Upload
others
View
11
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
การพฒนาบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
สารนพนธ
ของ
อารนธร ตลบทอง
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา
ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา
เมษายน 2553
การพฒนาบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
สารนพนธ
ของ
อารนธร ตลบทอง
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา
ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา
เมษายน 2553
ลขสทธเปนของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
การพฒนาบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
บทคดยอ
ของ
อารนธร ตลบทอง
เสนอตอบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ เพอเปนสวนหนงของการศกษา
ตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา
เมษายน 2553
อารนธร ตลบทอง. (2553). การพฒนาบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา สาหรบนกเรยนชน
มธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร.
สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
อาจารยทปรกษาสารนพนธ: ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท.
การวจยครงนมความมงหมาย เพอพฒนาบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา สาหรบนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
กลมตวอยางทใชในการวจยครงน เปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร จานวน 40 คน ไดมาโดยการสมแบบกลม
(Cluster Random Sampling) จานวน 1 หองเรยน
แบบการวจยทใชคอ การวจยเชงทดลอง แบบ Randomized One Group Pretest – Posttest Design ระยะเวลาในการทดลอง จานวน 18 ชวโมง เครองมอในการวจยประกอบดวย บทเรยนสาเรจรปเรองการสรางคา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สถตทใชสาหรบการวเคราะหขอมลประกอบดวย คาเฉลย คาเบยงเบนมาตรฐาน และ t-test แบบ Dependent Sample
ผลการวจยพบวา
1. บทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก
สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร มประสทธภาพ 80.06/ 85.50
2. นกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสรางคา มผลสมฤทธทาง
การเรยนหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05
THE DEVELOPMENT OF PROGRAMMED INSTRUCTION ON THAI
WORDS FORMATION FOR MATHAYOMSUKSA III STUDENTS
KLONG PAK LAK SCHOOL PRAWET, BANGKOK.
AN ABSTRACT
BY
ARRINTORN TALUBTHONG
Presented in Partial Fulfillment of the Requirements for the
Master of Education Degree in Secondary Education
at Srinakarinwirot University
April 2010
Arrintorn Talubthong. (2010). The Development of Programed Intruction on Thai Words
Formation for Mathayomsuksa III Students, Klong Pak Lak School, Prawet,
Bangkok. Master’ s Project, M.Ed. (Secondary Education). Bangkok: Graduate
School, Srinakharinwirot University. Project Advisor: Assist. Prof. Kachornsri Jatikananda.
The purpose of this research was to develop the programmed instruction on Thai
words formation for mathayomsuksa III students Klong Pak Lak School, Prawet, Bangkok.
The sample were 40 mathayomsuksa III students in the second semester of the
2009 academic year, Klong Pak Lak school, Prawet, Bangkok.
The Randomized One Group Pretest – Posttest Design was used for this research.
They were taught through the programmed instruction on Thai words formation for eighteen
periods.The instruments used in this research were; the programed instruction on Thai words
formation and the achievement test. The statistics used for data analysis included mean,
standard deviation and t-test for Dependent Sample.
The results of this research indicated that:
1. The efficiency of programmed instruction on Thai words formation was 80.06/85.50
2. The students learning achievement through the programmed instruction on Thai
words formation after the experiment was significantly increased at .05 level.
อาจารยทปรกษาสารนพนธ ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร และคณะกรรมการสอบ
ไดพจารณาสารนพนธเรอง การพฒนาบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
ปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ของ อารนธร ตลบทอง ฉบบนแลว
เหนสมควรรบเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษามหาบณฑต สาขาวชา
การมธยมศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒได
อาจารยทปรกษาสารนพนธ
................................................................................................
(ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท)
ประธานคณะกรรมการบรหารหลกสตร
...............................................................................................
(รองศาสตราจารย ดร.ชตมา วฒนะคร)
คณะกรรมการสอบ
................................................................................................ประธาน
(ผชวยศาสตราจารยขจรศร ชาตกานนท)
.................................................................................................กรรมการสอบสารนพนธ
(ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม)
.................................................................................................กรรมการสอบสารนพนธ
(รองศาสตราจารย ดร.บงอร พานทอง)
อนมตใหรบสารนพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาการศกษา
มหาบณฑต สาขาวชาการมธยมศกษา ของมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
.................................................................................................คณบดคณะศกษาศาสตร
(รองศาสตราจารย ดร.องอาจ นยพฒน)
วนท เดอน เมษายน พ.ศ. 2553
ประกาศคณปการ สารนพนธนสาเรจไดดวยดเปนเพราะผวจยไดรบความกรณาอยางยงจากผชวยศาสตราจารย
ขจรศร ชาตกานนท อาจารยทปรกษาสารนพนธ รองศาสตราจารย ดร.บงอร พานทอง รองศาสตราจารย
ดร.อจฉรา สขารมณและผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม กรรมการ ซงใหคาปรกษาและเสนอแนะ
ตลอดจนชวยปรบปรงแกไขขอบกพรองตางๆ ในการวจยจนมคณภาพ ผวจยขอกราบขอบพระคณเปน
อยางสงไว ณ ทน
ขอกราบขอบพระคณคณาจารยทกทานทประสทธประสาทวชาในการศกษาหลกสตร สาขาวชา
การมธยมศกษา และขอขอบคณทานผอานวยการ คณะครและนกเรยนชนมธยมโรงเรยนคลองปกหลก
สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ทใหความอนเคราะหและอานวยความสะดวกในการเกบรวบรวม
ขอมลเพอการวจยในครงน อาจารยสาคร นาบตร หวหนาหมวดภาษาไทย โรงเรยนคลองปกหลก ผเชยวชาญ
ในการตรวจสอบคณภาพเครองมอทใหคาแนะนาอยางดยง
ขอขอบพระคณ ทานเจาของเอกสารและงานวจยทกทาน ทผศกษาคนควาไดนามาอางองใน
การทาสารนพนธ ตลอดจนเพอนนสตปรญญาโทสาขาวชาการมธยมศกษา กลมการสอนภาษาไทยทกทาน
ทใหความชวยเหลอ พรอมทงคาแนะนาทเปนประโยชนตอการศกษาคนควา และคอยเปนกาลงใจเสมอมา
จนทาใหการศกษาครงนสาเรจลลวงไปดวยด
อารนธร ตลบทอง
สารบญ บทท หนา 1 บทนา 1
ภมหลง 1
ความมงหมายของการวจย 3
ความสาคญของการวจย 3
ขอบเขตของการวจย 4
ประชากรทใชในการวจย 4
กลมตวอยางทใชในการวจย 4
ตวแปรทศกษา 4
เนอหาทใชในการวจย 4
ระยะเวลาทใชในการวจย 4
นยามศพท 5
กรอบแนวคดการวจย 6
สมมตฐานการวจย 6
2 เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7
เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางคา 8
หลกการสรางคา 8
คามล 8
คาประสม 8
คาซอน 10
คาซา 13
คาสมาส 14
หลกการสงเกตคาสมาส 15
คาสนธ 17
หลกการสงเกตคาสนธ 17
สารบญ (ตอ)
บทท หนา 2 (ตอ) เอกสารและงานวจยทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป 19
ความหมายของบทเรยนสาเรจรป 19
ลกษณะของบทเรยนสาเรจรป 20
จตวทยาทเปนพนฐานของบทเรยนสาเรจรป 22
คณประโยชนของบทเรยนสาเรจรป 24
รปแบบของบทเรยนสาเรจรป 25
ประเภทของบทเรยนสาเรจรป 26
หลกการสรางบทเรยนสาเรจรป 31
การหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป 32
งานวจยทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป 33
เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 35
ความหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน 35
จดมงหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน 36
ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 37
ประเภทของการทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 38
ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ 42
งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 46
3 วธการดาเนนการวจย 48
กาหนดประชากรและการเลอกกลมตวอยาง 48
การสรางเครองมอทใชในการวจย 48
การเกบรวบรวมขอมล 56
การจดกระทาขอมลและการวเคราะหขอมล 57
4 ผลการวเคราะหขอมล 62
สญลกษณทใชในการวเคราะหขอมล 62
ผลการวเคราะหขอมล 63
สารบญ (ตอ)
บทท หนา 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ 65
ความมงหมายของการวจย 65
สมมตฐานในการวจย 65
วธดาเนนการวจย 66
สรปผลการวจย 68
การอภปรายผล 68
ขอเสนอแนะ 70
บรรณานกรม 71 ภาคผนวก 76
ภาคผนวก ก 77
ภาคผนวก ข 79
ภาคผนวก ค 98 ประวตยอผทาสารนพนธ 107
บญชตาราง
ตาราง หนา
1 แสดงแบบแผนการทดลอง Randomized One Group Pretest – Posttest Design 56
2 วเคราะหประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปเรองการสรางคา ตามเกณฑ 80/80 63 3 แสดงการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงการเรยน โดยใชชดบทเรยน สาเรจรปเรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
63
บญชภาพประกอบ
ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดการวจย 6
บทท 1
บทนา
ภมหลง ภาษาไทยเปนเอกลกษณประจาชาต เปนมรดกทางวฒนธรรมทบรรพบรษไดมอบไวใหกบ
คนไทยชาตไทยเปนชาตทมภาษาใชเปนของตนเองมาจนถงปจจบน ภาษาเปนเครองมอในการตดตอสอสาร
เพอสรางความเขาใจและสรางความสมพนธทดตอกน ทาใหสามารถประกอบกจธรการงาน และ
ดารงชวตรวมกนในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข และเปนเครองมอในการแสวงหาความร
ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศตางๆ เพอพฒนาความร ความคดวเคราะห วจารณ และ
สรางสรรคทนตอการเปลยนแปลงทางสงคม และความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย
ตลอดจนนาไปใชในการพฒนาอาชพใหมความมนคงทางสงคม และเศรษฐกจ (กอ สวสดพาณชย.
2542: 5) กลาวไววา ภาษาไทยเปนกญแจดอกสาคญทจะเปดประตไปสการเรยนวชาอนๆ ไดเปนอยางด
ภาษาไทยเปนสอของการเรยนร และเปนเครองมอในการแสดงความคดเหนของคน ภาษาไทยเปน
ประโยชนแกเดกในเวลาเรยนวชาตางๆ และเปนประโยชนแกผใหญในการทามาหากน ทสาคญทสด
เปนเครองมอในการพฒนาเศรษฐกจ สงคม การเมอง และวฒนธรรมของประเทศ
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดกาหนดสาระและมาตรฐาน
การเรยนรเปนเกณฑในการกาหนดคณภาพของผเรยน เนนการสอนภาษาไทยในฐานะเปนเครองมอ
ของการเรยนร ประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศ เพอพฒนาความร พฒนาทกษะกระบวนการ
คดวเคราะห วจารณ และสรางสรรคใหทนตอการเปลยนแปลงทางสงคมและความกาวหนาทางวทยาศาสตร
และเทคโนโลย เพอใหนกเรยนสามารถแสดงความรไดดวยตนเอง มงสงเสรมการสอนภาษาไทยเพอ
พฒนาความคด ผเรยนตองมประสบการณมากพอทจะสรางความคดไดลกซง ขณะเดยวกนกมงเนนให
ผเรยนรกภาษาไทยในฐานะทเปนวฒนธรรมของชาต (กรมวชาการ. 2551: 1) ดวยเหตนการจดการศกษา
ขนพนฐานกลมสาระการเรยนรภาษาไทยจงไดนาแนวคดดงกลาวมาพฒนาหลกสตรสถานศกษาและ
จดทาเปนสาระการเรยนรมาตรฐานวชาภาษาไทย แบงเปน 5 สาระคอ การอาน การเขยน การฟง การด
และการพด หลกการใชภาษาไทยและวรรณคดและวรรณกรรม เพอใหผเรยนไดฝกฝนทกษะครบทกดาน
จนเกดความชานาญในการใชภาษาเพอการสอสาร การเรยนรอยางมประสทธภาพและนาไปใชในชวต
จรงไดอยางถกตอง (กรมวชาการ. 2551: 2)
2
จากการเปลยนแปลงหลกสตรและนโยบายปฏรปการศกษาของกระทรวงศกษาธการ เพอให
ทนกบกระแสสงคมและเศรษฐกจทกาลงเปลยนแปลงครผสอนตองปรบการเรยนการสอนของครใหทน
กบการเปลยนแปลงทางภาคสงคมและเศรษฐกจ สการเปนครอาชพใหสามารถพฒนาคนใหทนกบ
กระแสโลกาภวตน มการจดการเรยนรซงประกอบดวยสอและนวตกรรมประกอบการเรยนการสอน
รวมทงการดาเนนกจกรรมการเรยนการสอนอยางครบวงจรนาจะเปนแนวทางหนงในการพฒนาการเรยน
การสอนของครใหมประสทธภาพยงขน
การพจารณาผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย ปการศกษา 2551 ในระดบชนมธยมศกษา
ปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สงกดสานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ทผานมา พบวาผลสมฤทธ
ทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนอยในเกณฑ ด รอยละ 37.15 พอใชรอยละ 44.10 ปรบปรง
รอยละ 18.75 การสรางคาในภาษาไทย นบวามผลตอผลสมฤทธของนกเรยนอยางยง ในการจดการ
เรยนการสอนครผสอนมความคาดหวงใหผเรยนมความรความเขาใจและมผลสมฤทธทางการเรยนท
สงขน แตเนองจากการเรยนการสอนในปจจบน นกเรยนในระดบชนมธยมศกษามความชอบและให
ความสาคญในการเรยนกลมสาระอนมากกวาการเรยนกลมสาระการเรยนรภาษาไทย โดยเฉพาะการเรยน
วชาหลกภาษาไทย ซงนกเรยนมความเหนวาเปนวชาทเขาใจยาก ครผสอนจดกจกรรมการเรยนการสอนท
ทาใหยากแกการเขาใจ ยดหลกการสอนโดยเนนการบรรยาย การทองจา ไมมสอเทคโนโลยและนวตกรรม
มาใชประกอบการสอน นกเรยนขาดความสนใจทาใหการเรยนวชาหลกภาษาไทยเปนเรองท นาเบอ
รายละเอยดของ เนอหามากทาใหนกเรยนเกดความเบอหนาย ดงนนวธสอนของครจงเปนเรองสาคญ
มากและเปนเรองทเกยวของกบการเรยนในระดบสงขนไปและมความเชอมโยงกนอยางตอเนอง นกเรยน
ไมมความเขาใจเรองการสรางคาในภาษาไทยเทาทควร ทาใหเกดปญหาตอการเรยนในระดบทสงขน
ดงนนการเรยนเรองการสรางคาในภาษาไทย จงมความจาเปนหากนกเรยนไมเหนความสาคญ
และไมใหความสนใจในวชาหลกภาษาไทยแลว เทากบวานกเรยนขาดบรรทดฐานของการเรยนภาษา
จนเปนเหตใหใชภาษาไทยบกพรองและผดพลาดอยเสมอ ในการเรยนการสอนเรอง การสรางคาใน
ภาษาไทย จะใหบรรลวตถประสงคตามหลกสตร ครผสอนจะตองทาใหผเรยนเกดความรความเขาใจใน
เนอหาและสามารถนาไปใชในการพฒนาการเรยนการสอนใหมประสทธภาพมากยงขน ดงนนวธสอน
ของคร จงเปนเรองสาคญมาก ครควรหาวธสอนและกจกรรมในการสอนเรองการสรางคาทหลากหลาย
เพอชวยใหนกเรยนเกดทงความรและความสนกสนานในการเรยนร อกทงเปนการจงใจใหนกเรยนเกด
ทศนคตทดตอวชาภาษาไทยดงทกลาวมา โดยการใชสอเทคโนโลยและนวตกรรมทเหมาะสมสอดคลอง
กบสภาพผเรยนหลายรปแบบ เชน การจดบทเรยนโมดล การจดศนยการเรยน ชดการเรยนดวยตนเอง
บทเรยนมลตมเดย และบทเรยนสาเรจรป ลวนเปนสอทนาสนใจและนามาพฒนาการเรยนการสอน
ภาษาไทยไดอยางด
3
บทเรยนสาเรจรปเปนเทคโนโลยและนวตกรรมทางการศกษาทนาสนใจรปแบบหนงเพราะชวย
พฒนาการเรยนการสอนในเรอง การสรางคาใหมความนาสนใจ นกเรยนเกดความกระตอรอรนทจะ
เรยนและทาใหไมเกดความเบอหนายในการเรยนวชาภาษาไทยและชวยใหการเรยนเกดประสทธภาพ
มากขนการจดประสบการณการเรยนรใหกบผเรยนอยางเปนระบบโดยเอาสอประเภทตางๆ ทสอดคลอง
กบกจกรรมมาชวยในการเปลยนแปลงพฤตกรรมของผเรยนใหบรรลจดหมาย (สรยนต พนธโอภาส.
2540: 1) นอกจากนแลว ชตกาญจน แยกโคกสง (2547: 3) ไดกลาวถงความสาคญของบทเรยน
สาเรจรปวา การนาบทเรยนสาเรจรปมาใชในการสอนกลมทกษะวชาภาษาไทยนาจะเปนวธแกปญหา
หนงทจะสามารถแกปญหาไดทงปญหาในเรองความแตกตางระหวางบคคลปญหาการจดการเรยน
การสอนทไมเนนการใชสอ ปญหาของครผสอนทไมเนนผเรยนเปนศนยกลาง ไมเนนกระบวนการคด
และปญหาครไมครบชนเรยน
จากการศกษาหลกการและเหตผลดงกลาว ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาพฒนาบทเรยน
สาเรจรป เรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เพอแกปญหาทเกดขนกบกระบวนการเรยน
การสอนเรอง การสรางคาทไมประสบผลสาเรจและบรรลตามจดมงหมายทางการเรยน ตลอดจนเปน
แนวทางในการจดกจกรรมการเรยนการสอนและนวตกรรมเทคโนโลยทางการศกษาใหผเรยนมผลสมฤทธ
ทางการเรยนสงขนเกดประสบการณรจกแสวงหาความรดวยตนเองตอไป
ความมงหมายของการวจย 1. เพอพฒนาบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
2. เพอศกษาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคาทสรางขนตามเกณฑ
มาตรฐาน 80/80
3. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนเรอง การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปเรอง
การสรางคากอนเรยนและหลงเรยน ความสาคญของการวจย
1. ไดบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยน
คลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ทมประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80
2. เปนแนวทางใหครผสอนภาษาไทยนาไปพจารณา ปรบปรง จดกระบวนการเรยนการสอน
วชาภาษาไทย ใหมประสทธภาพตอไป
4
ขอบเขตของการวจย 1. ประชากรทใชในการวจย 1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยน
คลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน
3 หองเรยน จานวน 140 คน
1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552
จานวน 1 หองเรยน นกเรยน 40 คน ซงไดมาจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) 2. ตวแปรทศกษา 2.1 ตวแปรตน คอ การเรยนดวยบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา
2.2 ตวแปรตาม คอ ผลสมฤทธทางการเรยนเรอง การสรางคา 3. เนอหาทใชในการทดลอง เนอหาทใชในการวจยครงน เปนเนอหาตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการในหนงสอเรยน
ววธภาษา ระดบชนมธยมศกษาปท 3 เรองการสรางคา ประกอบดวยบทเรยนสาเรจรป 8 ชดคอ
ชดท 1 รปแบบการสรางคา
ชดท 2 คามล
ชดท 3 คาประสม
ชดท 4 คาซา
ชดท 5 คาซอน
ชดท 6 คาสมาส
ชดท 7 คาสนธ
ชดท 8 การอานคาสมาสและคาสนธ 4. ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ใชเวลาในการทดลอง
18 คาบ สปดาหละ 2 คาบ
5
นยามศพท 1. บทเรยนสาเรจรป หมายถง บทเรยนทสรางขนโดยกาหนดเนอหา วตถประสงค วธการ
ตลอดจนอปกรณการสอนไวลวงหนา ผเรยนสามารถศกษาคนควาและประเมนผลการเรยนดวยตนเอง
ตามขนตอนทกาหนดไว และมเสรมแรงแกผเรยนเปนระยะๆ โดยการเฉลยคาตอบใหทนท โดยกาหนด
เนอหาทแบงเปนตอนยอยๆ หรอกรอบ หรอเฟรม โดยเสนอเนอหาทละนอย มคาถามใหผเรยนคดทา
กจกรรมหรอตอบ แลวเฉลยใหทราบทนท ผเรยนสามารถรบรไดดวยตนเองและเปนไปตามความสามารถ
ของแตละบคคลบทเรยนสาเรจรปทนยมใชกนมากม 2 ประเภทคอ
1.1 บทเรยนสาเรจรปแบบลเนย หรอแบบเสนตรง เปนบทเรยนสาเรจรปทจดขนเพอให
นกเรยนไดเรยนหรอกระทาการตอบสนองเหมอนกนทกคนและตองศกษาทกกรอบของบทเรยน
เหมอนกน บทเรยนสาเรจรปจะถกจดเรยงไวตามลาดบ เพอใหนกเรยนกาวไปเปนขนตอนจากงายไป
หายาก จนกระทงจบบทเรยน
1.2 บทเรยนสาเรจรปแบบกง หรอแบบสาขา คอ วธการเขยนบทเรยนแบบสลบ ซงแตกตาง
กบแบบชนดเสนตรงทกลาวมาแลวซงมวธการเขยนบทเรยนแบบเรยงลาดบ การเขยนบทเรยน
โปรแกรมชนดสาขานจะมการเรยงลาดบขอความยอย โดยอาศยคาตอบของผเรยนเปนเกณฑ
ถาผเรยนตอบคาถามของขอความยอยๆ ทเปนหลกของบทเรยนไดถกตองผเรยนกจะไดรบคาสงให
ขามหนวยยอยไดจานวนหนงแตถาผเรยนตอบคาถามไมถกตองกอาจไดรบคาสงใหเรยนขอความยอยๆ
ตางๆ เพมเตมกอนทจะกาวหนาตอไป
2. บทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา หมายถง บทเรยนสาเรจรปแบบเสนตรง ทผวจย
สรางขนเพอจดกจกรรมการเรยนภาษาไทย สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 มการนาเสนอเนอหา
สาระเรองการสรางคา โดยนกเรยนศกษาคนควาความรดวยตนเองทละหนวยตามลาดบจากงายไป
ยาก มคาถามจากกรอบแบบฝกหดและกรอบทดสอบ โดยผเรยนสามารถวดและประเมนผลการเรยนร
ดวยตนเองจากเฉลยทกาหนดไว
3. การเรยนดวยบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา หมายถง การนาบทเรยนสาเรจรป
เรองการสรางคา ทผวจยสรางขนไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก
โดยมขนตอนของกจกรรมในแตละบทเรยนสาเรจรปดงน นกเรยนอานขอแนะนา อานจดประสงค
การเรยนรและทาแบบฝกหดไปทละกรอบจนจบแลวทาแบบทดสอบระหวางเรยน
4. ประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา หมายถง คณภาพของบทเรยน
สาเรจรป เรอง การสรางคาตามเกณฑมาตรฐาน 80/80
6
การเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป
เรอง การสรางคา
80 ตวแรก หมายถง รอยละของคาเฉลยจากคะแนนทนกเรยนทาแบบฝกระหวางเรยน
ของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป ไมตากวารอยละ 80
80 ตวหลง หมายถง รอยละของคาเฉลยจากคะแนนทนกเรยนไดจากการทาแบบทดสอบ
หลงการเรยนของนกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปไมตากวารอยละ 80
5. ผลสมฤทธทางการเรยน หมายถง ความสามารถของนกเรยนดานความร ความจา
ความเขาใจของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา มลกษณะเปนแบบทดสอบ
ปรนย 4 ตวเลอก จานวน 40 ขอ ซงวดไดจากคะแนนการทาแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนท
ผวจยสรางขนและผานการตรวจหาคณภาพมาแลว
6. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรอง การสรางคา หมายถง แบบทดสอบ
ทใชทดสอบความรความสามารถทางการเรยนของนกเรยนหลงการเรยนจากบทเรยนสาเรจรป เรอง
การสรางคา เปนปรนยเลอกตอบชนด 4 ตวเลอก จานวน 40 ขอ ทผวจยสรางขนและหาคณภาพแลว
กรอบแนวคดของการวจย ตวแปรตน ตวแปรตาม
ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดของการวจย
สมมตฐานในการวจย นกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา มผลสมฤทธทางการเรยนหลง
การเรยนสงกวากอนการเรยน
ผลสมฤทธทางการเรยน
เรอง การสรางคา
บทท 2
เอกสารและงานวจยทเกยวของ
ในการวจยครงน ผวจยไดศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของและไดนาเสนอตามหวขอ
ตอไปน 1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางคา
1.1 คามล
1.2 คาประสม
1.3 คาซอน
1.4 คาซา
1.5 คาสมาส
1.6 คาสนธ 2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป 2.1 ความหมายของบทเรยนสาเรจรป
2.2 ลกษณะของบทเรยนสาเรจรป
2.3 จตวทยาทเปนพนฐานของบทเรยนสาเรจรป
2.4 คณประโยชนของบทเรยนสาเรจรป
2.5 รปแบบของบทเรยนสาเรจรป
2.6 ประเภทของบทเรยนสาเรจรป
2.7 หลกการสรางบทเรยนสาเรจรป
2.8 การหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป
2.9 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป 3. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 3.1 ความหมายของผลสมฤทธทางการเรยน
3.2 จดมงหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน
3.3 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
3.4 ประเภทของการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน
3.5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
3.6 งานวจยในประเทศและตางประเทศทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน
8
1. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบการสรางคา 1. หลกการสรางคา
1. การสรางคาตามหลกเกณฑทางภาษา การสรางคาขนใชในภาษาไทยถอวาเปนความเจรญงอกงามทางภาษา อนเนองมาจาก ความเจรญกาวหนาทางวชาการ การพฒนาทางเทคโนโลย ตลอดจนการตดตอสมพนธกบตางประเทศ ทาใหมความจาเปนทจะตองสรางคาขนใหม เพอใหเพยงพอตอความจาเปนในการตดตอสอสาร การศกษาหลกการสรางคาชวยใหการพฒนาทางภาษาไทยมความถกตองตามหลก ตามระบบ ซงจากการศกษาคนควาจากหนงสอของ กรมวชาการ (2539 ก:1-10) พอสรปหลกการสรางคาตามหลกเกณฑทางภาษา ไดดงน
การสรางคา การสรางคาแบงออกเปน 2 ประเภท คอ
1. คามล ซงไดแกคาทตงขนโดยเฉพาะ 2. คาทสรางขนจากคามล
1.1 คามล คอ คาทตงขนโดยเฉพาะคาหนง ๆ อาจเปนคาไทยแท คาทมาจากภาษาอน และเปนคาพยางคเดยวหรอหลายพยางคกได เชน ไก พอ นอน ลก ปลา ทอง เกยว ไมล กญแจ มะนาว นาฬกา กะลาส จงโจ กระจมกระจม คาทสรางขนจากคามลจะมรปลกษณตาง ๆ กน ดงน
1. คาประสม 2. คาซอน 3. คาคาซา
4. คาสมาส
1.2 คาประสม คาประสม คอ คาทสรางจากคามลตงแตสองคาขนไปมาประสมกนอาจเปนคาไทยแทหรอคาทมาจากภาษาอน ทาใหเกดความหมายใหม หรอมความหมายเดมอยบาง คาประสมนมกจะเปนคานามหรอคากรยา ลกษณะคาประสม
1. เกดจากคามลตงแตสองคาขนไป เชน ดาวเทยม สะพานลอย ภเขาไฟ 2. เกดจากคามลทมาจากภาษาใดกได เชน คาไทยแท มาเรว ลกนา แมครว คาไทยกบคาภาษาอน ราชวง ผลไม ความมธยสถ คามาจากภาษาอน การแพทย การศกษา ยานอวกาศ
9
3. เกดจากคามลทมความหมายตางกน เมอเปนคาประสมจะเกดความหมายใหมตาง
กบคามลเดมแตยงมเคาความเดม เชน
ดาวเทยม หมายถง ยานชนดหนงโคจรไปในอวกาศไดอยางดาวแต
ไมใชดาวจรง ๆ
มาเรว หมายถง คนขมาซงทาหนาทเดนขาวสบเหคการณของขาศกแลว
รบแจงแกกองทพ
คาทเกดจากคามลทยงคงความหมายเดมไวทงหมดไมใชคาประสม อาจเปนวลหรอ
ประโยค เชน
แกงรอนตองกนกาลงรอน แกงรอนเปนคาประสม หมายถงแกงชนดหนง
แกงรอนเกนไปกนไมได แกงรอนเปนประโยค
แกงรอนๆ กนลวกปาก แกงรอนๆ เปนวล
4. สวนมากความหมายหลกอยทคาหนา คาขยายอยหลง
คาประสม คาตง คาขยาย
การศกษา การ ศกษา
ประธานสภา ประธาน สภา
ผลผลต ผล ผลต
คาประสมบางคาคาขยายอยหนาคาตง คาประสมประเภทนสวนมากคาขยายมา
จากคาบาลสนสกฤต สวนคาตงเปนคาไทยหรอมาจากภาษาอน เชน
คาประสม คาขยาย คาตง
พระแสง พระ แสง (คาไทย)
พระเกาอ พระ เกาอ (จน)
พระธามรงค พระ ธามรงค (เขมร)
พระโธรน พระ โธรน (องกฤษ)
5. เกดจากคามลชนดตาง ๆ และทาหนาทตาง ๆ เชน นาม สรรพนาม กรยา วเศษณ
หรอบพบท
10
วธสรางคาประสม 1. คาตงเปนคานาม คาขยายเปนคานาม สรรพนาม กรยา และวเศษณ เชน
คาขยายเปนนามหรอสรรพนาม พอบาน แมบาน พระคณทาน
คาขยายเปนกรยา สมดพก แบบเรยน ไมเทา
คาขยายเปนคาวเศษณ มดแดง ถวเขยว บานนอก
2. คาตงเปนคากรยา คาขยายเปนคานาม กรยา และวเศษณ
คาขยายเปนนาม กนใจ เขาใจ เขาฝก จบตา
คาขยายเปนกรยา ทองจา ตนเตน ลวงร
คาขยายเปนวเศษณ งอกงาม เดอดรอน กนนอกกนใน
3. คาตงเปนคาวเศษณ คาขยายเปนนามและวเศษณ
คาขยายเปนนาม หลายใจ สามงาม หลายใจ
คาขยายเปนวเศษณ ออนหวาน เขยวหวาน สกดบ
4. คาตงเปนคาบพบท คาขยายเปนคานาม กรยา
คาขยายเปนคานาม ขางถนน กลางบาน ใตเทา
คาขยายเปนกรยา ตามมตามเกด
1.3 คาซอน คาซอน คอ คาทเกดจากการเอาคามลทมความหมายเหมอนกน หรอคลายคลงกน เปนคา
ประเภทเดยวกน ตงแต 2 คาขนไป มารวมกนความหมายทเกดขนมลกษณะใดลกษณะหนงดงน
1. มความหมายชดเจนหนกแนนขน เชน
ใหญโต หมายถง ใหญมาก
ทรพยสน หมายถง ของมคาทงหมด
2. มความหมายกวางขน เชน
พนอง หมายถง ญาตทงหมด
เสอผา หมายถง เครองนงหม
3. มความหมายแคบลง เชน
หยบยม หมายถง ยม
เงยบเชยบ หมายถง เงยบ
4. มความหมายเชงอปมา เชน
คบแคบ อมช ถากถาง หนกแนน ดดดม
11
ชนดของคาซอน 1. คาซอนเพอความหมาย ไดแกการนาคามลทมความหมายอยางเดยวกน หรอใกลเคยง
กนหรอตรงกนขามมารวมกน
1.1 ความหมายอยางเดยวกน เชน เตบโต อวนพ มากมาย ขาทาส สญหาย โงเขลา
1.2 ความหมายตรงกนขาม เชน ถกผด ยากงาย หนกเบา สงตาดาขาว ศกเหนอเสอใต
ดราย ผดชอบ
1.3 ความหมายใกลเคยงกน เรอแพ หนาตา คดเลอก ขาวปลา เสอผา
2. คาซอนเพอเสยง เกดจากการนาคาทมเสยงคลายกนมาซอนกนเพอใหออกเสยงงายขน
มเสยงคลองจองกน เกดความไพเราะขน เชน เกะกะ ขรขระ เกงกาง โผงผาง ทอแท เพลดเพลน
กนแกน ยย หลกหลก จมจม หยมหยม โอนเอน ตกตก ตมตาม ลกษณะของคาซอน 1. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกนสวนมากอยทคาใดคาหนง
เพยงคาเดยว เชน
กดกน ความหมายอยท กน
เนอตว ความหมายอยท ตว
ปากคอ ความหมายอยท ปาก
2. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกน โดยความหมายอยท
คามลคาหนาหรอคาหลงคาใดคาหนง เชน
รากฐาน ความหมายอยท ราก หรอ ฐาน
บานเรอน ความหมายอยท บาน หรอ เรอน
รปราง ความหมายอยท รป หรอ ราง
3. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกน แตคาหนงเปนภาษาถน
ความหมายอยทคาภาษากลางหรอภาษามาตรฐาน เชน
เสอสาด สาด เปนภาถน (เหนอ อสาน ใต) หมายถง เสอ
ทองคา คา เปนภาถน (เหนอ อสาน) หมายถง ทอง
อวนพ พ เปนภาถน (อสาน ใต) หมายถง อวน
ขมเหง เหงเปนภาถน (ใต) หมายถง ทบ ขม
4. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกน แตคาหนงเปนภาษาตางประเทศ
ความหมายอยทคาไทย เชน
12
สรางสรรค สรรค เปนคาภาษาสนสกฤต หมายถง สราง
พงไพร ไพร เปนคาภาษาเขมร หมายถง พง
แบบฟอรม ฟอรม เปนคาภาษาองกฤษ หมายถง แบบ
5. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกน มความหมายใหม
กวางกวาคามลเดม เชน
พนอง ไมไดหมายเฉพาะพกบนอง แตรวมถงญาตทงหมด
ลกหลาน ไมไดหมายเฉพาะลกกบหลาน แตรวมถงญาตทงหมด
ถวยชามรามไห ถวยโถโอชาม หมายถง ภาชนะใสอาหาร
ผลหมากรากไม สมสกลกไม หมายถง ผลไม
หมเหดเปดไก หมายถง อาหารจาพวกเนอสตว
เรอกสวนไรนา หมายถง ทสาหรบเพาะปลกพช
6. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกน เกดความหมายใหม
แตมเคาความหมายเดมเชนเดยวกบคาประสม
ถากถาง หมายถง พดเสยดแทง
ดแล หมายถง เอาใจใส
เดอดรอน หมายถง เปนทกข
ออนนอม หมายถง แสดงกรยาวาจานบนอบ
นมนวล หมายถง ออนโยน
7. เกดจากคามลทมความหมายอยางเดยวกนหรอทานองเดยวกนความหมายอยทคาตน
และคาทาย เชน
เคราะหหามยามราย หมายถง เคราะหราย
ฤกษงามยามด หมายถง ฤกษด
ยากดมจน หมายถง ยากจน
8. เกดจากคามลทมความหมายตรงขาม เกดความหมายใหม ซงเปนความหมายกวางขน
เชน
สงตา หมายถง ระดบความสงของสงตาง ๆ
มากนอย หมายถง ปรมาณของสงตาง ๆ
เรวชา หมายถง อตราความเรว
ถกแพง หมายถง ราคา
เปรยวหวาน หมายถง รสอาหาร
13
1.4 คาซา คาซา คอ คาทเกดจากการซาเสยงคาเดยวกนตงแต 2 ครงขนไป เพอทาใหเกดคาใหมได
ความหมายใหม มลกษณะสาคญ ดงน
1. ชนดของคาไทยทเอามาซากน ในภาษาไทยเราสามารถเอาคาทกชนดมาซาได ดงน
1. ซาคานาม เชน พ ๆ นอง ๆ เดก ๆ
2. ซาคาสรรพนาม เชน เขา ๆ เรา ๆ คณ ๆ
3. ซาคาวเศษณ เชน เรว ๆ ไว ๆ ชา ๆ
4. ซาคากรยา เชน นง ๆ นอน ๆ เดน ๆ
5. ซาคาบพบท เชน ใกล ๆ ไกล ๆ เหนอ ๆ
6. ซาคาสนธาน เชน ทง ๆ ท เหมอน ๆ ราว ๆ กบ
7. ซาคาอทาน เชน โฮ ๆ กรด ๆ อย ๆ
2. นาคาซอนมาแยกเปนคาซา เชน
ลบคลา เปน ลบ ๆ คลาๆ
เปรอะเปอน เปน เปรอะๆ ปอน
นมนม เปน นม ๆ นม ๆ
3. นาคาซามาเปลยนเสยงวรรณยกต เพอเนนความหมาย เชน ดด เบอเบอ ดใจดใจ ลกษณะของคาซา 1. บอกความหมายเปนพหพจน มกเปนคานาม และสรรพนาม เชน
เดก ๆ กาลงรองเพลง
พ ๆ โรงเรยน
หนม ๆ กาลงเลนฟตบอล
2. บอกความหมายเปนเอกพจน แยกจานวนออกเปนสวน ๆมกเปนคาลกษณะนาม เชน
ลางชามใหสะอาดเปนใบ ๆ
อานหนงสอเปนเรอง ๆ
ไสกบไมเปนแผน ๆ
3. บอกความหมายเนนหนก มกเปนคาวเศษณ เชน
พดดง ๆ
ฟงด ๆ
นงนง ๆ
สวย ๆ
14
4. บอกความไมเนนหนก เชน
เสอสแดง ๆ
กางเกงสดา ๆ
บานสขาว ๆ
5. บอกคาสง มกเปนคากรยา เนนความและบอกคาสง เชน
อยเงยบ ๆ
พดดง ๆ
เดนเบา ๆ
ออกหาง ๆ
6. เปลยนความหมายใหม โดยไมมเคาความเดม เชน
กลวย ๆ
หม ๆ
ง ๆ ปลา ๆ
หมายเหต คาทออกเสยงซากนไมใชคาซาเพราะไมไดเกดคาขนใหมและ
ความหมายไมเปลยนไป ในกรณเชนนจะใชไมยมกแทนไมได เชน
เขาเอาแตเลนเลนจนลมกนขาวกนปลา เลนเลน ไมใชคาซา
เขาเอแตซนซนในแตละวน ซนซน ไมใชคาซา
เราควรเกบของไวในททของมน ทท ไมใชคาซา
เขาออกกาลงกายทกวนวนละครงชวโมง วนวน ไมใชคาซา
การสรางคาแบบคาประสม คาซอนและคาซา นเปนวธการสรางคาทเปนระเบยบวธของ
ภาษาไทยของเราเอง แตการสรางคาใหมในภาษาไทยไมไดมเพยง 4 วธเทานน เรายงมวธการสรางคาใหม ๆ
ขนใชในภาษาไทยดวยวธการอนๆ อก (คดจากหนงสอหลกภาษาและการใชภาษา ประสทธ กาพยกลอน
และคณะ สานกพมพไทยวฒนาพานช พ.ศ. 2553) 1.5 คาสมาส
คาสมาส คอ การนาคาทมาจากภาษาบาลสนสกฤตมารวมกบคาบาลสนสกฤตแลวเกด
ความหมายใหม แตยงคงเคาความหมายเดมมลกษณะดงน
1. เปนคาทมรากศพทมาจากบาลและสนสกฤตเทานน เชน สขศกษา อกษรศาสตร
สงคมศาสตร อดมศกษา
15
2. อานออกเสยงสระระหวางคาทสมาสกน เชน
รฐ + ศาสตร = รฐศาสตร อาน รด – ถะ – สาด
ภม + ทศน = ภมทศน อาน พม – ม – ทด
พช + มงคล = พชมงคล อาน พด – ชะ - มง – คน
3. แปลจากหลงมาหนา เชน
ราชโอรส หมายถง ลกชายพระราชา
กาฬพกตร หมายถง หนาดา
วรรณคด หมายถง เรองราวของหนงสอ
4. พยางคสดทายของคาหนาทมเครองหมายทณฑฆาตเมอนามาสมาสใหตดทงแลว
อานออกเสยง “อะ” กงเสยง เชน
สทธ + บตร เปน สทธบตร
ไปรษณย + บตร เปน ไปรษณยบตร
5. คาวา “พระ” (แผลงมาจาก “วร”) นาหนาคาทมาจากบาลสนสกฤต เชน พระสงฆ
พระเนตรพระบาท พระราชวงศ หลกสงเกตคาสมาสในภาษาไทย 1. เกดจากคามลตงแตสองคาขนไป
2. เปนคาทมรากศพทมาจากภาษาบาลและสนสกฤตเทานน เชน กาฬพกตร ภมศาสตร
ราชธรรม อกษรศาสตร อรรถคด ฯลฯ
3. พยางคสดทายของคาหนา หากมสระ อะ หรอมตวการนตอย ใหยบตวนนออก
(ยกเวนคาบางคา เชน กจจะลกษณะ เปนตน)
4. แปลความจากหลงมาหนา เชน ราชบตร แปลวา บตรของพระราชา, เทวบญชา
แปลวา คาสงของ เทวดา, ราชการ แปลวา งานของพระเจาแผนดน
5. สวนมากออกเสยงพยางคทายของคาหนา แมจะไมมรปสระกากบอย โดยจะใช
เสยง อะ อ และ อ (เชน เทพบตร) แตบางคากไมออกเสยง (เชน สมยนยม สมทรปราการ)
6. คาบาลสนสกฤตทมคาวา พระ ซงกลายเสยงมาจากบาลสนสกฤต กถอวาเปนคาสมาส
(เชน พระกร พระจนทร)
7. สวนใหญจะลงทายวา ศาสตร กรรม ภาพ ภย ศกษา ศลป วทยา (เชน ศกษาศาสตร
ทกขภาพ จตวทยา)
16
8. อานออกเสยงระหวางคา เชน
ประวตศาสตร อานวา ประ – หวด – ต – ศาสตร
นจศล อานวา นจ – จะ – สน
ไทยธรรม อานวา ไทย – ยะ – ทา
อทกศาสตร อานวา อ – ทก – กะ – สาด
อรรถรส อานวา อด – ถะ – รด
จลสาร อานวา จน – ละ – สาน
9. คาทมคาเหลานอยดวย มกจะเปนคาสมาส คอ การ กร กรรม คด ธรรม บด
ภย ภณฑ ภาพ ลกษณ วทยา ศาสตร
ขอสงเกต
1. ไมใชคาทมาจากภาษาบาลสนสกฤตทงหมด เชน
เทพเจา (เจา เปนคาไทย)
พระโทรน (ไม เปนคาไทย)
พระโทรน (โทรน เปนคาองกฤษ)
2. คาทไมสามารถแปลความจากหลงมาหนาไดไมใชคาสมาส เชน
ประวตวรรณคด แปลวา ประวตของวรรณคด
นายกสมาคม แปลวา นายกของสมาคม
วพากษวจารณ แปลวา การวพากษและการวจารณ
3. คาสมาสบางคาไมออกเสยงสระตรงพยางคของคาหนา เชน
ปรากฏ อานวา ปรา – กด – กาน
สภาพบรษ อานวา ส – พาบ – บ – หรด
สพรรณบร อานวา ส – พรรณ – บ – ร
สามญศกษา อานวา สา – มน – สก – สา
17
1.6 สนธ คอคาสมาสทมการเปลยนแปลงรปสระ มกนยมทาใหเสยงกลมกลนเขากบ
พยางคหลงของคาแรก หลกการสงเกตคาสนธ 1. สระสนธ คอ การเปลยนแปลงรปสระในการเขาสนธ เชน
ก + อบาย = กศโลบาย
มหา + อรรณพ = มหรรณพ
ราช + อบาย = ราโชบาย
นร + อนทร = นรนทร
พฤษ + อาคม = พฤษภาคม
อน + เอก = อเนก
ราช + โอวาท = ราโชวาท ขอสงเกต 1. ถาสระ อ หรอ อ สนธกบสระอน เปลยนสระอหรออ เปน “ย” แลวจง
สนธกบสระหลง เชน
สามคค + อาจารย = สามคย + อาจารย = สามคยาจารย
วลล + อาภรณ = วลย + อาภรณ = วลยาภรณ
มาล + อาภรณ = มาลย + อาภรณ = มาลยาภรณ
ราชน + อนสรณ = ราชย + อนสรณ = ราชนยานสรณ
ยกเวน หตถ + อาจารย = หตถาจารย
หสด + อาภรณ = หสดาภรณ
2. ถาสระ อ หรอ อ สนธกบอน ๆ ใหแปลง อ หรอ อ นน เปน “ว” กบสระหลง เชน
ธน + อาคม = ธนว + อาคม = ธนวาคม
จกข + อาพาธ = จกขว + อาพาธ = จกขวาพาธ
คร + อปกรณ = ครว + อปกรณ = ครโวปกรณ
เหต + อน + เอก + อตถ = เหตว + อเนกตถ = เหตวาเนกตถ
2. พยญชนะสนธ คอ การเชอมคาดวยพยญชนะ มทใชในภาษาไทยดงน
พรหม + ชาต = พรหมชาต เตชส + ธาต = เตโชธาต
มนส + ภาว = มโนภาพ นส + ภย = นรภย
รหส + ฐาน = รโหฐาน ทส + ชาต = ทรชาต
ศรส + เพฐน = ศโรเพฐน ยสส + ธร = ยโสธร
18
3. นคหตสนธ (นฤคหตสนธ) ไดแก สนธทมการเปลยนรปนคหตมหลกสงเกตดงน
1. ๐ + สระ เปลยนรปเปน “ม” เชน
ส + อาคม = สมาคม
ส + อาทาน = สมาทาน
ส + อาจาร = สมาจาร
ส + โอสร = สโมสร
2. ๐ + พยญชนะวรรค เปลยนรปเปนพยญชนะตวสดทายของวรรคนน
เชน
ส + คม = สงคม
ส + กร = สงกร
ส + ฐาน = สณฐาน
ส + นบาต = สนนบาต
3. ๐ + เศษวรรค เปลยนรปเปน “ง”
ส + สาร = สงสาร
ส + วร = สงวร
ส + หรณ = สงหรณ
ส + สรรค = สงสรรค
ส + โยค = สงโยค ประโยชนของคาสมาส 1. เปนความเจรญดานภาษา เมอตองการใชคาสละสลวยกสรางคาขนใหมใหพอใช
2. เปนประโยชนในการแตงคาประพนธ ประเภท โคลง ฉนท กาพย กลอน เพอใหได
ตามลกษณะบงคบของคาประพนธชนดนน
3. เพอใหผอานเขยนไดถกตอง คออานตอเนองกน และเขยนไดถกตองตามหลกคาสมาส
ทอานออกเสยงสระโดยไมตองประวสรรชนย
19
2. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป 2.1 ความหมายของบทเรยนสาเรจรป
ชม ภมภาค (2521: 11-12) ไดใหความหมายของบทเรยนสาเรจรปไววา หมายถง การเรยน
การสอนทแบงเนอหาออกเปนสวยยอยๆ และตอเนองกนไปตามลาดบเพอใหบรรลจดมงหมายในการสอน
ทกาหนดไวลวงหนาอยางชดเจน เนอหาทเรยนจะแบงเปนตอนยอยๆ แตละตอนเรยกวากรอบ ซงนกเรยน
จะตองอานและทาการตอบสนองแตละกรอบเปนลาดบตอเนองกนไปหลายๆ กรอบจนบรรลเปาหมาย
ทวางเอาไว เมอนกเรยนตอบสนองแตละกรอบ นกเรยนกจะรผลวาตอบถกหรอตอบผด
ไชยยศ เรองสวรรณ (2526: 192) กลาววาบทเรยนสาเรจรป หมายถง บทเรยนทออกแบบ
จดลาดบเนอหาในรปของกรอบ หรอเฟรมโดยแตละกรอบจะเสนอเนอหาเปนขนตอนทละนอย ม
คาถามทาทายผเรยนใหคดและตอบทกขนตอนของการเรยนมคาตอบเปนขอมลยอนกลบแลววาม
ประสทธภาพ
เปรอง กมท (2527: 2) กลาววาบทเรยนสาเรจรป หมายถง ลาดบประสบการณทจดวางไว
สาหรบผเรยนเปนลาดบทละนอยๆ โดยการตอบปญหาและการตรวจคาตอบดวยตนเอง ซงเปนกจกรรม
ทจดใหผเรยนไดเรยนตามความสามารถของตนเอง
เสาวนย สกขาบณฑต (2528: 276) กลาวถงบทเรยนสาเรจรปวา เปนบทเรยนทสาเรจรป
ในตนเอง จดประสบการณใหนกเรยนตามลาดบขนตอนหรอเปนกรอบๆ ตามลาดบ เรยนไดดวยตนเอง
สามารถตรวจสอบความกาวหนาในการเรยนรไดตามลาดบขนตอนไดดวยตนเอง ในเนอหาแตละกรอบ
จะมคาถามเพอตรวจเชคความเขาใจในเนอหานนและมคาตอบเฉลยไวให ถานกเรยนตอบผดจะอาน
เนอหาในกรอบนนใหมแลวตอบคาถามอกครง เมอตอบถกกจะเรยนในกรอบตอไป
ธระชย ปรณโชต (2532: 6) ไดใหความหมายวา การสอนทมการจดระบบการเรยนการสอน
ใหผเรยนไดเรยนตามความสามารถของตนเอง ดวยการลงมอประกอบกจกรรมอยางกระฉบกระเฉง
ตามลาดบชนทละนอยๆ มโอกาสไดรบขอตชมทนท กาวหนาไปตามความสามารถและความสะดวก
ของแตละคน
ถวลย มาศจรส (2546: 18) ไดกลาวไววา บทเรยนสาเรจรป คอ บทเรยนทผสอนจดทาขน
เพอใชเปนเครองมอในการจดการเรยนร ใหผเรยนเกดกระบวนการการเรยนรในแตละสาระการเรยนร
ทกาหนดไวในบทเรยนแตละบทเรยนดวยตนเอง โดยเรมจากเนอทงายไปสเนอหาทยากขนไปตามลาดบ
เปนบทเรยนทสรางขนโดยกาหนดเนอหา วตถประสงค วธการ และสอการเรยนการสอนไวลวงหนา
ผเรยนสามารถศกษาคนควาและประเมนผลการเรยนดวยตนเองตามขนตอนทกาหนดไว
กด (Good. 1973: 306) ไดใหความหมายของบทเรยนโปรแกรมไววา หมายถง บทเรยนท
นามาใชในรปแบบของสมดแบบฝกหด ตาราเรยน เครองกลหรอเครองประดษฐทางอเลกทรอนกส
เพอชวยใหผเรยนบรรลระดบของการกระทาทระบดงน
20
1. เนอหาของบทเรยนถกจดออกเปนกรอบ 2. ในแตละลาดบขนของบทเรยนจะมคาถามอยหนงคาถาม หรอมากกวานนและจะกระทา
ใหผเรยนไดรบความรในทนททนใด แมวาจะตอบคาถามถกหรอผดกตาม 3. เปดโอกาสใหผเรยนไดเรยนกาวหนาไปตามความสามารถของตนไมวาจะเรยนแบบ
ดวยตนเองหรอกลม จากคาจากดความทงหลาย บทเรยนสาเรจรปคอ บทเรยนทลาดบการสอนโดยยดนกเรยน
เปนศนยกลาง มการจดเตรยมการสอนตามลาดบขนการเรยนร เรมจากงายไปหายาก ใหความรทละนอย และตอเนอง มคาถามเฉลยกจกรรมเพอตรวจสอบความเขาใจเปนระยะๆ อยางอสระเตมทและผเรยนสามารถประเมนความรไดดวยตนเองเปนรายบคคล นกเรยนสามารถเรยนรไดตามความสามารถและความตองการของตนเอง สงเสรมความรบผดชอบตอตนเองชวยใหผลสมฤทธในการเรยนสงขน
เกดพฒนาการในการเรยนเพมขนดวย
2.2 ลกษณะของบทเรยนสาเรจรป เกษม สรยวงศ (2527: 66-67) กลาวถงบทเรยนสาเรจรปไวดงน เนองจากการเรยนการสอนแบบสาเรจรปเปนการสนองความคด ความแตกตางระหวางบคคล เพอใหนกเรยนไดเรยนไปตามขดความสามารถของตนทมอยในอตราการเรยนรทแตกตางกน การเรยนการสอนทจดวาเปนแบบสาเรจรปนนจงตองอยในลกษณะ หรอสภาพการณ 4 ประการดงน
1. การแบงขนตอนการเรยนรเปนหนวยยอยๆ และเรยงลาดบจากงายไปสยาก เปนการจดความรหรอเนอหาวชาใหผเรยนไดเรยนไปทละขนตอน และแตละขนยอยๆ นนไดมการเรยงลาดบจากงายไปหายาก และไมเปนการยดเยยดความรใหแกผเรยนเพอใหผเรยนสามารถเรยนรไดงาย 2. เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนการสอนอยางกระฉบกระเฉง โดยใหผเรยนได
เรยนรโดยการกระทาของตนเอง อาจจะจดในรปการซกถามเพอใหผเรยนไดตอบคาถาม การทดสอบ การอภปราย หรอวธการใดกตามโดยอาศยหลกการทางจตวทยา ในเรองการนาเสนอ สงเราเพอใหผเรยนเกดการตอบสนอง การเรยนการสอนทเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมและเปนไปอยางทวถงทกคน มใชวาตอบสนองเพยงบางคน ซงการเรยนการสอนในลกษณะนทาใหผเรยนรไมเบอหนายตอบทเรยน
3. ใหผเรยนไดทราบผลการเรยนของตนอยางทนททนใด ภายหลงทผเรยนไดตอบสนองตอ สงเราแลวควรแจงหรอเฉลยคาตอบทถกตองใหผเรยนไดทราบผลทนททนใด ไมลาชา ยกตวอยางเชน การตรวจแบบฝกหดนกเรยน ครควรไดรบตรวจและสงคนไปใหนกเรยนใหเรวทสดเทาทจะทาได นกเรยนจะไดทราบผลการทาแบบฝกหดของตน เพอประโยชนในการแกความเขาใจผดทนท และทาใหการเรยนร
ของนกเรยนเปนไปอยางตอเนองไมขาดตอน การแจงเกรดหรอบอกคะแนน การเฉลยขอสอบ ฯลฯ สงเหลานเปนการแจงผลใหผเรยนทราบ ซงเนนในเรองความฉบพลนมฉะนนแลวผเรยนจะเกดความเบอหนายและทาใหการเรยนรไมตอเนอง
21
4. ใหผเรยนประสบผลสาเรจทางการเรยนเปนระๆ เนองจากการแบงขนการเรยนออกเปน
หนวยยอยๆ เพอใหงายตอการเรยนร และยงแจงผลการตอบสนองตอผเรยนอยางฉบพลนทาใหผเรยน
ไดทราบความพอใจในความสาเรจของตน เปนการใหรางวลซงถอวาเปนการเสรมแรงอยางหนง ทาให
ผเรยนอยากจะเรยนรตอไป
อรพนธ ประสทธรตน (2528: 86-87) ไดอธบายสวนประกอบของบทเรยนสาเรจรปวา แตละ
กรอบม 3 สวนดงน
สวนท 1 เรยกวา สวนทเปนเหมอนสงเราไดแก เนอหาทใหผอานหรอศกษา
สวนท 2 เรยกวา สวนทเปนกรอบตอบสนอง เปนสวนทเปนคาถามหรอโจทยเพอให
ผเรยนตอบคาถามหรอโจทยนน
สวนท 3 เรยกวา สวนทใหนกเรยนไดตรวจสอบคาตอบ ซงสวนนเองททาใหนกเรยน
ไดรผลในการเรยน ซงอาจเรยกวา ตวเสรมแรง เพราะถานกเรยนตรวจสอบพบวา คาตอบถกตองก
แสดงวาไดรบการเสรมแรง มผลใหพยายามเรยนตอไป นกเรยนจะตองศกษาในกรอบความรตางๆ
ตงแตกรอบแรกจนถงกรอบสดทาย จนกวาจะไดรบความรความเขาใจทงหมด ในแตละขนนกเรยนก
จะไดความรและเนอหาสาระมากพอทจะตอบคาถามได
ทองพล บญอง (2535: 10-11) ไดอธบายการเขยนบทเรยนสาเรจรปไววา
1. การตอบสนองทนท ซงผเรยนจะเรยนไดดนนตองสนใจในบทเรยนเสยกอน และสงทจะ
ทาใหนกเรยนสนใจบทเรยนตอไปนน คอ มโอกาสตอบสนองบทเรยนไดดวยตนเองซงอาจใหตรวจ
คาตอบ เลอกคาตอบและใหทา หรอเขยนอะไรสกอยาง
2. ใหผดแตละนอย สงสาคญอยางหนง คอ ไมสามารถตอบคาถามไดถกตองหรอผดนอย
ทสด ในกรณทผดกใหเขาไดแกตวหรอเรยนรจากการกระทาผด เขาลกษณะผดเปนครนนเอง
3. ตรวจผลการเรยนร เมอผเรยนไดรวาสงทเขากระทาถกตอง เปนคาตอบกเปนกาลงใจให
ผเรยนทจะเรยนตอไป ตรงกนขามถาผเรยนทาผดกมโอกาสแกไขสงทผดพลาด
สนนท สงขออง (2542: 119) อธบายถงลกษณะของบทเรยนสาเรจรปไววา บทเรยนสาเรจรป
จะมลกษณะเปนการจดเนอหาทจะใหนกเรยนเรยนรเปนขอยอยๆ แตละขอเรยกวา กรอบ และในแตละ
กรอบจะประกอบดวยองคประกอบ 5 อยางคอ ขอมล อาจเปนรปคาอธบาย แผนภาพ รปภาพ หรอ
แผนผง ฯลฯคาถามเพอกระตนใหนกเรยนคดและใชความรทไดจากขอมลทใหชองวางใหเตมตอบชองคาตอบ
ทถกตองเปนสวนทใหนกเรยนใชกระดาษปดไมใหเหนกระดาษคาตอบขณะทศกษาในแตละกรอบ
และเมอนกเรยนเตมคาตอบลงในชองวางแลวจงเปดดคาตอบทถกตองในสวนนเพอใหนกเรยนจะได
ทราบวาตนตอบถกหรอไม และองคประกอบสดทายคอ คาชแจง เปนสวนทเปนขอความทจะชแจง
กจกรรมทนกเรยนจะกระทาเมอศกษากรอบนนๆ เสรจสมบรณแลวกลาวโดยสรปไดวา บทเรยนสาเรจรป
22
ยดหลกพนฐานของทฤษฎการวางเงอนไขนนเอง กลาวคอ นกเรยนมสวนรวมในการเรยน คอเปนผลงมอ
ปฏบตกจกรรมในบทเรยนนนดวยตนเอง ตองกระทาตอบสนองอยางใดอยางหนงตามทบทเรยนได
จดสถานการณไว การตอบสนองนนอาจจะไดรบการเสรมแรงเมอเกดการเรยนรหรอมพฤตกรรม
ตอบสนองทถกตองเปรยบเสมอนคาตอบทถกตองเปนตวเสรมแรง เพราะเมอนกเรยนตอบถกกจะ
ทราบผลทนท
ถวลย มาศจส (2546: 20) กลาวไววา ลกษณะสาคญของบทเรยนสาเรจรปไดแก การออกแบบ
บรรจเนอหาและสาระการเรยนรออกเปนกรอบ ซงเนอหาและสาระการเรยนรดงกลาวนนจะนามาจดทา
เปนหนวยการเรยนรยอยๆ แลวบรรจเนอหาสาระการเรยนรยอยๆ ดงกลาวลงไปในกรอบแตละกรอบให
มความสมพนธและเรยงลาดบเนอหาจากงายไปยาก
จากความหมายตางๆ ทไดกลาวมาโดยลาดบ พอจะสรปลกษณะของบทเรยนสาเรจรปไดวา
บทเรยนสาเรจรปคอ บทเรยนทสรางขนเพอใหเปนแบบเรยนทเรยนไดดวยตนเอง โดยแบงเนอหาออกเปน
หนวยยอยๆ สนๆ เรยกวากรอบ แตละกรอบบรรจคาอธบายและคาถามตอเนองกนไปเรมจากงายไป
หายาก เมอผเรยนเรยนรจากบทเรยนน พรอมทงตอบคาถามดวยการเลอกคาตอบทถกตองหรอเตมคา
ลงในชองวาง และไดรบการเฉลยคาตอบทนท เปนแรงกระตนใหเกดความเราใจอยากทาบทเรยนตอไป
เมอตอบถกหรอรคาตอบทถกทนทเมอตอบผด ระยะเวลาการเรยนรขนอยกบความสามารถของผเรยน 2.3 จตวทยาทเปนพนฐานของบทเรยนสาเรจรป ในการสรางบทเรยนสาเรจรปนน จะสรางขนโดยอาศยทฤษฎทางจตวทยาการเรยนรมาใช
เปนหลกหลายทฤษฎดวยกน เชน ทฤษฎของสกนเนอร ไดยดหลกการเสรมแรงมาใชในการสอนและ
เปนการสรางบทเรยนสาเรจรป เปรอง กมท (รชดา ขาครธ. 2540: 11; อางองจาก เปรอง กมท. 2519:
2-11) กลาวถงทฤษฎของสกนเนอรททาใหไดหลกการนามาใชในการเรยนโดยการใชบทเรยนสาเรจรป
ดงน
1. เงอนไขการตอบสนอง พฤตกรรมสวนมากของมนษยประกอบดวยการตอบสนองทแสดงออกมา
พฤตกรรมเหลานจะเกดขนบอยเพยงไร ดวยความถทเรยกวาอตราตอบสนองหรออตราการแสดงออก
ของพฤตกรรมการเรยนร การสรางเงอนไขเปนสงทจาเปนตอการใหเกดการเปลยนแปลงการตอบสนอง
และการเปลยนแปลงจะเกดขนไดเพราะมการเสรมแรง
2. การเสรมแรง เมอสงมชวตมการตอบสนองผฝกสามารถจะใหสงเราใหมซงอาจจะทาให
อตราการตอบสนองเปลยนแปลงหรออาจจะไมทาใหอตราการตอบสนองเปลยนแปลง แตถาสงเรานน
สามารถทาใหอตราการตอบสนองเปลยนแปลง เราเรยกสงเรานนวาตวเสรมแรง ถาสงเรานนไมมผล
ตอการทาใหอตราการตอบสนองเกดการเปลยนแปลง เรยกวา ไมเปนตวเสรมแรง สงเราทดนนตองให
การเสรมแรงทนททนใด
23
3. การยตการตอบสนอง ถาการตอบสนองนนมการเสรมแรงแลวจะมอตราการตอบสนอง
ทสง อาจลดอตราการตอบสนองลงมาอยในระดบเดมไดโดยไมมการเสรมแรงของการตอบสนองนน
การตอบสนองกจะลดความถลงเรอยๆ จนกระทงไมสาคญไมทาใหเกดการเรยนร
4. การดดรปพฤตกรรม พฤตกรรมการเรยนรบางอยางทซบซอนมากจะประกอบดวยขนตาง ๆ
ตอเนองกนไป วธการสาคญเกยวกบการตอบสนองเปนขนๆ คอ การรวาขนสดทายเปนอะไรมการเสรมแรง
แตละขนไปเรอยๆ ซงจะทาใหบรรลผลได เพราะการกระทาเปนขนๆ โดยการดดจากพฤตกรรมทมรปแบบ
งายๆ และคอยๆ พฒนาไปสระบบทยากและซบซอนนนเอง
รชดา ขาครธ (2540: 12) ยงไดเสนอแนวคดของธอรนไดคซงเปนผคนพบกฎการเรยนร
นามาใชในบทเรยนสาเรจรปคอ
1. กฎแหงความพรอม เมอนกเรยนมความพรอมทจะเรยนถาไดเรยนสมความปรารถนาก
จะเกดความพอใจ ถาไมไดเรยนกจะเกดความราคาญใจและเมอนกเรยนยงไมพรอมทจะเรยนถาถก
บงคบใหเรยนกยอมเกดความไมพอใจ
2. กฎแหงการฝกหด พฤตกรรมททาอยเสมอยอมเกดความคลองแคลว กฎขอนเนนการ
กระทาซาบอยๆ เพอใหเกดความแนใจเรยนรไดนานและคงทนถาวร
3. กฎแหงผล กลาววา การเชอมโยงระหวางสงเรากบการตอบสนองทงสองสงจะเชอมโยงกนได
ถาสามารถสรางสภาพอนพงพอใจใหแกนกเรยนได การเชอมโยงระหวางสงเรากบการตอบสนองหรอ
พฤตกรรมทแสดงออกนนถกตอง นกเรยนมกสนใจทจะเรยนฝกฝนในสงทตนเองพอใจและคดวาทาได
สาเรจ
ธรชย บรณโชต (2543: 30-31) ยงไดกลาวถงทฤษฎการเรยนรของธอรไดคอกวา มการวาง
หลกเกณฑไวดงน
1. สถานการณทเปนปญหาจะเปนสงเราใหผเรยนแสดงพฤตกรรมตอบสนองออกมา
2. ผเรยนจะแสดงพฤตกรรมตอบสนองหลายอยางเพอแกปญหานนๆ
3. ปฏกรยาตอบสนองไมทาใหเกดความพอใจและถกตดทงไปหรอลดปฏกรยาการ
ตอบสนองนนเอง
จากทฤษฎทางจตวทยาดงกลาว สรปไดวา การวางเงอนไขในการเรยนบทเรยนสาเรจรปนน
จะตองเกดจากสงเราภายในตวผเรยนเอง คอใหผเรยนเปนผกระทาเอง สวนครมบทบาทในการใหแรงเสรม
นอกจากนการใชกฎการเรยนรทสาคญคอ กฎแหงความพรอม กฎแหงความพอใจหรอกฎแหงผล และ
กฎแหงการฝกฝน ยอมทาใหการเรยนมประสทธภาพ
24
2.4 คณประโยชนของบทเรยนสาเรจรป บทเรยนสาเรจรปมคณคาหลายดาน จากการสรปของนกเทคโนโลยทางการศกษา เชน
ประหยด จระวรพงศ (2522: 157) คอ
1. ชวยเหลอและสงเสรมประสทธภาพการเรยน ชวยทาใหบทเรยนงายขน
2. ชวยแกปญหาใหกบผทไมมโอกาสเขามาศกษาในสถาบนการศกษาใชศกษาดวยตนเอง
ไดและใชเวลานานเทาใดกไดตามความพอใจของนกเรยน
3. ชวยเสรมบทเรยนใหกบผทเรยนรชาหรอขาดเรยนใหสามารถเขาใจเนอหาวชานนๆ ได
ดวยมการเสรมแรงเกดขนเนองจากการทราบผลตอบสนองในทนททนใดซงจะชวยสรางแรงจงใจและ
ความสนใจแกนกเรยน
4. ประหยดเวลาเพระผลจากการวจยพบวาบทเรยนสาเรจรปสามารถสอนเนอหาไดมากกวา
วธการสอนอนๆ ใชเวลานอยกวาและชวยแบงเบาภาระของครในการสอนขอเทจจรงตางๆ
5. บทเรยนสาเรจรปบางชนดมสอประกอบหลายรปแบบ เชน มรปภาพ ชวยใหนกเรยนใช
ประสาทสมผสไดหลายทาง ทาใหจาไดงาย เกดการเรยนรแบบบรณาการ
6. การถายทอดเรมจากงายไปหายาก ทาใหนกเรยนมความสามารถทกระดบตามเนอหา
บทเรยนได เปนการตอบสนองในเรองความสามารถและความแตกตางระหวางบคคล
7. ชวยใหครทางานนอยลง เกยวกบการสอนขอเทจจรงตางๆ เพอจะไดนาเวลาไปใชในการ
เตรยมบทเรยนอนทยงยากลกซงกาวหนายงไปอก
8. แกปญหาการขาดแคลนครเพราะครคนเดยว
สนนท ปทมคม (2523: 9) กลาววาขอดของแบบเรยนสาเรจรปมดงน
1. นกเรยนมโอกาสไดเรยนดวยตนเอง และเรยนไปตามความสามารถของตนเองคลายกบ
ไดเรยนกบครตวตอตว
2. อาจทาใหครทางานนอยลงดานการสอนขอเทจจรงตางๆ ครมโอกาสนาเวลานนไปใชใน
การเตรยมการสอน
3. ชวยกระตนใหผเรยนอยากเรยน เพราะมการเราใหตอบโดยถงแมจะตอบผดกสามารถแกไข
ความเขาใจผดไดทนทแตกมขอจากดทวา
3.1 ไมอาจสอนแทนครไดอยางสนเชง เพราะนกเรยนยงตองการคาชแจงของครอย
แบบเรยนสาเรจรปจงเปนเพยงผชวยคร
3.2 เนอหาวชาทตองการตอบสนองในแงความคด เชน เรยงความจะใชไมไดผลและ
บทเรยนบางบทกไมตอบสนองใหเกดผลวตถตามประสงคทตงไว
25
3.3 การทเดกมความแตกตางระหวางบคคลนน เดกเกงอาจจะทาเสรจไดเรวและไมม
อะไรทาอก จงทาใหเกดความเบอหนาย ครผควบคมจงตองระมดระวงคอยเพมงานพเศษให
สรปไดวา บทเรยนสาเรจรปเปนสอทางเทคโนโลยการศกษาชนดหนงทนกเรยนสามารถ
เรยนไดดวยตนเองตามความสามารถและความแตกตางระหวางบคคล เรยนไดตามลาพง เปนกลม
หรอรายบคคลเปนการสรางประสบการณการเรยนรใหแกนกเรยนอยางกวางขวางเปนการเนน
กระบวนการเรยนรมากกวาเนอหา นกเรยนสามารถตรวจสอบวดประเมนผลความรของตนเองไดทง
กอนเรยนและหลงเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป
2.5 รปแบบของบทเรยนสาเรจรป บทเรยนสาเรจรปมแบบทแตกตางกน เนองจากใชสอในการถายทอดสาระการเรยนร
แตกตางกนซง อาคม จนทรสนทร และเชาวลต ชานาญ (2521: 202) ไดอธบายความแตกตางของ
บทเรยนสาเรจรปไววา บทเรยนสาเรจรปมความแตกตางกนเพราะอาจใชสออยางใดกได เชน อาจเปน
รปหนงสออาน เปนเทปบนทกเสยงใหฟงเปนรายการทางโทรทศน วทย ฟลมสตรป ใชชม หรออาจเปน
เครองกลกไดนอกจากรปแบบของบทเรยนสาเรจรปแลวสงทสาคญจะตองสามารถถายทอดบทเรยนได
บทเรยนสาเรจรปตองอาศยสอในการถายทอดเนอหาวชาแกนกเรยนซง บญเสรม ฤทธาภรมย
(2519: 19) ไดอธบายเกยวกบสอทใชกบบทเรยนสาเรจรปจะใชกบสอ 2 ประเภทใหญๆ ไดแก
1. เครองสอน เปนเครองหรอสอประดษฐขนมาสาหรบใชกบบทเรยน ตวเครองมรปราง
ลกษณะตางกนออกไป มกใชกบไฟฟา เพราะสวนใหญเปนเครองอเลกทรอนกสบทเรยน อาจจะบนทกใน
แผนกระดาษ สไลด ฟลมสตรป เทปบนทกเสยง ฟลมหรอเจาะเปนบตร ใชกบเครองคอมพวเตอร
เมอนามาใชกบเครองสอนผเรยนกสามารถเรยนไดโดยปฏบตตามคาแนะนาหรอขนตอนทเครองสอน
หรอบทเรยนสงใหทา
2. หนงสอเรยนสาเรจรป คอบทเรยนสาเรจรปทปรากฏในรปเลมหนงสอหรอหนากระดาษ
หลกการกคอ นาบทเรยนมายอเปนหนวย ขอหรอกรอบเรมตนจากงายไปหายาก นกเรยนสามารถ
ทราบคาตอบไดทนท แลวจงขามไปเรยนหนวยหรอขอตอไปหนงสอบทเรยนสาเรจรปอาจจะใชเรยงกน
ตามลาดบหนวย ขอ หรออาจจะเปนหนงสอสลบหนากได เมออานไปถงหนวยใดขอใดขอหนงแลว
หนงสอจะมคาสงใหผเรยนขามไปเรยนหนาใดหนาหนงโดยทไมตองเรยงหนากน
บทเรยนสาเรจรปจะถกนามาสรางในลกษณะตางๆ กนตามความเหมาะสมกบจดประสงค
เชน ในลกษณะของเครองชวยสอน หรอบทเรยนสาเรจรป ไมวาจะอยในลกษณะใดกตาม บทเรยน
สาเรจรปจะมลกษณะทสาคญ ซงบญเกอ ควรหาเวช (2530: 31-32) ไดกลาวไววา
26
1. กาหนดวตถประสงคเอาไวอยางชดเจนและสามารถวดไดจรง
2. เนอหาวชาจะถกแบงออกเปนหนวยเลกๆ หรอยอยๆ แลวนามาจดลาดบแตละขน หนวย
ยอยๆ นนเรยกวา กรอบ (Frame) แตละกรอบอาจจะมความสนยาวแตกตางกนไปตามความเหมาะสม
3. จดเรยงลาดบกรอบของบทเรยนควรตอเนองจากงายไปหายากและเหมาะสมกบความสามารถ
ของผเรยน มการยาทวน และใหผเรยนไดทดสอบกบตนเองตลอดเวลา
4. ผเรยนมโอกาสตอบสนองหรอมสวนรวมในการเรยนจากกจกรรมตางๆ ทกาหนดไวใน
กรอบเพอชวยใหผเรยนเกดความเขาใจในเนอหา และมทกษะในเรองทเรยน
5. มการใหขอมลยอนกลบทนท ผเรยนสามารถตรวจสอบคาตอบดวยตนเองไดทนทจากคา
เฉลยและอาจมคาอธบายเพมเตมใหดวย
6. มการเสรมแรงทกระยะ ขนตอนทสาคญเพอชวยใหผเรยนเกดความสนใจและตองการเรยน
ตอไป การเสรมแรงนอาจอยในรปของคาชม หรอการทผเรยนรวาตนเองทาไดถกตองแลว
7. ไมจากดเวลาในการเรยน ผเรยนสามารถใชเวลาเรยนตามความสามารถของแตละคน
คนออนอาจใชเวลามากกวาคนเกง แตกสามารถเรยนไดสาเรจเชนกน
8. มการวดผลทแนนอน คอ มการทดสอบยอยกอนเรยนและหลงเรยน เพอเกดความกาวหนาใน
การเรยน
สรปไดวา รปแบบของบทเรยนสาเรจรปอาจเปนเครองชวยสอนทเปนหนงสอ เปนสออเลกทรอนกสในรปแบบตางๆ ขนอยกบการนาไปปรบใชได
2.6 ประเภทของบทเรยนสาเรจรป ชม ภมภาค (2524: 118-119) กลาววาบทเรยนสาเรจรปมหลายแบบ แตทนยมใชกนมากม 2 แบบคอ
1. บทเรยนสาเรจรปแบบลเนย หรอแบบเสนตรง เปนบทเรยนสาเรจรปทจดขนเพอใหนกเรยนไดเรยนหรอกระทาการตอบสนองเหมอนกนทกคนและตองศกษาทกกรอบของบทเรยนเหมอนกน บทเรยนสาเรจรปจะถกจดเรยงไวตามลาดบ เพอใหนกเรยนกาวไปเปนขนตอนจากงายไปหายาก จนกระทงจบบทเรยน ลกษณะเดนของบทเรยนชนดนคอ นกเรยนจะตองทาตงแตกรอบแรกจนถงกรอบสดทาย
ตามลาดบ จะขามกรอบใดไมได นกเรยนทกคนไมวาจะระดบสตปญญาตางกนกจะตองทาเหมอนกน ความแตกตางทปรากฏออกมาคอ เรองระยะเวลาทใชในบทเรยนสาเรจรปแบบเสนตรงนนจะแบงออกตามลกษณะของวธการตอบสนองตอบทเรยนได 2 ลกษณะคอ 1.1 ใหนกเรยนสรางคาตอบเอง
1.2 ใหนกเรยนเลอกคาตอบทถกตองจากตวเลอกทกาหนดให
27
2. บทเรยนสาเรจรปแบบสาขาหรอแบบกง การใชบทเรยนแบบสาขา เปนการเปดโอกาสใหนกเรยน
เลอกตอบไดหลายทาง และในทางทนกเรยนแตละคนเดนขนอยกบผลการตอบสนองของเขาทกระทา
ตอบทเรยนแตละกรอบ บทเรยนสาเรจรปแบบสาขาประกอบดวยกรอบยนซงเปนลาดบทแทจรงของ
บทเรยนแตละกรอบ ถานกเรยนตอบถกนกเรยนกจะเดนไปตลอดกรอบยนโดยไมแวะออกนอกทาง
สวนกรอบสาขานนใชอธบายวาทผดนนทาไมจงผด หลงจากอธบายเหตผลแลวกสงผเรยนกลบไปหนา
เดมทผานมาและพยายามเลอกคาตอบใหม
ชยยงค พรหมวงศ (2528: 57) อธบายประเภทของบทเรยนสาเรจรปไววา บทเรยนสาเรจรป
แบงไดเปน 3 ประเภท คอ บทเรยนแบบเสนตรง บทเรยนแบบกงหรอแตกสาขาและบทเรยนสาเรจรป
แบบไมแยกกรอบ ซงแตละประเภทมลกษณะ ดงน
1. บทเรยนแบบเสนตรง (Linear Program) บทเรยนแบบนผเรยนตองเรยนตามลาดบตอเนองกน
ไปเรอยๆ จากกรอบแรกไปจนถงกรอบสดทาย จะเรยนขามกรอบไมไดไมวาจะเรยนเกงหรอเรยนออนกตาม
แตคนเกงจะใชเวลาเรยนนอยกวาคนออน ลกษณะของบทเรยนนแสดงได
1 2 3 4 จบ
กรอบยน
กรอบยน
กรอบยน
จบ
สาขา สาขา สาขา
28
2. บทเรยนแบบกงหรอแตกสาขา (Branching Program) บทเรยนแบบนจะมกรอบทงประเภท
กรอบยนและสาขา บางคนอาจเรยนขามกรอบได แตบางคนอาจเรยนกรอบยนไมเขาใจ จงจาเปนตอง
ไปเรยนกรอบสาขา ซงในบทเรยนแบบกรอบสาขาจะมงอธบายคาตอบทผเรยนตอบผด บางแบบจะ
เปนการสอนแบบซอมเสรมความรกอนจะเรยนบทถดไป การแตกกรอบแบบสาขานนผเขยนจะตอง
บอกไวอยางชดเจนวาใหเปดเรยนหนาใดตอไปหรอบางครงอาจใหเขยนจากตาราเลมอนหรอสอการ
สอนอนๆ เชน ใหดจากสไลด ภาพยนตร เทปบนทกภาพ เปนตน เมอเรยนจากกรอบสาขาเสรจแลวก
กลบมาเรยนในกรอบทไดระบไวตอไป
3. บทเรยนสาเรจรปแบบไมแยกกรอบ เปนบทเรยนทเสนอเนอหาทละนอยตามลาดบขน ม
แบบทดสอบและเฉลยหรอแจงคาตอบไวตรวจสอบไดทนทแตไมเสนอเนอหา ในรปของกรอบแตนาเสนอ
เนอหาตอเนอง เชนเดยวกบการเขยนตาราแตกตางกนทวา บทเรยนสาเรจรปแบบนมการถามตอบให
ผเรยนไดทบทวนความรตลอดเวลาเปนการปอนขอมลยอนกลบ เปนการเสรมแรงแกผเรยน
ธระชย ปรณโชต (2543: 11-12) ไดแบงบทเรยนสาเรจรปออกเปน 3 ประเภทคอ
1. บทเรยนสาเรจรปแบบเสนตรง เปนบทเรยนทเสนอเนอหาทละนอยบรรจลงในกรอบหรอ
เฟรมตอเนองกนตามลาดบ จากกรอบทหนง กรอบทสองไปจนถงกรอบสดทายตามลาดบ โดยเรยนลาดบ
เนอหาจากงายไปหายาก สงทเรยนจากหนวยยอยหรอกรอบแรกๆ จะเปนพนฐานสาหรบกรอบถดๆ ไป
กรอบแรก
กรอบสอง
กรอบสาม
กรอบส
29
การแบงบทเรยนออกเปนหนวยยอยหรอกรอบกเพอหลกเลยงการผดพลาดในการเรยนของนกเรยน
ผเรยนจะตองเรยนตามลาดบทละกรอบตอเนองกนไปตงแตกรอบแรกจนถงกรอบสดทาย โดยไมขาม
กรอบใดกรอบหนงเลย
ภาพแสดงลกษณะของบทเรยนสาเรจรปแบบเสนตรง
บทเรยนสาเรจรปแบบเสนตรงเหมาะสาหรบสอนวชาทเนนเนอหาสาระหรอเนนความร
ความจา ความเขาใจ แตไมเหมาะทจะสอนเนอหาทเปนความคดเหน เนองจากคาตอบทถกอาจม
หลายคาตอบ
2. บทเรยนสาเรจรปแบบกงหรอแบบสาขา คอ วธการเขยนบทเรยนแบบสลบ ซงแตกตางกบ
แบบชนดเสนตรงทกลาวมาแลวซงมวธการเขยนบทเรยนแบบเรยงลาดบ การเขยนบทเรยนโปรแกรมชนด
สาขานจะมการเรยงลาดบขอความยอย โดยอาศยคาตอบของผเรยนเปนเกณฑ ถาผเรยนตอบคาถาม
ของขอความยอยๆ ทเปนหลกของบทเรยนไดถกตองผเรยนกจะไดรบคาสงใหขามหนวยยอยไดจานวน
หนงแตถาผเรยนตอบคาถามไมถกตองกอาจไดรบคาสงใหเรยนขอความยอยๆ ตางๆ เพมเตมกอนทจะ
กาวหนาตอไป
ลกษณะของบทเรยนแบบสาขา ประกอบดวยกรอบหลก ซงเรยกวา “กรอบยน” กรอบยนนเปน
กรอบทเปนลาดบทแทจรงของบทเรยน ถาผเรยนตอบคาถามถกตอง กจะเรยนตามกรอบยนนไปโดย
ตลอด ในแตละกรอบยนจะบรรจเนอหาทเปนหลกของเรองทจะสอนอยางสนๆ คาถามใหผเรยนตอบ
ลกษณะของคาถามเปนแบบใหเลอกตอบแบบ 2 หรอ 3 ตวเลอกในแตละตวเลอกจะระบหนากากบไว
ใหผเรยนพลกไปถาผเรยนเลอกตวเลอกนน ในแตละกรอบยนแตละกรอบจะม”กรอบสาขา”หนงหรอ
สองกรอบแตละกรอบสาขามไวสาหรบผเรยนทเลอกคาตอบไมถกเพอสอนหรอใหคาแนะนาเสยกอน
แลวใหผเรยนกลบไปยงกรอบยนเดมอกครงแผนผงบทเรยนสาเรจรปแบบแตกกงหรอแบบสาขาม
ลกษณะดงน
1 2 3 4
30
ภาพแสดงลกษณะของบทเรยนสาเรจรปแบบแตกกงหรอสาขา
บทเรยนสาเรจรปแบบแตกกงหรอแบบสาขา ใหความสาคญของความแตกตางทางสตปญญา
ของผเรยนแตละคน ดงนนการใหผเรยนตอบสนองในบทเรยนจงใชคาถามแบบเลอกตอบ จากการ
เลอกตอบของผเรยนจะทาใหแตละคนกาวหนาไปในลกษณะทแตกตางกน ผเรยนทตอบคาถามถกตอง
มความเขาใจเนอหานนๆ กจะใหขามกรอบปญหาบางกรอบทไมจาเปนสาหรบเขาไปไดทาใหทนเวลา
ในการเรยน สวนผทตอบไมถกซงแสดงใหเหนวาเขายงไมเขาใจบทเรยนกรอบใดกรอบหนง บทเรยน
โปรแกรมชนดนจะกาหนดใหเขาไปสกรอบทจดไวเพอแนะนาหรอชแจงวาเหตใดเขาจงตอบผด แลวจง
กาหนดใหเขากลบมาตอบปญหาในกรอบเดมใหถกเสยกอน กอนทจะกาวไปสกรอบหลกหรอกรอบอนๆ
ตอไป
3. บทเรยนสาเรจรปแบบผสม เปนบทเรยนทใหโอกาสการตอบสนองของนกเรยนโดยมทง
แบบเสนตรงและแบบตอกงสาขาในบทเรยนเดยวกนโดยพจารณาในแตละแบบ แตละตอนตามความ
เหมาะสมจะเสนอเนอหาทละนอยตามลาดบขนมคาถามและเฉลย หรอแนวในการตอบคาถามไวให
ตรวจสอบทนทเพอเปนขอมลยอนกลบแกผเรยนวาคาตอบของตนเองถกหรอผด
กรอบยน กรอบยน กรอบยน
สาขา สาขา สาขา
สาขา สาขา สาขา
31
สรปไดวา บทเรยนสาเรจรปโดยทวไปแบงออกเปน 2 ชนด คอ ชนดเสนตรงและแบบสาขา
แตในบางครงยงมผแบงบทเรยนสาเรจรปออกเปน 3 ชนด โดยการเพมแบบผสมเขาไปอกหนงชนด
และแตละชนดมลกษณะการสรางและการใชแตกตางกน
2.7 หลกการสรางบทเรยนสาเรจรป ชม ภมภาค (2524: 120 – 121) ไดอธบายถงขนตอนการสรางบทเรยนสาเรจรป ดงน
1. ขนเตรยมแบงออกเปน 5 ขน คอ
1.1 เลอกชอเรองโดยเลอกในเนอหาวชาทผเขยนมความรในเรองนนด
1.2 เตรยมเคาโครงเนอหา โดยใหครอบคลมเนอหาทงหมดทจะเสนอ และผเขยน
บทเรยนตองสามารถรวบรวมความรในเนอหาวชาใหครบถวน
1.3 กาหนดวตถประสงคเชงพฤตกรรม
1.4 สรางแบบทดสอบสาหรบวดพฤตกรรมเบองตน ซงคะแนนของแบบทดสอบจะบอก
ใหรวาควรเรมทบทเรยนตอนใด แบบทดสอบนควรมหลายพฤตกรรม
1.5 สรางแบบทดสอบสาหรบวดพฤตกรรมขนสดทาย เพอใหรวานกเรยนไดรบความร
จากบทเรยนสาเรจรปแลว
2. ขนการเขยนบทเรยน
2.1 เสนอเนอหาในรปกรอบตางๆ โดยกรอบหนงๆ กคอเนอหาวชายอยๆ ซงจะทาให
นกเรยนสนองตอบตอสงเราในขนตางๆ ทผเขยนบทเรยนสรางขนเพอนานกเรยนไปถงจดมงหมายโดย
อาศยหลกความสมพนธระหวางการเราและการตอบสนอง
2.2 ใหนกเรยนตอบสนองอยางแขงขนโดยถอหลกวานกเรยนจะยอมรบในเนอหาทตอบ
ถกเทานน
2.3 มการยนยนหรอตรวจแกการตอบสนองของนกเรยน ลกษณะบทเรยนสาเรจรปจะม
การเปรยบเทยบคาคาตอบทถกกบคาตอบทผด เมอนกเรยนพบวาการตอบสนองนนถกจะไดรบการยนยน
แตถาการตอบสนองทผดกจะไดรบคาตอบทถกตอง วธการนเปนเครองชในกรอบตางๆ ของบทเรยน
เพอนาไปสการสนองตอบทถกตอง
2.4 การจดลาดบขนของกรอบตางๆ เชน คาจากดความและการวเคราะหพฤตกรรม
บทเรยนทตองการสอน นอกจากนนยงจะขนอยกบสภาพการเรยนรทจาเปนสาหรบภารกจตางๆ ซง
ไดแกการแยกแยะและสรปจะเกดขนพรอมกนระหวางสงเรากบการตอบสนองและการเสรมแรง
32
3. ขนการทดลอง 3.1 ขนการทดลองนเปนฉบบรางจากตนฉบบ ซงอาจเปนแผนๆ เพอใหนกเรยนอานดาน
หนงและตอบสนองตอบอกดานหนงในขนทเปนการนาบทเรยนไปทดลองกบเดกคนเดยวในชวงเวลาหนงแลวนามาปรบปรงเพอนาไปทดลองกบเดกคนถดไป 3.2 แกไขฉบบราง เปนการนาฉบบรางจากตนฉบบมาปรบปรงแกไขในแงมมตางๆ เพอใหไดบทเรยนทด
3.3 ทดสอบฉบบรางทแกไขแลว และพจารณาแกไขอกครงหลงจากแกไขในหวขอ 3.2 แลวนาไปทดสอบกบนกเรยนจานวน 15-40 คน หรอมากกวา แลวนากลบมาปรบปรงอกครง โดยถอเกณฑมาตรฐานใหมอตราผดพลาดเพยง 20 เปอรเซนต การใชบทเรยนสาเรจรป นบวาเปนการนาเอาเทคโนโลยทางการศกษามาใชใหเหนแนวทาง
ของการสอนแบบใหมทใชไดกบเนอหาวชาหลายแขนง ดงนนการเลอกรปแบบการจดประเภทของบทเรยนสาเรจรป ตองศกษาใหสอดคลองกบเนอหาทสามารถนามาประยกตเปนนวตกรรมประเภทตางๆ สามารถสงผลใหนกเรยนเกดการเรยนรไดอยางมประสทธภาพ
2.8 การหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป เสาวนย สกขาบณฑต (2528: 290-291) ไดกลาวไววา กอนทจะนาสอทสรางไปใชควรทดลองแกไขปรบปรงใหไดมาตรฐานเสยกอน เพอใหทราบวาสอนนมคณภาพเพยงใด มสงใดทยงบกพรองอย
ซงการประเมนไมใชประเมนผลนกเรยนแตเปนการประเมนผลสอโดยการนาสอไปทดลองใชกบคนหลายๆ คนหลายๆ กลม แลวจงเผยแพรนาออกใชจรง เกณฑในการหาประสทธภาพชองสอนน อาจจะกาหนดเปน 90/90 หรอ 85/85 หรอ80/80 แตควรจะใหเปนผลมาจากการทดลองใชกอน ในการวจยผวจยใชเกณฑ 80/80 ซงหมายความวา 80 ตวแรกเปนคะแนนทไดจากการทาแบบฝกหดโดยเฉลยรอยละ 80
สวน 80 ตวหลงเปนคะแนนทไดจากการทาแบบทดสอบผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน โดยเฉลยรอยละ 80 ชยยงค พรหมวงศ (2540: 525) ไดกลาวถงความจาเปนทจะตองนามาหาประสทธภาพทสรางขนดงน
1. สาหรบหนวยงานการผลตสอการสอน เปนการประกนคณภาพของสอนนวาอยในขนสงเหมาะสมทจะลงทนผลตออกมาเปนจานวนมาก หากไมมการหาประสทธภาพเสยกอนหากผลตออกมาใชประโยชนไมไดด กตองทาใหมเปนการสนเปลองทงเวลา แรงงาน และเงนทอง 2. สาหรบผใชสอการสอน สอการสอนจะทาหนาทชวยสรางสภาพการเรยนรใหนกเรยน
เปลยนแปลงพฤตกรรมตามทมงหวง ดงนนกอนนาไปใช ครจงควรมนใจวา สอการสอนนนมประสทธภาพชวยใหนกเรยนเกดความรจรง การหาประสทธภาพตามลาดบขนจะชวยใหเราไดสอการสอนทดมคณคาทางการสอนตามเกณฑทกาหนดไว
33
3. สาหรบผผลตสอการสอน การทดสอบประสทธภาพทาใหผผลตมนใจวา เนอหาสาระท
บรรจลงในสอการสอนเหมาะสม งายตอการเขาใจอนจะชวยใหผผลตมความชานาญสงขน เปนการ
ประหยดแรงสมอง เวลา และเงนทองในการเตรยมตนฉบบ
ชยยงค พรหมวงศ (2541: 526-527) ไดกลาวถงเกณฑประสทธภาพของสอประเภทบทเรยน
สาเรจรปไววา การกาหนดเกณฑประสทธภาพกระทาไดโดยการประเมนพฤตกรรมของนกเรยน 2 ประเภท
คอ พฤตกรรมตอเนอง (กระบวนการ) และพฤตกรรมขนสดทาย (ผลลพธ) โดยกาหนดคาประสทธภาพ
เปน E1 (ประสทธภาพของกระบวนการ) E2 (ประสทธภาพของผลลพธ) ดงน
1. ประเมนพฤตกรรมตอเนอง คอ ประเมนตอเนองซงประกอบดวยพฤตกรรมยอยหลายๆ
พฤตกรรมซงเรยกวา กระบวนการ ของนกเรยนทสงเกตจากการประกอบกจกรรมกลม (รายงานกลม)
และรายงานบคคล ไดแก งานทมอบหมายและกจกรรมอนใดทผสอนกาหนดไว
2. ประเมนพฤตกรรมขนสดทาย คอ ประเมนผลลพธของนกเรยนโดยพจารณาจากผลสอบ
หลงเรยนและสอบปลายภาค
สรปไดวา ประสทธภาพของสอการสอนจะกาหนดเปนเกณฑทครผสอนคาดหมายวานกเรยน
จะเปลยนพฤตกรรมเปนทพอใจ โดยกาหนดใหเปนเปอรเซนตของผลสอบหลงจากการเรยนของนกเรยน
ทงหมด E1/E2 คอ ประสทธภาพของกระบวนการ/ ประสทธภาพของผลลพธ การทจะกาหนดเกณฑ
E1/E2 ใหมคาเทาใดนน ผสอนจะเปนผพจารณา โดยปกตเนอหาทเปนความรความจาจะตงไว 80/80
หรอ 90/90 สวนเนอหาทเปนทกษะหรอเจตคตอาจตงไวตากวาน เชน 75/75 เปนตน อยางไรกตามไม
ควรตงไวตา เพราะตงเกณฑไวเทาใดกมกไดผลเทานน
2.9 งานวจยทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป รชดา ขาครฑ (วนเนาว ยเดน. 2521: 40-41; อางองจาก รชดา ขาครฑ. 2540: 21) สรางบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทยเรองการเขยนกลอน ทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 และปท 5 โรงเรยนสาธตแหงวทยาลยเกษตรศาสตรและโรงเรยนสาธตมหาวทยาลยสงขลานครนทรจานวน 100 คน
ผลปรากฏวาบทเรยนสาเรจรปทสรางขนมประสทธภาพ 97.60/91.78 คะแนนกอนเรยนและหลงเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 อษณย เจรญฉา (2521: 268) ไดสรางบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทยเรองลกษณะของภาษาไทย สาหรบระดบมธยมศกษาตอนปลาย จากการวจยครงนผลปรากฏวานกเรยนทาแบบฝกหด
ในบทเรยนและทาแบบทดสอบหลงเรยนไดถงเกณฑมาตรฐานทตงไว ทงคะแนนทดสอบกอนเรยนและคะแนนทดสอบหลงเรยนบทเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยางมนยอกดวย จงกลาวไดวา บทเรยนสาเรจรปทสรางขนนเปนบทเรยนทมประสทธภาพ สามารถนาไปใชสอนวชาภาษาไทยใหผเรยนมพฒนาการขนไดเปนอยางด
34
อรไท ผลด (2522: 73) ไดคนควาวจยสรางบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทยเรองอเหนา ตอนศก กะหมงกหนง สาหรบมธยมศกษาตอนปลาย จากการคนควาวจยปรากฏวา นกเรยนทา
แบบทดสอบหลงเรยนบทเรยนและคะแนนทดสอบหลงเรยนบทเรยนของนกเรยนแตกตางกนอยาง มนยสาคญอกดวย จงกลาวไดวาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง อเหนา ตอนศกกะหมงกหนง สาหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนปลายเปนบทเรยนทมประสทธภาพ สามารถนาไปใชสอนวชาภาษาไทย ใหนกเรยนมพฒนาการขนได
พวงเพญ สวางใจ (2539: บทคดยอ) ทาการวจย เพอสรางบทเรยนสาเรจรปและหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปทสรางขน เรองการพฒนาบทเรยนสาเรจรปการอานเรองสนอยางมวจารณญาณของนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย โดยทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 โรงเรยนคงคาราม จงหวดเพชรบร ซงผวจยไดตงสมมตฐานวาบทเรยนสาเรจรปทสรางขนจะใชสอนไดอยางมประสทธภาพ
ตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 ผลการวจยปรากฏวา บทเรยนสาเรจรปทสรางขนใชสอนไดอยางมประสทธภาพเชอถอไดตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 เพราะทาไดถงคะแนน 86.33/85.52 และความแตกตางคาเฉลยของคะแนนกอนเรยนและหลงเรยนมนยสาคญทางสถตทระดบ .05
สมพร ยมสกล (2527: 70-71) สรางบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย (ท 032) ทดลองกบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนสงหบร จงหวดสงหบร จานวน 44 คน ผลปรากฏวาผลสมฤทธ
ทางการเรยนของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01
ความคงทนในการเรยนรของนกเรยนทงสองกลมแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05
นอกจากนนกเรยนกลมทดลองยงมทศนคตเชงนมานตอการเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปและคะแนน
ผลสมฤทธทางการเรยนกบคะแนนทศนคตของนกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปมความสมพนธ
ในทางบวกอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01
กลยา หวงปญญา (2551: 54) ไดสรางการพฒนาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทยเรองโคลง
สสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ผลการวจยพบวา บทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง
โคลงสสภาพ สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 มประสทธภาพตามเกณฑมาตรฐาน 80/80 และ
นกเรยนมความสามารถในการแตงโคลงสสภาพสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ.01
ไบรแอน และสมท (Bryan; & Smith. 1975: 24-25) ไดกลาวถงการศกษาการใชบทเรยนสาเรจรปทมหาวทยาลยเซาทแคโรไรนาในวชาประวตศาสตรศลปะซงทาการทดสอบเปนเวลา 3 ภาคเรยน ผลการวจยพบวานกเรยนรอยละ 60 มผลการเรยนสงขนกวาเดมรอยละ 95 มความรความสามารถ ปรบการเรยนเพมขนและรอยละ 74 ชอบทจะเรยน โดยวธการปฏบตมากกวาการเรยนปกต จากรายงานการวจยดงกลาวสรปไดวา การใชบทเรยนสาเรจรปในการเรยนการสอนนนชวยใหนกเรยนมประสทธภาพในการเรยนสงกวากอนการเรยน
35
3. เอกสารและงานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน 3.1 ความหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน มผใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนไวดงน
ประกจ รตนสวรรณ (2525: 200) กลาววาผลสมฤทธทางการเรยน หมายถงคณลกษณะและ
ความสามารถของบคคลทเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณ
การเรยนรจากการฝกฝนอบรมหรอการสอน
สาคร ธรรมศกด (2541: 135) กลาววา ผลสมฤทธทางการเรยนหมายถง คณลกษณะและ
ความสามารถของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณ
การเรยนรทเกดจากการฝกอบรม หรอจากการสอบ การวดผลสมฤทธจงเปนการตรวจสอบความสามารถ
หรอความสมฤทธผลของบคคลวาเรยนรแลวเทาไร ซงสามารถวดได 2 แบบตามจดมงหมายและลกษณะ
วชาทสอน คอ
1. การวดดานปฏบต เปนการตรวจสอบระดบความสามารถในการปฏบต หรอทกษะของ
ผเรยน โดยมงเนนใหผเรยนไดแสดงความสามารถดงกลาวในรปของการกระทาจรงใหออกเปนผลงาน
เชน วชาศลปศกษา พลศกษา การชาง เปนตน การวดแบบนจงตองใชขอสอบภาคปฏบต
2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถเกยวกบเนอหาวชาอนเปนประสบการณ
การเรยนรของผเรยน รวมถงพฤตกรรมความสามารถในดานตางๆ สามารถวดไดโดยใชขอสอวด
ผลสมฤทธ
กด (Good. 1973: 103) ไดใหความหมายของผลสมฤทธทางการเรยนวา ความรทไดรบหรอ
ทกษะทพฒนามาจากการเรยนในสถานศกษาโดยปกตวดจากคะแนนทครเปนผใหหรอจากการทดสอบ
หรออาจรวมถงคะแนนทครเปนผใหและคะแนนทไดจากแบบทดสอบ
จากขอความขางตน จงสรปไดวา ผลสมฤทธทางการเรยนรเปนคณลกษณะความสามารถ
ของบคคลอนเกดจากการเรยนการสอน เปนการเปลยนแปลงพฤตกรรมและประสบการณการเรยนรท
เกดจากการฝกอบรมหรอจากการสอน การวดผลสมฤทธจงเปนการตรวจสอบความสามารถหรอความ
สมฤทธผลของบคคล ซงแสดงออกในลกษณะของพฤตกรรมตาง ๆทสามารถวดได 2 แบบตามจดมงหมาย
และลกษณะวชาสอน คอ การวดดานปฏบตและการวดดานเนอหา
36
3.2 จดมงหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยน พวงรตน ทวรตน (2539: 29-32) กลาววา จดมงหมายของการวดผลสมฤทธเปนการตรวจสอบ
ระดบความสามารถของสมรรถภาพสมองของบคคลวา เรยนแลวรอะไรบาง และมความสามารถดานใด
มากนอยเทาไร เชน มพฤตกรรมดานความจา ความเขาใจ การนาไปใช การวเคราะห การสงเคราะห
และการประเมนคา มากนอยอยในระดบใด นนคอ การวดผลสมฤทธเปนการตรวจสอบพฤตกรรมของ
ผเรยนในดานพทธพสยนนเอง โดยแบงการวดออกเปน 2 องคประกอบตามจดหมายและลกษณะของ
วชาทเรยน คอ
1. การวดดานปฏบต เปนการตรวจสอบความรความสามารถทางการปฏบตโดยใหผเรยน
ไดลงมอปฏบตจรงใหเหนเปนผลงานปรากฏออกมา ใหทาการสงเกตและวดได การวดแบบนตองวด
โดยใชขอสอบภาคปฏบต ซงการประเมนผลจะพจารณาทวธปฏบตและผลงานทปฏบต
2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความรความสามารถเกยวกบเนอหาวชารวมถง
พฤตกรรมความสามารถในดานตางๆ อนเปนผลมาจากการเรยนการสอน มวธการวดได 2 ลกษณะคอ
2.1 การสอบแบบปากเปลา การสอบแบบนมกกระทาเปนรายบคคล ซงเปนการสอบท
ตองการดผลเฉพาะอยาง
2.2 การสอบแบบใหเขยนตอบ เปนการสอบวดทใหผสอบเขยนเปนตวหนงสอตอบ ซงม
รปแบบการตอบอย 2 แบบคอ
ก. แบบไมจากดคาตอบ ซงไดแกการสอบวดทใชขอสอบแบบอตนยหรอความเรยง
ข. แบบจากดคาตอบ ซงเปนการสอบทกาหนดขอบเขตของคาถามทจะใหคาตอบ
หรอกาหนดคาตอบมากใหเลอกซงม 4 รปแบบคอ
1. แบบเลอกทางใดทางหนง
2. แบบจบค
3. แบบเตมคา
4. แบบเลอกตอบ
การวดผลสมฤทธอานเนอหาโดยการเขยนตอบนน เปนทนยมใชกนแพรหลายในโรงเรยน
ซงเครองมอทใชในการสอบวดเขยนขอสอบวดผลสมฤทธ หรอ แบบทดสอบผลสมฤทธ
เชดศกด โฆวาสนธ (2525: 78) จดมงหมายของการวดผลสมฤทธทางการเรยนเปนการตรวจสอบ
ระดบความสามารถหรอสมฤทธผลของนกเรยนวาไดเกดการเรยนรในแตละรายวชามากนอยเพยงใด
ซงการวดผลสมฤทธของนกเรยนนสามารถวดได 2 แนวทาง ตามจดมงหมายและธรรมชาตหรอลกษณะ
วชาทจดใหกบนกเรยน การวดทง 2 แนวทางนไดแก
37
1. การวดดานปฏบต เปนการตรวจสอบความสามารถในการลงมอกระทาหรอทกษะของ
นกเรยนซงเปนความสาคญของกลไกทางรางกายและทางสมองวาสามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ
หรอคณภาพเพยงใด ซงจาเปนตองวดในรายวชาทกษะ เชน ศลปะ พลศกษา การงานอาชพและ
เทคโนโลย เปนตน การวดดานการปฏบตนจะวดโดยใชขอสอบภาคปฏบต
2. การวดดานเนอหา เปนการตรวจสอบความสามารถทางสตปญญาหรอสมองของ
นกเรยนในการทจะเรยนรเกยวกบเนอหาวชา หรอภาคทฤษฎไดมากนอยเพยงใด เนอหาในการทดสอบ
แบบนเรยกวา แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
กด และโบรฟ (สภวรรณ พนธจนทร. 2524: 27; อางองจาก Good; & Broophy. 1977:
346-348) ไดอธบายเกยวกบเรองผลสมฤทธทางการเรยนไววา บคคลบางประเภทอาจจะประสบความสาเรจ
ไดมากกวาคนอน ทงๆ ทมความเฉลยวฉลาดและมทกษะทางกายภาพทคลายคลงกน แตนกจตวทยา
บางทานกเชอวา อาจเปนเพราะบคคลนนมความตองการทจะประสบความสาเรจมากกวาบคคลอน
หรออาจกลาวอกอยางหนงวา ประสบความสาเรจเปนเปาหมายสาคญในการดารงชวตมากกวาเปาหมาย
อนของบคคล โดยทแมคเคลแลนด (Mc Celland. 1961: 207-256) เปนผหนงทสนใจศกษาเรองความ
ตองการประสบความสาเรจของบคคลโดยใชแบบทดสอบ เปนเครองมอในการวดความตองการในการ
ประสบความสาเรจ ผลการศกษาพบวาผทดสอบททาคะแนนไดสงมแนวโนมทกาหนดเปาหมายและ
พฤตกรรมทเกยวของกบความสาเรจคอนขางสง
จากขอความดงกลาวขางตนจงสรปไดวา จดมงหมายของการวดผลสมฤทธจงเปนการตรวจสอบ
การเรยนรของแตละบคคลวา หลงจากไดเรยนรแลวมความสามารถดานใดบาง และความสามารถ
ดงกลาวมมากนอยเพยงใด ซงเปนการประเมนพฤตกรรมของนกเรยนทมความเชอถอได
3.3 ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ลวน สายยศ และองคณา สายยศ (2524) ไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ทางการเรยนวา เปนแบบทดสอบทวดความรของนกเรยนทไดเรยนไปแลว ซงเปนขอคาถามใหนกเรยน
ตอบลงในกระดาษและใหนกเรยนไดปฏบตจรงแบบทดสอบวดผลสมฤทธแบงเปน 2 แบบดงตอไปน
1. แบบทดสอบของคร หมายถง ชดของขอคาถามทครเปนผสรางขน ซงจะเปนขอคาถามท
ถามเกยวกบความรทนกเรยนไดเรยนในหองเรยนวานกเรยนมความรมากเพยงใดบกพรองตรงไหนจะ
ไดสอนซอมเสรม หรอวดดความพรอมกอนทจะสอนเรองใหม แบบทดสอบทครสรางขนน มงวดผลสมฤทธ
ของนกเรยนเฉพาะกลมทครสอน เปนแบบทดสอบทครสรางขนใชกนโดยทวไปในสถานศกษามลกษณะ
เปนแบบทดสอบขอเขยน ซงแบงออกไดอก 2 ชนด คอ
38
1.1 แบบทดสอยอตนย เปนแบบทดสอบทกาหนดคาถามหรอปญหาใหแลวใหผตอบ
เขยนโดยแสดงความร ความคด เจตคตไดอยางเตมท
1.2 แบบทดสอบปรนย หรอแบบใหตอบสนๆ เปนแบบทดสอบทกาหนดใหผสอบเขยน
ตอบสนๆ หรอมคาตอบใหเลอกแบบจากดคาตอบ ผตอบไมมโอกาสแสดงความร ความคดไดอยาง
กวางขวางเหมอนแบบทดสอบอตนย แบบทดสอบชนดนแบงออกเปน 4 แบบคอ แบบทดสอบถกผด
แบบทดสอบจบค และแบบทดสอบเลอกตอบ
2. แบบทดสอบมาตรฐาน สรางขนจากผเชยวชาญในแตละสาขาวชาหรอจากครทสอน
วชานนแตผานการทดลองหาคณภาพหลายครง จนกระทงมคณภาพดพอจงสรางเกณฑปกตของ
แบบทดสอบนนสามารถใชเปนหลกและเปรยบเทยบผลเพอประเมนคาของการเรยนการสอนในเรองใดๆ
กได จะใชวดอตราการพฒนาของเดกแตละวยในแตละกลมแตละภาคกได จะใชสาหรบใหครวนจฉย
ผลสมฤทธระหวางวชาตาง ๆในเดกแตละคนกได ขอสอบมาตรฐานนอกจากจะมคณภาพของแบบทดสอบ
สงแลวยงมมาตรฐานในดานวธดาเนนการสอบ คอไมวาโรงเรยนใดหรอสวนราชการใดจะนาไปใชตอง
ดาเนนการสอบเปนแบบเดยวกน แบบทดสอบมาตรฐานจะมคมอดาเนนการสอบบอกถงวธการสอบวา
ทาอยางไร และยงมมาตรฐานในดานการแปลคะแนนอกดวย ทงแบบทดสอบทครสรางขนและแบบทดสอบ
มาตรฐาน มวธการสรางขอคาถามเหมอนกน คอจะเปนคาถามทวดเนอหาและพฤตกรรมทไดสอนนกเรยน
ไปแลว สาหรบพฤตกรรมทสามารถตงคาถามวดได นยมใชตามหลกทไดจากการประชมของนกวดผล
พชต ฤทธจรญ (2545: 95) ไดใหความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ คอ แบบทดสอบท
ใชวดความร ทกษะ และความสามารถทางวชาการทผเรยนไดเรยนรมาแลววาบรรลผลสาเรจตาม
จดประสงคทกาหนดไวเพยงใด
เยาวด วบลย (2540: 16) กลาววา แบบทดสอบทสรางขนเปนเครองมอทใชในการวดผล
ของการเรยนหรอการสอน
จากขอความขางตนจงสรปไดวา ความหมายของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ หมายถง แบบทดสอบท
สรางขนเพอใชวดผลการเรยนรดานเนอหาวชาและทกษะตางๆของแตละสาขาโดยเฉพาะอยางยง สาขา
ทจดใหมการเรยนการสอนในระบบโรงเรยน ซงมแบบทดสอบทเปนขอเขยนและทเปนภาคปฏบตจรง
3.4 ประเภทของการทดสอบผลสมฤทธทางการเรยน พวงรตน ทวรตน (2539: 31-32) ไดกลาวถงประเภทของการทดสอบวดผลสมฤทธสามารถ
แบงไดเปน 2 ลกษณะคอ
39
1. การทดสอบแบบองกลม หรอการวดผลแบบองกลม เปนการทดสอบหรอการสอบวดทเกด
จากแนวความเชอในเรองความแตกตางระหวางบคคลทวา ความสามารถของบคคลใด ๆในเรองใดนนมไม
เทากน บางคนมความสามารถเดน บางคนมความสามารถดอยและสวนใหญจะมความสามารถปาน
กลาง การกระจายความสามารถของบคคล ถานามาเขยนกราฟจะมลกษณะคลายๆ โคงรประฆงหรอ
ทเรยกวาโคงปกต ดงนนการทดสอบแบบนจงยดคนสวนใหญเปนหลกในการเปรยบเทยบ โดยพจารณา
คะแนนผลการสอบของบคคลเทยบกบคนอนๆ ในกลม คะแนนจะมความหมายกตอเมอนาไปเปรยบเทยบ
กบคะแนนของบคคลอนทสอบดวยขอสอบฉบบเดยวกน จดมงหมายของการทดสอบแบบน กเพอจะ
กระจายบคคลทงกลมไปตามความสามารถของแตละบคคล นนกคอ คนทมความสามารถสงจะได
คะแนนสง คนทมความสามารถดอยกวากจะไดคะแนนลดหลนลงมาจนถงคะแนนตาสด
2. การทดสอบแบบองเกณฑหรอการวดผลแบบองเกณฑ ยดความเชอในเรองการเรยน
เพอรอบร กลาวคอ ยดหลกการวาในการเรยนการสอบนนจะตองมงสงเสรมใหผเรยนทงหมดหรอเกอบ
ทงหมดประสบความสาเรจในการเรยน แมวาผเรยนจะมลกษณะแตกตางกนกตาม แตทกคนควรไดรบ
การสงเสรมใหพฒนาไปถงขดความสามารถสงสดของตน โดยอาจใชเวลาแตกตางกนในแตละบคคล
ดงนนการทดสอบแบบองเกณฑจงมการกาหนดเกณฑขนแลวนาผลการสอบวดของแตละบคคลเทยบ
กบเกณฑทตงไว ไมไดมการนาผลไปเปรยบเทยบกบบคคลอนๆ ในกลม ความสาคญของการทดสอบ
แบบนจงอยททาการกาหนดเกณฑ เปนสาคญ
นอกจากน พชต ฤทธจรญ (2545: 96) ไดกลาวถงประเภทของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
โดยแบงออกเปน 2 ประเภทคอ
1. แบบทดสอบทครสรางขนเอง หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนเฉพาะ
กลมทครสอน เปนแบบทดสอบทครสรางขนใชกนทวไปในสถานศกษามลกษณะเปนแบบทดสอบ
ขอเขยนซงแบงออกไดอก 2 ชนด คอ
1.1 แบบทดสอบอตนย เปนแบบทดสอบทกาหนดคาถาม หรอปญหาให แลวใหผตอบ
เขยนโดยแสดงความร ความคด เจตคต ไดอยางเตมท
1.2 แบบทดสอบปรนย หรอแบบใหตอบสนๆ เปนแบบทดสอบทกาหนดใหผสอบเขยน
ตอบสนๆ หรอมคาตอบใหเลอกแบบจากดคาตอบ ผตอบไมมโอกาสแสดงความร ความคดไดอยาง
กวางขวางเหมอนแบบทดสอบอตนย แบบทดสอบชนดนแบงออกเปน 4 ชนด คอ แบบทดสอบถก-ผด
แบบทดสอบเตมคา แบบทดสอบจบค และแบบทดสอบเลอกตอบ
2. แบบทดสอบมาตรฐาน หมายถง แบบทดสอบทมงวดผลสมฤทธของผเรยนทวๆ ไป ซงสราง
โดยผเชยวชาญ มการวเคราะหและปรบปรงอยางดจนมคณภาพ มมาตรฐาน กลาวคอ มมาตรฐานในการ
ดาเนนการสอน วธการใหคะแนนและการแปลความหมายของคะแนน
40
ภทรา นคมานนท (2540: 61-68) กลาวถงประเภทของแบบทดสอบดานพทธพสยวาโดยทวไป
แบงออกเปน 2 ประเภท คอ แบบทดสอบอตนย หมายถง แบบทดสอบทถามใหตอบยาวๆ แสดงความ
คดเหนไดอยางกวางขวาง ประเภททสอง คอ แบบทดสอบปรนย หมายถง แบบทดสอบประเภทถก - ผด
เตมคา จบค และเลอกตอบ โดยเกณฑทใชในการจาแนกประเภทของแบบทดสอบไดแก
1. จาแนกตามกระบวนการในการสราง จาแนกได 2 ประเภท คอ
1.1 แบบทดสอบทครสรางขนเอง เปนแบบทดสอบทสรางขนเฉพาะคราวเพอใชทดสอบ
ผลสมฤทธและความสามารถทางวชาการของเดก
1.2 แบบทดสอบมาตรฐาน เปนแบบทดสอบทสรางขนดวยกระบวนการหรอวธการท
ซบซอนมากกวาแบบทดสอบทครสรางขน เมอสรางขนแลวมการนาไปทดลองสอบ แบะนาผลมา
วธการทางสถต เพอปรบปรงใหมคณภาพด มความเปนมาตรฐาน
2. จาแนกตามจดมงหมายในการใชประโยชน จาแนกได 2 ประเภท คอ
2.1 แบบทดสอบวดผลสมฤทธ หมายถงแบบทดสอบทใชวดปรมาณความร ความสามารถ
ทกษะเกยวกบดานวชาการทไดเรยนรวามมากนอยเพยงใด
2.2 แบบทดสอบความถนด เปนแบบทดสอบทใชวดความสามารถทเกดจากการสะสม
ประสบการณทไดเรยนรมาในอดต
3. จาแนกตามรปแบบคาถามและวธการตอบ จาแนกได 2 ประเภท คอ
3.1 แบบทดสอบอตนย มจดมงหมายทจะใหผสอบไดตอบยาวๆ แสดงความคดเหน
อยางเตมท
3.2 แบบทดสอบปรนย เปนแบบสอบถามทถามใหผสอบตอบสนๆ ในขอบเขตจากด
คาถามแตละขอวดความสามารถเพยงเรองใดเรองหนงเพยงเรองเดยว ผสอบไมมโอกาสแสดงความ
คดเหนไดอยางกวางขวางเหมอนแบบทดสอบอตนย
4. จาแนกตามลกษณะการตอบ จาแนกได 3 ประเภท คอ
4.1 แบบทดสอบภาคปฏบต เชน การสอบวชาพลศกษา ใหแสดงทาทางประกอบเพลง
วชาประดษฐ ใหประดษฐดวยของใชดวยเศษวสด การใหคะแนนจาการทดสอบประเภทนครตอง
พจารณาทงดานคณภาพของผลงาน ความถกตองของวธปฏบตรวมทงความคลองแคลวและปรมาณ
ของผลงานดวย
4.2 แบบทดสอบเขยนตอบ เปนแบบทดสอบทใชการเขยนตอบทกชนด
4.3 แบบทดสอบดวยวาจา เปนแบบทดสอบทผสอบใชการโตตอบดวยวาจา
41
5. จาแนกตามเวลาทกาหนดใหตอบ จาแนกได 2 ประเภท
5.1 แบบทดสอบวดความเรว เปนแบบทดสอบทมงวดทกษะความคลองแคลวในการคด
ความแมนยาในความรเปนสาคญ มกมลกษณะคอนขางงาย แตใหเวลาในการทาขอสอบนอย ผสอบ
ตองแขงขนกนตอบ ใครททาเสรจกอนและถกตองมากทสดถอวามประสทธภาพสงกวา
5.2 แบบทดสอบวดประสทธภาพสงสด แบบทดสอบลกษณะนมลกษณะคอนขางยาก
และใหเวลาทามาก
6. จาแนกตามลกษณะและโอกาสในการใช จาแนกได 2 ประเภท คอ
6.1 แบบทดสอบยอย เปนแบบทดสอบทมจานวนขอคาถามไมมากนก มกใชสาหรบ
ประเมนผลเมอเสรจสนการเรยนการสอนในแตละหนวยยอย โดยมจดประสงคหลก คอ เพอปรบปรง
การเรยนเปนสาคญ
6.2 แบบทดสอบรวม เปนแบบทดสอบทถามความรความเขาใจรวมหลายๆ เรองหลายๆ
เนอหา หลายๆ จดประสงค มจานวนมากขอ มกใชตอนสอบปลายภาคเรยนหรอปลายปการศกษา
จดมงหมายสาคญ คอ ใชเปรยบเทยบแขงขนระหวางผสอบดวยกน
7. จาแนกตามเกณฑการนาผลจากการสอบวดไปประเมน จาแนกได 2 ประเภท คอ
7.1 แบบทดสอบองเกณฑ มจดมงหมายเพอวดระดบความรพนฐานและความรทจาเปน
ในการบงบอกถงความรอบรของผเรยนตามวตถประสงค
7.2 แบบทดสอบองกลม เปนแบบทดสอบทมงนาผลการสอบไปเปรยบเทยบกบบคคล
อนในกลมทใชขอสอบเดยวกน ถาใครมความสามารถเหนอใครเพยงใด เหมาะสาหรบใชเพอการสอบท
มการแขงขนกนมากกวาเพอการเรยนการสอน
8. จาแนกตามสงเรา จาแนกได 2 ประเภท คอ
8.1 แบบทดสอบทางภาษา ไดแก การใชคาพดหรอตวหนงสอไปเราผสอบตอบโดยการ
พดหรอเขยนออกมา แบบทดสอบทไมใชภาษา ไดแก การใชรปภาพ กรยา ทาทาง หรอ อปกรณตางๆ
ไปเราใหผสอบตอบสนอง
8.2 แบบทดสอบทไมใชภาษา ไดแก การใชรปภาพ กรยา ทาทาง หรอ อปกรณตางๆ
ไปเราใหผสอบตอบสนอง
จากขอความขางตนจงสรปไดวา แบบทดสอบทใชในปจจบนมมากมายหลายชนด แตละชนดก
มจดมงหมาย และขดความสามารถในการทดสอบแตกตางกน ดงนนในการนาแบบทดสอบไปใชตอง
ระมดระวงวาเลอกใชแบบทดสอบไดถกตองเหมาะสมกบสงทเราตองการหรอไม การจาแนกประเภทของ
แบบทดสอบจงชวยใหสามารถเขาใจและเลอกใชแบบทดสอบไดถกตองยงขน การจาแนกแบบทดสอบ
สามารถทาไดหลายแบบขนอยกบผจาแนกวาจะยดถออะไรเปนเกณฑในการจาแนก
42
3.5 ขนตอนการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ พชต ฤทธจรญ (2545: 97-98) ไดกลาวถงขนตอนในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ดงน
1. วเคราะหหลกสตรและการสรางตารางวเคราะหหลกสตร
2. กาหนดจดประสงคการเรยนร
3. กาหนดชนดของขอสอบและศกษาวธการสราง
4. เขยนขอสอบ
5. ตรวจทานขอสอบ
5. จดพมพแบบทดสอบฉบบทดลอง
7. ทดลองและวเคราะหขอสอบ
8. จดทาแบบทดสอบฉบบจรง
พตร ทองชน (2524: 60-61) ไดกลาวถงกระบวนการในการสรางแบบทดสอบ วาการสราง
แบบทดสอบจะตองมการวางแผนในการสรางแบบมขนตอน เพอชวยใหการสรางแบบทดสอบม
ประสทธภาพ โดยมลาดบขนตอนในการวางแผนดงน
1. กาหนดจดมงหมาย โดยตองกาหนดใหชดเจนและแนนอนในเรองใด อยางไร เชน สราง
แบบทดสอบในเรองใด และมการกาหนดนาหนกคะแนน และควรทราบกลมนกเรยนทจะทดสอบวา
เกง-ออนเพยงใด เพอจะไดใชเปนเกณฑในการสรางขอสอบใหเหมาะกบความสามารถของนกเรยน
และควรมการกาหนดวน เวลา ในการสอบใหพอเหมาะกบกลมสอบ
2. ขนเตรยม เชน เตรยมหลกสตร เนอหาวชา ตลอดจนตาราหนงสอแบบเรยนรวมถงตองม
การวเคราะหหลกสตร และอปกรณตางๆ ทใชการทาแบบทดสอบ เชน กระดาษคาตอบและครผสอนตอง
เลอกแบบและชนดของขอทดสอบ เชน การใชแบบเลอกตอบ แบบเรยงความหรอแบบผสม
3. ขนลงมอปฏบต ไดแก ชนลงมอปฏบตการเขยนขอสอบตามทกาหนดไว สงทควรยดถอ
คอหลกและวธการสรางแบบทดสอบทด ถาเกดขอสอบขอใดเกดปญหา ควรมการพดคยกบเพอนคร
หรอผเชยวชาญดานการวดผล ทางดานเนอหาวชานนๆ
4. ขนตรวจสอบ ควรมการตรวจตราขอสอบวามขอบกพรองด-ไมดอยางไร โดยนามา
เปรยบเทยบกบผลการวเคราะหขอสอบหลกจากทไดทดสอบกบนกเรยนแลว
5. ขนจดพมพ สงทควรคานงไดแก รปเลมตองจดใหเรยบรอย พมพใหสะอาด ตวอกษรไม
ผดพลาด คาชแจงในขอสอบตองชดเจน และตองมรายละเอยดเกยวกบจานวนขอสอบ เวลา คะแนนเตม
นอกจากนบญเชด ภญโญอนนตพงษ (2525: 22-29) ไดกลาวถงกระบวนการสรางแบบทดสอบ
ผลสมฤทธ วามขนตอนทสาคญ 4 ขน คอ
43
1. ขนวางแผนการสรางแบบทดสอบ การวางแผนสรางแบบทดสอบตองพจารณาถงสง
สาคญ 2 ประการ คอ
1.1 จดประสงคของการนาแบบทดสอบไปใช หลกการสาคญ คอ การนาแบบทดสอบไป
ใชจะตองสมพนธอยกบการสอน เชน สอบเพอตรวจสอบความรเดม สอบกอนทาการสอน การสอน
เพอปรบปรงการเรยนการสอน และวนจฉยขอบกพรองของขอสอบในระหวางการดาเนนการสอน และ
การสอบเพอสรปผลการเรยน ดงนน จดประสงคของการนาแบบทดสอบไปใชจงแบงไดเปน 4 จดประสงค
คอ
1.1.1 ใชตรวจสอบความรเดม กอนทจะเรมตนการสอนเพอพจารณาวาถานกเรยนยง
ขาดความรพนฐานกจาเปนตองทาการสอนเสรมเสยกอน แตถานกเรยนมความรพนฐานเพยงพอ
กพจารณาตอไปวา นกเรยนมระดบความสามารถสงตาเพยงใด เพอจดกลมการเรยนการสอนและ
เลอกวธการสอนใหเหมาะสมกบกลมผเรยน
1.1.2 ใชตรวจสอบความกาวหนาและปรบปรงการเรยนการสอน โดยจะทาการสอบ
ในระหวางดาเนนการสอนเปนระยะๆ
1.1.3 ใชวนจฉยผเรยนเพอหาสาเหตขอบกพรองของผเรยนเปนรายบคคลใชสรปผล
การเรยน เพอตดสนผลการเรยนวานกเรยนควรไดเกรดอะไร สอบผานหรอไมผานเกณฑทกาหนด
1.2 เนอหาวชาและพฤตกรรมทตองการจะวด ซงไดมาจากการวเคราะหหลกสตร ซงเปน
กระบวนการในการจาแนกแยกแยะวาวชานนๆ มหวขอเนอหาสาระทสาคญอะไรบาง มจดประสงคท
จะกอใหเกดพฤตกรรมอะไรบาง ซงประกอบดวยการวเคราะห 2 อยาง คอ
1.2.1 วเคราะหเนอหาวชา ซงตองคานงถงสงตอไปน คอ ความสมพนธเกยวของกนของ
เนอหา ความยากงายของเนอหา ขนาดความยาวของเนอหา เวลาทใชสอน
1.2.2 การวเคราะหจดประสงค เปนการจาแนกและจดหมวดหมพฤตกรรมทตองการ
ปลกฝงหรอตองการใหเกดขนกบนกเรยน โดยใชเนอหาวชาเปนสอนา การวเคราะหจดประสงคซงควร
ดาเนนการดงน รวบรวมจดประสงคของเนอหาวชาทงหมด จากหลกสตรและคมอคร หลงจากนนจงเขยน
พฤตกรรมทสาคญของแตละจดประสงคทงหมด และนยามความหมายของพฤตกรรมดงกลาว
การสรางตารางวเคราะหหลกสตร หรอตารางลกษณะเฉพาะ เปนตาราง 2 มต มตทหนง เปน
จดประสงคการสอน ซงประกอบดวยพฤตกรรมดานตางๆ และมตทสอง เปนหวขอเนอหาในแตละ
หวขอเนอหาและพฤตกรรม กาหนดคะแนนนาหนกความสาคญไว ซงคะแนนนาหนกความสาคญน
จะนามาใชในการเขยนขอสอบวาตองเขยนขอสอบวดพฤตกรรมในหวขอเนอหาวชาใดมากเพยงใด
44
วธกาหนดนาหนกความสาคญและจานวนขอสอบทาไดดงน
1. กาหนดนาหนกความสาคญของแตละหวขอเนอหา โดยพจารณาจากเวลาทใชสอนใน
แตละหวขอเนอหา
2. กาหนดนาหนกความสาคญของแตละพฤตกรรม โดยพจารณาจากความสาคญของ
จดประสงคทใชสอน
3. กาหนดจานวนขอทจะใชสอบทงหมด โดยพจารณาจากจดประสงคของการนา
แบบทดสอบไปใช
4. คานวณจานวนขอสอบในแตละหวขอเนอหา โดยคดจากนาหนกความสาคญ
5. คานวณจากขอสอบในแตละหวขอเปนรายพฤตกรรม โดยคดจากนาหนกความสาคญ
ของแตละพฤตกรรม
2. ขนตอนเตรยมงานและเขยนขอสอบ ควรคานงถงสงตางๆ ดงน
2.1 เตรยมแบบทดสอบฉบบยกราง โดยเขยนจากตารางวเคราะหหลกสตร แลวนามา
พจารณาปรบปรงแกไข การเขยนขอสอบตองเลอกชนดขอสอบ และรปแบบคาถามใหเหมาะสมและ
ควรเขยนขอสอบใหมากกวาขอสอบทตองการจรง โดยเผอไวประมาณ 25-50 %
2.2 ควรเขยนขอสอบใหยากพอเหมาะ ขอสอบถกผดควรมคนตอบถก 75 % ขอสอบ
เลอกตอบ 5 ตวเลอกควรมคนตอบถก 60 % ขอสอบเตมคาควรมคนตอบถก 50 %
2.3 เมอเขยนขอสอบเสรจแลว ควรนามาพจารณาขอบกพรองตางๆ เชน คาถาม ตองไม
กากวม ไมคลมเครอ ไมผดหลกภาษาไมยากและซบซอนเกนไป
2.4 ควรเขยนขอสอบใหเนอหาบงคบคาตอบ มากกวาใชฟอรมขอความบงคบคาตอบ เชน
การใชคาวา อาจจะ บางทจะมโอกาสตอบถกมากกวาผด
2.5 ควรจดขอสอบใหเปนหมวดหม ตามประเภทของขอสอบ
2.6 ควรสรางขอสอบแบบระดมพลงมากกวาเรงรบ
2.7 อยาจดขอสอบใหมขอถกเรยงกนอยางเปนระบบ
2.8 ควรออกแบบขอสอบใหมวธตอบทสะดวกและงายตอการตรวจใหคะแนน
2.9 ควรเขยนคาสงหรอคาชแจงใหละเอยดและชดเจน
2.10 ควรระลกอยเสมอวา พฤตกรรมทกพฤตกรรมไมสามารถวดดวยขอสอบเพยงขอ
เดยวหรอฟอรมเดยว
2.11 ลกเลยงขอสอบแบบถกผด เพราะมโอกาสเดาตอบถกไดงาย
45
3. ขนทดลองสอบ เมอเขยนขอสอบและจดพมพเรยบรอยแลวกนาไปทดลองสอบเพอนาผล
แกไขปรบปรงขอสอบซงมขอเสนอแนะดงน
3.1 กาหนดกลมตวอยางนกเรยนทจะนาไปทดลองสอบใหนกเรยนทงคนเกง กลางและ
ออนคละกนไป
3.2 กาหนดเวลาทใชสอบใหเหมาะสมกบจานวนขอสอบ สาหรบแบบทดสอบทสรางขน
ครงแรกจะพจารณาเวลาทใหทาขอสอบ จากเวลาทนกเรยน 90 % ทาแบบทดสอบเสรจเปนการหมด
เวลา
3.3 การคมสอบตองพยายามจงใจใหนกเรยนมสมาธ และพยายามทาแบบทดสอบอยาง
เตมความสามารถ เพราะถานกเรยนรวาการทดลองสอบนจะไมมผลตอการสอบไดสอบตก อาจทาให
นกเรยนตอบแบบทดสอบอยางขอไปท ซงจะสงผลตอคะแนนทจะนามาประเมนผลขอสอบได
3.4 ครตองเตรยมตวลวงหนาในการคมสอบ อยาใหมสงผดพลาดใดๆ เกดขนและการคม
สอบครควรวางทาทางใหมความเปนกนเองใหมากทสด
3.5 สถานการณทดสอบ ตองทาใหเหมาะสมทสด หองสอบตองปราศจากเสยงรวบกวนใด
ทงสน ตองมแสงสวางเพยงพอ อากาศถายเทสะดวก ทนงสอบเหมาะสม
4. ขนประเมนผลแบบทดสอบ เปนการตรวจสอบแบบทดสอบมคณภาพหรอไม โดยพจารณา
ตามคณลกษณะทดของแบบทดสอบ 10 ประการ คอ
4.1 ความแมนตรง หมายถง แบบทดสอบสามารถวดพฤตกรรมไดตรงตามทระบไวใน
จดประสงคและตามททาการสอนจรง
4.2 ความเชอมน หมายถง แบบทดสอบใหผลการสอบสอดคลองตรงกนทกครง
4.3 อานาจจาแนก หมายถง ของสอบทแบงแยกคนเกงออนออกจากกนไดกลาวคอ คน
เกงจะตอบถก คนออนจะตอบผด
4.4 ความยากงาย หมายถง จานวนเปอรเซนตผตอบถกโดยทวไปและความยากงายท
เหมาะจะมคนครงหนงตอบถก
4.5 ความเปนปรนย หมายถง ขอสอบทมคาถามชดเจนและการใหคะแนนชดเจน
4.6 ความเฉพาะเจาะจง หมายถง คนทมความสามารถเฉพาะเรองนนจะตอบของสอบขอ
นนถก แตถามความสามารถทวไปจะตอบขอสอบไมถก
4.7 ประสทธภาพ หมายถง แบบทดสอบทใชนนประหยดการสราง การดาเนนการสอบ การ
ตรวจใหคะแนน แตใหผลการสอบถกตอง
4.8 ความสมดล หมายถง แบบทดสอบสามารถวดไดครอบคลมตามจดประสงคและเนอหา
มสดสวนจานวนขอสอดคลองตามตารางวเคราะหหลกสตร
46
4.9 ความยตธรรม หมายถง แบบทดสอบมความชดเจนไมคลมเครอ และเปดโอกาสให
ทกคนมโอกาสทจะตอบถกไดเทากน
4.10 ความเหมาะสมของเวลา หมายถง แบบทดสอบกาหนดเวลาใหอยางเพยงพอในการ
ตอบขอสอบจนเสรจ
จากขอความทกลาวมาขางตนจงสรปไดวา กระบวนการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธ จะม
ขนตอนสาคญ คอขนวางแผน ขนเตรยม ขนทดลองสอบ และขนประเมนผลแบบทดสอบ กระบวนการน
จะทาตดตอซากนไปเรอย ๆจนกวาจะไดคณภาพแบบทดสอบตามทตองการ การสางแผนสรางแบบทดสอบ
นบวาเปนขนสาคญมาก เพราะจะเปนตวกาหนดการเขยนขอสอบใหถกตองตงแตแรก ดงนนตาราง
วเคราะหหลกสตรจงเปนสวนสาคญทจะตองสรางขนกอนทจะทาการสรางแบบทดสอบทกครง
3.6 งานวจยทเกยวของกบผลสมฤทธทางการเรยน ในการเรยนการสอนภาษาไทย การวดและการประเมนผลเปนสงทมความสาคญอยางยง
เพราะจะเปนเครองชวยใหทงนกเรยนและครผสอนไดทราบวาการเรยนการสอนนนมประสทธภาพหรอ
บรรลตามเปาหมายทไดวางไวมากนอยเพยงใด และเนองจากการเรยนการสอนภาษาไทยมกระบวนการ
เรยนรทคอนขางซบซอน การวดและการประเมนผลจงตองทากนหลายๆ ดาน และใชวธการหลายวธ
ทงนเพอทจะไดชวยใหนกเรยนไดทราบพฒนาการ ทราบผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทไดสอนไว
ดงทมผศกษาคนควาเกยวกบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยหลายทานไดใหคานยามไวดงน
ศศวมล เนองนตย (2543: 98) ศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบ
ในการเรยน วชาภาษาไทย ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนโมดลกบ
การสอนตามคมอคร กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนวดตะเคยน
วทยาคม อาเภอกบนทรบร จงหวดปราจนบร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2542 จานวน 52 คน โดยการสม
ตวอยางงาย เปนกลมทดลอง 26 คน กลมควบคม 26 คน ใชเวลาในการทดลอง 26 คาบ คาบละ 50 นาท
โดยใชเนอหาเดยวกน กลมทดลองเรยนจากการสอนโดยใชบทเรยนโมดล กลมควบคมเรยนจากการสอน
ตามแนวคมอคร ผลการวจยพบวาผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมทดลองม
ผลสมฤทธทางการเรยนสงกวากลมควบคม
วราภา โพธสทยา (2532: 54) ไดศกษาเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย
และเจตคตตอการสอนของนกเรยนทเรยนจากการสอนตามแผนการสอนของหนวยศกษานเทศกกรม
สามญศกษา เขตการศกษา 1 ผลการศกษาพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 3 ทเรยนกบศกษานเทศก กรมสามญศกษาเขตการศกษา 1 อยางมนยสาคญทาง
สถตทระดบ .01 และเจตคตตอการสอนของนกเรยนทงสองกลมไมแตกตางกน
47
รชดา ขาครฑ (2540: บทคดยอ) ไดเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความสนใจใน
วชาภาษาไทยของนกเรยนวทยาลยนาฏศลป ระดบนาฏศลปชนปท 3 ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยน
สาเรจรป และการสอนตามคมอคร พบวา
1. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาหลกภาษาไทยของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคม
แตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01
2. ความสนใจในวชาหลกภาษาไทยของกลมนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมแตกตางกน
อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01
3. ผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคมกอนและ
หลงการทดลองแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01
4. ความสนใจในหลกวชาภาษาไทยของนกเรยนกลมทดลองและกลมควบคม กอนและหลง
การทดลองแตกตางกนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01
ไบรแอน และสมท (Bryan; & Smith. 1975: 24-25) ไดกลาวถงการศกษาการใชชดการเรยน
ดวยตนเอง ทมหาวทยาลยเซาทแคโลโรนา ในวชาประวตศาสตรศลปะ ซงทาการทดลองเปนเวลา 3 ภาคเรยน
ผลการวจยพบวา ผเรยนรอยละ 60 มผลการเรยนสงขนกวาเดม รอยละ 95 มความสนกสนานกบการเรยน
เพมขน และรอยละ 74 ชอบทจะเรยนโดยชดการเรยนมากกวาการเรยนปกต
แมค โดนอลด (Mc Donald. 1971: 432-A) ไดทาการวจยเรอง การพฒนาและประเมนผล
ชดการเรยนการสอนสอประสม แบบกจกรรมรายบคคล สาหรบใชสอนซอมเสรมในวยาลยชมชน
ชานเมอง ผลการวจยพบวาคะแนนสอบหลงการสอนของกลมทดลองสงกวากลมควบคม
ทงดานผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคต
จากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบบทเรยนสาเรจรป สรปไดวาบทเรยนสาเรจรป
สามารถนามาใชในการเรยนการสอน และแพรหลายในวงการศกษาไทยระดบชนตางๆ ผลวจยพบวา
การสอน โดยใชบทเรยนสาเรจรปเปนเครองมอในการจดการเรยนร สวนมากชวยใหนกเรยนมผลสมฤทธ
ทางการเรยนสง และสามารถนามาใชพฒนาครผสอนใหมทกษะกระบวนการในการจดกจกรรมการ
จดการเรยนการสอนทยดนกเรยนเปนสาคญใหมประสทธภาพยงขน
บทท 3 วธดาเนนการวจย
ในการวจยครงน ผวจยไดดาเนนการตามขนตอนดงน
1. การกาหนดกลมประชากรและสมกลมตวอยาง
2. การสรางเครองมอทใชในการวจย
3. การเกบรวบรวมขอมล
4. การจดกระทาและการวเคราะหขอมล
การกาหนดกลมประชากรและสมกลมตวอยาง ประชากร ประชากรทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร จานวน 3 หองเรยน 140 คน การเลอกกลมตวอยาง กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงาน
เขตประเวศ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 1 หองเรยน จานวนนกเรยน
40 คน โดยใชวธการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling)
การสรางเครองมอทใชในการวจย 1. บทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา ชนมธยมศกษาปท 3
2. แบบประเมนคณภาพของ บทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา
3. แบบทดสอบระหวางเรยนกบแบบทดสอบหลงเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา
4. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรองการสรางคา ชนมธยมศกษาปท 3 การสรางชดบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา 1. ศกษาหลกสตรการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551และหลกสตรสถานศกษา
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร กลมสาระการเรยนรภาษาไทย
ระดบชน มธยมศกษาปท 3
49
2. ศกษารายละเอยดเกยวกบบทเรยนสาเรจรป และการหาประสทธภาพของบทเรยน
สาเรจรปจากทฤษฏ เอกสารและงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการสรางบทเรยนสาเรจรป
วชาภาษาไทย เรอง การสรางคา
3. กาหนดการสรางบทเรยนสาเรจรป โดยสรางเปนบทเรยนสาเรจรปชนดเสนตรง โดย
การศกษาดวย กรอบเรมตน กรอบฝกหด ซงทงสองกรอบน เรยกวา กรอบสอน แตละกรอบเสนอ
เนอหาเรมจากงายไปหายาก จนถงกรอบสดทายเรยกวา กรอบสอบ
4. ดาเนนการสรางบทเรยนสาเรจรป ซงกาหนดกจกรรมการเรยนและสอทใชในกจกรรม
การเรยนในแตละบทเรยนสาเรจรป โดยพจารณาถงประสทธภาพทจะนาไปสความสาเรจตามผล
การเรยนรทคาดหวงใหสอดคลองกบพนฐานความรประสบการณ และความสนใจของนกเรยนโดย
แบงออกเปนบทเรยนสาเรจรปจานวน 8 ชดดงน
ชดท 1 รปแบบการสรางคา
ชดท 2 คามล
ชดท 3 คาประสม
ชดท 4 คาซา
ชดท 5 คาซอน
ชดท 6 คาสมาส
ชดท 7 คาสนธ
ชดท 8 การอานคาสมาสและคาสนธ
โดยแตละชดมความเหมาะสมของเนอหาดงน
ชดท 1 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง รปแบบการสรางคา ประกอบดวย ขอแนะนา
การใชบทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
ชดท 2 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง คามล ประกอบดวย ขอแนะนาการใช
บทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
ชดท 3 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง คาประสมประกอบดวย ขอแนะนาการใช
บทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
ชดท 4 ชดบทเรยนสาเรจรป เรองคาซา ประกอบดวย ขอแนะนาการใช
บทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
ชดท 5 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคาซอน ประกอบดวย ขอแนะนา
การใชบทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
50
ชดท 6 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง คาสมาส ประกอบดวย ขอแนะนาการใช
บทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
ชดท 7 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง คาสนธ ประกอบดวย ขอแนะนาการใชบทเรยน
สาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหด แบบทดสอบหลงเรยน เฉลย
ชดท 8 ชดบทเรยนสาเรจรปเรอง การอานคาสมาสและคาสนธ ประกอบดวย
ขอแนะนาการใชบทเรยนสาเรจรป สาระสาคญ จดประสงค ใบความร แบบฝกหดแบบทดสอบหลงเรยน
เฉลย
5. สรางโดยมเนอหา และแบบฝกหด โดยเรมจากเนอหาและกจกรรมทงายไปหายาก
6. นาบทเรยนสาเรจรปทปรบปรงแลว เสนอตออาจารยทปรกษาสารนพนธ เพอตรวจสอบ
คณภาพและปรบปรงแกไขตามคาแนะนา
7. นาบทเรยนสาเรจรปทปรบปรงแลว เสนอตอผเชยวชาญดานสอ จานวน 3 ทาน ตรวจสอบ
เนอหา ลกษณะรปเลม ภาพประกอบ การใชภาษา คณคาและประโยชนทไดรบโดยใชแบบประเมน
และนาขอเสนอแนะมาปรบปรงแกไขตามคาแนะนา
8. นาบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา ทไดปรบปรงแลวไปเสนอผเชยวชาญจานวน 3 ทาน
เพอประเมนความถกตองดานเนอหา วตถประสงค และความเหมาะสมของกจกรรมการเรยนการสอน
การใชภาษาในบทเรยนสาเรจรป คณคาและประโยชนทไดรบโดยใชแบบประเมน และนาขอเสนอแนะ
มาปรบปรงแกไขบทเรยนสาเรจรป
การหาคณภาพของบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา ในการหาคณภาพของบทเรยนสาเรจรป ผวจยไดดาเนนการสรางแบบประเมนชดบทเรยน
สาเรจรป สาหรบผเชยวชาญดานเนอหาบทเรยน ตามขนตอนดงตอไปน
1. ศกษารายละเอยดเกยวกบการสรางแบบประเมนทใชในการวจย
2. พจารณาหวขอปญหาและจดมงหมายเพอทราบวาตองการขอมลอะไรบาง
3. สรางแบบประเมนสาหรบผเชยวชาญดานเนอหา การประเมนเปนขอความทมมาตราสวน
ประกอบประมาณคา 3 ระดบ นาคาการพจารณามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Consistency:
IOC) โดยใชสตรของโรวเนลลและแฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2539: 248 – 249;
อางองจาก Rowinelli; & Hambleton. 1977) โดยกาหนดความหมายดงน
คะแนน +1 ถาแนใจ
คะแนน 0 ถาไมแนใจ
คะแนน -1 ถาแนใจวาไม
51
4. นาแบบประเมนทสรางขน เสนออาจารยทปรกษาสารนพนธ เพอทาการตรวจสอบและนาไป
ปรบปรงแกไข
5. นาแบบประเมนทปรบปรงแลว เสนอผเชยวชาญ 3 ทาน ประเมนชดบทเรยนสาเรจรป ทจะ
นามาใชในการเรยนเรองการสรางคา
6. นาผลจากการประเมนมาพจารณาหาคาเฉลย เพอจะใชเปนเกณฑในการยอมรบคณภาพ
ของบทเรยนสาเรจรป เกณฑในการยอมรบวา บทเรยนสาเรจรปทสรางขนมคณภาพ ผศกษากาหนดให
มคาเฉลยตงแต 0.50 ขนไป
52
แบบประเมนดชนความสอดคลอง (IOC) สาหรบผเชยวชาญ
บทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา คาชแจง โปรดทาเครองหมาย √ลงในชองตามความคดเหนของทานใหคะแนน +1 ถาแนใจ ใหคะแนน 0 ถาไมแนใจใหคะแนน -1 ถาแนใจ
+1 หมายถง ตรงตามจดประสงค 0 หมายถง ไมแนใจ -1 หมายถง ไมตรงตามจดประสงค
รายการประเมน ระดบความคดเหน หมาย
เหต +1 0 -1
1. ความสอดคลองของเนอหากบจดประสงค
2. ความถกตองของเนอหากบผลการเรยนรทคาดหวง
3. ความชดเจนของการอธบายเนอหา
4. เนอหามความตอเนองกน
5. ภาษาทใชเหมาะสมกบผเรยน
6. ความยากงายเหมาะสมกบระดบผเรยน
7. ความเหมาะสมกบระยะเวลาทใช
8. ความเหมาะสมกบจานวนคาบในแตละชด
9. สงเสรมการเรยนเรองการสรางคาในภาษาไทย
10.สงเสรมการคด แกปญหา และนาไปใช
รวม ขอเสนอแนะ ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... ..................................................................................................................................................... .......................................................................................................................................................................................................................................................................................................... ลงชอ...............................................ผประเมน
53
7. นาบทเรยนสาเรจรปทไดผานการปรบปรงจากผเชยวชาญไปหาคณภาพ หลงจากทได
ปรบปรงใหเหลอบทเรยนสาเรจรปในแตละบทเรยนเพยง 10 ขอ
8. ดาเนนการวจยเพอหาประสทธภาพของแบบฝก โดยมขนตอนดงตอไปน
8.1 ขนเตรยมการ
8.1.1 ดาเนนการทดลองโดยประสานงานกบครกลมสาระการเรยนรภาษาไทยและ
คณครทเกยวของ ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
เพอขอความอนเคราะหในการทดลอง
8.1.2 จดตารางในการทดลอง โดยทาการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552
ใชเวลาในการทดลองทงสน 6 สปดาห สปดาหละ 3 วน
8.1.3 จดสรางบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา
8.2 ขนทดลอง
การวจยครงนเปนการวจยเพอพฒนาบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา ผวจยดาเนนการ
ทดลอง ดงน
8.2.1 ขนทดลองรายบคคล (One to one testing)
8.2.1.1 ผวจยไดนาบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา ไปทดลองใชกบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ทไม
เคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 3 คน จากนกเรยนทมผลการเรยนเกง ปานกลางและออน โดยใช
บทเรยนสาเรจรป 1 ชด ตอนกเรยน 1 คน
8.2.1.2 ในขณะทดลองผวจยจะเกบขอมลตาง ๆ เพอพจารณาเกยวกบ
สภาพการใชบทเรยนสาเรจรปวาเหมาะสม มปญหาหรอไม โดยสงเกตพฤตกรรมอยางใกลชดและ
สมภาษณนกเรยนเพอนาไปปรบปรงแกไข
8.2.1.3 ปรบปรงแกไขบทเรยนสาเรจรป
8.2.2 ขนทดลองกลมเลก (Small group testing)
ผวจยไดนาบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา ทไดรบการปรบปรงแกไขแลวครงท 1
ไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
ทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 15 คน โดยใชบทเรยนสาเรจรป 1 ชด ตอนกเรยน 1 คน ดาเนนการ
ทดลองดงน
8.2.2.1 ใหนกเรยนเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา
8.2.2.2 ในขณะทนกเรยนเรยนโดยบทเรยนสาเรจรปแตละชด นกเรยนจะ
ทาแบบฝกหดระหวางเรยน
54
8.2.2.3 เมอนกเรยนเรยนจากบทเรยนสาเรจรปจบในแตละชด ทาแบบฝกหด
ระหวางเรยนครบทกชดแลว ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน
8.2.2.4 นาผลจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยนและแบบทดสอบหลงเรยน
มาหาคาเฉลย เพอเกบขอมลไววเคราะหหาแนวโนมประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปและปรบปรงแกไข
8.2.3 การทดลองภาคสนาม (Field testing)
ผวจยไดนาบทเรยนสาเรจรปทหาแนวโนมประสทธภาพจากการทดลองครงท 2
และปรบปรงแกไขแลวไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงาน
เขตประเวศ กรงเทพมหานคร ทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 30 คน โดยใชบทเรยนสาเรจรป 1 ชด
ตอนกเรยน 1 คน ดาเนนการทดลองดงน
8.2.3.1 ใหนกเรยนเรยนดวยบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา แตละชดใช
เวลาเรยน 2 คาบ รวม 16 คาบ
8.2.3.2 ในขณะทนกเรยนเรยนดวยบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคาจนจบ
แตละชด นกเรยนจะทาแบบฝกหดระหวางเรยน จากนนนาผลแบบฝกหดมาตรวจใหคะแนนแลวหา
คาเฉลย
8.2.3.3 เมอนกเรยนเรยนจากบทเรยนสาเรจรปจบในแตละชด ทาแบบฝกหด
ระหวางเรยนครบทกชดแลว ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน โดยใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ทางการเรยน จากนนนาผลจากการทาแบบทดสอบหลงเรยนมาตรวจใหคะแนน แลวหาคาเฉลย
8.2.3.4 นาผลจากการทาแบบฝกหดระหวางเรยนและคาเฉลยทไดจาก
แบบทดสอบหลงเรยนมาวเคราะหเพอประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปตามเกณฑ 80/80 ดงน
80 ตวแรก คอ คาเฉลยของคะแนนทนกเรยนทาแบบฝกหดระหวางเรยน
ถกตองคดเปนรอยละ 80
80 ตวหลง คอ คาเฉลยของคะแนนทนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยน
ถกตองคดเปนรอยละ 80
ไดคณภาพของบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคาตามเกณฑ 80.06:85.50
ขนตอนในการสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน การสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน ผวจยไดดาเนนการสรางแบบทดสอบวด
ผลสมฤทธทางการเรยนตามขนตอน ดงตอไปน
1. ขนเตรยมการ
1.1 ศกษาวธสรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยเรองการสรางคา
55
1.2 ศกษาสาระมาตรฐานการเรยนร และศกษาผลการเรยนรทคาดหวง ตามหลกสตร
การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551
1.3 วเคราะหเนอหาและสรางตารางวเคราะหผลการเรยนรทคาดหวงเพอกาหนดนาหนก
และพฤตกรรมใหครอบคลมตามเนอหาวชาเพอสรางแบบทดสอบ
2. ขนสราง
สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบปรนย 4 ตวเลอกรวม 80 ขอ แตละขอ
มคาตอบทถกตองเพยงคาตอบเดยว โดยสรางใหสอดคลองกบพฤตกรรมการเรยนรและครอบคลม
เนอหาในแตละบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา โดยแบงเปน 8 ชด
ชดท 1 รปแบบการสรางคา
ชดท 2 คามล
ชดท 3 คาประสม
ชดท 4 คาซา
ชดท 5 คาซอน
ชดท 6 คาสมาส
ชดท 7 คาสนธ
ชดท 8 การอานคาสมาสและคาสนธ
การหาคณภาพแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 1. นาแบบทดสอบทสรางตรวจหาความเทยงตรงเชงเนอหา ความเหมาะสมของคาถามและ
ความเหมาะสมทางภาษาทใชเกณฑการใหคะแนนโดยผเชยวชาญทางการสอนวชาภาษาไทยจานวน
3 ทาน ตรวจสอบคณภาพดานเนอหาและผลการเรยนรทคาดหวง โดยใชดชนความสอดคลองทม
ระดบการประเมน 3 ระดบ ดงน
+1 หมายถง แนใจวาแบบทดสอบมความสอดคลองกบผลการเรยนร
0 หมายถง ไมแนใจแบบทดสอบมความสอดคลองกบผลการเรยนรหรอไม
-1 หมายถง แนใจวาแบบทดสอบไมสอดคลองกบผลการเรยนร
จากนนนาคาการพจารณามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Consistency: IOC)
โดยใชสตรของโรวเนลลและแฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2539: 248 – 249; อางองจาก
Rowinelli; & Hambleton. 1977) การพจารณาคา IOC ผวจยไดคดเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลอง
0.67 – 1.00 จานวน 80 ขอ
56
2. นาแบบทดสอบทปรบปรงแกไขแลวไปทดลอง (try out) กบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 จานวน 100 คน ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศกรงเทพมหานคร ทไมใชกลมตวอยางเพอหาคณภาพของแบบทดสอบ 3. นากระดาษคาตอบทนกเรยนตอบแลว ตรวจใหคะแนนและตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาขอสอบตรงกบผลการเรยนรทคาดหวงทตงไวหรอไม ขอทตอบถกให 1 คะแนน และขอทตอบผดหรอตอบไมตอบหรอตอบเกน 1 ตวเลอก ให 0 คะแนน และนาผลคะแนนทไดมาวเคราะห หาความยากงายและคาอานาจจาแนกของขอสอบเปนรายขอโดยใชเทคนค 27 % ของจง เตห ฟาน (Fan. 1952: 3-32) ดชนความยากงาย (p) ควรจะมคาอยระหวาง 0.20-0.80 ดชนอานาจจาแนก (r) ควรจะมคาตงแต 0.20 ขนไป 4. คดเลอกขอสอบ ชดท 1 - ชดท 8 ชดละ 5 ขอ จานวน 40 ขอ 5. นาแบบทดสอบทปรบปรงตามเกณฑทตงไว 40 ขอ มาคานวณหาคาความเชอมน (Reliability) ของแบบทดสอบ โดยใชสตร KR -20 ของคเดอร รชารดสน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 168; อางองจาก Kuder Richardson 20) 6. นาแบบทดสอบทผานการตรวจสอบคณภาพแลว เปนแบบทดสอบฉบบจรงชนดเลอกตอบ 4 ตวเลอก 40 ขอ เพอใชเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมลตอไป
การเกบรวบรวมขอมล แบบแผนการวจย การวจยครงนเปนวจยเชงทดลอง (Experiment Research) ซงผวจยดาเนนการทดลองตามแบบแผนการทดลองชนด Randomized One Group Pretest-Posttest Design (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 249) ตาราง 1 แสดงแบบแผนการทดลอง Randomized One Group Pretest – Posttest Design
กลม สอบกอน ทดลอง สอบหลง
E T1 x T2
สญลกษณทใชในการทดลอง E หมายถง กลมทดลอง X หมายถง การทดลองโดยใชบทเรยนสาเรจรป T1 หมายถง การทดสอบกอนเรยน T2 หมายถง การทดสอบหลงเรยน
57
การดาเนนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยดาเนนการวจยตามขนตอน ดงน
1. นาบทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคาไปทดสอบกอนเรยน กบกลมตวอยางโดยผวจย
ดาเนนการทดสอบดวยตนเอง ใชเวลาในการทดสอบ 60 นาท แลวบนทกผลการทดลองการสอบไวเปน
คะแนนทดสอบกอนเรยน เพอใชวเคราะหขอมลทางสถต
2. ทดลองสอนโดยการใชบทเรยนสาเรจรป วนละ1ชด เรมจากชดท 1 จนครบ 8 ชด และ
ใหนกเรยนทาแบบทดสอบหลงเรยนทกชด แลวนาผลการทดสอบมาตรวจใหคะแนน
3. หลงจากสอนจนครบเนอหาทกาหนดแลว นาบทเรยนสาเรจรป ไปทดสอบหลงเรยนกบ
นกเรยนกลมตวอยาง โดยใชแบบทดสอบฉบบเดยวกบทใชทดสอบกอนเรยน
4. นาคะแนนจากการทดสอบวดผลสมฤทธดวยบทเรยนสาเรจรป กอนเรยนและหลงเรยน
มาเปรยบเทยบความแตกตาง โดยใชการทดสอบ t-test (Dependent Samples) แลวนาคะแนนทได
ไปวเคราะหทางสถตเพอหาสมมตฐานตอไป
การจดกระทาและการวเคราะหขอมล สถตทใชในการวเคราะหขอมล
1. หาคาสถตพนฐาน
2. หาคาสถตทใชตรวจสอบคณภาพเครองมอ
3. สถตทใชทดสอบสมมตฐาน
1. สถตพนฐานทใชในการวเคราะหขอมล
1.1 คาคะแนนเฉลยของคะแนน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 73) โดย
คานวณจากสตร
สตร X = Σ×
N
เมอ X แทน คะแนนเฉลย
Σ× แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด
N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง
58
1.2 คาความแปรปรวนของคะแนน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 76-77)
โดยคานวณจากสตร
( )
( )1
222
−
−= ∑ ∑
NNxxN
S
เมอ 2S แทน ความแปรปรวนของคะแนน
∑ X แทน ผลรวมของคะแนนทงหมด
∑X2 แทน ผลรวมของคะแนนแตละยกกาลงสอง
N แทน จานวนนกเรยนในกลมตวอยาง
2. สถตทใชในการตรวจสอบหาคณภาพของเครองมอทใชในการทดลอง
2.1 การหาคาความเทยงตรงของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนภาษาไทย โดยใช
คาดชนความสอดคลองระหวางขอทดสอบกบผลการเรยนรทคาดหวงเรองการสรางคาชนมธยมศกษา
ปท 3 (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2539: 248-249)
IOC = NR∑
เมอ IOC แทน ดชนความสอดคลอง
R∑ แทน ผลรวมของของการประเมนจากผเชยวชาญ
N แทน จานวนผเชยวชาญ
2.2 การหาคาความยากงาย (p)
P = NR
เมอ P แทน จานวนคนทตอบรายขอนนถก
R แทน ดชนความยากรายขอ
N แทน จานวนนกเรยนทงหมด
59
ขอคาถามทมความยากมคา P อยระหวาง 0.20-0.80 แสดงวา ขอคาถามนนสามารถ
นาไปใชได ถาคา P เขาใกล 0 แสดงวา ขอนนเปนขอทยาก
2.3 คาจาแนก(r)แบบทดสอบทางการเรยนวชาภาษาไทยโดยใชเทคนค 27% จากตาราง
วเคราะหของจง เตห ฟาน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 208-209; อางองจาก จง เตห
ฟาน)
2.4 หาความเชอมนโดยใชสตร KR-20 ของคเดอร รชารดสน Kuder Richardson 20)
(ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 197-198)
สตร ⎥⎥⎦
⎤
⎢⎢⎣
⎡−
−= ∑
211 t
tt S
pqn
nr
ttr แทน คาความเชอมนของแบบทดสอบทงฉบบ
n แทน จานวนขอของเครองมอวด
p แทน สดสวนผทาไดในขอหนง ๆ นนคอสดสวนของคนทาถกกบคนทงหมด
q แทน สดสวนของผทาผดในขอหนง ๆ คอ 1-p
2tS แทน คะแนนความแปรปรวนของเครองมอวดฉบบนน
2.5 การหาคาความเชอมนของการจดอนดบใชสตรสหสมพนธของ เคนดล (Kendall)
ทเรยกวาสมประสทธของคอนคอแดนซ (Coeffcient of Concordance) (ลวน สายยศ; และองคณา
สายยศ. 2536: 176)
สตร ( )nnKSW−
= 32
12
W แทน สมประสทธความเชอมนของการจดอนดบ
S แทน ผลรวมทงหมดของอนดบคะแนนของสงของแตละอนน
เบยงเบนออกจากอนดบคะแนนเฉลย
K แทน จานวนผจดอนดบ
N แทน จานวนสงของทถกจดอนดบ
60
3. สถตทใชวเคราะหหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป ตามเกณฑ 80/80 โดยใชสตร
E1/E2 (เสาวณย สกขาบณฑต. 2528: 294-295) เพอทดสอบสมมตฐานวา บทเรยนสาเรจรป เรอง
การสรางคามประสทธภาพตามเกณฑ 80/80
สตรท 1
1001 ×⎥⎥⎦
⎤
⎢⎢⎣
⎡
=
∑
AN
x
E
สตรท 2
1002 ×⎥⎥⎦
⎤
⎢⎢⎣
⎡
=
∑
BN
F
E
โดยท 1E แทน ประสทธภาพของกระบวนการทจดไวในชดการเรยน
คอเปนรอยละ จากการทาแบบฝกหดและ/หรอ
ประกอบกจกรรมการเรยน
2E แทน ประสทธภาพของผลลพธ พฤตกรรมทเปลยนในตวผเรยน
เปนรอยละจากการทาแบบทดสอบหลงเรยนและ/หรอ
ประกอบกจกรรมหลงเรยน
∑ x แทน คะแนนรวมของผเรยนจากการทาแบบฝกหดและ/หรอการ
ประกอบกจกรรมการเรยน
∑F แทน คะแนนรวมของผเรยนจากการทดสอบหลงเรยนและ/หรอ
การประกอบกจกรรมหลงเรยน
N แทน จานวนผเรยน
A แทน คะแนนเตมของแบบฝกหดและ/หรอกจกรรมการเรยน
B แทน คะแนนเตมของแบบทดสอบหลงเรยนและ/หรอกจกรรมหลง
เรยน
61
4. สถตทใชทดสอบสมมตฐาน วธการทางสถตแบบ t-test Dependent Samples (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ.
2538: 104-106) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรป
เรองการสรางคา
สตร
( )1
22
−−
=∑ ∑∑
NDDN
Dt
Df = N – 1
เมอ t แทน คาทใชในการพจารณาของการแจกแจงแบบท
D แทน ความแตกตางของคะแนนแตละค
N แทน จานวนค
∑D แทน ผลรวมของความแตกตางจากการเปรยบเทยบกน
เปนรายบคคลระหวางคะแนนทไดรบจากการ
ทดสอบกอนเรยนกบผลการทดสอบหลงเรยน
∑ 2D แทน ผลรวมกาลงสองของความแตกตางจากการ
เปรยบเทยบกนเปนรายบคคลระหวางคะแนนท
ไดรบจากการทดสอบกอนเรยนกบการทดสอบหลง
เรยน
df แทน N - 1
บทท 4 ผลการวเคราะหขอมล
การวจยครงนมวตถประสงคเพอพฒนาและศกษาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปเรอง
การสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ
กรงเทพมหานคร ผวจยไดกาหนดสญลกษณทางสถตทใชในการวเคราะหขอมลและลาดบขนตอน
การนาเสนอผลการวเคราะหขอมล ดงตอไปน สญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล
ในการวจยครงนเพอใหเกดความเขาใจตรงกนในการนาเสนอและการแปลความหมายของ
ผลการวเคราะหขอมล ผวจยจงกาหนดสญลกษณและอกษรยอทใชในการวเคราะหขอมล ดงน
n แทน จานวนกลมตวอยาง
E 1 แทน ประสทธภาพของกระบวนการทจดไวในชดการสอนคอเปนรอยละ
จากการทาแบบฝกหดและ/หรอประกอบกจกรรมการเรยน
E 2 แทน ประสทธภาพของผลลพธ พฤตกรรมทเปลยนในตวผเรยนเปนรอยละ
จากการทาแบบทดสอบหลงเรยนและ/หรอประกอบกจกรรมหลงเรยน
K แทน คะแนนเตม
X แทน คะแนนเฉลย
S.D. แทน คะแนนความเบยงเบนมาตรฐาน
t แทน คาสถตทใชทดสอบสมมตฐานดวยคะแนนท t - distribution
p แทน คาระดบนยสาคญของขอสอบ
* แทน คาระดบนยสาคญของการทดสอบ
ลาดบขนในการวเคราะหขอมล ในการนาเสนอผลการวเคราะห ผลการสรางบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสราง
สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานครม
ลาดบการนาเสนอผลการวเคราะหขอมลเปน 2 ตอน ดงน
1. การหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสรางคา ทพฒนาขน
ตามเกณฑ 80/80
63
2. การวเคราะหเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใช t – test
แบบ Dependent Sample ผลการวเคราะหขอมล
1. ผลการหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสรางคา สาหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ท
พฒนาขนตามเกณฑ 80/80 ไดผลดงแสดงในตาราง 2
เมอผลการวจยสนสดลงผวจยไดนาขอมลมาวเคราะห เพอหาประสทธภาพของบทเรยน
สาเรจรป (E 1 / E 2 )
ตาราง 2 วเคราะหประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปเรองการสรางคา ตามเกณฑ 80/80
แบบฝกหดระหวางเรยน แบบทดสอบหลงเรยน ประสทธภาพ
คะแนนเตม คาเฉลย E 1 คะแนนเตม คาเฉลย E 2 E 1 / E 2
80.00 64.05 80.06 40.00 34.20 85.50 80.06/85.50
จากตาราง 2 พบวาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา สาหรบนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก มประสทธภาพตามเกณฑ 80.06/85.50
2. ผลการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยใชบทเรยน
สาเรจรป เรองการสรางคาสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ปรากฏผลดงตาราง 3
ตาราง 3 แสดงการเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนและหลงการเรยนโดยใชชดบทเรยน
สาเรจรปเรองการสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
ผลการทดลอง N X SD ∑D ∑ 2D t p
กอนเรยน หลงเรยน
40 21.88 2.53 493 6279 34.19* .00
40 34.20 2.66
*มนยสาคญทางสถตทระดบ .05
64
ตาราง 3 การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลงเรยนสาหรบนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก ทเรยนโดยใชชดบทเรยนสาเรจรปเรองการสรางคา
จากตาราง 3 พบวา นกเรยน ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ
กรงเทพมหานคร ทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสรางคา มผลสมฤทธทาง
การเรยนหลงการทดลองสงกวากอนการทดลองอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05
บทท 5 สรป อภปรายผลและขอเสนอแนะ
การวจยครงนเปนการศกษาความสามารถดานการเรยนเรองการสรางคาในวชาภาษาไทย
ของนกเรยนทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนสาเรจรป มรายละเอยดดงสรปไดดงน
ความมงหมายของการวจย ในการวจยครงนผวจยไดตงความมงหมายไวดงน
1. เพอพฒนาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสรางคา
2. เพอหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการสรางคาทพฒนาขนตาม
เกณฑ 80/80
3. เพอศกษาผลสมฤทธของการเรยนสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลอง
ปกหลก ทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรอง การสรางคา
สมมตฐานในการวจย นกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคา มผลสมฤทธทางการเรยนหลงการ
เรยนสงกวากอนการเรยน
ขอบเขตของการวจย 1. ประชากรและเลอกกลมตวอยาง
ประชากรทใชในการวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก
สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 3 หองเรยนรวม
นกเรยน 140 คน
กลมตวอยางวจยครงน ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก
สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 1 หอง
รวมนกเรยน 40 คนซงไดมาจากการสมแบบกลม (Cluster Random Sampling) ระยะเวลาทใชในการวจย ระยะเวลาทใชในการศกษาวจยดาเนนการทดลองในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 ใชเวลา
ในการทดลอง 18 คาบ รวม 4 สปดาห สปดาหละ 4 คาบ
66
เนอหาในการวจย เนอหาทใชในการศกษาวจย คอ วชาภาษาไทย เรองการสรางคาเปนบทเรยนสาเรจรป 8 ชด
คอ
ชดท 1 รปแบบการสรางคา
ชดท 2 คามล
ชดท 3 คาประสม
ชดท 4 คาซา
ชดท 5 คาซอน
ชดท 6 คาสมาส
ชดท 7 คาสนธ
ชดท 8 การอานคาสมาสและคาสนธ
เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจยครงนประกอบดวย
1. บทเรยนสาเรจรปเรอง การสรางคา ชนมธยมศกษาปท 3
2. แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนเรอง การสรางคา จานวน 40 ขอ
วธดาเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเพอพฒนาบทเรยนสาเรจรป ผวจยไดดาเนนการทดลองโดยใช
ระยะเวลา จานวน 9 สปดาห สปดาหละ 2 คาบ ในภาคเรยนท 2 ดงน การหาคณภาพของบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา ขนตอนการหาคณภาพบทเรยนสาเรจรป
การทดลองหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปตามเกณฑ 80/80 ผวจยไดทดลองหา
ประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงาน
เขตประเวศ กรงเทพมหานคร โดยดาเนนการทดลองดงตอไปน การทดลองครงท 1 ผวจยไดนาบทเรยนสาเรจรป เรอง การสรางคาไปทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
โรงเรยนคลองปกหลก ทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 3 คน พบวาบทเรยนสาเรจรปมปญหา
และขอบกพรองตองปรบปรงแกไขในเรองการพมพ การสะกดคา ผวจยจงไดปรบปรงแกไขใหสมบรณขน
67
การทดลองครงท 2 ผวจยไดนาบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา ทไดปรบปรงแกไข ครงท 1 ไปทดลองใชกบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก ทไมเคยเรยนเนอหานมากอน จานวน 15 คน โดยใหนกเรยนทาชดบทเรยนสาเรจรปและใหทาแบบทดสอบหลงเรยนเพอหาแนวโนมของประสทธภาพของชดบทเรยนสาเรจรป ซงผวจยพบปญหาทตองปรบปรงคอการปรบเนอหาใหกระชบรดกม อานเขาใจงายทนตอเวลาทกาหนด การทดลองครงท 3 ผวจยไดนาบทเรยนสาเรจรปทไดรบการปรบปรงแกไขแลวครงท 2 ไปทดลองใชกบกลมตวอยางทเปนนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก จานวน 40 คน
ขนตอนการหาคณภาพของแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน 1. นาแบบทดสอบทสรางตรวจหาความเทยงตรงเชงเนอหา ความเหมาะสมของคาถาม
และความเหมาะสมทางภาษาทใชเกณฑการใหคะแนนโดยผเชยวชาญทางการสอนวชาภาษาไทยจานวน 3 ทาน ตรวจสอบคณภาพดานเนอหาและผลการเรยนรทคาดหวง โดยใชดชนความสอดคลองทมระดบการประเมน 3 ระดบ ดงน ใหคะแนน +1 ถาแนใจวาขอสอบนนวดตรงตามจดประสงคเชงพฤตกรรม
ใหคะแนน 0 ถาไมแนใจวาขอสอบนนวดตรงตามจดประสงคเชงพฤตกรรม ใหคะแนน -1 ถาแนใจความขอสอบนนวดไมตรงตามจดประสงคเชงพฤตกรรม จากนนนาคาการพจารณามาหาคาดชนความสอดคลอง (Index of Consistency:
IOC) โดยใชสตรของโรวเนลลและแฮมเบลตน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2539: 248 – 249; อางองจาก Rowinelli; & Hambleton. 1977) การพจารณาคา IOC ผวจยไดคดเลอกขอสอบทมคาดชนความสอดคลอง 0.5 ขนไป ซงผวจยไดคดเลอกแบบทดสอบทมคาเฉลย 0.67 – 1.00 จานวน 80 ขอ 2. นาแบบทดสอบทคดเลอกไวจานวน 80 ขอไปทดสอบ (try out) กบนกเรยนชน
มธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2552 จานวน 100 คน ทไมใชกลมตวอยางเพอหาคณภาพของแบบทดสอบ 3. นากระดาษคาตอบทนกเรยนตอบแลว ตรวจใหคะแนนและตรวจสอบความเทยงตรงเชงเนอหาวาขอสอบตรงกบผลการเรยนรทคาดหวงทตงไวหรอไม ขอทตอบถกให 1 คะแนน และขอทตอบ
ผดหรอตอบไมตอบหรอตอบเกน 1 ตวเลอก ให 0 คะแนน และนาผลคะแนนทไดมาวเคราะหหาความยากงายและคาอานาจจาแนกของขอสอบเปนรายขอโดยใชเทคนค 27 % ของจง เตห ฟาน (Fan. 1952: 3-32) คดเลอกขอสอบทเหมาะสมดวยเกณฑการพจารณาดงน ดชนความยากงาย (p) ควรจะมคาอยระหวาง 0.20-0.80
ดชนอานาจจาแนก (r) ควรจะมคาตงแต 0.20 ขนไป
68
ซงผวจยคดเลอกแบบทดสอบขอทมคา p อยระหวาง 0.20–0.80 และคา r ตงแต
0.20 ขนไป จานวน 40 ขอ
4. นาแบบทดสอบทไดเลอกไวจานวน 40 ขอ ไปคานวณหาคาความเชอมนของแบบทดสอบ
โดยใชสตร KR-20 ของดเคอร รชารสน (ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. 2538: 168; อางองจาก
Kuder Richardson 20) ซงไดระดบความเชอมนท 0.85
การวเคราะหขอมล 1. หาคาสถตพนฐานของแบบทดสอบ คอ คาคะแนนเฉลยและคาเบยงเบนมาตรฐาน
2. หาคาความยากงาย คาอานาจจาแนก และคาความเชอมนของแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ทางการเรยน
3. วเคราะหหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรปตามเกณฑมาตรฐาน 80/80
4. ตรวจสอบสมมตฐานผลสมฤทธทางการเรยน โดยใช t-test แบบ Dependent Sample
สรปผลการวจย จากการดาเนนการสรางและหาประสทธภาพของบทเรยนสาเรจรป เรองการสรางคา สาหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 สรปผลการวจยไดดงน
1. การพฒนาบทเรยนสาเรจรปเรองการสรางคา สาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ใหม
ประสทธภาพตามเกณฑ 80/80 พบวามประสทธภาพเปน 80.06/85.50
2. นกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการสรางคา มผลสมฤทธ
ทางการเรยนหลงการเรยนสงกวากอนเรยน อยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05
การอภปรายผล การศกษาการพฒนาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการสรางคา สาหรบนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนคลองปกหลก ผลการวจยมดงน
1. บทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการสรางคาสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ใหม
ประสทธภาพเปน 80.06/85.50 ซงเปนไปตามเกณฑทกาหนดเพราะบทเรยนสาเรจรปทผวจยสรางขน
มกจกรรมหลากหลายทใหนกเรยนเรยนรดวยตนเอง นกเรยนจงเกด ความกระตอรอรนในการศกษา
เนอหาและกจกรรมในแตละกรอบ เพราะเมออานและทาแบบฝกหดแลวจะเฉลยคาตอบใหทราบทนท
เมอตนเองทาถกจะมความภมใจในการทาบทเรยนตอไป เมอตอบถก หรอรคาตอบทนททตอบผด
นกเรยนสามารถกลบไปอานยอนหลงไดอกตามความสามารถและความตองการของตนเอง สงเสรม
69
ความรบผดชอบตอตนเอง มความซอสตย ชวยใหผลสมฤทธในการเรยนสงขน เกดการเรยนรและ
พฒนาในการเรยนยงขนสอดคลองกบการวจยของนตยา ผกเกษร (2550: บทคดยอ) ไดทาการวจย
เรองการพฒนาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการอานตความของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4
ผลการศกษาพบวาบทเรยนสาเรจรปทง 9 ชด มประสทธภาพตามเกณฑทกาหนด คอ 92.00/92.40
และสอดคลองกบการวจยของนวลสกล พวงบษบา (2545:บทคดยอ) เรองการพฒนาบทเรยนสาเรจรป
คอมพวเตอรมลตมเดย เรองการจาแนกคาในภาษาไทย มประสทธภาพท 91.22/88.33 เปนไปตามเกณฑ
ทกาหนดไว
2. นกเรยนทไดเรยนโดยใชบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการสรางคา มผลสมฤทธ
ทางการเรยนหลงการเรยนสงกวากอนการเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .05 ซงเปนไปตาม
สมมตฐานทตงไว และสอดคลองกบงานวจยของนตยา ผกเกษร (2550: บทคดยอ) ไดทาการวจยเรอง
การพฒนาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการอานตความของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 4 โดย
ใชบทเรยนสาเรจรป ผลการศกษาพบวานกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนการเรยน
ทระดบ .01 และสอดคลองกบงานวจยของ กลยา หวงปญญา (2550: บทคดยอ) ทไดศกษาการแตง
โคลงสสภาพของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยใชบทเรยนสาเรจรป ผลการศกษาผลสมฤทธ
ทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยสาคญทางสถตทระดบ .01 ทงนเปนเพราะวาบทเรยน
สาเรจรปวชาภาษาไทยเรองการสรางคาสาหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 ไดรบการพฒนาอยางม
ระบบตามลาดบขนตอนทถกตอง มการทดลองหาขอบกพรองและทาการปรบปรงแกไข ใหเปนไปตาม
เกณฑทกาหนดไวอยางสมบรณ จากการสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3
ทเรยนดวยบทเรยนสาเรจรปพบวา นกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนดขน มความตงใจในการ
ทาบทเรยน มการศกษาและปรกษาเนอหาในบทเรยนระหวางเรยนในกลมเดยวกน โดยทนกเรยน
สามารถเรยนรจากบทเรยนทละชดเรยงตามลาดบจากงายไปหายาก และหากเกดขอผดพลาดใน
การทาบทเรยนนกเรยนกสามารถยอนกลบไปเรยนไดอกจนกวาจะเขาใจบทเรยนอยางแทจรง นกเรยน
จงใหความรวมมอในการทาบทเรยนสาเรจรปทง 8 ชด ดวยความตงใจ สงผลใหนกเรยนมผลสมฤทธ
ทางการเรยนวชาภาษาไทย เรองการสรางคาสงขน
70
ขอเสนอแนะ จากการวจยครงน ผวจยมขอเสนอแนะทอาจเปนประโยชนตอการเรยนการสอนและการศกษา
คนควาดงน
1. ขอเสนอแนะทวไป
ควรมการพฒนาบทเรยนสาเรจรป โดยมการกาหนดเนอหาทหลากหลายและกาหนด
กจกรรมใหเหมาะสมตามศกยภาพของผเรยนโดยคานงถงสภาพแวดลอมของแตละโรงเรยนนน
2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป
2.1 ควรจดกรอบเนอหาใหสน กระชบ สานวนภาษาอานเขาใจงาย มกจกรรมทหลากหลาย
2.2 ควรมการศกษาความสมพนธของการใชชดบทเรยนสาเรจรปกบตวแปรอนๆ ไดแก
การพฒนาทกษะความสามารถในการอาน คดวเคราะหและเจตคตตอวชาภาษาไทย
บรรณานกรม
72
บรรณานกรม
กรมวชาการ. (2544). คมอครภาษาไทย ระดบมธยมศกษาตอนปลาย. กรงเทพฯ: กรมฯ.
กระทรวงศกษาธการ.
------------. (2545). คมอจดการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย. กรงเทพฯ: กรมฯ.
กระทรวงศกษาธการ.
กรรณกา พวงเกษม. (2532). การเขยนเรองโดยใชจนตนาการทางสรางสรรคในระดบประถมศกษา.
พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.
กลยา หวงปญญา. (2551). การพฒนาบทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองโคลงสสภาพสาหรบนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 1 โรงเรยนมธยมประชานเวศน. สารนพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา).
กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
กหลาบ มลลกะมาส; คณหญง; และวพธ โสภวงศ. (2539). หนงสอเรยนภาษาไทยรายวชา ท041
การเขยน 1 ชนมะยมศกษาตอนปลาย (ฉบบปรบปรง พ.ศ. 2533). กรงเทพฯ: อกษรเจรญ
ทศน.
กาญจนา นาคสกล. (2539). ระบบเสยงภาษาไทย. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย
เกษม สรยวงศ. (2527). เทคโนโลยและนวตกรรมทางการศกษา 2. อตรดตถ: วทยาลยครอตรดตถ.
จตตา คงดวง. (2549). การพฒนาแบบฝกทกษะวชาภาษาไทย เรอง การเขยนสะกดคา ของนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบดนทรเดชา (สงห สงหเสน) 4. สารนพนธ กศ.ม.
(การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ชม ภมภาค. (2524). เทคโนโลยทางการสอน และการศกษา. กรงเทพฯ: ประสานมตร.
ชตกาญจน แยกโคกสง. (2547). การพฒนาการจดกจกรรมการเรยนรภาษาไทย เรอง คาราชาศพท
ชนมธยมศกษาปท 2 โดยใชบทเรยนสาเรจรปแบบเสนตรง. การศกษาคนควาอสระ กศ.ม.
มหาสารคาม: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.
เชดศกด โฆวาสนธ. (2525). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตร และสงคมศาสตร. พมพครงท 6.
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
ไชยยศ เรองสวรรณ. (2526). เทคโนโลยการศกษา หลกและแนวปฏบต. กรงเทพฯ: ไทยวฒนาพานช.
ฐาปะนย นาครทรรพ. (2534). ทระลกพประกาศเกยรตคณ ครภาษาไทยดเดน พทธศกราช 2534.
กรงเทพฯ: จงเจรญการพมพ.
73
ณฐวด พตภกด. (2544). การสรางบทเรยนสาเรจรป วชาภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท 5 เรอง
การอาน เพอจบใจความ. รายงานการศกษาคนควาอสระ กศ.ม. มหาสารคาม:
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยมหาสารคาม. ถายเอกสาร.
ณฐวฒ ประวนรมย. (2545). การสรางบทเรยนโปรแกรมแบบเสนตรง เรองการอานจบใจความชน
ประถมศกษาปท 6 ตามหลกสตรประถมศกษา 2521 (ฉบบปรบปรง 2533). รายงาน
การศกษาคนควาอสระ ศษ.ม. ขอนแกน: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยขอนแกน.
ถายเอกสาร.
ถวลย มาศจรส. (2545). คมอการเขยนและการจดทาหลกสตรสถานศกษา. กรงเทพฯ: ธารอกษร.
ทองพล บญอง. (2543, ตลาคม – พฤศจกายน). ผลงานวจยทางวชาการประเภทบทเรยนสาเรจรป.
ขาราชการคร. 12(1): 10 – 14.
ทศนา แขมณ. (2543). 14 วธสอนสาหรบครมออาชพ. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ธระชย ปรณโชต. (2537). การสรางบทเรยนสาเรจรปเสนทางสอาจารย 3. พมพครงท 3. กรงเทพฯ:
โรงพมพจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
บญเกอ ควรหาเวช. (2530). นวตกรรมการศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ บางเขน.
บญเชด ภญโญอนนตพงษ. (2525). เอกสารการสอนวดผล 301: การสรางแบบทดสอบ. กรงเทพฯ:
ภาควชาพนฐานการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
บญเสรม ฤทธาภรมย. (2519). เทคโนโลยทางการศกษา. ชลบร: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ บางแสน.
ประกจ รตนสวรรณ. (2525). การวดและประเมนผลทางการศกษา. กรงเทพฯ: คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ประหยด จระรวพงศ. (2522). เทคโนโลยทางการสอน. กรงเทพฯ: อกษรวฒนา.
เปรอง กมท. (2519). การวจยสอการสอนและนวตกรรมทางการศกษา. กรงเทพฯ: มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
------------. (2527). เทคนคการเขยนบทเรยนโปรแกรม. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลยทางการศกษา
คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
พวงรตน ทวรตน. (2539). วธการวจยทางพฤตกรรมศาสตร และสงคมศาสตร. พมพครงท 6.
กรงเทพฯ: มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ ประสานมตร.
พตร ทองชน. (2524). หลกการวดผล. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.
พชต ฤทธจรญ. (2545). หลกการวดผลและประเมนผลการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:
ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ภทรา นคมานนท. (2540). การประเมนผลการเรยน. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: อกษราพพฒน.
74
เยาวด วบลยศร. (2540). การวดผลและการสรางแบบทดสอบผลสมฤทธ. พมพครงท 2. กรงเทพฯ:
ศนยหนงสอจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
รชดา ขาครฑ. (2540). การเปรยบเทยบการศกษาดานการอาน การเขยน และความสนใจใน
การเรยนวชาหลกภาษาไทยทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนสาเรจรปกบการสอนตามคมอคร.
ปรญญานพนธ กศ.ม. (การมธยมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ลวน สายยศ; และองคณา สายยศ. (2524). สถตวจยทางการศกษา. พมพครงท 2. กรงเทพฯ: ทวกจ
การพมพ.
-------------. (2531). หลกการวจยทางการศกษา. กรงเทพฯ: ศกษาพร.
วรรณ โสมประยร. (2533). การพฒนาทกษะการเรยนระดบประถมศกษา. นนทบร: มหาวทยาลย
สโขทยธรรมาธราช.
วราภา โพธสทธา.(2523). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทย และเจตคตตอ
การเรยนของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนโมดลกบการสอน
ตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การสอนภาษาไทย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
วนเนาว ยเดน. (2521). บทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการเขยนกลอนสาหรบชนมธยมศกษา
ตอนปลาย. วทยานพนธ ศศ.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ถายเอกสาร.
วนเพญ สภกต. (2528). การศกษาเปรยบเทยบความเขาใจในการอานและทศนคตตอภาษาไทยของ
นกเรยนชนประถมศกษาปท 5 โดยวธอานแลวเขยนลาดบเรองราวกบวธอานแลวทาแบบฝกหด.
ปรญญานพนธ กศ.ม. (การประถมศกษา). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
ศศวมล เนองนตย. (2543). การเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความรบผดชอบในการเรยน
วชาภาษาไทยของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ทไดรบการสอนโดยใชบทเรยนโมดลกบ
การสอนตามคมอคร. ปรญญานพนธ กศ.ม. (การสอนภาษาไทย). กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ. ถายเอกสาร.
สจรต เพยรชอบ. (2542). ภมปญญาไทยในภาษา. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.
สจรต เพยรชอบ; และสายใจ อนทรมพรรย. (2523). วธสอนภาษาไทยระดบมธยมศกษา. กรงเทพฯ:
ไทยวฒนาพานช.
สนนท สงขออง. (2542). สอการสอนและนวตกรรมทางการศกษา. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.
75
สนนท ปทมคม.(2523). บทเรยนแบบโปรแกรม. กรงเทพฯ: จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สานกงานเขตพนทการศกษาปทมธานเขต 2. (2551). รายงานผลการประเมนคณภาพการศกษา
ปการศกษา 2551. ปทมธาน: ม.ป.พ.
เสาวนย สกขาบณฑต. (2528). เทคโนโลยทางการศกษา. กรงเทพฯ: ภาควชาครศาสตรเทคโนโลย
พระจอมเกลาพระนครเหนอ.
อรไท ผลด. (2522). การสรางบทเรยนโปรแกรมสไลด เทปภาควชาภาษาไทย เรอง อเหนา ตอนศก
กะหมงกหนง สาหรบมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลย
จฬาลงกรณมหาวทยาลย. ถายเอกสาร.
อรพนธ ประสทธรตน. (2528). พนฐานทางเทคโนโลยการศกษา. กรงเทพฯ: ภาควชาเทคโนโลย
ทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ บางเขน.
อาคม จนทรสนทร; และเชาวลต ชานาญ. (2521). เทคโนโลยนวตกรรม. ภาควชาเทคโนโลย
ทางการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม.
อษณย เจรญฉา. (2521). การสรางบทเรยนโปรแกรมวชาภาษาไทย เรองลกษณะของภาษาไทย
สาหรบมธยมศกษาตอนปลาย. วทยานพนธ ค.ม. กรงเทพฯ: บณฑตวทยาลยจฬาลงกรณ
มหาวทยาลย. ถายเอกสาร.
Bryan Joh M.; & Shith Jay C. (1975, November). A Self Paced Art History of Learning Center
of the University at South Carolina. Audio Visual Instruction. 20(9):24-25.
Bryan; & Shith Jay C. (1975). A Self Paced Art History of Learning Center of the
University at South Carolina. Audio Visual Instruction. 20(9):24-25.
Good Carter V. (1965). Dictionary of Education. New York: Mc Graw – Hill.
Mc Donald. (1971). A Self Paced Art History of Learning Center of the University at South
Carolina. Audio Visual Instruction. 432-A.
76
ภาคผนวก
77
ภาคผนวก ก รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอ
78
รายนามผเชยวชาญตรวจเครองมอ
1. ผชวยศาสตราจารยสมานน รงเรองธรรม อาจารยพเศษระดบมหาบณฑต
คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ
2. อาจารยสาคร นามบตร หวหนากลมสาระการเรยนรภาษาไทย
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ
กรงเทพมหานคร
3. อาจารยประคอง พนธโนลา คร คศ. 1 กลมสาระการเรยนรภาษาไทย
โรงเรยนคลองปกหลก สานกงานเขตประเวศ
กรงเทพมหานคร
79
ภาคผนวก ข
ตวอยางบทเรยนสาเรจรป เรอง คามล
80
กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๓
ชอ...............................................ชน.............เลขท......... โรงเรยนคลองปกหลก
สานกงานเขตประเวศ กรงเทพมหานคร
โดย
นางสาวอารนธร ตลบทองนางสาวอารนธร ตลบทอง
ชดท ๒
81
คมอการใชบทเรยนสาเรจรป
๑. บทเรยนสาเรจรปวชาภาษาไทย เรองการสรางคา สาหรบนกเรยนชน มธยมศกษาปท ๓ เปนบทเรยนทสรางขนเพอใหนกเรยนไดศกษาคนควาความรดวยตนเอง ในแตละชดจะประกอบดวย คมอการใชบทเรยนสาเรจรป จดประสงค ใบความร แบบฝกหด แบบทดสอบหลงเรยน โดยมเฉลยใหนกเรยนตรวจคาตอบดวยตนเอง
๒. นกเรยนตองศกษาทละชด เรยงตามลาดบ ไมควรขามหรอลดขนตอน ๓. นกเรยนควรเรมเรยนดวยการอานคาสง ใบความร แลวศกษาบทเรยนไปท
ละกรอบ ทาแบบฝกหด ตรวจคาตอบ แลวทาแบบทดสอบหลงเรยนเพอตรวจสอบความรจากบทเรยนทผานมา
๔. ควรมความซอสตย ไมเปดดเฉลยกอนทจะทาเสรจ เพอเปนการประเมนความรทไดศกษามา
๕. นกเรยนตรวจคาตอบดวยตนเองโดยตรวจจากเฉลย เมอตรวจคาตอบแลวมคาตอบไมถง ๘๐ เปอรเซนต นกเรยนตองยอนกลบไปศกษาบทเรยนแลวลองทาใหมอกครง
มาอานคมอการใชบทเรยนสาเรจรปกนกอน
82
จดประสงค
๑. บอกความหมายและอธบายลกษณะของคามลได ๒. แยกประเภทของคามลได ๓. นาคามลไปใชในการแตงประโยคไดถกตอง
เรามาศกษาเรองคามลกนนะคะ
83
ใบความร
คามล คอ คาดงเดมทมความหมายสมบรณในตวเอง อาจเปนคาไทยแทหรอเปนคาทมาจากภาษาอนกได และจะเปนคา พยางคเดยว หรอ หลายพยางค กได "พยางค" คอ เสยงทเปลงออกมาครงหนงๆ ซงจะมความหมายหรอไมกได วธนบวามกพยางคนนนบโดยเมอเราอานออกเสยง ๑ ครง ถอวาเปน ๑ พยางค ถาออกเสยง ๒ ครงถอวาเปน ๒ พยางค
เชน สงโต ( สง-โต ) ม ๒ พยางค จกรวาล ( จก-กระ-วาน ) ม ๓ พยางค ตกตา ( ตก – กะ – ตา ) ม ๓ พยางค อธษฐาน ( อะ – ทด – ถาน ) ม ๓ พยางค ตะเกยกตะกาย ( ตะ – เกยก – ตะ – กาย ) ม ๔ พยางค มหาวทยาลย (มะ-หา-วด-ทะ-ยา-ลย) ม ๖ พยางค เปนตน
ทราบแลวตอบคาถาม
หนอยนะครบ
84
แบบฝกหด
คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาลกษณะของคามลตอไปนวามลกษณะเปนคา
มลกพยางคแลว กาเครองหมายถก ( √ ) ลงในชองบอกประเภท
ขอ คามล ลกษณะคามล
พยางคเดยว หลายพยางค
๒ ๓ ๔ ๕
ตวอยาง สารภ √ ๑ สารพด ๒ ปรก ( เงน ) ๓ ตกตา ๔ ดาษดา ๕ จระเข ๖ ผลก ๗ กร ( กระดกแหลมทหวกง ) ๘ อธษฐาน ๙ ฮปโปโปเตมส ๑๐ ตะเกยกตะกาย
งายจรงๆ .....เลยครบ
85
คาชแจง ใหนกเรยนพจารณาลกษณะของคามลตอไปนวามลกษณะเปนคามลก
พยางคแลว กาเครองหมายถก ( √ ) ลงในชองบอกประเภท
ขอ คามล ลกษณะคามล พยางคเดยว หลายพยางค
๒ ๓ ๔ ๕ ตวอยาง สารภ √ ๑ สารพด √ ๒ ปรก ( เงน ) √ ๓ ตกตา √ ๔ ดาษดา √ ๕ จระเข √ ๖ ผลก √ ๗ กร ( กระดกแหลมทหวกง ) √ ๘ อธษฐาน √ ๙ ฮปโปโปเตมส √ ๑๐ ตะเกยกตะกาย √
งายนะเธอ...ทาถกดวยจะ
86
คามลแบงเปน ๒ ชนด คอ
๑. คามลพยางคเดยว เชน เพลง,ชาม,พอ,ยน,หว,ยม,สข,ใน ( คาไทยแท ) ฟร,ไมล,ธรรม ( คาทมาจากภาษาอน )
ตวอยางของคามล - ภาษาไทย - พอ แม หม หมา แมว นอง - ภาษาจน - เกยะ เกยว เจยะ แปะ ซม - ภาษาองกฤษ - ไมล เมตร ปอนด ฟต
๒. คามลหลายพยางค เปนคาหลายพยางค เมอแยกแตละพยางคแลว อาจมความหมาย หรอไมมความหมายกได แตความหมายของแตละพยางคไมเกยวของกบความหมาย
ของคามลนนเลย เชน กระดาษ ศลปะ กามะลอ กระดาษ กะป สารพด ตกตา ดาษดา จระเข ตะเกยกตะกาย เปนตน
อานเขาใจดแลว..ลองตอบคาถามอกสกขอเลยนะคะ...
87
แบบฝกหด
คาชแจง ใหนกเรยนหาคามลทเปนชอตามชนดทกาหนดให คาตอบอาจจะไมเหมอนกนกได
ดอกไม ผก ผลไม สตวบก สตวนา
ตวอยาง กหลาบ มะเขอ แอปเปล กระตาย ตะเพยน
๑.
๒.
๓.
๔.
๕.
๖.
๗.
๘.
๙.
๑๐.
๑๑.
งายมากเลยครบเพอน ๆ......
88
คาชแจง ใหนกเรยนหาคามลทเปนชอตามชนดทกาหนดให คาตอบอาจจะไมเหมอน กนกได
ดอกไม ผก ผลไม สตวบก สตวนา
ตวอยาง กหลาบ มะเขอ แอปเปล กระตาย ตะเพยน
๑. ชบา ถว สม หม กระตก
๒. จาป ฟก เงาะ เกง กะพง
๓. มะล พรก ขนน ชะน สลด
๔. ยโถ คะนา ลาไย เสอ เทโพ
๕. พกล มะรม ละมด แรด ชะโด
๖. ราตร ตะไคร สมโอ กวาง สวาย
๗. ลนทม มะกรด มงคด ละมง แขยง
๘. พะยอม มะนาว ทเรยน ยราฟ ฉลาม
๙. กระดงงา กระเทยม แตงโม กระทง กระเบน
๑๐. ลลาวด กะหลาปล มะพราว กอรลลา กระบอก
๑๑. ยหบ แตงกวา สบปะรด กา ปลาชอน
พวกเราถกทกขอเลยครบ
89
หลกการสงเกต
คามลพยางคเดยว
คาทเปลงออกมาเพยงครงเดยว และมความหมายชดเจนในตว เชน รก หลง ไม ไป เงน จรง ปลอม กก ฟร โชวเดน นาม คน ไก ขาว ชอน (ไทยแท) ครม บญ กรรม กก (มาจากภาษาอน) สรรพนาม ฉน เขา ทาน ส ต (ไทยแท) คณ อวะ ลอ (มาจากภาษาอน) กรยา กน นอน เหน ยก (ไทยแท) เดน เซง โกรธ (มาจากภาษาอน) วเศษณ แดง ดา นม คด (ไทยแท) ฟร เก เพญ (มาจากภาษาอน) บพบท ใน นอก เหนอ ใต (ไทยแท) สนธาน แต และ ถา (ไทยแท) อทาน โอย วาย (ไทยแท) วาว โธ (มาจากภาษาอน)
ลองทาแบบฝกหดเลย
90
แบบฝกหด คาชแจง ใหนกเรยนยกตวอยางคามลพยางคเดยวตามชนดของคาท
กาหนดใหตอไปน
๑. นาม เชน ................................................................... ๒. สรรพนาม เชน ................................................................... ๓. กรยา เชน.....................................................................
๔. วเศษณ เชน ................................................................... ๕. บพบท เชน..................................................................... ๖. สนธาน เชน................................................................... ๗. อทาน เชน.....................................................................
คอย ๆ เรยนรไปเดยวกเขาใจ ความสาเรจจะเกดขนไดตองไปฝกฝน
91
คาชแจง ใหนกเรยนยกตวอยางคามลพยางคเดยวตามชนดของคาทกาหนดใหตอไปน
๑. นาม เชน คน ไก ขาว ชอน (ไทยแท)
ครม บญ กรรม กก (มาจากภาษาอน) ๒. สรรพนาม เชน ฉน เขา ทาน ส ต (ไทยแท)
คณ อวะ ลอ (มาจากภาษาอน) ๓. กรยา เชน กน นอน เหน ยก (ไทยแท) เดน เซง โกรธ (มาจากภาษาอน) ๔. วเศษณ เชน แดง ดา นม คด (ไทยแท) ฟร เก เพญ (มาจากภาษาอน) ๕. บพบท เชน ใน นอก เหนอ ใต (ไทยแท)
๖. สนธาน เชน แต และ ถา (ไทยแท) ๗. อทาน เชน โอย วาย (ไทยแท)
วาว โธ (มาจากภาษาอน)
ไชโยถกทกขอเลย
92
หลกการสงเกต
คามลหลายพยางค
เปนคาทเปลงออกมาเกน 1 ครง รวมกนจงเขาใจความหมาย ถาหากแยกเสยงทเปลงออกมาเปนชวง ๆ จะไมมความหมาย เชน ประต มะละกอ วทย กระตาย กระดาษ แจกน นาม กระจง ตะไคร จงหรด (ไทยแท) กญแจ โซดา กะลาส (มาจากภาษาอน) สรรพนาม ดฉน กระผม กระหมอม (ไทยแท) กรยา เขมน กระหยม สะดด ละลาละลก (ไทยแท) เสวย บรรทม ประสต (มาจากภาษาอน) วเศษณ ตะลตะลาน ถมงทง ทะมดทะแมง (ไทยแท) ประเสรฐ จรส ขจ (มาจากภาษาอน) บพบท แต เพราะฉะนน
สนธาน กระทง ฉะนน (ไทยแท) อทาน อเหม โอโฮ (ไทยแท) อนจจา อพโธ ปดโธ (มาจากภาษาอน)
เขาใจ..คามลหลายพยางคแลว ทาแบบฝกหดกนตอครบ
93
แบบฝกหด คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาทกาหนดใหตอไปนลงในตารางใหถกตอง
วาเปนคาชนดใด ตะลตะลาน ถมงทงอนจจา ทะมดทะแมง โอโฮ เขมน
กระหยม ทะมดทะแมง สะดด ละลาละลก กระผม กระจง ตะไคร จงหรด ดฉน กระหมอม กญแจ ปดโธ โซดา ถมงทง อนจจา อพโธ ปดโธ กะลาส กระทง ฉะนน อเหม
ชนดของคา คา คานาม
คาสรรพนาม คากรยา คาวเศษณ คาบพบท คาสนธาร คาอทาน
ลองตอบคาถามอก
สกขอนะ…
94
คาชแจง ใหนกเรยนเลอกคาทกาหนดใหตอไปนลงในตารางใหถกตอง
วาเปนคาชนดใด ตะลตะลาน ถมงทงอนจจา ทะมดทะแมง โอโฮ เขมน กระหยม
ทะมดทะแมง สะดด ละลาละลก กระผม กระจง ตะไคร จงหรด ดฉน กระหมอม กญแจ ปดโธ โซดา ถมงทง อนจจา อพโธ ปดโธ กะลาส กระทง ฉะนน อเหม
ชนดของคา คา คานาม กระจง ตะไคร จงหรด กะลาส กญแจ โซดา
คาสรรพนาม ดฉน กระหมอม กระผม คากรยา เขมน กระหยม สะดด ละลาละลก คาวเศษณ ตะลตะลาน ถมงทง ทะมดทะแมง คาบพบท กระทง คาสนธาร ฉะนน คาอทาน โอโฮ อเหม ปดโธ อนจจา อพโธ
คาตอบไมยากเลย
95
๑. ขอใดกลาว ไมถกตอง เกยวกบคามล
ก. คามลพยางคเดยวมความหมายชดเจนในตวเอง ข. คามลหลายพยางคเมอแยกพยางคออกมาจะไมมความหมาย ค. คามลเปนคาตงแต ๒ พยางคขนไป และมความหมายชดเจน ง. คามลเปนคาทมมาแตเดมในภาษาไทย
๒. ขอใดมคาท ไมใช คามลทกคา ก. กลอง ตเยน ข. นาฬกา กางเกง ค. ปะการง กระจก ง. เตยง เจดย ๓. จากขอความตอไปนมคามลกคา “ นารกระโดดบนอาคารอาจารยเรยกมาลงโทษ” ก. ๔ คา ข. ๖ คา ค. ๗ คา ง. ๕ คา ๔. ขอความใดมคามลพยางคเดยวมากทสด ก. ไปกนขาวดกวา ข. ไปสวนสาธารณะดกวา ค. อานหนงสอจนงวง ง. โกรธไปทาไมเลา ๕. ขอใดเปนคามลทกคา ก. อลหมาน กระจาด ตะกว ข. โกโรโกโส ขรขระ แจมใส ค. ทะเล เขมขน ลาดวน ง. กลางวน คมอ ปราบ
96
๖.“ เบาบางวางพนจรดฟา หนกหนาแนวเขนเนนไศล” จากขอความนขอใดเปนคามล ก. เบาบาง ข. จรด ค. เนนไศล ง. หนกหนา
๗. ขอใดเปนคามลทงหมด ก. ออยควน นาตาล อรอย ข. ตะไคร สะระแหน อาหาร ค. จาป จาปา จาเปน ง. กรดงงา การะเกด ดาวรง ๘. ประโยคในขอใดมคามลพยางคเดยวมากทสด ก. สดาเขามาซจะ ข. ระวงรถจะชนเดก ค. อะไรกเลอกไปเถอะ ง. กราบพระกอนนอนนะจะ ๙. ขอใดเปนคามลทกคา ก. ซซา นาฬกา ข. มดดาบ ชาวไร ค. วายนา ลอยลม ง. วงเวยน ยางลบ ๑๐. ขอความใดประกอบดวยคามลพยางคเดยว ก. มความชานาญในงาน ข. คมองานหตถกรรม ค. หวหนางานสงลกนอง ง. สารคดเรองนนาสนใจ
97
๑. ค. ๒. ก. ๓. ก. ๔. ก. ๕. ก. ๖. ข. ๗. ข. ๘. ง. ๙. ง. ๑๐. ค.
เปนอยางไรบาง ไมยากใชไหมละ
ยงทายงร ยงทายงสนก
ใชแลว ๆ แลวอยาลม ขยนหมนเพยรทบทวนบทเรยน เปนประจานะครบ
98
ภาคผนวก ค แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
99
แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนวชาภาษาไทยเรอง การสรางคา ชนมธยมศกษาปท 3
คาชแจง 1. แบบทดสอบเปนแบบปรนย 4 ตวเลอก จานวน 40 ขอ คะแนนเตม 40 คะแนน เวลา 60 นาท 2. ใหนกเรยนอานขอความทกาหนดให จากนนเลอกคาตอบทถกตองทสด แลวทาเครองหมายกากบาท (x) ลงในกระดาษคาตอบ
คาชแจง จงเลอกคาตอบทถกตองทสดเพยงขอเดยว
1. หลกการสงเกตในการอานคาไทยเดม คอขอใด
1. คาไทยเดมจะมเสยงควบกลาทกคา
2. คาไทยเดมสวนใหญจะเขยนตวสะกดตรงตามมาตรา
3. คาไทยเดมจะมเสยงมากกวาหนงพยางคทกคา
4. คาไทยเดมสวนมากจะมตวการนต 2. การสรางคาขอใดแสดงความหมายใหมและมความหมายกวางกวาเดม
1. รปภาพ ทรพยสมบต
2. ใหญโต มากหลาย
3. เจบไข ออนหวาน
4. ตดสน พรมแดน
3. ขอใดเปนคาแผลงทกคา
1. ตาหน ระเบยบ กาเนด
2. บนดาล ฉกรรจ ประจบ
3. สมย สถาน ประกาศ
4. ฉลาด สะอาด จานวน
4. ขอใดเปนการสรางคาเหมอน รปภาพ ทกคา
1. ราชวง ผลไม พลเมอง
2. ภกระดง คนไทย ชเยนทร
3. ภเขา แปดเปอน พรมแดน
4. รกษา ประภาคาร ราชการ
100
5. เหตทไทยรบเอาภาษาบาลและสนสกฤตเขามาในไทย คอขอใด ?
1. ไทยจาเปนตองรอกขรวธของภาษาทงสองเพอเทยบเคยงความแตกตาง 2. ไทยรบคาบาล – สนสกฤตเขามาใชเพราะเหตผลทางศาสนา 3. ในหลกศลาจารกมทงภาษาบาลและภาษาสนสกฤตอยดวย 4. ไทยไดใชภาษาบาลมาตงแตในหลกศลาจารก
6. ขอใดไมใชลกษณะของภาษาบาล ?
1. มพยญชนะ 32 ตว
2. มหลกการใชมาตราตวสะกดแนนอน
3. นยมใชคาควบกลา
4. มสระนอยกวาภาษาสนสกฤต 6 ตว
7. ขอใดอานผดหลกคาสมาส
1. เกยรตคณ อานวา เกยด - ต - คน
2. กศลกรรม อานวา ก - สน - กา
3. เกษตรกร อานวา กะ - เสด - ตระ - กอน
4. โบราณคด อานวา โบ - ราน - นะ - คะ - ด
8. คาวา เปด มองคประกอบของพยางคอะไรบาง
1. พยญชนะตน สระ รปวรรณยกต ตวสะกด
2. พยญชนะตน สระ เสยงวรรรณยกต
3. พยญชนะตน สระ รปวรรณยกต
4. พยญชนะตน สระ เสยงวรรณยกต ตวสะกด
9. ขอใดกลาว ไมถกตอง เกยวกบคามล
1. คามลพยางคเดยวมความหมายชดเจนในตวเอง
2. คามลหลายพยางคเมอแยกพยางคออกมาจะไมมความหมาย
3. คามลเปนคาตงแต 2 พยางคขนไป และมความหมายชดเจน
4. คามลเปนคาทมมาแตเดมในภาษาไทย
10. จากขอความตอไปนมคามลกคา
“ นารกระโดดบนอาคารอาจารยเรยกมาลงโทษ”
1. 4 คา
2. 5 คา
3. 6 คา
4. 7 คา
101
11. ขอความใดมคามลพยางคเดยวมากทสด
1. ไปกนขาวดกวา
2. ไปสวนสาธารณะดกวา
3. อานหนงสอจนงวง
4. โกรธไปทาไมเลา
12. ขอใดไมใชคาประสม
1. ประสต
2. หวใจ
3. แมนา
4. ใจบญ
13. คาพมพตวหนาขอใดเปนคาประสมทงหมด
1. ถาเราไปบานนอก จะพบวาเจาของบานนน
ตอนรบขบสอยางดและไมแสดงททาวาเบอหนายเลย
2. แมวาเขาจะตกอยในภาวะคบขน เขากยงอนใจ
เพราะมเพอนคคดอยดวย
3. ควรกนขาวปลากอนนะ แลวคอยตกลงกนวา
จะไปบายเบยงเขาอยางไร
4. ทรานคาขางบานฉน จะขายนามนพชมากกวาของใชอนๆ
14. คาประสมขอใดเปนคาไทยแท
1. ผลไม ลายเซน รานกาแฟ
2. นาปลา เลอกตง รถจป
3. หมอฟน เตาถาน กนสาด
4. เลขทาย หอหมก เดกปม
15. ขอใดเปนคาประสมทง 2 คา
1. ดาษดา ดารณ
2. ดาเนน ดเหวา
3. ดสต ดาเกง
4. ดอกจอก ดอยา
102
16. ขอใดมคาประสมทประกอบดวยคานามและคากรยา
1. คนสวย ใจดา
2. นาตก นมสด
3. เขมกลด ขาวตม
4. พดลม กนชน
17. ขอความในขอใดมคาซาอยดวย
1. เขาจดหองหองนไวสาหรบแขก
2. เธอเดนแถวแถวตลาดขายผลไม
3. เขามาสายสายกวาทกคนในหอง
4. เธอใชแปรงแปรงผมซงยาวสลวย
18. ขอใดไมควรใชไมยมกแทนคาเพอใหเปนคาซา
1. คนไขหนาวจนตวสนรกรก
2. ทกทกคนกชอบความสวยงาม
3. คนคนนไวใจไมได
4. เขาควรจะพดกนซงซงหนา
19. ขอใดใชคาซาไมได
1. นงเปนท ๆ ไปนะ
2. เขาไปซอท ๆ สพรรณบร
3. ทงขยะเปนททไปจะไดไมเลอะเทอะ
4. นอนเปนท ๆ ตามทจดไวใหจะไดไมสบสน
20. คาซาในขอใดเกดจากคาซอนเพอเสยง
1. นบอยางไรกไมรขาด ๆ เกน ๆ ไมพอดเสยท
2. ชว ๆ ด ๆ กเพอนกนอภยกนเถอะ
3. พดออ ๆ แอ ๆ ไมชดเจนใครจะฟงรเรอง
4. ขาวสก ๆ ดบ ๆ ทานเขาไปเดยวกปวดทองหรอก
21. ขอใดมคาซาและเขยนถกตอง
1. ในรานมของขายนา ๆ ชนด
2. ตารวจทองท ๆ จงหวดตราดเกงมาก
3. ไปหยบของชนบน ๆ หองพใหดวย
4. กนขนมใหหมดเปนชน ๆ ไป
103
22. คาประพนธในขอใดไมมคาซา
1. ลงบนไดอายเดกเลกเลกวง แกไลทงดาทอมนลอเถยง
2. แมรกลกลกกรอยวารก คนอนสกหมนแสนไมแมนเหมอน
3. อยเปลาเปลาเลากจนพนกาลง อตสาหนงทาการสานกระทาย
4. แตเหลยวเหลยวเลยวลบวบวญญาณ โอเปลาตาตางสะอนยนตะลง
23. ขอใดเปนคาซอนเพอเสยง
1. ขาวปลา
2. นมนม
3. กระดกกระดก
4. หวใจ
24. ขอใดไมมคาซอน
1. กายไปซอรปภาพมาจากรานคาแหงหนง
2. วชาการใชภาษาไทย ไดแก ฟง พด อานและเขยน
3. คนรวยจะปลกบานหลงใหญโตเพอแสดงฐานะ
4. คนสมยกอนชอบสรางบานเรอนอยรมแมนา
25. คาทกคาในขอใดเปนคาซอนเพอเสยง
1. ทอดทง ทาบทาม ทอดถอน
2. บากบน บอบบาง บดเบอน
3. กรอบแกรบ กรดกราย กระดางกระเดอง
4. รงรง รกราง รงรง
26. ขอใดเปนคาซอนทมความหมายตางกน
1. ดราย
2. ยากจน
3. คบแคน
4. เยอะแยะ
27. ขอใดใชคาซอนไมเหมาะสม
1. พอกาวกายเรองการเรยนทาใหลกกาวราว
2. เขาตดตอมาวายงตดขดเรองเงนอยมาก
3. มเรองหนกหนาอะไรกขอใหหนกแนน
4. จะถกผดอยางไรกตองตดสนใจใหถกตอง
104
28. ขอใดใชคาซอนในประโยคถกตองตรงความหมาย
1. คนรารวยมชวตแบบตดดนทหรหรา
2. เขาพดจาตอกยา จนเพอนๆ ซาบซง
3. เขาทางานดวยความเรยบรอยและรวดเรว
4. ฉนรสกปวดราวทกครงทครเรยกมาอบรมสงสอน
29. “โจรกรรม” เปนคาสมาสทสรางมาจากภาษาใด
1. สนสกฤต + บาล
2. สนสกฤต + สนสกฤต
3. บาล + บาล
4. บาล + สนสกฤต
30. คาวา “ พล ” จะตอกบคาใดจงจะเปนคาสมาส
1. เรอน
2. ความ
3. ศกษา
4. เมอง
31. ขอใดมคาสมาสมากทสด
1. ประชาชนในเขตนหนาแนนมาก
2. สงฆนายกถวายสงฆทานแดพระสงฆ
3. สมาคมแพทยศาสตรศกษาโรคเอดส
4. สถาบนเวชศาสตรเขตรอนจดสมมนา
32. ขอใดไมใชคาสมาสทกคา
1. ราชนปถมภ พระทนต เทพเจา
2. แพทยศาสตร ครศาสตร วทยาศาสตร
3. นวพล อดมคต สามญศกษา
4. พระพทธเจา จนทรเพญ พระเขนย
33. ขอใดอธบายลกษณะของคาสนธไดถกตอง
1. การนาคามลมาเชอมกน
2. การนาคาภาษาตางประเทศมาเชอมกน
3. การนาคาไทยมาเชอมคาบาลและสนสกฤต
4. การนาคาบาลและสนสกฤตมาเชอมกน
105
34. คาวา “สมรรถภาพ” ออกเสยงวาอยางไร
1. สะ – มด - พาบ
2. สะ – หมด - พาบ
3. สะ – มด – ถะ - พาบ
4. สะ – หมด – ถะ – พาบ
35. คาวา “ประกาศนยบตร” เปนการอานออกเสยงแบบใด
1. อกษรนา
2. เรยงพยางค
3. คาสมาส
4. ตามความนยม
36. คาวา “ปรตร” อานวาอยางไร
1. ปะ – รด
2. ปะ - หรด
3. ปะ- ร – ตะ
4. ปะ – รด – ตะ
37. คาวา “อรหนต” อานวาอยางไร
1. ออน – ระ - หน
2. ออ - ระ - หน
3. อะ - ระ – หน
4. ออน - หน
38. คาวา “วตถาร” เปนการอานแบบใด
1. คาสมาส
2. เรยงพยางค
3. ตามความนยม
4. ตวสะกดตวตาม
39. คาในขอใดเปนการอานตามความนยม
1. อาสาฬหบชา ออกเสยงวา อา – สาน – หะ – บ – ชา
2. อบตเหต ออกเสยงวา อ – บด – ต - เหด
3. สวรรคต ออกเสยงวา สะ – หวน – คด
4 ปรปกษ ออกเสยงวา ปอ – ระ – ปก
106
40. คาในขอใดอานออกเสยงตางจากขออน
1. ภรรยา
2. บรรพต
3. บรรยาย
4. สรรเสรญ
107
ประวตยอผทาสารนพนธ
108
ประวตยอผทาสารนพนธ
ชอ ชอสกล อารนธร ตลบทอง
วนเดอนปเกด 26 พฤศจกายน 2515
สถานทเกด จงหวดสรนทร
สถานทอยปจจบน 10/38 หมบานพฤกษาวลล 8/1
ถ. สรงประภา แขวงสกน เขตดอนเมอง
กรงเทพมหานคร
ตาแหนงหนาทการงานในปจจบน รบราชการ
สถานททางานปจจบน โรงเรยนคลองปกหลก 300 เฉลมพระเกยรต ร.9
แขวงดอกไม เขตประเวศ กรงเทพมหานคร 10250
ประวตการศกษา
พ.ศ. 2528 มธยมศกษาตอนตน
จาก โรงเรยนลานทรายพทยาคม จงหวดสรนทร
พ.ศ. 2534 มธยมศกษาตอนปลาย
จาก โรงเรยนศรยานสรณ จงหวดจนทบร
พ.ศ. 2538 คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร
วชาเอกภาษาไทย
จาก สถาบนราชภฏสรนทร
พ.ศ. 2553 กศ.ม. สาขาวชาการมธยมศกษา (การสอนภาษาไทย)
จาก มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรงเทพมหานคร