Upload
others
View
17
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชโครงงานเปนฐาน เพอสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
โดย นายสรเดช เลศวฒนาวณช
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต
ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชโครงงานเปนฐาน เพอสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
โดย นายสรเดช เลศวฒนาวณช
วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต
ภาควชาหลกสตรและวธสอน บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
ปการศกษา 2560 ลขสทธของบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร
THE DEVELOPMENT OF ACTIVITIES FOR LEARNER’S DEVELOPMENT BY PROJECT BASED LEARNING TO ENHANCE CAREER SKILLS AND CAREER
ATTITUDES FOR HIGH SCHOOL STUDENTS
By
MR. Soradet LERTWATHANAWANIT
A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for Master of Education (CURRICULUM AND SUPERVISION)
Department of Curriculum and Instruction Graduate School, Silpakorn University
Academic Year 2017 Copyright of Graduate School, Silpakorn University
หวขอ การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชโครงงานเปนฐาน เพอสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
โดย สรเดช เลศวฒนาวณช สาขาวชา หลกสตรและการนเทศ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญา
มหาบณฑต อาจารยทปรกษาหลก ผชวยศาสตราจารย ดร. ชนสทธ สทธสงเนน
บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ไดรบพจารณาอนมตใหเปนสวนหนงของการศกษา ตามหลกสตรศกษาศาสตรมหาบณฑต
คณบดบณฑตวทยาลย (รองศาสตราจารย ดร.จไรรตน นนทานช)
พจารณาเหนชอบโดย
ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร. มาเรยม นลพนธ )
อาจารยทปรกษาหลก (ผชวยศาสตราจารย ดร. ชนสทธ สทธสงเนน )
อาจารยทปรกษารวม (ดร. ศรวรรณ ฉตรสรยวงศ )
ผทรงคณวฒภายนอก (อาจารย ดร. พนดา จารยอปการะ )
ง
บทค ดยอ ภาษาไทย
59253410 : หลกสตรและการนเทศ แผน ก แบบ ก 2 ระดบปรญญามหาบณฑต ค าส าคญ : การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน, โครงงาน, ทกษะอาชพ, คณลกษณะในการประกอบอาชพ
นาย สรเดช เลศวฒนาวณช: การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชโครงงานเปนฐาน เพอสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา อาจารยทปรกษาวทยานพนธ : ผชวยศาสตราจารย ดร. ชนสทธ สทธสงเนน
การวจยครงนมวตถประสงคการวจย คอ 1) เพอศกษาขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนา
กจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2) เพอพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 3) เพอทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน และ 4) เพอประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เกยวกบ ทกษะอาชพ คณลกษณะในการประกอบอาชพ และความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน การวจยนเปนการวจยและพฒนา (R&D) ใชแบบแผนการวจยแบบ The One-Shot Case Study โดยทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 30 คน จากการอาสาสมคร ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 เครองมอทใชในการวจย ประกอบดวย 1) กจกรรมพฒนาผเรยน 2) แบบประเมนทกษะอาชพ 3) แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ และ 4) แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน การวเคราะหขอมลใชคารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และการวเคราะหเชงเนอหา
ผลการวจยพบวา 1. ผลการศกษาขอมลพนฐาน ของนกเรยนและผทเกยวของ ตองการใหการจดการเรยนรเกยวกบมะพราว ของดประจ าอ าเภอบานแพว มาสรางอาชพและสรางรายไดใหกบนกเรยน โดยมการศกษาจากแหลงเรยนรในทองถน มการน าผรทองถน ปราชญชาวบานมามสวนรวมในการจดการเรยนร ดวยกระบวนการกลม การแลกเปลยนเรยนรรวมกน การอภปราย โดยมคร นกเรยน เพอนนกเรยน และปราชญชาวบานเปนผวดและประเมนผล 2. ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ประกอบดวย 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรม 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอ 9) การวดและประเมนผล และ 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน แตละแผนจดการเรยนรดวยโครงงาน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 3. ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดการเรยนรดวยโครงงาน 6 ขนตอน ไดแก 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล พบวา นกเรยนสนใจ และตงใจในการสรางสรรคเปนผลงานโครงงานอาชพ และ 4. ผลการประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา 1) นกเรยนมทกษะอาชพ โดยภาพรวมอยในระดบด 2) นกเรยนมคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยภาพรวมอยในระดบด และ 3) นกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด เหนควรใหมการปรบปรงกจกรรมใหมการจดกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนไดศกษา คนควาหาความรดวยตนเอง
จ
บทค ดยอ ภาษาองกฤษ
59253410 : Major (CURRICULUM AND SUPERVISION) Keyword : THE DEVELOPMENT OF ACTIVITIES FOR LEARNING, PROJECT BASE LEARNING, CAREER SKILL, CAREER ATTITUDE
MR. SORADET LERTWATHANAWANIT : THE DEVELOPMENT OF ACTIVITIES FOR LEARNER’S DEVELOPMENT BY PROJECT BASED LEARNING TO ENHANCE CAREER SKILLS AND CAREER ATTITUDES FOR HIGH SCHOOL STUDENTS THESIS ADVISOR : ASSISTANT PROFESSOR CHANASITH SITHSUNGNOEN, Ph.D.
The purposes of this research were to 1) study the fundamental data and needs for the development of learner development activities to enhance the career skill and career attitude for high school students. 2) develop learner development activities. 3) implement learner development activities and 4) evaluate and improve learner development activities about career skills, career attitude and the students’ opinion toward the learner development activities. This research was Research and Development using The One-Shot Case Study. The learner development activities were conducted with 30 high school students at Watlaksipipatratuphatum School in the second semester of the academic year 2017 through the Volunteer Sampling. The instruments of this research were 1) The learner development activities 2) The student’s career skills evaluation form 3) The students’ career attitude evaluation form and 4) the student’s opinion toward the activities for learner’s development. The data was analyze by percentage, mean, standard deviation and Content Analysis.
The research results were: 1.The studying of fundamental information found that the students and participants need to study about coconut which is considered the local products of BAN PAWEO to create a career and income for the students. By learn from local learning resources, Local knowledge participate in learning. 2.The results of developing the learner development activities found that the learner development activities consisted of 1) principles 2) goals 3) guidelines of activity 4) patterns of activity 5) description of learning course 6) objectives 7) framework of activities 8) materials/resources 9) measurement and evaluation and 10) 5 lesson plans of learner development activities 3.The implementation of leaner development activities by project base learning 6 steps; 1) Basically Knowledge 2) Define 3) Plan 4) Do 5) Presentation and Discussion and 6) Evaluation. The students had interest and intended in their career project and 4.The evaluation and improvement of the learner development activities found that 1) Career skills were at a good level. 2) Career attitudes were at a good level and 3) The student’s opinion towards the learner development activities were at the highest level. They thought that to improve the activity that encourage self-study.
ฉ
กตตกรรมประกาศ
กตตกรรมประกาศ
วทยานพนธฉบบนส าเรจลลวงไดดวยความอนเคราะหจากผชวยศาสตราจารย ดร.ชนะสทธ สทธสงเนน และ ดร.ศรวรรณ ฉตรสรยวงศ ทกรณาใหความอนเคราะห เปนทปรกษาวทยานพนธ คอยใหค าปรกษา ค าแนะน า และใหความชวยเหลอแกไขขอบกพรองตางๆ ท าใหวทยานพนธฉบบนมความสมบรณยงขน ตลอดจนใหก าลงใจตลอดระยะเวลาทท าการวจยเปนอยางด ผวจยจงขอกราบขอบพระคณอาจารยทกทานเปนอยางสง
ขอบพระคณ ผชวยศาสตราจารย ดร.มาเรยม นลพนธ ทกรณาเปนประธานในการพจารณาวทยานพนธ และ อาจารย ดร.พนดา จารยอปการะ ผทรงคณวฒ ทกรณาใหค าแนะน าในการแกไข ขอบกพรอง ตลอดจนคณาจารยในสาขาวชาหลกสตรและการนเทศ และคณาจารยทกทานทใหความรและประสบการณอนมคายงแกผวจยตลอดเวลาทศกษาอยในคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากรใหประสบความส าเรจได
ขอบพระคณผเชยวชาญ อาจารย ดร.บญรอด ชาตยานนท ดร.จนทรเพญ สวรรณคร ดร.สาลน อดมผล ดร.วจตรา ตะโกพร ดร.พชญาณ พานะกจ อาจารย ดร.ดวงหทย โฮมไชยะวงศ ดร.ศรนทพย เดนดวง ดร.กตตมา ปทมาวไล ดร.อรนช มงมสขศร และนางสาวอมาภรณ วงศวสฐศกด ทกรณาใหค าแนะน า ปรบปรงเครองมอ และกรณาเปนผเขารวมการสนทนากลม (Focus Group) ในการตรวจเครองมอประกอบการวจย เพอใหเครองมอทใชในการวจยใหมคณภาพ
ขอบพระคณผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ นางสาววรรณา ปจฉาการ ตลอดจนครโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ และผทไมไดกลาวนาม ณ ทนทกทาน ทกรณาใหขอมลทเปนประโยชนตอการท าวทยานพนธในครงน นอกจากนนยงใหความชวยเหลอ อปการะ สนบสนน เปนทงแรงใจ แรงทรพย และใหก าลงใจเสมอมา ตลอดจนความหวงใยและปรารถนาดแกผวจยมาโดยตลอด
ขอบพระคณบดา มารดา และครอบครว รวมถง พๆ เพอนๆ และนองๆ รนรหส 59 สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ ทกทานทไดใหความชวยเหลอ อปการะ การสนบสนน และเปนทงแรงใจ แรงทรพย สนบสนน และใหก าลงใจ ตลอดจนความหวงใยและปรารถนาดแกผวจยมาโดยตลอด
ขอบพระคณ บณฑตวทยาลยทไดกรณามอบทนอดหนนการท าวทยานพนธ จากเงนรบฝากโครงการบรการวชาการ (โครงการอบรมภาษาองกฤษเขม) ของบณฑตวทยาลย ประจ าปงบประมาณ 2561
หากวทยานพนธฉบบนกอใหเกดประโยชนและคณคา ผวจยขอมอบคณความดทงมวลแกผทเกยวของทงหมดทท าใหวทยานพนธนประสบความส าเรจลลวงไปไดดวยด
สรเดช เลศวฒนาวณช
สารบญ
หนา บทคดยอภาษาไทย ............................................................................................................................. ง
บทคดยอภาษาองกฤษ ....................................................................................................................... จ
กตตกรรมประกาศ............................................................................................................................. ฉ
สารบญ .............................................................................................................................................. ช
สารบญตาราง ................................................................................................................................... ญ
สารบญแผนภม .................................................................................................................................. ฏ
สารบญภาพ ...................................................................................................................................... ฐ
บทท 1 .............................................................................................................................................. 1
บทน า ................................................................................................................................................ 1
ความเปนมาและความส าคญของปญหา ....................................................................................... 1
กรอบแนวคดทใชในการวจย ......................................................................................................... 7
ค าถามวจย ................................................................................................................................. 12
วตถประสงคการวจย .................................................................................................................. 12
สมมตฐานการวจย ...................................................................................................................... 13
ขอบเขตของการวจย ................................................................................................................... 13
ระยะเวลาในการทดลอง ............................................................................................................. 14
นยามศพทเฉพาะ ........................................................................................................................ 14
ประโยชนทไดรบ ......................................................................................................................... 15
บทท 2 ............................................................................................................................................ 16
วรรณกรรมทเกยวของ ..................................................................................................................... 16
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 : กจกรรมพฒนาผเรยน .................. 16
ซ
หลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ....................................................................... 18
กจกรรมพฒนาผเรยน ................................................................................................................. 20
ความหมายของกจกรรมพฒนาผเรยน ................................................................................. 20
ความส าคญของกจกรรมพฒนาผเรยน ................................................................................. 21
ลกษณะของกจกรรมพฒนาผเรยน....................................................................................... 22
กจกรรมชมนม ............................................................................................................................ 23
ประเภทของกจกรรมชมนม ................................................................................................. 23
หลกการของกจกรรมชมนม ................................................................................................. 24
วตถประสงคของกจกรรมชมนม .......................................................................................... 24
ขอบขายของกจกรรมชมนม ................................................................................................. 24
แนวการจดกจกรรมชมนม ................................................................................................... 25
เงอนไขของกจกรรมชมนม ................................................................................................... 25
การประเมนกจกรรมชมนม .................................................................................................. 25
ทกษะในศตวรรษท 21 ............................................................................................................... 26
กระบวนการเรยนรในศตวรรษท 21 .................................................................................... 30
การจดการเรยนรแบบโครงงาน (Project Base Learning) ........................................................ 31
การจดการศกษากบการประกอบอาชพ ...................................................................................... 37
ทกษะอาชพ (Career Skills) ...................................................................................................... 47
แนวคดเกยวกบคณลกษณะในการประกอบอาชพ ....................................................................... 58
ขอมลทวไปของจงหวดสมทรสาคร .............................................................................................. 62
ขอมลทวไปของอ าเภอบานแพว .................................................................................................. 67
ขอมลทวไปของชมชนบานแพว ................................................................................................... 68
งานวจยทเกยวของ ..................................................................................................................... 70
งานวจยในประเทศ .............................................................................................................. 70
ฌ
งานวจยตางประเทศ ............................................................................................................ 75
บทท 3 ............................................................................................................................................ 77
วธด าเนนการวจย ............................................................................................................................ 77
ขนตอนท 1 การวจย (R1 : Research) : การศกษาขอมลพนฐานและความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ............................................................................................... 79
ขนตอนท 2 การพฒนา (D1 : Development) : การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน .................... 89
ขนตอนท 3 การวจย (R2 : Research) : การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน .......................... 107
ขนตอนท 4 การพฒนา (D2 : Development) : การประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน .......................................................................................................................................... 109
บทท 4 .......................................................................................................................................... 125
ผลการวเคราะหขอมล ................................................................................................................... 125
ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลพนฐาน ......................................................................................... 125
ตอนท 2 ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ........................................................................... 134
ตอนท 3 ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน ..................................................................... 140
ตอนท 4 ผลการประเมน และปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน ................................................... 147
บทท 5 .......................................................................................................................................... 154
สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ .......................................................................................... 154
สรปผลการวจย ......................................................................................................................... 154
อภปรายผลการวจย .................................................................................................................. 158
ขอเสนอแนะ ............................................................................................................................. 163
รายการอางอง ............................................................................................................................... 165
ประวตผเขยน ................................................................................................................................ 252
ญ
สารบญตาราง
หนา 1 แสดงโครงสรางหลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ.......................... 19
2 การสงเคราะหขนตอนการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน................................. 35
3 ความคดรวบยอดเกยวกบการพฒนาเสนทางอาชพจ าแนกตามล าดบน าหนก
การใหความรและระดบชน........................................................................................... 37
4 การสงเคราะหทกษะอาชพ........................................................................................... 53
5 การสงเคราะหคณลกษณะในการประกอบอาชพ......................................................... 61
6 แสดงขอมลสภาพภมอากาศในพนทลมน าทาจน.......................................................... 65
7 แสดงจ านวนอ าเภอ ต าบล เทศบาล อบต. ในจงหวดสมทรสาคร................................ 65
8 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน......................................... 87
9 สรปหนวยการเรยนร........................................................... ......................................... 96
10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว......................................................................... 97
11 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนวดหลกสพพฒน
ราษฎรอปถมภ ฉบบราง............................................................................................... 105
12 แบบแผนการวจย......................................................................................................... 107
13 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 3 การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง
ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนวดหลกสพพฒน
ราษฎรอปถมภ.............................................................................................................. 109
14 เกณฑการประเมนทกษะอาชพ..................................................................................... 111
15 เกณฑการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ................................................... 115
16 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 4 การประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน
เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน...................................... 123
17 แสดงจ านวนและรอยละเกยวกบสภาพและขอมลทวไปของนกเรยน........................... 127
ฎ
18 แสดงจ านวนและรอยละของความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการ
เรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน…….................. 128
19 แสดงจ านวนและรอยละเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ............. 131
20 โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว………………………............. 138
21 ผลการประเมนทกษะอาชพ หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว.... 147
22 ผลการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
เรอง ของดบานแพว...............................................................................…….................. 148
23 ผลการวเคราะหขอมลความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน
เรอง ของดบานแพว...............................................................................…….................. 149
24 รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย............................................. 168
25 รายชอผเขารวมสนทนากลม (Focus Group).............................................................. 173
26 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสอบถามความ
ตองการการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบนกเรยน........................................... 233
27 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสมภาษณ
ความคดเหนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และ
หวหนาฝายวชาการ...................................................................................................... 236
28 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) 238
29 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ
กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา……….……. 240
ฏ
สารบญแผนภม
หนา 1 กรอบแนวคดการวจย..................................................................................................... 11
2 ขอบขายกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน
พทธศกราช 2551........................................................................................................... 22
3 แนวทางการจดการศกษาอาชพ...................................................................................... 42
4 กระบวนการจดกจกรรมการเรยนรการฝกทกษะอาชพ.................................................. 43
5 กรอบการด าเนนการวจย................................................................................................. 78
6 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน.. 83
7 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน.. 86
8 แสดงขนตอนการสรางประเดนสนทนากลม..................................................................... 94
9 แสดงขนตอนการสรางแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน................................................ 104
10 แสดงขนตอนการสรางแบบประเมนทกษะอาชพ............................................................. 114
11 แสดงขนตอนการสรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ............................ 119
12 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถาม............................................................................. .. 122
13 การจดสถานทในการสนทนากลม (Focus Group)…………….......................................... 174
ฐ
สารบญภาพ
หนา 1 การสนทนากลม (Focus Group)................................................................................... 91
2 การพานกเรยนไปศกษานอกสถานท ณ บานสวนแชมชน............................................... 141
3 การพานกเรยนไปศกษายงสถานประกอบการ………………………………….......................... 141
4 กจกรรมตลาดจ าลอง....................................................................................................... 142
5 การเลอกหวขอทสนใจ และรวมกนวางแผนโครงงานอาชพ............................................ 143
6 การสรางผลงานโครงงานอาชพ กระถางตนไมธรรมชาตจากขยมะพราว......................... 143
7 การสรางผลงานโครงงานอาชพ ถานดบกลน.................................................... ............... 144
8 การสรางผลงานโครงงานอาชพ น ามนมะพราว............................................................... 144
9 การสรางผลงานโครงงานอาชพ พวงกญแจกะลา............................................................. 145
10 การสรางผลงานโครงงานอาชพ วนมะพราว..................................................................... 145
11 การสรางผลงานโครงงานอาชพ มะพราวแกว.................................................... ............... 145
12 กจกรรมการน าผลตภณฑมาจ าหนายเนองในงานเปดบาน พ.ร........................................ 146
1
บทท 1 บทน า
ความเปนมาและความส าคญของปญหา
สงคมในปจจบนมการเปลยนแปลงตลอดเวลา ทงทางดานเศรษฐกจ การเมองการปกครอง บรบทสงคม วทยาศาสตร และเทคโนโลย การศกษากเชนกน ถงแมวาประเทศไทยมการปฏรปการศกษามาตงแตปพทธศกราช 2542 อยางตอเนองจนถงปจจบน และรฐบาลไดมการจดสรรงบประมาณเพอการศกษาเพมขนทกป ซงสวนทางกบผลการประเมนคณภาพการศกษาของประเทศไทย ดงนนการศกษาจงไมใชแคเพยงการเรยนรในระดบขนพนฐาน แตเปนการเรยนรเพอสงเสรมทกษะพนฐานในการด ารงชวต มการพฒนาการศกษาใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงในสงคม เพอพฒนามนษยใหเปนพลโลก สามารถด ารงชวตอยในสงคมโลกไดอยางมความสข ดงทศนะของวจารณ พานช ทไดกลาวไววา “โลกสมยใหมทกอยางเปลยนตลอดเวลา เดกตองมชวตอก 50-60-70 ป โลกมนจะเปลยนไปอยางนกไมถงเลยวา จะเปลยนไปอยางไร เขาตองเปนสวนหนงของการเปลยนแปลง เขาตองเปนผหนงทมสวนรวมสรางการเปลยนแปลง หากเขาไมท าอยางนน เขาจะถกเปลยนแปลง ชวตเขาจะยากล าบากมาก เพราะเขาจะเปนผถกกระท า...” (วจารณ พานช, 2556: 15) ซงสอดคลองกบแผนพฒนาการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) และแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ.2560-2579) ไดกลาววา การทจะพฒนาประเทศไทยไปสความมนคง มงคง และยงยน ใหเกดขนในอนาคตนน จะตองมการพฒนาคน ใหเตรยมพรอมส าหรบการเปลยนแปลงของโลกในศตวรรษท 21 มคณภาพชวตทด มอาชพ มความมนคง มงคง ยงยนในการด ารงชวต เปนการเตรยมนกเรยนใหสามารถด ารงชวตอยไดในสงคม และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 มาตรา 6 ทกลาววา การจดการศกษาตองเปนไป เพอพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความร และคณธรรม จรยธรรม วฒนธรรมในการด ารงชวต สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข
ทกษะเพอการด ารงชวตในศตวรรษท 21 ถอเปนสงส าคญทามกลางการเปลยนแปลงทางสงคมทเกดขน เพอใชในการด ารงชวตในสงคมแหงความเปลยนแปลงในปจจบน อนประกอบดวยทกษะส าคญ 3 กลม ดงน 1) ทกษะการเรยนรและนวตกรรม 2) ทกษะสารสนเทศ สอ เทคโนโลย และ 3) ทกษะชวตและอาชพ (ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย, มปป : 12-16)นอกจากนน วจารณ พานช (2555, 16-21) ไดกลาวถงทกษะแหงศตวรรษท 21 โดยแจกแจงออกเปน 3Rs + 8Cs + 2Ls โดยมรายละเอยด 3Rs คอ Reading, (W) Riting, (A) Rithmetics และทกษะยอย 8Cs มทกษะยอยๆ ดงน 1) ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณและทกษะในการแกปญหา
2
2) ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม 3) ทกษะดานความรวมมอ การท างานเปนทม และภาวะผน า 4) ทกษะดานความเขาใจตางวฒนธรรม ตางกระบวนทศน 5) ทกษะดานการสอสารสนเทศ และรเทาทนสอ 6) ทกษะดานคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร 7) ทกษะอาชพ และทกษะการเรยนร และ 8) ทกษะการเปลยนแปลง และทเพมเตมมา 2Ls คอ ทกษะการเรยนร และ ภาวะผน า ซงเปนทกษะพนฐานในการทจะพฒนานกเรยนใหน าไปสศตวรรษท 21 เพอเสรมสรางความร ทกษะในการรบมอกบการเปลยนแปลงทางสงคมทเกดขนอยางตอเนองและสามารถปรบตวใหเขากบสถานการณใหมๆ ได อนน าไปสการสงเสรมเรยนรและปรบตวได และสามารถด ารงชวตในยคปจจบน และเปนการเตรยมความพรอมผเรยนไปสศตวรรษท 21 ได (เอกชย พทธสอน, 2556 : 95) อนเปนจดเรมตนทส าคญในการจะน าพาประเทศเขาส Thailand 4.0 โดยกลไกการขบเคลอน “ความมงคง ความมนคง ความยงยน” ไปสผเรยน ซงเปนคนทส าคญทสด และหลงจากนนคนเหลานนกจะไปสรางนวตกรรม เพอขบเคลอนประเทศไปส Thailand 4.0 (สวทย เมษนทรย, 2560 : 28-32) ทกษะอาชพ (Career Skills) เปนทกษะหนงทมความส าคญในการด ารงชวตในศตวรรษท 21 จะเหนไดจากจดเนนของนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทมงเนนใหโรงเรยนสร า งค าน ยม ใน เร อ งของการ เ ร ยน ในสายอาชพ และลดส ดส วนการ เ ร ยนสายสามญ (กระทรวงศกษาธการ, 2560 : 26) ซงสอดคลองกบแผนพฒนาการศกษาของกระทรวงศกษาธการ ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) ทมแผนในการพฒนาการศกษา โดยก าหนดแนวโนมการศกษาตอมธยมศกษาตอนปลายประเภทสายอาชวศกษา : สายสามญ ในป 2560 – 2564 จากจ านวนสดสวนนกเรยนทศกษาตอมธยมศกษาตอนปลายประเภทสายอาชวศกษา : สายสามญ 40 : 60 ปรบสดสวนนกเรยนทศกษาตอมธยมศกษาตอนปลายประเภทสายอาชวศกษาเพมขนเปน 50 : 50 และมแนวโนมทจะสงขน ดงแผนการศกษาแหงชาต พ.ศ.2560-2579 (2560 : 21) ทไดกลาวถง เปาหมายของสดสวนนกเรยนทศกษาตอสายอาชวศกษา : สายสามญ 70 : 30 จากแนวโนมการศกษา จะเหนไดวามการใหความส าคญตอการศกษาประเภทสายอาชวศกษา สายอาชพ คอนขางมความส าคญมากขนในศตวรรษท 21 นอกจากนยงมการก าหนดแนวทางการด าเนนงานในการขบเคลอนยทธศาสตรในการพฒนาการศกษา ดานการพฒนาหลกสตร กระบวนการเรยนการสอน และการวดประเมนผล ไดก าหนดมาตรฐานหลกสตรตามระดบชวงชน และมาตรฐานสมรรถนะวชาชพ ทสอดคลองกบความตองการของสถานศกษา และสถานประกอบการ เพอจดกระบวนการเรยนการสอนใหนกเรยนเกดทกษะอาชพ ในการด ารงชวตในสงคมโลก ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 มาตรา 7 ทใหนกเรยนมความสามารถในการประกอบอาชพ รจกพงตนเอง มความคดสรางสรรค ใฝรและเรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง และมาตรา 23 ท
3
เนนกระบวนการเรยนรและบรณาการตามความเหมาะสมของแตละระดบในเรองความร ทกษะในการประกอบอาชพ และการด ารงชวตอยางมความสข และในทางเดยวกนส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานดานการศกษา โดยมจดเนนใหนกเรยนมแรงจงใจสอาชพ ไดรบการศกษาความร ทกษะทเหมาะสม เพอการมงานท าในอนาคต เปนก าลงคนทส าคญในการพฒนาประเทศชาต ดงพระบรมราโชวาท ในพระบาทสมเดจพระปรมนทรมหาภมพลอดลยเดช พระราชทานเพอเชญลงพมพ ในหนงสอ “วนเดก ประจ าป 2535” ไดมพระราชด ารสถงการศกษาไววา “คนทกคนมหนาทตองท า แมเปนเดกกมหนาทอยางเดก คอศกษาเลาเรยน หมายความวา จะตองเรยนใหรวชา ฝกหดท าการงานตางๆใหเปน อบรมขดเกลาความประพฤตและความคดจตใจใหประณต ใหสจรต แจมใส และเฉลยวฉลาดมเหตผล เพอจะไดเตบโตขนเปนคนทมความรความสามารถ และมประโยชนตอชาตบานเมอง”
จากผลการวจยการเปรยบเทยบการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพของตางประเทศกบประเทศไทย สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ (2554 : 1) ไดกลาวถง ความส าคญของการจดการศกษาขนพนฐาน เพอพฒนาคนของประเทศใหเปนผทมความร ความสามารถ มทกษะในการประกอบอาชพ มคณธรรมและจรยธรรม ได “ก าลงคน” ส าหรบการพฒนาประเทศทมประสทธภาพ แตจากขอมลแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 (2560 : 37) ปรากฏวา ในชวงระหวางป 2555-2558 ชวงอายของเดกไทยทไดรบการศกษาในโรงเรยนเพมขน จาก 8.8 ป เปน 8.9 ป เปน 9.0 ป และ เปน 9.3 ป ตามล าดบ ในขณะทการศกษาขนพนฐานมระยะเวลาในการเรยน 12 ป นนหมายความวามนกเรยนสวนหนงทตองออกจากโรงเรยนขณะเรยนระดบชนมธยมศกษาตอนตน หรอการศกษาภาคบงคบ เนองจากมความจ าเปนตองออกไปท างาน เพอหาเลยงชพ แตในขณะเดยวกน นกเรยนทตดสนใจศกษาตอสายสามญหรอสายอาชพ พบวา มนกเรยนบางสวนทเรยนไปดวย ท างานหาเลยงชพไปดวย ซงจากสถานการณทไดกลาวมาขางตนแสดงใหเหนถงความส าคญของการสงเสรมทกษะอาชพใหกบนกเรยน กลาวคอ นกเรยนทไมไดจบการศกษาขนพนฐาน จะขาดโอกาสในดานความร ความเขาใจ ความสามารถ รวมถงทกษะในการประกอบอาชพ ซงสอดคลองกบผลการวเคราะห SWOT ของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน พบวา นกเรยนขาดทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ซงสามารถสงเสรมการด าเนนการศกษาดานอาชพของนกเรยนใหมากขน และจากขอเสนอแนะพบวา ควรมการปรบปรงหลกสตร สงเสรมระบบดแลชวยเหลอนกเรยน จดกจกรรมใหนกเรยนเกดทกษะอาชพ (กระทรวงศกษาธการ , 2560 : 43) ซงสอดคลองกบส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 10) ทไดกลาวถง ทกษะของแรงงานทสถานประกอบการมความคาดหวง คอ ทกษะความสามารถเฉพาะในวชาชพ ทกษะในการสอสาร ทกษะในการบรหารจดการ และคณลกษณะของแรงงานทสถานประกอบการมความตองการ ไมวา
4
จะเปน ความรบผดชอบ ความซอสตย สจรต ความอดทน การตรงตอเวลา ความขยน หมนเพยร ความมระเบยบวนย ความใฝเรยนร การมจตสาธารณะ จากปญหาดงกลาว แสดงใหเหนถงการศกษาไทยทขาดการใหความส าคญของการเตรยมความพรอมในการเปลยนแปลงในศตวรรษท 21
ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ไดกลาวถง เรองการประกอบอาชพไวในหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 วาเปนการจดการศกษาทสอดคลองกบหลกการและแนวทางการด าเนนการของ Career education ทมการปรบมาจากอาชวศกษามาเปนการศกษาเพอการประกอบอาชพในโรงเรยนมธยมศกษา โดยมเปาหมายเพอใชเปนรปแบบการเรยนการสอนส าหรบบคคลทจบการศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน แลวไมไดศกษาตอ เพราะตองการท างาน เพอเลยงชพ จงจดระบบการศกษาเพอการประกอบอาชพทสอดคลองกบหลกสตรเตรยมอาชวศกษาทมอยในปจจบน โดยค านงถงความตองการของสงคม (สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ , 2554 : 2) จากความส าคญของทกษะอาชพขางตน และนโยบายการศกษาทเกยวของกบทกษะอาชพ การจดการศกษาในสถานศกษาจงตองมการจดการศกษาทสงเสรมทกษะอาชพ โดยมเปาหมายทจะพฒนาครผสอน และนกเรยนใหเกดความตระหนกในความส าคญ และเหนคณคาการศกษาดานอาชพ โดยบคคลทส าคญทสดในกระบวนการสงเสรมทกษะอาชพ กคอ “คร” ทมความส าคญตอคณภาพการศกษา และ “หลกสตร” ทตอบสนองความตองการ ความถนดและความสนใจของนกเรยน “หลกสตร” ถอเปนหวใจส าคญในการขบเคลอนนโยบายการศกษา เพอพฒนานกเรยนใหน าไปสการด ารงชวตในศตวรรษท 21 เพราะหลกสตรมความส าคญตอการสงเสรมของบคคล ในการปลกฝงพฤตกรรม คณธรรม จรยธรรม เพอใหนกเรยนคนพบความสามารถ ความสนใจ ความถนดทแทจรงของตนเอง นอกจากนยงเปนเครองมอในการจดการศกษาเพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไวอยางเปนระบบ และมประสทธภาพ (ฆนท ธาตทอง, 2551: 4-5) โดยจดกระบวนการเรยนการสอนใหสอดคลองกบความตองการ ความถนด และความสนใจของนกเรยน ซงสอดคลองกบนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทใหจดกจกรรมใหสอดคลองกบหลกสตรตามความจ าเปน และความตองการของนกเรยน ชมชน ทองถน และสงคม (กระทรวงศกษาธการ , 2560: 18-19) การน าหลกสตรมาใชจะประสบความส าเรจ หากไดรบความรวมมอ จากโรงเรยน ทใหความส าคญในการจดหลกสตรทเนนใหนกเรยนเกดทกษะอาชพ ซงสอดคลองกบนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทใหจดหลกสตรทกษะอาชพ ควบคกบวชาสามญ ไมเพยงจดหลกสตรสายสามญใหกบนกเรยนเทานน แตโรงเรยนจะตองปรบทศนคต และมมมองในการจดการศกษา ใหความส าคญในการจดการศกษาสายอาชพ และสงเสรมใหโรงเรยนทจดการศกษามธยมศกษาตอนปลาย จดการศกษาวชาชพทหลากหลาย มคณภาพมาตรฐาน และเหมาะสมกบความ
5
ตองการของแตละบคคล (กระทรวงศกษาธการ, 2560: 18-19) จากการศกษาวสยทศนของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมงพฒนาใหนกเรยนมความรและทกษะในการประกอบอาชพ บนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมศกยภาพ และจดมงหมาย ทมงพฒนานกเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาประกอบอาชพ
ในการพฒนาใหนกเรยนไดพฒนาตนเองเตมตามศกยภาพ หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดมการก าหนดใหมกลมสาระการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนรและ ยงมการจดกจกรรมพฒนาผเรยนทไวในหลกสตรสถานศกษา เพอสงเสรมการพฒนาอยางรอบดานทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม เพอใหนกเรยนเกดสมรรถนะส าคญ อนสงผลใหนกเรยนมคณลกษณะอนพงประสงค และคนพบความสามารถ ความถนดของตนเอง สามารถเรยนรในการใชชวต และอยรวมกบผอนอยางมความสข ดวยรปแบบวธการทหลากหลาย การจดกจกรรมพฒนาผ เรยนซงม เปาหมายหลกของกจกรรมทม ง เสรมและพฒนานกเรยนในดานความร ทกษะ และประสบการณการเรยนร อนน าไปสการเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย อนสงผลใหนกเรยนเกดคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ (กระทรวงศกษาธการ, 2553: 7) ในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนในสถานศกษามหลายลกษณะ หนงในนนคอ กจกรรมชมนม ซงเปนกจกรรมทสถานศกษาจดตงขน เพอตอบสนองความสนใจ ความถนดและความสามารถของนกเรยน ตามเจตนารมณของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เพอใหนกเรยนไดพฒนาความร ความสามารถดานการวเคราะห ทงดานวชาการและวชาชพตามศกยภาพ และสงเสรมใหนกเรยนท างานรวมกบผอน เปนการสรางสมพนธภาพทดตอกน และใชเวลาวางใหเกดประโยชน (กระทรวงศกษาธการ, 2553: 51-52) ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) ในหมวดท 4 มาตรา 23 เกยวกบการจดการศกษาทสงเสรมใหนกเรยนรจกตนเอง และความสมพนธของตนเองกบสงคม มความร และทกษะในการประกอบอาชพและการด ารงชวตอยางมความสข จากผลการวจยการเปรยบเทยบการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพของตางประเทศกบประเทศไทย สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ (2554 : 2) ไดใหขอเสนอแนะเชงปฏบตส าหรบสถานศกษาเกยวกบการจดการศกษาเพอการประกอบอาชพ ไววา ควรมการพฒนาหลกสตรทเนนการปฏบตงานในสถานประกอบการ เพอใหนกเรยนไดเรยนรและฝกทกษะทางวชาชพจากผเชยวชาญ เพอสงเสรมใหนกเรยนเกดทกษะอาชพ
6
โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ เปนโรงเรยนมธยมศกษาขนาดเลก มการจดการศกษาตงแตระดบมธยมศกษาปท 1 – 6 โดยทางโรงเรยนไดตระหนกถงนโยบายการจดการศกษาทเนนจดการศกษาสายสามญควบคการศกษาสายอาชพ การใหความส าคญกบการศกษาสายอาชพ โดยมงเนนใหยกเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าความรทไดมาประยกตใชในการด ารงชวต สามารถด ารงชวตอยไดในสงคมอยางมความสข เนองจาก อตราการศกษาตอในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ของนกเรยน มจ านวนลดลง จากขอมลอตราการศกษาตอของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ในปการศกษา 2558 มจ านวนนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนทตดสนใจศกษาตอ จ านวน 53 คน จากจ านวนนกเรยนทงหมด 78 คน คดเปน รอยละ 67.91 นนหมายถง มนกเรยนจ านวน 25 คน คดเปนรอยละ 32.09 ไมไดศกษาตอ และในป 2559 มจ านวนนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนทตดสนใจศกษาตอ จ านวน 50 คน จากจ านวนนกเรยนทงหมด 88 คน คดเปน รอยละ 56.81 นนหมายความวามจ านวนนกเรยนจ านวน 33 คน คดเปนรอยละ 43.19 ไมไดศกษาตอ ดวยบรบทของสภาพครอบครว สงแวดลอม ท าใหนกเรยนตองท างานเพอหาเลยงชพส าหรบครอบครว ไมวาจะเปนนกเรยนทไมไดศกษาตอ นกเรยนทศกษาตอ หรอนกเรยนทอยในชวงก าลงศกษา ดงนน จงควรสงเสรมความรความเขาใจ เกยวกบการประกอบอาชพทถกตอง ทกษะพนฐานในการประกอบอาชพ รวมถงคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา เพอใหนกเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าความร ความสามารถ ทกษะ กระบวนการไปประยกตใชในการด ารงชวตอยางมความสข จากการส ารวจ รายวชาตามหลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ พบวามรายวชาทจดการเรยนรเกยวกบความรดานอาชพ การประกอบอาชพ แตยงไมพบกจกรรมพฒนาผเรยนทสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพใหกบนกเรยนทสามารถน าไปใชในชวตการท างานได จากความส าคญและความจ าเปนดงกลาว ผวจยในฐานะครผสอนโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 10 อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ ไดเลงเหนถงความส าคญและความจ าเปนในการสงเสรมทกษะอาชพใหกบนกเรยน ผวจยจงด าเนนการพฒนากจกรรมใหม ทสามารถสงเสรมนกเรยนใหมทกษะพนฐานทจ าเปนส าหรบการประกอบอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ดงนนผวจยจงสนใจทจะพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมงเนนใหนกเรยนเหนถงความส าคญของวชาชพ การประกอบอาชพ และ
7
รจกการวางแผนในการประกอบอาชพ อนเปนการสรางอาชพใหกบนกเรยน เพอเปนการสงเสรมทกษะชวตและทกษะอาชพ อนเปนหนงในทกษะทจ าเปนส าหรบนกเรยนในศตวรรษท 21 และรองรบการเขาสไทยแลนด 4.0 กรอบแนวคดทใชในการวจย
การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผวจย ไดท าการศกษา คนควาแนวคด หลกการ ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ เพอเปนแนวทางในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยก าหนดกรอบแนวคดการวจยส าหรบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนมธยมศกษา ไวดงน
แนวคดเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จากการศกษาแนวคดทฤษฎจากผลงานวจยเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยไดระบขนตอนการพฒนากจกรรมผเรยนทสอดคลองกบแนวความคดของนกการศกษาหลายทาน เชน งานวจยเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง นาฏศลปสรางสรรคไทย-พมา สมพนธ ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา ของ ธราภรณ ชชน (2557 : 15), ไดท าการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยมกระบวนการพฒนา 4 ขนตอน คอ 1) การศกษาขอมลพนฐานและความตองการ 2) การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 3) การทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน และ4) การประเมนผลและการปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน ซงสอดคลองกบ สภทรา จ าปาเงน (2548: 11-12), อนธกา วงษจ าปา (2549: 14), สาลกา ส าเภาทอง (2553: 8-9) และ กงกมล ปยมาดากล (2557: 12-13) ทไดท าการวจยการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยมกระบวนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 4 ขนตอน คอ 1) การศกษาขอมลพนฐานและความตองการ 2) การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 3) การทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน และ 4) การประเมนผลและการปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน จากการศกษาการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนของ ธราภรณ ชชน (2557 : 16), ผวจยไดท าการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ประกอบดวย 9 องคประกอบ ดงน 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรมการเรยนร 4) ค าอธบายรายวชา 5) จดประสงคการเรยนร 6) โครงสรางการจดกจกรรม 7) สอ 8) การวดและประเมนผล 9) หนวยการเรยนร ในขณะทกงกมล ปยมาดากล (2557: 14) ไดท าการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ประกอบดวย 12 องคประกอบ โดยมความแตกตางขององคประกอบของกจกรรมพฒนาผเรยนมความแตกตางกน 3 ประการ ดงน 1) คณสมบต
8
ของผเรยน 2) รปแบบการจดกจกรรม 3) ค าชแจง ทเพมขนมา นอกจากนนยงมแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน แทนหนวยการเรยนรอกดวย
แนวคดเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (Project Base Learning) ผวจยไดศกษาถงขนตอนกระบวนการจดการเรยนรแบบโครงงาน (Project Base Learning) วชรา เลาเรยนด (2548: 101) สวทยและอรทย มลค า (2545:86) กระทรวงศกษาธการ (2550: 4-5) วชรนทร โพธเงน พรจต ประทมสวรรณ และสนต หตะมาน (2557: 10) ดษฎ โยเหลา และคณะ (2557: 20-23) และไพฑรย นนตะสคนธ และวลภา อยทอง (2557: 55 -59) ไดกลาวถงการจดการเรยนรแบบโครงงานวาเปนการจดการเรยนรทเนนใหนกเรยนไดเรยนรดวยตนเอง จากการลงมอปฏบตจรง โดยมการศกษาคนควาความรตามความสนใจของนกเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน กระบวนการทตอเนอง โดยมขนตอนหลกส าคญ 4 ขนตอน ดงน 1) ขนน าเสนอเรองทสนใจจะศกษา 2) ขนการวางแผน 3) ขนการปฏบต และ 4) ขนประเมนผล ในขณะท วชรา เลาเรยนด (2548: 101), วชรนทร โพธเงน พรจต ประทมสวรรณ และสนต หตะมาน (2557: 10) ดษฎ โยเหลา และคณะ (2557: 20-23) และไพฑรย นนตะสคนธ และวลภา อยทอง (2557: 55 -59) ไดมขนตอนในการเตรยมความพรอม ใหความรทวไป กอนทจะท าการเลอกหวขอเรองทสนใจ โดยผวจย ไดสงเคราะหขนตอนการจดการเรยนรไว 6 ขนตอน ดงน 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล
แนวคดเกยวกบทกษะอาชพ ผวจยยงไดศกษาแนวคดทฤษฎจากผลงานวจยเกยวกบทกษะอาชพ วจารณ พานช (2555: 48-58) ไดกลาวถงทกษะอาชพไวดงน 1) ความยดหยนและการปรบตว (Flexibility and Adaptability) ประกอบดวย 1.1 การปรบตวตอการเปลยนแปลง 1.2 มความยดหยน เปนการน าผลลพธทเกดขน มาใชประโยชนอยางไดผล มการจดการเชงบวกตอค าชม ค าต าหน และความผดพลาดทเกดขน สามารถน าเอาความเหนและความเชอทแตกตางหลากหลายของทมงานจากหลากหลายวฒนธรรม มาท าความเขาใจ ท าใหงานลลวง 2) การรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง (Initiative and Self-Direction) ประกอบดวย 2.1 การจดการเปาหมายและเวลา 2.2 การท างานไดดวยตนเอง และ 2.3 สามารถเรยนรไดดวยตนเอง (Self-directed learner) 3) ทกษะสงคมและสงคมขามวฒนธรรม (Social and Cross-Cultural Skills) ประกอบดวย 3.1 การมปฏสมพนธกบผอนอยางเกดผลด 3.2 การท างานในทมทแตกตางหลากหลายอยางไดผลด 4) การมผลงานและความรบผดชอบตรวจสอบได (Productivity and Accountability) ประกอบดวย 4.1 การจดการโครงการ 4.2 การผลตผลงาน และ 5) ภาวะผน าและความรบผดชอบ (Leadership and Responsibility) ประกอบดวย 5.1 สามารถชแนะและเปนผน าแกผอน 5.2 มความรบผดชอบตอ
9
ผอน ซงสอดคลองกบจนทรเพญ สวรรณคร (2558 : 135), กระทรวงศกษาธการ (2551: 56) และ รตนศร พรหมใจรกษ (2555: 78) ไดกลาวถงทกษะอาชพวาเปนความสามารถพนฐานทผประกอบอาชพตองม ซงประกอบดวย 5 ทกษะ ดงน 1) ทกษะกระบวนการท างาน 2) ทกษะกระบวนการแกปญหา 3) ทกษะการท างานรวมกน 4) ทกษะแสวงหาความร 5) ทกษะการจดการ ในขณะทส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 32) ไดกลาวถงทกษะอาชพ ไว 6 ทกษะ ดงน1) ทกษะการใชภาษาตางประเทศ 2) ทกษะการใชคอมพวเตอร 3) ทกษะการใชคณตศาสตรและการค านวณ 4) ทกษะในการสอสาร 5) ทกษะในการบรหารจดการ และ 6) ทกษะความสามารถเฉพาะในวชาชพ โดยผวจยไดสงเคราะหทกษะอาชพไว 5 ทกษะ ดงน 1) ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ 2) ทกษะกระบวนการท างาน 3) ทกษะกระบวนการแกปญหา 4) ทกษะแสวงหาความร และ 5) ทกษะการจดการ
แนวคดเกยวกบคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส านกงานบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน ศนยสงเสรมการศกษาตามอธยาศย อางถงใน
วรรณวร บญคม และคณะ (2558 : 30), กรมวชาการ (2544), สาลน อดมผล (2558: 147-148) และ จนทรเพญ สวรรณนคร (2558: 134) ไดกลาวถงคณลกษณะในการประกอบอาชพในท านองเดยวกน วาเปนพฤตกรรมอนพงประสงคส าหรบการประกอบอาชพทผประกอบอาชพตองมซงประกอบดวยหลายคณลกษณะ โดยไดเสนอคณลกษณะในการประกอบอาชพทเหมอนกน ดงน 1) ความซอสตย 2) ความขยน 3) ความอดทน และ 4) ความรบผดชอบ ในขณะท ส านกงานบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน ศนยสงเสรมการศกษาตามอธยาศย อางถงใน วรรณวร บญคม และคณะ (2558 : 30), กรมวชาการ (2544) และ จนทรเพญ สวรรณนคร (2558: 134) ไดกลาวถงคณลกษณะในการประกอบอาชพเพมเตมทเหมอนกน ดงน 1) ตรงตอเวลา 2) มความสามารถและความถนดในงานอาชพ และ 3) ทศนคตทดตออาชพทท า รกในงานอาชพ ในขณะทส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 32) ไดกลาวถงคณลกษณะในการประกอบอาชพ ไว 8 คณลกษณะ ดงน 1) มความซอสตย สจรต 2) ความอดทน 3) ความขยน หมนเพยร 4) การตรงตอเวลา 5) ความรบผดชอบหนาท 6) ความมระเบยบวนย 7) ความใฝเรยนร และ 8) การมจตสาธารณะ โดยผวจยไดสงเคราะหคณลกษณะส าคญในการประกอบอาชพ 6 คณลกษณะ ดงน 1) มความซอสตย 2) มความขยนและความอดทน 3) มความรบผดชอบ 4) มความเสยสละ 5) มระเบยบวนย และ 6) ทศนคตทดตออาชพทท า
จากการศกษากระบวนการพฒนาหลกสตรจาก แนวคด หลกการ ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ ผวจยไดสงเคราะหกระบวนการพฒนาหลกสตรมาเปนกรอบแนวคดทใชการวจยครงนใน
10
การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมขนตอนและองคประกอบของกจกรรมพฒนาผเรยน ดงน ขนตอนท 1 การวจย (Research: R1) ในขนตอนนจะเปนการศกษาขอมลพนฐานและความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดย 1) วเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กจกรรมพฒนาผเรยนและหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 2) ศกษาแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยนจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน 3) ศกษาความตองการเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนร รปแบบ เนอหา สอ และการวดการประเมนผลจากนกเรยน 4) ศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนาหลกสตรกจกรรมพฒนาผเรยน จากบคคลทเกยวของ ไดแก (ผอ านวยการโรงเรยน หวหนาฝายวชาการ คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ) และ 5) ศกษาเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบการสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ขนตอนท 2 การพฒนา (Development: D1) เปนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ซงประกอบดวย 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรม 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอ 9) การวดและประเมนผล และ 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผ เรยน จากนนท าการตรวจสอบคณภาพหลกสตรกจกรรมพฒนาผ เรยนโดยผเชยวชาญจ านวน 9 คน ดวยวธการสนทนากลม (Focus Group) และน าหลกสตรกจกรรมพฒนาผเรยนมาท าการปรบปรงแกไขหลกสตร ใหมความสมบรณ ขนตอนท 3 การวจย (Research: R2) เปนการทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยน ากจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาแลวไปใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จ านวน 30 คน ขนตอนท 4 การพฒนา (Development: D2) เปนการประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน ในดานพฒนาการทกษะอาชพของนกเรยน และพฒนาการคณลกษณะในการประกอบอาชพ และความคดเหนของนกเรยนทมหลกสตรกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร
จากแนวคดดงกลาวขางตน ผวจยไดก าหนดเปนกรอบแนวคดในการท าวจยดง แผนภมท 1 ดงตอไปน
11
ศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของ ประเมนกจกรรม พฒนาผเรยน
ทกษะอาชพ 1. ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ 2. ทกษะกระบวนการท างาน 3. ทกษะกระบวนการแกปญหา 4. ทกษะแสวงหาความร 5. ทกษะการจดการ
คณลกษณะในการประกอบอาชพ 1. มความซอสตย 2. มความขยนและความอดทน 3. มความรบผดชอบ 4. มความเสยสละ 5. มระเบยบวนย 6. มทศนคตทดตออาชพทท า
ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรม
พฒนาผเรยน
กจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และ
คณลกษณะในการประกอบอาชพ
1. หลกการ
2. เปาหมาย
3. แนวการจดกจกรรม
4. รปแบบการจดกจกรรม
กจกรรมการเรยนรโครงงาน 6 ขน
4.1 ใหความรพนฐาน 4.2 เลอกหวขอทสนใจ 4.3 วางแผน
4.4 ลงมอปฏบต
4.5 น าเสนอและอภปราย
4.6 การวดและประเมนผล
5. ค าอธบายรายวชา
6. จดประสงคการเรยนร
7. โครงสรางการจดกจกรรม
8. สอ/แหลงเรยนร
9. การวดและประเมนผล
10. แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน ไดแก 10.1 ของดบานแพว 10.2 เลอกแลวงานฉน 10.3 รวมดวยชวยกน 10.4 งานฉนมด 10.5 หลกสตลาดบานแพว
แนวคดเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน สภทรา จ าปาเงน (2548: 11-12), อนธกา วงษจ าปา (2549: 14), กระทรวงศกษาธการ (2553: 51-54), สาลกา ส าเภาทอง (2553: 8-9), กงกมล ปยมาดากล (2557: 12-13) และ ธราภรณ ชชน (2557: 9) แนวคดเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน สวทยและอรทย มลค า (2545:86), วชรา เลาเรยนด (2548: 101), กระทรวงศกษาธการ (2550: 4-5), ดษฎ โยเหลา และคณะ (2557: 20-23), ไพฑรย นนตะสคนธ และวลภา อยทอง (2557: 55-59) และ วชรนทร โพธเงน พรจต ประทมสวรรณ และสนต หตะมาน (2557: 10) แนวคดเกยวกบทกษะอาชพ กระทรวงศกษาธการ (2551: 56), วจารณ พานช (2555: 48-58), รตนศร พรหมใจรกษ (2555: 78), มาเรยม นลพนธ และคณะ (2556 : บทคดยอ), Manpower Group (2556) อางถงใน จนทรเพญ สวรรณคร (2558: 138), วรางคนา ชเชดรตน (2557: 18), จนทรเพญ สวรรณคร (2558: 126-148), สาลน อดมผล (2558: 18), และ ส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 32) แนวคดเกยวกบคณลกษณะในการประกอบอาชพ กระทรวงศกษาธการ (2544), ส านกงานบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน ศนยสงเสรมการศกษาตามอธยาศย อางถงใน วรรณวร บญคม และคณะ (2558 : 30), จนทรเพญ สวรรณนคร (2558: 134), สาลน อดมผล (2558: 147-148) และ ส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 32)
แผนภมท 1 กรอบแนวคดการวจย
12
ค าถามวจย 1. ขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร เปนอยางไร 2. กจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร มคณภาพระดบใด 3. ผลการทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร เปนอยางไร 4. ผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร ในประเดนตอไปน 4.1 ทกษะอาชพของนกเรยนหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบใด และเปนอยางไร 4.2 คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบใด และเปนอยางไร 4.3 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาอยในระดบใด
วตถประสงคการวจย
การวจยครงนเปนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร มวตถประสงคดงน 1. เพอศกษาขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร
13
2. เพอพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร 3. เพอทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร 4. เพอประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร เกยวกบ 4.1 ทกษะอาชพของนกเรยน 4.2 คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน 4.3 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน สมมตฐานการวจย
หลงจากการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา 1. ทกษะอาชพของนกเรยนหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบด 2. คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนอยในระดบด 3. ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบมากทสด ขอบเขตของการวจย
1. ประชากรและกลมตวอยาง 1.1 ประชากรทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ปการศกษา 2560 จ านวน 11 หองเรยน จ านวน 305 คน 1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จ านวน 30 คน จากการอาสาสมครเขาเรยนชมนม เรอง ของดบานแพว
2. ตวแปรทใชในการศกษา 2.1 ตวแปรตน ไดแก
14
2.1.1 กจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2.2 ตวแปรตาม ไดแก 2.2.1 ทกษะอาชพ 2.2.2 คณลกษณะในการประกอบอาชพ 2.2.3 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน ระยะเวลาในการทดลอง
ระยะเวลาในการทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร ผวจยไดก าหนดระยะเวลาในการด าเนนกจกรรม ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จ านวน 20 ชวโมง นยามศพทเฉพาะ
เพอใหเกดความเขาใจทตรงกน ผวจยไดใหความหมายศพทเฉพาะส าหรบการวจย ดงน 1. กจกรรมพฒนาผเรยน หมายถง กจกรรมทมงพฒนานกเรยนในดานความร ทกษะ และประสบการณการเรยนร โดยจดกจกรรมในรปแบบ ชมนม เรอง ของดบานแพว ของโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ทจดขนอยางเปนระบบ ดวยวธการทหลากหลาย เพอตอบสนองความตองการ ความถนด ความสนใจ ของนกเรยน ดวยความสมครใจ ภายใตการควบคมของอาจารยทปรกษา 2. โครงงานเปนฐาน หมายถง การจดกจกรรมการเรยนรทเนนใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง จากการลงมอปฏบตจรง โดยมการศกษาคนควาความรตามความสนใจของผเรยนอยางเปนระบบ มขนตอน กระบวนการทตอเนอง เพอใหผเรยนไดรบความรและประสบการณในการเรยนรผานการลงมอปฏบตดวยตนเอง ผานขนตอนและกระบวนการอยางเปนระบบ โดยมขนตอนการจดการเรยนร 6 ขนตอน ดงน 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล 3. ทกษะอาชพ หมายถง ความสามารถพนฐานทจ าเปนส าหรบการประกอบอาชพ ซงบงบอกวาผเรยนเปนผทมลกษณะโดยประเมนจาก 5 ทกษะยอย ดงน 1) ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ 2) ทกษะกระบวนการท างาน 3) ทกษะกระบวนการแกปญหา 4) ทกษะแสวงหาความร และ 5) ทกษะการจดการ
15
4. คณลกษณะในการประกอบอาชพ หมายถง นสย หรอพฤตกรรมทพงประสงคส าหรบการประกอบอาชพทผประกอบอาชพตองม ซงบงบอกวาผเรยนเปนผทมลกษณะโดยประเมนจาก 6 คณลกษณะ ดงน 1) มความซอสตย 2) มความขยนและความอดทน 3) มความรบผดชอบในการท างาน 4) มความเสยสละ 5) มระเบยบวนย และ 6) มทศนคตทดตออาชพทท า 5. ความพงพอใจ หมายถง ระดบความรสกในรปแบบความชนชม เหนคณคาและความส าคญของกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ทประเมนจากแบบสอบถามความพงพอใจทผวจยไดสรางขน 6. นกเรยน หมายถง ผเรยนทก าลงศกษาอยในระดบชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 ประโยชนทไดรบ
หลงจากการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ประโยชนทไดรบ มดงน 1. นกเรยนเกดทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 2. เปนแนวทางส าหรบครในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนและการเรยนรเพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ผานกจกรรมการเรยนรดวยโครงงาน 3. เปนแนวทางส าหรบโรงเรยน ในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
16
บทท 2 วรรณกรรมทเกยวของ
การวจย เรอง การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ของนกเรยนชนมธยมศกษา ในครงน ผวจยไดศกษาเอกสาร แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนเพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ซงผวจยไดเรยบเรยงตามล าดบ ดงน 1) หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ : กจกรรมพฒนาผเรยน 2) กจกรรมพฒนาผเรยน หลกการและแนวคดเกยวกบการจดกจกรรมชมนม 3) ทกษะในศตวรรษท 21 4) การจดการเรยนรแบบโครงงาน 5) การจดการศกษากบการประกอบอาชพ 6) ทกษะอาชพ 7) คณลกษณะในการประกอบอาชพ 8) ขอมลทวไปของจงหวดสมทรสาคร และ 9) งานวจยทเกยวของ
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 : กจกรรมพฒนาผเรยน
ความน า
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดจดท าขนเพอใชเปนกรอบ และทศทางในการจดท าหลกสตรสถานศกษา และจดการเรยนการสอนเพอพฒนาคณภาพของผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานในดานความร ดานทกษะทจ าเปนตอการด ารงชวตในสงคมทมการเปลยนแปลง เพอพฒนาคณภาพผเรยนใหมคณภาพชวตทด สอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 นอกจากนนแผนพฒนาการศกษา ของกระทรวงศกษาธการ ฉบบท 12 (พ.ศ. 2560 - 2564) ไดแสดงใหเหนถงความส าคญในการเตรยมพรอมผเรยน เพอเขาสศตวรรษท 21 สามารถกาวทนการเปลยนแปลง เพอน าไปสการพฒนาอยางมนคงและตอเนอง ทงดานความร การด ารงชวต พรอมทงมสมรรถนะ และทกษะทจ าเปน ในศตวรรษท 21 (กระทรวงศกษาธการ, 2560: 65) โดยมงเนนสงเสรมใหผเรยนมทกษะอาชพ สามารถอยรวมกบผอนในสงคมโลกไดอยางสงบสข วสยทศน หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงเนนในการพฒนาผเรยน ใหมความสมดลทงดานรางกาย ความร คณธรรม มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข มความร และทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพและการศกษาตลอด
17
ชวต โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญบนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเอง ไดเตมตามศกยภาพ หลกการ
หลกการทส าคญของหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน ทสอดคลองกบงานวจย มดงน 1. เปนหลกสตรการศกษาเพอความเปนเอกภาพของชาต มจดหมายและมาตรฐานการเรยนร เปนเปาหมายส าหรบพฒนาเดกและเยาวชนใหมความร ทกษะ เจตคต และคณธรรมบนพนฐาน ของความเปนไทยควบคกบความเปนสากล
2. เปนหลกสตรการศกษาเพอปวงชน ทประชาชนทกคนมโอกาสไดรบการศกษาอยางเสมอภาค และมคณภาพ
3. เปนหลกสตรการศกษาทสนองการกระจายอ านาจ ใหสงคมมสวนรวมในการจดการศกษา ใหสอดคลองกบสภาพและความตองการของทองถน
4. เปนหลกสตรการศกษาทมโครงสรางยดหยนทงดานสาระการเรยนร เวลาและการจดการเรยนร
5. เปนหลกสตรการศกษาทเนนผเรยนเปนส าคญ
จดหมาย
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน มงพฒนาผเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอ และประกอบอาชพ จงก าหนดเปนจดหมายเพอใหเกดกบผเรยน เมอจบการศกษาขนพนฐานซงสอดคลองกบงานวจย ดงน
1. มคณธรรม จรยธรรม และคานยมทพงประสงค เหนคณคาของตนเอง มวนยและปฏบตตนตามหลกธรรมของพระพทธศาสนา หรอศาสนาทตนนบถอ ยดหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง
2. มความร ความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลย และ มทกษะชวต
3. มจตส านกในการอนรกษวฒนธรรมและภมปญญาไทย การอนรกษและพฒนาสงแวดลอม มจตสาธารณะทมงท าประโยชนและสรางสงทดงามในสงคม และอยรวมกนในสงคมอยางมความสข
18
หลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ขอมลทวไป โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ตงอยท 17 หม 2 ต าบลยกกระบตร อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร 74120 ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ ปจจบนโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภจดการศกษาระดบการศกษาขนพนฐาน ชวงชนท 3 (ม.1 - ม.3) และ ชวงชนท 4 (ม.4 - ม.6) มจ านวนนกเรยนรวมทงหมด 305 คน โดยแบงเปนนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน จ านวน 181 คน และนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย จ านวน 124 คน วสยทศน ภายในป 2561 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ มงพฒนาความรควบคคณธรรม กาวล าเทคโนโลย เสรมคนด สรางงาน สบสานปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พฒนาเทยบเคยงสมาตรฐานสากล พนธกจ
1. พฒนาคณภาพวชาการสมาตรฐานสากล 2. สงเสรมคณธรรม จรยธรรม คานยมอนพงประสงค และด าเนนชวตอยางพอเพยง 3. พฒนาคณภาพบคลากรใหมความสามารถและใชเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ และ
ทนตอการเปลยนแปลง น าไปสการจดการเรยนร และการประกอบอาชพ 4. พฒนาบคลากรตามจรรยาบรรณและมาตรฐานวชาชพ 5. จดท าระบบประกนคณภาพการศกษาและการบรหารจดการศกษาโดยใชโรงเรยนเปนฐาน 6. เสรมสรางความสมพนธระหวางสถานศกษากบชมชน
เปาหมาย ผเรยนเปนคนด คนเกงและและอยรวมในสงคมไดอยางมความสข
19
โครงสรางหลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ตารางท 1 โครงสรางหลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
กลมสาระการเรยนร/กจกรรม
เวลาเรยน
ระดบมธยมศกษาตอนตน ระดบมธยมศกษาตอน
ปลาย
ม 1 ม 2 ม 3 ม 4-6
กลมสาระการเรยนร ภาษาไทย 120/3 120/3 120/3 240/6
คณตศาสตร 120/3 120/3 120/3 240/6 วทยาศาสตร 120/3 120/3 120/3 240/6
สงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม
160/4 160/4 160/4 320/8
สขศกษาและพลศกษา 80/2 80/2 80/2 120/3 ศลปะ 80/2 80/2 80/2 120/3
การงานอาชพและเทคโนโลย 80/2 80/2 80/2 120/3 ภาษาตางประเทศ 120/3 120/3 120/3 240/6
รวมเวลาเรยน(พนฐาน) 880/22 880/22 880/22 1,640/41 กจกรรมพฒนาผเรยน 120 120 120 360
รายวชา/กจกรรมทสถานศกษาจดเพมเตมตามความพรอมและจดเนน
200/5 200/5 200/5 ไมนอยกวา 1,600 ชวโมง *ไมนอยกวา 200 ชวโมง ตอป
รวมเวลาเรยนทงหมด 1,200 1,200 1,200 รวม 3 ป ไมนอยกวา 3,600 ชวโมง *ไมนอยกวา 1,200 ชวโมง
จากตารางท 1 โครงสรางหลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ มการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 120 ชวโมง โดยแบงออกเปนกจกรรมแนะแนว จ านวน 40 ชวโมง กจกรรมนกเรยน ซงประกอบดวยลกเสอ-เนตรนาร จ านวน 40 ชวโมง และกจกรรมชมนม จ านวน 40 ชวโมง ตอปการศกษา จากการศกษาหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 : กจกรรมพฒนา
ผเรยน และหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ผวจยไดจดกจกรรมพฒนา
20
ผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพและมงเนนเนนผเรยนเปนส าคญ เนนพฒนาผเรยนความรและทกษะ
พนฐาน รวมทงเจตคตทจ าเปนตอการศกษาตอการประกอบอาชพ สามารถสรางงานและอยรวมใน
สงคมไดอยางมความสข โดยในการจดกจกรรมชมนมในครงนจะเปนชมนมสงเสรมทกษะอาชพ
ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จ านวน 20 ชวโมง
กจกรรมพฒนาผเรยน
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 มงพฒนาใหผเรยนไดพฒนาตนเองเตมตามศกยภาพ โดยก าหนดใหมกลมสาระการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนร และกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมในการพฒนาอยางรอบดานทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม เพอใหผ เรยนเกดสมรรถนะส าคญ อนสงผลใหผเรยนมคณลกษณะอนพงประสงค และคนพบความสามารถ ความถนดของตนเอง สามารถจดการตนเองได และอยรวมกบผอนอยางมความสข
ความหมายของกจกรรมพฒนาผเรยน
จากการใหความหมายของกจกรรมพฒนาผเรยน สนนท ศรวรรณ (2544 : 20) และกรรณกา ภระหงษ (2547 : 14) ไดใหความหมายวา เปนกจกรรมผเรยนเขารวมกจกรรมดวยความสมครใจ ไมมหนวยกต ไมมคะแนนเขามาเกยวของ ภายใตการควบคมของอาจารยทปรกษา และสถาบนการศกษา โดยเปนการจดกจกรรมทตอบสนองความสนใจ และพฒนาการของผเรยน ซงสอดคลองกบเสรมสรางประสบการณความร และประสบการณชวตใหกบผเรยน (ด ารง ประเสรฐกล , 2542 : 18) ซงสอดคลองกบ Good (1973 : 9) และ Frederick (1959 : 6) เพอเปนการเพมพนความร และตอบสนองความสนใจของผเรยน โดยสงเสรมใหผเรยนอยากท าในสงทนอกเหนอจากในหองเรยน หรอกจกรรมนอกเหนอตามทหลกสตรก าหนด เพอพฒนาทกษะและสงเสรมใหนกเรยนมสมพนธภาพทดระหวางผเรยนดวยกน และครผสอน (Watson 2006 และ Smith 2006) นอกจากนนยงเปนการเสรมความถนด ความสนใจ สมครใจ โดยไมไดบงคบ และยงเปนการสงเสรมความเจรญเตบโตของนกเรยน (จตรารตน โพธมามกะ, 2523 : 3)
นอกจากนนกระทรวงศกษาธการ (2546 ข : 2) ยงไดกลาวในท านองเดยวกนกบสขพชรา ซมเจรญ (2545 : 3) วากจกรรมพฒนาผเรยนเปนการจดกจกรรมอยางเปนระบบ มรปแบบกระบวนการวธทหลากหลายใหผเรยนไดรบประสบการณ รจกและเขาใจตนเอง มงเสรมเจตคต คณคาชวต คณธรรม จรยธรรม และพฒนาผเรยนทงรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ และสตปญญา ปฏบตตนใหเหนประโยชนตอสงคม ประเทศชาต และด ารงชวตไดอยางมความสข
21
กลาวโดยสรป กจกรรมพฒนาผเรยน หมายถง การจดกจกรรมทจดขนอยางเปนระบบ ดวยวธการทหลากหลาย เพอตอบสนองความตองการ ความถนด ความสนใจ ของผเรยน ดวยความสมครใจ สงเสรมใหผเรยนท าสงทนอกเหนอจากในหองเรยน หรอนอกเหนอตามทหลกสตรก าหนด ภายใตการควบคมของอาจารยทปรกษา และสถาบนการศกษา เพอเสรมสรางประสบการณความร และประสบการณชวตใหกบผเรยน รจกและเขาใจตนเอง และพฒนาผเรยนทงรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ และสตปญญา ปฏบตตนใหเหนประโยชนตอสงคม ประเทศชาต และด ารงชวตไดอยางมความสข
ความส าคญของกจกรรมพฒนาผเรยน
เพอเปนการพฒนาผเรยนทงรางกาย จตใจ สตปญญา อารมณ และสตปญญาของผเรยน การจดการเรยนการสอนในชนเรยน คงไมเพยงพอส าหรบการพฒนา ไพโรจน นาคะสวรรณ และ วนนอร มะทา (2528 : 7) ไดกลาววา สงทส าคญในการจดกจกรรมเสรมหลกสตร เพอดงเอาความสนใจและความกระตอรอรน ไปสเปาหมายทสนใจ ซงสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2551 : 1) ทกลาวในเรองของความส าคญของกจกรรมพฒนาผเรยน ทมงพฒนาคนไทยใหเปนมนษยทสมบรณ เปนคนด และอยรวมกนในสงคม สงเสรมใหผเรยนรจกตนเอง คนพบความสามารถ ความถนดของตนเอง เพอมงใหผเรยนพฒนาตนเองใหเตมตามศกยภาพอยางรอบดานเพอความเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม (วชย วงษใหญ และมารต พฒผล, 2558 : 37) นอกจากนน ใจจรง บญเรองรอด (2534 : 35-40) ไดกลาววา กจกรรมพฒนาผเรยนเปนเครองมอ ทสงเสรมและขยายความสนใจของผเรยนแตละคนใหกวางขน เพอเปดโอกาสใหนกเรยนไดคนหาความถนด ความสามารถ และความสนใจของตวผเรยนเอง อนสงผลใหกระบวนการเรยนรนนมคณคาและมความหมายมากขน เนองจากเปนสงทผเรยนมความถนด มความสนใจ และตอบสนองความตองการของผเรยน
นอกจากนน แกลธอรน และสเปนเซอร (Glatthorn and Spencer, 1986 : 98–100) ไดกลาววา กจกรรมพฒนาผเรยน เปนการสงเสรมวชาการตางๆ ชวยใหผเรยนรจกตนเอง คนพบความถนดและความสนใจของตนเอง เหนคณคาในการประกอบสมมาชพ นอกจากนนยงเปนการพฒนาภาวะผน า และความสามารถในการตดสนใจของนกเรยน พฒนาการมปฏสมพนธระหวางเพอนสมาชกดวยกน ซงถอวามความส าคญตอการจดกจกรรมการเรยนการสอน ไมสามารถแยกออกจากหลกสตรได ในท านองเดยวกน แมคคาวน และสเปนเซอร (McKown and Spencer, 1954 : 2) ไดกลาวถงความส าคญของกจกรรมพฒนาผเรยนไววา กจกรรมการเรยนการสอน มความส าคญ
22
เทากบกจกรรมพฒนาผเรยน ซงมวธการ รปแบบ กระบวนการ หรอเครองมอทแตกตางกนไป แตลวนมจดมงหมายพนฐานของการศกษาเดยวกน จากความส าคญทนกการศกษาไดกลาวมาแลวขางตน จะเหนไดวาการจดกจกรรมพฒนาผเรยนเปนสงทส าคญและมความจ าเปนทจะตองจดในสถานศกษา ควบคไปกบการจดกจกรรมการเรยนการสอนในหลกสตร เพอพฒนาผเรยนใหเตมศกยภาพ คนพบความสามารถ ความถนดและความสนใจของตนเอง ไดรจกตนเองมากขนผานกจกรรมพฒนาผเรยน ไดเหนแนวทางในการด ารงชวตในอนาคต เหนคณคาของตนเอง และยงสงเสรมใหผเรยนเกดคณธรรม จรยธรรม ตอตนเอง สงคม และประเทศชาต
ลกษณะของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมพฒนาผเรยนมเปาหมายเพอมงเนนในการสงเสรมและพฒนาผเรยนในดานตางๆ ทงดานความร ทกษะ และประสบการณการเรยนรไปสการเกดสมรรถนะ อนน าไปสคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 อกทงใหผเรยนไดคนพบและใชศกยภาพทมในตนอยางเตมท เลอก และตดสนใจไดอย างมเหตผลเหมาะสมกบตนเอง สามารถวางแผนชวตและอาชพไดอยางเหมาะสม เปนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหครอบคลม 3 ลกษณะ ดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2553 : 19)
แผนภมท 2 ขอบขายกจกรรมพฒนาผเรยนตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช
2551
เปาหมาย
กจกรรมแนะแนว
- ดานการศกษา
- ดานอาชพ
- ดานสวนตว และสงคม กจกรรมเพอสงคมและ
สาธารณประโยชน
- กจกรรมจตอาสา
กจกรรมนกเรยน
- กจกรรมชมนม ชมรม
- กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด ผบ าเพญประโยชน และนกศกษาวชาทหาร
23
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดแบงกจกรรมพฒนาผเรยนแบงออกเปน 3 กจกรรม ดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2553 : 19)
1. กจกรรมแนะแนว เปนกจกรรมทมงเนนใหผเรยนไดรจกตนเอง เขาใจตนเอง คนพบความถนด ความสามารถของตนเองตามศกยภาพ เสรมสรางทกษะชวต และสมพนธภาพทด ความสามารถในการคดตดสนใจ แกปญหา ก าหนดและวางแผนชวตทงดานการเรยนและอาชพ โดยผสอนมบทบาทในการใหค าปรกษาแกผเรยน เพอการพฒนาผเรยนใหสามารถอยรวมในสงคมไดอยางมความสข
2. กจกรรมนกเรยน เปนกจกรรมทเกดจากความสนใจของผเรยน โดยมงพฒนาคณลกษณะทนอกเหนอจากกลมสาระการเรยนร ทง 8 กลมสาระการเรยนร หรอนอกเหนอจากทหลกสตรก าหนด เปนกจกรรมทผเรยนรวมกนคด รวมกนท า รวมกนพฒนาอยางเปนระบบ คอมการวางแผน ปฏบตตามแผนทวางไว และมการประเมนและปรบปรง โดยจดกจกรรมใหสอดคลองกบความถนด ความสนใจและความสามารถของผเรยน ซงประกอบดวย
2.1 กจกรรมลกเสอ เนตรนาร ยวกาชาด ผบ าเพญประโยชน และรกษาดนแดง 2.2 กจกรรมชมนม ชมรม 3. กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชน เปนกจกรรมทสงเสรมใหผเรยนแสดงถงความ
รบผดชอบ ความดงาม ความเสยสละตอสงคม ชมชน และทองถน ตามความสนใจในลกษณะอาสาสมคร เชน กจกรรมอาสาพฒนาตางๆ กจกรรมสรางสรรคสงคม กจกรรมชมนม กจกรรมชมนม เปนสวนหนงของกจกรรมพฒนาผเรยน เปนกจกรรมทสถานศกษาจดตงขนตามความสนใจ ความถนดของผเรยนทมลกษณะคลายคลงกนหรอมความสนใจรวมกน ดวยความสมครใจโดยมอาจารยทปรกษาชมนม ชมรมเปนผดแล ใหค าแนะน า ค าปรกษาในการปฏบตกจกรรม เ พอ เตม เต มศ กยภาพการ เร ยนร เ พ ม พนความร และเสร มประสบการณ ให กบผ เ ร ยน (กระทรวงศกษาธการ, 2553 : 51)
ประเภทของกจกรรมชมนม
สพจน วทลสวศน (2552 : 19-20) ไดกลาววา ประเภทของกจกรรมชมนมทจดขนในสถานศกษา เพอพฒนาผเรยนนนสามารถจดได โดยแบงออกเปน 2 ลกษณะ ดงน 1. กจกรรมกลมเสรมทกษะดานวชาการ เปนกจกรรมกจกรรมทเสรมในดานความรทางวชาการในกลมสาระการเรยนรทง 8 กลมสาระ เชน ชมนมวทยาศาสตร
24
2. กจกรรมชมนมเลอกตามความถนดและความสนใจของผเรยน เปนกจกรรมชมนมอนๆ ตามทสถานศกษาจดขนเพอพฒนาทกษะตางๆ ทนอกเหนอตามทหลกสตรก าหนด และไมใชกจกรรมประเภทกลมเสรมทกษาดานวชาการ เชน ชมนมสงเสรมอาชพ
หลกการของกจกรรมชมนม
กจกรรมชมนม มหลกการทส าคญ ดงน 1. เปนกจกรรมทเกดจากการสรางสรรคและออกแบบกจกรรมของผเรยนตามความสมครใจ 2. เปนกจกรรมทผเรยนรวมกนท างานเปนทม ชวยกนคด ชวยกนท า และชวยกนแกปญหา 3. เปนกจกรรมทสงเสรมและพฒนาศกยภาพของผเรยน 4. เปนกจกรรมทเหมาะสมกบวยและวฒภาวะของผเรยน รวมทงบรบทของสถานศกษา และทองถน
วตถประสงคของกจกรรมชมนม
กจกรรมชมนม มวตถประสงคเพอพฒนาผเรยน ดงน 1. เพอใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมตามความสนใจ ความถนด และความตองการของตน 2. เพอใหผเรยนไดพฒนาความร ความสามารถดานการวเคราะห สงเคราะห ใหเกดประสบการณทงทางวชาการและวชาชพตามศกยภาพ 3. เพอสงเสรมใหผเรยนใชเวลาใหเกดประโยชนตอตนเองและสวนรวม 4. เพอใหผเรยนท างานรวมกนผอนไดตามวถประชาธปไตย ทงน วตถประสงคของการจดกจกรรมชมนมของสถานศกษาในแตละแหงสามารถปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม ตามสภาพแวดลอมและบรบทของสถานศกษา โดยผบรหาร คร คณะกรรมการสถานศกษา และนกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมชมนมดวย
ขอบขายของกจกรรมชมนม
กจกรรมชมนม มขอบขายทส าคญ ดงน 1. เปนกจกรรมทเกอกล สงเสรมการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนร ใหกวางขวางลกซงยงขน 2. เปนกจกรรมจดตามความสนใจของผเรยน 3. เปนกจกรรมทสามารถจดไดทงในและนอกสถานศกษา และทงในและนอกเวลาเรยน
25
แนวการจดกจกรรมชมนม แนวทางในการจดกจกรรมชมนม ของสถานศกษา สามารถปรบไดตามความเหมาะสมของสภาพแวดลอมบรบทสถานศกษา ดงน 1. สถานศกษาสามารถบรหารจดการใหผเรยนด าเนนกจกรรมไดหลากหลายรปแบบ มความยดหยนทงสถานท รปแบบของกจกรรม และระยะเวลาในการจดกจกรรม 2. หากสถานศกษามการจดตงชมนมอยแลว ควรมการส ารวจความถนด ความสนใจและความสามารถของผเรยนในการเลอกเขารวมกจกรรมชมนม 3. หากสถานศกษายงไมมการจดตงชมนม ควรใหผเรยนเปนผรวมกนจดตงชมนม ดวยความสมครใจ โดยเชญครเปนครทปรกษาชมนม และรวมกนด าเนนกจกรรมชมนมตามระเบยบปฏบตการของสถานศกษา 4. ครทปรกษาเปนผคอยใหค าแนะน า ค าปรกษา กระตน และสงเสรมใหผเรยนมการแลกเปลยนประสบการณการเรยนรทไดจากกจกรรมชมนม และมการเผยแพรกจกรรม
เงอนไขของกจกรรมชมนม
กจกรรมชมนม มเงอนไขทส าคญ ดงน 1. การจดกจกรรมชมนม ในแตละระดบชน สถานศกษาควรจดใหเปนไปตามโครงสรางของหลกสตรสถานศกษา 2. สมาชกชมนม ตองเขารวมกจกรรมและปฏบตตามระเบยบของชมนม และมผลงาน /ชนงาน/คณลกษณะตามทก าหนดไวของแตละกจกรรม 3. สถานศกษามระบบการก ากบตดตาม และประเมนผลการด าเนนงานของชมนมอยางตอเนอง
การประเมนกจกรรมชมนม
การประเมนกจกรรมชมนม เปนการตรวจสอบความสามารถและพฒนาการดานตางๆ ของผเรยนตามวตถประสงคทไดก าหนดไวของแตละกจกรรม ซงมแนวทางการประเมนกจกรรมชมนมทหลากหลายวธ และการประเมนตามสภาพจรง โดยก าหนดผลการประเมนเปน “ผาน” และ ”ไมผาน” ผาน หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมครบตามเณฑ ปฏบต กจกรรมและมผลงาน/ชนงาน/คณลกษณะตามเกณฑท สถานศกษาก าหนด
26
ไมผาน หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมไมครบตามเณฑ ไมผานการ ปฏบตกจกรรม หรอม ผลงาน/ชนงาน/คณลกษณะไม เปนไปตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด
จากการศกษาเอกสารทเกยวกบกจกรรมชมนม สรปไดวา กจกรรมชมนมเปนสวนหนงของกจกรรมพฒนาผเรยน ซงเปนกจกรรมทจดตงขนตามความสนใจ ความถนดของผเรยนทมลกษณะคลายคลงกนหรอมความสนใจรวมกน ดวยความสมครใจ มารวมกนท างานเปนทม ชวยกนคด ชวยกนท า และชวยกนแกปญหา โดยมอาจารยทปรกษาชมนม ชมรมเปนผดแล ใหค าแนะน า ค าปรกษาในการปฏบตกจกรรม ซงกจกรรมมรปแบบทหลากหลาย มความยดหยนทงสถานท รปแบบของกจกรรม และระยะเวลาในการจดกจกรรม โดยไมมคะแนนเขามาเกยวของ แตมการประเมนผล โดยก าหนดผลการประเมนเปน “ผาน” และ ”ไมผาน” ทกษะในศตวรรษท 21
ทกษะทส าคญในการด ารงชวตในศตวรรษท 21 เปนสงส าคญในการด ารงชวตในสงคมแหงความเปลยนแปลงในปจจบน ซงส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย (มปป : 12-16) ไดกลาวถงทกษะส าคญ 3 กลม ดงน
1. ทกษะการเรยนรและนวตกรรม เปนการเตรยมความพรอมในดานการคดอยางมวจารณญาณและการแกปญหา ความคดสรางสรรค การสอสาร และการคดเชงวเคราะหและการท างานรวมกน
2. ทกษะสารสนเทศ สอ เทคโนโลย เปนความสามารถในการใชสออยางมวจารณญาณ และปฏบตงานไดหลากหลาย โดยอาศยความรในดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย
3. ทกษะชวตและอาชพ เปนความสามารถในการด ารงชวตและท างานในยคปจจบนใหประสบความส าเรจ มความเปนผน าและผตาม สามารถปรบตวในสภาวะการเปลยนแปลง และคดสรางสรรค ผลตภณฑใหม เพอตอบเสนองความตองการด ารงชวตของแตละบรบท
นอกจากนน วจารณ พานช (2556, 16-21) และส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย (มปป : 12-16) ไดกลาวถงทกษะแหงศตวรรษท 21 โดยมรายละเอยด ดงน
1. องคความรส าคญ ไดแก 1.1 ความรเกยวกบโลก (Global Awareness) เปนการสรางความรความเขาใจ
และก าหนด ประเดนส าคญตอการสรางความเปนโลก การขบเคลอนทางวฒนธรรม ศาสนา และการด ารงชวตรวมกนอยางเหมาะสมตามบรบทตางๆ เขาใจความเปนมนษย เชอชาตและวฒนธรรม
27
1.2 ความรเกยวกบการเงน เศรษฐศาสตร ธรกจ และการเปนผประกอบการ (Financial, Economics, Business and Entrepreneurial Literacy) เปนการสรางความรและวธการเชงเศรษฐกจทเหมาะสม และใชทกษะการเปนผประกอบการในการยกกระดบ และเพมประสทธผลดานอาชพ
1.3 ความรดานการเปนพลเมองทด (Civic Literacy) เปนการสรางความเขาใจในการปฏบตตนตอสงคม และความเปนพลเมองในระดบทองถนและสากล รวมถงสงเสรมการมสวนรวมทางสงคม ผานกระบวนการทางการเมองการปกครองระบอบประชาธปไตย ไปสสงคมในระดบตางๆ
1.4 ความรดานสขภาพ (Health Literacy) เปนการสรางความรความเขาใจขอมลทางดานสขภาวะอนามย เสรมสรางภมคมกนทดตอภาวะสขอนามยทดระดบชาตและสากล เพอน าไปใชในการพฒนาคณภาพชวต
1.5 ความรดานสงแวดลอม (Environmental Literacy) เปนการสรางความรความตระหนกในการอนรกษและปองกนสภาพแวดลอม สรางความรวมมอทางสงคมในการวเคราะห ก าหนดวธการปองกน แกไข และอนรกษและพฒนาสภาพแวดลอม
2. ทกษะแหงศตวรรษท 21 ไดแก 2.1 ทกษะดานการเรยนรและนวตกรรม จะเปนตวก าหนดความพรอมของนกเรยน
เขาส โลกการท างานทมความซบซอนมากขนในปจจบน โดยใชกระบวนการ Project-Based Learning: PBL เรมจากการตงค าถามใหผเรยนสนใจ อยากร ตามประสบการณพนฐานของผเรยนแตละคน น าไปสการแลกเปลยนความคดเหนกบเพอน เพอหาค าตอบทมความนาจะเปนไปไดมากทสด โดยมการสบคน รวบรวม ความร จากแหลงขอมลตางๆ ทนาเชอถอ มาสรางกระบวนการและวธการหาค าตอบหรอ สรางผลงานใหมๆ ทสรางสรรค และเปนประโยชนตอสงคม หรอทเรยกวา"นวตกรรม" ไดแก ความรเรมสรางสรรคและนวตกรรม การคดอยางมวจารณญาณและการแกปญหา และการสอสารและการรวมมอ
2.2 ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย เนองดวยในปจจบนมการเผยแพรขอมลขาวสารผานทางสอและเทคโนโลยมาก มาย ผเรยนจงตองมความสามารถในการแสดงทกษะการคดอยางมวจารณญาณและ ปฏบตงานไดหลากหลาย โดยอาศยความรในหลายดาน ดงน ดานความรดานสารสนเทศ ดานความรเกยวกบสอ และ ดานความรดานเทคโนโลย
2.3 ทกษะดานชวตและอาชพ ในการด ารงชวตและท างานในยคปจจบนใหประสบความส าเรจ นกเรยนจะตองพฒนาทกษะชวตทส าคญดงตอไปน 2.3.1 ความยดหยนและการปรบตว (Flexibility and Adaptability) เปนการท างานใหบรรลเปาหมายแบบมหลกการ และไมเลอนลอยภายใตการเปลยนแปลงอยางรวดเรว
28
และไมคาดคด ทงมขอจ ากดดานทรพยากร เวลา และการมคแขง โดยใชวกฤตใหเปนโอกาส ในการปรบตวตอการเปลยนแปลง ปรบตวใหเขากบบทบาททแตกตางไป กบงานทมก าหนดการทเปลยนไป และบรบททเปลยนไป ในดานความยดหยน เปนการน าผลทเกดขนมาใชประโยชนเชงบวกตอค าชม ค าต าหน และความผดพลาด มาท าใหงานลลวง ดงนนความยดหยนจงท าเพอใหงานบรรลผลส าเรจ ไมใชเพอใหทกคนสบายใจ 2.3.2 การรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง (Initiative and Self-Direction) เปนการก าหนดเปาหมายทเปนรปธรรม และนามธรรม มการค านวณประสทธภาพการใชเวลากบการจดการภาระงานการท างานตองท างานส าเรจไดดวยตนเอง โดยก าหนดตวงาน ตดตามผลงาน นอกจากนนยงตองฝกทกษะการเปนผเรยนรไดดวยตนเองทมการมองเหนโอกาสเรยนรสงใหม ๆ มการรเรมการพฒนาทกษะ ทบทวนประสบการณในอดต เพอคดหาทางพฒนาในอนาคต อนน าไปสระดบอาชพ 2.3.3 ทกษะสงคมและสงคมขามวฒนธรรม เปนการด ารงชวตอยในสภาพแวดลอมและผคน ทมความแตกตางหลากหลาย ท าใหเกดปฏสมพนธทดกบผอน เกดการท างานในทมทแตกตางหลากหลาย มการเคารพความแตกตางทางวฒนธรรม 2.3.4 การเปนผสรางหรอผผลต (Productivity) และความรบผดชอบเชอถอได (Accountability) เปนการก าหนดขนตอนวธการท างานในการสรางชนงาน ผลงาน หรอผลตภณฑ อยางมหลกการ มการก าหนดเปาหมาย และวธการบรรลเปาหมายภายใตของจ ากดทมอย โดยการก าหนดล าดบความส าคญ วางแผน และการจดการ ผลตภณฑ และผลงาน ทไดจาการผลตตองมคณภาพเพอแสดงถงทกษะการท างานอยางเปนระบบและสามารถน าไปใชประโยชน โดยจะตองยอมรบขอบกพรองทอาจเกดขน อนน าไปสการปรบแกไข หรอยกเลก เพอแสดงความรบผดชอบตอการกระท า 2.3.5 ภาวะผน าและความรบผดชอบ (Responsibility) ผเรยนในศตวรรษท 21 ควรมภาวะผน าและความรบผดชอบแบบกระจายบทบาท จากการรบผดชอบตอตนเอง รบผดชอบการท างานแบบประสานสอดคลองเปนคณะท างาน และรบผดชอบแบบสรางเครอขายรวมมอแบบพนธมตรการท างาน อนน าไปสเปาหมายรวมกน ซงตองพฒนาทกษะมนษยสมพนธและทกษะการแกปญหาในการชกน าผอนใหเหนเปาหมายรวมกน และท างานใหบรรลผลส าเรจรวมกน และไมใชอ านาจโดยขาดจรยธรรม และคณธรรม
3. ทกษะการเรยนรตลอดชวต เปนของคนในศตวรรษท 21 คอ การเรยนร โดยสามารถแจกแจงออกเปน 3Rs + 8Cs + 2Ls ดงน
29
3.1 3Rs ไดแก 1) Reading ทกษะการอาน 2) (W) Riting, ทกษะการเขยน และ 3) (A) Rithmetics ทกษะการค านวณ ซงเปนทกษะขนพนฐานทจ าเปนส าหรบการด ารงชวตในศตวรรษท 21
3.2 8Cs มทกษะยอยๆ ดงน 3.2.1 ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณและทกษะในการแกปญหา
(Critical Thinking and Problem Solving ) 3.2.2 ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม (Creativity and
Innovation) 3 .2.3 ทกษะดานความรวมมอ การท างานเปนทม และภาวะผน า
(Collaboration Teamwork and Leadership) 2.3.4 ทกษะดานความเขาใจตางวฒนธรรม ตางกระบวนทศน (Cross-
cultural Understanding) 2.3.5 ทกษะดานการสอสารสนเทศ และรเทาทนสอ (Communication
Information and Media Literacy) 2.3.6 ทกษะดานคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร
(Computing and Media Literacy) 2.3.7 ทกษะอาชพ และทกษะการเรยนร (Career and Learning Self-
reliance) 2.3.8 ทกษะการเปลยนแปลง (Change)
3.3 2Ls ไดแก Learning Skills (ทกษะการเรยนร) และ Leadership (ภาวะผน า) นอกจากนน กระทรวงศกษา (2559) ไดมการกลาวถงทกษะในศตวรรษท 21 8Cs ดงน 3.3.1 ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณและทกษะในการแกปญหา (Critical Thinking and Problem Solving )
3.3.2 ทกษะดานการสรางสรรค และนวตกรรม (Creativity and Innovation)
3.3.3 ทกษะดานความรวมมอ การท างานเปนทม และภาวะผน า (Collaboration Teamwork and Leadership)
3.3.4 ทกษะดานความเขาใจตางวฒนธรรม ตางกระบวนทศน (Cross-cultural Understanding)
30
3.3.5 ทกษะดานการสอสารสนเทศ และรเทาทนสอ (Communication Information and Media Literacy)
3.3.6 ทกษะดานคอมพวเตอร และเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (Computing and Media Literacy)
3.3.7 ทกษะอาชพ และทกษะการเรยนร (Career and Learning Self-reliance)
3.3.8 มคณธรรม มเมตตา กรณา มระเบยบวนย (Compassion) จากการศกษา ทกษะในศตวรรษท 21 ของวจารณ พานช (2556, 16-21) และกระทรวงศกษาธการ (2559) ตางกนตรง C ตวท 8 ไมไดเปน ทกษะการเปลยนแปลง (Change) แตเปน มคณธรรม มเมตตา กรณา มระเบยบวนย ซงเปนคณลกษณะพนฐานส าคญของทกษะขนตนทงหมด และเปนคณลกษณะทเดกไทยจ าเปนตองม ดงนนเพอใหเกดความเขาใจตรงกนในงานวจยฉบบน ผวจยไดเลอกใชทกษะในศตวรรษท 21 ของกระทรวงศกษาธการ (2559)
กระบวนการเรยนรในศตวรรษท 21
เยาวเรศ ภกดจตร (2557 : 1-8) ไดกลาวถงกระบวนการเรยนรในศตวรรษท 21 วาการเรยนรทแทจรงนนอยในโลกของความเปนจรง อยในชวตจรง เปนลกษณะรปธรรม แตการเรยนในรายวชาตางๆ ในหองเรยนนนเปนการเรยนแบบสมมต เปนการเรยนในลกษณะนามธรรม ดงนน การออกแบบการเรยนรในชนเรยนจงเปนสงส าคญทจะท าใหการเรยนในลกษณะนามธรรมนนสามารถน าไปใชในสภาพทใกลเคยงชวตจรงทสด เพอใหเหนในลกษณะรปธรรม ครตองเปลยนเปาหมายการเรยนรจากเนนเรยนวชาเพอไดความร ไปสการพฒนาทกษะทส าคญตอชวตในยคใหม โดยจะตองจดการเรยนรใหผเรยนเกดทกษะเพอการด ารงชวตในศตวรรษท 21 จากการลงมอปฏบต (learning by doing)
กระบวนการเรยนรแบบลงมอปฏบต เปนแนวคดทสนบสนนใหลงมอปฏบตสงตางๆ ดวยตนเองตามความสนใจ ตามความถนดและศกยภาพ รวมถงการเรยนรดวยตนเองจากการลงมอปฏบต เพราะจะท าใหเกดความเชอมนเปนแรงจงใจใหเกดการใฝร ใฝเรยน เกดความสนกสนานและมความสขในการเรยน ซงสามารถจดการเรยนรในลกษณะดงน 1. การเรยนรผานการท างาน (Work-based Learning) การจดการเรยนรแบบน เปนการสงเสรมผเรยนใหเกดพฒนาการทกดาน ผานการฝกปฏบตจรง ฝกฝนทกษะทางสงคม ทกษะชวต ทกษะวชาชพการพฒนาทกษะการคดขนสง โดยสถานศกษาอาจจะการจดการเรยนการสอนรวมกน
31
และสถานประกอบการในชมชนตงแตการก าหนดวตถประสงค ก าหนดเนอหากจกรรม และวธการวดและประเมนผล 2. การเรยนรผานโครงงาน (Project-based Learning) เปนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ ทใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรง โดยการศกษา ส ารวจ คนควา ทดลอง และสรปผลจากการศกษา โดยมครเปนผอ านวยความสะดวก (facilitator) หรอผใหค าแนะน า (guide) ท าหนาทออกแบบกระบวนการเรยนรใหผเรยนท างานเปนกลม และใหค าปรกษา เพอใหโครงการบรรลตามวตถประสงคของแตละกลมทตงไว ดงนน สงทผเรยนจะไดรบจากการเรยนรดวย PBL จงไมไดมเพยงองคความร (knowledge) เทานน แตเปนทกษะการเรยนรและนวตกรรม ( learning and innovation skills) ทกษะชวตและประกอบอาชพ (Life and Career skills) ทกษะดานขอมลขาวสาร การสอสารและเทคโนโลย (Information Media and Technology Skills) การออกแบบโครงงานทดจะกระตนใหเกดการคนควาอยางกระตอรอรนและผเรยนจะไดฝกการใชทกษะการคดเชงวพากษและแกปญหา (critical thinking & problem solving) ทกษะการสอสาร (communicating) และทกษะการสรางความรวมมอ (collaboration) จากการศกษา ทกษะในศตวรรษท 21 จะเหนไดวาเปนทกษะส าคญส าหรบผเรยนในการน าพาผเรยนไปสศตวรรษท 21 ซงผวจยไดเลอกใชทกษะในศตวรรษท 21 ของกระทรวงศกษาธการ (2559) โดยใชกระบวนการเรยนรผานโครงงาน (Project-based Learning) โดยใหผเรยนไดไดลงมอปฏบตจรง จากความสนใจของผเรยน โดยมครเปนผอ านวยความสะดวก ( facilitator) หรอผใหค าแนะน า (guide) เพอใหโครงการบรรลตามวตถประสงคของแตละกลมทตงไว ดวยกระบวนการส ารวจ คนควา ทดลอง และสรปผลเพอน ามาใชในงานวจยฉบบน การจดการเรยนรแบบโครงงาน (Project Base Learning) การจดการเรยนรแบบโครงงาน เปนการจดการเรยนรทเนนใหผเรยนไดเรยนรดวยตนเอง จากการลงมอปฏบตจรง โดยมการศกษาคนควาความรตามความสนใจของผเรยนอยางเปน ระบบ มขนตอน กระบวนการทตอเนอง เพอใหผเรยนไดรบความรและประสบการณในการเรยนรผานการลงมอปฏบตดวยตนเอง ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 มาตรา 24 ทกลาวเกยวกบการจดกระบวนการเรยนร โดยใหสถานศกษาจดกระบวนการเรยนร โดยจดใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล
32
ดงนน การจดการเรยนรแบบโครงงานจะพฒนาผเรยนใหสรางองคความรดวยตนเองจากความสนใจ ผานขนตอนและกระบวนการอยางเปนระบบ โดยมนกการศกษาหลายทานไดเสนอขนตอนการจดการเรยนรแบบโครงงาน ดงน สวทย และอรทย มลค า (2545: 86) กลาวถงขนตอนการจดการเรยนรแบบโครงงานดงน การจดการเรยนรแบบโครงงานมขนตอนส าคญ ดงตอไปน 1.การเลอกหวขอเรองหรอปญหาทจะศกษา 2. การวางแผน ประกอบดวย 2.1 การก าหนดจดประสงค 2.2 การตงสมมตฐาน 2.3 การก าหนดวธการศกษา 3. การลงมอปฏบต 4. การเขยนรายงาน 5. การน าเสนอผลงาน
วชรา เลาเรยนด (2548: 101) ไดเสนอกระบวนการจดการเรยนรดวยโครงงานไว 7 ขนตอน ดงน
1. ครใหความรทวๆ ไปทจะใหผเรยนไดท าการศกษาและคนควา เพอใชในการท าโครงงาน 2. ผเรยนเลอกหวขอทสนใจจะศกษาคนควาเพมเตม จากนนจดกลมผเรยนทสนใจในหวขอ
เดยวกนใหอยกลมเดยวกน 3. ผเรยนแลกเปลยนแนวคด และรวมกนวางแผนการด าเนนงาน ก าหนดวธการศกษาคนควา
แหลงขอมลในการศกษาคนควา และแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกในแตละคนในกลม 4. แตละกลมด าเนนการตามแผนทวางไว เกบขอมลทไดจากการศกษาคนควา แลวสรปเพอ
เตรยมน าเสนอหนาชนเรยน 5. ผเรยนรวมกนอภปรายโครงงานของแตละกลมในชนเรยน 6. ผสอนและผเรยนรวมกนสรปสงทไดเรยนจากการท าโครงงาน 7. วดและประเมนผลการเรยนรโครงงาน ประเมนผลการปฏบตงาน การรวมมอกนปฏบต
และการน าเสนอรายงาน โดยผสอนและผเรยนรวมกนก าหนดเกณฑการประเมน วธการประเมน กระทรวงศกษาธการ (2550: 4-5) ไดกลาวถง ขนตอนการจดกระบวนการเรยนรแบบโครงงานไว 4 ขนตอน ดงน 1. ขนน าเสนอ เปนขนทผสอนเสนอประเดนหรอหวขอตางๆ ใหผเรยนศกษา เลนเกม หรอใชเทคนคการตงค าถาม เพอน าไปสแนวทางในการวางแผน
33
2. ขนวางแผน เปนขนทผเรยนรวมกนวางแผน โยการระดมความคด อภปรายรวมกน เพอใชเปนแนวทางในการปฏบตในขนตอไป 3. ขนปฏบต เปนการปฏบตของผเรยนและสรปรายงานผลทเกดขนจากการวางแผนรวมกน 4. ขนประเมนผล เปนการวดและประเมนผลตามสภาพจรง โดยมผสอน ผ เรยน และเพอนรวมกนประเมน ไพฑรย นนตะสคนธ และวลภา อยทอง (2557: 55-59) ไดกลาวถงขนตอนในการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐานไว 6 ขนตอน ดงน 1. การเตรยมความพรอม โดยผสอนเปนผจดเตรยมขอบเขตของโครงงานแหลงขอมล และค าถามน า 2. การก าหนดและเลอกหวขอ โดยกลมผเรยนเปนผก าหนดหวขอทจะท าโครงงานรวมกน รวมถงศกษาความเปนไปไดของหวขอทจะท าโครงงาน จากนนน าเสนอผสอน 3. การเขยนเคาโครงของโครงงาน โดยผเรยนศกษาขอบเขตโครงงาน แหลงขอมล แลวรวมกนวางแผนการด าเนนโครงงาน รวมถงแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกแตละคนในกลม และก าหนดระยะเวลาในการด าเนนโครงงาน 4. การปฏบตโครงงาน โดยสมาชกแตละคนในกลมด าเนนการปฏบตโครงงานตามแผนและหนาทรบผดชอบทไดวางไว โดยมผสอนคอยใหค าปรกษาและรวมกนแกปญหาไปพรอมกบผเรยน 5. การน าเสนอผลงาน ผเขยนสรปผลการด าเนนงาน จดท ารายงานและน าเสนอผลงานโครงงาน เพอแลกเปลยนเรยนรระหวางกลม 6. การประเมนผล โดยผสอนเปนผประเมนโครงงานอยางตอเนอง ดวยวธการและเครองมอทหลากหลาย และประเมนตามสภาพจรง ดษฎ โยเหลา และคณะ (2557: 20-23) ไดกลาวถงขนตอนในการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐานไว 6 ขนตอน ดงน 1. ขนใหความรพนฐาน โดยผสอนใหความรพนฐานเกยวกบการท าโครงงานเบองตน เพอใหผเรยนใชในการท าโครงงาน ในขนแสวงหาความร 2. ขนกระตนความสนใจ เปนการเตรยมกจกรรมของผสอนทจะกระตนความสนใจของผเรยน ดงดดผเรยนใหเกดความสนกสนานในการท าโครงงาน 3. ขนจดกลมรวมมอ เปนขนทผสอนใหผเรยนแบงกลมเพอแสวงหาความร โดยใชกระบวนการกลมในการวางแผน แบงหนาทรบผดชอบ เพอเปนแนวทางปฏบตรวมกน
34
4. ขนแสวงหาความร เปนการด าเนนการแสวงหาความร และลงมอท าโครงงาน ตามหวขอทกลมสนใจ หรอตามหวขอทตกลงรวมกนกบผสอน โดยขอค าปรกษาจากผสอนเปนระยะ เมอเกดปญหา แลวรวมกนเขยนรปเลม สรปรายงานจากการท าโครงงาน 5. ขนสรปสงทเรยนร โดยผเรยนสรปสงทเรยนรจากการท าโครงงาน 6. ขนน าเสนอผลงานและประเมนผล ใหผเรยนน าเสนอผลงานการเรยนรจากการท าโครงงาน น าเสนอผลงานใหเพอนรวมชน และผเรยนอนๆ ไดชม และประเมนผลตามสภาพจรง นอกจากนน วชรนทร โพธเงน พรจต ประทมสวรรณ และสนต หตะมาน (2557: 10) ยงไดน าหลกการของโครงงานเปนฐานไปใชกบผเรยนสายอาชวศกษา (V-Project Based Learning) โดยมขนตอน ทงหมด 5 ขนตอน ดงน 1. การเตรยมความพรอม โดยผสอนเตรยมแหลงขอมล ค าถามน า รวมถงขอมลตางๆ เชน ขอความ คลปวดโอ และสอออนไลน 2. ศกษาความเปนไปได ผเรยนจะไดศกษาขอมลตางๆ จากการเตรยมความพรอมของผสอน และแลกเปลยนขอมลกบสมาชกในกลมเพอศกษาความเปนไปไดในการจดท าโครงงาน 3. ก าหนดหวขอ โดยสมาชกในกลม รวมกนก าหนดหวขอทจะน ามาท าเปนโครงงาน จากนนวางแผนการจดท าโครงงาน ก าหนดขนตอนการด าเนนงาน แบงหนาทรบผดชอบ 4. การด าเนนงานสรางชนงานและทดสอบ สมาชกแตละคนในกลมด าเนนตามหนาททไดรบผดชอบ ด าเนนการสราง โดยมผสอนใหค าปรกษา และมการทดสอบผลงาน เพอวดประสทธภาพของผลงานทสรางขน 5. น าเสนอผลงาน ผเรยนจดท ารายงานและเตรยมน าเสนอผลงาน จากการศกษาแนวคดเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐานทนกการศกษาหลายทานไดกลาวไว ผวจยไดท าการสงเคราะหขนตอนการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน เพอใชในการวจยในครงน ดงตารางท 2 การสงเคราะหขนตอนการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน
35
ตาร
างท
2 กา
รสงเค
ราะห
ขนตอ
นการ
จดกา
รเรยน
รโดย
ใชโค
รงงา
นเปน
ฐาน
สว
ทย แ
ละอร
ทย ม
ลค า
(254
5: 8
6)
วชรา
เลาเร
ยนด
(254
8: 1
01)
กระท
รวงศ
กษา
ธการ
(255
0:
4-5)
วชรน
ทร โพ
ธเงน
พร
จต ป
ระทม
สวรร
ณ
และส
นต ห
ตะมา
น (2
557:
10)
ดษฎ
โยเห
ลา แ
ละคณ
ะ (2
557:
20-
23)
ไพฑร
ย นน
ตะสค
นธ
และว
ลภา
อยทอ
ง (2
557:
55-
59)
ผลจา
กการ
สงเค
ราะห
1. กา
รเลอก
หวขอ
เรองห
รอปญ
หาทจ
ะศก
ษา
2. กา
รวาง
แผน
3. กา
รลงม
อปฏ
บต
4. กา
รเขยน
รายง
าน
5. กา
รน าเส
นอผล
งาน
1. คร
ใหคว
ามรท
วๆ ไป
2.
ผเรย
นเลอ
กหวข
อท
สนใจ
3.
ผเรย
นแลก
เปลย
นแน
วคด
และร
วมกน
วางแ
ผน
4. แต
ละกล
มด าเน
นการ
ตามแ
ผนทว
างไว
5.
ผเรย
นรวม
กนอภ
ปราย
6.
ผสอน
และผ
เรยนส
รป
7. วด
และป
ระเม
นผล
1. ขน
น าเส
นอ
2. ขน
วางแ
ผน
3. ขน
ปฏบต
4.
ขนปร
ะเมน
ผล
1. กา
รเตรย
มควา
มพร
อม
2. ศก
ษาคว
ามเป
นไป
ได
3. ก า
หนดห
วขอ
4. กา
รด าเน
นงาน
สราง
ชนงา
นและ
ทดสอ
บ 5.
น าเส
นอผล
งาน
1. ขน
ใหคว
ามร
พนฐา
น 2.
ขนกร
ะตนค
วาม
สนใจ
3.
ขนจด
กลม
รวมม
อ 4.
ขนแส
วงหา
ความ
ร 5.
ขนสร
ปสงท
เรย
นร
6. ขน
น าเส
นอผล
งานแ
ละปร
ะเมน
ผล
1. กา
รเตรย
มควา
มพร
อม
2. กา
รก าห
นดแล
ะเล
อกหว
ขอ
3. กา
รเขยน
เคาโ
ครง
ของโค
รงงา
น
4. กา
รปฏบ
ตโค
รงงา
น 5.
การน
าเสนอ
ผลงา
น 6.
การป
ระเม
นผล
1. ให
ความ
รพนฐ
าน(B
asica
lly K
nowl
edge
) 2.
เลอก
หวขอ
ทสนใ
จ (D
efine
) 3.
วางแ
ผน (P
lan)
4. ลง
มอปฏ
บต (D
o)
5. น า
เสนอ
และอ
ภปรา
ย
(Pre
sent
ation
and
Di
scus
sion)
6.
การว
ดและ
ประเ
มนผล
(Evalu
ation
)
35
36
จากตารางท 2 การสงเคราะหขนตอนการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ผวจยไดท าการสงเคราะหขนตอนการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน เพอใชในการจดกจกรรมการเรยนรในกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมขนตอนการจดกจกรรมการเรยนร 6 ขนตอน ดงน 1. ใหความรพนฐาน (Basically Knowledge) โดยครผสอนเตรยมแหลงขอมล เตรยมสอขอมล เกยวกบขอมลพนฐานทตองการใหนกเรยนรในเบองตน เพอใหผเรยนเหนขอบเขตของการศกษาในครงน รวมถงกระตนความสนใจของผเรยน ดงดดผเรยนใหเกดความสนใจ 2. เลอกหวขอทสนใจ (Define) ผเรยนแตละกลมรวมกนศกษาถงความเปนไปไดของหวขอทผเรยนสนใจจะศกษา คนควา จากนนน าเสนอหวขอทสนใจ เพอรวมกนอภปรายและท าขอสรป 3. วางแผน (Plan) สมาชกแตละกลมรวมกนก าหนดขนตอนการด าเนนงาน ก าหนดระยะเวลาในการด าเนนโครงงาน และแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกแตละคนในกลม โดยมผสอนคอยใหค าปรกษา 4. ลงมอปฏบต (Do) โดยการด าเนนการตามแผนทแตละกลมไดวางไว และรวมกนแกปญหาทเกดขน เพอใหบรรลเปาหมายของแตละกลม โดยมผสอนคอยอ านวยความสะดวกในการลงมอปฏบต 5. น าเสนอและอภปราย (Presentation and Discussion) ใหผเรยนแตละกลมน าเสนอผลงาน โดยการน าเสนอผลงานใหเพอนรวมชน และผเรยนอนๆ ไดชม เพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน 6. การวดและประเมนผล (Evaluation) เปนการประเมนผลงาน โดยการประเมนตามสภาพจรง โดยการประเมนตนเอง เพอน และผสอน และมการใหขอคดเหนส าหรบผลงาน เพอน าขอคดเหนกลบมาปรบปรง แกไขผลงานใหมประสทธภาพมากขน สรปแนวคดเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชโครงงาน (Project Base Learning) เปนการจดการเรยนรทพฒนาผเรยนใหสรางองคความรดวยตนเองจากความสนใจ ผานขนตอน กระบวนการทตอเนองอยางเปนระบบ โดยเนนใหผเรยนไดเรยนรจากการลงมอปฏบตจรง โดยจดใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน โดยค านงถงความแตกตางระหวางบคคล ซงในการวจยครงน ไดพจารณาขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรโดยใชโครงงาน 6 ขนตอน ประกอบดวย 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล
37
การจดการศกษากบการประกอบอาชพ
นโยบายการศกษาของประเทศไทยเกยวกบการศกษาทพฒนามนษยใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย จตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการด ารงชวต ซงสอดคลองกบเปาหมายประการแรกของการศกษา คอ การเตรยมผเรยนเพอการใชชวต รวมถงชวตแหงการท างาน ซงการศกษาไดพยายามจดใหเกดขน (Evans, Hoyt, & Mangum, 1973) หลกสตรและการเรยนการสอนของสถานศกษาขนพนฐานจ าเปนทจะตองด าเนนการเพอการประกอบอาชพเพอใหผเรยนไดตระหนกถงคณคา และความคดเพอการประกอบอาชพ ซงจากการศกษาเอกสารและงานวจย พบวาสามารถจดกลมของโครงสรางเนอหาของการศกษาเพอการประกอบอาชพ (Evans, Hoyt, & Mangum, 1973) ดงน คอ 1) โลกของการประกอบอาชพ 2) คณคาของการท างาน 3) นสยของการท างาน 4) ความพงพอใจและการปรบตวในอาชพ 5) การตดสนใจเกยวกบอาชพ และ 6) การตดสนใจในการประกอบอาชพ สถานศกษาและผสอนควรใหความส าคญกบการออกแบบกจกรรมการเรยนรทชวยสงเสรมใหผเรยนไดม 1) การสรางแรงจงใจ ความตระหนกในคณคาและความส าคญของการประกอบอาชพ (Career Motivation) 2) การสรางความเขาใจในอาชพ (Career Orientation) 3) การส ารวจโลกแหงอาชพในยคปจจบนและศกยภาพและความสนใจของตนเอง (Career Exploration) และ 4) การเตรยมสเสนทางการประกอบอาชพ (Career Preparation) ซงการจดการศกษาเพอการประกอบอาชพนนจ าเปนตองเนนใหผเรยนมความคดทเปนเหตเปนผลในการท างาน สงสมความรและทกษะทจ าเปนส าหรบการท างาน ซงจะตองพฒนาความคดรวบยอดเกยวกบการพฒนาเสนทางอาชพ (Career Development) ของผเรยนในชวงอายตงแต 9-15 ป นนหมายถงผเรยนทก าลงศกษาอยในชนประถมศกษาตอนปลายถงมธยมศกษาตอนตน โดยด าเนนการแบงน าหนกการใหความรเปน 3 ระดบ ไดแก 1) การแนะน า 2) การพฒนา และ3) การเนนย า ดงตวอยางตารางท 3 ดงน (กระทรวงศกษาธการ, 2554: 6-7) ตารางท 3 ความคดรวบยอดเกยวกบการพฒนาเสนทางอาชพจ าแนกตามล าดบน าหนกการใหความร และระดบชน
ความคดรวบยอดเกยวกบการพฒนาเสนทางอาชพ น าหนกการใหความร
แนะน า พฒนา เนนย า
อปสงคและอปาทานของงานและอาชพทมผลตอการวางแผนประกอบอาชพ
ม.1-3
38
ตารางท 3 ความคดรวบยอดเกยวกบการพฒนาเสนทางอาชพจ าแนกตามล าดบน าหนกการใหความร และระดบชน (ตอ)
ความคดรวบยอดเกยวกบการพฒนาเสนทางอาชพ น าหนกการใหความร
แนะน า พฒนา เนนย า
ความช านาญเฉพาะทางในงานท าใหเกดพงอาศยกน ม.1-3 สภาพแวดลอมและศกยภาพสวนบคคลมอทธพลตอการพฒนาเสนทางอาชพ
ม.1-3
อาชพและวถการใชชวตมความสมพนธซงกนและกน ม.1-3 บคคลจากหลากหลายอาชพสามารถเรยนรทจะปฏบตงานและใชชวตไดอยางพงพอใจ
ม.1-3
การพฒนาเสนทางอาชพตองด าเนนไปอยางตอเนองและหลากหลายทางเลอก
ม.1-3
บคคลและสถาบนทหลากหลายมอทธพลตอนสยและโครงสรางของการท างาน
ม.1-3
บคคลตองมความรบผดชอบตอการวางแผนอนาคตการท างานของตนเอง
ม.1-3
ลกษณะของงานและบคคลจะตองปรบใหเขากบสงคมทเกดความเปลยนแปลงได
ม.1-3
ความเขาใจและการยอมรบตนเองเปนสงส าคญของชวต ม.1-3
มนษยมความตองการทจะไดรบเกยรตและเหนคณคา ม.1-3
อาชพตางๆ มทงทมาและความมงหมายของอาชพ ม.1-3
อาชพมความหลากหลายและอาจจะจดเปนกลมอาชพไดแตกตางกนไปไดหลายแบบ
ม.1-3
การท างานมความหมายทแตกตางกนไปตามแตละบคคลทตางกน ม.1-3 การศกษากบการท างานมความสมพนธซงกนและกน ม.1-3
แตละบคคลมความสนใจ ความสามารถ ทศนคตและการใหคณคาทแตกตางกน
ม.1-3
39
จากตารางขางตน จะเหนไดวาการศกษาเพอการประกอบอาชพส าหรบนกเรยนมธยมศกษา ไมไดหมายถงการใหผเรยนตดสนใจเลอกอาชพตงแตเยาววย แตเปนการจดการศกษาใหผเรยนไดเรยนร ไดฝกฝน มความรและทศนคตทดอนน าไปสการประกอบอาชพในอนาคต จากการศกษาสภาพการจดการ เรยนการสอนวชาอาชพ และการม งานท าของ กระทรวงศกษาธการ (2544 : 8-9) พบวา โรงเรยนทเปดสอนแผนการเรยนวชาอาชพสวนใหญพบปญหาตางๆ มากมาย ไมวาจะเปนการขาดแคลนในดานวสด อปกรณ โรงฝกงาน ครผสอนวชาอาชพมจ านวนไมเพยงพอ และขาดเอกสารหลกสตร/คมอตางๆ เครองมอและอปกรณทใชในการฝกมจ านวนไมเพยงพอ ซงการจดการเรยนการสอนวชาอาชพทเนนกระบวนการเรยนการสอนจะช วยพฒนาใหผเรยนไดรจกการคดวเคราะห สามารถมองเหนชองทางในการประกอบอาชพ และมคณลกษณะทจ าเปนตอการประกอบอาชพ นอกจากนนยงชวยใหโรงเรยนไดสรางความสมพนธกบชมชน โดยเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมการจดการเรยนการสอนในโรงเรยน โดยมแนวทางการจดการเรยนการสอนเพอสงเสรมการประกอบอาชพ โดยเนนการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนการสอนวชาชพเพอใหนกเรยนไดลงมอปฏบตจรงจากการท าโครงงานอาชพ ซงในการจดการเรยนการสอนทบรณาการทกษะอาชพ สาลน อดมผล (2558: 18) ไดกลาวถงการน า “อาชพ” เปนฐานในการบรณาการในการจดการเรยนร เพอเตรยมผเรยนเขาส “อาชพ” ในอนาคต โดยจดท าหลกสตรใหกบนกเรยนในสายสามญโดยใชอาชพเปนฐานในการบรณาการ ซงจะเปนผลดตอผเรยน เพอเปนทางเลอกใหกบนกเรยนแตละคนทจะมงไปศกษาตอในสาขาและคณะทผเรยนแตละคนตองการ ไดรจกตนเอง และเขาใจตนเอง รถงความสามารถ ความถนดของตนเอง เพอเปนแนวทางไปสเสนทางในการศกษาตอในอนาคต ซงแนนอนผเรยนจะไดตระหนกถงคณคาของการประกอบอาชพในสายตางๆ ทเชอมโยงความรกบทกษะกระบวนการตางๆ เพอใชบนโลกของความเปนจรงและโลกแหงการท างาน และสามารถน าความรทไดไปตอยอดสรางองคความรใหมๆ ได ตดสนใจเปน รจกแกปญหา และประเมนสถานการณ อนน าไปส holistic thinking ซงจะสะทอนใหผเรยนท างานนอกเหนอจากสงทไดเรยนในชนเรยน แตเปนการเรยนรนอกหองเร ยน หรอนอกเหนอตามทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ก าหนด ตามความร ความสามารถ และความถนดของผเรยนแตละคน โดยการเชอมโยงองคความรจากกลมวชาตางๆ มาประยกตใชในการท างานในชวตจรง นอกจากนนชมพนท จารบรณภาพ (2547: 28-29) ไดกลาวเกยวกบการจดการศกษาเพอสงเสรมอาชพ เปนการจดการศกษาเพอเพมพนความร ความสามารถ และทกษะในการประกอบอาชพ โดยพจารณาความตองของผเรยนในแตละบคคล ซงสามารถแบงการจดการศกษาเพอสงเสรมอาชพออกเปน 2 รปแบบ ดงน
40
1. การฝกทกษะอาชพ เปนการฝกอบรมหลกสตรวชาชพระยะสน โดยค านงถงความตองการของผเรยน เพอใหผเรยนมความร ความสามารถ และทกษะพนฐานในการประกอบอาชพ เพอน าความรทไดมาใชแกไขปญหาความยากจน สรางความมนคงใหกบผเรยน และครอบครวของผเรยนได 2. การพฒนาอาชพ เปนการจดการศกษาในลกษณะกลมพฒนาอาชพ ทมอาชพในลกษณะเดยวกน อาชพประเภทเดยวกนมารวมกลมกน เพอพฒนาอาชพใหดขน โดยมการแลกเปลยนเรยนร และแสวงความประสบการณความรรวมกน เพอใหการประกอบอาชพมประสทธภาพยงขน อชราภรณ โควคชาภรณ (2538: 39-43) ไดกลาวเกยวกบการจดการศกษานอกโรงเรยนสายอาชพ เปนการจดการศกษาดานอาชพใหกบผเรยนทอยนอกระบบโรงเรยน เพอใหผเรยนทอยนอกระบบโรงเรยนมชองทางท ามาหากน คดเปน แกปญหาเปน มความร มทกษะ และทศนคตทดเกยวกบการประกอบอาชพ โดยการจดหลกสตรและกจกรรมการเรยนการสอนใหยดหยน เหมาะกบสภาพบรบทของผเรยน และความตองการของผเรยนในทองถนนนๆ และชมชน โดยแบงรปแบบการจดการศกษาวชาชพระยะสนออกเปน 4 แบบ คอ 1. การฝกอาชพระยะสนแบบชนเรยน เปนการจดกจกรรมการเรยนการสอน โดยจดอยในสถานศกษา หรอสถานประกอบการ ทมความพรอมในดานอปกรณการเรยนการสอนและผสอน มารวมแสวงหาความรและประสบการณรวมกน โดยมวทยากรมาใหความรเปนครงคราวตามความตองการของผเรยนในแตละทองถน 2. การฝกอาชพเคลอนท เปนการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยจดเปนหนวยเคลอนทออกไปสอนประชาชนทวไปในชนบท ตามหมบานหางไกล หรอเปดสอนโดยจดหาวทยากรในทองถนนนๆ เปนผสอน เปนปราชญชาวบาน 3. การฝกทกษะและลงมอประกอบอาชพไปพรอมกบการเรยน โดยการใชหลกสตรระยะสน เปนเรองเดยวจบในตว 4. การจดการศกษานอกโรงเรยนเพอสรางงานอาชพในชนบท (กศ.อช.) เปนโครงการทดลองจดการศกษาดานอาชพ เพอสงเสรมใหชนบทมงานท า โดยไดรบการสนบสนนจากส านกงานโครงการพฒนาแหงสหประชาชาต (UNDP) ซงก าหนดยทธศาสตรใหด าเนนงานใหเหมาะสมกบสภาพการประกอบอาชพในชนบท เชน การวเคราะหสภาพปญหาและความตองการดานอาชพทแทจรงของกลมเปาหมาย ความตองการของกลมเปาหมาย การจดฝกอบรมวชาชพ การน าผเรยนไปเรยนในสถานประกอบการทงภาคทฤษฎและภาคปฏบต โดยมการบรณาการระหวางเนอหาทางความร และทกษะพนฐานทจ าเปนในการประกอบอาชพ จากการศกษางานวจยทเกยวของกบการจดการศกษาดานอาชพ พบวา มนกวชาการไดเสนอขนตอนการจดกจกรรม ดงน
41
มาเรยม นลพนธ และคณะ (2556: บทคดยอ) ไดเสนอขนตอนแนวทางการจดกจกรรมการเรยนรตามกรอบแผนการจดการศกษาตลอดชวต มงสความเปนเลศดานอาชพทองถน โดยเนนผเรยนเปนส าคญไว 6 ขนตอน ดงน 1. ศกษาความตองการของผเรยน 2. ก าหนดรปแบบการจดการเรยนร (เนอหา แนวทาง รปแบบ) 2.1 รายวชาเพมเตม 2.2 รายวชาพนฐาน 2.3 กจกรรมพฒนาผเรยน 2.4 โครงการ กจกรรมตามความสนใจ 3. จดท าค าอธบายรายวชา โครงสรางรายวชา 4. ออกแบบกจกรรมการเรยนร 4.1 ก าหนดเปาหมายการเรยนร 4.2 การออกแบบการเรยนร 4.3 การออกแบบวธการจดการเรยนร 5. สรปผลการเรยนร 6. ประเมนและปรบปรงการออกแบบการจดการเรยนร
มทนยา คอมทอง, 2552: 42) ไดเสนอขนตอนกระบวนการของกจกรรมทสงผลตอการจดกจกรรมเพอพฒนาคณภาพผเรยน 7 ขนตอน ดงน 1. จดบรรยากาศการเรยนรรวมกนและก าหนดวตถประสงคในการฝกทกษะอาชพ 2. จดกลมผเรยน กลมละ 5-7 คน 3. ประชมรวมกนเพอวางแผน วนจฉย สรางเปาหมาย และก าหนดประเดนทจะตองเรยนรและปฏบต 4. ด าเนนการฝกทกษะอาชพตามความตองการของผเรยน 5. ประเมนความกาวหนาและวางแผนการเรยนรในขนตอไป 6. ด าเนนการฝกทกษะอาชพซ าตามกระบวนการเดม 7. จดท าเอกสารเพอสรปกระบวนการเรยนรเพอใชประโยชนตอไป รงษ ทองพนธ (2551: 66-70) ไดกลาวถงแนวทางการจดการศกษาเพอพฒนาอาชพไว ดงน 1. การฝกทกษะอาชพ : วเคราะหความตองการของผรวมกจกรรมและความตองการของผเรยนโดยฝกทกษะอาชพ ในลกษณะการศกษาอาชพหลกสตรระยะสนหรอกจกรรมรปแบบการสาธตและการปฏบตจรง ทตอบสนองความตอการของผเรยน เพอใหมความรและทกษะพนฐานในอาชพ
42
2. การเขาสอาชพ : จดกจกรรมตอเนองจากการฝกทกษะอาชพหรอจดเปนกจกรรมเฉพาะ เพอพฒนากลมเปาหมายใหสามารถคด วเคราะห แลกเปลยนเรยนรและพฒนาตนเองเพอเขาสอาชพ โดยจดใหมกระบวนการแนะแนวอาชพทมประสทธภาพ
3. การพฒนาอาชพ : พฒนาอาชพของกลมเปาหมายในลกษณะกลมพฒนาอาชพ โดยจดใหมการรวมกลมของผมอาชพประเภทเดยวกนเพอความเปนเครอขายในการแลกเปลยนเรยนร แสวงหาความรและประสบการณ ตลอดจนพฒนาอาชพของกลมโดยกระบวนการกลม (group process)
4. การพฒนาอาชพดวยเทคโนโลย : พฒนาอาชพของกลมเปาหมายดวยเทคโนโลย โดยเนนการจดกจกรรมใหกบกลมเปาหมายสถานประกอบการและผทตองการน าเทคโนโลยมาใชในการพฒนากจการและศกยภาพของตนเอง เชน การน าเทคโนโลยคอมพวเตอรมาใชในการพาณชย (E-commerce) การจดสรางระบบฐานขอมลหรอการน าเสนองานดวยคอมพวเตอร หรอการน าเครองมออปกรณทนสมยมาใชเพอเพมผลผลต
แนวทางการจดการศกษาอาชพทง 4 แนวทางดงกลาว เปนกจกรรมทมความสมพนธตอเนองทงการเรยนรและการประกอบอาชพ ดงแผนภมท 3
แผนภมท 3 แนวทางการจดการศกษาอาชพ
ทมา : แนวทางการด าเนนงานการศกษานอกโรงเรยนตามนโยบายงบประมาณ 2546 จากแผนภมท 3 ความสมพนธดงกลาว สามารถอธบายไดวา การจดการเรยนรในแตละกจกรรมมไดขาดจากกน เชน
1. กลมพฒนาอาชพ เมอด าเนนกจกรรมเรยนรแลวพบวา ถาจะพฒนาอาชพกลมขงตนเขาสการแขงขน จะตองเรยนรทกษะบางอยาง ผจดการศกษาจะตองอ านวยความสะดวกใหผเรยนไดเขาสกจกรรมฝกทกษะอาชพตามความประสงค
การฝกทกษะ
อาชพ
การฝกเขาส
อาชพ
การพฒนาอาชพ
ดวยเทคโนโลย
การพฒนา
อาชพ
43
2. กลมเขาสอาชพ เมอเขารวมกจกรรมการเรยนรแลวมความมนใจวากลมทเรยนรในอาชพเดยวกนสามารถรวมกลมกนไดแนนอน ถงแมจะยงไมเขาสอาชพแตประสงคจะเรยนรกจกรรมพฒนาอาชพผนวกเขาไปกบการเรยนกสามารถท าได
นอกจากนนยงไดกลาวถงหลกการของการฝกทกษะอาชพไว 4 ประเดน ดงน 1. เปนการฝกทกษะพนฐานเพอน าไปเปนเครองมอในการประกอบอาชพใหกบประชาชน
2. มงเนนสาระทกษะทเกยวของกบชวตความเปนอยและสามารถน าไปใชสรางอาชพได 3. เปนการเรยนรทตอบสนองปญหาความตองการของเอกตบคคลหรอกลม 4. ใชกระบวนการฟนฟองคความร ทดลองท า ถายทอดภมปญญาทองถนแลกเปลยนเรยนร
ประสบการณกนเองภายในชมชน เปนหลกในการจดการศกษา
แผนภมท 4 กระบวนการจดกจกรรมการเรยนรการฝกทกษะอาชพ
ทมา : แนวทางการด าเนนงานการศกษานอกโรงเรยนตามนโยบายงบประมาณ 2546
- ทอยอาศยสงแวดลอม - การใชพลงงาน - การผลตอาหาร - การหมนเวยนแปรรปผลผลต - งานชางฝมอ พนฐานอาชพ - การรกษาสขภาพ และการพกผอน
การตดตาม
สงเสรม
พฒนาการ
เรยนร
จดท าแผนและ
ระดมทน
สนบสนนการ
เรยนร
แสดงผลงาน
ตอสาธารณชน
เรยนรท างาน
ตามแผนจด
กจกรรมการ
เรยนร
ศกษาสภาพ
เศรษฐกจ
ทรพยากรและ
ปญหาความ
ตองการของผเรยน
ประเมนผล
ผานหลกสตร
ออกแบบกจกรรม
จดท าโครงการ
แผนการเรยนร
รายบคคลและ
กลม
44
ทฤษฎทเกยวกบการพฒนาดานอาชพ ทฤษฎของ Tiedeman and Hare Tiedeman and Hare, 1963 (อางถงใน มาเรยม นลพนธ และคณะ, 2556) ไดกลาวถงแนวคดเกยวกบการพฒนาดานอาชพวา เปนกระบวนการสรางเอกลกษณในการท างานของตนเอง เพอใหสามารถอยได และเปนปรากฏการณทางจตวทยา และสงคมวทยาพฒนาการดานอาชพ โดยเนนการตดสนใจเลอกอาชพ และการปรบตวในอาชพ โดยแบงออกเปน 2 ระยะ ดงน ระยะท 1 ระยะการเตรยมเลอกอาชพ (Period of Anticipation or Preoccupation) สามารถแบงออกเปน 4 ขน คอ 1. ขนการส ารวจ (Exploration Stage) เพอคนหาทางเลอก โดยการประเมนตนเองจากความสนใจ ความสามารถ ความถนด ประสบการณและลกษณะของแตละอาชพ 2. ขนตอนการกอตวของความคด (Crystallization Stage) เปนการน าขอมลทไดจากการประเมนตนเองมาพจารณารวมกบคานยม และเปาหมายในชวตของตนเอง 3. ขนตอนทดลองเลอกอาชพ (Choice Stage) เปนขนทตองตดสนใจเลอกอาชพ ซงอาจจะเปนการเลอกชวคราวหรอถาวรกขนกบขอมลทไดจากขนตอนการกอตวของความคด 4. ขนการพจารณารายละเอยด (Clarification Stage) เปนขนตอนในการตดสนใจเลอกอาชพทถาวร แนนอน โดยการหาขอมลเพมเตมในสวนทยงสงสย หรอไมมรายละเอยดเพยงพอ ระยะท 2 ระยะการประกอบอาชพและการปรบตว (Period of Implementation and Adjustment) สามารถแบงออกเปน 3 ขน คอ 1. ขนการเขาสการศกษาหรออาชพ (Induction Stage) เปนการเตรยมตวศกษาสาขาวชาชพ หรอเตรยมตวประกอบอาชพ หรอเลอกอาชพทตดสนใจไปแลว โดยทวไปจะยอมรบและปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมใหม 2. ขนการปรบปรง (Reformation Stage) เปนการไดรบการยอมรบในสภาพแวดลอมของการศกษาหรออาชพทเลอกแลว โดยมการประนประนอมระหวางกน จนสามารถปรบตวตามกลมได 3. ขนความมนคง (Integration Stage) เปนขนของการประสบความส าเรจและความมนคงในการศกษาหรอการประกอบอาชพ
ทฤษฎความตองการของ Hoppock Hoppock (อางถงใน อไรวรรณ จนทรสกลถาวร, 2540) ไดกลาวถงแนวคดเกยวกบ
ความกาวหนาอาชพไววา การทคนจะเลอกอาชพนน จะเลอกอาชพบนพนฐานของความตองการทตนพงพอใจ ถงแมวาบางคนจะสามารถระบไดชดเจน บางคนไมสามารถระบไดชดเจน ซงขอมลทส าคญส าหรบการเลอกอาชพ คอ ความตองการสวนตวของแตละบคคล และลกษณะของอาชพนนๆ
45
ตลอดจนความรความสามารถในอาชพ โดยการเลอกอาชพนนอาจมการเปลยนแปลงไดตลอด หากการเปลยนแปลงนนน ามาซงความกาวหนาและการตอบสนองความตองการบคคลไดมากกวาเดม
ทฤษฎพฒนาความกาวหนาในอาชพ Super ซปเปอร (Super, 1957 : 99-108) ไดกลาวถงความกาวหนาในอาชพ โดยพจารณาความร
ทางจตวทยาพฒนาการ และแนวคดมโนทศนตอตนเอง โดยใหแนวคดวา คนจะแสดงพฤตกรรมออกมาแบบใดนนมาจากความคดของคนนน โดยการพจารณาเลอกตดสนใจเลอกอาชพนนเกยวของกบประเดนตางๆ ดงน
1. ความแตกตางระหวางบคคล (Individual differences) เปนทฤษฎความแตกตางระหวางบคคล เนองจากบคคลแตละบคคล ยอมมความร ความสามารถ ความสนใจ และความถนดทแตกตางกนไป การเลอกอาชพจงมความแตกตางเชนกน โดยควรค านงถงความแตกตางระหวางบคคล
2. ความสามารถหลายๆ อยางในตวบคคล (Multipotentiality) ในแตละบคคลจะมขดความสามารถในตวของแตละบคคล ทสงผลตอความส าเรจในการท างาน ซงจะน าเอาอกคนหนงมาเปรยบเทยบกนไมได เพราะแตละคนกมขดความสามารถทแตกตางกน
3. กระสวนของความสามารถในอาชพ (occupational ability patterns) กระสวนของความสามารถในอาชพของแตละอาชพมความแตกตางกนไป เชน ความสามารถความสนใจและบคลกภาพ โดยในแตละอาชพกตองการบคคลทมความสามารถความสนใจและบคลกภาพ ตางกนไป
4. การเลยนแบบบทบาทของรปแบบ (identification and role of model) การเลยนแบบบทบาทของรปแบบในการประกอบอาชพ นนกคอ บดา มารดาหรอบคคลอนมผลตอการเลอกอาชพของเดก ดงนนผใหญควรทจะเปนแบบอยางทดใหกบเดก
5. ความตอเนองของการตดสนใจเลอกจะตองจดใหเปนกระบวนการทตอเนอง (continuous process) เกยวกบการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทแตละบคคลอาศยอยหรอท างานตามประสบการณและเวลา ทสงผลตอการเลอกอาชพกตองเปนกระบวนการทตอเนอง
6. ชวงของชวต (life stage) เนองจากกระบวนการเลอกอาชพเปนกระบวนการทตอเนองตามชวงอายของบคคล ซงสามารถแบงออกเปนขนได 5 ขน ดงน
6.1 ขนของการเจรญเตบโต (Growth Stage) เปนชวยอายตงแตแรกเกดจนถงอาย 14 ป เปนชวงทสรางสมทศนคตและองคประกอบตางๆ โดยในชวงปลายของระยะนจะเรมเรยนรโลกของอาชพ และสงสมประสบการณเพอใชในการตดสนใจเลอกอาชพตอไป
6.2 ขนของการส ารวจและคนหา (Exploratory Stage) อยในชวงอาย 14-25 ป เปนชวงทพยายามท าความเขาใจตนเอง เลอกอาชพดวยการเลยบแบบจากผใหญ
46
6.3 ขนของการสรางหลกฐาน (Establishment Stage) อยในชวงอาย 25-45 ป เปนชวงทเรมเขาสโลกแหงการท างาน มการปรบตว และการพฒนาความกาวหนาทางอาชพ เพอสรางความมนคงใหกบครอบครว
6.4 ขนของชวตมนคง (Maintenance Stage) อยในชวงอาย 45-65 ป เปนชวงทพยายามสรางความกาวหนาในหนาทการงาน และเหนความส าคญของครอบครวมากขน
6.5 ขนของความเสอมถอย (Decline Stage) เปนชวงอาย 65 ปขนไป เปนชวงสกทายของการท างาน สวนใหญบคคลในระยะนจะท างานตามหนาท และความรบผดชอบทไดรบมอบหมาย 7. กระสวนของอาชพ (career patterns) ขนอยกบระดบสงคม เศรษฐกจและโอกาส เชน อาชพบางอยางท าใหเปลยนแปลงบอย แตบางอาชพกไมจ าเปนตองเปลยนงานบอย 8. การพฒนาอาชพ การพฒนาอาชพทเหมาะสมควรไดรบการแนะน าแนวทางทถกตอง โดยการใหทดลองฝกงานตามโอกาสสมควร 9. การพฒนาอาชพเปนผลของการมปฏสมพนธกนระหวางบคคลกบสงแวดลอม (development of the result of interaction) ในทนหมายถงการอบรมเลยงดจะเปนสงทชวยประเมนขอมลเกยวกบอาชพและทดลองการวางแผนอาชพ เพอท าใหเกดความเขาใจตนเองซงถอเปนการท าความรจกตนเอง ประเมนความเปนไปไดของความร ความสามารถ ความถนด และความสนใจของตนเอง 10. การเปลยนแปลงในกระบวนการประกอบอาชพ (the dynamics of career patterns) ขนกบระดบสงคม เศรษฐกจของบดา มารดา สตปญญา ความสามารถและความสนใจของบคคล ซงมคาไมคงท สงเหลานมผลตอความเขาใจในกระบวนการพฒนาอาชพ ซงเปนประโยชนส าหรบกระบวนการประกอบอาชพ 11. ความพอใจในงานขนกบความแตกตางระหวางบคคลต าแหนงและบทบาทของบคคล (job satisfaction: individual differences, status and role) บคคลจะพอใจในงาน หากงานนนไปกบวถชวตความสามารถ 12. งานคอวถทางของชวต (work is a way of life) งานเปนวถทางแหงชวตของบคคลไดพบทางออกทใชแสดงถงความสามารถ ความสนใจ บคลกภาพ คานยมของบคคลนนๆ และความสามารถกระท าไดตามบทบาททบคคลนนเลอกแลว สรปไดวา ในการจดการเรยนการสอนจ าเปนทจะตองสงเสรมในเรองของอาชพเพอใหผเรยนไดตระหนกถงคณคา และความคดเพอการประกอบอาชพ โดยสถานศกษาและผสอนควรใหความส าคญกบการออกแบบกจกรรมการเรยนรทชวยสงเสรมใหผเรยนไดฝกฝน มความรและทศนคต
47
ทดอนน าไปสการประกอบอาชพในอนาคต โดยการการบรณาการในการจดการเรยนร เพอเตรยมผเรยนเขาส “อาชพ” ในอนาคต ซงอาจจะจดท าหลกสตรใหกบนกเรยนในสายสามญโดยใชอาชพเปนฐานในการบรณาการ เพอเปดโอกาสใหกบนกเรยนไดรถงความสามารถ ความถนดของตนเอง เพอเปนแนวทางไปสเสนทางในการศกษาตอในอนาคต ดวยการฝกทกษะอาชพ และพฒนาอาชพ เพอใหผเรยนทอยนอกระบบโรงเรยนมชองทางท ามาหากน คดเปน แกปญหาเปน มความร มทกษะ และทศนคตทดเกยวกบการประกอบอาชพ ทกษะอาชพ (Career Skills) ทกษะอาชพ เปนทกษะทสามารถตอบสนองความตองการของมนษย เปนกจกรรมทเสรมสรางใหบคคลมความเขาใจในตนเองมากขนพรอมส าหรบการประกอบอาชพทดในอนาคต การพฒนาทกษะอาชพ เปนกจกรรมทสงเสรมใหบคคลมความร ความเขาใจ มความสนใจและความถนดทสอดคลองกบงาน รวมถงชวยในเรองของการวางแผนส าหรบอาชพในอนาคต (จนทรเพญ สวรรณคร, 2558 : 126) นอกจากนยงไดกลาวถงการพฒนาการใชทกษะอาชพส าหรบผเรยนในสถานศกษา โดยเรมตนจากการส ารวจความตองการของผเรยน ความสอดคลองเหมาะสมกบชมชน บรบทและสภาพแวดลอมของผเรยน จากนนท าการพฒนาหลกสตรเพอพฒนาทกษะอาชพใหกบผเรยน โดยค านงถงความสามารถ ความถนด ความสนใจ แหลงประกอบการรอบตวผเรยนทสนบสนนการฝกทกษะอาชพ ทงนกระบวนการพฒนาผเรยนมกระบวนการควรจดใหเปนระบบและตอเนอง โดยสามารถน าความรทไดไปประยกตใชใหเกดประโยชน ซงสอดคลองกบมาเรยม นลพนธ และคณะ (2556: บทคดยอ) สรปผลการศกษาขอมลพนฐานในการพฒนาแนวทางการน า กรอบแผนการจดการศกษาตลอดชวต มงสความเปนเลศอาชพทองถน พบวา ทกภาคในประเทศไทยมกรอบการเรยนรทองถน ไดแก 1) ดานเกษตรกรรมทองถน 2) ดานอตสาหกรรมทองถน 3) ดานการบรการทองเทยวทองถน 4) ดานศลปะการแสดงทองถน และ 5) ดานภมปญญาทองถน โดยแตละภมภาคจะมกรอบเนอหาสาระทแตกตางกน ขนกบบรบทของแตละพนท แตไมวาจะเปนกรอบการเรยนรทองถนใดกลวนสนบสนนใหผเรยนมความร และเกดทกษะอาชพทองถน โดยมการจดการศกษารวมกนระหวางสถานศกษากบชมชนเขามามบทบาทสวนรวม นอกจากนน วจารณ พานช (2555: 48-58) ยงไดกลาวถงทกษะดานชวตและอาชพ ในการด ารงชวตและท างานในยคปจจบนใหประสบความส าเรจ โดยผเรยนจะตองพฒนาทกษะชวตทส าคญ ดงตอไปน 1. ความยดหยนและการปรบตว (Flexibility and Adaptability) เปนการรบมอกบการปรบเปลยนอะไรบางอยางในการท างานอยางไมคาดฝน ท าใหการวางแผนการท างานแบบตายตวใช
48
ไมไดผล ซงตองอาศยการปรบตวและการยดหยนในการเผชญกบการเปลยนแปลงน ซงการใชวกฤตทมอยใหเปนโอกาส ใชปญหาทเกดขนใหเปนโอกาสหาทางออกอยางสรางสรรค ถอเปนการปรบตวทสดยอด ในการบรรลเปาหมายของงาน โดยครจะตองออกแบบการเรยนรใหผเรยนเกดทกษะ ดงน 1.1 การปรบตวตอการเปลยนแปลง เปนการปรบตวเขากบบทบาททแตกตาง งานทไดรบมอบหมาย ก าหนดการทเปลยนไป และบรบททเปลยนไป โดยสามารถท างานไดผลดในสภาพของความไมชดเจน ไมแนนอน และในสภาพทล าดบความส าคญของงานเปลยนไป 1.2 มความยดหยน เปนการน าผลลพธทเกดขน มาใชประโยชนอยางไดผล มการจดการเชงบวกตอค าชม ค าต าหน และความผดพลาดทเกดขน สามารถน าเอาความเหนและความเชอทแตกตางหลากหลายของทมงานจากหลากหลายวฒนธรรม มาท าความเขาใจ ท าใหงานลลวง 2. การรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง (Initiative and Self-Direction) เปนการเนนการพงพาตนเองในการท างาน เนองจากในการท างานรวมกน ทอาศยความรวมมอสง ในขณะเดยวกนกตองการการพงตนเองดวย โดยการจะพฒนาผเรยนใหเกดทกษะนคอการจดการเรยนรแบบ PBL : Project Based Learning โดยครจะตองออกแบบการเรยนรใหผเรยนเกดทกษะ ดงน 2.1 การจดการเปาหมายและเวลา โดยจะตองมการก าหนดเปาหมายเชงยทธวธระยะสน (Tactical) และเปาหมายเชงยทธศาสตรระยะยาว (Strategic) และเวลาในการจดการภาระงานอยางมประสทธภาพ 2.2 การท างานไดดวยตนเอง เปนการก าหนดตวเอง คอยตดตามผลงานเอง และก าหนดล าดบความส าคญของงานดวยตนเอง 2.3 สามารถเรยนรไดดวยตนเอง (Self-directed learner) เปนการขยายความเชยวชาญของตนเอง เพอพฒนาทกษะไปสระดบมออาชพ สามารถทบทวน ใครครวญ ประสบการณในอดต เพอใชคดหาทางพฒนาในอนาคต และทส าคญคอเอาจรงเอาจงตอการเรยนรวาเปนกระบวนการทตองท าตลอดชวต
3. ทกษะสงคมและสงคมขามวฒนธรรม (Social and Cross-Cultural Skills) เปนการท างานรวมกนและด ารงชวตรวมกนในสภาพแวดลอมทผคนมความหลากหลายโดยไมรสกแบงแยก และสามารถท างานใหบรรลเปาหมายได โดยครจะตองออกแบบการเรยนรใหผเรยนเกดทกษะ ดงน
3.1 การมปฏสมพนธกบผอนอยางเกดผลด เปนการแสดงพฤตกรรมในเชงบวก รวาเมอไหรควรจะเปนผฟง รวาเมอไหรควรจะเปนผพด
3.2 การท างานในทมทแตกตางหลากหลายอยางไดผลด เปนการเคารพ และรวมกนท างานบนพนฐานความแตกตางทางวฒนธรรม เปนการยกระดบความแตกตางทางวฒนธรรมไปสการสรางแนวความคดใหม วธการท างานแบบใหม หรอคณภาพของผลงาน
49
4. การมผลงานและความรบผดชอบตรวจสอบได (Productivity and Accountability) เปนการใชเครองมอดานเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารเปนตวชวยอ านวยความสะดวกในการท างานอยางมผลตภาพ มการเกบขอมลเพอความโปรงใสตรวจสอบได โดยอาศยทกษะในการก าหนดเปาหมายและบรรลเปาหมาย โดยจะตองมการวางแผน การลงมอปฏบต และการประเมนผลวาผลงานทไดนนมคณภาพดหรอไม กระบวนการท างานเหมาะสมหรอไมอยางไร โดยครจะตองออกแบบการเรยนรใหผเรยนเกดทกษะ ดงน 4.1 การจดการโครงการ เปนการก าหนดเปาหมายและด าเนนการใหบรรลเปาหมาย ถงแมจะเจออปสรรค หรอปญหาตางๆ กตามกสามารถจดการบรหารโครงการใหบรรลเปาหมายได โดยค านงถงการล าดบความส าคญ การวางแผน และการบรหารจดการ 4.2 การผลตผลงาน เปนการแสดงความสามารถในการสรางผลงานใหมคณภาพทด ไดแก 1) ความสามารถดานการท างานอยางมจรยธรรม และดวยทาทเชงบวก 2) การจดการเวลาและโครงการอยางมประสทธภาพ 3) การท างานหลายอยางในเวลาเดยวกน (multitasking) 4) รวมงานอยางจรงจง เชอถอได และตรงตอเวลา 5) น าเสนอตนเองอยางมออาชพ และมมารยาท 6) ท างานรวม และรวมมอเปนทมอยางไดผลด 7) เคารพและเหนคณคาของความแตกตางหลากหลายในทมงาน และ 8) รบผดชอบตอผลงานทเกดขน 5. ภาวะผน าและความรบผดชอบ (Leadership and Responsibility) ม 3 ระดบ คอ 1) รบผดชอบตอตนเอง 2) รบผดชอบการท างานประสานสอดคลองกนในทม และ 3) ความรวมมอกนในทมเพอไปสเปาหมายทยงใหญรวมกน โดยครจะตองออกแบบการเรยนรใหผเรยนเกดทกษะ ดงน 5.1 สามารถชแนะและเปนผน าแกผอน เปนการใชทกษะมนษยสมพนธและทกษะแกปญหาในการชกน าผอนไปสเปาหมาย ท าใหผอนเกดพลงในการท างาน หรอสรางแรงบนดาลใจใหผอนไดใชศกยภาพหรอความสามารถออกมาสงสด เพอใหบรรลผลส าเรจรวมกน โดยใชอ านาจอยางมจรยธรรมและคณธรรม 5.2 มความรบผดชอบตอผอน เปนการถอเอาประโยชนสวนรวมเปนทตง มากอนประโยชนสวนตน ส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 32) ไดกลาวถง ทกษะของแรงงานทสถานประกอบการมความคาดหวง มดงน 1. ทกษะการใชภาษาตางประเทศ 2. ทกษะการใชคอมพวเตอร 3. ทกษะการใชคณตศาสตรและการค านวณ
50
4. ทกษะในการสอสาร 5. ทกษะในการบรหารจดการ 6. ทกษะความสามารถเฉพาะในวชาชพ กระทรวงศกษาธการ (2551: 56) และ จนทรเพญ สวรรณคร (2558 : 135) ไดกลาวถงทกษะพนฐานทจ าเปนส าหรบการประกอบอาชพ ซงประกอบดวย 1. ทกษะกระบวนการท างาน เปนการลงมอท างานดวยตนเอง ทงรายบคคลและรายกลม โดยเนนการฝกฝนวธการท างานอยางสม าเสมอเพอใหท างานไดส าเรจและบรรลตามเปาหมาย โดยมขนตอนดงน 1.1 การวเคราะหงาน เปนการมองภาพรวมของงานเมอไดรบมอบหมาย วาเปาหมายของงานคออะไร จะมวธการอยางไรใหบรรลเปาหมาย 1.2 การวางแผนในการท างาน เปนการก าหนดเปาหมายของงาน วางแผนระยะเวลาด าเนนงาน ก าลงคนทใช รวมถงคาใชจายในการด าเนนงาน 1.3 การลงมอท างาน เปนการด าเนนงานตามทไดวางแผนไว ดวยความมงมนอดทนและรบผดชอบตองานทไดรบมอบหมาย 1.4 การประเมนผลการท างาน เปนกระบวนการตรวจสอบวาการวางแผนการด าเนนงาน และการด าเนนงานสามารถปฏบตไดตามแผนหรอไม รวมถงงานทออกมามคณภาพหรอไม 2. ทกษะกระบวนการแกปญหา เปนกระบวนการทใหผเรยนไดฝกแกปญหาตามขนตอน โดยมขนตอน ดงน 2.1 การสงเกต โดยการฝกฝนนกเรยนใหเปนคนทเปนคนชางสงเกต 2.2 วเคราะห เปนการน าปญหาทเกดขนมาวเคราะหและล าดบความส าคญ รวมถงวเคราะหสาเหตของปญหาทเกดขน 2.3 สรางทางเลอก น าขอมลทไดจากการวเคราะหล าดบความส าคญ และสาเหตของปญหาทเกดขนมาสรางทางเลอก 2.4 ประเมนทางเลอก เปนการประเมนเพอเลอกทางเลอกทไดสรางไว โดยเลอกทางเลอกทเหมาะสมกบการน าไปใชในการแกปญหาทดทสด 3. ทกษะการท างานรวมกน เปนการท างานรวมกบผอนไดอยางราบรน มความสข ปราศจากความขดแยง เนนการท างานรวมกนอยางเปนระบบ โดยมหลกการ ดงน 3.1 รจกบทบาทหนาทในกลม โดยการฝกฝนในการท างานรวมกนภายในกลม รจกหนาทและความรบผดชอบของตนเอง
51
3.2 มทกษะในการฟง พด โดยการฝกฝนใหรจกการยอมรบฟงความคดเหนของผอน และฝกฝนการพดใหเหมาะสม 3.3 มคณธรรมในการท างานรวมกน โดยการฝกใหมความรบผดชอบตอหนาททไดรบมอบหมาย เพอใหการท างานเกดความราบรน ไมมอปสรรคในการท างาน 3.4 สรปผลโดยการท ารายงาน โดยการสรปผลออกมาใหเปนรปธรรมในรปแบบของการจดท ารายงาน 3.5 น าเสนอรายงาน โดยการฝกฝนทกษะในการน าเสนอรายงานการปฏบตงานของกลมในรปแบบตางๆ 4. ทกษะแสวงหาความร เปนการคนควาหาความร เพอน าความรทไดมาสรางองคความรใหม โดยอาจมาจากการคด การศกษา การทดลอง หรอจากประสบการณตรง โดยปฏบต ดงน 4.1 ก าหนดปญหา ตงหวขอหรอประเดนในการศกษาคนควา 4.2 การวางแผนในการสบคนขอมล โดยการก าหนดเปาหมายวาจะสบคนขอมลอะไร จากทไหน ดวยวธการอยางไร 4.3 การด าเนนการ เปนการด าเนนการสบคนขอมลตามแผนทไดวางไว เพอใหบรรลตามเปาหมายทไดก าหนดไว 4.4 การวเคราะหขอมลทไดจากการสบคน โดยการน าขอมลมาพจารณาถงองคประกอบและความสมพนธของขอมล 4.5 การสรปผลจากการสบคนและจดบนทก เปนการน าขอมลทไดจากการวเคราะหมาสรปผลและจดบนทกเกบไว เพอใหงายตอการคนหา 5. ทกษะการจดการ เปนการจดการระบบงานและระบบคนใหสามารถด าเนนงานไดบรรลตามเปาหมายทก าหนดอยางมประสทธภาพ โดยสามารถแบงออกเปน 2 กลม ดงน 5.1 การจดการระบบงาน (การท างานเดยว) เปนการจดการงานทรบผดชอบ โดยการจดสรรเวลาและงานใหเปนระบบ 5.2 การจดการระบบคน (การท างานกลม) โดยน ามาใชในการคดเลอกคนเขามาท างาน จดสรรคนใหเหมาะสมกบงาน มบรรยากาศในการท างาน เพอสรางทมในการท างานรวมกนจนส าเรจ
รตนศร พรหมใจรกษ (2555: 8-9) ไดกลาวถงทกษะพนฐานทจ าเปนตอการประกอบอาชพวาเปนความสามารถพนฐานทผประกอบอาชพตองมไว ดงน 1. ทกษะกระบวนการท างาน เปนกระบวนการท างานทงรายบคคล และการท างานเปนกลม เพอใหท างานไดส าเรจและบรรลตามเปาหมาย
52
2. ทกษะการท างานรวมกน เปนการมงเนนใหผเรยนท างานอยางมกระบวนการตามขนตอนการท างาน และท างานรวมกนกบผอนไดอยางมความสข 3. ทกษะกระบวนการแกปญหา เปนการฝกใหผเรยนไดมกระบวนการในการคดแกปญหาอยางเปนขนตอน และเปนระบบ 4. ทกษะแสวงหาความร เปนการเนนใหผเรยนไดแสวงหาความรตางๆ เกยวกบเรองทผเรยนสนใจ 5. ทกษะการจดการ เปนการจดการระบบงาน (ท างานเปนรายบคคล) และระบบคน (ท างานเปนกลม) ใหสามารถด าเนนงานไดบรรลตามเปาหมายไดอยางมประสทธภาพ
นอกจากน Manpower Group (2556) อางถงใน จนทรเพญ สวรรณคร (2558: 138) ยงไดสรปทกษะทจ าเปนในการประกอบอาชพ ดงน 1. ทกษะในการดานการสอสารและมนษยสมพนธ (Communication & Relation skills) เปนการสรางความสมพนธระหวางกน เพอสรางความรกใคร ความนบถอ ความจงรกภกด และความรวมมอในการท างานรวมกบผอน โดยเปนการประสานงานกบบคคลอนๆ เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ และประสบความส าเรจ 2. ทกษะในการวางแผน (Organizing and Planning skills) เปนสงทส าคญทสดในการด าเนนการ เพราะการวางแผนจะท าใหการด าเนนงานบรรลตามเปาหมายทก าหนดไว ท าใหงานทออกมามคณภาพ และประสบความส าเรจอยางมประสทธภาพ
3. ทกษะในการแกปญหา (Problem solving skills) เปนความสามารถในการจดการกบปญหาทเกดขนอยางเปนระบบ โดยการแกปญหาทเกดขนอยางมหลกการและวธการทเปนระบบ ตงแตสาเหตของปญหา ก าหนดวธการด าเนนการแกไขปญหา วเคราะหผลการด าเนนการ รวมถงการวดผลการด าเนนการแกไขปญหา เพอสรางมาตรฐานในการปองกนการเกดปญหาเดมอกครง 4. ทกษะในดานเทคโนโลยและคอมพวเตอร (Technology and Computer skills) เปนสงส าคญในตลาดแรงงานปจจบน ทมการน าเทคโนโลยและคอมพวเตอรเขามามบทบาทในการก าหนดความตองการของตลาดแรงงาน เพอใหการท างานมความรวดเรว ตามยคสมยปจจบน และมประสทธภาพมากขน 5. ทกษะและความสามารถทางดานภาษา (Linguistic skills) การสอสารมความส าคญมากขนในการท างาน ดวยความกาวหนาของการสอสารทไมไดมแตเพยงประเทศไทย แตมการสอสารระหวางตางประเทศ ดงนนภาษาองกฤษจงเปนสงจ าเปนทควรม จากแนวคดของนกการศกษาเกยวกบทกษะอาชพดงกลาว ผวจยไดท าการสงเคราะหทกษะอาชพไว ดงตารางท 4 การสงเคราะหทกษะอาชพ
53
ตา
รางท
4 ก
ารสง
เครา
ะหทก
ษะอา
ชพ
กร
ะทรว
งศกษ
าธกา
ร (2
551:
56)
และ
จนท
รเพ
ญ ส
วรรณ
คร (2
558
: 13
5)
วจาร
ณ พ
านช
(2
555:
48-
58)
รตนศ
ร พร
หมใจ
รกษ
(255
5: 8
-9)
Man
powe
r Gro
up
(255
6) อ
างถง
ใน
จนทร
เพญ
สวร
รณคร
(255
8: 1
38)
ส านก
งานแ
รงงา
นจง
หวดส
มทรส
าคร
(256
0 : 3
2)
ผลจา
กการ
สงเค
ราะห
1. ทก
ษะกร
ะบวน
การ
ท างา
น
1.1
การว
เครา
ะหงา
น
1
.2 กา
รวาง
แผนใ
นการ
ท างา
น
1
.3 กา
รลงม
อท าง
าน
1
.4 กา
รประ
เมนผ
ลกา
รท าง
าน
2. ทก
ษะกา
รท าง
านรว
มกน
2
.1 กา
รสงเก
ต
2
.2 วเค
ราะห
2.3
สราง
ทางเล
อก
2
.4 ปร
ะเมน
ทางเล
อก
1. คว
ามยด
หยนแ
ละกา
รปรบ
ตว
1
.1 กา
รปรบ
ตวตอ
การเป
ลยนแ
ปลง
1.2
มควา
มยดห
ยน
2. กา
รรเรม
สราง
สรรค
แล
ะเปน
ตวขอ
งตวเอ
ง
2
.1 กา
รจดก
ารเป
าหมา
ยและ
เวลา
2
.2 กา
รท าง
านได
ดว
ยตนเ
อง
2
.3 สา
มารถ
เรยนร
ได
ดวยต
นเอง
1. ทก
ษะกร
ะบวน
กา
รท าง
าน
2. ทก
ษะกา
รท าง
านรว
มกน
3. ทก
ษะกร
ะบวน
กา
รแกป
ญหา
4. ทก
ษะแส
วงหา
ความ
ร 5.
ทกษะ
การจ
ดการ
1. ทก
ษะใน
การด
านกา
รสอส
ารแล
ะมน
ษยสม
พนธ
2. ทก
ษะใน
การ
วางแ
ผน
3. ทก
ษะใน
การ
แกปญ
หา
4. ทก
ษะใน
ดาน
เทคโ
นโลย
และ
คอมพ
วเตอร
5.
ทกษะ
และค
วาม
สามา
รถทา
งดาน
ภาษา
1. ทก
ษะกา
รใช
ภาษา
ตางป
ระเท
ศ 2.
ทกษะ
การใ
ชคอ
มพวเต
อร
3. ทก
ษะกา
รใช
คณตศ
าสตร
และก
ารค า
นวณ
4.
ทกษะ
ในกา
รสอส
าร
5. ทก
ษะใน
การบ
รหาร
จดกา
ร 6.
ทกษะ
ความ
สามา
รถ
เฉพา
ะในว
ชาชพ
1. ทก
ษะกา
รสอส
ารแล
ะมน
ษยสม
พนธ
(Com
mun
icatio
n an
d Hu
man
Skil
l)
1.1
รจกบ
ทบาท
หนาท
ในกล
ม
1
.2 มท
กษะใ
นการ
ฟง พ
ด
1
.3 มค
วามเ
ปนผน
า และ
ผตาม
2.
ทกษะ
กระบ
วนกา
รท าง
าน
(Pro
cess
Skil
l)
2.1
การก
าหนด
เปาห
มาย
2
.2 กา
รวาง
แผนใ
นการ
ท างา
น
53
54
ตา
รางท
4 ก
ารสง
เครา
ะหทก
ษะอา
ชพ (ต
อ)
กร
ะทรว
งศกษ
าธกา
ร (2
551:
56)
และ
จนท
รเพ
ญ ส
วรรณ
คร (2
558
: 13
5)
วจาร
ณ พ
านช
(2
555:
48-
58)
รตนศ
ร พร
หมใจ
รกษ
(255
5: 8
-9)
Man
powe
r Gro
up
(255
6) อ
างถง
ใน
จนทร
เพญ
สวร
รณคร
(255
8: 1
38)
ส านก
งานแ
รงงา
นจง
หวดส
มทรส
าคร
(256
0 : 3
2)
ผลจา
กการ
สงเค
ราะห
3. ทก
ษะกร
ะบวน
การ
แกปญ
หา
3
.1 รจ
กบทบ
าทหน
าทใน
กลม
3
.2 มท
กษะใ
นการ
ฟง
พด
3
.3 มค
ณธรร
มในก
าร
ท างา
นรวม
กน
3
.4 สร
ปผลโ
ดยกา
รท า
รายง
าน
3
.5 น า
เสนอ
รายง
าน
4. ทก
ษะแส
วงหา
ความ
ร
4.1
ก าหน
ดปญห
า ตง
หวขอ
หรอป
ระเด
นใน
3. ทก
ษะสง
คมแล
ะสงค
มขา
มวฒน
ธรรม
(Soc
ial
and
Cros
s-Cul
tura
l Sk
ills)
3
.1 กา
รมปฏ
สมพน
ธกบ
ผอนอ
ยางเก
ดผลด
3.2
การท
างาน
ในทม
ทแตก
ตางห
ลากห
ลาย
อยาง
ไดผล
ด 4.
การม
ผลงา
นและ
ความ
รบผด
ชอบ
ตรวจ
สอบไ
ด
2.3
การด
าเนนง
าน
2
.4 กา
รประ
เมนผ
ลกา
รท าง
าน
3. ทก
ษะกร
ะบวน
การ
แกปญ
หา (P
robl
em
Solvi
ng S
kill)
3
.1 กา
รสงเก
ต
3
.2 กา
รวเค
ราะห
3.3
หาวธ
การ
3
.4 เล
อกวธ
การแ
ละปร
ะเมน
4.
ทกษะ
แสวง
หาคว
ามร
(Inqu
iry S
kill)
4
.1 ก า
หนดป
ญหา 54
55
ตา
รางท
4 ก
ารสง
เครา
ะหทก
ษะอา
ชพ (ต
อ)
กร
ะทรว
งศกษ
าธกา
ร (2
551:
56)
และ
จนท
รเพ
ญ ส
วรรณ
คร (2
558
: 13
5)
วจาร
ณ พ
านช
(2
555:
48-
58)
รตนศ
ร พร
หมใจ
รกษ
(255
5: 8
-9)
Man
powe
r Gro
up
(255
6) อ
างถง
ใน
จนทร
เพญ
สวร
รณคร
(255
8: 1
38)
ส านก
งานแ
รงงา
นจง
หวดส
มทรส
าคร
(256
0 : 3
2)
ผลจา
กการ
สงเค
ราะห
การศ
กษาค
นควา
4.2
การว
างแผ
นในก
ารสบ
คนขอ
มล
4
.3 กา
รด าเน
นการ
4.4
การว
เครา
ะหขอ
มลทไ
ดจาก
การส
บคน
4.5
การส
รปผล
จากก
ารสบ
คนแล
ะจดบ
นทก
5. ทก
ษะกา
รจดก
าร
5
.1 กา
รจดก
ารระ
บบงา
น (ก
ารท า
งานเ
ดยว)
5
.2 กา
รจดก
ารระ
บบคน
(ก
ารท า
งานก
ลม)
4
.1 กา
รจดก
ารโค
รงกา
ร
4.2
การผ
ลตผล
งาน
5.
ภาวะ
ผน าแ
ละคว
ามรบ
ผดชอ
บ
5
.1 สา
มารถ
ชแนะ
และเ
ปนผน
าแกผ
อน
5
.2 มค
วาม
รบผด
ชอบต
อผอน
4.2
การว
างแผ
น ใน
การส
บคนข
อมล
4.3
การด
าเนนก
าร
4
.4 กา
รวเค
ราะห
ขอมล
ทไดจ
ากกา
รสบค
น
4
.5 กา
รสรป
ผลแล
ะน า
ไปใช
5.
ทกษะ
การจ
ดการ
(M
anag
emen
t Skil
l)
5.1
การจ
ดการ
ระบบ
งาน
(การ
ท างา
นเด
ยว)
5
.2 กา
รจดก
ารระ
บบคน
(การ
ท างา
นกลม
) 55
56
จากตารางท 4 การสงเคราะหทกษะอาชพ เปนแนวคดเกยวกบทกษะอาชพดงกลาว ผวจยสรปไดวา ทกษะอาชพ เปนทกษะพนฐานจ าเปนทใชในการประกอบอาชพเบองตน โดยประกอบดวยทกษะตางๆ ดงน 1. ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ (Communication and Human Skill) เปนการสรางความสมพนธภาพทดตอกนในการท างาน สรางสรางความรกใคร ความนบถอ ความจงรกภกด และความรวมมอในการท างานรวมกบผอน เพอสรางบรรยากาศทดในการท างานระหวางกน การประสานงานกบบคคลอนๆ รจกบทบาทหนาทในกลม มทกษะในการฟง พด มภาวะผน าและผตามในการท างาน เพอใหการด าเนนงานเปนไปอยางมประสทธภาพ และประสบความส าเรจ ประกอบดวย
1.1 รจกบทบาทหนาทในกลม โดยการฝกฝนในการท างานรวมกนภายในกลม รจกหนาทและความรบผดชอบของตนเอง 1.2 มทกษะในการฟง พด โดยการฝกฝนใหรจกการยอมรบฟงความคดเหนของผอน และฝกฝนการพดใหเหมาะสม 1.3 มความเปนผน า และผตาม โดยการฝกฝนใหรจกการเปนผน าทด สามารถน าพากลมใหบรรลตามเปาหมายของงานได ในขณะเดยวกนกสามารถเปนผตามทด เพอใหการปฏบตงานบรรลตามเปาหมายของงานได 2. ทกษะกระบวนการท างาน (Process Skill) เปนการลงมอท างานอยางเปนระบบ ทงรายบคคลและรายกลม โดยการวเคราะหงาน เพอก าหนดเปาหมายของงาน จากนนรวมกนวางแผนในการท างานกลม ก าหนดบทบาทหนาทรบผดชอบของแตละคน วางแผนวธการด าเนนงาน ระยะเวลา งบประมาณ เพอใหบรรลเปาหมายของงาน โดยมขนตอน ดงน 2.1 การก าหนดเปาหมาย เปนการรวมกนวเคราะหภาพรวมของงานเมอไดรบมอบหมาย โดยมการก าหนดเปาหมายในการท างาน เพอเปนแนวทางในการท างานของกลม 2.2 การวางแผนในการท างาน เปนการรวมกนวางแผนในการท างานกลม ก าหนดบทบาทหนาทรบผดชอบของแตละคน วางแผนวธการด าเนนงาน ระยะเวลา งบประมาณ เพอใหบรรลเปาหมายของกลมทไดวางไวในขนตน 2.3 การด าเนนงาน เปนการด าเนนงานตามทไดวางแผนกนไว ดวยความรบผดชอบ ความมงมนตองานทไดรบมอบหมาย รจกหนาทของตนเอง เพอใหงานกลมด าเนนการตอไปได และบรรลตามเปาหมายทวางไว 2.4 การประเมนผลการท างาน เปนการตรวจสอบกระบวนการท างาน วาเปนไปตามแผนทไดวางไวหรอไม อยางไร รวมถงประเมนผลชนงานทออกมาวาตรงตามเปาหมายทไดก าหนดไวหรอไม อยางไร ควรขอปรบปรง แกไขขอบกพรองอยางไร
57
3. ทกษะกระบวนการแกปญหา (Problem Solving Skill) เปนความสามารถในการจดการกบปญหาทเกดขนอยางเปนระบบ ดวยการสงเกต วเคราะหหาสาเหตของปญหา เพอหาวธการในการแกปญหา และประเมนการด าเนนการแกไขปญหาวาสามารถแกปญหาไดจรงหรอไม อยางไร เพอปองกนการเกดปญหาเดมอกครง โดยมขนตอน ดงน 3.1 การสงเกต โดยการฝกฝนนกเรยนใหเปนคนทเปนคนชางสงเกต 3.2 การวเคราะห เปนการน าปญหาทไดมาจากการสงเกตมาวเคราะหหาสาเหตของปญหาทเกดขน 3.3 หาวธการแกไข น าขอมลทไดจากการวเคราะหหาสาเหตของปญหาทเกดขนมาสรางทางเลอกวธการแกไข 3.4 เลอกวธการและประเมน เปนการเลอกวธการแกไขปญหามาใชในการแกปญหา จากนนประเมน วาสามารถแกปญหาไดจรงหรอไม อยางไร เพอหาทางเลอกวธการแกปญหาทดทสด 4. ทกษะแสวงหาความร (Inquiry Skill) เปนการคนควาหาความร เพอน าความรทไดมาสรางองคความรใหม โดยอาจมาจากการคด การศกษา การทดลอง หรอจากประสบการณตรง โดยปฏบต จากผร ผเชยวชาญ และการน าเทคโนโลยเขามามบทบาทในการแสวงหาความร เพอน าความรทไดมาใชในการด าเนนงาน เพอใหบรรลเปาหมายของงาน โดยมขนตอน ดงน
4.1 ก าหนดปญหา ตงหวขอหรอประเดนในการศกษาคนควา 4.2 การวางแผนในการสบคนขอมล โดยการก าหนดเปาหมายวาจะสบคนขอมลอะไร จากทไหน ดวยวธการอยางไร 4.3 การด าเนนการ เปนการด าเนนการสบคนขอมลตามแผนทไดวางไว เพอใหบรรลตามเปาหมายทไดก าหนดไว 4.4 การวเคราะหขอมลทไดจากการสบคน โดยการน าขอมลมาพจารณาถงองคประกอบและความสมพนธของขอมล 2.5 การสรปผลและน าไปใช เปนการน าขอมลทไดจากการวเคราะหมาสรปผลและน าไปใชประโยชนในการแกปญหา 5. ทกษะการจดการ (Management Skill) เปนการจดสรรเวลาและงานใหเปนระบบ จดสรรคนใหเหมาะสมกบงาน มบรรยากาศในการท างาน เพอสรางทมในการท างานรวมกนจนส าเรจ ใหสามารถด าเนนงานไดบรรลตามเปาหมายทก าหนดอยางมประสทธภาพ โดยแบงออกเปน 5.1 การจดการระบบงาน (การท างานเดยว) 5.2 การจดการระบบคน (การท างานกลม)
58
สรปแนวคดเกยวกบทกษะอาชพ เปนความสามารถพนฐานส าหรบการประกอบอาชพ ซงในการวจยครงน ไดพจารณาทกษะอาชพประกอบดวย 5 ทกษะ ดงน 1) ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ 2) ทกษะกระบวนการท างาน 3) ทกษะกระบวนการแกปญหา 4) ทกษะแสวงหาความร และ 5) ทกษะการจดการ แนวคดเกยวกบคณลกษณะในการประกอบอาชพ
เปาหมายส าคญของการจดการศกษา คอ การเปนบคคลแหงการเรยนรตลอดชวต และสามารถน าองคความรทไดไปประยกตใชในการประกอบอาชพ และการด ารงชวตไดอยางมคณภาพ แตสงหนงทจ าใหการประกอบอาชพมความเจรญมนคง คอ นสยรกการท างานและจรยธรรมในการท างาน ซงถอเปนสวนส าคญทสด ควบคไปกบความรทางวชาการ เกยวกบการท างาน เชน การวางแผนการประกอบอาชพ การด าเนนการประกอบอาชพตามแผนทก าหนด การตรวจสอบ ปรบปรงและพฒนาอยางตอเนอง ซงมคณลกษณะทส าคญ ดงตอไปน (สาลน อดมผล, 2558: 147-148) 1. มความซอสตยในการท างานทไดรบมอบหมาย ปฏบตงานดวยความจรงใจ และไมคดโกงหรอหลอกลวงผอน เราจงจะไดรบความไววางใจจากเพอนรวมงาน 2. มความเสยสละในการท างานรวมกบผอน เหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน รจกการแบงปน การชวยเหลอผอนโดยไมหวงผลประโยชนตอบแทน 3. มความยตธรรมในการท างาน ไมล าเอยงหรอถอสงใดสงหนงตามทเชอ มความเปนกลาง ยดความถกตองเปนหลก ไมมอคตกบเรองตางๆ 4. มความประหยดในการท างาน ไมฟมเฟอย ค านงถงความคมคาในการใชทรพยากร โดยการน าสงทเหลอใชหรอสงทไมมประโยชนแลวมาดดแปลง ปรบปรง และแกไขเพอใหมคณคามากขน 5. มความขยนและความอดทนในการท างาน มความมงมนในงานทไดรบผดชอบอยางเตมความรความสามารถ ประเมนและปรบปรงการท างาน 6. มความรบผดชอบในการท างาน มความรบผดชอบตองาน ผรวมงาน ผบรโภค สงคมและสงแวดลอม 7. การประกอบอาชพทสจรต การเลอกประกอบอาชพทสจรต ไมท าใหผอนเดอดรอน ไมเปนภยตอสงคม ส านกงานแรงงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 32) ไดกลาวถง คณลกษณะของแรงงานทสถานประกอบการตอง มดงน 1. มความซอสตย สจรต 2. ความอดทน 3. ความขยน หมนเพยร
59
4. การตรงตอเวลา 5. ความรบผดชอบหนาท 6. ความมระเบยบวนย 7. ความใฝเรยนร 8. การมจตสาธารณะ จนทรเพญ สวรรณนคร (2558: 134) และ กระทรวงศกษาธการ (2544) ไดกลาวถงคณลกษณะพนฐานทพงประสงคตอตอการประกอบอาชพทสอดคลองกน ดงน 1. มความซอสตยสจรต 2. มความสามคค 3. มความรบผดชอบ
4. มระเบยบวนย 5. มความขยน 6. มความอดทน 7. มความกระตอรอรน 8. มความตรงตอเวลา 9. มความสามารถและความถนดในงานอาชพ 10. มทศนคตทดตออาชพทท า และรกในงานทท า นอกจากนนส านกงานบรหารงานการศกษานอกโรงเรยน ศนยสงเสรมการศกษาตามอธยาศย
อางถงใน วรรณวร บญคม และคณะ, 2558 : 30 ไดเสนอคณลกษณะทส าคญของบคคลในการประสบความส าเรจในการประกอบอาชพ ดงน
1. ความขยนอดทน ท างานประเภทหนกเอาเบาส ไมทอถอยในการท างาน 2. ประหยด 3. ฉลาด มไหวพรบ
4. มความคดรเรมสรางสรรค 5. รเทาทนคน เหตการณ และมองเหนการณไกล 6. ซอสตย มคณธรรม 7. มมนษยสมพนธ 8. มสขภาพด 9. มความสามารถและความถนดในงานอาชพ 10. มทศนคตทดตออาชพทท า รกในงานทท า 11. ตรงตอเวลา มความรบผดชอบ
60
12. ใฝหาความร แสวงหาแนวทางใหมในการท างาน จากแนวคดคณลกษณะในการประกอบอาชพดงกลาว ผวจยไดสงเคราะหคณลกษณะส าคญ
ในการประกอบอาชพจากแนวคดของนกการศกษาไว ดงตารางท 5 การสงเคราะหคณลกษณะในการประกอบอาชพ
(Christine Joy BASHAM, 2011; Evans, 1973; Frederick, 1959; Glatthorn, 1986;
Good, 1973; Hargerty, 1971; Hargrave, 2004; McKown, 1954; Super, 1957; กรรณการ ภระหงษ, 2547; กระทรวงศกษาธการ, 2544, 2550, 2551, 2553a, 2553b, 2560; กงกมล ปยมาดากล, 2557; ฆนท ธาตทอง, 2551; จนทรเพญ สวรรณคร, 2558; จตรารตน โพธมามกะ, 2523; ใจจรง บญเรองรอด, 2534; ฉววรรณ ไตรรตนานนท, 2555; ชนสทธ สทธสงเนน, 2557; ชมพนท จารบรณภาพ, 2549; ด ารง ประเสรฐกล, 2542; ดษฎ โยเหลา และคณะ, 2557; ธราภรณ ชชน, 2557; พชร สรอยสกล, 2559; ไพฑรย นนตะสคนธ และวลลภา อยทอง, 2557; ไพโรจน นาคะสวรรณ และวนนอร มะทา, 2528; มทนยา คอมทอง, 2552; มาเรยม นลพนธ, 2558; มาเรยม นลพนธ และคณะ, 2556; เยาวเรศ ภกดวจตร, 2557; รงส ทองพนธ, 2551; รตนศร พรหมใจรกษ, 2555; ราตร เสนาปา, 2559; โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ, 2559; วรรณวร บญคม และคณะ, 2558; วชรา เลาเรยนด, 2548; วชรนทร โพธเงน และคณะ, 2558; วจารณ พานช, 2555, 2556; วชย วงษใหญ และมารต พฒผล, 2558; ศนยบรการขอมลอ าเภอ, 2560; สาลกา ส าเภาทอง, 2553; สาลน อดมผล, 2558; ส านกงานจงหวดสมทรสาคร, 2560; ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, มปป; ส านกแรงงานจงหวดสมทรสาคร, 2560; สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ, 2554; สขพชรา ซมเจรญ, 2545; สนนท ศรวรรณ, 2544; สพจน วทลสวศน, 2552; สภทรา จ าปาเงน, 2548; สวทย เมษนทรย, 2560; สวทย และอรทย มลค า, 2545; อชราภรณ โวคชาภรณ, 2539; อนธกา วงษจ าปา, 2549; เอกชย พทธสอน, 2556)
61
ตารา
งท 5
การ
สงเค
ราะห
คณลก
ษณะใ
นการ
ประก
อบอา
ชพ
ซอสตย
เสยสละ
ยตธรรม
ประหยด
ขยน
อดทน
รบผดชอบ
การประกอบอาชพสจรต
สามคค
ระเบยบวนย
กระตอรอรน
ตรงตอเวลา
มความสามารถและความถนดในงานอาชพ
ทศนคตทดตออาชพทท า รกในงานอาชพ
ฉลาด มไหวพรบ
ความคดสรางสรรค
รเทาทนเหตการณ มองการณไกล มคณธรรม
มมนษยสมพนธ
มสขภาพด
ใฝหาความร
กระท
รวงศ
กษาธ
การ
(254
4)
√
√ √
√
√ √
√ √
√ √
ศนยส
งเสรม
การศ
กษาต
ามอธ
ยาศย
อาง
ถงใน
วรร
ณวร
บญ
คม แ
ละคณ
ะ, 25
58
: 30
√
√
√ √
√
√
√ √
√ √
√ √
√ √
√
จนทร
เพญ
สวร
รณคร
(2
558:
134)
√
√
√ √
√
√ √
√ √
√
สาลน
อด
มผล
(255
8: 14
7-14
8)
√ √
√ √
√ √
√ √
ส าน
กแรง
งาน
จงห
วดสม
ทรสา
คร (2
560
: 32)
√
√
√ √
√
√
ผลจา
กการ
สงเค
ราะห
√
√
√
√ √
√
√
√
61
62
จากตารางท 5 การสงเคราะหคณลกษณะในการประกอบอาชพ ผวจยไดท าการสงเคราะหคณลกษณะในการประกอบอาชพ ซงเปนคณลกษณะพนฐานส าหรบการประกอบอาชพ ส าหรบการจดกจกรรมการเรยนรในกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมคณลกษณะในการประกอบอาชพ 6 ประการ ดงน
1. มความซอสตย (Honest) เปนการพดความจรง ไมพดโกหก ยอมรบผดเมอท าผด ไมใสรายความผดใหกบผอน และไมลกขโมยของหรอปยบของโดยไมไดรบอนญาต 2. มความขยนและความอดทน (Diligent and Patient) มความมงมนในงานทไดรบผดชอบอยางเตมความสามารถ ไมยอทอตอปญหาทเกดขน และพรอมเผชญกบปญหาทเกดขนทกเมอ 3. มความรบผดชอบในการท างาน (Responsible) มความตรงตอเวลา ท างานเสรจทนตามเวลาทก าหนด 4. มความเสยสละ (Sacrifice) ในการท างานรวมกบผอน เหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน รจกการแบงปน การชวยเหลอผอนโดยไมหวงผลประโยชนตอบแทน
5. มระเบยบวนย (Discipline) รกษากตกา มารยาทในการท างานและการอยรวมกน ไมท าอะไรตามใจตนเอง และไมสรางความเดอดรอนใหกบผอน 6. มทศนคตทดตออาชพทท า (Attitude) รกในงานอาชพ มความสขในงานทตนเองท า และพยายามทจะพฒนาอาชพทตนเองท าอยเสมอ สรปแนวคดเกยวกบคณลกษณะในการประกอบอาชพ เปนนสยรกการท างานและจรยธรรมในการท างาน ซงถอเปนสวนส าคญทสด ควบคไปกบความรทางวชาการ เกยวกบการท างาน ซงในการวจยครงน ไดพจารณาประกอบดวย 6 คณลกษณะ ดงน 1) มความซอสตย 2) มความขยนและอดทน 3) มความรบผดชอบ 4) มความเสยสละ 5) มระเบยบวนย และ 6) มทศนคตทดตออาชพทท า ขอมลทวไปของจงหวดสมทรสาคร
ส านกงานจงหวดสมทรสาคร (2560 : 1-23) ไดกลาวถง จงหวดสมทรสาคร เปนจงหวดชายทะเล ตงอยบรเวณปากแมน าทาจน จากหลกฐานทางประวตศาสตร ไดกลาวไววา ในสมยกรงศรอยธยานนไดมชมชนขนาดใหญ ตงอยบรเวณปากอาวไทยโดยมชาวจนเปนจ านวนมากน าเรอส าเภา เขามาจอดเทยบทาเพอท าการคาขาย แลกเปลยนสนคา และพกอาศยอย จงไดมการเรยกชาวบานเหลานนวา “บานทาจน” และในสมยแผนดนสมเดจพระมหาจกรพรรด ในป พ.ศ. 2099 ไดโปรดใหยกฐานะจาก “บานทาจน” ขนเปน “เมองสาครบร” เพอเปนหวเมองส าหรบเรยกระดมพลเวลาเกดสงคราม และเปนเมองดานหนาปองกนขาศกศตรทจะเขามารกรานทางทะเล ตอมาในสมยกรงรตนโกสนทร พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 ทรงโปรดใหเปลยนชอ “เมองสาคร
63
บร” เปน “เมองสมทรสาคร” ซงมความหมายวา เมองแหงทะเลและแมน า จากนนในป พ.ศ. 2456 พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท 6โปรดเกลา ใหทางราชการเปลยนจากค าวา “เมอง” เปนค าวา “จงหวด” ทวทกแหงในพระราชอาณาจกร ดงนน “เมองสมทรสาคร” จงไดเปลยนชอเปน “จงหวดสมทรสาคร” ตงแตบดนนเปนตนมา
ตราประจ าจงหวดสมทรสาคร
จงหวดสมทรสาคร ไดมการใชตราประจ าจงหวดสมทรสาคร เปนรปเรอส าเภาจนแลนอยในทะเล ดานหลงเปนโรงงานและปลองไฟ ซงหมายถง ความรงเรองทมมาตงแตอดตจนถงปจจบน โดยตราประจ าจงหวดสมทรสาครนนไดมการเรมใชเมอ พ.ศ. 2483 ในสมยทหลวงวเศษภกด (ชน วเศษภกด) เปนผวาราชการจงหวดสมทรสาคร
ธงประจ าจงหวดสมทรสาคร ธงประจ าจงหวดสมทรสาครโดยใชสน าทะเลและสชมพเปนสพนธง ตรงการมรปเรอส าเภา
ตนไมประจ าจงหวดสมทรสาคร ตนไมประจ าจงหวดสมทรสาคร คอ ตนพญาสตบรรณ หรอ ตนตน (Alstonia scholaris)
เปนพนธไมมงคลพระราชทานประจ าจงหวดสมทรสาคร รจกกนทวไปในนามของ ตนตนเปด เปนไมยนตน เปลอกสเทาออน ใบเรยงกนเปนวงคลายตนเปด มดอกสขาวอมเขยว ออกดอกเปนกลมบนชอตามปลายกงไม เปนไมยนตนขนาดใหญ มความสงประมาณ 12 - 20 เมตร มถนก าเนดดงเดมในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ค าขวญจงหวดสมทรสาคร
“เมองประมง ดงโรงงาน ลานเกษตร เขตประวตศาสตร” “Fishery Town, Industrial Community Agricultural Field, Historical Site”
ทตงและอาณาเขต จงหวดสมทรสาครเปนจงหวดชายทะเล ตงอยรมฝงแมน าทาจนและปากอาวไทย อยในเขต พนทภาคกลางตอนลางของประเทศไทย ประมาณเสนรงท 130 องศาเหนอ และเสนแวงท 100 องศา ตะวนออก เปนจงหวดปรมณฑลกรงเทพมหานคร อยหางจากกรงเทพมหานครตามระยะทางหลวงแผนดน หมายเลข 35 (ถนนพระราม 2) ประมาณ 30 กโลเมตรมพนท 872.347 ตารางกโลเมตร หรอประมาณ 545,216 ไร ซงมอาณาเขตตดตอกบจงหวดใกลเคยง ดงน
64
ทศเหนอ ตดตอกบจงหวดนครปฐม ทศใต ตดทะเลอาวไทย ทศตะวนออก ตดตอกบกรงเทพมหานคร ทศตะวนตก ตดตอกบจงหวดสมทรสงคราม และจงหวดราชบร สภาพภมประเทศ
จงหวดสมทรสาคร มลกษณะภมประเทศเปนทราบลมชายฝงทะเล สงจากระดบน าทะเลประมาณ 1.00 - 2.00 เมตร พนทดานทศตะวนตก เปนทราบลมในเขตน าจด เขตจงหวดถกแบงเปน 2 สวน ดวยแมน าทาจนซงไหลผานตอนกลางจงหวด ไหลคดเคยวตามแนวเหนอใตลงสอาวไทยทอ าเภอเมองสมทรสาคร ระยะทางยาว 70 กโลเมตร พนทตอนบนของจงหวดในเขตอ าเภอบานแพวและอ าเภอกระทมแบนมความอดมสมบรณของดน และมโครงขายแมน าล าคลองเชอมโยงถงกนกระจายอยทวพนท กวา 170 สายทงทเปนคลองธรรมชาตและคลองทขดขนเพอน าน าจดมาใชในการเพาะปลก และการชลประทาน ชวยในการระบายน าและใชในการคมนาคมขนสง สภาพพนทจงเหมาะทจะท าการเพาะปลกพชนานาชนด และบางสวนเปนยานธรกจอตสาหกรรมและทอยอาศย พนทตอนลางของจงหวดในเขตอ าเภอเมองสมทรสาครอยตดชายฝงทะเลยาว 41.8 กโลเมตร เหมาะแกท านาเกลอ การท าประมง และการเพาะเลยงสตวน าชายฝง สภาพภมอากาศ จงหวดสมทรสาคร มสภาพภมอากาศเปนแบบฝนเมองรอน (Tropical Climate) เนองจากไดรบอทธพลจากลมบก ลมทะเล และมลมมรสมตะวนตกเฉยงใตและลมมรสมตะวนออกเฉยง เหนอรวมทงพายดเปรสชนทพดผานมาจากทะเลจนใต จงท าใหมความชนในอากาศสง มฝนตกปานกลาง ปรมาณฝนตกเฉลย ทงป อยท 988.1 มลลเมตร อณหภมเฉลยประมาณ 27.8 องศาเซลเซยส มความชนสมพทธ ต าสด 50 สงสด 95 สภาพอตนยมวทยาและอทกวทยา
ขอมลภมอากาศจากสถานตรวจอากาศของกรมอตนยมวทยาทอยในพนทลมน าทาจน และพนทขางเคยงรวมถงสรปขอมลภมอากาศทส าคญประกอบดวย อณหภมความชนสมพนธ เมฆปกคลมความเรวลม และปรมาณการระเหยถาด รวมถงปรมาณการคายระเหยของพชอางองทค านวณจากวธ Modified Penman ส าหรบพนทลมน าทาจน สรป ไดดงตารางท 6
65
ตารางท 6 แสดงขอมลสภาพภมอากาศในพนทลมน าทาจน
ขอมลภมอากาศทส าคญ หนวย ชวงพสยคารายเดอนเฉลย
คาเฉลยรายป
อณหภม องศาเซลเซยส 24.7 – 30.1 27.8
ความชนสมพนธ เปอรเซนต 71.5 – 81.5 75.9 ความเรวลม นอต 1.5 – 2.6 2.1
เมฆปกคลม 0-10 ออกตา 3.0 – 9.0 5.6
ทมา : สถานตรวจอากาศ กรมอตนยมวทยา, 2559 การปกครอง ประชากรตามทะเบยนราษฎรของจงหวดสมทรสาคร ณ เดอนมกราคม 2560 มจ านวนรวม 557,512 คน เปนเพศชาย 269,214 คน เพศหญง 288,298 คน ความหนาแนนเทากบ 636 คนตอตารางกโลเมตร อ าเภอทมประชากรมากทสดคอ อ าเภอเมองสมทรสาคร มประชากร 286,686 คนรองลงมาคอ อ าเภอกระทมแบน มประชากร 172,898 คน และอ าเภอบานแพว มประชากร 97,928 คน โดยแบงเขตการปกครองออกเปน 3 อ าเภอ 40 ต าบล 290 หมบาน 62 ชมชน ดงตารางท 7 ตารางท 7 แสดงจ านวนอ าเภอ ต าบล หมบาน เทศบาล อบต. ในจงหวดสมทรสาคร
อ าเภอ พนท (ตร.กม.) ต าบล หมบาน เทศบาล อบต. หมายเหต
เมองสมทรสาคร 492,040 18 116 5 12 1 เทศบาลนคร 4 เทศบาลต าบล
กระทมแบน 135,276 10 76 4 6 1 เทศบาลนคร 1 เทศบาลเมอง 2 เทศบาลต าบล
บานแพว 245,031 12 98 3 7 3 เทศบาลต าบล
รวม 872,347 40 290 12 25
ทมา : ทท าการปกครองจงหวดสมทรสาคร, 2559
66
เศรษฐกจ จงหวดสมทรสาครเปนเมองแหงเศรษฐกจทมศกยภาพทงทางดานการอตสาหกรรม การประมงและการเกษตรกรรม จากขอมลสถตผลตภณฑมวลรวม (GPP) ประจ าป 2557 ของส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (สศช.) พบวา จงหวดสมทรสาครเปนจงหวด 1 ใน 10 ของประเทศทมมลคาผลตภณฑมวลรวมสงตลอด และมผลตภณฑมวลรวมจงหวดตอหว (GPP Per Capita) ในป พ.ศ.2557 เปนอนดบท 7 ของประเทศ อตสาหกรรม จงหวดสมทรสาคร เปนจงหวดทมศกยภาพเออตอการประกอบธรกจอตสาหกรรม เนองจากอยในเขตปรมณฑลกรงเทพมหานคร มการคมนาคมขนสงทสะดวกและรวดเรวประกอบกบมโครงสรางพนฐานและปจจยการผลตทเหมาะสมตอการลงทน จงมผประกอบการดานธรกจอตสาหกรรมใหความสนใจมาลงทนตงโรงงานอตสาหกรรมในเขตจงหวดสมทรสาครเปนจ านวนมาก ตงแตป พ.ศ. 2512 – 2559 จงหวดสมทรสาคร มโรงงานอตสาหกรรมตงอยในพนทจงหวดสมทรสาคร จ านวน 5,916 แหง เงนลงทน 792 ,976.28 ลานบาท ลกจางในโรงงานอตสาหกรรม จ านวน 435,445 คน ซงสาขาอตสาหกรรมทมการลงทนมากทสด 5 อนดบแรกของจงหวดสมทรสาคร ไดแก อตสาหกรรมอาหาร อตสาหกรรมผลตภณฑโลหะ อตสาหกรรมพลาสตก อตสาหกรรมสงทอ และอตสาหกรรมกระดาษและผลตภณฑจากกระดาษ การประมง จงหวดสมทรสาคร มชายฝงทะเลยาว 41.8 กโลเมตร เปนจงหวดทมศกยภาพดานการประมงทงน าจด น ากรอยและทะเล รวมถงเกดธรกจทตอเนองจากการประมง จงท าใหเกดอาชพดานการประมง และอาชพอนๆ ทเกยวของกบการประมงจ านวนมาก เปนศนยกลางในการจ าหนายสนคาสตวน า โดยมตลาดคาสนคาสตวน าขนาดใหญ ไดแก ตลาดทะเลไทย ตลาดกลางการคากง และตลาดลลานอกจากนชาวประมงจงหวดสมทรสาคร ยงไดท าการประมงนอกนานน าไทย โดยมเรอประมงทะเล ทเปนเรอบรรทกหองเยนขนถายสนคาสตวน า ท ไปรวมท าการประมง ในนานน าตางประเทศ ซงวตถดบทจบไดจะเปนปลาชนดตางๆ เชน ปลาเกา ปลากะพง ปลาหมก โดยเรอบรรทก ขนถายสนคาสตวน า (เรอแม) จะน าสนคาสตวน ากลบขนฝ ง โดยมทาเทยบเรอและรถตคอนเทนเนอร ตลอดจนแพปลารองรบดวยศกยภาพในการท าการประมงของชาวประมงสมทรสาครดงกลาว สงผลใหจงหวดสมทรสาคร เปนแหลงธรกจการประมงขนาดใหญครบวงจร ซงมทงการท าประมงทะเล การเพาะเลยงสตวน า รวมถงอตสาหกรรมตอเนอง
67
การเกษตร จงหวดสมทรสาครมแมน าทาจนไหลผานตอนกลางพนท มโครงขายแมน า ล าคลองทเชองโยง
ถงกนกระจายอยทวพนท มระบบชลประทานทด และมพนทตอนลางตดทะเลอาวไทย จงไดรบอทธพลจากลมบก ลมทะเล รวมทงลมมรสมตะวนออกเฉยงใต ท าใหมภมอากาศทไมรอนมากนก และมความชมชน เนองจากมฝนตกตามฤดกาล และไมมภยธรรมชาตทรนแรง ประกอบกบสภาพพนทเปนพนทราบลม รวมทงความอดมสมบรณของดน เหมาะแกการท าการเกษตร ท าใหพนทในเขตอ าเภอบานแพว และพนทบางสวนของอ าเภอเมองสมทรสาคร และอ าเภอกระทมแบน มความเหมาะสมตอการท าการเกษตรกรรม ขอมลทวไปของอ าเภอบานแพว
ศนยบรการขอมลอ าเภอ (2560) ไดกลาววา อ าเภอบานแพวในอดตนนมสภาพเปนปาทบชายทะเล อดมสมบรณดวยสตวปา ทงสตวบก สตวน า และไมนานาชนด ตอมามประชาชนจากชมชนใกลเคยงของ จ.นครปฐม และจากทอนๆ เดนทางเขามาจบสตวปา มากนเปนกลมเกรงวาจะหลงทางพลดหลงกน จงชกธงปกไวสงๆ ใหมองเหนไดชดเจนเรยกวา “แพว” เพอปองกนการหลงทางและเปนจดนดพบ เชนใชไมเปนเสาธงผกผาไวทปลายไม (เรยกวา แพวธง) จนกระทงประชาชนอพยพมาอาศยอยในพนทมากขน จงไดเรยกชมชนชาวบานทอยบรเวณนวา “หมบานแพว” ในสมยพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 4 เมอป พ.ศ. 2409 ไดมการขดคลองเชอมระหวางแมน าทาจนและแมน าแมกลอง ชอวา "คลองด าเนนสะดวก" เพอประโยชนทางการชล-ประทาน การเกษตรและเปนเสนทางคมนาคม (ทางน า) สายส าคญ เสมอนเสนเลอดใหญของพนท จนมประชาชนเขาอยอาศยท ากนมากขน จงยกฐานะทางปกครองเปนหมบาน ต าบล ขนกบ อ าเภอบานบอ จงหวดสมทรสาคร ป พ.ศ. 2450 ตอมาไดรวมพนทบางต าบลของอ าเภอตางๆใน จงหวดสมทรสาคร และ อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ยกฐานะเปน "อ าเภอบานแพว" เมอป 2468 โดยม ขนนวาสวาป (แจง สกลวงษ) เปนนายอ าเภอคนแรก การปกครอง อ าเภอบานแพว แบงเขตการปกครองออกเปนเปน 12 ต าบล , 72 หมบาน ประกอบดวยต าบล บานแพว, หลกสาม, ยกกระบตร, โรงเข, หนองสองหอง, หนองบว, หลกสอง, เจดรว, คลองตน, อ าแพง, สวนสม และเกษตรพฒนา มจ านวนประชากรชาย จ านวน 44,401 คน ประชากรหญง จ านวน 46,977 คน รวมจ านวนประชากรทงสน 91,378 คน ความหนาแนนของประชากร 21,418 คน/ตร.กม.
68
อาณาเขตต าบล ทศเหนอ ตดตอกบ อ าเภอสามพราน จงหวดนครปฐม ทศใต ตดตอกบ อ าเภอเมองสมทรสาคร และอ าเภอเมองสมทรสงคราม ทศตะวนออก ตดตอกบ อ าเภอกระทมแบน จงหวดสมทรสาคร ทศตะวนตก ตดตอกบ อ าเภอด าเนนสะดวก และอ าเภอบางแพ (จงหวดราชบร) เนอท
มพนทจ านวน 245.031 ตารางกโลเมตร
ภมประเทศ เปนพนทราบลมเหมาะส าหรบท าการเกษตร
สภาพภมอากาศโดยทวไป แบบมรสม ม 3 ฤด ปรมาณน าฝนเฉลย 1,360 มม./ป อณหภมเฉลย 28.7 องศา C. ขอมลทวไปของชมชนบานแพว อ าเภอบานแพว เปนอ าเภอหนงในจงหวดสมทรสาคร ตงอยในบรเวณพนทราบรมฝงคลองด าเนนสะดวกทเชอมตอระหวางแมน าทาจนกบแมน าแมกลอง สวนใหญประกอบอาชพ ท าสวนผลไม ท าสวนกลวยไม สวนมะพราว ท าสวนพชผกนาชนด และเลยงปลา เลยงกง โดยมผลตผลทางการเกษตรทส าคญประจ าอ าเภอบานแพว ไดแก มะพราวน าหอม สม องน กลวยไม เปนตน ดงค าขวญประจ าอ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร ทวา
“แดนดนกลนดอกสม ดงองนหวาน น าตาลบรสทธ สดสวยดวยกลวยไม หลากหลายไมผลนานาพนธ”
เปนดนแดนแหงการเกษตร ดวยสภาพพนทสวนใหญของบานแพว เปนพนททเออตอการท าเกษตรกรรม เนองจากมดนทสมบรณ และมปรมาณน าเพยงพอตอการท าเกษตร ผคนในบานแพวสวนใหญจงประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนอาชพหลก ไมวาจะเปนสวนผลไม สวนมะพราว รวมถงกลวยไม พชเศรษฐกจทส าคญของอ าเภอ ไดแก 1. มะพราวน าหอม เปนพชอกชนดหนงทมการปลกกนอยางกวางขวาง เนองจากม คณลกษณะพเศษ คอ น ามะพราวและเนอมะพราวมรสชาตหวานกลมกลอมและมกลนหอมชนใจ เนองจากสภาพดนของจงหวดสมทรสาครมความอดมสมบรณเหมาะสม และปจจบนเปนพชทนยม
69
บรโภคทงในประเทศ และตางประเทศ โดยเฉพาะนกทองเทยวทเดนทางเขามาทองเทยวกนยมรบประทาน
2. มะนาว เปนไมผลตระกลสมประเภทหนงทปลกกนอยางแพรหลาย โดยแหลงปลกทส าคญของจงหวดสมทรสาคร ได แก อ าเภอบานแพว อ าเภอกระทมแบน และบางสวนของอ าเภอเมองสมทรสาคร จดไดวาเปนพชทมความส าคญทางเศรษฐกจ ทตลาดมความตองการสงตลอดทงป
3. มะมวง เปนไมผลขนาดใหญอายยนแขงแรง นอกจากผลของมะมวงแลวยงสามารถใช ประโยชน จากตนหรอเนอไม ไดอกดวย เชน การกอสรางการท าฟน ท าถาน เปนตน โดยท วไปแลวมะมวงเปน พชทชอบลกษณะอากาศทแหงแลงและชมชนหรอมฝนตกสลบกนเปนชวง ๆ
4. กลวยไม เปนพชเศรษฐกจทส าคญชนดหนงของจงหวดสมทรสาคร โดยมพนทปลกกลวยไม ทงหมด 4,198 ไร แหลงปลกทส าคญ ไดแก อ าเภอเมองสมทรสาคร อ าเภอบานแพว และอ าเภอกระทมแบน แหลงปลกสวนใหญอยในเขตอ าเภอกระทมแบน ตลาดกลวยไมเปนความตองการของผบรโภคทสงขนทกป จงมโอกาสขยายตลาดไดอกมาก
แหลงเรยนรในชมชนบานแพว
แหลงเรยนรในชมชนบานแพว ประกอบดวย 1) ตลาดน าบานแพว-หลกส 2) สวนผลไมบานแพว และ3) วดหลกสราษฎรสโมสร ซงสวนใหญเปนแหลงเรยนรทเกยวกบการประกอบอาชพ ไมมเอกสาร ต ารา ผทสนใจตองศกษาคนควาดวยตนเองหากสงสยสามารถสอบถามขอมลเบองตนไดจากผดแลแหลงเรยนรหรอปราชญชาวบาน
1. ตลาดน าบานแพว-หลกส เปนตลาดน าทชาวสวนบานแพวน าพชผก ผลไม และผลตภณฑพนบานมาจ าหนาย โดยทางเรอซงสามารถดงดดนกทองเทยวไดมาก จดเฉพาะในวนเสาร – อาทตยนกทองเทยวมกจะมาทนเสมอๆ
2. สวนผลไมบานแพว เนองจากในเขตอ าเภอบานแพว ชาวบานท าสวนทงผลไม สวนผก สวนกลวยไม สวนมะพราว สวนองน สวนฝรง อ าเภอบานแพวเปนแหลงผลไมหลากหลายชนด และเปนทยอมรบวาผลไมเมองนมรสชาตหอมหวานโดยเฉพาะ องน ฝรง มะพราวน าหอม พทรา และแกวมงกร นอกจาก จะชมสวนแลวยงมโอกาสชมการท าน าตาลจากมะพราว การท าขนมไทย อาทเช น ทองหยบ ฝอยทอง เมดขนน อกดวย
3. วดหลกสราษฎรสโมสร สรางขนบนทดนของนางแจม วาสกร ผมจตศรทธายกทดนใหเปนธรณสงฆส าหรบสรางวด และไดตงชอวดตามชอหลกแบงเขตคลองวา วดใหมหลกส ตงอยใน มณฑล นครไชยศร ตอมาเปลยนชอเปนวดหลกสราษฎรสโมสร ปจจบนตงอย เลขท 17 หม 2 ต าบลยกกระบตร อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร เดนทางรถยนตสวนตวจากอ าเภอบานแพว ขามคลองด าเนนสะดวก มทางแยกเชงสะพานเลยวขวา เขาวดธรรมจรยาภรมย ขบตรงไปผานวด พอถง
70
สามแยกขบไปตามถนนจนถงถนนลาดยาง แลวเลยวขวากจะถงวด เรอโดยสารนงจากทาเรอมาลทตลาดหลกสามไปลงทวดหลกส ตามประวตหลวงพอโตวดหลกสเปนพระพทธรปหนทรายแดงปางมารวชย สนนษฐานวาอยในสมยอทอง พระพกตรคอนขางกลม มพระขนงตดกนยาวเปนปกกา พระเนตรปดโปนพระโอษฐยมเลกนอย ถอเปนพระพทธรปศกดสทธทชาวด าเนนสะดวกใหความเคารพศรทธามาหลายชวคนงานนมสการหลวงพอโต ถอเปนงานใหญของทน ประมาณเดอนมนาคม ของทกป จะเปนเทศกาลททกคนในแถบรมคลองด าเนนสะดวกจะรอคอยกบ "งานปดทองประจ าปหลวงพอโตวดหลกสฯ" เปนอกกจกรรมทจดอยางยงใหญและอลงการมการแห องคหลวงพอโตจ าลอง ทางน าไปตามล าน าคลองด าเนนสะดวก ใหชาวบานทอยรมคลองไดสกการบชากนเพอเปนสรมงคล
อ าเภอบานแพว เปน 1 ใน 3 อ าเภอของจงหวดสมทรสาคร เปนพนทราบลมเหมาะส าหรบท าการเกษตร ดวยสภาพพนทสวนใหญของบานแพว เปนพนททเออตอการท าเกษตรกรรม เนองจากมดนทสมบรณ และมปรมาณน าเพยงพอตอการท าเกษตร เนองจากตงอยในบรเวณพนทราบรมฝงคลองด าเนนสะดวกทเชอมตอระหวางแมน าทาจนกบแมน าแมกลอง อาชพหลกของชาวบานแพวสวนใหญประกอบอาชพ ท าสวนผลไม ท าสวนกลวยไม สวนมะพราว ท าสวนพชผกนาชนด และเลยงปลา เลยงกง โดยมพชเศรษฐกจทส าคญของอ าเภอ ไดแก มะพราวน าหอม มะนาว และมะมวง นอกจากนนยงมแหลงเรยนรภายในชมชน ไดแก 1) ตลาดน าบานแพว-หลกส 2) สวนผลไมบานแพว และ 3) วดหลกสราษฎรสโมสร รวมถงภมปญญาทองถนจากปราชญชาวบาน งานวจยทเกยวของ
ผวจยไดศกษางานวจยทเกยวของกบการพฒนาหลกสตรทงงานวจยในประเทศ และงานวจยตางประเทศ ดงรายละเอยดตอไปน งานวจยในประเทศ
กระทรวงศกษาธการ (2544 : บทคดยอ) ไดศกษาคณลกษณะพนฐานทจ าเปนของผทจะเขาท างานในสถานประกอบการ ตลอดจนศกษาแนวทางการจดการเรยนการสอนดานอาชพ จากผบรหารโรงเรยนมธยมศกษา จ านวน 219 คน คร จ านวน 3,242 คน นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 จ านวน 8,134 คน ผปกครองนกเรยนจ านวน 1,570 คน กรรมการโรงเรยนจ านวน 469 คนและผประกอบการจ านวน 380 คน เกบขอมลโดยแบบสอบถาม ผลการวจยพบวา คณลกษณะพนฐานทจ าเปนตอการประกอบอาชพของผเรยนพบวาคณลกษณะพนฐานทพงประสงคตอการประกอบอาชพของนกเรยนในมมมองของผบรหารคอความสามคค ส าหรบคร นกเรยน และผปกครองคอความซอสตย สวนผประกอบการเหนวาความขยนและความอดทน นอกจากนนยงพบวา แนวทางการจดการเรยนการสอนดานอาชพในชนเรยน สอนใหนกเรยนไดปฏบตจรงโดยใหท าโครงงาน มการ
71
ประเมนผลการเรยนรจากผลงานหรอผลผลต และจดกจกรรมสงเสรมการเรยนการสอนวชาชพโดยการใหท าโครงงานอาชพ
สาลกา ส าเภาทอง (2553 : บทคดยอ) ไดศกษา เรอง การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนโดยใชของเลนพนบาน เพอสงเสรมทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 โดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 2) พฒนาและหาประสทธภาพของกจกรรมพฒนาผเรยน 3) ทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน และ 4) ประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน กลมตวอยางทใช คอนกเรยนชนมธยมศกษา ปทหนงโรงเรยนบานสวนหลวง (รตนวจตรพทยาคาร) จ านวน 40 คน ผลการวจยพบวา 1) การจดกจกรรมพฒนาผเรยนควรใชรปแบบการจดกจกรรมใหผเรยนไดลงมอปฏบตจรงและใชความรวทยาศาสตรพนฐานบนความเปนไทย 2) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนม คาประสทธภาพ 80.59 / 80.63 3) ผลการเรยนรของนกเรยนกอนเรยนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 และ4) ทกษะกระบวนการทางวทยาศาสตรทมคะแนนสงสดคอทกษะการสงเกต สมรรถนะส าคญของผเรยนดานความสามารถในการคดอยในระดบดเยยมคณลกษณะอนพงประสงครกความเปนไทยอยในระดบดเยยม เจตคตทางวทยาศาสตรอยในระดบดเยยม และความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพนาผเรยนอยในระดบพงพอใจมาก สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ (2554 : ค-ช) ไดศกษาเกยวกบแนวทางการจดการศกษาขนพนฐาน เพอการประกอบอาชพ โดยมวตถประสงค 1) เพอวเคราะหเปรยบเทยบการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพของตางประเทศกบประเทศไทย 2) เพอศกษาสภาพปจจบนและปจจยเงอนไขทสงผลตอความส าเรจการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพของโรงเรยนทมการปฏบตทนาสนใจในสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน และสงกดอนๆ 3) เพอศกษาแนวทางของความรวมมอขององคกรตางๆ ทเกยวของในการพฒนาคณภาพและมาตรฐานการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพ และ 4) เพอน าเสนอทางเลอกเกยวกบแนวทางการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพเพอการตดสนใจเชงนโยบายของส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยน าเดนการโดยการศกษาเอกสารและกรณศกษาทเปนโรงเรยนทมการปฏบตทนาสนใจจ านวน 24 โรงเรยน 4 ภมภาคและการจดกจกรรมสนทนากลมระดบภมภาคทง 4 ภมภาค 4 ครงและระดบประเทศ 1 ครง ผลการศกษาพบวา แนวทางการจดการศกษาในสถานศกษาขนพนฐานควรเนนการจดท าหลกสตรสถานศกษา และวธการจดการเรยนการสอน รวมทงกจกรรมพฒนาผเรยนทสงเสรมใหผเรยนไดมความตระหนกและรบประสบการณจรงในระหวางการศกษา เพอใหเกดการเชอมโยงและถายโยงความรไปสการปฏบตงานทมคณภาพ และการประกอบอาชพทเหมาะสมไดในอนาคต ตามหลกการของการจดการศกษาเพอประกอบอาชพ โดยมจดประสงคเพอสงเสรมและสนบสนนใหผเรยนได 1) มความคดทเปนเหตเปนผลในการท างาน 2) สงสมความรและ
72
ทกษะทจ าเปนในการท างาน 3) รจกการหาโอกาสและชองวางในการท างาน และ4) ส ารวจและกาวเขาสโลกแหงการท างานตลอดระยะเวลา
ฉววรรณ ไตรรตนานนท (2555 : บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบ การพฒนาทกษะชวตในกจกรรมแนะแนวชนประถมศกษาปท 5 ดวยโครงงาน โดยมวตถประสงค 1) เพอเปรยบเทยบผลการเรยนรทกษะชวตของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 กอนและหลงการจดกจกรรมแนะแนวดวยโครงงาน 2) ศกษาความสามารถในการท าโครงงานของนกเรยน 3) ศกษาความคดเหนของนกเรยนชนประถมศกษาปท 5 ทมตอการจดกจกรรมแนะแนวดวยโครงงาน กลมตวอยางทใชในการวจย เปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 5/2 โรงเรยนบานปลองเหลยม ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555 จ านวน 51 คน ผลการวจยพบวา 1) ผลการเรยนรทกษะชวตของนกเรยนกอนและหลงเรยนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .01 โดยหลงเรยนมคาเฉลยสงกวากอนเรยน 2) ความสามารถในการท าโครงงานโดยภาพรวมอยในระดบสง และ 3) ความคดเหนของนกเรยนทมตอกจกรรมแนะแนวดวยโครงงานโดยภาพรวมอยในระดบมาก
กงกมล ปยมาดากล (2557 : บทคดยอ) ไดศกษาวจย เรอง การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง สรางสรรคนาฏยลลาอาเซยน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา โดยมวตถประสงค เพอ 1) ศกษาขอมลพนฐานในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 2) พฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 3) ทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน และ 4) ประเมนผล และปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน กลมตวอยางทใชในการวจยครงนเปนนกเรยนชนประถมศกษาท 4 -6 โรงเรยนอนบาลเดมบางนางบวช (วดทาชาง) อ าเภอเดมบางนางบวช จงหวดสพรรณบร ทก าลงศกษาอยในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 จ านวน 30 คน จ านวน 20 ชวโมง ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนและผ เกยวของเหนความส าคญและตองการใหจดกจกรรมพฒนาผเรยนเรยน เพอใหนกเรยนไดศกษาความรเบองตนเกยวกบนาฏศลปอาเซยน นาฏศลปไทย และนาฏศลปสรางสรรค มการสรางสรรคทาร าขนใหม โดยมครเปนผจดการเรยนรและประเมนผล 2) ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ประกอบดวย หลกการ เปาหมายคณสมบตของผเรยน แนวการจดกจกรรม รปแบบการจดกจกรรม ค าอธบายรายวชา จดประสงคโครงสราง การจดกจกรรม สอการวดและประเมนผล ค าชแจงและแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 8 แผน จดกจกรรมแบบสาธตและเนนทการปฏบต โดยมความเหมาะสมและสอดคลองระหวาง 0.80 -1.00 3) ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยนแบบสาธตและเนนทการปฏบต 5 ขนตอน ไดแก 1. ขนน าเขาสบทเรยน 2. ขนศกษา /วเคราะห 3. ขนปฏบต/ฝกหด/ทดลอง 4. ขนสรป/เสนอผลการเรยนร และ 5. ขนปรบปรงการเรยนร/น าไปใช 4) ผลการเรยนรหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนสงกวากอนจดกจกรรมพฒนาผเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 มความสามารถในการปฏบตสรางสรรคนาฏยลลาอาเซยนอยในระดบด นกเรยนมความคดเหนตอกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบเหนดวยมาก
73
ธราภรณ ชชน (2557 : บทคดยอ) ไดศกษา เรอง การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนเรอง
นาฏศลปสรางสรรคไทย-พมาสมพนธส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา โดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาขอมลพนฐานในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 2) พฒนากจกรรมพฒนาผเรยน 3) ทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน และ 4) ประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน โดยทดลองใชกบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4-6 โรงเรยนวดนวมกานนท อ าเภอเมองจงหวดสมทรสาครจ านวน 20 คนในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2557 เปนเวลา 20 ชวโมง ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนและผเกยวของเหนความส าคญและตองการใหการจดการเรยนรเกยวกบนาฏศลปสรางสรรค ไทย -พมา สมพนธ คาดหวงใหนกเรยนไดศกษาความรเบองตนเกยวกบนาฏศลปไทย นาฏศลปพมา และมการสรางสรรคทาร าขนมาใหม โดยมผรในทองถนรวมจดการเรยนรและประเมนผล 2) ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนไดกจกรรมพฒนาผเรยน ประกอบดวย 1. หลกการ 2. เปาหมาย 3. แนวการจดกจกรรม 4. รปแบบการจดกจกรรมการเรยนร 5. ค าอธบายรายวชา 6. จดประสงคการเรยนร 7. โครงสรางการจดกจกรรม 8. สอ 9. การวดและประเมนผล และ 10. หนวยการเรยนรจ านวน 6 หนวย โดยจดการเรยนรแบบประสบการณและเนนทการปฏบต ซงกจกรรมพฒนาผเรยนมความเหมาะสมและสอดคลอง เทากบ X = 4.60 S.D. = 0.54 3) ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยนพบวา นกเรยนมความสนใจตงใจปฏบตกจกรรมนกเรยนรวมกนท างานสรางสรรคทาร านาฏศลปไทยและนาฏศลปพมา ออกแบบเครองแตงกายของการแสดงนาฏศลปไทยนาฏศลปพมาออกแบบการแปรแถวไดเปนอยางดนกเรยนไดรวมกนแสดงความคดเหนในการเรยนรฝกการท างานเปนกลมฝกการคดสรางสรรครวมกนผลตชนงานตามความสนใจ 4) ผลการเรยนรหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนสงกวาเกณฑรอยละ 80 อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05 นกเรยนมความสามารถในการปฏบตนาฏศลปสรางสรรคไทยพมาสมพนธอยในระดบดมาก และนกเรยนมความพงพอใจตอกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบมาก
ราตร เสนาปา (2559 : บทคดยอ) ไดท าการศกษา ผลการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐานทมตอทกษะการเรยนรขนพนฐานในศตวรรษท 21 เรอง งานและพลงงานส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 โดยมจดมงหมายดงน 1) เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเปรยบเทยบทกษะการเรยนรขนพนฐานในศตวรรษท 21 2) เพอศกษาความพงพอใจตอการจดการเรยนโดยการจดการเรยนรแบบโครงงาน กลมตวอยางทใช คอ นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2558 โรงเรยนทาปลาประชาอทศ จ านวน 38 คน ผลการวจยพบวา 1) นกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ. 05 2) นกเรยนทไดรบการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐานมคาเฉลยของทกษะการเรยนรขนพนฐานในศตวรรษท
74
21 หลงเรยนสงกวากอนเรยนอยในระดบดเยยม และ 3) นกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมรปการเรยนรแบบโครงงานเปนฐานอยในระดบมากทสด
สาลน อดมผล (2558 : บทคดยอ) ไดศกษา เรอง การพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพเพอสงเสรมทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรคและคณลกษณะดานอาชพ ส าห รบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน โดยมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาขอมลพนฐานเกยวกบการพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพ 2) พฒนาหลกสตรบรณาการอาชพ 3) ทดลองใชหลกสตรบรณาการอาชพ กบโรงเรยนบานหนองสองหอง 4) ประเมนประสทธผลหลกสตรบรณาการอาชพ และ 5) ขยายผลการใชหลกสตรบรณาการอาชพ ทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนบานหนองตะโก จ านวน 70 คน ผลการวจยพบวา 1) ผลการศกษาขอมลพนฐานพบวาควรมหลกสตรทมงเนนดานอาชพโดยใชแนวคดการพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพ ส าหรบนกเรยนในชนมธยมศกษาตอนตน 2) ผลการพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพประกอบดวย 3 สวน คอ 1. หลกสตรบรณาการอาชพ ประกอบดวย วสยทศนหลกการ วตถประสงค โครงสรางเนอหา เวลาเรยน แนวทางการด าเนนกจกรรม แนวทางการใชสอ แนวทางการวดและประเมนผล และรปแบบการพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพ 2. คมอการใชและ 3. หนวยและแผนการจดการเรยนร ซงมคาประสทธภาพหลกสตรเทากบ 82.40/92.39 3) ผลการทดลองใชหลกสตรบรณาการอาชพ สงผลใหเกดอาชพทมลกษณะแตกตางกนไปตามเนอหาของหนวยการเรยนร 4) ประสทธผลของหลกสตรบรณาการอาชพพบวานกเรยนมทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรคอยในระดบมาก และคณลกษณะดานอาชพอยในระดบมาก และ 5) ผลการขยายผลหลกสตรบรณาการอาชพ พบวา ทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรค และคณลกษณะดานอาชพ ส าหรบนกเรยนมธยมศกษาตอนตน อยในระดบมาก จนทรเพญ สวรรณคร (2559 : บทคดยอ) ไดศกษากระบวนทศนการจดกจกรรมแนะแนวเพอเสรมสรางการใชทกษะชวตและอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย โดยมวตถประสงคเพอ 1) พฒนาและหาประสทธภาพของกระบวนทศน 2) ประเมนประสทธผลการใชกระบวนทศน และ 3) ขยายผลกระบวนทศน ผลการวจยพบวา 1) ชอกระบวนทศนคอ “UNIQUE Model” มหลกส าคญในการจดกจกรรม 5 ดาน คอ 1. การจดกจกรรม แนะแนว 2. การสรางความร 3. การเรยนรกลมมนษยนยม 4. การจดการเรยนรแบบรวมมอ และ 5. การมสวนรวมของชมชน การจดกจกรรมบรณาการ 5 รปแบบการสอนเขาดวยกนคอ (1) การเรยนรแบบรวมมอ (2)การใชกจกรรมเปนฐาน (3) การใชกรณ ศกษาเปนฐาน (4) การใชปญหาเปนฐาน และ (5) การมสวนรวมของชมชนม 5 องคประกอบ ไดแก หลกการวตถประสงคขนตอนการจดกจกรรม การวดและประเมนผล และปจจยสนบสนน ประสทธภาพของกระบวนทศนคอ 81.57/81.27 2) ประสทธผลของกระบวนทศน พบวา 2.1) หลงรวมกจกรรมแนะแนวตามกระบวนทศน นกเรยนมผลการใชทกษะชวตและอาชพสงกวากอนรวมกจกรรมแนะแนว อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 2.2) นกเรยนกลมทดลอง มผลการใช
75
ทกษะชวตและอาชพแตกตางกบนกเรยนกลมควบคม โดยนกเรยนกลมทดลองมผลการใชทกษะชวตและอาชพสงกวานกเรยนกลมควบคม อยางมนยส าคญ ทางสถตทระดบ .05 3) ผลการขยายผลกระบวนทศน พบวา นกเรยนมผลการใชทกษะชวตและอาชพหลงรวมกจกรรมแนะแนวสงกวากอนรวมกจกรรมแนะแนว อยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05
พชร สรอยสกล (2559 : บทคดยอ) ไดศกษาเกยวกบการพฒนาทกษะแหงศตวรรษท 21 ส าหรบนกศกษาอาชวศกษาเอกชน ในเขตพฒนาอตสาหกรรมชายฝงทะเลตะวนออก โดยมวตถประสงค 1) เพอพฒนารปแบบการฝกทกษะแหงศตวรรษท 21 และหาประสทธภาพของคมอ โดยกลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก ผประกอบการจ านวน 367 คน ครอาชวศกษาเอกชนจ านวน 307 คนและนกศกษาอาชวศกษาเอกชนจ านวน 361 คน ผลการวจยพบวา ความตองการจ าเปนในการพฒนาทกษะแหงศตวรรษท 21 มากทสดโดยเรยงล าดบตามคะแนนเฉลยได ดงน 1) ทกษะดานการสรางสรรคและนวตกรรม 2) ทกษะดานการสอสารสาระสนเทศและรเทาทนสอ 3) ทกษะดานความรวมมอการท างานเปนทมและภาวะผน า 4) ทกษะดานคอมพวเตอรและเทคโนโลยสาระสนเทศและการสอสาร 5) ทกษะดานการคดอยางมวจารณญาณ และทกษะในการแกปญหา 6) ทกษะดานความเขาใจตางวฒนธรรมตางกระบวนทศน 7) ทกษะอาชพ และ8) ทกษะการเรยนร ประสทธภาพของคมอการพฒนาทกษะความคดสรางสรรคแหงศตวรรษท 21 มประสทธภาพเทากบ 85.18 / 84.60 ซงสงกวาเกณฑมาตรฐานทก าหนดไว 80 / 80 และผลการฝกทกษะความคดสรางสรรคกอนเรยนและหลงเรยนพบวาแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ .05 งานวจยตางประเทศ
Hargerty (1970 : 2401A) ไดศกษาเกยวกบการจดกจกรรมนกเรยนในโรงเรยนมธยมศกษาตอนตน รฐมชแกน เพอศกษาระเบยบวธการจดกจกรรมนกเรยน และองคประกอบตางๆ ทเกยวของกบโครงการการจดกจกรรมนกเรยน ผลการศกษาพบวา กจกรรมนกเรยนในโรงเรยนมธยมศกษาตอนตน รฐมชแกน เปนทยอมรบ และถกใหความส าคญในการเปนเปนสวนหนงของหลกสตรในโรงเรยน ถงแมจะยงยงมขอบกพรองอยบาง แตมแนวโนมทจะน ากจกรรมนกเรยนเขาไปในหลกสตรของโรงเรยนและเปดชนเรยนพเศษ Hargrave (2004 : Abstract) ไดศกษาเกยวกบการจดการเรยนรโดยใชโครงงานกบนกเรยน เกรด 6 ผลการศกษาพบวา การจดการเรยนรดวยโครงงานจะช วยกระตนนกเรยนใหประสบความส าเรจในการท างานได เนองจากการจดการเรยนรดวยโครงงานมรปแบบการเรยนรทหลากหลาย และพฒนาความสามารถในการท างานของนกเรยน โดยใหนกเรยนไดเรยนรรวมกน ท าใหการจดการเรยนรดวยโครงงานสงผลใหเกดผลส าเรจในเชงบวกกบผเรยนนกเรยน โดยผานการกจกรรมทนกเรยนจะเรยนร ไดเสนอปญหาทนกเรยนสนใจจะท า และเรยนรผานกระบวนการการ
76
ท างาน ไดพฒนาความคดและการปรบปรงงานทไดรบมอบหมาย และสามารถเชอมโยงไปสความเปนจรงภายนอกได Christine Joy BASHAM (2011 : Abstract) ไดท าการศกษาเกยวกบการแนะแนว อาชพในปจจบน ส าหรบนกเรยนเกรด 13 วามประโยชนส าหรบนกเรยนหรอไม ในชวง ระหวางทรอการตดสนใจในการเลอกแนวทางการศกษาของนกเรยน โดยมการศกษาหลกสตรเกยวกบการใหค าปรกษาแนะแนวดานอาชพซงเปนหลกสตรทก าหนดไว เพอใชเปนสวนหนงในการตรวจสอบและพจารณาคณสมบตของวชาชพ ผลการวจยพบวา นกเรยนตองการการใหค าปรกษา ค าแนะน าเพอทจะท าการตดสนใจเกยวกบอาชพ และสงทนกเรยนและผปกครองควรไดรบการพจารณาเปนสวนหนงของการศกษาอาชพใด ๆ โดยมผปกครองเปนสวนหนงของกระบวนการอาชพ และควรใหความส าคญกบครทปรกษาและการจดการบรหารหลกสตรอยางสม าเสมอ
สรป กจกรรมพฒนาผ เรยนเปนกจกรรมทมงเนนพฒนาผ เรยนในดานความร ทกษะ และประสบการณการเรยนร เพอพฒนาผเรยนใหเตมศกยภาพ คนพบความสามารถ ความถนดและความสนใจของตนเอง ไดรจกตนเองมากขนผานกจกรรมพฒนาผเรยน ไดเหนแนวทางในการด ารงชวตในอนาคต เหนคณคาของตนเอง และยงสงเสรมใหผเรยนเกดคณธรรม จรยธรรม ตอตนเอง สงคม และประเทศชาต จดกจกรรมการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน (Project Base Learning) 6 ขนตอน ดงน 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล ทพฒนาผเรยนจากความสนใจ ผานขนตอน กระบวนการทตอเนองอยางเปนระบบ โดยเนนใหผเรยนไดเรยนรจากการลงมอปฏบตจรง จดใหสอดคลองกบความสนใจและความถนดของผเรยน ดวยการฝกทกษะอาชพ และพฒนาอาชพ เพอใหผเรยนมชองทางท ามาหากน คดเปน แกปญหาเปน มความร มทกษะ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา มวตถประสงคเพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพจากรปแบบกจกรรมทหลากหลาย ทงในหองเรยน และนอกหองเรยน ทงรายบคคล และกระบวนการกลม การศกษานอกสถานท รวมถงการลงมอปฏบตจรง เพอกระตนใหผเรยนมความอยากร มความกระตอรอรนในการศกษา คนควา สบคนขอมล รวมกนวเคราะห อภปราย และแสดงความคดเหนรวมกน โดยด าเนนการวจยตามขนตอน 4 ขนตอน ดงน ขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐานและความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ขนตอนท 2 การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ขนตอนท 3 การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน และขนตอนท 4 การประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน
77
บทท 3 วธด าเนนการวจย
การวจยเรอง การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร เปนลกษณะของการวจยและพฒนา (Research and Development : R & D) วธการวจยแบบกอนทดลอง (Pre Experimental Designs) แบบแผนการวจยแบบ The One-Shot Case Study ใชกบนกเรยนโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ชนมธยมศกษา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 สงกดส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 10 จ านวน 30 คน โดยมขนตอนการด าเนนการวจยไว 4 ขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท 1 การวจย (R1 : Research) : การศกษาขอมลพนฐานและความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ขนตอนท 2 การพฒนา (D1 : Development) : การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ขนตอนท 3 การวจย (R2 : Research) : การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ขนตอนท 4 การพฒนา (D2 : Development) : การประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว การด าเนนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ แตละขนตอนผวจยไดด าเนนการวจย ดงแผนภมท 5
78
ขนท
1 (ว
จย)
การศ
กษาข
อมลพ
นฐาน
ขนท
2 (พ
ฒนา
) กา
รพฒ
นากจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น
ขนท
3 (ว
จย)
การท
ดลอง
ใชกจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น
ขนท
4 (พ
ฒนา
) กา
รประ
เมนผ
ลและ
ปรบป
รงกจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น
1. วเ
คราะ
หหลก
สตรแ
กนกล
างกา
รศกษ
าขน
พนฐา
น พท
ธศกร
าช 2
551
และห
ลกสต
รสถ
านศก
ษาโร
งเรยน
วดหล
กสพพ
ฒนร
าษฎร
อป
ถมภ:
กจก
รรมพ
ฒนาผ
เรยน
2. ศก
ษาแน
วคดแ
ละงา
นวจย
ทเกย
วของ
2.1
กจกร
รมพฒ
นาผเ
รยน
2
.2 ทก
ษะอา
ชพ
2
.3 คณ
ลกษณ
ะในก
ารปร
ะกอบ
อาชพ
3.
ศกษา
ความ
คดเห
นเกย
วกบก
ารพฒ
นากจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น เพ
อสงเ
สรมท
กษะ
อาชพ
และ
คณลก
ษณะใ
นการ
ประก
อบอา
ชพ
จากผ
ทเกย
วของ
ไดแก
3.1
ผอ าน
วยกา
รโรง
เรยน
3
.2 หว
หนาฝ
ายวช
าการ
3.3
คณะก
รรมก
ารสถ
านศก
ษา
3
.4 ผป
กครอ
ง
3.5
ปราช
ญชาว
บาน
3
.6 สถ
านปร
ะกอบ
การ
4. ศก
ษาคว
ามตอ
งการ
ของน
กเรย
นชน
มธยม
ศกษา
เกยว
กบรป
แบบข
องกจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น กา
รจดก
จกรร
มการ
เรยนร
การ
วดแล
ะประ
เมนผ
ลกจก
รรมพ
ฒนาผ
เรยน
พฒนา
กจกร
รมผเ
รยน
ซงปร
ะกอบ
ดวย
1. หล
กการ
2. เป
าหมา
ย
3. แน
วการ
จดกจ
กรรม
4. รป
แบบก
ารจด
กจกร
รม
5. ค า
อธบา
ยราย
วชา
6. จด
ประส
งคกา
รเรยน
ร
7. โค
รงสร
างกา
รจดก
จกรร
ม
8. สอ
/แหล
งเรยน
ร
9. กา
รวดแ
ละปร
ะเมน
ผล
10. แ
ผนกา
รจดก
จกรร
มพฒน
าผเรย
น
ตรวจ
สอบค
ณภาพ
หลกส
ตรโด
ยผเช
ยวชา
ญ 9
คน โด
ยการ
สนทน
ากลม
(Foc
us G
roup
)
ปรบป
รงแก
ไขกจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น
ประเ
มนผล
และป
รบปร
งกจก
รรม
1. ทก
ษะอา
ชพ
2. คณ
ลกษณ
ะในก
ารปร
ะกอบ
อาชพ
3.
ความ
พงพอ
ใจทม
หลกส
ตรกจ
กรรม
พฒนา
ผเรย
น
ผลกา
รประ
เมน
กจกร
รมพฒ
นาผเ
รยน
ฉบบส
มบรณ
ปรบป
รงแก
ไข
แผนภ
มท 5
กรอ
บการ
ด าเน
นการ
วจย
ไมผา
น
ผาน
ทดลอ
งใชก
จกรร
มพฒ
นาผเ
รยนก
บนก
เรยน
ชนมธ
ยมศก
ษา โ
รงเร
ยนวด
หลกส
พพฒ
นราษ
ฎรอป
ถมภ
จ านว
น 30
คน
ภาค
เรยน
ท 2
ปการ
ศกษา
25
60
78
79
ขนตอนท 1 การวจย (R1 : Research) : การศกษาขอมลพนฐานและความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
วตถประสงค 1. เพอวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ: กจกรรมพฒนาผเรยน
2. เพอศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
3. เพอศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพจากผทเกยวของ
4. เพอศกษาความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จากนกเรยนชนมธยมศกษา กลมเปาหมาย 1. ผอ านวยการโรงเรยน จ านวน 1 คน หวหนาฝายวชาการ จ านวน 1 คน คณะกรรมการสถานศกษา จ านวน 1 คน ผปกครอง จ านวน 1 คน ปราชญชาวบาน จ านวน 1 คน และสถานประกอบการ จ านวน 1 คน 2. นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จ านวน 30 คน โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ วธการด าเนนการ 1. วเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ : กจกรรมพฒนาผเรยน ทสอดคลองกบการจดท ากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2. ศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยศกษาจากเอกสาร 3. ศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาเรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา จากผทเกยวของ ไดแก ผอ านวยการโรงเรยน หวหนาฝายวชาการ คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง และปราชญชาวบาน โดยใชแบบสมภาษณ ในประเดนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เนอหา กจกรรม สอการเรยนร และการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน
80
4. ศกษาความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จากนกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 30 คน โดยใชแบบสอบถาม การเกบรวบรวมขอมล ผวจยด าเนนการเกบรวบรวมขอมลพนฐานและขอมลทเกยวของ โดยใชแบบสมภาษณในการสมภาษณอยางเปนทางการกบผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 1 คน หวหนาฝายวชาการ จ านวน 1 คน คณะกรรมการสถานศกษา จ านวน 1 คน และการสมภาษณแบบไมเปนทางการกบผปกครอง จ านวน 1 คน ปราชญชาวบาน จ านวน 1 คน สถานประกอบการ จ านวน 1 คน และใชแบบสอบถามกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จ านวน 30 คน รวมทงสน 36 คน โดยใชเวลาเกบรวบรวมขอมลดงกลาวประมาณ 1 สปดาห เครองมอทใชในการวจย เครองมอทใชในการวจย ส าหรบศกษาขอมลพนฐาน และความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ มดงน 1. แบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน (Interview Form) ซงเปนแบบสมภาษณชนดมโครงสราง (Structured Interview) จ านวน 1 ฉบบ ส าหรบการสมภาษณผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ หวหนาฝายวชาการ และแบบสมภาษณชนดมโครงสราง (Structured Interview) จ านวน 1 ฉบบ ส าหรบคณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ เกยวกบความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยแบงออกเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ ไดแก ชอ เพศ อาย ระดบการศกษา ต าแหนงการท างาน และประสบการณในการท างาน ตอนท 2 ประเดนสมภาษณความคดเหนเกยวกบกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 3 ประเดน ดงน 1) ความส าคญและความจ าเปนของการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 2) รปแบบและแนวทางในการพฒนากจกรรมผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 3) เนอหาของกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ และ 4) รปแบบการวดและประเมนผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
81
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตมในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว การสรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ผวจยด าเนนการสรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนโดยมขนตอนการสราง ดงตอไปน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากเอกสาร และงานวจยทเกยวของกบความตองการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ขนท 2 น าขอมลทไดจากการศกษามาประมวล เพอก าหนดเปนโครงสรางของเครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ขนท 3 สรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนตามขอบเขตเนอหาในพฤตกรรมบงชทก าหนด จากนนน าแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนทสรางเสรจเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบ ใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
ขนท 4 น าแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนเสนอผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพจ านวน 2 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 1 คน รวมทงหมด จ านวน 5 คน ประกอบดวย
1. ผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 2 คน 2. ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน 3. ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 1 คน เพอตรวจสอบคณภาพ ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยมลกษณะเปน
มาตรสวนประเมนคา 5 ระดบ ก าหนดเกณฑการพจารณาของผเชยวชาญ ดงน (มาเรยม นลพนธ , 2558: 179)
ระดบ 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด ระดบ 4 หมายถง มความเหมาะสมมาก ระดบ 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง ระดบ 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย ระดบ 1 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด
การวเคราะหขอมลแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสมภาษณทใชในการศกษาขอมลเพอสงเคราะหเปนแนวคดในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ผลการประเมนพจารณาคาเฉลยคะแนนความสอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญและน ามาแปลความหมายเกณฑ ดงน (มาเรยม นลพนธ, 2558: 196)
82
คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 4.50-5.00 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 3.50-4.49 หมายถง มความเหมาะสมมาก คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 2.50-3.49 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 1.50-2.49 หมายถง มความเหมาะสมนอย คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 1.00-1.49 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด พจารณาคาความสอดคลองทมคาเฉลยตงแต 3.50 ขนไป และสวนเบยงเบนมาตรฐานนอยกวา 1.00 แสดงวา แบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาขน มความเหมาะสม สามารถน าไปใชในการเกบรวบรวมขอมลได ไดคาเฉลย ( X ) มคาอยระหวาง 4.60–5.00 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) มคาอยระหวาง 0.45-0.55 ขนท 5 น าแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนมาปรบปรงแกไข โดยปรบขอค าถามแบบสมภาษณใหชดเจน โดยใชภาษาทเขาใจงาย และเหมาะสมกบผสมภาษณ จากนนใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจย
ขนท 6 น าแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนไปเกบขอมลจรงกบผทเกยวของ โดยสรปขนตอนการสรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพได ดงแผนภมท 6 ดงน
83
แผนภมท 6 แสดงขนตอนการสรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน การเกบรวบรวมขอมลจากการสมภาษณ ขนท 1 ท าหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ถงผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ หวหนาฝายวชาการ คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ เพอขออนญาตสมภาษณเกยวกบ 1) ความส าคญและความจ าเปนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 2) รปแบบและแนวทางในการพฒนากจกรรมผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการ
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
น าขอมลทไดมาก าหนดเปนโครงสรางของแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
สรางแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
น าแบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ไปเกบ
ขอมลจรง
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
น าแบบสมภาษณความคดเหน ในการพฒนากจกรรมพฒนา ผเรยน เสนอผเชยวชาญ
84
ประกอบอาชพ 3) เนอหาของกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ และ 4) รปแบบการวดและประเมนผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ขนท 2 ด าเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยผวจยเดนทางไปเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองกบผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ และหวหนาฝายวชาการ โดยการสมภาษณอยางเปนทางการ คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ โดยการสมภาษณอยางไมเปนทางการ เรมจากผวจยแนะน าตนเอง สรางบรรยากาศทเปนกนเอง ใชค าถามทชดเจน หลกเลยงค าถามทชน าค าตอบ หรอเปนผลกระทบตออารมณของผใหสมภาษณ จดบนทก ขออนญาต หากมการบนทกเสยง หรอถายรปในการสมภาษณครงน จากนนจดเตรยมขอมลทไดจากการสมภาษณ เพอใชในการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) ตอไป การวเคราะหขอมล
ขอมลจากแบบสมภาษณเกยวกบความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 1 ฉบบ โดยการวเคราะหสถานภาพและขอมลทวไปในตอนท 1 ใชสถตคารอยละ (%) จากนนน าเสนอในรปตารางประกอบค าบรรยาย สวนในตอนท 2 โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และน าเสนอแบบพรรณนาความเรยง
2. แบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน (Questionnaire) ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 1 ฉบบ เพอศกษาความตองการเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนร รปแบบ เนอหา และการวดการประเมนผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยแบงออกเปน 3 ตอน ดงรายละเอยดตอไปน ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม เปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ไดแก เพศ และระดบชน ตอนท 2 ความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน ซงขอค าถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม
85
การสรางแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ผวจยด าเนนการสรางแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยมขนตอนการสรางดงตอไปน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของกบความตองการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ขนท 2 น าขอมลทไดจากการศกษามาวเคราะห เพอก าหนดเปนโครงสรางของเครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ขนท 3 สรางแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนตามขอบเขตเนอหาในพฤตกรรมบงชทก าหนด จากนนน าแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนทสรางเสรจเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบ ใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
ขนท 4 น าแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนเสนอผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพจ านวน 2 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 1 คน รวมทงหมด จ านวน 5 คน เพอตรวจสอบคณภาพ ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยมลกษณะเปนมาตรสวนประเมนคา 5 ระดบ ก าหนดเกณฑการพจารณาของผเชยวชาญ ดงทกลาวไวขางตน ไดคาเฉลย ( X ) มคาอยระหวาง 4.60–5.00 และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) มคาอยระหวาง 0.45-0.55 การวเคราะหขอมลแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสอบถามทใชในการศกษาขอมลเพอสงเคราะหเปนแนวคดในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ผลการประเมนพจารณาคาเฉลยคะแนนความสอดคลองตามความคดเหนของผเชยวชาญและน ามาแปลความหมายเกณฑ ดงทกลาวไวขางตน ขนท 5 น าแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนมาปรบปรงแกไข โดยปรบขอค าถามใหใชภาษาทเขาใจงาย เหมาะสมกบนกเรยน และปรบขอค าถามของความตองการเรยนในเนอหาของดบานแพว ใหมความหลากหลายมากขน จากนนใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจย ขนท 6 น าแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนไปเกบขอมลจรงกบนกเรยนกลมทดลอง โดยสรปขนตอนการสรางแบบสอบถามได ดงแผนภมท 7 ดงน
86
แผนภมท 7 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
การเกบรวบรวมขอมล ขนท 1 ท าหนงสอถงผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ เพอขออนญาตใหนกเรยนตอบแบบสอบถามเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนร รปแบบ เนอหา และการวดการประเมนผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
น าขอมลทไดมาก าหนดเปนโครงสรางของแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
สรางแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
น าแบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ไปเกบ
ขอมลจรง
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
น าแบบสอบถามความตองการ ในการพฒนากจกรรมพฒนา ผเรยน เสนอผเชยวชาญ
87
ขนท 2 ด าเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยผวจยเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองกบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2560 จ านวน 30 คน โดยชแจงวตถประสงคในการเกบรวบรวมขอมลครงน ขนท 3 ผวจยแจกแบบสอบถามใหนกเรยนคนละฉบบ และอธบายค าถาม เพอท าความเขาใจทตรงกนในการตอบแบบสอบถาม ขนท 4 รวบรวมแบบสอบถามทไดกลบคนมา เพอด าเนนการวเคราะหขอมล การวเคราะหขอมล
ขอมลจากแบบสอบถามเกยวกบการจดกจกรรมการเรยนร รปแบบ เนอหา และการวดการประเมนผลการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยวเคราะหขอมลทวไปในตอนท 1 และในตอนท 2 โดยการใชสถต คารอยละ (%) ตอนท 3 โดยการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) จากขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน ผวจยไดสรปวธด าเนนการวจย ดงตารางท 8 ดงน
ตารางท 8 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
1. เพอวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ: กจกรรมพฒนาผเรยน
ศกษาและวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กจกรรมพฒนาผเรยนและหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กจกรรมพฒนาผเรยนและหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กจกรรมพฒนาผเรยนและหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
วเคราะหเนอหา (Content Analysis)
88
ตารางท 8 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน (ตอ)
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
2. เพอศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ศกษาแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยนจากการศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
เอกสารทเกยวของกบแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยนและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
เอกสารทเกยวของกบแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยนและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
วเคราะหเนอหา (Content Analysis)
3. เพอศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพจากผทเกยวของ
การสมภาษณ ผทเกยวของ ไดแก - ผบรหารโรงเรยน - หวหนาฝายวชาการ - คณะกรรมการสถานศกษา - ผปกครอง - ปราชญชาวบาน - สถานประกอบการ
แบบสมภาษณความคดเหนในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
วเคราะหโดยใช - คารอยละ (%) - วเคราะหเนอหา (Content Analysis)
89
ตารางท 8 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 1 การศกษาขอมลพนฐาน (ตอ)
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
4. เพอศกษาความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จากนกเรยนชนมธยมศกษา
การสอบถาม นกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 30 คน
แบบสอบถามความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
วเคราะหโดยใช - คารอยละ (%) - วเคราะหเนอหา (Content Analysis)
ขนตอนท 2 การพฒนา (D1 : Development) : การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ วตถประสงค 1. เพอพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ฉบบราง 2. เพอประเมนแผนพฒนากจกรรมผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ฉบบราง 3. เพอปรบปรงแผนพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ฉบบราง
90
กลมเปาหมาย ผเชยวชาญในการตรวจสอบกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 9 คน วธการด าเนนการ ผวจยมวธด าเนนการ การสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยมวธการด าเนนการดงน น าขอมลทไดจากการสงเคราะหขนตอนท 1 คอ ขนศกษาขอมลพนฐานมาใชในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ซงประกอบดวย ขนตอนยอย 3 ขนตอน คอ 1) การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง 2) ประเมนกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบรางโดยผเชยวชาญ และ 3) การปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง ดงรายละเอยดตอไปน 1. การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง โดยผวจยน าขอมลทไดจากขนตอนท 1 จากการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 กจกรรมพฒนาผเรยน การศกษาความคดเหนและความตองการเกยวกบสาระการเรยนร การจดกจกรรมพฒนาผเรยน การวดและประเมนผล และขอเสนอแนะตางๆ ทผานการรวมกนวเคราะหแลวด าเนนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนฉบบรางทประกอบดวย 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรมการเรยนร 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอการเรยนร/แหลงเรยนร 9) การวดและประเมนผล 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน ประกอบดวย 1) ของดบานแพว 2) เลอกแลวงานฉน 3) รวมดวยชวยกน 4) งานฉนมด และ 5) หลกสตลาดบานแพว 2. การหาประสทธภาพกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง เมอสรางกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง ด าเนนการตรวจสอบคณภาพของกจกรรมพฒนาผเรยนกอนน าไปทดลองใช โดยตรวจสอบดานความเหมาะสมและความสอดคลองขององคประกอบของโครงรางกจกรรมพฒนาผเรยน โดยมรายละเอยด ดงน ขนตอนท 1 สรางประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยสงทตองการตรวจสอบ คอ สวนประกอบของกจกรรมพฒนาผเรยน ไดแก 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรมการเรยนร 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอการเรยนร/แหลงเรยนร 9) การวดและประเมนผล 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เปนการพจารณาวามความเหมาะสมกบสภาพปญหาความจ าเปนกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนหรอไม และสอดคลองกนหรอไม เพยงใด ขนตอนท 2 ท าหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร เพอเชญผเชยวชาญจ านวน 9 คน มารวมการสนทากลมในครงน จากนนผวจยตรวจสอบคณภาพกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง โดยน ากจกรรมพฒนาผ เรยนฉบบรางทพฒนาขน ใหอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
91
ตรวจสอบความเหมาะสม แลวจงใหผเชยวชาญตรวจสอบคณภาพโดยการสนทนากลม (Focus Group) โดยผเชยวชาญประกอบดวย 2.1 ผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน ตรวจสอบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาขนวามความสอดคลองกบวตถประสงคของกจกรรมพฒนาผเรยนหรอไม และตรวจสอบแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนวามความสอดคลองกบกจกรรมพฒนาผเรยนหรอไม 2.2 ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน ตรวจสอบเกยวกบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาขนวาสอดคลองกบทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพหรอไม 2.3 ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน ตรวจสอบเกยวกบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาขนวาสอดคลองกบการจดการเรยนรดวยโครงงานหรอไม 2.4 ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน ตรวจสอบเกยวกบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาขนวาสอดคลองกบขอมลทองถนหรอไม 2.5 ผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 2 คน ตรวจสอบความเหมาะสมและความสอดคลองของการประเมนผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ขนตอนท 3 ด าเนนการสนทนากลม (Focus Group) ในวนอาทตย ท 24 ธนวาคม 2560 เวลา 9.00 ณ หองประชมบณฑตภาควชาหลกสตรและวธสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร โดยเครองมอทใชในการตรวจสอบคณภาพ คอ ประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) ทผวจยสรางขน ประกอบดวยความคดเหนเกยวกบความสอดคลองของวตถประสงคกบองคประกอบของกจกรรมพฒนาผเรยน เพอพจารณาความถกตอง เหมาะสมและตรวจสอบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยน โดยมผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 2 คน
ภาพท 1 การสนทนากลม (Focus Group)
92
3. การปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง น าผลการหาประสทธภาพกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง ของผเชยวชาญ จากการสนทนากลม (Focus Group) มาเปนขอมลในการปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยนใหมประสทธภาพ เครองมอทใชในการวจย และการสรางเครองมอในการวจย
เครองมอทใชในการวจย มดงตอไปน 1. ประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) โดยการสนทนาในประเดนเกยวกบความเหมาะสม และความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ทผวจยไดท าการพฒนาขน โดยน าขอมลทไดจากการสนทนากลมมาวเคราะห เพอท าการ ปรบปรงแกไขกจกรรมพฒนาผเรยน ซงกลมบคคลทเขารวมการสนทนากลม ไดแก ผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 2 คน โดยก าหนดประเดนการสนทนากลมเปน 3 ตอน ดงน ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผรวมสนทนา
ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบเครองมอทใชในการวจย กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ไดแก ประกอบดวย 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรมการเรยนร 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอการเรยนร/แหลงเรยนร 9) การวดและประเมนผล และ 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม
การสรางประเดนสนทนากลม โดยมขนตอนในการสราง ดงตอไปน
ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ขนท 2 น าขอมลทไดจากการศกษามาประมวล เพอก าหนดเปนประเดนโครงสรางของเครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ ขนท 3 สรางประเดนสนทนากลมตามขอบเขตเนอหาในพฤตกรรมบงชทก าหนด จากนนน าประเดนสนทนากลมทสรางขน เสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธ เพอตรวจสอบ ใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข ขนท 4 น าประเดนสนทนากลม เสนอผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 คน โดยมผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ
93
จ านวน 2 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 1 คน เพอพจารณาตรวจสอบคณภาพ ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยน าแบบประเมนคา ดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถาม ไปใหผเชยวชาญแตละทานพจารณาลงความเหนและใหคะแนนเพอน ามาปรบปรงแกไข โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงน
+1 หมายถง แนใจวามความสอดคลองสอดคลอง 0 หมายถง ไมแนใจวามความสอดคลอง -1 หมายถง แนใจวาไมมความสอดคลอง แลวน าคะแนนทไดจากผเชยวชาญแตละคนมาค านวณหาคาดชนความสอดคลอง ( Index of
Objective Congruence : IOC) จากสตร (มาเรยม นลพนธ 2558 : 177)
IOC =
IOC หมายถง ดชนความสอดคลองของประเดนสนทนากลม ∑R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลอง (IOC) ทค านวณไดจะตองมคา 0.5 ขนไป จงจะถอวามความ
สอดคลอง เหมาะสม สามารถน าไปใชได (มาเรยม นลพนธ 2558 : 177) ไดคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของประเดนสนทนากลม ทค านวณได มคาระหวาง 0.60-1.00 แสดงวาประเดนสนทนากลม มความสอดคลองและเหมาะสม สามารถน าไปใชได ทงนผเชยวชาญไดเสนอแนะ และใหปรบปรง โดยปรบขอค าถามใหมการใชภาษาทเขาใจงาย กระชบไดใจความ ซงผวจยไดแกไขปรบปรง โดยปรบภาษาทใชในขอค าถามใหเขาใจงาย กระชบ ไดใจความ
ขนท 5 น าประเดนสนทนากลมมาปรบปรงแกไข โดยปรบขอค าถาม ใหมความกระชบ และคลอบคลมมากขน จากนนใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจย ขนท 6 น าประเดนสนทนากลม ไปด าเนนการสนทนากลม โดยสรปขนตอนการสรางประเดนสนทนากลมได ดงแผนภมท 8 ดงน
94
แผนภมท 8 แสดงขนตอนการสรางประเดนสนทนากลม
การด าเนนการสนทนากลม (Focus Group)
1. ผวจยท าหนาทเปนผด าเนนการสนทนา (Moderator) ก าหนดประเดนสนทนากลมเกยวกบความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมผจดบนทกการสนทนากลม (Note Taker) จ านวน 3 คน และผชวยเหลอ (Assistants) จ านวน 1 คน 2. ก าหนดผรวมสนทนากลม (Discussion) ทมสวนเกยวของตอการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยผรวมสนทนากลมในครงนเปนผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 2 คน 3. ผวจยท าหนาทเปนผด าเนนการสนทนา (Moderator) ก าหนดประเดนสนทนากลมเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไป ความคดเหนเกยวกบกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
น าขอมลทไดจากการศกษามาประมวล เพอก าหนดเปนประเดนโครงสรางของประเดนสนทนากลม
สรางประเดนสนทนากลม แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
น าประเดนสนทนากลม เสนอผเชยวชาญ
ประเดนสนทนากลมฉบบสมบรณ
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
95
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ไดแก 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรมการเรยนร 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอการเรยนร/แหลงเรยนร 9) การวดและประเมนผล 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน และขอเสนอแนะเพมเตม โดยมอาจารยทปรกษาวทยานพนธ เปนผสงเกตการณในการจดสนทนากลม 4. เรมการสนทนากลม โดยผวจยแนะน าผเขารวมสนทนากลม และคณะของผวจย สรางบรรยากาศความเปนกนเอง และขออนญาตบนทกเสยง จากนนจงชแจงวตถประสงคของการสนทนากลมในครงน เกยวกบความคดเหนเกยวกบกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว 5. เรมการสนทนากลมตามประเดนสนทนากลม โดยผวจยเปนผน าประเดนมาตงค าถามในการสนทนากลมใหผเขารวมสนทนากลมทกคนไดแสดงความคดเหนในแตละประเดน จากนนผวจยท าการสรปประเดนในแตละประเดนอกครง เพอสรางความเขาใจตรงกน และควบคมระยะเวลาในการสนทนากลมใหเปนไปตามทก าหนด 6. เมอผเขารวมสนทนากลมแสดงความคดเหนครบทกประเดนค าถาม ผวจยไดกลาวขอบคณ พรอมทงมอบของทระลก ส าหรบผเขารวมสนทนากลม และปดการสนทนากลม 7. ผวจยรวบรวมขอมล และจดเตรยมขอมลทไดจากการสนทนากลม เพอใชในการวเคราะหขอมลเชงเนอหา การวเคราะหขอมลจากการสนทนากลม (Focus Group Discussion) ในการวเคราะหขอมลจากการสนทนากลม (Focus Group Discussion) เกยวกบความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา เปนการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) แลวน าเสนอเปนแบบเขยนพรรณนาความเรยง 2. แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน การสรางและตรวจสอบแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน ใชเวลาสอน 20 ชวโมง เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ก าหนดขนตอน ดงน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร รปแบบ ขนตอนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ขนท 2 วเคราะหจดประสงคการเรยนร เนอหา เพอสรางแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ขนท 3 สรางแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
96
ตารา
งท 9
สรป
หนวย
การเร
ยนร เ
รอง ข
องดบ
านแพ
ว
หนวย
ท เว
ลา
(ชวโ
มง)
ขนตอ
นการ
จดกจ
กรรม
โดยใ
ชโคร
งงาน
เปนฐ
าน
ทกษะ
อาชพ
คณ
ลกษณ
ะในก
ารปร
ะกอบ
อาชพ
1. ใหความรพนฐาน
2. เลอกหวขอทสนใจ
3. วางแผน
4. ลงมอปฏบต
5. น าเสนอและอภปราย
6. การวดและประเมนผล
1. ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ
2. ทกษะกระบวนการท างาน
3. ทกษะกระบวนการแกปญหา
4. ทกษะแสวงหาความร
5. ทกษะการจดการ
1. ความซอสตย
2. ความขยนและความอดทน
3. ความรบผดชอบในการท างาน
4. ความเสยสละ
5. ระเบยบวนย
6. มทศนคตทดตออาชพทท า
1 5
√
√
√ √
√
2 3
√
√
√ √
√ √
√ √
√
3 5
√
√ √
√
√ √
√ √
√ √
4 3
√ √
√
√
√
√ √
√ √
√
5 4
√ √
√ √
√ √
√ √
√ √
√ √
√
รวม
20 ช
วโมง
96
97
ตารางท 10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว
หนวยท
ชอเรอง
จดประ สงคการเรยนร
สาระการเรยนร
ภาระงาน/ชนงาน
การวดและประเมนผล
ขนตอนการจดกจกรรมโดยใชโครง
งานเปนฐาน
ทกษะอาชพ
คณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ
เวลา(ชว โมง)
1
ของดบานแพว
1. นกเรยนสามารถอธบายความ ส าคญของการประกอบอาชพได 2. นกเรยนสามารถอธบายปจจยในการประกอบอาชพใหประสบความ ส าเรจได 3. นกเรยนสามารถวางแผน กลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไรได
1. ขอมลทวไปเกยวกบการประกอบอาชพ 1.1 ความ ส าคญของการประกอบอาชพ 1.2 ปจจยในการประกอบอาชพใหประสบความ ส าเรจ 1.3 การวางกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร
1. ใบงานท 1 Mind Mapping เรอง ความ ส าคญของการประกอบอาชพ และปจจยในการประกอบอาชพใหประสบความ ส าเรจ 2. ใบงานท 2 แผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร 3. ใบงานท 3 Mind Mapping
1. แบบประเมน Mind Mapping เรอง ความส าคญของการประกอบอาชพ และปจจยในการประกอบอาชพใหประสบความส าเรจ 2. แบบประเมนแผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร 3. แบบประเมน Mind Mapping เรอง ประโยชน
1. ใหความรพนฐาน
1. ทกษะแสวง หาความร
1. ความขยนและอดทน 2. ความรบผดชอบในการท างาน 3. มระเบยบวนย
5
98
ตารางท 10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว (ตอ)
หนวยท
ชอเรอง
จดประ สงคการเรยนร
สาระการเรยนร
ภาระงาน/ชนงาน
การวดและประเมนผล
ขนตอนการจดกจกรรมโดยใชโครงงานเปนฐาน
ทกษะอาชพ
คณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ
เวลา(ชว โมง)
4. นกเรยนอธบายประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราวได
2.ขอมลทวไปเกยวกบมะพราว ผลไมสรางรายได 2.1 ประวต ความ ส าคญของมะพราว ผลไมสรางรายไดหลกของบานแพว 2.2 สวนประ กอบของมะพราว และสวนตางๆ ของตนมะพราว 2.3 การน าสวนตางๆ ของตนมะพราว และ
เรอง ประโยชน ของสวนตางๆ ของตนมะพราว
ของสวนตางๆ ของตนมะพราวได 4. แบบประเมนทกษะอาชพ 5. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
99
ตารางท 10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว (ตอ)
หนวยท
ชอเรอง
จดประ สงคการเรยนร
สาระการเรยนร
ภาระงาน/ชนงาน
การวดและประเมนผล
ขนตอนการจดกจกรรมโดยใชโครงงานเปนฐาน
ทกษะอาชพ
คณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ
เวลา(ชว โมง)
มะพราวไปใชประโยชน
2 เลอกแลวงานฉน
1. นกเรยนสามารถก าหนดหวขอเรองของโครงงานอาชพไดอยางเหมาะสม 2. นกเรยนสามารถวางแผนโครงงานอาชพได
1. การก าหนดหวเรองโครงงานอาชพ 2. การวางแผนโครงงานอาชพ
1. ใบงานท 4 แบบบนทกหวขอและการวางแผนโครงงานอาชพ
1. แบบประเมนแบบบนทกหวขอและการวางแผนโครงงานอาชพ 2. แบบประเมนทกษะอาชพ 3. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
2. เลอกหวขอทสนใจ 3. วางแผน
1. ทกษะการสอ สารและมนษยสม พนธ 2. ทกษะกระ บวนการท างาน 3. ทกษะการแกปญหา 4. ทกษะแสวง หาความร
1. ความขยนและอดทน 2. ความรบผด ชอบในการท างาน 3. ความเสยสละ
3
100
ตารางท 10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว (ตอ) หนวย
ท ชอเรอง
จดประสงคการเรยนร
สาระการ
เรยนร
ภาระงาน/
ชนงาน
การวดและประเมนผล
ขนตอนการจดกจกรรมโดยใชโครง
งานเปนฐาน
ทกษะอาชพ
คณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ
เวลา(ชว โมง)
3 รวมดวยชวย กน
1. นกเรยนสามารถลงมอปฏบตท าโครงงานอาชพได
1. การลงมอปฏบต ด าเนน การโครงงานอาชพ
1. แบบประเมนทกษะอาชพ 2. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
4. ลงมอปฏบต
1. ทกษะการสอ สารและมนษย สมพนธ 2. ทกษะกระ บวนการท างาน 3. ทกษะการแก ปญหา 4. ทกษะการจดการ
1. ความซอสตย 2. ความขยนและอดทน 3. ความรบผดชอบในการท างาน 4. ความเสยสละ 5. มระเบยบวนย
5
4 งานฉนมด
1. นกเรยนสามารถน าเสนอและอภปรายโครงงานอาชพได
1. การน าเสนอและอภปรายโครงงานอาชพ
1. ผลงานโครงงานอาชพ
1. แบบประเมนผลงานโครงงานอาชพ 2. แบบประเมนทกษะอาชพ
5. น าเสนอและอภปราย 6. การวดและประเมน ผล
1. ทกษะการสอสารและมนษย สมพนธ
1. ความซอสตย 2. ความขยนและอดทน 3. ความรบ
3
101
ตารางท 10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว (ตอ) หนวย
ท ชอเรอง
จดประสงคการเรยนร
สาระการ
เรยนร
ภาระงาน/
ชนงาน
การวดและประเมนผล
ขนตอนการจดกจกรรมโดยใชโครงงานเปนฐาน
ทกษะอาชพ
คณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ
เวลา(ชว โมง)
2. นกเรยนสามารถวดและประเมนผลโครงงานอาชพได 3. นกเรยนสามารถปรบปรงแกไขผลงานโครงงานอาชพได
2. การวดและประเมนผลโครงงานอาชพ
3. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
2. ทกษะการแก ปญหา 3. ทกษะการจดการ
ผด ชอบในการท างาน 4. ความเสยสละ 5. มระเบยบวนย 6. มทศนคตทดตออาชพทท า
5 หลกสตลาดบานแพว
1. นกเรยนสามารถประกอบอาชพได
1. การประกอบอาชพ
1. แบบประเมนทกษะอาชพ 2. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
5. น าเสนอและอภปราย 6. การวดและประเมน ผล
1. ทกษะการสอสารและมนษย สมพนธ 2. ทกษะกระบวนการท างาน
1. ความซอสตย 2. ความขยนและอดทน 3. ความรบผดชอบในการท างาน 4. ความเสยสละ 5. มระเบยบวนย
4
102
ตารางท 10 หนวยการเรยนร เรอง ของดบานแพว (ตอ) หนวย
ท ชอเรอง
จดประสงคการเรยนร
สาระการ
เรยนร
ภาระงาน/
ชนงาน
การวดและประเมนผล
ขนตอนการจดกจกรรมโดยใชโครงงานเปนฐาน
ทกษะอาชพ
คณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ
เวลา(ชว โมง)
3. ทกษะการแก ปญหา 4. ทกษะแสวง หาความร 5. ทกษะการจดการ
6. มทศนคตทดตออาชพทท า
103
จากตารางท 10 แสดงรายละเอยดของหนวยการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ประกอบดวยแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน ดงน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว
ขนท 4 ด าเนนการสนทนากลม (Focus Group) เพอหาประสทธภาพของแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ขนท 5 ปรบปรงแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนตามค านะน าของอาจารยทปรกษาวทยานพนธและผเชยวชาญ โดยมรายละเอยด ดงน 5.1 หลกการ และแนวการจดกจกรรม ควรเพมเตมการจดกจกรรมโดยใชวธการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐาน เพมไปอก 1 ขอ เพอใหเปนหลกในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนดวยโครงงาน 5.2 เปาหมาย เนองจากเปาหมายหลกของกจกรรมพฒนาผเรยนเนนสงเสรมทกษะอาชพ คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน จงควรเพมเตมรายละเอยดเกยวกบ ทกษะอาชพ คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน 5.3 ค าอธบายรายวชา ควรเขยนในลกษณะดานความร ทกษะ และคณลกษณะหรอเจตคตของนกเรยน โดยเนนสงเสรมทกษะอาชพ คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน 5.4 จดประสงคการเรยนร ควรจดกลมจดประสงคการเรยนร ทมลกษณะเดยวกนใหอยดวยกน เนนจดประสงคการเรยนรทพงใหนกเรยนเกด โดยแบงออกเปนดานพทธพสย ดานทกษะพสย และดานจตพสย 5.5 โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ควรปรบเนอหาใหมความเหมาะสม และสอดคลองกบเวลาในการจดกจกรรมในแตละขนตอน 5.6 สอประกอบกจกรรม ควรระบใหชดเจนวามการใชสออะไรประกอบกจกรรมพฒนาผเรยนบาง และแบงเปนสอการเรยนร แหลงเรยนร และบคคล 5.7 ควรปรบลกษณะกจกรรม และใบงานใหเปนลกษณะเกม หรอกจกรรมทท าใหผเรยนไมเกดความเบอหนาย หรอหนกวชาการเกนไป แตปรบกจกรรมใหเปนในลกษณะเรยนรผานกจกรรม ท าใหผเรยนเกดความสนกในการเรยน
104
5.8 แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ใหยบรวมแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนยอย เปนในลกษณะหนวยการเรยนร จาก 20 แผน ยบเหลอเปน 5 แผน โยแตละแผนใหแสดงถงขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรดวยโครงงาน ทผวจยไดสงเคราะหมา 5.9 เกณฑการวดและประเมนผล ในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนควรปรบใหกระชบ ใชภาษาทเขาใจงาย และสอดคลองกบจดประสงคการเรยนร 5.10 เกณฑการวดและประเมน แบบประเมนทกษะอาชพและแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ใหปรบรายละเอยดการประเมนใหชดเจน ใชภาษาทเขาใจงาย แสดงออกถงพฤตกรรมของผเรยนทเหนชด สามารถวดได ขนท 6 น าแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ไปทดลองกบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 รวม 20 ชวโมง โดยสรปขนตอน ดงแผนภมท 9 ดงน
แผนภมท 9 แสดงขนตอนการสรางแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน แนวทางการจดกจกรรมการเรยนร
รปแบบ ขนตอนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
วเคราะหจดประสงคการเรยนร สาระการเรยนร เพอน ามาสรางแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
สรางแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน แลวน าเสนออาจารยทปรกษา
วทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
ด าเนนการสนทนากลม เพอหาประสทธภาพของ
แผนการจดกจกรรมพฒนา
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนฉบบสมบรณ
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
105
จากขนตอนท 2 การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ฉบบราง ผวจยไดสรปวธการด าเนนการวจย ดงตารางท 11 โดยมรายละเอยดดงตอไปน ตารางท 11 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ฉบบราง
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
1. เพอพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
พฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ซงประกอบดวย - หลกการ - เปาหมาย - แนวการจดกจกรรม - รปแบบการจดกจกรรม - ค าอธบายรายวชา - จดประสงคการเรยนร - โครงสรางการจดกจกรรม - สอการเรยนร/แหลงเรยนร - การวดและประเมนผล - แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
- ผวจย - ผเชยวชาญจ านวน 9 คน ไดแก 1. ผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน 2. ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน 3. ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน 4. ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน 5. ผเชยวชาญดานวดและประเมนผลจ านวน 2 คน
- ประเดนการสนทนากลม (Focus Group) - กจกรรมพฒนาผเรยนฉบบราง
วเคราะหเนอหา (Content Analysis)
106
ตารางท 11 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 2 การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ฉบบราง (ตอ)
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
2. เพอประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ฉบบราง
- ตรวจสอบความเหมาะสมขององคประกอบในแผนกจกรรมพฒนาผเรยน - ตรวจสอบความสอดคลองของแผนกจกรรมพฒนาผเรยน
- อาจารยทปรกษาวทยานพนธ - ผเชยวชาญ จ านวน 9 คน ไดแก 1. ผเชยวชาญดาน กจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน 2. ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน 3. ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน 4. ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน 5. ผเชยวชาญดานวดและประเมนผลจ านวน 2 คน
- ประเดนการสนทนากลม (Focus Group)
- วเคราะหเนอหา(Content Analysis)
107
ขนตอนท 3 การวจย (R2 : Research) : การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว วตถประสงค เพอทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ทงนเพอพจารณาผลทเกดขนจากกระบวนการทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน ดงกลาว ซงใชในการทดลองจดกกรรมพฒนาผเรยน ใชวธการวจยแบบกอนทดลอง (Pre Experimental Designs) แบบแผนการวจยแบบ The One-Shot Case Study (มาเรยม นลพนธ, 2558 : 143) แบบแผนการวจย
ตารางท 12 แบบแผนการวจย
ทดลอง สอบ X T2
X หมายถง การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว T2 หมายถง การประเมนทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพหลงการจด กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว กลมเปาหมาย นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ทก าลงศกษา ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 ซงไดจากการอาสาสมคร (Volunteer Sampling) จ านวน 30 คน เขาเรยนในชมนมของดบานแพว วธการด าเนนการ วธการด าเนนการตามล าดบขนตอน ดงน ขนท 1 ขอหนงสอจากบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร ถงผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ เพอขอความอนเคราะหในการทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยนทพฒนาขน
108
ขนท 2 ทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน ผวจยทดลองใชกบนกเรยนชนมธยมศกษา ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 โดยด าเนนกจกรรมตามแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ขนท 3 ในการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา มขนตอน ดงน 3.1 ผวจยแนะน าวธการและขนตอนในการเสนอแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนเพอน าไปใชในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนกบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 3.2 ผวจยด าเนนกจกรรมการเรยนร โดยใชระยะเวลา 20 ชวโมง ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 โดยจดกจกรรมในหองเรยน และนอกหองเรยน ทงรายบคคล และกระบวนการกลม ประกอบดวยการสนทนา ซกถาม แลกเปลยนเรยนร การศกษานอกสถานท รวมถงการลงมอปฏบตจรง และใบกจกรรม การศกษาจากเอกสาร หนงสอ สอเทคโนโลยตางๆ เพอกระตนใหผเรยนมความอยากร มความกระตอรอรนในการศกษา คนควา สบคนขอมล รวมกนวเคราะห อภปราย และแสดงความคดเหนรวมกน เปนการฝกการสอสาร กระบวนการท างาน การแกปญหา การแสวงหาความร และการจดการ 3.3 หลงจากจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหกบนกเรยนจบกจกรรมพฒนาผเรยนแลว ท าการสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอน าขอมลทไดไปใชในการปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยนตอไป เครองมอทใชในการวจย 1. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2. แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จากขนตอนท 3 การทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผวจยไดสรปวธการด าเนนการวจย ดงตารางท 13 โดยมรายละเอยดดงตอไปน
109
ตารางท 13 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 3 การทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบาน แพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
เพอทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และ คณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
1. ทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยนกบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกส พพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 30 คน
- นกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 30 คน
- แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน - เอกสารประกอบ แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
วเคราะหโดยใช - วเคราะหเนอหา (Content Analysis)
ขนตอนท 4 การพฒนา (D2 : Development) : การประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว วตถประสงค 1. เพอประเมนทกษะอาชพ
2. เพอประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ 3. เพอสอบถามความพงพอใจทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน 4. เพอปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน
วธการด าเนนการ ในการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน ผวจยไดด าเนนการ ดงน ขนท 1 ประเมนทกษะอาชพของนกเรยน โดยใชแบบประเมนทกษะอาชพ
110
ขนท 2 ประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนโดยใชแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ขนท 3 สอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบดานกจกรรมพฒนาผเรยน ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน และดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน ขนท 4 การปรบปรง แกไขกจกรรมพฒนาผเรยน โดยน าผลการประเมนผลและขอเสนอแนะมาใชในการปรบปรงแกไข เพอใหกจกรรมพฒนาผเรยนมความสมบรณและเหมาะสมในการน าไปใช เครองมอทใชในการประเมนผล เครองมอทใชในการประเมนผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ประกอบดวย 1) แบบประเมนทกษะอาชพ 2) แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ และ 3) แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมรายละเอยด ดงน
1. แบบประเมนทกษะอาชพ แบบประเมนทกษะอาชพ แบงเปน 5 ประเดน ดงน 1) ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ
2) ทกษะกระบวนการท างาน 3) ทกษะกระบวนการแกปญหา 4) ทกษะแสวงหาความร และ 5) ทกษะการจดการ โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบคณภาพ (Rubric Score) จ าแนกระดบความสามารถออกเปน 4 ระดบ โดยแบบประเมนมสวนบนทกความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมจากผประเมน
การสรางแบบประเมนทกษะอาชพ ผวจยด าเนนการสรางแบบประเมนทกษะอาชพ โดยมขนตอนการสรางดงตอไปน ขนท 1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนจากเอกสาร ทกษะอาชพ และงานวจยทเกยวของกบ
การสรางแบบประเมนทกษะอาชพ ขนท 2 น าขอมลทไดจากการศกษาประมวล เพอก าหนดโครงสรางและขอบขายเนอหาของ
เครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ขนท 3 สรางแบบประเมนทกษะอาชพ แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ เพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข โดยแบบประเมนทกษะอาชพ แบงออกเปน 5 ประเดน
111
ดงน 1) ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ 2) ทกษะกระบวนการท างาน 3) ทกษะกระบวนการแกปญหา 4) ทกษะแสวงหาความร และ 5) ทกษะการจดการ โดยก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบคณภาพ (Rubric) จ านวน 4 ระดบ โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงตารางท 14 เกณฑการประเมนทกษะอาชพ ตารางท 14 เกณฑการประเมนทกษะอาชพ
รายการประเมน ระดบคณภาพ
หมายเหต
ดมาก (4)
ด (3)
พอใช (2)
ปรบปรง (1)
1. ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ ในประเดนตอไปน 1.1 สอสารระหวางตนเองกบคนรอบขางไดเขาใจ 1.2 สามารถประสานงานรวมกบบคคลอนได 1.3 เปนผฟง ผพดทดในการท างาน 1.4 เปนผน า ผตามทดในการท างาน
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
2. ทกษะกระบวนการท างาน ในประเดนตอไปน 2.1 มการก าหนดเปาหมายของงาน 2.2 มการวางแผน 2.3 ด าเนนงานตามทไดวางแผนไว 2.4 มการประเมนผลการท างาน
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
3. ทกษะกระบวนการแกปญหา ในประเดนตอไปน 3.1 มการสงเกต 3.2 วเคราะหหาสาเหตของปญหา 3.3 หาวธการในการแกปญหา 3.4 เลอกวธการแกปญหาทเกดขน
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
112
ตารางท 14 เกณฑการประเมนทกษะอาชพ (ตอ)
รายการประเมน ระดบคณภาพ
หมายเหต
ดมาก (4)
ด (3)
พอใช (2)
ปรบปรง (1)
4. ทกษะแสวงหาความร ในประเดนตอไปน 4.1 มการก าหนดประเดนในการศกษา 4.2 มการวางแผนในการสบคน 4.3 ด าเนนการตามแผนทวางไว 4.4 วเคราะหขอมลทไดจากการสบคน แลวน ามาสรปผลและน าไปใช
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
5. ทกษะการจดการ ในประเดนตอไปน 5.1 สามารถแบงหนาทใหกบสมาชกในกลมไดอยางชดเจน 5.2 สามารถจดการบรหารงานเดยวไดตรงตามแผนทวางไว 5.3 สามารถจดการบรหารงานกลมไดตรงตามแผนทวางไว 5.4 สามารถสงงานไดทนตามเวลาทก าหนด
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
การวเคราะหขอมลแบบสอบถามทใชในการศกษาขอมล ผลการประเมนพจารณาคาเฉลย
คะแนนทกษะอาชพของนกเรยนและน ามาแปลความหมายเกณฑ ดงน คะแนนเฉลย ระดบคณภาพ 3.50 – 4.00 มทกษะอาชพอยในระดบดมาก 2.50 – 3.49 มทกษะอาชพอยในระดบด
113
1.50 – 2.49 มทกษะอาชพอยในระดบพอใช 1.00 – 1.49 มทกษะอาชพอยในระดบปรบปรง ขนท 4 น าแบบประเมนทกษะอาชพเสนอผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน
9 คน พจารณาตรวจสอบคณภาพของโครงรางกจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชการสนทนากลม (Focus Group) เพอพจารณาความถกตอง เหมาะสมและตรวจสอบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยน ด าเนนการจดสนทนากลม (Focus Group) โดยมผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 1 คน ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 2 คน
ขนท 5 น าแบบประเมนทกษะอาชพ มาปรบปรงแกไขในประเดนทผเชยวชาญเสนอแนะ แลวเสนอผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจย ขนท 6 น าแบบประเมนทกษะอาชพ ไปเกบขอมลจรงกบนกเรยนกลมตวอยาง โดยสรปขนตอนการสรางแบบประเมนทกษะอาชพได ดงแผนภมท 10 ดงน
114
แผนภมท 10 แสดงขนตอนการสรางแบบประเมนทกษะอาชพ
การวเคราะหขอมล น าผลจากการประเมนทกษะอาชพ มาวเคราะหโดยใชระดบความสามารถมาหาคาเฉลย ( X )
สวนเบยงมาตรฐาน (S.D.) และเสนอคาเปนรอยละ และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) 2. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ แบงเปน 6 ประเดน ดงน 1) ความซอสตย
2) ความขยนและความอดทน 3) ความรบผดชอบ 4) ความเสยสละ 5) ระเบยบวนย และ 6) มทศนคตทดตออาชพทท า โดยใชเกณฑการใหคะแนนแบบคณภาพ (Rubric Score) จ าแนกระดบความสามารถออกเปน 3 ระดบ โดยแบบประเมนมสวนบนทกความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตมจากผประเมน
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบ
การประเมนทกษะอาชพ
น าขอมลทไดมาก าหนดเปนโครงสรางของแบบประเมนทกษะอาชพ
สรางแบบประเมนทกษะอาชพแลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
น าแบบประเมนทกษะอาชพเสนอ ผเชยวชาญ
น าแบบประเมนทกษะอาชพไปเกบขอมลจรงกบนกเรยนกลมทดลอง
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
115
การสรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ผวจยด าเนนการสรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยมขนตอนการสราง
ดงตอไปน ขนท 1 ศกษาวธการสรางแบบประเมนจากเอกสาร คณลกษณะในการประกอบอาชพ และ
งานวจยทเกยวของกบการสรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ขนท 2 น าขอมลทไดจากการศกษาประมวล เพอก าหนดโครงสรางและขอบขายเนอหาของ
เครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ขนท 3 สรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบ เพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข โดยแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ แบงออกเปน 6 ประเดน ดงน 1) ความซอสตย 2) ความขยนและความอดทน 3) ความรบผดชอบ 4) ความเสยสละ 5) ระเบยบวนย และ 6) มทศนคตทดตออาชพทท า โดยก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบคณภาพ (Rubric) จ านวน 3 ระดบ โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงตารางท 15 เกณฑการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ตารางท 15 เกณฑการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
รายการประเมน ระดบคณภาพ
หมายเหต
ด (3)
พอใช (2)
ปรบปรง (1)
1. มความซอสตย ในประเดนตอไปน 1.1 พดความจรง ไมพดโกหก 1.2 ยอมรบผดเมอท าผด ไมใสรายความผดใหกบผอน 1.3 ไมลกขโมยของหรอหยบของโดยไมไดรบอนญาต
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
116
ตารางท 15 เกณฑการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ (ตอ)
รายการประเมน ระดบคณภาพ
หมายเหต
ด (3)
พอใช (2)
ปรบปรง (1)
2. มความขยนและอดทน ในประเดนตอไปน 2.1 มความมงมนในงานทได รบผดชอบอยางเตมความสามารถ 2.2 ไมยอทอตอปญหาทเกดขน 2.3 พรอมเผชญกบปญหาทเกดขนทกเมอ
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
3. มความรบผดชอบ ในประเดนตอไปน 3.1 เขาชนเรยนตรงเวลา 3.2 มการเตรยมอปกรณ หรอท างานตามทไดรบมอบหมาย 3.3 ท างานเสรจทนตามเวลาทก าหนด
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
4. มความเสยสละ ในประเดนตอไปน 4.1 รจกการแบงปนสงของใหกบเพอน 4.2 รจกชวยเหลอเพอนรวมงาน 4.3 เหนประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
117
ตารางท 15 เกณฑการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ (ตอ)
รายการประเมน ระดบคณภาพ
หมายเหต
ด (3)
พอใช (2)
ปรบปรง (1)
5. มระเบยบวนย ในประเดนตอไปน 5.1 ปฏบตตามขอตกลงรวมกนในชนเรยน 5.2 แตงกายถกตองตามระเบยบของโรงเรยน 5.3 เปนแบบอยางทดในการท างานรวมกน
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
6. มทศนคตทดตออาชพทท า ในประเดนตอไปน 6.1 มความภาคภมในงานทตนเองท า 6.2 มความสขในงานทตนเองท า 6.3 มการพฒนาอาชพทตนเองท าอยเสมอ
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
การวเคราะหขอมลแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพทใชในการศกษาขอมล ผล
การประเมนพจารณาคาเฉลยคะแนนคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนและน ามาแปลความหมายเกณฑ ดงน
คะแนนเฉลย มความสามารถในระดบ 2.50 – 3.00 ด 1.50 – 2.49 พอใช 1.00 – 1.49 ปรบปรง
118
ขนท 4 น าแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ เสนอผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 9 คน พจารณาตรวจสอบคณภาพของโครงรางกจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชการสนทนากลม (Focus Group) เพอพจารณาความถกตอง เหมาะสมและตรวจสอบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยน ด าเนนการสนทนากลม (Focus Group) โดยมผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานโครงงาน จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานขอมลทองถน จ านวน 1 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 2 คน
ขนท 5 น าแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ มาปรบปรงแกไขในประเดนทผเชยวชาญเสนอแนะ แลวใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจย ขนท 6 น าแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ไปเกบขอมลจรงกบนกเรยนกลมตวอยาง โดยสรปขนตอนการสรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพได ดงแผนภมท 11 ดงน
119
แผนภมท 11 แสดงขนตอนการสรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ การวเคราะหขอมล น าผลจากการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพมาว เคราะหโดยใชระดบ
ความสามารถมาหาคาเฉลย ( X ) สวนเบยงมาตรฐาน (S.D.) และเสนอคาเปนรอยละ และการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)
3. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบาน
แพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา เปนแบบสอบถามความพงพอใจและความรสกของนกเรยนทมตอ
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการ
ประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
น าขอมลทไดมาก าหนดเปนโครงสรางของแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
สรางแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพแลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
น าแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพไปเกบขอมลจรงกบนกเรยนกลมทดลอง
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
น าแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพเสนอผเชยวชาญ
120
กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เกยวกบความพงพอใจในดานกจกรรมพฒนาผเรยน ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน และดานประโยชนทไดรบ โดยก าหนดเกณฑการใหคะแนนแบบมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale) โดยมระดบการใหคะแนน 5 ระดบ
การสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผวจยด าเนนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมขนตอนการสรางดงตอไปน ขนท 1 ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากเอกสารและงานวจยทเกยวของ
ขนท 2 น าขอมลทไดจากการศกษามาวเคราะห เพอก าหนดเปนโครงสรางของเครองมอ และขอบเขตของเนอหาในพฤตกรรมบงช โดยขอค าแนะน าจากอาจารยทปรกษาวทยานพนธ
ขนท 3 สรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ตามขอบเขตเนอหาในพฤตกรรมบงชทก าหนด จากนนน าแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ทสรางเสรจเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธเพอตรวจสอบ ใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข โดยมรายละเอยดตอไปน ตอนท 1 ขอมลทวไปของนกเรยน เปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) ไดแก เพศ ระดบชน ตอนท 2 แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ซงขอค าถามมลกษณะเปนแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) แบงเปน 4 ดาน ดงน 1) ดานกจกรรมพฒนาผเรยน 2) ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผ เรยน 3) ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน และ 4) ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน รวมจ านวน 13 ขอ โดยเปนแบบมาตรสวนประมาณคา (Rating Scale) 5 ระดบ ดงน
ใหคะแนน 5 คะแนน หมายถง พงพอใจระดบมากทสด ใหคะแนน 4 คะแนน หมายถง พงพอใจระดบมาก ใหคะแนน 3 คะแนน หมายถง พงพอใจระดบปานกลาง ใหคะแนน 2 คะแนน หมายถง พงพอใจระดบนอย ใหคะแนน 1 คะแนน หมายถง พงพอใจระดบนอยทสด การวเคราะหขอมลแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน
เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ทใชในการศกษาขอมล ผลการประเมนพจารณา
121
คาเฉลยคะแนนความพงพอใจของนกเรยนและน ามาแปลความหมายเกณฑ ดงน (มาเรยม นลพนธ , 2558: 196) คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 4.50-5.00 หมายถง มความพงพอใจระดบมากทสด คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 3.50-4.49 หมายถง มความพงพอใจระดบมาก คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 2.50-3.49 หมายถง มความพงพอใจระดบปานกลาง คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 1.50-2.49 หมายถง มความพงพอใจระดบนอย คาเฉลยคะแนนอยระหวาง 1.00-1.49 หมายถง มความพงพอใจระดบนอยทสด
ขนท 4 น าแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา เสนอผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 คนโดยมผเชยวชาญดานการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 2 คน ผเชยวชาญดานหลกสตรอาชพ จ านวน 2 คน และผเชยวชาญดานการวดและประเมนผล จ านวน 1 คน เพอพจารณาตรวจสอบคณภาพ ความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยน าแบบประเมนคา ดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถาม ไปใหผเชยวชาญแตละทานพจารณาลงความเหนและใหคะแนนเพอน ามาปรบปรงแกไข โดยมเกณฑการใหคะแนน ดงน
+1 หมายถง แนใจวามความสอดคลองสอดคลอง 0 หมายถง ไมแนใจวามความสอดคลอง -1 หมายถง แนใจวาไมมความสอดคลอง แลวน าคะแนนทไดจากผเชยวชาญแตละคนมาค านวณหาคาดชนความสอดคลอง ( Index of
Objective Congruence : IOC) จากสตร (มาเรยม นลพนธ 2558 : 177)
IOC =
IOC หมายถง ดชนความสอดคลองของขอค าถามในแบบสอบถาม ∑R หมายถง ผลรวมของคะแนนความคดเหนของผเชยวชาญทงหมด N หมายถง จ านวนผเชยวชาญ คาดชนความสอดคลอง (IOC) ทค านวณไดจะตองมคา 0.5 ขนไป จงจะถอวามความ
สอดคลอง เหมาะสม สามารถน าไปใชได (มาเรยม นลพนธ 2558 : 177) ไดคาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ทค านวณได มคาระหวาง 0.60-1.00 แสดงวาแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว มความสอดคลองและเหมาะสม สามารถน าไปใชได ทงน
122
ผเชยวชาญไดเสนอแนะ และใหปรบปรง โดยปรบภาษาทใชในแบบสอบถามใหกระชบขน เขาใจงายขน เนองจากเปนเครองมอทใชกบนกเรยน ขนท 5 น าแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา มาปรบปรงแกไขในประเดนทผเชยวชาญเสนอแนะ แลวใหผเชยวชาญตรวจสอบอกครง เพอความสมบรณของเครองมอทใชในการวจย ขนท 6 น าแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ไปเกบขอมลจรงกบนกเรยนกลมตวอยาง โดยสรปขนตอนการสรางแบบสอบถามได ดงแผนภมท 12 ดงน
แผนภมท 12 แสดงขนตอนการสรางแบบสอบถามความพงพอใจทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน
ศกษาแนวคด หลกการ ทฤษฎจากหนงสอ และงานวจยทเกยวของกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
น าขอมลทไดมาก าหนดเปนโครงสรางของแบบสอบถามความพงพฟอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน
สรางแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน แลวน าเสนออาจารยทปรกษาวทยานพนธตรวจสอบเพอใหขอเสนอแนะแลวน ามาปรบปรงแกไข
น าแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน
ไปเกบขอมลจรง
ปรบปรงแกไข ไมผาน
ผาน
น าแบบสอบถามความพงพอใจ ของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เสนอผเชยวชาญ
123
การวเคราะหขอมล น าผลจากการประเมนมาวเคราะหโดยใชระดบคะแนน เสนอเปนคาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบน
มาตรฐาน (S.D.) และวเคราะหเนอหา (Content Analysis)
ผวจยไดสรปวธการด าเนนการวจยตารางท 16 ดงน ตารางท 16 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 4 การประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
1. เพอประเมนทกษะอาชพ
- ประเมนทกษะอาชพ
- นกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 30 คน
- แบบประเมนทกษะอาชพ (Rating Scale)
วเคราะหโดยใชคา - คาเฉลย ( X ) - สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) - วเคราะหเนอหา(Content Analysis)
2. เพอประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
- เพอประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
- นกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 30 คน
- แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ (Rating Scale)
วเคราะหโดยใชคา - คาเฉลย ( X ) - สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) - วเคราะหเนอหา(Content Analysis)
124
ตารางท 16 สรปวธด าเนนการวจยขนตอนท 4 การประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา (ตอ)
วตถประสงค วธการ กลมเปาหมาย/เอกสาร
เครองมอ การวเคราะหขอมล
3. เพอสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอหลกสตรกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
- เพอประเมนความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ หลงการใชกจกรรมพฒนาผเรยน
- นกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 30 คน
- แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
วเคราะหโดยใชคา - คาเฉลย ( X ) - สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) - วเคราะหเนอหา(Content Analysis)
4. เพอปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
- น าผลการประเมนมาแกไข ปรบปรง
- ผวจย
วเคราะหโดยใชคา - คาเฉลย ( X ) - สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) - วเคราะหเนอหา(Content Analysis)
125
บทท 4
ผลการวเคราะหขอมล
การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ประกอบดวย ขนตอนการด าเนนการวจย 4 ตอน คอ ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลพนฐาน และความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ตอนท 2 ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ตอนท 3 ผลการทดลองการจดกจกรรมพฒนาผเรยน และตอนท 4 ผลการประเมน และปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน มผลการวเคราะหขอมลแตละขนตอน ดงตอไปน
ตอนท 1 ผลการศกษาขอมลพนฐาน ผลการศกษาขอมลพนฐาน และความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา มรายละเอยด ดงน 1) ผลการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ดานกจกรรมพฒนาผเรยน 2) ผลการศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 3) ผลการศกษาความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จากนกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 30 คน 4) ผลการศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพจากผอ านวยโรงเรยน จ านวน 1 คน หวหนาฝายวชาการ จ านวน 1 คน คณะกรรมการสถานศกษา จ านวน 1 คน ผปกครอง จ านวน 1 คน ปราชญชาวบาน จ านวน 1 คน และสถานประกอบการ จ านวน 1 คน
1. ผลการวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 หลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ดานกจกรรมพฒนาผเรยน 1.1 การศกษาวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เปนหลกสตรทก าหนดมาตรฐานการเรยนรเปนเปาหมายในการพฒนาคณภาพผเรยน โดยในมาตรฐานการเรยนรไดระบสงทนกเรยนพงรและปฏบตได (กระทรวงศกษาธการ, 2551 : ความน า) โดยมจดเนนทส าคญในการพฒนานกเรยนใหเปนคนด มปญญา มความสข มศกยภาพในการศกษาตอและการประกอบอาชพ พรอมทงมความร และทกษะพนฐาน รวมทงเจตคตทจ าเปนตอการศกษาตอ การประกอบอาชพ โดยมงเนนผเรยนเปนส าคญ บนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและ
126
พฒนาตนเองไดเตมตามศกยภาพ (กระทรวงศกษาธการ , 2551: 3) ดานกจกรรมพฒนาผเรยน มงใหผเรยนไดพฒนาตนเองตามศกยภาพ เพอความเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม โดยการจดกจกรรมทจดตามความสนใจของผ เรยน เพอสงเสรมใหผเรยนใชเวลาใหเกดประโยชนตอตนเอง โดยการน าองคความร ทกษะจากการเรยนรและประสบการณของผเรยนมาปฏบตกจกรรมพฒนาตนเอง (กระทรวงศกษาธการ, 2551: 16) 1.2 การศกษาวเคราะหหลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ดานกจกรรมพฒนาผเรยน มงใหผเรยนไดพฒนาตนเองตามศกยภาพ พฒนาอยางรอบดาน เพอความเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย สตปญญา อารมณ และสงคม เสรมสรางใหผเรยนมศลธรรม จรยธรรม มระเบยบวนย โดยการจดกจกรรมตามความสนใจของผเรยน เพอสง เสรมใหผเรยนไดใชเวลาวางใหเกดประโยชนตอตนเองและสวนรวม สามารถอยรวมกนกบผ อนไดอยางมความสข ดงนนผวจยจงไดจดท าและก าหนดเนอหาสาระในกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใหสอดคลองกบหลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ โดยยดหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 เปนตวก าหนดกรอบกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 40 ชวโมง ตอปการศกษา (โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 2559 : 13)
2. ผลศกษาแนวคดและงานวจยทเกยวของกบกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และ
คณลกษณะในการประกอบอาชพ การศกษาแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบ
อาชพ จากการศกษางานวจยทเกยวของ และเอกสารเกยวกบทกษะอาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพ กจกรรมพฒนาผเรยนเปนกจกรรมท เนนการจดกจกรรมตามความสนใจของผเรยน เพอพฒนาผเรยนใหเตมตามศกยภาพ มความร ทกษะ เจตคต และเหนคณคาในการประกอบอาชพ รวมทงเปนผมระเบยบวนย ศลธรรม จรยธรรม สามารถด ารงชวตอยในสงคมไดอยางมความสข โดยการเรยนรจากสงใกลตวในทองถนของตนเองทผเรยนสนใจ มาสรางอาชพใหกบผเรยน โดยเนนใหผเรยนเกดทกษะพนฐานทจ าเปนในการประกอบอาชพ ทสงเสรมใหบคคลมความร ความเขาใจ มความสนใจและความถนดทสอดคลองกบงาน และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ซงเปนนสยรกการท างานและจรยธรรมในการท างาน ซงถอเปนสวนส าคญทสด ควบคไปกบความรทางวชาการ เกยวกบการท างาน นอกจากนนยงมการจดการศกษารวมกนระหวางสถานศกษากบชมชนเขามามบทบาทสวนรวม ในการจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผล ดงนน ผวจยจงไดด าเนนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
127
3. ผลศกษาความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน
การเกบรวบรวมขอมล การศกษาความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จากนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 30 คน ดวยแบบสอบถาม โดยวเคราะหขอมลจาก 1) สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน 2) ความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน และ 3) ขอเสนอแนะเพมเตม ดงรายละเอยดตอไปน
การวเคราะหขอมล ตอนท 1 สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน วเคราะหโดยใชคาสถตคารอยละ ดงตารางท 17
ตารางท 17 แสดงจ านวนและรอยละเกยวกบสภาพและขอมลทวไปของนกเรยน
สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน จ านวน รอยละ
1. เพศ 1) ชาย 2) หญง
11 19
36.67 63.33
รวม 30 100.00
2. ระดบชน 1) ม.1 2) ม.2 3) ม.3 4) ม.4 5) ม.5 6) ม.6
2 10 0 9 1 8
6.67 33.33 0.00 30.00 3.33 26.67
รวม 30 100.00
จากตารางท 17 พบวา นกเรยนสวนใหญเปนเพศหญง จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 63.33 เพศชาย จ านวน 11 คน คดเปนรอยละ 36.67 สวนใหญก าลงศกษาระดบชนมธยมศกษาปท 2 จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 33.33 มธยมศกษาปท 4 จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 30.00
128
มธยมศกษาปท 6 จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 26.67 มธยมศกษาปท 1 จ านวน 2 คน คดเปน รอยละ 6.67 มธยมศกษาปท 5 จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.33 และมธยมศกษาปท 3 จ านวน 0 คน คดเปนรอยละ 0.00
ตอนท 2 ความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน วเคราะหโดยใชคาสถตคารอยละ ดงตารางท 18 ตารางท 18 แสดงจ านวนและรอยละของความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการ เรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน
ความตองการเกยวกบกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน รอยละ
1. ดานเนอหากจกรรม 1.1 ดอกไม เพอการสงออก ผลไมสรางรายได 1) กลวยไม 2) สม 3) มะพราว 4) องน 1.2 งานฝมอภมปญญาทองถน 1) การสานกก 2) การสานเสอ 3) งานชางไม 4) การปกผา 5) อนๆ (โปรดระบ)......................................... 1.3 เกษตรบานแพว ยคใหม 1) การปลกผกไฮโดรโปนกส 2) การเลยงกง
9 1 28 2 4 3 9 14 4
16 14
30.00 3.33 93.33 6.67
13.33 10.00 30.00 46.67 13.33
53.33 46.67
2. ดานการจดกจกรรมการเรยนร 1) การศกษานอกสถานทในชมชน 2) การศกษาจากใบความรทครเตรยมให 3) การสนทนาแลกเปลยนเรยนรกบเพอน
26 6 7
87.67 20.00 23.33
129
ตารางท 18 แสดงจ านวนและรอยละของความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการ เรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน (ตอ)
ความตองการเกยวกบกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน รอยละ 4) การจดกจกรรมการเรยนรโดยครรวมกบผรทองถน 5) การจดกจกรรมกลมและการศกษาคนควาและการปฏบต 6) ครเปนผใหความร
18 24 5
60.00 80.00 16.67
3. ดานสอการเรยนร 1) มการยกตวอยางประกอบ 2) มรปภาพประกอบและมสสนสวยงาม 3) น าเสนอเนอหาพอเขาใจ ตวหนงสออานงาย 4) มการอธบายขนตอนอยางละเอยดทกขนตอน
10 19 12 10
33.33 63.33 40.00 33.33
4. ดานวธการวดและประเมนผล 1) การทดสอบ 2) การตรวจชนงาน (ชนงานของนกเรยน) 3) การสอบถาม 4) การสมภาษณ 5) การสงเกตพฤตกรรม
3 13 9 8 8
10.00 43.33 30.00 26.67 26.67
5. ดานผประเมนผล 1) ตนเอง 2) ครผสอน 3) ผรในทองถน 4) เพอนนกเรยน 5) ผปกครอง
15 19 12 15 8
50.00 63.33 40.00 50.00 26.67
จากตารางท 18 พบวา ความตองการเกยวกบกจกรรมพฒนาผเรยน ดานเนอหากจกรรม สวนใหญตองการเรยนรเกยวกบมะพราว จ านวน 28 คน คดเปนรอยละ 93.33 การปลกผกไฮโดร โปนกส จ านวน 16 คน คดเปนรอยละ 53.33 การปกผา จ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 46.67 การเลยงกง จ านวน 14 คน คดเปนรอยละ 46.67 กลวยไม จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 30.00 งานชางไม จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 30.00 การสานกก จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 13.33
130
อนๆ จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 13.33 การสานเสอ จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 10.00 องน จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 6.67 และสม จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 3.33 ความตองการดานการจดกจกรรมการเรยนร สวนใหญตองการการศกษานอกสถานท ในชมชน จ านวน 26 คน คดเปนรอยละ 87.67 การจดกจกรรมกลมและการศกษาคนควาและ การปฏบต จ านวน 24 คน คดเปนรอยละ. 80.00 การจดกจกรรมการเรยนรโดยครรวมกบผรทองถน จ านวน 18 คน คดเปนรอยละ 60.00 การสนทนาแลกเปลยนเรยนรกบเพอน จ านวน 7 คน คดเปนรอยละ 23.33 การศกษาจากใบความรทครเตรยมให จ านวน 6 คน คดเปนรอยละ 20.00 และครเปน ผใหความร จ านวน 5 คน คดเปนรอยละ 16.67 ความตองการดานสอการเรยนร สวนใหญตองการมรปภาพประกอบและมสสนสวยงาม จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ 63.33 น าเสนอเนอหาพอเขาใจ ตวหนงสออานงาย จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 40.00 มการยกตวอยางประกอบ จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 33.33 และมการอธบายขนตอนอยางละเอยดทกขนตอน จ านวน 10 คน คดเปนรอยละ 33.33 ความตองการดานวธการวดและประเมนผล สวนใหญตองการ การตรวจชนงาน (ชนงานของนกเรยน) จ านวน 13 คน คดเปนรอยละ 43.33 การสอบถาม จ านวน 9 คน คดเปนรอยละ 30.00การสมภาษณ จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 26.67การสงเกตพฤตกรรม จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 26.67 และการทดสอบ จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ. 10.00 ความตองการดานผประเมนผล สวนใหญตองการครผสอน จ านวน 19 คน คดเปนรอยละ63.33 ตนเอง จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 50.00 เพอนนกเรยน จ านวน 15 คน คดเปนรอยละ 50.00 ผรในทองถน จ านวน 12 คน คดเปนรอยละ 40.00 และผปกครอง จ านวน 8 คน คดเปนรอยละ 26.67
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 จากการศกษาความคดเหนและขอเสนอแนะเพมเตม ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6
พบวา มความตองการใหมการจดกจกรรมโดยใชของดบานแพว ในการสรางรายไดใหกบนกเรยน ดงค ากลาวของนกเรยนคนหนง กลาววา
“...ผมอยากท างาน เพอหารายไดเสรมครบ” “...อยากมรายได เพอไปชวยเหลอครอบครว” 4. ผลการศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน การศกษาความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ไดด าเนนการเกบ
รวบรวมขอมลจากผอ านวยโรงเรยน จ านวน 1 คน หวหนาฝายวชาการ จ านวน 1 คน คณะกรรมการ
131
สถานศกษา จ านวน 1 คน ผปกครอง จ านวน 1 คน ปราชญชาวบาน จ านวน 1 คน และสถานประกอบการ จ านวน 1 คน โดยวเคราะหขอมลจาก 1) สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ 2) ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน และเนอหากจกรรมพฒนาผเรยน และ 3) ขอเสนอแนะเพมเตม มรายละเอยดดงน
การวเคราะหขอมล ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ วเคราะหโดยใชคาสถตคารอยละ ดง
ตารางท 19
ตารางท 19 แสดงจ านวนและรอยละเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ
สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน จ านวน รอยละ 1. เพศ 1) ชาย 2) หญง
2 4
33.33 66.67
รวม 6 100.00
2. อาย 1) 30-40 ป 2) 41-50 ป 3) 51 ปขนไป
1 2 3
16.67 33.33 50.00
รวม 6 100.00 3. ระดบการศกษาสงสด 1) มธยมศกษาตอนตน 2) มธยมศกษาตอนปลาย 3) ปรญญาตร 4) ปรญญาโท
1 1 2 2
16.67 16.67 33.33 33.33
รวม 6 100.00
132
ตารางท 19 แสดงจ านวนและรอยละเกยวกบสถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ (ตอ)
สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน จ านวน รอยละ
4. อาชพ 1) ขาราชการ 2) เกษตรกร 3) คาขาย 4) รบจางทวไป
3 1 1 1
50.00 16.67 16.67 16.67
รวม 6 100.00
จากตารางท 19 พบวา ผใหความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนสวนใหญ
เปนเพศหญง จ านวน 4 คน คดเปนรอยละ 66.67 เพศชาย จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 33.33 มอายระหวาง 51 ปขนไป จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 50.00 อายระหวาง 41-50 ป คดเปนรอยละ 33.33 อายระหวาง 30-40 ป จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.67 ระดบการศกษาสงสด คอ ปรญญาโท จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 33.33 ปรญญาตร จ านวน 2 คน คดเปนรอยละ 33.33 มธยมศกษาตอนปลาย จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.67 มธยมศกษาตอนตน จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.67 มอาชพขาราชการ จ านวน 3 คน คดเปนรอยละ 50.00 อาชพเกษตรกร จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.67 อาชพคาขาย จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.67 และอาชพรบจางทวไป จ านวน 1 คน คดเปนรอยละ 16.67 ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน และเนอหากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ของผอ านวยการโรงเรยน หวหนาฝายวชาการ คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ มผลการวเคราะหขอมล ดงน
1. ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และความจ าเปนของการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา ผใหสมภาษณมความคดเหนทสอดคลองเกยวกบการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยใชขอมลทองถนในบานเกดตวนกเรยนเอง มาสรางเปนอาชพในการสรางรายไดใหกบผเรยน เพอน าความรทไดไปประยกตใชในชวตประจ าวนได อกทงยงเปนการสงเสรมผเรยนใหตระหนกถงคณคาความส าคญของดในทองถนตวเอง ดงค ากลาวของผใหสมภาษณทานหนงทไดกลาววา
133
“...ของดบานแพว เปนของดใกลตวนกเรยน ทนกเรยนควรจะน ามาเรยนร และน ามาผานกระบวนการเพอเพมมลคา เพอสรางเปนเอกลกษณของตวเอง ในการสรางอาชพและรายไดใหกบตวเองและครอบครว”
(ผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ) “...จะมสงไหน ทดและมคณคาไปมากกวาของดในทองถนของตวเอง ซงผเรยนควรจะรจก
ของดประจ าอ าเภอบานแพว ของดในทองถนตวเองกอนทจะไปเรยนรสงไกลตวผเรยน” (คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน)
“...แถวนมะพราวมเยอะมาก จะสอนอะไรกไดใหเดกไดมงานท า ใหรจกท างานหาเงนเลยงตวเองและชวยเหลอครอบครวไดบาง”
(ผปกครอง) 2. ความคดเหนเกยวกบเนอหา กจกรรม และสอการเรยนร ของการพฒนากจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา ผใหสมภาษณทกคนกลาวในท านองเดยวกน วาควรจดเนอหาในสงทผเรยนมความสนใจ และตองการทจะเรยน โดยใชขอมลทองถนในบานแพว ทเปนของดในอ าเภอบานแพว เพอใหนกเรยนไดเรยนรดวยความสนใจทจะอยากเรยนร จะท าใหการจดกจกรรมการเรยนรสอดคลองกบความตองการของผเรยน โดยเนนการใชสอทเปนของจรง เพอใหผ เรยนไดเรยนรผานประสบการณตรง สวนกจกรรมใหผเรยนไดลงมอปฏบตดวยตนเอง เรยนรจากแหลงเรยนรนอกสถานศกษา รวมถงอาจน าปราชญชาวบานเขามามสวนรวมในการจดกจกรรมการเรยนร ดงค ากลาวของผใหสมภาษณทานหนงทไดกลาววา
“...เดกจะเรยนรไดดทสด เมอตองเผชญกบเหตการณจรง ของจรง ทไมใชเพยงการเรยนในหองเรยน ดงนนการน านกเรยนออกจากหองเรยน ไปเรยนรนอกสถานทบาง อาจจะท าใหเปดโลกทศนของเดกไดมากขน”
(คณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน) “...การไดไปเรยนรในสถานทจรง จะท าใหนกเรยนไดเขาใจและไดเรยนรจากของจรง
นอกจากนน ยงเปนการอนรกษของดของเราใหรนลกรนหลานไดเรยนร และอนรกษตอไป” (ปราชญชาวบาน)
3. ความคดเหนเกยวกบการวดและประเมนผล ของการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา ผใหสมภาษณไดใหความคดเหนเกยวกบการวดและประเมนผลเกยวกบการประเมนตามสภาพจรง โดยเนนการประเมนทไมไดเนนเพยงความรจากการทดสอบดวยขอสอบเทานน แตยงเนนในดานทกษะ และคณลกษณะ ผานกระบวนการสงเกตพฤตกรรม การสมภาษณ หรอประเมนจากชนงานของผเรยน จากการลงมอปฏบต ดงค ากลาวของผใหสมภาษณทานหนงทไดกลาววา
134
“...การวดและประเมนผลนกเรยนเพยงกระดาษใบเดยวนน ถอเปนการทดสอบทไมสามารถวดความสามารถทแทจรงของนกเรยนได ตองอาศยการสงเกตพฤตกรรม การสมภาษณเพมเตม จงจะสามารถบงบอกความสามารถทแทจรงของนกเรยนได”
(หวหนาฝายวชาการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ) “...สงหนงทจะบอกวาเดกคนไหนท าไดหรอไมนน ไมไดวดกนทกระดาษเทานน ควรจะมการ
วดกนทชนงาน จากการท างานของเดก” (สถานประกอบการ)
ตอนท 2 ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผวจยไดสงเคราะหขอมลขนท 1 ไดแก 1) วเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 หลกสตรสถานศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ดานกจกรรมพฒนาผ เรยน 2) ศกษาแนวคดและงานวจยท เกยวของกบกจกรรมพฒนาผ เร ยน ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 3) สอบถามความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จากนกเรยนชนมธยมศกษา 4) สมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพจากผอ านวยโรงเรยน หวหนาฝายวชาการ คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครอง ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ โดยแบงเปน 3 ขนตอน คอ 1) ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน (ฉบบราง) 2) ผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน (ฉบบราง) และ 3) การปรบปรงแกไขกจกรรมพฒนาผเรยน โดยมรายละเอยด ดงตอไปน 1. ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน (ฉบบราง) ผวจยไดน าผลจากการวเคราะหขอมลจากขนตอนการศกษาขอมลพนฐานส าหรบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา และไดปรกษาอาจารยทปรกษาวทยานพนธ รวมทงค าแนะน าจากผเชยวชาญดานกจกรรมพฒนาผเรยน ดานหลกสตรอาชพ ดานโครงงาน ดานขอมลทองถน และดานการวดและประเมนผล เพอขอค าแนะน าและขอเสนอแนะในการพฒนากจกรรมพฒนาผ เรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ประกอบดวย 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรม 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอ/แหลงเรยนร 9)
135
การวดและประเมนผล และ 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน โดยมรายละเอยด ดงน 1. หลกการ กจกรรมพฒนาผเรยนมหลกการส าคญ ดงน 1.1 มเปาหมายของการจดกจกรรมทชดเจน เปนรปธรรม และครอบคลมผเรยนทเรยนทกคน 1.2 เปนกจกรรมทผเรยน ไดพฒนาตนเองอยางรอบดานเตมศกยภาพตามความสนใจ ความถนด ความตองการ เหมาะสมกบวยและวฒภาวะ 1.3 เปนกจกรรมทปลกฝงและสงเสรมจตส านกในการบ าเพญตนใหเปนประโยชนตอสงคม ในลกษณะตางๆ ทสอดคลองกบวถชวต ประเพณ และวฒนธรรมอยางตอเนองและสม าเสมอ 1.4 เปนกจกรรมทยดหลกการมสวนรวม โดยเปดโอกาสใหคร พอแม ผปกครอง ผน าชมชน ปราชญชาวบาน องคกร และหนวยงานอน มสวนรวมในการจดกจกรรม 1.5 เปนการจดกจกรรมโดยใชวธการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐาน 2. เปาหมาย การจดกจกรรมพฒนาผ เรยนมงสงเสรมและพฒนาใหผ เรยนใชความร ทกษะ และประสบการณจากการเรยนรไปพฒนาตนเองใหเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย และทกษะอาชพ 5 ทกษะ ไดแก ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะแสวงหาความร และทกษะการจดการ อนจะน าไปสคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดแก รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ 6 คณลกษณะ ไดแก ความซอสตย ความขยนและความอดทน ความรบผดชอบ ความเสยสละ ระเบยบวนย และมทศนคตทดตออาชพทท า 3. แนวการจดกจกรรม
สถานศกษาจดใหผเรยนชนมธยมศกษา เขารวมกจกรรม โดยมแนวการจดกจกรรม ดงน 1. ใหผเรยนปฏบตกจกรรมตามความสนใจ 2. ใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมผานประสบการณทหลากหลาย ฝกการท างานทสอดคลองกบชวตจรง ตลอดจนสะทอนความร ทกษะ และประสบการณของผเรยน
136
3. จดกจกรรมแบบรายบคคล กจกรรมกลม โดยใหผเรยนเปนผด าเนนการ โดยการศกษาและแสวงหาความรประกอบการจดการอยางเปนระบบ เนนกระบวนการท างาน การสอสาร การมมนษยสมพนธ และกระบวนการแกปญหาในการด าเนนกจกรรม 4. ใชกระบวนการมสวนรวมและการเรยนรแบบรวมมอมากกวาเนนการแขงขนบนพนฐานการปฏบตตามวถประชาธปไตย 5. ใชวธการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ครบทกกระบวนการ 6. จดใหมการแลกเปลยนเรยนรและเผยแพรกจกรรม 4. รปแบบการจดกจกรรม
การจดกจกรรมการเรยนรกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชรปแบบการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ซงมองคประกอบการสอน 6 ขน ดงน 1. ใหความรพนฐาน โดยครผสอนเตรยมแหลงขอมล เตรยมสอขอมล เกยวกบขอมลพนฐานทตองการใหนกเรยนรในเบองตน เพอใหผเรยนเหนขอบเขตของการศกษาในครงน รวมถงกระตนความสนใจของผเรยน ดงดดผเรยนใหเกดความสนใจ 2. เลอกหวขอทสนใจ ผเรยนแตละคนเลอกหวขอทสนใจจะศกษา คนควาเพมเตม จากนนจบกลมผเรยนทเลอกหวขอเดยวกนทสนใจ ใหอยดวยกน แลวรวมกนศกษาถงความเปนไปไดของหวขอทผเรยนสนใจจะศกษา คนควา จากนนน าเสนอหวขอทสนใจตอผสอน เพอขอความเหนชอบ 3. วางแผน สมาชกแตละกลมรวมกนก าหนดขนตอนการด าเนนงาน ก าหนดระยะเวลาในการด าเนนโครงงาน และแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกแตละคนในกลม โดยมผสอนคอยใหค าปรกษา 4. ลงมอปฏบต โดยการด าเนนการตามแผนทแตละกลมไดวางไว และรวมกนแกปญหาทเกดขน เพอใหบรรลเปาหมายของแตละกลม โดยมผสอนคอยเอออ านวยความสะดวกในการลงมอปฏบต 5. น าเสนอและอภปราย ใหผเรยนแตละกลมน าเสนอผลงาน โดยการน าเสนอผลงานใหเพอนรวมชน และผเรยนอนๆ ไดชม เพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน 6. การวดและประเมนผล เปนการประเมนผลงาน โดยการประเมนตามสภาพจรง โดยการประเมนตนเอง เพอน และผสอน และมการใหขอคดเหนส าหรบผลงาน เพอน าขอคดเหนกลบมาปรบปรง แกไขผลงานใหมประสทธภาพมากขน 5. ค าอธบายรายวชา
ศกษา ส ารวจ วเคราะห เกยวกบความส าคญของการประกอบอาชพ ปจจยในการประกอบอาชพใหประสบความส าเรจ ผลไมประจ าอ าเภอบานแพว ประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว การปลก การดแลรกษามะพราว การแปรรปผลตภณฑมะพราว เ พอเพมมลคาของสนคา
137
การออกแบบผลตภณฑสนคา การวางแผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ -รายจาย ค านวณตนทน ก าไร โดยการใชทกษะการท าโครงงาน ใหนกเรยนไดลงมอปฏบต ดวยทกษะในการดานการสอสารและมนษยสมพนธ ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะแสวงหาความร และทกษะการจดการ กอใหเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย เพอใหนกเรยนเหนคณคาและความส าคญของการประกอบอาชพ มคณธรรม จรยธรรม และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ความซอสตย ความขยนและความอดทน ความรบผดชอบ ความเสยสละ ความประหยดในการท างาน และทศนคตทดตออาชพทท า อนน าไปสคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ ไดแก รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง มงมนในการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ 6. จดประสงคการเรยนร กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว มจดประสงคการเรยนร ประกอบดวย 3 ดาน 1. ดานพทธพสย (Cognitive Domain) 1.1 อธบายการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว 1.2 อธบายกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร 2. ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain)
2.1 ทดลองขายสนคา 2.2 เกดทกษะอาชพ ไดแก ทกษะในการดานการสอสารและมนษยสมพนธ ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะแสวงหาความร และทกษะการจดการ 3. ดานจตพสย (Affective Domain) 3.1 เหนคณคาและความส าคญของการประกอบอาชพ
3.2 มคณลกษณะในการประกอบอาชพ ไดแก ความซอสตย ความขยนและความอดทน ความรบผดชอบ ความเสยสละ ความประหยดในการท างาน และทศนคตทดตออาชพทท า รวม 7 จดประสงคการเรยนร 7. โครงสรางการจดกจกรรม โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว มรายละเอยดดงตารางท 20 ดงน
138
ตารางท 20 โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
หนวยท ชอหนวย จดประสงคการเรยนรขอท เวลา (ชวโมง) 1 ของดบานแพว 1.1 / 1.2 6
2 เลอกแลวงานฉน 2.2 / 3.2 2
3 รวมดวยชวยกน 2.2 / 3.2 5
4 งานฉนมด 2.2 / 3.2 2
5 หลกสตลาดบานแพว 2.1 / 2.2 / 3.1 / 3.2 5
รวม 20
8. สอการเรยนร/แหลงเรยนร 1. สอการเรยนร
1.1 รปภาพสวนมะพราว 1.2 วดทศนเกยวกบมะพราว ผลไมสรางรายไดประจ าอ าเภอบานแพว 1.3 คอมพวเตอร 1.4 อนเทอรเนต 1.5 ใบงานท 1 เรอง การปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราวได 1.6 ใบงานท 2 เรอง แผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร 1.7 ใบงานท 3 เรอง แบบบนทกหวขอและการวางแผนโครงงานอาชพ 1.8 อปกรณ-วสดในการท าผลงานโครงงานอาชพ 1.9 ผลงานโครงงานอาชพ
2. แหลงเรยนร 2.1 สวนมะพราว 2.2 ศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว 2.3 งานเปดบาน พ.ร.
3. บคคล 3.1 เจาของสวนมะพราว ปราชญชาวบาน 3.2 เจาของศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว ปราชญชาวบาน
139
3.3 ผเชยวชาญดานการตลาด 9. การวดและประเมนผล การวดและประเมนผลระหวางเรยนและหลงเรยนตามจดประสงคการเรยนร โดยการวดม
ความครอบคลมทงดานพทธพสย ทกษะพสย และจตพสย ดงรายละเอยดตอไปน 1. ดานพทธพสย 1.1 ความรความเขาใจเกยวกบการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว 1.2 ความรความเขาใจเกยวกบกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ -รายจาย ค านวณตนทน ก าไร 2. ดานทกษะพสย 2.1 ทกษะอาชพ 2.2 สมรรถนะส าคญของผเรยน 3. ดานจตพสย 3.1 คณลกษณะในการประกอบอาชพ 3.2 คณลกษณะอนพงประสงค
เกณฑการประเมนดานพทธพสย ทกษะพสย และจตพสย ผาน หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมครบรอยละ 80 ตามเกณฑ ปฏบตกจกรรมและมผลงาน/ชนงานครบตามจดประสงค การเรยนรทก าหนด ไมผาน หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมไมครบรอยละ 80 ตาม เกณฑ ไมผานการปฏบตกจกรรม หรอม ผลงาน/ชนงาน/ คณลกษณะไมครบตามจดประสงคการเรยนรทก าหนด 10. แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน รวม 20 ชวโมง โดยผานการตรวจสอบจากผเชยวชาญ จ านวน 9 ทาน พจารณาตรวจสอบคณภาพของโครงรางกจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชการสนทนากลม (Focus Group) เพอพจารณาความถกตอง เหมาะสมและตรวจสอบความสอดคลองของกจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบการน าไปทดลอง ดงน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด
140
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว
ตอนท 3 ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน
ภายหลงการปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผวจยไดน ากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาไปใชกบกลมตวอยาง ชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 10 จ านวน 30 คน ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 รวมระยะเวลาทใชด าเนนการทงหมด 20 ชวโมง ตามแผนการจดการกจกรรมการเรยนร ผลการทดลองการจดกจกรรมพฒนาผเรยน มรายละเอยด ดงน กอนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน กอนการทดลอง ผวจยไดชแจงท าความเขาใจกบนกเรยนถงจดมงหมายของการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยการชแจงการด าเนนการศกษาการใชกจกรรมพฒนาผเรยน และแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยนโดยใชโครงงาน ทผเรยนจะตองแบงกลม เพอแบงหนาทความรบผดชอบ รวมมอกนในการสรางสรรคผลงานโครงงานอาชพ การศกษาคนควาความรเพมเตมจากแหลงเรยนรนอกสถานศกษา โดยอาศยกระบวนการท างานเปนกลม และเนนการประเมนตามสภาพจรง ซงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ทง 5 แผน จะด าเนนการจดกจกรรมโดยใชโครงงานเปนฐาน 6 ขน ประกอบดวย 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล เมอผเรยนเขาใจตรงกนแลวจงด าเนนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนตามแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมพฒนาผเรยน ผวจยจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1-5 ในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 โดยมรายละเอยดตามขนตอนการจดกจกรรมการเรยนรดวยโครงงาน ดงน ขนท 1 ใหความรพนฐาน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว เวลา 6 ชวโมง โดยครเปนผจดกจกรรมการเรยนร เกยวกบความส าคญของการประกอบอาชพ ปจจยส าคญในการประกอบอาชพ และเรยนรเกยวกบมะพราว ของดประจ าอ าเภอบานแพว การแปรรปมะพราวและกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ตนทน-ก าไร โดยมปราชญชาวบาน ผเชยวชาญ มารวมจดกจกรรมการศกษาคนควาหาความรเพมเตมจากแหลงเรยนรนอกสถานทของจรง โดยไปยงแหลงเรยนร ณ บานสวนแชมชน อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร ซงเจาของบานสวนแชมชน ไดมการจดกจกรรมการเรยนรเกยวกบการปลกมะพราว การดแลรกษา รวมถงประโยชนจากสวนตางๆ
141
ของมะพราว และใหนกเรยนไดชมผลตภณฑทสรางจากมะพราว เพอเปนแนวทางในการสรางผลตภณฑใหกบนกเรยน
ภาพท 2 การพานกเรยนไปศกษานอกสถานท ณ บานสวนแชมชน
หลงจากนน นกเรยนยงไดเรยนรเกยวกบการแปรรปผลตภณฑจากมะพราวไปสอตสาหกรรม เพอศกษาขนตอน กระบวนการแปรรปมะพราว เพอเพมมลคาของสนคา จากโรงงานอตสาหกรรมการแปรรปมะพราว อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร และการน าผลตภณฑไปสการจ าหน ายในรานคา กลยทธการขาย บทบาทการเปนผขาย เพอใหนกเรยนไดเรยนรและน าองคความรทไดเรยนรมา มาสรางสรรคเปนผลงานโครงงานอาชพของตนเอง
ภาพท 3 การพานกเรยนไปศกษายงสถานประกอบการ
นอกจากนน นกเรยนยงไดเรยนรกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ตนทน-ก าไร ผานกจกรรมตลาดจ าลอง ซงไดเชญผเชยวชาญดานการตลาดมาจดกจกรรมการเรยนรในโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ โดยนกเรยนจะแบงออกเปน 2 กลม คอ กลมผขาย และกลมผซอ และศกษาบทบาทหนาทของการเปนผขาย และผซอจากผเชยวชาญดานการตลาด จากนนด าเนนกจกรรม
142
ตลาดจ าลอง เพอเรยนรกระบวนการขาย การตลาด จากนนกลบมาท าบญชรายรบ -รายจาย เพอค านวณตนทน-ก าไร
ภาพท 4 กจกรรมตลาดจ าลอง
ซงผลการท ากจกรรม พบวา นกเรยนมความสข สนกสนานทไดเรยนรจากปราชญชาวบาน ผเชยวชาญ รวมถงมความตนเตน และกระตอรอรนในการเรยนร จากการศกษาคนควาหาความรจากแหลงเรยนนอกสถานท โดยนกเรยนใหความสนใจ ใหความรวมมอ และมความกระตอรอรนในการท ากจกรรม
ขนท 2 เลอกหวขอทสนใจ แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน เวลา 1 ชวโมง โดยครเปนผจดกจกรรม ใหนกเรยนเลอกหวขอทสนใจ โดยการใหนกเรยนแตละคนเลอกหวขอทนกเรยนสนใจ จากนนจบกลมนกเรยนทมความสนใจนกลมเดยวกน อยกลมรวมกน เพอท าการศกษาถงความเปนไปไดของหวขอ แลวน าเสนอหวขอโครงงานอาชพเพอขอความเหนชอบ
ขนท 3 วางแผน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน เวลา 1 ชวโมง โดยครเปนผจดกจกรรม ใหนกเรยนรวมกนวางแผนการด าเนนโครงงานอาชพ โดยเมอกลมไหนทไดหวขอแลว ใหด าเนนการวางแผน ก าหนดขนตอนการด าเนนงาน ระยะเวลาในการด าเนนโครงงาน และแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกแตละคนในกลม โดยมผสอนคอยใหค าปรกษา ซงนกเรยนแตละคนมความกระตอรอรนในการหาขอมล เพอก าหนดหวขอ และมความสขในการท างาน ไดแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน มการบรหารจดการท างานกลม มการแบงหนาทรบผดชอบกนภายในกลม เพอใหกลมบรรลเปาหมายทไดก าหนดไว
143
ภาพท 5 การเลอกหวขอทสนใจ และรวมกนวางแผนโครงงานอาชพ ขนท 4 ลงมอปฏบต แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน เวลา 5 ชวโมง โดยมนกเรยนเปนผด าเนนการตามแผนทแตละกลมไดวางไว และมครเปนผอ านวยความสะดวกในการใหค าแนะน า ค าปรกษา ในการด าเนนการ ซงนกเรยนบางกลมมความกระตอรอรน มความขยน มความรบผดชอบ สามารถบรหารจดการทงบคคล และงานไดด จงท าใหสามารถด าเนนงานตามแผนทไดวางไวอยางเปนระบบ ในขณะเดยวกน บางกลมกไมสามารถด าเนนงานตามแผนทวางไวได เนองจากสมาชกบางคนในกลมไมมความขยน ความรบผดชอบ หรอบางกลมไมสามารถบรหารจดการคนและงานไดอยางเปนระบบ ซงบางกลมกไดรบการแกไข การชวยเหลอจากครผสอนหรอเพอนคอยเอออ านวยความสะดวกในการลงมอปฏบต เพอใหกระบวนการด าเนนงานภายในกลมสามารถขบเคลอนไปไดตามแผนทวางไว โดยผลงานของนกเรยนนน มจ านวน 6 ชน ดงน 1) กระถางตนไมธรรมชาตจากขยมะพราว โดยการน าขยมะพราวมาปนใหละเอยด แลวน ามาผสมกบกาวทท าจากแปงปยกผสมกบน า จากนนน ามาอดในกระถางใบใหญ แลวน ากระถางใบเลกมาซอนทบ เพอขนรปเปนกระถาง แลวปรบแตงรปทรงใหสวยงาม จากนนน าไปตากแดดใหแหง เพอลดการเกดเชอรา แลวน าไปบรรจใสหอใหสวยงาม โดยกระถางตนไมธรรมชาตจากขยมะพราว เปนกระถางตนไม เพอลดการใชขยะถงด าในการปลกตนไม อกทงกระถางตนไมทท าจากขยมะพราวนนยงเปนมตรตอธรรมชาตและสงแวดลอมอกดวย
ภาพท 6 การสรางผลงานโครงงานอาชพ กระถางตนไมธรรมชาตจากขยมะพราว
144
2) ถานดบกลนจากรกมะพราว โดยการน ารกมะพราวมาเผาเพอใหเปนถาน แลวน ามาผสมกาว ปนเปนกอนกลมๆ แลวน าไปตากแดดใหแหง จากนนน าไปบรรจหอโดยน าถานกอนทตากแดดจนแหงนนมาบรรจใสกระดาษหอ โดยถานดบกลนจากรกมะพราว ใชในการดบกลนไมพงประสงค
ภาพท 7 การสรางผลงานโครงงานอาชพ ถานดบกลน
3) น ามนมะพราวสกดเยน ดวยวธการสกดเยนแบบธรรมชาต ปลอดจากสารเคม ปลอดภย โดยการน ากะทมาเคยวดวยไฟออน จากนนน ามาคางคนไว 1 คน เพอใหเกดการแยกชน โยชนของน ามนมะพราวจะอยดานบนสด จากนนน าสวนของน ามนมะพราวไปนง เพอไลความชนออกจากน ามนมะพราว เพอท าใหน ามนมะพราวใส ไมเปนไข แลวน าไปบรรจใสขวด ใหสวยงาม
ภาพท 8 การสรางผลงานโครงงานอาชพ น ามนมะพราว
4) พวงกญแจกะลา โดยน ากะลามะพราวมาตดใหเปนรปตางๆ แลวน ามาขดใหเรยบ จากนนน ามาเจาะร เพอใสหวงกญแจ แลวเตรยมสใหผซอเปนผระบายส หรอตกแตงพวงกญแจของตนเองตามใจชอบ แลวน าพวงกญแจกะลามาเคลอบเงาดวยแลกเกอร
145
ภาพท 9 การสรางผลงานโครงงานอาชพ พวงกญแจกะลา
5) วนมะพราว ซงเปนมะพราวน าหอม น าน ามะพราวและเนอมะพราวออนมาใสผงเจลาตน ใสน าตาล เพอเพมความหวาน จากนนน าไปใสถวย แลวไปแชในตเยน เพอท าใหจบตวเปนวน
ภาพท 10 การสรางผลงานโครงงานอาชพ วนมะพราว
6) มะพราวแกว ซงเปนมะพราวแกวทเคยวกบน าตาลมะพราว เพอใหไดความหอม และความหวานแบบพอด ไมหวานจนเกนไป แลวน าไปใสหอใหสวยงาม
ภาพท 11 การสรางผลงานโครงงานอาชพ มะพราวแกว
146
ขนท 5 น าเสนอและอภปราย แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด เวลา 2 ชวโมง โดยผเรยนแตละกลมน าเสนอผลงานโครงงานอาชพ ทแตละกลมไดด าเนนลงมอปฏบตตามแผนทไดวางไว โดยน าเสนอใหเพอนรวมชน และครผสอน ไดชม เพอแลกเปลยนเรยนรอภปรายรวมกน ซงนกเรยนแตละคนรวมกนแสดงขอคดเหน และรวมกนแลกเปลยนขอคดเหนรวมกน เพอน ากลบมาปรบปรง แกไขผลงานใหมประสทธภาพมากขน กอนทจะน าผลงานไปขายจรงในงานเปดบาน พ.ร. ขนท 6 การวดและประเมนผล แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว เวลา 5 ชวโมง โดยนกเรยนแตละกลม จะน าผลตภณฑไปจ าหนายในงานเปดบานวชาการ พ.ร. ในวนองคารท 13 กมภาพนธ พ.ศ.2561 ณ โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ภายในงานจะมผเขารวมงานทงกลมผบรหาร คณะคร นกเรยน ทงจากโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ และโรงเรยนในกลมเครอขาย รวมถงคณะผบรหารจากส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษาเขต 10 และผปกครอง มารวมงานในครงน นกเรยนแตละกลมจะตองบรหารจดการภายในกลม เพอใหไดผลก าไรมากทสด จากนนใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปราย และแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน ถงประสบการณในการน าผลตภณฑไปจ าหนายในงานเปดบานวชาการ พ.ร. ในครงน
ภาพท 12 กจกรรมการน าผลตภณฑมาจ าหนายเนองในงานเปดบาน พ.ร.
147
ตอนท 4 ผลการประเมน และปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน
ผลการประเมนกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 มผวจยเปนผสอน และเปนผประเมน กจกรรมพฒนาผเรยน โดยมรายละเอยด ดงน การประเมนหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน โดยการประเมนนกเรยน 3 ดาน คอ 1) ทกษะอาชพ 2) คณลกษณะในการประกอบอาชพ และ 3) สอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว 1. ผลการประเมนทกษะอาชพ การประเมนทกษะอาชพ หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ผวจยไดด าเนนการประเมนทกษะอาชพของนกเรยนจากการสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงานของนกเรยน โดยใชแบบประเมนทกษะอาชพ ผลปรากฏดงตารางท 21 ตารางท 21 ผลการประเมนทกษะอาชพ หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
ทกษะอาชพ X S.D. การแปลผล ล าดบ 1. ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ
3.10 0.55 ด 3
2. ทกษะกระบวนการท างาน
3.53 0.51 ดมาก 1
3. ทกษะกระบวนการแกปญหา
3.50 0.51 ดมาก 2
4. ทกษะแสวงหาความร
2.90 0.55 ด 5
5. ทกษะการจดการ 3.00 0.79 ด 4
รวม 3.21 0.64 ด จากตารางท 21 ผลการประเมนทกษะอาชพของนกเรยน หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ในภาพรวมอยในระดบด ( X = 3.21, S.D. = 0.64) ซงยอมรบสมมตฐานวจยขอท 1 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา ทกษะทมคะแนนสงสด คอ ทกษะกระบวนการท างาน อยใน
148
ระดบดมาก ( X = 3.53, S.D. = 0.51) รองลงมา คอ ทกษะกระบวนการแกปญหา อยในระดบดมาก ( X = 3.50, S.D. = 0.51) ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ อยในระดบด ( X = 3.10, S.D. = 0.55) ทกษะการจดการ อยในระดบด ( X = 3.00, S.D. = 0.79) และทกษะแสวงหาความร อยในระดบด ( X = 2.90, S.D. = 0.55) 2. ผลการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ การประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ผวจยไดด าเนนการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนจากการสงเกตพฤตกรรมการปฏบตงานของนกเรยน โดยใชแบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ ผลปรากฏดงตารางท 22 ตารางท 22 ผลการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
คณลกษณะในการประกอบอาชพ X S.D. การแปลผล ล าดบ
1. ความซอสตย 2.53 0.51 ด 4 2. ความขยนและความอดทน
2.63 0.49 ด 2
3. ความรบผดชอบ 2.57 0.50 ด 3 4. ความเสยสละ 2.43 0.50 พอใช 5
5. ระเบยบวนย 2.20 0.41 พอใช 6 6. ทศนคตทดตออาชพทท า
2.67 0.48 ด 1
รวม 2.51 0.50 ด จากตารางท 22 ผลการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน หลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ในภาพรวมอยในระดบด ( X = 2.51, S.D. = 0.50) ซงยอมรบสมมตฐานวจยขอท 2 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา คณลกษณะทมคะแนนสงสด คอ ทศนคตทดตออาชพทท า อยในระดบด ( X = 2.67, S.D. = 0.48) รองลงมา คอ ความขยนและความอดทน อยในระดบด ( X = 2.63, S.D. = 0.49) ความรบผดชอบ อยในระดบด ( X = 2.57,
149
S.D. = 0.50) ความซอสตย อยในระดบด ( X = 2.53, S.D. = 0.51) ความเสยสละ อยในระดบพอใช ( X = 2.43, S.D. = 0.50) และระเบยบวนย ( X = 2.20, S.D. = 0.41) 3. ผลการสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว การสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ผวจยไดด าเนนการโดยใชแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว แบงออกเปน 2 ตอน ไดแก ตอนท 1 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยใชแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) ตอนท 2 ขอเสนอแนะเพมเตม โดยใหนกเรยนเขยนบรรยาย ซงผลการวเคราะหขอมล ปรากฏดงตารางท 23 ตารางท 23 ผลการวเคราะหขอมลความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของ ดบานแพว
ความพงพอใจของนกเรยน X S.D.
ระดบความพงพอใจ
ล าดบ
ดานกจกรรมพฒนาผเรยน
1. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนร มความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของผเรยน
4.87 0.35 มากทสด 1
2. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรตามความถนด และความสนใจของผเรยน
4.67 0.48 มากทสด 3
3. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดทกษะอาชพ
4.77 0.50 มากทสด 2
4. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
4.77 0.50 มากทสด 2
150
ตารางท 23 ผลการวเคราะหขอมลความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของ ดบานแพว (ตอ)
ความพงพอใจของนกเรยน X S.D.
ระดบความพงพอใจ
ล าดบ
5. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชเวลาในการจดกจกรรมเหมาะสม
4.27 0.69 มาก 4
รวม 4.67 0.55 มากทสด 2
ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน 6. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอการสอนทหลากหลาย
4.47 0.63 มาก 2
7. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมวทยากรทมความร ความเชยวชาญ
4.63 0.61 มากทสด 1
8. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอทกระตนผเรยนใหเกดความสนใจ
4.43 0.77 มาก 3
รวม 4.51 0.67 มากทสด 4 ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน
9. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการวดและประเมนผลทหลากหลาย
4.57 0.57 มากทสด 2
10. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยใหตนเอง เพอน ปราชญชาวบาน ผปกครองและสถานประกอบการมสวนรวมในการวดและประเมนผล
4.63 0.61 มากทสด 1
151
ตารางท 23 ผลการวเคราะหขอมลความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของ ดบานแพว (ตอ)
ความพงพอใจของนกเรยน X S.D.
ระดบความพงพอใจ
ล าดบ
รวม 4.60 0.59 มากทสด 3 ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน
11. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนรคณคาของทองถนในอ าเภอบานแพว
4.90 0.31 มากทสด 1
12. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
4.70 0.53 มากทสด 2
13. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพได
4.70 0.65 มากทสด 2
รวม 4.77 0.52 มากทสด 1
รวมทงหมด 4.64 0.59 มากทสด จากตารางท 23 พบวา นกเรยนมความพงพอใจตอการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ( X = 4.64, S.D. = 0.59) ซงยอมรบสมมตฐานการวจยทก าหนดไวในขอท 3 เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา นกเรยนมความพงพอใจตอกจกรรมพฒนาผเรยนดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยนเปนล าดบท 1 โดยอยในระดบมากทสด ( X = 4.77, S.D. = 0.52) รองลงมา คอ ดานกจกรรมพฒนาผเรยน อยในระดบมากทสด ( X = 4.67, S.D. = 0.55) ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน อยในระดบมากทสด ( X = 4.60, S.D. = 0.59) และดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน อยในระดบมากทสด ( X = 4.51, S.D. = 0.67) ส าหรบรายดานท 1 ดานกจกรรมพฒนาผเรยน พบวา ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนร มความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของผเรยน อยในระดบมากทสด ( X = 4.87, S.D. = 0.35) รองลงมา คอ
152
กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดทกษะอาชพ และ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ อยในระดบมากทสด ( X = 4.77, S.D. = 0.50) กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรตามความถนด และความสนใจของผเรยน อยในระดบมากทสด ( X = 4.67, S.D. = 0.48) และกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชเวลาในการจดกจกรรมเหมาะสมอยในระดบมาก ( X = 4.27, S.D. = 0.69) รายดานท 2 ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมวทยากรทมความร ความเชยวชาญ อยในระดบมากทสด ( X = 4.63, S.D. = 0.61) รองลงมา คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอการสอนทหลากหลาย อยในระดบมาก ( X = 4.47, S.D. = 0.63) และกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอทกระตนผเรยนใหเกดความสนใจ อยในระดบมาก ( X = 4.43, S.D. = 0.77) รายดานท 3 ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยใหตนเอง เพอน ปราชญชาวบาน ผปกครองและสถานประกอบการมสวนรวมในการวดและประเมนผล อยในระดบมากทสด ( X = 4.63, S.D. = 0.61) รองลงมา คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการวดและประเมนผลทหลากหลาย อยในระดบมากทสด ( X = 4.57, S.D. = 0.57) และรายดานท 4 ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนรคณคาของทองถนในอ าเภอบานแพว อยในระดบมากทสด ( X = 4.90, S.D. = 0.31) รองลงมา คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ และกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพได อยในระดบมากทสด ( X = 4.70, S.D. = 0.65) จากค าถามปลายเปดการสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยใหนกเรยนแสดงความคดเหนหลงจากการเรยนกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา นกเรยนสวนใหญมความสนกสนาน มความสขกบการเรยน ทงจากบคคลในทองถน ผเชยวชาญ รวมถงปราชญชาวบาน นอกจากนนยงตนเตนกบการไดออกไปเรยนรนอกสถานท ไปยงแหลงเรยนรของจรง เพอศกษาคนหาความรเพมเตมจากของจรง สถานทจรง เรยนรจากการลงมอปฏบต มการแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน ผานระบบพชวยเหลอนอง ซงมลกษณะคลายกบการท างานจรงๆ ท าใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง
153
ของดบานแพว และทส าคญไดเรยนรถงคณคาของทองถนของตวนกเรยน ของดประจ าอ าเภอบานแพว มาสรางเปนอาชพ ทสรางรายไดใหกบนกเรยน โดยสามารถน าเอาไปประยกตใช ในชวตประจ าวนได ผลการปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน ผลการน ากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาไปใช พบวา ยงมประเดนทควรปรบปรง ดงน 1) ดานทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ เนองจากจ านวนชวโมงในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ม 20 ชวโมง และสวนใหญเปนการจดกจกรรมในรายวชาชมนม ซงมเวลาทคอนขางจ ากดในการจดกจกรรม ท าใหตวกจกรรมทสงผลถงทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนนน ไมสามารถเกดไดอยางสมบรณ เนองจากหมดเวลาเสยกอน และเนองจากเวลาทใชในการจดกจกรรมคอนขางจ ากด ท าใหบ างกจกรรมไมสามารถจดกจกรรมจบไดภายในชวโมงนน และ 2) ดานการวดและประเมนผลชนงานของนกเรยน ในสวนของปราชญชาวบาน สถานประกอบการ รวมถงผปกครองทเขามามสวนรวมในการประเมนชนงานของนกเรยน ในเรองของเกณฑการประเมนชนงานทอาจจะใชภาษาทยากเก นไป ท าใหเกดการไมเขาใจในการวดและประเมนชนงานของนกเรยน ซงไดท าการปรบเกณฑใหมใหเขาใจงายขน ใชภาษาทงายขน มความกระชบ เพอใหสามารถวดและประเมนผลงชนงานของนกเรยนไดตรงตามวตถประสงคทไดก าหนดไว
154
บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ
การวจย เรอง การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชโครงงานเปนฐาน เพอสงเสรมทกษะ
อาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา เปนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) มวตถประสงค 1) เพอศกษาขอมลพนฐานและความตองการในการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 2) เพอพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 3) เพอทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ 4) เพอประเมนผลและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ เกยวกบทกษะอาชพของนกเรยนคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน และความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ประชากรทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 ปการศกษา 2560 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ จ านวน 305 คน กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ทก าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 จ านวน 30 คน เครองมอท ใช ในการวจยประกอบดวย 1) เคร องมอส ารวจขอมล พนฐาน ไดแก 1.1) แบบสอบถามความตองการของนกเรยน 1.2) แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนจากผทเกยวของ 2) เครองมอทใชในการทดลองใชกจกรรมพฒนาผเรยน ไดแก 2.1) กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว 2.2) แบบประเมนทกษะอาชพ 2.3) แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ และ 2.4) แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยด าเนนการเกบขอมลทกขนตอนดวยตนเอง วเคราะหขอมลโดยใชคารอยละ (%) คาเฉลย ( X ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และวเคราะหเนอหา (Content Analysis)
สรปผลการวจย
ผลการวเคราะหขอมล น าเสนอตามขนตอนการวจยและพฒนา (Research and Development : R&D) โดยมขนตอนการด าเนนการวจย ดงน 1) การวจย (Research) : การศกษา
155
ขอมลพนฐาน และความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแ พว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2) การพฒนา (Development) : การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา (ฉบบราง) 3) การวจย (Research) : การทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 4) การพฒนา (Development) : การประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผลการวจยสรปได ดงน 1. ผลการศกษาขอมลพนฐาน และความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 และผทเกยวของตองการใหมการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ทเนนสงเสรมทกษะพนฐานในการประกอบอาชพ และคณลกษณะส าคญในการประกอบอาชพ โดยใชขอมลทองถนของอ าเภอบานแพว ในการสรางมลคามาสรางเปนอาชพ และสรางรายไดใหกบนกเรยน เพอน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได โดยเนนการลงมอปฏบตดวยตนเอง จากประสบการณตรง ผานแหลงเรยนรภายในทองถนของตนเองและปราชญชาวบานในทองถน ดวยกระบวนการกลม การแลกเปลยนเรยนรรวมกน การอภปราย โดยใชการวดและประเมนผลตามสภาพจรง จากตวนกเรยนเอง เพอน ครผสอน รวมถงปราชญชาวบานในการประเมน ทงดานพทธพสย ทกษะพสย และจตพสย 2. ผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา พบวา กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยมองคประกอบทส าคญ คอ 1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรม 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอการเรยนร/แหลงเรยนร 9) การวดและประเมนผล และ 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน ไดแก แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด และแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว โดยจดกจกรรมการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ประกอบดวย 6 ขนตอน ไดแก 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล เพอสงเสรมใหนกเรยนสรางสรรคผลงานผานโครงงานอาชพ ซงมขอเสนอแนะเพมเตมเกยวกบการปรบระยะเวลาใหเหมาะสม กบกจกรรม และเกณฑการประเมนชนงานของนกเรยน ควรระบใหกระชบ ใชภาษาทงาย เพอใหเขาใจงายในการประเมน 3. ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา พบวา นกเรยนสนกสนาน ตนเตน กบการจดกจกรรมจากผเชยวชาญทองถน ปราชญชาวบาน รวมถงการศกษาแหลงเรยนรนอกสถานท ณ บานสวนแชมชน เปนการเรยนรเกยวกบการ
156
ปลกมะพราว การดแลรกษา รวมถงประโยชนจากสวนตางๆ ของมะพราว นอกจากนนยงไดเรยนรเกยวกบการแปรรปผลตภณฑจากมะพราว เพอเพมมลคาของสนคา ท าใหนกเรยนเกดความสนใจ ความตงใจ และความกระตอรอรนในการท ากจกรรมตางๆ โดยใชการจดการเรยนรดวยโครงงานเปนฐานในการจดกจกรรม เพอเปนแนวทางในการสรางสรรคผลงานโครงงานอาชพของนกเรยน ดวยกระบวนการกลม ทมการคละนกเรยนตางระดบชนอยกลมดวยกน ท าใหเกดมมมอง ความคดเหนทแตกตางกนในการท างาน เกดการแลกเปลยนเรยนร การอภปรายรวมกนในกลมยอย ท าใหเกดองคความร หรอแนวทางใหมๆ ในการท างาน รวมถงการบรหารงานและบคคล ใหบรรลเปาหมายของแตละกลมก าหนดไว โดยใชแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน รวมเวลา 20 ชวโมง ดวยการจดการเรยนรโครงงาน 6 ขนตอน โดยมรายละเอยด ดงน ขนท 1 ใหความรพนฐาน อยในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว เวลา 6 ชวโมง พบวา ผเรยนเหนถงความส าคญของการประกอบอาชพ ปจจยส าคญในการประกอบอาชพ สามารถท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน-ก าไรได นอกจากนนยงมความกระตอรอรนในการศกษาคนควาหาความรเพมเตมจากแหลงเรยนร บานสวนแชมชน ในเรองของการปลกมะพราว การดแลรกษา ประโยชนจากสวนตางๆ ของมะพราว รวมถงการแปรรปผลตภณฑจากมะพราว เพอเพมมลคาของสนคา ขนท 2 เลอกหวขอทสนใจ อยในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน เวลา 2 ชวโมง พบวา ผเรยนมความกระตอรอรนในการเลอกหวขอทสนใจ และรวมกนศกษาถงความเปนไปไดของหวขอ แลวน าเสนอหวขอเพอขอความเหนชอบ
ขนท 3 วางแผน อยในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน เวลา 2 ชวโมง พบวา หลงจากกลมไหนทไดหวขอแลว จากนนแตละกลมรวมกนวางแผนการท างาน ก าหนดขนตอนการด าเนนงาน ก าหนดระยะเวลาในการด าเนนโครงงาน และแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกแตละคนในกลม เพอใหกลมบรรลเปาหมายทไดก าหนดไว ขนท 4 ลงมอปฏบต อยในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน เวลา 5 ชวโมง พบวา นกเรยนบางกลมสามารถบรหารจดการทงบคคล และงานไดด จงท าใหสามารถด าเนนงานตามแผนทไดวางไวอยางเปนระบบ เชน กลมทท าน ามนมะพราว แตบางกลมกไมสามารถด าเนนงานตามแผนทวางไวได เนองจากสมาชกบางคนในกลมไมมความขยน ความรบผดชอบ ไมสามารถบรหารจดการคนและงานได ตองไดรบการแกไข การชวยเหลอจากครผสอนหรอเพอน เพอใหสามารถด าเนนงานตามแผนทวางไวได ขนท 5 น าเสนอและอภปราย อยในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด เวลา 2 ชวโมง พบวา ผเรยนแตละคนใหความรวมมอในการใหค าแนะน า ขอคดเหน และรวมกน
157
แลกเปลยนขอคดเหนรวมกน จากนนน าค าแนะน าและขอคดเหนกลบมาปรบปรง แกไขผลงานใหมประสทธภาพมากขน ขนท 6 การวดและประเมนผล อยในแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว เวลา 5 ชวโมง พบวา ผเรยนแตละกลมมาเตรยมความพรอมในการจดการผลงานของตวเอง เพอน าเสนอและจ าหนายผลงานเพอใหไดผลก าไรมากทสด ตามกลยทธและแผนการตลาดทแตละกลมวางไว ในงานเปดบานวชาการ พ.ร. ซงบางกลมสามารถท าการน าเสนอและจ าหนายผลงานไดหมด ตองมการสงจองเพมเตม ในขณะทบางกลมไมสามารถจ าหนายไดหมดตามทวางแผนไว จากนนอภปรายรวมกนในชนเรยน และรวมแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน รวมถงรวมกนสรปสงทไดเรยนรจากการท าโครงงานอาชพในครงน 4. ผลการประเมนและปรบปรงกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา พบวา 1) ผลการศกษาทกษะอาชพของนกเรยน โดยภาพรวมอยในระดบด ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 1 ทวา ทกษะอาชพของนกเรยนหลงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบด โดยทกษะกระบวนการท างาน เปนทกษะทมคะแนนสงสด อยในระดบดมาก และทกษะแสวงหาความร เปนทกษะทมคะแนนต าสด อยในระดบด 2) ผลการศกษาคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยน โดยภาพรวมอยในระดบด ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 2 ทวา คณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนอยในระดบด โดยทศนคตทดตออาชพทท า เปนคณลกษณะทมคะแนนสงสด อยในระดบด และระเบยบวนย เปนคณลกษณะทมคะแนนต าสด อยในระดบพอใช และ 3) ผลการศกษาความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยภาพรวมอยในระดบมากทสด ซงยอมรบสมมตฐานการวจยขอท 3 ทวา ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบมาก ส าหรบรายดานท 1) ดานกจกรรมพฒนาผเรยน พบวา ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนร มความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของผเรยน อยในระดบมากทสด และประเดนทมความพงพอใจนอยทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชเวลาในการจดกจกรรมเหมาะสมอยในระดบมาก รายดานท 2) ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมวทยากรทมความร ความเชยวชาญ อยในระดบมากทสด และประเดนทมความพงพอใจนอยทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอทกระตนผเรยนใหเกดความสนใจ อยในระดบมาก รายดานท 3) ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน ประเดนทมความพงพอใจมากทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยใหตนเอง เพอน ปราชญชาวบาน ผปกครองและสถานประกอบการมสวนรวมในการวดและประเมนผล อยในระดบมากทสด และประเดนทมความพงพอใจนอยทสด คอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของด
158
บานแพว ท าใหผเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพได อยในระดบมากทสด โดยนกเรยนชอบรปแบบการจดกจกรรม เพราะเปนสงทเปนประโยชนจากกจกรรมพฒนาผเรยนทนกเรยนสามารถน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได ฝกนกเรยนในเรองของการประกอบอาชพในอนาคต เพอเปนการสรางรายไดใหกบตนเองและครอบครว อยางมความสข สนกสนาน ผานการเรยนรดวยการลงมอปฏบต ผานประสบการณตรงจากแหลงเรยนรในทองถน หรอจากบคคลในทองถน และการอภปราย แลกเปลยนเรยนรกนในกลม กระบวนการกลมผานระบบพนอง ทมความหลากหลายของมมมอง ความคดเหน เกดเปนรปแบบการท างานรวมกนอยางมประสทธภาพ รวมถงการวดและประเมนผล ทเนนการวดและประเมนผลตามสภาพจรง ทงจากการสงเกตพฤตกรรม การประเมนชนงานทงจากครผสอน ตวเอง เพอน และปราชญชาวบาน ท าใหนกเรยนเรยนกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพวดวยความสข มรอยยม และมความสนกสนาน ในการสรางสรรคผลงานโครงงานอาชพ ในการสงเสรมทกษะอาชพและคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนไดเปนอยางด
อภปรายผลการวจย
จากการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา มประเดนทน ามามาเพออภปราย ดงน
1. จากผลการศกษาขอมลพนฐาน พบวา ผทเกยวของและนกเรยนตองการใหพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว มความคาดหวงใหนกเรยนเรยนรเกยวกบของดในทองถนของตวเอง ของดประจ าอ าเภอบานแพว รวมถงทกษะพนฐานในการประกอบอาชพ และคณลกษณะส าคญในการประกอบอาชพ โดยน าสงทมอยในทองถนตวเอง ทผเรยนสนใจ ตองการจะศกษา เรยนรมาสรางอาชพ เพอสรางรายไดใหกบตนเองและครอบครว ทงนเพราะกจกรรมพฒนาผเรยน เปนกจกรรมทเนนใหผเรยนเลอกทจะเรยนตามความสนใจ ความสามารถ และความถนดของผเรยน ซงสอดคลองกบหลกสตรตามความจ าเปน และความตองการของผเรยน ชมชน ทองถน และสงคม (กระทรวงศกษาธการ, 2560: 18-19) ซงผเรยนสวนใหญสนใจทจะศกษา เรยนร ในเรองของมะพราว ซงเปนผลไมสรางรายไดประจ าอ าเภอบานแพว มาสรางอาชพและรายไดใหกบตนเอง โดยเนนใหผเรยนไดลงมอปฏบต และมประสบการณตรงผานแหลงเรยนรนอกสถานศกษา แหลงเรยนรบคคล ทเปนปราชญชาวบานในชมชนทองถนบานแพว ซงสอดคลองกบ ชนสทธ สทธสงเนน (2557 : 100) ทไดจดกจกรรมเพอสงเสรมใหผเรยนมความตระหนกและเหนคณคา ในชมชนของตนเอง โดยมเปาหมายหลกในการพฒนาผเรยนดานความร ทกษะ และประสบการณการเรยนร อนน าไปสการเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร ความสามารถในการคด
159
ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะชว ต และความสามารถในการใชเทคโนโลย อนสงผลใหผเรยนเกดคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ (กระทรวงศกษาธการ, 2553: 7) รวมถงการสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพของผเรยน เพอน าไปประยกตใชในชวตประจ าวนได จงมการจดระบบการศกษาเพอการประกอบอาชพทสอดคลองกบหลกสตรเตรยมอาชวศกษาทมอยในปจจบน โดยค านงถงความตองการของสงคม (สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ, 2554 : 2) โดยทกษะอาชพเปนทกษะส าคญทกษะหนงทจ าเปนตอการด ารงชวตในสงคม ในการเปนเยาวชนของชาตในศตวรรษท 21 ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) พ.ศ.2553 มาตรา 7 และมาตรา 23 ทใหผเรยนมความสามารถในการประกอบอาชพ รจกพงตนเอง มความคดสรางสรรค โดยเนนกระบวนการเรยนร ทกษะในการประกอบอาชพ และการด ารงชวตอยางมความสข ซงส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานดานการศกษา โดยมจดเนนใหผเรยนมแรงจงใจสอาชพ ไดรบการศกษาความร ทกษะทเหมาะสม เพอการมงานท าในอนาคต 2. จากผลการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา พบวา กจกรรมพฒนาผเรยนทสรางขน มความสอดคลอง โดยมองคประกอบส าคญ ดงน1) หลกการ 2) เปาหมาย 3) แนวการจดกจกรรม 4) รปแบบการจดกจกรรม 5) ค าอธบายรายวชา 6) จดประสงคการเรยนร 7) โครงสรางการจดกจกรรม 8) สอการเรยนร/แหลงเรยนร 9) การวดและประเมนผล และ 10) แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 แผน ไดแก แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด และแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว โดยด าเนนการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ประกอบดวย 6 ขนตอน ไดแก 1) ใหความรพนฐาน 2) เลอกหวขอทสนใจ 3) วางแผน 4) ลงมอปฏบต 5) น าเสนอและอภปราย และ 6) การวดและประเมนผล เพอสงเสรมผเรยนใหมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยใชของดทองถนอ าเภอบานแพว ในการสรางอาชพใหกบผเรยน ทงนเปนเพราะกจกรรมพฒนาผเรยนไดรบการพฒนาตามกระบวนการ ดงน 1) น าผลการศกษาขอมลพนฐาน คอ การวเคราะหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 การวเคราะหหลกสตรโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ : กจกรรมพฒนาผเรยน การสอบความตองการของนกเรยนชนมธยมศกษา เกยวกบรปแบบของกจกรรมพฒนาผเรยน การจดกจกรรมการเรยนร การวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน และการสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว 2) วเคราะหเนอหาของกจกรรมพฒนาผเรยนทตองการพฒนาใหสอดคลองกบบรบททองถนของอ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร ในการน าของดประจ าอ าเภอบานแพวมาสรางเปนอาชพ เพอสรางรายไดใหกบตนเอง
160
และครอบครว 3) แนวการด าเนนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยใชการจดกจกรรมการเรยนรดวยโครงงาน มาเปนแนวการจดกจกรรมพฒนาผเรยน มการเชญผรทองถน ปราชญชาวบานมาใหความรเกยวกบการประกอบอาชพ กลยทธการตลาด การค านวณบญช ตนทน ก าไร ขาดทน รวมถงขอมลตางๆ เกยวกบมะพราว ซงเปนของดประจ าอ าเภอบานแพว รวมถงการพาไปศกษาแหลงเรยนรนอกสถานศกษา เพอใหผเรยนไดเรยนรผานประสบการณตรง จากการสงเกต และการลงมอปฏบต จนนกเรยนเกดองคความร และกลบมาสรางสรรคผลงานเพอน าไปประกอบอาชพได มการวดและประเมนผลตามจดประสงคการเรยนร โดยการวดและประเมนผลตามสภาพจรง ทงจากตวผเรยนเอง เพอน ครผสอน ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการในการประเมนชนงานของผเรยน ซงจะเหนไดวา กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เปนกจกรรมพฒนาผเรยนทสอดคลองกบสภาพชมชน และความตองการของนกเรยน ท าใหนกเรยนสามารถเรยนรไดอยางเตมศกยภาพ ซงสอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทมงพฒนาใหผเรยนมความรและทกษะในการประกอบอาชพ บนพนฐานความเชอวา ทกคนสามารถเรยนรและพฒนาตนเองไดเตมศกยภาพ เพอใหผเรยนไดพฒนาความร ความสามารถดานการวเคราะห ทงดานวชาการและวชาชพตามศกยภาพ สามารถท างานรวมกบผ อน เปนการสรางสมพนธภาพทดตอกน และใช เวลาวางให เกดประโยชน (กระทรวงศกษาธการ, 2553 : 51-52) ซงสอดคลองกบพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 แกไขเพมเตม (ฉบบท 3) ในหมวดท 4 มาตรา 23 เกยวกบการจดการศกษาทสงเสรมใหผเรยนรจกตนเอง และความสมพนธของตนเองกบสงคม มความร และทกษะในการประกอบอาชพและการด ารงชวตอยางมความสข นอกจากน กรรณกา ภระหงษ (2547 : 24) ไดกลาวถงจดมงหมายของกจกรรมพฒนาผเรยนทมงหมายเพอส ารวจความสนใจและความถนดของแตละบคคล ใชเวลาวางใหเกดประโยชน โดยมงเนนและพฒนาคณภาพของผเรยน 3. ผลการทดลองจดกจกรรมพฒนาผเรยน พบวา นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-6 โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 10 ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2560 นกเรยนไดเรยนรเรองความส าคญของการประกอบอาชพ ปจจยในการประกอบอาชพใหประสบความส าเรจ ผลไมประจ าอ าเภอบานแพว ประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว การปลก การดแลรกษามะพราว การแปรรปผลตภณฑมะพราว เพอเพมมลคาของสนคา การออกแบบผลตภณฑสนคา การวางแผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ -รายจาย และการค านวณตนทน ก าไร นกเรยนมความสนใจและใหความรวมมอ มความกระตอรอรนในการท ากจกรรมดวยความตงใจ มความสข สนกสนาน ดวยประบวนการกลม และระบบพนอง ทงนเพราะวา เนอหาทน ามาใชในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เปนเนอหาทเกดจากความสนใจ และความตองการของนกเรยนทจะศกษา เรยนร คนควา เพอน ามาใชในการประกอบอาชพ รวมถงมการพานกเรยนไป
161
ศกษาแหลงเรยนรนอกสถานท และมการเชญผรทองถน ปราชญชาวบาน มาเปนผใหความร และจดกจกรรมใหกบนกเรยนอกดวย โดยผลการประเมนทกษะอาชพ และคณลกษณะอาชพของนกเรยน อยในระดบด ทงนอาจเปนเพราะ กจกรรมพฒนาผเรยน มความนาสนใจ สอดคลองกบความตองการของผเรยน โดยใชของดทองถนประจ าอ าเภอบานแพว ซงเปนของใกลตวนกเรยน ท าใหนกเรยนเกดความตระหนก และความส าคญของของดในทองถนตวเอง ในการเพมมลคาของสนคา เพอสรางรายไดใหกบตนเองและครอบครว ท าใหนกเรยนเกดความกระตอรอรน ความรบผดชอบ และความพยายามในการท ากจกรรมอยางมความสข และสนกสนาน ซงสอดคลองกบคารเตอร ว กด (Good 1973 : 9) และเฟรเดอรค (Frederick 1959 : 6) ในการเพมพนความร และตอบสนองความสนใจของผเรยน โดยสงเสรมใหผเรยนอยากท าในสงทนอกเหนอจากในหองเรยน หรอกจกรรมนอกเหนอตามทหลกสตรก าหนด เพอพฒนาทกษะและสงเสรมใหนกเรยนมสมพนธภาพทดระหวางผเรยนดวยกน เพอเตมเตมศกยภาพการเรยนร เพมพนความรและเสรมประสบการณใหกบผ เรยน (กระทรวงศกษาธการ, 2553 : 51) และสอดคลองกบนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทใหจดกจกรรมใหสอดคลองกบหลกสตรตามความจ าเปน และความตองการของผเรยน ชมชน ทองถน และสงคม โดยมจดเนนใหผเรยนมแรงจงใจสอาชพ ไดรบการศกษาความร ทกษะทเหมาะสม เ พอการม งานท าในอนาคต เปนก าล งคนท ส าคญในการพฒนาประเทศชาต (กระทรวงศกษาธการ, 2560: 18-19) ดงนน การจดกจกรรมการเรยนรเพอใหบรรลตามวตถประสงคทก าหนดไวนน ควรจดกจกรรมการเรยนรทใหนกเรยนมสวนรวมในการจดกจกรรมมากทสด 4. ผลการประเมนทกษะอาชพของนกเรยนและคณลกษณะในการประกอบอาชพ พบวา นกเรยนมทกษะอาชพ อยในระดบด โดยทกษะกระบวนการท างาน เปนทกษะทมคะแนนสงสด อยในระดบดมาก และทกษะแสวงหาความร เปนทกษะทมคะแนนต าสด อยในระดบด สอดคลองกบสมมตฐานขอท 1 ทงนอาจเปนเพราะวาในการจดกจกรรมพฒนานกเรยนในครงน โดยการจดการเรยนรดวยโครงงาน เนนพฒนาทกษะในการท างานของนกเรยน จากการทนกเรยนไดเรยนรรวมกน นกเรยนไดลงมอปฏบตจรง และเรยนรดวยตนเอง ในสงทถนด และสนใจจะศกษา คนควา เพมเตม แตเนองดวยครผสอนเปนผเลอกแหลงเรยนรใหนกเรยน ท าใหนกเรยนไมไดใชทกษะในการแสวงหาความรเทาทควร จงควรใหนกเรยนไดมโอกาสไดเลอกแหลงเรยนรดวยตวเอง เพอสงเสรมทกษะการแสวงหาความร ซงสอดคลองกบ ฮารแกรฟ (Hargrave, 2004 : Abstract) ทพบวา การจดการเรยนรดวยโครงงานจะชวยกระตนนกเรยนใหประสบความส าเรจในการท างานได โดยสามารถเชอมโยงไปสความเปนจรงภายนอกได นอกจากนนยงมการน าชมชนในทองถนบานแพว ปราชญชาวบาน มามสวนรวมในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนในครงน สงผลใหผเรยนไดตระหนกถงความส าคญของการประกอบอาชพ โดยใชของทองถนประจ าอ าเภอบานแพว ในการสรางอาชพใหกบตนเอง โดยผเรยนไดรจกการคดวเคราะห สามารถมองเหนชองทางในการประกอบอาชพ และมคณลกษณะทจ าเปนตอ
162
การประกอบอาชพ สอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2544 : 8-9) ทศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนวชาอาชพ และพบวา การจดการเรยนการสอนเพอสงเสรมการประกอบอาชพนน จะตองเนนการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนการสอนวชาชพเพอใหนกเรยนไดลงมอปฏบตจรงจากการท าโครงงานอาชพ และสรางความสมพนธกบชมชน โดยเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมการจดการเรยนการสอนในโรงเรยน ผลการประเมนมคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนอยในระดบด โดยทศนคตทดตออาชพทท า เปนคณลกษณะทมคะแนนสงสด อยในระดบด และระเบยบวนย เปนคณลกษณะทมคะแนนต าสด อยในระดบพอใช สอดคลองกบสมมตฐานขอท 2 ทงน อาจเปนเพราะ การจดกจกรรมพฒนาผ เรยนครงน นกเรยนไมคอยมระเบยบวนย ไมรกษาเวลา ไมมระเบยบในการท างาน นอกจากนนยงมการน าชมชนในทองถนบานแพว ปราชญชาวบาน มามสวนรวมในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนในครงน สงผลใหนกเรยนไดตระหนกถงความส าคญของการประกอบอาชพ โดยใชของทองถนประจ าอ าเภอบานแพว ในการสรางอาชพใหกบตนเอง โดยนกเรยนไดรจกการคดวเคราะห สามารถมองเหนชองทางในการประกอบอาชพ และมคณลกษณะทจ าเปนตอการประกอบอาชพ สอดคลองกบ กระทรวงศกษาธการ (2544 : 8-9) ทศกษาสภาพการจดการเรยนการสอนวชาอาชพ และพบวา การจดการเรยนการสอนเพอสงเสรมการประกอบอาชพนน จะตองเนนการจดกจกรรมสงเสรมการเรยนการสอนวชาชพเพอใหนกเรยนไดลงมอปฏบตจรงจากการท าโครงงานอาชพ และสรางความสมพนธกบชมชน โดยเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมการจดการเรยนการสอนในโรงเรยน เมอพจารณาทกษะอาชพเปนรายดาน พบวา ทกษะกระบวนการท างาน เปนทกษะทมคะแนนสงสด อยในระดบดมาก ทงนเปนเพราะวานกเรยนไดฝกกระบวนการท างาน จากรปแบบกจกรรมทหลากหลาย ทงในหองเรยน และนอกหองเรยน ทงรายบคคล และกระบวนการกลม การศกษานอกสถานท รวมถงการลงมอปฏบตจรง เพอกระตนใหผเรยนมความอยากร มความกระตอรอรนในการศกษา คนควา สบคนขอมล รวมกนวเคราะห อภปราย และแสดงความคดเหนรวมกน เปนการพฒนากระบวนการท างานของผเรยน ซงสอดคลองกบ ฮารแกรฟ (Hargrave, 2004 : Abstract) ทใหนกเรยนเรยนรผานกระบวนการการท างาน เพอเปนการพฒนาความคดและการปรบปรงงานทไดรบมอบหมาย โดยสามารถเชอมโยงไปสความเปนจรงภายนอกได เนองจากกระบวนการท างาน ถอเปนกระบวนการส าคญ ซงงานทออกมาจะมประสทธภาพหรอไมขนกบวามกระบวนการท างานทดหรอไม ดงนน กระบวนการท างาน ถอเปนสงส าคญในการท างานทกประเภท รวมถงการประกอบอาชพ ซงผเรยนไดมการเรยนรในเรองของกระบวนการท างานผานกจกรรมพฒนาผเรยน จากการสงเกตในการรวมกจกรรมการเรยนรของผเรยน พบวา ผเรยนมการพฒนาในเรองของกระบวนการท างานอยางตอเนอง
163
ผลการสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว พบวา นกเรยนมความพงพอใจอยในระดบมากทสด สอดคลองกบสมมตฐานขอท 3 ทงนอาจเปนเพราะรปแบบการจดกจกรรมทหลากหลาย ผานการเรยนรดวยการลงมอปฏบต ผานประสบการณตรงจากแหลงเรยนรในทองถน หรอจากบคคลในทองถน ท าใหนกเรยนเรยนกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพวดวยความสข มรอยยม และมความสนกสนาน และมความกระตอรอรนในการท ากจกรรมตางๆ ซงสอดคลองกบ กงกมล ปยมาดากล (2557 : 176) และ ธรภรณ ชชน (2557 : 145) พบวา นกเรยนมความคดเหนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยนอยในระดบมาก เพราะนกเรยนสวนใหญมความสข เพลดเพลนในการท ากจกรรม เนองจากรปแบบของการจดกจกรรม เนนใหนกเรยนไดลงมอปฏบต เพอใหนกเรยนเกดความช านาญ จนเกดเปนทกษะการปฏบต และทกษะการคดสรางสรรคตดตวนกเรยนตอไป เมอพจารณารายดาน พบวารายดานทมความพงพอใจมากทสด คอ ประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน และดานทมความพงพอใจนอยทสด คอ ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน ทงนเปนเพราะเนอหาในการจดกจกรรมพฒนาผเรยนในครงน เปนเนอหาทไดมาจากความตองการของผเรยนสวนใหญ นนคอเรอง มะพราว ซงเปนของดของขนชอประจ าอ าเภอบานแพว มาใชในการจดกจกรรมเพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนในครงน และการใชสอการเรยนร/แหลงเรยนรทครผสอนเปนผก าหนดให ไมไดใหนกเรยนเปนผก าหนดเลอกเอง ซงสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2560: 18-19) ทใหจดกจกรรมใหสอดคลองกบหลกสตรตามความจ าเปนและความตองการของผเรยน ชมชน ทองถน และสงคม และชมพนท จารบรณภาพ (2547: 28-29) ทไดกลาวเกยวกบการจดการศกษาเพอสงเสรมอาชพ โดยพจารณาความตองการของผเรยน เพอใหผเรยนมความร ความสามารถ และทกษะพนฐานในการประกอบอาชพ เพอน าความรทไดมาใชแกไขปญหาความยากจน สรางความมนคงใหกบผเรยน และครอบครวของผเรยนได และสอดคลองกบกระทรวงศกษาธการ (2544 : 8 -9) ทจดกจกรรมสงเสรมการเรยนการสอนวชาชพจากการท าโครงงานอาชพ และสรางความสมพนธกบชมชน โดยเปดโอกาสใหชมชนเขามามสวนรวมการจดการเรยนการสอนในโรงเรยน
ขอเสนอแนะ
จากการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ผวจยไดสรปแนวคดและขอเสนอแนะเพอการวจยโดยมรายละเอยด ดงน ขอเสนอแนะในการน ากจกรรมพฒนาผเรยนไปใช
เพอใหสามารถน ากจกรรมพฒนาผเรยนไปใชอยางมประสทธภาพ ผวจยมขอเสนอแนะบางประการเกยวกบการน ากจกรรมพฒนาผเรยนไปใช ดงน
164
1. จากผลการวจยดานทกษะอาชพ พบวา นกเรยนมทกษะแสวงหาความรอยในระดบต า ดงนน ควรมการจดกจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนไดศกษา คนควาหาความรดวยตนเอง ใหนกเรยนเปนผเลอกแหลงเรยนรดวยตวเอง แทนทจะเปนผสอนจดให และเปดโอกาสใหนกเรยนไดไปศกษาคนควาความรเพมเตมผานหองสมด หองคอมพวเตอร 2. จากผลการวจยดานคณลกษณะในการประกอบอาชพ พบวา นกเรยนมวนย และความเสยสละอยในระดบต า ดงนน ควรมการจดกจกรรมหรอน าแผนการจดการเรยนรมาบรณาการในการสงเสรมนกเรยนในเรองของการมวนย และความเสยสละ ในการท าโครงงานอาชพตอไป 3. จากผลการวจยดานความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน พบวา นกเรยนมความสข สนกสนาน กระตอรอรนในการท ากจกรรม โดยเฉพาะการจดกจกรรมการเรยนรผานประสบการณตรงจากแหลงเรยนรทองถนภายนอก และการเรยนรจากผรในทองถน ปราชญชาวบาน ดงนน โรงเรยนจงควรสงเสรมและสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนรจากผ รในทองถน ปราชญชาวบาน และแหลงเรยนรทองถนภายนอก เพอใหนกเรยนมความกระตอรอรนในการเรยนรมากขน 4. ควรมการพฒนาตอยอดการสรางผลตภณฑจากมะพราวใหมความหลากหลาย เพอเปนการเพมมลคาสนคา และสงเสรมการสรางรายไดใหกบชมชน 5. ควรมการเสรมเนอหากจกรรมเกยวกบมะพราวใหมความหลากหลายกวาน และเปลยนจากการทครเปนผก าหนดแหลงเรยนรใหผเรยน ใหผเรยนเปนผเลอกแหลงเรยนรดวยตวเอง ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป ผวจยมขอเสนอแนะส าหรบผทสนใจในการพฒนากจกรรมพฒนาผ เรยนตอไป โดยมรายละเอยด ดงน
1. ควรมการวจยและพฒนารปแบบการ Mentoring and Coaching เพอใหครสามารถสรางกจกรรมพฒนาผเรยนได
2. ควรมการวจยและพฒนา เพอสงเสรมนกเรยนใหมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยเปลยนวธการจดการเรยนรดวยโครงงาน เปนวธการจดการเรยนรอนๆ เชน Problem-Based Learning, Inquiry-Based Learning
3. ควรมการวจยเปรยบเทยบระหวางนกเรยนทมพนฐานครอบครวเกยวกบการเกษตร และนกเรยนทไมมพนฐานครอบครวเกยวกบการเกษตร เพอเปรยบเทยบความแตกตางของทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพของนกเรยนทง 2 กลม
รายการอางอง
รายการอางอง
Christine Joy BASHAM. (2011). THE ROLE OF CAREER EDUCATION AND GUIDANCE FOR STUDENTS IN YEAR 13 AND ITS IMPLICATIONS FOR STUDENT'S CAREER DECISION MAKING. Unitec Institute of Technology.
Evans, R. N., Hoyt, K. B. & Mangum, G. L,. (1973). Career Education in the Middle/Junior High School. Salt Lake City, Utah: Olympus Publishing Company.
Frederick, R. W. (1959). The Third Curriculum Student Activities in America Education. New York: Appleton-Century-Crofts, Inc.,.
Glatthorn, A. A. a. N. A. S. (1986). Middle School/Junior High Principal’s Handbook : A Practical Guide for Developing Better Schools. New Jursey: Prentice – Hall, Inc.
Good, C. V. (1973). Dictionary of Education (3rd ed.). New York: McGraw-Hill Book Company.
Hargerty, R. E. (1971). An Investigation of student Activity Program in Michigan Junior High School. Dissertation Abstracts International. 32: 2401-A.
Hargrave, O. S. (2004). Project-Based Learning in the classroom. M.A.E.Dissertation Pacific Lutheran University.
McKown, H. C. (1954). Activities in the Elementary School. New York: Mc Graw Hill Book Company.
Super, D. E. (1957). Career pattern as a basic for vocational. New York: Harper and Brothers.
กรรณการ ภระหงษ. (2547). การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง รกษทองถน ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2 (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
กระทรวงศกษาธการ. (2544). การศกษาสภาพความร ความเขาใจ และวธพฒนาเกยวกบการประกอบอาชพของผเรยน (พมพครงท 1 ed.). กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว.
กระทรวงศกษาธการ. (2550). การจดการเรยนรแบบโครงงาน (พมพครงท 1 ed.). กรงเทพฯ: โรงพพมชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.
กระทรวงศกษาธการ. (2551). หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.
กระทรวงศกษาธการ. (2553a). แนวทางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ตามหลกสตรแกนกลาง
166
พทธศกราช 2551. กรงเทพฯ: โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด. กระทรวงศกษาธการ. (2553b). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ.2542 และทแกไขเพมเตม
(ฉบบท 3) พ.ศ.2553. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว. กระทรวงศกษาธการ. (2560). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 12 พ.ศ.2560-2564.
กรงเทพฯ: ส านกนายกรฐมนตร. กงกมล ปยมาดากล. (2557). การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง สรางสรรคนาฏยลลาอาเซยน
ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
ฆนท ธาตทอง. (2551). เทคนคการพฒนาหลกสตรสถานศกษา (พมพครงท 4 ed.). นครปฐม: เพชรเกษมการพมพ.
จนทรเพญ สวรรณคร. (2558). กระบวนทศนการจดกจกรรมแนะแนวเพเสรมสราง การใชทกษะชวตและอาชพของนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลาย. (วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
จตรารตน โพธมามกะ. (2523). การจดกจกรรมเสรมหลกสตรเกษตร. กรงเทพฯ: ส านกพมพมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ใจจรง บญเรองรอด. (2534). กจกรรมรวมหลกสตร. กรงเทพฯ: แสวงสทธการพมพ. ฉววรรณ ไตรรตนานนท. (2555). การพฒนาทกษะชวตในกจกรรมแนะแนวชนประถมศกษาปท 5 ดวย
โครงงาน. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม. ชนสทธ สทธสงเนน. (2557). วจยวฒนธรรม ครงท 4 การประชมวชาการทางวฒนธรรมระดบชาต.
กรงเทพฯ: กระทรวงวฒนธรรม. ชมพนท จารบรณภาพ. (2549). การตดตามผลผจบหลกสตรวชาชพระยะสน: กรณศกษาศนยบรการ
การศฏษานอกโรงเรยน อ าเภอก าแพงแสน จงหวดนครปฐม. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
ด ารง ประเสรฐกล. (2542). การบรหารจดการนกเรยน. คณะครศาสตร: สถาบนราชภฎพบลสงคราม. ดษฎ โยเหลา และคณะ. (2557). การศกษาการจดการเรยนรแบบ PBL ทไดจากโครงการสรางชด
ความร เพอสรางเสรมทกษะแหงศตวรรษท 21 ของเดกและเยาวชน:จากประสบการณความส าเรจของโรงเรยนไทย. กรงเทพฯ: หจก.ทพยวสทธ.
ธราภรณ ชชน. (2557). การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง นาฏศลปสรางสรรคไทย-พมาสมพนธ ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษา. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
พชร สรอยสกล. (2559). การพฒนาทกษะแหงศตวรรษท 21 ส าหรบนกศกษาอาชวศกษาเอกชน ในเขต
167
พฒนาอตสาหกรรมชายฝงทะเลตะวนออก. มหาวทยาลยบรพา, ชลบร. ไพฑรย นนตะสคนธ และวลลภา อยทอง. (2557). หลกสตรการอาชวศกษาและการน าไปใช. กรงเทพฯ:
หนวยศกษานเทศก ส านกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา. ไพโรจน นาคะสวรรณ และวนนอร มะทา. (2528). กจกรรมเสรมหลกสตร. กรงเทพฯ: อกษรบณฑต. มทนยา คอมทอง. (2552). ผลของการจดกจกรรมการศกษานอกระบบโรงเรยนทมตอความร เจตคต
และทกษะอาชพของกลมสตร ชมรมแมบานทหารอากาศ จงหวดลพบร. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ.
มาเรยม นลพนธ. (2558). วธวจยทางการศกษา (พมพครงท 5 ed.). นครปฐม: โรงพมพมหาวทยาศลปากร.
มาเรยม นลพนธ และคณะ. (2556). การพฒนาแนวทางประกอบการใชกรอบแผนการจดการศกษาตลอดชวต มงสความเปนเลศดานอาชพทองถน: เทศบาลเมองกาฬสนธ กบ คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.
เยาวเรศ ภกดวจตร. (2557). วนสงเสรมวชาการสคณภาพการเรยนการสอน เอกสารประกอบการเสวนาทางวชาการ: มหาวทยาลยราชภฏนครสวรรค.
รงส ทองพนธ. (2551). สภาพปญหาและผลส าเรจการจดการศกษาเพอพฒนาอาชพ (การฝกทกษะอาชพ) และการศกษาเพอพฒนาสงคมและชมชน (วสาหกจชมชน) ของศนยบรการการศกษานอกโรงเรยนอ าเภอในจงหวดสกลนคร. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยราชภฎสกลนคร, สกลนคร.
รตนศร พรหมใจรกษ. (2555). การพฒนาทกษะพนฐานทจ าเปนตอการประกอบอาชพ โดยใชกจกรรมคายการงานอาชพและเทคโนโลย. (รายงานการศกษาอสระ ปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาขอนแกน, ขอนแกน.
ราตร เสนาปา. (2559). ผลการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐาน ทมตอทกษะการเรยนรขนพนฐาน ในศตวรรษท 21 รายวชาฟสกส เรอง งานและพลงงาน ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยราชภฎพบลสงคราม, พษณโลก.
โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ. (2559). หลกสตรสถานศกษาโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ พทธศกราช 2559. สมทรสาคร: โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ.
วรรณวร บญคม และคณะ. (2558). การพฒนาทกษะการเรยนรอยางสรางสรรคแบบองครวม ส าหรบผสงอายในชนบทไทย: ดานอาชพ (รายงานการวจย). สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยศลปากร.
วชรา เลาเรยนด. (2548). เทคนคและยทธวธการพฒนาการคดการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ. นครปฐม: มหาวทยาลยศลปากร.
168
วชรนทร โพธเงน และคณะ. (2558). การจดการเรยนการสอนแบบโครงงานเปนฐาน. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.
วจารณ พานช. (2555). วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: มลนธสดศร-สฤษดวงศ.
วจารณ พานช. (2556). การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21. กรงเทพฯ: ส.เจรญการพมพ. วชย วงษใหญ และมารต พฒผล. (2558). จากหลกสตรแกนกลางสหลกสตรสถานศกษา: กระบวนทศน
ใหมการพฒนา (พมพครงท 7 ed.). กรงเทพฯ: จรลสนทวงศการพมพ จ ากด. ศนยบรการขอมลอ าเภอ. (2560). ขอมลอ าเภอบานแพว. Retrieved from
http://www.amphoe.com/main.php สาลกา ส าเภาทอง. (2553). การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน โดยใชของเลนพนบานเพอสงเสรมทกษะ
กระบวนการทางวทยาศาสตร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศษาปท 1. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
สาลน อดมผล. (2558). การพฒนาหลกสตรบรณาการอาชพ เพอสงเสรมทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรคและคณลกษณะดานอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน. (วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
ส านกงานจงหวดสมทรสาคร. (2560). บรรยายสรปจงหวดสมทรสาคร. สมทรสาคร: ส านกงานจงหวดสมทรสาคร.
ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (มปป). แนวทางการจดการเรยนรในศตวรรษท 21.
ส านกแรงงานจงหวดสมทรสาคร. (2560). รายงานการวเคราะหขอมลอปสงคและอปทานแรงงานจงหวดสมทรสาคร ป พ.ศ.2560. สมทรสาคร: ส านกแรงงานจงหวดสมทรสาคร.
สรพนธ สวรรณมรรคา และคณะ. (2554). แนวทางการจดการศกษาขนพนฐานเพอการประกอบอาชพ: ขอคนพบจากการวจย (พมพครงท 1 ed.). กรงเทพฯ: หจก.ศรบรณ คอมพวเตอร-การพมพ.
สขพชรา ซมเจรญ. (2545). การจดท าหลกสตรสถานศกษาส าหรบเดกทมความบกพรอง. กรงทพฯ: ประสานมตร.
สนนท ศรวรรณ. (2544). การพฒนากจกรรมชมนมภาษาองกฤษเพอการสอสาร ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน โรงเรยนบานทายาง จงหวดเพชรบร. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
สพจน วทลสวศน. (2552). การพฒนากจกรรมเกมการศกษาเพอสรางเสรมทกษะทางสงคมในกจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 6. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
169
สภทรา จ าปาเงน. (2548). การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง การอนรกษปาไมในชมชน ส าหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 5-6. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
สวทย เมษนทรย. (2560). องคกรตนแบบดานการพฒนาอยางยงยน ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง: เอกสารการสมมนาวชาการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.
สวทย และอรทย มลค า. (2545). 20 วธการจดการเรยนรเพอพฒนาคณธรรม จรยธรรม คานยมการเรยนรโดยการแสวงหาความรดวยตนเอง (พมพครงท 3 ed.). กรงเทพฯ: โรงพมพภาพพมพ.
อชราภรณ โวคชาภรณ. (2539). การศษาองคประกอบของการนเทศทสมพนธกบคณภาพการเรยนการสอนวชาชพระยะสนในเขตการศกษา 5 (รายงานการวจย): โครงการพฒนาคณภาพการศกษานอกโรงเรยน มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
อนธกา วงษจ าปา. (2549). การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนเพอสงเสรมการอาน ส าหรบนกเรยนชวงชนท 2. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), มหาวทยาลยศลปากร, นครปฐม.
เอกชย พทธสอน. (2556). แนวโนมการเสรมสรางทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 ส าหรบนกศกษาผใหญ. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต), จฬาลงกรณมหาวทยาลย, กรงเทพฯ.
170
ภาคผนวก
171
ภาคผนวก ก รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย รายชอผเขารวมสนทนากลม (Focus Group) แผนภมแสดงการจดสถานทในการสนทนากลม (Focus Group)
172
รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย ตารางท 24 รายชอผเชยวชาญตรวจคณภาพเครองมอทใชในการวจย ท รายชอผเชยวชาญ ต าแหนง ผเชยวชาญดาน 1 อาจารย ดร.บญรอด ชาตยานนท รองผอ านวยการ
โรงเรยนสาธตมหาวทยาลย ศลปากร ฝายบรหาร
กจกรรมพฒนาผเรยน
2 ดร.จนทรเพญ สวรรณคร ครช านาญการพเศษ โรงเรยนดอนคาวทยา
หลกสตรอาชพ
3 ดร.สาลน อดมผล ศกษานเทศก ช านาญการ ส านกงานศกษาธการจงหวดกาญจนบร
หลกสตรอาชพ
4 ดร.อรนช มงมสขศร ผอ านวยการกลมวจย และสงเสรมวจยทางการศกษา ส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา กระทรวงศกษาธการ
การวดและประเมนผล
5 นางสาวอมาภรณ วงศวสฐศกด ครช านาญการพเศษ โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
ขอมลทองถน
173
รายชอผเขารวมสนทนากลม (Focus Group) ตารางท 25 รายชอผเขารวมสนทนากลม (Focus Group) ท รายชอผเชยวชาญ ต าแหนง ผเชยวชาญดาน 1 อาจารย ดร.บญรอด ชาต
ยานนท รองผอ านวยการ โรงเรยนสาธตมหาวทยาลย ศลปากร ฝายบรหาร
กจกรรมพฒนาผเรยน
2 ดร.วจตรา ตะโกพร รกษาการรองผอ านวยการกลมบรหารงานวชาการ โรงเรยนราชนบรณะ
กจกรรมพฒนาผเรยน
3 อาจารย ดร.ดวงหทย โฮมไชยะวงศ
อาจารย สาขาวชาการประถมศกษา ภาควชาหลกสตรและวธสอน คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร
กจกรรมพฒนาผเรยน
4 ดร.จนทรเพญ สวรรณคร ครช านาญการพเศษ โรงเรยนดอนคาวทยา
หลกสตรอาชพ
5 ดร.สาลน อดมผล ศกษานเทศก ช านาญการ ศกษาธการจงหวดกาญจนบร
หลกสตรอาชพ
6 ดร.ศรนทพย เดนดวง ครช านาญการพเศษ โรงเรยนพระปฐมวยาลย
โครงงาน
7 ดร.กตตมา ปทมาวไล ครช านาญการ โรงเรยนสมทรสาครวทยาลย
การวดและประเมนผล
8 ดร.พชญาณ พานะกจ ครช านาญการ โรงเรยนวดราษฎรรงสรรค
การวดและประเมนผล
9 นางสาวอมาภรณ วงศวสฐศกด
ครช านาญการพเศษ โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
ขอมลทองถน
174
แผนภมการจดสถานทในการสนทนากลม (Focus Group)
แผนภมท 13 การจดสถานทในการสนทนากลม (Focus Group)
ผด าเนนรายการ (Moderator)
ทปรกษาวทยานพนธ (Advisor)
ผจดบนทก (Note Taker)
ผจดบนทก (Note Taker)
ผจดบนทก (Note Taker)
ผเชยวชาญดาน กจกรรมพฒนาผเรยน
ผเชยวชาญดานโครงงาน
ผเชยวชาญดานการวด และประเมนผล
ผเชยวชาญดานขอมลทองถน
ผเชยวชาญดาน กจกรรมพฒนาผเรยน
ผเชยวชาญดาน
กจกรรมพฒนาผเรยน
ผเชยวชาญดาน หลกสตรอาชพ
ผเชยวชาญดาน
หลกสตรอาชพ
ผเชยวชาญดานการวด และประเมนผล
ผชวยเหลอ (Assistants)
175
ภาคผนวก ข หนงสอเชญเปนผเขารวมสนทนากลม (Focus Group)
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
ภาคผนวก ค เครองมอเกบรวบรวมขอมล การศกษาขอมลพนฐาน 1. แบบสอบถามความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2. แบบประเมนความเหมาะสม แบบสอบถามความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 3. แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และหวหนาฝายวชาการ 4. แบบประเมนความเหมาะสม แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และหวหนาฝายวชาการ 5. แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ 6. แบบประเมนความเหมาะสม แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ปราชญชาวบาน และสถาน ประกอบการ
186
เรอง ความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยนเรอง ของดบานแพว เพอสงเสรม
ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
ค าชแจง
แบบสอบถามฉบบน เปนแบบสอบถามเกยวกบความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรม
พฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา โดยแบบสอบถามแบงเปน 3 ตอน ดงน
ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของนกเรยน จ านวน 2 ขอ
ตอนท 2 ความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร
การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 ขอ
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม จ านวน 1 ขอ
นายสรเดช เลศวฒนาวณช
นกศกษาปรญญาโท สาขาหลกสตรและการนเทศ
ภาควชาหลกสตรและวธสอน
คณะศกษาศาสตร มหาวทยาศลปากร
แบบสอบถามความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน
เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
(ส าหรบนกเรยน)
187
แบบสอบถาม (ส าหรบนกเรยน)
ตอนท 1 สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน 1.เพศ 1) ชาย 2) หญง 2.ระดบชน 1) ม.1 2) ม.2 3) ม.3 4) ม.4 5) ม.5 6) ม.6
ตอนท 2 ความตองการเกยวกบเนอหากจกรรม การจดกจกรรมการเรยนร สอการเรยนร การวดและการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน 1. หากโรงเรยนจดท ากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว นกเรยนตองการเรยนรเรองอะไรบาง 1.1 ดอกไม เพอการสงออก ผลไมสรางรายได (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) กลวยไม 2) สม 3) มะพราว 4) องน 5) อนๆ (โปรดระบ)......................................... 1.2 งานฝมอภมปญญาทองถน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การสานกก 2) การสานเสอ 3) งานชางไม 4) การปกผา 5) อนๆ (โปรดระบ)......................................... 1.3 เกษตรบานแพว ยคใหม (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การปลกผกไฮโดรโปนกส 2) การเลยงกง 3) อนๆ (โปรดระบ).........................................
2. นกเรยนตองการใหจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว โดยมวธด าเนนกจกรรมอยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การศกษานอกสถานทในชมชน 2) การศกษาจากใบความรทครเตรยมให 3) การสนทนาแลกเปลยนเรยนรกบเพอน 4) การจดกจกรรมการเรยนรโดยครรวมกบผรทองถน
188
5) การจดกจกรรมกลมและการศกษาคนควาและการปฏบต 6) ครเปนผใหความร 7) อนๆ (โปรดระบ)......................................... 3. นกเรยนตองการใหเอกสารและใบงาน มรปแบบอยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) มการยกตวอยางประกอบ 2) มรปภาพประกอบและมสสนสวยงาม 3) น าเสนอเนอหาพอเขาใจ ตวหนงสออานงาย 4) มการอธบายขนตอนอยางละเอยดทกขนตอน 5) อนๆ (โปรดระบ)......................................... 4. นกเรยนตองการใหมการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว อยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การทดสอบ 2) การตรวจชนงาน (ชนงานของนกเรยน) 3) การสอบถาม 4) การสมภาษณ 5) การสงเกตพฤตกรรม 6) อนๆ (โปรดระบ)...................................... 5. นกเรยนตองการใหใครมสวนรวมในการประเมนผลงาน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) ตนเอง 2) ครผสอน 3) ผรในทองถน 4) เพอนนกเรยน 5) ผปกครอง 6) อน ๆ (โปรดระบ)...................................... ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม ………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………
189
ค าชแจง ใหทานพจารณา ความเหมาะสม ของแบบสอบถามความตองการการพฒนากจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษา ฉบบนโดยท าเครองหมาย ลงในชอง “คะแนนการพจารณา” ในแตละ
ขอความตามความคดของทานซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน
ระดบ 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด ระดบ 4 หมายถง มความเหมาะสมมาก ระดบ 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง ระดบ 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย ระดบ 1 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด
รายการประเมน คาความเหมาะสม ขอเสนอ
แนะ 5 4 3 2 1 1. หากโรงเรยนจดท ากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว นกเรยนตองการเรยนรเกยวกบอะไรบาง (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1.1 ดอกไม เพอการสงออก ผลไมสรางรายได (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) กลวยไม 2) สม 3) มะพราว 4) องน 5) อนๆ (โปรดระบ)......................................
1.2 งานฝมอภมปญญาทองถน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การสานกก 2) การสานเสอ 3) งานชางไม 4) การปกผา 5) อนๆ (โปรดระบ)......................................
แบบประเมนความเหมาะสม ของแบบสอบถามความตองการเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการ
ประกอบอาชพส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา (ส าหรบผเชยวชาญ)
190
รายการประเมน คาความสอดคลอง ขอเสนอ
แนะ 5 4 3 2 1 1.3 เกษตรบานแพว ยคใหม (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การปลกผกไฮโดรโปนกส 2) การเลยงกง 3) อนๆ (โปรดระบ)......................................
2. นกเรยนตองการใหจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใหมวธด าเนนกจกรรมอยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การศกษานอกสถานทในชมชน 2) การศกษาจากใบความรทครเตรยมให 3) การสนทนาแลกเปลยนเรยนรกบเพอน 4) การจดกจกรรมการเรยนรโดยครรวมกบผรทองถน 5) การจดกจกรรมกลมและการศกษาคนควาและการปฏบต 6) ครเปนผใหความร 7) อนๆ (โปรดระบ)......................................
3. นกเรยนตองการใหเอกสารและใบงาน มรปแบบอยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) มการยกตวอยางประกอบ 2) มรปภาพประกอบและมสสนสวยงาม 3) น าเสนอเนอหาพอเขาใจ ตวหนงสออานงาย 4) มการอธบายขนตอนอยางละเอยดทกขนตอน 5) อนๆ (โปรดระบ)..........
191
รายการประเมน คาความสอดคลอง ขอเสนอ
แนะ 5 4 3 2 1 4. นกเรยนตองการใหมการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว อยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การทดสอบ 2) การตรวจชนงาน (ชนงานการปฏบตของนกเรยน) 3) การสอบถาม 4) การสมภาษณ 5) การสงเกตพฤตกรรม 6) อนๆ (โปรดระบ)..........
5. นกเรยนตองการใหใครเปนผประเมน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) ตนเอง 2) ครผสอน 3) ผรในทองถน 4) เพอนนกเรยน 5) ผปกครอง 6) อน ๆ (โปรดระบ..........)
................................................................ผประเมน (...............................................................)
................/………………../…………..
192
เรอง ความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรม
ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
ค าชแจง
แบบสมภาษณฉบบนเปนแบบสมภาษณ ความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาดงนนผวจยจงขอความอนเคราะหจากทาน โปรดใหค าสมภาษณตามความ
เปนจรง โดยแบงแบบสมภาษณเปน 3 ตอน ดงน
ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ จ านวน 3 ขอ
ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนา
กจกรรมพฒนาผเรยน และเนอหากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 5 ขอ
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม จ านวน 1 ขอ
นายสรเดช เลศวฒนาวณช
นกศกษาปรญญาโท สาขาหลกสตรและการนเทศ
ภาควชาหลกสตรและวธสอน
คณะศกษาศาสตร มหาวทยาศลปากร
แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
(แบบสมภาษณแบบมโครงสราง ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และหวหนาฝายวชาการ)
193
แบบสมภาษณ
(ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และหวหนาฝายวชาการ)
ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ 1. ชอ-สกล.............................................................................เพศ.................อาย.................... .
2. ระดบการศกษา................................................................................................................ .... 3. ต าแหนงการท างาน.......................................ประสบการณท างาน....................................... ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนากจกรรม
พฒนาผเรยน และเนอหากจกรรมพฒนาผเรยน
1. ทานคดวาการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอใหนกเรยนไดเรยนร
เกยวกบของดในบานแพว เพอน ามาสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพของ
นกเรยน ควรมประเดนเรองใดบาง เพอใหผเรยนเหนความส าคญและความจ าเปนของกจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
2. ทานคดวา กจกรรมพฒนาผเรยนทสงเสรมใหผเรยนมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาควรมลกษณะอยางไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
194
3. ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ
และคณลกษณะในการประกอบอาชพใหกบผเรยน ควรใหผเรยนไดเรยนรเรองอะไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
.............................................................................................................................................................. ..
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
4. ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ควรมเนอหา กจกรรม
และสอการเรยนรอะไรบาง เพอใหผเรยนเกดการเชอมโยงสชวตจรงได
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................ ........
5. ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ควรมการวดและ
ประเมนผลกจกรรมอยางไร จงเหมาะสมกบนกเรยนชนมธยมศกษา
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................ ....
................................................................................................................................................................
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม
................................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................. ...
................................................................................................................................................................
195
ค าชแจง ใหทานพจารณา ความเหมาะสม ของแบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ฉบบนโดยท าเครองหมาย ลงในชอง “คะแนนการพจารณา” ในแตละขอความตามความคดของทานซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน
ระดบ 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด ระดบ 4 หมายถง มความเหมาะสมมาก ระดบ 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง ระดบ 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย ระดบ 1 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด
รายการประเมน คาความเหมาะสม
ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1
1. ทานคดวาการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบของดในบานแพว เพอน ามาสงเสรมทกษะอาชพของนกเรยน ควรมประเดนเรองใดบาง เพอใหผเรยนเหนความส าคญและความจ าเปนของกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
2. ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพใหกบผเรยน ควรใหผเรยนไดเรยนรเรองอะไร
แบบประเมนความเหมาะสม ของแบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และหวหนาฝายวชาการ
(ส าหรบผเชยวชาญ)
196
รายการประเมน คาความเหมาะสม
ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1
3. ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ควรมเนอหา กจกรรม และสอการเรยนรอะไรบาง เพอใหผ เรยนเกดการเชอมโยงสชวตจรงได
4. ทานคดวา กจกรรมพฒนาผเรยนทสงเสรมใหผ เ ร ยนม ท กษะอาชพ ส าหร บน ก เ ร ยนช นมธยมศกษาควรมลกษณะอยางไร
5. ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ควรมการวดและประเมนผลกจกรรมอยางไร จงเหมาะสมกบนกเรยนชนมธยมศกษา
................................................................ผประเมน (...............................................................)
................/………………../…………..
197
เรอง ความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรม
ทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
ค าชแจง
แบบสมภาษณฉบบนเปนแบบสมภาษณ ความคดเหนเกยวกบความตองการเกยวกบการ
พฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ดงนนผวจยจงขอความอนเคราะหจากทานโปรดให
ขอมลตามความเปนจรง โดยแบงแบบสมภาษณเปน 3 ตอน ดงน
ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ จ านวน 2 ขอ
ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนา
กจกรรมพฒนาผเรยน และเนอหากจกรรมพฒนาผเรยน จ านวน 3 ขอ
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม จ านวน 1 ขอ
นายสรเดช เลศวฒนาวณช
นกศกษาปรญญาโท สาขาหลกสตรและการนเทศ
ภาควชาหลกสตรและวธสอน
คณะศกษาศาสตร มหาวทยาศลปากร
แบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
เพอสงเสรมทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
(แบบสมภาษณ ส าหรบผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ปราชญชาวบาน
และสถานประกอบการ)
198
แบบสมภาษณ
(ส าหรบผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ปราชญชาวบาน และสถานประกอบการ)
ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของผใหสมภาษณ 1. ชอ-สกล................................................................................เพศ....................อาย.............. ....... 2. อาชพทท า................................................................................................................... ...............
ตอนท 2 ความคดเหนเกยวกบความส าคญ และองคประกอบทจ าเปนของการพฒนากจกรรม
พฒนาผเรยน และเนอหากจกรรมพฒนาผเรยน
1. ทานคดวา กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ และ
คณลกษณะในการประกอบอาชพ นกเรยนควรเรยนเรองอะไร เพอน ามาประยกตใชใหเกดประโยชน
ในชวตประจ าได
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
2. ทานคดวา กจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมทกษะอาชพ ควรมลกษณะเปนอยางไร
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
3. ทานอยากใหนกเรยนมพฤตกรรมอยางไรเพอการประกอบอาชพ
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
199
ค าชแจง ใหทานพจารณา ความเหมาะสม ของแบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ฉบบนโดยท าเครองหมาย ลงในชอง “คะแนนการพจารณา” ในแตละขอความตามความคดของทานซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน
ระดบ 5 หมายถง มความเหมาะสมมากทสด ระดบ 4 หมายถง มความเหมาะสมมาก ระดบ 3 หมายถง มความเหมาะสมปานกลาง ระดบ 2 หมายถง มความเหมาะสมนอย ระดบ 1 หมายถง มความเหมาะสมนอยทสด
รายการประเมน คาความเหมาะสม
ขอเสนอแนะ 5 4 3 2 1
1. ทานคดวา กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ นกเรยนควรเรยนเรองอะไร เพอน ามาประยกตใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าได
2. ทานคดวา กจกรรมทสงเสรมใหนกเรยนมทกษะอาชพ มลกษณะเปนอยางไร
3. ทานอยากใหนกเรยนมพฤตกรรมอยางไรเพอการประกอบอาชพ
................................................................ผประเมน
(...............................................................) ................/………………../………….
แบบประเมนความเหมาะสม ของแบบสมภาษณความคดเหนเกยวกบการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอพฒนาทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพ ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ส าหรบผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ปราชญ
ชมชน (ส าหรบผเชยวชาญ)
200
ภาคผนวก ง เครองมอเกบรวบรวมขอมล ทใชในการวจย
1. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 2. แบบประเมนทกษะอาชพ 3. แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ 4. แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา 5. แบบประเมนคาดชนความสอดคลอง แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ
กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
201
202
ค าน า
กจกรรมพฒนาผเรยนถอเปนกจกรรมส าคญทโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
ก าหนดใหจดท าขนเพอสงเสรมทกษะอาชพ ส าหรบผเรยนในระดบชนมธยมศกษา ตามความถนด
ความสนใจ โดยมเปาหมายคอการพฒนาผเรยนใหเปนมนษยทสมบรณทงรางกาย สตปญญา
อารมณและสงคม เปนการสงเสรมใหผเรยนไดมความร มทกษะ และคณลกษณะทจ าเปนส าหรบ
การประกอบอาชพ สงผลใหผเรยนสามารถด ารงชวตในสงคมอยางมความสข อกทง ยงเปนการ
สรางใหผเรยนตระหนกถงศลธรรม จรยธรรม และการอนรกษภมปญญาทองถนในบรบทชมชน
ของตนเอง
กจกรรมพฒนาผเรยน ชมนมของดบานแพว แบงเปน 5 หนวยการเรยนร การจดกจกรรม
พฒนาผเรยน ประกอบดวย หนวยการเรยนรท 1 เรอง ของดบานแพว หนวยการเรยนรท 2
เรอง เลอกแลวงานฉน หนวยการเรยนรท 3 เรอง รวมดวยชวยกน หนวยการเรยนรท 4 เรอง
งานฉนมด หนวยการเรยนรท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว รวมทงหมด 5 แผนการจดกจกรรม
พฒนาผเรยน ซงเปนกจกรรมพฒนาผเรยนทจะสงเสรมผเรยนไดพฒนาความสามารถของตนเอง
ตามศกยภาพ เพมเตมจากกจกรรมการเรยนร ตามกลมสาระการเรยนรทง 8 กลม เพอชวยให
ผเรยนเกดทกษะอาชพ และคณลกษณะในการประกอบอาชพใหกบผเรยนอกดวย
203
สารบญ
หนา กจกรรมพฒนาผเรยน หลกการ...................................................................................................................... ....... 4 เปาหมาย..................................................................................................................... ...... 4 แนวการจดกจกรรม......................................................................................................... .. 5 รปแบบการจดกจกรรม...................................................................................................... 5 ค าอธบายรายวชา ชมนมของดบานแพว......................................................................................... 7 จดประสงคการเรยนร........................................................................................................ .............. 7 โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน.............................................................................. ............. 9 สอการเรยนร/แหลงเรยนร................................................................ .............................................. 9 การวดและประเมนผล................................................................................ ..................................... 10 ค าชแจง..................................................................................................................... ...................... 11 แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 ……………............................................................................. 15 แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 ……………............................................................................. 19 แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 ……………............................................................................. 27 แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 ……………............................................................................. 31 แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 ……………............................................................................. 34
204
กจกรรมพฒนาผเรยน ชมนม ของดบานแพว
หลกการ
กจกรรมพฒนาผเรยนมหลกการส าคญ ดงน
1. มเปาหมายของการจดกจกรรมทชดเจน เปนรปธรรม และครอบคลมผเรยนทเรยนทกคน
2. เปนกจกรรมทผเรยน ไดพฒนาตนเองอยางรอบดานเตมศกยภาพตามความสนใจ ความ
ถนด ความตองการ เหมาะสมกบวยและวฒภาวะ
3. เปนกจกรรมทปลกฝงและสงเสรมจตส านกในการบ าเพญตนใหเปนประโยชนตอสงคม ใน
ลกษณะตางๆ ทสอดคลองกบวถชวต ประเพณ และวฒนธรรมอยางตอเนองและสม าเสมอ
4. เปนกจกรรมทยดหลกการมสวนรวม โดยเปดโอกาสใหคร พอแม ผปกครอง ผน าชมชน
ปราชญชาวบาน องคกร และหนวยงานอน มสวนรวมในการจดกจกรรม
5. เปนการจดกจกรรมโดยใชวธการจดการเรยนรแบบโครงงานเปนฐาน
เปาหมาย
การจดกจกรรมพฒนาผ เรยนมงสงเสรมและพฒนาใหผ เรยนใชความร ทกษะ และ
ประสบการณจากการเรยนรไปพฒนาตนเองใหเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถ
ในการสอสาร ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชทกษะ
ชวต และความสามารถในการใชเทคโนโลย และทกษะอาชพ 5 ทกษะ ไดแก ทกษะการสอสารและ
มนษยสมพนธ ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะแสวงหาความร และ
ทกษะการจดการ อนจะน าไปสคณลกษณะอนพงประสงค 8 ประการ ตามหลกสตรแกนกลาง
การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ไดแก รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร
อยอยางพอเพยง มงมนในการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ และคณลกษณะในการ
ประกอบอาชพ 6 คณลกษณะ ไดแก ความซอสตย ความขยนและความอดทน ความรบผดชอบ ความ
เสยสละ ระเบยบวนย และมทศนคตทดตออาชพทท า
205
แนวการจดกจกรรม
สถานศกษาจดใหผเรยนชนมธยมศกษา เขารวมกจกรรม โดยมแนวการจดกจกรรม ดงน
1. ใหผเรยนปฏบตกจกรรมตามความสนใจ
2. ใหผเรยนไดปฏบตกจกรรมผานประสบการณทหลากหลาย ฝกการท างานทสอดคลองกบ
ชวตจรง ตลอดจนสะทอนความร ทกษะ และประสบการณของผเรยน
3. จดกจกรรมแบบรายบคคล กจกรรมกลม โดยใหผเรยนเปนผด าเนนการ โดยการศกษา
และแสวงหาความรประกอบการจดการอยางเปนระบบ เนนกระบวนการท างาน การสอสาร การม
มนษยสมพนธ และกระบวนการแกปญหาในการด าเนนกจกรรม
4. ใชกระบวนการมสวนรวมและการเรยนรแบบรวมมอมากกวาเนนการแขงขนบนพนฐาน
การปฏบตตามวถประชาธปไตย
5. ใชวธการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ครบทกกระบวนการ
6. จดใหมการแลกเปลยนเรยนรและเผยแพรกจกรรม
รปแบบการจดกจกรรม
การจดกจกรรมการเรยนรกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชรปแบบการจดการ
เรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน ซงมองคประกอบการสอน 6 ขน ดงน
1. ใหความรพนฐาน โดยครผสอนเตรยมแหลงขอมล เตรยมสอขอมล เกยวกบขอมลพนฐาน
ทตองการใหนกเรยนรในเบองตน เพอใหผเรยนเหนขอบเขตของการศกษาในครงน รวมถงกระตน
ความสนใจของผเรยน ดงดดผเรยนใหเกดความสนใจ
2. เลอกหวขอทสนใจ ผเรยนแตละคนเลอกหวขอทสนใจจะศกษา คนควาเพมเตม จากนน
จบกลมผเรยนทเลอกหวขอเดยวกนทสนใจ ใหอยดวยกน แลวรวมกนศกษาถงความเปนไปไดของ
หวขอทผเรยนสนใจจะศกษา คนควา จากนนน าเสนอหวขอทสนใจตอผสอน เพอขอความเหนชอบ
3. วางแผน สมาชกแตละกลมรวมกนก าหนดขนตอนการด าเนนงาน ก าหนดระยะเวลาใน
การด าเนนโครงงาน และแบงหนาทรบผดชอบใหกบสมาชกแตละคนในกลม โดยมผสอนคอยให
ค าปรกษา
206
4. ลงมอปฏบต โดยการด าเนนการตามแผนทแตละกลมไดวางไว และรวมกนแกปญหาท
เกดขน เพอใหบรรลเปาหมายของแตละกลม โดยมผสอนคอยเอออ านวยความสะดวกในการลงมอ
ปฏบต
5. น าเสนอและอภปราย ใหผเรยนแตละกลมน าเสนอผลงาน โดยการน าเสนอผลงานให
เพอนรวมชน และผเรยนอนๆ ไดชม เพอแลกเปลยนเรยนรรวมกน
6. การวดและประเมนผล เปนการประเมนผลงาน โดยการประเมนตามสภาพจรง โดยการ
ประเมนตนเอง เพอน และผสอน และมการใหขอคดเหนส าหรบผลงาน เพอน าขอคดเหนกลบมา
ปรบปรง แกไขผลงานใหมประสทธภาพมากขน
วธการจดการเรยนรโดยใชโครงงานเปนฐาน
1. ใหความรพนฐาน
2. เลอกหวขอทสนใจ
3. วางแผน
4. ลงมอปฏบต
5. น าเสนอและอภปราย
6. การวดและประเมนผล
207
ค าอธบายรายวชา ชมนมของดบานแพว
ชนมธยมศกษาปท 1-6 เวลา 20 ชวโมง
ศกษา ส ารวจ วเคราะห เกยวกบความส าคญของการประกอบอาชพ ปจจยในการประกอบ
อาชพใหประสบความส าเรจ ผลไมประจ าอ าเภอบานแพว ประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว
การปลก การดแลรกษามะพราว การแปรรปผลตภณฑมะพราว เพอเพมมลคาของสนคา การ
ออกแบบผลตภณฑสนคา การวางแผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน
ก าไร
โดยการใชทกษะการท าโครงงาน ใหนกเรยนไดลงมอปฏบต ดวยทกษะในการดานการสอสาร
และมนษยสมพนธ ทกษะกระบวนการท างาน ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะแสวงหาความร
และทกษะการจดการ กอใหเกดสมรรถนะส าคญ 5 ประการ ไดแก ความสามารถในการสอสาร
ความสามารถในการคด ความสามารถในการแกปญหา ความสามารถในการใชท กษะชวต และ
ความสามารถในการใชเทคโนโลย
เพอใหนกเรยนเหนคณคาและความส าคญของการประกอบอาชพ มคณธรรม จรยธรรม และ
คณลกษณะในการประกอบอาชพ ความซอสตย ความขยนและความอดทน ความรบผดชอบ ความ
เสยสละ ความประหยดในการท างาน และทศนคตทดตออาชพทท า อนน าไปสคณลกษณะอนพง
ประสงค 8 ประการ ไดแก รกชาต ศาสน กษตรย ซอสตยสจรต มวนย ใฝเรยนร อยอยางพอเพยง
มงมนในการท างาน รกความเปนไทย และมจตสาธารณะ
208
จดประสงคการเรยนร
กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ประกอบดวย 3 ดาน
1. ดานพทธพสย (Cognitive Domain)
1.1 อธบายการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว
1.2 อธบายกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร
2. ดานทกษะพสย (Psychomotor Domain)
2.1 ทดลองขายสนคา
2.2 เกดทกษะอาชพ ไดแก ทกษะในการดานการสอสารและมนษยสมพนธ ทกษะ
กระบวนการท างาน ทกษะกระบวนการแกปญหา ทกษะแสวงหาความร และทกษะการจดการ
3. ดานจตพสย (Affective Domain)
3.1 เหนคณคาและความส าคญของการประกอบอาชพ
3.2 มคณลกษณะในการประกอบอาชพ ไดแก ความซอสตย ความขยนและความอดทน
ความรบผดชอบ ความเสยสละ ความประหยดในการท างาน และทศนคตทดตออาชพทท า
รวม 7 จดประสงคการเรยนร
209
โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน
เนอหาของกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว มรายละเอยด ดงตอไปน
หนวยท ชอหนวย จดประสงคการเรยนรขอท เวลา (ชวโมง)
1 ของดบานแพว 1.2 / 1.2 6
2 เลอกแลวงานฉน 2.2 / 3.2 2
3 รวมดวยชวยกน 2.2 / 3.2 5
4 งานฉนมด 2.2 / 3.2 2
5 หลกสตลาดบานแพว 2.1 / 2.2 / 3.1 / 3.2 5
รวม 20
สอการเรยนร/แหลงเรยนร
1. สอการเรยนร 1.1 รปภาพสวนมะพราว 1.2 วดทศนเกยวกบมะพราว ผลไมสรางรายไดประจ าอ าเภอบานแพว 1.3 คอมพวเตอร 1.4 อนเทอรเนต 1.5 ใบงานท 1 เรอง การปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราวได 1.6 ใบงานท 2 เรอง แผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร 1.7 ใบงานท 3 เรอง แบบบนทกหวขอและการวางแผนโครงงานอาชพ 1.8 อปกรณ-วสดในการท าผลงานโครงงานอาชพ 1.9 ผลงานโครงงานอาชพ
210
2. แหลงเรยนร 2.1 สวนมะพราว 2.2 ศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว 2.3 งานเปดบาน พ.ร. 3. บคคล 3.1 เจาของสวนมะพราว ปราชญชาวบาน 3.2 เจาของศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว ปราชญชาวบาน 3.3 ผเชยวชาญดานการตลาด
211
การวดและประเมนผล การวดและประเมนผลระหวางเรยนและหลงเรยนตามจดประสงคการเรยนร โดยการวดม
ความครอบคลมทงดานพทธพสย ทกษะพสย และจตพสย ดงรายละเอยดตอไปน
1. ดานพทธพสย
1.1 ความรความเขาใจเกยวกบการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ
ของตนมะพราว
1.2 ความรความเขาใจเกยวกบกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ -รายจาย
ค านวณตนทน ก าไร
2. ดานทกษะพสย
2.1 ทกษะอาชพ
2.2 สมรรถนะส าคญของผเรยน
3. ดานจตพสย
3.1 คณลกษณะในการประกอบอาชพ
3.2 คณลกษณะอนพงประสงค
เกณฑการประเมนดานพทธพสย ทกษะพสย และจตพสย
ผาน หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมครบรอยละ 80 ตามเกณฑ ปฏบตกจกรรมและมผลงาน/ชนงานครบตามจดประสงค การเรยนรทก าหนด ไมผาน หมายถง ผเรยนมเวลาเขารวมกจกรรมไมครบรอยละ 80 ตาม เกณฑ ไมผานการปฏบตกจกรรม หรอม ผลงาน/ชนงาน/ คณลกษณะไมครบตามจดประสงคการเรยนรทก าหนด
212
ค าชแจง
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 1-
6 เปนแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ทจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชโครงงานเปนฐาน เพอ
พฒนาใหผเรยนไดลงมอปฏบตกจกรรมผานประสบการณทหลากหลาย ฝกการท างานทสอดคลองกบ
ชวตจรง เพอเปนการเพมประสทธภาพในการเรยนใหดยงขน เปนแผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท
เนนกระบวนการท างานรวมกน การสอสาร การมมนษยสมพนธ และกระบวนการแกปญหา รวมถง
การแสวงหาความรประกอบการจดการบรหารงานอยางเปนระบบ มแผนการจดก จกรรมพฒนา
ผเรยน จ านวน 5 แผน รวม 20 ชวโมง ดงน
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 1 เรอง ของดบานแพว
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 2 เรอง เลอกแลวงานฉน
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 3 เรอง รวมดวยชวยกน
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 4 เรอง งานฉนมด
แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยนท 5 เรอง หลกสตลาดบานแพว
ในการจดกจกรรมการเรยนการสอนโดยใชโครงงานเปนฐาน ทจะประสบผลส าเรจตาม
เปาหมาย ผสอนตองศกษารปแบบการสอน เตรยมแหลงเรยนร สอการเรยนร และวสดอปกรณทใชใน
การจดกจกรรมการเรยนร และปฐมนเทศนกเรยนเพอสรางความเขาใจและขอตกลงในการเรยน
นกเรยนตองศกษาและแสวงหาความร ตลอดจนสะทอนความร ทกษะ และประสบการณของผเรยน
ในการสรางผลงานใหเกดผลส าเรจ เพอใหเกดประโยชนอยางแทจรง
213
ตารา
งท 1
หนว
ยการ
เรยนร
เรอง
ของ
ดบาน
แพว
หนวย ท
ชอ เรอง
จดปร
ะสงค
การเร
ยนร
สาระ
การเร
ยนร
ภาระ
งาน/
ชนงา
น กา
รวดแ
ละปร
ะเมนผ
ล ขน
ตอนก
ารจด
กจกร
รมโด
ยใช
โครง
งานเ
ปนฐา
น
ทกษะ
อาชพ
คณ
ลกษณ
ะในก
ารปร
ะกอบ
อาชพ
เว
ลา
(ชวโ
มง)
1
ของด
บา
นแพ
ว
1. นก
เรยนส
ามาร
ถอธ
บายก
ารปล
ก กา
รดแ
ลรกษ
า และ
ประโ
ยชนข
องสว
นตา
งๆ ข
องตน
มะพร
าวได
2.
นกเรย
นสาม
ารถ
อธบา
ยกลย
ทธกา
รตลา
ด กา
รท าบ
ญช
รายร
บ-รา
ยจาย
ค า
นวณต
นทน
ก าไร
ได
1. ขอ
มลทว
ไปเก
ยวกบ
มะพร
าว ผ
ลไมส
ราง
รายไ
ด กา
รปลก
1.1 ป
ระวต
ควา
ม ส า
คญขอ
งมะพ
ราว แ
ละกา
รปลก
การ
ดแลร
กษา
1.2
สวน
ประก
อบขอ
งมะ
พราว
และ
สวนต
างๆ
ของต
นมะพ
ราว
1.3
การ
น าสว
นตาง
ๆ ขอ
งตนม
ะพรา
ว และ
มะพร
าวไป
ใชปร
ะโยช
น 2.
การว
างกล
ยทธ
การต
ลาด
การท
าบญช
รา
ยรบ-
รายจ
ายค า
นวณ
ตนทน
ก าไ
ร
1. ใบ
งานท
1 ก
ารปล
ก กา
รดแล
รกษา
และ
ประโ
ยชนข
องสว
นตาง
ๆ ขอ
งตน
มะพร
าวได
2.
ใบงา
นท 2
แผ
นกลย
ทธกา
รตลา
ด กา
รท า
บญชร
ายรบ
-รา
ยจาย
ค าน
วณตน
ทน ก
าไร
1. ตร
วจใบ
งานท
1
การป
ลก ก
ารดแ
ลรก
ษา แ
ละปร
ะโยช
นของ
สวน
ตางๆ
ของ
ตนมะ
พราว
ได
2. ตร
วจใบ
งานท
2
แผนก
ลยทธ
การต
ลาด
การท
าบญ
ชราย
รบ-
รายจ
าย ค
านวณ
ตนทน
ก าไ
ร
1. ให
ความ
รพน
ฐาน
1. ทก
ษะแส
วงหา
ความ
ร
1. คว
ามขย
นและ
อดทน
2.
ความ
รบผด
ชอบ
ในกา
รท าง
าน
3. มร
ะเบย
บวนย
6
213
214
ตารา
งท 1
หนว
ยการ
เรยนร
เรอง
ของ
ดบาน
แพว
(ตอ)
หนวย ท
ชอ เรอง
จดปร
ะสงค
การเร
ยนร
สาระ
การเร
ยนร
ภาระ
งาน/
ชนงา
น กา
รวดแ
ละปร
ะเมนผ
ล ขน
ตอนก
ารจด
กจกร
รมโด
ยใช
โครง
งานเ
ปนฐา
น
ทกษะ
อาชพ
คณ
ลกษณ
ะในก
ารปร
ะกอบ
อาชพ
เว
ลา
(ชวโ
มง)
2 เล
อกแล
วงา
นฉน
1. นก
เรยนส
ามาร
ถก า
หนดห
วขอเ
รองข
องโค
รงงา
นอาช
พไดอ
ยาง
เหมา
ะสม
2. นก
เรยนส
ามาร
ถวา
งแผน
โครง
งาน
อาชพ
ได
1. กา
รก าห
นดหว
เรองโค
รงงา
นอาช
พ
2. กา
รวาง
แผน
โครง
งานอ
าชพ
1. ใบ
งานท
3
แบบบ
นทกห
วขอ
และก
ารวา
งแผน
โครง
งานอ
าชพ
1. ตร
วจใบ
งานท
3
แบบบ
นทกห
วขอแ
ละกา
รวาง
แผนโ
ครงง
านอา
ชพ
2. เล
อกหว
ขอท
สนใจ
3.
วางแ
ผน
1. ทก
ษะกา
รสอ
สาร
และม
นษย
สมพน
ธ 2.
ทกษะ
การ
แกปญ
หา
1. คว
ามรบ
ผดชอ
บใน
การท
างาน
2.
ความ
เสยส
ละ
2
3 รว
ม ดว
ยชว
ย กน
1. นก
เรยนส
ามาร
ถลง
มอปฏ
บตท า
โครง
งาน
อาชพ
ได
1. กา
รลงม
อปฏบ
ต ด า
เนนก
ารโค
รงงา
นอา
ชพ
1. ผล
งาน
โครง
งานอ
าชพ
1. แบ
บประ
เมนผ
ลงา
นโคร
งงาน
อาชพ
4.
ลงมอ
ปฏบต
1.
ทกษะ
กระบ
วน
การ
ท างา
น 2.
ทกษะ
การ
จดกา
ร
1. คว
ามซอ
สตย
2. คว
ามขย
นและ
อดทน
3.
ความ
รบผด
ชอบ
ในกา
รท าง
าน
5
ตารา
งท 1
หนว
ยการ
เรยนร
เรอง
ของ
ดบาน
แพว
(ตอ)
214
215
หนวย ท
ชอ เรอง
จดปร
ะสงค
การเร
ยนร
สาระ
การเร
ยนร
ภาระ
งาน/
ชนงา
น กา
รวดแ
ละปร
ะเมนผ
ล ขน
ตอนก
ารจด
กจกร
รมโด
ยใช
โครง
งานเ
ปนฐา
น
ทกษะ
อาชพ
คณ
ลกษณ
ะในก
ารปร
ะกอบ
อาชพ
เว
ลา
(ชวโ
มง)
4 งา
นฉน
มด
1. นก
เรยนส
ามาร
ถน า
เสนอ
และอ
ภปรา
ยโค
รงงา
นอาช
พได
1. กา
รน าเส
นอแล
ะอภ
ปราย
โครง
งาน
อาชพ
1.
แบบส
งเกต
พฤตก
รรม
5. น า
เสนอ
และ
อภปร
าย
1. ทก
ษะกา
รสอ
สารแ
ละมน
ษยสม
พนธ
1. คว
ามรบ
ผดชอ
บใน
การท
างาน
2.
มทศน
คตทด
ตออา
ชพทท
า
2
5 หล
กส ตล
าดบา
นแพ
ว
1. นก
เรยนส
ามาร
ถปร
ะกอบ
อาชพ
ได
1. กา
รประ
กอบอ
าชพ
1.
แบบป
ระเม
นทก
ษะอา
ชพ
2. แบ
บประ
เมน
คณลก
ษณะด
านอา
ชพ
6. กา
รวดแ
ละปร
ะเมน
ผล
1. ทก
ษะกา
รสอ
สารแ
ละมน
ษยสม
พนธ
2. ทก
ษะกร
ะบวน
การ
ท างา
น 3.
ทกษะ
การ
แกปญ
หา
4. ทก
ษะแส
วงหา
ความ
ร 5.
ทกษะ
การ
จดกา
ร
1. คว
ามซอ
สตย
2. คว
ามขย
นและ
อดทน
3.
ความ
รบผด
ชอบ
ในกา
รท าง
าน
4. คว
ามเส
ยสละ
5.
มระเ
บยบว
นย
6. มท
ศนคต
ทดตอ
อาชพ
ทท า
5 215
216
การจดกจกรรมพฒนาผเรยน ชมนมของดบานแพว หนวยท 1 เรอง ของดบานแพว ภาคเรยนท 2/2560 ระดบชนมธยมศกษา เวลาเรยน 6 ชวโมง ชอผสอน นายสรเดช เลศวฒนาวณช โรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
1. สาระส าคญ มะพราวถอเปนผลไมเศรษฐกจทสรางรายได ประจ าอ าเภอบานแพว ซงอยในบรเวณพนท
ราบรมฝงคลองด าเนนสะดวกทเชอมตอระหวางแมน าทาจนกบแมน าแมกลอง สวนใหญประกอบอาชพเกษตรกรรมเปนอาชพหลก โดยเฉพาะสวนมะพราว การปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว ซงสามารถน ามาใชประโยชนไดมากมาย ตงแตกะลามะพราว มะพราวผลออน มะพราวผลแก น ามะพราว ยอดมะพราว ทางมะพราว เปลอกมะพราว เปนตน และการแปรรปผลตภณฑจากมะพราวเพอเพมมลคาทางสนคา ประกอบการวางกลยทธการตลาด เปนการวางแผนการจดการผลตภณฑสนคา หรอบรการ (Product Strategy) ราคา (Price Strategy) ชองทางจดจ าหนาย (Place Strategy) การสงเสรม (Promotion Strategy) การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร เพอใชในการก าหนดราคาจ าหนายและใชในการตรวจสอบผลก าไร - ขาดทนของการด าเนนงานของผประกอบการไดทกเวลา
2. จดประสงคการเรยนร 1. นกเรยนสามารถอธบายการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตน
มะพราวได
2. นกเรยนสามารถอธบายกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ -รายจาย ค านวณตนทน
ก าไรได
3. สมรรถนะส าคญของผเรยน 1. ความสามารถในการสอสาร 4. คณลกษณะอนพงประสงค 1. มวนย 2. ใฝเรยนร 3. มงมนในการท างาน
217
5. ทกษะอาชพ 1. ทกษะแสวงหาความร 6. คณลกษณะในการประกอบอาชพ 1. ความขยนและอดทน 2. ความรบผดชอบในการท างาน 3. มระเบยบวนย
7. กระบวนการจดกจกรรม โดยใชโครงงานเปนฐาน
ขนท 1. ขนใหความรพนฐาน
1. ครแสดงภาพสวนมะพราว จากนนใหนกเรยนตอบค าถามดงน 1.1 นกเรยนคดวาชมชนบานแพวสวนใหญประกอบอาชพอะไรบาง จากมะพราว 1.2 นกเรยนคดวา ท าไมบางคนจงประสบความส าเรจในการประกอบอาชพ บางคนถงไมประสบความส าเรจในการประกอบอาชพ จากนนใหนกเรยนอภปรายรวมกนในชนเรยน
2. นกเรยนศกษาเรยนร การวางแผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร ในการท าธรกจ จากกจกรรมตลาดจ าลอง โดยมผเชยวชาญดานการตลาด เปนผด าเนนการจดกจกรรม โดยใหนกเรยนแตละกลม ด าเนนการธรกจนอย และเปดตลาดจ าลองกน เพอทดลองขายกนภายในชนเรยน โดยใหแตละกลมวางแผนการตลาด ก าหนดราคาขาย และราคาตนทน จากนนแลกเปลยนเรยนร และรวมกนอภปรายรวมกน
3. ครแสดงวดทศน เกยวกบมะพราว ผลไมสรางรายไดประจ าอ าเภอบานแพว จากนนใชค าถามดงน 3.1 จากวดทศน นกเรยนคดวา มะพราว สามารถสรางรายไดจากการประกอบอาชพอยางไรบาง 3.2 นกเรยนคดวา มะพราวสามารถน าไปสรางรายได ในรปแบบอนไดอกหรอไม อยางไร 3.3 นกเรยนคดวา นอกจากมะพราวแลว สวนประกอบตางๆ ของมะพราวสามารถน ามาใชประโยชนไดอยางไรบาง
218
4. ครพานกเรยนไปเยยมชมสวนมะพราว โดยมเจาของสวน ปราชญชาวบาน เปนผใหความร ขอมลเกยวกบมะพราว ซงเปนผลไมเศรษฐกจทสรางรายได การปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว โดยมการแลกเปลยนเรยนร และรวมกนอภปรายรวมกน
5. ครพานกเรยนไปเยยมชมศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว โดยมเจาของศนยการเรยนร ปราชญชาวบาน เปนผใหความร ขอมลเกยวกบการแปรรปผลตภณฑจากมะพราว การออกแบบผลตภณฑ การท าธรกจการวางแผนกลยทธการตลาด โดยมการแลกเปลยนเรยนร และรวมกนอภปรายรวมกน 8. สอการเรยนร/แหลงเรยนร 1. รปภาพสวนมะพราว
2. วดทศนเกยวกบมะพราว ผลไมสรางรายไดประจ าอ าเภอบานแพว 3. สวนมะพราว 4. ศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว 5. เจาของสวนมะพราว ปราชญชาวบาน 6. เจาของศนยการเรยนรผลตภณฑจากมะพราว ปราชญชาวบาน 7. ผเชยวชาญดานการตลาด
9. ชนงาน/ภาระงาน
1. ใบงานท 1 เรอง การปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว 2. ใบงานท 2 แผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร
10. การวดและประเมนผล จดประสงคการเรยนร วธการ เครองมอ 1. นกเรยนสามารถ
อธบายการปลก การ
ดแลรกษา และ
ประโยชนของสวนตางๆ
ของตนมะพราวได
ตรวจใบงาน ผาน หมายถง นกเรยนตอบค าถามแสดงรายละเอยดของการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราวไดถกตอง ไมผาน หมายถง นกเรยนไมสามารถตอบค าถามแสดงรายละเอยดของการปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราวไดถกตอง
ใบงานท 1 เรอง การปลก การดแลรกษา และประโยชนของสวนตางๆ ของตนมะพราว
219
จดประสงคการเรยนร วธการ เครองมอ 2. นกเรยนสามารถอธบายกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไรได
ตรวจใบงาน ผาน หมายถง นกเรยนตอบค าถามแสดงรายละเอยดของกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไรไดถกตอง ไมผาน หมายถง นกเรยนไมสามารถตอบค าถามแสดงรายละเอยดของกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไรไดถกตอง
ใบงานท 2 แผนกลยทธการตลาด การท าบญชรายรบ-รายจาย ค านวณตนทน ก าไร
3. สมรรถนะส าคญของผเรยน
ประเมนผเรยน แบบประเมนสมรรถนะส าคญของผเรยน
4. คณลกษณะอนพงประสงค
ประเมนผเรยน แบบประเมนคณลกษณะอนพงประสงค
220
11. บนทกหลงการจดกจกรรม
11.1 ผลการจดกจกรรม ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… 11.2 ปญหา/อปสรรค ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… ..............…………………………………………………………………………………………………………………………………
11.3 ขอเสนอแนะ/แนวทางแกไข ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… ..............………………………………………………………………………………………………………………………………… ..............…………………………………………………………………………………………………………………………………
ลงชอ............................................................... (นายสรเดช เลศวฒนาวณช)
ครผสอน ความคดเหน ............................................................................................................................. ............................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................................. ................................... ลงชอ (นางสาวปยพร อนทรกษ) หวหนากลมบรหารงานวชาการ ความคดเหน ............................................................................................................................. ................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................................. ................................... ลงชอ (นางสาววรรณา ปจฉาการ) ผอ านวยการโรงเรยนวดหลกสพพฒนราษฎรอปถมภ
221
แบบประเมนทกษะอาชพ
ค าชแจง แบบประเมนนสรางขนเพอประเมนทกษะอาชพ โดยท าเครองหมาย ( √ ) ลงในชองระดบคณภาพ โดยคณภาพระดบตางๆ มความหมาย ดงน
4 คะแนน หมายถง ดมาก 3 คะแนน หมายถง ด 2 คะแนน หมายถง พอใช 1 คะแนน หมายถง ปรบปรง
ท ชอ-นามสกล
ทกษะอาชพ
รวม (20
คะแนน)
หมายเหต
1. ทกษะการสอสารและ มนษยสมพนธ (4 คะแนน) 2. ทกษะกระบวนการท างาน (4 คะแนน)
3. ทกษะกระบวนการแกปญหา (4 คะแนน)
4. ทกษะแสวงหาความร (4 คะแนน)
5. ทกษะการจดการ (4 คะแนน)
222
เกณฑการใหคะแนน แบบประเมนทกษะอาชพ
รายการประเมน ระดบคณภาพ หมายเหต
1. ทกษะการสอสารและมนษยสมพนธ ในประเดนตอไปน 1.1 สอสารระหวางตนเองกบคนรอบขางไดเขาใจ 1.2 สามารถประสานงานรวมกบบคคลอนได 1.3 เปนผฟง ผพดทดในการท างาน 1.4 เปนผน า ผตามทดในการท างาน
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
2. ทกษะกระบวนการท างาน ในประเดนตอไปน 2.1 มการก าหนดเปาหมายของงาน 2.2 มการวางแผน 2.3 ด าเนนงานตามทไดวางแผนไว 2.4 มการประเมนผลการท างาน
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
3. ทกษะกระบวนการแกปญหา ในประเดนตอไปน 3.1 มการสงเกต 3.2 วเคราะหหาสาเหตของปญหา 3.3 หาวธการในการแกปญหา 3.4 เลอกวธการแกปญหาทเกดขน
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
4. ทกษะแสวงหาความร ในประเดนตอไปน 4.1 มการก าหนดประเดนในการศกษา 4.2 มการวางแผนในการสบคน 4.3 ด าเนนการตามแผนทวางไว
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
223
รายการประเมน ระดบคณภาพ หมายเหต
4.4 วเคราะหขอมลทไดจากการสบคน แลวน ามาสรปผลและน าไปใช 5. ทกษะการจดการ ในประเดนตอไปน 5.1 สามารถแบงหนาทใหกบสมาชกในกลมไดอยางชดเจน 5.2 สามารถจดการบรหารงานเดยวไดตรงตามแผนทวางไว 5.3 สามารถจดการบรหารงานกลมไดตรงตามแผนทวางไว 5.4 สามารถสงงานไดทนตามเวลาทก าหนด
4 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 4 ประเดน 3 คะแนน หมายถง ปฏบตได 3 ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
เกณฑการประเมน/ระดบคณภาพ 17 – 20 คะแนน หมายถง ทกษะอาชพอยในระดบดมาก 13 – 16 คะแนน หมายถง ทกษะอาชพอยในระดบด 9 - 12 คะแนน หมายถง ทกษะอาชพอยในระดบพอใช 5 - 8 คะแนน หมายถง ทกษะอาชพอยในระดบปรบปรง เกณฑการประเมนทกษะอาชพ คะแนนเฉลย 3.50 – 4.00 หมายถง มทกษะอยในระดบดมาก คะแนนเฉลย 2.50 – 3.49 หมายถง มทกษะอยในระดบด คะแนนเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง มทกษะอยในระดบพอใช คะแนนเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง มทกษะอยในระดบปรบปรง
224
แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
ค าชแจง แบบประเมนนสรางขนเพอประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ โดยท าเครองหมาย
( √ ) ลงในชองระดบคณภาพ โดยคณภาพระดบตางๆ มความหมาย ดงน
3 คะแนน หมายถง ด 2 คะแนน หมายถง พอใช 1 คะแนน หมายถง ปรบปรง
ท ชอ-นามสกล
คณลกษณะในการประกอบอาชพ
รวม (18
คะแนน)
หมายเหต
ความซอสตย (3 คะแนน)
ความขยนและความอดทน (3 คะแนน)
ความรบผดชอบ (3 คะแนน)
ความเสยสละ (3 คะแนน)
ระเบยบวนย (3 คะแนน)
ทศนคตทดตออาชพทท า (3 คะแนน)
225
เกณฑการใหคะแนน แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ
รายการประเมน ระดบคณภาพ หมายเหต
1. มความซอสตย ในประเดนตอไปน 1.1 พดความจรง ไมพดโกหก 1.2 ยอมรบผดเมอท าผด ไมใสรายความผดใหกบผอน 1.3 ไมลกขโมยของหรอหยบของโดยไมไดรบอนญาต
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
2. มความขยนและอดทน ในประเดนตอไปน 2.1 มความมงมนในงานทไดรบผดชอบอยางเตมความสามารถ 2.2 ไมยอทอตอปญหาทเกดขน 2.3 พรอมเผชญกบปญหาทเกดขนทกเมอ
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
3. มความรบผดชอบ ในประเดนตอไปน 3.1 เขาชนเรยนตรงเวลา 3.2 มการเตรยมอปกรณ หรอท างานตามทไดรบมอบหมาย 3.3 ท างานเสรจทนตามเวลาทก าหนด
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
4. มความเสยสละ ในประเดนตอไปน 4.1 รจกการแบงปนสงของใหกบเพอน 4.2 รจกชวยเหลอเพอนรวมงาน 4.3 เหนประโยชนสวนรวมมากกวาสวนตน
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
226
รายการประเมน ระดบคณภาพ หมายเหต
5. มระเบยบวนย ในประเดนตอไปน 5.1 ปฏบตตามขอตกลงรวมกนในชนเรยน 5.2 แตงกายถกตองตามระเบยบของโรงเรยน 5.3 เปนแบบอยางทดในการท างานรวมกน
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
6. มทศนคตทดตออาชพทท า ในประเดนตอไปน 6.1 มความภาคภมในงานทตนเองท า 6.2 มความสขในงานทตนเองท า 6.3 มการพฒนาอาชพทตนเองท าอยเสมอ
3 คะแนน หมายถง ปฏบตไดครบถวนทง 3ประเดน 2 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 2 ประเดน 1 คะแนน หมายถง ปฏบตไดเพยง 1 ประเดน
เกณฑการประเมน/ระดบคณภาพ 15 – 18 คะแนน หมายถง มคณลกษณะในการประกอบอาชพอยในระดบด 10 - 14 คะแนน หมายถง มคณลกษณะในการประกอบอาชพอยในระดบพอใช 6 - 9 คะแนน หมายถง มคณลกษณะในการประกอบอาชพอยในระดบปรบปรง เกณฑการประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ คะแนนเฉลย 2.50 – 3.00 หมายถง มคณลกษณะอยในระดบด คะแนนเฉลย 1.50 – 2.49 หมายถง มคณลกษณะอยในระดบพอใช คะแนนเฉลย 1.00 – 1.49 หมายถง มอยในระดบปรบปรง
227
เรอง ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ค าชแจง
แบบสอบถามฉบบนมจดมงหมายเพอศกษาระดบความพงพอใจในการจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ของนกเรยนชนมธยมศกษา โรงเรยนวดหลกส พพฒนราษฎรอปถมภ เพอเปนขอมลในการปรบปรงการจดกจกรรมพฒนาผเรยนใหมความเหมาะสมยงขน เพอประโยชนตอนกเรยนและโรงเรยน โปรดใหขอมลตามความเปนจรง ผวจยจะน าขอมลทไดไปใชประโยชนในการวจยเทานน แบบสอบถามฉบบนประกอบดวย 2 ตอน ดงน
ตอนท 1 สถานภาพและขอมลทวไปของนกเรยน จ านวน 2 ขอ ตอนท 2 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา จ านวน 13 ขอ ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม จ านวน 1 ขอ
จงใสเครองหมาย (√) ลงในชองระดบความพงพอใจของนกเรยนไดรบจากการจดกจกรรมการเรยนรในกจกรรมพฒนาผเรยน เรองของดบานแพวตามความเปนจรง โดยความพงพอใจระดบตางๆ มความหมาย ดงน
5 หมายถง พงพอใจระดบมากทสด 4 หมายถง พงพอใจระดบมาก 3 หมายถง พงพอใจระดบปานกลาง 2 หมายถง พงพอใจระดบนอย 1 หมายถง พงพอใจระดบนอยทสด
นายสรเดช เลศวฒนาวณช
นกศกษาปรญญาโท สาขาหลกสตรและการนเทศ ภาควชาหลกสตรและวธสอน
คณะศกษาศาสตร มหาวทยาศลปากร
แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว (ส าหรบนกเรยน)
228
แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
ตอนท 1 สภาพและขอมลทวไปของนกเรยน
1.เพศ 1) ชาย 2) หญง
2.ระดบชน 1) ม.1 2) ม.2 3) ม.3
4) ม.4 5) ม.5 6) ม.6
ตอนท 2 ความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
ความพงพอใจของนกเรยน ระดบความพงพอใจ
5 4 3 2 1 ดานกจกรรมพฒนาผเรยน 1. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนร มความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของผเรยน
2. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรตามความถนด และความสนใจของผเรยน
3. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดทกษะอาชพ
4. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
5. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชเวลาในการจดกจกรรมเหมาะสม
ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน 6. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอการสอนทหลากหลาย
7. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมวทยากรทมความร ความเชยวชาญ
229
ความพงพอใจของนกเรยน ระดบความพงพอใจ
5 4 3 2 1 8. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอทกระตนผเรยนใหเกดความสนใจ
ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน 9. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการวดและประเมนผลทหลากหลาย
10. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยใหตนเอง เพอน ปราชญชาวบาน ผปกครองและสถานประกอบการมสวนรวมในการวดและประเมนผล
ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน 11. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนรคณคาของทองถนในอ าเภอบานแพว
12. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
13. กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพได
ตอนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม
............................................................................................................................. ...................................
................................................................................................ ................................................................
............................................................................................................................. ...................................
............................................................................................................................................................. ...
............................................................................................................................. ...................................
230
ค าชแจง ใหทานพจารณา ความสอดคลอง แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรม
พฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ฉบบนโดยท าเครองหมาย ลงในชอง “คะแนนการพจารณา”
ในแตละขอความตามความคดของทานซงมเกณฑการใหคะแนน ดงน
+1 หมายถง แนใจวามความสอดคลอง 0 หมายถง ไมแนใจวามความสอดคลอง -1 หมายถง แนใจวาไมมความสอดคลอง
ขอ ขอค าถาม คะแนนการพจารณา
ขอเสนอแนะเพมเตม
+1 0 -1 ดานกจกรรมพฒนาผเรยน 1 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรม
การเรยนร มความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของผเรยน
2 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรตามความถนด และความสนใจของผเรยน
3 ทานคดวา จดประสงคการเรยนร มความเหมาะสม หรอไมอยางไร
4 ทานคดวา โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน มความเหมาะสม สอดคลองหรอไมอยางไร
5 ทานคดวา สอประกอบกจกรรม การวดและประเมนผล มความเหมาะสม สอดคลองหรอไมอยางไร
ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน 6 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรม
การเรยนรโดยมการใชสอการสอนทหลากหลาย
แบบประเมนคาดชนความสอดคลอง แบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว
(ส าหรบผเชยวชาญ)
231
ขอ ขอค าถาม คะแนนการพจารณา
ขอเสนอแนะเพมเตม
+1 0 -1 7 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรม
การเรยนรโดยมวทยากรทมความร ความเชยวชาญ
8 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอทกระตนผเรยนใหเกดความสนใจ
ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน 9 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรม
การเรยนรโดยมการวดและประเมนผลทหลากหลาย
10 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยใหตนเอง เพอน ปราชญชาวบาน ผปกครองและสถานประกอบการมสวนรวมในการวดและประเมนผล
ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน 11 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยน
รคณคาของทองถนในอ าเภอบานแพว
12 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
13 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพได
................................................................ผประเมน
(...............................................................) ................/………………../…………..
232
ภาคผนวก จ ผลการวเคราะหคาคณภาพของเครองมอทใชในการวจย
233
ตารางท 26 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสอบถามความ ตองการการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบนกเรยน ขอ ประเดน ผเชยวชาญ
X S.D. ความ หมาย 1 2 3 4 5
1 หากโรงเรยนจดท ากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว นกเรยนตองการเรยนรเกยวกบอะไรบาง (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1.1 ดอกไม เพอการสงออก ผลไมสรางรายได (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) กลวยไม 2) สม 3) มะพราว 4) องน 5) อนๆ (โปรดระบ).......
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม
1.2 งานฝมอภมปญญาทองถน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การสานกก 2) การสานเสอ 3) งานชางไม 4) การปกผา 5) อนๆ (โปรดระบ)............
5 4 5 5 5 4.80 0.45 มความเหมาะ
สม
1.3 เกษตรบานแพว ยคใหม (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การปลกผกไฮโดรโปนกส 2) การเลยงกง 3) อนๆ (โปรดระบ)..............
5 4 5 5 5 4.80 0.45 มความเหมาะ
สม
234
ตารางท 26 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสอบถามความ ตองการการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบนกเรยน (ตอ) ขอ ประเดน ผเชยวชาญ
X S.D. ความ หมาย 1 2 3 4 5
2 นกเรยนตองการใหจดกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใหมวธด าเนนกจกรรมอยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การศกษานอกสถานทในชมชน 2) การศกษาจากใบความรทครเตรยมให 3) การสนทนาแลกเปลยนเรยนรกบเพอน 4) การจดกจกรรมการเรยนรโดยครรวมกบผรทองถน 5) การจดกจกรรมกลมและการศกษาคนควาและการปฏบต 6) ครเปนผใหความร 7) อนๆ (โปรดระบ)......................
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม
3 นกเรยนตองการใหเอกสารและใบงาน มรปแบบอยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) มการยกตวอยางประกอบ 2) มรปภาพประกอบและมสสนสวยงาม 3) น าเสนอเนอหาพอเขาใจ ตวหนงสออานงาย 4) มการอธบายขนตอนอยางละเอยดทกขนตอน 5) อนๆ (โปรดระบ)..........
5 4 5 5 4 4.60 0.55 มความเหมาะ
สม
235
ตารางท 26 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสอบถามความ ตองการการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบนกเรยน (ตอ) ขอ ประเดน ผเชยวชาญ
X S.D. ความ หมาย 1 2 3 4 5
4 นกเรยนตองการใหมการประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว อยางไร (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) การทดสอบ 2) การตรวจชนงาน (ชนงานการปฏบตของนกเรยน) 3) การสอบถาม 4) การสมภาษณ 5) การสงเกตพฤตกรรม 6) อนๆ (โปรดระบ)..........
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม
5 นกเรยนตองการใหใครเปนผประเมน (เลอกไดมากกวา 1 ขอ) 1) ตนเอง 2) ครผสอน 3) ผรในทองถน 4) เพอนนกเรยน 5) ผปกครอง 6) อน ๆ (โปรดระบ..........)
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม
236
ตารางท 27 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสมภาษณความคด เหนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบผอ านวยการโรงเรยน และหวหนาฝาย วชาการ ขอ ประเดน ผเชยวชาญ
X S.D. ความ หมาย 1 2 3 4 5
1 ทานคดวาการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอใหนกเรยนไดเรยนรเกยวกบของดในบานแพว เพอน ามาสงเสรมทกษะอาชพของนกเรยน มความส าคญและความจ าเปนอยางไร
5 5 5 4 4 4.60 0.55 มความเหมาะ
สม
2 ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอ
สงเสรมทกษะอาชพใหกบผเรยน ควร
ใหผเรยนไดเรยนรเรองอะไร
5 5 5 4 4 4.60 0.55 มความเหมาะ
สม
3 ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว ควรม
เนอหา กจกรรม และสอการเรยนร
อะไรบาง เพอใหผเรยนเกดการ
เชอมโยงสชวตจรงได
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม
4 ทานคดวา กจกรรมพฒนาผเรยนท
สงเสรมใหผเรยนมทกษะอาชพ
ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาควรม
ลกษณะอยางไร
5 5 4 5 4 4.60 0.55 มความเหมาะ
สม
5 ทานคดวา การพฒนากจกรรมพฒนา
ผเรยน เรอง ของดบานแพว ควรมการ
วดและประเมนผลกจกรรมอยางไร จง
เหมาะสมกบนกเรยนชนมธยมศกษา
5 5 5 5 4 4.80 0.45 มความเหมาะ
สม
237
ตารางท 27 ผลการวเคราะหความสอดคลองแบบประเมนความเหมาะสมของแบบสมภาษณความคด เหนการพฒนากจกรรมพฒนาผเรยน ส าหรบผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา และ ปราชญชมชน ขอ ประเดน ผเชยวชาญ
X S.D. ความ หมาย 1 2 3 4 5
1 ทานคดวา กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว เพอสงเสรมทกษะอาชพ นกเรยนควรเรยนเรองอะไร
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม 2 ท านค ดว า ก จกรรมท ส ง เสรม ให
นกเรยนมทกษะอาชพ มลกษณะเปนอยางไร
5 5 5 5 5 5.00 0.00 มความเหมาะ
สม 2 ทานคดวา นกเรยนควรจะมลกษณะ
อยางไรในการประกอบอาชพ 5 4 5 5 4 4.60 0.55 มความ
เหมาะสม
238
ตารางท 28 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) ขอ ประเดน ผเชยวชาญ ∑R คาดชน
ความสอดคลอง
(IOC)
ความ หมาย 1 2 3 4 5
1 ทานคดวา สวนน าของกจกรรมพฒนาผเรยน ชมนมของดบานแพว ประกอบดวย หลกการ เปาหมาย แนวการจดกจกรรม และรปแบบการจดกจกรรมมความเหมาะสม หรอไมอยางไร
+1 +1 +1 0 +1 4 0.80 มความสอด คลอง
2 ทานคดวา ค าอธบายรายวชา ชมนมของดบานแพว มความเหมาะสม และสอดคลองกบจดประสงคการเรยนรหรอไมอยางไร
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
3 ทานคดวา จดประสงคการเรยนร มความเหมาะสม หรอไมอยางไร
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
4 ทานคดวา โครงสรางการจดกจกรรมพฒนาผเรยน มความเหมาะสม สอดคลองหรอไมอยางไร
+1 +1 +1 0 +1 4 0.80 มความสอด คลอง
5 ทานคดวา สอประกอบกจกรรม การวดและประเมนผล มความเหมาะสม สอดคลองหรอไมอยางไร
+1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 มความสอด คลอง
239
ตารางท 28 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของประเดนสนทนากลม (Focus Group Discussion) (ตอ) ขอ ประเดน ผเชยวชาญ ∑R คาดชน
ความสอดคลอง
(IOC)
ความ หมาย 1 2 3 4 5
6 ทานคดวา แผนการจดกจกรรมพฒนาผเรยน ชมนมของดบานแพว มความเหมาะสม สอดคลองหรอไมอยางไร
+1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 มความสอด คลอง
7 ทานคดวา แบบประเมนทกษะอาชพ มความเหมาะสม สอดคลองกบกจกรรมพฒนาผเรยน ชมนมของดบานแพว หรอไมอยางไร
+1 +1 0 +1 +1 4 0.80 มความสอด คลอง
8 ทานคดวา แบบประเมนคณลกษณะในการประกอบอาชพ มความเหมาะสม สอดคลองกบกจกรรมพฒนาผเรยน ชมนมของดบานแพว หรอไมอยางไร
+1 0 +1 +1 +1 4 0.80 มความสอด คลอง
240
ตารางท 29 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา ขอ ประเดน ผเชยวชาญ ∑R คาดชน
ความสอดคลอง
(IOC)
ความ หมาย 1 2 3 4 5
ดานกจกรรมพฒนาผเรยน 1 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง
ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนร มความเหมาะสมและสอดคลองกบความตองการของผเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
2 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรตามความถนด และความสนใจของผเรยน
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
3 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดทกษะอาชพ
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
4 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว สงเสรมใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
5 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ใชเวลาในการจดกจกรรมเหมาะสม
+1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 มความสอด คลอง
ดานสอประกอบกจกรรมพฒนาผเรยน 6 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง
ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอการสอนทหลากหลาย
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
241
ตารางท 29 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา (ตอ) ขอ ประเดน ผเชยวชาญ ∑R คาดชน
ความสอดคลอง
(IOC)
ความ หมาย 1 2 3 4 5
7 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมวทยากรทมความร ความเชยวชาญ
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
8 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการใชสอทกระตนผเรยนใหเกดความสนใจ
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
ดานการวดและประเมนผลกจกรรมพฒนาผเรยน 9 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง
ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยมการวดและประเมนผลทหลากหลาย
+1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 มความสอด คลอง
10 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว จดกจกรรมการเรยนรโดยใหตนเอง เพอน ปราชญชาวบาน ผปกครองและสถานประกอบการมสวนรวมในการวดและประเมนผล
+1 +1 -1 +1 +1 3 0.60 มความสอด คลอง
242
ตารางท 29 คาดชนความสอดคลอง (IOC) ของแบบสอบถามความพงพอใจของนกเรยนทมตอ กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ส าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา (ตอ) ขอ ประเดน ผเชยวชาญ ∑R คาดชน
ความสอดคลอง
(IOC)
ความ หมาย 1 2 3 4 5
ดานประโยชนทไดรบจากกจกรรมพฒนาผเรยน 11 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง
ของดบานแพว ท าใหผเรยนรคณคาของทองถนในอ าเภอบานแพว
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
12 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดคณลกษณะในการประกอบอาชพ
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
13 กจกรรมพฒนาผเรยน เรอง ของดบานแพว ท าใหผเรยนเกดทกษะอาชพ สามารถน าไปประยกตใชในการประกอบอาชพได
+1 +1 +1 +1 +1 5 1.00 มความสอด คลอง
243
ภาคผนวก ช ประมวลภาพกจกรรม
244
ภาพประมวลการพานกเรยนไปศกษานอกสถานท ณ บานสวนแชมชน
245
ภาพประมวลการพานกเรยนไปศกษานอกสถานท ณ บานสวนแชมชน
246
ภาพประมวลการพานกเรยนไปศกษายงสถานประกอบการ
247
ภาพประมวลกจกรรมตลาดจ าลอง
248
ภาพประมวลการสรางผลงานโครงงานอาชพ
249
ภาพประมวลการสรางผลตภณฑ โครงงานอาชพ
250
ประมวลภาพกจกรรมการน าผลตภณฑมาจ าหนาย เนองในงานเปดบาน พ.ร.
251
ประมวลภาพกจกรรมการน าผลตภณฑมาจ าหนาย เนองในงานเปดบาน พ.ร.
ประวตผเขยน
ประวตผเขยน
ชอ-สกล สรเดช เลศวฒนาวณช วน เดอน ป เกด 26 กนยายน 2534 สถานทเกด อ าเภอเบตง จงหวดยะลา วฒการศกษา ส าเรจการศกษาปรญญาครศาสตรบณฑต เกยรตนยมอนดบ 2 สาขา
วชาเอกวทยาศาสตรทวไป – เทคโนโลยการศกษา คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลยกรงเทพมหานคร ส าเรจการศกษาปรญญาศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาหลกสตรและการนเทศ บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร วทยาเขตพระราชวงสนามจนทร จงหวดนครปฐม
ทอยปจจบน เลขท 17 หม 2 ต าบลยกกระบตร อ าเภอบานแพว จงหวดสมทรสาคร 74120