Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
2
จดทำาโดย : สำานกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน (ก.พ.)
47/111 ถนนตวานนท ตำาบลตลาดขวญ
อำาเภอเมอง นนทบร 11000
โทรศพท 0 2547 1000
โทรสาร 0 2547 1108
หวหนาโครงการ : รศ.ดร.จรประภา อครบวร
ทปรกษาโครงการ : นายสรพงษ ชยนาม
ผเชยวชาญดานระบบราชการใน ASEAN
นกวจย : นางสาววภาว อครบวร
นางสาววรรณพรรษศรณ ตรยะเกษม
บรรณาธการ : ดร.ประยร อครบวร
ผประสานงานและตรวจทานคำาผด : นางสาวเยาวนช สมน
เลขมาตรฐานประจำาหนงสอ : 978-616-548-149-6
จำานวนพมพ : 5,400 เลม
จำานวนหนา : 200 หนา
พมพท : กรกนกการพมพ
ระบบบรหารราชการของ
สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
3ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สำานกงาน ก.พ. ในฐานะองคการกลางดานการบรหารทรพยากรบคคลภาครฐ และไดรบมอบหมายใหรบผดชอบตามแผนงานการจดตงประชาคมสงคมและวฒนธรรมอาเซยน ในการเพมขดความสามารถของทรพยากร บคคลในระบบราชการ จากการดำาเนนการทผานมาแมวาสำานกงาน ก.พ. ไดดำาเนนการจดอบรมหลกสตรความร เ กยวกบอาเซยนใหแก ขาราชการหลายครง แตก ยงไมครอบคลมบคลากรภาครฐซงมจำานวนมากกวา 2 ลานคน สำานกงาน ก.พ. จงเหนควรพฒนาชดการเรยนร “อาเซยน กร” เพอเสรมสรางความร ความเขาใจ เกยวกบระบบราชการ ซงมความหลากหลายของประเทศสมาชกอาเซยนทง 10 ประเทศ ใหแกบคลากรภาครฐซงจะเปนประโยชนตอ การปฏบตงานของบคลากรภาครฐ ทงนทางสำานกงาน ก.พ. จงทำาความรวมมอกบสถาบนบณฑตพฒน- บรหารศาสตร (นดา) จดทำาหนงสอเรอง “ระบบบรหารราชการของประเทศอาเซยน” เพอเสรมทกษะความรเกยวกบการบรหารราชการใหแกบคลากรภาครฐทกระดบ หวงวาทานผอานคงไดรบความรและเพลดเพลนไปกบ หนงสอชดน
คำานำา
สำ�นกง�น ก.พ.
4
หนงสอเรอง “ระบบบรหารราชการของประเทศอาเซยน” เปนหนงสอทจดทำาขนเพอเสรมทกษะความรแกขาราชการไทย เพอเรยนรและเขาใจระบบการบรหารงานภาครฐของประเทศตางๆ ในอาเซยน อนจะเปนประโยชนในการตดตอประสานงานกบขาราชการของประเทศเหลานในอนาคต โดยรปแบบของหนงสอไดปความรใหผอานตงแตประวต ขอมลเกยวกบประเทศ วสยทศน รวมถงความเปนมาของระบบราชการ นโยบายการเขาสประชาคมอาเซยน และทนาจะเปนประโยชนในการเรยนรระบบราชการของประเทศเหลานคอเนอหาในสวนของยทธศาสตรและภารกจของแตละ กระทรวง ระบบการพฒนาขาราชการ ทายเลมผเขยนไดรวบรวมกฎหมาย สำาคญทควรร และลกษณะเดนของระบบราชการทนาเรยนรไวไดอยาง นาสนใจ หนงสอระบบบรหารราชการของประเทศในอาเซยนทง 10 น อาจมเนอหาแตกตางกนไปบาง เนองจากผวจยไมสามารถเขาถงขอมลของ บางประเทศไดดวยขอจำากดดานภาษา และบางประเทศยงไมมการจดทำายทธศาสตรของรายกระทรวง ทางคณะผจดทำาหนงสอหวงเปนอยางยงวาหนงสอเลมนจะมสวนในการตดอาวธองคความรภาครฐใหแกขาราชการไทยไมมากกนอย สดทายตองขอขอบคณเจาของรปภาพและเวปไซตทชวยกนเผยแพรใหอาเชยนเปนหนงเดยวรวมกน
ขอคดจากบรรณาธการ
ดร.ประยร อครบวรบรรณาธการ
5ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
1.ประวตและขอมลประเทศและรฐบาลโดยยอ 9 1.1 ประวตและขอมลประเทศโดยยอ 10 1.1.1 ขอมลทวไป 10 1.1.2 ลกษณะทางภมศาสตร 14 1.1.3 ประวตศาสตร 17 1.1.4 ลกษณะประชากร 23 1.1.5 ขอมลเศรษฐกจ 24 1.1.6 ขอมลการเมองการปกครอง 26 1.1.7 ลกษณะทางสงคมและวฒนธรรม 29 1.1.8 โครงสรางพนฐานและระบบสาธารณปโภค 32 1.1.9 ระบบสาธารณสข 43 1.1.10 ระบบการศกษา 44 1.1.11 ระบบกฎหมาย 46 1.1.12 ความสมพนธระหวางไทยกบเวยดนาม 47 1.2 ประวตและขอมลรฐบาลโดยยอ 49
2.วสยทศนเปาหมายและยทธศาสตร 53 2.1 วสยทศน 54 2.2 เปาหมาย 54 2.3 ยทธศาสตร 55
3.ประวตความเปนมาของระบบราชการ 59 3.1 การปฏรประบบราชการ 60 3.2 ระบบราชการภายใตการเมองการปกครอง 64
สารบญ
6
4.ภาพรวมของระบบราชการ 67 4.1 รฐบาลนโยบายรฐบาลและนโยบายการเขาสประชาคมอาเซยน 68 4.2 จำานวนและรายชอกระทรวงพรอมทตดตอ 89 4.3 จำานวนขาราชการทวประเทศพรอมคณลกษณะหลก หรอคณลกษณะหลกในการเขาสประชาคมอาเซยน 96 4.3.1 จำานวนขาราชการทวประเทศ 96 4.3.2 คณลกษณะหลกของขาราชการ 98 4.3.3 คณลกษณะหลกของขาราชการในการเขาส ประชาคมอาเซยน 98
5.ยทธศาสตรและภารกจของแตละกระทรวงและหนวยงานหลก ทรบผดชอบงานทเกยวกบASEAN 101 5.1ยทธศาสตรและภารกจของแตละกระทรวง 102 5.2หนวยงานหลกทรบผดชอบงานทเกยวกบASEAN 122
6.ระบบการพฒนาขาราชการ 131 6.1ภาพรวมของการพฒนาขาราชการ 132 6.2วธพฒนาขาราชการ 132 6.3หนวยงานทรบผดชอบดานการพฒนาขาราชการ 142
7.กฎหมายสำาคญทควรร 157 7.1กฎระเบยบขาราชการ 158 7.2กฎหมายแรงงาน 162 7.3กฎหมายเขาเมอง 173 7.4กฎหมายอนๆทควรร 175
8.ลกษณะเดนของระบบราชการทนาเรยนร 179
บรรณานกรม 191
7ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ภาพท1 แผนทประเทศเวยดนาม 14ภาพท2 จกรพรรดเบาได 18ภาพท3 ประธานาธบดโงดนหเดยม 20ภาพท4 นายพลเหงยนวนเทยว 21ภาพท5 เสนทางการคมนาคมขนสงทางรถไฟ ของเวยดนาม 34ภาพท6 เสนทางการคมนาคมขนสงทางอากาศ ของเวยดนาม 41ภาพท7 โครงสรางการปกครองของเวยดนาม 51ภาพท8 ขาราชบรพารเวยดนามใน ยคสมบรณาญาสทธราช 60ภาพท9 ASEANICTMasterPlan2015 87
ส�รบญภ�พ
8
ตารางท1 อตราการขนเงนเดอนขาราชการ เวยดนามพ.ศ.2542–2552 160ตารางท2 สดสวนการจายประกนสงคมและ การประกนสขภาพระหวางนายจางและ ลกจางในแตละเดอน 167
ตารางท3 อตราคาแรงขนตำาในเวยดนามระหวาง
พ.ศ.2551-2555 172
ส�รบญต�ร�ง
10
ประเทศเวยดนามเปนประเทศทผานสงครามอนยาวนาน แตเปนเพยงไมกประเทศทไมทงการศกษาระหวางการทำาสงครามและหนงในแฉกดาวของเวยดนามบงบอกถงการเคารพคนมความร เวยดนามจงเปนประเทศในกลมในอาเซยนทนาสนใจ ซงมรายละเอยดดงน
1.1 ประวตและขอมลประเทศโดยยอ
1.1.1 ขอมลทวไป
ชอประเทศอยางเปนทางการ สาธารณรฐส งคมนยมเว ยดนาม (The Socialist Republic of Vietnam)
เมองหลวง ฮานอย (Hanoi) พนท มพนท 329,247 ตารางกโลเมตร มรปรางเปนรปตวเอส (S) ลกษณะเปน แนวยาว ตงอยทางดานตะวนออกของ คาบสมทรอนโดจน มภมประเทศเปน ภ เขาส งก นระหว างท ราบล มแมน ำาท อดมสมบรณทางตอนเหนอและใตเขตแดน ทศเหนอตดกบสาธารณรฐประชาชนจน เปนระยะทาง 1,281 กโลเมตร ทศใต ตดกบทะเลจนใต ทศตะวนตก ตดกบ สปป.ลาว เปนระยะทาง 2,130 กโลเมตร กมพชาเปนระยะทาง 1,228 กโลเมตร และอาวไทย ทศตะวนออกตดกบอาว ตงเกยและทะเลจนใต
11ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ประชากร 93.4 ลานคน (2557) [24]
วนชาต 2 กนยายนภาษาราชการ เวยดนามระบอบการปกครอง ระบอบสงคมนยม โดยมพรรคคอมมวนสต เวยดนาม (Communist Party of Vietnam) เปนพรรคการเมองเดยว และมอำานาจสงสดธงชาต มชอเรยกโดยทวไปอกชอหนงวา “ธง แดงดาวเหลอง” เปนธงสเหลยมผนผา พนสแดง กวาง 2 สวน ยาว 3 สวน ตรง กลางม ร ปดาวห าแฉกส เหล อ งทอง ส แ ด ง น น ห ม า ย ถ ง ก า ร ต อ ส เ พ อ ก เอกราช ของชาวเวยดนาม สเหลองคอ สของชาวเวยดนาม สวนดาวหาแฉกนน เปนทเขาใจกนทวไปวาหมายถงชนชน ตางๆ ในสงคมเวยดนาม คอ คนมความร ชาวนา กรรมกร พอคา และทหาร อยางไรกตาม ภายหลงการรวมชาต เวยดนามในป พ.ศ. 2519 ความหมาย ในธงไดมการอธบายใหมในทางการเมอง วา สแดงหมายถงการปฏวตโดยชนชน กรรมาชพ และดาวสทองหมายถงการ ชนำาของพรรคคอมมวนสตเวยดนาม
12
ตราแผนดน ม ร ป แบบ เช น เ ด ย ว ก บป ร ะ เ ทศ คอมมวนสตอนๆ มรปดาวสเหลองบน พนสแดง มรปเฟองและรวงขาว หมายถง ความรวมมอกนระหวางชาวนาและ กรรมกรตามแนวคดแบบคอมมวนสต มล กษณะคล ายตราแผนดนของ เยอรมนตะวนออกและตราแผนดนของ จน ซงถกนำามาสรางเปนตราแผนดน ของเวยดนามเหนอเมอวนท 30 พฤศจกายน พ.ศ. 2498 เมอรวมชาต กบเวยดนามใตแลว จงนำามาใชเปนตรา แผนดนเวยดนามเมอวนท 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2519
ดอกไมประจำาชาต ดอกบว(Lotus) เปนสญลกษณของหวใจและความ นกคด ทงยงเปนตวแทนของอายยนยาว สขภาพชอเสยงและโชคด
13ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เขาเปนสมาชกอาเซยน 28 กรกฎาคม 2538สกลเงนตรา ดอง (Dong – VND)อตราแลกเปลยน 655 ดอง ≈ 1 บาท (2557) [1]
21,080 ดอง ≈ 1 ดอลลารสหรฐ (2557) [1]
ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (GDP) 320.1 หมนลานดอลลาร (2555) [1]
รายไดประชาชาตตอหว (GDPperCapita) 3,500 ดอลลารสหรฐ/ป [1]
14
1.1.2 ลกษณะท�งภมศ�สตร
ประเทศเวยดนามเปนอกประเทศหนงในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทอยทางดานตะวนออกสดของคาบสมทรอนโดจน มรปรางเปนรปตวเอส (S) ลกษณะเปนแนวยาว จงทำาใหทงสภาพภมประเทศและสภาพภมอากาศแตกตางกวาประเทศอนโดจนอนๆ
ภาพท 1 แผนทประเทศเวยดนามทมา: คมอการคาและการลงทน สาธารณรฐเวยดนาม. กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. 2011
15ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สภาพภมประเทศ
ภมประเทศเปนภเขาสงกนระหวางทราบลมแมนำาทอดมสมบรณ
มลกษณะเปนแนวยาว โดยมความยาวจากเหนอจรดใต 1,650 กโลเมตร ขนานไปตามแนวยาวของคาบสมทรอนโดจน และมหมเกาะตางๆ อกนบพนเกาะเรยงรายตงแตอาวตงเกยไปจนถงอาวไทย
เวยดนามมลกษณะภมประเทศเปนทราบลมแมนำาขนาดใหญ 2 แหง คอ ทราบลมแมนำาแดงอยทางตอนเหนอและทราบลมแมนำาโขงอยทางตอนใต และตอนเหนอของประเทศมทราบสง มภเขาฟาน ซ ปง (Phan Xi Pung) ซงเปนยอดเขาทสงทสดในอนโดจน มความสงถง 3,143 เมตร (10,312 ฟต) ตงอยในจงหวดเลาไค ลกษณะดงกลาวทำาใหเกดการแบงเขตเปน 3 ภาค ดงน • ภาคเหนอ มภมประเทศประกอบดวยภเขาสง มแมนำากง (Cung) ซงไหลไปบรรจบกบแมนำาแดงเกดเปนสามเหลยมปากแมนำาแดง (Red River Delta) ทมความอดมสมบรณเหมาะแกการเพาะปลก • ภาคกลาง ยงมชนกลมนอยอาศยอยมากมาย พนทสวนใหญเปนทราบสงซงเตมไปดวยหนภเขาไฟ หาดทราย เนนทราย และทะเลสาบ เปนเขตพนทปาไมสาคญทสดของเวยดนาม สภาพภมอากาศคอนขางรอนตลอดป และมเพยง 2 ฤด คอ ฤดฝน (เดอนพฤษภาคม – ตลาคม) และฤดแลง (เดอนตลาคม – เมษายน) • ภาคใต มพนทสวนใหญเปนทราบสง และมทราบลมสำาคญ คอ บรเวณสามเหลยมปากแมนำาโขง (Mekong River Delta) หรอทรจกกนในชอ “กลองยาง” (Cuu Long Giang) ซงเปนแหลงเพาะปลกสำาคญขนาดใหญทสดของเวยดนาม
16
สภาพภมอากาศ
เวยดนามเปนเขตมรสมฤดรอน ชายฝงทะเลดานตะวนออกเปดโลงรบลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอทพดผานทะเลจนใตทำาใหมโอกาส รบลมมรสมและพายหมนเขตรอน จงมฝนตกชกในฤดหนาวโดยฝนจะตกตลอดป เนองจากไดรบอทธพลลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ มความชนประมาณรอยละ 84 ตลอดป และมอณหภมเฉลยตงแต 5 - 37 องศาเซลเซยส ดวยเหตนจงทำาใหมความแตกตางดานภมอากาศ อยางมากระหวางเวยดนามภาคเหนอและภาคใต เวยดนามทางตอนใต มภมอากาศคลายแถบเสนศนยสตร มอณหภมเฉลยคลายประเทศไทย คอ ประมาณ 27 – 30 องศาเซลเซยส และ ม 2 ฤด คอ ฤดฝน (เดอนพฤษภาคม – ตลาคม) และฤดรอน (เดอนพฤศจกายน – เมษายน) เวยดนามทางตอนเหนอ มอณหภมแตกตางกนอยางมากระหวางชวงรอนทสดและหนาวทสด โดยม 4 ฤด คอ ฤดใบไมผล (เดอนมนาคม – เมษายน) อณหภมระหวาง 17 – 23 องศาเซลเซยส ฤดรอน (เดอนพฤษภาคม – สงหาคม) อณหภมระหวาง 30 - 39 องศาเซลเซยส ฤดใบไมรวง (เดอนกนยายน – พฤศจกายน) อณหภมระหวาง 23 – 28 องศาเซลเซยส ฤดหนาว (เดอนธนวาคม – กมภาพนธ) อณหภมระหวาง 7 – 16 องศาเซลเซยส [2]
17ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เวยดนามเปนประเทศทมประวตศาสตรของการตอสอนยาวนาน เรมตงแตการกอตงเปนประเทศในนามของอาณาจกรวนลาง เมอประมาณ 3,000 ปกอนครสตกาล ในบางครงมการแบงแยกออกเปนอาณาจกรเลกๆ และในบางครงกลบมารวมกนไดอก จนกระทงตกอยภายใตการปกครองของจน ตงแต 111 ปกอนครสตกาล จนถงป พ.ศ. 1481 (ค.ศ. 938) จงไดรบอสรภาพจากจน และมการตงราชวงศตางๆ ขนมา ปกครองประเทศ แตกยงมการรบพงกนเองระหวางตระกลใหญ รบกบจนเปนครงคราว รวมทงพวกจามปาและเขมรดวยพรอมกน จนกระทงเหงยนอนหสามารถรวบรวมอาณาจกรเปนหนงเดยวกนได และตง ราชวงศเหงยนขนปกครองเวยดนาม ในป พ.ศ. 2345 (ค.ศ. 1802) โดยความชวยเหลอจากไทยสมยรชกาลท 1 และฝรงเศสสถาปนา เหงยนอนหเปนจกรพรรดยาลอง ป พ.ศ. 2405 (ค.ศ. 1862) ฝรงเศสบกโจมตไซงอน จกรพรรดตอดกเซนสญญายอมแพและตกเปนเมองขนของฝรงเศส ชวงป พ.ศ. 2483 – 2497 (ค.ศ. 1940 – 1954) โฮจมนหนำาประชาชนตอสกบฝรงเศสและพยายามกลบมามอทธพล ทำาใหเกดสงครามระหวางฝรงเศสกบเวยดมนห ซงในชวงเวลาดงกลาวหลงจากสงครามโลกครงท 2 สนสดลง กองกำาลงเวยดมนหไดพามวลชนลกขนสในทกหวเมองของเวยดนามในเดอนสงหาคม พ.ศ. 2488 (ค.ศ. 1945) เรยกกนวา “การปฏวตเดอนสงหาคม” และไดรบชยชนะ โฮจมนหไดรบตำาแหนงประธานาธบดคนแรก และไดมการเลอกตงทวประเทศ แตในป พ.ศ. 2489 ฝรงเศสกอางสทธกลบเขามาครอบครองอกครง
1.1.3 ประวตศ�สตร
18
จนถงป พ.ศ. 2497 (ค.ศ. 1954) ฝรงเศสพายแพแกกองกำาลง เวยดมนหทคายเดยนเบยนฟ และมการทำาสนธสญญาเจนวา สงบศกท นครเจนวา ประเทศสวตเซอรแลนด ผลการเจรจาสงบศกตกลงวาฝรงเศสตองใหเอกราชแกเวยดนาม และประเทศเวยดนามจะตองแบงเปน 2 สวนดวยเสนขนานท 17 องศาเหนอ โดยเวยดนามเหนออยภายใตการปกครองของโฮจมนห และเวยดนามใตอยภายใตการปกครองของจกรพรรด เบาได ซงตอมาพระองคทรงแตงตงนกชาตนยม ครสตนกายโรมนคาทอลกคอ โง ดนห เดยมเปนนายกรฐมนตร
ภาพท 2 จกรพรรด เบาได
19ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ในป พ.ศ. 2498 โง ดนห เดยม ไดจดการลงประชามตเพอขบไล พระจกรพรรดเบาได ออกจากราชบลลงกและเปลยนมาใชระบอบสาธารณรฐโดยเขาเปนประธานาธบด พระองคจงตองสละราชบลลงก อกครงและลภยไปทปารสและพำานกอยทนนตลอดพระชนมชพ การปกครองของประธานาธบด โง ดนห เดยม เปนการปกครองแบบครอบครว โดยม โง ดนห น นองชายเปนทปรกษาของประธานาธบด สวนนองสะใภ (มาดาม น หรอ จน เล ซวน) เขามามบทบาทในการตดสนใจ ในเรองตางๆ ชวงนมการปราบปรามประชาชน ผทมความเหนแตกตางทางดานการเมองและศาสนาอยางหนก ขณะเดยวกนผคนในชาตกมความแตกแยกทางความคด และมการดงเอาศาสนาเขามาเกยวของ มการจำากดการกระทำาพธทางศาสนาพทธในวนสำาคญตางๆ ซงประชาชนชาวเวยดนามใตสวนใหญนบถอศาสนาพทธ จนเหตการณแตกหก ในวนท 11 มถนายน พ.ศ.2506 หลวงพอ ทด กวาง ดก (Hòa thựợng Thich Quảng Đức) ไดตดสนใจพลชพเพอประทวง โดยการจดไฟเผา
20
ตวเอง และมรณภาพดวยความสงบ เหตการณกคงไมมอะไรมาก ถา มาดาม น ไมออกมาใหสมภาษณแกผสอขาววา “วนนมคนหวลานหนาโงจดไฟเผาตวเองเพอทำาบารบคว” ซงโหมความเกลยดชงและโกรธแคนใหแกชาวพทธในเวยดนามออกมาตอตานรฐบาลมากขน
ประกอบกบการทประธานาธบด โง ดนห เดยม เปนคนหวแขง ไมเชอฟงคำาสง และไมทำาตามนโยบายสงครามตอตานคอมมวนสต ตามแบบฉบบอเมรกา จงถกรฐประหารยดอำานาจประธานาธบด โง ดนห เดยม ในวนท 11 พฤษจกายน พ.ศ. 2506 ซงประธานาธบด โง ดนห เดยม และ นองชาย ไดถกฆาตายในรถถงทใชในการหลบหน สวนประธานาธบดใหมคอนายพล เหงยน วน เทยว ซงสรางภาพใหคนดวาเปน นกประชาธปไตย แตภายในกลบเปนเผดจการทรวบอำานาจทงบรหาร อำานาจนตบญญตไวในกำากบ และเลนการเมองแบบไมกลวใคร
ภาพท 3 ประธานาธบด โง ดนห เดยม
21ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ใหผลประโยชนแกพวกพอง ทงการใชผลประโยชนเขาลอ เพอหา แนวรวมแลกมากบการไดรบการสนบสนนใหกบตวเอง รวมทงใชกศโลบายในการสรางความแตกแยกใหเกดกบฝายตรงขาม และ หลงจากประธานาธบดเหงยน วน เทยว ขนปกครองประเทศ สงครามระหวางชนชาตเดยวกนฆากนเอง เรมรนแรงขนเปนลำาดบ
การรบตอเนองจนกระทงถงป พ.ศ. 2516 แมวาทหารอเมรกนจะแขงแกรงเพยงใด แตกไมอาจจะสรบกบสงครามกองโจร หรอสงคราม จรยทธของเวยดกงในสมรภมทไมคนเคยได ทหารอเมรกนทถกสงเขาไปในเวยดนามถง 2,500,000 นาย เสยชวตไปกวา 58,000 นาย บาดเจบ
สหรฐอเมรการวมกบอก 7 มตรประเทศเขารวมสงครามเวยดนามเตมรปแบบ ทงใหการสนบสนนทงเงนตรา อาวธยทโธปกรณ และกำาลงทหารเปนจำานวนมาก ในชวงการรบพงทรนแรงในป พ.ศ.2510 อเมรกาไดสงทหารเขาประจำาการในเวยดนามใตมากกวา 500,000 นาย
ภาพท 4 นายพล เหงยน วน เทยว
22
นบ 200,000 นาย และเชอวาฆาตวตายจำานวนมาก เพราะทนสภาพความโหดรายไมไหว สงผลใหเกดการเดนขบวนตอตานสหรฐอเมรกา เพอปองกนไมใหเหตการณลกลามไปมากกวาน จงไดทำาสนธสญญาสนตภาพ (Paris Peace Accords) ในวนท 27 มกราคม พ.ศ. 2516 (ค.ศ. 1973) ณ กรงปารส และการมสวนรวมทางทหารของสหรฐอเมรกายตลงเมอวนท 15 สงหาคม 2516 โดยสหรฐอเมรกาโอนภารกจทงหมดใหรฐบาลเวยดนามใตเปนผรบผดชอบ ซงสงครามเวยดนามยงคงดำาเนนตอไป
จนกระทงในป พ.ศ. 2518 (ค.ศ. 1975) เมอกองทพเวยดกงบกเขาถงกรงไซงอน (เมองหลวงของเวยดนามใตในขณะนน) ไซงอนแตก การสรบสนสดลง เดอง วน มนห ประธานาธบดเวยดนามใตประกาศ ยอมแพ จงเปนการสนสดอำานาจของสหรฐอเมรกาในเวยดนาม โดยประเทศเวยดนามเรยกสงครามนวา “สงครามปกปองชาตจากอเมรกน”
วนท 2 กรกฎาคม พ.ศ. 2519 (ค.ศ. 1976) เวยดนามเหนอและเวยดนามใตรวมเปนประเทศเดยวกนในชอ “สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม” มการปกครองแบบสงคมนยม โดยม “ฮานอย” เปน เมองหลวง และเปลยนชอเมองไซงอนเปนโฮจมนหซต ปกครองโดยพรรคคอมมวนสต
หลงจากไดรบเอกราชเวยดนามไดรบความชวยเหลอจากจนและสหภาพโซเวยต แตตอมาเกดปญหาทำาสงครามกบจน จงรบความชวยเหลอ
23ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ดานตางๆ จากสหภาพโซเวยตมาโดยตลอด แตจากระบบเศรษฐกจสงคมนยมแบบเวยดนามเปนระบบเศรษฐกจแบบนารวมหรอเปนของรฐ ไมสามารถกระตนการเพมผลผลตได ทำาใหระบบเศรษฐกจของเวยดนามชะงกงน ในทสดในเดอนธนวาคม พ.ศ. 2529 รฐบาลเรมใชนโยบายปฏรปเศรษฐกจ รฐบาลเวยดนามประกาศนโยบาย “โดยเหมย” (Doi Moi) หรอการเปลยนใหมทผอนผนใหประชาชนเปนเจาของทดนได ทำาให ประชาชนพนจากสภาพความเปนอยแรนแคน และทำาใหคณภาพชวต ดขน และเมอเกดการลมสลายของสหภาพโซเวยตในป พ.ศ. 2534 (ค.ศ. 1991) เวยดนามตองพงพาตนเองมากขน จงไดปรบเปลยนนโยบาย เปดประเทศรบการลงทนจากตางประเทศ พรอมกบมการสถาปนา ความสมพนธทางการทตกบประเทศตางๆ รวมทงสหรฐอเมรกา [6]
1.1.4 ลกษณะประช�กร
เวยดนามมประชากรทงหมด ณ ป 2557 จำานวน 93.4 ลานคน มากเปนอนดบสามในเอเชยตะวนออกเฉยงใต รองจากอนโดนเซยและฟลปปนส และเปนอนดบ 13 ของโลก
ชาวเวยดนามมสญชาตเวยดนามมากกวา รอยละ 86 เปนเชอชาตขน (Khin) หรอเวยด (Viet) นอกนนเปนชนกลมอนๆ อก 53 เชอชาต กระจายอยตามเทอกเขาและทราบสง [7]
24
1.1.5 ขอมลเศรษฐกจ
ชาวเวยดนามสวนใหญไมนบถอศาสนา แตนบถอลทธตางๆ ถงรอยละ 80.8 นอกจากนนมการนบถอศาสนาพทธนกายมหายาน รอยละ 9.3 ครสตนกายโรมนคาทอลก รอยละ 6.7 ฮว เฮา (Hua Hao) รอยละ 1.5 Cao Dai รอยละ 1.1 ครสตโปรแตสแทนท รอยละ 0.5 และอสลาม รอยละ 0.1 [3]
ภายหลงรฐบาลใชนโยบายปฏรปเศรษฐกจ “โดย เหมย” (Doi Moi) เพอลดการผกขาดและรวมศนยทรฐบาลกลาง ทงความพยายามปฏรประบบเศรษฐกจภายในประเทศอยางตอเนอง ทำาใหเศรษฐกจของเวยดนามมความเจรญกาวหนาอยางเหนไดชดในชวง 10 ปทผานมา (พ.ศ. 2543 – 2552) มอตราการขยายตวทางเศรษฐกจเฉลยรอยละ 7.0 ตอป และในป พ.ศ. 2552 มอตราเพมรอยละ 5 จากความสำาคญของการลงทนจากตางประเทศ รฐบาลเวยดนาม มนโยบายสงเสรมใหชาวตางชาตเขามาทำาการคา โดยมการปรบปรงและแกไขกฎระเบยบ เพอใหเอออำานวยตอการจดตงบรษทธรกจ (Trading Company) โดยอนญาตใหชาวตางชาตสามารถจดตงบรษทจดทะเบยนเปนเจาของไดทงหมด เวยดนามเปนหนงในประเทศทนกลงทนตางชาตใหความสนใจ เนองจากมทรพยากรธรรมชาตทอดมสมบรณ และม คาจางแรงงานไมสง
25ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ในป พ.ศ. 2556 มการลงทนจากตางประเทศรวม 1,275 โครงการ คดเปนมลคา 14,272.4 ลานเหรยญสหรฐ โดยประเทศทลงทนในเวยดนามสงสด ไดแก เกาหลใต สดสวนรอยละ 26.3 ญปน รอยละ 21.1 จน รอยละ 16 และประเทศไทยเปนอนดบท 8 รอยละ 2.5 ในป พ.ศ. 2557 รฐบาลเวยดนามกำาหนดเปาการเจรญเตบโตของ GDP เทากบรอยละ 5.8 อตราเงนเฟอรอยละ 7 ในดานการคาตงแตเดอนมกราคม พ.ศ. 2557 เวยดนามมมลคา การคากบทวโลกรวม 21.48 พนลานเหรยญสหรฐ โดยเวยดนามสงออกมลคา 11.46 พนลานเหรยญสหรฐ และนำาเขามลคา 10.02 พนลานเหรยญสหรฐ ในสวนของสนคาสงออกและนำาเขาพอสรปไดดงน • สนคาสงออก เคมภณฑ แผงวงจรไฟฟา เครองจกรไฟฟาและสวนประกอบ เครองคอมพวเตอร อปกรณและสวนประกอบ เครองจกรใชในอตสาหกรรม ผลตภณฑโลหะ เครองใชไฟฟา ผลตภณฑพลาสตก กระดาษ กระดาษแขง นำามนดบ • สนคานำาเขา สนคาเกษตรและอาหาร นำามนสำาเรจรป เครองใชไฟฟาและสวนประกอบอนๆ อปกรณและสวนประกอบรถยนต เหลกกลาและผลตภณฑ
นอกจากนแผนยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตระยะเวลา 10 ป (พ.ศ. 2554 – 2563) ซงมเปาหมายทจะทำาใหเวยดนามเปนประเทศอตสาหกรรมททนสมย (Modern Industrialized Country) ภายในป พ.ศ. 2563 โดยมระบบเศรษฐกจการตลาดแบบสงคมนยม และ
26
ในขณะชวงเวลาเดยวกน คอ ชวงป พ.ศ. 2554 – 2573 เวยดนามมแนวทางยทธศาสตรเกยวกบการขยายตวในการรกษาสงแวดลอมโลก เพอมงไปสเศรษฐกจ “สเขยว” และชวยยกระดบประสทธภาพและ ขดความสามารถในการแขงขน เพอเปนการปรบตวใหสอดคลองกบ การเปลยนแปลงของสภาพภมอากาศ และลดปรมาณการปลอยกาซ ทกอใหเกดปฏกรยาเรอนกระจกตอโลก โดยสรปแลวทศทางการพฒนาของเวยดนามจะเปลยนจากเศรษฐกจทเตบโตจากการพงพงเงนลงทนจำานวนมาก ใชทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรบคคลคณภาพตำาไปสเศรษฐกจทเตบโตอยางมคณภาพทอาศยเทคโนโลย ใชทรพยากรบคคลทมคณภาพสง และใชทกษะการจดการ ททนสมย [2]
1.1.6 ขอมลก�รเมองก�รปกครอง
เวยดนามปกครองดวยระบอบสงคมนยม โดยพรรคคอมมวนสตแหงเวยดนาม (Communist Party of Vietnam: CPV) เปนองคกรทมอำานาจสงสดเพยงพรรคการเมองเดยวตามรฐธรรมนญ ซงมบทบาทในการกำาหนดแนวทางการจดการทกดาน ทำาใหเสถยรภาพทางการเมองมเอกภาพสง และเวยดนามมการกระจายอำานาจไปสการปกครองสวนทองถน โดยแตละจงหวดจะมคณะกรรมการประชาชน (Provincial People’s Committee) ทำาหนาทบรหารงานภายในทองถนใหเปนไปตามกฎหมายรฐธรรมนญ นโยบาย และกฎระเบยบตางๆ ทบญญตโดยองคกรของรฐทอยในระดบสงกวา ระบบการบรหารราชการทองถนของเวยดนาม
27ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
แบงเขตการปกครองสวนทองถนออกเปน 8 ภาค ประกอบดวย 59 จงหวด (Tinh) 5 นคร (Thu Do) 600 อำาเภอ/เทศบาล และตำาบล/หมบานประมาณ 10,000 ตำาบล/หมบานดงน 1) ภาคเหนอฝงตะวนออก ม 4 จงหวด มชายแดนตดลาวและจน 2) ภาคเหนอฝงตะวนตก ม 11 จงหวด 3) เขตทราบลมแมน�แดง ม 9 จงหวด และ 2 นคร คอ กรงฮานอยทเปนเมองหลวง และนครไฮฟองทเปนเมองทา 4) เขตชายฝงทะเลภาคกลางทางตอนเหนอ ม 6 จงหวด ซงทก จงหวดตดสปป.ลาว 5) เขตชายฝงทะเลภาคกลางตอนใต ม 5 จงหวดและ 1 นคร คอ นครดานง 6) เขตทราบสงภาคกลาง ม 5 จงหวด พนทสวนใหญเปนภเขา ชนกลมนอยสวนใหญอาศยอยในเขตน 7) ภาคใตฝงตะวนออก ม 7 จงหวด และ 1 นคร คอ นครโฮจมนห ซงเปนศนยกลางการคาของประเทศ 8) ทราบลมแมน�โขง ม 12 จงหวด ซงสวนใหญมขนาดเลก และ 1 นคร คอ นครเกนเทอ มชายแดนตดกมพชา ในแตละภาคยงแบงการบรหารออกเปน 3 ระดบ คอ (1) ระดบจงหวดและเทยบเทา ม 59 จงหวด กบอก 5 นคร คอ ฮานอย โฮจมนห ไฮฟอง ดานง และเกนเทอ ซงไดรบงบประมาณจากสวนกลางโดยตรง รวมทงขาราชการจะไดรบการแตงตงโดยตรงจาก สวนกลาง จงมอำานาจในการตดสนใจอยางเตมท ชวยใหเกดความคลองตว ในการบรหารงาน แตละจงหวดจะปกครองโดยสภาประชาชน ซงไดรบ
28
การคดเลอกจากประชาชน สภาประชาชนจะแตงตงคณะกรรมการประชาชนเพอทำาหนาทบรหารงานภายในทองถนใหเปนไปตามกฎหมายรฐธรรมนญ นโยบาย และกฎระเบยบตางๆ ทบญญตโดยองคกรของรฐทอยในระดบสงกวา (2) ระดบเทศบาลนครจะมอสระในการปกครองตนเองมากกวา ไดรบงบประมาณจากสวนกลางโดยตรง รวมทงขาราชการจะไดรบการแตงตง โดยตรงจากสวนกลาง จงมอำานาจในการตดสนใจอยางเตมท ชวยใหเกดความคลองตวในการบรหารงาน (3) ระดบเมองและเทศบาลมประมาณ 600 หนวย และระดบตำาบลมประมาณ 10,000 ตำาบล
แผนทเขตการปกครองของเวยดนาม
29ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
1.1.7 ลกษณะท�งสงคมและวฒนธรรม
วฒนธรรมของเวยดนาม เวยดนามนบเปนประเทศหนงในแถบคาบสมทรอนโดจนทมขนบธรรมเนยมประเพณ และวฒนธรรมเกาแกทสงสมมาเปนระยะเวลานาน และยงคงสบทอดมาถงปจจบน โดยทเวยดนามมความสมพนธกบจนมากอนการปฏวตระบบการปกครอง จงทำาใหความเชอ ศลปะ วถการดำารงชวต ตลอดจนประเพณและวฒนธรรมตางๆ ของจนมอทธพลตอเวยดนามดวย รวมทงลทธขงจอทใหความสำาคญตอการนบถอเซนไหวบรรพบรษ ลทธเตาทสอนเรองความสมดลของธรรมชาต รวมไปถงศาสนาพทธนกายมหายานทสอนเรองกรรมดและกรรมชว ซงแมวารฐบาลคอมมวนสตของเวยดนามจะทำาลายความเชอและศาสนาสวนหนงไปในชวงปฏวตระบบการปกครอง แตปจจบนมการผอนปรนมากขน ชาวเวยดนามเชอวาทกหนทกแหงมเทพเจาสถตยอย ไมวาจะเปนเทพเจาดน เทพเจาน� หรอเทพเจาอนๆ ดงนน นอกจากวดในศาสนาพทธ (จว - Chua) ศาลาประชาคม (ดนห - Dinh) หรอแทนบชาจกรพรรดในอดต (เดน - Den) แลว ยงมการตงแทนบชาเทพเจา (เหมยว - Mieu) กระจายอยโดยทวไป ประชาชนนยมนำาดอกไมธป เทยน และผลไม มาสกการะบชาในวนท 1 และ 15 คำา เมอสมยทฝรงเศสเขามาปกครอง เวยดนามกไดรบอทธพลจากวฒนธรรมฝรงเศสดวยอยางการนอนพกกลางวน การสรางตกทอยอาศยทดทนสมย เปนตกสเหลองสไตลโคโลเนยลทมใหพบเหนมากมาย
30
นอกจากนเวยดนามยงคงรกษาวฒนธรรมทสบทอดกนมา อยาง การจดงานเทศกาลสำาคญทางศาสนาของเวยดนาม เชน •เตดเหวยนดาน(TetNguyenDan)แปลวา “เทศกาลแหงรงอรณแรกของป” ทชาวบานนยมเรยกกนสนๆ วา “เทศกาลเตด (Tet)” เปนเทศกาลทสำาคญทสด โดยจะเรมตนขน 1 สปดาหกอนจะถงวนขน ปใหมตามจนทรคต คอ อยระหวางปลายเดอนมกราคมถงตนเดอนกมภาพนธ ในวนขน 15 ค� ของวนทดวงอาทตยอยไกลเสนศนยสตรมากทสดในฤดหนาว กบวนทกลางวนยาวเทากบกลางคน (วษวต) ในฤดใบไมผล เทศกาลนเปนการเฉลมฉลองในภาพรวมทงหมดของความเชอในเทพเจา ลทธเตา และขงจอ ศาสนาพทธ รวมถงการเคารพบรรพบรษ
ภาพเทศกาล เตดเหวยนดาน (Tet Nguyen Dan)
31ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ภาพรานคาในงานเทศกาลกลางฤดใบไมรวง
•เทศกาลกลางฤดใบไมรวงโดยนบตามจนทรคตตรงกบวนขน 15 คำาเดอน 8 ของทกป ชาวบานจดประกวด “ขนมบนตรงท” หรอขนมเปยะโกญวน ทมรปรางกลม มไสถวและไสผลไม พรอมทงจดขบวนแหเชดมงกรขน เพอแสดงความเคารพตอพระจนทร ในบางหมบานอาจประดบโคมไฟ พรอมทงจดงานขบรองเพลงพนบาน [42]
32
1.1.8 โครงสร�งพนฐ�นและระบบส�ธ�รณปโภค
ระบบคมนาคม การพฒนาโครงสรางพนฐานอยางตอเนอง ทำาใหเวยดนามกลายเปนประเทศทมระบบคมนาคมขนสงดทสดแหงหนงของเอเชย และมผลอยาง สำาคญตอความสำาเรจของการพฒนาเศรษฐกจในชวงทผานมา สำาหรบโครงสรางพนฐานดานระบบคมนาคมขนสงทสำาคญของเวยดนามสรปไดดงนการคมนาคมทางบก โดยมทงการคมนาคมทางถนน และทางรถไฟ ซงมสาระดงนการคมนาคมทางถนน เวยดนามมระบบเครอขายทางถนนยาว 2.1 แสนกโลเมตร ประกอบดวย ทางหลวงแผนดนยาวประมาณ 14,935 กโลเมตร ปจจบน เวยดนามกำาลงกอสรางทางดวนพเศษหลายแหง และมโครงการปรบปรงถนนหลวงใหมมาตรฐาน ซงบรรลเปาหมายแลวในป พ.ศ. 2553 โดยถนนทกสาย ในจงหวดมการลาดยางหรอเปนคอนกรต โดยรฐบาลเปดใหตางชาต เขามาลงทนพฒนา ปจจบนประกอบไปดวยทางหลวงแผนดนทสำาคญๆ 7 สาย คอ •เสนทางหมายเลข1ฮานอย-ดานง-นครโฮจมนห ถงจงหวดมนหไฮ ทางใตสดของเวยดนาม •เสนทางหมายเลข2 ฮานอย-ฮา ยาง ถงชายแดนมณฑลยนนาน ของจน •เสนทางหมายเลข3 ฮานอย-กาวบง ถงชายแดนมณฑลยนนาน ของจน
33ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
•เสนทางหมายเลข5ฮานอย-ไฮฟอง •เสนทางหมายเลข8ฮาตงห-วนห ถงชายแดนแขวงบอลคำาไซ ของสปป.ลาว •เสนทางหมายเลข9ดานง-เว-กวางจ ถงชายแดนแขวงสะหวนนะเขต ของสปป.ลาว •เสนทางหมายเลข51นครโฮจมนห-หวงเตา
การคมนาคมทางรถไฟ เครอขายระบบขนสงทางรถไฟของเวยดนาม มความยาวประมาณ 2,600 กโลเมตร โดยเปนเสนทางรางเดยวทงหมด และมจำานวนชานชาลา 260 แหง เสนทางทยาวทสด และมความสำาคญมาก คอ ฮานอย – นคร โฮจมนห มความยาวประมาณ 1,730 กโลเมตร ซงเสนทางนใหการบรการดวยรถไฟความเรวพเศษ ใชเวลาเดนทางประมาณ 30 ชวโมง และยงเชอมตอระหวางเวยดนามถงจน สำาหรบเสนทางรถไฟทวประเทศม 6 สายดวยกน
34
การคมนาคมทางอากาศ เวยดนามใชการคมนาคมทางอากาศในการขนสงผโดยสารและสงของ โดยมสนามบนนานาชาตไวรองรบเทยวบน 3 แหง คอ
ภาพท 5 เสนทางการคมนาคมขนสงทางรถไฟของเวยดนามทมา: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:VietnamRailwayMap.png
35ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
• ทาอากาศยานนานาชาตโหนยบาย (Noi Bai International Airport) ตงอยทางตอนเหนอหางจากกรงฮานอย ประมาณ 30 กโลเมตร ใหบรการขนสงผโดยสารและสนคา
• ทาอากาศยานนานาชาตดานง(Da Nang International Airport)
36
ตงอยทางภาคกลาง หางจากใจกลางนครดานงไปทางตะวนตกเฉยงใตประมาณ 2.5 กโลเมตร เนอทรวม 150 เฮกตาร เคยเปนฐานทพของสหรฐอเมรกา ปจจบนใหบรการการบนภายในประเทศและระหวางประเทศ รองรบผโดยสารประมาณ 0.8 - 1.0 ลานคนตอป • ทาอากาศยานนานาชาตตนเซนยท(Tan Son Nhat International Airport)
เปนสนามบนทใหญทสดของประเทศ ตงอยหางจากนครโฮจมนห ประมาณ 7 กโลเมตร มเทยวบนไปทวโลก สนามบนแหงนมโครงการจะยายหางออกไปอก 40 กโลเมตร เพอกอสรางสนามบนใหมขนาดทใหญขน และสามารถรองรบผโดยสารไดเพมขนเปน 100 ลานคนตอป นอกจากสนามบนนานาชาตแลว เวยดนามยงมสนามบนขนาดใหญอก 2 แหง ประกอบไปดวย สนามบนลองถาน สนามบนจลาย และสนามบนเลก
37ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ตามจงหวดตางๆ อก 18 แหง เพอรองรบการขนสงภายในประเทศ ทงนยงมสนามบนทกำาลงกอสรางบนสองเกาะใหญๆ เพอรองรบอตสาหกรรมทองเทยวดวย คอ สนามบนบนเกาะกอนดาว และเกาะฟกวก ปจจบนเวยดนามมสายการบนแหงชาต 2 แหง คอ สายการบนเวยดนาม (Vietnam Airline) ใหบรการทงภายในและตางประเทศ และสายการบนแปซฟค (Pacific Airline) ทเนนการใหบรการเฉพาะภายในประเทศการคมนาคมทางนำา จากประเทศทมชายฝงตะวนออกยาวจากภาคเหนอสภาคใตและ เปนปากทางแมนำาทเรยกวา “มงกรเกาสาย” เวยดนามจงมทาเรอพาณชยทงหมด 17 ทา รองรบสนคาไดประมาณ 15 ลานตนตอวน และสามารถรองรบเรอระวางบรรทกสงสด 1 หมนตน โดยทาเรอทสำาคญ ไดแก
38
•ทาเรอไซงอน เปนทาเรอใหญทสดของประเทศอยในโฮจมนหซต มทาเทยบเรอโดยสารเดนทะเล 1 ทา ทาเทยบเรอขนสงสนคา 31 ทา พนทโกดง 5 แสนตารางเมตร เครนขนาด 25 – 100 ตน 16 ตว มการขนสงสนคากวา 10 ลานตนตอป
•ทาเรอดานง ดานงมทาเรอนำาลกเตยนซา (Tien Sa Seaport) นบเปนทาเรอสำาคญของเวยดนามในภาคกลาง รฐบาลกำาลงพฒนาปรบปรงเพอใหสามารถขนถายตคอนเทนเนอรไดเพมขนเปน 20 ตตอชวโมง และขนถายสนคาได 7,000 ตนตอวน มการกอสรางทาเทยบเรอทมความยาว จาก 250 เมตร เปน 450 เมตรในอนาคต นอกจากนนยงเตรยมความพรอมในการอำานวยความสะดวกใหแกภาคอตสาหกรรมการผลต รวมทงมนโยบาย
39ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
การรกษาสงแวดลอมควบคกบการพฒนาทาเรออกดวย รฐบาลมนโยบายผลกดนใหทาเรอแหงนเปนทาเรอทใหญอนดบ 5 ของโลก นอกจากน ดานงยงมทาเรอแมนำาอกแหง คอ Han River Port สามารถรองรบเรอขนาดไมเกน 5 พนตน ปรมาณขนสงสนคา 1 ลานตนตอป
•ทาเรอไฮฟอง ตงอยในเมองไฮฟอง เปนทาเรอทใหญเปนอนดบ 2 ของประเทศ แตใหญทสดในเขตภาคเหนอ มปรมาณสนคาผานทาเรอนประมาณ 7 – 10 ลานตนตอป สามารถรองรบเรอระวางบรรทก 7,000 - 10,000 ตน ไฮฟองเปนศนยกลางการสงออกสนคาของจงหวดตางๆ ในเขตภาคเหนอของเวยดนาม ระยะทางจากทาเรอไฮฟองออกสทะเลประมาณ 40 กโลเมตร ทาเรอไฮฟองเปนกลมทาเรอ ซงแบงออกเปน 3 เขต ดงน
40
- เขตท1MainPort เปนทาเรอแมนำา รองนำาลกเพยง 9 เมตร สามารถรองรบเรอทมระวางขบนำาไมเกน 1.5 หมนตน เรอใหญตอง ขนถายททาเรอดานนอกกอน - เขตท2ChuaVePortเปนทาเรอขนถายตคอนเทนเนอร (Container Terminal) ไดรบเงนสนบสนนจาก ODA (Official Development Assistance) ของญปนทงในดานการกอสรางเครน และระบบซอฟตแวรในการควบคมทาเรอ มระดบน�ลก 7.5 เมตร ปจจบนอยในระหวางการขดรองนำาเพมเตมผานหมเกาะกทไห (Cat Hai Islands) เพอใหรองรบเรอขนาดใหญไดมากขน จากปจจบนทรบไดเฉพาะเรอทมระวางขบนำาไมเกน 1.5 หมนตน - เขตท3DinhVuPort อยในแหลมดงหว ม 7 เครน สามารถรองรบเรอขนาดใหญขน แตไมเกน 2 หมนตน นอกจากน ยงมการสรางเขตขนถายสนคาจากเรอใหญไปสเรอขนาดเลก เพอเขาสพนทดานในอกดวย [42]
41ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ภาพท 6 เสนทางการคมนาคมขนสงทางอากาศของเวยดนามทมา: http://www.mapsofworld.com/international-airports/asia/vietnam.html
ระบบไฟฟา การเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวของเวยดนามในชวง 10 ปทผานมา และการเตบโตในภาคอตสาหกรรมและการกอสราง ทตองการใชไฟฟาเปนจำานวนมาก ทำาใหเกดปญหาการขาดแคลนไฟฟาในเวยดนาม โดยเฉพาะอยางยงในชวงนำาแลง เขอนไมสามารถผลตกระแสไฟฟาได ทำาใหเกดปญหาไฟฟาดบเปนประจำาในบรเวณเมองใหญๆ เชน นครโฮจมนห กรงฮานอย นครไฮฟอง นครดานง และนครเกนเทอ อยางไรกตาม แมวา
42
รฐบาลไดพยายามสงเสรมการผลตไฟฟาแตกยงไมเพยงพอ ซงการไฟฟาเวยดนามไดคาดการณวา ความตองการใชไฟฟาในเวยดนามจะเตบโตเพมขน รอยละ 25 ตอป และภายในป พ.ศ. 2558 เวยดนามจะมความตองการพลงงานไฟฟาเพมขนถง 190,000 ลานกโลวตต เพมขนเกอบ 4 เทาของปรมาณการใชไฟฟาปจจบนในเวยดนาม จำานวน 59,000 ลานกโลวตต ความตองการพลงงานไฟฟาเพมขนอยางรวดเรว ทำาใหรฐบาลเวยดนาม ไดหาแนวทางทจะผลตไฟฟาจากพลงงานนวเคลยรดวย โดยจะพฒนา การผลตไฟฟาพลงงานนวเคลยรจากสถานทดลองเตาปฏกรณปรมาณขนาดเลกทเมองดาลท (Da Lat) ทจงหวดลมดอง (Lam Dong) ในภาคกลางตอนใตของเวยดนามเปนสถานผลตกระแสไฟฟาจาก พลงงานนวเคลยร ขนาด 2,000 เมกกะวตตภายในป พ.ศ. 2563 ทงนจากขอมลการสำารวจของกระทรวงอตสาหกรรมเวยดนามคาดวา เวยดนามจะมแหลงแรยเรเนยมอยประมาณ 300,000 ตน
ระบบประปา ระบบนำาประปายงไมสามารถกระจายการบรการใหแกประชาชนไดอยางทวถงในชมชนพนทหางไกล และไมควรดมนำาประปาโดยตรง เพราะประเทศเวยดนามยงขาดคณภาพเรองความสะอาดของนำา โดยนำาประปาจากบรษท Dong Nai Water Supply Construction มกำาลงการจายนำาประปา 30,000 ลกบาศกเมตรตอวน
43ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
1.1.9 ระบบส�ธ�รณสข
จากสถตในเดอนกนยายน พ.ศ. 2553 ชาวเวยดนามมประกนสขภาพ (ทงโดยภาคบงคบและสมครใจ) รอยละ 62 สวนอกรอยละ 38 ยงไรสทธประโยชน ตองออกเงนคารกษาเอง (Out of pocket) เวลาเกดการ เจบปวยตองเขารบการรกษาพยาบาลในหนวยบรการระดบตางๆ ระบบบรการสขภาพของเวยดนามเปนระบบผสมผสาน (Mixed) ระหวางกลมทหนงคอมประกนสขภาพ และกลมทสองมาจากเงนสมทบทรฐบาลจดมาใหรอยละ 10.2 ของงบประมาณทรฐบาลใชจายในเรองสขภาพ ดงนน ชาวเวยดนาม เมอเดนเขาโรงพยาบาลกจะมทงกลมทรฐดแลคารกษาพยาบาลใหทงหมด เชน กลมทไดรบการปกปองทางสงคม (Social Protection Group) และกลมทผานระบบเงนประกนสขภาพทหกไวจากเงนเดอนหรอคาแรง และผานระบบการรวมจายโดยมเงนภาษของรฐมาชวยสนบสนนอกสวนหนงดวย แตโดยภาพรวมกยงถอวาไมคอยพอเพยง
ระบบโทรศพท การใหบรการโทรคมนาคมในเวยดนามประกอบดวย 3 บรการหลก ไดแก โทรศพทพนฐาน โทรศพทเคลอนท และอนเทอรเนต ซงขยายตวอยางรวดเรวตามระดบการพฒนาประเทศและความตองการ บรการตดตอสอสารทสะดวกและรวดเรว
44
1.1.10ระบบการศกษา
หลงป พ.ศ. 2518 การศกษาของเวยดนามไดนำารปแบบมาจากระบบการศกษาของสหภาพโซเวยตรสเซยมาใช แตอยางไรกตาม โดยภาพรวมการศกษาเวยดนามยงไดรบอทธพลจากจนและฝรงเศสดวย เนองจากเคยตกอยภายใตอาณานคมของสองประเทศดงกลาว โดยเฉพาะอทธพลในเรองของการใชตวหนงสอหรออกษรทใชในการเรยน กลาวคอ ไดรบอทธพลจากอกษร “Hán” (หาน) หรอ “ฮน” จากจน ซงปจจบนน คำาศพทตางๆ ในภาษาเวยดนามประมาณรอยละ 80 ยมมาจากคำาศพทในภาษาหานของจน และตวอกษรโรมนทเวยดนามใชกนปจจบนทเรยกวา “Quốcngữ” (กวก หงอ) นน ไดรบอทธพลจากฝรงเศส ทถกบงคบใชในชวงเปนอาณานคมฝรงเศสไดประกาศใหเวยดนามใชตวอกษรกวกหงอเปนอกษรทางการ และบงคบใหใชในการเรยนการสอนตามโรงเรยนและมหาวทยาลยตางๆ ของเวยดนามทวประเทศ
ในสวนของแนวคดตางๆ ทปรากฏในแผนการเรยนการสอนของเวยดนามนน ถอวาไดรบอทธพลจากสหภาพโซเวยตรสเซยสงมาก เพราะมการบงคบนกศกษาในมหาวทยาลยทกแหงตองเรยนวชาการปกครองแบบสงคมนยม รวมทงวชาปรชญาแนวคดของมารก เลนน และโฮจมนห สวนการศกษาในปจจบน เวยดนามจดแบงเปน 5 ลกษณะ คอ
45ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
1) การศกษาระดบกอนประถมศกษา(Pre-SchoolEducation)ประกอบดวย การรบเลยงดเดกอาย 6 เดอนถง 3 ป และอนบาลสำาหรบเดกอาย 3 – 5 ป 2) การศกษาสามญ(5–4–3) • ระดบประถมศกษาเปนการศกษาภาคบงคบ 5 ป ชน 1 – 5 • ระดบมธยมศกษาตอนตน คอ ชน 6 – 9 • ระดบมธยมศกษาตอนปลาย คอ ชน 10 – 12 3) การศกษาดานเทคนคและอาชพมเทยบเคยงทงระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย 4) การศกษาระดบอดมศกษาแบงเปนระดบอนปรญญา (Associate Degree) และระดบปรญญา 5)การศกษาตอเนองเปนการศกษาสำาหรบประชาชนทพลาดโอกาสการศกษาในระบบ สายสามญและสายอาชพ
46
1.1.11 ระบบกฎหม�ย
ระบบกฎหมายของเวยดนามใชกฎหมายทมรากฐานจากกฎหมายแนวความคดสงคมนยม (Communist Legal Theory) และระบบกฎหมายประมวลกฎหมายของฝรงเศส (French Civil Law) และปรบประยกตใชตามกฎหมายสากล สวนระบบศาลยตธรรมของเวยดนามไดแบงศาลของเวยดนาม ออกเปน 3 ระดบ ตงแตป พ.ศ. 2524 ไดแก 1) ศาลทองถนระดบอำาเภอ(LocalCourt)ซงขนตรง และรายงานตอรฐบาลทองถนระดบจงหวด 2) ศาลทองถนระดบจงหวด(TheProvincialMunicipalCourt)ซงขนตรง และรายงานตอศาลฎกาในกรงฮานอย 3) ศาลฎกา(SupremePeople’sCourt)
47ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
นอกจากน ยงมศาลพเศษทจดตงขนเพอพจารณาพพากษาคด บางประเภทโดยเฉพาะอกดวย ไดแก ศาลปกครอง (Administrative Courts) ศาลเศรษฐกจ (Economic Courts) ศาลแรงงาน (Labor Courts) และศาลทหาร (Military Court) กระบวนพจารณาของตลาการศาลในประเทศเวยดนามมขนตอน การพจารณาเชนเดยวกบการพจารณาคดของศาลยตธรรมในประเทศฝรงเศส ผพพากษาศาลฎกาไดรบการแตงตง และสามารถถอดออกจากตำาแหนงไดโดยประธานาธบด ผพพากษาศาลฎกามวาระคราวละ 5 ป ทงนอธบดผพพากษาศาลฎกาจะเปนผมอำานาจในการแตงตงผพพากษาของศาลอทธรณและศาลชนตน
1.1.12 คว�มสมพนธระหว�งไทยกบเวยดน�ม
ไทยไดสถาปนาความสมพนธทางการทตกบเวยดนามเมอวนท 6 สงหาคม พ.ศ. 2519 ไทยและเวยดนามมการวางกรอบความรวมมอทวภาคหลายดานในระดบตางๆ ทงการเปดความรวมมอดานการคา โดยทงสองฝายมเปาหมายใน “แถลงการณรวมวาดวยกรอบความรวมมอไทย-เวยดนามในทศวรรษแรกของศตวรรษท 21” เมอตนป พ.ศ. 2547 ทจะใหมลคาการคารวมเพมจาก 1.3 พนลานดอลลารสหรฐ เปน 3 พนลานดอลลารสหรฐภายในป พ.ศ. 2553 ซงทงสองฝายสามารถบรรล เปาหมายนในป พ.ศ. 2548 เรวกวาทกำาหนดถง 5 ป ปจจบนทงสองฝายไดกำาหนดวสยทศนรวมกนทจะเพมมลคาการคารวมใหได 5 พนลานดอลลารสหรฐภายในป พ.ศ. 2553
48
ไทยมความรวมมอกบเวยดนามในดานการคาขาวโดยผานสภา ความรวมมอคาขาว (Council on Rice Trade Cooperation) ซงสมาชกประกอบดวยประเทศผสงออกขาวรายใหญของโลก 5 ประเทศ ไดแก ไทย จน เวยดนาม อนเดย และปากสถาน นอกจากน ไทยไดแสดงทาทสนบสนนเวยดนามใหเขารวมในความรวมมอดานยางพาราสามฝาย (ไทย-มาเลเซย-อนโดนเซย) เนองจากเวยดนามเปนผสงออกยางพารา ทสำาคญรายหนง สวนในดานสงคม วฒนธรรม และการศกษา ไทยมความรวมมอ ทางวชาการกบเวยดนามตงแตป พ.ศ. 2535 ทงสองฝายยงเหนความสำาคญของการแลกเปลยนการสอนภาษาระหวางกน โดยไทยไดรบความรวมมอในการเปดหลกสตรสอนภาษาไทยในมหาวทยาลย 5 แหงของ เวยดนาม ขณะทเวยดนามสนบสนนงบประมาณ 3.5 แสนดอลลารสหรฐ สรางโรงเรยนสอนภาษาเวยดนามทจงหวดนครพนม นอกจากนเวยดนามใหความสนใจในเรองการพฒนาหมบานมตรภาพไทย-เวยดนาม ทบานนาจอก จงหวดนครพนม ซงเปนสถานททอดตประธานาธบดโฮจมนห เคยพำานกในชวงกอบกเอกราช ขณะนไทย-เวยดนามรวมกนพฒนาหมบานดงกลาวใหเปนอกสญลกษณหนงของการฉลองครบรอบ 30 ป ของการสถาปนาความสมพนธทางการทตระหวางกน โดยฝายไทยไดจดสรรงบประมาณ 2 ลานบาท เพอสราง “หองสมดอเลกทรอนกส” ภายในหมบานดงกลาวสำาหรบเผยแพรความรดานความสมพนธและความรวมมอดานวฒนธรรมของสองประเทศ เพอเปนการ “ตอยอด” โครงการหมบานมตรภาพฯ [28]
49ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
1.2ประวตและขอมลรฐบาลโดยยอ
ประเทศเวยดนามปกครองดวยระบบสงคมนยม มรปแบบเศรษฐกจแบบสงคมนยมการผกขาด และรวมศนยทรฐบาลกลาง ปจจบนเวยดนามใชรฐธรรมนญฉบบป พ.ศ. 2535 ในการปกครอง ซงกำาหนดให พรรคคอมมวนสตเปนสถาบนทางการเมองทมอำานาจสงสดเปนผนำาของประชาชนทกชน เวยดนามมรฐธรรมนญเปนกฎหมายสงสดของประเทศ และวางกรอบพนฐานใหกบหนวยงานทง 3 ของประเทศซงประกอบดวย ฝายนตบญญต ฝายบรหาร และฝายตลาการ
•ฝายบรหาร ฝายบรหาร ประกอบดวย ประธานาธบด นายกรฐมนตร คณะรฐมนตร รวมไปถงตำาแหนงสำาคญในพรรคคอมมวนสต เชน สมชชาของพรรคคอมมวนสต มวาระดำารงตำาแหนง 5 ป มหนาทพจารณาใหความเหนเกยวกบการดำาเนนงานขององคกรบรหารระดบสง เลขาธการพรรคคอมมวนสตเปนผมอำานาจสงสดของพรรค คณะกรรมการกลางของพรรคคอมมวนสต ทำาหนาทกำาหนดนโยบายดานการเมอง เศรษฐกจ สงคม และวฒนธรรม กรมการเมอง (Politburo) เปนองคกรบรหารสงสด เปนศนยกลางอำานาจในการกำาหนดนโยบายและควบคมการดำาเนนงานใหเปนไปตามแนวทางทกำาหนด สวนในดานพธกรรม ประธานาธบดเปนประมขของรฐ นายกรฐมนตรเปนหวหนาฝายบรหารและคณะรฐบาล รฐบาลแตงตงโดยประธานาธบด โดยมนายกรฐมนตรเปนผเสนอรายชอคณะรฐมนตรและรบรองโดยสภาแหงชาตวาระ 5 ป
50
•ฝายนตบญญต สภาแหงชาต (Quoc Hoi หรอ National Assembly) ทำาหนาทเปนฝายนตบญญต มสมาชกรวม 493 คน มอำานาจสงสดในการกำาหนดนโยบายทงภายในและตางประเทศ ทำาหนาทบญญตและแกไขกฎหมาย รวมทงแตงตงประธานาธบดตามทพรรคคอมมวนสตเสนอ ใหการรบรองหรอถอดถอนนายกรฐมนตรตามทประธานาธบดเสนอ ตลอดจนแตงตงคณะรฐมนตรตามทนายกรฐมนตรเสนอ มวาระการดำารงตำาแหนง คราวละ 5 ป แมวาสวนใหญจะเปนสมาชกของพรรคคอมมวนสต แตกฎหมายเวยดนามกอนญาตใหผทมไดเปนสมาชกของพรรคลงสมคร รบเลอกตงไดเชนกน โดยตองไดรบความเหนชอบจากแนวรวมปตภม แหงชาตอนเปนองคกรสวนหนงของพรรคคอมมวนสต ทำาหนาท ดแลรกษาอดมการณสงคมนยมสภาแหงชาต (National Assembly) ของเวยดนาม [42]
•ฝายตลาการ เปนระบบศาลฎกาประชาชน (Supreme People’s Court) สภาแหงชาตเปนผเลอกหวหนาผพพากษา โดยไดรบคำาแนะนำาจากประธานาธบด วาระการดำารงตำาแหนง 5 ป [28]
แมจะแยกการบรหารใหเหนวามอำานาจของสามฝาย ซงในระบอบประชาธปไตย อำานาจของสามฝายนจะตองมการถวงดลและตรวจสอบซงกนและกนไดตามหลกของการคานอำานาจ แตในทางปฏบตนน พรรคคอมมวนสตเวยดนามมอทธพลเหนอการควบคมการบรหาร และดำาเนนการผานคณะกรรมาธการกลาง ซงมสมาชก 150 คน เปนผเลอก
51ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สมาชกโปลตบโร จำานวน 15 คน ทการประชมสมชชาพรรคแหงชาต ซงจดขนทก 5 ป สมาชกพรรคดำารงตำาแหนงอาวโสในรฐบาลทงหมด และเพอความเขาใจถงโครงสรางการปกครองของเวยดนาม ดไดจาก ภาพท 7
ภาพท 7 โครงสรางการปกครองของเวยดนาม
ทมา: ฝายวจย ธนาคารกรงเทพ จำากด (มหาชน)
54
2.1 วสยทศน “การพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตระยะเวลา 10 ป (พ.ศ. 2554 – 2563) ซงมเปาหมายทจะทำาใหเวยดนามเปนประเทศอตสาหกรรม ททนสมย (Modern Industrialized Country) ภายในป พ.ศ. 2563 โดยมระบบเศรษฐกจการตลาดแบบสงคมนยม” เปนวสยทศนของเวยดนามทถกนำามากำาหนดเปนยทธศาสตรโดยการแถลงของนายกรฐมนตรของเวยดนาม (H.E. Nguyen Tan Dung) [19] ในป พ.ศ. 2554
2.2 เปาหมาย
เวยดนามตงเปาจะพฒนาเศรษฐกจเปนประเทศอตสาหกรรม ททนสมยในป พ.ศ. 2563 และเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาว รฐบาล เวยดนามมงเนนการปรบโครงสรางทางเศรษฐกจเปนสำาคญ และการปรบโครงสรางเศรษฐกจนนมงไปใน 5 แนวทาง ดงน 1) เรงกระบวนการพฒนาอตสาหกรรมและความทนสมย สงเสรมอตสาหกรรมและภาคบรการใหมสดสวนในผลตภณฑมวลรวม ภายในประเทศใหมากยงขน แตในยทธศาสตรระยะยาวตองสรางภาคการเกษตร เพอเปนฐานใหกบความมนคงทางสงคม สรางความมนคงทางอาหาร และสงเสรมชวตความเปนอยของเกษตรกร 2) ปรบโครงสรางดานการผลตและการบรการ โดยการเนนการ สงเสรมอตสาหกรรม และการบรการคณภาพสง เพอทำาใหเวยดนามม
55ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ผลตภณฑทแขงขนไดในตลาดโลก ใชเทคโนโลยในการปรบปรงการผลต ภาคเกษตร สรางมลคาเพมใหกบสนคาเกษตร และเพมผลผลตตอไรเฉลยใหสงขน 3) ปรบโครงสรางวสาหกจ ปรบปรงรฐวสาหกจ และพฒนาวสาหกจเอกชน เพอใหสามารถเพมศกยภาพการผลตใหมคณภาพและมประสทธภาพ 4) ใหความสำาคญกบตลาดภายในประเทศมากขน และสราง เครอขายการกระจายสนคาภายในประเทศมากขน เพอใชเปนฐานใน การเขาถงตลาดโลก เพมตลาดสงออก และหาประโยชนจากความตกลง การคาเสรมากขน 5) ปรบปรงกลไกการลงทนและเพมประสทธภาพการลงทน โดยรฐจะเนนการลงทนในการพฒนาทรพยากรมนษย โครงสรางพนฐานสำาหรบการพฒนาเศรษฐกจสงคม สนบสนนการผลตทมมลคาเพม อตสาหกรรมทใชเทคโนโลยทสะอาด จำากดอตสาหกรรมเหมองแร อตสาหกรรมทใชพนทและพลงงานมาก และละทงการลงทนในเทคโนโลยตำา ซงทำาลายสงแวดลอม[18]
2.3 ยทธศาสตร
เวยดนามตงเปาจะพฒนาเศรษฐกจเปนประเทศอตสาหกรรมททนสมยในป พ.ศ. 2563 และเพอใหบรรลเปาหมายดงกลาว รฐบาลเวยดนามจงมภารกจทจะตองฝาฟนใหได 3 ประการ คอ 1) ตองพฒนาเศรษฐกจระบบสงคมนยมแบบตลาด (Socialist-
56
oriented Market Economy) ใหได กลาวคอจะตองสรางสภาพแวดลอมของการแขงขนทางเศรษฐกจทสมบรณแบบ และมการปฏรประบบ การบรหารเศรษฐกจเพอใหเกดประสทธภาพสงสด 2) ตองเรงพฒนาทรพยากรมนษยใหไดคณภาพสงขน โดยผานระบบการศกษาและเทคโนโลย 3) ตองสรางโครงสรางพนฐานและสงอำานวยความสะดวกอยาง ครบถวน มโครงการททนสมย สรางโครงสรางพนฐานขนาดใหญสำาหรบ ภาคเมอง และสรางระบบการขนสงทเพยงพอ เพอเชอมโยงภมภาคตางๆ ของประเทศเขาดวยกน โดยสรปแลวทศทางการพฒนาของเวยดนามจะเปลยนจากเศรษฐกจทเตบโตจากการพงพงเงนลงทนจำานวนมาก ใชทรพยากรธรรมชาตและทรพยากรบคคลคณภาพต�ไปสเศรษฐกจทเตบโตอยางมคณภาพ ทอาศยเทคโนโลย ใชทรพยากรบคคลทมคณภาพสง และใชทกษะการจดการททนสมย ทงน รฐบาลเวยดนามไดกำาหนดเปาหมายระยะสนในปแรกของแผนยทธศาสตรการพฒนาป พ.ศ. 2554 – 2563 ดงน 1) สรางเสถยรภาพเศรษฐกจมหภาคและควบคมเงนเฟอ 2) เรมตนปรบโครงสรางทางเศรษฐกจและเปลยนแบบแผนความเตบโตทางเศรษฐกจ 3) สรางเงอนไขทเออตอการลงทนในการผลต พฒนาธรกจ และขยายตลาด 4) เนนการพฒนาภาคสงคม เพอลดความยากจนและการสรางงาน 5) กระตนกลไกดานการจดการ ผสานภาคสวนทางเศรษฐกจตางๆ
57ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เขาดวยกน ทบทวนแผนการกระจายอำานาจ เพอใหมนใจวาการบรหารจดการจากสวนกลางในสวนของการดำาเนนงานตามแผนพฒนาตางๆ นนเปนไปอยางเขมแขงเพยงพอ ในป พ.ศ. 2553 เวยดนามมการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจในระดบสง คอ รอยละ 6.78 แตกมอตราเงนเฟอสงถงรอยละ 11.75 ประกอบกบอตราดอกเบยทเพมขน และอตราแลกเปลยนทมความผนผวน ทำาใหเกดแรงกดดนอยางมากตอเสถยรภาพทางเศรษฐกจและการผลตในประเทศ แผนพฒนาเศรษฐกจสงคมดงกลาวจงใหมงเนนการสงเสรมภาคธรกจการลงทนจากตางประเทศ การปฏรประบบบรหารของภาครฐและสงแวดลอม การพฒนาเทคโนโลยและโครงสรางพนฐาน รวมทงการสรางความสมพนธกบนานาประเทศ โดยการเขารวมเปน สมาชก WTO สำาหรบภาคธรกจทรฐบาลจะใหการสนบสนน ไดแก ภาคการทองเทยว การขนสง โลจสตกส การบรการทาเรอ และภาคการเกษตร ซงรวมถงการลงทนในโครงสรางพนฐานทจำาเปนตอการเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ นอกจากน รฐบาลเวยดนามไดประกาศวาจะแกไขปญหาความยากจน โดยยกระดบเสนแบงความยากจน (Poverty Line) ของประชากรในเขตเมองจากเดอนละ 260,000 ดอง (455 บาท) เปน 500,000 ดอง (875 บาท) และในพนทอนๆ จากเดอนละ 200,000 ดอง (350 บาท) เปน 400,000 ดอง (700 บาท) เพอใหการพฒนาทางเศรษฐกจสมดลกบการพฒนาทางสงคมและวฒนธรรมทมความเสมอภาค [19]
60
3.1 การปฏรประบบราชการ ตงแตเวยดนามตกเปนเมองขนของจน อยภายใตการปกครองของจนนน กมการปฏรประบบราชการเวยดนามมาตลอดเวลา ววฒนาการ การปฏรประบบราชการเวยดนามทเปนรปเปนรางสามารถสรปไดดงน
ยคราชวงศหล(พ.ศ.1552–1768) นำาระบบการสอบจอหงวนมาใช และกอตงมหาวทยาลยวนเหมยว ใหความรเกยวกบวรรณคดขงจอ เพอสอบเขารบราชการในระบบจอหงวน แตขนนางยงมจำานวนนอย ซงสวนหนงเปนเชอสายผมอทธพลในหวเมอง ตอมาพระพทธศาสนามอทธพลตอการเมองการปกครองและสงคมมาก ทปรกษาราชการในบางสมยเปนพระสงฆ
ภาพท 8 ขาราชบรพารเวยดนามในยคสมบรณาญาสทธราช
61ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยคราชวงศเล(ยคหลง)(พ.ศ.1971–2331) รชกาลจกรพรรดเลแถงตง (พ.ศ. 2003 – 2040) มการปฏรปประเทศหลายดาน โดยยดรปแบบจนมากกวาเดม ทงระบบการสอบรบราชการทจดสอบครบสามระดบตงแตอำาเภอจนถงราชธาน จำานวนขนนาง เพมขนทวคณ และทำาใหระบบราชการขยายตวมากขนกวายคสมยกอนหนาน [8]
ยคปจจบน เวยดนามไดทำาแผนงานการปฏรประบบราชการสำาหรบป พ.ศ. 2544 – 2553 โดยเนน 4 ประเดน ไดแก การปฏรประบบกฎหมาย การปฏรปโครงสรางองคกร การยกระดบความสามารถของขาราชการ การปฏรปดานการคลง และไดมการออกกฎหมายใหมสำาหรบหนวยงานของรฐและขาราชการพลเรอนโดยเรมมผลบงคบใชเมอวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2553[40] เหนไดชดวาการปฏรปเวยดนามนนเปนชวงการนำาบทเรยนหรอ ขอสรปมาสการปฏบต โดยการเปลยนแปลงนโยบายทสำาคญของเวยดนาม จำาเปนตองผานการประชมใหญหรอ “สมชชา” พรรคคอมมวนสต ซงจดขน ทกๆ 5 ป ครงลาสดจดเมอวนท 12 มกราคม พ.ศ. 2554 โดยไมมนโยบายทจะปฏรประบบราชการใหม ดงนนคงตองตดตามการประชมใหญในป พ.ศ. 2559 วาจะมนโยบายปฎรประบบราชการใหมหรอไม ประการใด
การปฏรประบบราชการสวนกลาง ยทธศาสตรการพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศป พ.ศ. 2554 – 2563 ของเวยดนามไดระบชดถงการปฏรประเบยบราชการใหสมบรณ
62
โดยเนนในการสรางระบบราชการใหบรสทธเขมแขงเพอการบรหารทเปนเอกภาพอยางมประสทธภาพ การปฏบตตามแผนการปฏรประเบยบราชการในทกดาน ไมวาจะในดานระบบราชการ กลไก บคลากร และการพฒนาระบบราชการของชาตใหทนสมย ไดมการปฏรประเบยบราชการตามแบบการบรการแบบจดเดยวเบดเสรจ (One Stop Service) มการตรวจสอบการประกาศระเบยบราชการอยางเปดเผย ตลอดจนตดตามตรวจสอบเจาหนาทขาราชการของกระทรวงและหนวยงาน ในการพบปะแกไขปญหาของประชาชนและผประกอบการ เวยดนามกำาลงสรางระเบยบราชการทมประชาธปไตย มออาชพ และมประสทธภาพ อนเปนการมสวนรวมในการปองกนและปราบปราม การทจรตคอรปชน การใชจายอยางฟมเฟอย และการพฒนาเศรษฐกจสงคมเพอตอบสนองความตองการในการปรบตวใหทนโลก
การปฏรประบบราชการสวนทองถน โครงการปฏรปการบรหารราชการในประเทศเวยดนาม (Public Administration Reform: PAR) เปนโครงการทกอตงขนเพอใหเกดการใชหลกนตธรรมในการบรหารจดการสวนกลาง เปนมาตรการโดยพรรคการเมองหลกและเจาหนาทของรฐ เพอปฏรปใหเกดเปนระบบสถาบนและระบบตามกฎหมายใหเปนเศรษฐกจแบบตลาดสงคมนยม โดยการสรางระบบการบรหารจดการสาธารณะทเปนไปตามกฎเกณฑ เรองการจดการสาธารณะของเวยดนามเปนเรองทยงมความขดแยงภายในอย มหลายแงมมทกระทบกระเทอนผลประโยชนของนกการเมองบางฝาย จงเปนเหตใหการปฏรปยงคงมปญหาตามมา
63ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ทงน มผสนบสนนหลายฝายทงจากองคกรในประเทศและตางประเทศใหมการปฏรปอยางลกและเรว การปฏรปนไดรบการผลกดนโดยนกการเมอง ชนนำาของประเทศเวยดนาม โดยมความมงหมายทจะสงเสรมความสำาเรจ ในทางเศรษฐกจเปนหลก และการปรบปรงระบบราชการเวยดนามใหเปนระบบทประสทธภาพและไมคดโกง โดยขณะนเจาหนาทรฐกำาลงดำาเนนการตามโครงการนอยางหนก แตเนองจากความมอทธพลอยางมากของระบบสงคมนยม จงทำาใหยงเกดขอขดแยงทไมสามารถหลกเลยงไดบาง
สภาพปญหาในการบรหารกจการทองถน สภาพปญหาในการบรหารกจการทองถนโดยทวไปของประเทศเวยดนาม • การดแลทองถนแบบเดมทมการบรหารและมเงนอดหนนมา จากสวนกลาง แตยงไมสามารถตอบสนองความตองการในการพฒนา ในยคทมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจอยางรวดเรวในปจจบนได • การบรหารราชการทงพนธกจและระบบการทำางานไมมความชดเจน • การปฏบตราชการมความไมแนนอนและทบซอน รวมทงขนตอนกระบวนการยงยาก กฎระเบยบตางๆ ยงหละหลวม บางกฎระเบยบลาสมย • การบรหารจดการแบบรวมศนย องคกรทบรหารงานและ หนวยงานราชการไมมนโยบายและระเบยบทางการเงนทชดเจน • พนกงานเจาหนาทของรฐยงตองปรบปรงดานความรบผดชอบ ระเบยบ ประสทธภาพการทำางาน ทกษะการบรหาร วธการทำางาน ลาสมย ซบซอนและลาชา และมการคอรปชน
64
• องคกรปกครองสวนทองถนไมมความเขาใจปญหาของประชาชน มกเฉยชาเมอตองทำางานททาทาย
แนวทางการแกไข การปฏรปการบรหารราชการ หรอ Public Administration Reform (PAR) เปนประเดนทไดรบความสนใจอยางมากจากรฐบาลเวยดนาม และไดมการปฏรป ทตอบสนองความตองการในการบรหารจดการเพอการพฒนาประเทศ ตามวตถประสงคเพอสรางการบรหารแบบใหมทเปนประชาธปไตยทเขมแขงยงยนเปนมออาชพ และมประสทธภาพ รวมทงเพอใหมความสอดคลองกบการพฒนาทองถน ทงนรฐบาลเวยดนามไดมการวางนโยบายการปฏรปการบรหารราชการ (PAR) มากมายเพอสนองตอบนโยบายดงกลาว จงถอไดวาการปฏรปการบรหารราชการ (PAR) เปนเครองมอสำาคญในการปฏรปประเทศ ซงรฐบาลกลางเวยดนามไดพฒนาแผนการดำาเนนการโครงการนเปนจำานวนมากในระหวาง ป พ.ศ. 2544 – 2553 โดยจะปฏรป 4 เรอง ไดแก 1) ปฏรปสถาบน 2) ปฏรปกลไกบรหาร 3) ปฏรปขาราชการ 4) ปฏรประบบงบประมาณ
3.2 ระบบราชการภายใตการเมองการปกครอง
3.2.1ระบบการบรหารราชการสวนกลางของเวยดนาม
เวยดนามนนปกครองดวยระบอบคอมมวนสต มการรวมศนยอำานาจของเวยดนามไวทรฐบาลสวนกลาง โครงสรางของอำานาจหนาทถกจดเรยง
65ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
จากบนลงลาง การบรหารสวนกลางแบงงานตามหนาทของแตละ กระทรวง ซ งดำาเนนงานไปตามแผนนโยบายของรฐบาลและ อำานาจในสวนกลางน คอ การเปนหนวยดแลประเดนเรองการเมอง เศรษฐกจ วฒนธรรม สงคม การปองกนประเทศ ความมนคง และกจการ ระหวางประเทศ
3.2.2ระบบการบรหารราชการสวนทองถนของเวยดนาม
รปแบบการปกครองทองถนของเวยดนามนนเปนการปกครอง แบบเวยดนามทรฐบาลสวนกลางเขามาควบคมดแลในเกอบทกมต ไมวาจะเปนประเดนเรองงบประมาณ การบรหารงานบคคล หรอ การบรหารงานทวไปทใหอสระแกทองถนคอนขางนอย การไดมาซงผบรหารหรอสภาทองถนทผานการเลอกตงในรปแบบทรฐสามารถ ควบคมได คอจดใหมการเลอกตงจรงในหนวยการปกครองตางๆ แตการเลอกตงมการแขงขนภายใตผสมครรบเลอกตงเกอบทงหมด ลวนสงกดพรรคคอมมวนสต อกทงยงตองไดรบการรบรองจาก คณะกรรมการบรหารพรรคคอมมวนสตในระดบบนกอน จงจะสามารถสมครเขาเปนสมาชกสภาทองถนหรอผบรหารทองถนได โครงสรางการบรหารและทำางานของทองถนนนเปนไปอยาง สลบซบซอน แตละระดบชนประกอบไปดวยสภาประชาชนและ คณะกรรมการประชาชน ซงมหนาทในการรายงาน ตรวจสอบ ควบคมการทำางานระหวางกน สงผลใหเกดความลาชาในการตดสนใจและ การทำางาน เพราะตองอาศยการเดนเรองเพอสงตอใหตดสนใจหลายขนตอน
66
ทำาใหการทำางานเกดความลาชาในการตดสนใจอนมตโครงการ สวนงบประมาณทตองจดสรรลงมาจากรฐบาลสวนกลางเพอดแล ทองถนนนกเตมไปดวยกฎระเบยบราชการทมขอกำาหนดและกระบวนการมากมาย ซงสงผลใหการกระทำาการใดๆ นนเปนไปดวยความลาชา ทงในเรองการตดสนใจและการเบกจายงบประมาณ แตขอดของ การผกขาดอำานาจไวกบรฐบาลสวนกลางกคอการทรฐบาลสามารถ ปรบเปลยนงบประมาณททองถนเสนอขนมาใหมความเหมาะสมมาก ยงขน และอาจใหงบประมาณไปในประเดนทมความตองการเรงดวนไดเรวกวา
68
4.1 รฐบาลนโยบายรฐบาลและนโยบายการเขาส ประชาคมอาเซยน
4.1.1นโยบายรฐบาลเวยดนาม
นโยบายของรฐบาลปจจบนยงคงรกษาทศทางเดม ตาม ทรฐบาลเคยประกาศใชนโยบายทางเศรษฐกจ “โดย เหมย” โดย กำาหนดยทธศาสตรทางเศรษฐกจ 6 ประการ เพอยกระดบการ เตบโตทางเศรษฐกจ ไดแก การกระจายอำานาจบรหารแกภาคธรกจ และทองถน ระบบเศรษฐกจเสร อตราการแลกเปลยนและ ดอกเบยเปนไปตามกลไกตลาด ใหสทธครอบครองทดนในระยะ ยาวและเปดเสรการซอขายสนคาเกษตร เพมบทบาทภาคเอกชน เปดเสรการลงทน โดยแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ระยะเวลา 10 ป (พ.ศ. 2554 – 2563) กำาหนดเปาหมายทจะ ทำาใหเวยดนามเปนประเทศอตสาหกรรมททนสมยภายในป พ.ศ. 2563 เศรษฐกจเวยดนามในปจจบน มการปรบตวตามกระแส เศรษฐกจและสงคมโลก ซงในภาพรวมถอวาเปนไปไดดวยด ทำาให มพฒนาการทางเศรษฐกจในเชงบวกอยางตอเนอง โดยมอตรา การเตบโตทางเศรษฐกจรอยละ 8.4 ซงสงสดในรอบ 9 ป และม อตราการเตบโตเฉลยในชวง 5 ปทผานมารอยละ 7.5 ซงถอวา สงเปนอนดบท 2 ในเอเชยรองจากจน ทงน พลงขบเคลอนทาง เศรษฐกจทสำาคญคอการเตบโตของการลงทนจากตางประเทศ การสงออกวตถดบ (น�มน กาซธรรมชาต) สงทอ เครองหนง และ
69ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สนคาเกษตร ขณะทการทองเทยวและภาคบรการกไดรบความ สนใจจากตางประเทศ ท งน รฐบาลไดพยายามปรบปรงแก ไข กฎระเบยบตางๆ ใหสอดคลองกบขอกำาหนดของ WTO มการปฏรป และการปรบปรงกลไกภาครฐอยางเรงรบ พรอมทงไดพยายาม ศกษาและเรยนรประสบการณการพฒนาเศรษฐกจและสงคมจาก นานาชาต ในระหวางการประชมสมชชาพรรคฯ สมยท 10 นายกรฐมนตร เวยดนามไดแถลงแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตป พ.ศ. 2549 - 2553 การพฒนาประเทศในชวง 5 ปขางหนา ไดแก (1) ดำาเนนการตามนโยบายปฏรปเศรษฐกจ (Doi Moi) เพอให อตราการเพมของผลตภณฑมวลรวมในประเทศเตบโตรอยละ 8 หรอมากกวาภายในป พ.ศ. 2553 (ผลตภณฑมวลรวมในประเทศ เพมขนเปน 94 - 98 พนลานดอลลารสหรฐ) (2) สรางความเขมแขงใหกบระบบเศรษฐกจการตลาด แบบสงคมนยม เพอกาวสความเปนประเทศทกำาลงพฒนาและ ทนสมยภายในป พ.ศ. 2563 (3) พฒนาเศรษฐกจบนฐานความร (Knowledge-based Economy) (4) ปรบปรงคณภาพการศกษา วทยาศาสตรและเทคโนโลยและ เรงรดพฒนาทรพยากรมนษย ทงน เวยดนามมนโยบายเนนหนก เรองการสงเสรมธรกจเอกชน เรงปฏรปรฐวสาหกจตางๆ และเชญชวน นกลงทนจากตางประเทศ
70
ปจจบนมการเรงรดพฒนาโครงสรางพนฐาน เพอรองรบการขยายตว ทางเศรษฐกจ เชน การตงเขตเศรษฐกจพเศษทจงหวดบาเรยวงเตา ซงอย ใกลนครโฮจมนห การปรบปรงทาเรอน �ลกท เมองดานง และอาวคมรานห และปรบปร งทาอากาศยานนานาชาต ให ทนสมย ในดานพลงงานไฟฟา เวยดนามมแผนการลงทนโดยใช งบประมาณหลายพนลานดอลลารสหรฐเพอปรบปรงโรงไฟฟา ทวประเทศ พรอมทงมการสรางเขอนใหมทจงหวดเซนลาทางภาคเหนอ ซ งจะเปนเขอนทมขนาดใหญ ทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต รวมทงกำาลงเตรยมโครงการสรางโรงงานไฟฟาพลงงานนวเคลยร โดยมเปาหมายใหสรางเสรจภายในปพ.ศ. 2563 ดานอตสาหกรรม เวยดนามกำาลงพฒนาหลายดานทสอดคลองกบสภาพและเงอนไข อาท อตสาหกรรมตอเรอ โดยปจจบนเวยดนามสามารถตอเรอสนคา ขนาดระวาง 53,000 ตนได และตงเปาทจะตอเรอขนาดระวาง 1 แสนตน ในอนาคต โดยไดรบความรวมมอดานเทคโนโลยจากตางประเทศ เว ยดนาม ย งค ง ตอ ง ใช เ ง น ทนจำ านวนมาก ในการพฒนา ประ เทศ ส วนหน ง ได จากการลงทนต า งชาต ซ ง ขณะน ม การกระจายอำานาจใหรฐบาลทองถนอนมตโครงการลงทนระดบเลก และกลางได นอกจากน เวยดนามยงไดรบความชวยเหลอจาก ตางประเทศและองคกรตางๆ อาท สมาคมพฒนาระหวางประเทศ (International Development Association - IDA) ธนาคาร แหงเอเชย (ADB) จากญปน (JICA) และยงมเงนจากกลมชาวเวยดนามโพนทะเล (เวยดเกยว) หลายลานคน ซงสงเขาไปพฒนาระบบเศรษฐกจของเวยดนามอกดวย
71ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ดวยเสถยรภาพของรฐบาล นโยบายพฒนาเศรษฐกจทชดเจน และความเชอมนในเรองความเอาจรงเอาจงในการแกไขปญหาทจรต และประพฤตมชอบ กบการเสรมสรางธรรมาภบาล ฯลฯ ไดมสวนชวยดงดดเงนลงทนตางชาตเขาส เวยดนามเพมสงขน ทำาใหจนถงขณะนม เงนลงทนตางชาตเขาสเวยดนามแลวเปนจำานวนถง 56.24 พนลานดอลลารสหรฐ จำานวนกวา 6,635 โครงการ โดยมสงคโปร ไตหวน และเกาหลใตเปนผลงทนลำาดบตนๆ รวมทงญปนซงมองเวยดนามวาเปนอกทางเลอกหนงนอกจากจน โดยเปลยนไปลงทนในเวยดนามเพมขนเพอกระจายความเสยงดานการลงทน ในด านนโยบายการค าการลงทนน น เว ยดนามเนนการ ดำาเนนนโยบายเศรษฐกจเสร ซงในชวง 10 ป ทผานมาเวยดนาม ประสบความสำาเรจในการดงดดการลงทนโดยตรงจากตางประเทศ รฐบาลมการปรบปรงแกไขกฎระเบยบทางการคาและการลงทน ใหเกดความคลองตว สอดคลองกบมาตฐานสากล โดยกำาหนด ทศทางการพฒนาประเทศไปสอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยขนสง ขน และปรบเปลยนนโยบายสงเสรมการลงทนจากตางประเทศ จากกจการรวมทนมาเปนกจการทลงทนจากตางประเทศทงหมด มากขน โดยภาคธรกจทรฐบาลเวยดนามใหการสนบสนน ไดแก การทองเทยว การขนสง โลจสตกสและการบรการทาเรอ และ ภาคการเกษตร รวมถงการลงทนในโครงสรางพนฐานทจำาเปน ตอการเกษตรและเทคโนโลยชวภาพ นอกจากน เวยดนามยง เตรยมการปรบปรงระบบการจดเกบภาษอยางจรงจง เพอเตรยม พรอมเขาส AEC
72
อยางไรกด เวยดนามยงคงมปญหาทประสบอย โดยเฉพาะ ดานโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ ซงรฐบาลเวยดนามไดพยายาม วางแผนเพอรบมอกบปญหาเหลาน โดยเนนการสรางความอยด กนด ม โครงการสง เสรมการจางงานและจดอบรมวชาชพแก ประชาชนกวาลานคน มการจดสงแรงงานไปตางประเทศอยาง เปนระบบมากยงขน โดยมไตหวน มาเลเซย และเกาหลใตเปน ตลาดแรงงานสำาคญ นอกจากน ยงคงใหความสำาคญกบการลด ระดบความยากจน ซงทผานมาถอวาเวยดนามประสบความสำาเรจ ในระดบทนาพอใจ [4]
4.1.2นโยบายการเขาสประชาคมอาเซยน นโยบายดานเศรษฐกจ รฐบาลเวยดนามไดปฏรปเศรษฐกจครงใหญเมอ 25 ปทแลวตามนโยบายโดย เหมย (Doi Moi) จากเดมทเปนระบบวางแผนสวนกลาง ทลมเหลว คนขเกยจทำางานเพราะไมมโอกาสเปนเจาของทดน เมอไดเกดการเปลยนแปลงจงทำาใหการพฒนาเศรษฐกจการลงทน ของเวยดนามในทศทางใหมประสบผลสำาเรจมากยงขน นบแต เดอนพฤศจกายน 2554 มการลงทนโดยตรงจากตางประเทศใน เวยดนามไปแลว 13,496 โครงการ เงนลงทนมากถง 95.9 พนลานเหรยญสหรฐ ในระยะทผานมาเวยดนามไดปรบปรงหลกเกณฑ สงเสรมการลงทนไปแลวหลายครง โดยลาสดไดมการปรบปรง ครงใหญตามพระราชกฤษฎกาหมายเลข 124/2008/ND-CP ลงวนท 11 ธนวาคม พ.ศ. 2551 มผลบงคบใชตงแตวนท 1 มกราคม พ.ศ. 2552 มาแลว
73ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
การกำาหนดหลกเกณฑการใหสทธประโยชน ดงน 1) ธรกจดานการศกษา สาธารณสข วฒนธรรม การกฬา และ สงแวดลอมตามบญชรายการทไดรบความเหนชอบจากนายกรฐมนตร อยในขายยกเวนภาษเงนได 4 ป และลดหยอนกงหนง 9 ป นบจากม กำาไร แตไมเกนปท 4 ภายหลงเปดดำาเนนการ และเสยภาษนตบคคลในอตรารอยละ 10 ตลอดไป 2) กจการอยในขายยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 4 ป และลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล 9 ป นบจากมกำาไร แตไมเกนปท 4 ภายหลงเปด ดำาเนนการและเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 10 เปนเวลา 15ป นบตงแตมกำาไรประกอบดวย - กรณบรษทกอตงกจการใหมในพนทซงมความยากลำาบากทางเศรษฐกจและสงคมเปนอยางมากตามทกำาหนดในทายประกาศ หรอ ตงกจการในเขตเศรษฐกจ หรอเขตอตสาหกรรมเทคโนโลยสงทไดรบความเหนชอบจากนายกรฐมนตร - กรณบรษทกอตงใหมในธรกจเทคโนโลยขนสง กจการวจยและพฒนากจการซอฟตแวร กจการโครงสรางพนฐานทกำาหนดโดยรฐบาลซงนายกรฐมนตรเปนคนตดสนใจ ทงน กรณเปนธรกจเทคโนโลยขนสง กจการวจยและพฒนาทเปนโครงการขนาดใหญ อาจจะขยายเวลาเสยภาษเงนไดนตบคคลรอยละ 10 ไดเปนเวลาไมเกน 30 ป โดยจะตองเสนอโดยกระทรวงการคลงและไดรบความเหนชอบจากนายกรฐมนตร 3) บรษททกอตงใหมซงตงกจการในพนท ซงยากลำาบากทางเศรษฐกจและสงคมอยในขายยกเวนภาษเงนไดนตบคคล 2 ป และลดหยอนภาษเงนไดนตบคคล 4 ป นบจากมกำาไร แตไมเกนปท 4 ภายหลงเปด
74
ดำาเนนการเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตรารอยละ 20 เปนเวลา 10 ป นบตงแตมกำาไร หลกเกณฑสงเสรมการลงทนของเวยดนาม เมอเปรยบเทยบกบไทยแลวมความแตกตางกนคอนขางมาก ประการท1 กรณของเวยดนาม จะใหเฉพาะกรณบรษทกอตงใหมเทานน ไมรวมถงโครงการขยายกจการ ยกเวนรฐบาลจะผอนผนเปนกรณพเศษแตละรายไป ซงแตกตางจากไทยจะใหทงโครงการใหมและโครงการขยายการลงทน ประการท2 เวยดนามจะมทงยกเวน ลดหยอน และเสยภาษเงนไดนตบคคลในอตราพเศษ ขณะทของไทยมเฉพาะการยกเวนและลดหยอนภาษเงนไดนตบคคลเทานน ขณะทไทยปกตแลวจะมการจำากดวงเงนสงสดทจะยกเวนภาษเงนไดนตบคคลไมเกนเงนลงทน ไมรวมคาทดนและทนหมนเวยน แตกรณของเวยดนามไมมขอจำากดในเรองนแตอยางใด ประการท3 กรณเวยดนาม จะเรมคดระยะเวลายกเวนและลดหยอนภาษเงนไดนบจากมกำาไรแตไมเกนปท 4 ภายหลงเปดดำาเนนการ ขณะท ของไทยเรมคดระยะเวลายกเวนและลดหยอนภาษเงนไดตงแตเรมมรายไดไมวาจะมกำาไรหรอไมกตาม ประการท4 หลกเกณฑสงเสรมการลงทนของเวยดนามเปนแบบเรยบงายมาก แตกตางจากของไทยทมการแยกยอยเปนประเภทตางๆ ในรายละเอยดแตละประเภทกจการ ประการท5 กรณของเวยดนามจะมการเปลยนแปลงหลกเกณฑ สงเสรมครงใหญบอยครงมาก ขณะทกรณของไทยหลกเกณฑสงเสรม โดยทวไปจะไมคอยเปลยนแปลงบอยครงนก โดยสวนใหญจะเปลยนแปลง
75ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เปนหลกเกณฑยอยเฉพาะประเภทกจการเทานน นอกจากนกระทรวงวางแผนและการลงทน (MPI) ไดปฏเสธโครงการลงทนทจะกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอม โครงการทลงทนนอยแตใชพนทจำานวนมาก โครงการใชทรพยากรอยางสนเปลอง ใชเทคโนโลยลาสมย และใชพลงงานจำานวนมาก โดยขอใหเนนสงเสรมโครงการทใชเทคโนโลยระดบสงและสะอาด [3]
นโยบายดานการศกษา ในแวดวงการศกษา นกเรยนจากประเทศเวยดนามกวาดรางวล การแขงขนบนเวทระดบโลกอยบอยๆ ไมวาจะเปนดานคณตศาสตร ฟสกส เคม ทงนเพราะนโยบายดานการศกษาของประเทศสงคมนยมสวนใหญ จะใหความสำาคญกบการบมเพาะนกเรยนทมความสามารถพเศษ ในระบบการศกษาของรฐบาลเวยดนามมโรงเรยนมธยมปลายประเภทนอยถง 67 แหง ใหการศกษาและฝกอบรมแกนกเรยนทมความสามารถพเศษถง 70,000 คน ใน 64 จงหวดทวประเทศ คดเปนรอยละ 8 ของนกเรยนมธยมปลายทงหมด ในดานคณภาพการศกษาโดยทวไปของเวยดนามเปนทยอมรบวา มคณภาพทดเทยมเพอนบานหลายประเทศใน ASEAN แตในภาวะปจจบนเวยดนามตระหนกดวาการตงเปาหมายจะพฒนาใหเปนประเทศอตสาหกรรมในป พ.ศ. 2563 นน คงเปนไปไดยาก หากหวงจะเตบโตในอตสาหกรรมทใชแรงงานไรฝมอทมตนทนแรงงานตำา ยทธศาสตรชาตจงมงสนบสนนการลงทนโดยตรงจากตางประเทศในอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยสงทตองใชแรงงานมฝมอ กระทรวงศกษาธการ
76
และการฝกอบรม (Ministry of Education and Training: MOET) ของเวยดนามจงมภารกจททาทายวาทำาอยางไรจงจะผลตกำาลงแรงงานทมฝมอใหทนกบความตองการในการพฒนาประเทศทามกลางกระแสเศรษฐกจโลก ในการประชมนานาชาตทางเศรษฐกจระดบประเทศ โดยทวไปมกจะพบวา วสยทศนและนโยบายของรฐมนตรวาการกระทรวงการคลง หรอผวาการธนาคารกลางของประเทศ จะเปนปจจยทเสรมสรางความมนใจของนกลงทน แตในการประชม Vietnam Economic Forum เมอปลายเดอนเมษายน พ.ศ. 2550 ณ กรงโฮจมนห ผทตแผปญหาและนำาเสนอวสยทศน กลยทธ และนโยบายอยางเปนรปธรรม เพอใหนกลงทนมนใจในอนาคตของเวยดนาม คอ รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการและ การฝกอบรม ซงออกมายอมรบวาปญหาของระบบการศกษาเวยดนามในปจจบนคอ 1) คณภาพการศกษาและการฝกอบรมในเวยดนามยงต �และมปญหา เกดภาวะขาดแคลนในหลายสาขา เชน เทคโนโลยอตสาหกรรม กฎหมายระหวางประเทศ การจดการธรกจ และการพาณชย เปนตน 2) สดสวนของแรงงานทไดรบการฝกฝนเปนอยางดมต �กวารอยละ 30 ของกำาลงแรงงานทงหมด นนหมายความวาแรงงานทเขาสตลาดแรงงานมากกวารอยละ 70 มการฝกฝนมาไมตรงกบงานททำา 3) ปญหาททาทายของการศกษา คอ การยกระดบคณภาพการศกษาและฝกอบรมใหทดเทยมมาตรฐานสากล และในขณะเดยวกนตองเรง เพมจำานวนผฝกอบรมดานวชาชพใหกบสงคม ในขณะทจำานวนประชากรของเวยดนามมจำานวนสงถง 84 ลานคน
77ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ในจำานวนน 45 ลานคน หรอรอยละ 53 อยในวยทำางาน อายของกำาลงแรงงานโดยเฉลยคอ 26 ป อตราการอานออกเขยนไดโดยเฉลย รอยละ 90 นคอสงทรฐบาลถอวาเปนขอไดเปรยบในเชงแขงขน ถาหากสามารถพฒนาใหกำาลงแรงงานเหลานเปนแรงงานทมฝมอ กจะเปนพลงชวยขบเคลอนเศรษฐกจใหกาวกระโดดได ดงนนโจทยทสำาคญคอจะใชการศกษาเปนยทธศาสตรหลกเพอพฒนากำาลงแรงงานใหสามารถสนองตอบตอเปาหมายการเรงรดพฒนาเศรษฐกจไดอยางไร ศาสตราจารย Dr. Nguyen Thien Nham รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการและการฝกอบรมของเวยดนาม ไดเสนอทางออกใน การแกปญหา ซงเปรยบเสมอนการวางกลยทธเพอใหบรรลภารกจ ขางตนไวดงน
กลยทธท1 การกำาหนดเกณฑของมาตรฐานความรใหม ความชำานาญ และการปฏบตการของการศกษาทวไปและอาชวศกษา • จดทำาประกาศดานมาตรฐานหลกสตรสำาคญของการศกษาทวไป • ใหความสำาคญกบเกณฑดานพฤตกรรม ไดแก มความกระตอรอรน มสวนรวมในกจกรรมเพอสาธารณประโยชน นำาความรไปประยกตใชอยางเปนประโยชน มความรเกยวกบการคนหาและใชประโยชนจากขอมลบนอนเทอรเนต • ใหความสำาคญกบคานยม วฒนธรรมดงเดมทเปนรากฐานของการพฒนาบคคลและชาตอยางยงยน ไดแก ความรกชาต ใหความสำาคญกบครอบครว ใหความเคารพบดามารดา และใหความรวมมอซงกนและกน • ใหความสำาคญกบการฝกอบรมและประยกตใชภาษาตางประเทศและเทคโนโลยสารสนเทศในการเรยนและการทำางาน
78
กลยทธท2การเรงรดพฒนาทมบรหารและทมสอนโดยอยบนพนฐานของกฎเกณฑใหมสำาหรบชวงเวลาหลง พ.ศ. 2553 • ประยกตโครงการฝกอบรมและปรบปรงวธการฝกอบรมใหมสำาหรบคร 1 ลานคนทวประเทศในชวงเวลาระหวาง พ.ศ. 2550 – 2553 • สนบสนนโครงการผลตนกศกษาระดบปรญญาเอก (Ph.D.) จำานวน 20,000 คน ผซงจะตองมาทำาหนาทสอนหนงสอในมหาวทยาลย และสถาบนขนอดมศกษาในชวง พ.ศ. 2550 – 2563 ในจำานวนน 10,000 คน จะเปนผสำาเรจการศกษาจากตางประเทศ • สรางเสรมศกยภาพใหแกผนำาของโรงเรยนดานการศกษาทวไป จำานวน 35,000 โรงเรยนทวประเทศ และมหาวทยาลย 350 แหง โดยใชหลกสตรมาตรฐานการจดการดานการศกษาในระหวาง พ.ศ. 2550 – 2563 • เพมเงนเดอนและปรบปรงสภาพการทำางานใหแกคร/อาจารยทงระบบในระหวาง พ.ศ. 2550 – 2563กลยทธท3 เรงรดพฒนาการศกษาและการฝกอบรมใหเกดผล โดยคำานงถงความตองการของสงคม • โครงการ 10 ป (พ.ศ. 2551 – 2561) เพอปรบปรงคณภาพความสามารถดานภาษาองกฤษของชาวเวยดนาม โดยความรวมมอกบ นวซแลนด ออสเตรเลย องกฤษ และแคนาดา • ตงศนยพยากรณอปสงคตอทรพยากรมนษยในกระทรวงศกษาธการและการฝกอบรมใน พ.ศ. 2550 • จดการศกษาและการฝกอบรมตามความตองการของภาคอตสาหกรรม สรางความรวมมอในลกษณะไตรภาคระหวางสถาบน
79ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
การศกษาภาคอตสาหกรรมทมอปสงคตอทรพยากรมนษย และ หนวยงานภาครฐ • ในเมองหรอจงหวดทมเขตอตสาหกรรม กระทรวงศกษาธการ และการฝกอบรม กระทรวงแรงงาน และคณะกรรมการบรหารเขต จะรวมมอกนจดตงศนยจดหาทรพยากรมนษยใหกบภาคอตสาหกรรมอยางรวดเรวและมประสทธภาพ • รวมมอกบสถาบนการศกษาตางประเทศ เพอพฒนาโครงการ ฝกอบรมทเปนมาตรฐานสากล • กระตนใหมหาวทยาลยเอกชนและสถาบนฝกวชาชพจากตางประเทศใหลงทนดานการศกษา โดยการเปดสาขาในเวยดนาม • เรมทำาการรบรองคณภาพการศกษาของมหาวทยาลยและเผยแพรผลการจดลำาดบใน พ.ศ. 2550
กลยทธท4 ปฏรปกลไกดานการเงนเพอการศกษา • มหาวทยาลยของรฐบาลควรปรบเพมคาเลาเรยน ปจจบนตนทนดานการศกษาระดบอดมศกษาของเวยดนามปจจบนประมาณ 300 – 500 ดอลลารสหรฐ/ป) • กำาหนดนโยบายทใหการสนบสนนนกเรยน/นกศกษาทยากจน และใหสงจงใจแกนกเรยน/นกศกษาทมผลการเรยนยอดเยยม • กระตนใหมการจดตงโรงเรยน สถาบนฝกอบรม ตลอดจนมหาวทยาลยของภาคเอกชน • กระตนใหมการลงทนจากตางประเทศดานการศกษาและฝกอบรมการหาแนวรวมเชงกลยทธ สรางความแตกตาง และการลงมอปฏบตการ
80
สงทกลาวมาทงหมดคงจะเกนกำาลงทเวยดนามจะทำาไดตามลำาพง ซงดเสมอนแผนการอนสวยหรทอาจจะมคำาถามวา แลวจะเปนจรงไดอยางไร ดงนนการหาแนวรวมเชงกลยทธจงเปนยทธวธทสำาคญ และทำาอยางไรจงไมทำาใหเกดการแขงขนกนเองระหวางสถาบนการศกษาภายในประเทศอยางไรทศทาง โครงการบางโครงการไดมการลงมอปฏบตการแลว ดงตวอยางตอไปน • ความรวมมอกบมหาวทยาลยชนนำาในสหรฐอเมรกาในปการศกษา พ.ศ.2549 – 2550 มหาวทยาลยของเวยดนาม 9 แหง ไดรบการคดเลอกใหเขารวมโครงการกบมหาวทยาลยชนนำาในสหรฐอเมรกา 8 แหง จำานวน 10 โครงการ โดยแตละโครงการจะเนนไปในสาขาตางๆ ทม ความหลากหลายแตกต างกนท ง ในด านวทยาศาสตรพ นฐาน วทยาศาสตรประยกต วศวกรรมศาสตร ระบบไฟฟาและพลงงาน วทยาการคอมพวเตอร และการเงน โดยผสอนในโครงการเหลานจะเปนอาจารยชาวตางประเทศและ ชาวเวยดนามทสอนในสหรฐอเมรกา (หมายถงชาวเวยดนามทลภยสงคราม อพยพไปอยในประเทศสหรฐอเมรกาเมอประมาณ 30 ปทผานมา และ เปนอาจารยอยในมหาวทยาลยตางๆ ทวสหรฐอเมรกา) และเพอเปนการ สรางศกยภาพ อาจารยชาวเวยดนามจะถกสงไปยงมหาวทยาลยในสหรฐอเมรกา เพอศกษารปแบบและวธการสอนใหมๆ ซงชวงเวลาของโครงการอาจจะยาวระหวาง 4.5 – 5 ป รวมกบการฝกฝนภาษาองกฤษอกหกเดอน และในอนาคตอนใกลกจะมโครงการความรวมมอในลกษณะน เพมขนอก โดยการนำาเขาหลกสตรททนสมยจากตางประเทศในระดบ
81ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ปรญญาโทและเอก เพอพฒนาการศกษาใหมความทดเทยมมาตรฐานสากล • ความรวมมอระหวางรฐบาลเวยดนามและรฐบาลสงคโปรเมอวนท 25 เมษายน พ.ศ. 2550 สงคโปรและเวยดนามไดลงนามความรวมมอดานการศกษา เพอสนบสนนการแลกเปลยนนกเรยนนกศกษา และ การฝกอบรมครอาจารยในทกระดบ ขยายโครงการโรงเรยนคแฝด เพอใหโอกาสแกนกเรยนของทงสองประเทศ ไดทำากจกรรมรวมกนมากขน และเกดการเรยนรดานภาษา ในขณะเดยวกนจะสนบสนนความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษา ซงครอบคลมทงการเปนทปรกษาดานเทคโนโลย การเปนทปรกษารวมในการทำาวทยานพนธระดบบณฑตศกษา รวมถงการทำาวจยรวมกน รฐบาลสงคโปรจะขยายการใหทนการศกษาแกนกเรยนของเวยดนามเพมขน และใหโอกาสกบผไดรบทนทจะทำางานในสงคโปร ซงกำาลงประสบปญหาการขาดแคลนทรพยากรมนษย •ความรวมมอกบภาคเอกชนเมอเดอนมกราคม พ.ศ. 2550 กระทรวงศกษาธการและการฝกอบรมของเวยดนามไดลงนามในสญญาความรวมมอกบบรษท Intel ในการผลตบณฑตตามความตองการของบรษท โดยรฐบาลใชงบประมาณลงทนสงถง 1 - 1.5 ลานเหรยญสหรฐ เพอปรบปรงหองแลบใหมมาตรฐาน การเรยนการสอนเชนเดยวกบตางประเทศ และความรวมมอดงกลาวกบภาคเอกชนจะตามมา เชน สมาคมซอฟตแวรของเวยดนาม บรษท เดนเรอ ธนาคารพาณชย ตลอดจน Rcmasa, TMA และบรษทอนๆ ใน Silicon Valley มลรฐแคลฟอรเนย โดยบรษทเหลานจะรบบณฑตเขาทำางานทนทหลงจบการศกษา [16]
82
นโยบายดานสงคมและวฒนธรรม ประเทศเวยดนามเนนการพฒนาดานสงคมและวฒนธรรมทเชอมโยงกบการพฒนาเศรษฐกจ และสงเสรมการลงทนในดานการคมครอง สงแวดลอมทสอดคลองกบการพฒนาเศรษฐกจ และใหความสำาคญแก ผทสละผลประโยชนเพอประเทศชาต ใหความชวยเหลอ ผสงอาย เดกกำาพรา และผพการ เนนการพฒนาและการปรบปรงการเรยนการสอน และรวมมอกบตางประเทศในการพฒนาดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย ปรบปรงคณภาพการศกษาระดบมธยมใหเทาเทยมกนทงประเทศและระดบมหาวทยาลยใหทดเทยมกบตางประเทศ รวมทงสนบสนนองคกรและ นกลงทนตางประเทศทมาลงทนในเวยดนามในภาคอตสาหกรรมทใชเทคโนโลยขนสง และสงเสรมใหชาวเวยดนามทมความความชำานาญดานเทคโนโลยไปดำาเนนการสอนและพฒนาเทคโนโลยในเวยดนาม
นโยบายดานสาธารณสข เพอเตรยมพรอมประเทศในการเขาสประชาคมอาเซยนป พ.ศ. 2558 กระทรวงสาธารณสขของเวยดนามลงทน 4.7 ลานเหรยญสหรฐ ในการพฒนาเวชระเบยนอเลกทรอนกส ซงเปนโครงการภายใตกรมเทคโนโลยสารสนเทศเพอสขภาพของกระทรวงสาธารณสข โครงการเวชระเบยนอเลกทรอนกสมงปรบปรงขอมลสขภาพของ ผปวยในโรงพยาบาล 40 แหงของกระทรวงฯ ใหเปนระบบดจตอล โดยโรงพยาบาลเหลานเปนโรงพยาบาลใหญทสดในหมโรงพยาบาล 1,000 แหงทวประเทศ
83ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
แตสงทกรมเทคโนโลยสารสนเทศเพอสขภาพกำาลงเผชญอยคอ การขาดแคลนบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศทมความเชยวชาญ ในเทคโนโลยสขภาพ จงตองรบทงปญหาและไดรบแรงกดดนทคาดหวงถงความสำาเรจของโครงการเวชระเบยนอเลกทรอนกสทสามารถชวยรองรบในการทำางานทเรวขน [13]
นโยบายดานการทองเทยว ประเทศเวยดนามมความโดดเดนเรองทรพยากรการทองเทยวทางธรรมชาตทสวยงาม เชน ฮาลองเบย ทไดรบการยกยองเปนมรดกโลกโดยองคการยเนสโก การทองเทยวเชงวฒนธรรม โดยนำาเสนอวฒนธรรมทเกาแกและเปนเอกลกษณ นอกจากนยงเปนแหลงทองเทยวทมความปลอดภย สงบ และสภาพแวดลอมทมความเปนมตร จดขายในเรองของการทองเทยวแบบประหยดและผจญภย ซงเปนแนวโนมของการทองเทยว ทวโลกในขณะน และเวยดนามพยายามนำาเสนอการทองเทยวในระดบภมภาค ธนาคารแหงประเทศไทย (พ.ศ. 2551) รายงานวาสภาการทองเทยวและการเดนทางโลก (World Travel and Tourism Council – WTTC) คาดหมายใหเวยดนามมอตราการทองเทยวสงสดเปนอนดบ 7 ของโลกในป พ.ศ. 2548 – 2558 และในปจจบนรฐบาลกไดเหนความสำาคญของการทองเทยวตามลำาดบ รฐบาลเวยดนามไดมโครงการสงเสรมการทองเทยวแหงชาตเวยดนามชวงป พ.ศ. 2555 – 2558 โดยหวงทจะนำาการทองเทยวมาเปนตวขบเคลอนเศรษฐกจของประเทศ
84
แผนการสงเสรมการทองเทยวแหงชาตเวยดนามนน เรมตงแต ป พ.ศ. 2555 โดยหนวยงานการทองเทยวเวยดนามไดเรมปฏบตและเผยแพรยทธศาสตรการพฒนาชวงป พ.ศ. 2555 – 2563 และวสยทศนถงป พ.ศ. 2573 อยางเปนทางการ โดยหวงผลกดนใหการทองเทยวเวยดนามพฒนายงขน และชวยใหเวยดนามกลายเปนจดทองเทยวทนาสนใจและม ชอเสยงในภมภาคและโลก [21]
ดานตลาดแรงงาน เวยดนามเปนประเทศอาเซยนประเทศหนงทสามารถดงดดนกลงทนตางชาต โดยอาศยขอไดเปรยบในเรองของคาแรงงานทยงมอตราไมสงนก อกทงการสงออกแรงงานเปนนโยบายระดบชาต และเปนสวนหนงของยทธศาสตรในการพฒนาเศรษฐกจสงคมของเวยดนาม จดประสงคของการสงออกแรงงานกเพอทจะลดความยากจน โดยเฉพาะอยางยงประชาชนในชนบท ในพนทหางไกล และพนทภเขา อกทง เพอทจะลดจำานวนการวางงานภายในประเทศ เพอพฒนาทรพยากรบคคล โดยการรบเทคนควทยาการจากการทำางานในตางประเทศ และเพอเพมรายไดและยกระดบความกนดอยดของประชาชนผใชแรงงาน ยงไปกวานน การสงออกแรงงานยงมจดประสงคทจะเพมการไหลเขาของเงนตราตางประเทศ ในปจจบนเวยดนามมแรงงานในตางประเทศประมาณ 500,000 คน ทำางานหลายประเภท ตลาดแรงงานหลกทสำาคญของแรงงานเวยดนามในเอเซย ไดแก ไตหวน มาเลเซย เกาหลใต ญปน นอกจากน เวยดนามยงพยายามสงออกไปยงประเทศในตะวนออกกลาง แอฟรกา ยโรปเหนอ และอเมรกาเหนอ
85ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ตงแตป พ.ศ. 2558 รฐบาลเวยดนามวางแผนสงออกแรงงานไปยงตางประเทศปละประมาณหนงลานคน ทงยงรวมมอกบสหประชาชาตและประเทศทรบแรงงานกำาหนดแนวทางชวยเหลอแรงงานเวยดนามในประเทศปลายทาง การขยายตลาดรบแรงงานเวยดนาม เชน มาเลเซยเปดกวางในการขยายวซาแรงงานเวยดนามททำางานครบสามปตามสญญา บรไนและสงคโปรเปดรบแรงงานเวยดนามเพมขน จะสงผลใหเวยดนามเปนประเทศทมบทบาทตอการพฒนาในภมภาคเปนอยางมาก โดยเฉพาะในการตอบสนองความตองการแรงงานและการไหลเวยนของแรงงานทจะเกดขน เมอมการเปดเสรดานแรงงานในประชาคมอาเซยน แรงงานเวยดนามในตางประเทศโดยทวไปสวนใหญเปนแรงงาน ไรฝมอ ทำางานในภาคการกอสราง และภาคอตสาหกรรมการผลต เชน การผลตชนสวนอเลกทรอนกส เครองใชไฟฟา การผลตพลาสตก การผลตสงทอและตดเยบเสอผา การจบปลา การแปรรปสตวน � การเกษตร การเพาะปลก และในภาคบรการ เชน การทำางานในโรงแรม การทำางานบาน ในภาคบรการสขภาพ เชน ผชวยพยาบาล พอครว เปนตน ตงแตป พ.ศ. 2553 เวยดนามไดตงสำานกงานตวแทนดานแรงงานใน 7 ประเทศ เชน ในเกาหลใต ญปน ไตหวน มาเลเซย สาธารณรฐเชค สหรฐอาหรบเอมเรตส และกาตาร เพอสอดสองดแลและแกไขปญหาทอาจเกดขนกบแรงงานเวยดนามในประเทศนนๆ [15]
ความรวมมอกบองคกรอาเซยน ประเทศเวยดนามรบหนาทในตำาแหนงประธานอาเซยนถง 2 สมยดวยกน และครงลาสดในป พ.ศ. 2553 เวยดนามไดทำาหนาทเปนเจาภาพในวนท 8 – 9 เมษายน พ.ศ. 2553 ซงตรงกบสมยนายกรฐมนตร เหวยน เตน ซง กบคำาขวญในฐานะประธานอาเซยนของเวยดนาม คอ
86
“สประชาคมอาเซยน: จากวสยทศนสการปฏบต” (Towards the ASEAN Community: From Vision to Action) โดยเวยดนามมความมงมนทจะทำาหนาทสมาชกอาเซยนอยางแขงขนและรบผดชอบ เพอสนบสนนใหอาเซยนเชอมโยงกนอยางเขมแขงและมประสทธภาพ หากจะประเมนผลงานของเวยดนามในฐานะประธานอาเซยนท ผานมา (พ.ศ. 2553) อาจกลาวไดวา เวยดนามมบทบาทสำาคญใน การผลกดนประเดนสำาคญตางๆ เชน การสานตอการมผลบงคบใชในดานตางๆ ของกฎบตรอาเซยน โดยการจดตงคณะทำางานดานกฎหมายอาเซยน การปรบโครงสรางความสมพนธในภมภาค (Regional Architecture) โดยการผลกดนใหประเทศมหาอำานาจอยาง สหรฐอเมรกาและรสเซย เขารวมประชมสดยอดเอเชยตะวนออก (East Asia Summit - EAS) เพอเพมยทธศาสตรการหารอใหครอบคลมรอบดานตอไป และการให การสนบสนนการผลกดนประเดนการเสรมสรางเครอขายเชอมโยงในภมภาค (ASEAN Connectivity) ของไทย [5]
87ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
แผนยทธศาสตรเทคโนโลยสารสนเทศ(ICT) ตามแผนทเรยกวา ASEAN ICT Master Plan พ.ศ. 2558 และ ในแตละประเทศกจะมแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของตนเอง
ภาพท 9 ASEAN ICT Master Plan 2015ทมา: IMC Institute
88
แผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของประเทศเวยดนาม นายกรฐมนตรของเวยดนามไดอนมตแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของเวยดนามเมอเดอนกมภาพนธ พ.ศ. 2553 โดยมเปาหมายทจะ ผลกดนเวยดนามใหกลายเปนประเทศทมความกาวหนาดานเทคโนโลยสารสนเทศในป พ.ศ. 2563 (Transforming Vietnam into an Advanced ICT) นอกจากนรฐบาลเวยดนามยงมการอนมตแผนการพฒนาบคลากรดาน IT ถงป พ.ศ. 2558 และมงเปาป พ.ศ. 2563 (IT HR development up to 2015 and toward 2020) ตงแตเดอนมถนายนป พ.ศ. 2552แผนแมบท ICT มเปาหมายตางๆ ทสำาคญดงน 1) ตองการเพมอตสาหกรรม ICT ใหมรายไดรวมเปนสดสวนรอยละ 10 ของอตรารายไดมวลรวมประชาชาต (GDP) ในป พ.ศ. 2563 2) ผลกดนใหเวยดนามตดอนดบหนงในสบ (Top Ten) ของประเทศทเปดกจการการใหบรการจากองคกรภายนอก (Outsourcing) ในเรองบรบทของซอฟตแวรและดจตอล (Software and Digital Content) 3) ผลกดนใหอตสาหกรรมซอฟตแวรเปนภาคทมการเจรญเตบโตมากทสด 4) ตองการเพมจำานวนแรงงานดานอตสาหกรรม ICT ใหเปน 1 ลานคน ในป พ.ศ. 2563 5) ใหมการใช Mobile Broadband ครอบคลมถงรอยละ 95 ของจำานวนประชากร 6) ประชากรรอยละ 70 สามารถเขาถงอนเทอรเนตได 7) ใหมอนเทอรเนตเขาถงตามบานรอยละ 50 – 60 [41]
89ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวง ขอมลตดตอ
4.2 จำ�นวน และร�ยชอกระทรวงพรอมทตดตอ
กระทรวงการวางแผนและการลงทน(MinistryofPlanningand
Investment)
กระทรวงอตสาหกรรมและการคา
(MinistryofIndustryandTrade)
กระทรวงการเกษตรและพฒนาชนบท
(MinistryofAgricultureandRural
Development)
เวบไซตwww.mpi.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 0804 3358
โทรสาร (84-4) 3823 4453
ทอย 6B Hoang Dieu, Ba Dinh,
Hanoi
เวบไซตwww.moit.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 2220 2222
โทรสาร (84-4) 2220 2525
ทอย 54 Hai Ba Trung Str,
Hoan Kiem District,
Hanoi
เวบไซตwww.mard.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 3734 1635
(205/206/208)
โทรสาร (84-4) 3823 0381ทอย B5 Block, No.2, Ngoc Ha Street-Ba Dinh District- Hanoi
90
กระทรวง ขอมลตดตอ
กระทรวงการกอสราง(MinistryofConstruction)
กระทรวงการขนสง(MinistryofTransport)
กระทรวงการตางประเทศ
(MinistryofForeignAffairs)
กระทรวงการคลง(MinistryofFinance)
เวบไซต www.moc.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 3821 5137
ทอย 37 Le Dai Hanh - Hanoi
เวบไซต www.mt.gov.vn
โทรศพท (84-4) 3942 4015,
(84-4) 3942 0185
โทรสาร (84-4) 3942 3291
ทอย 80 Tran Hung Dao St,
Hoan Kiem Dist, Hanoi
เวบไซตwww.mofa.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 3799 2000 /
3799 3000
โทรสาร (84-4) 3799 2682
ทอย 1 Ton That Dam, Hanoi
เวบไซต www.mof.gov.vnอเมล [email protected]โทรศพท (84-4) 2220 2828โทรสาร (84-4) 2220 8091ทอย No. 28 Tran Hung Dao Street Hoan Kiem District – Hanoi
91ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวง ขอมลตดตอ
กระทรวงยตธรรม
(MinistryofJustice)
กระทรวงแรงงานทหารผานศกและสวสดการสงคม
(MinistryofLabour,WarInvalidsandSocialAffairs)
กระทรวงวฒนธรรมการกฬา
และการทองเทยว
(MinistryofCulture,
SportsandTourism)
เวบไซต www.moj.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 6273 9718
โทรสาร (84-4) 6273 9359
ทอย 58 – 60 Tran Phu, Ba Dinh,
Hanoi
เวบไซต www.molisa.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 6270 3613
(84-4) 6273 0615
โทรสาร (84-4) 627 0360
ทอย 12 Ngo Quyen, Hoan Kiem,
Hanoi
เวบไซต www.cinet.gov.vn
โทรศพท (84-4) 3943 9915
โทรสาร (84-4) 3943 9009
ทอย 51 - 53 Ngo Quyen, Hanoi
92
กระทรวง ขอมลตดตอ
กระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม
(MinistryofEducation
andTraining)
กระทรวงสาธารณสข
(MinistryofHealth)
กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย
(MinistryofScienceand
Technology)
เวบไซตwww.monre.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 795 6868
โทรสาร (84-4) 773 2732
ทอย 10 Ton That Thuyet-Cau
Giay - Hanoi
เวบไซต www.moh.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 6273 2273
โทรสาร (84-4) 6846 4051
ทอย 138A Giang Vo, Ba Đình,
Hanoi
เวบไซต www.most.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 3556 3456
(84-4) 3943 9731
โทรสาร (84-4) 3943 9733
ทอย 113 Tran Duy Hungstreet,
Trung Hoa ward, Cau
Giaydistrict, Hanoi
93ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวง ขอมลตดตอ
เวบไซตwww.mod.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 6969 6154
โทรสาร (84-4) 3733 4163
ทอย No. 7 Nguyen Tri Phuong,
Ba Dinh, Hanoi
เวบไซต www.mps.gov.vn
โทรศพท (84-4) 0694 3647
(84-4) 0694 1165
ทอย 44 Yiet Kieu - Hoan Kiem
- Hanoi
เวบไซตwww.monre.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 795 6868
โทรสาร (84-4) 773 2732
ทอย 10 Ton That Thuyet-Cau
Giay - Hanoi
เวบไซต www.mic.gov.vnอเมล [email protected] [email protected]โทรศพท (84-4) 3556 3461โทรสาร (84-4) 3556 3458ทอย 18 Nguyen Du Street, Hanoi
กระทรวงกลาโหม
(MinistryofNationalDefence)
กระทรวงความมนคงสาธารณะ
(MinistryofPublicSecurity)
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
(MinistryofNaturalResourcesandEnvironment)
กระทรวงขอมลและการสอสาร(MinistryofInformationand
Communications)
94
กระทรวง ขอมลตดตอ
กระทรวงกจการภายใน
(MinistryofHomeAffairs)
สำานกงานรฐบาล
(TheGovernmentOffice)
คณะกรรมการระหวางชนชาต
(CommitteeforEthnicMinorities
Affairs)
เวบไซตwww.moha.gov.vn
อเมล websitemaster@moha.
gov.vn
โทรศพท (84-4) 6282 1016
โทรสาร (84-4) 6282 1020
ทอย No. 08, Ton That Thuyet
Street, Cau Giay District,
Hanoi
โทรศพท (84-4) 0804 3100
โทรสาร (84-4) 0804 4130
ทอย 1 Hoang Hoa Tham,
Hanoi
เวบไซตhttp://cema.gov.vn/
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 3843 1876
(84-4) 0804 2572
โทรสาร (84-4) 3843 8704
(84-4) 3823 0235
ทอย 80 Phan Dinh Phung,
Hanoi
95ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวง ขอมลตดตอ
ผตรวจการรฐ
(GovernmentInspectorate)
ธนาคารชาตเวยดนาม
(TheStateBankofVietnam)
เวบไซตwww.thanhtra.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 0804 3490
ทอย D29 Lot, Tran Thai Tong,
Yen Hoa, Cau Giay, Hanoi
เวบไซต www.sbv.gov.vn
อเมล [email protected]
โทรศพท (84-4) 3826 5974
โทรสาร (84-4) 3934 9569
ทอย 49 Ly Thai To, Hoan Kiem, Hanoi
96
4.3 จำานวนขาราชการทวประเทศพรอม คณลกษณะหลกหรอคณลกษณะหลกในการ เขาสประชาคมอาเซยน
4.3.1 จำานวนขาราชการทวประเทศ
ตามกฎหมายเกยวกบเจาหนาทรฐและขาราชการนนไดให คำาจำากดความเกยวกบเจาหนาทรฐและขาราชการของเวยดนามไววา “เจาหนาทรฐ” หมายถง บคคลทไดรบการคดเลอกหรอมอบหมายให เขามาดำารงตำาแหนงทมระบไวอยแลว สวนคำาวา “ขาราชการ” นน หมายถง บคคลททำางานทงเจาหนาทรฐและขาราชการสามารถทำางานใหกบพรรคคอมมวนสต องคกรทางสงคม และการเมอง รวมทงหนวยงาน ราชการ สวนเจาหนาททอยในสวนการปกครองทองถนและลกจางนนกเหมอนกบเจาหนาทรฐและขาราชการ ตางกนเพยงแคทำางานในระดบทองถน แตกฎหมายไมครอบคลมถง “พนกงานของรฐ” ผททำางานสาธารณะใหกบหนวยงานตางๆของรฐ กลมคนเหลานจะอยภายใตกฎหมายฉบบอน ตอมากฎหมายนถกพฒนาใหครอบคลมตามกฎหมายมากยงขน วาขาราชการครอบคลมถง 1) เจาหนาททมาจากการคดเลอก (Elected Officials) 2) ผพพากษา (Judges) 3) ผททำางานในหนวยงานราชการสวนกลาง (People working in central administrative agencies) 4) ทหารและพนกงานรกษาความปลอดภย (Military and Security
97ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
Employees) และ 5) เจาหนาทระดบผบรหาร (Executive Level Officials) สวนงานราชการโดยรวมมดงน 1) หนวยบรหารของประเทศ 2) ผบรหารดานการเมองทตดสนใจผานหนวยงานรฐบาลและขาราชการ พลเรอน 3) ผจดการกจการบรหารงานภาครฐ และ 4) ผใหบรการสาธารณะ เกยวกบกจกรรมทางสงคมและเศรษฐกจ โดยมองคประกอบงานราชการ ดงตอไปน (1) สถาบนและหนวยงาน และ (2) หนวยงานทดแลเกยวกบขาราชการพลเรอน จากขอมลป พ.ศ. 2552 ขององคการสหประชาชาต (United Nations: UN) รายงานตวเลขของจำานวนเจาหนาทรฐและขาราชการ ของเว ยดนามทท ำางานในระดบสวนกลาง จงหวด และอำาเภอ มประมาณ 300,000 คน ผปฏบตงานในหนวยงานภาครฐตางๆ มประมาณ 1,400,000 คน และทปฏบตงานเปนเจาหนาททองถนของเวยดนาม และลกจางมประมาณ 200,000 คน
การวางแผนทรพยากรบคคลภาครฐ การวางแผนทรพยากรบคคลภาครฐของเวยดนามยงไมมระบบแบบแผนทชดเจนนก ดงนนการวางแผนทรพยากรบคคลภาครฐนน จงอยบนพนฐานของแผนโควตา “จำานวนเจาหนาท” ของแตละหนวยงาน ซงจำานวนเหลานกไมไดอยบนพนฐานของความตองการทแทจรง สงผลให มการใชจายงบประมาณทไมจำาเปน และสถานการณขาดแคลนบคลากร และมบคลากรมากเกนความจำาเปนในเวลาเดยวกน
98
4.3.2 คณลกษณะหลกของขาราชการ
ในการคดเลอกบคลากรเขามาทำางานในภาครฐนนตองเปน ผทมสญชาตเวยดนาม และสมครไดตามหนวยงานของรฐทประกาศรบสมคร โดยไดรบเงนจากงบประมาณของรฐ ซงปกตจะผานการทดสอบดงน •ผานการทดสอบขอเขยน • ผานการทดสอบคอมพวเตอร (Computer-based Testing) เ ปนการทดสอบท ใช คดเลอกบคลากรเขาทำางานในทก ระดบตำาแหนง ไมเวนแมตำาแหนงบรหารจดการอาวโส
4.3.3 คณลกษณะหลกของขาราชการในการเขาส ประชาคมอาเซยน
เ ว ย ด น า ม ต ง เ ป า จ ะ พ ฒ น า เ ศ ร ษ ฐ ก จ เ ป น ป ร ะ เ ท ศ อตสาหกรรมททนสมยในป พ.ศ. 2563 ซงขาราชการเปนฟนเฟอง สำาคญในการขบเคลอนประเทศเพอใหบรรลเปาหมายท ต ง ไว ซ งคณสมบตหลกของขาราชการเวยดนามในการนำาพาประเทศ ใหบรรลเปาหมายและเขาสประชาคมอาเซยนในป พ.ศ. 2558 มดงน • ม ความสามารถในการสอสารภาษาองกฤษ ซ งเปน ภาษากลางทจะถกนำามาใชในการตดตอระหวางชาวตางชาต ดงนน ขาราชการเวยดนาม จงจำาเปนทจะตองมความสามารถในการสอสาร ภาษาองกฤษใหได
99ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
• มความสามารถในการใชคอมพวเตอร ความสามารถดาน คอมพวเตอรน ถกจดใหเปนเกณฑหนงในการสอบเขาทำางานขาราชการของเวยดนามในทกระดบตำาแหนงงาน รวมถงการตอบรบกบแผนแมบทเทคโนโลยสารสนเทศของชาตเวยดนามและของอาเซยนดวย • มความรอบรในงาน หรอการบรการของหนวยงานตนในการ ใหบรการผทมาตดตอราชการไดถกตอง • มความกระตอรอรนในการเรยนร หรอเพมเตมความรใหมๆเพอนำามาใชในการใหบรการประชาชนเวยดนาม และนกลงทนชาวตางชาต • มความรเร องขนตอนของงานราชการใหกบกลมประเทศ นกลงทนทจะเขามาลงทนในเวยดนาม • ยอมรบความหลากหลายของผทเขามาตดตอราชการเพราะ ในอนาคตเมอเขาสประชาคมอาเซยนป พ.ศ. 2558 จะมนกลงทนอกมากมายเขามาลงทนในเวยดนามและตดตอราชการ ดงนนความหลากหลายของทองถน ภาษา ชาตพนธ และประเทศ เปนสงทขาราชการและเจาหนาทรฐมความจำาเปนทจะตองมทกษะเหลานในการสรางโอกาสและลดขอจำากด เพอเปนการเพมขดความสามารถในการแขงขนของประเทศระยะยาว
101ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศ�สตร และภ�รกจของแตละกระทรวงและหนวยง�นหลก
ทรบผดชอบง�นทเกยวกบ ASEAN
5
102
ยทธศาสตร ภารกจ
5.1 ยทธศ�สตร และภ�รกจของแตละกระทรวง กระทรวงก�รว�งแผนและก�รลงทน (Ministry of Planning and Investment)
ยทธศาสตรพฒนาการลด ซโอท (CO2)
หร อคารบอนไดออกไซดทกระทรวง
วางแผนและการลงทนไดวางแผนเปน
ยทธศาสตรการพฒนาสงแวดลอม
แหงชาตระหวาง พ.ศ. 2554 – 2563
(ค.ศ.2011 – 2020) ดวยวสยทศน
พ.ศ. 2593 (ค.ศ. 2050) ซงประกอบ
ดวย 3 กลยทธทรบภาระในกรอบงาน
ของยทธศาสตรหลกมดงน
1. การลดคารบอนขยายตวมากขน
2. มผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอม
3. รปแบบชวตทเปนมตรกบสงแวดลอม
- ช นำ าทศทางนโยบายการพฒนา
สงแวดลอม โดยเสนอ 17 แนวทาง
การแกไขปญหาเพอทกภาคสวนและ
จงหวดตางๆ
- ทำา 10 โครงการพฒนาสงแวดลอม
นำารองอยางเรงดวน
- ทำาตามยทธศาสตรพฒนาสงแวดลอม
เวยดนามทอยเปาหมาย วา
1) ในป พ.ศ. 2563 รายไดตอหว
ประชากรของเวยดนามเพมขนหนง
เทาตว
2) ลดการใชพลงงานในอตรารอยละ
1.5 ถงรอยละ 2 ตอป
3) ลดภาวะเรอนกระจกโลกตอหนวยของ
GDP ในอตรารอยละ 8 ถงรอยละ 10
หรอสองเทาของเปาหมายทนานา
ประเทศสนบสนน
103ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศาสตร ภารกจ
4) ในป พ.ศ. 2573 ลดกาซเรอนกระจก
ไดรอยละ 1 โดยไมรบการชวยเหลอ
และลดลงรอยละ 2 โดยการชวย
เหลอจากนานาชาต ความเสอมโทรม
ของสงแวดลอมและแหลงธรรมชาต
ท สำ า คญจะ ได ร บ ก า รปร บปร ง
โดยการเขาไปดแลและการใชเทคโนโลย
สงแวดลอมรกษาความสะอาดเปน
เรองสำาคญทตองสงเสรมในป พ.ศ.
2593 เวยดนามยงคงรกษาการพฒนา
เศรษฐกจสงแวดลอมเปนกระแสหลก
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงอตส�หกรรมและก�รค�(Ministry of Industry and Trade)
ยทธศาสตรกระทรวงอตสาหกรรม
และการคาสรางยทธศาสตรผลตผล
อตสาหกรรมทสะอาดป พ.ศ. 2563
- ยทธศาสตรกระทรวงอตสาหกรรม
ไดเตรยมการเรมตนในป พ.ศ. 2558
- ร อยล ะ 5 0 ข อ ง ผลตผ ล ท า ง
อตสาหกรรมทสรางผลประโยชน
ใหผลตผลอตสาหกรรมทสะอาด
104
ยทธศาสตร ภารกจ
- ร อ ยละ 25 ของผล ตผ ล ท า ง
อตสาหกรรมจะเปนผลผลตจาก
อตสาหกรรมทสะอาด ท งจะชวย
ใหประหยดรอยละ 5 ถงรอยละ 8
ของการใชพลงงาน วตถดบ และ
เชอเพลงทส นเปลองตอผลตภณฑ
- รอยละ 70 ของกระทรวงอตสาหกรรม
และการคาจะมพนกงานชำานาญ
เฉพาะทางทมค ณสมบตแนะนำา
เร องผลผลตทสะอาดในการเร ม
อตสาหกรรม จากในป พ.ศ. 2559
– 2563
- รอ ย ล ะ 9 0 ข อ ง ผ ลต ผ ล ท า ง
อตสาหกรรมจะสรางผลประโยชน
ใหผลตผลอสาหกรรมทสะอาด
- ร อยละ 50 ของผลตผลทาง
อตสาหกรรมจะเปนผลผลตจาก
อตสาหกรรมทสะอาด ทงจะชวย
ใหประหยดรอยละ 8 ถงรอยละ 13
ของการใชพลงงาน วตถดบและ
เ ช อ เ พ ล ง ท ส น เ ป ล อ ง ต อ
ผลตภณฑ และรอยละ 90 ของ
105ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศาสตร ภารกจ
วสาหกจขนาดกลางและขนาด
ใหญจะมหนวยชำานาญการดาน
ผลตผลทสะอาด
- รอ ย ล ะ 9 0 ข อ ง ก ร ะ ท ร ว ง
อตส าหกรรมและการคาจะม
พน กง านชำานาญเฉพาะทางทม
คณสมบตแนะนำาเร องผลผลตท
สะอาดในการเร มอตสาหกรรม
106
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงเกษตรและพฒน�ชนบท(Ministry of Agriculture and Rural Development)
ยทธศาสตรกระทรวงเกษตรภายใต
แผนพฒนาเศรษฐกจป พ.ศ. 2554 –
2563
- สงเสรมการเพมผลผลตในภาคเกษตร
- สงเสรมการเพมรายไดและสรางแรง
จงใจในงานภาคเกษตร
- การลงทนของรฐจะไมเปนการบดเบอน
กลไกตลาด และทำาลายความสนใจ
การลงทนของภาคเอกชน
- การลงทนของรฐจะเปนการเสรม
การสรางงานในชนบท เพมรายได
และมผลตอการลดความยากจน
- กระตนการพฒนาเศรษฐกจในชนบท
107ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงก�รกอสร�ง(Ministry of Construction)
ยทธศาสตรการพฒนาชมชนเมอง
เพอระบบเมองในเวยดนามถงป พ.ศ.
2593 (ค.ศ.2050) ทงวสยทศนแหง
ชาตกบโครงการเชอมโยงสภมภาคป
พ.ศ. 2593
โครงการนมความมงหมายทจะให
ประสบความสำาเรจตามวสยทศน
ภายใน 50 ปขางหนา และมความ
จำาเปนในการแบงงานเปนชวงระยะ
10 ตามวงจรเศรษฐกจ ซงอาจมการ
พฒนาตางกนในแตละชวง และม 3
โครงการหลกดงน
1. โครงการชนชนเมองในภมภาค
2. โครงการชนชนเมองในมหานคร
3. โครงการเชอมโยงภมภาค
มากกวานนยงมโครงการทองถนใน
ภมภาคทอธบายรปแบบทมอยของ
การพฒนาแตไมใชโครงการพฒนาท
ถกพจารณานำามาใช
- ในป พ.ศ. 2558 ประชากรชมชน
เ ม อ ง ขอ งป ร ะ เ ทศจะ เพ ม ข น
ประมาณ 35 ลานคน มอตราสวน
การทำาใหเปนเมองใหญถงรอยละ 38
- ในป พ.ศ. 2568 ประชากรชมชน
เ ม อ ง ขอ งป ร ะ เ ทศจะ เพ ม ข น
ประมาณ 52 ลานคน มอตราสวน
การทำาใหเปนเมองใหญถงรอยละ 55
- ในป พ.ศ. 2558 ศนยกลางชมชน
เม องของประเทศรวมกนแล ว
มากกวา 870 แหง
- ในป พ.ศ. 2568 ศนยกลางชมชนเมอง
ของประเทศรวมกนแลวเกอบถง
1,000แหงจากการขยายตวของ
ช ม ชน เม อ ง จ ง เ ป นภา ระก จท
กระทรวงกอสรางตองมความเขาใจ
และเขาไปมสวนรวมในทกดาน
- ระบบชมชนเมองเวยดนามไดกอตว
พฒนาทละเลกทละนอย จนกลายเปน
รปแบบเครอขายชมชน
108
ยทธศาสตร ภารกจ
- การพฒนาไปพรอมกนระหวางเทคนค
ททนสมยและโครงสรางทางสงคม
ส งแวดลอม และค ณภาพชวต
ของชมชนเมองไดรบการสรางสรรค
เชน การพฒนาสถาปตยชมชนท
กาวหนามเอกลกษณของชาต ม
การยกระดบความสามารถในการ
แขงขนในการพฒนาเศรษฐกจ
สงคมในระดบชาต ระดบภมภาค
และระด บนานาชาต ท งการ
ปรบทศทางการพฒนาชมชนเมอง
เวยดนามและยทธศาสตรตาม
วสยทศนป พ.ศ. 2593 ทกำาหนด
วสยทศนยทธศาสตรเพอระบบ
ชมชนเมองและโครงสรางพนฐาน
ดานเทคนค ในบรบทของเศรษฐกจ
โลก ระบบชมชนแหงชาตประสบ
ความสำาเรจตามวตถประสงคของ
การพฒนาอยางยงยนและการรวม
เปนอนหนงอนเดยวกน
109ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวงก�รขนสง(Ministry of Transport)
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตรบนความรบผดชอบของ
การเปลยนแปลงสภาพภมอากาศ
ยทธศาสตรการเตบโตดวยความ
เปนมตรกบธรรมชาต
ยทธศาสตรบนการพฒนาการขนสง
เพอปองกนสงแวดลอม
กระทรวงการขนส งมนโยบาย
ทไดจดทำาเปนอนดบแรกๆ จนถงป
พ.ศ. 2563 (ค.ศ. 2020) โดยยกเลก
การเกบพนทรอยละ 16 ถงรอยละ26
ของเขตเมองเพ อการขนสงของ
เขตเมองยกระดบเรองตอไปน
- เ พ ม ร ะ บ บ ร ถ เ ม ล ส า ธ า ร ณ ะ
และสรางการเชอมโยง การขนสง
สาธารณะ เชน BRT และ MRT เพอ
บรการตามความตองการของคน
เดนทางรอยละ 25 ถงรอยละ 30
- ควบคมจำานวนรถมอเตอรไซต
และรถยนตโดยสาร โดยเฉพาะใน
ฮานอยและโฮจมนตซต โดยในป
พ.ศ. 2563 จำานวนรถมอเตอรไซต
รวมกนประมาณ 3.2 - 3.5 ลานคน
- พฒนาการขนสงทหลากหลายให
บรการดานโลจสตคและเครอขาย
ทาเรอ ICD ปรบปรง เรองตอไปน
110
ยทธศาสตร ภารกจ
- นำานำามน Euro 3 มาใชกบมอเตอรไซต
และรถยนตในป พ.ศ. 2560
- สงเสรมการใชรถยนตสะอาดและ
รถยนตท มคารบอนต� (แทกซ
LPG รถประจำาทาง CNG เปนตน)
- การใชเชอเพลงทสะอาด เชอเพลง
ทางเลอก และนำาเชอเพลงมาทำาใหม
- ปฏบ ตการตรวจวดเครองยนต
อ ย า ง มป ระ สท ธภ าพ ในภาค
การขนสง
- ปรบปรงการจราจรทแออดเกนไป
111ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวงก�รต�งประเทศ(Ministry of Foreign Affairs)
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตรสรางคนสรางเครอขาย - เวยดนามเปดความสมพนธกบ
ทกประเทศทตองการมตร
- การสรางคนทกระทรวงการตางประเทศ
ไดดำาเนนอย คอ การเปดสถาบน
ทางการทตของเวยดนาม (The
Diplomatic Academy of Vietnam)
ทมการสอนตงแตระดบปรญญาตร
ถงปรญญาเอก ฯลฯ
กระทรวงก�รคลง(Ministry of Finance)
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตรหนสาธารณะและหนก
จากตางประเทศของชาตในชวงป
พ.ศ. 2554 – 2563 และวสยทศน
พ.ศ. 2573
การกเงนเพอมาพฒนาประเทศเปน
เรองธรรมดา แตสำาหรบประเทศท
กตองมวนยทางการเงนและตองคด
วธการหาเงนคน ซงเปนหนาทของ
กระทรวงการคลงทตองคอยกำากบ ซง
จะยกมาเปนตวอยางดงน
112
ยทธศาสตร ภารกจ
- เง นก ภายในประเทศหรอตาง
ป ร ะ เ ท ศ ส า ม า ร ถ ใ ช ค น เ ง น
งบประมาณทใช เ ก น ไ ป ไ ด แ ล ะ
เ ป น ไ ป ไ ด ท จ ะ ล ด ค า ใ ช จ า ย
สวน ทเ กน ไป (รวมถงพนธบตร
รฐบาล) ใหตำากวารอยละ 4.5 ของ
GDP ในป พ.ศ. 2558 และรอยละ
4 ของ GDP ในป พ.ศ. 2559 ถง
พ.ศ. 2563 และรอยละ 3 ของ
GDP หลงป พ.ศ. 2563
- พนธบตรรฐบาลควรจะลงทนในดาน
การขนสง การชลประทาน ดาน
สาธารณสข และดานการศกษา รวมกน
มากทสดท 225 ลานลานดอง ในป
พ.ศ. 2554 – 2558 และใชเฉลยป
ละ 45 ลานลานดอง การใชเงนรวม
สงสดในชวง พ.ศ. 2559 – 2563 ท
500 ลานลานดอง ซงเงนจำานวน
นใช 350 ลานลานดองในการลงทน
พฒนา และนำาไปกเงนใหม ฯลฯ
113ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวงยตธรรม(Ministry of Justice)
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงยตธรรมเปนผลงนามใน
การทำายทธศาสตรความรวมมอใน
การพฒนาประเทศกบสหรฐอเมรกา
ระหวางป พ.ศ.2557 - 2561 โดย
การทำางานรวมกบรฐสภา กระทรวง
อตสาหกรรมและการคา กระทรวง
การคลง และกระทรวงวางแผนและ
การลงทน
- ใหการสนบสนนดานการคา และ
การพฒนาในสวนของผหญง ชนเผา
หรอชาตพนธสวนนอยโดยรวมถง
กลมเปราะบางทดอยโอกาส ในทกดาน
สวนภาระกจอนของกระทรวง
ยตธรรมคอ
- ดแลใหมการปฏบตและบงคบการ
ให เ ป น ไปตามกฎหมายอย า ง
ถกตองเปนธรรม
- คมครองสทธและเสรภาพของบคคล
ตามทกฎหมายไดกำาหนดไว
114
กระทรวงแรงง�น ทห�รผ�นศก และสวสดก�รสงคม(Ministry of Labour, War Invalids and Social Affairs)
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตรแหงชาตในความเทาเทยม
กนทางเพศในป พ.ศ. 2554 – 2563
ในป พ.ศ. 2563 ทำาใหเกดความ
เทาเทยมกนทเป นสาระส ำาค ญ
ระหวางหญงและชาย ทมพ นฐาน
ความนาเชอถอในการไดโอกาส
การมสวนรวม และผลประโยชน
ในทางการเมอง เศรษฐกจ วฒนธรรม
และสงคมทขยายตวอยางรวดเรว
และการพฒนาชาตอยางยงยน
115ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
กระทรวงวฒนธรรม ก�รกฬ� และก�รทองเทยว(Ministry of Culture, Sports and Tourism)
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตรการทองเทยวในป พ.ศ.
2563 และวสยทศน พ.ศ. 2573
- ในป พ.ศ. 2563 การทองเทยวจะ
เปนรายไดพนฐานทเปนกญแจ
สำาคญของภาคเศรษฐกจททนสมย
อ ย า ง ม อ อ า ช พ ท ส ม พ น ธ ก บ
โครงสรางพนฐานทางเทคนคแบบ
เดยวกน
- ผลผลตทางการทองเทยวมคณภาพสง
มความหลากหลาย และมชอเสยง
- เ ตม เ ตม เ อก ลกษณของชา ต ท
สามารถนำาไปแขงขนเปรยบเทยบ
ได ทงในภมภา ค แ ล ะ โ ล ก ในป
พ.ศ. 2573 ประเทศเว ยดนามจะ
เ ป น ป ร ะ เ ท ศ ท พ ฒ น า ภ า ค
การทองเทยวแลว
116
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงส�ธ�รณสข(Ministry of Health)
- การสาธารณสขทด ทครอบคลมถง
สขภาพของประชาชนโดยรวม
- สงเสรมบคลากรในการศกษาดงาน
ด านการแพทย ในตางประเทศ
เพอนำามาปรบใชภายในประเทศ
- ควบคมมาตรฐานดานการสาธารณสข
ใหมความเปนสากล
กระทรวงศกษ�ธก�รและก�รฝกอบรม(Ministry of Education and Training)
ยทธศาสตร ภารกจ
ประเทศเวยดนามมยทธศาสตรการ
พฒนาการศกษาป พ.ศ. 2554 – 2563
เปนโครงร างท ย ง ไมประกาศตอ
สาธารณะ แตมแผนการจดการศกษา
เพอทกคนจากป พ.ศ. 2543 – 2558
- เปลยนแปลงจากปรมาณสคณภาพ
การศกษาทดกวา
- จดการศกษาใหเดกประถมและ
มธยมตนไดทวทงหมด
- ใหโอกาสในการเรยนรตลอดชวต
- การมสวนรวมของชมชนอยางเตมท
- การบรหารจดการมประสทธภาพ
ทนาเชอถอ และการเปลยนแปลง
ทรพยากรไดอยางมประสทธผล
117ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงวทย�ศ�สตรและเทคโนโลย(Ministry of Science and Technology)
กระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลย
รวมรบผดชอบในการทำายทธศาสตร
การพฒนาทยงยนของเวยดนามในป
พ.ศ. 2554 – 2563
- วทยาศาสตรและเทคโนโลยเปน
ฐานของแรงการข บ เคลอนใน
การพฒนาแบบยงยน ทนสมย
สะอาดและเปนมตรกบสงแวดลอม
เทคโนโลยตางๆควรจะกระจาย
ใหกวางในการประยกตใชสนาม
การสรางการผลต
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงคว�มมนคงส�ธ�รณะ(Ministry of Public Security)
กระทรวงความมนคงสาธารณะ รวมมอ
กบสำานกงานยาเสพตดและอาชญากรรม
แหงองคการสหประชาชาต (UNODC)
ทำายทธศาสตรการควบคมยาเสพตด
จนถง พ.ศ. 2563
- ภารกจใหความรวมมอกบ UNODC
โ ด ย ก ร ะ ท ร ว ง ค ว า ม ม น ค ง
สาธารณะท ก ำากบตำารวจ ตองใช
ก า ร ป ฏ บ ต การทางกฎหมาย
ในการจดการดานการคายาเสพตด
รวมทงการกระจายการยกระดบ
ก า ร ต อ ต า น ย า เ ส พ ต ด แ ล ะ
อาชญากรรม
118
ยทธศาสตร ภารกจ
กระทรวงทรพย�กรธรรมช�ตและสงแวดลอม(Ministry of Natural Resources and Environment)
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสง
แวดลอมไดกำาหนดยทธศาสตรการ
เตบโตอยางเปนมตรกบสงแวดลอม
แหงชาต เพอรองรบการเปลยนแปลง
ของภมอากาศ พ.ศ. 2555 – 2563
- เพ มการเตบโตอยางเปนมตรกบ
สงแวดลอม ซงหมายถงความสำาเรจ
ในเศรษฐกจ โดยการลดคารบอนฯ
และเปนการเพ มทนธรรมชาต
ซ ง เปนทศทางของหลกเกณฑใน
การพฒนาเศรษฐกจอยางยงยน
- การลดกาซเรอนกระจก และเพม
ความสามารถในการซมซบกาซ
เรอนกระจก ทเป นหน า ทอยาง
คอยเปนคอยไป และเปนเครองชวด
สำาคญในการพฒนาเศรษฐกจสงคม
- สรางโอกาสในการพฒนาเศรษฐกจ
การลดคารบอน และสรางความ
เปนมตรกบธรรมชาตในประเทศ
- ร ว ม ก บ ช ม ชนนาน าช าต ใ น
ก า ร ล ด ก า ซ เร อ ก ร ะ จ ก แ ล ะ
การพฒนา
119ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศาสตร ภารกจ
ทยงยน
- ทำาใหกาซเรอนกระจกเบาบางลง
ตามเปาหมายของป พ.ศ. 2563 ดงน
- จากดานพลงงานรอยละ 8
(ตามฐานป พ.ศ. 2548)
- จากดานการเกษตรรอยละ 20
- จากการการใชทดน
การเปลยนแปลงการใชทดน
และการปาไมรอยละ 20
- จากการกำาจดของเสยรอยละ 5
120
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตร ภารกจ
ยทธศาสตรการยกระดบ IT ของ
ประเทศในป พ.ศ. 2563
ยทธศาสตรของกระทรวงกจการภายใน
ในป พ.ศ. 2554 – 2563 มดงน
- สร างเยาวชนในอกรนอายใหเปน
ผทได ร บการพ ฒนาความหยงร
มความรกชาตสง มความชำานาญ
เยยงนกปฏวตทมศลธรรม
เปนประชาชนทตนตวในอดมคตของ
ส งคมนยม มการศกษา และ
ความชำานาญในทกษะดานตางๆ
- ใหการศกษาแกเยาวชนใหมความ
รกชาต มอดมการณ เปนนกปฏวต
มศลธรรม วถชวตแหงชาต และ
ความนบถอตวเอง เคารพและเขาใจ
การปกครองโดยกฎหมาย และ
ความรบผดชอบตอสงคม รวมทง
ความนบถอชมชน ทงนกระทรวง
ความมนคงภายในมประมวล
ทตองทำาดงน
- เพมรายไดรวมจากภาค IT ในอตรา
รอยละของ GDP ระหวางรอยละ 17
ถงรอยละ 20 และในระยะยาวเพม
การขยายตวของภาคขอมลการสอสาร
โดยจะเพม GDP ให อยระหว าง
รอยละ 20 ถงรอยละ 23
กระทรวงขอมลและก�รสอส�ร(Ministry of Information and Communications)
กระทรวงกจก�รภ�ยใน(Ministry of Home Affairs)
121ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ยทธศาสตร ภารกจ
- ยกระดบการศกษา ใชภาษาอยาง
มประสทธภาพ มทกษะความชำานาญ
มฝมอ และความเปนมออาชพทสนอง
ความตองการการพฒนาเศรษฐกจ
สงคมของประเทศ
- ใหการฝกอบรมทสำาคญและพฒนา
แรงงานเยาวชนใหมคณภาพ รวมทง
การใชวทยาศาสตรและเทคโนโลย
เพอการพฒนาประเทศ
- ฝกอบรม ใหการศกษา มอบหมายงาน
ใหทำา และใหคณคาเยาวชนทมความเกง
และพฒนาคณภาพเยาวชนทไดผาน
การคดเลอกเขามาแลว
- การปรบปรงดานสขภาพ ในดานรางกาย
ทแขงแรงสขภาพจตทดเพอเยาวชน
ในอกร นอายสามารถเรยนร และ
ฝกอบรมไดดวยตนเองมเครองมอทด
สำาหรบทกษะชวตทยงยน สามารถนำาไป
ปรบใชและประสบความสำาเรจใน
การดำาเนนชวตทมความไมแนนอนและ
สามารถปรบตวใหเขากบสงแวดลอมใน
การทำางาน
122
หนวยง�น คว�มรบผดชอบ
5.2 หนวยง�นหลกทรบผดชอบง�นทเกยวกบ ASEAN
ประเทศเวยดน�มใหคว�มสำ�คญกบภ�รกจอ�เซยน โดยจดตงใหหนวยง�นทรบผดชอบดแลง�นเกยวกบอ�เซยน แบงไดต�มต�ร�งตอไปน
กระทรวงอตส�หกรรมและก�รค� - เปนผ แทน ในการ เจ รจ าขจ ด
มาตรการทางการค า ระหว า ง
ประเทศ ทมใชภาษในอาเซยน
- เปนผแทนในการเจรจาจ ดท ำา
และดำาเนนการดานการอำานวย
ความสะดวกทางการคาของอาเซยน
- เปนผ แทนในการเจรจาเปดเสร
ดานการคาและการบรการ ซง
ม เปาหมายการลดขอกดกนใน
ก า ร เ ป ด เ ส ร ก า ร ค า บ ร ก า ร
รวมถงการดแลดานการเคลอนยาย
บคลากรในภมภาคอาเซยน
- สนบสนนการดำาเนนงานดานตางๆ
ทเ กยวกบอตสาหกรรมภายใน
ป ร ะ เทศ เ พอ ค ว า ม พ ร อ ม ใ น
ก า ร เปนประเทศอตสาหกรรม
ภายใน พ.ศ. 2563
123ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
หนวยง�น คว�มรบผดชอบ
กระทรวงก�รว�งแผนและก�รลงทน - เปนผแทนในเขารวมประชมคณะ
ผเชยวชาญอาเซยนดานนโยบายใน
การลงทนระหวางประเทศสมาชก
- สรปและรายงานผลการลงทน
ภายในอาเซยน เพอจดทำาแผนการ
สงเสรมการลงทน โดยเฉพาะสำาหรบ
อตสาหกรรมขนาดใหญ เพอให
สอดคลองกบเปาหมายประเทศ
ในการเปนประเทศอตสาหกรรม
- สงเสรมเครอขายในการลงทน
ระหวางประเทศสมาชกอาเซยน
- ใหการสนบสนนดานการลงทน
ตอประเทศสมาชกอาเซยนใน
การเขามาลงทนในอตสาหกรรม
ขนาดใหญภายในประเทศเวยดนาม
124
หนวยง�น คว�มรบผดชอบ
กระทรวงก�รคลง - เ ปน ผแทนรวมกบธนาคารชาต
เวยดนามในการเขารวมประชม
รฐมนตรคลงอาเซยน
- เ ปน ผแทนการ เจรจา เ กยว กบ
ผลประโยชนตางๆ ในดานภาษท
เกยวของกบนโยบายอาเซยน
- ควบคมและดแลการดำาเนนนโยบาย
ก า ร เ ง น ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ เ พ อ ใ ห
สอดคลองกบนโยบายของอาเซยน
- ปรบปรงนโยบายการคลง เพอรกษา
เสถยรภาพทางการเงนของประเทศ
125ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
หนวยงาน ความรบผดชอบ
ธน�ค�รช�ตเวยดน�ม
กระทรวงก�รต�งประเทศ - เปนผแทนในการเขาประชมดาน
นโยบายในการรวมกลมของอาเซยน
และการประชมรฐมนตรตางประเทศ
อาเซยน เพอนำานโยบายมาปรบใช
ในการพฒนาการทยงยนของประเทศ
สมาชกภายในอาเซยน
- อำานวยความสะดวกในการออกวซา
สำาหรบแรงงานมฝมอ และผประกอบ
- เปนผแทนรวมกบกระทรวงการคลง
ในการดำาเนนงานดานความรวมมอ
ทางการเงนตามกรอบประชมของ
รฐมนตรคลงอาเซยน
- เจรจาและกำากบดแลการเปดเสรดาน
เงนทน ตามหลกการทอาเซยนได
กำาหนดไว
- เปนผแทนการเจรจาในประเดน
เรองขอจำากดในการเคลอนยายทน
- ปรบปรงนโยบายในการควบคมอตรา
เงนเฟอ เพอรองร บนโยบายดาน
การเงนระหวางประเทศสมาชก
126
หนวยงาน ความรบผดชอบ
วชาชพในอาเซยนเพอตอบรบกบ
นโยบายด า น ก า ร เ ค ลอ น ย า ย
ฝมอแรงงานในอาเซยน
- ปรบปรงนโยบายในการอำานวย
ความสะดวกในการออกวซาทองเทยว
สำาหรบประชากรในกลมประเทศ
สมาชกใหมความสะดวก และรวดเรว
ยงขน
กระทรวงแรงงานทหารผานศก
และสวสดการสงคม
- เปนผแทนเขารวมประชมกบรฐมนตร
แรงงานของอาเซยน
- อำานวยความสะดวกในการออก
ใบอนญาตทำางานสำาหรบวชาชพ
เชยวชาญเฉพาะ
- ดำาเนนการปรบปรงนโยบายดาน
สวสดการสงคม เพอดงดดแรงงาน
ไรฝมอกลบคนสประเทศ เพอเปน
กำาลงในการพฒนาประเทศใหเทาทน
ประเทศสมาชกอาเซยนอนๆ
127ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
หนวยงาน ความรบผดชอบ
กระทรวงวฒนธรรม ก�รกฬ� และ
ก�รทองเทยว
- เปนผแทนเขารวมประชมรฐมนตร
ทองเทยวอาเซยน
- ส งเสร มการอนร กษ ว ฒนธรรม
ของชาตเพอสรางเอกลกษณท
ชดเจนของประเทศเพอใหประเทศ
มความมนคงไมถกกลนทางวฒนธรรม
กบประเทศสมาชกอนในอาเซยน
- ดำาเนนการตามแผนในการรวม
กลมดานการทองเทยวของอาเซยน
- เรงดำาเนนการในการบรณะสถานท
ทองเทยวทางประวตศาสตร ซงถอ
เปนหนงในนโยบายการสงเสรม
การทองเทยว เพอเตรยมความพรอม
ในการเปดประชาคมเศรษฐกจ
อาเซยน
128
หนวยงาน ความรบผดชอบ
- เปนผแทนในการเขารวมประชม
รฐมนตรดานการขนสงของอาเซยน
- จดทำาความรวมมอภายในอาเซยน
ดานการขนสง
- ดำาเนนการตามขอตกลงวาดวยการ
อำานวยความสะดวกในการขนสง
สนคาผานแดน
- ดำาเนนการตามความตกลงพหภาค
อาเซยนว าดวยการใหบรการ
ทางการขนสงทางบก ทางเรอ และ
ทางอากาศ
กระทรวงก�รขนสง
129ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
หนวยงาน ความรบผดชอบ
- เปนผแทนหลกเขารวมประชม
รฐมนตร เกษตรและปาไมของ
อาเซยน
- ดำาเนนการในการปรบลดภาษ
สนคาดานการเกษตรระหวาง
ประเทศสมาชก
- ปรบระดบปรมาณสารตกคาง
ส ง ส ด ท ย อ ม ร บ ไ ด ข อ ง ย า
ปราบศตรพช ในการผลตสนคา
เกษตรตามนโยบายอาเซยน เพอ
ส น บ ส น น ก า ร ส ง อ อ ก ส น ค า
เกษตรระหวางประเทศสมาชก
- ปรบมาตรฐานดานความปลอดภย
และคณภาพผลตภณฑพชสวนและ
ผลตภณฑเกษตร เพอใหไดมาตรฐาน
ตามหลกสากล และอาเซยน
- สนบสนนและส ง เสร ม ให เก ด
สหกรณการเกษตรของอาเซยน
กระทรวงเกษตรและพฒน�ชนบท
130
หนวยงาน ความรบผดชอบ
กระทรวงศกษ�ธก�รและ
ก�รฝกอบรม
- เ ป น ผ แทน ในการ เจ รจา ด าน
การศกษา
- ประสานและสงเสรมการดงาน
ดานการศกษาในประเทศสมาชก
อาเซยน
- พฒนาคณภาพการฝกอบรมระยะสน
ของเจาหนาทดานตางๆ ทเกยวของ
กบอาเซยน
- พฒนาการศกษาภายในประเทศ
โดยใหความสำาคญและยกยอง
อาชพครใหเปนหนงในอาชพทม
คณคาสำาหรบประเทศ เพ อให
สามารถผลตบคลากรทมความร
ค ว ามส าม า รถ ในก า ร พฒนา
ป ร ะ เ ท ศ ใ ห ม ค ว า ม ท ด เ ท ย ม
ประเทศสมาชกอนๆ ในอาเซยน
- สนบสนนการศกษาตอในตาง
ประเทศ โดยเฉพาะประเทศใน
สมาชกอาเซยน เพอความเขาใจ
อยางลกซงตอวฒนธรรมตางๆ ใน
ประเทศสมาชก
132
6.1 ภาพรวมของการพฒนาขาราชการ หนวยงานในภาคราชการของเวยดนามมเปาหมายอยางชดเจนในการเชอมโยงการพฒนาทรพยากรมนษยใหสอดคลองกบการปฏรประบบเศรษฐกจโดยใชกลไกตลาด รวมทงการมงสประเทศทมรายไดปานกลาง ดงนนการเชอมโยงเปาหมายสวนบคคลเขากบเปาหมายขององคการจงเปนสงทรฐใหความสำาคญเปนอยางยง การพฒนาทรพยากรมนษยในเวยดนามจงมใชเพยงแตการพฒนาในระดบบคคลเพยงดานเดยว แตยงเปนการพฒนาภาพรวมในระดบองคการใหสอดคลองกบเปาหมายหลกของประเทศเปนสำาคญ
6.2 วธพฒนาขาราชการ
6.2.1ระบบการพฒนาขาราชการ
การพฒนาทรพยากรมนษยในระบบขาราชการมจดเรมตน มาจากความพยายามของเวยดนามทจะปฏรปการบรหารงานใน ภาครฐ (Public Administration Reform) ใหสอดคลองกบการปฏรประบบเศรษฐกจภายใตนโยบายโดย เหมย (Doi Moi) ดวยวตถประสงคทจะเปลยนจากระบบวางแผนโดยสวนกลางไปสการใชระบบเศรษฐกจแบบกลไกตลาดมากขน โดยมเปาหมายจะเปนประเทศทมรายไดใน ระดบปานกลาง ถงแมเวยดนามจะประสบความสำาเรจในการเปนประเทศ ทมรายไดปานกลาง แตเวยดนามยงจะตองเผชญกบความทาทายใหมๆ เชน การปรบลดลงของระดบความชวยเหลอ ความคาดหวงท
133ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สงขนของประชากร และการตองแขงขนในระดบโลกกบประเทศทมรายไดระดบปานกลางเชนกน จงจำาเปนตองแนใจวาระบบขาราชการพลเรอน ประชากร และทรพยากรของเวยดนามมความสอดคลองกบจดประสงคในการบรหารระบบเศรษฐกจของประเทศ ซงเปนทมาของแนวคดทจะปฏรประบบขาราชการพลเรอนใหมความทนสมย โดยการเปลยนจากขาราชการระบบการเตบโตตามสายอาชพไปสระบบการเตบโตตามตำาแหนง [40]
การเตบโตตามสายอาชพ ซงเปนระบบทขาราชการจะถกคาดหวง ใหอยในระบบตลอดชวตการทำางาน การเขาทำางานพจารณาจากคณวฒทางการศกษาหรอการสอบเขา เม อรบคนเขามาใหมจะถกวางตว ลงในตำาแหนงใดตำาแหนงหนงตามแตองคการจะพจารณา ซงลกษณะน รวมไปถงการยายคนขามหนวยงานหรอขามสายงาน การเลอนขน สตำาแหนงทสงขนใชรปแบบของระดบ (Grades) ของแตละบคคล มากกวาเร องของสายงาน ลกษณะเดนชดคอความเปนไปไดนอย ทจะเขางานกลางคน หรอพฒนาความสามารถของตนในงานนนๆ ไปสระบบการเตบโตตามตำาแหนง ซงเปนระบบทจะพบไดในประเทศ ทต นตวเร องการปฏรประบบราชการในชวง 2 ทศวรรษทผานมา ไดแก แคนาดา ไอซแลนด นวซแลนด สวเดน สวตเซอรแลนด และสหราชอาณาจกร เปนตน โดยระบบนจะมงเนนทการเลอกบคคล ทเหมาะสมทสดมาทำาหนาทไมวาจะเปนการรบบคคลภายนอก หรอเลอนระดบจากในองคการเอง ซงระบบนจะเปดกวางมากกวา[12]
134
ระบบขาราชการของเวยดนามเดมเปนระบบการเตบโตตามสายอาชพซงแบงออกไดเปน 4 กลม (Grades) คอ กลม A ผเชยวชาญอาวโส (Senior Expert) กลม B ผเชยวชาญหลก (Princi-ple Expert) กลม C ผเชยวชาญ (Expert) กลม D ต�กวาผเชยวชาญ (Below Expert) การเลอนตำาแหนงเปนไปตามระดบอาวโสและ การเลอนต ำาแหนง โดยทวไปใชเวลา 9 ปในการเลอนตำาแหนง จากผเชยวชาญไปเปนผเชยวชาญขนตน และ 6 ปจากผเชยวชาญ ขนตนไปเปนผเชยวชาญอาวโส [40]
การทเวยดนามไดเรมปฏรปจากระบบการเตบโตตามสายอาชพ มาเปนการเตบโตตามตำาแหนงเพอใหสอดคลองกบการปฏรป การบรหารงานในภาครฐ สรางความไดเปรยบในการแขงขนและ เสรมสรางเสถยรภาพทางการเมองบนพนฐานความพ งพอ ใจ ทมากขน จะอำานวยความสะดวกใหระบบราชการเกดประสทธภาพ และประสทธผลมากขนโดยการปฏรปมาสระบบดงกลาว จะเกยวของ กบระบบการบรหารจดการทรพยากรมนษยใน 3 สวนหลกๆ คอ การสรรหา (Recruitment) การบรหารจดการผลการปฏบตงาน (Performance Management) และการบรหารคาตอบแทน (Compensation and Incentive) ซ งหากการปฏรปในท ง 3 ระบบประสบความสำาเรจจะชวยเพ มการเสรมสรางประสทธภาพในการส งมอบผลงานของระบบขาราชการ[23] ซงการนำาระบบการเตบโตตามตำาแหนงมาใช จะทำาใหเกดการกระจายอำานาจมากยงขน โดยเฉพาะอยางยงจะใหความสำาคญกบความสามารถของผทจะสอบเขามาในตำาแหนงตางๆ โดยเปดโอกาส
135ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ใหสามารถสอบเขาไดในระดบกลางและสง ไมจำาเปนตองเลอนขน ตามความอาวโส ความเชยวชาญในทกษะถอเปนปจจยสำาคญทมคณคาในระบบดงกลาว ซงอาจเรยกไดวาเปนระบบราชการทมความทนสมยและยดหยน แตอยางไรกตามการนำาระบบดงกลาวมาใชจะสงผลใหเกดการเปลยนแปลงตอระบบงานทรพยากรมนษยเปนอยางยง เพราะการทเปดโอกาสใหบคคลภายนอกสามารถสอบเขาโดยไมจำาเปนตอง เรมงานในระดบตน แตสามารถเขาสตำาแหนงในระดบกลางและระดบสง ไดเลยนน ลวนมทงขอดและขอเสยกลาวคอ ขอดเปนการกระจายอำานาจ เปดโอกาสใหผมความสามารถเขาสระบบราชการ ยดหยน จงใจผมความสามารถใหขนสระดบสง แตในขณะเดยวกนกมขอเสยคออาจทำาใหพนกงานเดมขาดขวญและกำาลงใจในการทจะไดรบความกาวหนาในตำาแหนง รสกขาดความมนคง เปนตน ดงนนการใหความรและพฒนาทกษะพนกงานเดมใหมความสามารถทดเทยมจนสามารถแขงขนกบบคคลภายนอกได จงเปนสงทสำาคญอยางยงกบระบบดงกลาว
6.2.2วธการพฒนาขาราชการ
วธการพฒนาขาราชการของเวยดนามเรมใชระบบการบรหารผลการปฏบตงาน (Performance Management) เนองจากการปฏรประบบราชการโดยแนวคดการเตบโตตามตำาแหนง ทำาใหการขบเคลอนมขอกงวลทวารปแบบการบรหารภาครฐแบบดงเดม แมมงเนนไปทตวบคคลและความสำาเรจขององคการ แตไมไดใหความสนใจระบบทจะทำาใหเกดความสำาเรจอยางแทจรง ซ งภายหลงท งรฐบาล ทองถ น
136
และองคการระหวางประเทศทใหความชวยเหลอเรมทจะใหความสำาคญ กบระบบการบรหารผลการปฏบตงาน (Performance Management) มากยงขน จากการสนบสนนใหประเทศทกำาลงพฒนามการสรางระบบบรหารผลการปฏบตงานของเวยดนามเอง การวดผลการปฏบตงาน ถกใหค ำาจำากดความวาเปนการสงเกต ตดตามการดำาเนนงานและผลลพธอยางระมดระวงและสมำาเสมอโดยใชระบบการเกบขอมล ทนาเชอถอ ระบบการบรหารผลการปฏบตงานหรอการจดการผลลพธ ใชการเกบขอมลเพอพสจนการบรรลเปาหมายในการชวดความคบหนา ของเปาหมายแผนงานและหนวยงาน จดประสงคหลกของการวดผลงานคอเพอนำาไปใชในการพฒนา จดประสงคอนๆ ไมวาจะเปนการเพมความรบผดชอบในงาน การสอสาร การตดสนใจในการใชงบประมาณอยางเหมาะสม และการสรางแรงจงใจ ใหแกพนกงาน ลวนแลวแตเพอบรรลวตถประสงคหลกดงกลาวทงสน ระบบบรหารผลงานปฏบต ง านในอดตของ เว ยดนาม ตองมการจดระบบใหม เพอใหมความเหมาะสม เกดประสทธภาพ เพอใหสามารถตดตามผลการปฏบตงาน และสรางความสอดคลองระหวาง ผลการปฏบตงาน แรงจงใจสวนบคคลกบเปาหมายองคการ ระบบ การบรหารผลงานสวนบคคลถกนำามาใช เพ อใหมการต งเปาหมาย ทสอดคลองกบวตถประสงคในงานและมการตดตาม พฒนา ปรบปรง ผลงาน รวมไปถงสนบสนนเปาหมายของหนวยงานอยางชดเจน ซ งการปฏ รปดงกลาวรฐบาลเวยดนามต ง เ ปาหมายทจะสราง ความแขงแกรง ความเปนมออาชพ ระบบบรหารภาครฐทกอใหเกด ประสทธภาพและมประสทธผล ซงเปาหมายดงกลาวตองอาศยกลยทธ
137ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
การบรหารผลการปฏบตงานทชดเจนและมประสทธภาพ เพอทจะสามารถ ประเมนความทมเทของขาราชการตอเปาหมายขององคการได ซ งกฎหมายและพระราชบญญตเดมทมอยไดมบทบญญตทกลาวถง การประเมนผลการปฏบตงานสวนบคคลของขาราชการ แตยงขาด การเชอมโยงกบระบบการขนเงนเดอนและการออกแบบใหเหมาะสม กบธรรมชาตของงานและความรบผดชอบในแตละตำ าแหน ง โดยเฉพาะ ซ งถอเปนความทาทายท จะปฏรประบบการบรหาร ผลการปฏบต งานของเวยดนามให สอดคล อ งและ เหมาะสม กบแตละตำ าแหน ง งานเพ อ ทจะใหม น ใจวาระบบการบรหาร ผลการปฏบตงานดงกลาวจะประสบความสำาเรจภายใตบรบท ของระบบขาราชการเวยดนาม
ระบบบรหารผลงานของเวยดนามแบงการประเมนออกเปน 3 ระดบคอ • การประเมนตนเอง(SelfAssessment) : การประเมนตนเอง ทงในดานการบรรลเปาหมายและความคบหนา • การประเมนโดยเพอนรวมงาน (Peer Review): ผลการประเมนจะถกนำามาอภปรายและมการนำาเสนอตอเพอนรวมงาน โดยจะมการพจารณาและโหวต แตจะไมมการระบชอ และจะใชผลตามฉนทามต • การประเมนโดยหวหนางาน(EvaluationbyImmediateSupervisor): ผบงคบบญชาโดยตรงจะเปนผพจารณาในขนสดทาย กรณทมความคดเหนแตกตางกนผ บงคบบญชาจะเปนผ ตดสนใจ
138
โดยความถในการประเมนขนอยกบแตละหนวยงาน อาจจะเปนปละครงหรอสองครง ซงเพอใหสอดคลองกบการปฏรประบบราชการ งานวจยเรองการนำาระบบการเตบโตตามตำาแหนงมาใชในระบบขาราชการเวยดนาม[23] ไดใหขอเสนอแนะเกยวกบการปฏรประบบบรหารผลการปฏบตงานใหสอดคลองกบระบบการเตบโตตามตำาแหนง ไวดงน 1. มอบหมายความรบผดชอบการบรหารผลการปฏบตงานในระดบหนวยงานมากขน เนองจากระบบบรหารผลการปฏบตงาน ในปจจบนยงมลกษณะรวมศนยอำานาจในแงการวางเปาหมาย ดงนนในแตละหนวยงานควรมสวนรวมรบผดชอบในการออกแบบการบรหารผลการปฏบตงานในเชงกลยทธ เพ อใหเปนไปในทศทางเดยวกบ เปาหมายองคการและสอดคลองกบลกษณะงาน ซงวธการดงกลาวจะชวยทำาใหระบบบรหารผลการปฏบตงานทเคยเนนตามสายอาชพ ไดเปลยนแปลงและสอดคลองกบระบบการเตบโตตามตำาแหนงมากขน 2. เสรมสรางความเชอมโยงระหวางพนกงานกบตำาแหนงเฉพาะ โดยใชคำาอธบายเนองานตามแนวทางของระบบการเตบโตตามตำาแหนง การขาดคำาอธบายเนองานของระบบขาราชการเวยดนามเปนอปสรรคหลกในการนำาไปสระบบบรหารผลการปฏบตงานตามระบบการเตบโตตามตำาแหนง ซงทกหนวยงานจะตองอธบายรายละเอยด และประมวลผลงาน หนาทความรบผดชอบในแตละตำาแหนงภายในองคการ โดยความรบผดชอบและระดบของภาระงานทตองวดปรมาณ โดยเฉพาะเจาะจงกบตำาแหนงและเชอมโยงกบระดบเงนเดอน ทสอดคลองกบตำาแหนงนนๆ
139ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
3. เสรมสรางการสอสารและความรบผดชอบรวมกนระหวางพนกงานและผบงคบบญชาโดยตรงในทกระดบขององคการ โดยม งเนนการมสวนรวม หากเกณฑในการประเมนมความชดเจน มการสอสารตกลงรวมกน โอกาสทผลงานจะเปนทนาพงพอใจกจะ มมากขน เพอสนบสนนใหพนกงานและผบงคบบญชามการพฒนา เปาหมายรวมกนโดยเชอมโยงกบเปาหมายของหนวยงานโดยตรง ตวชวด ในการวดความกาวหนาของเปาหมายควรเปนตวชวดเชงปรมาณ และควรเปนตวช ว ดเชงคณภาพท ชดเจนอกดวย พนกงานและ ผบงคบบญชาควรมขอตกลงรวมกน ซงไมใชเฉพาะทเกยวกบความ รบผดชอบและหนาท ของพนกงานเพยงเทาน น แตยงตองระบถงความตองการของพนกงานในการพฒนาทกษะ ความร ความสามารถของพนกงานอกดวย โดยเฉพาะอยางย งขอตกลงดานการพฒนา พนกงานควรมโอกาสไดรบการฝกอบรมทเหมาะสม สอดคลองกบ การบรหารผลการปฏบตงานในแตละตำาแหนงโดยเฉพาะ นอกจากน ควรมการกำาหนดชวงเวลาในการประเมนตดตามและพฒนาผล การปฏบตงานทชดเจน รวมทงมการใหขอมลปอนกลบเพอการพฒนาอยางเปนระบบอกดวย 4. เสรมสรางการเชอมโยงผลงานระดบบคคล กลม และองคการเขาดวยกน ผบงคบบญชาถอเปนสวนสำาคญทตองเชอมโยง เปาหมายสวนบคคลใหสอดคลองกบเปาหมายของกลมและองคการ โดยการตงเปาหมายทจะสงเสรมใหองคการบรรลเปาหมายอยางแทจรง ระดบบงคบบญชาควรมแผนงานและมการประมวลเปาหมายหลกขององคการ และเชอมโยงกบความรบผดชอบของแตละบคคลในหนวยงาน
140
เพอทจะผลกดนใหเกดสมรรถนะทสงสด ซงจะสงผลตอระดบกลมและ องคการ 5. เปลยนกลไกการประเมนตนเองและทบทวนโดยเพอนรวมงาน ไปสเครองมอในการตดตามผลงานระดบบคคลและระดบกลม ควรจะ มการพฒนาระบบการประเมนตนเองในปจจบนใหกลายเปนสวนหนง ของการเชอมโยงความรบผดชอบเขากบแผนงาน และขอตกลงในแตละ ระดบขององคการ พนกงานในแตละหนวยงานยอยๆ ควรจะมการจดทำา รางแผนงานประจำาป ปละครง หรอ 2 ครง ซงมเปาหมาย เชอมโยง โดยตรงกบหนวยงาน และการทบทวนผลงานโดยเพอนรวมงาน ควรเปลยนเปนการประชมหารอเกยวกบแผนงานและผลการปฏบตงาน ของกลมปละครงหรอสองครงเชนเดยวกน เพอใหมการพดคยถง ความคบหนาในการมงไปสเปาหมาย รวมทงมการตดตาม ตรวจสอบ เปาหมายกนภายในกลม 6. มแนวทางในการปรบปรงประสทธภาพใหกบพนกงานทม ผลการปฏบตงานต� โดยปกตควรมการตดตามทบทวนผลการปฏบต งานทไมเปนทนาพงพอใจในชวง 6 เดอน และ 12 เดอนของการจาง เพอใหเกดการตรวจสอบ ดำาเนนการ และรายงานผลงานทยงไมเพยงพอ ตอหนวยงาน การเปดโอกาสในการพดคยเพอใหเกดการตงคำาถาม ในเชงการปรบปรงผลการปฏบตงานเปนสงจำาเปนอยางยงทผบงคบบญชา โดยตรงจะมสทธในการตกเตอนถงผลงานทไมนาพงพอใจ และในกรณ ทผลงานยงดำาเนนไปในทศทางเดม กควรมขนตอนชดเจนทจะนำาไปส การปลดหรอเลกจาง
141ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
7. มการสรางระบบการตรวจสอบระบบผลการปฏบตงาน และสรางแรงจงใจใหกบพนกงานทมผลการปฏบตงานทด เนองจากรฐบาล เวยดนามใหความสำาคญกบการตรวจสอบและปองกนการทจรต จงม ระบบการตรวจสอบทชดเจนโดยผตรวจการรฐ อยางไรกตามเพอให แนใจวาองคการมความเปนเลศการตรวจสอบ จงไมควรนำามาใชแค เพยงตรวจสอบผกระทำาผด แตควรจำาแนกผทมผลการปฏบตงานทด ไดดวย นอกจากนในแตละองคการของรฐควรมแนวทางในการจำาแนก ความแตกตางของกลมพนกงานทมผลการปฏบตงานโดดเดนและ ผลการปฏบตงานสวนบคคล โดยมการใชชองทางการสอสารทงภายในและภายนอกประชาสมพนธใหพนกงานในองคการรบทราบ เชน มการชนชมพนกงานดเดนประจำาเดอน หนวยงานดเดนประจำาเดอน หรอมการแขงขนในระดบบคคลและระดบทมในการสงขอเสนอเพอการพฒนาประสทธภาพในหนวยงาน เปนตน อาจกลาวสรปไดวาระบบบรหารผลการปฏบตงานของขาราชการ เวยดนามรปแบบใหมทมการปฏรปใหสอดคลองกบระบบขาราชการ แบบเตบโตตามตำาแหนงนน ไดมงเนนการบรหารผลการปฏบตงานเชงกลยทธ มการเชอมโยงเปาหมายองคการเขากบเปาหมายของทมและ เปาหมายสวนบคคลอยางชดเจนมากยงขน มการสอสารตงเปาหมายทชดเจน ระหวางผบงคบบญชาและพนกงาน ใชแนวทางการบรหารทเฉพาะเจาะจงกบแตละตำาแหนงงานมากยงขน ผลกดนใหเกดระบบในการจำาแนกพนกงานทมความสามารถสงและผลงานโดดเดนจากพนกงานทวไปได อกทงยงใหความสำาคญกบการสรางแรงจงใจและการสรางการยอมรบ และชนชมภายในองคการ เพอผลกดนระบบขาราชการใหทนสมย สรางความพงพอใจใหแกประชาชน และเปนองคการทมสมรรถนะสงสอดคลองกบการปฏรปเศรษฐกจตามนโยบายกลไกตลาดนนเอง
142
6.3 หนวยงานทรบผดชอบดานการพฒนาขาราชการ หนวยงานทรบผดชอบดานการพฒนาขาราชการเวยดนามมหลายหนวยงานดวยกนดงน
6.3.1กระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม
เวยดนามเปนประเทศทใหความสำาคญกบระบบการศกษาเปน อนดบหนงในการพฒนาประเทศ ดงนนกระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม (Ministry of Education and Training) ของเวยดนามจงเปนกลไก หลกในการพฒนาทรพยากรมนษยของรฐ รฐบาลใหความสำาคญกบการศกษาและความสามารถในการอานเขยนของประชากรเปนอยางยง โดยมนโยบายทใหความสำาคญกบการศกษาอยางตอเนอง และไมเฉพาะ การศกษาในระบบ แตรฐบาลยงใหความสำาคญกบการศกษานอกระบบ และการศกษาตอเนองสำาหรบประชาชนทพลาดโอกาสในสายสามญและสายอาชพ โดยความหมายของการศกษานอกระบบทเวยดนามใหนยามไวคอ รปแบบของการศกษาทสามารถชวยทกคนใหสามารถทำางานและเรยนไปในเวลาเดยวกน และสามารถเรยนอยางตอเนองไดตลอดชวต ชวยใหมบคลกสมบรณแบบ เพมพนความร ยกระดบวฒนธรรม สรางความเชยวชาญ ชำานาญ และพฒนาคณภาพชวต สามารถมงานทำาและประยกตกบสงคมและการใชชวตได ซงจะเหนไดวาจากแนวคดดงกลาว สะทอนใหเหนนโยบายเกยวกบการศกษาของเวยดนามทคำานงถง ประชาชนในทกภาคสวนและเปดโอกาสในการเรยนรทมใชเพยงการ
143ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เรยนรตามระบบเพยงเทานน โดยรฐบาลมงเนนทจะพฒนาการศกษานอกระบบไปพรอมกบการศกษาในระบบ โดยมการตงเปาหมายสำาหรบ การพฒนาการศกษานอกระบบภายในป พ.ศ. 2558 ไวดงน 1) เพอใหแนใจวานกเรยนทอยนอกระบบการศกษามโอกาสประสบความสำาเรจในระดบประถมหรอมธยมศกษาตอนตน 2) สำาหรบผใหญ โดยเฉพาะผหญงและกลมผดอยโอกาสตอง มโอกาสเขาถงการศกษาและมคณภาพชวตทด สามารถอานออก เขยนได และมโอกาสในการเรยนรตลอดชวต 3) เพอพฒนาคณภาพความสมพนธทเกยวของกบการศกษา ตอเนอง การรหนงสอสำาหรบวยรนและผใหญ 4) เพอพฒนากลยทธของรฐในการพฒนาการศกษาทราคา ไมสงอยางตอเนอง การศกษาตลอดชวต และสงคมแหงการเรยนร 5) เ พอการยกระดบความสามารถในการบรหารจดการ การเรยนรแบบผใหญ และการศกษาตอเนองในทกระดบ โดยการตงเปาหมายเฉพาะสำาหรบการพฒนาการศกษา นอกระบบ และการศกษาผใหญภายในป พ.ศ. 2558 ไวดงน 1) อตราการรหนงสอของประชากรอายระหวาง 15 – 35 ป ภายในป พ.ศ. 2558 จะตองมจำานวนรอยละ 98 ของประชากรทงหมด 2) มศนยการเรยนรในหนวยงานสวนปกครองสวนทองถน รอยละ 90 ภายในป พ.ศ. 2553 และรอยละ 100 ในป พ.ศ. 2558 3) ภายในป พ.ศ. 2558 นกเรยนอาย 6 – 14 ป จำานวน รอยละ 75 ทอยนอกระบบการศกษา ตองเขาสระบบการศกษา นอกโรงเรยนในระดบประถมศกษา
144
4) ภายในป พ.ศ. 2558 นกเรยนอาย 11 – 14 ป จำานวน รอยละ 75 ทอยนอกระบบการศ กษาต องเขาส ระบบการศกษา นอกโรงเรยนในระดบมธยมศกษาตอนตน 5) หลกสตรและตำาราของการศกษานอกโรงเรยนและการ ศกษาผใหญจะตองไดรบการพฒนาปรบปรง 6) มการกอตงศนยการศกษาตอเนองในทกเขต กระทรวงศกษาธการ และการฝกอบรมเปนหนวยงานหลกในการรบผดชอบการศกษานอกระบบ และการศกษาผใหญ อยางไรกตามความตองการในการเรยนรของ เวยดนามมความหลากหลายมากยงขน ซงกระทรวงศกษาธการและ การฝกอบรมเพยงกระทรวงเดยวไมสามารถทจะตอบสนองความตองการ ทงหมดได ดงนนจงตองอาศยความรวมมอจากกระทรวงตางๆ องคการตางๆ ในการสนบสนนดานทรพยากรมนษย อปกรณ และดานการเงน กระทรวงตางๆ เชน กระทรวงเกษตรและพฒนาชนบท กระทรวงยตธรรม กระทรวงขอมลและการสอสาร สหภาพสตร สหภาพเดก และองคการ อนๆ จะเปนผสนบสนนการเปดโอกาสใหชมชนเกดการเรยนรตลอดชวต กระทรวงศกษาธการและการฝกอบรมมหนาทรบผดชอบบรหารจดการ ตดตามระบบการศกษานอกระบบทงประเทศ รวมทงเปดโอกาส สรางการเรยนร ตลอดชวตผานการสรางเครอขายของสถานศกษา ศนยการเรยนรอยางตอเนอง ศนยการเรยนรชมชน สถาบนสอนภาษา ตางประเทศ และศนยคอมพวเตอร นอกจากนกระทรวงยงมบทบาทในการสงเสรมการเรยนรใหกบ ประชากรเวยดนาม โดยแบงนโยบายตามพนทเปน 2 สวน คอ สวนกลาง และสวนทองถน ระดบสวนกลางมบทบาทในการสนบสนนนโยบาย
145ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
การสรางสงคมแหงการเรยนร โดยทกระทรวงศกษาธการและการฝกอบรม รวมมอกบกระทรวงอนๆ รวมทงองคการตางๆ จดทำาแนวทางการทำางาน รวมกนในการสรางโอกาสในการเรยนรตลอดชวตใหกบประชากรในระดบ จงหวดและเขตคณะกรรมการ มการตดสนใจใชนโยบายการขดเกลา ทางสงคมโดยการศกษา โดยสงคมแหงการเรยนรตามรปแบบของทองถน ระบบการศกษาเวยดนามมความโดดเดนเปนอยางยงในการใหความสำาคญ กบคนทกกลม และสรางโอกาสในการเขาถงการเรยนรในทกระดบ ศนยการเรยนรชมชนมบทบาทสำาคญในการผลกดนการเรยนรส ชมชนตามนโยบายการสรางสงคมแหงการเรยนร และไดร บการยอมรบ เปนอยางยงในสงคมเวยดนาม เพราะไมเพยงแตเปนกลไกทมประสทธภาพ ในการสงเสรมการศกษาสำาหรบทกคนในชมชน แตยงเปนตนแบบทมประสทธภาพในการนำาเสนอแนวคดทกอยางเพอการศกษา (All for Education) ใหแกชมชน ซงเปนตวแปรสำาคญททำาใหระบบการศกษา ชมชนประสบความสำาเรจอกดวย
6.3.2กระทรวงขอมลและการสอสาร
กระทรวงขอมลและการสอสารของเวยดนามมบทบาท ในการกำาหนดนโยบายเกยวกบการเผยแพรของสอสารมวลชน โดยรวม ทงการตพมพ การประกาศ ระบบสอสารโทรคมนาคม อนเทอรเนต การสงผานคลนความถ ระบบวทยโทรทศนกระจายเสยง และโครงสรางพนฐานของระบบสารสนเทศและการสอสารมหนาท กำากบนโยบายเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ ก ำาหนดนโยบาย
146
ทเกยวของกบการใชโปรแกรมคอมพวเตอร รวมถงการตดตงใชงาน ในภาครฐ อนญาตและเพกถอนใบอนญาตทเกยวของกบเทคโนโลยสารสนเทศ นอกจากนกระทรวงขอมลและการสอสารยงมบทบาท ดานการพฒนาทรพยากรมนษยโดยมการดำาเนนการในแงความรวมมอ กบองคการตางๆ ในการจดตงสถานศกษาทเกยวของกบการพฒนา บคลากรในดานเทคโนโลยสารสนเทศ ซงปจจบนม 4 หนวยงานคอ 1) วทยาลยเทคโนโลยสารสนเทศเวยดนาม-เกาหล (Vietnam–Korea Information Technology College) 2) วทยาลยเทคโนโลย การพมพ (College of Printing Technology) 3) วทยาลยฝกอบรมและจดการสารสนเทศและสอสาร (Training Information and Commu-nications Manager College) และ 4) มหาวทยาลยสารสนเทศและ การสอสาร (University of Information and Communications) ซงไดรบการอนมตลาสดและกำาลงอยระหวางดำาเนนการจดต ง โดยกระทรวงขอมลและการส อสารมบทบาทในด านการพฒนาทรพยากรมนษยใน 3 สวน คอ 1) บทบาทในการประสานงานกบกระทรวงศกษาธการและ การฝกอบรมในการกำาหนดกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยใน กลมเทคโนโลยสารสนเทศ 2) บทบาทในการประสานงานกบกระทรวงศกษาธการและ การฝกอบรม และกระทรวงแรงงาน ทหารผานศก และสวสดการ สงคม ในการวางแนวทาง เง อนไขในการฝกอบรม และระบบ ประกาศนยบตรรวมท งประกาศนยบตรขององคการตางชาต ในเวยดนาม
147ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
3) บทบาทในการประสานงานกบกระทรวงกจการภายใน ใ น ก า ร จ ด ทำ า คำ า อ ธ บ า ย ตำ า แ ห น ง ง า น เ ก ย ว ก บ เ ท ค โ น โ ล ย สารสนเทศในสวนเจาหนาทภาครฐ กระทรวงขอมลและการสอสารมบทบาทสำาคญในการขบเคลอนและพฒนาทรพยากรมนษยในภาคเทคโนโลยสารสนเทศ เปนอยางยงโดยเฉพาะอยางยงการผลกดนการลงทนดานการศกษาทงมหาวทยาลยภาครฐ ภาคเอกชน และการลงทนทงหมดเปนงบ การลงทนจากตางชาต โดยแรงงานในภาคสวนเทคโนโลยสารสนเทศของเวยดนามมจดแขง คอ แรงงานมอายนอย ทำางานหนก มความฉลาด มไหวพรบ และกระตอรอรน รวมทงมความรดานคณตศาสตรเปนอยางด อยางไรกตาม พบวายงมขอจำากดในการพฒนาดงน 1) การฝกอบรมยงลมเหลวในแงการตอบสนองความตองการ การมงใหความรแตดานทฤษฎ โดยละทงการปฏบต 2) ทกษะภาษาองกฤษในกลมนกศกษาทจบใหมและอาจารยยงคอนขางออนแอ 3) การประยกตใชเทคโนโลยสารสนเทศยงมผลกระทบตอ การเรยนการสอน และการจดการศกษา 4) ความขาดแคลนดานอปกรณ เครองมอ เครองใชในการ ฝกอบรมซงนอกจากขอจำากดดงกลาว ยงพบวาบทบาทของภาครฐในการพฒนาทรพยากรมนษยดานการสอสารและเทคโนโลยสารสนเทศยงเปนไปอยางไมเพยงพอ กลาวคอ 1) ความลาชาในการรเรมกลยทธ ความครอบคลมและ รายละเอยดในแผนการพฒนาทรพยากรมนษย
148
2) ขาดแคลนเจาหนาททมคณสมบตเหมาะสมใกลเคยง กบรฐวสาหกจ เชน ผเชยวชาญดานเทคโนโลยสารสนเทศ ในลกษณะเชงทปรกษา ผออกแบบระบบผบรหารงาน โครงการ เปนตน 3) การขาดความสามารถในการตรวจสอบคณภาพและ ระดบการรบรองการฝกอบรม 4) การลงทนในดานการวจยและพฒนายงมขอจำากด และ ไมไดรบความสนใจ 5) การขาดแคลนนโยบายในการลงทนบรหารจดการ และใหความสำาคญกบการสงเสรมการฝกอบรมใน ดานเทคโนโลยสารสนเทศ การพฒนาทรพยากรมนษยในกลมเทคโนโลยสารสนเทศถอเปนปจจยสำาคญ ซงจะสงผลกระทบตอการพฒนาโครงสรางพนฐานของ เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารตออตสาหกรรม และการนำาไป ประยกตใช การพฒนาทรพยากรมนษยจงถอเปนความสำาคญเรงดวน ของกลยทธการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของเวยดนาม นอกจากนการพฒนาทรพยากรมนษยยงตองมการเชอมโยง กบการปรบปรงระบบการศกษาในระดบมหาวทยาลย และทสำาคญ อยางยง การระดมทรพยากรมนษยดานเทคโนโลยทมความเชยวชาญถอเปนปจจยสำาคญในการขบเคลอนการพฒนาทรพยากรมนษยในกลมเทคโนโลยสารสนเทศของเวยดนาม ในป พ.ศ. 2553 มการจดอนดบในประเทศกลม ASEAN ในแงผลตภาพแรงงานในกลมการสอสารและเทคโนโลย เวยดนามอยใน
149ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
อนดบท 7 และพบวามคะแนนไมเกนครงหนงเมอเทยบกบผลตภาพของแรงงานไทย จากผลการจดอนดบดงกลาวทำาใหกระทรวงขอมลและการสอสารของเวยดนามมการตงเปาหมาย วสยทศน และทศทางในป พ.ศ.2563 ทจะพฒนาระบบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารของเวยดนามไวดงนวสยทศนเปาหมาย 1) พฒนาทรพยากรมนษยผานระบบคณภาพการศกษา • การฝกอบรมในระดบมหาวทยาลยจะตองอยในระดบ รดหนาประเทศในกลมอาเซยน • นกศกษาเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารรอยละ 90 จะ ตองมขดความสามารถและทกษะดานภาษาท ตรง กบความตองการ ตลาดแรงงานของบคลากรในกลมเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารระดบนานาชาต • การ เพ มปรมาณและคณภาพในกล มวทยากรด าน เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 2) ยกระดบผลตภาพแรงงาน 3) ยกระดบความสามารถของผบรหารทกำากบดแลดาน เทคโนโลยสารสนเทศทกฉบบ 4) สงเสรมความสมพนธระหวางสถาบนฝกอบรม รฐวสาหกจ และภาคอตสาหกรรมแนวทาง 1) การพฒนาทรพยากรมนษยเปนสงทตองใหความสำาคญ เปนอนดบตนๆ ในกลยทธการพฒนาเทคโนโลยสารสนเทศและ การสอสาร
150
2) สรางนโยบายและหลกสตรเกยวกบการฝกอบรมใหกบผนำา ระดบสงทมอำานาจในการควบคมบงคบ เชน ในดานการสรางนโยบาย ทกษะการบรหารจดการ การออกแบบนโยบาย ความรเชงเศรษฐกจ และกฎหมายระหวางประเทศ เปนตน 3) ปฏรประบบการศกษาของชาต โดยเฉพาะอยางยงการนำา เอาการฝกอบรมหลกสตรขนสงระดบนานาชาตทเกยวของกบเศรษฐกจ และอตสาหกรรมมาปรบใช 4) ดงดดนกลงทนตางชาตในการลงทนดานการศกษาในเวยดนาม 5) การรบรองคณภาพใหกบสถาบนฝกอบรมดานเทคโนโลย สารสนเทศและการสอสารของตางชาตและเวยดนาม 6) สงนกศกษาทศกษาในระดบปรญญาตร และผสำาเรจการศกษา ไปฝกอบรมทกษะยงตางประเทศ
6.3.3ความรวมมอกบประเทศตางๆ
เนองจากเวยดนามเปนประเทศทเพงปฏรปนโยบายเศรษฐกจ จากระบบวางแผนจากสวนกลางไปสเศรษฐกจแบบกลไกตลาด และกำาลงอยในระหวางพฒนาประเทศใหเปนประเทศทมรายไดระดบกลาง ดงนนจงจำาเปนตองอาศยการลงทนจากตางชาตและความรวมมอจากองคการระหวางประเทศในการพฒนาทรพยากรมนษย
151ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ความรวมมออนเดย-เวยดนาม อนเดยและเวยดนามมความสมพนธท เปนมตรอยางย งมากกวา 50 ป ต งแตสมยนายกรฐมนตรเนรและประธานาธบด โฮจมนห เวยดนามเปนประเทศทถกสงครามทำาลายระบบเศรษฐกจและสงกอสรางพนฐานมากกวาศตวรรษ อยางไรกตามในแงของการตอบรบเทคโนโลยเพอการพฒนาภาคอตสาหกรรมนน เปนททราบกนวาเวยดนามไมไดตองการเทคโนโลยระดบสงทมพรอมเหมอนกบญปน แตเวยดนามตองการเทคโนโลยระดบกลาง ซงอนเดยสามารถทจะใหความชวยเหลอและแนะนำาในการวางระบบโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจและอตสาหกรรมได นอกจากนเวยดนามและอนเดยยงมความสมพนธดานเศรษฐกจทดตอกน อนเดยมการนำาเขาสนคาจากเวยดนาม ในขณะทเวยดนามมการพงพาประสบการณในอตสาหกรรม น�มนจากอนเดย เว ยดนามเปนประเทศทมแหลงแรงงานทไดรบ การศกษาด และมอตราการรหนงสอทเพมขน แตยงประสบปญหาแรงงานขาดทกษะ โดยเฉพาะอยางยงในเวยดนามใต ซงถอเปนอปสรรคทสำาคญของเวยดนามตามความตงใจของรฐทจะใหเวยดนามมสมรรถนะในการแขงขนกบอนเดยและจนทมการบรการดานเทคโนโลยและเทคโนโลยระดบสง ความรวมมอดานการพฒนาทรพยากรมนษยระหวางอนเดยและเวยดนาม นบเปนโอกาสของเวยดนามทไดเรยนรจากอนเดยทมการเตบโตทางเทคโนโลยอยางรวดเรวถอเปนการปฏวตระบบเศรษฐกจบนฐานความร เวยดนามตองการความชวยเหลอทางดานเทคโนโลยในการพฒนาทางเศรษฐกจและสงคม ดงนนอนเดยจงเปนผชวยเหลอ
152
ทเหมาะสม อนเดยและเวยดนามมความรวมมอกนหลายดาน อาทเชน วทยาศาสตร เทคโนโลย การศกษา การแลกเปลยนทางวฒนธรรม ความรวมมอทางดานการพฒนาทรพยากรมนษย ซงเปนดานทคอนขาง ชดเจนโดยมแผนการปฏบตงานรวมระหวางสองประเทศในป พ.ศ. 2550 – 2552 [22] ศนยการเรยนรเดนๆ ทไดรบการชวยเหลอจากอนเดยมดงน • ศนยเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (ITEC: Infor-mation Technology and Education Center)รฐบาลอนเดยสงเสรมการฝกอบรมในโครงการศนยเทคโนโลยสารสนเทศเพอการศกษา (ITEC: Information Technology and Education Center) โดยสนบสนนคาเครองบน คาเลาเรยน ทพก และเบยเลยง ซงเวยดนามไดรบการจดสรรในโครงการดงกลาว 75 ทน โครงการดงกลาวยงรวมถงเทคโนโลยสารสนเทศ การสอสารมวลชน ภาษาองกฤษ การจดการ การวางแผนการศกษา การฝกอบรมครฯลฯ นอกจากนในดานการศกษา รฐบาลอนเดยมการมอบทนการศกษาใหแกนกศกษาเวยดนามและนกวจยจำานวน 130 ทน ในทกๆ ป สำาหรบศกษาในสถานศกษาของอนเดย และอนเดยยงวางแผนทจะกอตงศนยสอนภาษาองกฤษในดานง ชวงป พ.ศ. 2549 – 2550 อนเดยมการมอบทนการศกษาทงระยะสนและระยะยาวมากกวา 100 ทน โดยเฉพาะอยางยงการสนบสนนทนการศกษาในโครงการ ITEC ทอนเดย มการสนบสนนตงแตป พ.ศ. 2539 รวมทงสน 362 ทน (สงหาคม พ.ศ. 2551) ซงจากทนดงกลาวสาขาทนกศกษาเวยดนามสนใจมากทสด ไดแก เทคโนโลยสารสนเทศ ภาษาองกฤษ การบรหารการเง น
153ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
การฝกปฏบตทางการเกษตร เทคโนโลยสงแวดลอม และเทคโนโลยชวภาพ นอกจากนยงมทนระยะยาวในทกๆปในการศกษาเกยวกบประวตศาสตรอนเดย เศรษฐศาสตร และรฐศาสตร ทมอบใหแกจงหวดและเมองทางตอนใตของเวยดนาม • ศนยวทยบรการระดบสงในดานเทคโนโลยสารสนเทศ(Advanced Resource Centre in IT) ตงแตป พ.ศ. 2542 รฐบาลอนเดยไดใหความชวยเหลอรฐบาลเวยดนาม โดยจดตงศนยวทยบรการระดบสงในดานเทคโนโลยสารสนเทศ (Advanced Resource Centre in IT) ในฮานอยตามขอตกลงความรวมมอดานวทยาศาสตรและ เทคโนโลยททงสองประเทศลงนามรวมกน เพอพฒนาทรพยากรมนษย ในดานเทคโนโลยสารสนเทศ โดยทรฐบาลอนเดยชวยในการฝกอบรม แรงงานดานเทคโนโลยสารสนเทศและการใชบรการ ซงสนองความตองการ ของเวยดนามทตองการความชวยเหลอดานการเพมศกยภาพของทรพยากรมนษย เพอการแขงขนทางเศรษฐกจ อกทงเวยดนามตองการเพมความเรวในดานเครอขายอเลกทรอนกส และพฒนาความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร รวมทงการวจยและพฒนา [22] นอกจากการสนบสนนดานทนการศกษาและดานเทคโนโลยสารสนเทศแลว อนเดยยงมการวางแผนกลยทธดานการพฒนาทรพยากรมนษย ใหแกเวยดนาม ดงน 1) พฒนากลยทธความรวมมอระหวางประเทศในระดบอดมศกษา ทงความรวมมอระหวางสหรฐอเมรกาและเวยดนาม (Viet-namese-American Bilateral Trade Agreement: BTA) อาเซยนเขตปลอดภาษการคา (The Asean Free Trade Area: AFTA)
154
ความตกลงทวไปวาดวยการคาและบรการ (The General Agree-ment on Trade and Services: GATS) 2) ขยายความรวมมอกบตางชาตในการตงศนยเทคโนโลยระดบสงในสถาบนอดมศกษา ซงสามารถรวมกนวจยและพฒนาโครงการดานวทยาศาสตร 3) ใชกลยทธในการสอนภาษาตางประเทศ โดยเฉพาะภาษาองกฤษ ใชการเรยนการสอน ใชอปกรณททนสมยซงใชในมหาวทยาลยตางประเทศ และมความเหมาะสมกบความตองการในการเรยนรของเวยดนาม โดยเฉพาะสาขาวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตร เทคโนโลย และเศรษฐศาสตร 4) พฒนาคณภาพงานวจยและหลกสตรการฝกอบรมทเปนบรบทเฉพาะของเวยดนาม เพอดงดดนกวจยตางชาต และเพอรกษาเอกลกษณอนเกาแกของเวยดนาม 5) มโครงการแลกเปลยนนกศกษาและอาจารยในการเรยนและรวมวจยกบมหาวทยาลยตางชาต และสนบสนนการสงนกศกษาและอาจารยไปศกษายงตางประเทศในดานทรฐบาลสนบสนนและใหความสำาคญ 6) สนบสนนเครองมอและนโยบายในการอำานวยความสะดวกเพอกระตนการศกษาตอตางประเทศโดยใชเงนทนสวนตว 7) มการควบคมคณภาพของธรกจบรการฝกอบรม รวมทงหลกสตรออนไลนโดยสถาบนฝกอบรมตางชาต 8) สรางความสมพนธกบองคการรบประกนคณภาพระดบภมภาคและระดบโลก เพอสรางมาตรฐานใหแกผเรยนในประเทศ
155ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
9) สรางโอกาสในการดงดดผเชยวชาญทมคณภาพสงจาก ตางชาตในการสนบสนนการฝกอบรมและวจย ในขณะทสรางระบบ และนโยบายในการสงนกศกษาและบคลากรเวยดนามไปศกษา ตางประเทศเพอกลบมาพฒนาและสรางชาต 10) เขารวมการฝกอบรมพฒนาทรพยากรมนษยในตลาด ตางประเทศ เพอทจะสงออกแรงงานทมทกษะตามความตองการ ของตลาด [22] • พฒนาคนผานยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจ อรวด-เจาพระยา-แมโขง (ACMECS: Ayeyawady-Chao Phraya- Mekong Economic Cooperation Strategy) ความรวมมอในโครงการยทธศาสตรความรวมมอทางเศรษฐกจ อรวด-เจาพระยา-แมโขง เพอทจะพฒนาความไมเทาเทยมกนทาง เศรษฐกจของกลมประเทศสมาชก อนไดแก ไทย ลาว กมพชา พมา และ เวยดนาม โดยมประเทศไทยรบผดชอบดานนโยบายและผลกดนการนำาไป ใชภายใตหนวยงานทช อวา สำานกงานความรวมมอเพอการพฒนา ระหวางประเทศ (ไทย) (TICA: Thailand International Development Cooperat ion Agency) ซงได อ อ ก แ บ บ แ ผ น เ พอยกระด บ ความสามารถระดบบคคลและระดบองคการของประเทศกลมสมาชก และพฒนาเพอเตรยมความสามารถในการแขงขนระดบสากล ซงการพฒนาทรพยากรมนษยเปน 1 ใน 8 ดานของแผนการพฒนา อนไดแก
156
1) การอำานวยความสะดวกดานการคาและลงทน 2) ความรวมมอ ดานการเกษตร 3) ความรวมมอดานอตสาหกรรมและพลงงาน 4) การเช อมโยงดานคมนาคม 5) ความรวมมอดานอตสาหกรรม การทองเทยว 6) การพฒนาทรพยากรมนษย 7) สาธารณสข 8) ความ รวมมอดานสงแวดลอม ซงแผนพฒนาถกออกแบบใหมการประชม หารอในระดบรฐมนตร เพอผลกดนเชงนโยบาย มนโยบายและแผนดาน การพฒนาทรพยากรมนษย โดยการใหการศกษา การฝกอบรม และ การเรยนรแกขาราชการของประเทศสมาชก เพอทจะสรางประสบการณ และความรในสวนทจำาเปนตอการพฒนาประเทศ เชน การพฒนา ระบบอาชวศกษา การพฒนาทกษะแรงงานอตสาหกรรม การบรหาร จดการดานการเงน ฯลฯ ตลอดจนการสงเสรมความรวมมอและการสราง เครอขายดานเทคนคการแลกเปลยนระหวางผเชยวชาญและนกวจย สนบสนนใหมการทำาวจยรวมกนระหวางสถาบนซงเวยดนามสามารถใชเงอนไขนเรยนรจากประเทศเพอนบาน
158
7.1 กฎระเบยบข�ร�ชก�ร กฎระเบยบขาราชการของเวยดนาม เปนแบบประเทศสงคมนยม ทยงมความเกยวพนกบพรรคเวยดนาม จงมประเดนทนาศกษาดงน
ก�รคดเลอกและก�รเลอกสรร นโยบายและวธการของการคดเลอก และการเลอกสรรบคลากร เขาทำางานภาครฐของเวยดนาม ในปจจบนนนมการเปลยนแปลงจากในอดตไปมาก คณสมบตในการเลอกสรรบคลากรเขาทำางานมดงน การคดเลอกและการเลอนตำาแหนงเจาหนาทระดบคอมมน (ชมชน ระดบลาง) จะดำาเนนการผานการทดสอบ การคดเลอกและการเลอกสรร บคลากรสวนใหญจะถกกระจายอำานาจไปยงหนวยงานราชการตางๆ หากหนวยงานเหลานนมความสามารถพอทจะจดการทดสอบไดเอง แตจดออนของการคดเลอกและการเลอกสรรบคลากรเขาทำางาน ภาครฐ รวมถงการเลอนตำาแหนงงานในปจจบนของเวยดนาม คอ การทการทดสอบสวนใหญพยายามมงเนนไปทความยตธรรม ความโปรงใส และความเปนรปธรรมแตเนอหาของขอสอบไมไดมความเกยวของกบงาน นอกจากนน ยงมการเลนพรรคเลนพวกในการคดเลอกบคลากรอยางแพรหลายทงในสวนกลางและสวนทองถน นอกจากนเนอหาของขอสอบยงเอนเอยงไปในการกระตนให ผสมครเรยนรดวยการทองจำามากกวาความเขาใจ และการนำาความร ไปใชอยางสรางสรรค จงทำาใหขาดทกษะในการบรหารจดการและ การปฏบต
159ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ก�รประเมนผลก�รปฏบตง�น ระบบบรหารผลงานของเวยดนามแบงการประเมนออกเปน 3 ระดบ คอ • ก�รประเมนตนเอง (Self Assessment): การประเมนตนเองในชวงการวดทงในแงการบรรลเปาหมาย และแงความคบหนา • ก�รประเมนโดยเพอนรวมง�น (Peer Review): การประเมน จะถกนำามาพดคย และมการนำาเสนอตอเพ อนรวมงาน โดยจะม การพจารณาและโหวต แตจะไมมการระบชอ และจะใชผลตามฉนทามต • ก�รประเมนโดยหวหน�ง�น (Evaluation by Immediate Supervisor): ผบงคบบญชาโดยตรงจะเปนผพจารณาในขนสดทาย กรณทมความคดเหนแตกตางกนผบงคบบญชาจะเปนผตดสนใจ โดยความถในการประเมนขนอยกบแตละหนวยงาน อาจจะเปนปละครง หรอปละสองครง ซงเพอใหสอดคลองกบการปฏรประบบราชการงานวจยเรอง การนำาระบบการเตบโตตามตำาแหนงมาใชในระบบขาราชการเวยดนาม
ค�ตอบแทน ในประเดนเรองเงนเดอนของพนกงานทปฏบตงานในทองถน รฐบาลเวยดนามไดใหคาตอบแทนพนกงานททำางานใหแกรฐบาลในทองถนสงกวาคาจางแรงงานขนตำาประมาณ 2.3 เทา ขาราชการเวยดนามมเงนเดอนประมาณ 1.5 ลานดอง หรอประมาณ 2,250.18 บาท และเมอเดอนพฤษภาคมป พ.ศ. 2555 รฐบาลเวยดนามไดปรบขนเงนเดอนขนต�สำาหรบขาราชการอกประมาณ
160
ต�ร�งท 1 อตร�ก�รขนเงนเดอนข�ร�ชก�รเวยดน�ม พ.ศ. 2542 – 2552
ป เงนเดอนขนต�เพมขนอตรา รอยละ
เมอเทยบกบระดบกอนหนาน
รอยละสะสม
254225442546254825502552
พ.ค. 2552
180,000210,000290,000350,000450,000540,000650,000
-173821292020
-175576105125145
รอยละ 27 หรอประมาณ 1,554 บาท จนถงขณะนเงนเดอนขาราชการนาจะประมาณ 2 ลานดอง หรอ 3,000.24 บาท นอกจากน รฐบาลไดปรบขนคาแรงขนตำาสงสดถงรอยละ 69 สำาหรบภาคเอกชนตงแตเดอนตลาคมป 2555 โดยแรงงานในฮานอยและโฮจมนหซตไดรบคาแรงขนตำาสงทสด คอ 2 ลานดอง หรอประมาณ 3,000.24 บาท สวนแรงงานในเขต 2 จะไดรบคาจางขนตำา 1.78 ลานดอง หรอประมาณ 2,670.22 บาทตอเดอน สวนแรงงานในเขต 3 ไดรบคาแรงขนตำา 1.55 ลานดอง หรอราว 2,325.19 บาทตอเดอน และแรงงานในเขต 4 มคาแรง ขนตำาอยท 1.4 ลานดอง หรอประมาณ 2,100.17 บาทตอเดอน นอกจากนผททำางานใหรฐบาลจะมเงนกองทนประกนสงคม ซงไดรบเงนสมทบจากรฐบาลเชนเดยวกน
161ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เกณฑการจายเงนเดอนขาราชการเวยดนามแตละขนนนประกอบ ดวยระดบเงนเดอนทระบไวในแผนงาน กลมงาน ระดบตำาแหนงของ ขาราชการทระบไวในโครงสรางเงนเดอน
ผลประโยชนตอบแทน ในประเดนเรองผลประโยชนตอบแทนเพมเตมของพนกงาน ทปฏบตงานในทองถน รฐบาลเวยดนามไดใหคาตอบแทนเพมเตมแก พนกงานททำางานใหแกรฐบาล ตวอยางเชน เบยกนดาร เงนเสยงภย เงนเพมคาครองชพสำาหรบผทปฏบตงานในพนททมคาครองชพสง เงนสำาหรบผททำางานหลายอยาง เงนเพมพเศษสำาหรบงานทตองการความรความสามารถสง เงนเพมพเศษสำาหรบผทอาสาไปทำางานในเขตเศรษฐกจใหม ในพนททเปนเกาะ พนททหางไกลความเจรญ หรอเงนประจำาตำาแหนงสำาหรบนกบรหาร เปนตน
เวล�และเงอนไขก�รปฏบตง�น เจาหนาทททำางานใหแกทองถนของเวยดนามนน มชวโมงการทำางาน 8 ชวโมงตอวน 5 วนตอสปดาห (วนจนทร – วนศกร)
ก�รล� เจาหนาทททำางานใหแกทองถนของเวยดนามนนมวนลาพกผอน ประมาณ 12 – 18 วนตอป
162
ก�รเกษยณอ�ย ภาคบงคบวยเกษยณของระบบราชการสวนใหญ อยทอาย 55 – 65 ป โดยทวไปขาราชการจะตองมอายงานครบกำาหนดขนตำาถงจะมสทธไดรบผลประโยชนการเกษยณอายงาน สำาหรบทเวยดนามมการกำาหนดอายเกษยณราชการสำาหรบชายและหญงทอายตางกน โดยชายเกษยณราชการอาย 60 ป และหญงเกษยณราชการอาย 55 ป
วนยสำ�หรบข�ร�ชก�รเวยดน�ม วนยขาราชการเวยดนามตามพระราชกฤษฎกา 35/2005/ND-CP ประกอบไปดวย การตำาหน การตกเตอน การตดเงนเดอน การลดขน การถอดถอน และเลกจาง ถงกระนนกยงมปญหาเกดขน เนองดวยไมมความเขมงวดในการใชระเบยบวนย ซงมสาเหตจากลกษณะทางวฒนธรรมของชาวเวยดนามทไมตองการทำาใหเกดความขนเคอง อกทงระบบการจางงานตลอดชพ ไมไดเตรยมการลงโทษขนสงสดในการนำาบคลากรทไรความสามารถ หรอไมปฏบตหนาทของตนใหสมบรณ ออกจากงาน
7.2 กฎหม�ยแรงง�น กฎหมายแรงงานบงคบใชกบชาวเวยดนามททำางานกบบรษท ตางชาตหรอองคกรตางชาต และชาวตางชาตททำางานอยในบรษทเวยดนาม และองคกรตางๆ ของเวยดนาม รวมถงทำางานกบชาวเวยดนามเปน รายบคคล แตไมบงคบใชกบบคคลตางชาตททำางานอยในบรษทตางชาต และองคกรตางชาตในเวยดนาม สญญาการจางงานตองมสญญาวาจาง
163ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ทเปนลายลกษณอกษรและรปแบบทจดพมพโดยกระทรวงแรงงานของเว ยดนาม การตกลงด วยวาจาอาจกระทำาไดในกรณทเป น การจางลกจางทำางานในบานเรอน และเปนการจางงานชวคราวนอยกวา 3 เดอน อยางไรกตาม ลกจางและนายจางในกรณหลงน ยงคงตองปฏบตตามขอกำาหนดในกฎหมายแรงงานดวยเชนกน ดงนนผตองการทำางานในเวยดนามควรศกษาหรอมความรเบองตนในระเบยบหรอกฎหมายทเกยวของ คอ
7.2.1 ก�รจ�งและก�รฝกอบรม
1) บรษทสามารถจางชาวเวยดนามอายตงแต 18 ปขนไปได โดยวธตอไปน - จางโดยตรง - มอบหมายใหบรษทจดหางานของรฐเปนผจดหาในกรณทเปนองคกรระหวางประเทศ หรอสำานกงานตวแทน (Representative Office) - ถาบคคลทหนวยงานของรฐจดหาใหไม เปนทพอใจ บรษทสามารถจดหาแรงงานไดเอง 2) เพอวตถประสงคในการฝกอบรม บรษทอาจจางแรงงานอายระหวาง 16 - 18 ปได และหากหลงจากส นสดเวลาฝกอบรม คนงานเหลานนยงอายไมถง 18 ป กสามารถขออนญาตจากบดามารดาของคนงานหรอผใหการอปถมภได ในกรณทคนงานนนเปนเดกกำาพรา การวาจางจะตองไดรบอนญาตจากหนวยงานจางงานทองถน
164
3) บรษทสามารถจางชาวตางประเทศได สำาหรบตำาแหนงทตองการความชำานาญดานเทคนค หรอไมสามารถหาชาวเวยดนามมาปฏบตหนาทนนได 4) บรษทตองวางแผนฝกอบรมและเปดหลกสตรฝกอบรมและสามารถสงคนงานไปฝกในศนยฝกอบรมตางประเทศหรอในประเทศได เพอยกระดบความสามารถของคนงานทกระดบในบรษท 5) ผประกอบธรกจในเวยดนาม รวมถงบรษทตางชาตสำานกงาน ตวแทน และสาขาของบรษทตางชาต ทตองการจางแรงงานตางชาตตอง ลงประกาศรบสมครแรงงานในหนงสอพมพของเวยดนามอยางนอย 1 ฉบบ เปนเวลา 3 วน
7.2.2 สญญ�ว�จ�ง
1) สญญาจางชาวเวยดนามตองกระทำาเปนลายลกษณอกษร และลงนามโดยผอำานวยการของบรษทและลกจาง 2) สญญาจางจะตองมสาระดงตอไปน - งานทจะตองทำา / สถานททำางาน - คาจาง / เงนเดอน - ระยะเวลาของสญญา - การประกนสทธคมครองแรงงาน - การประกนสงคม - เงอนไขสำาหรบการทดลองงาน (ถาม) 3) ระยะเวลาทดลองงานจะตองไมเกน 30 วน แตในกรณ
165ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เปนงานดานเทคนค หรอการจดการทซบซอน อาจมระยะทดลองงาน นานกวา แตตองไมเกน 60 วน เงนเดอนของลกจางในชวงเวลาทดลองงานไมตำากวารอยละ 70 เงนเดอนทตกลง ในชวงระยะเวลาทดลองงาน ทงสองฝายตางสามารถยกเลกสญญา โดยไมตองประกาศลวงหนาและจายคาปรบ 4) การจางงานทมการกำาหนดระยะเวลาการจางกระทำาได ครงละ 1 – 3 ป ตอสญญาไดอก 1 ครง ครงละ 1 – 3 ป หลงจากนนจะตองเปนสญญาถาวร 5) สญญาจางงานจะเรมมผลบงคบใชในวนททงสองฝายตกลงกน 6) หากนายจางละเมดสญญาการวาจาง โดยการยกเลกการจางงาน ซงขดกบสญญาการวาจาง นายจางจะตองรบลกจางคนนนเขาทำางานตอไปและตองจายคาชดเชยเทากบเงนเดอนทลกจางไดสญเสยไป หากนายจางปฏเสธทจะรบลกจางรายนนเขาทำางานตอไป ลกจางจะตองไดรบคาจางเทาทสญเสยไป รวมกบเงนเพมเตมอกครงหนงของเงนเดอนทไดรบในแตละปรวมกบเงนเพมเตมอนๆ (ถาม) 7) ในกรณทลกจางลาออก หรอนายจางใหออกโดยไมม ความผด นายจางตองจายเงนพเศษอก 0.5 เทาของเงนเดอนเดอนสดทายคณจำานวนปททำางาน เชน ทำางานนาน 10 ป ตองจาย 0.5 x เงนเดอน x 10 ป เทากบ 5 เดอน 8) นายจางสามารถไลคนงานออกจากงานได หากแรงงาน ขาดงานเกน 5 วนตอเดอน หรอ 20 วนตอป โดยไมจำาเปนตองให เหตผลใดๆ แกแรงงานทถกไลออก
166
7.2.3 กฎหม�ยเวล�ทำ�ง�น
• ชวโมงการทำางานปกตตองไมเกน 8 ชวโมงตอวน และ 48 ชวโมง ตอสปดาห ลกจางสามารถทำางานลวงเวลาแตไมเกน 4 ชวโมงตอวน และไมเกน 200 ชวโมงตอป ในกรณพเศษทรฐบาลไดระบเงอนไข เวลาทำางานลวงเวลาสามารถขยายนานมากทสดถง 300 ชวโมงตอป ธรกจในสวนเศรษฐกจทงหมดรวมไปถงธรกจทมเงนลงทนจากตางประเทศ ไดมการสนบสนนใชขอกำาหนดเวลาทำางานสปดาหละ 40 ชวโมง • ในเวลาทำางานแตละผลด ตองมการหยดพกอยางนอย 30 นาท • ในแตละสปดาห คนงานตองมวนหยดอยางนอย 1 วน • ชวโมงทำางานผลดกลางคน ตงแต 22.00 น. ถง 06.00 น. • เวลาทำางานปกตตองลดลงอยางนอย 1 ชวโมง สำาหรบคนงาน ทปฏบตงานหนกมาก งานอนตราย หรอสภาวะทมสารพษ คนงานหญงทมทารกอายต�กวา 12 เดอน และคนงานทมอายต�กวา 18 ป • คนงานหญงสามารถลาคลอดได 4 เดอน โดยไดรบเงนเดอน เตมจากรฐบาล รวมเปนเวลา 5 เดอน (ชวงลาคลอด 4 เดอน นายจางไมตองจาย)
7.2.4 กฎหม�ยก�รประกนสงคมและก�รประกนสขภ�พ
การประกนสงคมและการประกนสขภาพใชบงคบเฉพาะคนงาน ชาวเวยดนาม โดยทกเดอนบรษทจะตองจายเงนประกนดงตารางตอไปน [7]
167ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
ต�ร�งท 2 สดสวนการจายประกนสงคมและการประกนสขภาพระหวางนายจางและลกจางในแตละเดอน
น�ยจ�ง/ลกจ�ง ค�ประกนสงคม ค�ประกนสขภ�พ รวม
นายจาง
ลกจาง
รวม
15%
5%
20%
2%
1%
3%
17%
6%
23%
ทมา: สำานกงานคณะกรรมการสงเสรมการลงทนป 2551
7.2.5การสนสดสญญาวาจางแรงงาน
1) นายจางสามารถทำาการยกเลกสญญาวาจางกอนเวลาได ในกรณดงตอไปน (ก) ลกจางผดพลาดซ�ๆ ในการปฏบตงานตามสญญา วาจางแรงงาน (ข) ลกจางถกลงโทษหรอไลออกตามกฎหมายแรงงาน (ค) ขณะทลกจางเปนโรคหรอเจบปวย และยงไมสามารถทำางานตอ หลงจากไดรบการรกษาเปนเวลา 1 ป สำาหรบสญญา วาจางแรงงานทไมกำาหนดเวลา 6 เดอนสำาหรบสญญาแรงงานทกำาหนดเวลา และครงเวลาตามเวลากำาหนดสำาหรบสญญาแรงงานสำาหรบงานพเศษหรอตามฤดกาล
168
(ง) นายจางอยในภาวะถกบบบงคบตองลดผลผลตและ พนกงานเพอพยายามฟนฟ เนองจากความเสยหายจากภยธรรมชาต ไฟไหม หรอเหตการณรนแรง (จ) นายจางหยดกจการธรกจ นอกจากการสนสดสญญา ในกรณขอ (ข) ดงกลาว ในกรณขอทเหลอตองมการประกาศลวงหนา 45 วน สำาหรบสญญาวาจางแรงงานทไมกำาหนดเวลา 30 วน สำาหรบสญญาแรงงานทกำาหนดเวลาทำางาน 1 ป ถง 3 ป และ 3 วน สำาหรบงานพเศษหรอตามฤดกาลทไมเกน 1 ป 2) นายจางไมมสทธยกเลกสญญาวาจางแรงงานในกรณดงตอไปน • ลกจางผมโรคหรอเจบปวย เนองจากอบตเหตเกยวของกบททำางาน หรอโรคทเกดจากสภาพงานททำา และกำาลงไดรบการรกษา • ลกจางผกำาลงลาพกรอน ลาพกดวยตวเอง หรอลาพก ในกรณใดๆ ทไดรบอนญาตจากนายจาง • ลกจางเปนหญง โดยเหตผลสมรส ตงทอง คลอดบตร หรอ เลยงบตรทมอายไมเกน 12 เดอน ยกเวนกรณทบรษทหยดกจกรรมธรกจ
7.2.6กฎหมายทวไป
1) การลาพกประจำาป ลกจางททำางานครบ 12 เดอน จะไดมสทธลาพกรอนโดยไมหกเงนเดอน การลาหยดประจำาปแบงไดตามกรณดงน
169ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
• 12 วน สำาหรบผทมสภาพงานปกต • 14 วน สำาหรบผทำางานทใชแรงงานหนก มความเสยงหรออนตราย หรอกจกรรม งานในสถานทหรอในสภาพทไมสามารถทนได หรอสำาหรบลกจางทมอายตำากวา 18 • 16 วน สำาหรบผทำางานทตองใชแรงงานหนก มความเสยง เปนพเศษ หรอกจกรรมงานในสถานทหรอในสภาพทไมสามารถทนได เปนพเศษ จำานวนวนลาพกสามารถเพมขนตามสดสวนพอถงรอบเวลาทำางานในบรษทเดยวหรอนายจางจะเพมอก 1 วน จากเวลาทำางาน ทก 5 ปของการจางงาน 2) การจางชาวตางชาต โดยปกต ลกจางชาวตางชาตจะไดรบสมครในตำาแหนงทตองการทกษะ ดานเทคนค หรอชำานาญการดานบรหาร นายจางตองวางแผนหรอ มโครงการฝกฝนลกจางเวยดนาม เพอแทนลกจางชาวตางชาต เพราะฉะนนการทำางานในเวยดนาม ชาวตางชาตตองไดรบอนญาตจาก ฝายบรหารแรงงาน (เชน กรมแรงงาน ทหารททพพลภาพ และสงคมประจำาจงหวด หรอนครทนายทนตงสถานธรกจ) กอนลงนามในสญญาวาจางแรงงานกบนายจาง การรบสมครชาวตางชาตตองมสดสวนไมเกนรอยละ 3 ของแรงงานท งหมดของนายจาง ในกรณนายจางจำาเปนตองรบสมครชาวตางชาตในสดสวนเกนรอยละ 3 ตองขออนญาตจากเจาหนาท ทเกยวของในทองถน
170
ชาวตางชาตทไดรบสมครจากสำานกงานลงทนของตางประเทศ (Foreign Invested Enterprises - FIEs) หรอตวแทน หรอสาขาของบรษทตางประเทศ ทำางาน 3 เดอนขนไป ตองขอใบอนญาตทำางานจากเจาหนาททเกยวของในทองถน ยกเวนกรณดงตอไปน • ชาวตางชาตผ ททำางานในเวยดนามไมเกน 3 เดอนหรอ มาเวยดนามเพอจดงานดวน • ชาวตางชาตผเปนสมาชกของคณะกรรมบรหารจดการ (Board of Management) • ชาวตางชาตผเปนหวหนาตวแทนหรอสาขาของบรษท ตางประเทศทเวยดนาม • นกกฎหมายตางประเทศผ มใบอนญาตปฏบตงานทาง กฎหมายจากกระทรวงยตธรรมของเวยดนาม ในกรณทไมตองการใบอนญาตปฏบตงาน นายจางตองเสนอตอ กรมแรงงาน ทหารททพพลภาพและสงคม รายชอของลกจางชาวตางชาต ประกอบดวย ชอเตม อาย สญชาต หมายเลขหนงสอเดนทาง และ วนทเรมและสนสดการทำางาน ใบรายละเอยดนตองสงกอนลวงหนาวนเรมทำางาน 7 วน [1]
7.2.7ใบอนญาตทำางาน(WorkPermit)
หนวยงานแรงงานทองถน ผทพพลภาพจากสงคราม และ สวสดการสงคม (The Local Department of Labour, War Invalids and Social Affairs: DoLISA) ของกระทรวงแรงงาน
171ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
เวยดนาม เปนผออกใบอนญาตใหเขาทำางานในเวยดนามไดไมเกน 36 เดอน และสามารถตออายไดอกไมเกน 36 เดอน ยกเวนแรงงาน ตางชาตทเขามาแกไขปญหาฉกเฉนทเกดขนในกจการ ทแรงงานใน เวยดนามไมสามารถแกไขได หรอชาวตางชาตระดบกรรมการของ บรษททเขามาจดทะเบยนกอต งตามกฎหมายของเวยดนาม หรอ ชาวตางชาตทดำารงตำาแหนงหวหนาสำานกงานตวแทนสาขาของบรษทตางชาตในเวยดนาม และนกกฎหมายตางชาตทไดรบใบรบรองรองจากกระทรวงยตธรรมของเวยดนามใหปฏบตหนาท ในเวยดนามเปนตน อยางไรกตาม ผประกอบการทวาจางแรงงานตางชาตซงไดรบยกเวนไมตองมใบอนญาตทำางาน จะตองแจงชอ อาย สญชาต หมายเลขหนงสอเดนทาง ลวงหนาอยางนอย 7 วนกอนวนทเร มตนและวนทส นสดการทำางานตอหนวยงาน DoLISA ของเวยดนาม
จากรายละเอยดของกฎหมายแรงงานของเวยดนาม จะเหนไดวาม ลกษณะทยดหยนใหกบการเขามาลงทนของตางชาต ซงจะเหนไดจากตวเลขการลงทนทเพมขนทกป และแมวาจะมขอจำากดในการสงรายได ออกนอกประเทศ แตเวยดนามยอมใหมการสงซอเครองจกรหรออปกรณทนำามาใชในอตสาหกรรม โดยหกรายไดทตองนำาเขาประเทศ ซงเปนจดทตอทอหายใจใหกบอตสาหกรรมตางชาต และการเขาไปลงทน ในเวยดนามของตางชาตในหลายภาคสวนตางตองการแรงงานราคาถก ซงแรงงานในเวยดนามตอบสนองเปนอยางด ดไดจากตารางท 3 ทเปรยบเทยบใหเหนถงอตราคาจางทตางกนในแตละเขต
173ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
7.3กฎหมายเขาเมอง7.3.1ระยะเวลาทไดรบอนญาตใหพำานกในเวยดนาม
นกทองเทยวไทยไมตองขอวซาเขาเวยดนาม และสามารถอย ภายในประเทศเวยดนามไดไมเกน 1 เดอน และหนงสอเดนทาง ตองมอายไมนอยกวา 6 เดอน โดยสามารถรบวซาเขาประเทศ เวยดนามไดทสนามบนนานาชาต และดานตรวจคนเขาเมองระหวาง ประเทศลาวและกมพชา ผ เดนทางเขาประเทศทกคนตองกรอกแบบฟอรมศลกากร สเหลองมสำาเนาสขาว และจะตองเกบใบสเหลองไวกบหนงสอเดนทาง อยาใหหายเปนอนขาด เพราะวาจะตองใชแสดงแกเจาหนาทศลกากร เวลาเดนทางกลบออกจากประเทศ
7.3.2สงของตองหาม
หนงสอและเอกสารตอตานการปกครองของรฐบาลเวยดนาม สงพมพลามกอนาจาร ยาเสพตดใหโทษ ปนและอาวธทกชนด วดโอ หรอแผนซดทนำาเขา เจาหนาทจะยดเอาไปตรวจสอบ 2 - 3 วน แลวจะคนใหผนำาเขา การนำาวตถโบราณออกนอกเวยดนามเปนการผดกฎหมาย เวนแตจะมหนงสออนญาตจากกระทรวงวฒนธรรมของเวยดนาม ดงนนเมอซอสนคาทเปนวตถโบราณหรอเลยนแบบ ควรขอใบเสรจรบเงนจากรานคากบใบรบรองการสงสนคาออกมาดวย มฉะนนอาจจะมโทษปรบและถกรบสนคา ผเดนทางทมเครองประดบทองคำา
174
มาและมใชของใชสวนตวจะตองแจงแกเจาหนาทศลกากรดวย ของยกเวนอากร มดงตอไปน บหร 200 มวน สรา 2 ลตร น�หอม และเครองประดบพอควรแกฐานะ
7.3.3 ขอมลสำาหรบนกทองเทยว
• ผถอหนงสอเดนทางไทย สามารถเดนทางเขาเวยดนามโดยไดรบการยกเวนการตรวจลงตรา และพำานกอยในเวยดนามไดไมเกน 30 วน • ชาวตางชาตทอยในเวยดนามตองถอหนงสอเดนทางตดตวตลอดเวลา ทงนควรถายเอกสารหนงสอเดนทาง บตรเครดต และเอกสารสำาคญอนๆ เนองจากโรงแรมทพกจะขอสำาเนาหนงสอเดนทางดวย • เวยดนามไมอนญาตใหถายภาพอาคารททำาการตางๆ ของรฐ • หากนำาเงนตราตางประเทศตดตวเขาประเทศมากกวา 7,000 ดอลลารสหรฐ ตองแจงใหศลกากรเวยดนามทราบ การนำาเงนตราออกนอกประเทศมากกวา 7,000 ดอลลารสหรฐ ตองไดรบอนญาตจากธนาคารแหงชาตหรอธนาคารกลางในทองถนกอน มเชนนนจะถกยดเงน • บทลงโทษของเวยดนามในคดยาเสพตด การฉอโกงหนวยงานของรฐมโทษประหารชวต [28]
175ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
7.4กฎหมายอนๆทควรร
7.4.1กฎหมายควบคมยาสบ
กฎหมายนไดยกรางตามขอกำาหนดตางๆ ภายใตอนสญญา ควบคมยาสบ องคการอนามยโลก อาท การมคำาเตอนบนซองบหรเปนรปภาพ การหามโฆษณาและสงเสรมการขายทกรปแบบ การหามสบบหรในสถานทสาธารณะ การใหสขศกษาเรองพษภยบหร การชวยเหลอ ผสบบหรใหเลก หามบรษทบหรทำากจกรรมเพอสงคม ยกเวนกรณชวยเหลอความอดอยาก ความยากจน ชวยเหลอภยพบต แตหามทำาประชาสมพนธการทำากจกรรมเหลาน การนำาภาษยาสบสวนหนง มาตงเปนกองทนสนบสนนการควบคมยาสบ และมเปาหมายเพอเปนกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพในอนาคต การกำาหนดราคาขนตำาของผลตภณฑยาสบ และทสำาคญคอการกำาหนดใหธรกจยาสบ ซงเปนของรฐเชนเดยวกบโรงงานยาสบของไทยตองทำาธรกจสอดคลองกบนโยบายการควบคมยาสบของรฐทจะทำาใหจำานวนคนสบบหรลดลง รวมถงมาตรการชวยเหลอชาวไรยาสบในการปลกพชทดแทน [29]
7.4.2กฎหมายควบคมสอออนไลน
ทางการเวยดนามได เรมบงคบใชกฎหมายควบคมการใชอนเทอรเนต ทหามไมใหผใชเวบบลอก หรอเวบไซตสงคมออนไลน เชน เฟซบค และทวตเตอร เผยแพรหรอพดคยเกยวกบขาวสารขอมลทวไป ยกเวนขอมลสวนตว นอกจากนยงไดกำาหนดใหบรษททใหบรการ
176
อนเทอรเนตจากตางชาต นำาเซรฟเวอรเขามาตงไวอยภายในประเทศเวยดนามอกดวย [9]
7.4.3กฎหมายจำากดความเรวรถยนต
ในเมองใชความเรวไดไมเกน 40 กม./ชม. และนอกเมองไมเกน 60 กม./ชม. ผฝาฝนจะถกยดใบขบขเปนเดอน [14]
7.4.4กฎหมายการคาประเวณ
กระทรวงความมนคงสาธารณะ ไดออกกฎกระทรวง และ
ประกาศกระทรวงฉบบใหมทครอบคลมถงการปองกนการใชความรนแรงภายในครอบครว ไปจนถง “อตสาหกรรมทางเพศ” ซงมงลงโทษ “ผซอ” เปนครงแรก โดยกำาหนดโทษปรบตงแต 50,000 - 10,000,000 ดอง (24 - 480 ดอลลารสหรฐ) ตามลกษณะการกระทำาความผดทแตกตางกนออกไป
บทลงโทษสำาหรบผซอบรการ หาก “ซอ” เพอมเพศสมพนธกบชายหรอหญงครงละหลายคนโทษปรบจะอยระหวาง 2 – 5 ลานดอง และหากมเพศสมพนธกบหญงทถกบงคบใหขายบรการโดยมไดมความสมครใจ โทษปรบกจะกลายเปนระหวาง 5 – 10 ลานดอง
177ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สำาหรบการกระทำาความผดครงแรก โทษปรบสำาหรบผทมเพศสมพนธกบหญงขายบรการจะเปนระหวาง 100,000 - 300,000 ดอง (5 - 15 ดอลลารสหรฐ) ซงเปนการเตอน โทษปรบจะเพมขนเปน 300,000 - 500,000 ดอง สำาหรบผทมเพศสมพนธกบหญงหรอชายหลายคนในคราวเดยวกน และเปน 500,000 - 1,000,000 ดอง หากมเพศสมพนธกบหญงหรอชายทถกบงคบใหขายบรการ ถาหากผ กระทำาผดในเรองน เปนชาวตางชาต นอกจากจะม โทษปรบระหวาง 100,000 - 1,000,000 ดอง สำาหรบการกระทำาผดครงแรกแลว กยงอาจจะถกเนรเทศออกจากเวยดนามอกดวย ซงขนอยกบลกษณะและสถานการณแวดลอมของการกระทำาผด สำาหรบผทกกขงหนวงเหนยวผอนเพอใหคาประเวณ ปดบงซอนเรน การคาประเวณ และขดขวางการปฏบตงานของเจาหนาทรฐเพอปราบปรามการคาประเวณ ผเกยวของจะถกปรบตงแต 15 - 20 ลานดอง (715 - 950 ดอลลารสหรฐ)
บทลงโทษสำาหรบเจาหนาทรฐ หากเจาหนาทของรฐรายใดทใชอำานาจในทางมชอบ ทำาการปดบงซอนเรน ชวยเหลอใหมการคาประเวณ รวมทงใชกำาลงขดขวางการปฏบตงานของเจาหนาทผทไดรบมอบหมายในการกวาดลางการคาประเวณจะมโทษปรบ 20 - 30 ลานดอง ทงน ยงไมรวมถงการลงโทษทางวนยถงขนไลออกดวย [23]
180
8.1กรณศกษาการปฏรประบบการบรหารกจการ สาธารณะจงหวดลงซอนประเทศเวยดนาม เมองลงซอน (Lang Son) เปนเมองหลกดานสงคม วฒนธรรม เศรษฐกจ และการปกครองของจงหวดลงซอน ประเทศเวยดนาม มพนท 79 ตารางกโลเมตร มประชากรประมาณ 140,000 คน ตงอยไมหางจากชายแดนตดตอกบประเทศจน โดยมทางคมนาคมทสะดวกเชอมระหวาง 3 เมองเศรษฐกจ ไดแก ฮานอย ไฮฟอง และ Quang Ninh และยงมทางรถไฟเชอมตอไปยงประเทศเพอนบาน จงนบเปนประตวฒนธรรมและเศรษฐกจไปสประเทศจนและประเทศยโรปอนๆ จงมรายไดจากการทองเทยวและการคาขายเปนหลก
สภาพปญหาในการบรหารกจการทองถนโดยทวไปของประเทศเวยดนาม • การดแลทองถนแบบเดมทมการบรหารและเงนอดหนน มาจากสวนกลาง ปราศจากความนาเชอถอ ไมสามารถตอบสนองความตองการการพฒนาในยคทมความเจรญเตบโตของเศรษฐกจ อยางรวดเรวในปจจบนได • การบรหารราชการ ท งพนธกจและระบบการทำางานไมม ความชดเจน • การปฏบตราชการมความไมแนนอน และทบซอน รวมทงขนตอนกระบวนการยงยาก กฎระเบยบตางๆ ยงหละหลวม กฎระเบยบ บางอยางลาสมย
181ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
• การบรหารจดการเปนแบบรวมศนย แตยงไรทศทาง องคกรท บรหารงานและหนวยงานราชการไมมนโยบายและระเบยบทางการเงนทชดเจน • พนกงานเจาหนาทของรฐขาดความรบผดชอบ ขาดระเบยบ ขาดประสทธภาพในการทำางาน ขาดทกษะการบรหาร วธการทำางาน ลาสมย ซบซอนและลาชา มการคอรปชน • องคกรปกครองสวนทองถนไมมความเขาใจปญหาของประชาชน มกเฉยชาเมอตองทำางานททาทายแนวทางการแกปญหา รฐบาลเวยดนามไดมการวางนโยบายการปฏรประบบการบรหารรฐกจ (Public Administration Reform: PAR) ไวมากมาย เพอสนองตอบนโยบายดงกลาว ซงรฐบาลกลางเวยดนามไดพฒนาแผนการดำาเนนการโครงการ PAR เปนจำานวนมากในระหวางปพ.ศ. 2544 – 2553 (ค.ศ. 2001- 2010) โดยปฏรป 4 เรอง ไดแก 1) ปฏรปสถาบน 2) ปฏรปกลไกบรหาร 3) ปฏรปขาราชการ 4) ปฏรประบบงบประมาณทงน เทศบาลเมองลงซอน (Lang Son) ไดตอบสนองนโยบายนอยางฉบพลน โดยไดเรมการปฏรประบบการบรหารรฐกจ (PAR) ดวยการดำาเนนโครงการ “One Stop Shop” และ “e-portal” ทงในระดบเทศบาลและระดบชมชน และประสบความสำาเรจโดยไดรบรางวลเปนตวอยางเทศบาลทดในดานการใชโครงการ PAR
182
โครงการOneStopShop เปนการรบมอกบปญหาของการบรหารจดการ และการประสานงาน ระหวางบคคลและระหวางหนวยงานปกครองตางๆ ของรฐทงในระดบเดยวกนและตางระดบกนทจะรบเรองและแจงผลใหผใชบรการ ณ จดบรการเดยว มวตถประสงคดงน 1) เพอสนองตอนโยบายและความตองการในแผนหลกของ PAR 2) เพอเพมความสะดวกของประชาชน องคกรธรกจ และองคกรตางๆ ในงานบรการของรฐ 3) เพอเพมคณภาพการบรการ ความมวนย และทศนคตในการบรการ รวมถงการระบขอบเขตอำานาจ และความรบผดชอบของหนวยงาน ตางๆ ของรฐใหชดเจนมากขน 4) เพอชวยเพมประสทธภาพ ความคลองตว และการจดโครงสราง ใหมของหนวยงานราชการโดยบทบาทและภารกจทOneStopShopตองดำาเนนการคอ • การบรหารงานตองโปรงใส งาย และถกตองตามกฎหมาย • ระเบยบขนตอน คาใชจาย คาธรรมเนยมตางๆ รวมถงระยะเวลา ทตองใชในการจดการเรองตางๆ นน ตองแสดงใหเหนชดเจนทงแกหนวยงานและสาธารณชน • การยนคำารองและการรบฟงผล ตองทำา ณ จดบรการเดยวกน • การเดนเร องประสานงานระหวางหนวยงานตางๆ เพอให เรองทรองขอมาสำาเรจผลนน เปนความรบผดชอบของหนวยงานรฐ • เรองทรองขอตองดำาเนนการใหเสรจโดยเรว ตรงเวลา และใหความสะดวกแกประชาชนผมาใชบรการ
183ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สวนงานท One Stop Shop ใหบรการ ไดแก • ออกใบรบรองการจดทะเบยนธรกจสำาหรบองคกรและธรกจในครวเรอน • ออกใบอนญาตการสรางและการซอมแซมอาคาร • การจดสรรทดน • การใหเชาทดน • การโอนกรรมสทธการใชประโยชนทดน • การเปลยนแปลงการใชประโยชนทดน • การออกรบรองสทธการใชประโยชนทดน • การจดจางแรงงาน • สวสดการของรฐ ฯลฯ
โครงการE-portal เวบไซต http://langsoncity.com.vn เปนการรวบรวมเอาขอมลจากสภาประชาชนของเทศบาล และคณะกรรมการภาคประชาชน รวมกบขอมลจากแผนกงานตางๆ ของชมชน (Ward and Commune) มวตถประสงคสำาคญในการพฒนาดงน 1) เพอใหขอมลทจำาเปนเกยวกบเทศบาล หนวยงานทองถน กรม และกองตางๆ 2) เพอใหขอมลเกยวกบการใหบรการของรฐ โดยเฉพาะ One Stop Shop 3) เพอเปดโอกาสใหธรกจตางๆ ไดมโอกาสพดคยกน
184
4) เพอประชาสมพนธเกยวกบเมองลงซอน (Lang Son) 5) เพ อปรบใหระบบการบรการเปนระบบคอมพวเตอร และ เปลยนเปนระบบ e-government 6) เพอสรางความสมพนธอนดระหวางประชาชนกบหนวยงานของรฐ ผสงออก และนกธรกจในการพฒนาเศรษฐกจรวมกน
รปแบบเวบไซตนแบงเปน5สวนดงน 1) ดานบนเปนตราสญลกษณของเมอง 2) ดานซายเปนแทบบรรจชอรายการ (Menu Bar) 3) ดานขวาเปนชองทางการคนหา (Search) และพนทโฆษณา 4) พนทตรงกลางแสดงขอมลตางๆ 5) ดานลางมรายการเวบไซต เพอตดตอกบคณะทำางาน ผลทไดรบจากการศกษากรณจงหวดลงซอน(LangSon) การนำาใช PAR และ e-portal เขามาชวยในการปรบปรงระบบบรหารจดการเมองลงซอน (Lang Son) ไดสงผลดตางๆ ใหเกดขนอยางเหนไดชด ทงการเพมประสทธภาพในการทำางาน และการไดรบบรการทดขนของประชาชน ดงน 1) เกดการปรบเปลยนวธการทำางานเพอเพมประสทธภาพ และคณภาพการใหบรการประชาชนอยางตอเนอง โดยคณะกรรมการประชาชนไดนำาระบบควบคมคณภาพ ISO 9001:2000 มาใชเพอปรบปรงรปแบบการบรหารงานราชการ รวมทงยงไดมการรบรองกฎหมายถง 29 ฉบบ เพอปฏรประเบยบในการบรหาร
185ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สำาหรบการบงคบใชระบบควบคมคณภาพใหเปนไปตามมาตรฐาน (National Standard (TCVN) ISO 9001:2000) นอกจากน ยงไดมการกำาหนดหนาทความรบผดชอบทชดเจนขนสำาหรบหนวยงานตางๆ เพอใหรบเรองและดำาเนนการไดในเวลาทกำาหนดเอาไว สวนในดานการวางแผนนน ไดกำาหนดวสยทศนในการพฒนาไปถงป พ.ศ. 2593 (ค.ศ. 2050) โดยแผนหลกของการพฒนาเศรษฐกจและสงคมจะเนน การกำากบดแล การดำาเนนการ และการสรางความเขมแขงของโครงการสำาคญตางๆ รวมถงการกระจายอำานาจไปยงชมชน และหนวยงานทดแลการบรการสาธารณะ
2) สรางความใกลชดระหวางผบรหาร ผปฏบตงาน และประชาชนโดยในการปรบปรงระบบงานเพอเพมความสามารถและคณภาพการทำางานครงน คณะกรรมการประชาชนตองลงไปดแลการทำางานของทกกรม กองอยางใกลชด เพอใหคำาปรกษา กำาหนด ดแล เรงรด รวมถง ชวยแกไขปญหาทรบมอไดยาก นอกจากนน คณะทำางานทกคนในคณะกรรมการประชาชนยงลงพนท เพอพบปะประชาชนทเกยวของกบปญหาการเวนคนทด น เพอรบทราบสภาพปญหาและหาทางแกไขขอขดแยงนนๆ
3) พฒนาระบบการจดเกบและบนทกขอมลหลงจากทมการนำาระบบนมาใชในระหวางป พ.ศ. 2550 – 2553 เมองลงซอนไดเรมใหความสำาคญกบการรวบรวมและจดเกบขอมลทเกยวของกบระบบ ขนตอนงานราชการ และเอกสารตางๆ เพอดำาเนนโครงการการปรบ
186
ขนตอนระเบยบราชการใหงายลง ขณะนอยในขนตอนทคณะกรรมการ ประชาชนของเทศบาลกำาลงขอความเหนชอบจากคณะกรรมการประชาชนระดบจงหวด
4) มการระบความชดเจนของหนาทและพนธกจของหนวยงานภาครฐเพอเพมประสทธภาพในการทำางานและการใหบรการ ไดม การดำาเนนการทบทวนและจดระเบยบหนวยงานชำานาญการเฉพาะทาง รวมถงดแลปรบเปลยนหนาทและความรบผดชอบของพนกงาน ทงขาราชการและลกจางทกคน เพอไมใหเกดความซ�ซอน สบสน ความยงยากตางๆ ในการทำางาน ซงหนวยงานสวนใหญสามารถปรบตวกบการกำาหนดหนาทและพนธกจแบบใหมนอยางเหมาะสม
5) มการปฏรปนโยบายขาราชการและพนกงานของรฐนอกเหนอจาก การทบทวนอำานาจหนาทของตำาแหนงตางๆ ในระบบงานราชการแลว คณะกรรมการประชาชนยงใหความสนใจรายละเอยดดานคณภาพ ของตำาแหนงงานแตละตำาแหนง เพอเปนพนฐานในการปรบปรง และการรบสมครคนเขาทำางาน นอกจากนนคณะกรรมการประชาชนยงขอใหแตละหนวยงานทำาการทบทวนระเบยบการทำางาน การแบงและจดสรรหนาทความรบผดชอบของแตละคนในหนวยงานอยางละเอยดดวย
6) เกดการปฏรปงานบรหารราชการทโปรงใส และตรวจสอบไดเมอมการจดสรรงบประมาณลงมา แตละหนวยงานตองวางแผน จดทำา
187ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
งบประมาณ และประกาศแผนการใชงบประมาณใหประชาชนไดทราบอยางชดเจนเปดเผย เพอลดโอกาสการใชงบประมาณอยางสนเปลอง นอกจากนน การจดซอจดจางยงตองไดรบการตรวจสอบอยางละเอยดอกดวย
7) งานบรการมความทนสมยมากขนเพอใหบรการอยางรวดเรว และ การบรหารงานของคณะกรรมการประชาชน Ward และ Commune อยางมประสทธภาพ จงมการนำาเอาเทคโนโลยสารสนเทศมาใช ไดแก ระบบ e-portal ซงไดรบการปรบปรงมาอยางตอเนอง
การปฏรประบบราชการใหมของเมองลงซอน ทประสบผลสำาเรจ เปนอยางมากน ยงไดสงผลดตอประชาชนผรบบรการในเมองโดยแผนก One Stop Shop มการประกาศขนตอน ระยะเวลา และคาธรรมเนยม การบรการไวอยางชดเจน มการลดขนตอนระเบยบราชการทยงยากออกไป สวนการรบเรองตางๆ นนทำาไดงายขน เนองจากมการปรบปรงระเบยบ ขนตอนแบบใหมทชดเจน งาย และเปดเผยการปฏรปงานบรการนทำาให ประชาชนมความตนเตนยนดเปนอยางมาก เพราะการม One Stop Shop สามารถเพมคณภาพการใหบรการ และตอบสนองความตองการของ ประชาชน สงผลทำาใหเกดความประทบใจในการบรการของรฐรวมถง ลดความขดแยงยงยากของพนกงาน และยงเปนการแสดงออกถง ความโปรงใสในการบรหารงานและการบรการประชาชน และดวยความชดเจนและงายดายของระเบยบขนตอนแบบใหมน การทำาผดกฎระเบยบ เชน กรณการดำาเนนการกอสรางทไมไดรบอนญาตกลดนอย
188
ลงไป จงสงผลดตอระบบสงคมและเศรษฐกจโดยรวมของประเทศเวยดนาม ดวย [26]
8.2การปฏรประเบยบราชการในหนวยงานศลกากร จากความสำาเรจของแผนการปฏรประเบยบราชการของเวยดนามระยะปพ.ศ. 2544 – 2555 ทเรยกยอวา โครงการ 30 นบเปนครงแรกทเวยดนามมชองทางเพอรบฟงและรวบรวมความคดเหนจากภาคเอกชน ผานสภาทปรกษาเพอการปฏรประเบยบราชการ ซงสงทประชาชนและผประกอบการใหความสนใจเปนพเศษ คอ การปฏรประเบยบราชการในหนวยงานศลกากร ซงถอวาไดประสบความสำาเรจ โดยสามารถลดระเบยบราชการลงเหลอ 59 ขอ จากจำานวนทงหมด 330 ขอ และประหยดงบประมาณ 2 ลานลานดอง ซงเทคโนโลยถอเปนกญแจสำาคญในการปฏรปของหนวยงาน นอกจากการใชเทคโนโลยสารสนเทศแลว ทางศลกากรไดเนนการปรบปรงระเบยบดานศลกากรใหสะดวกและกระทดรดมากขน อาทเชน แบบฟอรมการเสยภาษไดมการปรบปรงตามแนวทางยกเลกขอกำาหนดทไมจำาเปนและเนอหาซำาซากโดยเฉพาะระเบยบเกยวกบการคนภาษรายไดบคคลธรรมดา [26]
8.3การปฏรประเบยบราชการในหนวยงานประกน สงคม สำาหรบหนวยงานประกนสงคมไดเนนการกระจายอำานาจใน การปรบปรงระเบยบราชการ จนนำามาซงประสทธภาพ ยกตวอยางเชน การประกนสงคมของนครไฮฟองไดกระจายอำานาจจากระดบนคร
189ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
สระดบเขต ซ งไดชวยบรรเทาความเดอดรอนของประชาชนและ ภาคเอกชน ไมวาจะเปนการเดนทาง และคาใชจาย สำาหรบหนวยงาน ประกนสงคมนนกสามารถแกปญหางานลนมอ การทำางานแบบใช อำานาจเปนใหญ และการบรหารแบบขนนาง การปรบปรงหนวยงานประกนสงคมนครไฮฟองดวยการกระจาย อำานาจเปนการปรบปรงระเบยบราชการแบบกาวกระโดด โดยไดม การรางระเบยบการแกไขปญหาของประชาชนและเอกชนขนใหม จงสามารถเปลยนแปลงจตสำานก วธการทำางาน และยกระดบทกษะ ความสามารถ ตลอดจนความรบผดชอบของเจาหนาท ข าราชการ อกประเดนคอ การจดกลไกการบรหารใหมความกระทดรด โดยการโยกยายเจาหนาทไปยงเขตเพอทำาหนาทแกไขทกปญหาของชาวบาน จากผลสำาเรจของหนวยงานศลกากรและหนวยงานประกนสงคมไดพสจนใหถงเหนความถกตองของการปฏรประเบยบราชการในเวยดนาม โดยจนถงปจจบ นสามารถปรบปรงระเบยบราชการใหสะดวก หรอใหมรปแบบเดยวเหมอนกนทวประเทศประมาณ 258 ขอ ขอกำาหนดหรอเง อนไขท สรางความเดอดรอนหลายขอ ถกยกเลก ทงนแตละปชวยประหยดเง นใหก บประชาชน และ ผประกอบการประมาณ 5 ลาน 7 แสนลานดอง และนบเปนครงแรกทเวยดนามมศนยขอมลแหงชาตเกยวกบระเบยบราชการ ทงยงสามารถตรวจและปรบปรงระเบยบราชการ โดยลดระเบยบราชการ และประกาศอยางเปนทางการอยางนอยรอยละ 30 และลดคา ธรรมเนยมในการดำาเนนการตามระเบยบราชการประมาณรอยละ 30 ดวย นบเปนความสำาเรจทสำาคญ โดยเฉพาะกระทรวงและทองถนหลายแหงไดบรรลเปาหมายทไดรบมอบหมายจากนายกฯ [26]
190
8.4พรรคการเมองเดยวทอยคประเทศ การจดองคกรพรรคคอมมวนสตแหงเวยดนาม แมในทางทฤษฎพรรคคอมมวนสตแหงเวยดนามจะทำางานเคยงคไปกบแนวรวมปตภมแหงชาต (Vietnam Fatherland Front) แตในความเปนจรง พรรคมกลไกในการรวบอำานาจมาไวทพรรคแตเพยงผเดยว โครงสรางและการทำางานขององคกรพรรคคอมมวนสต - ทประชมสมชชาตวแทนแหงชาต (Nat ional Congress ) ทำาหนาทตดสนทศทางของพรรคและรฐบาล - คณะกรรมการกลางพรรคคอมมวนสต (Central Committee) เปนผแตงตงประธานาธบดและนายกรฐมนตร โดยตองไดรบความเหนชอบจากสภาแหงชาต (National Assembly) - เลขาธการพรรคคอมมวนสต (General Secretary) เปนผนำาสงสดของพรรค ดแลนโยบายภายใน นโยบายความมนคง และนโยบายระหวางประเทศ รวมทงเปนผนำาสงสดของกองทพ - คณะกรรมการกรมการเมอง (Politburo) มอำานาจสงสดในการบรหารประเทศและเปนผควบคมนโยบายทคณะรฐมนตรนำาไปปฏบต - สำานกงานเลขานการ (Secretariat) รบผดชอบการแกปญหาตางๆ ขององคกร และเปนผนำานโยบายของคณะกรรมการกลางทงดานเศรษฐกจ สงคม ความมนคง และการตางประเทศมาปฏบต เปนผตรวจตราหนวยงานตางๆ ของคณะกรรมการกลางอกตอหนง - คณะกรรมาธการกลางกองทพ (Central Military Commis-sion) ทำาหนาทใหคำาแนะนำาดานการทหาร และการปองกนประเทศ เปนผนำาเรองทเกยวกบการทหารทกเรอง [18]
191ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
บรรณานกรม
[1] กรมสงเสร มการคาระหวางประเทศ. 2556. สรปขอมลกฎหมายแรงงาน-ประเทศเวยดนาม. คนวนท 24 กรกฎาคม 2555 จาก http://www.ditp.go.th/main.php?filename=intro[2] กรมสงเสรมการสงออก กระทรวงพาณชย. 2554. คมอ การคาและการลงทน สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม. สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม, หนา 1-120.[3] กรมเจรจาการคาการคาระหวางประเทศ. 2555. AEC กบนโยบายการลงทนในประเทศเวยดนาม. คนวนท 14 มนาคม 2557 จาก http://www.thai-aec.com/67[4] กองเอเชยตะวนออก 2 กรมเอเชยตะวนออกกระทรวงการตาง ประเทศ. ม.ป.ป. ขอมลเศรษฐกจรายประเทศ: สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม Socialist Republic of Vietnam. คนวนท 24 มนาคม 2557 จาก http://test.mfa.go.th/business/2386.php?id=273
192
[5] คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม. 2555. บทบาทของประเทศเวยดนามกบอาเซยน. คนวนท 17 มนาคม 2557 จาก http://www.gotoknow.org/posts/501040[6] คณะสงคมวทยาและมานษยวทยา มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต. ม.ป.ป.ประวตศาสตรเวยดนาม (ยอ). คนวนท 20 มนาคม 2557 จาก http://museum.socanth.tu.ac.th/images/page5On- line%20Exhibition/vietnam/vietnam_a5.html[7] จารวรรณ เจตเกษกจ. เวยดนาม กบ AEC โอกาสทางธรกจทผประกอบการไทยควรร. อตสาหกรรมสาร, หนา 24-28. [8] ทองเทยวประเทศเวยดนาม. ม.ป.ป. ประวตศาสตรเวยดนาม. คนวนท 24 มนาคม 2557 จาก http://vietnam.moohin.in.th/?p=24[9] โพสตทเดย. 2556. เวยดนามใชกฎหมายคมสอออนไลน. คนวนท 24 มนาคม 2557 จาก http://m.posttoday.com/article.php?id =244193&channel_id=11000
193ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
[10] ประเทศเวยดนาม. หนงสอหนงในประชาคม ชดประเทศเวยดนาม: สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Vietnam). หนา 7-16. [11] ธญญาทพย ศรพนา. 2556. การสงออกแรงงานเวยดนาม. วารสารการเมองการปกครอง. 3 (ฉบบท 2 มนาคม – สงหาคม 2556: การจดการชมชนเพอการ พฒนาทยงยน ( II ): 178 - 180 [12] วรษฐา สงวนเสรมศร. 2555. ม.ป.ป. เอกสารสถาบน ดำารงราชานภาพ คนวนท 28 มนาคม 2557 จาก http://www.stabundamrong.go.th/web/home.html [13] วทยาลยเทคโนโลยสยาม. 2556. กระทรวงสาธารณสข ของเวยดนามลงทน 4.7 ลานเหรยญสหรฐในเวชระเบยบ อเลกทรอนกส. คนวนท 28 มนาคม 2557 2555 จาก http://board.siamtechu.net/forum.php?mod=view thread&tid=3701[14] ศนยขอมลอาเซยนของกรงเทพมหานคร. 2557. การขามถนนในประเทศเวยดนาม. คนวนท 29 มนาคม 2557 จาก http://asean.bangkok.go.th/index.php/2014-06-22- 13-10-48/69-2014-06-22-13-08-48
194
[15] สถานกงสลใหญ ณ นครโฮจมนห. 2555. ขอมลเกยวกบประเทศเวยดนาม: กฎหมายแรงงานในเวยดนาม. คนวนท 17 เมษายน 2557 จาก http://www.thaiembassy.org/hochiminh/th/ thai-people/2264/29148[16] สนตยา เอกอคร คณะเศรษฐศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร. 2550. กลยทธดานการศกษา เพอเรงรดพฒนาแรงงานฝมอ กรณศกษาเวยดนาม. คนวนท 17 เมษายน 2557 จาก http://news.sanook.com/ scoop/0/scoop_133390.php[17] สกญญา มกราวธ และ สธาสน ไชยโชตวฒน. 2556. 100 เรองนารในเวยดนาม. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร: อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง. [18] สำานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบ ประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน). 2556. ยทธศาสตรความรวมมอพฒนาเศรษฐกจของ สพพ. กบ สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม ระหวางป 2557-2560. คนวนท 19 เมษายน 2557 จาก http://www.neda.or.th/index.aspx
195ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
[19] สำานกงานความรวมมอพฒนาเศรษฐกจกบ ประเทศเพอนบาน (องคการมหาชน). ม.ป.ป. สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม (Socialist Republic of Vietnam). คนวนท 19 เมษายน 2557 จาก http://www.neda.or.th/index.aspx[20] สำานกอาเซยน กรมเจรจาการคาระหวางประเทศ. 2555. Country Profile สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม. หนา 29.[21] สำานกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.). 2553. ตลาดดานการทองเทยวในเวยดนาม. คนวนท 19 เมษายน 2557 จาก http://122.155.9.68/talad/index.php/vietnam/ sector/tourism-related[22] Arup Barman. 2011. Vietnam HRD Collaboration-The strategic moves. India[23] ASTV ผจดการออนไลน. 2556. ไปเวยดนาม.. เทยวอยางวา ระวงเจอดมโทษปรบหลายลาน. คนวนท 30 เมษายน 2557 จาก http://www.manager.co.th/indochina/ viewnews.aspx?NewsID=9560000069065
196
[24] Bruynooghe, F. et al. 2009. Implementation of Civil Service Legislation in Vietnam: Strengthening Elements of a Position-Based System[25] Central Intelligence Agency. 2014. The World Factbook. Retrieved May 12, 2014 from https://www.cia.gov/library/publications/ the-world-factbook/rankorder/2119rank.html[26] DELGOSEA.eu. “Institutional Innovation”, Yala Municipality, Thailand: ม.ป.ป. การปฏรประบบการ บรหารกจการสาธารณะ - เมองลงซอน ประเทศเวยดนาม. คนวนท 30 เมษายน 2557 จาก http://www.delgosea.eu/cms/Downloads/ Documents-In-Your-Language/Documents-in-Tha[27] Government Inspectorate. 2006. Functions and tasks. Retrieved April 25, 2014 from http://www.thanhtra.gov.vn/en/Pages/ Functions-and-tacks.aspx?CQID=0&LVID=26[28] International Cooperation Study Center, Thammasat University. ม.ป.ป. ประเทศสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม. คนวนท 28 เมษายน 2557 จาก http://www.apecthai.org/apec/th/ profile1.php?continentid=2&country=v9
197ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
[29] mcot.net. 2555. เวยดนามออกกฎหมายคมเขมหามโฆษณาบหร. คนวนท 28 เมษายน 2557 จาก http://www.mcot.net/site/ content?id=4ff6755a0b01dabf3c047752#. U9H1s7Hy9KQ[30] Ministry of Agriculture and Rural Development. 2008. Authorities and Organization Structure of MARD. Retrieved April 19, 2014 from http://www.mard.gov.vn/en/Pages/history.aspx ?TabId=AboutMARD[31] Ministry of Finance. 2009. TASKS AND POWERS. Retrieved April 19, 2014 from http://www.mof.gov.vn/portal/page/portal/ mof_en/Introduction/tp [32] Ministry of Information and Communications. Main Functions. Retrieved April 25, 2014 from http://english.mic.gov.vn/intro/Trang/ MainFunctions.aspx
198
[33] Ministry of Justice. 2013. TASKS AND POWERS. Retrieved April 25, 2014 from http://www.moj.gov.vn/en/Pages/ Tasks%20and%20powers.aspx [34] Ministry of Labour, War Invalids and Social Affairs. 2013. Duties and responsibilities. Retrieved April 25, 2014 from http://www.molisa.gov.vn/en/Pages/ Detail-news.aspx?IDNews=1477 [35] Ministry of National Defence. 2006. The Ministry of Defence of the Socialist Republic of Vietnam. Retrieved April 25, 2014 from http://www.mod.gov.vn[36] Ministry of Natural Resources and Environment. 2004. Task Function. Retrieved April 25, 2014 from http://www.monre.gov.vn [37] Ministry of Public Security. 2011. introduction of Ministry. Retrieved April 25, 2014 from http://www.mps.gov.vn/web/guest/english_ detail//vcmsviewcontent/bZCI/2401/0/11801
199ระบบบรหารราชการของสาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม
[38] Ministry of Planning and Investment. 2004. Ministerial Functions and Responsibilities. Retrieved April 25, 2014 from http://www.mpi.gov.vn/portal/page/ portal/mpi_en/3094/Ministerial%20Functions%20 and%20%20Responsibilities [39] Ministry of Science and Technology, War Invalids and Social Affairs. 2013. Functions and tasks. Retrieved April 25, 2014 from http://www.most.gov.vn/Desktop.aspx0/ Introduction/Functions-and-tasks/Functions_and_ tasks/ [40] Poon Y., Hùng N. & Trong D. 2009. The reform of the civil service system as Vietnam moves into the middle-income country category. In Public Administration Reform and Anti-Corruption: A series of Policy Discussion Papers. United Nations Development Programme (UNDP)[41] Thanachart Numnonda. 2556. แผนยทธศาสตรไอซทของประเทศในกลมอาเซยน. คนวนท 28 มนาคม 2557 จาก http://thanachart.org
200
[42] The Office of the Board of Investment. 2553. เวยดนาม ประเทศและประชาชน: โครงสรางการปกครอง เวยดนาม. คนวนท 13 มนาคม 2557 จาก http://www.boi.go.th/thai/clmv/Back_up/2010_ vietnam/2010_vietnam_1_2.html [43] The State Bank of Vietnam. 2013. Major Responsibility. Retrieved April 25, 2014 from http://www.sbv.gov.vn/portal/faces/en/ enm/enpages_home/about/majorResponsibility?_ adf.ctrl-state=3y39kq5js_4&_afr Loop=777908737792600[44] Vietnamhappy.com. 2555. ระเบยบเขาเมอง. คนวนท 30 เมษายน 2557 จาก http://www.vietnamhappy.com/regulations/ [45] Vietnam Ministry of Education and Training. 2009. The development and state of the art of Adult Learning and education. Ministry of Education and Training: 8-10. [46] vovworld.vn. 2555. การปฏรประเบยบราชการเพอการพฒนา. คนวนท 24 เมษายน 2557 จาก http://vovworld.vn/th-TH.vov