1

รายงานวจย

เรอง

การวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา

Economic Order Quantity Determination for Raw Material: A Case Study of Electrical Spare Parts and Electrical Equipment

Product Company

สภสสรา ปญโญรฐโรจน

การวจยครงนไดรบเงนทนการวจยจากมหาวทยาลยราชพฤกษ ปการศกษา 2559

ก

ชองานวจย: การว เคราะห ความส าคญของการค านวณหาปรมาณการส งซอท เหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา ชอผวจย: สภสสรา ปญโญรฐโรจน ปทท างานวจยแลวเสรจ: 2559

บทคดยอ

การวจยครงนมจดประสงคเพอเพอวเคราะหหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมใหกบบรษทกรณศกษาและเพอลดตนทนและระยะเวลาในการสงซอใหกบบรษทกรณศกษา โดยการรวบรวมขอมลวสดคงคลงของวตถดบในประเทศของบรษทกรณศกษาตงแตเดอนมกราคม –ธนวาคม พ.ศ. 2558 โดยใชทฤษฎการสงซอทประหยด (EOQ) มาใชในการค านวณปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอใหมสนคาเพยงพอตอความตองการของบรษทกรณศกษาวเคราะหขอมลโดยใชโปรแกรมทางคอมพวเตอรโดยวเคราะหคาความถและรอยละ งานวจยนใชการเกบขอมลจากตวอยางสนคาทมความส าคญตอกระบวนการผลต และมมลคาคอนขางสงและเปนสนคาทไมคอยจะเพยงพอตอการใชงานเนองจากมราคาแพง

ผลการเปรยบเทยบตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงการสงซออยางประหยดของวตถดบกลม A พบวา แบบการสงซออยางประหยดจะมตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ 2,404,148.24 บาท และการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษาตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ เทากบ 3,314,648.93 บาท ดงนน ถาน ารปแบบการสงซออยางประหยดมาใชในการบรหารจดการสนคาคงคลง จะท าใหประหยดคาใชจายรวมทงป ไดถง 910,500.69 บาท โดยคาใชจายทลดลงนน เกดจากคาใชจายในการสงซอตอครงและคาใชจายในการจดเกบรกษาลดลง อนเนองมาจากปรมาณทสงซอมความเหมาะสมมากขน สงผลใหบรษทเพมสภาพคลองทางการเงนแกบรษท โดยบรษทสามารถน าเงนสวนนไปลงทนหรอใชจายในกจกรรมอน ๆ เพอเพมผลก าไรใหธรกจได

ค าส าคญ: ปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ), ABC หรอ ABC Analysis

ข

Research Title: Economic Order Quantity Determination for Raw Material: A Case Study of Electrical Spare Parts and Electrical Equipment Product Company

Researcher: Supatsara Panyorattaroj Year: 2017

Abstract This research aimed to analyze economic order quantity and reduce the cost

and time in ordering for a case study company. The data collection used a case study company inventory raw material that important in production, high value and lack of in the company from January – December 2016. The Economic Order Quantity (EOQ) used for calculate procurement goods. The data analyzed by frequency and percentage by program in computer.

The comparison between the company inventory management system and the Economic Order Quantity (EOQ) in group “A” material found that the Economic Order Quantity (EOQ) cost was 2,404,148.24 Baht and the company inventory management system cost was 3,314,648.93 Baht. The Economic Order Quantity (EOQ) saves cost than the company inventory management system for 910,500.69 Baht per year. The totally cost reduced from ordering cost and storage because the order quantity is appropriate. A case study company had more financial liquidity. Company paid the reduce money for investment and spend in other section for gain the business profit.

Keywords: Economic Order Quantity (EOQ), ABC Analysis

ค

กตตกรรมประกาศ

งานวจยเรอง การวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา เสรจสมบรณไดดวยความกรณาจากมหาวทยาลยราชพฤกษ ดร .อณาวฒ ชทรพย อธการบด ประธานกรรมการวจย คณะกรรมการวจยทกทานทไดพจารณาทนอดหนนการวจยใหแกขาพเจา รวมถงทปรกษาโครงการวจยดร.สภาภรณ ตงด าเนนสวสด ทไดใหค าแนะน าและชวยแกไขขอบกพรองมาตลอด ซงท าใหงานวจยเรองนเสรจสมบรณ สภสสรา ปญโญรฐโรจน กนยายน 2560

ง

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย .................................................................................................................. ก บทคดยอภาษาองกฤษ ............................................................................................................. ค กตตกรรมประกาศ................................................................................................................... จ สารบญ .................................................................................................................................... ฉ สารบญตาราง .......................................................................................................................... ช สารบญแผนภาพ ..................................................................................................................... ฏ บทท 1 บทน า ......................................................................................................................... 1 ความเปนมาและความส าคญของปญหา ..................................................................... 1 ค าถามการวจย .......................................................................................................... 2 วตถประสงคของการวจย ........................................................................................... 2 ขอบเขตการวจย ........................................................................................................ 2 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ ......................................................................................... 2 นยามค าศพทเฉพาะ................................................................................................... 3 บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ................................................................ 5 แนวคดเกยวกบการจดซอจดหา ................................................................................. 5 การแบงกลมสนคาโดยวธ ABC Analysis…………………………………………………. 10 แนวคดปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ)………………………………………………… 11 แนวคดและทฤษฎกระบวนการสงซอสนคา (Order Processing)……………………….. 21 งานวจยทเกยวของ..................................................................... ............................... 32 บทท 3 ระเบยบวธวจย.................................................................................................... 35

ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย……………………………………………………. 35 เครองมอทใชในการวจย…………………………………………………………………………….. 35 การเกบรวบรวมขอมล………………………………………………………………………………. 37 การวเคราะหขอมล…………………………………………………………………………………… 38

จ

สารบญ (ตอ) หนา

บทท 4 ผลการวจย...................................................................................................... 39 ตอนท 1 การวเคราะหสาเหตของปญหาและแนวทางการแกปญหา……………….… 39

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลและแกปญหาใหกบบรษทกรณศกษา……….……… 40 บทท 5 อภปรายผล และขอเสนอแนะ........................................................................... 49 สรปผลการวจย.......................................................................................... ............ 49 อภปรายผลการวจย................................................................................... ............ 50 ขอเสนอแนะ............................................................................................... ........... 51 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช………………………………………….… 51 ขอเสนอแนะในการน าท าวจยครงตอไป…………………………………………… 51 บรรณานกรม........................................................................................................... ............ 52

ฉ

สารบญตาราง ตารางท หนา ตารางท 4.1 การจดกลมตามมลคายอดซอ โดยวธ ABC Analysis……………… 40 ตารางท 4.2 การจดกลมของวตถดบในประเทศกลม A ตามมลคายอดซอ โดยวธ ABC Analysis……………………………………………………………………………………….

41

ตารางท 4.3 คาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost)…………………….…………….. 43 ตารางท 4.4 คาใชจายจากการเกบรกษาสนคาคงคลง (Inventory Carrying Cost)…………………………………………………………………………………………………………………….

44

ตารางท 4.5 ผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบ ปจจบนของบรษทกรณศกษา……………………………………………………………………….

46

ตารางท 4.6 ผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบการสงซออยางประหยดของวตถดบกลม A………………………………………………………….…..………

47

ตารางท 4.7 การเปรยบเทยบรปแบบการจดซอจดหาวตถดบแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบการสงซออยางประหยด..............

48

ช

สารบญภาพ ภาพท หนา ภาพท 2.2 ความเชอมโยงของงานจดซอกบงานอน ๆ…………………………….….…… 24 ภาพท 2.3 ขนตอนการจดซอจดหา…………………………………………………..…………. 26

1

บทท 1 บทน า

1. ความเปนมาและความส าคญของปญหา การจดซอจดหาถอวาเปนกจกรรมทมความส าคญมากในยคปจจบน ทถอไดวาเปนยคแหงการแขงขนทางธรกจคอนขางสง ซงนบวนทจะทวความรนแรงมากขน เนองจากการพฒนาของเทคโนโลยการสอสารอยางไรพรมแดน ท าใหผบรโภคมความตองการทหลากหลายและซบซอนมากขน บรษทตางๆจงตองปรบตวเพอใหสามารถตอบสนองตอความตองการของผบรโภคและเพอความอยรอดของบรษทโดยการหาแนวทางทจะปรบปรงการท างานเพอเพมประสทธภาพและลดตนทนในการท างาน โดยเฉพาะตนทนดานการจดซอและการจดการสนคาคงคลง เพราะการจดซอทมากเกนความตองการกอใหเกดปรมาณสนคาคงคลงมากเกนไป สงผลใหมตนทนจม แตหากจดซอนอยเกนไปอาจสงผลใหเสยลกคาไดเพราะไมมสนคาทสามารถสนองตอบความตองการของลกคาไดทนเวลา นกจดซอจงมบทบาทและหนาททส าคญมาก ในธรกจหลายๆธรกจจงสรางความไดเปรยบทางการแขงขนโดยมงเนนไปทการจดการวตถดบและสนคาคงคลง การจดซอจดหาวตถดบทมประสทธภาพและเกดประโยชนตอองคกรคอการจดซอจดหาทสามารถน าวตถดบทมคณภาพมาใชในการผลตไดทนเวลา มความตอเนอง มตนทนในการสงซอนอยทสดและเกดตนทนของสนคาคงคลงนอยทสด เพอใหผประกอบการเตรยมความพรอมธรกจเพอกาวเขาสยคบรการ 4.0 ในเรองของการขนสงและคลงสนคา เพอลดตนทนหรอลดการลงทนในการซอสนทรพย ผประกอบการควรปรบแนวคดการท าธรกจ โดยผประกอบการสวนใหญจะมองวาการเปลยนแปลงเปนตนทนทางธรกจ (Cost) มากกวาเปนมลคาทางธรกจ (Value) ดงนนผประกอบการจงจ าเปนตองปรบเปลยนแนวคดใหม โดยมองวาการเตบโตของระบบคอการเตบโตของธรกจ กลาวคอการสรางระบบการลงทนในเทคโนโลยดจทลใหมๆ ในระดบทเหมาะสมเปนการสรางมลคาเพมทจะชวยเพมประสทธภาพและความสามารถทางการแขงขน สงผลใหธรกจเตบโตและแขงขนไดในระยะยาว ดงนนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาการวเคราะหความส าคญของการค านวณหาปรมาณการสงซอท เหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา ซงจดเกบรวบรวมขอมลจากกระบวนการจดซอจดหาจากบรษทกรณศกษา ผลลพธทไดจากการวจยสามารถน าไปใชในการพฒนา ปรบปรง และวางแผนกระบวนการท างานในดานการจดซอจดหาวตถดบ โดยน าแนวคดดานการจดการวสดคงคลงมาใชซงประกอบไปดวยการวเคราะหความส าคญของการค านวณหาปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ)

2

ค าถามการวจย 1.1 การวเคราะหปรมาณการสงซอวตถดบทเหมาะสมเปนอยางไร 1.2 เทคนคตางๆทใชในการสงซอ เพอลดตนทนและระยะเวลาในการสงซอเปนอยางไร

2. วตถประสงคของการวจย

2.1 เพอวเคราะหหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมใหกบบรษทกรณศกษา 2.2 เพอศกษาเทคนคตางๆทใชในการสงซอ

3. ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

3.1 ไดศกษาถงขนตอนการท างานและรปแบบของการจดซอวตถดบ 3.2 สามารถสรางรปแบบของการจดซอวตถดบทเหมาะสม 3.3 สามารถลดตนทนทเกดขนจากการสงซอวตถดบทเกนความตองการของลกคา 3.4 เพอลดคาใชจายในการบรหารจดการวตถดบ

4. ขอบเขตการวจย

5.1 ขอบเขตดานเนอหา ท าการศกษาหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอเปนแนวทางในการจดซอสนคาโดยศกษาทฤษฎการสงซอทประหยด Economic Order Quantity (EOQ) มาใชในการค านวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม 5.2 ขอบเขตดานประชากร ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ ผบรหาร ผจดการ หวหนางาน ฝายตางๆ และพนกงานทปฏบตงานในสายงานทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกสของบรษทกรณศกษา บรษทผลตอปกรณไฟฟา จ านวนทงสน 30 คน 5.3 ขอบเขตดานระยะเวลา การศกษาในครงนผวจยไดท าการศกษา เกบรวบรวมขอมล วเคราะหแปรผลและเขยนรายงานวจย โดยใชระยะเวลาท าการศกษาตงแตเดอนมกราคม -ธนวาคม พ.ศ. 2558

3

5.4 ขอบเขตดานพนท พนททใชในการศกษาครงน บรษทผลตอปกรณไฟฟา ทเปนบรษทกรณศกษา เพยงบรษทเดยวเทานน

5.5 ขอจ ากดของการวจย 5.5.1 ราคาซอขายวตถดบมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ในการศกษาวจยครงนราคา

วตถดบแตละรายการ จะใชราคาเฉลยจากการซอในป พ.ศ.2558 5.5.2 การวจยในครงน บรษทกรณศกษาไมตองการใหเปดเผยรายชอบรษทรวมทง

รายชอของวตถดบทใช ผวจยจงเรยกชอบรษทวา “บรษทกรณศกษา” และก าหนดชอ วตถดบขนมาเอง โดยอางองตามประเภทของวตถดบทมอย 4 ประเภท คอ สกรสแตนเลส, แหวนสปรงสแตนเลส, นทสแตนเลส, เหลกหลอ

5.6 นยามศพทเฉพาะ (ถาม) 5.6.1 ปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ) หมายถง ปรมาณการสงซอทท าใหประหยดตนทนรวมในการสงซอมากทสดในแตละครง 5.6.3 ABC หรอ ABC Analysis หมายถง การควบคมสนคาในโรงงานอตสาหกรรมทมสนคามากมายและราคาแตกตางกนวธการควบคมทงายวธหนงกคอ วธของ วลเฟรโด พาเรโต (Vifredo Pareto) นกเศรษฐศาสตรชาวอตาเลยน จะแบงกลมรายการวสดตามมลคาซอ ตอป โดยแบงออกเปน 3 กลม ดงน กลม A กลมทเปนสนคาทส าคญมาก มลคาสง (High Value) โดยทวไปจะมสนคาอยประมาณ 10-20 เปอรเซน ของสนคาทงหมด และจะมมลคาอยประมาณ 70-80 เปอรเซน ของมลคาสนคาทงหมด กลม B กลมทเปนสนคาทปานกลาง (Middle Value) โดยทวไปสนคาคงคลงประเภทน จะมอยประมาณ 30-40% ของสนคาทงหมด และมลคาของสนคาประเภทนจะมคาประมาณ 15-20% ของมลคาสนคาทงหมด กลม C กลมสนคาทมความส าคญนอยทสด (Small Value) เปนสนคาทมราคาต าและมเปอรเซนตในการเกบรกษาทมาก คอ ประมาณ 40-50% และมมลคา 5-10% ของมลคาสนคาทงหมด

4

5.6.4 วตถดบในประเทศ (Import Raw Material) หมายถง วตถดบทบรษทกรณศกษาท าการจดซอจดหาจาก Supplier ตาง ๆ ทอยในประเทศ เพอนามาใชเปนวตถดบในการผลตชนงาน หรอขายตอใหกบลกคา 5.6.5 วตถดบตางประเทศ (Domestic Raw Material) หมายถง วตถดบทบรษทกรณศกษาท าการจดซอจดหาจาก Supplier ตาง ๆ ทอยในตางประเทศ โดยผานพธการของศลกากร เพอน ามาใชเปนวตถดบในการผลตชนงาน หรอขายตอใหกบลกคา

5

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ในการวจยครงนผวจยไดท าการศกษารวบรวมเนอหาจากทฤษฎและงานวจยทเกยวของ โดยศกษาจากหนงสอ เอกสาร ต าราวชาการ วารสาร บทความและรายงานการวจยทเกยวของ ทงนเพอใหสามารถก าหนดกรอบแนวความคดทจะนาไปใชเปนแนวทางในการศกษาใหครอบคลม และชดเจนยงขนโดยจะประกอบดวยสาระส าคญตามล าดบดงตอไปน 2.1 แนวคดเกยวกบการจดซอจดหา 2.2 การแบงกลมสนคาโดยวธ ABC Analysis 2.3 แนวคดปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ) 2.4 แนวคดและทฤษฎกระบวนการสงซอสนคา (Order Processing) 2.5 งานวจยทเกยวของ 2.6 กรอบแนวคด โดยมรายละเอยด ดงตอไปน 2.1 แนวคดเกยวกบการจดซอจดหา งานดานการจดซอจดหาเปนกจกรรมทส าคญอยางหนงของระบบหวงโซอปทาน เนองจากการจดซอจดหาเปนจดเชอมตอระหวางการผลตกบลกคาและเปนสวนประกอบตนทนของผลตภณฑซงธรกจตางๆ เรมหนมาใหความส าคญกบกจกรรมจดซอกนอยางมากมผใหความหมายและค าจ ากดความทเกยวของกบการการจดซอจดหาไวมากมาดงน อดลย จาตรงคกล (2547) ไดใหความหมายของการจดซอไววาเปนกระบวนการทบรษทตางๆท าสญญากบบคคลฝายทสามเพอใหไดมาซงสนคาและบรการทตองการ เพอใหบรรลถงวตถประสงคของธรกจอยางมจงหวะเวลาและมตนทนทมประสทธภาพ ทวศกด เทพพทกษ (2550) ไดกลาวถงความหมายของการจดซอจดหาวาเปนกจกรรมทมขอบเขตกวางกวา กระบวนการจดซอ ซงครอบคลมการจดการพสดของสนคาและบรการเพอใหแนใจวา สนคาและบรการทจดซอไวเปนไปตามขอก าหนดของบรษท วทยา สหฤทดารง (2546) ไดกลาวถงความหมายของการจดซอจดหาวาเปนสวนทเชอมตอการปฏบตงานระหวางผจดสงวตถดบและการด าเนนงานของระบบการผลตในองคกรการจดซอจงเปนสวน

6

ส าคญ ทท าใหเกดการปฏบตงาน ทสอดคลองประสานกนตอเปาหมายของกลยทธการด าเนนงานโดยรวมขององคกร นอกจากนการจดซอยงเปนชองทางทองคกรจะไดรบรขอมลส าคญตาง ๆ เชน แหลงวตถดบหรอผจดสงวตถดบรายใหมๆ เทคโนโลยใหมๆ ในอตสาหกรรม แนวโนมของตลาดและอตสาหกรรมทด าเนนงานอยเปนตน ขอมลเหลานมความส าคญตอกลยทธการด าเนนงานขององคกรขอมลขาวสารดานแหลงวตถดบรายใหมๆ ทไดมาจะเปนแนวทางหนงทท าใหองคกรสามารถคนหาผจดสงไดหลากหลายและมความเหมาะสมทจะพฒนาความสมพนธในการด าเนนงานตอกนในลกษณะพนธมตรเชงกลยทธตอไปในอนาคตจากค าจ ากดความขางตนจะเหนไดวากจกรรมนเปนสวนหนงของการบรหารงานพสด เพราะไมใชเปนแตเพยงงานจดซอเทานน ยงขยายไปถงการวางแผนและการวางนโยบายครอบคลม กจกรรมทเกยวของดวยกน กจกรรมเหลานไดแกการวจยและการพฒนาการเลอกวสดทเหมาะสมและการเลอกแหลงขายทถกตองการตดตามผลเพอใหการน าสงเปนไปตามการก าหนดเวลาทตกลงกนการตรวจสอบสนคาทนาสงเพอใหมนใจวา เปนสนคาทมคณสมบตและจ านวนตรงตามทไดวางไวและตลอดจนการพฒนาการตดตอประสานงานกนกบหนวยงานอน ๆ ทเกยวเนองกน เปนตน วตถประสงคและเปาหมายของการจดซอจดหา ถาพจารณาถงเปาหมายการจดซอจดหาในดานวตถดบ หรอการบรการจะสรปได 7 ประการดงตอไปน 1. วตถดบตรงตามความตองการ 2. ในปรมาณทถกตอง 3. ณ เวลาทเหมาะสม 4. จดสงไปยงสถานทตามทตองการ 5. จากแหลงจดสงทถกตองเหมาะสม 6. ดวยการบรการทถกตอง 7. และดวยราคาการจดซอทถกตองเหมาะสม จากวตถประสงคส าคญ 7 ประการนเราแปรเปนหลกปฏบตทควรค านงในการจดการการจดซอไดดงน 1. จดหาวตถดบ อปกรณและการบรการอยางครบครนตอเนอง เพอปอนสสวนการด าเนนงานตาง ๆ ขององคกร 2. พยายามรกษาระดบการลงทนสนคาคงคลงและความสญเปลาจากการเกบรกษาใหม คานอยทสด

7

3. พยายามรกษาระดบ ใหอยในมาตรฐาน โดยมตนทนในการจดหาทเหมาะสม 4. การคนหาหรอพฒนาผจดสงวตถดบ ทมความสามารถในการแขงขน ซงจะสงผลดในการจดหาวตถดบในระยะยาวได 5. ท าการก าหนดมาตรฐานส าหรบวตถดบตาง ๆ ซงจะสงผลดใหสามารถออกแบบผลตภณฑ ทสามารถใชวตถดบเหลานรวมกนไดและทาใหสามารถลดจ านวนสนคาคงคลงลงจากการทมจ านวนชนสวนนอยและลดตนทนการจดการดานสนคาคงคลงลงไดนอกจากนยงสงผลใหสามารถลดตนทนดานการจดซอวตถดบไดอนเนองมาจากการเพมปรมาณการสงซอมากขน 6. การพยายามเลอกซอวตถดบและการบรการในระดบราคาทต าสดโดยครอบคลมปจจยตาง ๆ ในการจดหาคอ การบรการคณภาพของวตถดบ ปรมาณวตถดบทตองการและขอมลในการจดสง 7. การพฒนาต าแหนงทางการแขงขนขององคกรในหนาทการจดการซอใหเปนหนาททสรางความสามารถในดานการแขงขนดานตนทนผลตภณฑและการด าเนนการโดยรวมขององคกรได 8. การปฏบตงานการจดซอใหเกดความสอดคลองตอสวนงานอน ๆ โดยอาศยการสอสารและการประสานงานภายในองคกรอนจะใหสามารถก าหนดแผนการดาเนนงานใหสนบสนนการปฏบตทเกดประสทธภาพโดยรวมไดด 9. การตดตามควบคมตนทนการด าเนนงานการจดซอใหมประสทธภาพเพอใหบรรลสเปาหมายของหนาทการจดซอขององคกรตามทก าหนดไว (วทยา สหฤทด ารง, 2546) การจดซอจดหาในระบบหวงโซอปทาน การจดซอจดหา (Procurement) เปนสวนประกอบหลกสวนหนงของระบบหวงโซอปทาน ซงเปนงานเกยวของกบ การวางแผน การน าแผนไปปฏบตและการควบคม เพอความส าเรจดานประสทธภาพและประสทธผลรวมไปถงการไหลของขอมลทงไปและกลบการเกบสนคาการบรการการขนสงการเชอมตอของขอมลซงมความเกยวของกน ทงภายในและภายนอกองคกร ระหวางจดเรมตนและจดสนสดทความตองการของลกคาไดรบการตอบสนองโดยเปาหมายของหวงโซอปทานและโลจสตกสนน มความสมพนธกนอยางแยกไมออก นน คอเพมประสทธภาพในการใหบรการและสรางความพงพอใจใหแกลกคาและเพมขดความสามารถในการแขงขน โดยมตนทนทต ากวาคแขงหรอควบคมตนทนรวมในทกกจกรรมได

8

การสงซอ การจดซอคอ กจกรรมของธรกจเพอใหไดมาซงพสด บรการเครองใชไมสอย และสงตางๆส าหรบองคกรเพอใชในการด าเนนการเปนกจกรรมทเกยวของกบการจดซอจดหาวตถดบและบรการทงในสวนของการเลอกผจ าหนายวตถดบก าหนดชวงเวลาและปรมาณในการสงซอและสรางความสมพนธกบผจ าหนายวตถดบ การจดซอเปนงานทมส าคญมากตอผลประกอบการขององคกรเนองจากเปนงานทใชจายเงนขององคกรในการจดซอดงนนการท าหนาทของฝายจดซอนอกจากจะตองจดซอสนคาใหไดมาตามความตองการใชของหนวยงานตางๆและจายเงนแลวยงตองท าหนาทรวมถงกระบวนการจดหาแหลงสนคาวตถดบการคดเลอกผขายหรอซพพลายเออร การเปรยบเทยบคณสมบตสนคาซงกวาจะไดสนคาตามความตองการและจดซอไดอยางมประสทธภาพผท าหนาทนตองเรยนรและเขาใจระบบงานเง อนไข และนโยบายกลยทธส าคญในการจดซอ ตลอดจนเทคนคการเจรจาตอรองเพอใหสามารถท าหนาทจดซอสนคาไดมคณภาพตรงตามความตองการมากทสด ตนทนต าทสด ภายในระยะเวลาทก าหนดหนาทส าคญของหนวยงานจดซอคอจดหาสนคาหรอวตถดบใหมพรอมตามความตองการของหนวยงานตางๆ อยางประหยดและคมคาทสด ซงรวมถงการเลอกสรรผขายวตถดบทเหมาะสม การสงซอและการตรวจสอบควบคมการท างานของซพพลายเออรแตละรายเพอตรวจสอบหาจดทควรปรบปรงเพอทจะปรกษากบ ซพพลายเออรรายนน ๆเพอหาวธทดเหมาะสมทสดในการแกปญหาหรอพฒนาจดบกพรอง ระยะเวลาน า ระยะเวลาในการสงซอสนคาในแตละงวดนบตงแตออกใบสงสนคาจนถงเวลาทสนคาเขามานนเราเรยก วา ระยะเวลาน า หรอระยะเวลาทตองการลวงหนาในการไดสนคามา ระยะเวลาน า เปนสงทเราตองทราบในขบวนการจดการคลงสนคาทมประสทธภาพนอกจากนนแลวเรายงตองรถงตนทนตอหนวยในการเกบสนคาปรมาณการสงซอสนคาในแตละครง คาใชจายในการสงซอแตละครงและ ความตองการสนคาตลอดปสงเหลานท าใหเราสามารถค านวณหาปรมาณการสงซอสนคาทเหมาะสมทสดไดและสามารถค านวณหาเวลาในการสงซอทเหมาะสม ไดอกดวย รายการสนคาในคลงสนคา รายการสนคาในคลงสนคาแสดงถงจ านวนสนคามอยในคลงสนคา สามารถแสดงไดในหนวยตางๆ เชน ชน ขวด ลง กลอง พาเลต รายการสนคาในคลงสนคาสามารถแบงแยกไดใน 2 ลกษณะคอ ก.แบงตามสถานะในกระบวนการผลต ไดแก : วตถดบ สนคาทอยระหวางขนตอนการผลตสนคาส าเรจชนสวนอปกรณ วสดสนเปลอง

9

ข. แบงตามสภาพหรอคณลกษณะการใชสอย ไดแกสนคาทอยระหวางการขนสง สนคาทกกตนไวเพอรองรบการขนราคา สนคาเพอการใชสอยระหวางรอบการสงซอ สนคาทมไวรองรบความผนแปร ของปรมาณความตองการและ ระยะเวลาน า สนคาทเสอมสภาพหรอสญหาย การวางแผนการบรหารสนคาคงคลงคอการก าหนดนโยบายตางๆทเกยวของกบสนคาทอยในคลงสนคา เชนสถานทจดวางสนคาแตละชนด ระบบและนโยบายในการควบคมสนคาคงคลงรวมทงการวางแผนและบรหารการจดซอ และ การบรหารจดการภายในคลงสนคาโดยมเปาหมายเพอใหมพรอมซงวตถดบหรอสนคาในเวลาและปรมาณทตองการโดยคงความสมดลระหวางการมพรอมของสนคาหรอระดบบรการลกคาและตนทนคาใชจายทเกยวของ การหมนเวยนเขาออกของสนคาคงคลงใชหลกเขากอนออกกอน (First In First Out- FIFO) สนคาใดทเขาคลงสนคากอนกหมนเวยนออกไปกอนเพอลดความเสอมจากการจดเกบเปนเวลานาน การพยากรณความตองการสนคา การพยากรณ คอการคาดการณเหตการณในอนาคต การพยากรณทางธรกจโลจสตกส เชนยอดขายปรมาณการผลต หรอสถานการณอตสาหกรรมโดยทวไปโดยอาศยการประมวลจากขอมลในอดตประสบการณ เหตปจจยอนๆทคาดคะเนขนประเภทของการพยากรณพจารณาตามระยะเวลาด าเนนการผลตสามารถแบงไดดงน

การพยากรณระยะสนไมเกน 3 เดอน เหมาะกบสนคารายชนดใชเพอการวางแผนจดซอ จดตารางการผลต จดการสนคาคงคลง มอบหมายงาน

การพยากรณระยะปานกลาง 3 เดอน – 2 ปเหมาะกบการพยากรณสนคาทงกลม วางแผนการขายแผนกระจายสนคาแผนการผลตครงป – ทงป และการจดวางงบประมาณ

การพยากรณระยะยาว 2 ปขนไป มกใชส าหรบการพยากรณรวมทงบรษท เชนการออกสนคาใหม การวางแผนกลยทธการผลต หรอวางแผนธรกจใหม

ตนทนของสนคาคงคลง (Inventory Costs) 1. ตนทนในการสงซอหรอตดตง (Ordering or Setup Costs) ตนทนในการสงซอจะเกยวของกบการจดหาวตถดบ และพสดจากภายนอกองคการขณะทตนทนการตดตงหรอด าเนนงานจะเกยวของกบตนทนการจดหาและการด าเนนงานภายในระบบ เพอใหระบบการผลตด าเนนงานซงจะเกยวของกบคาใชจายทเปนเงน และเวลา

10

2. คาใชจายในการจดเกบรกษา (Inventory Carrying or Holding Costs) จะมสวนประกอบส าคญ 3 ดาน ไดแก ตนทนของเงน (Capital Costs), ตนทนการจดเกบ (Storage Costs) และตนทนความเสยง (Risk Costs) 3. คาใชจายเนองจากสนคาขาดแคลน (Shortage Cost or Stock out Cost) เปนวสดคงคลงทขาดมอเมอเกดความตองการ ซงจะท าใหธรกจเสยจงหวะในการด าเนนงาน หรอโอกาสในการตอบสนองความตองการของลกคา 4. ตนทนคาเสยโอกาส (Opportunity Costs) เกดขนจากการแลกเปลยน (Trade - Off) ระหวางการตดสนใจเลอกทจะด าเนนการอยางหนงกบ ทางเลอกอยางอน 5. ตนทนสนคา (Cost of Goods) ในการจดเกบเพอรอการสงซอและจดสง

2.2 การแบงกลมสนคาโดยวธ ABC Analysis การแบงสนคาคงคลงดวยระบบ ABC การแบงประเภทสนคาคงคลงดวยระบบ ABC เปนวธการจดกลมสนคาคงคลง โดยแบงสนคาคงคลงออกเปน 3 กลม คอ A, B และ C โดยวธนใหความส าคญกบสนคาตามกลมโดยการจดล าดบสนคาตามยอดขายโดยสนคากลม A จะประกอบดวยสนคาเพยงไมกประเภทหรอมจ านวนนอยแตเปนสนคาทมยอดขายหรอสวนแบงก าไรมากทสด สนคาทไดรบความส าคญนอยรองเปน B เปนสนคาทมยอดขายหรอสวนแบงก าไรรองลงไป และกลม C เปนสนคาทมยอดขายหรอสวนแบงก าไรนอยทสดซงมรายละเอยดดงน 1.ประเภท A รายการทมมลคาสง คอสนคาคงคลง รอยละ 15- 20 มมลคารวมถง รอยละ 75-80 ของมลคาทงหมดการควบคมอยางเขมมาก ดวยการลงบญชอยบอยๆ เชน ทกสปดาห การควบคมตองเกบของไวในทปลอดภย ในดานการจดซอกควรหาผขายไวหลายรายเพอลดความเสยงจากการขาดแคลนสนคาและสามารถเจรจาตอรองราคาได 2.ประเภท B: รายการทมมลคาปานกลาง คอสนคาคงคลง รอยละ 30-40 มมลคารวม ประมาณ รอยละ 15 ของมลคาทงหมดควบคมอยางเขมงวดปานกลาง ดวยการมบญชคมยอดบนทกเสมอเชนเดยวกบ A ควรมการเบกจายอยางเปนระบบเพอปองกนการสญหาย การตรวจนบจ านวนจรงกท าเชนเดยวกบ A แตความถนอยกวา เชน ทกสนเดอน และการควบคม B จงควรใชระบบสนคาคงคลงอยางตอเนอง

11

3.ประเภท C : รายการทมมลคาต า คอสนคาคงคลง รอยละ 40-50 มมลคารวม ประมาณ รอยละ 10-15 ของมลคาทงหมดการควบคมไมมการจดบนทกหรอมกเพยงเลกนอย สนคาคงคลงประเภทนจะวางใหหยบใชไดตามสะดวก เนองจากเปนของราคาถกและมปรมาณมาก ถาท าการควบคมอยางเขมงวด จะท าใหมคาใชจายมากซงไมคมคากบประโยชนทไดปองกนไมใหของสญหาย ขนตอนการจดล าดบความส าคญของสนคาแบบ ABC

1. จดท าขอมลสนคาคงคลงโดยมรายละเอยดเปนจ านวนทสงซอตอปและราคาตอหนวยของสนคาคงคลงแตละชนด

2. ค านวณหามลคาในการซอสนคาคงคลงแตละชนดทหมนเวยนในรอบปนน 3. จดเรยงล าดบขอมลตามล าดบของมลคาในการซอสนคาคงคลงจากมากไปหานอย 4. หาคาเปอรเซนตของจ านวนหนวยสะสมในแตละชนดของสนคาคงคลงจ านวนมลคาการซอสะสม 5. น าเอาคาเปอรเซนตมาเขยนกราฟ แลวแบงชนดของสนคาคงคลงเปนชนด A และ B และ C

ตามความเหมาะสม การนบสนคาเปนรอบ หรอ Cycle Count คอการนบสนคา บอยๆและท าทกวน วธนจะชวยใหทราบสถานะของสนคา แมวาจะไมเปนปจจบน แตกทนสมยเพยงพอกบความตองการของผบรหารและสงผลใหเกดการจดการสนคาคงคลงทงายและเปนระบบมากขนเนองจากผนบสนคาจะเหนสนคาโดยตรง สามารถรการช ารด ต าแหนงการวางทไมเหมาะสม หรอสถานะของสนคานน การนบสนคาเปนรอบ เรมจากการแบงประเภทของสนคาตามความส าคญของสนคาโดยใชหลกการ ABC ของ Pareto 2.3 แนวคดปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ)

การจดการเพอใหมสนคารองรบการใหบรการลกคาทดและมตนทนสนคาคงคลงรวมทระดบต า สามารถท าไดหลายวธขนอยกบลกษณะของความตองการสนคาทรพยากรองคการความพรอมของบคลากรทเกยวของการจดการซพพลายเชนตลอดจนลกษณะของกระบวนการผลตสนคาประกอบเขาดวยกน นอกจากนนความกาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศและคอมพวเตอรยงชวยใหการสรางระบบการจดการสนคาคงคลงมความหลากหลายมากขนท าใหผบรหารสามารถเลอกใชระบบทเหมาะสมกบ

12

กจการของตนไดมากขนดวยเชนกนระบบการจดการสนคาคงคลงทเปนทนยมใชกนแพรหลายในธรกจอตสาหกรรม มดงตอไปน (Wisner & Siferd, 1995) 1. ระบบการขนาดสงซอทประหยด (EOQ) 2. ระบบการวางแผนความตองการวสด (MRP)

3. ระบบสนคาคงคลงของการผลตแบบทนเวลาพอด (JIT) รปแบบของการสงซอทประหยด ม 4 สภาวการณดงตอไปน 1. ขนาดการสงซอทประหยดทอปสงคคงทและสนคาคงคลงไมขาดมอ โดยมสมมตฐานท ก าหนดเปนขอบเขตไววา - ทราบปรมาณอปสงคอยางชดเจน และอปสงคคงท - ไดรบสนคาทสงซอพรอมกนทงหมด -รอบเวลาในการสงซอ ซงเปนชวงเวลาตงแตสงซอจนไดรบสนคาคงท - ตนทนการเกบรกษาสนคาและตนทนการสงซอคงท - ราคาสนคาทสงซอคงท - ไมมสภาวะของขาดมอ การหาขนาดการสงซอประหยด (EOQ) และตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลง (TC) จะหาไดจากสตรดงน

H

DSEOQ 2

H

QS

C

DTC

2

เมอ EOQ = ขนาดการสงซอตอครงทประหยด (Q*) D = คาใชจายสงซอตอป (หนวย) S = ตนทนการสงซอตอครง (บาท) H = ตนทนการเกบรกษาตอหนวยตอป (บาท) Q = ปรมาณการสงซอตอครง (หนวย) TC = ตนทนรวมทต าทสด (บาท)

13

ตนทนการสงซอตอป = SQ

D

ตนทนการเกบรกษาตอป = HQ

2

จ านวนการสงซอตอป = *Q

D

รอบเวลาการสงซอ = D

Q *

ถาตองการตนทนรวมทต าสดจ านวนสงซอตอปหรอรอบเวลาการสงซอทจะสามารถประหยดไดมากทสด ใหแทน Q ดวย EOQ หรอ Q* ทค านวณได ตวอยาง บรษทจ าหนายวสดผนงหนสงเคราะหในประมาณการวาปนจะมอปสงครวม 10, 000 ตารางเมตร ตนทนการเกบรกษาเทากบ 0.75 บาท ตนทนการสงซอครงละ 150 บาท จงหา

1. ขนาดการสงซอทประหยด (EOQ)

H

DSEOQ 2

75.0

)000,10)(150(2EOQ

000,2EOQ ตารางเมตร 2. ตนทนรวมทต าทสด

H

QS

C

DTC

2

2

)000,2*75.0(

000,2

000,10*150(TC

TC = 1,500 บาท

3. จ านวนครงของการสงซอทประหยดทสด

000,2

000,10

C

D = 5 ครงตอป

4. ถาบรษทเปดขาย 311 วนตอปรอบการสงซอประหยดทสด คอ

D

Q * = 000,10

311*000,2 = 62.2 วน

14

2. ขนาดการสงซอทประหยดมอปสงคคงทและมสนคาขาดมอบาง เนองจากการทของขาดมอกอใหเกดความประหยดบางประการ อนจะท าใหตนทนการสงซอหรอตนทนการตงเครองใหมลดต าลง เพราะผลตหรอสงซอของลอตใหญขน สนคานนมตนทนการเกบรกษาสงมากจงไมมการเกบของไวเลย เชน ในรานตวแทนจ าหนายรถยนตมกจะเกดสภาวการณนเพราะรถยนตแตละคนมราคาแพง จงมการจอดแสดงอยเพยงคนละรน เมอลกคาตกลงใจเลอกซอรถแบบทตองการแลวกจะเลอกสรถจากตวอยางสในใบรายการ ตวแทนจ าหนายจะรบค าสงซอนไปสงรถจากบรษทผลตและตดตงอปกรณแตงรถตามความตองการของลกคา ซงจะใชเวลารอคอยสกระยะหนงโดยทตองระวงมใหนานเกนไป ขอสมมตฐานของกรณนมดงตอไปน - เมอของลอตใหมซงมจานวนเทากบ Q มาถงจะตองรบสงตามจานวนทขาดมอ (F) ทคางไวกอนทนทสวนของทเหลอซงเทากบ (Q - F) จะเกบเขาคลงสนคา - ระดบสนคาคงคลงต าสดเทากบ –F ระดบสนคาคงคลงสงสดเทากบ Q-F - ระยะเวลาของสนคาคงคลง (T) จะแบงออกไดเปน 2 สวน คอ T1 คอ ระยะเวลาชวงทมสนคาจะขายได T2 คอ ระยะเวลาชวงทสนคาขาดมอ ขนาดการสงซอทประหยดระดบสนคาขาดมอทประหยดและตนทนรวมจะหาไดจาก

Q* = G

HG

H

DS

2

F * = Q*

HG

H

TC = *2

2*

*2

*)*(

* Q

GF

Q

HFQ

Q

DS

โดยท Q* = ขนาดการสงซอทประหยด F* = ระดบสนคาขาดมอทประหยด G = ตนทนสนคาขาดมอตอหนวยตอป

ระดบสนคาคงคลงเฉลย = *

**

Q

FQ

ระยะเวลาชวงทมสนคาขาย (T1) = S

FQ **

ระยะเวลาชวงทมสนคาขาย (T2) = S

F *

15

เวลารอคอยของสนคาคงคลง = T1 + T2

= S

FQ ** +S

F *

= S

Q *

ตวอยาง ศนยจ าหนายรถมตซบชนครราชสมาซงเปนตวแทนจ าหนายรถปคอพขบเคลอนสลอคาดวาปนจะมอปสงค 500 คน ตนทนการสงซอครงละ 250 บาท ตนทนการจมของเงนทนเทากบ 1,200 บาท ตอคนตอป ตนทนสนคาขาดมอ เปน 200 บาท ตอคนตอป จงหา

1. ขนาดการสงซอทประหยด (Q*) = G

HG

H

DS 2

= 1200

1200200

1200

)250)(500(2

= 38.19 คน

2. ระดบของขาดมอทประหยด (S*) = Q*

HG

H

= 38.19*

1200200

1200

= 32.73 คน

3. เวลารอคอยของสนคาคงคลง = D

Q * = 500

19.38 =0.076 ป = 27.73 วน

4. ระดบของขาดมอทประหยด = Q* - F* = 38.19 – 32.73 = 5.46 คน = 27.73 วน

5. จ านวนครงของการสงซอตอป = D

Q * = 19.38

500 =13.09 ครง

6. ตนทนสนคาคงคลงต าสดตอป = *2*2

*)*(

*

*2

Q

G

Q

HFQ

Q

DS F

= 200*

19.38*2

73.321200*

19.38*219.38

250*5002

)73.3219.38(2

= 3,273 + 468 + 2,805 = 6,546 บาท

16

3. ขนาดการสงซอทประหยดททยอยรบทยอยใชสนคา สนคาคงคลงไมไดถกสงมาพรอมกนในคราวเดยวแตทยอยสงมาและในขณะนนมการใชสนคาไปดวย โดยทอตราการรบ (p) ตองมากกวาอตราการใช (d) ทงสองอตรามคาเฉลยคงทและไมมของขาดมอ สนคาคงคลงจะสะสมสวนทเหลอจากการใชมากขนเรอย ๆ จนถงจดสงสด การหาขนาดการสงซอทประหยดและตนทนรวมหาไดจาก

Q* =

p

dH

DS

1

2

TC =

p

dHQ

Q

DS1

2

โดยท P = อตรารบสนคา D = อตราการใชสนคา E = อตราการตงเครองจกรใหมตอลอตการผลตตวแปรอนเหมอนกรณท 1

ระดบสนคาคงคลงสงสด = Q - dP

Q = Q

p

d1

ระดบสนคาคงคลงเฉลย = 2

Q

p

d1

ระยะเวลาททยอยซอทยอยใช T p =

2

*Q

ระยะเวลาทใชสนคาเพยงอยางเดยว T p =

d

Q *

p

d1

ระยะเวลาของสนคาคงคลง (T) = Tp + Td

= d

Q

p

Q

p

d1 =

d

Q

ตวอยาง โรงงานผลตหนยนตเศษเหลกมอปสงคเทากบ 2,000 ตวตอป ตนทนการตงเครองแตละครงเทากบ 100 บาท ตนทนการเกบรกษาเทากบ 2 บาทตอตวตอป อตราการผลตเทากบ 8,000 ตวตอป ใหหาคาตอไปน

1. ขนาดการผลตทประหยด

17

=

p

dH

DS

1

2 =

8000

200012

100*200*2 = 516 วน

2. ระดบสนคาคงคลงสงสด

= 2

Q

p

d1 = 516

8000

20001 = 387 วน

3. รอบเวลาสนคาคงคลง

= 259.02000

516

2

*

Q ป หรอ 94.5 วน

4. ตนทนสนคาคงคลงรวม

= 2

HQ

Q

DS

p

d1

= 2

516100

516

2000

8000

20001 * 2 = 774 บาท

4. ขนาดการสงซอทประหยดทมสวนลดปรมาณ (Quantity Discount) เมอซอของจ านวนมาก

ฝายจดซอมกจะตอรองใหราคาสนคาตอหนวยลดลงซงไดมสมมตฐานวา ยงจ านวนทซอมากเทาไร ราคาตอหนวยของสนคายงลดลงเทานน นอกจากนนปรมาณสงซอทเปลยนแปลงไปจะมผลท าใหตนทนการเกบรกษาเปลยน

ดงนน วธการทจะค านวณใหไดขนาดการสงซอทประหยดทสดจงตองพจารณาตนทนของสนคาทราคาตางกนดวย ขนตอนของการคดมดงตอไปน

- ค านวณหาขนาดการสงซอทประหยดแลวหาตนทนสนคาคงคลงรวมท EOQ

ตนทนสนคาคงคลงรวม =

2

Qs

Q

D Hi + DPi

เมอ P เปนราคาของสนคาแตละระดบปรมาณการซอ H เปนตนทนการเกบรกษาแตละระดบปรมาณการซอ

18

ถาขนาดการสงซอทประหยดทค านวณไดอยในชวงปรมาณทสงซอไดในระดบราคาต าสด ขนาดการสงซอทประหยดทค านวณได คอ ปรมาณการสงซอทประหยด - ถาขนาดการสงซอทประหยดทค านวณได ไมอยในชวงปรมาณทสามารถสงซอไดในระดบราคาต าสด ใหค านวณตนทนรวมของการเกบสนคาคงคลงทปรมาณการสงซอต าสดของระดบราคาสนคาทต ากวาระดบราคาของขนาดการสงซอทประหยดทค านวณได แลวเปรยบเทยบกบตนทนรวมทขนาดการสงซอทประหยด เพอหาตนทนต าสดแลวก าหนดปรมาณการสงซอทประหยด จดสงซอใหม (Reorder Point) ในการจดซอสนคาคงคลง เวลากเปนปจจยทส าคญอยางยงตวหนง โดยเฉพาะอยางยงถาระบบการควบคมสนคาคงคลงของกจการเปนแบบตอเนอง จะสามารถก าหนดทจะสงซอใหมไดเมอพบวาสนคาคงคลงลดเหลอระดบหนงกจะสงซอของมาใหมในปรมาณคงทเทากบปรมาณการสงซอทก าหนดไว ซงเรยกวา Fixed order Quantity System จดสงซอใหมนนมความสมพนธแปรตามตวแปร 2 ตว คอ อตราความตองการใชสนคาคงคลงและรอบเวลาในการสงซอ (Lead Time) ภายใตสภาวการณ 4 แบบ ดงตอไปน 1. จดสงซอใหมในอตราความตองการสนคาคงคลงคงทและรอบเวลาคงท เปนสภาวะทไมเสยงทจะเกดสนคาขาดมอเลย เพราะทกสงทกอยางแนนอน จดสงซอใหม (ROP) = d + L โดยท d = อตราความตองการสนคาคงคลง L = เวลารอคอย ตวอยาง ถาโรงงานท า ซาลาเปาฮองเตใชแปงสาล วนละ 10 ถง และการสงแปงจากรานคาสงจะใชเวลา 2 วนกวาของจะมาถง จดสงซอใหมจะเปนเทาใด จดสงซอใหม (ROP) = d + L = 10 * 2 = 20 ถง เมอแปงสาลเหลอ 20 ถง ตองทาการสงซอใหมมาเพมเตม สตอกเพอความปลอดภย (Safety Stock) เปนสตอกทตองส ารองไวกนสนคาขาดเมอสนคาถกใชและปรมาณลดลงจนถงจดสงซอ (Reorder Point) เปนจดทใชเตอนส าหรบการสงซอรอบถดไป

19

เมออปสงคสงกวาสนคาคงคลงทเกบไว เปนการปองกนสนคาขาดมอไวลวงหนา หรออกค าอธบายหนงเปนการเกบสะสมสนคาคงคลงในชวงของรอบเวลาในการสงซอ ระดบการใหบรการ (Service Level) เปนวธการวดปรมาณสตอกเพอความปลอดภยเพอใหสอดคลองกบขอก าหนดในดานคณภาพ โดยปกตในระบบคณภาพลกคาจะมการคาดหวงในระดบท ก าหนดเปนรอยละของการสงซอวาสามารถจดสงไดหรอไม ซงขนกบนโยบายทปองกนสตอกขาดมอ โดยขนอยกบตนทนสาหรบสตอกเพมเตม และเสยยอดขายเนองจากไมสอดคลองกบอปสงค 2. จดสงซอใหมในอตราความตองการสนคาคงคลงทแปรผนและรอบเวลาคงท เปนสภาวะทอาจเกดของขาดมอไดเพราะวาอตราการใชหรอความตองการสนคาคงคลงไมสม า เสมอ จงตองมการเกบสนคาคงคลงเผอขาดมอ (Cycle-Service Level) ซงจะเปนโอกาสทไมมของขาดมอ จดสงซอใหม = (อตราความตองการ x รอบเวลา) + สนคาคงคลงเพอความปลอดภย = ( D * L) + Z L ( d) โดยท D = อตราความตองการสนคาโดยเฉลย L = รอบเวลาคงท Z = คาระดบความเชอมนวาจะมสนคาเพยงพอตอความตองการ ( d) = ความเบยงเบนมาตรฐานของอตราความตองการสนคา ระดบวงจรของการบรการ = 100% - โอกาสทจะเกดของขาดมอ ตวอยาง บรษทเชารถตกตกมผมาเชาทก 10 วน พบวาการกระจายของจ านวนลกคาทมาเชานนเปนแบบปกต และมความเบยงเบนมาตรฐาน 2 ราย ลกคาแตละรายมกจะเชาไปครงละ 2 วนระดบการใหบรการประมาณรอยละ 95 จงหาจดสงซอของรถตกตก ระดบการใหบรการประมาณรอยละ 95 เปดดตาราง พบวา คา Z = 1.65 จดสงซอใหม = ( D * L) + Z L ( d) = (10*2) + (1.65) 2 (2) = 24.65 = 25 คน

20

3. จดสงซอในอตราความตองการสนคาคงคลงคงทและรอบเวลาแปรผน เปนสภาวะทรอบเวลามลกษณะการกระจายของขอมลแบบปกต จดสงซอใหม = (d * L ) + zd L โดยท d = อตราความตองการสนคาคงคลงซงคงท L = รอบเวลาเฉลย Z = คาระดบความเชอมนวาจะมสนคาเพยงพอตอความตองการ L = คาเบยงเบนมาตรฐานของรอบเวลา d = ความเบยงเบนมาตรฐานของอตราความตองการสนคา ตวอยาง บรษททปรกษาใชหมกพมพส าหรบเครองพรอตกราฟ 6 กลอง ในแตละสปดาหการสงซอหมกพมพใหมใชในเวลารอคอยเฉลย 0.5 สปดาหและมความเบยงเบนมาตรฐาน 0.25สปดาห ถาตองการระดบวงจรของการบรการ 97% จงหาจดสงซอใหม ระดบวงจรของการบรการ 97% เปดดตาราพบวาคา Z = 1.88 จดสงซอใหม = (d * L ) + zd L = (6 * 0.5) + (1.88 * 6 * 0.25) = 5.82 กลอง 4. จดสงซอใหมในอตราความตองการสนคาแปรผนและรอบเวลาแปรผน โดยททงอตราความตองการสนคาและรอบเวลามลกษณะการกระจายของขอมลแบบปกตทงสองตวแปร

จดสงซอใหม = ( d * L ) + Z 2L + 2d L2 โดยท d = อตราความตองการสนคาคงคลงซงคงท L = รอบเวลาเฉลย Z = คาระดบความเชอมนวาจะมสนคาเพยงพอตอความตองการ L = คาเบยงเบนมาตรฐานของเวลารอคอย ตวอยาง การขายหมกฟลมเลเซอรของรานเครองเขยน มการกระจายของขอมลแบบปกต ซงมคาเฉลย 100 กลองตอวน และมความเบยงเบนมาตรฐาน 10 กลองตอวน รอบเวลามการกระจายของขอมลแบบปกตซงมคาเฉลย 5 วน และคาเบยงเบนมาตรฐาน 1 วน ถาตองการระดบการใหบรการรอยละ 90 จงหาจดสงซอใหม ระดบการใหบรการ 90% เปดดตารางพบวา Z = 1.28

จดสงซอใหม = ( d * L ) + Z 2L + 2d L2

21

= (100 * 5) + 1.28 )10(52+ (100) 2 (1) 2

= (500) + 1.28 1000500 = (500) + (1.28 * 102.5) = 631 กลอง สวนการพจารณาจดสงซอใหมในกรณทการตรวจสอบสนคาคงคลงเปนแบบสนงวด เวลาทก าหนดไว (Fixed Time Period System) จะแตกตางกบการตรวจสอบสนคาคงคลง แบบตอเนองตรงทปรมาณการสงซอแตละครงจะไมคงท และขนอยกบวาสนคาพรองลงไปเทาใดกซอเตมใหเตมระดบเดม ปรมาณการสงซอ = ชวงของการปองกนสนคาขาดมอ + สนคาคงคลงเผอขาดมอ – สนคาคงคลงทเหลอในมอ ณ จดสงซอใหม Q = d (tb + L) + Z d ILtb โดยท Tb = ชวงเวลาทหางกนในการสงซอแตละครง I = สนคาคงคลงในสตอค (รวมทงของทก าลงสงซอดวย) d = อตราความตองการเฉลย L = รอบเวลาการสงซอสนคา Z d Ltb = สตอกเพอความปลอดภย

2.4 แนวคดและทฤษฎเกยวกบกระบวนการสงซอสนคา (Order Processing) ชชชาล รกษตานนทชย ไดเขยนบทความลงบนเวบไซต logisticscorner.com เมอ พ.ศ. 2553 ไวดงน การจดซอจดหาหรอทเปนทรจกในชอของการจดหา (Procurement) เปนจดเชอมโยงทส าคญในโซอปทาน สามารถมอทธพลตอความส าเรจโดยรวมขององคกรไดมาก สงส าคญของงานจดซอจดหากคอ จะตองมอปทานของวตถดบทพอเพยง ในราคาทเหมาะสม มคณภาพตามทตองการ ในสถานททถกตอง และในเวลาทถกตองมความส าคญตอโรงงานผลตใดๆ กตามกระบวนการนมความส าคญมากทในชวงเวลาหลายปทผานมา หลายๆ องคกรไดสรางหนวยงานและฝายทมขนาดใหญ เพอจดการกบธรกรรมกบ Supplier นอกเหนอจากการบรหารจานวน Supplier แลว ยงมบรษทอกจ านวนมากทพยายามจะเปลยนจากความสมพนธในอดตแบบแขงขนกบ Supplier มาสความสมพนธทเหมอนเปนหนสวนหรอเปนพนธมตรกนมากขน ความสมพนธรปแบบนมงเนนผลประโยชนรวมกน แมวาทงสองฝายตองสรางผลก าไรเพอจะอยรอดแตกอาจมสวนตางๆ ทการรวมมอกนจะท าใหลดตนทนออกจากโซอปทานได วตถประสงคของการจดซอจดหา (กมลชนก สทธวาทนฤพฒ และคนอนๆ, 2547)

22

- การจดซอทดนนสามารถเพมผลก าไรใหแกกจการได - กจกรรมทตองด าเนนการในหนาทการจดซอ - ผลกระทบของการผลตทมตอการจดซอ - บทบาทของผทเกยวของในการจดการความสมพนธกบ Supplier

พนธกจของการจดซอจดหา คอ การใหไดมาซงผลตภณฑ วตถดบ และการบรการ ทตองการโดยฝายผลต ฝายกระจายสนคา และองคกรบรการ ณ เวลาทถกตอง ราคาทถกตอง สถานททถกตอง ปรมาณ และคณภาพทถกตอง ความคาดหวงขององคกรทมตอฝายจดซอจดหา งานจดซอมกถกมองวาเปนงานแรกของกจกรรมโลจสตกส (Logistics) รบผดชอบใหบรการใหตรงความตองการของหนวยผลตหรอหนวยงานภายในอนๆ ฝายจดซอจดหาจะตองสามารถคนหาความตองการเหลานน การสรางความสมพนธกบ Supplier และวตถดบ หรอแมกระทงการท าความเขาใจความตองการของลกคา พฒนาการของการจดซอ งานจดซอจดหาเปนสวนหนงของการบรหารงานธรกจ และมววฒนาการอยางคอยเปนคอยไป รปแบบโครงสรางองคกรหรอการแบงหนาทการท างานออกเปนฝายหรอหนวยงานตางๆ ท าใหภารกจ และความรบผดชอบเรมเดนชดมากขน ความเชยวชาญในแตละสาขามมากขน ความรความสามารถทสะสมจากประสบการณท าใหแตละงานมความซบซอนและทาทายเพมขน งานจดซอเปนงานทไดแปรเปลยนตามความสามารถในการผลตสนคาขององคกร ความเชยวชาญในการผลตทเพมขนและการมงเนนการลดตนทน ท าใหเกดกจกรรมทเชอมโยงกบภายนอกองคกรหลายๆ กจกรรม เชน Outsource และ Subcontract เทคโนโลยทพฒนามากขนไดชวยใหการด าเนนการเปนไปอยางมประสทธภาพมากขนการน าเทคโนโลยสารสนเทศมาชวย (การพฒนาของระบบเทคโนโลยสารสนเทศ) สามารถท าใหลดระยะเวลาปฏบตงานทเปนกจวตรหรอสงทตองท าซ าๆ สงผลใหพนกงานมเวลามากขน (เทยบเวลาทใชตองาน 1 ชนหรอ 1 transaction) และบคลากรสามารถแสดงบทบาททสรางคณคาไดมากขน (value-added tasks) เชน สามารถวเคราะหเนองานทมความซบซอนมากขนวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ศกษาขอมลเพมเตมศกษาดงานนอกสถานท เพมทกษะและประสบการณ ฯลฯ นอกจากน การจดหานนไมไดเกยวกบแควตถดบเพยงอยางเดยว การจดหานนยงอาจตองจดหาปจจยอนๆ ดวย เชน

- สาธารณปโภค – กาซ น าประปา ไฟฟา และโทรศพท - เชอเพลง – ดเซล, เบนซน และนามนเชอเพลง

23

- สนทรพย – เครองจกร พาหนะ และอาคาร - การเดนทางและโรงแรมทพกส าหรบองคกร - วสด อปกรณ ของใชตางๆ ในโรงงานและส านกงาน - บรการทจดจางออกไปภายนอก – การกระจายสนคา บรการเทคโนโลยสารสนเทศ ทปรกษา

ฯลฯ - อปกรณเทคโนโลยสารสนเทศ – ฮารดแวร ซอฟทแวร และการบรการสนบสนน

แตละบรษทจะมการใชตนทนทจดตางๆ ตามองคประกอบตางๆ ซงขนอยกบธรกจขององคกรส าหรบบรษทขนสง เชอเพลงอาจจะใชงบประมาณถง 35 เปอรเซนตของงบประมาณรวมส าหรบปฏบตการ แตส าหรบโรงงานผลต ตนทนสวนหลกอาจจะเปนตนทนในการบรหารโรงงาน ตนทนเหลานจะตองถกจดการอยางระมดระวง แตขนตอนแรกคอการพจารณาเปาหมายในการจดซอ การเปลยนแปลงของภาคการผลต เมอสมย ค.ศ. 1890-1920 การบรหารการผลตมการเปลยนแปลง การเจรญเตบโตขององคกรธรกจ ปรมาณทจดซอจดหา การเปลยนแปลงโครงสรางขององคกร ผลตภณฑทหลากหลายมากขน สงเหลานน าไปสการควบคมอยางเปนระบบ น าไปสการบรหารจดการเชงวทยาศาสตร อปกรณอเลกทรอนกส เชน มอเตอรไฟฟาทใชในการกระจายพลงงาน และใชเสรมกบโครงสรางวศวกรรมขนาดใหญ น าไปสโรงงานและสถานประกอบการทมขนาดใหญขน เมอความซบซอนของเทคโนโลยการผลตมมากขน หวหนางานเพยงไมกคนจะไมสามารถประสานงานทรายละเอยดมากขนในระบบการผลตขนาดใหญไดอยางมประสทธภาพ ดงนน พนกงานสายสนบสนนตางๆ ถกเพมเตมเขามาในสถานประกอบการและโรงงาน อาทเจาหนาทงานเอกสาร นกบญช เจาหนาทวางแผน เจาหนาทจดซอ ผควบคมกระบวนการ (วศวกร) เพอใหแตละงานสามารถด าเนนไปไดอยางมประสทธภาพ ซงลกษณะต าแหนงงานเหลานไดกลายเปนสงทปฏบตกนทวไป การปรบปรงผลผลตและการลดตนทนเปนเรองส าคญ ผบรหารเรมใหความสนใจในงานจดซอมากขน รวมถงการพฒนาความสมพนธกบ Supplier และการประเมน Supplier บทบาททมมากขนของการจดซอจดหา บทบาทของการจดซอในการสรางความพงพอใจให ลกคา องคกรธรกจมวตถประสงคเพอสรางมลคาใหกบผเปนเจาของ องคกรจะไมสามารถเสนอสนคา และบรการใหกบลกคาไดดไปกวาบรการทไดรบจาก Supplier ซงถาหาก Supplier และวตถดบม ปญหาดานคณภาพ กยอมจะสงผลกระทบตอลกคา รวมทงเพมตนทนขององคกรในความพยายาม แกไขปญหาเหลานน เชน ตองมตนทนในการจดเกบวตถดบมากขน บทบาทเชงกลยทธของการจดซอ จดหา เชน การด าเนนกจกรรมทเกยวกบทมาของวตถดบ เพอสนบสนนจดมงหมายโดยรวมขององคกร การเขาถงแหลง

24

ซอใหมๆ วตถดบชนดใหมๆ เทคโนโลยใหมๆ บรการใหมๆ ทมคณภาพและ เปนประโยชนตอองคกร แหลงอปทานใหม ตลอดจนการเปลยนแปลงทจะเกดขน การพฒนา Supplier และการบรหารความสมพนธ ความรวมมอระหวางองคกรมความส าคญตอรปแบบการแขงขน

ภาพท 2.2 ความเชอมโยงของงานจดซอกบงานอนๆ

ประเภทของการจดซอ (Categories) 1. สวนประกอบของสนคา (components) 2. วตถดบ (raw materials) 3. สนคาทใชในการด าเนนงาน (operating supplies) 4. อปกรณสนบสนน (supporting equipment) 5. อปกรณด าเนนการ (process equipment) 6. บรการ (services)

ชอเรยกตางๆ ของการจดซอจดหา ทไดรบอทธพลจากความตองการด าเนนงานลกษณะตางๆกน - การจดซอจดหา (Procurement sourcing) เสาะหาวสดใหไดตามความตองการพนฐาน - การจดหากลยทธ (Strategic sourcing) จดหาวสดเพอใหองคกรสามารถแขงขนไดดขน - การจดการพสด (Supply management) บรหารเฉพาะวสดอปทาน - การจดการ Supplier (Supplier management) บรหารจดการความสมพนธ Supplier

25

หนาทอนๆ ของฝายจดซอจดหา 1. ระบแหลงอปทาน Identifying sources of supply 2. ตอรองสญญา Negotiating contracts รกษาฐานขอมล Supplier Maintaining a 3. database of suppliers 4. ไดรบสนคาและบรการ Obtaining goods and service บรหารจดการสงทจะสงเขา 5. Managing supplies

การก าหนดเปาหมายของการจดหา

เมอก าหนดเปาหมายของการจดหา ตองพจารณาเรองตอไปน 1. ความพรอมของอปทานของวตถดบและวสดอน 2. การจดการสนคาคงคลงผาน Supplier (VMI) 3. คณภาพของอปทาน 4. รายละเอยดมาตรฐานของผลตภณฑ 5. ราคา 6. แหลงทมาของอปทานวธการอปทาน เชน การจดสงแบบทนเวลาพอด 7. วธการขนสงทเลอกใช 8. ล าดบชนของความส าคญ เชน วตถดบจะมความส าคญเหนอกวาเครองเขยนส าหรบส านกงาน 9. การพจารณาตดสนใจวาจะผลตเองหรอจะซอจาก Supplier

สรปความส าคญของฝายจดซอจดหา ฝายจดซอจดหาถอเปนศนยตนทนหลก (Cost center) ทส าคญทสดแหงหนงขององคกร โดยเฉพาะองคกรทมการผลต (manufacturing) สามารถสงผลกระทบตอคณภาพของผลตภณฑสดทาย (ท าใหสงกวาทก าหนด) ชวยสงเสรมกลยทธตนทนต า การตอบสนอง และการสรางความแตกตาง ขนตอนการจดซอ

1. คนหาและก าหนดความตองการสนคา (ค าขอซอ) 2. ก าหนดวธการจดซอ ขนตอนและระดบการอนมตใหจดซอ 3. ให Supplier ตางๆ เสนอราคา 4. ประเมนใบเสนอราคา และคดเลอก Supplier ทดทสด

26

5. ขออนมตจดซอ 6. รบมอบสนคาจาก Supplier (ตรวจสอบคณภาพ ปรมาณ ความตรงตอเวลา) 7. สงมอบใหผใชสนคา

ภาพท 2.3 ขนตอนของการจดซอจดหา

กระบวนการเตมเตมค าสงซอ (Fulfillment) กระบวนการจดซอ ถอเปนสวนหนงของกระบวนการเตมเตมค าสงซอของลกคา(Order fulfillment) เนองจากเปนความพยายามรวมกนขององคกรทจะตอบสนองตอลกคา ซงความ ตองการของลกคา และวนเวลาทตองการ เปนสงส าคญทขบเคลอนกระบวนการ สงผลตอแผนของ การผลต การกระจายสนคา การขนสงสนคา จะบรณาการรวมกน การรวมมอกบพนธมตรทส าคญ เพอสามารถสงมอบไดตรงตามความตองการ และลดตนทนตงแตผลตจนถงสงมอบ การวนจฉยเพอปรบปรงกจกรรมโลจสตกส (ดานจดซอ)

ไดก าหนดมาตรฐานการสงซอวตถดบแตละชนดไดอยางชดเจนหรอไม

ก าหนดเวลาทชดเจนในการรบสนคาเขามายงหนวยงานเปาหมายหรอไม

การขนถายสนคาและวตถดบ เปนไปดวยความเรยบรอยหรอไม เชน ไมมการกระแทก

มการตรวจสอบสนคาอยางละเอยดในขณะทน าสงวตถดบหรอไม ใชวธการและระยะเวลาเทาไรในการตรวจสอบสนคา

ในการขนถายสนคา มการใชแรงงานพนกงานหรอไมมากนอยเพยงใด

ระยะเวลาในการจอดรถบรรทกเพอรอสงสนคานานเทาไร

เจาหนาทจดซอรบทราบขอมลการสงสนคาทแทจรงของซพพลายเออร (supplier) หรอไม

27

บรเวณพนทส าหรบรบและสงสนคามความเหมาะสมเพยงใด เชน รบสภาพฝนตกไดหรอไม

พนกงานผตรวจรบสนคา มเวลาวางมากนอยเพยงใด

วตถดบคงเหลอในคลงสนคา (ชนดนนๆ) มปรมาณมากนอยเทาใด สงทตองค านงถงในการสงมอบงานของแตละหนวยงานในองคกร ฝายจดซอ (Purchasing) - สงทสงมอบ Deliverables - วสดอะไร what (item) - จากทไหน from (supplier) - สงสถานทใด Where (warehouse) - สงเมอใด When (receive) - ปรมาณเทาไร Quantity ฝายผลต (Manufacturing) - วสดอะไร what (item) - ผลตทใด Where (plant) - ผลตอยางไร How (method) - เมอ When (manufacture) - ปรมาณ (Quantity) - ลวงเวลา (Over Time) ฝายกระจายสนคา (Distribution) - สงมอบจากทใด Ship from (Plant, DC) - สงไปทใด Ship to (DC, Customer) - สงอยางไร How (transportation method) - สงเมอใด When (dispatch) - ระดบสตอก (Stock levels) ฝายขาย (Sales) - ยอมรบหรอปฏเสธ Accept or reject (sales order, forecast order) - สญญาได Available to Promise (ATP)

28

- สามารถสญญาได Capable to Promise (CTP) - การสงมอบ Delivery (full, partial) - ค าสงซอตกคาง (Back orders) - เพมก าไร (maximize profit) ตวอยางกจกรรมทเกยวของกบงานในฝายตางๆ : การบรหารวสด (materials management) การจดซอและการจดหา/การควบคมการผลต/โลจสตกสขาเขา/คลงสนคาและการจดเกบ/ขอมล และระบบสารสนเทศ/การวางแผนและควบคมคลงสนคา/การพยากรณ/การก าจดวสด การระบบงชความตองการของการจดซอจดหา ก าหนดความตองการผลตภณฑ (Specifications ของผลตภณฑ)

ความตองการ

ค าขอซอขนตอนขอซอ

ลกษณะเฉพาะพเศษก าหนดความตองการเชงกระบวนการ (เงอนไขในการทางาน)

สงทสงผลตอการท างานภายในองคกร

ขอจ ากดในการท างาน (เชน ปรมาณผลต พนทจดเกบ ชวงเวลาทางาน ฯลฯ)

ความตองการเฉพาะของหนวยงานนยามของคณภาพ (Definitions of Quality)

เปนไปตามขอก าหนด (Conformance)

สวยงาม (Aesthetics)

ทนทาน (Durability)

สมรรถนะในวตถประสงคทตองการใช (Performance)

ความเชอมน (Reliability)

คณสมบตพเศษนอกเหนอจากคณสมบตพนฐาน (Features)

การบรการ (Serviceability)

คณภาพทรบร (Perceived quality) ลกคามความประทบใจทเกดขนจากชอเสยงท สะสม

29

ระดบของคณภาพในโมเดลของคาโน (Kano’s quality model)

สงทท าใหลกคาไมพอใจ (Dissatisfy) คณลกษณะทางคณภาพทลกคาไมใหความสนใจแตถาขาดหายไป ลกคาจะไมพอใจในทนทลกคามกไมเอยถง แตคาดหวงวาจะตองมในผลตภณฑ เชน ความเรยบรอยของผลตภณฑ คมอการใชความนาเชอถอจดเปนสมรรถนะพนฐานทตองมอยในผลตภณฑ

สงทท าใหลกคาพอใจ (Satisfy) เปนสงทลกคาตองการใหมในผลตภณฑ ถามมากขน ลกคาเกดความพอใจมากขน เชน ความเรวสงขน การใชงานงายขน ความจมากขน สงทท าใหลกคาพอใจเปนคณลกษณะทวดไดงาย จงเปนสงทนยมใชในการเปรยบเทยบกบผลตภณฑคแขง

สงทท าใหลกคาดใจ (Delight) เปนคณลกษณะของผลตภณฑททาใหลกคายนดดวย ความประหลาดใจ เปนสงทลกคาไมสามารถเอยถงได เพราะอยนอกเหนอความ คาดหมาย ถาคณสมบตเหลานขาดหายไป ลกคาจะไมเกดความรสกในทางลบแต อยางใด เชน ทวางแกวในรถยนต ฟลมกรองแสงในรถยนต อปกรณเสรม เรยกอกชอหนงไดวา “ความตองการแฝง” ถามมากขน ลกคาจะเพมความคาดหวงมากขน การท าใหลกคาดใจจะเปนเรองทยากมากขน สงผลใหการตอบสนองความตองการพนฐานยากขนดวย การเพมก าไร

การขนราคา

การเพมปรมาณการขาย

การลดตนทนตนทนทเกดขนจากความสญเปลา

ตนทนทเกดขนจากการออกแบบผลตภณฑทไมด

ตนทนทเกดขนจากกรรมวธการผลตทไมด

ตนทนทเกดขนจากการจดการหรอควบคมทไมด

ตนทนทเกดขนจากสนคาคงคลง

ตนทนทสามารถบรหารจดการดวยการจดซอ ตวอยางของการตดสนใจจดซอ ก. ก าหนดใหโรงงานแหงหนงมอตราการใชวตถดบ ก. ดวยปรมาณ 1,200 ชนตอวน โรงงานท างานสปดาหละ 6 วน Supplier สามารถท าการสงสนคา (วตถดบ ก.) ใหไดภายใน 4 วนนบจากวนทสง อยาก

30

ทราบวาโรงงานแหงนควรจะมปรมาณวตถดบ ก. ในคลงสนคาจ านวนเทาไร และระดบในการสงซอควรอยทเทาไร และถา Supplier สามารถสงสนคาไดเพยงเดอนละ 2 ครง เนองจากมระยะทางไกล ควรจะสงครงละเทาไร ตวอยางของการตดสนใจจดซอ ข. โรงงานผลตขนม ซปเปอรแสนก จ ากด (Super Snack Co., Ltd.) ตองการใชวตถดบหลกคอแปง จ านวน 400 กโลกรม ส าหรบการผลตแตละเดอน (เฉลยสปดาหละ 100 กก. หรอวนละ 20 กก.) ซอแปงจากโรงงานสมทรปราการ ขายใหกโลกรมละ 50 บาท และมคาใชจายในการสงซอสนคาครงละ500 บาท (คาขนสง + คาโทรศพท + คาเอกสารอนๆ) ใชเวลาในการสงสนคาลวงหนา 5 วนถาโรงงานแปงทดาวคะนอง เสนอราคากโลกรมละ 55 บาท สงลวงหนาได 2 วน คาใชจายครงละ 200 บาท ควรจะสงซอจากโรงงานใด หลกการผลตและสงมอบในเวลา (Just In Time) ความหมาย = ทนเวลาพอด คนคด และพฒนาโดยบรษท TOYOTA ประเทศญปน ระหวางทปรบปรงกระบวนการผลต วศวกรการผลต Mr. T. Ohno ไดคนพบวา การผลตครงละนอยๆชน มของเสยนอยกวาการผลตครงละมากๆ เมอคนหาสาเหต จงพบวา การผลตครงละมากๆ เปนเพยงการปดบงความบกพรองของการผลต เชน ปญหาคอขวด (Bottleneck), การสงซอทไมสอดคลองกบการผลต, การผลตสงทไมตองการ ฯลฯ รวมทงความรสกทไมอยากพฒนา Mr. Ohno จงไดพยายามคอยๆลดปรมาณทผลตตอครงลง (Reduce Lot Size) ผลดทไดกคอ

มการผลตเทาทจ าเปน

แสดงจดทเปนปญหาในการผลต

เรงรดการปรบปรงกระบวนการผลตใหดขนเรอยๆ

ลดปรมาณของเสยทเกดจากการผลต เนองจากมการตรวจสอบมากขน

ลดระดบปรมาณสนคาทตองกกตน

เกดการปรบจงหวะในการผลตใหราบรน

เกดการมสวนรวมของพนกงานในการผลตมากขน

เกดระบบ Quality Circle ลดหนวยงานทไมจ าเปน

ฯลฯ

31

สาเหตทตองมการจดเกบวตถดบไวในโรงงาน

การผลตแบบเปนชวงๆ การปรบปรมาณการผลต

ปรมาณทตองเกบไวขนต า (safety stock)

การเสยหายสญหายทอาจเกดขน

นโยบายปรบปรง

วเคราะหแบบพาเรโต (Pareto analysis) โดยมงเนน 20% ของชนสวนทคดเปนมลคา 80% ของทงหมด

การวเคราะหตนทนรายกจกรรม (Activity-Based Costing)

การน าสงสนคาแบบ Just In Time เฉพาะทมราคาแพงหรอขนาดใหญ

การตดตามและบรหาร Supplier ความพรอมของอปทานของวตถดบและวสดอนๆ ถาการไหลของวตถดบทเขาสโรงงานผลตไมมความแนนอนจะมปญหาเกดขน ปญหาเหลานอาจมาจากการผลตทหยดชะงก ตนทนทเพมสงขน ถาโรงงาน เครองจกร และแรงงานทมตนทนสงวางงาน ตนทนตางๆ อาจเพมขนอยางมากได นอกจากตนทนทจะเพมขนแลว ลกคายงอาจตองผดหวงดวยเมอไมมสนคาพรอมจดสงในเวลาทเหมาะสม เมอค านงถงทงหมดนแลว การจดการการจดหาอาจประยกตใชนโยบายบางอยางเพอใหแนใจไดวาอปทานจะพรอมเสมออยางถกทและถกเวลา

บรษทผผลตอาจซอบรษททอปทานสนคาให (Supplier) วธการแบบนเคยเปนทนยมมากในองคกรทบรณาการในแนวดง (vertical integration หรอ ขยายขอบเขตธรกจยอนขนไปสทางตนน า)

อาจมการถอครองสนคาคงคลงส ารองทโรงงานผลตเพอรองรบความไมแนนอน สนคาคงคลงเหลานจะสรางตนทนในการถอครองสนคาคงคลง

ผผลตอาจขอให Supplier มาตงศนยในสถานทขางๆ หรอใกลๆ กบโรงงาน

เมอพจารณาโภคภณฑอยางเชนขาวสาลหรอน ามนดบ อาจมทางเลอกหนงในการเจรจาซอลวงหนาได

ผผลตอาจสรางความสมพนธทใกลชดกบ Supplier ได เชน ระบบท Supplier รบประกนคณภาพหรอ Supplier ทจดการสนคาคงคลงใหลกคา (Vendor-Managed Inventory: VMI)

32

2.5 งานวจยทเกยวของ ในการศกษาครงนผวจยไดศกษาเอกสารจากงานวจยทเกยวของเพอน าแนวทางในการศกษามรายละเอยดดงตอไปน จนทรจรา ใจทบทม (2549) ท าการศกษาเพอหาแนวทางในการแกปญหาการวางแผนการสงซอวตถดบน าเขาเพอใหสอดคลองกบแผนการผลตของโรงงานผลตหลอดไฟ และปรบปรงการควบคมสนคาคงคลงใหมปรมาณทเหมาะสม โดยเกยวของกบ ปจจย 2 ประการคอจดสงซอ(Order point) และปรมาณการสงซอทประหยดทสด (Economic order quantity) โดยมการประยกตใชตวแบบการค านวณ หาปรมาณการสงซอแบบประหยดแบบขอจ ากดทางดานทรพยากร(EOQ Models) พบวา การค านวณโดยใชแบบดงกลาว สามารถประหยดคาใชจายในการสงซอไดถง 16.09% และลดตนทนโดยรวมไดถง 5.54% และในการค านวณหาจดสงซอใหมรวมถงสามารถหาสตอกเพอความปลอดภย ท าใหทราบถงเวลาทเหมาะสมในการสงซอเพอปองกนสนคาขาดแคลนหรอมมากเกนไป ธนวชน บญนายวา (2550) ศกษาการวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษท King of valve จากด โดยใชทฤษฎ ABC Classification system ในการวเคราะหหาระดบความส าคญ ของสนคาแตละชนดและใชการพยากรณความตองการสนคาตอปโดยเลอกใชวธการพยากรณทไดผลใกลเคยงปรมาณความตองการจรงมากทสด ซงพบวาวธ Regression analysis ใหผลดทดกวาวธอน ๆ จากนนใชทฤษฎ Economic Order Quantityแบบ Basical Model และ (Q, R) Model ในการค านวณปรมาณการสงซอทเหมาะสม จากผลการวเคราะหและค านวณพบวาแตละวธใหผลทแตกตางกน ผลทไดจากการค านวณวธเดยวจงไมสามารถใหคาใชจายทนอยทสด ตองพจารณาชนดของสนคาและเลอกวธการทใหคาใชจายทนอยทสดส าหรบสนคาแตละชนด ซงผลทไดรบพบวา คาใชจายนอยกวาการสงซอแบบเกาประมาณ 1,440,000 บาท หรอลดลง ประมาณ 24% ของคาใชจายทงหมดเทยบกบการใชวธการแบบเดม ทวพงษ กตตกล(2551) ท าการพยากรณและหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอเปนแนวทางในการจดเกบอะไหลสนเปลองหลกของเครองสบนาประเภทเหวยงหนศนยสาหรบกรณศกษาบรษท The Pump Co., Ltd. โดยท าการพยากรณความตองการสนคาตอปโดยใชขอมลการสงซอยอนหลง 3 ปพบวาวธการพยากรณแบบ Weigh moving average ใหผลใกลเคยงกบปรมาณการใชงานจรงมากทสดจากนนใชทฤษฎ Economic order quantity แบบ Basical model ในการค านวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม และใชทฤษฎจดสงซอใหม Reorder point ก าหนดปรมาณการส ารองอะไหลอยางเหมาะสม ผลทไดจากการวจยพบวา การส ารองอะไหลสนเปลองหลกเครองสบน า สามารถลดปรมาณการสงงาน

33

ลาชาใหกบลกคาและลดปญหาในการขาดแคลนอะไหลสนเปลองหลกไดถง 95% หรอคดเปน 28% ของการลดปรมาณงานทลาชาใหแกลกคาทงหมดไดเทากบ 12 งาน และลดคาใชจายรวมในการจดซอและจดเกบอะไหลสนเปลองทง 3 ชนดไดเทากบ 58,197.8 บาทตอปเมอเทยบกบการใชงานจรงในป พ.ศ. 2551 ทวนชย ศรฟา (2552) ไดน าเสนอการศกษาการใชวธการสงซออยางประหยดส าหรบอตสาหกรรมผลตวงจรรวม ศกษาแบบการสงซอทเหมาะสมเพอใชในการวางแผน การสงซอซอคเกตทใชในกระบวนการทดสอบในงานอตสาหกรรมผลตวงจรรวม โดยจะท าการเปรยบเทยบแบบปจจบนกบแบบการสงซออยางประหยดหรอ Economic Order Quantity (EOQ) และหาจดสงซอใหม (Reorder Point) โดยจะท าการเปรยบเทยบตนทนและจ านวนครงของการขาดแคลนสนคาคงคลงการศกษาครงนเลอกใชวธการค านวณ 2 แบบ คอแบบพนฐานทความตองการมความแนนอน (Basic EOQ with Certainty Demand) และแบบทความตองการไมแนนอนชนดระดบการใหบรการ (EOQ with Uncertainty Demand by Service Level Model) ผวจยเลอกใชการวางแผนการสงซอแบบความตองการไมแนนอน ซงจะมตนทนรวมทเหมาะสมและนอยกวาแบบปจจบน จากการศกษางานวจยทเกยวของดงกลาว ผจดท าปญหาพเศษสนใจทจะศกษาเกยวกบการบรหารสนคาคงคลง เพอใหมการใชสนคาในการด าเนนธรกจอยางเหมาะสม โดยมการใชทฤษฎการสงซอสนคาอยางประหยด เขามาชวยในการค านวณเพอความสะดวกและรวดเรวในการน าขอมลไปใชในการตดสนใจในการสงซอสนคาได สมฤทธ ดวงศร (2551) ทฤษฏ ABC Classification System ท าใหสามารถทราบถงอะไหลรายการใดมความส าคญตอการใชในการซอมบ ารงมากกวาน าทฤษฏปรมาณการสงซอทประหยด (EOQ Model) มาใชในการค านวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม ใชทฤษฏจดสงซอใหม (Reorder Point) ในการค านวณหาปรมาณอะไหลคงคลงทอยในระบบทท าใหตองมการสงซออะไหลในปรมาณคงท เทากบ ปรมาณการสงซอทก าหนด ท าใหสามารถลดคาใชจายในการส ารองอะไหล ผลการค านวณหาปรมาณการสงซอดวยวธ EOQ แบบ Basical Model จะมคาใชจายในการสงซอตอครง และคาเสยโอกาสในการสงซอนอยกวาการสงซอแบบเกาเนองจากเปนการสงซอในปรมาณนอยแตมจ านวนครงของการสงซอมากขน และมสนคาขาด Stock ในบางครงสวนตนทนในการสงซอสนคาและโอกาสในการสงซอนอยกวาการสงซอแบบเกา เนองจากเปนการสงซอในปรมาณนอยแตมจานวนครงของการสงซอมากขน และมสนคาขาด Stock ในบางครง สวนตนทนในการสงซอสนคาและคาใชจายในการจดเกบนอยกวาแบบเกาเปนผลจากปรมาณสนคาทสงซอนอยลง

34

เอกชย ใจแจม (2556) ท าการวเคราะหปรมาณและเวลาการสงซอเพอลดตนทนการจดเกบชนสวนอะไหลคงคลงเพอใหมเพยงพอตอการใชงาน กรณศกษา บรษทไทยซม มทฮารเนส จ ากด (มหาชน) โดยท าการเกบรวบรวมขอมลปรมาณอะไหลคงคลงทกชนดป พ.ศ. 2555 เพอเลอกตวอยางมาวเคราะหโดยพจารณาจากปรมาณและมลคาอะไหลคงเหลอตอปใชวธการจดหมวดหมสนคา ABC (ABC Classification system) จากนนใชทฤษฎการค านวณหาปรมาณการสงซอทประหยด (Economic order quantity) แบบ Basical model และจดสงซอใหม(Reorder point) ค านวณหาปรมาณและจดสงซอทเหมาะสม ผลการวจยพบวา อะไหลแมพมพเปนอะไหลทมมลคาคงเหลอสงสด 64.93% จากการใช ABC คดเลอกระดบความส าคญ ของอะไหลและจากการค านวณหาปรมาณการสงซอแบบ EOQ พบวาคาใชจายในการสงซอลดลง 224,963.8 บาท หรอ 64.65% ตอปเปรยบเทยบกบการสงซอแบบปจจบนคาใชจายในการจดเกบลดลง 513,829.28 บาทหรอ 83.9% ตอป ท าใหคาใชจายรวมตอปลดลง 2,021,058.42 บาท หรอ 13.92% 2.6 กรอบแนวคดในการวจย จากการศกษาแนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของผวจยไดศกษาและน ามาก าหนดกรอบแนวคดในการศกษาการวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา ดงน

ภาพท 2.4 กรอบแนวคดงานวจย

การวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหล

และอปกรณไฟฟา

ลดตนทนและระยะเวลาในการสงซอ ใหกบบรษทกรณศกษา

35

บทท 3 วธด าเนนการวจย

การวจยเรอง การวเคราะหความส าคญของการค านวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา ผวจยไดก าหนด วธการด าเนนการวจยโดยมขนตอนดงน

1. ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย 2. เครองมอทใชในการวจย 3. การเกบรวบรวมขอมล 4. การวเคราะหขอมล

โดยมรายลเอยดดงตอไปน 3.1 ประชากรและกลมตวอยางทใชในการวจย ประชากรและกลมตวอยางทใชในการศกษาครงน คอ ผบรหาร ผจดการ หวหนางาน ฝายตางๆ และพนกงานทปฏบตงานในสายงานทเกยวของกบกจกรรมโลจสตกสของบรษทกรณศกษาบรษทผลตอปกรณไฟฟา จ านวนทงสน 30 คน

3.2 เครองมอทใชในการวจย

การจดกลมสนคาคงคลงโดยใชเทคนค ABC classification system ผวจยไดท าการจดกลมวตถดบคงคลงโดยการใชเทคนค ABC classification system โดยค านวณหามลคาของรายการวตถดบทสงซอและน ามาจดล าดบวตถดบแตละรายการตามมลคาของวตถดบจากมากไปหานอย ดงน 3.2.1 ขอมลปรมาณการสงซอวตถดบตงแตเดอนมกราคม -ธนวาคม พ.ศ. 2558 ทงสน 117 รายการและหาราคาวตถดบตอหนวยของรายการวตถดบแตละรายการ 3.2.2 ค านวณหารอยละของมลคาวตถดบแตละรายการและหาคารอยละสะสมของวตถดบแตละรายการ

3.2.3 จดกลมวตถดบตาม กลม A B และC ดงน กลม A มลคารอยละสะสมคดเปน 70 -80 ของมลคาวตถดบทงหมด

36

กลม B มลคารอยละสะสมคดเปน 10 -20 ของมลคาวตถดบทงหมด กลม C มลคารอยละสะสมคดเปน 5 -10 ของมลคาวตถดบทงหมด ซงผลจากการจดกลมนจะน ามาเปนเครองมอทชวยในการตรวจสอบตนทนของวตถดบคงคลง

และตนทนจดซอแบบปจจบนทเกดขนของวตถดบ การหาปรมาณการสงซอสนคาทประหยด EOQ (Economic order quantity) ผวจยจะน าขอมลปรมาณการสงซอของวตถดบคงคลงประเภทชนสวนในป 2558 มาท าการหาปรมาณการสงซอทเหมาะสม โดยใชทฤษฎ EOQ เพอเพมประสทธภาพในการจดการวตถดบคงคลงของบรษทกรณศกษา ซงขอมลทใชประกอบการค านวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมประกอบดวย

1. ปรมาณการซอวตถดบจากขอมลในป 2558 2. ตนทนการสงซอสนคาตอครง 3. ตนทนการเกบรกษาตอหนวย 4. การหาปรมาณการสงซอทประหยด (EOQ) จะท าไดจากสตร

ICC

DCoEOQ

2

D = ความตองการสนคาในเวลา 1 ป Co = คาใชจายในการสงซอตอครง Cc = คาใชจายในการเกบรกษาสนคา เปรยบเทยบตนทนวตถดบคงคลงโดยรวมทต าสดตลอดทงป รปแบบปจจบนและ รปแบบEOQของวตถดบคงคลงประเภทชนสวน ผวจยท าการเปรยบเทยบตนทนวตถดบคงคลงโดยรวมระหวางรปแบบปจจบนและรปแบบ EOQ เพอดความแตกตางของตนทนวตถดบคงคลงโดยรวม โดยสามารถหาตนทนวตถดบคงคลงโดยรวมไดจากสตร

TC =

CoD

Q*

*+

Cc

Q*

2

*

37

TC = ตนทนสนคาคงคลงโดยรวม (บาท) D = อปสงคหรอความตองการสนคาตอป (หนวย) Co = ตนทนการสงซอ (บาท) Cc = ตนทนการเกบรกษาตอหนวยตอป (บาท) Q = ปรมาณการสงซอตอครง (หนวย) Q* = ขนาดการสงซอตอครงทประหยด (EOQ)

3.3 การเกบรวบรวมขอมล การวจยครงนมแหลงขอมลจาก 2 แหลง ไดแก ขอมลปฐมภม (Primary data) ไดจากการสมภาษณบคคลในบรษทกรณศกษาซงผวจยไดใชการเลอกกลมตวอยางแบบเจาะจง (Purposive sampling) เปนการเลอกกลมตวอยางโดยพจารณาจากการตดสนใจของผวจยเอง ลกษณะของกลมทเลอกเปนไปตามวตถประสงคของการวจย ซงบรษทกรณ ศกษามพนกงานประมาณ 380 คนแตผวจยไดท าการสมภาษณพนกงานทเกยวของกบวตถประสงคของการวจยจ านวน 30 คน ดงน

- ฝายจดซอ สอบถามขอมลกบผชวยผจดการฝายจดซอและเจาหนาทฝายจดซอ ดานขนตอนการสงซอวตถดบในประเทศ คาแรง เวลาทใชในการท างานทเกยวของกบ กระบวนการสงซอวตถดบ การจดเตรยมเอกสารสงฝายบญช ตลอดจนการจดเกบเอกสาร

- ฝายคลงสนคา สอบถามขอมลกบผชวยผจดการฝายคลงสนคาและเจาหนาทฝาย คลงสนคา ดานขนตอนการรบวตถดบ เบก-จายวตถดบ คาแรง เวลาทใชในการท างานทเกยวของกบกระบวนการรบวตถดบ การน าวตถดบไปจดเกบใน Location การจดเตรยมเอกสารสงฝายจดซอ ตลอดจนการจดเกบเอกสาร

- ฝายตรวจสอบคณภาพ สอบถามขอมลกบหวหนาฝายตรวจสอบคณภาพและเจาหนาทฝายตรวจสอบคณภาพ ดานขนตอนการออกใบ Pass Inspection List คาแรง เวลาทใชในการท างาน ทเกยวของกบการออกใบ Pass Inspection List ของวตถดบในประเทศ ตลอดจนการจดเกบเอกสาร

- ฝายบญช สอบถามขอมลกบผจดการฝายบญชและเจาหนาทฝายบญช ดานขนตอนการท างาน การวางบล การเบกจาย คาแรง เวลาทใชในการท างานทเกยวของกบกระบวนการรบวตถดบตลอดจนการจดเกบเอกสาร

38

- ฝายเทคโนโลยสารสนเทศ สอบถามขอมลกบเจาหนาทฝายเทคโนโลยสารสนเทศ ดานอายการใชงานของเครองคอมพวเตอร เครองแฟกซ เครองถายเอกสาร คาซอมแซมและคาบ ารงรกษา ขอมลทตยภม (Secondary Data) ไดจากการเกบรวบรวมขอมลปรมาณการสงซอวตถดบตงแตเดอนมกราคม -ธนวาคม พ.ศ. 2559 จากระบบ ERP ของบรษทกรณศกษารวมถงการศกษาจากต ารา เอกสาร วารสาร Internet และงานวจยทเกยวของ ท าใหขอมลทไดมความสมบรณมากขน 3.4 การวเคราะหขอมล การวเคราะหเชงพรรณนา เปนการบรรยายใหเหนถงสภาพทวไปของการจดซอและปรมาณสนคาคงคลงของบรษทกรณศกษา การวเคราะหเชงปรมาณ ผวจยไดท าการศกษาจากขอมลการสงซอวตถดบยอนหลงตงแตเดอนมกราคม - ธนวาคม พ.ศ. 2558 เปนเวลา 1 ป แลวน าขอมลมาท าการวเคราะห และแบงกลมสนคาโดยใชโปรแกรมทางคอมพวเตอรชวยในการจดการฐานขอมลจ าแนกรายการสนคาและแยกกลมในแตละ รายการออกเปน 3 กลม ไดแก กลม A เปนกลมวตถดบทมปรมาณการซอนอยทสด แตมมลคาการซอมากทสด กลม B เปนกลมวตถดบทมปรมาณการซอปานกลาง มมลคาการซอปานกลาง และกลม C เปนกลมวตถดบทมปรมาณการซอมากทสด แตมมลคาการซอนอยทสด แลวน าวตถดบเฉพาะกลม A มาค านวณหาปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ) และจดสงซอใหม (ROP) แลวท าการเปรยบเทยบรปแบบการจดซอในปจจบนกบรปแบบการจดซอวธใหมทไดจากงานวจยครงน

39

บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล

การวจยเรอง การวเคราะหความส าคญของการค านวณหาปรมาณการสงซอท เหมาะสม กรณศกษา บรษทผลตอะไหลและอปกรณไฟฟา ผวจยไดน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงน ตอนท 1 การวเคราะหสาเหตของปญหาและแนวทางการแกปญหา ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลและแกปญหาใหกบบรษทกรณศกษา ตอนท 1 การวเคราะหสาเหตของปญหาและแนวทางการแกปญหา วเคราะหสาเหตของปญหา การศกษาครงนไดรวบรวมขอมลและมการทบทวนเอกสารตาง ๆ ทเกยวของ โดยขอมลวสดคงคลงของวตถดบในประเทศของบรษทกรณศกษา ป พ.ศ. 2558 มจ านวน 120 รายการ รวมมลคาการใชทงป คดเปน 5,781,876.86 บาท สภาพการจดการวสดคงคลงในปจจบนของบรษทกรณศกษาพบปญหา ดงน

1. ไมมการก าหนดนโยบายทชดเจนเกยวกบปรมาณการสงซอทเหมาะสม 2. ยงไมมการก าหนดจดสงซอใหม เจาหนาทแตละคนยงอาศยประสบการณ และวธการค านวณท

แตกตางกน 3. ปรมาณการใชวตถดบแตละรายการแตกตางกนมากท าใหการประมาณการสงซอคอนขางยาก 4. ประสบปญหาวตถดบไมเพยงพอในการผลตเนองจากขาดการสงซอทเหมาะสม

แนวทางการแกปญหา จากปญหาดงกลาวทพบ ผวจยจงไดแบงการด าเนนการแกไขปญหาออกเปน 2 สวน คอ การหาวธการแยกประเภทวตถดบคงคลงทเหมาะสม โดยใชหลกการวเคราะหขอมลดวยทฤษฎ ABC Analysis และการหารปแบบการสงซอทเหมาะสม เพอลดตนทนรวมในการสงซอใหต าลงได

40

ตอนท 2 ผลการวเคราะหขอมลและแกปญหาใหกบบรษทกรณศกษา การจดการวตถดบคงคลงดวยทฤษฎ ABC Analysis แนวทางการแกไขปญหาเพอหารปแบบทเหมาะสมในการจดซอในกรณศกษาน จะน าวธการจดการสนคาคงคลงดวยทฤษฎ ABC Analysis มาท าการศกษาวาสนคาใดควรท าการสงซอ อยางไร และสนคาใดมความส าคญทควรมการดแลเอาใจใสในการตรวจนบ และควบคมปรมาณการสงซอเปนพเศษ โดยมการเกบขอมลปรมาณการซอของวตถดบในประเทศแตละรายการตลอดป พ.ศ. 2558 มจ านวน 120 รายการ รวมมลคาการใชทงป คดเปน 5,828,044 บาท แลวท าการจดแยกกลมของวตถดบในประเทศตามมลคาจากยอดซอ โดยมหลกเกณฑในการจดกลมดงน กลมวตถดบทมยอดซอเปน 70 เปอรเซนต ของมลคาการซอทงหมดจะจดอยในกลม A กลมวตถดบทมยอดซอเปน 25 เปอรเซนต ของมลคาการซอทงหมดจะจดอยในกลม B กลมวตถดบทมยอดซอเปน 5 เปอรเซนต ของมลคาการซอทงหมดจะจดอยในกลม C ตารางท 4.1 การจดกลมตามมลคายอดซอ โดยวธ ABC Analysis

กลม จ านวนรายการ

มลคาการซอ (บาท) สดสวน (รอยละ)

สดสวน (รอยละสะสม)

A 23 2,743,930 72.26 72.26

B 34 2,258,789 22.51 94.77

C 63 825,325 5.23 100 รวม 120 5,828,044 100 -

จากตารางท 4.1 พบวา รายการวตถดบในประเทศมจานวนรวมทงสน 120 รายการ โดยรายการวตถดบกลม A มจ านวนนอยทสด คอ 23 รายการ คดเปนรอยละ 72.26 จากรายการ ทงหมด แตมมลคารวมมากทสด คอ 2,743,930 บาท รายการวตถดบกลม B มจานวนรองลงมา คอ 34 รายการ คดเปนรอยละ 22.51 จากรายการทงหมด มมลคารวม 2,258,789 บาท และรายการวตถดบกลม C มจ านวนมากทสด คอ 63 รายการ คดเปนรอยละ 5.23 จากรายการทงหมดแตมมลคารวมนอยทสด คอ 825,325 บาท การจดกลมของวตถดบในประเทศตามมลคายอดซอ โดยวธ ABC Analysis

41

จากการศกษาขอมลการจดซอวตถดบครงนผวจยไดน าขอมลวตถดบคงคลงชนสวนจากบรษทกรณศกษาเขามาใชจ านวน 120 รายการในระหวางเดอน มกราคม ถง ธนวาคม พ.ศ. 2558 เพอมาท าการวเคราะหซงผวจยจะท าการศกษาเฉพาะสนคาทเปนกลม A เทานนตามตารางท 4.2 ตารางท 4.2 การจดกลมของวตถดบในประเทศกลม A ตามมลคายอดซอ โดยวธ ABC Analysis

No Code ชอวตถดบ ราคาตอหนวย (บาท)

ปรมาณซอ (กโลกรม)

มลคายอดซอ (บาท)

Group

1 0573 สกรสแตนเลส001 108 1,350 145,800 A 2 0575 สกรสแตนเลส002 108 1,350 145,800 A

3 0002 แหวนสปรงสแตนเลส001 55 1,980 108,900 A 4 3521 สกรสแตนเลส003 87 1,200 104,400 A

5 0468 สกรสแตนเลส004 96 1,350 129,600 A

6 0307 สกรสแตนเลส005 100 1,000 100,000 A

7 0245 นอตสแตนเลส001 81 1,250 101,250 A

8 0003 แหวนสปรงสแตนเลส002 67 1,820 121,940 A

9 3527 สกรสแตนเลส006 56 1,900 106,400 A

10 0547 สกรสแตนเลส007 64 1,870 119,680 A

11 3533 สกรสแตนเลส008 85 1,300 110,500 A

12 0001 แหวนสปรงสแตนเลส003 90 1,350 121,500 A

13 3563 สกรสแตนเลส009 96 1,350 129,600 A

14 0009 แหวนสปรงสแตนเลส004 84 1,350 113,400 A

15 0040 แหวนสปรงสแตนเลส005 45 2,300 103,500 A

16 0657 เหลกหลอ001 56 1,900 106,400 A

17 0565 สกรสแตนเลส010 78 1,900 148,200 A

18 0310 สกรสแตนเลส011 89 1,450 129,050 A

19 0315 สกรสแตนเลส012 92 1,230 113,160 A

20 2526 สกรสแตนเลส013 65 1,900 123,500 A

21 0221 นอตสแตนเลส002 77 1,350 103,950 A

22 0502 สกรสแตนเลส014 102 1,350 137,700 A

23 0279 นอตสแตนเลส003 63 1,900 119,700 A

ผลรวม 2,743,930

42

การวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสมส าหรบวตถดบในประเทศ หลงจากไดขอมลการจดซอวตถดบ เฉพาะสนคาทเปนกลม A ผวจยไดท าการวเคราะหปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอใหเกดตนทนรวมในการสงซอต าสด ในกรณศกษานจะน าทฤษฎการสงซออยางประหยดมาประยกตใช เพอค านวณหาปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ) การวจยในครงนตงอยบนสมมตฐานตามทฤษฎของ EOQ ดงน

ความตองการคงท

ไดรบสนคาทสงซอพรอมกนทงหมด

ราคาคงท

วตถดบแตละรายการสงซอจาก Supplier ตางกน

ไมมสภาวะของขาดมอ การค านวณหา EOQ จะตองหาคาใชจายหลก 2 อยางกอน คอ คาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost) และคาใชจายจากการเกบรกษาตอป (Inventory Carrying Cost)

1. คาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost) คาใชจายในการสงซอ เปนคาใชจายทเกดขนในกจกรรมการสงซอของบรษทกรณศกษาตลอดป พ.ศ. 2558 สวนใหญจะเปนคาแรงพนกงานทท างานในสวนงานตาง ๆ โดยหาไดจากเวลาทใชท างานนน ๆ คณดวยอตราคาแรงงาน (Hourly Rate) โดยผวจยไดสอบถามชวโมงการท างาน และคาแรงจากผจดการและหวหนาฝายทเกยวของ กรณของบรษทศกษาคาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost) เพอค านวณหาคาใชจายในการสงซอตอรายการ จะสามารถน ามาหาไดโดยการน าคาใชจายรวมของกจกรรมทอยในสวนของการจดซอไปหารกบจ านวนใบสงซอทงหมดของป พ.ศ.2558 เทากบ 2,112.14 บาทตอครง ซงแสดงไวดงตารางท 4.3

43

ตารางท 4.3 คาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost)

รายการ คาใชจาย

เดอนมกราคม -ธนวาคม 2558 (บาท) คาแรงงานของฝายจดซอ 587,250.00 คาแรงงานของฝายคลงสนคา 985,750.00 คาแรงงานของฝายตรวจสอบคณภาพ 269,000.00 คาแรงงานของฝายบญช 267,000.00 คาใชจายในการสอสาร 27,980.00 คาวสดสนเปลอง 8,874.00 คาอปกรณเครองเขยน 700.00 คาอปกรณสานกงานและคาซอมแซมบ ารงรกษา 71,197.00 รวมคาใชจาย 2,217,751 จ านวนใบสงซอ (PO) ของป พ.ศ. 2558 1,050.00 คาใชจายในการสงซอตอครง 2,112.14

2. คาใชจายจากการเกบรกษาสนคาคงคลง (Inventory Carrying Cost) คาใชจายจากการเกบรกษาสนคาคงคลง (Inventory Carrying Cost) ของบรษทกรณศกษา ยงไมมการเกบขอมลอยางจรงจง ขอมลจงยงไมเพยงพอ การคดคาใชจายการเกบรกษาสนคาคงคลงแตละรายการท าไดยาก ดงนน ผวจยจงไดใชคาใชจายจากการเกบรกษาสนคาคงคลงอยภายใตตวเลขสมมตฐาน 23 % (Richardson, Helen (December 1995).Transportation & Distribution. Control Your Costs then Cut Them.) โดยเฉลยคาใชจายการเกบรกษาสนคาคงคลง(Inventory Carrying Cost) คดเปนรอยละของมลคาพสด แสดงไดดงตารางท 4.4

44

ตารางท 4.4 คาใชจายจากการเกบรกษาสนคาคงคลง (Inventory Carrying Cost)

รายการ เปอรเซนต (%) คาเงนลงทนสรางสตอก 5 %

คาภาษ 3 %

คาประกนภย 1 % คาเชาพนทคลงสนคา 0 %

คายกขนเคลอนยาย 1 % คาบรหารและควบคม 4 %

คาพสดเสอม เสย ลาสมย 5 %

คาพสดขาดจานวน หาย 4 % รวมคาใชจาย 23 %

จากทไดค านวณหาคาใชจายในการสงซอ (Ordering Cost) และคาใชจายจากการเกบรกษาสนคาคงคลง (Inventory Carrying Cost) ผวจยทไดรวบรวมขอมลแลวท าการค านวณตามสตรดงน การหาปรมาณการสงซอสนคาทประหยด EOQ (Economic order quantity) การหาปรมาณการสงซอทประหยด EOQ (Economic order quantity) เพอเพมประสทธภาพในการจดการวตถดบคงคลงของบรษทกรณศกษา ซงขอมลทใชประกอบการค านวณหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมประกอบดวย

5. ปรมาณการซอวตถดบจากขอมลในป พ.ศ.2558 6. ตนทนการสงซอสนคาตอครง 7. ตนทนการเกบรกษาตอหนวย 8. การหาปรมาณการสงซอทประหยด (EOQ) จะท าไดจากสตร

ICC

DCoEOQ

2

D = ความตองการสนคาในเวลา 1 ป Co = คาใชจายในการสงซอตอครง Cc = คาใชจายในการเกบรกษาสนคา

45

การเปรยบเทยบตนทนวตถดบคงคลงโดยรวมทต าสดตลอดทงป รปแบบปจจบนและ รปแบบ EOQ ของวตถดบคงคลงประเภทชนสวน จากนนผวจยท าการเปรยบเทยบตนทนวตถดบคงคลงโดยรวมระหวางรปแบบปจจบนกบรปแบบ EOQ เพอดความแตกตางของตนทนวตถดบคงคลงโดยรวม โดยสามารถหาตนทนวตถดบคงคลงโดยรวมไดจากสตรโดยใชโปรแกรมทางคอมพวเตอรมาค านวณ

TC =

CoD

Q*

*+

Cc

Q*

2

*

TC = ตนทนสนคาคงคลงโดยรวม (บาท) D = อปสงคหรอความตองการสนคาตอป (หนวย) Co = ตนทนการสงซอ (บาท) Cc = ตนทนการเกบรกษาตอหนวยตอป (บาท) Q = ปรมาณการสงซอตอครง (หนวย) Q* = ขนาดการสงซอตอครงทประหยด (EOQ)

46

ผลการค านวณการสงซอแบบปจจบนของบรษทกรณศกษามาเปรยบเทยบกบการการหาปรมาณการสงซอทประหยด EOQ (Economic order quantity) แสดงดงตารางท 4.5 – 4.6 ตารางท 4.5 ผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษา

Code

ราคาตอ

หนวย (บาท)

ปรมาณซอ (กโลกรม)

มลคายอดซอ (บาท)

จ ำนวน ครงท ซอตอป

ตนทน ในกำรสงซอ ตอป

(บำท)

ปรมำณเฉลย สนคำ คงคลง (กก.)

มลคำเฉลย สนคำ คงคลง (บำท)

ตนทน ในกำรจดเกบ

รกษำตอป(23%)

ตนทนรวม สนคำ คงคลง

(บำท/ป)

0573 108 1,350 145,800 75 85,200.90 4,132.35 458,132.87 132,973.67 248,674.97

0575 108 1,350 145,800 68 56,472.20 4,679.08 447,201.56 145,556.66 156,758.66

0002 55 1,980 108,900 179 199,179.29 3,563.02 171,094.63 34,059.72 246,248.73

3521 87 1,200 104,400 121 134,681.53 1,899.73 196,973.52 24,542.93 140,544.46

0468 96 1,350 129,600 37 44,457.57 1,376.18 632,103.74 157,653.54 164,161.42

0307 100 1,000 100,000 48 49,352.03 3,670.00 351,362.50 58,553.38 167,865.40

0245 81 1,250 101,250 110 122,850.96 3,795.23 166,170.69 28,516.56 164,866.92

0003 67 1,820 121,940 175 189,657.55 1,560.65 87,670.55 14,878.23 164,861.78

3527 56 1,900 106,400 120 143,525.79 988.97 193,718.72 26,971.31 149,467.10

0547 64 1,870 119,680 85 86,975.34 1,365.60 146,165.87 36,082.75 122,058.09

3533 85 1,300 110,500 110 131,505.61 784.23 165,608.21 23,558.05 147,093.66

0001 90 1,350 121,500 270 258,476.29 754.34 45,873.71 7,492.95 245,949.24

3563 96 1,350 129,600 87 82,392.38 1,236.61 145,332.39 23,831.85 148,214.23

0009 84 1,350 113,400 160 158,503.37 657.38 64,535.96 13,535.37 144,548.94

0040 45 2,300 103,500 85 92,548.11 1,873.01 76,475.62 23,137.39 111,246.10

0657 56 1,900 106,400 60 45,816.37 2,980.02 135,825.49 35,836.36 92,543.23

0565 78 1,900 148,200 77 87,500.90 778.00 138,126.72 23,839.15 92,920.05

0310 89 1,450 129,050 35 38,497.58 2,497.08 322,326.25 43,635.28 84,122.86

0315 92 1,230 113,160 23 34,497.40 4,525.00 342,356.25 83,038.84 112,516.24

2526 65 1,900 123,500 92 95,655.17 710.91 74,987.91 14,544.92 134,136.09

0221 77 1,350 103,950 19 16,239.79 5,779.71 336,686.18 74,740.92 97,939.71

0502 102 1,350 137,700 30 35,758.88 1,575.71 235,540.94 56,967.52 79,346.40

0279 63 1,900 119,700 33 35,153.23 674.17 122,029.66 36,261.42 98,564.65

ผลรวม 2,743,930 2,099 2,224,898.24 51,856.98 5,056,299.94 1,120,208.77 3,314,648.93

47

ตารางท 4.6 ผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบการสงซออยางประหยดของวตถดบกลม A

Code

ราคาตอ

หนวย (บาท)

ปรมาณซอ (กโลกรม)

มลคายอดซอ (บาท)

จ ำนวน ครงท ซอตอป

ตนทน ในกำรสงซอ ตอป

(บำท)

ปรมำณเฉลย สนคำ คงคลง (กก.)

มลคำเฉลย สนคำ คงคลง (บำท)

ตนทน ในกำรจดเกบ

รกษำตอป(23%)

ตนทนรวม สนคำ คงคลง

(บำท/ป)

0573 108 1,350 145,800 90 78,776.91 2,242.16 334,461.44 89,828.33 189,605.14

0575 108 1,350 145,800 79 80,151.08 2,360.77 291,334.22 80,109.17 170,120.15

0002 55 1,980 108,900 72 71,538.12 5,635.84 254,227.59 71,374.65 153,011.57

3521 87 1,200 104,400 62 64,068.03 1,557.94 221,547.61 63,858.25 137,936.58

0468 96 1,350 129,600 60 62,965.16 524.23 119,108.26 63,367.20 136,332.36

0307 100 1,000 100,000 55 61,216.46 1873.12 170,642.79 52,247.84 114,434.30

0245 81 1,250 101,250 52 47,944.98 5,085.14 152,106.21 47,984.43 105,939.41

0003 67 1,820 121,940 48 45,749.24 3,503.80 134,175.52 55,162.67 101,901.31

3527 56 1,900 106,400 45 53,736.37 1,768.50 138,149.38 53,764.36 108,390.33

0547 64 1,870 119,680 45 55,216.37 1,611.93 128,078.38 53,748.03 107,474.40

3533 85 1,300 110,500 45 54,726.37 1,219.70 135,671.76 53,204.61 106,620.88

0001 90 1,350 121,500 49 52,530.63 3,097.08 126,726.36 42,147.06 104,617.69

3563 96 1,350 129,600 45 43,259.15 1,618.13 107,980.44 37,835.60 96,014.65

0009 84 1,350 113,400 42 42,050.54 2,160.32 186,010.53 35,032.22 90,042.96

0040 45 2,300 103,500 41 42,957.67 2,713.24 163,216.81 34,439.77 78,427.54

0657 56 1,900 106,400 41 43,997.67 1,432.57 172,465.11 34,239.28 78,256.95

0565 78 1,900 148,200 40 41,954.80 1,234.61 177,889.30 33,216.64 76,131.54

0310 89 1,450 129,050 40 41,974.80 1,043.89 155,086.85 32,532.28 75,487.08

0315 92 1,230 113,160 39 39,841.93 1,765.19 151,315.16 31,702.49 73,574.32

2526 65 1,900 123,500 37 39,656.19 1,140.92 144,755.38 30,232.44 79,879.13

0221 77 1,350 103,950 36 38,623.32 2,036.91 145,759.63 38,133.42 76,757.24

0502 102 1,350 137,700 35 37,550.45 1,101.25 152,020.51 37,237.02 74,817.47

0279 63 1,900 119,700 32 34,331.84 605.80 168,058.28 34,033.40 68,375.24

ผลรวม 2,743,930 1,130 1,174,818.08 47,333.04 3,930,787.52 1,105,431.16 2,404,148.24

จากตารางท 4.13 และ และตารางท 4.14 ผลการเปรยบเทยบตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงการสงซออยางประหยดของวตถดบกลม A พบวาแบบการสงซออยางประหยดจะมตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ 2,404,148.24 บาท และการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษาตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ เทากบ 3,314,648.93 บาท ดงนน ถาน ารปแบบการสงซออยางประหยดมาใชในการบรหารจดการสนคาคงคลง จะท าให

48

ประหยดคาใชจายรวมทงป ไดถง 910,500.69 บาท โดยคาใชจายทลดลงนน เกดจากคาใชจายในการสงซอตอครงและคาใชจายในการจดเกบรกษาลดลง อนเนองมาจากปรมาณทสงซอมความเหมาะสมมากขน สงผลใหบรษทเพมสภาพคลองทางการเงนแกบรษท โดยบรษทสามารถน าเงนสวนนไปลงทนหรอใชจายในกจกรรมอนๆเพอเพมผลก าไรใหธรกจไดผศกษาจงน าเสนอในรปแบบตาราง ดงตารางท 4.7 ตารางท 4.7 การเปรยบเทยบรปแบบการจดซอจดหาวตถดบแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบการสงซออยางประหยด No. รายการเปรยบเทยบ รปแบบปจจบน รปแบบใหม

1 การใหความส าคญกบวตถดบแตละรายการ

ใหความส าคญเทากนทกรายการ จดกลมดวยวธ ABC Analysis เพอใหความส าคญกบวตถดบแต

ละประเภท

2 ปรมาณทสงซอในแตละครง อาศยประสบการณและความช านาญของเจาหนาท ซงแตละ

คนมวธการทตางกน

ใชวธการสงซออยางประหยด (EOQ)

3 จ านวนครงทซอตอป (ครง) 2,099 1,130 4 ตนทนรวมของการบรหารจดการ

สนคาคงคลงตอป(บาท) 3,314,648.93 2,404,148.24

จากตารางท 4-15 จะเหนไดวารปแบบการจดซอจดหาวตถดบในประเทศแบบใหมเปน รปแบบทนาสนใจ และควรจะน ามาประยกตใช เพราะในปจจบนนทางบรษทกรณศกษายงไมเคยลองใช ไมวาจะเปนการจดกลมวตถดบดวยวธ ABC Analysis การค านวณหาปรมาณการสงซออยาง ประหยด (EOQ) ซงถาบรษทไดน าผลการทดลองไปใชกจะสามารถชวยลดตนทนและคาใชจายในการจดซอจดหาวตถดบ และลดตนทนการจดการสนคาคงคลงได

49

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยครงนมจดประสงคเพอเพอวเคราะหหาปรมาณการสงซอท เหมาะสมใหกบบรษทกรณศกษาและเพอลดตนทนและระยะเวลาในการสงซอใหกบบรษทกรณศกษา โดยการรวบรวมขอมลขอมลวสดคงคลงของวตถดบในประเทศของบรษทกรณศกษาตงแตเดอนมกราคม –ธนวาคม พ.ศ. 2558 โดยใชทฤษฎการสงซอทประหยด (EOQ) มาใชในการค านวณปรมาณการสงซอและจดสงซอใหมทเหมาะสมเพอใหมสนคาเพยงพอตอความตองการของบรษทกรณศกษา ใชการค านวณสถตคาความถและรอยละ จากโปรแกรม Microsoft Excel ในการค านวณ งานวจยนใชการเกบขอมลจากตวอยางสนคาทมความส าคญตอกระบวนการผลต และมมลคาคอนขางสงและเปนสนคาทไมคอยจะเพยงพอตอการใชงาน เนองจากมราคาแพง ผลการเปรยบเทยบตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงการสงซออยางประหยดของวตถดบกลม A จากการวจยสามารถสรปได ดงน

5.1 สรปผลการวจย ผลการเปรยบเทยบตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษากบผลการค านวณตนทนของการบรหารจดการสนคาคงคลงการสงซออยางประหยดของวตถดบกลม A พบวาแบบการส งซออยางประหยดจะมตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ 2,404,148.24 บาท และการบรหารจดการสนคาคงคลงแบบปจจบนของบรษทกรณศกษาตนทนรวมของการบรหารจดการสนคาคงคลงเทากบ เทากบ 3,314,648.93 บาท ดงนน ถาน ารปแบบการสงซออยางประหยดมาใชในการบรหารจดการสนคาคงคลง จะท าใหประหยดคาใชจายรวมทงป ไดถง 910,500.69 บาท โดยคาใชจายทลดลงนน เกดจากคาใชจายในการสงซอตอครงและคาใชจายในการจดเกบรกษาลดลง อนเนองมาจากปรมาณทสงซอมความเหมาะสมมากขน สงผลใหบรษทเพมสภาพคลองทางการเงนแกบรษท โดยบรษทสามารถน าเงนสวนนไปลงทนหรอใชจายในกจกรรมอนๆเพอเพมผลก าไรใหธรกจได ซงจะเหนไดวารปแบบการจดซอจดหาวตถดบในประเทศแบบใหมเปนรปแบบทนาสนใจ และควรจะน ามาประยกตใช เพราะในปจจบนนทางบรษทกรณศกษายงไมเคยลองใช ไมวาจะเปนการจดกลมวตถดบดวยวธ ABC Analysis การค านวณหาปรมาณการสงซออยางประหยด (EOQ) ซงถาบรษทไดน าผลการทดลองไปใชกจะสามารถชวยลดตนทนและคาใชจายในการจดซอจดหาวตถดบ และลดตนทนการจดการสนคาคงคลงได

50

5.2 อภปรายผล ในการวจยเรองนมขอคนพบทเดนๆ เหนควรน ามาอภปรายโดยใชหลกตรรกวทยาและอภปรายผลการวจยใหครอบคลมวตถประสงคของการวจยทกขอทกประเดน ดงตอไปน ผลการวจยพบวา เมอทฤษฎการสงซอทประหยด (EOQ) มาใชในการค านวณปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอใหมสนคาเพยงพอตอความตองการของบรษทกรณศกษา และเปรยบเทยบกบวธปจจบนของบรษท จะท าใหประหยดคาใชจายรวมทงป ไดถง 910,500.69 บาท ซงสอดคลองกบงานวจยของ ทวนชย ศรฟา ทไดน าเสนอการศกษาการใชวธการสงซออยางประหยดส าหรบอตสาหกรรมผลตวงจรรวม ศกษาแบบการสงซอทเหมาะสมเพอใชในการวางแผนการสงซอซอคเกตทใชในกระบวนการทดสอบในงานอตสาหกรรมผลตวงจรรวม โดยจะท าการเปรยบเทยบแบบปจจบนกบแบบการสงซออยางประหยดหรอ Economic Order Quantity (EOQ) เขามาชวยในการค านวณเพอความสะดวกและรวดเรวในการน าขอมลไปใชในการตดสนใจในการสงซอสนคาได และสอดคลองกบงานวจยของ เอกชย ใจแจม ทท าการวเคราะหปรมาณและเวลาการสงซอเพอลดตนทนการจดเกบชนสวนอะไหลคงคลงเพอใหมเพยงพอตอการใชงาน กรณศกษา บรษทไทยซม มทฮารเนส จ ากด (มหาชน) โดยท าการเกบรวบรวมขอมลปรมาณอะไหลคงคลงทกชนดป 2555 เพอเลอกตวอยางมาวเคราะหโดยพจารณาจากปรมาณและมลคาอะไหลคงเหลอตอปใชวธการจดหมวดหมสนคา ABC (ABC Classification system) จากนนใชทฤษฎการค านวณหาปรมาณการสงซอทประหยด (Economic order quantity) แบบ Basical model และจดสงซอใหม (Reorder point) ค านวณหาปรมาณและจดสงซอทเหมาะสม ผลการวจยพบวา อะไหลแมพมพเปนอะไหลทมมลคาคงเหลอสงสด 64.93 เปอรเซนต จากการใช ABC คดเลอกระดบความส าคญ ของอะไหลและจากการค านวณหาปรมาณการสงซอแบบ EOQ พบวาคาใชจายในการสงซอลดลง 224,963.8 บาท หรอ 64.65% ตอปเปรยบเทยบกบการสงซอแบบปจจบนคาใชจายในการจดเกบลดลง 513,829.28 บาทหรอ 83.9 เปอรเซนต ตอป ท าใหคาใชจายรวมตอปลดลง 2,021,058.42 บาท หรอ 13.92 เปอรเซนต

51

5.3 ขอเสนอแนะ ขอคนพบจากการวจยและการอภปรายผลมขอเสนอแนะทควรน าไปใชดงน 5.3.1 ขอเสนอแนะในการน าผลการวจยไปใช

5.3.1.1 ผลการวจยครงนเปนประโยชนตอผทท างานดานการวางแผนการจดซอจดหาวตถดบการบรหารสนคาคงคลงได เพอชวยในการตดสนใจสงซอสนคาไมใหมการสะสมสนคาคงคลงทมากเกนไป 5.3.1.2 การวจยในครงน อาจศกษาและหาขอมลเฉพาะโรงงานอตสาหกรรมเพยงบรษทเดยว การน างานวจยไปใชครงตอไปอาจเกบขอมลหลายบรษท หรอเกบขอมลโรงงานอตสาหกรรมประเภทอน 5.3.2 ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป 5.3.2.1 ควรศกษาสนคาประเภทอนดวยทสามารถใชในการเปนวตถดบของกระบวนการผลต 5.3.2.2 ควรศกษาสนคาทเปนประเภทกลม B และ C ดวย เพอใหครอบคลมการสงซอทง 3 ประเภท

52

บรรณานกรม

ฉฬาปณ พนธเจรญ. (2552). การศกษาการบรหารวสดคงคลง: กรณศกษาบรษทตะวนออกซเทค. วทยานพนธวศวกรรมศาสตรมหาบณฑต , ภาควชาการจดการอตสาหกรรม,สาขาวชาการ จดการอตสาหกรรม, บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. ไชยยศ ไชยมนคง และมยขพนธ ไชยมนคง. (2550). กลยทธโลจสตกสและซพพลายเชนเพอการ แข ง ข น ในตลาดโลก. กรงเทพฯ: ซ. วาย. ซซเทม พรนตง. ไชยยศ ไชยมนคง. (2556). กลยทธโลจสตกสและซพพลายเชนเพอการแขงขนในตลาดโลก (พมพ ค ร ง ท 7).นนทบร: ดวงกมลสมย. ทวนชย ศรฟา. (2552). การศกษาการใชวธการสงซออยางประหยดสาหรบอตสาหกรรมผลตวงจร รวม. สารนพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต , ภาควชาวศวกรรมอตสาหกรรม, มหาวทยาลย เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. ทวศกด เทพพทกษ. (2548). การจดการลอจสตกส. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท. (2550). การจดการโลจสตกสและซพพลายเชน. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท. ธนต โสรตน. (2552). คมอการจดการคลงสนคาและการกระจายสนคา. กรงเทพฯ: ว-เซรฟ โลจสตกส. ธนต โสรตน. (2550). การประยกตใชโลจสตกสและโซอปทาน. กรงเทพฯ: ประชมทอง พรนตง กรป. ภณฑรา แสงวงศ และเสาวนตย จนทนโรจน. (2551). การศกษาเพอก าหนดกลยทธในการ จ ด ก า ร สนคาคงคลงใหอยในปรมาณทเหมาะสม: กรณศกษาบรษท ABC จ ากด. สาร นพนธ ป รญญา มหาบณฑต, ภาควชาบรหารธรกจ, สาขาการจดการ, บณฑตวทยาลย, ม ห า ว ท ย า ล ย หอการคาไทย. วโรจน พทธวถ. (2547). การจดการโลจสตกส ขมพลงของธรกจยคใหม. กรงเทพฯ: โอเอซสปรนตง แอนด. วาทรอยตรณฐวฒ รวมสมคร. (2553). การพยากรณและการหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอ เปนแนวทางในการจดเกบวตถดบทใชในการผลตวสดซเมนตทดแทนไม : กรณศกษา โรงงานผลตวสดซเมนตทดแทนไม. สารนพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต,ภาควชา วศวกรรม อตสาหกรรม, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

53

วทยา สหฤทดารง. (2546). ลอจสตกสและการจดการโซอปทาน อธบายได งายนดเดยว. กรงเทพฯ: เอกซเปอรเนท. ซเอดยเคชน. สมฤทธ ดวงศร. (2551). การวเคราะหหาปรมาณการสงซอทเหมาะสมเพอลดคาใชจายในการ จ ด ก า ร สนคาคงคลง กรณศกษา: การวางแผนความตองการลกรด. สารนพนธ ว ศ ว ก ร ร ม ศ า ส ต ร มหาบณฑต, ภาควชาวศวกรรมอตสาหกรรม, สาขาวชาวศวกรรมการ จ ด ก า ร อ ต ส า ห ก ร ร ม บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. อดลย จาตรงคกล. (2547). การจดซอ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร. อนรกษ คชมาตย. (2551). การกาหนดปรมาณการสา รองอะไหลของเครองจกรในอตสาหกรรม ผ ล ต ชนสวนรถยนต: กรณศกษา บรษท เอน เอช เค สปรง (ประเทศไทย) จ ากด. ส า ร น พ น ธ วศวกรรมศาสตรมหาบณฑต,ภาควชาวศวกรรมอตสาหการ, สาขาวชาวศวกรรมการจดการ อตสาหกรรม,บณฑตวทยาลย,มหาวทยาลย เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. อไรวรรณ แยมนยม. (2556).การจดการการตลาดส าหรบโลจสตกสและโซอปทาน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยรามคาแหง