เผยแพร่ผลงานทางวิชาการ … · การฝึกสานเทคนิคการสานเบื3องต้น ควรฝึกสานจากกล่องนมก

เผยแพรผลงานทางวชาการ

ส�งประดษฐจากเศษวสดประเภทกลองนม นาไปสการเสรมรายได

โดย

นางเทยนศร ราชตา

ตาแหนงคร วทยฐานะ ชานาญการพเศษ

โรงเรยนอนบาลฮองล� (คายเมงรายมหาราชอปถมภ)

สานกงานเขตพ3นท�การศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 1

สานกงานคณะกรรมการการศกษาข3นพ3นฐาน

กระทรวงศกษาธการ

“เปล�ยนขยะเปนเงนตรา สงเสรมภมปญญาทองถ�น”

“ ขยะ ” ในความรสกของคนท�วไปจะเหนวาเปนของไมมคาไมมราคา เปนส�งท�ตองกาจดใหหมดไปโดยเฉพาะ

ขยะเปยกถาไมกาจดกจะสงกล�นเนาเหมน ทาใหเกดมลภาวะเปนพษได สวนขยะเปยกถาไมทาลายกจะทาใหรกรงรงทาใหส�งแวดลอมไมนาอย ทานคงคดไมถงวามขยะแหงหลายชนด เชน กลองนม กลองยาสฟน กลองสบ กลองยา กลองขนม ตลอดจนกระดาษอ�นๆท�ไมออนเกนไปและไมหนาเกนไป เราสามารถนามาประดษฐเปนของใช ของประดบตกแตง และนามาสานเปนรปรางของสตวตางๆไดไมยากเพยงแตมใจรกท�จะทา ทานกจะสามารถนาเอาเศษวสดเหลอใชเหลาน3น มาทาใหเกดประโยชนไดและยงชวยกาจดขยะไดอกวธหน�ง ในปหน�งๆเศษวสดหรอวสดเหลอใชท�ถกนาไปท3งมจานวนมากมายมหาศาล ทานรไหมวาส�งของไรคาเหลาน3หากไดนากลบมาใชหรอท�เรยกวา Recycle อกคร3 งยอมเกดประโยชนตามมาอยางนอยกเพ�อท�จะไดไมตองท3งไปใหเสยเปลา นอกจากน3กยงไดประโยชนตามมากคอฝกหดเยาวชนใหรถงคณคา ของเศษวสดเหลอใช รคณคาของการใชเวลาวางใหเกดประโยชน เกดความภาคภมใจกบผลงานท�ทา เกดความสนกสนานเพลดเพลนและชวยใหเดกเกดความคดสรางสรรคตามควรแกวยของเดกอกดวย การทางานเศษวสดเปนงานท�ทาทายความคดสรางสรรคมาก เน�องจากตองนาเศษวสดหรอส�งของท�เหลอใชแลวมาดดแปลงประยกตรวมเขาดวยกนเพ�อใหเกดส�งใหม นอกจากจะเปนงานท�ใชสอนในเวลาเรยนไดแลว ยงสามารถทาเปนงานอดเรกหรอทาออกจาหนายเปนรายไดเสรมอกดวย แรงจงใจท�ทาใหดฉนเหนคณคาของเศษวสดหรอขยะสบเน�องจากดฉนไปโรงพยาบาลคายเมงรายมหาราชดฉนไปเหน งานสานจากเศษวสดเปนรปรางสตวตางๆต3งโชวอยหลายจด ดวยใจรกในงานประดษฐจงพยายามสบเสาะหาท�มาของ งานประดษฐ ช3นน3จนดฉนมโอกาสไดพบและเรยนรงานสานเศษวสดเปนรปรางของสตวตางๆจากครกอบแกว กาใจคาเพราะทานเปนผท�นางานสานเศษวสดไปต3งโชวไวท�โรงพยาบาลคายเมงรายน�นเอง ดฉนลองผดลองถกกบงานช3นน3จนสาเรจแลวนาความรท�ไดรบมาถายทอดใหกบลกศษย ยอมรบวาภมใจกบงานสานเศษวสดช3นน3มากเพราะนอกจากจะเปนการชวยกาจดขยะแลวยงสามารถนาขยะมาสรางรายไดใหกบตนเองและครอบครวไดอกดวย ในดานการสอนกทาใหนกเรยน เหนประโยชนของขยะ เกดความภาคภมใจกบผลงานของตนเองมความคดรเร�มสรางสรรคท�จะสรางงานจากเศษวสดหรอขยะใหมากย�งข3น ตองกราบขอบพระคณอาจารยกอบแกว กาใจคาท�ไดใหความรเร�องงานสานจากเศษวสดไว ณ โอกาสน3 ดฉนขอเชญชวนใหทานท�มใจรกงานประดษฐท3งหลายมาชวยกนสงสรรคเยาวชนของเราใหเหนคณคาของขยะ เพราะเราสามารถทาใหขยะท�ไรคากลายสภาพเปนส�งของท�มคณคาไดดวยมอของเรา มาชวยกน เปล�ยนขยะเปนเงนตรา สงเสรมภมปญญาทองถ�นกนเถอะคะ ทานท�สนใจงานสานจากเศษวสดเปนรปรางสตวชนดตางๆเชญศกษาดงานไดท�นางเทยนศร ราชตา

โรงเรยนอนบาลฮองล� (คายเมงรายมหาราชอปถมภ) สานกงานเขตพ3นท�การศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 1

( โทรศพท 053-756320,081-0206949 )

ทาเปนแลวอยาลมสงขาวดวยนะคะ และกรณาสงหนงสอตอบรบการเผยแพรผลงาน

ทางวชาการ เร�อง การเรยนรวธการสานส�งประดษฐจากเศษวสด นาไปสการเสรมรายได

ตามท�อยขางบนดวยคะ จกขอบพระคณอยางสง

ข3นตอนการตดกลองนมเปนหวงวงแหวน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. กลองนม

2. ถงน3า 3. กรรไกร 4. แปรงสฟนเกา ( ใชแปรงลางขวดแทนกได ) 5. ไมบรรทด 6. ปากกา

วธการตดกลองนม

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550

1. ใชปลายกรรไกรดงมมพบขางกลองดานบนของกลองนมท3ง 2 ดาน


2. ใชกรรไกรตดตรงแถบสขาวของกลองนมตลอดแนว ตามแบบ


3. นากลองนมไปลางน3าใหสะอาด หากกลองนมสกปรกมากใหใชแปรงสฟนเกาหรอแปรงลางขวดขดถใหส�งสกปรกหลดออก

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองนมท�ลางแลวไปตากใหแหง

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 5. ใชกรรไกรตดดานลางของนมท�แหงแลวตรงแถบสขาวตลอดแนว ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. ใชไมบรรทดดานเซนตเมตรวดความกวางของกลองนมไดเทาไรใหหารดวย 4 ไดคาตอบเทาไรคอความกวางของกลองนมหวงวงแหวนท�ตองตดแตละช3น เชน วดความกวางได 8.5 เซนตเมตร หารดวย 4 จะไดผลลพธเทากบ 2.125 เซนตเมตร ( เวลาตดความกวางของกลองนมหวงวงแหวนแตละช3นจะวดเพยง 2 เซนตเมตรเทาน3น เพราะถาวดความกวางเทากบผลลพธท�หาไดจะทาใหงานสานคบหรอแนนเกนไปทาใหสานยาก หากตดความกวางของกลองนมแตละช3นเลกกวา 2 เซนตเมตรกจะทาใหงานสานหลวมหรอโยเยมรปทรงท�ไมสวยงาม )

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 7. ใชไมบรรทดดานเซนตเมตรวดตามความยาวของกลองนม แลวใชปากกาจดใหเหนระยะหางเทาๆกน ชองละ 2

เซนตเมตรตลอดแนวท3งดานบนและดานลาง

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 8. ใชปากกาขดเสนตรงจากจดดานบนมายงจดดานลางใหตรงกน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 9. ใชกรรไกรตดตามรอยปากก�ขดไว จะไดช3นสวนของกลองนมเปนหวงวงแหวน ท�มความกวาง 2 เซนตเมตรประมาณ 6-8 ช3น/กลอง


10. ตดใหไดจานวนช3นสวนของกลองนมหวงวงแหวนตามท�ตองการ


11. กอนนากลองนมหวงวงแหวนไปสาน ควรคดแยกสสนของกลองนมกอน เพ�อใหไดงานสานท�สวยงาม ขอควรคดเทคนคท�ควรร ใชไมบรรทดดานเซนตเมตรวดความกวางของกลองนมไดความกวางเทาไรใหหารดวยดวย 4 เสมอ ไดผลลพธเทาไรใหใชกรรไกรตดช3นสวนของกลองนมแตละช3นใหเลกกวาผลลพธท�หาได เชน กลองนมมความกวาง 8.5 เซนตเมตร หารดวย 4 จะไดผลลพธเทากบ2.125 เซนตเมตร ใหตดเพยง 2 เซนตเมตรเทาน3น ถาตดใหญกวา 2 เซนตเมตรจะทาใหคบหรอแนนเกนไปทาใหสานยาก หากตดเลกกวา 2 เซนตเมตรกจะทาใหหลวมหรอโยเย ทาใหงานสานไมสวยงาม

เทคนคการสานเบ3องตน

การสาน 1 ชวงหาง


วสดอปกรณ กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวน 4 ช3น

ข3นตอนการสาน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. จบกลองนมหวงวงแหวนช3นท� 1 เปนเสนยน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 2 มาสวมช3นท� 1 เปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 3 มาสวมช3นท� 2 เปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 4 มาสวมช3นท� 3 เปนเสนนอนแลวสอดในหวงวงแหวนของช3นท� 1 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 5. ดงใหเขารป จะไดการสาน 1 ชวงหาง ตามแบบ ขอควรคดเทคนคท�ควรร

การฝกสานเทคนคการสานเบ3องตน ควรฝกสานจากกลองนมกอน เพราะกลองนมมความเหนยวไมฉกขาดงาย หากทาไมไดกสามารถร3อทาใหมไดและข3นตอนการเตรยมเศษวสดเหลอใชจากกลองนมมข3นตอนงายกวาการเตรยมเศษวสดเหลอใชจากกระดาษ

การสานเช�อมตอระหวางชวงหาง

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. งานสานเบ3องตนจากกลองนม 1 ชวงหาง 2. กลองนมหวงวงแหวน ขนาดเทาๆกน จานวนตามท�ตองการ



1. นาการสานเบ3องตนจากกลองนม 1 ชวงหางมาเปนฐานการสานตอเช�อม แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. ดงใหเขารป จะไดงานสานจากกลองนม 2 ชวงหาง ตามแบบ


5. สานเชนเดยวกบขอท� 2-ขอท�5 ตอไปเร�อยๆจนไดจานวนชวงหางตามท�ตองการ จากภาพไดชวงหางจานวน 5 ชวงหาง


1. หมนงานสานตามเขมนาฬกา จะไดแถวท� 1 ตามแบบ ขอควรคดเทคนคท�ควรร

เวลานากลองนมหวงวงแหวนมาสาน ควรพลกสวนท�เปนรอยตอไวดานลางเสมอ เพ�อความสวยงามของช3นงาน

การสานเช�อมตอระหวางแถว


วสดอปกรณ 1. งานสานจากกลองนมแถวท� 1 2. กลองนมหวงวงแหวน ขนาดเทาๆกน จานวนตามท�ตองการ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. นางานสานแถวท� 1 มาเปนฐานการสานเช�อมตอแถวท� 2 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 1 เปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอนแลวสอดในหวงวงแหวนเสนยนเสนท� 1 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 5. ดงใหเขารปตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 2 เปนเสนนอนตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 7. ดงเสนนอนสอดในหวงวงแหวนเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ


8. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเสนลางเปนเสนยน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนเสนบน


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 10. สานเชนเดยวกบขอท�6-ขอท�9ไปเร�อยๆจนหมดแถว จะไดงานสานจานวน 2 แถว ตามแบบ


11. แถวตอไปใหสานเชนเดยวกบขอท�2-ขอท�9 จนกวาจะไดจานวนแถวตามท�ตองการ แลวจะไดงานสานลกษณะ ตามแบบ

ขอควรคดเทคนคท�ควรร

การสานเช�อมตอระหวางแถวน3 เปนเทคนคการสานท�ใชสานเส�อปน�งและเส�อปนอน ขนาดความกวางและความยาวของเส�อปน�งหรอเส�อปนอนข3นอยกบความตองการของผสาน

การสานเช�อมตอเปนรปทรงกลม

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. งานสานเช�อมตอท�มชวงหางตามท�ตองการ 2. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวน 2 ช3น



1. นางานสานเช�อมตอท�มชวงหางตามท�ตองการมาเปนฐานในการสานเช�อมตอรปทรงกลม หากตองการงานสานรปทรงกลม 6 ชวงหางใหสานเช�อมตอกนเพยง 5 ชวงหาง ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 1 มาสวมเสนยนเปนเสนนอน แลวดงไปทางขวามอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 2 มาสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอแลวดงไปทางซายมอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นาเสนยนอกดานหน�งมาสอดในหวงวงแหวนเสนนอนเสนบน แลวดงเสนนอนเสนลางสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ 5. ดงใหเขารปจะไดการสานเช�อมตอเปนรปทรงกลม ตามแบบ


การสานเช�อมเปนรปทรงกลมน3ใชเปนพ3นฐานการสานกลองอเนกประสงค การสานแจกนหรอการสานลาตวของสตวไดตามขนาดและความตองการของผสาน

การสานหกมม

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกนจานวน 12 ช3น 2. ไมไผ ( ไมเสยบลกช3น )


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. นากลองนมหวงวงแหวนมาสานเช�อมตอระหวางชวงหางใหได 2 ชวงหาง ตามแบบ


2. หมนงานสานตามเขมนาฬกาใหไดลกษณะ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนท�ต �ากวาเปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. ดงเสนยนท�สงกวา(เสนซายมอ)มาสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�ต �ากวา(เสนขวามอ)เปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 5. ดงใหเขารป ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนนอนท�ยาวกวา แลวสอดในวงแหวนเสนนอนเสนบนท�เหลอ ตามแบบ


7. ดงใหเขารป จะไดมมหน�งตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 8. หมนทวนเขมนาฬกา ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 9. สานเชนเดยวกบขอท� 3-ขอท�8 จะไดมมท� 2 ตามแบบ


10. หมนทวนเขมนาฬกา จะเหลอเสนยน 3 เสน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 11. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไป มาสวมเสนยนเสนท�ต �าท�สด ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 12. ดงเสนยนเสนซายมอมาสอดในวงแหวนเสนยนท�เหลอเปนเสนนอน ตามแบบ


13. ดงเสนยนท�เหลออกเสนหน�งมาสอดในวงแหวนเสนนอนท�ส3นกวา ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 14. หมนงานสานทวนเขมนาฬกาจะเหนวาเสนนอนท�ยาวกวาจะเปล�ยนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 15. ดงเสนยนท�เหลอสอดในวงแหวนเสนนอนท�เหลอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 16. ดงใหเขารปจะไดงานสานลกษณะ ตามแบบ


• การสานหกมมน3 ใชเปนพ3นฐานการสานสวนขา สวนหาง สวนจมกและการหกมมสวนหวของสตวหลากหลายชนด การสานหกมมหมอน มมตะกรา และอ�นๆอกหลากหลายชนด

• หากผสานมเทคนคการสานหกมมท�ถกตอง จะไดลกษณะของงานสานหกมมเปนรป

• เพ�อใหงายตอการสานควรใชไมไผ ( ไมเสยบลกช3น )ชวยในการดงและดนกลองหวงวงแหวนท�นาไปสอดในวงแหวนของกลองนมหวงวงแหวนแตละช3น

การสานเพ�ม


วสดอปกรณ 1. งานสานหกมม 2. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวนตามท�ตองการ



1. นางานสานหกมมมาเปนฐานการสานเพ�ม ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนใดกไดเปนเสนนอน ตามแบบ


3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอนแลวสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. หมนงานสานทวนเขมนาฬกา ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 7. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอน ตามแบบ




9. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอนแลวสอดในวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ


10. ดงใหเขารป ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 11.นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนเปนเสนนอน ตามแบบ


11. ดงเสนนอนท�ส3นกวามาสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ




14. นากลองนมรปวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนท�เหลอ

ตามแบบ


15. หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวทาเชนเดยวกบขอท�7-ขอท�10


16. ทาเชนเดยวกบขอท�11-ขอท�15 แลวจะไดงานสานเพ�มลกษณะ ตามแบบ ขอควรคดเทคนคท�ควรร

• หากผสานมเทคนคการสานเพ�มท�ถกตอง จะไดลกษณะมมของงานสานเพ�มเปนรป

• การสานเพ�มน3 เปนพ3นฐานการสานสวนหนา สวนหวของสตว

การสานสนขยน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวน 288 ช3น

2. กาวยาง 3. ไมไผ ( ไมเสยบลกช3น )สาหรบใชทากาวยาง 4. ไมไผสาหรบเสยบเสรมโครงสรางของสนขใหแขงแรง 5. กรรไกร 6. กระดาษปกสสาหรบตดดานในของกลองนมเพ�อทาใบหของ 7. กลองนมสาหรบทาใบหดานนอก 8. กระดาษขาว-เทาและกระดาษสดาสาหรบทาลกตา 9. กระดาษสาหรบทาปลอกคอสนข

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. สานสวนขาใหได 2 ช3น จานวน 4 ขาตามแบบ ( ใชวธการสานหกมม )

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. สานสวนหางใหได 1 ช3น ตามแบบ ( สานเหมอนขอ 1 แตสานเพยง 1 ช3น )

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. สานสวนจมกใหได 1 ช3นตามแบบ ( สานเหมอนขอ 2 ) 4. สานสวนหวจานวน 1 ช3น ( ใชวธการสานเพ�มและการสานหกมม ) มข3นตอนการสาน ดงน3

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.1 นาสวนจมกมาเปนฐานการสานสวนหวตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.2 นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนเสนใดกไดเปนเสนนอน แลวสานใหได ตามแบบ


4.3 หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวสานอก 1 ชวงหาง ตามแบบ ( สานเพ�ม )


4.4 นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนสวนจมกเสนตอไปแลวดงเสนนอนเสนบนมาสอดในวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ


4.5 นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเสนท�ยาวกวาเปนเสนยน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนเสนบน ตามแบบ


4.6 หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวสานอก 1 ชวงหาง ตามแบบ


4.7 สานตอไปเหมอนขอท�4.4-ขอท�4.5จะไดงานสาน ตามแบบ


4.8 หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 1 แลวสานท�ได 3 ชวงหางเปนแถวท� 2 ตามแบบ ( สานแบบตอเช�อมระหวางแถว )


4.9 หมนงานสานตามเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 1 แลวสานตอไปอก 3 ชวงหาง ตามแบบ


หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวนากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ


ดงเสนยนเสนท� 1 ดานซายมอมาสอดในวงแหวนเสนยนท�มเสนนอนสวมอย แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเสนท�ยาวกวาเปนเสนยน แลวสอดในเสนนอนเสนส3น แลวดงใหไดรป ตามแบบ


4.12 สานตอไปอก 2 ชวงหาง ตามแบบ


4.13 หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.14 สานตอไปเหมอนขอท�4.11-ขอท�4.12 จะไดงานสาน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 หมนงานสานตามเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอมาสวมเสนยนเสนท� 2 เปนเสนนอน ตามแบบ


4.16 นากลองนมหวงวงแหวนมาสานใหได ตามแบบ


4.17 หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.18 ดงเสนยนเสนซายมอมาสอดในเสนยนท�มเสนนอนสวมอย แลวดงเสนนอนซายมอมาสวมเสนยนท�ส3นกวา แลวดงเสนยนท�ยาวกวาสอดในวงแหวนเสนนอนท�เหลอจะไดงานสานหกมม ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.19 สานตอไปอก 1 ชวงหาง ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.20 หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวทาเหมอนขอท� 4.17 –ขอท� 4.19จะไดงานสาน ตามแบบ


4.21 นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยน ตามแบบ


4.22 ดงเสนนอนมาสอดในวงแหวนเสนยน แลวหมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวดงเสนนอนมาสอดในวงแหวนเสนยนเสนส3น แลวดงเสนยนเสนยาวสอดในวงแหวนเสนนอนท�เหลอจะไดงานสาน ตามแบบ


4.23 พลกงานสานดานใตคางข3น แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยน ตามแบบ


4.24 ดงเสนนอนมาสอดในวงแหวนเสนยน หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวดงเสนนอนมาสอดในเสนยนเสนส3น แลวดงเสนยนเสนยาวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนท�เหลอจะไดงานสาน ตามแบบ

4.25 จะไดหวสนข ตามแบบ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.26 นาขาสนขมาเช�อมตอกน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.27 สานดานตดของสนขใหได 1 แถว 3 ชวงหางลกษณะ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2.28 นาหางสนขมาสานเช�อมตอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2.29 สานดานขางขาหลงขางซาย ตามแบบ


2.30 สานตอไปใหไดลกษณะ ตามแบบ



2.31 สานขาหลงขาขวาใหไดลกษณะ ตามแบบ









2.34 สานตอไปใหจะไดลาตวสวนหลงลกษณะ ตามแบบ



2.35 นาขาหนามาเช�อมตอใหไดลกษณะ ตามแบบ



2.36 นาสวนหวของสนขมาตอกบขาหนา ตามแบบ






2.38 สานดานขางลาตวของสนขสวนหนา ตามแบบ






2.40 นาลาตวสวนขาหนาและขาหลงมาสานเช�อมตอกน ตามแบบ






2.42 เม�อสานเช�อมตอเสรจแลวใหใชกรรไกรตดกลองนมหวงวงแหวน แลวตดกาวยางใหแนน ตามแบบ



2.43 เม�อสานเรยบรอยแลวใหใชไมไผเสรมโครงสรางของสนขใหแขงแรง ตามแบบ



2.44 นากระดาษมาตกแตงทาใบหและตาของสนข ตามแบบ



2.45 นากระดาษสสวยมาตกแตงทาเปนปลอกคอของสนข ตามแบบ



2.46 ปลอกคอสนขท�ทาสาเรจแลวจะมลกษณะ ตามแบบ



2.47 นาลกตาและปลอกคอมาตกแตงสนข จะไดสนขยน ตามแบบ


ขอใหทกทานท�สนใจงานสานจากเศษวสดเหลอใชทาไดและโชคดทกๆทานนะคะ สวสดคะ

เผยแพรผลงานทางวชาการ

ส�งประดษฐจากเศษวสดประเภทกลองนม นาไปสการเสรมรายได

โดย

นางเทยนศร ราชตา

ตาแหนงคร วทยฐานะ ชานาญการพเศษ

โรงเรยนอนบาลฮองล� (คายเมงรายมหาราชอปถมภ)

สานกงานเขตพ3นท�การศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 1

สานกงานคณะกรรมการการศกษาข3นพ3นฐาน

กระทรวงศกษาธการ

“เปล�ยนขยะเปนเงนตรา สงเสรมภมปญญาทองถ�น”

“ ขยะ ” ในความรสกของคนท�วไปจะเหนวาเปนของไมมคาไมมราคา เปนส�งท�ตองกาจดใหหมดไปโดยเฉพาะ

ขยะเปยกถาไมกาจดกจะสงกล�นเนาเหมน ทาใหเกดมลภาวะเปนพษได สวนขยะเปยกถาไมทาลายกจะทาใหรกรงรงทาใหส�งแวดลอมไมนาอย ทานคงคดไมถงวามขยะแหงหลายชนด เชน กลองนม กลองยาสฟน กลองสบ กลองยา กลองขนม ตลอดจนกระดาษอ�นๆท�ไมออนเกนไปและไมหนาเกนไป เราสามารถนามาประดษฐเปนของใช ของประดบตกแตง และนามาสานเปนรปรางของสตวตางๆไดไมยากเพยงแตมใจรกท�จะทา ทานกจะสามารถนาเอาเศษวสดเหลอใชเหลาน3น มาทาใหเกดประโยชนไดและยงชวยกาจดขยะไดอกวธหน�ง ในปหน�งๆเศษวสดหรอวสดเหลอใชท�ถกนาไปท3งมจานวนมากมายมหาศาล ทานรไหมวาส�งของไรคาเหลาน3หากไดนากลบมาใชหรอท�เรยกวา Recycle อกคร3 งยอมเกดประโยชนตามมาอยางนอยกเพ�อท�จะไดไมตองท3งไปใหเสยเปลา นอกจากน3กยงไดประโยชนตามมากคอฝกหดเยาวชนใหรถงคณคา ของเศษวสดเหลอใช รคณคาของการใชเวลาวางใหเกดประโยชน เกดความภาคภมใจกบผลงานท�ทา เกดความสนกสนานเพลดเพลนและชวยใหเดกเกดความคดสรางสรรคตามควรแกวยของเดกอกดวย การทางานเศษวสดเปนงานท�ทาทายความคดสรางสรรคมาก เน�องจากตองนาเศษวสดหรอส�งของท�เหลอใชแลวมาดดแปลงประยกตรวมเขาดวยกนเพ�อใหเกดส�งใหม นอกจากจะเปนงานท�ใชสอนในเวลาเรยนไดแลว ยงสามารถทาเปนงานอดเรกหรอทาออกจาหนายเปนรายไดเสรมอกดวย แรงจงใจท�ทาใหดฉนเหนคณคาของเศษวสดหรอขยะสบเน�องจากดฉนไปโรงพยาบาลคายเมงรายมหาราชดฉนไปเหน งานสานจากเศษวสดเปนรปรางสตวตางๆต3งโชวอยหลายจด ดวยใจรกในงานประดษฐจงพยายามสบเสาะหาท�มาของ งานประดษฐ ช3นน3จนดฉนมโอกาสไดพบและเรยนรงานสานเศษวสดเปนรปรางของสตวตางๆจากครกอบแกว กาใจคาเพราะทานเปนผท�นางานสานเศษวสดไปต3งโชวไวท�โรงพยาบาลคายเมงรายน�นเอง ดฉนลองผดลองถกกบงานช3นน3จนสาเรจแลวนาความรท�ไดรบมาถายทอดใหกบลกศษย ยอมรบวาภมใจกบงานสานเศษวสดช3นน3มากเพราะนอกจากจะเปนการชวยกาจดขยะแลวยงสามารถนาขยะมาสรางรายไดใหกบตนเองและครอบครวไดอกดวย ในดานการสอนกทาใหนกเรยน เหนประโยชนของขยะ เกดความภาคภมใจกบผลงานของตนเองมความคดรเร�มสรางสรรคท�จะสรางงานจากเศษวสดหรอขยะใหมากย�งข3น ตองกราบขอบพระคณอาจารยกอบแกว กาใจคาท�ไดใหความรเร�องงานสานจากเศษวสดไว ณ โอกาสน3 ดฉนขอเชญชวนใหทานท�มใจรกงานประดษฐท3งหลายมาชวยกนสงสรรคเยาวชนของเราใหเหนคณคาของขยะ เพราะเราสามารถทาใหขยะท�ไรคากลายสภาพเปนส�งของท�มคณคาไดดวยมอของเรา มาชวยกน เปล�ยนขยะเปนเงนตรา สงเสรมภมปญญาทองถ�นกนเถอะคะ ทานท�สนใจงานสานจากเศษวสดเปนรปรางสตวชนดตางๆเชญศกษาดงานไดท�นางเทยนศร ราชตา

โรงเรยนอนบาลฮองล� (คายเมงรายมหาราชอปถมภ) สานกงานเขตพ3นท�การศกษาประถมศกษาเชยงราย เขต 1

( โทรศพท 053-756320,081-0206949 )

ทาเปนแลวอยาลมสงขาวดวยนะคะ และกรณาสงหนงสอตอบรบการเผยแพรผลงาน

ทางวชาการ เร�อง การเรยนรวธการสานส�งประดษฐจากเศษวสด นาไปสการเสรมรายได

ตามท�อยขางบนดวยคะ จกขอบพระคณอยางสง

ข3นตอนการตดกลองนมเปนหวงวงแหวน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. กลองนม

2. ถงน3า 3. กรรไกร 4. แปรงสฟนเกา ( ใชแปรงลางขวดแทนกได ) 5. ไมบรรทด 6. ปากกา

วธการตดกลองนม


1. ใชปลายกรรไกรดงมมพบขางกลองดานบนของกลองนมท3ง 2 ดาน


2. ใชกรรไกรตดตรงแถบสขาวของกลองนมตลอดแนว ตามแบบ


3. นากลองนมไปลางน3าใหสะอาด หากกลองนมสกปรกมากใหใชแปรงสฟนเกาหรอแปรงลางขวดขดถใหส�งสกปรกหลดออก

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองนมท�ลางแลวไปตากใหแหง

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 5. ใชกรรไกรตดดานลางของนมท�แหงแลวตรงแถบสขาวตลอดแนว ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. ใชไมบรรทดดานเซนตเมตรวดความกวางของกลองนมไดเทาไรใหหารดวย 4 ไดคาตอบเทาไรคอความกวางของกลองนมหวงวงแหวนท�ตองตดแตละช3น เชน วดความกวางได 8.5 เซนตเมตร หารดวย 4 จะไดผลลพธเทากบ 2.125 เซนตเมตร ( เวลาตดความกวางของกลองนมหวงวงแหวนแตละช3นจะวดเพยง 2 เซนตเมตรเทาน3น เพราะถาวดความกวางเทากบผลลพธท�หาไดจะทาใหงานสานคบหรอแนนเกนไปทาใหสานยาก หากตดความกวางของกลองนมแตละช3นเลกกวา 2 เซนตเมตรกจะทาใหงานสานหลวมหรอโยเยมรปทรงท�ไมสวยงาม )

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 7. ใชไมบรรทดดานเซนตเมตรวดตามความยาวของกลองนม แลวใชปากกาจดใหเหนระยะหางเทาๆกน ชองละ 2

เซนตเมตรตลอดแนวท3งดานบนและดานลาง

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 8. ใชปากกาขดเสนตรงจากจดดานบนมายงจดดานลางใหตรงกน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 9. ใชกรรไกรตดตามรอยปากก�ขดไว จะไดช3นสวนของกลองนมเปนหวงวงแหวน ท�มความกวาง 2 เซนตเมตรประมาณ 6-8 ช3น/กลอง


10. ตดใหไดจานวนช3นสวนของกลองนมหวงวงแหวนตามท�ตองการ


11. กอนนากลองนมหวงวงแหวนไปสาน ควรคดแยกสสนของกลองนมกอน เพ�อใหไดงานสานท�สวยงาม ขอควรคดเทคนคท�ควรร ใชไมบรรทดดานเซนตเมตรวดความกวางของกลองนมไดความกวางเทาไรใหหารดวยดวย 4 เสมอ ไดผลลพธเทาไรใหใชกรรไกรตดช3นสวนของกลองนมแตละช3นใหเลกกวาผลลพธท�หาได เชน กลองนมมความกวาง 8.5 เซนตเมตร หารดวย 4 จะไดผลลพธเทากบ2.125 เซนตเมตร ใหตดเพยง 2 เซนตเมตรเทาน3น ถาตดใหญกวา 2 เซนตเมตรจะทาใหคบหรอแนนเกนไปทาใหสานยาก หากตดเลกกวา 2 เซนตเมตรกจะทาใหหลวมหรอโยเย ทาใหงานสานไมสวยงาม

เทคนคการสานเบ3องตน

การสาน 1 ชวงหาง


วสดอปกรณ กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวน 4 ช3น


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. จบกลองนมหวงวงแหวนช3นท� 1 เปนเสนยน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 2 มาสวมช3นท� 1 เปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 3 มาสวมช3นท� 2 เปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 4 มาสวมช3นท� 3 เปนเสนนอนแลวสอดในหวงวงแหวนของช3นท� 1 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 5. ดงใหเขารป จะไดการสาน 1 ชวงหาง ตามแบบ ขอควรคดเทคนคท�ควรร

การฝกสานเทคนคการสานเบ3องตน ควรฝกสานจากกลองนมกอน เพราะกลองนมมความเหนยวไมฉกขาดงาย หากทาไมไดกสามารถร3อทาใหมไดและข3นตอนการเตรยมเศษวสดเหลอใชจากกลองนมมข3นตอนงายกวาการเตรยมเศษวสดเหลอใชจากกระดาษ

การสานเช�อมตอระหวางชวงหาง

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. งานสานเบ3องตนจากกลองนม 1 ชวงหาง 2. กลองนมหวงวงแหวน ขนาดเทาๆกน จานวนตามท�ตองการ



1. นาการสานเบ3องตนจากกลองนม 1 ชวงหางมาเปนฐานการสานตอเช�อม แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. ดงใหเขารป จะไดงานสานจากกลองนม 2 ชวงหาง ตามแบบ


5. สานเชนเดยวกบขอท� 2-ขอท�5 ตอไปเร�อยๆจนไดจานวนชวงหางตามท�ตองการ จากภาพไดชวงหางจานวน 5 ชวงหาง


1. หมนงานสานตามเขมนาฬกา จะไดแถวท� 1 ตามแบบ ขอควรคดเทคนคท�ควรร

เวลานากลองนมหวงวงแหวนมาสาน ควรพลกสวนท�เปนรอยตอไวดานลางเสมอ เพ�อความสวยงามของช3นงาน

การสานเช�อมตอระหวางแถว


วสดอปกรณ 1. งานสานจากกลองนมแถวท� 1 2. กลองนมหวงวงแหวน ขนาดเทาๆกน จานวนตามท�ตองการ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. นางานสานแถวท� 1 มาเปนฐานการสานเช�อมตอแถวท� 2 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 1 เปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอนแลวสอดในหวงวงแหวนเสนยนเสนท� 1 ตามแบบ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 2 เปนเสนนอนตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 7. ดงเสนนอนสอดในหวงวงแหวนเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ


8. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเสนลางเปนเสนยน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนเสนบน


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 10. สานเชนเดยวกบขอท�6-ขอท�9ไปเร�อยๆจนหมดแถว จะไดงานสานจานวน 2 แถว ตามแบบ


11. แถวตอไปใหสานเชนเดยวกบขอท�2-ขอท�9 จนกวาจะไดจานวนแถวตามท�ตองการ แลวจะไดงานสานลกษณะ ตามแบบ


การสานเช�อมตอระหวางแถวน3 เปนเทคนคการสานท�ใชสานเส�อปน�งและเส�อปนอน ขนาดความกวางและความยาวของเส�อปน�งหรอเส�อปนอนข3นอยกบความตองการของผสาน

การสานเช�อมตอเปนรปทรงกลม

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. งานสานเช�อมตอท�มชวงหางตามท�ตองการ 2. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวน 2 ช3น



1. นางานสานเช�อมตอท�มชวงหางตามท�ตองการมาเปนฐานในการสานเช�อมตอรปทรงกลม หากตองการงานสานรปทรงกลม 6 ชวงหางใหสานเช�อมตอกนเพยง 5 ชวงหาง ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 1 มาสวมเสนยนเปนเสนนอน แลวดงไปทางขวามอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนช3นท� 2 มาสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอแลวดงไปทางซายมอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นาเสนยนอกดานหน�งมาสอดในหวงวงแหวนเสนนอนเสนบน แลวดงเสนนอนเสนลางสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ 5. ดงใหเขารปจะไดการสานเช�อมตอเปนรปทรงกลม ตามแบบ


การสานเช�อมเปนรปทรงกลมน3ใชเปนพ3นฐานการสานกลองอเนกประสงค การสานแจกนหรอการสานลาตวของสตวไดตามขนาดและความตองการของผสาน

การสานหกมม

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกนจานวน 12 ช3น 2. ไมไผ ( ไมเสยบลกช3น )


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. นากลองนมหวงวงแหวนมาสานเช�อมตอระหวางชวงหางใหได 2 ชวงหาง ตามแบบ


2. หมนงานสานตามเขมนาฬกาใหไดลกษณะ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนท�ต �ากวาเปนเสนนอน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. ดงเสนยนท�สงกวา(เสนซายมอ)มาสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�ต �ากวา(เสนขวามอ)เปนเสนนอน ตามแบบ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนนอนท�ยาวกวา แลวสอดในวงแหวนเสนนอนเสนบนท�เหลอ ตามแบบ


7. ดงใหเขารป จะไดมมหน�งตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 8. หมนทวนเขมนาฬกา ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 9. สานเชนเดยวกบขอท� 3-ขอท�8 จะไดมมท� 2 ตามแบบ


10. หมนทวนเขมนาฬกา จะเหลอเสนยน 3 เสน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 11. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไป มาสวมเสนยนเสนท�ต �าท�สด ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 12. ดงเสนยนเสนซายมอมาสอดในวงแหวนเสนยนท�เหลอเปนเสนนอน ตามแบบ


13. ดงเสนยนท�เหลออกเสนหน�งมาสอดในวงแหวนเสนนอนท�ส3นกวา ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 14. หมนงานสานทวนเขมนาฬกาจะเหนวาเสนนอนท�ยาวกวาจะเปล�ยนเปนเสนยน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 15. ดงเสนยนท�เหลอสอดในวงแหวนเสนนอนท�เหลอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 16. ดงใหเขารปจะไดงานสานลกษณะ ตามแบบ


• การสานหกมมน3 ใชเปนพ3นฐานการสานสวนขา สวนหาง สวนจมกและการหกมมสวนหวของสตวหลากหลายชนด การสานหกมมหมอน มมตะกรา และอ�นๆอกหลากหลายชนด

• หากผสานมเทคนคการสานหกมมท�ถกตอง จะไดลกษณะของงานสานหกมมเปนรป

• เพ�อใหงายตอการสานควรใชไมไผ ( ไมเสยบลกช3น )ชวยในการดงและดนกลองหวงวงแหวนท�นาไปสอดในวงแหวนของกลองนมหวงวงแหวนแตละช3น

การสานเพ�ม


วสดอปกรณ 1. งานสานหกมม 2. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวนตามท�ตองการ



1. นางานสานหกมมมาเปนฐานการสานเพ�ม ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนใดกไดเปนเสนนอน ตามแบบ



ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอนแลวสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 6. หมนงานสานทวนเขมนาฬกา ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 7. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอน ตามแบบ




9. นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเปนเสนนอนแลวสอดในวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ



ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 11.นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนเปนเสนนอน ตามแบบ


11. ดงเสนนอนท�ส3นกวามาสอดในหวงวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ




14. นากลองนมรปวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเปนเสนยน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนท�เหลอ

ตามแบบ


15. หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวทาเชนเดยวกบขอท�7-ขอท�10


16. ทาเชนเดยวกบขอท�11-ขอท�15 แลวจะไดงานสานเพ�มลกษณะ ตามแบบ ขอควรคดเทคนคท�ควรร

• หากผสานมเทคนคการสานเพ�มท�ถกตอง จะไดลกษณะมมของงานสานเพ�มเปนรป

• การสานเพ�มน3 เปนพ3นฐานการสานสวนหนา สวนหวของสตว

การสานสนขยน

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 วสดอปกรณ 1. กลองนมหวงวงแหวนขนาดเทาๆกน จานวน 288 ช3น

2. กาวยาง 3. ไมไผ ( ไมเสยบลกช3น )สาหรบใชทากาวยาง 4. ไมไผสาหรบเสยบเสรมโครงสรางของสนขใหแขงแรง 5. กรรไกร 6. กระดาษปกสสาหรบตดดานในของกลองนมเพ�อทาใบหของ 7. กลองนมสาหรบทาใบหดานนอก 8. กระดาษขาว-เทาและกระดาษสดาสาหรบทาลกตา 9. กระดาษสาหรบทาปลอกคอสนข

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 1. สานสวนขาใหได 2 ช3น จานวน 4 ขาตามแบบ ( ใชวธการสานหกมม )

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2. สานสวนหางใหได 1 ช3น ตามแบบ ( สานเหมอนขอ 1 แตสานเพยง 1 ช3น )

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 3. สานสวนจมกใหได 1 ช3นตามแบบ ( สานเหมอนขอ 2 ) 4. สานสวนหวจานวน 1 ช3น ( ใชวธการสานเพ�มและการสานหกมม ) มข3นตอนการสาน ดงน3

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.1 นาสวนจมกมาเปนฐานการสานสวนหวตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.2 นากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนเสนใดกไดเปนเสนนอน แลวสานใหได ตามแบบ


4.3 หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวสานอก 1 ชวงหาง ตามแบบ ( สานเพ�ม )


4.4 นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนสวนจมกเสนตอไปแลวดงเสนนอนเสนบนมาสอดในวงแหวนเสนยนท�เหลอ ตามแบบ


4.5 นากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเสนท�ยาวกวาเปนเสนยน แลวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนเสนบน ตามแบบ


4.6 หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวสานอก 1 ชวงหาง ตามแบบ


4.7 สานตอไปเหมอนขอท�4.4-ขอท�4.5จะไดงานสาน ตามแบบ


4.8 หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 1 แลวสานท�ได 3 ชวงหางเปนแถวท� 2 ตามแบบ ( สานแบบตอเช�อมระหวางแถว )


4.9 หมนงานสานตามเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 1 แลวสานตอไปอก 3 ชวงหาง ตามแบบ


หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวนากลองหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ


ดงเสนยนเสนท� 1 ดานซายมอมาสอดในวงแหวนเสนยนท�มเสนนอนสวมอย แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนนอนเสนท�ยาวกวาเปนเสนยน แลวสอดในเสนนอนเสนส3น แลวดงใหไดรป ตามแบบ


4.12 สานตอไปอก 2 ชวงหาง ตามแบบ


4.13 หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนมาสวมเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.14 สานตอไปเหมอนขอท�4.11-ขอท�4.12 จะไดงานสาน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 หมนงานสานตามเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอมาสวมเสนยนเสนท� 2 เปนเสนนอน ตามแบบ


4.16 นากลองนมหวงวงแหวนมาสานใหได ตามแบบ


4.17 หมนงานสานทวนเขมนาฬกา แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยนเสนท� 2 ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.18 ดงเสนยนเสนซายมอมาสอดในเสนยนท�มเสนนอนสวมอย แลวดงเสนนอนซายมอมาสวมเสนยนท�ส3นกวา แลวดงเสนยนท�ยาวกวาสอดในวงแหวนเสนนอนท�เหลอจะไดงานสานหกมม ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.19 สานตอไปอก 1 ชวงหาง ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.20 หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวทาเหมอนขอท� 4.17 –ขอท� 4.19จะไดงานสาน ตามแบบ


4.21 นากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยน ตามแบบ


4.22 ดงเสนนอนมาสอดในวงแหวนเสนยน แลวหมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวดงเสนนอนมาสอดในวงแหวนเสนยนเสนส3น แลวดงเสนยนเสนยาวสอดในวงแหวนเสนนอนท�เหลอจะไดงานสาน ตามแบบ


4.23 พลกงานสานดานใตคางข3น แลวนากลองนมหวงวงแหวนช3นตอไปมาสวมเสนยน ตามแบบ


4.24 ดงเสนนอนมาสอดในวงแหวนเสนยน หมนงานสานทวนเขมนาฬกาแลวดงเสนนอนมาสอดในเสนยนเสนส3น แลวดงเสนยนเสนยาวสอดในหวงวงแหวนเสนนอนท�เหลอจะไดงานสาน ตามแบบ

4.25 จะไดหวสนข ตามแบบ


ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.26 นาขาสนขมาเช�อมตอกน ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 4.27 สานดานตดของสนขใหได 1 แถว 3 ชวงหางลกษณะ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2.28 นาหางสนขมาสานเช�อมตอ ตามแบบ

ท�มา : เทยนศร ราชตา ถายภาพ 2550 2.29 สานดานขางขาหลงขางซาย ตามแบบ





2.31 สานขาหลงขาขวาใหไดลกษณะ ตามแบบ









2.34 สานตอไปใหจะไดลาตวสวนหลงลกษณะ ตามแบบ



2.35 นาขาหนามาเช�อมตอใหไดลกษณะ ตามแบบ



2.36 นาสวนหวของสนขมาตอกบขาหนา ตามแบบ






2.38 สานดานขางลาตวของสนขสวนหนา ตามแบบ












2.42 เม�อสานเช�อมตอเสรจแลวใหใชกรรไกรตดกลองนมหวงวงแหวน แลวตดกาวยางใหแนน ตามแบบ



2.43 เม�อสานเรยบรอยแลวใหใชไมไผเสรมโครงสรางของสนขใหแขงแรง ตามแบบ



2.44 นากระดาษมาตกแตงทาใบหและตาของสนข ตามแบบ



2.45 นากระดาษสสวยมาตกแตงทาเปนปลอกคอของสนข ตามแบบ



2.46 ปลอกคอสนขท�ทาสาเรจแลวจะมลกษณะ ตามแบบ



2.47 นาลกตาและปลอกคอมาตกแตงสนข จะไดสนขยน ตามแบบ


ขอใหทกทานท�สนใจงานสานจากเศษวสดเหลอใชทาไดและโชคดทกๆทานนะคะ สวสดคะ

Documents

เผยแพร่ผลงานทางวิชาการ … · การฝึกสานเทคนิคการสานเบื3องต้น ควรฝึกสานจากกล่องนมก