Upload
sidney-vasquez
View
34
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
kenniscongres ‘vitale senioren’
juni 2014
magazine voor active ageing professionals
Netwerk Active Ageing
wint aan kracht
Zo lang mogelijk thuis
met sociale wijkteams
Test hoe seniorvriendelijk
uw gemeente is!
Rudi Westendorp:
Tips uit Breda:
leeftijd is maar een getal
“WE LEVEN STEEDS LANGER EN DAT IS GEEN DRAMA!”
55
Nieuwe wet- en regelgeving, verande-ringen in de zorgsector, andere taken en bevoegdheden voor gemeenten, langer zelfstandig blijven wonen, een hogere pensioenleeftijd, een toename van de vereenzaming, het probleem van ondervoeding, et cetera. Het zijn allemaal actuele onderwerpen waar-mee senioren, een doelgroep die een explosieve groei doormaakt, te maken hebben.
Active Ageing Nederland, een kennis-platform voor professionals én voor senioren, doet er alles aan om aantoon-baar een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van leven van senioren. Hierbij volgt het platform de thema’s die de World Health Organisation (WHO) voor Active Ageing heeft vastgesteld. Voorbeelden van thema’s zijn huisvesting, mobiliteit, sociale participatie, gezondheid, innovatieve producten en sport & beweging.
De WHO kent tevens een mondiaal netwerk van ‘Age Friendly Cities’. Mede op basis van dit concept is in Nederland het project Seniorvriendelijke Gemeen-ten opgezet. Bij dit project zijn diverse partijen betrokken, waaronder advies- en ingenieursbureau Grontmij en Unie KBO. In diverse gemeenten draait het project op proef. Uiteindelijk kunnen alle gemeenten aan dit project deel-nemen. Naast een digitale test kunnen gemeenten ook een meer uitgebreide monitor laten uitvoeren. Via deze monitor worden de sterke en minder sterke punten van het seniorenbeleid van een gemeente in beeld gebracht.
Een ander belangrijk project van Active Ageing Nederland is de ontwikkeling van twee digitale platforms: een web- site voor professionals en een website voor senioren zelf. Via deze websites ontstaat een netwerk dat ‘24/7’ operati-oneel is.
In deze nieuwe uitgave van het Active Ageing Magazine leest u meer over het Active Ageing Platform en de partijen die hieraan deelnemen. Deze editie is gemaakt aan de vooravond van de Nationale Seniorendagen en het kennis-congres ‘Vitale Senioren’ op 21, 22 en 23 juni 2014 in Breda. Een speciaal woord van dank gaat uit naar de hoofdpartners (zorgverzekeraar CZ, de gemeente Breda, Sportservice Noord-Brabant en Breda Future) die met grote betrokken-heid aan de evenementen hebben meegewerkt.
Voor de (hoofd)partners van en de deelnemers aan het Active Ageing Platform zijn congressen belangrijke momenten om elkaar te ontmoeten en om kennis te delen. Dat was ook in Breda weer het geval. Meer dan 300 professionals schreven zich voor het congres in. Binnen het netwerk weten organisaties elkaar steeds makkelijker te vinden. Betere samenwerking leidt zonder twijfel tot een beter senioren-beleid.
Ik wens u veel leesplezier!
Namens de redactie, Peter Smit Hoofdredacteur
‘BETERE SAMENWERKING BETER SENIORENBELEID’
Geef(t) de nodige rust aan uw dierbarenFotoClock 2.0FotoClock 2.0FotoClock 2.0Geen instellingen!
Aanzetten... en hij geeft vervolgens altijd de actuele dag
én datum aan.
Zeer geschikt voor als de tijd u een zorg zal zijn, maar wel
wilt weten wat voor een dag het
is. Ook de perfecte oplossing voor
vergeetachtige of dementerende
ouderen die de dagen door elkaar beginnen te halen, zoals
met Alzheimer.
De nieuwste FotoClock, versie 2.0, is een staande digitale
klok waarop dagelijks de actuele dag en datum voluit uit-
geschreven staan aangegeven. Geen afkortingen, geen
kleine letters, maar met een duidelijk leesbare weergave,
voor zowel dag als nacht.
Als optie kan ook het jaartal mee aangegeven worden.
Eveneens is het mogelijk om als optie de dagdelen
‘Ochtend’ - ‘Middag’ - ‘Avond’ -
‘Nacht’ mede weer te geven.
Na herstel van een eventuele
stroomuitval stelt de klok zichzelf weer in op de actuele
dagaanduiding.
De FotoClock 2.0 is verkrijgbaar in
2 kleuren: mat zwart en mat wit en is daardoor inpasbaar
in elk interieur. Met de 2 robuuste houders staat de
FotoClock goed stevig op elke ondergrond. De adapter is
natuurlijk inbegrepen.
www.dayclocks.nl
6 7
3 Voorwoord
6 Netwerk Active Ageing wint aan kracht
10 Gezond bewegen met oefentherapie
Cesar/Mensendieck
12 We leven steeds langer en dat is geen drama
15 Slank en fi t dankzij een chip
16 Zo lang mogelijk thuis met sociale
wijkteams
19 Hein Vergeer, nieuwe ambassadeur
van Active Ageing Nederland
20 Tennis, een life time sport
23 Column Marijke Hopman
24 Beweegvriendelijke omgeving
voor ouderen
27 De OuderenOmbudsman
in uw gemeente
28 Overzicht (hoofd)partners en
deelnemers Active Ageing
30 Participatievormen Active Ageing
32 Energieneutrale seniorenwoningen
35 Column Ingrid Meijering
36 Test hoe seniorvriendelijk
uw gemeente is!
39 Column Marike Hettinga
40 FP2000 start met exclusieve
seniorenreizen
43 Column Jan Klumper
44 Breda Future: ook aandacht
voor senioren
46 Sport en bewegen in de ouderenzorg
48 Tips uit Breda: Leeftijd is maar een getal
51 Ambassadeurs Active Ageing
52 Beweegplein voor betrokken jeugd
en senioren
56 Careyn versterkt de zelfredzaamheid
Inhoud
Colofon
Active Ageing is een magazine voor mensen
die beroepsmatig bezig zijn met het onderwerp
active ageing. Het magazine wordt uitgegeven
door Active Ageing Nederland in een oplage
van 10.000 exemplaren.
Redactieadres
Active Ageing Nederland
Arnhemsestraatweg 346 6881 NK Velp
T 026-443 82 87 F 026-389 25 48
Concept en realisatie
Active Ageing Nederland
Basisontwerp en vormgeving
Ontwerpbureau NEO & CO, Velp
Redactie
Peter Smit (hoofdredacteur), Vanessa Troost,
Joery Wildekamp, Marsha van de Griend,
Hans Agten, Marijke Hopman, Ingrid Meijering,
Marike Hettinga, Félice Bals, Hanneke Hilferink,
Saskia Smeding, Jan Klumper, Marieke Brink,
Karin Neijenhuis, Suzan Snellink.
Fotografie en beeld
Trudy de Witte, Annaleen Louwes, Uitgeverij
Atlas Contact, CZ, Planhus, Jelle Willers,
Nationaal Ouderenfonds, Sportservice
Noord-Brabant, Marsha van de Griend,
Henk Koster, Sportief Plan, Gemeente Breda,
Roy ter Hoeve, Yalp, Careyn, TJ-Unlimited,
Nathalie van Puijenbroek, Jeanne Mathijssen
en Brigitte Habraken.
Druk
Drukkerij Damen, Werkendam
Copyright
Het auteursrecht op de in dit magazine
verschenen artikelen wordt door de uitgever
voorbehouden. De verantwoordelijkheid voor
een artikel ligt bij de betreffende organisatie.
Uitgave
Juni 2014
8 9
“We hebben mooie stappen gezet, maar
we zijn er nog lang niet”, constateert
Peter Smit, directeur Active Ageing
Nederland BV, die het platform vorig
jaar introduceerde. “Samen willen we
een aantoonbare bijdrage leveren aan
Active Ageing in Nederland. Dan heb-
ben we het vooral over gezond en
zelfstandig ouder worden, maar het
gaat natuurlijk om veel meer zaken.
Steeds meer ouderen hebben te maken
met ondervoeding of vereenzaming.
Ook daar moeten we iets aan doen.”
En: “Met name voor gemeenten en
zorginstellingen zijn het moeilijke
tijden. Mede door de crisis, hebben veel
gemeenten te maken met bezuinigin-
gen en reorganisaties. Tegelijkertijd
worden taken van het Rijk naar
gemeen ten overgeheveld. Daar zijn
veel gemeenten nog erg druk mee.”
Verbeteren seniorenbeleid Naast de aandacht voor Active Ageing
in het algemeen wil het platform
overheden helpen bij het verbeteren
van hun seniorenbeleid. “Om die reden
zijn we vorig jaar gestart met het
project Seniorvriendelijke Gemeenten.
Binnen dit project kunnen gemeenten
hun seniorenbeleid onder de loep
nemen. Zij weten dan precies waar
de sterke en minder sterke punten
van het beleid zitten”, aldus Smit.
“De toetsing vindt plaats aan de hand
van een aantal thema’s, zoals huisves-
ting, het Wmo-beleid, mobilitiet,
gezond heid, burgerparticipatie en
infrastructuur. Op dit moment zijn
in diverse gemeenten pilots uitgezet.
Na de pilots kan het project in principe
over alle gemeenten worden uitgerold.
Een groot voordeel is dat deelnemende
gemeenten gebruik kunnen maken van
de kennis en de ervaring van andere
deelnemers aan het platform.”
Active Ageing Nederland BV maakt zich
sterk voor het realiseren van activitei-
ten en producten die bijdragen aan de
ontwikkeling van seniorvriendelijke
gemeenten. Belangrijke activiteiten zijn
het uitwisselen van kennis en ervaring,
gezamenlijke deelnames aan subsidie-
trajecten, het volgen van trends en
ontwikkelingen en het steunen van
nieuwe initiatieven.
Samenwerking als sleutelbegripSamenwerking is binnen het netwerk
van Active Ageing een sleutelbegrip.
“We moeten eens ophouden om alle-
maal opnieuw het wiel uit te vinden.
Patrick Hanfl ing, een specialist op het
gebied van Active Ageing in Engeland,
begon vorig jaar zijn bijdrage aan het
Nationaal Active Ageing Congres in
Den Bosch met de woorden: “Kies voor
samenwerking, maar stop vooral
energie in samenwerking met partijen
die ook iets voor jou kunnen en willen
betekenen”. Veel deelnemers aan het
platform hebben de aanbeveling van
Hanfl ing in praktijk gebracht.
Smit: “Hanfl ing was en is een mooi
voorbeeld voor ons. Hij heeft de afge-
lopen jaren in Manchester met vallen
en opstaan invulling gegeven aan
Active Ageing. Op dit moment wordt
“PARTNERS EN DEELNEMERS WETEN ELKAAR TE VINDEN”
Netwerk van Active Ageing Nederland wint aan kracht
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: Active Ageing Nederland, Bart Maat
In een tijdsbestek van minder dan een jaar heeft Active Ageing Nederland zich ontwikkeld tot een sterk landelijk platform. Steeds meer overheden, zorginstellingen, onder-wijsorganisaties, bedrijven en samenwerkingsverbanden sluiten zich aan bij het netwerk dat zich sterk maakt voor een betere kwa liteit van leven voor senioren. Tijd voor een tussenbalans.
10 11
er ontstaan nieuwe ideeën, allianties,producten en dienstenproducten en diensten
allianties,producten en diensten
allianties,Manchester gezien als een goed voor-
beeld van een stad die aan de weg
timmert als ‘Age Friendly City’.
Ook binnen ons platform in Nederland
proberen we samenwerking te stimule-
ren. Door partijen aan elkaar te kop-
pelen ontstaan nieuwe ideeën, allian-
ties, producten en diensten.
Ook kunnen reeds in gang gezette
processen worden versneld omdat je
door samenwerking de capaciteit en de
expertise aanzienlijk kunt vergroten.”
Voorbeelden Waar mogelijk worden partners en
deel nemers binnen het netwerk van
Active Ageing Nederland gekoppeld aan
concrete projecten. Op deze manier zijn
al veel mooie voorbeelden van samen-
werking ontstaan. Zo zijn ingenieurs-
bureau Grontmij, ouderenbond Unie
KBO en Actorion Communicatie nauw
betrokken bij de verdere invulling van
het project Seniorvriendelijke Gemeen-
ten.
Het Bureau Jan Klumper werkt samen
met Active Ageing Nederland aan de
invulling van de thema’s sociale partici-
patie en burgerparticipatie. Smit: “Jan
Klumper weet als geen ander hoe je in
een buurt of wijk samen met senioren
projecten van de grond kunt tillen. We
presenteren binnenkort op onze site
formats aan voor projecten die gemeen-
ten of senioren zelf kunnen adopteren.
Het doel is dat nieuwe sociale netwer-
ken ontstaan met een duurzaam karak-
ter. Hierdoor wordt een bijdrage gele-
verd aan de participatie samenleving.”
Het bedrijf Planhus importeert duur-
zame seniorenwoningen uit Zweden.
Hierbij kan het gaan om een kleine,
vrijstaande woning, maar ook om een
appartementencomplex. Planhus is in
gesprek met gemeenten die willen
voldoen aan de stijgende vraag naar
seniorenwoningen.
Prof.dr.ir. Lisette de Groot, hoogleraar
Voeding van de Oudere Mens aan de
Wageningen Universiteit, heeft aange-
toond dat gezonde voeding en voldoen-
de beweging voor senioren van grote
waarde zijn. In dit kader wordt gewerkt
aan de opzet van een aantal projecten
waarin ouderen deel kunnen nemen
aan een ‘testgroep’. Dit houdt in dat
senioren tijdens een bepaalde periode
gezonde voeding en voldoende bewe-
ging aangeboden krijgen. Ook andere
partners zijn geïnteresseerd in dit
traject.
Zorginstellingen moeten in 2015
serieus aan de slag met beweegstimu-
lering.
De Inspectie voor de gezondheidszorg
(IGZ) heeft hiervoor bouwstenen ont-
wikkeld. Veel instellingen hebben hier
echter nog geen werk van gemaakt.
Active Ageing Nederland kan instellin-
gen de helpende hand bieden. Het is de
bedoeling dat alle verpleeg- en verzor-
gingshuizen bewegen aan de hand van
de bouwstenen in 2015 hebben geïm-
plementeerd.
Digitaal netwerkNaast de productie van communicatie-
middelen (zoals nieuwsbrieven en
magazines) en het organiseren van
contactmomenten (zoals overlegbijeen-
komsten, congressen, inspiratiesessies
en excursies) richt Active Ageing Neder-
land zich ook op het ontstaan van een
digitaal netwerk via een website voor
professionals (B2B) en een website voor
senioren (B2C). Op die manier komt
online en off line een net werk tot leven
dat 24 uur per dag en zeven dagen per
week operationeel is.
Binnen de beoogde webomgeving
kunnen professionals en senioren
straks informatie halen en brengen,
maar ook producten en diensten aan-
bieden of afnemen.
De bestaande website activeageing.nl
groeit door naar een innovatief kennis-
platform. Nieuwe initiatieven en pro-
jecten worden op de site letterlijk in de
etalage gezet. In enkele muisklikken
kunnen de bezoekers zien welke be-
leidsdocumenten, ideeën, samenwer-
kingsvoorstellen, producten en dien-
sten op de website zijn geplaatst.
In een webshop worden producten
en diensten aangeboden.
Het platform wordt ook voorzien van
de Nationale Test Seniorvriendelijke
Gemeenten. Via deelname aan de test
krijgen gemeenten een cijfer (plus
ranking) voor hun seniorenbeleid.
De nieuwe website voor senioren
wordt voorzien van relevante infor-
matie (wetten, regelgeving, voor-
zieningen, et cetera), maar ook van
interessante links en een webshop.
Smit: “Over elk thema van Active
Ageing bieden we informatie aan in
samenwerking met onze partners die
immers de expertise in huis hebben.”
De website voor senioren gaat verder
dan de thema’s die voor Active Ageing
gelden. Denk aan onderwerpen als
vrije tijd, vakanties, fi nanciën, hobby’s,
vakanties, columns van onze ambassa-
deurs en nieuwsberichten.
De thema’s van Active Ageing- openbare ruimte & gebouwen
- mobiliteit & infrastructuur
- huisvesting
- sociale participatie
- burgerparticipatie & werkgelegen-
heid
- communicatie & informatie
- gezondheid & voeding
- innovatieve producten
- sport & beweging.
De thema’s geven handen en voeten
aan het begrip Active Ageing. Hierbij
gaat het om vrijwel dezelfde thema’s
die de World Health Organisation
(WHO) voor Active Ageing gebruikt.
De WHO kent een mondiaal netwerk
van ‘Age Friendly Cities’. Mede op
verzoek van partners en deelnemers
zijn innovatieve producten en sport &
beweging als afzonderlijke thema’s
aan het overzicht toegevoegd.
Mensen worden steeds ouder. Het is
bijzonder om te zien hoe de mens elke
tien jaar zijn eigen levensverwachting
met bijna drie jaar kan verhogen. Dit
komt gedeeltelijk door de vooruitgang
in de medische wereld. Maar ook door
de verhoogde kwaliteit van leven.
Gezonde voeding, voldoende beweging
en participatie in de maatschappij
dragen ertoe bij dat mensen ouder
worden.
12 13
Een oefentherapeut Cesar/Mensen -
dieck is deskundig op het gebied van
hou ding en bewegen. De oefenthera-
peut is gespecialiseerd in het bege-
leiden van senioren en heeft specifi eke
behandelprogramma’s die zijn afge-
stemd op de wensen en mogelijkheden
van senioren.
Oefeningen op maat?Blijven bewegen is dus het motto.
De oefentherapeut Cesar/Mensendieck
biedt daarbij ondersteuning. De
oefeningen en bewegingsadviezen die
de oefentherapeut geeft, zijn afgestemd
op de mogelijkheden van ouderen en
worden geïntegreerd in dagelijkse
activiteiten. Door de adviezen van de
oefentherapeut toe te passen, leren
senioren voldoende en gezond te
bewegen. Thuis en buiten de deur.
Oefentherapie levert een bijdrage aan
goede gezondheid, het zo lang mogelijk
zelfstandig blijven functioneren en het
behouden van zelfredzaamheid. Vitaal
oud worden. Wie wil dat nou niet?
Meer informatieMeer weten over oefentherapie Cesar/
Mensendieck? Zoek een oefentherapeut
bij u in de buurt of kijk op de website
www.oefentherapeut.nl.
Bukken, tillen en lopen zijn dage-lijkse activiteiten waar niemand bij stil staat. Tot iemand ouder wordt en het minder gemakkelijk gaat. Je bent geneigd om minder te bewegen. Maar hoe minder iemand beweegt, hoe groter de kans op klachten. Vitaal ouder worden: daar kunnen senioren zelf veel aan doen. Bijvoorbeeld door voldoende en verantwoord te bewegen en door valpartijen te voorkomen. Oefen-therapie helpt daarbij.
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: Trudy de Witte Gezond bewegen met oefentherapie Cesar / Mensendieck
Artrose NetwerkArtrose is een aandoening van de gewrichten.
Meer dan 1,2 miljoen mensen hebben hier last
van. Artrosepatiënten laten zich soms teveel
leiden door pijn. Zij gaan minder bewegen,
waardoor de verschijnselen verergeren.
Patiënten met artrose zijn juist het meest
gebaat bij een behandeling, waarbij het
dage lijks functioneren en de dagelijkse
bewe gingen centraal staan. Oefentherapeuten
Cesar/Mensendieck die zijn aangesloten bij
het Artrose Netwerk werken volgens een vast
protocol. De patiënt leert de gewrichten zo
min mogelijk te over belasten door het
aan leren van een gezond houdings- en
bewegings patroon. Ondanks de artrose-
klachten blijft senioren met oefentherapie
goed in beweging!
Meer informatiewww.artrose-netwerk.nl
Netwerk Chronische PijnAls pijn langdurig aanwezig is, kan het een
eigen leven gaan leiden, met grote gevolgen
voor het dagelijkse functioneren.
Oefentherapeuten Cesar/Mensendieck die zijn
aangesloten bij het Netwerk Chronische Pijn
werken volgens een vernieuwende behandel-
wijze, speciaal ontwikkeld voor mensen met
chronische pijn. Een combinatie van fysieke
en mentale oefeningen afgestemd op de
persoonlijke situatie.
De behandeling richt zich niet op het weg-
nemen van de pijn, maar laat zien hoe op
een andere manier met de pijnklachten kan
worden omgegaan. Met oefentherapie krijgt
ouderen weer grip op hun eigen leven!
Meer informatiewww.netwerkchronischepijn.nl
VITAAL OUDER WORDEN
14 15
Prof.dr. Rudi G.J. Westendorp (1959) studeerde geneeskunde aan de Universiteit Leiden, waar hij ook werd opgeleid tot internist. Hij specialiseerde zich in de epidemio-logie en intensive care. Sinds zijn benoeming tot hoogleraar Interne geneeskunde, in het bijzonder verouderingsonderzoek (2000) focust hij zich op verouderingsgeneeskunde en combineert hij beide expertise-gebieden in de zoektocht naar begrip van leeftijdgerelateerde aandoenin-gen en gezond oud worden. Van 2005-2012 was hij hoofd van de afdeling Ouderengeneeskunde waar het onderzoek zich richt op ouderen en multimorbiditeit. Hij is oprichter en directeur van de Leyden Academy on Vitality and Ageing. (bron: lumc.nl)
De eerste mens die 135 wordt, is al
geboren. Wat betekent dat voor de
kinderen van nu? Weten zij dat ze
eeuweling worden? Beseft een 70-jarige
dat hij nog maar net komt kijken?
Op deze vragen en vele andere geeft
Rudi Westendorp antwoord in zijn
nieuwe boek ‘Oud worden zonder het
te zijn’. Hij legt hierin uit waarom we
ouder en ouder worden en hoe we dat
lange leven inhoud en glans kunnen
geven.
Westendorp is hoogleraar ouderen-
geneeskunde in Leiden en directeur
van Leyden Academy on Vitality and
Ageing. Zijn boek staat sinds verschij-
ning hoog in de bestsellerlijsten in
Nederland en Vlaanderen. “We leven
steeds langer en dat is géén drama”,
aldus Westendorp.
Elke tien jaar krijgen we er twee tot
drie jaar aan levensverwachting bij.
Nu al heeft iemand in Frankrijk de
leeftijd van 122 jaar bereikt. Het is
slechts een kwestie van tijd, of ook dit
record zal worden gebroken. Kinderen
die nu geboren worden, zullen gemid-
deld honderd jaar worden. Er is geen
limiet aan de menselijke leeftijd.
Dit betekent niet dat we onsterfelijk
zijn. Ondanks alle vooruitgang bestaat
er iets als stom toeval, pech of noodlot.
Die kans op onheil is wel veel kleiner
dan vroeger maar nooit helemaal uit te
bannen.
Het abnormale aan veroudering“Als iemand van 48 niet meer kan lopen
omdat zijn spieren het hebben opge-
geven, vinden we dat een afwijking.
Maar bij iemand van 78 zeggen we:
ja, maar u bent ook al 78. Op een dag
moeten we blijkbaar accepteren dat we
niet meer kunnen lopen. Dat vind ik
raar. We moeten begrijpen wat er aan
de hand is en er een oplossing voor
proberen te vinden”, aldus Westendorp.
“Ook dementie zal in de toekomst veel
minder voorkomen. Het lijkt alsof ik
daarmee in ga tegen de gebruikelijke
geluiden van de wetenschap. Maar ik
baseer het op de feiten. Het is nu
herhaaldelijk vastgesteld dat de kans
van een oudere om dement te worden
de afgelopen 10-20 jaar met 25-30
procent is gedaald. En daarvoor zijn
ook aannemelijke verklaringen.
De opleiding van de mensen die nu
oud worden is beter, en dat beschermt
tegen dementie. Ook is de kwaliteit van
ons hart en onze vaten er de afgelopen
periode sterk op vooruit gegaan.
En ook dat helpt om hersenen op hoge
leeftijd goed te laten functioneren.
Er is licht aan het einde van de tunnel.”
Vitaliteit“Vitaliteit is een sleutelbegrip. Maar je
moet hier niet pas aan gaan werken als
je al oud en zwak bent. Dat moet je
doen voordat je het niet meer kunt!
Zwak en dementerend word je niet
zomaar. Daar gaan jaren aan vooraf.
Wanneer je wilt dat ook onder die
omstandigheden het leven jouw
richting volgt moet je zorgen dat
iemand namens jou spreekt en voor
je opkomt en handelt. Veel te vaak
laten we dat maar op z’n beloop.
Rudi Westendorp voorspelt een gemiddelde levensverwachting van honderd jaar
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: Uitgeverij Atlas Contact
“WE LEVEN STEEDS LANGER EN DAT IS GÉÉN DRAMA!”
16 17
Eigenlijk zou je op de leeftijd van
18 jaar wette lijk verplicht moeten
worden om iemand aan te wijzen die
in voorkomende gevallen namens jou
het voortouw neemt.”
Actief blijven“Ik geloof niet in gezondheidsgoeroes
en speciale diëten. Oud worden zonder
het te zijn zit hem in simpele dingen.
Gevarieerd eten en drinken, en van alles
een beetje. Niet roken. Maar minstens
zo belangrijk is dat je niet stilvalt op
hogere leeftijd. Gewoon trappen blijven
lopen in plaats van de lift nemen,
‘omdat je al 75 bent.’ Actief blijven,
je omringen met mensen en plannen
blijven maken, daar gaat het om.
Rudi Westendorp, ‘Oud worden zonder het
te zijn’. Over vitaliteit en veroudering,
Atlas Contact, 304 pagina’s, 19,95 euro.
Rudi Westendorp schrijft inRudi Westendorp schrijft inRudi Westendorp schrijft in glasheldereglasheldereRudi Westendorp schrijft in
glasheldereRudi Westendorp schrijft inRudi Westendorp schrijft in
glasheldereRudi Westendorp schrijft in
taal en baseertglasheldere
taal en baseertglasheldere
zich zich taal en baseert
zich taal en baseertop feiten
taal en baseertop feiten
taal en baseertKoos Postema
De 7 belangrijkste inzichten van het boek• Normale veroudering bestaat niet.
• Het slikken van hormonen, vitaminen
en mineralen gaat veroudering niet tegen.
• Er is geen limiet aan de menselijke leeftijd.
• Het aantal jaren zonder gebreken blijft
onverminderd toenemen.
• De kans dat ouderen dementie ontwikkelen
neemt af.
• Mensen op hoge leeftijd waarderen het leven
met een 8.
• We zijn zelf verantwoordelijk voor onze
oude dag.
Over Leyden Academy on Vitality and AgeingLeyden Academy is een kennisinstituut dat eind 2008
is opgericht en ontwikkelingen initieert, opleidingen
biedt en onderzoek doet op het gebied van vitaliteit
en veroudering. Haar missie is het bevorderen van de
kwaliteit van leven van ouderen.
Ook doet Leyden Academy onderzoek en initieert
het ontwikkelingen op het gebied van vitaliteit en
veroudering. Leyden Academy gelooft dat een inte-
grale visie dé manier is om haar missie te bereiken:
het promoten en verbeteren van de kwaliteit van
leven van ouderen.
Actief blijven“Ik geloof niet in gezondheidsgoeroes
en speciale diëten. Oud worden zonder
het te zijn zit hem in simpele dingen.
Gevarieerd eten en drinken, en van alles
Tekst: Vanessa Troost
Beeld: Yalp
fi tnesscentra in Nederland zijn uitge-
rust met de Miloncirkel. De teller staat
al op tachtig, verspreid over het hele
land. Voor meer informatie kunt u
terecht op www.miloncirkel.com.
Winactie: 50x een maand lang gratis sporten!
Maak nu kennis met de Miloncirkel bij
u in de buurt!
Active Ageing Nederland en Milon
geven 50 maandabonnementen weg
ter waarde van € 50,00. Kijk op de
website www.activeageing.nl/win.
Het enige wat u hoeft te doen is de
coupon op de website in te vullen.
Uiterlijk vrijdag 29 augustus 2014
krijgen de winnaars bericht.
De Miloncirkel is een doordachte
com binatie van zes volautomatische
krachttoestellen en tweemaal vier
minuten conditietraining.
In 35 minuten verricht u een complete
training waarbij u alle spiergroepen
gebruikt.
Een chipkaart is de intelligente sleutel
van de cirkel. Hiermee worden alle
fi tnessapparaten automatisch ingesteld
op uw lichaam en niveau. Zo kunt u
supersnel wisselen van toestel en
houdt u er fl ink de vaart in.
U vordert snel, elke training kunt u
meer aan, dat geeft veel voldoening.
De vooruitgang wordt via de chipkaart
grafi sch weergegeven op een beeld-
scherm. U daagt uzelf uit, dat motiveert
enorm. Steeds meer vooraanstaande
SLANK EN FIT DANKZIJ EEN CHIP
De Miloncirkel: slim trainen voor conditie, spierversteviging en gewichtsverlies
(advertorial)
18 19
Steeds meer chronisch zieken, de vergrijzing, ouderen in eenzaamheid. En een toenemend aantal mensen dat kampt met diverse problemen tegelijk. Een grote uitdaging dus voor de langdurige zorg in Neder-land. Het Regeerakkoord biedt een nieuw perspectief: mensen worden meer zelf verantwoordelijk voor zorg die ze nodig hebben. CZ helpt deze veranderingen in goede banen te leiden, bijvoorbeeld via sociale wijk - teams.
De visie van CZ op een gezonde wijk ZO LANG MOGELIJK THUIS MET SOCIALE WIJKTEAMS
Tekst: Hans Agten
Beeld: Active Ageing Nederland
moet worden gemaakt of in ieder geval
dichtbij.
Integrale benadering, cliënt is de spil Hoe zorgen we dat iedereen de juiste
zorg krijgt? Alleen met een integrale
benadering is een totaaloplossing voor
de klant in zijn omgeving mogelijk.
CZ ziet het wijkteam als de schakel die
alle domeinen met elkaar verbindt.
Die de burger helpt bij een passende
totaaloplossing. Dit komt tot uiting in
een wijkgerichte aanpak: ondersteu-
ning en zorg in de eigen omgeving van
de verzekerde. De cliënt staat centraal
bij alle zorg. Dat vergt afstemming
tussen betrokken partijen, zowel in de
sociale omgeving als de professionele
zorgverleners. Gaat het om curatieve
zorg, dan ligt de coördinatie bij de
huisartsenpraktijk. Gaat het om zorg
op verschillende vlakken en zijn er
meerdere individuele zorgaanbieders
betrokken? Dan coördineert de wijk-
verpleegkundige.
Het ZoWel-modelMet de hervorming van de langdurige
zorg krijgen burgers meer eigen
verantwoordelijkheid. Formele zorg
wordt vaker informele zorg. Dit vraagt
om een cultuurverandering van zowel
burgers als zorgverleners. Vooral voor
mensen met een meervoudige proble-
matiek vraagt deze omslag extra
aandacht.
CZ wil een regisseur in de zorg zijn. Die
klanten helpt de best mogelijke zorg te
krijgen. Via zorginkoop stimuleert de
zorgverzekeraar de verbinding tussen
het sociale netwerk (denk aan familie,
buren) en het formeel medisch netwerk
(huisarts, wijkverpleger etc.). Bijvoor-
beeld door zogenoemde ‘sociale
wijkteams’ op te zetten. Met als doel:
mensen helpen zo lang mogelijk thuis
te wonen en zelf de regie te houden.
Daarbij heeft iedere partij een speci-
fi eke rol. CZ koopt wijkverpleging in,
gemeenten organiseren welzijnswerk,
respijtzorg en begeleiding. De profes-
sionals in het wijknetwerk zijn het
gezicht naar de burger. Zij mogen geen
last hebben van de inkoop vanuit
verschillende domeinen. Daarom is
goede afstemming tussen zorgverzeke-
raars en gemeenten ook zo belangrijk.
Impact van aandoeningen verandert Mensen worden ouder en krijgen
steeds vaker te maken met meerdere
chronische aandoeningen. Ook impact
van die aandoeningen verandert.
Tegenwoordig wordt een chronische
ziekte zoveel mogelijk ingepast in het
gewone leven. De grens tussen ziek
en gezond is daarmee niet meer
zwart-wit. Daarnaast willen mensen zo
lang mogelijk thuis wonen. En zelf de
regie houden over hun leven. Dat
betekent dat de zorg thuis mogelijk
20 2120
Multidisciplinair wijkteam Het ZoWel-model voorziet in een
multi disciplinair wijkteam: een
Wmo-deskundige en een wijkverpleeg-
kundige.
Samen brengen zij ondersteuning in
vanuit het me dische en sociale domein.
Het wijkteam is aanspreekpunt voor
de cliënt en mantelzorgers. Andere
professionals zijn op afroep beschik-
baar.
Het wijkteam voert een keukentafel-
gesprek bij de cliënt thuis om de
ondersteuningsvraag in kaart te
brengen. Vervolgens stellen het
wijkteam en de cliënt samen een
individueel zorg- en leefplan op waarin
alle zorg en ondersteuning een plek
krijgt. Uitgangspunt van dit plan is
het versterken van de zelfredzaamheid
van de cliënt.
Meer weten? CZ wil in afstemming met gemeenten
richting geven aan persoonsgerichte
zorg en ondersteuning. In het bijzonder
voor mensen met meervoudige
problematiek. Inmiddels zijn we met
een aantal gemeenten proeven gestart
om deze aanpak te toetsen.
Op www.cz.nl/zorgkantoor/gemeente
vindt u meer informatie.
Voor hen ontwikkelde CZ daarom het
ZoWel-model (zorgwelzijn-model).
Dit model draagt bij aan een betere
samenhang tussen zorg en welzijn.
Oplossing voor meervoudige problematiek In alle gemeenten koopt CZ wijk-
gerichte zorg in. Het ZoWel-model biedt
daarnaast een specifi eke oplossing voor
personen met een meervoudige
problematiek. Denk aan problemen op
somatisch, psychisch en/of sociaal
gebied, waarbij de problemen elkaar
in stand houden of versterken.
Deze personen zijn afhankelijk van zorg
of ondersteuning in de thuissituatie.
Het lukt hen bovendien (tijdelijk) niet
om hierover zelf de regie te voeren.
CZ wil samen met een aantal gemeen-
ten in de praktijk uitproberen of dit
model echt werkt.
Hein Vergeer, die tijdens in zijn sportloopbaan twee keer de wereld-titel en twee keer de Europese titel allround schaatsen won, is onlangs ambassadeur van Active Ageing Nederland geworden. “Omdat dit concept het verschil kan maken”, aldus Vergeer. “Juist door met een groot aantal partijen samen te werken kan daadwerkelijk een positieve impuls worden gegeven aan gezond en zelfstandig ouder worden.”
‘Beweging en gezonde voeding spreken mij erg aan’
Tekst: Vanessa Troost
Beeld: Yalp
aan gezond ouder worden.
Eigenlijk zou elke gemeente aan het
project moeten deelnemen. Het mag
niet zo zijn de dat de ene gemeente
veel beter voor haar senioren zorgt dan
de andere gemeente.”
Hoe ziet u Active Ageing in zijn meest ideale vorm voor zich?“Active Ageing Nederland belicht
allerlei thema’s die betrekking hebben
op de woon- en leefomgeving van
senioren. Veel gemeenten kijken via
verschillende afdelingen en verschil-
lende ambtenaren naar deze thema’s.
Het zou mooi zijn als de thema’s meer
in onderlinge samenhang worden
behandeld.
Door samenwerking kunnen processen
sneller en effectiever verlopen.
Het is mooi om te zien dat overheden,
kennisinstellingen en bedrijven via
Active Ageing Nederland meer gaan
samenwerken.”
En hoe ziet u de toekomst van het project Seniorvriendelijke Gemeenten?“Ik denk dat veel gemeenten aan het
project gaan deelnemen. Op die manier
krijgt het seniorenbeleid op heel veel
plekken een impuls.”
“Het is belangrijk dat de samenleving
rekening houdt met de enorme groei
van het aantal senioren. Daarnaast
kunnen senioren zelf via een gezonde
leefwijze hun bestaan een stuk
aangenamer maken. Als dagvoorzitter
van het kenniscongres ‘Vitale Senioren’
in Breda heb ik veel gehoord over zaken
die met gezond ouder worden te maken
hebben. Vooral beweging en gezonde
voeding spreken mij aan. Zowel bij de
jeugd als bij senioren kunnen met
beweging en voeding nog grote
stappen worden gezet. Veel kinderen
hebben overgewicht en veel senioren
hebben te maken met ondervoeding.
Het verbaast me nog steeds dat dit in
Nederland kan.”
Wat betekent Active Ageing voor u persoonlijk?“Ik ben eigenaar van een adviesbureau
dat zich bezighoudt met projecten die
een bijdrage leveren aan het levensple-
zier en gemak. Ik maak me al heel lang
sterk voor voldoende beweging en
gezonde voeding.”
Wat spreekt u aan in het project Seniorvriendelijke Gemeenten?“Gemeenten kunnen met hun senioren-
beleid een belangrijke bijdrage leveren
HEIN VERGEER NIEUWE AMBASSADEUR
Tekst: Hans Rebers
Beeld: Active Ageing Nederland
22 23
Een gezond leven is een sportief leven. En tennis is bij uitstek een sport waarbij sportiviteit, gezellig samenzijn én professionele bege-leiding samenkomen. De tennis -bond KNLTB legt uit waarom tennis een echte life time sport is en welke uitdagingen zij senioren te bieden heeft.
Misschien heeft u in het verleden wel
eens getennist of doet u dat nog steeds.
Die kans is vrij groot. Nederland is een
echte tennisnatie en de tennisbond
behoort qua ledenaantal tot de grootste
sporten van het land. Dat is niet voor
niets; tennis is bij uitstek een sport
waarbij lichamelijk actief zijn – pas-
send bij een gezonde levensstijl – en
gezellig samenzijn hand in hand gaan.
Tennis bewijst ook dat sportief bezig
zijn niet direct betekent dat je ook
competitief bezig bent. Daarom is de
tennisbaan bij uitstek de plaats waar je
verschillende generaties tegelijk bezig
ziet. Kinderen, hun ouders tot en met
85-plussers; tennis is een echte life
time sport, een sport die een leven lang
bij je past.
Clubfi tAls u bekend bent met een vereniging
bij u in de buurt, kunt u voor een
hernieuwde kennismaking natuurlijk
altijd even binnenlopen en informeren
naar het tennisaanbod dat bij u past,
zoals recreatieve eendagstoernooien.
Dat zijn toernooien met een informeel
karakter waarbij gezelligheid en
bewegen centraal staan.
Voor actieve senioren die graag op
georganiseerde wijze (opnieuw)
kennismaken met de sport, heeft de
KNLTB Clubfi t in het leven geroepen.
Clubfi t is een kennismakingsprogram-
ma, speciaal voor spelers vanaf 45 jaar.
In dit programma maakt u in vijf weken
kennis met tennis en de tennisvereni-
ging bij u in de buurt. Het bestaat uit
vier groepslessen, die worden verzorgd
door een professionele tennisleraar en
een afsluitende activiteit. Na de eerste
vijf weken kunt u zich aanmelden voor
een vervolgaanbod.
Misschien heeft u als beginner het idee
dat tennis te moeilijk is om mee te
beginnen. Dat u de sport niet meer
kunt leren beoefenen omdat u de basis
mist. Niets is minder waar. De profes-
sionele tennisleraar die u begeleidt,
zorgt voor de juiste omstandigheden,
waarin ieder op zijn eigen niveau, maar
wel in gezamenlijkheid, de sport leert
beoefenen. Hij heeft oog voor de
belastbaarheid en trainbaarheid van
nieuwkomers. Hij is dus veel meer dan
een trainer die u de juiste techniek of
tactiek bijbrengt; hij heeft oog voor
ieders behoeften, talenten en mogelijk-
heden.
Senior Plus TennisOm de expertise van de tennisleraar,
specifi ek op het terrein van het trainen
van senioren te vergroten, heeft de
KNLTB voor de instructeurs een
appli catie ontwikkeld, met de naam
Senior Plus Tennis. Deze applicatie is
op de Nationale Seniorendagen, die
plaatsvonden tijdens het proftennis-
toernooi Breda Future, gelanceerd
(zie kader op de volgende bladzijde).
Met behulp van deze scholing kan
de tennisleraar op maat gesneden,
verantwoorde trainingsvormen aan-
bieden, waarbij het sociale karakter
van de sport goed tot zijn recht komt.
Maak kennis met de tennisvereniging bij u in de buurt
Tekst: Saskia Smeding
Beeld: Henk Koster TENNIS, EEN LIFE TIME SPORT
24 2525
In het zorgcentrum van mijn tante van 90 jaar staat een elektrische duo-� ets. Een prachtig ding waarop we samen geregeld tochtjes maken van ongeveer 20 kilometer. Mijn tante geniet dan van de buitenlucht en de mooie omgeving. Bewegen is goed voor de benen, de longen en de hersens. Dat verzin ik niet, daar is wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Inmiddels ben ik sinds een jaar gepro-moveerd tot “� etsvrijwilliger” en ben bereid familieleden van andere bewo-ners uit te leggen hoe de � ets werkt. Zodat zij ook met hun oudere familie er op uit kunnen. Tot nu toe blijkt de belangstelling echter nihil! De oudere bewoners willen wel � etsen, maar hun familie ziet het niet zitten. Jammer, en het doet me denken aan de reactie van huisartsen die ik jaren geleden in een bijscholingscursus uitlegde hoe goed bewegen voor ouderen is. “Ja, ja, en wat als ze nou meer gaan vallen of een hartkwaal hebben?” In onze maatschappij is het “not done” om ouderen te laten bewegen. Het liefst duwen we ze terug in de stoel als ze opstaan om ons een hand te geven. “Blijft u maar zitten hoor” is wat we dan zeggen. En zitten doen ze inderdaad in de verzorgings- en verpleeghuizen. Gemiddeld wordt er alleen bewogen om naar het toilet te gaan of naar de maaltijd. Kennelijk is er in onze cultuur een blinde vlek voor het belang van bewegen voor ouderen (overigens is
bewegen natuurlijk voor iedereen van belang). Toch willen we dat ouderen langer zelfstandig en zelfredzaam blijven. Hier ligt een prachtige kans voor gemeenten die daarover de verant-woordelijkheid krijgen: laat ouderen preventief bewegen! Mijn collega Erwin Tak schreef voor zijn proefschrift een mooi artikel waaruit blijkt dat ouderen die bewegen 50% minder beperkingen hebben. En dat geldt ook voor mensen die al beperkingen hadden en toch meer gaan bewegen. Het ei van Columbus voor minder zorgvraag zou je zeggen. Uit de literatuur over de verspreiding van innovaties is bekend dat je altijd mensen en organisaties hebt die snel nieuwe dingen doen (de hardlopers) en ook die in alles achter lopen (de slakken). Over het algemeen zie je de hardlopers op de congressen en evenementen. De slakken zijn een stuk moeilijker te bereiken, pas als iedereen al omgeschakeld is naar nieuw beleid gaan zij er nog eens over denken. Als u dit stukje leest ben u vast een van de hardlopers. Kent u een slak in de buurt? Vertel hem of haar dan over het goede nieuws dat bewegen goed is voor de zelfredzaamheid en dat teveel zitten in principe net zo dodelijk is als roken.
Marijke Hopman-Rock, professor emeritus “lichamelijke activiteit en gezondheid bij ouderen” bij VUmedisch centrum Amster-dam en TNO in Leiden
“
”
Samen op de duo-fiets naar de vlindertuin
in de buurt: gezond en gezellig.
OVER BLINDE VLEKKEN EN SLAKKEN
tennis daagt je uit daagt je uit
Het sociale karakter van de tennissport
komt de laatste tijd ook steeds vaker op
andere manieren tot uiting. Een fl ink
aantal tennisclubs in Nederland werkt
namelijk samen met ander verenigin-
gen en organisaties, zodat u deel kunt
nemen aan gecombineerde activiteiten.
Denk bijvoorbeeld aan tennis en bridge,
tennis en fi etsen, tennis en wandelen
of tennis en een museumbezoek.
Bent u benieuwd welke (gecombineer-
de) activiteiten de vereniging bij u in
de buurt organiseert, of bent u be-
nieuwd naar het programma Clubfi t?
Wandel dan gerust eens binnen, de
deur van de tenniskantine staat altijd
voor u open.
Starten met touchtennisBij een hernieuwde of eerste kennis-
making met de tennissport kan het zijn
dat uw conditie en tennisvaardigheden
(nog) niet zodanig zijn dat u de gehele
tennisbaan kunt belopen. Dan is
touchtennis, een tennisvariant die
enige jaren geleden is ontwikkeld,
wellicht iets voor u. Touchtennis wordt
beoefend op een kleinere baan, met
zachtere ballen en grotere rackets.
Dit betekent niet dat het er bij
touchtennis niet uitdagend aan toe
gaat; topspin spelen, slicen, tempo
maken, de bovenhandse service; het
behoort allemaal tot de mogelijkheden.
Zo is touchtennis ook voor de meer
ervaren tennissers een leuke tennis-
variant. Bovendien kan de deelnemer
na enige oefening het niveau zelf
aan passen, door de grootte van de baan
aan te passen en een andere soort bal
te gebruiken.
Meer informatieMeer informatie vindt u op:
www.centrecourt.nl/seniorplus
Tennis tijdens het Congres ‘Vitale Senioren’ en de Nationale SeniorendagenHet internationale tennistoernooi Breda Future vormde dit
jaar het decor van de Nationale Seniorendagen, die van 21
juni tot en met 23 juni plaatsvonden en waar op de laatste
dag het jaarcongres van Active Ageing Nederland werd
gehouden.
Tijdens deze Nationale Seniorendagen konden de bezoekers
ook actief kennismaken met de tennissport, door onder
begeleiding een balletje te slaan op de minibaan bij BLTV
Breda. De Nationale Seniorendagen vormden bovendien het
platform waarop de nieuwe applicatie werd gelanceerd voor
tennisleraren die trainingen geven aan senioren, de Senior
Plus Tennis-bijscholing.
26 27
Elke provincie in Nederland kent zijn eigen organisatie die beweging stimuleert. In de provincie Noord-Brabant wordt sport en beweging gestimuleerd door Sportservice Noord-Brabant. Sportservice Noord-Brabant heeft drie hoofdtaken: ontzorgen, realiseren en besparen. De organisatie faciliteert projecten van gemeenten, ondernemers, sportverenigingen en zorginstellin-gen. Sportservice Noord-Brabant bedient ook de doelgroep ouderen.
Sportservice Noord-Brabant heeft als
doel ouderen in beweging te laten
komen of in beweging te houden.
Er komen steeds meer ouderen in
Nederland. Zij vormen een belang rijke
en kwetsbare groep, die zo lang moge -
lijk moet kunnen deelnemen aan onze
samenleving. Duidelijk is dat senioren
met een actieve levensstijl langer
meedoen aan onze samenleving.
Sportservice Noord-Brabant (SSNB)
heeft een goed en nuttig netwerk in de
provincie Noord-Brabant op het gebied
van sport, sportbegeleiding en ouderen.
Op verschillende manieren maakt SSNB
gebruik van dit netwerk. Het kan zo
zijn dat een sportvereniging SSNB om
ondersteuning vraagt. Dan ontzorgt
SSNB en neemt het werkgeverschap
over van deze vereniging. SSNB treedt
op als werkgever en regelt alle adminis-
tratieve rompslomp. De aansturing van
de werknemer op inhoud blijft gewoon
bij de vereniging.
SSNB ontzorgt de gemeenteVoor de begeleiding van ouderensport
heeft Sportservice Noord-Brabant een
opleidingsstructuur opgezet. Onderdeel
van deze structuur is de Opleiding
Sport- en Beweegleiders Senioren.
Aan deze opleiding kan iedereen deel -
nemen. In een jaar worden deel nemers
opgeleid tot beweegleider senioren.
Zo ontzorgt SSNB de gemeente.
Gemeenten hebben als taak om
oude ren binnen hun gemeente in
beweging te zetten en te houden.
Binnen deze gemeentelijke taak zijn de
beweegvriendelijke omgeving en de
begeleiding van deze ouderen cruciaal.
Deze opleidingsstructuur is opgezet in
opdracht van de provincie. Uit onder-
zoek bleek dat er over acht jaar een
tekort zal ontstaan aan beweegleiders
voor senioren. Vervolgens is vanuit
SSNB een opleidingsplan geschreven
en is een opleiding opgezet.
In praktische zin is deze opleiding tot
beweegleider voor senioren noodzake-
lijk. Het niveau van ouderen is namelijk
zeer verschillend en een sportleider
moet kunnen differentiëren. Doel is dat
iedere ouder in een beweeggroep zich
veilig voelt, het eigen niveau aankan
en zich gerespecteerd voelt in de groep.
Een beweegleider moet op deze aspec-
ten kunnen inspelen.
Beweegtuinen voor ouderenEen ander voorbeeld van werkzaam-
heden van Sportservice Noord-Brabant
is de beweegtuin. Een beweegtuin is
een zeer geschikte locatie voor
beweegleiders om ouderen te laten
bewegen. In verschillende steden
bevinden zich beweegtuinen in de
openbare ruimte. Sportservice Noord-
Brabant kan een rol spelen in de opzet,
aanleg of exploitatie van een beweeg-
tuin. Een actueel voorbeeld van reali-
seren van een product komt uit Hel-
mond.
In Helmond rees de vraag hoe de kin-
derspeeltuin zo verbreed kon worden,
dat ook ouders en grootouders actief
Het faciliteren van sport en beweging in de provincie
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: Sportservice Noord-Brabant BEWEEGVRIENDELIJKE OMGEVING VOOR OUDEREN
28 29
ons doel is om ouderen in beweging te zetten in beweging te zetten
in bewegingte zettenin beweging
zouden worden. Ze zouden niet langer
op een bankje hoeven zitten, maar ook
voor hen zou het mogelijk zijn om te
bewegen. Om dit mogelijk te maken,
is een plan geschreven en zijn verschil-
lende partijen bij elkaar gezocht.
Hanneke Hilferink is namens SSN nauw
betrokken bij deze projecten: “Voor de
aanleg van een beweegtuin voor de
ouderen zochten wij partijen bij elkaar.
Dit waren overheidsorganen zoals de
gemeente en de GGD Brabant Zuid-
Oost. Verder hebben wij alle gebruikers
betrokken bij dit project. Ook hebben
wij er commerciële partijen bijgehaald
zoals leveranciers van speeltoestellen.”
“Op het moment van realisatie van dit
project, dus als de beweegtuin is
aangelegd, laten wij dit project los.
Het is ook mogelijk dat de gemeente
de opdracht geeft tot exploitatie.
Dan zoekt Sportservice Noord-Brabant
ondernemers in de gezondheidszorg,
zoals een fysiotherapeut die beweeg-
lessen geeft aan ouderen op de toestel-
len in de beweegtuin. Een andere
mogelijkheid is een commerciële
fi tnessorganisatie die ouderen be-
weeglessen geeft in deze beweegtuin.
Als wij de vraag krijgen tot exploitatie
spreken wij ons netwerk aan en
onderzoeken wij de mogelijkheden.”
Ondersteuning van een ondernemerEen project dat wij hebben uitgevoerd
is exploitatie van een recreatieboer-
derij, Hanneke Hilferink: “In dit project
richtten wij ons op besparen.
De eigenaar wil zijn terrein het hele
jaar benutten, onafhankelijk van
hoogseizoenen. Hij heeft contact met
ons opgenomen en er is een gesprek
geweest om de boerderij op daluren
interessant te maken voor senioren.
Deze ondernemer heeft het assortiment
en het arrangement op zijn boerderij
interessant gemaakt voor senioren. Het
plan dat wij vervolgens geschreven
hebben, is gesubsidieerd en de onder-
nemer heeft nu een recreatieboerderij
die uitstekende resultaten boekt.”
Niet alleen verandert er veel in het leven als mensen oud(er) worden, ook het ouder worden zelf verandert behoorlijk. Dat brengt vaak veel vragen, complexe regelgeving en andere moeilijke dingen met zich mee.
Tekst: Vanessa Troost
Beeld: Yalp
Thema’sDe thema’s zijn: zorg & welzijn, mobili-
teit en veiligheid, wonen, werk en
geld zaken. De informatie wordt
ver werkt in de OuderenOmbudsman
website en kennisbank, waardoor deze
beter in staat is om ouderen telefonisch
en digitaal te ondersteunen.
De samenwerking met de Ouderen-
Ombudsman draagt bij aan heldere en
complete informatievoorziening voor
ouderen én hun omgeving. Gemeenten
krijgen op hun beurt meer inzicht in
wensen en behoeften, vragen en
klachten van ouderen. Deze informatie
kan worden gebruikt om beter aan te
sluiten bij de wensen en behoeften van
ouderen in de verschillende gemeenten.
Meer weten?De campagne ‘OuderenOmbudsman in
uw gemeente’ wordt door Actorion
Communicatie uitgevoerd in opdracht
van de het Nationaal Ouderenfonds.
Voor meer informatie verwijzen wij u
graag naar de website ouderenombuds-
man.nl/gemeente. Voor vragen en het
ontvangen van de speciale brochure
over de campagne kunt u contact op -
nemen met Vanessa Troost van Actorion
Communicatie via ouderenombuds-
[email protected] of 026 - 443 82 87.
Ouderen in Nederland hebben vaak
moeite met het vinden van de antwoor-
den op hun vragen. Ze zijn op zoek naar
informatie die specifi ek op hen van
toepassing is. Vaak gaan deze vragen
over gemeentelijke regelingen, voor-
zieningen of projecten.
CampagneHet Nationaal Ouderenfonds en gemeen-
ten hebben de handen in een geslagen
om zoveel mogelijk tegemoet te komen
aan deze vragen en behoeften van
ouderen. Voor de gemeenten wordt een
website ontwikkeld en een informatie-
lijn in het leven geroepen, die ervoor
zorgt dat alle gemeentelijke informatie
voor ouderen op één plek beschikbaar is.
Inmiddels werkt al een groot aantal
gemeenten van Nederland mee met de
campagne, waaronder grote gemeenten
als Amsterdam, Den Haag, ’s-Hertogen-
bosch en Zwolle. De informatie van en
over de deelnemende gemeenten is
onlangs online gekomen op Ouderen-
Ombudsman.nl.
DE OUDERENOMBUDSMAN IN UW GEMEENTE
Tekst: Vanessa Troost
Beeld: Nationaal Ouderenfonds Landelijke en gemeentelijke informatie op één platform
Verbeteren van dienstverlening
aan ouderen
• Alle informatie in één omgeving
• Vraagbaak voor ouderen
• Inzicht in wensen, vragen en behoeften
• Uniformiteit van informatie
• Onafhankelijke benchmark
Sportservice Noord-Brabant vormt de
schakel tussen ondernemers en
gemeenten, lokale instellingen of
verenigingen. Ons doel is om ouderen
in beweging te zetten en te houden en
we helpen iedereen die daar om vraagt,
daar graag bij.
3131
OVERZICHT (HOOFD)PARTNERS & DEELNEMERS
30
Active Ageing Netwerk groeit
(Hoofd)partners Deelnemers Deelnemers (vervolg)
32 3332 33
HOOFDPARTNERS, PARTNERS & DEELNEMERS
Hoofdpartner• Lid van de Kerngroep
• Naam, logo en profi el van organisatie op websites,
in nieuwsbrieven en in magazines
• Leverancier van content voor websites
• Deelname aan inspiratiesessies en themabijeen-
komsten
• Korting op deelname aan excursies
• Korting op participatie in congressen
(kaarten, kennisplein, workshops)
• Korting op deelname aan magazines
• Vermelding naam en logo in alle communicatieve
uitingen van Active Ageing
• Exposure tijdens evenementen
(vlaggen, banieren, keycords, et cetera.)
• Toegang (met inlogcode) tot het afgesloten deel
van het platform
Kosten pakket hoofdpartner: op aanvraag.
Deelnemer• Lidmaatschap project (Praktijkgroep of Expertgroep)
• Naam en logo op website
• Abonnement op nieuwsbrief en magazine
• Uitnodigingen voor bijeenkomsten, excursies
• Korting op deelname aan jaarcongres
• Toegang (met inlogcode) tot het afgesloten deel
van het platform
Kosten pakket deelnemer: �500,-- (exclusief BTW) per jaar.
Hebt u belangstelling voor deelname aan het project?
Aanmelden is mogelijk via www.activeageing.nl. Ook kunt
u contact opnemen met Active Ageing via telefoonnum-
mer: 026 443 82 87, of via de mail [email protected]
Er zijn verschillende manieren waarop gemeenten, zorginstellingen, bedrijven en andere organisaties zich kunnen verbinden aan Active Ageing Nederland. Het landelijke netwerk kent hoofdpartners, part-ners en deelnemers.
Active Ageing Nederland is een
landelijk concept dat door steeds meer
partijen (overheden, kennisinstellingen,
zorgorganisaties, bedrijven, et cetera)
wordt gedragen. Een apart onderdeel
van het concept is het project Senior-
vriendelijke Gemeenten waarin we een
bijdrage willen leveren aan gezond en
zelfstandig ouder worden in het
algemeen en aan het verbeteren (en
ondersteunen) van het seniorenbeleid
van gemeenten.
Het platform is bezig met de ontwikke-
ling van twee innovatieve websites:
een website voor professionals (B2B)
en een website voor senioren (B2C).
Naast informatie over de thema’s van
Active Ageing bieden deze websites ook
producten, diensten en activiteiten aan.
Deze websites gaan binnenkort de
lucht in.
Active Ageing Nederland schenkt
aandacht aan thema’s die ook door de
Wereldgezondheidsorganisatie (WHO)
aan Active Ageing zijn gekoppeld.
Belangrijke thema’s zijn onder meer
huisvesting, mobiliteit, infrastructuur,
gezondheid & voeding, sport & bewe-
ging, sociale participatie, communicatie
en innovatieve producten.
Partner• Deelname aan Kerngroep
• Naam, logo en profi el van organisatie op websites,
in nieuwsbrieven en in magazines
• Deelname aan inspiratiesessies en themabijeen-
komsten
• Korting op deelname aan excursies
• Korting op deelname aan congressen
• Toegang (met inlogcode) tot het afgesloten deel
van het platform
Kosten pakket partner: �2.500,-- (exclusief BTW) per jaar.
Nieuwe (hoofd)partners en deelnemersActive Ageing Nederland verwelkomt
graag nieuwe (hoofd)partners en
deelnemers, die zich, net als Active
Ageing Nederland, inzetten voor het
verbeteren van de kwaliteit van het
leven van ouderen. Als partner maak
je onderdeel uit van een groot net werk
aan bedrijven, kennisinstellingen,
gemeenten en professionals.
Samen creëren we nieuwe platformen,
innovaties en samenwerkingsverban-
den. U kunt hieraan deelnemen als
hoofdpartner, partner of deelnemer.
Doelstellingen en ambities
Active Ageing Nederland heeft de volgende doelstellingen:
• Een aantoonbare bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven van ouderen.
• Gemeenten helpen bij het verbeteren van hun seniorenbeleid, onder meer via onderzoek
en het delen van kennis en ervaring.
• Het realiseren van nieuwe vormen van samenwerking tussen overheden,
kennisinstellingen, bedrijven, zorginstellingen, ouderenbonden en andere organisaties.
Aandachtsvelden en ambities van Active Ageing Nederland zijn onder meer:
• Het terugdringen van sociale uitsluiting van ouderen door het stimuleren van actieve deelname aan de samenleving.
• Het realiseren dat senioren mondiger, gezonder en gelukkiger oud worden.
• Het verbeteren van de gezondheid van oudere mensen.
• Het vergroten van de invloed van senioren in hun eigen gemeente en in hun woonomgeving.
• Het ondersteunen van sociale netwerken.
• De opbouw van allianties tussen overheden, bedrijven, kennisinstellingen en andere organisaties.
• Stimuleren dat senioren meer sporten en bewegen.
• Het informeren van senioren over (gezonde) voeding.
• Meer en betere informatieverstrekking voor senioren (start van website voor senioren)
• Het samenbrengen van initiatieven en middelen om de duurzame inzetbaarheid van oudere werknemers te vergroten.
Active Ageing Nederland kent verschillende participatievormen
34 35
Planhus, sinds 1996 importeur van hoogwaardige kwaliteitswoningen en zorgcomplexen, slaat een nieuwe weg in met een innovatief wooncon-cept voor senioren. Planhus is een gespecialiseerd bedrijf dat duurzame en energiezuinige woningen ontwik-kelt. Afgelopen jaar heeft het bedrijf de eerste energie producerende gelijkvloerse All Electric woning gerealiseerd. Een woning die meer energie produceert dan de bewoners verbruiken. Het overschot wordt ingezet voor de elektrische scooter en auto. Een uniek project in Neder-land. Henk Planting, directeur van Planhus, aan het woord.
“Samen met de opdrachtgever wordt er
een plan van aanpak gemaakt voor het
realiseren van hun droomhuis. Of het
nu om een vrijstaande woning, een
project of een zorgcomplex gaat, wij
proberen ons altijd in de huid van onze
relatie te verplaatsen.
In het algemeen kunnen we stellen, dat
de huidige woningmarkt de komende
jaren in een snel tempo drastisch zal
moeten veranderen. Dit, doordat de
behoefte vanuit onze samenleving
sterk verandert. De bouw heeft daar
tot nu toe nauwelijks op gereageerd.
De woningmarkt zal behoorlijk
hervormd gaan worden. Er is, in mijn
optiek, al jaren niet goed geluisterd
naar de behoefte vanuit de markt. De
wensen van consumenten zijn nauwe-
lijks in de ontwerpen verwerkt. Door
de gouden eeuw in de bouw van een
paar jaar geleden zijn alleen maar
projecten gerealiseerd waar makelaars
en projectontwikkelaars geloof in
hadden. Deze tijden zijn voorbij. Er zal
nu goed gekeken moeten worden naar
de juiste behoefte en de ontwikkelin-
gen in de woningmarkt. Hoe staan de
jongere en oudere generatie tegenover
het in het eigen bezit hebben van een
woning? Zeker als we kijken naar de
fi nanciële ontwikkelingen en perspec-
tieven van hypotheken. Hoe verhoudt
zich de vraag voor de komende jaren
van huurwoningen t.o.v. koopwonin-
gen? En in welk huursegment zal er
een behoefte gaan ontstaan? Zeker als
je nu kunt constateren dat het fi scale
stelstel voor hypotheekaftrek van
koopwoningen verder af zal nemen.
Naast bovengenoemde, zal de demo-
grafi sche samenstelling van de maat-
schappij in een rap tempo veranderen.
We krijgen te maken met een dubbele
vergrijzing van twee generaties die
elkaar zullen kruizen. Ik ben van
mening, dat er door de bouw nauwe-
lijks gekeken is naar de cijfers en
getallen van het CBS over de enorme
vergrijzing. Van die leeftijdscategorie
zullen veel meer alleenstaande komen
die een behoefte hebben aan kleinere
woningen.
Gericht op vitale seniorenOp basis van de komende hervormin-
gen binnen de woningmarkt, heeft
Planhus zich met het nieuwe innova-
tieve woonconcept gericht op de
doelgroep van de vitale 60-70 plussers
(de dubbele vergrijzing). Deze doel-
groep zal de komende jaren explosief
stijgen. Planhus heeft op verschillende
gebieden marktonderzoeken verricht.
We zijn ongeveer 2 jaar onderweg met
het ontwikkelen van dit nieuwe format
van wonen. Het nieuwe woonconcept
zal voor meerdere leeftijdscategorieën
een hele andere ervaring van wonen
geven. Een woonconcept dat past in
de nieuwe wereld van wonen en leven.
De huidige senior is immers veel
vitaler. Ze staan anders in het leven
dan hun eerdere leeftijdsgenoten.
Veiligheid, comfort en kwaliteit van
wonen is erg belangrijk binnen deze
leeftijdscategorie. Ze laten zich in de
toekomst niet meer wegstoppen in
kleine bejaardenwoningen (als deze
er nog zijn), maar willen juist een
hoogwaardige en duurzame kwaliteit
Planhus slaat een nieuwe weg in met een innovatief woonconcept voor senioren
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: Planhus
ENERGIENEUTRALE SENIORENWONINGEN
37
van wonen. Een groep die volledig
ontzorgd wil worden. Ze willen
genieten van hun vrije tijd, ze willen
op vakantie gaan of uitstapjes maken
wanneer zij dat willen. Dit alles zonder
allerlei onderhoudsverplichtingen aan
hun woonomgeving.
Inspelend op veranderingen in de zorgNaast de veranderingen in de woon-
markt is er nog een ander en zeker niet
onbelangrijk groot probleem aan de
orde en dat onderwerp heet “Zorg”.
Via de media kunnen we iedere dag
waarnemen en constateren hoe de
overheid de zorg aan banden aan het
leggen is. Je kunt dus eenvoudig stellen
dat ook de wereld van zorg hervormd
zal gaan worden. Zorg is binnen een
paar jaar niet meer zo vanzelfsprekend
en zal door consumenten zelf geregeld
en betaald moeten worden. We hebben
met diverse specialisten op gebied van
zorginstellingen gesproken. We hebben
gekeken hoe we zorg kunnen imple-
menteren binnen het woonconcept.
Kopers of huurders zullen gezond in
onze woningen komen wonen, maar
hebben misschien over een paar jaar
zorg nodig. Deze kan 24 uur per dag
geregeld worden. Mensen kunnen
dus gewoon blijven wonen in hun
vertrouwde woonomgeving.
Hoe komt het woonconcept er uit te zien?Ik zou heel graag willen vertellen hoe
het woonconcept er uit komt te zien,
maar ik hou dit nog heel even voor me.
Ik kan alleen zeggen dat het een
bijzondere manier van wonen is,
waar we met allerlei zaken van nu en
ontwikkelingen van morgen rekening
mee hebben gehouden. De ontwikke-
lingen van de plannen zijn zo goed als
afgerond. Op korte termijn zullen we
onze plannen ook gaan ontvouwen en
zullen we de aftrap geven. Natuurlijk
zijn we ook op zoek naar beleggers en
gemeenten die een actief beleid voeren
voor moderne huisvesting van senio-
ren. Graag maken we een afspraak om
onze plannen toe te lichten.”
Meer informatieVoor meer informatie kunt u terecht
op de website www.planhus.nl
Hoe wil ik zelf oud worden?
Henk Planting heeft bij het ontwikkelen
van het woonconcept zich proberen te
verplaatsen in de huid van de bewoner,
maar ook kritisch naar zichzelf gekeken:
“Ik heb gekeken naar hoe ik en mijn vrouw
Annelies en ik ouder willen worden. Ik wil
mijn eigen hoofd op dit gebied niet in het
zand steken en heb mezelf kritische vragen
gesteld. Hoe komt de zorg eruit te zien?
Kan ik na al die jaren van geluk nog samen
wonen met mijn vrouw als er iemand van
ons hulpbehoevend is of worden we uit
elkaar getrokken? Worden we afhankelijk
van anderen? Dat zijn allemaal vragen
waar ik met het woonconcept een
antwoord op heb proberen te geven.”
“Ik heb diverse gesprekken met senioren
en professionals gehad. Door al die enthou-
siaste reacties krijg je zoveel energie om
een geweldig woonconcept te ontwikkelen.
Ik heb er het volste vertrouwen dat er
mooie projecten gerealiseerd gaan worden.
Met dank aan alle input die ik van iedereen
gekregen heb.”
37
Google op vitale senioren, klik op afbeeldingen en er komen tal van foto’s naar voren van lachende, kennelijk onvermoeibare, sportende, alles-doen-we-samen ouderen tot en met ouderen die om elkaars nek hangen terwijl ze met de laptop bezig zijn. Toen ik een vriend van mij vertelde dat ik een column ging schrijven over de vitale senior die we in de media zien, zei hij: ‘o, je bedoelt die ouderen die hun survivalout� ts en bijbehorende attributen bij elkaar shoppen in de ANWB winkel’. Ik keek hem aan en moest lachen.
Wie niet op Google naar voren komen, zijn de vele vitale senioren die ik dagelijks tegenkom in mijn werk en in mijn buurt, zoals mijn eigen buren. In mijn ogen zijn mijn buren actieve ouderen. De buurman is 93 jaar oud, zijn vrouw 83. Als ik hen vergelijk met de beelden die Google mij laat zien van de vitale senior, zie ik toch wel wat verschillen. Allereerst rijdt de buurman niet op een hybride � ets, maar op een praktische lage instap� ets met terug-traprem. Hij � etst niet zo snel, sterker nog, hij � etst zo langzaam dat de buschau� eur laatst in de bus tegen de buurvrouw zei: ‘sorry dat ik zo langzaam rijd, maar die ouwe zak voor mij gaat zo sloom!’. De buurvrouw riep lachend door de bus: ‘die ouwe zak is mijn man!’. Ze zitten niet samen knus achter de laptop elkaar dingen aan te wijzen en
misschien wel een telefoonnummer op te zoeken. Welnee, is er een nummer nodig dan pakt één van hen de Gouden Gids. Ze hangen niet de hele dag breed lachend om elkaars schouders, want daar hebben ze de tijd helemaal niet voor. Ze hebben het druk met de huis- houding. Geen van beiden is lid van een Nordic Walking club, maar ze vermaken zich wel geregeld overdag in de lounge- hoek van Holland Casino met een club kennissen, terwijl ze tot 17.00 uur door het personeel in de watten worden gelegd met gratis non-alcoholische drank. En tenslotte wat betreft het beeld van alles samen doen; ‘juist niets samen doen!’, zeggen zij. Wil je de relatie levendig houden, dan laat je elkaar overdag vrij, zodat je elkaar ‘s avonds je belevenissen van de dag kunt vertellen. Het is voor mij eenvoudig te conclude-ren dat Google een iets ander beeld van de vitale senioren heeft, dan ik heb. Ik ben van mening dat het beeld dat ik heb realistischer is en dat dit het beeld is waarmee ouderen zich kunnen en willen identi� ceren. Aan gezond en vitaal ouder worden willen we toch allemaal een voorbeeld nemen? Daarom roep ik iedereen op: laat de Google afbeeldingen en andere standaard stockfoto’s voor wat ze zijn en breng vanaf nu de echte vitale senior in beeld ;-)
Ingrid Meijering
“
”
Ingrid Meijering is, samen met Marion
Duimel initiatiefnemer van stichting
GetOud. GetOud is een stichting die zich
inzet voor een positievere beeldvorming
over ouderen en ouderdom en
ver bin dingen legt tussen jongeren en
ouderen. Met de projecten die zij initieren
en uitvoeren willen zij de stereotiepe
beelden over ouderdom doorbreken en
plaats maken voor de ‘echte’ ouderen.
Meer informatie op getoud.nl
VITALE SENIOREN, WIE ZIJN DAT?
36
38 39
Gemeenten kunnen binnenkort via een test op www.activeageing.nl zien of zij met hun seniorenbeleid op de goede weg zijn. Aansluitend kunnen gemeenten via een speciale monitor hun beleid nader onder de loep nemen. Peter Smit, managing partner van Active Ageing Nederland en medeontwikkelaar van de monitor, legt uit: “De test geeft een indicatie, maar de monitor is een prachtig instrument om het seniorenbeleid van een gemeente goed in beeld te krijgen. Op grond van de resultaten van de monitor kunnen gemeenten hun beleid een positieve impuls geven.”
De test en de monitor Seniorvriende-
lijke Gemeenten zijn exclusief ontwik-
keld door Active Ageing Nederland,
ingenieursbureau Grontmij en andere
kennispartners. Ouderenbond Unie KBO
sluit zich aan bij de verdere uitrol van
het project. “We hebben de monitor in
de afgelopen periode herhaaldelijk
getest en aangepast,” aldus Smit.
“We voeren in diverse gemeenten pilots
uit. De monitor werkt en laat zien waar
binnen een gemeente de sterke en de
minder sterke plekken zitten.”
Peter Bergmans, senior adviseur
Regionale ontwikkeling bij Grontmij
en medeontwikkelaar van de monitor,
voegt toe: “De online test geeft de
gemeente snel een beeld van hoe zij
ervoor staat. De uitgebreide monitor
is speciaal ontwikkeld om gerichte
adviezen te kunnen geven op welke
terreinen de gemeente verder kan
excelleren.”
Hoe seniorvriendelijk is uw gemeente?
Het aantal senioren in Nederland groeit
in een rap tempo. In 2013 was bijna 17
procent van de Nederlandse bevolking
(dat zijn 2,8 miljoen mensen) 65 jaar of
ouder. De verwachting is dat dit aantal
in 2030 groeit tot 4,2 miljoen mensen.
Dat is 23,7 procent van de totale
Nederlandse bevolking (CBS, 2013).
Daarbij komen de verschuivingen van
de vele taken van het rijk naar de
gemeenten. De verantwoordelijkheid
voor het seniorenbeleid op lokaal
niveau neemt sterk toe. Inspelen op de
behoeften van senioren en oog hebben
voor hun zorgen, is een steeds belang-
rijker onderdeel van het totale beleid
van een gemeente.
Welke behoeften hebben ouderen
en hoe kan een gemeente daarop
inspelen? Wat maakt een gemeente
seniorvriendelijk? Volgens een recent
onderzoek van Unie KBO geeft een
derde van de senioren aan dat hun
gemeente faalt op belangrijke punten
als gezondheid, wonen en mobiliteit.
“En dat terwijl een healing environment
juist veel bijdraagt aan het welbevin-
den van ouderen”, aldus Bergmans.
De monitor geeft gemeenten inzicht
in hun eigen beleid en is gericht op het
scheppen van een kwalitatief verbe-
terde leefomgeving voor senioren.
Bergmans: “Wij benaderen het begrip
seniorvriendelijke gemeente vanuit
diverse disciplines. Niet alleen zorg en
bewegen, maar ook zaken als mobili-
teit, openbare ruimte en communicatie
komen aan bod.”
De opzet van de test en de monitorDe test is bedoeld om gemeenten snel
inzicht te verschaffen in hun senioren-
beleid. De test is gratis online in te
vullen en bestaat uit ja/nee vragen.
De eindscore geeft aan hoe seniorvrien-
delijk een gemeente is.
Gemeenten die dieper willen graven in
de kwaliteit van hun seniorenbeleid
kunnen de monitor aanvragen.
De monitor heeft een vijfpuntenschaal.
Gemeenten kunnen per vraag hun
Sterke en minder sterke punten van gemeenten worden inzichtelijk
Tekst: Marsha van de Griend
Beeld: Active Ageing Nederland
TEST HOE SENIORVRIENDELIJK UW GEMEENTE IS!
40 41
sprekendheid. Goed toegankelijke
openbare ruimten en gebouwen zijn
van belang om laagdrempelig, veilig en
met een gerust gevoel mee te kunnen
doen aan maatschappelijke activiteiten.
5) Een veilige, gevarieerde wijk rondom
de woning, met daarin ook goede
voorzieningen, is belangrijk om een
actieve leefstijl in stand te kunnen
houden en vereenzaming te voorko-
men. Ook de woonsituatie zelf bepaalt
of het goed wonen is en of het mogelijk
is te blijven wonen in de eigen wijk of
gemeente.
6) Doelgroepgerichte communicatie
ondersteunt het optimale gebruik van
producten en diensten (voor senioren).
Daarbij kan vanuit een dialoog gewerkt
worden aan optimalisatie van voorzie-
ningen en processen. De gemeente kan
hierbij diverse rollen vervullen (regis-
seren, faciliteren, participeren, voor-
beeldfunctie, etc.).
Meedoen of meer informatie?Houd www.activeageing.nl in de gaten
voor de laatste ontwikkelingen.
Of neem contact op met Active Ageing
Nederland: info@activeageingneder-
land.nl of tel. 026 – 443 82 87.
antwoord beargumenteren met heldere
bewijzen. Ook is het mogelijk om te
beargumenteren waarom zij op een
specifi ek onderdeel (of onderdelen)
bonuspunten willen, bijvoorbeeld door
specifi eke projecten die niet in de
vraagstelling zijn opgenomen.
De monitor sluit aan op de thema’s die
de Wereldgezondheidsorganisatie
(WHO) hanteert. In de vraagstelling
wordt eerst ingegaan op de feitelijke
situatie in de gemeente (het product).
Vervolgens wordt ingegaan op de rol
van de gemeente in het proces om tot
een goed product te komen (beleid,
acties, organisatiestructuur, communi-
catie). Bij de vraagstelling zijn relevante
publicaties van WHO, AGE, TNO, Unie
ANBO, CSO en CROW gebruikt als
referentie.
En wat zijn de ambities? Bergmans
zegt: “We zien de monitor als een
eerste basis om goed te kijken naar een
voor senioren aantrekkelijke inrichting
van bijvoorbeeld gebouwen en buiten-
ruimte. We willen in een latere fase
kijken hoe we de monitor kunnen
uitbreiden met extra modules zoals
een buurtschouw, een seniorenpanel,
bestaande onderzoeksdata en inzoo-
men op wijk- of dorpskernniveau.”
De zes thema’s van de monitor1) Mobiliteit is een belangrijke voor-
waarde om actief en zelfstandig deel
te kunnen blijven nemen aan de
maatschappij. Veiligheid is daarbij een
belangrijk aandachtspunt. Senioren zijn
kwetsbare verkeersdeelnemers.
Zij hebben verminderde vaardigheden
op het gebied van waarnemen,
beslissen en handelen waarmee
rekening moet worden gehouden.
2) Voldoende beweging heeft een grote
invloed op de gezondheid van senioren.
Ook draagt het bij aan ontmoeting en
sociale participatie. Bij senioren zijn
eenzaamheid en participatie belang-
rijke thema’s.
3) Een goede toegankelijkheid van
zorg- en gezondheidsvoorzieningen is
belangrijk in het kader van de preven-
tie. Het voorkomt hogere kosten die
ontstaan door te laat signaleren van
problemen of ziektes.
4) Voor senioren is de bereikbaarheid
en toegankelijkheid van de openbare
ruimten en gebouwen geen vanzelf-
41
Het ideaalplaatje is eenvoudig: de nieuwe senior woont zelfstandig thuis, is gezond en actief, heeft volop sociale contacten, let op de eigen leefstijl en eet gezond. Kortom de vitale, zelfred-zame oudere die we allemaal graag willen zijn of worden. En als de vitaliteit wat afneemt dan is er een goed vangnet bestaande uit liefhebbende mantelzorgers met veel tijd, thuiszorg bekostigd vanuit de Zorgverzekerings-wet (Zvw), aangevuld met een scala van (digitale) hulpmiddelen waar u van uw gemeente uit mag kiezen, bekostigd vanuit de nieuwe Wmo. Want de gemeente bevordert graag uw zelfred-zaamheid om u zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Mocht uw vitaliteit toch drastisch afnemen, dan valt u onder de Wet langdurige zorg (Wlz) en is er een plekje vrij in het verpleeghuis van uw keuze.De werkelijkheid wijkt helaas maar al te vaak af van geschetste ideaalplaatjes. Wij als lectoraat ICT-innovaties in de Zorg voorzien bijvoorbeeld dat het voor gemeenten nog niet zo eenvoudig zal zijn om een goede selectie van digitale hulpmiddelen te maken. Hoe kiezen gemeenten uit het grote aanbod van eHealth-ondernemers de meest geschikte innovaties ter bevordering van zelfredzaamheid van de seniore burger, tevens bijdragend aan de 25-40% bezuiniging die moet plaats-vinden? Zijn gemeenten hierop voorbereid? Wij hebben onderzoek gedaan bij zorgverzekeraars en zij vinden het na al die jaren nog steeds
moeilijk om beloftevolle eHealth-innovaties te onderscheiden uit het grote aanbod. Als lectoraat helpen we gemeenten graag door de eerder opgedane kennis in te zetten en samen te onderzoeken wat zinvolle selectie-criteria zijn.Een ander punt is de geschetste naadloze aansluiting tussen de Zvw en Wmo enerzijds, en de Wlz anderzijds. Valt een groot aantal senioren (maar ook bijvoorbeeld chronisch zieken) straks niet tussen wal en schip? Dit zijn mensen die in het huidige systeem geïndiceerd worden voor een zorg-zwaartepakket VV3 en VV4. Onder de nieuwe Wmo wonen deze mensen thuis en de kans is groot dat deze groep mensen aan alle kanten erbij in schiet: onvoldoende professionele zorg, onvoldoende mantelzorg en onbetaal-bare thuistechnologie. Daarom onder-zoeken we binnen het lectoraat samen met andere partijen of we (open source) thuistechnologie kunnen ontwikkelen die zo goedkoop is dat mensen het zelf kunnen aanscha� en en die zo gebruikersvriendelijk is dat mensen het zelf kunnen installeren.Met het bijdragen aan goede en goedkope thuistechnologie en het helpen van gemeenten met selectie van goede digitale hulpmiddelen hopen wij ons steentje bij te dragen aan de zelfredzaamheid van senioren. Vitaal of niet vitaal, digitaal is dan beschikbaar voor allemaal!
Marike Hettinga
“
”
Marike Hettinga is sinds 2008 lector
ICT-innovaties in de Zorg aan hogeschool
Windesheim. Het hoofdthema van haar
onderzoek en dat van haar lectoraat richt
zich op de structurele inbedding van ICT
in de zorgpraktijk. Waarom zijn er wel
veel tijdelijke projecten rondom eHealth,
maar zie je het toch zo weinig in de
dagelijkse zorg? Ook onderzoekt het
lectoraat hoe zorgconsumenten en
zorgprofessionals baat kunnen hebben
bij specifieke eHealth-innovaties.
Meer informatie over het lectoraat is te
vinden op: www.windesheim.nl/
lectoraatict-innovatiesindezorg.
DE NIEUWE SENIOR, VITAAL EN/OF DIGITAAL?
Wat is een seniorvriendelijke gemeente?Een seniorvriendelijke gemeente
bevordert het actief ouder worden op
het gebied van gezondheid, de parti-
cipatie, mobiliteit en veiligheid om
zo de levenskwaliteit van senioren te
verbeteren. De gemeente past zijn
structuren en diensten aan om toe-
gankelijk te zijn en houdt rekening
met de verschillen tussen senioren.
Het doel van de monitorHet doel van de monitor Seniorvriende-
lijke Gemeenten is vierledig:
1) Inspireren: lokale politiek en alle
betrokkenen.
2) Leren en kennisdelen: wie heeft
welke stappen al gezet?
3) Uitdagen: wie loopt voorop en is in
staat om de reputatie van de koploper
hoog te houden?
4) Activeren: welke stappen kunnen
worden gezet om beter te presteren?
42 43
“Een goede voorbereiding is het halve werk. Alle hotelaccommodaties worden vooraf door ons bezocht. We weten precies hoe toegankelijk een hotel is, welke kamers onze reizigers krijgen en welke maaltijden op de kaart staan. We nemen zelf medische begeleiding en artiesten mee. Mensen moeten het tijdens een reis gewoon helemaal naar hun zin hebben. Daar betalen ze voor.”
Woorden van Frank Peters van FP2000.
Samen met zijn zakenpartner René
Weijmans organiseert de Brabantse
ondernemer al jaren succesvolle reizen
in binnen- en buitenland. Van een
riviercruise van in Nederland in het
voorjaar tot een volledig verzorgde
muziekreis naar Turkije in het najaar of
een Kerstreis tijdens de feestdagen.
Van A tot Z geregeldEn volledig verzorgd is bij FP2000 echt
vanaf de boeking tot aan thuiskomst.
Niets wordt aan het toeval overgelaten.
Frank Peters legt uit: “Vaak zie je dat
mensen vermoeider van vakantie terug-
komen dan dat ze er heen gingen. Bij
ons is dat niet zo. Mensen hoeven zich
nergens zorgen over te maken, alles is
van A tot Z geregeld. Ze komen
hierdoor ontspannen en uitgerust
terug.”
Persoonlijk contact FP2000 staat bekend als een warme
reisorganisatie die veel waarde hecht
aan service en persoonlijk contact. En
dat is niet voor niks.
“Als iemand slecht ter been is, net een
operatie achter de rug heeft of bijvoor-
beeld een speciaal dieet volgt, dan wil
je mensen vooraf op hun gemak
stellen”, zegt Peters. “Met deze mensen
hebben we voorafgaand aan de reis
persoonlijk contact. Daarnaast gaat
met al onze reizen gaat ook minimaal
een FP2000 reisleider en een dokter
mee. Dat stelt mensen op hun gemak.”
Entertainment Heel bijzonder is dat FP2000 zelf zorgt
voor het entertainment tijdens de
reizen. Zo zijn de reisdeelnemers niet
afhankelijk van het entertainment dat
het hotel aanbiedt.
“Er wordt daarbij rekening gehouden
met de hobby’s en interesses van de
reizigers. Zo gaan er geregeld Neder-
landse artiesten mee, worden er
bingo- of kaartavonden georganiseerd
of wordt er een bezoek gebracht aan de
lokale theateravond. Het is elke avond
weer gezellig en dat stellen de mensen
zeer op prijs”, zegt Weijmans. “Na onze
laatste Turkije reis hebben we een
reünie gehouden. Dan zit weer de hele
zaal vol, dat is prachtig! Natuurlijk
komen ook onze artiesten naar zo’n
reünie en dan maken we er een gezellig
feestje van.”
“Alles is van A tot Z geregeld, mensen komen ontspannen en uitgerust terug”
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: FP2000
FP2000 START MET EXCLUSIEVE SENIORENREIZEN
Wil de Koning (68) en Kees de
Koning (65): “Je hoeft je nergens druk om te
maken”
“Je wordt door FP2000 echt in de watten gelegd. Je kunt
tijdens de reis echt ontspannen, want je hoeft je
nergens druk over te maken. Zo zijn wij al vijf keer
onbezorgd naar Turkije geweest. De hotels zijn heel goed
en het gezelschap is heel gezellig. Er gaat altijd een
uitgebreide reisleiding mee die gewoon alles regelt. Zo
gaan er bijvoorbeeld mensen mee die Turks praten, zodat
je je daar verstaanbaar kunt maken. Dat geeft een veilig
gevoel. Ook gaan er ieder jaar twee dokters mee.”
44 45
Goede formuleAl vele senioren hebben de afgelopen
jaren een reis bij FP2000 geboekt.
En vrijwel alle reizigers gaan bij
dezelfde organisatie op herhaling.
Daarnaast zorgt de mond-tot-mond-
reclame voor steeds meer nieuwe
deelnemers. Peters: “De reizen lopen
als een trein en zijn erg populair
onder senioren.
Vrijwel alle reizen zijn al snel vol-
geboekt, dat geeft aan dat we de
goede formule hebben gevonden.
Met de hiermee opgedane kennis in
de afgelopen 10 jaren starten we
vanaf 2015 met exclusieve senioren-
reizen. Service, persoonlijke aandacht
en kwaliteit staan bij ons hoog in
het vaandel.”
Wim Gijben (67) en Ria Gijben-Bras (65):
“De service is optimaal”
“Zijn al zes keer mee geweest met de reizen van FP2000.
Voorheen gingen zij mee op andere seniorenreizen, maar
bij FP2000 is de service optimaal. De groep waarmee je
gaat is altijd heel gezellig en van alle leeftijden, van 20
tot 80 jaar. De artiesten maken er altijd een feestje van.
Afgelopen winter zijn wij met FP2000 naar Oostenrijk
geweest. Daar hebben wij genoten van een gezellige en
actieve vakantie. FP2000 zorgt altijd voor een leuk
programma en mocht er iets onverwacht niet door
kunnen gaan, dan spelen zij hier altijd goed op in.“
Tiny van Hoof (67) en Annie van Hoof-
Verachtert (64): “Warm contact met de
begeleiding is heel belangrijk”
“Wij gaan al zes jaar achter elkaar mee met de
najaarsreizen van FP2000 naar Turkije. De reizen bevallen
altijd erg goed. De reisleiding en de mensen er omheen
doen er alles aan om je zo goed mogelijk te begeleiden,
je hoeft je nergens zorgen over te maken. De service is
heel goed, bij vragen staan ze altijd voor je klaar. De
persoonlijke service en het warme contact met de
begeleiding vind ik heel belangrijk.
Vorig jaar kregen we een week voor vertrek te horen dat
mijn vrouw longkanker heeft. We konden dus helaas niet
mee naar Turkije. Toen kwam Frank Peters langs met een
bloemetje. Dat vind ik heel belangrijk. Hij verzekerde ons
dat we altijd bij hem terecht kunnen, ook al is het uitver-
kocht. We kunnen vlak van te voren nog beslissen, omdat
we nog niet weten wat de uitwerking van de
behandeling is.”
45
Drie mannen op weg naar de work-shop ‘’Jenever maken’’. Op de heenweg een minder dolle boel dan op de terugweg. Evengoed komen ook dan serieuze onderwerpen op tafel. De toon wordt gezet wanneer Willem opmerkt: “Leuk oud worden is een dure aangelegenheid.” Prompt somt hij activiteiten op die hij en zijn echtgenote net achter de rug hebben en enige die in het verschiet liggen. “Geen lijstje voor mensen met alleen een AOW-tje,” merkt Gijs droog op. “Terwijl ik een redelijk pensioen heb, zou ik failliet gaan wanneer ik aan de helft van die activiteiten zou meedoen.”
Dat verplaatst het gesprek naar meer tijd krijgen en de meestal daarmee gepaard gaande teruglopende inkomsten. Mijn medereizigers bepalen dat bijna iedereen dan bezigheden moet inperken. Grote knelpunten: auto kosten, vakantie, uit eten gaan. In zo’n sfeer ontwaken dwarsligger en optimist bij mij: “Jongens, wat leren we van onze kleinkinderen? Wij zijn opge-groeid met de boodschap dat bezit een goede zaak is. Hoe meer je hebt, hoe meer status, hoe minder je iets hoeft te vragen, hoe autonomer je bent! Consumentisme waartegenover jongeren steeds vaker poneren: ‘Ga toch delen!’ ”
Vooruit dan maar. Besparen op auto rijden: huren bij je eigen buurtco-operatie. Niet alleen � nancieel interes-sant; minder impulsief autogebruik = meer te voet of per � ets = extra bewegen = gezonder leven. Ruil voor een dynamischer vakantie je huis met huizen waar ter wereld = voordeliger plus interessantere verhalen dan die over de all-inclusive in Turkije; mensen ontmoeten in hun microcultuur is immers veel spannender. Weer geregeld uit eten? Richt een eetclub op met vrienden die je te weinig ziet. Eens in de zes weken roulerend koken en ieder neemt zijn eigen drankjes mee. Juist het onderhouden, vernieuwen en delen van contacten betekent een goed netwerk om je heen. Meer contacten en minder kosten lukt ook met Peerby, een site die mensen in je eigen omge-ving opspoort die spullen hebben die jij even nodig hebt en van hen kunt lenen of zeer voordelig huren.
Én… al deze zaken raken je persoon-lijke imago. Vanwege duurzaamheids-aspecten beland je bij je milieu kritische (klein)kinderen meteen in het kamp van wijze ouderen. Kortom, jeneverpraat levert aardig wat op, nu er alleen nog voor zorgen dat ikzelf meer vrije tijd krijg.
Jan Klumper
“
”
Jan Klumper (1946) doet al 40 jaar aan
kruisbestuiving: bedrijfseconomie,
organisatieontwikkeling, sociaal-cultureel
werk, creativiteit en innovatiedrang.
Resultaat: projecten met/voor vrijwilligers,
op lokaal niveau én betaalbaar.
(www.bureaujanklumper.nl)
MEER TIJD, MINDER GELD, MEER FUN
Frank Peters
46 47
een ontmoetingsplek voor gezelligheid en om te netwerkenom te netwerken
Mede dankzij de goede samenwerking
met de gemeente Breda en de organi-
satie WIJ Breda, is voor senioren een
aantrekkelijk meerdaags programma
opgesteld. Met veel interessante stands
in het zogeheten promodorp, maar ook
met veel demonstraties en activiteiten
van en voor senioren.
Veel partners en leden van het Active
Ageing Platform boekten een driedaag-
se reis naar Breda om op het tennispark
hun producten en diensten aan senioren
te presenteren. Daarnaast schreven zich
nog eens honderden professionals in
voor het kenniscongres ’Vitale senioren’
met prominente sprekers en workshops
op de laatste Seniorendag.
Voor de Seniorendagen werd voor een
belangrijk deel gebruik gemaakt van de
voorzieningen van Breda Future.
De tennishal op het sportpark van BLTV
werd speciaal omgebouwd tot congres-
ruimte.
Breda Future is een goed aangeschreven
internationaal prof tennistoernooi.
Een gevestigd evenement dat dit jaar
voor de zevende keer plaatsvindt. De
ambitie om er elk jaar weer iets groters
en mooiers van te maken, wordt steeds
ruimschoots gehaald. Zo ook dit jaar.
Dit geldt niet alleen voor de internatio-
nale deelnemers (zowel mannen als
vrouwen uit alle windstreken van de
wereld), maar ook voor het publiek.
Het gebruikelijke side event dat bij Breda Future de Seniorendag heette, is dit jaar door samenwerking met Active Ageing Nederland uitgegroeid tot een omvangrijk evenement. Liefst drie dagen (21, 22 en 23 juni) bood het internationale tennistoernooi podium voor de Seniorendagen.
Er wordt op topniveau getennist en dat
alleen al is de moeite van het bekijken
waard. De entree is overigens de gehele
week gratis.
Maar er is meer, ook voor een breder
publiek is er van alles te doen en te
beleven. Er worden vele side events
georganiseerd. Naast de Seniorendagen,
krijgen ook de overige dagen elk een
speciaal thema. De dinsdag staat in het
teken van aangepast sporten, op woens-
dag is er een speciale Kidsday, op
donderdag de Ladiesday en op vrijdag
begint de Studenten Tenniscup en is er
een Charitydinner. En dan zijn er ook
BREDA FUTURE: OOK AANDACHT VOOR SENIOREN
Tekst: Félice Bals
Beeld: Jelle Willers
Tennistoernooi werkt samen met Active Ageing Nederland
nog andere activiteiten en netwerk-
bijeenkomsten.
De organisatie van Breda Future ervaart
dat de bezoekers op verschillende
dagen naar het tennispark komen.
Mede door de themadagen is er steeds
iets anders te beleven. De echte
tennisliefhebber volgt uiteraard de
vorderingen van de spelers en speel-
sters in het toernooi en houdt het
schema nauwlettend in de gaten.
Daarnaast is Breda Future een mooie
ontmoetingsplek voor gezelligheid en
om zakelijk te netwerken.
Ontdek de + van Breda Future
Breda Future heeft een + gekregen, en niet
zonder reden. Zo is het toernooi beoordeeld
als de beste Future van de wereld!
Breda Future + betekent voor de spelers
dat er dubbele punten en extra prijzen te
verdienen zijn. Dit in combinatie met de
entourage trekt al jaren een bijzonder sterk
deelnemersveld, uit meer dan 30 landen.
Maar er is meer, zo zijn er gedurende de
toernooiweek vele side-events. Als we dan
ook nog de geweldige catering benoemen,
hebben we Breda Future + alvast kort bij u
in beeld gebracht. Op www.bredafuture.nl
vindt u meer informatie.
48 49
Ouder worden is leuk, maar hoe zit dat met ouder zijn?
Van maatwerk beweegbeleid tot beweegaanbod op maat
Ouder worden is leuk, maar hoe zit dat met
Ouder worden is leuk, maar hoe zit dat met
Ouder worden is leuk,
ouder zijn? maar hoe zit dat met
ouder zijn? maar hoe zit dat met
tot beweegaanbodVan maatwerk beweegbeleid
tot beweegaanbodVan maatwerk beweegbeleid
op maat tot beweegaanbod
op maat tot beweegaanbod
Stefan Barrett hoort als oprichter en
directeur van Sportief Plan vaak
dezelfde verhalen: “Na jaren werken
komen ouderen eindelijk toe aan
hobby’s die ze lang hebben uitgesteld.
Maar dan merkt men dat de jaren zijn
gaan tellen. Zowel lichamelijk als
geestelijk is het lichaam niet meer dat
van een 20-jarige. Al snel zit men veel
meer stil, worden spieren strammer en
vormt bewegen een beperking.” Stefan
is sinds enkele jaren actieve aanbieder
van beweegprogramma’s voor ouderen.
“Noodzaak, maar vooral geweldig om
te zien dat mensen weer plezier in
bewegen krijgen!”
Maatschappelijke trend in de ouderen-
zorg is dat bewoners, naarmate ze
ouder worden, steeds minder bewegen.
Sportief Plan werkt door middel van een
preventieve methode, waardoor de zorg
bij deelnemers uiteindelijke vermindert.
Daarnaast brengt Sportief Plan een
cultuuromslag bij zorginstellingen op
gang, zodat op de afdeling zelf ook
structureel meer wordt bewogen.
Met andere woorden: Sportief Plan
Sporten en bewegen is voor ouderen niet altijd vanzelfsprekend. Lichame-lijke en geestelijke beperkingen leiden tot inactief gedrag. De kans dat juist zij extra zorg nodig hebben neemt door deze levensstijl toe. Om hen weer in beweging te krijgen (en te houden) hebben gemeenten en zorginstellingen dringend behoefte aan hulp om deze beleidsomslag te maken. Sportief Plan biedt deze hulp door beleidsondersteuning en een aanbod van praktische beweeg-vormen!
SPORT EN BEWEGEN IN DE OUDERENZORG
Tekst: Marieke Brink
Beeld: Sportief PLan
Sportief Plan brengt zorginstellingen in beweging
maar hoe zit dat met maar hoe zit dat met
brengt de medewerkers in beweging,
zodat zij de bewoners in beweging
krijgen.
Sinds enkele jaren is Sportief Plan dé
aanbieder van beweegactiviteiten in
verschillende zorg en welzijnsinstel-
lingen in Zuid-Holland. Het individu
en de groep staan tijdens de diverse
lessen centraal. Afstemming op maat
en vraaggericht, dat wordt door de deel-
nemers als zeer prettig ervaren.
Sportief Plan en Sportief Besteed brengen beweging!Sportief Besteed onderschrijft de
idealen van Sportief Plan. Vanuit het
oogpunt - samen staan we sterker -
zijn Sportief Plan en Sportief Besteed
de samenwerking aangegaan.
Sportief Besteed is een onafhankelijk
en zelfstandig full service adviesbureau
dat lokale partners ondersteunt bij het
benutten van mogelijkheden tot het
verkrijgen van subsidiestromen op
gebieden als Sport & Bewegen in de
Buurt. Daarnaast biedt Sportief Besteed
adviestrajecten aan en voert het
onder zoek uit voor de ontwikkeling
van lokale initiatieven. Sportief Besteed
heeft in de regio Haaglanden een
extensief maatschappelijk, sportief en
sociaal netwerk opgebouwd.
Logisch dus dat beide directeuren de
handen ineen hebben geslagen om hun
kennis te bundelen en zo meer mensen
te bereiken met hun expertise.
50 51
Het woord is aan wethouder Miriam Haagh van de gemeente Breda: “Ouder worden zonder oud te zijn. Dat is toch wat iedereen wil: gezond en vitaal ouder worden. Daar kunt u zelf veel aan doen. Door verantwoord te leven, vrijwilligerswerk te doen en in beweging te blijven. Daarom vinden we het in Breda van belang dat iedereen aan sport moet kunnen doen, ook de senioren in de stad.”
“Ouderen willen en moeten langer hun
zelfstandigheid bewaren. Daarvoor is
gezondheid een absolute must. Sporten
draagt hier voor een groot deel aan bij.
Het is niet voor niks dat de Nationale
Seniorendagen op het terrein van Breda
Future plaatsvinden, een internationaal
toptennistoernooi.
Ook goede voorzieningen in een wijk
zijn belangrijk om lang zelfstandig te
kunnen blijven wonen. Zo hebben we
in Breda inmiddels rijke ervaring met
het project ‘Geschikt Wonen voor
Iedereen’. Een project dat tot doel heeft
dat jong en oud, mobiel of immobiel,
snel of wat langzamer, voor dagelijkse
levensbehoeften goed terecht kunnen
in hun eigen, levensloopbestendige
woonwijk.
Als gemeente nemen we initiatief,
maar de regie over vitaal ouder worden
hebben senioren ook voor een groot
deel zelf.
Dat zal in de toekomst nog verder
toenemen. De tijd dat je niets meer
hoefde te doen na je pensioen ligt ver
achter ons. Het zou toch ook hartstikke
zonde zijn wanneer er met ál die jaren
levenservaring en werkervaring niets
meer gedaan wordt? ‘Nieuwe ouderen’
hebben de toekomst en blijven als
mantelzorgers en vrijwilligers op
allerlei terreinen zeer waardevol voor
de maatschappij. En de nieuwe oudere
blijft daardoor volop in het leven staan
en meedoen aan de maatschappij!
Leeftijd is maar een getal. Laat u
inspireren door het verhaal van een
aantal Bredanaars. Veel plezier tijdens
de Nationale Seniorendagen.”
Mevrouw de Vos, de heer Clayden en de
heer Goos zijn alle drie boven de 65 en
nog enorm actief als vrijwilligers in de
Bredase samenleving. Hoe zetten zij
zich in voor de samenleving? Waarom?
En wat is volgens hen de succesfactor
om vitaal en gezond oud te worden?
Laat u inspireren door de antwoorden
van deze waardevolle inwoners.
Oud worden zonder oud te zijn
Tekst: Karin Neijenhuis, Marsha van de Griend
Beeld: Gemeente Breda, Roy ter Hoeve TIPS UIT BREDA: LEEFTIJD IS MAAR EEN GETAL!
535353
Bekende en minder bekende Nederlanders dragen Active Ageing een warm hart toe
AMBASSADEURS VAN ACTIVE AGEING
Manon Vanderkaa (48)Directeur Unie KBO.
Ap Lammers (66)Oud-wethouder Gemeente Rheden. Nog steeds actief als
bestuurder van diverse stichtingen en instellingen.
Herman Pleij (71)Emeritus hoogleraar Historische Nederlandse Letterkunde
aan de Universiteit van Amsterdam.
Hilde de Lange (73)Voormalig onderwijzeres, eerste vrouwelijk raadslid CDA
(ouderenbeleid), buitengewoon ambtenaar van de burgerlijke
stand, voorzitter Stichting Welzijn Ouderen.
Nan Stevens (64)Voormalig bijzonder Hoogleraar Toegepaste Sociale Geron-
tologie, VU Amsterdam (2002-2012); Hoofddocent Psycho-
gerontologie, Radboud Universiteit Nijmegen.
Lowie van Doninck (54)Lectoraat Active Ageing, Academie voor Gezondheidszorg,
Avans Hogescholen.
Elsemieke Havenga (54)Journalist/presentator en communicatiedeskundige.
Olga Commandeur (55)Presentatrice, trainer, eigenaar van Olga Commandeur
PROmotions.
Wouke van Scherrenburg (67)Journalist, dagvoorzitter.
Hein Vergeer (53)Voormalig schaatskampioen, tegenwoordig directeur van
een adviesbureau, presentator en dagvoorzitter.
De ambassadeurs zijn bekende en minder bekende Nederlanders die Active Ageing een warm hart toe-dragen. Zij steunen de doelen, willen hieraan hun naam verbinden en zijn bereid om zich voor het project in te zetten.
“Hoe oud je ook bent, zwemmen kan
je altijd”
Mevrouw Annie de Vos (80) is niet meer
weg te denken uit de wereld van
zwemmend Nederland. Ze is een sport -
vrouw in hart en nieren en heeft al vele
medailles en Nederlandse Masters Records
op haar naam staan. Ook geeft ze
trainingen in diverse Bredase zwembaden.
“Eigenlijk is het zwemmen met de paplepel
ingegoten. Al van jongs af aan ging ik met
mijn vader mee naar het zwembad. Nu
geef ik ook trainingen. Ik heb in mei drie
dagen wedstrijden gezwommen en heb
daarbij 7 gouden en 6 zilveren medailles
mee naar huis genomen. Elke dag ben ik in
het zwembad te vinden, en dat helpt mij
om vitaal te blijven. Zwemmen draagt veel
bij tot het gezond en vitaal ouder worden.
Het is één van de enige sporten die, hoe
oud je ook bent, vol te houden is.
Ik moedig daarom iedereen aan om te
blijven bewegen. Ik zet mij in voor alle
zwemmers en zwemsters ongeacht hun
leeftijd. Er zijn op dit moment diverse
politieke ontwikkelingen waardoor de
sport zwemmen ontoegankelijker wordt.
Zo is de subsidie voor schoolzwemmen
afgeschaft en worden de abonnementen
alleen maar duurder. Dat vind ik zonde.
De politiek zal een rol kunnen spelen in het
stimuleren van sporten onder ouderen door
rekening te houden met hun (financiële)
mogelijkheden.”
“Een breed sociaal netwerk draagt bij
tot vitaal ouder worden”
De heer Ronald Clayden (68) is voorzitter
van het overleg ouderenbeleid Breda.
Hij neemt na zijn pensionering als directeur
RET in Rotterdam veel bestuurlijke functies
waar.
“Of je gezond ouder wordt, daar kun je
geluk of pech mee hebben. Maar vítaal
ouder worden betekent voor mij dat je
actief bezig bent in en voor de maat -
schappij.
Ik ben zelf graag actief in de Bredase
samenleving omdat ik het belangrijk vind
bezig te zijn voor de stad en omgeving.
Ten tweede vind ik het belangrijk om zelf
actief bezig te blijven, verbindingen te
leggen en te houden. Het is voor je eigen
ontwikkeling van belang dat je creatief
blijft en constructief aansluiting blijft
zoeken met de diverse richtingen in de
maatschappij.
Door mijn werkzaamheden beweeg ik mij
binnen verschillende circuits. De diversiteit
aan leeftijden en achtergronden motiveert
mij enorm om een bijdrage aan de maat -
schappij te leveren.
Ook de maatregelen vanuit de overheid
waardoor je langer door moet werken, de
gemeentelijke ondersteuning bij het langer
zelfstandig wonen en de technologische
ontwikkelingen stimuleren ouderen om
vitaal en maatschappelijk betrokken te
blijven. Het houdt je jong.”
“Achter de orchideeën zitten versnelt
het ouder worden”
De heer Thom Goos (72) heeft, naast zijn
werk als hoofd inkoper bij RET in
Rotterdam, jarenlang opgetreden als
gastdocent bij organisaties als NCOI, ISBW
en het ROC. Tijdens zijn pensioen gebruikt
hij zijn tijd om zowel ouderen als jongeren
te adviseren op onder andere financieel en
administratief gebied.
“Belastingaangiften, toeslagen,
jaarbalansen opmaken, het is allemaal
gesneden koek voor mij. Die kennis wil ik
graag delen en zo andere mensen van
dienst zijn. Ook realiseerde ik mij dat als je
met pensioen gaat, je sociale contacten
verminderen. Dat wilde ik niet.
Nu ik met pensioen ben, neem ik de tijd
om dingen op te pakken die ik leuk vind. Ik
ben een nieuw sociaal netwerk gaan
opbouwen, op een ander niveau en in een
andere richting. Zowel met jong als oud.
Als je onder de mensen blijft, heb je
minder tijd om aan alle kwaaltjes te
denken.
Achter de orchideeën zitten, de nieuwe
geraniums, versnelt alleen maar het ouder
worden. Voor mij betekent ‘gezond en vitaal
ouder worden’ leven ondanks lichamelijke
ongemakken. Zelfstandig dingen kunnen
oppakken, goede contacten opbouwen en
behouden en zo een aanvulling zijn op de
maatschappij. Dat bevordert het vitaal
ouder worden.”
52
54 55
Zou u bij uw zorginstelling ook meerdere generaties willen aantrek-ken? Bij woonzorgcentrum Florence-Houthaghe in Den Haag werd een bijzonder beweegplein aangelegd waar ouderen en jongeren samen-komen. Het plein past dan ook perfect in de visie van de landelijke overheid waarbij meer onderling begrip en participatie van de samenleving wordt gevraagd.
Ouderen en jongeren leven in Neder-
land vaak langs elkaar heen. De twee
werelden liggen nu eenmaal ver uit
elkaar. Het beweegplein bij Houthaghe
heeft als doel om deze verschillende
generaties juist samen te brengen en
van elkaar te laten leren. Met fi tness-
producten en de interactieve beweeg-
toestellen Sona en Fono. Naast het
laagdrempelig toegankelijke beweeg-
aspect is het plein ook een ont-
moetingsplek om sociale contacten
op te doen.
Bernadette Michels, wijkmanager en
initiator van het plein: “We proberen
jongeren uit de wijk te betrekken bij
onze zorginstelling. De jongeren mogen
‘chillen’� in een binnenruimte en
worden uitgedaagd op deze bijzondere
buitenvoorziening. Het positieve
gevolg is dat jongeren zich maatschap-
pelijk betrokken voelen bij Houthaghe
en een praatje of wandeling maken met
de senioren. Het contact tussen beide
groepen wordt beter en dat vergroot
het onderlinge begrip en samenhang
tussen de generaties enorm.”
En: “Ik gun het de ouderen dat ze via
jongeren in contact blijven met de
buitenwereld. Tegelijkertijd gun ik het
de jongeren dat ze advies kunnen
krijgen van mensen die het leven
hebben geleefd. Ik vind het fantastisch
dat ik daar bij kan helpen. De inter-
actieve toestellen spreken de jeugd aan
en zorgt daarmee dat ze reden hebben
om naar Houthaghe te komen. Het is
een kleine bijdrage om de wereld een
beetje mooier te maken. Ouderen zijn
toleranter geworden en ze zien
‘hangjeugd’ geen kwaaie jongens zijn.
Tegelijkertijd staan ze dankzij de
jongeren weer in contact met de
buitenwereld.”
Mozart mixen met Armin van Buuren Om specifi ek die jongeren aan te
spreken is er de Fono. Deze betonnen
draaitafel daagt uit om muziek te
maken, aan te passen met effecten
en te delen met een smartphone.
De DJ-tafel is met name bedoeld om
de jeugd te triggeren om het plein bij
Houthaghe te bezoeken.
Natuurlijk staat het de senioren vrij
om ook eens te DJ’en. Michels: “Het zou
geweldig zijn als de jongeren en
senioren elkaar hierin weten te vinden.
Stel je voor dat straks muziek van
populaire DJ’s gemixt wordt met
klassiek werk van Mozart. Er zijn
namelijk genoeg senioren die een iPad
hebben, van muziek houden en om
weten te gaan met internet.
Dus waarom niet?“
Fitnessen voor senioren’Ouderen in Beweging’ sluit naadloos
aan bij de missie van Yalp: het creëren
van inspirerende omgevingen die
jongeren en ouderen uitdagen om te
bewegen. Juist voor ouderen is dit
belangrijk, want het lichaam wordt op
latere leeftijd strammer en kwetsbaar-
der voor blessures. Op hogere leeftijd
(weer) actief worden geeft daarentegen
veel gezondheidswinst.
DJ’s dansen en fitnessen
Tekst: Marsha van de Griend
Beeld: Yalp BEWEEGPLEIN VOOR BETROKKEN JEUGD EN SENIOREN
56
Michels vertelt over de meest bij-
zondere ervaring bij Houthaghe:
”We hebben een meneer met een
Parkinson-dementie. Hij zit vaak in
een rolstoel, heeft zelf altijd intensief
gesport, spreekt moeilijk en zacht,
bijna niet te verstaan totdat de
vrijwilliger met hem in de beweegtuin
gaat sporten. Zodra hij op de fi tness-
toestellen staat, spreekt hij luider en is
goed te verstaan. Het geeft hem de
gelegenheid om zijn verhaal te kunnen
doen zonder inspanning.” De gemeente
Den Haag wil Haagse ouderen de
gelegenheid bieden in de openbare
ruimte op verantwoorde wijze te
bewegen en heeft daarom fi nancieel
bijgedragen om de voorzieningen op
het plein mogelijk te maken.
Het interactieve beweegplein is een
gezamenlijk initiatief van de gemeente
Den Haag, Florence en Yalp.
Interactief speeltoestel Sona
De Sona van Yalp is een aantrekkelijk
initiatief om beweging in zorginstellingen
te stimuleren. De boog is bij Houthaghe en
bij 10 andere zorginstellingen geplaatst.
De bestaande spellen zijn onlangs
ingesproken met de stem van Olga
Commandeur en worden er nieuwe spellen
ontwikkeld. Bij één van die spellen moeten
oefeningen uit het dagelijks leven
uitgevoerd worden op de muziek van de
Sona. Zoals traplopen, schouderklopjes
geven of iets oprapen van de grond.
Meer bewegen met elkaar en met de
kleinkinderen draagt bij aan vitaal ouder
worden, maar is ook vooral leuk.
Kijk op www.yalp.nl/sonaindezorg voor
meer informatie.
Dagelijkse ondersteuning om actief te blijven.
Home Health Products Neerloopweg 94814 RS Breda
[email protected] 076 532 90 50M 06 46 71 88 12
www.homehealthproducts.nl
Andullatietherapie is een natuurlijk hulpmiddel dat (pijn)klachten bij aandoeningen als rugpijn, stress, fibromyal-gie, vermoeidheid en artrose vermindert. Er wordt bij deze vorm van therapie gebruik gemaakt van een innovatieve techniek waarbij de Andumedic, een matras uitgerust met infraroodwarmte en de nieuwste technologie inzake vibratiemassage, de spieren en bloedsomloop stimuleert.
Advertentie_HHP_Active Ageing Magazine.indd 1 26-05-14 15:27
Ouderen in beweging met Olga CommandeurMeer bewegen draagt bij aan een
verbeterde balans, coördinatie en
vergroot daarmee de zelfstandigheid.
In samenwerking met Olga Comman-
deur, heeft Yalp een zeer succesvolle
formule ontwikkeld onder de naam
‘Ouderen in Beweging’.
Met de subsidie Sportimpuls van het
ministerie van VWS krijgen lokale
sport- en beweegaanbieders de kans
om succesvol beweegaanbod in hun
eigen buurt toe te passen. Ouderen in
Beweging komt in aanmerking voor
aanvragen van deze subsidie Sport-
impuls. De volgende aanvraagronde
start in 2015.
58 59
samen kijken naar de mogelijkheden samen kijken naar de samen kijken naar de samen kijken
mogelijkheden naar de
mogelijkheden naar de
De wijkverpleegkundigen spelen een
belangrijke rol. Zij kunnen samen met
de bewoner kijken naar de mogelijk-
heden om de eigen zelfstandigheid te
behouden en te vergroten. Dankzij de
nauwe samenwerking met de huis-
artsen, verpleegkundige zorg en
maatschappelijk werk in de wijk, zijn
zij in staat de bewoners te ondersteu-
nen daar waar nodig.
Wat kan de wijkverpleegkundige betekenen? Denk aan het voorkomen van gezond-
heidsschade, een ziekenhuisopname of
spoedeisende hulp. Door vroegtijdige
signalering kan in veel gevallen erger
worden voorkomen. Bij voorbeeld door
het tegengaan van vereenzaming en
ongezonde leefstijlen.
De wijkverpleegkundige kan onder-
steunen om spoedig te herstellen na
bijvoorbeeld een ziekenhuisopname.
Zij heeft een breed pakket voor
onder steuning, verzorging en specia-
listische verpleging.
Deze zogenoemde ‘specials’ worden
verzorgd vanuit regionale centra,
Tijden veranderen. Lieten we ons vroeger met het klimmen der jaren graag in de watten leggen en verzorgen, tegenwoordig houden we de touwtjes graag in eigen hand. We gaan en staan waar we willen en wonen het liefst zo lang mogelijk zelfstandig. Oost west, thuis best. Careyn helpt senioren om zelfred-zaamheid te verstevigen, thuis, waar dat thuis ook is.
zowel thuis als in verpleeghuizen en
andere woonvoorzieningen.
Bij een gedwongen verhuizing naar
een woonvoorziening voor verzorging
en verpleging, kan de wijkverpleeg-
kundige helpen om dat moment uit te
stellen. Zij stelt samen met de bewoner,
zijn naasten en andere zorgverleners
een zorgplan op. Een plan dat aansluit
bij de persoonlijke mogelijkheden en
wensen. Indien er verzorging en
verpleging geweest zijn tijdens de
laatste levensfase buiten de eigen
omgeving, dan kan het hospice van
Careyn hulp bieden.
Veilig en comfortabel wonenCareyn vindt het belangrijk dat de
bewoners zo aangenaam mogelijk
kunnen leven. Diensten aan huis
kunnen ouderen daarom tijdelijk of
permanent helpen om in eigen om-
geving te blijven wonen. Leden-
organisatie Careyn Kaart biedt een
uitgebreid pakket aan diensten voor
persoonlijke verzorging aan huis,
zoals pedicure, opticien, audicien en
(koel)verse maaltijden.
Personenalarmering voor thuis en
mobiele alarmering voor onderweg.
Maar ook was-, stoom- en strijkservice,
tuinonderhoud, klussendienst en
woningreiniging aan huis.
CAREYN VERSTERKT DE ZELFREDZAAMHEID
Tekst: Joery Wildekamp
Beeld: Careyn
Zorg op maat thuis, waar thuis ook is
Vitaal en plezierig levenHet gezond houden van lichaam en
geest ziet Careyn als een belangrijk
onderdeel voor het verstevigen van de
zelfredzaamheid. Bewegen in een groep
of individueel. Op vakantie gaan of
dagjes uit met familie, vrienden en met
of zonder zorg. Er zijn mogelijkheden
voor alle leeftijden. Ook als er behoefte
is aan extra verzorging en onder-
steuning.
Careyn HulpfondsSoms is er hulp nodig bij ingewikkelde
fi nanciering van de benodigde zorg en
ondersteuning. Careyn beschouwt het
als haar maatschappelijke verantwoor-
delijkheid om zorg en ondersteuning
te bieden aan iedereen die dat nodig
heeft. Daarom is het Careyn Hulp Fonds
opgezet. Hiermee kan in schrijnende
gevallen toch hulp worden geboden.
Het fonds wordt fi nancieel gesteund
door de leden van Careyn en donateurs.
Meer informatie?Voor meer informatie kunt u terecht op
www.careyn.nl of www.careynkaart.nl
(ledenorganisatie).
Voor telefonisch contact bel Careyn
Klantenservice 088 - 123 99 77
(lokaal tarief).
‘Het mogelijk maken van dit initiatief is het beste wat de gemeente in jaren voor ons ouderen heeft gedaan.’Deelneemster [61]
Maatschappelijk project
Meer info [email protected]
te koop als vrij projecten voor gemeenten
Nieuw: Denken en Doen
Succesvol Meer dan 100 projecten succes-vol afgerond. Vrij project Alkmaar 2014 was binnen drie dagen uit-verkocht.
‘Mijn man was net overleden toen ik de uitnodiging voor Denken en Doen ontving. Ik dacht: kan ik dit wel aan? Maar ik ben blij dat ik het gedaan heb, want ik vind het nu zo leuk.’Deelneemster [71]
‘Stiekem hoopte ik dat er mensen zouden afvallen zodat anderen van de wachtlijst konden instromen. Maar er zijn vrijwel geen afhakers.’ Gemeenteambtenaar Houten
Tijdelijk
met €5.300,- korting
Sociaal contact Belangrijk doel van Denken en Doen is het leren kennen van andere deelnemers. Want wie de 60 is gepasseerd, maakt over het algemeen niet zo gemakkelijk nieuwe vrienden. Toch hebben mensen daar wel behoefte aan.
Beslissen Gemeenten krijgen regie: zij bepalen waar, voor wie en wanneer projecten worden uitgevoerd. Zo kan kosteneffectief seniorenbeleid door hen worden vormgegeven.
www.vegro.info • Dé Specialist in Hulpmiddelen • 0800 - 2 88 77 66 (gratis)
Iedereen is wel eens voor korte of langere tijd afhankelijk van hulpmiddelen. De Thuiszorgwinkel biedt uitkomst. Vegro heeft ruim 60 Thuiszorgwinkels door heel Nederland en is 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar.
U kunt bij ons terecht voor:
• Uitleen, Verhuur en Verkoop van kraamproducten, sport- en wellnessproducten, hulpmiddelen ten behoeve van de mobiliteit en hulpmiddelen voor zorg aan huis;
• informatie & advies; • persoonlijke productdemonstraties aan huis.
Bent u niet in de gelegenheid om naar de winkel te komen? Via de webwinkel www.vegro.info, is het mogelijk om de hulpmiddelen online te bestellen of bel 0800 - 2 88 77 66 (gratis) om uw bestelling telefonisch door te geven.
Sinds 1985 dé Specialist in hulpmiddelen
Trotse partner van de Edwin van der Sar Foundation
1404
-35-
a
met meer comfort
Vanaf juni 2014 ook een Thuiszorgwinkel in Breda aan de Leuvenaarstraat 91!
VegroVegroVegroVegroThuiszorgwinkel
DOE MEE! SAMEN DOEN WE DE OUDEREN WEER DANSEN!
DOE MEE!DOE MEE! SAMEN DOEN WE DE OUDEREN WEER DANSEN!
DE OUDEREN WEER DANSEN!
DE OUDEREN WEER DANSEN!
MELD U VANDAAG NOG AAN VIA WWW.ACTIVEAGEING.NL
Active Ageing Nederland richt zich op het bij elkaar brengen van diverse partijen die zich bezighouden met de vraag hoe we mensen in Nederland gezonder en vitaler oud kunnen laten worden. Binnen het project zijn tal van partners aangesloten. Zij leveren
een positieve bijdrage aan active ageing in Nederland. Word ook lid en doe mee aan het uitwisselen van kennis en ervaring, het delen van best practices, het volgen van trends en ontwikkelingen en het onder-steunen van nieuwe initiatieven.