แนะนำผู ปกครองที่มีบุตรพัฒนาการล าช าrajanukul.go.th/new/_admin/download/5-4485-1449538597.pdfแนะนำผู

คมอ แนะนำผปกครองทมบตรพฒนาการลาชา

สถาบนราชานกล กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

หนงสอ คมอแนะนำผปกครองทมบตรพฒนาการลาชา ผแตง คณะกรรมการโครงการสงเสรมพฒนาการ สถาบนราชานกล ISBN 974-294-229-3 พมพครงท 1 2544 จำนวน 1,000 เลม พมพครงท 2 มนาคม 2552 จำนวน 3,390 เลม พมพท โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จำกด จดพมพโดย สถาบนราชานกล กรมสขภาพจต กระทรวงสาธารณสข

คมอแนะนำผปกครองทมบตรพฒนาการลาชา ประกอบดวยหลายหวขอทสรปเปนวชาการงาย ๆ ซงผปกครองสามารถทำความเขาใจ นำไปชวยเหลอ ฝกสอนบตรไดอยางถกวธ หวงวาหนงสอเลมนจะเปนประโยชนตอพอแมผปกครองและผทสนใจ ตลอดจนบคลากรสาธารณสข ขอขอบคณ นายแพทยอดม เพชรสงหาร ผอำนวยการสถาบนราชานกลทสนบสนนใหจดทำหนงสอเลมน ขอขอบคณ แพทยหญงปญญา เพญสวรรณ ทปรกษาโครงการสงเสรมพฒนาการเดกสถาบนราชานกล ทกรณาใหคำแนะนำแกไข และขอขอบคณผปกครองเดกทอนญาตใหนำรปลงประกอบในหนงสอเลมน คณะผจดทำ

คำนำ คำนำ

สารบญ

1 2 3 4 5

สารบญ

การดแลสขภาพเดกทมพฒนาการลาชา 1 หลกในการสอนเดกพฒนาการลาชาใหเกดการเรยนร 13 ปญหาพฤตกรรมและวธแกไข 23 การสอนพดและการสอความหมาย 35 ขอแนะนำในการฝกเดกดาวน ดานทกษะการเคลอนไหว 49

1คมอแนะนำผปกครอง

ทมบตรพฒนาการลาชา

เดกทมพฒนาการลาชาจำเปนตองไดรบการดแลสขภาพ

เชนเดยวกบเดกปกตทวไป โดยจะตองกระทำในขณะทเดกไมไดเจบปวยเปนระยะ ๆ ตามชวงอายอยางตอเนอง เพอใหเดกมสขภาพด สามารถพฒนาตอไปไดเตมตามศกยภาพ นอกเหนอจากการใหความรก และเอาใจใสตอเดกอยางสมำเสมอ เชน การอมช กอดจบ อาบนำ แตงตว ปอนอาหาร และพดคยกบเดกแลว พอแมควรพาลกไปรบการตรวจสขภาพในขณะทไมไดเจบปวยเปนระยะ ๆ เมออาย 1 เดอน 2 เดอน 4 เดอน 6 เดอน 9 เดอน 12 เดอน 15 เดอน 1 ปครง และ 2 ป หลงจากนนไปรบการตรวจสขภาพทก 6 เดอน หรออยางนอยปละครงจนอาย 5 ป ในการตรวจสขภาพแตละครงนอกจากแพทยจะซกถามพดคยกบ พ อแม แล วย งม ก ารตรวจร า งกาย ประเมนสภาวะโภชนาการและการเจรญเตบโต ประเมนพฒนาการและใหคำแนะนำแกผปกครองในการเลยงด วธจดการกบปญหาตาง ๆ การปองกนอบตเหตทอาจเกดขนกบเดก รวมทงการใหวคซนเพอเสรมสรางภมคมกนโรคแกลกในวยตาง ๆ ดวย

การดแลสขภาพเดก ทมพฒนาการลาชา พ.ญ. นพวรรณ ศรวงคพานช



การดแลสขภาพโดยทวไป ไดแก การดแลในดานการเจรญเตบโตของรางกาย โภชนาการ สขภาพปากและฟน การสรางเสรมภมคมกนโรค ความปลอดภยและการปองกนอบตเหตตาง ๆ ทอาจเกดขน

การเจรญเตบโตของรางกาย การเจรญเตบโตของเดกทมพฒนาการลาชา นอกจากจะแตกตางกนตามเพศและอายแลวยงขนกบปจจยอกหลายอยาง ไดแก พนธกรรม เชอชาต อาหาร การเลยงดเอาใจใส ลกษณะความผดปกต หรอโรคอน ๆ ทอาจพบรวมดวย เชน เดกสมองพการทมปญหาในการกลนและการกน หรอเดกกลมอาการดาวนทมโรคหวใจรวมดวยจะมนำหนกนอย เปนตน ดงนนจงควรมการชงนำหนก วดสวนสง และเสนรอบศรษะ เพอประเมนการเจรญเตบโตของรางกายเปนระยะ ๆ โดยมการบนทก และใชกราฟการเจรญเตบโตในสมดสขภาพ เพอเปรยบเทยบนำหนกและสวนสงกบเกณฑมาตรฐานในแตละอาย เมอสงสยวาการเจรญเตบโตของลกผดปกต เชน อวนหรอผอมไป ควรปรกษาแพทย นอกจากการประเมนการเจรญเตบโตของรางกายเปนระยะ ๆ แลว ยงมการตรวจทแนะนำในเดกทกคน ไดแก การตรวจการมองเหนและสายตา การตรวจการไดยน การวดความดนโลหต (ควรทำเมออาย 4 ป) การตรวจปสสาวะ การตรวจระดบฮโมโกลบน (ควรทำเมออาย 9 เดอน) การตรวจภาวะตอมธยรอยดทำงานบกพรองแตกำเนด โดยเฉพาะในเดกกลมอาการดาวน

โภชนาการ เดกทมพฒนาการลาชาควรไดรบอาหารทมประโยชนในแตละวน เชนเดยวกบเดกปกตทวไป โดยในวยแรกเกดควรไดรบนมแมอยางเดยว อยางนอยจนอาย 4 เดอน เนองจากนมแมมสารอาหารทจะเปนสำหรบการเจรญเตบโต ยอยงายกวานมผสม สะอาด และมภมตานทานตอโรคตาง ๆ ดวย นมแมสามารถใชเลยงลกไดจนอาย 2 ป



เมอทารกอาย 4 เดอน ควรไดรบอาหารเสรมซงมสารอาหาร ครบทง 5 หม คอ คารโบไฮเดรต โปรตน ไขมน เกลอแรและวตามน เพอการเจรญเตบโตของรางกาย อาหารเสรมทเหมาะสมสำหรบแตละวย พอแม อาจดไดจากสมดสขภาพ โดยอาย 4 เดอน ใหกนขาวบดไขแดงตมสกผสมนำแกงจดวนละ 1 ครง โดยเรมใหประมาณ 1 ชอนชา แลวคอย ๆ เพมขนจนอายครบ 6 เดอน ซงขาวจะเปนอาหารหลก 1 มอ เมอเดกอาย 8-9 เดอน ขาวจะเปนอาหารหลก 2 มอ และเมออายครบ 10-12 เดอน ขาวจะเปนอาหารหลก 3 มอ สวนนมเปนอาหารเสรมเทานน เมอลกไดรบสารอาหารครบทง 5 หมแลว กไมมความจะเปนตองไดรบวตามนเสรมหรออาหารเสรมทมราคาแพงอน ๆ อก ปญหาการกนทพอแมมาปรกษาบอย ๆ คอ ลกไมยอมกนขาว มกเกดจากพอแมเขาใจวานมเปนอาหารหลก จงเลยงลกดวยนมเปนสวนใหญทำใหลกไมยอมกนขาว เพราะอมนม ซงมผลเสยทำใหรางกายเจรญเตบโตไมเตมท โดยเฉพาะอยางยงสมองซงมอตราการเจรญเตบโตเรวมากในชวง 2 ปแรก เนองจากเดกไดรบสารอาหารไมครบทง 5 หม ดงกลาว พอแมบางรายเหนวาลกไมยอมกนขาวจงใหกนนมแทน เมอลกอมนมกไมยอมกนขาวเปนวฎจกรไปเรอย ๆ พอแมจงควรใหลกกนอาหารตรงเวลา หดใหลกกนอาหารเอง และจำกดเวลากนอาหารใหนานทสด 30 นาท ในแตละมอ อกประการหนง พอแมไมควรใหลกกนลกกวาด ขนมหวาน ขนมถงกรอบ หรอนำอดลม เนองจากมแตนำตาล จะทำใหเดกไมรสกหวเมอถงเวลาอาหารและทำใหฟนผได

สขภาพปากและฟน ฟนผเปนปญหาสขภาพทสำคญ พบไดบอยในเดกทวไปและในเดกทมพฒนาการลาชาดวย เพอปองกนปญหาฟนผ พอแมควรทำความสะอาดชองปาก ของลกตงแตแรกเกด โดยใชผาสะอาดชบนำ เชดสนเหงอก ลน กระพงแกม และเพดานปากใหทวทงปาก หลงลกดดนมทกครงหรออยางนอยวนละ 2 ครง



และใหลกดดนำตามหลงการดดนมทกมอ เพอใหชองปากสะอาดไมตดเชอรางาย และเปนการฝกลกใหคนเคยกบการทำความสะอาดชองปากตงแตฟนยงไมขน เมอมฟนขนลกจงจะยอมอาปากใหพอแมแปรงฟนและใหความรวมมอในการตรวจเมอพาไปพบทนตแพทย เมอมฟนขนหลายซแลว พอแมควรแปรงฟนใหอยางสมำเสมอใน ตอนเชาและกอนนอน โดยใชแปรงสฟนขนาดเลกทมขนแปรงนม แปรงโดยใหขนแปรงตงฉากกบผวฟนแลวขยบไปมาสน ๆ ในแนวนอน โดยเรมจากดานแกมของฟนกรามนำนมบนขวาไปบนซาย ลางซายและลางขวา แลวแปรงดานบดเคยวในทำนองเดยวกน เสรจแลวแปรงลน ขณะแปรงควรดงแกมและ รมฝปากออก อยาใหแปรงกระแทกโดน เพราะเดกจะเจบและไมยอมให แปรงฟนอก นอกจากการแปรงฟนแลว พอแมควรใชเสนใยขดฟน เพอกำจดเศษอาหารและแผนคราบจลนทรยบรเวณซอกฟนดวยเพราะขนแปรงเขาไปทำความสะอาดไมถง อาจเกดฟนผได ปญหาทพบบอยคอ ฟนผ โดยเฉพาะฟนบนหนา มกเกดจากพอแมใหลกดดนมจนหลบ ขณะทหวนมคาปาก ฟนจงสมผสกบนมตลอด ทำใหฟนผได จงควรใหลกดดนำตามหลงการดดนมเสรจเพอชะลางคราบนม และหดใหลกดม นมจากถวย ควรหลกเลยงขนมหวานหรอแปรงฟนใหลกทกครงหลงกนขนมหวาน ควรพาลกไปพบทนตแพทยครงแรกเมออาย 1 ป และเปนระยะ ๆ ทก 6 เดอน หรออยางนอยปละครง ถาปรมาณฟลออไรดในนำดมตำกวา 0.3 ppm เชน กรงเทพมหานคร สมทรปราการ นนทบร ปทมธาน ควรใหกนฟลออไรด โดยเรมใหเมออาย 6 เดอน จนถง 16 ป ซงขนาดทรบประทานควรปรกษาแพทยหรอทนตแพทย สวนตางจงหวด เชน เชยงใหม สมทรสงคราม นครศรธรรมราช มฟลออไรดในแหลงนำเปนจำนวนมากและมปรมาณตาง ๆ กน ดงนน จงควรทราบปรมาณฟลออไรดในแหลงนำนน ๆ กอนใหฟลออไรดแกเดก



ฟลออไรดชนดเมดมรสเปรยวอมหวาน เดกมกชอบเพราะรสอรอย จงควรเกบใหพนมอเดกโดยเฉพาะเดกทมพฒนาการลาชา เนองจากหากเดกรบประทานฟลออไรดทงหมดในครงเดยวจะเกดพษอยางเฉยบพลนได

การสรางเสรมภมคมกนโรค การปองกนโรคดกวาและทำไดงายกวาการรกษาโรค การสรางภมคมกนโรคกเปนการปองกนโรควธหนง สวนใหญใชการฉดวคซนใหรางกายสรางภมคมกนขนเอง ซงเดกทมพฒนาการลาชาควรไดรบวคซนเชนเดยวกบเดกทวไปตามวยตาง ๆ ดงน อาย วคซนปองกนโรค แรกเกด วณโรค1, ตบอกเสบบเขมท 1 1 เดอน ตบอกเสบบเขมท 2 2 เดอน โปลโอ คอตบ บาดทะยก ไอกรน ครงท 1 4 เดอน โปลโอ คอตบ บาดทะยก ไอกรน ครงท 2 6 เดอน โปลโอ คอตบ บาดทะยก ไอกรน ครงท 3 ตบอกเสบบเขมท 3 9-12 เดอน หด หดเยอรมน คางทม เขมท 1 12-18 เดอน ไขสมองอกเสบเจอ เขมท1 และ 2 หางกน 1-4 สปดาห2

18 เดอน โปลโอ คอตบ บาดทะยก ไอกรน กระตนครงท 1 2 ป-2 ป ไขสมองอกเสบเจอ เขมท 3 4-6 ป โปลโอ คอตบ บาดทะยก ไอกรน กระตนครงท 2 หด หดเยอรมน คางทม เขมท 2 10-14 ป คอตบ บาดทะยก (dT)3

วคซนอนๆทอาจใหเสรมไดแกวคซนปองกนโรค - เยอหมสมองอกเสบ (Hib) ทอาย 2 และ 4 เดอน (เฉพาะชนด

PRP-T ทตองใหอกครงเมออาย 6 เดอน)4

1 2



- ตบอกเสบเอ เมออาย 6 ป โดยให 2 เขม หางกน 6-12 เดอน - สกใส เมออาย 10-12 ป โดยให 1 เขม ถาอายตำกวาหรอ

เทากบ 13 ป และให 2 เขม หางกน 1-2 เดอน ถาอาย มากกวา 13 ป

1 หลงฉดวคซนปองกนวณโรค ถาไมมแผลเปนเกดขนอาจฉด อกครงเมออาย 6 เดอน

2 วคซนปองกนไขสมองอกเสบเจอ ถาจะเขาไปอยในถนระบาด อาจจำเปนตองฉดกระตนอก 1 ครง หางจากเขม 3 อยางนอย 4-5 ป

3 ควรฉดกระตนวคซนปองกนคอตบ บาดทะยก ทก 10 ป 4 วคซนปองกนเยอหมสมองอกเสบ (Hib) ในเดกไทยไมจำเปนตอง

กระตนเมออาย 12-15 เดอน และไมจะเปนตองฉดในเดกอาย 2 ปขนไป

ปญหาทพบบอยคอ - เดกไดวคซนไมครบ เนองจากปวยโดยเฉพาะเดกทมพฒนาการ

ลาชาทมกจะปวยบอยหรอพอแมไมทราบวาถงเวลาตองใหวคซน หรอกลววาตองเรมฉดใหมเมอลมฉด พอแมสามารถพาลกไปรบ วคซนไดเมอลกหายปวย การใหวคซนผดจากเวลาทกำหนด ไมทำใหภมคมกนเปลยนแปลงไปมากนก และไมตองเรมตนฉดใหม

- พอแมกงวลกบการทลกจะตองไดรบวคซนหลายเขมพรอมกน กลวลกเจบทนไมไหว จงไมพาลกไปรบวคซน ความจรงแลววคซน หลายชนดสามารถใหพรอมกนได และปจจบนกมวคซนรวมปองกนไดหลายโรคในเขมเดยวกนโดยไมมผลขางเคยงมากขน และลกเจบตวเพยงเขมเดยว



- เวลาลกเปนหวด พอแมมกไมยอมใหลกไดรบวคซน ซงความจรง แลวการเจบปวยเพยงเลกนอย เชน หวด ไอ หรอไขตำ ๆ นน สามารถใหวคซนได แตถาลกมไขสง ควรเลอนการฉดวคซน ออกไปจนกวาไขจะหายแลว

ความปลอดภยและการปองกนอบตเหต พอแมควรระมดระวงอบตเหตตาง ๆ ทอาจเกดขนกบลก โดยเฉพาะเดกทมพฒนาการลาชาและมปญหา ซน สมาธสนรวมดวย อบตเหตตาง ๆ ไดแก นำรอนลวก อาจเกดจากการดงผาปโตะ ทำใหนำรอนหกราดตนเอง ไฟไหม ไฟฟาดด จมนำ หรอ ศรษะทมลงในอางนำ กนสารพษ เชน ยาฆาแมลง อบตเหตจากทองถนนหรอการเดนทางโดยรถยนต และอน ๆ เชน ตกเตยง การพลดตกหกลมจากการควำหรอคบ ถกของทมคมบาด ของเลนทมสอนตรายหรอสกปรก พอแมควรปองกนอบตเหตโดยเกบวตถมคม ยา และสารเคมตาง ๆ ใหพนมอลก เกบไวในตทปดมดชด ซงลกไมสามารถหยบได และไมควรเกบสารพษไวในขวด หรอภาชนะทเคยใชใสอาหารหรอเครองดมเพราะลกอาจเขาใจผด ปลกไฟควรมทครอบและอยระดบสงพนมอลก ไมควรใหลกเลนของเลนชนเลก ๆ เพราะอาจหยบเขาปากและสำลกได ไมควรปลอยใหลกอายตำกวา 5 ป อยบานตามลำพง (สำหรบเดกทมพฒนาการลาชาตองคำนงถงอายพฒนาการหรออายสมอง ไมใชอายจรงของเดก) เนองจากลกยงดแลตนเองไมได ควรใหลกสวมกางเกงในอยเสมอโดยเฉพาะเมอสวมใสกางเกงทมซป เพอปองกนซปรดตดผวหนง หลกเลยงการใหลกกนผลไมทมเมลดเลก ๆ เชน นอยหนา ถว เนองจากลกอาจสำลกได และไมควรปอนอาหารลกในรถ

การเลยงด แมลกจะมพฒนาการลาชา พอแมกควรฝกลกใหสามารถพฒนาทกษะชวยเหลอตนเอง สอสารกบผอน และเตรยมความพรอมในการอยรวมกบผอนในสงคมได



ในตอนเลก ๆ ควรรองเพลงกลอมลก เมอโตขนอานนทานใหลกฟง ไมควรใหลกดโทรทศนคนเดยว พอแมควรเลนกบลกซงจะชวยใหมความ ใกลชดสนทสนมระหวางพอแมลกมากขน ชวยผอนคลายความตงเครยด และสงเสรมพฒนาการใหกบลกในทก ๆ ดาน ในการสอนลกควรใชถอยคำงาย ๆ สน ๆ วา สงใดทำได สงใดหามทำ ชมเชยเมอเดกทำถกตอง เมอเดกทำผดควรบอกเดกวาผดอยางไร และทถกควรทำอยางไร ถายงทำผดซำควรทำโทษโดยการงดสงทเดกชอบ เชน งดพาไปนอกบานหรอแยกเดกใหนงนง ๆ คนเดยวเปนเวลาสน ๆ ไมควรใช คำพดรนแรงหรอต เพราะจะทำใหเดกคนเคยกบความรนแรง และนำไปใชในการแกปญหาเมอโตขน นอกจากการดแลสขภาพโดยทวไปแลว พอแมยงตองใหการดแลสขภาพลกในยามเจบปวยดวย ปญหาสขภาพทพบไดบอยในวยเดก เชน ไขหวด ทองเสย ทองผก ตาแดงหรอโรคลมชก อาจพบไดในเดกทมพฒนาการลาชาเชนกน การดแลลกในยามเจบปวยเปนเพยงการดแลเบองตนกอนพบแพทย ถาลกมอาการตอไปน ไดแก ซม ซด ไขสง ชก ทองอด อาเจยน หายใจเรว หอบ หรอหายใจลำบาก ตองรบพาลกไปพบแพทย ไมควรซอยาใหลกกนเองโดยเฉพาะยาปฏชวนะ ควรใหลกกนยาตามคำสงแพทยเทานน โดยอานฉลากใหดกอนใชและอยาหลอกลกวายาเปนขนม

ไขหวด เดกวย 1-5 ป จะเปนหวดไดบอย ไมควรใหลกใกลชดกบผทเปนหวด ไมควรพาเดกเลก ๆ ไปตามสถานทชมชนตาง ๆ หางสรรพสนคาทแออดหรอถนนทมการจราจรคบคง หากลกมอาการไข ใหกนยาลดไขชนดพาราเซตตามอลหางกนทก 4-6 ชวโมง ถาไอมากใหกนยาแกไอชนดขบเสมหะ และใหเดกดมนำมาก ๆ เพอชวยละลายเสมหะและระบายความรอนจะไมใชยากดอาการไอในเดก เดกท



อายตำกวา 1 ป ไมควรใหกนยาลดนำมก เพราะจะทำใหนำมกหรอเสมหะเหนยวเดกไอไมออกได ควรใชวธดดออก เชด หรอใชยาปายจมก ถาลกมไขสง ซม หายใจเรว หอบ หรอหายใจลำบาก ตองรบพาลกไปพบแพทย

ทองเสย เปนอาการของโรคอจจาระรวง หมายถงการถายอจจาระเหลวมากกวา 3 ครงตอวน หรอถายเปนนำ หรอมมกเลอดปนตงแต 1 ครงตอวนขนไป เกดขนไดบอยในเดกเลกเนองจากการกนอาหารหรอดมนำทไมสะอาด มเชอโรคปนเปอนหากไมไดรบการดแลรกษาทถกตองรวดเรว รางกายจะ สญเสยนำและเกลอแรจนอาจเปนอนตรายถงขนชอคหรอเสยชวตได ปองกนไดโดยในทารกทดดนมผสม ควรมการตมหรอนงขวดนม หรอ ขวดนำทกขวดทใชอยางนอยนาน 15 นาท การใหนำสมคนเปนอาหารเสรม ตองลางเปลอกสมใหสะอาด ถาไมแนใจในเรองความสะอาดกไมจำเปนตองให ดมนำผลไม เนองจากเชอโรคบางชนดททำใหเยอหมสมองอกเสบอาจปนเปอน มาได ในเดกโตควรใหกนอาหารทสะอาด ดมนำทสะอาดหรอตมสกแลว

ทองผก หมายถงอาการถายอจจาระลำบาก หรอถายอจจาระเปนกอนแขง ในเดกเลก ๆ ไมจำเปนตองถายอจจาระทกวน และเวลาเบงเดกมกจะเบงยงไมเปน เบงจนหนาแดงแทนทจะเบงมาทกน ทำใหพอแมเขาใจผดวาลกทองผกได อยางไรกตามพอแมสามารถปองกนลกทองผกไดโดยใหลกดมนำมากขน ใหอาหารทมกากหรอเสนใย เชน ผก ผลไม มากขน อาจใหนำผลไม โดยเฉพาะนำลกพรนกอนใหยาระบายชวย (ซงควรปรกษาแพทย) ใหออกกำลงกายอยางนอยวนละ 30 นาท เพอใหลำไสมการเคลอนไหวรางกายแขงแรงและปองกนโรคอวนไดดวย ฝกขบถายใหเปนนสยและไมควรสวนเพราะอาจเปนอนตรายตอเยอบลำไสได



ตาแดง เปนอาการของเยอบตาอกเสบจากเชอโรคตาง ๆ ปองกนโดยลางมอบอย ๆ ไมขยตา และไมใชผาเชดหนาหรอผาเชดตวรวมกบผอนเพอปองกนการตดตอ โดยเฉพาะในเดกทมพฒนาการลาชา ซงไมเขาใจคำสงจะ แพรระบาดไดรวดเรวมาก เมอลกมอาการาตาแดง พอแมควรพาลกไปพบแพทย ไมควรซอยาหยอดตามาหยอดเองเพราะอาจเปนอนตรายตอดวงตาได และควรใหลกหยดเรยน ไมพาไปทชมชนตาง ๆ เพอปองกนการแพรระบาดของโรค

ชก อาการชกมหลายแบบ ทพบบอยมกมอาการเกรงกระตกของกลามเนอโดยไมรสกตว เกดขนเนองจากความผดปกตในการสงสญญาณของเซลประสาทในสมอง เดกทมพฒนาการลาชาและมอาการชกรวมดวย จะตองไดรบการตรวจรกษาจากแพทย ซงโดยทวไปแพทยมกใหกนยากนชก และจะตองกนยากนชกสมำเสมอและตอเนองตามทแพทยสง จะหยดยากนชกตองทำภายใต คำแนะนำของแพทยเทานน ควรไปพบแพทยเพอตดตามผลการรกษาอยางสมำเสมอ ในบางครงแพทยอาจจะตองปรบขนาดยาขนตามนำหนกและอายของเดกทโตขน นอกจากนควรพกผอนใหเพยงพอและหลกเลยงปจจยทกระตนใหเกดอาการชก ซงไดแก การกนยากนชกไมสมำเสมอ อดนอน เครยด ตรากตรำรางกายหรอออกกำลงกายอยางหนก แสงกระพรบหรอแสงทมการเปลยนสอยางรวดเรวเปนจงหวะ เชน ไฟจากสปอตไลทหรอดสโกเธค เมอลกเกดอาการชก พอแมควรตงสตใหมน ไมตกใจ จดทาใหลกนอนราบตะแคงศรษะไปขางใดขางหนง กำจดนำลาย เสมหะ หรอเศษอาหารทอยในปากเพอใหทางเดนหายใจโลงพยายามปองกนการบาดเจบจากการกระแทก หามสอดใสวสดใด ๆ เขาไปในปากหรอพยายามงดปาก เนองจากอาจทำใหชองปากของผทกำลงชกบาดเจบหรอฟนหกหลดไปอดทางเดนหายใจได ถามไขสงรวมดวยตองเชดตวลดไข และเมอเดกหยดชกรบพาไปพบแพทย เพอ



ใหการวนจฉยและรกษาตอไป จะเหนไดวาการดแลสขภาพเดก โดยเฉพาะเดกทมพฒนาการลาชา เปนสงสำคญมากในการเจรญเตบโตและพฒนาการของเดก ดงนน จงเปนภารกจอนสำคญยงของพอแม ผปกครอง แพทย ตลอดจนบคลากรทางสาธารณสขทจะตองใหความรวมมอกนตอไป

เอกสารอางอง - จนทรนวทธ เกษมสนต, โยเซฟ ซอเพยรธรรม, การดแลสขภาพ

เดก, ใน : วนด วราวทย, ประพทธ ศรปณย, สรางค เจยมจรรยา บรรณาธการ. ตำรากมารเวชศาสตร เลม 2. กรงเทพฯ : บรษท โฮลสตกพบลชชง จำกด, 2540 : 82-89

- สมดบนทกสขภาพแมและเดก. กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข. - รตโนทย พลบรการ, อษา ทสยากร บรรณาธการ. แนวทาง

เวชปฏบตกมารแพทยไทย. ราชวทยาลยกมารแพทยแหงประเทศไทย และสมาคมกมารแพทยแหงประเทศไทย กรงเทพฯ : โรงพมพ บรษท ฮวนำพรนตง จำกด, กมภาพนธ 2542.

- อาการชก เอกสารแผนพบ คำแนะนำสำหรบบดามารดาและ ผปกครอง หนวยประสาทวทยา ภาควชากมารเวชศาสตร คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด.

- การรกษาโรคลมชกในเดก เอกสารแผนพบ คำแนะนำสำหรบ บดามารดาและผปกครอง หนวยประสาทวทยา ภาควชากมาร เวชศาสตร คณะแพทยศาสตร โรงพยาบาลรามาธบด.

- อนญญา ภาสวรกล. Oral health and its problems. ใน : จนฑตา พฤกษานนท, ประสบศร องถาวร บรรณาธการ. การ ดแลสขภาพเดก Child health supervision. กรงเทพฯ : สหมตรเมดเพรส, 2536 : 107-11



หลกในการสอนเดก พฒนาการลาชาให เกดการเรยนร ศภรพรรรณ ศรหรญรศม

หลกการสอนเดกใหเกดการเรยนร คอการ

สอนใหเดกเลนอยางถกวธโดยการเลอกของเลนใหเหมาะสมกบวย และแนะนำเดกเลนของเลนตามเปาหมายทตงไว พรอมทงใหเดกเกดความสนกสนานดวย ดงนน การเลนจงเปนงานของเดก เดกจะรจกสำรวจโลกภายนอก เรมตงแตการสำรวจรางกายของตนเอง สำรวจสงแวดลอมรอบตวใกล ๆ พยายามทำสงใหม ๆ ทำใหเกดการเรยนรสงใหม รจกการแบงปน ทำกจกรรมรวมกบผอน ระหวางทเลนดวยกน รจกสอสารผานการเลนโดยการออกเสยง ทำใหเกดทกษะทางภาษา ทงหมดเปนการพฒนาทกษะการเลนอยางถกวธ เดกทารกจะสำรวจรางกายของตน ซงเปนการเชอมโยงโลกภายนอกผานการมอง เกดการสมผส เคลอนไหวและขยายวธการเลนอยางชา ๆ ตงแตเอาของใสปาก เขยา เคาะ ทง เรยนรทจะรวมคนอนเขากบการเลน ผลดกนเลน เมอเดกกำของ 2 สงได จะสำรวจโดยใสของเลนเขาดวยกน ทำใหเกดเสยงดง และเรมรวม



กจกรรมในการเลน จนถงพฒนาการเลนใหจนตนาการเตบโตขน เดกเรมเลนรวมกนเมอเขาโรงเรยน แบงปนสงของ รบบทบาทของตนเอง พฒนาการเหลานมไดเกดเอง แตพฒนามาจากการเลนทงสน การเลนเปนสงทเปนไปโดยธรรมชาต เดกไดรบความสข สนกจากการเลน เปนสงทเดกเรมเอง ไมใชสงใหเลนจงเลน การเลนเปนความสข หยดเลนเมอไมสนก ของเลนไมจำเปนตองราคาแพง เพราะเดกเลนไดอยางมความสขแมมของเลนนอยชน สงทสำคญทสดคอ รจกวาของชนนนเลนอยางไรเทานน ควรใหเวลาแกเดก เลนกบเดกอยางใกลชด หลายคนกงวลวาการนงเลนกบเดก เปนสงทยาก เมอคดวาเปนสงทตองทำ และตองทำใหสำเรจ ทำใหเกดความคบของใจ พอแมจำนวนมาก ไมไดเลนกบลกอยางถกวธทง ๆ ทรวาการสอนเลนทำใหเกดการเรยนร พอแมควรฝกเลนกบลกและสรางแนวคดดานทกษะการเลน ควรสงเกตเดกขณะเลน โดยแยกลกษณะการเลนและความถของการเลน ลกษณะของเลนในหลาย ๆ ชวงเวลา ดงน 1.ดวาเดกมการสำรวจของเลนหรอไม โดยการเอาใสปากหรอเขยา เดกทารกจะใชเวลาทงหมดในการสำรวจของเลน แมวาจะเรมเดนเตาะแตะกยงใชเวลามาก การเอาของเลนใสปากสำคญมาก เพราะปากใหความรสกทด ในการคนหาวาวตถทสมผสอยเหมอนอะไร ในขณะเดยวกน เดกควรมการพฒนาอยางชา ๆ ในการเลนดวย เชน เรมเอาวตถเขยา เคาะ หมนด เมอเดกโตขน แตยงใชเวลาในการสำรวจของเลนมากไป ควรกระตนใหรจกเลน อยางมความสมพนธกบรางกาย ใหถกหนาทมากขน 2.ดวาเดกเลนอยางมความสมพนธหรอไม

เดกเอาของมาเคาะกน เทของออกจากกลอง เอาของใสกลองและหยบออกหรอไม มการแยกกลม จดกลมของเลนอยางไร เดกจะเลนอยางเดยวในชวงเวลาหนง เมออายใกล 1 ขวบเดกจะหาวธเลนระหวางของเลน 2 ชน เดกวยเตาะแตะเลก ๆ จะชอบเลนเอาของใสภาชนะ และหยบออกแลวทำอก



ซำ ๆ เดกจะชอบเลนของ 2 ชน ททำใหเกดเสยงดง เดกวยเตาะแตะทโตขนจะจดกลมรวมและแยกของเลนได เดกเรยนรลกษณะ รปราง ขนาดและส มกจกรรมทยากและงาย ขนกบของเลนทใช ควรใชของเลนทหาไดบอย ไมเลกจนเกนไป ใหผลดกนเลนกบผใหญเมอเดกสนใจ โดยไมยดเยยดการเลน คอย ๆ พดสอน ใชคำสงสน ๆ เพอใหสนกขณะเลน เชน สงเสยง “ตบ” ทกครงทปลอยกอนไมลงถง 3.ดการสรางงานของเดก ดวาเดกแยกของเลนเปนชน หรอประกอบเขาดวยกนหรอไม ถาเดกยงไมเลนอยางมความสมพนธกน ตองพยายามทำทกษะนใหได เมอเดกเรมปลอยของใสภาชนะและหยบออกเปน ใหเรมสอนตอกอนไม ซงตองสอนอยางระวง โดยใชกอนไมเลกวางบนกอนไมใหญกอน คอย ๆ บงคบขอมอเดก ชมเมอทำได เมอเดกไมคอยพยายามทำ อาจตอกอนไมใหดและทำลายลง พอเดกเกดความเขาใจแลว อาจตอเปนรปกำแพง หรอบาน อาจเอาสตวเลก ๆ ไปวางสมมตใหเปนบานหรอโรงเรยน เปนการใสความคดใหเดกแตไมใชยดเยยด ของเลนสำหรบการสรางงานทดทสด คอกอนไม ซงควรหยบงาย มหลายขนาด หลายรปแบบ มถงหรอกระปอง ใหหยบใสและเอาออก 4.ดวาเดกเลนอยางรหนาทหรอไม เชน เลนตดกระดมเสอ เตะบอล ซงเปนการเลนทสำคญมาก เพราะเปนการแสดงใหเหนวาเดกเรมเขาใจหนาทของสงของ ซงทกษะน ควรเกดในชวงอาย 12 เดอน – 18 เดอน เชน การใชชอน การเลนรบโทรศพท เลนดมดอกไม การเลนทกอยางเกยวของกบจนตนาการ และการเลยนแบบผใหญในกจวตรประจำวน ทำใหเดกรจกหนาทของวตถ มวธการเลนหลากหลาย ไมใชการเลนซำ ๆ กบของทกสง ถอเปนโอกาสอนดในการพฒนาดานภาษาไปพรอมกนเพราะเดกจะเรมเขาใจความหมายของคำขณะเลนสงตาง ๆ ทงชอและกรยาการเลน



5.ดวาเดกเลนอยางมจนตนาการหรอไม การเลนแบบมจนตนาการ เกดจากการเลนบทบาทสมมตทซบซอนขน ทไมอาจกำหนดไดวาจะเกดการเลนแบบนเมอใด จงควรสรางสถานการณใหเดกเลนสมมตในขณะทเดกสนใจโดยไมบงคบ เชน เลนเปนคร สอนนกเรยน ทกษะการเลนแบบนจะพฒนาจนเดกเลนไดเองตอไป จงควรจดอปกรณ การเลนเปนหมวดหม เชน จดมมแตงตว มมประกอบอาหาร มมหองนำ

วธสอนทกษะการเลนซงสำคญตอพฒนาการทกขนตอนคอ 1. ใหเวลาเลนกบเดก เปาหมายคอเดกรวธเลนจนเลนไดเอง ทำได

ตอเนอง พอแม ผปกครอง ควรสละเวลาในแตละวน แมเพยง เลกนอย นงเลนกบเดก ชวงเวลานมคามากเพราะไมใชเพยงแต การสอนลกเลนเทานน แตยงเปนการพฒนาทกษะทางการสอสารดวย

2. มการชนำสงทเดกเลน ใหสงเกตวาเดกสนใจอะไร เรมตนดวย การเลยนแบบสงทเดกทำเดกจะสนกและอยากเลนดวย จากนน คอย ๆ สาธตการเลนและเปลยนไปหลายๆแบบอยางชา ๆ ใน ขณะทเดกกำลงสนใจ ใชวธกระตนการเลนแตไมบงคบ หยดเลน เมอไมสนก

3. ผลดกนเลนโดยใชทาทาง วตถทนาสนใจ นำเสยงและคำพด เพอใหเดกมชวงของความสนใจ เดกทเลนกบคนในครอบครวได จะสามารถเลนกบเดกอนไดอยางมความสข และแลกเปลยน คำสนทนาไดด

4. พดบอกการกระทำของเราและเดก บอกใหรวาเกดอะไรขน เพอใหเดกไดสงเกตทงการกระทำของตนเองและการกระทำของผอน

5. จดระบบการเลนใหเลนอยางสรางสรรค ขณะทเดกเรมเลน อยางรหนาทและมจนตนาการ อยาใหสบสนเนองจากมของเลน หลายประเภท ปะปนกนมาก ใหจดเกบของเลนเปนกลม เชน



กลมเสอผาอยในชดการแตงตว กลมเครองครวอยในชดการ ประกอบอาหาร กลมกอสรางเปนชดกอนไม ทำใหเดกเขาใจ และเลนอสระได เมอพอแมไมมเวลาเลนดวยแตอาจทกทาย เดกขณะเลนเปนครงคราว ของเลนสามารถสลบไปมาได ของเลน บางอยางเมอไมไดเลน 1-2 สปดาห กสามารถนำมาเลนเปน ของเลนใหมไดอก เดกเรยนรไดผานการเลน หลายคนเรยนรจาก การสงเกต และทดลองเลน หลายคนจำเปนตองชวยพฒนาการ เลนหลายวธ เพอใหเกดการเลนทซบซอนขน ควรสอนเลนอยาง เปนธรรมชาตใหเดกมความสข และสามารถพฒนาขนมาเปน กจกรรมเพอการเรยนรได

สงสำคญทควรนกถงขณะทำกจกรรมเพอการเรยนร 1. เดกตองมความตงใจในการทำกจกรรม 2. ตองใชภาษาเปนตวชวยทกครง เพอใหเดกเกดการเรยนร 3. ปรบปรงของเลนหรอเครองมอใหเหมาะสม กบการเรยนรอยาง

เปนอสระของเดก 4. ชวยเหลอเดกเทาทจำเปนเทานน 5. ยำใหเดกไดรวาทำกจกรรมสำเรจ ผสอนมความสขและใหคณคา

กบความสำเรจนน

ทำไมจงตองมความตงใจทำกจกรรม เดกทมพฒนาการชา จะมภาวะความตงใจตำ ซงอาจเกดจากปญหาการมองและการไดยน เดกบางคนจงตองสอนโดยใชภาษาทาทางแทนการออกเสยง เดกพฒนาการชามกเรยนรจากสงแวดลอมทเหน อาจทำกรยาซำ ๆ เชน เขยาของเลน โขกศรษะกบพน เพอคลายความคบของใจ และขาดทกษะในการทำใหตนเองสนกสนาน บางครงเดกยบยงความสนใจของตนเองทมตอสงอนไวเพอตานกบสงทพอแมพยายามสอนให ทำใหขาดทกษะความเขาใจดานการสมผส ความหมายของการกระทำและการสอภาษา การชวยใหเดก



สนใจสภาพแวดลอม คน สงของตาง ๆ ควรจดกจกรรมใหเหมาะสมกบพฒนาการและมการชวยเหลอพเศษ โดยมงเนนใหเดกมความตงใจกอน เพอใหเกดความกาวหนาในการเรยนร นนคอ ตองสงใหเดกมองตาเราหรอมองของเลนกอนทำกจกรรมทกครง ใหเดกเลอกของทจะเลนเพราะเปนสงทเดกสนใจ หลายสงสอนไดในหลายกจกรรม ใชสอการสอนหลายอยางได การยอมตามใหเดกเลอกของเลนเองเปนสงททำไดโดยไมกระทบแผนทตงไว เวลาสอนเพอใหเดกเกดความตงใจ ควรจำกดจำนวนของเลนตรงหนา ใหมทางเลอกนอยลง เชน เลอกแปนวงกลม ควรมแปนใหเลอก 1-2 อน เทานน ใหรเรมความสนใจของเดก จากการสงเกตอยางมระบบ ถาเดกเรมขาดความสนใจตองเตอนเดกใหมองหรอฟง อาจเปลยนทาทางของเรา หรอเปลยนวธการสอน กอนทความสนใจของเดกจะหายไป เพอไมใหเดกเรยนรวา การหนหนาหน ทำใหหยดเลนได ใหรางวลเมอเดกมความสนใจ และตองชวยเดกทำกจกรรมจนเสรจ เพราะเราตองการใหเดกรจกการทำงานทด ควรใหแรงเสรมหรอรางวลเมอเดกมความตงใจด กลาวชมขณะเลนสลบกน จะทำใหเดกตงใจไดนานขน ในเดกเลกๆทยงขาดความสนใจ ยงตองหนมองหนาคนและวตถซำ ๆ หรอในเดกโตทมความตงใจตำมาก อาจเรมตงแตชวยใหเดกรจกสำรวจตนเอง ในเดกเลกตองประคองศรษะใหปลอดภย และบงคบไมใหวอกแวก ใหเดกนงบนตก กระตนใหมองหนา พดคยกบเดก ใชของเลนทมสสดและเสยงดงเคาะชา ๆ เพอใหเดกสนองสหนา นำเสยง รบรการเคลอนไหวของวตถ เดกเลกจะสนใจไดดตอวตถทถอหางใบหนา 8 นว – 10 นว ในขณะทเดกโตความสนใจจะขนกบของเลนทใช ใหจบหนาเดกมองขณะพดคยดวย บอกใหมองกอนใหของเลน ใหสนใจเสยงและกรยาของเดกขณะรวมเลนกบเดก

เปลยนกจกรรมใหเดกเรยนร ใหเดกทำกจกรรมอยางอสระ คอย ๆ ดดแปลงกจกรรมเพอใหเดกเกดทกษะใหม เชน เปลยนของเลนใหยากขน เปลยนจากกอนไมใหญเปนกอนไม



เลก ใหเดกเลอกของเลน เปลยนจำนวนทตองทำ เชน ใสหลกไมจาก 8 หลกเปน 12 หลก เปลยนมมเลน เลนเกมทตองเลนหลายคน

ใชภาษาชวยใหเดกเรยนร ใหใชอยางระมดระวง บอกใหเดกสนใจและรวาเราตองการใหทำอะไร เตอนดวยคำพด ใหการชแนะ ถามคำถามเดกขณะเลนดวยกน

บอกใหรถงการกระทำของเดกเองบอกใหเดกรวาเราตองการอะไร ถาเดก กำลงสนใจสงใด เดกจะตงใจฟง ควรเลนอยางอสระ กอนทจะใหมสมาธใชคำพดบอกใหเดกทำ สงใหเดกดขณะเลนตามเดกไปดวย ซงเปนสงทสำคญ เพราะเปนเรองของความเขาใจ วาสงทไดยนนนเขากบเหตการณตรงหนาทกำลงสนใจอย จงควรเปนผสงเกตการณทละเอยดออน เพราะหลายกจกรรมเกยวของกบความสามารถในการฟงและทำตามคำสง คำสงจงตองชดเจน เหมาะกบระดบการฟงของเดก ถาเดกยงใชคำเดยวหรอภาษาทาทาง อาจใชคำเดยวหรอวลสน ๆ เพอใหเดกสนใจ เตอนดวยคำพดเมอเดกพอทำไดเอง การเตอนคอการลดการชวยเหลอทางกายลง เชน ไมชวยจบมอเดกซอนถวยเลกใหญ เมอเดกพอทำไดแลว แตเตอนดวยคำพดใหเดกซอนถวยแทน เพอใหเดกเปนอสระในการเลน การเตอนดวยคำพด อาจทำไดโดย - พดซำ แตไมควรมากกวา 1 ครง - พดเฉพาะคำสำคญ เชน ใส ปลอย - แนะวธการอน เชน ดรปอนซ - เตอนใหนกถงคำสงแรก เชน เอาตกตาวางบนเตยง เมอเดก

ลงเล ใหสงวา ตกตาไปไหน - พอแมอาจทำตามแบบใหด พรอมกบอธบายงาย ๆ ผลดกนเลน

พรอมกบสาธต



ปรบปรงของเลนใหเดกเลนไดเอง เดกทกคนชวยใหเรยนรไดจากสงทงายไปสสงทยากขน เดกพฒนาการชากเชนกน ตางกนเพยงขนตอนการใชของเลน ตองพจารณามากกวา และตองเขาใจการดดแปลงของเลนเพอใหเดกเลนไดเอง

ชวยเทาทจำเปนในการเลน เพอใหเดกทำเองไดในระยะยาว โดยใหเดกทำเองทละนอย ๆ จากการเลนปกตสการทำกจวตรประจำวนในทสด โดย

1. จดทาใหเดก ใหเดกนงตรงกบงานตรงหนา เทาวางกบพนไดพอด ขณะนงเกาอ

ไมควรหนหนาเขากระจกขณะทำงาน จดทาเดกพการใหเหมาะสมกบกจกรรม

2. ชวยจบมอทำเทาทจำเปน เพอใหเดกมประสบการณเกยวกบงาน รผลทจะเกดตามมา

รขนตอนของกจกรรมในงาน ชวยจนเดกทำไดเอง การเลนไมมการทำผด ไมดเพอใหเดกเชอมนในตวเอง ลดความคบของใจ ระวงไมใหเดกพงพาผสอน การจบมอทำเปนวธทดทสด ถาเดกทำไมไดอกแลวในตอนนน

เมอจบมอทำ ใหเปลยนทาทจบไปเรอยจนทำไดเอง เชน จบมอกอน พอทำไดใหจบขอศอกแทน ใหจบมอเดกเมอเรมเรยน ลบหลงมอ เขยานวใหปลอย เตอนดวยคำพด ใชแรงมอจบทงหนกและเบาเพอใหเดกทำงาน ใหชวยทกครงทเดกพยายามทำ และชวยเทาทจำเปน เมอเดกเรมทำไดใหทำเอง ไมวาจะทำทงหมดหรอบางสวนจนเสรจ ฝกใหทำบอย ๆ จนเหลอแคเตอนหรอชวยเวลาทเดกลา ตองการใหชวยทำใหเสรจ ใหคดทกครงวา จะชวยอะไร เมอไหร



การชวยเดกทางรางกาย ตองทำใหเดกดกอนหลาย ๆ ครง ถาเดกทำไมไดแมจะชวย ตองเปลยนวธการชวยไปเรอย ๆ เชน จบศรษะ จบมอ บงคบแขน ไมชวยเหลออยางผด ๆ เชน จบกอนไมไวใหตลอดเวลาขณะตอตกทกครง เมอใหเดกทำเอง เดกจะทำไมได ไมควรทำงานใหเดก เชน ช เตอน ใชภาษาทาทางรวมดวย ขณะทำกจกรรมจรงจง

ใหเดกรวาทำไดสำเรจผสอนใหคณคาความสำเรจในแตละขนตอน เมอเดกทำสงใดไดสำเรจ และทำซำอก นนคอ เดกไดแรงเสรม เดกเลก ทกคนจะหากจกรรมทเปนแรงเสรมของตนเอง และทำตอไมวาผใหญจะวาอยางไร มหลายกจกรรมตองพฒนาใหไดกอนมทกษะทจำเปน จงจำเปนตองใหแรงเสรมแกเดก แรงเสรมเบองตนทพอแมให คอ การสมผส กลาวชม จะเปนสงทกระตนใหเดกทำตอไป จนมทกษะได เดกพฒนาการชาตองการ คำชมเชนกน แรงเสรมทดทสด คอ คำชม ยกยอ เพราะเปนสงทพรอมจะใหไดในธรรมชาต ไมตองมคำอธบาย พอ แมใหคำชมแกลกได โดยไมตองคำนงวาตนกำลงทำอะไรอย คำชมเปนแรงเสรมทสนองตอคำพด หรอการกระทำของเดกเพอใหเดกทำสงนนตอไปอก เทากบเราสนใจและยอมรบเดก อาจใหของเลนหรออาหารได แตควรใหเปนชวงสน ๆ เทานน

เปลยนคำชมชวยเพมแรงเสรมแกเดก ใหคำชมเพอเตอนเดก บอกเดกไดถงพฤตกรรมทผสอนพอใจ เชน หนวาดวงกลมไดกลมดมาก เดกด เปนตน

แรงเสรมทำใหเกดการเรยนรและความเปนอสระ เมอเรมเรยนร เดกตองการแรงเสรมทกครง เพอคงความสนใจไว แตใชในระยะยาวไมได ตอไปควรใหแรงเสรมทเปนธรรมชาตมากกวา เมอเดกเรมมทกษะแลว จากการศกษาพบวาแรงเสรมทไมสมำเสมอ ไดผลมากทสดในการคงทกษะไว ระงบแรงเสรมเมอเกดพฤตกรรมทไมตองการ ระวงการให



แรงเสรมทางลบทไมไดตงใจ ผานการแสดงความโกรธ จองหนาเดก ดเดก แรงเสรมของเดกคนหนงอาจใชไมไดกบเดกคนอน ๆ ถาเดกคงทกษะไว หรอทำทกษะเพมขนนนคอผลสำเรจจากแรงเสรม ถาพฤตกรรมทไมตองการเกดมากขน พฤตกรรมนนอาจกลายเปนแรงเสรมของเดกเองได เราตองแกไขพฤตกรรมนนทนท การชวยใหเดกเกดการเรยนร เปนสงทตองใชความพยายาม แตละครอบครวอาจพลกแพลงวธการสอนเดกไดหลายวธ ขอใหมความตงใจจรงทจะชวยเหลอเดก เดกจะสามารถพฒนาไดเตมตามศกยภาพทม เอกสารอางอง Pieterse M, Trelor R, Cairns S. Down Syndrome-Help

For Parents Integration, positive expectation and other matters. International Conference of the Russian Down Sydrome Association. October, 1995.



เดกทมความบกพรองทางส ต ป ญ ญ า ม ป ญ ห า

พฤตกรรมเปนพเศษหรอไม ส ว น ใ ห ญ เ ด ก ท ม ค ว า มบกพรองทางสตปญญา ไมไดมปญหาพฤตกรรมเปนพเศษแตกตางจากเดกทวไปและไมมเอกลกษณเฉพาะ ยกเวนเดกมความบกพรองทางสตปญญาและมพยาธสภาพทางสมองร วมด วย เนองจากเดกทมความบกพรองทางสตปญญามอายพฒนาการลาชากวาอายจรง ดงนนพฤตกรรมทพบจงไมตรงกบอายจรงของเดก ซงอาจทำให ผทพบเหน ประหลาดใจได เชน เดกอายจรง 4 ขวบ แตมพฤตกรรมของเดกอาย 2 ขวบ เปนตน และเมอเดกมปญหาพฤตกรรม เรากใชวธการปรบพฤตกรรมเชนทใชกนในเดกทวไป

รปแบบของพฤตกรรมมกแบบ พฤตกรรมม 2 รปแบบ คอ 1. พฤตกรรมทด หมายถง

พฤตกรรมท เราตองการใหเกดขน

2. พฤตกรรมทไมพงปรารถนา หมายถง พฤตกรรมท เราตองการขจดออกไป

ปญหาพฤตกรรม และวธแกไข ชนสา เวชวรฬห



การสรางใหเกดพฤตกรรมทด วธทดทสดในการสรางใหเกดพฤตกรรมทด คอ การสอนสงทเหมาะสมใหแกเดกเพอแทนทพฤตกรรมทเราไมตองการใหเกดขน

วธการสรางใหเกดพฤตกรรมทเราตองการสามารถทำไดโดย 1. ทำเปนแบบอยางใหเดกด เพอใหเดกเลยนแบบตาม ตวอยาง

เชน ตองการใหลกชายฉลงในโถปสสาวะ พออาจทำตวอยาง ใหเดกด และบอกใหรวานคอสงทผชายทำ เดกมกจะเลยนแบบ บทบาททางเพศ จงควรใชสงนใหเกดประโยชน นอกจากน เดกยงชอบเลยนแบบเดกอน ดงนน ถาเราตองการใหเดกใชกระโถน กควรหาโอกาสใหเดกไดเหนเวลาเดกคนอนนงกระโถน

2. จบใหเดกทำ ในกรณฝกนงกระโถน อาจจะจบเดกนงกระโถน 3. ใชคำสงทสนและเขาใจงาย และเมอใดกตามทพฤตกรรมทด

เกดขน ใหรางวลเดกทนท

การลดพฤตกรรมทไมพงปรารถนา พอแมและผ เลยงดเดกมกสบสนและมความลำบากในการลดพฤตกรรมทไมปรารถนาของเดก และบอยครงมกพบวาพอ แม และผเลยงดเดกกำลงใหรางวลกบพฤตกรรมทไมดของเดกโดยไมไดตงใจ หรอกำลงใชวธการทไมมประสทธภาพในการขจดพฤตกรรมทไมพงปรารถนานน

วธการททำใหไมประสบผลสำเรจในการลดพฤตกรรมทไมพง ปรารถนา วธการทพอแมและผเลยงดเดกมกใชในการขจดพฤตกรรมทไมดของเดกคอ การดวาและโตเถยงกบเดก ซงสวนใหญพบวาวธนใชไมไดผล เหตผลทวธการดงกลาวใชไมไดผลเนองจากเดกสวนมากตองการความสนใจจากพอแมและผเลยงดไมวาจะโดยวธใดกตาม ดงนนการดวาหรอการโตเถยงกบเดกจงกลบกลายเปนรางวลสำหรบเดกไป



พอแมและผเลยงดบางคนใชวธตหรอตบเดก และเชนเดยวกนบอยครง พบวาวธเหลานใชไมไดผล สงนสรางความทกขใจใหกบพอแมและผเลยงด เปนอยางมาก เพราะเปนวธรนแรงทสดแลวในการขจดพฤตกรรมไมด เหตผลททำใหวธดงกลาวใชไมไดผลแมวาจะทำใหเดกเจบและไมชอบ เพราะเดก สวนใหญจะรบรไดถงความไมสบายใจของพอแมและผเลยงดเมอใชวธน กบเดก หลงจากทตหรอตบเดกพอแมและผเลยงดมกจะรสกผดเสมอและสงสารเดก วธตบหรอตอาจจะไดผลในการทำใหเดกหยดพฤตกรรมไมดชวขณะ แตไมสามารถขจดการเกดซำของพฤตกรรมไมดนนได

วธทไดผลในการขจดพฤตกรรมไมด เราทราบแลววาเดกตองการความสนใจจากพอแม และผเลยงด ไมวาจะอยในรปแบบการตวาด ตบ หรอตเดกกตาม ดงนนการหยดใหความสนใจจงเปนวธททำใหพฤตกรรมไมดนนถกขจดหรอหายไป การไมสนใจเมอเดกมพฤตกรรมไมดเปนสงทยากในการทำ พอแมและผเลยงดมกไมสามารถเพกเฉยไดตลอดเมอเดกมพฤตกรรมไมด อยางไรกตามการแสรงทำเปน ไมสนใจ อดกลนทจะโตตอบเดก หลกเลยงการมองสบตาเดก และมทาททสงบ ทำงานของคณไปและปฏเสธทจะเขาไปโตตอบหรอโตเถยงเกยวกบพฤตกรรมของเดกเปนสงทคณสามารถทำได เมอเดกหยดแสดงพฤตกรรมไมด ใหเรยกเดกมารวมกจกรรมทคณกำลงทำและพดคยกบเดกตามปกต อยาแสดงความโกรธกบเดกอก ในบางกรณเปนไปไมไดทจะไมสนใจพฤตกรรมทไมดของเดก ถาพฤตกรรมนนวนวาย เปนพฤตกรรมการทำลาย กาวราว ซงอาจกอใหเกดการบาดเจบแกตวเดกหรอทำลายสงตาง ๆ คณอาจจะโกรธเดกจนกลววาจะควบคมตวเองไมใหลงโทษเดกไมได ในสถานการณเชนนคณตองใชวธการทเรยกวา “การใชเวลานอก” โดยนำตวเดกออกไปจากสถานทนนไปไวในสถานททไมทำใหเดกไดรบการเสรมแรงจากการมพฤตกรรมไมดนน แตตองไมใชสถานททสรางความไมสบายหรอความรสกกลวใหเกดขนแกเดก ปกต



สถานททนำเดกไปไวมกเปนหองนอนของเดก ปลอยเดกไวจนกวาจะสงบลง ขณะเดกอยในหองนอนอยาสนใจถาเดกตะโกนหรอกรดเสยงรอง อยานำเดกออกจากหองจนกวาจะเงยบเสยง มฉะนนเดกอาจจะคดวาการทไดออกมาจากหองเปนเพราะการตะโกนหรอกรดเสยงรอง คณสามารถใชเสยงทราบเรยบบอกเดกวา คณจะไมนำเขาออกมาจากหองจนกวาเขาจะเงยบ ถาเดกไมเขาใจคำพดนและไมรวมมอ คณควรคอยจนกวาเดกจะหยดรองไหจงนำเดกออกมา เดกบางคนทำลายขาวของในหองนอน อาจจำเปนตองนำเดกไปไวหองอน เคยมคำถามวาถาใชหองนอนเปนสถานททกกตวเดกไวจะทำใหเดกเชอมโยงความรสกทไมดกบหองนอนหรอไม ในทางปฎบตพบวาสงนไมเคยเกดขน หลงจากทนำเดกออกมาจากหอง ไมตองใหเดกขอโทษหรอกลาวถงเรองทเดกทำไมดอก จงแสดงความเปนมตรกบเดกอยางจรงจง ในสถานททไมสามารถนำวธการ “การใชเวลานอก” มาใชกบเดก วธการอนทใชในการจดการกบพฤตกรรมกาวราวคอ การจบแขนเดกไวใหมน นบ 1-15 แลวปลอย ถาพฤตกรรมไมดเกดขนอกใหทำวธการเดมซำ วธน เรยกวา “การยบยงชวคราว” ขณะทยบยงโดยการยดแขนเดกไว คณไมควรมปฏสมพนธกบเดก เชน พดดวยมองหนา เพราะจะทำใหเดกไดรบการเสรมแรง จงจำไววาพฤตกรรมไมดจะรนแรงขนในระยะเรมตนของการปรบพฤตกรรม โดยปกตพฤตกรรมไมดจะมความรนแรงหรอความถมากขนตอไป 2-3 วน และถาคณยดมนกบวธการจดการนน พฤตกรรมไมดจะถกขจดและหายไปอยางรวดเรว แตหลงจากนน 1-2 สปดาห มกปรากฏพฤตกรรมไมดขนอก ราวกบวาเดกตองการทดสอบวาคณยงจะใชวธการนนอกหรอไม ถาคณปฏบตกบเดกอยางคงเสนคงวา เดกกจะหยดพฤตกรรมทไมดนน

สงทควรคำนงในการปรบพฤตกรรม

1.ระดบพฒนาการของเดก ประเมนพฤตกรรมของลกและตดสนวาเหมาะสมกบอายพฒนาการของเดกหรอไม ตดสนจากอายพฒนาการของเดก ไมใชอายจรง ถาคณ



ไมทราบอายพฒนาการของเดก ควรถามนกจตวทยา ถาพฤตกรรมทเดกทำเหมาะสมกบอายพฒนาการกจะชวยใหคณเขาใจวาทำไมเดกจงมพฤตกรรมเชนนน คณอาจเลอกทจะรอคอยจนกวาเดกจะผานพนระยะน หรอตง เปาหมายทไมสงเกนไป คณตองนกถงระดบพฒนาการของลกไวเสมอเมอใหรางวลกบพฤตกรรมทด เราไมสามารถคาดหวงใหเดกอาย 4 ขวบ ทมความเขาใจเทากบเดกอาย 1 ขวบ เขาใจความหมายของดาวทเปนสญลกษณของความเกง หรอการยดเวลาในการใหรางวล เดกทมอายพฒนาการ 1 ขวบ ตองไดรบรางวลทจบตองไดทนททมพฤตกรรมทด

2. ความสมำเสมอหรอความคงเสนคงวา ตดสนวาคณตองการใหเดกทำอะไรและไมตองการใหทำใหอะไร แลวพยายามยดมนในสงทกำหนด แนนอนมนเปนไปไมไดทจะยดมนอยางสมำเสมอในสงทกำหนดทกครง แตควรทำใหสมำเสมอมากทสดเทาทจะมากได เพราะสงทจะสรางความสบสนใหแกเดกคอ การทเราปฏบตอยาง ไมคงเสนคงวากบเดก

3. การเปลยนแปลงสงทเคยปฏบตอาจเปนสงทจำเปน ถาเดกมพฤตกรรมท ไมตองการ ใหถามตวเองเสมอวาการเปลยนแปลงสงทเคยปฏบตเปนสงทกระทำไดงายกวาการเขาไปจดการกบพฤตกรรมหรอไม ตวอยาง เชน ถาเดกชอบเขาไปรอคนของในหองของคนอนหรอทำของคนอนเสยหาย วธการทงายทสดในการแกปญหาคอ อาจจะใสกลอนประตในตำแหนงทเดกถอดไมถง หรอนำของทเดกชอบทำเสยหายไปเกบไวบนทสงใหพนมอเดก

4. จดการทละพฤตกรรม ถาเดกมพฤตกรรมทตองขจดหลายอยาง ควรเลอกจดการกบพฤตกรรมทจดการไดงายกอน เพอกอใหเกดกำลงใจในการจดการกบ

1 2

1 2



พฤตกรรมทเหลอ บางครงพฤตกรรมไมดบางอยางมลกษณะของการกระทำหลาย ๆ รปแบบ ดงนนขณะกำลงขจดการกระทำหนงอาจทำใหการ กระทำไมดอน ๆ ไดรบการขจดไปดวย

5. อยาละเลยความเครยดของตวเอง พฤตกรรมของเดกสามารถกอใหเกดความเครยดแกพอแมและ ผเลยงด ดงนนควรหาเวลาพดคยกนเพอระบายความรสกเกยวกบตวเดก และอาจมหลายครงทคณตองการจะหาเวลาพกผอนใหกบตวเอง แตเรองของลกกยงคงอยในใจขณะออกไปเดนเลน ฟงเพลง ดงนนการนำเดกไปฝากไวทสถานรบเลยงดแลเดกชวคราวจงนาจะเปนวธทดทสด ทจะทำใหคณพกผอนไดโดยไมกงวลใจ และเปนโอกาสพเศษทพฤตกรรมทเปนปญหาของลกอาจจะไดรบการจดการโดยบคคลทสถานรบเลยงดแลเดกชวคราว

6. พอแมและผเลยงดอาจจะตองการความชวยเหลอ บอยครงทพอแมไมรวธวางแผนโปรแกรมเพอจดการกบพฤตกรรมของเดกดวยตวเอง ถาลองวธดงกลาวขางตนแลวไมประสบผลสำเรจ ใหปรกษานกจตวทยาหรอบคลากรอน ๆ เชน แพทย พยาบาล

วธจดการกบพฤตกรรมบางอยางของเดกทมความบกพรองทางสตปญญาโดยใชการปรบพฤตกรรมลนจกปาก พฤตกรรมนมกพบในเดกดาวนซนโดรม การทเดกชอบเอาลนออกมาเนองจากเดกดาวนซนโดรมมลนใหญและมปากเลกกวาคนทวไป ในวยทารกเดกหลายคนมลนแลบออกมาบอยมาก การสอนใหเกบลน อาจไมเนนในขณะเดกอายนอยกวา 1 ขวบ แตเมออาย 1 ขวบขนไป เราจำเปนตองเรมสอนใหเดกรจกเกบลน โดยอาจแนะดวยคำพด เชน “เกบลน” บางครงอาจจำเปนตองชวยโดยดนเบา ๆ ใตคาง หรอใชดานขาง ของนวแตะทรมฝปากลางแลวดนขนเบา ๆ ขณะทำเชนนใหพดวา “เกบลน” หรอ “ไมได” และชมเชยเมอเดกเกบลนเขาไปในปาก ถาคณทำเชนนไดอยางสมำเสมอเกอบทกครง เดกจะหยดการเอาลนออกมาจกปาก



นำลายไหล ในวยเดกปากของเดกดาวนซนโดรมมกอา (เปด) เนองจากกลามเนอไมแขงแรง ทำใหนำลายไหลออกมา ถาเดกไดรบการเตอนใหกลนนำลาย นสยชอบอาปากกจะหยดไป คณอาจจำเปนตองชวยใหเดกปดปากดวยวธการทอธบายไวในเรองลนจกปาก สวนใหญพบวาเดกจะหยดการมนำลายไหลเมออาย 4 ขวบ สำหรบรายทมปญหามาก นำลายจะยงไมหยดไหลแมอาย 4 ขวบแลว จงอาจจำเปนตองพจารณาเรองการผาตดเพอลดการผลตนำลายของตอมนำลาย การผาตดปกตจะกระทำโดยศลยแพทยดานห คอ จมก

อาการซนมากผดปกต ลกษณะวอกแวกงาย หนหนใจเรว ไมมงมนอยกบงาน อยไมสข หยกหยก ทเกดขนในเดกทมอายพฒนาการ 15 เดอน ถง 3 ขวบ เปนเรองปกต เมอเดกอายมากขนพฤตกรรมเหลานจะลดลง วธการชวยใหเดกพฒนาขน สามารถทำไดโดยตงเปาหมายทเหมาะสมใหกบเดก เชน ตงเปาหมายใหเดกนงอยกบโตะอาหารอยางนอย 5 นาท และเพมเปาหมายขนทละนอย ชมเชยเมอเดกทำไดตามเปาหมาย ใหโอกาสเดกปลดปลอยพลงงานสวนเกนดวยการเลนทมการเคลอนไหว การใหกระโดดบน trampoline เปนวธทดวธหนง (ถาเดกไมมปญหาของกระดกคอ) การวายนำ การใหเดกออกไปวงเลนแมขณะฝน กำลงตก (ถาเดกไมมอาการเจบปวยขณะนน) นำฝนไมใชสงทจะทำอนตรายเดก แตการใหเดกอยแตในรมตลอดเวลาเปนสงททรมานมากสำหรบเดก ถา เปนไปไดควรหลกเล ยงการให เดกอย ในสถานทท คบแคบ สงแวดลอมทมสงกระตนมากเกนไป หรอสงแวดลอมททำใหเดกสบสน ถาสงเหลานนกอใหเกดผลกระทบทไมดตอตวเดก เราพบวาเดกทซนมากผดปกตมกไมคอยรจกการจดลำดบกจกรรมทตองทำ ดงนนการทำอะไรใหเปนกจวตร จงเปนวธหนงทชวยใหเดกคาดเดา



กจกรรมทจะเกดขนตอไปได ซงจะทำใหเดกสงบขนและเราสามารถจดการ กบเดกไดงายขน นอกจากนการทำอะไรใหเปนกจวตรยงเปนการชวยเดก ทมปญหาในการเขาใจภาษาใหเขาใจในสงทกำลงเกดขนตอไป ถาเดกมความบกพรองเรองความสนใจอยางมาก ขณะคณกำลงสอนงานแกเดกตองแนใจวาเดกกำลงสนใจคณอย บางครงอาจจำเปนตองใชยาเพอจดการกบอาการซนผดปกตของเดก

อารมณฉนเฉยว(โมโหโทโส) อารมณฉนเฉยวมกพบไดในเดกทวไปทอยในวยหดเดนและเดกทมความบกพรองทางสตปญญาทมอายพฒนาการอยในวยหดเดน อารมณฉนเฉยวมกเกดขนเมอเดกถกขดขวางไมใหทำในสงทตองการ เมอเดกมอารมณฉนเฉยว สงทดทสดคอบอกใหเดกรวาเราเขาใจความคบของใจของเขา แมวาเดกอาจจะไมมปฏกรยาตอบสนองตอคำพดของคณ แตคำพดทแสดงถงความเขาใจความปรารถนานนจะทำใหเดกรทนทวาคณเขาใจความรสกของเขา แลวพยายามชกจงใหเดกหนไปเพลดเพลนกบกจกรรมอน ถาการทำเชนนไมไดผลทำเปนไมสนใจกบอารมณฉนเฉยวของเดก การใหความสนใจใด ๆ จะเปนการทำใหอารมณฉนเฉยวของเดกเพมขน ควรทำเปนไมสนใจกบอารมณของเดกจนกระทงคณรสกวาตวคณเองเรมจะโมโหเดกทไมหยดพฤตกรรมทแสดงถงความฉนเฉยวของอารมณ เมอคณมความรสกเชนนเกดขน คณควรใชวธการ “การใชเวลานอก” และปลอยเดกออกมาเมอทงคณและเดกมอารมณสงบขน หลงจากนนไมควรดวาเดกและควรปฏบตกบเดกเหมอนกบวาไมมสงใดเกดขนกอนหนาน ปกตอารมณฉนเฉยวของเดกจะหมดไปเมอเดกอายมากขนและมพฒนาการดานภาษาดขน

การตและกดเดกคนอน พฤตกรรมนมกพบในเดกทมทกษะดานภาษาไมด จงใชวธการตและกดเพอตดตอสอสารกบคนอน เดกทมอายพฒนาการตำกวา 4 ขวบ ปกตจะยงไมรจกเหนอกเหนใจคนอนและมกจะประหลาดใจกบปฏกรยาทางลบทไดรบซงเกดจากพฤตกรรมของตนเอง



วธทดทสดในการจดการกบเดกคอ “การใชเวลานอก” หรอ “ยบยงเดกไวในระยะเวลาสน ๆ” ปกตเดกจะไมแสดงพฤตกรรมนอกถาเขาเจอเดกทไมอดทนตอพฤตกรรมนและตอบโตเขาเปนการแกเผด บอยครงทเดกไดรบ บทเรยนจากกลมเพอนซงเปนสงทพอแมไมสามารถสอนใหแกเดกได

พฤตกรรมการทำลาย บางครงบางคราวเดกอาจจะทำลายของเลนและสงของอน ๆ สงแรก ทควรทำคอพยายามเกบสงตาง ๆ ทแตกหกงายใหพนมอเดก ซงจะเปนการดกวาการพยายามสอนเดกไม ใหแตะตองส งเหลานน เลอกของเลนท แขงแรงทนทานใหกบเดก เดกอาจจะมพฤตกรรมทำลายเมอไดรบของเลนทเลนยากเกนไปและพบกบความคบของใจ พยายามอยาแสดงปฏกรยามากเกนไปเมอเดกทำลายของ เพราะอาจเปนการเสรมแรงพฤตกรรมนน พยายามดงความสนใจเดกใหเลนสงทเปนการสรางสรรคใหมากชน ถาไมไดผลใหเบนการใชพลงงานในทางทไมเหมาะสมเปนการเลนเพอออกกำลงกายนอกบาน ถายงไมประสบผลสำเรจอกใหใช วธการ “การใชเวลานอก” เมอคณพาเดกออกไปเทยวนอกบาน ใหนำของเลนทเดกชอบตดตวไปดวยเสมอ หรอเกบของเลนทเดกชอบเปนพเศษไวเพอหยดพฤตกรรมการทำลาย ถาเปนไปไดไมควรพาเดกไปในสถานทซงพฤตกรรมทำลายนจะเปนปญหา ปกตพอแมมกวตกกงวลเวลาพาเดกทชอบทำลายของออกไปนอกบาน ดงนนเมอพาเดกออกไปขางนอกตองแนใจวาคณจะไมเขมงวดกบเดกมากจนเกนไป เพราะความวตกกงวลของคณอาจจะทำใหเดกเกดความตงเครยดและมพฤตกรรมทำลายมากขน

การหลกเลยงการเกดปญหาพฤตกรรม l ใหความสนใจและชมเชยพฤตกรรมทดของเดกเสมอ ปกตปญหาพฤตกรรมมกเกดขนเนองจากเดกไมไดรบความสนใจจากผอนเทาทเขาอยากได และเมอเดกแสดงการกระทำทไมดเขามกไดรบ



ความสนใจแมวาจะเปนความสนใจในทางลบกตาม ดงนนถาเราสกดกนการเกดพฤตกรรมทจะเปนปญหาตงแตแรกโดยการใหความสนใจกบพฤตกรรมทดใหบอยขน กจะเปนการหลกเลยงการกอปญหาพฤตกรรมของเดก การชมเชยพฤตกรรมทด ถาเราไมเคยชนกบการพดชมอาจจะทำใหรสกแปลก แตเมอทำบอย ๆ ในไมชากจะกลายเปนนสยและเปนสงทมคณคา l มกฎทชดเจน งายและคงเสนคงวา ควรตงเปนกฎใหชดเจนเพอใหเดกรวา นคอสงทคณคาดหวงให เขาทำ การตงกฎเกณฑใด ๆ กตามควรพจารณาถงอายพฒนาการของเดก เมอจะตงกฎขนมาตองแนใจวาเดกสามารถทำตามกฎได และแนนอนเดกอาจจะทดสอบในการออกนอกกฎของคณ ดงนน ขอใหคดลวงหนาวาคณจะโตตอบอยางไรเมอเดกทำเชนนน และอยาลมควรทำใหเดกเกดความภมใจในตวเองดวยเมอเขาจำกฎทคณตงขนได l ใชคำสงในทางบวก ควรใชคำสงในสงทคณอยากใหเดกทำและเปนทางบวกมากกวาการใชคำพดดานลบ เชน “อยาจบ” “อยาทำ” เพราะถาคณใชคำพดดานลบ บอย ๆ เดกกจะเกดความเคยชน ทำใหไมเหนความสำคญของคำวา “อยา” ควรเกบคำวา “ไมได” “อยา” ไวใชเวลาเกดเหตการณทวกฤตจรง ๆ เพราะจะกอใหเกดผลมากขนเมอถงเวลาจำเปนตองใชขณะเหนเดกกำลงทำทาจะทงของ คำสงดานบวกทควรใช เชน “เกบใสกลอง” พรอมกบจบมอเดกใหนำของมาใสไวในกลอง l ควรหลกเลยง การโตเถยงเกยวกบกฎ การตะโกนใสเดก การเปลยนใจ การยอมแพเพยงครงทาง การลงโทษเพอการแกเผด



l ใหเดกไดรวาคณไมไดเกลยดเขา เพยงแตไมชอบการกระทำ ของเขาเทานน สงททำใหเดกรวาคณไมไดเกลยดเขา คอ นำเสยง ทาทาง และคำพดทคณใช จำไววา ความตงใจและความพยายามในการคนหาวธการเพอปรบใหพฤตกรรมของเดกเปนไปอยางทคาดหวงดวยความรกและความเขาใจในตวเดก จะทำใหคณประสบผลสำเรจในการแกไขปญหาพฤตกรรม



บรรณานกรม

Pieterse, M. Trelor, R., Cairns, S. Small Steps an Early Intervention

Program for Children with Developmental Delays. Book 2 Your Child’s Program. NSW : Southwood Press Pty Limited, 1989.

Selikowitz M. Down Syndrome The Facts. New York : Oxford University Press, 1990.



การสอสารทสำคญและใชม ากท ส ดค อภาษาพ ด

เพราะสามารถใชไดอยางรวดเรว ทนใจ และสามารถทำใหผฟงหรอผท เราสอสารดวยมอารมณทคลอยตามผพดได ดงนนภาษาจงเปนสงทสำคญทสดของมนษยทใชเปนเครองมอในการสอความหมาย (ความเขาใจและการใชภาษา) เครองมอในการเรยนรและการศกษา ถามความเขาใจและการใชภาษาดจะสามารถเรยนรไดด การสอนพดเปนหนาทของใคร การสอนพด เปนหน าท ของทกคนทเกยวของกบเดกจะตองชวยกนสอน เพราะภาษาพดเปนเรองการใชทกษะเพอใหเกดความจำ เกดความคลองตว ในการพดและการนำไปใชไดอยางรวดเรว นอกจากนการไดพดคยบอย ๆ จะทำใหการพดถกตองชดเจนขนโดย... r เดกจะตองไดรบการสอน

หรอฝกพดบอย ๆ เพอให เกดทกษะในการพด

r มโอกาสไดใชสถานท และ สถานการณตาง ๆ เพอเกดความเคยชนกลาแสดงออก คนเคยไมอาย และไดใช คำศพทในการพดใหมากขน

การสอนพดและ การสอความหมาย พวงรตน เรองปรชา



ดงนน ผปกครองจงเปนบคคลทสำคญทสดในการฝกทกษะและ ใหโอกาสเดกไดพดในสถานการณตางๆ เชน r การพาเดกไปสถานทตางๆ r ชวนเดกพดคยในสถานการณตาง ๆ กน เชน เวลารบประทาน

อาหาร อาบนำ เลน ขณะนงอยในรถเวลาเดนทาง ฯลฯ r ถามคำถามเพอกระตนใหเดกพดตอบ เชน อะไร ใคร ทไหน

เมอไร (ยกเวนกรณทเดกยงพดไมไดใหเดกตอบโดยใชทาทางแทน คำพดเพอไมใหเดกเกดความคบของใจ ซงอาจเปนปญหา สำหรบเดก)

ทำไมเดกปกตสามารถพดไดเองโดยไมตองมใครสอน? เดกปกตไมสามารถพดได ถา ไมมใครสอน แตทเราเหนวาเดกปกตพดไดเองนน เพราะเดกโดยปกตทวไปจะมการเลยนแบบทงทาทางและการพด ดงนน เวลาพดคยกนเดกจะรบฟง มการรบร ความเขาใจภาษาทไดยน ไดเลยนแบบการออกเสยง เดกกจะสามารถพดไดตามเสยงทไดยน จะเหนตวอยางไดจากเดกในแตละประเทศจะคนละภาษา เดกไทยพดภาษาไทย เดกจนพดภาษาจน เดกองกฤษพดภาษาองกฤษ ดงนน พอแม ผเลยงเดกจงเปนครสอนเดก ทำใหเดกเกดการเรยนรโดยไมรตว จงมผกลาวไววา พอแมคอครคนแรกและเปนครทดทสดของลก

ทำไมเดกปกตจงสามารถพดไดเมอถงวยทจะพดไดตามกำหนดอาย? เดกปกตสามารถพดไดเพราะมพฒนาการทางภาษาตามขนตอน ไมวาจะเปนเดกชาตใด เดกสามารถพดไดในระดบอาย และความสามารถเทา ๆ กน ตามขนตอน ดงน r ขนท 1 การรองไห (แรกเกด–3 เดอน) เสยงรองไหเปน

การเปลงเสยงครงแรกของเดก การรองไหในชวงแรกเกดอาจรอง โดยไมมเหตผล แตระยะตอไปพอแมหรอผเลยงกจะสามารถ



แยกอาการรองไหของเดกไดวาเกดจากสาเหตอะไร หรอเดก ตองการอะไร เชน เพอแสดงความหว ความเจบ รอน หนาว เปยก ชวงนเดกจะเรยนรไดวา การรองไหเปนวธเรยกรองความสนใจจากผใหญไดอยางด ฯลฯ

ชวงทเดกไมรองไหเดกกจะฝกหดออกเสยงอน เชน เสยงคราง เสยง หวเราะกกกก เสยงถอนหายใจ เสยงสระ r ขนท 2 ออกเสยงออแอ (Babbing) อาย 3-6 เดอน เดกจะ

เรมตน การออกเสยงในลำคอ เสยงทออกจะเปนเสยงสระ เสยงพยญชนะ อาจทำไดเพยง 2-3 เสยง เชน ออแอ ออ อ อา เสยงหวเราะ เสยงในลำคอและฝกทำรปปากในลกษณะตาง ๆ

r ขนท 3 การเลนเสยง (Vocal play) อาย 5-6 เดอน เดกเรม ออกเสยงมากขนแตกยงออกเสยงสระมากกวาพยญชนะ การออกเสยงเพอเรยกรองความสนใจขดขนแสดงความตองการ การเลนเสยงจะออกเสยงซำ ๆกน เชน ปา ๆๆๆๆ ถามคนอย ดวยเดกจะเกดความสนก เพราะการเลนเสยงในขนตอนน เปนการหดพดกบตนเองและกบคนอน เดกบางคนอาจเกด อาการเครยดเมอพยายามทำเสยงทตนไมเคยทำ แตถาเดกทำเสยงและเลนเสยงไดมากเดกกจะลดความเครยดได ขณะทเดกเลนเสยงเดกจะตองมความรสกมอสระ

ดงนน ในการแกไขการพดจงมกเรมตนดวยการใหมระยะพก โดยวธการหดออกเสยงออแอ หรอเลนเสยงอยางเสร r ขนท 4 การเลนเสยงสงตำ (Infiected Vocal Play) อาย 8-12

เดอน การทำเสยงในขนนจะเดนชดขนกวาขนท 3 คอ จะมเสยง สง ๆ ตำ ๆ เหมอนกบการพดของผใหญ คำสง คำถาม เสยง แสดงความประหลาดใจ ดใจ แตอาจไมมความหมายเชนนน การทำเสยงเพอเปนสอความหมายในสงคม เพราะเดกจะเรม ทำเสยงซงฟงเหมอนวาเขากำลงพดจรงๆ



r ขนท 5 พดคำแรก (พดเปนคำเดยว) อาย 10-12 เดอน เดกเรมพดคำแรกหลงจากการพฒนาการทางดานความเขาใจ ภาษาดขน เดกเรมเรยนรทางดานอน ๆ เชน เดน พด และ กนอาหารไดดวยตนเอง

หลงจากเดกเรมพดคำเดยวแลวการพดของเดกกจะพฒนาขน จาก 1 เปน 2 จาก 2 เปน 3, 4, 5.... มากขน จนสามารถพดเปนคำค คำทมหลายพยางค ประโยคสน ๆ แลวเพมขนเปนประโยคยาว ๆ จนเปนขอความสน ๆ และขยายเพมขนตามลำดบ ดงนนเราอาจสรปไดวาเดกพดไดตามพฒนาการตามขนตอน และจะตองมสวนอนประกอบดวย คอ r มใคร (คน สตว วทย โทรทศน หรอเสยงตาง ๆ) สอน r มความสนใจทำกจกรรม r มความตองการทจะสอความหมายกบผอน r มสมาธและความสนใจในสงรอบ ๆ ขาง r มการเลนเพอการพฒนาการทางดานการเรยนรและสตปญญา r มการเลยนแบบผอน r มการรบร การรบฟงและความเขาใจภาษา r มพฒนาการไปตามขนตอน ดงนนสภาพของการเลยงด ความอบอนในครอบครว สงแวดลอมและวฒภาวะของเดกทางดานจตใจ สงคม และดานตาง ๆ จงเปนสงสำคญและเปนพนฐานทจะนำไปสการพดและการสอความหมายโดยทางบานจะตองพยายามจดสถานการณตาง ๆใหกบเดก เพอเปนการกระตนใหเดกเกดความสนใจอยากเรยนร เลยนแบบ การฝกฝนและพฒนาการเปนไปตามขนตอนอยางตอเนอง

ทำไมลกของเราจงพดไมไดหรอพดชากวาปกต? สาเหตทเดกพดไมไดหรอพดชากวาปกต เพราะเดกพฒนาการชาหรอขาดการพฒนาการขอใดขอหนงททำใหพดไมได โดยเฉพาะการเลยนแบบทาทางและการออกเสยงพด หรอสาเหตอนๆ



การทเดกไมเลยนแบบการพดหรอไมพดตามเพราะอะไร

สาเหตทเดกไมเลยนแบบและไมพดตามมหลายสาเหตเชน l พฒนาการของเดกชากวาปกต ทำใหขาดขนตอนของการ

เลยนแบบ ทาทางและเลยนแบบการออกเสยงหรอการพด โดยเฉพาะดานการพดและภาษาเดก

l ความบกพรองทางการไดยน การทเดกไมไดยนเสยงตาง ๆ โดยเฉพาะเสยงพดทำใหเดกไมไดเลยนเสยงเพราะภาษาพดเกดจากการเลยนแบบเสยงทไดยน

l ความผดปกตทางสมอง (C.P) ทำใหเดกมรางกาย การเคลอนไหว การหายใจและอวยวะทใชในการพดทำงานลาชา ไมสมพนธกบการพดและการสอสารจงทำไดชาและไมถกตอง

l ความผดปกตทางพฤตกรรม อารมณและจตใจและปญหาอน ๆ เชน

เดกสมาธสนหรอไมมสมาธ ไมอยนงเดนไปมา อารมณและจตใจไมคงท ไมกลาแสดงออก ไมกลาพด เพราะกลววาจะพดผด l สภาพแวดลอมไมเอออำนวยในการพดและมการเลยงดท

ไมกระตนใหเดกพด เดกประเภทน จะพดชาไมสนใจในการสอความหมายดวยการพดจงทำใหพดไมได หรอพดคำศพทไดนอย พดไมชด ออกเสยงไดไมถกตอง

ใครชวยลกไดถาลกพดได2-3คำหรอพดเปนประโยคไมได ถาลกของคณมปญหาทางการพด เชน พดชา พดไดเพยง 2-3 คำ พดเปนประโยคไมไดพดเปนคำ ๆ สอความหมายกบผอนไมได ไมรบร พดไมชด คณเปนคนสำคญทสดทจะชวยเดกได เพราะคณเปนคนใกลชดกบเดกมากทสด คณตองพยายามพดกบเดกใหมาก ๆ เพอใหเดกมคำศพทจาก 2 เปน 3,



4, 5...เพมขนเรอย ๆ คำศพททเพมมากขน จะชวยใหการใชภาษากวางขวางขน และใหเดกมโอกาสพดจนเกดความชำนาญสามารถใชภาษาพดจนคลองตวและเดกกลาทจะแสดงออกในการใชภาษา ดงนนพอแมจงเปน ครคนแรกของลก และจะตองเปนครตลอดชวตของลก ไมวาลกจะเปนเดกปกตหรอเดกพเศษ จะแตกตางกนกคอเดกพเศษตองการการสอนทมากกวาและซำ ๆ มากกวาเดกปกตเทานน

การสอนพดไมยากถาเรา........ - รขนตอนของการสอน - สอนตามลำดบขนตอน - ทำการสอนใหเหมอนการเลน - สอนชา ๆ - สอนซำ ๆ ใหเดกจำได

ขนตอนการสอนพด การสอนพดจะมขนตอนเหมอนกบการพฒนาการทางภาษาของเดกปกต ซงนำมาใชกระตนและสอนเดกทพดชาใหมพฒนาการตามขนตอน ในทนจะขอนำมาสรปยอเพอผปกครองหรอผทเกยวของกบเดกจะไดสะดวกในการทจะนำไปใช โดยแบงขนตอนของการสอนเปน 3 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 ระยะกอนมภาษา ขนตอนท 2 ระยะเรมตนมภาษา ขนตอนท 3 ระยะการสอความหมายโดยใชภาษา การสอนจะตองพจารณาทปญหาของเดกกอน เชน เดกทยงไมมภาษาพดควรเรมตนสอนตงแตระยะกอนมภาษาไมควรขามขนตอนหรอเรงเดกมากเกนไป ซงอาจเปนผลเสยตอเดก ดงนนกอนทจะลงมอสอนควรจะศกษาเดกกอนวาเดกทำอะไรไดบาง และเดกมปญหาอะไรทตองแกไขกอนเพอจะไดสอนใหไดผลด



ขนตอนท1 ระยะกอนมภาษา (สำหรบเดกทยงไมมภาษาพดและเดกทม ปญหา)

จดประสงค วธการสอน

1. เพอสรางความสมพนธระหวางเดกกบผสอน

ปญหา ผปกครองสอนเดกไมได 2. เตรยมความพรอมในระยะกอนท จะมภาษาและเพอปรบพฤตกรรม ตาง ๆ ใหหมดไป ปญหา พฤตกรรม คอ - ไมนงกบท - โยนของเลน - ไมมอง ไมสบตา - ไมเลยนแบบ - ไมเชอฟง - ไมปฏบตตามคำสง 3. เพอใหเดกเชอฟง มความเขาใจ

ภาษาและปฏบตตามคำสง

อปกรณ ของเลนและกจกรรมทเดกชอบ

เทคนคการสอน 1. การสรางความสมพนธ

ผปกครองตองเลนและทำ กจกรรมกบเดกทกครง

2. ฝกนงอยกบทและไมโยนของ - หาของเลนทเดกสนใจและ

เลนไมยากหรอกจกรรมใหเดกนงเลน

- การฝกในชวงแรกอยาใหนงนานจนเดกรสกเบอ

- เมอเดกสนใจของเลนและ เลนไดดแลวเพมเวลาใหมากขนทละนอย

- ฝกจนกวาเดกจะนงกบทไดนานและไมโยนหรอเท ของเลน

3. ฝกมองและสบตา เมอเดก สนใจของเลนมความตองการ ทจะเลนของเลนผฝกจะใช ของเลนจงใจใหเดกมองโดย ถอของเลนใหอยตรงหนา




- ในระดบสายตาถาตองการฝก สบตา

- ระดบปากถาตองการฝกดปาก

- ถาตองการฝกใหเดกมองไป ทางทศใดกหาของเลนทเดกชอบเคลอนไปทางนน

4. ฝกเลยนแบบ ฝกโดยการเลนกบเดก ถาเดกทำไมได ตองจบมอเดกใหทำ เชน เลนปดตา ตบมอ ยกมอ ฯลฯ (การเลยนแบบถอวาสำคญทสดของการสอนพดและการปฏบตตามคำสง) การฝกเลยนแบบทกครงจะตองพดดวย เชน ยกมอพรอมพดยกมอ

5. ฝกปฏบตตามคำสง ในการ ฝกขนนกอาศยการเลนเปนสอในการสอน โดยขณะทเลน กบเดกผสอนจะพดบอกชอ สงของทเลนทกครงเพอใหเดก รจก และทำตามกฎเกณฑ ของการเลนไปทละนอย ๆ ฝก จนกวาเดกจะสามารถทำตาม คำสงไดและรจกกฎเกณฑ จงจะฝกในขนตอนท 2



ขนตอนท2 ระยะเรมตนมภาษา (เดกตองผานการฝกขนตอนท 1 มากอนหรอทำขนตอนท 1 ไดหมดแลว และเดกมความเขาใจภาษาไดด)


1. เพอกระตนใหเดกเลนเสยงและรสกวาเขาสามารถทำเสยงตาง ๆ ได เกดความสนกกบการออกเสยงตาง ๆ และใหเดกเรยนรลกษณะของเสยง เชน

- ความดงของเสยง - ความยาว-สน - ระดบเสยง สง-ตำ

อปกรณ ของเลน กจกรรมตาง ๆ การออกเสยงตาง ๆ หรอ ของเลนทมเสยง

1. กระตนการออกเสยง เทคนคการสอน

1. กอนทจะสอนผสอนจะตองสรางความสมพนธกบเดก เพอใหเดกเกดความคนเคย และความไววางใจ สำหรบ พอแม ผปกครองจะสามารถ ทำไดด เพราะมความสมพนธ ทดกบเดกอยแลว

2. การเรมตนสอนควรเรมจาก การเลยนแบบทาทางกอน เชน ตบมอ โบกมอ ฯลฯ แลวจง กระตนใหเดกออกเสยง

3. ควรสอนในลกษณะของการ เลนหยอกลอใหเดกออกเสยง เชน เสยงรอง เสยงรองไห เสยงหวเราะ เสยงไอ จาม เรอ ถอนหายใจ เสยงออแอ เสยงสตวรอง ฯลฯ




2. ฝ ก ให เด กออกเส ยงสระและ

พยญชนะงาย ๆ ทเดกสามารถมองเหนรปปาก ไดชดเจน เชน เสยงสระ อา โอ อ อ เออ อำ ฯลฯ เสยงพยญชนะ ป ม พ ว ฯลฯ

เทคนคการสอน 1. การสอนควรใชกระจกใหเดก

มองเหนรปปากทงของตนเอง และผสอนถาเดกทำรปปาก ไมถกผสอนตองชวยจบปาก (เดกทมความบกพรองทาง การพดสวนมากจะมความ ลำบากในการทำรปปาก กลามเนอบรเวณรมฝปากและ แกมออนแอ)

2. ใหเดกจบคอของผสอนและ ของตนเองเพราะขณะท ออกเสยงพดจะเกดการสน สะเทอนของเสนเสยงเดกจะ ไดสมผส ความสน-ยาวของ เสยงซงจะชวยในการปรบปรง การเปลงเสยง

3. ถาเดกออกเสยงไมถกตอง หรอออกเสยงไมไดไมควรด เดก (ในขนนควรเนนเฉพาะ เรองการทำรปปากใหถกตอง กอน)

4. การเปลงเสยง ในระยะแรก ๆ ใหเดกเลยนแบบการออกเสยง สระ อา โอ อ อ เสยง พยญชนะทใชรมฝปาก เชน




3. เพอฝกพดเปนคำๆ (คำเดยว) คำ

ทมความหมาย

บ ป ว ม ......ฯลฯ ถาเดกทำ ไมได ไมมเสยง เสยงเบา เสยงขาด หรอการเคลอนไหว รมฝปาก ลนชา ไมสมพนธ กบการเปลงเสยง เพราะเดก อาจไมเคยใชภาษาพด ขาด ความมนใจในการพด ขาด ทกษะ ตองกระตนใหเดก เปลงเสยงมาก ๆ และสมำเสมอ จะทำใหเดกเกดความเคยชน มความชำนาญและเปลงเสยงไดยาวขน ดงขนและชดเจน

เทคนคการสอน 1. ระยะแรกควรสอนเดกใหพด

คำเดยว เพอใหงายตอการออกเสยงเลอกคำทมเสยงทเดกสามารถออกไดแลว มาใหเดกพดกอน เชน ม-แม พ-พอ พ ป-ปา ผ-ผม ฯลฯ

2. ถาคำทเดกออกเสยงตรงกบ คำทมความหมาย ใหเดกด ภาพประกอบเพอเดกจะไดม ความเขาใจ และเรยนรคำศพท




4. ฝกพดเปนวล พด 2 คำตดกน

(คำค) และฝกพดเปนประโยค สน ๆ เพอจะไดใชสอความหมายกบผอน ทำใหเกดผลดในดานสขภาพจตและการเรยนร มความตองการทจะใชภาษาพดมากขน

3. ฝกใหเดกพดบอย ๆ และฝกให เดก ออกเสยงสง-ตำ จะชวยใหเดกสามารถออกเสยงวรรณยกตได เชน พอ-พอ ปา-ปา พ-พ มา-มา ฯลฯ

4. หลงจากเดกสามารถพดได คลองแลว จงสอนคำทม ตวสะกด เชน ปาก ชาง

เทคนคการสอน 1. สอนคำทมความหมายใหกบเดก

จะทำใหเดกไดมโอกาสนำภาษาพดไปใชในชวตประจำวนได

2. การสอนควรเนนคำทเปนคำเดยวกอนแลวจงสอนคำทมหลาย ๆ พยางค โดยใหเดกพดตามทละคำ หรอ พยางค เชน กางเกง (กาง-เกง) สวสดครบ (สะ-หวด-ด-ครบ) แปรงสฟน (แปรง-ส-ฟน)

3. หลงจากทเดกสามารถจำคำ ไดบางแลวใหนำคำกรยามาผสมกบคำนามใหเดกฝกออกเสยง คำค เชน พอกน แมกน กนปลา กนป กนกง และพดเปนประโยค ตอไปโดยใชคำเดม เชน พอกนปลา แมกนป ไกกนปลา ฯลฯ



จดประสงค วธการสอน 4. ฝกพดเปนวล พด 2 คำตดกน

(คำค) และฝกพดเปนประโยค สน ๆ เพอจะไดใชสอความหมายกบผอน ทำใหเกดผลดในดานสขภาพจตและการเรยนร มความตองการทจะใชภาษาพดมากขน

3. ฝกใหเดกพดบอย ๆ และฝกให เดก ออกเสยงสง-ตำ จะชวยใหเดกสามารถออกเสยงวรรณยกตได เชน พอ-พอ ปา-ปา พ-พ มา-มา ฯลฯ

4. หลงจากเดกสามารถพดได คลองแลว จงสอนคำทม ตวสะกด เชน ปาก ชาง

เทคนคการสอน 1. สอนคำทมความหมายใหกบเดก

จะทำใหเดกไดมโอกาสนำภาษาพดไปใชในชวตประจำวนได

2. การสอนควรเนนคำทเปนคำเดยวกอนแลวจงสอนคำทมหลาย ๆ พยางค โดยใหเดกพดตามทละคำ หรอ พยางค เชน กางเกง (กาง-เกง) สวสดครบ (สะ-หวด-ด-ครบ) แปรงสฟน (แปรง-ส-ฟน)

3. หลงจากทเดกสามารถจำคำ ไดบางแลวใหนำคำกรยามาผสมกบคำนามใหเดกฝกออกเสยง คำค เชน พอกน แมกน กนปลา กนป กนกง และพดเปนประโยค ตอไปโดยใชคำเดม เชน พอกนปลา แมกนป ไกกนปลา ฯลฯ


4. การสอนควรสอนซำ ๆ เพอเดกจะไดจำไดและพดไดคลอง การเปลงเสยงชดเจนคงท เกดความมนใจในการพด สอความหมายกบผอนได

5. ระยะเรมตนของการสอนควร เลอกคำทเดกสามารถนำไป ใชไดเสมอๆ ในชวตประจำวน เชน เรยก พอ แม หรอบคคล ทอยในบาน กน อาบนำ ฯลฯ

6. สอนคำนามทเปนรปธรรม สามารถมองเหนไดจากของจรง ของจำลอง หรอรปภาพ เชน ปาก มอ ห จาน แกว เสอ ปลา ป กง ไก หม ฯลฯ

7. เพมคำในประโยคใหมากขน เชน พอกนปลาท แมกนกงเผา ปากนป 2 ตว ฉนอาบนำ แตงตว ใสเสอใสกางเกง กนขาว ไปโรงเรยน

8. ถาเดกเรมใชภาษาและพดแลว ควรใหเดกมโอกาสไดพดบอยๆ เชน ใหเดกเขาโรงเรยนเพอเดกจะไดฟงเดกคนอนพดและพดกบเดกในวยเดยวกน (เดกวยเดยวกนจะสอสารกนไดด)



ขนตอนท3ระยะการสอความหมายโดยใชภาษา การสอความหมายจะตองมความเขาใจภาษาและการใชภาษาในขอบเขตตาง ๆ กน เพอ - ใชในชวตประจำวน (ระดบเดกเลก) - เตรยมความพรอมในการเรยน (ระดบอนบาล) - ใชในการเรยน (ระดบประถม มธยม ฯลฯ) ภาษาในแตละขนจะมคำศพทและเนอหาตางกน ดงนนการสอนจะตองเหมาะสมกบเดกและสถานการณทเดกจะตองนำไปใช โดยเฉพาะเดกทเขาโรงเรยนควรไดรบการเรยนรภาษาทเหมาะสม



เดกด า ว น ม ค ว า ม ต ง ต ว ข อ งกลามเนอตำ ทำใหมผลดาน

ทกษะการเคลอนไหวมาก เพอเปนประโยชนในการฝก ควรคำนงถงสงตอไปน - ทานอนหงายและควำ ไมควร ปลอยใหเดกนอนแบะขา ควร จดขาใหตรง (ทาปกต) หรอใส ทรดขา - ไมควรอมเดกเขาเอว เพราะ จะทำใหขากาง - ฝกทาชนคอในทานอนหงาย โดยจ บท ห ว ไหล แล ว ยกข น ควรจดขาใหงอเลกนอย และ ยกอยางชาๆ เพอรอจงหวะให เดกยกศรษะตาม ขณะยกไหล ถาศรษะเดกตกไปขางหลงมาก ควรใหนอนในทท ส งกว าพน เลกนอย เชน เอาหมอนรอง บร เวณหลง นอนบนตกผฝก โดยหนหนาเขาหาผฝก - ทาควำไมควรใหแขนเดกอย ข า งลำต วแล วปล อย ให เด ก แอนตว แขน และขาขน ควร เอามอเดกไวขางหนา - จากทานอนลกขนมานงไมควร ใหเดกวาดขาลกขนมานง ใหเดก

ขอแนะนำในการฝก เดกดาวนดานทกษะ การเคลอนไหว วนทน ทองผว



ลกขนนงจากทานอนตะแคงหรอจากทาตงคลานแลวเอยวตวลงนง ขณะลกขนนงขาเดกตองไมจกพน - ทานงควรใหเดกนงพบเพยบหรอนงกางขาเขางอ (ring sit) ไม

ควรใหเดกนงขาเหยยดตรง ทานงกางขาเขางอควรระวงไมใหเดกเอาหนาและลำตวตดพน ทานงพบเพยบเปนทานงทเดกสามารถเปลยนทาไดงายกวาทานงอนๆ และปองกนไมใหเดกวาดขาลงมานอนควำ หรอนงถดไปได

- ในขณะนงไมควรใหเดกนงแหงนหนาขน และอยในทานนาน - ทาคบไมควรใหเดกคบถอยหลง หรอคบโดยใชขาเพยงอยางเดยว

ดนตวไป - ขณะเดกอยในทาตงคลานควรจดแขน และขาเดกใหสมดลไมชด

หรอหางกนเกนไป และระวงเดกจะลมหวทมไปขางหนา - ไมควรใหเดกคลานโดยใชเทาแทนเขา - ควรใหเดกคลานเปนกอนแลวคอยหดเดน เพราะจะทำให

กลามเนอขาเดกแขงแรงและเดนไดดกวา - ควรใหเดกลกขนยนจากทาคกเขา แลวชนเขาลกขนยน ขณะยน

กนไมโดงไปทางดานหลง เทาไมชดหรอหางกนเกนไป - ขณะนงเกาอไมควรใหเดกเอาเทาขนมาไวบนเกาอ หรอเอาขนมา

เลน - ขณะลกขนยนจากพนอยาใหเดกเอามอยนพนพรอมกบเหยยดขา

ตรง แลวเหวยงตวลกขนมายน เพราะจะทำใหเขาแอน และเดนไมด

- ขณะเดกกำลงเดนโผไปขางหนาควรระวงไมใหเดกลม เพราะเดกจะกลวและไมกลาเดนอก

- ควรใสรดขาซงทรดขาจะชวยบงคบไมใหเดกขากางมากเกนไป และจะทำใหการเคลอนไหวดขน

- ไมควรใหเดกใชขาหรอเทาเลนของเลน เชน หยบ หรอเขย ควรใหเดกใชมอเลนของเลน และเอยวตวหรอกมตวไปหยบแทน



คณะผจดทำ

หนงสอแนะนำผปกครองทมบตรพฒนาการลาชา นพวรรณ ศรวงคพานช กมารแพทย สถาบนราชานกล ศภรพรรณ ศรหรญรศม นกจตวทยา สถาบนราชานกล ชนสา เวชวรฬห นกจตวทยา สถาบนราชานกล พวงรตน เรองปรชา นกวชาการศกษาพเศษ สถาบนราชานกล วนทน ทองผว นกกายภาพบำบด สถาบนราชานกล

Documents

แนะนำผู ปกครองที่มีบุตรพัฒนาการล าช าrajanukul.go.th/new/_admin/download/5-4485-1449538597.pdfแนะนำผู