งานคอนกรีต - RIDkmcenter.rid.go.th/kmc08/km_54/e_xam_km54/images5/EN_18.pdf · 2011-01-21 · งานคอนกรีต กรมชลประทาน

กระทรวงเกษตรและสหกรณ

มาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม

งานคอนกรต

ดำเนนการ โดย คณะทำงานจดทำเอกสารมาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม

ภายใต คณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน กรมชลประทาน

ปงบประมาณ พ.ศ. 2553

มาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรมงานคอนกรต

กรมชลประทาน



เรยน ประธานคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน

ตามคำสงคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน ท ข.996/2552 ลงวนท 18 พฤศจกายน

2552 เรอง แตงตงคณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานนน บดนคณะทำงานจดทำมาตรฐานรายละเอยด

และคณลกษณะทางวศวกรรม ไดจดทำเอกสารมาตรฐานงานคอนกรต เสรจเรยบรอยแลว

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณาดำเนนการตอไป

(นายจรส เลาโสภาภรมย)

ประธานคณะทำงานจดทำมาตรฐานรายละเอยด

และคณลกษณะทางวศวกรรม

เรยน อธช.

เพอโปรดพจารณาอนมต

(นายประสงค เสยงโชคอย)

รองอธบดฝายวชาการ

ประธานคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน

อนมต

(นายชลต ดำรงศกด)

อธบดกรมชลประทาน



คำสงกรมชลประทาน

ท ข 996/2552

เรอง แตงตงคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน

อนสนธคำสงกรมชลประทานท ข 1219/2551 ลงวนท 27 ตลาคม 2551 ไดแตงตง

คณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐานไวแลว นน

เพอใหการดำเนนงานพจารณาแบบมาตรฐานของกรมชลประทานเปนไปอยางมประสทธภาพ

เหมาะสม คลองตว และมความตอเนอง จงใหยกเลกการแตงตงคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน

ตามคำสงกรมชลประทานดงกลาว และเหนสมควรใหมการแตงตงคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน

ขนใหม ตามรายละเอยดดงน

1. วศวกรใหญทปรกษาดานวศวกรรมโยธา ทปรกษาคณะกรรมการ

(ดานสำรวจและหรอออกแบบ)

2. รองอธบดฝายวชาการ ประธานคณะกรรมการ

3. นายประวทย ตลาพนธ รองประธานคณะกรรมการ

ผอำนวยการสำนกออกแบบวศวกรรมและสถาปตยกรรม

4. นายศภชย รงศร กรรมการ

ผอำนวยการสำนกวจยและพฒนา

5. นายไพศาล แสงจนดา กรรมการ

ผเชยวชาญดานวศวกรรมโยธา (ดานออกแบบและคำนวณ)

สำนกออกแบบวศวกรรมและสถาปตยกรรม

6. นายบญสนอง สชาตพงศ กรรมการ



7. นายสรสทธ อนทรประชา กรรมการ





8. นายพเชษฐ ศภฤกษ กรรมการ



9. นายสมเกยรต ตงจตพร กรรมการ



10. นายสเทพ สมเจรญ กรรมการ

ผเชยวชาญดานวางผงและออกแบบ


11. นายพทกษ ศรอเนกกล กรรมการ

ผเชยวชาญดานวศวกรรมเครองกล (ดานวางแผนและโครงการ)


12. นายจรส เลาโสภาภรมย กรรมการ

วศวกรโยธาชำนาญการพเศษ

กลมวศวกรรม


13. นางสาวมนสการ ปานสวสด กรรมการ

สถาปนกชำนาญการพเศษ

กลมออกแบบสถาปตยกรรม


14. นายอภชาต ธาราเวชรกษ กรรมการ


กลมออกแบบโครงสรางพเศษ


15. นายวรตน นาคเรอง กรรมการ


กลมออกแบบระบบชลประทาน


16. นายรงสรรค จนจาคาม กรรมการ






17. นายไกรฤกษ อนทชยะนนท กรรมการ


กลมออกแบบเขอน


18. นายมานพ บณยประสทธ กรรมการ


กลมออกแบบเขอน


19. นายสาธต มณผาย กรรมการและเลขานการ



20. นายถระศกด ทองศร กรรมการและผชวยเลขานการ




21. นางสาวอไรรตน จงกองเกยรต กรรมการและผชวยเลขานการ




โดยใหคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐานมอำนาจและหนาทดงน

1. พจารณาแบบมาตรฐานในดานตางๆ ของกรมชลประทาน

2. พจารณารายละเอยดหลกเกณฑการออกแบบ คมอการใชแบบมาตรฐานและ

รายละเอยดคณลกษณะทางวศวกรรม

3. ปรบปรงเอกสารมาตรฐานและแบบมาตรฐานทใชปฏบตงานใหสามารถนำไปใชได

อยางมประสทธภาพ

4. แตงตงคณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานดานตาง ๆ เพมเตมตามสมควร

ทงน ตงแตบดนเปนตนไป โดยใหงานดงกลาวแลวเสรจภายในปงบประมาณ 2553

สง ณ วนท 18 พฤศจกายน พ.ศ. 2552

(นายชลต ดำรงศกด)

อธบดกรมชลประทาน



คำสงคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน

ท 1 /2552

เรอง แตงตงคณะทำงานจดทำแบบมาตรฐาน

ตามคำสงกรมชลประทาน ท ข 996/2552 ลงวนท 18 พฤศจกายน 2552 ไดแตงตง

คณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐานไวแลว นน

เนองจากมปรมาณงานในการดำเนนการจดทำแบบมาตรฐาน เอกสารแนวทางหลกเกณฑ

การออกแบบ คมอการใชแบบมาตรฐานของงานในดานตางๆ มจำนวนมาก รวมทงงานตดตามประเมน

ผลการใชแบบมาตรฐานทไดดำเนนการเสรจเรยบรอยแลว ในปงบประมาณ พ.ศ. 2553 จงแตงตง

คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานแบงตามลกษณะงาน จำนวน 10 คณะทำงาน ดงน

1. คณะทำงานจดทำมาตรฐานการออกแบบเขอนเกบกกนำและอาคารประกอบ ประกอบดวย

1. รองอธบดฝายวชาการ รธว. ทปรกษาคณะทำงาน

2. นายประวทย ตลาพนธ ผส.อบ. ทปรกษาคณะทำงาน

3. นายสมเกยรต ตงจตพร ผชช.อบ.7 ประธานคณะทำงาน

4. นายมานพ บณยประสทธ วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

5. นายจรพงค กรตประนาม วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

6. นายไกรฤกษ อนทชยะนนท วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

7. นายประวตร ปวาวฒนพานช วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

8. นางสาวอจฉรา ชมวงศ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

9. นายพเชษฐ รตนปราสาทกล วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

10. นายทตเทพ เยาวพฒน วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

11. นายยงยง แพรภญโญ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

12. นางอรณวรรณ อำสกล วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

13. นายณฐ จนทนนฎ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

14. นายชมพล นพรตน นายชางโยธาอาวโส คณะทำงาน

15. นายวกรม เปรมะสต วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

และเลขานการ



16. นายคารม โชตกรกล วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำมาตรฐานการออกแบบเขอนเกบกกนำและอาคารประกอบ

ดงน

1. ปรบแกเอกสารแนวทางและหลกเกณฑการออกแบบเขอนเกบกกนำและอาคารประกอบ

ทไดรบการตรวจสอบจากคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐานกรมชลประทานในปงบประมาณ

พ.ศ. 2552

2. ปรบแกเอกสารตวอยางรายการคำนวณเกยวกบเขอนดนและหรออาคารประกอบทได

รบการตรวจสอบจากคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐานกรมชลประทานในปงบประมาณ พ.ศ. 2552

3. งานอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

2. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานเขอนทดนำ ฝาย และอาคารประกอบ ประกอบดวย



3. นายพเชษฐ ศภฤกษ ผชช.อบ.8 ทปรกษาคณะทำงาน

4. นายไพศาล แสงจนดา ผชช.อบ.2 ประธานคณะทำงาน

5. นายสมพตร พงศชยกรง วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

6. นางสาวอไรรตน จงกองเกยรต วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

7. นายชยณรงค คลองวานชย นายชางเครองกลชำนาญงาน คณะทำงาน

8. วาท ร.ต. สำรวย สนตปาต วศวกร โยธาปฏบตการ คณะทำงาน

9. นายชชพชร ธรรมอาชพ นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน

10. นายถระศกด ทองศร วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำแบบมาตรฐานเขอนทดนำ ฝาย และอาคารประกอบดงน

1. แบบมาตรฐานสถานสบนำแบบแพสบ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2. แบบมาตรฐานเสรมสนฝาย Ogee กำแพงเอยงดวยฝายยาง (ตอเนองจาก

ปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

3. เอกสารแนวทางและหลกเกณฑการออกแบบสถานสบนำแบบถาวร

4. งานอนๆ ทไดรบมอบหมาย

และผชวยเลขานการ




3. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานระบบสงนำและระบายนำ ประกอบดวย



3. นายศภชย รงศร ผส.วพ. ทปรกษาคณะทำงาน

4. นายวรตน นาคเรอง ผชช.อบ.9 ประธานคณะทำงาน


6. นายจรศกด หลำสาคร วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

7. นางสาวอจฉรา ชมวงศ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายอทธ แมนแมน วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

9. นายธวช ธวชศรโรจน วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำแนวทางและหลกเกณฑการออกแบบระบบทอสงนำรบ

แรงดน และงานอนๆ ทไดรบมอบหมาย

4. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานอาคารในระบบสงนำและระบายนำ ประกอบดวย



3. นายพเชษฐ ศภฤกษ ผชช.อบ.8 ประธานคณะทำงาน

4. นายสมชย สนตรงยทธ วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

5. นายถระศกด ทองศร วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

6. นายธวช ธวชศรโรจน วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

7. นายประวณ จาภา วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายสทธชย พทธรตน วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

9. นางสาวสมบรณ ชอนทอง วศวกร โยธาปฏบตการ คณะทำงาน

10. นายไชยวฒน ศรรตนวรสกล นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน

11. นางลำจวน ชมประดษฐ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงานและ

เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำแบบมาตรฐานอาคารในระบบสงนำและระบายนำดงน

1. อาคารทดนำกลางคลอง (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2. อาคารทอระบายนำปลายคลอง (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)


เลขานการ



3. อาคารทอลอดคลองสงนำ (ทอเหลยม) (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4. อาคารทอสงนำเขานา (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

5. Waste way (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)


5. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานโครงการชลประทานขนาดเลก ประกอบดวย



3. นายไพศาล แสงจนดา ผชช.อบ.2 ทปรกษาคณะทำงาน

4. นายบญสนอง สชาตพงศ ผชช.อบ.6 ประธานคณะทำงาน

5. นายภาณพนธ อาจสาล วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

6. นายไกรฤกษ อนทชยะนนท วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

7. นายพงศธร ศรออน วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

8. นางสาวพรทพย ศรสมญา วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

9. นายสรพนธ ไชยชนะ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

10. นายเทอดทล คลายขยาย วศวกรชลประทานชำนาญการ คณะทำงาน

11. นายธรเนตร ดวงเนตร นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน


เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำเอกสารมาตรฐานโครงการชลประทานขนาดเลกดงน

1. โครงการชลประทานขนาดเลก ประเภทอางเกบนำ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2. คมอการใชแบบมาตรฐานโครงการชลประทานขนาดเลกประเภท ประเภทอางเกบนำ

3. งานอน ๆ ทไดรบมอบหมาย

6. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานระบบชลประทานในแปลงนา ประกอบดวย

1. รองอธบดฝายวชาการ ทปรกษาคณะทำงาน


3. นายรงสรรค จนจาคาม วศวกรโยธาชำนาญการพเศษ ประธานคณะทำงาน

4. นายเศรษฐสด กฤดากร ณ อยธยา วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

5. นายวระศกด ตนชวงศ วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน




6. นายสธรรม ชนเจรญ วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

7. นายยทธนา จตวรานนท วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายรงสรรค ศรสขวงศ วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

9. นายภานกร ชวยคำช วศวกรโยธาปฏบตการ คณะทำงาน

10. นายธรณศ ศรนน วศวกรโยธาปฏบตการ คณะทำงาน

11. นายวฒนาเกยรต ชมสวน วศวกรโยธาปฏบตการ คณะทำงาน

12. นายวฒนา จนทรทอง วศวกรโยธาปฏบตการ คณะทำงาน

13. นายทวศกด เดชานต นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน

14. นายโสภณ ปานพฤกษา นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน

15. นายสทธชย พทธรตน วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการปรบปรงแบบมาตรฐานระบบชลประทานในแปลงนาทดำเนนการ

ไวในปงบประมาณ พ.ศ. 2545 และจดทำแบบมาตรฐานระบบชลประทานในแปลงนา ดงน

1. แบบมาตรฐานอาคารทอปากคซอย แบบท 5

2. แบบมาตรฐานอาคารทงนำ


7. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานงานสถาปตยกรรม ประกอบดวย



3. นายสเทพ สมเจรญ ผชช.อบ. ประธานคณะทำงาน

4. นางสาวมนสการ ปานสวสด สถาปนกชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

5. นายสรชย วระจตรเสรมชย สถาปนกชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

6. นายทวศกด เออเฟอ สถาปนกชำนาญการ คณะทำงาน

7. นายโอภาส โภคากร สถาปนกชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายภคพงศ อครเศรณ สถาปนกชำนาญการ คณะทำงาน

9. นายสทธศกด ประสานทอง สถาปนกชำนาญการ คณะทำงาน

10. นายสรตน นะมะหต สถาปนกชำนาญการ คณะทำงาน

11. นางสาวศศโสภต ลนะเสน มณฑนากรปฏบตการ คณะทำงาน

12. นายสญชย บวทรง นายชางศลปชำนาญงาน คณะทำงาน




13. นายอนรจต ไชยชมภ นายชางศลปชำนาญงาน คณะทำงาน

14. นางสาวกญภค ฉนทศรเดชา นายชางศลปชำนาญงาน คณะทำงาน

15. นายสปปภาส คำสทธบรรณ นายชางศลปชำนาญงาน คณะทำงาน

16. นายฑฆาย เพมสน สถาปนกปฏบตการ คณะทำงาน

17. นางสาวธญญากร ชาล สถาปนกปฏบตการ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการปรบปรงแบบมาตรฐานงานสถาปตยกรรมทดำเนนการไวใน

ปงบประมาณ พ.ศ. 2545 ดงน

1. แบบมาตรฐานบานพกคนงาน 8 ครอบครว

2. แบบมาตรฐานบานพกขาราชการ ระดบ 1-2


8. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานงานวศวกรรมโครงสราง ประกอบดวย

1. รองอธบดฝายวชาการ ทปรกษาคณะทำงาน


3. นายสาธต มณผาย ผชช.อบ.3 ประธานคณะทำงาน

4. นายอภชาต ธาราเวชรกษ วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

5. นายสมพตร พงศชยกรง วศวกร โยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

6. นายชตนทร เพชรไชย วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

7. นายธระชย เนยมหลวง วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายวรฒ พจนศลปชย วศวกร โยธาปฏบตการ คณะทำงาน

9. นายนฤพนธ ภานศร วศวกร โยธาปฏบตการ คณะทำงาน

10. นายกตตศกด พทกษวงศ วศวกร โยธาปฏบตการ คณะทำงาน

11. นายกรต ปกนนกะ วศวกร โยธาชำนาญการ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำแบบมาตรฐานวศวกรรมโครงสราง ดงน

1. กลมอาคารสำนกงาน

1.1 ททำการองคกรผใชนำชลประทาน

2. กลมอาคารปฏบตการดานวศวกรรม

2.1 อาคารทดลองดานวศวกรรม (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2.2 อาคารททำการสอสารขนาดใหญ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)


และผชวยเลขานการ




2.3 อาคารททำการสอสารขนาดเลก (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2.4 อาคารควบคมบานระบายขนาดใหญ

3. กลมอาคาร โรงงานซอมบำรงและโรงเกบพสด

3.1 อาคาร โรงงานซอมบำรงขนาดใหญ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

3.2 อาคาร โรงงานซอมบำรงขนาดกลาง (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

3.3 อาคาร โรงงานซอมบำรงขนาดเลก (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

3.4 อาคาร โรงเกบพสดขนาดใหญ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

3.5 อาคาร โรงเกบพสดขนาดกลาง (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

3.6 อาคาร โรงเกบพสดขนาดเลก (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4. กลมอาคารประกอบและสวนสนบสนนอน

4.1 อาคารอเนกประสงคขนาดใหญ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.2 อาคารอเนกประสงคขนาดกลาง (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.3 อาคารอเนกประสงคขนาดเลก (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.4 อาคารรกษาความปลอดภย

4.5 อาคารจอดรถยนต (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.6 อาคารปอมยามขนาดเลก (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.7 ปายโครงการขนาดใหญ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.8 เสาธงขนาดใหญ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

4.9 รวคอนกรตบลอก

4.10 รวคอนกรตบลอกลวดหนาม

4.11 รว ประต ปาย

4.12 รวเหลกดดและประต

4.13 รวตาขายและประต

4.14 รวลวดหนาม


9. คณะทำงานจดทำแบบมาตรฐานบานระบายและเครองกลไก ประกอบดวย





3. นายจรส เลาโสภาภรมย วศวกรโยธาชำนาญการพเศษ ประธานคณะทำงาน

4. นายภาวต นวลสกลกฤป วศวกรโยธาชำนาญการพเศษ คณะทำงาน

5. นายรงษ เฟองรอด วศวกรเครองกลชำนาญการ คณะทำงาน

6. นายธรพงศ พรมนมตร วศวกรเครองกลชำนาญการ คณะทำงาน

7. นายธนต คำมอาย วศวกรชลประทานชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายสมฤทธ พนธใหม นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน

9. นายศรวทย นะวะยศ วศวกรโยธาปฏบตการ คณะทำงาน

10. นายอรรคเดช ฤกษพบลย วศวกรโยธาปฏบตการ คณะทำงาน

11. นายธนนท ผกพนธ วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำแบบมาตรฐานบานระบายและเครองกลไก ดงน

1. บานระบายฝาทอรบนำทางเดยว (ระดบนำสงไมเกน 3.00 ม.) ขนาด 2.75x2.75 ม.

(ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2. เครองยก ขนาด 4 ตน (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)


10. คณะทำงานจดทำมาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม ประกอบดวย



3. นายจรส เลาโสภาภรมย วศวกรโยธาชำนาญการพเศษ ประธานคณะทำงาน

4. นายสรชย ทพยนอยสงา วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน

5. นายเจษฎา อชชน วศวกรเครองกลชำนาญการ คณะทำงาน

6. นายรงษ เฟองรอด วศวกรเครองกลชำนาญการ คณะทำงาน

7. นายนภดล ปยะธรรมธาดา วศวกรไฟฟาชำนาญการ คณะทำงาน

8. นายเฉลมศกด พทรสเจรญ นายชางโยธาอาวโส คณะทำงาน

9. นายธนต คำมอาย วศวกรชลประทานชำนาญการ คณะทำงาน

10. นางมงคลทพย วรรณา นายชางโยธาชำนาญงาน คณะทำงาน

11. นางสาววศพร เตชะพรพานช วศวกรโยธาชำนาญการ คณะทำงาน





เพอรบผดชอบดำเนนการจดทำมาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม ดงน

1. กำหนดคณลกษณะทางวศวกรรม (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552) ประกอบดวย

1.1 งานดน งาน Gabion และ Mattress งานเหลกรปพรรณ งานถนน และงาน

ระบายนำ (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

1.2 งานแผนใยสงเคราะห งานทอในงานชลประทาน งานสะพานคอนกรตเสรมเหลก

และคอนกรตอดแรง (ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)

2. จดทำมาตรฐาน TOR (Term of Reference) ประกอบการจดจางสำรวจ-ออกแบบ

(ตอเนองจากปงบประมาณ พ.ศ. 2552)


โดยใหคณะทำงานจดนำแบบมาตรฐานทกคณะมหนาทดงน

1. กำหนดหลกเกณฑเพอการออกแบบตามลกษณะงานทรบผดชอบของแตละคณะทำงาน

2. พจารณาจดทำแบบมาตรฐาน และคมอการใชแบบมาตรฐานตามลกษณะงานทรบผดชอบ

ของแตละคณะทำงาน

3. พจารณาจดทำมาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม

4. ตดตามประเมนผลงานทไดดำเนนการเสรจเรยบรอยแลว

ทงน ใหเสรจสนภายในปงบประมาณ พ.ศ. 2553

สง ณ วนท 4 ธนวาคม พ.ศ. 2552

(นายประสงค เสยงโชคอย)

รองอธบดผายวชาการ

ประธานคณะกรรมการพจารณาแบบมาตรฐาน





คำนำ

เอกสารมาตรฐานรายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม งานคอนกรต เปน

เอกสารทางวชาการเรองหนงทไดทำขนเพอเปนแนวทางสำหรบ วศวกร และนายชาง ทปฏบต

งานในกรมชลประทานและหนวยงานทเกยวของ เพอทจะไดใชเปนเอกสารมาตรฐานสำหรบการ

ศกษา คนควาเพมเตม และนำไปประยกตใชในการปฏบตงานใหถกตองตามหลกวชาการ และให

เปนแนวทางเดยวกนตามวตถประสงคของกรมชลประทานทตองการใหมการกำหนดมาตรฐานใน

การปฏบตงานในดานตางๆ ขน

คณะทำงานขอขอบคณทกทานทมสวนทำใหเอกสารชดนมความสมบรณ

คณะทำงานจดทำมาตรฐาน

รายละเอยดและคณลกษณะทางวศวกรรม





สารบญ

เรอง หนา

1. ขอบเขตของงาน 1

2. สวนประกอบของคอนกรต 1

2.1 ปนซเมนต 1

2.2 มวลรวมละเอยด 3

2.3 มวลรวมหยาบ 3

2.4 นำผสมคอนกรต 3

2.5 แรผสมเพม 4

2.6 สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต 4

3. การผลตคอนกรต 5

3.1 อตราสวนผสมของคอนกรต 5

3.2 การผสมคอนกรต 8

3.3 คอนกรตผสมเสรจ 9

3.4 อณหภมคอนกรต 10

3.5 ความขนเหลวของคอนกรต 10

3.6 การเตรยมเพอการเทคอนกรต 11

3.7 การลำเลยง การเท และการทำคอนกรตใหแนน 12

3.8 การทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต (Slump Test) 16

โดยการใชกรวยทดสอบการยบตว (Slump Cone)

3.9 การตรวจสอบคณภาพคอนกรต 18

3.10 การเกบตวอยางคอนกรต 18

3.11 การหลอตวอยางแทงคอนกรต และการแกะแบบหลอ 18

3.12 การทดสอบตวอยางแทงคอนกรต 20

3.13 การบมคอนกรต 21

3.14 การปองกนผวหนาคอนกรต 22

3.15 การทำเครองหมายบนผวหนาคอนกรต 22



3.16 งานแบบหลอ 23

3.17 การซอมคอนกรต 25

3.18 การเกบตวอยางวสดกอสรางเพอทำการทดสอบ 27

และกำหนดอตราสวนผสม

3.19 ความคลาดเคลอนของอาคารคอนกรตเสรมเหลก 29

3.20 การทำชองคอนกรตทเวนไว (Blockout) 32

4. งานรอยตอคอนกรต 32

4.1 ชนดของรอยตอคอนกรต 32

4.2 การเคลอบผวเพอแยกเนอคอนกรตจากกน 34

4.3 วสดสำหรบรอยตอ 34

5. งานคอนกรตพน (Shotcrete) 36

5.1 วสด 36

5.2 ตะแกรงเหลก 36

5.3 การผสม 36

5.4 การปฏบตงานคอนกรตพน 36

5.5 กำลงอดของคอนกรตพน 37

5.6 การทดสอบกำลงอด 38

5.7 การตรวจสอบ หรอการทดสอบทวๆไป 38

สารบญ (ตอ)

เรอง หนา

1



งานคอนกรต (CONCRETE WORKS)

1. ขอบเขตของงาน

งานคอนกรต หมายถง การจดหาวสด อปกรณ แรงงานและเครองจกรเครองมอในการผลต

ขนยายกอสราง เท ตกแตง บม จดทำรอยตอ การเสรมเหลก เหลกยด และรอแบบพรอมนงราน

ตลอดจนงานอนๆ ทเกยวเนอง เพอใหงานกอสรางไดลกษณะ แนว ระดบ ขนาด รายละเอยดอนๆ และ

คณภาพของคอนกรตในแตละสวนตองเปนไปตามทกำหนดไวในแบบกอสรางของอาคารแตละแหง

การกอสรางงานคอนกรตตองมวศวกรทมความรความชำนาญเกยวกบการกอสรางงานคอนกรตประจำอย

ทสถานทกอสราง รวมทงจะตองมการวางแผนงานกอสราง และมเอกสารแสดงขนตอนการกอสรางท

ชดเจนกอนทจะเรมงานกอสราง

2. สวนประกอบของคอนกรต

คอนกรตประกอบดวยสวนผสมของปนซเมนตปอรตแลนด มวลรวมละเอยด มวลรวมหยาบ

นำ หรออาจมแรผสมเพม (Mineral Admixture) และสารเคมผสมเพม (Chemical Admixture)

สำหรบคอนกรตรวมอยดวย ซงสวนผสมทงหมดนจะตองผสมคลกเคลากนอยางด และมความขนเหลวท

เหมาะสมกบประเภทของงาน และเมอทำการบมอยางพอเพยงและถกตอง คอนกรตจะตองมความคงทน

ความทบนำ และความแขงแรงตามทกำหนดสำหรบคณภาพของงานอาคารตางๆ

2.1 ปนซเมนต (Cement)

ปนซเมนตทใชในการผสมคอนกรตหากมไดกำหนดไวเปนอยางอน จะตองเปนปนซเมนต

ปอรตแลนดประเภท 1 และมคณสมบตตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม มอก. 15-2532 การใช

ปนซเมนตประเภท 2,3,4 หรอ 5 จะตองเลอกปนซเมนตใหเหมาะกบลกษณะงานแตละงาน ตามทระบ

ในแบบ หรอตองไดรบอนญาตจากคณะกรรมการตรวจการจางเสยกอน ปนซเมนตทใชอาจบรรจในถง

กระดาษชนดหลายชนหรอเปนถง (Bulk) กได ปนซเมนตทใชตองเปนปนซเมนตทใหม ไมเสอมคณภาพ

และไมเปยกชนหรอจบตวเปนกอน

2.1.1 การทดสอบ

กอนขนสงปนซเมนตมายงสถานทกอสราง ผรบจางจะตองสงผลการทดสอบคณสมบตของ

ปนซเมนตทรบรองโดยผผลต ซงเปนชนดเดยวกนกบปนซเมนตทจะนำมาใช เพอใหคณะกรรมการตรวจ

การจางพจารณาเหนชอบ โดยสงผลการทดสอบคณสมบตปนซเมนตตามมาตรฐานการทดสอบ ดงน

2



3

ความคงทน (Soundness) ASTM C151 ระยะเวลากอตว (Time of Setting) ASTM C191 แรงอด (Compressive Strength) ASTM C109 การกอตวผดปกต (False Set) ASTM C451 ความละเอยด (Fineness Test) ASTM C184 ความรอนทเกดขนจากปฎกรยาระหวางซเมนตกบนำ

(Heat of Hydration) ASTM C186

ปนซเมนตทขนสงไปเกบไวเพอใชงานบรเวณสถานทกอสรางตองไดรบการตรวจสอบ โดย

การทดสอบตวอยาง จำนวนตวอยาง (ตามขอ 3.18) และวธการทดสอบ จะตองไดรบความเหนชอบ

จากผควบคมงานของผวาจาง ตามมาตรฐานการทดสอบดงน

Time of Setting ASTM C191

Compressive Strength ASTM C109

False Set ASTM C451

Fineness Test ASTM C184

อนง ปนซเมนตทไมผานการทดสอบจะตองขนยายออกไปจากบรเวณกอสรางทนท และ

หามมใหนำปนซเมนตทขนไปเกบไวแตละเทยว ซงเกบไวทบรเวณกอสรางนานเกนกวา 3 เดอน สำหรบ

ฤดแลง หรอนานกวา 1 เดอน สำหรบฤดฝนไปใชงานโดยเดดขาด ยกเวนจะผานมาตรฐานการทดสอบ

คณสมบตและไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจาง

2.1.2 การขนสง

ปนซเมนตทจะขนสงจากโรงงานไปยงบรเวณกอสราง จะตองใชอปกรณทสามารถกน

ละอองฝนหรอนำหรอความชนไดอยางพอเพยง ปนซเมนตถงทบรรทกในรถระหวางขนสง จะตองคลม

ดวยผาใบอยางมดชด สำหรบปนซเมนตถง ถงบรรจจะตองเปนชนดปองกนนำได ระหวางการถายปนซเมนต

จากถงในรถบรรทกไปสถงเกบตองมใหสมผสความชนเปนอนขาด

2.1.3 การเกบรกษา

ผรบจางจะตองสรางหองเกบปนซเมนต ณ บรเวณกอสรางใหสามารถกนนำ กนฝน และ

กนความชนแกปนซเมนตไดเปนอยางด พนทใชกองซเมนตชนดบรรจในถง จะตองยกสงจากระดบทอาจม

นำทวมถง หรอมความสงจากพนอยางนอย 30 ซม. การกองปนซเมนตชนดถง จะตองไมกองซอนกนสง

เกนกวา 14 ถง สำหรบระยะเวลากองไมเกน 1 เดอน และ 7 ถง สำหรบระยะเวลาการกองเกนกวา 1 เดอน

สำหรบการเกบปนซเมนตถง จะตองระมดระวงไมใหเกดการแขงตวในสวนหนงสวนใดในถง

การนำปนซเมนตมาใช จะตองใหเปนไปตามลำดบระยะเวลาการเกบกอนหลง ควรนำ

ปนซเมนตทมอายการเกบมากกวามาใชงานกอน ผรบจางตองขนปนซเมนตไปไว ณ บรเวณสถานท

กอสรางในปรมาณทพอเพยงทจะไมทำใหงานกอสรางลาชาอนเนองมาจากการขาดปนซเมนต

2 3



2.2 มวลรวมละเอยด (Fine Aggregates)

มวลรวมละเอยดทใชในการผสมคอนกรต ไดแก ทรายนำจด หรอทรายบก ทมลกษณะหยาบ

เปนเมดแกรง สะอาด ปราศจากสารอนทรย และสงไมพงประสงคเจอปน ทรายผสมคอนกรตจะตองม

ขนาดอนภาคลดหลนคละกนไปอยางเหมาะสมจากขนาดใหญจนไปถงขนาดเลก คณสมบตและการ

ทดสอบใหเปนไปตามมาตรฐานวสดวศวกรรมของสำนกวจยและพฒนา กรมชลประทาน พนททจะกอง

ทรายจะตองสะอาดและมความลาดใหระบายนำได การกองตองใหเปนระเบยบโดยมคอกกน

2.3 มวลรวมหยาบ (Coarse Aggregates)

2.3.1 ขนาดของมวลรวมหยาบ

มวลรวมหยาบทจะนำมาใชผสมคอนกรตจะตองมขนาดเหมาะสมกบลกษณะงาน โดยทวไป

ขนาดใหญสดของมวลรวมหยาบจะตองไมใหญกวา ของสวนทแคบทสดของโครงสรางคอนกรตทจะเท

หรอตองไมใหญกวา ของระยะชองวางระหวางเหลกเสรม หรอตองไมใหญกวา ความหนาของ

แผนพน

2.3.2 หนยอย

หนยอยทใชผสมคอนกรตตองเปนหนทโมดวยเครองจกร มลกษณะรปรางเหลยมคอนขาง

กลม เปนหนทแขงแกรงทนทาน ไมผกรอน สะอาด ปราศจากสารอนทรย และสงไมพงประสงคเจอปน

และมขนาดลดหลนคละกนไปอยางเหมาะสม คณสมบตและการทดสอบใหเปนไปตามมาตรฐานวสด

วศวกรรมของสำนกวจยและพฒนา กรมชลประทาน

2.3.3 กรวด

กรวดทใชผสมคอนกรตตองเปนกรวดทมลกษณะรปรางคอนขางกลม เปนกรวดทแขงแกรง

ทนทาน ไมผกรอน สะอาด ปราศจากสารอนทรย และสงไมพงประสงคเจอปน และมขนาดลดหลน

คละกนไปอยางเหมาะสม คณสมบตและการทดสอบใหเปนไปตามมาตรฐานวสดวศวกรรมของสำนกวจย

และพฒนา กรมชลประทาน

2.4 นำผสมคอนกรต

นำทใชผสมคอนกรตตองเปนนำจดทสะอาด ปราศจากกรด ดาง นำมน สารอนทรย และ

สารเจอปนอนๆ ซงอาจสงผลกระทบตอคณสมบตของคอนกรต

ในกรณทสงสยวานำดงกลาวใชผสมคอนกรตไดหรอไม ใหสงตวอยางนำทจะใชผสมคอนกรต

ไปวเคราะหทสำนกวจยและพฒนา กรมชลประทาน

4



5

2.5 แรผสมเพม (Mineral Admixtures)

กรณทตองการใหคอนกรตมคณสมบตพเศษ เชน คอนกรตตานทานซลเฟต คอนกรต

ตานทานนำทะเล หรอคอนกรตสมรรถนะสง สามารถใชแรผสมเพมในสวนผสมคอนกรตได เชนเถาลอย

(Fly Ash) ซลกา (Silica Fume) และเถาจากเตาถลงโลหะ (Blast Furnace Slag) เปนตน โดยแรผสม

เพมดงกลาวสามารถทำปฏกรยาปอซโซลาน (Pozzolan) หรอสามารถทำปฏกรยาไฮเดรชน (Hydration)

เมอผสมนำ ซงแรผสมเพมทจะนำมาใชตองผานการรบรองคณภาพจากสถาบนทเชอถอได โดยเถาลอย

ผงซลกา และเถาจากเตาถลงโลหะ ตองมคณลกษณะทางเคม และคณสมบตทางฟสกสตามมาตรฐาน

ว.ส.ท. 1014 “ขอกำหนดมาตรฐานวสดและการกอสรางสำหรบโครงสรางคอนกรต” หรอ ASTM C618

และการทดสอบใหปฏบตตาม ASTM C311

2.6 สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต (Chemical Admixture for Concretes)

กอนสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตไปใชงาน ผรบจางตองเสนอรายละเอยดคณสมบต

ตางๆ และมเอกสารรบรองจากผผลตวาสารเคมผสมเพมนนมคณสมบตตามทกำหนดตามมาตรฐาน

มอก. 733-2530 หรอ มอก. 985-2533 และตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจาง

2.6.1 ลกษณะทวไป

ตามมาตรฐาน มอก. 733-2530 สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตจะตองเปนประเภทใด

ประเภทหนงดงน

- ประเภท สารลดนำ (Water-Reducing Admixtures)

- ประเภท สารหนวงการกอตว (Retarding Admixtures)

- ประเภท สารเรงการกอตว (Accelerating Admixtures)

- ประเภท สารลดนำและหนวงการกอตว (Water-Reducing and Retarding Admixtures)

- ประเภท สารลดนำและเรงการกอตว (Water-Reducing and Accelerating Admixtures)

- ประเภท สารลดนำระดบสง (Water-Reducing, High Range Admixtures)

- ประเภท สารลดนำระดบสงและหนวงการกอตว (Water-Reducing, High Range

and Retarding Admixtures)

ตามมาตรฐาน มอก. 985-2533 สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตจะตองเปนประเภทใด

ประเภทหนงดงน

- ประเภท สารเพอการไหล (Plasticizing Admixtures)

- ประเภท สารเพอการไหลและหนวงการกอตว (Plasticizing and Retarding

Admixtures)

4 5



2.6.2 หลกการใชงาน

ใหใชสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต ตามหลกการตอไปน

(1) เมอนบเวลาตงแตการเตมนำลงไปในคอนกรตขณะผสมถงเวลาเทลงแบบเกนกวา 120 นาท

(2) เมอโครงสรางคอนกรตมขนาดใหญมากไมสามารถเทคอนกรตตอเนองกนไดตลอด ทำให

ชวงเวลาการเทตอเนองระหวางคอนกรตเดมและใหมเกน 120 นาท

(3) เมอตองการคณสมบตของคอนกรตเปนพเศษ เชน เพมความสามารถในการทำงาน ลดนำ

หรอเพมความตานทานตางๆ

ในกรณทใชสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตมากกวา 1 ชนด สารเคมผสมเพมสำหรบ

คอนกรตแตละชนดจะตองระบชอยหอใหชดเจน กอนใชสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตจะตองเขยาให

เขากนโดยตลอด

2.6.3 วธการใช

ผรบจางตองสงตวอยางสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตเพอทำการทดสอบคณสมบตทหอง

ปฎบตการภาคสนามของกรมชลประทาน หรอสำนกวจยและพฒนา กรมชลประทาน ภายในกำหนดไม

เกน 90 วน นบถดจากวนทคณะกรรมการตรวจการจางสงใหเขาปฏบตงานได เพอกำหนดปรมาณของ

สารเคมผสมเพมทจะใชผสมลงในคอนกรต โดยผรบจางเปนผกำหนดระยะเวลาทตองการการกอตวของ

คอนกรต สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตชนดใดไดรบการอนมตใหใชไดแลว ผรบจางจะตองรบผดชอบ

ในคณสมบตของสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรตนนใหมความคงทไมเปลยนแปลง และผรบจางจะ

เปลยนไปใชผลตภณฑชนดอนมไดนอกจากจะไดรบการอนมตจากคณะกรรมการตรวจการจางเสยกอน

3. การผลตคอนกรต

การผลตคอนกรต ผรบจางอาจผลตโดยวธตงโรงผสมคอนกรตชนดอยกบท หรออาจใช

เครองผสมแบบเคลอนทกได ทงน อปกรณควบคมอตราสวนผสมจะตองไดรบการออกแบบใหสามารถ

ปรบอตราสวนผสมเพอชดเชยกบการเปลยนแปลงความชนของมวลผสมคอนกรต หรอสามารถปรบ

เปลยนอตราสวนผสมได ผรบจางตองเสนอเอกสารประกอบบรรยายขนตอน วธการผลตคอนกรต

อปกรณตางๆ และแปลนแสดงตำแหนงการตดตงเครองมอและอปกรณการผลต รวมทงแผนการดำเนน

งาน การตรวจสอบความแมนยำของการทำงานของเครองผสมคอนกรตชนดทเสนอตอคณะกรรมการ

ตรวจการจางเพอพจารณาอนมตกอนทจะเรมการผลต

3.1 อตราสวนผสมของคอนกรต

ผรบจางจะตองรบผดชอบในการออกแบบและกำหนดสวนผสมของคอนกรตแตละประเภทท

ตองใชงาน เพอใหแนใจไดวาคอนกรตทใชในการปฏบตงานทงหมดนนมคณสมบตตามทไดกำหนดไว ผรบ

จางจะตองใชวสดผสมคอนกรต ไดแก ปนซเมนต มวลรวมละเอยด มวลรวมหยาบ รวมถงแรผสมเพม

6



7

และสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต (ถาใช) ซงไดจดเตรยมไวทบรเวณสถานทกอสรางมาทดลองหา

อตราสวนผสม และทำการทดสอบแทงตวอยางโดยสำนกวจยและพฒนาหรอหองปฎบตการภาคสนาม

ของกรมชลประทาน โดยทำการทดสอบหลายๆ ตวอยาง จนกวาจะไดตวอยางทมอตราสวนผสมท

เหมาะสมกบการใชงานรปแบบตางๆ และมกำลงอดเปนไปตามทกำหนด

ในกรณทผรบจางใชคอนกรตผสมเสรจทสงซอจากโรงงาน การกำหนดสวนผสม ใหผผลต

รบผดชอบในการออกแบบอตราสวนผสมเพอใหไดคณลกษณะของคอนกรตตามทกรมชลประทาน

ตองการ เวนแตกรมชลประทานประสงคจะกำหนดอตราสวนผสมใหผผลตดำเนนการผลตตามทกำหนด

อตราสวนผสมของคอนกรตจะเปลยนแปลงไปตามลกษณะของงาน สภาพแวดลอม บรเวณ

ทตงของงานกอสราง และแหลงวสดทใชผสม การกำหนดอตราสวนผสมของคอนกรตจะตองคำนงถง

คณสมบตของคอนกรตเกยวกบความแขงแรง ความคงทนของคอนกรต และความสะดวกในการทำงานได

อตราสวนผสมของคอนกรตนนจะตองคอยตรวจสอบแกไขอยเสมอ เพอทจะไดคอนกรตทมคณสมบตด

และประหยด

ผรบจางจะตองผสมคอนกรตใหมความขนเหลวเหมาะสมกบการเทคอนกรตในแตละสภาวะ

ซงโดยทวไปจะตองใหคอนกรตมคาการยบตว (Slump) ตำทสดเทาทจะทำงานได และอาจจะตองใชสวน

ผสมมากกวาหนงอตราสวนในการเทคอนกรตแตละชนสวนของโครงสราง โดยผรบจางจะเรยกรองคาใช

จายเพมเตมใดๆ ไมได

3.1.1 โรงผสมคอนกรต (Batching Plant)

(1) ไมนอยกวา 60 วน กอนทจะเรมงานคอนกรต ผรบจางจะตองทำหนงสอเสนอ

คณะกรรมการตรวจการจาง เพอขอตดตงหรอจดหาโรงงานผสมคอนกรตและวธดำเนนงาน เครองมอ

เครองจกรทจะใชในการผสม การลำเลยง การขนสง การเกบวสด การชง ตวง วด อตราสวนผสมของ

คอนกรตและการลดอณหภมของคอนกรต การผสม และการเทคอนกรตและปนทราย โดยผรบจางจะ

ตองแสดงแผนผงของเครองจกรเครองมอของโรงผสม ขนตอนการดำเนนงาน และแหลงวสดทจะใช

(2) ผรบจางจะตองจดหาและตดตงอปกรณควบคมอตราสวนผสมคอนกรตททนสมย โดย

อปกรณทงหมดตองตดตงรวมกนใหอยในสภาพสมบรณ มขดความสามารถสงสามารถผลตคอนกรตได

เพยงพอตลอดระยะเวลาการกอสราง มคณภาพสมำเสมอตรงตามขอกำหนด ตองมเครองชงสำหรบ

ปนซเมนต มวลรวมละเอยด และมวลรวมหยาบ และมเครองชงหรอเครองตวงสำหรบนำ และสารผสมเพม

แยกตางหากเปนอสระแกกน นอกจากนนอปกรณดงกลาวจะตองประกอบดวยระบบการขนสงวสดเขา

เครองผสมทมประสทธภาพ สามารถปองกนวสดมใหตกหลนออกขางนอก และปองกนมใหนำฝนสาด

หรอซมเขา

(3) ผรบจางจะตองจดเตรยมนำหนกหรอลกตมมาตรฐานพรอมอปกรณอนๆ สำหรบทำการ

ตรวจสอบความถกตองของเครองชงและเครองตวง โดยตองครอบคลมจากขดศนยถงขดสงสดของหนา

ปดของเครองชงและเครองตวง และการทดสอบความถกตองจะตองดำเนนการโดยผรบจางเปนครงคราว

6 7



ตามวธการทผควบคมงานของผวาจางกำหนด จากนนผรบจางตองดำเนนการแกไขซอมแซม หรอเปลยน

อปกรณตามความจำเปน เพอใหเครองควบคมอตราสวนผสมอยในสภาพสมบรณ

(4) เครองชงทใชจะตองตดตงบนโครงสรางทมนคง แยกเปนอสระจากอปกรณอนๆ

ทเกยวของ สามารถมองเหนไดชดเจนทงชด โดยเครองชงจะตองอานไดละเอยดถง 0.001 เทาของความ

สามารถสงสดของเครองชง

(5) การลำเลยงวสดตางๆ จากเครองชง ตวง วด ไปยงเครองผสมคอนกรต จะตอง

ระมดระวงไมใหมความคลาดเคลอน

(6) ผรบจางจะตองตดตงอปกรณเพอใชวดคาความชนของมวลผสมคอนกรต

(7) อปกรณควบคมอตราสวนผสมจะตองไดรบการออกแบบใหสามารถปรบอตราสวนผสม

เพอชดเชยกบการเปลยนแปลงความชนของมวลผสมคอนกรต หรอการเปลยนสวนผสมใหมไดทนท

(8) กลไกในการจายนำไปยงเครองผสมคอนกรต ตองไมมนำรวซมได การทำงานของระบบ

เตมนำและจายนำตองเปนแบบประสานเกยวเนองกนคอ ในขณะทประตเตมนำยงปดไมสนท ประตจาย

นำจะเปดออกไมได และถาการจายนำใชวดดวยมเตอร ตวมเตอรจะตองอานไดละเอยดถง 0.5 ลตร เปน

อยางนอย

(9) การควบคมอตราสวนผสมของสารเคมผสมเพม จะตองชง หรอตวง และจายเขาเครอง

ผสมแยกเปนอสระสำหรบแตละชนด และตองมเครองชง หรอตวงทมประสทธภาพ มความแมนยำสง

สามารถบงคบควบคมและอานคาไดงาย

(10) เครองควบคมจะตองมอปกรณแสดงและบนทกเลขหมายของการผสม พรอมทงแสดง

อตราสวนผสมและปรมาณวสดทใช

3.1.2 เครองผสมคอนกรต (Mixer)

(1) ผรบจางอาจใชเครองผสมคอนกรตชนดตงอยกบท หรอชนดตดตงบนรถบรรทกกได โดย

เครองผสมดงกลาวจะตองสามารถผสมปนซเมนต วสดมวลรวม นำ และสารเคมผสมเพมใหเปนเนอ

เดยวกนภายในเวลาผสมทกำหนด และสามารถจายคอนกรตออกไดโดยไมเกดการแยกตวของสวนผสม

(2) เครองผสมคอนกรตชนดตงอยกบทจะตองประกอบดวยตวโมผสมคอนกรตชนดวางเอยง

และกรวยจายคอนกรต โดยตองมแทนหรอพนยกระดบสำหรบผควบคมเครองผสม วางในตำแหนงท

ผควบคมเครองสามารถมองเหนคอนกรตภายในโมผสมในขณะผสมและขณะจายคอนกรตออกจากโมได

อยางทวถงชดเจน โมผสมคอนกรตแตละเครองจะตองมสลกยดปดกรวยจายคอนกรตจนกวาคอนกรตจะ

ไดรบการผสมตามเวลาทกำหนด นอกจากน ตวโมผสมคอนกรตจะตองสามารถเทวสดหรอคอนกรตทม

สวนผสมไมถกตองหรอวธการผสมไมถกตองหรอผสมนานเกนไปออกทงไดทนท

(3) เครองผสมคอนกรตชนดตดตงบนรถบรรทก จะตองตดตงอปกรณตางๆ ดงตอไปน

(ก) มาตรวดปรมาณนำผสมคอนกรตสวนทฉดออกจากถงนำทตดอยบนรถบรรทก โดย

ตองมความแมนยำสง

8



9

(ข) เครองมอสำหรบวดจำนวนรอบการหมนของโมผสม

(ค) เครองตรวจสอบความถกตองของมาตรวดนำ

(ง) อปกรณสำหรบการเตมนำจากถง โดยตองฉดนำออกดวยแรงดนใหกระจายอยางทว

ถงจากหนาโมถงทายโม

(4) ผควบคมงานของผวาจางอาจทำการทดสอบประสทธภาพของโมผสมตามวธการท

กำหนดใน ASTM C94 “Specification for Ready-Mixed Concrete” โดยผควบคมงานของผวาจาง

อาจสงเปลยนแปลง เพมหรอลดระยะเวลาในการผสมใหสอดคลองกบประสทธภาพการทำงานของโมผสม

(5) เครองผสมคอนกรตตองทำความสะอาด กำจดคอนกรตทเหลอคางตดเครองผสม

คอนกรตออกใหหมดเปนประจำทกวน และทำการตรวจสอบอยางสมำเสมอวาเครองผสมคอนกรต

สามารถทำงานไดตามกำลงเครองยนตและความจทกำหนดไว

3.2 การผสมคอนกรต

จำนวนปนซเมนต มวลรวมละเอยด มวลรวมหยาบ นำ แรผสมเพม และสารเคมผสมเพม

สำหรบคอนกรตทจะนำไปใชในการผสมคอนกรตแตละครง จะตองไดมาจากการชงนำหนกหรอการวด

ปรมาตรแลวแตกรณใหถกตองตามสดสวน

โดยปกตเมอบรรจวสดตางๆ ลงในโมผสมจนครบแลว จะตองใหโมผสมหมนดวยอตรา

ความเรวสมำเสมอ โดยปรมาณของวสดทใชผสมแตละโมตองไมเกนปรมาณความจของโมผสมตามท

กำหนดโดยโรงงานผผลตโมผสมนนๆ และหามทำการผสมคอนกรตดวยอตราความเรวเกนกวาททาง

โรงงานผผลตโมกำหนด

ระยะเวลาในการผสมคอนกรตแตละโม ใหเรมนบภายหลงทใสวสดของแขงลงในโมจนครบ

แลว ทงน จะตองเตมนำทงหมดลงในโมภายในระยะเวลา ¼ ของระยะเวลาในการผสมซงเปนไปตามท

กำหนดดงน

ความจของโมผสม (ลบ.ม.) ระยะเวลาในการผสมขนตำ (นาท)

1.00 1.00

1.50 1.25

2.50 1.50

3.00 1.75

4.00 2.00

4.50 2.25

* ทงนระยะเวลาการผสมสงสดไมควรเกน 5 นาท

** ในกรณทใชเครองผสมคอนกรตชนดตงอยกบท ควรใสนำปรมาณ 5-10% ลงในเครอง

ผสมกอนใสวสดแขง เพอลดการฟงกระจายของปนซเมนต

1 4

8 9



หามเตมนำลงในโมผสมเพอปรบความขนเหลวของคอนกรต หากผควบคมงานของผวาจาง

เหนควรใหเพมความขนเหลว จะตองเตมนำและปนซเมนตในอตราสวนนำตอปนซเมนตเทากบหรอนอย

กวาอตราสวนผสมคอนกรตเดมแลวผสมใหทวถง และผรบจางจะตองบนทกปรมาณนำและปนซเมนต

ทงหมดทใชผสมคอนกรตในแตละโมใหอยางละเอยดถกตอง และใหมอบบนทกนแกผควบคมงานของผวาจาง

3.3 คอนกรตผสมเสรจ

คอนกรตผสมเสรจไดแกคอนกรตทใชเครองผสมคอนกรตทตดตงอยทโรงงานและขนสงโดย

รถโมผสมคอนกรต (Mixer Truck) หรอรถกวน (Agitator Truck) ไปยงจดทจะทาการเทคอนกรตหรอ

การผสมคอนกรตโดยใชรถโมผสมคอนกรต (Mixer Truck) โดยชงตวงวตถดบลงในรถโมผสมคอนกรต

จากโรงงานโดยตรง และทาการผสมคอนกรตในรถโมผสมคอนกรตดงกลาวจนไดเนอคอนกรต สมำเสมอ

และตองมคณภาพตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม มอก.213-2520 หรอเทยบเทา

เมอไมกาหนดเปนอยางอนใหคอนกรตผสมเสรจตองมคณลกษณะเฉพาะตามทกาหนดดงน

(1) หนวยทใชในการซอขายคอนกรต คอปรมาตรเปนลกบาศกเมตร คาการยบตวเปน

เซนตเมตร กาลงอดเปนกโลกรมตอตารางเซนตเมตร (ทดสอบดวยแทงตวอยางรปทรงกระบอกมาตรฐานØ

15x30 เซนตเมตร)

(2) ใหผผลตเปนผรบผดชอบในการตรวจสอบวตถดบทใชในการผลตคอนกรต ปนซเมนต

หน ทราย นำและสารผสมเพมอนๆ ใหเปนไปตามมาตรฐานวสดของกรมชลประทานโดยผควบคมงาน

ของกรมชลประทานสามารถรองขอใหผผลตจดสงวตถดบในการผลตคอนกรตเพอทาการตรวจสอบได

หากเกดขอสงสยขน

(3) การกำหนดสวนผสม ใหผผลตรบผดชอบในการออกแบบอตราสวนผสมเพอใหได

คณลกษณะของคอนกรตตามทกรมชลประทานตองการ เวนแตกรมชลประทานประสงคจะกำหนด

อตราสวนผสมใหผผลตดำเนนการผลตตามทกำหนด

(4) ผผลตตองควบคมคาการยบตว (Slump) ของคอนกรตใหอยในชวงทกรมชลประทาน

ระบโดยเครงครดหามเตมนำเพยงอยางเดยวลงในสวนผสมคอนกรตทหนางานเพอเพมคาการยบตว การ

ทดสอบคาการยบตวควรทาทกครงเมอมการเกบแทงตวอยาง และอาจจะสมทดสอบคาการยบตวเพมเตม

เพอใหแนใจวาคอนกรตมคณสมบตสมำเสมอทงนใหอยในดลยพนจของผควบคมงานของผวาจาง

(5) การทดสอบกาลงอดของคอนกรตใหเกบแทงตวอยางทรงลกบาศก มาตรฐานขนาด

15x15x15 เซนตเมตร อยางนอย 1 ชด (6 แทง) ทก ๆ ครง ของการเทคอนกรต และถามการเทคอนกรต

ปรมาณมาก ควรเกบแทงตวอยาง 1 ชด ทกๆ การเทคอนกรต 50 ลกบาศกเมตร ทงน ขนอยกบดลยพนจ

ของผควบคมงานของผวาจาง โดยคาเฉลยของผลการทดสอบกาลงอดทอาย 28 วน (3 แทง) ตองไมตำ

กวากาลงอดตามทแบบกาหนดโดยยอมใหคากาลงอดททดสอบไดของคอนกรต จานวน 1 แทงตำกวา

ขอกาหนดไดแตตองไมนอยกวารอยละ 85 ของคากำลงอดทแบบกาหนด ในกรณทผลการทดสอบกาลงอด

10



11

ไมผานเกณฑทกาหนด ผรบจางสามารถรองขอตอคณะกรรมการตรวจการจางใหทาการทดสอบกาลงของ

คอนกรตทโครงสราง เชน คอนกรตเจาะ (Core Test) ตาม ASTM C42 หรอโดยการทดสอบการรบ

นำหนกบรรทกตาม ACI 318 (Strength Evaluation of Existing Structure) โดยผรบจางเปน

ผรบผดชอบคาใชจายในการทดสอบทงหมด ซงการทดสอบทกวธใหทดสอบโดยหนวยงานของ


(6) การจดสงคอนกรตตองมขอมลรายละเอยดในเอกสารจดสงคอนกรตไมนอยกวาท

กาหนดดงน

• ชอโรงงานทผลตหรอชอผจดจาหนายหรอเครองหมายการคาทจดทะเบยนแลว

• ลาดบทของใบสงของ

• เลขทรถ

• ชอผซอ

• ชอและสถานทงาน

• ประเภท และชนคณภาพของคอนกรต

• ปรมาณคอนกรต

• เวลาทเรมผสมและระยะเวลาทถายคอนกรตหมด

• คาการยบตว

• ขนาดโตสดของมวลรวม

• ชนดและปรมาณสารผสมเพม

3.4 อณหภมของคอนกรต

อณหภมของคอนกรตขณะทำการเทตองไมสงเกน 40 องศาเซลเซยส ในกรณทอณหภม

อากาศเฉลย ณ บรเวณกอสรางของวนททำการเทคอนกรตสงเกน 35 องศาเซลเซยส ผรบจางตอง

ดำเนนการลดอณหภมของวสดผสมคอนกรต โดยการฉดพนนำเยนลงในกองวสดมวลรวมหยาบและวสด

มวลรวมละเอยดกอนนำมาใช หรอจดหานำเยนเพอใชในการผสมคอนกรต หรอทำหลงคาบงแดดคลม

กองวสด ตลอดจนหาทางปองกนอยาใหเครองผสมหรอถงเกบปนซเมนต และอปกรณตางๆ ถกแสงแดด

โดยตรง หรอทำการเทคอนกรตในเวลากลางคน หรอใชกรรมวธหลายอยางประกอบกน

3.5 ความขนเหลวของคอนกรต

เนองจากความชนทมอยในวสดทนำมาผสมคอนกรตอาจมการเปลยนแปลงได ดงนนปรมาณ

นำทใชผสมคอนกรตจะตองคอยปรบเปลยนเพอใหไดความขนเหลวทเหมาะสมและคงทอยตลอดเวลา

การยบตว (Slump) ของคอนกรตสามารถเปลยนแปลงไดในชวง 2 - 6 นว (50-150 มลลเมตร) ทงนขน

อยกบลกษณะของงาน ความยากงายในการเทลงแบบ และความสามารถในการกระทงหรอเขยาคอนกรต

10 11



ในแบบเพอใหคอนกรตมเนอแนนไมเกดโพรง

ในกรณคอนกรตทจะเทลงแบบมคาการยบตวนอยเกนไปไมเหมาะแกการใชงาน สามารถ

เพมคาการยบตวใหแกคอนกรตนนไดโดยวธการเพมนำและปนซเมนตลงไปในสวนผสม โดยรกษาคา

อตราสวนนำตอปนซเมนต (W/C) ไวไมใหสงกวาเดม หรอใชสารลดนำระดบสง (Water-reducing, high

range admixtures) ในอตราททำใหคอนกรตมคาการยบตวตามทตองการ หามเตมนำในสวนผสมเพยง

อยางเดยวเพอเพมคาการยบตวใหแกคอนกรตโดยเดดขาด

3.6 การเตรยมการเพอเทคอนกรต

ผรบจางจะตองไมเทคอนกรตจนกวาจะไดรบการตรวจสอบความเรยบรอยในเรองการ

ประกอบตดตงแบบหลอ เหลกเสรม และชนสวนทจำเปนตองฝงในคอนกรตจากผควบคมงานของผวาจาง

เสยกอน

พนผวทสมผสกบคอนกรตทจะเทลงไปตองสะอาดปราศจากนำ โคลน เศษไม และสงไมพง

ประสงคตางๆ และพนผวทสามารถดดนำจากคอนกรตไดจะตองทำใหชนโดยตลอดกอนเทคอนกรต

กอนทจะเทคอนกรตจะตองเตรยมแบบหลอใหพรอม แบบหลอจะตองอยในแนวทกำหนด

ตองอดหรอยาแบบหลอใหสามารถปองกนนำปนไหลออก แบบหลอทกสวนตองคำยนใหแนนหนามนคง

แขงแรง

การเตรยมผวรอยตอกอสรางและรอยตอเผอการหดตวหรอขยายตวใหดวธการในเรอง 4

รอยตอคอนกรต

3.6.1 การเตรยมการเพอการเทคอนกรตบนดน

ผรบจางจะตองเตรยมชนดนทจะเทคอนกรต โดยตองปรบระดบดนบรเวณทจะทำการ

กอสรางใหไดระดบตามทระบในแบบกอสราง พรอมทงตองทำความสะอาดผวหนาใหเรยบรอย และใหม

ความชนพอเหมาะปราศจากนำทวมขงหรอนำไหลผาน กรณทตองถมดนใหไดระดบ ผรบจางตองบดอด

ดนใหมความแนนไมนอยกวา 95% Standard Proctor Compaction Test หรอตามทระบในแบบ

การเทคอนกรตงานดาดคลอง พนดนทรองรบคอนกรตหลงจากไดถากแตงจนถงระดบทจะ

เทคอนกรตแลว จะตองรกษาความชนในดนโดยการฉดนำเปนฝอยกอนเทคอนกรต

3.6.2 การเตรยมการเพอเทคอนกรตบนหน

ผวหนาของชนหนทจะเทคอนกรต ผรบจางตองทำความสะอาดรอยแตก รอยแยกของหน

จนถงเนอหนทมนคงแขงแรงทงดานลาง และดานขางทกดานกอน จากนนจงอดรอยแตกดงกลาวดวยปน

ทราย (Mortar) หรอคอนกรต ผรบจางตองทำความสะอาดผวหนาของหนใหปราศจากเศษหน นำมน

โคลน ฝนหรอสงใดๆ ทเคลอบผวหนาหน ดวยการฉดพนดวยลม-นำ ความดนสง (Air-Water Jets)

หรอวธการอนๆ ทมประสทธภาพตามทผควบคมงานของผวาจางเหนชอบ ผรบจางจะตองฉดพรมผวหนา

12



13

หนใหชนอยเสมอเปนเวลาอยางนอย 12 ชวโมง กอนเทคอนกรต แตตองไมมนำขงในขณะททำการเท

คอนกรต

3.7 การลำเลยง การเท และการทำใหคอนกรตแนน

3.7.1 การลำเลยงคอนกรต

ผรบจางจะตองลำเลยงคอนกรตจากเครองผสมไปยงจดทจะทำการเทคอนกรตใหเรวทสด

วธการ เครองมอ และระยะเวลาทใชในการลำเลยงคอนกรต จะตองไมทำใหมวลรวมหยาบเกดการ

แยกตว (Segregation) หรอเกดการเปลยนแปลงคาการยบตวเกนกวา 25 มลลเมตร ในขณะทจาย

คอนกรตออกจากเครองผสม หามจายคอนกรตดวยการเททสงเกนกวา 2 เมตร นอกจากจะจดใหม

อปกรณทเหมาะสมสำหรบปองกนการเกดการแยกตวของสวนผสม แตทงนตองไดรบความเหนชอบจาก

ผควบคมงานของผวาจางกอน

ผรบจางอาจใชสายพาน รางเท หรออปกรณอนๆ ทมลกษณะคลายคลงกนสำหรบการลำเลยง

คอนกรตไปยงแบบ โดยตองเสนอรายละเอยด วธการตอคณะกรรมการตรวจการจางเพออนมต

3.7.2 การเทคอนกรตโดยทวไป

การเทคอนกรตจะกระทำไดตอเมอไดรบอนญาตจากผควบคมงานของผวาจาง และจะเทไดก

ตอเมอมผควบคมงานของผวาจางอยดวยเทานน

คอนกรตทผสมแลวตองรบนำไปเทลงในแบบหลอโดยเรวกอนทคอนกรตจะแขงตว (ไมเกน

45 นาท หลงจากทผสมนำแลว) คอนกรตทผสมแลวเกนกวา 45 นาท หามใชโดยเดดขาด ยกเวนกรณ

ทใชสารหนวงการกอตว ซงจะตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจางเปนกรณไป

คอนกรตทเรมแขงตว หามนำมาใช และหามเตมนำลงในคอนกรตทผสมแลวโดยเดดขาด

หามเทคอนกรตในทโลงแจงในขณะทฝนตกหนก เวนแตจะมการจดทำระบบปองกนทด

เพยงพอ ซงจะตองไดรบความเหนชอบจากผควบคมงานของผวาจางแลวเทานน

หามเทคอนกรตลงในนำทมนำไหลโดยตรง

การเทคอนกรตลงในนำ ใหดเรอง 3.7.3 การเทคอนกรตในนำ

วธการเทคอนกรตโดยทวไปใหดำเนนการดงน

(1) การเทคอนกรตลงในแบบหลอใหเทตอเนองกนเปนชนๆ ในแนวราบ ไปจนกระทงเสรจ

ในชนนนๆ ความหนาคอนกรตแตละชนไมควรเกน 50 เซนตเมตร และตองรกษาอตราการเทเพอใหเรม

เทชนตอไปในขณะทผวหนาของคอนกรตชนแรกยงไมเกดการกอตว การเทคอนกรตแผนพนทมความหนา

ไมเกน 50 เซนตเมตร จะตองเทใหเสรจเปนชนเดยว

(2) การเทคอนกรตแตละครงตองพยายามเทใหใกลตำแหนงทตองการมากทสด หามทำให

คอนกรตไหลโดยใชเครองสนสะเทอนหรอวธอนๆ ระยะความสงทจะปลอยคอนกรตโดยตรงลงสแบบหลอ

12 13



ตองไมเกน (1)50 เมตร นอกจากจะหาเครองมอใดๆ ทเหมาะสมมารองรบ ซงตองไดรบความเหนชอบ

จากผควบคมงานของผวาจางกอน

(3) การเทคอนกรตสวนหนงสวนใดตองเทตอเนองกนไมใหคอนกรตทเทแลวเกดการแขงตว

กอน การเทคอนกรตใหมหามเทคอนกรตตดตอกนกบคอนกรตทเทไวกอนแลวเกน 30 นาท ถาเกน 30

นาทตองรอใหคอนกรตทเทไวแลวมอายไมนอยกวา 20 ชวโมง จงจะเทคอนกรตตอไปได ยกเวนกรณท

ใชสารหนวงการกอตว ซงจะตองไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการตรวจการจางเปนกรณไป การเท

คอนกรตครงหนงๆ ตองเทตอเนองกนไปจนถงรอยตอทกำหนดไวในแบบ ในกรณทมเหตฉกเฉนหรอ

อปสรรคทไมสามารถหลกเลยงได และมความจำเปนจะตองหยดการเทคอนกรตกอนถงรอยตอทกำหนด

ใหหยดเทคอนกรตไดโดยผรบจางตองหาวธการทเหมาะสมโดยการทำรอยตอกอสราง (Construction

Joints) และไดรบความเหนชอบจากผควบคมงานของผวาจางดวย

รอยตอกอสรางในพนหองใตดน พนหลงคา ผนงหองใตดน หรอในอาคารทตองการปองกน

การรวซมของนำตองใสแผนกนซม (Waterstop) ตลอดแนวรอยตอ

3.7.3 การเทคอนกรตในนำ

การเทคอนกรตในนำจะกระทำไดกตอเมอผรบจางตองเสนอรายละเอยดเกยวกบวธการและ

อปกรณทจะใชใหคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาอนมต แตทงนผรบจางยงคงตองรบผดชอบ

คณภาพของคอนกรตใหเปนไปตามขอกำหนดทกประการ

3.7.4 การเทคอนกรตบนพนลาดเอยง

การเทคอนกรตบนพนลาดเอยงตองใชคอนกรตทมคาการยบตวตำ โดยเรมเทจากดานลาง

ไปสดานบน การเกลยคอนกรตและทำใหแนน อาจใชบรรทดยาวพาดบนโครงไมทปรบไดแนวเอยงตาม

ตองการ โครงไมทวางเพอใชเปนแนวหรอระดบ จะตองรอออกไปกอนทคอนกรตจะเรมกอตว

3.7.5 การเทคอนกรตในอาคารเสรมเหลก

การเทคอนกรตลงในแบบหลอทมการเสรมเหลก ตองระมดระวงทจะไมใหสวนผสมเกดการ

แยกตวหรอกระทบกระแทกเหลกเสรมใหเกดขยบตวหรอเคลอนยายไปได ตองจดเตรยมอปกรณทเหมาะสม

เชน รางเท ทอ หรอกรวย ทสามารถนำคอนกรตลงไปในแบบหลอทแคบ หรอบรเวณทมความลกจน

สามารถทำใหคอนกรตแทรกตวกบเหลกเสรมไดอยางทวถง

3.7.6 การทำใหคอนกรตแนน

การเทคอนกรตจะตองทำใหคอนกรตมเนอแนนมากทสดเทาทจะทำได โดยไมใหมโพรงใน

เนอคอนกรต และใหเนอคอนกรตเบยดแนนกบผวของแบบ และจบยดเหลกเสรมใหแนน การเขยา

คอนกรตในโครงสรางตางๆ ตองใชเครองเขยาใหเหมาะสมกบลกษณะของงาน ซงมทงเครองเขยาชนด

หวจม (Immersion- type Vibrator) และเครองเขยาชนดตรงตดแบบ (Form-type Vibrator) สำหรบ

ชนดหวจมจะตองสนไดอยางนอย 7,000 ครงตอนาท เมอจมอยในคอนกรต และชนดตดกบแบบจะตอง

14



15

สนไดอยางนอย 8,000 ครงตอนาท ในการทำใหคอนกรตแนนแตละชนดวยเครองเขยาชนดหวจม เครอง

เขยาจะตองตงใหไดฉากและจมลงไปถงคอนกรตชนลางทไดทำการเขยาเรยบรอยแลวเลกนอย ระยะ

หางของการจมแตละครงขนอยกบขนาดเสนผานศนยกลางของหวสน ระยะเวลาในการจมหวสนลงใน

คอนกรตอยาใหเรวหรอนานเกนไป ควรใชเวลาประมาณ 10 วนาทตอจด เพอใหคอนกรตทเทใหมเชอม

กบคอนกรตทไดเทไปกอนแลว จะตองไมเทคอนกรตเพมเขาไปอกจนกวาจะไดเขยาคอนกรตกอนหนาน

อยางทวถงกนดแลว ในขณะเขยาจะตองระมดระวงไมใหหวสนสมผสกบผวหนาของแบบ และเหลกเสรม

คอนกรต

การทำใหคอนกรตทมความหนานอยๆ เชน คอนกรตถนน หรอคอนกรตดาดคลองเชอมแนน

เปนเนอเดยวกน ควรใชเครองเขยาชนดตรงตดแบบ (Form-Type Vibrator) โดยผรบจางจะตองเลอน

จดยดเครองเขยาไปจนทวผวคอนกรต

3.7.7 การแตงผวหนาคอนกรต

ในการเทคอนกรตแตละชน ผรบจางจะตองควบคมคณภาพของคอนกรตสวนผวบนเปน

พเศษ โดยตองเขยาใหคอนกรตแนน สำหรบผวหนาของคอนกรตชนบนสดทเทในแบบเปดและไมมงานเท

คอนกรตหรองานถมบดอดกลบทบบนคอนกรตนน ใหผรบจางแตงผวหนาใหเรยบรอยตามทกำหนดและ

ใหมระดบและรปทรงเปนไปตามทแสดงในแบบ

3.7.8 การใชเครองสบอดคอนกรต (Concrete Pump)

การเทคอนกรตดวยวธใชเครองสบอดคอนกรตตองขออนมตจากคณะกรรมการตรวจการจาง

กอน โดยเครองสบอดคอนกรตตองเปนชนดไมอดลม โดยเครองและอปกรณรวมทงวธการดงกลาวจะ

ตองสามารถนำไปใชกบการเทคอนกรตทมสวนผสมทกแบบตามทกำหนด โดยไมกอใหเกดการแยกตว

หรอเกดการอดตนของสวนผสม ระหวางการขออนมตใชเครองสบอดคอนกรต ผรบจางตองสาธตการ

ทำงานของเครองสบ อปกรณ และวธการใหผควบคมงานของผวาจางตรวจสอบกอนกำหนดเวลาทจะเรม

ใชเครองนนเปนเวลาอยางนอย 15 วน โดยผรบจางจะตองแสดงใหเหนวาเครองดงกลาว สามารถสบ

อดคอนกรตทมสวนผสมตามทผควบคมงานของผวาจางเปนผเลอกใหทดสอบ ในการสาธตน ผรบจางจะ

ตองตดตงเครองพรอมทอสงคอนกรตไมนอยกวา 100 เมตร ในแนวราบ และไมนอยกวา 30 เมตร ใน

แนวดง และตองทำการสบอดคอนกรตในปรมาณไมนอยกวา 8 ลกบาศกเมตร ไดอยางมประสทธภาพ

เปนทพอใจของผควบคมงานของผวาจาง

ในขณะปฏบตงานเทคอนกรตดวยเครองสบอด เครองมอและอปกรณทใชตองอยใกลกบ

สถานททจะเทใหมากทสดเทาทจะทำได ขนาดเสนผานศนยกลางภายในของทอจะตองไมนอยกวา 3 เทา

ของขนาดโตสดของมวลรวมหยาบ คอนกรตทเทควรมขนาดโตสดของมวลรวมหยาบไมมากกวา นว

และตองมคาความยบตวประมาณ 100 + 25 มม. หรอตามทคณะกรรมการตรวจการจางเหนชอบ

ตองใชปนทรายเปยก (Mortar) อตราสวนปนซเมนตตอทราย 1:2 สบอดเพอไปเคลอบทอกอนแลวจงสบ

14 15



อดคอนกรตตอเนองทนท การปลอยคอนกรตลงสแบบตองรกษาระดบของทอสงคอนกรตใหอยในแนว

ราบหรอมมมเงยขนเลกนอย การสงคอนกรตจะตองตอเนองตลอดเวลาเพอไมใหฟองอากาศเขาไปแทรกได

หามสงคอนกรตดวยอตราความเรวสงจนเปนสาเหตใหสวนผสมเกดการแยกตว หามเตมนำลงในสวน

ผสมในขณะกำลงปลอยคอนกรตออกจากโมหรอขณะกำลงสบอดคอนกรตลงสแบบ

ขอตอตาง ๆ ของทอสงคอนกรตตองขนใหแนนเพอปองกนการรวซมของนำปน จะตองจด

เตรยมทอสงคอนกรตไวใหเพยงพอเพอสงคอนกรตเขาสแบบไดทวถงกนตลอดทงหมด

นงราน คำยนและอปกรณตาง ๆ ทจำเปนตองตดตงใหมนคงแนนหนาและตองแยกตางหาก

จากนงรานและแบบในการหลอคอนกรต เพอไมใหเกดการถายแรงสนสะเทอนไปถงคอนกรตทเทไปแลว

คาใชจายทงหมดในการประกอบ ตดตงเครองสบอดคอนกรต การจดหาวสดและผลต

คอนกรต รวมทงกจกรรมอนๆ ในการสาธตการทำงานของเครองสบอดคอนกรตนเปนของผรบจางเองทงสน

อปกรณและวธการใดๆ ทใชหากใหผลไมเปนทพอใจของผควบคมงานของผวาจาง ผรบจางจะตองทำการ

แกไข

3.7.9 การเทคอนกรตหลา (Mass Concrete)

(1) คอนกรตหลา (Mass Concrete) หมายถง คอนกรตปรมาณมากทเทลงในโครงสรางทม

สวนแคบทสดเกนกวา 1.50 เมตร

(2) ในกรณทผรบจางมไดเสนอวธการลดอณหภมคอนกรตเปนพเศษ อนญาตใหผรบจางเท

คอนกรตหนาไมเกนคราวละ 2 เมตร แลวปลอยใหอณหภมลดลงเปนเวลา 5-7 วน แลวจงเทคอนกรต

เปนชนๆ ตอไปได ในการเทคอนกรตใหปฎบตตามเรอง 3.4 อณหภมของคอนกรต

(3) ในกรณทผรบจางตองการเทคอนกรตหนาเกน 2 เมตร ผรบจางจะตองเสนอวธการ

ดำเนนการเพอควบคมอณหภมบรเวณผวภายนอกและภายในคอนกรตใหตางกนไมเกน 20 องศา

เซลเซยส และวธการควบคมอณหภมภายในคอนกรตทเทลงแบบแลวไมใหมอณหภมสงเกน 70 องศา

เซลเซยส เพอลดผลกระทบจากการเกด DEF (Delayed Ettringite Formation) ซงจะทำใหคอนกรต

เสอมสภาพเรวกวากำหนด และยงทำใหคณภาพคอนกรตลดลงอกดวย รวมทงวธการตรวจวดอณหภมตอ

คณะกรรมการตรวจการจางกอนดำเนนการไมนอยกวา 6 สปดาห โดยอาจใชวธการดงตอไปน

- ปรบสวนผสมคอนกรตโดยลดปรมาณปนซเมนต โดยทอตราสวนนำตอปนซเมนต

และคณสมบตอนๆเปนไปตามขอกำหนด

- เลอกใชแรผสมเพม เชน เถาลอย หรอ ผงซลกา หรอ เถาจากเตาถลงโลหะในสวน

ผสมคอนกรต ทงนตองไดรบความเหนชอบจากผควบคมงานของผวาจาง

- เลอกใชปนซเมนตประเภททใหความรอนตำ

- ทำใหวสดผสมคอนกรตมอณหภมตำ (Pre-Cool) เชน ใชนำเยนผสมหรอทำใหวสด

ผสมเยนตวลงกอนนำไปผสมคอนกรต

- หลกเลยงการทำงานคอนกรตในสภาพอากาศรอน หรอทำงานคอนกรตในเวลากลางคน

16



17

- ทำใหคอนกรตเยนลงโดยอาจใชทอหลอเยน (Cooling Pipe)

- หรออาจใชหลายวธรวมกน

(4) ผรบจางตองบนทกขอมลเกยวกบอณหภมของคอนกรต และการทำงานของระบบหลอ

เยน (ถาม) ขอมลตางๆ ทตองบนทกประกอบดวย

- บนทกอณหภมอากาศสงสด และตำสดประจำวน

- ตำแหนง และวนทเทคอนกรต

- อณหภมอากาศขณะเทคอนกรต และอณหภมคอนกรตกอนเท

- กรณมการใชนำไหลเวยนเพอหลอเยนชวคราว ผรบจางตองเสนอรายละเอยดการ

บนทกอณหภมและการตรวจสอบควบคมอณหภม ตอคณะกรรมการตรวจการจาง

3.8 การทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต (Slump Test) โดยใชกรวยทดสอบการยบตว (Slump Cone)

ความสามารถเทไดของคอนกรต (Workability) ทำไดโดยการทดสอบหาคาการยบตวโดยวธ

Slump Test คาการยบตวของคอนกรตจะตองอยในชวงระหวาง 2 - 6 นว ทงน ขนอยกบสภาพของ

งานทตองการเท และความพรอมของเครองมอทใชในการทำใหคอนกรตแนน การเกบตวอยางคอนกรต

และการทดสอบหาคาการยบตวจะตองดำเนนการใหแลวเสรจภายในเวลา 15 นาท

การทดสอบหาคาการยบตวของคอนกรต (Slump Test) ใชกรวยทดสอบการยบตว (Slump

Cone) ซงมลกษณะเปนกรวยเปดทงสองดาน มเสนผานศนยกลางดานบน 4 นว (100 มลลเมตร) ดาน

ลาง 8 นว (200 มลลเมตร) สง 12 นว (300 มลลเมตร) มทเหยยบ และมอจบ ดงรปท 1

รปท 1 : แสดงกรวยทดสอบการยบตวของคอนกรต (Slump Cone)

วธทดสอบ

กรวยทดสอบการยบตว (Slump Cone) จะตองชบนำกอนทดสอบแลววางลงบนพนราบ

เรยบทชนและไมดดนำ ระหวางเตมคอนกรตลงในกรวยและขณะทำการทดสอบควรหลกเลยงมให

ตวอยางคอนกรตสมผสกบแดดและลม สวนผสมคอนกรตททำการทดสอบการยบตวนจะตองมขนาดโต

15/36

-

-

- - (Pre-Cool)

- - (Cooling Pipe) -

4. ( )

- - - -

3.8 (Slump Test) (Slump Cone) (Workability) Slump Test 2 - 6

15

(Slump Test) (Slump Cone) 4 (100 ) 8 (200

) 12 (300 ) 1

1 : (Slump Cone)

5/8 24

4

8

12

16 17



สดของมวลรวมหยาบไมใหญกวา นว ถามวลรวมหยาบมขนาดใหญกวา นว ตองรอนสวนท

ใหญเกน นว ออกกอนทำการทดสอบ ผทดสอบจะตองเหยยบบนทเหยยบทงสองขางใหแนน การเตม

คอนกรตลงในกรวยจะตองเตม 3 ชน ชนละประมาณ ของปรมาตรของกรวย ซงความสงจากชนลาง

ถงชนบนมดงน นว 6 นว และ 12 นว ในการเตมคอนกรตจะตองเฉลยคอนกรตใหลงทวหนาตด

กรวย โดยแตละชนตองกระทงดวยเหลกกระทงขนาดเสนผานศนยกลาง นว (16 มลลเมตร) ยาว 24 นว

(600 มลลเมตร) ทมหวกลมมนแบบลกปน จำนวน 25 ครง การกระทงตองกระทำใหสมำเสมอ วนไปรอบๆ

หนาตดของผวคอนกรต การกระทงชนลางใหกระทงถงพนพอด (กระแทกพนเบาๆ) สวนชนท 2 และ 3

ใหกระทงลกลงไปในชนถดไปเพยงเลกนอย การกระทงในชนท 3 หลงจากเตมคอนกรตเตมกรวยแลวให

กระทง จำนวน 15 ครงกอน แลวเตมคอนกรตใหเตมกรวยอกครง กระทงอกจำนวน 10 ครง จากนนให

ปาดหนาคอนกรตใหเรยบ (ถาจะตองเตมคอนกรตลงในกรวยกอนปาดหนา หามเตมคอนกรตสงจากขอบ

กรวยเกน 3 มลลเมตร) แลวกวาดคอนกรตทหลนขางๆ ฐานกรวยออกใหหมด ยกกรวยขนชาๆ ในแนวดง

ภายในเวลา 3 – 7 วนาท การทดสอบการยบตวควรดำเนนการใหแลวเสรจภายในเวลา นาท

รปท 2 : แสดงการวดการยบตวของคอนกรต (Slump Test) โดยใชกรวยทดสอบการยบตว (Slump Cone)

การยบตวของคอนกรตวดไดจากผลตางระหวางความสงของกรวย (12 นว) กบความสงของ

คอนกรตโดยเฉลยหลงจากยกกรวยออกแลว (ดงรปท 2) หากตวอยางคอนกรตซงทลายลงหรอเอยงผด

ปกตควรจะทำการทดสอบซำอกครงดวยคอนกรตใหม หลงจากวดการยบตวแลวควรใชแทงเหลกกระทง

เคาะขางๆ ตวอยาง 2 - 3 ครง เพอดการทรดตวของคอนกรตสด ซงจะเปนเครองชใหเหนคณภาพของ

คอนกรตวามคณภาพดหรอเลว ซงคอนกรตทมคณภาพดนน เมอเคาะแลวจะยบตวลงโดยคงรปเดมอย

สวนคอนกรตเลวจะทลายจากกน หากสงสยผลการทดสอบ ควรทำการทดสอบหาคาการยบตว 2 ครง

แลวหาคาเฉลย

16/36

(Slump Cone)

112

112

112

3 1

3 52

8 6

12 58

(16 ) 24 (600 )

25 ( ) 2 3

3 15 10 (

3 ) 3 – 7

122

12

4

8

2 5 / 8

6

Slump Cone Slump

3 3/8

2 : (Slump Test) (Slump Cone)

(12 ) ( 2) 2 - 3

18



19

3.9 การตรวจสอบคณภาพคอนกรต

เพอตรวจสอบคณภาพคอนกรต ตองทำการตรวจสอบความขนเหลวคอนกรตโดยการ

ทดสอบหาคาการยบตว (Slump Test) และการทดสอบกำลงอดแทงคอนกรตทอาย 7 วน และ 28 วน

หรอตามทแบบกำหนด จากการหลอแทงคอนกรตทรงลกบาศก ขนาด 6 x 6 x 6 นว (150 x 150 x 150

มลลเมตร) จากสวนผสมคอนกรตทใชในการกอสรางนนๆ

3.10 การเกบตวอยางคอนกรต

ผรบจางจะตองทำการทดสอบคาการยบตวและเกบตวอยางแทงคอนกรตเพอนำไปทดสอบ

กำลงอดตามเกณฑดงน

(1) การเกบตวอยางเพอทดสอบหาคาการยบตว (Slump Test) จะเกบอยางนอยวนละ 3 ครง

และเกบตวอยางเพมในกรณทคาดวาคอนกรตมความผดปกต

(2) การเกบตวอยางเพอทดสอบกำลงอดใหเกบอยางนอยวนละ 1 ชด และเกบตวอยางเพม

ในกรณทคาดวาคอนกรตมความผดปกต โดยแทงคอนกรตตวอยาง 1 ชด ประกอบดวยแทงคอนกรต

ตามขอ 3.9 จำนวน 6 แทง ซงตองเกบในเวลาเดยวกน มความขนเหลวเทากน และตองหาคาการยบตว

(Slump Test) กอนดวยทกครง

(3) ความถในการเกบตวอยางเพอทดสอบกำลงอด ขนกบปรมาณการเทคอนกรตตอเนองใน

แตละครง ตามทกำหนดดงน

ปรมาณการเทคอนกรตตอเนอง จำนวนการเกบตวอยาง

ไมเกน 10 ลบ.ม.

10 ไมถง 40 ลบ.ม.

40 ถง 80 ลบ.ม.

ทก ๆ 50 ลบ.ม. ตอไป

จำนวนตวอยาง 1 ชด (6 แทง)



เพมทละ 1 ชด (6 แทง)

(4) อาจเกบตวอยางแทงคอนกรตเพอทดสอบกำลงอดแยกแตละสวนของโครงสรางตาม

ความเหมาะสม

3.11 การหลอตวอยางแทงคอนกรต และการแกะแบบหลอ

3.11.1 การหลอตวอยางแทงคอนกรต

แบบหลอตวอยางแทงคอนกรตเปนเหลกทมขนาดดงระบในรปท 3 กอนการหลอตองทาดวย

นำมนทาแบบเสยกอน โดยคอนกรตทจะเกบตวอยางตองมขนาดโตสดของมวลรวมหยาบไมใหญกวา

นว ถามวลรวมหยาบมขนาดใหญกวา นว ตองรอนเอาสวนทใหญเกน นวออกกอน ซง

สวนผสมคอนกรตทใชหลอจะตองเปนคอนกรตทกำลงจะเทลงแบบ การหลอตวอยางแทงคอนกรตใหใส

คอนกรตชนละ ของความจของแบบหลอ โดยแตละชนใหกระทงโดยสมำเสมอดวยเหลกกระทง

18 19



หนาตดสเหลยมจตรสขนาดพนทหนาตด 1 ตร.นว จำนวน 35 ครง การกระทงชนแรกควรกระทงให

กระทบพนลางเบาๆ สวนการกระทงชนสองใหกระทงเพยงผานชนแรกลกลงไปเพยงเลกนอย หลงจาก

กระทงเสรจในแตละชนใหเคาะดานขางของแบบหลอโดยรอบจำนวน 10 – 15 ครง เพอไลฟองอากาศ

แลวแตงหนาใหเรยบ (ถาจำเปนตองเตมคอนกรตลงในแบบหลอกอนแตงผวหนา หามเตมคอนกรตสงกวา

แบบหลอเกน 3 มลลเมตร) ในกรณทหลอตวอยางแทงคอนกรตโดยใชเครองเขยาคอนกรตแบบหวจม ให

ใสคอนกรตเพยงชนเดยวใหเตมแบบหลอแลวใชหวจมของเครองเขยาทมขนาดเสนผานศนยกลางของ

หวจมไมใหญกวา 30 มลลเมตร จมในเนอของคอนกรตจำนวน 3 จด แลวใชเกรยงปาดหนาใหเรยบ

ซงการเกบตวอยางแทงคอนกรต 1 ชด ตองเกบใหแลวเสรจภายในเวลา 15 นาท

รปท 3 : แสดงแบบหลอตวอยางแทงคอนกรตและอปกรณ

ขอควรระวงในการหลอตวอยางแทงคอนกรต

(1) พนทวางแบบหลอควรมระดบราบเรยบ

(2) ขณะทำการหลอตองหลกเลยงการสนสะเทอนใดๆ

(3) ปาดผวหนาคอนกรตใหเรยบ อยาใหนน หรอยบตำกวาขอบบนของแบบหลอ

(4) คอนกรตทหลอควรหลกเลยงการถกแดดและฝน

(5) เมอผวหนาคอนกรตเรมแหงใหใชกระสอบชบนำคลมไวจนกระทงถงเวลาแกะแบบหลอ

3.11.2 การแกะแบบหลอตวอยางแทงคอนกรต

(1) การแกะแบบหลอตวอยางแทงคอนกรต จะตองกระทำโดยระมดระวงและไมแกะแบบ

หลอกอน 16 ชวโมง หลงจากหลอ

(2) เมอแกะแบบหลอตวอยางแทงคอนกรตแลว ใหเขยนวน เดอน ป ททำการหลอ คาการ

ยบตว และหมายเลขแทงดวยเครองเขยนทไมลางเลอนเมอถกความชนหรอนำ

(3) หลงแกะแบบหลอแลวตองนำตวอยางแทงคอนกรตไปทำการบมดวยนำใหชนตลอดเวลา

รอเวลาเพอทดสอบกำลงอด

18/36

13

1 . 35

10 – 15 (

3 )

30 3 1 15

3 :

1. 2. 3. 4. 5.

3.11.2

1. 16

5/8 24

6

6

6

1 .

20



21

(4) แทงคอนกรตทราวหรอแตกขณะแกะแบบหลอ จะตองทง หามนำมาทดสอบ

3.12 การทดสอบตวอยางแทงคอนกรต

แทงตวอยางคอนกรตทเกบไดแลวตามขอ 3.11 จะตองนำไปดำเนนการทดสอบตามเกณฑ

ตอไปน

3.12.1 จำนวนตวอยาง

ตวอยางแทงคอนกรต 1 ชด จำนวน 6 แทง จะแบงตวอยางแทงคอนกรตจำนวน 3 แทง

เพอทดสอบกำลงอดทอาย 7 วน ตวอยางแทงคอนกรตทเหลอจำนวน 3 แทง ใชทดสอบทอาย 28 วนท

หองปฏบตการภาคสนามของกรมชลประทาน หรอสถาบนทมมาตรฐานทกรมชลประทานยอมรบ คาใช

จายทงหมดทเกดขนจากการทดสอบกำลงอดของคอนกรตใหอยในความรบผดชอบของผรบจาง

3.12.2 เกณฑกำหนดคากำลงอด

กำลงอดของแทงตวอยางคอนกรตจะตองผานตามเกณฑทกำหนดดงตอไปน

ลำดบ

กำลงอดของแทงตวอยาง

คอนกรตทอาย 7 วน

ตองไมตำกวา (kg/cm2)

กำลงอดของแทงตวอยาง

คอนกรตทอาย 28 วน

ตองไมตำกวา (kg/cm2) หมายเหต

ทรงกระบอก

cylinder

ทรงลกบาศก

cube

ทรงกระบอก

cylinder

ทรงลกบาศก

cube

1

2

3

4

110

140

170

>75%

ของกำลงอด

ทกำหนด

ในแบบ

150

180

210

>75%

ของกำลงอด

ทกำหนด

ในแบบ

140

175

210

ตามทระบ

ในแบบ

180

220

260

ตามทระบ

ในแบบ

ถาผลการทดสอบกำลงอดทอาย 7 วน ของ

แทงตวอยางคอนกรตทรงลกบาศกหรอทรง

กระบอกตำกวาเกณฑทกำหนดนตองเปลยน

อตราสวนผสมของคอนกรตใหมโดยทนท

ตามคำแนะนำของสำนกวจยและพฒนา

กรมชลประทาน แตการพจารณากำลงอดของ

คอนกรตจะพจารณาทอาย 28 วน

3.12.3 เกณฑการตดสน

เกณฑการตดสนใชคาเฉลยผลการทดสอบกำลงอดของแทงตวอยางคอนกรตอยางนอย

3 แทง ตองไมตำกวากำลงอดทกำหนดในแบบ

3.12.4 คอนกรตทมคณภาพไมผานการทดสอบ

คอนกรตสวนใดๆ ของงานทผควบคมงานกอสรางไดทำการทดสอบกำลงอดจากแทงตวอยาง

คอนกรตทเปนตวแทนของคอนกรตในบรเวณนนๆ แลว ถาปรากฏวาผลการทดสอบกำลงอดของคอนกรต

ไมผาน ตามขอ 3.12.2 ถอวาคอนกรตสวนนนใชไมได จะตองทำการทบคอนกรตสวนนนทงไป หรอ

ใหดำเนนการตามขอ ก. หรอขอ ข.

20 21



(ก) ผรบจางอาจทำเรองขอใหทำการเจาะเกบแทงตวอยางคอนกรตจากคอนกรตในบรเวณ

นน (Coring) เพอนำมาทำการทดสอบกำลงอดของคอนกรต แตตองใหแลวเสรจภายในเวลา 30 วน

หลงจากทราบผลการทดสอบกำลงอดทอาย 28 วน โดยแทงตวอยางคอนกรตจะตองมลกษณะเปนแทง

ทรงกระบอกขนาดเสนผานศนยกลางไมนอยกวา 2 เทาของขนาดโตสด (Max. Size) ของมวลรวม

หยาบ ความยาวไมนอยกวา 2 เทาของเสนผานศนยกลาง จำนวนไมนอยกวา 3 จด จดทจะเกบแทง

ตวอยางจะพจารณาโดยคณะกรรมการตรวจการจาง หรอผควบคมงานของผวาจาง แทงตวอยาง

คอนกรตททำการเจาะมานน เมอนำมาหาคาเฉลยของกำลงอด คาเฉลยตองมคาไมตำกวากำลงอดของ

คอนกรตทกำหนดในแบบ แสดงวาผลการทดสอบนนผานขอกำหนด (ด มอก. 409) และ ASTM C42

ขนาดของชนตวอยางรปทรงกระบอก

เสนผานศนยกลาง x สง (ซ.ม.)

กำลงอดสมพทธรอยละ

(กำลงอดเทยบเทาของกำลงรป

ทรงกระบอกมาตรฐาน)

หมายเหต

5x10 109 7.5x15 106 15x30 100

(ข) ผรบจางอาจทำเรองขอใหทำการทดสอบการรบนำหนกบรรทก ซงวธการทดสอบตอง

เปนไปตามมาตรฐาน ACI หรอ มาตรฐาน ว.ส.ท. 1008-38 “มาตรฐานสำหรบอาคาร

คอนกรตเสรมเหลกโดยวธกำลง”

(ค) ผรบจางอาจเสนอวธการทดสอบอนๆ นอกเหนอจากน ซงตองเปนวธการทมมาตรฐาน

และเปนทยอมรบจากสถาบนทเชอถอได เพอใหคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาเหนชอบ

คาใชจายทงหมดทเกดขนจากการทดสอบกำลงอดของคอนกรตในบรเวณทมปญหาใหอยใน

ความรบผดชอบของผรบจาง

3.13 การบมคอนกรต (Curing for Concrete)

หลงจากคอนกรตแขงตวทงกอนถอดแบบและหลงถอดแบบจะตองปองกนการระเหยของนำ

ออกจากคอนกรตเรวเกนไปอนจะทำใหคอนกรตแตกราวเสยหายได ดงนน จงจำเปนจะตองปองกนผว

คอนกรตทสมผสกบอากาศและโดนแสงแดดโดยการบมดวยวธการทเหมาะสม เชน บมดวยนำ หรอบม

ดวยนำยาบมคอนกรต

3.13.1 การบมดวยนำ

การบมดวยนำ ใหกระทำเมอผวหนาคอนกรตแขงตวดแลว ดวยการทำใหผวหนาคอนกรต

ชมชนอยตลอดเวลา ซงกระทำไดโดยการหลอนำขงไว หรอคลมดวยวสดทชมนำ หรอฉดนำเปนฝอย

ระยะเวลาทใชในการบมมเกณฑดงน

22



23

- บมคอนกรตทนทจนกระทงเทคอนกรตใหมทบลงไป

- บมคอนกรตทนทไมนอยกวา 14 วน สำหรบคอนกรตทใชปนซเมนตลวน หรอสำหรบ

คอนกรตทใชเถาลอยไมเกนรอยละ 30 โดยนำหนกของปนซเมนต หรอสำหรบคอนกรตทใชแรผสมเพมอน

- บมคอนกรตทนทไมนอยกวา 21 วน สำหรบคอนกรตทใชเถาลอยเกนรอยละ 30 โดย

นำหนกของปนซเมนต

3.13.2 การบมดวยนำยาบมคอนกรต

นำยาบมคอนกรตจะตองเปนสารทไมเปนพษตอรางกายและไมไวไฟ นำยาบมคอนกรตจะ

ตองมคณสมบตในการปองกนนำระเหยจากผวคอนกรต (Water Retention) เมอทดลองโดย

Water Retention Test ASTM C156 เปนเวลา 3 วน นำจะตองหายไปจากคอนกรตไดไมเกน

0.07 กรม/ตารางเซนตเมตรของผวหนาคอนกรต

การบมคอนกรตดวยนำยาบมคอนกรต ปกตจะใชเมอไมสามารถบมดวยนำได แตหามใช

นำยาบมคอนกรตกบผวคอนกรตทจะตองเทคอนกรตทบหรอฉาบผวโดยเดดขาด การใชนำยาบมคอนกรต

สามารถใชทาหรอพนเปนฝอยอยางสมำเสมอบนผวหนาคอนกรตใหทว โดยใชนำยาบมคอนกรต 1 ลตร

ตอพนทไมเกน 5 ตร.ม. นำยาบมคอนกรตจะตองมคณสมบตตามมาตรฐานวสดของกรมชลประทานหรอ

ตามมาตรฐานอตสาหกรรม มอก. 841-2548 “สารเหลวบมคอนกรต”

การพนหรอทานำยาบมคอนกรตลงบนผวคอนกรตทไมมแบบหลอจะตองกระทำหลงจากผว

หนาคอนกรตเรมแหง แตสำหรบผวคอนกรตทใชแบบหลอ ทนททถอดแบบออกแลว จะตองทำใหผว

คอนกรตเปยกโดยการฉดนำใหเปนฝอยและจะตองทำใหเปยกไวจนกระทงผวนนไมดดความชนเขาไปอก

ทนททนำตดอยบนผวคอนกรตแหงแตคอนกรตยงชนอย จะตองพนนำยาบมคอนกรตลงไปทนท การ

ดำเนนการใดๆ ทจะทำใหเกดความเสยหายแกผวทเคลอบดวยนำยาบมคอนกรต จะตองทำการพนใหม

ทนท

3.14 การปองกนผวหนาคอนกรต

ในระหวางทเทคอนกรตหรอไดเทเสรจเรยบรอยแลวแตผวหนาของคอนกรตยงไมแขงด หาก

เกดฝนตก ผรบจางจะตองจดหาวสดมาปดผวหนาคอนกรตเพอปองกนผวหนาคอนกรตถกฝนชะลาง ถา

ปองกนโดยใชกระสอบคลมจะตองไมใชกระสอบทเคยใสนำตาล เกลอ ปย หรอสารทมผลตอการแขงตว

ของคอนกรต โดยจะตองจดเตรยมใหพรอมกอนเรมการเททกครง

3.15 การทำเครองหมายบนผวหนาคอนกรต

เมอคอนกรตแขงแหงสนทดแลวใหเขยนวน เดอน ป ททำการเทคอนกรตนนไวบนผว

คอนกรตดวยสททนตอนำและความชน ในตำแหนงทสงเกตเหนไดงายและชดเจน เพอประโยชนในการ

ตรวจสอบภายหลง

22 23



3.16 งานแบบหลอ (Formworks)

โดยทวไปการดำเนนงานสำหรบงานแบบหลอ ใหผรบจางปฏบตตามขอกำหนดใน ACI 347

“Recommended Practice for Concrete Formworks” หรอ มาตรฐาน ว.ส.ท. 1014-46 “ขอกำหนด

มาตรฐานวสดและการกอสรางสำหรบโครงสรางคอนกรต” ผรบจางตองจดทำแบบสำหรบหลอคอนกรต

ใหมขนาด รปราง แนว และระดบตามแบบทกำหนด โดยผรบจางเปนผคำนวณออกแบบแบบหลอและ

นงรานใหมความมนคงแขงแรงเพยงพอทจะรบแรงทเกดจากการเทคอนกรต การสนคอนกรตและนำหนก

บรรทกตางๆ โดยไมเกดการเคลอนตว ไมเสยรป แนวและระดบตามแบบทแสดงไว และกอนเรมงาน

แบบหลอ ผรบจางจะตองเสนอรายละเอยดเกยวกบอปกรณจดทำแบบหลอและนงราน เชน ขนาด

รปราง คณภาพและความแขงแรงของวสดทใชใหผควบคมงานของผวาจางพจารณาอนมต แตมไดเปน

เหตใหผรบจางหมดความรบผดชอบหากมความเสยหายอนอาจเกดขนจากงานแบบหลอและนงราน

การถอดแบบหลอของคอนกรตในชนใด จะกระทำไดกตอเมอเนอคอนกรตในชนนนแขงตว

แลว หามถอดแบบกอน 24 ชวโมง หลงจากเทเสรจ ระยะเวลาในการถอดแบบหลอของสวนตางของ

อาคารใหดเรอง 3.16.5 การตงแบบในชนตอไปจะตองรอจนกวาคอนกรตมกำลงอดเพยงพอทจะสามารถ

รบนำหนกของคอนกรตและนำหนกอนๆ ทเกดขนระหวางการกอสรางตอไป และตองระมดระวงมให

คอนกรตเกดความเสยหาย ไมวาในกรณใดๆ กตามหามผรบจางใชคานหรอแผนพนรบนำหนกบรรทก

เกนกวาคาทออกแบบไว การยดแบบในชนตอไปจะตองยดแบบตดกบคอนกรตชนเดมใหแนนจนไมเกด

การเคลอนตวหรอเปลยนรป หรอเกดการรวไหลของนำปน ทงน ผรบจางอาจใชสลกเกลยวหรอเหลก

ยดแบบไดตามความเหมาะสม

สำหรบแบบหลอคอนกรตเปลอย (Exposed Surfaces) หรอแบบหลอทตองการความเทยง

ตรงสง เชน แบบหลอคอนกรตรองบานระบาย จะตองบผวหรอจดทำดวยแผนเหลก หรอไมอดทมผว

เรยบ ปราศจากรอยตำหนใดๆ โดยผรบจางตองรกษาสภาพของผวแบบหลอดงกลาวใหดอยเสมอ หากม

จดบกพรองใดๆ เกดขนจะตองแกไขทนท

3.16.1 วสดสำหรบงานแบบหลอ

วสดสำหรบงานแบบหลอทใชทำงานคอนกรต ตองเปนไปตามขอกำหนดดงน

(1) ไมทใชทำแบบหลอและบแบบ ตองมคณภาพ หรอเคลอบใหมคณภาพทจะไมทำใหผว

คอนกรตเสยหาย สภาพของไมทใชทำแบบหลอหรอบแบบตองไมมการบดโคง แผนไมควรมความหนา

คงท จะตองทนตอการบดเบยวซงเกดจากการเทหรอการสนคอนกรต ไมแบบหลอตองสะอาดปราศจาก

สงไมพงประสงค เชน เศษซเมนต เศษดน ฯลฯ

(2) การบแบบหลอดวยไมอด ใชสำหรบคอนกรตเปลอย ไมอดทใช ตองเปนไมอดทกนนำได

ไมหด ไมหอตว ไมอดทใชตองมขนาดความกวาง ความยาว และความหนาสมำเสมอกน และตองหนาไม

นอยกวา 10 มลลเมตร รอยตอของไมอดตองราบเรยบ ไมมรอยปะ ตำหนทมอยในไมอดตองไดรบการ

ซอมแซมกอน

24



25

(3) เหลกทใชทำแบบหลอ เปนเหลกแผนมความหนาเพยงพอ ประกอบเขากบโครงเหลก

ตามแบบหลอ หรอเปนแบบหลอททำจากแผนไมกระดาน แลวบดวยเหลกแผนบาง

(4) การใชแบบหลอซำเปนครงทสองหรอครงตอๆไป ผรบจางจะตองทำการปรบปรง

ซอมแซม ใหมสภาพแขงแรงเหมอนของเดม ไมมรรว ผวหนาตองเรยบ และทำความสะอาดตลอดอาย

การใชงาน

3.16.2 การยดแบบหลอ (Form Ties and Bolts)

การยดแบบหลอตองยดใหมนคงแขงแรง หลงจากหลอคอนกรตและถอดแบบหลอแลว

แทงโลหะทฝงไวสำหรบยดแบบหลอจะตองถกฝงทงไวในคอนกรต ในกรณทมแทงโลหะยดแบบหลอเกน

ออกมานอกผวคอนกรตจะตองตดออกตรงจดทลกจากผวคอนกรตเขาไปไมนอยกวา 6 มลลเมตร

สำหรบตวยดปลายของเหลกยดแบบทฝงในเนอคอนกรตจะตองเลอกชนดทถอดออกแลวจะเหลอรซงมรป

รางเรยบรอยสวยงาม และผรบจางตองอดรเหลานดวยปนทรายแหง (Dry-Pack Mortar) ดเรอง

3.17.1

3.16.3 เหลกเสนสำหรบยดเหลกเสรมคอนกรต

เหลกเสนสำหรบยดเหลกเสรมคอนกรตใหมความมนคงแขงแรงขณะเทคอนกรตนนจะตอง

คงไวในเนอคอนกรต หามเชอมเหลกเสนสำหรบยดตดกบเหลกเสรมคอนกรต หรอเหลกทเปนสวนทตอง

ฝง เมอถอดแบบหลอออกแลวตองมปลายอยลกจากผวคอนกรตไมนอยกวา 50 มลลเมตร หรอฝงไมนอย

กวา 2 เทา ของขนาดเสนผานศนยกลางของเหลกเสนสำหรบยด

อนง ผรบจางจะตองนำรายละเอยดเกยวกบเหลกเสนสำหรบยดทประสงคจะใชงานเสนอตอ

ผควบคมงานของผวาจางเพอพจารณาอนมต

3.16.4 การทำความสะอาดแบบหลอและทานำมนเคลอบแบบหลอ

ผรบจางจะตองดแลรกษาผวหนาของแบบหลอในขณะทำการเทคอนกรตใหสะอาดปราศจาก

คราบนำปน ปนทราย หรอวสดอนใดอนอาจทำใหผวคอนกรตเสยหาย กอนการเทคอนกรต ผรบจาง

จะตองทาผวหนาของแบบหลอดวยนำมนทใชสำหรบทาแบบหลอ โดยนำมนดงกลาวตองมคณสมบตใน

การปองกนผวคอนกรตไมใหตดกบแบบหลออยางมประสทธภาพ และจะตองไมทำใหผวหนาคอนกรต

เปรอะเปอน ผรบจางตองระมดระวงไมใหนำมนหยดลงบนผวหนาคอนกรตเดมซงจะเทคอนกรตใหมทบ

3.16.5 การถอดแบบหลอและคำยน

ผรบจางจะตองถอดแบบหลอดวยความระมดระวงโดยไมเกดความเสยหายตอคอนกรต และ

ใหดำเนนการอยางเรวทสดเทาทจะปฏบตไดเพอไมใหเกดความลาชาในการบม และซอมผวคอนกรต แต

ทงนการถอดแบบหลอจะกระทำไดกตอเมอผควบคมงานของผวาจางอนมตแลวเทานน แบบหลอและไม

คำยนบางสวนของงานคอนกรตจะตองไมถอดออกจนกวาคอนกรตมความแขงแรงเพยงพอ และเมอถอด

แลวจะไมเกดรอยราว การโกงตว หรอจะไมเกดความเสยหายแกคอนกรต สำหรบระยะเวลานอยทสด

24 25



ทจะถอดแบบและคำยนใหใชตามขอกำหนดดงน คอ

1. แบบหลอดานขางของฐานราก กำแพง เสา และคาน 2 วน

2. แบบหลอใตแผนพน 14 วน

3. แบบหลอใตทองคาน 21 วน

(หรอเมอคอนกรตจะมกำลงอดไมนอยกวารอยละ 90 ของคาทออกแบบ)

4. คำยนใตทองคานและแผนพน 28 วน

(หรอเมอคอนกรตมกำลงอดรอยละ 100 ของคาทออกแบบ)

5. การตดตงไมคำยน ไมนงราน แบบหลอทตองกระทำตอเนองหรอจะทำใหเกดความ

กระทบกระเทอนบนคอนกรตจะกระทำไดเมอคอนกรตนนมอายเกน 48 ชวโมง

ในกรณทตองการถอดแบบหลอออกกอนกำหนด ผรบจางจะตองมผลทดสอบกำลงอดของ

คอนกรตนนตามทกำหนด แลวเสนอใหผควบคมงานของผวาจางพจารณาเหนชอบกอน

ความเสยหายใดๆ ทเกดขนเนองจากการถอดแบบหลอนน ผรบจางจะตองรบดำเนนการ

แกไขซอมแซม และบมคอนกรตตามกำหนดทนท โดยจะไมมการจายเงนเพมเตมจากผวาจางไมวาในกรณ

ใดๆ ทงสน

3.16.6 แบบหลอสำหรบคอนกรตผวโคง

แบบหลอสำหรบงานผวโคง ตองสรางใหแบบหลอโคงตามแบบกำหนด แนวอางอง ระยะ

ราบ ระยะดงตลอดแนวเสนโคง ผรบจางจะตองประเมนแนวโคงระหวางหนาตดทกำหนดเพอกอสราง

แบบหลอ ใหไดโคงอยางตอเนอง ภายหลงจากถอดแบบหลอ หากผวหนาคอนกรตไมไดโคงตามแบบ หรอ

ผวหนาไมเรยบตองทำการแกไข รวมทงผวหนาทหยาบ มเหลยมมมเนองจากอปกรณหรอเครองมอทใชจะ

ตองตกแตงผวใหไดตามทตองการ

3.17 การซอมคอนกรต

การซอมคอนกรตจะตองกระทำโดยชางผชำนาญงาน และจะกระทำไดกตอเมอมผควบคม

งานของผวาจางกำกบอยดวยเทานน นอกจากจะไดรบการเหนชอบเปนอยางอน คอนกรตทใชแบบหลอ

ถามการซอมจะตองทำใหเสรจภายใน 24 ชวโมง หลงจากถอดแบบหลอ คอนกรตทเปนรวงผง แตกราว

หรอเสยหายอยางอนใด จะตองสกดสวนทเสยหายออกจนหมด จากนนจงซอมแลวแตงใหไดผวหนาตาม

แนวทกำหนดดวยปนทรายแหง (Dry-Pack Mortar) ปนทรายเปยก (Mortar) คอนกรต (Concrete)

ปนซเมนตพเศษ ประเภทรบกำลงสง (Epoxy และ Non-shrink) ตามความเหมาะสม

3.17.1 การซอมดวยปนทรายแหง (Dry-Pack Mortar)

การซอมดวยปนทรายแหง ใชในการซอมผวคอนกรตทมความเสยหายเปนรเลกๆ รองแคบๆ

ทเซาะขนเพอซอมรอยราว รทออดนำปน และรหวนอตเหลกยดแบบ ซงปนทรายแหงนหามใชอดร

คอนกรตทเหนเหลกเสรม และจะตองมอตราสวนปนตอทราย เทากบ 1:2.5 โดยปรมาตร ทรายทใชจะ

26



27

ตองรอนผานตะแกรงเบอร 16 ผสมนำพอสมควรทจะทำใหปนทรายแหงมความเหนยวขนโดยใหมคา

การยบตว (Slump) เปนศนยหรอใกลศนย ทงน การซอมดวยปนทรายแหงจะตองอดใหแนนดวย

กรรมวธทเหมาะสม

3.17.2 การซอมดวยปนทรายเปยก (Mortar)

การซอมดวยปนทรายเปยก ใชซอมผวคอนกรตทเปนแองหรอรองทกวางเกนกวาทจะใชปน

ทรายแหงไดและตนเกนกวาทจะใชคอนกรตซอมได และจะตองไมลกจนถงเหลกเสรมดานทอยใกลผว

คอนกรต อตราสวนปนตอทรายทใช เทากบ 1:1 โดยปรมาตร วธการซอมอาจซอมดวยมอหรอใชหวฉด

กได

3.173 การซอมดวยคอนกรต (Concrete)

การซอมดวยคอนกรตจะใชสำหรบซอมความเสยหายในกรณตอไปน

- รโพรงทมเนอทมากกวา 1 ตารางฟต ลกมากกวา 4 นว และไมมเหลกเสรม

- รโพรงในคอนกรตทมเหลกเสรม ทมเนอทระหวาง 0.5-1 ตารางฟต และลกเลยเหลก

เสรมดานทอยใกลผวคอนกรตเขาไป

กอนเทคอนกรตใหเตรยมผวคอนกรตเดมโดยตองสกดคอนกรตสวนทจบตวไมแนนออก และ

ทำพนผวคอนกรตเดมใหสะอาด จะตองสกดเอาคอนกรตทตดอยบรเวณรอบเหลกเสรมออกโดยรอบไม

นอยกวา 1 นว พรอมทำความสะอาดเหลกเสรม ขอบบนของรโพรงตองสกดผวใหมความลาดเอยง

ประมาณ 1:3 เพอสะดวกในการเทคอนกรต คอนกรตทใชจะตองมอตราสวนปนตอทรายตอหนยอย

เทากบ 1:1:1 โดยปรมาตร โดยใชหนยอยขนาดโตสดไมใหญกวา นว

ในกรณทขนาดของรโพรงเลกกวา 0.5 ตารางฟต หรอขนาดรโพรงตนกวา 4 นว อาจใช

นำยาเชอมประสานเนอคอนกรต (Bonding Agent) หรอทำการขยายรโพรงนนจนไดขนาดสำหรบการ

ซอมดวยคอนกรต เพอใหคอนกรตทใชซอมแซมมการยดเกาะกบคอนกรตเดมไดด ทงนใหอยในดลยพนจ

ของผควบคมงานของผวาจาง

ในกรณทรโพรงทมเนอทใหญเกนกวาทระบขางตน ใหผรบจางเสนอวธการซอมแซมตอ

คณะกรรมการตรวจการจางพจารณาเหนชอบกอนดำเนนการ

3.17.4 การซอมดวยนำยาเชอมประสานประเภท Epoxy

การซอมคอนกรตโดยการใชนำยาเชอมประสาน (Epoxy Bonding Agent) ใชสำหรบการ

ซอมสวนของอาคารซงตองรบกำลงสง การดำเนนการทำไดหลายวธการดงน

- การซอมดวยนำยาเชอมประสานผสมทราย (Epoxy Mortar) ใชซอมคอนกรตทเปนร

โพรงซงตองรบกำลงสงเปนพเศษ โดยความลกทจะซอมควรอยระหวาง 1.5 – 6 นว หรอการใชงาน

พเศษ เชน สมอยด (Anchor Bar) กอนดำเนนการซอมใหทำความสะอาดพนผวคอนกรตเดมใหแหง

สะอาดปราศจากฝน แลวใหทาพนผวดวยนำยาเชอมประสานโดยแปรงหรอลกกลง หรอการฉดพน แลว

26 27



จงทำการซอมดวย Epoxy Mortar โดยจะตองกระทำในขณะทนำยาเชอมประสานยงไมแหง

- การซอมดวยนำยาเชอมประสานโดยการฉดอดดวยความดน ใชซอมคอนกรตทเปนรอย

แตกราวขนาดเลกของคอนกรตโครงสราง เชน คาน

รายละเอยดการซอมดวยนำยาเชอมประสานประเภท Epoxy ใหถอตามคำแนะนำใน

Concrete Manual พมพครงท 8 ของ U.S. Department of the Interior Water and Power

Resources Service

3.17.5 การซอมคอนกรตดวยวสดพเศษประเภทอนๆ

การซอมคอนกรตดวยวสดพเศษประเภทอนๆ เชน Non-Shrink Grout, Latex-Bonding

Agent, Cementitious grout นอกเหนอจากทระบขางตน ใหผรบจางเสนอรายละเอยดวสด วธการ

ซอมแซมทเหมาะสมตอผควบคมงานของผวาจางเพอขออนมตกอนการดำเนนการ

3.18 การเกบตวอยางวสดกอสรางเพอทำการทดสอบและกำหนดอตราสวนผสม

กอนทจะเรมงานกอสราง ผรบจางจะตองสงตวอยางวสดกอสรางตางๆ ไปทำการตรวจสอบ

คณภาพและกำหนดอตราสวนผสมคอนกรตทหองปฏบตการในสนาม หรอสำนกวจยและพฒนา

กรมชลประทาน กอนทกครง ตามปรมาณทกำหนดไวดงตอไปน

3.18.1 ปรมาณการเกบตวอยางวสดกอสรางเพอทำการทดสอบ

(1) ปนซเมนต - เกบทกๆ 50 เมตรกตน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(2) แรผสมเพม - เกบทกๆ 10 เมตรกตน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(3) สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต (สวพ. ไมไดระบวาใหเกบเทาไหร)

• ชนดผง เกบ 1 ตวอยาง ตอ 1 ชนด

• ชนดเหลว เกบ 1 ตวอยาง ตอ 1 ชนด

(4) สารเคมบมคอนกรต - เกบทกๆ 1,000 ลตร หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(5) ทราย หนยอย กรวด หนใหญ - เกบทกๆ 2,000 ลบ.ม. หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(6) เหลกเสนเสรมคอนกรต

• นอยกวา 30 ตน เกบจำนวน 3 ทอน ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

• ระหวาง 30 – 60 ตน เกบจำนวน 5 ทอน ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

• มากกวา 60 ตน เกบจำนวน 7 ทอน ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

- เหลกรปพรรณชนดรดรอน - เกบทกๆ 20 ตน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

- เหลกรปพรรณชนดขนรปเยน - เกบทกๆ 10 ตน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

(7) เขมพดเหลก - เกบทกๆ 300 ทอน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

(8) เหลกหลอ - เกบทกๆ 50 ตน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(9) เหลกเสนแบน - เกบทกๆ 10 ตน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

28



29

(10) เหลกแผน - เกบทกๆ 100 แผน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง ตอ 1 ขนาด

(11) เหลกกลาไรสนม - เกบทกๆ 100 แผน หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(12) วสดอดรอยตอคอนกรต - เกบทกๆ 1,000 ตร.ม. หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

(13) แผนใยสงเคราะห - เกบทกๆ 20,000 ตารางเมตร หรอนอยกวา

ตอ 1 ตวอยาง

(14) กลองลวดตาขายเหลก - เกบทกๆ 500 กลอง หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

เคลอบสงกะส Gabions

(15) กลองลวดตาขายเหลก - เกบทกๆ 500 กลอง หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

เคลอบสงกะส Mattress

(16) แผนกนซม - เกบทกๆ 150 เมตร หรอนอยกวา ตอ 1 ตวอยาง

ตอ 1 ขนาด

3.18.2 ปรมาณวสดทใชเพอการทดสอบคณภาพกอนนำมาใชงาน (ตอ 1 ตวอยาง)

(1) ปนซเมนต (ถงละ 50 กโลกรม) 1 ถง

(2) ทราย 25 กโลกรม

(3) หนยอย หรอกรวด (แตละขนาด) 25 กโลกรม

(4) หนใหญ ขนาด 0.20 – 0.40 เมตร 2 กอน

(5) เหลกเสนเสรมคอนกรตยาวทอนละ 0.60 เมตร (แตละขนาด) 3 ทอน

(6) เหลกชนดอนนอกเหนอจากเหลกเสนเสรมคอนกรต มขนาดและรปรางชนทดสอบ

ตามมาตรฐานกำหนด (แตละขนาด)

ทดสอบแรงดงและสวนยด 3 ทอน

ทดสอบการดดโคงเยน (ถาม) 3 ทอน

ทดสอบความแขง (ถาม) 3 ทอน

(7) แรผสมเพม (ทกำหนดเปน 25 กก) 10 กโลกรม

(8) สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต ชนดผง 1 กโลกรม

ชนดเหลว 1 ลตร

(9) สารเคมบมคอนกรต 1 ลตร

(10) แผนกนนำซม ยาวทอนละ 0.30 เมตร (แตละชนด) 1 ทอน

(11) วสดอดรอยตอคอนกรต ขนาด 0.30 x 0.30 เมตร 1 แผน

(12) แผนใยสงเคราะห ขนาด 1.50 x 1.50 เมตร 1 แผน

(13) กลองลวดตาขายเหลกเคลอบสงกะส Gabions (แตละขนาด) 1 กลอง

(14) กลองลวดตาขายเหลกเคลอบสงกะส Mattress (แตละขนาด) 1 กลอง

28 29



3.18.3 ปรมาณวสดทใชเพอหาอตราสวนผสมคอนกรต (Mix Design) (ตอหนงอตราสวนผสม)

(1) ปนซเมนต (ถงละ 50 กโลกรม) 2 ถง

(2) ทราย 150 กโลกรม

(3) หนยอย หรอกรวด (แตละขนาด) 200 กโลกรม

(4) แรผสมเพม 25 กโลกรม

(5) สารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต ชนดผง 1 กโลกรม

ชนดเหลว แกลลอน

3.19 ความคลาดเคลอนของอาคารคอนกรตเสรมเหลก

ความคลาดเคลอนในทน หมายถง ความคลาดเคลอนทยอมใหเกดขนจากวธการกอสราง

ผรบจางจะตองทำการกอสรางงานคอนกรตทงหมดใหไดแนว ระดบและขนาดทระบไวในแบบ แตเมอทำ

ดวยความระมดระวงอยางดทสดแลวยงมความคลาดเคลอนอย ซงความคลาดเคลอนนนจะตองไมเกน

เกณฑทกำหนดไว (ขอ 3.19.1) เวนแตเมอผวาจางพจารณาเหนวาความคลาดเคลอนนนมผลกระทบตอ

การใชงานของอาคาร ผวาจางมสทธทจะไมยอมรบความคลาดเคลอนนน โดยทผรบจางจะตองรอ หรอ

ทบออกแลวทำการซอมแซมหรอสรางใหม ดวยคาใชจายของผรบจางเองทงหมด

3.19.1 เกณฑความคลาดเคลอนทยอมใหสำหรบคอนกรตเสรมเหลก

ความคลาดเคลอนทยอมใหสำหรบงานคอนกรตใหเปนไปตามขอกำหนดดงตอไปน

(1) สำหรบอาคารทกชนด

ชนดของความคลาดเคลอน ความคลาดเคลอนทยอมให

ความคลาดเคลอนในแนวราบจากตำแหนงทกำหนดไวในแบบ

- ทกๆ ระยะ 6 เมตร ไมเกน 1.3 ซม.

- คาสงสดตลอดความยาว ไมเกน 1.8 ซม.

(ก) ความคลาดเคลอนจากแนวดง, ลาดเททกำหนด, พนผวโคงของอาคารตาง ๆ

รวมทงผวของเสา, กำแพง, ตอมอ, Vertical Joint Grooves, Buttresses, Arch

Section และสวนอนๆ ทมลกษณะคลายคลงกน

สวนของอาคารทมองเหนได



- คาสงสดตลอดความยาว ไมเกน 3.2 ซม.

สวนของอาคารทฝงดน เปนสองเทาของคาปกต

30



31


(ข) ความคลาดเคลอนของระดบหรอความลาดเอยงจากคาทกำหนดในแบบสำหรบงานแผน

พน, คาน, Horizontal Joint grooves

สวนของอาคารทมองเหนได

- ทกๆ ระยะ 3 เมตร + 0.6 ซม.

- คาสงสดตลอดความยาว + 1.3 ซม.

สวนของอาคารทฝงดน เปนสองเทาของคาปกต

(ค) ความคลาดเคลอนของขนาดหนาตดของเสา, คาน, ตอมอ, Buttresses และสวนอน ๆ

ทมลกษณะคลายคลงกน

- ทางลบ ไมเกน 0.6 ซม.

- ทางบวก ไมเกน 1.3 ซม.

(ง) ความคลาดเคลอนของความหนาของแผนพน, กำแพง, Arch Sections และสวนอน ๆ

ทมลกษณะคลายคลงกน


- ทางบวก ไมเกน 1.3 ซม.

(จ) งานฐานราก

(1) ความคลาดเคลอนในแนวราบจากตำแหนงทกำหนดไวในแบบ


- ทางบวก ไมเกน 5 ซม.

(2) ความเบยงเบนของศนยกลางยอมใหคลาดเคลอนได 2 % ของความกวางฐานราก

ดานทขนานกบทศทางทเกดความเบยงเบนแตไมเกน 5 ซม.

(3) ความคลาดเคลอนของความหนาของฐานรากจากคาทกำหนดในแบบ

- ทางลบ ไมเกน 5 % ของความหนาฐานราก

- ทางบวก ไมเกน 10 ซม.

(4) ความคลาดเคลอนของขนาดฐานรากจากมตทกำหนดในแบบ

- ไมเกน + 5 ซม.

(ฉ) ความคลาดเคลอนจากแนวดงและคาระดบสำหรบงานพนธรณ และกำแพงขางของ

งานตดตงบานระบาย

- ไมเกน 0.3 ซม.

30 31



(2) สำหรบงานทอและปลองคอนกรต (Conduit and Shaft)


(ก) ความคลาดเคลอนในแนวราบจากแนวทกำหนด 2.5 ซม.

(ข) ความคลาดเคลอนของความหนาทอคอนกรต ณ จดใด ๆ

- ทางลบ 0.6 ซม.

- ทางบวก 1.3 ซม.

(ค) ความคลาดเคลอนของเสนผานศนยกลางภายในทระบในแบบ+0.5% ของเสนผาน

ศนยกลาง

(3) สำหรบงานสะพานรถยนต


(ก) ความคลาดเคลอนในแนวราบจากแนวทกำหนด 2.5 ซม.

(ข) ความคลาดเคลอนจากแนวดง หรอแนวลาดเททกำหนดสำหรบพน, เสา, ตอมอ, กำแพง

และสวนอน ๆ ทมลกษณะคลายคลงกน

- สวนของอาคารทมองเหนได 1.3 ซม.

- สวนของอาคารทฝงดน เปนสองเทาของคาปกต

(ค) ความคลาดเคลอนของขนาดหนาตดของพน,เสา, ตอมอ, กำแพง, คานและสวนอน ๆ ท

มลกษณะคลายคลงกน



(ง) ความคลาดเคลอนของความหนาของพน



3.19.2 ความคลาดเคลอนของการวางเหลกเสรม

(1) ความคลาดเคลอนของระยะหมผวเหลก (Covering)

(ก) นอยกวา 5 ซม. Covering ยอมใหคลาดเคลอนได ± +0.5 ซม.

(ข) 5 ซม. Covering ยอมใหคลาดเคลอนได ± +0.9 ซม.

(ค) มากกวา 5 ซม. Covering ยอมใหคลาดเคลอนได ± +1.2 ซม.

(2) ความคลาดเคลอนเนองจาก Side Movement

ยอมใหคลาดเคลอนได ± +2.5 ซม.

32



33

3.20 การทำชองคอนกรตทเวนไว (Blockout)

กรณทแบบระบใหทำชองคอนกรตทเวนไว (Blockout) เพอตดตงงานโลหะหรออปกรณทฝง

ตดอยกบคอนกรต ผรบจางจะตองจดทำแบบหลอใสในชองคอนกรตทเวนไว (Blockout) ของคอนกรต

บรเวณนน เพอใหสามารถตดตงงานโลหะหรออปกรณนนไดตามแบบ โลหะหรออปกรณทฝงตดอยกบ

คอนกรตจะตองไดรบการยดแนนตรงตามตำแหนง และครบถวนตามจำนวนทแสดงไวในแบบ โดย

โลหะหรออปกรณทจะยดฝงในคอนกรตนจะตองมผวทสะอาดปราศจากการเคลอบของนำมน จารบ

สนม ส ปนทรายหรอสารอน ๆ ทลดคายดเกาะของผววสดกบเนอคอนกรต หลงจากการตดตงงาน

โลหะหรออปกรณแลว ผรบจางจะตองเทคอนกรตระยะทสองหรอวสดอนๆ ตามทระบไวในแบบลงไปใน

ชองทเวนไว (Blockout) ดงกลาวใหเตมตามแบบ

กอนทจะเทคอนกรตระยะทสอง ผรบจางจะตองทำผวหนาของคอนกรตเดมในชองทเวนไว

(Blockout) ใหขรขระโดยการสกดหรอวธอนๆ และทำความสะอาดใหปราศจากฝน ผง หรอสงไมพง

ประสงคอนๆ เพอใหคอนกรตใหมทเทลงไปในชองทเวนไว (Blockout) สามารถยดเกาะกบโลหะหรอ

อปกรณและคอนกรตเดมไดเปนอยางด

การเทคอนกรตระยะทสองน จะตองทำดวยความระมดระวงเปนพเศษโดยตองเทคอนกรต

ดวยอตราการเทและความสงในการเททจะไมกระเทอนตอความมนคงของสงทยดไว หากเกดการเคลอน

ตวของงานโลหะหรออปกรณทยดฝงไว ผรบจางตองดำเนนการแกไขทนท เพอใหงานโลหะหรออปกรณ

ทตดตงไวอยในตำแหนงทถกตองและยดตดกบคอนกรตเดมไดอยางมนคง ผวหนาของคอนกรตตอง

ตกแตงใหเรยบรอยสวยงาม คอนกรตทใชในการเทคอนกรตระยะทสองจะตองมความแขงแรงเทา

คอนกรตเดม นอกจากแบบไดระบไวเปนอยางอน

4. งานรอยตอคอนกรต (Joints)

4.1 ชนดของรอยตอคอนกรต

รอยตอสำหรบงานคอนกรตแตละแหงจะตองปฎบตตามทแสดงหรอกำหนดไวในแบบอยาง

เครงครด ทงตำแหนง ชนดของรอยตอ และขนาดตางๆ ชนดของรอยตอคอนกรตจะแบงออกไดเปน

4 ชนด ดงน

- รอยตอกอสราง (Construction Joint)

- รอยตอเผอการหดตว (Contraction Joint)

- รอยตอเผอการขยายตว (Expansion Joint)

- รอยตอควบคม (Control Joint)

4.1.1 รอยตอกอสราง (Construction Joint)

รอยตอกอสราง คอ รอยตอคอนกรตทถกกำหนดในขณะกอสราง เพอใหสะดวกและ

สอดคลองกบการเทคอนกรต และสามารถทำการเทคอนกรตตอเนองในภายหลงโดยคอนกรตใหมจะตอง

32 33



จบตวรวมกนเปนเนอเดยวกบคอนกรตเดม ตำแหนงของรอยตอกอสรางหากมไดระบไวในแบบควรอยใน

ตำแหนงทจะทำใหโครงสรางเสยความแขงแรงนอยทสด (ควรอยใกลตำแหนงทเกดแรงเฉอนนอยทสด)

หากรอยตอกอสรางจำเปนตองอยตรงตำแหนงทมคาแรงเฉอนสง รอยตอดงกลาวควรเสรมความแขง

แรงใหมากขนอก เชน ทำรอยตอเปนเดอย ปากฉลาม หรอการเสรมเหลกเพมเตม โดยตองเสนอรปแบบ

และวธการใหผควบคมงานหรอคณะกรรมการตรวจการจางพจารณาเหนชอบกอนดำเนนการ

การเตรยมผวรอยตอกอสราง ผวหนาของคอนกรตเดมจะตองสกดใหขรขระ เอาผวหนา

คอนกรตทไมตดแนน นำปนทเยม และสงไมพงประสงคออกใหหมด แลวฉดนำลางใหสะอาดอยางทวถง

จนปรากฎเหนเนอคอนกรตทแขงแกรง แตอยาใหนำขงบนผวรอยตอ เหลกเสรมบรเวณรอยตอตอง

สะอาดและปราศจากสงสกปรกเคลอบทผว ใหใชนำปนเขมขนเทเคลอบบนผวหนาคอนกรตเดมกอนเท

คอนกรตใหม

4.1.2 รอยตอเผอการหดตว (Contraction Joint)

รอยตอเผอการหดตวจะกำหนดตำแหนงและรายละเอยดการจดทำไวในแบบ เมอเท

คอนกรตถงระยะรอยตอตามแบบ และคอนกรตแขงตวดแลวจงถอดแบบพรอมทำความสะอาด โดยเอา

เศษคอนกรต เศษปนซเมนตและสงไมพงประสงคออกใหหมด แลวใหทาผวหนาของคอนกรตเดมดวย

นำยาททำใหผวคอนกรตไมตดกน (Bond Breaker) เชน นำยาทาแบบหลอคอนกรต (Form Release

Agent) หรอ นำยาบมคอนกรต (Curing Compound) เปนตน กอนทจะเทคอนกรตในชวงตอไป

4.1.3 รอยตอเผอการขยายตว (Expansion Joint)

รอยตอเผอการขยายตวจะกำหนดตำแหนงและรายละเอยดไวในแบบ เมอเทคอนกรตถง

ระยะรอยตอตามแบบ และคอนกรตแขงตวดแลวจงถอดแบบพรอมทำความสะอาด โดยเอาเศษคอนกรต

เศษปนซเมนตและสงไมพงประสงคออกใหหมด แลวตดตงวสดอดรอยตอคอนกรต (Elastic Filler)

ขนาดตามทระบในแบบ แลวจงเทคอนกรตชนรอยตอดงกลาว ในกรณทตองอดดวยวสดยารอยตอ

คอนกรตใหเวนชวงผวบนรอยตอขนาดตามแบบแลวอดดวยวสดยารอยตอคอนกรต (Joint Sealant)

4.1.4 รอยตอควบคม (Control Joint)

รอยตอควบคมจะกำหนดตำแหนงและรายละเอยดไวในแบบเพอลดการแตกราวอนเนองมา

จากการหดตว (Initial Shrinkage) โดยปกตรอยตอควบคมจะใชในงานทอคอนกรตหลอในท (Cast-in-

place Conduit) ทมความยาวมาก การเทคอนกรตตองเทเปนชวงเวนชวงและตองทงระยะเวลาเพอให

คอนกรตชวงทเทไปแลวแขงตวไมนอยกวา 7 วน แลวจงเทคอนกรตชวงทเวนไวตอไป กอนการเท

คอนกรตชวงทเวนไว ใหทำความสะอาดรอยตอ โดยเอาเศษคอนกรต เศษปนซเมนตและสงไมพง

ประสงคออกใหหมด แลวใหทาผวหนาของคอนกรตเดมดวยนำยาททำใหผวคอนกรตไมตดกน (Bond

Breaker) เชน นำยาทาแบบหลอคอนกรต (Form Release Agent) หรอ นำยาบมคอนกรต (Curing

Compound) เปนตน

34



35

4.2 การเคลอบผวเพอแยกเนอคอนกรตจากกน (Coating for Breaking Bond)

สำหรบรอยตอเผอการหดตว รอยตอเผอการขยายตว รอยตอควบคมทกำหนดใหทำการ

เคลอบผว ผรบจางจะตองทำความสะอาดรอยตอโดยเอาเศษคอนกรต เศษปนซเมนตและสงไมพง

ประสงคออกใหหมด และจะตองใหผวคอนกรตนนแหง แลวจงทำการเคลอบผวรอยตอทงไวลวงหนาไม

นอยกวา 24 ชวโมง กอนทจะเทคอนกรตตอจากรอยตอนน วสดทใชเคลอบผวเพอแยกเนอคอนกรต

ออกจากกนน ตองมคณสมบตเปนนำยาททำใหผวคอนกรตไมตดกน (Bond Breaker) เชน นำยาทาแบบ

หลอคอนกรต (Form Release Agent) หรอนำยาบมคอนกรต (Curing Compound) หรอวสดทระบไว

ในแบบ เพอใหผวหนาของคอนกรตแยกจากกนอยางเดดขาด วธเคลอบและปรมาณการใชใหผรบจาง

ปฏบตตามขอแนะนำของบรษทผผลตอยางเครงครด

4.3 วสดสำหรบรอยตอ

4.3.1 แผนกนซมระหวางรอยตอคอนกรตทงชนดแผนยาง และ แผนพวซ

สำหรบรอยตอทกำหนดใหมการตดตงแผนกนซมซงอาจเปนวสดประเภทยาง (Rubber)

หรอ สารสงเคราะหพวซ (Polyvinyl Chloride) จะตองตดตงตามตำแหนงทกำหนดไวในแบบ โดยให

รอยตออยตรงกงกลางของความกวางแผนกนซม และตองฝงอยในเนอคอนกรตอยางสมำเสมอตลอด

แนว ผรบจางตองเสนอรปแบบการตดตงและการยดแผนกนซมใหผควบคมงานหรอคณะกรรมการตรวจ

การจางพจารณาเหนชอบกอนดำเนนการ หามใชตะปหรอสลกเกลยวตอกยดจนทำใหแผนกนซมทะล

เปนอนขาด ใหยดแผนกนซมดวยลวดจบยด (Clip Fasteners) การเกบรกษาแผนกนซมตองอยในสถาน

ทมรมเงามอากาศถายเทไดสะดวกและตองปองกนมใหถกความรอนและแสงแดดโดยเดดขาด

1. แผนยางกนซม ( Rubber Waterstop)

แผนยางกนซมทนำมาใชตองมคณสมบตตาม มอก. 1135-2544 หรอดกวา รปราง ลกษณะ

ขนาด และตำแหนงการตดตงใหเปนไปตามทกำหนดในแบบ หากไมระบในแบบใหใชตามแบบหมายเลข

29282 การตดตงจะตองดำเนนการใหถกตองตามขนตอนวธการของบรษทผผลต

2. แผนพวซกนซม (Polyvinyl Chloride Waterstop)

แผนพวซกนซมทนำมาใชตองมคณสมบตตาม มอก. 1239-2537 หรอดกวา รปราง

ลกษณะ ขนาด และตำแหนงการตดตงใหเปนไปตามทกำหนดในแบบ หากไมระบในแบบอนโลมใหใชตาม

แบบหมายเลข 29282 การตดตงจะตองดำเนนการใหถกตองตามขนตอนวธการของบรษทผผลต

4.3.2 วสดอดรอยตอคอนกรต (Elastic Filler)

สำหรบรอยตอชนดเผอการขยายตวตามทระบไวในแบบ ผรบจางจะตองสงตวอยางของวสด

ทจะใชงานใหคณะกรรมการตรวจการจางอนมตกอนการใชงาน การทำงานใหผรบจางทำการตดตงวสด

อดรอยตอคอนกรตใหถกตองตามขอแนะนำการใชของบรษทผผลตอยางเครงครด โดยจะตองตดแตง

34 35



วสดใหมขนาดพอดกบรอยตอ ผรบจางจะตองใชวสดทมคณสมบตตามขอกำหนด ตอไปน

1. วสดอดรอยตอคอนกรตชนดคนรปและไมปลน (Non-Extruding and Resilient

Asphalt)

วสดอดรอยตอคอนกรตชนดคนรปและไมปลน (Non-Extruding and Resilient Asphalt)

เปนวสดอดรอยตอคอนกรตททำจากชานออย หรอเสนใยอนๆ ทเหมาะสม ยดตดกนแลวทำใหอมตวเปน

เนอเดยวกนดวยยางมะตอยชนดเหลว มลกษณะเปนแผนหรอเปนแถบ ใชแทรกหรอกนตรงรอยตอเผอ

ขยายตว สามารถคนรปไดภายหลงการคลายแรงอดและมคณสมบตตาม มอก. 1041-2534

2. วสดอดรอยตอคอนกรต ชนด Polyethylene Foam

วสดอดรอยตอคอนกรตชนดนเปนวสดอดรอยตอคอนกรตชนดททำจากโฟม (Polyethylene)

มลกษณะเปนแผน มขนาดตามทระบในแบบ ใชแทรกหรอกนตรงรอยตอเผอขยายตวสำหรบงานถนน

คอนกรตหรองานโครงสรางอนๆ ทเหมาะสม มคณสมบตตาม มอก. 2356-2535

วสดอดรอยตอคอนกรต (Elastic Filler) หากไมไดระบชนดทใชไวในแบบใหใชวสดอดรอย

ตอคอนกรตชนดคนรปและไมปลน

4.3.3 วสดยารอยตอคอนกรตแบบยดหยน (Joint Sealant)

วสดยารอยตอคอนกรตจะตองมคณสมบตการยดหยนและการยดเกาะไดด เพอปองกนไมให

ความชนหรอวสดอนใดซมผานไปในรอยตอได วสดยารอยตอคอนกรตทใชมดงตอไปน

1. วสดยารอยตอคอนกรตแบบยดหยนชนดเทรอน (Hot-Poured Joint Sealing

Compound)

ผรบจางจะตองใชวสดยารอยตอคอนกรตแบบยดหยนชนดเทรอน (Hot-Poured Joint

Sealing Compound) ทมคณสมบตตาม มอก. 479-2541 กอนทจะทำการเทอดรอยตอจะตองใช

Asphalt Primer ทารองพนบางๆ ทผวทงสองขางและพนลางของรอยตอ และตองอนวสดยารอยตอ

คอนกรตในภาชนะทมอปกรณควบคมอณหภมจนถงอณหภมทกำหนดโดยบรษทผผลต และใหรกษา

อณหภมนไวตลอดเวลาทดำเนนการเทอดรอยตอ โดยในการอนนหามใชวธการใหความรอนโดยตรงตอ

วสด จากนนใหเทวสดทอนจนไดทแลวลงในรอยตอจนเตมปรมผวคอนกรตขางๆ โดยอาจเทจากกาหรอ

อปกรณอน สวนของวสดทลนเกนออกจากรอยตอตองขจดออกใหหมด

2. วสดยารอยตอคอนกรตชนดเยน

วสดยารอยตอคอนกรตชนดเยน เปนวสดผสมเสรจทใชทอณหภมปกตโดยไมตองใหความ

รอนกบวสดยารอยตอ เพอปองกนการแทรกซมของความชนและสงแปลกปลอมอนๆ มคณสมบตยด

หยนและการยดเกาะทด เมอยารอยตอคอนกรตแลวไมไหลออกนอกรอยตอ เชน ชนด Polysulfide

Base ชนด Polyurethane ชนด Acrylic ชนด Silicone เปนตน การเลอกใชวสดอดรอยตอชนดใด

ผรบจางจะตองไดรบอนมตจากคณะกรรมการตรวจการจางกอนการดำเนนการ

36



37

5. งานคอนกรตพน (Shotcrete )

คอนกรตพน (Shotcrete ) เปนงานคอนกรตทดำเนนการโดยการฉดคอนกรตดวยแรงลมอด

ความเรวสงไปยงพนผวทตองการ อาจเสรมดวยตะแกรงเหลก (Wiremesh) หรอเปนคอนกรตพนลวนๆ

กได โดยสวนใหญคอนกรตพนใชในงานซอมแซม เสรมความแขงแรงของโครงสราง เชน อโมงค เพม

เสถยรภาพของลาดหน หรอการดาดคอนกรตคลอง หรอเปนชนเคลอบบางๆ เพอปองกนเหลกผกรอน

5.1 วสด

วสดสำหรบคอนกรตพนใชเหมอนงานคอนกรตทวไป ประกอบดวย ปนซเมนต มวลรวม

ละเอยด มวลรวมหยาบขนาดโตสดไมเกน นว สารเรงการกอตว (Accelerating Admixtures) ชนด

ทไมมสวนผสมของคลอไรด หรอสารอนใดทมผลตอการกดกรอนเหลก

5.2 ตะแกรงเหลก (Wiremesh)

มลกษณะเปนลวดเหลกเชอมยดตดกนเปนรปสเหลยม ตามมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม

มอก. 737-2549 หรอ มอก. 926-2533 หรอเทยบเทา มขนาดตามทแบบกำหนด

5.3 การผสม (Mixing)

การผสมมสองขบวนการคอแบบแหงและแบบเปยก

(1) ขบวนการแบบแหง (Dry-Mix) คอ การใหปนซเมนตและวสดผสม ผสมกนในเครอง

ผสมกอนจะสงผานไปยงทอ และหวฉด (Nozzle) ดวยอตราความเรวทสมำเสมอโดยใชแรงลมอด นำจะ

ถกสงผานทอแยกตางหาก สงไปผสมกบวสดแหงทบรเวณหวฉดกอนทำการฉด นำจะถกฉดเปนฝอยผาน

เขาไปยงปนซเมนตและวสดผสม สารเรงการกอตว (Accelerating Admixtures) ถาเปนชนดผงจะถก

ผสมพรอมกบปนซเมนตและวสดผสม ถาเปนชนดนำจะนำไปผสมกบนำชวงทอยใกลๆ กบหวฉด หวฉด

จะมความยาวประมาณ 20-30 เซนตเมตร นำ ปนซเมนต และวสดผสม จะผสมกนแลวจงถกอดฉดออกไป

(2) ขบวนการแบบเปยก (Wet-Mix) คอ การทนำ ปนซเมนต และวสดผสม ไดถกผสมเขา

ดวยกนในถงผสมกอนทจะถกสงผานไปยงหวฉด ระบบการผสม การสง และควบคมความเรวในระบบน

จะใชแรงลมทงหมด สารเรงการกอตวจะถกสงเขาไปในทอกอนถงหวฉดพรอมๆ กบเพมแรงอดของลม

เขาไปเพอเพมความเรวในการอดฉด

5.4 การปฎบตงานคอนกรตพน

(1) กอนการดำเนนการ ใหจดทำรายงานตอผควบคมงานของผวาจาง ตามรายการดงน

- คณสมบตของเครองพน

- แรงดนนำทใชพน

36 37



- ปรมาตรของนำทใช

- แรงดนลมทใชของเครองพน

- อตราการพนของสวนผสม

- อตราการใชสารเคมผสมเพมสำหรบคอนกรต

- อนๆ

(2) เครองพนคอนกรตพนทใชตองมโมแบบหมนหรอแบบอนๆ ตามทผควบคมงานของผวา

จางอนมต แตทงนการลำเลยงสวนผสม และสารเคมผสมเพมชนดเรงการกอตวออกจากเครองพนตองม

อตราสมำเสมอ

(3) เครองพนคอนกรตพนทใชตองสามารถลำเลยงสวนผสมแบบแหงไปตามทอในอตรา

ความเรวทสมำเสมอ และพนออกจากหวพนดวยความเรวททำใหวสดตางๆของสวนผสมมการกระเดน

กลบ (Re-bound) ในปรมาณนอยทสด และการยดเกาะของวสดแนนมากทสด

(4) กอนทจะทำการพนคอนกรตพน ตองทำพนผวใหสะอาด และทำใหผวหนาชนเพอ

ปองกนการดดนำจากคอนกรตพน

(5) ผรบจางตองจดหาวธการควบคมนำใตดนไมใหเจงนองทพนผว ซงมผลทำใหแรงยดเกาะ

ของคอนกรตพนกบพนผวลดลง

(6) ผรบจางตองเสนอวธการตดตงตะแกรงเหลกใหผควบคมงานของผวาจางอนมต การตดตง

ตะแกรงเหลกใหมการเหลอมซอนกนไมนอยกวา 1 ชอง ของตะแกรงเหลก แตตองไมนอยกวา 150

มลลเมตร ขณะทพนคอนกรตพน หวพนตองตงฉากกบพนผวและมระยะหางของการพนประมาณ 1.00

เมตร และตองพนทบตะแกรงเหลกใหมดจนไดความหนาตามทกำหนด

(7) ผวคอนกรตพนใดๆ ทพนเสรจแลว เมอตรวจสอบพบวาไมแนน มโพรง และการ

กระจายตวของสวนผสมไมสมำเสมอ หรอทดสอบกำลงอดไดตำกวาทกำหนด จะตองทำการรอออกและ

ทำการพนซำ ตามทผควบคมงานของผวาจางสงการ

5.5 กำลงอดของคอนกรตพน

ผรบจางตองออกแบบสวนผสมใหไดคอนกรตพน (Shotcrete) ทมความสามารถในการรบ

แรงไดตามทแบบกำหนด ในกรณทแบบไมไดระบกำลงอดของคอนกรตพนไวใหใชไมนอยกวา 140 กก./

ตร.ซม. การทดสอบกำลงอดกระทำโดยพนคอนกรตพนบนแผงทดสอบ (Panel) และทำการตรวจสอบ

คณภาพตามมาตรฐาน ACI 506 โดยใชแบบหลอทรงลกบาศกขนาด 100x100x100 มลลเมตร กำลงอด

ตองเปนไปตามเกณฑดงน

เมอขนาดโตสดของวสดหยาบ นว กำลงอดทไดตองไมนอยกวา 1.15 เทาของกำลงอดท

กำหนดไวในแบบ (กำลงอดของแบบหลอลกบาศกขนาด 150x150x150 มลลเมตร)

38



39

เมอขนาดโตสดของวสดหยาบ นว กำลงอดทไดตองไมนอยกวา 1.11 เทาของกำลงอดท

กำหนดไวในแบบ (กำลงอดของแบบหลอลกบาศกขนาด 150x150x150 มลลเมตร)

5.6 การทดสอบกำลงอด

การทดสอบในระหวางกอสราง ขณะทำงานคอนกรตพน ผรบจางตองจดเกบตวอยาง และ

ทดสอบกำลงอดทกๆ 30 ลกบาศกเมตร หรอตามทผควบคมงานของผวาจางกำหนด โดยเกบแทงทดสอบ

จำนวน อยางนอย 3 แทง เพอทดสอบกำลงอดทอาย 28 วน

- แทงตวอยางทง 3 แทง มคากำลงอดมากกวา หรอเทากบคากำลงอดทกำหนดไวใน

ขอ 5.5

- คาเฉลยของกำลงอดทง 3 แทง ตองมคามากกวา หรอเทากบคากำลงอดทกำหนดไวในขอ

5.5 ทงนยอมใหกำลงอดตำกวาคาทกำหนดไดจำนวน 1 แทง แตตองไมนอยกวารอยละ 85 ของกำลงอด

ทกำหนดไว

5.7 การตรวจสอบ หรอการทดสอบทวๆ ไป

ผควบคมงานของผวาจางอาจสงใหผรบจางเจาะรขนาดเสนผานศนยกลางไมนอยกวา

25 มลลเมตร เพอตรวจสอบความหนาของคอนกรตพนในบรเวณทสงสย

ในกรณทผลการทดสอบกำลงอดไมผานเกณฑทกำหนดในขอ 5.6 ผรบจางอาจรองขอตอ

คณะกรรมการตรวจการจางเพอทำการเจาะเกบตวอยางคอนกรตพนในสนามเพอนำไปทดสอบกำลงอด

การเกบตวอยาง การทดสอบและการพจารณาผลการทดสอบกำลงอดแทงตวอยางคอนกรตจากสนาม

อนโลมใหปฎบตตามเรอง 3.12.4 (ขอ ก)

รเจาะเพอตรวจสอบความหนาและหลมเจาะทเกดจากการเจาะเกบตวอยางใหทำการอดดวย

ปนทรายเปยก (Mortar) ทมอตราสวนผสมปนซเมนต : ทราย เทากบ 1:1 โดยปรมาตร

38 39



Documents

งานคอนกรีต - RIDkmcenter.rid.go.th/kmc08/km_54/e_xam_km54/images5/EN_18.pdf · 2011-01-21 · งานคอนกรีต กรมชลประทาน