ການດູແລເບິ່ງແຍງເດັກເກີດໃໝ່ທີ� ......ແຜນພ ມການເຊ ດຊ ເດ ກເກ ດໃໝ ຢ ດ ານໃນຂອງໜ

1 ບດສອນຂອງ ປມນອຍອງການອະນາໄມໂລກ: ເດກເກດໃໝ, ພາສາລາວ ດດປບຄງສດທາຍວນທ 25/10/2016

ການດແລເບງແຍງເດກເກດໃໝທ

ປກກະຕ ແລະ ເຈບ

ສາລບໂຮງໝເມອງ ຢ ສປປ ລາວ

ດດປບຈາກ ຫກສດການຈດລາດບ, ການປະເມນ ແລະ ປນປວກລະນສກເສນ ແລະ ປມນອຍປນປວເດກຢໃນໂຮງໝ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ

ຮຽບຮຽງໂດຍ:

ມະຫາວທະຍາໄລແມວເບນ, ສນສຂະພາບເດກສາກນ


ສາລະບານ ຄານາ ................................................................................................................................................................................... 4

ແນະນາວທໃຊຄມນ ............................................................................................................................................................ 4

ເຄດລບການສອນ ............................................................................................................................................................... 4

ພາກສະເໜ ........................................................................................................................................................................... 5

ເປນຫຍງການດແລເບງແຍງເດກເກດໃໝຈງມຄວາມສາຄນ? ...................................................................................................... 5

ຈດປະສງ .......................................................................................................................................................................... 5

ເອກະສານອາງອງທສາຄນ .................................................................................................................................................... 5

ວທໃຊ ປມນອຍອງການອະນາໄມໂລກ ກຽວກບ ການປນປວເດກຢໃນໂຮງໝ ................................................................................... 6

ການດແລຮກສາເດກເກດໃໝທຈາເປນໃນເວລາເກດລກ ................................................................................................................ 7

ຈດປະສງ .......................................................................................................................................................................... 7

ອປະກອນທຕອງການ .......................................................................................................................................................... 7

ການເກດປກກະຕ ............................................................................................................................................................... 7

ເຄດລບການສອນກລະນຕວຢາງ ............................................................................................................................................ 9

ກລະນຕວຢາງ 1- ຮບເດກເກດໃໝທຫາຍໃຈ ........................................................................................................................ 10

ຮບເດກເກດໃໝທບຫາຍໃຈ .............................................................................................................................................. 11

ກລະນຕວຢາງ 2 - ຮບເດກເກດໃໝທບຫາຍໃຈ .................................................................................................................... 12

ກລະນຕວຢາງ 3 - ຮບເດກເກດໃໝບຫາຍໃຈ ທມອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ 60-100 ເທອ/ນາທ ..................................................... 13

ກລະນຕວຢາງ 4 - ຮບເດກເກດໃໝບຫາຍໃຈ ທມອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ <60 ເທອ/ນາທ ........................................................... 14

ຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ................................................................................................................................................ 16

ຈດປະສງ ........................................................................................................................................................................ 16

ລາຍຊອປະກອນທຕອງການ ............................................................................................................................................... 16

ຮຈກອາການຊມເຊອເລອດ ໃນເດກເກດໃໝ ......................................................................................................................... 17

ການປນປວຊມເຊອເລອດ ໃນເດກເກດໃໝ ........................................................................................................................... 19

ກລະນຕວຢາງ 1 ເດກເກດໃໝທເກດຄບການດ ແລະ ມປດໃຈສຽງຕການມຊມເຊອເລອດ ............................................................. 21

ກລະນຕວຢາງ 2 ເດກເກດໃໝທມອາການເຕອນ .................................................................................................................. 22

ກລະນຕວຢາງ 3 ການປນປວຊມເຊອຈາກອກເສບສາຍບ ......................................................................................................... 24

ການແຍທອາຫານ ................................................................................................................................................................ 26

ຈດປະສງ ........................................................................................................................................................................ 26

ອປະກອນທຕອງການ ........................................................................................................................................................ 26

ບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ ................................................................................................................ 28


ຈດປະສງ ........................................................................................................................................................................ 28

ລາຍການອປະກອນ ........................................................................................................................................................... 28

ການບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ ...................................................................................................... 29

ກລະນຕວຢາງ 1 – ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເດກເກດໃໝ ທເປນພະຍາດຊມເຊອເລອດ ......................................................... 32

ການດແລເບງແຍງເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ ....................................................................................................... 34

ຈດປະສງ ........................................................................................................................................................................ 34

ລາຍຊອປະກອນ ............................................................................................................................................................... 34

ການໃຫການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ແກເດກເກດກອນການດ ຫ ນາໜກເກດຕາ ........................................................................ 35

ບນຫາທພບເລອຍໃນເດກເກດກອນການດ ຫ ເດກນາໜກເກດຕາ ............................................................................................ 37

ກລະນຕວຢາງ 1 ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເດກນາໜກຕາເກດ ........................................................................................... 38

ກລະນຕວຢາງ 2 ອາການສນໃນເດກເກດກອນການດ .............................................................................................................. 39

ເຫອງໃນເດກເກດໃໝ ........................................................................................................................................................... 41

ຈດປະສງ ........................................................................................................................................................................ 41

ລາຍຊອປະກອນ ............................................................................................................................................................... 41

ກລະນຕວຢາງ 1 – ເຫອງແບບສະລລະວທະຍາ (Physiological Jaundice) ໃນເດກເກດໃໝ ................................................... 42

ກລະນຕວຢາງ 2 –ເຫອງແບບບແມນສະລລະວທະຍາ (Non Physiological Jaundice) ໃນເດກເກດໃໝ .................................. 43

ເອກະສານຊອນທາຍ 1: ລາຍຊອປະກອນ ທຕອງການທງໝດ ....................................................................................................... 45


ຄານາ

ອງການອະນາໄມໂລກສາງປມນອຍຄມປນປວເດກຢໃນໂຮງໝ, ເຊງລວມມບນດາຂແນະນາ ສາລບການປນປວພະຍາດທພບເລອຍໃນເດກ.

ບດຝກອບຮມນ ແມນໄດເຮດຂນເພອໃຫສອດຄອງ ກນກບການນາໃຊປມນອຍຄມນ ແລະ ປມຄມການປະຕບດຂນຕນຕເດກເກດໃໝ

ທໄດນາໃຊຢ ສປປ ລາວ. ມນຈະໄດຖກທດລອງໃຊຢໂຮງໝເມອງນາບາກ ເຊງແມນສວນໜງຂອງການຈດຕງປະຕບດ ແລະ ປະເມນ

ວທການປະຕບດແບບເຊອມສານ ເພອປບປງການປນປວເດກນອນໂຮງໝ ຢແຂວງຫວງພະບາງ, ສປປ ລາວ.

ແນະນາວທໃຊຄມນ • ຄມນແມນຕເນອງມາຈາກບດ “ພາກສະເໜ” • ລວມມກລະນຕວຢາງເພອເຝກປະຕບດ.

• ຖາເປນໄປໄດ, ບດເຫານສາມາດນາເອາໄປເຝກປະຕບດຢພາກສວນຂອງໂຮງໝ ບອນທມການດແລເບງແຍງເດກເກດໃໝ.

• ສາມາດນາໃຊບດເຫານ ເຂາໃນການຮຽນການສອນທກເວລາ ຢສນປນປວສາທາລະນະສກຂອງທານ ແລະ ດດປບໃຫເຂາກບ ຄວາມຕອງການຂອງນກຮຽນ ຫ ນກສາມະນາກອນ ຂອງທານ.

ເຄດລບການສອນ • ຄວນນາໃຊພາກສວນຕາງໆໃນບດນ ໃຫສອດຄອງກນກບລະດບຂອງນກຮຽນຂອງທານ

o ຖາທານບຮລະດບຂອງນກຮຽນ ຫ ຄດວາເຂາເຈາຕອງໄດທວນຄນທດສະພນຖານ (ຕວຢາງ

ຮຈກອາການສະແດງຂອງເດກເກດໃໝທມຊມເຊອເລອດ), ໃຫເລມຢບດ “ຮຈກອາການສະແດງ”

o ຖາທານມນກຮຽນທມປະສບການຫາຍຂນ ທານອາດຈະເລອກທຈະເລມຕນຢບດ “ກລະນຄນເຈບ”.

• ຖາເປນໄປໄດ ຄວນນາໃຊວດໂອທມອາການສະແດງ ແລະ ນາສະເໜຄນເຈບຢໃນກລະນຕວຢາງ • ສາລບກລະນຕວຢາງ ນກຮຽນຄວນໄດຮບຂມນຫາຍເທາທຈະຫາຍໄດ ຈາກວດໂອຂອງຄນເຈບ ແລະ ທານຄວນບອກເຂາເຈາ

ຂມນລາຍລະອຽດກຽວກບຄນເຈບທເຂາເຈາບສາມາດ ເຫນ, ໄດຍນ ຫ ຮສກໄດຢໃນວດໂອ (ຕວຢາງ ອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ,

ຄວາມແຮງຂອງກາມະຈອນ).


ພາກສະເໜ

ເປນຫຍງການດແລເບງແຍງເດກເກດໃໝຈງມຄວາມສາຄນ?

ກອນທເດກຜໜງຈະມອາຍຄບໜງປ ລາວມຄວາມສຽງເກອບ 15 ເທາ ທຈະເສຍຊວດໃນ 4 ອາທດທາອດ ທຽບໃສເວລາອນໆ (1). ເກອບ

38% ຂອງເດກອາຍຕາກວາ 5 ປທເສຍຊວດໃນປ 2012 ຢສປປ ລາວ ແມນເກດຂນໃນ 24 ຊວໂມງທາອດຂອງຊວດ (1).

ປະມານສອງສວນສາມຂອງເດກເສຍຊວດ ສາມາດປອງການໄດຖາມການບລການສຂະພາບທດໃນເວລາເກດ ແລະ ໃນໄລຍະອາທດ ທາອດຂອງຊວດ (1). ອປະກອນການຝກອບຮມເຫານ ແມນເພອແນໃສປອງກນການຕາຍ ໂດຍການປບປງທດສະ ແລະ

ຄວາມຮໃນການຄມຄອງບນຫາທພບເລອຍໃນເດກເກດໃໝ.

ຈດປະສງ • ໃຫການດແລຮກສາພນຖານທຈາເປນແກເດກເກດໃໝ ໃນເວລາມການເກດລກທງໝດ • ຄມຄອງການຟນຟຊບພນຖານ ໃຫແກເດກທບຫາຍໃຈ • ໃຫການດແລຮກສາຢາງເປນລະບບ ແກເດກເກດໃໝທງໝດ ແລະ ປອງກນການຕດເຊອໃນເດກເກດໃໝ • ການຊອກຫາຄວາມສຽງ ແລະ ປະຕກລຍາຕອບຕຄວາມສຽງ ແລະ ອາການເຕອນ ໃນເດກເກດໃໝໃຫຖກຕອງແມນຢາ • ຮ ແລະ ຄມຄອງຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ, ລວມມເຫຍອຫມສະໝອງອກເສບ.

• ໃຫການດແລເບງແຍງແບບປະຄບປະຄອງແກເດກເກດໃໝເຈບ • ໃຫການຄມຄອງເດກເກດກອນການດ ແລະ ເດກນາໜກເກດຕາ ຢາງເໝາະສມ • ຮ ແລະ ຄມຄອງອາການເຫອງໃນເດກເກດໃໝ.

• ນາໃຊຕາຕະລາງຄດໄລຂະໜາດຢາທມກໃຊເລອຍໆ ເພອໃຫໄດຂະໜາດຢາໃນເດກເກດໃໝທຖກຕອງແມນຢາ ຖາຈາເປນ.

ເອກະສານອາງອງທສາຄນ • ປມນອຍປນປວເດກຢໃນໂຮງໝ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ (WHO Pocketbook of Hospital Care for Children)

• ບດທ 3 ຂອງປມນອຍ, ໂດຍສະເພາະແຜນພມ 12 “ແຜນວາດການເຊດຊເດກເກດໃໝ” ຢດານໃນຂອງໜາປກ (ແລະ ໜາ 47, 48, 49

ຂອງປມພມປ 2013 ຫ ໜາ 43, 44, 45 ຢປມນອຍຄມພາສາລາວສະບບລາສດ).

• ພາກ 3.6 “ອາການອນຕະລາຍໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນ”

• ພາກ 3.14 “ຂະໜາດຂອງຢາທໃຊເລອຍໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກນາໜກເກດຕາ”.

• ການດແລເດກເກດໃໝ: ປມຄມການປະຕບດຕວຈງ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ (Early Essential Newborn Care Clinical

Practice Pocket Guide)


ວທໃຊ ປມນອຍອງການອະນາໄມໂລກ ກຽວກບ ການປນປວເດກຢໃນໂຮງໝ ແຜນການສອນບດຮຽນເຫານແມນຖກສາງຂນ ເພອຊວຍຄຝກ/ອາຈານ ໃນການຝກອບຮມສາມະນາກອນ ເພອໃຫສາມາດຄມຄອງ ກລະນເດກເຈບໃຫດຂນ ໂດຍນາໃຊປມນອຍຄມປນປວເດກ. ກອນອນໝດ, ນກຮຽນຕອງເຂາໃຈວທໃຊປມນອຍຄມປນປວເດກ.

ກອນການຝກອບຮມ ຕອງໄດແນະນານກຮຽນຜທຈະຮຽນ ໃຫຮຈກກບປມນອຍດງກາວ. ຈດສາຄນຂອງປມນອຍ ທຄຄວນເປດຫາ

ແລະ ສາທດມຄ:

1. ວທຊອກຂມນໃນປມ ກ. ສາລະບານ, ໜາ iii

ຂ. ສາລະບານຢໜາທາອດຂອງແຕລະບດ

ຄ. ສສະເພາະຂອງແຕລະບດ ແມນເພອຊວຍໃຫການຊອກຫາຂມນງາຍຂນ

ງ. ສາລະບານຄາສບ, ໜາ 405 (ທຖກຈດລຽງຕາມຕວອກສອນພາສາອງກດ, ສມທບກບພາສາລາວ).

2. ແຜນພມເພອງາຍ ແລະ ໄວໃນການຊອກຂມນ ກ. ແຜນພມການເຊດຊເດກເກດໃໝ ຢດານໃນຂອງໜາປກແຂງ

ຂ. ແຜນພມ ETAT ຢດານໃນຂອງໜາປກແຂງເມອເປດອອກ

ຄ. ບດທ 1 ແຜນພມການຄມຄອງກລະນສກເສນ ໜາ 5-17

ງ. ຂະໜາດຂອງອປະກອນການແພດ ທໃຊໃນເວລາສກເສນ ໜາ 375

ຈ. ຕາຕະລາງປະເມນການເຕບໃຫຍຂະຫຍາຍຕວຂອງເດກ 379

ສ. ຂະໜາດຂອງຢາທໃຊໃນກລະນສກເສນ ຢດານໃນຂອງຫງປກແຂງ

3. ຖາບເຄຍໃຊປມນອຍມາກອນ ຄວນແນະນາຊໃຫເຫນແຕລະບດ ແລະ ຫວຂດງຕໄປນ ກ. ບດທ 1: ການປນປວກລະນສກເສນ

ຂ. ບດທ 2: ສງລວມການປະເມນເດກທມາກວດຢໂຮງໝ

ຄ. ບດທ 3: ເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນໆ

ງ. ບດທ 4: ໄອ

ຈ. ບດທ 5: ຖອກທອງ

ສ. ບດທ 6: ໄຂ

ຊ. ບດທ 7: ຂາດສານອາຫານ

ຍ. ບດທ 8: HIV/ເອສ

ດ. ບດທ 9: ບນຫາກຽວກບພະຍາດພາຍນອກ

ຕ. ບດທ 10: ການປນປວແບບປະຄບປະຄອງ

ຖ. ບດທ 11: ການຕດຕາມ

ທ. ບດທ 12: ກະກຽມອອກໂຮງໝ

4. ຂະໜາດຂອງຢາ ກ. ເດກເກດໃໝ ໜາ 69

ຂ. ເດກ ໜາ 353

ໃຫຖາມນກຮຽນວາມບນຫາໃດ ສງອນໃດ ທເຂາເຈາສນໃຈ ຫ ມອນໃດທນກຮຽນເຄຍພະຍາຍາມຊອກຫາຢໃນປມຫວນມາກອນ.


ການດແລຮກສາເດກເກດໃໝທຈາເປນໃນເວລາເກດລກ ຈດປະສງ • ກຽມພນທເກດລກໃຫຖກຕອງ ຖາມການເກດລກທກໆເທອ • ຝກປະຕບດສຂນຕອນທສາຄນ ຂອງການດແລຮກສາເດກເກດໃໝ • ຮຈກອາການຫາຍໃຈຍາກໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ສາມາດເລມໃຫການເຊດຊເດກຂນພນຖານ.

ອປະກອນທຕອງການ • ປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ • ໂປສເຕຂອງແຜນພມ 12 (ການເຊດຊເດກເກດໃໝ: ຂນຕອນການປະຕບດ) ແລະ ໂປສເຕ EENC.

• ປມຄມ EENC

• ຕກກະຕາເຊດຊເດກເກດໃໝ • ຖງລມ ແລະ ໜາກາກ • ໝາກບວບດດຂສະເຫດ • ເຄອງແທກອນນະພມຫອງ • ຜາເຊດໂຕ, ໝວກ ແລະຜາຫມ

• ຕກກະຕາແມມານ • ອປະກອນໜບສາຍແຮ: ໜບສອງອນ, ມດຕດ, ຂອງໜບ/ເຊອກມດສາຍແຮ

• ຖງມ • ເຊແຣງ (ເພອສະແດງການໃຫອກຊໂຕຊນ)

ການເກດປກກະຕ ການນາສະເໜ

ພາກສະເໜ:

ມນພວກເຮາຈະເວາເຖງການດແລຮກສາເດກເກດໃໝ. ພວກເຮາຈະສນທະນາກຽວກບການດແລຮກສາເດກເກດໃໝ, ເປນຫຍງມນຈງສາຄນ ແລະ ຂາພະເຈາຈະສາທດໃຫທານເຫນ ການປະຕບດຂນຕອນທສາຄນ ໃນການດແລຮກສາ ເດກເກດໃໝ ໃນເວລາມການເກດລກ. ຫງຈາກນນພວກເຮາທງໝດຈະມໂອກາດໄດເຝກປະຕບດ ແລະ ຕງຄາຖາມ.

ຖາມ: ຕາມທາມະດາແລວທານປະຕບດແນວໃດ ໃນເວລາເກດລກ? ຖາມ: ເປນຫຍງການດແລຮກສາເດກເກດໃໝຂນຕນ ຈງມຄວາມສາຄນ?

ອະທບາຍ: ອດຕາການຕາຍຂອງເດກເກດໃໝສວນຫາຍແລວເກດຂນໃນ 24-72 ຊວໂມງທາອດຂອງຊວດ, ສວນໃຫຍແລວ

ແມນເປນຍອນສາເຫດທສາມາດປອງກນໄດ. ອດຕາການຕດເຊອ ແລະ ຂາດອກຊ (ສອງສາເຫດຫກທພາໃຫເດກເກດໃໝ

ເສຍຊວດ) ສາມາດຖກຫດຜອນໄດ ດວຍການເຜຍແຜການປະພດປະຕບດ ເຊນ ການກຽມການເກດລກທງໝດ, ຫດຜອນ

ການເປດຮບຕຄວາມສຽງໃນການຕດເຊອຈາກພາຍນອກ ຂອງເດກເກດໃໝ ແລະ ເພມການກນນມແມພຽງແຕຢາງດຽວ.

ຖາມ: ສຂນຕອນຂອງການໂອບກອດທາອດ ໃນການດແລຮກສາເດກເກດໃໝມຫຍງແດ? ເປນຫຍງພວກເຮາ ຈງຈາເປນ

ຕອງໄດປະຕບດຂນຕອນດງກາວນ ທກຄງທມການເກດລກ?

ເປດໄປໃສໜາ 46 ຂອງປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ແລະ/ຫ ໜາ 12 ຂອງປມຄມ EENC.


ການນາສະເໜ (ຕ)

ອະທບາຍ:

1. ເຊດໂຕເດກໃຫແຫງທນທຢາງລະອຽດ: ຫດຜອນຄວາມສຽງຂອງໂຕເຢນ, ກະຕນໃຫເດກຫາຍໃຈ.

2. ຜວໜງແມ ແລະລກໃຫສາພດກນ: ຫດຜອນຄວາມສຽງຂອງໂຕເຢນ, ຊກຍໃຫເດກດດກນນມແມໄດໄວ ແລະ

ຊກຍສາຍສາພນແມລກ ແລະ ຫດຜອນຄວາມສຽງຂອງນາຕານໃນເລອດຕາ.

3. ຕດສາຍແຮຊາລງ: ຫດຜອນອດຕາການເກດມເລອດຈາງ, ເລອດອອກໃນຫອງສະໝອງ ແລະ ອກເສບລາໄສແບບ

ເນາເປອຍ (necrotising enterocolitis)

4. ສງເສມໃຫລກດດນມແມໄວ

ຖາມ: ເດກເກດໃໝສະແດງອາການຢາກນມແນວໃດ?

ອະທບາຍ: ນາລາຍຍອຍ, ດດນວມ, ແລບລນ, ອາປາກ, ປນໜາໄປຫານມ, ເລຍ.

ຖາມ: ກະເພາະເດກໃຫຍຫາຍຊາໃດ?

ອະທບາຍ: ນວໂປ - ແມສວນຫາຍແລວມນມພຽງພເພອໃຫລກຂອງຕນກນ. ຖາມ: ທານເຮດຫຍງອກແດ ຫງຈາກການດແລຮກສາເດກຂນພນຖານ?

ອະທບາຍ: ແນະນາໃຫໃຊປມນອຍຄມຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ພາກ 3.3, ໜາ 50 “ການດແລຮກສາແບບພນຖານ”

• ໃຫຢາວຕາມນກາ (vitamin K). ຈະໃຫຢາດງກາວຫາຍປານໃດສາລບເດກເກດຄບການດ ແລະ ເດກເກດກອນ

ການດ? • ການບວລະບດຮກສາສາຍບໃຫສະອາດແລະແຫງ • ການບວລະບດຮກສາຕາ • ສກວກຊນກນຕບບອກເສບ (hepatitis B) ແລະ ວກຊນກນວນນະໂລກ (BCG)

ສາທດ ສາທດການດແລຮກສາເດກເກດໃໝທສາຄນ ໃຫແກເດກທຫາຍໃຈດປກກະຕຕອນເກດ ໂດຍນາໃຊຕກກະຕາແມນາຕາລ

(Mama natalie) ແລະ ຕກກະຕາເດກເກດໃໝນາຕາລ (Neonatalie)/ຕກກະຕາຟນຟຊບ ຖາມ.

• ກຽມຫອງທບມລມຜານ, ຜາເຊກໂຕປກຢເທງທອງແມ, ອປະກອນອະເຊອເພອຕດສາຍບ, ຢາອກຊໂຕຊນ (oxytocin)

ໃຫແມ, ຖງລມ ແລະ ໜາກາກ, ເຄອງດດຂສະເຫດ ແລະ ຖງມ. • ຄວນແນນໜກວາ ຕອງກຽມຖງລມ ແລະໜາກາກ ທກເທອທມການເກດລກ ເພາະວາມນເປນໄປບໄດທຈະສາມາດ

ຄາດຄະເນ ໄດວາເດກເກດໃໝຈະບຫາຍໃຈຫງເກດ • ຫງຈາກເດກເກດແລວ ຕໄປຄວນປະຕບດດງນ:

o ເຊດໂຕເດກທນທ ແລະໃຫແຫງດ: ເລມຈາກໜາ ແລະ ຫວ, ເລາຄງ, ແຂນ, ຂາ ແລະຂວມເດກລງ

ແລວເອາເດກຫງາຍໜາຄນເພອປະເມນການຫາຍໃຈ, ການເກງຂອງກາມຊນ, ການເໜງຕງ

ໃນຂະນະທເຊດໂຕເດກ.

o ເອາໜງເດກໃຫຕດກບໜງແມ ແລວໃຊຜາແຫງປກ ແລະໃສໝວກໃຫເດກ.

o ຕດສາຍແຮຊາ ບໃຫໄວກວາ 1 ນາທ (1-3 ນາທ) ຍກເວນໃນກລະນເດກຫາຍໃຈຫອບ ຫບຫາຍໃຈ.

ຕດສາຍແຮປະມານ 2-5 cm. ບຄວນເອາຫຍງໃສສາຍບ.

o ສກອກຊໂຕຊນ (Oxytocin) 10 IU ໃສກາມຂາແມຄງດຽວ ຫງຈາກທກວດບພບເດກຜທສອງ ຢທອງແມມານ o ໃຫສຂະສກສາ ກຽວກບການລຽງລກດວຍນມແມໄວ ແກແມກຽວກບສນຍານຢາກນມຂອງເດກ


ຝກປະຕບດ ແລະ ແນະນາຄນ

ໃຫນກຮຽນແບງເປນກມນອຍ ແລະ ປຽນກນຝກກລະນຕວຢາງ 1. ນກຮຽນແຕລະຄນຄວນຝກກະກຽມ ແລະ ໃຫການຄມຄອງທຈາເປນ ແກເດກເກດໃໝຫງເກດ ໃນກລະນເດກຫາຍໃຈເອງ ປກກະຕ. ນກຮຽນສາມາດປຽນກນເປນແມ, ເພອວາຜເຂາຮວມສາມາດສງເກດ.

ອງປະກອບທຈາເປນຕອງໄດສະແດງ:

• ກຽມຫອງ ແລະ ບລະເວນເຊດຊ. • ເຊດໂຕເດກໃຫແຫງດທນທ • ເອາໜງເດກໃຫຕດກບໜງແມ (ໃຊຜາແຫງປກ ແລະໃສໝວກໃຫເດກ)

• ຕດສາຍແຮຊາ (ຊາກວາ 1 ນາທ ແລະ ໃຊການອະເຊອ)

• ສງເສມໃຫມການລຽງລກດວຍນມແມໄວ (ໃຫສຂະສກສາແກແມກຽວກບສນຍານຢາກນມຂອງເດກ)

ກະຕກຊກຍ ຖາມນກຮຽນຖາວາ ການດແລຮກສາເດກເກດໃໝພນຖານທໄດປະຕບດນ ແຕກຕາງກບສງທເຂາເຈາໄດເຮດໃນປະຈບນບ?

ເຄດລບການສອນກລະນຕວຢາງ • ບໃຫບອກວາ ນແມນກລະນເດກເກດໃໝທຫາຍໃຈດປກກະຕ. ຄວນບອກນກຮຽນວາ “ແມມານຄນນກາລງຈະເກດລກ”

• ພະຍາຍາມຝກກລະນຕວຢາງໃນຫອງເກດລກ ແລະ ບອນອນໃນໂຮງໝທໄດໃຫການດແລຮກສາເດກ.

• ຖາຈາເປນຄວນໃຊ ຕກກະຕາ ຫ ອປະກອນທຄາຍຄ (ຕວຢາງ ຜາເຊດໜາພນເປນກ) ເປນຄນເຈບ ເພອໃຫນກຮຽນສາທດວທການ

ທເຂາເຈາຈະໃຫການປນປວແກຄນເຈບ (ຕວຢາງ ຖງລມ ແລະ ໜາກາກ, ອກຊເຈນ, ສານນາທາງເສນ) ແທນທຈະເວາປາກເປ�າ.

• ຕງຄາຖາມຕນກຮຽນ ເພອໃຫເຂາເຈາຫາຄາຕອບສະເພາະເຈາະຈງ o ຕວຢາງ: ຖານກຮຽນເວາວາ, ໃຫສານນາ 0.9% Sodium Chloride ທາງເສນ, ຄວນບອກໃຫນກຮຽນຄດໄລ ແລະ

ຂຽນປະລມານທຈະໃຫສາລບຄນເຈບຜນອງຕາມນາໜກ ຫ ອາຍຂອງຄນເຈບ.

• ເມອຕດສນໃຈທຈະໃຫການປນປວ ພວກນກຮຽນຄວນມອບໝາຍໃຫນກຮຽນຜໜງ ເປນຜຂຽນແຜນການປນປວລງໃນເຈຍ ຄດງເຂາເຈາເຮດໃນບດບນທກການປນປວປະຈາວນ

• ຖານກຮຽນຫາກຖາມຄາຖາມ ຫ ວາທານຈາເປນຕອງໄດໃຊເວລາຕມອກກບພາກໃດໜງຂອງກລະນຕວຢາງ ທານສາມາດກບມາຫາ ກລະນດງກາວ ດວຍການສະຫບຄນຂນຕອນທທານໄດເຮດຜານມາແລວ, ຫງຈາກນນຈງຖາມວາ ພວກທານຢາກເຮດຫຍງຕໄປ?


ກລະນຕວຢາງ 1- ຮບເດກເກດໃໝທຫາຍໃຈ

ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ແມມານຖພາຄບການດ ຈງຫາມາຮອດພະແນກເກດລກ.

ອາການຊວດຂອງຄນເຈບແມນປກກະຕ ແລະ ຊອງຄອດເປດປະມານ 10cm ພອມມເຫຍອຫມຍອນລງມາ.

• ກຽມຫອງເກດລກ: ບໃຫມລມຜານ, ອນນະພມປະມານ 25-28 C

• ກຽມສະຖານທເຊດຊເດກ ແລະ ອປະກອນ • ປງຜາເຊດໂຕແຫງເທງທອງແມ • ລາງມ ແລະ ໃສຖງມ

ແມເບງລກອອກມາ.

ເດກໄຫທນທ

ກະຕນ: ຖາມນກຮຽນ ທານກາລງເຮດຫຍງໄປພອມໆກນ ໃນເວລາ

ເຊດໂຕເດກ.

• ບອກເວລາເກດ • ວາງເດກໃສຜາຢເທງທອງແມ ແລະ ເລມເຊດໂຕເດກໃຫແຫງ • ປະເມນການຫາຍໃຈ, ການເກງຂອງກາມຊນ ແລະ ການເໜງຕງ.

• ເອາຜາເຊດໂຕປຽກອອກ ແລະ ເອາເດກນອນໜງຕດໜງຢເທງແມ. • ເອາຜາຫມປກ ແລະ ໃສໝວກໃຫເດກ

ທານຄາບພບເດກຜທສອງ ແລະ ໃຫຢາອກຊໂຕຊນ (oxytocin)

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕ?

ກະຕ ນ: ທານຈະໜບ ແລະ ຕດສາຍແຮຢຈດໃດ?

• ຄາຫາການເຕນຂອງສາຍແຮ (ເວາວາ ຫງຈາກ 1 ນາທ)

ດວຍຖງມທສະອາດ • ຕດສາຍແຮ: ໜບຢສອງຈດ 2 ແລະ 5 cm ຫາງຈາກກກສາຍແຮ,

ຕດໃກກບຈດ 2 cm.

ແຮອອກມາ, ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ? • ແນະນາແມສນຍານຢາກດດນມຂອງເດກ ແລະ ເວາວາເດກຈະຖກ ປະໃຫຢທາໜງຕໜງນາແມປະມານ 90ນາທ ແລະ ອະທບາຍ

ເຫດຜນ.


ຮບເດກເກດໃໝທບຫາຍໃຈ

ການນາສະເໜ

ແນະນາໃຫນກຮຽນເບງປມນອຍ ຢແຜນພມ 12, ໜາ 47-49 ແລະ/ຫ ປມຄມ EENC ຂນຕອນວທ 3/ໜາ 50.

ຖາມ: ມໃຜເຄຍໄດສບຫາຍໃຈໃຊຖງລມ ແລະ ໜາກາກໃຫແກເດກທບຫາຍໃຈມາກອນບ?

ເລາເຫດການທເກດຂນໃຫຜອນຟງນາ.

ຖາມ: ເປນໄປໄດບທເຮາຈະຮໄດວາເດກໃດຈະບຫາຍໃຈຫງຈາກເກດ?

ອະທບາຍ: ມນເປນໄປບໄດທຈະຄາດຄະເນວາເດກຜໃດຈະບຫາຍໃຈໃນເວລາເກດ, ສະນນມນຈງຈາເປນທຕອງໄດກະກຽມ

ທກກລະນເກດລກ.

ຖາມ: ມຂບງຊໃດແດ ທເຮດໃຫຈາເປນຕອງເລມສບຫາຍໃຈເດກເກດໃໝ ດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກ?

ອະທບາຍ: ເດກບຫາຍໃຈ, ຫາຍໃຈປາ, ກາແຫ, ອອນແຫວ/ກາມຊນບເກງດ

ຖາມ: ຂນຕອນໃນການເຊດຊເດກມຫຍງແດ?

ກະຕນ: ໃຫນກຮຽນໃຊປມນອຍ ແລະ/ຫ ປມຄມ EENC

ອະທບາຍ: ແນນໜກຄວາມສາຄນຂອງການເຊດໂຕເດກໃຫແຫງ, ດດຂສະເຫດຖາມ ຂເທາ (meconium) ແລະ

ເດກບຫາຍໃຈເອງ, ຮອງຂຄວາມຊວຍເຫອ ແລະ ເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກ ຢາງໄວ

ຖາມ: ທານຈະສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກໄວເທາໃດ?

ອະທບາຍ: ປະມານ 40 ເທອຕນາທ.

ຖາມ: ຫງຈາກເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກ, ທານຈະປະເມນເດກຄນແນວໃດ ແລະ ເວລາໃດ ແລະ

ທານຈະເຮດຫຍງແດ?

ອະທບາຍ: ພາຍຫງ 30-60 ວນາທ. ປະເມນອດຕາການເຕນຂອງຫວໃຈ (HR) ແລະ ການຫາຍໃຈ (RR).

ຂນຕອນຕໄປແມນຂນກບອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ.

• HR <60 ເລມປາຫວໃຈດວຍຄວາມໄວ 3 ເທອ ຕສບຫາຍໃຈໜງເທອ. ເບງໜາ 48 ສາລບຄາອະທບາຍ

ວທປາຫວໃຈ. ຖາເປນໄປໄດ, ຕຖງລມ ແລະ ໜາກາກໃສກບອກຊ ແລະ ໃຫອກຊທມຄວາມເຂມຂນສງ.

• HR 60-100 ສບຕສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະໜາກາກ

• HR >100 ກວດເບງວາເດກຫາຍໃຈເອງໄດບ, ຢດສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະໜາກາກ ຖາ RR>30 ເທອຕນາທ

(ຖາ RR ຍງຕາກວາ 30/ນາທ, ສບຕສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະໜາກາກ)

ຖາມ: ທານຈະຢດສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກເວລາໃດ?

ອະທບາຍ: ເວລາທ RR >30 ເທອຕນາທ


ສາທດ

ສາທດວທເຊດຊເດກທບຫາຍໃຈ • ໃສຖງມ • ເຊດໂຕເດກໃຫແຫງທນທຢາງລະອຽດ ແລວປະເມນຄວາມເກງຂອງກາມຊນ, ສ ແລະການຫາຍໃຈ. • ຮອງຂຄວາມຊວຍເຫອ • ໜບ ແລະຕດສາຍແຮທນທ • ເອາເດກໄປວາງຢໂຕະເຊດຊ • ດດຂສະເຫດ ຖາມຂເທາ ແລະເດກບຫາຍໃຈ • ຈດທາຫວ ແລະຄໃຫຢໃນທາແງນໜອຍໜງ • ເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະໜາກາກ • ກວດເບງອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈຫງຈາກ 30-60 ວນາທ (ໃຊສະເຕ ຫ ການຄາກາມະຈອນຢກກສາຍບ) • ຂນຕອນຕໄປຂນກບອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ ແລະ ສະພາບເດກວາເລມຫາຍໃຈເອງແລວບ


ນາໃຊກລະນຕວຢາງດງຕໄປນເພອຝກປະຕບດການຄ ມຄອງເດກທບຫາຍໃຈ

ກລະນຕວຢາງ 2 - ຮບເດກເກດໃໝທບຫາຍໃຈ ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ເດກເກດຄບການດຈງຫາເກດ ແລະ ໄດຖກປງຢໜາເອກແມ ແຕເດກບຫາຍໃຈ. ທານໄດກຽມຄວາມພອມໃນການຮບເດກເກດໃໝລຽບລອຍແລວ.

ຖາມ: ຕອນນທານຈະເຮດຫຍງ?

ກະຕນ: ທານເຮດຫຍງຕມໃນຂະນະທເຊດໂຕເດກ?

• ບອກເວລາເກດ • ເຊດໂຕເດກໃຫແຫງດທນທ

ປະເມນການຫາຍໃຈ, ການເກງຂອງກາມຊນ ແລະ ການເໜງຕງ.

ເດກອອນແຫວ ແລະ ບຫາຍໃຈ ບມຂເທາ ຫ ຂສະເຫດອດຕນດງ ຫປາກ ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

• ຮອງຂຄວາມຊວຍເຫອ • ໜບ ແລະ ຕດສາຍແຮ • ເອາເດກໄປວາງຢໂຕະເຊດຊ • ຈດທາຫວ ແລະຄໃຫຢໃນທາແງນໜອຍໜງ • ເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກ

(ບຈາເປນຕອງດດຂສະເຫດ)

ຖາມ: ທານຈະສບຫາຍໃຈຈກເທອຕນາທ? • 40-60 ເທອຕນາທ

ຖາມ: ທານຈະເຮດແນວໃດຖາໜາເອກເດກບເໜງຕງ?

ຂນຕອນໃນການແກໄຂບນຫາໃນເວລາສບຫາຍໃຈ:

• ກວດເບງການຮວຂອງຖງລມ ແລະໜາກາກ,

• ຍກມມຄາງກະໄຕ/ຄາງກະໄຕຂນ, • ຈດທາຫວ

ຖາມ: ເດກເລມໄຫ, ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

• ເອາເດກກບມາຫາແມເພອໃຫໜງຕດໜງ • ສບຕຕດຕາມຢາງໃກຊດ • ສກ Oxytocin 10 IU ໃສກາມຂາໂຕຂອງແມຄງດຽວ

ຫງຈາກທກວດບພບເດກຜທສອງຢທອງແມມານ


ກລະນຕວຢາງ 3 - ຮບເດກເກດໃໝບຫາຍໃຈ ທມອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ 60-100 ເທອ/ນາທ

ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ ເດກເກດຄບການດຈງຫາເກດ ແລະ ໄດຖກປງຢໜາເອກແມ ແຕເດກບຫາຍໃຈ. ທານໄດກຽມຄວາມພອມໃນການຮບເດກເກດໃໝລຽບລອຍແລວ.


ກະຕນ: ທານເຮດຫຍງຕມໃນຂະນະທເຊດໂຕເດກ?

• ບອກເວລາເກດ Call • ເຊດໂຕເດກໃຫແຫງດທນທ

ປະເມນການຫາຍໃຈ, ການເກງຂອງກາມຊນແລະ ການເໜງຕງ. ເດກອອນແຫວ ແລະ ບຫາຍໃຈ ບມຂເທາ ຫ ຂສະເຫດອດຕນດງ ຫປາກ ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

• ຮອງຂຄວາມຊວຍເຫອ • ໜບແລະຕດສາຍແຮ • ເອາເດກໄປວາງຢໂຕະເຊດຊ • ຈດທາຫວ ແລະຄໃຫຢໃນທາແງນໜອຍໜງ • ເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະໜາກາກ


ຖາມ: ທານຈະສບຫາຍໃຈຈກເທອຕນາທ? • 40-60 ເທອຕນາທ

ຖາມ: ເວລາໃດທານຈະປະເມນຄນ ແລະ ກວດອດຕາເຕນຫວໃຈ? • ຫງຈາກນນ 30-60 ວນາທ

ຫວໃຈເຕນລະຫວາງ 60-100 ເທອຕນາທ.

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

ກະຕນ: ເວລາໃດທານຈະປະເມນຄນ?

• ຂນຕອນໃນການແກໄຂບນຫາໃນເວລາສບຫາຍໃຈ:

o ກວດເບງການຮວຂອງຖງລມ ແລະໜາກາກ,

o ຍກມມຄາງກະໄຕ/ຄາງກະໄຕຂນ, o ຈດທາຫວ

• ອາດຈະຕຖງລມ ແລະໜາກາກໃສກບອກຊ ຖາເປນໄປໄດ (ໃນເວລາດຽວດກນກສບຕສບຫາຍໃຈ ດວຍຖງລມ ແລະ

ໜາກາກ) • ສບຕສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມແລະ ໜາກາກປະມານ

40ເທອ/ນາທ

• ປະເມນຄນຫງຈາກນນ 1-2ນາທ

ກາມະຈອນຂອງເດກແມນ >100 ເທອ/ນາທ, ອດຕາຫາຍໃຈປະມານ

30 ເທອ/ນາທ.


• ເດກຫາຍໃຈໄດດວຍໂຕເອງ • ເອາເດກກບມາຫາເອກແມເພອໃຫໜງຕດໜງ • ຕດຕາມຢາງໃກຊດ • ສກ Oxytocin 10 IU ໃສກາມຂາໂຕຂອງແມ ຄງດຽວ



ກລະນຕວຢາງ 4 - ຮບເດກເກດໃໝບຫາຍໃຈ ທມອດຕາເຕນຂອງຫວໃຈ <60 ເທອ/ນາທ

ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ເດກເກດຄບການດຈງຫາເກດ ແລະ ໄດຖກປງຢໜາເອກແມ ແຕເດກບຫາຍໃຈ ທານໄດກຽມຄວາມພອມໃນການຮບເດກເກດໃໝລຽບລອຍແລວ.


ກະຕນ: ທານເຮດຫຍງຕມໃນຂະນະທເຊດໂຕເດກ

• ບອກເວລາເກດ • ເຊດໂຕເດກໃຫແຫງດທນທ

ປະເມນການຫາຍໃຈ, ການເກງຂອງກາມຊນ ແລະ ການເໜງຕງ.

ເດກອອນແຫວ ແລະ ບຫາຍໃຈ ບມຂເທາ ຫ ຂສະເຫດອດຕນດງ ຫປາກ ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

• ຮອງຂຄວາມຊວຍເຫອ • ໜບ ແລະ ຕດສາຍແຮ • ເອາເດກໄປວາງຢໂຕະເຊດຊ • ຈດທາຫວ ແລະຄໃຫຢໃນທາແງນໜອຍໜງ • ເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມແລະໜາກາກ


ຖາມ: ທານຈະສບຫາຍໃຈຈກເທອຕນາທ? • 40 ເທອຕນາທ

ຖາມ: ເວລາໃດທານຈະປະເມນຄນ ແລະ ກວດອດຕາເຕນຫວໃຈ? • ຫງຈາກນນ 30-60 ວນາທ

ຫວໃຈເຕນ<60 ເທອ/ນາທ.



ຂນຕອນໃນການແກໄຂບນຫາໃນເວລາສບຫາຍໃຈ:

• ກວດເບງການຮວຂອງຖງລມ ແລະ ໜາກາກ,

• ຍກມມຄາງກະໄຕ/ຄາງກະໄຕຂນ, • ຈດທາຫວ ສບຕສບຫາຍໃຈປະມານ 40ເທອ/ນາທ

ຫວໃຈເຕນຍງສບຕ <60 ເທອ/ນາທ.



• ອາດຈະຕຖງລມ ແລະໜາກາກໃສກບອກຊ ຖາເປນໄປໄດ • ປະເມນຄນຫງຈາກນນ 1-2ນາທ

ຫວໃຈເຕນໄວຂນມາເປນ 60-100 ເທອຕນາທ.

ເດກຍງບຫາຍໃຈເອງ.

• ສບຕສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກປະມານ 40ເທອ/ນາທ

• ປະເມນຄນຫງຈາກນນ 1-2ນາທ

ກາມະຈອນຂອງເດກແມນ >100 ເທອ/ນາທ, ອດຕາຫາຍໃຈປະມານ

30 ເທອ/ນາທ.


• ເດກຫາຍໃຈໄດດວຍໂຕເອງ • ເອາເດກກບມາຫາເອກແມເພອໃຫໜງຕດໜງ • ຕດຕາມຢາງໃກຊດ • ສກ Oxytocin 10 IU ໃສກາມຂາໂຕຂອງແມຄງດຽວ



ສນທະນາເພມເຕມ:

• ທານຈະພຈາລະນາຢດເຊດຊເດກເກດໃໝໃນເວລາໃດ? ເບງປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ໜາ 50 ເພອສນທະນາ.

• ຢໃນສນສຂະພາບຂອງທານ, ທານປະຕບດແນວໃດໃນເວລາທກາມະຈອນເດກຍງຕາກວາ 60ເທອ/ນາທ;

ເຖງແມນວາທານໄດປາຫວໃຈ ແລະ ສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກແລວກຕາມ? ໃຫສນທະນາເບງວາ

ການໃຫອາເດນາລນທາງເສນ (adrenaline) ແລະ ແຍທຫອດລມ/ການຊວຍການຫາຍໃຈດວຍເຄອງອນໆ ແມນເປນໄປໄດບ

ຢໃນສນຂອງເຂາເຈາ.

• ສາເຫດທພບເລອຍທພາໃຫຫວໃຈເດກຍງເຕນ <60ເທອ/ນາທ ແມນຫຍງ? ການສບຫາຍໃຈບພຽງພ.

ຂນຕອນທສາຄນທສດແມນການຮບປະກນວາລມຫາຍໃຈທກາລງສບຢ ສາມາດເຂາໄປໃນປອດ. ກວດເບງຕາແໜງຂອງຫວ.

ກວດເບງໜາກາກແໜນພດ ຫບ. ຄວນຈະເຫນຜງເອກເໜງຂນ ແລະລງ. ຖາທານມສະເຕ (stethoscope),

ທານສມຄວນຈະໄດຍນອາກາດຜານເຂາປອດ. ອາການຂອງເດກຈະບດຂນຖາທານສບຫາຍໃຈບເປນ.


ຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ

ຈດປະສງ • ສາງຄວາມເຂາໃຈປດໃຈສຽງສາລບການຕດເຊອໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ສງທຄວນປະຕບດ • ຮອາການເຕອນໃນເດກເກດໃໝ/ເດກອອນ ແລະ ສາມາດເລມໃຫການປນປວສກເສນທນທ

• ຮອາການອນໆຂອງການຕດເຊອຈລນຊຮາຍແຮງ ແລະ ສາມາດເລມໃຫການປນປວ • ສາມາດຄດໄລຂະໜາດຢາ ສາລບເດກເກດໃໝທມຊມເຊອ • ເຂາໃຈເວລາທຈາເປນຕອງໃຫຢາຕານເຊອຕາງໆ

ລາຍຊອປະກອນທຕອງການ • ປມນອຍ • ເບງປມນອຍ ພາກ 3.6 “ອາການອນຕະລາຍໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກເກດໃໝ”

• ຮບພາບ ແລະ ວດໂອກຽວກບອາການສະແດງຂອງຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ • ຕກກະຕາ • ເຂມແທງເສນ, ສະກອກຕດ, ຊດໃຫນາທະເລທາງເສນ

• ກວດຢາທຕດຊຢາຕານເຊອ: Ampicillin, gentamicin, cefotaxime, ceftriaxone, cloxacillin, metronidazole.

• ເຊແຣງ • ທາດສານນາ • ນາອະເຊອ


ຮຈກອາການຊມເຊອເລອດ ໃນເດກເກດໃໝ ການນາສະເໜ/ການສາທດ

ແນະນາໃຫນກຮຽນເປດປມນອຍຄມຂອງອງການອະນາໄມໂລກ, ພາກ 3.4, ໜາ 51

ຖາມ: ປດໃຈສຽງຂອງການຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝມຫຍງແດ?

ອະທບາຍ: ແມມໄຂ, ນາຄາວປາຮວ >18 ຊວໂມງ, ນາຄາວປາມກນເໝນ/ເປນໜອງ

ຖາມ: ເດກເກດໃໝທມຄວາມສຽງຕການຊມເຊອ ຄວນໄດຮບການປນປວໃດແດ?

ອະທບາຍ: ສກ Ampicillin ແລະ Gentamicin ເຂາກາມ/ທາງເສນ ຢາງຕາສດ 48 ຊວໂມງ ແກເດກທງໝດ

ທມຄວາມສຽງ.

ຖາມ: ອາການເຕອນໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນມຫຍງແດ?

ອະທບາຍ: ລາຍການຂອງອາການເຕອນແມນໃຫ ເບງຢປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ, ໂປສເຕ ແລະ/ຫໜາ 52. • ດດນມບໄດດ • ຊກ**

• ງວນຊມ ຫ ເສຍສະຕ**

• ເໜງຕງແຕໃນເວລາກະຕນເທານນ ຫ ບເໜງຕງຈກໜອຍເລຍ**

• ຫາຍໃຈໄວ (60 ເທອ/ນາທ)

• ຄາງ**

• ຈອງດງຜງເອກຮາຍແຮງ **

• ໄຂ, > 38 C

• ໂຕເຢນ, < 35.5 C

• ກາແຫສນກາງ**

**ເຕອນນກຮຽນໃຫຮວາອາການເຫານຈານວນໜງກແມນອາການສກເສນ (ເບງແຜນພມ ETAT ຢດານໃນ

ຂອງໜາປກ). ເດກຜນແມນ “ເດກເກດໃໝ (Tiny Baby)” ສະນນກແມນອາການບລມະສດ.

ຖາມ: ອາການສະແດງຂອງການຊມເຊອຮາຍແຮງໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນມຫຍງແດ?

ອະທບາຍ: ອາການເຕອນທງໝດ (ທກາວມາຂາງເທງ) ແມນອາການໆຕດເຊອຈລນຊຮາຍແຮງ ຢໃນເດກເກດໃໝ.

ນອກຈາກນນ (ເບງໜາ 54): • ເຫອງຮາຍແຮງ • ທອງເບງຮາຍແຮງ

ອາການຊມເຊອສະເພາະທມ: • ອາການຂອງປອດອກເສບ • ມຕມໜອງຫາຍ ຫຮາຍແຮງ • ສາຍບແດງລາມຈນຮອດຜວໜງອອມສາຍບ • ສາຍບມໜອງ • ຂະໝອມຕງ • ເຈບຂ, ຂບວມ, ເໜງຕງໜອຍລງ ແລະ ສແອວເວລາຈບບາຍ


ເອາຮບ ແລະ ວດໂອຂອງເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນໃຫນກຮຽນເບງ. ສນທະນາສງທນກຮຽນເຫນ.

ຖາເປນໄປໄດໃຫຊອກເບງນາຄນເຈບທຢພະແນກທມອາການດງກາວ.

ໃຫຄາແນະນາ ແລະ ພາປະຕບດໃຫຖກຕອງຖາຈາເປນ.



• ວທການປອງການຊມເຊອໃນເດກເກດໃໝມແນວໃດແດ?

o ເບງປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ໜາ 51: ການຮກສາໃຫມສະອາດ, ການລຽງລກແບບຈງໂຈ,

ການລຽງລກດວຍນມແມຢາງດຽວ, ເອາເຂມນາທະເລອອກຖາບຈາເປນ.


ການປນປວຊມເຊອເລອດ ໃນເດກເກດໃໝ ການນາສະເໜ

ຖາມ: ທານຄມຄອງເດກຜໜງ ທມອາການຂອງຊມເຊອເດກເກດໃໝ ແນວໃດ?

ອະທບາຍ: ເຕອນນກຮຽນວາການປນປວເດກທງໝດ ແລະ ເດກເກດໃໝ ແມນຄດງໃນແຜນພມ 1, ໜາ xxii.

ເພາະວາອາການເຕອນຫາຍອນກແມນອາການສກເສນຄກນ, ສວນຫວງຫາຍແລວ ແມນຕອງໄດເລມຈາກການຈດລາດບ,

ການປະເມນ ແລະ ປນປວອາການສກເສນ ໄປພອມໆກນກບເວລາທກວດພບອາການດງກາວ.

ເນນໜກວາ:

• ຈາເປນຕອງໄດໃຫການປນປວອາການສກເສນ ເຊນ ຢດຫາຍໃຈ, ຊກ, ກາແຫ ກອນໝ. ການປນປວອາດລວມມ

ໃຫອກຊເຈນ, ສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ ໜາກາກ, ກວດຫາ/ປນປວພາວະນາ ຕານໃນເລອດຕາ

• ຫງຈາກທຄມຄອງອາການສກເສນແລວ, ຄນເຈບທງໝດທມອາການຊມເຊອເລອດເດກເກດໃໝ ຈາເປນຕອງ

ໄດຮບການປນປວດວຍຢາຕານເຊອ (ທາງເສນ ຫ ສກກາມ)

• ສາລບຂມນເພມເຕມ ໃຫເບງປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ໜາ 53-55

ຖາມ: ທານມວທເລອກຢາຕານເຊອແນວໃດ ເພອໃຊປນປວຊມເຊອເລອດເດກເກດໃໝ? ທານຈະຕດສນໃຫຢາຂະໜາດ

ແນວໃດ?

ອະທບາຍ: ເບງປມນອຍຄມຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ໜາ 54-56 ກຽວກບການເລອກຢາຕານເຊອ.

• Ampicillin ແລະ Gentamicin ທາງເລອກທາອດ

• Cloxacillin ແລະ Gentamicin ຖາມຕມ ແລະ/ຫ ສາຍບອກເສບ (omphalitis)

ເພາະວາມຄວາມສຽງໃນການເປນອກເສບຍອນສະຕາບຟໂລຄກ (staphylococcal infection). (Cloxacillin

ປວອກເສບຍອນສະຕາບຟໂລຄກ ໄດດກວາ ampicillin).

• ເບງໜາ 69-72 ເຊງໃຫຂມນກຽວກບຂະໜາດຢາໃນເດກເກດໃໝ


ສາທດ ສາທດໃສ ຕກກະຕາ ຫ ກຜາເຊດໂຕ. ໃຫບອກວາການປະເມນ ແລະ ການປນປວຂນຕນ ແມນຄກນກບ ETAT.

• ປະເມນແລະ ປນປວເສນທາງຫາຍໃຈ ແລະການຫາຍໃຈ (ເບງ, ຟງ ແລະສາພດ). ເບງຊອກຫາອາການຢດຫາຍໃຈ,

ກາແຫ ແລະ ຫາຍໃຈຫອບຮາຍແຮງ. ຖາຢດຫາຍໃຈ ຫຫາຍໃຈປາ, ໃຫເລມສບຫາຍໃຈດວຍຖງລມ ແລະ

ໜາກາກ. ຖາກາແຫ/ຫາຍໃຈໄວ,ໃສອກຊເຈນ.

• ປະເມນການໝນວຽນ ແລະ ປວຊອກ (ກວດມເບງວາ ອນ/ເຢນ, ການຄນຂອງສຜວ ແລະ ກາມະຈອນ) ແທງເປດເສນ

• ເສຍສະຕ/ຊກ

o ຖາເດກຫາກງວງຊມ/ເສຍສະຕ ແລະ/ຫ ກາລງຊກ - ກວດນາຕານໃນເລອດ. ຖາກວດລະດບນາຕານບໄດ,

ປວດວຍສານນາຫວານ Glucose 10%

o ໃຫບອກວາສາລບເດກເກດໃໝ, ການປນປວນາ ຕານໃນເລອດຕາທໄດຖກແນະນາ ແມນແຕກຕາງຈາກ

ETAT: ນາ ຕານໃນເລອດຕາແມນ <2.2mmol/L (40mg/dL) ແລະ ຄວນປນປວດວຍ ສານນາຫວານ

Glucose 10% 2mL/kg.

o ຊກສາມາດປນປວດວຍຢາ phenobarbital: ຂະໜາດຈໂຈມ 20mg/kg (ຫ diazepam ຖາບມ

phenobarbital). ຕດຕາມພາວະຢດຫາຍໃຈຊວຄາວ (apnoea) ຢາງໃກຊດ. ຕອງກຽມຖງລມ ແລະ ໜາກາກໄວຕະຫອດເວລາ

• ປະເມນຊອກຫາອາການອນຕະລາຍແຕຫວຮອດຕນ:

o ສະພາບທວໄປ: ອອນແຫວ, ກະວນກະວາຍ, ອນນະພມ

o ຫວ: ຂະໝອມຕງ, ກວດຕາຊອກຫາຕາເຫອງ

o ຜວໜງ: ຜນ, ຕມໜອງ, ເຫອງ, ກາແຫ

o ຜງເອກ: ຄາງ ແລະຈອງດງຜງເອກ,

o ໜາທອງ: ທອງເບງ ແລະ ສາຍບແດງ ຫມໜອງ

o ແຂນຂາ: ຂບວມ, ການເໜງຕງເອງ • ຮບເຂານອນໂຮງໝ • ໃຫຢາຕານເຊອ: Ampicillin ແລະ Gentamicin (ຄດໄລຕາມນາໜກ)

• ໃຫວຕາມນກາ (ຖາຍງບທນໄດໃຫເທອ)


ໃຫນກຮຽນຝກປະຕບດກລະນຕວຢາງລມນເປນກມ. ໃຫຄາແນະນາກຽວກບການຄມຄອງກລະນ.


ກລະນຕວຢາງ 1 ເດກເກດໃໝທເກດຄບການດ ແລະ ມປດໃຈສຽງຕການມຊມເຊອເລອດ ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ທານຖກຖາມໃຫກວດເບງເດກເກດຄບການດ ທຫາກເກດໃໝໆ ແລະ ຍງຢຫອງຫງເກດ. ແພດປະສດບອກທານວາ ນາຄາວປາມກນເໝນ ແລະ ເປນສຂຽວ.


• ເລມຕນດວຍການປະເມນ:

• ເສນທາງຫາຍໃຈ ແລະ ການຫາຍໃຈ: ສງເກດ, ຟງ ແລະ ສາພດ ຖາເປນໄປໄດ ຄວນກວດຄວາມເຂມຂນອກຊໃນເລອດ.

• ກວດຊອກຫາ: ຫາຍໃຈຫອບ (>60 ເທອ/ນາທ), ສຽງຄາງ,

ອາການຈອງດງຜງເອກ, ກາແຫ

ບມອາການຫາຍໃຈຊດໂຊມ, ສຽງຄາງ ຫ ກາແຫ.

ເດກຫາຍໃຈປະມານ 45 ເທອ/ນາທ


• ກວດການໝນວຽນ: ກາມະຈອນ, ການກບຄນສຂອງຜວໜງ • ກວດເບງວາເດກ ງວງຊມ/ເສຍສະຕ/ກາລງຊກຢ ຫ ບ.

ກາມະຈອນປະມານ 120. ການຄນສຜວແມນ <2 ວນາທ

ເດກສະຕດ.

ຖາມ: ທານປະເມນຄນເຈບວາມບນຫາຫຍງ?

• ເດກຜນສະພາບປກກະຕດ ແຕວາມຫກຖານຢງຢນວາ ເດກມຄວາມສຽງຕການຕດເຊອ: ນາຄາວປາຂຽວ ແລະ ມກນເໝນ ໃຫການປນປວດວຍຢາຕານເຊອ

• Ampicillin ແລະ Gentamicin

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງກອນຈະເລມໃຫຢາຕານເຊອ? • ຊງນາໜກເດກ • ແທງເສນໃສກາເຕແຕ • ປກເລອດຖາເຮດໄດ

ນາໜກແມນ 3.5kg.

ຖາມ: ທານຈະໃຫຢາຕານເຊອຂະໜາດ ເທາໃດແກເດກ?

ກະຕນ: ມພາກໜງຢໃນປມນອຍ ສາລບຂະໜາດຢາ ຂອງເດກເກດໃໝ (ໜາ 69-72).

ອາດຈະມປະໂຫຍດໃນການຂຽນການຄດໄລຂະໜາດຢາ ຂອງທານໃສໃນເຈຍ/ກະດານຂາວ

Gentamicin

• ຂະໜາດຢາໃຊໃນເດກນາໜກເກດປກກະຕອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດ = 5 mg/kg/ມ ມລະເທອ ແລະ ເດກນາໜກ =3.5kg

• 5 mg x 3.5=17.5 mg ມລະເທອ

• ຫອດຢາ 80mg (2mL ເຂມຂນ 40mg/mL), ວທເຈອຈາງ:

ເອານາກນ 6mL ປນຕມໃສ = 80mg/8mL = 10mg/mL:

17.5 / 10 = 1.75mL ມລະເທອ

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 71 ຊອງທ 5 ຂອງຕາຕະລາງ (3-3.5kg) =

1.75mL ມລະເທອ

Ampicillin

• ຂະໜາດຢາໃຊໃນເດກອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 50mg/kg ທກໆ 12 ຊວໂມງ: 50x3.5= 175mg

• ເອາກອງຢາ 500mg ປນນາກນ ໃຫໄດຢາ 5 ml

ເພອໃຫໄດຢາເຂມຂນ 100mg/1ml: 175x1/100=1.75ml

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 69 ຊອງທ 5 ຂອງຕາຕະລາງ (3-3.5kg) = 1.5-

2ml ທກໆ 12 ຊວໂມງ (ສອງເທອຕມ)


ກລະນຕວຢາງ 2 ເດກເກດໃໝທມອາການເຕອນ ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ແມພາລກ ເຊງເປນເດກເກດຄບການດອາຍ 6ມ ມາກວດຢສກເສນ ເພາະເດກດດນມບໄດດ. ຈງປະເມນເດກ

• ເລມດວຍການປະເມນ:

• ເສນທາງຫາຍໃຈ ແລະ ການຫາຍໃຈ: ສງເກດ, ຟງ ແລະ ສາພດ.

ຖາເປນໄປໄດ ຄວນກວດຄວາມເຂມຂນອກຊໃນເລອດ.

• ກວດຊອກຫາ: ອາການຫາຍໃຈຫອບ (>60 ເທອ/ນາທ),

ສຽງຄາງ, ອາການຈອງດງຜງເອກ, ກາແຫ


ເດກຫາຍໃຈປະມານ 45 ເທອ/ນາທ.


• ກວດກາການໝນວຽນເລອດ: ກາມະຈອນ, ການຄນສຂອງຜວໜງ

• ກວດເບງວາເດກ ງວງຊມ/ເສຍສະຕ/ກາລງຊກຢ ຫ ບ.

ກາມະຈອນ 150. ການຄນຂອງສຜວ <2 ວນາທ. ເດກງວງຊມ.


• ກວດລະດບນາຕານໃນເລອດ.

ທານກວດລະດບນາຕານໃນເລອດບໄດ.


ກະຕນ: ແນວໃດກຕາມທານຈະໃຫການປນປວ ໃຊສານນາຫວານບ?

• ໃຫສນນຖານວາຄນເຈບມນາຕານໃນເລອດຕາ ແລະ ປວດວຍສານນາຫວານ dextrose 10% 2mL/kg

• ຊງນາໜກເດກ • ແທງເສນໃສກາເຕແຕ • ນາໜກແມນ 2.8kg. 2 x 2.8 = 5.6mLs

• ໃຫສານນາຫວານ dextrose 10% 5.6mLs

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ? • ປະເມນຄນເຈບຄນເບງວາ ອາການງວງຊມຂອງເດກດຂນບ

ອາການງວງຊມດຂນ.


ກະຕນ: ດດນມບໄດດ ແລະ ງວງຊມ ແມນອາການເຕອນ, ທານຈະກວດອາການເຕອນອນໆໃດອກ?

ກະຕນ: ມອາການສະເພາະທຂອງພະຍາດຊມເຊອຈລນຊ ອນໃດອກບ?

• ກວດແຕຫວຮອດຕນ ເພອຊອກຫາອາການເຕອນອນໆ ແລະ

ອາການຂອງຊມເຊອຈລນຊຮາຍແຮງ

ອນນະພມເດກແມນ 38.2 C. ເດກເໜງຕງດ ແລະ

ບມອາການອກເສບຈລນຊສະເພາະທ ຫເຫອງ.

ຖາມ: ມະຕພະຍາດຂອງເດກແມນຫຍງ?

ຖາມ: ທານຈະໃຫການປນປວແນວໃດ?

• ອາການດດນມບໄດດ ແລະ ໄຂ (ອນນະພມ > 38 C) ແມນອາການຂອງພະຍາດຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ

• ປນປວດວຍຢາຕານເຊອ: Ampicillin ແລະ Gentamicin

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງກອນຈະເລມໃສຢາຕານເຊອ? • ປກເລອດຖາເປນໄປໄດ

• ຊງນາໜກເດກ


ນາໜກເດກແມນ 2.8kg.

ຖາມ: ທານຈະຕດສນໃຈໃຫຢາຕານເຊອ ຂະໜາດເທາໃດແກເດກ?

ກະຕນ: ມພາກໜງຢໃນປມນອຍ ສາລບຂະໜາດຢາ ທໃຊໃນເດກ ເກດໃໝ (ໜາ 69-72).

ອາດຈະມປະໂຫຍດໃນການຂຽນການຄດໄລຂະໜາດຢາຂອງທານ ໃສໃນເຈຍ/ກະດານຂາວ

Gentamicin

• ຂະໜາດຢາໃຊໃນເດກນາໜກເກດປກກະຕອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 5 mg/kg/ມ ມລະເທອ ແລະ ນາໜກ = 2.8kg

• 5 mg x 2.8=14 mg ມລະເທອ


ປນນາກນ 6mL = 80mg/8mL = 10mg/mL: 14/10 =

1.4mL ມລະເທອ

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 71 ຊອງທ 4 ຂອງຕາຕະລາງ (2.5-3kg) =

1.5ml ມລະເທອ

Ampicillin

• ຂະໜາດຢາໃຊໃນເດກອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 50mg/kg ທກໆ 12 ຊວໂມງ (ສອງເທອ/ມ):

50x2.8=140mg

• ເອາກອງຢາ 500mg ປນນາກນ ໃຫໄດຢາ 5 ml

ເພອໃຫໄດຢາເຂມຂນ 100mg/1ml: 140x1/100=1.4ml

ທກໆ 12 ຊວໂມງ

• ຫເບງ 3.14 ໜາ 69 ຊອງທ 4 ຂອງຕາຕະລາງ (2.5-3kg)

=1.5ml ທກໆ 12 ຊວໂມງ (ສອງເທອຕມ)


ກລະນຕວຢາງ 3 ການປນປວຊມເຊອຈາກອກເສບສາຍບ ຂມນທຄຝກຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ແມພາເດກເກດຄບການດອາຍ 12 ມ ມາກວດຢໂຮງໝ ແລະ ເດກມອາການດງນ:

(ເອາຮບເດກ ທມໜອງຢສາຍບ ແລະ ບອນທເປນສແດງ

ແຜກະຈາຍໄປທວໜາທອງ ໃຫນກຮຽນເບງ)

• ເລມຕນດວຍການປະເມນ: • ເສນທາງຫາຍໃຈ ແລະ ການຫາຍໃຈ: ສງເກດ, ຟງ ແລະ ສາພດ

ຖາເປນໄປໄດ ຄວນກວດຄວາມເຂມຂນອກຊໃນເລອດ.

• ກວດຊອກຫາ: ອາການຫາຍໃຈຫອບ (>60 ເທອ/ນາທ), ສຽງຄາງ,

ອາການຈອງດງຜງເອກ, ກາແຫ

ບມອາການຫາຍໃຈຊດໂຊມ, ສຽງຄາງ ຫ ກາແຫ ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

• ກວດການໝນວຽນເລອດ: ກາມະຈອນ, ການກບຄນສຂອງຜວໜງ • ກວດເບງວາເດກ ງວງຊມ/ເສຍສະຕ/ກາລງຊກຢ ຫ ບ.

ກາມະຈອນ 140. ການກບຄນສຂອງຜວໜງ <2 ວນາທ.

ເດກຊນດ.


ກະຕນ: ການດດນມບໄດດ ແມນອາການເຕອນອນໜງ, ທານຈະກວດຫາອາການເຕອນອນອກບ?

ກະຕນ: ມອາການອກເສບຈລນຊສະເພາະທອນໃດອກບ?

• ກວດແຕຫວຮອດຕນ ເພອຊອກຫາອາການເຕອນອນໆ ແລະ

ອາການຂອງຊມເຊອຈລນຊຮາຍແຮງ

ອນນະພມເດກແມນ 38 C, ສາຍບແດງ ແລະ

ລາມອອກໄປທວທອງ, ຍງດດນມໄດດ.

ຖາມ: ມະຕພະຍາດຂອງເດກແມນຫຍງ?

ຖາມ: ທານຈະໃຫການປນປວແນວໃດ?

• ຊມເຊອເລອດຍອນສາຍບອກເສບ • ການປນປວແມນໃຊຢາຕານເຊອ: • Cloxacillin ແລະ Gentamicin. Cloxacillin ເພາະວາ

ພະຍາດຊມເຊອ ອາດເກດມາຈາກ ເຊອສະຕາບຟໂລໂກກ.

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງກອນຈະເລມຢາຕານເຊອ?

• ຊງນາໜກເດກ • ແທງເຂມກາເຕແຕ • ປກເລອດຖາເຮດໄດ

ນາໜກແມນ 3kg.

ຖາມ: ທານຈະຕດສນໃຈໃຫຢາຕານເຊອຂະໜາດເທາໃດ ແກເດກ?

ກະຕນ: ມພາກໜງຢໃນປມນອຍ ສາລບຂະໜາດຢາຂອງເດກ ເກດໃໝ (ໜາ 69-72).

ອາດຈະມປະໂຫຍດໃນການຂຽນການຄດໄລຂະໜາດຢາ ຂອງທານໃສເທງເຈຍ/ກະດານຂາວ

Gentamicin

• ຂະໜາດຢາໃຊໃນເດກນາໜກເກດປກກະຕ ອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 5 mg/kg/ມ ມລະເທອ ແລະ ນາໜກແມນ 3kg.

• 5 mg x 3kg = 15 mg ມລະເທອ


ປນກບນາກນ 6mL = 80mg/8mL = 10mg/mL:

15 / 10 = 1.5mL ມລະເທອ

• ຫເບງ 3.14 ໜາ 71 ຊອງທ 5 ຂອງຕາຕະລາງ (2.5-3kg) = 1.5ml ມລະເທອ


Cloxacillin • ຂະໜາດຢາທໃຊໃນເດກອາຍສອງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 25-50mg/ກກ ທກໆ 8 ຊວໂມງ.

ກລະນພະຍາດຊມເຊອຮາຍແຮງ ໃຫ 50mg/ກກ

• 50mg x 3ກກ = 150mg ທກໆ 8 ຊວໂມງ (ຫ x3)

• ເອາກອງຢາ 1g ປນນາກນ 9.6ml ເພອໃຫໄດຢາເຂມຂນ 1g/10ml:

150x10/1000= 1.5ml ທກໆ 8 ຊວໂມງ

• ຫເບງ 3.14 ໜາ 70 ຊອງທ 5 ຂອງຕາຕະລາງ (2.5-3kg) = 1.5ml

ທກໆ 8 ຊວໂມງ


• ຖາມ: ຫງຈາກທທານໄດໃຫຢາຕານເຊອ ເພອປນປວກລະນທຄດວາເປນຊມເຊອໃນເດກເກດໃໝ, ທານຈະຕດສນໃຈແນວໃດ ວາຈະ ຢດຢາຕານເຊອເວລາໃດ?

• ຖາມ: ທານຈະເຮດແນວໃດ ຖາທານຫາກໄດເລມໃຫການປນປວເດກ ຄກນກບວາເດກເປນພະຍາດຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ ແຕເດກດງກາວຍງບດຂນຫງຈາກໃຫການປນປວດວຍຢາຕານເຊອ ແລະ ປນປວແບບປະຄບປະຄອງ?

• ຖາມ: ບດບາດຂອງການປກເລອດ, ແທງນາສນຫງ, ກວດຕາລາເມດເລອດ ແລະ ຊອາຣພ (CRP)

ໃນກລະນຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ ມຫຍງແດ? o ສາງຄວາມກະຈາງແຈງ: ການກວດເພມທກາວມານນ ກວດຊະນດໃດແດທສາມາດເຮດໄດ ຢໃນສະຖານທໃຫບລການສຂະພາບ

ຂອງນກຮຽນ.

o ການປກເລອດ ແລະ ແທງນາສນຫງ ກອນເລມໃຫຢາຕານເຊອເຂາເສນອາດຈະມປະໂຫຍດ ເພາະວາຜນກວດດງກາວຈະຊວຍ ໃນການຕດສນໃຈ ກຽວກບໄລຍະເວລາການໃຫຢາຕານເຊອ. ແຕວາການປກເລອດຈະບສາມາດຢງຢນການຕດເຊອຈລນຊ

ໄດທງໝດ, ສະນນຖາຜນປກເລອດຫາກລບ ແລະ ຄນເຈບຍງມອາການ ແລະ ອາການສະແດງຂອງພະຍາດຊມເຊອເລອດຢ; ກມຄວາມຈາເປນທຈະຕອງໄດສບຕໃຫຢາຕານເຊອເຂາທາງເສນ.

o ສນທະນາຜນດ ແລະ ຜນເສຍ ຂອງການໃຊ ການກວດຕາລາເມດເລອດ (CBC) ແລະ ຊອາຣພ (CRP)

ໃນເວລາຄມຄອງກລະນພະຍາດ ຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ: ຜນກວດ CBC ແລະ CRP

ທງສອງອາດຈະປກກະຕໃນໄລຍະຕນຂອງການຊມເຊອ. ສະນນຖາເດກຫາກມອາການເຈບປວຍ ພອມດວຍມອາການຂອງຊມເຊອເລອດ, ກຄວນໃຫການປນປວ ໂດຍອງໃສອາການທາງຄນກຂອງຄນເຈບ, ແຕບຄວນອງໃສແຕຜນກວດວເຄາະ (ໂຕເລກ)ທໄດຮບຈາກການກວດວເຄາະພຽງຢາງດຽວ.


ການແຍທອາຫານ

ຈດປະສງ • ເພອສາງຄວາມເຂາໃຈ ເວລາໃດຕອງແຍທກະເພາະໃຫເດກເກດໃໝ • ເພອສາງຄວາມເຂາໃຈວທແຍທກະເພາະໃຫປອດໄພ ແລະ ມປະສດທພາບ

ອປະກອນທຕອງການ • ປມນອຍ ອງການອະນາໄມໂລກ ພາກ A1.3, ໜາ 345

• ຕກກະຕາເດກເກດກອນການດ “ນາຕາລ” (Preemie natalie model ) ພອມດວຍທ, ເຊແຣງ, ຢາງຕດ, ໝວກ ແລະ ສະເຕ

(stethoscope), ນາຫລນ ຫ ວາຊາລນ (Vaseline)

• ການກຽມອປະກອນ: o ເອານາ 1.3L ຕມໃສຕກກະຕາເດກເກດກອນການດ “ນາຕາລ” ແລະ ຫງຈາກນນປະກອບຫວ ແລະ ຄ.

o ສດນາ 8mL ເຂາໄປໃນ “ກະເພາະອາຫານ” ຂອງຕກກະຕາ

o ກວດເບງວາອປະກອນທກອນເຮດວຽກປກກະຕຫບ ແລະ ທານສາມາດແຍທດງກະເພາະກອນທທານຈະສາທດວທແຍ. ທອາດຈະກຽວ ຢຄ ຫ ກະເພາະອາຫານຂອງຕກກະຕາ. ທານອາດຕອງໄດໃຊນາຫລນຫາຍຂນ, ຫ ຕອງໄດວາງກຜາຢກອງບາຂອງຕກກະຕາ ເພອປອງກນບໃຫຄຢາງ (plastic) ຄດ/ພບ.

o ຄວາມຍາວຂອງທທຖກຕອງຂອງຕກກະຕາ ແມນ 21-22cm.


ການນາສະເໜ

ບອກ ໃຫຜເຂາຮວມ ອະທບາຍວາ ເວລາໃດເຂາເຈາຈງຈະແຍທກະເພາະໃຫເດກເກດໃໝ? ອະທບາຍ: ເດກອອນທບສາມາດ ດດນມແມ ຫ ກນຈາກຈອກ ຫ ປອນດວຍບວງໄດ ຄວນຮບອາຫານຜານທກະເພາະ (ອາດແຍຜານດງ ຫ ປາກ ກໄດ) (ເບງໜາ 60-63 ໃນປມນອຍຄມອງການອະນາໄມໂລກ). ເດກເກດໃໝ ທເປນພະຍາດ ອກເສບລາໄສແບບເນາເປອຍ (Necrotising enterocolitis) ຄວນຕອງໄດຖກແຍທດງກະເພາະ ເພອລະບາຍນາກະເພາະ.

ຖາມ ພວກເຂາຈະແຍທດງກະເພາະ ແນວໃດ? ເປດໜ າ 345, ພາກ A1.3 ໃນປມນອຍຄມອງການອະນາໄມໂລກ ສງທຄວນເອາໃຈໃສ: ຮບທຢໃນປມຄມແມນເຮດໃຫສບສນ, ຮບທຖກຕອງຄວນຈະສະແດງໃຫເຫນທແທກຈາກຮດງ. ນກຮຽນອາດຈະແປງຮບໃຫຖກຕອງຢໃນປມກໄດ

ສາທດ

ນາໃຊ ຕກກະຕາເດກເກດກອນການດ “ນາຕາລ” (ພອມກນນນກໃຫເບງຄາແນະນາການນາໃຊ ທມານາຕກກະຕາ) • ສະແດງໃຫເຫນອປະກອນທຕອງໄດໃຊທກຢາງໃຫຄບ • ເລອກໃຊທໃນຂະໜາດທເໝາະສມ (ເບ 6 ສາລບຕກກະຕາດງກາວ) • ລາງມ ແລະ ໃສຖງມ • ແທກລວງຍາວຂອງທທຕອງການແຍເຂາໄປ: ຮດງ ຕງຫ ປາຍກະດກໜາເອກ, ແລວໝາຍຈດນໃສທໄວ • ທາປາຍທດວຍນາຫລນ • ແຍທເຂາໄປໃນຮດງໃດໜງ, ຍເຂາໄປຊາໆຢາງລະມດລະວງ ຈນກວາຈະຮອດຈດທໝາຍໄວ • ບອກໃຫຜຊວຍຈບທໄວຢດງໃຫຄງທ ເພອບໃຫທຫດຖາເດກເໜງຕງ ໃນຂະນະທທານກາລງກວດທຕງຂອງທ • ກວດເບງວາທຢໃນກະເພາະອາຫານແລວບ: ໃຊເຊແຣງສດອາກາດ 2 mL ເຂາໄປໃນທ ແລວຟງຢເທງກະເພາະ ຫ

ດດນາກະເພາະຈາກທ • ໃຊຢາງຕດໆທໃສດງໄວ ຢບອນທໝາຍໄວໃນເບອງຕນ • ຖາຈະໃຊທອາຫານເພອໃຫຂອງແຫວ (ຕວຢາງ ນມແມ, ນມຝນ ຫ ໂອເຣດາ -ORS) ແກເດກ, ຕທເຊແຣງ 20ມລ

(ທບມແກນເຊແຣງ) ໃສປາຍທ, ແລະ ຖອກຂອງແຫວເຂາໄປໃນທເຊແຣງ. ຮກສາໃຫທເຊແຣງຢສງກວາໂຕເດກ ເພອໃຫນາໄຫອາໃສຄວາມແຮງດງດດຂອງໜວຍໂລກ (ເບງປມນອຍ ໜາ 346)


ໃຫນກຮຽນທດລອງປະຕບດຕາມຂນຕອນ ໂດຍນາໃຊທດງກະເພາະ ພອມດວຍວດຖສມມດ, ອາສາສະມກ ຫ ຄນເຈບແທ.

ສນທະນາຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງການແຍທດງກະເພາະ ໃຫແກຕກກະຕາເດກເກດບຖວນເດອນ “ນາຕາລ” ແລະ ຄນເຈບ ແທ.

• ການນາໃຊນາຫລນ • ວທອນທອາດໃຊເພອກວດທຕງຂອງທ ຕວຢາງ ການດດນາກະເພາະ

ສາທດ/ສນທະນາ ວທແຍທອາຫານຜານປາກ: ແທກຈາກປາກ-ຕງຫ ໄປຫາປາຍກະດກໜາເອກ

ຈບບດຮຽນດວຍການຖາມ:

ຢສະຖານທເຮດວຽກຂອງທານມທດງກະເພາະຂະໜາດໃດແດ? ທານໃຊທແຕລະຂະໜາດກບເດກກ ມອາຍເທາໃດແດ?

- 5Fr: ເດກນອຍເກດໃໝ<1.5kg

- 6Fr: ເດກນອຍເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນ

- 8Fr: ເດກອອນທໂຕໃຫຍ ແລະ ເດກ


ບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ

ຈດປະສງ • ເພອເຂາໃຈ ຫກການ ແລະ ຄວາມສາຄນຂອງການບວລະບດຮກສາ ເດກເກດໃໝເຈບທກຄນ ແບບປະຄບປະຄອງ • ເພອເຝກປະຕບດບນດາຂນຕອນ ໃນການບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ

ລາຍການອປະກອນ • ຕກກະຕາເດກອອນ ຊ ແອນ • ໝວກ ແລະ ຜາຕມ • ບາຫອດແທກອນນະພມຫອງ • ບາຫອດແທກອນນະພມຄນເຈບ • ທດງກະເພາະ • ຫນແຍທ ດງກະເພາະ (ຕວຢາງ ຕກກະຕາເດກເກດກອນການດ - Premmie natalie)

• ກາເຕແຕແທງເສນ • ກຜາເພອໃຊສມມດ ສາລບແທງເສນເລອດກບລອບນອກ (Peripheral Intravenous Catheters - PIVC)

• ສານນາເຂາເສນ: 10% dextrose, 5% dextrose, 5% dextrose ແລະ 0.9% Sodium chloride

• ທແງມດງອກຊ • ເຄອງແທກອກຊ • Ipad with Simmon


ການບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ ການນາສະເໜ ຖາມ: “ການບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ ແມນຫຍງ?

ອະທບາຍ: ປນປວຄນເຈບໃຫຄບຖວນທກຢາງ. ການຄມຄອງທຈາເປນຕອງເຮດໄປຄຽງຄກບ ການໃຫຢາຕານເຊອ.

ແນະນານກຮຽນເຂາສບດຮຽນພາກ 3.10, ໜາ 56 ໃນປມນອຍ ອງການອະນາໄມໂລກ. • ອນນະພມບລເວນເດກຢ • ການບລຫານນາ • ການປນປວດວຍການໃຫອກຊ

ອນນະພມບລເວນເດກຢ ຖາມ: ອນນະພມປກກະຕຂອງເດກເກດໃໝຄວນຢໃນລະດບໃດ? ອະທບາຍ: ລະຫວາງ 36.5-37.5 C ຢຮທວານ ຫ 36-37 C ຢຫກແຮ.

ຖາມ: ທານຈະຮກສາອນນະພມສງແວດລອມໄວໃຫຄງທໄດຄແນວໃດ? ເປນຫຍງຈງມຄວາມສາຄນ?

ອະທບາຍ: ເປດເບງບດຮຽນພາກ 3.10.1 (ໜາ 56-57). ເອາເຂາໄປໃນພາກສນທະນາ ລກສະນະຂອງສງແວດລອມ

ບອນທເອາເດກເກດໃໝວາງໄວເພອດແລຮກສາ, ຕວຢາງ ອາດສາມາດດແລຮກສາແບບແມກງກາຣ,

ຮກສາອນນະພມຫອງໄວໃຫຢໃນລະດບບຫດ 25 C

ການບລຫານນາ ຖາມ: ເປນຫຍງການບລຫານນາຈງສາຄນໃນເດກເກດໃໝເຈບ?

ອະທບາຍ: ເດກເກດໃໝເຈບມຄວາມສຽງສງຕພາວະນາຕານຕາໃນເລອດ (hypoglycaemia), ຂາດນາ ແລະນາເກນ

ໃນເວລາເຈບເປນ.

ຖາມ: ທານຈະເຮດແນວໃດເມອເດກອອນບສາມາດດດນມແມໄດ?

ອະທບາຍ: ສງນານມແມທບບອອກມາ ຜານທາງທກະເພາະ

ຖາມ: ເວລາໃດທນກຮຽນຄວນຢດການກນທາງປາກຊວຄາວ?

ອະທບາຍ: ເປດບດຮຽນພາກ 3.10.2 (ໜາ 57)

ຖາມ: ຄວນຈະໃຫນາແກເດກ ທມອາຍ 1-5 ມ ທງໝດປະລມານເທາໃດ?

ອະທບາຍ: ເປດບດຮຽນພາກ 3.10.2. ແນະນາວານເປນບລມາດນາທງໝດທເຂາທາງປາກ ແລະ ສງເຂາເສນ

ຖາມ: ປະລມານນາທງໝດ ທຄວນສງເຂາເສນໃນມງໜງ ແມນເທາໃດ? ເປນຫຍງ?

ອະທບາຍ: ເປດບດຮຽນພາກ 3.10.2. ນາເຂາເສນທງໝດບໃຫເກນ 100ml/kg/ມ.

ຖາມ: ເດກເກດໃໝຄວນໄດຮບສານນາເຂາເສນ ຊະນດໃດ? ມການປຽນແປງບຕາມເກນອາຍ?

ອະທບາຍ: ເປດບດຮຽນພາກ 3.10.2. 48 ຊວໂມງທາອດຫງເກດ 10% dextrose (D10). ພາຍຫງ 48 ຊວໂມງ

-ຕອງໄດຕມ sodium ປນໃສໃນນາ (ບດງນນເດກຈະມພາວະຂາດເກອໂຊດຽມ-hyponatraemia ໄວທສດ).

ສານນາທໃຊໄດມ: ½ N Saline + 5 % Dextrose

ຖາເປນຫວງຢານເດກມນາໜກເກດຕາຊບໄດຮບນາຕານພຽງພ, ສາມາດປງນາໃຫເດກໄດ. ເບງພາກ 3.11.2 (ໜາ

60). ຕວຢາງ: ຕມ 50% dextrose (D50) 10ml ໃສ D5 ½ NS 90ml ຫ ຕມ 50% dextrose (D50)

10ml ໃສ D5 1/3 NS 90ml.


ການປນປວດວຍອກຊ ຖາມ: ເວລາໃດຄວນໃຫອກຊແກເດກເກດໃໝ?

ອະທບາຍ: ນາພາໄປເບງບດຮຽນພາກ 3.10.3 (ໜາ 58) ແລະ ພາກ 10.7 (ໜາ 312-315).

ການໃຊອກຊຄວນອງໃສເຄອງແທກຄວາມເຂມຂນຂອງອກຊ (ຄວາມອມໂຕອກຊໃນເລອດ- SpO2).

ຄວນໃຫອກຊແກເດກທກຄນທມ SpO2<90%. ຖາບມເຄອງແທກອກຊ, ຄວນໃຊອາການທາງຄນກດງຕໄປນ ເພອຊວຍທານບງມະຕຄນເຈບ ທອາດມພາວະຂາດອກຊ • ກາແຫສກາງ/ຫາຍໃຈປາ • ມສຽງຄາງໃນເວລາຫາຍໃຈທກຄງ • ກນໄດຍາກ ຍອນຫາຍໃຈຊດໂຊມ • ຈອງດງຜງເອກສວນລມຮາຍແຮງ • ຕອດຫວ ຖາມ: ຈະຢດການປນປວດວຍອກຊເວລາໃດ?

ອະທບາຍ: ເບງໜາ 315: ໄລຍະການປນປວດວຍການໃຫອກຊ. ເມອອາການຂາງເທງຫາຍໄປ

ແລະສະພາບທວໄປດຂນ. ຖາມເຄອງແທກອກຊ: ທດສອບຢດອກຊມລະເທອ, ຕດຕາມຄວາມອມໂຕຂອງອກຊ.

ສາມາດຢດອກຊໄດ ຖາເດກສາມາດຮກສາ SpO2>90% ໂດຍບໄດໃສອກຊ.

ຖາມ: ວທທດທສດເພອໃຫອກຊແກເດກເກດໃໝ ແມນວທໃດ?

ອະທບາຍ: ເບງບດຮຽນພາກ 3.10.3 (ໜາ 58). ຜານທແງມດງ ປອຍອກຊ 0.5-1 ລ/ນທ, ເພມຂນຮອດ 2 ລ/ນທ

ຖາຈາເປນ. ສາທດ

ສາທດ ການບວລະບດຮກສາເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ ໃສຕກກະຕາ ຫ ວດຖສມມດ. • ກວດອນນະພມໃນຫອງ ແລະ ອນນະພມຂອງເດກ • ເອາເດກວາງໃສໂຕແມ ໃຫໜງແປະໜງ ໃສໝວກ ແລະເອາຜາຕມໃຫເດກ • ສາທດ ວທໃສທແງມດງອກຊ

ສາຍວດໂອ ແລະ ເອາຮບເດກເກດໃໝໃຫເບງ ແລວຖາມນກຮຽນວາ ເດກຜໃດຕອງການອກຊ.

ເຝກແຍທດງກະເພາະ ຖາມໃຫໃຊຕກກະຕາເດກເກດກອນການດ ນາຕາລ. ຂມນເພມແມນໃຫເບງຢບດ ວທການແຍທ ດງກະເພາະ.

ສາທດວທຄດໄລສານນາເຂາເສນ ຊດໃຫສານນາທາງເສນມາດຕະຖານ ຢສປປ ລາວ ສວນຫາຍແລວແມນມ “ດດສະນຢອດ” ເທາກບ 20 (20 ຢອດ/1ມລ).

ຄດໄລບລມາດນາທງໝດ (ເປນ ມລ) ເພອຈະສງໃຫໃນໄລຍະໜງຊວໂມງ ແລະ ຫານໃຫ 3. ຜນຈະອອກເປນ ຈານວນຢອດຕນາທ.

ເດກ ນາໜກ 5ກກ ຕອງການສານນາ 15mL/kg ໃນໄລຍະ 1 ຊວໂມງ ສງດວຍສາຍສງມາດຕຖານ. ຖາມວາ

ຈະປອຍຈກຢອດຕນາທ?

25 ຢອດຕນາທ


ສາທດ (ຕ)

ປະລມານຢອດນາ ທສາມາດສງໄດຊາທສດດວຍສາຍສງມາດຕະຖານ ແມນ 5 ຢອດ/ຕນາທ (15ມລ/ຊມ).

ສວນຫາຍເດກເກດໃໝ ແມນຕອງການນາເຂາເສນໜອຍກວານ ຕຊວໂມງ, ໂດຍສະເພາະຖາເດກທໄດຮບນາທາງປາກ

ນາສວນໜງ. ຖາຕອງການໃຫນາຢອດຊາລງກວານ ແມນຈາເປນຕອງໃຊເຄອງປານາສະເພາະ. ໃຫສນທະນາກບ

ນກຮຽນວາມເຄອງຈກນ ຫ ບ, ບດງນນຕອງໄດປດນາໄວເປນໄລຍະ ເພອປອງກນບໃຫເດກໄດຮບນາເກນ.

ຖາສາຍສງນາເຂາເສນຫາກບມ “ດດສະນຢອດ” ເທາກບ 20 ຫ ທານຄດໄລນາທຈະສງພາຍໃນໄລຍະເວລາໃດໜງ ທບແມນໜງຊວໂມງ ກໃຫຄດໄລຕາມສດລມນ:

× ຢອດຕນາທ


ຝກປະຕບດ ການດແລເບງແຍງເດກເກດໃໝເຈບ ແບບປະຄບປະຄອງ ດວຍກລະນຕວຢາງລມນ

ສນທະນາເພມ:

- ທານໃຊວທການໃດ ເພອຄວບຄມອາການໄຂສງໃນເດກເກດໃໝ? o ເບງ ໜາ 58, ພາກ 3.10.4

o ເຮດໃຫນກຮຽນເຂາໃຈວາ ອາການໄຂພຽງຢາງດຽວ ແມນບເປນອນຕະລາຍຕເດກ, ແຕພະຍາດຊມເຊອ

ທເຮດໃຫເກດເປນໄຂນນ ແມນເປນອນຕະລາຍ. ເພາະສະນນ ສງສາຄນທສດແມນຕອງໄດໃຫຢາຕານເຊອປນປວເດກ.

- ເປນຫຍງອນນະພມໂຕຕາກວາປກກະຕ (hypothermia) ຈງເປນອນຕະລາຍຕເດກເກດໃໝ?

o ອນນະພມໂຕຕາກວາປກກະຕ ອາດແມນອາການສະແດງຂອງພະຍາດທຮາຍແຮງ ເຊນ ຊມເຊອຈລນຊຮາຍແຮງ. ອນນະພມໂຕຕາກວາປກກະຕ ສາມາດພາໃຫເກດມການກາມເລອດຜດປກກະຕ, ພາວະອງກດ (acidosis),

ເຮດໃຫການປບປຽນ ລະບບໝນວຽນຂອງໂຕອອນ ໄປສລະບບຂອງເດກເກດໃໝຊກຊາ ແລະ ພາວະຫາຍໃຈຊດໂຊມ (ປມຄມຄຝກ EENC)


ກລະນຕວຢາງ 1 – ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເດກເກດໃໝ ທເປນພະຍາດຊມເຊອເລອດ ຂມນທນກຝກອບຮມຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ແມໄດນາເອາ ເດກເກດຄບການດ ອາຍ 6 ວນ ມາສກເສນ ຍອນເດກຮາກ ແລະ ດດນມບໄດດ. ເດກງວງຊມ.

• ເລມດວຍການປະເມນ • ເສນທາງຫາຍໃຈ ແລະ ການຫາຍໃຈ: ສງເກດ, ຟງ ແລະ ສາພດ.

ກວດຄວາມອມຕວຂອງອກຊ ຖາມເຄອງແທກ.

• ກວດຫາ: ອາການຫາຍໃຈໄວ (>60 ເທອ/ນາທ), ສຽງຄາງ, ຈອງດງຜງເອກ,

ກາແຫ.


ຈງຫວະຫາຍໃຈ 45. ຄວາມອມຕວຂອງອກຊ ແມນ

93%.

ຖາມ: ຕໄປ ທານຈະເຮດຫຍງ?

• ກວດກາອາການໝນວຽນ: ກາມະຈອນ, ການກບຄນສຜວໜງ

• ກວດເບງວາເດກງວງຊມ/ເສຍສະຕ/ຊກ.

ກາມະຈອນ 150. ຜວໜງກບຄນສ <2 ວນາທ.

ເດກຕນດ.

ຖາມ: ຕໄປ ທານຈະເຮດຫຍງ?

ກະຕນ: ການດດນມບໄດດແມນອາການເຕອນໜງ, ທານຈະກວດຊອກຫາອາການເຕອນອນໆບ?

ກະຕນ: ມອາການອກເສບຈລນຊສະເພາະທອນໃດອກບ

• ກວດຫາອາການອນຕະລາຍອນ: ການເໜງຕງທເກດຂນເອງ, ອນນະພມ

• ກວດຫາອາການຂອງພະຍາດຊມເຊອຮາຍແຮງ, ລວມທງອາການສະເພາະທ:

ເຫອງ, ທອງເບງ, ຜວໜງມຕມໜອງ, ສາຍບແດງ, ຂະມອມສວດ

ອນນະພມຮາງກາຍເດກແມນ 37 C.

ເດກເໜງຕງປກກະຕ ແລະ ບມ ອາການອກເສບຈລນຊ ສະເພາະທ, ລວມມ ທອງບເບງ ຫ ບເຫອງ.

ຖາມ: ເດກນອຍຜນເປນພະຍາດຫຍງ ຖາມ: ທານຈະໃຫການປນປວແນວໃດ?

• ດດນມບໄດດ, ຮາກ ແລະ ງວງຊມ ເປນອາການອນຕະລາຍ ສະນນ ນຄພະຍາດຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ

• ປນປວດວຍຢາຕານເຊອ: Ampicillin ແລະ Gentamicin

ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງກອນທຈະເລມໃຫຢາຕານເຊອ • ຊງນາໜກ • ແທງເສນດວຍເຂມຄາເຕແຕ • ຖາມເງອນໄຂ ກຕອງສງເລອດໄປປກ

ນາໜກແມນ 2.8kg.

ຖາມ: ທານຈະຕດສນໃຫຢາຫາຍປານໃດໃນເດກ?

ກະຕນ: ມບດຮຽນບດໜງສາລບການຄດໄລ ຂະໜາດຢາ ໃນເດກເກດໃໝ ຢໃນປມນອຍຄມ (ໜາ 69-72).

ມນອາດຈະມະໂຫຍດຖາຂຽນວທຄດໄລຂະໜາດຢາ ໃສເທງເຈຍ/ກະດານຂາວ

Gentamicin

• ຂະໜາດຢາສາລບເດກນາໜກເກດປກກກະຕອາຍໜງອາທດທາອດ ຂະໜາດຢາ = 5mg/kg/ມ ມລະເທອ ແລະ ນາໜກແມນ 2.8kg.

• 5 mg x 2.8=14 mg ມລະເທອ


ປະສມສານນາສະເຕລນ 6mL = 80mg/8mL = 10mg/mL:

14 / 10 = 1.4mL ມລະເທອ

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 71 ຊອງທ 4 ຂອງຕາຕະລາງ (2.5-3kg) =1.5mL ມລະເທອ


Ampicillin • ຂະໜາດຢາສາລບເດກມອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 50mg/kg ທກໆ 12 ຊວໂມງ ແລະ ນາໜກແມນ 2.8kg

• 50 x 2.8 = 140mg (x2)

• ກອງຢາ 500mg ປນກບນາສະເຕຣນ ໃຫໄດຢາທງໝດ 5mL ເພອໃຫໄດ

ຢາເຂມຂນ 100mg/1ml: 140x1/100=1.4ml

• ຫເບງ 3.14 ໜາ 69 ຊອງທ 4 ຂອງຕາຕະລາງ (2.5-3kg) =1.5mL

ທກໆ 12 ຊວໂມງ (x2)

ຖາມ: ການປນປວແບບປະຄບປະຄອງໃດແດ ທເດກເກດໃໝດງກາວຕອງການ?

ກະຕນ: ຈະເຮດແນວໃດອກກຽວກບອນນະພມ ສະພາບແວດລອມ?

ກະຕນ: ການປນປວດວຍການໃຫສານນາເດ ຊເຮດແນວໃດ?

• ຮກສາໃຫອນນະພມຫອງຕາສດບໃຫເກນ 25 C

• ເອາໝວກ ແລະ ຜາຕມເດກ, ຫເດກໃຫດ (ຖາບດງນນກເຮດໜງຕດໜງຖາເປນໄປໄດ)

• ການໃຫສານນາ: ດແທໃຫສບຕລຽງລກດວຍນມແມ ແຕວາຍອນເດກ ຍງສບຕຮາກ ແລະ ຊມ, ສະນນກອນອນໝດ ຈາເປນຕອງໃຫສານນາ ທາງເສນ

• ຖາໃຫແຕສານນາທາງເສນຢາງດຽວ ແກເດກອາຍພຽງ 6ມ ສະນນຈະຕອງໃຫ ສານນາ 100mg/kg/ມ ໃຊ Sodium Chloride ບວກ 5% dextrose

• 100mL x 3kg = 300mL ຕ 1ມ. 300/24 ຊວໂມງ =

12.5mL/ຊວໂມງ

• ຢອດ/ນາທ = 12.5/3 = 4ຢອດ/ນາທ (ຄວນເອາໃຈໃສ 5 ຢອດ/ນາທ

ແມນຄາຕາສດ ຖາທານໃຊຊດສງສານນາມາດຕະຖານ) • ບຕອງການອກຊເຈນ ເພາະວາບມອາການຫາຍໃຈຊດໂຊມ ແລະ

ຄວາມອມໂຕອກຊໃນເລອດແມນ 93%

ຖາມ: ທານຈະຕດຕາມເດກຜນແນວໃດ? • ອາການຊວດ: ຄວາມອມໂຕຂອງອກຊ, ອນນະພມ, ອດຕາຫາຍໃຈ ແລະ ກາມະຈອນ.


ການດແລເບງແຍງເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ

ຈດປະສງ - ເພອສາງຄວາມເຂາໃຈ ກຽວກບການໃຫການປນປວແບບປະຄບປະຄອງ ແກເດກເກດກອນການດ ແລະ ເດກນາໜກເກດຕາ ແລະ

ຄວາມສາຄນຂອງສງດງກາວ - ເພອເຝກຂນຕອນໃນການໃຫການປນປວແບບປະຄບປະຄອງ ແກເດກເກດກອນການດ ແລະ ເດກນາໜກເກດຕາ - ເພອສາງຄວາມເຂາໃຈວທການບງມະຕ ແລະ ໃຫການປນປວບນຫາທພບເລອຍໃນເດກເກດກອນການດ ແລະ ເດກເກດນາໜກຕາ

ລາຍຊອປະກອນ - ຫນລກ ແອນ (Baby Anne)

- ຜາຕມ - ທແງມດງອກຊ - ເຄອງແທກລະດບອກຊໃນເລອດ - ໜວກ ແລະ ຖງຕນສາລບເດກ - ເຄອງແທກອນນະພມ - ຕກກະຕາເກດກອນການດນາຕາລ /ຫນຝກແຍທດງກະເພາະ (ຖາມ)

- ເຂມແທງເສນ, ສານນາ ແລະ ຜາເຊດໂຕເພອໃຊສມມດໃນເວລາແທງເສນເລອດກບຮອບນອກ (PIVC)

- ນກຮຽນຕອງມປມນອຍຄມຂອງອງການອະນາໄມໂລກ


ການໃຫການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ແກເດກເກດກອນການດ ຫ ນາໜກເກດຕາ

ການນາສະເໜ ບອກ:

• ໃຫນກຮຽນນບທວນຄນຫກການໃນການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເດກເກດໃໝເຈບ ບດ 3.10, ໜາ 56-58

ອະທບາຍ: • ຫກການດງກາວຍງມຄວາມສາຄນໃນການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ • ບດຮຽນນເນນໜກໃສການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເພມເຕມສາລບເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ ຖາມ:

• ໃຫນຍາມ ເດກເກດກອນການດ ແລະ ເດກນາໜກເກດຕາ?

• ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ແນວໃດທສາຄນຕເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ?

ອະທບາຍ: ຂມນເພມເຕມໃຫເປດເບງບດ 3.11 (ໜາ 58)

• ການດແລແບບຈງໂຈ - Kangaroo Mother Care (KMC)/ປອງກນອນນະພມຕາ • ການລຽງດ • ການປອງກນການຢດຫາຍໃຈ

ຖາມ: ເຮາຄວນຈະໃຫການລຽງດ ແລະ ໃຫການຄມຄອງສານນາແນວໃດແກເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ?

ປະຕບດຕາມຄາແນະນາທໄດໃຫຢາງຈະແຈງຢປມນອຍ ໜາ 60 (ຂມນດງກາວນແມນຄກນກບຂມນ ຢໜາ 60) • ຖາເດກສາມາດຮບນາຜານລາໄສໄດ, ກໃຫໃນປະລມານໜອຍໜງ ຜານທປາກ ຫ ດງກະເພາະ • ໃຫນາທເຫອຜານທາງເສນ • ສາລບ 48 ຊວໂມງທາອດ, ໃຫນາຫວານ 10% dextrose (D10)

• ຫງຈາກ 48 ຊວໂມງທາອດ, ໃຫນາຫວານ 5% dextrose ບວກ ½ normal saline (D5 ½ NS), ສານນາດງກາວແມນເໝາະສມສາລບເດກສວນໃຫຍ

• ເດກນາໜກຕາຫາຍ (<1.5kg) ມຄວາມສຽງໃນການມນາຕານຕາໃນເລອດ ແລະ ອາດຕອງໄດໃຫສານນາຫວານ

10% glucose (D10). ທານອາດປະສມສານນາທມທງເກອໂຊດຽມ ແລະ ນາຕານທມພຽງພ ໂດຍການປະສມ

ສານນາຕານ 50% (D50) 10ml ແລະ D5 1/3 NSS 90ml, ຫ ປະສມສານນາຕານ 50% (D50) 10ml ແລະ

D5 1/2 NSS 90ml (ໜາ 60) • ຖາກວດໄດ ຄວນກວດເບງລະດບນາຕານໃນເລອດທກໆ 6 ຊວໂມງ • ຖານາຕານຕາ (hypoglycaemia), ຫ ເດກມອາການຂອງນາຕານຕາ (ເໜງຕງໜອຍລງ, ສນ, ເສຍສະຕ, ຊກ) ແລະ

ທານບສາມາດກວດນາຕານໃນເລອດໄດ, ໃຫສານນາຫວານ (D10) 2ml/kg ໂບລດສ.

• ຕງເປາໝາຍເພອເພມນາສງທາງກະເພາະອາຫານ ແລະ ຫດຜອນນາທສງທາງເສນໄວເທາທຈະໄວໄດ. ການໃຫສານນາ

ທາງເສນແກເດກໂຕນອຍມຄວາມສຽງຫາຍ. ຈາເປນຕອງໄດຄດໄລດວຍຄວາມລະມດລະວງ.


ຖາມ:ເວລາໃດ ເດກເກດກອນການດ/ນາໜກເກດຕາຄວນເຂານອນໂຮງໝ?

ອະທບາຍ: ໜາ 59 ຢປມນອຍເວາວາ ຄວນຮບເອາເດກທງໝດທມອາຍຖພາ <35 ອາທດ ຫ ນາໜກເກດ <2kg

ເຂານອນໂຮງໝ.

• ຕອງໄດຮບເຂານອນ ຖາເດກເກດກອນການດ ຫ ນາໜກເກດຕາ, ບຈາເປນຕອງມຄບທງສອງເງອນໄຂ.

• ອະທບາຍໃຫເຂາໃຈຕມໂດຍໃຊຕວຢາງ:

• ຕວຢາງ. ຕອງໄດຮບເດກອາຍຖພາ 36ອາທດ, ນາ ໜກ 1.8kg ເຂານອນໂຮງໝບ? ຕອງຮບເຂານອນ. ເປນຫຍງ?

ເດກໂຕນອຍ (<2kg) ສະນນອາດບສາມາດຄວບຄມອນນະພມຮາງກາຍໄດ. ນາໜກເກດຕາມຄວາມສຽງ

ທຈະມອນນະພມໂຕຕາ (hypothermia). ນາໜກເກດຕາທຽບໃສອາຍຖພາ, ອາດມສາເຫດຫກທພາໃຫເດກມ ນາໜກເກດຕາ ນນໝາຍຄວາມວາເດກມຄວາມສຽງຫາຍຂນທຈະມອາການສນ, ດງນນຈງຈາເປນຕອງໄດຮບ ການຕດຕາມ.

• ຕວຢາງ. ຕອງໄດຮບເດກອາຍຖພາ 34ອາທດ, ນາ ໜກ 2.2kg ເຂານອນບ? ຕອງຮບເຂານອນ. ເປນຫຍງ? ນາໜກ

>2kg ແຕ ເກດກອນການດ, ອາຍຖພາ 34ອາທດ ອາດບສາມາດດດນມ ແລະ ຮບນມໄດ (ຄວາມສາມາດດດໄດ

ແມນມເມອເດກອາຍຖພາໄດປະມານ 34-36 ອາທດ).

ສາທດ

ການດແລແບບຈງໂຈ Kangaroo Mother Care (KMC)/ປອງກນອນນະພມຕາ

• ສາທດບອນວາງເດກໃນເວລາເຮດ KMC ກບຕກກະຕາ Anne, ໝວກ ແລະ ຜາຫມ

• ສະແດງວທເອາອນນະພມ ແລະ ເນນຄວາມສາຄນວາ ໃຫຮກສາອນນະພມຮາງກາຍສນກາງ ໃຫຢລະຫວາງ 36-37 C

ການລຽງດ • ເນນຄວາມສາຄນຂອງການລຽງລກດວຍນມແມ • ເປດເບງໜາ 345 ຂອງປມນອຍຄມສາລບບດຂຽນແນະນາການແຍທດງກະເພາະ

• ສາທດວທແຍທດງກະເພາະ ໃສຫນແຍທດງກະເພາະ (ຖາມ)

• ເນນໜກຄວາມສາຄນຂອງການກວດນາຕານໃນເລອດ (ຖາມ)

• ເນນໜກຖາເດກນາໜກ <1.5kg, ເດກດງກາວຈະຕອງການສານນາທາງເສນຈານວນໜງ ໃນໄລຍະທາອດ

ຂອງການປນປວລຽງດ (ໜາ 60)

ເພອລວບລວມໃຫມບດ ການສາທດການຄດໄລສານນາທາງເສນ ຫາຍຂນໃຫເປດເບງ ພາກ 3.10.2 ໜາ 57

(ການປນປວແບບປະຄບປະຄອງໃຫເດກເກດໃໝເຈບ)

ການປອງກນການຢດຫາຍໃຈ (Apnoea) • ສາທດວທການຄດໄລ ຂະໜາດຢາ Aminophylline (ໜາ 69)

• ສາທດວທການໃຊເຄອງແທກອກຊ ຫ ໃຊເຄອງຕດຕາມການຢດຫາຍໃຈ (ຖາມ)

ເປດເບງຫກການສາລບການປນປວແບບປະຄບປະຄອງ ແກເດກເກດໃໝເຈບ, ພາກ 3.10.3 ໜາ 57 ຖາມຄວາມຈາເປນ


• ໃຫນກຮຽນສາທດ KMC ໂດຍໃຫນກຮຽນຜໜງ ສະແດງເປນແມ

• ໃຫນກຮຽນຝກແຍທດງກະເພາະ ໃສຫນ (ຖາມ)

• ໃຫນກຮຽນຝກວທຕດເຄອງແທກອກຊໃສຫນເດກນອຍແອນ (Baby Anne)


ບນຫາທພບເລອຍໃນເດກເກດກອນການດ ຫ ເດກນາໜກເກດຕາ

ການນາສະເໜ ບອກ:

- ໃຫນກຮຽນບອກບນຫາທພບເລອຍ ໃນເດກເກດກອນການດ ແລະ ເດກນາໜກເກດຕາ (ເບງໜາ 61 ພາກ

3.11.3)

- ຖາສາມາດບອກຊໄດ: ໃຫບອກອາການ ແລະ ການປນປວຂອງແຕລະອນ

ອະທບາຍ:

- ໝວດອາການຫາຍໃຈຊດໂຊມ (Respiratory Distress syndrome): ອາການ ແລະ ການປນປວ

(ເບງແຜນພມ 5 ແລະ ພາກ 10.7 ໜາ 312 ສາລບການໃຫອກຊ)

- ລາໄສອກເສບແບບເນາເປອຍ (Necrotising enterocolitis): ອາການ ແລະ ການປນປວ

ສາທດ Respiratory Distress Syndrome

- ໃຊວດໂອເດກເກດໃໝ ທມອາການຫາຍໃຈຊດໂຊມ - ສາທດການປນປວໃສຕກກະຕາ Baby Anne: ເອາທແງມດງອກຊ ແລະ ເຄອງແທກອກຊໃສເດກ,

ແທງເສນເພອໃຫນາ ແລະ ຢາຕານເຊອແກເດກ

Necrotising Enterocolitis

- ໃຊຮບ ຮາກທເປນສນາ ບ, ເດກທມທອງເບງ, ງວງຊມ, ອາຈມທມເລອດປນນາ

- ສາທດການປນປວໃສຕກກະຕາ Baby Anne: ແຍທດງກະເພາະ (ໃສຕກກະຕາ), ແທງເສນເພອໃຫນາ ແລະ ຢາຕານເຊອແກເດກ


ໃຊໂຕຢາງກລະນລມນເພອເຝກ ການຄມຄອງກລະນ ເດກເກດກອນການດ ແລະ ນາໜກເກດຕາ


ກລະນຕວຢາງ 1 ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ເດກນາໜກຕາເກດ ຂມນທນກຝກອບຮມຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ແມເກດລກກອນການດ (33 ອາທດ) ມນ,

ນາໜກເກດ 1.8kg, ບມອາການຫາຍໃຈ

ຊດໂຊມ ແລະ ອາການທາງຄນກຂອງເດກ ແມນດ.

ຖາມ: ທານຈະເຮດແນວໃດ?

ໃຫເວາເຖງການດແລແບບປະຄບປະຄອງ.

• ກຽມຫອງເກດ - ບໃຫມລມຜານ, ອນນະພມປະມານ 25-28 C

• ກຽມແມໃຫພອມທຈະລຽງລກແບບຈງໂຈ (KMC)

• ຈດແມ ແລະລກໃຫຖກຕອງຕາມແບບການລຽງລກແບບຈງໂຈ

ຖາມ: ມທາງເລອກໃດແດທສາມາດເຮດໄດ ເພອລຽງເດກ?

• ໃຫເວາວາການລຽງລກດວຍນມແມແມນທາງເລອກທດທສດ ໃຫເລມລອງເອານມໃຫເດກກນໃນເວລາທເຮດ KMC ຖາເປນໄປໄດ

ຖາມ: ເດກຜນດດນມແມບໄດ, ທານຈະເຮດແນວໃດ?

• ລອງໃຊຈອກ ແລະ ບວງປອນນມ

ເດກຜນບກນນມ ເຖງແມນວາຈະໃຊຈອກ ແລະ ບວງປອນ ຖາມ: ທານມທາງເລອກອນ ໃນການປອນນມບ?

• ເວາວາ ສງນມແມທບບອອກມາ ຜານທດງກະເພາະ ແລະ/ຫ ໃຫສານນາ 10%

Dextrose ທາງເສນ

• ແຍທດງກະເພາະໃຫຖກຕອງໃສຕກກະຕາ

ຖາມ: ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ ອນໃດອກແດ ທສາຄນສາລບເດກຜນ?

ກະຕນ:

ເດກຜນມຄວາມສຽງທຈະຢດຫາຍໃຈບ?

• ເວາເຖງຄວາມສຽງໃນການຢດຫາຍໃຈໃນເດກເກດກອນການດ • ຕອງໄດໃຫຢາ Aminophyilline

• ນາໜກເດກແມນ 1.8kg, ໃຫຢາຂະໜາດຈໂຈມ ປະມານ 6mg/kg:

1.8x6=10.8mg

• ຫອດ 240mg/10ml: 10.8x10/240=0.45ml ປນຂະໜາດເລມຕນ (0.45ml)

ໃສໃນນາກນ 5ml ສດຊາໆ ໄລຍະ 15-30ນາທ

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 69 ຊອງທ 2 ຂອງຕາຕະລາງ (1.5-2kg)=0.6ml

ຖາມ: ເດກຜນມຄວາມສຽງເປນພະຍາດ ຫຍງແດ?

• ເວາວາ: ຊມເຊອ (sepsis), ໝວດພະຍາດຫາຍໃຈຊດໂຊມ (Respiratory

distress syndrome) ແລະ ລາໄສອກເສບເນາເປອຍ (Necrotising

Enterocolitis)

ນກຮຽນອາດເວາເຖງອາການສນອນໆ: ເລອດອອກໃນຫອງສະໝອງ (Intraventricular

haemorrhage), ພະຍາດຕາໃນເດກເກດກອນການດ (Retinopathy of

prematurity), ເລອດຈາງໃນເດກເກດກອນການດ (anaemia of prematurity)


- ທານຈະໃຫຢາຕານເຊອແກເດກຜນບ ເພອປອງກນຊມເຊອເລອດໃນເດກເກດໃໝ?


ກລະນຕວຢາງ 2 ອາການສນໃນເດກເກດກອນການດ

ຂມນທນກຝກອບຮມຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ເດກເກດກອນການດອາຍໄດ 3 ຊວໂມງ, ນາໜກ

1.8kg, ມອາການຄາງ ແລະ ຈອງດງຜງເອກ.

ຖາມ: ມພະຍາດຫຍງແດ ທເດກຜນສາມາດເປນໄດ?

• ເວາວາ: ໝວດພະຍາດຫາຍໃຈຊດໂຊມ (Respiratory Distress

Syndrome), ຊມເຊອໃນເດກເກດໃໝ (Neonatal Sepsis),

ປອດອກເສບ (Pneumonia)

ບນຫາອນທສາມາດເປນໄດ: ຫວໃຈພການມາແຕກາເນດ (Congenital

heart disease), ເຫຍອຫມປອດອງອາກາດ (pneumothorax),

ຫາຍໃຈຫອບຊວຄາວໃນເດກເກດໃໝ (transient tachypnoea of the

newborn -TTNB)

ກະລນາປະຕບດຂນຕອນໃນການຄມຄອງເດກ

ສງທສາມາດໃຊກະຕນ:

ທານຈະເຮດຫຍງແດເພອຄມຄອງບນຫາລະບບຫາຍໃຈ?

ທານຈະປອນນມເດກບ?

ເດກຜນຕອງການຢາຫຍງແດ?

• ເອາເຄອງແທກອກຊຈບໃສເດກ • ເອາທແງມດງອກຊໃສເດກ • ກວດຮາງກາຍເດກ: ປອດທງສອງເບອງສະເໝກນບ, ຟງສຽງລມເຂາປອດ

ສະເໝກນທງສອງເບອງບ, ມສຽງຜດປກກະຕບ, ກວດກາລະບບ ໝນວຽນເລອດ

• ແທງເສນ • ເວາວາຈະບໃຫເດກກນຊວຄາວ ຈນກວາອາການຫາຍໃຈຊດໂຊມ

ຂອງເດກຈະດຂນ • ຄດໄລປະລມານສານນາທາງເສນ ອງຕາມຄາແນະນາ ຢໜາ 57 ແລະ 60:

10% dextrose 60mls/kg/ມ = 108mLs ພາຍໃນ 24 ຊວໂມງ ຫ

4.5mLs/ຊວໂມງ

• ໃຫຢາຕານເຊອທາງເສນ

Gentamicin

• ຂະໜາດຢາສາລບເດກນາໜກຕາອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດ = 3 mg/kg/ມ ແລະ ເດກໜກ =1.8kg

• 3 mg x 1.8=5.4 mg ໜງເທອຕມ



5.4 / 10 = 0.54mL ໜງເທອຕມ

• ຫເບງ 3.14 ໜາ 71 ຊອງທ 2 ຂອງຕາຕະລາງ (1.5-2kg) = 0.6ml ໜງເທອຕມ


Ampicillin • ຂະໜາດຢາສາລບເດກອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 50mg/kg ທກໆ 12 ຊວໂມງ

• 50x1.8 = 90mg ທກໆ 12 ຊວໂມງ

• ກອງຢາ 500mg ປນກບນາສະເຕຣນ ໃຫໄດຢາທງໝດ 5mL

ເພອໃຫໄດ ຢາເຂມຂນ 100mg/1ml: 90x1/100=0.9ml

• ຫເບງ 3.14 ໜາ 69 ຊອງທ 2 ຂອງຕາຕະລາງ (1.5-2kg) = 0.9mL


• ການດແລແບບປະຄບປະຄອງ: ຄວບຄມຮກສາອນນພມ/ປອງກນ

ບໃຫເດກໂຕເຢນ (hypothermia) ແລະ ປອງກນການຢດຫາຍໃຈດວຍ

aminophylline


ເຫອງໃນເດກເກດໃໝ ຈດປະສງ

• ຮຈກຄວາມແຕກຕາງລະຫວາງ ເຫອງແບບສະລລະວທະຍາ (physiological jaundice) ແລະ ເຫອງທບແມນສະລລະວທະຍາ

(non-physiological jaundice)

• ສາມາດຄມຄອງປນປວເຫອງໃນເດກເກດໃໝ ລາຍຊອປະກອນ

• ຕກກະຕາ Baby Anne

• (ຜາຫມສາຍແສງ -Bili blanket ຖາມ)

ການນາສະເໜ ຖາມ: ເຫອງແມນຫຍງ ແລະ ເປນຫຍງຈງຈາເປນຕອງໄດໃຫການປນປວ?

ອະທບາຍ: ແມນຜວໜງທເປນສເຫອງ ແລະ ຕາຂາວທກາຍເປນສເຫອງ ເຊງເກດມາຈາກລະດບບລຣບນ (bilirubin)

ສງ. ບລຣບນສງໃນເລອດຫາຍ (Severe hyperbilirubinaemia) ສາມາດພາໃຫສະໝອງຖກທາລາຍ ເອນວາ

ເຄນກເຕຣສ (kernicterus) ໃນເດກເກດໃໝ - ບລຣບນສາມາດຜານ “ດານເລອດສະໝອງ” (blood brain

barrier) ໄດ.

ຖາມ: ອາການຂອງການເຫອງທຜດປກກກະຕ ຫ ເຫອງທບແມນສະລລະວທະຍາ (non-physiological jaundice)

ມຫຍງແດ ແລະ ແມນຫຍງທເປນສາເຫດ?

ອະທບາຍ: ເປດເບງພາກ 3.12.1 (ໜາ 64). ຄວນຈໄວຕະຫອດເວລາວາ ຊມເຊອເລອດ (sepsis)

ກແມນໜງໃນສາເຫດມພາໃຫເດກມເຫອງ.

ຖາມ: ເວລາໃດທເດກເກດໃໝຄວນໄດຮບການປນປວດວຍການສາຍແສງ (phototherapy)?

ອະທບາຍ: ເປດເບງພາກ 3.12.1 • ເຫອງພາຍໃນມທາອດຂອງຊວດ • ເກດກອນການດ ແລະ ເຫອງ • ຖາຝາມ ແລະ ອງຕນຫາກເຫອງ ບວາຈະເລມເຫອງຕອນອາຍເທາໃດກຕາມ • ເຫອງຍອນເມດເລອດແດງແຕກ (haemolysis)

• ຄດງໃນຕາຕະລາງ ຢໜາ 65 (ຖາ ສາມາດກວດລະດບບລຣບນໄດ)

ຖາມ: ເວລາໃດທທານຄວນຢດສາຍແສງ ເດກທມເຫອງ?

ອະທບາຍ: ເປດເບງໜາ 66. ຈນກວາລະດບບລຣບນຈະຕາກວາ “ລະດບສງສດທຍອມຮບໄດ” (threshold) ຫ

ຈນກວາເດກຈະມອາການດຂນ ແລະ ບມເຫອງຢຝາມ ແລະ ອງຕນ. ສາທດ - ເອາຮບເດກທມເຫອງຕາງກນໃຫນກຮຽນເບງ: ມແຕຢ ໜາ ແລະ ຕາຂາວ, ໜາ ແລະ ຕນໂຕ, ທວໂຕ ລວມທງ

ຝາມ ແລະ ອງຕນ ແລະ ອະທບາຍຊະນດໃດຈະຕອງໄດຮບການປນປວ. - ເອາຮບໃຫນກຮຽນເບງ ແລະ ສາທດໃສໜງຂອງນກຮຽນ ວທກວດຫາອາການເຫອງ ດວຍການກດໜງລງ


ໃຫນກຮຽນໃຊໂຕຢາງກລະນ ດງຕໄປນເພອເຝກ.

ເຖງແມນວາ ຈະບມການສາຍແສງຢໂຮງໝບາງບອນ, ນກຮຽນຄວນເຮດບດຝກຫດກລະນຄນເຈບໃຫແລວ ເພາະວາ ການປະເມນຂນຕນ ແລະ ການຕດສນໃຈໃຫການປນປວ ແມນມຄວາມສາຄນ ກອນທຈະສງຄນເຈບ ຕໄປປນປວ ບອນທມເງອນໄຂ.


ກລະນຕວຢາງ 1 – ເຫອງແບບສະລລະວທະຍາ (Physiological Jaundice) ໃນເດກເກດໃໝ

ຂມນທນກຝກອບຮມຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ເດກເກດຄບການດ ມອາການເຫອງແຕອາຍ 3 ມ.

ນາໜກ 3.5 kg. ກະລນາປະເມນ ແລະ

ປນປວເດກຜນ.

ຖາມ: ສາເຫດເປນໄປໄດທພາໃຫເດກຜນເຫອງ

ມຫຍງແດ?

• ເວາວາ: ເຫອງນອາດປກກະຕ (ເຫອງແບບສະລລະວທະຍາ: physiological) ຫ

ຜດປກກະຕ (ເຫອງບແມນແບບສະລລະວທະຍາ: non-physiological),

ເພາະວາມນເກດຂນ ຫງຈາກເດກອາຍໄດ 1 ມ.

• ສາເຫດທພາໃຫມເຫອງຜດປກກະຕມ: ຊມເຊອ (sepsis), ເມດເລອດແດງແຕກ

(haemolysis), ຊມເຊອເກດຂນແຕຢໃນທອງແມ (intrauterine infection),

ພະຍາດຕບ (liver disease) ຫ hypothyroidism.

ຖາມ: ທານຈະຄມຄອງເດກຜນແນວໃດ?

• ການປະເມນຂນຕນ ແມນຊອກຫາອາການສກເສນ: ເສນທາງຫາຍໃຈ (Airway),

ການຫາຍໃຈ (breathing), ການໝນວຽນ (circulation)

ບມອາການສກເສນ: ເດກສະຕດ ແລະ

ຫາຍໃຈດປກກະຕ ຖາມ: ທານຈະເຮດຫຍງຕໄປ?

• ກວດອນນະພມ ແລະ ກວດແຕຫວຮອດຕນເພອຊອກຫາ ອາການອນຕະລາຍ • ຖາມ: ເດກດດນມເປນແນວໃດ, ອາຈມມສຫຍງ, ປະລມານຍຽວເປນແນວໃດ?

• ເບງຊອກຫາອາການເຫອງ ຢໃບໜາ, ຕາຂາວ, ຕນໂຕ, ຝາມ ແລະ ອງຕນ • ກວດອນນະພມເດກ

ເດກມເຫອງຢໃບໜາ, ຕາຂາວ, ຕນໂຕ.

ອາຈມມສເຫອງ/ຂຽວ, ຍຽວປກກະຕ ແລະ

ດດນມໄດດ.

ຖາມ: ເດກຕອງການໆປນປວໃດບ ແລະ

ເປນຫຍງ?

ທານຈະສງກວດເພມຫຍງແດ?

ທານຈະໃຫຢາຫຍງແກເດກ?

• ເດກບຕອງການໆປນປວ • ເຫອງມແຕຢ ໃບໜາ ແລະ ຕນໂຕ. ບມຢຝາມ ແລະ ອງຕນ. ເດກສະພາບດ,

ບມບນຫາທຊບອກວາມຊມເຊອເລອດ. ອາຈມສປກກະຕ ຊບອກວາບມພະຍາດ

ທສງນາບຜດປກກະຕ (biliary atresia).

• ບຈາເປນຕອງກວດເພມ ຫ ໃຫຢາ.

ຖາມ: ເດກຜນຕອງກນນມແມບ?

• ເດກຄວນສບຕກນນມແມ

ຖາມ: ເດກຜນຕອງກບມາກວດຄນຢໂຮງໝ

ເວລາໃດ?

• ໃຫບອກພແມ ໃຫເອາລກກບມາກວດຄນຢໂຮງໝທນທ ຖາມເຫອງຢຝາມ ແລະ ອງຕນ, ຫ ອາການເຫອງບດຂນ ແລະ ສບຕມເຫອງເກນອາຍ 14 ມ,

ມອາການອນຕະລາຍ ເຊງລວມມ ກນນມບໄດດ, ງວງຊມ ແລະ ຫາຍໃຈຊດໂຊມ


ກລະນຕວຢາງ 2 –ເຫອງແບບບແມນສະລລະວທະຍາ (Non Physiological Jaundice) ໃນເດກເກດໃໝ ຂມນທນກຝກອບຮມຄວນປອນໃຫນກຮຽນ ສງທນກຮຽນເຮດໄດຖກຕອງ

ເດກເກດຄບການດມເຫອງຕອນອາຍໄດປະມານ 12 ຊວໂມງ.

ນາໜກ 3.5 kg. ກະລນາປະເມນ ແລະ ປນປວເດກຜນ.

ຖາມ: ສາເຫດທເປນໄປໄດທພາໃຫເດກຜນເຫອງ ມຫຍງແດ?

• ເວາວາ: ເຫອງແບບນແມນຜດປກກະຕ (ເຫອງບແມນແບບສະລລະ

ວທະຍາ: Non Physiological), ເພາະວາມນເກດຂນໃນມທາອດ

ຂອງຊວດ • ອາດເປນຍອນ: ຊມເຊອ (sepsis), ເມດເລອດແດງແຕກ

(haemolysis), ຊມເຊອເກດຂນແຕຢໃນທອງແມ (intrauterine

infection), ພະຍາດຕບ (liver disease) ຫ hypothyroidism.

ຖາມ: ທານຈະຄມຄອງເດກຜນແນວໃດ?

• ໃຫການປະເມນຂນຕນ ດວຍການຊອກຫາອາການສກເສນ:

ເສນທາງຫາຍໃຈ (Airway), ການຫາຍໃຈ (breathing),

ການໝນວຽນ (circulation)

ບມອາການສກເສນ: ເດກສະຕດ ແລະ ຫາຍໃຈດປກກະຕ


• ກວດອນນະພມ, ເອາປະຫວດ ແລະ ກວດກາຮາງກາຍ ລວມທງກວດ ຊອກຫາອາການອນຕະລາຍ

• ຖາມ: ເດກດດນມເປນແນວໃດ, ອາຈມມສຫຍງ, ປະລມານຍຽວ

ເປນແນວໃດ?

• ເບງຊອກຫາອາການເຫອງ ຢໃບໜາ, ຕາຂາວ, ຕນໂຕ, ຝາມ ແລະ ອງຕນ

• ກວດອນນະພມເດກ

ອາການຊວດ ເຊງລວມມອນນະພມ ແມນປກກະຕ.

ເດກມເຫອງແຕຢ ໃບໜາ ແລະ ຕາຂາວ. ເດກຊນດ ແລະ

ດດນມໄດດ ກະຕນ: ເດກຕອງການໆປນປວໃດບ ແລະ ເປນຫຍງ?

ທານຈະສງກວດເພມຫຍງແດ?

ທານຈະໃຫຢາຫຍງແກເດກ?

• ເດກຍງຕອງໄດຮບການສາຍແສງ ຍອນວາເດກເຫອງພາຍໃນມທາອດ.

• ຈາເປນຕອງໄດກວດຕາລາເມດເລອດ (CBC) ເພອກວດເບງ

ເມດເລອດແດງແຕກ (haemolysis)

• (ຖາມ: ໃຫກວດໝວດເລອດແມ ແລະ ລກ ແລະ coombs test)

• ບມໄຂ ຫ ອາການຂອງການຊມເຊອ

ຕອນອາຍໄດ 2 ມ bilirubin (ຖາກວດໄດ) ແມນ 270

umol/L. ຕອນນເຫອງໄດແຜໄປຫາໂຕ ແລະ ແຂນຂາ.


• ເດກເຫອງຫາຍຂນ ແລະ bilirubin ຢໃນລະດບທຕອງໄດຮບ

ການປນປວ ຄດງໃນແຜນພມຢໜາ 65.

• ສບຕສາຍແສງ (phototherapy).

• ສບຕຕດຕາມຫາອາການອນຕະລາຍ ເປນຕນແມນ ອນນະພມໂຕຕາ, ໄຂ, ຫາຍໃຈຊດໂຊມ, ກນໜອຍລງ, ຫາຍໃຈໄວ, ງວງຊມ, ຊກ

ອາການຊວດແມນປກກະຕ ແຕເດກດມນມໜອຍລງ. ຖາມ: ທານປະເມນຄນເຈບວາເປນແນວໃດ?

• ເດກມອາການເຕອນ: ກນນມໜອຍລງ ແລະ ອາການສະແດງ ຂອງຊມເຊອຈລນຊຮາຍແຮງ: ເຫອງຮາຍແຮງ

• ສງເລອດໄປປກ • ໃຫຢາຕານເຊອ: IV Ampicillin and Gentamicin


Gentamicin

• ຂະໜາດຢາສາລບເດກນາໜກເກດປກກກະຕອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 5mg/kg/ມ ມລະເທອ ແລະ ນາໜກແມນ 3.5kg.

• 5 mg x 3.5=17.5 mg ມລະເທອ



17.5 / 10 = 17.5 mL ມລະເທອ

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 71 ຊອງທ 5 ຂອງຕາຕະລາງ (3-3.5kg) =17.5

mL ມລະເທອ

Ampicillin • ຂະໜາດຢາສາລບເດກມອາຍໜງອາທດທາອດ • ຂະໜາດຢາ = 50mg/kg ທກໆ 12 ຊວໂມງ ແລະ ນາໜກແມນ

3.5kg

• 50 x 3.5 = 175mg (x2)

• ກອງຢາ 500mg ປນກບນາສະເຕຣນ ໃຫໄດຢາທງໝດ 5mL

ເພອໃຫໄດ ຢາເຂມຂນ 100mg/1ml: 175 x 1/100 = 1.75mL

• ຫ ເບງ 3.14 ໜາ 69 ຊອງທ 5 ຂອງຕາຕະລາງ (3-3.5kg) =2mL


ຕອນອາຍໄດ 3 ມ bilirubin (ຖາກວດໄດ) ແມນ 260

umol/L ແລະ ເຫອງມແຕຢໃບໜາ.


• ສາມາດຢດການສາຍແສງໄດ.

• ອາການເຫອງຫດຜອນ ຫ bilirubin ຕາກວາລະດບທຈາເປນ

ຕອງໄດປນປວ ຄດງໃນແຜນພມຢໜາ 65.


ກະຕນ: ດຽວນທານຈະໃຫເດກອອກໂຮງໝບ?

• ສບຕຕດຕາມເດກຫງຈາກຢດສາຍແສງ.

• ສບຕໃຫຢາຕານເຊອທາງເສນ ຢາງຕາສດ 48 ຊວໂມງ


ເອກະສານຊອນທາຍ 1: ລາຍຊອປະກອນ ທຕອງການທງໝດ

• ປມນອຍ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ (WHO Pocketbooks)

• ການດແລເດກເກດໃໝ: ປມຄມການປະຕບດຕວຈງ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ (WHO EENC pocket guides)

• ໂປສເຕຂອງແຜນພມທ 12 (ແຜນວາດການເຊດຊເດກເກດໃໝ)

• ໂປສເຕຂອງບດ 3.6 “ອາການອນຕະລາຍໃນເດກເກດໃໝ ແລະ ເດກອອນ”

• ຕກກະຕາຟນຟຊບ • ຖງສບຫາຍໃຈ ແລະ ໜາກາກ • ໝວກ ແລະ ຜາຫມ • ເຄອງແທກອນນະພມຫອງຕດໃສຝາ • ເຄອງແທກອນນະພມ • (ຫນແມ ນາຕາລ - Mama Natalie)

• (ອປະກອນຕດສາຍແຮ)

• ເຊແຣງ 10mL

• ຖງມ • Simmon App-Ipad

• ຊດໂຕຢາງຂອງ ຢາຕານເຊອ ແລະ ຊດແທງເສນ - ທມສານນາ ແລະ ຜາເຊດໂຕ ເພອໃຊເຂາໃນການສມມດ ການແທງເສນເລອດ

ກບຮອບນອກ (Peripheral Intravenous Catheters - PIVC)

• ທແງມດງອກຊ • ທດງກະເພາະ • (ຫນໃຊຝກແຍທດງກະເພາະ ຖາມ)

• (ຜາຫມສາຍແສງ -Biliblanket ຖາມ)

• ຄອມພວເຕ/IPad ທມຮບຂອງອາການອນຕະລາຍໃນເດກອອນ ແລະ ການດແລເດກເກດໃໝທຈາເປນ

ເອກະສານອາງອງ:

1. ປມນອຍຄມປນປວເດກຢໂຮງໝ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ

2. ປມນອຍແນະນາການປະຕບດຕວຈງ ໃນການດແລເດກເກດໃໝທຈາເປນໄວ ຂອງອງການອະນາໄມໂລກ (WHO early essential

newborn care clinical practice pocket guide and facilitator guide)

3. ບດລາຍງານຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ກຽວກບປະເທດລາວ 2015

4. ເວບໄຊຂອງອງການອະນາໄມໂລກ ເຂດປາຊຟກ ຕາເວນຕກ (World Health Organisation Western Pacific Region)

Website http://www.wpro.who.int/laos/topics/child_health/en/

http://www.wpro.who.int/laos/topics/child_health/en/

Documents

ການດູແລເບິ່ງແຍງເດັກເກີດໃໝ່ທີ� ......ແຜນພ ມການເຊ ດຊ ເດ ກເກ ດໃໝ ຢ ດ ານໃນຂອງໜ