การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสานกงานกองทนสนบสนนการ

สรางเสรมสขภาพ (สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง

การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ

(สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง

โสภนา กตตรตนชชวาล

การศกษาเฉพาะบคคลเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร

นเทศศาสตรมหาบณฑต

พ.ศ. 2554

©2554 โสภนา กตตรตนชชวาล

สงวนลขสทธ

โสภนา กตตรตนชชวาล ปรญญานเทศศาสตรมหาบณฑต, มนาคม 2554, บณฑตวทยาลย

มหาวทยาลยกรงเทพ.

การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรใน

เขตภาคกลาง ( 66 หนา)

อาจารยทปรกษา : ดร.รตนสดา ปณณะหตานนท

บทคดยอ การศกษาเฉพาะบคคลนมวตถประสงคเพอศกษาการตอบสนองของสตรผสบบหรในเขตภาคกลางของประเทศไทยตอการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ชด "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" ผวจยใชการวจยเชงสารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) เกบขอมลกบกลมตวอยางสตรผสบบหรอายระหวาง 16 – 35 ป โดยวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) จากสตรทพานกในกรงเทพมหานครและสพรรณบร การวเคราะหทางสถตไดผลการวจย ดงน 1) กลมตวอยางเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของ สสส. ทง 5 ประเภทโดยเฉลยในระดบปานกลาง ซงสอรณรงคทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) เปนสอทมกลมตวอยางเปดรบมากทสด 2) โดย รวมกลมตวอยางมการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงคในระดบปานกลาง โดยเปนการตอบ สนองเชงบวกตอดานความสรางสรรคเปนอนดบแรก ตามมาดวยดานความนาสนใจและความนาเชอถอ 3) โดยรวมกลมตวอยางมการตอบสนองทางความคดตอสอรณรงคในระดบมาก ซงเปนการตอบสนองเชงบวกตอการทสสส.ใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหรเปนอนดบแรก 4) โดยรวมกลมตวอยางมการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงคในระดบปานกลาง ซงเปนการตอบสนองเชงบวกดานความตงใจในการเลกสบบหรเปนอนดบแรก ตามมาดวยโอกาสในการกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม และการลดปรมาณการสบบหร นอกจากนการทดสอบสมการถดถอยพหคณ (Regression Analyses) บงชวาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรดงกลาวของกลมตวอยางมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคตและการตอบสนองทางความคด แตไมมอทธพลใดๆ ตอการตอบสนองทางพฤตกรรมของพวกเขา ผวจยไดเสนอแนะแนวทางในการปรบปรงสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรใหมประสทธผลมากขน

จ

กตตกรรมประกาศ การศกษาเฉพาะบคคลนนอกจากจะทาใหไดความรทางวชาการ ในทางดานงานวจยแลวยง

สอนการเรยบเรยงความคดอยางมระบบเปนขนตอน วธการเขยนเชงวชาการอยางมชนเชง ความรบ ผดชอบในดานการทางาน การตรงตอเวลา ความขยนอดทน และความละเอยดรอบคอบในการดาเนนงาน ซงจะเปนประโยชนในการปฏบตงานดานตางๆ ตอไป

การศกษาเฉพาะบคคลฉบบนสาเรจไดดวยด ดวยความอนเคราะหทสาคญอยางยงจาก ดร.รตนสดา ปณณะหตานนท อาจารยทปรกษาสารนพนธทไดกรณาชแนะแนวทางดานวชาการในการดาเนนการศกษาคนควา ตลอดจนใหคาปรกษา คาแนะนา และเสยสละเวลาอนมคายงในการตรวจสอบแกไขขอบกพรอง และใหขอเสนอแนะตางๆ กระทงการศกษาเฉพาะบคคลฉบบนเสรจสมบรณ ซงผวจยขอขอบพระคณอยางสงมา ณ ทน และขอระลกถงดวยความเคารพตลอดไป

ขอบพระคณอาจารยทกทานทไดประสทธประสาทวชาความรในดานตางๆ ใหแกผวจยทสามารถนาความรทไดมาประยกตใชกบการศกษาวจยได ขอบพระคณอาจารยและเจาหนาทบณฑตวทยาลยทกทานทใหความสะดวกและความชวยเหลอในทกๆ ดาน

ขอขอบคณ คณสพฒนช สอนหดาร ผเชยวชาญดานการสอสารการตลาดเพอสงคม และนายมรกต เหรยญทอง ผประสานงานสอสารเพอสงคม ของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) ในการใหขอมลเกยวกบสอรณรงคการเลกสบบหรของสสส. เพอทาการวจยในครงน

ขอขอบคณ นางสาวศรญญา กตตวฒนโชต ทเสยสละเวลาใหความชวยเหลอในเรองของขอมลตางๆ และอานวยความสะดวกในการทาวจยครงน

ขอขอบคณ เพอนๆ MACA NIGHT และเพอนทกๆ คนรวมไปถงญาต พนอง ทคอยใหกาลงใจทดเพอตอสจนสาเรจตามทคาดหวง และคอยสอบถามดวยความเปนหวงเปนใยเสมอมา สดทายนเหนอสงอนใดขอกราบขอบพระคณคณพอ คณแม และทกคนในครอบครว ซงใหความรกความอบอนและใหโอกาสในการศกษาแกผศกษาวจย เปนกาลงใจสาคญ และคอยเฝาดดวยความหวงใยมาโดยตลอด ผศกษาวจยระลกถงพระคณทานเปนอยางยงทคอยสนบสนนในทกๆ ดาน ซงเปนพลงผลกดนททาใหผศกษาวจยศกษาจนจบหลกสตรสมดงททานคาดหวง

โสภนา กตตรตนชชวาล

ฉ

สารบญ หนา บทคดยอ ง กตตกรรมประกาศ จ สารบญ ฉ สารบญตาราง ซ สารบญภาพ ญ บทท 1 บทนา ทมาและความสาคญของปญหา 1 ปญหาการวจย 3 สมมตฐานการวจย 3 วตถประสงค 3 ประโยชนทไดรบจากงานวจย 4 ระเบยบวธวจย 4 ขอบเขตการวจย 4 การเกบรวบรวมขอมล 5 การสมตวอยาง 5

เครองมอทใชในการเกบขอมล 5 การวเคราะหขอมล 6

2 การทบทวนวรรณกรรม การรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. 7 เทคนคการจงใจทสสส.ใชในสอรณรงค 11

“รกจรงไมอยากใหผหญงสบบหร” ลกษณะทางจตวทยาของสตร 12

พฤตกรรมการสบบหรของสตร 15 การเปดรบขาวสาร 16

การตอบสนองตอขาวสารทผรบสารเปดรบ 20 การวดประสทธผลของสอรณรงค 24

3 ระเบยบวธวจย ประชากร 27

ช

สารบญ (ตอ) หนา

กลมตวอยาง 27

วธการสมตวอยาง 28

การเกบรวบรวมขอมล 28

เครองมอทใชในการเกบขอมล 29

เกณฑการแปลความหมายของคาเฉลยนาหนกคะแนน 30

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย 31

การวเคราะหขอมล 31

4. ผลการวจย ผลการวเคราะหขอมลตามสมมตฐาน 33 ผลการวเคราะหขอมลอนๆ 43 5. สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ ผลการทดสอบสมมตฐาน 56 ขอจากดของการวจย 59

ประโยชนของการวจย 59 ขอเสนอแนะจากการวจย 60

บรรณานกรม 61 ภาคผนวก 64 ประวตผเขยน 71

ซ

สารบญตาราง หนา ตารางท 3.1 คาคะแนนเฉลยในการวดความคดเหน

ตารางท 4.1 รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการเปดรบสอรณรงค 34 ตารางท 4.2 รอยละคาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของการตอบสนองทางทศนคตตอ 35

สอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” ตารางท 4.3 การทดสอบความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคกบการตอบสนองตอ 36 สอรณรงคของสสส. ตารางท 4.4 แสดงการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 37 ทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.5 แสดงคาสมประสทธความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 38 ทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.6 จานวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการตอบสนองทาง 39

ความคดตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” ตารางท 4.7 แสดงการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 40

ความคดทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.8 แสดงคาสมประสทธความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 41 ความคดทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.9 จานวน รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการตอบสนองทาง 42 พฤตกรรมตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” ตารางท 4.10 แสดงการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 43

พฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.11 จานวน และรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะขอมลสวนบคคล 44 ตารางท 4.12 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางอาชพและการตอบสนองตอสอรณรงค 47 “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร” ตารางท 4.13 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยและการ 48

ตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร” ตารางท 4.14 ความแตกตางคาเฉลยรายคของการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง...ไมอยาก 49 ใหผหญงสบบหร” จาแนกตามปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลย

ฌ

สารบญตาราง (ตอ) หนา ตารางท 4.15 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางเหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหร 50

ในครงแรกและการตอบสนองตอสอรณรงค ตารางท 4.16 เปรยบเทยบความแตกตางระหวางบคคลรอบตวทานทสบบหรในปจจบน 51

และการตอบสนองตอสอรณรงค ตารางท 4.17 การทดสอบความสมพนธระหวางอาย อายทเรมตนสบบหร ภาพรวมการ 52 เปดรบสอรณรงคและการตอบสนองตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.18 แสดงการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 52

ทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.19 แสดงการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรตนกบการตอบสนองทาง 53 ความคดทมตอสอรณรงคของสสส. ตารางท 4.20 แสดงการทดสอบความสมพนธระหวางตวแปรตน กบการตอบสนองทาง 53 พฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส ตารางท 4.21 สรปการทดสอบสมมตฐาน 55

ญ

สารบญภาพ

หนา ภาพท 1 การสบบหรจะทาใหหนาตาเหยวยน ดแกกอนวย 8 ภาพท 2 รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 1 10 ภาพท 3 รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 2 10 ภาพท 4 รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 3 10

1

บทท 1 บทนา

การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรม

สขภาพ (สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง ทมาและความสาคญของปญหา ปจจบนมหลกฐานบงชวาบหรไดแพรเขาไปถงกลมสตรในประเทศไทยเพมมากขน และมแนวโนมวาจะเพมขนอกในอนาคต (คณสยาม มสกไชย, 2548) ซงเปนปญหาทางเศรษฐกจและสงคมทนาเปนหวงอยางยง ดงนนการทหนวยงานภาครฐจะดาเนนกจกรรมใดๆ ทจะชวยเหลอดแลเขาเหลานนเพอลดอนตรายทมสาเหตมาจากการสบบหร จงควรเรมตนทกลมสตร โดยเฉพาะอยางยงกลมเยาวชนหญง โดยควรศกษาธรรมชาตของสตรกบการสบบหร เพอจะไดใชเปนแนวทางในการชวยเหลอปองกนเสตรและเยาวชนหญงใหปลอดภยจากพษภยของบหร บหรนบเปนยาเสพตดทประชาชนทวไปมกมองขามถงภยอนตราย แตแททจรงแลวบหรมโทษอยางมหนตตอผสบและบคคลขางเคยง และยงถกประกาศเมอเดอนสงหาคม ค.ศ.1996 ในประเทศสหรฐอเมรกาวาบหรเปนยาเสพตดอยางหนงทจดอยในประเภทยากระตนประสาทสวนกลาง และไดรบการขนบญชเปนยาเสพตดเทยบเทาสรา โคเคน และเฮโรอน (ทรงเกยรต, 2540) มหลกฐานระบวาการสบบหรของประชากรทวโลกสงผลกระทบตอสขภาพประชากรโลก ทาใหมคนเสยชวตอนเนองมาจากการสบบหรปละ 5 ลานคน หรอตายถงนาทละ 9 คน หากใน 20 ปขางหนาไมมการดาเนนการใดๆ ประชากรโลกจะเสยชวตและพการจากการสบบหรเปนอนดบหนง (พนตย, 2546)

ทงๆ ทบหรสงผลอยางรายแรงตอสขภาพดงทกลาวมา แตจานวนของผสบบหรในประเทศไทยยงคงเพมขน โดยรอยละ 90 ของผสบบหรเรมสบบหรกอนหรอเมอมอาย 18 ป ทาใหสตรและเยาวชนหญงในปจจบนยงคงเปนกลมเสยงทเรมตนทดลองสบบหรอยเสมอ ดวยลกษณะเฉพาะของวยรนทเปนวยอยากรอยากลอง วยของความสนกสนาน วยของความตองการการยอมรบทงจากกลมเพอนและสงคม วยทตองการแสดงออกซงตวตนอยางเตมท และวยทยงหามกเหมอนยงย การปฏสมพนธกบปจจยแวดลอม (สถาพร, 2547) ทงสอขามชาตทมาในรปของนตยสาร ภาพยนตร เคเบลทว ดาวเทยม ซงยงไมมกฎหมายควบคม (จรล, 2546) อกทงยงมกลมเพอนทชกจง หรอทาแบบอยางใหเหนอยเสมอ ซงนบวามอทธพลสงมากทจะทาใหเพอนคนอนๆ หนมาสบบหร

ในสวนของพฤตกรรมการสบบหรของสตร มหลกฐานชบงวายงมบดามารดาทสบบหรดวยแลว สตรมกไดรบอทธพลและแบบอยางเหลานนจากบดามารดา ทาใหกลายเปนคนทสบ

2

บหร โดยเฉพาะแบบอยางของมารดาทสบบหรใหบตรสาวเหน จะยงมผลทาใหเดกผหญงสบบหร (Mary Ann, 2003) หรอการทมปญหาสขภาพจต กลมใจ เครยด และมเวลาวาง กเปนแรงผลกดนใหสบบหรไดเชนกน (อจราวรรณ, 2542) ซงการวจยของอจราวรรณระบ 6 ตวแปรหลกทมความ สมพนธกบพฤตกรรมการสบบหรของสตร ไดแก 1) จานวนเพอนสนททสบบหร 2) ความรสกผกพนตอบดามารดา 3) ความรสกผกพนตอครและโรงเรยน 4) ความยดมนผกพนตอกจกรรมทสงคมยอมรบ 5) ความเชอในบรรทดฐานและกฎเกณฑของสงคม และ 6) ทศนคตตอการสบบหรของสตร โดยทจานวนเพอนสนททสบบหรมความสมพนธกบพฤตกรรมการสบบหรของสตรสงทสด (ธต, 2538) ทงนเดกทยางเขาสวยรนจะหางจากครอบครว และใกลชดกบเพอนมากขน เมอเพอนเปนผชกชวนใหสบ วยรนในระยะนจงมกจะเผชญกบความกดดนใหสบบหร แรงกดดนจากเพอนจงมกเปนสาเหตหลกททาใหพวกเขาสบบหร สตรทสบบหรจงมกมเพอนผหญงทสบบหร นอกจากนวยรนมกมพฤตกรรมตอตานผใหญ ชอบทาในสงททาทาย ซงรวมถงการสบบหรดวย

การศกษาเฉพาะบคคลนตองการศกษาประสทธภาพของสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสานกงานคณะกรรมการสงเสรมสขภาพ (สสส.) โดยศกษาวาเมอสอนเผยแพรสกลมเปาหมายทเปนสตรจะสามารถทาใหสตรสบบหรลดนอยลงหรอไม อยางไร ผเปดรบมการตอบสนองอยางไรเมอไดเหนสอรณรงคน และมพฤตกรรมเปลยนไปหรอไม อยางไร ทงนเนองจากในปจจบนปรมาณการสบบหรของสตรมเพมมากขนเรอยๆ จากสถตผสบบหรในประเทศไทยปพ.ศ. 2552 มผสบบหรทงหมดประมาณ 12 ลานคน เปนเพศชาย 11 ลานคน และ เพศหญงประมาณ 8 แสนคน โดยแบงเปนสตรทสบโดยซอเปนซองทมวางจาหนายจานวน 5 แสนคน และสตรทมวนบหรสบเองอกกวา 3 แสนคน ในกลมเพศหญงแมอตราการสบจะตา แตมแนวโนมเพมขนอยางตอเนอง โดยจากปพ.ศ. 2547 ถงปจจบน พบเพศชายตดบหรรอยละ 70 ลดลงเหลอรอยละ 45 แตเพศหญงจากรอยละ 3 กลบมแนวโนมสบเพมขนอยางตอเนอง (นายประกต ประคณกร, ไมระบป) หนวยงานภาครฐและองคกรตางๆ จงเรมใหความสาคญในเรองนมากขน และไดมการรณรงคผานสอตางๆ ใหสตรเลกสบบหร โดยกลมตวอยางทตองการศกษา คอ ประชากรสตร อายระหวาง 16 – 35 ป ทสบบหรในเขตภาคกลางของประเทศไทย เนองจากเปนวยทสตรเรมสบบหรมากทสด การสารวจวยรนหญงไทย อายระหวาง 15 - 25 ป ในเขตกรงเทพมหานคร โดยเอแบคโพลล (สานกวจยเอแบคโพลล มหาวทยาลยอสสมชญ, 2548) รายงานวาสตรทสบบหรถงรอยละ 54.7 ไมคดจะเลกสบ เพราะมองวาตองการคลายเครยด และเหนวารางกายยงแขงแรงด ซงเปนปจจยทนาไปสการเสพตดบหรในภายหลง

3

ปญหาการวจย 1. สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของ

สสส.อยางไร 2. สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางทศนคตอยางไรตอสอรณรงค

การเลกสบบหรในสตรของสสส. 3. สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางความคดอยางไรตอสอรณรงค

การเลกสบบหรในสตรของสสส. 4. สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางพฤตกรรมอยางไรตอสอรณรงค

การเลกสบบหรในสตรของสสส. สมมตฐานของการวจย

1. การใชความรกเปนแกนในการรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทาใหสตรผสบบหรเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ในระดบปานกลางขนไป

2. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรเกดการตอบสนองทางความคดเชงบวกตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

3. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรมทศนคตทดตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

4. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรลดการสบบหร

5. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรมความตงใจในการเลกสบบหรระดบปานกลางขนไป

วตถประสงค

1. เพอศกษาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 2. เพอศกษาการตอบสนองทางทศนคตของสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยตอสอ

รณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

4

3. เพอศกษาการตอบสนองทางความคดของสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

4. เพอศกษาการตอบสนองทางพฤตกรรมของสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

ประโยชนทไดรบจากการวจย 1. ทาใหทราบพฤตกรรมการสบบหรของสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทย 2. ทาใหทราบลกษณะการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ของสตรในเขต

ภาคกลางของประเทศไทย 3. ทาใหทราบลกษณะการตอบสนองทางทศนคต ความคด และพฤตกรรมตอสอรณรงคการ

เลกสบบหรในสตรของสสส. ในหมสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทย 4. ทาใหทราบวาสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.มประสทธผลในการจงใจให

สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยเลกสบบหรมากนอยเพยงใด ระเบยบวธวจย ผวจยใชการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Approach) ในรปของการวจยเชงสารวจ (Survey Research) โดยใชแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) กบกลมตวอยางทเปนสตรทพานกในเขตภาคกลางของประเทศไทย ขอบเขตการวจย

1. ประชากรทตองการศกษา คอ สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทย 2. กลมตวอยาง ไดแก ประชากรสตรทสบบหรในเขตภาคกลาง ไดแก นกเรยน นกศกษา และ

คนทางาน 3. ตวแปรทศกษา

3.1 ตวแปรตน คอ ระดบการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. จานวน 5 สอ ไดแก ภาพยนตรโทรทศน บลบอรด ปายขางรถเมล หนงสอพมพ และอนเตอรเนต

5

3.2 ตวแปรตาม คอ การตอบสนองทางทศนคต ความคด และพฤตกรรมตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในหมสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทย

การเกบรวบรวมขอมล

ผวจยเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางโดยใชแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) ใหกลมตวอยางเปนผตอบดวยตนเอง เพอเกบรวบรวมขอมล การสมตวอยาง

ผวจยใชวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) โดยสมตวอยางเฉพาะกลมสตรอายระหวาง 16 – 35 ป ทเปนนกเรยน นกศกษา หรอคนทางาน ซงพานกอยในเขตภาคกลางของประเทศไทย 2 จงหวด ไดแก กรงเทพมหานครและสพรรณบร เครองมอทใชในการเกบขอมล

ผวจยใชแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) เปน เครองมอในการเกบขอมลปฐมภม โดยแบบสอบถามประกอบดวย 3 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลสวนตวและพฤตกรรมการสบบหร ผวจยใชคาถามปลายปดสอบถาม ลกษณะทางประชากร ไดแก อาย อาชพ รายได และพฤตกรรมการสบบหรของ

ผเขารวมการวจย ไดแก ปรมาณการสบบหร สาเหตหลกททาใหตดสนใจสบบหร บคคลรอบขางในปจจบนทสบบหร และอายทเรมตนสบบหร

สวนท 2 การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ผวจยใช Scale 5 ระดบ วดการเปดรบสอแตละสอทสสส.ใชในการรณรงค ระดบ (1 = ไมเปดรบเลย 2 = เปดรบ 1 - 2 ครง 3 = เปดรบ 3 – 4 ครง 4 = เปดรบ 5 - 6 ครง และ 5 = เปดรบมากกวา 6 ครง)

สวนท 3 การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยแบงออกเปน 3 ดาน คอ การตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรม ดงน

6

3.1 การตอบสนองทางทศนคตของผเขารวมการวจยตอสอรณรงคการเลกสบบหร ในสตรของสสส. ผวจยใช Semantic Differential Scale วดทศนคตทมตอสอ รณรงค 5 ดาน (นาสนใจ/นาเบอ สรางสรรค/ไมสรางสรรค ทนสมย/เชย จงใจ/ ไมจงใจ และ นาเชอถอ/ไมนาเชอถอ) 3.2 การตอบสนองทางความคดของผเขารวมการวจยตอสอรณรงคการเลกสบบหร ในสตรของสสส. ผวจยใช Likert Scale 5 ระดบ (1 = ไมเหนดวยอยางยง 5 = เหนดวยอยางยง) วดความเหนดวยทมตอสอรณรงค 3 ดาน (การใชผชายในการ

จงใจ การใชความรกในการจงใจ และความสอดคลองกนระหวางภาพและเนอหาในสอรณรงค)

3.3 การตอบสนองทางพฤตกรรมของผเขารวมการวจยตอสอรณรงคการเลกสบ บหรในสตรของสสส. ผวจยใช Scale 5 ระดบวดพฤตกรรมการ สบบหร 3 ดาน ไดแก ความตงใจในการเลกสบบหร (1 = นอยทสด 5 = มาก ทสด) การลดบหร (1= ไมลดลงเลย 2 = ลดลง 1 ใน 3 3 = ลดลง 2 ใน 3

4 = ลดลงเกนกวา 2 ใน 3 และ 5 = เลกสบอยางเดดขาด) และโอกาสในการ กลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม (1 = นอยทสด 5 = มากทสด)

การวเคราะหขอมล

ผวจยวเคราะหความสมพนธของตวแปรตนและตวแปรตาม โดยใชการวเคราะหทางสถตทนยสาคญระดบ .05 ในรปของสถตเชงพรรณา (Descriptive Statistics) ไดแก ความถ รอยละในการแสดงขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมการสบบหร และใชสถตเชงนรนย (Inferential Statistics) ในการวเคราะหความสมพนธของตวแปรตางๆ ไดแก ความแปรปรวนทางเดยว (One-way Analysis of Variance – One-way ANOVA) เพอวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะทางประชากรและการตอบสนองทางทศนคต ความคด และพฤตกรรมของกลมตวอยาง และใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) และสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) เพอวเคราะหความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.และการตอบสนองทางทศนคต ความคด และพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอรณรงคดงกลาว

7

บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม

ผวจยไดศกษาวรรณกรรมทเกยวของ ไดแก การรณรงคเลกสบบหรในสตรของสานกงาน

กองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) เทคนคการจงใจทสสส.ใชในสอรณรงคการเลกสบบหรในสตร ลกษณะทางจตวทยาและพฤตกรรมการสบบหรของสตร การเปดรบขาวสาร การตอบสนองตอขาวสารทผรบสารเปดรบ และการวดประสทธผลของสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. การรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส.

เปาหมายหลกในการใชสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.นนเกดจากการองคการอนามยโลกไดมการรณรงคไมใหสตรสบบหร สสส. จงไดเลงเหนความสาคญในจดน และไดนาแนวคดขององคการอนามยโลกมาเปนตนแบบในการสรางแผนรณรงคเพอลดปรมาณการสบบหรของสตรลง และยงเปนการนาเสนอโทษของการสบบหรอกดวย

สสส. จงนาเสนอสอรณรงคสาหรบสตรขนมา โดยใชเรองของความรกเปนตวเชอม เพราะเชอวาถามงหวงใหสตรไมสบบหรสามารถทาไดโดยใชความรกเปนสอ โดยจะใชการนาเสนอโดยการใหชายคนรกมาขอรองใหสตรเลกสบบหร โดยแผนรณรงคผานสอนมชอวา “รกจรงไมอยากใหผหญงสบบหร” โดยนาเสนอผานสอมวลชนดวยกนทงหมด 5 ประเภท คอ

1. ภาพยนตรโฆษณา นาเสนอเรองโดยใหคนรกมาขอรองใหเลกสบบหร เพราะการสบบหรทาใหหนาแก

2. บลบอรด เปนการเตอนสตรไมใหสบบหร เพราะไมอยากใหเธอดแก 3. ปายขางรถเมล บอกถงโทษของการสบบหร 4. หนงสอพมพ (ขอความเหมอนบลบอรด) 5. อนเตอรเนต สามารถนารปของคนทผรบสารประสงคใหเลกสบบหรเขาไปใส แลวพมพ

ขอความลงไป สามารถใสลวดลายกราฟกได แลวสงใหคนๆ นนในรปแบบ e-card หรอ Facebook จากทผานมาสสส. ไดเผยแพรสอรณรงคเลกสบบหรออกมาหลายรปแบบ ตงแตปพ.ศ.

2548 - 2553 โดยในแตละปจะมรปแบบการนาเสนอทแตกตางกนออกไป ซงการนาเสนอในแตละปขนอยกบปจจย 3 ประการ ไดแก สถานการณปจจบนทเกดขน ภาคเครอขายทรวมรณรงคดวยวา

8

จะสอออกมาในรปแบบไหน และสดทายขนอยกบองคการอนามยโลกวาแตละปจะเนนไปทกลมบคคลกลมใด มเปาหมายอยางไรบาง ซงจาก 6 ปทผานมาสสส. มการจดทาสอรณรงคดงน

ปพ.ศ. 2548 แนวคดหลกในการรณรงคมาจากองคการอนามยโลก ทกคนพรอมชวยผสบเลกบหร ผสบบหรทตดแลวสวนใหญเคยมความตงใจทจะเลกสบ หรอแมกระทงเคยลองทดลองเลกสบบหรมาแลวทงนน แตบางคนกยงไมสามารถเลกได นอกจากนยงไดมการเผยแพรสอรณรงคการเลกสบบหรสาหรบสตรอกดวย คอโครงการสอสารรณรงค “ผหญงไมสบบหร” โดยมเนอหาเกยวกบการบอกถงพษภยของการสบบหรในกลมสตร นนคอ การสบบหรจะทาใหหนาตาเหยวยน ดแกกอนวย หรอทเรยกวา “Smoker Face” คอมลกษณะเหยวยนและมตนกามากกวาทควรจะเปน เนองจากเมอสบบหรแลวผสบจะตองหรตาเมอควนผานเขาใบหนา ดงสโลแกนทวา “บหรทาใหผหญงดแกกวาวย”

ภาพท 1: การสบบหรจะทาใหหนาตาเหยวยน ดแกกอนวย

ทมา : สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

9

ปพ.ศ. 2549 มการบงคบใชกฎหมายกาหนดสถานทปลอดบหร ทาใหสถานทสาธารณะหลายแหงกลายเปนสถานทหามสบบหร เชน สานกงาน สถานขนสง สถานทราชการ เปนตน ซงการจากดสถานทในการสบบหรทาใหโอกาสในการสบบหรของผสบมนอยลง เทากบเปนการลดปรมาณการสบบหรไปในตว อกทงยงเปนการคมครองสขภาพของผสบบหรมอสอง คอผทไมไดสบบหร แตตองไดรบควนบหรจากผสบ ทาใหไดรบสารพษอนตรายไมนอยไปกวาผสบบหร สอรณรงคในปนจงใชแนวคด “หยดทารายผอน หยดสบบหรในทสาธารณะ”

ปพ.ศ. 2550 แผนรณรงคการเลกสบบหรของสสส.เปนผลสบเนองจากกฎหมายหามสบบหรในทสาธารณะ คอ การปองกนควนบหรมอสองในบานเปนสงทจาเปน สสส.จงเผยแพรสอเกยวกบ “บานและทกๆ ทตองปลอดบหร” เนองจากบานเปนสถานททกฎหมายไมสามารถเขาไปคมครองและควบคมได งานสอสารรณรงคจงเขามามบทบาทในการสรางการตระหนกรบร ตลอดจนมงสรางคานยมในการเลกสบบหรในบาน ปพ.ศ. 2551 การสรางคานยมไมสบบหรในทสาธารณะยงคงกระทาอยางตอเนอง พรอมกบกฎหมายเพมสถานทปลอดบหรมากขนเรอยๆ ในแตละป เพอจากดสถานทและโอกาสในการสบบหร และปกปองสขภาพผไมสบบหร โดยในปนการรณรงคมจดประสงคในการสรางกระแสสงคมกดดน (Social Pressure) ผสบบหรใหเลกสบบหรในทสาธารณะ เนองจากสงคมไมยอมรบในการทารายผอนดวยควนบหรในทสาธารณะ โดยไดใชแนวคดเรองการไมทารายผอนดวยควนบหรในทสาธารณะ

ปพ.ศ. 2552 สอรณรงคเลกสบบหรหนกลบมาพดเรองโทษของบหรอกครง นอกจากนนยงใหกาลงใจคนเลกสบบหรวาพวกเขาสามารถเลกสบบหรได โดยจะนากาลงใจจากคนในครอบครวและคนรอบขางเขามาชวยกระตนและใหกาลงใจผเลกสบ และนอกจากนนยงมการเปรยบเทยบขอดขอเสยระหวางการสบบหรกบการเลกสบบหรวามความแตกตางกนอยางไรบาง ปพ.ศ. 2553 สสส.กลบมารณรงคเรองการเลกสบบหรของสตรอกครง เนองจากปรมาณการสบบหรของสตรมจานวนเพมมากขน โดยใน 2547 ถงปจจบน พบเพศชายตดบหรรอยละ 70 ลดลงเหลอรอยละ 45 แตเพศหญงจากรอยละ 3 กลบมแนวโนมการสบเพมขนอยางตอเนอง (นายประกต ประคณกร, ไมระบป) องคการอนามยโลกจงไดเลงเหนความสาคญของการรณรงคในกลมสตร โดยสอในปนจงเนนในเรองของความรก โดยการนาผชายมาเปนตวแทนขอใหผหญงทตนรกเลกสบบหร โดยใชชอโครงการวา “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

10

ภาพท 2: โครงการ รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 1

ภาพท 3: โครงการ รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 2

ภาพท 4: โครงการ รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 3

ทมา (ทง 3 ภาพ) : สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

11

เทคนคการจงใจทสสส.ใชในสอรณรงค “รกจรงไมอยากใหผหญงสบบหร” จากขอมลเกยวกบการรณรงคการเลกสบบหรขางตน จะเหนไดวาสสส.ใชวธการจงใจท

เปนทรจกกนกวางขวางมากวธหนง คอ “ทฤษฎลาดบขนความตองการของมาสโลว” (Maslow’s Hierarchy of Needs) ดารณ พานทอง พาลสข (2532) กลาวถงทฤษฎนวายดถอขอสมมตฐาน 4 ประการ ไดแก

สมมตฐานท 1 มนษยทกคนมรปแบบการรบแรงจงใจคลายคลงกน โดยผานมาจากแหลงกาเนดภายในรางกาย และจากการปฏกรยาสมพนธทางสงคม (Social Interaction) สมมตฐานท 2 แรงจงใจบางอยางมความจาเปนขนพนฐานและสาคญมากกวาแรงจงใจอยางอน

สมมตฐานท 3 แรงจงใจทมความจาเปนขนพนฐานมากกวา จาเปนจะตองไดรบการตอบ สนองใหไดรบความพอใจกอนจนถงระดบเปนแรงจงใจนอยทสด กอนทแรงจงใจทางดานอนจะไดรบแรงกระตน

สมมตฐานท 4 เมอแรงจงใจขนพนฐานไดรบการตอบสนองจนไดรบความพอใจแลว แรงจงใจขนทสงกวากจะเกดขนเขามาแทนท มาสโลวไดจดลาดบขนความตองการของมนษยออกเปน 5 ระดบ ดงนคอ ระดบท 1 ความตองการทางดานรางกาย (Physiological Needs) ไดแก ความตองการขนพนฐานเบองตนอนเปนสงจาเปนเพอการดารงชพของมนษย ไดแก อาหาร นา อากาศ การพกผอนหลบนอน และความตองการทางเพศ เปนตน ความตองการเหลานจะตองไดรบการตอบสนองจนเปนทพอใจกอนทความตองการในระดบสงกวาจะเกดขน ระดบท 2 ความตองการความปลอดภย (Safety Needs) เปนความตองการทเกดขนภายหลงจากความตองการในระดบท 1 ไดรบการตอบสนองจนเปนทพอใจแลว และมความรสกอสระไมตองเปนหวงกงวลกบความตองการทางดานรางกายอกตอไป ความตองการความปลอดภยจงเกดขน ความตองการนจะเหนไดชดในเดกเลก ซงตองการความอบอนปลอดภยจากพอแม ซงสอดคลองตามลกษณะ “ความตองการหลกเลยงอนตราย” (Harm Avoidance Need) ของเมอรเรย (ไมระบป) การทนกการตลาดจานวนหนงใชความกลวเปนสงดงดดใจ (Fear Appeal) ในการโฆษณา โดยมจดมงหมายเพอใหผบรโภคเกดความกลวในสงทไมพงประสงค หรออนตรายทจะเกดขน หากไมซอผลตภณฑบางอยางไปใช กสอดคลองกบแนวความคดเรองความตองการความปลอดภย และตองการหลกเลยงอนตรายดงกลาว เชน หากสบบหรแลวจะทาใหหนาแกกอนวยอนควร หรอสบบหรแลวจะทาใหเปนมะเรง เปนตน

12

ระดบท 3 ความตองการทางสงคม (Social Needs) บางครงเรยกอกอยางหนงวา “ความตองการความรกและการเปนเจาของ” (Love and Belongingness) เปนความตองการทจะมความรกความผกพนกบผอน เชน ความรกจากเพอน เพอนรวมงาน ครอบครว หรอคนรก เปนตน ซงความรกดงกลาวนมความหมายรวมถงทงการใหและการรบความรกดวย เชน อยากใหแฟนรกเรา เหนแฟนขอใหเลกสบบหรเรากเลก เปนตน ระดบท 4 ความตองการมเกยรตยศ/ศกดศรในสงคม (Esteem Needs หรอ Egoistic Needs) เปนความตองการทเกยวของกบความรสกของตนเองวาตนเองมประโยชน มคณคา และตองการใหผอนเหนคณคาของตน ยอมรบนบถอยกยองตนวาเปนผมชอเสยง มเกยรตยศ และมศกดศรดวย ซงความตองการดงกลาวน มลกษณะเหมอนกบ “ความตองการประสบความสาเรจ” ระดบท 5 ความตองการการสมหวงในชวต (Self-actualization หรอ Self-fulfillment Needs) เปนความตองการขนสงสดทบคคลปรารถนาทจะไดรบผลสาเรจในสงทตนคด และตงความหวงไว ซงแตละคนตางตงความมงหวงของตนเองไวแตกตางกน จงยากทจะใหคานยามได แตหากจะกลาวงายๆ กอาจจะกลาวไดวา ความตองการนเปนความตองการทตนอยากจะใหตนเองบรรลวตถประสงคทไดตงความหวงไว ความตองการทง 5 ระดบ อาจจาแนกออกไดเปน 2 ขน เพอใหมองเหนความแตกตางของความตองการทงายขน คอ ความตองการขนตา (Lower – order Needs) เปนความตองการทจะตองไดรบการตอบสนองกอนเพอใหเกดความพอใจภายนอก ไดแก ความตองการทางดานรางกาย และความตองการความปลอดภย และความตองการขนสง (Higher – order needs) เปนความตองการทจะไดรบการตอบสนองภายหลง เพอกอใหเกดความพอใจภายใน ไดแก ความตองการดานสงคม ความตองการมเกยรตยศ/ศกดศรในสงคม และความตองการความสมหวงในชวต จากทฤษฎดงกลาวจะเหนไดวาสสส.ใชความตองการทางสงคมเปนแกนของการจงใจสตรในการรณรงคการเลกสบบหรในสตร ในลาดบตอไปผวจยจะกลาวถงลกษณะทางจตวทยาทสงผลตอพฤตกรรมการสบบหรของสตร ลกษณะทางจตวทยาของสตร

อรกสน (Erikson ไมระบป) เชอวามนษยทกคนมการเปลยนแปลงทเกดกบตวเองทงในดานรางกาย อารมณ สตปญญาและสงคม โดยการเปลยนแปลงนยอมจะมลาดบขนตอนของแตละคนแตกตางกนออกไปในแตละชวงอาย โดยขนพฒนาการของมนษยนนมอยดวยกน 8 ขน โดยแบงแยกตามชวงอาย ซงการวจยครงนมกลมเปาหมายอยทสตรอายระหวาง 16 - 35 ป ดงนนจงสามารถนาพฒนาการของอรกสน 3 ขนมาใชอธบายลกษณะทางจตวทยาของผหญงดงตอไปน

13

1) ขนรบรตามความจรง เปนขนพฒนาการความรสกในความเปนเอกลกษณของตนเองและผานพนความรสกสบสนในตนเองไปได อยในชวงอายระหวาง 13 – 17 ป เปนชวงการเขาใจตนเอง ชวยใหวยรนเกดความเขาใจในปญหาตางๆ และชวยในการตดสนใจเกยวกบอนาคต เชน การเลอกอาชพ การเลอกคครอง เปนตน ในวยนวยรนจะเกดความคดสงสย เนองจากเปนวยทมความรสกสบสน ขาดความมนใจ เพราะมการเปลยนแปลงทงทางดานรางกายและจตใจเพอเตรยมเขาสวยผใหญ ดงนนกลมเพอนวยเดยวกน การยอมรบจากกลมศาสนาและวฒนธรรม จงมผลตอการปรบตวอยางมาก

2) ขนเกดความรก เปนขนพฒนาการดานความรสก สมพนธภาพ และการเปนมตรกบบคคลอน โดยเฉพาะเพอนตางเพศ และหลกเลยงความรสกโดดเดยวอางวาง อยในชวงอายระหวาง 18 – 21 ป เปนชวงทเรมเขาใจตนเองมากขน รวาตนเองคอใคร มความเชออยางไรตองการอะไรในชวต เขากจะเกดความรสกตองการมเพอนสนททจะรบรรบฟงสงตางๆ ทตนเองมอยตอง การแลกเปลยนสงทตนมอยกบผอน ความรสกผกพนกบผอนจงพฒนาขน

3) ขนเอาใจใสดแล เปนขนพฒนาการความรสกทจะเปนผใหกาเนดและสรางสรรคสงคมและหลกเลยงความรสกทคานงถงแตตนเอง อยในชวงอายระหวาง 22 – 40 ป วยผใหญตอนตนเปนวยทสรางประโยชนใหกบสงคม รจกและมความเขาใจตวเองวามความตองการอยางไรในชวต ตลอดจนสรางสมพนธภาพกบผอน และเมอมาถงขนนกพรอมทจะทาประโยชนใหแกสงคม สงสาคญอกประการหนงของพฒนาการขนน คอ บคคลยงตองมความเกยวของกบสงคม มความสนใจสงคม ความรสกทมตอสงคมนนจะเขามารวมเปนอนหนงอนเดยวกนกบชวตสวนตว บคคลทไมพฒนามาถงขนนยอมเกดความรสกทอถอยเหนอยหนายในชวต คดถงแตตนเองและไมสรางประโยชนใหกบสงคม

นอกจากนนลกษณะทางเพศ เปนลกษณะทางประชากรทบคคลไดรบมาแตกาเนด ในประชากร กลมใดๆ กตาม จะประกอบดวยประชากรเพศชายและประชากรเพศหญงซงโดยปกตแลวจะมจานวนทใกลเคยงกน เพราะธรรมชาตไดสรางความสมดลทางเพศมาใหกบประชากรทกกลมเพศ เปนปจจยพนฐานดานรายกายทแตกตางกนของบคคล เปนสถานภาพทมมาแตกาเนดของบคคล เมอเปนสมาชกของกลม เพศจะเปนตวกาหนดบทบาทหนาทของบคคล พฒนาการตางๆ ในแตละชวงวยกมความแตกตางกนดวย ตวอยางเชน ความแตกตางทางเพศทาใหบคคลมพฤตกรรมการตดตอสอสารทแตกตางกน กลาวคอ เพศหญงมแนวโนมและมความตอง การทจะสงและรบขาวสารมากกวาเพศชาย ในขณะทเพศชายไมไดมความตองการทจะสงและรบขาวสารแตเพยงอยางเดยว เทานน แตมความตองการทจะสรางความสมพนธอนดใหเกดจากการรบขาวสารนนดวย (Wilo Goidhaborsadore and Yates, 2002 :114 อางถงใน กงแกว ทรพยพระวงศ, 2546)

14

แมคค (Mckee , 1962 อางถงใน กงแกว ทรพยพระวงศ, 2546) ศกษาพบวาผชายมความ สามารถทางการจารปทรงสงของได แมวาจะตงพลกแพลงในทาตางๆ หรอสามารถทจะเหนความ สมพนธ ของ Space – form ในจนตนาการได สวนพาเตลและกอรดอน ( Patel and Gordon , 1960 อางถงใน กงแกว ทรพยพระวงศ, 2546) ศกษาพบวาเดกหญงมแนวโนมทจะสามารถคลอยตามผอน หรอถกชกจงใจไดงายกวาเดกชาย ซงมความสอดคลองกบการวจยของ คมเบอร (Kimber , 1974 อางถงใน สชา จนทรเอม, 2544) ทศกษาพบวาเดกหญงสามารถรบสารและเลยน แบบพฤตกรรมบคลกภาพของผอนไดงายกวาเดกชาย ผลการศกษาและวจยของเบอแนตและ โคเฮน (Bennett And Cohen , 1959 อางถงใน สรางค โควตระกร, 2541) ทศกษาเกยวกบธรรมชาตของความแตกตางกนระหวางเพศชายกบเพศหญงยงพบวา เพศชายมความคดหนกแนนมากกวาเพศหญง แตเพศหญงจะมความละเอยดออนและรอบคอบในดานความคดมากกวาเพศชาย ซงจะสงผลตอกระบวนการรบรขาวสารและการวเคราะหขอมลและนามาประยกตใชในการดาเนนชวตในขนตอไปดวย

จากผลการวจยทางจตวทยาหลายเรองไดแสดงใหเหนวา ผหญงกบผชายมความแตกตางกนมากในเรองความคด คานยม และทศนคต ทงนเพราะวฒนธรรมและสงคมกาหนดบทบาท และกจกรรมของคนสองเพศไวตางกน ผหญงจงมกเปนคนทมจตใจออนไหวหรอเจาอารมณ โอนออนผอนตาม เปนแมบานแมเรอน นอกจากนผหญงมกถกชกจงไดงายกวาผชาย (ปรมะ สตะเวทน, 2540, หนา 114)

ดวยเหตนเองสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. จงนาผชายมาเปนตวเชอมในการสงสารไปถงกลมผหญงทสบบหร เพอขอใหผหญงเลกสบบหร เพราะผหญงเปนเพศทออนไหวดานอารมณ สามารถชกจงใจใหคลอยตามไดงายกวาผชาย

จากทฤษฎของมาสโลว (Maslow) ทกลาวถงการจดลาดบขนความตองการของมนษยออกเปน 5 ระดบ ซงสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. ไดใชความตองการขนท 3 คอ ความตองการทางสงคม หรอเรยกอกอยางหนงวา ความตองการความรกและการเปนเจาของ มาเปนแกนในการจงใจกลมสตรใหลดหรอเลกการสบบหร สวนพฒนาการของอรกสน (Erikson) ทบอกถงลกษณะทางจตวทยาของผหญงได 3 ขน คอ ขนรบรตามความจรง ขนเกดความรก และขนเอาใจใสดแล และของกงแกว ทรพยพระวงศ ทกลาวไววาเพศหญงมความตองการในเรองการสงและรบขาวสาร คลอยตามผอน หรอถกชกจงใจไดงาย รบสารและเลยน แบบพฤตกรรมบคลกภาพของผอนไดงาย และ ความละเอยดออนและรอบคอบในดานความคดมากกวาเพศชาย ดวยเหตนเองผวจยจงตงสมมตฐานขอท 1 ดงนคอ

15

สมมตฐานท 1: การใชความรกเปนแกนในการรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทาใหสตรผสบบหรเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. พฤตกรรมการสบบหรของสตร

ศาสตราจารยนายแพทย ประกต วาทสาธกกจ มลนธรณรงคเพอการสบบหร รวมกบสานกวจยเอแบคโพลล มหาวทยาลยอสสมชญ (ไมระบปทพมพ) สารวจพฤตกรรมและทศนคตการสบบหรของผหญงไทย: กรณศกษาประชาชนอาย 15 - 30 ป และกลมผหญงทสบบหรในเขตกรงเทพมหานคร (1,080 คน กลมประชากรทวไปอาย 15 - 30 ป 661 คน และกลมผหญงอาย 15 -30 ปทสบบหร 419 คน) โดยพบวาเหตผลหลกททาใหผหญงตดสนใจสบบหรในครงแรก 3 อนดบคอ มความเครยด/กลมใจ/หงดหงด (รอยละ 51.8) ทดลองแลวรสกชอบรสชาดของบหร (รอยละ 28.4) คดวาการสบบหรไมใชสงเลวราย เปนเรองธรรมดา (รอยละ 24.8)

สาเหตททาใหผหญงสบบหรในปจจบน 3 อนดบ คอ ความเคยชน/สบมานานแลว (รอยละ 63.7) ตองการผอนคลายความเครยด/ความหงดหงด (รอยละ 49.9) และ มเวลาวางไมรจะทาอะไร จงสบบหรเปนการฆาเวลา (รอยละ18.9) ในสวนของผลเกยวกบความคดทอยากจะเลกสบบหร กลมตวอยางรอยละ 68.4 มความคดทจะเลกสบบหร ในขณะทรอยละ 37.6 ยงไมคดทจะเลกสบ เหตผลเพราะคดวาตนเองยงไมถงกบตดบหร บางสวนกเลกไมได สบมานานแลว และไมรจะเลกไปทาไม รอยละ 59.4 ของกลมตวอยางมความคดอยากเลกสบบหร เพราะเปนหวงสขภาพตนเอง รอยละ 30.1 อยากเลกสบบหรเพราะตระหนกถงผลเสยทเกดจากการสบบหร ขณะทรอยละ 25.8 อยากเลกสบบหรเพราะสนเปลองเงนทอง ในกลมผหญงทมความคดอยากจะเลกสบบหร ผลสารวจระบวารอยละ 43.9 เคยพยายามเลก แตยงทาไมได รอยละ 32.8 เคยเลกไดแตกลบมาสบใหม เนองจากมความเครยด มปญหา และเหนผอนสบเลยอยากกลบไปสบอก และรอยละ 23.3 ยงไมเคยพยายามทจะเลก (ไดแตคด) สาเหตของการสบบหรในกลมผหญงแตกตางไปจากกลมผชายตรงทวาผหญงทสบบหรมกขนกบอารมณจตใจทออนไหวมากกวาผชายทสบบหร แนวทางการแกไขจงควรเนนการใหบคคลทรจกใกลชดกบผหญงทสบบหรแตละคนใหกาลงใจ และใชความเอออาทรทางสงคม เพอเสรมความเขมแขงทางจตใจ ทาใหพวกเขาจดการกบอารมณความรสกเครยด หงดหงด กงวล คบของใจและอนๆ ได

16

ดงนนจะเหนไดวาพฤตกรรมการสบบหรของผหญงนนเกดจากหลายปจจย ซงขนอยกบสภาพแวดลอมและสภาพทางสงคมทอยอาศยเปนหลก โดยในลาดบตอไปผวจยจะกลาวถงการเปดรบขาวสารทเกยวของกบการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. การเปดรบขาวสาร

การทจะทาใหกลมเปาหมายรบรถงสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.นนจาเปนอยางยงทจะตองนาทฤษฎการเปดรบขาวสารมาใช เนองจากการสอสารนนถอไดวาเปนปจจยสาคญปจจยหนงในชวตของมนษย แมวาการสอสารจะไมไดมความเกยวของโดยตรงกบมนษยเหมอนกบปจจยส แตการทจะใหไดมาซงปจจยสนน ยอมตองอาศยการสอสารเปนเครองมอ เพอบรรลวตถประสงคในการดาเนนกจกรรมใดๆ ของตน และเพออยรวมกบคนอนๆ ในสงคม การสอสารเปนพนฐานของการตดตอกนทางสงคม ยงสงคมมความซบซอนมาก และประกอบดวยคนจานวนมากขน การสอสารกยงมความสาคญมากขนตามไปดวยเชนกน

ดงนนขาวสารจงเปนปจจยสาคญทใชประกอบการตดสนใจในกจกรรมตางๆ ของมนษย ความตองการขาวสารจะเพมมากขนเมอบคคลนนตองการขอมลในการตดสนใจ หรอไมแนใจในเรองใดเรองหนง อยางไรกตามบคคลจะไมรบขาวสารทกอยางทผานมาสตนเองทงหมด แตจะเลอกรบรเพยงบางสวนทคดวามประโยชนตอตน ดงนนขาวสารทหลงไหลเขามายงบคคลจากชองทางตางๆ นนมกจะถกคดเลอกตลอดเวลา ดงนนขาวสารทนาสนใจ มประโยชนและเหมาะสมตามความนกคดของผรบสารจะเปนขาวสารทกอใหเกดความสาเรจในการสอสาร (กตมา สรสนธ, 2533, หนา 46-47)

แซมมวล เบคเกอร (Samuel L. Becker, 1972) ไดใหความหมายของการเปดรบขาวสารโดยจาแนกตามพฤตกรรมการเปดรบขาวสาร 3 ลกษณะ ไดแก 1) การแสวงหาขอมล (Information Seeking) กลาวคอ บคคลจะแสวงหาขอมลเมอตองการใหตนมความคลายคลงกบบคคลอนในเรองใดเรองหนงหรอเรองทวๆ ไป 2) การเปดรบขอมล (Information Receptivity) กลาวคอ บคคลจะเปดรบขาวสารเพอทราบขอมลทตนเองสนใจ อยากร หากมขอมลขาวสารทเกยวของกบตนเองกจะใหความเอาใจใส อานหรอดหรอฟงเปนพเศษ และ 3) การเปดรบประสบการณ (Experience Receptivity) กลาวคอ บคคลจะเปดรบขาวสารเพราะตองการกระทาสงใดสงหนงหรอเพอผอนคลายอารมณ

การเลอกสรรขาวสารของบคคลเปนสงทอธบายถงพฤตกรรมการสอสารของแตละบคคลวาความแตกตางกนตามสภาพสวนบคคลหรอสภาพจตวทยามผลตอการเปดรบขาวสาร โดยมกระบวนการเลอกสรร (Selective Process) ทแตกตางกน โจเซฟ ท แคลปเปอร (Klapper, J.T.,

17

1960: 19-25) ไดกลาวไววากระบวนการเลอกรบขาวสารหรอเปดรบขาวสารเปรยบเสมอนเครองกรองขาวสารในการรบรของมนษย ซงประกอบดวยการกลนกรอง 4 ขน คอ การเลอกเปดรบ (Selective Exposure) เปนขนแรกในการเลอกชองทางการสอสาร บคคลจะเลอกเปดรบสอและขาวสารจากแหลงสารทมอยดวยกนหลายแหลง เชน การเลอกซอหนงสอพมพฉบบใดฉบบหนง เลอกเปดวทยกระจายเสยงสถานใดสถานหนงตามความสนใจและความตองการของตน อกทงทกษะและความชานาญในการรบรขาวสารของคนเรานนกตางกน บางคนถนดทจะฟงมากกวาอาน กจะชอบฟงวทยหรอดโทรทศนมากกวาอานหนงสอ เปนตน

ขนทสอง คอ การเลอกใหความสนใจ (Selective Attention) ผเปดรบขาวสารมแนวโนมทจะเลอกสนใจสารจากแหลงใดแหลงหนง โดยมกเลอกตามความคดเหนหรอความสนใจของตน เพอสนบสนนทศนคตเดมทมอย และหลกเลยงสงทไมสอดคลองกบความร ความเขาใจ หรอทศนคตเดมทมอยแลว เพอไมใหเกดภาวะทางจตใจทไมสมดล ทเรยกวา ความไมสอดคลองทางดานความคด (Cognitive Dissonance)

ขนทสาม คอ การเลอกรบรและตความหมาย (Selective Perception and Interpretation) เมอบคคลเปดรบขอมลขาวสารแลว กใชวาจะรบรขาวสารทงหมดตามเจตนารมณของผสงสารเสมอไปเพราะคนเรามกเลอกรบรและตความหมายสารแตกตางกนไปตามความสนใจ ทศนคต ประสบการณ ความเชอ ความตองการ ความคาดหวง แรงจงใจ สภาวะทางรางกาย หรอสภาวะทางอารมณและจตใจของบคคลนนๆ ฉะนนแตละคนอาจตความเฉพาะขาวสารทสอดคลองกบลกษณะสวนบคคลดงกลาว นอกจากจะทาใหขาวสารบางสวนถกตดทงไปแลว ยงมการบดเบอนขาวสารใหมทศทางเปนทนาพอใจของแตละบคคลดวย

ขนสดทาย คอ การเลอกจดจา (Selective Retention) บคคลจะเลอกจดจาขาวสารในสวนทตรงกบความสนใจ ความตองการ ทศนคต ฯลฯ ของตนเอง และมกจะลมหรอไมนาไปถายทอดตอในสวนทตนเองไมสนใจ ไมเหนดวย หรอเรองทขดแยงกบความคดของตนเอง ขาวสารทคนเราเลอกจดจาไวนนมกมเนอหาทจะชวยสงเสรมหรอสนบสนนความรสกนกคด ทศนคต คานยม หรอความเชอของแตละคนทมอยเดมใหมความมนคงชดเจนยงขนและเปลยนแปลงยากขน เพอนาไปใชประโยชนในโอกาสตอไป สวนหนงอาจนาไปใชเมอเกดความรสกขดแยงและมสงททาใหไมสบายใจขน

สาหรบปจจยทมอทธพลตอการเลอกเปดรบขาวสารของบคคลนน ทอดด ฮนท และ เบรนท ด รเบน (Todd Hunt and Brent d. Ruben, 1993:65 อางถงในปรมะ สตะเวทน, 2541, หนา 122-124) ไดกลาวถงปจจยทมอทธพลตอการเลอกเปดรบขาวสารของบคคลไว 8 ขอ ซงสามารถนามาใชกบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ได 3 ขอ กลาวคอ 1) ความตองการ (Need)

18

ปจจยทสาคญทสดปจจยหนงในกระบวนการเลอกของมนษยคอความตองการ ความตองการทกอยางของมนษยทงความตองการทางกายและใจ ทงความตองการระดบสงและความตองการระดบตา ยอมเปนตวกาหนดการเลอกของผรบสารใหเลอกตอบสนองความตองการของตน เพอใหไดขาวสารทตองการ เพอแสดงรสนยม เพอการยอมรบในสงคม เพอความพอใจ ฯลฯ 2) ทศนคตและคานยม (Attitude and Values) ทศนคตหมายถงความชอบและมใจโนมเอยง (Preference and Predisposition) ตอเรองตางๆ สวนคานยมหมายถงหลกพนฐานทมนษยยดถอ เปนความรสกทวาเราควรจะทาหรอไมควรทาอะไรในการมความสมพนธกบสงแวดลอมและคน ซงทศนคตและคานยมมอทธพลอยางยงตอการเลอกใชสอมวลชน การเลอกขาวสาร การเลอกตความหมายและการเลอกจดจา และ 3) เปาหมาย (Goal) มนษยทกคนมเปาหมาย โดยกาหนดเปาหมายในการดาเนนชวตทงในเรองอาชพ การเขาสมาคม การพกผอน เปาหมายของกจกรรมตางๆ ทเรากาหนดขนนจะมอทธพลตอการเลอกใชสอมวลชน การเลอกขาวสาร การเลอกตความหมาย และการเลอกจดจาเพอตอบสนองเปาหมายของตน กลาวคอ ผรบสารมความตองการทจะเลกสบบหรหรอคดไวอยแลว เมอไดเหนสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. กจะเปนตวชวยกระตนใหเกดทศนคตทดขน มความรสกอยากจะเลกสบบหรอยางจรงจงขน และสดทายกสามารถทาไดตามเปาหมายทตนเองตงไว

นอกจากนขวญเรอน กตวฒน (2531, หนา 23-26) มความเหนเพมเตมเกยวกบการเปดรบขาวสารวาปจจยททาใหบคคลมการเปดรบขาวสารทแตกตางกน คอ ปจจยดานบคลกภาพและจตวทยาสวนบคคล ซงมแนวคดวามนษยแตละคนมความแตกตางเฉพาะตวบคคลอยางมากในดานโครงสรางทางจตวทยาสวนบคคล ซงเปนผลสบเนองมาจากลกษณะการอบรมเลยงดทแตกตางกน การดารงชวตในสภาพแวดลอมทแตกตางกน ซงสงผลกระทบตอระดบสตปญญา ความคด ทศนคต ตลอดจนกระบวนการของการรบรและการจงใจ ในสวนของปจจยดานสภาพความสมพนธทางสงคม เนองจากมนษยมกจะยดตดกบกลมสงคมทตนสงกดอยเปนกลมอางอง (Reference Group) ในการตดสนใจทจะแสดงออกซงพฤตกรรมใดๆ กตาม จงมกจะคลอยตามกลมอางองในแงความคด ทศนคต และพฤตกรรม เพอใหเปนทยอมรบของกลมสงคมนนๆ อนงปจจยดานสภาพแวดลอมนอกระบบการสอสารเชอวาลกษณะตางๆ ไดแก เพศ อาชพ ระดบการศกษา รายได ทาใหการเปดรบเนอหาของการสอสาร รวมถงการตอบสนองตอเนอหาดงกลาวแตกตางกนดวย

สวนเหตผลในการทมนษยเลอกสนใจหรอตงใจรบขาวสารอยางไรจากสอใดนนมนกวชาการหลายทานทมความเหนสอดคลองกน โดยฟรดสน (Friedson) ไรเลย (Riley) และฟลาวเวอรแมน (Flowerman, 1951) มความเหนแนวเดยวกนวา แรงจงใจดานการเปนทยอมรบของสมาชกภายในสงคมจะเปนสงทชวยกาหนดความสนใจในการเปดรบสารจากสอตางๆ เพอ

19

ตอบสนองความตองการของตน ซงปรากฏการณนเมอรตน (Merton) ไรท (Wright) และวาบเลส (Waples, ปคศ.) เรยกวา “พฤตกรรมในการแสวงหาขาวสาร” นกวชาการเหลานมความเหนตรงกนวาผรบขาวสารจะเลอกรบขาวสารจากสอใดนนยอมเปนไปตามบทบาทและสถานภาพทางสงคมของผรบสาร ทงนเพอนาไปเปนหวขอในการสนทนาซงจะทาใหผรบสารรสกวาตนเปนสวนหนงของสงคม

อยางไรกตามแมวาบคคลจะมพฤตกรรมการเปดรบขาวสารทแตกตางกน มวตถประสงคในการเปดรบขาวสารทแตกตางกน และมความตองการในการเปดรบขาวสารทแตกตางกนนน แตโดยทวไปแลวบคคลจะเปดรบขาวสารอย 3 ลกษณะ (ดวงฤทย พงศไพฑรย, 2544, หนา 13-14) คอ 1) การเปดรบขาวสารจากสอมวลชน โดยผรบสารมความคาดหวงจากสอมวลชนวา การบรโภคขาวสารจากสอมวลชนจะชวยตอบสนองความตองการของเขาได ซงอาจทาใหเกดการเปลยนแปลงทศนคตหรอเปลยนลกษณะนสยหรอพฤตกรรมบางอยางได โดยการเลอกบรโภคสอมวลชนนนจะขนอยกบความตองการหรอแรงจงใจของผรบสารเอง เพราะบคคลแตละคนยอมมวตถประสงคและความตงใจในการใชประโยชนแตกตางกนไป 2) การเปดรบขาวสารจากสอบคคล โดยสอบคคล หมายถง ตวบคคลผทนาขาวสารจากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนง โดยอาศยการตดตอระหวางบคคล (Interpersonal Communication) ทจะมปฏกรยาโตตอบระหวางกน โรเจอรสและชเมกเกอร (Rogers and Shoemaker, 1971) กลาววาในกรณทตองการใหบคคลใดเกดการยอมรบสารนนควรทจะใชการสอสารระหวางบคคล โดยใชสอบคคลเปนผเผยแพรขาวสาร สอบคคลนจะมประโยชนอยางมากในกรณทผสงสารหวงผลใหผรบสารมความเขาใจกระจางชดเจนและตดสนใจรบสารไดอยางมนใจยงขน ซงการสอสารระหวางบคคลนสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท (เสถยร เชยประทบ, 2525) คอ การตดตอโดยตรง (Direct Contact) เปนการเผยแพรขาวสารเพอสรางความเขาใจหรอชกจงโนมนาวใจกบประชนโดยตรง และการตดตอโดยกลม (Group Contact of Community Public) โดยกลมจะมอทธพลตอบคคลสวนรวม ชวยใหการสอสารของบคคลบรรลเปาหมายได เพราะเมอกลมมความสนใจมงไปในทศทางใด บคคลสวนใหญในกลมกจะมความสนใจในทศทางนนดวย และ 3) การเปดรบขาวสารจากสอเฉพาะกจ โดยสอเฉพาะกจ หมายถง สอทถกผลตขนมาโดยมเนอหาสาระทเฉพาะเจาะจง และมจดมงหมายหลกอยทผรบสารเฉพาะกลม (ปรมะ สตะเวทน 2532, หนา 99 อางถงใน เกศน จฑาวจตร, 2540, หนา 135) ตวอยางของสอเฉพาะกจ ไดแก จลสาร แผนพบ โปสเตอร ใบปลว คมอ นทรรศการ เปนตน ดงนน การเปดรบขาวสารจากสอเฉพาะกจน ผรบสารไดรบขอมลขาวสารหรอความรเฉพาะเรองใดเรองหนงอยางเฉพาะเจาะจง ในกรณของสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. จดไดวาเปนการเปดรบขาวสารจากสอเฉพาะกจ

20

จากแนวความคดเกยวกบการเปดรบขาวสารน จะเหนไดวาขาวสารเปนปจจยสาคญในการนามาประกอบการตดสนใจของบคคล ยงบคคลเกดความไมแนใจเกยวกบเรองใดเรองหนงมากเทาใดบคคลยอมตองการเปดรบขาวสารมากขนเทานน โดยไมจากดวาจะทาการเปดรบขาวสารจากสอใด ไมวาจะเปนสอมวลชน สอบคคล หรอสอเฉพาะกจ แตทงนบคคลจะทาการเปดรบขาวสารเฉพาะเรองทตนใหความสนใจเทานน เนองจากขาวสารในปจจบนมมากเกนกวาทผรบสารจะรบไวทงหมดได จงทาใหเกดกระบวนการเลอกรบขาวสารขน อยางไรกตามการทบคคลแตละคนมเกณฑในการเลอกรบขาวสารทแตกตางกนตามลกษณะสวนบคคล สภาพแวดลอมในสงคมนน ๆ และวตถประสงคหรอความตองการทจะเปดรบขาวสาร ยอมทาใหผรบสารมพฤตกรรมการเปดรบขาวสารทแตกตางกน ดงทกลาวไวในขางตน ดงนนหลงจากทกลมเปาหมายไดเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.แลว พวกเขามกตอบสนองตอสอรณรงคดงกลาว ในลาดบถดไปผวจยจงขอนาเสนอการตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. การตอบสนองตอขาวสารทผรบสารเปดรบ อสรย ศรจกรวาฬ (2549) เสนอวาผรบสารทเปดรบขาวสารตางๆ จะมการตอบสนองตอขาวสารทตนเปดรบได 3 ลกษณะ ไดแก ความร (knowledge) ทศนคต (attitude) และพฤตกรรมหรอการปฏบต (practice)

ความร (Knowledge) ความรเปนสงทบคคลสวนมากจะไดรบจากประสบการณโดยตรงจากการเรยนร หรอจากการตอบสนองตอสงตางๆ รวมกบสภาพจตวทยา ซงจะเกดจากผสงสารหรอองคกรทจดทาสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.สรางขน สงสารผานกระบวนการสอสารจนมผลกระทบตอผรบสาร ในรปแบบตางๆ เชน เพอตอบขอสงสย เพอสรางทศนคตใหผรบสารยอมรบ เพอกาหนดวาระทใหผรบสารตระหนกในประเดนทกาหนดขน เพอสรางความเชอ คานยม และอดมการณตางๆ ผานกระบวนการสอสาร ตลอดจนเพอใหผรบสารเขาใจชดเจนตอคานยมนนๆ รวมไปถงความรของผรบสารตอสงแวดลอมหรอสถานการณหนงๆ ทตองใชขอเทจจรง ความคด ทจะสามารถเชอโยงเขากบเหตการณตางๆ ได โดยจะมการประเมนผลดานความรและทกษะในการใชเนอหาความรไว (บลม, 1971 อางถงใน อสรย ศรจกรวาฬ, 2549, หนา 18-19) 6 ระดบ ดงน ระดบทระลกได ระดบทรวบรวมระดบความสาคญได ระดบของการนาไปใชได ระดบวเคราะหได ระดบของการสงเคราะห และระดบของการประเมนผล

21

จงอาจกลาวไดวาเมอสตรไดเปดรบสารจากสอมวลชนทเกยวของในเรองสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. กจะนาไปสความรและความเขาใจในเรองโทษและพษภยของการสบบหร แลวสามารถเชอมโยงความรทไดรบเขากบสภาพสงคม จนสามารถระลกและรวมรวมสาระสาคญเกยวกบการรณรงค ตลอดจนนาไปประพฤตปฏบตในการเลกสบบหรและการดาเนนชวต ซงเกดจากการทสตรสามารถประเมนผลดผลเสยทมตอตนเองและสงคมได ดงนนผวจยจงตงสมมตฐานขอท 2 เกยวกบความสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. และการตอบสนองทางความคดของผรบสาร ดงน

สมมตฐานขอท 2: การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบมาก ทาใหสตรผสบบหรตอบสนองทางความคดเชงบวกตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

ทศนคต (Attitude) ทศนคต หมายถง ทาททแสดงออกของบคคลทบงบอกถงสภาพทางจตใจ เปนความโนม

เอยงในการประเมนคาสงตางๆ หรอสญลกษณของสงนนไปในทศทางใดทศทางหนง (ชวนะ ภวกานนท, 2527, หนา 20 อางถงใน ดวงหทย นมนวน, 2546, หนา 46) ดงนนทศนคตของผรบสารจงเปนความรสกภายในจตใจทแตละบคคลมตอสงใดสงหนงไมวาจะเปนบคคล สถานท สภาวะแวดลอมตางๆ ทางสงคม ซงทศนคตมอย 2 ประเภท คอ ทศนคตทางบวกและทศนคตทางลบ และมปจจยตางๆ มาจากประสบการณเฉพาะอยางของบคคลทมสวนทาใหเราเกดทศนคตตอสงนนไปตามแบบทเราเคยมประสบการณมากอน การตดตอสอสารระหวางบคคล การเลยนแบบผอน โดยบคคลนนกจะแปลความหมายของการปฏบตจากผอนออกมาในรปแบบทศนคตของตน และความเกยวของกบสถาบน เชน ครอบครว โรงเรยน หนวยงาน เปนตน สถาบนเหลานจะเปนแหลงทมาและชวยสนบสนนใหเกดทศนคตได (ประภาเพญ สวรรณ, 2526, หนา 19-23 อางถงใน ดวงหทยนมนวน, 2546, หนา 48)

แนวคดเกยวกบทศนคตเปนสงทผวจยตองการศกษากบกลมสตร กลาวคอ สตรมทศนคตตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.อยางไร โดยในสอการรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ไดนาเอาความเกยวของของสถาบนครอบครวเขามาชวย รวมไปถงนาบคคลทเปนคนใกลชดเขามาชวยเปลยนแปลงเจตคตของผรบสาร จะเหนไดจากสอรณรงค “รกจรงไมอยากให

22

ผหญงสบบหร” สสส.ไดนาความรกเปนตวนาเสนอ โดยใชชายคนรกเปนสอกลางในการขอใหผหญงเลกสบบหรเพอเขา เปนตน

นอกจากน เฟสทงเจอร (1964 อางถงใน อสรย ศรจกรวาฬ, 2549: 24) กลาววา ความคดหรอทศนคตทเปลยนแปลงไปตามผลของการสอสารโนมนาวใจทมประสทธภาพ มกไมมนคงและสามารถกลบไปเปนแบบเดมได เวนแตการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมหรอพฤตกรรมจะเกดขนดวยเพอสนบสนนและทาใหทศนคตใหมนนยงคงอย อยางไรกตามเปนทเชอกนวาทศนคตสามารถเปลยนแปลงได โดยจะขนอยกบประสบการณการเรยนรในสงคมและความคดเหนของแตละคน โดยมอารมณเปนสวนประกอบททาใหแสดงพฤตกรรมออกมาในลกษณะทชอบหรอไมชอบ ดงนนการทจะมการยอมรบหรอปฏเสธในเรองใดเรองหนงกตองพยายามเปลยนแปลงทศนคตโดยการใหความรกอน ทงนการเปลยนแปลงทศนคตแบงเปน 3 ระดบ คอ การเปลยนแปลงความคด การเปลยนทศนคต และการเปลยนพฤตกรรม อาจกลาวไดวาการเปลยนแปลงทง 3 สวนมผลเกยวของกนโดยตรง เมอผรบสารมการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. กมแนวโนมทจะเกดการเปลยนแปลงความคด และทศนคต ตลอดจนสงผลตอการเกดพฤตกรรมทเหมาะสมตามมา

นอกจากนสงทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงทางทศนคตมองคประกอบตางๆ ในกระบวนการสอสารของการรณรงค เชน แหลงของการเปลยนทศนคต ซงอาจเปนบคคล กลมคน หนงสอพมพ โทรทศน วทย หรอสงอนๆ ทกอใหเกดทศนคตโดยตรง เนองจากแหลงขาวสารตางๆ จะมลกษณะทแตกตางกน เชน ความดงดดใจ ความเปนมตร รวมไปถงองคประกอบอนๆ เชน ลกษณะรปแบบของขาวสารและคณสมบตของผรบสาร ลวนมผลกระทบตอการเปลยนแปลงทศนคต ซงสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสส.ไดใชทกชองทางไมวาจะเปนโทรทศน บลบอรด ปายโฆษณาขางรถโดยสารประจาทาง หนงสอพมพ และอนเตอรเนต เพอใหผรบสารเกดการรบรมากทสด ดงนนผวจยจงตงสมมตฐานขอท 3 เกยวกบความสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. และการตอบสนองทางทศนคตของผรบสาร ดงน

สมมตฐานขอท 3: การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบมาก ทาใหสตรผสบบหรมทศนคตทดตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

23

พฤตกรรม (Practice) พฤตกรรมเปนสงทบคคลแสดงออกมาโดยมพนฐานมาจากความรและทศนคตทแตกตาง

กน ซงความแตกตางของความรและทศนคตนนมาจากการเปดรบสอของแตละบคคล รวมไปถงการตความและประสบการณสวนบคคล โดยมผลตอพฤตกรรมทแสดงออกมา พฤตกรรมสามารถแบงออกเปน 2 ประเภท ไดแก พฤตกรรมภายนอกทเกดขนแลวสามารถสงเกตไดดวยประสาทสมผสโดยตรง และพฤตกรรมภายในทเกดขนภายในใจของแตละบคคล ซงไมสามารถสงเกตไดโดยตรง ตองใชเครองมอในการวด โดยทวไปการสอสารหรอการรณรงคเพอโนมนาวพฤตกรรมนนสามารถเกดขนไดทกระดบชน ซงมวธการทตางกนไปตามแตละแผนรณรงค กลาวคอ การปลกเราอารมณใหผรบสารเกดการตดตาม วธการแสดงใหเหนถงความเหนอกเหนใจ ความเสยสละใหผรบสารคลอยตาม วธการสรางแบบอยางขนในใจ ใหเปนตวอยางแกผรบสารเพอใหปฏบตตาม และวธการใหรางวลเพอเปนการชกจงใจ เชน สอรณรงค “รกจรงไมอยากใหผหญงสบบหร” ใชวธการใหผชายเปนสอกลางออกมาพดวา “เวลาไมสบบหรคณดนารกมากเลยรมย” หรอ “คณเลกบหรเปนของขวญวนเกดใหผมไดมย” หรอ “ถามวธไหนทาใหคณเลกสบบหรได ผมกจะทา” ทงนเพอใหผหญงเกดอารมณคลอยตาม เปนตน ดงนนองคกรตางๆ ททาการรณรงคจะมการเลอกวธการสอสารเพอโนมนาวใจผรบสารใหเกดการคลอยตามมากทสด ซงผลของการโนมนาวใจโดยวธตางๆ ทกลาวมานนมกกอใหเกดพฤตกรรมพนฐาน 2 รปแบบ คอ กระตนใหเกดพฤตกรรมใหมอยางตอเนอง และหยดพฤตกรรมเกา (สรอร สงขทอง, 2550, หนา 37) โดยในกรณของสสส. เนนการรณรงคใหกลมเปาหมายหยดการสบบหรซงเปนพฤตกรรมเกา ดงนนผวจยจงตงสมมตฐานขอท 4 เกยวกบความสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. และการตอบสนองทางพฤตกรรมของผรบสาร ดงน

สมมตฐานขอท 4: การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ในระดบมาก ไมสงผลใหสตรผสบลดการสบบหร

นอกจากนทฤษฎการกระทาดวยเหตผล (Theory of Reasoned Action - TRA) ซงถกเสนอโดยอชเซนและฟชไปน (Ajzen & Fishbein, 1975 & 1980) เชอวาการทมนษยจะแสดงพฤตกรรมใดๆ ทเกดจากความสมครใจ (Volitional Behavior) จะตองมความตงใจหรอเจตนาเชงพฤตกรรม เพอใหบรรลผลสาเรจจากการตดสนใจกระทาพฤตกรรมนนๆ ของตน เชน ถาหากมความตงใจทจะ

24

เลกสบบหรและตดสนใจอยางจรงจงกจะสงผลใหเกดพฤตกรรม จนสามารถเลกสบบหรไดในทสด TRA มสวนประกอบ 3 สวน ไดแก เจตนาเชงพฤตกรรม (Behavioral Intention - BI) ทศนคตตอพฤตกรรม (Atttitude - A) และการคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm - SN)

TRA แสดงใหเหนวาเจตนาเชงพฤตกรรมของบคคลหนงๆ ขนอยกบทศนคตของบคคลเกยวกบพฤตกรรมและการคลอยตามกลมอางอง (BI = A + SN) กลาวคอ ถาบคคลมความตงใจทจะกระทาพฤตกรรมใดๆ แลว มกเกดจากการการทเขามทศนคตทดตอพฤตกรรม และคลอยตามกลมอางองทสนบสนนพฤตกรรมนน จากทฤษฎดงกลาว ทศนคต (A) เทากบผลคณของความเชอเกยวกบผลกระทบทเกดจากการปฏบตพฤตกรรมนนๆ (Belief Strength) คณดวยการประเมนคาถงผลกระทบทเกดจากการปฏบตพฤตกรรมน (Outcome Evaluation) สวนการคลอยตามกลมอางอง (SN) เทากบผลคณของการรบรในความคาดหวงของบคคลสาคญในชวต (Normative Belief) และความตงใจทจะปฏบตตามความคาดหวงเหลาน (Motivation to Comply) นอกจากน Fishbein และ Ajzen ยงเสนอแนะอกวาทศนคตและการคลอยตามกลมอางองไมไดมนาหนกเทากนในการทานายพฤตกรรม ทงนขนอยกบสภาพของแตละบคคลและสถานการณแวดลอม ตวอยางเชน ในกรณทบคคลหนงๆ มคนสาคญในชวตเพยงเลกนอย การคลอยตามกลมอางองจะมนาหนกนอยในการทานายพฤตกรรม (มลเลอร, 2005, p. 127) เนองจากพฤตกรรมการเลกสบบหรจดเปนพฤตกรรมทเกดจากความสมครใจ ผวจยจงนาตวแปรทเกยวของ คอ เจตนาเชงพฤตกรรม (ความตงใจทจะกระทา) จาก TRA มาศกษาในสวนของตวแปรดานพฤตกรรมดวย จากทฤษฎนผวจยจงตงสมมตฐานขอท 5 เกยวกบความสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. และการตอบสนองทางพฤตกรรมของผรบสาร ดงน

สมมตฐานขอท 5: การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ในระดบมาก สงผลใหสตรมความตงใจในการเลกสบบหรในระดบปานกลางขนไป

การวดประสทธผลของสอรณรงค

ผประเมนสามารถใชวธการประเมนสอไดทงหมด 4 แบบ คอ การทดสอบความคดเหนของกลมผบรโภค (Consumer Jury Test) การวดการตระหนกร (Awareness) การวดความจา (Recall) และการวดการเปลยนแปลงเจตคต (Attitudinal Change) (เตอนจตต, 2537)

25

การทดสอบความคดเหนของกลมผบรโภค (Consumer Jury Test) เปนการทดสอบวากลมเปาหมายวามความคดเหนอยางไรตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยกลมตวอยางทเลอกมาทดสอบนนอาจอยระหวาง 25 - 75 คน การทดสอบชนดนมกใชกบการทดสอบแบบสอบถามกอนทาวจยจรง แลวนามาปรบปรงแกไขแบบสอบถามกอนนาไปทดสอบกบกลมกลมตวอยางจรง (Pre-test) การทดสอบแบบนจะเปนการทดสอบคณภาพของแบบสอบถาม โดยใหกลมตวอยางทสมมาเปนผตดสน ประโยชนของการทดสอบแบบนคอ สามารถแยกใหเหนความแตกตางระหวางสอรณรงคทดกวาและดอยกวา และยงสามารถแยกคณสมบตพเศษออกจากสอรณรงคได นอกจากจะใชทดสอบสอรณรงความจดเดน จดดอยตรงไหน ใชไดหรอไมไดแลว ยงอาจใชทดสอบสอรณรงคปจจบนโดยเปรยบเทยบกบสอรณรงคทผานมาในอดตกได

การวดการตระหนกร (Awareness) ในการนาเสนอสอการรณรงค ความตองการขนแรกของการนาเสนอคอตองการใหสอรณรงคนนไปถงกลมเปาหมาย เพอทกลมเหมายจะไดรบรเกยวกบการรณรงคเลกสบบหรในสตร ทาใหผรณรงคทราบวากลมเปาหมายรจกสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. หรอไม แลวสอนไดผลตามวตถประสงคทวางไวหรอไม อยางไร การวดการตระหนกรอาจทาไดโดยการใชวธการตงคาถามงายๆ คอ คณเคยเหนสอการรณรงคเลกสบบหรของสสส.หรอไม หรอสอใดบางเปนสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. เปนตน

การวดความจา (Recall) มกทาการรณรงคเพอชวยใหกลมเปาหมายไดเหนและรบรตอสอรณรงคมากกวาเปนการกระตนใหเกดการเลกสบบหรในทนททนใด ทงนเพราะตองการสรางความทรงจาในสอการรณรงคใหเกดขนกบกลมเปาหมาย วตถประสงคสาคญของการวดนเพอทจะทราบวากลมเปาหมายจดจาเนอหาเกยวกบสอรณรงคไดมากนอยเพยงใด

การวดการเปลยนแปลงเจตคต (Attitudinal Change) การวดการเปลยนแปลงเจตคตของกลมเปาหมายจะชวยใหสอรณรงคทจดทาขนนนประสบผลสาเรจในการสรางเจตคตทด โดยหวงไววาถามเจตคตทดกจะเปนตวชวยกระตนใหกลมเปาหมายทาตามทสอรณรงคเสนอแนะ การทดสอบเจตคตขนแรกจะตองคนหาความคดเหนและความรสกของกลมเปาหมาย ดงนนคาถามทจะสอบถามกลมเปาหมายจงเปนคาถามทเกยวกบความคดเหนและความรสกตอสอรณรงค และมคาถามทสอบถามประเภทของสอรณรงคทงประเภทเดยวกนและคนละประเภท เพอวดทศนคตของกลมเปาหมาย โดยระดบความคดเหน 3 – 5 ระดบ การใชแบบทดสอบนสามารถชวยใหทราบเจตคตของกลมเปาหมาย และสามารถนาขอมลทไดมาชวยในการออกแบบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. ใหสอดคลองกบความรสกของกลมเปาหมายมากทสด

จากขอมลทไดมาจากการทบทวนวรรณกรรมดงกลาวขางตน ผวจยจงมความสนใจทจะศกษาวาสตรไทยในชวงอายทนยมสบบหรมากทสดมการเปดรบสอรณรงคการเลกบหรในสตรของ

26

สสส.ชด “รกจรงไมอยางใหผหญงสบบหร” อยางไร ตลอดจนมการตอบสนองดานทศนคต ความคดและพฤตกรรมตอสอรณรงคดงกลาวอยางไร ดงจะกลาวถงรายละเอยดของระเบยบวธวจยในบทตอไป

27

บทท 3 ระเบยบวธการวจย

การวจยเรอง “การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสานกงานกองทน

สนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง” เปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Approach) ในรปของการวจยเชงสารวจ (Survey Research) ผวจยใชการเกบรวบรวมขอมลจากแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) โดยมรายละเอยด ดงน ประชากร ประชากรททาการศกษา คอ ประชากรสตร อายระหวาง 16 – 35 ป ทสบบหรในเขตภาคกลางของประเทศไทย กลมตวอยาง ผวจยใชวธการกาหนดขนาดของกลมตวอยางโดยอาศยตารางสาเรจรปของ Taro Yamane ทระดบความเชอมนในการเลอกตวอยาง ประมาณ 95% n = N 1 + Ne2 เมอ n คอ จานวนตวอยาง หรอขนาดของกลมตวอยาง N คอ จานวนหนวยทงหมด หรอขนาดของประชากร e คอ ความนาจะเปนของความผดพลาดทยอมใหเกดได n = 11,900,761 1+(11,900,761*0.0025) = 399.98

28

จานวนกลมตวอยางทใชในการวจยครงน คอ 400 คน แตเนองจากงานวจยครงนมขอจากดในเรองของเวลา งบประมาณ และกาลงคน จงศกษากลมตวอยางจานวน 300 คน วธการสมตวอยาง ในการวจยนผวจยใชวธการสมตวอยางแบบเฉพาะเจาะจง (Purposive Sampling) โดยเลอกกลมตวอยางจากประชากรสตรไทยทสบบหรในชวงอาย 16 – 35 ป ประกอบดวยนกเรยน นกศกษา และคนทางาน ซงพานกอยในเขตภาคกลางของประเทศไทย 2 จงหวด ไดแก กรงเทพมหานครและสพรรณบร เนองจากงานวจยนตองการศกษาประสทธผลของสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. จงมความจาเปนตองเลอกกลมตวอยางทเปนเพศหญงซงมพฤตกรรมการสบบหร และอยในชวงอายทมการสบบหรมากทสด คอ ชวงวยรนตอนปลายและวยผใหญตอนตน ผวจยเลอกกรงเทพมหานครและสพรรณบรเปนตวแทนของจงหวดในภาคกลาง เพราะเหตผลในเรองของความสะดวกและความรวดเรวในการเกบขอมล การเกบรวบรวมขอมล

กอนการเกบรวบรวมขอมล ผวจยตดตอขออนญาตดวยตนเองจากผประกอบการสถานบนเทงและสถานทตางๆ ในจงหวดสพรรณบร และกรงเทพมหานคร เพอใชเปนสถานทในการเกบขอมลวจยในครงน ผวจยและผชวยเปนผดาเนนการเกบรวบรวมขอมล โดยแจกแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) ใหกลมตวอยางจานวน 300 คน ซงมาพกผอนทสถานบนเทงและสถานทตางๆ ดงกลาวระหวางวนท 2 - 7 มกราคม พ.ศ. 2554 เปนผตอบแบบสอบถาม

ผวจยและผชวยเรมตนการเกบขอมลดวยการแนะนาตนเองตอกลมตวอยางวาเปนนกศกษาปรญญาโททกาลงอยในระหวางทาการศกษาวจยดวยตนเอง (Independent Study) ซงเปนสวนหนงของขอกาหนดของหลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยกรงเทพ พรอมอธบายวตถประสงคของการวจยดงกลาว โดยขอความรวมมอจากกลมตวอยางในการตอบแบบสอบถาม ซงใชเวลาตอบประมาณ 10 นาท เมอกลมตวอยางยนยอมใหความรวมมอในการเกบขอมล ผวจยสงมอบแบบสอบถามใหตอบ เมอผตอบสงคนแบบสอบถามมาให ผวจย/ผชวยดาเนนการตรวจสอบวา

29

ผตอบตอบแบบสอบถามครบถวนทกขอหรอไม หากไมครบถวน ขอความรวมมอจากผตอบในการเพมเตมคาตอบทยงไมครบ และทายสดกลาวขอบคณทผตอบกรณาใหความรวมมอในกาศกษาวจยดวยด เครองมอทใชในการเกบขอมล

ผวจยใชแบบสอบถามแบบตอบดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) เปน เครองมอในการเกบขอมลปฐมภม แบบสอบถามมจานวน 4 หนา ประกอบดวยคาถาม 3 สวน ไดแก สวนท 1 ขอมลสวนตวและพฤตกรรมการสบบหร ผวจยใชคาถามปลายปดสอบถาม ลกษณะทางประชากร 4 ลกษณะ ไดแก

1.1 อาย 1.2 อาชพ 1.3 รายได 1.4 พฤตกรรมการสบบหรของผเขารวมการวจย ไดแก ปรมาณการสบบหรตอวน สาเหตหลกททาใหตดสนใจสบบหร บคคลรอบขางในปจจบนทสบบหร และอายทเรมตนสบบหร

สวนท 2 การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ผวจยใช Scale หา ระดบ (1 = ไมเปดรบเลย 2 = เปดรบ 1 - 2 ครง 3 = เปดรบ 3 – 4 ครง 4 = เปดรบ 5 - 6 ครง และ 5 = เปดรบมากกวา 6 ครง) วดการเปดรบสอมวลชน 5 สอทสสส.ใชในการรณรงค ไดแก โทรทศน หนงสอพมพ บลบอรด ปายโฆษณา ขางรถโดยสารประจาทาง และอนเตอรเนต

สวนท 3 การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยแบงออกเปน 3 ดาน คอ การตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรม ดงน การตอบสนองทางทศนคตของผเขารวมการวจยตอสอรณรงคการเลกสบบหร

ในสตรของสสส. ผวจยใช Semantic Differential Scale 5 ระดบวดทศนคตทม

30

ตอสอรณรงค 5 ดาน (นาสนใจ/นาเบอ สรางสรรค/ไมสรางสรรค ทนสมย/เชย จงใจ/ไมจงใจ และ นาเชอถอ/ไมนาเชอถอ) การตอบสนองทางความคดของผเขารวมการวจยตอสอรณรงคการเลกสบบหร ในสตรของสสส. ผวจยใช Likert Scale 5 ระดบ (1 = ไมเหนดวยอยางยง 5 = เหนดวยอยางยง) วดระดบความเหนดวยทมตอสอรณรงค 3 ดาน ไดแก

3.1.1 การใชผชายในการจงใจ 3.1.2 การใชความรกในการจงใจ 3.1.3 ความสอดคลองกนระหวางภาพและเนอหาในสอรณรงค

การตอบสนองทางพฤตกรรมของผเขารวมการวจยตอสอรณรงคการเลกสบ บหรในสตรของสสส. ผวจย Scale 5 ระดบวดพฤตกรรมการสบบหร 3 ดาน

ไดแก 3.2.1 ความตงใจในการเลกสบบหร (1 = นอยทสด 5 = มากทสด) 3.2.2 การสบบหร (1= ไมลดลงเลย, 2 = ลดลง 1 ใน 3 3 = ลดลง 2 ใน 3

4 = ลดลงเกนกวา 2 ใน 3 และ 5 = เลกสบอยางเดดขาด) 3.2.3 โอกาสกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม (1 = นอยทสด, 5 = มาก

ทสด) เกณฑการแปลความหมายของคาเฉลยนาหนกคะแนน

ผวจยจะนาคะแนนจากการวดความคดเหนทไดมารวมกน เพอหาระดบคาเฉลยของการตอบสนองของสตรวยรนทสบบหรตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยผวจยไดกาหนดระดบของความคดเหนไวดงน คอ คะแนนสงสดเทากบ 5 คะแนน คะแนนตาสดเทากบ 1 คะแนน เพอแบงระดบของความคดเหนออกเปน 5 ระดบ และนาขอมลมาแจกแจงความถเพอหาคาเฉลย โดยใชคาเฉลยทางสถตในการคานวณหาคาเฉลยเลขคณต (Arithmetic Mean)

คะแนนสงสด – คะแนนตาสด = 5 – 1 = 0.8 จานวนชน 5

31

ทงน การนาชวงคะแนนดงกลาวไปอธบาย เพอจาแนกระดบความคดเหนของสตรตอสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยไดกาหนดเกณฑการแปลความหมายของคาคะแนนเฉลยในการวดความคดเหน แบงออกเปน 5 ระดบคาเฉลย ดงน

ตารางท 3.1 : คาคะแนนเฉลยในการวดความคดเหน

คาเฉลย หมายถง 1.00 – 1.80 ความคดเหนของสตรอยในระดบไมเหนดวยอยางยงตอขอคาถาม 1.81 – 2.60 ความคดเหนของสตรอยในระดบไมเหนดวยตอขอคาถาม 2.61 – 3.40 ความคดเหนของสตรอยในระดบไมแนใจตอขอคาถาม 3.41 – 4.20 ความคดเหนของสตรอยในระดบเหนดวยตอขอคาถาม 4.21 – 5.00 ความคดเหนของสตรอยในระดบเหนดวยอยางยงตอขอคาถาม

การตรวจสอบคณภาพของเครองมอวจย

1. การตรวจสอบความตรง (Validity) โดยผวจยนาแบบสอบถามไปใหผทรงคณวฒ และมความเชยวชาญจานวน 1 ทาน เปนผพจารณาตรวจสอบภาษา โครงสราง ขอคาถาม และนามาปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะตอไป

2. การตรวจสอบความเทยง (Reliability) โดยผวจยนาแบบสอบถามทปรบปรงแกไขแลวไปทดสอบกบกลมคนทมใชกลมตวอยางจรง แตมคณสมบตใกลเคยงกบกลมตวอยาง (Pre-test) จานวน 30 ชด จากนนนาขอมลทไดมาหาคาความเทยงของเครองมอ โดยใชสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha) ไดคาความเทยงเทากบ .81 การวเคราะหขอมล ผวจยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก ความถและรอยละในการวเคราะหขอมลสวนตว พฤตกรรมการสบบหรของกลมตวอยาง การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. การตอบสนองทางทศนคต ความคด และพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอ

32

รณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. นอกจากนยงใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) ในการวเคราะหความสมพนธของตวแปรตางๆ กลาวคอ ใชความแปรปรวนทางเดยว (One-way Analysis of Variance – One-way ANOVA) เพอวเคราะหความสมพนธระหวางคณลกษณะทางประชากรและการตอบสนองทางทศนคต ความคด และพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยเปนการทดสอบสมมตฐานขอ 1 ทวาการใชความรกในการนาเสนอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทาใหสตรผสบบหรเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. และใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) และสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) เพอวเคราะหความสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส . และการตอบสนองทางทศนคต ความคดและพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอรณรงคดงกลาว โดยเปนการทดสอบสมมตฐานขอ 2 การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก ทาใหสตรผสบบหรเกดการตอบสนองทางความคดเชงบวกตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. สมมตฐานขอ 3 การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรมทศนคตทมตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. สมมตฐานขอ 4 การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรลดการสบบหร และสมมตฐานขอ 5 การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรมความตงใจเลกสบบหร

33

บทท 4 ผลการวจย

ผวจยไดทาการเกบรวบรวมขอมลของการศกษาเฉพาะบคคลเรอง “การตอบสนองตอสอ

รณรงคการเลกสบบหรในสตรของสานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง” มวตถประสงค 4 ประการ ไดแก 1) สตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.อยางไร 2) การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.สงผลใหสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางทศนคตหรอไม อยางไร 3) การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. สงผลใหสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางความคดหรอไม อยางไร 4) การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.สงผลใหสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางพฤตกรรมหรอไม อยางไร ซงผวจยไดทาการเกบรวบรวมขอมลปฐมภมโดยใชแบบสอบถาม จานวน 300 ชด แลววเคราะหขอมลดวยเครองคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมสาเรจรปทางสถต จงขอนาเสนอผลการวจย ดงตอไปน การเปดรบสอรณรงค “รกจรง… ไมอยากใหผหญงสบบหร”

โดยผลการศกษาลกษณะของการเปดรบโดยรวมทง 5 สอ มความสาคญตอการเปดรบอยในระดบปานกลาง (M = 2.63; SD = .917) สาหรบการวเคราะหการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) พบวากลมตวอยางสวนใหญมลกษณะของการเปดรบ 3 - 4 ครง คดเปนรอยละ 33.33 (M = 3.21; SD = 1.13) การวเคราะหการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอบนบลบอรด พบวากลมตวอยางสวนใหญมลกษณะของการเปดรบ 1 – 2 ครง คดเปนรอยละ 36.67 (M = 2.44; SD = 1.08) การวเคราะหการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอบนปายโฆษณาขางรถประจาทาง พบวากลมตวอยางสวนใหญมลกษณะของการเปดรบ 1 – 2 ครง คดเปนรอยละ 32.33 (M = 2.56; SD = 1.16) การวเคราะหการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอในหนงสอพมพ พบวากลมตวอยางสวนใหญไมเคยเปดรบสอนเลย คดเปนรอยละ 33.33 (M = 2.30; SD = 1.23) และการวเคราะหการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอในอนเตอรเนต พบวากลมตวอยางสวนใหญไมเคยเปดรบสอนเลย คดเปนรอยละ 26.00 (M = 2.62; SD = 1.32) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.1

ดงนน จากสมมตฐานขอ 1 จะเหนไดวาการใชความรกเปนสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. สงผลตอการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส.

34

ตารางท 4.1 : ความถ รอยละ คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของลกษณะการเปดรบสอรณรงค

การตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

ผลการศกษาการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” โดยรวมกลมตวอยางมความคดเหนตอการตอบสนองทางทศนคตโดยเฉลยอยในระดบปานกลาง (M = 3.39; SD = .85) เมอวเคราะหคณลกษณะดานความนาสนใจ พบวากลมตวอยางสวนใหญ (รอยละ 41.00) มการตอบสนองทางทศนคตอยในระดบปานกลาง (M = 3.43; SD = 1.02) การวเคราะหคณลกษณะดานความสรางสรรค พบวากลมตวอยางสวนใหญ (รอยละ 33.67) มการตอบสนองทางทศนคตอยในระดบปานกลาง (M = 3.59; SD = 1.09) การวเคราะหคณลกษณะดานความทนสมย พบวากลมตวอยางสวนใหญ (รอยละ 48.33) มการตอบสนองทางทศนคตอยในระดบ

ประเภทของสอ

ระดบการเปดรบ คา เฉลย

คาเบยง เบนมาตร ฐาน

ระดบการ

เปดรบ เฉลย

ไมเคยเปดรบเลย

เปดรบ 1 - 2ครง

เปดรบ 3 - 4 ครง

เปดรบ 5 - 6ครง

เปดรบมากกวา 6 ครง

สอรณรงคในโทรทศน

17 67 100 68 48 3.21 1.13 ปานกลาง (5.67) (22.33) (33.33) (22.67) (16.00)

สอรณรงคบนบลบอรด

61 110 75 43 11 2.44 1.08 นอย (20.33) (36.67) (25.00) (14.33) (3.67)

สอรณรงคบนปายโฆษณาขางรถประจาทาง

59 97 82 41 21 2.56 1.16 นอย (19.67) (32.33) (27.33) (13.67) (7.00)

สอรณรงคในหนงสอพมพ

100 85 59 36 20 2.30 1.23 นอย (33.33) (28.33) (19.67) (12.00) (6.67)

สอรณรงคในอนเตอรเนต

78 74 63 53 32 2.62 1.32 ปานกลาง (26.00) (24.67) (21.00) (17.67) (10.67)

รวม 2.63 .917 ปานกลาง

35

ปานกลาง (M = 3.24; SD = 0.96) การวเคราะหคณลกษณะดานความจงใจ พบวากลมตวอยางสวนใหญ (รอยละ 41.33) มการตอบสนองทางทศนคตอยในระดบปานกลาง (M = 3.28; SD = 1.06) และการวเคราะหคณลกษณะดานความนาเชอถอ พบวากลมตวอยางสวนใหญ(รอยละ 41.33) มการตอบสนองทางทศนคตอยในระดบปานกลาง (M = 3.42; SD = 1.00) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.2 ดงนน จากสมมตฐานขอ 2 จะเหนไดวาการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมากสงผลใหสตรผสบบหรมทศนคตทมตอสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส.

ตารางท 4.2 : ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการตอบสนองทางทศนคต

ตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร”

การตอบสนองทางทศนคต

ระดบความคดเหน คา เฉลย

คาเบยง เบนมาตร ฐาน

ระดบ นอยทสด

นอย ปานกลาง

มาก มากทสด

ความนาสนใจ 14 28 123 85 50 3.43 1.02 มาก (4.67) (9.33) (41.00) (28.33) (16.67)

ความสรางสรรค 15 24 101 89 71 3.59 1.09 มาก (5.00) (8.00) (33.67) (29.67) (23.67)

ความทนสมย 12 41 145 68 34 3.24 0.96 ปานกลาง (4.00) (13.67) (48.33) (22.67) (11.33)

ความจงใจ 19 38 124 77 42 3.28 1.06 ปานกลาง (6.33) (12.67) (41.33) (25.67) (14.00)

ความนาเชอถอ 12 31 124 86 47 3.42 1.00 มาก (4.00) (10.33) (41.33) (28.67) (15.67)

รวม 3.39 .85 ปานกลาง

นอกจากนนผวจยยงไดศกษาความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรใน

สตรของสสส. และการตอบสนองทางทศนคต โดยใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) และสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ผลการทดสอบความสมพนธ

36

ระหวางการเปดรบสอรณรงคกบการตอบสนองในลกษณะตางๆ ตอสอรณรงคของสสส. โดยใชคาสถตสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) พบวาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) มความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบการตอบสนองทางทศนคต (r = .252; p < .01) และการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ทนาเสนอทางอนเตอรเนตมความสมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบการตอบสนองทางทศนคต (r = .143; p < .05) สวนสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอบนบลบอรด บนปายโฆษณาขางรถประจาทาง และในหนงสอพมพ ไมมความ สมพนธกบการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.3 ตารางท 4.3 : คาสถตสหสมพนธแบบเพยรสนระหวางการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตร

ของสสส.และการตอบสนองดานตางๆ ตอสอรณรงค

การตอบสนองทางทศนคต

การตอบสนองทางความคด

การตอบสนองทางพฤตกรรม

สอรณรงคในโทรทศน r .252** .161** .044 Sig. (2-tailed) .000 .005 .450

สอรณรงคบนบลบอรด r .029 .067 -.021 Sig. (2-tailed) .615 .245 .719

สอรณรงคบนปายโฆษณาขางรถเมล

r .045 .086 .044 Sig. (2-tailed) .435 .137 .443

สอรณรงคในหนงสอพมพ r -.014 .071 .094 Sig. (2-tailed) .808 .222 .105

สอรณรงคในอนเตอรเนต r .143* .199** .105 Sig. (2-tailed) .013 .001 .069

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01 นอกจากนการทดสอบความสมพนธของการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอผานสอมวลชน

ประเภทตางๆ ทสงผลตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) พบวาตวแปรตนอยางนอย 1 ตวมความสมพนธกบการ

37

ตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญ (R2 = 17.85; p < .01) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.4 ตารางท 4.4 : คาสมประสทธสหสมพนธของการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของ

สสส. ตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงค

Model Sum of Squares df Mean Square

F Sig.

1 Regression 17.850 5 3.570 5.344 .000** Residual 196.408 294 .668 รวม 214.257 299

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01 หลงจากนนจงทาการคานวณหาคาสมประสทธของตวแปรทมผลตอสมการถดถอยเชง

พหคณผลการวเคราะหบงชวา สมการถดถอยเชงเสนนซงประกอบดวยตวแปรตน 1 ตวทมความสมพนธกบการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญทางสถต ท 0.05 ไดแก การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) ม 2R = 0.083 แสดงวา การเปดรบสอรณรงคทางโทรทศนสามารถอธบายคาความแปรปรวนของการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. ไดรอยละ 8.3 สวนทเหลออกประมาณรอยละ 91.7 เปนผลอนเนองจากปจจยอนๆ ทไมไดนาเขามาพจารณาในสมการ เมอทดสอบนยสาคญทางสถตของคาสมประสทธของปจจยทกตว สามารถแสดงสมถดถอยเชงพหคณได ( Y = 2.846+ .197X1) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.5

38

ตารางท 4.5 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 5ประเภทกบการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส.

Unstandardized

Coefficients Standardized

Coefficients t Sig.

Model B Std. Error Beta 1 (Constant) 2.846 .157 18.087 .000**

สอรณรงคในโทรทศน .197 .048 .263 4.060 .000** สอรณรงคบนบลบอรด -0.02 .066 -.029 -.342 .732 สอรณรงคบนปายโฆษณา

ขางรถประจาทาง .004 .059 .006 .078 .937

สอรณรงคในหนงสอพมพ -0.009 .060 -.143 -1.624 .105 สอรณรงคในอนเตอรเนต .006 .044 .109 1.577 .116 หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01 การตอบสนองทางความคดตอสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

การวเคราะหการตอบสนองทางความคดตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” กลมตวอยางโดยรวมมการตอบสนองทางความคดอยในระดบมาก (M = 3.66; SD = .88) นอกจากนยงพบวาการทสสส. ใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" กลมตวอยางสวนใหญมการตอบสนองทางความคดอยในระดบเหนดวย คดเปนรอยละ 33.33 (M =3.82; SD =1.04 ) เมอวเคราะหเนอหาการทสสส.นาเสนอผชายเปนผสงสาร เพอจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" พบวากลมตวอยางสวนใหญมการตอบสนองทางความคดอยในระดบไมแนใจ คดเปนรอยละ 33.67 (M =3.46; SD =1.13 ) และการวเคราะหเนอหาการทสสส.นาเสนอทงภาพและเนอหาอยางสอด คลองกนในสอรณรงค "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" พบวากลมตวอยางสวนใหญมการตอบสนองทางความคดอยในระดบเหนดวย คดเปนรอยละ 38.33 (M =3.71, SD =0.92 ) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.6 ดงนน จากสมมตฐาน 3 จะเหนไดวาการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรมทศนคตทดตอสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส.

39

ตารางท 4.6 : ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการตอบสนองทางความคดตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร”

การตอบสนองทางความคด

ระดบความคดเหน คา เฉลย

คาเบยง เบนมาตร ฐาน

ระดบ ไมเหนดวย

อยางยง

ไมเหนดวย

ไมแนใจ

เหนดวย

เหนดวย

อยางยง การทสสส.ใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหร

4 33 69 100 94 3.82 1.04 มาก (1.33) (11.00) (23.00) (33.33) (31.33)

การทสสส.นาเสนอผชายเปนผสงสารเพอจงใจผหญงเลกสบบหร

20 31 101 87 61 3.46 1.13 มาก (6.67) (10.33) (33.67) (29.00) (20.33)

การทสสส.นาเสนอทงภาพและเนอหาอยางสอดคลองกนในสอรณรงค

3 23 96 115 63 3.71 0.92 มาก (1.00) (7.67) (32.00) (38.33) (21.00)

รวม 3.66 .88 มาก นอกจากนนผวจยยงไดศกษาความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรใน

สตรของสสส. และการตอบสนองทางความคด โดยใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) และสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ผลการทดสอบความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคกบการตอบสนองในลกษณะตางๆ ตอสอรณรงคของสสส. โดยใชคาสถตสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) พบวาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) มความสมพนธเชงบวกอยางม

40

นยสาคญทางสถตกบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. (r = .161; p < .01) การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอทางสออนเตอรเนตมความ สมพนธเชงบวกอยางมนยสาคญทางสถตกบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. (r = . 199; p < .01) สวนการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอบนบลบอรด บนปายโฆษณาขางรถประจาทาง และในหนงสอพมพ ไมมความสมพนธใดๆ กบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.3

การทดสอบอทธพลของการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอผานสอมวลชนประเภทตางๆ ทสงผลตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) พบวาตวแปรตนอยางนอย 1 ตวมความสมพนธอยางมนยสาคญทางสถตกบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. (p < .01) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.7 ตารางท 4.7 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรใน

สตรของสสส.กบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงค

Model Sum of Squares df Mean Square

F Sig.

1 Regression 11.354 5 2.271 3.027 .011* Residual 220.532 294 .750 รวม 231.886 299

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01

หลงจากนนจงทาการคานวณหาคาสมประสทธของตวแปรทมผลตอสมการถดถอยเชงพหคณ ผลการวเคราะหปรากฏวา สมการถดถอยเชงเสนน โดยประกอบดวยตวแปรตน 1 ตวทมความสมพนธกบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญทางสถต ท 0.05 ไดแก การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในอนเตอรเนต ม

2R = 0.041 แสดงวาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในอนเตอรเนต สามารถอธบายคาความแปรปรวนของการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส.ไดรอยละ 4.1 สวนทเหลออกประมาณรอยละ 95.9 เปนผลอนเนองจากปจจยอนๆ ทไมไดนาเขามาพจารณาในสมการ เมอทดสอบนยสาคญทางสถตของคาสมประสทธของปจจยทกตว

41

สามารถแสดงสมถดถอยเชงพหคณได ( Y = 3.199+ 0.123X5) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.8 ตารางท 4.8 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางระดบของการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรใน

สตรของสสส. 5 ประเภทกบการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงค

Unstandardized Coefficients

Standardized Coefficients

t Sig.

Model B Std. Error Beta 1 (Constant) 3.199 .167 19.189 .000**

สอรณรงคในโทรทศน 0.008 .051 .105 1.593 .112 สอรณรงคบนบลบอรด -0.002 .070 -.033 -.382 .703 สอรณรงคบนปายโฆษณา

ขางรถประจาทาง 0.0002 .063 .003 .036 .971

สอรณรงคในหนงสอพมพ -.002 .064 -.037 -.411 .682 สอรณรงคในอนเตอรเนต 0.123 .047 .184 2.612 .009** หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01 การตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

การวเคราะหรปแบบการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” พบวากลมตวอยางโดยรวมมการตอบสนองทางพฤตกรรมเฉลยอยในระดบปานกลาง (M = 2.92, SD = .66) เมอวเคราะหความตงใจในการเลกสบบหร พบวากลมตวอยางสวนใหญมการตอบสนองทางพฤตกรรมอยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 37.00 (M = 3.26, SD = 1.19) การวเคราะหพฤตกรรมการสบบหร พบวากลมตวอยางสวนใหญมการตอบสนองทางพฤตกรรมอยในระดบนอย (ลดลง 1 ใน 3) คดเปนรอยละ 36.00 (M = 2.55, SD = 1.17) และการวเคราะหโอกาสกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม พบวากลมตวอยางสวนใหญมการตอบสนองทางพฤตกรรมอยในระดบปานกลาง คดเปนรอยละ 39.00 (M = 2.96, SD = 1.16) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.9

ดงนน จากสมมตฐาน 4 จะเหนไดวาการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรลดการสบบหร และจากสมมตฐาน 5 การเปดรบสอรณรงรงคการ

42

เลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก ไมสงผลใหสตรผสบบหรมความตงใจในการเลกสบบหรระดบปานกลางขนไป

ตารางท 4.9 : ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐานของการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร”

การตอบสนองทางพฤตกรรม

ระดบความคดเหน คา เฉลย

คาเบยง เบนมาตร ฐาน

ระดบ นอยทสด

นอย ปานกลาง

มาก มากทสด

ความตงใจในการเลกสบบหร

31 36 111 68 54 3.26 1.19 ปานกลาง (10.33) (12.00) (37.00) (22.67) (18.00)

การสบบหร 59 108 59 56 18 2.55 1.17 นอย

(19.67) (36.00) (19.67) (18.67) (6.00) โอกาสกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม

42 51 117 58 32 2.96 1.16 ปานกลาง

(14.00) (17.00) (39.00) (19.33) (10.67)

รวม 2.92 .66 ปานกลาง

นอกจากนผวจยยงไดศกษาความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตร

ของสสส. และการตอบสนองทางพฤตกรรม โดยใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) และสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ผลการทดสอบความสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคกบการตอบสนองในลกษณะตางๆ ตอสอรณรงคของสสส. โดยใชคาสถตสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) พบวาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในทกสอไมมความสมพนธใดๆ กบการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.3

43

การทดสอบอทธพลของการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอผานสอมวลชนประเภทตางๆ ตอการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) พบวา ไมมตวแปรตนใดมความสมพนธกบการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญ (p >.05) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.10 ตารางท 4.10 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของ

สสส. 5 ประเภทกบการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงค

Model Sum of Squares df Mean Square

F Sig.

1 Regression 4.140 5 .828 1.905 .093 Residual 127.764 294 .435 รวม 131.903 299

ลกษณะทางประชากร นอกเหนอจากการวเคราะหตามวตถประสงคของการวจยแลว ผวจยยงสนใจศกษาวาลกษณะทางประชากรของกลมตวอยางมบทบาทสาคญตอการตอบสนองตอสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส.ดวย โดยมผลการวจยดงตอไปน

อาย กลมตวอยางสวนใหญ มอาย 21-25 ปจานวน 118 คน คดเปนรอยละ 39.3 รองลงมาคอ มอาย 16-20 ป จานวน 78 คน คดเปนรอยละ 26.0 และมอาย 26-30 ป จานวน 73 คน คดเปนรอยละ 24.3 โดยอายเฉลยเทากบ 21.38 ป

อาชพ กลมตวอยางสวนใหญเปนนกเรยน/นกศกษา จานวน 155 คน คดเปนรอยละ 51.7 รองลงมาคอ คนทางาน จานวน 145 คน คดเปนรอยละ 48.3 ศกษาสถาบนเอกชน จานวน 89 คน คดเปนรอยละ 57.4 และศกษาสถาบนรฐบาล จานวน 66 คน คดเปนรอยละ 42.6

รายไดตอเดอน กลมตวอยางสวนใหญมรายได 5,000-10,000 บาท จานวน 88 คน คดเปนรอยละ 29.3 รองลงมาคอ มรายได 10,001-15,000 บาท จานวน 75 คน คดเปนรอยละ 25.0 และมรายได 15,001-20,000 บาท และ20,001-25,000 บาท จานวน 49 คน คดเปนรอยละ 16.3

ปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลย กลมตวอยางสวนใหญสบบหรตอวน 5-12 มวน จานวน 131 คน คดเปนรอยละ 43.7 รองลงมาสบบหรตอวนตากวา 5 มวน จานวน 111 คน คดเปนรอยละ 37.0 และสบบหรตอวน13-20 มวน จานวน 46 คน คดเปนรอยละ 15.3

44

เหตผลหลกททาใหทานตดสนใจสบบหรในครงแรก กลมตวอยางสวนใหญสบบหรเพราะอยากทดลอง จานวน 144 คน คดเปนรอยละ 29.27 รองลงมาคอ มความเครยด/กลมใจ จานวน 128 คน คดเปนรอยละ 26.02 และเขาสงคม จานวน 86 คน คดเปนรอยละ 17.48

บคคลรอบตวทสบบหรในปจจบน กลมตวอยางสวนใหญเปนเพอนทสบบหร จานวน 231 คน คดเปนรอยละ 42.94 รองลงมาคอพ/นอง จานวน 91 คน คดเปนรอยละ 16.91 และบดา/มารดา จานวน 75 คน คดเปนรอยละ 13.94

อายทเรมตนสบบหร กลมตวอยางสวนใหญเรมสบบหรเมออายตากวา 16 ป จานวน 225 คน คดเปนรอยละ 75.0 รองลงมาคอ อาย 21-25 ป จานวน 63 คน คดเปนรอยละ 21.0 และอาย 26-30 ป จานวน 12 คน คดเปนรอยละ 4.0 โดยอายเฉลยทเรมตนสบบหรคอ 18.08

เคยเหนสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. "บหรทาใหผหญงดแกกวาวย" กลมตวอยางสวนใหญเคยเหน จานวน 229 คน คดเปนรอยละ 76.3 รองลงมาคอ ไมเคยเหน จานวน 71 คน คดเปนรอยละ 23.7

ความนาจงใจของสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 2 ชน สอรกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหรมความนาจงใจ จานวน 160 คน คดเปนรอยละ 53.3 รองลงมา คอ สอบหรทาใหผหญงดแกกวาวยมความนาจงใจ จานวน 140 คน คดเปนรอยละ 46.7 โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.11

ตารางท 4.11 : ความถ และรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะขอมลสวนบคคล

ลกษณะขอมลสวนบคคล จานวน รอยละ อาย 16 - 20 ป 78 26.0 21 - 25 ป 118 39.3 26 - 30 ป 73 24.3 31 - 35 ป 31 10.4 รวม 300 100.0

(ตารางมตอ)

45

ตารางท 4.11 (ตอ) : ความถ และรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะขอมลสวนบคคล อาชพ นกเรยน/นกศกษา 155 51.7 ทางาน 145 48.3 รวม 300 100.0 สถานทเรยนของนกเรยน/นกศกษา รฐบาล 66 42.6 เอกชน 89 57.4 รวม 155 100.0 รายไดตอเดอน ตากวา 5,000 บาท 36 12.0 5,000 - 10,000 บาท 88 29.3 10,001 - 15,000 บาท 75 25.0 15,001 - 20,000 บาท 49 16.3 20,001 - 25,000 บาท 49 16.3 มากกวา 25,000 บาท 3 1.0 รวม 300 100.0 ปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลย ตากวา 5 มวน 111 37.0 5 - 12 มวน 131 43.7 13 - 20 มวน 46 15.3 21 - 28 มวน 9 3.0 มากกวา 28 มวน 3 1.0 รวม 300 100.0

(ตารางมตอ)

46

ตารางท 4.11 (ตอ) : ความถ และรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะขอมลสวนบคคล เหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหรในครงแรก ความเครยด/กลมใจ 128 26.02 ความโกเก 30 6.10 อยากทดลอง 144 29.27 ทาตามเพอน 66 13.41 เขาสงคม 86 17.48 ไมมอะไรจะทา 30 6.10 อนๆ 8 1.63 รวม 492 100.0 บคคลรอบตวทสบบหรในปจจบน บดา/มารดา 75 13.94 พ/นอง 91 16.91 เพอน 231 42.94 แฟน/คนรก 69 12.83 ญาต 65 12.08 อนๆ 7 1.30 รวม 538 100.0 อายเรมตนในการสบบหร ตากวา 16 ป 225 75.0 21 - 25 ป 63 21.0 26 - 30 ป 12 4.0 รวม 300 300 การเคยเหนสอรณรงค "บหรทาใหผหญงดแกกวาวย" เคยเหน 229 76.3 ไมเคยเหน 71 23.7 รวม 300 100.0

(ตารางมตอ)

47

ตารางท 4.11 (ตอ) : ความถ และรอยละของกลมตวอยางจาแนกตามลกษณะขอมลสวนบคคล ความนาจงใจของสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 2 ชน

บหรทาใหผหญงดแกกวาวย 140 46.7 รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร 160 53.3 รวม 300 100.0

การทดสอบความแตกตางระหวางการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญง

สบบหร” จาแนกตามขอมลประชากร โดยใชการเปรยบเทยบคาเฉลยสาหรบสองกลมตวอยาง (T-Test) พบวา อาชพทแตกตางกนของกลมตวอยางไมมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.12 ตารางท 4.12 : เปรยบเทยบความแตกตางระหวางอาชพและการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..

ไมอยากใหผหญงสบบหร”

การตอบสนองตอสอรณรงค

อาชพ

t Sig. นกเรยน/นกศกษา

(n=155)

ทางาน (n=145)

Mean Mean การตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. 3.34 3.45 -1.100 0.272 การตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. 3.62 3.71 -0.850 0.396 การตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. 2.91 2.94 -0.484 0.629

48

ผวจยใชความแปรปรวนทางเดยว (One-way Analysis of Variance – One-way ANOVA) เปรยบเทยบความแตกตางระหวางปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยและการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร” ผลการทดสอบพบวาปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยไมมอทธพลตอการตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. แตมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. (F = 2.99; p < .05) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.13 ตารางท 4.13 : เปรยบเทยบความแตกตางระหวางปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยและการตอบ

สนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร”

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01 ผวจยทาการเปรยบเทยบคาเฉลยรายคของการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของ

สสส. จาแนกตามปรมาณบหรทสบตอวนไดดงน ปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยทมความแตกตางกนในดานการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงคของสสส. ไดแก ปรมาณบหรทสบตอวนตากวา 5 มวน และ13 - 20 มวน ปรมาณบหรทสบตอวนตากวา 5 มวนและมากกวา 28 มวน ปรมาณบหรทสบตอวน 5 - 12 มวนและมากกวา 28 มวน ปรมาณบหรทสบตอวน 21 - 28 มวนและมากกวา 28 มวน โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.14

การตอบสนองตอสอรณรงค

ปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลย

F Sig. ตากวา 5 มวน

(n=111)

5 - 12 มวน

(n=131)

13 - 20 มวน

(n=46)

21 - 28 มวน (n=9)

มากกวา 28 มวน (n=3)

Mean Mean Mean Mean Mean การตอบสนองทางทศนคต 3.51 3.40 3.12 3.51 2.33 2.995 0.019* การตอบสนองทางความคด 3.78 3.68 3.38 3.44 3.56 1.831 0.123 การตอบสนองทางพฤตกรรม 3.00 2.86 2.88 2.93 3.33 1.023 0.396

49

ตารางท 4.14 : ความแตกตางคาเฉลยรายคของการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร” จาแนกตามปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลย

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท 0.05 และ ** = ระดบนยสาคญท 0.01

เมอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางเหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหรในครงแรก และการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร” โดยใชความแปรปรวนทางเดยว (One-way Analysis of Variance – One-way ANOVA) ผลการทดสอบพบวาเหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหรในครงแรกไมมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.15

การตอบสนองตอสอรณรงค

ปรมาณบหรทสบตอวน (J) ปรมาณบหรทสบตอวน

(I) Mean

ตากวา 5 มวน

5 - 12 มวน

13 - 20 มวน

21 - 28 มวน

มาก กวา28 มวน

การตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส.

ตากวา 5 มวน 3.51 0.009** 0.017* 5 - 12 มวน 3.4 0.029* 13 - 20 มวน 3.12 0.009** 21 - 28 มวน 3.51 0.035* มากกวา 28

มวน 2.33 0.017* 0.029* 0.035

*

50

ตารางท 4.15 : เปรยบเทยบความแตกตางระหวางเหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหรในครงแรกและการตอบสนองตอสอรณรงค

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท .05 ** = ระดบนยสาคญท .01

เมอเปรยบเทยบความแตกตางระหวางบคคลรอบตวทานทสบบหรในปจจบนและการตอบสนองตอสอรณรงค “รกจรง..ไมอยากใหผหญงสบบหร” โดยใชความแปรปรวนทางเดยว (One-way Analysis of Variance – One-way ANOVA) ผลการทดสอบพบวาบคคลรอบตวของกลมตวอยางทสบบหรในปจจบนไมมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความ

การตอบสนอง ตอสอรณรงค

เหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหรในครงแรก

F

Sig.

เครยด/กลมใจ

(n=128)

ความโกเก

(n=30)

อยาก ลอง

(n=144)

ทาตามเพอน (n=66)

เขาสงคม (n=86)

ไมมอะไรทา

(n=30)

อนๆ

(n=8)

Mean Mean Mean Mean Mean Mean Mean

การตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. 3.35 3.46 3.39 3.45 3.33 3.30 3.35 0.266 0.953 การตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. 3.66 3.71 3.72 3.67 3.61 3.56 3.34 0.467 0.833 การตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. 2.89 2.82 2.89 2.85 2.91 2.98 2.63 0.426 0.862

51

คดและการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.16 ตารางท 4.16 : เปรยบเทยบความแตกตางระหวางบคคลรอบตวทสบบหรในปจจบนและการ

ตอบสนองตอสอรณรงค

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท .05 ** = ระดบนยสาคญท .01

การทดสอบความสมพนธระหวางอาย อายทเรมตนสบบหร ภาพรวมการเปดรบสอรณรงคและการตอบสนองตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) ซงไดผลผลการทดสอบความสมพนธดงนคอ อายและอายทเรมตนสบบหรไมมความสมพนธกบการตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. ภาพรวมการเปดรบสอรณรงคมความสมพนธเชงบวกกบการตอบสนองทางทศนคตและการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. โดยมคาสมประสทธสหสมพนธ (r) ท .118 และ .154 ตามลาดบ แตไมมความสมพนธใดๆ กบการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.17

การตอบสนอง ตอสอรณรงค

บคคลรอบตวทานทสบบหรในปจจบน

F Sig. บดา/มารดา (n=75)

พ/นอง

(n=91)

เพอน

(n=231)

แฟน/ คนรก (n=69)

ญาต

(n=65)

อนๆ

(n=7) Mean Mean Mean Mean Mean Mean

การตอบสนองทางทศนคต 3.30 3.39 3.41 3.39 3.42 3.26 0.266 0.932 การตอบสนองทางความคด 3.66 3.62 3.68 3.80 3.78 3.48 0.673 0.644 การตอบสนองทางพฤตกรรม 2.97 2.90 2.92 3.04 3.00 2.86 0.565 0.727

52

ตารางท 4.17 : การทดสอบความสมพนธระหวางอาย อายทเรมตนสบบหร ภาพรวมการเปดรบ สอรณรงคและการตอบสนองตอสอรณรงคของสสส.

การตอบสนองทาง

ทศนคต การตอบสนองทาง

ความคด การตอบสนองทาง

พฤตกรรม อาย

r .004 -.069 .043

Sig. (2-tailed) .944 .233 .456 อายทเรมตนสบบหร r -.007 -.110 .056

Sig. (2-tailed) .900 .058 .337 ภาพรวมการเปดรบ

สอรณรงค r .118* .154** .073

Sig. (2-tailed) .041 .008 .209 หมายเหต * = ระดบนยสาคญท .05 ** = ระดบนยสาคญท .01

การทดสอบอทธพลของตวแปรตน (อายและอาชพ) ทสงผลตอการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ไดผลวาไมมตวแปรตนใดทมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญ (p > .05) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.18 ตารางท 4.18 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางอายและอาชพกบการตอบสนองทางทศนคตทม

ตอสอรณรงคของสสส.

Model Sum of Squares df Mean Square

F Sig.

1 Regression 1.304 2 .652 .909 .404 Residual 212.954 297 .717 รวม 214.257 299

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท .05 ** = ระดบนยสาคญท .01

53

การทดสอบอทธพลของตวแปรตน (อายและอาชพ) ทสงผลตอการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ไดผลวาไมมตวแปรตนใดทมอทธพลตอการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญ (p > .05) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.19 ตารางท 4.19 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางอายและอาชพกบการตอบสนองทางความคดทม

ตอสอรณรงคของสสส.

Model Sum of Squares df Mean Square

F Sig.

1 Regression 4.303 2 2.152 2.808 .062 Residual 227.582 297 .766 รวม 231.886 299

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท .05 ** = ระดบนยสาคญท .01 การทดสอบอทธพลของตวแปรตน (อายและอาชพ) ทสงผลตอการตอบสนองทาง

พฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. โดยใชสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) ไดผลวาไมมตวแปรตนใดทมอทธพลตอการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส.อยางมนยสาคญ (p > .05) โดยสามารถดผลการวเคราะหตามตารางท 4.20

ตารางท 4.20 : คาสมประสทธสหสมพนธระหวางอายและอาชพกบการตอบสนองทางพฤตกรรมท

มตอสอรณรงคของสสส.

Model Sum of Squares df Mean Square

F Sig.

1 Regression .247 2 .123 .278 .757 Residual 131.657 297 .443 รวม 131.903 299

หมายเหต * = ระดบนยสาคญท .05 ** = ระดบนยสาคญท .01

54

จากผลการวจยดงกลาวขางตน จะเหนไดวาสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยสวนใหญมการ เปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบปานกลาง โดยเรยงลาดบคาเฉลยความสาคญตอการเปดรบจากมากไปหานอยไดดงน สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) ในอนเตอรเนต บนปายโฆษณาขางรถเมล บนบลบอรด และในหนงสอพมพ ตามลาดบ

การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.สงผลใหสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ในระดบปานกลาง โดยเรยงลาดบคาเฉลยของระดบการตอบสนองทางทศนคตจากมากไปหานอยไดดงน ความสรางสรรค, ความนาสนใจ, ความนาเชอถอ, ความทนสมย และความจงใจ ตามลาดบ

การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.สงผลใหสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางความคดตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ในระดบมาก โดยเรยงลาดบคาเฉลยของระดบการตอบสนองทางความคดจากมากไปหานอยไดดงน การทสสส.ใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" การทสสส.นาเสนอทงภาพและเนอหาอยางสอดคลองกนในสอรณรงค "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" และการทสสส.นาเสนอผชายเปนผสงสาร เพอจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" ตามลาดบ

การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.สงผลใหสตรในเขตภาคกลางของประเทศไทยมการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ในระดบปานกลาง โดยเรยงลาดบคาเฉลยของระดบการตอบสนองทางพฤตกรรมจากมากไปหานอยไดดงน ความตงใจในการเลกสบบหร โอกาสกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม และการลดสบบหร ตามลาดบ

55

ตารางท 4.21 : สรปการทดสอบสมมตฐาน

สมมตฐาน ผลการทดสอบ

1. การใชความรกในการนาเสนอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทาใหสตรผสบบหรเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในระดบปานกลางขนไป

√

2. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก ทาใหสตรผสบบหรมการตอบสนองทางความคดเชงบวกตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

√

3. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก ทาใหสตรผสบบหรมทศนคตทดตอสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตร

√

4. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรลดการสบบหร

√

5. การเปดรบสอรณรงรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ระดบมาก สงผลใหสตรผสบบหรมความตงใจในการเลกสบบหรระดบปานกลางขนไป

56

บทท 5 สรปผลการวจย อภปราย และขอเสนอแนะ

การศกษาเฉพาะบคคลเรอง “การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของ

สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.) กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง” มวตถประสงค 4 ประการ ไดแก 1) เพอศกษาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 2) เพอศกษาการตอบสนองทางความคดของสตรตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 3) เพอศกษาการตอบสนองทางทศนคตของสตรตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. และ 4) เพอศกษาการ ตอบสนองทางพฤตกรรมของสตรตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ผวจยใชการวจยเชงสารวจ โดยใชแบบสอบถามจานวน 300 ชดเปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

ผวจยวเคราะหขอมลสวนตว พฤตกรรมการสบบหร การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. การตอบสนองทางความคด ทศนคต และพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. โดยใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive Statistics) ไดแก ความถและรอยละ ใชสถตเชงอนมาน (Inferential Statistics) ในการวเคราะหความสมพนธของตวแปรตางๆ ไดแก ความแปรปรวนทางเดยว (One-way Analysis of Variance – One-way ANOVA) เพอวเคราะหความแตกตางระหวางคณลกษณะทางประชากรและการตอบสนองทางความคด ทศนคต และพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. และใชสหสมพนธแบบเพยรสน (Pearson’s Correlation) และสมการถดถอยพหคณ (Multiple Regression) เพอวเคราะหอทธพลของการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.และการตอบสนองทางความคด ทศนคต และพฤตกรรมของกลมตวอยางตอสอรณรงคดงกลาว

จากการศกษาลกษณะประชากร ผวจยพบวากลมตวอยางสวนใหญ มอาย 21 - 25 ป (รอยละ 39.3) เปนนกเรยน/นกศกษา (รอยละ 51.7) โดยศกษาสถาบนการศกษาเอกชน (รอยละ 57.4) มรายได 5,000 - 10,000 บาท (รอยละ 29.3) สบบหรตอวนโดยเฉลย 5 - 12 มวน (รอยละ 43.7) ตดสนใจสบบหรในครงแรกเนองจากอยากทดลอง (รอยละ 29.27) มเพอนเปนบคคลรอบตวทสบบหร (รอยละ 42.94) โดยเรมสบบหรตงแตอายตากวา 16 ป (รอยละ 75.0) กลมตวอยางสวนใหญเคยเหนสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ชด "บหรทาใหผหญงดแกกวาวย" มากทสด (รอยละ 76.3) และสอรณรงคชด “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร” มความนาจงใจมากทสด (รอยละ 53.3)

57

จากการศกษาการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ชด “รกจรง… ไมอยากใหผหญงสบบหร” ผวจยพบวาลกษณะของการเปดรบของกลมตวอยางโดยรวมมการเปดรบอยในระดบปานกลาง (M = 2.63) ซงสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) เปนสอทมความสาคญตอการเปดรบมากทสด (M = 3.21) รองลงมา คอสอรณรงคทนาเสนอในอนเตอรเนต (M = 2.62) และสอรณรงคทนาเสนอบนปายโฆษณาขางรถประจาทาง (M = 2.56) ตามลาดบ

ในสวนของการตอบสนองทางทศนคตตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ชด “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” โดยรวมกลมตวอยางมการตอบสนองทางทศนคตอยในระดบปานกลาง (M = 3.39) เปนการตอบสนองทางทศนคตดานความสรางสรรคเปนอนดบแรก (M = 3.59) รองลงมา คอ ความนาสนใจ (M = 3.43) และ ความนาเชอถอ (M = 3.42) ตามลาดบ

ในสวนของการตอบสนองทางความคดตอสอรณรงคชด “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” กลมตวอยางโดยรวมมการตอบสนองทางความคดอยในระดบมาก (M = 3.66) ซงเปนการตอบสนองทางความคดตอการทสสส.ใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงคชด "รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร" เปนอนดบแรก (M = 3.82) รองลงมา คอ การทสสส.นาเสนอทงภาพและเนอหาอยางสอดคลองกนในสอรณรงคชดดงกลาว (M = 3.71) และการทสสส.นาเสนอผชายเปนผสงสาร เพอจงใจผหญงเลกสบบหร (M = 3.46) ตามลาดบ

ในสวนของการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.ชด “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบบหร” โดยรวมกลมตวอยางมการตอบสนองทางพฤตกรรมอยในระดบปานกลาง (M = 2.92) ซงเปนการตอบสนองดานความตงใจในการเลกสบบหร เปนอนดบแรก (M = 3.26) ตามมาดวยโอกาสในการกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม (M = 2.96) และการสบบหรลดลงหรอเลกสบ (M = 2.55) ตามลาดบ

เมอทดสอบอทธพลของลกษณะประชากรทมตอการตอบสนองดานตางๆ ตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ผลการวเคราะหขอมลบงชวาปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยมอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. (ปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลยทมความแตกตางกนในดานการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. ไดแก ปรมาณบหรทสบตอวนตากวา 5 มวนและ13 - 20 มวน, ปรมาณบหรทสบตอวนตากวา 5 มวนและมากกวา 28 มวน, ปรมาณบหรทสบตอวน 5 - 12 มวนและมากกวา 28 มวน, ปรมาณบหรทสบตอวน 21 - 28 มวน และมากกวา 28 มวน) แตไมมผลตอการตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. สวนอาชพ เหตผลหลกททาใหตดสนใจสบบหรในครงแรก และบคคลรอบตวของกลมตวอยางทสบบหรในปจจบนไมมผลตอการตอบ

58

สนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.

ในสวนการวเคราะหความสมพนธระหวางชองทางการสอสารของสอรณรงคและการตอบสนองดานตางๆ ของกลมตวอยางตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรชด “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร” ของสสส. สอรณรงคทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) มความ สมพนธเชงบวกกบการตอบสนองทางทศนคต (r = .252, p < 0.5) และการตอบสนองทางความคด (r = .161, p < 0.5) ทมตอสอรณรงคชดนของสสส. สอรณรงคทนาเสนอในอนเตอรเนตมความ สมพนธเชงบวกกบการตอบสนองทางทศนคต (r = .143, p < 0.5) และการตอบสนองทางความคด (r = .199, p < 0.5) ทมตอสอรณรงคชดนของสสส. อยางไรกตามสอรณรงคทนาเสนอในทกสอไมมความสมพนธกบการตอบสนองทางพฤตกรรมตอสอรณรงคชดนของสสส.

เมอวเคราะหบทบาทของตวแปรตางๆ ทสงผลตอการตอบสนองดานตางๆ ทมตอสอรณรงคของสสส. ตวแปรทางประชากรดานอายและอาชพไมมอทธพลตอการตอบสนองทกดานทมตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) มอทธพลตอการตอบสนองทางทศนคตทมตอสอรณรงคของสสส. ( 2R = 0.083) การเปดรบสอรณรงคทนาเสนอในอนเตอรเนตมอทธพลตอการตอบสนองทางความคดทมตอสอรณรงคของสสส. ( 2R = 0.041) อยางไรกตามการเปดรบสอรณรงคทนาเสนอทง 5 สอไมมอทธพลตอการตอบสนองทางพฤตกรรมทมตอสอรณรงคของสสส. ดงนน จงสามารถทดสอบสมมตฐานการวจยไดวา การใชความรกเปนสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. มผลตอการเปดรบสอรณรงคของกลมเปาหมาย สวนในเรองการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. นนมผลตอการตอบสนองทางทศนคตและความคด แตไมมผลตอการตอบสนองทางพฤตกรรม สาเหตทไมมผลตอพฤตกรรมนนเกดจากปจจยรอบตวอนๆ คอ จากผลสารวจของนายแพทยประกต รวมกบสานกวจยเอแบคโพลล กลาวไววาสาเหตททาใหผหญงสบบหรในปจจบน 3 อนดบ คอ รอยละ 63.7 ความเคยชน/ สบมานาน รอยละ 49.9 ตองการผอนคลายความเครยด/ ความหงดหงด และรอยละ 18.9 มเวลาวางไมรจะทาอะไร จงสบบหรเปนการฆาเวลา

และนอกจากนนยงมปจจยทเรยกวา การคลอยตามกลมอางอง (Subjective Norm) ตามทฤษฎการกระทาดวยเหตผล คอ กลมเปาหมายยงมบคคลรอบขางทยงสบบหรอย และบคคลเหลานนมอทธพลตอกลมเปาหมาย โดยดไดจากผลการวจยพบวา รอยละ 42.9 บคคลรอบตวทสบบหรกคอ เพอน ดวยเหตนเองจงทาใหการเปดรบสอรณรงคเลกสบบหรในสตรของสสส. สงผลตอ

59

การตอบสนองทางทศนคต การตอบสนองทางความคด และการตอบสนองทางพฤตกรรม (ความตงใจในการเลกสบบหร) แตไมสงผลตอการลดการสบบหร ขอจากดของการวจย

งานวจยเรอง “การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. กรณศกษา: สตรไทยผสบบหรในเขตภาคกลาง” เปนงานวจยเชงปรมาณ โดยทาการเกบแบบสอบถามดวยตนเอง (Self-Administered Questionnaire) ตามสถานบนบนเทงตางๆ จงทาใหยากตอการเกบรวบรวมขอมล เนองจากตองทาการขออนญาตเขาไปเกบขอมลแบบสอบถามในสถานบนเทง ซงบางสถานทกใหความรวมมอเปนอยางด แตบางสถานทกไมใหความรวมมอเลย และนอกจากนนกลมเปาหมายของการวจยเปนผหญงทมพฤตกรรมการสบบหร ซงสวนใหญมกจะยงไมคอยเปดเผยพฤตกรรมการสบบหรในทสาธารณะมากเทาผชาย จงทาใหยากตอการเสาะหากลมเปาหมาย นอกจากนกลมตวอยางเปนการเลอกตวแทนของประชากรจากเพยง 2 จงหวดในเขตภาคกลางของประเทศไทย คอ กรงเทพมหานครและสพรรณบร ซงอาจไมสะทอนความเปนจรงของประชากรทกจงหวดในเขตภาคกลางไดครบถวน อนงการสอบถามถงพฤตกรรมทคนในสงคมสวนใหญไมใหการสนบสนน เชน การสบบหร จากบคคลทไมคนเคยกบกลมตวอยางอาจทาใหผตอบบดเบอนความจรง เพอรกษาภาพลกษณทางสงคมของตน ซงอาจทาใหผวจยไมไดรบคาตอบทแทจรง ประโยชนของการวจย

1. ทราบถงพฤตกรรมการสบบหรในสตรวาสวนใหญเกดจากสาเหตใด เพอทจะไดนาสาเหตทได มาสรางสอรณรงคไดตรงตามพฤตกรรมการสบบหรของกลมเปาหมายมากทสด

2. ทราบถงลกษณะการเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส.วากลม เปาหมายมทศนคตและความคดอยางไรตอสอรณรงค และเมอเหนสอตางๆ แลว เกดการเปลยนแปลงทางดานพฤตกรรมไปในทศทางใดบาง และเมอทราบถงทศนคต ความคด และพฤตกรรมของกลมเปาหมายแลว ยงสามารถนาขอมลทไดมาประยกตใชกบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ในครงตอไปได

60

ขอเสนอแนะจากการวจย 1. สสส.ควรมการนาเสนอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ผานทาง

โทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา) ใหมากขน เนองจากโทรทศนเปนสอทมการเปดรบจากประชาชนทวไปไดมากกวาสออนๆ ในขณะเดยวกนควรเลกการรณรงคในสอทสตรไมนยมเปดรบ เชน หนงสอพมพ

2. สสส.ควรมการปรบปรงการออกแบบสอรณรงค “รกจรง…ไมอยากใหผหญงสบ บหร” เพอใหสอมความสรางสรรค ไมนาเบอ และมความนาเชอถอใหมากขน โดยอาจทาการจดการแขงขนประกวดออกแบบสอรณรงค เพอใหสอรณรงคมความสรางสรรคและเปนทดงดงใจมากขน

3. การตอบสนองความคดโดยใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร” เปนสอทไดรบการตอบรบเชงบวกมากทสด ดงนนควรมการเสนอสอรณรงคโดยใชการแสดงความรก ความหวงใยจากคนรอบตว นอกจากนเนอหาของสอรณรงคควรมความสอดคลองกบภาพการรณรงคการเลกสบบหร 4. ปรมาณการเปดรบสอทมากขนสงผลใหเกดการตอบสนองทางพฤตกรรม โดยเฉพาะการทาใหเกดความตงใจในการเลกสบบหร ดงนนควรมงเนนนาเสนอสอรณรงคผานทางโทรทศน และอนเตอรเนตใหมากขน เพอลดการสบบหรของสตร

5. ผวจยควรทาการศกษางานวจยทเกยวของใหมากขน เพอศกษาปจจยดานอนๆ ทมความสมพนธกบการเปดรบสอรณรงคและการตอบสนองตอสอรณรงค เพอเปนประโยชนในการวจยครงตอไป

6. ผวจยควรมการขยายขอบเขตเครองมอทใชในการศกษาใหกวางขวางขน เชน การสมภาษณ การสนทนากลม (Focus Group) เปนตน เพอใหไดรบขอมลทครอบคลมและเปนประโยชนมากยงขน

นอกจากนควรมการขยายขอบเขตการศกษาสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรไปยงบรษ และทาการเปรยบเทยบความแตกตางของการเปดรบสอและการตอบสนองดานตางๆ ตอสอรณรงค

บรรณานกรม ภาษาไทย กงแกว ทรพยพระวงศ. (2546). จตวทยาทวไป. กรงเทพมหานคร : ไทยเจรญการพมพ. กตมา สรสนธ. (2541). ความรทางการสอสาร. มหาวทยาลยธรรมศาสตร กรงเทพมหานคร. ขวญเรอน กตวฒน และคณะ. (2532). เอกสารการสอนชดวชา 51202 พลศาสตรของการสอสาร.

มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช นนทบร. ชลรตน เจรญพร,อานาจ จนทรชวง,มณรตน ประกน,ชาลมาศ ตนสเทพวรวงศ. (ม.ป.ป.) ฉนสบ

บหรทาไม:สาเหต คานยม พฤตกรรมและทางออกของสตรและสตรวยรน. สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.).

ดวงหทย นมนวน. (2546). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมทางเพศของวยรน ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธมหาบณฑต คณะสงคมสงเคราะหศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

ดวงฤทย พงศไพฑรย.(2544). การเปดรบขาวสาร ความร และทศนคตเกยวกบเพศศกษาของวยรนในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธนเทศศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดารณ พานทอง พาลสข. (2532). ทฤษฎการจงใจ. การโฆษณาและการประชาสมพนธ บรหารธรกจ มหาวทยาลยรามคาแหง.

เตอนจตต จตตอาร. (2537). วธการวจยโฆษณา. ม.ป.ท. ทรงเกยรต ปยะกะ. (2540). นโคตน สารรายในใบยา. ยมส เรยนรยาเสพตด มตชน :

กรงเทพมหานคร. ธต รตนโชต. (2539). วยรนหญงกบการสบบหร:ศกษาเฉพาะนกเรยนหญงในโรงเรยนอาชวศกษา

ในเขตกรงเทพมหานคร. คณะสงคมวทยและมานษยวทยา มหาวทยาลยธรรมศาสตร. แนวคดเกยวกบลกษณะทาง ประชากรศาสตรของผรบสาร. (ม.ป.ป.) (ออนไลน). แหลงทมา

http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=1480438ee2ad143d ปรมะ สตะเวทน. (2541). การสอสารมวลชน:กระบวนการและทฤษฎ. (พมพครงท 2). ภาพพมพ

กรงเทพมหานคร. ปรมะ สตะเวทน. (2546). หลกนเทศศาสตร. กรงเทพมหานคร : หางหนสวนจากด ภาพการพมพ. พนตย จวะนนทประวต. (2546). สบแลวตด ตดแลวกเลกยาก. วารสารเพอสรางคานยมไมสบ

บหรSmart. ปท 4 ฉบบท 44 เดอนกนยายน, มลนธเพอการไมสบบหร:กรงเทพมหานคร.

พฒนาการของมนษย. (ม.ป.ป.) (ออนไลน). แหลงทมาhttp://socialscience.igetweb.com/index.php?mo=3&art=8995

วรรณ สรอยทอง. (2542). ปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการสบบหรในกลมวยรน. วทยานพนธมหาบณฑต.(วทยาการระบาด) มหาวทยาลยมหดล บณฑตวทยาลย.

สถาพร จรตนานนท. (2547). เราไมตองการใหเดกสบบหร. วารสารเพอสรางคานยมไมสบบหร Smart. ปท 5 ฉบบท 50 เดอนมนาคม, มลนธเพอการไมสบบหร:กรงเทพมหานคร.

สยาม มสกไชย. (2548). การสบบหรของวยรนหญง. (ออนไลน). แหลงทมา http://www.sdtc.go.th/paper/36

สชา จนทรเอม. (2544). จตวทยาทวไป. กรงเทพมหานคร : ไทยวฒนาพานช. สรางค โควตระกร. (2541). จตวทยาการศกษา. จฬาลงกรณมหาวทยาลย: กรงเทพมหานคร. สรอร สงขทอง. (2550). การเปดรบขาวสาร ความร ทศนคต และการมสวนรวมในโครงการ “ยน

อก พกถง” ของนสต นกศกษามหาวทยาลย ในเขตกรงเทพมหานคร. วทยานพนธมหาบณฑต คณะนเทศศาสตรมหาบณฑต จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สานกงานสถตแหงชาต. (2553). จานวนประชากร ณ วนท 1 มกราคม - 1 ธนวาคม 2553 จาแนกตามเพศ ภาค ทวราชอาณาจกร. (ออนไลน). แหลงทมา http://www.ryt9.com/s/nso/869648

สานกวจยเอแบคโพลล มหาวทยาลยอสสมชญ (2548). สารวจพฤตกรรมและทศนคตตอการสบบหรของผหญงไทย :กรณศกษาประชาชนอาย 15-30 ป และกลมผหญงทสบบหร ในเขตกรงเทพมหานคร. (ออนไลน). แหลงทมาhttp://dental.anamai.moph.go.th/oralhealth/buree/books/data07.html

อสรย ศรจกรวาฬ. (2549). การเปดรบขาวสารการรณรงคตอการขบรถขณะมนเมาของผประกอบอาชพขบรถบรรทกขนสง. วทยานพนธมหาบณฑต คณะวารสารศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

เอกเนชน. (2553). ผหญงไทยตกอยในภาวะอนตรายจากการสบบหร(วนงดสบบหรโลก). (ออนไลน). แหลงทมา http://www.oknation.net/blog/9384/2010/05/31/entry-1

ภาษาองกฤษ Ajzen, I. , & Fishbein, M. (1980). ทศนคตและความเขาใจในการทานายพฤตกรรมทางสงคม.

Englewood Cliffs, NJ : Prentice – Hall.

Fishbein, M. , & Ajzen, I. (1975). ความเชอเจตคตเจตนาและพฤตกรรมการทาวจยเกยวกบทฤษฎ, MA: Addison – Wesley.

Mary Ann Faucher. (2003). Factors that influence smoking in adolescent girls. Journal of Midwifery and Womens Health. Volume 48, Issue 3, May-June 2003, P 199-205

ภาคผนวก

ชดท ............  

  

แบบสอบถาม

คาชแจง: แบบสอบถามนเปนสวนหนงของการวจยเรอง การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของ

สานกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.): กรณศกษา: ประชากรสตร อายระหวาง 16 – 35 ป ท

สบบหรในเขตภาคกลางของประเทศไทย (Independent Study) ตามขอกาหนดของหลกสตรนเทศศาสตรมหาบณฑต

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยกรงเทพ งานวจยนจะชวยใหสสส.หรอหนวยงานอนๆ ทเกยวของสามารถพฒนาสอ

รณรงคการเลกสบบหรในสตรใหมประสทธภาพมากยงขน ผวจยขอรบรองวาจะนาขอมลทไดรบจากการวจยนไปใช

ประโยชนทางการศกษาเทานน

สวนท 1 ขอมลสวนบคคลและพฤตกรรมการสบบหร

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงใน หรอเตมขอความลงในชองวางตรงตามความเปนจรง

1. อาย ............. ป (นบหลงวนเกดครงลาสดของคณ) 2. อาชพ

1. นกเรยน/นกศกษา รฐบาล เอกชน 2. ทางาน (โปรดระบประเภทของงาน)..................................................... 3. รายไดตอเดอน 1. ตากวา 5,000 บาท 2. 5,000 – 10,000 บาท 3. 10,001 – 15,000 บาท 4. 15,001 – 20,000 บาท 5. 20,001 – 25,000 บาท 5. มากกวา 25,000 บาท 4. ปรมาณบหรทสบตอวนโดยเฉลย 1. ตากวา 5 มวน 2. 5 – 12 มวน 3. 13 – 20 มวน 4. 21 - 28 มวน 5. มากกวา 28 มวน 5. เหตผลหลกททาใหทานตดสนใจสบบหรในครงแรก (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) 1. ความเครยด/กลมใจ 2. ความโกเก 3. อยากทดลอง 4. ทาตามเพอน 5. เขาสงคม 6. ไมมอะไรจะทา 7. อนๆ (โปรดระบ) ...................................... 6. บคคลรอบตวทานทสบบหรในปจจบน (ตอบไดมากกวา 1 ขอ) บดา/มารดา พ/นอง เพอน แฟน/คนรก ญาต อนๆ (โปรดระบ) ................................ 7. ทานเรมตนสบบหรเมออาย ............. ป

ชดท ............  

  

8. ทานเคยเหนสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “บหรทาใหผหญงดแกกวาวย” หรอไม 1. เคยเหน 2. ไมเคยเหน

9. ทานคดวาสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. 2 ชนขางลางน สอใดมความนาจงใจมากกวากน

1. บหรทาใหผหญงดแกกวาวย 2. รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร

สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

ชดท ............  

  

สวนท 2 การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

คาชแจง โปรดทาเครองหมาย ลงในชองทตรงกบความเปนจรงของทานมากทสด

ลกษณะของการเปดรบ เปดรบมากกวา

6 ครง

เปดรบ 5 - 6ครง

เปดรบ 3 - 4 ครง

เปดรบ 1 - 2ครง

ไมเคยเปดรบเลย

10. สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา)

11. สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอบนบลบอรด

12. สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอบนปายโฆษณาขางรถเมล

13. สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในหนงสอพมพ

14. สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในอนเตอรเนต

สวนท 3 การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญง

สบบหร” คาชแจง โปรด O หมายเลขของคาตอบทสอดคลองกบความเปนจรงมากทสด

ทานคดวาสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร” เปนอยางไร

15. นาเบอทสด 1 2 3 4 5 นาสนใจทสด

16. ไมสรางสรรคทสด 1 2 3 4 5 สรางสรรคทสด

17. เชยทสด 1 2 3 4 5 ทนสมยทสด

18. ไมจงใจเลย 1 2 3 4 5 จงใจมากทสด

19. ไมนาเชอถอเลย 1 2 3 4 5 นาเชอถอมากทสด

20. การทสสส.ใชความรกเปนแนวคดในการจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

ไมเหนดวยอยางยง 1 2 3 4 5 เหนดวยอยางยง 21. การทสสส.นาเสนอผชายเปนผสงสาร เพอจงใจผหญงเลกสบบหรในสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

ไมเหนดวยอยางยง 1 2 3 4 5 เหนดวยอยางยง 22. การทสสส.นาเสนอทงภาพและเนอหาอยางสอดคลองกนในสอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

ไมเหนดวยอยางยง 1 2 3 4 5 เหนดวยอยางยง

 

  

สาหรบทานทสบบหรหรอเคยสบบหร ในปจจบนทานมพฤตกรรมตอไปนอยางไร 23. ความตงใจในการเลกสบบหร

นอยทสด 1 2 3 4 5 มากทสด 24. การสบบหร

1. ไมลดลงเลย 2. ลดลง 1 ใน 3 3. ลดลง 2 ใน 3 4. ลดลงเกนกวา 2 ใน 3 5. เลกสบอยางเดดขาด

25. โอกาสกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม นอยทสด 1 2 3 4 5 มากทสด

ขอเสนอแนะ……………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

….………………………………………………………………………………………………………………………………

….………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

………………………………………………………………………………………………………………………………….

** ขอบคณททานใหความรวมมอ **

 

  

การเปดรบสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร” 

ลกษณะของการเปดรบ

รวมทง 5 สอ เปดรบอยในระดบปานกลาง

(M=2.63)

เปดรบมากกวา

6 ครง

เปดรบ 5 - 6ครง

เปดรบ 3 - 4 ครง

เปดรบ 1 - 2ครง

ไมเคยเปดรบเลย

สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในโทรทศน (ภาพยนตรโฆษณา)

48 (16.00)

68 (22.67)

100 (33.33)

67 (22.33)

17 (5.67)

สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอบนบลบอรด

11 (3.67)

43 (14.33)

75 (25.00)

110 (36.67)

61 (20.33)

สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอบนปายโฆษณาขางรถเมล

21 (7.00)

41 (13.67)

82 (27.33)

97 (32.33)

59 (19.67)

สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในหนงสอพมพ

20 (6.67)

36 (12.00)

59 (19.67)

85 (28.33)

100 (33.33)

สอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. ทนาเสนอในอนเตอรเนต

32 (10.67)

53 (17.67)

63 (21.00)

74 (24.67)

78 (26.00)

การตอบสนองตอสอรณรงคการเลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”สอรณรงคการ

เลกสบบหรในสตรของสสส. “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร” เปนอยางไร             

1

นอยทสด

2

นอย

3

ปานกลาง

4

มาก

5

มากทสด

นาเบอทสด 14

(4.67)

28

(9.33)

123

(41.00)

85

(28.33)

50

(16.67)

นาสนใจทสด

ไมสรางสรรคทสด 15

(5.00)

24

(8.00)

101

(33.67)

89

(29.67)

71

(23.67)

สรางสรรคทสด

เชยทสด 12

(4.00)

41

(13.67)

145

(48.33)

68

(22.67)

34

(11.33)

ทนสมยทสด

ไมจงใจเลย 19

(6.33)

38

(12.67)

124

(41.33)

77

(25.67)

42

(14.00)

จงใจมากทสด

ไมนาเชอถอเลย 12

(4.00)

31

(10.33)

124

(41.33)

86

(28.67)

47

(15.67)

นาเชอถอมากทสด

 

 

  

 

สอรณรงค “รกจรง...ไมอยากใหผหญงสบบหร”

1

ไมเหนดวยอยางยง

2

ไมเหนดวย

3

ไมแนใจ

4

เหนดวย

5

เหนดวยอยางยง

ใชความรกเปนแนวคดใน

การจงใจ

4

(1.33)

33

(11.00)

69

(23.00)

100

(33.33)

94

(31.33)

นาเสนอผชายเปนผสงสาร

เพอจงใจ

20

(6.67)

31

(10.33)

101

(33.67)

87

(29.00)

61

(20.33)

นาเสนอทงภาพและ

เนอหาอยางสอดคลองกน

3

(1.00)

23

(7.67)

96

(32.00)

115

(38.33)

63

(21.00)

สาหรบทานทสบบหรหรอเคยสบบหร ในปจจบนทานมพฤตกรรมตอไปนอยางไร 1

นอยทสด

2

นอย

3

ปานกลาง

4

มาก

5

มากทสด

ความตงใจในการเลกสบบหร 31

(10.33)

36

(12.00)

111

(37.00)

68

(26.67)

54

(18.00)

ปรมาณการสบบหร 59

(19.67)

108

(36.00)

59

(19.67)

56

(18.67)

18

(6.00)

โอกาสกลบไปสบบหรในปรมาณเทาเดม 42

(14.00)

51

(17.00)

117

(39.00)

58

(19.33)

32

(10.67)

 

 

 

 

  

ประวตผเขยน

ชอ - ชอสกล นางสาวโสภนา กตตรตนชชวาล วน เดอน ป เกด 12 ตลาคม พ.ศ. 2528 ทอยปจจบน 1415/39 ถ.พหลโยธน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท

กรงเทพมหานคร 10400 ประสบการณทางาน พ.ศ. 2550 บรษท ฟ คดค โปรดกชน จากด เลขท 52/25 หม 13 ถ.กรงเทพกรฑา แขวงสะพานสง เขตสะพานสง กรงเทพมหานคร 10250 พ.ศ. 2553 บรษท พเพลมเดย จากด เลขท 47, 49 ซอยเทพลลา ถ.ลาดพราว140 แขวงคลองจน เขตบางกะป กรงเทพมหานคร 10240 ประวตการศกษา พ.ศ. 2544 มธยมศกษาตอนตน โรงเรยนซางตาครสคอนแวนท พ.ศ. 2546 มธยมศกษาตอนปลาย โรงเรยนซางตาครสคอนแวนท พ.ศ. 2551 ปรญญาตร (วารสารศาสตร) มหาวทยาลยกรงเทพ