sYLLOGEMO TORUM ,

v, l ' AD: ' » \ 's-' ILLUsTRANDAM

HIsTORIAM|FEN NICAMPERTINENTIUM..

CUJUs PARTEM HI ,

Cons. Fac. Philos. in Reg. Acad. Aboeksi,?

PRAEsIDE

Mag. HENRICO GABRIELEIsl PORTHANEloqv. Frosessare Reg, £s Ord. Eqv. Ord. R. ds stella Polari,,v R. 'Aeni, Litti Humaii. Hist:& Antiquitt, R, societ, sc.

‘ Upsal. £sc. socio, • ' •

Publicae bonorum, censurae submittit

CAR 0 isOHANNEs| HOLM,Nylandus- ,

In Aud>- Majori die XF Decembr. MDCCCIT-

A B OiE,” typis ~F en c I*l iani &,

THEsEs REsPONDENTIs.Thes. I,

'XTec genus 'humanum nec singulos : homines- a * legibus consilio Crea.toris sibi praseriptis, sine magna su* salutis jactura aberrate, ts-

slatur tam Hidoria,quam domeflica & quotidiana uniuscujusque expe»rientia. .

' ’

.''

- ■,' ''

Thes. 11. \i, •

• . ; , -- e-- . . _Insitum ed hominum natura, ut csesideriis maxime necessariis ex-pletis, commoditates & ornatum sectenturj unde luxuria-crescentes o*

-pes proxime subsequisblet, ' J .'

Thes: 111.Frustra sunt, qui fundamentum potestatis patria in pacto quodam

quxrendum elfe putant. g ’-tJ tt .' !>v. j s' ’Thes. IV.

- Vix ulla major in doctrinam morum inserri pellis potuit, quamquae ex Monacbismi contagione orta, diu eam afflixit. t -

. % : jThes V,

sententiam Epicureorum, qua, neglecta omni cura publicae sallitis,suam tantum privatam cuique promovendam commendabant, neque velveritati suilsc conformem, vel ex eorum ratione neccssario scqui, con-tendimus. - . c ,C" ,v‘ iVtiV

Thess. VI,Magni momenti est in condiris hominum expendendis & invesii-

gandis , accurata Lockii observatio; mortales & bonum, praesens minus,"majori absenti solere praeserre, & mali metu longe esficacius quam bonispe impelli. '

•.

Thes. VII. Krs -n-4i» X. -*► & V->v --J v >

lA, . -

Bene Juvenalis: omne animi' vitium tanto conspectius in se cri-men habet, quanti major qui peccat habetur. '

_ ..

Thes. VIIICognitionis - lux »cum - felicitate • humana nexu : continetur naturali-

si igitur certis , locis atque temporibus error aliquis effo utilis potest,.Id ex alio quodam errore provenit ,'Vum quo arcte-cohaeret', quique au-ctoritatis vi inunctus dominatur. '

-

33vr.v <

*.

Idtm confirmat donationem terra ah Episcopo Finlem*dcr.si Ccijpdienia Jno su dani ( aj.

cujus rei nec ulla in monumentis nostris exslant vetli-gia Magis cis an idebat, Inoe dominationis extendendas,quam Religionis-contra barbarorum insuitus piotegendae•conlHium. Merito autem gratulanda elt pennis nostrishaec sua quas ab avidorum horum latronum su-perbia eos immunes servavit, & libertate' civili juribus-que humanis frui libi polterisque iuis permilit. Caeterum.& hoc exemplum prodere videtur, Magistratum in sve-cia civilem parum curae de rebus novas coloniae in Fen-iiiam deducte sovisse, omnemqne ejus desendendae & sir-mandas ojreram Ecclcsialticis deberi viris (csr, supra p. 26Not. (c ). Nempe turbae remp. hoc tempore vexantes,& infelices de regno .dimicationes , omne hominum stu-dium occupabant.

(a) Duplex 'harum Hierarum (quas in Append. ad Hiji.EccleJ. spegdianam typis cxprestas legere 1 cet p. 158tq.) m Rcgillro Ecclelias Aboenlis exen pium occurrere(Eoi- 102 & 103), in Annott. ad Cbronrcon Jinislenia-num sp. 182 not.) jam monuimus, utrumque vidisle Tho-mce Episcopi Wexioneusis praeserens, (prius tamen alias eiadnexas literas timui complexum) quod hujusmodi elt(Fob 102): "Omnibus praesens (criptum cernentibus Tbo-"mas miferacione divina Episcopus Wexionensis salutem"in Domino sempiternam. Noverint universi, nos literam"felicis recordacionis Domini Gregarii Papae IX, nec non"quandam literam bonae memorias D;ni Magni condam Epsi

34

”scopi Abosusis, vidisTe non rasas,- non abolitas, non"cancellatas, nec in aliqua sui parte viciatas, tenores"qui sequuntur de verbo ad verbum continentes: ”Grego •

, ’rius Episcopus &c. (ut in textu cxprcssus damus). Uni-"versis praesentes litteras visuris vel audituris Magnus"Dei gracia Episcopus Aboeniis s. in D..s. Noveritis nos"litteras felicis reeordacionis Tbomce quondam Aboensis’Episcopi vidisTe, sub bae forma; ” Tbomas Dei gracia

Episcopus, uni vectis tam Clericis quam Lay-!’cis praelentihus & futuris salutem praetentem ( perennem"male legit Benzelius in Append. ad Hist, Eccles, spe-,xge/.) pariter & aeternam. Univerlitati vetlrae notum sa-rcimus, nos quandatn terram in Parrochia de Masku,"cultibus ydoiatriae olim deditam, (an dicatam vel dedi-”catam?) & medietatem cujusdam insulae quae Taypale"dicitur, Cappellano nostro VViihelmo jure perpetuo con-’ ttilisie postidendam. Nos autem hanc denacioncm ratam"volentes in polierum observari, praesenti seripto & figu-ro nostro apposito confirmamus, sub excommunicacio-"his sentencia inhibentes, ne quis omnino tam commen-dabile factum infringere praesumat aut attemptet si quae”vero ecclesiastica sca secularis persona hanc donacionem"praesumpserit infirmare,, ipsum extunc excommunica-"tum demandamus. Datum apud Nosis anno Domini"MCCXXX1V. Et quia heres praedicti Cappellani stiper"confirmacione donacionis praedictae nobis institit, rogans,,"quatenus nos, eandem donacionem dignaremur consi.Vma-"re, nosjnspecta douacione praesata praedecesibrum no*"it rorum nec non confirmacione eorundem , ipsara cum"racione confirmacion s saepedictae,. cum cciam pi opter"meritum Wilhelmi hei edis Capellam supradicti, cum i-"pse temporibus Domini sohannis bonae memoriae praede-"cesibris nosiri,. quandaru manlionem quae saris vocaturx

35

{Ifregoritts Eniscopus &c. dilecto silio N. ( 'b) Pres-bitero, Rector! Ecdesise sanctae Mariae de Nqu-

sia Finnensis Oyocesis, saltitem & Apostolicam bene-dictionem. 'Cum a nobis petitur quod justum est& honeitum, tam vigor aequitatis quam ordo exi-git radiosis, ut id per sollicitudinem officii nostri•ad debitum perducatur effectum. Eapropter, dilectejm Domino sili, tuisjusiis postulaclotsibus grato con-

■"ecclesiae uoltrae Aboensi contulerit, sgcpcdictam donacio-•"nem praedecessoris nostri, auctoritate qua sungimur cou-"srmamus, Datum in Cusiu anno Domini MCCXLV, die•''Lunae proxima ante sestum sancti Martini, In horum”evidenciam ampliorem sigillum nostrum cum sigillo Ca-"pituli nostri praesentibus litteris dt appensum." In cu-”jus vilionis testimonium secretum nostrum pratentibus du-■* ximas apponendum. scriptum apud Ecclesiatn Nummis”Aboensis Dyocesis, anno Domini MCCCLI in crastino"sancti Vincent-ii Martiris.” Alterum exemplum nonnisiliteras Pontificis exhibet, quarum etiam sidem ThomasWexionensis, modo supra significato, suo munit tettimo-niOj qui idem exemplo quoque alii literarum Tboma E-piscopi Aboensis, nuper allatarum, seorsim auctoritatemteltimonio simili tribuit, dato,anno locoque eodem, diehea-ti Vincentii M-irtiris ; in qno tamen exemplo, mani-sesto sphalmate, Thomas vocatur Finnensis Ahoensis , E-piscopi nomine exclulo ,

& verba vitdietatem cujusdaminsula qua Taipale dicitur, ex simili, ut putamus, ex-scriptoris negligentia, desiderantur, locus autem datarumNcusa scribitur.

(i) In altero exemplo legitur W, (Wilhelmo).

3 6

currentes assensu, terram de IMastui quas dicitur Lunda vquam venerabilis frater (V) Episcopus Finnenlis,Capituli sui accedente consensu (t/), Ecclesiae tuaepia & provida liberalitate concessit, prout in litte-ris exinde consectis dicitur plenius contineri (/),sicut eam juste possides & qniete, tibi & per te (g)ipji Ecclesice (h),. auctoritate Apostolica confirmamus& praesentis seripti patrocinio communimus. Nulliergo omnino hominum liceat hanc paginam nostraeconfirmationis infringere vel ei ausu temerario con-traire. si quis autem hoc attemptare prsesumpseritindignacionem omnipotentis Dei & beatorum Petri

(t) Alterum exemplum habet jrater noster N.(,d) slrec verba, solita ex formula addita c-sie, credas; cum

vix aliquod adhuc Tbomit Episcopo- alTuilTc Capitulum y

ver i limi Is 1U V(e) Quas itaque literas Pontificem oculis ipsum non usur-

passe credas 'i(s) Altemm exemplum pro te } male,

(g) In ecclesiae igi‘ur suae usum, non in privatam possessio*ncmPEilbelmo illam terram suisle a pontifice cauce 1siam, ap-paret ? Aliter tamen & Thomam & successores suos men-tem ejus interpretatos esse, reperimus?. Csr. /h2nott. adChroti: jhiust. p. 183. — Caeterum ibidem jam observa-vimus, anni notam (1234) in literis Thonne Epiicopi Fin-landite, sine dubio esse corruptam, cum ete literis Papae-a. 1232'datis confirmentur,, quibus itaque Pupciiorts dse:debebant».

37& Pauli Apositolornm ejus sio noverit 'incursiirunsi.Datum' Anagniae'. XIII Kal. Novembris* Pontificatusnostri anno sexto' (D. 20 Octob. a. 1232).

Habetur in Registro Ecclesite’ Abotinsis (saepejam laudato); Pol. 102 & Fol. 163.. Csr. A Ceese 1. c~p., 66 N. 2r,. & Amott. ': ad Chron.. ssuusi. 'p. .142' ; '

xir.. Idem : ' hortatur ut T'avaJH: armis ad dirisidananp. ~

; : sidem profitendam cogantur (a).. *’V -

Qregorhis Episicopns &c. Upsalensi Archiepisicopo& suffragane is , &c. Plantavit vineam dextera

oomini ;, ; eamque’;{anguine , silii sili voluit irrigari, utex fluente de ; Gbristr -latere•• rivulo soecundata- vi-num produceret, cujus resectus- dulcedine plantatora I dssim u’s\. exaltaret. .se d’ proh • dolorF ecce_ b'' aprode siylva exterminium patitur: ecce singularis seruseandem sinis , pasitibus demolitur. Nami sicut trans-mislae ad nos vestrae litterae continebant, illorum, qui'Tavdfli*- dicuntur/(#) , natio, - quee olim multo labore &

O) Mirum essv hanc: Bullam: in -Regillro Eccles.’. Aboensisnon haberi;. rjt • ,U£lJs ggj ‘"> V

;'trJs M\.. g(h]-. Hic locus eli, quantum riobis,quidem. conflat, r antiquis*

' simus y quo hoc: hujus* nomen*' gentis (ipli quidem, igtio-

38

jludio vesiro 23 prccdccejsorum vafrorum ad sidem ... str-tholicam conversa extitit (c), nunc, procurantibus inimi-cis crucis prope positis (t/), ad antiqui erroris reverjapersidiam, cum quibusdam barbaris (e) novellam eccle-sies Dei plantationem de Tavastia sunditus, diabolo co>adjuvante, subvertunt; parvulos , quibus in baptisinoChristi lumen illuxit, violenter de bae luce subtractosinterimuntj quosdam adultos, extractis ab eis primo

tum, (cujus aeque parumvcl originem vct propriam signinca-tionem expiscari licuit) occurrit. Fennis ipsis TavalliaHame vel Hamenmaa , Tavallas Hdmeldinen dicitur,

ic) Mox poli deductam per R, Ericum sanctum in Finiamdiam svecorum coloniam, obtrusamque Fennis maritimisvi -sc serro religionem Chrillianam, aliquos credas nov?efidei propagatores, velicmentiori lludlo actos, in Tava-iliam usque penetraJTe (ad quam ditio quoque Bjornebur-genlis superior olim pertinuit) ibique ei ad 11 ipulatorescomparalTe? Tavallorum nomine illi quoqueFenni iiue du-bio comprehendebantur , qui maritimam olim oram inco-lentes atque ad lidem Chrillianam prositendam a svecisadvenientibus compulsi, postea piillinis relictis sedibusjn superiores Finlandiae regiones concedentes, ad vete-

( rem superstitionem redierant, in eos inprimis popularessuos odium exercentes quos nova; savere religioni & do-minationi, videbant?

id) Cardiis line dubio, forte etiam Rusis?ie) superioris Fennire incolis, adseita, ut videtur, reliqua-

rum nationum Paganarum, sinui Feimico vicinarum, s®-.cretate?

39

visceribns, daemonibus immolant (/) , i& alios us-que nd amissionem spiritus arborem circuire com-pellunt (g); sacerdotes vero quosdam exoculant, &Cquibusdam eorum manibus & caeteris membris cru-deliter mutilatis, reliquos in combustionem & cibumignis paleis involutos exponunt; sicque ipsornm pa-ganorum saevitiis regnum sveciorum opprimitur,quod de facili extremam fidei desolatronem incurret,nisi sibi Dei & Apostolicse sedis auxilio succurratur,Verum cum tanto libentius contra hujusmodi apo-statas & barbaros impugnandos sit a viris Deum ti-mentibus insurgendum, quanto majoribus EcplesiamDei damnis affligere cupiunt, qui sidem catholicamtara decestabilr crudelitate eonsundunt: mandamus,quatenus viros catholicos, in regno praedicto & vi-cinis insulis positos, ut contra eosdem apostatas &

(s) Nulla caeterum nobis obvenerunt vesiigia, ex quibuscolligere liceat, Fennos veteres vel hostias humanas v«lullas alias victimas diis suis hnmolasse. Verilimile igiturest, nonnisi svecotum interpretationi hanc accusatio-nem deberi, qui daemonibus (h, e. idolis) cos omnes su-isie immolatos putabant, quo» pagani, nonnisi ulciscendicupidine & irae acerbitate perciti, solenniter trucidabant»

(g Inprimis circa arbores sacras (quales Fennos olim magnareligione coluisle constat),quasque Chrilliani, summa paga-norum offensione, caedere atque evertere solebant, itacircumactos suislse, credas, ut proterviam suam lic expia-rent, & meritas, ut putabant, poenas subirent?

40

barbaros crucis signacissum aiTnmentes, ipsos virisi-tcr & potenter expugnent, praeceptis salutaribus ia-ducatis. Nos enim attendentes quod Deo tanto gra-tior est dese»sio fidei, quanto canteris virtutibus a-nimae sides debet prettosior reputari, de omnipo-tentis Dei misericordia & beatorum Petri & PauliApostolorum ejus auctoritate consio, illam ob id as-sumentibus signum Crucis concedimus veniam pec-catorum, & ipsos ea volumus immunitate gaudere.,quam habituri essent si in terram sanctam persona-liter se transferrent. Datum Laterani V Idus De-cembris anno XI. (d. 9 Dec. 1237).

Exssat apud Vastovtum Vit. Aquil. App. p.176, & Gruberum in silva Documentorum ad Grigg.Livonice sacr.ce & Civilis p. 261 (qus sese ex Ray-naidi Annat, Eccles. T. XUi p. 447 exscripsisie si-gnificat). Csr. A Celse 1, c. p. 67 N;o 26, & An-nott. ad £Tuujleni thron. p. 100.

XIII/Papa Innocentius IV Tkomce Episcopo Finlandenst

permittit , ut officio sc abdicet.

Innocentius Episcopns &c. Archiepiscopo Upsalensi(Jarlero) & Priori Provinciali Ordinis Praedica-

torum in Dacia (ct). Thomas Episcopus Fillandice

(a) Tbomam ante Episcopale munus suisTe Monachum Do-

41

(Fini?-ndia?) nobis humiliter supplicavit, ut cum idemqueodam secerit mutilari, qui hujusmodi occasionemortem incurrit, ac quasdam litteras Apostolicaspraesum pserit diabolico instinctiu salsare (b}, proptei*quod non potest licite ,'Pastorale officium exercere ,

cessionem ejusdem .recipere .curaremus. Nos igituripsius saluti providere volentes, mandamus, quate-nus cessionem eandem vice nosira recipere procu-retis. Datum Lugduni LX Kalendas.Martii anno se-.cundo (d. 21 Febr. a. i-45).

Comparet in .sylloge Bullarum Papalium qua

■minicanum quae res facile oslendit, cur Ordinishujuj in Dania Priori Provinciali,, una cum Archiepisco-po Upsalenli, hoc negotium committeretur: uti & tem-poris ratio & omnes reliquae circumiiantiae de uullo a-1io quam de Finlanslensi Epiicopo agi, extra dubium col-locant.

0) Haec sufficienter produnt ,hominem vehementem, nec

honestissimi animi., Thomam hunc suisse (quem tamen in-ter snnttos sveciae resert Vastovjus); simulque longe a-liam caussam depositi ab eo .muneris Episcopalis aperiunt,quam quae hactenus., auctoritate veterum noslrorum nio-

numentorum, suit venditata. Ctr, dimoti, Chvon,

Juust. p. 185-188 &p. .579. Improbabile autem noneit, dissicultates .& pericula plurima, quibuscum ipsi con-flictandum suerat., illa etiam non parum ad hoc conliliumsilum maturandum -contulisse. Quas porro literas Papalessalsare ausus fuerit, hodie vel conjicere non licet*

42

Generosissi Fuedenheim Bibliothecam Acad. Aboeti-sis ditavit. < Vid. Accesis. ad Recensi.. Bullar. Celsi. p. 35'sq. sinnotL ad Chron, sisiuusi. p. 779. '-

XIV.Papa• Gregarius X jubet verbum ' Crucis contra Carin-

’ ios & . alios: vicinos Paganos fidei Catliolicce hosiessodicari, & sideles ad eos. debellandos

' V excitari (aj.-- - - Electo Upsalensi ('b : .Mentem sine inter-missione sollicltam super ;hiis quae gerimus, per quaeselutera sidelium ac Dei gloriam . procuremus, illo-

Licet .in exemplo' ad nos delato neque Papse_neque Erlecti Upsaliensis_ nomen, neque.' anni nota ulla expriman-

;:V tur 3.Vrecte tamen ad Gregorium X & a. circiter 1274 re-:ferri , cum in -Annott, ad Cbron sini/si. p. 127 sq,. ; tum. i», AcceJJ, ad Bttllar. Celsi p, 55 docuimus.

. 1(b) Quia phst aelininiffrationem Regni a R. Valdcmaro' su-rusceptam , hanc-bullam prddiisle,' vel mentio patris ili o*

. milia docet, ac probabile ell illum initio circiter a, 1274■ Romae:prmsentemVeandem^elicuisse 'r quo tempore', aut se-des Upsalierilis-,.,p0st‘ mortem Laurentii adhuc vacavit raut saltem novus Archiepiscopus Fulco .nondum, consir-

. matus 'coEssecratusque 'erat > nomen ejus hic adponi. nonpotuit, ■ - . . . . •-> ■’ v '

43

nirn represTa tiranide, qui spreta catholicas fidei pns-ritate, idolorum cultura execrabili siunt datnpnabili-ter occupati, suos affectus persidos & pervectos adhoc assidue dirigentes, ut Regis aeterni familiam infinitimis eorum partibus constitutam delere valeant,vel continuis turbare molestiis, & gravissimis assi-cere nocumentis. sane litterarum carissimi in Chri-sto silii noslri Valdmiari (r) sveciae Regis Illustristenor amarissimus nostrum auditum tribuit (d) &

animum, de gravissimis & duris in suitibus quos ejus-dem regni sideles ab inimicis Christi qui Cariali (e)vulgariter appellantur, & a paganis aliis circumja-centium pardum si/) saepe saenilis patiuntur. Verum

{c Hac. una nota, ex Regis nempe nomine expresTo, tem-pus Bullae Luijus datas definiri potest, neque Papae prae-terentis nomen, neque annum diemque ejus (criptas..

id) Legendum esso trihnlavit, monuit Cei. Nordinj csr,Annott. ad Chrom Juusten. p. 127 sqq.

(<?) Car dii. Appellant ipsi terram suam Katjaln , Karja-lan maM ,

ac se(e Karjalaiset , (sing. Karjalainen) , quasappellationes reliquis quoque nationibus Fennicis, vici-nis suis & cognatis, in usu sunt. Inde olim formaruntsveci & Norvegi Kyrialand & Kyriakr. Habitavit au-tem hic populus inter Mare Album & sinum Fen-nicum, .hodiernam Careliam svecicam (cum savolaxia)&Rusticam, nec non terram quas lacus Ladogam & Onergam interjacet &c, occupans,

(/) Intellige Ingres, Watldjlios,’JEsUand«s quin etiam

Russos Novogorodenses,

44inter alia diversa discrimina quae apud' ( g) dicto re»gno intulit hujus generationis persidia & crudelis (A),,hoc anno praecipue ((j,. quasdam partes ipsius re-gni suriose ingrediens,, multos de sidelibus ipsis in*-tersecit,, immaniter plurium essudit sanguinem, mul-tasque villas &; terras consumpsit incendio, propha-navit quoque sanctuaria & diversa pia- (A) loca di-vino cultui deputata, multis privilegiis (/) sacro son-te renatis secum abductis (r«) miserabiliter, quos,pro dolor, ritibus prosanis, instructos suae servituti

(g Legi ante jubet CeL Nordin; aut forte nuper substbtuas?.

(h) Leg, crudeUtar..{.i ) De commemorabili bae paganorum irruptione, quae

sine dubio Fenniam inprimis afflixit,, altum esl in veteri-bus noslris monumentis (at quam mancis!) Olentium. —

Apparet hinc, R. Fnldcmarum non adeo sujsse imperii luiincuriosum, ut vulgo depingitur.. Non esl improbabile,paganos illos, Tavaflorum a Duce Birgero. nuper sub-jugatorum vicinos, atque amicos, vim his illatam ultu-

ros, veteresque inimicitias persecuturos, hac clade ditio-nem svecicam„ ac; maxime provinciam, nuper devidamvas-secisse..

{k) Ita margini apographs nostri: recte adlectura habetur3 ,pro vitioso diversoria locat.

(/) Leg. milthque putris , sensu manisesto jubente.(sw) Ita scripsimus pro adduEir,

45

gruvissirnse datnpnabiUter applicavit, pavendo (ri)'rsicut dicitur in siirore sui animi & vehementi (o) cor-dis ad ulteriora seu gravissima progredi, nili genera-tionis ejusdem stupenda ssevicia per jnstantiam vir-tutis objectae corruat, & per eonsequens sub condi-toris omnium mirifica potentia contremiscat- Quarepraedictus Rex & per speciales suos nuntios & lit-teras instanter postulari secit a nobis,, ut super hiisprovidere de oportuno'Consido &: festino- subsidiocuraremus. Cum itaque Apostolica sollicitudo de-poseat officii, sub tanta diversitate discriminum prom-ptum & salubre remedium adhiberi;-. Nos Regis e-jusdem precibus pio concurrentes discretio-ni tuae per Apostolica scripta districte praecipiendomandamus, quatenus per te ac alios, Religiosos &

seculares, in quorum labiis divini eloquii gratia sitdissusa, contra praedictam generationem persidum inRegno ipso praedices verbum crucis, eamque volen-tibus illam- assiumere cum debita reverentia largiaris,,concessio (p ) illis de regno ipso qui in personis pro-priis & expensis,. ac eis qui in personis propriis sedin alienis expensis,. contra paganos prosieiscerentur

(») Leg. parando, commode conjicit Cei, Nordin,(0) Leg. eodem jubente.{p' Esse 'hic vitium in textu, saenile apparet,, ex compara-

tione aliarum' hujus generis' Bullarum sanandumj, seniustamen obvius esl.

46

eosdem, illis quoqtse qui in expensis propriis illucmitterent ydoneos bellatores, nec non eis qui adhoc de bonis suis aliquid largirentur, juxta quanti-tatem subsidii st devotionis affectum, illam Tuorumconcedimus veniam peccatorum, quae transeuntibus& subvenientibus in terrae saacta? subsidium a TedeApostolica in generali Concilio est concessa (qsi

Comparet in sylioge Butlarum a Genfrosissi Fre-denheim Roma adductorum. Vid. Access. ad Re-cens Bullas. Cels. p. 55 sq. Csr. Annott. ad Cbron.ssuusien. p. 127 sqq.

XV.Papa Nicolaus IV permittit, ut ssohamm EplscopmAbomsis, si idoneus repertus fuerit, ad Archiepiscopa-

tum Upsaliense-m transferatur.sssicolaus EpUcopus j&c. dilectis siliis -

- AbbatiMonasterii de saba Cisierciensis, (t?) Priori Prae-

dicatorum de sigtunia Upsalensis & istrengnensis

(y) Deesse clausulam, haud aegre cernas. Unde & loci &

temporis sigaificatio abest.(<z) Huic nomen suisse Laurentio, ex literis annorum 1289] &

1292, in Bibliotheca Regia stockholmenss asservatis, do:cuit CeL NoRDi^,

47

Diosc. ae - -- Guardian© Minorum Upsalensis fra-

trum Ordinum salutem &c. IMilitanti ecclesiae dispo-nents Domino licet immeriti praesidentes, circa cu-ram omnium ecclesiarum sollertia reddimur indeses-ia solliciti, ut juxta pastoralis offici i debitum ere-* 1ditam nobis Dominici gregis custodiam utiliter gere-re, divitia cooperante clementia studeamus. Et li-cet ecclesiarum omnium sollicitudo nobis immineatgeneralis, circa illas tamen tenemur attentius perdebitae provilionis ministerium providere, quae de-plorare viduitatis incommoda dinoicuntur. Dudumsiquidem Upsalensis ecclesia per obitum bonae memo-riae Magni Upsalenjis Electi confirmati & etiam con-Jurati vacante, dilecti silii Capitulum ipsius ecclesiae,vocatis omnibus qui voluerunt, debuerunt & potu-erunt commode interesse, die ad eligendum praesi-xa, ut moris est convenientes in unum pro futurisubssitutione Pactoris ,

& deliberantes per viamprocedere compromissi, in dilectum silium oli an-nem Archidiaconum, Andreara Praepositum & Ola-vum Canonicum ejusdem Upsalensis ecclesiae com-promittere curaverunt, promittentes quod illum insilum ac ipsius Ecclesiae Upsalensis Archiepiscopuoireciperent & haberent,quem ipsi dese vel aliis in Ar-chiepiscopum ejusdem ecclesiae cotstorditer eligendumducerent, vel etiam postulandum. Dicti vero cora-promislarii, hujusmodi eompromisid reeepto, sece-dentes in partem, & demum inter se. diligenti de-liberatione praehabita* venerabilem fratrem nostrum

48Episcopum Aboensera in Upsalensem Ar-

«biepiscopum unanimiter & concorditer postularunt.At idem EpjscopUs, postulationi hujusmodi de se sa-ctae sibique per speciaiem ejusdem Capituli Nuntiuminfra tempus legitimum .praesentatae nec consensit necdissensit, sed super hoc dispositioni sedis Apostolicaase commisit. Ac postmodum praesari .Capitulum perdilectos silios Garum (b) & Ervastum ec.cleisiae Up-salensis praedictae Canonicos, ad nos propter hoc spe-cialiter destinatos, decretum postulationis hujusmodipraetentarunt, siumiliter supplicantes, ut pollsilatio-nem eandem benigne admittere dignaremur. Nosautem decreto ipso recepto, examinationem decreti& processus postulationis ejusdem venerabili fratrinoltro Episcopo Tusculaoensi & dilectis siliis nostrisPetro tituli s. Marci Presbitero, ac Petro s. Eu-stachii Diacono Cardinalibus, duximus committen-dum, quibus decretum & processum postulationis e-jusdem examinantibus diligenter, nobisque ac fratri-bus nostris super hi is sideliter veritate velata, pro-•cesTus ejusmodi super eadem posiulatlone .habitus ca-nonicus est repertus. Nos igitur cupientes praedictaeUpsalensi ecclelise, quae prudentis gubernationis re-gimine indiget, de persona ydonea salubriter provi-deri, quia nobis de ydoneitate pertectas postulati prae-

(b) Inaltero exemplo legitur Carum, corrupte, ut probabileputat Cei. :Nordin, pro ;Carolo (Erlandi silio).