รายงานการวจย

การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร

Model Development of Village Fund Management in Kanchanaburi

ศรรตน เชงเสง ขวญนร กลาปราบโจร ฐตพร พระโพธ

บตรศรนทร แสงสวาง

งานวจยนไดรบทนสนบสนนจากส านกงบประมาณ ปงบประมาณ 2558 พฤศจกายน 2558

รายงานการวจย

การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร

Model Development of Village Fund Management in Kanchanaburi

ศรรตน เชงเสง ขวญนร กลาปราบโจร ฐตพร พระโพธ

บตรศรนทร แสงสวาง

งานวจยนไดรบทนสนบสนนจากส านกงบประมาณ ปงบประมาณ 2558 พฤศจกายน 2558

(ผลงานวจยนเปนสทธของมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร)

ก

หวขอวจย การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร

ผด าเนนการวจย ศรรตน เชงเสง, ขวญนร กลาปราบโจร, ฐตพร พระโพธ, บตรศรนทร แสงสวาง หนวยงาน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ปทท าวจย 2558

บทคดยอ

การวจย เรอง การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร

มวตถประสงคเพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ศกยภาพและความพรอม จ ด แ ข ง จ ด อ อ น โ อ ก า ส อ ป ส ร ร ค ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น และพฒนา รปแบบการบ รหารจดการกองทนหม บ าน ในจงหวดกาญจนบ ร ก ล ม ต ว อ ย า ง ใ น ก า ร ว จ ย ไ ด แ ก ก อ ง ท น ห ม บ า น ใ น จ ง ห ว ด ก า ญ จ น บ ร เล อกกล มต วอย างแบบชนภ ม (Stratified Sampling) จ านวน 284 กองท น เครองมอการวจยใชแบบถาม และใชสถตเชงพรรณนาในการวเคราะหขอมล ผลการศกษา พบวา

ขอมลทวไปของผ ตอบแบบสอบถาม สวนใหญเปนเพศชาย อาย 46-55 ป มการศกษาระดบ มธยมศกษาตอนตนหรอเทยบเทา มอาชพเกษตรกร รายไดตอเดอน 10,001 บ า ท ข น ไ ป ส ว น ใ ห ญ เ ป น ป ร ะ ธ า น ใ น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ศ ก ย ภ า พ แ ล ะ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น โ ด ย ร ว ม อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก กองทนหมบานมจดแขงโดยรวมอยในระดบมาก มจดออน โดยรวมอยในระดบปานกลาง ม โ อกาส โดย ร วมอย ใ น ร ะดบมาก และ ม อปส ร รค โดย ร วมอย ใ น ร ะดบปานกลาง รปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชนทกองทนหมบานควรพฒนาม 12 รปแบบ

ข

Title Model Development of Village Fund Management in Kanchanaburi Researchers Sirirat Chengseng, Kwannaree Klaprabchone, Thitiporn Prapho and Butsarin Sangsawang Organization Faculty of Management Science, Kanchanaburi Rajabhat University

Year 2015

Abstract

The purposes of the study were 1) to examine the general information, context,

potentiality, preparedness, advantage, disadvantage, opportunity, obstruction; of the village fund and 2) to develop the model of the village fund management in Kanchanaburi. The sample group of this study was 284 village funds and was selected by using Stratified Sampling. The research instrument was the questionnaire. The data was analyzed by Descriptive Statistics. The study found as the following.

The general information of the respondents was; most of them were male, the age was between 46 and 55 years old, they graduated the junior high school or equal, their career was agriculturist, they earned more than 10,000 Baht per month, most of them were the chairman of village fund board of committees. The levels of potentiality and preparedness of the village funds were high. The advantage level of the village funds was high. The disadvantage level of the village fund was intermediate. The opportunity level of the village funds was high. The obstruction level of the village funds was intermediate. There were 12 typical models of village fund management that were participated by village members.

ค

กตตกรรมประกาศ

รายงานการวจย เ รอง การพฒนา รปแบบการบ รหารจดการกองทนหม บ า น ในจงหวดกาญจนบร ฉบบน ไดรบการสนบสนนทนวจยจากส านกงบประมาณ ขอขอบคณ ดร.ณรงคเดช รตนานนทเสถยร อธการบดมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร และผศ.ธระพนธ โชคอดมชย คณบดคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ทกรณาใหความอนเคราะหการด าเนนการวจย ขอขอบคณคณะกรรมการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบรทกทานทกรณาเสยสละเวลาใหความอนเคราะหในการเกบรวบรวมขอมล และด าเนนการวจย จนสงผลใหการวจยครงนส าเรจลลวงไปดวยด สดทายประโยชนของงานวจยฉบบนขอมอบใหผสนใจในการศกษาทกทาน

คณะผวจย 2558

ง

ง

สารบญ หนา

บทคดยอภาษาไทย ก บทคดยอภาษาองกฤษ ข กตตกรรมประกาศ ค สารบญ ง สารบญตาราง ฉ สารบญภาพ ซ

บทท 1 บทน า 1 ความเปนมาและความส าคญ 1 วตถประสงคของการวจย 2 กรอบแนวคดในการวจย 3 ขอบเขตการวจย 4 นยามศพท 4 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 6

บทท 2 แนวคด ทฤษฏ เอกสารและงานวจยทเกยวของ 7 แนวคดเกยวกบกองทนหมบานและชมชนเมอง 7 แนวคดเกยวกบการบรหารจดการ 36 แนวคดเกยวกบการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรค 42 แนวคดเกยวกบการปฏบตงานรวมกน 44 งานวจยทเกยวของ 48

จ

สารบญ (ตอ)

หนา

บทท 3 วธด าเนนการวจย 54 รปแบบการวจย 54 ประชากรและกลมตวอยาง 54 ขนตอนการด าเนนงานวจย 56 การเกบรวบรวมขอมล 57 เครองมอการวจย 57 การวเคราะหขอมล 58

บทท 4 ผลการวจย 60 ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน 61 ตอนท 2 ผลการวเคราะหศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน 63 ตอนท 3 ผลการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของกองทนหมบาน 72 รปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชน 82

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ 108 สรปผลการวจย 108 อภปรายผล 111 ขอเสนอแนะ 112

บรรณานกรม

114

ภาคผนวก 116 ภาคผนวก ก แบบสอบถาม 117 ภาคผนวก ข ภาพกจกรรม 129

ประวตผวจย 135

ฉ

สารบญตาราง ตารางท หนา

4.1 จ านวนและรอยละของขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน 61 4.2 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน โดยรวม

64 4.3 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาท ของคณะกรรมการ

65 4.4 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและ วางแผนการด าเนนงาน

66 4.5 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการอนมตเงนก

67 4.6 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการเงนและบญช

68 4.7 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการตดตามผล

69 4.8 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม

ของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการพฒนาอาชพ

70

4.9 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอม ของกองทนหมบาน ดานความพรอมของกองทนหมบาน

71

4.10 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน โดยรวม

72

4.11 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการบรหารบคคล

73

4.12 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการวางแผนปฏบตงาน

74

ช

สารบญตาราง (ตอ) ตารางท หนา

4.13 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการควบคมตดตามงาน

76

4.14 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของโอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน

77

4.15 ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน 81

ซ

สารบญภาพ ภาพท หนา

1.1 กรอบแนวคดในการวจย 3 4.1 รปแบบการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการเกยวกบการรายงาน

ปญหาทคณะกรรมการแตละคนไดประสบตอคณะกรรมการกองทน หมบาน

83

4.2 รปแบบการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงานของคณะกรรมการ เกยวกบการรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของสมาชกปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนหมบาน

85

4.3 รปแบบการวางแผนการปฏบตงานเกยวกบการวางแผนเปนไปเพอประโยชน ของสวนรวม

88

4.4 รปแบบการอนมตเงนก เกยวกบการพจารณาเงนก มการแบงหรอหารเงนก ใหแกสมาชกรายละเทา ๆ กน

89

4.5 รปแบบการเงนและบญชเกยวกบการก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอ เรงรดหน

93

4.6 รปแบบการตดตามผลเกยวกบการออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของ สมาชกวาเปนตามวตถประสงคทขอก

98

4.7 รปแบบการควบคมตดตามงานเกยวกบการด าเนนการแกไข เมอสงใด สงหนงบกพรอง ผดพลาด อนแตกตางไปจากแผนทก าหนด

99

4.8 รปแบบการพฒนาอาชพเกยวกบการจดอบรมเกยวกบการสรางหรอพฒนา อาชพใหกบสมาชกกองทนฯ

100

4.9 รปแบบความพรอมเกยวกบการจดอบรมเกยวกบระบบการตรวจสอบและ การประเมนผลการปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน

102

4.10 รปแบบการจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญต กองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547

103

4.11 รปแบบการการจดอบรมเครอขายระดบอ าเภอ เกยวกบบทบาทหนาทและ ความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการ จดทะเบยนหมบานเปนนตบคคล

104

ฌ

สารบญภาพ (ตอ)

4.12 รปแบบการบรหารบคคลเกยวกบการเปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมคร

ท างานหรอเปนสมาชก

106

บทท 1 บทน า

ความเปนมาและความส าคญ

การพฒนาประเทศตองอาศยพ นฐานความพอม พอกน พอใชของประชาชน แ ล ะ ต อ ง ถ ก ต อ ง ต า ม ห ล ก ว ช า ก า ร เ ม อ ไ ด พ น ฐ า น ค ว า ม ม น ค ง แ ล ว จ ง ค อ ย ๆ เ ส ร ม ส ร า ง ค ว าม เ จ รญและฐ านะ เ ศ รษ ฐ ก จ ใ ห ส ง ข น ซ ง จ ะ เ ห น ไ ด จ า กหล าย ๆ ป ร ะ เ ท ศ ก า ล ง ป ร ะ ส บ ป ญ ห า ท า ง เ ศ ร ษ ฐ ก จ อ ย า ง ร น แ ร ง การสงเสรมสนบสนนใหประชาชนประกอบอาชพและตงตวใหมความพอกน พอใชกอน เปนพนฐานทส าคญอยางยงเพราะผ ทมอาชพและฐานะเพยงพอทพงตนเองไดยอมสามารถสรางความเจ รญกาวหนาในระดบสงตอไป การ ม ชวตอย ของครอบคร วตาง ๆ ในปจจบน มการเปลยนแปลงไปมาก ไมวาจะเปนการอย บานแบบผอนสง การขบรถแบบผอนสง ก า ร ก ย ม เ ง น ม า ล ง ท น ท า ง ก า ร เ ก ษ ต ร ห ร อ ธ ร ก จ ท ม ใ ช ก า ร เ ก ษ ต ร ห ร อ ก า ร เ ป น ห น ส า ห ร บ ก า ร ใ ช ช ว ต ใ น ป ร ะ จ า ว น จะเหนไดวาทศทางการเปนหนของคนไทยมปรมาณหนและอตราการเพมของหนทสงขน กลาวคอ เ ม อ ก อ น ค น ไ ท ย เ ป น ห น ค ด เ ป น อ ต ร า ป ร ะ ม า ณ ร อ ย ล ะ 20-30 ข อ ง ร า ย ไ ด แตในปจจบนการเ ปนหน เพมข นมาอย ในระดบอตราประมาณรอยละ 50 ของรายได ส ะ ท อ น ใ ห เ ห น ว า ป ร ะ ช า ช น โ ด ย เ ฉ พ า ะ ใ น ร ะ ด บ ร า ก ห ญ า ม ปญหาห น ส น เ ปน จ านวนมาก โดย เฉพาะ ปญหา เ ร งด วน คอ เ ร อ งห น นอกระบบ ซ ง ถ า ห า ก ป ล อ ย ใ ห ภ า ว ะ ห น ส น ภ า ค ป ร ะ ช า ช น เ ต บ โ ต ม า ก ข น เชอวาอนาคตจะมปญหาตอระบบเศรษฐกจสงคมโดยตรง (ปารชาต พงษแขก, 2550)

ช ม ช น ส ว น ใ ห ญ ต อ ง ก า ร ย ก ร ะ ด บ ค ณ ภ า พ ช ว ต ข อ ง ค ร อ บ ค ร ว แ ล ะ ห ว ง จ ะ ไ ด ก า ไ ร จ า ก ก า ร ป ร ะ ก อ บ อ า ช พ จ ง ย อ ม ก เ ง น ม า ล ง ท น จ ง ท า ใ ห ช ม ช น ส ว น ใ ห ญ อ ย ใ น ว ง ว น ข อ ง ป ญ ห า ห น ส น เนองจากในกระบวนการผลตของชมชนตองใชตนทน และชมชนกขาดตนทนในการผลต ซ งการเพ ม ตนทนนน ก ตอง มการก ยม เ งนจากแหลง เ งนก ท ง ในระบบและนอกระบบ แ ต ก า ร ผ น ผ ว น ต า ม ภ า ว ะ ต ล า ด ช ว ง แ ร ก ร า ค า ส น ค า ก า ร เ ก ษ ต ร อ า จ จ ะ ส ง ท าใ ห เกษตรมคาตอบแทนสง จงขยายการประกอบอาชพขยายว งเ งนก เพ มมากข น

2

เ มอราคาผลผลตผนผวนข น ๆ ลง ๆ บอยคร ง จงท าใ หรายไดไมสมดลกบคาใ ชจาย น าไปสการเกดหนสนและอาจสญเสยทดน เนองจากตองน าทดน ไปค าประกนเงนก ยม หรอบางทอาจตองขายทดนเพอปลดหน

กองทนหมบานถอเปนแหลงเงนทนหมนเวยน ส าหรบการลงทน พฒนาอาชพ สรางงาน

ส ร า ง ร า ย ไ ด ห ร อ เ พ ม ร า ย ไ ด ล ด ร า ย จ า ย บ ร ร เ ท า เ ห ต ฉ ก เ ฉ น สงเสรมและพฒนาหม บานและชมชนเมองใหมขดความสามารถ จดระบบเงนกองทน บรหารจดการเงนกองทน เสรมสรางกระบวนการพงพาตนเองของหมบานและชมชนเมอง การเรยนรการสรางและพฒนาความคดรเรม เสรมสรางศกยภาพและเศรษฐกจพอเพยง เสรมสรางภมคมกนทางเศรษฐกจและสงคมในอนาคต

ผ วจยเหนวา การศกษาศกยภาพและความพรอมของทนหม บาน ประกอบดวย ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ห น ด ห น า ท ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ด านการก าหนด เ ป าหมายและวาง แผนกา รด า เ น น ง าน ด านการอนมต เ ง นก ดานการเงนและบญช ดานการตดตามผล ดานการพฒนาอาชพ ความพรอมของกองทนหมบาน ร ว ม ถ ง ก า ร ว เ ค ร า ะ ห จ ด แ ข ง จ ด อ อ น โ อ ก า ส อ ป ส ร ร ค ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น เพอเปนขอมลพนฐานในการบรหารจดการกองทนหมบาน ซงจะถอเปนการชวยบรรเทาปญหา ทหลากหลายในระดบชมชน โดยกองทนอาจจะมการจดกจกรรมเพอเสรมสรางรายได ก จ ก ร ร ม พ ฒ น า ศ ก ย ภ า พ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น พ ฒ น า ส ม า ช ก และอาจจะมกจกรรมเ พอลดรายจายและเพมรายไดในดานการผลตและการบรโภค เ พ ม ก ร ะ บ ว น ก า ร เ ร ย น ร โ ด ย ผ ส ม ผ ส า น ท น ท า ง ส ง ค ม ใ น ช ม ช น และเปนกระบวนการคอยเปนคอยไปตามกระบวนการธรรมชาตของแตละชมชนตอไป

วตถประสงคของการวจย

1. เพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร 2. เพอศกษาศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร 3. เพอศกษาจดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร 4. เพอพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชน

3

กรอบแนวคดในการวจย การวจยเรอง การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร ผวจยก าหนดกรอบแนวคดในการวจย ดงภาพท 1.1 ภาพท 1.1 กรอบแนวคดในการวจย

ทบทวนเอกสารงานวจย ทเกยวของ

แนวคดเกยวกบการบรหารจดการ แนวคดเกยวกบกองทน

สอบถาม

ขอมลทวไปและบรบท ของกองทนหมบาน

ศกยภาพและความพรอม ของกองทนหมบาน

จดแขง จดออน โอกาสและอปสรรค ของกองทนหมบาน

PAR การมสวนรวม

รปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน

อยางมสวนรวมโดยชมชน

รางรปแบบการบรหารจดการ กองทนหมบาน

ทดสอบการใชรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน

ประธาน/กรรมการกองทน ผน าชมชน

และหนวยงานภาครฐ/เอกชน

เผยแพรรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน

4

ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา การวจยเ รองนจะศกษาเกยวกบเรองตาง ๆ ตอไปน ภายใตแบบสอบถามและ ค านยามศพท 2.1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร 2.2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร 2.3 จดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร 2.4 รปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชนในจงหวดกาญจนบร

2. ดานประชากรและกลมตวอยาง 2.1 การเกบรวบรวมขอมลโดยการสอบถาม 2.1.1 ประชากร ไดแก กองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร 13 อ าเภอ 2.1.2 กลมตวอยาง ใชวธเลอกกลมตวอยางแบบชนภม (Stratified Sampling) จากประชากรในการวจย 2.2 การประชมเชงปฏบตการแบบมสวนรวม 2.2.1 ประชากร ไ ดแก ประธาน/กรรมการกองทนหม บาน ผ น าชมชน และหนวยงานภาครฐ/เอกชน ทเกยวของ 2.2.2 กลมตวอยาง ใชวธเลอกกลมตวอยางแบบชนภม (Stratified Sampling) จากประชากรในการวจย

3. ดานพนท การวจยครงนก าหนดพนทการศกษาเฉพาะพนทในจงหวดกาญจนบร

4. ดานระยะเวลา การวจยครงนก าหนดระยะเวลาการด าเนนการวจย 1 ป

5

นยามศพท ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ห ม า ย ถ ง กระบวนการทผ บรหารด าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ หรออาจหมายถง ก ล ม บ ค ค ล ท น า พ า แ ล ะ ช แ น ว ท า ง แ ก อ ง ค ก า ร ห ร อ ห ม า ย ถ ง อาชพทอทศใหแกงานซงน าพาและชแนวทางแกองคการ (พชน นนทศกด, 2552) หมบาน หมายถง หมบานทจดตงขนตามกฎหมายดวยลกษณะปกครองทองถน (วชระ วรรณล, 2554) ชมชนเมอง หมายถง ชมชนในเขตเทศบาล ในจงหวดกาญจนบร โดยมเขตตามหลกเกณฑ วธการ และเงอนไขทคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตก าหนด (วชระ วรรณล, 2554) กองทน หมายถ ง การ ทสมาช กของหม บ านห รอชมชน มการตกลง ก าหนด แ น ว ท า ง ป ฏ บ ต ข อ ง ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น น น ๆ ป ฏ บ ต ต า ม ใ น ท า ง ก า ร เ ง น เ พ อ เ ป น แ ห ล ง ท น ใ น ก า ร ท ส ม า ช ก จ ะ ไ ด ใ ช ป ร ะ โ ย ช น ร ว ม ก น โ ด ย ม ต ว แ ท น ข อ ง ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง น น ๆ เ ป น ผ บ ร ห า ร จ ด ก า ร กองทนหมบานหรอกองทนชมชนเมอง แลวแตกรณ (วชระ วรรณล, 2554)

ส ม า ช ก ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ม า ย ถ ง สมาชกของกองทนหมบานหรอสมาชกของกองทนชมชนเมอง แลวแตกรณ (วชระ วรรณล, 2554)

ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม า ย ถ ง สมาชกของกองทนหมบานหรอสมาชกของกองทนชมชนเมอง แลวแตกรณ (วชระ วรรณล, 2554)

ก า ร ว า ง แ ผ น ห ม า ย ถ ง การวางแผนเปนกระบวนการทางการบรหารทเกยวของกบการก าหนดวตถประสงคขององคการและการด าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทไดก าหนดไว (วนชย มชาต, 2552)

กองทนหมบาน กลม A หรอกองทนทมศกยภาพด หมายถง กองทนหมบานชนดมาก กองทนหมบาน กลม B หรอกองทนทมศกยภาพปานกลาง หมายถง กองทนหมบานชนด กองทนหมบาน กลม C หรอกองทนทมศกยภาพนอย หมายถง กองทนหมบานชนปรบปรง กองทนหมบาน กลม D หรอกองทนทมศกยภาพนอยทสด หมายถง กองทนหมบานชนฟนฟ

6

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

1. ชมชนและหนวยงานไดขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน

2. ชมชนและหนวยงานไดขอมลศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

3. ชมชนและหนวยงานไดขอมลจดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน 4. ชมชนและหนวยงานไดรปแบบการพฒนาการบรหารจดการกองทนหมบานทเสรมสรางค

วามมนคงในอาชพ

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ เอกสารและงานวจยทเกยวของ

ง า น ว จ ย เ ร อ ง ก า ร พ ฒ น า ร ป แ บ บ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น

ในจ งหว ดกาญจนบร มวตถประสงคเพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบรเพอศกษาศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน จดแขง จดออน โ อ ก า ส อ ป ส ร ร ค ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ใ น จ ง ห ว ด ก า ญ จ น บ ร พฒนา รปแบบก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น อ ย า ง ม ส ว น ร ว ม โ ด ย ช ม ช น ผ วจยไดศกษาเอกสาร ต ารา ทเกยวของเพอเปนกรอบในการวจย ดงน

1. แนวคดเกยวกบกองทนหมบานและชมชนเมอง 2. แนวคดเกยวกบการบรหารจดการ 3. แนวคดเกยวกบการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรค 4. แนวคดเกยวกบการปฏบตงานรวมกน 5. งานวจยทเกยวของ

แนวคดเกยวกบกองทนหมบานและชมชนเมอง 1. กฎหมายกบการบรหารจดการกองทน

1.1 ความหมายของกฎหมาย น ย า ม ค า ว า ก ฎ ห ม า ย น น ม อ ย ห ล า ย ป ร ะ ก า ร แ ต โ ด ย ส ร ป แ ล ว

“ ก ฎ ห ม า ย เ ป น ก ฎ เ กณ ฑ ท เ ป น แ บ บ แ ผ น ค ว า ม ป ร ะ พ ฤ ต ข อ ง ม น ษ ย ใ น ส ง ค ม ซงมกระบวนการบงคบทเปนกจจะลกษณะ” กฎหมายในความหมายทเ ขาใจกนจงไดแก กฎเกณฑท บงคบความประพฤตของคนในส งคม ซ งอาจจะเปนค าส ง (Command) หรอบร รท ดฐาน (norm) ไม ว า จะ เก ดจากธรรม เน ยมปฏ บ ต จา รต ประ เพณ ห ร อ บ ญ ญ ต ช ด แ จ ง ข อ ง อ ง ค ก ร ท ม อ า น า จ บ ญ ญ ต ข น ส า ห ร บ ค น ท ว ไ ป แ ล ะ ม ก ร ะ บ ว น ก า ร บ ง ค บ ใ ช ใ ห เ ป น ไ ป ต า ม น น หากไมปฏบตตามอาจตองไดรบโทษหรอเสยผลประโยชนบางประการ (วชระ วรรณล, 2554)

1.2 การเรมตนและการสนสดแหงการบงคบใชกฎหมาย โ ด ย ห ล ก ก า ร แ ล ว ก ฎ ห ม า ย ย อ ม ม ง จ ะ ใ ช ใ น อ น า ค ต ค อ หล ง จ าก ท ม ก า รบอกกล า ว ไ ว ก อนแ ล วน น เ อ ง จ ง จ ะ เ ป นธ ร รมกบผ ท ถ ก บ ง คบ ใ ช

8

อยางไรกตามกฎหมายอาจบญญตใหยอนหลงไดหากไมขดหรอแยงกบรฐธรรมนญ (มาตรา 39) และเมอมผลบงคบใชไดตลอดไปจนกวาจะมการยกเลก 1.2.1 วนเรมใชบงคบกฎหมาย

โ ด ย ท ว ไ ป แ ล ว ก ฎ ห ม า ย ท ง ห ล า ย ม ผ ล ใ ช ถ ด จ า ก ว น ท ป ร ะ ก า ศ ใ ช ร า ช ก จ จ า น เ บ ก ษ า เ ป น ต น ไ ป อ ย า ง ไ ร ก ต า ม ก ฎ ห ม า ย อ า จ ม ผ ล ใ ช บ ง ค บ ว น ท แ ต ก ต า ง อ อ ก ไ ป ก ไ ด เ ช น กรณรบดวนอาจใหมผลบงคบใชในวนประกาศผลเลย หรออาจก าหนดวนบงคบใชลวงหนาหลาย ๆ วนเพอเตรยมความพรอมในการปฏบตตามกฎหมายนนกได หรออาจก าหนดใหใชกฎหมายนน ๆ ในทองทใด วนและเวลาใดตามพระราชกฤษฎกาก าหนดอกชนกได 1.2.2 วนสนสดแหงการบงคบใชกฎหมาย

กฎหมาย เ มอประกาศใ ช แ ลว แ ม ไม ม การบงคบ ใ ชนาน เท า ใด กตาม กยงมผลตามกฎหมายอยจนกวาจะถกยกเลก ไมวาทางตรงหรอโดยปรยาย

1. ก า ร ย ก เ ล ก โ ด ย ต ร ง อาจเกดโดยกฎหมายก าหนดวนสนผลไวเองหรอกฎหมายใหมมขอความใหยกเลกกฎหมายเกา หรอไมมการประกาศพระราชก าหนดในกรณฉกเฉน แตตอมาพระราชก าหนดนนตกไป

2. กา ร ยก เ ล ก โ ดยป ร ย าย หมายถ ง ไ ม ม กฎหมายยก เ ล ก โ ดยต ร ง แ ต ก ฎ ห ม า ย ใ ห ม ม ข อ ค ว า ม เ ด ย ว ก น หรอมขอความขดแยงกบกฎหมายเกาถอวากฎหมายใหมยกเลกกฎหมายเกาโดยปรยาย

นอกจากน หากมการยกเลกกฎหมายแมยอมท าใหกฎหมายลกสนผลไปดวย เชน การยกเลกรฐธรรมนญยอมท าใหกฎหมายประกอบรฐธรรมนญ เรองพรรคการเมอง การเลอกตง คณะกรรมการการเลอกตงส นผลบงคบลงดวย หรอเ มอมการยกเลกพระราชบญญต พระราชกฤษฎกา หรอกฎกระทรวงทออกโดยอาศยอ านาจพระราชบญญตนนยอมสนสดลงดวย อย า ง ไ ร กตามหากไม ใชกฎหมายลก ห รอกฎหมายประกอบ รฐธรรมนญ กล าว คอ พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ต า ง ๆ ทออกโดยเงอนไขและวธการตามรฐธรรมนญเปนกฎหมายอสระยอมไมสนผลตามรฐธรรมนญไปดวย

1.3 กฎหมายกบการบรหารจดการกองทนหมบานและชมชนเมอง

9

ก อ น ท จ ะ ม า ศ ก ษ า ว า ก อ ง ท น เ ก ด จ า ก ก ฎ ห ม า ย ใ ด แ ล ะ ม ผ ล ต อ ม า ต ร ก า ร บ ง ค บ ใ ช ห ร อ ไ ม อ ย า ง ไ ร แ ล ะ ม ก ฎ ห ม า ย ใ ด บ า ง ปจจบนยงใชอยหรอยกเลกไปแลวเปนสงทคณะกรรมการกองทนหมบานจะตองตระหนกเปนอนดบแ รก เ พ ร าะ กฎหมาย เป ร ยบ เส ม อน เ ปน อาว ธ ห ร อส ง ท จ ะค วบคม ก า กบ ด แ ล การบรหารจดการกองทนไปในทศทางทถกตอง

1.3.1 ก ฎ ห ม า ย ร ฐ ธ ร ร ม น ญ ถอเปนกฎหมายสงสดทกฎหมายใดจะขดตอกฎหมายรฐธรรมนญมได

1.3.2 กฎหมายทรฐธรรมนญ ใหฝายนตบญญต (สภาผแทนราษฎร) เปนผออก - ประมวลกฎหมาย - พระราชบญญต - พระราชก าหนด - ประกาศ พระบรมราชโองการ ใหใชบงคบดงเชนพระราชบญญต - ประกาศคณะปฏวต

1.3.3 กฎหมายทฝายบรหาร เปนผออก - พระราชกฤษฎกา - กฎกระทรวง - ประกาศ กระทรวง/กรม อาศยอ านาจตามความในพระราชบญญต

1.3.4 กฎหมายทองคกรสวนทองถน เปนผออก - เทศบญญต - ขอบญญตจงหวด - ขอบงคบสขาภบาล - ประกาศตาง ๆ ของทองถน

ส าหรบล าดบขนความส าคญของกฎหมาย หรอศกดของกฎหมายส าคญ ส า ม า ร ถ ท จ ะ แ ย ก อ อก 6 ล า ดบ โ ด ย กฎ หม า ย ท ม ศ ก ด ส ง ก ว า ย อ ม ส า คญ ก ว า กฎหมายศกดล าดบรองลงมา จะขดหรอแยงกบกฎหมายทศกดสงกวาไมได กลาวคอ

1. รฐธรรมนญ 2. พระราชบญญต, พระราชก าหนด

10

3. พระราชกฤษฎกา 4. กฎกระทรวง 5. ระเบยบ ขอบงคบ 6. ประกาศ/ค าสง

1.4 กฎหมายทใชในการบรหารจดการกองทนหมบาน กฎหมาย ทน า ใ ช ในการบรหารจดการกบกองทนหม บ านและชมชน เ มอง

อาจแบงออกเปน 2 ลกษณะ กลาวคอ 1. ลกษณะแรกเปนกฎหมายทใชในการบรหารจดการกองทนเฉพาะ เชน

พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต พ . ศ . 2557 ห ร อ ร ะ เ บ ย บ ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น แ ห ง ช า ต วาดวยเรองการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551 เปนตน

2. สวนทสองเปนกฎหมายทวไปทเกยวของ เชน กฎหมายแพงและพาณชย ในเรองท านตกรรมสญญา การท าหนงสอก เงน และการค าประกน หรอเกยวกบกฎหมายอาญา ในเรอง การยกยอก ฉอโกง โกงเจาหน เปนตน

2. การจดตงและจดทะเบยนกองทนหมบาน 2.1 กองทนหมบานและชมชนเมอง จากนยามความหมายตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแห งชาต

พ.ศ.2547 มาตรา 3 พอทจะใหค าจ ากดความไดโดยสรป ไดวา “ ห ม บ า น ” ห ม า ย ค ว า ม ว า

หมบานทจดตงขนตามกฎหมายดวยลกษณะปกครองทองถน “ชมชนเมอง” หมายความวา ชมชนในเขตเทศบาล กรงเทพมหานคร เมองพทยา

ห ร อ เ ข ต พ น ท อ น ท ง น โ ด ย ม เ ข ต ห ล ก เ ก ณ ฑ ว ธ ก า ร และเงอนไขทคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตก าหนด

“กองทน” หมายความวา การทสมาชกของหมบานหรอชมชน มการตกลงก าหนด แ น ว ท า ง ป ฏ บ ต ข อ ง ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น น น ๆ ป ฏ บ ต ต า ม ท า ง ก า ร เ ง น เพอเปนแหลงในการทสมาชกจะไดประโยชนรวมกน โดยมตวแทนของหมบานหรอชมชนนน ๆ เปนผบรหารจดการกองทนหมบานหรอกองทนชมชนเมอง แลวแตกรณ

โดยก าหนดใหในแตละหมบานหรอชมชนเมองใหจดตงกองทนขนกองทนหนงเรยกวา “กองทนหมบาน” หรอ “กองทนชมชนเมอง” แลวแตกรณ โดยใหคณะผจดตงกองทนหมบานอน ขอจดตงและจดทะเบยนเปนกองทนหมบานตอนายทะเบยนกองทนหมบานตามระเบยบทคณะกร

11

รมการก าหนด กองทนทจดทะเบยนแลวใหมฐานะเปนนตบคคล โดยมวตถประสงคส าคญคอ เ ป น แ ห ล ง เ ง น ท น ห ม น เ ว ย น ส า ห ร บ เ ง น ล ง ท น เ พ อ พ ฒ น า อ า ช พ ส ร า ง ง า น สรางรายไดและลดรายจาย หรอส าหรบสงเสรมและพฒนาอาชพ สรางสวสดภาพ สวสดการ ห ร อ ป ร ะ โ ย ช น ส ว น ร ว ม อ น ใ ด ใ ห แ ก ป ร ะ ช า ช น ใ น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง เปนแหลงเงนทนหมนเวยนเพอบรรเทาความเดอดรอนเรงดวนส าหรบประชาชนในหมบานหรอชมชน เ ม อ ง ร บ ฝ า ก เ ง น จ า ก ส ม า ช ก แ ล ะ จ ด ห า ท น จ า ก แ ห ล ง เ ง น ท น อ น เ พ อ ด า เ น น ก า ร ต า ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ใ ห ก ย ม เ ง น แ ก ก อ ง ท น ห ม บ า น อ น เพอประโยชนในการสรางความเขมแขงใหแกเศรษฐกจของหมบานหรอชมชนเมอง กระท าการใด ๆ เพอพฒนาองคความร คณภาพชวต สวสดภาพ และสวสดการของสมาชกห รอประชาชน ใ น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง รวมทงเสรมสรางความเขมแขงทางเศรษฐกจและสงคมของกองทนหมบานตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด

สวนทนและทรพยสนในการด าเนนการของกองทนหมบานหรอชมชนเมองนนประกอบด ว ย เ ง น ท ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร จ ด ส ร ร ใ ห เ ง น อ ด ห น น จ า ก ร ฐ บ า ล เงนทสมาชกน ามาลงทนหนหรอฝากไวกบกองทนหมบานตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด เงนหรอทรพยอนทกองทนหมบานไดรบบรจาคโดยปราศจากเงอนไขหรอขอผกพนใด ๆ ดอกผล รายได หรอผลประโยชน ทเกดจากเงนหรอทรพยสนของกองทนหมบาน

ก า ร ด า เ น น น โ ย บ า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง น น เ ป น ก า ร เ ร ย น ร ร ว ม ก น ท ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ส ม า ช ก ก อ ง ท น ตลอดจนเครอขายความรทงภาครฐและเอกชนดงนนกองทนหมบานจงเปนการบรหารจดการเงน งาน คนของชมชน การพฒนากระบวนการ เ รยน ร ส ร างกองทน สวสดกา รต า ง ๆ การวางแผนแกไขปญหารวมกนของชมชน พฒนาประชาธปไตย แหลงทนเพอประกอบอาชพ สรางงาน สรางเงน สรางรายได สรางเครอขายการท างาน สรางผ น าใหมในหลายสาขา ค ด / ต ด ส น ใ จ บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก น เ อ ง ส ง เ ส ร ม ว ส า ห ก จ ช ม ช น แ ห ล ง ท น ค น จนถงกระบวนการมสวนรวม สรางธนาคารหมบาน

2.2 การตงกองทนหมบาน ใ น ก า ร จ ะ ก อ ต ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง น น

ผ ก อ ก า ร แ ล ะ ป ร ะ ช า ช น ใ น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง จ ะ ต อ ง ร ห ล ก ส า คญขอ ง ก า ร ก อ เ ก ดส ท ธ ข อ ง หม บ า นก อ น จ า ไ ว ใ ห ข น ใ จ เ ล ย ว า

12

ห ล ก ส า ค ญ ข อ ง ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ค อ อ า น า จ ต า ม ก ฎ ห ม า ย ด อ า น า จ ต า ม ศ ก ด ข อ ง ก ฎ ห ม า ย ด ว ย และทส าคญตองดกฎหมายสงสดของกองทนกอนเสมอโดยสามารถสรปวธการส าคญทผกอการจะตองศกษาดงตอไปน คอ

1. ศ ก ษ า ร ะ เ บ ย บ ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง ใ ห ช ด เ จ น ไ ด แ ก พระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 ใหอ านาจเรองดงกลาวอยางไร แลวจงมาดรายละเอยดจาก ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต ว า ด ว ย ก า ร ต ง แ ล ะ บ ร ห า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต พ . ศ . 2551 แ ละ ร ะ เบ ยบคณะก ร รมกา รกองท นหม บ า น และช ม ชน เ ม อ ง แห ง ช าต ฉ บบ ท 14 วาดวยเรองการจดตงและจดทะเบยนกองทน พ.ศ.2551 วามอะไรทจะตองท าตามระเบยบ อะไรทเปนขอจ ากด อะไรทเปนขอยกเวน วธการ จะท าอยางไร

2. ศกษาขนตอนการด าเนนงานใหชดเจน ซงมวงจรการด าเนนงานกองทนหมบาน สรปเพอใหเขาใจไดงายขน ดงน จดเวทประชาคมหมบาน คดเลอกคณะกรรมการกองทน ปรบปรงระเบยบขอบงคบ พจารณาเงนก น าเงนไปใชตามโครงการ จดท าระบบบญช ตดตาม ช าระคน ประเมนผล

3. ศ ก ษ า บ ท บ า ท ภ า ร ก จ ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ท จ ะ ต อ ง ป ฏ บ ต คนทเปนกรรมการกองทนจะตองร บทบาท หนาท ของตนเอง อยางดวาจะตองท าอะไรบาง คณะกรรมการกองท น ม อ านาจหนา ท ทจะ ตองท าอยา ง นอยตามระ เบยบ ดง น บ ร ห า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ว ม ท ง ต ร ว จ ส อ บ ก า ก บ ด แ ล แ ล ะ จ ด ส ร ร ด อ ก ผ ล รายไดหรอผลประโยชนทเกดจากเงนหรอทรพยสนของกองทนหมบาน ออกประเทศ ระเบยบ ห รอ ขอบงคบ เ กยวกบการบ รหารกองทนหม บ าน จดต ง ส านกงานกองทนหม บ าน หรอส านกงานกองทนชมชน เมอง แลวแตกรณ รบสมาชกและจดท าทะเบยนสมาชก จ ด ห า ท น จ า ก แ ห ล ง เ ง น ท น ต า ม ป ร ะ ก า ศ ท ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ห น ด พ จ า รณา เ ง นก ย ม ใ ห แก ส ม า ช ก ห ร อ ก อ ง ท น หม บ า น อ น ต า มหล ก เ กณฑ ว ธ ก า ร แ ล ะ เ ง อ น ไ ข ท ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ห น ด ท า น ต ก ร ร ม ส ญ ญ า ห ร อ ด า เ น น ก า ร เ ก ย ว ก บ ภ า ร ะ ผ ก พ น ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น จดท าบญชของกองทนหมบานตามหลกเกณฑวธการ และเงอนไขทคณะกรรมการก าหนด ส ารวจ และจดท าขอมลเกยวกบการประกอบอาชพอตสาหกรรมครวเรอน และวสา หกจชมชน ในเขตพนทหมบานหรอชมชนเมอง ตลอดจนขอมลและการด าเนนการเกยวกบกองทนอน ๆ

13

ทมอยแลวในเขตหมบานหรอชมชนเมอง พจารณาด าเนนการใด ๆ เพอสวสดภาพ สวสดการ ห ร อ ป ร ะ โ ย ช น ส ว น ร ว ม อ น ข อ ง ส ม า ช ก แ ล ะ ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง ด าเนนการอนใดเพอใหสอดรบและเกอกลกบกองทนอน ๆ ทมอยแลว ในหมบานหรอชมชนเมอง ต ด ต า ม แ ล ะ ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร ด า เ น น ง า น ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ด า เ น น ก า ร แ ก ป ญ ห า แ ล ะ อ ป ส ร ร ค รวมทงฐานะการเงนของกองทนหมบานใหคณะกรรมการทราบอยางนอยปละหนงคร ง ต ล อ ดจ น ร า ย ง า น เ ร อ ง ด ง ก ล า ว ใ ห ส ม า ช ก ท ร า บต าม ท คณ ะก ร ร ม ก า ร ก า ห น ด ป ฏ บ ต ห น า ท ใ ห เ ป น ไ ป ต า ม ป ร ะ ก า ศ ร ะ เ บ ย บ ข อ บ ง ค บ ห ร อ ค า ส ง ต า ม ท คณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก า ห น ด ห ร อ ม อบ หม า ย ก า ร ด า เ น น ก า ร ใ ด ๆ ใ ห ใ ช จ า ย เ ง น ร า ย ไ ด ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ซงมใชเงนทไดรบจดสรรจากกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต

4. ศกษาโครงสรางคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมอง วาจากปรชญา ข อ ง ก อ ง ท น ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ข อ ง ก อ ง ท น แ ล ะ บ ท บ า ท อ า น า จ ห น า ท ของคณะกรรมการกองทนตามพระราชบญญตนนควรจะมต าแหนงใดบางเพอบรหารจดการกองทน ใ ห เ ป น ไ ป อ ย า ง ถ ก ต อ ง ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ท ง น ยง เ ปนการก าหนดตวคณะกรรมการผ รบผดชอบใหชดเจนในบทบาท อ านาจ หนา ท ตามกฎหมายไดอยางแนนอน

2.3 วธการและขนตอนการจดตงและจดทะเบยนนตบคคล 2.3.1 หลกการจดท าระเบยบขอบงคบของกองทน ระเบยบขอบงคบของกองทนเปนหวใจในการบรหารจดการกจการของกองทน

เ พ ร า ะ ร ะ เ บ ย บ จ ะ เ ป น เ ค ร อ ง ม อ ใ น ก า ร ค ว บ ค ม ก า ก บ ด แ ล ใหการบรหารจดการกองทนเปนไปอยางมกฎกตกาทสมาชกทกคนจะตองปฏบตตาม ระเบยบ ขอบงคบ กองทนทดควรค านงถงหลกการส าคญ ตอไปน

1. ตองไมขดแยงกบพระราชบญญต ระเบยบคณะกรรมการกองทน (กทบ.) 2. ก าหนดวาระส าคญทสมาชกจะตองปฏบตตามอยางครบถวนชดเจน เชน

อตราดอกเบย ระยะเวลาใหก ยมเงน การค าประกน วงเงนสงสด หลกเกณฑ ขอยกเวนตาง ๆ เปนตน

3. ค านงถงประโยชนของสวนรวมเปนหลกและตองโปรงใส เปนธรรม

14

4. มความยดหยนและคลองตวสงไมเปนอปสรรคตอการพฒนาในอนาคต สามารถแกไขไดเมอมเหตจ าเปน

5. เปนประชาธปไตย 6. เปดโอกาสใหทกคนมสวนรวมและเขาถงได 7. เกอกลประโยชนตอผ ดอยโอกาสในหมบานและชมชน 8. เกอกลประโยชนตอกจกรรมอน ๆ ทมอยในหมบานและชมชนเมอง 9. สอดคลองกบวฒนธรรม วถชวต ความเปนอยของชมชน 2.3.2 ขนตอนการจดท าระเบยบขอบงคบของกองทน มดงน 1. ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง

จดท ารางระเบยบขอบงคบตามหลกการ วตถประสงค และปรชญาของกองทน 2. น าเสนอทประชมใหญเพอใหสมาชกในทประชมพจารณา ปรบปรงแกไข

หรอเพมเตมสาระส าคญตามทตองการ แลวพจารณาใหความเหนชอบ 3. ประกาศใชเปนขอบงคบกองทนหมบานหรอชมชนเมอง 4. ปรบปรงแกไขตามความเหมาะสม ตามสถานการณทเกดขนในอนาคต 2.3.3 การรบสมาชกกองทนหมบานหรอชมชนเมอง

เมอคณะกรรมการกองทนไดจดท ารางระเบยบขอบงคบกองทนเสรจแลวใหคณะกรรม ก า ร เ ป ด ร บ ส ม ค ร ส ม า ช ก ก อ ง ท น ซ ง ส า ม า ร ถ เ ป น บ ค ค ล ธ ร ร ม ด า ท อ า ศ ย อ ย ใ น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น น น ๆ แ ล ะ ม ค ณ ส ม บ ต แ ล ะ ไ ม ต อ ง ห า ม ต า ม ร ะ เ บ ย บ ข อ บ ง ค บ ข อ ง ก อ ง ท น ก า ร ร บ ส ม ค ร ส ม า ช ก แ ล ะ ก า ร ข า ด จ า ก ส ม า ช ก ใ ห เ ป น ไ ป ต า ม ห ล ก เ ก ณ ฑ เ ง อ น ไ ข แ ล ะ ว ธ ก า ร ท ก อ ง ท น ก า ห น ด โดยค านงถงความตองการและการมสวนรวมของประชาชนในหมบานหรอชมชนเปนหลก ท ง น ควรเปดโอกาสใหประชาชนในหมบานหรอชมชนมโอกาสเปนสมาชกกองทนอยางเทาเทยมกน และเมอรบสมครสมาชกแลวควรจดท าทะเบยนสมาชกไวดวย

2.3.4 การจดตง การจดทะเบยน และการด าเนนการกองทนหมบาน

ใหเปนไปตามทระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตก าหนด

15

คณะกรรมการกองทนหมบานหรอชมชนเมองทไดรบการคดเลอกตองด าเนนการยนขอจดทะเบยนจดตงกองทนตอนายทะเบยนและเปดบญชเงนฝากของกองทน (บญช 1)ใหแลวเสรจภายใน 90 วนหลงจากไดรบเลอก

2.3.5 กองทนหมบานทมสทธยนค าจดทะเบยนเปนนตบคคล การยนค าขอจดตงและจดทะเบยนเปนนตบคคลของกองทนหมบานและชมชนเม

องนน เ นองจากมการปรบปรงเปลยนแปลงแกไขระเบยบขอกฎหมายในเ รองดงกล าว จ ง ข อ น า เ ร อ ง เ ด ม ใ น ร ะ ย ะ เ ร ม แ ร ก แ ล ะ ว ธ ก า ร ใ น ป จ จ บ น มาอธบายเพอสรางความรความเขาใจทถกตองใหกบผอานพอสงเขป ดงน

2.4 การเปนนตบคคลของกองทนหมบาน ก า ร เ ป น น ต บ ค ค ล ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง

ท า ใ ห ส ถ า น ภ า พ ข อ ง ก อ ง ท น ม ส ถ า น ะ เ ป น บ ค ค ล ธ ร ร ม ด า ต า ม ก ฎ ห ม า ย ซงคณะกรรมการกองทนจะตองเรยนร ในเรองตาง ๆ เพอท าหนาท เ ปนผแทนนต บ คคล อนจะสงผลตอความผกพนของกองทนและคณะกรรมการตามกฎหมาย

2.4.1 ความรทวไปเกยวกบการเปนนตบคคล น ต บ ค ค ล ค อ

บ ค ค ล ท ก ฎ ห ม า ย ส ม ม ต ข น ใ ห ม ส ท ธ แ ล ะ ห น า ท เ ช น เ ด ย ว ก บ บ ค ค ล ธ ร ร ม ด า ดงนนการเปนนตบคคลจะตองมกฎหมายก าหนดใหเปนเทานน

ประมวลกฎหมายแพงและพาณชยมาตรา 66 นตบคคลเกดขนได 2 กรณ ไดแก - ตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย เชน บรษทจ ากด หางหนสวนจ ากด - ตามกฎหมายอน เชน พระราชบญญตสหกรณ พ.ศ.2542, พระราชบญญต

การฌาปนกจสงเคราะห พ.ศ.2545 และพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547

2.4.1.1 กองทนหมบานเปนนตบคคลตามกฎหมาย ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ก อ ง ท น ช ม ช น เ ม อ ง

ถอวาเปนนตบคคลทเกดขนตามกฎหมายพระราชบญญตกองทนหมบานและกองทนเมองแหงชาต พ . ศ . 2547 ม า ต ร า 5 ว ร ร ค ส อ ง ท ก ล า ว ว า “ ก อ ง ท น ห ม บ า น ท จ ด ท ะ เ บ ย น แ ล ว ใ ห ม ฐ า น ะ เ ป น น ต บ ค ค ล ”

16

นตบคคลเกดขนตามกฎหมายใดจะตองอยภายใตการควบคมดแลของกฎหมายนน ๆ ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ก อ ง ท น ช ม ช น เ ม อ ง จงตองอยภายใตการควบคมดแลตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547

2.4.1.2 ขอดของการทกองทนหมบานเปนนตบคคล 1. ม ก ฎ ห ม า ย ร บ ร อ ง ฐ า น ะ ค ว า ม เ ป น น ต บ ค ค ล

จงตางจากกองทนทยงไมจดทะเบยนเปนนตบคคลซงเพยงคณะบคคลทไมมกฎหมายรบรองฐานะไว

2. เปนทยอมรบของบคคลภายนอกเพราะมฐานะทมนคงเนองจากมกฎหมายรบรองฐานะ เชน การยอมรบของธนาคารใหขยายวงเงนก ใหงายขน

3. กองทนหมบานสามารถฟองคดไดเองโดยไมตองรอรบมอบอ านาจจาก สทบ.

4. ไ ด ร บ ย ก เ ว น ไ ม ต อ ง เ ส ย ภ า ษ เ ง น ไ ด น ต บ ค ค ล (ตามค าวนจฉยกรมสรรพากร ท กค 0706/767 ลงวนท 30 มกราคม 2549)

5. ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง สามา รถขอความช ว ย เ ห ล อจ าก พ น ก ง า น อ ย ก า ร ใ ห เ ป น ผ ป ร ะ น อ ม ข อ พ พ า ท หรอฟองรองคดแพงทสมาชกผดนดช าระหน (ตามหนงสอส านกงานอยการสงสดท อส 0024.2/3299 ลงวนท 17 มนาคม 2551)

6. คณะกรรมการด าเนนงานภายในกรอบวตถประสงคของกองทนหมบานตองรบผดชอบเปนสวนตว แตความรบผดจะตกไปสกองทนหมบานทเปนนตบคคล

2.4.1.3 สทธและหนาทและการจ ากดสทธและหนาทนตบคคล ก อ ง ท น ท เ ป น น ต บ ค ค ล ธ ร ร ม ด า ท ก ป ร ะ ก า ร

แ ต อ า จ ถ ก จ า ก ด ส ท ธ แ ล ะ ห น า ท เ ช น เ ด ย ว ก บ บ ค ค ล ธ ร ร ม ด า ท ก ป ร ะ ก า ร แตอาจถกจ ากดสทธและหนาทได 2 กรณ ไดแก

1. ถกจ ากดสทธและหนาท ตามวตถประสงคของกองทนตาม มาตรา 5 วรรคสอง แหงพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 และตามขอ 26 แหงระเบยบคณะกรรมการกองทนหม บานและชมชน เมองแหงชาต วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551

17

2. ถ ก จ า ก ด ส ท ธ แ ล ะ ห น า ท เพราะเ ปนสท ธ เฉพาะตวของบคคลธรรมดา ไ ดแก การจดทะเบยนสมรส การมบตร หรอการรบบตรบญธรรม เปนตน เพราะสทธเชนนเปนสทธเฉพาะตวของบคคลธรรมดาเทานน

2.4.1.4 วตถประสงคนตบคคล ก ฎ ห ม า ย ก า ห น ด ใ ห น ต บ ค ค ล ต อ ง ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค

เพราะวตถประสงคเปนตวก าหนดสทธและหนาทของกองทนวามขอบเขตการด าเนนงานไดแคไหนเพยงใด วตถประสงคของกองทนแบงได 2 กรณ ไดแก

1. ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ท ก า ห น ด ไ ว ใ น ก ฎ ห ม า ย ในทนคอพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 มาตรา 5 วรรคสอง แ ล ะ ใ น ร ะ เ บ ย บ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551 ขอ 26 ดงน

1.1 เปนแหลงเงนทนหมนเวยนส าหรบกองทนเพอพฒนาอาชพ ส ร า ง ง า น ส ร า ง ร า ย ไ ด เ พ ม ร า ย ไ ด แ ล ะ ล ด ร า ย จ า ย ห ร อ ส า ห ร บ ก า ร ส ง เ ส ร ม แ ล ะ พ ฒ น า ไ ป ส ก า ร ส ร า ง ส ว ส ด ภ า พ ส ว ส ด ก า ร หรอส าหรบประโยชนสวนรวมอนใดใหแกประชาชนในหมบานหรอชมชนเมอง

1.2 เปนแหลงเงนทนหมนเวยนเพอบรรเทาความเดอดรอนเรงดวนส าหรบประชาชนในหมบานหรอชมชนเมอง

1.3 รบฝากเงนจากสมาชกและจดหาทนจากแหลงเงนทนอน เพอด าเนนการตามวตถประสงค

1.4 ใ ห ก ย ม แ ก ก อ ง ท น ห ม บ า น อ น เพอประโยชนในการสรางความเขมแขงใหแกเศรษฐกจของหมบานหรอชมชนเมอง

1.5 กระท าการใด ๆ เพอพฒนาองคความร คณภาพชวต ส ว สด ภ าพและส วส ด ก า ร ขอ ง สม าช ก ห ร อปร ะ ชา ชน ในหม บ า นห ร อ ช ม ชน เ ม อ ง รวมทงเสรมสรางความเขมแขงทางดานเศรษฐกจและสงคมของกองทนตามระเบยบทคณะกรรมการก าหนด

2. วตถประสงคทก าหนดไวในระเบยบขอบงคบของกองทน นอกเหนอจากวตถประสงค 5 ประการดงกลาวขางตนแลว กองทนยงสามารถก าหนดวตถประสงค ท เ กยวกบวตถประสงคดงกลาวขางตนแลว กองทนยงสามารถก าหนดวตถประสงค ทเ กยวเนองกบว ตถ ประสงคด งกล าวนน ไ ดอก เช น การก าหนดใหสามารถรบจ านอง

18

หรอรบฝากหลกทรพย ตามมาตรา 5(1) และ (2) หรอการจดหาเงนทนการศกษาใหแก บ ต ร ห ล า น ส ม า ช ก ต า ม ม า ต ร า 5( 5) หรอรบจ านองหรอรบฝากหลกทรพยของสมาชกน ามาค าประกนถอวาเปนการอาศยอ านาจตามพระ ร า ชบญญ ต ก อ ง ท น หม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต พ . ศ . 2547 ม า ต ร า 9( 2) และระเบยบคณะกรรมการกองท นหม บานและช มชนเมองแห งชาต พ .ศ.2551 21(2) ท ใ ห อ า น า จ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ส า ม า ร ถ อ อ ก ป ร ะ ก า ศ ร ะ เ บ ย บ ห ร อ ข อ บ ง ค บ เ ก ย ว ก บ ก า ร บ ร ห า ร ก อ ง ท น ไ ด สวนการจดหาทนการศกษาถอวาเปนการอาศยอ านาจตามพระราชบญญต มาตรา 9(2) และระเบยบ ขอ 21(10) ทใหคณะกรรมการกองทนพจารณาด าเนนการใด ๆ เพอสวสดการ สวสดภาพ หรอประโยชนสวนรวมอนใดได การก าหนดวตถประสงคกองทนนอกเหนอไปจาก กรอบทกฎหมายบญญตไวถอวาเปนการด าเนนการนอกวตถประสงคของกองทนหมบาน ซงคณะกรรมการกองทนหรอผ ทเกยวของอาจตองรบผดเปนสวนตว

2.4.2 ผ มอ านาจด าเนนการกระท าแทนนตบคคล นตบคคลถอเปนบคคลทไมมชวต จตใจ กฎหมายจงก าหนดใหมผ ท าการแทน

โ ด ย จ ะ เ ป น บ ค ค ล ค น เ ด ย ว ห ร อ ห ล า ย ค น ก ไ ด เ พ อ แ ส ด ง อ อ ก แ ท น น ต บ ค ค ล กองทนหม บ านห ร อกองทนชม ชน เ ม อ ง ก เ ช น เ ด ย วกน ต อ ง ม ผ ท า ก า ร แทน ด ง น น ตามพระราชบญญตกองทนหม บ านและชมชน เ มองแห งชาต พ .ศ . 2557 มาตรา 7 จ ง ก า ห น ด ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ต อ ง เ ป น ผ ท ม ค ณ ส ม บ ต ต า ม ร ะ เ บ ย บ ท ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหม บานและชมชนเมองแห งชาต พ.ศ.2551 ก าหนด ซ ง เ ปน ไปตามขอ 19 ทก าหนดใหมจ านวนไม นอยกวา 9 ไม เ กน 15 คน โดยมสดสวนชายหญงใกลเคยงกน เปนผแสดงออกแทนกองทนทเปนนตบคคลนน

2.4.2.1 คณสมบตของคณะกรรมการกองทน ตามระเบยบ พ.ศ.2551 ขอ 20 ทก าหนดใหคณะกรรมการกองทน

ตองมคณสมบตและไมมลกษณะตองหาม ดงน 1. เปนผ มชออยในกองทนตดตอกนเปนระยะเวลาไมนอยกวาสองป

กอนวนทไดรบคดเลอกเปนกรรมการกองทน 2. เ ป น ผ บ ร ร ล น ต ภ า ว ะ โ ด ย ม อ า ย ค ร บ ย ส บ ป บ ร บ ร ณ

หรอบรรลนตภาวะโดยการสมรสตามประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

19

3. เ ป น ผ ไ ม ม ค ว ามป ร ะพ ฤต บ กพ ร อ ง ใ น ศ ลธ ร รมอน ด มความรบผดชอบเสยสละ มสวนรวมในกจกรรมชมชน ไมตดการพนน ไมเกยวของกบสงเสพตด แ ล ะ ไ ม ม ป ร ะ ว ต เ ส ย ห า ย ท า ง ด า น ก า ร เ ง น ตลอดจนยดมนในการปกครองระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยเปนประมข

4. ไมเปนบคคลวกลจรตทศาลสงใหเปนคนไรความสามารถหรอคนเสมอนไรความสามารถ หรอบคคลลมละลาย

5. ไม เคยไ ด รบ โทษจ าคก โดยพพากษาถ ง ทสด ใ หจ าคก เวนแตเปนโทษส าหรบความผดทไดกระท าโดยประมาทหรอความผดลหโทษ

6. ไมเคยตองถกใหออก ปลดออก หรอไลออกจากราชการ อ ง ค ก ร อ ส ร ะ ต า ม ร ฐ ธ ร ร ม น ญ ห ร อ ห น ว ย ง า น ร ฐ ว ส า ห ก จ เ พ ร า ะ ก ร ะ ท า ค ว า ม ผ ด ว น ย อ ย า ง ร า ย แ ร ง ฐ า น ท จ ร ต ต อ ห น า ท หรอสรางความเสยหายอยางรายแรงแกทางราชการ องคกร หรหนวยงานทสงกด

7. ไมเ ปนผ ท เคยพนจากต าแหนงคณะกรรมการกองทน ตามระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551 ขอ 23(3) และ (4)

2.4.2.2 อ านาจหนาทของคณะกรรมการของกองทน ต า ม ร ะ เ บ ย บ พ . ศ . 2551 ข อ 21

ไดก าหนดอ านาจหนาทของคณะกรรมการสามารถกระท าการแทนกองทนทเปนนตบคคล เพอใหสอดคลองกบพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 มาตรา 9 โดยมอ านาจหนาทรวม 14 ประการ

1. บรหารจดการกองทน รวมท ง ตรวจสอบ ก ากบ ดแล จดสรรดอกผล รายได หรอผลประโยชนทเกดจากเงนหรอทรพยสนของกองทน

2. ออกประกาศ ระเบยบ หรอขอบงคบ เกยวกบการบรหารกองทน 3. จดตงส านกงานกองทน 4. รบสมาชกและจดท าทะเบยนสมาชก 5. จดหาทนจากแหลงเงนทนตามประกาศทคณะกรรมการก าหน

ด 6. พจารณาเงนก ยมใหสมาชกหรอกองทนอนตามหลกเกณฑ

วธการและเงอนไขทคณะกรรมการก าหนด

20

7. ท า น ต ก ร ร ม ส ญ ญ า หรอการด าเนนการเกยวกบภาระผกพนของกองทน

8. จดท าบญชของกองทนตามหลกเกณฑ วธการและเงอนไข ทคณะกรรมการก าหนด

9. ส า รวจ และจดท า ข อม ล เ ก ยวกบการประกอบอา ชพ อตสาหกรรมค ร ว เ ร อ น แล ะ ว ส า หก จ ช ม ชน ใ น เ ข ต พ น ท ห ม บ า น ห รอ ช ม ชน เ ม อ ง ตลอดจนขอมลและการด าเนนการเกยวกบกองทนอน ๆ ทมอยแลวในหมบานหรอชมชนเมอง

10. พ จ า ร ณ า ด า เ น น ก า ร ใ ด ๆ เ พ อ ส ว ส ด ภ า พ สวสดการหรอประโยชนสวนรวมอนใดของสมาชกและหมบานหรอชมชนเมอง

11. ด าเนนการอนใดเพอใหสอดรบและเกอกลกบกองทนอน ๆ ทมอยแลวในหมบานหรอชมชนเมอง

12. ตดตามและประเมนผลการด าเนนการของกองทน 13. ร า ย ง า น ผล ก า ร ด า เ น น ก า ร ปญ ห า แ ล ะ อ ป ส ร ร ค

ร วมท ง ฐ านะกา ร เ ง น ของกองทน ใ หคณะกรรมการทร าบอย า ง น อย ปละหน ง ค ร ง ตลอดจนรายงานเรองดงกลาวใหสมาชกทราบตามทคณะกรรมการก าหนด

14. ป ฏ บ ต ห น า ท ใ ห เ ป น ไ ป ต า ม ป ร ะ ก า ศ ร ะ เ บ ย บ ขอบงคบหรอค าสงตามทคณะกรรมการก าหนดหรอมอบหมาย

การด าเนนการใด ๆ ตาม(10) ใหใชจายเงนรายไดของกองทน ซงมใชเงนทไดรบจดสรรจากกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต (กทบ.)

2.4.2.3 วาระการด ารงต าแหนงของคณะกรรมการ ต า ม ร ะ เ บ ย บ พ . ศ . 2551 ข อ 22

คณะกรรมการกองทนมวาระด ารงต าแหนงคราวละ 2 ป ส าหรบคณะกรรมการทงหมด เชนคณะกรรมการกองทนม 9 คน ตองจบสลากออก 5 คน ถาม 15 คนตองจบสลากออก 8 คน เ ป น ต น และกรรมการทถกจบสลากออกไมถอวาพนต าแหนงตามวาระกรรมการทพนต าแหนงภายใน 30 วนนบแตวนทกรรมการพนวาระ

กรรมการทพนวาระอาจไดรบคดเลอกได แตจะด ารงต าแหนงเกน 2 วาระตดตอกนไม ไ ด เ วนแต ท ประชมสมาชกลงมต รบรอง ดวยคะแนนเ สยง 3 ใน 4

21

ใหเปนกรรมการตอและผ ทไดรบคดเลอกมความประสงคจะเปนกรรมการตอไปกสามารถเปนตอไปไดตามวาระ

ห ล ง จ า ก ม ก า ร ค ด เ ล อ ก ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น แ ล ว ใหจดท ารายงานการประชมและรายชอคณะกรรมการกองทนทไดรบคดเลอกเสนอใหคณะอนกรรมการสนบสนนระดบอ าเภอหรอระดบเขตทราบ

แตถาคณะกรรมการด าเนนการใดอนเปนการนอกวตถประสงคของกองทนถอวาเปนการกระท าไปโดยไมมอ านาจ การด าเนนการหรอการแสดงเจตนานน จงไมผกพนนตบคคล และคณะกรรมการอาจตอง รบผดเ ปนการสวนตว และขอ 25 วรรคทายยงก าหนดวา “กรรมการกองทนหมบานผ ใดมสวนไดเสยในเรองใด หามมใหเขารวมประชมเรองนน ” ดงนน ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ท ม ส ว น ไ ด เ ส ย ใ น เ ร อ ง ใ ด จงไมอาจเขารวมประชมและลงมตในการประชมคณะกรรมการในการด าเนนกจการของกองทนในเรองนนได

2.4.2.4 อ านาจหนาทของกรรมการกองทนแตละคน ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น

นอกจากมหนาทในการรวมประชมในรปคณะกรรมการเพอท าหนาทบรหารจดการกองทนตามทก าหนดไวในระเบยบ วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551 ขอ 21 หรอท าหนาทในการเปนประธาน รองประธาน เหรญญก หรอเลขานการ ต า ม ร ะ เ บ ย บ ข อ 24 แ ล ว ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ย ง ไ ด ร บ ม อ บ ห ม า ย จ า ก ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ใ ห ท า ห น า ท อ น ๆ เปนการเฉพาะทเกยวของกบกจการกองทน ซงอาจก าหนดไวในระเบยบขอบงคบของกองทนได เ ช น การมอบอ านาจใหกรรมการคนหนงหรอหลายคนมอ านาจลงนามในการท านตกรรมสญญาตาง ๆ หรอมอ านาจในการตดตามทวงถามสมาชกทคางช าระเงนก กได แตการมอบอ านาจในกรณน ต อ ง ไ ม เ ป น ก า ร ข ด ต อ ร ะ เ บ ย บ ข า ง ต น เ ช น ก า ร อ น ม ต ใ ห ส ม า ช ก ก เ ง น ซ ง ต อ ง ก ร ะ ท า ใ น ร ป แบบขอ ง มต คณะก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ต า ม ก า ห นด ใ น ข อ 37 หรอการท าสญญากบผขอก ทไดรบอนมตจะตองลงนามโดยผแทนกรรมการกองทนอยางนอยสองคนตามทก าหนดในขอ 38 วรรคสอง เปนตน

22

ผ รบมอบอ านาจทไดรบมอบอ านาจจากคณะกรรมการในการท ากจกรรมตาง ๆ ของกองทนนน หากเปนการมอบอ านาจจากคณะกรรมการในการท ากจกรรมตาง ๆ ข อ ง ก อ ง ท น น น หากเปนการมอบอ านาจทกระท าอนเกยวกบกจการหรอภายใตกรอบวตถประสงคของกองทนแลว กจการทผ รบมอบอ านาจไดกระท าไปตามทไดรบมอบหมายอ านาจนนไมผกพนผ รบมอบอ านาจเปนการเฉพาะตว แตจะผกพนกองทนหมบานหรอกองทนชมชนเมอง ทเปนนตบคคล ดงนน สทธ หนาทและความรบผดชอบตาง ๆ จงตกแกกองทนหมบานหรอกองทนชมชนเมองนน ๆ

2.4.3 ความรบผดชอบของกองทนหรอกรรมการกองทน ก อ ง ท น ท จ ด ท ะ เ บ ย น เ ป น น ต บ ค ค ล

ถอเปนบคคลอกคนหนงทกฎหมายรบรองใหมสทธและหนาทเชนเดยวกบบคคลธรรมดา ดงนน จงอาจมความรบผดตามกฎหมาย เชนเดยวกบบคคลธรรมดาได

ค ว า ม ร บ ผ ด ข อ ง ก อ ง ท น ต อ บ ค ค ล ภ า ย น อ ก ตองพจารณาถงการด าเนนการของคณะกรรมการในฐานะผ แทนของกองทนทเปนนตบคคลวา ไ ด ก ร ะ ท า ไ ป ภ า ย ใ น อ า น า จ ห ร อ ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ข อ ง ก อ ง ท น ห ร อ ไ ม หากคณะกรรมการไดด าเนนการไปภายในอ านาจหรอวตถประสงคของกองทนหรอไม หากคณะกรรมการไดด าเนนการไปภายในกรอบวตถประสงค ถอวาการนนผกพนกองทนแลว ก อ ง ท น ซ ง เ ป น น ต บ ค ค ล จ ง ต อ ง ร บ ผ ด ต อ บ ค ค ล ภ า ย น อ ก โ ด ย ล า พ ง แตหากคณะกรรมการไดด าเนนการนอกวตถประสงคของกองทนคณะกรรมการกองทนนนจะตองรบผดตอบคคลภายนอกเปนสวนตว

2.4.3.1 ความรบผดของคณะกรรมการกองทน 1. การด าเนนงานในวตถประสงค

ต า ม ท ไ ด ก ล า ว แ ล ว ว า ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น เ ป น ผ ก ร ะ ท า ก า ร แ ท น ก อ ง ท น ท เ ป น น ต บ ค ค ล แ ล ะ ต อ ง ก ร ะ ท า ภ า ย ใ น ก ร อ บ ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ข อ ง ก อ ง ท น เ ท า น น เมอคณะกรรมการไดกระท าการภายในกรอบวตถประสงคแลวถอวาการกระท านนผกพนกองทนกรรมการจงไมตองรบผดเปนการสวนตว แตความรบผดตาง ๆ จะตกอยแกกองทน

2. การด าเนนงานนอกวตถประสงค

23

การทคณะกรรมการด าเนนการตรงตามวตถประสงคของกองทน ต า ม ท ก า ห น ด ไ ว โ ด ย ช ด แ จ ง ย อ ม จ ะ ไ ม ก อ ใ ห เ ก ด ปญห า เ ช น ก า ร ใ ห ก ย ม เ ง น ถอวาเปนการกระท าภายในกรอบวตถประสงคตามประสงคตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ. 2547 มาตรา 5(1) ทเปนแหลงทนหมนเวยนเพอพฒนาอาชพ สรางงาน สรางรายได และใน (2) ทเปนแหลงทนหมนเวยน เพอบรรเทาความเดอดรอนเรงดวน สวนการใดทจะถออยนอกวตถประสงคหรอไมเปนเรองทตองพจารณาเปนรายกรณไป แ ต ห ล ก ก า ร ก ค อ ว า ก า ร ก ร ะ ท า น น ต อ ง เ ก ย ว เ น อ ง ก บ ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ห ล ก ท ก า ห น ด ไ ว ใ น พ ร ะ ร า ช บ ญ ญ ต แ ล ะ ห ร อ ร ะ เ บ ย บ คณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต ว าดวยการจ ดตงและบรหารกองท นหม บานและช มชนเมองแหงชาต พ .ศ. 2551 เช น ก า ร ท ก อ ง ท น ไ ป ก ย ม เ ง น จ า ก ส ถ า บ น ก า ร เ ง น อ น เ พ อ น า ม า บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ข อ ง ต น ห ร อ ร บ จ า น อ ง ร บ ฝ า ก ห ล ก ท ร พ ย ท ส ม า ช ก น า ม า ค า ป ร ะ ก น เ ง น ก เชนนถอวาเปนการด าเนนการภายในกรอบวตถประสงคของกองทน การทคณะกรรมการไดด าเนนการนอกวตถประสงคของกองทน นอกจากไมผกพนกองทนแ ลว คณะกรรมการ รบผดตอบคคลภายนอกเ ปนส วนตว กรรมการทด ารงต าแหนงในคณะกรรมการกองทน ทกคนมหนาทรวมกนในการดแลรกษาเงน ไมวาจะเปนเงน ในบญชใดกตาม รวมทงทรพยสนตาง ๆ ของกองทน หากกรรมการ น าเงน ห รอท รพ ยสนตา ง ๆ น น ไปใ ช เ พ อประโยช นส วนตวแ มจะ เ ปนเ พยงช วคราว กตาม อ า จ เ ข า ข า ย ค ว า ม ผ ด ฐ า น ย ก ย อ ก ท ร พ ย ห ร อ ล ก ท ร พ ย ข อ ง ผ อ น แ ล ว แ ต ก ร ณ ตามประมวลกฎหมายอาญาซงมโทษถงจ าคกและหรอโทษปรบกอาจเปนไปตามกรณ

2.4.4 การด าเนนการเรองอน ๆ ของกองทนนตบคคล 2.4.4.1 การแกไขเปลยนแปลงระเบยบขอบงคบของกองทน เพอใหสอดคลองกบระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมอง

แหงชาต วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551

24

การบรหารจดการกองทนจะตองด าเนนการตามกฎหมายทใหอ านาจไว ดงนนเมอคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตไดออกระเบยบ พ.ศ.2551 อ อ ก ม า บ ง ค บ ใ ช แ ล ว เ ป น ห น า ท ส า คญ ข อ ง คณะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น แ ต ล ะ แ ห ง จ ะ ต อ ง น า ร ะ เ บ ย บ น น ม า พ จ า ร ณ า แ ล ะ ด า เ น น ก า ร แ ก ไ ข ร ะ เ บ ย บ หรอขอบงคบของกองทนของตนใหสอดคลองกบระเบยบนนดวย เชน ตามระเบยบ พ.ศ.2551 ขอ 42 ท เ ป ด โ อ ก า ส ใ ห ม ก า ร ช า ร ะ เ ง น ก ห ร อ เ ง น ย ม ค น โ ด ย ก า ร ช า ร ะ ค น ต อ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร จ ะ ต อ ง ก า ห น ด ข น ต อ น ว ธ ก า ร ต ล อ ด จ น ก า ร บ ร ห า ร ท โ ป ร ง ใ ส เ ป น ธ ร ร ม แ ก ส ม า ช ก โ ด ย ต อ ง ก า ห น ด ไ ว ใ น ร ะ เ บ ย บ ข อบ ง ค บ ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ 41( 1) เ ง น ก ห ร อ เ ง น ล ง ท น ท ก ป ร ะ เ ภ ท ซ ง ใ ห ก ห ร อ ย ม จ า ก เ ง น แ ล ะ ด อ ก เ บ ย ห ร อ ผ ล อ น เ ก ด จ า ก เ ง น ท ไ ด จ า ก ก า ร จ ด ส ร ร ห ร อ ส ม ท บ จ า ก ส า น ก ง า น ใ ห ผ ก ห ร อ ผ ย ม ช า ร ะ ใ ห เ ส ร จ ภ าย ใ น ก า ห นด ร ะ ย ะ ไ ม เ ก น ส อ ง ป น บ แ ต ว น ท ท า สญญา ยกเวนเงนบญชอนซงแกไข (ฉบบท 2) พ.ศ.2552 (ประกาศใช 30 พฤศจกายน 2552) เปนตน

2.4.4.2 การไดรบยกเวนการเสยภาษของกองทนหมบาน พระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 มาตรา 5

ว ร ร ค ท า ย บ ญ ญ ต ว า “ ใ น ก ร ณ ท ก ฎ ห ม า ย ห ร อ ร ะ เ บ ย บ ข อ บ ง ค บ ใ ด ก าหนดใหกจการของกองทนหมบานตองด าเนนการหรอตองเสยภาษอากรหรอคาธรรมเนยม อนเปนภาระทไม เหมาะสมหรอเกนสมควร คณะกรรมการอาจเสนอตอคณะรฐมนตร เพอพจารณาด าเนนการใหมการลดภาระดงกลาวแกกจการของกองทนหมบานไดตามทเหนสมควร”

อ ย า ง ไ ร ก ต า ม ใน ป จ จบน ย ง ไ ม ม ก า ร เ สนอต อคณะ ร ฐมนต ร เ พ อ ข อยก เ ว นภา ษป ระ เภทต า ง ๆ ทเกยวของกบกจการของกองทนหมบานแตไดมค าวนจฉยของกรมสรรพากร ท กค 0706/767 ลงวนท 30 มกราคม 2549 ไดวนจฉยไวถง การเสยภาษไว 3 กรณ ไดแก

ภาษเงนไดนตบคคล วนจฉยวา กองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต จดต ง ข น เ พ อกระท า กจการตามนโยบายของ รฐบาล และไม เ ข าลกษณะเ ปนบรษท ห ร อ ห า ง ห น ส ว น น ต บ ค ค ล ต า ม ป ร ะ ม ว ล ร ษ ฎ า ก ร ม า ต ร า 39 คณะกรรมการกองทนหม บานจง ไม มหน า ท ตอง เ สยภาษเ งนไ ดนตบคคลแตอยางใด

25

ด ง น น ก อ ง ท น ห ม บ า น ท จ ด ท ะ เ บ ย น เ ป น น ต บ ค ค ล แ ล ว จงไมตองเสยภาษเงนไดนตบคคลตามค าวนจฉยดงกลาว

ภ า ษ ธ ร ก จ เ ฉ พ า ะ ว น จ ฉ ย ว า ก อ ง ท น ห ม บ า น ฯ มวตถประสงคในการจดตงเพอใหบรการเงนก แกสมาชก จงเขาลกษณะเปนการประกอบกจการ โดยปกตเ ยยงธนาคารพาณชยอยในบงคบตองเสยภาษธรกจเฉพาะตามมาตรา 91/2 (5) แหงประมวลรษฎากร

อากรแสตมป วนจฉยวา สญญาก ยมเงน เขาลกษณะตราสาร 5 แหงบญชอตราอากรแสตมป ตามประมวลรษฎากรซงผ ใหก เขาลกษณะทตองเสยอากรเปนรฐบาล ดงนนสญญาก ยมเงน รวมทงคฉบบหรอคฉกดงกลาว จงไดรบยกเวนไมตองเสยอากรแสตมป ต า ม ม า ต ร า 121 แ ห ง ป ร ะ ม ว ล ร ษ ฎ า ก ร ส านกงานกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตไดรองขอตอกรมสรรพากรใหทบทวนค าวนจฉยในส ว น ข อ ง ภ า ษ ธ ร ก จ เ ฉ พ า ะ แ ล ว แต ไ ด รบการยนยนวากองทนหม บานยงคงมหนา ท ตอง เ สยภาษธ ร กจ เฉพาะ ดงน น ส านกงานกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตจงมแนวทางทจะน าเสนอเรองดงกลาวตอคณะรฐมนตรเพอขอยกเวนภาษธรกจเฉพาะตามวธการทก าหนดไวในมาตรา 5 ตอไป

2.4.4.3 การฟองคด ก อ ง ท น เ ม อ ไ ด จ ด ท ะ เ บ ย น แ ล ว ถ อ ว า เ ป น น ต บ ค ค ล

ตามทบญญตไวในพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 มาตรา 5 ว ร ร ค ส อ ง จ ง ม ส ท ธ แ ล ะ ห น า ท เ ช น เ ด ย ว ก บ บ ค ค ล ธ ร ร ม ด า โดยสามารถฟองคดไดเองทงในคดแพงและในคดอาญา โดยไมตองขอรบมอบอ านาจจาก สทบ. เ ง น บ ญ ช 1 กองทนสามารถฟองคดไดเองเพราะเปนผครอบครองดแลรกษาเงนจงถอเปนผถกโตแยงสทธและเกดอ านาจฟองตามกฎหมายแลว

เ ง น บ ญ ช 2 แ ล ะ บ ญ ช 3 กองทนหมบานสามารถฟองคดไดเองเพราะเปนเงนทเกดจากการบรหารจดการของกองทนหมบานโดยตรง

ก า ร ฟ อ ง ค ด อ า ญ า ก า ร ด า เ น น ค ด อ า ญ า โดยเฉพาะ ท เ กดข น เ ปนประจ า ไ ดแก การน า เ งนกองทนไปใ ช เ พอประโยชนสวนตว ซ ง เ ป น ค ว า ม ผ ด ฐ า น ย ก ย อ ก เ ช น น ก อ ง ท น ใ น ฐ า น ะ เ ป น ผ ด แ ล ร ก ษ า เ ง น

26

จงถอเปนผ เสยหายทสามารถแจงความรองทกขตอเจาพนกงานต ารวจเพอน าผกระท าผดมาลงโทษห ร อท า ก า ร ฟ อ ง ค ด เ อ ง โ ดย ไ ม จ า เ ป น ต อ ง ข อหน ง ส อ มอบอ า น า จ ก ย อ มท า ไ ด (เ ท ย บ เ ค ย ง ค า พ พ า ก ษ า ฎ ก า ท 5097/ 2531 ผ ค ร อบค ร อ ง ท ร พ ย แ ม ม ใ ช เ จ า ข อ ง ก เ ป น ผ เ ส ย ห า ย ใ นค ว าม ผ ด ฐ า น ยก ย อ ก ไ ด ตามนยแหงประมวลกฎหมายวธพจารณาความอาญามาตรา 2(4))

2.4.4.4 การจดสรรก าไรสทธในบญช 1

กองทนจ านวนมากยงไมมความเขาใจทชดเจนในการจดสรรก าไรสทธวาจะตองจดสรรอยางไร แบงออกเปนกสวน อยางไรบาง ซงในระเบยบ พ.ศ.2551 ขอ 48 วรรคสอง ไ ดก าหนดหลกเกณฑการจดสรรก าไ รสท ธ ไ วแลววา “การจดสรรก า ไรสท ธบญช ท 1 ใ ห ค า น ง ถ ง ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ป ร ะ ช า ช น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น โ ด ย ใ ห จ ด ส ร ร เ ป น เ ง น ส ม ท บ ก อ ง ท น เ ง น ป ร ะ ก น ค ว า ม เ ส ย ง แ ล ะ เ ง น อ น ต า ม ร ะ เ บ ย บ ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ท ง น ห า ม ม ใ ห จ ด ส ร ร ก า ไ ร ส ท ธ ต า ม ส ว น ก า ร ถ อ ห น ข อ ง ส ม า ช ก ส า ห ร บ เ ง น ส ม ท บ ก อ ง ท น แ ล ะ เ ง น ป ร ะ ก น ค ว า ม เ ส ย ง ใ ห ค ง ไ ว ใ น บญ ช ท 1 แ ล ะ คณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น อ า จ ก า ห น ด ห ล ก เ กณ ฑ เ ง อ น ไ ข ว ธ ก า ร ใ น ก า ร จ ด ส ร ร ก า ไ ร ส ท ธ ข อ ง บ ญ ช ท 1 เพมเตมเพอประโยชนของการบรหารจดการกองทนหมบานและชมชนเมองได”

2.4.4.5 การเรยกหลกประกนเงนกประเภททรพยสนจากสมาชก ต า ม ร ะ เ บ ย บ พ . ศ . 2551 ข อ 39

ไดเปดโอกาสใหคณะกรรมการกองทนหมบานสามารถเรยกหลกประกนเงนกประเภททรพยสนนอก เ ห น อ จ า ก ห ล ก ป ร ะ ก น เ ง น ก ป ร ะ เ ภ ท บ ค ค ล อ น ไ ด แ ก ผ ค า ป ร ะ ก น เ ง น ก ป ร ะ เ ภ ท ท ร พ ย ส น เ พ ม เ ต ม ไ ม ว า จ ะ เ ป น ข อ ง ส ม า ช ก หรอจะเปนของบคคลอนทยนยอมน าหลกทรพยของตนมาวางเปนประกนเงนก ยมเงนนนได

ก า ร เ ร ย ก ห ล ก ป ร ะ ก น เ ง น ก ป ร ะ เ ภ ท ท ร พ ย ส น ไ ด แ ก การรบจ านองหรอรบฝากทรพยสนของผกหรอของบคคลอนทยนยอมน ามาค าประกนเงนก เพอเปนห ล ก ป ร ะ ก น ใ น ก า ร ก เ ง น ก อ ง ท น จ ะ ต อ ง ก า ห น ด ห ล ก เ ก ณ ฑ ว ธ ก า ร

27

ต า ม ค ว า ม เ ห ม า ะ ส ม ไ ว ใ น ร ะ เ บ ย บ ข อ บ ง ค บ ข อ ง ก อ ง ท น โดยเฉพาะการรบจ านองจะตองท าเปนหนงสอและจดทะเบยนตอพนกงานเจาหนาท สวนการรบฝากทรพยสนทเปนหลกประกนกองทนจะตองท าเปนหนงสอเพอเปนหลกฐานเกบรกษาไว

2.4.5 พระราชบญญต ระเบยบทใชปจจบน 1. พระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 2. ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต

ฉบบท 10 วาดวยการรบจดทะเบยนเปนนตบคคลของกองทนหมบานและชมชนเมอง พ.ศ.2549 3. ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต

ฉบบท 11 วาดวยเครอขายกองทนหมบานและชมชนเมอง พ.ศ.2549 4. ส านกงานคณะกรรมการกฤษฎการะเบยบคณะกรรมการกองทนหมบา

นและชมชนเมองแหงชาต ฉบบท 12 วาดวยการเลก ยบรวม หรอแยกบางสวน กองทนหมบานและชมชนเมอง พ.ศ.2549

5. ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตวาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551

6. ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต ฉบบท 14 วาดวยการจดตงและจดทะเบยนกองทนหมบาน พ.ศ.2551

7. ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต วาดวย การจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ.2552

8. ตวอยาง ระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานหรอกองทนชมชนเมอง (ทแตละกองทนจะตองไปรางขนเพอใชในการบรหารจดการกองทนของตนเอง)

2.5 การจดท าบญชและการตรวจสอบ การจดท าบญ ชกองทนห ม บ านห รอกองทนชมชน เ ม อง เ ปน เ ร อ งจ า เ ป น

ท คณะกรรมการกองทนและห รอสมาช กของกองทนจะ ตอง มความ รความ เ ข า ใจ และทกคนสามารถทจะเรยนรไดไมยากนกเพราะทกวนน ทกคนกจะเกยวของกบบญชอยแลว เชน รายรบ รายจาย การใชเงนในธนาคาร เปนตน หากไดศกษากสามารถทจะท าความเขาใจเบองตน เ ก ย ว ก บ ร ะ บ บ บ ญ ช ไ ด ไ ม เ ส ย เ ว ล า ม า ก น ก การน าขอมลทางการบญชและทางการเงนมาใชใหเกดประโยชนกบกจกรรมของกองทนหรอเพอการบรหาร การควบคมงานดานบญช การเงนใหมประสทธภาพเกดประสทธผลมากยงขน

28

ด ง น น ก า ร บ ญ ช จงไมแตกตางอะไรกบกระจกทจะบอกใหคณะกรรมการกองทนทราบถงการเปลยนแปลงในการด าเ น น ง า น ท ไ ด เ ก ด ข น น น ว า ผลการด าเนนงานเปนอยางไรเพราะจะสะทอนใหเหนถงความสามารถในการบรหารงาน ฐานะการ เ งนของกองทนการ เป ลยนแปลงเค ลอนไหว ท เ กยว ของกบฐานะการ เ งน ต ล อ ด จ น เ ป น เ ค ร อ ง ม อ ใ น ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ต น เ อ ง และใชเปนขอมลในการวางแผนการด าเนนงานตอไปในอนาคตไดอกดวย

2.5.1 ความจ าเปนในการจดท าบญช ร ะ เ บ ย บคณะก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น หม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต

วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2551 ก าหนดใน หมวด 7 ก า ร บ ญ ช แ ล ะ ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ต ง แ ต ข อ 46 ถ ง ข อ 48 ใหคณะกรรมการกองทนหมบานหรอชมชนเมองด าเนนการ ดงน

2.5.1.1 การจดท าบญชของกองทนหมบานหรอชมชนเมอง 1. จดท าบญชของกองทนตามหลกเกณฑและวธการทคณะกรรม

การกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตก าหนด 2. จดท ารายการ รบ -จายเ งนกองทนอยางนอยเ ดอนละ 1

ครงและแจงใหสมาชกทราบ (ปดประกาศ, ประชมสามญประจ าป) 3. จดท าสรปผลการด าเนนงานประจ าปรายงานตอคณะกรรมการ

กองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตอยางนอยปละ 1 ครง 4. จดใหมการตรวจสอบภายในเกยวกบการบรหารจดการ

การเงน การบญช และการพสด โดยใหสมาชกมสวนรวมในการตรวจสอบ 5. แ ต ง ต ง ผ ต ร ว จ ส อ บ

เพอตรวจสอบและประเมนผลการบรหารจดการกองทนและการด าเนนงานของคณะกรรมการกองทนไดตามสมควร

6. ใหผตรวจสอบจดสงผลประกอบการและงบการเงนให สทบ. และแสดงความเหนภายใน 60 วนนบแตวนสนปบญช (วนท 31 ธนวาคม ของทกป)

29

2.5.1.2 การจดท างบการเงนของกองทนหมบานหรอชมชนเมอง 1. จดท างบการเงนพรอมทงรายละเอยดประกอบตามแบบทคณะ

กรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาตก าหนด 2. สงใหผตรวจสอบบญชทคณะกรรมการกองทนหมบานและชมช

นเมองแหงชาตก าหนดภายในระยะเวลา 120 วน นบแตวนสนปบญชของทกป 3. สรรหาผตรวจสอบบญชของกองทนหมบานหรอชมชนเมองเสน

อตอทประชมใหญสามญเพอขอความเหนชอบในการท าหนาทตรวจสอบและประเมนผลการใชจายเงนและทรพยสนของกองทน

4. ใหผตรวจสอบแสดงความคดเหนเปนขอวเคราะหวาการใชจายด ง ก ล า ว เ ป น ไ ปต าม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ป ร ะ ห ย ด แ ล ะ ผ ล ไ ด ต า ม เ ป า ห ม า ย เ พ ย ง ใ ด และใหท าบนทกรายงานผลการสอบบญชตอคณะกรรมการกองทนหมบานหรอชมชนเมอง พรอมจดพมพเผยแพรตอสมาชกและสาธารณชน

2.5.1.3 การจดสรรก าไรสทธ 1. เมอสนปบญชหากปใดมก าไรสทธคณะกรรมการกองทนหมบา

นหรอช มชนเมองสามารถน าก าไรส ทธมาจ ดสรรตามระเบยบหล กเกณฑและเ งอนไข ทกองทนก าหนดได (ตองมการจดท าระเบยบหรอขอบงคบของกองทนในเรองดงกลาวกอน)

2. การจดสรรก าไรสทธบญช ท 1 (เ ง นจดสรรจากรฐบาล) ใหค านงถงประโยชนของประชาชน หมบานและชมชน โดยใหจดสรรเปน

- เงนสมทบกองทน - เงนประกนความเสยง - เงนอน ๆ ตามทระเบยบหรอขอบงคบของกองทนจะก าหนด

3. ห า ม ม ใ ห จ ด ส ร ร ก า ไ ร ส ท ธ บ ญ ช ท 1 ตามสวนการถอหนของสมาชก

4. ส าหรบเงนสมทบกองทนและเงนประกนความเสยงใหคงไวในบญชท 1

5. คณะกรรมการกองทนอาจก าหนดหลกเกณฑ เงอนไข วธการ ในการจดสรรก าไรสทธของบญชท 1 เพมเตมเพอประโยชนของการบรหารจดการกองทนกได

30

6. สวนบญชอน ๆ กลาวคอ บญชท 2 (บญชเงนสะสม) บญชท 3 (บญชเงนก ยม) และบญชท 4 (บญชเงนอดหนน) ไมไดหามจดสรรตามสวนการถอหนของสมาชก ดงนน คณะกรรมการอาจจะก าหนดใหมการจดสรรก าไรสทธตามสวนการถอหนได

7. บญชอน ๆ ควรจดสรรก าไรตามหลกเกณฑ เงอนไข วธการ ในการจดสรรก าไรสทธตามระเบยบหรอขอบงคบของกองทนทก าหนดไวดวย

8. การจดท าบญชกองทนควรจะแยกเปนบญชตามทมาของเงนทนของกองทน เชน แยกบญชยอยตามบญช 1 บญช 2 บญช 3 บญช 4

9. การจดสรรก าไรสทธของบญชตาง ๆ ควรจดสรรเปน - เงนจดสรรตามสวนการถอหนของสมาชก - เงนสมทบกองทน - เงนประกนความเสยง - เงนเพอสวสดการสมาชก - เงนเพอการศกษาอบรมของคณะกรรมการกองทน - เงนปนผลตามสวนการก ยม - เงนโบนสกรรมการ - เงนคาด าเนนการของกองทน - เงนคาตอบแทนคณะกรรมการ - เงนคาตอบแทนเงนฝากสจจะ

2.5.2 ประโยชนของการจดท าบญช 1. เ พ อ ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ช ม ช น เ ม อ ง

ท ร บ ผ ด ช อ บ บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก า ร เ ง น ก อ ง ท น ใ ช ค ว บ ค ม ก า ร ร บ -จายเงนใหเปนไปตามวตถประสงคของกองทน

2. เ พ อ ร า ย ง า น ผ ล ก า ร ร บ -จ า ย เ ง น ประจ าเดอนและรายละเอยดทเกยวของใหสมาชกและคณะอนกรรมการสนบสนนในระดบตาง ๆ ใชในการตดตามผลการด าเนนงาน

3. เ พ อ จ ด ท า ร า ย ง า น ท า ง ก า ร เ ง น ป ร ะ จ า ป แ ส ด ง ผล ก า ร ด า เ น น ง า นแ ล ะ ฐ าน ะก า ร เ ง น ข อ ง กอ งท น ส ง ใ ห ผ ต ร ว จ สอบบญ ช ทคณะกรรมการก าหนดตรวจสอบและรายงานผลใหคณะกรรมการทราบพรอมประกาศใหสมาชกและสาธารณชนทราบ

31

4. เพอเปนขอมลในการตดสนใจวางแผนในอนาคต 2.5.3 สมการบญช

ระบบบญชของกองทน สามารถเขยนเปนสมการทางบญช ไดดงน สนทรพย = หนสน + ทน หรออกนยหนงกคอ ทน = สนทรพย - หนสน สนทรพย คอ สงทมมลคาเปนเงนซงกองทนเปนเจาของ ไดแก เงนสด ลกหน

อาคาร เครองใชส านกงาน ทรพยสนอน ๆ เปนตน หน ส น ค อ ภ าร ะผกพนอน เ กดจ ากร ายการ ค า กา รก ย ม ห ร อ อ น ๆ

ทกองทนจะตองช าระคนใหในภายภาคหนาดวยทรพยสนหรอบรการ ไดแก เจาหนเงนทน เจาหนเงนสจจะ คาใชจายคางจาย เจาหนเงนก เงนเบกเกนบญชธนาคาร เปนตน

ทน คอ สวนของเจาของ ไดแก เงนกองทนทรฐบาลจดสรรใหหนงลานบาท ก าไรสะสม เปนตน

2.5.4 ระบบการบญชกองทนหมบานหรอชมชนเมอง การด าเนนงานกองทนหมบานหรอชมชนเมอง มบญชทเกยวของ ดงน

1. ทะเบยนตาง ๆ ประกอบดวย ทะเบยนสมาชก ทะเบยนคมค าขอก ท ะ เ บ ย น ค ม ล ก ห น ร า ย ค น ท ะ เ บ ย น ค ม เ ง น ฝ า ก ส ะ ส ม ข อ ง ส ม า ช ก ทะเบยนคมทรพยสนทรบเปนคาหน หรอเงนบรจาค เปนตน

2. บญชรายวน ประกอบดวย บญชเงนสด เงนฝากธนาคาร บญชรายวนรบ บญชรายวนจาย

3. งบก าไรขาดทน หรอรายงานรายไดคาใชจาย 4. งบดล

2.5.4.1 ทะเบยน ประกอบดวย - ท ะ เ บ ย น ส ม า ช ก

เปนทะเบยนทรวบรวมเอารายละเอยดของสมาชกแตละคนมารวบรวมไวเพอสะดวกในการคนหาขอมลเพอการตรวจสอบ ซงสามารถบอกใหเราทราบวาสมาชกคนใดเปนสมาชกเมอไร เลขทสมาชก ชอ สกล อาย บานเลขท อาชพ เปนตน

- ทะเบยนคมลกหนรายคน เปนทะเบยนทเกบรายละเอยดของลกหน แตละคนวามสถานะหรอมขอผกพนทางการเงนกบกองทนหมบานหรอชมชนเมองอยางไร ทะเบยนลกหนรายคนจะแสดงขอมล เชน ชอ สกล ของสมาชกผ ก เลขทสญญา วนทก

32

วงเงนทเปนหน วนทครบช าระหน จ านวนดอกเบย รายละเอยดการผอนช าระ รายการคงคางช าระ เปนตน

- ท ะ เ บ ย น ค ม ล ก ห น ( ท ะ เ บ ย น ค ม ค า ข อ ก ) เ ปนทะเบ ยนท สร ปรวบรวมขอมลจากทะเบยนคมลกหนรายคนมาไวในสมดเลมเดยว ทง น เ พอความสะดวกในการคนหา และตรวจสอบวงเ งนของลกหนท งหมด ทะเบยนคมลกหนจะแสดง วน เดอน ป ทสมาชกแตละคนขอก และไดรบเงนก เลขทสญญา ชอสมาชกผก วงเงนทขอก วงเงนทไดรบอนมต เปนตน

- ท ะ เ บ ย น ค ม เ ง น ฝ า ก ส จ จ ะ / ค า ห น / เ ง น ร บ ฝ า ก เปนทะเบยนทใชบนทกควบคมการเงนทสมาชกน ามาฝากไวกบกองทนหมบานเพอเปนเงนออมตามเงอนไขทคณะกรรมการกองทนก าหนดเพอประโยชนในการควบคมและตรวจสอบกบยอดเงนฝากธนาคารและการจายคนใหแกสมาชกจะแสดงรายการ วน เดอน ป ทสมาชกแตละคนฝากเงน รายการฝากจ านวนเงนทฝาก

- ท ะ เ บ ย น ค ม ว ส ด / ท ร พ ย ส น ข อ ง ก อ ง ท น ท ะ เ บ ย น ค ม ว ส ด เ ป น ท ะ เ บ ย น ท ใ ช บ น ท ก ร า ย ก า ร การไดมาและใชไปของวสดทใชส าหรบการบรหารกองทนทคดเปนตวเงนได เชน สมด ปากกา แบบพมพตาง ๆ เปนตน

- ท ะ เ บ ย น ค ม ท ร พ ย ส น เปนทะเบยนทใชบนทกรายละเอยดการไดมาของทรพยสนของกองทนจะแสดงรายการของทรพยสน วนเดอนปทไดมา ราคาหรอมลคาของทรพยสน คาเสอมราคา ทมาของทรพยสน เชา ซ อ ม า ห ร อ ไ ด ร บ บ ร จ า ค เ ป น ต น ส ว น ใ ห ญ ท ร พ ย ส น จะประกอบไปดวยทรพยสนเปนทรพยสนถาวร เชน ทดน อาคาร โตะ เกาอ คอมพวเตอร เปนตน

2.5.4.2 บญชรายวน ประกอบดวยบญช 3 เลม คอ - บญชรายวนเงนสด และเงนฝากธนาคาร - บญชรายวนรบ หนสนและทน - บญชรายวนจาย และทรพยสน 2.5.4.3 งบก าไรขาดทน 2.5.4.4 งบดล โดยรปแบบในการจดท าบญชใหยดตามคมอการจดบญช

และรายงานส าหรบกองทนหมบานและชมชนเมองของ สทบ. ก าหนด 2.6 เทคนคการบรหารจดการกองทน

33

ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น น น คณะกรรมการจะตองใชความรความสามารถทงในดานกฎหมายเฉพาะและกฎหมายทวไปประกอบกบตองใชทกษะความนาเชอถอในการบรหารจดการหนของกองทนไปในคราวเดยวกน ฉ ะ น น ก า ร บ ร ห า ร ง า น ก อ ง ท น ใ ห ป ร ะ ส บ ค ว า ม ส า เ ร จ ไ ด น น คณะกรรมการจะตองรจกการจดวางล าดบขนตอนการปฏบตงานวาควรท าอะไร เวลาใด ใครจะตองท า และหรอขอความชวยเหลอใคร เ กดปญหา -อปสรรค จะตองแจงใคร เกดความเสยหายใครจะตองรบผดชอบและจะด าเนนการอยางไร

หากคณะกรรมการพจารณาศกษาจากพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 ประกอบกบระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต ว า ด วยการจดต ง แล ะบ รหารกองทนหม บ า นและชม ชน เ ม อง แห ง ช าต พ . ศ . 2551 จะพบวากฎหมายไดใหอ านาจคณะกรรมการกองทนหมบานหรอกองทนชมชนเมองทก าหนด ขอบงคบ ร ะ เบ ยบ ว ธป ฏบต ในการบ รห ารจดการ ง านของกองทน ไ ดอย า ง เตม ท เ พ ยงแต ใ หอย ในขอบเขตแห งอ านาจ ท กฎหมายบญญต ไ ว ห รอ ท เ ข า ใจง าย ๆ คอ อ ย า ก า ห น ด ข อ บ ง ค บ ร ะ เ บ ย บ ว ธ ป ฏ บ ต ใ น ก า รบ ร ห า ร จด ก า ร ง านขอ ง กอ งท นหม บ า น ห ร อกอ งท น ช ม ชน เ ม อ ง เ ก น ก ว า หรอไมเปนไปตามทกฎหมายไดใหอ านาจหนาทของคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองนนเอง

การรบชวงการเปนคณะกรรมการบรหารกองทนจากกฎหมายเพอการบรหารจดการงานของกองทนจะเหนไดวาในระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบ านและชมชนเมองแหงชาต พ . ศ . 2551 ข อ 22 ก า ห น ด ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ม ว า ร ะ ค ร า ว ล ะ ส อ ง ป เ ม อ ค ร บ ว า ร ะ แ ล ว ก ก า ห น ด ใ ห ม ก า ร ค ด เ ล อ ก ก น ใ ห ม พ ร อ ม ท ง เ ม อ ม ก า ร ค ด เ ล อ ก ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ช ด ใ ห ม แ ล ว เ ท า น น คณะกรรมการสนบสนนควรจะตองมอ านาจหนาทในการทจะรบรองคณะกรรมการทแทจรงถกตองของกองทนดวย ทงนการดงกลาวควรจะมล าดบขนตอนวธการโดยสรปดงน

34

1. แผนผงขนตอนการสงรบมอบหนาทและการรบรองการเปนกรรมการกองทน

ผรบผดชอบ กจกรรม เอกสารทเกยวของ คณะกรรมการกองทน - หนงสอสงมอบงานระหวาง ชดเกาและชดใหม คณะกรรมการ - ทะเบยนและทรพยสนทสงมอบ - เอกสารส าคญเชนสมดบญช บญชเงนฝาก, หนงสอก เงน, หนงสอค าประกน,งบดล รายละเอยดหนคางช าระของ สมาชก, สมดบนทกการประชม คณะกรรมการกองทน - จดท าบนทกแจงอนกรรมการ ชดใหม ระดบอ าเภอ - รายงานการประชมประชาคม - ส าเนาหนงสอสงมอบงานและเปน เอกสาร - จดท าหนงสอรบรองการเปนคณะอนกรรมการสนบสนน คณะกรรมการ ระดบอ าเภอ - จดท าบนทกสงหนงสอรบรองให กองทนไวเปนหลกฐาน - พรบ.กองทน 2547 - ระเบยบคณะกรรมการ กทบ.2551 - ระเบยบ ขอบงคบ ของแตละ กองทน - กฎหมายทวไป

จดเรมตน

1.สงมอบงานระหวางกน

2. ตรวจสอบความถกตอง

3. แจงคณะอนกรรม การสนบสนน

4. ออกหนงสอรบรองการเปน คณะกรรมการกองทน

5. บรหารจดการงานกองทน ตามขอบอ านาจหนาท

จดสนสด

35

2. แผนผงขนตอนการบรหารจดการธรกรรมดานสนเชอ

ผรบผดชอบ กจกรรม เอกสารทเกยวของ

สมาชกกองทน - ใบสมครตามแบบพมพกองทน - ส าเนาทะเบยนบาน, บตรประชาชน - ส าเนาทะเบยนสมรส - ค าขอก เงน ตามแบบพมพกองทน - จดท าทะเบยนจดขอก คณะกรรมการกองทน - ประชมคณะกรรมการ ประจ าเดอน - พจารณาอนมตเงนตามค าขอ หรอไม - แจงผลสมาชกผกและผค าประกน ทราบ คณะกรรมการกองทน - จดท าหนงสอก เงน สมาชกผก - จดท าหนงสอค าประกนเงนกสมาชกผค าประกน - จดท าทะเบยนคมลกหนรายยอย คณะกรรมการกองทน - จดท าบนทกถงธนาคารใหจายเงนก เขาบญชสมาชกกองทนทเปดไว กบธนาคาร - จายเงนก โดยการโอนเขาบญช เงนฝากออมทรพยสมาชก

จดเรมตน

3. ประชมพจารณาตามค าขอ วาเหนสมควรอนมตหรอไม

2. ค าขอก เงนกองทน

5. เตรยมจายเงนก

4. จดท าหนงสอก เงน และหนงสอค าประกน

1. สมครเปนสมาชกกองทน

6. จายเงนก โดยโอนเขา บญชเงนฝากสมาชกกองทน

36

1. แผนผงขนตอนการด าเนนการหลงการใหเงนก

ผรบผดชอบ กจกรรม เอกสารทเกยวของ

- ออกไปตรวจเยยมพดคย ใชตามวตถประสงค คณะกรรมการกองทน - สมตรวจทรพยสน และประวต ผค าประกน สวนตว - จดท าขอมลทะเบยนลกคา รายคน คณะกรรมการกองทน - สมตรวจทกไตรมาส 3 เดอนครง - จดท าใบแจงหน

- จดสงใหกบสมาชกกอนครบ ก าหนด 7 วน

- ประเมนผลการแจงหน คณะกรรมการกองทน จากทะเบยนสมาชกเงนก ผค าประกน - หากผดนดไมช าระหนควรตดตาม เรงรดหน - หาสาเหตแหงการผดนดช าระหน คณะกรรมการกองทน - หากมเหตจ าเปนใหจดท าผดผอน หน, แปลงหน - หากเปนหนทบกพรองหรอขาด อายความใหจดหนงสอรบ สภาพหน คณะกรรมการกองทน - ประเมนผลจากสาเหตและแกไข

จดสนสด

จดเรมตน

2. แจงเตอนใหช าระหน กอนครบก าหนด

4. ผดผอนหนใหถามความจ าเปน หรอแกไขหนดวยวธการอน

3. ตรวจสอบการช าระเงน สาเหตการผดปกต

1. ตรวจสอบการใชเงนก

5. การใชมาตรการบงคบช าระหน

37

2. แผนผงขนตอนการด าเนนการบงคบช าระหนเอากบสมาชกทคางช าระ

ผรบผดชอบ กจกรรม เอกสารทเกยวของ - - เตรยมเอกสารทเกยวของ - ค านวณหนทคางช าระ - นดประชมคณะกรรมการ - ขอความเหนชอบในการ ด าเนนคด - เลอกผแทนกองทน - ขออนมตคาธรรมเนยมศาล - จดหาทนายความ - จดสงเอกสารประกอบการ ด าเนนคด - ค าฟองพรอมเอกสารแนบ - ทนายหรออยการด าเนนการ

- ค าฟอง - - เอกสารตนฉบบ - ทนายหรออยการด าเนนการ

- ศาลตดสนคด - สงค าบงคบใหสมาชกทถกฟอง

จดเรมตน

3. การเตรยมคดและรายงาน คณะอนกรรมการสนบสนน

2. ประชมคณะกรรมการ

5. กระบวนการ พจารณาของศาล

4. การฟองรองตอศาล

1. จดเตรยมเอกสาร

6. จายเงนก โดยโอนเขา บญชเงนฝากสมาชกกองทน

คณะกรรมการกองทน

คณะกรรมการกองทน

คณะกรรมการกองทน ทเปนผ รบมอบอ านาจ ทนายความหรออยการ

คณะกรรมการกองทน

คณะกรรมการกองทน ทเปนผ รบมอบอ านาจ ทนายความหรออยการศาล

ผ รบมอบอ านาจ ทนายความหรอยการ

จดสนสด

38

- ตรวจสอบทรพยสนลกหนแลวเสนอ บงคบคด - น าเจาพนกงานบงคบคดยดทรพย - ขายทอดตลาดทรพยทยด จดสนสด

39

5. แผนผงขนตอนการด าเนนการคดอาญาเอากบผทกระท าผดตอกองทน

ผรบผดชอบ กจกรรม เอกสารทเกยวของ - - เตรยมเอกสารทเกยวของ - นดประชมคณะกรรมการ - ขอความเหนชอบในการ ด าเนนคด - เลอกผแทนกองทน - ขออนมตคาธรรมเนยมศาล - ท าบนทกแจงคณะอนกรรมการ - จดสงเอกสารประกอบการ ด าเนนคด - ผ รบมอบอ านาจน าเอกสารแจง ความทสถานต ารวจ - การแจงความรองทกข ตองภายใน 90 วน

- ต ารวจออกหมายเรยกผท าผด - - พจารณาไกลเกลย - ท าส านวน สอบปากค าพยาน

- สงส านวนใหความเหนฟองตออยการ - พจารณาพยาน หลกฐาน - พจารณาสงฟอง หรอสงไมฟอง - ด าเนนกระบวนพจารณาคด ในศาลจนเสรจสน

จดเรมตน

3. การเตรยมคดและรายงาน คณะอนกรรมการสนบสนน

2. ประชมคณะกรรมการ

5. กระบวนการชนพนกงาน สอบสวน

4. การแจงความรองทกข

1. จดเตรยมเอกสาร

6. การฟองรองด าเนนคด

จดสนสด

คณะกรรมการกองทน

คณะกรรมการกองทน

ผ รบมอบอ านาจกองทน นตกรรมของ สทบ. หรอเจาหนาท สทบ.

คณะกรรมการกองทน

ต ารวจเจาของคด

พนกงานอยการ ผ รบมอบอ านาจกองทน

40

แนวคดเกยวกบการบรหารจดการ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ห ม า ย ถ ง

ก ร ะ บ ว น ก า ร ท ผ บ ร ห า ร ด า เ น น ก า ร เ พ อ ใ ห บ ร ร ล เ ป า ห ม า ย ข อ ง อ ง ค ก า ร หรออาจหมายถงกลมความรความเขาใจอนลกซ ง ในเ รองว ธการบรหารจดการ ค าวา “การบรหารจดการ” ยงหมายถง กลมบคคลทน าพาและชแนวทางแกองคการ หรอหมายถงอาชพ ทอทศใหแกงานซงน าพาและชแนวทางแกองคการ ความเขาใจในความหมายทหลากหลายและ ทเกยวเนองกนของค าวา การบรหารจดการ (พชน นนทศกด, 2552)

1. การวางแผน การวางแผนเปนกระบวนการทางการบรหารทเกยวของกบการก าหนดวตถประสงคขององคการและการด าเนนการเพอใหบรรลเปาหมายหรอวตถประสงคทไดก าหนดไว (วนชย มชาต, 2552)

1.1 ความส าคญของการวางแผน ก า ร ว า ง แ ผ น เ ป น ก ร ะ บ ว น ก า ร ท า ง ก า ร บ ร ห า ร ข น ต อ น แ ร ก องคการจะเรมตนท างานดวยการวางแผน การวางแผนจงมความส าคญตอองคการหลายประการ สามารถสรปความส าคญของการวางแผนไดดงน คอ

1.1.1 แ ผ น เ ป น เ ค ร อ ง ม อ ใ น ก า ร ป ร ะ ส า น ง า น ข อ ง อ ง ค ก า ร ใ น อ ง ค ก า ร ข น า ด ใ ห ญ จ ะ ม ผ ป ฏ บ ต ง า น จ า น ว น ม า ก ก า ร ว า ง แ ผ น จ ะ แ ส ด ง ถ ง ก จ ก ร ร ม ท ต อ ง ด า เ น น ก า ร ใ น อ ง ค ก า ร เ พ อ ใหบรรลเปาหมายทตงไวและบอกวาใครควรรบผดชอบในสวนใด

1.1.2 แผนเปนเครองมอและแนวทางในการจดสรรทรพยากรในองคการ การวางแผนจะบอกวาภารกจใดทองคการจะตองด าเนนการ มการเลอกทางเลอกและแนวทาง ใ น ก า ร ด า เ น น ก า ร รวมทงการก าหนดแผนในระดบแผนปฏบตการซงองคการจะสามารถน ามาใชเปนเครองมอในการจดสรรทรพยากรเพอใหองคการสามารถด าเนนการใหบรรลเปาหมายของ แผนได

1.1.3 แผนเปนแนวทางในการจดระบบการควบคมตรวจสอบและตดตามผลการด า เ น น ง า น ข อ ง อ ง ค ก า ร ว า บ ร ร ล ต า ม เ ป า ห ม า ย ท ว า ง ไ ว ห ร อ ไ ม การวางแผนและการควบคมจงเปนขนตอนคแฝดในการบรหารงานขององคการ

1.1.4 การวางแผนเปนเค รองกระต นและจงใจผ ปฏบตงานในองคการ การวางแผนจะบงบอกถงทศทางในอนาคตขององคการซงจะท าใหผ ทท างานในองคการเหนแนวทา ง ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ท ม เ ท ค ว า ม พ ย า ย า ม เ พ อ ใ ห บ ร ร ล เ ป า ห ม า ย ด ง ก ล า ว

41

นอกจากนแผนยงจะมสวนชวยในการกระตนใหเกดความพยายามในกรณทผปฏบตงานมความตองการในการท างานนน อยแลว

1.2 กระบวนการในการวางแผน 1.2.1 การวเคราะหสภาพแวดลอม เปนการพจารณาถงโอกาสและเงอนไขตาง ๆ

ในการท างานขององคการตลอดจนสถานการณและปจจยสภาพแวดลอมทเกยวของกบองคการ การวเคราะหสภาพแวดลอมจะท าใหเหนถงความสมพนธระหวางองคการกบสภาพแวดลอม แ ล ะ เ ต ร ย ม ก า ร ใ น ก า ร ป ร บ ต ว ข อ ง อ ง ค ก า ร ในขนตอนนองคการจะรวบรวมขอมลเกยวกบสภาพแวดลอมและปจจยทเกยวของกบองคการและพ จ า ร ณ า ผ ล ก ร ะ ท บ ข อ ง ป จ จ ย ต า ง ๆ เ หล าน น ท ม ต อ อง คก าร เ พ อ เ ต ร ยมกา ร ในการด า เน นการ ใ ห สอดกบสถานการ ณ โดยในการวเคราะหสภาพแวดลอมองคการจะตองวเคราะหทงสภาพแวดลอมภายในและสภาพแวดลอมภายนอกทมอทธพลตอการด าเนนการขององคการและพจารณาถงโอกาสในการด าเนนง า น ข อ ง อ ง ค ก า ร ใ น ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ด ง ก ล า ว โ ด ย ป ก ต ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ท อ ง ค ก า ร ม ก จ ะ น า ม า พ จ า ร ณ า ไ ด แ ก ความตองการของลกคาหรอผ รบบรการ คแขงขององคการ จดแขง จดออนขององคการ ตลอดจนกลมลกคาเปาหมายหรอตลาด เปนตน

1.2.2 การก าหนดวตถประสงคหรอเปาหมายขององคการ ในขนตอนนองคการ จ ะ ก า ห น ด เ ป า ห ม า ย ข อ ง อ ง ค ก า ร แ ล ะ ส ง ท อ ง ค ก า ร ต อ ง ก า ร บ ร ร ล โดยการก าหนดเปาหมายองคการมกจะก าหนดเปาหมายทมลกษณะ SMART-GOAL คอ เ ป า ห ม า ย ท ม ค ว า ม เ ฉพ า ะ เ จ า ะ จ ง (specific) สามารถว ด ได (measurable) เปนทเหนพองตองกนหรอตกลงรวมกน (agreeable) เปนเปาหมายทสามารถน าไปปฏบตได (realistic) แ ล ะ ม ช ว ง เ ว ล า ก า ห น ด ไ ว (time-frame) นอกจากนเปาหมายทดยงจะตองทาทายแตสามารถบรรลได (challenge but attainable) แ ล ะ เ ป า ห ม า ย ค ว ร ม ก า ร เ ข ย น ไ ว เ ป น ล า ย ล ก ษ ณ อ ก ษ ร (written) เพอใหทกคนในองคการรเปาหมายรวมกนและเมอมการเปลยนแปลงผ ทเกยวของผ ทเขามาใหมจะยงสามารถเขาใจและรบรถงเปาหมายขององคการไดอย

1.2.3 การเสนอทางเลอกเปนขนตอนทองคการแสวงหาทางเลอกในการด าเนนการ ใ ห เ ก ด ผ ล ต า ม เ ป า ห ม า ย ท ว า ง ไ ว ก า ร แ ส ว ง ห า ท า ง เ ล อ ก น องคการจะพยายามใหไดทางเลอกมากทสดโดยยงไมมการพจารณาในแงของความเหมาะสมและ

42

ความเ ปนไปไ ดของแตละทาง เ ลอก เ ปนการรวบรวมทาง เ ล อกใ ห ไ ดมาก ทสดกอน เทคนคทมกจะใชในการแสวงหาทางเลอกไดแก เทคนคการระดมสมอง (brain storming) เทคนคในการประชมกลม (nominal group tech- nique) เ ปนตน เทคนคเหลานมงใหผ ทเกยวของเสนอทางเลอกใหมากทสดกอนโดยไมตองสนใจวาทางเลอกใดจะเป น ไ ป ไ ด ม า ก ก ว า เมอไดทางเลอกมากพอแลวทกคนในกลมจะรวมกนพจารณาทางเลอกเหลานนรวมกน

1.2.4 ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ท า ง เ ล อ ก ขนตอนนจะเปนการวเคราะหทางเลอกทไดจากขนตอนทสามโดยพจารณาถงความเหมาะสมในก า ร เ ล อ ก ท า ง เ ล อ ก แ ต ล ะ ท า ง การวเคราะหทางเลอกจะพจารณาวาทางเลอกแตละทางมความเปนไปไดมากนอยแคไหนในการบรรลผลตามเ ปาหมาย ทวางไ ว แตละทาง เ ลอกม ขอ ด จด เดน และ ขอจ ากดอยาง ไ ร ปญหาอปสรรคทอาจเกดขนในการด าเนนการตามทางเลอกดงกลาว คาใชจายทจะตองใช ต ล อ ด จ น ค ว า ม ค ม ค า ข อ ง ท า ง เ ล อ ก ซ งการว เคราะหทางเ ลอกองคการอาจจะใหทกคนชวยกน ว เคราะหทางเ ลอกตาง ๆ ทชวยกน เสนอมาทละทางเ ลอกโดยไมสนใจวาใครจะเปนผ เ สนอทางเ ลอกดงกลาว การวเคราะหทางเลอกมกจะ มตวแบบทองคการเลอกน ามาใชในการวเคราะหมากมาย เชน ตว แบบในทาง เศรษฐศาสต ร กา รจดการ และกา รว เค ราะ ห เ ช งป รมาณ เ ช น การค านวณผลตอบแทนจากการลงทน การค านวณมลคาปจจบน เปนตน

1.2.5 ก า ร เ ล อ ก ท า ง เ ล อ ก เ ป น ข น ต อ น ท อ ง ค ก า ร ใ ช ด า เ น น ก า ร การเลอกทางเลอกทสมเหตสมผลมากทสด คอ เลอกทางเลอกทองคการไดประโยชนมากทสด โ ด ย เ ฉ พ า ะ ห า ก ม ก า ร ค า น ว ณ ผ ล ต อ บ แ ท น ท ไ ด อ อ ก ม า เ ป น ต ว เ ล ข อ ง ค ก า ร จ ะ เ ล อ ก ท า ง เ ล อ ก ท เ อ อ ป ร ะ โ ย ช น ใ ห แ ก อ ง ค ก า ร ม า ก ท ส ด อ ย า ง ไ ร ก ด ใ น ข น ต อ น น เ ร า ม ก จ ะ พ บ ว า อ ง ค ก า ร ไ ม ส า ม า ร ถ เ ล อ ก ท า ง เ ล อ ก ทองคการไดประโยชนมากทสดได เนองจากองคการมกจะมขอจ ากดหลายประการ เชน ขอจ ากด ในดานขอมลขาวสาร องคการไมรทางเลอกทกทางทจะด าเนนการใหบรรลตามเปาหมายทวางไว องคการไมรความนาจะเปนในการเกดทางเลอก และไมทราบถงผลไดผลเสยของแตละทางเลอก องคการมขอจ ากดดานทรพยากรทางเลอกบางทางเลอกใหผลตอบแทนดแตตองใชงบประมาณสง องคการมขอจ ากดในดานสตปญญาทจะใชในการตดสนใจเลอกทางเลอกและขอจ ากดในดานเวลา ท อ ง ค ก า ร ต อ ง ต ด ส น ใ จ แ ข ง ก บ เ ว ล า ด ง น น

43

เ ร า ม ก จ ะ พ บ ว า ก า ร ต ด ส น ใ จ ใ น ก า ร ด า เ น น ง า น ข อ ง อ ง ค ก า ร ห ล า ย ๆ ค ร ง ไ ม ไ ด เ ป น ก า ร ต ด ส น ใ จ ใ น ร ป แ บ บ ท ม เ ห ต ผ ล (rational model) แ ล ะ ท า ใ ห อ ง ค ก า ร ไ ด ป ร ะ โ ย ช น ม า ก ท ส ด แ ต ก า ร ต ด ส น ใ จ เ ป น เ ร อ ง ข อ ง ก า ร เ ล อ ก ท า ง เ ล อ ก ท พ อ จ ะ เ ป น ไ ป ไ ด และทางเลอกทสามารถตอบสนองความตองการของผ ทเกยวของใหผ ทเกยวของยอมรบไดเทานน การตดส นใจในล กษณะน เรยกว าการตดส นใจแบบ (satisficing model) คอ สรางความพอใจใหแกทกฝายทเกยวของแมจะไมใชทางเลอกทดทสดกตาม

1.2.6 ก า ร ก า ห น ด แ ผ น ใ น ร า ย ล ะ เ อ ย ด ขนตอนนเปนขนตอนทองคการก าหนดแผนในรายละเอยดหรอแผนในระดบแผนปฏบตการวาแตละหนวยงานยอยจะตองมโครงการ และกจกรรมในการปฏบตเพอใหบรรลตามเปาหมายทวางไว มการระบผ รบผดชอบในการด าเนนการ ตลอดจนระยะเวลาในการด าเนนงาน

1.2.7 การจดสรรทรพยากรและอปกรณทจ าเปนใหแกหนวยงานทเกยวของ เ พ อ ใ ห แ ต ล ะ ห น ว ย ง า น ส า ม า ร ถ ด า เ น น ก า ร บ ร ร ล ต า ม เ ป า ห ม า ย ท ว า ง ไ ว ไ ด ท ร พ ย า ก ร เ ห ล า น จ ะ ต อ ง ม เ พ ย ง พ อ ท จ ะ ใ ช ก า ร ด า เ น น ก า ร ม ฉ ะ น น ผ ป ฏ บ ต จ ะ ไ ม ส า ม า ร ถ ป ฏ บ ต ต า ม แ ผ น ง า น ไ ด การวางแผนจงตองค านงถงทรพยากรทมอยดวยวาเพยงพอหรอไม

2. การจดการทรพยากรบคคล ท ร พ ย า ก ร บ ค ค ล ท เ ห ม า ะ ส ม ห ม า ย ถ ง

บคคลภายในองคการทใหความรวมมออยางมคณคาตอระบบการจดการเพอบรรลเปาหมายองคกา ร ค ว า ม ร ว ม ม อ น เ ป น ผ ล จ า ก ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ใ น ต า แ ห น ง ห น า ท เ ป น อ ย า ง ด สงผลตอการเพมผลผลตทสงขนใหแกองคการ (พชน นนทศกด, 2552)

ขนตอนในการจดหาทรพยากรบคคล ข น ต อ น ท 1 ก า ร ส ร ร ห า (Recruitment)

เปนขนตอนเรมตนในการดงดดความสนใจและกลนกรองทรพยากรทคาดหวงเพอบรรจในต าแหน ง ง า น ขนตอนการสรรหาจะชวยลดจ านวนผ สนใจสมครใหเหลอกลมเลกลงตามคณสมบตทตองการ แ ล ะ ค ด เ ล อ ก บ ค ค ล ท เ ห ม า ะ ส ม ท ส ด เ พ อ ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ใ น ก า ร ส ร ร ห า ผท าหนาทจงตองทราบต าแหนงหนาทงาน แหลงสรรหาทรพยากรบคคล กฎหมาย

44

ข น ต อ น ท 2 ก า ร ค ด เ ล อ ก (Selection) เ ปนข น ตอน ท ส าคญ ในการจ ดหาทร พยากร บคคลใ หแก อง คการ คอ การคด เ ลอก ก า ร เ ล อ ก บ ค ค ล เ พ อ ว า จ า ง จ า ก ผ ท ไ ด ร บ ก า ร ส ร ร ห า เปนทนาสงเกตวาการคดเลอกเปนขนตอนทขนอยกบขนตอนแรก คอ การสรรหา

การคดเลอกแสดงถงการทผสมครงานผานขนตอนตามล าดบเพอทจะไดรบการวาจาง แตละขนตอนมการลดจ านวนพนกงานทคาดหวงจนสดทายเหลอเพยงบคคลเดยวทจะไดรบการวาจาง

ขนตอนท 3 การฝกอบรม (Training) หลงจากการสรรหาและคดเลอกแลว ขนตอไป ในการ เต รมการใ ห ไ ด ท รพยากรบคคล ท เหมาะสมใหกบอง คการ คอ การ ฝกอบรม การฝกอบรมเปนกระบวนการพฒนาคณภาพทรพยากรบคคลเพอท าใหมผลงานสงขน และช วย ใ หอ ง คการบรรล เ ป าหมายอง คการ ไ ด จด ประสง คของการ ฝกอบรม คอ การเพมผลผลตของพนกงานดวยการ มอทธพลตอพฤตกรรม การฝกอบรมแบงออกเปน การหาความตองการในการอบรม การออกแบบโครงการอบรม การบรหารโครงการอบรม การประเมนผลการอบรม

ขนตอนท 4 การประเม นผลการปฏบต งาน (Performance Appraisal)

ห ล ก จ า ก ท ม ก า ร ส ร ร ห า ค ด เ ล อ ก แ ล ะ อ บ ร ม แ ล ว ก จ ก ร ร ม ใ น ก า ร ส ร า ง ผ ล ผ ล ต เ พ ม ใ ห ก บ อ ง ค ก า ร ย ง ไ ม ส น ส ด ข น ต อน ท 4 ค อ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ซ ง เ ป น ก ร ะ บ ว น ก า ร ท บ ท ว น ก จ ก ร ร ม ก า ร เ พ ม ผ ล ผ ล ต ข อ ง พ น ก ง า น ท ผ า น ม า เ พ อ ป ร ะ เ ม น ก า ร ท ไ ด ช ว ย ก น ท า ใ ห ร ะบบกา ร จด ก า ร บ ร ร ล จ ด ม ง ห ม าย ท ว า ง ไ ว การประเมนผลปฏบตงาน เปนกจกรรมตอเนองกบการอบรมทมงประเมน ทงทรพยากรบคคล ใ น อ ง ค ก า ร แ ล ะ ผ ท เ ข า ม า ใ ห ม จดประสงคหลกกคอใหขอมลยอนกลบสมาชกองคการเกยวกบท าอยางไรจงท าใหเกดผลมากขน และเปนประโยชนตอคณภาพขององคการ

3. ภาวะผน า ภ า ว ะ ผ น า จ ะ เ ก ย ว ข อ ง ก บ ค น ง า น แ ล ะ ส ง แ ว ด ล อ ม เ ส ม อ

นอกจากนยงมองคประกอบรวมกนอกหลายประการ ภาวะผน าจงเปนทตองการขององคการตาง ๆ แ ล ะ แ ต ล ะ อ ง ค ก า ร อ า จ จ ะ ต อ ง ก า ร ภ า ว ะ ผ น า แ ต ก ต า ง ก น

45

ท ง น เ พ ร า ะ ภ า ว ะ ผ น า ท เ ห ม า ะ ส ม ก บ ส ถ า น ก า ร ณ ห น ง อ า จ จ ะ ไมเหมาะกบอกสถานการณหนง การเปนผน าจะเกยวของกบปจจย 3 ประการ คอ เปนผน าใคร คนเหลานนท างานอะไร และสงแวดลอมของการท างานของคนเหลาน นเปนอยางไร ปจจยทง 3 ประการนจะแตกตางกนไปในแตละสถานทและแตละเวลา (สธรรม รตนโชต, 2552)

4. การควบคมตดตามงาน การควบคมเปนการตรวจสอบดแลและตดตามผลการปฏบตงานใหเปนไปตามแผน

โ ด ย ม ข น ต อ น ท เ ร ม ต น ด ว ย ก า ร ก า ห น ด แ ผ น แ ล ะ ก า ร ค ว บ ค ม ค ว บ ค ก น ไ ป คอ ถ าปราศจากการวางแผนแ ล ว กจะ ไม ม กา รควบคม เ กดข น ดง น น ข อมลตา ง ๆ ท เ ก ด ข น จ ง เ ป น ส ง ส า ค ญ ต อ ร ะ บ บ ก า ร ค ว บ ค ม โ ดย เ น น ท จ ะน า ข อม ล เ หล าน น ไ ปป ร บป ร ง และพฒนา เ พ อ ใ ห ก า รป ฏ บ ต ต า ง ๆเ ป น ไ ป ต า ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ห ร อ เ ป า ห ม า ย ท ก า ห น ด ไ ว ใ น แ ผ น และทส าคญการควบคมจะตองครอบคลมในเรองโครงสราง ของงาน กระบวนการปฏบตงาน รวมถงพฤตกรรมของผปฏบตงาน (วลาวรรณ รพพศาล, 2550)

ก า ร บ ร ห า ร ง า น ท ม ป ร ะ ส ท ธ ภ าพ จ า เ ป น ต อ ง ม ก ร ะ บ วน ก า ร ค ว บ ค ม ท ด เพอตดตามและประเมนผลการปฏบตงานใหทราบวางานทก าหนดไวบรรลผลตามเปาหมายหรอไมเพยงใด ดงนน ผ บรหารทกระดบจะตองมบทบาทหนาทคอยก ากบดแลใหงานตาง ๆ ด า เ น น ไ ป ต า ม แ ผ น การควบคมจะมกระบวนการปฏบตมากนอยเพยงใดนนขนอยกบลกษณะของงานโดยองคการ แ ล ะ ก า ร จ ด ก า ร ข อ ง ผ ม อ า น า จ จ ะ เ ป น ผ ก า ห น ด และโดยทวไปการควบคมจะประกอบดวยกระบวนการปฏบต 5 ขนตอน คอ

1. การก าหนดเปาหมายและแผนของการควบคม หมายถงกอนทจะเรมด าเนนการ ในขนตอนตาง ๆ ของการควบคม ผบรหารจะตองก าหนดเปาหมายและแผนของการควบคมไว ใ ห ช ด เ จ น แ ล ะ เ ป น จ ด ห ม า ย ส า ห ร บ ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ข อ ง ท ก ๆ ค น เพอใหทราบวาองคการมเปาหมายอยางไร

2. ม า ต ร ฐ า น เ ป น เ ค ร อ ง ม อ ว ด ค า ข อ ง ง า น เ พ อ ใ ห ท ร า บ ว า ผ ล ข อ ง ง า น ต ร ง ต า ม เ ป า ห ม า ย ห ร อ ไ ม ดงนน ในการก าหนดมาตรฐานจะตองก าหนดตวเลขและปรมาณใหช ดเจน สามารถ วดคาไดและท าใหทกฝายเขาใจแนวทางปฏบต โดยจะตองก าหนดใหตรงแผนงานทจะตองปฏบต ในแตละหนาท แตละลกษณะงาน โดยมาตรฐานของงานนนจะถกก าหนดรปรางแตกตางกนไป

46

ผ บรหารจะตองก าหนดมาตรฐานของผลงานใหรดกม ชดเจน และสามารถปฏบตไดอยาง มประสทธภาพ

3. ก า ร ว ด ค า ผ ล ง า น ท ป ฏ บ ต ไ ด จ ร ง ค อ ก า ร ว ด ค า ผ ล ง า น ท เ ก ด ข น จ ร ง อ ย า ง น า เ ช อ ถ อ แ ล ะ ป ร ะ ห ย ด ก า ร ว ด ผ ล ง า น โดยทวไปจะมขนตอนทตองท าเปนชวง ๆ อยางตอเนอง อาจจะเปนวน สปดาห หรอเดอน แ ล ว แ ต ค ว า ม ส ะ ด ว ก แ ล ะ ค ว า ม เ ห ม า ะ ส ม ทส าคญในขนตอนนจะเปนการวดผลของงานวาไดมาตรฐานทก าหนดไวหรอไม

4. การเปรยบเทยบผลงานจรงกบมาตรฐาน หลงจากทท าการวดผลงานเรยบรอยแลว ผ บ รหารจะตองน าผลงานทได รบจากการวดมาเปรยบเทยบกบมาตรฐานทก าหนดไว เ พ อ ใ ห ท ร า บ ว า ผ ล ง า น ท เ ก ด ข น จ ร ง ก บ ผ ล ง า น ท ค า ด ว า จ ะ ไ ด ร บ เ ป น อ ย า ง ไ ร เ ป น ไ ป ต า ม เ ป า ห ม า ย ท ก า ห น ด ไ ว ห ร อ ไ ม ก า ร เ ป ร ย บ เ ท ย บ น น ไ ม ไ ด ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค เ พ ย ง แ ค ห า ข อ ผ ด พ ล า ด เ ท า น น หากยงเปนการใหแนวทางชวยใหผ บรหารสามารถคาดคะเนหรอพยากรณปญหาตาง ๆ ทอาจจะเ กดข น ในอนาคตอกทางหน ง ดว ย เ พอ เต รยมหาว ธการแ ก ไข ปญหาตอไป แมวาขนของการเปรยบเทยบไมได เปนเรองทยงยากกตามถาตองการหาความเทยงตรง ความแนนอนและมมาตรฐานมากข น กควรจะน า เทคนคว ธการอน ๆ เ ขามาใช เชน ก า ร เ ป ร ย บ เ ท ย บ โ ด ย ใ ช อ ต ร า ส ว น แ ผ น ภ ม และภาพแสดงแนวโนมความสมพนธระหวางผลงานกบมาตรฐาน เปนตน

5. ก า ร ด า เ น น ก า ร ป ร บ ป ร ง แ ก ไ ข เ ม อ ด า เ น น ก า ร ม า ถ ง ข น น ผบรหารจะตองทราบแลววาการเปรยบเทยบระหวางผลปฏบตจรงกบมาตรฐานทก าหนดเปนอยางไร ถาพบสาเหตทท าใหงานเบยงเบนไมไดมาตรฐานทก าหนดไว กจะตองรบด าเนนการแกไขทนท ซ ง อ า จ จ ะ ท า ไ ด ห ล า ย ว ธ เ ช น ถาผลงานต าหรอสงเกนไปกจะตองปรบแกทมาตรฐานผลงานหรอแกไขแผนของงานใหสอดคลองแล ะ เ หม า ะสมก บ เ ป า หม าย ย ง ข น ห ร อ ถ า ม ว ต ถ ด บ ไ ม ด เ ค ร อ ง ม อ ไ ม ม คณภ าพ ก า รป ฏบต ง าน ขาดความ รวด เ ร ว แล ะถ ก ต อ ง เ พ ย งพอก บมาตรฐ าน ท ก า หนด ไ ว กจะตองมการปรบกระบวนการปฏบตใหม หรอก าหนดใหมความรวมมอมากขน แนวคดเกยวกบการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรค

47

SWOT Analysis เปนการวเคราะหสภาพอตสาหกรรมหรอหนวยงานในปจจบนเพอคนหาจ ดแขง จ ดออน โ อ ก า ส แ ล ะ อ ป ส ร ร ค ท อ า จ ส ง ผ ล ต อ ก า ร ด า เ น น ง า น ค า ว า SWOT ยอมาจากประเดนท ตองมการว เคราะห ไ ดแก S-Strength (จดแขง) , W-Weakness (จดออน), O-Opportunity (โอกาส) และ T-Threat (อปสรรค) ทฤษฎนคดคนโดย อ ล เ บ ร ต ฮ ม ฟ ร ( Albert Humphrey) ไดน าเทคนคนมาแสดงในงานสมมนาทมหาวทยาลยสแตนฟอรด ในชวงทศวรรษท 1960-1970 (กรมสงเสรมอตสาหกรรม, 2555)

หลกการส าคญของ SWOT Analysis คอ การวเคราะหโดยการส ารวจจากสถานการณ 2 ด า น ค อ ส ภ า พ ก า ร ณ ภ า ย ใ น แ ล ะ ส ถ า น ก า ร ณ ภ า ย น อ ก เ พ อ ใ ห ร จ ก ต น เ อ ง แ ล ะ ร จ ก ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ใ น ก า ร ท า ธ ร ก จ ในการวเคราะหนจะชวยใหผ บรหารในอตสาหกรรมนน ๆ ทราบถงการเปลยนแปลงตาง ๆ ท ง ท เ ก ด ข น แ ล ว แ ล ะ แ น ว โ น ม ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ใ น อ น า ค ต ร ว ม ถ ง ผ ล ก ร ะ ท บ ข อ ง ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ท ม ต อ ธ ร ก จ ข อ ง ต น ข อ ม ล เ ห ล า น จ ะ เ ป น ป ร ะ โ ย ช น อ ย า ง ม า ก ใ น ก า ร ก า ห น ด ว ส ย ท ศ น พ น ธ ก จ กลยทธและแผนการด าเนนการตาง ๆ ทเหมาะสมตอไป

ส าหรบค าจ ากดความหมายและค าจ ากดความของการวเคราะหในแตละประเดน มดงตอไปน

1. การวเคราะหสภาพแวดลอมภายใน จ ด แ ข ง (Strength) ค อ ผลกระทบทางดานบวกทเกดขนจากสงแวดลอมภายในของบรษทหรอเปนขอไดเปรยบในการด าเนนธรกจ หรออาจหมายถงการด าเนนงานภายในบรษททสามารถกระท าไดด กลาวโดยทวไปแลว ธรกจทกแหงควรตองทราบถงความสามารถทเปนจดเดนของตนเอง ซงตองมการพจารณาในทก ๆ องคประกอบ เชน การตลาด การบรหาร การเงน การผล ต การวจยและพฒนา เปนตน เพอวเคราะหหาจดแขงเพอน ามาก าหนดเปนกลยทธหรอแนวทาง ในการด าเนนงานตาง ๆ ใหตนเองมความโดดเดนหรอสรางภาพลกษณทแตกตางไปจากคแขงขน ตวอยางของจดแขง ไดแก คณภาพผลตภณฑของบรษท วสยทศนของผบรหาร ฐานะทางการเงน ทมนคง เปนตน จ ด อ อ น (Weakness) ค อ ผลกระทบทางดานลบทเกดขนจากสงแวดลอมภายในของบรษทหรอขอเสยเปรยบในการด าเน

48

นธรกจ หรออาจหมายถง การด าเนนงานภายในบรษท ทไมสามารถกระท าไดด และสงผลใหบรษทเกดความเสยเปรยบในการด า เนนธรกจได ตวอยางของจดออน ไดแก ตนทนทางการผลตทสงกวาคแขงขน ปญหาดานพนกงานขาย ภาพลกษณ ของบรษท เปนตน

2. การวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอก โ อ ก า ส ( Opportunity) ห ม า ย ถ ง สภาพแวดลอมภายนอกทเ ปนประโยชนต อการด าเนนงานของบรษท หรออาจหมายถง ผลกระทบทเกดจากสงแวดลอมภายนอกของธรกจทสงผลทางดานบวกตอการด าเนนธรกจ ผ บรหารจะตองมการตรวจสอบสงแวดลอมภายนอกอยเสมอ เพอปรบปรงกลยทธตาง ๆ ใ ห บ ร ร ล ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ท ต ง ไ ว ร ว ม ท ง ต อ ง ค า ด ค ะ เ น ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ของสภาพแวดลอมภายนอก เชน ภาวะเศรษฐกจ สงคม การเมอง กฎหมาย เทคโนโลย แ ล ะ ก า ร แ ข ง ข น อ ย เ ป น ร ะ ย ะ เพอแสวงหาประโยชนจากการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกเหลาน อปสรรค (Threat) หมายถง สภาพแวดลอมภายนอกทคกคามหรอมผลเสยตอ การด าเนนงานของบรษท หรออาจหมายถง ผลกระทบดานลบของสภาพแวดลอมภายนอกทม ต อ ก า ร ด า เ น น ธ ร ก จ ซงผบรหารจ าเปนตองระมดระวงในสงทเปนขอจ ากดของการด าเนนธรกจเนองจากเปนสงทกอใหเก ด ผ ล เ ส ย ห า ย ไ ด เ ร า ไ ม ส า ม า ร ถ เ ป ล ย น แ ป ล ง ห ร อ แ ก ไ ข ข อ จ า ก ด ห ร อ อ ป ส ร ร ค เ พ อ ไ ม ใ ห เ ก ด ข น ไ ด แ ต ถ า เ ร า ม ก า ร ว เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ค า ด ก า ร ณ ล ว ง ห น า ถ ง อ ป ส ร ร ค ท อ า จ เ ก ด ข น ไ ด เรากสามารถหาทางปองกนผลเสยทอาจเกดขนใหนอยลงไปได ตวอยางของอปสรรคจากภายนอก ไ ด แก ภยธ ร รมชาตต า ง ๆ ความแข ง แก ร ง ของค แ ข ง ตนทนทางพลง ง าน ทส ง ข น การเปลยนแปลงของอตราดอกเบย

ประโยชนของการวเคราะห SWOT การวเคราะหสภาพแวดลอมตาง ๆ จะชวยใหเขาใจไดวาปจจยแตละอยางเหลาน

มอทธพลตอบรษทอยางไร จดแขงของบรษทจะเปนความสามารถภายในทน าไปใชประโยชน เพอบรรลเปาหมาย ในขณะทจดออนจะเปนคณลกษณะภายในทอาจท าลายผลการด าเนนงาน โ อ ก า ส ภ า ย น อ ก จ ะ เ ป น ส ถ า น ก า ร ณ ท ส ง เ ส ร ม โ อ ก า ส ใ น ก า ร บ ร ร ล เ ป า ห ม า ย และในทางกลบกนอปสรรคจะเปนสถานการณทขดขวางการบรรลเปาหมาย

49

ขนตอนและวธการด าเนนการวเคราะห SWOT 1. การประเมนสภาพแวดลอมภายในบรษท การประเมนสภาพแวดลอมภายในบรษทจะเกยวของกบการวเคราะหและพจารณาทรพย

ากรและความสามารถภายในบรษทในทก ๆ ดาน เพอทจะระบจดแขงและจดออนของบรษท แ ห ล ง ท ม า เ บ อ ง ต น ข อ ง ข อ ม ล เ พ อ ก า ร ป ร ะ เ ม น ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ภ า ย ใ น ค อ ระบบขอมลเพอการบรหารทครอบคลมทกดาน ทงในดานโครงสราง ระบบ ระเบยบ วธปฏบตงาน บรรยากาศในการท างานและทรพยากรในการบรหารงาน ซงไดแก คน เงน วสด การจดการ รวมถงการพจารณาผลการด าเนนงานทผานมาของบรษทเพอใหเขาใจสถานการณและผลของกลยทธทไดก าหนดไวกอนหนานดวย

จดแขงของบรษท คอ การวเคราะหปจจยภายในจากมมมองของผ ทอยในบรษทนนเอง ว า ป จ จ ย ใ ด ท เ ป น ข อ ไ ด เ ป ร ย บ ห ร อ เ ป น จ ด เ ด น ท น า ม า พ ฒ น า ไ ด แ ล ะ ค ว ร ด า ร ง ไ ว เ พ อ ก า ร เ ส ร ม ส ร า ง ค ว า ม แ ข ง แ ก ร ง ข อ ง บ ร ษ ท ส ว น จ ด อ อ น ข อ ง บ ร ษ ท น น เ ป น ป จ จ ย ภ า ย ใ น จ า ก ม ม ม อ ง ข อ ง ผ ท อ ย ใ น บ ร ษ ท วาปจจยทท าใหเกดความเสยบเปรยบ ซงจ าเปนตองมการปรบปรงใหดขนหรอขจดให หมดไป

2. การประเมนสภาพแวดลอมภายนอกบรษท การประเมนสภาพแวดลอมภายนอกบรษทนน จะท าใหสามารถคนหาโอกาส และอปสรรคในการด าเนนธรกจซงไดรบผลกระทบจากสภาพแวดลอมในการด าเนนธรกจทง ในและระหวางประเทศ เชน ดานเศรษฐกจ (เชน อตราการขยายตวทางเศรษฐกจ นโยบายการเงน งบประมาณ) ดานสงคม (เชน ระดบการศกษาและอตราการรหนงสอของประชาชน ลกษณะชมชน ขนบธรรมเนยม ประเพณ) ดานการเมอง (เชน พระราชบญญต มตคณะรฐมนตร นโยบาย ทางการเมอง) ดานเทคโนโลย (เชน นวตกรรมการผลตพฒนาการดานเครองมอและอปกรณ) เปนตน โอกาสจากสภาพแวดลอมภายนอกจะเปนการวเคราะหวาปจจยภายนอกปจจยใด ทสามารถสงผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอการด าเนนธรกจและสามารถน าขอดเหลานเสรมสรางใหบรษทเขมแขงขน ส าหรบอปสรรคจากสภาพแวดลอมจะเปนการวเคราะหปจจย ท ส า ม า ร ถ ส ง ผ ล ก ร ะ ทบแล ะ ก อ ใ ห เ ก ด ค ว า ม เ ส ย ห า ยท ง ท า ง ต ร ง แล ะ ท า ง อ อ ม ซงบรษทจ าเปนตองหลกเลยงหรอปรบสภาพบรษทใหมความแขงแกรงและมความพรอมทจะเผชญกบผลกระทบดงกลาว

50

แนวคดเกยวกบการปฏบตงานรวมกน ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น ร ะ ห ว า ง อ ง ค ก ร หรอความสมพนธระหวางองคการในการปฏบตงานรวมกน (Interorganization Relations: IOR) มชดของค าทมความหมายอยในกลมเดยวกน หรอใกลเคยงกนอยหลายค า เชน การประสานงานระหวางองคการ (organization coordination) เครอขายขององคการ (networking organization) ค า เหล า น ม ความหมายในกล ม เด ย วก นและ มความใกลเคยงกนและในหลาย ๆ กรณอาจสามารถน าไปใชแทนกนไดในบางบรบท ( วนชย มชาต, 2552) จากความจ าเปนทเกดขนในการบรหารในปจจบนและรปแบบในการปฏบตงานรวมกนระหวางองคการนน ลกษณะของการปฏบตงานรวมกนระหวางองคการตาง ๆ จงไมมรปแบบตายตว แตจะเปนการสรางและพฒนาขนมาเพอท างานบางประการในลกษณะเปนกรณ ๆ ไป เทคนคหรอวธการทจะน ามาชวยในการสรางและกอใหเกดการปฏบตงานรวมกนระหวางองคการมหลายประการพอสรปไดดงน คอ

1. การประสานงานระหวางองคการ ไดแก การทองคการตงแตสององคการขนไป มการประสานงานกนในการปฏบตงานเพอบรรลเปาหมายเฉพาะบางประการรวมกนการประสานงานนอาจเกดขนระหวางหนวยงานราชการในสงกดกระทรวงหรอทบวงเดยวกนหรอเปนการประสา น ข า ม ก ร ะ ท ร ว ง ตลอดจนเปนการประสานงานระหวางหนวยงานราชการและเอกชนหรอเอกชนดวยกนเองกได การประสานงานระหวางองคการน องคการทประสานงานกนอาจไมมภารกจ เปาหมาย ห รอลกษณะงานเหมอนกน ก ไ ด แตจะ ม เ ป าหมายเฉพาะบางประการ รวมกน เชน ใ น ก า ร ส ง เ ส ร ม ใ ห เ ก ด ก า ร ส ร า ง อ า ช พ ใ น ช ม ช น ใ น เ ข ต ก ท ม . ส านกการศกษาอาจประสานงานกบส านกพฒนาชมชนในการจดใหมการฝกอบรมอาชพแกผ ทอยใ น ช ม ช น ใ น โ ร ง เ ร ย น ส ง ก ด ก ร ง เ ท พ ม ห า น ค ร เ ป น ต น การประสานงานระหวางองคการนมกจะเรมจากการรวมกนท างานในหนวยงานยอย ๆ หรอการประสานทไมเปนทางการกอนการขยายผลในเชงโครงสรางใหมการครอบคลมมากขนในหล า ย ๆ กรณทเปนการประสานงานในลกษณะทไมเปนทางการหรอรเรมจากความสมพนธสวนบคคลในกา ร ท า ง า น ก อ น การรเรมทเกดจากบคคลนหากไมมการสรางและพฒนาอยางตอเนองหรอขยายผลอยางจรงจง

51

จ ะ เ ก ด ภ า ว ก า ร ณ ป ร ะ ส า น ง า น ท ต า ย ไ ป ต า ม ต ว บ ค ค ล ห า ก ผ ท ร เ ร ม ม ก า ร ย า ย ห น ว ย ง า น ห ร อ ม ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ต า แ ห น ง ช อ ง ท า ง ข อ ง ก า ร ป ร ะ ส า น ง า น ก จ ะ ถ ก ต ด ข า ด อ อ ก ไ ป ด ว ย การลมเหลวของระบบการประสานงานในลกษณะนเปนการลมเหลวทเกดจากการยดตดกบผ ทกอต ง ม า ก เ ก น ไ ป ด ง น น การใชระบบการประสานงานเปนเครองมอในการปฏบตงานรวมกนขององคการจงตองค านงถงลกษ ณ ะ ด ง ก ล า ว แ ล ะ ค อ ย ต ด ต า ม ต ร ว จ ส อ บ ตลอดจนเตรยมการทจะกอใหเกดผลดอยางตอเนองและปองกนปญหาดงกลาวดวย

2. ระบบการวางแผนรวมกนในการปฏบตงาน การใชระบบการวางแผนรวมกนจะท าใหองคการทปฏบตงานในเรองใดเรองหนงสามารถท า ง า น ต อ เ น อ ง ก น ไ ด อ ย า ง ส ม บ ร ณ ก า ร ว า ง แ ผ น อ ย า ง เ ป น ร ะ บ บ เ ต ม ร ป ต ง แ ต ก า ร ก า ห น ด เ ป า ห ม า ย ร ว ม ก น การก าหนดภารกจและความรบผดชอบรวมกน การด าเนนการในสวนของแผนปฏบต การ (action plan) รวมก นท า ใ หท กกจกรรม ทอ งคกา ร ท เ กย วข องน า ไปปฏบ ต บร รล เ ป าหมาย รวมก น เ ป น ก า ร ต อ ภ า พ ต อ (jigsaw) ภ า พ เ ด ย ว ก น แตละหนวยงานทเกยวของจะรวาตนเองท าหนาทใดและหนาทเหลานนเปนสวนใดในเปาหมายแล ะ ห น า ท ห ล ก ข อ ง ก า ร ด า เ น น ก า ร ร ว ม ก น เ ป น ก า ร ค ด ร ว ม ก น แ ล ะ แ ย ก ก น ด า เ น น ก า ร ใ น ล ก ษณ ะ ข อ ง อ ง ค ก า ร ร ว ม ก น เ ปนการคด ร วมกนและแยกกนด า เนนการในลกษณะขององ คการในสมย ปจจบน ท โ ค ร ง ส ร า ง ท า ง ส ง ค ม ม ห น ว ย ง า น จ า น ว น ม า ก แ ต ล ะ ห น ว ย ง า น ท า ห น า ท เ ฉ พ า ะ ด า น แ ล ะ ป ร ะ ส า น ส อ ด ค ล อ ง เ ช อ ม โ ย ง ก น ก า ร ใ ช ก า ร ว า ง แ ผ น เ ป น เ ค ร อ ง ม อ ใ น ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น น ทกหนวยงานทเกยวของจะตองเขามามสวนรวมในการวางแผนตงแตแรกจงจะกอใหเกดผลดเพราะแผนจะเปนระบบทเ ชอมโยงงานของทกหนวยงานเขาดวยกนเพอการบรรลเปาหมาย ลดภาวการณท างานทไมจ าเปน และความซ าซอนกนในการท างานของหนวยงานตาง ๆ ลง อ ย า ง ไ ร ก ด การใชระบบการวางแผนในการปฏบตงานรวมกนขององคการนจะตองก าหนดกระบวนการในการวางแผนใหดเพอใหทกองคการทเกยวของไดเขามามสวนรวม และระบบขององคการตาง ๆ

52

จ ะ ต อ ง เ ป น ร ะ บ บ ท ม ก า ร ว า ง แ ผ น ท ด ห ร อ ส ม บ ร ณ ม ฉ ะ น น แ ล ว ก า ร ด า เ น น ก า ร ร ว ม ก น โ ดย อา ศย ก า ร ว า ง แ ผนจ ะ เ ก ด ข น ไ ม ไ ด เ ล ย นอกจากนในการใชระบบการวางแผนรวมกนนจะตองมการก าหนดองคการทเกยวของหรออยในชมชน นโยบายในเรองดงกลาวใหถกตองและครอบคลมองคการทเกยวของทงหมดเพอใหเกดผลด การขาดองคการใดองคการหนงไปไมวาจะดวยสาเหตประการใดกตามอาจสงผลกระทบตอการปฏบตหรอผลส าเรจในการด าเนนการขององคการในเรองดงกลาว

3. การใ ช ระบบคณะกรรรมการในการปฏบต งาน รวมกนขององ คการตาง ๆ เครองมอการปฏบตงานรวมกนขององคการรปแบบนเราจะพบเหนไดทวไปโดยเฉพาะในองคการรา ช ก า ร ข อ ง ไ ท ย เครองมอนจะมการตงคณะกรรมการขนมาเพอท าหนาทในการประสานงานหรอกอใหเกดการปฏบต ง า น ร ว ม ก น โ ด ย ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ด ง ก ล า ว จ ะ ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ต ว แ ท น ข อ ง อ ง ค ก า ร ท เ ก ย ว ข อ ง เ ข า ม า เ ป น ก ร ร ม ก า ร และมหนวยงานทเปนหนวยงานเจาของเรองหรอหนวยงานทรบผดชอบโดยตรงซงมบทบาทมากกวาหนวยงานอน ๆ ท าหนาทกรรมการและเลขานการ คณะกรรมการทตงขนนมกจะท าหนาทตาง ๆ ใ น ก า ร ท จ ะ ท า ใ ห ก า ร ป ฏ บ ต ง า น เ ป น ไ ป ด ว ย ด แ ล ะ บ ร ร ล เ ป า ห ม า ย ซ ง โ ด ย ป ก ต แ ล ว ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร จ ะ ม ห น า ท ใ น ก า ร ด า เ น น ก า ร เ ร อ ง ต า ง ๆ ทเกยวของทงหมดตงแตการก าหนดแนวนโยบายและทศทางในการบรหารงานหรอด าเนนการรวมก น ก า ร ก า ห น ด ก ร ะ บ ว น ก า ร ใ น ก า ร ท า ง า น ข อ ง ห น ว ย ง า น ต า ง ๆ การก าหนดระเบยบปฏบตในการปฏบตงานรวมกนระหวางองคการ เปนตน

4. ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น โ ด ย ใ ช ร ะ บ บ ง บ ป ร ะ ม า ณ ระบบงบประมาณเปนเครองมอประการหนงในการบรหารองคการซงสามารถน ามาใชในการสรางแ น ว ท า ง ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น ข อ ง อ ง ค ก า ร ไ ด ก ล า ว ค อ ห น ว ย ง า น ก ล า ง ท ท า ห น า ท ใ น ก า ร จ ด ส ร ร ง บ ป ร ะ ม าณ แ ก ห น ว ย ง า น ต า ง ๆ ใชวธการจดสรรงบประมาณใหแกหนวยงานซงของบประมาณเพอปฏบตหนาททตองเกยวของกบหนวยงานอน ๆ หรอสามารถท ารวมกบหนวยงานอนไดเพอใหเกดการประหยดนน ในจ านวน ทจ ากดจนไมสามารถปฏบตหนาทไดโดยอาศยงบประมาณของหนวยงานทตนเองไดรบเพยงล าพง ท าใหหนวยงานดงกลาวตองหาทางรวมกบหนวยงานอนในการด าเนนการเรองดงกลาว

53

เ พ ร า ะ ง บ ป ร ะ ม า ณ ท ห น ว ย ง า น ข อ ง ต น ไ ด ร บ ไ ม เ พ ย ง พ อ ก า ร ใ ช ว ธ ก า ร น ส า ม า ร ถ ใ ช ไ ด ก บ ห น ว ย ง า น ร า ช ก า ร เนองจากมระบบงบประมาณทมลกษณะเดยวกนและระบบราชการจะมหนวยงานกลาง ทท าหนาทในการพจารณางบประมาณของหนวยงานตาง ๆ จงรวาสวนราชการใดมโครงการ หรอภารกจใดทมความใกลเคยงหรอเกยวของเชอมโยงกบหนวยงานอนบางจงสามารถอนมต หรอจดสรรงบประมาณในลกษณะทกระตนหรอสนบสนนใหเกดการรวมงานกนระหวางองคการได ส าหรบในสวนขององคการเอกชนหรอรฐวสาหกจการใชรปแบบการปฏบตงานรวมกนระหวางองคการรปแบบนจะกระท าไดหากองคการทเกยวของรวาหนวยงานอนมภารกจหรอโครงการ ในเรองนอยางไร หากมโครงการหรอภารกจทเกยวของกอาจรวมกนในทางงบประมาณไดเชนกน ลกษณะการใชงบประมาณเปนเครองมอในการปฏบตงานรวมกนระหวางองคการ องคการทจะ ใชระบบนไดจะตองมระบบการวางแผนทดรวาจะตองด าเนนการในเรองใดเมอไร

5. ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น ใ น ล ก ษ ณ ะ ข อ ง ห น ว ย ง า น ร ว ม ท น ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น ข อ ง อ ง ค ก า ร ด ว ย ว ธ น ไ ด แ ก ก า ร จ ด ต ง ห น ว ย ง า น ใ ห ม ข น ม า เ พ อ ท า ห น า ท ใ น เ ร อ ง ท ต อ ง ก า ร มการปฏบตโดยหนวยงานใหมทตงขนมานตงข นโดยความรวมมอของหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของรวมทนกนจดตงขนเพอใหแตละหนวยงานทเกยวของไมตองปฏบตงานในเรองนน ๆ เอง การปฏบตงานรวมกนในลกษณะนจะชวยใหเกดการประหยดจากขนาด (economy of scales) ไดดวย

6. ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ร ว ม ก น ใ น ล ก ษ ณ ะ ข อ ง อ ง ค ก า ร เ ค ร อ ข า ย รปแบบของการใชเครอขายเปนเครองมอในการปฏบตงานรวมกนขององคการเปนวธการทกลาวถง ก น ม า ก ข น เ น อ ง จ า ก ม ก า ร ม อ ง ว า ป ญ ห า ต า ง ๆ ทเกดขนในปจจบนอยเกนขดความสามารถขององคการหนงองคการใดจะเขามาท าหนาทในการแกไขปญหาไดแตเพยงล าพงโดยหนวยงานเดยว การท างานในแบบเครอขายจงเกดข น โ ด ย ห น ว ย ง า น ท เ ก ย ว ข อ ง ก บ เ ร อ ง ด ง ก ล า ว เ ข า ม า ร ว ม ม อ ก น ใ น ก า ร ท า ง า น ม ก า ร ส ง ผ า น ข อ ม ล ร ะ ห ว า ง ก น ม ก า ร ป ร ก ษ า ห า ร อ ถ ง แ น ว ท า ง เ ป า ห ม า ย ต ล อ ด จ น ว ธ ก า ร ใ น ก า ร ท า ง า น ร ว ม ก น การปฏบตงานรวมกนขององคการในลกษณะเครอขายนยงไมมรปแบบทชดเจนและแนนอน ในปจจบนขนอยกบหนวยงานทเกยวของจะก าหนดรปแบบและวธในการประสานงานภายในเครอข า ย เ อ ง

54

โดยปกตการเกดเครอขายมกจะเกดจากการเหนความส าคญของปญหารวมกนแลวเกดการประสาน ง า นห ร อ ร ว ม ง า น ก น ใ น ล ก ษณะ ท ไ ม เ ป น ท า ง ก า ร ก อ น แ ล ว จ ง ข ย า ย ผ ลต อ ไ ป ก า ร ท า ง า น ใ น ล ก ษ ณ ะ เ ค ร อ ข า ย น ม ก า ร น า ม า ใ ช ม า ก พ ร อ ม ๆ ก บ ก า ร เ ก ด ข น ข อ ง ก ร ะ แ ส ด า น ป ร ะ ช า ส ง ค ม ใ น ไ ท ย การท างานในลกษณะเครอขายนจะไมมการตงหนวยงานขนมาใหมแตจะเปนการใชโครงสรางองคการ ท มอย เดมและมความเ ชยวชาญหรอช านาญในงานดงกลาวอยแ ลวใหท าหนา ท เพยงแตมกลไกในการใหหนวยงานทมอยแลวเหลานท างานในลกษณะของเครอขายเชอมโยง ถงกน รวมกนคด รวมกนท า มความเปนกลยาณมตรทดตอกนในการท างานเพอเปาหมายรวมกน ก า ร ท า ง า น ใ น ล ก ษ ณ ะ ข อ ง เ ค ร อ ข า ย จ ง เ ป น เ ส ม อ น ก า ร ร ว ม ก น ค ด แยกกนไปท างานตามความช านาญเฉพาะของตว เ พอผลรวมกน โดยมการสงผาน แลก เป ล ยน ข อมล ข า วสา ร ร ะหว า ง กน แ ละช ว ย เ ห ล อ เ ก อ ก ล ในล กษณะของม ต ร ม ค ว า ม ป ร า ร ถ น า ด ต อ ก น โ ด ย ป ก ต ก า ร ท า ง า น ร ว ม ก น ในลกษณะของเครอขายนมกจะมหนวยงานทเขามา รวมกนท างานในเครอขายมากกวา 2 หนวยงานขนไป เพราะหากมหนวยงานเพยง 2 หนวยงานเขามาท างานในเรองดงกลาว รปแบบในการท างานรวมกนจะเปนลกษณะของการประสานงานมากกวา

งานวจยทเกยวของ

ก ง ก า ญ น น า เ อ ย ม แ ล ะ ว ณ เ พ ญ อ า เ อ ย ม ( 2552) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง การพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการกองทนหมบานต าบลล าพญา อ.บางเลน จ.นครปฐม พ บ ว า ป จ จ ย ท ท า ใ ห ต า บ ล ล า พ ญ า ในดานการบรหารจดการกองทนหมบานประสบความส าเรจสามารถสรปได ดงน 1) ส ม า ช ก ใ น ห ม บ า น ม ค ว า ม ร ก เ ส ย ส ล ะ ค ว า ม ซ อ ส ต ย จ ร ง ใ จ และความพรอมจะท าใหการบรหารกองทนส าเรจไดดวยด สมาชกมสวนรวมในการวางแผน มความรบผดชอบ ยตธรรม โปรงใส 2) ประสบการณการรวมกลมของหมบานในดานตาง ๆ โดยเฉพาะการรวมกลมในหมบาน เปนปจจยทส าคญอกประการหนงเพราะจะสงผลตอการบรหารงานเงนกองทนไดดมความมนใจมากข น 3) ผน า ของหม บ า น คว รจะ เป นผ ท ม ค ว าม เ ส ยสละ ซ อ ต ร ง อทศเวลาท างานเพอสวนรวมผน าจะตองเปนอนหนงอนเดยวกนจะท าใหประชาชนเกดความเชอถอไ ว ใ จ ม ความ รบผ ดชอบ ป ระสาน เ ก ง 4) ม ก า ร ใหข อม ล ข า วสา ร

55

ค ว า ม ช ด เ จ น ใ น ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค แ ล ะ น โ ย บ า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น อ ย า ง ช ด เ จ น เ พ อ ใ ห ส ม า ช ก ม ค ว า ม เ ข า ใ จ อ ย า ง ถ ก ต อ ง ผลจากการศกษากองทนหมบานในต าบลล าพญามคณะกรรมการบรหารจดการและสมาชกทด ไ ม ม ปญห า ด า นก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ส าม า ร ถ เ ก บ เ ง น เ ง น ก ไ ด ต า มก า ห นด แ ล ะ ม ก า ร ท า ป ร ะ ก น ค ว า ม เ ส ย ง แ ล ะ ท ก ก อ ง ท น ท า ร า ย ง า น ส ง ท ก เ ด อ น ก บ ห น ว ย ง า น ข อ ง ร ฐ ท เ ก ย ว ข อ ง การบรหารงานทมทมประสทธภาพจงท าใหกองทนหมบานต าบลล าพญาประสบความส าเรจ ขอเสนอแนะ กองทนหมบานควรเกบขอมลเอกสาร ไวในคอมพวเตอร เพอสะดวกในการสบคน และสามารถเรยกดไดจากแฟมขอมลไมตองรอดจากการเอกสารตวจรงและบางหมบานยงไมมการฝ า ก เ ง น อ อ ม ส จ จ ะ เ พ อ เ ป น ส ง เ ส ร ม ก า ร อ อ ม เ ง น จงไดแนะน าใหแตละกองทนมการสะสมเงนออมสจจะ

ขนทะลก โพไชย (2552) ไดศกษาเรอง การบรหารจดการกองทนหมบานนา ขอยสาว

เ ม อ ง ส าละ วน แ ข ว ง ส าล ะวน ส า ธ า รณ ร ฐปร ะ ช า ธ ป ไ ตยป ร ะช าชนล าว พบว า ก า รบ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท นหม บ า นป ร ะ ก อบ ไป ด ว ย ด า นก า ร บ ร ก า ร ง านบ ค ค ล ดานการจดองคการของคณะกรรมการกองทน ดานการจดบคลากรของคณะกรรมการกองทน ด า น ก า ร อ า น ว ย ก า ร ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ดานการประสานงานของคณะกรรมการกองทนในภาพรวม อย ในระดบมาก ปญหา อปสรรคในการบรหารจดการกองทนหม บาน ประกอบไปดวย ดานการบรการบคคล ดานการวางแผนปฏบตงาน ดานการควบคมตดตามงาน ดานการท างานเปนทมในภาพรวม อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง แ น ว ท า ง ก า ร พ ฒ น า ก อ ง ท น ห ม บ า น คณะกรรมการและสมาชกกองทนตองการใหมการฝกงาน มการศกษางานพรอมวธฝกปฏบต ม ก า ร ศ ก ษ า เ ย ย ม ช ม ก จ ก า ร แ ล ะ ม ก า ร ฝ ก อ บ ร ม ห ร อ ป ร ะ ช ม ป ฏ บ ต ก า ร ซงในภาพรวมอยในระดบมาก

น พ ด ล เ ห ล า ก อ ( 2549) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง

การพฒนากระบวนการบรหารจดการกองทนของคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมองทหา ร อ า ก า ศ ก อ ง บ น 46 พ บ ว า สภาพและปญหาของกระบวนการบรหารจดการของคณะกรรมการบรหารจดการกองทนหมบานแ

56

ละชมชนเมองทหารอากาศ กองบน 46 เปนการจดตงกองทนอยในสวนบานพกอาศย 4 เขต แบงเปน 3 กองทน การจดตงกองทน การคดเลอกกรรมการและการมอบหมายหนาทของกรรมการ เปนการแตงตงดานการบรหารจดการกองทน ปญหาอยในระดบมาก คอ ดานหลกการมสวนรวม และดานทมระดบปญหานอย คอ ดานหลกนตธรรม การพฒนากระบวนการบรหารจดการกองทน ม ก า ร จ ด ต ง ก อ ง ท น อ ย ใ น ส ว น ห น ว ย ง า น ท ใ ก ล เ ค ย ง ก น มการประชมจดตงกองทนซงมผ บงคบบญชาในหนวยงาน มการเลอกต งคณะกรรมการ แ ล ะ ม อ บ ห ม า ย ห น า ท ม ก า ร ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ ต า ม ห น ว ย ง า น การพฒนาคณภาพของกระบวนการบรหารจดการกองทน พบวา ดานอรรถประโยชน อย ในระดบมากทสด ดานความเปนไปได ดานความเหมาะสมและดานความถกตอง อยในระดบมาก

ป ร ะ ไ พ จ ย อ ว ม แ ล ะ คณ ะ ( 2551) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง ปจจยทมผลกระทบตอความพรอมของกองทนหมบานและชมชนเมองเพอเปนสถาบนการเงนชมชน: กรณศกษา กองทนหมบานและชมชนเมองอ าเภอบรบอ จงหวดมหาสารคามพบวา 1) คณะกรรมการกองทนหมบานมความคดเหนเกยวกบปจจยดานภาวะผ น าของประธานกองทน ปจจยดานบรรยากาศการเรยนร ของกองทน ปจจยดานการมสวนรวมของสมาชก แ ล ะ ป จ จ ย ด า น น โ ย บ า ย ก า ร ส ง เ ส ร ม อ า ช พ แ ก ส ม า ช ก ข อ ง ก อ ง ท น ม ค ว า ม ส ม พ น ธ ต อ ค ว ามพ ร อ ม ข อ ง ก อ ง ท น เ ป น ส ถ าบ น ก า ร เ ง น ช ม ช น โดยมผลกระทบเชงบวก อยางมนยส าคญทางสถต ปจจยดานภาวะผน าของประธานกองทน ปจจยดานบรรยากาศการเรยนรของกองทน ปจจยดานการมสวนรวมของสมาชกและปจจย ดานนโยบายการสงเสรมอาชพแกสมาชกของ กองทน มความสมพนธตอความสามารถใน การพงพาตนเองอยางยงยนปจจยดานบรรยากาศการเรยนรของกองทน ปจจยดานการมสวนรวม ของสมาชก และปจจยดานนโยบายการสงเสรมอาชพแกสมาชกของกองทน มความสมพนธ ต อ ค ว า ม ห ล า ก ห ล า ย ข อ ง บ ร ก า ร ท า ง ก า ร เ ง น แ ก ช ม ช น ปจจยดานภาวะผน าของประธานกองทนปจจยดานบรรยากาศการเรยนร ของกองทน ปจจ ยดานน โยบาย เ ง นปนผล ปจจ ยดานการม ส ว น ร ว ม ข อ ง ส ม า ช ก แ ล ะ ป จ จ ย ด า น น โ ย บ า ย ก า ร ส ง เ ส ร ม อ า ช พ แ ก ส ม า ช ก ข อ ง ก อ ง ท น มความสมพนธตอการขยายโอกาสการเขาถงและใหบรการทางการเงนแกคนจน 2) ระดบการ มสวนรวมของสมาชกของกองทนหมบานและชมชนเมองตอกองทนหมบาน และชมชนเมอง อยในระดบมาก 3) ปญหาและขอเสนอแนะทมผลกระทบตอความพรอมของกองทนหมบาน

57

คอ ขาดทนจากผลการด าเนนงานในการบรหารงานของกองทน สมาชกภายในกลมหรอกองทน มรายไดนอย และยงไมเปนสถาบนการเงน ทมนคง ขอเสนอแนะเพอใหการสงเสรมยกระดบ ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง เ ป น ส ถ า บ น ก า ร เ ง น ช ม ช น น น ร ฐ บ า ล ค ว ร ร บ ฟ ง ค ว า ม ค ด เ ห น ข อ ง ป ร ะ ธ า น ก อ ง ท น ห ม บ า น และใหการสนบสนนใหประธานกองทนหมบานมบทบาทสรางบรรยากาศการเรยนรในเรองก า ร บ ร ห า ร ก า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ใ ห เ ก ด ใ น ช ม ช น สงเสรมใหสมาชกของกองทนมสวนรวมกบกองทนในทก ๆ ดาน และใหหนวยงานตาง ๆ ข อ ง ร ฐ บ า ล เ ช น ธ น า ค า ร ท เ ก ย ว ข อ ง พฒนาการชมชนอ าเภอเขาไปสงเสรมอาชพใหแกสมาชกกองทนหมบานและชมชนเมอง

เ พ ญ โ ส ภ า ป ณ โ ณ ฑ ก ( 2550) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง

ประสทธภาพการบรหารจดการกองทนหมบานของคณะกรรมการกองทนหมบานในพนทต าบลป า แ ง ะ อ า เ ภ อ ป า แ ด ด จ ง ห ว ด เ ช ย ง ร า ย พ บ ว า ประสทธภาพการบรหารจดการกองทนของคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมอง ใ น ภ า พ ร ว ม ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก โ ด ย ท ด า น ก า ร อ น ม ต เ ง น ก เ ป น ป จ จ ย ท ม ค า เ ฉ ล ย ข อ ง ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ม า ก ท ส ด ร อ ง ล ง ม า ไ ด แ ก ดานการประชมชแจงการท างานของกองทน ดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการท างาน ด า น ก า ร ต ด ต า ม ผ ล แ ล ะ ด า น ก า ร พ ฒ น า อ า ช พ การเปรยบเทยบความแตกตางระหวางปจจยสวนบคคลกบประสทธภาพการบรหารจดการกองทนหม บานของคณะกรรมการกองทนหม บานและชมชนเมอง พบวา ปญหาและอปสรรค ใ น ก า ร บ ร ห า ร ง า น ข อ ง คณะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แ ล ะ ช ม ช น เ ม อ ง ไ ด แ ก จ านวนเงนกองทนหม บาน ๆ ละ 1 ลานบาท ไมเ พยงพอกบความตองการของสมาชก รองลงมาปญหาคณะกรรมการกองทนหมบานขาดความร และประสบการณในการท างาน ท า ใ ห ก า ร ต ด ต อ ห ร อ ป ร ะ ส า น ง า น เ ป น ไ ป อ ย า ง ล า ช า และสมาชกน าเงนกองทนหมบานไปใชไมตรงตามวตถประสงคทขอก และนอยทสด ไดแก คณะกรรมการกองทนหม บานขาดเค รองมอและอปกรณในการปฏบตงาน อาท เชน เค รองคอมพวเตอร ขอเสนอแนะในการบรหารงานของคณะกรรมการกองทนหม บาน

58

และชมชนเมอง ไดแก รฐบาลควรเพมเงนกองทนหมบานใหเพยงพอกบความตองการของสมาชก รองลงมา ไ ด แก คว ร มการจดอบรมสมมนาใ หกบคณะกรรมการกองทนหม บ าน เ กยวกบการบรหารจดการกองทนหม บานและชมชนเมอง อนจะเ ปนการเพมทกษะ เพมประสบการณ ในการท างาน เพอใหการบรหารจดการกองทนเปนไปอยางรวดเรว ตรงตามวตถประสงค และควรมการจดฝกอบรมเกยวกบการพฒนาอาชพใหกบสมาชก เ พ อ ส ง เ ส ร ม ใ ห สม าช ก น า เ ง น กอ งทนหม บ า น ไป ใ ช ต ร ง ตาม วตถ ป ร ะ ส ง ค ท ข อก แ ล ะ ส ง ค น เ ง น ก ต ร ง ต าม ร ะ ยะ เ ว ล า ท ก า หนด แ ล ะ น อย ท ส ด ไ ด แ ก การจดหาอปกรณหรอเครองมอทใชในการบรหารจดการกองทนหมบาน และชมชนเมอง เพอชวยใหการด าเนนงานเปนไปอยางถกตอง และรวดเรว อาทเชน เครองคอมพวเตอร เครองถายเอกสาร อนเตอรเนต

วน ด ศ รขวญ (2549) ไ ดศกษา เ รอง การวจย เช งป ฏบต การแบบมส วน รวม

เพอเสรมสรางการบรหารจดการทดของกองทนหมบาน : กรณกองทนหมบานบานหมอ พบว า 1) กองท นหม บ า นบ า นหม อ ม ก า รบ รห า รจ ด ก า ร กอ งท นห ม บ า น ร ะ ด บ ด แต ย ง พบปญหา ใน 5 ด า น ต ามหล กกา รบรห า รจ ดกา ร ท ด ป ระกอบดว ย หลกนตธรรม คอ สมาชกกองทนไมใสใจ ตามหลกการปรชญาของกองทนหมบาน หลกความโปรงใส คอ กองทนขาดเอกสารเผยแพร ผลการด าเนนงาน หลกความมสวนรวม คอ สมาชกกองทนไมคอยแสดงความคดเหนท าใหขาดการสะทอนปญหาของชมชน ห ล ก ค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ค อ คณะกรรมการกองทนไมศกษาความรดานกฎหมายและระเบยบขอบงคบของกองทนหมบานบานหมอ และคณะกรรมการกองทนและสมาชกกองทนไมมสวนรวมอยางแทจรง หลกความคมคา คอ คณะกรรมการกองทนท างานแทนกนไดนอย และจดท าแผนการปฏบตงานไมชดเจน ด ง น น จ ง ม ค ว า ม ต อ ง ก า ร พฒ น า ไ ป ส ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ท ด 4 ป ร ะ ก า ร ค อ 1. สรางจตส านกใหสมาชกกองทนสนใจและมสวน รวมรบผดชอบตอสวนรวมมากขน 2. สรางบรรยากาศใหสมาชกกองทนแสดงความคดเหน มความกลาทจะน าเสนอในสงทตวเองคด 3. เพมศกยภาพของคณะกรรมการกองทนหมบานใหมความเชยวชาญหรอเปนนกบรหารมออาชพมา ก ข น 4. พ ฒ น า ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ด า น ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร สง เส รมใ หคณะกรรมการกองทน เ รยน รจด เดนและจด ดอยในการบรหารจดการ 2) แนวทางและวธการพฒนาการบรหารจดการกองทนหมบานบานหมอไปสการบรหารจดการทด

59

ประกอบดวย 1. เผยแพรระเบยบกองทนหมบาน โครงสรางคณะกรรมการกองทนหมบาน ก า ร ด า เ น น ง า น ก อ ง ท น ห ม บ า น ใ ห ท ร า บ โ ด ย ท ว ก น 2. สรางโอกาสใหสมาชกรวมคดและกลาแสดงความคด เหนของตน เคารพเสยงทถกตอง 3. ก า ร ส ร า ง น ส ย ก า ร ก ร ะ ต อ ร อ ร นข วนข วายหาคว าม ร ข อ ง คณะกร รมกา ร กอ งท น เ พ อ ใ ห ส ม า ช ก ส า ม า ร ถ เ ป น ท ป ร ก ษ า ข อ ง ส ม า ช ก ก อ ง ท น และจดใหมคณะกรรมการตดตามและตรวจสอบ 4. การสนบสนนการสรางกระบวนการเรยนร โดยคณะกรรมการกองทนจดสรปบทเรยนรวมกนเปนระยะและจดท าแผนปฏบตการของกองทนโดย ก า ห นด เ ป า หม า ย ท ช ด เ จ น 3) ผ ล ก า ร พฒ น า ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ไ ป ส ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ท ด ตามแนวทางทคณะกรรมการกองทนหมบานบานหมอไดแสวงหาและเกดจากการเรยนรจากการปฏบต ประกอบดวย 1. หลกความโปรงใส คอ มการเผยแพรระเบยบกองทนหม บาน โครงสรางคณะกรรมการ ผลการด าเนนงานกองทนหมบานบานหมอและเผยแพรใหทราบทวไป 2. ห ล ก ก า ร ม ส ว น ร ว ม ค อ สมาชกเกดการเรยนรและมสวนรวมในการบรหารกองทนหม บานมากขน 3. ห ล ก ค ว า ม ค ม ค า ค อ คณะกรรมการกองทนและเปนทปรกษาของสมาชกกองทนมการตดตามและตรวจสอบ แ ล ะ จ ด ท า ต ว ช ว ด ค ว า ม ส า เ ร จ แผนปฏบตการและปฏทนการปฏบตงานในรอบปของกองทนหมบานบานหมอ

ส ร ร ต น เ ก ย ร ต พ ร ย ะ ( 2553) ไ ด ศ ก ษ า เ ร อ ง

ประสทธผลการด าเนนงานโครงการกองทนหมบานและชมชนเมองในเขตอ าเภอเมองนครสวรรค จ ง ห ว ด น ค ร ส ว ร ร ค พ บ ว า 1) ประสท ธผลการใช เ งนกองทนหม บานและชมชนเม องในเขตอ า เภอเมองนครสวรรค จ ง ห ว ด น ค ร ส ว ร ร ค ใ น ภ า พ ร ว ม อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ด า น โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย ด ง น ดานแนวทางการด าเนนงานกองทนหมบานฯ ดานโครงสรางกองทนหมบานและชมชนเมอง แ ล ะ ด า น ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร จ ด ส ร ร เ ง น ก อ ง ท น อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง 2)

60

ปญหาจากการก เ งนกองทนหม บ านและชมขนเ มอง ในเขตอ า เภอเ มองนครสวรร ค จ ง ห ว ด น ค ร ส ว ร ร ค เ ร ย ง ล า ด บ จ า ก ม า ก ไ ป น อ ย ด ง น ล า ด บ ท 1 ร ะ ย ะ เ ว ลา ใ นก า รขอก ต อ ง ช า ร ะ ไ ม เ ก น 1 ป นบ จ าก วน ท า สญญาน น ส น เ ก น ไ ป ท า ใ ห ผ ก ไ ม ส า ม า ร ถ ล ง ท น ใ น ร ะ ย ะ ย า ว ไ ด ล า ด บ ท 2 ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ม น โ ย บ า ย ใ ห ช า ร ะ ห น ใ ห เ ห ล อ น อ ย ท ส ด ล า ด บ ท 3 ส ม า ช ก ก เ ง น ไ ม ไ ด เ ต ม จ า น ว น ต า ม ท ข อ ก การทไมสามารถก เงนเพมขนไดในการขอก ครงตอไปสงผลใหผ ก ไมอยากช าระหน ล าดบท 4 การไมไ ด รบความยตธรรมเทาเทยมกนแกสมาชกในกระบวนการใหสนเ ชอ ล าดบท 5 มความขดแยงระหวางสมาชกและคณะกรรมการของกองทนหม บานและชมชนเมอง และล าดบท 6 ผ ก ป ร ะ ส บ ป ญ ห า ห น ค า ง ช า ร ะ จ า ก ผ ล ผ ล ต ร า ค า ต ก ต า ซงจะสงผลใหสมาชกมหนคางช าระเพมขน

บทท 3 วธด าเนนการวจย

ง า น ว จ ย เ ร อ ง ก า ร พ ฒ น า ร ป แ บ บ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ในจ งหว ดกาญจนบร มวตถประสงคเพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน จดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน ใ น จ ง ห ว ด ก า ญ จ น บ ร พฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชน

ผ วจยก าหนดวธด าเนนการวจย ดงน 1. รปแบบการวจย 2. ประชากรและกลมตวอยาง 3. ขนตอนการด าเนนงานวจย 4. การเกบรวบรวมขอมล 5. เครองมอการวจย 6. การวเคราะหขอมล

รปแบบการวจย

งานวจยเรองนเปนงานวจยประยกต (Applied Research)

ประชากรและกลมตวอยาง 1. การเกบรวบรวมขอมลโดยการสอบถาม 1.1. ประชากร ประชากรในการวจยครงน ไดแก กองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร 13 อ าเภอ จ านวน 977 กองทน ประกอบดวย กองทนหมบาน กลม A จ านวน 478 กองทน, กองทนหมบาน กลม B จ านวน 383 กองทน, กองทนหมบาน กลม C จ านวน 77 กองทน และกองทนหมบาน กลม D จ านวน 39 กองทน (ส านกงานพฒนาชมชน, 2557) 1.2 กลมตวอยาง

กลมตวอยาง ใชว ธ เ ลอกกลมตวอยางแบบชนภม (Stratified Sampling) จากประชากรในการวจย มขนตอนดงน

55

1.2.1 ก าหนดขนาดตวอยางจากประชากรทงหมดโดยใชสตรของ Taro Yamane

ดงน n = N

1+Ne2 เมอ n = จ านวนกลมตวอยาง

N = จ านวนประชากรทงหมด e = คาความคลาดเคลอนทยอมรบได 5% (α=0.05)

แทนคา n = 977 1+977(0.05)2

= 283.81 ดงนน ในการวจยครงนผวจยจงใชกลมตวอยาง จ านวน 284 กองทน

1.2.2 ก าหนดขนาดตวอยางของชนภม ดงน ก า ห น ด ข น า ด ต ว อ ย า ง ต า ม ส ด ส ว น ข อ ง ป ร ะ ช า ก ร ตามลกษณะขนาดของกองทนหมบานออกเปน 4 ชนภมหรอกลม ประกอบดวย กองทนหมบาน กลม A, กองทนหมบาน กลม B, กองท นหม บาน กล ม C และกองท นหม บาน กล ม D โดยใชสตรก าหนดขนาดตวอยางชนภมเปนสดสวนกบจ านวนหนวยทงหมดในชนภมนน ๆ (กลยา วานชยบญชา, 2555) ดงน

ni = Ni× n N

ตารางท 3.1 ขนาดตวอยางของแตละกลม จ าแนกตามลกษณะขนาดของกองทนหมบาน

ชนภมท ขนาดของกองทนหมบาน จ านวนประชากร ของแตละกลม

(Ni)

จ านวนกลมตวอยางของ แตละกลม (ni)

1 กองทนหมบาน กลม A 478 139 2 กองทนหมบาน กลม B 383 111 3 กองทนหมบาน กลม C 77 23 4 กองทนหมบาน กลม D 39 11

รวม 977 284

56

2. การประชมเชงปฏบตการแบบมสวนรวม ประชากรและกลมตวอยางในการประชมเชงปฏบตการ ผ วจยเลอกกลมตวอยางแบบ ช น ภ ม (Stratified Sampling) จากกล ม ตว อย า ง ท ตอบแบบสอบถาม โดยแบง ช น ภม ตามโครงส ร า งของคณะกรรมการและผ ท เ ก ย ว ของ ประกอบ ดวย ป ร ะ ธ านกอ งท นหม บ า น คณะก ร รมกา รหม บ า น ผ น า ช ม ชน แ ล ะพฒนาช ม ช น เ ป น ต ว แ ท น ใ น ก า ร ป ร ะ ช ม เ ช ง ป ฏ บ ต ก า ร เพอจดท ารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชน ขนตอนการด าเนนงานวจย

ขนตอนการด าเนนการวจย แบงเปน 3 ระยะ คอ 1. ระยะเวลาเตรยมการวจย 1.1 ผ ว จ ย ท บ ท ว น ค น ค ว า แ ล ะ ร ว บ ร ว ม ข อ ม ล ท ต ย ภ ม จ า ก เ อ ก ส า ร

บทความและงานวจยทเกยวของ ตลอดจนขอมลตาง ๆ จากหนวยงานตาง ๆ 1.2 ผวจยก าหนดประชากรและกลมตวอยาง 1.3 ผวจยด าเนนการสรางเครองมอวจย 2. ระยะเวลาด าเนนการวจย 2.1 ผวจยส ารวจขอมลภาคสนามโดยใชเครองมอวจยทเตรยมไวลวงหนา 2.2 ผ ว จ ย ต ร ว จ ส อ บ ค ว า ม ถ ก ต อ ง ค ร บ ถ ว น แ ล ะ ว เ ค ร า ะ ห

สงเคราะหขอมลทเกบรวบรวมได 2.3 ผ ว จ ย จ ด ป ร ะ ช ม เ ช ง ป ฏ บ ต ก า ร แ บ บ ม ส ว น ร ว ม (PAR)

กองทนหมบานและผ ทเกยวของเพอน าขอมลไปใชในการบรหารจดการกองทนหมบาน 2.4 ผ วจยด าเนนการวเคราะห สงเคราะหขอมล เพอบรหารจดการกองทนหมบาน

ทสอดคลองกบความตองการของชมชน 2.5 ผวจยจดท ารางรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน 2.6 ทดสอบการใชรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน 2.7 ไดรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน 2.8 ถายทอดรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน

57

3. ระยะสรปผลการวจย 3.1 ผวจยด าเนนการวเคราะห สงเคราะห ขอมลทรวบรวมได 3.2 ผวจยถายทอดรปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน 3.3 ผวจยจดท ารายงานการวจย

การเกบรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดงนคอ 1. ข อ ม ล ป ฐ ม ภ ม ( Primary Data)

เปนขอมลทผ วจยไดจากการเกบรวบรวมขอมลออกเปน 2 สวน คอ 1.1 เกบรวบรวมขอมลภาคสนามโดยเขาไปสอบถามดวยตนเอง โดยใชเครองมอวจย

ซงไดแก แบบสอบถามทเตรยมไวลวงหนา เพอศกษาสงตอไปน 1.1.1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน 1.1.2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน 1.1.3 จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของกองทนหมบาน 1.1.4 ขอคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน

1.2 น า ผ ล ก า ร ว จ ย จ า ก แ บ บ ส อ บ ถ า ม ม า ป ร ะ ช ม เ ช ง ป ฏ บ ต ก า ร เพอจดท ารปแบบการบรหารจดการกองทนอยางมสวนรวมโดยชมชน

2. ขอมลทตยภม (Secondary Data) เปนขอมลทเกบรวบรวมไดจากเอกสารการศกษา บทความและงานวจยทเกยวของ ตลอดจนขอมลตาง ๆ ทเกบรวบรวมไดจากหนวยงานตาง ๆ เครองมอการวจย

เค รอง มอในการวจยค ร ง น ผ ว จยใ ช แบบสอบถามในการ เ กบรวบรวมขอมล ป ร ะ ก อ บ ด ว ย ค า ถ า ม แ บ บ ป ล า ย ป ด ( Close-ended Question) ทงแบบเลอกตอบและแบบแสดงความคดเหนเปนระดบตามเกณฑทก าหนดขนและค าถามปลายเปด (Open-ended Question) เพ อใหผตอบแสดงความคดเหนและ ขอเสนอแนะ โดยแบบสอบถามจะแบงออกเปน 4 ตอน คอ ตอนท 1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน

58

ตอนท 2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ตอนท 3 จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของกองทนหมบาน ตอนท 4 ขอคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน การวเคราะหขอมล

การวเคราะหขอมลครงน ผวจยไดก าหนดการวเคราะหขอมลและสถตทใชในการวจย ดงน 1. การวเคราะหขอมล

ตอนท 1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอม ลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาค าทางสถต ซ งประกอบดวย การแจกแจงความถ (Frequency) และรอยละ (Percentage)

ตอนท 2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน และ ตอนท 3 จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก ค า เ ฉ ล ย (Mean) และส วน เบยง เบนมาตรฐาน (Standard Deviation) น า เ ส น อ ข อม ล ใ น ร ป แบบต า ร า ง ค วบ ค ก บ ก า ร บ ร ร ย า ย แ ล ะ ส ร ป ผ ล ก า ร ว จ ย โ ดยก าหนด ระด บ คว ามค ด เ ห น โ ดย ใชม าต ร ว ด ขอ งล เ ค ร ท ( Likert Scale) แบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ก าหนดชวงระดบของความคดเหน ออกเปน 5 ระดบ ดงน

ระดบ 5 หมายถง ระดบความคดเหนมากทสด คาน าหนกเทากบ 5 ระดบ 4 หมายถง ระดบความคดเหนมากทสด คาน าหนกเทากบ 4 ระดบ 3 หมายถง ระดบความคดเหนมากทสด คาน าหนกเทากบ 3 ระดบ 2 หมายถง ระดบความคดเหนมากทสด คาน าหนกเทากบ 2 ระดบ 1 หมายถง ระดบความคดเหนมากทสด คาน าหนกเทากบ 1

เกณฑในการแปลความหมายของคาคะแนนเฉลยความคดเหน (นรมล กตกล, 2552 หนา 231) มการแบงอนตรภาคชนของระดบความคดเหนแตละระดบ ดงน

ระดบคาเฉลย 4.51-5.00 หมายถง มความคดเหนอยในระดบมากทสด ระดบคาเฉลย 3.51-4.50 หมายถง มความคดเหนอยในระดบมาก ระดบคาเฉลย 2.51-3.50 หมายถง มความคดเหนอยในระดบปานกลาง ระดบคาเฉลย 1.51-2.50 หมายถง มความคดเหนอยในระดบนอย ระดบคาเฉลย 1.00-1.50 หมายถง มความคดเหนอยในระดบนอยทสด

59

2. สถตทใชในการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมลทรวบรวมไดจากแบบสอบถามดวยโปรแกรมคอมพวเตอรส าเรจรป

โดยสถตพนฐานในการวเคราะหขอมลในการวจยครงน ดงน 2.1 รอยละ (Percentage) 2.2 คาเฉลย (Mean) 2.3 สวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

บทท 4 ผลการวจย

ในบทนจะน าเสนอผลการศกษา การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน

ในจงหวดกาญจนบร มวตถประสงคเพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน จดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน ใ น จ ง ห ว ด ก า ญ จ น บ ร เ พ อพฒนา รปแบบกา รบ รหา รจดกา รกองทนหม บ า นอย า ง ม ส ว น ร วม โดยชม ชน โดยผลการศกษาแบงออกเปน 4 ตอน ดงน ตอนท 1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอม ลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาค าทางสถต ซ งประกอบดวย ก า ร แ จ ก แ จ ง ค ว า ม ถ ( Frequency) แ ล ะ ร อ ย ล ะ ( Percentage) น าเสนอขอมลในรปแบบตารางควบคกบการบรรยายและสรปผลการวจย ตอนท 2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาคาทางสถต ซงประกอบดวย คาเฉลย (Mean) แ ล ะ ส ว น เ บ ย ง เ บ น ม า ต ร ฐ า น ( Standard Deviation) น าเสนอขอมลในรปแบบตารางควบคกบการบรรยายและสรปผลการวจย ตอนท 3 จดแขง (S) จดออน (W) โอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน

ตอนท 3.1 จดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาคาทางสถต ซงประกอบดวย ค า เ ฉ ล ย (Mean) และส วน เบ ย ง เบนมาตรฐาน ( Standard Deviation) น าเสนอขอมลในรปแบบตารางควบคกบการบรรยายและสรปผลการวจย

ตอนท 3.2 โอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาคาทางสถต ซงประกอบดวย ค า เ ฉ ล ย (Mean) และส วน เบ ย ง เบนมาตรฐาน ( Standard Deviation) น าเสนอขอมลในรปแบบตารางควบคกบการบรรยายและสรปผลการวจย ตอนท 4 ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน ใชการวเคราะหและสงเคราะหขอมลการน าเสนอขอมลในรปแบบตาราง

61

ตอนท 1 ผลการวเคราะหขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน

การวเคราะหขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอม ลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาค าทางสถต ซ งประกอบดวย การแจกแจงความถ (Frequency) และรอยละ (Percentage) แสดงรายละเอยดดงตารางท 4.1

ตารางท 4.1 จ านวนและรอยละของขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน

จ านวน รอยละ เพศ ชาย 203 71.48

หญง 81 28.52 รวม 284 100.00

อาย ไมเกน 25 ป - - 26-35 ป 9 3.17 36-45 ป 70 24.65 46-55 ป 125 44.01 56-65 ป 64 22.54 66 ปขนไป 16 5.63 รวม 284 100.00

ระดบการศกษา ไมไดเรยน - - ประถมศกษาหรอเทยบเทา 37 13.03 มธยมศกษาตอนตนหรอเทยบเทา 24 8.45 มธยมศกษาตอนปลาย/ปวช.

หรอเทยบเทา 116 40.84

อนปรญญา/ปวส.หรอเทยบเทา 21 7.39 ปรญญาตร 69 24.30 สงกวาปรญญาตร 17 5.99 รวม 284 100.00

62

ตารางท 4.1 (ตอ) จ านวน รอยละ

อาชพประจ า รบจาง 24 8.45 เกษตรกร 118 41.55 คาขาย, ธรกจสวนตว 84 29.58 ขาราชการ 41 14.44 พนกงานรฐวสาหกจ - - อน ๆ 17 5.98 รวม 284 100.00

รายไดตอเดอน ต ากวา 2,000 บาท 8 2.82 2,001-4,000 บาท 8 2.82 4,001-6,000 บาท 30 10.56 6,001-8,000 บาท 20 7.04 8,001-10,000 บาท 79 27.82 10,001 บาทขนไป 139 48.94 รวม 284 100.00

ต าแหนงใน ประธาน 190 66.90 คณะกรรมการ รองประธาน 12 4.23 กองทนหมบาน คณะกรรมการ 66 23.24

เลขานการ 4 1.40 เหรญญก 12 4.23 รวม 284 100.00

จากตารางท 4.1 พบวา ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน สวนใหญเปนเพศชาย จ านวน 203 คน คดเปนรอยละ 71.48 รองลงมา คอ เพศหญง จ านวน 81 คน คดเปนรอยละ 28.52 ตามล าดบ โดยมอาย 46-55 ป จ านวน 125 คน คดเปนรอยละ 44.01 รองลงมา คอ อาย 36-45 ป จ านวน 70 คน คดเปนรอยละ 24.65 อาย 56-65 ป จ านวน 64 คน คดเปนรอยละ 22.54 อาย 66 ปขนไป จ านวน 16 คน คดเปนรอยละ 5.63 และอาย 26-35 ป จ านวน 9 คน คดเปน รอยละ 3.17 ตามล าดบ มระดบการศกษามธยมศกษาตอนปลาย/ปวช. หรอเทยบเทา จ านวน

63

116 คน คดเปนรอยละ 40.84 รองลงมา คอ ปรญญาตร จ านวน 69 คน คดเปนรอยละ 24.30 ป ร ะ ถ ม ศ ก ษ า ห ร อ เ ท ย บ เ ท า จ า น ว น 37 ค น ค ด เ ป น ร อ ย ล ะ 13.03 ม ธ ย ม ศ ก ษ า ต อ น ต น ห ร อ เ ท ย บ เ ท า จ า น ว น 24 ค น ค ด เ ป น ร อ ย ล ะ 8.45 อนปรญญา/ปวส.หรอเทยบเทา จ านวน 21 คน คดเปนรอยละ 7.39 และสงกวาปรญญาตร จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 5.99 ตามล าดบ อาชพประจ า เกษตรกร จ านวน 118 คน คดเปนรอยละ 41.55 รองลงมา คอ คาขาย, ธรกจสวนตว จ านวน 84 คน คดเปนรอยละ 29.58 ขาราชการ จ านวน 41 คน คดเปนรอยละ 14.44 รบจาง จ านวน 24 คน คดเปนรอยละ 8.45 และอน ๆ จ านวน 17 คน คดเปนรอยละ 5.98 ตามล าดบ รายไดตอเดอน 10,001 บาทขนไป จ านวน 139 คน คดเปนรอยละ 48.94 รองลงมา คอ 8,001-10,000 บาท จ านวน 79 คน คดเปนรอยละ 27.82 4,001-6,000 บาท จ านวน 30 คน คดเปน รอยละ 10.56 6,001-8,000 บาท จ านวน 20 คน คดเปนรอยละ 7.04 และต ากวา 2,000 บาท และ 2,001-4,000 บ า ท จ า น ว น ท เ ท า ก น 8 ค น ค ด เ ป น ร อ ย ล ะ 2.82 ต า ม ล า ด บ มต าแหนงในคณะกรรมการกองทนหมบาน ประธาน จ านวน 190 คน คดเปนรอยละ 66.90 รองลงมา คอ คณะกรรมการ จ านวน 66 คน คดเปนรอยละ 23.24 รองประธานและเหรญญก จ านวนทเทากน 12 คน คดเปนรอยละ 4.23 และเลขานการ จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 1.40 ตามล าดบ ตอนท 2 ผลการวเคราะหศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

การว เคราะหศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ใชสถต เชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาคาทางสถต ซงประกอบดวย ค า เ ฉ ล ย (Mean) และส วน เบ ย ง เบนมาตรฐาน ( Standard Deviation) แสดงรายละเอยดดงตารางท 4.2-4.9

64

ตารางท 4.2 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

โดยรวม

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล 1. ศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ 3.56 .93 มาก 2. ศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงา

น 3.65 .90 มาก

3. ศกยภาพดานการอนมตเงนก 3.84 .80 มาก 4. ศกยภาพดานการเงนและบญช 3.81 .89 มาก 5. ศกยภาพดานการตดตามผล 3.58 .87 มาก 6. ศกยภาพดานการพฒนาอาชพ 3.33 1.04 ปานกลาง 7. ความพรอมของกองทนหมบาน 3.85 .85 มาก

รวม 3.66 .90 มาก จากตารางท 4.2 พบว า ศกยภาพและความพรอมของกองท นหม บาน

โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 3.66) เมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงจากมากไปหานอย พบวา ความพรอมของกองท นหม บาน อย ในระดบมาก ( x = 3.85) รองลงมา คอ ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร อ น ม ต เ ง น ก อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 84) ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร เ ง น แ ล ะ บ ญ ช อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 81) ศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน อยในระดบมาก ( x = 3.65) ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร ต ด ต า ม ผ ล อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 58) ศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ อยในระดบมาก ( x = 3.56) และศกยภาพดานการพฒนาอาชพ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.33) ตามล าดบ

65

ตารางท 4.3 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ดานศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล

ศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ 1. คณะกรรมการกองทนฯ มการท าผงโครงสรางกองทน แสดงไวชดเจน 3.58 .99 มาก 2. การประชมคณะกรรมการกองทนหมบานเพอรบทราบรายงานผลดานตาง ๆ 3.74 .81 มาก 3. การแบงหนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการ กองทนหมบานชดเจน 3.71 .94 มาก 4. การก าหนดปฏทนหรอตารางการปฏบตงาน 3.42 .90 ปานกลาง 5. การปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมาย 3.51 .92 มาก 6.

การรายงานปญหาทแตละคนไดประสบใหคณะกรรมการกองทนหมบานรบทราบ

3.38 1.02 ปานกลาง

รวม 3.56 .93 มาก

จากตารางท 4.3 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหม บาน ดานศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 3. 56) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การประชมคณะกรรมการกองทนหมบานเพอรบทราบรายงานผลดานตาง ๆ อยในระดบมาก ( x = 3.74) รองลงมา คอ การแบงหนา ทความ รบผดชอบของคณะกรรมกา ร กองทนหม บ านชด เจน อย ในระดบมาก ( x = 3.71) คณะกรรมการกองท น ฯ ม กา รท าผ ง โคร งส รา งกองท นแสดง ไ วช ด เ จน อย ใ นระด บมาก ( x = 3.58) ก า ร ปฏ บ ต ห นา ท ต า ม ท ไ ด ร บ ม อบหม าย อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 51) การก าหนดปฏท นหรอตารางการปฏบต งาน อย ในระดบปานกลาง ( x = 3.42) และการรายงานปญหาท แต ละคนไดประสบให คณะกรรมการกองทนหม บานรบทราบ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.38) ตามล าดบ

66

ตารางท 4.4 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ดานศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล ศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน

1. คณะกรรมการมการประชมเพอก าหนดแผนการบรหารจดการกองทนหมบาน 3.52 .93 มาก 2. คณะกรรมการไดรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของ สมาชกปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนฯ

3.27 .98 ปานกลาง

3. การใชมตทประชมคณะกรรมการและสมาชกในการ ตดสนใจการด าเนนการเรองตาง ๆ

3.90 .83 มาก

4. การจดท าแผนและขนตอนการด าเนนงานของคณะกรรมการฯ อยางชดเจน 3.64 .91 มาก 5. คณะกรรมการมการปฏบตตามแผนและขนตอนทก าหนดไวอยางชดเจน 3.67 .89 มาก 6. การประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของทง ภาครฐและเอกชน 3.74 .85 มาก 7. จดท าเอกสารเพอประชาสมพนธกองทนหมบาน 3.53 1.00 มาก 8.

การรบฟงความคดและมตของกองทนเพอแกไขปญหาปรบปรงและพฒนากองทน

3.77 .80 มาก

9. คณะกรรมการปฏบตหนาททไดรบมอบหมายอยางจรงจงและเอาใจใส 3.79 .90 มาก รวม 3.65 .90 มาก

จากตารางท 4.4 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหม บาน

ด า น ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร ก า ห น ด เ ป า ห ม า ย แ ล ะ ว า ง แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น โ ด ย ร ว ม อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 65) เ ม อพ จารณาเ ปนรายขอ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การใชมตทประชมคณะกรรมการและสมาชกในการตดสนใจการด า เนนการเ รองตาง ๆ อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 90) ร อ ง ล ง ม า ค อ คณะกรรมการปฏบตหนาททไดรบมอบหมายอยางจรงจงและเอาใจใส อยในระดบมาก ( x = 3.79) การรบฟงความคดและมตของกองทนเพอแกไขปญหาปรบปรงและพฒนากองทน อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 77) ก า ร ป ร ะ ส า น ง า น ก บ ห น ว ย ง า น ต า ง ๆ ท เ ก ย ว ข อ ง ท ง ภ า ค ร ฐ แ ล ะ เ อ ก ช น อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 74)

67

คณะกรรมการมการปฏบตตามแผนและขนตอนทก าหนดไวอยางช ดเจน อยในระดบมาก ( x = 3.67) การจดท าแผนและขนตอนการด าเนนงานของคณะกรรมการฯ อยางชดเจน อย ในระดบมาก ( x = 3.64) จ ดท า เอกสาร เ พ อประชาส มพ นธกองท นหม บาน อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 53) คณะกรรมการมการประชมเพอก าหนดแผนการบรหารจดการกองทนหมบาน อยในระดบมาก ( x = 3.52) และคณะกรรมการไดรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของสมาชกปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนฯ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.27) ตามล าดบ

ตารางท 4.5 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ดานศกยภาพดานการอนมตเงนก ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล

ศกยภาพดานการอนมตเงนก 1. การพจารณาอนมตเงนก ใหแกสมาชกโดยมขอมลประกอบการตดสนใจอยางชดเจ

น 3.85 .80 มาก

2. ก า ร พ จ า ร ณ า อ น ม ต เ ง น ก ใ ห แ ก ส ม า ช ก เ ป น ไ ป ต า ม ร ะ เ บ ย บ โดยค านงถงการสรางอาชพและสรางรายไดของสมาชกเปนส าคญ

3.96 .75 มาก

3. การตรวจสอบประวตและความมนคงของผกประกอบการอนมตเงนกแกสมาชก 3.92 .84 มาก 4. การพจารณาเงนก มการแบงหรอหารเงนก ใหแกสมาชกรายละเทา ๆ กน 3.46 .72 ปานกลาง 5. การใชมตทประชมของสมาชกเปนผ เหนชอบอนมต ในกรณมสมาชกก ยมเงนเกน

20,000 บาทขนไป 4.03 .90 มาก

รวม 3.84 .80 มาก จากตารางท 4.5 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหม บาน

ดานศกยภาพดานการอนมตเงนก โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 3.84) เมอพจารณาเปนรายขอ โดยเรยงจากมากไปหานอย พบวา การใชมต ทประชมของสมาชกเปนผ เหนชอบอนมต ในกรณมสมาชกก ยมเงน เกน 20,000 บาทขนไป อยในระดบมาก ( x = 4.03) รองลงมา คอ ก า ร พ จ า ร ณ า อ น ม ต เ ง น ก ใ ห แ ก ส ม า ช ก เ ป น ไ ป ต า ม ร ะ เ บ ย บ โดยค านงถงการสรางอาชพและสรางรายไดของสมาชกเปนส าคญ อยในระดบมาก ( x = 3.96) การตรวจสอบประวต และความมนคงของผกประกอบการอนมต เง นกแกสมาชก

68

อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 92) การพ จารณาอนมต เ ง นก ใหแก สมาช กโดยม ขอมล ประกอบการตดสนใจอยางชดเจน อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 85) และการพจารณาเงนก มการแบงหรอหารเงนก ใหแกสมาชกรายละเทา ๆ กน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.46) ตามล าดบ ตารางท 4.6 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ดานศกยภาพดานการเงนและบญช

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล ศกยภาพดานการเงนและบญช

1. การจดท าเอกสารเกยวกบการบญชการเงนใหเปนปจจบน

3.93 .82 มาก

2. การวางแผนตดตามการใชเงนของสมาชก 3.56 .92 มาก 3. การก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอเรงรดหน 3.55 .97 มาก 4. กา ร จดท า เ อกสา รทา งบญ ช และทะ เบ ยนต า ง ๆ

ไวถกตองตามระเบยบขอบงคบกองทน 3.97 .87 มาก

5. การจดท าบญชก ยม การช าระคนเงนก ของสมาชก รายรบ รายจายของกองทนไวครบถวนถกตอง

4.08 .86 มาก

6. ก า ร แ ต ง ต ง ผ ต ร ว จ ส อ บ บ ญ ช ท ม ค ว า ม ร ความสามารถในการตรวจสอบความถกตองของระบบบญช

3.74 .89 มาก

รวม 3.81 .89 มาก จากตารางท 4.6 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหม บาน

ดานศกยภาพดานการเงนและบญช โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 3.81) เมอพจารณาเปนรายขอ โดยเรยงจากมากไปหานอย พบวา การจดท าบญชก ยม การช าระคนเงนก ของสมาชก รายรบ รายจายของกองทนไวครบถวนถกตอง อย ในระดบมาก ( x = 4.08) รองลงมา คอ การจ ดท าเอกสารทางบญชและทะเบยนตาง ๆ ไวถ กตองตามระเบยบขอบงคบกองท น อยในระดบมาก ( x = 3.97) การจดท าเอกสารเกยวกบการบญชการเงนใหเปนปจจบน

69

อย ใ น ร ะ ดบ ม า ก ( x = 3. 93) ก า ร แ ต ง ต ง ผ ต ร ว จ ส อบบญ ช ท ม ค ว า ม ร ความสามารถในการตรวจสอบความถกตองของระบบบญช อยในระดบมาก ( x = 3.74) ก า ร ว า ง แผนต ดตามกา ร ใ ช เ ง น ขอ งสมาช ก อย ใ น ร ะด บมาก ( x = 3. 56) และการก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอเรงรดหน อยในระดบมาก ( x = 3.55) ตามล าดบ

ตารางท 4.7 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ดานศกยภาพดานการตดตามผล ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล

ศกยภาพดานการตดตามผล

1. การแบงหนาทความรบผดชอบในการตดตามผลการ ด าเนนกจกรรมและใหค าแนะน าแกสมาชก

3.64 .83 มาก

2. การตดตามแนะน าและชวยเหลอสมาชกทก เงนจากกองทนฯ 3.52 .82 มาก 3.

การออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของสมาชกวาเปนไปตามวตถประสงคทขอก

3.46 .89 ปานกลาง

4. การตดตามเรงรดการสงใชเงนก คนใหเปนไปตาม จ านวนและระยะเวลาทก าหนด

3.71 .92 มาก

รวม 3.58 .87 มาก จากตารางท 4.7 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ดานศกยภาพ

ดานการตดตามผล โดยรวมอยในระดบมาก ( x = 3.58) เม อพจารณาเปนรายขอ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การตดตามเรงรดการสงใชเงนก คนใหเปนไปตามจ านวนและระยะเวลาทก าหนด อยในระดบมาก ( x = 3. 71) ร อ ง ล ง ม า ค อ ก า ร แ บ ง ห น า ท ค ว า ม ร บ ผ ด ช อ บ ในการตดตามผลการด าเนนกจกรรมและใหค าแนะน าแกสมาชก อยในระดบมาก ( x = 3.64) การตดตามแนะน าและชวยเหลอสมาชกทก เงนจากกองทนฯ อยในระดบมาก ( x = 3.52) และการออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของสมาชกวาเปนไปตามว ตถประสงคทขอก อยในระดบ ปานกลาง ( x = 3.46) ตามล าดบ

70

ตารางท 4.8 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ดานศกยภาพดานการพฒนาอาชพ

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล ศกยภาพดานการพฒนาอาชพ

1. การคดเลอกสมาชกดเดน เพอเปนตวอยางแกสมาชก และชวยเหลอแนะน าอาชพแกสมาชกอน ๆ

3.33 1.04 ปานกลาง

2. การใหรางวลจงใจแกสมาชกทปฏบตอาชพดเดน 3.26 1.17 ปานกลาง 3.

การตดตามควบคมและตรวจสอบการน าเงนก ยมของสมาชกไปใชเพอประกอบอาชพตามวตถประสงคของคณะกรรมการ

3.36 .93 ปานกลาง

4. การจดอบรมเกยวกบการสรางหรอพฒนาอาชพใหกบสมาชกกองทน 3.20 1.03 ปานกลาง 5. การก ยมไปประกอบอาชพตามทเสนอโครงการของสมาชกกองทน 3.50 1.02 ปานกลาง

รวม 3.33 1.04 ปานกลาง จากตารางท 4.8 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหม บาน

ดานศกยภาพดานการพฒนาอาช พ โดยรวมอย ในระดบปานกลาง ( x = 3.33) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การก ยมไปประกอบอาชพตามทเสนอโครงการของสมาชกกองทน อยในระดบปานกลาง ( x = 3. 50) ร อ ง ล ง ม า ค อ ก า ร ต ด ต า ม ค ว บ ค ม แ ล ะ ต ร ว จ ส อ บ การน าเงนก ยมของสมาชกไปใชเพอประกอบอาชพตามวตถประสงคของคณะกรรมการ อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น กล า ง ( x = 3. 36) ก า ร คด เ ล อ ก สม า ช ก ด เ ด น เพอเปนตวอยางแกสมาชกและชวยเหลอแนะน าอาชพแกสมาชกอน ๆ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.33) การใหรางวลจงใจแกสมาชกทปฏบตอาชพดเดน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.26) และการจ ดอบรม เ ก ย วก บการส ร า งห รอพ ฒนา อา ชพใ หกบสมาช กกองทน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.20) ตามล าดบ

71

ตารางท 4.9 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ดานความพรอมของกองทนหมบาน

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน x S.D. การแปลผล ความพรอมของกองทนหมบาน

1. การมสวนรวมในการเขารวมบรหารจดการกองทนและการควบคมกนเองในการใชประโยชนจากกองทนของสมาชกในหมบาน

3.84 .89 มาก

2. กระบวนการคดเลอกกรรมการเปนไปตามระเบยบกองทนหมบานและวธการทหมบานและชมชนเมองก าหนด 3.97 .88 มาก 3. คณสมบตกรรมการครบถวนตามระเบยบของกองทนหมบาน 3.95 .84 มาก 4. ความรและประสบการณในการบรหารจดการกองทนหมบานของคณะกรรมการกองทน 3.80 .83 มาก 5. ระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการ ปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน 3.70 .80 มาก

รวม 3.85 .85 มาก จากตารางท 4.9 พบวา ศกยภาพและความพรอมของกองทนหม บาน

ดานความพรอมของกองท นหม บา น โดยร วมอย ใ น ร ะด บมาก ( x = 3.85) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พบวากระบวนการคดเลอกกรรมการเปนไปตามระเบยบกองทนหมบานและวธการทหมบานและชม ช น เ ม อ ง ก า ห น ด อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 97) ร อ ง ล ง ม า ค อ คณสมบตกรรมการครบถวนตามระเบยบของกองทนหมบาน อยในระดบมาก ( x = 3.95) การมสวนรวมในการเขารวมบรหารจดการกองทนและการควบคมกนเองในการใชประโยชนจากก อ ง ท น ข อ ง ส ม า ช ก ใ น ห ม บ า น อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 84) ความรและประสบการณในการบรหารจ ดการกองทนหมบานของคณะกรรมการกองทน อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 80) และระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน อยในระดบมาก ( x = 3.70) ตามล าดบ ตอนท 3 ผลการวเคราะหจดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน

72

ตอนท 3.1 ผลการวเคราะหจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน

การว เคราะหจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหม บาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาคาทางสถต ซงประกอบดวย ค า เ ฉ ล ย (Mean) และส วน เบ ย ง เบนมาตรฐ าน (Standard Deviation) แสดงรายละเอยดดงตารางท 4.10-4.13 ตารางท 4.10 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน

โดยรวม จดแขง (S) จดออน (W)

ของกองทนหมบาน

จดแขง (S) จดออน (W)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

1. ดานการบรหารบคคล 3.79 .90 มาก 2.41 1.02 นอย 2. ดานการวางแผนปฏบตงาน 3.78 .76 มาก 2.95 .93 ปานกลาง 3. ดานการควบคมตดตามงาน 3.61 .86 มาก 2.84 .81 ปานกลาง

รวม 3.73 .84 มาก 2.73 0.92 ปานกลาง

จากตารางท 4.10 การวเคราะหจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน โดยรวม พบวา จ ดแข ง (S) ของกองท นหม บาน โดยรวมอย ในระดบมาก ( x = 3.73) เ ม อพ จารณาเปนรายดาน โดยเ รยงจากมากไปหานอย พบวา ดานการบรหารบคคล อยในระดบมาก ( x = 3.79) รองลงมา คอ ดานการวางแผนปฏบตงาน อยในระดบมาก ( x = 3.78) และดานการควบคมตดตามงาน อยในระดบมาก ( x = 3.61) ตามล าดบ จดออน (W) ของกองทนหมบาน โดยรวมอยในระดบปานกลาง ( x = 2.73) เมอพจารณา เปนรายดาน พบวา ดานการวางแผนปฏบตงาน อยในระดบปานกลาง ( x = 2.95) รองลงมา คอ ดานการควบคมตดตามงานอยในระดบปานกลาง ( x = 2.84) และดานการบรหารบคคล อยในระดบนอย ( x = 2.41) ตามล าดบ ตารางท 4.11 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน

ดานการบรหารบคคล

73

จดแขง (S) จดออน (W)

ของกองทนหมบาน

จดแขง (S) จดออน (W)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

1. เปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก 4.02 .79 มาก 2.67 1.30 ปานกลาง 2. ย ด ถ อ ค ว า ม ร

ความสามารถเปนหลกในการเลอกสรรบคคลเขาปฏบตงานหรอเปนสมาชก 3.75 .81 มาก 2.29 1.18 นอย

3. หลกประกนในการปฏบตงาน ทหนวยงาน/กองทน มใหคณะกรรมการหรอสมาชก 3.68 .84 มาก 2.17 .70 นอย 4.

การปฏบตงานปราศจากการแทรกแซงทางการเมองหรอภายใตอทธพลของนกการเมอง

3.70 1.16 มาก 2.50 .89 นอย

รวม 3.79 .90 มาก 2.41 1.02 นอย จากตารางท 4.11 การวเคราะหจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการบรหารบคคล พบวา จดแข ง (S) ของกองทนหม บาน โดยรวมอย ในระดบมาก ( x = 3.79) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า เปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก อยในระดบมาก ( x = 4.02) ร อ ง ล ง ม า ค อ ย ด ถ อ ค ว า ม ร ความสามารถเปนหลกในการเลอกสรรบคคลเขาปฏบตงานหรอเปนสมาชก อยในระดบมาก ( x = 3. 75) การปฏบตงานปราศจากการแทรกแซงทางการเมองหรอภายใตอทธพลของนกการเมอง อย ในระดบมาก ( x = 3.70) และหลกประกนในการปฏบตงานทหนวยงาน/กองทน มใหคณะกรรมการหรอสมาชก อยในระดบมาก ( x = 3.68) ตามล าดบ จดอ อน (W) ของกองทนหม บาน โดยรวมอย ในระดบนอย ( x = 2.41) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า เปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก อยในระดบปานกลาง ( x = 2.67) ร อ ง ล ง ม า ค อ การปฏบต งานปราศจากการแทรกแซงทางการเมองหรอภายใตอทธพลของนกการเมอง อ ย ใ น ร ะ ด บ น อ ย ( x = 2. 50) ย ด ถ อ ค ว า ม ร ความสามารถเปนหลกในการเลอกสรรบคคลเขาปฏบตงานหรอเปนสมาชก อยในระดบนอย

74

( x = 2.29) และหลกประกนในการปฏบตงานทหนวยงาน/กองทน มใหคณะกรรมการหรอสมาชก อยในระดบนอย ( x = 2.17) ตามล าดบ ตารางท 4.12 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน

ดานการวางแผนปฏบตงาน จดแขง (S) จดออน (W)

ของกองทนหมบาน

จดแขง (S) จดออน (W)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

5. ผวางแผนมขดความสามารถในการวางแผน 3.79 .80 มาก 3.17 1.24 ปานกลาง 6. การวางแผนเปนไปเพอ ประโยชนของสวนรวม 3.94 .82 มาก 3.25 1.52 ปานกลาง 7. ม เ ป า ห ม า ย ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ร ะ เ บ ย บ ว ธ

อ านาจหนาทความรบผดชอบการควบคมและตรวจสอบของหนวยงานหรอบคคลก าหนดไวในแผนอยางชดเจน

3.87 .80 มาก 2.75 .84 ปานกลาง

8. แผนมความยดหยนสงเพอใหปรบตวตามสถานการณทเปลยนแปลงไป 3.70 .82 มาก 2.83 .92 ปานกลาง 9. มขอมลขาวสารเพยงพอส าหรบการวางแผน 3.63 .69 มาก 3.00 .59 ปานกลาง 10. ใชทรพยากรอยางประหยดและมประสทธภาพ 3.68 .65 มาก 2.67 .49 ปานกลาง

รวม 3.78 .76 มาก 2.95 .93 ปานกลาง จากตารางท 4.12 การวเคราะหจ ดแขง (S) จ ดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการวางแผนปฏบตงาน พบวา

จดแข ง (S) ของกองทนหม บาน โดยรวมอย ใ นระดบมาก ( x = 3.78) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การวางแผนเปนไปเพอประโยชนของสวนรวม อยในระดบมาก ( x = 3.94) รองลงมา คอ ม เ ป า ห ม า ย ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ร ะ เ บ ย บ ว ธ อ านาจหนาทความรบผดชอบการควบคมและตรวจสอบของหนวยงานหรอบคคลก าหนดไวในแผนอยางชดเจน อยในระดบมาก ( x = 3.87) ผ วางแผนมขดความสามารถในการวางแผน อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 79) แผนมความยดหยนสงเพอใหปรบตวตามสถานการณทเปลยนแปลงไป อยในระดบมาก ( x = 3.70) ใชทรพยากรอยางประหยดและมประสทธภาพ อย ในระดบมาก ( x = 3.68) และมขอมลขาวสารเพยงพอส าหรบการวางแผน อยในระดบมาก ( x = 3.63) ตามล าดบ

75

จดออน (W) ของกองทนหมบาน โดยรวมอยในระดบปานกลาง ( x = 2.29) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การวางแผนเปนไปเพอประโยชนของสวนรวม อยในระดบปานกลาง ( x = 3.25) รองลงมา คอ ผ วางแผนมขดความสามารถในการวางแผน อย ในระดบปานกลาง ( x = 3.17) มขอม ลข าวสารเพยงพอส าหรบการวางแผน อย ในระดบปานกลาง ( x = 3.00) แผนมความยดหยนสงเพอใหปรบตวตามสถานการณทเปลยนแปลงไปอยในระดบปานกลาง ( x = 2. 83) ม เ ป า ห ม า ย ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ร ะ เ บ ย บ ว ธ อ านาจหนาทความรบผดชอบการควบคมและตรวจสอบของหนวยงานหรอบคคลก าหนดไวในแผน อ ย า ง ช ด เ จ น อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ( x = 2. 75) และใชทรพยากรอยางประหยดและมประสทธภาพ อยในระดบปานกลาง ( x = 2.67) ตามล าดบ

76

ตารางท 4.13 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของจดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการควบคมตดตามงาน

จดแขง (S) จดออน (W)

ของกองทนหมบาน

จดแขง (S) จดออน (W)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

11. ก าหนดมาตรฐานของงานทตองรบผดชอบ 3.79 .82 มาก 3.00 1.12 ปานกลาง 12. มการวดผลการด าเนนงานทกระยะ 3.53 .97 มาก 2.63 .71 ปานกลาง 13.

มการแปลผลงานหรอตรวจสอบผลงานทกระท าเสรจ

3.50 .69 ปานกลาง 2.56 .69 ปานกลาง

14. มการด าเนนการแกไข เมอสงใดสงหนงบกพรอง ผดพลาดอนแตกตางไปจากแผนทก าหนดไว

3.60 .95 มาก 3.18 .72 ปานกลาง

รวม 3.61 .86 มาก 2.84 .81 ปานกลาง จากตารางท 4.13 การวเคราะหจ ดแขง (S) จ ดออน (W) ของกองทนหมบาน ดานการควบคมตดตามงาน พบวา จดแข ง (S) ของกองทนหม บาน โดยรวมอย ในระดบมาก ( x = 3.61) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า ก าหนดมาตรฐานของงานทตองรบผดชอบ อยในระดบมาก ( x = 3.79) รองลงมา คอ ม ก า ร ด า เ น น ก า ร แ ก ไ ข เ ม อ ส ง ใ ด ส ง ห น ง บ ก พ ร อ ง ผ ด พ ล า ด อนแตกตางไปจากแผนทก าหนดไวอยในระดบมาก ( x = 3.60) มการวดผลการด าเนนงานทกระยะ อยในระดบมาก ( x = 3.53) และมการแปลผลงานหรอตรวจสอบผลงานทกระท าเสรจ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.50) ตามล าดบ จดออน (W) ของกองทนหมบาน โดยรวมอยในระดบปานกลาง ( x = 2.84) เ มอพจารณาเปนรายขอ โดยเ รยงจากมากไปหานอย พบวา มการด า เนนการแกไข เมอสงใดสงหนงบกพรอง ผดพลาดอนแตกตางไปจากแผนทก าหนดไว อยในระดบปานกลาง ( x = 3.18) รองลงมา คอ ก าหนดมาตรฐานของงานทตองรบผดชอบ อยในระดบปานกลาง ( x = 3.00) มการวดผลการด าเนนงานทกระยะ อยในระดบปานกลาง ( x = 2.63) และมการแปลผลงานหรอตรวจสอบผลงานทกระท าเสรจ อยในระดบปานกลาง ( x = 2.56) ตามล าดบ

77

ตอนท 3.2 ผลการวเคราะหโอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน

การวเคราะหโอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน ใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหหาคาทางสถต ซงประกอบดวย ค า เ ฉ ล ย (Mean) และส วน เบ ย ง เบนมาตรฐาน ( Standard Deviation) แสดงรายละเอยดดงตารางท 4.14 ตารางท 4.14 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของโอกาส (O) อปสรรค (T)

ของกองทนหมบาน โอกาส (O) อปสรรค (T)

ของกองทนหมบาน

โอกาส (O) อปสรรค (T)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

1. ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ ต า บ ล ใ ห ค า แ น ะ น า ช ว ย เ ห ล อ ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ เ อ ก ส า ร แ ล ะ ร ว บ ร ว บ ห ล ก ฐ า น การขอจดทะเบยนเปนนตบคคล

3.79 .81 มาก 2.20 1.00 นอย

2. ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ อ า เ ภ อ ใหค าแนะน าชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวบหลกฐานการขอจดทะเบยนเปนนตบคคล

3.88 .78 มาก 2.33 1.30 นอย

ตารางท 4.14 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของโอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน (ตอ)

โอกาส (O) อปสรรค (T)

ของกองทนหมบาน

โอกาส (O) อปสรรค (T)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

3. ส า น ก ง า น พ ฒ น า ช ม ช น ร ะ ด บ จ ง ห ว ด ใ ห ค า แ น ะ น า ชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวมหลกฐานการขอจดทะเบยนเปนนตบคคล

3.80 .86 มาก 2.75 .45 ปานกลาง

4. การจดอบรมดานการพฒนาธรกจกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน 3.67 .91 มาก 2.75 .86 ปานกลาง

78

5. การจดอบรมดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน 3.38 1.06 ปานกลาง 3.00 1.06 ปานกลาง 6. การศกษาดงานดานการพฒนาธรกจกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน 3.33 .97 ปานกลาง 2.17 .70 นอย 7. การศกษาดงานดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน 3.14 1.00 ปานกลาง 2.63 .87 ปานกลาง 8.

การจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 ใหกบคณะกรรมการกองทน

3.50 .91 ปานกลาง 3.14 .83 ปานกลาง

ตารางท 4.14 คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของโอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน (ตอ)

โอกาส (O) อปสรรค (T)

ของกองทนหมบาน

โอกาส (O) อปสรรค (T)

x S.D. การแปลผล x S.D. การแปลผล

9. ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ ต า บ ล เ ก ย ว ก บ บ ท บ า ท ห น า ท ท จ ะ ส น บ ส น น ช ว ย เ ห ล อ ใ ห แตละหมบานด าเนนการจดทะเบยนกองทนหมบานเปนนตบคคลใหแกคณะกรรมการกองทน

3.71 .98 มาก 2.84 .69 ปานกลาง

10. ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคลใหกบคณะกรรมการกองทน

3.67 .95 มาก 3.00 .65 ปานกลาง

รวม 3.59 .92 มาก 2.68 .84 ปานกลาง

จากตารางท 4.14 การวเคราะหโอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน พบวา โอกาส (O) ของกองทนหม บ าน โดยรวมอย ในระดบมาก ( x = 3.59) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ อ า เ ภ อ ใหค าแนะน าชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวบหลกฐานการขอจดทะเบยนเปน นตบคคล อยในระดบมาก ( x = 3.88) รองลงมา คอ ส านกงานพฒนาชมชนระดบจงหวด ใ ห ค า แ น ะ น า ช ว ย เ ห ล อ ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ เ อ ก ส า ร แ ล ะ ร ว บ ร ว ม ห ล ก ฐ า น ก า ร ข อ จ ด ท ะ เ บ ย น เ ป น น ต บ ค ค ล อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 80) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ ต า บ ล ใหค าแนะน าชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวบหลกฐาน การขอจดทะเบยนเปน

79

นตบคคล อยในระดบมาก ( x = 3.79) การจดอบรมเครอขายระดบต าบลเกยวกบบทบาทหนาท ทจะสนบสนนชวยเหลอใหแตละหมบานด าเนนการจดทะเบยนกองทนหมบานเปนนตบคคลใหแกค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ( x = 3. 71) ก า ร จ ด อบ ร มดา นก า รพ ฒ น า ธ ร ก จ ก อ งท น หม บ าน ใ ห กบคณะกร รมการกองทน แ ล ะ ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคลใหกบคณะกรรมการกองทน อยในระดบมากทเทากน ( x = 3. 67) การจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 ใหก บคณะกรรมการกองทน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.50) การจ ดอบรมดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ( x = 3. 38) การศ กษาด ง านดานการพ ฒนาธ รก จกองท นหม บานใหก บคณะกรรมการกองท น อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ( x = 3. 33) และการศกษาดงานดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.14) ตามล าดบ อปสรรค (T) ของกองทนหม บาน โดยรวมอยในระดบปานกลาง ( x = 2.68) เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 ใหกบคณะกรรมการกองทน อยในระดบปานกลาง ( x = 3.14) รองลงมา ค อ ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดท ะ เ บ ย น ห ม บ า น เ ป น น ต บ ค ค ล ใ ห ก บ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น และการจดอบรมดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ท เ ท า ก น ( x = 3. 00) การจดอบรมเครอขายระดบต าบลเกยวกบบทบาทหนาททจะสนบสนนชวยเหลอใหแตละหมบานด า เ น นก า รจดทะ เบ ยนกองทนหม บ าน เ ป นน ต บ คคลใ ห แก คณะกรรมการกองท น อยในระดบปานกลาง ( x = 2.84) ส านกงานพฒนาชมชนระดบจงหวด ใหค าแนะน า ชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวมหลกฐานการขอจดทะเบยนเปนนตบคคล

80

และการจดอบรมด านการพฒนาธ ร ก จกองท นหม บ านให กบคณะกรรมการกองท น อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ท เ ท า ก น ( x = 2. 75) การศกษาดงานดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหม บานใหกบคณะกรรมการกองทน อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ( x = 2. 63) คณะกรรมการเครอขายกองทนหมบานระดบอ าเภอใหค าแนะน าชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและ รวบรวบหลกฐานการขอจดทะเบยนเปนนตบคคล อยในระดบนอย ( x = 2.33) คณะกรรมการเครอขายกองทนหมบานระดบต าบลใหค าแนะน าชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวบหลกฐาน การขอจดทะเบยนเปนนตบ คคล อย ในระดบนอย ( x = 2.20) และการศ กษาด งานดานการพฒนาธรกจกองทนหม บานใหกบคณะกรรมการกองทน อยในระดบนอย ( x = 2.17) ตามล าดบ ตอนท 4 ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน

ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน ใชสถต เ ช ง พ ร ร ณ น า ( Descriptive Statistics) โดยน าขอมลทรวบรวมไดมาวเคราะหและสงเคราะหแสดงรายละเอยดดงตารางท 4.15

ตารางท 4.15 จ านวนของความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน

ความคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน ความถ

1. ใหคณะกรรมการกองทนท างานตรงไปตรงมา 5 2. ใหคณะกรรมการกองทนโปรงใสตรวจสอบได 3 3. สมาชกตองยดกฎกตกาอยางเครงครด 2 4. เมอมปญหาตองมาแกไขรวมกนโดยยดหลกสนตวธ (มการประชมบอย ๆ) 2 5. ใหตรวจสอบผ ทเกยวของขออยาเหนแกพวกพองและญาตหรอคนสนท 2 6. ใหกระจายสทธแกชาวบานในพนทดวย 1 7. บางหมกมการปฏบตโดยมชอบ 1

81

รปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานอยางมสวนรวมโดยชมชน ก า ร ก า ห น ด ร ป แ บ บ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น จดท าขนโดยใชผลการวจยเกยวกบศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน จดแขง จดออน โ อ ก า ส อ ป ส ร ร ค ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น เปนขอมลในการประชมเชงปฏบตการแบบมสวนรวมระหวางคณะผวจย ประธานกองทนหมบาน คณะกร รมกา รกองท นหม บ า น ผ น า ช ม ชน แ ละพฒนาชม ชนจ ง ห วดก าญจนบ ร เ พ อ จ ด ท า ร ป แ บ บ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ต า ม บ ท บ า ท ภ า ร ก จ ของคณะกรรมการกองทนหมบาน ในประเดนทส าคญดงน 1. การก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ ร ป แ บ บ ก า ร ก า ห น ด บ ท บ า ท ห น า ท ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ท ก อ ง ท น ห ม บ า น ค ว ร พ ฒ น า ไ ด แ ก รปแบบการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการเกยวกบการรายงานปญหาทคณะกรรมการแตละคนไดประสบตอคณะกรรมการกองทนหมบาน โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงน 1) กองทนหมบานควรมการประชมคณะกรรมการกองทนหมบาน เปนประจ าทกเดอน เ พอเปนการเสนอความคดเหน และใหคณะกรรมการแตละคนไดแจงถงปญหาตาง ๆ ทไดรบทราบมาจากสมาชกหรอผอยอาศยในชมชน 2) น าปญหาตาง ๆ ทพบเหน มาวางแผนเพอแกไขปญหาในดานตาง ๆ 3) ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ โ ค ร ง ก า ร ห ร อ ก จ ก ร ร ม ต า ง ๆ ใ ห ส ม า ช ก แ ล ะ ผ อ า ศ ย ไ ด เ ข า ร ว ม โ ค ร ง ก า ร ห ร อ ก จ ก ร ร ม ต า ง ๆ เพอเปนการสรางขวญและก าลงใจแกคณะกรรมการและสมาชก รวมถงเปนการแกปญหาตาง ๆ 4) จ ด ก จ ก ร ร ม ห ร อ โ ค ร ง ก า ร เ พ อ แ ก ไ ข ป ญ ห า ด า น ต า ง ๆ และหลงจากการจดกจกรรมเรยบรอยแลวใหคณะกรรมการรายงานผลทไดจดท าตอคณะกรรมการกองทนหมบาน เปนประจ าทกเดอน โดยแสดงดงแผนภาพท 4.1

82

ภาพท 4.1 รปแบบการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการเกยวกบการรายงานปญหา ทคณะกรรมการแตละคนไดประสบตอคณะกรรมการกองทนหมบาน ซงการรายงานผลการด าเนนงานทดนนสามารถด าเนนการไดดงน 1. ลกษณะของการรายงานทด 1.1 ปกสวยเรยบ 1.2 กระดาษทใชมคณภาพด มขนาดถกตอง 1.3 มหมายเลขแสดงหนา 1.4 มสารบญหรอมหวขอเรอง 1.5 มบทสรปยอ 1.6 การเวนระยะในรายงานมความเหมาะสม

ประชม คณะกรรมการ

น าปญหามาวางแผน จดกจกรรม/โครงการ

ประชาสมพนธใหสมาชกเขารวมโครงการฯ

จดกจกรรม/โครงการ เพอแกปญหาตาง ๆ

83

1.7 ไมพมพขอความใหแนนจนดลานตาไปหมด 1.8 ไมมการแก ขดลบ 1.9 พมพอยางสะอาดและดเรยบรอย 1.10 มผงหรอภาพประกอบตามความเหมาะสม 1.11 ควรมการสรปใหเหลอเพยงสน ๆ แลวน ามาแนบประกอบรายงาน 1.12 จดรปเลมสวยงาม 2. การเลอกใชสอและอปกรณในการน าเสนอ ม โสตทศนปกรณชน ดตาง ๆ มากมายท สามารถน ามาใชในการน า เสนอ แ ต ก อ น ท จ ะ ต ด ส น ใ จ เ ล อ ก ใ ช ส อ ห ร อ อ ป ก ร ณ ช น ด ใ ด แ ล ว ควรวเคราะหเสยกอนวาสอหรออปกรณใดจะเหมาะสมและสอดคลองกบเรองทจะน าเสนอนน ๆ โดยวเคราะหจาก - ขนาดและลกษณะของผ ฟง - เวลาทใชในการน าเสนอ - เวลาส าหรบการผลตสอ - งบประมาณ โ ส ต ท ศ น ป ก ร ณ แ ล ะ ส อ ส า ห ร บ ใ ช ใ น ก า ร น า เ ส น อ ควรจะสอดคลองและเหมาะสมกบเรองราวในโลกยคปจจบน เราอาจจดหามาไดหลาย ๆ อยางเชน เครองเสยงชนดตาง ๆ - ชอลก/กระดานด า - ฟลปชารต/แผนภม/ของจรง - เครองฉายไมโครฟลม - เครองฉายภาพขามศรษะ/ภาพถาย/แผนใส - เครองฉายภาพยนตรทกชนด - ทว/วดโอ/ภาพจากวดโอ - เครองฉายสไลด/ภาพสไลด/มลตวชน - ภาพจากจอคอมพวเตอร

84

2. การก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน ร ป แ บ บ ก า ร ก า ห น ด เ ป า ห ม า ย แ ล ะ ว า ง แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น ทกองทนหมบานควรพฒนาม 2 รปแบบ ไดแก 2.1 รปแบบการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงานของคณะกรรมการ เกยวกบการรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของสมาชกปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนหมบาน โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงน

1) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ควรมการจดประชมเพอวางแผนและชวยกนด าเนนการรวบรวมขอมลของสมาชกกองทน 2) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ร ว ม ก น จ ด ท า ข อ ม ล ต า ง ๆ ข อ ง ส ม า ช ก รวมถงคณสมบตของสมาชก 3) ตดประกาศใหประชาชนรบทราบขอมล ณ ทท าการกองทนหมบาน โดยแสดงดงแผนภาพท 4.2

รวบรวมขอมล สมาชก

ตดประกาศให ประชาชนรบทราบ

จดท าขอมลสมาชก

85

ภาพท 4.2 รปแบบการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงานของคณะกรรมการ เกยวกบการรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของสมาชกปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนหมบาน ซง รปแบบการบรหารจดการทดเ กยวกบการไดขอมลสมาชกทครบถวน สมบรณ จะตองมตดประกาศใหสมาชกและประชาชนทราบในเรองตาง ๆ 1. คณสมบตของสมาชก 1.1 เปนผ ทพ านกหรอพกอาศยอยในหม บาน เปนระยะเวลาไมนอยกวา 2 ป กอนการจดตงกองทน 1.2 เ ป น ผ ม น ส ย อ น ด ง า ม ม ค ว า ม ร ค ว า ม เ ข า ใ จ เหนชอบดวยหลกการของกองทนและสนใจเขามามสวนรวมในกจกรรมของกองทน 1.3 เปนผพรอมทจะปฏบตตามระเบยบของกองทน 1.4 เปนผ ทคณะกรรมการกองทนหมบานไดมมตเหนชอบใหเขารวมเปนสมาชก 1.5 อดทน เสยสละ และเหนแกประโยชนของกองทนเปนส าคญ 1.6 มเงนฝากสจจะและถอหนอยางนอยหนงหนแตไมเกนหนงในหาของจ านวนหนทมทงหมดในกองทน 1.7 สมาชกทสมครในปแรกจะตองไม เ ปนผ ท คางช าระหน ในกองทนตาง ๆ หากยงคางใหตดสทธ ในการไดรบพจารณาอนมตจากกองทนจนกวาจะช าระหนทคางอย 2. การสมครเปนสมาชก 2.1 ยนใบสมครเปนสมาชกกองทนไดทคณะกรรมการกองทนหมบาน 2.2 ผ มคณสมบตตามทกลาวขางตนสามารถยนความจ านงหรอสมครเขาเปนสมาชกของกองทนได ( เ ด อ น ล ะ 1 ค ร ง ห ร อ ป ล ะ 1 ค ร ง ห ร อ อ น ๆ ) โ ด ย ส า ม า ร ถ ส ม ค ร เ ป น ส ม า ช ก ไ ด โ ด ย ป จ เ จ ก บ ค ค ล แ ล ะ ก ล ม อ ง ค ก ร ช ม ช น แลวแตความสมครใจของผ เปนสมาชก 3. สมาชกขาดหรอพนสภาพจากการเปนสมาชกตามเหตตาง ๆ ดงน 3.1 ตาย 3.2 ลาออกและไดรบอนมตใหลาออกจากคณะกรรมการกองทนหมบาน

86

3.3 วกลจรต จตฟนเฟอน หรอถกศาลสงใหเปนผไรความสามารถ 3.4 ทประชมใหญสมาชกมมตใหออกดวยคะแนนเสยงสองในสามของผ เขารวมประชม เมอคณะกรรมการกองทนหมบานพจารณาคณสมบตแลวและเหนสมควรรบบคลใดเขาเปนสมาชก จะแจงบคคลนนใหช าระคาธรรมเ นยมแรกเขา คาห น เ งนสจจะ ภายในสามวน นบจากวนทรบแจงใหเขาเปนสมาชก และตดประกาศใหทราบ ณ ทท าการกองทนหมบาน 2.2 รปแบบการวางแผนการปฏบตงานเกยวกบการวางแผนเปนไปเพอประโยชนของสวนรวม โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน 1) คณะกรรมการกองทนควรมการประชาสมพนธใหสมาชกไดเขามามสวนรวมในการวางแผนการปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน 2) คณะก ร ร ม ก า ร จ ด ท า แ ผ นก า ร ด า เ น น ง า น ข อ ง ก อ ง ท น หม บ า น ร ว บ ร ว ม โ ค ร ง ก า ร / ก จ ก ร ร ม ท ต อ ง ก า ร ด า เ น น ก า ร ใ น พ น ท ข อ ง ช ม ช น ซ ง อ า จ จ ะ ม ท ง โ ค ร ง ก า ร / ก จ ก ร ร ม ท ท า ง ก อ ง ท น ห ม บ า น จ ด ข น ห ร อ ห น ว ย ง า น จ ะ เ ข า ม า ม ส ว น ร ว ม ด า เ น น ก า ร โ ด ย ข อ ม ล ด ง ก ล า ว อ า จ ต ร ว จ ส อ บ ไ ด จ า ก ห น ว ย ง า น ใ น พ น ท และตรวจสอบจากแผนการด าเนนงานการพฒนาจงหวดหรออ าเภอ 3) คณะกรรมการจดท าแผนการด าเนนงาน จดท ารางแผนการด าเนนงาน โดยพจารณา โครงการ / กจกรรม ใ ห เหมาะสมกบความตองการของคณะกรรมการ ส ม า ช ก แ ล ะ ผ อ ย อ า ศ ย ใ น ช ม ช น โดยพจารณาจดหมวดหมใหสอดคลองกบความตองการของชมชมและบรบทของชมชน ซงในแผนการด าเนนการ แบงออกเปน 2 สวน คอ ส ว น ท 1 บ ท น า ป ร ะ ก อ บ ไ ป ด ว ย ห ล ก ก า ร แ ล ะ เ ห ต ผ ล ข อ ง แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น ก อ ง ท น ห ม บ า น วตถประสงคของแผนการด าเนนงานกองทนหมบาน ขนตอนการจดท าแผนการด าเนนงาน ร ะ ย ะ เ ว ล า ใ น ก า ร จ ด ท า แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น ก อ ง ท น ห ม บ า น

87

แ น ว ท า ง ใ น ก า ร จ ด ท า แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น ก อ ง ท น ห ม บ า น ประโยชนของแผนการด าเนนงานกองทนหมบาน สวนท 2 แผนโครงการ/กจกรรมในการด าเนนงานกองทนหมบาน ประกอบไปดวย แ ผ น ก า ร ร ะ ด ม เ ง น อ อ ม แ ผ น ก า ร ใ ห ผ ย ม แ ผ น ก า ร จ ด ส ว ส ด ก า ร แ ผ น พ ฒ น า ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร แผนพฒนาสมาช ก แ ผนพฒนาคณะก ร ร มกา ร แ ผ น พ ฒ น า ร ะ เ บ ย บ แ ล ะ ข อ บ ง ค บ แ ผ น พ ฒ น า ป ร ะ ช า ส ม พ น ธ ก อ ง ท น ฯ ซ ง ใ นแต ล ะ แผนประกอบ ด ว ย เ ป าหมาย ว ธ ก า ร ง บป ระม าณ พ น ท ด า เ น น กา ร ระยะเวลาด าเนนการ ผลทคาดวาจะไดรบ 4) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร จ ด ท า แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น น ารางแผนการด าเนนงานเสนอตอคณะกรรมการกองทนหมบาน เพอใหความเหนชอบ แลวเสนอตอประธานกองทนหมบานเพอพจารณาเหนชอบ และประกาศใช 5) ป ร ะ ธ า น ก อ ง ท น ห ม บ า น ป ร ะ ก า ศ เ ป น แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น ท ง น ใ ห ป ด ป ร ะ ก า ศ แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น เพอใหประชาชนในทองถนไดทราบและสามารถตรวจสอบได 6) ต ด ต า ม ผ ล ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ต า ม แ ผ น ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ท จ ด ท า แ ล ะ ร า ย ง า น ผ ล ต อ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แลวประกาศผลการด าเนนงานใหประชาชนในทองถนทราบ โดยแสดงดงแผนภาพท 4.3

ประชาสมพนธใหสมาชก มสวนรวมในการวางแผน

รวบรวมโครงการ/ กจกรรม

(ราง) แผนการด าเนนงาน

แลวเสนอตอคณะกรรมการ

88

ภ า พ ท 4.3 รปแบบการวางแผนการปฏบตงานเกยวกบการวางแผนเปนไปเพอประโยชนของสวนรวม 3. การอนมตเงนก รปแบบการอนมตเงนก ทกองทนหมบานควรพฒนา ไดแก รปแบบการอนมตเงนก เ ก ยวกบการพ จารณาเ งนก ม การแบงห รอหาร เ งนก ใ ห แก สมาช กรายละเท า ๆ กน โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน

1) คณะกรรมการกองทนหมบาน ควรมการจดประชมเพอวางแผนอนมตเงนก โดยตองจดท าหลกเกณฑในการก ยมเงนของกองทน 2) คณะกรรมการทมสทธอนมตเงนก จะตองเขาใจหลกเกณฑในการใหก ยมเงน และการใหเงนก ยมแตละคน จะตองมมาตรฐานเดยวกน โดยยดหลกเกณฑใหก ยมเงน 3) ตดประกาศใหประชาชนรบทราบขอมล เกยวกบหลกเกณฑการก ยมเงนของทน ณ ทท าการกองทนหมบาน โดยแสดงดงแผนภาพท 4.4

ประชมเพอวางแผน อนมตเงนก

ตดตามผลการปฏบตงาน ตามแผน

ประกาศ แผนการด าเงนงาน

89

ภ า พ ท 4.4 ร ป แ บ บ ก า ร อ น ม ต เ ง น ก เกยวกบการพจารณาเงนก มการแบงหรอหารเงนก ใหแกสมาชกรายละเทา ๆ กน ซงหลกเกณฑ วธการ เงอนไขเกยวกบการก เงนกองทน จะมดงน 1. สมาชกกองทนหมบานมหนาท ดงน 1.1 สมาชกกองทนมหนาทตองปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ โดยเครงครด 1.2 สมาชกกองทนมหนาทในการเขารวมประชม ออกเสยง ลงมตในการประชม 1.3 สมาชกทก ยมเงนกองทน ตองใชเงนตามวตถประสงคทขอก 1.4 สมาชกกองทนมหนาทตองช าระหนและดอกเบยใหแกกองทนจนครบถวนตามก าหนดระยะเวลา 1.5 สมาชกตองปฏบตตามขอก าหนดของคณะกรรมการและทประชมกองทนเปนผก าหนด 2. จ านวนเงนก อตราดอกเบย และก าหนดเวลาสงช าระคน ส ม า ช ก ข อ ง ก อ ง ท น มสทธในการทจะยนค าขอก เงนจากกองทนซงแตละกองทนกจะมระเบยบหรอขอบงคบของตนเองในการบรหารจดการ ทงนตองเปนไปตามหลกเกณฑ วธการ เงอนไข เกยวกบการก เงนกองทน ในระเบยบ วาดวยการจดตงและบรหารกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต ดงน 2.1 ผ มอ านาจอนมตเงนกและจ านวนเงนก

ตดประกาศให ประชาชนรบทราบเกยวกบ

หลกเกณฑ

จดท าหลกเกณฑ ในการกยมเงน

90

คณะกรรมการกองทน มอ านาจอนมตใหสมาชกก ยมเงนไดไมเกนรายละ 20,000 บาท หากเกนกวา 20,000 บาท แตไมเกน 50,000 บาท คณะกรรมการกองทนตองน าเสนอให ทประชมสมาชกกองทนเปนผ พจารณาอนมต การอนมตเงนก ฉกเฉนหรอเงนยมฉกเฉน ใ หคณะกร รมกา ร กอ งท นหม บ า นอน ม ต ใ ห ร า ยหน ง จ า น วน ไม เ ก น 10,000 บ าท จ า ก เ ง น ท ไ ด ร บ จ ด ส ร ร จ า ก ร ฐ บ า ล ห ร อ บ ญ ช ก อ ง ท น ห ม บ า น ไปใชจายเพอการฉกเฉนหรอจ าเปนเรงดวน ใหคณะกรรมการกองทน แตงตงผ แทนคณะกรรมการกองทนอยางนอย 2 คน เปนผแทน ในการท าสญญาก ยมเงนกบสมาชกผขอก ทไดรบอนมตเงนก ก า ร ก ย ม เ ง น ก อ ง ท น ต อ ง ป ฏ บ ต ต า ม บ ท บ ญ ญ ต ป ร ะ ม ว ล ก ฎ ห ม า ย แ พ ง แ ล ะ พ า ณ ช ย เนองจากการก ยมเงนเปนการท านตกรรมสญญาอยางหนง ฉะนนในเรองความสามารถ ก า ร แ ส ด ง เ จ ต น า แ บ บ น ต ก ร ร ม ส ญ ญ า ก า ร ช า ร ะ ห น ฯ ล ฯ จ ง ต อ ง บ ง ค บ ต า ม บ ท บ ญ ญ ต ป ร ะ ม ว ล ก ฎ ห ม า ย แ พ ง แ ล ะ พ า ณ ช ย วาดวยนตกรรมสญญาและบทบญญตอน ๆ ทเกยวของกบธรกรรมของกองทนดวย 2.2 ดอกเบย ก าหนดช าระคนเงนก และการเรยกคนเงนกของกองทน ในการก ยมเงนของสมาชกของกองทนนน กองทนจะมทนในการใหก ยมอย 4 บญช คอ “บญชกองทนหมบาน” คอ บญชเงนฝากออมทรพยภายใตชอกองทนหมบาน (ชอหมบานหรอชอชมชนเมอง) หรอบญชท 1 ซงกองทนเปดไวรองรบเงนจดสรรจากรฐบาล “ บญ ช เ ง น ส ะสม ” ค อ บญ ช เ ง น ฝ า กออมท ร พ ย ภ า ย ใ ต ช อ ก อ งท น (ชอหมบานหรอชอชมชนเมอง) หรอบญชท 2 ซงกองทนเปดไวรองรบเงนฝากประเภทอน นอกเหนอจากเงนทไดรบการจดสรรจากรฐบาล “ บญ ช เ ง น ก ย ม ” ค อ บญ ช เ ง น ฝ า ก ออมท ร พ ย ภ า ย ใ ต ช อ ก อ ง ท น ( ช อ ห ม บ า น ห ร อ ช อ ช ม ช น เ ม อ ง ) ห ร อ บ ญ ช ท 3 ซงกองทนเปดไวรองรบการก ยมเงนจากสถาบนการเงน “บญ ช เ ง นอดหนน ” ค อ บญ ช เ งนฝากออมท รพ ย ภายใ ต ช อกองทน (ชอหมบานหรอชอชมชนเมอง) หรอบญชท 4 ซงกองทนเปดไวรองรบเงนอดหนเงนบรจาค ซงหากกองทนน าเงนจากบญชตาง ๆ เหลานมาใหสมาชกก กองทนกสามารถ ท จ ะ ก า ห น ด อ ต ร า ด อ ก เ บ ย ก า ห น ด ช า ร ะ ค น เ ง น ก

91

การเรยกคนเงนกและเบยปรบไดโดยกองทนจะตองก าหนดไวในระเบยบหรอขอบงคบของกองทนดวย 2.3 การคดดอกเบยและเบยปรบ ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ก า ห น ด อ ต ร า ด อ ก เ บ ย หรอคาตอบแทนเงนฝากและเงนก เปนอตราทแนนอนตามความเหนชอบจากทประชมสมาชกโดยค า น ง ถ ง จ า ร ต ป ร ะ เ พ ณ และสภาพเศรษฐกจและสงคมในหมบานและชมชนเมองเปนหลกและปดประกาศอตราดอกเบยหร อ ค า ต อ บ แ ท น ด ง ก ล า ว อ ย า ง เ ป ด เ ผ ย ต า ม ร ะ เ บ ย บ เปนการก าหนดหลกเกณฑอตราดอกเบยหรอคาตอบแทนเงนฝากและเงนก โดยคณะกรรมการกองทนเปนผ เสนอใหทประชมสมาชกกองทนเหนชอบ ใ น ก ร ณ ท ผ ก ผ ด ส ญ ญ า ไ ม ช า ร ะ ค น เ ง น ต น พ ร อ ม ด อ ก เ บ ย ห ร อ ค า ต อ บ แ ท น ต า ม เ ง อ น ไ ข ท ก า ห น ด ไ ว ใ น ส ญ ญ า ก ย ม เ ง น ใ ห ผ ก เ ส ย เ บ ย ป ร บ ต า ม จ า น ว น ท ร ะ เ บ ย บ ห ร อ ข อ บ ง ค บ ท ก อ ง ท น ก า ห น ด ไ ว อ ย า ง แ น น อ น ส า ห ร บ จ า น ว น ท ข า ด ห ร อ ค า ง ช า ร ะ เ ว น แ ต ผ ก ไ ด ร บ อ น ญ า ต ใ ห ผ อ น ผ น ก า ร ช า ร ะ ห น คณะกรรมการกองทนอาจพจารณายกเลกหรอปรบลดเบยปรบใหแกผ ก รายหนงรายใดกได เ ม อ ม เ ห ต ผ ล อ น ส ม ค ว ร แ ล ะ ด ว ย ค ว า ม เ ห น ช อ บ จ า ก ท ป ร ะ ช ม ส ม า ช ก ดวยเสยงเกนกงหนงหรอด าเนนการอน ๆ ตามระเบยบทกองทนก าหนด 2.4 ก าหนดช าระคนเงนก ยม ก า ร ก า ห น ด ร ะ ย ะ เ ว ล า ช า ร ะ ค น เ ง น ก ห ร อ เ ง น ย ม ใ หคณะกรรมการกองทนพจารณาตามความ เหมาะสม แหงสญญาเ งนก แตละราย การช า ระ คน เ ง น ตนพ รอมดอก เบ ย ห ร อ เ ง น ยม พ รอม เ ง นตอบแทนจากผลก า ไ ร ใหผกช าระใหแลวเสรจตามวธการดงตอไปน - เ ง น ก ห ร อ เ ง น ล ง ท น ท ก ป ร ะ เ ภ ท ซงใหกหรอยมจากเงนและดอกเบยหรอผลอนเกดจากเงนทไดรบจากการจดสรรหรอสมทบจากส านกงาน ใหผกหรอผ ยมช าระใหแลวเสรจภายในก าหนดระยะเวลาไมเกน 2 ป นบแตวนทท าสญญา - เงนก หรอเงนลงทนทกประเภท ซงใหก หรอยมจากเงนและดอกหรอผล อนเกดจากเงนกหรอยมจากสถาบนการเงนใหผกหรอผ ยมช าระคนตามทก าหนดไวในสญญา 2.5 การเรยกคนเงนกของกองทนหมบาน

92

ใ น ก ร ณ ท ผ ก ม ไ ด เ ร ม ด า เ น น ก า ร ต า ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ในการขอก ยมเงนหรอเมอมหลกฐานอนควรเชอไดวา ผ ก น าเงนไปใชนอกกรอบวตถประสงค โ ด ย ป ร า ศ จ า ก เ ห ต ผ ล อ น ส ม ค ว ร ใ หคณะกรรมการกองทน มอ านาจ ยกเล กสญญาและ เ รยก คน เ งนก พ รอมดอกเบ ย ห ร อ ค า ต อ บ แ ท น ท ค า ง ช า ร ะ ค น เ ต ม จ า น ว น ไ ด โ ด ย ท น ท ก ร ณ ท บทบญญต ใ น ร ะ เบ ยบขดห ร อแ ย ง กบหลกศาสนาของสมาช ก ของ กองทน ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ส า ม า ร ถ ก า ห น ด ห ล ก เ ก ณ ฑ แ ล ะ ร ป แ บ บ ใ น ก า ร ใ ช ป ร ะ โ ย ช น จ า ก เ ง น ก อ ง ท น และการก าหนดผลตอบแทนใชคนกองทนใหสอดคลองกบหลกศาสนาของสมาชกนนได 3. หลกประกนในการก ยมเงน คณะกรรมการกองทนอาจเรยกหลกประกนเงนก ไมวาจะเปนบคคลหรอทรพยสนตามหลกเกณฑ และว ธการ ท ก าหนดไว ในระเบ ยบ หรอขอบ งคบกองท นหม บานหรอช มชนเมอง ต า ม ร ะ เ บ ย บ ซงหลกประกนเงนก เปนไปตามหลกกฎหมายการประกนในประมวลกฎหมายแพงและพาณชยวาดวยค าประกนบคคล การจ านอง การจ าน า ไดตามความเหมาะสม 4. การเงนและบญช ร ป แ บ บ ก า ร เ ง น แ ล ะ บ ญ ช ท ก อ ง ท น ห ม บ า น ค ว ร พ ฒ น า ไ ด แ ก รปแบบการเ งนและบญช เ กยวกบการก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอเ รง รดหน

โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน

1) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ควรมการจดประชมเพอวางแผนในการชวยเหลอเรงรดหนของสมาชก 2) คณ ะ ก ร ร ม ก า ร ค ว ร แ บ ง ห น า ท ใ น ก า ร จ ด ก า ร เ ร อ ง ก า ร เ ร ง ร ด ห น อาจแบงเปนการใหท าจดหมายทวงหน หรอ ใหคณะกรรมการไปพบผก เงนทบาน 3) คณะกร รมกา ร อาจ ม ก า รป ระ ชม เ พ อ ก าหนดน โยบาย ในกา ร เ ร ง ห น โดยอาจก าหนดวา ถาสมาชกน าเงนมาช าระหนภายในระยะเวลาทก าหนด อาจลดดอกเบยให 50% หรออาจจะใหของรางวลเพอเปนการสรางขวญและก าลงใจ

93

โดยแสดงดงแผนภาพท 4.5 ภาพท 4.5 รปแบบการเงนและบญชเกยวกบการก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอเรงรดหน การแจงหนและการเรงรดใหสมาชกช าระหนเงนกนนมแนวปฏบตทดส าหรบคณะกรรมการกองทนหมบาน จากคมอกฎหมายกบการบรหารจดการกองทนหมบานและ ชมชนเมอง ดงตอไปน 1. การแจงหน ใหกองทนด าเนนการจดพมพใบแจงหนกอนหนถงก าหนดช าระหน เงนก ในแตละสญญาก ประมาณ 3 เดอน เพอสงมอบใหกรรมการทไดรบมอบหมายด าเนนการ ดงน 1.1 ก า ร ว า ง แ ผ น ก า ร ส ง ใ บ แ จ ง ห น ด ว ย ต น เ อ ง โดยวางแผนนดประชมเพอสงมอบใบแจงหนในทประชมเรงรดหนหรอสงมอบใหกบลกหนถงบานเรอน

ประชมเพอวางแผน การเรงรดหน

ก าหนดนโยบาย เรงรดหนสน

แบงหนาทการจดการเรงรดหนสน

94

1.2 ก า ร จ ด ส ง ใ บ แ จ ง ห น ท า ง ไ ป ร ษ ณ ย ใหกองทนด าเนนการตรวจสอบบรเวณทอยของลกหนกบทท าการไปรษณยในทองทกอนวาพนททล ก ห น อ ย น น ส า ม า ร ถ ใ ห บ ร ก า ร ท า ง ไ ป ร ษ ณ ย ไ ด ห ร อ ไ ม ก า ร จ ด ส ง ใ บ แ จ ง ห น ท า ง ไ ป ร ษ ณ ย ค ว ร เ ป น ร า ย ท ไ ม ม ป ญ ห า ใ น ก า ร ช า ร ะ ห น และควรจดท าแบบสรปรายการสงหนงสอแจงหนเ พอใชในการตรวจสอบ ตดตาม ก ากบ การจดสงใบแจงหนตอไป 2. สงใบแจงหน เ ม อ ก ร ร ม ก า ร ท ไ ด ร บ ม อ บ ห ม า ย ไ ด ร บ ใ บ แ จ ง ห น ใ ห ด า เ น น ก า ร จ ด ส ง ใ บ แ จ ง ห น ใ ห แ ก ล ก ห น โ ด ย เ ร ว อยางชาใหเสรจสนกอนถงก าหนดช าระหนของลกหน 1 เดอน ดงน 2.1 ก า ร ส ง ม อ บ ใ บ แ จ ง ห น ใ ห แ ก ล ก ห น ใ น พ น ท ใหกรรมการสงมอบในทประชมกลมลกหน หรอน าไปสงมอบถงบานของลกหนแตละรายกได ทงน ค ว ร ส ง ม อ บ ใ บ แ จ ง ห น ใ ห แ ก ต ว ล ก ห น ผ ก เ อ ง โดยใหลกหนผกลงลายมอชอรบใบแจงหนในสวนลางของใบแจงหน 2.2 การสงใบแจงหนทางไปรษณย ใหกรรมการบนทกขอความรวมวา “สงไปรษณย” ใ น ส ว น ล า ง ข อ ง ส า เ น า ใ บ แ จ ง ห น ส ง ใ ห เ ล ข า น ก า ร ก อ ง ท น เมอเลขานการไดรบใบแจงหนแลวใหด าเนนการจดสงใหกบลกหนตอไป สวนการตดตาม ก ากบ ใหกรรมการทไดรบมอบหมายน าใบแจงหนสวนลางทเกบไวเพอใชเปนเครองมอออกไปตดตามหน ตอไป 3. ตรวจสอบการช าระหน ใ ห ก อ ง ท น ฯ จดท าทะเบยนรายงานการเคลอนไหวบญชเงนก ในภาพรวมของกองทนตามแบบทก าหนดขนใชเอง และใหเหรญญกน าเอกสารการช าระหนของลกหนทมาตรวจสอบความเคลอนไหวในการช าระหนเงนกของลกหนกบรายงานสรปใบแจงหนและใหขดฆาลกหนรายทไดรบช าระหนแลวหรอตรวจสอบกบ ใ บแ จ ง ห น ส ว น ล า ง เ พ อ แ ยก ใ บแ จ ง ห น ส ว น ล า ง ท ไ ด ร บ ช า ร ะ ห น แ ล ว ออ ก ไ ป และน ารายชอลกหนตามใบแจงหนสวนลางดงกลาวทเหลอออกไปตดตามเรงรดใหสงช าระหนกอนถงก าหนดช าระหน 1 เดอน 4. เรงรดใหช าระหน

95

ก อ น ส น ก า ห น ด ช า ร ะ ห น ป ร ะ ม า ณ 1 เ ด อ น ใ ห ก ร ร ม ก า ร ท ไ ด ร บ ม อ บ ห ม า ย ต ด ต อ ข อ ร บ ร า ย ก า ร เ ร ง ร ด ห น จ า ก เ ห ร ญ ญ ก เ พอใชในการวางแผนออกเรงรดใหลกหน รายทยงช าระหน เ งนก ไมครบตามใบแจงหน ก า ร เ ร ง ร ด ใ ห ล ก ห น ช า ร ะ ห น เ ง น ก ก ร ร ม ก า ร ท ไ ด ร บ ม อบหม าย จ ะ ต อ ง พ ย า ย ามต ด ต าม ใ ห พบต ว ล ก ห น ผ ก ท ก ค น เ พ อ จ ะ ไ ด น ด ห ม า ย ใ ห ล ก ห น ไ ป ช า ร ะ ห น เ ง น ก ต า ม ก า ห น ด ช า ร ะ ค น ในการนกรรมการอาจจะเรงรดหนจากลกหน ผก รายหนง ๆ หลายครงกได 5. บนทกผลการเรงรดหน เมอกรรมการทไดรบมอบหมายออกไปเรงรดใหลกหนช าระหนเงนกแลว ไดผลประการใด ใหบนทกขอมลค า รบรองของลกหน พรอมใหลกหนลงลายมอชอในรายการเ รง รดหน เ ฉ พ า ะ ร า ย ท อ า จ จ ะ ม ป ญ ห า ใ น ก า ร ช า ร ะ ห น เ ม อ ก ล บ ถ ง ก อ ง ท น ใ ห น า ผ ล ก า ร เ ร ง ร ด ห น บ น ท ก ใ น ข อ ม ล ล ก ห น ร า ย ค น และลงชอกรรมการผต ดตาม วนทออกปฏบต งานในทองท เพ อเปนเครองมอใหประธาน ใชก ากบตดตาม การช าระหนของลกหนและด าเนนการตอไป 6. ทราบ/สงการ ประธานกองทนพจารณาผลการเรงรดหนในแบบขอมลลกหนรายคน แลวใหบนทก “ ท ร า บ ” ห ร อ ส ง ก า ร เ ป น ก ร ณ ๆ ไ ป พ ร อ ม ล ง ล า ย ม อ ช อ แ ล ะ ว น ท เสรจแลวสงเอกสารใหเลขานการกองทนด าเนนการตอไป 7. ด าเนนการ/จดเกบเอกสาร ใหกรรมการทไดรบมอบหมายด าเนนการตามทประธานกองทนสงการและใหด าเนนการเกบรกษ า ใ บ แ จ ง ห น ไ ว ใ ห เ ป น ห ม ว ด ห ม โดยเมอพนก าหนดช าระคนหนเงนกแลวใหเลขานการกองทนเกบรกษาคฉบบใบแจงหนของลกหนเฉพาะรายทยงไมไดช าระหนครบก าหนดไว จนกวาจะไดด าเนนการใหลกหนรายดงกลาว จดท าหนงสอขอผดผอนเวลาช าระหนเงนกหรอด าเนนการตามวธปฏบตอนเสรจสนแลว 5. การตดตามผล รปแบบการตดตามผล ทกองทนหมบานควรพฒนา ม 2 รปแบบ ไดแก

96

5.1 รปแบบการตดตามผลเกยวกบการออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของสมาชกวาเปนตามวตถประสงคทขอก โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน

1) คณะกรรมการควรนดประชมโดยใหเลขานการคณะกรรมการกองทนจดท าหนงสอนดประชม พ ร อ ม ท ง ว า ร ะ ก า ร ป ร ะ ช ม แ ล ะ เ ส น อป ร ะ ธ า น ก อ ง ท น ห ร อ ผ ท ไ ด ร บ ม อบหม า ย เพอลงนามและสงใหผ ทเกยวของกอนวนประชม ซงการนดลกหนเพอตรวจสอบการใชเงนก ใ ห น ด ป ร ะ ช ม ค ร า ว ล ะ ห ล า ย ๆ ร า ย ซ ง ม บ า น เ ร อ น อ ย ใ ก ล เ ค ย ง ก น ทประชมควรเปนจดศนยกลางของบรรดาลกหนเพอไมใหเกดความยากล าบากในการเดนทางมาปร ะ ช ม แ ล ะ ก ร ร ม ก า ร ต อ ง ก า ช บ ล ก ห น ม า ป ร ะ ช ม โ ด ย พ ร อ ม เ พ ร ย ง ก น พรอมใหน าสมดบญชเงนฝากของตนมาในวนประชมดวย 2) ท า ก า ร จ ด ป ร ะ ช ม ซงถาลกหนมาประชมโดยพรอมเพรยงกนแลวใหกรรมการกองทนทไดรบมอบหมายชแจงท าความเขาใจเรองการใชเงนกตามวตถประสงคโดยรวมและด าเนนการประชมตามวาระการประชมทก าหนด โดยเนนใหลกหนทเขาประชมมสวนรวมในการแสดงความคดเหนและเสนอปญหาอปสรรค ร ว ม ถ ง ข อ เ ส น อ แ น ะ ต า ง ๆ ใ ห ก อ ง ท น ด ว ย จ า ก น น ใ ห ส อ บ ถ า ม ก า ร ก เ ง น ข อ ง ล ก ห น แ ต ล ะ ร า ย ต อ ห น า ท ป ร ะ ช ม โดยใชขอมลลกหนรายคนและสมดคบญชเงนฝากของลกหนเปนเอกสารประกอบการตรวจสอบการ ใ ช เ ง น ก บ น ท ก ก า ร ต ร ว จ ส อ บ ไ ว ใ น ข อ ม ล ล ก ห น ร า ย ค น ว า ใ ช เ ง น ก ไ ด ต า ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค จ า น ว น เ ท า ใ ด ใ หตรวจสอบหลกฐานในกา รไ ดมาซ งท รพ ยส นของลกห น และจ านวน เ งน ท ใ ช ด วย ต อ จ า ก น น ใ ห ล ง ร า ย ก า ร ท ร พ ย ส น ท เ พ ม เ ต ม ไ ว ใ น แ บ บ ข อ ม ล ล ก ห น ร า ย ค น ส ว น ก า รพ จ า รณา ว า ล ก ห น ร า ย ใ ด ใ ช เ ง น ก ไ ด ถ ก ต อ ง ต าม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ห ร อ ไ ม ใ ห พ จ า ร ณ า ต า ม ห ล ก เ ก ณ ฑ แ ล ะ เ ง อ น ไ ข เมอเลกประชมแลวกรรมการตองด าเนนการสมสอบผลของการใชเงนกแตละประเภทถงสถานประกอบการของลกหนตามสมควร โดยเนนรายทขาดประชมเปนหลก 3) กรณผลการสอบถามขอมลจากทประชม กรณผก ท าการผลตสนคาเพอขาย พ บ ว า ก า ร ผ ล ต ข อ ง ล ก ห น เ ส ย ห า ย ใหกรรมการกองทนมอบหมายใหผ ทรบผดชอบงานดานนออกไปตรวจสอบกจการของลกหนรา

97

ย น น ณ ส ถ า น ท ป ร ะ ก อ บ ก า ร ว า เ ส ย ห า ย จ ร ง ห ร อ ไ ม หากเสยหายจรงใหพจารณาชวยเหลอ เชน ใหผดผอนการช าระหนหรอปรบปรงโครงสรางตอไป 4) เมอกรรมการทไดรบมอบหมายด าเนนการตรวจสอบเรยบรอยแลวใหบนทกผลการตรวจสอบการใชเงนกของลกหนในแบบขอมลลกหนรายคน ตามกรณ ดงน 4.1) กรณลกหนใชเงนกถกตองตามวตถประสงคของแผนการใชเงนกตามหนงสอก เงนจากการประ ม า ณ ก า ร ค า ใ ช จ า ย ท เ ก ด ข น จ า ก ก า ร น า เ ง น ก ไ ป ใ ช แ ล ะ ค า ด ก า ร ณ การช าระหนเมอครบก าหนดช าระ และลายมอชอพรอมวนท เพอเสนอประธานกองทนตอไป 4.2) กรณลกหนใชเงนก ไมถกตองตามวตถประสงคของแผนการใชเงนกตามหนงสอก เงนใหกรรมการบนทกความเหนเกยวกบการใชเงนและทรพยสนหรอผลทเกดจากการน าเงนก ไปใชและวธการแก ไ ข ห น ด ง ก ล า ว ล ง ใ น ข อ ม ล ล ก ห น ร า ย ค น แ ล ะ ล า ย ม อ ช อ พ ร อ ม ว น ท เพอเสนอประธานกองทนพจารณาสงการตอไป กรณลกหนแจงวาการผลตไดรบความเสยหาย ใหพจารณาผดผอนเวลาการช าระหนใหแลวแตกรณ 5) คณะกรรมการท าการตรวจสอบเอกสาร 5.1) กรณตรวจสอบเอกสารแลวพบวา ลกหนใชเงนก ถกตองตามวตถประสงค ใหประธานกองทนลงลายมอชอรบทราบพรอมวนทแลวสงใหเลขานการจดเกบเอกสาร 5.2) ก ร ณ ต ร ว จ ส อ บ เ อ ก ส า ร แ ล ว พ บ ว า ลกหนใชเงนก ไมถกตองตามวตถประสงค เมอกรรมการกองทนไดรบเอกสารทเกยวของแลว ใหตรวจสอบความถกตองแลวลงลายมอชอและวนทก ากบไวในแบบขอมลลกหนรายคน เสรจแลวใหสงเอกสารดงกลาวใหประธานกองทนพจารณาสงการแลวสงใหเลขานการจดเกบเอกสาร 6) สงการ เมอประธานกองทนไดรบเอกสารทเกยวของใหพจารณาและสงการ ดงน 6.1) กรณลกหนน าเงนก เพอเปนคาใชจายในการประกอบอาชพอยางอน ต ง แ ต ร อ ย ล ะ 70 ของจ านวนเงนกแตไมเปนไปตามวตถประสงคในหนงสอก เงนใหอนมตเปลยนแปลงวตถประสงคได

98

6.2) กรณน าเงนก ไปใชไมถกตองตามวตถประสงคบางสวน กลาวคอ ใชเงนก เ พอเปนคาใชจายในการประกอบอาชพอน นอยกวารอยละ 70 ของจ านวนเงนก ใ หส งการใ หน า เ งนก ส วนนนมาช าระ คน เชน น า ไปใ ชตามวตถประสง ค รอยละ 60 น าไปใชผดวตถประสงค รอยละ 40 กรณนตองช าระคนธนาคารอยางนอยรอยละ 20 ของหนเงนกสญญานน เปนตน 6.3) ก ร ณ ใ ช เ ง น ก ไ ม ถ ก ต อ ง ต า ม ว ต ถ ป ร ะ ส ง ค ท ง ห ม ด ใหสงการใหเรงรดใหลกหนช าระหนโดยเรวหรอใหค ารบรองและตองช าระหนภายในค ารบรองทใหไว หากเลยระยะเวลาก าหนดช าระคน ใหเรยกคนเงนก หรอเรงผค าประกนหรอเสนอด าเนนคด ตามวธปฏบตในระเบยบกองทน 7. ด าเนนการ เมอเลขานการกองทนไดรบเอกสารทเกยวของแลวใหมอบหมายใหกรรมการรบผดชอบด าเนนการตามทประธานอนมตสงการ โดยปฏบตตามระเบยบของกองทนตอไป 8. จดเกบเอกสาร เ มอกรรมการไดด าเนนการตามค าสง ทไ ด รบมอบหมายเสรจส นแลว ใหบนทกผลการด าเนนการในขอมลลกหนรายคนและสงใหเลขานการกองทนจดเกบตามวธปฏบตในการจดเกบเอกสารของกองทนตอไป โดยแสดงดงแผนภาพท 4.6

นดลกหนเพอตรวจสอบ การใชเงนก

99

ภ า พ ท 4.6 รปแบบการตดตามผลเกยวกบการออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของสมาชกวาเปนตามวตถประสงคทขอก 5.2 รปแบบการควบคมตดตามงานเ กยวกบการด าเนนการแกไข เ มอส งใด ส ง ห น ง บ ก พ ร อ ง ผ ด พ ล า ด อ น แ ต ก ต า ง ไ ป จ า ก แ ผ น ท ก า ห น ด โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน 1) เ ม อ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร พ บ ว า ส ง ห น ง ส ง ใ ด บ ก พ ร อ ง ห ร อ ผ ด พ ล า ด อ น แ ต ก ต า ง ไ ป จ า ก แ ผ น ท ก า ห น ด คณะกรรมการควรมการจดประชมเพอหาสาเหตของปญหานน 2) ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ป ร ะ ช ม ร ว ม ก น แ ก ไ ข ป ญ ห า ท เ ก ด ข น โดยอาจแบงหนาทความรบผดชอบออกเปนหลายดาน

จดเกบเอกสาร

ท าความเขาใจเรองการใชเงนกตามวตถประสงค

บนทก ผลการตรวจสอบ

กรณไมเปนไปตามวตถประสงคท าการอนมตก

ารเปลยนแปลง

กรณเปนไปตามวตถประสงคท าการจดเกบเอก

สาร

100

3) คณ ะ ก ร ร ม ก า ร ต ด ต า ม ผ ล ก า ร ด า เ น น ก า ร แ ก ป ญ ห า ด ง ก ล า ว แลวน าไปประชาสมพนธใหสมาชกหรอชมชนทราบ โดยแสดงดงแผนภาพท 4.7

ภาพท 4.7 รปแบบการควบคมตดตามงานเกยวกบการด าเนนการแกไข เมอสงใด สงหนงบกพรอง ผดพลาด อนแตกตางไปจากแผนทก าหนด 6. การพฒนาอาชพ ร ป แ บ บ ก า ร พ ฒ น า อ า ช พ ท ก อ ง ท น ห ม บ า น ค ว ร พ ฒ น า ไ ด แ ก รปแบบการพฒนาอาชพเกยวกบการจดอบรมเกยวกบการสรางหรอพฒนาอาชพใหกบสมาชกกองทนฯ โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน

1) คณะกรรมการจดท าแผนพฒนาอาชพ โดยรวบรวมโครงการ/ กจกรรม ท ต อ ง ก า ร ด า เ น น ก า ร ใ น พ น ท ข อ ง ช ม ช น ซ ง อ า จ จ ะ ม ท ง โ ค ร ง ก า ร / ก จ ก ร ร ม ท ท า ง ก อ ง ท น ห ม บ า น จ ด ข น หรอหนวยงานจะเขามามสวนรวมด าเนนการ โดยขอมลดงกลาวอาจตรวจสอบไดจากหนวยงาน ในพนท และตรวจสอบจากแผนการด าเนนงานการพฒนาจากจงหวดหรออ าเภอ

ตดตามผล การด าเนนการแกปญหา

จดประชม เมอพบขอบกพรอง

ประชมเพอแกปญหา ทเกดขน

101

2) คณะกรรมการประชมเพอก าหนดโครงการ/กจกรรมเพอเปนการสงเสรมหรอพฒนาอาชพใหกบสมาชก และน าเสนอประธานกองทนหมบาน เพอใหความเหนชอบและประกาศใช 3) หลงจากโครงการอนมตใหคณะกรรมการผ ทไดรบมอบหมายในการประสานงานกบสมาชก ป ร ะก าศ ใ ห สม าช กท ร าบ แล ะส า ร วจ จ า นวนว า จ ะ ม คน เ ข า ร วม โค ร ง กา ร ก ท า น เพอจะไดน าขอมลมาประกอบการจดโครงการ/กจกรรม 4) ต ด ต า ม ผ ล ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ต า ม โ ค ร ง ก า ร / ก จ ก ร ร ม ท จ ด ท า แ ล ะ ร า ย ง า น ผ ล ต อ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น แลวประกาศผลการด าเนนงานใหประชาชนในทองถนทราบ

โดยแสดงดงแผนภาพท 4.8

ภ า พ ท 4.8 รปแบบการพฒนาอาชพเกยวกบการจดอบรมเกยวกบการสรางหรอพฒนาอาชพใหกบสมาชกกองทนฯ

ตดตามผล

ก าหนดโครงการ/กจกรรม

จดท าแผน พฒนาอาชพ

ประกาศใหสมาชกทราบ

102

7. ความพรอมของกองทนหมบาน รปแบบความพรอมของกองทนหมบานทกองทนหมบานควรพฒนา ม 3 รปแบบ ไดแก 7.1 รปแบบความพรอมเกยวกบการจดอบรมเกยวกบระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน 1) คณะกรรมการกองทนหมบานควรมการจดประชมเพอจดท าระบบการตรวจสอบผลการปฏบตงาน ใหกบกองทนหมบาน 2) จ ด โ ค ร ง ก า ร / ก จ ก ร ร ม อบรม ใ หความ ร เ ก ยวกบ ระบบการตรวจสอบและการประ เม นผลกา รป ฏบต ง าน ใหกบคณะกรรมการกองทนหมบาน 3) แ ต ง ต ง ผ ต ร ว จ ส อ บ เ พ อตร วจสอบและประ เม นผลการป ฏบต ง านของคณะกรรมการกองทนหม บ า น ในกรณทผตรวจสอบเหนวากองทนหมบานด าเนนการจดการกองทนหมบานในลกษณะทอาจเปนเหตใหเกดความเสยหายแกกองทนหมบาน หรอกองทนหมบานไมปฏบตตามประกาศ ระเบยบ ข อ บ ง ค บ ห ร อ ค า ส ง ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ใหผอ านวยการเปนผพจารณาสงระงบการจายเงนของกองทนหมบานหรอใหกองทนหมบานชดใชหรอใหสงคนเงน ท เบกจายไปแลว โดยใหแจงค าสง เปนหนงสอไปยงกองทนหมบาน หากกองทนหม บานไม เหนดวยกบค าสง ใหมส ทธอทธรณตอคณะกรรมการภายใน 60 ว น ต ง แ ต ว น ท ร บ ค า ส ง ข อ ง ผ อ า น ว ย ก า ร แ ล ะ ใ น ร ะ เ บ ย บ ข อ 6 กรณกองทนหมบานใดไมสามารถปฏบตตามระเบยบคณะกรรมการกองทนหมบานและชมช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต เ น อ ง จ า ก โ ด ย ส ภ า พ ข อ เ ท จ จ ร ง ส ด ว ส ย ท ด า เ น น ก า ร ไ ด ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ร า ย ง า น ป ญ ห า เ พ อ แ ก ไ ข ป ญ ห า ต อ ค ณ ะ อ น ก ร ร ม ก า ร ส น บ ส น น ร ะ ด บ อ า เ ภ อ พ จ า ร ณ า และน าเสนอคณะอนกรรมการสนบสนนระดบจงหวด

103

4) ตดตามประเมนผลการจดโครงการ/กจกรรมอบรมใหความรเกยวกบระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการปฏบตงาน โดยแสดงดงแผนภาพท 4.9

จดประชมเพอ จดท าระบบการตรวจสอบ

จดโครงการอบรม เกยวกบระบบการตรวจสอ

บ

แตงตงผตรวจสอบ

ตดตามผล การจดโครงการ/กจกรรม

104

ภ า พ ท 4.9 รปแบบความพรอมเกยวกบการจดอบรมเกยวกบระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน

7.2 รปแบบการจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน 1) ประชมคณะกรรมการกองทนหมบาน เพอก าหนด วน เวลา และสถานท ในการความรเกยวกบพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 2) คณะกรรมการรวมกนก าหนดวทยากรผใหความรเกยวกบพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 3) คณะกรรมการน าความร หลงจากการอบรบไปเผยแพรใหประชาชนทราบ โดยแสดงดงแผนภาพท 4.10

น าความรไปเผยแพร ใหประชาชนทราบ

จดประชม เพอก าหนด วน เวลา สถานท ในการใหความร

ประชมเพอก าหนด วทยากรผใหความร และใหความร

105

ภ า พ ท 4.10 รปแบบการจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547

7.3 ร ป แ บ บ ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เ ก ย ว ก บ บ ท บ า ท ห น า ท แ ล ะ ค ว า ม เ ป น ผ น า ท จ ะ ส น บ ส น น แ ล ะ ช ว ย เ ห ล อ ใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคลใหกบคณะกรรมการกองทน โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน 1) ป ร ะ ช ม ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น เพอน าเสนอความตองการความรเกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการ จดทะเบยนหมบานเปนนตบคคลตอเครอขายระดบดบอ าเภอ 2) ป ร ะ ช ม ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ร ว ม ก น เ พ อ น า เ ส น อ ร า ย ช อ กรณทเครอขายระดบอ าเภอจะมการใหความรเกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคล 3) เขารบการอบรมเกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคล 4) ใ ห ต ว แ ท น ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ฯ น า ค ว า ม ร ท ไ ด ร บ ท าการจดประชมสมาชกเพอน าความรมาเผยแพรใหสมาชกทราบ โดยแสดงดงแผนภาพท 4.11

เสนอความตองการความร ตอเครอขายระดบอ าเภอ

เสนอรายชอเพอเขาอบรม

106

ภาพท 4.11 ร ป แ บ บ ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคล 8. การบรหารบคคล ร ป แ บ บ ก า ร บ ร ห า ร บ ค ค ล ท ก อ ง ท น ห ม บ า น ค ว ร พ ฒ น า ไ ด แ ก รปแบบการบรหารบคคลเกยวกบการเปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก โดยกองทนหมบานควรก าหนดรปแบบดงตอไปน 1) คณะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ค ว ร ก า ห น ด คณ ส ม บ ต ข อ ง ส ม า ช ก การสมครเปนสมาชก โดยการเปดโอกาสใหสมาชกไดรวมกนก าหนดคณสมบตตาง ๆ ดวย แลวจงตดประกาศไว ณ ทท าการกองทนหมบาน ดงน 1.1) คณสมบตของสมาชก - เปนผ ทพ านกหรอพกอาศยอยในหมบานเปนระยะเวลาไมนอยกวาสองป กอนการจดตงกองทน - เ ป น ผ ม น ส ย อ น ด ง า ม ม ค ว า ม ร ค ว า ม เ ข า ใ จ เหนชอบดวยหลกการของกองทนและสนใจเขามามสวนรวมในกจกรรมของกองทน - เปนผพรอมทจะปฏบตตามระเบยบของกองทน - เปนผ ทคณะกรรมการกองทนหมบานไดมมตเหนชอบใหเขารวมเปนสมาชก - อดทน เสยสละ และเหนแกประโยชนของกองทนเปนส าคญ - มเงนฝากสจจะและถอหนอยางนอยหนงหนแตไมเกนหนงในหาของจ านวนหนทมทงหมดในกองทน

เผยแพรความร ตอสมาชก

เขารบการอบรม

107

- สมาชกทสมครในปแรกจะตองไมเปนผ ทคางช าระหนในกองทนตาง ๆ หากยงคางใหตดสทธ ในการไดรบพจารณาอนมตจากกองทนจนกวาจะช าระหนทคางอย 1.2) การสมครเปนสมาชก - ยนใบสมครเปนสมาชกกองทนไดทคณะกรรมการกองทนหมบาน - ผ ม ค ณ ส ม บ ต ค ร บ สามารถยนความจ านงหรอสมครเขาเปนสมาชกของกองทนได (เดอนละ 1 ครง หรอปละ 1 ค ร ง ห ร อ อ น ๆ ) โดยสามารถสมครเปนสมาชกไดโดยปจเจกบคคลและกลมองคกรชมชนแลวแตความสมครใจของผ เปนสมาชก

- คณะกรรมการกองทนหมบานเปนผพจารณาจะรบบคคลหนงบคคลใด เขาเปนสมาชกโดยชอบธรรม 2) เมอคณะกรรมการกองทนหมบานพจารณาคณสมบตและเหนสมควรรบบคลใดเขาเปนสมาชกจ ะ แ จ ง บ ค ค ล น น ใ ห ช า ร ะ ค า ธ ร ร ม เ น ย ม แ ร ก เ ข า ค า ห น เ ง น ส จ จ ะ ภายในสามวนนบจากวนทรบแจงใหเขาเปนสมาชก 3) คณะกรรมการควรแจงใหสมาชกทราบเรองของการขาดหรอพนสภาพจากการเปนสมาชกตามเหตตาง ๆ ดงน 3.1) ตาย 3.2) ลาออก และไดรบอนมตใหลาออกจากคณะกรรมการกองทนหมบาน 3.3) วกลจรต จตฟนเฟอน หรอถกศาลสงใหเปนผไรความสามารถ 3.4) ทประชมใหญสมาชกมมตใหออกดวยคะแนนเสยงสองในสามของผ เขารวมประชม 3.5) จ ง ใ จ ฝ า ฝ น ร ะ เ บ ย บ ข อ ง ก อ ง ท น ห ร อ แ ส ด ง ต น เ ป น ป ร ป ก ษ หรอไมใหความชวยเหลอหรอรวมมอกบกองทนไมวาดวยประการใด 3.6) จงใจปดบงความจรงอนควรแจงใหทราบในใบสมครสมาชก 3.7) น าทรพยสนของกองทนไปใชผดวตถประสงคทระบไว โดยแสดงดงแผนภาพท 4.12

108

ภ า พ ท 4.12 รปแบบการบรหารบคคลเกยวกบการเปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก

ซงสามารถมแนวทางการแกไขปญหา ดงน

1. ม ก า ร ท า แ ผ น ภ ม ค ว า ม ค ด ห ร อ Mind Mapping ถอเปนการกระตนสมองใหเกดความคดทเปนอสระจากปญหาทเปนศนยกลาง อ อ ก ไ ป ส ว ธ แ ก ป ญ ห า ต า ง ๆ ท แ ป ล ก แ ล ะ แ ต ก ต า ง จ า ก เ ด ม ซ ง ส ามา รถท า ไ ด โ ดย เ ร ม จ ากกา ร เ ข ยนสา เ หตข อ ง ปญหา ไ ว ก ลา ง ห น าก ร ะดาษ แลวลากเสนโยงออกมารอบ ๆ ถาคดวธแกไขได กใหเขยนวธนน ไวเหนอเสนทเพงลากออกมา ถาความคดไหนสมพนธหรอสนบสนนวธแกไขทมอยแลว กใหเตมความคดใหมนนมาจากวธ

ประกาศการขาดหรอ พนสภาพการเปนสมาชก

คณะกรรมการก าหนด คณสมบตของสมาชก

ตดประกาศ รบสมครสมาชก

แจงใหช าระ คาธรรมเนยม

ตดประกาศผล การรบสมคร

ถาถกตองกรบเปนสมาชกได

ถาไมถกตอง กแจงสมาชกทราบ

109

แกเดม ดวยการลากเ สนแขนงออกจากเ สนหลก แลวเ ขยนความคดใหมก ากบลงไป เ ม อ เ ร า ไ ด ค ว า ม ค ด ใ ห ม ๆ ท ห ล า ก ห ล า ย แ ล ว กสามารถน าความคดเหลานนไปใชในขนตอนของการวางแผนแกไขปญหา 2. มการระดมสมองเพอแกไขปญหา การระดมสมอง คอ การะดมความคดจากหลาย ๆ คน เ พ อ ค ด ห า ส า เ ห ต แ ล ะ ว ธ แ ก ไ ข ป ญ ห า ท ถ ก ต อ ง เ ห ม า ะ ส ม แ ล ะ ไ ด ผ ล ด ซงจ าเปนตองมการวางกฎพนฐานในการระดมสมองไว เพอเปนกรอบหรอแนวทางพนฐาน เชน ไมมการวพากษวจารณ หรอตดสนวาความคดใดดหรอไมด ถาใครคดวธการอะไรไดตองกลาพด แ ล ะ อ ย า อ า ย ท จ ะ น า ค ว า ม ค ด ข อ ง ค น อ น ม า ผ ส ม ผ ส า น ก บ ค ว า ม ค ด ข อ ง ต น เพอสรางเปนความคดใหม นอกจากนยงตองมการวางขนตอนในการระดมสมองใหเปนล าดบ เ ช น ก า ห น ด เ ว ล า ใ น ก า ร ร ะ ด ม ส ม อ ง ก า ห น ด ใ ห ม ค น จ ด ว ธ แ ก ป ญ ห า เ ข ย น ส า เ ห ต ข อ ง ป ญ ห า ท ต อ ง ก า ร จ ะ แ ก ใ ห เ ห น ช ด เ จ น และใหสมาชกทกคนแสดงความคดเหนเรยงกนไปทละคน ทส าคญตองจดทกความคด ไมวาจะแปลกประหลาดขนาดไหน กตามเพอน าไปประเมนและคดเลอกในภายหลง

บทท 5 สรป อภปรายผล และขอเสนอแนะ

สรปผลการวจย

การวจยเปนการวจยประยกต เรอง การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร มวตถประสงคเพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน จดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร เพอพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน กลมตวอยางในการวจย ไดแก กองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร เลอกกลมตวอยางแบบชนภม (Stratified Sampling) จ า น ว น 2 8 4 ก อ ง ท น เ ค ร อ ง ม อ ก า ร ว จ ย ใ ช แ บ บ ถ า ม และใชสถตเชงพรรณนาในการวเคราะหขอมล ผลการศกษา พบวา

ขอม ลทว ไปของผตอบแบบสอบถาม ส วนใหญเ ปนเพศชาย อาย 46-55 ป มการศกษาระดบ มธยมศกษาตอนตนหรอเทยบเทา มอาชพเกษตรกร รายไดตอเดอน 10,001 บาทขนไป สวนใหญเปนประธานในคณะกรรมการกองทนหมบาน

ศ ก ย ภ า พ แ ล ะ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น พ บ ว า ศ ก ย ภ า พ แ ล ะ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น โ ด ย ร ว ม อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก เมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงจากมากไปหานอย พบวา ดานความพรอมของกองทนหมบาน อย ในระดบมาก รองลงมา คอ ดานศกยภาพดานการอนมต เ งนก อย ในระดบมาก ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร เ ง น แ ล ะ บญ ช อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ห า ก พ จ า รณ า เ ป น ร า ย ข อ โดยเรยงจากมากไปหานอย พบวา

1) ศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการกองทนหมบาน ม ศ ก ย ภ า พ ใ น อ น ด บ แ ร ก อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ค อ ก า รป ร ะ ช ม คณะก ร รมกา ร กอ งท นหม บ า น เ พ อ ร บท ร าบ ร าย ง าน ผ ล ด า น ต า ง ๆ และม ศ กยภาพในล าด บส ดทา ยอ ย ใ น ร ะด บปานกลาง ค อ ก า ร รายง านปญหา ท แ ต ล ะ ค น ไ ด ป ร ะ ส บ ใ ห ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น 2) ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร ก า ห น ด เ ป า ห ม า ย แ ล ะ ว า ง แ ผ น ก า ร ด า เ น น ง า น ม ศ ก ย ภ า พ ใ น อ น ด บ แ ร ก อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ค อ การใชมตทประชมคณะกรรมการและสมาชกในการตดสนใจการด าเนนการเรองตาง ๆ แ ล ะ ม ศ ก ย ภ า พ อ ย ใ น ล า ด บ ส ด ท า ย อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ค อ

109

คณะกรรมการไ ด ร วมกนส า รวจและจดท า ขอมลของสมาช ก ปดประกาศไ ว ณ ทท าการกองทนหมบาน 3) ศกยภาพดานอนมตเงนก มศกยภาพในอนดบแรกอยในระดบมาก คอ การใชมตทประชมของสมาชกเปนผ เหนชอบอนมตในกรณมสมาชกก ยมเงนเกน 20,000 บ า ท ข น ไ ป แ ล ะ ม ศ ก ย ภ า พ อ ย ใ น ล า ด บ ส ด ท า ย อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ค อ ก า รพ จ า รณา เ ง นก ม ก า ร แบ ง ห ร อ ห า ร เ ง น ก ใ ห แ ก ส ม า ช ก ร า ย ล ะ เ ท า ๆ ก น 4) ศ ก ย ภ า พ ดา น ก า ร เ ง น แ ล ะ บ ญ ช ม ศ ก ย ภ า พ ใ น อนดบแ รกอย ใ น ร ะดบมาก ค อ การจดท าบญชก ยม การช าระคนเงนก ของสมาชกรายรบรายจายของกองทนไวครบถวนถกตอง แ ล ะ ม ศ ก ย ภ า พ อ ย ใ น ล า ด บ ส ด ท า ย อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ค อ การก าหนดขนตอนการตดตามช วยเหลอเรงร ดหน 5) ศกยภาพดานการตดตามผล ม ศ ก ย ภ า พ ใ น อ น ด บ แ ร ก อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ค อ การตดตาม เ ร ง รดการสง ใ ช เ งนก คน ใ ห เ ปนไปตามจ านวนและระยะเวลา ทก าหนด แ ล ะ ม ศ ก ย ภ า พ อ ย ใ น ล า ด บ ส ด ท า ย อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ค อ การออกตดตามตรวจสอบการใ ช เ งนของสมาชกว า เ ปนไปตามว ตถประสงคท ขอก 6) ศ กยภาพดา นก า รพ ฒนาอาช พ ม ศ กยภาพ ในอนดบแรกอย ในระดบมาก คอ ก า ร ก ย ม ไ ป ป ร ะ ก อ บ อ า ช พ ต า ม ท เ ส น อ โ ค ร ง ก า ร ข อ ง ส ม า ช ก ก อ ง ท น แ ล ะ ม ศ ก ย ภ า พ อ ย ใ น ล า ด บ ส ด ท า ย อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ค อ ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ก ย ว ก บ ก า ร ส ร า ง ห ร อ พ ฒ น า อ า ช พ ใ ห ก บ ส ม า ช ก ก อ ง ท น 7) ความพ ร อมของกองท นหม บ า น ม ค ว ามพ รอม ในอ นด บแ รกอย ใน ระด บมาก ค อ กระบวนการคดเลอกกรรมการเปนไปตามระเบยบกองทนหมบานและวธการทหมบานและชมชนเม อ ง ก า ห น ด แ ล ะ ม ค ว า ม พ ร อ ม เ ป น ล า ด บ ส ด ท า ย อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก ค อ ระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน

จดแขงของกองทนหมบาน พบวา กองทนหมบานมจดแขง โดยรวมอยในระดบมาก เ มอพจารณาเปนรายดาน โดยเ รยงจากมากไปหานอย พบวา ดานการบรหารบคคล อย ใ น ร ะ ดบ ม า ก ร อ ง ล ง ม า ค อ ด า น ก า ร ว า ง แ ผนปฏ บ ต ง า น อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก และดานการควบคมตดตามงาน อยในระดบมาก

จ ด อ อ น ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น พ บ ว า ก อ ง ท น ห ม บ า น ม จ ด อ อ น โดยรวมอยในระดบปานกลางเมอพจารณาเปนรายดาน โดยเรยงจากมากไปหานอย พบวา ด า น ก า ร ว า ง แ ผ น ป ฏ บ ต ง า น อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ร อ ง ล ง ม า ค อ ดานการควบคมตดตามงานอยในระดบปานกลาง และดานการบรหารบคคล อยในระดบนอย

110

โดยหากพจารณาเปนรายขอ จดออนทควรพฒนา คอ 1) ดานการบรหารบคคล ควรพฒนา เรอง การเปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก 2) ดานการวางแผนปฏบต ค ว ร พ ฒ น า เ ร อ ง ก า ร ว า ง แ ผ น เ ป น ไ ป เ พ อ ป ร ะ โ ย ช น ส ว น ร ว ม 3) ด า น ก า ร ค ว บ ค ม ต ด ต า ม ง า น ค ว ร พ ฒ น า เ ร อ ง ก า ร ด า เ น น ก า ร แ ก ไ ข เมอสงใดสงหนงบกพรอง ผดพลาด อนแตกตางไปจากแผนทก าหนดไว

โอกาสของกองทนหมบาน พบวา กองทนหมบานมโอกาส โดยรวมอยในระดบมาก เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ อ า เ ภ อ ใหค าแนะน าชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวบหลกฐานการขอจดทะเบยนเปนนตบคคล อยในระดบมาก รองลงมา คอ ส านกงานพฒนาชมชนระดบจงหวด ใหค าแนะน า ชวยเหลอในการตรวจสอบเอกสารและรวบรวมหลกฐาน การขอจดทะเบยนเปนนตบคคล อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก แ ล ะ คณ ะ ก ร ร ม ก า ร เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ ต า บ ล ใ ห ค า แ น ะ น า ช ว ย เ ห ล อ ใ น ก า ร ต ร ว จ ส อ บ เ อ ก ส า ร แ ล ะ ร ว บ ร ว บ ห ล ก ฐ า น การขอจดทะเบยนเปนนตบคคล อยในระดบมาก

อปสรรคของกองทนหมบาน พบวา กองทนหมบานมอปสรรค โดยรวมอยในระดบ ป า น ก ล า ง เ ม อ พ จ า ร ณ า เ ป น ร า ย ข อ โ ด ย เ ร ย ง จ า ก ม า ก ไ ป ห า น อ ย พ บ ว า การจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 ใ หกบคณะกรรมการกองทน อย ในระดบปานกลาง รองลงมา คอ ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการ จ ด ท ะ เ บ ย น ห ม บ า น เ ป น น ต บ ค ค ล ใ ห ก บ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น และการจดอบรมดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง ท เ ท า ก น โ ด ย อ ป ส ร ร ค ท ค ว ร พ ฒ น า ค อ 1) การจดอบรมกองทนระดบหม บ านใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมช น เ ม อ ง แ ห ง ช า ต พ . ศ . 2547 ใ ห ก บ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น 2) การจดอบรมดานการสงเสรมอาชพสมาชกกองทนหมบานใหกบคณะกรรมการกองทน 3) ก า ร จ ด อ บ ร ม เ ค ร อ ข า ย ร ะ ด บ อ า เ ภ อ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคลใหกบคณะกรรมการกองทน

111

รปแบบการบ รหารจดการกองทนหม บ าน อย า ง มส วน รวมโดยชมชน พบว า รปแบบการบรหารจดการกองทนหมบานทกองทนหมบานควรพฒนา ม 12 เ รอง ดงน 1) รปแบบการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการเกยวกบการรายงานปญหาทคณะกรรมการแต ล ะ ค น ไ ด ป ร ะ ส บ ต อ ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น 2) ร ป แ บบ ก า ร ก า ห น ด เ ป า ห ม า ย แ ล ะ ว า ง แ ผ น ก า ร ด า เน น ง านของคณะกรรมกา ร เกยวกบการรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของสมาชกปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนหมบาน 3) รปแบบการวางแผนการปฏบตงานเกยวกบการวางแผนเปนไป เพอประโยชนของสวนรวม 4) ร ป แ บ บ ก า ร อ น ม ต เ ง น ก เกยวกบการพจารณาเงนกมการแบงหรอหารเงนก ใหแกสมาชกรายละเทา ๆ ก น 5) รปแบบการเงนและบญชเกยวกบการก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอเรงรดหน 6) รปแบบการตดตามผลเกยวกบการออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของสมาชกวาเปนตามวตถประสงคทขอก 7) รปแบบการควบคมตดตามงานเกยวกบการด าเนนการแกไข เมอสงใด ส ง ห น ง บ ก พ ร อ ง ผ ด พ ล า ด อ น แ ต ก ต า ง ไ ป จ า ก แ ผ น ท ก า ห น ด 8) รปแบบการพฒนาอาชพเกยวกบการจดอบรมเกยวกบการสรางหรอพฒนาอาชพใหกบสมาชกกองท น ฯ 9) รปแบบความพรอมเกยวกบการจดอบรมเกยวกบระบบการตรวจสอบและการประเมนผลการป ฏ บ ต ง า น ข อ ง ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น 10) รปแบบการจดอบรมกองทนระดบหมบานใหตระหนกตามพระราชบญญตกองทนหมบานและชมชนเมองแหงชาต พ.ศ.2547 11) รปแบบการการจดอบรมเครอขายระดบอ าเภอ เกยวกบบทบาทหนาทและความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดท ะ เ บ ย น ห ม บ า น เ ป น น ต บ ค ค ล 12) รปแบบการบรหารบคคลเกยวกบการเปดโอกาสทเทาเทยมกนในการสมครท างานหรอเปนสมาชก

อภปรายผลการวจย

จ า ก ก า ร ว จ ย เ ร อ ง ก า รพฒนา รปแบบกา รบ รหารจดกา รกองทนหม บ า น ในจงหวดกาญจนบร สามารถอภปรายผลได ดงน

1. ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน พบวา ศกยภาพดานการพฒนาอาชพ ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ม ศ ก ย ภ า พ น อ ย ส ด

112

ซ ง เ ป น ศ ก ย ภ า พ ท ค ว ร พฒ น า ใ ห ก บ ส ม า ช ก เ พ อ ใ ห ส ม า ช ก ม ร า ย ไ ด ท เ พ ม ข น ซ ง ไมสอดคลองกบผลกา ร ว จ ย ข อ ง ส ร ร ต น เ ก ย ร ต พ ร ย ะ ( 2553) ไ ดศ กษ า เ ร อ ง ประสทธผลการด าเนนงานโครงการกองทนหมบานและชมชนเมองในเขตอ าเภอเมองนครสวรรค จ ง ห ว ดนครสว ร รค พบว า ป ร ะส ท ธ ผ ลกา ร ใ ช เ ง น กองท นหม บา นและช ม ชน ในภาพรวมอยในระดบปานกลาง เมอพจารณาเปนรายดานโดยเรยงจากมากไปหานอย คอ ดานแนวทางการด าเนนงานกองทนหมบานฯ ดานโครงสรางกองทนหมบานและชมชนเมอง ด า น ค ว า ม ส า ม า ร ถ ใ น ก า ร จ ด ส ร ร เ ง น ก อ ง ท น และความคดเหนของผ ก ในเรองประโยชนทไดรบจากการก ยม เงนกองทนหมบานและชมชนเมองนน พบวา เหนดวยในระดบมากในดานการสง เสรมอาชพ และดานการเพ มรายได แ ล ะ ไ ม ส อ ด ค ล อ ง ก บ ผ ล ง า น ว จ ย ข อ ง เ พ ญ โ ส ภ า ปณ โณฑก ( 2550) ไดศกษาเรองประสทธภาพการบรหารจดการกองทนหมบานของคณะกรรมการกองทนหมบานในพ น ท ต า บ ล ป า แ ง ะ อ า เ ภ อ ป า แ ด ด จ ง ห ว ด เ ช ย ง ร า ย พ บ ว า ประสทธภาพการบรหารจดการกองทนของคณะกรรมการกองทนหมบานและชมชนเมอง ใ น ภ า พ ร ว ม ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ อ ย ใ น ร ะ ด บ ม า ก โ ด ย ท ด า น ก า ร อ น ม ต เ ง น ก เ ป น ป จ จ ย ท ม ค า เ ฉ ล ย ข อ ง ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ ม า ก ท ส ด ร อ ง ล ง ม า ไ ด แ ก ดานการประชมชแจงการท างานของกองทน ดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการท างาน ดานการตดตามผล และดานการพฒนาอาชพ

2. จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค พบวา จดออนทควรพฒนาของกองทนหมบาน

คอ การวางแผนปฏบต งาน ซ งสอดคลองก บผลงานวจ ยของ ข นทะล ก โพไชย (2552) ไดท าการศกษาเรอง การบรหารจดการกองทนหมบานนา ขอยสาว เมองสาละวน แขวงสาละวน ส า ธ า ร ณ ร ฐ ป ร ะ ช า ธ ป ไ ต ย ป ร ะ ช า ช น ล า ว พ บ ว า ป ญ ห า อปสรรคในการบรหารจดการกองทนหม บาน ประกอบไปดวย ดานการบรหารบคคล ดานการวางแผนปฏบต ง าน ดานการควบคมต ดตามงาน ดานการท า งาน เ ปน ทม ใ น ภ า พ ร ว ม อ ย ใ น ร ะ ด บ ป า น ก ล า ง แ น ว ท า ง ก า ร พ ฒ น า ก อ ง ท น ห ม บ า น คณะกรรมการและสมาชกกองทนตองการใหมการฝกงาน มการศกษางานพรอมวธฝกปฏบต ม ก า ร ศ ก ษ า เ ย ย ม ช ม ก จ ก า ร และมการฝกอบรมหรอประชมปฏบตการและสอดคลองกบผลงานวจยของ วนด ศรขวญ (2549) ไ ด ท า ก า ร ศ ก ษ า เ ร อ ง ก า ร ว จ ย เ ช ง ป ฏ บ ต ก า ร แ บ บ ม ส ว น ร ว ม

113

เพอเสรมสรางการบรหารจดการทดของกองทนหมบาน : กรณกองทนหมบานบานหมอ พ บ ว า ก อ ง ท น ห ม บ า น บ า น ห ม อ ม ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ะ ด บ ด แตยงพบปญหาในดานหลกความค มคา คอ คณะกรรมการกองทนท างานแทนกนไดนอย และจดท าแผนการปฏบตงานไมชดเจน ดงนนจงมความตองการพฒนาไปสการบรหารจดการทด คอ คณะกรรมการกองทนและเปนทปรกษาของสมาชกกองทนควรมการตดตามและตรวจสอบ แ ล ะ จ ด ท า ต ว ช ว ด ค ว า ม ส า เ ร จ แผนปฏบตการและปฏทนการปฏบตงานในรอบปของกองทนหมบานบานหมอ

ขอเสนอแนะการวจย

จ า ก ก า ร ว จ ย เ ร อ ง ก า ร พฒนา ร ปแบบกา ร บ ร ห า ร จด ก า ร กอ งท นหม บ า น

ในจงหวดกาญจนบร ม 2 ประเดน ดงน 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบายและแผนงาน จากผลการว จย กองทนหม บ าน ยง ขาดศกยภาพ ดานการพฒนาอา ชพ

ซงไมเออตอการด าเนนชวตประจ าวน ผวจยจงมขอเสนอแนะดงน 1. เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ส า น ก ง า น พ ฒ น า ช ม ช น

ควรจดประชม โดย มส วน ร วม ระหว า ง คณะกรรมการกองทนหม บ า นและสมาช ก เพอชวยกนเสนอความคดเหนในดานการพฒนาอาชพทเหมาะสมกบบรบทของแตละชมชน

2. เ ค ร อ ข า ย ก อ ง ท น ห ม บ า น ห ร อ ส า น ก ง า น พ ฒ น า ช ม ช น ควรจดท าแผนพฒนาสมาชกในการประกอบอาชพหรอพ ฒนาในการสง เสรมใหสมาชก โดยการจดหาอาชพเสรมเพอสรางรายไดใหกบสมาชกหรอชมชน

3. ก อ ง ท น ห ม บ า น ค ว ร ม ก า ร ศ ก ษ า ด ง า น ก อ ง ท น ห ม บ า น อ น ๆ ทมการพฒนาอยางสมบรณ เพอน ามาเปนตนแบบในการพฒนาอาชพของชมชน

2. ขอเสนอแนะส าหรบการวจยครงตอไป จ า ก ผ ล ก า ร ว จ ย ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น พ บ ว า

ศ ก ย ภ า พ แ ล ะ ค ว า ม พ ร อ ม ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ท ย ง ต อ ง ม ก า ร พ ฒ น า ค อ ศ ก ย ภ า พ ด า น ก า ร พ ฒ น า อ า ช พ ด า น ก า ร ต ด ต า ม ผ ล ดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน ดานการเงนและบญช

114

ผ ว จยจ ง มความ เหนว า ควร มการตอยอดงานว จย ใน เ ร อ งตา ง ๆ ไ ดแก ศ ก ษ า ถ ง อ า ช พ ห ร อ ร า ย ไ ด เ ส ร ม ท น า ม า พ ฒ น า ก อ ง ท น ห ม บ า น ศ ก ษ า ร ป แ บ บ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล ก า ร ด า เ น น ง า น ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น ร ป แ บ บ ก า ร ว า ง แ ผ น ก า ร ป ฏ บ ต ง า น ข อ ง ก อ ง ท น ห ม บ า น พฒนารปแบบกจกรรมเสรมทกษะการจดท าบญชเพอสงเสรมความเขมแขงของกองทนหมบาน เพอใหเปนประโยชนตอการบรหารจดการกองทนหมบานตอไป

บรรณานกรม

กรมสงเสรมอตสาหกรรม. (2555). คมอการเตรยมความพรอมผประกอบการเพอเขาสประชาคม เศรษฐกจอาเซยน (AEC). 18 กรกฏาคม 2558. http://www.dip.go.th/ Default. aspx? tabid=160

กลยา วานชยบญชา. (2555). สถตส าหรบงานวจย. (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: ธรรมสาร. กงกาญจน นาเอยม และวนเพญ อ าเอยม. (2552). การพฒนาประสทธภาพการบรหารจดการ กองทนหมบาน ต าบลล าพญา อ.บางเลน จ.นครปฐม. คณะวทยาการจดการ,

มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. นครปฐม. ขนทะลก โพไชย. (2552). การบรหารจดการกองทนหมบานนาขอยสาว เมองสาละวน แขวงสาละวน สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว. สงคมศาสตรเพอการพฒนา หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน. อบลราชธาน. นพดล เหลากอ. (2549). การพฒนากระบวนการบรหารจดการกองทนของคณะกรรมการกองทน หมบานและชมชนเมองทหารอากาศ กองบน 46. หลกสตรศลปศาสตรมหาบณฑต สาขาวชายทธศาสตรการพฒนา, มหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม. พษณโลก. นรมล กตกล. (2552). วธวจยทางธรกจ. นครปฐม: เพชรเกษม. ประไพ จยอวม, พรพมล เฉลมมประเสรฐ, เขมกา แสนโสม, และกฤตพา แสนชยธร. (2551). ปจจยทมผลกระทบตอความพรอมของกองทนหมบานและชมชนเมองเพอเปนสถาบน การเงนชมชน: กรณศกษากองทนหมบานและชมชนเมอง อ าเภอบรบอ จงหวด มหาสารคาม, มหาวทยาลยราชภฏมหาสารคาม. มหาสารคาม. ปารชาต พงษแขก. (2550). การแกไขปญหาหนสนภาคประชาชนในทศนะของประชาชน

ในชมชนเขตเทศบาลนครเชยงใหม. บณฑตวทยาลย, มหาวทยาลยเชยงใหม. เชยงใหม. พชน นนทศกด. (2552). การจดการสมยใหม. กรงเทพฯ: เพยรสน เอดดเคชน อนโดไชนา. เพญโสภา ปณโณฑก. (2550). ประสทธภาพการบรหารจดการกองทนหมบานของคณะกรรมการ กองทนหมบานในพนทต าบลปาแงะ อ าเภอปาแดด จงหวดเชยงราย. บรหารธรกจ มหาบณฑต สาขาการจดการทวไป, มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย. เชยงราย. วชระ วรรณล. (2554). กฎหมายกบการบรหารจดการกองทนหมบานและชมชนเมอง. หางหนสวน จ ากด อบลกจออฟเซทการพม

115

บรรณานกรม (ตอ) วนชย มชาต. (2552). การบรหารองคการ. (พมพครงท 3). ส านกพมพแหงจฬาลงกรณ มหาวทยาลย. วนด ศรขวญ. (2549). การวจยเชงปฏบตการแบบมสวนรวมเพอเสรมสรางการบรหารจดการทด

ของกองทนหมบาน: กรณกองทนหมบานบานหมอ. ศลปศาสตรมหาบณฑต สาขายทธศาสตรการพฒนา, มหาวทยาลยราชภฏเทพสตร. ลพบร.

วลาวรรณ รพพศาล. (2550). หลกการจดการ. (พมพครงท 4). โรงพมพวจตรหตถกร. ส านกงานพฒนาชมชน. (2557). ขอมลกองทนหมบานในจงหวดกาญจนบร. สรรตน เกยรตพรยะ. (2553). ประสทธผลการด าเนนงานโครงการกองทนหมบานและชมชนเมอง ในเขตอ าเภอเมองนครสวรรค จงหวดนครสวรรค. การจดการทวไป, มหาวทยาลยราชภฏ นครสวรรค. นครสวรรค. สธรรม รตนโชต. (2552). พฤตกรรมองคการและการจดการ. ส านกพมพทอป จ ากด.

ภาคผนวก

117

ภาคผนวก ก แบบสอบถาม

118

แบบสอบถาม โครงการวจยเรอง การพฒนารปแบบการบรหารจดการกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบร

***********************************

ค าชแจง ในการตอบแบบสอบถาม แ บ บ ส อ บ ถ า ม ก า ร พฒ น า ร ป แ บ บ ก า ร บ ร ห า ร จ ด ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น ในจงหวดกาญจนบร มวตถประสงค เพอศกษาขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน จดแขง จดออน โอกาส อปสรรคของกองทนหมบาน ในจงหวดกาญจนบ ร เ พ อพฒนา รปแบบการบ ร หารจดการกองทนหม บ าน อยาง มสวน รวมโดยชมชน ผลจากการวจย จะน า ไปสการใหบรการวชาการตาง ๆ คณะผ วจยจ งขอความ รวมมอจากทานในการตอบแบบสอบถามตามความเปนจ รง และขอบคณมา ณ โอกาสน

แบบสอบถามแบงเปน 4 ตอน ประกอบดวย ตอนท 1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน ตอนท 2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน ตอนท 3 จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของกองทนหมบาน ตอนท 4 ขอคดเหนและขอเสนอแนะเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน

ตอนท 1 ขอมลทวไปและบรบทของกองทนหมบาน

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงใน หรอเตมขอความลงในชองวางใหตรงกบความ เปนจรงมากทสด

1. เพศ 1. ชาย 2. หญง 2. อาย 1. ไมเกน 25 ป 2. 26-35 ป 3. 36-45 ป 4. 46-55 ป 5. 56-65 ป 6. 66 ปขนไป

119

3. ระดบการศกษา 1. ไมไดเรยน 2. ประถมศกษาหรอเทยบเทา 3. มธยมศกษาตอนตนหรอเทยบเทา 4. มธยมศกษาตอนปลายหรอเทยบเทา 5. อนปรญญาหรอเทยบเทา 6. ปรญญาตร 7. สงกวาปรญญาตร 4. อาชพประจ า 1. รบจาง 2. เกษตรกร 3. คาขาย, ธรกจสวนตว 4. ขาราชการ 5. พนกงานรฐวสาหกจ 6. อน ๆ โปรดระบ............................. 5. รายไดตอเดอน 1. ต ากวา 2,000 บาท 2. 2,000-4,000 บาท 3. 4,001-6,000 บาท 4. 6,001-8,000 บาท 5. 8,001-10,000 บาท 6. 10,001 บาทขนไป 6. ต าแหนงในคณะกรรมการกองทนหมบาน 1. ประธาน 2. รองประธาน 3. เลขานการ 4. เหรญญก 5. คณะกรรมการ 5. อน ๆ โปรดระบ................................

120

ตอนท 2 ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ค าชแจง โปรดท าเครองหมาย ลงในชองวางทตรงกบความคดเหนของทานมากทสด

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน มาก ทสด

มาก

ปาน กลาง

นอย

นอย ทสด

ศกยภาพดานการก าหนดบทบาทหนาทของคณะกรรมการ 1. คณะกรรมการกองทนกองทนหมบานมการท าผง โครงสรางกองทนแสดงไวชดเจน

2. ก า ร ป ร ะ ช ม คณ ะ ก ร ร ม ก า ร ก อ ง ท น ห ม บ า น เ พ อ รบทราบรายงานผลดานตาง ๆ

3. มการแบงหนาทความรบผดชอบของคณะกรรมการ กองทนหมบานชดเจน

4. มการก าหนดปฏทนหรอตารางการปฏบตงาน 5. มการปฏบตหนาทตามทไดรบมอบหมาย 6. ม ก า ร ร า ย ง า น ป ญ ห า ท แ ต ล ะ ค น ไ ด ป ร ะ ส บ ใ ห คณะกรรมการกองทนหมบานรบทราบ

ศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน 7. ค ณ ะ ก ร ร ม ก า ร ม ก า ร ป ร ะ ช ม เ พ อ ก า ห น ด แผนการบรหารจดการกองทนหมบาน

8. คณะกรรมการไดรวมกนส ารวจและจดท าขอมลของ สมาชก ปดประกาศไว ณ ทท าการกองทนฯ

9. ใชมตทประชมคณะกรรมการและสมาชกในการ ตดสนใจการด าเนนการเรองตาง ๆ 10. ม ก า รจดท า แผนและข น ตอนกา รด า เ น น ง านขอ ง

คณะกรรมการฯ อยางชดเจน

11. คณะกร รมกา ร มก ารป ฏบต ตามแผนและข น ตอน ทก าหนดไวอยางชดเจน

121

12. มการประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ ทเกยวของ ทงภาครฐและเอกชน

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน มาก ทสด

มาก

ปาน กลาง

นอย

นอย ทสด

ศกยภาพดานการก าหนดเปาหมายและวางแผนการด าเนนงาน (ตอ) 13. จดท าเอกสารเพอประชาสมพนธกองทนหมบาน 14. รบฟงความคดและมตของกองทนเพอแกไขปญหาปรบปรง

และพฒนากองทน

15. คณะกรรมการปฏบตหนาททไดรบมอบหมายอยางจรงจงและเอาใจใส

ศกยภาพดานการอนมตเงนก 16. มการพจารณาอนมตเงนก ใหแกสมาชกโดยมขอมลประกอ

บการตดสนใจอยางชดเจน

17. มการพจารณาอนมตเงนก ใหแกสมาชกเปนไปตามระเบยบ โ ด ย ค า น ง ถ ง ก า ร ส ร า ง อ า ช พ แ ล ะ ร ะ เ บ ย บ โดยค านงสรางรายไดของสมาชกเปนส าคญ

18. มการตรวจสอบประวตและความมนคงของผก ประกอบการอนมตเงนกแกสมาชก 19. การพจารณาเงนก มการแบงหรอหารเงนก ใหแกสมาชกราย

ละเทา ๆ กน

20. ใ ช ม ต ท ป ร ะ ช ม ข อ ง สม าช ก เ ป น ผ เ ห น ช อบอน ม ต ในกรณมสมาชกก ยมเงนเกน 20,000 บาทขนไป

ศกยภาพดานการเงนและบญช 21. ม ก า ร จดท า เ อกสา ร เ ก ยวกบกา รบญ ช การ เ ง น ใ ห

เปนปจจบน

22. มการวางแผนตดตามการใชเงนของสมาชก 23. มการก าหนดขนตอนการตดตามชวยเหลอ เรงรดหน 24. มการจดท า เอกสารทางบญ ช และทะเบยนตา ง ๆ

122

ไวถกตองตามระเบยบขอบงคบกองทน

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน มาก ทสด

มาก

ปาน กลาง

นอย

นอย ทสด

ศกยภาพดานการเงนและบญช (ตอ) 25. มการจดท าบญชก ยม การช าระคนเงนก ของสมาชก รายรบ

รายจายของกองทนไวครบถวนถกตอง

26. การแตงตงผตรวจสอบบญชทมความรความสามารถในการตรวจสอบความถกตองของระบบบญช

ศกยภาพดานการตดตามผล 27. การแบงหนาทความรบผดชอบในการตดตามผลการด าเนนกจก

รรมและใหค าแนะน าแกสมาชก

28. การตดตามแนะน าและชวยเหลอสมาชกทก เงนจากกองทนฯ 29. การออกตดตามตรวจสอบการใชเงนของสมาชกวาเปนไปตามว

ตถประสงคทขอก

30. การตดตามเรงรดการสงใชเงนก คนใหเปนไปตามจ านวนและระยะเวลาทก าหนด

ศกยภาพดานการพฒนาอาชพ 31. ก า ร ค ด เ ล อ ก ส ม า ช ก ด เ ด น

เพอเปนตวอยางแกสมาชกและชวยเหลอแนะน าอาชพแกสมาชกอน ๆ

32. การใหรางวลจงใจแกสมาชก ทปฏบตอาชพดเดน 33. ก า ร ต ด ต า ม ค ว บ ค ม แ ล ะ ต ร ว จ ส อ บ

การน าเงนก ยมของสมาชกไปใชเพอประกอบอาชพตามวตถประ

123

สงคของคณะกรรมการ 34. การจดอบรมเกยวกบการสรางหรอพฒนาอาชพใหกบสมาชกกอ

งทน

35. การก ยมไปประกอบอาชพตามทเสนอโครงการของสมาชกกองทน

ศกยภาพและความพรอมของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน มาก ทสด

มาก

ปาน กลาง

นอย

นอย ทสด

ความพรอมของกองทนหมบาน 36. การมสวนรวมในการเขารวมบรหารจดการกองทนและการควบค

มกนเองในการใชประโยชนจากกองทนของสมาชกในหมบาน

37. กระบวนการคดเลอกกรรมการเปนไปตามระเบยบกองทนหมบานและวธการทหมบานและ ชมชนเมองก าหนด

38. คณสมบตกรรมการครบถวนตามระเบยบของ กองทนหมบาน 39. ความรและประสบการณในการบรหารจดการ กองทนหมบานของคณะกรรมการกองทน 40. ร ะ บ บ ก า ร ต ร ว จ ส อ บ แ ล ะ ก า ร ป ร ะ เ ม น ผ ล

การปฏบตงานของคณะกรรมการกองทนหมบาน

124

ตอนท 3 จดแขง จดออน โอกาส อปสรรค ของกองทนหมบาน

ตอนท 3.1 จดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน ค า ช แ จ ง ใหทานอานขอค าถามตอไปนซงเปนการด าเนนงานของกองทนหม บานตามความคดเหนของทาน ใ ห ท า น ท า เ ค ร อ ง ห ม า ย ในชองวางโดยท าการเลอกตอบวาเปนจดแขงหรอจดออนของกองทนหมบานและอยในระดบใด

จดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน (จดแขง) ระดบความคดเหน (จดออน) มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย

นอยทสด

มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย

นอยทสด

(5) (4) (3) (2) (1) (5) (4) (3) (2) (1) การบรหารบคคล 1. เปดโอกาสทเทาเทยมกนในการ สมครท างานหรอเปนสมาชก

2. ยดถอความร ความสามารถ เปนหลกในการเลอกสรรบคคล เขาปฏบตงานหรอเปนสมาชก

3. หลกประกนในการปฏบตงาน ท ห น ว ย ง าน / ก องทน ม ใ ห คณะกรรมการหรอสมาชก

4. การปฏบตงานปราศจากการ แทรกแซงทางการเมองหรอ ภายใตอทธพลของนกการเมอง

การวางแผนปฏบตงาน 5. ผวางแผนมขดความสามารถใน การวางแผน

125

6. ก า ร ว า ง แ ผ น เ ป น ไ ป เ พ อ ประโยชนของสวนรวม

7. ม เ ป าหมาย วตถป ร ะสง ค ร ะ เ บ ย บว ธ อ า นา จห น า ท ความ รบผดชอบ การควบคม และตรวจสอบของหนวยงาน หรอบคคลก าหนดไวในแผน อยางชดเจน

126

จดแขง (S) จดออน (W) ของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน (จดแขง) ระดบความคดเหน (จดออน) มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย

นอยทสด

มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย

นอยทสด

(5) (4) (3) (2) (1) (5) (4) (3) (2) (1) การวางแผนปฏบตงาน (ตอ) 8. แผนมความยดหยนสง เพอให ป รบตว ตามสถานกา ร ณท เปลยนแปลงไป

9. มขอมลขาวสารเพยงพอส าหรบ การวางแผน

10. ใชทรพยากรอยางประหยด และมประสทธภาพ

การควบคมตดตามงาน 11. ก าหนดมาตรฐานของงานทตอ

งรบผดชอบ

12. มการวดผลการด าเนนงานทกระยะ

13. มการแปลผลงานหรอตรวจสอบผลงานทกระท าเสรจ

14. ม ก า ร ด า เ น น ก า ร แ ก ไ ข เม อส ง ใดส ง หน งบกพ รอ ง ผดพลาดอนแตกตางไปจากแผนทก าหนดไว

127

ตอนท 3.2 โอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน

ค าชแจง ใหทานอานขอค าถามตอไปนซงเปนการด าเนนงานของกองทนหมบานตามความคดเหนของทาน ใหทานท าเครองหมาย ในชองวางโดยท าการเลอกตอบวาเปนโอกาสหรออปสรรคของกองทนหมบาน และอยในระดบใด

โอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน (โอกาส) ระดบความคดเหน (อปสรรค) มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย

นอยทสด

(5) (4) (3) (2) (1) (5) (4) (3) (2) (1)

1. คณะกรรมการเครอขายกองทน ห ม บ า น ร ะ ด บ ต า บ ล ใ ห ค าแนะน า ชวยเหลอในการ ตรวจสอบเอกสารและรวบรวบ หลกฐาน การขอจดทะเบยน เปนนตบคคล

2. คณะกรรมการเครอขายกองทน หม บ า น ร ะ ด บ อ า เ ภ อ ใ ห ค าแนะน า ชวยเหลอในการ ตรวจสอบเอกสารและรวบรวบ หลกฐาน การขอจดทะเบยน เปนนตบคคล

3. ส านกงานพฒนาชมชนระดบ จงหวด ใหค าแนะน า ชวยเหลอ ในการตรวจสอบเอกสารและ รวบรวมหลกฐาน การขอจด ทะเบยนเปนนตบคคล

4. การจดอบรมดานการพฒนา ธร กจกองทนหม บานใ หกบ คณะกรรมการกองทน

5. การจดอบรมดานการสงเสรม

128

อาชพสมาชกกองทนหมบาน ใหกบคณะกรรมการกองทน

โอกาส (O) อปสรรค (T) ของกองทนหมบาน

ระดบความคดเหน (โอกาส) ระดบความคดเหน (อปสรรค) มากทสด

มาก

ปานกลาง

นอย นอยทสด

มากทสด

มาก ปานกลาง

นอย นอยทสด

(5) (4) (3) (2) (1) (5) (4) (3) (2) (1)

6. การศกษาดงานดานการพฒนา ธร กจกองทนหม บาน ใ หกบ คณะกรรมการกองทน

7. กา รศ ก ษ า ด ง า น ด า นก า ร สงเสรมอาชพสมาชกกองทน หมบานใหกบคณะกรรมการ กองทน

8. การจดอบรมกองทนระดบ หม บ า น ใ ห ต ร ะ ห น ก ต า ม พระราชบญญตกองทนหมบาน และชมชนเมอง แหงชาต พ.ศ. 2547 ใ หกบคณะกรรมการ กองทน

9. การจดอบรมเครอขายระดบ ต าบลเกยวกบบทบาทหนาท ทจะสนบสนนชวยเหลอให แตละหมบานด าเนนการ จดทะเบยนกองทนหมบานเปน นตบคคลใหแกคณะกรรมการ กองทน

10. การจดอบรมเครอขายระดบอ า เ ภ อ เ ก ย ว ก บ บทบ า ทห น า ท และความเปนผน าทจะสนบสนนและชวยเหลอใหแตละต าบลด าเนนการจดทะเบยนหมบานเปนนตบคคลใหกบค

129

ตอนท 4 ขอเสนอแนะและขอคดเหนเกยวกบการบรหารจดการกองทนหมบาน ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………

****************************************************************************

ณะกรรมการกองทน

ภาคผนวก ข ภาพกจกรรม

130

131

132

133

134

ประวตผวจย

136

ประวตผวจย

ชอ นางสาวศรรตน เชงเสง

วน เดอน ปเกด 9 ตลาคม 2524

สถานทเกด อ าเภอทามะกา จงหวดกาญจนบร

สถานทอยปจจบน 70 หม 4 ถนนกาญจนบร - ไทรโยค ต าบลหนองบว อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000

ต าแหนงงานปจจบน อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ประธานหลกสตรบญชบณฑต ผชวยคณบด คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร 70 หม 4 ถนนกาญจนบร - ไทรโยค ต าบลหนองบว อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000

ประวตการศกษา ปรญญาตร บญชบณฑต มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ปรญญาโท บญชมหาบณฑต มหาวทยาลยศรปทม

137

ชอ นางขวญนร กลาปราบโจร

วน เดอน ปเกด 21 สงหาคม 2514

สถานทเกด อ าเภอเมอง จงหวดสพรรณบร สถานทอยปจจบน 70 หม 4 ถนนกาญจนบร - ไทรโยค ต าบลหนองบว อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000

ต าแหนงงานปจจบน ผชวยศาตราจารย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร รองคณบด คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

สถานทท างาน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร 70 หม 4 ถนนกาญจนบร - ไทรโยค ต าบลหนองบว อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000 ประวตการศกษา ปรญญาตร ศลปศาสตรบณฑต สาขาวชาการจดการทวไป (การบญช) สถาบนราชภฏพระนครศรอยธยา ปรญญาโท บรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารธรกจ

(การบญชการเงน) มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

138

ชอ นางสาวฐตพร พระโพธ วน เดอน ปเกด 8 มกราคม 2527 สถานทเกด อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร สถานทอยปจจบน 20 ถนนจน ต าบลทามะขาม อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000

ต าแหนงงานปจจบน อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร ผชวยคณบด คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร 70 หม 4 ถนนกาญจนบร - ไทรโยค ต าบลหนองบว อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000 ประวตการศกษา ปรญญาตร บญชบณฑต มหาวทยาลยเทคโนโลยมหานคร ปรญญาโท บญชมหาบณฑต มหาวทยาลยศรปทม

139

ชอ นางสาวบตรศรนทร แสงสวาง

วน เดอน ปเกด 9 พฤษภาคม 2528 สถานทเกด อ าเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบร สถานทอยปจจบน 110/5 ต าบลปากแพรก อ าเภอเมอง จ.กาญจนบร 71000

ต าแหนงงานปจจบน อาจารย มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร สถานทท างาน คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร 70 หม 4 ถนนกาญจนบร - ไทรโยค ต าบลหนองบว อ าเภอเมอง จงหวดกาญจนบร 71000 ประวตการศกษา ปรญญาตร บรหารธรกจบณฑต (การบญช) มหาวทยาลยราชมงคลสวรรณภม

ปรญญาโท บรหารธรกจมหาบณฑต (การบญช) มหาวทยาลยรามค าแหง