สรุปผลที่สําคัญ - nsoservice.nso.go.th/nso/nsopublish/service/survey/readSum... · 2009. 6. 25. · สรุปผลที่สําคัญ การสํารวจการอ

สรปผลทสาคญ การสารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2551

สานกงานสถตแหงชาต

หนวยงานเจาของเรอง สานกสถตเศรษฐกจสงคมและประชามต 2 สานกงานสถตแหงชาต โทรศพท 0 2281 0333 ตอ 1216 โทรสาร 0 2281 8617 ไปรษณยอเลกทรอนกส : [email protected] หนวยงานทเผยแพร สานกสถตพยากรณ สานกงานสถตแหงชาต ถนนหลานหลวง เขตปอมปราบศตรพาย กทม. 10100 โทรศพท 0 2281 0333 ตอ 1413 โทรสาร 0 2281 6438 ไปรษณยอเลกทรอนกส [email protected] ปทจดพมพ 2552 จดพมพโดย หางหนสวนจากด บางกอกบลอก โทร 0 2281 2055, 0 2281 5089


i


คาปรารภ

สานกงานสถตแหงชาต ไดจดทาการสารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2551 ซงเปนการสารวจครงท 3 เพอใหทราบถงสถานการณ การอานหนงสอของประชากร โดยมขอมลทสาคญ เชน อตราการอานหนงสอของประชากร ประเภทหนงสอทอาน ความถในการอาน เวลาทใชอานเฉลยตอวน และสถานทอาน เปนตน ซงขอมลเหลานจะสะทอนใหเหนพฤตกรรมและวฒนธรรมการอานของคนไทยในปจจบน

การสารวจครงน สานกงานสถตแหงชาตไดรบฟงความคดเหนและขอเสนอแนะจากหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของ ไดแก สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต กระทรวงศกษาธการสถาบนการศกษา และสมาคมผจดพมพและผจาหนายหนงสอแหงประเทศไทยซงผลจากการสารวจครงน หนวยงานของรฐไดนาไปใชประกอบการกาหนดนโยบาย วางแผน และจดทาโครงการเพอสงเสรมใหคนไทยรกการอานหนงสอเพมมากขนอยางเปนระบบตอไป รวมทงผลกดนใหเกดนโยบายการอานหนงสอเปนระเบยบวาระแหงชาต ดงจะเหนไดจากการจดโครงการเพอสงเสรมการอานหนงสอของประชากรในป 2546 ซงรฐบาลไดประกาศใหเปน “ปแหงการอาน” สวนภาคเอกชนไดจดทาโครงการ “รวมพลง รกการอาน” และโครงการ “หนงสอเลมแรก หรอ Bookstart Thailand” ในป 2546 เชนกน


ii


นอกจากน ผลการสารวจไดนาเสนอขอมลเกยวกบเนอหาสาระทคนทวไปชอบอาน ขอคดเหนในการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอตลอดจนเหตผลทคนไมอานหนงสอ ซงสะทอนมาจากกลมตวอยาง จะชวยใหภาคเอกชน เชน ผเขยนหนงสอ และสานกพมพตาง ๆ ใชเปนแนวทางในการพฒนาผลงานของตนใหตรงตามความตองการของผบรโภค ซงจะกอใหเกดการเพมจานวนผทอานหนงสอมากขน สงผลใหประเทศมประชากรทมคณภาพ มสตปญญา และความรอบร ซงจะเปนกาลงสาคญในการพฒนาประเทศไทยใหเจรญรงเรองอยางยงยนตอไป (นางธนนช ตรทพยบตร) เลขาธการสถตแหงชาต


iii


คานา ผลการสารวจเกยวกบการอานหนงสอของประชากรนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน ซงรวมการอานหนงสอทกประเภท และการอานทางสออเลกทรอนกสอน ๆ เชน อนเทอรเนต ซด ฯลฯ ยกเวน SMS หรอจดหมายอเลกทรอนกส (E-mail) พบประเดนทสาคญดงน เดกเลกอายตากวา 6 ป ทอานเองหรอผใหญอานใหฟงมรอยละ 36.0 เดกผชายและเดกผหญงมอตราการอานหนงสอใกลเคยงกน (รอยละ 36.7 และ 35.2 ตามลาดบ) โดยเดกเลกในกรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงสด (รอยละ 45.3) สวนผทมอาย 6 ปขนไป พบวา อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน คอ รอยละ 66.3 โดยผชายมอตราการอานหนงสอสงกวาผหญง และกลมวยเดกมอตราการอานหนงสอสงกวาวยอน รองลงมา คอ กลมเยาวชน กลมวยทางาน และกลมวยสงอาย และในการสารวจครงนประชาชนไดใหขอเสนอแนะในการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอในหลายประเดนทนาสนใจ เชน หนงสอควรมราคาถกลง และมเนอหาสาระนาสนใจ รวมทงควรมหองสมดประจาหมบาน/ชมชน เปนตน

เมอเปรยบเทยบอตราการอานหนงสอของคนไทยทอาย 6 ปขนไป ซงสารวจไวใน พ.ศ. 2548 พบวา อตราการอานหนงสอทไดจากการสารวจในครงนลดลงเลกนอย คอ จากรอยละ 69.1 เปนรอยละ 66.3 ทงนเพราะใชเวลาดโทรทศน และไมมเวลาอานหนงสอ อาจเนองมาจากภาวะเศรษฐกจทรดตว และเมอเปรยบเทยบกบประเทศตาง ๆ เชน ประเทศในทวปยโรป 27 ประเทศ (EU – 27) พบวา ประชากรในทวปยโรปมอตราการอานหนงสอสงกวาประเทศไทยเลกนอย (2550 : รอยละ 71.0) นอกจากนเมอพจารณาประเภทของหนงสอทอาน เชน หนงสอพมพและนตยสาร พบวา ประเทศ


iv


ออสเตรเลยมผอานหนงสอพมพ รอยละ 77.3 นตยสารรอยละ 57.8 ซงสงกวาประเทศไทยซงมผอานรอยละ 71.0 และ 35.4 ตามลาดบ ในขณะทประเทศกาลงจะกาวเขาสสงคมแหงภมปญญาและการเรยนร คนในสงคมจะตองมความตนตวในการหาความร แตจากผลการสารวจพบวาคนไทยอานหนงสอนอยลง ฉะนนภาครฐและเอกชนทเกยวของควรเหนเปนเรองสาคญและเรงดวนทจะกาหนดแผนและมาตรการตาง ๆ ในการสงเสรมการอานหนงสอของประชากรใหมากขน เพอเพมศกยภาพประชากรของประเทศใหมคณภาพยงขนตอไป


v


บทสรปผบรหาร 1. การอานหนงสอนอกเวลาเรยนของเดกเลก เดกเลกทมอายตากวา 6 ป มอตราการอานหนงสอในชวงนอกเวลาเรยน ทงทอานดวยตนเองและผใหญอานใหฟง รอยละ 36.0 เดกผชายและเดกผหญงมอตราการอานหนงสอใกลเคยงกน (รอยละ 36.7 และรอยละ 35.2 ตามลาดบ) แตอตราการอานหนงสอของเดกเลกมความแตกตางกนระหวางเขตการปกครองและภาค โดยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอสงกวานอกเขตเทศบาล เดกเลกในกรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงสด (รอยละ 45.3) สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอเดกเลกมอตราการอานหนงสอตาสด (รอยละ 31.3)

แผนภม 1 อตราการอานหนงสอ1/ ของเดกเลกนอกเวลาเรยน จาแนกตามเพศเขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

1/ อตราการอานหนงสอ หมายถง รอยละของจานวนประชากรทอานหนงสอตอจานวนประชากรทงสนแตละกลม

31.336.0 36.7 35.240.8

34.1

45.3

32.4

43.0 39.9

0

10

20

30

40

50รอยละ

ทวราช อาณาจกร

ชาย หญง ในเขตเทศบาล

นอกเขตเทศบาล

กรงเทพ มหานคร

กลาง เหนอ ตะวนออก เฉยงเหนอ

ใต


vi


2. การอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร จากผลการสารวจป 2551 พบวา คนไทยอายตงแต 6 ปขนไปมอตราการอานหนงสอรอยละ 66.3 ผชายมอตราการอานหนงสอสงกวาผหญงเลกนอย (รอยละ 67.5 และ 65.1 ตามลาดบ) และเมอเปรยบเทยบกบการสารวจทผานมา พบวา อตราการอานหนงสอเพมขนจากรอยละ 61.2 ในป 2546 เปนรอยละ 69.1 ในป 2548 และลดลงเลกนอย คอ รอยละ 66.3 ในป 2551

แผนภม 2 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร อายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2546 – 2551

เมอพจารณาอตราการอานหนงสอตามเขตการปกครองและภาค พบวา ประชากรทอาศยอยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอสงกวานอกเขตเทศบาล (รอยละ 77.7 และ 61.2 ตามลาดบ) โดยกรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงทสดรอยละ 85.8 รองลงมาคอ ภาคกลาง ภาคใต ภาคเหนอ และภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (รอยละ 70.5 67.1 62.9 และ 58.2 ตามลาดบ)

67.571.664.8 65.166.757.7

66.369.161.2

0

20

40

60

80

2546 2548 2551

รอยละ

พ.ศ.

ชาย หญง

รวม


vii


66.369.161.2

84.5 87.781.5

80.4 83.1 78.6

64.354.3

65.0

24.437.4 39.3

20

40

60

80

100 รวม

วยเดก (6 - 14 ป)

วยเยาวชน (15 - 24 ป)

วยทางาน (25 - 59 ป)

วยสงอาย (60 ปขนไป)

รอยละ

2546 2548 2551 พ.ศ.

การอานหนงสอของประชากรมความแตกตางกนตามวย กลมวยเดกมอตราการอานหนงสอสงสด รองลงมาคอกลมเยาวชน กลมวยทางาน และตาสดคอกลมวยสงอาย (รอยละ 81.5 78.6 64.3 และ 39.3 ตามลาดบ) และเมอเปรยบเทยบระหวางการสารวจทผานมา พบวา การอานหนงสอของกลมวยสงอายมแนวโนมเพมสงขน ในขณะทกลมอนมแนวโนมลดลง ทงนเพราะใชเวลาดโทรทศน และไมมเวลาวาง อาจเนองมาจากภาวะเศรษฐกจทรดตว แผนภม 3 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร

อายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามกลมวย พ.ศ. 2546 – 2551

3. การอานหนงสอพมพของประชากร ประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทงหมด พบวา มผอานหนงสอพมพ จานวนประมาณ 28.4 ลานคน คดเปนรอยละ 47.1 โดยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอพมพ สงกวานอกเขตเทศบาล (รอยละ 63.2 และ 39.9 ตามลาดบ) เมอเปรยบเทยบอตราการอานหนงสอพมพเปนรายภาค พบวา กรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอพมพมากทสดถงรอยละ 75.5 รองลงมาคอ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต และนอยทสดคอ ภาคตะวนออก-เฉยงเหนอ (รอยละ 57.2 46.3 40.6 และ 33.3 ตามลาดบ)


viii


เมอเปรยบเทยบขอมลจากการสารวจครงนกบการสารวจสอมวลชนดานหนงสอพมพ ป 2538 และ 2546 พบวา อตราการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปมแนวโนมเพมขน คอ เพมขนจากรอยละ 35.4 ในป 2538 เปนรอยละ 37.3 และ 47.1 ในป 2546 และ 2551 ตามลาดบ โดยทผชายมอตราการอานหนงสอพมพสงกวาผหญง

แผนภม 4 อตราการอานหนงสอพมพ1/ ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2538 – 2551

4. วธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอ จากการสารวจความคดเหนของประชากรทมอายตงแต 6 ปขนไป เกยวกบวธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอ พบวา วธการรณรงคทไดรบการเสนอแนะมากทสด 5 ลาดบแรก คอ หนงสอควรมราคาถกลงรอยละ 28.7 หนงสอควรมเนอหาสาระนาสนใจรอยละ 22.0 ควรมหองสมดประจาหมบานหรอชมชนรอยละ 19.8 สงเสรมใหพอแมปลกฝงใหเดกรกการอานหนงสอรอยละ 19.3 และภาษาทใชในหนงสอควรใชภาษางาย ๆ สอใหทกคนสามารถเขาใจได รอยละ 13.1

49.740.240.3

44.534.430.4

47.137.335.4

0102030405060รอยละ

รวม ชาย หญง

2538 2546 2551

1/ อตราการอานหนงสอพมพ หมายถง รอยละของจานวนประชากรทอานหนงสอพมพตอจานวน ประชากรทงสนแตละกลม

พ.ศ.


ix


สรปประเดนเดน

การอานหนงสอของเดกเลก 1 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยนของเดกเลก เดกเลกทมอายตากวา 6 ป มอตราการอานหนงสอในชวงนอกเวลาเรยนรอยละ 36.0 โดยเดกเลกในกรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงสด (รอยละ 45.3) และภาคตะวนออกเฉยงเหนอเดกเลกมอตราการอานหนงสอตาสด (รอยละ 31.3) 2 ความถของการอานหนงสอนอกเวลาเรยนของเดกเลก เดกเลกทอานหนงสอนอกเวลาเรยน เปนเดกทอานหนงสอสปดาหละ 2 – 3 วน มากทสด (รอยละ 39.6)

การอานหนงสอของประชากร 3. อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร คนไทยอายตงแต 6 ปขนไป อานหนงสอลดลงจากรอยละ 69.1 ในป 2548 เปนรอยละ 66.3 ในป 2551 ซงคนไทยมอตราการอานหนงสอลดลงเกอบทกวย คอทงวยเดก วยเยาวชน และวยทางาน สวนวยสงอาย เปนกลมเดยวทมอตราการอานหนงสอเพมขน 4. ความแตกตางของอตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน ของประชากรแตละกลม ผชายมอตราการอานหนงสอสงกวาผหญง อตราการอานหนงสอมความสมพนธเชงลบกบวยหรอกลมอาย แตมความสมพนธกนเชงบวกกบระดบการศกษา ผทอาศยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอสงกวาผทอยนอกเขตเทศบาล กรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงกวาภาคอน


x


5. เวลาเฉลยทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร ในป 2551 ผอานหนงสอทมอายตงแต 6 ปขนไปทงหมด ใชเวลาอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานเฉลย 39 นาทตอวน นอยลงจากป 2548 ทใชเวลาเฉลย 51 นาทตอวน โดยพบวา คนทกวยใชเวลาอานหนงสอฯ นอยลง 6. ประเภทหนงสอทอานนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร หนงสอพมพ เปนประเภทของหนงสอทมผอานสงสด คอ รอยละ 71.0 รองลงมา คอ นวนยาย/การตน/หนงสออานเลน และนตยสาร (รอยละ 38.8 และ 35.4 ตามลาดบ) 7. ประเภทเนอหาสาระของหนงสอทอานของประชากร เนอหาสาระทผอานหนงสอชอบอานมากทสด คอ ขาว รองลงมาคอ บนเทง สารคด/ความรทวไป และความรวชาการ (รอยละ 50.9 39.1 31.9 และ 24.5 ตามลาดบ) 8. วธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอ วธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอทประชากรอายตงแต 6 ปขนไป เสนอแนะมากทสด 5 อนดบแรก คอ 1) หนงสอควรมราคาถก 2) หนงสอควรมเนอหาสาระนาสนใจ 3) ควรจดใหมหองสมดประจาหมบานหรอชมชน 4) สงเสรมใหพอแมปลกฝงใหเดกรกการอาน และ 5) ภาษาทใชในหนงสอควรใชภาษางาย ๆ สอใหทกคนเขาใจได


xi


การอานหนงสอพมพ 9. อตราการอานหนงสอพมพของประชากร อตราการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป มแนวโนมเพมขน คอ เพมขนจากรอยละ 37.3 ในป 2546 เปนรอยละ 47.1 ในป 2551 10. ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทประชากรอายตงแต 6 ปขนไป ชอบอานมากทสด คอ ขาว รอยละ 89.0 รองลงมา คอ บนเทง และสารคด/ความรทวไป (รอยละ 37.3 และ 31.6 ตามลาดบ)


xiii


สารบญ

หนา

คาปรารภ i คานา iii บทสรปผบรหาร v สรปประเดนเดน ix สารบญแผนภม xv สารบญตาราง xix สรปผลการสารวจ 1 1. การอานหนงสอของเดกเลก 1 1.1 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน 1 1.2 ความถของการอานหนงสอนอกเวลาเรยน 3 1.3 เวลาเฉลยทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน 4 1.4 คาใชจายสาหรบซอหนงสอใหเดกเลกเฉลยตอเดอน 5 1.5 เหตผลทผปกครองอานหนงสอใหเดกเลกฟง 7 2. การอานหนงสอของประชากร 8 2.1 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 8 2.2 อาย 10 2.3 ระดบการศกษา 11 2.4 การทางาน 12 2.5 ประเภทของหนงสอทอานนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 15 2.6 ประเภทเนอหาสาระของหนงสอทอานนอกเวลาเรยน/ 17 นอกเวลาทางาน


xiv


สารบญ (ตอ) หนา

2.7 เวลาเฉลยทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 19 2.8 สถานทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 20 2.9 เหตผลทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 21 2.10 คาใชจายในการอานหนงสอ 22 2.11 การอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 23 ทางสออเลกทรอนกส 2.12 สาเหตทไมอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 24 2.13 วธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอ 25 3. การอานหนงสอพมพ 26 3.1 อตราการอาน 26 3.2 อาย 27 3.3 ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน 28 3.4 สาเหตทไมอานหนงสอพมพ 30 3.5 การนาเสนอเนอหาและบทบาทของหนงสอพมพในปจจบน 31 ภาคผนวก 33 ความเปนมา วตถประสงค และประโยชน 35 ขอบขายของการสารวจ 37 เวลาอางอง 37 รายการขอมลทเกบรวบรวม 38 ระเบยบวธการสารวจ 38 คานยาม 38


xv


สารบญแผนภม หนา

แผนภม 1 รอยละของเดกเลกทอานหนงสอนอกเวลาเรยน จาแนก 3 ตามความถของการอานหนงสอ พ.ศ. 2551 แผนภม 2 เวลาทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยนเฉลยตอวนของ 4 เดกเลก จาแนกตามเพศ เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 แผนภม 3 รอยละของเดกเลกทอานหนงสอ จาแนกตามคาใชจาย 5 สาหรบซอหนงสอใหเดกเลกเฉลยตอเดอน พ.ศ. 2551 แผนภม 4 รอยละของเดกเลกทอานหนงสอ จาแนกตามคาใชจาย 6 สาหรบซอหนงสอใหเดกเลกเฉลยตอเดอน เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 แผนภม 5 รอยละของเดกเลกทมผปกครองอานหนงสอใหฟง 7 จาแนกตามเหตผลทผปกครองอานหนงสอใหฟง พ.ศ. 2551 แผนภม 6 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 8 ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2546 - 2551 แผนภม 7 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 9 ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตาม เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 แผนภม 8 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 10 ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามกลมวย พ.ศ. 2546 – 2551


xvi


สารบญแผนภม (ตอ) หนา

แผนภม 9 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตาม 11 การอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน และระดบการศกษาสงสด พ.ศ. 2551 แผนภม 10 อตราการอานหนงสอของประชากรอายตงแต 15 ปขนไป 12 จาแนกตามการทางานในรอบปทแลว พ.ศ. 2551 แผนภม 11 อตราการอานหนงสอนอกเวลาทางานของผทางานอาย 13 ตงแต 15 ปขนไป จาแนกตามอาชพ พ.ศ. 2551 แผนภม 12 อตราการอานหนงสอนอกเวลาทางานของผทางานอาย 14 ตงแต 15 ปขนไป จาแนกตามกลมอตสาหกรรม และ สถานภาพการทางาน พ.ศ. 2551 แผนภม 13 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 16 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภทหนงสอ ทอาน และความถของการอานหนงสอ พ.ศ. 2551 แผนภม 14 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 17 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภทเนอหา สาระของหนงสอทอาน พ.ศ. 2551 แผนภม 15 เวลาทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 19 เฉลยตอวน จาแนกตามเพศ กลมวย เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 แผนภม 16 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 22 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามคาใชจาย ในการอานหนงสอ เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551


xvii


สารบญแผนภม (ตอ) หนา

แผนภม 17 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน 23 ทางสออเลกทรอนกสของผอานหนงสออายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ กลมวย เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 แผนภม 18 อตราการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 26 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2538 - 2551 แผนภม 19 อตราการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 27 6 ปขนไป จาแนกตามกลมวย พ.ศ. 2538 - 2551 แผนภม 20 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอาน 28 หนงสอพมพ จาแนกตามประเภทเนอหาของหนงสอพมพ ทอาน พ.ศ. 2551 แผนภม 21 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทไมอาน 30 หนงสอพมพ จาแนกตามสาเหตทไมอานหนงสอพมพ พ.ศ. 2551


xix


สารบญตาราง หนา

ตาราง 1 จานวนและอตราการอานหนงสอของเดกเลกนอกเวลาเรยน 2 จาแนกตามเพศ เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 ตาราง 2 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 16 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภทของ หนงสอทอาน และกลมวย พ.ศ. 2551 ตาราง 3 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 18 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภท เนอหาสาระของหนงสอทอาน และกลมวย พ.ศ. 2551 ตาราง 4 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 20 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามสถานท อานหนงสอ และกลมวย พ.ศ. 2551 ตาราง 5 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอ 21 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามเหตผลทอาน หนงสอ และกลมอาย พ.ศ. 2551 ตาราง 6 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทไมอานหนงสอ 25 นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามสาเหตทไมอาน หนงสอ และกลมอาย พ.ศ. 2551


xx


สารบญตาราง (ตอ) หนา

ตาราง 7 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอพมพ 29 จาแนกตามประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน เพศ และกลมอาย พ.ศ. 2551 ตาราง 8 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอพมพ 31 จาแนกตามระดบความคดเหนเกยวกบการนาเสนอเนอหาและ

บทบาทของหนงสอพมพในปจจบน พ.ศ. 2551


1


สรปผลการสารวจ

การสารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2551 เกบรวบรวมขอมลเกยวกบการอานหนงสอทกประเภทเฉพาะนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร รวมทงการอานทางสออเลกทรอนกสอน ๆ เชน อนเทอรเนต ซด ฯลฯ ยกเวน SMS หรอจดหมายอเลกทรอนกส (E-mail) การสารวจทผานมา สานกงานสถตแหงชาต สารวจเฉพาะการอานหนงสอของประชากรทมอายตงแต 6 ปขนไป แตการสารวจครงนไดเพมเรองการอานหนงสอของเดกเลก (ผทมอายตากวา 6 ป) และการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปดวย 1. การอานหนงสอของเดกเลก การอานหนงสอของเดกเลก ในทนหมายถง การอานหนงสอในชวงนอกเวลาเรยน ซงเดกเลกอานดวยตวเอง รวมทงการทผใหญอานใหฟงดวย 1.1 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน จากผลการสารวจ พบวา เดกเลกมอตราการอานหนงสอรอยละ 36.0 เดกผชายและเดกผหญงมอตราการอานหนงสอใกลเคยงกน (รอยละ 36.7 และรอยละ 35.2 ตามลาดบ) แตอตราการอานหนงสอของเดกเลกมความแตกตางกนระหวางเขตการปกครองและภาค โดยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอสงกวานอกเขตเทศบาล เดกเลกในกรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงสด (รอยละ 45.3) สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอเดกเลกมอตราการอานหนงสอตาสด (รอยละ 31.3)


2


ตาราง 1 จานวนและอตราการอานหนงสอของเดกเลกนอกเวลาเรยน จาแนกตามเพศ เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

จานวนเดกเลก (คน) เพศ เขตการปกครอง และภาค รวม อานหนงสอ

อตราการอานหนงสอ1/

ทวราชอาณาจกร 5,868,961 2,110,440 36.0 เพศ

ชาย 3,026,431 1,110,184 36.7 หญง 2,842,531 1,000,256 35.2

เขตการปกครอง ในเขตเทศบาล 1,662,381 677,559 40.8 นอกเขตเทศบาล 4,206,581 1,432,881 34.1

ภาค กรงเทพมหานคร 511,576 231,955 45.3 กลาง 1,367,749 442,534 32.4 เหนอ 892,174 383,233 43.0 ตะวนออกเฉยงเหนอ 2,125,432 665,108 31.3 ใต 972,031 387,610 39.9

1/ อตราการอานหนงสอ หมายถง รอยละของจานวนประชากรทอานหนงสอตอจานวนประชากรทงสนแตละกลม


3


1.2 ความถของการอานหนงสอนอกเวลาเรยน เดกเลกทอานหนงสอมทงสน 2.1 ลานคน ในจานวนนเปนผทอานหนงสอสปดาหละ 2 – 3 วน มากทสด (รอยละ 39.6) รองลงมาคอ อานทกวน และอานสปดาหละ 4 – 6 วน ใกลเคยงกน (รอยละ 18.5 และ 17.3 ตามลาดบ) และพบวา มเดกเลกทอานหนงสอแตอานนาน ๆ ครงอย รอยละ 14.9 แผนภม 1 รอยละของเดกเลกทอานหนงสอนอกเวลาเรยน จาแนกตามความถของ

การอานหนงสอ พ.ศ. 2551

14.9 18.5

17.3

39.6

9.7สปดาหละ 1 วน

2,110,440 คน

นาน ๆ ครง ทกวน

สปดาหละ 4-6 วน

สปดาหละ 2-3 วน


4


1.3 เวลาเฉลยทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน เดกเลกทอานหนงสอ ใชเวลาอานหนงสอนอกเวลาเรยนเฉลย 27 นาทตอวน เดกชายและเดกหญงใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยในแตละวนใกลเคยงกน (28 นาท และ 27 นาทตามลาดบ) เมอพจารณาตามพนทอยอาศย พบวา เดกเลกทอาศยในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยในแตละวนใกลเคยงกนเชนกน (29 นาท และ 27 นาทตามลาดบ) เดกเลกทอาศยอยภาคใตใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยสงสด คอ 30 นาทตอวน แตเดกเลกทอาศยอยภาคตะวนออกเฉยงเหนอใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยตาสด (26 นาทตอวน) และตากวาคาเฉลยของทงประเทศ แผนภม 2 เวลาทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยนเฉลยตอวนของเดกเลก จาแนกตามเพศ

เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

28 2729 27 28 27 29 26

30

0

5

10

15

20

25

30

35

ทวราชอาณาจกร 27 นาทตอวนเวลา (นาท)

ชาย หญง ในเขตเทศบาล




ใต


5


1.4 คาใชจายสาหรบซอหนงสอใหเดกเลกเฉลยตอเดอน เมอสอบถามผตอบสมภาษณเกยวกบคาใชจายเพมเตมสาหรบซอหนงสอใหเดกเลกอาน นอกเหนอจากซอหนงสอเรยนตามหลกสตรท เดกนกเรยนทกคนจาเปนตองซอ พบวา รอยละ 70.7 ของเดกเลกทอานหนงสอ มผใหญซอหนงสอใหอานเพมเตมจากหนงสอเรยนตามหลกสตร ซงสวนใหญเสยคาใชจายในการซอหนงสอเหลานเฉลยเดอนละ 1 – 200 บาท รอยละ 66.1 และมเพยงรอยละ 4.6 ทเสยคาใชจายเฉลยตอเดอนมากกวา 200 บาท แผนภม 3 รอยละของเดกเลกทอานหนงสอ จาแนกตามคาใชจายสาหรบซอหนงสอให

เดกเลกเฉลยตอเดอน พ.ศ. 2551

มากกวา 500 บาท/เดอน 201 – 500 บาท/เดอน

1 – 200 บาท/เดอน

0.9% 3.7%

66.1% ไมซอ 29.3%

ซอ 70.7%


6


เมอพจารณาการซอหนงสอใหเดกเลกทอานหนงสอ จาแนกตามเขตการปกครองและภาค พบวา ในเขตเทศบาลมอตราการซอหนงสอใหเดกเลกสงกวานอกเขตเทศบาล (รอยละ 79.6 และ 66.4 ตามลาดบ)กรงเทพมหานครมอตราการซอหนงสอใหเดกเลกสงสด (รอยละ 77.5) สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอตาสด (รอยละ 63.3) สาหรบคาใชจายในการซอหนงสอ พบวา สวนใหญใชจายเฉลยไมเกน 200 บาทตอเดอน

แผนภม 4 รอยละของเดกเลกทอานหนงสอ จาแนกตามคาใชจายสาหรบซอหนงสอ ใหเดกเลกเฉลยตอเดอน เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

70.7 64.0 63.8 69.7 62.5 61.974.3

8.9

0

20

40

60

80

100รอยละ

มากกวา 200 บาท/เดอน

1 – 200 บาท/เดอน

2.4

79.6



ใต

1.42.366.4

77.5 75.467.8 63.3

76.6


ในเขตเทศบาล

13.7 5.75.3


7


47.1

26.5

11.4

8.3

5.7

1.0

0 10 20 30 40 50

อน ๆ

บนเทง

เพอใหเกดความอบอนในครอบครว

ทาใหเดกอารมณด

สงเสรมใหเดกรกการอาน

เพมพนความฉลาด/ความร

1.5 เหตผลทผปกครองอานหนงสอใหเดกเลกฟง สาหรบเดกเลกทอานหนงสอนน เกอบทงหมด (รอยละ 98.9)

มผปกครองอานหนงสอใหฟง และมเพยงรอยละ 1.1 เทานนทเดกเลก อานดวยตนเอง โดยไมมผปกครองอานหนงสอใหฟง เมอสอบถามผปกครองถงเหตผลทอานหนงสอใหเดกเลกฟง พบวา ผปกครองสวนใหญอานใหฟงเพอเพมพนความฉลาดหรอความรใหกบเดกเลกรอยละ 47.1 รองลงมา คอ เพอสงเสรมใหเดกเลกรกการอานรอยละ 26.5 และเพอทาใหเดกอารมณด รอยละ 11.4 สวนเหตผลเพอทาใหเกดความอบอนในครอบครว เพอความบนเทง และเหตผลอน ๆ มเพยงรอยละ 1.0 – 8.3 เทานน แผนภม 5 รอยละของเดกเลกทมผปกครองอานหนงสอใหฟง จาแนกตามเหตผลท

ผปกครองอานหนงสอใหฟง พ.ศ. 2551

รอยละ


8


67.571.664.865.157.7 66.7

66.369.161.2

0

20

40

60

80

2546 2548 2551

2. การอานหนงสอของประชากร 2.1 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน

จากผลการสารวจป 2551 พบวา คนไทยอายตงแต 6 ปขนไป จานวนประมาณ 60.3 ลานคน เปนผทอานหนงสอจานวน 40.0 ลานคน หรอคดเปนอตราการอานหนงสอรอยละ 66.3 ผชายมอตราการอานหนงสอสงกวาผหญงเลกนอย (รอยละ 67.5 และ 65.1 ตามลาดบ) และเมอเปรยบเทยบกบการสารวจทผานมา พบวา อตราการอานหนงสอเพมขนจากรอยละ 61.2 ในป 2546 เปนรอยละ 69.1 ในป 2548 และลดลงเลกนอย คอ รอยละ 66.3 ในป 2551

แผนภม 6 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร อายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ พ.ศ. 2546 – 2551

รอยละ

พ.ศ.

ชาย หญง

รวม


9


เมอพจารณาอตราการอานหนงสอตามเขตการปกครองและภาค พบวา ประชากรทอาศยอยในเขตเทศบาล มอตราการอานหนงสอสงกวานอกเขตเทศบาล (รอยละ 77.7 และ 61.2 ตามลาดบ) กรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอสงทสดรอยละ 85.8 สวนภาคตะวนออกเฉยงเหนอมอตราการอานหนงสอตาสดรอยละ 58.2

แผนภม 7 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

77.761.2

85.8

70.5 62.958.2

67.1

0

20

40

60

80

100รอยละ ทวราชอาณาจกร รอยละ 66.3



กรงเทพมหานคร


ใต


10


2.2 อาย การอานหนงสอของประชากรมความแตกตางกนตามวย กลมวยเดก มอตราการอานหนงสอสงสด รองลงมาคอ กลมเยาวชน กลมวยทางาน และตาสดคอกลมวยสงอาย (รอยละ 81.5 78.6 64.3 และ 39.3 ตามลาดบ) และเมอเปรยบเทยบระหวางการสารวจทผานมา พบวา การอานหนงสอของกลมวยสงอายมแนวโนมเพมสงขน ในขณะทกลมอนมแนวโนมลดลง

แผนภม 8 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานของประชากร อายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามกลมวย พ.ศ. 2546 – 2551

66.369.161.2

84.5 87.781.5

80.4 83.1 78.6

64.354.3

65.0

24.437.4 39.3

20

40

60

80

100

รวม

วยเดก (6 - 14 ป)

วยเยาวชน (15 - 24 ป)

วยทางาน (25 - 59 ป)

วยสงอาย (60 ปขนไป)

รอยละ

2546 2548 2551 พ.ศ.


11


2.3 ระดบการศกษา จากผลการสารวจ พบวา การศกษาและอตราการอานหนงสอ มความสมพนธกนเชงบวก กลาวคอ ผมระดบการศกษาทสงกวา มอตราการอานหนงสอสงกวาผมการศกษาระดบตากวา

แผนภม 9 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามการอานหนงสอ นอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน และระดบการศกษาสงสด พ.ศ. 2551

0 20 40 60 80 100

ปรญญาตร/สงกวา

อนปรญญา

มธยมศกษาตอนปลาย

ประถมศกษา

กอนประถมศกษา

ไมไดรบการศกษา

95.6

85.8

83.4

79.4

66.3

54.3

15.0

4.4

14.2

16.6

20.6

33.7

45.7

85.0 รอยละ

มธยมศกษาตอนตน

อาน ไมอาน


12


2.4 การทางาน จากจานวนประชากรอายตงแต 15 ปขนไปทงสน 51.6 ลานคน พบวา มผอานหนงสอจานวน 32.8 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 63.7 และเมอจาแนกตามการทางานในรอบปทแลว พบวา อตราการอานหนงสอของ ผทางานสงกวาผไมทางานเพยงเลกนอย (รอยละ 64.1 และ 62.2 ตามลาดบ) โดยผชายมอตราการอานหนงสอสงกวาผหญงทงในกลมผทางานและกลมผไมทางาน แผนภม 10 อตราการอานหนงสอของประชากรอายตงแต 15 ปขนไป จาแนกตาม

การทางานในรอบปทแลว พ.ศ. 2551

62.264.163.7

66.365.165.3

60.063.062.1

0

10

20

30

40

50

60

70

รวม ผทางาน ผไมทางาน

รอยละ

รวมชาย

หญง


13


เมอพจารณาอตราการอานหนงสอของผทางานในรอบปทแลว จาแนกตามอาชพ พบวา ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ เสมยน ชางเทคนคสาขาตาง ๆ และผประกอบวชาชพอน ๆ ทเกยวของ รวมทงผบญญตกฎหมาย ขาราชการระดบอาวโสและผจดการ มอตราผอานหนงสอมากกวารอยละ 80.0 ซงสงกวาผทางานอาชพอนๆ สวนอาชพทมอตราการอานตาทสด คอ ผปฏบตงานทมฝมอในดานการเกษตรและประมง (รอยละ 47.6) แผนภม 11 อตราการอานหนงสอนอกเวลาทางานของผทางานอายตงแต 15 ปขนไป

จาแนกตามอาชพ พ.ศ. 2551

47.6

55.1

65.8

75.9

76.5

80.5

92.0

94.4

98.2

0 20 40 60 80 100

ผบญญตกฎหมาย/ขาราชการ ระดบอาวโส และผจดการ

ผประกอบวชาชพดานตาง ๆ

ชางเทคนคสาขาตาง ๆ และ ผประกอบวชาชพอน ๆ ทเกยวของ

เสมยน

พนกงานบรการและพนกงานขาย ในรานคาและตลาด

ผปฏบตงานทมฝมอใน ดานการเกษตรและการประมง

ผปฏบตงานในธรกจดานความสามารถ ทางฝมอและธรกจอน ๆ ทเกยวของ

ผปฏบตเครองจกรโรงงานและเครองจกร และผปฏบตงานดานการประกอบ

อาชพขนพนฐานตาง ๆ ในดานการขาย การใหบรการและผใชแรงงาน

รอยละ


14


เมอเปรยบเทยบอตราการอานหนงสอของผทางานตามกลมอตสาหกรรมและสถานภาพการทางาน พบวา ผทางานนอกภาคเกษตรกรรมมอตราการอานหนงสอสงกวาผทางานในภาคเกษตรกรรม (รอยละ 76.5 และ 47.3 ตามลาดบ) ลกจางรฐวสาหกจและลกจางรฐบาลมอตราการอานหนงสอถงรอยละ 97.5 และ 93.2 ตามลาดบ ซงสงกวาผทมสถานภาพการทางานประเภทอน แผนภม 12 อตราการอานหนงสอนอกเวลาทางานของผทางานอายตงแต 15 ปขนไป

จาแนกตามกลมอตสาหกรรม และสถานภาพการทางาน พ.ศ. 2551

54.856.7

67.768.9

76.193.2

97.5

47.376.5

0 20 40 60 80 100

รอยละ

นอกเกษตรกรรม

เกษตรกรรม

นายจาง

ผประกอบธรกจของตนเอง

ผชวยธรกจของครวเรอน

ลกจางรฐบาล

ลกจางรฐวสาหกจ

ลกจางเอกชน สมาชกของการรวมกลมผผลต


15


2.5 ประเภทของหนงสอทอานนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน หนงสอพมพเปนประเภทของหนงสอทมผอานอายตงแต 6 ปขนไปอานสงสด คอ รอยละ 71.0 รองลงมาคอ นวนยาย/การตน/หนงสออานเลน และนตยสาร (รอยละ 38.8 และ 35.4 ตามลาดบ) สาหรบแบบเรยน/ตาราเรยนตามหลกสตร ตารา/หนงสอ/เอกสารทใหความร วารสาร/เอกสารประเภทอน ๆทออกเปนประจา และหนงสอ/เอกสารเกยวกบคาสอนทางศาสนา มสดสวนใกลเคยงกนคอ ประมาณรอยละ 24 – 29 สวนทเหลอคอหนงสอประเภทอน ๆ ซงมประมาณรอยละ 4.4 คนทมวยแตกตางกน มความสนใจเลอกประเภทหนงสอทอานแตกตางกน โดยวยเดกอานแบบเรยน/ตาราเรยนตามหลกสตรสงสดรอยละ 82.0 รองลงมาคอ นวนยาย/การตน/หนงสออานเลน สาหรบวยอนสวนใหญอานหนงสอพมพ รองลงมาจะเลอกประเภทหนงสอทอานแตกตางกนตามวย คอ วยเยาวชนอานนวนยาย/การตน/หนงสออานเลน วยทางานอานนตยสารและวยสงอายอานหนงสอ/เอกสารเกยวกบคาสอนทางศาสนา เมอศกษาความถของการอานหนงสอ พบวา มความแตกตางกนตามประเภทหนงสอดงน ในกลมของผทอานหนงสออยางนอยสปดาหละ 1 วนนน พบวา ผทอานหนงสอพมพมสดสวนของผทอานทกวนสงสด สวนผทอานหนงสอประเภทอน ๆทเหลอมสดสวนของผทอานสปดาหละ 2 – 3 วนสงสด โดยมสดสวนอยระหวางรอยละ 7.4 – 35.8


16


ตาราง 2 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภทของหนงสอทอาน และกลมวย พ.ศ. 2551

กลมวย รวม วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย ประเภทของหนงสอทอาน 1/

(6 – 14 ป) (15 – 24 ป) (25 – 59 ป) (60 ปขนไป) รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

(39,953,967) (7,134,233) (8,257,811) (21,707,181) (2,854,742) หนงสอพมพ 71.0 23.9 72.8 86.6 64.9 นวนยาย/การตน/ 38.8 67.4 58.6 25.7 9.6 หนงสออานเลนตาง ๆ นตยสาร 35.4 14.4 47.3 40.3 16.8 แบบเรยน/ตาราเรยนตามหลกสตร 29.2 82.0 48.0 8.0 3.3 ตารา/หนงสอเอกสารทใหความร 28.5 39.2 38.1 22.9 16.8 วารสาร/เอกสารประเภทอน ๆ 26.6 11.8 31.6 30.7 17.1 ทออกเปนประจา หนงสอ/เอกสารเกยวกบ 24.1 13.3 15.2 25.9 63.2 คาสอนทางศาสนา อน ๆ 4.4 2.4 4.0 5.1 5.1

1/ ตอบไดมากกวา 1 ประเภท

แผนภม 13 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภทหนงสอทอาน 1/ และความถของการอานหนงสอ พ.ศ. 2551

26.65.2 4.3 4.9 12.8 6.7 10.7 5.4

12.2

8.5 6.8 8.317.3

9.5 7.4

22.6

22.4 18.426.1

35.8

22.5 13.6

7.4

6.9

12.011.5

12.1

12.4

11.511.7

5.1

31.751.9 59.0

48.6

21.7

49.8 56.679.6

2.5หนงสอพมพ นตยสาร วารสาร/

เอกสารทออก เปนประจา

นวนยาย/ การตน/ หนงสอ อานเลน

นาน ๆ ครง

สปดาหละ 1 วน

สปดาหละ 4 - 6 วน สปดาหละ 2 - 3 วน ทกวน

แบบเรยน/ ตาราเรยน

ตามหลกสตร

ตารา/ หนงสอ/ เอกสาร

ทใหความร

หนงสอ/ เอกสาร เกยวกบ คาสอน

ทางศาสนา

อน ๆ 0

20

40

60

80

100 รอยละ

1/ ตอบไดมากกวา 1 ประเภท


17


2.6 ประเภทเนอหาสาระของหนงสอทอานนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน เนอหาสาระทผอานหนงสอชอบอานมากทสด คอ ขาว รองลงมาคอ บนเทง สารคด/ความรทวไป และความรวชาการ (รอยละ 50.9 39.1 31.9 และ 24.5 ตามลาดบ) สวนเนอหาสาระทมผอานเพยงเลกนอย คอ ความคดเหน/วเคราะห โฆษณา และอน ๆ แผนภม 14 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลา

ทางาน จาแนกตามประเภทเนอหาสาระของหนงสอทอาน1/ พ.ศ. 2551 1/ ตอบไดไมเกน 2 ประเภท

0

10

20

30

40

50

60

ขาว บนเทง สารคด/ความรทวไป

ความรวชาการ

ความคดเหน/วเคราะห

โฆษณา อน ๆ

50.9

39.1

31.9 24.5

4.8 1.3 3.6

รอยละ


18


การเลอกเนอหาสาระทอานมความแตกตางกนตามวย คอ วยเดกและเยาวชนเกนกวาครงหนง (รอยละ 53.6 และ 56.7 ตามลาดบ) สนใจอานเนอหาสาระทใหความบนเทงมากกวาประเภทอน รองลงมาวยเดกสนใจอานเนอหาสาระทเปนความรวชาการ แตวยเยาวชนสนใจอานขาว สาหรบวยทางานและวยสงอายสนใจอานขาวมากทสด รองลงมาคอ สารคด/ความรทวไป

ตาราง 3 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามประเภทเนอหาสาระของหนงสอทอาน และกลมวย พ.ศ. 2551

กลมวย รวม วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย ประเภทเนอหาสาระ

ของหนงสอทอาน 1/ (6 – 14 ป) (15 – 24 ป) (25 – 59 ป) (60 ปขนไป)

รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 (39,835,217) (7,111,594) (8,233,051) (21,653,687) (2,836,886)

ขาว 50.9 7.9 41.2 68.4 53.7 บนเทง 39.1 53.6 56.7 31.6 8.9 สารคด/ความรทวไป 31.9 25.5 30.3 33.3 40.9 ความรวชาการ 24.5 51.0 30.6 15.1 12.5 ความคดเหน/วเคราะห 4.8 2.2 3.8 5.9 5.9 โฆษณา 1.3 1.1 1.7 1.2 0.7 อน ๆ 3.6 2.6 1.5 3.0 17.3

1/ ตอบไดไมเกน 2 ประเภท


19


2.7 เวลาเฉลยทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน สาหรบผอานหนงสอทมอายตงแต 6 ปขนไปทงหมด ใชเวลาอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานเฉลย 39 นาทตอวน ผชายและผหญงใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยในแตละวนใกลเคยงกน โดยกลมเยาวชนใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลย 46 นาทตอวน มากกวากลมวยอนทใชเวลาอานหนงสอฯ ใกลเคยงกนคอ ประมาณ 37-39 นาทตอวน ผอานหนงสอทอาศยอยในเขตเทศบาลใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยตอวนสงกวาผอานหนงสอทอาศยอยนอกเขตเทศบาล ผอานหนงสอทอยในกรงเทพมหานครและภาคใตใชเวลาอานหนงสอฯ เฉลยตอวนมากกวา 40 นาท สวนภาคอน ๆ ใชเวลาอานใกลเคยงกน คอ ประมาณ 34 – 38 นาทตอวน แผนภม 15 เวลาทใชอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานเฉลยตอวน จาแนกตาม

เพศ กลมวย เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551 43

34

49

3645

39

46

40

38

37

37

38

38

0 10 20 30 40 50

เวลา (นาท)

ชาย หญง

วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย

ในเขตเทศบาล นอกเขตเทศบาล

กรงเทพมหานคร กลาง เหนอ

ตะวนออกเฉยงเหนอ ใต

ทวราชอาณาจกร 39


20


2.8 สถานทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน ผอานหนงสอชอบอานทบานมากทสด (รอยละ 71.0) รองลงมา คอ สถานทเอกชน ททางาน และสถานศกษา (รอยละ 21.1 19.8 และ 16.1 ตามลาดบ) สวนสถานทอนมผอานเพยงเลกนอย และเมอพจารณาตามกลมวย พบวา คนทกกลมวยสวนใหญชอบอานหนงสอทบานเชนเดยวกบภาพรวม สาหรบลาดบรองลงมามความแตกตางกนตามวย คอ วยเดกและเยาวชนอานหนงสอทสถานศกษา วยทางานอานหนงสอททางาน และ วยสงอายอานหนงสอในสถานทเอกชน ตาราง 4 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/

นอกเวลาทางาน จาแนกตามสถานทอานหนงสอ และกลมวย พ.ศ. 2551 กลมวย

รวม วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย สถานทอานหนงสอ 1/

(6 – 14 ป) (15 – 24 ป) (25 – 59 ป) (60 ปขนไป) รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

(39,921,531) (7,127,851) (8,245,894) (21,695,790) (2,851,996) บาน 71.0 85.6 72.1 64.3 83.4 สถานทเอกชน 21.1 3.4 22.3 27.3 15.4 ททางาน 19.8 - 12.4 31.1 4.3 สถานศกษา 16.1 51.9 30.9 0.8 0.1 หองสมด/หองสมดเคลอนท 4.6 7.8 6.7 2.9 2.9 ทอานหนงสอประจาหมบาน/ชมชน 4.6 1.3 3.6 6.0 5.1 สถานทราชการ 2.2 0.4 1.7 3.0 2.3 อานระหวางรอ/โดยสาร รถ เรอ ฯลฯ 0.4 * 0.5 0.5 0.2 สวนสาธารณะ 0.1 * 0.1 0.1 0.1 อน ๆ 1.0 0.6 0.9 1.0 2.2

1/ ตอบไดไมเกน 2 คาตอบ * นอยกวา 0.1


21


2.9 เหตผลทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน ผอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน เพราะความสนใจหรออยากรมสดสวนสงทสด (รอยละ 61.4) รองลงมาคออานเพอความบนเทง เพอการศกษา และเพอใชเวลาวางใหเปนประโยชน/ฆาเวลาโดยการอานหนงสอ (รอยละ 27.5 22.3 และ 18.9 ตามลาดบ) สาหรบผทอานหนงสอเพราะชอบอานหนงสอมเพยงรอยละ 9.5 เทานน และเมอพจารณาเหตผลในการอานหนงสอของแตละกลมวย พบวา มความแตกตางกน คอ วยเดกสวนใหญอานหนงสอเพอการศกษา รองลงมาคอ อานเพอความบนเทง และมความสนใจ/อยากร สาหรบวยอนสวนใหญอานหนงสอเพราะสนใจ/อยากร เหตผลรองลงมามความแตกตางกนตามวย โดยวยเยาวชนอานหนงสอเพอความบนเทง ขณะทวยทางานและวยสงอายอานหนงสอเพอตองการใชเวลาวางใหเปนประโยชน/ฆาเวลา ตาราง 5 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลา

ทางาน จาแนกตามเหตผลทอานหนงสอ และกลมอาย พ.ศ. 2551 กลมวย

รวม วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย เหตผลทอานหนงสอ 1/

(6 – 14 ป) (15 – 24 ป) (25 – 59 ป) (60 ปขนไป) รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

(39,862,759) (7,110,622) (8,239,997) (21,668,326) (2,843,812) สนใจ/อยากร 61.4 26.6 53.5 74.3 73.0 เพอบนเทง 27.5 35.1 39.1 23.3 7.8 เพอการศกษา 22.3 71.4 37.1 3.1 2.4 ใชเวลาวาง/ฆาเวลา 18.9 5.0 14.8 23.8 27.5 ชอบอานหนงสอ 9.5 6.4 7.5 10.3 17.0 เพอหนาทการงาน 3.8 0.5 1.8 5.9 1.3 อน ๆ 0.9 0.4 0.8 1.0 1.9

1/ ตอบไดไมเกน 2 คาตอบ


22


34.3 38.3 31.941.6

31.4 32.6 32.9 37.1

010203040506070

2.10 คาใชจายในการอานหนงสอ คาใชจายในการอาน ในทนรวมถง คาซอหนงสอ คาเชาหนงสอ คาหองสมด คาใชบรการอนเทอรเนตสาหรบการอาน คาใชจายทผ ปกครอง/คนอนซอหนงสอให เปนตน ซงเปนคาใชจายเพมเตมนอกเหนอจากคาใชจายในการซอหนงสอเรยนตามหลกสตรทนกเรยนหรอนกศกษาจาเปนตองซอตามทสถานศกษากาหนด ผลการสารวจ พบวา สองในหาของผอานหนงสออายตงแต 6 ปขนไป (รอยละ 41.8) เสยคาใชจายเพมเตมสาหรบการอาน โดยสวนใหญมคาใชจายสาหรบการอานเฉลยเดอนละ 1 – 200 บาท (รอยละ 34.3) มผอานหนงสอเพยงเลกนอยทมคาใชจายสาหรบการอานเฉลยเดอนละ 201 – 500 บาท และมากกวา 500 บาท (รอยละ 6.9 และ 0.6 ตามลาดบ) เมอพจารณาจาแนกตามเขตการปกครองและภาค พบวา ผอานทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาล มคาใชจายสาหรบการอานเฉลยไมเกน 200 บาทตอเดอน ในสดสวนทสงเชนเดยวกบภาพรวม โดยผอยในเขตเทศบาลมคาใชจายเพอการอานสงกวานอกเขตเทศบาลอยางเหนไดชด (รอยละ 52.0 และ 36.0 ตามลาดบ) และผทอยในกรงเทพมหานครใชจายเพอการอานสงสด (รอยละ 59.2) แผนภม 16 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลา

ทางาน จาแนกตามคาใชจายในการอานหนงสอ เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

รอยละ

6.9 12.5

3.8

15.8

9.3 4.4 3.1 4.4 0.6

1.2

0.3

1.8

0.6 0.5 0.3 0.4 41.8

52.0

36.0

59.2

41.3 37.5 36.3 41.9 มากกวา 500 บาท

201 – 500 บาท

1 – 200 บาท

รวม ในเขตเทศบาล




ใต


23


2.11 การอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานทางสออเลกทรอนกส คนไทยอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอในชวงนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานทางสออเลกทรอนกส มจานวน 3.2 ลานคน หรอคดเปน รอยละ 8.1 ของผอานหนงสอทงสน โดยพบวา อตราการอานหนงสอ ทางสออเลกทรอนกสของผชายและผหญงใกลเคยงกน (รอยละ 7.8 และ 8.5 ตามลาดบ) แตอตราการอานหนงสอทางสออเลกทรอนกสมความแตกตางกนตามวย เขตการปกครอง และภาค คอ กลมวยเยาวชนมอตราการอานหนงสอทางสออเลกทรอนกสสงสดรอยละ 14.5 ขณะทกลมวยสงอายอานหนงสอทางสออเลกทรอนกสตาสดเพยงรอยละ 1.8 ผอานหนงสอทอาศยอยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอทางสออเลกทรอนกสสงกวาผอยนอกเขตเทศบาลเกอบ 3 เทา และผอานหนงสอทอาศยอยในกรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอทางสออเลกทรอนกสสงกวาภาคอน ประมาณ 2 – 3 เทา แผนภม 17 อตราการอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางานทางสออเลกทรอนกส1/

ของผอานหนงสออายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตามเพศ กลมวย เขตการปกครอง และภาค พ.ศ. 2551

7.8 8.5

4.9

7.6

1.8

13.7

5.0

8.3

4.8

14.5

18.7

6.9 6.8

0

5

10

15

20ทวราชอาณาจกร รอยละ 8.1

กรงเทพมหานคร


ชาย หญง วยเดก วยเยาวชน

วยทางาน วยสงอาย


กลาง ตะวน ออก

เฉยงเหนอ

เหนอ ใต

รอยละ



24


2.12 สาเหตทไมอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน ประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทไมอานหนงสอมจานวนประมาณ 20.3 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 33.7 ของประชากรอาย 6 ปขนไป ประมาณครงหนง (รอยละ 54.3) ไมอานหนงสอเพราะดโทรทศน รองลงมา คอ ไมมเวลาอานรอยละ 28.4 สาหรบผใหญอาจเนองมาจากภาวะเศรษฐกจทรดตวตองเรงทามาหากน สวนเดกอาจใชเวลาเพอการเรยนพเศษ เลนเกมสหรอคยโทรศพท สวนกลมทนากระตนใหหนมาอานหนงสอได คอ คนทไมสนใจหรอไมชอบอานหนงสอซงมอยถงรอยละ 21.1 นอกจากนยงพบวามคนทไมอานหนงสอรอยละ 14.2 ทไมอานหนงสอเพราะอานหนงสอไมออก สวนสาเหตอนมเพยงเลกนอย เมอพจารณาสาเหตทไมอานหนงสอจาแนกตามกลมวย พบวา ผไมอานหนงสอทกวยสวนใหญไมอานหนงสอเพราะ ดโทรทศน แตสาเหตรองลงมามความแตกตางกนตามวย คอ วยเดกไมอานหนงสอเพราะไมชอบอานหรอไมสนใจ และอานหนงสอไมออก วยเยาวชนและวยทางานมสาเหตทไมอานเหมอนกน คอ ไมมเวลาอาน และไมชอบอานหรอไมสนใจ สวนวยสงอายไมอานหนงสอเพราะสายตาไมดตามวยทสงขน และอานหนงสอไมออก


25


ตาราง 6 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทไมอานหนงสอนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน จาแนกตามสาเหตทไมอานหนงสอ และกลมอาย พ.ศ. 2551

กลมวย รวม วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย สาเหตทไมอานหนงสอ 1/

(6 – 14 ป) (15 – 24 ป) (25 – 59 ป) (60 ปขนไป) รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

(20,325,173) (1,609,991) (2,250,485) (12,068,508) (4,396,190) ดโทรทศน 54.3 64.1 63.3 57.4 37.6 ไมมเวลาอาน 28.4 2.3 29.1 39.1 8.3 ไมชอบอาน หรอไมสนใจ 21.1 32.4 26.2 21.6 13.0 อานหนงสอไมออก 14.2 12.4 6.0 10.5 29.3 สายตาไมด 10.8 0.2 0.3 4.7 36.9 ชอบฟงวทย 6.3 2.5 7.8 6.5 6.4 อน ๆ 6.0 6.1 7.4 5.3 7.1

1/ ตอบไดไมเกน 2 คาตอบ

2.13 วธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอ จากการสารวจความคดเหนของประชากรทมอายตงแต 6 ปขนไป เกยวกบวธการรณรงคใหคนรกการอานหนงสอ พบวา วธการรณรงคทไดรบการเสนอแนะมากทสด 5 ลาดบแรก คอ 1) หนงสอควรมราคาถกลง 2) หนงสอควรมเนอหาสาระนาสนใจ 3) ควรมหองสมดประจาหมบานหรอชมชน 4) สงเสรมใหพอแมปลกฝงใหเดกรกการอานหนงสอ และ 5) ภาษาทใชในหนงสอควรใชภาษางาย ๆ สอใหทกคนสามารถเขาใจได (รอยละ 28.7 22.0 19.8 19.3 และ 13.1 ตามลาดบ)


26


3. การอานหนงสอพมพ 3.1 อตราการอาน ประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอพมพ มประมาณ 28.4 ลานคนหรอคดเปนรอยละ 47.1 ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป โดยในเขตเทศบาลมอตราการอานหนงสอพมพสงกวานอกเขตเทศบาลอยางเหนไดชด (รอยละ 63.2 และ 39.9 ตามลาดบ) เมอเปรยบเทยบอตราการอานหนงสอพมพเปนรายภาค พบวา กรงเทพมหานครมอตราการอานหนงสอพมพมากทสดถงรอยละ 75.5 รองลงมา คอ ภาคกลาง ภาคเหนอ ภาคใต และนอยทสดคอ ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ (รอยละ 57.2 46.3 40.6 และ 33.3 ตามลาดบ) เมอเปรยบเทยบขอมลจากการสารวจครงนกบการสารวจสอมวลชนดานหนงสอพมพ ป 2538 และ 2546 พบวา อตราการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปมแนวโนมเพมขน คอ เพมขนจากรอยละ 35.4 ในป 2538 เปนรอยละ 37.3 และ 47.1 ในป 2546 และ 2551 ตามลาดบ โดยทผชายมอตราการอานหนงสอพมพสงกวาผหญง แผนภม 18 อตราการอานหนงสอพมพ1/ ของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตาม

เพศ พ.ศ. 2538 – 2551

49.740.240.3

44.534.430.4

47.137.335.4

0102030405060รอยละ


2538 2546 2551 1/ อตราการอานหนงสอพมพ หมายถง รอยละของจานวนประชากรทอานหนงสอพมพตอจานวน ประชากรทงสนแตละกลม

พ.ศ.


27


3.2 อาย เมอพจารณาการอานหนงสอพมพของประชากรตามกลมวย พบวา วยเยาวชนและวยทางานมอตราการอานหนงสอพมพใกลเคยงกน คอ รอยละ 57.2 และรอยละ 55.7 รองลงมาคอ วยสงอาย (รอยละ 25.5) และวยเดก (รอยละ 19.4) เมอเปรยบเทยบกบพฤตกรรมการอานหนงสอพมพในอดต พบวา ทกกลมวยมแนวโนมในการอานหนงสอพมพเพมขน แผนภม 19 อตราการอานหนงสอพมพของประชากรอายตงแต 6 ปขนไป จาแนกตาม

กลมวย พ.ศ. 2538 – 2551

47.1

19.4

35.437.3

16.4 13.6

49.0 50.3 57.2

40.255.7

43.6

15.8 19.025.5

0

10

20

30

40

50

60

รวมวยเดก (6-14 ป)วยเยาวชน (15-24 ป)วยทางาน (25-59 ป)วยสงอาย (60 ปขนไป)

พ.ศ. 2538 2546 2551

รอยละ


28


3.17.8

31.637.3

89.0

0

20

40

60

80

100

3.3 ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทประชากรอายตงแต 6 ปขนไปชอบอานมากทสด คอ ขาว รอยละ 89.0 รองลงมา คอ บนเทง และสารคด/ความรทวไป (รอยละ 37.3 และ 31.6 ตามลาดบ) แผนภม 20 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอพมพ จาแนกตาม

ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน1/ พ.ศ. 2551


รอยละ

0.3 ขาว บนเทง สารคด/

ความรทวไป ความคดเหน/วเคราะห

ธรกจ/ โฆษณา

อน ๆ


29


ผอานหนงสอพมพทงผชายและผหญงชอบอานขาวมากทสดเชนกน (รอยละ 91.3 และ 86.5 ตามลาดบ) แตในอนดบรองลงมานน มความแตกตางกนคอ ผชายชอบอานเนอหาประเภทสารคด/ความรทวไปมากกวาบนเทง แตผหญงชอบอานเนอหาประเภทบนเทงมากกวาสารคด/ความรทวไปอยางเหนไดชด นอกจากนพบวา การเลอกอานประเภทเนอหาของหนงสอพมพ มความแตกตางกนตามวยดวย คอ วยเดกชอบอานเนอหาประเภทบนเทงมากทสด รองลงมา คอ ขาว และสารคด/ความรทวไป สาหรบวยอน ๆ ชอบอานขาวมากทสดเชนกน แตลาดบรองลงมาวยเยาวชนชอบอานเนอหาประเภทบนเทง ขณะทวยทางานและวยสงอายชอบอานเนอหาประเภทสารคด/ความรทวไป ตาราง 7 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอพมพ จาแนกตาม

ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน เพศ และกลมอาย พ.ศ. 2551 เพศ กลมวย

วยเดก วยเยาวชน วยทางาน วยสงอาย ประเภทเนอหาของหนงสอพมพทอาน1/


(6 – 14 ป) (15 – 24 ป) (25 – 59 ป) (60 ปขนไป) รวม 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0 100.0

(28,347,407) (14,613,417) (13,733,990) (1,701,986) (5,995,865) (18,801,727) (1,847,829)

ขาว 89.0 91.3 86.5 61.2 83.6 92.7 94.7 บนเทง 37.3 25.6 49.7 64.5 55.9 31.4 11.7 สารคด/ความรทวไป 31.6 35.4 27.5 33.0 27.3 32.0 39.5 ความคดเหน/วเคราะห 7.8 10.6 4.8 2.0 5.4 8.7 11.5 ธรกจ/โฆษณา 3.1 2.8 3.4 5.8 3.9 2.8 1.1 อน ๆ 0.3 0.4 0.2 0.7 0.4 0.2 0.3



30


3.4 สาเหตทไมอานหนงสอพมพ ประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทไมอานหนงสอพมพ จานวนประมาณ 31.9 ลานคน หรอรอยละ 52.9 พบวา คนกลมนสวนใหญมสาเหตทไมอานหนงสอพมพ เนองจากสนใจสอประเภทอนมากกวา รองลงมา คอ ไมชอบอานหรอไมสนใจ และไมมเวลาวาง (รอยละ 58.1 25.6 และ 15.2 ตามลาดบ) แผนภม 21 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทไมอานหนงสอพมพ จาแนกตาม

สาเหตทไมอานหนงสอพมพ 1/ พ.ศ. 2551 1/ ตอบไดไมเกน 2 คาตอบ

8.3

8.1

8.6

15.2

25.6

58.1

0 10 20 30 40 50 60 70

อน ๆ

อานหนงสอไมออก

อยหางไกลไมสามารถหาอานได

ไมมเวลาอาน

ไมชอบอานหรอไมสนใจ

สนใจสอประเภทอนมากกวา

รอยละ


31


3.5 การนาเสนอเนอหาและบทบาทของหนงสอพมพในปจจบน จากการสอบถามประชากรอายตงแต 6 ปทอานหนงสอพมพเกยวกบการนาเสนอเนอหาและบทบาทของหนงสอพมพในปจจบน พบวา สามในหาของผอานหนงสอพมพ (รอยละ 66.1) เหนดวยวา หนงสอพมพชวยใหมความร และเหนดวยบางสวนวาหนงสอพมพมบทบาทในทางทด คอ เสนอขาวอยางตรงไปตรงมา มความรบผดชอบตอการนาเสนอขาว มบทบาทใน การชนาสรางสรรคสงคมและชวยเหลอสงคม เปนสอกลางทประชาชนสามารถแสดงความคดเหนและรองทกขในเรองตาง ๆ ได รวมทงเหนดวยบางสวนวาหนงสอพมพกมบทบาททไมดเชนกน คอ เสนอขาว/เหตการณรนแรงมากกวาขาวในดานด และลงภาพไมเหมาะสม ตาราง 8 รอยละของประชากรอายตงแต 6 ปขนไปทอานหนงสอพมพ จาแนกตาม

ระดบความคดเหนเกยวกบการนาเสนอเนอหาและบทบาทของหนงสอพมพในปจจบน พ.ศ. 2551

ระดบความคดเหน รายการ รวม ไมเหนดวย เหนดวยบางสวน เหนดวย ไมมความเหน

1. เสนอขาวอยางตรงไปตรงมา 100.0 6.3 57.3 30.0 6.4 2. หนงสอพมพสวนใหญมความรบผดชอบตอการนาเสนอขาว

100.0 9.0 53.0 27.0 11.0

3. หนงสอพมพมบทบาทในการชนา สรางสรรคสงคมและชวยเหลอสงคม

100.0 3.4 45.4 43.7 7.5

4. หนงสอพมพเปนสอกลางทประชาชนสามารถแสดงความคดเหนและรองทกขในเรองตาง ๆ ได

100.0 4.9 44.1 42.3 8.6

5. หนงสอพมพชวยใหมความร 100.0 1.6 27.6 66.1 4.7 6. เสนอขาว/เหตการณรนแรงมากกวา ขาวในดานด

100.0 9.8 51.2 27.5 11.5

7. ลงภาพไมเหมาะสม 100.0 12.3 53.9 22.0 11.7


32



33


ภาคผนวก


34



35


ภาคผนวก 1. ความเปนมา วตถประสงค และประโยชน 1.1 การสารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2551

ความเปนมา เน องจากรฐบาลมนโยบายสงเสรมใหประชาชนรกการอาน

อยางจรงจง จงมความจาเปนตองการทราบขอมลสถตเกยวกบพฤตกรรมการอานหนงสอของประชากร สาหรบนาไปใชกาหนดทศทางและมาตรการตางๆ ของหนวยงานทเกยวของ เพอใหเปนไปตามนโยบายขางตน สานกงานสถตแหงชาต ไดจดทาโครงการสารวจการอานหนงสอของประชากรครงแรก ในป 2546 ครงท 2 ป 2548 และการสารวจป 2551 นนบเปนคร งท 3 เพอใหมขอมลสาหรบใชพฒนาและสงเสรมใหประชาชนรกการอาน ตลอดจนตดตามประเมนผลการดาเนนงาน เรองดงกลาว ซงมความจาเปนและสาคญยง เนองจากการอานหนงสอทาใหผ อานมความรอบร เปนการเพมพนศกยภาพในการดาเนนชวต และ การทางาน สามารถเรยนรไดตลอดชวต จงนบเปนการพฒนาทรพยากรมนษยทสาคญอยางหนง ซงสงผลตอการพฒนาประเทศโดยตรง

วตถประสงค เพอเกบรวบรวมขอมลดงตอไปน 1. จานวนผอานหนงสอและไมอานหนงสอ พรอมทงลกษณะ

ทางประชากร 2. รายละเอยดเกยวกบการอานหนงสอ เชน ประเภทหนงสอทอาน

ความถในการอาน เวลาทใชอานหนงสอเฉลยตอวน สถานททอาน เปนตน 3. ความคดเหนในเรองของวธการจงใจใหประชาชนรกการอานหนงสอ


36


ประโยชน 1. เพอใหมขอมลสถตพนฐานเรองการอานหนงสอของประชากร 2. เพอใหหนวยงานภาครฐและเอกชนทเกยวของ นาขอมลไปใช

กาหนดนโยบาย และสงเสรมการอานหนงสอใหมากขน และเหมาะสม เชน • ทาการรณรงคหรอจดการสงเสรมการอานในรปแบบทเหมาะสมกบกลมวย • จดหาหนงสอทมเนอหาสาระสอดคลองกบความตองการของประชาชน • จดหาสถานทอานหนงสอใหแพรหลายและเพยงพอกบประชาชนในทองทตาง ๆ 1.2 การสารวจสอมวลชน พ.ศ. 2551 (หนงสอพมพ) ความเปนมา สอมวลชนทางดานหนงสอพมพเปนสอหนงทมบทบาทสาคญตอการรบรขาวสารของประชาชน สามารถเขาถงประชาชนไดอยางกวางขวาง ซงการรบรขาวสารของประชาชนมบทบาทสาคญตอการพฒนาประเทศเปนอยางยง สานกงานสถตแหงชาตดาเนนการสารวจมาแลว 5 ครง คอ ในป 2527 2530 2532 2538 และ 2546 หลงจากนนมนโยบายใหจดทาสารวจขอมลเกยวกบการอานหนงสอพมพ ทก 5 ป การสารวจครงนเปนครงท 6 โดยไดผนวกขอถามรวมกบการสารวจการอานหนงสอของประชากร พ.ศ. 2551 เนองจากสารวจในชวงเวลาเดยวกน และเนอหาของการสารวจสอดคลองกน


37


วตถประสงค เพอเกบรวบรวมขอมลดงตอไปน 1. จานวนผอานหนงสอพมพและไมอานหนงสอพมพ พรอมทง

ลกษณะทางประชากร 2. รายละเอยดเกยวกบการอานหนงสอพมพ เชน ความถในการอาน

และประเภทเนอหาสาระทอาน 3. ความคดเหนเกยวกบการนาเสนอเนอหา และบทบาทของ

หนงสอพมพในปจจบน ประโยชน

ขอมลทไดจากการสารวจนเปนประโยชนตอหนวยงานราชการและเอกชนทเกยวของ สาหรบใชเปนขอมลประกอบพจารณาการวางแผนและปรบปรงงานสอมวลชนทางดานหนงสอพมพใหเปนประโยชนตอผอาน สงคม และประเทศตอไป 2. ขอบขายของการสารวจ

ครวเรอนทอยในขอบขายของการสารวจ ไดแก ครวเรอน สวนบคคล ทงในเขตเทศบาลและนอกเขตเทศบาลทวประเทศ

3. เวลาอางอง ในรอบ 12 เดอนทแลว หมายถง ระยะเวลานบจากเดอนกอนเดอนสมภาษณยอนหลงไป 12 เดอน เชน เดอนทสมภาษณ คอ พฤษภาคม 2551 “ในรอบ 12 เดอนทแลว” คอ พฤษภาคม 2550 – เมษายน 2551


38


4. รายการขอมลทเกบรวบรวม 1. ลกษณะทวไปของสมาชกในครวเรอน 2. การอานหนงสอของเดกเลก (อายตากวา 6 ป) 3. การอานหนงสอของประชากร (อายตงแต 6 ปขนไป) 4. การอานหนงสอพมพของประชากร (อายตงแต 6 ปขนไป)

5. ระเบยบวธการสารวจ สารวจนเปนการสารวจดวยตวอยาง (Sample Survey Method)

โดยใชแผนการสมตวอยางแบบ Stratified Two Stage Sampling โดยมจงหวดเปนสตราตม (Stratum) ซงมทงสน 76 สตราตม และในแตละ สตราตม (จงหวด) ไดแบงออกเปน 2 สตราตมยอยตามลกษณะการปกครอง คอ ในเขตเทศบาล และนอกเขตเทศบาล โดยมชมรมอาคาร (สาหรบในเขตเทศบาล) และหมบาน (สาหรบนอกเขตเทศบาล) เปนตวอยางขนทหนง ครวเรอนสวนบคคลเปนตวอยางขนทสอง ซงมจานวนครวเรอนตวอยางทงสน 52,000 ครวเรอน

การเกบรวบรวมขอมล โดยใหเจาหนาทของสานกงานสถตแหงชาตไปสมภาษณสมาชกของครวเรอนตวอยางในเดอนพฤษภาคม และมถนายน พ.ศ. 2551

6. คานยาม 6.1 การอานหนงสอ หมายถง การอานหนงสอทกประเภทนอกเวลาเรยน/นอกเวลาทางาน รวมทงการอานทางสออเลกทรอนกสอน ๆ เชน อนเทอรเนต ซด ฯลฯ ยกเวน SMS หรอจดหมายอเลกทรอนกส (E-mail)


39


สาหรบการอานหนงสอของเดกเลก (อายตากวา 6 ป) ในทนหมายถง การอานหนงสอในชวงนอกเวลาเรยน ซงเดกเลกอานดวยตนเอง รวมทงการทผใหญอานหนงสอใหฟงดวย 6.2 หนงสอพมพ หมายถง สงพมพทออกเปนระยะ ๆ อยางสมาเสมอ มเนอหาสวนใหญเปนเรองเกยวกบขาวและสถานการณปจจบน มกจะออกเปนรายวน แตอาจออกเปนราย 2 วน 5 วน 7 วน 10 วน หรออน ๆ กได แตไมทงชวงนานเกนไป ไมเยบเลม และไมมปก ขนาดของหนงสอพมพ มขนาดไมแนนอน สวนใหญมขนาดประมาณ 40 X 55 ซม. 6.3 นตยสาร หมายถง สงพมพทออกเปนระยะ ๆ อยางสมาเสมอ สวนใหญจะออกเปนรายสปดาห รายปกษ หรอรายเดอน มกจะมขนาดเลกกวาหนงสอพมพ มปก เยบเลม มการจดหนา โดยใชสสนและรปภาพสวยงามพถพถนกวาหนงสอพมพ เนอหาอาจเกยวกบขาวสาร ความร สารคด นยาย หรออน ๆ

6.4 วารสารหรอเอกสารประเภทอน ๆ ทออกเปนประจา หมายถง สงพมพทออกเปนประจา แตมรปรางลกษณะทไมสามารถจดประเภทเปนหนงสอพมพหรอนตยสารได วารสารสวนใหญมกจะมเนอหาทางวชาการ แตอาจมวารสารบางประเภททเนนในเรองขาวและความคดเหน แตไมมการตกแตงรปเลมเหมอนนตยสาร


40


วารสาร สวนใหญจะมคาวา “วารสาร” นาหนาชอหนงสอ และเนอหาจะหนกกวานตยสาร ตวอยางหนงสอวารสาร เชน วารสารขาราชการ วารสารทดน วารสารบรหารธรกจ เปนตน สวนเอกสารประเภทอน ๆ ทออกเปนประจา อาจออกมาในลกษณะของแผนพบ แผนปลว จลสาร (Bulletin) จดหมายขาว (Newsletter) หรออน ๆสวนใหญจะจดทาโดยสถาบนหรอองคการตาง ๆโดยมวตถประสงคเพอการประชาสมพนธหรอสงเสรมกจกรรมของหนวยงานนนโดยเฉพาะ เชน สารสถต สารผใหญ ขาวสารการเกษตร ขาวสารการบนพาณชย จลสารการทองเทยว จลสารดาวเทยม จดหมายขาวไทย คดศกษา เปนตน 6.5 นวนยาย การตน หรอหนงสออานเลนตาง ๆ หมายถง สงพมพทมกออกไมมระยะเวลาทแนนอน มงใหอานเพอความเพลดเพลนใจ เชน หนงสอนวนยาย นทาน การตน เปนตน หนงสอนวนยายหรอเรองอานเลนตาง ๆ ในทนตองพมพเปนเลม ไมใชนวนยายหรอเรองอานเลนทพมพเปนตอน ๆ ในหนงสอประเภทอน ตวอยางหนงสอนวนยาย เชน เพชรพระอมา คาของคน คกรรม เปนตน หนงสอการตน ไดแก ขายหวเราะ และการตนญปน เปนตน 6.6 แบบเรยนหรอตาราเรยนตามหลกสตร หมายถง สงพมพ หนงสอ หรอตาราทโรงเรยน มหาวทยาลย หรอสถาบนการศกษากาหนดใหใชในการเรยนการสอนตามหลกสตร รวมทง เอกสาร หนงสอ หรอตาราทใชอานเพอสอบดวย เชน คมอเตรยมสอบ หนงสอแนวขอสอบ และหนงสอประกอบการเรยนพเศษ เปนตน


41


6.7 ตารา หนงสอ หรอเอกสารทใหความร หมายถง สงพมพหรอเอกสารทมงใหความรตาง ๆ แกผอานเปนประการสาคญ สวนใหญมกจะออกในลกษณะของหนงสอ (Book) มการเยบเลม ไมรวมแบบเรยนหรอตาราเรยนตามหลกสตร ตารา หนงสอ หรอเอกสารทใหความร ในทนตองใชในวตถประสงคอานเพอใหมความรทว ๆ ไป เพอเสรมความร ไมใชมงเพอสอบ (ไมรวมตาราทนกเรยน นสต นกศกษา ใชอานเพอสอบ) 6.8 หนงสอหรอเอกสารเกยวกบคาสอนทางศาสนา หมายถง หนงสอหรอเอกสารทนาเสนอเรองเกยวกบหลกหรอคาสอนทางศาสนา หลกการปฏบตทางศาสนา ประวตบคคลสาคญทางศาสนา และเรองเลาทางศาสนา

6.9 ขาว หมายถง การรายงานเหตการณปจจบนหรอขาวสารทนาสนใจ เพอใหประชาชนไดรบทราบขาวสารทเสนอ โดยลกษณะของขาวนนจะตองเปนขอมล ขอเทจจรงหรอเรองราวใหม ๆ และทนตอเวลา โดยเฉพาะอยางยงในทศนะของผรบสาร การเสนอขาวอาจใชการพด การเขยน การใชภาพ แถบบนทก วดทศน หรอภาพยนตร หรอสออน ๆ ทสามารถเขาถงประชาชนไดอยางทวถง ทงนตองไมมการแสดงความคดเหนในการเสนอขาว ขาวอาจจาแนกเปน ขาวทนาสนใจทว ๆ ไปในประเทศ ขาวในประเทศ ขาวตางประเทศและขาวระหวางประเทศ ขาวและความเคลอนไหวในวงการกฬา ความเคลอนไหวในวงการธรกจบนเทง และขาวประเภทอน ๆ


42


6.10 สารคดหรอความรทวไป หมายถง เนอหาทเกยวกบความรหรอสารคด โดยมจดประสงคใหผอานไดรบความรในเรองตาง ๆ ไดแก ความรเกยวกบการเมอง การปกครอง การดาเนนงานของรฐ เศรษฐกจ การประกอบอาชพ ศาสนา จรยศกษา สขภาพ อนามย ศลปะ วฒนธรรม ประวตศาสตร รวมทงเรองทเกยวของกบเดก สตร และแมบาน 6.11 ความคดเหนหรอวเคราะห หมายถง บทความ บทบรรณาธการ หรอขอเขยนแบบอน ๆ ทแสดงทศนะหรอความคดเหน ตลอดจนการวเคราะหวจารณในเรองตาง ๆ เชน แสดงความคดเหนเกยวกบการเมอง การปกครอง การดาเนนงานของรฐ เศรษฐกจ การประกอบอาชพ ศาสนา จรยศกษา สขภาพ อนามย ศลปะ วฒนธรรม ประวตศาสตร รวมทงเรองทเกยวของกบเดก สตรและแมบาน นอกจากนยงรวมถงบทความทเสนอความคดเหน วพากษ วจารณเกยวกบเรองทว ๆ ไป เชน การพยากรณชวต การวเคราะหขาวและเหตการณตางประเทศ การวเคราะหและวจารณขาวแบบชาวบาน เปนตน 6.12 บนเทง หมายถง เนอหาทมจดมงหมายใหผอานไดรบความเพลดเพลน แบงออกเปน 2 ประเภท คอ 1) แสดงดวยภาพ ไดแก ภาพเขยน หรอภาพถาย เชน การตนสาหรบเดก ภาพลอทางการเมอง เปนตน 2) บรรยายดวยขอเขยน ไดแก เรองสนก ๆ เชน นวนยาย เรองแปล เรองสน เปนตน


43


6.13 ธรกจหรอโฆษณา หมายถง เนอหาทเกยวของกบธรกจการคา อตสาหกรรม รวมถงขาวเพอการเผยแพร และการประชาสมพนธ (Publicity and public relations) และเนอหาทเปนประกาศสรรพคณ คณภาพ หรอคณประโยชนของสนคาและบรการ (Advertisements)

Documents

สรุปผลที่สําคัญ - nsoservice.nso.go.th/nso/nsopublish/service/survey/readSum... · 2009. 6. 25. · สรุปผลที่สําคัญ การสํารวจการอ