Upload
others
View
6
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ดาราศาสตรและอวกาศAstronomy and space
อทธพลของดวงดาว
แรงโนมถวงระหวางดวงอาทตย
โลก และดวงจนทร
ผลของแรงโนมถวงทดวงจนทรและ
ดวงอาทตยกระท าตอโลก
- ปรากฏการณน าขน น าลง
- สรยปราคา
- จนทรปราคา
ระบบสรยะอยรวมกนเปนระบบไดอยางไร นกคด นกปราชญไดพยายามไขปรศนาเรองน มาตงแตอดตจนถงปจจบนตามล าดบ ดงน
แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร
อารสโตเตล (Aristotle) ไดเสนอแนวความคดวา โลกเปนศนยกลางของจกรวาล ซงเปนทยอมรบกนมาก ในอดต
ทมา : http://ninadear.blogspot.com/
แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร
อารสตารชส (Aristarchus) เชอวาโลกและดาวเคราะหดวงอน ๆ โคจรรอบดวงอาทตย แตผคนในยคนนไมมใครเชอแนวคดของเขา มากนก
ทมา : http://www.lesa.biz/astronomy/cosmos/heliocentric
นโคเลาส โคเพอรนคส (Nicolaus Copernicus) เสนอทฤษฎวา ดวงอาทตยเปนศนยกลางของระบบสรยะ ดาวเคราะหทกดวงรวมทงโลกโคจรรอบดวงอาทตย และดวงจนทรโคจรรอบโลก
ทมา : https://www2.hao.ucar.edu/Education
แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร
โจฮนส เคปเลอร (Johannes Kepler) นกดาราศาสตรชาวเยอรมน ไดตงกฎขนมา 3 ขอ เพอใชอธบายลกษณะของการโคจรดงกลาว สรปไดดงน
กฎขอท 1 ดาวเคราะหแตละดวงโคจรรอบดวงอาทตยเปนวงร โดยม ดวงอาทตยเปนศนยกลางรวมของวงโคจรทกวง
กฎขอท 2 ดาวเคราะหทเขาใกลดวงอาทตยมากจะเคลอนทเรวขน ถาเคลอนทหางจากดวงอาทตยกจะเคลอนทชาลง
กฎขอท 3 ดาวเคราะหทอยไกลจาก ดวงอาทตยมากจะใชเวลาโคจร รอบดวงอาทตยนานกวาดาวเคราะหทอยใกล
สงทเคปเลอรคนพบมความส าคญอยางยงทางดาราศาสตรในยคตอมาแตสงหนงทเขายงสงสยอยกคอ “แรงอะไรททาใหดาวเคราะหหมนไปรอบดวงอาทตย”
ทมา : https://sites.google.com
แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร
เซอรไอแซก นวตน (Sir Isaac Newton) ไดพยายามคนหาค าตอบทเคปเลอรทงไววา ท าไมดาวเคราะหทกดวงจงโคจรไปรอบดวงอาทตย เขาเรม ตงโจทยวาท าไมดวงจนทรจงโคจรรอบโลก ท าไมจงไมหลดลอยออกไปไกล ๆ ในอวกาศ มแรงอะไรดงดดไวในวงโคจร
วนหนงขณะทนวตนนงอยใตตนแอปเปล ลกแอปเปลตกลงมาสพน ลกแลวลกเลา มนไมลอยขนไปขางบนเลย แสดงวาโลกตองม แรงดงดดสงตาง ๆเอาไว และกดงดดดวงจนทรเอาไวดวย แตเนองจากดวงจนทรอยไกลมาก จงไมตกลงสโลก ตอจากนนนวตนกค านวณผลจากกฎของเคปเลอรเพอยนยนทฤษฎของตนเอง ปรศนาของเคปเลอรทวา แรงอะไรทท าใหดาวเคราะหหมนไปรอบดวงอาทตยจงถกคนพบโดยนวตน เขาเรยกแรงนวา
“แรงโนมถวง (Gravitation force)”
ทมา : https://th.wikipedia.org/wiki
แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร
นวตนไดกลาวถงกฎแรงโนมถวงในเอกภพวา “วตถใด ๆ กตามจะมแรงดงดดซงกนและกน วตถทมมวลมากจะมแรงกระท ามากกวา วตถทอยใกลกน จะมแรงดงดดมากกวาวตถทอยหางกน” ดวยเหตน ดวงอาทตยจงดงดดโลก และโลกกดงดดดวงอาทตย (แตดวยแรงทนอยกวา)
การทโลกไมจมหายเขาไปในดวงอาทตยกเพราะวา โลกมแรงอกอยางหนงทเกดขนเนองจากการเคลอนทของตวเองคอยตานไว จดทแรงทงสอง มขนาดเทากนซงจะเกดขนอยางตอเนองท าใหเกดวถโคจร (trajectory) ของโลกหรอวงโคจรของโลกรอบดวงอาทตย และการเกดวงโคจรของดาวเคราะห ดวงอน ๆ รวมถงการโคจรของดวงจนทรรอบโลกกอยในลกษณะเชนเดยวกน
ทมา : https://th.wikipedia.org/wiki
แรงโนมถวงระหวางโลก ดวงอาทตย และดวงจนทร
จงกลาวโดยสรปไดวาดวงอาทตย โลก และดวงจนทร (รวมทงดาวเคราะหดวงอน ๆ)
อยเปนระบบไดภายใตแรงโนมถวง ดาวเคราะหทกดวงในระบบสรยะจะเคลอนท 2 ลกษณะพรอม ๆ กน คอ การหมนรอบตวเอง และในขณะเดยวกนกเคลอนทโคจรไปรอบดวงอาทตยในวงโคจรของตวเองดวย
ผลของแรงโนมถวงทดวงจนทรและดวงอาทตยกระทาตอโลก
ทมา : https://petmaya.com/13-sea-change-picsทมา : https://skydivewestplains.com/event/solar-eclipse
ทมา : https://www.nhm.ac.uk/discover/
ปรากฏการณนาขน นาลง
ทมา : หนงสอเรยนรายวชาวทยาศาสตร ม.3 เลม 2 ส านกพมพวฒนาพานช จ ากด
ต าแหนง A และ C ปรากฏการณนเรยกวา นาขน
ต าแหนง B และ D เปนระดบน าทต ากวาซงเกดระหวางสวนทสงขน ปรากฏการณนเรยกวา นาลง
- ปรากฏการณน าขน น าลง น าในมหาสมทรเกดการเปลยนแปลงระดบน าขนและลง เนองจากแรงดงดดจากดวงจนทรและดวงอาทตย
- แตจะเกดขนเพราะดวงจนทรมากกวา เนองจากดวงจนทรอยใกลโลกมากกวา- โดยสวนใหญน าในทะเลหรอมหาสมทรจะขนวนละ 2 ครง
ปรากฏการณนาขน นาลง
นาเกด
การเกดน าขน น าลง นอกจากจะเกดจากอทธพลของดวงจนทรทโคจรรอบโลกพรอมกบ สงแรงดงดดมายงโลกแลวยงมความสมพนธกบดถของดวงจนทรทพจารณาจากต าแหนงของโลก ดวงจนทร และดวงอาทตยดวย
นาตาย
ปรากฏการณนาขน นาลง
ในวนขน 14-15 ค า หรอวนแรม 14-15 ค า โลก ดวงจนทร และดวงอาทตยเคลอนทมาอยในแนวเดยวกน จะท าใหโลกไดรบอทธพลจากแรงดงดดของดวงจนทรและดวงอาทตยในทางเสรมแรงกน สงผลใหน าทะเลในวนนนขนและลงมากกวาวนอน เรยกวา นาเกด
ปรากฏการณนาขน นาลง
ในวนขน 7-8 ค า หรอวนแรม 7-8 ค า ต าแหนงของดวงอาทตย โลก และดวงจนทร ทามมฉากกน ซงในลกษณะเชนน โลกจะไดรบอทธพลจากแรงดงดดของดวงอาทตยและดวงจนทรในทางทไมเสรมแรงกน จงท าใหระดบน าทะเลขนและลงนอยกวาวนอน เรยกวา นาตาย
ผลของปรากฏการณนาขน นาลง ตอสงแวดลอมและสงมชวตบนโลก
สตวทอาศยบรเวณชายฝงทะเล ตองปรบตวใหมสารเคลอบพวกเจลลาตนเพอรกษาความชน ปองกนการระเหยของน า และสามารถเคลอนทหลบในซอกหนหรอฝงตวลงไปใตดนไดเมอน าลด
มนษยไดน าความรเกยวกบน าขน น าลงมาใชประโยชนในการด ารงชวต เชน- การวางแผนกอสรางทอยอาศย - การเพาะปลก - การประมงชายฝงจะสามารถจบสตวน าไดมากในขณะทน าขน - การผลตกระแสไฟฟา ซงประเทศทน ามาใช
ไดแก องกฤษ ฝรงเศส รสเซย สหรฐอเมรกา
ทมา : https://sites.google.com/site/energysite0014
ปรากฏการณสรยปราคา
สรยปราคา หรอ สรยคราส เปนปรากฏการณทเกดขนเมอดวงอาทตย ดวงจนทร และโลก โคจรมาอยในแนวเสนตรงเดยวกน
เงาของดวงจนทรจะทอดมายงโลก ท าให คนบนโลกมองเหนดวงอาทตยเวาแหวงหรอ มดหมดทงดวง
ดวงจนทรมขนาดเลกกวาดวงอาทตยมาก แตท เรามองเหนดวงจนทรบงดวงอาทตย ไดมดกเพราะดวงจนทรอยใกลโลกมากกวาดวงอาทตย ทมา : https://www.thairath.co.th/news/foreign/986578
ปรากฏการณสรยปราคา
ต าแหนงบนพนโลกทอยในเขตใตเงามดของดวงจนทรจะมองเหนดวงอาทตยมดมดทงดวงเรยกวา สรยปราคาเตมดวง ทองฟาจะมดไปชวขณะ
ส าหรบการเกดสรยปราคาในชวงทดวงจนทรอยหางจากโลกมากกวาปกต ท าใหเงามดของดวงจนทรทอดตวไปไมถงพนโลก แตถาตอขอบของเงามดออกไปจนสมผสกบพนผวโลกจะเกดเปนเขตเงามวขน ต าแหนงทอยภายใตเขตเงามวนจะมองเหน สรยปราคาวงแหวน
ต าแหนงบนพนโลกทอยภายใตเขตเงามว จะมองเหนดวงอาทตยถกบงไปบางสวน เรยกวา สรยปราคาบางสวน
ปรากฏการณจนทรปราคา
จนทรปราคา หรอ จนทรคราส, ราหอมจนทร,กบกนเดอน
เกดขนเมอดวงอาทตย โลก และดวงจนทร เรยงอยในแนวเสนตรงเดยวกน
จนทรปราคา จะเกดขนเฉพาะในคนวนเพญ 15 ค า หรอคนวนพระจนทรเตมดวง
ลกษณะของจนทรปราคาจะขนอยกบต าแหนงของดวงจนทรทเคลอนทผานเงาของโลกในเวลานน ๆ ทมา : http://pattarapa4399.blogspot.com/2016/01/blog-post.html
จนทรปราคาเตมดวง (Total Eclipse) เกดขนเมอดวงจนทรทงดวงเขาไปอยใน เงามดของโลก
จนทรปราคาเงามว (Penumbra Eclipse) เกดขนเมอดวงจนทรโคจรผานเขาไปในเงามวของโลกโดยไมไดเขาไปในเงามดแมแตนอย ดวงจนทรจงยงคงมองเหนเตมดวงอย แตความสวางลดนอยลง สออกสมแดง
จนทรปราคาบางสวน (Partial Eclipse)เกดขนเมอบางสวนของดวงจนทรเฉยวผานเงามว
ปรากฏการณจนทรปราคา
โลกดวงอาทตย ดวงจนทร
ปรากฏการณจนทรปราคา
ปรากฏการณสรยปราคา
ดวงจนทรดวงอาทตย โลก