอนพอไปหยบยมคนใน

บานโนนนดบานนหนอยมาโปะ ๆ รวมกนเขา

ดทพอตรวจจบชพจร วนจฉยโรค และเขยนใบสงยาใหคนในหมบาน

อยบอย ๆ ดงนนการหยบยมเงนจงไมใชเรองลาบากอะไรนก ทงนผม

อยากจะขอบพระคณคณหลนเหวยซงและภรรยา แหงหมบานอกวง อาเภอ

อรอ ไว ณ ทน ททานไดมอบทนการศกษา ซงชวยใหผมรอดพนจาก

อปสรรคความทกขยากนานปการมาดวยด

ปกตเราไมเคยไดกนอมกนอยแลว ―การเฉลมฉลองเทศกาล‖ กยงไม

ตองพดถงใหญเลย แมจะเจบปวดอยบาง แตกตองพยายามบงคบตวเองให

ชนใหได สมยเรยนอยชนประถมปท 5 ในวนกอนวนเทศกาลไหวบะจางหนง

วน จ ๆ คณครกเรยกชอผมขนมาในหองเรยน แลวบอกวา ―หวหนาชน เธอ

ชวยไปหยบหนงสอคณตศาสตรบนโตะในหองพกครมาใหหนอยส‖ ผมเปน

หวหนาชนตดตอกนมาหลายป และมกจะมหนาทชวยหยบนนถอนใหคณคร

อยเสมอ จงไมไดแปลกใจอะไร พอสงหนงสอใหคณครเสรจกหนหลงจะ

กลบมานงทเดม เพอนนกเรยนคนหนงในชนหนมามองผม ขอบตาแดง

เรอ ผมคดวาเขาคงจะไมสบาย แลวกไมไดคดอะไรมากอก

พอเลกเรยนวนตอมา หลงจากทนกเรยนคนอนทยอยออกจาก

หองเรยนไปหมดแลว คณครกเรยกผมใหเขาไปหาทโตะ แลวหยบสงของท

หอดวยหนงสอพมพหอใหญใสมอผม พอเปดออกกไดกลนขนมบะจางหอม

ฉย มทงชนใหญชนเลก ทงไสเคมไสหวานไมเหมอนกนเลยสกชน

ผมกลนนาตาไวไมใหไหลออกมา เงยหนาขนมองครตาไม

กะพรบ แลวครกบอกวา ―ขนมบะจางเหลานเปนนาใจจากเพอน ๆ จะ‖ มา

ตอนหลงผมจงไดรวา ความจรงเมอวานหลงจากทครแกลงใชใหผมออกไป

แลว ครกพดกบเพอน ๆ วา ―นกเรยนทกคนคงรแลวใชไหมวาบานของ

115

หวหนาชนนาสงสารมาก พอตาบอด แมปญญาออน แลวยงมนอง ๆ อกตง

หลายคน พวกเขาคงไมมเงนหอขนมบะจางแน ๆ เลย พรงนเปนวนเทศกาล

ไหวบะจาง เอาอยางนดไหมคะ ครวาเราทกคนชวยกนเอาขนมบะจางมาฝาก

หวหนาชนกนคนละชน ใหครอบครวของหวหนาชนไดฉลองเทศกาลไหวบะ

จางเหมอนกนกบพวกเราดไหม‖

แลวเพอน ๆ กพากนเอาขนมบะจางมาฝากผมจรง ๆ บางคนถงกบยอม

สละบะจางทเปนอาหารกลางวนของตวเองให นาใจหอใหญนทาเอาผม

ซาบซงใจจนแทบจะพดอะไรไมออก ครจงพดขนอกวา ―รบกลบบาน

เถอะ ครรจะวาเธอจะพดอะไร‖ ผมถอยไปขางหลงหนงกาว แลวกมลงทา

ความเคารพครอยางขงขงกอนจะเดนทางไป แลวนาอน ๆ กไหลรนจาก

ดวงตา

หลงจากเทศกาลขนมบะจาง กเปนเทศกาลวนไหวพระจนทรซงผมก

ไดรบขนมไหวพระจนทรจากทกคนอก เปนความอบอนทคณครมให เปน

ความรกทเพอน ๆ แบงปนใหผม

คณครทานนคอครเฉนซหย ครประจาชนสมยเรยนประถม 5 และ 6

ของผม ครผทาใหผมรสกและสมผสไดถงความรกความอบอนระหวางเพอน

มนษยและขนมบะจางกบขนมไหวพระจนทรทอรอยทสด ผมคงไมมวนลมเลย

ตลอดชวต

ตอนท 31

กระโดดลงรถไฟ

บายวนเสารไมตองเรยนหนงสอ ผมกบพอจงนงรถจกรไอนาเตรยมตว

ไปขอทานทตลาดโตรงโตวลว

นเปนการนงรถไฟครงท 3 ของผม ผมจงแทบจะระงบความตนเตนไว

ไมอย เฝาแตสงเกตมองรถไฟทเขาออกชานชาลาอยางละเอยดทกขนตอน -

116

- เสยงดงกองของหวดรถไฟ ใตเสยงฉกฉก ๆ ของลอรถไฟมเสยงถอน

ใจ ―อด – อาด‖ ดงยาว ควนไฟพงออกมา ผมมองทวทศนนอกหนาตางไป

ตลอดทาง แลวกคอยจดจาชอสถานแตละสถานรถไฟแลนผาน

เวลาผานไปสกหนงชวโมง เรากมาถงตลาดโตรงโตวลว พอเลอก

ทาเลไดแลว ผมกปเสอออก วางขนเลก ๆ ไวเบองหนา ใหพอนงคกเขาดด

พณรองเพลงอยบนเสอ ทงเพลง ―เฉวยนซอเกอ‖ และ ―ซอเสยงฉว‖ ท

ลวนเปนเพลงหากนของพอทงนน ผมคกเขานงลงขาง ๆ ทาน แลวหยบสมด

การบานออกมาเรมลงมอทาแบบฝกหด

ตอนนดวงอาทตยเพงจะเรมตกดน ฟายงไมทนจะมดเลย ผมกเผอญ

เหลอบไปเหนตารวจสองคนเดนมาแตไกล ผมตกใจแทบแย รบบอกพอ

เปน ―ภาษาขอทาน‖ วา ―ไพ – ซ (พอ) เกย – เปย – เตา (ตารวจ

มาแลว)‖ พดจบผมกรบควาสมดการบานลกหนไปทนท แตเพราะตนเตน

เกนไปจงทาใหสมดการบานหลนลงกบพน ผมรบเอยวตวลงไปเกบ แลว

หลบเขาไปยนซอนตว แอบมองดพอหลงเสาใตชายคารานขายของชาแหง

หนง แลวกเปนอยางทคดไว ตารวจสองคนนนตงใจเขามาจบเราจรง

ๆ พวกเขาคมตวพอไปโรงพก พอเดนไปกตะโกนดาทอตารวจดวยความ

โมโหไปตลอดทางวา ตารวจรงแกคนจน ตารวจรงแกประชาชน ผมไดแต

มองตามภาพนนไปดวยความสลดใจ ตองใหพอโดนจบทกทสนา แตผมไม

มแรงมากพอทจะแบกพอวงหน จะใหโดนจบไปดวยกนกไมไดอก ไอพวก

ตารวจชวเอย! ผมกาหมดตอยเสาเขาเตมแรง

ผมเดนไปทสถานรถไฟโดยไมมเงนตดตวเลยแมแตเหมาเดยว ทแรก

กะวาจะไปขอทานหาคารถกลบบานเอาแถวนน แตดนมตารวจยนเฝาอยท

สถานถงสองคน อยางนหมดหวงแน ผมจงมองซายมองขวาแลวปนรวขาม

เขาไปในชานชาลาโดยไมตองซอตวเสยเลย พอเขามาทชานชาลา ผมกงง

ทาอะไรไมถก เพราะผมไมรเลยวารถขบวนไหนไปไถจงไดบาง จงเขาไป

ถามชายคนหนงทยนรอ รถอยขาง ๆ เขาขอดตวรถไฟ จะไดรวาผมจะไปรถ

ขนวนไหน รถดวนหรอรถธรรมดา ผมชกจะใจฝอ ตอบไปวา ―เออ ตวรถไฟ

117

อยกบแมทางโนนนะฮะ แตแมใหผมลองมาถามด ออ! แตผมรวาเรานงรถ

ขบวนทแลนชาทสดฮะ‖ ชายคนนนชทางพรอมทงสอนวธนงรถไฟใหผมอยาง

ด ผมรบขอบคณแลวแวบหนหายไปอยางรวดเรว เพราะกลวเขาจะรวาผมไม

มตว

ผมตองรออยนานกวารถไฟจะมา พอรถจอดเทยบชานชาลา

เทานน ผมกรบกระโดดขนไปดวยใจเตนระสา คดแตวาเรวส เรว ๆ

เขา รถไฟรบออกเรว ๆ ทเถอะ เดยวตารวจกตามมาหรอก พอเสยงหวด

รถไฟดงขน ตวรถกเรมขยบ ผมจงเรมสบายใจขนมาหนอยนง

แตพอรถแลนผานไปไดเพยงสองสถานเทานน ประตในตรถกถกเปด

ออก เจาหนาทประจารถไฟกาวเขามาตรวจตว แลวผมจะทาอยางไรดน มอ

ตนชกจะออนไปหมด ยงดททนงผมอยคอนไปทางทายต จงยงมเวลาเหลอ

นดหนอยพอใหแวบหายตวไดบาง แตถาจะเดนเรว ๆ หรอวงกคงจะเปนทผด

สงเกตของคนอนแน ผมจงแกลงทาเปนคอย ๆ ลกเดนไปเขา

หองนา พยายามระงบอาการขาสนทาทวาเดนไปหองนาทดานหลงอยางปกต

ทสด

เดนผานมาสองตแลวยงหาหองนาวางไมไดเลย มคนกาลงใชหองนา

กนทงนน ผมเดนตอไปทตขางหนาอก แตไมทนระวงจงชนกบคนในรถ

เขา โอย! ขอโทษครบ ขอทางหนอยครบ ขอทางผมหนอย ผมจะชกชา

ไมไดแลว เจาหนาทตรวจตวกาลงยนอยขางหลงนแลว ผมเหงอแตก

ซบ มอเยนชนชมเหงอ ผมจะโดนจบไมไดนะ คนทบานยงจาเปนตองมผม

กลบไปดแล โธ! แลวผมควรจะทาอยางไรดน หรอวาจะกระโดดลงรถไฟให

รแลวรรอดไปเลยดนะ

พอเดนออกมาถงตรงชวงตอของตรถไฟ เสยงลมพดดงวว ๆ ผมมอง

ลงไปเหนใบหญาใตทองรถทกาลงถกพดสะบดไปตามความเรวของรถแลวกใจ

หาย ไมกลากระโดดลงไปจรง ๆ โอย...จะทาอยางไรด ผมลนลานไป

หมดแลว เลยตองเดนตอไปทตขางหนา ตายละวา นมนตสดทายแลว

118

นะ ตาย! เสรจกน จบกนกคราวนแหละ ผมยกมออนสนเทาขนเคาะประต

หองนา นคอความหวงสดทายทผมมอย

กอก ๆ ! - - เงยบ

กอก ๆ ! - - กยงไมมเสยงตอบ

หองนาไมมคนจรง ๆ ดวย ผมดใจจนแทบคลง รบเขาไปลอกประต

ซอนตวอยขางใน แลวคอยเงยหฟงเหตการณภายนอกอยางเงยบ ๆ

ผมเขาไปหลบในหองนายงไมทนจะถงสองนาทดกมคนมาเคาะประต

เรยก ผมกลววาจะเปนเจาหนาทตรวจตวจงไมกลาขานรบ คนขางนอกเคาะ

ประตอกสองสามทกอนจะลองทงผลกทงดงประตด พอเหนวาประต

ลอก เขากเคาะแลวเคาะอก ผมคดวาถาไมขานกคงจะไมด ถาพวกคนขาง

นอกเขาใจวาประตเสยแลวเกดไปเรยกคนมาชวยพงประต ทนจะทาอยางไร

ละ ผมจงเคาะประตตอบกลบไปเบา ๆ สองทดวยความหวาดระแวง แลวดาน

นอกกเงยบเสยงลง

อกไมถงหนงนาท เสยงเคาะประตกดงขนอก ผมกเคาะประตตอบ

กลบไปอกสองท แตไมทนไรคนขางนอกกเคาะประตเรงมาอก คราวนเคาะ

ดดนกวาเดมมาก ผมคดวาเขาคงจะทนไมไหวแลว จะเคาะกลบไปอกกคง

ไมใชท พอดประจวบเหมาะรถไฟกาลงจะจอดทสถานหยวนหลน ผมจงจา

ใจคอย ๆ เปดประตออกมา

เฮอ! - - คอยยงชว ไมใชเจาหนาทตรวจตว ผชายคนนนถลงตาใส

ผมจนลกตาแทบจะถลนออกนอกเบา ผมไมกลาสบตาเขา เอาแตกมหนากม

ตารบเดนหนไป เดนผานมาไดสกสองต รถไฟกเรมออกตว เทานนผมกรบ

ตดสนใจทนท ผมไมมเวลาคดแลว ผมตองกระโดดแลว

ผมตกลงมานอนแองแมงอยบนชานชาลา มองดรถไฟทกาลงเคลอน

119

ออกไปอยางชา ๆ พอลกขนยนถงไดรตววาขอเทาแพลงเสยแลว กาวเดน

แตละกาวกเจบแสนเจบ แตตองอดทนวงกะโผลกกะเผลก ปนขามกาแพง

ออกมาจากชานชาลาอยางยากเยน ผมคนเคยกบหยวนหลนดอยแลว จง

สามารถกลบอรอไดอยางสบาย ๆ

แตกวาจะกลบมาถงบานกดกมากแลว เทาทแพลงระบมบวมขนเพราะ

เดนมากเกนไป พอสารวจดเหนวาทกคนในบานอยกนเรยบรอยด ผมกลมตว

ลงนอนบนเตยงอยางสบายใจ คนนตองลองคดดด ๆ วา พรงนจะหาใครไป

ชวยประกนพอออกมาไดบาง

ตอนท 32

ชวตวบาก

ตอนกลางวนผมตองไปโรงเรยนเรยนหนงสอ เลกเรยนกตองรบ

ออกไปขอทานจนดกดน สองยามสามยามกวาจะไดกลบบาน พอกลบถง

บานกยงตองหงหาอาหารใหพอมอะไรรองทอง เสรจภารกจตาง ๆ แลวจง

นอนได ซงกเพยงวนละ 2 – 3 ชวโมงเทานน สาหรบเดกคนหนงทตองใช

ชวตเชนนทกวน ตองถอวาเปนเรองทโหดรายมาก ถาไมใชเพราะผมเคย

เรรอนมากอนเปนสบป ผมวาผมตอง ―กลบบานเกา‖ ไปตงนานแลว

ผมไมเคยมเวลาไดทาการบาน อานหนงสออยางจรงจงเลยสกครง

เดยว จงตองพยายามใชเวลาทกวนาทใหคมคาทสดเทาทจะทาได ผมจะรบ

หยบหนงสอขนมาอานทกครงทพอจะมเวลาใหอานได เมอพาพอออกไป

ขอทานตอนกลางคน บางครงไดทาเลไมด นงคกเขาอยเปนชวโมง ๆ กไมม

ใครใหทาน พอจะใชใหผมลกออกไปเดนขอทานตามบานคนเดยว ถา

คกเขาขอทานอยกบทกยงพอจะทาการบาน อานหนงสอไดบาง แตถาตอง

เดนออกไปตระเวนขอทานตามบานแลวละก จะทาอยางไรละ ในเมอไมม

ทางเลอก ผมจงหยบเอาหนงสอตดมอไปขอทานดวยเสยเลย

สมยกอนบานเรอนไมแออดเหมอนสมยน ระหวางบานแตละหลงจะม

ทางเลก ๆ คนกลางอย ผมกถอหนงสอเดนทองไปตามทางดวย พอเดน

120

มาถงหนารานอาหารแหงหนง เหนเจาของรานกาลงจะเทกบขาวทแขกกน

เหลอลงในถงเศษอาหารพอด นาเสยดายเหลอเกน ถาไดเศษอาหาร

เหลานนกลบไปกนกนทบานคงเปนอาหารมอหรของเราเชยวละ ผมรบวาง

หนงสอลง แลวรเขาไปขอเศษอาหารเหลานนกบเจาของราน แตเขากลบ

ตะเพดไลผมออกไปดวยความโมโห ―อยามาอยแถวน! คนจะทามาหา

กน กบขาวพวกนจะเทใหหมกน ไมใหแกหรอก รบไปใหพนซะ ไป!‖

พอถกตอกหนาหงายกลบมา ผมกขอโทษแลวรบถอย หยบหนงสอ

เปดขนมาอานตอ เดนไปกทองหนงสอไปดวย เมอมาถงรานขายบะหมอก

รานหนง มลกคากาลงนงกนบะหมกนอยสองสามโตะ ผมเอาหนงสอหนบไว

ใตรกแรแลวเขาไปขอทานกบลกคาทกาลงกนบะหมวา ―พครบ โปรดเมตตา

ทาบญทาทานผมสกหยวนเถอะครบ ผมจะเอาไปเรยนหนงสอ ดแลพอแม

...‖ ลกคายงไมทนจะลวงกระเปาเลย เมยเจาของรานกรบพดแทรกขนกอน

วา ―โอย! ไอเดกขอทานแถวนพดแบบนกนทกคนแหละ อยาไปใหมน

เชยว ไอพวกเดกตมตนน!‖ ผมไดยนแลวกเดนถอยออกมาดวยความ

เสยใจ ไมใหเงนกไมเปนไรหรอก แตทาไมตองดถกกนดวยเลา ดทผมยง

มโลกสวนตวของผม โลกแหงหนงสอ เพยงแคเปดหนงสอขนอาน

เทานน ความเจบปวดกโบยบนไปเสยกวาครง

แมจะขอทานไมไดเลยสกเหมาเดยว แตกมหลายคนทเฝามองผม

ดวยสายตาอยากรอยากเหนตลอดทาง พวกเขาคงจะสงสยวาเดกทไหน

กน ทาไมจงขอทานไปดวยทองหนงสอไปดวย แถมยงตงหนาตงตาทอง

อยางเอาจรงเอาจงเสยอก พวกเขาคงคดกนวา ถาผมไมใชคนบา กตองเปน

พวกนกตมตนแน หรออาจเปนเพราะวาตอนนผมตวสงขนกวาเดมมาก ไมใช

เดกขอทานตวกระจอยรอยทนาสงสารอกตอไป จงไมมใครอยากใหทานผม

แลว ในทสดผมกตองกลบมานงคกเขาขอทานดวยกนกบพอตอ

เหตการณผานไปเชนนทกวน นานเขารางกายกชกจะทนไมคอย

ไหว ถงรางกายผมจะแขงแกรงราวเหลกไหล แตผมกเหนอยลาออนเพลย

เปนเหมอนกน หลงจากทเหนดเหนอยมาแลวทงวน พอถงเวลาเดนกลบ

121

บานตอนเทยงคน ผมกมกจะเดนหลบในไปตามทาง จากเขตชมชนเดนตด

ถนนใหญเขาหมบานเปนระยะทางประมาณสบกโลเมตรได สองขางทางถา

ไมใชคลองกเปนนาขาว ไมรกครงตอกครงทผมสปหงกจนพาพอตกลงไปใน

นาขาว ปนขนมาแตละท ขตมกเละดาไปหมดทงตว

บางครงผมเดนชนเสาไฟฟาจนหวปดบวมกม มครงทอนตรายทสดอย

ครงหนง ตอนนนผมเดนไปหลบไปจนเรมเดนโซเซ ผมกาลงจงพอเดนขาม

ถนนอยพอด กไดยนเสยงแตรรถดงสนน ตามมาดวยเสยงเบรกเอยดในระยะ

กระชนชด ผมสะดงตน พอไดสตกพบวาตวเองยนอยกลางถนนเสยแลว ผม

ตกใจจนเหงอแตกพลก ดทตอนนดกมากแลว รถไมเยอะ ไมเชนนนผมกไม

อยากนกเลยวาสภาพเราจะเปนอยางไรบาง

วนตอมา ผมเดนหลบในอกแลว เดนอยจ ๆ กลนไถลลมลง พาทง

พอทงตวเองตกลงไปในคลองใหญ ผมสาลกนาไปหลายอกทเดยวกวาจะ

พยายามทรงตวใหลกขนได นาในคลองนนลกขนาดเอวพอ หรอประมาณคอ

ผมได แตกระแสนาทเชยวกรากทาใหพอกบผมหลดแยกออกจากกน พอ

มองไมเหนสภาพการณวาตอนนผมลมไปอยตรงไหนแลว จงตะโกนเรยกชอ

ผมไมหยด

ผมกตกใจมาก ตะโกนเรยกแตพอ พอ ใหพอรวาตอนนผมอย

ไหน ใตคลองนนลนมากจนแทบจะยนไมอย พอลกขนมาแลวกลมลง

ไป ลกขนอกกลมลงอก อาปากจะเรยกพอแตละทกตองกลนนาเขาไปเสย

หลายอก

ผมพยายามลกขนกาวไปขางหนา ตะเกยกตะกายเดนทวนกระแสนา

เขาไปหาพอ กวาจะควาไมเทาพอไวแลวพาพอปนขนฝงได ผมกแทบแย

ขาพอไดรบบาดเจบ เลอดไหลซบ ๆ เปนทางลงมาเลยจากขอ

เทา ลมยามดกพดเสอผาทเปยกชมทาเอาเราสองคนหนาวจนสน ผมรสกวา

ตวเองผดเหลอเกน ปากทสนระรกเอยคาขอโทษพอไปตลอดทาง เสยงท

122

เปลงออกมาถกลมหนาวพดจนแตกพรา ―ขอ...ขอ...โทษ...พอ...ขอโทษ..อา

จน...ไมดเอง...อา...อาจน...หวง...หวง...แต...นอน วนหลงผมไมกลาอก

แลว ผมจะไมทาอยางนอกแลว‖

พอกลบถงบาน พอเอามอคลาดทกระเปา ปรากฏวาเงนทขอทาน

ดวยความเหนอยยากมาทงวนไดตกนาไปหมดแลว ไมเหลอเลยแมแตเหมา

เดยว พอโมโหขนมาแลวคราวน ควาไมเทาฟาดผมนบไมถวน ผมไมกลา

รองไหมเสยงยอมกมหนารบความเจบแตโดยด ผมรตววาผด เงนทอตสาห

ตรากตรามาทงคนสลายหายวบไปหมด

แลวพรงนอกสามมอจะทาอยางไรเลา ตอนนนอง ๆ ตนขนมากน

หมดแลว แตละคนลกขนมานงตวสนเทาอยทปลายเตยง ไมมใครกลาชวย

พดกบพอใหผม

พอตผมจนตวเองเรมเหนอย จงสงใหผมคกเขาลง จากนนกหาเชอก

มามดนวหวแมมอของผมทงสองขางตดกนไวจนแนน แลวดงปลายเชอกขาง

หนงขนแขวนไวกบขอคอกหม พอพอออกแรงดงทหนง ตวผมกลอยสงขน

จากพนทงแขนทงขา ผมถกหองโตงเตงแขวนอยกลางอากาศ ในทสดผม

ตองรองออกมา ―พอ ปลอยผมลงเถอะ โอย...มอผมจะหลดแลว เจบจง

เลย พอ ปลอยผมลงเถอะ ผมไมกลาหลบอกแลวละ ไมกลาอกแลว ผมจะ

เปนเดกด ผมจะเชอฟงพอ‖

นอง ๆ เหนสภาพผมถกแขวนอยางนาอเนจอนาถอยกลางบาน กอด

สงสารจนรองไหออกมาไมได แตพอไมเหนใจสกนด ไมวาพวกเราจะออน

วอนอยางไรกไมเปนผล จะวงวอนอยางไรพอกยงใจแขงเปนหนอยอยางเดม

เสยงรองไหของผมเรมเบาลงตามความหวงทดเลอนรางไปทกท

ๆ ผมรดวาอยางไรวนนพอกไมเปลยนใจแน ดวยความกลวผสมกบความ

ตกใจ ทาใหผมถงกบกลนฉไวไมอย ฉราดไหลออกมาตามขากางเกงหยด

ลงทพน ไมรวาถกแขวนอยนานเทาไร รแตวากลวจนฉราดออกมาอยหลาย

123

หน จนกระทงรสกวาตวเองใกลจะสลบนนแหละ พอจงเรมหายโกรธ กวา

พอจะยอมปลอยใหผมลงมาได ตอนนนผมกแทบจะไมรสกตวแลว

ผมนอนลมตาคางอยบนเตยง บอกกบตวเองในใจวา ―ผมตอง

พยายามบงคบตวเองไมใหงวงนอน ถงจะเหนอยยงไงกตองมสตบงคบตวเอง

ไมใหหลบใหได หามหลบ หามหลบ หามเดนหลบในอกเปนอนขาด…‖

ตอนท 33

ฆาตวตาย

ทงสบชวตของสมาชกในครอบครวลวนแบกไวบนบาผม ชางเปนภาระ

อนหนกหนวงเกนไป ไหนจะตองดแลคนในครอบครว ไหนจะตองออกไป

ขอทาน แถมยงไมคอยไดนอนเตมทเปนเวลานาน มนเปนภาระทเดกคน

หนงแทบจะรบไมไหวอกตอไปแลว

เดกวย 13 ขวบอยางผม วยทเพงจะเรมรจกการคดพจารณา เพงจะ

รจกแสวงหาความหมายและรสชาตของชวต ในขณะทคนอนเงยหนาขน

มองเหนฟากวางเมฆขาว แตผมกลบตองเผชญกบพายรายทไลเทาไรกไม

ยอมจากไป ผมแทบจะมองไมเหนเลยวาอนาคตจะไปในทางใด หนทาง

ขางหนาทจะกาวไปนนชางเตมไปดวยอปสรรคยากเยนนก เวลาอยทโรงเรยน

กพอจะสบายใจอยบาง แตเมอกลบถงบานเหนคนในครอบครวทไร นกถงวา

ตองออกไปแสวงหาอาหารมายงชพสาหรบชวตในวนพรงนอกสามมอแลว ผม

รสกวาบานตวเองคอนรกชด ๆ มแตจะลากใหผมตกตาลงไป ตกตาดาดงลงส

เหวลก ลกจนไมมทสนสด

ใชวาผมจะไมเคยดแคนหรอไมชงชง เวลาทผมเกดทนไมได

ขนมา ผมกจะกาหมดขนตอยกาแพงหนก ๆ เพอระบายความคบแคน จก

อก แตกชวยใหมนชาไดแคเพยงชวครชวยามเทานน ไมนานพอผมรสกตว

ขนมากจะยงเจบชาไปเสยยงกวาเดม หลายครงทผมถงกบอยากจะฆาตวตาย

ใหรแลวรรอดไปเสยเลย

124

ผมเคยถอมดออกจากเลาหมมากรดขอมอตวเอง แตกรดอยางไรกไม

เขา เพราะมดของเราเกาคราคราจนสนมกนหมดแลว ผมเคยคดจะผกคอ

ตาย อตสาหไปหาเชอกมาผกทขอ เตรยมจะแขวนคออยแลว แตอาไฉ

นองชายปญญาออนของผมกดนวงเขามาดงเชอกไปเลนเสยกอน พอผมเหน

หนาตาซอ ๆ เซอ ๆ ของนองชายแลวกใจออน ผมถงกบเคยคดจะฆาทง

ครอบครวใหตายเสยหมดเลยทเดยว จะไดจบเรองจบราวกนไปเสยท ไม

ตองมใครมารบเวรรบกรรมอนแสนจะขมขนทรมานนตอไป

เมอตดสนใจแลว ผมกแอบขโมยเศษเหรยญทไปขอทานกบพอ ตอง

ใชเวลาอยหลายวนทเดยวกวาจะรวบรวมไดเงนมาจานวนหนง ระหวางทาง

กลบบานหลงเลกเรยน ผมหารานขายยาปราบศตรพชเจอรานหนง ตงใจวา

จะใชยาฆาแมลงสกขวดมาปลดปลอยชวตอนยากแคนแสนเขญของพวกเรา

ผมยนอยทมมถนน มองเขาไปในรานอยางลงเล ควรเขาไปหรอไม

ควรเขาไปดนะ จะเขาไปหรอไมเขาไปดนะ ในใจคดวนเวยนอยางนอยนบ

รอยนบพนครง เงนทกาไวในมอนนชมเหงอจนเปยกชน แตกกาวขาไป

ขางหนาไมออกเลยจรง ๆ ผมกดรมฝปากแรง ๆ กไมใชคดเปนรอย ๆ ครง

แลวหรอ เกดมาทกขยากเสยขนาดน แลวยงจะอยตอไปทาไมเลา หรอยง

อยากจะมชวตอยใหคนอนเขาถากถางดถก ดาทอ และทบตตอไปอยางนน

หรอ ผมตดสนใจอยางแนวแน เดนตรงดงเขาไปในราน

ผมชกจะใจฝอ กาวขาเขาไปในรานอยางกลา ๆ กลว ๆ เหมอนพวก

โจรกระจอก เสยงหวใจเตนแรงไมเปนสา ภายในรานดมดทบไปหมด

―จะเอาอะไร‖ จ ๆ เจาของรานกโผลหนาออกมาจากเคานเตอรสง

ตรงหนา ทาเอาผมตกใจแทบแย

―ผม...เออ...ทน...ทนมยาฆาแมลงขายไหมครบ‖ ผมพยายามบงคบ

ตวเองไมใหสน

125

เจาของรานมองผมอยางพนจพจารณา เขาคงไมเคยเหนเดกทไหน

มาซอยาฆาแมลงมากอนกระมง ผมกลวเขาจะสงสยจงรบอธบายตอวา พอ

ใชใหผมมาซอไปฆาแมลงทบาน เจาของรานจงเขาไปหยบมาให แลวยง

กาชบผมดวยวา ยานคนกนไมไดนะ ถากนเขาไปละกตายแหงแกเลยรหรอ

เปลา ผมพยกหนารบ แลวหยบเศษเหรยญออกจากกระเปามาเทกระจายบน

เคานเตอร ถามเขาวาเทานพอหรอเปลา เจาของรานพยกหนารบอยางจา

ใจ และบอกวาเงนเทานซอไดขวดเดยว ผมคดในใจวาขวดเดยวกพอแลวจง

ถอกลบบานมา

พอเขามาบาน ภาพทปรากฏตรงหนาทกอยางยงคงเปนเชนเดม

เหมอนทกวน พอนงสซออยตรงนน แมกบนอง ๆ นงเลนดนทรายกนอยท

พน เสอผาขาวของกระจดกระจายไปคนละทศละทาง ยงสกปรกเลอะเทอะ

เหมอนเดม เกาแกซอมซอเหมอนเดม อะไร ๆ กยงเหมอนเดม ทนใด

นน ผมกเหลอบไปเหนเศษกระดาษชนเลกชนนอยทปลววอนกระจายอยทมม

บาน พอเดนเขาไปดใกล ๆ ใหตายเหอะ! นมนสมดการบานของผมน

นา การบานทผมจะตองสงวนจนทรหนา ขาดยบเยนเปนชนเลกชนนอยไป

หมดแลว...

ผมคดวาตวเองคงจะตองโมโหนอง ๆ แน แตกลบไมรสก

ทกอยางกาลงจะจบลงแลว ทกอยางกาลงจะจบลงแลว ทกอยาง

กาลงจะจบลงแลว ผมพราบอกกบตวเอง

ผมหยบยาฆาแมลงออกมาจากกระเปานกเรยน เดนอยางสงบเขาไป

ทถงขาวสาร ขาวในถงคงเหลอพอหงไดอกสกสองวน กดเหมอนกน วนน

จะหงใหหมดไปเลย ทกคนจะไดกนใหอม ๆ พออมแลว...จะไดไปกนสบาย

ๆ หนอย

แลวนาตากเรมไหลออกมาทละหยด ๆ ผมคดวาเดยวพอขาวสกแลวก

126

คอยเทยาลงไปผสมกบขาว อยางนทกคนจะไดไมตองทนทกขทรมานกนอก

ตอไป ขาวในหมอเรมเดอดปด ๆ ฝาหมอเรมขยบตามจงหวะของไอนาใน

หมอราวกบจะเตอนผมวาถงเวลาแลว

คดไดดงน นาตากทะลกพรงพรออกมา แตผมจะรองไหมเสยงไมได

เปนอนขาด เพราะถามเสยงรองไห พอกจะตองรถงความผดปกต

แนนอน แตกเจบปวดเกนจะทนแลว ลมกระทงความรอนของหมอ ผมใช

สองมอกาหหมอทงสองขางไวแนน หยดเสยท อยารองอกเลย ขนยงสง

เสยงดงอยางนตอไปผมคงทนไมไหวแน...ลากอนครบพอ ลากอนครบ

แม แลวยงจะนอง ๆ อก ขอโทษนะ ขอโทษ ขอโทษ

จนกระทงขาวสกดแลว ผมแขงใจจะเทยาฆาแมลงลงไป กาลงหมน

เกลยวฝาขวดออก พลนกเหนภาพของพสาวปรากฏขนมาตรงหนา เหนเธอ

ถกพวกแมงดาลากกลบไปดวยนาตานองหนา เหนเธอถกพวกแมงดารมทบต

ดวยไม เหนเธอรบแขกอยคนแลวคนเลา แมวนนนของเดอนกไมมทางได

หยดพก...แลวกยงเหนเธอรองไหสะอนพดกบผมวา ―ไมเปนไรหรอก

อาจน พเตมใจเอง‖

ผมทนไมไหวอกตอไปแลว ตะโกนออกมาวา ―โอย!…โอย!‖ พสาว

ยงไมเคยคดเสยดายชวตตวเองเลย ขอแตใหคนทงบานมชวตอยกนตอไป

เทานน พเคยบอกวาชวตอยไดดวยความหวง แตนผมกาลงทาอะไร

อย ทาไมผมถงไดใจดาอามหตเพยงน ผมทาลงไปไดอยางไรกน ถาเทยบ

กบพสาวแลว อยางไรผมกยงมพอแมอยใกล ๆ ยงไดอยบานของ

ตวเอง แลวพละ ทงถกทารณถกเหยยดหยามยายสารพด จะไปไหนมาไหน

กขาดอสระ ถกแมเลาดดา โดนพวกแมงดาทบต

พอคดอยางนแลว มอทงสองของผมกสนไปหมด ผมจะใจดาใชยา

พษฆาพอ ฆาแม ฆานอง ๆ ไดลงคอเชยวหรอ...อา! ผมกาหมดชกลงทอก

ของตวเอง ตน ๆ ๆ อาจน ตนเสยท!

127

ผมยกมอขนปดฝาหมอออก ผลนผลนวงออกไปขางนอก ผมไดยน

เสยงเรยกของพอเหมอนกน แตตอนนผมไมสนใจอะไรอกแลว เอาแตหลบ

หหลบตาวง วง และวง วงไปกตะโกนสดเสยงไปตลอดทาง แลวจะทา

อยางไรด แลวจะทาอยางไรด แลวอาจนควรจะทาอยางไรด

วงเสยจนออนแรง ขาทงสองขางออนทรดลงกบพนนาขาวทเพงจะ

เกบเกยวเสรจใหม ๆ จะหนมองไปทางใดกดอางวางยาวไกลสดลกหลก

ตา เสยงลมยามเยนพดผานดงแววทขางหอยตลอดเวลา ผมยกมอทงสอง

ขางขนโอบกอดตวเองไว แลวรองไหโฮออกมาอยางสดกลน

คาลงผมกลากขากลบบานอยางเหนอยออน โชคดทพอไมอย

บาน ผมรบถอโอกาสแอบเอายาฆาแมลงทยงไมไดใชนซอนไวใตเตยง แลว

ตวเองกปนขนเตยงไปพกผอน

แตพอวนตอมา ผมกตองนกเสยใจ เรยนแทบไมรเรองเลย ใจเตน

ตม ๆ ตอม ๆ ตลอดทงวน ผมนชางเลนเลอเสยจรง ไมรทาไมเอายาฆา

แมลงไปซอนไวใตเตยง ถาหากวาแมหรอนองเกดไปเปดเลนเขา แลวเผลอ

กนเขาไปละก จะทาอยางไร ครกาลงสอนอะไรอย ผมฟงไมรเรอง ใน

สมองมแตภาพนาอนาถตาง ๆ วนไปเวยนมาไมหยด

เหมอนจะเหนภาพแมกบนอง ๆ กนยาฆาแมลง แลวกลงไปนอนชก

แหงก ๆ อยกบพน แตพอของผมมองไมเหน ยอมไมรวาพวกเขากนยาฆา

แมลงลงไป แลวพอจะสงพวกเขาไปโรงพยาบาลไดไหมนะ แตถาไมมใคร

อยบานเลยไมยงแยเขาไปใหญหรอ ไมรวาแมตองทนทรมานไปนานสก

เทาไรถงจะมคนมาพบเขา ยงคดกยงกงวล แตจะบอกครกไมได เพราะผม

ไมรวาจะอธบายเรองยาฆาแมลงทลกทรพอยางผมไดซอมาเตรยมไวฆาคนทง

บานใหครฟงวาอยางไรด

เลกเรยนปบ ผมกรบวงหนาตงกลบบานทนท ตลอดทางทวงกลบ

บาน ผมกเฝาภาวนาอยในใจวา แม อาไฉ อยาตายนะ พอเขามาถงประต

128

บาน เฮอ! โลงอก แมกบอาไฉยงอยดทงค ผมกระโดดเขาไปกอดพวกเขา

ไวแนน แลวกรองไหออกมาดวยความดใจทพวกเขาไมไดกนยาฆา

แมลง ผมกลวพอจะเจอยาฆาแมลงทผมซอนเอาไวใตเตยง จงรบเอา

ออกไปโยนทงทแมนาหลงบาน ผมนงคกเขาลงขางแมนา มองตามขวดยา

ฆาแมลงทลอยขน ๆ ลง ๆ ไปตามกระแสนาทพดพาไปจนลบตา ปวดใจ

เหลอเกน

ถาคนในบานตาย ผมคงทนไมได แตหากผมตดชองนอยแตพอตว

ฆาตวตายไปคนเดยวแลวละก ใครเลาจะมาชวยดแลพวกเขา ผมถกภาระอน

หนกองกดดนจนแทบจะหายใจไมออกอยแลว หนทางขางหนายงอกยาว

ไกล แลวผมควรจะเดนอยางไรตอไปด ผมไมตองการใหใครชมวา

แขงแกรง ไมตองการใหใครชมวากลาหาญ คาสรรเสรญหรอจะชวยเหลอ

อะไรผมได ผมเพยงตองการไหลของใครบางคนทพอจะใหผมไดพก

พง แอบอง พกผอนบางจะมใครมาชวยเตมกาลงใหกบอาจนไดบางไหม

หนอ จะมใครชวยชนาทางสวางใหกบอาจนไดบางวาควรจะทาอยางไรตอไป

ด

ตอนท 34

เขยนพกน

วนหนง ตอนเรยนอยชนประถมปท 2 ผมเหนบอรดทขางระเบยงตด

ประกาศผลงานการประกวดความสามารถดานศลปะแขนงตาง ๆ ของนกเรยน

ในภาคเรยนน ประกาศทงชอและชนเรยนของผชนะการประกวดวาดภาพและ

เขยนพกน อนดบท 1 – 3 แลวยงแปะผลงานทไดรบรางวลขนโชวไวทบอรด

อกดวย ผมรสกชนชมเหลอเกน แอบคดอยในใจวาหากผลงานของตวเองม

โอกาสไดแปะขนไวทนเหมอนพวกรนพบางกคงจะดไมนอย

ขณะทกาลงตกอยในหวงแหงความคานงนน กพลนมลกบอลลกหนง

กระดอนเขามาโดนทขาผมเขา พอกมตวลงไปเกบลกบอล กไดยนเสยง

เพอน ๆ ตะโกนเรยกแววมาแตไกลวา ―ทางน ๆ อาจน มาเตะบอลกน

129

เถอะ เรวเขา เรากาลงขาดคนนงอยพอดเลย‖ ผมถอลกบอลไว มเดกท

ไหนจะไมหวงเลนบาง ยงผมเคยผาน ―การฝกฝนรางกายระยะยาว แรงก

เยอะ กาลงกมาก‖ แนนอน ใจผมอยากจะวดแรงกบเพอน ๆ เปน

ธรรมดา แตพรงนกจะมสอบ แถมคนนยงตองออกไปขอทานกบพออก ยง

ตองหงขาว ตองซกผา ถาไมรบใชเวลาอานหนงสอตอนน แลวจะสอบได

คะแนนด ๆ ไดอยางไร พอคดถงตรงนผมกสายหนาปฏเสธ พรอมกบสงลก

บอลคนเพอน ๆ ไป แลวเดนกลบเขาไปทาการบานในหองเรยนทวางเปลา

เพยงลาพง

ผมยงไมลมเรองการประกวดความสามารถทางศลปะเลยจนกระทงสอบ

เสรจ เพอน ๆ ตางระรกระรเปนปลากระดไดนา เฮโลกนลงสนามไปเลนบอล

บาง กระโดดเชอกบาง เตะลกขนไกบาง แตผมกลบตดใจอยางเดดเดยววา

จะตองเตรยมฝกหดเขยนพกนใหสวยเอาไว เผอวาพอขนชนประถมปท 3

แลว จะไดลงแขงประกวดเขยนพกนบาง

ทบานผมไมมใครรหนงสอเลย จงไมมใครคอยสอนผมวาตองเขยน

อยางไรลากเสนแบบไหน จบพกนทาไหนจงจะเขยนตวหนงสอได

สวย นอกจากนทบานผมกไมมเงนเหลอพอทจะเจยดใหผมเอาไปซอกระดาษ

และพกนมาฝกเขยนได แตผมเชอวา ขอแตใหมความมงมนและอดทน ถง

จะฝกเองกตองดกวาเดมขนมาบาง ดงนนผมจงลงไปทสนาม เกบกงไมทม

ขนาดพอเหมาะมาใชแทนพกน ใชพนดนทรายเปนกระดาษทไมตองลงทนหา

ซอ แลวลงมอเขยนกบพน พอเขยนเสรจกลบออกดวยมอและเทา แลว

เขยนใหมอก

ตอนเรมฝกเขยนใหม ๆ ผมมกจะรสกวาเหมอนมอะไรบางอยางทตดขด

ไมถกตอง ตอนหลงผมแอบไปดพวกรนพหดเขยนกนในหองเรยน จงไดรวา

ทแทวธจบพกนของพวกเขาไมเหมอนกบการจบดนสอโดยทวไปนนเอง พอร

เทคนคขอนแลว ผมกดใจเหมอนลงไดแกว

วนตอมาผมกแอบใชเวลาระหวางทไปขอทาน แวบเขาไปหาขอมลใน

130

รานขายหนงสอ หาดพวกหนงสอประเภทสาหรบผทเรมฝกเขยนพกน ใน

หนงสอจะบอกวธจบพกนอยางไรใหถกตอง จะตองเรมลงเสน

อยางไร ลากเสนอยางไร เกบปลายพกนอยางไร และมขอสาคญควรระวง

อยางไรบาง เมอไมมเงนซอหนงสอ ผมจงตองเขาไปยนเปดหนงสออานใน

ราน และทองจาทละขอ ๆ แลวมาฝกตอเอาเองทโรงเรยน

แตกงไมกไมใชพกนอยด มนใหความรสกไมเหมอนกนเลยสก

นด ไมเปนไร วนนเขยนรอยตว พรงนกเพมเปนสองรอยตว ถายงไมสวยก

เขยนเพมอกรอยตว ขอเพยงแตใหขยนฝกฝน จะทอถอยหรอขเกยจไมได

เปนอนขาด วนหนง ผมจะตองเขยนตวหนงสอไดสวยเหมอนในหนงสอแบบ

เขยนพกนใหได

ผมฝกหนกอยางนมาปกวา พอขนชนประถมปท 3 คณครกสงผมเขา

ประกวดเขยนพกนจรง ๆ ดวย ผมดใจจนนอนไมหลบเลยทงคน กมนเปน

การประกวดครงแรกของผมเลยนนา พอมาถงหองสอบ ผมเหนนกเรยนคน

อนลวนแตมกลองอปกรณทสวย ๆ กนทงนน ขางในกลองมอปกรณการเขยน

พกนหลากชนด ดเหมอนจะมแตคนมฝมอเยยมยอดกนทงนน

พอกมลงดของตวเองถอมาบาง ชางอนาถาเสยเหลอเกน พกนของ

ผมเปนพกนชนดทราคาถกทสดในราน จานฝนหมกกเปนชนดทราคาถกทสด

เหมอนกน แคอปกรณของผมกเทยบคนอนไมตดแลว คงตองอาศย

ความสามารถเทาทตวเองมเทานนจงจะสเขาได

แตเจาพกนของผมทอแทกอนผมเสยอก เขยนไปขนกหลดไป เวลา

เขยนใบเสรจแตละตวกตองคอยหยดดงขนทหลดออกมาทละเสนสอง

เสน กวาจะเขยนเสรจ มอขางซายของผมดาปไปเสยทกนว

ไมนกเลยวา แมจะตกอยในสภาวะทเปนรองเชนน แตผมกลบ

เอาชนะนกเรยนรนพทกคนในการแขงขนครงนได และไดรบรางวลชนะเลศใน

การประกวดเขยนพกนระดบโรงเรยนดวย

131

เมอเดนผานบอรดประกาศของโรงเรยนอกครง ผมเหนผลงานของ

ตวเองไดปดประกาศขนทบอรดบาง ผมคดในใจวา ในทสดความพยายามอย

ทไหน ความสาเรจกอยทนนจรง ๆ จะมคนสอนหรอไมกตาม ขอแตใหม

ความเพยร ทสดแลวกจะตองไดรบผลตอบแทนแนนอน หลงจากไดรบ

รางวลแลว ผมกไมไดลาพองใจ ยงคงฝกเขยนบนพนดนตอไป จนถงชน

ประถมปท 6 ผมกยงไดรบรางวลชนะเลศในการประกวดเขยนพกนตลอดมา

ตอนท 35

มอเทาเปนระวง

ชวงป 1960 ในหมบานตามชนบททมประชากรเพยงไมกรอยหลงคา

เรอนนน หมบานหนงมสกสามสบานเทานนทมโทรทศน แถมยงเปน

โทรทศนขาวดาอกดวย

―โทรทศน‖ สาหรบเดกนกเรยนประถมอยางผมแลว มนเปน

เหมอนกบกลองมายากล กลองสเหลยมธรรมดาเหมอนกบตใหญใบหนง ถง

เวลา ประตกจะเลอนจากตรงกลางเขาไปทดานขางทงสอง พอกดสวตช

ปบ กจะมคนปรากฏตวขนมารองเพลงทหนาจอ พอกดสวตชอกทภาพก

เปลยนไป กลายเปนตวการตนเจากระตายนอยปรากฏขนมาบาง มน

เหมอนกบกาวเขาไปสโลกแหงความเพอฝน คนทแตงตวสวยงามกาลงเตนรา

กนอยขางใน การจองดฟลออเรสเซนตนเหมอนจะชวยกอใหรสกถงความสข

สดใสเชนนตลอดไป

อาจเปนเพราะความอยากรอยากเหน หรออาจเปนเพราะภาพสดสวย

และเสยงสดใสทดงดดใจ พอผมรวาเพอนละแวกบานคนหนงของเราซอ

โทรทศนมาใหม จากนนทกวนไมวาจะไปโรงเรยนตอนเชา เลกเรยนกลบ

บานตอนเยนหรอจะออกไปขอทาน ผมเปนตองหาเรองเดนผานบานหลงนให

ได แลวคอยเหลอบตาดวาเจากลองมายากลนนเปดอยหรอเปลา

132

เยนวนหนง พอใชใหผมออกไปซอของในหมบาน ตอนผมเดน

ผาน บานนกกาลงเปดโทรทศนดการตนเรองทผมชอบดอยพอด ผมหามใจ

ไมอยจงปนดผานชองหนาตาง ดเพลนจนแทบจะลมกะพรบตา ดเพลนจนไม

รวาเวลาผานไปนานเทาไรแลว ผมลมไปเสยสนทเลยวาผมออกมาทาอะไร

จนนองชายคนเลกวงตรงเขามาจมปลายจมกผม บอกวา ―เสรจละ

แก ตายแนคราวน‖ ผมถงไดรสกตวขนมา จะหามนองไวกไมทน เพราะ

เจานองชายวงหายกลบบานไปเสยแลว ผมเดนคอตกตามหลงกลบบาน

ไป คดในใจวาตายแน ๆ ไอเจานองชาย ―ปากสวาง‖ ของผมตองวงแจน

กลบไปรายงานเรองนกบพอหมดแลวแนเลย

ผมยนลงเลอยหนาเลาหมวาจะเขาไปดหรอไม อด ๆ เออน ๆ อย

นาน สดทายกฝนใจเดนเขาบาน แลวทกอยางกเปนจรงดบทคาดไว พอกาว

พนประตพอกใหผมคกเขาลง แลวยกไมเทาฟาดลงมาบนตวผม ซายทขวา

ท แตละทกเจบราวจนถงกระดก แตผมรวาตวเองทาผด จงทนขมความเจบ

ไวไมยอมรองออกมา พอตเสรจ กทงคาพดสดทายฝากไวในใจผมวา

―บานเรายากจนกนขนาดไหน อตสาหสงใหแกไดเลาเรยนหนงสอหนง

หาแลวไมตงใจเรยนอยางน แกไมละอายใจตอพอแมบางเลยหรอ‖

พอไดยนพอพดอยางน ผมกรสกเหมอนหวใจถกบบคนอยาง

แรง จากทนงกลนมาตลอด นาตากไหลลงมาอาบสองแกม

หลงจากเรองนผานไป ผมไมเคยแอบไปดโทรทศนทบานเพอนบาน

อกเลย

ทกวนพอโรงเรยนเลก ผมกจะรบกลบมาหงหาขาวปลาอาหารใหกบ

คนในครอบครว เตาในบานเรากเปนฝมอของผม ทาโดยการเกบเอากอนอฐ

มากองเรยงกนเขา แลวใชดนเหนยวมาปะตามรไวใหแนน เทานกเปนเตาได

แลว ถาพอมเวลาวาง ผมกจะออกไปหาเกบฟางขาว ฟน กงไมมาตนไว

133

สาหรบเปนเชอเพลง

การกอเตาทาอาหารไมใชเรองงาย ถาฟนไมแหง ไฟกไมยอมตดเสย

ท ผมตองนอนพงพาบลงกบพนแลวใชปากเปาลมโหมไฟในเตา ลมจาก

ปากไมแรงพอ กเลยใชฝาหมอพด บางครงลมพดผดทางกตองหรตาเปา

เตา ไมเชนนนขเถาจะปลวเขาตาจนนาตาไหล หลายครงทกวาไฟจะ

ตด ผมกถกเขมาควนรมเสยดาปไปหมดทงตว พอลกขนมา นอง ๆ กหวเราะ

ชอบอกชอบใจกนใหญ ตางวงเขามารมลอมรองลอเลยนผมเสยงดงวา ―ดาร

ก ดารก ไอนโกรตวดาปดป‖

เตานมไวสาหรบหงขาว อกเตาหนงมไวสาหรบตมนาใหคนในบาน

อาบ ผมตองอาศยเวลาชวงทขาวยงไมสก วงดวนจไปตกนาทบอหลงมา

ตม ถงนาของเรากใบเลกนดเดยว ผมตองวงกลบไปกลบมาอยหลายหน

ทเดยวกวาจะไดนาพออาบกน เมอนาเดอดแลว ผมตองชวยอาบนาใหนอง ๆ

กอน มอเทาตองวองไว ฟาจะมดอยแลว เดยวยงตองออกไปขอทานอก

พออาบนาเสรจ ผมลองเปดฝาหมอขาวด อม! ขาวยงไมทนสก ยง

มเวลาเหลอพอซกเสอผาไดอกสกสองสามตว พอกาลงเรมขยผา

เทานน นองชายสองคนกกอคดววาทกนขน ผมตองรบเขาไปหามศก

ทนท แลวเปนอะไรไมร จ ๆ นองสาวคนเลกกรองไหขนมาอก เอาละ เอา

ละ พอแลว! เงยบ! เอ กลนอะไรนะ

―ขาวไหมแลว อาจน!‖ เสยงพอตะโกน

ตายแลว! ขาวไหมจรง ๆ ดวย! เยนนคงตองกนขาวตงกนแน

เลย ผดผกอกสกอยางกแลวกน มดหนผกทบานเราเกาคราคราจนสนมกนตง

นานแลว แมแตจะหนผกกแทบหนไมเขาอยแลว ตองออกแรงอกนด ฮด -

- โอย! เจบจง! หนโดนนวตวเองเขาแลวไหมละ เลอดไหลออกมาเปอนผก

จนแดงเถอก แตคนในบานจะตองอดขาวเพราะนวผมเจบกคงเปนไป

ไมได ตองหาเศษผามาพนนวแลวใชหนงยางรดสองสามรอบเอาไวใหแนน

134

เสยกอน แลวคอยหนผกตอ

ผมตองทางานซกผาหงขาวดวยมอเดยวตดตอกนอยหลายวน มอขวา

ทางานไป มอซายกเจบเสยวแปลบขนมาเปนระยะ ๆ แตถงจะรองไหกคงไม

มประโยชน เพราะอยางไรงานกตองทาอยด

เพราะวาไมมเงน เราจงตองกนขาวตมกนแทบทกมอ บางครงเรา

แทบจะไมมขาวสารกรอกหมอเลยดวยซาไป เวลาตมขาวแตละทตองเตมนา

แลวเตมนาอก จนเปนขาว ―ตม‖ สมชอจรง ๆ บางครงหาเมดขาวในหมอก

แทบจะไมเจอ ตกสกกครงกไดแตนาขาวเทานน ซดเขาไปสกกชามกยงไม

หายหว คดแลวกอยากจะรองไห แตกรองไมออกจรง ๆ

―ไชโปวปลาเคม‖ นบเปนกบขาวชนยอดแลวสาหรบเรา จะทอดปลา

เคมแคสกชนกยงเสยดาย ตองเอามาหนแบงออกเปนชนเลก ๆ ตใสไข พอ

เจยวเสรจแลวจงแบงออกเปนสบกวาสวนใหทกคนไดกนกนคนละชน แมจะ

เปนเพยงชนเลก ๆ แตกลนและรสของมนกเดดพอทจะทาใหคดถงแลวนาลาย

สอขนมาเชยวละ

ผมจะตองมอเทาเปนระวงอยอยางนทกวน มครงหนงผมรบไป

โรงเรยนจนลมไปวากาลงตมนาตงไวทเตา ทบานกไมมใครสงเกตเหน นา

เดอดไปจนกาแหงสนทแลวระเบดขน!

แนนอนครบ ผมทาเรองอนตรายใหญหลวงเสยขนาดน ยอมตองถก

ลงโทษเปนธรรมดา คนนนพอสงใหผมคกเขาอยนอกหองจนฟาสาง หาม

เขาไปนอนในหองเดดขาด

135

ตอนท 36

รสชาตของชวต

ยคของการเกษตรยงไมมมลพษ นาในคลองใสสะอาด กงหอยปปลา

ทอาศยอยเตมแมนาลาคลองนบเปนอาหารเสรมทชวยใหเราอยรอดมาไดจนถง

ปจจบนน

ตอนทผมอายประมาณสก 12 ขวบได วนหนง พอใหผมจงทานไปท

รมคลองแหงหนง ผมเหนพอใชไมเทาหยงลงไปวดความลกของนา จงถาม

พออยางอยากรอยากเหนวาพอจะทาอะไรหรอ พอตอบวา ―ไอเดกโงเอย ก

ลงนาจบหอยสวะ!‖ ผมหนาชนขนมาทนตา ยฮ!- -

ไดยนเพยงเทาน ผมกแทบจะกระโดดลงนาไปกอนพอเสยอก พอ

รบความอผมไว ―จะใจรอนไปไหนกน‖ พดไปกคลาดงเอาเชอกเสนหนง

ออกมาจากตว ปลายขางหนงผกไวทเอวตวเอง ปลายอกขางหนงผกไวท

ผม เราวางไมเทาของพอและขนคชพไวทรมฝงกอน จากนนกคอย ๆ เดนลง

นาไปดวยกนอยางชา ๆ พอสอนใหผมกมเอวลงตา แลวใชมอควานลงไปใน

นา นาคลองในฤดรอนชางฉาเยนเสยเหลอเกน

พอเทาเหยยบลงไปกลางกระแสนาทไหลเยนกกอใหเกดความรสก

ผอนคลายสบายยง แตครเดยวกไดผล ผมควานไดหอยนาตวหนงดใจเสย

แทบแย รบสงใหพอคลาดวาใชหอยนาจรง ๆ หรอเปลา อม! หอยนาจรง ๆ

ดวย และเสอยมยากอยางพอกยมออกมาไดในทสด

พอนนเชยวชาญยงนก แคใชมอควานลงไปในนาเพยงครเดยวกได

หอยมาตงหลายตว ทกครงทโยนหอยลงไปในขน จะเกดเสยงดงนาฟง

นก ―แกรง!‖ เสยง ―แกรง‖ แตละครงสรางความฮกเหมแกคนฟง

เหลอเกน ผมดอกดใจจงตะโกนเสยงดงออกมาอยางลมตว แตคราวนพอ

กลบไมไดดผม อารมณของทานดขนตามจานวนหอยทเพมขน จนแทบจะ

กลายเปนผอนคลายลงในทสด

136

ตงแตผมเตบโตมา ครงนนบเปนครงเดยวทผมไดใกลชดสนทสนมกบ

พอขนาดน มนไมเหมอนกบการทางาน แตเหมอนกบวาเรากาลงเลนเกม

อะไรดวยกนมากกวา ถงแมวนนจะผานมาเปนเวลานานนบ 30 ปแลว แตทก

ครงทผมไดเหนพอกบลกเลนบาสเกตบอล หรอเลนโยนหวงยางดวยกนใน

ละครโทรทศน ผมกอดทจะนกถงเรองนขนมาไมได

ผมยงจาไดอกวา ตอนนนผมไมทนระวงเหยยบโดนตวอะไรลน ๆ เขาก

ตกใจ คดวาคงจะเปนงนา แตพอดด ๆ แลวทไหนได ปลาไหล

นนเอง แลวผมกลมไปวาเราสองพอลกถกมดตดกนไว จงรบกระโจนลงไป

ควาปลา พอเลยถกลากลงไปดวย ปลาไหลนะจบไมไดหรอก แตเราเสย

หลกลมลงไปในนา เปยกมะลอกมะแลกเปนลกหมาตกนาเลยทเดยว แตถง

จะเปยกอยางไร ผมกไมเคยมความสขสนกสนานเทานมากอนเลยในชวต

ตอนจบหอยในนานนสนกมากจนผมแทบจะลมอะไรทกอยางไปเสย

สน เมอขนจากนาแลว จงรสกถงความผดปกตบางอยางทเกดขน พอกมลง

มอง กเหนปลงดดเลอดเกาะแนนอยเตมขาของเราสองคน พวกมนแตละตว

ดดเลอดเราเสยจนพงปอง

ผมตกใจมาก รบใชมอแกะพวกมนออก แตกยากเยน

เหลอเกน เพราะพวกมนยงดดกยงเกาะแนน ตองเอาหนมาทบตวพวกมนให

ขาดจากกน แมจะทบโดนขาตวเองจนเจบกตองทน แลวกนกถงทแตกอน

เคยไดยนคนเขาพดกนวา ถาตวปลงขาดออกจากกนแลว มนกจะยงแบงตว

ขนมาอก ยงขาดออกมาเปนหลายสวนกจะยงเกดเปนหลายตว นกแลวกยง

เครยดไปกนใหญ

พอกลบถงบาน พอกเอาหอยมาลางนาจนสะอาด จากนนจดการ

ทา ―หอยเคม‖ มากนกบขาว ทงอรอยทงเจรญอาหารดแท สาหรบเราแลว

เหนจะตองบอกวา นเปนของขวญทหลนลงมาจากฟากฟาเลยกวาได

137

ยงมอาหารอกอยางทสวรรคประทานมาใหแกเรา - - นนคอ - - กบ

ความสามารถในการจบกบเปนวชาทผมขโมยเรยนมาจากพวกเดก ๆ

ขางบาน อนดบแรกเราจะตองเตรยมเหยอลอ จากนนนามาแขวนใสเบดท

เราทาขนมาเอง พอตอนเยนตะวนใกลตกดน เรากจะเอาเบดหลาย ๆ คนไป

แขวนไวทขางคนนา แลวกเดนกลบไปนอนฮมเพลงรอทบานอยางสบาย

อารมณ วนตอมาจงคอยรบไปทคนนาแตเชาตร รบรองไดวาจะมกบมาตดท

เบดทกคน คนละตว ๆ กบพวกนพอผานการปรงอาหารแลว บอกไดเลยวา

รสชาตยอดเยยมเดดขาดจรง ๆ

หรอหากวาใจรอนจนทนรอทงคนไมไหวแลวละก ยงมวธจบกบอกวธ

หนงคอ ใหเราใสเหยอลอไวทเบดคนยาว ๆ แลวหยอนลงไปทขางคนนา

เหมอนเดม คอย ๆ หยอนลงไปแลวกดงขน หยอนลงแลวดงขน หยอนลง

แลวดงขนทาอยางนอยเรอย ๆ ลอใหกบกนเหยอใหได พอกบตดกบแลวก

ออกแรงดงขนมาทนท เทานเปนอนวาเรยบรอย

ถาจบกบหลงฤดเกยวขาวกยงงายเขาไปใหญ แคเอาฟางทกอง

สะเปะสะปะอยตามพนดนออกไป กจะเหนวาขางใตมรทกบซอนอย

เยอะแยะ ถาถกจงหวะกอาจจบไดครงละตวเลยทเดยว แตถาจงหวะไมด ก

ตองออกแรงวงจบกบรอบนากนหนอย พอถงฤดนทไร เราจงมกจะเหนเดก ๆ

วงหยอกลอจบกบกนสนกสนานเตมทองนา

บางครงเมอไมไดกนขาวตดกนหลายมอเขา เรากตองหาผกหญาตาม

ขางทาง มะเขอปาบาง ใบหมอนบาง มากนกนแกหวไปกอน โดยสวนใหญ

ผมพอจะแยกแยะไดวาเปนผกอะไร หรอหากพบผกหรอผลไมบางชนดทไม

รจก ผมกจะเดดมาลองกนเองกอน เมอแนใจวารสชาตไมเลวและไมมพษ

แลว จงคอยเดดใหคนอนในบานกน

ผมมกคดวา เดกสมยกอนไมไดมของเลนหลากหลายเหมอนกบสมยน

138

ทมของลอตาลอใจมากมายเหลอเกน และแมวาคนจนกอยตามประสาจน แต

มนกเปนชวตทมรสชาตนก

ตอนท 37

นกเรยนตวอยางกบนองชายปญญาออน

เมอผมเลอนขนชนสง ไลเคอจน นองชายคนโตกเรมเขามาเรยนชน

ประถมปท 1 ทโรงเรยนเดยวกนกบผม ในใบวนจฉยโรคของนองชายคนโต

นน หมอไดบนทกไวดงน ―เปนผทมสตปญญาไมสมประกอบ ไอควตากวา

47‖ ตากวาไอควแมเสยอก

สมยกอนทโรงเรยนยงไมมการแยกเรยนของนกเรยนพเศษและนกเรยน

ปกต นองจงตองเรยนรวมชนกบนกเรยนทวไป ตอนเชาผมตองพานองไป

โรงเรยนดวยกนทกวน พอสงนองเขาหองเรยนเรยบรอยแลว จงคอยวางใจ

ไปทหองเรยนของตวเองได แตพอมานงเรยนกยงไมสบายใจอยดนน

แหละ เพราะนองชายปญญาออนของผมมกจะกอเรองขนไมเวนแตละ

วน บางครงกเอาไมไลตหวเพอน ทาเอาโกลาหลอลหมานกนไป

หมด บางครงกวงไลเพอน ๆ จนตองวนหนกนออมสนาม พวกเดกผหญง

ตกใจกลวกนจนรองไหไมหยด

และแนนอนวาบางครงนองชายจอมเซอซาของผมกยอมจะตองโดน

เพอน ๆ รมแกลงเปนธรรมดา ดงนนพอเลกเรยนทไร ผมตองวงแจนจนแทบ

จะเหาะไปดนองทหองเรยนชนประถมปท 1 ทนท อยางนอยถานองอยใกล ๆ

ผม เขาคงจะรสกสบายใจขนมาหนอย แลวจะไดไมกอเรองขนอก

ทโรงเรยนไมมใครไมรจกผมกบนอง คนหนงนนสอบไดท 1 ตดตอกน

ถงหกป และยงไดเปนหวหนาหองทเปนนกเรยนตวอยางดวย สวนอกคน

หนงคอ ―ไอทม‖ ทรกษาตาแหนง ―บวย‖ ของตนเองไวไดอยางสมาเสมอ

139

ทกป แตเพราะนองนแหละททาใหผมรสกวา แททจรงแลวคนทฉลาดทสดก

คอคนทโงทสดนนเอง

เพราะผมนนรและเขาใจไปหมด จงตองทาอะไร ๆ ไปเสยทก

อยาง ไมวาจะเรองเลกเรองใหญกตองเปนผมทคอยกลมอกกลมใจและ

แกปญหาอยเรอย แตนองชายผมกลบไมเปนอยางนน แมจะไดกนแตไข

ตม ตองถอศนยคะแนนกลบบานทกครง กยงยมราดอกดใจ ไมมใครดดาเขา

เลยสกคน แตดไปกคงไมมประโยชนเพราะอยางไรเขากไมเขาใจอยด

ตอมาผมตงใจวาจะสอนนองใหอานหนงสอใหได จงพยายามพาเขา

อานหนงสอทกวน วนละประโยค และคอยจบมอใหเขาหดเขยน

หนงสอ ตอนแรกสมองกบมอของนองไมไปดวยกนเอาเสยเลย จะบงคบ

อยางไรกไมฟง ลากเสนเพยงขดเดยวกยงบด ๆ เบยว ๆ แลวเจาตวกไมยอม

ใสใจ บางครงผมกโกรธจนอยากจะเขกหวนองแรง ๆ สกท แตพอคดวา แค

เขาเกดมาปญญาออนกนาสงสารอยแลว ผมกเลยเขกหวเขาไมลง

แตหลายปตอมา ในทสดนองกเรมเขยนหนงสอบางตว

ได เชน ―o‖ ―x‖ ―1‖ ―23‖ กบคาวา ―ไลเคอจน‖ ซงเปนชอของ

ตวเอง ทงหมดรวมกนเปนแปดตวพอด แถมตวหนงสอของแกกยงบด ๆ

เบยว ๆ มอทจบปากกากดคลายกบทากาหมดเสยมากกวา ผมหาขอสอบ

เกา ๆ มาสอนนอง ใหเขาดตาแหนงทตองเขยนคาตอบลงไป ใหเขาลองทา

ดหลาย ๆ ครง ผดกแกใหม ถกกทาซาไปเรอย ๆ เชนนอยครงแลวครงเลา

แลวสวรรคกเรมเหนใจในความพยายามของผม ผลสดทายในการ

สอบครงหนงตอนชนประถมปท 4 เทอมปลาย นองฟลคเดาคาตอบถกอย

หลายขอทเดยว นบเปนครงแรกทเขาสามารถตไขแตกได และยงสามารถ

เอาชนะเพอนนกเรยนชนเดยวกนไดอกคนหนงดวย เปนผลใหนองสอบไดท

2 นบจากอนดบสดทายไดเปนครงแรกและครงเดยว

ความกาวหนาครงนไดรบความชนชมจากครใหญเปนอยางมาก ถง

140

ขนาดออกปากชมนองกลางหอประชม พรอมทงมอบรางวลพฒนาการดเดน

ใหนอง ดมาดเขาเดนขนไปรบรางวลบนเวททามกลามเสยงปรบมอเกรยว

กราวทดงขนในครงน เมอเทยบกนแลว ยงดงกกกองกวาเสยงปรบมอตอนท

ผมขนไปรบรางวลสอบไดท 1 ตดตอกนตลอดหกปเสยอก

พอไดเหนเชนน ผมกชกไมแนใจเสยแลววาควรจะรองไหหรอหวเราะ

ด แตแลวนาตาผมกไหลออกมา มนเปนนาตาแหงความอมเอมใจทความ

เหนอยยากของผมไมไดสญเปลาเลย

พอกลบถงบาน ผมกเลาเรองทนองชายคนโตไดขนไปรบรางวลใหพอ

ฟง พอฟงแลวกยมออกมา ซงนอยครงนกทจะไดเหน ทานยมนอย ๆ พลาง

มองนองชายคนโต ผมยอมรบวาตอนนนผมชกจะแอบอจฉาขนมาหนอย

ๆ รางวลของผมตดอยทวผนงหอง อยาวาแตคาชมเลย แคจะยมสกทพอก

ยงไมเคย ผมอยากไดรอยยมอยางนนจากพอสกครงบางจง คดแลวกยง

นอยใจจรง ๆ

แตความเหนอยยากทมมาหลายปกแลกมาไดแคเสยงปรบมอชวงสน ๆ

เพยงครงเดยวเทานน เพราะหลงจากไดรบรางวลเพยงสองวน นองกลมทก

อยางทผมสอนไปหมด เขายงไลตเพอน ไลแกลงเดกนกเรยนหญง เวลา

เรยนหนงสอกโวยวาย เลกเรยนกเกเร วงวนไลคนโนนคนนไปรอบสนามอย

เหมอนเดมทกอยาง

มครงหนงทผมไปดนอง กพอดเหนเขากาลงถอไมเทาตามหลง

ครใหญ แถมยงทาเดนสายอาด ๆ วางมาดเหมอนกาลงจบสงเกตครใหญท

กาลงเดนตรวจตราโรงเรยนอยอยางนนแหละ ผมใจหายวาบขนมาทนท นน

ครใหญเชยวนะ ผมชะงกงนไปชวขณะ ไมรวาควรจะทาอยางไรด ถาจะวง

เขาไปหามนอง ครใหญเดนอยขางหนากตองเหนแน แตถาไมหาม เกดนอง

ใชไมฟาดลงทหวครใหญละ จะไมยงแยไปกนใหญหรอ โอย...รอนใจจะแย

แลว

141

ดทครใหญเลยวเตอหวาเปนนกการศกษาทเปยมดวยความ

เมตตา ทานจงไมไดแสดงความโกรธเคองแตอยางใด เพยงหนมาพดยม ๆ

กบผมอยางใจดวาใหผมพานองกลบไปทหองเรยน

ตอนหลงผมไดเขาเรยนทวทยาลยเทคนคประจาจงหวด มอาจารย

ทานหนงชออาจารยจวงเซนซาน ทานกรณาตอผมมาก บานของอาจารย

เลยงเปดเลาหนงมเปดเปนหมนตว จงตองหาคนไปชวยทางานอย

เสมอ อาจารยจวงทราบดถงฐานะทางบานผม จงใหโอกาสผมไปชวย

ทางานชวคราวทเลาเปดในชวงวนหยด โดยมหนาทชวยเกบไขบาง ทาความ

สะอาดเลา แลวกจายคาแรงใหผมเลกนอยพอใหมเงนไวใช

ตอนนนผมคดวา ถาขนยงปลอยใหนองชายคนโตชวยเหลอตวเอง

ไมไดอยอยางนเรอยไปคงไมใชเรองทถกตองนก ควรจะหาทางใหนองม

ความสามารถในการดารงชวตดวยตวเองบาง ผมจงขออนญาตอาจารยใหผม

พาอาไฉไปฝกงานในวนหยดนดวย

กอนออกจากบาน ผมคอยกาชบอาไฉอยตลอดเวลา สอนนองวาเมอ

ไปถงเลาเปดแลวตองคอยระมดระวงเรองอะไรบาง นองกพยกหนาหงก

หงก ทาทาวานอนสอนงายเขาอกเขาใจเปนอยางด แตพอมาถงทเลา

เปด เหนเปดนอยใหญทกระโดดโลดเตนไปมาเปนหมนเปนพนตวเทานน ส

หนาของอาไฉกปรากฏรอยยมเจาเลหขนมาทนท แลวเขากกางแขนออกทง

สองขาง วงฝาเขาไปกลางฝงเปดหยบเอาหนและไมทพนขนมาไลฝงเปด

อยางเอาเปนเอาตาย

วาก ๆ ๆ - - วาก ๆ ๆ - - นองชายคนโตรองลนอยางสนกสนานเตมท

แตเจาเปดพวกนนส โธเอย นาสงสารเหลอเกน พวกมนพากนวงหน

แตกตนกระเจดกระเจงไปตวละทศละทาง หนลงนาบาง วงเขาพงหญา

บาง บางตวบนไปเกาะบนหลงคาเลา ตปกพบ ๆ จนขนหลดออกมาเปน

กระจก เปดตวเมยตกใจจนตกไขออกมาทงทไขยงไมเปนฟอง เปดตวผ

142

ตกใจจนกระทบไขแตก

ผมรบวงตามหลงอาไฉไปตด ๆ แตเลาเปดมขนาดใหญมาก กวาจะ

ตามไปจนสดเลาได ทงเปด ผม และอาไฉกเหนอยหอบตวโยนจนหายใจ

หายคอแทบไมทนจะใหวงอกกวงไมไหวแลว และเลาเปดกอยในสภาพแหง

ความหายนะหลงมหนตภยอยางไรอยางนนเลย

พอผมเงยหนาขน กเหนอาจารยจวงยนหนาเขยวอย ผมคดวาทานคง

โกรธแนเลย จงรบเขาไปขอโทษอาจารย แลวพานองทางานอยาง

ขะมกเขมน

ผมเรมสอนงาน ―เกบไข‖ ทแสนจะงายดายใหนองกอน โดยใหนอง

เกบไขจากพนทละใบขนมาจดเรยงใสตะกราไว ผมคดวางานนไมยาก

เลย ขอแตใหระวง วางใหเบามอหนอยเทานน ทแรกนองทาไดไมเลว ผม

เรมตงแตจบมอสอนเขาทา แลวคอยยนกากบดเขาทาเอง จากนนจงคอย ๆ

ถอยหางออกไป ใหเขาทาไปคนเดยว อม...ชกเรมจะมพฒนาการแลว ไข

เปดถกทยอยจดเรยงออกมาเตมตะกราใบแลวใบเลา ผมเดนออกมาอยาง

ไววางใจ ปลอยใหเขาทางานของเขาเอง

หลงจากผานไปหานาท ผมกเดนกลบมาทเดมเพอดนองเกบไข

เปด อยากรวาเขาเกบไปถงไหนแลว

โอ...พระเจาชวย! นองชายคนโตยกตะกราไขเปดขน กาลงจะวาง

ทบลงไปบนตะกราอกใบหนงทมไขเปดบรรจอยเตม เหมอนกบภาพสโลว

โมชนทฉายในภาพยนตรอยางไรอยางนน ผมรบกางแขนทงสองขาง

นอก วงไปขางหนาพลางตะโกนโดยหวงวาจะหยดยงอาไฉไวไดทน

―อาไฉ! - - อยา!‖

ยงไมชาเกนการณ อาไฉหนกลบมามองผมดวยใบหนาทแชมชนเปยม

143

รอยยมเจาเลหเหมอนเคย แลวเขากวางตะกราไขเปดทถออยทบลงบนตะกรา

ทบรรจไขเปดอยเตมอกใบหนงอยางแรงตอหนาตอตาผม กรวบ! - - ไขเปด

ถกทบแตกยบเยนไปในชวพรบตา ทงไขขาวไขแดงไหลยอยเยมลงส

พน ผมยกสองมอขนปดหนา แทบไมกลามองภาพสดสยองนนอก

เลย คดถงอาจารยจวงผบรสทธแลวกมนใจวาสหนาของอาจารยคงเปลยน

จากเขยวเปนมวงแน

ตอนท 38

เอาอยางอาจน

วนทผมเรยนจบชนประถมศกษา ผมหอบทงรางวลและเกยรตบตรตาง

ๆ กลบบานดวยความตนเตนดใจ แถมยงมดอกไมสแดงททางโรงเรยน

จดเตรยมไวใหแกนกเรยนทจบการศกษาในปการศกษานตดเดนหราอยท

หนาอกดวย ผมเดนกลบบานดวยความปลาบปลมปตอยางเหลอลน

คงไมมเรองใดทจะนาภาคภมใจไปกวานอกแลว เกยรตยศทผมไดรบ

มาในชวงเชาวนนไดสรางความปลาบปลมใจใหแกผมไปตลอดชวต ขณะท

เดนไปตามทางเลก ๆ ขางคนนา ทงจตใจและวญญาณของผมเหมอนหลด

ลอยละลองหวนกลบไปยงพธรบมอบรางวลทเพมผานมาสด ๆ รอน ๆ ผม

ไดรบรางวลทงหมดสรางวล สครงทไดยนเสยงครใหญประกาศชอผม สครง

ทผมยดอกเดนขนไปรบรางวลบนเวทอยางสงาผาเผย ผมยนอยบนเวทมอง

ลงมาเหนสายตาทกคทสงกาลงใจมาใหผม ผมกอดนกถงวนแรกทเขามา

เรยนทนไมได ชางเปนชวงเวลาทนาหดหเสยนกระไร

ตอนนน แคเดนออกจากบานทอยนอกเมองมาถงถนนในเมอง ผมก

จะรบกมหนางดลงทนท ผมกลววาจะมองเหนคนอน และยงกลววาคนอนจะ

มองเหนผมเขา เสยงหวเราะเยาะ คาพดดถกเหยยดหยามเหลานนเคยทาให

ผมอยากจะหนเตลดเปดเปงไปใหไกล อยากจะละทงทกสงทกอยาง คด

แมแตจะละทงชวตของตวเองไมรกครงตอกครง ชางเปนวนเวลาแหงความสน

หวง

144

นบตงแตครงแรกทไดรบรางวลสอบไดท 1 เปนตนมา ผมกเรมรสก

เหมอนเหนแสงสวางสองราไรทามกลางความมด ทแทความ

ขยนหมนเพยร ตงใจเรยนหนงสอกนามาซงเกยรตยศ ทแท ―ชอเสยงเหมน

โฉ‖ ของการเปนขอทานนานกวา 30 ปของพอกบแม ถกลบลางไดดวย

เกยรตบตรบาง ๆ แผนแลวแผนเลา เดกขอทานคนหนงทถกหวเราะเยาะมา

เปนสบปพลนเกดมความมนใจในตวเองขนมา มศกดศรนาเคารพขนมาทน

ควน เหมอนดอกไมสวยสดงดงามโผลพนโคลนตม ผมตงปณธานไวในใจ

อยางแนวแนวาสกวนผมจะตองสลดคราบขอทานตวเหมน และความอบโชค

ใหหมดไปจากครอบครวเราใหจงได และจะไมยอมใหใครมาดถกพวกเราได

อก

ถาเรมนบตงแตชนประถมปท 1 จนถงจบชนประถมปท 6 เกยรตบตรท

ผมเคยไดรบรวมกนทงหมดแลวกประมาณ 80 กวาใบได ทงรางวลสอบใหญ

สอบยอย รางวลนกเรยนตวอยาง รางวลประกวดเขยนพกน รางวลงานวาด

ภาพศลปะ ตลอดจนรางวลกฬาแทบทกประเภท ผมกชนะคนอนแทบทงนน

ในทสดความมมานะของผมกเปนทราลอกนไปทวละแวกบาน ใคร ๆ

กรวา ลกของ ―งซอ‖ เรยนหนงสอเกงเปนท 1 เวลาสอนลกหลานกมกจะ

บอกวา ด “ไอลกขอทาน” คนนนส พอแมเขาพการ ทงไมร

หนงสอ แถมยงเปนขอทานอก ออกลกมาทงขยนทงกตญญอยาง

น เราตองรจกเอาอยางอาจนนะ

แตกอนพอไปไหนมาไหนกมแตคนรงเกยจ แตเดยวนเดนไปท

ไหน ใคร ๆ กรจก ไมวาจะเปนคนขายผก เถาแกรานของชา อาซมขาง

บานตางกพากนยกนวหวแมมอชขนใหพอมาแตไกล ตะโกนปาว ๆ วา ―งซอ

เอย ลกแกนยอดไปเลยทหนงเชยวนะน‖ พวกรนพทเคยกลนแกลงหวเราะ

เยาะผมกเรมเปลยนทาทเปนละอายตอผมขนมาบาง พอเหนผม เขากจะ

เพยงแตยมนอย ๆ ให แลวกมหนาเดนผานไป เพอนบางคนถงกบคานบผม

กอน

145

ทหมบานเฉยนจ พวกเราพากนยายบานอยหลายตอหลายครง ยาย

เลาหม ยาย ―กระตอบ‖ กนไมรกครงกหน แตทกครงทยายบาน ผมก

จะตองยายเอาเกยรตบตรตดตวไปดวยเสมอ พอมาถงบานใหม ผมกจะเอา

ขาวสกมาใชแทนกาว ทาหลงใบเกยรตบตร แลวแปะตดขนทขางกาแพงทก

ใบไป ตอมาเกยรตบตรกยงมากขนทกท ๆ ผมทยอยตดจนเตมผนงหองไป

หมด เกยรตบตรของผมเยอะจนกระทงวา อกสบปตอมาเมอเรายายมาอย

บานเชาสองชน ผมตองใชพนทตดเกยรตบตรยาวเปนเทอกลงมาตงแตชนบน

จนถงชนลางเลย

ทงนไมใชวาผมจะ ―คลง‖ อะไรนกหนาหรอกนะครบ แตคณลองคดด

สครบวาคนคนหนงทอยบนโลกนอยางเดยวดายไรทพกพง ตองแบมอขอขาว

ประทงชวตตวเองตงแตอายสามสขวบ โดนดาตะเพดไลไมมด เกยรตบตร

เหลานจงสาคญตอผมมาก เพราะมนเปนหลกฐานยนยนคณคาของชวต

ผม เปนสงยดเหนยวจตใจผม เปนพลงใหผมมชวตอยตอไปอยางเขมแขง

กลาหาญ

ยอนกลบมาถงวนทผมจบชนประถมศกษา วนนนผมกอดเกยรตบตร

และของรางวลกลบบานดวยความราเรงดใจ พอเหนพอนงนงอยทปลาย

เตยง ผมกรบโผเขาไปตรงหนาพอ พดดวยความเบกบานวา

―พอ วนนผมไดใบประกาศมาตงสรางวลแนะ พออยากจะจบดหนอย

ไหม‖

พอไมขยบเขยอน ยงคงนงเงยบ ผมไมทนรสกถงคลนนาลกใตทอง

ทะเลยงพดตอไปอกวา

―สใบเชยวนะพอ พอรไหมวาผมเปนคนทไดรบใบประกาศมากทสดใน

โรงเรยนเชยวนะ พอลองจบดส แลวกยงมของรางวลอกนะ‖

ผมรอฟง

146

―อาจน เรยนหนงสอถงแคนกพอแลวละนะ ทางบานคงไมมเงนสงให

แกเรยนตอแลวละ‖

ไมไดเรยนตอแลวอยางนนร ผมนงองตะลงงง ยงทาใจรบความจรง

ไมได เมอเชาครใหญเพงจะชมวา ไลตงจนเปนนกเรยนทยอดเยยม

ทสด หวงวาพอขนชนมธยมแลวจะยงคงขยนและพากเพยรเชนนตอไป

นะ แลวทาไมถงเปนแบบนไปได ผมกมลงมองเกยรตบตรในมอ มนกเขยน

โทนโทอยทกใบไมใชหรอวา ผมไดทหนง แลวทาไมถงเปนแบบนไปได

นะ ผมรองออกมาไดคาเดยววา ―พอ - -‖

―ไมตองพดแลว บานเราไมมเงนจายคาเลาเรยนใหแก กใชวาแกจะ

ไมร‖ พอชงตดบทกอนทผมจะพดอะไรตอไป

ผมยงไมทนจะไดรองไหเลย พอกถอไมเทาเดนพนประตออกไป

เสยกอนแลว

ผมรสกเหมอนเทวดาตกจากสวรรคทโรงเรยนลงมาสเหวนรกอยางไร

บางนน เกยรตบตรทถอไวในมอ ทแปะไวขางฝา จ ๆ มนกกลายเปนเศษ

กระดาษไรคาลงไปในพรบตา ความพากเพยรอานหนงสอตามขางถนนตลอด

ระยะเวลากคาตอกคน จ ๆ กมลายเปนเศษผงธลไปเสยสน ทผมตอง

ตรากตราทกอยางนอนเพยงวนละสามชวโมงตลอดมานเพออะไร ทผมขยน

ออกไปขอทานอยทกวทกวนกเพออะไร ผลการเรยนทดเยยมพวกนน เกยรต

บตรเหลานน แทจรงแลวมนจะมประโยชนอะไร ไมมคาสรรเสรญ ไมมคาให

กาลงใจ มแตจะใหผมรบออกไปทามาหากนเลยงครอบครวอยางนนใชไหม

ผมเปนขอทานมานานถงสบหาปหวงเหลอเกนวาสกวนหนงจะไดม

หนาตาอยางคนอนเขาบาง ไมตองคอยขอขาวทขนอยกบอารมณของใครเขา

กน ทาไมไมมใครมองเหนคณคาของใบประกาศทนามาซงเกยรตยศใหแกเรา

บาง ถาไมใหผมเรยนหนงสอ แลวจะใหผมเปนขอทานไปตลอดชวตอยาง

147

นนละหรอ

ผมกาหมดแนน นาตาไหลนองหนา ตะโกนกองในใจวา ใหผม

เรยน ใหผมเรยน ใหผมเรยนเถอะ!

จากเสยงตะโกนกองกเรมแปรเปนเสยงครวญครางอยางหมด

หวง ความจรงกคอความจรง ความเพยรพยายามและความมมานะของผมไม

สามารถเปลยนแปลงความจรงได นาตาทไหลออกมาจากความโกรธแคนและ

โศกเศราของผมกไมสามารถเปลยนแปลงความจรงได เพยงเพราะผมเปนลก

ชายคนโต ลกชายคนโตมหนาทตองเลยงครอบครว

ผมทางานในชวงปดเทอมฤดรอนดวยความขยนขนแขง แรงกาลงท

ใชออกไปชวยทาใหผมพอจะลมความโศกเศราเรองไมไดเรยนตอไปได

บาง แตกเพยงชวครชวยาม พอเลกงานแลว ผมกใชนาตาลางหนาทกคน

สองเดอนตอมา ผมเอาเงนเดอนทไดจากการทางานทงหมดยนให

พอ พอถอปกเงนทอยในมอพลกไปพลกมา ใจผมเตนตม ๆ ตอม ๆ แอบคด

วา ผมหาเงนมาไดนอยเกนไปหรอเปลา หรอวาจานวนเงนไมถกตอง แลว

พอกพดขนวา

―โรงเรยนมธยมของแกเปดลงทะเบยนวนทเทาไหรนะ อยาลมไปจาย

คาเลาเรยนดวยละ‖

ผมรองไหออกมา นาตาทไหลคราวนมนเปนนาตาทไหลออกมาจาก

ความปตยนดอยางสดซง‖

ตอนท 39

รษยา

พอขนชนมธยม เดกผชายกเรมเขาสวยเจรญพนธ รางกายกเตบโต

ขนอยางรวดเรว ทโรงเรยน ผมไมเพยงแตจะมผลการเรยนทดเยยม

148

เทานน เรองของการกรฑาทงประเภทลและลานของผมกโดดเดนไมเปนรอง

ใครเหมอนกน

การลงแขงในงานกฬาโรงเรยนครงแรกของผม ผมลงชอลงแขงขนใน

รายการวงแขง พอสนเสยงสญญาณปนเทานน ผมกออกตววงไปขางหนา

อยางสดกาลง ใจคดแตวาผมตองชนะ ผมตองเหนอกวาคนอนใหได ผม

รสกถงแตเพยงลมทปะทะผานมาทขางหแลวผานเลยไป ไมไดยนเสยงของ

กองเชยรผานเขามาในหเลยแมแตนอย มวแตมงมนทจะวง วง และวง

เทานน

ผมวงจนไมไดสงเกตถงความผดปกตรอบตว จนเกอบถงเสนชย

แลว ตอนนนผมถงไดรสกเสยงเชยรรอบสนามนนเงยบงน ยงไมทนจะไดฉก

คดวาเกดอะไรขน ตวผมกพงเขาไปถงเสนชยเสยกอน เทปทกาหนดจดเสน

ชยพนอยรอบตวผม เสยงปรบมอกกกองไปทวทงสนาม! พอหนกลบไป

มอง ผมเหนบรรดาครบาอาจารยทเดมนงอยบนอฒจนทรนน ตอนนพากนลก

ขนยนกนหมด ทงปรบมอ ทงผวปากกนอยางตนเตนคกคก

ผมเพงรตอนนเองวานกกฬาคนอนเพงจะวงไดแคครงสนามเทา

นนเอง แตผมกลบคกวงเรวราวกบมาศกนาลวมาถงเสนชย ทาเอาผคนงง

เปนไกตาแตก ถามกนใหญวา พระเจา ใครกนนะ นนนะ ทาไมถงวงไดเรว

ขนาดนน

สงทคนอนไมรกคอวา ชวงสบปทเรรอนอยนน ผมตองอมนอง ๆ

เดนทางเปนระยะไกล ๆ เปนสบ ๆ กโลเมตรแทบทกวน เวลาไปขอทานตาม

ตลาดโตรง ตามสถานขนสงกตองคอยวงหนตารวจอยางไมคดชวต ตามปา

ละเมาะกตองวงหนหมาปาทวงไล ตองคอยหาบนาจากคลองมาใชวนละเปน

สบ ๆ เทยว

―การฝกสมรรถภาพรางกาย‖ เปนระยะยาวเชนน ไมเพยงแตจะชวย

ฝกใหผมมกาลงแขนและกาลงขาทดเยยมจนนาตกตะลงเทานน ยงชวย

149

เสรมสรางความแขงแกรงวองไวและอดทนใหกบรางกายผม จนเปยมพลง

พรอมสาหรบการแขงขนกฬาอกดวย

การแขงวงครงน ทาใหชอเสยงของผมดงกระฉอนไปทว

โรงเรยน ทงครบาอาจารยและนกเรยนกวาครงโรงเรยนลวนแตรจกชอ

ผม สวนคนทไมรจกชอผมนนกจะรจกผมในนาม ―กคนทวงเรวทสดใน

โรงเรยนคนนนไงละ‖

หลงจากครงนน ผมกกลบมาไวลายฝมอการเขยนพกนบนพนดนอน

เปนปณธานอนแนวแนตงแตสมยประถมของผมอกครง หากมเวลาวางผมกจะ

รบลงไปซอมวงททงนา ฝกขวางกอนหนทเกบมาจากเตาเผาราง ถากอน

ไหนเบาหนอยกจะใชแทนลกซอฟตบอล ถากอนไหนหนกหนอยกใชแทน

จานทมนาหนกในกฬาขวางจาน โดยตงใจวาจะตองฝกใหพฒนาขนไปในทก

ๆ วน ตองวงใหเรวขน ขวางใหไกลขน กระโดดใหสงขน กระโดดใหไกลขน

ในชวงเวลานนไมวาจะเปนการแขงขนกฬาภายในโรงเรยน เปน

ตวแทนนกกฬาลงแขงกฬาจงหวด หรอเปนตวแทนนกกฬาลงแขงกฬาเขตก

ตาม ผมกจะตองไดเกยรตบตรมาทกครงไป รวมแลวผมไดเกยรตบตรมา

ทงหมดประมาณหาสบกวาใบ ทกใบคอรางวลชนะเลศลวน ๆ

ถาจะบอกวา เรองทกเรองทเกดขนบนโลกใบน ลวนมทงทเปนดาน

บวกและดานลบแลวละก อยางนนการมชวตอนแสนลาเคญเพราะเกดมาใน

ครอบครวทยากจนเชนน กคงจะเปนดานลบทสงผลในดานบวกใหกบผม นน

เปนเพราะวามนทาใหผมมความตงใจทจะเอาชนะทกสงทกอยางไปในทก ๆ

ดาน ไมวาจะเปนดานการเรยนหรอดานการกฬา แลวเกยรตยศอนไดมาจาก

ใบประกาศเกยรตคณและผลงานตาง ๆ ทเปนดานบวก กเกดผลดานลบ

เชนกน ผมจงกลายเปนทอจฉาตารอนของบรรดาเพอนฝงอยางหลกเลยง

ไมได

ผมเคยตองประสบกบเหตการณเชนนถงสองครง ครงแรกเกดขน

150

ระหวางการเดนทางกลบบานในสมยเรยนอยชนประถม อกครงหนงเกดขนใน

เวลาพกกลางวน ตอนนนผมกาลงฟบหลบนอนกลางวนอยทโตะ จ ๆ กมคน

มาเขยาตวใหตน พอลมตาขนกเหนรนพสหาคนยนเรยงกนอยตรงหนา

ผม พวกเขาพบแขนเสอขน เดนลอยชายเขามาหรตามองผมอยางไม

ประสงคด

ผมกาลงคดวาจะลกขนจากเกาอ รนพคนหนงกยนมอมากดบาผม

อยางแรง ผมถงกบเซกลบลงไปนงทเกาอตวเดม

―นงลง‖ เขาสง

ผมเหนเหตการณไมคอยด กรแกใจวาพวกนตองมาหาเรองแน จง

เงยหนาขนมองหนาสบตากบหวโจกในกลมนนอยางไมพรนพรง

―มองหาอะไรวะ! อยากเจอดหรอไง หา! แนนกหรอวะมง คดวา

ตวเองเปนหวหนาหอง สอบไดทหนงแลวแนมากหรอไงวะ กขอบอกเอาไว

กอนเลยนะวา พวกกมวธจดการใหมงอยทโรงเรยนนไมไดอกตอไปกแลว

กน!‖ เขาจองผมตาถลนแลวกเออมมอไปหยบดนสอทอยบนโตะผมขนมาหก

ออกเปนสองทอนดง ―แปก!‖ ดวยกาลงนวเพยงไมกนว แลวกปาลงมาใส

หนาผม

เงยบไปไมกวนาท แลวเขากพดขนดวยนาเสยงทเปลยนไปวา ―พด

ใหมนรเรองหนอย เปนหวหนาหองกไมตองทาเปนเครงครดระเบยบใหมนจด

นกกได แลวทหนงนะกไมใชวาจะจองเปนของตวเองคนเดยวอยได เขาใจ

ไหม ถย! ทาเปนซา!‖

ผมเงยบ

กอนทพวกเขาจะเดนออกจากหองไปกนหมด พวกสองสามคน

สดทายกยงอตสาหหนกลบมาใชมอจมทปลายจมกผม บอกใหผมระวงตว

151

เอาไวใหด ๆ

เวลาผานไปไดสกพก สองมอผมยงวางอยบนโตะ กมหนาลงอยาง

เดมนงนงอยอยางนนไมมการขยบเขยอนเลยแมแตนอย ไมใชวาเพราะผม

กลวหรอกครบ แตเปนเพราะผมปวดราวตางหาก จรงอยวาถาเทยบกบโลก

แหงการแกงแยงแขงขนชงดชงเดนของผใหญทมแตการตมตนหลอกลวง

กน เรองแคนกคงเปนเรองเลกนอยจนไมนาจะเกบมาเปนสาระ

แตสาหรบเดกวยประถมอยางผมแลวกคงตองบอกวาผมไมเขาใจจรง

ๆ ผมพยายามทกวถทางเพอใหไดมาซงเกยรตยศและศกดศร ทงหมดนก

เพยงเพราะผมตองการการยอมรบเทานนเอง แลวผมทาอยางนมนผดดวย

หรอครบ ผมดนรนกระเสอกกระสนทกอยางกเพยงเพอใหคนในครอบครวได

หลดออกจากวงจรชวต ―ขอทาน‖ เสยท หลดออกจากชวตทมแตคนดถก

เหยยดหยามเยาะเยยอยตลอดเวลา ผมทาอยางนแลวมนเดอดรอนใครดวย

หรอ

และทแสนจะเจบปวดทสดกคอ นกเรยนตวอยางทไดรางวลดเดน

ตงแตชนประถมจนถงมธยมเปนระยะยาวตดกนถงเจดปอยางผมน จะตอบโต

ดวยวาจาหรอลงมอชกตอยกบใครกไมได ผมใชเกยรตบตรเปน

ใบเบกทาง แลวผมจะใหอารมณฉนเฉยวเพยงชววบมากอเปนรอยดางพรอยท

จะ ―ประทบตรา‖ ตดตวผมตลอดไปไมได

ผมตอง ―อดทน‖

ตอนหลงไมรวาอาจารยไปไดยนขาวอะไรจากไหนมาหรอเปลา อยมา

วนหนง ทานกเรยกผมเขาไปพบทหองพกคร แลวบอกวา ―หวหนาหอง ครร

นะวาเธอเกงมากเลย แตวาการแขงขนของโรงเรยนคราวน เธอจะไมลงแขง

จะไดไหม ยอมออมมอสกครงนะ ลองใหเพอนคนอนเขามโอกาสไดลม

รสชาตของการเปนทหนงบาง ดไหม‖ ลองอาจารยยงลงทนออกปากวาอยาง

น ผมกไมมอะไรจะพดแลว ไดแตพยกหนารบ

152

พอเดนพนออกมาจากหองพกคร ผมยนนงอยทระเบยง รสกนอยเนอ

ตาใจจนเจบแปลบไปหมด มองออกไปทางใด กเหนแตระเบยงทไรราง

ผคน ไดยนแตสรรพเสยงสรวลเสเฮฮาของเพอนนกเรยนทดงแววมาแตไกล

ๆ ทรมระเบยงดานหนงนนเปนทางกลบไปหองเรยน สวนอกดานหนงเปน

ทางไปสนามกฬา ผมยนนงเซออยางนนอยนาน สบสนมนงงไมรวาตวเอง

ควรจะไปทางไหนด

ตอนท 40

รกครงแรก

ไมรวาหนวดเคราของผมมนเรมงอกออกมาตงแตเมอไร บรเวณเหนอ

รมฝปากและใตคางมขนเลก ๆ งอกขนเตมไปหมด เวลาเดนผานหองเปลยน

ชดกฬาทโรงเรยน กอดไมไดทจะแอบมองตวเองในกระจก ผมสารวจด

ตวเองทเรมจะเปน ―หนม‖ มากขนทกท เวลาเดนผานกลมนกเรยนหญงท

ไร จตใตสานกกจะคอยเตอนใหตวเองยดอกผงผายขนทกครงไป

เวลาทอยในโรงเรยนนน ผมเปนหวหนาชนของนกเรยนหอง

คงส เปนนกเรยนตวอยาง เปนลกกตญตวอยาง เปนนกกรฑาทงประเภท

ลและลาน เปนนกกฬาแฮนดบอล เวลาซอมวงทสนามทไร กมกจะมพวก

นกเรยนหญงแกลงเกยวแขนกนมาเดนโฉบผานไปมาใกล ๆ ผม ถาทาเปนไม

สนใจ พวกหลอนกจะเดนเลนชา ๆ อยแถวนน แตถาชาเลองมองนดนง พวก

หลอนกจะยกมอขนปดปากหวเราะกนคกคกกอนจะวงหนไป แมวาการหยอก

แซวเดกผหญงจะเปนเรองสนก แตตอนทผมอายเทานน แคคดวามผหญง

สวย ๆ มองผมอย หวใจผมกเตนรวจนแทบจะหลดออกมาจากอกอยแลว

ไมรวาเปนเรองจรงหรอแคเรองโออวดกนในหมเพอนหมชายกน

แน ผมไดยนมาวาเพอนบางคนนนเรมคบหาเพอนหญงกนบางแลว พอถง

เวลาพกซอมทไร ทกคนกมกจะลอมกนเขามาหาพวกเพอนทมแฟน

แลว จากนนกจะออนวอนแกมบงคบใหเขาเลา ―รายละเอยด‖ การออกเดต

ใหฟง แลวกตามมาดวยเสยง ―จรงเหรอ‖ ―จรงเหรอ‖ เพอใหเขาเลาให

153

ละเอยดขน ใหเลาใหมากขน ยงดทสวรรคประทานใบหนาอนเครงขรมมา

ใหแกผม ไมวาเพอน ๆ จะเอะอะเฮฮากนขนาดไหนกตาม ขอแคมคนตะโกน

ขนวา ―เงยบ ๆ หนอย! หวหนาหองมาแลว‖ เทานเสยงกจะเงยบสนทลงไป

ทงหองในทนท และแมวาในตอนนเพอน ๆ จะยวเยากนสนกสนานแค

ไหน กไมมใครกลาเขามาลอเลนกบผม

พวกเราในตอนนนตางกมความสนอกสนใจตอเพศตรงขาง ทงยงเฝา

ใฝฝนเรองนกนขนาดน แตผมนนตระหนกถงภาระในครอบครวอยเสมอ ทก

ครงทตองประสบกบเหตการณเชนนจงมกจะตงใจหลกเลยงเสยทกครง

ไป ผมออกแรงวงอยางเตมทเตมแรงเพอเผาผลาญพลงงานและหกหาญ

กาลงฮกเหมของวยหนมใหหมดสนไป

วนหนงในชวงทเรยนอยชนมธยมปท 2 จ ๆ กมนกเรยนหญงคนหนง

ยนกวกมอเรยกผมอยขาง ๆ ลทผมกาลงซอมวง ผมชงใจอยวาเธอเรยกผม

หรอเปลา ผมจงเหลยวมองไปรอบ ๆ ตว แตกไมพบใครเลยนอกจากผมคน

เดยว เพอนคนอนตางกกลบบานกนหมดแลว ดงนนผมจงยกแขนขนซบ

เหงอทหนาผากกอนจะแอบกลนใจเดนเขาไปหาเธอ

เดกผหญงคนนนหนาแดง กอนจะหยบเอาจดหมายมาสงใหแก

ผม ใหผมจรง ๆ นะหรอ ผมยงลงเลไมกลายนมอออกไปรบจดหมายฉบบ

นน เดกผหญงคนนนชกกระวนกระวาย แลวพดขนวา ―ใหเธอนนแหละ อตา

บา ฉนชวยสงจดหมายใหคนอนเขาหรอกยะ‖ พอยนจดหมายใหผม

แลว เธอกหนมากะพรบตาใหผมสองทกอนจะวงจากไป วงไปไดสกระยะ

หนง เธอกหนกลบมาตะโกนใสผมวา ―อตาบา!‖

ผมถอจดหมายยนนงอยทสนาม กไมรเหมอนกนวาทาไม ทง ๆ ท

ถกคนดาวาอตาบาแท ๆ แตกลบรสกอมอกอมใจอยางไรชอบกล

จดหมายฉบบนนเปนสฟาออนๆ มนกนอยสองสามตวบนอยบนมม

ดานซายของจดหมาย พอยกขนมาใกล ๆ จมกกไดกลนหอมออนๆ โชย

154

ออกมาจากจดหมาย แมจะอยากรเนอหาภายในจดหมายใจแทบขาด แตก

ปฏเสธไมไดวาพรอมกนนผมกรสกถงความเครยดทกดดนอยภายในใจ

ดวย ผมเกบจดหมายทยงปดผนกสนทนนลงไวในกระเปาหนงสอ

พอกลบถงบาน กเรมหงขาวเหมอนเดมตามปกตทกอยาง กอ

ไฟ ซาวขาว ผมยนอยหนาเตาไฟ อดจะใจลอยไปถงรอยยมของเดกผหญง

คนนน กบเสยง ―อตาบา!‖ หวาน ๆ ของเธอไมได เธอชวยสงจดหมายให

คนอนจรง ๆ หรอ หรอวาเจาของจดหมายฉบบนน ทจรงกคอเธอเองนน

แหละ

―อาจน! ขาวไหมแลว แกไมไดกลนหรอไง ไอเซอเอย‖ พอตะโกน

โวยวาย

ผมตนจากฝน รบเปดฝาหมอออก ชาไปเสยแลว กลนขาวไหม

อบอวลไปทวเลาหมของเรา

ตอนกลางคนตองออกไปขอทานกบพอ ผมกลววานอง ๆ ทกาลง

ซกซนจะไปรอเอาจดหมายออกมาเลนกน จงหยบจดหมายใสกระเปาหนงสอ

ถอตดตวไปดวย เดนไปกเฝาพะวง คอยแตเอามอลวงลงไปในกระเปา คลา

หาดวาจดหมายยงอยหรอเปลา พอลวงเขาลวงออกบอย ๆ กชกจะกงวลวา

จดหมายอาจจะตกหายไประหวางทางได ผมจงแอบหยบออกมาดอก แลวก

วางมนลงทเดมอยางระมดระวง ดนะทตาพอมองไมเหน

ตกดก ในทสดผมกอดใจไมไหวอกตอไปแลว ผมอาศยจงหวะทคน

อนกาลงนอนหลบสนท แอบยองออกไปนอกบาน พงเสาไฟฟาไว แลว

บรรจงแกะซองจดหมายออกอาน โดยอาศยไฟตามเสาขางทาง

ในจดหมายบอกวา เธอไมเคยเขยนจดหมายหาผชายคนไหนมากอน

เลย แตเธอเหนผมทโรงเรยนแลวกรสกชนชมผมมากจรง ๆ และอยากจะคบ

หาเปนเพอนกบผม เทานจบ แลวกลงชอกบชนทเธอเรยน พรอมกบบอก

155

วธตดตอกนไวให

หวใจผมแทบจะวงออกมาจากอก กมเดกผหญงคนหนงมาสารภาพวา

เธอแอบชอบคณ อยากจะคบกบคณนะ ผมถอจดหมายไวในมอ ทาอะไรไม

ถกเดนหนาไปไมกกาว แลวกถอยหลงกลบมาอกสองสามกาว มคนแอบชอบ

คณอย มคนแอบชอบคณแตไมกลาบอกคณ โอ! สวรรค ―ชอบ‖ ―ชน

ชม‖ คางาย ๆ เพยงไมกคา ทาไมถงทาใหรสกชนใจไดมากมายขนาดน

หนอ ทนไมไหวแลว ผมกอดเสาไฟฟาไว แลวแอบอมยมอยคนเดยว

แลวผมกตอบจดหมายกลบไป

ไมรวาการคบกนอยางนจะเรยกวาเปนแฟนกนไดหรอเปลา ทก

วน เวลาทผมซอมกฬา เธอกจะมานงรอผมทใตตนไมอกฟากหนงของ

โรงเรยน แมระยะหางของเราจะคอนขางไกล แตเธอกมกจะนงตรงทท

สามารถมองเหนกนไดตลอดเวลา รอจนผมซอมกฬาเสรจ แลวเราจงคอย

เดนกลบบานพรอมกน ใสชดนกเรยนแบกกระเปาหนงสอกลบบานไป

ดวยกน แมจะเดนไปดวยกนกจรง แตกหางกนเปนวา บางครงตลอดทางท

เดนมาดวยกน พดกนกแคประโยคเดยววา ―ลากอน‖

เหตการณเปนเชนนอยสกระยะหนง แลวจ ๆ เธอกไมสนใจผมอก

เลย ไมมารอผมทสนามเหมอนเคย ไมตอบจดหมายผมอก ผมคดวตกไป

สารพด ไมรวาตวเองไปทาผดอะไรเขา เธอถงไดไมยอมคบหากบผมอก

ตอไป ตอมาผมจงไดรจากปากของเพอน ๆ เรองกคอเธอไปไดยนมาวาผม

เปนลกขอทาน มแมและนองชายปญญาออน แมแตตอนนกยงอาศยอยใน

เลาหม เธอตกใจจนไมกลาจะคบกบผมอกตอไป ความรสกทเคยชนชอบ

และชนชมตาง ๆ กพลอยมลายหายไปสนพรอมกนดวย

ผมอกหกซมกะทอไปอยพกใหญเลยทเดยว เวลาซอมทไรกอดทจะ

หนไปมองใตตนไมตรงททเธอเคยนงอยไมไดสกท ผมหวงวาจะไดพบเธออก

สกครงกยงด แตกตองผดหวงในทสด โชคดทผมมเลอดนกสเดอดพลานอย

156

ในตว พอผมเรมคมสตกลบคนมาได ผมกเรมเขารานหนงสอ ไปเสาะหา

อานหนงสอประเภท ―รอยแปดวธเตมความหวานในจดหมายรก‖ จนถง

หนงสอวชาการประเภท ―รกกนอยางไรใหเขาทา‖ ศกษาวเคราะหใหละเอยด

ทงเคลดลบและแนวทางตาง ๆ ทกขนตอน จดไหนไมถกตองไมดพอกแกไข

จดนนเสยใหม ผมไมเชอวาผมจะลกขนยนใหมอกครงไมได

ตอนท 41

ฝนสลาย

ผมรกการวง ผมชอบความรสกถงความเรวแบบนน ผมชอบเวลาทวง

แขง เสยงลมพดกรดกองทขางห ภาพทวทศนทเปลยนแปรไปในแตละฉาก

ดวยความรวดเรว แลวยงความรสกเวลาทเหงอทวมตวอก และทสาคญทสด

กคอ การวงทาใหผมหลดเขาสสภาวะแหงความสงบในอกรปแบบ

หนง เพยงแตใหเหงอชมหลงเทานน ผมกสามารถจะลมความจรงในชวตท

ตองเผชญอยทกววนไปไดชวคราวทนท

ตงแตขนชนมธยมหนงเรมการเปนนกกรฑาเปนตนมา ผมกจะทมเท

เวลาใหกบการวงทกวน เอาใจใสเสยยงกวาการเรยนหนงสอเปนไหน ๆ โดย

หวงวาสกวนหนงผมจะตองเปนตวแทนของประเทศไปแขงระดบชาตและ

จะตองนาชอเสยงมาสประเทศชาตใหได โรงเรยนตามชนบทสวนมากกมแต

โรงเรยนทยากจนไมมสนามกฬามาตรฐาน จงพลอยไมมลวงไปดวย เวลาจะ

ซอมวงแตละท ถาไมไปยมสนามของโรงเรยน กตองซอมกนตามถนนขาง ๆ

โรงเรยน

คราวนผมไดรบเลอกเปนตวแทนของโรงเรยนไปแขงกฬาภายใน

จงหวด หลงโรงเรยนเลกผมจงยงอยตอเพอซอมวง เพอน ๆ ตางกกลบบาน

กนหมดแลวบนถนนลาดยางมะตอยจงไมมใครอนเลยนอกจากผมเพยงคนเดยว

วงทะยานไปจนสดสาย ผมวงกลบไปกลบมาอยางนอยรอบแลวรอบเลา แม

ผมจะเคยไดยนใคร ๆ พดกนหลายตอหลายครงวา ถนนลาดยางมะตอยมนไม

มความยดหยน เวลาวงตองระมดระวงใหมากเพราะมนอาจจะทาใหกลามเนอ

เคลดได แตตอนนนใจผมคดแตจะเอาชนะ สาหรบเรองทไมเคยเกดขนมา

157

กอนอยางน ผมจงไมไดใสใจเลยสกนด

ผมซมซอมวงอยางเอาเปนเอาตาย วงใหเรวขน ๆ และเรวขน นกไม

ถงวาแคไมทนระวงหนอยเดยวเอง เทาทงสองขางของผมกเกดอาการเคลด

ขนมาจรง ๆ ดวย ผมรสกปวดมาก จนตองรบลงไปแชขาในแมนาขาง

ทาง ความเจบปวดบรรเทาลงจงคอยเดนกะเผลกกลบบาน

พอถงแคประตบานเทานน ผมกมองเหนแขกไมไดรบเชญสองคน

กาลงอยในบาน คนหนงนนเปนหญงวยกลางคนแตงตวเปรยวฉดฉาด กบ

เดกหนมอกคนหนงทมรอยสกรปหงสและมงกรอยทแขน ผมคดในใจวา ตาย

ละ! เกดเรองแนแลว

ไมผดไปจากทคดเลยสกนด สองคนนมาจากซอง คนหนงเปนแม

เลาอกคนยอมเปนแมงดา เรองมอยวา เมอคนนพสาวหลบหนหายออกไป

จากซอง พวกแมงดาพากนออกตามหากนใหวน แตกไมพบแมแตเงา

―ทฉนมานกเพอจะมาเตอนพวกแกเอาไววา ถาหากอาเจยวมนกลบมา

ทนละก แกจงบอกใหมนคลานกลบไปหาฉนเสยด ๆ หรอไมงนพวกแกกเอา

เงนคนฉนมาซะ พรอมดอกเบยดวยนะยะ บอกใหลกสาวแกลองคดดใหด ๆ

ละ จะกลบไปทางานหรอวาจะจายเงนคน หรอถาไมทงสองอยางละก

...‖ แมเลาพดเสยงเหยมเกรยมคางไวเพยงเทานกหยด แลวชายตาไปท

แมงดานดหนงกอนจะพดตอไปวา ―พวกแกคอยดกแลวกน‖

―ขาร ขาร ถาอาเจยวกลบมาละก ขาจะตองสงมนกลบไปคน

แน‖ พอพดอยางเจยมตว

ผมเหนหยดนาตาคลอเบาของพอ ผมไมรวานนคอนาตาจากความ

หวาดกลวหรอนาตาจากความเสยใจกนแน แตใจผมนนมนสบสนเหลอ

ประมาณ

158

พสาวหนไปแลว ถาคดในแงดกตองดใจวา เธอรอดพนจากเหวนรก

นนแลว ตอไปกจะไดเปนอสระเสยท แตถาคดในแงราย กอาจคดไดวา

พสาวคงไดรบความทกขทรมานทงกายและใจอยางแสนสาหส จนถงกบตอง

หนออกไปโดยไมคดถงอะไรอนอกตอไป

ถาพสาวไมกลบไป แลวพอจะหาเงนทไหนไปคนทซองไดละ หรอ

ถาพสาวกลบไป กไมรวาแมเลากบพวกแมงดาจะจดการกบพอยางไรบาง ผม

ไมกลาจะคดตอไปเลยจรง ๆ แตผมรดวา พสาวทางานทซองนนไมมเงนตด

ตวเลยสกเหมาเดยว แลวพจะหนไปไหนไดนะ แลวพจะใชชวตตอไป

อยางไร พหนไปคนเดยวหรอเปลา มใครชวยพาพหนออกไปมย แลวถาหา

กวาพสาวเกดคดไมตก แลวฆาตวตาย ทนจะทาอยางไรละ

คดเพยงเทาน ใจผมกรอนเราเหมอนถกไฟเผา เหมอนจะมอดไหม

ไปหมดทงหวใจ

คนนทงพอและผมตางกไมมกะจตกะใจออกไปขอทานอกแลว ผมนน

รอนใจจนกนขาวไมลง จนเกอบสองสามทม ผมถงไดจงพอออกไปตาม

ตรอกซอกซอยทเราคนเคย ตระเวนถามขาวคราวของพสาวจากพวกเพอน

บาน ตามรานของชา และแผงขายผก มใครเหนพสาวผานมาทางนบางหรอ

เปลา แมเราจะเดนหากนอยทงคน แตกไมมความคบหนาใด ๆ เลย

พอกลบมาถงบาน ขาทงสองขางของผมกบวมเปงจนแทบจะเดน

ไมได ตองคอยใชนารอนประคบไวตลอดเวลา แตจะวาไปแลว ทจรงความ

เรารอนภายในใจผมนนกลบรนแรงเสยยงกวาความเจบปวดทางกายมากมาย

นก ผมนอนแผอยบนเตยงตลอดทงคนโดยไมอาจขมตาใหหลบไดเลย ใน

สมองมแตภาพความสนทสนมผกพนกนในวนเกา ๆ ของผมและพสาววนเวยน

ไปมาอยตลอดเวลา ยงคดกยงเจบ ยงคดกยงกงวล

ตลอดระยะเวลาแปดปของการเรยนของผมนกแลกมาดวยการเสยสละ

ความสขทงชวตของเธอ กเพราะพสาวคนนแหละ ผมจงมแรงกลากลนฝน

159

ทน ขมใจกบความเจบปวดโดยไมฆาตวตายไปเสยกอน เพราะแมวาเธอจะ

ไมไดอยเคยงขางผม แตอยางนอยผมกรวาเธอยงมอยอกมมหนงทหาง

ออกไป เธอยงจะคอยใหกาลงใจผม เอาใจชวยผม แตทวาวนนไมรเธอไป

อยแหงหนใด แลวผมจะหนหนาไปหาแหลงพกพงใจจากไหนไดเลา ผมคด

อยางหมดหวงวา ถาพสาวตาย ผมกคงจะมชวตอยตอไปไมไดแน

ชวงนนนบเปนชวงททรมานทสดตงแตเขาเรยนมา พอถงวนหยดทไร

พอกบผมกตองออกไปตระเวนตามหาขาวคราวของพสาวทกครงไป พรอมกน

นวนแขงกฬากยงใกลเขามาทกท แตอาการเจบขากยงไมดขนเลย แตดวย

ความทไมอยากจะละทงการแขงขน ผมจงตองปดบงความจรงไวไมใหโคช

ทราบ

ผมยงฝนออกไปฝกซอมอยทกวนตามปกต เวลาวงไปแตละกาวนนก

ตองกดฟนแนนทนความเจบปวดเอาไว แตสงทปรากฏชดเจนกคอ ความเรว

ในการวงของผมนนลดลงทกท

ตอมาวนหนง ในทสดโคชกอดรนทนไมได ถงกบตองเรยกผม

ออกมาจากลวงทนท แลวถามผมวา

―ไลตงจน พกหลงนเธอเปนอะไร ทาไมถงไดเหมอนคนใจคอไมอย

กบเนอกบ

ตวตลอดเวลาเลย‖

―ผมเปลาครบ โคช‖

―จรงร‖ โคชพดพลางกมลงมองทขาผม ―ขาเรานะ เปนอะไรหรอ

เปลาทาไมเวลาวงมนดขด ๆ ยงไงชอบกล‖

―โคชครบ ผม...ผม...ไมเปนไรนครบ ผมสบายดครบโคชครบ‖

160

พอถงตอนนกเรมมฝนตกปรอยลงมา โคชเงยหนาดฝนกาลงตงเคา

และเมฆททะมนมาแตไกลกอนจะพดกบผมตอวา ―ไมเปนอะไรกดแลว แต

ตองตงใจฝกซอมใหมากกวาน ตองวงใหไดสถตเดม เขาใจไหม‖

―เขาใจครบ โคช วางใจไดครบ‖

―เอาละ วนนซอมเทานกอนกแลวกน เอา ฝนตกแลว นายรบกลบ

บานเถอะ‖ โคชพดจบ กหนไปตะโกนบอกกบนกเรยนคนอนวา ―เอาละ เอา

ละ ฝนตกแลวพวกเรา วนนทกคนกลบบานไปพกผอนกนไดแลว แลวพรงน

เชาใหทกคนมารวมตวใหเรวกวาปกตครงชวโมง เลกแถว!‖

ผมรอโคชพดจนจบ แลวแกลงเกบขาวของใสกระเปาทาทเหมอน

เตรยมตวจะกลบบาน แตตงใจเกบใหชา ๆ กะไวในใจวาเดยวรอใหเพอน ๆ

กลบไปกนหมดแลวตวเองจะอยซอมตอกอน เมอตะกเกอบจะพลาดถกโคช

จบไดเรองขาเจบอยเชยว แลวนถาผมวงไมไดสถตเดม มหวงถกถอนชอ

ออกจากการแขงขนแน ไมได! ไมได! ฝนจะตกกตกไป วนนยงไงผมก

ตองอยซอมตออกสกชวโมงกอน

ดงนนผมจงซอมวงตออยทามกลางสายฝนจนเปยกปอนไปทงตว ผม

วงจนฝนตกหนกและแทบจะมองไมเหนทางขางหนาแลว ผมจงพอใจยอม

กลบบาน

ตลอดทางทกลบบาน ผมมวแตกงวลอยวาพรงนทาอยางไรดโคชจง

จะไดไมสงสย เพราะความจรงขาผมมนระบมจนวงตอไปไมไหวแลว แตนก

ไมถงเลยวา ความอวดดตลอดทงบายวนนจะทาใหผมตองลมลงทนททกลบ

ถงบาน ฝนทตกหนกทาใหผมเปยกไปทงตวจนเปนไขหวดใหญ ทงยงม

อาการโพรงจมกอกเสบแทรกซอนดวย จมกผมแทบจะรบกลนอะไรไมได

เลย หวกยงหนกทงปวด แตบานเรากไมมเงนพอทจะใหผมไปหาหมอ

ได จงไดแตสะลมละลอนอนหลบใหลไมรเรองอยทเตยงเทานนเอง

161

ดวยเหตนผมจงหมดโอกาสลงแขงขนไปโดยปรยาย พสาวกหายตว

ไป ขากเจบ แถมยงมาโพรงจมกอกเสบอก ความผดหวงทเกดขนทงหมด

น จโจมผมจนเสยผเสยคนทเดยว กเพอการกรฑา ผมจงละเลยการเรยน

ไป แตสงทตอนแทบความพากเพยรความตรากตราฝกซอมอยางทรหดอดทน

ของผมทงหมดกลบกลายเปนหยาดนาตา ผมกตะโกนกองอยในใจวา พครบ

พ! แตตอนนเธอจะอยแหงหนไหน เปนตายรายดอยางไรผมกไมรเลย

คราวน ผมไมเหลอปณธานอะไรใหเอาชนะอกตอไปแลว ใจผมมน

ทอแทอยางบอกไมถก ชวตผมถกกาหนดมาใหเปนเชนนนะหรอ มนจะตอง

บดซบอยางนใชไหม

ตอนท 42

ไมมขออาง

ตกกลางคน ผมกบพอกออกไปขอทานตามปกตเชนทกวน ทงแต

นองสาววยเจดขวบไวใหคอยดแลคนในบาน

ตอนดกผมจงพอกลบบานมา พอเดนมาถงประตกไดยนเสยงสะอนเบา

ๆ ของนองสาวลอยมา ทแรกกเขาใจวานองคงจะไมสบาย แตทไหนได พอ

นองสาวแกเหนหนาผมเทานนแหละ กโผเขามารองไหซกลงในออมอก

ผม คราวนแกรองไหสะอกสะอนไมเปนเสยงเลย

นองเลาวา พอพวกเราออกไปไดไมนาน กมชายแปลกหนาสองคน

ผลกประตเขามาในบาน บานเลาหมของเรามแคประตไมจะพงมพงแหลบงลม

อยแคบานเดยวเทานน กลอนไมม ปดไวกไมสนท เพยงแคผลกประต

เทานน ชายแปลกหนากทะลวงเขามาขางในไดอยางงายดาย ชายสองคน

นนเมาทาทาจะเขามาโอบกอดลวนลามนอง นองตกใจกลวจนรองไห แก

กระเสอกกระสนดงดนหนออกจากเงอมมอของชายโฉดสองคนนน แลว

คกเขารองไหคานบลงกบพน ขอรองใหพวกเขาปลอยแกไป

ชายชวสองคนนนมหรอจะยอมปลอย มนรบกระโจนจะเขาไปกอดนอง

162

แตดนพลาดไปชนกบโตะเขาจนเกดเสยงดงลน ทาใหแมและนองชายคนโต

ตกใจตนขนมา แลวแมกบนองชายคนโตสองคนนเหมอนคนอนเขาท

ไหน แกสองคนกเหมอนกบเดกเลก ๆ ทพอตกใจตนขนมาแลวกจะรองไห

อาละวาดไมฟงเสยง

พอสองคนนรองไห นองชายอกสองคนทยงแบเบาะกรสกตวตนขนมา

บาง พวกแกกพลอยรองไหกนกระจองอแง กไมรวาจะเปนเพราะเสยง

รองไหของคนบานนมนนาตกใจนก หรอวาเปนเพราะหนาตาทาทปญญาออน

ของแมททาใหพวกผรายเกดความเหนอกเหนใจขนมา แตชายสองคนนก

สรางเมาไดสต แลวกรบหนจากไปโดยไมคดทจะรงแกนองอก

นองสาวเลาถงตอนนแกกยงไมหายหวาดกลว สวนผมนนรสกคบแคน

ขดใจเหลอกาลง เลอดขนหนา อยากจะชกหนาไอสารเลวสองตวนนจรง

ๆ แตชายสองคนนกสรางเมาไดสต แลวกรบหนจากไปโดยไมคดทจะรงแก

นองอก

นองสาวเลาถงตอนนแกกยงไมหายหวาดกลว สวนผมนนรสกคบแคน

ขดใจเหลอกาลง เลอดขนหนา อยากจะชกหนาไอสารเลวสองตวนนจรง

ๆ แตพวกมนกหนไปไกลเสยแลว ประกอบกบความตกใจกลว จงทาให

นองสาวไมสามารถจดจารปรางหนาตาของชายชวทงสองไดชดเจนนก ความ

โกรธแคนไมมทระบายออก จงไดแตเกบมนอดอนไวในใจผม

วนตอมา ผมไปโรงเรยน พอกลบถงบานกเหนลกหมาอยตวหนง ไม

รวาพอไปอมมาจากไหน พอบอกวา จะไดใหมนคอยชวยเฝาบาน เวลาท

เราออกไปขอทานจะไดไมตองเปนหวง สวนตอนกลางวนมนกจะไดชวยเหา

ใหพอไดรวาคนทเดนเขามานนใชคนแปลกหนาหรอไม

นบแตนนเปนตนมา เจาหมานอยตวนจงกลายเปนสมาชกใหมในบาน

ของเรา พวกเรากนอะไรมนกกนดวย มนไมเคยรงเกยจวาเจาของมนจะ

ยากจนสกแคไหน มนไมเคยรงเกยจวาทอยจะเหมนเพยงใด ยงคง

163

จงรกภกดอยเปนเพอนเราตลอดมา

เมอไมกปมาน นองสาวผมคนหนงตองตายไปตงแตยงเลก นองสาว

อกสองคนกถกยกใหคนอนไป เหลอแตนองสาวคนเลกคนนเปนนองสาวคน

เดยวของผม เราไมเพยงแตรกกน ทงยงสนทสนมกนมากดวย เพราะตงแต

เลก ๆ เจานองสาวคนนกชอบมานวเนยอยขาง ๆ ผม คอยพจะพจาอย

ตลอดเวลา พอเกดเรองนขน กเลยทาใหจตใจทไมกระเตองเซองซมมานาน

ของผมตนตวขนเตมท

ผมคดวาผมไมควรจะเอาเรองทพสาวหายตวไป โพรงจมก

อกเสบ และขาเจบมาเปนเหตใหหดหกงวลอกตอไป ผมยงมคนอน ๆ ใน

ครอบครวอกไมใชหรอ พวกเขายงตองการผม ยงตองพงพาผม ถาหากวา

ผมเกดลมลงไป แลวบานนกคงจะตองขาดเสาหลกไปอยางแนนอน

ชวงกอนหนาน ผมมกจะซมกะทอหมกมนอยแตในความคดกงวลใจ

ของตวเอง แรงกาลงใจทงหลายทเคยไดมาจากความมนใจ พอวนหนง

ความมนใจเกดทลายลง แรงกาลงใจตาง ๆ กพลอยสลายหายไปดวย วงก

ไมได เรยนหนงสอกไมใสใจ ครมกจะตาหนวาผม ―หาขออาง‖ จะอะไรก

ตาม แตกไมมอะไรทจะชวยใหผมเกดแรงฮดขนมาไดเลย ผมปลอยให

ตวเองใชชวตอยในความมดวนแลววนเลา

ผมจะปลอยใหตวเองเปนอยางนตอไปไมไดแลว ความมนใจนนถาหา

กวาตองคอยอาศยแตจากเสยงปรบมอของคนอนหรอจากเกยรตบตรรางวลตาง

ๆ แลวละก อยางนนกไมสมควรจะเรยกวาเปนความมนใจไดอยางแทจรง

หรอก ลองคดทบทวนดสวาตลอดเวลาเกาปทเรยนหนงสอมานน ผมไมเคย

ทาผดตอฟาดนเลย ผมกตญกตเวทตอพอแมตลอดมา แตกอนเคยลาบาก

กวานตงเยอะผมกยงเอาชนะผานมาได แลวตอนนกบแคเรองขปะตวเทานจะ

สกเทาไรกนเชยว

แมพสาวจะหายตวไป แตผมกเชอวาเธอตองยงอยมมใดมมหนงบน

164

โลกใบน ภาวนาใหผมอยเงยบ ๆ แน พคงหวงวาจะใหผมชวยดแลคนใน

บานเราใหดใหผมตงใจเรยนหนงสอ ถงแมผมจะไมนกถงตวเอง แตจะทรยศ

ตอความหวงของพไดอยางไรกนเลา

ผมตองเลกหาขออางเสยท ผมตองเดนฝาความมดออกมาเปดประต

ตอนรบแสงสวางรงโรจนจากอนาคตไดแลว ตอนนนเปนชวงทผมเพงจะอาน

หนงสอเรอง ―เรอนอยในทะเลแหงความรงโรจน‖ ของเจงเฟงสจบพอด มน

ชางจบใจเหลอเกน เจงเฟงสเปนคนพการ ยงหาญกลาทจะแสวงหา

ความสาเรจของตวเอง แลวนผม ผมผมอวยวะรางกายครบถวนสมบรณทก

ประการ กตองถอวายงโชคดกวาเขามาก แลวผมจะยอมแพเขาไดอยางไร

ตอนท 43

รากมนษย

ใกลสอบเขามาทกท ผมกมเรองใหตองวาวนอกครง

ตอนนนผมเรยนอยในหองเรยนดทสดของโรงเรยน นกเรยนทกคนใน

ชนถอการ ―จบชนมธยมปลาย ตอชนมหาวทยาลย‖ เปนเปาหมายแรกใน

ชวต ผมเองกหวงอยากจะเขาเรยนในมหาวทยาลยเหมอนกบคนอนเขา

เชนกน แตถาหากผมเดนไปบนเสนทางตามถนนสายน นนกหมายความ

วา พอในวยหกสบของผมกจะตองเปนขอทานตอไปอกเจดป จงจะสงผมเรยน

จบได แลวตอนนนอง ๆ กเรมโตขนทกท แตละปากจะตองกนตองใช ยน

มอมาขอคาเทอม แลวพอคนเดยวจะรบภาระทงหมดนไดอยางไร

ผมคดไปคดมา คดแลวคดอก ในทสดจงตดสนใจเลอกเรยนใน

โรงเรยนสายอาชวะ เรยนดานวชาชพใหถนดไปเลยสกดานดกวา จะไดไม

ตองมแรงกดดนเรองการเรยนตอไปอกดวย กลางคนจะไดหางานพเศษทา

ได ตอจากนนอกสามป พอเรยนจบแลวกจะชวยพอแบงเบาภาระได

บาง แมใจผมนนเขาใจลกซงถงฐานะของทางบาน แตถงกระนน ในชวงปด

เทอมฤดรอน พอผมรวาเพอน ๆ กวาครงหองสามารถสอบเขาเรยนในโรงเรยน

ทมชอเสยงท 1 และท 2 ประจาจงหวดได กยงรสกอจฉาจนแทบจะนอนไม

165

หลบไปตลอดทงคน

พอเขามาเรยนในโรงเรยนอาชวะประจาจงหวดแลว ผมกเรมตนชวต

แบบใหมดวยการเรยนดวยทางานไปดวย ทกวนหลงเลกเรยน ผมกจะปน

จกรยานทคณครเฉนเมยวและคณครหวางซเออมอบใหเปนของขวญตอนเรยน

จบชนประถม จากอาเภออรอ ผานหมบานอเฟง จนมาถงตาหล รวมแลวก

ประมาณสามสบกโลเมตรได ถาเปนหนารอนกปนกนจนเหงอทวมหลง

ทเดยว ถาเปนหนาหนาวกหนาวจนสนชาไปทงตว

จากโรงเรยนกตรงมาทโรงงานเพอเขางานกะดก กวาจะเลกงานกลบ

ถงบานกหาหกทมเขาไปแลว จากนนผมจงจะมเวลาทาการบานอานหนงสอ

บาง พอถงวนหยด ผมกไมไดหยด ทกวนอาทตยผมกจะไปทางานทเลาเปด

ตามคาแนะนาของอาจารยจวงเซนหลน วนหนงกไดคาแรงประมาณแปดรอย

หยวน บวกกบคาแรงกะกลางคนทโรงงานอกสามพนกวาเหรยญกพอจะชวย

เปนคาใชจายในครอบครวเราไดบาง

แมผมจะตองทางานหนกเหมอนววเหมอนควาย แตเพอความ

ประหยด ตลอดสามปทเรยนอาชวะ ผมจงตองพยายามเรยนใหไดคะแนนด

ทสดเพอใหไดรบทนการศกษาทกป ถงจะไมไดเรยนตอมหาวทยาลย แต

ผมกจะไมยอมละทงนสยรกการเรยน ขวนขวายหาความรใสตวเปนอนขาด

แมบานเราจะยากจน แตการใชแรงงานของตนแลกเงนทองมาเลยงด

ครอบครว กทาใหผมเกดความรสกดใจมใชนอยเลย เพราะผมจะไดไมตอง

เปนขอทานอกตอไป จะไดไมตองทนใหใครเขามาดถกเหยยดหยามอกแลว

ตอนเรยนอาชวะปหนง ผมทางานพเศษอยโรงงานใบยาสบทเมอง

ตาหล เขตไถจง ตองใสหนากากปดจมกปาก สวมผากนเปอนเขาไปใน

โกดงเหมอนคนงานคนอน งานกคอการใชรถเขนลากใบยาสบใหมนแยกออก

จากกน แลวกองทบ ๆ กนใหมไวเปนชน ๆ ไป หลงจากสามชวโมงผาน

ไป พอเดนออกมาอกท เราทกคนกเปอนฝนสขาวไปหมดทงตวทงผม เสย

166

แตวาการเกบทาใบยาสบนนตองทากนเปนฤด พอหมดฤดแลว ผมจงตอง

ยายไปทางานทโรงงานไฟฟาจอเฉง ซงกอยในเมองตาหลเชนเดม

งานทโรงงานไฟฟานเปนงานทตองใชแรงกายมาก และทแยทสดก

คอกลนของสารเคมทโรงงานนนฉนจด ฉนขนาดทวาแมจะสวมหนากากถง

สองชนกยงรสกมนหวอยด จนกลบถงบานแลวจมกกยงไมหายจากอาการ

ชา จะดมอะไรกไมไดกลน พอขนปสาม ผมกไดเขามาทางานทบรษทจง

เหมยปองกนอคคภย

จงเหมยเปนบรษทผลตอปกรณปองกนอคคภย แมจะไดชอวาเปน

―บรษท‖ แตในความเปนจรง นอกจากอาจารยทานหนง (ซงกคอ เถาแก

หวาง) กมแตผม ลกจางชวคราวทเรยนไปดวยทางานไปดวยเทา

นนเอง ตอนเชาจะมอาจารยอยทางานเปนหลก กลางคนกเปนหนาทผม

ทางานเบดเตลดทวไป นอกจากนกมคณเฉาและคณหลว ทชวยทางานดาน

กลยทธการตลาดและการวางแผน

บรษททงบรษทของเรามเนอทเพยงสามตารางเมตรเทานน มเกาออย

สามตว โตะสามตว มมทเหลออยนดหนอยกใชเปนทเกบของชวคราว พวก

เราตางทางานดวยความมมานะกนทกคน และเปนเพราะกาลงคนของเรา

นอย ดงนนผมจงตองทางานแทบทกอยาง ตงแตงานนกการไปจนถงงาน

ดานเทคนคชนสง ผมตองรทกเรอง และในขณะทผมกาลงเตบโตขนน ผม

กมองดจงเหมยทกาลงขยายตวขนเชนกน เรมตงแตคนแคสองคน

พอปทสองเรากเรมรบพนกงานเพมมาอกสามคน ปทหาเรากยาย

ออกไปเชาททาการบรษทแหงใหม พนกงานกคอย ๆ เพมขน กจการกยง

นบวนยงดขน พอถงปทสบนนเรามพนกงานทงหมดยสบกวาคนได และใน

ทสดเรากสามารถซอททาการบรษท ―จงเหมย‖ ทเปนของเราอยางแทจรง

เราเรมตนมาจากศนยมาดวยกน ผมกบเถาแกชวยกนฟนฝามาจนถง

วนน เราตองจดการเองทงหมดทงกจการภายนอกและภายใน เคยมคนถาม

167

วาปรชญาในการทางานของผมคออะไร ผมวาผมไมมปรชญาอะไร

หรอก นอกจากคาวา ―มงมน‖ สองพยางคนเทานน การรอนเรพเนจรสอน

ใหผมเขาใจลกซงวาบนโลกใบนไมมคาวาโชคดหรอก ไมมอะไรทเราจะไดมา

งาย ๆ ทกสงทกอยางในชวตลวนมาจากความมานะพยายามของตนเอง

ทงสน การฝาฟนอปสรรคแตละครงกเปรยบเสมอนการวางอฐแตละกอนลงบน

รากฐานแหงชวตของเรา ชวตคนกแบบนแหละ การทางานกเปนแบบน

เหมอนกน

ในระหวางนผมกมความรกอยหลายครงหลายหน แมวาเหตผลท

เลกรากนไปจะไมใชแตเรองฐานะทางครอบครว แตใจผมนนกยงอยากจะเจอ

ผหญงสกคนทฉลาดเรยบรอย รจกรบผดชอบตอครอบครว มใจมนคง ผมนก

ถงตอนทตวเองสกสบขวบได ตอนนนผมมองดเดก ๆ ในหมบานเลนลกขาง

กน ผมคดวาความรกมนกเหมอนกบการเลนลกขางนนแหละ ถาคนกบ

ลกขางกลมกลนเปนอนหนงอนเดยวกนได ลกขางกจะหมนไดดและ

นาน แตถามความไมสมดลเกดขนแลวละก มนกจะเหมอนดอกไมไฟทเปลง

รศมสวยงามไดอยเพยงชวครชวยามเทานน แลวกจะหายวบไปในชวพรบตา

ความรกของผมมนกเกด ๆ ดบ ๆ อยอยางน ผมลองลอยไปเรอย ๆ

กบเรองความรก บางทกเหงาบางนด ๆ วาเหวบางหนอย ๆ จนกระทงผม

ไดมาพบกบลเสย

ตอนท 44

ดอกฟากบยาจก

รอมาชวโมงกวาแลว ลเสยกยงไมมา

ผมยนรออยทหนาประตสวนสาธารณะ กมลงมองดนาฬกาขอมอเปน

ครงทเทาไรแลวกไมร สาหรบการนดครงน ผมตนนอนเชาเปนพเศษ ลก

ขนมาขดสฉววรรณเจาเวสปากลางเกากลางใหมของผม แลวเปลยนชดเปน

เสอเชตสขาวกลบโงงเรยบกรบ วางแผนการเทยวรอบเมอง เตรยม

แมกระทงบทสนทนาทกะไววาจะพดกบเธอหลงจากทไดพบกนในอกสกคร

168

ผมซอมพดไวในใจซาไปซามาอยหลายสบหน ―ลเสย กระโปรงของ

คณตวนสวยจงเลย‖ ไมด ไมด! อะแฮม ―ลเสย คณผกผมหางมาแบบนด

นารกดนะครบ‖ เอะ! กไมคอยดแฮะ เอาใหม เอาใหม! ―ผมดใจมากเลย

นะครบ ทคณยอมตอบตกลงออกมาเทยวกบผม‖ โอ! พระเจา ―อาเสย คอ

วา ผม...‖

ความกระวนกระวายทเกดขนในใจผม ยงเพมมากขน ๆ ตามเวลาท

ผานไปทกวนาท จนชกจะกลายเปนความกงวลใจขนมาแทน สถานทและ

เวลาทนดกบลเสยไวกไมนาจะผดพลาดนนา ปกตเธอไมเคยสาย หรอวาอาจ

เกดอบตเหตขนระหวางทาง หรอวาเกดเรองอะไรขนทบานเธอ

ยงคดกยงรอนใจ ปนผมอายยสบหา ไดรจกกบลเสยโดยการแนะนา

ของเถาแกเนยรานนาแขงใสในหมบาน เถาแกเนยกระตอรอรนกบการแนะนา

ครงนนก เพราะเธอเหนวาผมเปนคนขยนรกความกาวหนา จงพยายามจะหา

แฟนใหผมใหได เธอบอกวาฝายหญงนะปนอายยสบสอง ทงสวยทง

ขยน ใหเธอเปนแมสอกแลวกนนะ ตอนนนผมกไมไดคบกบใคร จงรบตอบ

รบดวยความยนด กะวาจะลองพบหนากนดกอน ดซวาจะตองชะตากน

ไหม แตนกไมถงวานดไปนดมาเกอบครงปได กวาลเสยจะยอมตกลง

ออกมาพบกบผม

พอเหนหนากนครงแรก ลเสยกจาผมไดทนท เพราะทจรงผมกบเธอ

เคยเรยนมธยมตนทโรงเรยนเดยวกน ตอนสมยมธยมตน ผมเปนคนคอนขาง

เดนในโรงเรยน จงแทบจะไมมใครทไมรจกผม ไมเวนแมแตลเสย เธอไม

เพยงแตจาผมไดเทานน แถมยงพดออกมาอยางกลนหวเราะไวไมอยอกวา

―ไลตงจน ทาไมคณถงไมมอะไรเปลยนไปเลยสกนดเดยว หนาตา

ทาทางกยงเหมอน ―ผคงแกเรยน‖ อยอยางเดมเลยนะ ทกคนเขาแอบเรยก

คณลบหลงวา ―ตาหวเผอก‖ ยงไง จนสบปมาแลว คณกยงเปนอยอยาง

นน‖ ลเสยบอก

169

―ยงเหมอนหวเผอกอยหรอ‖ ผมยมเขน ๆ

―อม‖ ลเสยพยกหนารบ ―วาแตวา ทาไมคณถงไมมแฟนละ ฉนไม

เชอหรอก ฉนยงจาไดเลยวาตอน ม.ตน นะ คณออกจะปอปจะตายไปน

นา นกเรยนหญงหองฉนเองกตงหลายคนทพากนคลงไคลคณ พากน

ออกมายนทระเบยงแอบดคณซอมวงไงละ

ลเสยพดไปแลวกยมเขน ๆ ผมกยมขน ๆ ไมรจะบอกเธอไดอยางไร

วาเดกผหญงทพากนแอบชอบผมทงหลายแหลพวกนนนะ พอเจาหลอนไดร

สภาพครอบครวของผมแลว กพากนเปดแนบ จะความรกความหลงอะไรก

พากนจงมอหายเขากลบเมฆไปหมด

วนนนเรากคยกนถงเรองสพเพเหระอยางน คยกนเยอะแยะไป

หมด จากนนมา หวใจผมกไมเคยไดสงบอก รอยยมหวาน ๆ ของลเสยคอย

ๆ เขามาครอบครองพนททงหมดในหวใจผม ไมวาจะเวลา

ทางาน เดนเหน กนขาว หรอแมแตกอนจะขมตานอน ในสมองและหวใจก

ลวนแตมเงาของเธอเพยงคนเดยวเทานน

ผมจะตองหาทางเจอเธออกใหได ผมบอกกบตวเองอยางมงมน

จากนนเปนตนมาเรากมโอกาสไดนดเจอกนอกหลายหน ผมยงไดรจก

กยงรกเธอมากขนทกท ยงรกเธอผมกยงหวนไหว ไมรวาลเสยไดรความจรง

วาครอบครวผมเปนอยางไรบาง แลวเธอจะจากผมไปหรอเปลา แลวถาถง

ตอนนนผมจะแบกหวใจอนบอบชาของผมไปหาผหญงด ๆ อยางนไดทไหน

อก แตในทางกลบกน ผมกกลวเหมอนกนวาผมจะทาใหเธอเสยเวลากบผม

ไปเปลา ๆ จงตดสนใจวาจะเลาความจรงใหเธอร

ดวยเหตน ผมจงเชญเธอไปรบประทานอาหารทรานอาหารฝรงราน

หนงระหวางนงทโตะอาหาร ผมกเลาชวประวตของตวเอง ตลอดจนการ

170

เรรอนขอทานในวยเดกใหเธอฟงอยางละเอยด ทงตอนทถกคนหวเราะดถก

เหยยดหยาม ผมไมกลาเงยหนาขนมองหนาเธอ ผมกลววาตวเองจะเหนแวว

ตาทบงบอกถงความผดหวงของเธอ แตกสดจะหกหามความเสยใจของตวเอง

ไวได ในทสดผมกตองหลงนาตารองไหออกมาตอหนาผหญงทผมรก

ตอมาตอนหลงลเสยมกจะชอบพดเลนวา เธอถกนาตาผมหลอกเขา

ให แตผมกลบจาวนนนไดไมลม ลเสยเดนขามโตะมาหาผม สองมอเธอกม

มอผมไวเปนมอคทแสนอบอนและมนคง

ผมพอจะจาทตงบานของลเสยไดเลา ๆ เพราะเคยสงเธอกลบบานตง

หลายหน แมวาเธอจะใหผมสงแคทปากซอย แตเธอกเคยชใหผมดวาบาน

หลงไหน ไมนาผดหรอก ผมเดนวนเวยนกลบไปกลบมาอยหนาประตบาน

เธอ ไมรวาการมาหาเธอถงบานอยางนมนจะดพรวดพราดเกนไปหรอ

เปลา แตทจรงผมกคบกบลเสยมาไดสกระยะหนงแลว วนนผมกแตงตวด

เรยบรอยด เอานา! เปนไงเปนกนส รวบรวมกาลงใจขนมากดออดเลยละกน!

―ใครนะ‖ เสยงดงมาจากดานใน ฟงดแลวนาจะเปนเสยงพอเธอ

―ผมแซไลครบ ผมมาหาลเสยครบ‖ ทจรงกออกจะประหมาอย

เหมอนกนเพราะผมรวาลเสยเปนลกสาวคนเดยวของบาน พอแมทงรกทงหวง

ยงกวาแกวตาดวงใจ ผมจงตองทาตวใหพวกเขาเกดความประทบใจเอาไว

กอน

แตพอหลงจากทผมตอบกลบไปแลว ฝายขางในกเงยบหายไปอก

เปนนาน ไมมใครออกมาเปดประตเลยสกคน ขณะทผมกาลง

กระสบกระสาย คดวาจะกดออดอกครงดหรอเปลา แลวจ ๆ ประตกถกเปด

ผางออกมา คนทเปดออกมาคอพอของลเสยจรง ๆ ดวย

―คณลงครบ...‖ คณลงหลนมองผมตงแตหวจรดเทา ทาเอาผม

ประหมาเสยจนจะพดกยงพดไมออก

171

―ไมตองพดมาก ตระกลหลนของเราไมมวนจะไปเกยวดองเปนพนอง

กบพวกขอทานหรอก ไสหวไปซะ‖ พดจบกทาทาจะปดประต

―คณลงครบ คอวา ผม...‖ ผมรบยกมอขนดนประตไวดวยความรอน

ใจยงอยากจะอธบาย

―ยงไมไสหวไปอก หรอจะใหขาไปเอาตะพดออกมาตหวแก หา!‖

ผมลดมอลง แลวพดอยางนอบนอมวา ―คณลงครบ ผมผดเอง ขอ

โทษทรบกวนครบ‖ เสยงประตปดดงปงลงตรงหนาผม ผมยนเซอทดานนอก

อยเปนครไมรวาควรจาทาอยางไรด แมจะรสกเจบปวดสกเพยงใดกตาม แต

ทหนกใจทสดคงไมมอะไรเกนไปกวาความกงวลใจวาตอนนลเสยจะเปน

อยางไรบาง ยงสบายดอยหรอเปลา โดนดบางหรอเปลา เธอคงจะไมถงกบ

ตองผดใจกบคนในครอบครวดวยเรองของผมหรอกนะ เธอตองทะเลาะกบ

พวกเขาบางหรอเปลา ถกกกบรเวณไวในบานใชไหม ภายในใจผมมแต

เครองหมายคาถามเปนพนตว แตเมอไมไดพบกบลเสย แลวใครจะตอบ

คาถามใหกบผมไดเลา

ผมกลบถงบานพรอมกบหวใจทบอบชา พอไดยนเสยงรถมอเตอรไซค

ของผมกเดนออกมาถามผมวา ―อาว! ไมใชไปเทยวกบอาเสยเหรอ ทาไม

ถงไดกลบเรวนกละ‖ ผมมองพอ คงเพงจะมแตตอนนแหละทผมรสกดใจวา

พอตาบอด เพราะพอจะไดไมตองมองเหนความผดหวงทปรากฏบนสหนา

ผม ผมกลววาหากพอรเรองเขาแลวจะตองเสยใจ จงแตงเรองขนมาวาบาน

ของลเสยตองเกยวขาว เรากเลยออกไปเทยวกนไมได พอพดจบผมกรบ

กลบเขาไปในหองไปนงเหมออยทโตะคนเดยว

ตองมเงนเทานนใชไหมจงจะมคนมองเหนหวบาง จงจะไดไมตอง

โดนดถก ในโลกนไมมอะไรสาคญไปกวาเงนอกแลวใชไหม เงนซอความสข

ความสบายตรงหนาไดกจรง แตวาตอไปขางหนาเลา ถาไมมความรกแลวจะ

172

อยกนไปไดอยางไรเลา ยงคดถงความจรงใจทลเสยมตอผม หลงจากทผม

เลาเรองสภาพครอบครวของผมใหเธอฟง เธอไมเพยงไมถอยหลง

เทานน แตกลบยงกาวเขามาบอกผมอกวา ―อาจน ผชายทฉนตองการคอคน

ทมความรบผดชอบและรกความกาวหนา ตอใหครอบครวคณยากจนเสยยงไป

กวาน ขอเพยงแตคณมใจจะตอสฝาฟน ฉนกพรอมและยนดจะรวมทกขรวม

สขไปกบคณดวย‖

คดถงคาพดประโยคนของเธอแลว ผมกยงเสยวแปลบขนมาท

ใจ กลนนาตาไวไมไหวแลว รกกนแตไมอาจอยรวมกนได ยงจะมอะไรทนา

ทกขระทมขมขนยงกวานมอกไหม

ตอมาวนทสอง วนทสาม ผมกไมไดขาวคราวของลเสยเลย เธอ

ไมไดไปทางาน คนทบรษทบอกวาคนทบานเธอโทรศพทมาลาให แตถาผม

จะโทรศพทไปหาเธอทบานกยงไมไดใหญ เพราะกลววาเธอจะโดน

ด โธ ชางทรมานใจอะไรอยางนหนอ

คนวนทสาม จ ๆ กมเสยงโทรศพทดงขนกลางดก ผมรบสวมเสอคลม

ออกไปรบโทรศพททนท

―ฮลโหล‖ อาเสย ใชอาเสยจรง ๆ ดวย นาเสยงทแสนจะคนเคย ใช

เสยงของอาเสยจรง ๆ ดวย

―คณสบายดหรอ คณสบายดหรอ คณสบายดใชไหม‖ ผมพด

ประโยคเดม ๆ ซากนอยหลายหน แคไดยนเสยงเธอ ผมกดใจจนแทบจะ

เรยงลาดบประโยคไมถกอยแลว

อาเสยเลาใหฟงวา วนนนทผมไปหาทบาน ตวเธอเองอยบนชน

สอง แตพอไมยอมใหลงมา ตอนทเธอมองลงมาจากหนาตางบานเลกชน

บน เหนแผนหลงของผมเคลอนจากไป หวใจกแทบจะแตกสลาย เธอยง

บอกอกวา พอไมอนญาตใหเราพบกนอกแลว แลวยงใหนองชายทงสองคน

173

ของเธอคอยจบตาดเธอไวตลอดเวลา

เธอตองรอจนทกคนในบานหลบไปแลว จงไดแอบหนออกมา ตอง

เดนออกมาไกลพอสมควร กวาจะถงรานของชาเลก ๆ ในหมบานเพอ

โทรศพทถงผม เธอบอกวาถนนนนแสนจะเปลยว ไมมคนเลย มดกมด นา

กลวกนากลว แตเธอรวาผมตองเปนหวงเธออยแน ๆ ดงนนไมวาอยางไรเธอ

กจะตองแอบออกมาโทรศพทถงผมใหได เธอออกมาโทรศพทนกเพอจะบอก

ผมวา ―เราตองสตอไปนะ‖

ผมไดยนเธอพดอยางนแลวกนาตาไหลอาบหนา อาเสย อาเสย เธอ

ชางดเหลอเกน เธอชางโงจรง ๆ

ผมอยากจะพดกบเธอใหมากกวาน แตกเปนหวงความปลอดภยของ

เธอเพราะตอนนเธออยนอกบาน จงตอบไปวา ―อาเสย คณเชอใจผม

นะ ขอใหมนใจในความรกของเรา ผมจะพยายามหาเงนใหไดมาก ๆ ให

พอคณเปลยนใจใหได‖

ระหวางปลายสานโทรศพทสายยาว ๆ เสนนน มหวใจสองดวงกาลง

รองไหอยางราวราน

กวาจะวางหโทรศพทลง แตกกลบวางไมลง เพราะเราทงคตางรดวา

หลงจากคยโทรศพทครงนไปแลว กไมรวาอกเมอไรจงจะมโอกาสไดคยกน

อก ไมรวาจะตองรอไปอกนานสกแคไหน ใครเลาจะอดใจรอไหว เราคยกน

จนกระทงเงนเหรยญสดทายหลนลงดง ―ตง‖ จนเสยง ―ตด ตด ตด‖ ดงมา

จากกระบอกโทรศพท ผมกยงกาหโทรศพทไวแนนอยเปนนาน ไมอาจหก

ใจใหวางหลงได หวใจดวงหนงเหมอนถกจบแขวนไวกลางอากาศ ไหว

สะทานไปอยในความเงยบเหงาของราตรกาล ไรซงแหลงพกพง ไรซง

หนทางไป

ตอนท 45

ภวงครก

174

หลงจากเรองนเกดขน ผมกบลเสยกแทบจะไมมโอกาสไดพบกนอก

เลย

พอกบแมของลเสยคานวณเวลาเลกงานของเธอเอาไวเรยบรอย พอ

ถงเวลาเลกงานกใหรบตรงกลบบานทนท หลายครงทลเสยโทรศพทมารอง

หมรองไหกบผมกลางดก พอเธอรองไห ใจผมกพลอยรอนรนไปดวย ลเสย

เอาความสขทงชวตของเธอมาวางไวในกามอผม แลวผมเลา นอกจากความ

รกแลว ผมจะมอะไรไปสญญงสญญากบเธอได

คนหนง จนเลยเวลาทนดกนไวแลว ลเสยกยงไมโทรศพทมา ผมก

ชกจะรอนใจเดนวนไปวนมาอยในหอง คดปลอบใจตวเองวา บางทลเสย

อาจจะเผลอนอนหรอบางทเธออาจจะถกพอจบได เมอไมไดคาตอบ ผมก

นอนไมหลบ ตดสนใจขรถมอเตอรไซคตรงไปบานเธอเสยเลย

ผมกลววาเสยงมอเตอรไซคจะไปปลกใหพอกบแมของลเสยตนขนมา

จงรบดบเครองตงแตปากซอย แลวจงรถไปหยดทหนาบานเลย มองไปใน

บานเหนไฟปดมดหมดแลว ผมคดวาพวกเขาคงจะนอนหลบกนหมด แลวล

เสยละผมมองขนไปชนสองทหนาตางเธอ อยากจะลองเรยกเธอด แตกกลว

วาความมทะลของผมจะทาใหพอแมของเธอยงโกรธเขาไปใหญ ผมเดนจาก

ปากซอยถงทายซอย จากทายซอยกลบมาปากซอย กลบไปกลบมา ปากก

อดจะขมบขมบเรยกชอลเสยออกมาเบา ๆ ไมได เรยกซาแลวซาเลาอยอยาง

น

แตละครงทเรยกชอเธอ ผมกเจบแปลบขนทหวใจ แตละครง

เรยกชอเธอนน ผมรสกราวกบวาความสขกาลงหางไกลออกไป ความรกชาง

ทรมานหวใจผมเหลอเกน จนกระทงฟาใกลสาง ผมจงยอมกลบบานไปดวย

ความวงเวงใจ

วนตอมา ลเสยโทรศพทมาหาผมทบรษท ผมจงไดรความจรง

175

วา เหตเกดกลางดกเมอคนขณะทลเสยกาลงเตรยมตวจะออกมา

โทรศพท เธอไมกลาเปดไฟ ยองมะงมมะงาหราคลาทางลงมาชนลาง แต

ยงไมทนจะไดไปถงไหนเลยกเดนชนกบพอเธอเขาเสยกอน พอถามดวย

นาเสยงเรยบสหนาสงบวา ―ดกดนปานนแลวยงจะไปไหนอก‖ ลเสยรบแกตว

วา ―หนจะไปหองนา‖ ―หองนาเหรอ หองนาขางบนกม ทาไมไมเขา แลว

ทาไมแกจะตองแตงตวซะเตมยศขนาดนดวย‖

เจอคาถามอยางนเขา ลเสยกตอบไมถกเหมอนกน ไมรจะทา

อยางไรดกเลยบอกวาตวเองเดนผดเอง แลวกรบกลบขนมาเขาหองชน

บน พอของลเสยนนแตไหนแตไรมากเขมงวดกวดขนคนในบานมาก แคทา

หนาเครงขนมาหนอยกทาเอาคนเหนตกใจจนแทบจะรองไหออกมาอย

แลว ยงกรณนถอวาเปนการขดคาสงอยางรนแรงกยงไปตองพดถงเลย

เสยงลเสยสะอกสะอนมาตามสายโทรศพท พอคดถงสภาพเธอ

ในตอนนแลว ผมกรสกเจบยงกวาเธออกเปนหมน ๆ เทา มหนาซาจากน

ไป เรากจะไมสามารถตดตอกนทางโทรศพทไดอกแลว ดงนนผมจงรบลา

งานสองชวโมง เพอไปดกรอทบรษทของเธอกอนเวลาเลกงาน พอลเสยเหน

หนาผมเทานน ขอบตากแดงเรอขนมาทนท เธอบอกวาพอกบแมเธอกาลง

จดการนดใหเธอไปดตวฝายชายในวนอาทตยทจะถงน ไดยนมาวาครอบครว

ของฝายชายนนไมเลว แลวกรวยมากดวย ผมไดยนอยางนแลวกรสกวาหวใจ

รอนรมขนมากะทนหน กผมรกของผมซะขนาดนแลวจะใหเราจบกนไปงาย ๆ

อยางนนนะหรอ

ลเสยรบปลอบผมวา เธอไมตองการเงนทองใด ๆ เธอพรอมจะละทง

ความสขสบายทางดานวตถทงปวง ทงยนดจะรวมฟนฝาอปสรรคไปกบ

ผม ผมกมมอเธอไวแนนดวยความซาบซงใจ บอกกบเธอวา ―ลเสย ขอให

คณเชอใจผม ผมจะตองสรางอนาคตทดเพอคณแนนอน‖ เราตางปลอบใจให

กาลงใจกนและกนไปตลอดทาง เสยดายนก ระยะทางทสงเธอกลบบานนน

ชางสนเหลอเกน เพยงครเดยวกมาถงแลว ผมไมกลาเขาใกลบานเธอ

เกนไป เพราะกลววาพอหรอแมของเธอจะเหนเขา จงจาเปนตองเอยลาเธอ

176

ทงทยงอยหางบานตงไกล

ตอจากนนอกครงป พอกบแมของลเสยกพยายามจะจดการใหเธอไปด

ตวอกหลายตอหลายครง แตไมวาจะเปนการดตวครงไหน ๆ ลเสยกคอยแต

จะปฏเสธวาไมชอบหรอไมตองชะตาอยเรอยไป

พอของลเสยโกรธมากจนถงขนขนเสยงกบเธอวา ―แกจงตดใจ

ซะ เลอกเอาใครกไดซกคนหนง ยงไงมนกดกวาไอลกขอทานนนแน‖ ล

เสยกเถยงกลบดวยเสยงทแขงพอ ๆ กนวา ―หนชอบเขา ทเขาเปนคน

กตญ รกความกาวหนา‖ คณลงหลนโกรธจดยงกวาเดม ―แตงงานกบ

ขอทาน นแกคดจะทาลายชอเสยงตระกลหลนของเราใหยอยยบหรอไง‖

ทานโกรธจนไมยอมพดกบลเสยอก แมของลเสยกยงรอนใจ ไดแต

ออนวอนขอรองใหเธอตดใจเสยท โลกนมผชายอกเยอะแยะไป ใชวาจะม

แต ―อาจน‖ คนเดยวเสยเมอไร ทาไมจะตองเอาเขามาเปนเหตใหตองผดใจ

กบคนในครอบครวดวยเลา ลเสยสายหนาทงนาตา ปวดราวทพวกเขาไม

เขาใจ ความรกความผกพนและความเขาใจแบบนมหรอทเงนทองจะเขามา

ทดแทนได หลงจากนนพวกเขากยงจดใหมการดตวบอยขนอก ลเสยยงถก

ควบคมตวเขมงวดขนกวาเดม

เมอกอนนในชวงวนหยด ลเสยยงพอจะแอบออกมาพบปะกบผมได

บาง โดยอางวาไปชอปปงกบสาว ๆ เพอนรวมงาน แตตอนนขออางเชนนก

ใชไมไดแลว นองชายสองคนของลเสย คนหนงคอยเฝาอยทประตหนา อก

คนคอยเฝาอยทประตหลง เราแทบจะไมมโอกาสไดพบกนอกเลย

ในขณะเดยวกน ผมเองนนนอกจากจะทางานในตอนกลางวน

ตามปกตแลว กลางคนกยงทางานพเศษเพมขนดวย วนหนงผมทางานสก

ยสบชวโมงได เอางานขนบงหนา แลวเกบความชอกชาไวในกนบงของ

หวใจ ผมบอกกบตวเองวา ผมตองขยนใหมากกวาคนอน มมานะยงกวาคน

อน เพอใหพอแมของลเสยยอมรบในความมงมนของผมใหได

177

ความจรงในใจผมกสบสนไมนอย บางครงคดอยากจะเลกกบล

เสย แลวปลอยใหเธอไดไปพบกบอนาคตทดกวา แตแลวกทาใจไมไดสก

ท คนเราเกดมากใชวาจะหาคนทรกเราเขาใจเราไดงายนก ผมหวงเหลอเกน

วาจะไดอยเคยงขางเธอ ไดรกเธอ ไดดแลเธอ ไดทาอะไรเพอเธอ

ตลอดไป บนถนนความรกนหนอ ดคนอนเขาชางเดนผานไปมาอยางรนรมย

นก แตครนถงคราวผมบาง ทาไมชางมอปสรรคขวางกนมากมายนก

นะ ลาพงแคชวงเวลาทผมเตบโตมานน ยงชอกชาไมสาแกใจอก

หรอ ทาไมแมแตในเรองของความรกกยงตองมาซาเตมใหผมตองเจบปวด

ทรมานดวยเลา

ตอนท 46

วนแตงงาน

เราอดทนมาจนปครงได ในทสดพอแมของลเสยกใจออนยอมใหเรา

แตงงานกน

ตอนหลง ลเสยจงไดเลาใหผมฟงวา ชวงทคนในบานควบคมเธอ

อยางเขมงวดนน เธอรสกเหมอนวามหนกอนใหญทบอยในหวใจ แมแต

เรยวแรงจะหายใจกแทบจะไมม เธอไมเคยนอนหลบไดเลยสกวน แตกตงใจ

มนวาอยางไรกจะตองสเพอรก วนหนงขณะทพอไปเขางานกะ

กลางคน เหลอแตแมอยบานเพยงลาพง เธอกกาวลงบนไดเขาไปหาแม

อยางอาจหาญ พรอมกบขอออกไปพบผม แมยนคมเชงอยทประต ไมวาล

เสยจะออนวอนอยางไรแมกไมอนญาต สดทายลเสยกเลยพดกบแมวา

―แมคะ กอนทแมจะแตงงานกบพอนะ พอกบแมตางคนกตางมคนรก

ดวยกนอยแลวทงคไมใชหรอคะ แตเพยงเพราะตองเชอฟงคาของ

ผใหญ พอกบแมจงตองทรยศตอหวใจตวเอง มาแตงงานกบคนทตวเอง

ไมไดรกมากอน จรงอยวาฐานะทางบานเรานนไมเลวเลย ตลอดหลายปท

ผานมาน แตใชวาพอกบแมจะเขากนไดด กลบทะเลาะกนเปนประจา พอ

มาถงตอนนแลว แมยงคดวาตอนนนแมตดสนใจถกอกหรอคะ เปนเพราะพอ

178

กบแมไมไดอยกนกบคนทตวเองรก จงไมเคยไดรจกกบความสขอยางแทจรง

เลย แลวแมยงอยากจะใหลกสาวแมตองเปนอยางเดยวกบทแมเปนอยางนน

หรอคะ‖

อาจเปนเพราะคาพดทออกมาจากใจของลเสยทาใหแมใจ

ละลาย หรออาจเปนเพราะวาทานลองกลบไปยอนคดถงความเจบปวดทตอง

แยกจากคนรกตอนสมยสาว ๆ ทาใหเรองทเคยคดวาจะลมไดลง กลบยอน

มาสะเทอนใจอกหน แมฟงแลวกนาตาคลอ ไมพดอะไรอก

นงเงยบไปนาน กวาแมจะพดกบลเสยวา ―อาเสย ความรกความรสก

ของลกเอง ลกตองคดเองใหด ๆ นะ ตอไป...ตอไปวนขางหนา ไมวาจะเกด

อะไรขนลกกตองรบผลทเกดขนเองนะ‖ พดจบ แมกหมนตวเดนกลบเขา

หองครวไปทนท เลกขดขวางการนดพบของลเสยกบผมอกตอไป

ชวงเวลานน เปนเพราะความใจออนของแมของลเสยแท ๆ ททาใหเรา

ไดพบกนตอไป ดทตอนหลง พชายลกพลกนองคนหนงของลเสยเคยไดยน

เรองของผมมากอน เขาเชอวาคนทเคยทกขยากลาบากมากอนนนจะตองเปน

คนทยงรคาของความสขเปนแน จงชวยพดกบพอของลเสยให บวกกบความ

ใจแขงของลเสยดวย ทาใหพอของลเสยฝนใจยอมรบผมในทสด

คนกอนวนแตงงาน พอของลเสยยอมเปดใจพดกบลกสาววา ―พอของ

อาจนตาบอด แมกบนองของเขากปญญาออน ลกรไหมวาตอไปลกจะตอง

เจอกบอะไรบาง‖

ลเสยพยกหนา

พอตายงพดอกวา ―มผชายด ๆ ใหเลอกอกตงเยอะแยะ แตแกกลบ

จะเอาครอบครวทโชครายทสดในโลกคนนใหได ในเมอแกตดสนใจเลอก

เอง แกกตองเตรยมใจรบเรองทแกจะตองเจอเอาเองนะ‖

179

ลเสยรบคาทงนาตา

ผมไมมเงนมากมายพอทจะจดพธววาหทใหญโตมหนามตาใหกบลเสย

ได แมแตรถรบเจาสาวทใชในพธกยงตองเชาแทกซมา แลวกจดเลยงญาต

ทงสองฝายขนทบานของเราเอง

พอบรรดาญาต ๆ ของลเสยมาถงบานผม ไดเหนเกยรตบตรตาง ๆ ท

แขวนไวจนเตมผนงบาน กพากนสนอกสนใจเขาไปอานดทละใบ ๆ พวกเขา

แทบไมเชอวาเกยรตบตรทงหมดนเปนของผมคนเดยว พวกเขาเดนเขามาตบ

ไหลผมเบา ๆ อยางประทบใจ แลวพดกบเจาสาวของผมวา ―หนนตาแหลม

จรง ๆ นะ เลอกเจาบาวไดถกคนแลวละ ขอเพยงแตใหพวกเธอขยนขนแขงม

นาอดนาทนพากเพยรอยางนตอไป รบรองเลยวาจะตองเจรญกาวหนา

แน‖ ลเสยหนมาสบตาผมอยางเอยงอาย นาตาแหงความปตหลอรนเตม

ดวงตาของเรา

พอกลววาแมจะควบคมตวเองไวไมอยแลวจะทาใหผมตองขาย

หนา จงจบแมไปขงไวในหองตลอดทงคน ไมกลาใหญาตพนองของฝาย

เจาสาวเหน พอถงตอนถายรป พอกแอบเขาไปหลบอยหลงหองครว พอผม

รเรองกรบตามเขาไป ดงแขนพอกบแมใหออกมาถายรปดวยกน พอสายหว

โบกไมโบกมอไลบอกวา

―อยาเลยนา พวกแกถายกนเองกพอแลวละ‖

―พอ ผมเปนขอทานมายสบป มนเปนเรองจรงนพอ ผมไมเคยกลว

ใครจะหวเราะผมเลย พอกบแมเปนคนทผมเคารพรกทสด กตองออกมา

ถายรปดวยกนส‖ ผมบอก

แตพอกยงดงดนไมยอมออกไป หลายปทผานมา ผมรดวาถาเรองใด

ทลงวาพอไดตดสนใจแลวละก ใครกยากจะเปลยนใจทานได แตทวามนม

อยางนในโลกดวยหรอ ลกชายแตงงานทงท พอกบแมกยงแขงแรงด แต

180

กลบออกมายนดออกหนาออกตาไมได ผมเจบแปลบขนมาทใจ นาตาไหล

พราก พอตบไหลผมแลวบอกวา

―ไปเถอะ! แกไปถายรปไป วนนเปนวนดของแกนะ รองไห

ทาไม! รบไปซะ ทกคนเขารอแกอยนะ‖

ตอนถายรป ลเสยกมมอผมแนน ผมกบบกระชบมอเธอตอบ ในใจ

คดวา อาเสย ผมจะซาบซงนาใจความหนกแนนในรกของคณอยางน

ตลอดไป คณโปรดมนใจเถอะวา ผมจะตองทาใหคณมความสขใหได

ตอนท 47

มไดมเสย

คนวนแตงงาน ทจรงควรจะเรมตนดวยความหวานชน แตเจาสาวของ

ผมกลบนงรองไหเงยบ ๆ อยทปลายเตยง

ผมตกใจแทบแย รบกาวเขามาโอบเธอไว ถามเธอวาเปนอะไรไป

―ฉนชกจะเรมเสยใจแลวส...‖ คาพดประโยคนของลเสยทาเอาผมใจ

หายใจควา ความจรงกคอ แมเธอจะรวาพอผมตาบอด แมและนองชายผม

ปญญาออน แตไมเคยรเลยวาในครอบครวเรายงมนองชายเลก ๆ อกสอง

คน คนหนงเรยนประถมหา อกคนเรยนประถมสาม ทโตแลวกตองด ทยง

เลกกตองแล ―ฉนรสกวาโลกทงโลกนเปลยนเปนสดาสนท ทาไมฉนถงตอง

แตงงานเขามาในครอบครวใหญทซบซอนแสนจะนาสงเวชอยางนดวยนะ‖

ผมไมโทษเลยทลเสยจะรสกเสยใจ ลาพงแคเธอมใจมนคงทจะ

แตงงานกบผม ลาพงแคเธอมใจมนคงทจะแตงงานกบผม เทานสามชาตผม

กไมมวนตอบแทนนาใจเธอหมดแลว ครอบครวของผมมนนาสงเวชเสยขนาด

น ใครไดเหนเขากมแตจะถอยหางดวยความรงเกยจ แลวถาหากวาลเสยจะ

181

รสกกลวและกงวลขนมาบาง มนกไมเหนจะแปลกอะไร

ตอนนน แมผมจะหาเงนมาเลยงครอบครวไดแลว แตพอตกกลางคน

พอกยง ―อดไมได‖ ทจะออกไปขอทานอยเหมอนเดม ไมใชเพราะทาน

ตองการเงนหรอกครบ แตเปนเพราะทานเปนขอทานจน ―ตด‖ แลว การออก

ขอทานจงกลายเปน ―งานอดเรก‖ อยางหนงไป ถาวนไหนไมไดออกไป

ขอทาน พอกชกจะเรมรสกครนเนอครนตวขนมาทนท

พอกลบมาจากขอทานแลว พอเคยกนอาหารรอบดกจนชน ตอนน

อายปาเขาไปเจดสบ ฟนกแทบจะไมม ลเสยจงตองใชเวลาตมขามตมใหเละ

เปนพเศษ แลวกปลอยไวใหเยนรอพอกลบมากน ปรนนบตพอสามจนทาน

กนขาวรอบดกเรยบรอยแลว เธอจงจะกลานอนหลบไดอยางสบายใจ

เชาวนตอมา นองชายสองคนกตองหอขาวใสปนโตไปกนท

โรงเรยน เธอกตองรบตนมาหงขาวแตเชาตร ดแลใหพวกเขาอาบนากนขาว

ใหเรยบรอย แลวยงตองสอนใหทาการบานอานหนงสอดวย มอยหลายครง

ทลเสยพานอง ๆ ของผมออกไปขางนอก มกไมมใครเชอวาเปนนองของ

สาม มแตคนเขาใจวาเปนลกของเธอเองทงนน

แตเรองทลเสยทาใจรบไดยากทสด กเหนจะเปนเรองททกวนตอน

เชา พอพอตนขนมาทไร สงททานจะตองทาเปนอนดบแรกกคอ การดา

กราดไปทว ดาอากาศดเกนไป ดาเทวดาททาใหฝนตก ดาคน ดา

สงคม ดาเสยงเดกรองหนวกหนาราคาญ ดาหมาจรจดขางถนน ดา

นกกระจอกบนตนไม ไมมเรองใดททานจะดาไมได แถมดาแตละครงกยาว

เปนชวโมง ๆ ทบานเรา ทกคนฟงมาตงแตเลกจนโตเลยชนกนหมดแลว จง

ทาเปนหทวนลมไมใสใจได

แตลเสยเปนลกสาวในครอบครวทไดการอบรมมาอยางด เกดมาไม

เคยไดยนคาดาแสลงหอยางนมากอน แมวาพอจะดกบเธอมาก และคาดา

ทอหยาบคายเหลานกไมไดดาเธอ แตมนกหยาบคายพอทจะทาใหเธอหนา

182

แดงผาวไปจนถงใบห ใหตองกระอกกระอวนใจอยเสมอ

ผมเขาใจดถงความลาบากของลเสย และสงเดยวทพอจะชวยทดแทน

ปลอบใจเธอได นนคอผมจะตองตงใจทางานใหกาวหนายงขน ลเสยเองก

เคยบอกกบผมวา ―เราคงจะไปเปลยนสภาพแวดลอมอะไรไมไดหรอก ฉนก

หวงแตวาจะชวยปรบปรงเปลยนแปลงทกอยางในครอบครวเราใหดขนน ให

คนอนหนมามองเราใหมใหได

พอถงปทสองของการแตงงาน พอกเรมปวยดวยโรคมะเรงใน

ลาคอ แลวกไมรวาพอไปไดเคลดลบยาผบอกทไหนมา ถงไดไปหาโองนา

ใบใหญมาใบหนงแลวเลยงแมลงสาบไวในนนนบเปนรอย ๆ ตว พอจะจบ

แมลงสาบออกจากโองนาแลวกลนลงไปทงเปน ๆ อยางนนทกวน วนละสอง

สามตว คนในบานเหนอยางนนกอดรสกขนลกขนพองไมได พยายามหาม

พอไมใหกนแมลงสาบอก แตพอกยงยนยนวาจะใช ―พษ

ระงบพษ‖ แบบ ―หนามยอกตองเอาหนามบง‖ อยอยางน กอนพอจะ

เสย ทานกกนแมลงสาบไปแลวเกอบครงปเตม ๆ ได

ผมมกจะคดอยเสมอวา ชวตของพอมแตเรองแปลก ๆ เตมไป

หมด ถาเรองของผมมคาพอทจะเขยนออกมาเปนหนงสอไดแลวละก อยาง

นนชวตพอกคงจะเหมาะทจะถายทาออกมาเปนละครยาวหลายสบตอนเลย

ทเดยว

พอเรมตาบอดตงแตอายสบเกาป ตาดาเวาเปนรโบลงทงสอง

ขาง จนมองไมเหนลกตาดา เหนแตฝาขาวไปหมดทงลกตา แตพอกไมเคย

สวมแวนตาดาหรอคดจะปดบงเรองทตวเองตาบอดเลย พอตาบอด แตใจไม

บอด ถงตวจะพการ แตใจไมพการ ชวตนมเพยงพณและซอเปนเพอน ออก

ขอทานมาเกอบชวชวต พอรองแตเพลงทชกจงใหคนทาความด ในสมอง

ของทานมแตเรองยา พอเรรอนไปถงไหนกจะชวยตรวจโรคแกคนทวไปโดย

ไมคดสตางค แตพอกคงคดไมถงเหมอนกนวา แมตวเองจะมความชานาญ

เรองยาเสยขนาดน แตสดทายตารายาพวกนกไมเหนจะชวยชวตตวทาน

183

เอาไวไดเลย

วนนน ผมรบโทรศพทอาเสยตอนอยทบรษท เธอบอกวา ดทาทาง

วาพอคงจะไมรอดแลว ใหผมรบกลบมาบานดวน แมวาโรคมะเรงในลาคอ

ของพอจะไมใชโรคทจะทาใหเสยชวตกะทนหน และพวกเราตางกเตรยมใจ

กนไวบางแลว แตพอไดยนอาเสยพดอยางน ผมกยงรสกเหมอนกบถกฟาผา

ลงมากลางหวตอนกลางวนแสก ๆ

กอนจะสนใจ พอพยายามพดออกมาดวยลมหายใจเฮอกสดทาย

วา ―ดแลแมกบนองใหด ๆ นะ‖ สองคนนคงเปนหวงสดทายทพอยงตดไมได

กอนตาย พอพดจบเทานพอกไมลมตาขนมาอกเลย ผมกอดพอแนนรองไห

โฮ เรองในอดตทแลว ๆ มาผดขนตรงหนาผม ทานเคยตผม ดาทอผมอยาง

ไมปรานปราศรย ผมกเคยเกลยดทาน โกรธทาน แตในวนาทสดทายน ผม

กลบรสกวาตวเองรกทาน เคารพทาน ผกพนกบทานมากมายเหลอเกน

ถกตอง แมพอผมจะเปนแคคนตาบอด เปนแคขอทาน แตผมกลบ

รสกวาทานคอตนโพตนไทรตนใหญทตงตระหงานอยอยางมนคงในใจ

ผม ทานเปนทเลอมใสและพงพาแหงแรกและแหงสดทายของผม ตลอดชว

ชวต ผมตองเสยนาตาอยหลายครง แตไมเคยมครงไหนเลยทจะรสก

โศกเศราอาดรมากเทาครงน ผมกอดทานรองหมรองไห ตราบจนกระทง

อณหภมในรางกายของทานคอย ๆ ลดลงไปในทสด

คตพจนหนงทฝงในใจพอมาตลอดทงชวตกคอ ―เวลามากมาตว

เปลา เวลาไปกไปตวเปลา‖ การทเรองราวราย ๆ ตาง ๆ คกคามมาตลอดชวต

ของพอ ทาใหทานไดตระหนกถงความอนจจงของชวตบนโลกใบน สงทเรา

ควรจะยดมนถอมนไวใหดกคอ ความรจกพอ ตองรจกทะนถนอมความสข

ตรงหนา รจกกตญรคณคน สวนเรองของทรพยสนเงนทองนนกปลอยมน

ไป อยาไปยดตดถอมนกบสงเหลาน

ความจรงตอนทพอเสย บานเรากยงยากจนขนาดทวามเงนไมพอซอ

184

โลงและจดงานศพ ผมตองรบกวนลเสย ใหนาเครองประดบทพอแมใหเธอ

ตอนแตงงานออกมาขาย รวมกบเงนชวยเหลอจากคนในหมบานจ

วเตอ อาเภออรอ ทพอเคยตรวจโรคให จงสามารถจดการงานศพของพอ

จนลลวงไดดวยด

ปนผมอายครบยสบเจดปบรบรณ เพยงระยะสองปสน ๆ ทผาน

มา ผมทงไดดมดากบความหวานชนในชวตสมรส พรอม ๆ กบไดลมรสแหง

ความทกขระทมกบการจากไปของพอดวย ไดมากบเสยไป ความสขกบความ

ทกข มนใกลกนนดเดยวอยางนนเอง แตกอนพอมกจะทอดถอนใจเสมอ

วา ―ชวตเปนอนจจง‖ สาหรบผมนน แมวาจะเคยไดลมรสและเขาใจซาบซง

กบความจรงมาตงแตเดกแลว แตกไมเคยมวนาทไหนทจะรสกซมซาบเทาน

เลย

ตอนท 48

บานของเรา

อยางกบในละครนาเนาอยางไรอยางนน วนาททผมไดรวาลเสยตง

ทอง ในวนาทนนผมกดใจแทบจะปนขนไปสอยดวงจนทรลงมาใหเธอ

ชวตหลงสมรสของเรา แมจะอยกนอยางจน ๆ แตวาในดานแรงใจนน

มนแสนจะเตมเปยม คนเราพอรกกนกแตงงานสรางครอบครวกน ประโยคน

ฟงดแลวเหมอนจะเปนเรองทงายแสนงาย แตในกรณของผมกบลเสย

นน เราตองเพยรพยายามมานะอดทนมาก กวาจะไดมาอยรวมกน ดงนน

เราจงยงทะนถนอมบมเพาะความสขนไวใหดทสด

ตอนกลางวน ผมกบลเสยตางคนกตางไปทางานบรษทตวเอง พอ

กลางคนกเอางานจากโรงงานมาทาเพมทบาน เราสองคนชวยกนทางานหาม

รงหามคา บางครงกปวดหลงปวดเอวเหลอทน แตพอนกถงวาเราสองคน

กาลงรวมกนสรางอนาคตเพอกนและกนแลว ความปวดเมอยตามรางกายก

แทบจะแปรเปนความอบอนทหวานจบหวใจ

185

และตอนน เรากาลงจะมลกแลว! ชางเปนเรองทนายนดอะไรปาน

น ขณะเดยวกน รองรอยของความกงวลทปรากฏอยบนควขมวดแนนอย

ตลอดเวลาของลเสย กเปนเหมอนสญญาณทคอยเตอนผม ดวยไมรวาลก

ของเราจะไดรบการถายทอดพนธกรรมปญญาออนและภาวะอารมณผดปกต

จากแมมาบางหรอเปลา

แมปากผมจะคอยปลอบลเสย แตใจผมเองกอดทจะวตกและ

หวาดกลวไมได ยงมองเหนทองของลเสยทยงโตขน ๆ ทกวน ความรสกด

ใจทจะไดเปนพอคน ระคนกบความหวาดกลวตออนาคตทยงไมรวาจะมอะไร

เกดขนบาง โถมทบเขามาหาผมพรอม ๆ กน เปนชวงเวลายาวนานทผม

แทบจะไมเปนอนหลบอนนอนเลย กวาจะขมตาขมใจใหหลบลงได แตยงถก

ฝนรายปลกใหตองสะดงตนขนมาอก ผมฝนเหนลกของตวเองมหวบวมโต

ขนาดใหญปกต นาลายไหลยอยออกมาจากมมปากตลอดเวลา หนมาสงยม

เซอ ๆ ซา ๆ ใหผม

แมจะใกลคลอดเตมท แตลเสยกยงคงยนกรานจะไปทางาน

ตามปกต ชวงนนโรงงานแบงพนกงานออกเปนสามกะ ลเสยตองเขาเวรกะ

ดกหนงครงในทกสองสปดาห จนเทยงคนผมถงจะรบกลบบานได ผมเหน

เงาของลเสยเดนทองโยออกมาจากโรงงานแตไกล ๆ ครงใด กรสกปวดใจ

อยางไรบอกไมถก คดแตวาตวเองเอาเปรยบเธอเกนไป

แลวกตอนนอกทผมเพงจะรวาโรงงานทลเสยทางานอยแมจะใหญโต

ตงขนาดน แตกลบไมมกฎการลาคลอดของพนกงาน การลาคลอดของ

พนกงานนนใชกฎเกณฑเดยวกบการลากจลาปวยทวไป แตในความเปนจรงก

เปนทรกนดอยวา นเปนวธบบใหพนกงานททองตองออกจากงานนนเอง แต

ผมกบลเสยตางกรสกวามนเปนเรองทไมเปนธรรม แมโศกนาฏกรรมทเกดขน

ซาแลวซาเลากบครอบครวของเรากยงไมสามารถทาใหเรายอมพายแพตอ

ชะตากรรมได แลวนบประสาอะไรกบความไมถกตองเชนน

พอตดสนใจแนนอนแลวผมกลงมอเขยนหนงสอราชการ ยนคารองตอ

186

หนวยงานราชการแทบทกแหงของจงหวด เพอรองเรยนวาบรษทนละเมด

กฎหมายแรงงานขนพนฐาน ผมหวงวาพนกงานทกคนจะไดรบสทธอนชอบ

ธรรมทตนเองพงมกลบคนมา แตแมวาผมจะยนหนงสอทาเรองรองเรยนไปตง

มากมายกไมเหนวาจะมผลอะไรเกดขน

ประชาชนพลเมองธรรมดาคนหนงทไมมชอเสยงอยางผมจะเอาสทธ

อะไรไปหาเรยกหาความชอบธรรมไดทไหน หากตองการจะเอาชนะใหไดก

เหนจะมอยทางเดยว กคอไมลมเลกความตงใจ ดงนนผมจงตงหนาตงตา

เขยนคารองเรยนตอไปอยางไมทอถอย ผมเขยนจนกระทงกรมแรงงานเมอง

ไถจงมหนงสอมาถงโรงงานของลเสย ดาเนนการใหโรงงานของลเสยจดให

พนกงานมกาหนดวนลาคลอดตามกฎหมายแรงงานขนพนฐาน

ความจรงเราตางกรดวา การกระทาเชนนยอมสรางความไมพอใจใหกบ

ทางบรษทเปนอยางมาก จากนนกตองม ―การคดบญช‖ กนเกดขน

แนนอน แลวกเปนอยางนนจรง ๆ เสยดวย เพราะหลงจากเกดเรอง ลเสยก

ถกบรษทกลนแกลงทกรปแบบ และในทสดกตองลาออกจากทนน แตทวา

พวกเรากไมเคยเสยใจเลยแมแตนดเดยว

อยางนอยความพยายามของเรากทาใหเพอนรวมงานของลเสย

ตลอดจนพนกงานใหม ๆ ทเขามาทางานในโรงงานนไดรบประโยชนสขกนมาก

ขน

ผมคดวา ในสายเลอดผมนคงจะไดรบพนธกรรมการมความสขจากการ

ไดชวยเหลอผอนมาจากพอไมมากกนอย สมยกอนพอขอทานไปดวย

ชวยเหลอผอนไปดวย ใคร ๆ ตางกเรยกทานวา ―งซอ‖ ตอนนผม

กลายเปน ―ตาจนคนซอ‖ ไปแลวเหมอนกน

ในทสดกมาถงวนคลอดของลเสย พอผมไปถงโรงพยาบาลไดเหนลก

สาวทสมบรณแขงแรงของเราสงยมมาให กรสกขนมาทนทวา ถาลกสาวทผม

ไดมานตองแลกมาดวยความทกขยากทงหลายทผมเคยไดรบมา กตองนบวา

187

มนแสนจะคมคาเปนอยางยง จะลกสาวหรอลกชายกไมสาคญ ขอเพยงแตให

ลกนอยของผมสมบรณแขงแรงกพอแลว

อาจเปนเพราะไดเหนดวยตาของตวเองวา ผมตองลาบากพากเพยร

เพยงไรและมความกระตอรอรนตอชวตและอนาคตอยางไรบาง จงทาใหพอ

หลงแตงงานแลว พอตากบแมยายจงเปลยนไปเปนดตอผมมาก ทานทง

สองรดวาฐานะทางบานเราไมด ทกครงทลเสยกลบไปเยยมบาน ทานจง

มกจะเอาขาวสารและผกสดทปลกเองใหลเสยเอากลบบานมาดวย และทก

ครงทพบกบผมกมกจะตอนรบขบสเปนอยางด ราวกบผมเปนลกชายอกคน

หนงของทานเลยทเดยว

พอปทสอง เรากมลกเพมมาอกคนหนง ลเสยทแตไหนแตไรมาเปน

คนหนกแนนและมธยสถ จ ๆ กเกดตดสนใจวาจะซอบานขนมา เธอบอก

วา ถงเวลาแลวทเราจะตองมบานเปนของตวเองเสยท บานเชานนถงจะเชา

อกสกยสบปอยางไรกเปนของคนอนอยด รงแตจะเปนทดถกของคนอนเขา

ตลอดไป เธอมนใจวาเราจะตองมความสามารถพอทจะซอบานสกหลงหนง

ไดแน

ลองคลา ๆ ดในกระเปา คานวณดตวเลขในสมดบญช แลวกตอง

หนกใจจรง ๆ แตพอเหนสหนาทบงบอกถงความเดดเดยวแนวแนของลเสย

แลว ผมกรสกเหมอนมพลงขนมาทนใด พวกเรานนจะทางานหนกหกโหม

ไมยอมทอถอย ลเสยกรบงานพเศษมากขน โดยหวงใหมรายไดเพมขนแม

จะสกเลกนอยกยงด

พอถงวนหยด ผมกจะขมอเตอรไซคซอนทายพาลเสยตระเวนไปดบาน

ตามทตาง ๆ แคขอใหไดยนวาทไหนมททางทาเลดแลวละก รบรองไดวา

เราไมเคยพลาดเลยสกครง

พอเกบเงนไดสกระยะหนง ตวเลขในบญชเพมขนมาอกหนอย เราก

ตดสนใจเดดขาด เขาไปจองบานหลงหนงกลางเมองไถจงไว แนนอนวา

188

ยอมจะมคาใชจายตาง ๆ ตดตามมาเปนเงาตามตว ไหนจะคาเชาบาน คา

ผอนบาน คาเทอมของนองชายสองคน คานมของลกสาวทงสอง คาใชจาย

ของคนในบานอกจปาถะ เราตองทางานเพมขนจนถงตหนงตสองทกวน แม

จะคอนขางกดดน แตเมอไรกตามทไดไปดบานทกาลงกอสรางกบล

เสย เหนคนงานกาลงขดพนตอกเสาเขม ลเสยกชใหผมดบานในอนาคต

ของเรา แลวพดขนอยางราเรงวา

―คณคะ ดสคะ! นนไงบานของเรา‖

จรงดวย ผมชกจะมองเหนขนมาราง ๆ ตกสามชน มสนามเลก ๆ ลก ๆ

นงเลนขายของกนอยตรงนน หาหวงมาแขวนไวตรงโนนสกอนกเลนบาสได

แลว ภรรยากาลงวนวายอยในครวทสะอาดเอยม กลนกบขาวหอมโชย

ออกมา ไมใชศาลเจาทม ๆ ทมแตเงาของผในปาชาอกตอไป ไมใชเลาหม

ทไมมนาไมมไฟอกตอไป

ชวขณะนน ในมโนภาพของผมกเกดขนเปนเงาซอนขนมา ภาพเกา ๆ

ของคนในบานทตองระหกระเหนนอนกลางดนกนกลางทรายกนไปตามทงนา

ปาราง พอทยนถอไมเทา แมทถกโซลามผกตดอยกบตนไม เดก ๆ ฝงหนง

ทตวดาเหมนสกปรกและไมไดใสเสอผา วนเวลาสามสบปทผานมามน

ยาวนานอยางนนเอง แลวผมกรสกวานาตาคลอ ―จรงดวย! นนไงบานของ

เรา‖

ตอนท 49

การเดนทางของความฝน

―บานฉนชางนารกจรงเอย สะอาด สดใส มพลานามยและเปยมสข‖

ตลอดระยะเวลาสสบปทผานมา ผมไมเคยจะรองเพลงนออกมาได

เลย แต ณ วนน ลกสาวหนงคกบลกชายคนหนงของผม ในทสดกสามารถ

รองเพลงนออกมาดง ๆ ไดอยางสขใจ ผมและลเสยคอยเฝาดลก ๆ ทคอย ๆ

เตบโตขนดวยความอมเอมใจ ในทสดสวรรคกมอบความสขสวสดมาเปนนา

189

ทพยประโลมใจใหแกคนทมมานะและพากเพยร

บนถนนสายน อาจเจงนองไปดวยนาตา แตหากวาผมตองเสยนาตา

มากมายเพอแลกกบรอยยมแหงความสขในวนน ผมกยนดยง แมความทกข

ยากยงตดตามครอบครวผมเรอยมา แตถาหากวาความทกขยากนสอนใหผม

เตบโตขน ใหผมรจกรกและเสยสละเพอครอบครวไดอยางเดดเดยว

ยงขน ผมกเตมใจแบกรบมน

ผมคดถงพสาว พสาวกบผมประคบประคองกนเดนบนถนนสายน เธอ

ลาบากยงกวาผมมากนก หลงจากทพหนออกจากซองไดไมนาน กถกจบให

กลบเขาไปอก แลวยงมปญหาอน ๆ เปนโซพนธนาการรอบตวเธออยซาแลว

ซาเลา โดนดถกเหยยดหยามสารพดไมจบสนเสยท พอคดถงพสาวขนมาท

ไร ผมมกจะรสกวาความลาบากของตวเองนนมนเปนเรองขผง ตอมาพสาวก

แตงงานกบพเขย

พเขยกเหมอนกบพอของเรา คอเปนขอทานตาบอด แถมตอนสมย

เปนหนมพเขยคงรายนาด เลยโดนคนเขาตดแขนขาดไปขางหนง เรยกได

วาพการซาซอน ตอนแรกกเพอทกคนในบาน พอจงตองแตงพเขยเขามาอย

ในบาน คนทเสยสละกยงตองเปนพสาวอกตามเคย ชวตคของพสาวนนก

เลวรายไปยงกวาเดม พเขยตดการพนนงอมแงม ทงยงเจาอารมณ พสาว

ตองคอยตามใชหนใหพเขยเสมอ แถมบางทพเขยยงถงขนลงไมลงมอกบ

พสาวอกดวย

ชวตเธอเหมอนตกอยในความฝนเลวรายอยางไมมวนตน หมดหนทาง

ดนรนหลกหน ชางเปนชวตทขมขนยงนก ทงความสาวของเธอ วนคนของ

เธอกลวนแตอทศเพอครอบครวทงสน พไมเคยเหนแกความสขสวนตว ทง

ยงไมเคยตองการสงใดตอบแทน ผมพดไดเตมปากวา ความสาเรจใด ๆ ท

อาจนไดมาในวนน กลวนมาจากพสาวคนนทงสน

ผมไมเพยงแตขอบคณพเทานน ทงยงอยากจะขอประกาศคณความด

190

ทงหมดแกเธอดวย ตอนนพสาวอยบานใกล ๆ บานของผม จะไดดแลซงกน

และกนได ทกครงเราเจอหนากน พอผมจะหยบเรองเกาขนมาคย พสาว

เปนตองบอกวา อยาพดถงเรองทมนผานมาแลวเลย อม...ผมรด เรอง

เลวรายทงหลายทประดงประเดเขามาในชวตเธอ เมอไมไดเกดกบตวกยากจะ

เขาใจ พคงอยากจะปลอยใหความปวดราวทงหลายในหวใจผานเลยไปอยาง

เงยบ ๆ กระมง!

ตอนนแมกอาศยอยบานเดยวกบเราดวย หลงจากเราพยายามฝกหด

แมมาเปนเวลานาน แมตอนนจะมบางครงทแมยงทะเลาะแยงของกบหลาน

ตวเองอยบาง แตกพอจะชวยไปซอของใชในชวตประจาวนทรานคาใกล ๆ

บานใหเราไดแลว

เมอวานนกไมรวาแมไปซอถงขยะใบใหญกบใครทไหนมา เราทงบาน

รวมกยงไมจาเปนจะตองใชถงขยะใบใหญขนาดนเลย ผมเหนแลวกตองสาย

หนาดแมเบา ๆ เพยงเทานแมกรตวเองวาทาผด แมแมจะทาผดหรอรสก

ผด แตความผดอยางนทาใหเราซาบซงใจเหลอเกน แมไมจาเปนตองถก

ลามโซอกตอไปแลว แมทากจกรรมตาง ๆ ไดอยางอสระเสร และทสาคญ

ทสดกเหนจะเปนทตอนนแมไดมบานซงเปนทหลบแดดหลบฝนเปนของตวเอง

เสยท

ขอใหความทกขระทมขมขนจงผานเลยไป ลเสย พสาว และ

แม พวกเราทกคนตางรวมทางเดนโอบกอดความฝนกนมาไกลแสนไกลนาน

แสนนาน ถงตอนนเราทกคนกลวนแตมความสขกนถวนหนา ผมขอบคณ

พวกเราทกคน ลกพอ ขอบคณสวรรคเสยเถด บานของเราจะเปนปราการท

แขงแกรงในอนาคตใหแกเจา ใหลก ๆ ทกคนยดอกไปเผชญหนากบสงคมได

อยางภาคภมใจ พอขออวยพรใหแกพวกเจา!

บทสงทาย

ความฝนยงไมสน

ผมไดรกษาคามนทใหไวกบพอกอนตายตลอดมา ทรบปากวาจะดแล

191

แมและนองชายคนโตใหด ๆ แมกบนองชายคนโตนนใสเสอผากลบหนากลบ

หลงไมเคยถกสกท ใสรองเทากไมเคยถกขางซายขวา สาหรบเรองการดแล

ใหพวกเขากนขาวแตงตว ไมใชเรองหนกหนาสาหรบผม แตเขาทงสองคน

นนเปนเสมอนระเบดเวลาทอาจจะระเบดขนมาเมอไรกได

บางครงกโวยวายทงวนไมยอมหยด อาละวาดรอคนขาวของกระจย

กระจายไปทงบาน บางทกทบโตะเคาะเกาอเสยงดงอกทกทงวน จะพด

อยางไรกไมฟงไมเขาใจ นอกจากจะพากนบาไปดวยกนกบพวกเขาแลว ผม

กไมรวาเราควรจะทาอยางไรด

มอยคนหนง ผมกบลเสยมธระตองออกไปขางนอก จงชวยกนหลอก

ลอใหแมกบนองชายกนขาวแลวกเขานอนจนเรยบรอย เสรจแลวผมกบลเสย

จงคอยพาลก ๆ ออกไปงานเลยงของเพอน พอตอนดกกลบมาถงบาน ก

พบวาทประตใหญมรอยถบจนบบเบยว มานหนาตางกขาดเปนรใหญ เครอง

เรอนทเปนไมภายในบานกมรอยถกของมคมขดขดจนเสยหายยบเยน มอทง

สองขางของผมสนเทาไปหมด ไมรวาจะหวเราะหรอรองไหด

อารมณของผมในแตละวนแปรผนตามความแปรปรวนของอารมณพวก

เขา ความดนเดยวสงเดยวตา หลอดเลอดเดยวพองเดยวหด โดยเฉพาะ

ชวงทผมกบลเสยเอางานพเศษกลบมาทาตอนกลางคน ลาพงตอนกลางวนก

ทางานเครยดพอแลว กลางคนกลบมาทางานตอทบาน พวกเขากยงรองไห

โวยวายไมหยดอก จะปลอบจะขอยางไรกไมมประโยชน

เสยงอาละวาดโวยวายของพวกเขาแทบจะทาใหผมสตแตกอย

แลว ผมแทบจะคกเขาลงขอรองพวกเขาวา ―แม นอง เลกรองไหเถอะ เลก

โวยวายกนเสยทจะไดไหม‖ แตเสยงออนวอนของผมนนกลบทาใหพวกเขา

อาละวาดหนกนงไปกวาเดม ผมหมดปญญาไมรวาควรจะทาอยางไร กบอก

ใหลเสยงบประตใหสนท ใชสาลอดหไว แลวกเปดเพลงใหดงสดเสยง ให

ตวเรามนเมาอยทามกลางเสยงอกทกครกโครมไปเลย

192

กลางคนตอนดก ๆ แมชอบลกขนมาไมใหสมใหเสยง แลวยนนงอยใน

หองมด ๆ หลายตอหลายครงททาใหเดก ๆ ทลกขนมาเขาหองนาตองตกใจ

จนขวญกระเจง บางครงยงไปกนใหญ เพราะแมเหนตวเองในกระจก

หองนา แลวแกกตกใจหวดรองออกมาดวยความหวาดผวา ตะโกน

วา ―ผ! ผ!‖ พยายามจะอธบายอยางไรวาเงาทเหนในกระจกนนกคอเงาของ

ตวแกเอง แมกไมยอมเชอ เอาแตรองไหไมฟงเสยง แถมยงบอกอกวา คน

ในกระจกยงคยกบแกดวย!

มอยชวงหนงท ―หวยรฐบาล‖ กาลงเปนทนยมมาก ผมเลกงานกลบ

บานมาตอนเยน เหนชาวบานเขามารมลอมกนอยเตมบาน กตกใจคดวาท

บานตองมเรองอะไรเกดขนแน แตทจรงแลวกคอพวกชาวบานพากนแหเขามา

ขอหวยนนเอง ตางกออกนเขามาเลขเดดจากแมและนองชาย

คณลงคนหนงบอกผมวา ครงทแลวแกเจอกบนองชายผมอยทปาก

ซอย แกกเลยลองถามดเลน ๆ วา งวดนหวยออกเบอรอะไร เจานองชายผม

กชสองนวออกมาโบกใสหนาแก แลวคณลงแกกเชอจรง ๆ กเลยไปซอ

―02‖ ปรากฏวาถกรางวลใหญ วนนลงแกกเลยตงใจซอขนมนมเนยมากานล

นองชายผมเปนพเศษเพอเปนการขอบคณ

แลวขาวลอเรองนองชายผมใบหวยแมนกเลยแพรสะพดไปในหมเพอน

บาน ผคนจงพากนหลงไหลมาหาเลขเดด ผมไดยนแลวกอยากจะหวเราะ

ออกมาดง ๆ รบรองไดวาเรองนมนตองเปนเรองเลขอลวนคนอลเวงเปน

แน เพราะความบงเอญแท ๆ ทาไมถงยงมคนเชออกนะ

แมกบนองชายผมบามาตงแตเกด แตกลบมคนเขามาขอเลขเดด คน

พวกนยอมตองบากวาแมและนองชายผมอกนะส ทแทบนโลกนไอความบา

กบความอจฉรยะน มนกหางกนแคนดเดยวเทานนเอง

ตอนทผมอายครบรอบสามสบปนน มเรองราวใหญ ๆ เกดขนกบผมอย

หลายเหตการณ พวกเรายายเขาไปอยบานใหมกน คราวนเปนบานใหมทถอ

193

ไดวาเปนรงทเปนของเราอยางแทจรง ลเสยใหกาเนดลกชายคนใหมเพมมา

อกคน ผมไดเลอนตาแหนงเปนหวหนาโรงงานของบรษทปองกนอคคภยจง

เหมย มหนาทรบผดชอบดแลบรษททสาขาไถจงทงหมด ถงตอนนผมจงได

รสกวา ในทสดวนของเรากมาถงเสยท

ผมเชอเสมอวา ในโลกนไมมอะไรทเราจะไดมาเปลา ๆ แมวาคณจะ

ทมเทลงไปสกแคไหนกตาม แตนนกไมไดหมายความวา คณจะตองไดรบ

ผลตอบแทนเทากบทคณทมเทลงไป ถาหากวาคณไมไดมความมานะ

พากเพยรอยางแทจรง สงทคณไดมากอาจจะหมดไปไดงาย ๆ เพราะสงใด

ทไดมาโดยงาย คนกมกจะไมตระหนกถงคณคาของมน

ในสงคมของเราทกวนนอยดกนดกวาเดมมาก ผมเองกอาจนบวาได

เดนพนออกมาจากถนนแหงความแรนแคนแลว พอผมหนกลบไปมองเรองท

ผมเคยประสบมาครงใด กไดแตหวงอยางยงวา ในสงคมเราตองไมม

ครอบครวอนาถาอยางนนอกตอไป ตองไมมคนแกและเดกเลกทอนาถาไรท

พงพงอยางนนอก คนพการทกคนไมวาจะพการทางรางกายหรอดานจตใจก

ควรจะไดรบการดแลอยางทวถง เดก ๆ ทยากจนและถกทอดทงกควรจะม

โอกาสไดเขาโรงเรยนเรยนหนงสออยางมความสขเชนเดยวกบเดกอนทวไป

วนนผมยนดมอบอดตทผานมาครงชวตนมาแบงปนใหกบทกทานดวย

ความนอบนอม หวงเหลอเกนวาผอานคงจะชอบหนงสอเลมน นอกจากน

แลว ผมยงมความปรารถนาอกประการหนงวา ผมจะพยายามอยางสดกาลงท

จะสรางสวนสาธารณะ ―กตญ‖ ซงเปนสวนสาธารณะอเนกประสงค และ

หองสมด ―กตญ‖ สงเหลานเปนแรงบนดาลใจใหผมเขยนหนงสอเลมน

ออกมา

และแนนอนวาความปรารถนาของผมนนอาจจะบรรลผลไดไมงาย

นก แตผมกเชอวาขอเพยงแตใหมความพยายามเทานน แลวทสดเรากจะ

สามารถทาใหความฝนของเราเปนจรงไดในสกวน

194

สดทายน ผมขอขอบคณจากใจจรงแดทกทานทเคยปรากฏเขามาใน

ชวตผม

ขอบคณผมพระคณทกทานทเคยชวยเหลอผม ตลอดจนคาสง

สอน การดแล และกาลงใจจากครบาอาจารยทกทานททาใหผมไดมวนน

ขอบคณอาเสย ยอดภรรยาของผม ขอบคณทเธอยนดเสยสละตนทก

อยางเพอครอบครวทนาเวทนาทสดในโลกครอบครวน เธอยนอยเคยงขางผม

ตลอดมา ฝาฟนความทกขยากทผานมาโดยไมเคยปรปากบนสกคา

และตองขอกราบขอบพระคณคณพอและคณแมของผม ททานไดให

กาเนดและเลยงดผมวา ถงแมวาทานทงสองจะเปนคนพการดวยกนทงค แต

ผมกจะเคารพเทดทน และระลกถงทานทงสองตลอดไป รวมทงพสาวผเปนท

รกยงของผม ถาไมใชเธอทยอมอทศกายขายตวเพอความกตญ ถาไมใช

เธอทเปนตะเกยงสองทางใหแสงสวางแกชวตผม และเปนหลกพงพงทางใจ

ใหแกผมแลว ผมอาจนคงไมมวนมชวตรอดมาไดจนถงทกวนนแน

ขอบคณเจานายทวางใจผม ใหโอกาสผมไดแสดงความสามารถใน

การทางานอยางเตมท

และขอบคณทกคนทเคยหวเราะเยาะผม ดถกผม กเพราะการกระทา

ของพวกเขาทคอยทมแทงใจผมนน นบเปนแรงผลกดนอยางดททาใหผมม

พลงมงไปขางหนา

สดทายน ผมขอกลาวอกครงจากใจจรงวา ขอขอบคณทกทาน และ

แลวผมกสามารถทาใหสงททกคนคาดหวงในตวผมเปนจรงขนมาไดใน

ทสด มนษยไมมวนจะสนไรหนทางไป แมแสนจะเจบปวดทรมาน ทงถก

รงแกและดถกเหยยดหยามทกอยาง แตในทสดกเดนผานถนนสายขวาก

หนามทแสนเยอกเยนและมดมนนมาจนได ในทสดผมกมวนน วนทผม

มองเหนความฝนอยเพยงแคเออมมอ

195

อาจนไมเพยงจะยงพากเพยร ยงกลาหาญ ยงยนหยดทจะสตอไป

เทานน แตอาจนยงจะตองดาเนนชวตตอไปอยางมสสนงดงามอก

ดวย หนงสอแหงชวตเพงจะเรมตนเทานน หนงสอ ―ไลตงจน เดกขอทาน

ผไมยอมแพตอชะตาชวต‖ เลมนเปนแคเพยงบทนา ปลายปากกาผมยงไม

หยดลงเพยงเทานแน ผมยงจะสรางสรรคผลงานอนตอไป

จบบรบรณ

หากคณถามผมถงรสชาตของการเปนขอทาน

ผมบอกไดเพยงวา

มนคอน าตาทขมปราทสดในชวตมนษย

หากคณถามผมถงรสชาตของความสข

ผมกจะบอกวา

มนคอการไมตองทนหว ไมตองทนหนาว

คนในครอบครวไดอยรวมกนพรอมหนา

อยางรมเยนเปนสข

แคอยากแสดงใหเหนวา...

แมชวตจะเลวรายยงกวาน

ขอเพยงมมานะอดทนเทานน

ทสดกจะตองมวนไดดเชนกน