บรรยายโดย ผศ.ดร. สชรา มะหเมอง

การพฒนาคณภาพผเรยนตามหลกสตร

วสยทศน

พฒนาคณภาพของผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน

สมรรถนะส าคญ คณลกษณะอนพงประสงค

กจกรรมพฒนาผเรยน

มาตรฐานการเรยนร/ ตวชวด

๘ กลมสาระการเรยนร

การพฒนาคณภาพผเรยนตามหลกสตร

วสยทศน

สมรรถนะส าคญ

คณลกษณะอนพงประสงค

คณภาพของผเรยนระดบการศกษาขนพนฐาน

มาตรฐานการเรยนร/ตวชวด ๘ กลมสาระการเรยนร

กจกรรมพฒนาผเรยน

วสยทศน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนทกคน ซงเปนก าลงของชาตใหเปนมนษยทมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความรและทกษะพนฐาน รวมทง เจตคต ทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอดชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ

สมรรถนะส าคญของผเรยน ๑. ความสามารถในการสอสาร ๒. ความสามารถในการคด ๓. ความสามารถในการแกปญหา ๔. ความสามารถในการใชทกษะชวต ๕. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

คณลกษณะอนพงประสงค ๑. รกชาต ศาสน กษตรย ๒. ซอสตยสจรต ๓. มวนย ๔. ใฝเรยนร ๕. อยอยางพอเพยง ๖. มงมนในการท างาน ๗. รกความเปนไทย ๘. มจตสาธารณะ

สมรรถนะส าคญของผเรยน ๑. ความสามารถในการสอสาร ๒. ความสามารถในการคด ๓. ความสามารถในการแกปญหา ๔. ความสามารถในการใชทกษะชวต ๕. ความสามารถในการใชเทคโนโลย

๑. ความสามารถในการสอสาร

(คณตศาสตร ป. ๖) อธบายเสนทาง หรอบอกต าแหนงของสงตางๆ โดยระบทศทาง และระยะทางจรงจากรปภาพ แผนท และแผนผง

(คณตศาสตร ป. ๔) ใชภาษาและสญลกษณทางคณตศาสตรในการสอสาร การสอความหมาย และการน าเสนอไดอยางถกตองและเหมาะสม

(สขศกษา ม.๑) แสดงค าพดหรอทาทางขอความชวยเหลอจากผอนเมอเกดเหตราย ทบานและโรงเรยน

(ศลปะ ม. ๒) วาดภาพดวยเทคนคทหลากหลายในการสอความหมายและเรองราวตาง ๆ

โรงเรยน Outcome มาตรฐาน

•Equity

•For all

“What student should know and be able to do.”

(Marzano, 1998)

ท าอะไรได

รอะไร

The standards describe what all students should

know and be able to do in each of the subject

areas.

(Michigan Department of Education, 1996)

Standards identify the essential knowledge and skills that should be taught and learned in school. Essential knowledge is what student should know. Essential skills are what students should be able to do.

(Vermont’s Framework of Standards, 2000)

เขาใจระบบจ านวนและน าสมบตเกยวกบจ านวนไปใช

เขาใจความส าคญของทรพยากรธรรมชาต การใชทรพยากรธรรมชาต ในระดบทองถน ประเทศ และโลก น าความรไปใชในในการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมในทองถนอยางย งยน

เขาใจความหมาย ความส าคญของเวลาและยคสมยทางประวตศาสตร สามารถใชวธการทางประวตศาสตรมาวเคราะหเหตการณตางๆ อยางเปนระบบ

One main purpose of developing educational standards was to

create unified national standards that would ensure consistent

delivery and outcomes across diverse State system and districts.

(Educate America Act, 1994)

Establish standards let everyone in the education system know what

to aim for. And standards will help create coherence in educational

practices.

http://www.ed.gove/pubs/studstnd.html)

ขอดของการระบบการศกษาทมมาตรฐานเปนเปาหมาย

• เปาหมายการจดการศกษาชดเจน

• จดเนนการพฒนาการศกษาอยทคณภาพผเรยน

• หลกสตรการเรยนการสอนมงเนนการพฒนาผเรยนไปสมาตรฐาน

• วดประเมนผลพฒนาการดานคณภาพไดชดเจน เปนรปธรรม

มาตรฐานการเรยนรระดบชาต

(กรอบหลกสตรระดบชาต)

โรงเรยน โรงเรยน โรงเรยน โรงเรยน โรงเรยน

การพฒนาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน

สพฐ.

สพท. สาระการเรยนร

ทองถน

ความตองการของทองถน

+

+ +

- มาตรฐานการเรยนร - สาระการเรยนรแกนกลาง - โครงสรางหลกสตร - เกณฑการวดผลประเมนผล

สวนทสถานศกษา เพมเตม

โรงเรยน

การวดประเมนคณภาพระดบทองถน

+

หลกสตรแกนกลาง

กรอบหลกสตรทองถน

แกนกลาง

เปาหมาย/ จดเนน

หลกสตรสถานศกษา

วสยทศน “ ภายในป ๒๕๕๕ ส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต ๒ มงมนเปนองคกรแหงความเปนเลศดานวชาการ มวฒนธรรมความเปนไทย ภายใตศนยกลางแหงการเรยนร”

ระดบประถมศกษา อาน เขยน และสอสารไดถกตอง คดอยางมเหตผล เปนคนด มคณธรรม มงสสากล ระดบมธยมศกษา คณธรรมน าความร สเศรษฐกจพอเพยง รบผดชอบตอสงคม ใฝเรยนร มงสสากล

เปาหมายและจดเนนหลกสตรระดบทองถน

ส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานครเขต ๒

กรอบสาระการเรยนรทองถน

ส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต ๒

๑. สภาพภมศาสตรสงแวดลอมและสงคม

๒. พฒนาการทางประวตศาสตรของทองถน

๓. มรดกทางธรรมชาตและวฒนธรรมทองถน

๔. ภมปญญาชาวบานและเทคโนโลยทองถน

๕. เอกลกษณของทองถน

กรอบสาระการเรยนรทองถน

ส านกงานเขตพนทการศกษากรงเทพมหานคร เขต ๒

๖. บคคลส าคญของทองถน ๗. การเรยนรตามแนวพระราชด ารพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว ๘. แหลงเรยนรในทองถน ๙. ทองถนของเราในอนาคต

มาตรฐาน หลกสตรแกนกลาง

กระทรวงศกษาธการ

หลกสตรสถานศกษา

หลกสตรสถานศกษา หลกสตรสถานศกษา

เขตพนทการศกษา

หลกสตรสถานศกษา

การพฒนาหลกสตรสถานศกษาของประเทศไทย สงทขาดการเตรยมความพรอมในการพฒนา หลกสตรสถานศกษาของประเทศไทย การสรางแรงจงใจใหผมสวนรวม การเสนอนวตกรรมทนาสนใจ การใหผมสวนรวมไดรบผดชอบและมความเปน

เจาของ การสรางบรรยากาศของโรงเรยนทเอออ านวย การมบคคลทมสวนเกยวของทงภายในและนอก

โรงเรยนสนบสนน การมทรพยากร/ขอมลทเพยงพอ การจดสรรเวลาทเหมาะสมในการปฏบตงานรวมกน การวางแผนพฒนาความร ความสามารถของผมสวน

รวมเกยวกบทกษะการพฒนาหลกสตร การพฒนาทกษะการท างานเปนทม/ทกษะ

ความสมพนธระหวางบคคล

สงทปฏบตในการพฒนาหลกสตร สถานศกษาของประเทศไทย ใหความรครและผ เกยวของดานการ

พฒนาหลกสตรโดยใชเวลาระยะสน ครและผ เกยวของด าเนนการพฒนา

หลกสตรใหเสรจโดยเรว

หลกสตรสถานศกษา ทมคณภาพต า

อางถงใน ชยวฒน สทธรตน

ขนตอนการจดท าหลกสตรสถานศกษา

• วเคราะหขอมลจากแหลงตาง ๆ

• แตงตงคณะกรรมการ/คณะท างาน

• ก าหนดโครงสรางหลกสตรสถานศกษา

• ก าหนด วสยทศน คณลกษณะอนพงประสงค และ

สมรรถนะส าคญของผเรยน

ขนตอนการจดท าหลกสตรสถานศกษา

• จดท าโครงสรางรายวชา/หนวยการเรยนร

• จดท าค าอธบายรายวชา

• ก าหนดเกณฑการจบหลกสตร

• จดท าระเบยบการวดผลและการประเมนผล

• น าเสนอผานความเหนชอบคณะกรรมการการศกษา

โครงสรางเวลาเรยน

หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

ตวชวดชนป/ชวงชนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กลมสาระ การเรยนร

ตวชวดชนป / ชวงชน รวม สาระ มาตรฐาน ป.1 ป.2 ป.3 ป.4 ป.5 ป.6

1. ภาษาไทย 5 5 22 27 32 33 33 34 181 2. คณตศาสตร 6 14 15 23 28 29 29 31 155 3. วทยาศาสตร 8 13 16 23 28 21 34 37 159 4. สงคมศกษาฯ 5 11 32 34 39 38 37 39 219 5. สขศกษาและพลศกษา 5 6 15 21 18 19 25 22 120 6. ศลปะ 3 6 18 25 29 29 26 27 154 7. การงานอาชพฯ 4 4 5 10 8 10 13 13 59 8. ภาษาตางประเทศ 4 8 16 16 18 20 20 20 110

รวม 40 67 139 179 200 199 217 223 1157

ตวชวดชนป/ชวงชนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551

กลมสาระ การเรยนร

ตวชวดชนป / ชวงชน ม.4 – 6 ม.1 ม.2 ม.3 รวม

1. ภาษาไทย 35 32 36 103 36 2. คณตศาสตร 24 26 25 75 32 3. วทยาศาสตร 42 37 40 119 67 4. สงคมศกษาฯ 45 44 49 138 63 5. สขศกษาและพลศกษา 23 25 24 72 29 6. ศลปะ 27 27 32 86 39 7. การงานอาชพฯ 9 14 12 35 29 8. ภาษาตางประเทศ 20 21 21 62 21

รวม 225 226 239 690 316

•การจดท าโครงสรางหลกสตรสถานศกษา

•การจดท ารายวชา

ประถมศกษา - รายวชาพนฐานใหใชชอตามกลมสาระ การเรยนร/ตามเนอหา

- รายวชาเพมเตมใหใชชอทสอดคลอง กบเนอหาสาระของรายวชา

ชอรายวชา

มธยมศกษาตอนตน - ตอนปลาย

- รายวชาพนฐานและเพมเตมใหใชชอ

ทสอดคลองกบเนอหาสาระของรายวชานน

ชอรายวชา

การจดรายวชา ระดบประถมศกษา

1. รายวชาพนฐาน ก าหนดใหมรายวชาพนฐานในแตละ กลมสาระการเรยนรได 1 รายวชา / ป

2. รายวชาเพมเตม สามารถก าหนดรายวชาเพมเตม / กจกรรมไ ดตามความ เหมาะสม ท ง น เ ม อ รวม เวลาเรยนแลว ตองไมเกน 80 ชวโมงตอป

ระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย

1. รายวชาพนฐาน แตละกลมสาระฯ สามารถก าหนดรายวชาพนฐานไดตามความเหมาะสม อาจจดไดมากกวา 1 รายวชา ใน 1 ภาคเรยน

ทงน ระดบมธยมศกษาตอนตน สามารถจดรายวชาพ น ฐ า น ไ ม ค รบท ง 8 ก ล ม ส า ร ะ ก า ร เ ร ย น ร ไ ด ใน 1 ภาค เ รยน แ ต ตอง เ รยนครบ 8 กล มสาระ การเรยนรใน 1 ปการศกษา

การจดรายวชา

ระดบมธยมศกษาตอนปลาย สามารถจดรายวชาพนฐานไดตามความเหมาะสม ไมจ าเปนตองครบทง 8 กลมสาระการเรยนรไดใน 1 ภาคเรยน / 1 ปการศกษา แตเมอจบชวงชนแลว ผเรยนตองเรยนรายวชาพนฐานครบทง 8 กลมสาระฯ

ระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย 2. รายวชาเพมเตม สามารถก าหนดรายวชาเพมเตม / กจกรรมได

ตามความเหมาะสม ท งนเมอรวมเวลาเรยนของรายวชาเพมเตมและกจกรรมทงหมดแลว ระดบมธยมศกษาตอนตน ไมเกน 6 หนวยกต (120 ชวโมง) ตอป และระดบมธยมศกษาตอนปลาย อยางนอย 42 หนวยกต (360 ชวโมง) ตอ 3 ป โดยพจารณาใหสอดคลองกบความพรอม จดเนนของสถานศกษาและเกณฑการจบหลกสตร

การจดรายวชา

ท 1 0 1 01 - 99 ค 2 1 2 ว 3 2 ส 3 พ 4 ศ 5 ง 6 ใชรหสตวอกษรตามรายการรหสตวอกษรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

หลกท 1

กลมสาระการเรยนร

หลกท 6

หลกท 2

ระดบการศกษา

หลกท 5

ล าดบของรายวชา

หลกท 3

ปในระดบการศกษา

หลกท 4

ประเภทของรายวชา

ประถม

มธยมตอนตน มธยมตอนปลาย

พนฐาน

เพมเตม

ตวอยาง

โครงสรางหลกสตร

สถานศกษา

โครงสรางหลกสตรสถานศกษา ระดบชนประถมศกษา ชนประถมศกษาปท ๑

จ านวนและการด าเนนการ ๑................. ๒................ ๓................ เรขาคณต ๕................. ๖................. ๗................ ๘................. พชคณต ๙................. ๑๐................ ๑๑................ ๑๒...............

รายวชา

รายวชา

สาระ รายวชา

คณตศาสตร ๑

สถตพนฐาน

เรขาคณต

สขศกษา

บาสเกตบอล

คณตศาสตร

สขศกษาและพลศกษา

ระดบชนเรยน

• โครงสรางรายวชา • หนวยการเรยนร

หนวยการเรยนร

แผนการเรยนร แผนการเรยนร แผนการเรยนร

หนวยการเรยนร

รายวชา

52

การจดท ารายวชา รายวชาพนฐาน รายวชาเพมเตม

53 53

รายวชา / ค าอธบายรายวชา

การจดท ารายวชาพนฐาน

กลมสาระการเรยนร...............

มาตรฐานการเรยนร / ตวชวด สาระการเรยนรแกนกลาง

แผนการจดการเรยนร

โครงสรางรายวชา

หนวยการเรยนรท 1 หนวยการเรยนรท 2 หนวยการเรยนรท 3

54

การจดท ารายวชาเพมเตม

รายวชา / ค าอธบายรายวชา

ผลการเรยนร(ก าหนดเอง) สาระการเรยนร

เพมเตม / ทองถน(ก าหนดเอง)

แผนการจดการเรยนร

หนวยการเรยนร

โครงสรางรายวชา

หนวยการเรยนร หนวยการเรยนร

ท 1 0 1 01 - 99 ค 2 1 2 ว 3 2 ส 3 พ 4 ศ 5 ง 6 ใชรหสตวอกษรตามรายการรหสตวอกษรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศ

หลกท 1

กลมสาระการเรยนร

หลกท 6

หลกท 2

ระดบการศกษา

หลกท 5

ล าดบของรายวชา

หลกท 3

ปในระดบ

การศกษา

หลกท 4

ประเภทของรายวชา

ประถม

มธยมตอนตน มธยมตอนปลาย

พนฐาน

เพมเตม

ตวอยางรหสวชา พ 23102 พลศกษา หลก 1 กลมสาระสขศกษาและพลศกษา หลก 2 ระดบมธยมศกษาตอนตน หลก 3 มธยมศกษาปท 3 หลก 4 รายวชาพนฐาน หลก 5-6 รายวชาล าดบท 2

เปนองคความร ทกษะ/กระบวนการ และคณลกษณะ อนพงประสงคทส าคญ เพอน าไปสการจดการเรยนรใหแกผเรยนในแตละรายวชา ใหบรรลตามมาตรฐาน การเรยนรและตวชวดของหลกสตร จดเปนองคประกอบส าคญของหลกสตรสถานศกษา

1. เพอสรางความเขาใจวาในรายวชานน ผเรยน จะไดเรยนองคความร ฝกทกษะ/กระบวนการ และมคณลกษณะอนพงประสงคทส าคญอะไรบาง

2. เพอเปนแนวทางใหผสอนน าไปออกแบบ การจดการเรยนร

เปนความเรยงประกอบดวย องความร ทกษะ/กระบวนการ และคณลกษณะอนพงประสงค รายวชาพนฐาน ใหวเคราะหจากตวชวด และสาระการเรยนรแกนกลางทหลกสตรแกนกลางก าหนด รายวชาเพมเตมใหวเคราะหจากผลการเรยนร ทสถานศกษาก าหนดขน ค าอธบายรายวชา เขยนเปนรายปส าหรบระดบประถมศกษา และเปนรายภาคเรยนส าหรบระดบมธยมศกษา

รหสวชา ชอรายวชา ประเภทรายวชา กลมสาระการเรยนร ชนป จ านวนชวโมงและ / หรอ หนวยกต

ประกอบดวย

ศ15101 ศลปะ รายวชาพนฐาน กลมสาระการเรยนรศลปะ ชน.ประถมศกษาปท 5 เวลา 80 ชวโมง

ค าอธบายรายวชาพนฐาน ศ15101 ศลปะ กลมสาระการเรยนรศลปะ ชน.ประถมศกษาปท 5 เวลา 80 ชวโมง

ว21101 วทยาศาสตร

รายวชาพนฐาน กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท1 ภาคเรยนท 1 เวลา 60 ชวโมง จ านวน 1.5 หนวยกต

รายวชาพนฐาน ว21101 วทยาศาสตร กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร ชน

มธยมศกษาปท1 ภาคเรยนท 1 เวลา 60 ชวโมง จ านวน 1.5 หนวยกต

ประกอบดวย องคความร ทกษะ / กระบวนการ และคณลกษณะอนพงประสงค มแนวการเขยนดงน

1. ผเรยนไดเรยนรอะไรบาง 2. ผเรยนมทกษะ / กระบวนการ หรอท าอะไรไดบาง 3. ผเรยนมคณลกษณะอนพงประสงคอะไรบาง ตาม ธรรมชาตวชา และตามคณลกษณะส าคญของ หลกสตรแกนกลาง

ระบรหสตวชวด หรอผลการเรยนรทงหมด ในรายวชานน

รหสตวชวด ศ1.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6, ป.5/7 ศ1.2 ป.5/1, ป.5/2 ศ2.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6ป.5/7 ศ2.2 ป.5/1, ป.5/2 ศ3.1 ป.5/1, ป.5/2, ป.5/3, ป.5/4, ป.5/5, ป.5/6 ศ3.2 ป.5/1, ป.5/2 รวมทงหมด 26 ตวชวด

ระบผลการเรยนรในค าอธบายรายวชาเพมเตม

ผลการเรยนร 1. ........................................................................... 2. ........................................................................... 3. ........................................................................... ฯลฯ รวมทงหมด........ผลการเรยนร

68

เรยนรเรอง ความแตกตางระหวางสงมชวตกบสงไมมชวต ลกษณะของสงมชวตในทองถน ราก ล าตน ใบ ดอก ผลของพช อวยวะภายนอกของสตว ลกษณะและหนาทของอวยวะภายนอกของมนษยและการท างาน ทสมพนธกน การดแลรกษาสขภาพ ความส าคญของพชและสตวในทองถนและการน าไปใช ในชวตประจ าวน และการจดกลมวสด แรงดงและแรงผลก ท าใหวสดเคลอนทและการเปลยนแปลงรปรางขอวตถเมอถกแรงกระท าองคประกอบและสมบตของดน การใชประโยชนจากดนในทองถน สงทปรากฏในทองฟาเวลากลางวนและกลางคน ดวงอาทตยทเปนแหลงพลงงานของโลก

ว11101 วทยาศาสตร

รายวชาพนฐาน ชนประถมศกษาปท 1

กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร เวลา 80 ชวโมง

69

เกดทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตร การคดวเคราะห การสบเสาะหาความร การส ารวจตรวจสอบการสบคนขอมลและ การอภปราย สามารถสอสารสงทเรยนร มความสามารถในการตดสนใจ เหนคณคาของการน าความรไปใชประโยชนในชวตประจ าวน มจตวทยาศาสตร จรยธรรม คณธรรมและคานยมทดงาม

ตวชวด ว ๑.๑ ป. ๑/๑, ป.๑/๒, ป. ๑/๓, ว ๑.๒ ป.๑/๑, ว ๓.๑ ป.๑/๑, ป.๑/๒ ว ๔.๒ ป๑/๑, ว ๖.๑ ป.๑/๑, ว ๗.๑ ป.๑/๑, ว ๘.๑ ป. ๑/๑ ป. ๑/๒ ป. ๑/๓ ป. ๑/๔ ป. ๑/๕ ป. ๑/๖ ป.๑/๗ รวม ๑๑ ตวชวด

• ค าน า

• วสยทศนหลกสตรแกนกลางฯ

• วสยทศนส านกงานเขตพนท ฯ/เปาหมายและจดเนนการพฒนาคณภาพผเรยน ฯ

• วสยทศนสถานศกษา พนธกจ เปาหมาย

• หนงสอรบรองของคณะกรรมการสถานศกษา ฯ

70

องคประกอบหลกสตรของสถานศกษา

• โครงสรางหลกสตรสถานศกษา

• ค าอธบายรายวชา

- รายวชาพนฐาน รายวชาเพมเตม กจกรรมพฒนาผเรยน

- เวลาเรยน

• โครงสรางรายวชา

• สมรรถนะส าคญของผเรยน ฯลฯ

71

องคประกอบหลกสตรสถานศกษา

• คณลกษณะอนพงประสงค

• การจดการเรยนร

• การวดและประเมนผลการเรยนร

• เกณฑการวดประเมนผล และจบหลกสตร

• สอและแหลงเรยนร

72

องคประกอบหลกสตรสถานศกษา

• การบรหารจดการหลกสตร

สวสด