สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ประวตศาสตร

๑. ความหมายของประวตศาสตร

๒. วธการทางประวตศาสตร

เทคนค

พหมย วธการ

ก าหนด ประเดน วาจะศกษา อะไร ทไหน เมอไร เกยวของกบใคร

รวบรวม คนควาขอมลหลกฐานตาง ๆ ทเกยวของกบเรองทจะศกษา ไดแก ……………………….

การ จดระบบ ขอมล น าขอมลมาจดหมวดหม เชน เรยงล าดบเวลา เรยงตามลกษณะขอมล

การ วเคราะห หรอตรวจสอบความจรงจากหลกฐานและการตความหลกฐาน

การตรวจสอบหลกฐานท าได ๒ วธ ไดแก

- การตรวจสอบภายนอก คอ ดวาหลกฐานนนเปนของแท

หรอไม เชน ดวาหลกฐานเขยนเมอใด ภาษาสอดคลองกบยค

หรอไม ใครเขยน มอคตหรอไม ……………………….

- การตรวจสอบภายใน คอ ดวาเนอหานนมคณคาทาง

ประวตศาสตร และขดแยงกบขอมลทางประวตศาสตรอนหรอไม

……………………….

1 ประวตศาสตรเปนเรองราวทไดจากการรวบรวมและเรยบเรยงดวยวธการทางประวตศาสตรแลวน าออกเผยแพร

เทคนค

พหมย ความหมายของประวตศาสตร1

เปนเพยงบางสวนของพฤตกรรมมนษยทมหลกฐานทางประวตศาสตร ดงนน ประวตศาสตร

เปลยนแปลงได หากพบหลกฐานใหม

ในความหมายกวาง หมายถง เหตการณทเกดขนในอดต ในความหมายแคบ คอ เหตการณทผานไป

แลวนานกวา ๑๐ ป

เปนเหตการณหรอสงทกระท าโดยมนษย (รวมทง ความคด ความรสก และความหวง)

เปนพฤตกรรมของมนษยทมผลกระทบตอสงคมมนษยในสวนรวม ไมวาจะเปนผลด หรอผลเสยก

ตาม ดงนนประวตศาสตรจงไมใชเรองของทกคน และใหความส าคญกบพฤตกรรมของผน า หรอ กลม

ของผน าสงคม

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

การ เรยบเรยง และน าเสนอ สรปขอมลขอเทจจรง เพราะประวตศาสตร “ไมใช”

การรวบรวมขอเทจจรงวามอะไรเกดในอดต แตเปนการอธบายล าดบเหตการณในแงของความสมพนธ

ทเปนเหตเปนผลสบเนองกน และขนตอนนถอเปนขนตอนของการตอบประเดนปญหาทตงไวใน

ขนตอนแรก

แบบฝกหด

๑. การคนควาวจยเรอง “คนไทยมาจากไหน” พบวา “คนไทยมาจากกมพชา โดยมเหตผลสนบสนนดานภาษาศาสตร

คอ ในภาษาไทยโบราณมค าทมาจากภาษาเขมรจ านวนมาก เชน เดน เกด จากค ากลาวขางตนอยากทราบวา

งานวจยดงกลาวอยในขนตอนของวธการทางประวตศาสตรในขอใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. การเรยบเรยง/อธบายผลการศกษา

๒. วเคราะหและสงเคราะหขอมล

๓. การประเมนคณคาของหลกฐาน

๔. การรวบรวมหลกฐาน

๕. ก าหนดหวเรองการศกษา

๒. วพากษวธทางประวตศาสตรหมายถงวธการใด (O-NET ๕๔)

๑. การตความ

๒. การประเมน

๓. การวเคราะห

๔. การสงเคราะห

ขอสงเกต

ขนตอนท ๒ การรวบรวมขอมล และ ขนตอนท ๓ การจดระบบขอมล อาจมองเปนขนตอนเดยวกน

ขนตอนท ๔ การพจารณาขอมลในตวหลกฐาน เรยกวา ขอเทจจรง หรอ ขอสนเทศ ในหลกฐานแตละชน

* หากตรวจสอบและตความหลกฐานแลวผลลพธทไดจากการตรวจสอบ

จะกลายเปน ขอเทจจรงทางประวตศาสตร

ขนตอนท ๕ การเรยบเรยงและน าเสนอ อาจเรยกวาขนตอนการ สงเคราะห ขอมล

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. ขนตอนใดคอขนตอนแรกของวธการทางประวตศาสตร (O-NET ๕๑)

๑. การคนหาขอมล และรวบรวมหลกฐาน

๒. การตงค าถาม และก าหนดประเดนของการศกษา

๓. การอธบายทมเหตผล และมค าตอบทชดเจน

๔. การแสวงหาความหมาย และความสมพนธของขอมล

๔. ถาตองการวจยเรอง เรอกบวถชวตชาวเล จะตองใชวธการทางประวตศาสตรในขนตอนใด

เพอใหไดขอมลทสมบรณ (O-NET ๕๐)

๑. การตงประเดนค าถามเรองราวทอยากร

๒. การคนหาและรวบรวมหลกฐาน

๓. การวพากษและตความหลกฐาน

๔. การสรปขอเทจจรงทางประวตศาสตร

๕. วธการในขอใดเปนการน าเสนอขอเทจจรงทางประวตศาสตรใหเปนเรองราว (O-NET ๔๙)

๑. การคนควาและการตความ

๒. การวเคราะหและการสงเคราะห

๓. การตความและการสงเคราะห

๔. การรวบรวมขอมลและการวเคราะห

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. การนบศกราช

๔. การเปรยบเทยบศกราชตางๆ

ฮจเราะหศกราช พ.ศ. - ……………………….2

รตนโกสนทรศก พ.ศ. - ……………………….

ครสตศกราช พ.ศ. - ……………………….

จลศกราช พ.ศ. - ……………………….

ถาเทยบจากพทธศกราชเปนศกราชอน ใช – , ถาเทยบจากศกราชอนเปนพทธศกราช ใช +

2 ฮจเราะหศกราชใชวธการค านวณตามระบบจนทรคต ซงท าใหในทก ๆ ๓๒.๕ ป ฮจเราะหศกราชจะเพมขน ๑ ปเสมอ

ครสต …………

พทธ …………

ฮจเราะห…………

การค านวณเทยบ เจาของ จดเรมนบ การค านวณเทยบ เจาของ จดเรมนบ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. ในพ.ศ. ๒๔๗๕ ตรงกบรชสมยของพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว มพระราชพธสมโภชพระนครครบ ๑๕๐

ป อยากทราบวาถาใชรตนโกสนทรศก หรอ ร.ศ. จะตรงกบปอะไร (แนวขอสอบจรง O-NET ๕๘)

๑. ร.ศ. ๑๕๐

๒. ร.ศ. ๑๕๑

๓. ร.ศ. ๑๕๒

๔. ร.ศ. ๑๕๓

๒. สงครามประกาศอสรภาพของสหรฐอเมรกา (ค.ศ. ๑๗๗๕ – ๑๗๘๓) ตรงกบชวงรชสมยของพระมหากษตรยไทยพระองคใด (แนวขอสอบจรง O-NET ๕๗)

๑. สมเดจพระบรมราชาท ๔

๒. สมเดจพระทนงสรยาศนอมรนทร

๓. สมเดจพระสรรเพชญท ๙

๔. พระบาทสมเดจพระพทธยอดฟาจฬาโลกมหาราช

๕. พระบาทสมเดจพระพทธเลศหลานภาลย

๓. ถาในปจจบนประเทศไทยยงใชระบบศกราชแบบรตนโกสนทรศก (ร.ศ.) ปพทธศกราช ๒๕๕๐ จะตรงกบ

รตนโกสนทรศกใด (O-NET ๕๐)

๑. ร.ศ. ๒๒๔

๒. ร.ศ. ๒๒๕

๓. ร.ศ. ๒๒๖

๔. ร.ศ. ๒๒๗

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕. ความเปนมาและการตงถนฐานในดนแดนไทยปจจบน

แนวคด ผเสนอ เหตผลสนบสนน เหตผลคดคาน

ชนชาตไทยเดมอาศยอยในเอเชยกลาง หรอตะวนออก เฉยงเหนอของ

จน

• ดร. วลเลยม ดอดด • มอทธพลตอ ขนวจตรมาตรา (รองอ ามาตยโทสงา กาญจนาคพนธ) ผ เขยนหลกไทย

• เชอวาคนไทยเดมอาศยอยทางแถบภเขาอลไต • ถกจนรกราน จงยายเขามาตงถนฐานในไทยทางภาคเหนอ

• คนไทยปลกขาว ไมไดลาสตวแบบมองโกล • คนไทยไมนาจะมาไกลขนาดนน และการเดนทางมาไทยตองผานทะเลทราย ทอากาศรอนจด • อากาศหนาวเกนไป • วฒนธรรมแถบเทอกเขาอลไตไมมอะไรเหมอนกบไทยเลย

ค าทอง อล............... ไกล............... พจ...............

**ปจจบนแนวคดนไมไดรบการยอมรบจากนกประวตศาสตรแลว**

ชนชาตไทยเดมอยในบรเวณ

ตอนกลาง ของจน

• แตรรออ เดอ ลาคเปอร ไดรบการสนบสนนโดย • สมเดจพระเจาบรมวงศเธอกรมพระยาด ารงราชานภาพ • พระบรหารเทพธาน • หลวงวจตรวาทการ • พระยาอนมานราชธน

• หลกฐานประเภทภาษาศาสตร • หลกฐานจากเอกสารจน

• หลกฐานไมชดเจน • ชนชาตไทยไมนาจะมถนฐานดงเดมอยไกลถงภาคเหนอของจน

ค าทอง จน............... หาง............... ใช............... พระยา...............

**ปจจบนแนวคดนไมไดรบความเชอถอ เพราะหลกฐานนอยมาก**

ชนชาตไทยเดมอยบรเวณตะวนออกเฉยงใตหรอตอนใตของจน (ตอนเหนอของเอเชย

• อารซยอลด รอสส คอนคน ไดรบการสนบสนนโดย • ศ. วลเลยม เจ เกดนย • หลฟงกวย • ศ. โวลฟกง อเบอร

• หลกฐานดาน มานษยวทยา • หลกฐานดาน ภาษาศาสตร เปนแนวคดทนาเชอถอทสดในปจจบน ดวยเหตผล ดงน • บรเวณตะวนออกเฉยงใตหรอตอนใตของจน อยใกลกบประเทศไทย มสภาพอากาศไมตางกบไทยมากนก สภาพอากาศแบบรอนชนเหมาะแกการ ท านา ซงเปนอาหารหลกของคนไทย • ปจจบนมคนไทยทพดไทย และวฒนธรรมแบบไทย แตเรยกตวเองตางกนไป

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ตะวนออกเฉยงใต)

ฮารด • ศ. ขจร สขพานช • ศ. ประเสรฐ ณ นคร

อย บรเวณทางตอนใตและตะวนออกเฉยงใตของจน ไดแก มณฑลกวางตง, กวางส, กยโจว และแควนสบสองปนนา ในมณฑลยนยาน • มหลกฐานทางดานประวตศาสตร , ภาษาศาสตร,มานษยวทยา และอน ๆ สนบสนน

ค าทอง ตอน............... คลาย............... อาชพ............... นา...............

**ปจจบนแนวคดน นาเชอถอทสด**

ชาวไทยไมไดมาจากไหน แตอยทไทย

• ดร. คอรช เวลส

ไดรบการสนบสนนโดย • พอล เบเนดกส • ศ. นายแพทยสด แสงวเชยร • ศ. ชน อยด • รอง ศ. ศรศกด วลลโภดม • สจตต วงศเทศ

• หลกฐานขดพบโครงกระดกคลายคนไทยเกาแกนบหมนป • อางองจากหลกฐานทางดานโบราณคด และมานษยวทยา

• โครงกระดกทพบไมอาจสรปไดวาเปนคนไทย เพราะโครงกระดกในภมภาคนมลกษณะ คลาย ๆ กน • คนทอยในเขตประเทศไทยสมยกอน ไมไดใชภาษาไทย เพราะศลาจารกทพบสมยสโขทยเปนภาษา มอญ ขอม และสนสกฤต

ค าทอง อย............... ใช............... ไข...............

ชนชาตไทยเดมอยบรเวณหมเกาะทางใต และคาบสมทร

มลาย

• รธ เบเนดกต ไดรบการสนบสนนโดย • นายแพทยสมศกด พนธสมบรณ • นายแพทยประเวศ วะส

• การน าเอาค าของชนชาตไทย, อนโดนเซย, ฟลปปนส และเวยดนามมาศกษาเทยบกน พบวามความหมายคลายกน • การวจยทางความถของยนและหมเลอด เสนอวาหมเลอดของคนไทยคลายกบคนทางใตไมเหมอนกบจน และฮโมโกลบน E ทมมากในคนไทยไมพบในคนจน •แนวคดนอางองจากหลกฐานทางดานมานษยวทยา และพนธศาสตร

• การน าค าบางค าของภาษาทใชในปจจบน ซงออกเสยงคลายกนมาสรปวาในอดตเปนพวกเดยวกนไมถกตอง • การตรวจวเคราะหกลมเลอดพบวาดนแดนทมคนเมดเลอดแดงสงมาก เพราะวามเชอโรคไขมาเลเรยมาก • การศกษาขากระดกกรรไกและฟนพบวาชาวไทด า และผ ไทมลกษณะคลายคลงกบจนมากกวา • และขดแยงกบหลกขอเทจจรงเรอง การอพยพของผคน และการเคลอนยายทางวฒนธรรม

ค าทอง พนธ............... มลา............... หม...............

สรป ไมมแนวคดใดเพยงพอทจะบอกได ตองพจารณาไปพรอมกบหลกฐานอน ๆ ควบคไปดวย

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

สรปค าทอง

อล............... ไกล............... พจ...............

จน............... หาง............... ใช............... พระยา...............

ตอน............... คลาย............... อาชพ............... นา...............

อย............... ใช............... ไข...............

พนธ............... มลา............... หม...............

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. แนวคดเรองถนก าเนดชนชาตไทยอยบรเวณตอนใตและตะวนออกเฉยงใตของจนมหลกฐานใดทใชในการสนบสนน (แนวขอสอบจรง O – NET ๕๗)

๑. การใชภาษาและวฒนธรรมทคลายคลงกน

๒. โครงกระดกมนษยโบราณทขดคนพบ

๓. การวจยความถของยนและกรปเลอด

๔. ภาพสลกขบวนทหารสยาม

๕. จารกทพบบรเวณใกลเคยง ๒. หลกฐานประเภทใดสนบสนนแนวคดทวากลมชนชาตไทยอยในบรเวณตอนใตของจน (O-NET ๕๓) ตอบมากกวา ๑ ขอ

๑. หลกฐานทางดานโบราณคด ๒. หลกฐานทางดานภาษาศาสตร

๓. หลกฐานทางดานมานษยวทยา

๔. หลกฐานทางดานพนธศาสตร

๓. ขอใดคอแนวคดเรองถนก าเนดชนชาตไทยทนกประวตศาสตรไทยในปจจบนไมยอมรบ (O-NET ๕๑)

๑. อยทางตอนใตของประเทศไทย

๒. อยบรเวณเทอกเขาอลไต

๓. อยบรเวณตอนใตของจน

๔. อยบรเวณประเทศไทยปจจบน

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๖. อาณาจกรโบราณในดนแดนประเทศไทยปจจบน

อาณาจกร ศนยกลางและอาณาเขต การเมองการปกครอง วถชวต ศาสนา ความเชอ หลกฐาน การลมสลาย

ฟนน (๖ - ๑๑)

• เดมตงอยบรเวณลมแมน าเจาพระยา • ตอมายายไปอยแถบลมน าโขงตอนลาง

• รบแนวคดเกยวกบกษตรยจากอนเดย ทรงมฐานะเปนเจาชวต เปนสมมตเทพ • มการใชกฎหมายพระมนธรรมศาสตร • มความสมพนธทางการทตกบอนเดยและจน

•วฒนธรรมคลายอนเดยมาก นบถอศาสนาพราหมณ – ฮนด และศาสนาพทธ

• บนทกของทตจนชอ คงไถ บอกวาอาณาจกรฟนนรงเรอง มตวอกษรใช แตเปนตวอกษรของอนเดย • บนทกของพอคา นกเดนเรอ และภกษชาวจน • พระพทธรปศลปะคปตะของอนเดย, ลกปด, เหรยญเงน, เทวรปเมองจนเสน

ถกอาณาจกรเจนละ ยดครอง

ค าทอง ฟ............... จน............... เนน............... ใช...............

พระนครหลวง หรอ ขอม (๑๔ – ๒๐)

• มดนแดนครอบคลมประเทศลาว, กมพชา, เวยดนามตอนลาง ,ภาคตะวนออก และตะวนออกเฉยงเหนอของไทย

• ทไดรบอทธพลความเชอจากศาสนาพราหมณ – ฮนด ปกครองโดยใชแนวคดเทวราชา •มการจดพระราชพธบรมราชาภเษก • ใชจตสดมภ • มการลงโทษแบบจารตนครบาล

•ไดรบอทธพลทางวฒนธรรมจากเขมรและมอญ ซงรบมาจากอนเดย • ชนชนปกครองนบถอศาสนาพทธ นกายมหายาน ผสม พราหมณ – ฮนด

• ปราสาทหนพมาย • ปราสาทพนมรง • ปราสาทพนมวน • ศวลงค

เสอมอ านาจลงภายหลงการสนพระชนมของพระเจาชยวรมนท ๗ ดนแดนตาง ๆ ในประเทศไทยจงตงตนเปนอสระ

ค าทอง ขอม จอม............... ชาต............... เปน..............................

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

อาณาจกร ศนยกลางและอาณาเขต การเมองการปกครอง วถชวต ศาสนา ความเชอ หลกฐาน การลมสลาย

หรภญชย (๑๓ - ๑๙)

• ลมแมน าวง และแมน าปงตอนบน ศนยกลางในปจจบนคอ จ. ล าพน • ตอมาในสมยของพระเจาอาทตยราช เปลยนชอเปนล าพนชย

• ระบบกษตรยแบบสมมตเทพ

• นบถอศาสนาพทธนกาย เถรวาท ภาษามอญ

• เอกสารจน เรยกวา หนหวงกกแปลวา อาณาจกรทมผหญงเปนใหญ

• ต านานจามเทววงศ • เจดยกกด • ภาชนะดนเผา • พระบรมธาตหรภญชย

ถกผนวกเปนสวนหนงของอาณาจกรลานนา (พระยามงราย ยกทพมาต)

ค าทอง หร............... ยงใหญ............... อง............... หน...............

ลานนา (๑๙ – ๒๕)

• เดมเมองหลวงอยทเชยงราย (จนรกรานไดงาย และขยายอาณาเขตไมได) • ตอมายายมายงเวยงกมกาม • หลงจากนนยายมายงนพบรศรนครพงคเชยงใหม • ดนแดนครอบคลมภาคเหนอของไทย

• ปฐมกษตรยพอขนมงรายมหาราช • ปกครองระบอบสมบรณาญาสทธราชย • มการบญญตกฎหมายขน

• นบถอพระพทธศาสนา นกายลงกาวงศ3 • มการใชตวอกษรเปนของตนเอง เรยกวา อกษรธรรม (นยมในเรองเกยวกบพระพทธศาสนา), อกษรฝกขาม (ดดแปลงจากลายสอไท) และอกษรไทยนเทศ

• มการใชเหรยญกษาปณทเรยกวา “เงนจาด” เปนสอกลางในการแลกเปลยน • วดเจดยเจดยอด, วดวหารหลวง, พระธาตล าปางหลวง • พระพทธสหงค • คมภรทางพระพทธศาสนา เชน ชนกาลมาลปกรณ, ต านานมลศาสนา

ภายหลงเสอมอ านาจตกอยใตอ านาจขออยธยา สลบกบพมา และตกเปนเมองขนของไทยในสมยธนบร จนถงสมย ร.๕ ถกผนวกเปนสวนหนงของราชอาณาจกรไทย

3 ลานนา เปนศนยกลางสงคายนาพระไตยปฎกครงท ๘ ทวดโพธารามวหาร พ.ศ.๒๐๒๐ จงหวดเชยงใหม สมยพระเจาตโลกราช เพราะค าสอนเรมคลาดเคลอนตามกาลเวลาทผานไป

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

อาณาจกร ศนยกลางและอาณาเขต การเมองการปกครอง วถชวต ศาสนา ความเชอ หลกฐาน การลมสลาย

เรยกวา มงรายศาสตร • มความสมพนธทดกบพอขนรามค าแหงมหาราช และพอขนง าเมอง •เจรญรงเรองทสดสมยพระเจาตโลกราช

ค าทอง ลาน............... ลงกา............... องค............... อง............... ปราชญ............... ย า...............

ตามพรลงค (๗ – ๑๙)

• ตงอยบนสนทราย รมทะเล เปนทดอน เหมาะสมในการตงบานเรอน เพาะปลก • เปนเมองทาส าคญ • ศนยกลาง คอ เมองนครศรธรรมราช • ครอบคลมภาคใตของไทย – แหลมมลาย •ตอมาเปลยนชอเปนนครศรธรรมราช ในสมยพระเจาธรรมโศกราช

•ปกครองระบอบสมบรณาญาสทธราชย

• นบถอศาสนาพราหมณ – ฮนด,พทธนกายเถรวาทและมหายาน • ตอมารบพระพทธศาสนา นกายเถรวาท (ลทธลงกาวงศ) รบมาจากลงกา •เปนศนยกลางของลทธลงกาวงศ และเผยแผไปยงสโขทย

• ปรากฎในเอกสารอนเดย ชอ ตมลง หรอ ตมพลงค • เอกสารจนสมยราชวงศถง เรยกวา ถามเหรง สมยราชวงศซง เรยกวา ตานหมาลง •ในศลาจารกของพอขนราม เรยกวา ศรธรรมราช ตอมากลายเปน นครศรธรรมราช

• โปรตเกส เรยกวา ลกอร หรอละกอร • ปรากฏในคมภร มหานเทส ของพระไตรปฎก

• วดมหาธาต จ.นครศรธรรมราช

ตกเปนเมองขนของสโขทยในสมยพอขนรามค าแหง และตอมาถกผนวกรวมเปนสวนหนงของอยธยา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

อาณาจกร ศนยกลางและอาณาเขต การเมองการปกครอง วถชวต ศาสนา ความเชอ หลกฐาน การลมสลาย

• พระโพธสตวอวโลกเตศวร • เครองมอหนขด และกลองมโหระทก

ค าทอง ตาม............... ตม............... นคร............... ด............... ลงกา............... ยนยง...............

ศรวชย (๑๒ – ๑๘)

• ศนยกลางยงไมมขอสรปทชดเจน4 • ครอบคลมภาคใตของไทย – แหลมมลาย

• ปกครองแบบเทวราชาตามแบบอนเดย

• นบถอศาสนาพราหมณ – ฮนดและพระพทธศาสนา นกายเถรวาท และมหายาน (รงเรองมาก) • ควบคมเสนทางเดนเรอ การคาขายชายฝง เมองทา

• บนทกชาวจน เรยกวา “ซลโฟช” • ในศลาจารก พ.ศ. ๑๓๑๘ กลาวถงพระเจากรงศรวชย • พระบรมธาตไชยา สถปเจดยทรงมณฑป • สถปวดมหาธาตวรวหาร สถปเจดยทรงกลม • พระโพธสตวอวโลกเตศวร • กลองมโหระทก •เทวรปส ารด เชน พระโพธสตว

เสอมลง เพราะปญหาทางเศรษฐกจ เพราะจนออกกฎหามคาขายกบพอคาคนกลาง

ค าทอง ศร............... ใต............... พราหมณ............... ขด............... วจตร.............................. สมา...............

4 วาอยท อ.ไชยา จ. สราษฎธาน (หลกฐานพระบรมธาตไชยา) หรอ เมองปาเลมบง อนโดนเซย (หลกฐานบโรพทโธ)

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

อาณาจกร ศนยกลางและอาณาเขต การเมองการปกครอง วถชวต ศาสนา ความเชอ หลกฐาน การลมสลาย

ทวารวด (๑๑ - ๑๖)

• ศนยกลางทราบลมแมน าเจาพระยา • เมองส าคญ คอ นครปฐม, สพรรณบร และอทอง

• เปนอาณาจกรทมการบนทกเปนหลกฐานทแนนอนแหงแรกในดนแดนไทย •แนวคดเทวราชา รบจากพราหมณ – ฮนด • มกษตรยปกครอง

• สวนใหญนบถอศาสนาพทธ นกายเถรวาท • แตมนบถอพราหมณ – ฮนดดวย • ท าเกษตรกรรม ปลกขาว คาขายทางทะเล

• บนทกของพระเฮยนจง หรอถงซมจง เรยกวา “โถโลโปต” หรอ “จยลอพดต” • หลกฐานเหรยญเงน ทจงหวดนครปฐม พบอกษรจารกชอวา ศรทวารวด ศวรปณยะ แปลวาบญกศลของพระราชาแหงศรทวารวด • ผงเมองเปนรปไข หรอไมแนนอน แตมคน าและคนดนรอบเมอง • กอสรางโดยใชศลาแลง หรออฐทสอดวยดนเหนยวและยางน าออย

• ธรรมจกรกบกวางหมอบ • พระปฐมเจดยองคเดม • พระพทธรปนงหอยพระบาท (พระพกตรแบน จมกหนา ปากหนา)

• ขอมยกทพมาต และตกอยในอ านาจ • การเปลยนเสนทางของน า ท าใหขาดแคลนน า

ค าทอง ทวา...............ศร.............................. ท านา............... ปก............... รงเรอง...............

ละโว (๑๑ - ๑๙)

• ศนยกลาง จ. ลพบร ในภาคกลาง และเมองพมายในภาคตะวนออกเฉยง เหนอ

• มกษตรยปกครอง • มชนชนในสงคม • ตกเปนเมองขนของขอม (สมยพระเจาชยวรมนท ๑)

• เรมแรกนบถอพทธเถรวาทผสมกบพทธแบบมหายาน • ตอมาเปลยนไปนบถอศาสนาพราหมณ

• บนทกชาวจน เรยกวา “หลอห” • รบวฒนธรรมเขมร ศลปะแบบบายน • มการสรางปราสาทตามแบบ

ถกผนวกเปนสวนหนงของอาณาจกรอยธยา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

อาณาจกร ศนยกลางและอาณาเขต การเมองการปกครอง วถชวต ศาสนา ความเชอ หลกฐาน การลมสลาย

• ครอบคลมพนทลมแมน าเจาพระยาฝงตะวนออก • มแมน าไหลผาน ๓ สาย คอ เจาพระยา ปาสก และลพบร

และ ศาสนาพทธนกายมหายาน • ความเชอเรองบรรพบรษ

เทวสถานของเขมร คอ ปราสาทหน ปราสาทอฐ และศลาแดง เปนศาสนสถานประจ าชมชน (มบาราย หรอสระน าลอมรอบ) • ผงเมองมลกษณะ เปนสเหลยมผนผา จ าลองจกรวาลคตของฮนด

• ตอมามการสรางธรรมศาลา และ อโรคยศาลา (โรงพยาบาล) อกดวย • ศลปะเดน เชนพระปรางสามยอด, พระพทธรปปางนาคปรก, เทวรปพระนารายณ, พระโพธสตว

ค าทอง ละโว............... อง............... กาง............... ประสาน............... ไมขดสน............... มากมาย...............

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

สรปค าทอง

ฟ............... จน............... เนน...............ใช...............

ขอม จอม............... ชาต............... เปน...............

หร............... ยงใหญ............... อง............... หน...............

ลาน............... ลงกา............... องค...............อง...............ปราชญ...............ย า...............

ตาม............... ตม............... นคร............... ด...............ลงกา...............ยนยง...............

ศร............... ใต............... พราหมณ............... ขด............... วจตร...............สมา...............

ทวา.............. .ศร............... ท านา...............ปก............... รงเรอง...............

ละโว............... อง............... กาง............... ประสาน............... ไมขดสน............... มากมาย...............

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. ขอใดเปนหลกฐานทพบวามการจารกอกษรภาษาสนสกฤตความวา “ศรทวารวด ศวรปณย” (แนวขอสอบจรง O-NET ๕๗)

๑. ศลาจารก

๒. เหรยญเงน

๓. กลองมโหระทก

๔. ฐานพระพทธรป

๕. เครองปนดนเผา

๒. ทตงของแควนตามพรลงคตรงกบบรเวณใดในปจจบน (O-NET ๕๓)

๑. ไทรบร

๒. ปตตาน

๓. สราษฎรธาน

๔. นครศรธรรมราช

๓. หากตองการชมปราสาทหนทสรางตามคตพทธนกายมหายาน ทานจะไปทใด (O-NET ๕๒)

๑. ปราสาทพนมรง จงหวดบรรมย

๒. ปราสาทหนพมาย จงหวดนครราชสมา

๓. ปราสาทพระวหาร จงหวดศรษะเกษ

๔. ปราสาทตาเมองธม จงหวดสรนทร

๔. ธรรมจกรและกวางหมอบเปนโบราณวตถในยคใด (O-NET ๕๑)

๑. ฟนน

๒. ละโว

๓. ศรวชย

๔. ทวารวด

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๗. การเปลยนแปลงทางการเมองการปกครองของไทย

๑) สมยสโขทย

๑.๑ ราชธาน – กรงสโขทย (ตอมาในสมยพระมหาธรรมราชาท ๑ ยายไปยงพษณโลก)

ทประทบของพระมหากษตรย

เปนศนยกลางทางการปกครอง และเปนศนยกลางความเจรญของบานเมองในดานตาง ๆ

ระบอบการปกครอง

เทคนคครพหมย ลกษณะการปกครอง

ปตลา............... ปกครองแบบพอปกครองลก ผปกครองเรยกวา “พอขน” สวนประชาชนและขนนาง

เรยกวา “ลกขน”

ดแล............... มความสมพนธทใกลชดเสมอนคนในครอบครว

ตดกระดง............... ประชาชนทมเรองเดอดรอนสามารถมารองเรยนไดโดยการสนกระดงทตดไวทหนา

พระราชวง

อาจารย............... สนบสนนศาสนาพทธ และศลธรรมของประชาชน (ทกวนพระจะมานงบนพระแทน

มนงคศลาบาตรเพอเทศนใหประชาชนฟง)

น าความ............... เนนการแสวงหาความรวมมอมากกวาใชอ านาจ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๑.๒ การปกครองสวนภมภาค - แบงตามระดบความส าคญ โดยแบงเปน ๓ แบบ คอ

หวเมองชนใน๕ (เมองลกหลวง หรอ เมองหนาดาน)

- เมองส าคญทลอมรอบเมองหลวงทง ๔ ทศ มความส าคญทงทางดานยทธศาสตรและเศรษฐกจ

- พระมหากษตรยจะสงพระราชโอรส หรอ พระราชวงศชนสงไปปกครอง เพอฝกราชการใหขนเปนกษตรยองคตอไป

- มระยะหางจากสโขทยเปนระยะทางเดนเทา ๒ วน

หวเมองชนนอก๖

- อยหางไกลจากราชธานและหวเมองชนในออกไปพอสมควร

- พระมหากษตรยจะทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ แตงตงเจานาย หรอ ขาราชการชนผ ใหญ หรอขนนาง

หวเมองประเทศราช (เมองขน หรอ เมองออก)๗

๕ ไดแก เมองศรสชนาลย , เมองสระหลวง , เมองสองแคว (พษณโลก) , เมองบางจน และบางพาน , เมองชากงราว และเมองนครชม ๖ เชน เมองพระบาง , เมองเชยงทอง และเมองบางฉลง เปนตน

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

- อยหางไกลจากราชธานมาก

- ผนวกมาไดโดยการท าสงคราม หรอ การยอมออนนอมตอสโขทย

- เจาทองถนเปนผปกครอง

- มอสระในการปกครองตนเอง แตตองสงเครองราชบรรณาการ (ตนไมเงน ตนไมทอง) และก าลงพลมาชวยสโขทย

เมอเกดสงคราม

๒) สมยอยธยา

๑. รชสมยสมเดจพระรามาธบดท ๑ (พระเจาอทอง)

๑.๑ ราชธาน – กรงศรอยธยา

ระบอบการปกครอง

เทคนคครพหมย ลกษณะการปกครอง

เทว...............

- รบแนวคดมาจากศาสนาพราหมณ – ฮนด (ผานทางเขมร)

- พฒนามาจากระบอบปตลาธปไตย เพราะตองการความมนคงของอาณาจกรทม

ขนาดใหญกวาเดม

สมมต............... ถอวากษตรยเปนองคอวตารของเทพ เปนเสมอนเจาชวต

เสพ............... มอ านาจรวมศนยและสมบรณ

มาด............... เนองจากอาณาจกรกวางขวางขน และคนเยอะขน ท าใหความสมพนธของประชาชน

เปนไปอยางหางเหน ไมใกลชด เพอความมนคงและการขยายอาณาจกร

๗ ไดแก เมองแพร , เมองนาน , เมองชวาง (หลวงพระบาง) , เมองเวยงจนทร , เมองพน (เมาะตะมะ) , เมองหงสาวด และเมองนครศรธรรมราช เปนตน

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

เดน............... ยดหลกธรรมในการปกครอง เชน ทศพศราชธรรม จกรวรรดวตร ๕ และ ๑๒ ,

ราชสงคหวตถ ๔

๑.๒ การปกครองสวนกลาง

จตสดมภ แบงออกเปน ๔ กรม

กรม หวหนา หนาท ปจจบน

เวยง ขนเวยง

- รกษาความสงบเรยบรอยของพระนคร

- ปราบปรามโจรผ ราย

- ลงโทษผกระท าความผด

- กระทรวงกลาโหม

วง ขนวง - ดแลกจการของราชส านก

- พจารณาตดสนคดความ

- ส านกพระราชวง

- กระทรวงยตธรรม

คลง ขนคลง

- ดแลผลประโยชนของแผนดน

- เกบรกษาพระราชทรพย

- การคา การตางประเทศ และภาษตาง ๆ

- กระทรวงการคลง

- กระทรวงการตางประเทศ

- ส านกงานทรพยสนสวน

พระมหากษตรย

นา ขนนาง - การออกสทธในการท าไรท านา

- เกบภาษและผลผลตเขาสศนยกลาง

- กระทรวงเกษตรและสหกรณ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

รชะ

หนวยงานในการตดตอคาขายกบตางชาต

๑. กรมทาขวา (พระยาจฬาราชมนตร – แขก) ดแลการคากบดนแดนทางตะวนตก เชน แขก อนเดย เปอรเซย มวร อาหรบ

๒. กรมทาซาย (พระยาโชฎกราชเศรษฐ –จน) ดแลการคากบดนแดนทางตะวนออก เชน จน เวยดนาม ญป น

๓. กรมทากลาง (มขนทหลง) ดแลชาวตะวนตก

๑.๓ การปกครองสวนภมภาค – แบงออกเปน ๔ สวน

เมองหนาดาน (เมองลกหลวง)๘

- หางจากราชธาน ๒ วน (เดนเทา)

- ปองกนราชธาน ๔ ทศ

- ผปกครอง คอ พระราชโอรส หรอ เชอพระวงศชนสง

หวเมองชนใน๙

- หวเมองส าคญ ไมไกลจากราชธานมากนก

- ตดตอกนไดสะดวก

- ราชส านกแตงตงขนนางไปปกครอง ตองปฏบตตามนโยบายอยางเครงครด

หวเมองชนนอก (เมองพระยามหานคร)

- อยไกลจากราชธานพอสมควร

- ผปกครอง คอ เจาทองถน หรอ ขนนาง

หวเมองประเทศราช

- ผนวกไดจากการท าสงคราม หรอ การออนนอมรบในอ านาจของอยธยา

- ผปกครองคอ เจาเมองเดม และมอสระในการปกครองตนเองอยางเตมท

- ตองสงเครองราชบรรณาการถวายแกกษตรยแหงอยธยา

- เมอเกดสงครามตองสงกองทพเขารวมรบกบอยธยา

๘ เชน เมองลพบร, นครนายก, เขอนขณฑ และสพรรณบร ๙ เมองสงหบร , ปราจนบร , เพชรบร และราชบร เปนตน

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๒. รชสมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

๒.๑ ราชธาน – กรงศรอยธยาเปนศนยกลาง

๒.๒ การปกครองสวนกลาง

จตสดมภ

กรม เทคนคครพหมย ผปกครอง

เวยง (เมอง) นครบาล ขนเวยง เจาพระยายมราช

วง ธรรมาธกรณ ขนวง พระยาธรรมาธบด

คลง โกษาธบด ขนคลง พระยาโกษาธบด

นา เกษตราธการ ขนนา พระยาพลเทพ

การแบงการบรหารราชการออกเปน ๒ สวน

- สมหกลาโหม (เจาพระยามหาเสนาบด) – ควบคมดแลกจการทหารทวราชอาณาจกร

- สมหานายก (เจาพระยาจกรศรองครกษ) – ควบคมดแลราชการฝายพลเรอน และจตสดมภ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๒.๓ ปจจยทท าใหสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ๑๐ปฏรประบบการปกครองและบรหารราชการแผนดน

- อาณาเขตของอยธยากวางขน ระบบเศรษฐกจขยายตวมากขน และไพรพลมจ านวนมากขน ท าให

จ าเปนตองมการขยายหนวยงานมากขนดวย

- ปญหาการแยงชงอ านาจ – ราชวงศทครองเมองลกหลวงมกสะสมก าลงเพอแยงชงอ านาจ เชน ในรช

สมยพระราเมศวรครองราชยครงท ๑ ขนหลวงพองวยกทพมาแยงชงพระราชบลลงก หรอภายหลง พระเจา

อนทราชาเสดจสวรรคต เจาอาย และเจาย ท าสงครามแยงชงราชสมบตสนพระชนมทงคเจาสามพระยาจง

ไดขนครองราชย

๑๐

หลกในการปฏรปการปกครองของพระบรมไตรโลกนาถมอย ๓ ประการ คอ

- การดงอ านาจเขาสศนยกลาง – การขยายระบบการบรหารราชการของสวนกลาง

- การแบงแยกหนาท – แบงฝายทหารและฝายพลเรอน รวมทงแบงเปนไพรพล ฝายทหารและฝายพลเรอน

- การถวงดลอ านาจ – แบงแยกอ านาจหนาทของขนนางออกเปน ๒ ฝาย เพอความมนคงของสถาบน

กษตรย ท าใหระบบขนนางมอ านาจมากขน และกลมเจานายมอ านาจลดลง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๒.๔. การปกครองสวนภมภาค เมองหนาดาน หรอเมองลกหลวง

- ยกเลกเมองหนาดาน และการสงราชโอรสหรอราชวงศไปปกครอง

- ขยายเขตการปกครองราชธานออกไปถงเมองทอยรายรอบ เรยกวา “วงราชธาน”

หวเมองชนใน๑๑

- มฐานะเปนเมองชนจตวา

- ผปกครอง คอ ............... ไมมอ านาจในการสงการดวยตนเอง ตองฟงค าสงจากเสนาบดในราชธาน

หวเมองชนนอก

- อยถดเมองชนในออกไป แบงออกเปนชนเอก โท ตร ตามขนาดและความส าคญของเมอง

- ผปกครอง คอ ขนนาง หรอ เจานายทองถน

หวเมองชนเอก๑๒ – เมองขนาดใหญ มความส าคญทางดานยทธศาสตร กษตรยจะแตงตงราชวงศหรอขนนาง

ชนสงไปปกครอง

หวเมองชนโท๑๓ – ขนาดและความส าคญรองลงมา

หวเมองชนตร๑๔ – เมองเลก ๆ

หวเมองประเทศราช๑๕

- มอสระในการปกครอง โดยเจาทองถน

- สงเครองราชบรรณาการ และกองทพ เมอเกดสงคราม

๑๑ เชน เมองราชบร เพชรบร กาญจนบร ฉะเชงเทรา สมทรสาคร สมทรสงคราม นครนายก เปนตน ๑๒ เชน เมองพษณโลก และเมองนครศรธรรมราช ๑๓ เชน เมองสวรรคโลก สโขทย ก าแพงเพชร เพชรบรณ นครราชสมา ตะนาวศร ๑๔ เชน เมองพชย พจจตร นครสวรรค จนทบรณ ไชยา พทลง ชมพร อนทรบร พรหมบร สงหบร สระบร อทยธาน เปนตน ๑๕ หวเมองเขมร หวเมองมอญ และหวเมองมลาย

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. รชสมยสมเดจพระเพทราชา๑๖

๓.๑ ปจจยทน าไปสการปรบปรงการปกครอง

สมหกลาโหมมกกอการยดอ านาจกษตรย เนองจากเปนผควบคมดแลฝายทหารทวราชอาณาจกร ท าใหมอทธพล

และอ านาจ จงมกสะสมก าลงและไพรพล

เวลาเกดสงครามเกดปญหาในการควบคมไพรพล เพราะมการแบงแยกหนาทระหวางฝายทหารและพลเรอน

๓.๒ การปกครองสวนกลาง – แบงเขตและหนาทการปกครองใหม

๑๖

ปลายสมยอยธยา ในรชสมยพระเจาอยหวบรมโกศ มการเปลยนแปลงทางดานการเมองทส าคญ ไดแก

- ลดทอนอ านาจของสมหกลาโหม เนองจากกระท าความผด – ใหเปนทปรกษาแผนดน (ไดอ านาจกลบคน

ในสมยรชกาลท ๑ แหงกรงรตนโกสนทร)

- ใหเสนาบดการคลง (โกษาธบด) คมหวเมองฝายใต

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓) สมยรตนโกสนทร

๑. รชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

๑.๑ การบรหารราชการสวนกลาง

ราชธาน = กรงรตนโกสนทร

ยกเลกจตสดมภ และต าแหนงสมหกลาโหม และสมหนายก

จดตงสภาทปรกษา ๒ สภา

- จดตงสภาทปรกษาสวนพระองค หรอ องคมนตรสภา (Privy Council)

ใหค าปรกษางานราชการ และเรองราวตามพระราชด าร

ประกอบดวยพระบรมวงศานวงศ ขนนาง และขาราชการชนผ ใหญ

- จดตงสภาทปรกษาราชการแผนดน หรอ รฐมนตรสภา (Council of State)

ท าหนาทดานนตบญญต และตลาการ

แตงตงจากราชตระกล ทมความรความสามารถ

จดตงกระทรวง ๑๒ กระทรวง (ในพ.ศ. ๒๔๓๕) – มเสนาบดเปนผวาการแตละกระทรวง

กระทรวง หนาท

มหาดไทย บงคบบญชาหวเมองฝายเหนอและอาณาจกรลาว (ประเทศราช)

กลาโหม บงคบบญชาหวเมองฝายใต ฝายตะวนตก ตะวนออก และหวเมองมลาย

(ประเทศราช)

กระทรวงทา ดแลการตางประเทศ

กระทรวงวง ดแลเรองราวในขอบเขตพระมหาราชวง

กระทรวงนครบาล (เมอง) - ดแลภายในพระราชวง และบรเวณใกลเคยง

- ดแลความเรยบรอยภายในพระนคร

- ควบคมก าลงคน และเรอนจ า

กระทรวงเกษตรพนชการ (นา) ดแลการเพาะปลก การคาขาย ปาไม และการท าเหมองแร

กระทรวงพระคลงมหาสมบต ดแลการจดเกบภาษ และการใชจายในราชการแผนดน

กระทรวงยตธรรม ดแลเรองการศาล และการพพากษาคดทงหมด

กระทรวงยทธนาธการ บงคบบญชากรมทหารบก และทหารเรอ

กระทรวงธรรมการ ดแลดานการศกษา ศาสนา พยาบาล และพพธภณฑ

กระทรวงโยธาธการ ดแลดานการสรางถนน ขดคลอง การไปรษณยโทรเลข และรถไฟ

กระทรวงมรธาธการ ดแลรกษาพระราชลญชกร พระราชก าหนด กฎหมาย และหนงสอราชการ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ปฏรปการศาล และกฎหมาย

- ยกเลกการสอบสวนและการลงโทษแบบจารตนครบาล

- โปรดฯ ใหแยกอ านาจตลาการออกจากฝายทหาร โดยใหศาลทงหมดมาขนตรงแก

กระทรวงยตธรรมเพยงทเดยว

- โปรดฯใหตงกองรางกฎหมายเพอตรวจและช าระกฎหมาย และจดท าประมวลกฎหมาย

ใหม

- จางชาวตางประเทศทเชยวชาญดานกฎหมายมาเปนทปรกษา

- โรงเรยนสอนวชากฎหมายเกดขนเปนครงแรก

- มอบหมายงานปฏรปให กรมหลวงราชบรดเรกฤทธ พระบดาแหงกฎหมาย และการศาลไทย

๑.๒ การบรหารราชการสวนภมภาค

ยกเลกหวเมองเอก โท ตร จตวา และเมองประเทศราช และระบบกนเมอง (น าไปสการเกดกบฏ ไดแก กบฏผ

บญ, กบฏเงยวเมองแพร, กบฏเจาแขกเจดตน)

จดการปกครองระบบเทศาภบาล

- รวมหวเมองตาง ๆ ใกลกนจดตงเปน มณฑล มขาหลวงเทศาภบาลเปนผปกครอง ขนตรงตอกระทรวงมหาดไทย

- จดหนวยราชการแบบใหม แตละมณฑล แบงเปน

เมอง – เจาเมอง

อ าเภอ – นายอ าเภอ

ต าบล – ก านน (พน)

หมบาน – ผ ใหญบาน

- รวมอ านาจไวทศนยกลาง และลดอ านาจเจาเมองตาง ๆ เพอปองกนการคมคามของลทธจกรวรรดนยม

๑.๓ การบรหารราชการสวนทองถน

จดตงสขาภบาล

- จดตงขนทกรงเทพฯ เปนครงแรก ใน ร.ศ. ๑๑๖

- จดตงขนนอกเขตพระนครเปนครงแรก ทต าบลทาฉลอม จงหวดสมทรสาคร นบเปนองคกรปกครองทองถน

(สงกดกระทรวงนครบาล) แรกในไทยทจดตงขนในสมยสมบรณาญาสทธราชย

มจดมงหมายเพอวางรากฐานการปกครองตนเองใหชมชน และใหประชาชนมสวนรวมในการรกษาความ

สะอาด และดแลชมชนของตน

- ตราพระราชบญญตจดการสขาภบาลขนใน ร.ศ. ๑๒๗

- ตลอดรชสมยรชกาลท ๕ มการจดตงสขาภบาลขนทงหมด ๗ แหง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

รชะ ?

๑) สาเหตของการปฏรปการปกครองในรชสมยพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

- ความเสอมของระบบไพร และมลนาย

ขนนางมอ านาจมาก เพราะสามารถควบคมก าลงไพรพลได

กษตรยไมสามารถใชพระราชอ านาจไดอยางเตมท

- การแบงหนาทการปฏบตราชการออกเปน ๖ ฝาย

ลาหลง เชองชา ปฏบตราชการไดไมทนทวงท เพราะจ านวนประชากร และขนาดของดนแดนทเพมขน

อ านาจของอครมหาเสนาบด และเสนาบดจตสดมภ มความซ าซอนกน

- หวเมองชนนอกมอสระในการปกครองตนเองมากเกนไป

ราชธานมอ านาจไมทวถง เพราะการคมนาคมทไมสะดวก

- ภยคกคามจากจกรวรรดนยมตะวนตก (ฝรงเศส และองกฤษ)

หาวธการปองกนภยจากการลาอาณานคม

การโอนออนผอนตามความตองการของชาตตะวนตก

การปฏรปประเทศตามแบบตะวนตก

ความลาหลงของไทย เมอเปรยบเทยบกนประเทศตะวนตก

- แนวคดการปกครองแบบประชาธปไตยของขนนางรนใหม

เจานาย และขนนางจ านวนมากไดรบการศกษาจากตะวนตก

การเรยกรองรฐธรรมนญของกลมเจานายและขาราชการจ านวนหนงทรบราชการอยทตางประเทศ (กรง

ลอนดอน และกรงปารส) ในร.ศ. ๑๐๓

สามญชนกลมแรกทมบทบาท คอ เทยนวรรณ และ ก.ศ.ร. กหลาบ

- การขยายตวของระบบทนนยม

๒) ปจจยทสนบสนนการปฏรป – เหนความเจรญของชาตตะวนตกจากการเสดจประพาสตางประเทศ

เสดจประพาสยโรป ๒ ครง คอ พ.ศ. ๒๔๔๐ เพอทอดพระเนตรความเจรญของยโรปเพอน ามาปรบปรง

ประเทศ และหาพนธมตร (เจรญไมตรกบรสเซย, เยอรมน, ออสเตรย, ฮงการ ฝรงเศสองกฤษ อตาล และ

แถบสแกนดเนเวย) และพ.ศ. ๒๔๕๐ เพอรกษาพระอาการประชวรและเจรจาราชการกบชาตตะวนตก

เสดจประพาสสงคโปร อนเดย และชวา (ประพาสชวา ๓ ครง คอ พ.ศ. ๒๔๑๓, ๒๔๓๙ และ ๒๔๔๔)

เพอทอดพระเนตรความเจรญรงเรอง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓) ขนตอนการปฏรปการปกครองของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

- ระยะแรก

ขนครองราชยขณะทรงพระเยาว ในชวงตนรชกาลอ านาจการปกครองจงอยใน

การดแลของขนนางผส าเรจราชการ สมเดจเจาพระยาบรมมหาศรสรยวงศ

(ชวง บนนาค)

เสดจประพาสตางประเทศ

เรมดงอ านาจจากมอขนนางและวางรากฐานอ านาจแกสถาบนพระมหากษตรย

จดตงกรมทหารมหาดเลก

บรมราชาภเษกครงท ๒ ใน พ.ศ. ๒๔๑๖ เมอบรรลนตภาวะ ผล

คอ ผส าเรจราชการแทนหมดอ านาจลง

ตงต าแหนงสยามมกฎราชกมาร ยกเลกต าแหนงวงหนา เมอ

กรมพระราชวงบวรวชยชาญทวงคต

- ระยะทสอง – รวมอ านาจเขาสศนยกลาง และปรบปรงประเทศใหทนสมยทดเทยม

ตะวนตก

๔) ผลของการปฏรปในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

- อ านาจรวมศนย

- เกดรฐชาต และความมเอกภาพทางการเมอง

- ชะลอภยคกคามจากชาตตะวนตก

๕) การปฏรปกฎหมายและการศาลในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว

- มสาเหตจากการทชาตตะวนตกใชเรองระบบศาลไทยทไมมมาตรฐานเปนขออางท าใหไทยตองเสยสทธสภาพนอก

อาณาเขตไปในรชสมยของพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว

- ประมวลกฎหมายแบบตะวนตกฉบบแรกของไทย คอ ประมวลกฎหมายอาญา (ร.ศ. ๑๒๗) ซงจดท าขนในสมย

รชกาลท ๕

- ทปรกษาชาวตางประเทศดานกฎหมาย

ชอ ต าแหนง ผลงาน

เจาพระยาอภยราชาสยามานกลกจ

(คสตาฟ โรแลง ยกแมงส –

Gustave Rolin – Jaequemyns)

ทปรกษาราชการทวไป (พ.ศ. ๒๔๓๕

– ๒๔๔๔) ชาวเบลเยยม เชยวชาญ

ดานกฎหมายระหวางประเทศ

- ปรบปรงการศาลยตธรรมใหเปนทเชอถอ

ของตางประเทศ

- ปรบปรงการปกครองบานเมองใหทดเทยม

อารยประเทศ

- ปรบปรงปญหาดานการตางประเทศ

รชารด ยกส เกรกแพตรก (Richard ทปรกษากฎหมายกระทรวงยตธรรม

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

Jacques Kirkpatrick) ชาวเบลเยยม

พระยามหธรรมนปกรณโกศลคณ

( โตคจ มาซาโอะ - Tokiji Masao)

ผชวยทปรกษากระทรวงยตธรรมชาว

ญป น

มหาอ ามาตยโท พระยาอรรถการ

ประสทธ นามเดม วลเลยม อลเฟรด

คณะตลเก (William Alfred

Kunatelake)

- พนกงานวาความกรมอยการในศาล

กงสลตางชาต ชาวลงกา

- ตอมาไดรบแตงตงเปนอธบดกรม

อยการ ผ พพากษาศาลอทธรณ

- ตนสกล “คณะดลก”

ทนายความผ รบวาความคดพระยอดเมอง

ขวาง

๖) การเลอกตงผ ใหญบานและก านนบานครงแรกโดยใชมตเสยงขางมาก เรมขนในรชสมยของพระบาทสมเดจพระ

จลจอมเกลาเจาอยหวโปรดฯ ในวนท ๑๐ สงหาคม พ.ศ. ๒๔๓๕ ทอ าเภอบางปะอน จงหวดพระนครศรอยธยา เปน

ผลจาการจากทพระองคใหตราพระราชบญญตการปกครองทองท ร.ศ. ๑๑๖ พระราชบญญตดงกลาวจงถอเปนการ

วางรากฐานการบรหารราชการสวนภมภาคและทองถน

แบบฝกหด

๑. ในรชสมยของพระบรมไตรโลกนาถ และพระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวมเหตการณส าคญใดเกดขน

(แนวขอสอบจรง O – NET ๕๘)

๑. ชาวตะวนตกเขามาท าสญญาคาขายกบไทย

๒. ชาวตะวนตกพยายามเขายดครองไทย

๓. คนไทยใชสนคาตางประเทศเพอแสดงระดบฐานะ

๔. คนรบนบถอศาสนาครสตตามค าสอนของมชชนนารชาวตะวนตก

๕. การปฏรปการปกครองครงใหญ

๒. ลกษณะทเหมอนกนของการปกครองในสมยสโขทยกบการปกครองในสมยอยธยาคอเรองใด (แนวขอสอบจรง O-NET ๕๗)

๑. ระบบการปกครองสวนกลาง

๒. ลกษณะการปกครองหวเมอง

๓. สถานภาพของผปกครองสงสด

๔. ความสมพนธระหวางผปกครองกบราษฎร

๕. ศนยกลางการใชอ านาจในการปกครอง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. การทอครมหาเสนาบด ๒ ต าแหนงแบงเขตดแลรบผดชอบหวเมองฝายเหนอและฝายใต ทงฝายพลเรอนและ

ฝายทหารเกดขนในสมยใด (O – NET ๕๒)

๑. สมยสมเดจพระบรมไตรโลกนาถ

๒. สมยสมเดจพระเจาปราสาททอง

๓. สมยสมเดจพระนารายณมหาราช

๔. สมยสมเดจพระเพทราชา

๔. หลกการส าคญของการปฏรปการปกครองในสมยพระบรมไตรโลกนาถคอเรองใด (Ent’ ต.ค. ๔๕)

๑. รวมอ านาจสศนยกลางและแบงแยกหนาท

๒. รวมอ านาจสศนยกลางและถวงดลอ านาจ

๓. กระจายอ านาจและแบงแยกหนาท

๔. รวมอ านาจสศนยกลาง และรวมหนาท

๕. ขอใดเปนจดมงหมายทส าคญทสดในการปฏรปการปกครองสวนภมภาคในสมยรชกาลท ๕ (Ent’ ต.ค. ๔๔)

๑. เพอแกปญหากบฏตามภมภาคททวความรนแรงขน

๒. เพอวางรากฐานการมสวนรวมในการปกครองของประชาชน

๓. เพอสรางความสมดลระหวางอ านาจการปกครองของฝายทหารกบฝายพลเรอน

๔. เพอสกดกนภยคกคามจากลทธจกรวรรดนยม

๖. ขอใดไมใชสาเหตส าคญในการปฏรปการปกครองในรชสมยของพระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว (Ent’

ม.ค. ๔๔)

๑. ความเสอมของระบบมลนาย – ไพร

๒. โครงสรางการปกครองลาสมย

๓. ความวนวายภายในประเทศ

๔. ภยคกคามจากมหาอ านาจตะวนตก

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม

๑. ปจจยทน าไปสการเกดศาสนา - ความกลว และความไมร สงผลท าใหมนษยตองการทยดเหนยวและพงพงทางจตใจ

๒. องคประกอบของศาสนา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. ศาสนาในขอใดไมมศาสดา (แนวขอสอบ O-NET ๕๖)

๑. ศาสนาครสต

๒. ศาสนาอสลาม

๓. ศาสนาพราหมณ – ฮนด

๔. ศาสนาซกข

๕. ยดาห

๒. องคประกอบทมปรากฎอยในศาสนาปจจบนคอขอใด (O-NET ๔๙)

๑. ศาสดาและนกบวช

๒. นกบวชและศาสนพธ

๓. รปเคารพและศาสนสถาน

๔. ศาสนพธและหลกค าสอน

๓. ค าสอนในพระพทธศาสนาทแตกตางจากศาสนาพราหมณ คอเรองใด ( O – NET ๔๙) ๑. อตตา ๒. อนตตา ๓. ความหลดพน ๔. การเวยนวายตายเกด

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. ศาสนาครสต

๓.๑ พฒนาการของศาสนาครสต

- กอนการประสตของพระเยซ (ศาสนายดาห)

๑. เดมชาวยวเปนพวกเรรอน ท ามาหากนดวยการเลยงสตว ตอมาอบราฮม๑๗บอกวาได

พบกบพระเจา และพระองคไดทรงตรสใหอบราฮมน าพาชาวยวไปยงดนแดน

ศกดสทธทพระองคจะประทานให คอ ดนแดนคานาอน หรอ ปาเลสไตน๑๘

(ดนแดนแหงพนธสญญา)

- ตอมาดนแดนคานาอนเกดความแหงแลง ชาวยวจงอพยพไปยง

อยปตและตกเปนทาสถกใชแรงงานอยางหนก

๒. พระเจาไดมาพบกบโมเสส ชาวยวทเกดในอยปตและมโองการใหโมเสส

น าชาวยวอพยพจากอยปตกลบไปยงดนแดนคานาอนแตการเดนทาง

เตมไปดวยความล าบาก ท าใหชาวยวแตกความสามคคกน

๓. โมเสสจงขนไปยงเขาซไนลเพอหาความสงบในทางใจและหาทางแกไขสถานการณท

เกดขน

๔. พระเจาไดมาพบโมเสสและพระราชทานบญญต ๑๐ ประการใหมาแจงกบชาวยว

โมเสสจงถอเปนศาสดาพยากรณของศาสนายดาห และเปนผแตงสวนตนของคมภร

“พนธสญญาเดม” (เกา)

รชะ

บญญต ๑๐ ประการ ไดแก

๑ จงนมสการพระเจาแตเพยงพระองคเดยว ๖ อยาผดประเวณ

๒ อยาออกนามพระเจาโดยไมสมเหตสมผล ๗ อยาลกทรพย

๓ จงนบถอวนพระเจา (วนสะบาโต) เปนวนศกดสทธ ๘ อยานนทาวารายผ อน

๔ จงนบถอบดารมารดา ๙ อยาคดมชอบ

๕ อยาฆาคน ๑๐ อยามความโลภในสงของของผ อน

๑๗อบราฮม ไดชอวาเปน ปฐมบรรพบรษของชาวยว ๑๘ปจจบน คอ ประเทศอสราเอล

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

- พระเยซประสต (ศาสนาครสต)

๑. พระเยซ หรอ จซส ประสต ณ เมองเบธเลเฮม (ครสตศกราช

นบตงแตพระเยซประสต)

๒. พระมารดา คอ มาร (ตอมาไดรบการยกยองเปนพระแมมาร)

และบดา คอ โจเซฟ๑๙

๓. ธรรมาจารยของกษตรยเฮโรดท านายวา จะมเดกชายก าเนด

และจะไดเปนกษตรยของชาวยว กษตรยเฮโรดจงสงฆาเดก

ทกคนในเมอง

๔. บดาและพระมารดาของพระเยซจงพาหนไปทอยปตแลว เมอเจรญวยขนกไดรบการบพตสมา๒๐จากเซนตจอหน

ทแมน าจอรแดน

๕. พระเยซประกาศศาสนา ทรงสอนหลกธรรมงาย ๆ

แตลกซงกนใจ มสาวก ๑๒ คน๒๑

๖. จดาหทรยศ รบสนบน ชตวพระเยซใหทหารจบ หลง

เหตการณพระกระยาหารมอสดทาย๒๒ และเปนทมา

ของ ศลมหาสนท คอ เปรยบใหขนมปงแทนรางของ

พระองค กบเหลาองนเปรยบเสมอนเลอดของพระองค สถตยสนทอยในตวของเรา

๗. พระเยซทรงถกตรงไมกางเขนจนสนพระชนม แสดงถงความเปนพระผ ไถบาปและแสดงถงความรกความเมตตาท

พระองคมตอมวลมนษยดวยการท าใหมนษยม

ความสมพนธทถกตองกบพระเจา ในวนน

ภายหลงเรยกวา “วนศกรศกดสทธ”

๘. แตอยางไรกดชาวยวไมเชอพระเยซเปนพระผไถ

หรอ พระเมสสอาห ท าใหชาวยวยงคงรอคอยการ

มาของพระผไถจนถงทกวนน

๙. หลงจากนน ๓ วน พระเยซไดฟนคนชพ และ

ปรากฏกายใหเหลาสาวกของพระองคเหน หลงจาก

นนจงเสดจขนสวรรค เรยกวนนวาวนอสเตอร ๑๙พระแมมารและโจเซฟไมไดมความสมพนธกน พระแมมารตงครรภโดยประสงคของพระเปนเจา โจเซฟยอมรบเพราะทตสวรรคกาเบรยลมาปรากฎใหเหน ๒๐ตนก าเนดศลลางบาป (๑ ใน ๗ ศลศกดสทธของศาสนาครสต) ๒๑สาวก ๑๒ คน ไดแก ซมอนเปรโต อนดรว ยาโคโบ ยอหน ฟลปส บาโธโลมาย โธมส มทธาย ยาโคโบ (บตรของอาละฟาย) เลบบายส หรอธาดาย ซมอน (ชาวคานาอน) ยดาห หรอจดาห อสการโอส(ทรยศพระเยซ) ๒๒ทมาของพธมสซาหรอศลมหาสนท ทจะท าการระลกถงคณของพระเจา โดยการรบพระองคเขามาสถตในกาย

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. ๒ เปรยบเทยบความเหมอน และความแตกตางของนกายโรมนคาทอลก โปรเตสแตนต และออรธอดอกซ

นกาย โรมนคาทอลก โปรเตสแตนต ออรธอดอกซ

ครสตศาสนกชน ครสตง ครสเตยน -

ศนยกลาง กรงโรม

ประเทศอตาล

แควนแซกโซน

ประเทศเยอรมน

กรงคอนสแตนตโนเปล

ประมข พระสนตะปาปา ถอวาพระคมภร

เปนสงสงสด

พระสงฆราช หรอ

พระเพททรอารค

นกบวช / x /

นกบญและ

แมพระ

/ x /

ศาสนพธหรอ

พธกรรม

ศลศกดสทธ ๗ ขอ ใหความส าคญตอ

ศลลางบาปหรอ

ศลจมและ

ศลมหาสนท

ศลศกดสทธ ๗ ขอ

ภาษา ภาษาละตน ภาษาทองถน ภาษากรก

(แตในโบสถใชภาษาทองถน)

รปเคารพ ไมกางเขนทพระเยซถก

ตรง

ไมกางเขน

ภาพ ๒ มต

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. โมเสสพาชาวยวอพยพจากทใดไปสทใดตามโองการของพระเจา (แนวขอสอบ O – NET ๕๔)

๑. โรมน – คานาอน

๒. คานาอน – อยปต

๓. อยปต – คานาอน

๔. อยปต – โรมน

๒. การทพระเยซถกตรงไมกางเขนจนสนพระชนม แสดงใหเหนถงสงใด (แนวขอสอบ O – NET ๕๔) ตอบมากกวา

๑ ขอ

๑. ความเสยสละของพระเจา

๒. พระเจาทรงประทานบตรมาเพอสอนศลธรรมใหมนษยเพยงชวคราว

๓. การไถมนษยออกจากบาป

๔. มนษยไดรบการปลดปลอยใหมความสมพนธทถกตองกบพระเจา

๓. เรองใดปรากฏอยในคมภรไบเบลใหม (O-NET ๕๓) ตอบมากกวา ๑ ขอ

๑. เรองราวชวตของพระเยซ

๒. การเทศนาสงสอนธรรมของพระเยซ

๓. การเผยแผศาสนาของโมเสส

๔. ประวตศาสตรชนชาตยวในสมยอบราฮม

๔. ในตอนแรกชาวยวเชอวาพระเยซคอใคร (O – NET ๕๒)

๑. เมสสอาห

๒. พระบตรของพระเจา

๓. ศาสดาพยากรณ

๔. พระเจา

๕. พธกรรมใดทครสตศาสนกชนไดแสดงความเปนอนหนงอนเดยวกบพระเจา (O – NET ๕๒)

๑. ศลบวช

๒. ศลก าลง

๓. ศลลางบาป

๔. ศลมหาสนท

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๖. ดนแดนศกดสทธของศาสนายดาหและครสตคอขอใด ( O – NET ๕๑)

๑. ไคโร

๒. เมกกะ

๓. แบกแดด

๔. ปาเลสไตน

๗. ขอใดไมใชความเชอในครสตศาสนาเกยวกบพระเยซ (O – NET ๕๑)

๑. เปนสภาวะหนงของพระเจา

๒. เปนผสละชวตเพอไถบาปใหมนษยชาต

๓. เปนศาสดาผกอตงศาสนาครสต

๔. เปนผ รบมอบบญญต ๑๐ ประการจากพระเจา

๘. วนศกรศกดสทธ (Good Friday) ของครสตศาสนกชนหมายถงวนใด (O –NET ๕๐)

๑. วนทพระเยซสนพระชนม

๒. วนทพระเยซประกาศศาสนา

๓. วนทพระเยซคนพระชนม

๔. วนทพระเยซเสดจกลบสสวรรค

๙. พระเยซทรงสอนวา “จงรกเพอนบานเหมอนรกตวเอง” เพอนบานในทนหมายถงใคร (O-NET ๕๐)

๑. มนษยทกคน

๒. ผนบถอศาสนาอน

๓. สาวกของพระยซ

๔. ครสตศาสนกชน

๑๐. พธทชาวครสตนกายโรมนคาทอลกกนขนมปงและดมไวนทบาทหลวงสงให เรยกวาพธอะไร (O – NET ๔๙)

๑. ศลก าลง

๒. ศลแกบาป

๓. ศลลางบาป

๔. ศลมหาสนท

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๔. ศาสนาอสลาม๒๓

- ไมแบงแยกความเชอ ออกจากแงมมอนของชวต เพราะอสลาม คอ ธรรมนญของชวต ผน าทงทางการเมองและศาสนา

เรยกวา กาหลบ

๔.๑ จดรวมกบศาสนายดาห และศาสนาครสต

๑. เชอในพระเจาองคเดยวกน แตคนละชอ๒๔

๒. ใหความศรทธาคมภรเหมอนกนหลายเลม และเชอวาเกดแลวตายครงเดยว๒๕

๓. ใหความเคารพและนบถอโมเสส และพระเยซในฐานะพระศาสนทต๒๖ (รอซล) ของพระเจาดวย

๔. ๒ จดตาง

- เชอวาพระศาสนทตองคสดทาย คอ นบมฮมมด

- เชอวา คมภรสดทายทพระเจาประทานมาใหซงจะคงอยและไมมวนเปลยนแปลงจนกวาจะถงวนพพากษา (วนกยามะห)

คอ คมภรอลกรอาน

๔.๓ ศาสดา

- นบมฮมมด เกดทนครเมกกะ เปนชาวเผาคเรซ นสยซอสตยจนไดรบสมญาวา อลอามน (ผซอสตย)

- อาย ๒๕ ป แตงงานกบทานหญงคอดญะห๒๗ (เจาของรานคาทนบมฮมมดเปนผจดการ)

- อาย ๔๐ ปไดรบโองการจากพระเจาผานมลาอกะห (เทวทต) ทชอวา ญบรออล ณ ถ าฮรออ

(นบมฮมมดเปนผทสนใจในการคด และตงปญหาเกยวกบชวต บางครงจงขนไปบนยอดเขา

หาทเงยบสงบและสงดเพอใชในการตรกตรองปญหาดงกลาว วนหนงนบมอมมดกไดขนไปบน

ภเขาใกลภผารศม ซงมถ าฮรอฮอย)

- การประกาศศาสนาในระยะแรกท าอยางลบ ๆ โดยเรมจากญาตใกลชด

๒๓อสลามมาจากรากศพทภาษาอาหรบค าวา อสลมะ แปลวา การสวามภกด การยอมจ านน การเขาหาสนต และการปฏบตตาม ดงนนศาสนาอสลาม จงหมายถงศาสนาของผสวามภกดและนอบนอมตอพระเจา (พระอลลอฮ)เพอแสวงหาสนต เพมเตม มสลม มาจากรากศพทภาษาอาหรบ หมายถง ผยอมศโรราบตอพระเจา ๒๔ พระเจาในศาสนาอสลามทรงพระนามวา พระอลลอฮ ๒๕ คมภรทพระเจาประทานมาใหทปรากฏในคมภรอลกอาน มดงน คมภรเตารอด (คมภรโตราหในศาสนายดาห หรอคมภรไบเบล ภาคพนธสญญาเดม) คมภรอนญล (คมภรไบเบล ภาคพนธสญญาใหม) คมภรซาบล (ประทานแดนบดาวด) และคมภรอลกรอาน ๒๖ ศาสนทต ทปรากฏชออยในคมภรอลกรอาน ม ๒๕ ทาน คอ นบแอดม (แอดม), นบอดรส (เอโนค), นบนฮ (โนอาห), นบฮด, นบซอลฮ, นบอบรอฮม (อบราฮม), นบลฎ (โลท), นบอสฮาก (อสอค), นบอสมาอล, นบยะอกบ (ยาโคบ), นบยซฟ (โยเซฟ บตรยาโคบ), นบซลกฟล,นบอยยบ, นบมซา (โมเสส),นบฮารน (อาโรน), นบอลยาส (เอลยาห), นบยนส (โยนาห),นบชอยบ, นบดาวด (ดาวด), นบสลยมาน (โซโลมอน), นบอลยะซะอ (เอลชา), นบซะกะรยา (นกบญเศคารยาห), นบยะฮยา (เซนตจอหน), นบอซา (พระเยซ) และนบมฮมมด ๒๗ ทานหญงคอดญะหเปนบคคลคนแรกทหนมานบถอศาสนาอสลาม

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

- หลงจากนน ๓ ปจงประกาศอยางเปดเผย ค าสงสอนของนบมฮมมดขดตอความเชอดงเดมสงผลใหถกตอตานอยาง

หนก

- นบมฮมมดจงน าพาชาวมสลมอพยพจากนครเมกกะไปยงเมดนา (เรมตนฮจเราะหศกราช)

- ฮจเราะหท ๑๑ นบมฮมมดเสยชวต๒๘

๔.๔ นกาย

การแยกนกายไมไดเกดจากความขดแยงดานค าสอน หรอหลกปฏบต แตเปนความขดแยงทางดานการเมองเรองผ สบ

ทอดการเปนผน าทางศาสนาตอจากนบมฮมมด

- ซนน๒๙ - ยดหลกค าสอนของนบมฮมมด และคมภรอลกรอานอยางเครงครด เคารพกาหลบ เปนนกายทมผนบถอ

มากทสด รวมถงภาคใตของไทย ประเทศอนโดนเซย และมาเลเซยดวย ผทนบถอนกายนจะสวมหมวกสขาว

- ชอะห๓๐ หรอ มะงน (แขกเจาเซน) - เชอวาผน าทางศาสนาตอจากนบมฮมมด เปนผน าทางจตวญญาณ และเปน

สอกลางในการตดตอกบพระเจา ซงจะตองไดรบการแตงตงจากพระเจาผานนบมฮมมดเทานน จงใหความส าคญกบผท

สบทอดเชอสายมาจากนบมฮมมด คอ อาล คอลฟะห หรอกาหลบคนท ๔ (ไมนบคนอนกอนหนา) และลกหลานของ

อาลวาเปนผน า สญลกษณ คอ หมวกสแดง

- วาฮาบ - กอตงโดยมฮมมด อบดล วาฮบ ใหความส าคญเฉพาะค าสอนของนบมฮมมดและคมภรอลกรอานเทานน

ไมนบถอกาหลบหรออหมามคนใดวาเปนผสบตอศาสนา จดมงหมายคอรกษาศาสนาอสลามใหบรสทธเหมอนในสมย

ทนบมฮมมดยงอย

๒๘ ชาวมสลมเชอวานบมฮมมดขนสวรรคบรเวณนครเยรซาเลม ๒๙ ซนนมาจากภาษาอาหรบ ค าวา ซนนะห แปลวา จารต ๓๐ ชอะห แปลวา ผปฏบตตาม หรอสาวก

ซนน ............................................

ชอะห ............................................

วาฮาบ ............................................

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. ชาวมสลมไมเชอในเรองใด (แนวขอสอบจรง O – NET ๕๔)

๑. โมเสสและพระเยซเปนศาสนทต

๒. การตายแลวเกดใหมบนโลกมนษย

๓. โลกมวนสนสด

๔. เทวทตมจ านวนมาก

๒. ความหมายของค าวามสลมในขอใดถกตองทสด (O – NET ๕๒)

๑. ผ รกความสงบ

๒. ผยอมมอบตนตอพระเจา

๓. ผ มศรทธาตอพระเจา

๔. ผปฏบตตามโองการของพระเจา

๓. เทวทตทน าโองการของพระเจามาประทานแกนบมฮมมดจนเปนพระคมภรอลกรอานมชอวาอะไร

(O – NET ๕๐)

๑. อาล

๒. มาลก

๓. ญบรออล

๔. อซรออล

๔. ชาวมสลมในประเทศไทย มาเลเซย และอนโดนเซย สวนใหญนบถอนกายใด (O – NET ๕๐)

๑. ซฟ

๒. ชอะห

๓. วาฮาบ

๔. ซนน

๕. พระเยซตามความเขาใจของศาสนาอสลามคอใคร (Ent’ ต.ค. ๔๖)

๑. บตรของพระเจา

๒. นะบทานหนง

๓. ผ ไถบาปมนษย

๔. ทตสวรรคองคหนง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕. พระพทธศาสนา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕.๑ ชาดก ทศชาตชาดก

คอ เรองราวในอดตชาตของพระพทธเจา การบ าเพญบารม ๑๐ ประการ พระพทธเจา บนทกในพระสตตนตปฎก

ล าดบชาต ทศชาต เสวยชาตเปน บารมทบ าเพญ

๑. เต เตมยชาดก เตมยใบ เนกขมมบารม

๒. ชะ ชนกชาดก พระมหาชนก๓๑ วรยะบารม

๓. ส สวรรณสามชาดก สวรรณสาม เมตตาบารม

๔. เน เนมราชชาดก พระเนมราช อธษฐานบารม

๕. มะ มโหสถชาดก มโหสถ ปญญาบารม

๖. ภ ภรทตชาดก พญานาคภรทต ศลบารม

๗. จะ จนทชาดก จนทกมาร ขนตบารม

๘. นา นารทชาดก พระนารทพรหม อเบกขาบารม

๙. ว วทรชาดก วธรบณฑต สจจบารม

๑๐. เว เวสนดรชาดก พระเวสสนดร ทานบารม

เวสนดรชาดก

เปน “มหาชาต” คอ ชาตสดทายของการบ าเพญบารม ๑๐ ประการ บ าเพญทานบารม

กจกรรมประเพณทเกยวเนอง ไดแก เทศนคาถาพน เทศนมหาชาต บญผะเหวด

๓๑ พบสจธรรมวาตนมะมวงรสด “ตนไมทมผลโอชะเหมอนกบราชบงลงคทมแตจะน าภยมา เพราะมแตคนหวงชวงชง แต การบวช เหมอน ตนไมทไมมผล” จงออกผนวช(บ าเพญเนกขมมบารม)และสรปวา “การบวชเปนสขแทหนอ”

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. หากทานตองการบรรลความส าเรจดวยความเพยร ทานคดวาทานควรศกษาหลกธรรมจากชาดกในเรองใด (แนว

ขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. ชนกชาดก

๒. เวสสนดรชาดก

๓. สวรรณสามชาดก

๔. มโหสถชาดก

๕. จนทชาดก

๒. ชาตสดทายของพระโพธสตวในทศชาดกคอใคร (แนวขอสอบ O-NET ๕๔)

๑. สวรรณสาม

๒. พระเวสสนดร

๓. พระมหาชนก

๔. จนทกมาร

๓. หากทานจะไปฟงเทศนมหาชาต ทานจะไดฟงเรองราวในขอใด (O-NET ๕๑)

๑. พทธประวต

๒. มโหสถชาดก

๓. เวสสนดรชาดก

๔. มหาชนกชาดก

๔. “เวสสนดรชาดก” ใหแนวคดส าคญในเรองใด (O-NET ๔๙) ๑. ทานบารม ๒. ปญญาบารม ๓. วรยบารม ๔. ศรทธาบารม

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕.๒ พทธประวต

ประสต

- พระนามเดม เจาชายสทธตถะ แปลวา ส าเรจตามความตองการ

- พระบดา-พระมารดา พระเจาสทโธทนะ (ศากยะวงศ) กษตรยผครองแควน

กบลพสด (ปจจบนตงอยในประเทศเนปาล) กบพระนางสรมหามายา

(โกลยวงศ) พระราชธดาของกษตรยแหงกรงเทวทหะ

- สถานทประสต สวนลมพนวน ณ ใตตนสาละ พระนางสรมหามายาเสดจ

สวรรคตภายหลงจากพระประสตกาล เจาชายสทธตถะจงถกเลยงดโดยพระ

นางปชาบด๓๒

- ค าท านาย พราหมณ ๘ คนมาท านายอนาคตของเจาชายสทธตถะ วาจะได

เปนศาสดาเอกของโลก หรอพระมหาจกรพรรด แตหนงในนน คอ พราหมณ

โกณฑญญะ ท านายวาพระองคจะไดตรสรเปนพระพทธเจาเทานน หลงจาก

นน ๗ วน พระนางสรมหามายากสนพระชนม

ตความการประสต

o อาสภวาจาอยางอาจหาญทนททประสตวา “เราเปนผเลศแหงโลก เราเปน

ผใหญยงแหงโลก เราเปนผประเสรฐแหงโลก”๓๓ การประสตของ

พระพทธเจาจงถอเปนการปฏวตครงส าคญ เพราะคอการประกาศอสรภาพ

ของมนษย ทมความหมายวา มนษยมศกยภาพในการพฒนาตนเองได

สงสด เมอมนษยพฒนาตนเองแลวกเปนผประเสรฐสด และปฏเสธแนวคด

ทวาชวตของมนษยถกพระเจาลขตไวแลววาจะเปนไปในทางไหน

การออกผนวช

o อภเษกสมรส อภเษกสมรสกบพระนางพมพา (ยโสธรา) เจาหญงแหงกรง

เทวทหะ และมพระราชโอรส พระนามวา พระราหล แปลวา บวง

o ระหวางเสดจออกนอกพระราชวง พบกบเทวทตทง ๔ ทแปลงกายมาเปน

คนแก คนเจบ คนตาย และสมณะ๓๔ ท าใหทรงคดไดวาสงตาง ๆ ในโลกน

ลวนไมเทยง

๓๒ ภายหลงรบ ครธรรม ๘ และเปนพระภกษณองคแรก หลงจากทพระอานนททลขออนญาตพระพทธเจา ๓๓ อคโคหมสม โลกสส เชฏโฐหมสม โลกสส เสฆโฐหมสม โลกสส ๓๔ เนองจากพระบดาไมตองการใหเจาชายสทธตถะออกบวชจงพยายามใหพบเหนแตสงทมความสข

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

การตรสร๓๕

o การบ าเพญชวง ๖ ปแรก

o ปฏบตโยคะ อาฬารดาบส กบ อทกดาบส บรรลฌานสมาบต ๘ เหนวา

ไมใชทางเลยบ าเพญเอง

o บ าเพญทกรกรยา ๓ อยาง คอ การกระท าทท าไดยากยง กดฟนเอา

ลนดนเพดานนาน ๆ จนเหงอออกรกแร กลนลมหายใจ จนปวดหว จก

และอดอาหาร ยาวนานถง ๖ ป

o การบ าเพญชวงหลง

o พระอนทรจงสงใหปญจสขเทพบตร บอกใบพระโพธสตว โดยการดด

พณ ๓ สาย๓๖ ท าใหพระพทธเจาทรงระลกถง ทางสายกลาง (มชฌมาปฏปทา) กลบมาเสวยอาหาร รบขาว

มธปายาสของนางสชาดา

o ท าใหปญจวคคย เสอมศรทธา เพราะหาวาละความเพยรมกมากในกาม

o ใช ฌาณ ๔ เปน บาท คอเปนฐาน หรอ สมถกรรมฐาน แลวพจารณา

ตามจรง หรอ วปสสนากรรมฐาน๓๗ จนได วปสนาฌาณ

o เกดอภญญา ๖ อทธวธ (แสดงฤทธได จ าวา อทธฤทธ) ทพพโสต (ห

ทพย จ าวา โสต เหมอนหองโสต) เจโตปรยญาณ (หยงรจตผ อน จ าวา

เจโต คอ จต) ปพเพนวาสานสตญาณ (ระลกชาตได จ าวา

บพเพสนนวาส) ทพพจกข (มตาทพย จ าวา จกข คอ ตา) **อาสวกขยญาณ (การท าใหกเลสสนไป จ าวา

ขย คอ ขยะ) ในวนเพญ เดอน ๖ วนวสาขบชา

o สงทตรสร คอ อรยสจ ๔ คอ กระบวนการเกดขนของทกขและการดบทกข ซงพระองคไมไดคดเองเพยงแตไป

คนพบความจรงทมอย ดงนน พทธเจาคนพบทางสายกลางกอนแลวจงคนพบอรยสจ ๔

๓๕ ธรรมทเปนองคแหงการตรสร หรอองคของผตรสร ๗ประการ (โพชฌงค) คอ สตสมโพชฌงค (ความระลกได) ธมวจยะโพชฌงค (ความเฟนธรรม) วรยสมโพชฌงค (ความเพยร) ปตสมโพฌงค (ความอมใจ) ปสสทธสมโพฌงค (ความสงบกายใจ) สมาธสมโพชฌงค (ความมใจตงมน) และอเบกขาสมโพชฌงค (ความมใจเปนกลาง) ๓๖ การปฏบตเหมอนสายพณ คอ ตงไปสายกจะขาด (ตงไป เปรยบกบ อตตกลมตถานโยค คอ การบงคบกายบงคบใจ) หยอนไปเสยงกไมเพราะ (หยอนไป เปรยบกบ กามสขลกานโยค คอ การปลอยตวตามกเลส) ตองพอด ๆ พบทางสายใหมเรยก มชฌมาปฏปทา (ทางสายกลาง) ๓๗ ในการบ าเพญเพยร พระองคไดทรงเจรญจตภาวนาจนบรรลญาณ ๓ ซงเปนองคปญญา ชนสงตามล าดบ คอ ในปฐมยาม ทรงบรรลปพเพนวาสนตญาณ (ทรงระลกชาตในอดตของตนได) มชฌมยาม ทรงบรรลจตปปาตญาณ (ตาทพย หทพย รแจงการเกดและดบของสรรพสตวทงหลาย) และปจฉมยาม ทรงบรรลอาสวกขยญาณ (รวธก าจดกเลส) แลวบรรลอรยสจ ๔ เปนเรองสดทาย การตรสรธรรมดงกลาวดวยตวของพระองคเอง ท าใหพระองคไดรบ พระนามวา “พระอรหนตสมมาสมพทธเจา”

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ปฐมเทศนา

- ตอนแรกไมทรงคดสงสอน เพราะ ธรรมลกซงเกนปถชนจะเขาใจได แตเมอ

ทรงพจารณาแลวกพบวาสตวโลกมสตปญญาแตกตางดจบว ๔ เหลา๓๘

- เรมจากกลมบวเหลาแรกกอนเพอใหการเผยแพรเรว จงนกถงอาฬารดาบส

และอทกดาบสกอน แตทงสองถงแกกรรมไปแลว

- ตอมาจงนกถง ปญจวคคย จงเสดจไปโปรดท ปาอสปตนมฤคทายวน

แสดงธรรมะเรยกวา ธมมจกรกปปวตนสตรเกยวกบทางสดโตงสองทาง

ทางสายกลาง และ อรยสจ ๔

- การแสดงปฐมเทศนานนอปมาเหมอน การประกาศสงครามกบกเลส เสมอน

ลอของรถศกใหเรมหมนไปขางหนา

- โกณฑญญะ ดวงตาเหนธรรมบรรลโสดาบน แลวขอบวชแบบ

เอหภกขอปสมปทา เปนภกษองคแรกในพทธศาสนา จงเปนครงแรกท พระ

รตนตรยครบสามดวง ในวนเพญเดอน ๘ วนอาสาฬหบชา (อาสา มาเปน

พระ) ตอมาในวนแรม ๕ ค า เดอน 8 ปจจวคคย ไดฟงอนตตลกขณสตร

(เกยวกบอนตตาในขนธ ๕) จงบรรลอรหนต๓๙

การประดษฐพระพทธศาสนาทแควนมคธ

- ตอมา โปรดชฎลสามพนองม อรเวลกสสปะ ภายหลงไดรบการยกยองวาเปนเอตทคคะในดานผ มบรวารมาก ซงเปน

พระอาจารยของพระเจาพมพสารและเปนหวหนากลม สงผลใหอรเวลกสสปะขอบวช ดงนน เมอหวหนาบวชคนอน

ทเปนศษย จงขอบวชตาม๔๐

- หลงจากนนจงพากนไปโปรดพระเจาพมพสาร โดยพระพทธเจาไดทรงแสดงธรรมเรองอนปพพกถา และอรยสจ ๔

สงผลท าใหพระเจาพมพสารและบรวารบรรลโสดาบน พรอมประกาศตวเปนพทธมามกะ

- พระเจาพมพสารจงถวายวดเวฬวนมหาวหารใหเปนวดแหงแรกในพทธศาสนา

ขอสงเกต ระยะเวลาสวนมาก พระพทธเจาประทบทวดพระเชตวนมหาวหาร๔๑ทอนาถบณฑกเศรษฐสราง

๓๘ บว ๔ เหลา ประกอบดวย อคคฏตญญ (พวกทมสตปญญาเฉลยวฉลาด ฟงธรรมกเขาใจไดอยางรวดเรว เปรยบเสมอนดอกบวทอยพนน า) วปจตญญ (สตปญญาปานกลาง ฟงธรรม และฝกอบรมเพมเตมกสามารถเขาใจได เสมอนบวทอยปรมน า) เนยยะ (มสตปญญานอย ฟงธรรม และฝกอบรมโดยไมยอทอ สกวนกสามารถเขาใจได เปรยบเหมอนบวทอยใตน า ) และปทปรมะ (พวกทไรสตปญญา ฟงธรรมกไมอาจเขาใจ เสมอนบวทอยใตโคลนตม) ๓๙ กอนหนานนพระพทธเจาทรงแสดงปกณณกเทศนาใหปจจวคคยฟงจนบรรลโสดาบนไปและขอบวชแบบเอหภกขอปสมปทาไปแลว ๔๐ ภายหลงทงหมดส าเรจพระอรหนตเมอพระพทธเจาแสดงอาทตตปรยายสตร ซงเปนพระสตรทแสดงถงความรอนรมของจตใจ [อนทรย ๕ – ความสามารถหลกทางจต ๕ ประการ ไดแก สทธนทรย (ความศรทธา) วรยนทรย (ความเพยร) สตนทรยร (ความระลกได) สมาธนทรย (ความตงมน) และปญญณทรย (ความเขาใจ) ]ดวยกเลส ๔๑ สวนเจาเชต

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

วเคราะหการแสดงโอวาทปาฏโมกข

- หลงจากนน ๙ เดอน ก มการประชมสงฆครงแรกและส าคญทสด มจาตรงคสนนบาต ณ วดเวฬวนมหาวหาร เปน

วนเพญเดอน ๓ หรอ มาฆบชา ทรงแสดง โอวาทปาตโมกข (หวใจ

พระพทธศาสนา) เพอการเผยแพรศาสนา แบงเปน ๓ ตอน วาดวย อดมการณ

วาดวย หลกการ วาดวย วธการ

o ตอนแรก อดมการณ ๓ ขอ ๑) หากไมม ขนต น าไปสสงคราม ๒) นพพาน คอ

ความพนจากกเลส ไมใชสวรรคไมใชพรหม ๓) บรรพชต สมณะในพทธศานา

คอ สญลกษณแหงความรมเยน ความไมมภย

o ตอนสอง การปฏบต สรปลงได ๓ อยาง เวนชว ท าด และท าจตใหบรสทธ

o ตอนสาม เพอผไปประกาศศาสนา๔๒

ปรนพพาน

- พระพทธเจาบ าเพญ พทธกจ ๕ ประการ เปนกจวตร๔๓ พระพทธเจามโรค

ประจ าตว คอ โรคปกขนทกาพาธ โรคบด ดบขนธปรนพพาน ท สวนสาละ

สาลวโนทยาน เมองกสนารา แสดงธรรม ปจฉมโอวาท อยาประมาท๔๔

และรบสภททะปรพาชกเปนสาวกองคสดทาย

วเคราะหตอนปรนพพาน

- พระธรรม พระวนย เปนเสมอน ศาสดา หลงจากการปรนพพาน

- การบชาพระพทธเจาอยางแทจรง คอ การปฏบตธรรมใหสมควรแกธรรม

๔๒ คอ ไมกลาวราย ไมท าราย ความส ารวมในพระปาตโมกข (รกษาความประพฤตใหนาเลอมใส) รจกประมาณในเรองอาหาร สนโดษ พฒนาจตใจเสมอ ๔๓ พทธกจของพระพทธเจา ๕ ประการ คอ เวลาเชา เสดจออกบณฑบาต เพอโปรดสตวโลก เวลาบาย ทรงแสดงธรรมแกอบาสกอบาสกา ทรงแสดงธรรมใหแกผทสนใจ เวลาเยนทรงประทานพระโอวาทใหกรรมฐานแกพระภกษ เวลาเทยงคน ทรงแสดงธรรมและตอบปญหาเทวดา และเวลาเชามดจนสวาง (ใกลรง) ทรงตรวจดสตวโลกทสามารถรธรรม โดยทรงแสดงธรรมใหเหมาะกบลกษณะนสยของบคคลนน ๆ ๔๔ “สงทงหลายทเกดจากปจจยปรงแตงขน ลวนมความเสอมสลายไปเปนธรรมดา เธอทงหลายจงท าหนาทใหส าเรจดวยความไมประมาทเถด”๔๔

ขอควรจ า จาตรงคสนนบาต ประกอบดวย

๑. วนทพระสงฆมา ๑,๒๕๐ รปมไดนดหมาย ๒. พระสงฆทมาลวนเปนเอหภกขอปสมปทา

๓. พระสงฆทมาลวนเปนพระอรหนต ๔. วนเพญเสวยมาฆฤกษ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

สรปพทธโอวาท

ชอหลกธรรม สาระ วน

ปฐมโอวาท หรอ ธรรมจกรกปปวตนสตร ทางสดโตง ทางสายกลาง อรยสจ ๔ อาสาฬหบชา

โอวาทปาตโมกข ละชว ท าด ท าใจใหบรสทธ มาฆบชา

ปจฉมโอวาท หรอ อปปมาทธรรม ความไมประมาท

เพราะสงขารเสอมไปเปนธรรมดา

วสาขบชา

๕.๓ วนส าคญทางพระพทธศาสนา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แบบฝกหด

๑. “เราเปนผเลศแหงโลก เราคอผเปนใหญแหงโลก เราเปนผประเสรฐแหงโลก” การเปลงอาสภวาจาอยางอาจ

หาญของเจาชายสทธตถะทนททประสต เปนสญลกษณสอความหมายตามขอใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. มนษยมความสามารถเหนอวาสตวอน ๆ ในโลก

๒. มนษยมศกยภาพทจะอวดอางตนเองไดทกเมอ

๓. เจาชายสทธตถะมความมงมนทจะเปนผยงใหญทสดในโลก

๔. มนษยมศกยภาพในการพฒนาตนเองไดสงสด

๕. การพฒนาตนเองใหเปนเลศกวาศาสนาอน ๆ เปนสงทศาสนาพทธมงเนน

๒. หลงจากตรสรพระพทธเจาทรงเผยแผพระพทธศาสนาอยางไรเปนอนดบแรก (แนวขอสอบ

O-NET ๕๗)

๑. เสดจไปโปรดพระอาจารยอาฬารดาบส กาลามโคตร และอทกดาบส รามบตร

๒. เสดจไปโปรดปญจวคคยทปาอสปตนมฤคทายวน

๓. แสดงธรรมอาทตตปรยายสตรโปรดชฎล ๓ พนอง

๔. เสดจไปโปรดพระเจาพมพสารทกรงราชคฤห

๕. เสดจไปโปรดพระญาตทกรงกบลพสด

๓. ในวนอาสาฬหบชาพระพทธเจาแสดงธรรมเทศนาเรองใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๗)

๑. ธมมจกกปปวตนสตร

๒. อนนตลกขณสตร

๓. อาทตตปรยายสตร

๔. มหาสาโรปมสตร

๕. โลกวปตตสตร

๔. วนส าคญทางพระพทธศาสนาวนใดทพระพทธเจาทรงแสดงธรรมเกยวกบอรยสจ ๔ และมชฌมาปฏปทา (แนวขอสอบ O-NET ๕๗)

๑. วนอาสาฬหบชา ๒. วนมาฆบชา ๓. วนวสาขบชา ๔. วนอฏฐมบชา ๕. วนเทโวโรหณะ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕. ขอใดไมไดแสดงถงความมงมนของพระพทธเจาในการแสวงหาทางพนทกข (แนวขอสอบจรง O-NET ๕๖)

๑. ทรงสงเกตเหนวา การเกด แก เจบ และตายเปนสาเหตทท าใหมนษยเปนทกข

๒. ทรงละทงราชสมบตออกผนวชเมอพระชนมาย ๒๙ พรรษา

๓. ทรงศกษาเลาเรยนกบอาฬารดาบสและอทกดาบสจนหมดสน

๔. ทรงทรมานพระวรกายตนเองดวยวธการตาง ๆ

๕. ทรงบ าเพญเพยรสมาธทางจตจนบรรลเปาหมาย

๖. พระพทธเจาสอนอรยสจ ๔ ในวนใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๔)

๑. วนจาตรงคสนนบาต

๒. วนอาสาฬหบชา

๓. วนอฏฐมบชา

๔. วนมาฆบชา

๗. พระพทธเจาทรงบรรลญาณใดทท าใหตรสรอรยสจ ๔ (O-NET ๕๒)

๑. จตปปาต

๒. อาสวกขย

๓. อานาปานสต

๔. ปพเพนวาสนสสต

๘. ในวนอาสาฬหบชา พระพทธเจาทรงแสดงพระธรรมเทศนาเรองใด (O-NET ๕๒)

๑. อนตตา และนพพาน

๒. มชฌมาปฏปทา และอรยสจ

๓. ไตรลกษณ และรตนตรย

๔. โพธปกขยธรรม และอปรหานยธรรม

๙. ขอใดคอศาสดาทพระพทธเจาระบไวใหเปนตวแทนหลงจากเสดจปรนพพาน (O-NET ๔๙)

๑. พระอบาล

๒. พระอานนท

๓. พระธรรมวนย

๔. พระมหากสสปะ

๑๐. พระพทธเจาทรงแสดงธรรมครงแรกใหแกใคร (O-NET๔๙)

๑. ปญจวคคย

๒. ชฎล ๓ พนอง

๓. พระเจาสทโธทนะ

๔. อาฬารดาบสและอทกดาบส

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕.๔ การบรหารจตและเจรญปญญา

แบบฝกหด

๑. การฝกสตปฏฐานขนพจารณาเวทนาคออยางไร ( O – NET ๕๔) ๑. รเทาทนความรสก สข ทกข หรอเฉย ๆ ๒. ก าหนดรวาทกอรยาบถขณะนนเปนอาการใด ๓. ก าหนดรวาขนธ 5 คออะไร เกดดบไดอยางไร ๔. พจารณาดจตของตนวามราคะ โทสะ โมหะ หรอไม

๒. ขอใดคอความหมายของ “จต” ในจตตานปสสนาสตปฏฐาน (O – NET ๕๓) ๑. ธรรม ๒. อารมณ ๓. ความรสก ๔. ความนกคด

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๕.๕ พทธบรวาร

เพลงพทธสาวก (PART ๑)

ท านอง : เพลงคดมาก ปาลมม

หนงพระสงฆใชไหม คอโกณฑญญะโหรเราไมตองคดมาก

ถอมตนเรมจะหวนไหว อสสชใหเรานนไดค าตอบ

โมคคลลานะเบองซาย บอกใหรแกงวงกอสรางนนไง

เบองขวาประชดเคยงขางกน สารนนกตญญมากใชไหม

กสสปะธดงคร ประธานสงคายนากนแคไหน

พมพสารวดแรกสรางมา เวฬวนใหเธอสญญา วาจะไมท าใหเธอตองเสยใจ

อปฏฐากพระอานนทใชไหม ความจรงนนเปนพนองกนใชไหม

สหชาตนนยงไมไดเปลยนไป และความรกของเรายงคงเหมอนเดม

ทต ๙ สาย สงคายนาครงน ครงทสามพระเจาอโศกคนน

เชตวนทานบณฑกกะเศรษฐ อบาสกนบถอมนคงเหมอนเดม ใชหรอเปลา

พระอญญาโกณฑญญะ พระสาวกองคแรกในพทธศาสนา

เดมเปนโหรทมาท านายอนาคตของเจาชายสทธตถะ

พระอสสช มลกษณะเดน คอ ความออนนอมถอมตน

พระโมคคลลานะ เปนอครสาวกเบองซาย (มฤทธมาก) พระพทธเจาสอนอบายแกงวงให และเดนดานกอสราง

พระสารบตรเปนอครสาวกเบองขวา (มปญญามาก) คณธรรมเดน คอความกตญญ

พระมหากสสปะ เอตทคคะดานออกธดงคมาก

และเปนประธานการสงคายนาพระไตรปฎกครงท ๑

พระเจาพมพสารเปนผถวายอทยานเวฬวนใหเปนวดแหงแรกในพทธศาสนา

พระอานนทเปนพทธอปฏฐาก เปนลกพลกนองของเจาชายสทธตถะ)

และเปนสหชาต (เกดวนเดยว เดอนเดยว ปเดยวกน

พระเจาอโศกมหาราชเปนองคอปถมภการสงคายนาพระไตรปฎกครงท ๓ และสงทต ๙ สายไปเผยแผพระพทธศาสนา

อนาถบณฑกกะเศรษฐ มหาอบากสกเปนผถวายเชตวนมหาวหาร วดแหงท ๒ ในพทธศาสนา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

พทธสาวก

พทธสาวก ความส าคญ

พระอญญาโกณฑญญะ - พระสงฆองคแรก (ปฐมสาวก)ในพระพทธศาสนา - เอตทคคะในดานรตตญญ เปนผ รธรรมและมอายพรรษามากกวาผ อน

พระอสสช - พระอาจารยของพระสารบตร - มความออนนอมถอมตนแมจะบรรลแลวกยงถอมตน (สมถะ) - เปนครทด (น าค าสอนทลกซงมายอไดอยางกะทดรด)

- เปนผ เคารพในพระพทธเจา - ยดมนในหลกการ ไมชอบเทศนาแบบพสดารเนนแกน

พระสารบตร - เอตทคคะในดานผ มปญญามาก - อครสาวกเบองขวา - เปนผมจตสาธารณะท าประโยชนเพอสวนรวม - ธรรมเสนาบด

- มความใฝรใฝเรยน - มความรก ความซอตรง และยกยองใหเกยรตเพอน - มความกตญญทงตออาจารย ตอพระศาสดา ตอมารดา และตอผถวายขาวสกแมเพยงทพพ

เดยว พระโมคคลลานะ - เอตทคคะในดานผ มฤทธมาก

- อครสาวกเบองซาย - ถนดงานดานกอสราง (ดแลการสรางวหารบพพารามทนางวสาขาบรจาคทรพยถวาย) - ใจกวาง ไมยกตนขมผ อน - ยกยองผ อน ไมถอโอกาสชงความดความชอบจากผ อน

พระอานนท - หนงในสหชาต - เอกทคคะ ๕ ดาน พหสตร จ าค าสอนไดมากสด เปนผ มสต เปนผ มคต แนวการจ า เปนผ ม

ความเพยร เปนพทธอปฏฐาก

- เปนผ วสจฉนาพระธรรมในการสงคายนาครงท ๑ - เปนผ เสยสละ - เปนผ รจกกาละเทศะ

- เปนผกตญญ (ปกปองพระพทธเจาดวยชวตตอนพระเทวทต) - มบทบาทในการสงเสรมสทธสตร และนกสทธมนษยชน (ถามเรองการบรรลธรรมของสตร

ชวยใหนาของทานบวชเปนภกษณได) พระอบาล - เอตทคคะผ เลศในทางผทรงพระวนย

- ในการสงคายนาพระธรรมวนยครงแรกเปนผ วสชชนาพระวนย

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

พทธสาวก ความส าคญ

พระมหากสสปะ - เปนบตรทดของบดา มารดา (เคารพ และเชอฟง) - เปนผ รกษาสจจะ และมความกตญญ - ใชชวตเรยบงาย มกนอย สนโดษ

- เครงครดในขอปฏบตหรอวนยสงฆ - เอตทคคะดานการเดนธดงคมาก - ประธานในการสงคายนาพระธรรมวนยครงท ๑

พระองคลมาล - เปนผ ใฝรวานอนสอนงาย - เปนผอดทน ไมตอบโต - เปนผมกนอย

พระมหากจจายนะ - เปนคนรอบคอบ - เปนผยดมนตอค าสง

- เปนผมความคดรเรมสรางสรรค - ตงใจท าหนาททไดรบมอบหมาย - เอตทคคะดานผอธบายความยอใหพสดาร

พระสวล - เอตทคคะดานผเลศดวยลาภและเลศดวยยศ

พระอนรทธ - เปนผมน าใจนกกฬา - เปนแบบอยางทดในการท าบญ

- มความเพยร มสต มจตใจทมนคง และมปญญา พระเจาอโศกมหาราช - อปถมภการสงคายนาครงท ๓ น าไปสการสงสมณทตออกไปเผยแพรพระพทธศาสนา

๙ สาย - สรางเสาอโศก ท าใหรสถานทตาง ๆ ในพทธประวต - เปลยนหลกนโยบายการตางประเทศจากการรบมาเปนการประกาศศาสนา

หมอชวกโกมารกจจ - ถวายสวนมะมวงเพอเปนสถานพยาบาลสงฆแหงแรก ( ชวกมพวน) - เอตทคคะผ เลศกวาอบาสกทงปวงดานเปนทรกของปวงชน และ บรมครแหงการแพทยแผน

โบราณ - มแรงจงใจใฝสมฤทธสง เปลยนสงลบเปนบวก - มความพากเพยรสง

- เปนอบาสกทด มศรทธาในพระพทธเจา - เปนผมน าใจ เสยสละอยางยง

นายสมนมาลาการ - กลาหาญในการท าสงทถก

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

พทธสาวก ความส าคญ

จตตคหบด - ไดรบยกยองจากพระพทธเจาวา เปน อบาสกตวอยาง เปนอครอบาสก - เอกทคคะดานการแสดงธรรม - เปนผอปถมภพระศาสนา

- เปนผ เคารพพระสงฆแมบรรลธรรมแลว - เปนนกเผยแพรศาสนา ทด

อนาถบณฑกเศรษฐ - อปฏฐากศาสนาเปนเวลานาน - ใหบรวารถอศล ๘ ในวนธรรมสวนะ - ไมทอแทเมอประสบปญหาในชวต - สละทรพยเพอศาสนาจนไดชอวา มหาอบาสก คกบนางวสาขา

- บ าเพญประโยชนแกผ อน - ถวายพระเชตวน (เชตวนมหาวหาร) เปนอารามแหงท ๒ ในพทธศาสนา

พทธสาวกา

พทธสาวกา ความส าคญ

พระมหาปชาบด

โคตมเถร - พระมารดาเลยงของเจาชายสทธตถะ - ภกษณองคแรกในพทธศาสนา - เปนผทเรมการถวายสงฆทานเปนคนแรก - เปนผมความอดทนและตงใจ

- เปนผมความเพยรพยายาม - เปนผทเหนแกประโยชนสวนรวม - เปนผมประสบการณในชวตมาก และไดรบยกยองจากพระพทธเจาวาเปนเอตทคคะดาน

รตตญญภาพ พระภททากจจานาเถร - เดม คอ พระนางพมพายโสธรา

- หนงในสหชาต - เอตทคคะดานผทรงอภญญา

พระกสาโคตมเถร - เปนผมชวตเรยบงาย - เขาใจความจรงของชวตดวยตนเอง - เปนครทดส าหรบสตร - มจตใจเขมแขง - เอตทคคะดานผทรงจวรเศราหมอง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

พทธสาวกา ความส าคญ

พระนางเขมาเถร - เปนผมเหตผล - เปนผทมไหวพรบปฎภาณ - เอตทคคะดานมปญญามาก

- พระอครสาวกาเบองขวา พระอบลวรรณาเถร - เอตทคคะดานผมฤทธมาก

- พระอครสาวกาเบองซาย พระปฏาจาราเถร - เปนผ ใชสตปญญาแกไขปญหาชวต

- เปนตวอยางผปฏบตอปปมาทธรรม - เอตทคคะดานผเปนเลศในฝายผทรงวนย

พระธรรมทนนาเถร - มความศรทธาเลอมใสในพระพทธศาสนา - มความกตญญกตเวท - มปญญาเฉลยวฉลาด - เอตทคคะดานธรรมถก

เจาหญงมลลกา - เปนสาวกาทด - เขาใจโลกและชวต - มขนต

- เปนภรรยาทด - มใจกวางและมเมตตา

นางวสาขามหาอบาสกา - บคคลแรกทรเรมการถวายผาอาบน าฝน - เปนบตรทดของบดามารดา เชอฟงค าสงสอน - เปนภรรยาทด - เปนผ เขาใจวนยสงฆอยางด

- เอตทคคะในฝายผเปนทายกา นางจฬสภททา - อบาสกาผ มศรทธามนคงในพระรตนตรย

- เปนผกตญญกตเวท นางขชตตรา - เปนผ เลศทางพหสต คอ การไดยนไดฟงมามาก หมายถง เรยนรหลายอยาง

- เอตทคคะดานผแสดงธรรม

ชาวพทธตวอยาง

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ชาวพทธตวอยาง ความส าคญ

พระนาคเสน

และพระยามลนท - ปญหาทพระนาคเสนและพรยามลนทโตกนถกบนทกไวในหนงสอ มลนทปญหา

สมเดจพระมหาสมณเจา

กรมพระยาวชรญาณ

วโรรส

- ทรงตงมหามกฏราชวทยาลย - ทรงจดตงธรรมศกษา และจดสอบฝายบาล และฝายนกธรรม - ทรงแกไขต าราเรยนพระปรยตธรรม - จดใหมโรงเรยนในวดทวราชอาณาจกร

สมเดจพระวนรต

(เฮง เขมจาร)

- เปนนกการศกษา ซงทมเทจตใจและสตปญญาใหกบการจดการศกษาของมหาธาตวทยาลย (มหานกาย)

พระครวนยธร

(พระอาจารยมน

ภรทตโต)

- บรมคร (พระอาจารยใหญ) สายวดปา สายกรรมฐาน - ปฏบตตนตามสมณวสย คอ สอนใหคนมศลธรรมไมวาไทยลาว - เปนแบบอยางของพระสงฆ - การกระท าประโยชนแกชาต เทศนาใหคนเปนคนด

พระโพธญาณเถร

(หลวงพอชา สภทโท)

- เปนพระทเครงครดในพระธรรมวนยมาก

- ผ รเรมสรางวดหนองปาพง เนนกลมกลนธรรมชาต และเผยแผธรรมในตางประเทศ

- สามารถสอนชาวตางประเทศได แมจะไมรภาษาองกฤษ

พระธรรมโกศาจารย

(พทธทาสภกข)

- ผกอตง สวนโมกขพลาราม และ สวนโมกขนานาชาต

- ออกหนงสอพมพพทธเลมแรกของไทยราย ๓ เดอน และหนงสอชด ธรรมโฆษณ

- ไมวาศาสนาใดกปรารถนาความพนทกข จงตองการใหเกดความเขาใจระหวางศาสนา ดงคนออกจากวตถนยม

- ไดรบการยกยองวาเปนเสมอนเสนาบดแหงกองทพธรรมในยคกงพทธกาล

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ชาวพทธตวอยาง ความส าคญ

พระพรหมมงคลาจารย

(ปญญานนทภกข)

- ท างานเผยแผพระพทธศาสนารวมกบทานพทธทาสภกขโดยเฉพาะภาคใตและมาเลเซย - ไดรบฉายาวา นกเทศนฝปากกลา - เปนพระไทยทเผยแผพทธศาสนา ณ. ตางประเทศอยางกวางขวาง

- อบรมพระใหเปนนกเผยแผธรรมทด - เปดโรงเรยนพทธศาสนาวนอาทตย - จดคายตาง ๆ เชน คายพทธบตร - ฟนฟประเพณตาง ๆ ใหถกตอง เชน การบวชอยางเรยบงาย

- มความมงหวงสรางพระ สรางคน เยาวชน - สรางวดปญญานนทาราม

พระพรหมคณาภรณ

(ป. อ. ปยตโต)

- เดนดานการปกปองคมครองพระศาสนา เมอเกดความสบสนในการตความพระวนยทานชวยแกไข

- ไดรบรางวลการศกษาเพอสนตภาพจากยเนสโก จากงานประพนธมากกวา ๑๐๐ เรอง เชน พทธธรรม และ พจนานกรมพทธศาสน

- เจาของค าคม ชาวพทธตองเลกเปนผมองแคบ คดใกล ใฝต า ตองเปน ผมองกวาง คดไกล ใฝสง

พระมหาธรรมราชาท 1

(ลไท) - ทรงน าธรรมมะมาใชในการปกครอง ทรงเปนพระธรรมกราช ดงพระพทธพจนทวา

“พระราชาเปนเครองปรากฏของรฐ” - ทรงจดระเบยบสงฆขนครงแรก โดยแบงเปน ๒ ฝาย คอ คามวาส และอรญวาส

- ทรงอญเชญพระบรมสารรกธตจากลงกามายงสโขทย - ทรงสรางพระพทธรปจ านวนมาก เชน พระพทธชนราช พระพทธชนสห พระศรศาสดา เปน

ตน และโปรดใหประดษฐานรอยพระพทธบาท

- ทรงนพนธหนงสอเตภมกถา หรอไตรภมพระรวง ซงถอเปนวรรณกรรมทางพระพทธศาสนาเลมแรกของไทย

- โปรดใหสรางและบรณะวดหลายวด เชน วดพระศรรตนมหาธาต (ในจดหวดพษณโลก)

- ทรงอาราธนาคณะสงฆลงกาวงศจากเมองนครศรธรรมราชมาประดษฐานพระพทธศาสนาขนเปนศาสนาประจ าอาณาจกรสโขทย

สมเดจพระนารายณ

มหาราช - บรณะวดพระศรรตนมหาธาต วดใหญ พษณโลก และ วดเสาธงทอง วดตองป และ

พระพทธบาทจ าลอง วดจฬามณ เมองพษณโลก

- อญเชญพระพทธสหงคจากเชยงใหมไปวดพระศรสรรเพชญ และหลอพระพทธรป ชอ พระบรมไตรโลกนาถ

- ใหพระสงฆมบทบาทในการบรหารบานเมอง

- ทตฝรงเศสชวนใหนบถอครตสแตกคงยดมน และมขนตธรรมทางศาสนา ยอมใหมการเผยแผได

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ชาวพทธตวอยาง ความส าคญ

พระบาทสมเดจ

พระจลจอมเกลา

เจาอยหว

- ทรงสรางวดหลายวด เชน วดจฑาทศธรรมสภาราม วดอษฎางคนมตร วดเบญจมบพตร วดนเวศนธรรมประวต วดราชาธวาส วดเทพศรนทราวาส

- ทรงสรางพระปฐมเจดยตอจากพระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหวจนเสรจ - ปกครองโดยธรรม หรอ ธรรมกราช - ช าระ และพมพพระไตรปฎกภาษาไทยครงแรก

- ตราพระราชบญญตสงฆ ร.ศ.๑๒๑ - ตงพระสงฆราชเปนประมข และพระราชาคณะทง ๔ และใหม

สมณศกด

- ตงมหาวทยาลยสงฆ มหาจฬาลงกรณราชวทยาลย มหานกายและ มหามกฎราชวทยาลย ธรรมยต

- ทรงด ารงตนอยในพทธธรรม

- ทรงเปนศาสนปถมภก หมอมเจาหญง

พนพศมย ดศกล

- ทรงเปนผ นพนธหนงสอสอนพระพทธศาสนาแกเดก เรอง ศาสนคณ

- ทรงรวมกอตงองคการพระพทธศาสนกสมพนธแหงโลก ( พ.ส.ล.) - ทรงเปนผ ใฝเรยนใฝร - ทรงเปนผทเอาใจใสและเลอมใสศรทธาในพระพทธศาสนาอยาง

แทจรง ศาสตราจารยสญญา

ธรรมศกด

- เปนผ ใฝรใฝเรยน และขยนหมนเพยร

- เปนผททรงคณธรรม (คนเรยกทานวา หลวงตาคณธรรม ทควรยดถอเปนแบบอยาง โดยเฉพาะเรองความเมตตาและความซอสตย)

- เปนผทมความคดรเรมสรางสรรค (รเรมกอตงพทธสมาคมแหงประเทศไทย)

- เปนผมความกตญญกตเวท - เปนผ ใฝธรรม

- เปนผจงรกภกดตอสถาบนพระมหากษตรย สชพ ปญญานภาพ

- มความสามารถแสดงธรรมเปนภาษาองกฤษเปนคนแรก

- เปนผกอตงโรงเรยนพระพทธศาสนาวนอาทตย ยวพทธกสมาคม องคการพทธศาสนกสมพนธแหงโลก และสภาการศกษามหามกฏราชวทยาลย

- เปนพหสต (ตพระไตรปฎกเดนได)

- เปนชาวพทธตวอยางในแงการด าเนนชวต - นกศาสนทดศกษาเปรยบเทยบศาสนาไดด

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

ชาวพทธตวอยาง ความส าคญ

อนาคารก ธรรมปาละ

- เดมชอ ดอน เดวต เทวะ วตถรณะ เปนชาวศรลงกา - ฟนฟพทธศาสนาจากลงกามาอนเดย (เปนผจดประกายการศกษาพทธศาสนาใน

อนเดย)

- ตอส เพอขอคนพทธคยาจากพวกมหนตะ - บรณะสงเวชนยสถาน

- เปนผทยดมนนบถอพทธศาสนา และมงมนท างานเพอพระพทธศาสนา

ดร. บาบาสาเหบ

เอมเบดการ

- กอตงวทยาลยทางพทธศาสนาชอ สทธตถวทยาลย - พยายามลมระบบวรรณะและผลกดนใชหลกธรรมปกครองอนเดย - พยายามกอบกศาสนาพทธในอนเดย

แบบฝกหด

๑. พระสาวกองคใดทมความโดดเดนในเรองสตปญญาจนไดรบยกยองใหเปนพระธรรมเสนาบด และมหนาท

อธบายเนอความของธรรมสภาษต (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. พระสารบตร

๒. พระโมคคลลานะ

๓. พระอสสช

๔. พระอานนท

๕. พระมหากสสปะ

๒. พระอานนทมหนาทอะไรในการสงคายนาพระไตรปฎกครงท ๑ (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. ผอปถมภการท าสงคายนา

๒. ผ เลาชาดก

๓. ประธานและผสอบถาม

๔. ผ วสชนาพระวนย

๕. ผ วสชนาพระธรรม

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๓. พระสาวกองคใดเปนพระญาต และสหชาตของพระพทธเจา และยงไดรบการยกยองใหเปนเอตทคคะถง ๕ ดาน

(แนวขอสอบ O-NET ๕๖)

๑. พระอานนท

๒. พระอนรทธ

๓. พระอบาล

๔. พระมหากจจายนะ

๕. พระมหากสสปะ

๔. พระเจาอโศกมหาราชทรงสงสมณทตออกเผยแผพระพทธศาสนาในดนแดนตางๆ ภายหลงสนสดการสงคายนา

พระไตรปฎกครงใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๖)

๑. ครงท ๕

๒. ครงท ๔

๓. ครงท ๓

๔. ครงท ๒

๕. ครงท ๑

๕. ผทไดรบยกยองวาเปนเสมอนเสนาบดแหงกองทพธรรมในยคกงพทธกาลคอใคร (O-NET ๕๒)

๑. พระอาจารยมน ภรทตโต

๒. พระพรหมมงคลาจารย (ปญญานนทภกข)

๓. พระธรรมโกศาจารย (พทธทาสภกข)

๔. สมเดจพระวนรต (เฮง เขมจาร)

๖. ผทตอสกบระบบวรรณะในอนเดยจนกลายเปนชาวพทธตวอยางคอใคร ( O – NET ๕๑) ๑. คานธ ๒. เอมเบดการ ๓. พระนาคเสน ๔. พระยามลนท

๗. พระปญจวคคยองคใดมคณลกษณะเปนผทออนนอมถอมตน (O-NET ๔๙)

๑. พระอญญาโกณฑญญะ

๒. พระมหานามะ

๓. พระอสสช

๔. พระวปปะ

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

แนวขอสอบเขามหาวทยาลย

๑. หลกธรรมใดในพระพทธศาสนา มความหมายวาการเปนผรจกประมาณ (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. มตตญญตา

๒. อตตญญตา

๓. กาลญญตา

๔. ปรสญญตา

๕. อตถญญตา

๒. ดนแดนชมพทวปในสมยพทธกาลคอพนทในประเทศใดในปจจบน (แนวขอสอบ O-NET ๕๗)

๑. บงกลาเทศ ปากสถาน และศรลงกา ๒. ภฏาน เนปาล และครกซ ๓. เนปาล และอนเดย ๔. อนเดย และศรลงกา ๕. อนเดย

๓. ขอปฏบตในขอใดทไมไดอยในศล ๘ (แนวขอสอบ O-NET ๕๖) ๑. งดเวนจากการประพฤตผดพรหมจรรย

๒. งดเวนจากการนอนบนทนอนอนสงใหญ หรหราฟ มเฟอย

๓. งดเวนจากการฟอนร า ขบรอง บรรเลงดนตร

๔. งดเวนจากการรบเงนทอง

๕. งดเวนจากการบรโภคอาหารในเวลาวกาล

๔. ความเพยรมการสอนอยในหลกธรรมใด (แนวขอสอบ O – NET ๕๔) ตอบมากกวา ๑ ขอ ๑. สปปรสธรรม ๒. อรยวฑฒ 4 ๓. พละ ๕ ๔. อทธบาท ๔

๕. คมภรทอธบายพระไตรปฎกเรยกวาอะไร (แนวขอสอบ O – NET ๕๓) ๑. สสทาวเสส ๒. อรรถกถา ๓. บาล ๔. ตพพนมตต

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๖. ทกขอเปนอสงหารมทรพยยกเวนขอใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. สะพานลอยขามถนน

๒. ตนมะขามรอบสนามหลวง

๓. กระเบองมงหลงคาทจะน าไปตดตงทพพธภณฑแหงชาต

๔. กระเบองทตดผนงหองน า

๕. วงกบประตหอศลปะวฒนธรรมแหงกรงเทพมหานคร

๗. ประเทศไทยมรปแบบของรฐและลกษณะการปกครองคลายคลงกบประเทศใดมากทสด (แนวขอสอบ O-NET

๕๗)

๑. บรไน ๒. แคนาดา ๓. สหรฐอเมรกา ๔. รสเซย ๕. ญป น

๘. มาตรฐานดานสทธมนษยชนตามปฏญญาสากลวาดวยสทธมนษยชนแหงสหประชาชาตขดแยงกบกจกรรมใน

ขอใดมากทสด (แนวขอสอบ O-NET ๕๖)

๑. การคาทาส

๒. การเนรเทศ

๓. การยดทรพยสน

๔. การประหารชวต

๕. การวสามญฆาตกรรม

๙. ความสามารถพเศษของมนษยทแตกตางจากสตวอนคอขอใด ( แนวขอสอบO-NET ๕๔)

๑. การใชสญลกษณ

๒. การตอบสนองตอสงเราตามพนธกรรม

๓. การตอบสนองสงเราตามสญชาตญาณ

๔. การตอบสนองสงเราโดยอตโนมต

๑๐. ผมอ านาจสงสดในประเทศทปกครองในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขคอใคร

(แนวขอสอบ O – NET ๕๒)

๑. รฐสภา

๒. ประชาชน

๓. พระมหากษตรย

๔. นายกรฐมนตร

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๑๑. ผลผลตใดมถนก าเนดจากตางประเทศ แตไดกลายเปนสนคาส าออกส าคญมากของไทยหลงไทยเขาสระบบ

เศรษฐกจสมยใหมใน ร. ๔ (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. ยางพารา

๒. พรกไทยด า

๓. ขาว

๔. ฝาย

๕. ไมสก

๑๒. การส ารวจและขดคนเพอศกษาดานโบราณคดของไทยเรมขนในรชสมยใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๗)

๑. พระบาทสมเดจพระปกเกลาเจาอยหว ๒. พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ๓. พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหว ๔. พระบาทสมเดจพระจอมเกลาเจาอยหว ๕. พระบาทสมเดจพระนงเกลาเจาอยหว

๑๓. ธรรมยตนกายจดตงขนโดยบคคลใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๖)

๑. สมเดจพระบรมโอรสาธราช เจาฟามหาวชรณหศ สยามมกฎราชกมาร

๒. สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟาจฬาลงกรณ กรมขนพนตประชานาถ

๓. สมเดจพระเจาลกยาเธอ เจาฟามงกฎสมมตวงศ พงอศวรกระษตรย ขตยราชกมาร

๔. สมเดจพระมหาสมณเจา กรมสมเดจพระปรมานชตชโนรส

๕. สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระยาวชรญาณวโรรส

๑๔. เอกสารทางราชการของไทยฉบบใดเปนฉบบแรกทตพมพโดยเครองพมพสมยใหม (แนวขอสอบ O-NET ๕๔)

๑. กฎหมายตราสามดวง ๒. ราชกจจานเบกษา ๓. ประกาศหามสบฝน ๔. ประมวลกฎหมายอาญา

๑๕. การคากบตางประเทศในสมยอยธยามลกษณะแบบใด (แนวขอสอบO-NET ๕๑)

๑. เปนการผกขาดโดยพระคลงสนคา

๒. เปนการผกขาดโดยพระราชวงศ

๓. เปนการคาเสรโดยไมกดกนชาวตางชาต

๔. เปนการคาเสรภายใตการควบคมของกรมทา

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๑๖. ทกขอเปนประเทศทเขายดครองดนแดนตาง ๆ ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ยกเวนขอใด (แนวขอสอบ O-NET

๕๘)

๑. สเปน

๒. โปรตเกส

๓. ฝรงเศส

๔. เยอรมน

๕. สหราชอาณาจกร

๑๗. วถชวตของชาวจนในเรองใดไดรบอทธพลจากปรชญาขงจอ (แนวขอสอบ O-NET ๕๗)

๑. การยดหลกความสมพนธของคน

๒. การเขาใจและยอมรบกฎธรรมชาต ๓. การยดถงความรกเปนหลกคณธรรมสงสด

๔. การปฏบตตนตามวถธรรมชาต

๕. การใชชวตสนโดษ

๑๘. การไปอญเชญพระไตรปฎกทอนเดยของหลวงจนเหยนจง เกดขนในสมยราชวงศใดของจน (แนวขอสอบ O-

NET ๕๖)

๑. ราชวงศโจว

๒. ราชวงศฮน

๓. ราชวงศหมง

๔. ราชวงศซอง

๕. ราชวงศถง

๑๙. โลหะชนดใดทชาวอนคาเปรยบเปน “หยาดเหงอแหงพระอาทตย” และ “น าตาแหงพระจนทร (แนวขอสอบ O-

NET ๕๔)

๑. ทองค า และเงน

๒. ดบก และทองแดง

๓. ส ารด และทงสเตน

๔. ยปซม และทองค า

๒๐. ชาวตะวนตกเขาสสมยประวตศาตรโดยชนชาตใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๒)

๑. สเมเรยน

๒. เปอรเซย

๓. ดราวเดยน

๔. อยปต

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๒๑. ทกขอเปนปจจยทเปนตวก าหนดอปสงคตอเครองรบโทรทศน ยกเวนขอใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. ราคาของเครองรบโทรทศน

๒. รสนยมของผบรโภค

๓. ราคาของเครองเลนดวด

๔. เทคโนโลยของผผลตโทรทศน

๕. รายไดของผบรโภค

๒๒. ตลาดสนคาประเภทใดแทบไมมอยเลยในโลกแหงความจรง (แนวขอสอบ O-NET ๕๗) ๑. ตลาดกงผกขาด

๒. ตลาดแขงขนไมสมบรณ

๓. ตลาดผขายนอยราย

๔. ตลาดแขงขนสมบรณ

๕. ตลาดผกขาด

๒๓. ขอใดไมใชองคประกอบของปรชญาเศรษฐกจพอเพยงทนกเรยนน าไปประยกตใช (แนวขอสอบ O-NET ๕๖)

๑. มความมนคง

๒. มเหตผล

๓. มความร

๔. มคณธรรม

๕. มภมคมกน

๒๔. ประเทศไทยมความสมพนธทางเศรษฐกจกบประเทศใดมากขนเมอมการจดตง APEC (แนวขอสอบ O-NET

๕๔) ตอบมากกวา ๑ ขอ

๑. เกาหลใต

๒. ออสเตรเลย

๓. เวยดนาม

๔. กมพชา

๒๕. ทกขอเปนเหตผลทท าใหรฐบาลกอหนสาธารณะยกเวนขอใด (แนวขอสอบ O-NET ๔๙)

๑. เพอใชรกษาและเพมทนส ารองระหวางประเทศ

๒. เพอใชในยามสงคราม

๓. เพอชดเชยงบประมาณทขาดดล

๔. เพอรกษาเสถยรภาพของรฐบาล

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

๒๖. กฎหมายในขอใดทประชากรโลกควรจะยดถอเพอลดปญหาสภาวะโลกรอน (แนวขอสอบ O-NET ๕๘)

๑. อนสญญาแรมซาร

๒. อนสญญาบาเซล

๓. อนสญญารอตเตอรดม

๔. พธสารมอนทรออล

๕. พธสารเกยวโต

๒๗. ถานกเรยนตองการศกษาโพลเดอร (Polder) ตองเดนทางไปทประเทศใด (แนวขอสอบ O-NET ๕๗) ๑. สวเดน ๒. เบลเยยม ๓. เดนมารก ๔. ฟนแลนด ๕. เนเธอรแลนด

๒๘. ลกษณะภมประเทศแบบใดแสดงโดยเสนชนความสงทเรยงชดกนเปนระยะสม าเสมอ (แนวขอสอบ O-NET

๕๖)

๑. ลาดชน

๒. ลาดนน

๓. หนาผาชน

๔. ภเขารปโตะ

๕. ภเขายอดแหลม

๒๙. บคคลในขอใดใชเครองมอหาขอมลภมศาสตรไดอยางเหมาะสม (แนวขอสอบ O-NET ๕๔) ตอบมากกวา

๑ ขอ

๑. ภรณทพยใช barometer วดอณหภมภายในหองเรยน

๒. กวนตราใช stereoscope มองภาพสามมตในรปถายทางอากาศ

๓. อาภสราใช planimeter หาพนทของจงหวดในแผนท ๑:๒๕๐,๐๐๐

๔. นนธวรรณใช anemometer วดปรมาณน าฝนในหมบาน

๓๐. ภาคใดของไทยมเขตภมลกษณทเปนทวเขาและทราบระหวางภเขา (แนวขอสอบO – NET ๕๒)

๑. ภาคใต

๒. ภาคกลาง

๓. ภาคเหนอ

๔. ภาคตะวนออก

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

เฉลยแนวขอสอบเขามหาวทยาลย

๑. ๑ ๑๑. ๑ ๒๑. ๔

๒. ๓ ๑๒. ๕ ๒๒.๔

๓. ๔ ๑๓. ๓ ๒๓. ๑

๔. ๓, ๔ ๑๔. ๓ ๒๔. ๑, ๒

๕. ๒ ๑๕. ๑ ๒๕. ๔

๖. ๓ ๑๖.๔ ๒๖. ๔

๗. ๕ ๑๗. ๑ ๒๗. ๕

๘. ๑ ๑๘. ๕ ๒๘. ๕

๙. ๑ ๑๙. ๑ ๒๙. ๒, ๓

๑๐. ๒ ๒๐. ๑ ๓๐. ๓

สงวนลขสทธ โรงเรยนโซไซไทย ๒๕๕๘

พเศษส าหรบนอง ๆ โดยเฉพาะ

พหมยมเนอหาเพมเตมทออกขอสอบบอย ๆ ไดแก

เนอหาเรอง ประวตศาสตร

- พระราชกรณยกจของพระมหากษตรยไทยทส าคญ

- การปฏวตครงส าคญในประวตศาสตรสากล

เนอหาเรอง ศาสนา ศลธรรม และจรยธรรม

- หลกธรรม (ศาสนาพทธ, พราหมณ – ฮนด, ครสต, อสลาม)

นอง ๆ สามารถเขาไปดาวนโหลดเอกสารดงกลาวไดท

www.socithai.com

PASSWORD : Brand_๒๐๑๕

และมาพดคยสอบถามปญหากบพหมยไดท www.facebook.com/KruPMui นะครบ