77
นโยบายสุขภาพ ก ับ การพัฒนา ภาคประชาส งคม นพ.ชาญวิทย์ วส นต์ธนารัตน์ านักงานกองทุนสนับสนุนการสร ้างเสริมสุขภาพ ( สสส. )

นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

นโยบายสขภาพกบ

การพฒนาภาคประชาสงคม

นพ.ชาญวทย วสนตธนารตนส านกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ ( สสส. )

Page 2: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ภายใตโครงการวจยภาพอนาคตของสถานทท างานในประเทศไทยในป 2575

(Thailand’s Future Workplace in 2032)

ภาพอนาคต ประเทศไทยใน 20 ปขางหนา

Page 3: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

• การเพมขนของประชากรโลกประชากรไทยมแนวโนมเพมขน

• อายขยประชากรโลกเพมขนและการกาวสโลกแหงผสงวย

• สงคมไทยเปนสงคมผสงอายโดยสมบรณ

Page 4: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

• การขยายตวของความเปนเมองในสงคมไทย

• การโยกยายถนฐานภายในประเทศมแนวโนมลดลง แตการโยกยายถนฐานขามชาตเพมสงขน

• โครงสรางครวเรอนไทยมแนวโนมขนาดเลกลง

• สงคมไทยเปนสงคมแหงความเสยงเพมขน

• คณภาพชวตในสงคมไทยยงคงมปญหา

• สงคมแหงความเสอมถอยทางคณธรรมจรยธรรม

Page 5: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ลกษณะสงคมไทย

• สงคมเมอง

• สงคมเสมอนจรง

• สงคมฐานความรและสงคมขอมลขาวสาร

• สงคมแหงอาชญกรรมทซบซอนและหลากหลาย

• ความหลากหลายของวฒนธรรม

Page 6: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

•สงคมปจเจกนยม

•สงคมวตถนยม/บรโภคนยม

•สงคมทแสวงหาการเตมเตมในจตใจ

Page 7: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

แนวโนมการเปลยนแปลงดานสขภาพของประชากรไทย

• คนไทยมแนวโนมปวยและเสยชวตดวย

โรคไมตดตอ ( NCD )เพมขน

• จ านวนคนพการมแนวโนมเพมขน

• แนวโนมโรคระบาดและโรคอบตใหม

• การบาดเจบและอบตเหตมแนวโนมลดลง

• คนไทยมแนวโนมปวยทางจตเพมขน

Page 8: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

พฤตกรรมการบรโภคไมเหมาะสม

การบรโภคผกและผลไมนอย การออกก าลงกายไมเพยงพอ

ภาวะน าหนกเกนและอวน

การสบบหรและดมสราหรอเครองดมทม

แอลกอฮอล

ปญหาทางจต (อารมณ ) และการใชชวต

Page 9: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

เปาหมายการพฒนาทย งยน( Sustainable Development Goals :SDGs)

Page 10: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 11: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

THAILAND 4.0

SOCIAL

HOPE HAPPINESS HARMONY

PEOPLE

HEAD HAND HEALTH HEARTดร.สวทย เมษนทรย

ประเทศไทย 4.0 ในบรบทของการพฒนาทนมนษย

https://www.youtube.com/watch?v=jWWWfl7W52k

Page 12: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

วสยทศน

“ประเทศมความม นคง ม งค ง ย งยน เปนประเทศพฒนาแลว

ดวยการพฒนาตามปรชญาเศรษฐกจพอเพยง”

น าไปสการพฒนาใหคนไทยมความสขและตอบสนองตอบตอการบรรลซงผลประโยชนแหงชาต ในการทจะพฒนาคณภาพชวต สรางรายไดระดบสงเปนประเทศพฒนาแลว และสรางความสข

ของคนไทย สงคมมความม นคง เสมอภาค และเปนธรรม ประเทศสามารถ

แขงขนไดในระบบเศรษฐกจ

Page 13: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 14: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

อนาคตประเทศไทย ป 2579 : รวมมอกนขบเคลอนประเทศใหกาวไปส..........

คนไทยในอนาคต มศกยภาพในการรวมกนพฒนาประเทศ สามารถปรบตวรองรบบรบทการพฒนาในอนาคต มความพรอมทงกาย ใจสตปญญา มทกษะในการวเคราะหอยางมเหตผล มการเรยนรตลอดชวต มภมคมกนตอการเปลยนแปลง มจตส านกวฒนธรรมทดงาม ร คณคาความเปนไทย และมความรบผดชอบ เปนรากฐานทมนคงของชมชนสงคม รกชาต และสถาบนพระมหากษตรย

สงคมไทยเปนสงคมทเปนธรรม มความเหลอมล านอย อตราความยากจนต า มการกระจายโอกาสการเขาถงทรพยากรการสรางฐานอาชพ บรการทางสงคมทมคณภาพ และกระบวนการยตธรรมอยางทวถง ไมคอรปชน โดยทประชาชนทกชวงวยมคณภาพชวตทด ครอบครวอยดมสข

เศรษฐกจและสงคมพฒนาอยางเปนมตรกบสงแวดลอม เปนปร ะ เทศท ม ร ะ บบ เศ รษฐกจส เ ขย ว ร ะ ด บก า รปล อยก าซคารบอนไดออกไซดต า มพนทสเขยวใหญขน ประชาชนมพฤตกรรมการผลตและการบรโภคทเปนมตรตอสงแวดลอม

ระบบการบรหารภาครฐมประสทธภาพ ทนสมย รบผดชอบ โปรงใส ตรวจสอบไดและประชาชนมสวนรวม การกระจายอ านาจและแบงภารกจรบผดชอบทเหมาะสมระหวางสวนกลาง ภมภาคและทองถน

Page 15: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 16: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

แผนพฒนาฯ ฉบบท 12 (2560-2564)

การเสรมสรางและพฒนาศกยภาพคน : คนไทยทกชวงวยมคณภาพชวตทดขน มสขภาวะ มความรและมาตรฐานการครองชพทด

นโยบายรฐบาลพลเอกประยทธ จนทรโอชา

นโยบายเรงดวน: สรางโอกาส อาชพ พรอมทงยกระดบคณภาพแรงงานนโยบายสขภาพ: เนนการปองกนโรคมากกวารอใหปวยแลวจงรกษา

แผนพฒนาฯ ฉบบท 11

คณภาพชวต:มงเนนใหคนเปนศนยกลางการพฒนา มการเชอมโยงทกมตของการพฒนาอยางบรณาการ ทงมตตวคน สงคม เศรษฐกจ สงแวดลอม และการเมอง

แผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตและแผนยทธศาสตรกระทรวงสาธารณสข

Page 17: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

17

Page 18: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ความเปนสงคมเมอง

สงคมผสงอาย การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ

โลกเชอมตอการคาการลงทน

Future Events

ความกาวหนาTechnology

Page 19: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

เปนองคกรหลกดานสขภาพทรวมพลงสงคม

เพอประชาชนสขภาพด

พฒนาและอภบาลระบบสขภาพอยางมสวนรวม

และยงยน

O riginality

People centered approachM astery

H umilityMOPH

ประชาชนสขภาพด เจาหนาทมความสข ระบบสขภาพยงยน

เปาหมาย

แผน 20 ป กสธ.

Page 20: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ทศทางการวางแผน 20 ป (4 Phase)

กรอบแนวคด

นโยบายรฐบาล

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต

ฉบบท 12(พ.ศ.2560 – 2564)

ยทธศาสตรชาตระยะ 20 ป

และปฏรปประเทศไทยดานสาธารณสข

การบรณาการ (Integrated)องครวมและผสมผสาน

(Holistic & Comprehensive)การมสวนรวมของพหภาค

(Multisectoral)ประสทธภาพและประสทธผล

เปาหมายการพฒนาทยงยน (SDGs)

ปฏรประบบ

Phase 1 (2560-2564)

สความยงยน

Phase3 (2570-2574)

สรางความเขมแขง

Phase 2 (2565-2569)

เปน 1 ใน 3ของเอเชย

Phase 4 (2575-2579)

แผน 20 ป กสธ.

ประเทศไทย 4.0

Page 21: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

• อายคาดเฉลยเมอแรกเกด ไมนอยกวา 85 ป (LE)• อายคาดเฉลยของการมสขภาพดเมอแรกเกด

ไมนอยกวา 75 ป (Health-adjusted LE, HALE)

ประชาชนสขภาพด

• ดชนวดความสขดวยตนเองของคนในองคกร (Happinometer) ≥50

• ดชนสขภาพวะองคกร (Happy Workplace Index)≥57

เจาหนาทมความสข

• Access – Coverage – Quality - Governanceระบบสขภาพยงยน

Ministry of Public Healthกระทรวงสาธารณสข

เปาประสงครวมและเปาหมาย

การพฒนาระยะ 20 ปเปาหมาย - นยาม

Quality of Service & Care

Finance –IT-NurtureAccess to Care

Basic Service Coverage

(Corporate Indicators and targets)

Page 22: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

เปาหมายท 1 : ประชาชนสขภาพด

External causesผเสยชวตรวม 24,069 ราย

Chronic diseasesผเสยชวตรวม 132,492 ราย

ลดปจจยเสยงและลดการเจบปวยของคนไทย

เพอเพม (HALE) ใหแขงแรงถงอาย 75 ป

ลดปจจยเสยงและการเจบปวย

สงเสรมสขภาพของคนไทย

ลด Premature Mortality เพอเพม (LE) ใหอายยน 85 ป

จ านวนผเสยชวตรวม 156,561 ราย

1 2

(Physical Health)

Strategy-Corporate Indicator

จดกลม-สาเหต/เหตปจจย

Strategy-Corporate Indicator

Page 23: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

เปาหมายท 2 : เจาหนาทมความสข

Availability

Accessibility

Acceptability

Quality

ผลตและพฒนาก าลงคนอยางมคณภาพ

• อตราสวนของบคลากรดานสขภาพตอประชากร (สบช.)

บรหารก าลงคนใหเกดประโยชนสงสด

• สดสวนการกระจายบคลากรสขภาพ (เมอง/ชนบท) (บค.)

สรางความพรอมก าลงคนดานสขภาพเชงกลยทธ

• % หนวยบรการมอตราก าลงสอดคลองกบแผนก าลงคน (สนย.)

ดงดดและธ ารงรกษาก าลงคนคณภาพ• ดชนความสขของคนท างาน (Happinometer) ≥ 50 (บค./ทกกรม)

• ดชนความผาสกขององคกร (Happy Workplace Index) ≥57 (บค./ทกกรม)

3

4

Page 24: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

เปาหมายท 3 : ระบบสขภาพยงยน

Access Coverage Quality Governance

1) เพมแพทยใน รพ.เขตเมองและชนบท

แพทยตอปชก. เพมขน (สบพช)

2) เพมบคลากรสหสาขาวชาชพอตราตามมาตรฐานทก าหนดหนวยบรการทกระดบ (สบช.)

3) เพมเตยงสถาน พยาบาลใหเพยงพอตอความตองการ (สบรส.)

1) ความครอบคลมของปชช.ไดรบวคซนครบตาม EPI

% การไดรบวคซนกลมเปาหมาย(คร./สปสช./สป./อ.)

2) อตราการคดกรองผปวย(พ./คร./อ./สปสช.)

3) พฒนามาตรฐานยา วคซน และเทคโนโลยทางการแพทย

• % ความครอบคลมการพฒนามาตรฐานใหบรการวคซน• จ านวนยานวตกรรมทผานระบบค าปรกษาการขนทะเบยนยาวจย(สวช./คร./สปสช./อภ./อย./ว.)

4) มบรการแผนไทยและใชยาสมนไพรในสถานบรการทกระดบ• จ านวนสถานบรการมบรการการแผนไทยและทางเลอก (พท.)

1) HA/PCA% หนวยงานทผาน HA (สรพ.)

2) ลดเวลาทปชช.รอคอยรบบรการ (WaitingTime) (สบรส./พ.)

3) อตราเขารบบรการผ ปวยในซ า (Re-admission Rate) สบรส./พ.

4) Satisfaction Index(สรพ./สบรส.)

1) ITA (Integrity and

Transparency Assessment )

รอยละของหนวยงานทผาน ITA ศปท./กตส.สธ.

2) Expenditure of GDP• รายจายดานสขภาพตอผลตภณฑมวลรวมของประเทศสนย./กลมประกนสขภาพ

3) IT one system• พฒนา/เชอมโยงระบบขอมลเพอวเคราะหสถานภาพของประชาชน• มคลงขอมลสขภาพระดบเขต• จดเกบขอมลสขภาพทเปนมาตรฐานระดบประเทศสนย./พ./ศทส.

4) Restructuring (structure & finance)• ลดเหลอมล าบรการทกสทธฯ กลมประกนสขภาพ/สปสช.Executive

5 6 7 8

Page 25: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

4 Excellence Strategies(16 แผนงาน 48 โครงการ)

แผน 20 ป กสธ.

1. ระบบขอมลสารสนเทศดานสขภาพ2. ระบบหลกประกนสขภาพ3. ความมนคงดานยาและเวชภณฑและ

การคมครองผบรโภค4. ระบบธรรมาภบาล

1. พฒนาคณภาพชวตคนไทยทกกลมวย2. การปองกนควบคมโรคและภยสขภาพ3. ความปลอดภยดานอาหารและลดปจจยเสยงตอโรคไมตดตอเรอรง4. การบรหารจดการสงแวดลอม P&P

Excellence

Service Excellence

People ExcellenceGovernance

Excellence

1. การพฒนางานตามพระราชด าร2. การพฒนาระบบการแพทยปฐมภม3. การพฒนาระบบบรการสขภาพ4. ศนยกลางสขภาพนานาชาต/เขต

เศรษฐกจพเศษและชายแดนใต

1. การวางแผนก าลงคนดานสขภาพ2. การผลตและพฒนาก าลงคน3. การพฒนาประสทธภาพระบบบรหารจดการ

ก าลงคนดานสขภาพ4. การพฒนาเครอขายภาคประชาชนและ

ภาคประชาสงคมดานสขภาพ

8Corporate Indicators

Page 26: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

“สขภาพ”ประกอบดวยมตของสขภาพกาย (Physical Health)

สขภาพจต (Mental Health) สขภาพทางสงคม (Social Health)และสขภาพทางปญญา (Spiritual Health)

(พระราชบญญตสขภาพแหงชาต พ.ศ. 2550)

“การใดๆทมงกระท าเพอสรางเสรมใหบคคลมสขภาวะทางกาย จตและสงคม โดยสนบสนนพฤตกรรมของบคคล สภาพสงคม และสงแวดลอมทจะน าไปสการมรางกายทแขงแรง สภาพจตทสมบรณ อายยนยาว และคณภาพชวตทด”

การสรางเสรมสขภาพ (Health Promotion)

พระราชบญญตกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ พ.ศ. 2544

Page 27: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Thai NationalHealth Examination

Survey

2014

Page 28: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ทมา : ศ.นพ.วชย เอกพลากรและคณะ.การส ารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 5 .กรกฎาคม 2559.

menwomentotal

2009 2014

Page 29: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

women> men

Thailand

Page 30: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 31: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 32: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

urban rural total

Page 33: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

2

20142004 200919971992

Page 34: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ทมา : ศ.นพ.วชย เอกพลากรและคณะ.การส ารวจสขภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรางกายครงท 5 .กรกฎาคม 2559.

lowmoderatehigh

2009 2014

Page 35: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

35

NCD

Page 36: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

YOU ?

1 2

Page 37: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Malaysia Thailand

Page 38: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

38Aging Society

Page 39: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Life style 51%SmokingObesityStressNutritionBlood pressureAlcoholDrug useHuman

Biology 20%

Environment 19%

Health Care 10%

Marc Lalonde, 1974

สดสวนของปจจยเง อนไขทสงผลตอสขภาพ

39

Page 40: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

40

Page 41: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ปจจยทางสงคมทสงผลกระทบตอสขภาพ(Social Determinants of Health)

41

Page 42: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ระบบสขภาพ (Health System)

ระบบบรการสขภาพ (Health Service System)

42

Page 43: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

การสรางเสรมสขภาพ

สขภาพHealth

สรางเสรมสขภาพ Health

Promotion

สขภาวะ Well being

Page 44: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Health Promotion

การสรางนโยบายสาธารณะเพอการสรางเสรมสขภาพ

เสรมงานการสรางเสรมสขภาพในระบบบรการ

สขภาพ

การสรางสภาพแวดลอมทเอ อตอการสรางเสรม

สขภาพ

การเพมความสามารถดานการสรางเสรมสขภาพของชมชน

การพฒนาทกษะการสรางเสรมสขภาพ

สวนบคคล44

Page 45: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

OTTAWA CHARTER (1986)

การสรางเสรมสขภาพ คอ กระบวนการทชวยให ผคน สามารถควบคม และเพมพนสขภาพใหกบตนได

Health promotion is the process of enabling people to increase control over, and to improve, their health.

45

Page 46: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

การสรางเสรมสขภาพ (Health Promotion)

• ปองกน ไมใหบคคลตองตกอยในสภาพการเจบปวย

• จดการ ปจจยเสยงตางๆ โดยการควบคมมให ปจจยเสยงตางๆ เหลานนมผลกระทบตอสขภาพของประชากร รวมทงท าลายปจจยเสยงตางๆ เหลานน และมงใหประชาชนมสขภาพทด

46

Page 47: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

• หลกเลยง ความเสยงของปญหาสขภาพทงหลายโดยปรบเปลยนพฤตกรรมของแตละบคคลจากพฤตกรรมเสยงตอปญหาสขภาพส

พฤตกรรมทปลอดภย จากพฤตกรรมทปลอดภยนจะน าไปสวถการด าเนนชวต (Life Style) ของแตละคนจนกลายเปนคานยม วถปฏบตในดานพฤตกรรมสขภาพของสงคมและน าไปสการมสขภาวะทด (Well being) ของบคคล ครอบครว ชมชน และสงคม

47

Page 48: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

48

Page 49: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 50: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 51: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 52: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

การท างานกบภาคประชาสงคม

วตถประสงค

มความรความเขาใจถงการรบรของภาคประชาสงคมเกยวกบนโยบายทมข นของประเทศและการตอบสนองตอนโยบายของภาคประชาสงคม

Page 53: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ภาคประชาสงคมอเนก เหลาธรรมทศน ไดใหความหมายของ

“ประชาสงคม” หรอ “อารยสงคม” ทครอบคลมทกชนชนของสงคม เนนเรองความสมานฉนท ความกลมเกลยว ความกลมกลนในภาคประชาสงคมมากกวาการดทความแตกตางหรอ ความแตกแยกภายใน อยางไรกตามมมมองของ ดร.อเนก เหลาธรรมทศน ไดใหความสนใจเปนพเศษกบประเดนของ “คนชนกลาง” “การมสวนรวม” “ความผกพน” และ “ส านกของความเปนพลเมอง” กลาวคอ “ประชาสงคม” โดยนยยะนมไดหมายถงความเปนชมชนของสงคมชนบทเทานนแตกน ความรวม ไปถงคนชนกลางภาคเมองทไมจ าเปนตองมความ สมพนธใกลชดเปนเครอญาตหรอเปน แบบคนหนา (face to face relationship) แตเปนความผกพน (bond) ของผคนทหลากหลายตอกนบนฐาน แหงความรวมมอและการแสวงหาการมสวนรวม และดวยส านกทมตอความเปนพลเมอง หรอ Citizenship นนเอง

http://www.ldi.or.th/2016/08/24

Page 54: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ศ.นพ.ประเวศ วะส

การเกอหนนภาคสงคม ทเสนอแนวคดในเชงกลยทธทวาดวย “ความรวมมอพหภาค” โดยมองวาชมชนในปจจบนออนแอมาก การทจะท าใหชมชน มความเขมแขงไดนน จะตองเกดจากความรวมมอและการท างานรวมกนของภาคสงคมตาง ๆซงรวมทงภาครฐและภาคธรกจเอกชนดวย “สงคมสมานภาพ” จะเกดขนไดกดวยกระบวนการถกทอความรกของคนในสงคม ของคนในชมชน ถกทอทงแนวดง อนหมายถงโครงสรางอ านาจทเปน ทางการและแนวนอนซง หมายถงพนธมตร/เพอน/เครอขายเขาหากน ซงหากพจารณาจากประเดนน การใหความหมายหรอความส าคญของ “ประชาสงคม” ของ ศ.นพ. ประเวศ วะส นน มไดกลาวถง”การ

ปฏเสธรฐ” หรอ State Disobedience แตอยางใดhttp://www.ldi.or.th/2016/08/24

Page 55: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ศ.ดร.ชยอนนต สมทวณช

“ประชาสงคม” หมายถง ทก ๆ สวนของสงคมโดยรวมถงภาครฐ

ภาคประชาชนดวย ถอวาทงหมด เปน Civil Society ซงแตกตางจากความหมายแบบตะวนตกทแยกออกมาจากภาครฐ หรอนอกภาครฐ แตหมายถงทกฝายเขามาเปน partnership กน (ชยอนนต สมทวณช 2539ก) โดยนยยะน ศ.ดร.ชยอนนต สมทวณช ให ความส าคญกบ Civic movement หรอ “วถประชา” ทเปนการด าเนนกจกรรม ของกลมองคกรตาง ๆ โดยเอาตวกจกรรมเปนศนยกลางปราศจากการจดตง ดงขอเสนอทส าคญใน เชงยทธศาสตการพฒนา ในชวงของการจดท าแผน พฒนาฯ ฉบบท 8 คอ Area-Function-Participation – AFP กลาวคอจะตองเนนทกระบวนการมสวนรวม ในการด าเนนกจกรรมการพฒนาของ ทกฝายรวมกนในระดบพนท (ยอย ๆ) ซงในทน อาจเปนพนทจงหวด อ าเภอ ต าบล หมบาน หรอพนทในเชงเศรษฐกจ เชน เขตพนทชายฝงทะเล ภาคตะวนออก เปนตน (ชยอนนต สมทวณช 2539)

http://www.ldi.or.th/2016/08/24

Page 56: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

คณไพบลย วฒนศรธรรม

“ประชาสงคม” หมายถง “สงคมทประชาชนทวไป ตางมบทบาทส าคญในการจดการเรองตาง ๆ ทเกยวกบวถชวต ของประชาชน โดยอาศยองคกร กลไก กระบวนการ และกจกรรมอนหลากหลาย ทประชาชนจดขน” โดยนยยะของความหลากหลาย ขององคกรนไมวา จะเปน กลมองคกร ชมรม สมาคม ซงลวนแตมบทบาทส าคญตอการผลกดนการเปลยนแปลงทางสงคมทงส น จงเปนเสมอน “สงคม” ของ “ประชา” หรอ Society ของ Civil นนเอง อยางไรกด คณไพบลย วฒนศรธรรม ยงเสนอตออกดวยวา “ประชาสงคม” นนเปนสวนของสงคม ทไมใชภาครฐ ซ ง ด าเนนงานโดยอาศยอ านาจตามกฎหมายและกไมใชภาคธรกจ ซ งด าเนนงานโดยมงหวงผลก าไรเปนส าคญ

http://www.ldi.or.th/2016/08/24

Page 57: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Thai Health Promotion Foundation

Create Well-being for All

Page 58: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

หลกการท างาน

กระตน

สาน

เสรมพลง

ท างานกบทกภาคสวน

Page 59: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Decrease consumption by

10%

Tobacco

To decreased HIV/ prevalence

HIV/AIDS

Increase Pahysical from 11yrs.old+

up to 80%

Physical Activity

400g/day for 50%population in 2021

Fruits&Veg

-Increase the proportion of Happy Families-Increase the proportion of Healthy communities

Families & Communities

Alcohol

Decrease consumption

to <27%

Happiness

To increase the sense of well-being for Thais

Accidents

deaths to less than 10 for 100,000ppl.

ThaiHealth’s 10-Year Targets

Decrease obesity

prevalence

Obesity

Page 60: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 61: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

งานทขบเคลอนผานภาคประชาชนสงคม

DHS

- พชอ/พชข

- PCC

- FCT

กขป

Page 62: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

Concept เรอง DHS

62

Page 63: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

สถานการณระบบบรการสขภาพปฐมภม

ทมา: สถานการณการพฒนาระบบบรการปฐมภม พ.ศ.2547-2558

รพศ.

โรงพยาบาลชมชน819 แหง

รพ.สต.

ระบบสขภาพระดบอ าเภอ

ศนยสขภาพชมชน

16,870 แหง

Page 64: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

• เปนการบรณาการและเชอมโยงการท างานรวมกนระหวาง โรงพยาบาลชมชน+สาธารณสขอ าเภอ+รพ.สต.+ อปท.+ภาคประชาสงคม

• มเปาหมายใหประชาชนและชมชนสามารถพงตนเองได และไมทอดทงกน โดยมเครอขายบรการปฐมภมทมคณภาพ และไดรบความไววางใจจากประชาชน

• เปนจดยทธศาสตรเพอสรางระบบสขภาพระดบอ าเภอ (District health system)

– เนนการเปลยนกระบวนทศนเพอสรางการเปลยนแปลง

– มทรพยากรเพยงพอ และบคลากรครบทกดาน

– องคความรการบรการและการสรางเสรมสขภาพ

เครอขายสขภาพระดบอ าเภอ

District Health System Network

Page 65: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

65

Page 66: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

66

Page 67: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

67

Page 68: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

บรการตตยภม

บรการปฐมภม

บรการทตยภม

การดแลสขภาพและ

สขภาวะ

การดแลสขภาพเมอปวย

การบรการสขภาพ

การเสรมงานการสรางเสรมสขภาพในระบบรการสขภาพ(Reorienting Health Service)

โรงพยาบาลทวไป

โรงพยาบาลศนย

สรางสขภาพ น าซอมสขภาพ

Dis

tric

t H

ea

lth

Syste

m

โรงพยาบาลชมชน

สถานอนามย

รพ.สต.

ศนยสขภาพชมชน

บรบททางสงคม เศรษฐกจ สงแวดลอมความตองการจ าเพาะพนท และกลมประชากร

บคลากรสาธารณสขสรางเสรมสขภาพ

การสรางเสรมสขภาพ

1 การสรางเสรมสขภาพเปนสวนหนงของงานบรการสขภาพ เ พ อ ลดก า ร เ จ บ ป ว ย เ พ มค ว ามสามา รถ ในกา รดแ ลตนเองของประชาชน

3 เพมบทบาทระบบบรการในการเสรมสรางปจจยปองกน การลดปจจยเสยง และเออในการสรางปจจยทางสงคมทสงผลสขภาพ

2 บคลากรสาธารณสขน าความร เรองการสรางเสรมสขภาพไปปรบใชในการดแลประชาชน โดยการท างานรวมกบทกภาคสวนอนในพนท

Page 69: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ระบบบรการสขภาพระดบอ าเภอเพอการสรางเสรมสขภาพ

บคลากรสาธารณสขสามารถพฒนางานสรางเสรมสขภาพ

STRENGTHEN

หนนเครอขายสขภาพอ าเภอพฒนากลไกสรางเสรมสขภาพ

พฒนาความรจากพนทตนแบบระบบสขภาพ

ระดบอ าเภอ

“ระบบฐานขอมลสขภาพ” เพอการจดการสขภาพอ าเภอและการสรางเสรมสขภาพ

ADVOCATE

สรางการรบรบทบาท “ทมหมอครอบครว” เพอการสรางเสรมสขภาพ

แกสงคม

เสรมการเรยนร

กบเครอขายเพอ

การสรางเสรมสขภาพ

หนนกลไกวชาชพให

เออตอการใหบรการ

สรางเสรมสขภาพ

EMPOWER

เสรมสมรรถนะสรางเสรมสขภาพแกบคลากร

สาธารณสข

สนบสนนการจดการประเดนสขภาพทจ าเปนเชน ผปวยระยะสดทาย (Palliative care)

“ทมหมอครอบครว” เพมทกษะการดแลผสงอายและผพการ ตดเตยง

Page 70: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

กลยทธการสรางเสรมสขภาพผานระบบสขภาพระดบอ าเภอ

มงเนนประสานการขบเคลอนรวมกบกระทรวงสาธารณสข ส านกงานหลกประกนสขภาพแหงชาต และอนๆทเก ยวของ

“กลยทธการสรางเสรมสขภาพ”หนนเครอขายระบบสขภาพ

ระดบอ าเภอเพอการสรางเสรมสขภาพ

สรางความรรวมกบเครอขายจาก

พนทอ าเภอตนแบบ

เสรมการเรยนร กบเครอขายเพอ

การสรางเสรมสขภาพ

ระบบฐานขอมลสขภาพระดบอ าเภอเพอการจดการสขภาพและการสรางเสรมสขภาพ

“นโยบายกระทรวงสาธารณสข”

SERVICE PLAN(10 สาขา/5 กลมวย)

ทศวรรษการพฒนาระบบบรการปฐมภม(2559-2562)

การบรหารรวมของ

เขตบรการสขภาพ

ระบบฐานขอมลดานสขภาพ

สปสช.

กระทรวงสาธารณสข

สช. สรพ. สสส.

“กลไกบรหารระบบบรการสขภาพ”

สพฉ.

“พนทและกลมเปาหมาย”

พนทระดบอ าเภอ

โรงพยาบาลชมชน

รพ.สต.

Page 71: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ทมหมอครอบครว ดแล ชวยเหลอ ใหค าปรกษา ประดจญาตมตรทกครอบครว

ประชาชนไดรบการดแลครอบคลมทกมต

รกษา สงเสรม ปองกน องครวม ตอเนอง ผสมผสาน

ครอบครว ชมชน มความสข มคณภาพชวตทด

“ม นคง ม งค ง ย งยน”

Page 72: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ครอบครว

1

20

1

20

ทมอ าเภอ ทมสหสาขาวชาชพจากโรงพยาบาลชมชนและทมสาธารณสข

อ าเภอ

อสม.

อสม.

1,250-2,500

ดแลรพ.สต.1-3 แหง/ทม

1,250-2,500หมอครอบครว/พเลยงทมชมชน

ทมชมชนเชน อสม./

อปท./แกนน า/จตอาสา/ภาคอนๆ

ดแลความเสยงตามกลมอาย

ทมต าบลเจาหนาท รพ.สต. เชนพยาบาล/นกวชาการ

สาธารณสข/แพทยแผนไทย อนๆ

ทปรกษา/พเลยงทมต าบล CBL,KM

ชวยเหลอดแลครอบครว/ผปวย

ระบบใหค าปรกษา-รบและสงตอ

ผงโครงสรางทมหมอครอบครว

Page 73: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย
Page 74: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

บทบาทของสสส.ในการสนบสนน DHB

Page 75: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ความทาทาย

75

การรกษาทดมคณภาพ

การดแลทดมคณภาพ

Page 76: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย

ผสรางเสรมสขภาพ

Health Promoter

To

Health Manager

76

Page 77: นโยบายสุขภาพ กับ การพัฒนาbps.moph.go.th/new_bps/sites/default/files/Civil society development.pdf · ที่มา : ศ.นพ.วิชัย