ภมศาสตรของไทย

การแบงเขตหรอภาคในทางภมศาสตร ทำาใหเกดความเขาใจและสามารถศกษาขอเทจจรงของแตละภมภาคไดชดเจนยงขน และรจกสภาพแวดลอมของแตละภาค รวมทงปญหาของแตละทองถน เพอวางแผนและพฒนาหรอแกไขปญหาในภาคตางๆนนไดอยางรวดเรวและมประสทธภาพมากยงขน 

       ความเปนมาของการแบงภาคภมศาสตรของไทย             ประเทศไทยมพนทประมาณ 513,115.06 ตารางกโลเมตร มขนาดใหญเปนอนดบ 3 ในเอเชยตะวนออกเฉยงใตรองจากประเทศอนโดนเชยและพมา เดมไดแบงภมภาคของประเทศไทยออกเปน 4 ภาค คอ ภาคเหนอ ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคใต แตปจจบนไดแบงออกเปน 6 ภาค ไดแก       1. ภาคเหนอ       2. ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ       3. ภาคตะวนตก       4. ภาคกลาง       5. ภาคตะวนออก       6. ภาคใต

    ลกษณะของประเทศไทย         ประเทศไทยมความยาววดจากอำาเภอแมสาย จงหวดเชยงรายถงอำาเภอเบตง จงหวดยะลา มความยาวประมาณ 1,620 กโลเมตร สวนทกวางทสดของประเทศวดจากดานเจดยสามองค อำาเภอสงขระ จงหวดกาญจนบรถงตำาบลชองเมก อำาเภอพบลมงสาหาร จงหวดอบลราชธาน มความยาวประมาณ 750 กโลเมตรสวนทแคบสดวดจากตำาบลคลองวาฬ อำาเภอเมอง จงหวดประจวบครขนธ มความยาวประมาณ 10.6 กโลเมตร 

     อาณาเขตของประเทศไทย    ทศเหนอ ตดตอกบประเทศพมาและลาว มทวเขาแดนลาวและแมนำาโขงเปน

พรมแดนธรรมชาต    ทศตะวนออก ตดตอกบประเทศลาวและกมพชา มทวเขาหลวงพระบาง พนมดงรก และทวเขาบรรทด และแมนำาโขงเปนพรมแดนธรรมชาต   ทศตะวนตก ตดตอกบประเทศพมา มทวเขาถนนธงชย ทวเขาตะนาวศร แมนำาสาละวน แมนำาเมย และแมนำาปากจนเปนพรมแดนธรรมชาต    ทศใต ตดตอกบอาวไทยและประเทศมาเลเซย มแมนำาโกลก และทวเขาสนกาลาครเปนพรมแดนธรรมชาต

           ลกษณะภมประเทศของประเทศไทย      1. เขตภเขาและหบเขาภาคเหนอ            ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนเทอกเขา แนวเทอกเขาทอดตวยาวในแนวเหนอ-ใต        เทอกเขาทสำาคญไดแก เทอกเขาแดนลาว เทอกเขาถนนธงชย เทอกเขาผปนนำา เทอกเขาหลวงพระบาง และมทราบหบเขาลกษณะแคบ ๆ อยระหวางแนวเทอกเขาเปนบรเวณทมแมนำาไหลผานมดนตะกอนอดมสมบรณเหมาะแกการเพาะปลก     2. เขตทราบลมภาคกลาง         ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนทราบลมแมนำา แบงเปน 2 สวน คอทราบตอนบนตงแตจงหวดนครสวรรคขนไป จะเปนทราบลมแมนำาและทราบลกฟก มภเขประปราย -ทราบตอนลางตงแตนครสวรรคลงมาถงอาวไทยเปนทราบดนดอนสามเหลยม มลกษณะดนเปนตะกอนนำาพา    3. เขตเทอกเขาภาคตะวนออกเฉยงเหนอ             ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนทราบสง รปรางคลายกระทะหงาย มขอบทางดานตะวนตกและดานใตลาดลงทางดานตะวนออก เทอกเขาทสำาคญไดแก  เทอกเขาเพชรบรณ เทอกเขาดงพญาเยน เทอกเขาสนกำาแพง เทอกเขาภพาน บรเวณตอนกลางของภาคเปนแอง เรยกวาแองโคราช 

  4. เขตภเขาและทราบภาคตะวนออก               ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนทราบลกฟกสลบกบภเขาและม

ทราบชายฝงทะเล มแมนำาสายสน ๆ   5. เขตเทอกเขาภาคตะวนตก              ลกษณะภมประเทศสวนใหญเปนภเขาและหบเขาททอดตวในแนวเหนอ-ใต มพนทราบแคบ ๆเทอกเขาทสำาคญไดแก เทอกเขาตะนาวศร เทอกเขาถนนธงชยททอดตวยาวตอเนองลงมา    6. เขตคาบสมทรภาคใต             ลกษณะภมประเทศเปนคาบสมทรยนลงไปในทะเล ขนาบดวยทะเลทง 2 ดาน มภเขาทอดตวแนวเหนอ-ใต มแมนำาสายสนๆและมทราบชายฝงทะเลดานตะวนออกกวางกวาทราบชายฝงทะเลดานตะวนตก

            จงหวดทมพรมแดนตดตอกบประเทศเพอนบาน 1. พรมแดนไทย-ลาว ตดตอกบภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ไดแก จงหวดเชยงราย นาน อตรดตถ พษณโลก อำานาจเจรญ เลย หนองคาย นครพนม มกดาหาร และอบลราชธาน 2. พรมแดนไทย-กมพชา ตดตอกบภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนออก ไดแกจงหวด บรรมย สรนทร ศรสะเกษ อบลราชธาน สระแกว จนทบร ตราด 3. พรมแดนไทย-พมา ตดตอกบภาคเหนอ ภาคตะวนตก และภาคใต ไดแกจงหวด เชยงใหม แมฮองสอน ตาก กาญจนบร ราชบร เพชรบร ประจวบครขนธ ชมพร และระนอง4. พรมแดนไทย-มาเลเซย ตดตอกบภาคใต ไดแกจงหวดสตล สงขลา ยะลา นราธวาส

ภมมลกษณของภมภาคทางภมศาสตรของประเทศไทย

 1.  ภมลกษณภาคเหนอ

รปท 1-2-2-1 แผนทภาคเหนอ

 ภมประเทศภาคเหนอพจารณาเปนเขตภมลกษณ   ไดดงน

1.1  เขตเทอกเขาและหบเขาตะวนตก   ไดแก  พนทเทอกเขาและหบเขาดานตะวนตกของภมภาค  ครอบคลมบรเวณจงหวดแมฮองสอน  และบางสวนของจงหวดเชยงใหม  ประกอบดวยเทอกเขาถนนธงชย  ซงแทรกสลบดวยหบเขาและแองทราบระหวางภเขา  ทสำาคญไดแก  แองแมแจม  แองปาย 

แองแมฮองสอน  และแองแมสะเรยงเขตภมลกษณนมโครงสรางธรณของหนแกรนตเปนหนฐาน  ซงถกปดทบดานบนดวยหนตะกอน  และหนแปรตางๆเชน หนทราย  หนปนเนอตางๆ หนกรวดมน  หนดนดาน  หนเชรต  นอกจากนยงมหนแปรชนดหนไนสและหนชสตปดประกบ แทรกสลบอยเปนตอนๆ ขณะทตามหบเขาและแองทราบระหวางภเขาสะสมดวยตะกอนนำาพายควอเทอรนารทมความอดมสมบรณสง   เหมาะสำาหรบการทำาเกษตรกรรมในแองทราบ  ดงนนจงพบแหลงชมชนขนาดใหญในแองทราบตางๆ  เชน  แองแมฮองสอน แองแมสะเรยง  เปนตน

                            ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตเทอกเขาและหบเขาตะวนตก  คอ

1)  เปนเขตเทอกเขาสลบซบซอนและมระดบสงทสดของประเทศ   ประกอบดวยเทอกเขาถนนธงชยตะวนออกเทอกเขาถนนธงชยกลาง  และเทอกเขาถนนธงชย

ตะวนตก

2)  เปนเขตทมพนำารอนปรากฏอยมาก  ทสำาคญ  เชน   พนำารอนผาบอง  พนำารอนโปงสก จงหวดแมฮองสอนพนำารอนฝาง  พนำารอนเทพพนม จงหวดเชยงใหม 

เปนตน  พนำารอนดงกลาวใหประโยชนในการเปนแหลงพลงงานผลต กระแสไฟฟา  และสามารถใชเพอทองเทยวได

รปท 1-2-2-2 พนำารอน (อ.สนกำาแพง จ.เชยงใหม)

                             1.2  เขตเทอกเขา – สลบแองตอนกลาง   ไดแกพนทเทอกเขาและแองทราบระหวางภเขาตอนกลางของภมภาคครอบคลม

พนทบางสวนของจงหวดเชยงราย พะเยา              เชยงใหม ลำาพน และลำาปาง  เขตนประกอบดวยเทอกเขาทสำาคญคอ เทอกเขาแดนลาวทางตอนเหนอ  และเทอกเขาผปนนำาเขตนมโครงสรางธนณทซบซอน  มหนแกรนตเปนฐานแกน  ปดทบดวยหนตะกอนและหนแปรชนดตางๆ  เชน  หนทราย  หนดนดาน  หนปน  หนฟลไลต  หนชสต  เปนตน  บางสวนมการแทรกซอนขนมาของหนอคนภายนอก ชนดหนบะซอลต  หนไรโอไลต และหนแอนดไซต  เชน  ในเขตจงหวดลำาปาง  มปรากฏซากภเขาไฟหนบะซอลตอยหลายแหง เปนตน เขตนยงมหบเขาแทรกสลบอยระหวางสนเขาและมแองทราบระหวางภเขาซงเปนศนยรวมของสายนำาและตะกอนวตถตนกำาเนดทผพงจากหนและแรในภเขา  ซงถกพาเคลอนยายมากบสายนำา  ทำาใหดนในแองทราบมความสมบรณ จงเปนเขตเกษตรกรรมทสมบรณ โดยเฉพาะการปลกผลไมและพชผก

                            1.3  เขตเทอกเขา – สลบแองตะวนออก     ไดแก  พนทเทอกเขา  ทวเขา  หบเขา และแองทราบระหวางภเขาดานตะวนออกครอบคลมเนอททง

หมดของจงหวดแพร  นาน  อตรดตถ  และเนอทบางสวนของจงหวดพะเยาและเชยงรายประกอบดวยภมประเทศหลก คอ  เทอกเขาหลวงพระบางและแองทราบระหวางภเขา

        ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตเทอกเขาสลบแองตะวนออก  คอ

                                1)  เทอกเขาเขตนมลกษณะธรณสวนใหญเปนหนตะกอน  ไดแก  เทอกเขาหลวงพระบาง ทเปน  พรมแดนธรรมชาตระหวางไทย – ลาว

                                2)  มภมประเทศทรกนดารปรากฏอยตามขอบแอง   ไมเหมาะทำาการเกษตร  แตอาจใชเปนภมทศนเพอการทองเทยวได   เชน  เสาดนนานอย จงหวดนาน  แพะเมองผ จงหวดแพร  เปนตน

1.4  เขตทราบสลบทวเขาลมนำาโขง   ไดแก   พนทราบสลบทวเขาทางตอนเหนอของภมภาค  มแมนำาสาย สำาคญคอแมนำาองและแมนำากก  โดยแมนำาทงสองรวมทงแควสาขาไหลจากทสงตอนกลางไปลงทราบลมแมนำาโขงทางตะวนออก เขตนมทะเลนำาจดขนาดใหญทสดของภมภาคอยในเขตจงหวดพะเยา  คอ กวานพะเยา 

รปท 1-2-2-3 เทอกเขาภพาน (เขตตดตอระหวาง จ.อดรธานและหนองบวลำาภ)

                  ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตทราบสลบทวเขาลมนำาโขง  คอ

1)  เปนทราบระหวางภเขาผนใหญทสดในภาคเหนอ  ครอบคลมทราบของจงหวดพะเยาตอเนองไปจนถงทราบจงหวดเชยงราย  เปนปจจยทำาใหเขตนมเกษตรกรรมในทราบอยกวางขวาง  โดยเฉพาะพนททำานาปลกขาวจะมมากทสดในภาคเหนอ

                                             2)  อยในเขตพนทลมนำาทไหลลงแมนำาโขงทางตอนเหนอ  พนทลมแมนำาเกอบทงหมดของภาคเหนอจะวางตวและมทศทางไหลของสายนำาในแนวเหนอ – ใต  ตามการวางตวของระบบเทอกเขาและทวเขา  โดยมเทอกเขาผปนนำาทำาหนาทตามธรรมชาตในการปนนำาใหไหลลงใตสทราบภาคกลาง  ไดแก  แมนำาปง  แมนำาวง  แมนำายม  และแมนำานาน  กบแมนำาทไหลขนเหนอลงสแมนำาโขง  คอ  แมนำากกและแมนำาอง

 2.  ภมลกษณภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

รปท 1-2-2-4 แผนทภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

                          2.1 เขตแนวภเขาขอบภมภาค   เปนเขตภเขาขอบทราบสงโคราช  ทงดานตะวนตกและดานใต  โดยขอบดานตะวนตก เปนสวนหนงของเทอกเขาเพชรบรณและทวเขาพงเหย  สวนขอบดานใตเปนสวนหนงของเทอกเขาสนกำาแพงและเทอกเขาพนมดงรกแนวภเขาเขตนทำาหนาทเปนพรมแดนธรรมชาต  แยกทราบสงโคราชออกจากทราบภาคกลางและทราบตำากมพชา  ภเขาสวนใหญเปนภเขารปอโต

                ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตแนวภเขาขอบภมภาค  คอ

                                1)  เปนแหลงตนนำาสายสำาคญ เชน แมนำาช แมนำาเหอง แมนำาเลย นำาพอง นำาพรม ลำานำาชแมนำามล หวยลำาปลายมาศหวยทบทน ลำาโดมใหญ รวมทงแมนำาโขง เปนตน                               2) เปนพนทปาไมทสำาคญ เนองจากการมภเขาระดบสงมากทำาใหการเดนทางเขาถงยากการเขาไปตดไมของชาวบานจงยากดวย จงทำาใหมปาไมเหลออยมากในบรเวณภเขา                               3) เปนแหลงวตถตนกำาเนดดนใหกบทดอนและทราบ เมอหนและแรในภเขาผพงตามธรรมชาตจะถกสายนำาพาลงสทตำาตามแรงโนมถวงโลก ทำาใหธาตอาหารมาสะสมอยในทดอน ทราบ และทลมพฒนาเปนแหลงเกษตรกรรมทสำาคญ                               4) เปนแหลงอทยานแหงชาตและเขตรกษาพนธสตวปา เชน อทยานแหงชาตภเรอ อทยานแหงชาตภกระดงเขตรกษาพนธสตวปาภหลวง เขตรกษาพนธสตวปาภเขยว เปนตน

รปท 1-2-2-5 แนวภเขาโดดหนปน (อ.หนองหน จ.เลย)

                       2.2 เขตแนวภเขาตอนกลางของภมภาค  เขตแนวภเขาตอนกลางของภมภาค ไดแก เขตเทอกเขาภพาน ทวางตวในแนวตะวนออกเฉยงใต  ตะวนตกเฉยงเหนอ ซงอยเกอบตรงกลางของภมภาคคอนขน–มาทางเหนอ ทำาหนาทแบงแผนดนอสานออกเปนแองโคราชและแองสกลนคร โดยแองโคราชมขนาดเนอทมากกวาแองสกลนคร ประมาณ 3 เทาแตมความสงจากระดบนำาทะเลปานกลางนอยกวา นอกจากนยงทำาหนาทเปนแนวปะทะ

เมฆฝนตามธรรมชาตจากพายดเปรสชนทำาใหพนทหนาภเขาในจงหวดบรเวณแมนำาโขงมปรมาณฝนมาก

                      2.3 เขตทสงเขาโดดทสงเขาโดด เปนภมประเทศทประกอบดวยลกษณะภมประเทศทสงกบลกษณะภมประเทศภเขาโดดๆ

จงหมายถง ลกษณะภมประเทศทมระดบสงมากกวาบรเวณใกลเคยงและมภเขาโดดแทรกสลบอยดวย

                      2.4 เขตโคกโนน     โคกและโนน เปนลกษณะภมประเทศทเปนทดอนเหมอนกน และเปนลกษณะภมประเทศทปรากฏอยอยางกวางขวางในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ นอกจากนถาพจารณาจากชอของหมบาน ตำาบล หรออำาเภอแลวมกขนตนดวยคำาวา  โคกหรอ โนน  เชน  อำาเภอโนนสง  อำาเภอโคกศรสพรรณ  อำาเภอโนนไทย   เปนตน   เรยกวา    ภมนาม (geographic name)

                     ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตโคกโนน  คอ 

                                         1) เปนทตงถนฐานบานเรอน ชาวภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนใหญจะตงถนฐานอยบนโคกหรอโนน สวนนอยจะอยในทราบทลมเนองจากปญหานำาทวมและหนจากคราบเกลอ ทถกนำาชะละลายออกมาตามทราบและทลม                                         2) เปนพนทเพาะปลกพชไรและไมยนตน เชน มนสำาปะหลง ออย ขาวฟาง ปอแกว เปนตน  ซงเปนพชเศรษฐกจหลกนอกเหนอจากขาวเหนยวและขาวเจา

รปท 1-2-2-6 ผกสลด

                        2.5 เขตทราบ  ทราบ เปนลกษณะภมประเทศทมความแตกตางระดบภายในพนทนอยมาก ทราบในภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนใหญมกถกนำาทวมขงในขวงนำาหลาก และแหงขอดในชวงหนาแลง โดยเฉพาะในทราบแองโคราชทราบในภาคตะวนออกเฉยงเหนอสวนใหญจะใชปลกขาว ทงขาวเจาและขาวเหนยวและเปนพนทเลยงสตวประเภทโคและกระบอ

3 ภมลกษณภาคกลาง

รปท 1-2-2-7 แผนทภาคกลาง

ภมประเทศภาคกลาง พจารณาเปนเขตภมลกษณไดดงน

                             3.1 เขตภเขาดานตะวนออก  ครอบคลมเทอกเขาเพชรบรณตะวนตกทงหมดและพนทบางสวนของเทอกเขาเพชรบรณตะวนออกและเทอกเขาดงพญาเยน(เดม) อยในเขตจงหวดเพชรบรณ พษณโลก ลพบร และสระบรเขตเทอกเขาดงกลาวมความสำาคญตรงทเปนทสงตอนกลางของประเทศ

                           ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตภเขาดานตะวนออก คอ

                                             1) เปนพนทสนบสนนปรมาณนำาของแมนำานานและแมนำาปาสก โดยแมนำาทง 2 สาย ถอเปนแหลงนำาตามธรรมชาตสำาคญทหลอเลยงทราบภาคกลาง ถงแมวาแมนำานานจะมตนนำาอยใน เขตจงหวดนานในภาคเหนอ และมแมนำาปาสกมตนนำาอยในเขตจงหวดเลยในภาคตะวนออกเฉยงเหนอกตาม แตแมนำาทง 2 กไดรบปรมาณนำาสวนหนงจากภเขาสงเขตน

รปท 1-2-2-8 ภมประเทศทราบในเขตทราบภาคกลางตอนบน (บรเวณทราบลมนำานาน จ.พจตร)

                                             2) เปนแหลงสนบสนนตะกอนวตถตนกำาเนดดนในทราบ ภเขาดานตะวนออกประกอบ ดวยหนหลากหลาย

ชนดซงเมอหนเหลานผพงจะเปนวตถตนกำาเนดดน และถกสายนำาพามาสะสมใน

ทราบชวยใหดนมความอดมสมบรณเหมาะสมแกการปลกพชเศรษฐกจตางๆ โดยเฉพาะขาว

                                             3) เปนแหลงทมสถานททองเทยวทางธรรมชาตอยมาก เชน อทยานแหงชาตนำาตกชาตตระการ อทยานแหงชาตภหนรองกลา อทยานแหงชาตเขาใหญ เปนตน

                                             4) เปนแนวปะทะเมฆฝนตามธรรมชาต ทำาใหมฝนตกหนกบรเวณดานหนาภเขาตงแตเขตลาดเชงเขาจงหวดนครนายกไปจนตลอดจงหวดพษณโลก

                                             5) เปนแหลงอตสาหกรรมซเมนตและโรงงานเซรามกทสำาคญ เนองจากเขตภเขาตะวนออกมหนปนทเปนวตถดบหลกในอตสาหกรรมซเมนตอยมาก โดยเฉพาะในเขตอำาเภอมวกเหลกและแกงคอย จงหวดสระบรและมหนไรโอไลตทสลายตวแลวใหแรดนขาว ซงเปนวตถดบหลกในอตสาหกรรมเซรามกอยมากโดยเฉพาะแถบ  จงหวดสระบรและนครนายก

รปท 1-2-2-9 ภเขาทมหนปน

                                            6) เปนแหลงปลกมะขามหวานทมชอเสยง โดยเฉพาะในเขตจงหวดเพชรบรณทมหนอคนชนดหนไรโอไลตแอนดไซต   และบะซอลต ทผพงแลวใหธาตอาหารหลกชนดโพแทสเซยมแกดน ซงเปนธาตอาหารทชวยใหผลไมตางๆมรสหวานมากขน

                        3.2 เขตภเขาดานตะวนตก     เขตภเขาดานตะวนตก  ครอบคลมพนทบางสวนในเขตจงหวดกำาแพงเพชร  จงหวดนครสวรรค   จงหวดอทยธาน  และจงหวดสพรรณบร  เปนสวนหนงของเทอกเขาถนนธงชยตอนลาง เขตนเปนพนทตนนำาแควสาขาของแมนำาปงแมนำาเจาพระยา และแมนำาทาจน ทสำาคญ เชน คลองวงมา หวยขาแขง  หวยทบเสลา แมนำาสะแกกรง เปนตน เปนทพนปาไมผนใหญ ของประเทศทตอเนองกบภาคตะวนตก เชน เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง อทยานแหงชาตคลองลาน อทยานแหงชาตพเตย เปนตน

                      ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตภเขาดานตะวนตก คอ

                                                1) เปนแหลงหนกอสรางสำาคญ ไดแก หนแกรนตทจงหวดนครสวรรคและอทยธาน หนปนใชเปนหนประดบทจงหวดกำาแพงเพชร และหนออนทจงหวดกำาแพงเพชร                                                2) เปนพนทผนปามรดกโลก ไดแก เขตรกษาพนธสตวปาหวยขาแขง – ทงใหญนเรศวรเนองจากมลกษณะพเศษคอ “เปนแหลงทอยอาศยของชนดพนธพชและสตวหายากและเปนแหลงรวบรวมความหลากหลายทางชวภาพทสำาคญแหงหนงของโลก”(กรมศลปากร.2543 : 44)

                                                 3) เปนแหลงเพาะปลกพชไรทสำาคญ เชน ออย มนสำาปะหลง ขาวโพด ทานตะวน ขาวฟาง  สบปะรด เปนตน

                              3.3 เขตทดอนเขาโดดตอนกลาง     ไดแก ทดอนเขาโดดพยหะคร – ตาคล – นครสวรรค ทวางตวตดผานตามขวาทราบภาคกลาง ทำาใหแบงทราบภาคกลางออกเปน ทราบภาคกลางตอนบนกบทราบภาคกลางตอนลาง โดยมลกษณะเปนภเขาเลกๆ หรอกลมภเขาเลกๆ มระดบความสงไมมาก เนองมาจากเปนภเขาของหนในยคเกาประเภทหนแปรและหนอคนภายนอกทแทรกซอนขนมาบางครงมหนทราย และหนปน ทสำาคญไดแก เขาวง เขาคอก ในเขตอำาเภอหนองมวงจงหวดลพบร เขาอหลก เขาชายธง เขาชอนเดอเขาสนามชย เขาตะแบง เขาแมเหลก เขากะลา เขาโยง และเขาลกชาง  ในเขตอำาเภอเมอง จงหวดนครสวรรค

รปท 1-2-2-10 การเพาะปลกออย

การใชทดนในเขตทดอนเขาโดดตอนกลาง สวนใหญเปนพนททำาไร เชน ไรออย มนสำาปะหลง ไรขาวฟาง เปนตน

                 3.4 เขตทราบภาคกลางตอนบน       ไดแก พนทราบตงแตแนวเขตทดอนเขาโดดตอนกลางขนไปทงหมดในเขตจงหวดสโขทย พษณโลก กำาแพงเพชร พจตร และนครสวรรค วางตวในแนวเหนอ – ใต ประกบขางดวย

ภเขาสงดานตะวนออกและตะวนตก ทราบภาคกลางตอนบนเกดจากอทธพลของแมนำาปง แมนำายม และแมนำานาน รวมทงแควสาขาของแมนำาทง 3 สายไดพาตะกอนมาทบถม โดยดานลางเปนตะกอนหนกงแขงตวยคเทอรเชยร ซงมการสำารวจพบนำามนดบทลานกระบอจงหวดกำาแพงเพชรสวนดานบนเปนตะกอนนำาพา ยคควอเทอรนารเขตนมการทำาไรและทำาสวนในเขตทราบเชงดอน ขณะทบรเวณทราบและทลม มการทำานา  ทงนาปรงและนาป

                    ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตทราบภาคกลางตอนบน คอ

1) เปนทตงแหลงมรดกโลก เมองประวตศาสตรสโขทยและเมองบรวาร คอ  อทยานประวตศาสตรศรสชนาลย สโขทยและกำาแพงเพชร สงกอสรางสวนใหญใชศลาแดงเปนวสดหลก โดยหาไดจากทดอนซง อยตามบรเวณชายขอบทราบภาคกลางตอนบน2) มเนนตะกอนรปพดขนาดใหญปรากฏอย ครอบคลมพนทแถบตะวนออกของกำาแพงเพชร แนวแคบๆดานตะวนตกของจงหวดพษณโลกและพจตร เกดจากการสะสมของตะกอน ทำาใหดเปนเนนในบรเวณททางนำาหรอสายนำาตางๆมการเปลยนระดบจากหบเขาชนสทราบจงทำาใหความเรวและแรงของกระแสนำาลดลง จนไมสามารถพาตะกอนบางสวนไปได ในทสดจงไดทงตะกอนเหลานนไวกระจายออกคลายซของพด  เรยกวา เนนตะกอนรปพด (alluvial fan)

                        3.5 เขตทราบภาคกลางตอนลาง    เปนทราบตงแตพนทบรเวณตอนเหนอของอำาเภอเมองอทยธานลงมา จนถงบรเวณชายฝงกนอาวไทย1) มพนทดนเปรยวจดเปนบรเวณกวางขวาง จงไมเหมาะสมตอการปลกพชเศรษฐกจ

2) เปนบรเวณทเคยเปนทะเลเกา ไดแก พนทบางสวนของเขตจงหวดสมทรสาคร สมทรสงคราม สมทรปราการกรงเทพมหานคร นครปฐม นนทบร ปทมธาน นครนายก พระนครศรอยธยา และสพรรณบร รวมทงจงหวดปราจนบรและฉะเชงเทราของภาคตะวนออก

3) เปนทตงของแหลงมรดกโลกทางวฒนธรรม ไดแก อทยานประวตศาสตรพระนครศรอยธยาและเมองบรวาร

วสดหลกทใชในการกอสรางจะเปนอฐททำามาจากดนเหนยว

                                                                                                 4. ภมลกษณภาคตะวนออก

รปท 1-2-2-11 แผนทภาคตะวนออกภมประเทศภาคตะวนออก พจารณาเปนเขตภมลกษณไดดงน

4.1 เขตภเขาสง    เขตภเขาสง เชนเทอกเขาบรรทด เทอกเขาสนกำาแพง เขาสอยดาว เขาใหญ เปนตน

ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตภเขาสง คอ

1) เปนแนวปะทะเมฆฝนตามธรรมชาต พจารณาได 2 บรเวณกวางๆ คอ บรเวณดานหนาทวเขาสอยดาว และดานหนาเทอกเขาบรรทดในเขตจงหวดจนทบรและตราด โดยเฉพาะทอำาเภอคลองใหญ มปรมาณฝน

สงมากเขตนจงมพชพรรณธรรมชาตสวนใหญเปนปาดบชนและปาดบเขา สวนอกบรเวณอยในเขตรบลมเทอกเขาสนกำาแพง ตอนเหนอของจงหวดปราจนบรและสระแกว โดยทงสองเขตไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใตและลมใตเหมอนกน

2) เปนพนทปาไมทสำาคญ เนองจากพนทภเขาสงจะไดรบความชนจากเมฆทลอยมาปะทะ ทำาใหตนไมไดรบความชนจงมปาไมประเภทตางๆ ขนปกคลมอยมาก

3) เปนแหลงสนบสนนตะกอนทรายชวยสรางสรรคหาดทรายทสวยงาม โดยเฉพาะชายหาดแถบจงหวดชลบร และระยอง จะไดรบตะกอนทรายทผพงจากหนแกรนต หนไนสและหนควอรตไซตจากภเขาสงตอนกลางภมภาค

                                           4) เปนพนทตนนำาของสายนำาในภาคตะวนออก เชนแมนำาปราจนบร แมนำาจนทบร แมมนำาเวฬ แมนำาประแส เปนตน

                                           5) เปนแหลงสนบสนนธาตอาหารใหดนในทราบ เมอหนและแรธาตผพงโดยกระบวนการตามธรรมชาตจะถกนำาพดพามาสะสมในทราบและทลม จงทำาใหดนมความอดมสมบรณเหมาะแกการเพาะปลกพชเศรษฐกจตางๆ

                                            6) เปนพนทอนรกษรปแบบตางๆ เชน อทยานแหงชาตเขาใหญ อทยานแหงชาตทบลาน เขตรกษาพนธสตวปา เขาเขยว เขตรกษาพนธสตวปาเขาสอยดาว เปนตน

4.2 เขตทสง ทดอนและโคกโนน

รปท 1-2-2-12 โคกโนนและทดอน

ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตทสง ทดอนและโคกโนน คอ

                                                 1) เปนพนทไรชนดตางๆ เนองจากเปนภมประเทศทดอน ดนจงมความชนนอย

                                                  2) เปนพนทเลยงโคและกระบอ โดนเฉพาะบรเวณจงหวดฉะเชงเทราและสระแกว

                       4.3 เขตทราบ ทราบจะเปนพนทรบนำาทถกระบายมาจากภเขาสง ทตอนสง รวมทงรบตะกอนวตถตนกำาเนดดนทถกพดพาเคลอนยายจากทสง ทำาใหดนในเขตทราบมความอดมสมบรณ เหมาะสำาหรบใชเปนแหลงเกษตรกรรม และตงถนฐานบานเรอน เชน ทราบฉนวนไทย ทราบลมนำา – บางปะกง เปนตน

                       4.4 เขตชายฝง ภาคตะวนออกมพนทตดตอกบทะเลบรเวณอาวไทยอยทางดานตะวนตกและดานใตภมภาค ภมประเทศชายฝงของภาคตะวนออกมทงชายฝงลาดชน ราบเรยบและราบลม รวมทง หาดทราย หาดโคลน หาดเลน และหาดหน

                      ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตชายฝง คอ

                     1) เปนเขตทองเทยวทางทะเลทสำาคญ เชน อาวบางแสน อาวพทยา แหลมแมพมพ อาวคงวมาน  อาวคงกระเบน เปนตน

2) เปนเขตทชวยสนบสนนเศรษฐกจภาคอตสาหกรรม ไดแก ชายฝงบรเวณทาเรอแหลมฉบง อำาเภอศรราชา จงหวดชลบร และชายฝงบรเวณทาเรอมาบตาพด อำาเภอเมอง จงหวดระยอง

                        4.5 เขตเกาะ คอ สภาพภมประเทศชายฝงทะเลทมเกาะหลายเกาะมารวมตวกน

รปท 1-2-2-13 เกาะชาง(อ.เกาะชาง จ.ตราด)

                          ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตเกาะ คอ

 1) เปนแหลงทองเทยวทสำาคญ เชน เกาะสชง เกาะลาน เกาะไผ เกาะคราม เกาะเสมด เกาะมนใน  เกาะมนกลางเกาะมนนอก เกาะชาง เกาะกด เกาะหมาก เกาะรง เกาะขาม เปนตน

2) เปนแหลงแวะจอดพกและหลบคลนลมของเรอ เกาะทตงอยระหวางแผนดนใหญและทะเลลกมสวนชวยกำาบงลม

ทพดเขาสฝง บางครงเรอขนาดเลกและขนาดกลาง เชน เรอประมง เรอขนถายสนคา เปนตน สามารถใชเปนทกำาบงลมพายในทะเล

ทพดผานได โดยเฉพาะบรเวณเกาะสชง 

5. ภมลกษณภาคตะวนตก

รปท 1-2-2-14 แผนทภาคตะวนตก

ภมประเทศภาคตะวนตก พจารณาเปนเขตภมลกษณไดดงน

                           5.1 เขตเทอกเขาถนนธงชยตอนลาง     ไดแก แนวเทอกเขาถนนธงชยกลาง ทตอเนองจาก  อำาเภอออมกอยจงหวดเชยงใหมตอเนองเขามาในเขตจงหวดตากดานอำาเภอทาสองยาง แมระมาด และสามเงาทอกเขาถนนธงชยตอนลางจะตอเนองจากจงหวดตากไปจนถงจงหวดกาญจนบรตอนบนสนสดทแนวแมนำาแควนอย

                          ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตเทอกเขาถนนธงชยตอนลาง คอ

                                                   1) เปนแหลงสนบสนนสายนำาใหทราบภาคกลาง เชนแมนำาปง หวยขนแมทอ แมนำาวงมา แมนำาสะแกกรง เปนตน

                                                   2) เปนแหลงหนตดประเภทหนแกรนตทสำาคญ ไดแก พนทจงหวดตากเขตอำาเภอเมองตากและบานตากเนองจากบรเวณน มหนแกรนตสสนและเนอตางๆอยมาก เออตอการทำาเหมองหนเพอใชเปนวสดในงานกอสราง

รปท 1-2-2-15 แรธาตในไทย

                                                        3) การวางตวของเทอกเขาทำาใหดานหลงเทอกเขาแหงแลง ไดแก พนทบรเวณอำาเภอสามเงา บานตากเมองตากและอำาเภอวงเจา จงหวดตาก รวมทงบรเวณเขตตดตอกลปภาคกลาง เปนบรเวณทมปรมาณฝนเฉลยรายปนอยมากทสดเขตหนงของประเทศเนองจากเปนเขตเงาฝนของเทอกเขาสงจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใต                         5.2 เขตเทอกเขาตะนาวศร  แนวเทอกเขาตะนาวศรเปนแนวทพาดผานตามแนวชายแดนขนานกบแมนำาแควนอยตงแตดานเจดยสามองค อำาเภอสงขละบร ผานเขตทองผาภม ไทรโยค แลวผานลงทางใตทางดานตะวนตกของจงหวดราชบร เพชรบร และประจวบครขนธ แนวเทอกเขาตะนาวศรเรมตนจากตอนใตแนวรอยเลอนเจดยสามองค ลกษณะเดนคอ เปนเทอกเขาทมหนแกรนตเปนหนฐาน

                         5.3  เขตทดอนเขาโดด     ไดแก   พนทดานตะวนออกของเขตเทอกเขา   ทงเทอกเขาถนนธงชยและเทอกเขาตะนาวศรซงเปนพนททมความสงนอยกวาตะนาวศรและเทอกเขาถนนธงชย   จงเปนทสะสมตะกอนทเคลอนตวมาจากภเขาโดยลำานำาพดพามาทำาใหเกดเปนภมประเทศลาดเชงเขาประเภทเนนตะกอนรปพดสวนใหญเปนพนททำาไร  เชน  ออย  มนสำาปะหลง   สบปะรด ขาวโพดเลยงสตว   รวมถงสวนขนน   มะมวง  เปนตน

                         5.4   เขตทราบและทราบลมพนทราบและพนทราบลมเปนทสะสมตะกอนนำาพาของแมนำาและแควสาขาทำาใหเปนพนททมความอดมสมบรณแหงหนงของประเทศไทย   ทสำาคญไดแก  เขตทราบลมแมนำาแมกลองและเขตทราบลมแมนำาเพชรบร

                        5.5  เขตชายฝงเพชรบร-ประจวบครขนธ      เปนทราบทประกอบไปดวยแนวสนทรายชายฝงสลบกบทลมระหวางสนทรายทราบดงกลาวอยในเขตชายฝงอำาเภอบานแหลม  ชะอำา  หวหน   ปราณบร  สามรอยยอด  กยบร  เมองประจวบครขนธทบสะแก บางสะพาน  และบางสะพานนอย

6 ภมลกษณภาคใต 

รปท 1-2-2-16 แผนทภาคใต

                        6.1  เขตแนวเทอกเขาสง    ไดแก  เทอกเขาภเกต   เทอกเขานครศรธรรมราช   และเทอกเขาสนกาลาคร

                       ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตแนวเทอกเขาสง   คอ

                                                1)  เทอกเขาสงเปนแนวปะทะเมฆฝน    ทง  3  เทอกเขามระดบสงมากจงทำาใหเปนแนวปะทะเมฆฝนตามธรรมชาต เชน  ทตำาบลคกคก  อำาเภอตะกวปา   จงหวดพงงา  เปนเขตรบลมของเทอกเขาภเกต  จากลมมรสมตะวนตดเฉยงใต  ทำาใหมฝนตกชกและตกหนก

รปท 1-2-2-17 เทอกเขานครศรธรรมราช (อ.นาโยง จ.ตรง)

                                                2)  เทอกเขาสงเปนแหลงแรดบกและวลแฟรม   ทง  3   เทอกเขาเปนแหลงสนแรโลหะทสำาคญ   คอ  ดบกและวลแฟรม เนองจากมหนแกรนตเปนหนฐาน                                                3)  เทอกเขาสงเปนพนทตนนำาของภาคใต   เนองจากการเปนแนวปะทะของเมฆฝนตามธรรมชาต และปกคลมดวยปาไม  จงทำาใหเปนแหลงกำาเนดและสนบสนนสายนำาใหแกลำาธาร  คลอง  หวย  และแมนำาสายตางๆของภาคใต                                               4)  เทอกเขาสงเปนพนทปาไม   โดยเฉพาะปาดบชนทเปนพชพรรณธรรมชาตสวนใหญของภาคใต   จะถกปกคลมอยตามสนเขา   ไหลเขา  เชงเขา   หรอหบเขาของทง  3   เทอกเขา

                           6.2  เขตบรเวณพนทสงตอนกลาง  บรเวณพนทสงตอนกลาง คอบรเวณทสงทเปนภเขาโดด ภเขาเตย ลาดเชงเขา และทดอนตอเนองกนเปนพนทสงในตอนกลางของคาบสมทรภาคใต หรออยระหวางเทอกเขาภเกตกบเทอกเขานครศรธรรมราชเปนพนทปลกยางพารา เนองจากการเปนภมประเทศทสงและอยในเขตรอนชน จงทำาใหปลกยางพาราไดด นอกจากนยงมพชเศรษฐกจประเภทปาลมนำามน และผลไมชนดตางๆ

                          6.3 เขตภาคใตชายฝ งทะเลตะวนออก   คอ ชายฝงทะเลดานอาวไทย ครอบคลมพนทชายฝงทะเลตงแตบรเวณอำาเภอประทวจงหวดชมพร ไปจนตลอดปานำาโก – ลก อำาเภอตากใบ จงหวดนราธวาส

                       ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตภาคใตชายฝงทะเลตะวนออก คอ

                                              1) เปนชายฝงทะเลทมทราบชายฝงกวางกวาชายฝงทะเลตะวนตก เปนทตงของชมชนเมองขนาดใหญ ไดแก จงหวดชมพร  สราษฎรธาน นครศรธรรมราช พทลง สงขลา ปตตาน                                               2) มลกษณะภมประเภทยอยสนดอนจะงอยทรายปรากฏอย ไดแก แหลมตะลมพก จงหวดนครศรธรรมราช และแหลมโพธ จงหวดปตตาน

รปท 1-2-2-19 อาวประจวบ (อ.เมอง จ.ประจวบครขนธ)

                                                         3) มทะเลสาบนำาเคมและนำากรอยขนาดใหญทสดของประเทศ ไดแก ทะเลสาบสงขลา ทะเลหลวง

และทะเลนอย ครอบคลมพนทบางสวนของจงหวดสงขลาและพทลง

                        6.4 เขตภาคใตชายฝ งทะเลตะวนตก    คอชายฝงทะเลดานอนดามน ครอบคลมพนทตงแตจงหวดระนองไปจนตลอดจงหวดสตล

                                  ลกษณะสำาคญของภมลกษณเขตภาคใตชายฝงทะเลตก คอ

                                                          1) เปนชายฝงทมแหลงทองเทยวทางทะเลอยมากและมชอเสยง เชน หาดปาตอง หมเกาะสรนทร หมเกาะสมลน เขาตะป เขาพงกน เกาะพพ เปนตน                                                          2) เปนชายฝงทมทราบชายฝงทะเลแคบ โดยเฉพาะชายฝงแถบจงหวดระนองและพงงา จะเปนชายฝงลาดชน เนองจากสวนใหญทไหลเขาตดกบชายทะเล                                                          3) เปนชายฝงทมปาชายเลนขนอยมาก โดยเฉพาะตามปากนำาปากคลองสบกบทะเล จะนำาเอาตะกอนโคลนเลนหรอทรายแปงมาสะสม จงมปาชายเลนขนอยมาก

ลกษณะภมอากาศประเทศไทยมภมอากาศแตกตางกนเลกนอย จดเปนภมอากาศแบบรอนชน (Tropical rainy climates) ซงแบงออกเปน 3 ชนด

รปท 1-2-3-1 แสดงฤดการตางๆ

                                 1. อากาศแบบฝนเมองรอนเฉพาะฤดหรออากาศแบบทงหญาเมองรอน (Savanna climate) ไดแก บรเวณตงแตอำาเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ เปนพนททมฝนตกเฉพาะในฤดฝน และแลงในฤดหนาวและฤดรอน ดงนนลกษณะพชพรรณธรรมชาตสวนใหญจงเปนทงหญาและปาโปรง ประเภทปาผลดใบ เชน ทงหญาและปาแดงหรอปาเตงรง ในภาตะวนออกเฉยงเหนอและบรเวณทราบภาคกลาง ซงปจจบนถกดดแปลงเปนทนา แลเปนทตงบานเรอนเกอบหมดแลว

รปท 1-2-3-2 อากาศแบบฝนเมองรอนเฉพาะฤดหรออากาศแบบทงหญาเมองรอน

                                    2. อากาศแบบฝนเมองรอนตลอดปหรออากาศแบบปาดบ (Tropical rainy forest) ไดแก บรเวณชายฝงตะวนออกของคาบสมทรภาคใต ตงแตจงหวดชมพรลงไป จะมฝนตกหนกตลอดป

ประมาณ 2,000 – 2,500 มลลเมตรตอป ลกษณะพชพรรณจงเปนปาไมเขยวชอมทงป จงเรยกวาปาดบ

                                  3. อากาศแบบฝนเมองรอนเกอบตลอดปหรออากาศแบบมรสมเมองรอน (Tropical monsoon- climates) ไดแก บรเวณทางตะวนตกของคาบสมทรภาคใต และทางตะวนออกเฉยงใตของอาวไทย จะไดรบฝนมากจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใตทพดผาน และมชวงทฝนนอยอย 1 เดอนหรอ 2 เดอน ฉะนนจงไมจดเปนฝนตกตลอดป ลกษณะพชพรรณเปนปาดบเชนเดยวกบฝงตะวนออก

รปท 1-2-3-3 อากาศแบบฝนเมองรอนเกอบตลอดปหรออากาศแบบมรสมเมองรอน

ภมอากาศประเทศไทยไดรบอทธพลหรอมปจจยสำาคญจากระบบลมมรสม  กลาวคอ

                                 ลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ  พดจากแผนดนบรเวณตอนกลางของทวปเอเชยระหวางปลายเดอนตลาคม       ถงเดอนกมภาพนธ สภาพอากาศโดยทวไปจะมอณภมตำาและแหงแลง ทองฟามเมฆนอย และพชพรรณบางชนดมการทงใบ        จดเปนฤดหนาว

รปท 1-2-3-4 แสดงการจำาลองการเขาของลมมรสมตะวนออกเฉยงเหนอ

                                ลมมรสมตะวนตกเฉยงใต   พดจากมหาสมทรเขาสแผนดนระหวางปลายเดอนพฤษภาคมถงตนเดอนตลาคม        โดยนำาอากาศรอนและความชนเขามา จงทำาใหมฝนตกกระจายทวไป ซงจะตกหนกและตกชกบรเวณชายฝงและดานรบลม        ของเทอกเขาจดเปนฤดฝน

รปท 1-2-3-4 แสดงการจำาลองการเขาของลมมรสมตะวนตกเฉยงใต

                              ชวงการเปลยนผานฤดกาลระหวางปลายเดอนกมภาพนธถงตนเดอนพฤษภาคม  เปนชวงทประเทศไทยไดรบพลงงานความรอนจากดวงอาทตยสงสด เนองจากไดรบแสงตงฉากจากดวงอาทตย สภาพอากาศโดยทวไปจงรอนอบอาวและแหงแลง จดเปนฤดรอน

    1. ทรพยากรดน

                             ดนเกดจากการผพงของหนทอยบนผวโลก ดวยการกระทำาของอากาศ นำา ตนไม สตว ตลอดจนมนษย ดนเมอเกดขนแลว       จะไมอยกบท โดยเฉพาะดนในบรเวณลาดเขาหรอทสง จะถกพดพาไปสทตำา เชน พาไปไวตามหบเขา หรอตามปากแมนำา เปนตน                            ดนในประเทศไทยสวนมากเปนดนทถกพดพามาจากทสง เชน จากเทอกเขาผปนนำา เปนตน ดนพวกนเรยกวา ดนตะกอน        ดงนนตามหบเขาทางภาคเหนอ เชนลมแมนำาปง จงหวดเชยงใหม ตามเชงเขาแถบลมนำายม จะมดนตะกอนตกตามปากลำาธาร       ทำาใหเกดดนรปสามเหลยมคลายพด ถาเปนทราบปากแมนำา เชนแมนำาเจาพระยา จะเรยกวา ดนดอนสามเหลยม เปนตน

                            กลมดนในประเทศไทย ประเทศไทยแบงชนดดนออกเปน 3 ชนด

                           1) ดนในทลม หมายถง พนทซงมระดบราบและมการระบายนำาไมด เชน ทราบดนตะกอน พบมากในเขตทราบภาคกลาง รวมทงภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และทราบชายฝงภาคใตฝงตะวนออก เปนดนทมความอดมสมบรณเหมาะสำาหรบการปลกขาวและปลกพชโดยการยกรอง

รปท 1-2-4-1 การทำาการเกษตรทางภาคพนดน

                           2) ดนทอยตามทราบแบนและทเนนเขา คอ ดน ทอยตามปากแมนำาลำาธารเกาๆ บรเวณชานภเขา ตามขางภเขา และตามเชงเขา พบมากในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และทราบชายฝงภาคใต เปนดนทมธาตอาหารประเภทดางนอย เหมาะสำาหรบเพาะปลกพชไร เชน มนสำาปะหลง ออย ขาวโพด เปนตน

                           3) ดนในบรเวณภเขา เปนดนทอยตามภเขาภาคเหนอและภาคตะวนออกเฉยงเหนอถาพนทไมสงชนมาก       ชาวไรหรอชาวเขาเผาตางๆ จะถางเพอทำาไร ปลกขาว ขาวโพดและผกตางๆ นอกนนปลอยทงไวเปนพนทปาไม       เพอรกษาตนนำาและผลผลตไมทางเศรษฐกจ

                         2. ทรพยากรนำา

                               แหลงนำา แหลงหรอทมาของนำาม 3 แหลง ดงน

                                         1) หยาดนำาฟา (Precipitation) ไดแก นำาคาง หมะ ลกเหบ หมอก ทกลนตวหรอละลายกลายเปนหยดนำา และนำาจากนำาฝนประเทศไทยอยในเขตมรสม ไดรบอทธพลจากลมมรสมตะวนตกเฉยงใต ซงพดจากมหาสมทรเขาสแผนดนระหวางปลายเดอนพฤษภาคมถงตนเดอน

ตลาคม (ฤดฝน) ทำาใหมฝนตกกระจายทวไป ปรมาณฝนของประเทศไทยโดยรวมมคาประมาณ 1,600 มลลเมตรตอป โดยบรเวณภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ ภาคกลางตอนบน และภาคตะวนออก มปรมาณฝนนอยฝนชวงฤดหนาวและมฝนมากในชวงฤดฝน ขณะทคาบสมทรภาคใตฝงตะวนออกจะมปรมาณฝนมากในชวงฤดหนาว สวนภาคใตฝงตะวนตกจะมฝนมากในชวงฤดฝน

2) นำาบนผวดน หรอนำาผวพน หรอทานำา (Surface water) คอ นำาทไหลหรอมอยตามพนผวดน เชน แมนำา ลำาคลองตามธรรมชาต รวมถงนำาทอาจจะขงอยตามหวย หนอง คลอง บง ทะเล และลมนำา หรอทะเลสาบทมนษยสรางขน

ในประเทศไทยมแหลงนำาผวดนประเภทหวยใหญๆ ทเกดขนเองตามธรรมชาต เชน บง-บอระเพด หนองหาน กวานพะเยา นอกจากนนยงมแหลงนำาทมนษยสรางขน คอ อางเกบนำา เพอเกบนำาไวใชประโยชนในดานตางๆ เชน การเพาะปลกและเลยงสตว รวมถงเกบไวใชในหนาแลง เปนตน3) นำาใตดนหรอนำาบาดาล (Ground water)    นำาใตดน ไดแก นำาฝน นำาทละลายจากหมะและกอนนำาแขง หรอนำาบนดน        เชน นำาในลำาธาร แมนำา อางเกบนำา ทซมลงไปในดนและชองวางระหวางหน

                     นำาในดน แบงออกเปน 2 ประเภท

นำาในดน หมายถง นำาทซมซบอยในดนเนองจากดนอมนำาจนอมตว

นำาในชนดนหรอนำาบาดาล หมายถง นำาใตดนทซมลกลงไปในพนดนไปรวมอย ในชนของหน

3. ทรพยากรแร

                   แรเปนทรพยากรธรรมชาตทใชแลวหมดไป มความสำาคญและมบทบาทตอกจกรรมทางเศรษฐกจภาคอตสาหกรรมของมนษยเชน เหลก ทองแดง ทองคำา ตะกว สงกะส เปนตน

                  แร บางออกเปน 3 ประเภท ไดแก

                           1) แรโลหะ คอแรทมคณสมบตทางกายภาพ เชน หลงจากผานกระบวนการแปรรปแลวจะมนำาหนกมาก ขดแลวเปนเงา สามารถตแผนหรอรดออกเปนเสนได และหลอมละลายเมอถกความรอนสง เปนตนแรโลหะทสำาคญ ไดแก แรดบก เหลก แมงกานส ทงสเตนและวลแฟรม ตะกวและสงกะส ทองคำา เงน และทองแดง

2) แรอโลหะ คอ แรทมคณสมบตทางกายภาพตรงกนขามกบแรโลหะ และสามารถนำาไปใชไดเลยโดยไมตองนำามาถลงหรอแยกแรกอน จำาแนกออกเปน

รปท 1-2-4-2 แรธาตตางภายในประเทศ

                                รอโลหะทใชในการกอสราง ไดแก หน กรวด ทราย ปนขาว ปนซเมนต ยปซมและใยหน เปนกลมแรทสามารถผลตไดทวไป

แรอโลหะเคม ไดแก กำามะถน เกลอ แคลไซต เปนแรทนำามาใชเปนวตถดบในอตสาหกรรมเคมตางๆ เชน ยาฆาแมลง  บาปราบศตรพช การผลตยารกษาโรคตางๆ เปนตน

แรอโลหะทำาปย ไดแก ไนเตรต

แรอโลหะเครองปนดนเผา ไดแก แรดนเหนยว ประกอบดวยเกาลไนต อลไลตและมอนต  มอรลโลไนต–  เปนแรทนำามาใชผลตเครองป นดนเผา เครองสขภณฑ และสวนประกอบในการกอสราง

แรอโลหะใชขดถ ไดแก หน ทราย ทบทม และเพชร เปนแรทนำามาใชตด ขดถและตกแตงเครองมอเครองใชตางๆ

แรอโลหะทปองกนความรอน ไดแก ยปซม ใยหน แมกนเซยม และไมกา เปนแรทนำามาใชเปนฉนวน เพอปองกนความรอนในเครองใช ในอาคารบานเรอน และเสอผาทใชผจญเพลง

แรอโลหะทำาส ไดแก แรดนเหนยว ดนเหลอง ไดอะโทไมต และแบไรต เปนแรทนำามาใชเปนวตถดบสำาคญในการผลตส

          3) แรเชอเพลง เปนแรทนำามาใชผลตพลงงานทงความรอนและแสงสวาง มความสำาคญกบภาคอตสาหกรรมมากทสำาคญไดแก ถานหน นำามนปโตรเลยม และแกสธรรมชาต 

4. ทรพยากรปาไม

               ปาไมเปนแหลงกำาเนดของตนนำาลำาธาร โดยปาไมในแตละบรเวณจะแตกตางกน ขนอยกบลกษณะภมอากาศภมประเทศ นำา และดน

รปท 1-2-4-3 แผนทแสดงแหลงแรธาตภายในประเทศไทย

                                          ปาไมในประเทศไทย จำาแนกเปน 3 ประเภท คอ

                        1) ปาไมไมผลดใบ (Evergreen Forest) เปนปาไมทตนไมมใบเขยวชอมตลอดทงป

ปาดบหรอปาดบชน พบบรเวณทมความชมชนสง มปรมาณนำาฝนสงกวา 1,500 มลลเมตรตอป สงกวาระดบนำาทะเล ตงแต 500 เมตรขนไป เปน

ปาไมทพบในทกภมภาคของประเทศไทย แตพบมากในภาคใตและภาคตะวนออก

ปาดบเขา พบบรเวณทมปรมาณนำาฝนประมาณ 1,500 – 2,000 มลลเมตรตอป สงกวาระดบนำาทะเล 1,000 เมตร ขนไป เปนปาไมทพบมากทางภาคเหนอ สวนใหญในภมภาคอนๆ เชน ภาคกลาง ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ

เปนตน

ปาสนเขาหรอปาสน พบบรเวณทมปรมาณนำาฝนประมาณ 1,000 – 1,500 มลลเมตรตอป สงกวาระดบนำาทะเล 600 – 1,200 เมตร เปนปาไมท

พบบรเวณเขาสง เชน ภาคเหนอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ เปนตน

ปาโกงกาง พบบรเวณชายฝงทะเล เชน จงหวดสมทรปราการ สมทรสาคร สมทรสงคราม เพชรบร ชลบร ระยอง จนทบร ตราด และพลเปนแหงๆ ทาง

ชายฝงทะเลตงแตจงหวดประจวบครขนธถงนราธวาส เปนตน

                         2) ปาไมผลดใบ (Deciduous Forest) เปนปาไมทตนไมมการทงใบในชวงหนาแลง และจะผลใบเมอถงฤดฝน

ปาแพะ ปาแดง ปาโคก หรอปาเตงรง เปนปาไมทพบในทกภมภาคของประเทศไทย ยกเวนภาคใต โดยเฉพาะในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ พบมากถง

รอยละ 70 – 80 ของพนทปาไม

                         3) ปาผลดใบผสมหรอปาเบญจพรรณ (Mixed Deciduous Forest)เปนปาตนไมมการผลดใบหรอทงใบทงหมดไป

พรอมกนในคราวเดยวกนทงผนปา พบมากในภาคกลาง ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ และภาคตะวนตก

5. ทรพยากรสตวปา

                   สตวปา  หมายถง  สตวทมกระดกสนหลงทอาศยปาเปนถนกำาเนดและถนอาศย  ไดแก  สตวครงบกครงนำา   สตวเลอยคลาน  นก    และ

สตวเลยงลกดวยนม

                   พระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา  พ.ศ.   2503   ไดใหคำานยามวา   สตวปา  หมายถง  สตวทกชนดทอาศยอยในปา   

       ยกเวนสตวจำาพวกแมลงหรอสตวทไมมกระดกสนหลง

สตวปาในประเทศไทย   จำาแนกตามพระราชบญญตสงวนและคมครองสตวปา   พ.ศ.  2503  แบงออกเปน   3  กลม

1)  สตวปาสงวน   หมายถง  สตวปาหายาก  ม  15   ชนด  ไดแก  แรด    กระซ  กปรหรอโคไพร   ควายปา  ละองหรอละมง เลยงผา  กวางผา นกเจาฟาสรนธร  นกแตวแรวทองดำา   นกกระเรยง  แมวลายหนออน  สมเสรจ  เกงหมอ  และพะยนหรอหมนำา   เปนสตวทหามลาโดย

เดดขาด

รปท 1-2-4-4 สตวสงวนในไทย

                        2)  สตวปาคมครอง   แบงออกเปน  2  ประเภท

                               สตวปาคมครองประเภทท   1   หมายถง   สตวปาทปกตคนจะไมใชเนอเปนอาหารหรอไมลาเพอการกฬาเปนสตวปาททำาลายศตรพช  หรอขจดสงปฏกล  หรอสงวนไวเพอประดบความงามตามธรรมชาต  หรอไมใหจำานวนลดลง มทงสน 

166  ชนด  เชน  ชาง  ชะมด  กระรอก  ลง  เสอปลา หมาไม  เปนตน  และนกชนดตางๆอก  130  ชนด  เชน  นกกวก นกเงอก  นกเขาไฟ   เปนตน

                              สตวปาคมครองประเภทท  2   หมายถง   สตวปาทคนนยมใชเนอมาปรงอาหารหรอลาเพอการกฬา  มทงสน  29  ชนด เชน  กระทง  กวาง  กระจง  เสอโครง  หมควาย  เปนตน  และนกอนๆอก  19  ชนด  เชน  นกกระสา  นกแขวกนกอโกง  ไกปา   เปนตน

                       3)  สตวปาทไมสงวนและคมครอง   หมายถง   สตวปาทสามารถทำาการลาไดตลอดเวลาแตตองไมลาในเขตหวงหาม  เชน  อทยานแหงชาต  เขตรกษาพนธสตวปา  และเขตหามลาสตว  เปนตน  สตวปาทไมสงวนและคมครอง  เชน  หน  คางคาว   ตะกวด  แย   งเหา  นกกระจาบหมปา   เปนตน

 จากสภาพภมศาสตรและทรพยากรธรรมชาตทมความหลากหลายในแตละภมภาคประเทศไทยจงเปนแหลงทมพชทมความอดมสมบรณสง    สงผลตอการประกอบอาชพตางๆ  ดงน

                        1.  อาชพการเกษตร  ประเทศไทยมพนททมดนและนำาอดมสมบรณ   จงเหมาะแกการเพาะปลก  ทงการทำานา  ทำาสวนและทำาไร   ประกอบกบ มการจดระบบชลประทานทดโดยเฉพาะในภาคตะวนตกและภาคเหนอซงมลกษณะภมประเทศเปนเทอกเขาสงเปนแหลงตนนำาลำาธารทสำาคญ  จงเปนแหลงท         เหมาะแกการสรางเขอนขนาดใหญเพอกกเกบนำาไวเพอ

การเกษตรและการบรโภค  ทำาใหมการขยายพนทการเกษตรออกไปอยางกวางขวาง   สามารถปลกพช  หมนเวยนไดตลอดทงป   เปนการเพมผลผลตซงเปนอาหารทใชบรโภคภายในประเทศ   และเปนสนคาสงออกสรางอาชพสรางรายได   สงผลใหเกดความมนคงแกเศรษฐกจของประเทศ

รปท1-2-5-1 การปลกผกในนำาโดยไมใชดน

                        นอกจากการเพาะปลกแลว   ยงมกรเลยงสตว  เชน  เปด  ไก  วว  ควาย  เปนตน  ควบคไปกบการเพาะปลกโดยบางพนทมการพฒนาในรปแบบของฟารมปศสตว  เชน  ฟารมโคนม  นอกจากน   ยงมการทำาประมงนำาจด  ประมงนำากรอยประมงทะเล   และการเพาะเลยงสตวนำาชายฝง

                       2.  อาชพอตสาหกรรม   ประกอบดวยอตสาหกรรมขนาดใหญ   ขนาดกลาง   ขนาดยอม   และอตสาหกรรมในครวเรอน       และนำาไปสการพฒนาระบบเศรษฐกจของประเทศ                     ลกษณะธรณวทยาของประเทศทำาใหมหนอคน   หนตะกอน   และหนแปรประเภทตางๆเกดขนอยทวภมภาค          เปนแหลงกำาเนดของทรพยากรแรหลายชนด   เชน  ดบก  ทงสเตน  วลแฟรม  สงกะส   ทองแดง  แรพลอย  เปนตน   ประกอบกบการนำาเทคโนโลยททนสมยเขามาใช   ทำาใหการคนหาและการทำาเหมองแรมความสะดวกมากขน  แรถกนำามาใชประโยชนสำาหรบการเปนวตถดบของอตสาหกรรมอยางกวาง

ขวาง   สงผลใหเกดโรงงานถลง และการผลตขนาดใหญตามพนทตางๆตามมา   เชนโรงงานผลตสงกะสและเฟลดสปาร   โรงงานผลตปนซเมนต  เปนตน  นอกจากนยงมแรเชอเพลงทสำาคญ   คอ    นำามนปโตรเลยมถานหน   และแกสธรรมชาต   ซงนำามาใช เปนเชอเพลงในการผลตไฟฟาและอตสาหกรรมเคม  แหลงสำาคญไดแกพนท

        ภาคตะวนออก   การตงนคมอสาหกรรมและทาเรอนำาลกเพอพฒนาพนทชายฝงใหเปนแหลงอตสาหกรรมเพอทดแทนการนำาเขาและเพอการสงออก

                    ความสมบรณของปาไมและพชพรรณธรรมชาตชนดตางๆกอใหเกดอตสาหกรรมในครวเรอน  และหตถกรรม         โดยใชเครองจกรงายๆไมซบซอน   เชน   การทอผา   การทำาเครองปนดนเผา   การแกะสลก   การจกรสาน การทำาเครองเงนประดบมก   เปนตน   สนคาเหลานสวนใหญผลตเพอใชภายในทองถนและขายใหกบนกทองเทยว  ปจจบนไดรบการสนบสนนจากรฐบาลใหเปนสนคาหนงตำาบลหนงผลตภณฑและพฒนารปแบบใหสวยงาม เพอการสงออกขายยงตางประเทศ

                     ลกษณะภมประเทศทสวยงามและการมเอกลกษณทางวฒนธรรม   ทำาใหเกดอตสาหกรรมทองเทยว  ซงเปนอตสาหกรรมบรการ       ทกอใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจ  โดยอตสาหกรรมและธรกจทเกยวของ  เชน  โรงแรม  การขนสง   บรษททวร   รานคา อตสาหกรรมการกอสราง เปนตน

                      3.  อาชพการคาและบรการ  ประกอบดวย  การคาภายในประเทศและการคาระหวางประเทศ เปนธรกจการซอขาย       แลกเปลยนสนคา ทไดจากผลผลตทางการเกษตร และอตสาหกรรมตางๆโดยปจจยทางสภาพภมศาสตรทำาใหเกดความแตกตางกน

       ทงในดานชนด  ปรมาณ   และคณภาพ  ซงสงผลตอการขยายตวทางเศรษฐกจของประเทศ                    ลกษณะทเปนคาบสมทรของประเทศ   ทำาใหเปนจดศนยกลางในการตดตอกบประเทศตางๆ เกดการแลกเปลยน สนคา       และวฒนธรรม   ซงพฒนาไปสอาชพคาขายอยางแพรหลาย

                    การคาภายในประเทศ   มการขยายตวเพมขนอยางรวดเรวเพอตอบสนองความตองการของประชากร    สวนใหญเปนสนคา       ทมความจำาเปนตอการดำาเนนชวต   ไดแก  สนคาประเภทอปโภคบรโภคทไดจากการเกษตร   อตสาหกรรมในครวเรอน          และอตสาหกรรมขนาดยอม  แตปจจบนคานยมทางวตถทำาใหสนคาประเภทฟมเฟอยและการบรการในรปแบบตางๆ       มบทบาทมากขนในสงคม

รปท 1-2-5-2 สถานททองเทยวทางภาคเหนอยามหนาหนาว

                         การคาระหวางประเทศ   ทำาใหเหนการเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจไดอยางชดเจน   มการขยายตว และพฒนา       หลากหลาย รปแบบ   ทงดานเทคโนโลย   การสอสาร  การคมนาคม

ลกษณะของชมชนประกอบดวย   ประชากรและเชอชาต   การตงถนฐานบานเรอน

                      1.  ประชากรและเชอชาต   ประเทศไทยประกอบดวย   ประชากรทมเชอชาตไทยประมาณรอยละ 90  สวนทเหลอรอยละ  10  เปนคนเชอชาตอนๆ เชน   จน  ลาว  ญวน  เขมร  และชนกลมนอยทกระจายอยในภมภาคตางๆซงมการนำาเอาความเชอ   ศาสนา ภาษา   ขนบธรรมเนยม   ประเพณ   คานยม   และเทคโนโลยในการประกอบอาชพตดตวมาดวย   จงทำาใหมการผสมผสานทางวฒนธรรม  ซงมอทธพลตอลกษณะทางสงคม  วถชวต  วฒนธรรม   เศรษฐกจ   และการเมองของประเทศ

รปท 1-2-6 แบบจำาลองโลกในยคปจจบน

2.   การตงถนฐานบานเรอน   สวนใหญจะตงบานเรอนอยใกลชดกนเปนแบบรวมกลมกนแบบกระจก   โดยอาศยปจจยทางสภาพภมศาสตรเปนตวกำาหนดสำาคญ  โดยเฉพาะบรเวณทราบซงมดนด   แหลงนำาอดมสมบรณ   เสนทางคมนาคมสะดวก   การสอสารโทรคมนาคมชดเจน   ปจจยดงกลาวสงเสรมใหพนทเหลานพฒนาส

ความเปนเมอง  เปนศนยกลางของแหลงอตสาหกรรมการศกษา   การคา   การเมอง   และการปกครอง

                       ในประเทศไทย   ประชากรสวนใหญตงถนฐานกนอยอยางหนาแนนบรเวณทราบลมนำาเจาพระยาตอนลางในภาคกลาง         ทราบลมนำาปง  วง   ยม   นานในภาคเหนอ   ทราบลมนำาโขง  ช  มล  ในภาคตะวนออกเฉยงเหนอ   ทราบชายฝงตะวนออกเฉยงใต      ในภาคตะวนออก   และทราบชายฝงตะวนออกในคาบสมทรภาคใต

ปจจบนวฒนธรรมจากประเทศตางๆจงหลงไหลเขาสประเทศ  เปนท

รวมของประชาชนหลายเชอชาต   ศาสนา  ประเทศไทยจงมการพฒนา    และมความหลากหลายทางดานวฒนธรรม                        1.   วฒนธรรมทางวตถหรอรปธรรม   ทสำาคญ   ไดแก   อาหาร   ทอยอาศย   การแตงกาย   และการรกษาพยาบาล

                1.1   อาหาร   การบรโภคและปรงอาหารมความแตกตางกนไปตามกลมเชอชาต   ศาสนา   เชน   คนไทยนยมบรโภคและปรงอาหารทมหลายรส   วตถดบในการประกอบอาหารมทงสมนไพร   พช  และสตว   คนไทยเชอสายจนนยมบรโภคอาหารทมโปรตนจากเนอสตวสง  เชน  หม  เปด  ไก  มรสจด   มน   และตองปรงจากอาหารสด   คนไทยมสลมนยมบรโภคนมแพะ  ไมบรโภคเนอหม   เปนตน

รปท 1-2-7-1 อาหารการกนในยคปจจบน

         สวนอาหารทพเศษเฉพาะกลมชน   หรออาหารพนเมองของแตละเชอชาต  ศาสนา   พบไดตามงานพธสำาคญตางๆ เชน งานบวช   งานแตง   เทศกาล   เปนตน

                      1.2  ทอยอาศย   แตเดมมลกษณะทสอดคลองกบสภาพภมอากาศ  เปนบานชนเดยวมใตถนสงเพอใหพนจากนำาทวม  สตวรายมพษเปนทพกผอน  ทำางานฝมอในยามวาง   เกบอปกรณเครองใช   และกนคอเลยงสตว   วสดทใชสรางสวนใหญ เปนไมทม

อยในทองถนเมอไดรบอทธพลจากตางชาตและการผสมผสานวฒนธรรมจากอดตจนถงปจจบน   ประก

อบกบการพฒนาเทคโนโลยในการกอสรางและวสดกอสราง   ทำาใหรปแบบของบานและลกษณะทอยอาศยมการเปลยนแปลง   เชน  บานแบบจนนยมสรางเปนชนครงหรอสองชน  มพนทสงไวสวนหนงเรยกวา   “เลาเตง”  สวนชาวไทยมสลมนยมสรางบานตามแบบตะวนออกกลางมหลงคาทรงปนหยาเปนสวนประกอบของบาน                      1.3   การแตงกาย  มความคลายคลงกนทงประเทศ   แตมรายละเอยดตางๆ   เชน  ชนดของผา   ลกษณะการตดเยบ  การประดบตกแตงแตกตางกน  เนองจากสภาพภมอากาศสวนใหญ   อยในเขตรอน   เสอผาการแตงกายจงเปนแบบงายๆ  สวมเสอผาหลวมๆ  ตอมาไดรบอทธพลจากชาวตะวนตก  อนเดย   และจน   วฒนธรรมการแตงกายจงเปลยนไป   ฝายชายมการสวมเสอใสกางเกง   ฝายหญงมการสวมเสอผาหลากสสนลวดลาย   ใสกระโปรงและกางเกงมากขน  สวนชดไทยหรอชดประจำากลมชนตางๆ   นำามาใสในเทศกาลงานประเพณสำาคญ

     

รปท 1-2-7-2 การแตงกายของผหญง

รปท 1-2-7-3 การแตงกายของผชาย

                             1.4  การรกษาพยาบาล   ปจจบนไดจดตงโรงพยาบาลและสถานอนนามย   พรอมทงจดหาแพทยและพยาบาลแผนปจจบนใหบรการ

       ดานการ     รกษาพยาบาลมากขน   แตประชาชนบาสวนกยงคงนยมรกษาโดยหมอพนบานดวยวธการบำาบดรกษาดวยสมนไพรตางๆควบคไปกบ       พธกรรมเพอสรางขวญและกำาลงใจแกผปวย   รวมถงความเชอทางไสยศาสตร เชน   การนบถอผฟาเพราะเชอวาสามารถรกษาอาการเจบปวยได   เปนตน

                         2.   วฒนธรรมทไมใชวตถหรอนามธรรม  ทสำาคญ  ไดแก   คตความเชอ  ขนบธรรมเนยม  ประเพณ   สภาพครอบครว            การเมองการปกครอง       ศาสนา   การศกษา                          2.1  คตความเชอ   ขนบธรรมเนยม  ประเพณ  สวนใหญมความผกผนกบธรรมชาตและสมพนธ       กบการประกอบอาชพ    มความเชองในเรองของพระพทธศาสนา  ไสยศาสตรหรออทธปาฏหารยทมอำานาจเหนอธรรมชาต         เชน  ตนไมปาเขามเทพารกษ เจาปาเจาเขาคอยปกปองดแล  ทงนามพระแมโพสพ   ผนาคอยดแลรกษาผนนา   เปนตน          รวมถงความเชอในเรองโหราศาสตร  การทำานายโชคชะตา   การดฤกษยาม   กลายเปนขนบธรรมเนยมประเพณทยดถอปฏบต       สบทอดกนมาอยางตอเนองเปนเวลานาน  เปนเหตใหเกดพธกรรม   ประเพณและเทศกาลตางๆ  เชน   พระราชพธจรด       พระนงคลแรกนาขวญ   การไหวแมยานางเรอ   การแหนางแมว   เปนตน   คตความเชอในลกษณะดงกลาวมสวนทำาใหสงคม       แตละกลมสามรถอยรวมกนอยางมความสข   เกดการสรางสรรคและสามคค

                               2.2  สภาพครอบครว   สวนใหญเปนครอบครวเกษตรกรรม   ตองพงพาแรงงานจงเปนครอบครวขนาดใหญ       มความสมพนธใกลชดและอยพรอมหนาพรอมตากน   แตปจจบนสภาพทพบเหนทวไป  คอ  มแตผสงอายทอยบานเลยงหลาน       สวนหนมสาววยทำางานจะเดนทางสกรงเทพฯ  หรอชมชนเมองเพอหางานทำา   จะกลบบานในชวงเทศกาลสำาคญ  เชน  สงกรานต

                                 2.3  การเมองการปกครอง   ใชระบอบประชาธปไตย   ประชาชนใหความสำาคญกบการเลอกผนำาของชมชน   เชน         กำานนและผใหญบานมากขน   รวมถงการแสดงความคดเหนเกยวกบการเมองการปกครองกมากขนดวย

                                 2.4  ศาสนา  เปนเครองยดเหนยวจตใจและเปนสวนหนงของวถการดำาเนนชวต   คนไทยสวนใหญนบถอศาสนาพทธ       และยดมนในคำาสงสอนแหงพระพทธศาสนามาโดยตลอด   มความเชอในเรองของกฎแหงกรรมทเกดขน   กจกรรมวนสำาคญ       เกยวกบศาสนา เชน   วนมาฆบชา   วนวสาขบชา   วนอาสาฬหบชา   เปนตน  นอกจากน   ยงมชาวไทยบางสวนทนบถอศาสนาอนๆ          ไดแก  ศาสนาอสราม  และครสตศาสนา                                    2.5  การศกษา   พอแมผปกครองสวนใหญนยมใหบตรหลานไดรบการศกษาสง  ซงในปจจบนมโอกาสและ

       ชองทางตางๆ   สนบสนนดานการศกษา   ประกอบกบการมนโยบายทชวยเหลอเดกใหมโอกาสไดศกษาตอโดยใหทนการศกษา        แกโรงเรยนตางๆ

 การเปลยนแปลงทางสงคมและวฒนธรรม   กบการเกดภมสงคมใหมของประเทศไทย   เรมขนหลงจากมการพฒนาเศรษฐกจ

       และสงคมเพอมงหวงใหเกดการขยายตวทางเศรษฐกจ   ทงภายในประเทศและกบตางประเทศ    มการนำาเทคโนโลย

       และวทยาการใหมๆ    เขามาใชในการเพาะปลก   การผลตและการดำาเนนชวตในทกๆ ดาน   กอใหเกดการเปลยนแปลงโครงสราง

      ทางดานการประกอบอาชพ ลกษณะของชมชนและทอยอาศย   รวมถงวถการดำาเนนชวตของประชาชน   และเปนเหตใหเกดการ

      ใชทรพยากรตางๆ อยางมากมายสงผลกระทบตอสงแวดลอมทางธรรมชาตและสงคม

รปท 1-2-8 การเปลยนแปลงทางสงคมของโลกในอนาคต

                                  ผลกระทบทเกดจากสภาพสงคมและวฒนธรรม   เนองจากความเจรญทางดานวตถในรปแบบตางๆ ทหลงไหลเขามาในชมชนอยาง    รวดเรว   ทำาใหการเกษตรทผลตเพอยงชพเปลยนไปสการผลตเพอการคาขาย  เกษตรกรตองกยมเงนมาลงทนซอปยยาฆาแมลง  และเทคโนโลยการเกษตร    ตางๆ  ประสบกบปญหาขาดทนจนเปนหนสน   อกทงเงนยงเปนปจจยสำาคญในการดำาเนนชวต  คนในชมชนจงหนมาขายทดนและอพยพยายถนฐาน      ทงสวนไรนาเพอไปทำางานในโรงงานและสถานททองเทยวชมชน  ชนบทกลายเปนชมชนเมอง   ความสมพนธในครอบครวและระหวางคนในชมชนท

   อบอนคอยชวยเหลอเออเฟ อซงกนและกนเรมจางหายไปจากปญหาดานสงคมและวฒนธรรมทเกดขน   หนวยงานของรฐบาลและเอกชนทเกยวของได

   พยายามแกไขปญหาตางๆโดยยดตามแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตเปนแนวทางนอกจากน   ยงมอกสวนหนงซงมบทบาทสำาคญทชวยสงเสรม   และประสานงานเพอใหการแกไขปญหาไดดยงขน   ไดแก   

                             โครงการหลวงหรอมลนธ   โครงการศลปาชพพเศษ   และโครงการอนเนองมาจากพระราชดำาร

 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชดำารทจะพฒนาความเปนอยของราษฎรใหเกดความ “พอ

อย   พอกน”          โดยพระราชทานใหจดตงโครงการศนยพฒนา

อนเนองมาจากพระราชดำาร

รปท 1-2-9 พระบาทสมเดจพระเจาอยหวฯทรงเสดจไปดความเปนอยของประชาชน

                        ศนยพฒนาอนเนองมาจากพระราชดำารทง   6   ศนย   ตงอยในภมภาคตางๆ โดยมแนวทางและวตถประสงคทสำาคญ  ดงน

                      1. เปนแบบจำาลองยอสวนสภาพทางกายภาพและสงคมของภมภาคนนๆ ไว  ณ  ทแหงเดยวกน   เพอเปนสถานทศกษา          คนควา   ทดลอง   และพฒนาพนทจรงภายใตลกษณะทางสภาพภมศาสตรและสงคม  วฒนธรรมของภมภาคนนๆ

                      2.  มลกษณะของ  พพธภณฑธรรมชาตของการพฒนาทมชวต คอ   เปนแหลงของการแลกเปลยนความรดานการศกษา

         คนควา  ทดลอง   และวจยตางๆ  ทไดผลแลว   ระหวางนกวชาการ  ผปฏบตงานและประชาชน   เปนแหลงความรของประชาชน          แหลงศกษาทดลองของเจาหนาทผปฏบตงานและแลกเปลยนถายทอดประสบการณและแนวทางแกไขปญหาระหวางราษฎร         เจาหนาทสงเสรมและนกวชาการ

                       3.  เปนตนแบบแหงความสำาเรจ  เนองจากนำาความรจากหลายสาขาทมประโยชนเกอหนนกบการพฒนาสาขาอนๆ ดวย         เชน  การพฒนาดานการเกษตร   การอนรกษและพฒนาสงแวดลอมและการบรหารจดการ

                       4.  เปนตนแบบของการบรหาร  เนองจากแนวทางการดำาเนนงานของศนยศกษาการพฒนาทกแหง  เนนการประสานงาน

      ประสานแผนและบรหารจดการระหวางกรม  กอง  และสวนราชการตางๆ โดยไมมหนวยงานใดเปนเจาของ

                       5.  มลกษณะ  การบรการเบดเสรจทจดเดยว   เพอใหประชาชนไดรบความสะดวกสบายในการตดตอขอความชวยเหลอ

       จากหนวยงานตางๆ ของรฐบาล  โดยสามารถนำาความรทไดรบนไปใชประโยชนตอการประกอบอาชพและการดำาเนนชวต

ในปจจบน   ผลจากการดำาเนนตามแนวพระราชดำารโดยใหความสำาคญกบการพฒนาคน  ใหสามารถอยไดดวยการพงพาตนเอง

          ไดปรากฏใหเหนไดอยางชดเจน   คอ   ประชาชนมการประกอบอาชพ   มรายไดฐานะทางเศรษฐกจดขน   สงผลใหสภาพชมชน

       มคณภาพ  เกดการดำารงไวซงวฒนธรรมไทย   การพฒนาและอนรกษสงแวดลอมอยางยงยน